BAB 10

PERIMETER
DAN LUAS

10.1 Perimeter

Bagaimanakah anda menentukan perimeter?

Contoh 1
Tentukan perimeter bagi setiap bentuk yang berikut.
a) Penyelesaian :

1
b) Penyelesaian :

Latih Diri 10.1a

1. Terangkan perimeter bagi setiap bentuk yang berikut.

a) Penyelesaian :

b) Penyelesaian :

Contoh 2
Ukur perimeter bagi objek dalam rajah di bawah.
Penyelesaian :

2
Latih Diri 10.1a
1. Terangkan perimeter bagi setiap bentuk yang berikut.
c) Penyelesaian :

Bagaimanakah anda menganggar perimeter dengan tepat?

Latih Diri 10.1b

1. Anggarkan perimeter bagi setiap bentuk yang berikut. Seterusnya, ukur perimeter
bentuk tersebut dengan pembaris atau benang dan nilaikan ketepatan anggaran.
a) Penyelesaian :

b) Penyelesaian :

Bagaimanakah anda menyelesaikan masalah?

Rajah di sebelah menunjukkan Kawasan

letak kereta di hadapan sebuah kompleks
beli-belah. Pihak kompleks beli-belah itu
hendak memagari seluruh kawasan letak
kereta kecuali laluan masuk dan pintu utama.
Sekiranya kos memagar ialah RM80 semeter,
berapakah kos yang ditanggung oleh pihak
kompleks beli-belah?

Penyelesaian :

3
Latih Diri 10.1c
1. Rajah di sebelah menunjukkan pelan sebuah kolam renang.
Berapakah perimeter kolam renang itu?
Penyelesaian :

2. Rajah di sebelah menunjukkan pelan rumah Encik Yahya.

Encik Yahya hendak memasang lampu LED yang
berwarna-warni mengelilingi rumahnya sebagai hiasan
untuk menyambut Hari Raya.
Hitung kos pemasangan sekiranya harga pemasangan lampu
LED ialah RM20 per meter.
Penyelesaian :

3. Dalam rajah di sebelah, ABC ialah sebuah segi tiga sama

sisi, BCFG ialah sebuah segi empat sama dan CDEF ialah
sebuah segi empat tepat. Perimeter seluruh rajah itu ialah
65 cm, cari panjang GE.
Penyelesaian :

4
10.2 Luas Segi Tiga, Segi Empat Selari, Lelayang dan Trapezium

Bagaimanakah anda menganggar luas pelbagai bentuk?

Pelbagai kaedah boleh digunakan untuk menganggar luas bentuk yang tidak sekata.
(i) Dengan menggunakan grid bersisi 1 unit

Bilangan meliputi 1 unit2 penuh () = 44

5
 Bilangan meliputi setengah atau lebih setengah () = 10
Maka, luas bentuk itu lebih kurang 44 + 10 = 54 unit2

(ii) Dengan melukis garis-garis berjarak 1 unit

Garis-garis berjarak 1 unit. Maka kita menganggap satu

garis sebagai satu segi empat tepat dengan lebar 1 unit.

Jumlah luas = 4.4 + 6.6 + 7.2 + 7.8 + 8.0 + 8.0 + 6.4 + 5.4 + 2.6
= 56.4 unit2
Maka, luas bentuk itu lebih kurang 56.4 unit2

Latih Diri 10.2a

1. Pungut beberapa helai daun dari kawasan sekolah anda. Lakarkan bentuk daun itu pada
kertas. Kemudian anggarkan luas daun itu dalam cm2 dengan kaedah yang sesuai.

6
 Bagaimanakah anda menerbitkan rumus luas pelbagai bentuk?

Bentuk Rajah Rumus

Segi tiga luas segi tiga
1
= x panjang tapak ×
2
tinggi
1
= xaxb
2

7
Segi luas segi empat selari
empat = panjang tapak × tinggi
selari =axb

Lelayang luas lelayang

1
= × hasil darab
2
panjang dua pepenjuru
1
= xaxb
2
Trapeziu luas trapezium
m 1
=
2
× (hasil tambah dua sisi
selari) × tinggi
1
= x (a + b) x t
2

Latih Diri 10.2b

1. Tulis satu ungkapan untuk mewakili luas setiap bentuk berikut.
a) .

Penyelesaian :

8
 b) .

