You are on page 1of 26

Ουσιαστικά Α΄ κλίσης

puella puellae gloria gloriae


puellae puellarum gloriae gloriarum
puellae puellis gloriae gloriis
puellam puellas gloriam glorias
puella puellae gloria gloriae
puella puellis gloria gloriis

sententia sententiae victoria victoriae


sententiae sententiarum victoriae victoriarum
sententiae sententiis victoriae victoriis
sententiam sententias victoriam victorias
sententia sententiae victoria victoriae
sententia sententiis victoria victoriis

poeta poetae pecunia


poetae poetarum pecuniae
poetae poetis pecuniae
poetam poetas pecuniam
poeta poetae pecunia
poeta poetis pecunia

Ουσιαστικά της Α΄ με ομαλή κλίση


forma – formae (θηλ. = σχήμα, ομορφιά) 3
belua – beluae (θηλ. = άγριο ζώο, κήτος) 3
incola – incolae (αρσεν. = κάτοικος) 3
ora – orae (θηλ. = ακτή) 3
hostia – hostiae (θηλ. = σφάγιο για θυσία) 3
puella – puellae (θηλ. = κορίτσι, κοπέλα) 3, 38
hasta – hastae (θηλ. = δόρυ) 3
poeta – poetae (αρσε. = ποιητής) 5, 24
vita – vitae (θηλ. = ζωή) 5, 15, 43, 44
gloria – gloriae (θηλ. = δόξα) 5
sententia – sententiae (θηλ. = άποψη, κρίση, απόφαση) 6, 42
victoria – victoriae (θηλ. = νίκη) 11, 13, 29
pugna – pugnae (θηλ. = μάχη) 13, 31
stella – stellae (θηλ. = αστέρι) 13
ianua – ianuae (θηλ. = πόρτα) 24
ancilla – ancillae (θηλ. = υπηρέτρια) 24
patria – patriae (θηλ. = πατρίδα) 25, 43
curia – curiae (θηλ. = το κτίριο της Συγκλήτου, το Βουλευτήριο)
25
tragoedia – tragoediae (θηλ. = τραγωδία) 27
hasta – hastae (θηλ. = δόρυ) 31
ianua – ianuae (θηλ. = πόρτα) 34
dextra – dextrae (θηλ. = το δεξί χέρι) 34
mora – morae (θηλ. = χρονοτριβή, καθυστέρηση) 38
matertera – materterae (θηλ. = θεία (από τη μητέρα) 38
terra – terrae (θηλ. = γη) 43
amicitia – amicitiae (θηλ. = φιλία, συμμαχία) 44
gratia – gratiae (θηλ. = συμφιλίωση, χάρη, εύνοια) 44
epistula – epistulae (θηλ. = επιστολή) 45
tragula – tragulae (θηλ. = είδος ακοντίου δεμένο με λουρί, με τη
βοήθεια του οποίου το έριχναν) 45
Nympha – Nymphae (θηλ. = η Νύμφη) 3

Nympha & Nymphe Nyphae


Nymphae & Nymphes Nypharum
Nymphae Nymphis
Nympham & Nymphen Nymphas
Nympha & Nymphe Nymphae
Nypha & Nymphe Nymphis
Δε σχηματίζουν πληθυντικό
Aethiopia – Aethiopiae (θηλ. = Αιθιοπία) 3
Campania – Campaniae (θηλ. = Καμπανία) 5
inopia – inopiae (θηλ. = έλλειψη) 7
Italia – Italiae (θηλ. = η Ιταλία) 11
Hispania – Hispaniae (θηλ. = Ισπανία) 11
Gallia – Galliae (θηλ. = Γαλατία) 11
Trebia – Trebiae (αρσε. = ο ποταμός Τρεβίας) 11
Africa – Africae (θηλ. = Αφρική) 11
Zama – Zamae (θηλ. = η Ζάμα) 11
fiducia – fiduciae (θηλ. = εμπιστοσύνη, αυτοπεποίθηση / πίστη)
13, 25, 44
luna – lunae (θηλ. σελήνη) 13
pecunia – pecuniae (θηλ. = χρήματα) 21, 29, 36
ira – irae (θηλ. = οργή) 43
agricultura – agriculturae (θηλ. = γεωργία) 15
Roma – Romae (θηλ. = Ρώμη) 21, 27, 29, 43
Nasica – Nasicae (αρσ. = Νασικάς) 24
Caecilia – Caeciliae (θηλ. = Καικιλία) 38
Catilina – Catilinae (αρσ. = ο Κατιλίνας) 42
senecta – senectae (θηλ. = τα γηρατειά) 43
benevolentia –
benevolentiae (θηλ. εύνοια, ευμένεια, καλή θέληση) 44
Andromeda – Andromedae (θηλ. = Ανδρομέδα) 3
Cassiope – Cassiopes (θηλ. = Κασσιόπη) 3
Perses – Persae (αρσε. = ο Περσέας (ο βασιλιάς της
Μακεδονίας)) 13

