ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΥ γ) Προσωποποίηση

α) Πρωθύστερο 8.     Ήρθαν κύριοι με τσάντες και μεζούρες,

1.     Όμως κοντά στην κορασιά, πού μ’ έσφιξε κι
εχάρη
β) Υπερβατό μέτρησαν το οικόπεδο, άνοιξαν χαρτιά,
α) Ασύνδετο
(Ο Κρητικός, Δ. Σολωμός)
γ) Χιαστό οι εργάτες έδιωξαν τα περιστέρια,
β) Πολυσύνδετο

ξήλωσαν το χαγιάτι, έριξαν το σπίτι…

α) Πρωθύστερο γ) Ομοιοτέλευτο
2.     Ξεντύθη ο νιος, ξεζώθηκε και ‘ς το πηγάδι
εμπήκε. (Κατατρέχουν τη γραφικότητα, Ντ.
β) Υπερβατό Χριστιανόπουλος)
(Του κολυμπητή, Δημοτικό τραγούδι)
γ) Χιαστό
α) Ασύνδετο
9.     Δεν έβλεπα μήτε το κάστρο, μήτε το
στρατόπεδο, μήτε τη λίμνη, μήτε τη θάλασσα, μήτε
α) Πρωθύστερο τη γη, μήτε τον ουρανό. …..
β) Πολυσύνδετο
3.     σίγμα πλάι σε γιώτα γιώτα κοντά στο σίγμα
β) Υπερβατό (Ελεύθεροι Πολιορκημένοι, Δ. Σολωμός)
γ) Ομοιοτέλευτο
(Τα πάθη της βροχής, Κ. Δημουλά)
γ) Χιαστό
10.  Κι ἡ φύσις ὅλη τοῦ γελᾶ καὶ γένεται δική του. α) Παρομοίωση

α) Παρομοίωση (Ο Πόρφυρας, Δ. Σολωμός) β) Μεταφορά

4.     Και την αχτινοβόλησαν και δεν την
εσκεπάσαν·
β) Υπερβολή   γ) Προσωποποίηση
(Ο Κρητικός, Δ. Σολωμός)
γ) Μεταφορά
11.  Σὲ θωρῶ κι ἀναθαρρεύω

α) Παρομοίωση καὶ τὰ χέρια μου χτυπῶ,

5.     Στων Ψαρών την ολόμαυρη
ράχη / περπατώντας η δόξα μονάχη. α) Παρομοίωση
β) Αλληγορία σὰν ἁγία σὲ λατρεύω,
(Η καταστροφή των Ψαρών, Δ. Σολωμός) β) Μεταφορά
γ) Προσωποποίηση σὰ μητέρα σ᾿ ἀγαπῶ.
γ) Προσωποποίηση
α) Παρομοίωση        (Η σημαία, Ι.Πολέμης)
6.     κι ως πέφτουν τα δεντρόφυλλα, να πέφτουν
οι διαβάτες.
β) Μεταφορά  

(Του γιοφυριού της Άρτας, Δημοτικό τραγούδι)

γ) Προσωποποίηση 12.  Μάγεμα ἡ φύσις κι᾿ ὄνειρο στὴν ὀμορφιὰ καὶ α) Παρομοίωση
χάρη,

7.     Καταπώς στέκει στο Βοριά η α) Παρομοίωση β) Μεταφορά

πετροκαλαμήθρα Ἡ μαύρη πέτρα ὁλόχρυση καὶ τὸ ξερὸ χορτάρι·

β) Μεταφορά γ) Προσωποποίηση
(Ο Κρητικός, Δ. Σολωμός) (Ελεύθεροι Πολιορκημένοι Δ. Σολωμός)
  β) Μεταφορά
Γ.Ιωάννου, Μες στους προσφυγικούς
συνοικισμούς
γ) Υπερβατό
13.  Ἡ πληγωμένη Ἄνοιξη τεντώνει τὰ λουλούδια
α) Παρομοίωση
της

α) Παρομοίωση
β) Μεταφορά
οἱ βραδινὲς καμπάνες τὴν κραυγή τους 20.  Μήνες οργισμένοι
β) Μεταφορά
γ) Προσωποποίηση
(Η πληγωμένη Άνοιξη, Μ. Σαχτούρης)
Του νεκρού αδερφού
γ) Υπερβατό
14.  Ἐτοῦτο τὸ τοπίο εἶναι σκληρὸ σὰν τὴ σιωπή α) Παρομοίωση

α) Υπερβατό
(Ρωμιοσύνη, Γ. Ρίτσος) β) Μεταφορά 21.  Φρόνιμος είσαι, Κωσταντή, μ’ άσκημα
απιλογήθης.
β) Παρομοίωση
  γ) Προσωποποίηση
Του νεκρού αδερφού
γ) Αντίθεση
15.  με μια βιασύνη αργή και νευρική. α) Οξύμωρο

(Η ΑΠΟΤΥΧΗΜΕΝΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ, Μ. β) Μεταφορά

Πολυδούρη) 2) ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΣΗ
γ) Προσωποποίηση
Α Β
 

  1.     η δύση καμαρώνει. (Ο

α) Οξύμωρο Ερωτόκριτος, Β. Κορνάρος)
16.  εγέλαν η ανατολή κι η δύση καμαρώνει.
 
