ΜΑΘΗΜΑ 22

ΜΑΘΗΜΑ 22 – LECTIO ALTERA ET VICESIMA ā ē ō ū ī

Α. ΚΕΙΜΕΝΟ: ΠΡΟΤΡΟΠΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ

Irnitēmur nostros Brutos, Ας μιμηθούμε τους δικούς μας Βρούτους,

Camillos, Decios, Curios, Fabricios, Κάμιλλους, Δέκιους, Κούριους, Φαβρίκιους,
Scipiōnes, Σκιπίωνες,
innumerabiles alios τους αναρίθμητους άλλους,
qui hanc rem publĭcam stabilivērunt; οι οποίοι στερέωσαν αυτή την πολιτεία·
quos equidem in deōrum immortalium coĕtu σ’ αυτούς εγώ βέβαια δίνω μια θέση ανάμεσα
ac numero repōno. στους αθάνατους θεούς.
Amēmus patriam, Ας αγαπάμε την πατρίδα,
pareāmus senatui, ας υπακούμε στη σύγκλητο,
consulāmus bonis; ας φροντίζουμε για τους καλούς πολίτες·
praesentes fructus neglegāmus, ας αδιαφορούμε για τα οφέλη της στιγμής,
posteritātis gloriae serviāmus; ας υπηρετούμε τη δόξα του μέλλοντος·
id esse optimum putēmus, ας νομίζουμε ότι είναι άριστο αυτό,
quod est rectissimum; το οποίο είναι το πιο σωστό·
sperēmus quae volumus, ας ελπίζουμε αυτά τα οποία θέλουμε,
sed ferāmus quod acciderit; αλλά ας υπομένουμε ό,τι θα (μας) συμβεί·
arbitrēmur denique corpus virōrum fortium ας πιστεύουμε τέλος ότι το σώμα των γενναίων
magnorumque hominum esse mortāle, ανδρών και των μεγάλων ανθρώπων είναι θνητό,
animi vero motus της ψυχής όμως οι δυνάμεις (= οι πνευματικές
δραστηριότητες)
et virtūtis gloriam και η δόξα της αρετής
sempiternam esse. είναι αιώνια.

Β. ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
imitemur: α’ πληθ. υποτακτ. ενεστ. του αποθετ. ρήμ. imitor, imitatus sum, imitari αποθ. 1 (=
μιμούμαι)
nostros: αιτιατ. πληθ. αρσ. της κτητ. αντωνυμ. noster, nostra, nostrum (= δικός, -ή, -ό μας)
(για πολλούς κτήτορες)
Brutos: αιτιατ. πληθ. του ουσ. Brutus -i αρσ. 2 (= Βρούτος)
Camillos: αιτιατ. πληθ. του ουσ. Carnillus -i αρσ. 2 (= Κάμιλλος).
Decios: αιτιατ. πληθ. του ουσ. Decius -ii (-i) αρσ. 2 (= Δέκιος)
Curios: αιτιατ. πληθ. του ουσ. Curius -ii (-i) αρσ. 2 (= Κούριος)
Fabricios: αιτιατ. πληθ. του ουσ. Fabricius -ii (-i) αρσ. 2 (= Φαβρίκιος)
Scipiones: αιτιατ. πληθ. του ουσ. Scipio -onis αρσ. 3 ( = Σκιπίωνας)
innumerabiles: αιτιατ. πληθ. αρσ. του επιθ. Innumerabilis -is -e επίθ. 3 (= αμέτρητος)
alios: αιτιατ. πληθ. αρσ. της αόριστης αντωνυμ. alius, alia, aliud (= άλλος -η -ο)
qui: ονομ. πληθ. αρσ. της αναφορ. αντωνυμ. qui, quae, quod (= ο οποίος)