Cassiope Andromeda
Cassiopes / ae Andromedae / Andromedes
Cassiopae Andromedae
Cassiopen / em Andromedam / Andromedan /
Andromeden
Cassiope Andromeda / Andromede
Cassiope Andromeda / Andromede
Perses
Persae
Persae
Persam / Persen
Persa / Perse
Persa / Perse

Δε σχηματίζουν ενικό
Belgae – Belgarum (αρσε. = οι Βέλγοι, η χώρα των Βέλγων) 7
Cannae – Cannarum (θηλ. = οι Κάννες) 11
insidiae – insidiarum (θηλ. = ενέδρα, δόλος) 11
Athenae – Athenarum (θηλ. = η Αθήνα) 14
divitiae – divitiarum (θηλ. = πλούτη) 36

Με ιδιαιτερότητα στην κλίση


filia – filiae (θηλ. = κόρη) Δοτική και Αφαιρετική
πληθυντικού filiis & filiabus, 3, 38

filia filiae
filiae filiarum
filiae filiis & filiabus
filiam filias
filia filiae
filia filiis & filiabus
Ετερόσημα
- opera – operae (θηλ. = εργασία, κόπος, opera + γεν = με τη
βοήθεια κάποιου)
Στον πληθ. operae – operarum = μισθωτοί εργάτες, 29, 31

- copia – copiae (θηλ. =αφθονία)


Στον πληθ. copiae – copiarum (θηλ. = στρατιωτικές δυνάμεις) 11

- littera -ae = το γράμμα τoυ αλφαβήτου 45


Στον πληθ. litterae, -arum = λογοτεχνία, επιστολή
Ουσιαστικά Β΄ κλίσης

Αρσενικά
scopulus scopuli servus servi
scopuli scopulorum servi servorum
scopulo scopulis servo servis
scopulum scopulos servum servos
scopule scopuli serve servi
scopulo scopulis servo servis

animus animi modus modi


animi animorum modi modorum
animo animis modo modis
animum animos modum modos
anime animi mode modi
animo animis modo modis

Αρσενικά με ομαλή κλίση:

scopulus - scopuli (αρ. = βράχος) 3


calceus - calcei (αρ. = υπόδημα, μποτίνι) 3
animus - animi (αρσ. = ψυχή) 5, 6, 13, 14, 43
annus - anni (αρσ. = έτος) 5, 11, 20
servus - servi (αρσ. = δούλος) 6, 14
legatus - legati (αρσ.
= διοικητής λεγεώνας, ύπαρχος, απεσταλμένος) 7, 13, 36, 45
populus - populi (αρ. = λαός) 11
Gallus - Galli (αρ. = Γαλάτης) 21, 44
Romanus - Romani (αρ. = ο Ρωμαίος) 11, 21, 31
modus - modi (αρ. = τρόπος) 13
adversarius - adversarii (αρ. = αντίπαλος, εχθρός) 13 [Δεν
συναιρεί τη γενική]
somnus - somni (αρσ. = ύπνος) 14
mortuus - mortui (αρ. = νεκρός) 14
equus - equi (αρ. = άλογο) 15
dominus - domini (αρσ. = αφεντικό) 24, 27
corvus - corvi (αρσ. = κοράκι) 27
focus - foci (αρσ. = φωτιά, εστία) 36
tyrannus - tyranni (αρσ. = τύραννος) 44
amicus - amici (αρσ. = φίλος) 44
captivus - captivi (αρσ. = αιχμάλωτος) 45

