พระธรรมโกศาจารย์

(พุทธทาสภิกขุ)

ประวัติเบื้ องต้น
ท่านพุทธทาสภิกขุ มีนามเดิมว่า เงื่ อม นามสกุล พานิช เกิดเมื่อ พ.ศ.๒๔๔๙ จังหวัดสุราษฎร์ธานี
บิดาชื่อ เซี้ยง มารดาชื่อ เคลื่ อน มีน้อง ๒ คน เป็นชายชื่อ ยี่เกย (ธรรมทาส) และเป็นหญิงชื่อ กิม
ซ้อย
ครั้นท่านอายุครบ ๒๐ ปี ก็ได้บวชเป็นพระตามคตินิยมที่วัดอุบล (วัดนอก) ไชยา ได้รับนามฉายา
ว่า “อินทปัญโญ” แปลว่า ผู้มีปัญญาอันยิ่งใหญ่ เดิมท่านตั้งใจจะบวชเรียนตามประเพณีเพียง ๓
เดือน แต่ความสนใจ ความซาบซึ้ง ความรู้สึกเป็นสุข สนุกในการศึกษา และเทศน์แสดงธรรม ทำให้
ท่านไม่อยากสึก เล่ากันว่า เจ้าคณะอำเภอเคยถามท่านขณะที่เป็นพระเงื่ อมว่า มีความคิดเห็นอย่างไร
ในการใช้ชีวิต ท่านตอบว่า “ผมคิดว่าจะใช้ชีวิตให้เป็นประโยชน์แก่เพื่อนมนุษย์มากที่สุด”
พระเงื่ อมได้เดินทางมาศึกษาธรรมะต่อที่กรุงเทพฯ สอบได้นักธรรมเอก แล้วเรียนภาษาบาลี จน
สอบได้เปรียญธรรม ๓ ประโยค ระหว่างที่เรียนเปรียญธรรม ๔ ประโยคอยู่นั้นท่านศึกษาค้นคว้าการ
ปฏิรูปพระพุทธศาสนาทำให้ท่านรู้สึกขัดแย้งกับวิธีการสอนธรรมะที่ยึดถือรูปแบบตามระเบียบ
แบบแผนมากเกินไป ท่านจึงตัดสินใจ กลับไชยาเพื่อศึกษาและทดลองปฏิบัติตามแนวทางที่ท่านเชื่อ
มั่น โดยร่วมกับนายธรรมทาสและคณะธรรมทานจัดตั้งสถานปฏิบัติธรรม “สวนโมกขพลาราม” ขึ้น
เมื่อปีพ.ศ. ๒๔๗๕ จากนั้นท่านได้ศึกษาและปฏิบัติธรรมะอย่างเข้มข้น จนเชื่อมั่นว่าท่านมาไม่ผิดทาง
และได้ประกาศใช้ชื่อนาม “พุทธทาส” เพื่อแสดงให้เห็นถึงอุดมคติสูงสุดในชีวิตของท่าน

ผลงานและเกียรติคุณแห่งชีวิต
- ตัวกูของกู พ.ศ.2550 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- พ.ศ. 2508 หนังสือแก่นพุ ทธศาสน์ ได้รับรางวัลชนะเลิศ หนังสือดีประจำปี พ.ศ. 2508 จาก
องค์การยูเนสโก

คุณธรรมที่ควรถือเป็นแบบอย่าง
- ท่านพุ ทธทาสเป็นเป็นผู้มีนิสัยในการฝึกฝนอบรมด้วยตนเองตลอดมา
- ท่านเป็นนักการศึกษา ฝึกฝนตนจนกระทั่งมีความรู้ทางปริยัติและมีประสบการณ์ด้านปฏิบัติ