Penyelesaian :

c)

Penyelesaian :

d)

Penyelesaian :

Bagaimanakah anda menentukan perimeter?

Contoh 3
Hitung luas bagi setiap bentuk yang berikut.

Penyelesaian
Rajah
Rumus Luas

9
 a)

b)

c)

d)

Latih Diri 10.2c

1. Hitung luas setiap bentuk yang berikut.

Penyelesaian
Rajah
Rumus Luas

10
a)

b)

c)

d)

ZON APLIKASI MATEMATIK

Rajah di sebelah menunjukkan sebidang tanah PRTV yang
berbentuk segi empat tepat. Kawasan segi tiga PQW dan
kawasan trapezium UTSX masing-masing digunakan untuk
menanam pokok pisang dan pokok rambutan. Kawasan

11
 selebihnya yang berlorek digunakan untuk menanam pokok
betik. Hitung luas kawasan tanaman pokok betik.
Penyelesaian :

Latih Diri 10.2c

2. Sebuah tapak pameran PQRS yang berbentuk segi empat
sama dibahagi kepada tiga kawasan A, B dan C dengan
keadaan A berbentuk trapezium dan B berbentuk segi
empat tepat. Cari luas kawasan berlorek C.

Penyelesaian :

10.3 Perkaitan antara Perimeter dan Luas

Apakah perkaitan antara perimeter dan luas?

Perimeter yang sama Luas yang sama

12
 Semakin besar beza antara panjang Semakin besar beza antara panjang
dengan lebar segi empat tepat itu, dengan lebar segi empat tepat itu,
semakin kecil luasnya. semakin besar perimeternya.

Luas adalah terbesar apabila segi Perimeter adalah terkecil apabila segi
empat tepat itu menjadi bentuk segi empat tepat itu menjadi bentuk segi
empat sama. empat sama.

Latih Diri 10.3a

1. Segi empat tepat P, Q, R, S dan T yang berikut mempunyai perimeter yang sama.
Susun luas bagi segi empat tepat itu mengikut tertib menaik. Terangkan jawapan anda.

Penyelesaian :

2. Segi empat tepat P, Q, R, S dan T yang berikut mempunyai luas yang sama. Susun
perimeter bagi segi empat tepat itu mengikut tertib menurun. Terangkan jawapan anda.

Penyelesaian :

Bagaimanakah anda menyelesaikan masalah?

Contoh 4
Diberi luas sebuah kebun berbentuk segi empat sama ialah 500 m2, cari perimeter kebun itu.

13
Penyelesaian :

Latih Diri 10.3b

1. Diberi perimeter tapak sebuah dewan yang berbentuk segi empat sama ialah 82 m,
cari luas tapak dewan itu.

Penyelesaian :

2. Panjang sebuah segi empat tepat adalah 5 cm lebih daripada lebarnya. Jika perimeter
segi empat tepat itu ialah 40 cm, cari luas segi empat tepat itu.

Penyelesaian :

Contoh 5
Rajah di sebelah menunjukkan sebuah segi tiga PQS yang
berada di dalam sebuah segi empat tepat PQRT. Perimeter
segi empat tepat itu ialah 42 cm dan panjang segi empat tepat
itu adalah dua kali lebarnya. Cari luas segi tiga PQS.

14
Penyelesaian :

Latih Diri 10.3b

3. Dalam rajah di sebelah, PQTU ialah sebuah segi empat
selari dengan perimeter 24 cm dan luas 28 cm2.
Diberi UTS dan PQR ialah garis lurus.
Cari luas seluruh rajah.

Penyelesaian :

15