Αρσενικά με κατάληξη σε er:

minister ministri liber libri


ministri ministrorum libri librorum
ministro ministris libro libris
ministrum ministros librum libros
minister ministri liber libri
ministro ministris libro libris

vir viri
viri virorum
viro viris
virum viros
vir viri
viro viris

liber - libri (αρσ. = βιβλίο) 5


ager – agri (αρ. = αγρός) 5, 11
puer - pueri (αρσ. = παιδί) 5
magister - magistri (αρ. = δάσκαλος) 5
minister - ministri (αρσ. = θεράποντας, υπηρέτης) 6, 36

vir - viri (αρσ. = άνδρας) 5, 6


Ουδέτερα

oraculum oracula donum dona


oraculi oraculorum doni donorum
oraculo oraculis dono donis
oraculum oracula donum dona
oraculum oracula donum dona
oraculo oraculis dono donis

periculum pericula verbum verba


periculi periculorum verbi verborum
periculo periculis verbo verbis
periculum pericula verbum verba
periculum pericula verbum verba
periculo periculis verbo verbis

oraculum - oraculi (ουδ. = μαντείο) 3


templum - templi (ουδ. = ναός) 5, 34
monumentum - monumenti (μνημείο, τάφος) 5
fundamentum – fundamenti (θεμέλιο) 6
verbum - verbi (ουδ. = λόγος) 7, 29, 31
bellum - belli (ουδ. = πόλεμος) 11, 13, 14, 15, 24, 31
monstrum - monstri (ουδ. = θέαμα παράξενο και φοβερό) 13
vinum - vini (ουδ. = κρασί) 15
velum - veli (ουδ. = παραπέτασμα, κουρτίνα) 20
factum - facti (ουδ. = πράξη) 21
periculum - periculi (ουδ. = κίνδυνος) 25, 44
pomum - pomi (ουδ. = καρπός) 27
exemplum - exempli (ουδ. = παράδειγμα) 29
vestibulum - vestibuli (ουδ. = είσοδος) 34
tectum - tecti (ουδ. = σπίτι) 34
donum - doni (ουδ. = δώρο) 34
scamnum - scamni (ουδ. = σκαμνί) 36
dictum - dicti (ουδ. = λόγος) 38
sacellum - sacelli (ουδ. = μικρό τέμενος, μικρό ιερό) 38
propositum - propositi (ουδ. = σκοπός) 38
amentum - amenti (ουδ. = ιμάντας) 45

ephippium - ephippii (ουδ. = σέλα, εφίππιο) 15

Τα περισσότερα ουδέτερα σε ium συναιρούν στη γενική το


τελικό ii σε i

praesidium praesidia proelium proelia


praesidii -i praesidiorum proelii -i proeliorum
praesidio praesidiis proelio proeliis
praesidium praesidia proelium proelia
praesidium praesidia proelium proelia
praesidio praesidiis proelio proeliis

ingenium - ingenii (i) (ουδ. = πνεύμα) 5, 27


consilium - consilii (i) (ουδ. = σκέψη, σχέδιο) 6, 45
studium - studii (i) (ουδ. = σπουδή, ασχολία) 15
proelium - proelii (i) (ουδ. = μάχη) 15, 31
imperium - imperii (i) (ουδ. = εξουσία) 20
ex(s)ilium - ex(s)ilii (i) (ουδ. = εξορία) 21
ostium - ostii (i) (ουδ. = πόρτα) 24
praesidium - praesidii (i) (ουδ. = φρουρά) 34
matrimonium - matrimonii (i) (ουδ. = γάμος) 38
somnium – somnii (i) (ουδ. = όνειρο) 14
Τα κύρια ονόματα δε σχηματίζουν πληθυντικό αριθμό:

Cepheus - Cephei (αρ. = Κηφέας) 3


Neptunus - Neptuni (αρ. = Ποσειδώνας) 3
Perseus - Persei (αρ. = Περσέας (ο ήρωας)) 3
Italicus - Italici (αρ. = Ιταλικός) 5

Cepheus Perseus
Neptunus
Cephei / Cepheos Persei / Perseos Neptuni
Cepheo/ Cephei Perseo/ Persei Neptuno
Cepheum / Cephea / eon Perseum / Persea /eon Neptunum
Cepheu Perseu
Neptune
Cepheo Perseo
Neptuno