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ
 ΜΑΘΗΜΑ 22

hanc: αιτιατ. ενικ. θηλ. της δεικτ. αντωνυμ. hic, haec, hoc ( = αυτός, -ή, -ό)
rem: αιτιατ. ενικ. του ουσ. res, rei θηλ. 5 (= πράγμα)
publicam: αιτιατ. ενικ. θηλ. του επιθ. publicus -a -um επίθ. 2 (= δημόσιος)
res publica: πολιτεία
stabiliverunt: γ’ πληθ. οριστ. παρακειμ. ενεργ. φων. του ρήμ. stabilio, -ivi, -itum, -ire 4 (=
στεριώνω)
quos: αιτιατ. πληθ. αρσ. της αναφορ. αντωνυμ. qui, quae, quod (= ο οποίος)
equidem: (βεβαιωτικό επίρρημα) (= βέβαια)
in: (πρόθ.+ αφαιρ.) (= σε)
deorum: γεν. πληθ. του ουσ. deus -i αρσ. 2 (= θεός)
immortalium: γεν. πληθ. αρσ. του επιθ. immortalis -is -e επίθ. 3 (= αθάνατος)
coetu: αφαιρ. ενικ. του ουσ. coetus -us αρσ. 4 (= συνάθροιση, «χορεία»)
ac: (συμπλεκτ. σύνδ.) ( = και)
numero: αφαιρ. ενικ. του ουσ. numerus -i αρσ. 2 ( = αριθμός)
repono: α’ ενικ. οριστ. ενεοτ. ενεργ. φων. του ρήμ. repono, reposui, repositum, reponĕre 3 (=
τοποθετώ) (re + ροnο)
amemus: α' πληθ. υποτακτ. ενεοτ. ενεργ. φων. του ρήμ. amo, amavi, amatum, amare 1 (=
αγαπώ)
patriam: αιτιατ. ενικ. του ουσ. patria -ae θηλ. 1 (= πατρίδα)
pareamus: α' πληθ. υποτακτ. ενεστ. ενεργ. φων. του ρήμ. pareo, parui, paritum, parēre 2
( + δοτ.) ( = υπακούω)
senatui: δοτ. ενικ. του ουσ. senatus -us αρσ. 4 ( = Σύγκλητος)
consulamus: α’ πληθ. υποτακτ. ενεοτ. ενεργ. φων. του ρήμ. consulo, consului, consultum,
consulĕre 3 (+ δοτ.) (= φροντίζω για, προσέχω)
bonis: δοτ. πληθ. του ουσ. boni -orum (= οι καλοί πολίτες) < bonus -a –um επίθ. 2 ( = καλός)
praesentes: αιτιατ. πληθ. αρσ. της μτχ. ενεστ. του ρήμ. praesum, praefui, praeesse (= είμαι
παρών) (prae + sum) / praesens-entis (= παρών, τωρινός, της στιγμής)
fructus: αιτιατ. πληθ. του ουσ. fructus -us αρσ. 4 (= καρπός, ωφέλεια, κέρδος)
neglegamus: α’ πληθ. υποτακτ. ενεοτ. ενεργ. φων. του ρήμ. neglego, neglexi, neglectum, neglegĕre
3 (= αδιαφορώ για) (nec + lego)
posteritatis: γεν. ενικ. του ουσ. posteritas -tatis θηλ. 3 (= το μέλλον, οι μεταγενέοτεροι)
gloriae: δοτ. ενικ. του ουσ. gloria -ae θηλ. 1 (= δόξα)
serviamus: α’ πληθ. υποτακτ. ενεστ. ενεργ. φων. του ρήμ. servio, servivi (-ii), servitum,
servire 4 ( + δοτ.) (= υπηρετώ)
id: αιτιατ. ενικ. ουδ. της οριστ. (επαναληπτ.) αντωνυμ. is, ea, id (= αυτός, -ή,-ό)
esse: απρμ. ενεστ. του βοηθητ. ρήμ. sum, fui, esse (= είμαι, υπάρχω)
optimum: αιτιατ. ενικ. ουδ. υπερθετ. βαθμού του επιθ. bonus -a -um επίθ. 2 (= καλός)
putemus: α’ πληθ. υποτακτ. ενεστ. ενεργ. φων. του ρήμ. puto, -avi, -atum, -are 1 (= νομίζω,
θεωρώ)
quod: ονομ. ενικ. ουδ. της αναφορ. αντωνυμ. qui, quae, quod (= ο οποίος)
est: γ' ενικ. οριστ. ενεστ. του βοηθητ. ρήμ. sum, fui, esse (= είμαι, υπάρχω)
rectissimum: ονομ. ενικ. ουδ. υπερθετ. βαθμού του επιθ. rectus -a-um επίθ. 2 (= σωστός)
speremus: α’ πληθ. υποτακτ. ενεστ. ενεργ. φων. του ρήμ. spero,-avi, -atum, -are 1 (= ελπίζω)
quae: αιτιατ. πληθ. ουδ. της αναφορ. αντωνυμ. qui, quae, quod ( = ο οποίος)
volumus: α' πληθ. οριστ. ενεστ. ενεργ. φων. του ρήμ. νοlο, νοlui, velle (= θέλω, επιθυμώ)
sed: (αντιθετ. σύνδ.) (= αλλά)
feramus: α’ πληθ. υποτακτ. ενεστ. ενεργ. φων. του ρήμ. fero, tuli, latum, ferre (= φέρω,
υπομένω, υποφέρω)
quod: ονομ. ενικ. ουδ. της αναφορ. αντωνυμ. qui, quae, quod (= ο οποίος)
acciderit: γ’ ενικ. οριστ. συντελεσμ. μέλλ. ενεργ. φων. του ρήμ. accidit, accidit,-, accidĕre 3 (=
συμβαίνει) (ad + cado)
arbitremur: α’ πληθ. υποτακτ. ενεστ. του αποθετ. ρήμ. arbitror, arbitratus sum, arbitrari αποθ. 1

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ
 ΜΑΘΗΜΑ 22

(= νομίζω, πιστεύω)
denique: (επίρρ.) (= τέλος)
corpus: αιτιατ. ενικ. του ουσ. corpus -oris ουδ. 3 (= σώμα)
virorum: γεν. πληθ. του ουσ. vir, viri αρσ. 2 (= άντρας)
fortium: γεν. πληθ. αρσ. του επιθ. fortis -is -e επίθ. 3 (= γενναίος, ανδρείος)
magnorumque = magnorum: γεν. πληθ. αρσ. του επιθ. magnus -a ,-um επίθ. 2 (= μεγάλος)
que: (συμπλεκτ. σύνδ.) (= και)

Γ. ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΩΝ
Innumerabilis, -is, -e ΧΩΡΙΣ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ
Publicus, -a, -um ΧΩΡΙΣ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ
Immortalis, -is, -e ΧΩΡΙΣ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ
Bonus, -a, -um melior, -ior, -ius optimus, -a, -um
Rectus, -a, -um rectior, -ior, -ius rectissimus, -a,-um
Fortis, -is, -e fortior, -ior, -ius fortissimus, -a, -um
Magnus, -a, -um maior, -ior, -ius maximus,-a, -um
Mortalis, -is, -s ΧΩΡΙΣ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ
Sempiternus, -a, -um ΧΩΡΙΣ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ

Δ. ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΩΝ
Equidem ΧΩΡΙΣ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ
Denique ΧΩΡΙΣ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