Ticinus - Ticini (αρ. = ο Τίκινος ποταμός) 11


Maximus - Maximi (αρ. = Μάξιμος) 11
Trasumenus - Trasumeni (αρ. = η λίμνη Τρασιμένη) 11
Gallus - Galli (αρ. = Γάλλος) 13
Paulus - Pauli (αρ. = Παύλος) 13
Orcus - Orci (αρ. = ο θεός του κάτω κόσμου, ο Πλούτωνας) 14
Octavianus - Octaviani (αρ. = Οκταβιανός) 14, 29
Atreus - Atrei (αρσ. = Ατρέας) Σχηματίζει κλητική Atreu 27
Augustus - Augusti (αρσ. = Αύγουστος) 29
Africanus - Africani (αρσ. = Αφρικανός) 34
Dentatus - Dentati (αρσ. = Δεντάτος) 36
Metellus - Metelli (αρσ. = Μέτελλος) 38
Saguntum - Sagunti (ουδ. = το Σάγουντο) 11
Hermaeum - Hermaei (ουδ. = το Ερμαίο) 20
Pisaurum - Pisauri (ουδ. = Πίσαυρο) 21
Tarentum - Tarenti (ουδ. = Τάραντας) 27
Liternum - Literni (ουδ. = Λίτερνο) 34

Τα κύρια ονόματα σε –ius, γνήσια Λατινικά, και το


προσηγορικό filius (=γιος) (31, 43) σχηματίζουν την κλητική
του ενικού σε –i επίσης, στη γενική ενικού, όπως όλα τα
υπερδισύλλαβα σε –ius και –ium, συναιρούν το τελικό –ii σε
–i.

Claudius filius filii


Claudii -i filii -i filiorum
Claudio filio filiis
Claudium filium filios
Claudi fili filii
Claudio filio filiis

Sillius - Sillii / Silli (αρσε. = Σίλιος) 5


Vergilius - Vergilii / Vergili (αρσε. = Βιργίλιος) 5
Fabius - Fabii / Fabi (αρσε. = Φάβιος) 11
Sulpicius - Sulpicii / Sulpici (αρσε. = Σουλπίκιος) 13
Aemilius - Aemilii / Aemili (αρσε. = Αιμίλιος) 13
Lucius - Lucii / Luci (αρσε. = Λεύκιος) 13
Cassius - Cassii / Cassi (αρσε. = Κάσσιος) 14
Antonius - Antonii / Antoni (αρσε. = Αντώνιος) 14
Claudius - Claudii (i) (αρσ. = ο Κλαύδιος) 20
Ennius - Ennii (i) (αρσ. = ο Έννιος) 24
Cornelius - Cornelii (i) (αρσ. = Κορνήλιος) 24
Accius - Accii (i) (αρσ. = Άκκιος) 27
Pacuvius - Pacuvii (i) (αρσ. = Πακούβιος) 27
Manlius - Manlii (i) (αρσ. = Μάνλιος) 31
Manius - Manii (i) (αρσ. = Μάνιος) 36
Curius - Curii (i) (αρσ. = Κούριος) 36
Tarquinius - Tarquinii (i) (αρσ. = Ταρκύνιος) 44

Τα κύρια ονόματα έχουν μόνο ενικό αριθμό, αλλά τα ονόματα


προσώπων σχηματίζουν πληθυντικό, όταν γίνεται λόγος για
πολλά πρόσωπα της ίδιας οικογένειας.

Προσοχή στην κλίση του αρσενικού deus (3, 34)

deus dei – dii – di


dei deorum - deum
deo deis – diis – dis
deum deos
deus & dive dei – dii – di
deo deis – diis – dis

Το θηλυκό ficus σχηματίζει πτώσεις και κατά την τέταρτη


κλίση:

ficus fici - ficus


fici - ficus ficorum
fico ficis
ficum ficos - ficus
ficus fici - ficus
fico - ficu ficis
Το αρσενικό sestertius -ii (αρσ. = σηστέρτιος) δε συναιρεί τη
γενική ενικού (29)

sestertius sestertii
sestertii sestertiorum & sestertium
sestertio sestertiis
sestertium sestertios
sestertie sestertii
sestertio sestertiis

Δε σχηματίζουν πληθυντικό:
aurum - auri (ουδ. = χρυσάφι) 21, 36
caseus - casei (αρ. = τυρί) 15

Δε σχηματίζουν ενικό:
hiberna - hibernorum (ουδ. = χειμερινό στρατόπεδο) 7
Nervii - Nerviorum (αρ. = οι Νερβίοι, η χώρα των Νερβίων) 7
arma - armorum (ουδ. = όπλα) 31, 34
domestici - domesticorum (αρσ. = οι δούλοι του σπιτιού) 34
liberi - liberorum (αρσ. = παιδιά) 43
Germani - Germanorum (αρ. = Γερμανοί) 15

Επίσης, χρησιμοποιείται κυρίως στον πληθυντικό:


muri - orum (αρ. = τείχη) [Στον ενικό murus - muri (τείχος)] 25

Προσέχουμε το ετερογενές locus -i (αρσ. = τόπος) Στον


πληθυντικό ως ουδέτερο σημαίνει: τόποι ενώ ως αρσενικό
σημαίνει: χωρία βιβλίων (5, 15, 38, 44)
locus loca loci
loci locorum locorum
loco locis locis
locum loca locos
loce loca loci
loco locis locis

Ετερογενή είναι και τα:


caelum - caeli (ουδ. = ουρανός) το οποίο σχηματίζει πληθυντικό
ως αρσενικό caeli - caelorum (13)
catillus - catilli (αρσ. = πιάτο) το οποίο σχηματίζει πληθυντικό ως
ουδέτερο catilla -catillorum 36

Αλλάζουν σημασία στον πληθυντικό:


castrum - castri (ουδ. = φρούριο) castra - castrorum (στρατόπεδο)
7, 20, 31, 42, 43, 45
supplicium - supplicii / supplici (ουδ. = τιμωρία) supplicia -
suppliciorum (ικεσίες, προσευχές, λατρεία) 14
frumentum - frumenti (ουδ. = δημητριακά, σιτάρι) frumenta –
frumentorum (= τα γεννήματα) 7

Το αρσενικό elephantus (= ελέφαντας) ανήκει στα


αφθονούντα και κλίνεται σε δύο διαφορετικές κλίσεις (Β +
Γ) (11)
elephantus - elephanti

elepha(n)s - elephantis
Ουσιαστικά Γ' κλίσης

Αρσενικά - Θηλυκά
uxor uxores timor timores
uxoris uxorum timoris timorum
uxori uxoribus timori timoribus
uxorem uxores timorem timores
uxor uxores timor timores
uxore uxoribus timore timoribus

miles milites lex leges


militis militum legis legum
militi militibus legi legibus
militem milites legem leges
miles milites lex leges
milite militibus lege legibus

eques equites magnitudo


magnitudines
equitis equitum magnitudinis magnitudinum
equiti equitibus magnitudini
magnitudinibus
equitem equites magnitudinem magnitudines
eques equites magnitudo
magnitudines
equite equitibus magnitudine
magnitudinibus

Αρσενικά με ομαλή κλίση:


iudex - iudicis (αρσ. = δικαστής) 6
speculator - speculatoris (αρσ. = ανιχνευτής, κατάσκοπος) 7
miles - militis (αρσ. = στρατιώτης) 7, 13, 20, 31, 45
dux - ducis (αρσ. = αρχηγός, στρατηγός) 11, 21, 31, 34
rex - regis (αρσ. = βασιλιάς) 13
imperator - imperatoris (αρσ. = στρατηγός) 13, 20, 29
terror - terroris (αρσ. = τρόμος) 13, 14
homo - hominis (αρσ. = άνθρωπος) 14, 15, 24, 27, 34
timor - timoris (αρσ. = φόβος) 14
pes - pedis (αρσ. = πόδι) 15, 20
mercator - mercatoris (αρσ. = έμπορος) 15
praedo - praedonis (αρσ. = ληστής) 34
locuples - locupletis (αρσ. = πλούσιος) 36
mos - moris (αρσ. = έθιμο) 38
ordo - ordinis (αρσ. = τάξη) 42
ex(s)ul - ex(s)ulis (αρσ. = εξόριστος) 43
eques - equitis (αρσ. = ιππέας) 45

Θηλυκά με ομαλή κλίση:


libertas - libertatis (θηλ. = ελευθερία) 6 [Σύμφωνα με
το study4exams: (Γενική πληθυντικού libertatum και libertatium).]
lex - legis (θηλ. = νόμος) 6
legio - legionis (θηλ. = λεγεώνα) 7, 21, 45
ratio - rationis (θηλ. = φύση, λογική) 13
magnitudo - magnitudinis (θηλ. = μέγεθος) 14
venatio - venationis (θηλ. = κυνήγι) 15
nex - necis (θηλ. = θάνατος) 15
potestas - potestatis (θηλ. = δύναμη, εξουσία) 15
vox - vocis (θηλ. = φωνή) 24, 34, 38
arbor - arboris (θηλ. = δέντρο) 25
virtus - virtutis (θηλ. = ανδρεία) 31, 34
legatio - legationis (θηλ. = πρεσβεία) 36
paupertas - paupertatis (θηλ. = φτώχεια) 36
uxor - uxoris (θηλ. = η σύζυγος) 38
soror - sororis (θηλ. = αδελφή) 38
coniuratio - coniurationis (θηλ. = συνωμοσία) 42
auctoritas - auctoritatis (θηλ. = κύρος, επιρροή) 42
servitus - servitutis (θηλ. = σκλαβιά) 43
caritas - caritatis (θηλ. αγάπη) 44
simulatio - simulationis (θηλ. υποκρισία) 44

Είναι και αρσενικά και θηλυκά τα ακόλουθα:


interpres - interpretis (αρσ. & θηλ. = ερμηνευτής) 6
coniu(n)x - coniugis (αρσ. & θηλ. = σύζυγος) 43

Ουδέτερα

ius iura pondus pondera


iuris iurum ponderis ponderum
iuri iuribus ponderi ponderibus
ius iura pondus pondera
ius iura pondus pondera
iure iuribus pondere ponderibus

flumen flumina
fluminis fluminum
flumini fluminibus
flumen flumina
flumen flumina
flumine fluminibus

Ουδέτερα με ομαλή κλίση:


corpus - corporis (ουδ. = σώμα) 6
nomen - nominis (ουδ. = όνομα) 14, 20, 21, 27
caput - capitis (ουδ. = κεφάλι, θανατική ποινή) 14
flumen - fluminis (ουδ. = ποταμός) 15, 21
discrimen - discriminis (ουδ. = κίνδυνος) 25
pondus - ponderis (ουδ. = βάρος) 36
omen - ominis (ουδ. = οιωνός) 38
tempus - temporis (ουδ. = χρόνος) 44

Κύρια ονόματα (Δεν έχουν πληθυντικό αριθμό)

Caesar - Caesaris (αρσ. = ο Καίσαρας) 7, 29, 45


Hannibal - Hannibalis (αρσ. = ο Αννίβας) 11
Alpes - Alpium (θηλ. = οι Άλπεις) 11
Scipio - Scipionis (αρσ. = ο Σκιπίωνας) 11, 34
Cato - Catonis (αρσ. = Κάτωνας) 25
Carthago - Carthaginis (θηλ. = Καρχηδόνα) 25
Cicero - Ciceronis (αρσ. = ο Κικέρωνας) 45

Ουσιαστικά που δηλώνουν αφηρημένες έννοιες και δε


σχηματίζουν πληθυντικό (singularia tantum)

aequitas - aequitatis (θηλ. = ισότητα, δικαιοσύνη) 6


frugalitas - frugalitatis (θηλ. = ολιγάρκεια) 36
salus - salutis (θηλ. = σωτηρία) 31, 45

salus
salutis
saluti
salutem
salus
salute
Ουσιαστικά που δε σχηματίζουν ενικό αριθμό
(pluralia tantum)

moenia - moenium (ουδ. τείχη) 43


penates - penatium (αρσ. = οι εφέστιοι θεοί) 43
Samnites - Samnitium (οι Σαμνίτες) [Αιτ. πληθ. σε es & is] Στο
σχολικό βιβλίο δίνεται μόνο σε πληθυντικό αριθμό. Στο
Λατινοελληνικό Λεξικό του Στέφανου Κουμανούδη δίνεται και ο
ενικός αριθμός Samnis-Samnitis. Ο τύπος του ενικού συναντάται
και στη σχολική γραμματική. 36
opes - opum (θηλ. = στρατιωτικές δυνάμεις) Σύμφωνα με το
σχολικό βιβλίο έχει μόνο πληθυντικό αριθμό. Εντούτοις, στο
Λατινοελληνικό Λεξικό του Στέφανου Κουμανούδη δίνονται και
τρεις τύποι του ενικού αριθμού. 25
Ετερόσημο ((ops), opis = βοήθεια, opes –um = οι δυνάμεις)

-- opes
opis opum
-- opibus
opem opes
-- opes
ope opibus

Ελλειπτικά Ουσιαστικά
forte (επίρρημα = τυχαία) Από το ουσιαστικό fors – fortis.
Εύχρηστο μόνο στην αφαιρετική ενικού. 34, 44

vis, -- (θηλ. = δύναμη) 7, 11, 31

vis vires
-- virium
-- viribus
vim vires & viris
-- vires
vi viribus

Ισοσύλλαβα ουσιαστικά (Γενική πληθυντικού σε -


ium Αιτιατική πληθυντικού σε -es & is)

hostis hostes
hostis hostium
hosti hostibus
hostem hostes & hostis
hostis hostes
hoste hostibus

hostis - hostis (αρς. = εχθρός, αντίπαλος) 7, 25, 31, 43, 45


collis - collis (αρσ. = λόφος) 7
caedes - caedis (θηλ. = σφαγή) 7, 20 [Σύμφωνα με
το study4exams: Γενική πληθυντικού caedium και caedum]
clades - cladis (θηλ. = καταστροφή, συντριβή) 11
pellis - pellis (θηλ. = δέρμα) 15
foris - foris (θηλ. = πόρτα) 20, 34 [Το ουσιαστικό απαντά πιο
συχνά στον πληθυντικό.]
postis - postis (αρσ. = παραστάδα) 34
finis - finis (αρσ. = τέλος, σύνορο) 43
turris - turris (θηλ. = πύργος) Αιτ. ενικ. turrim Αφαιρ. ενικ.
turri 45
turris turres avis aves
turris turrium avis avium
turri turribus avi avibus
turrim turres & is avem aves & avis
turris turres avis aves
turri turribus ave & avi avibus

Neapolis - Neapolis (θηλ. = η Νεάπολη) 5

Neapolis
Neapolis
Neapoli
Neapolim
Neapolis
Neaopoli

Ουσιαστικά που το θέμα τους λήγει σε δύο ή περισσότερα


σύμφωνα (Γενική πληθυντικού σε –ium Αιτιατική
πληθυντικού σε –es & is)

urbs urbes mors mortes


urbis urbium mortis mortium
urbi urbibus morti mortibus
urbem urbes & urbis mortem mortes &
mortis
urbs urbes mors mortes
urbe urbibus morte mortibus
mens - mentis (θηλ. = νους) 6, 29
fons - fontis (αρσ. = πηγή) 6
gens - gentis (θηλ. = λαός, έθνος) 11
nox - noctis (θηλ. = νύχτα) Αφαιρ. ενικ. nocte & noctu 13, 38
ars - artis (θηλ. = τέχνη) [artes liberales = ελευθέριες σπουδές]
13
caro - carnis (θηλ. = κρέας) 15
urbs - urbis (θηλ. = πόλη) 21, 25, 27
mors - mortis (θηλ = θάνατος) 31, 43
lac - lactis (ουδ. = γάλα) [Δεν σχηματίζει πληθυντικό] 15

nox noctes
noctis noctium
nocti noctibus
noctem noctes / noctis
nox noctes
nocte / noctu noctibus

Σε αντίθεση με τους κανόνες, σχηματίζουν κανονικά τον


πληθυντικό τα ουσιαστικά:
pater - patris (αρσ. = πατέρας) 25 [Αλλάζει σημασία στον
πληθυντικό]
sedes - sedis (θηλ. = θέση) 38
mater - matris (θηλ. = μητέρα) 43

Σχηματίζουν τη γενική πληθυντικού σε -um & -ium τα


ακόλουθα ουσιαστικά:
civitas - civitatis (θηλ. = πολιτεία) 6, 15, 21
aetas - aetatis (θηλ. = ηλικία) 20, 27
[Στο study4exams δίνεται η ακόλουθη σημείωση: Γενική
πληθυντικού aetatum & aetatium άρα και αιτιατική -es/-is, όπως
και το civitas.]
aetas aetates
aetatis aetatum & aetatium
aetati aetatibus
aetatem aetates
aetas aetates
aetate aetatibus

Αλλάζουν σημασία στον πληθυντικό τα ακόλουθα


ουσιαστικά:
pater - patris (αρσ. = πατέρας) Στον πληθυντικό: patres – patrum
(= πατρίκιοι, βουλευτές, γερουσία) [patres conscripti = οι
Συγκλητικοί] 25

Το αρσενικό elephantus (= ελέφαντας) ανήκει στα


αφθονούντα και κλίνεται σε δύο διαφορετικές κλίσεις (Β +
Γ) (11)
elephantus - elephanti
elepha(n)s - elephantis

Ουσιαστικά Δ΄ & Ε΄ κλίσης

Δ΄ κλίση ουσιαστικών
casus casus aditus aditus
casus casuum aditus adituum
casui casibus aditui aditibus
casum casus aditum aditus
casus casus aditus aditus
casu casibus aditu aditibus
exercitus exercitus eventus eventus
exercitus exercituum eventus eventuum
exercitui exercitibus eventui eventibus
exercitum exercitus eventum eventus
exercitus exercitus eventus eventus
exercitu exercitibus eventu eventibus

magistratus - magistratus = οι αρχές, οι άρχοντες (6, 15)


exercitus - exercitus = στρατός (13, 14, 31)
motus - motus = κίνηση (13)
metus - metus = φόβος (13)
status - status = στάση (13)
aditus - aditus = προσέγγιση (13)
usus - usus = χρήση (15)
casus - casus = τυχαίο, απροσδόκητο γεγονός ή περιστατικό (20,
45)
eventus - eventus = έκβαση (31)
vultus - vultus = πρόσωπο (36)
risus - risus = γέλιο (36)
conspectus - conspectus = όψη, θέα (43)

Με ιδιαιτερότητες στην κλίση


domus, domus = σπίτι (θηλυκό) 24, 29, 34, 43

[ficus - fici = σύκο (θηλυκό της Β κλίσης, κατά την Δ σχηματίζει


τους τύπους σε -us και -u)] 25
domus domus
domus - domi domuum - domorum
domui domibus
domum domos
domus domus
domo domibus

Επιρρηματική χρήση του domus


Η γενική domi δηλώνει στάση σε τόπο
Η αιτιατική domum δηλώνει κίνηση σε τόπο
Η αφαιρετική domo δηλώνει απομάκρυνση από τόπο

ficus fici - ficus


fici - ficus ficorum
fico ficis
ficum ficos - ficus
ficus fici - ficus
fico - ficu ficis

Εύχρηστα μόνο στην αφαιρετική


iussus - iussus = σύμφωνα με τη διαταγή κάποιου (24)
natus - natus = ηλικία (27)

- Όλα τα ουσιαστικά της Δ΄ κλίσης είναι αρσενικά, εκτός από το


domus

Ουσιαστικά Ε΄ κλίσης
res res dies dies spes spes
rei rerum diei dierum spei ---
rei rebus diei diebus spei ---
rem res diem dies spem spes
res res dies dies spes spes
re rebus die diebus spe ---

acies acies
aciei ---
aciei ---
aciem acies
acies acies
acie ---

Με πλήρη ενικό και πληθυντικό


res - rei = πράγμα (14, 15, 25, 38, 45)
dies - diei = ημέρα (14, 20, 24, 25, 36, 45)
[res publica = πολιτεία, rei publicae = τα δημόσια πράγματα]

Με πλήρη ενικό κι από τον πληθυντικό μόνο Ονομαστική –


Αιτιατική – Κλητική
species - speciei = θέαμα, μορφή (14)
facies - faciei = πρόσωπο (14)
effigies - effigiei = εικόνα, μορφή, «είδωλο» (14)
acies - aciei = μάχη (36)
spes - spei = ελπίδα (42)

Δε σχηματίζει πληθυντικό
fides - fidei = εμπιστοσύνη (14, 44)

- Θηλυκά είναι το res και το acies

You might also like