β) Μεταφορά 2.     σαν καλαμιά στον
Ερωτόκριτος, Β.Κορνάρος κάμπο (Του νεκρού
  αδερφού,Δημοτικό τραγούδι)
γ) Προσωποποίηση

  3.     μήνες οργισμένοι (Του
17.  Από τα σπίτια που είναι σα βουβά, α) Οξύμωρο νεκρού αδερφού, Δημοτικό
τραγούδι)
α) Μεταφορά
κι ας μίλησαν τη γλώσσα του θανάτου β) Μεταφορά
4.     τους πληροφορεί το
  αίμα. (Μες στους
Gala, Κ.Καρυωτάκης γ) Υπερβατό προσφυγικούς συνοικισμούς Γ.
Ιωάννου)
β) Παρομοίωση

18   Ἔρχετ᾿ ἡ ψαρόβαρκα, ἔρχεται ὁλοΐσια 5.     κι έτρεμε κι η καρδούλα

α) Παρομοίωση
  της σα μήλο μαραμένο. (Ήλιε
μου και τρισήλιε
πέρα ἀπ᾿ τὸν Ἀσπρόπυργο κι ἀπ᾿ τὰ Πετρονήσια σὰ μου, Δημοτικό τραγούδι)
β) Μεταφορά
νεράιδα ἀφρόπλαστη, νύφη φτερωτή” γ) Προσωποποίηση

γ) Υπερβατό 6.     Μάνα με τους εννιά σου

Γ.Δροσίνης, «Η ψαρόβαρκα» γιους και με τη μια σου
κόρη (Του νεκρού
αδερφού, Δημοτικό τραγούδι)
19.  τους πληροφορεί το αίμα. α) Παρομοίωση

7.     εγέλαν η ανατολή (Ο
 Ερωτόκριτος, Β. Κορνάρος) Ρίτσος)

8.     τα καρφιά ξεκολλάνε (Η

σονάτα του σεληνόφωτος, Γ.

1.— Με την ευκή του Θεού και με την ευκή μου…, νερό ἀπ' τό πηγάδι τῆς αὐλῆς. Ἔμοιαζε πολύ κουρασμένη,
μουρμούρισε και με κοίταξε με καμάρι. διατηροῦσε ὅμως πάνω της ἴχνη μιᾶς μεγάλης ἀρχοντικῆς
Α) Αφηγηματικό σχόλιο. ὀμορφιᾶς.Γ.Ιωάννου, Στου Κεμάλ το σπίτι*
Β) Εσωτερικός μονόλογος Α) Αφήγηση σε γ´ πρόσωπο. Β) Διήγηση Γ) Εσωτερικός
Γ) Διήγηση μονόλογος

2. Γεννήθηκε στην Κυνουρία, στο χωριό Καράτουλα. Ήταν της 5.– Ποῦ εἶνε τό; νὰ τὸ ἰδῶ· ἐρώτησεν ἀνυπόμονη.– Μὰ εἶνε

κλάσεως του 1949. Το φθινόπωρο του '20, με ένα χρόνο ἀκριβό! εἶπεν ὁ Τζιριτόκωστας τονίζοντας τὴ λέξη.– Ἀκριβό-

καθυστέρηση, τον κάλεσαν στον στρατό να φτηνὸ ἐγὼ τὸ θέλω! ἀπάντησε μ᾿ ἐπιμονὴ ἡ Κρουστάλλω. Καὶ

γυμναστεί.Παρουσιάστηκε στο Ναύπλιο, αμέσως μετά τις τὸ βρακί μου δίνω γιὰ ν᾿ ἀποχτήσω σερνικὸ παιδί.

εκλογές του Νοεμβρίου —τις εκλογές που έχασε ο Βενιζέλος Α) Διάλογος και αφηγηματικό σχόλιο.
Β) Διάλογος και διήγηση
—, στα εμπόδια του 8ου πεζικού συντάγματος. Σ' αυτά τον Γ) Διάλογος και εσωτερικός μονόλογος
κράτησαν τρεις μήνες, τον έκαναν πυροβολητή και ύστερα
6. «Διότι η μήτηρ μας εθύμωνε, και δεν έστεργε να
μέσω Πειραιώς, τον έστειλαν να πολεμήσει στη Μικρά
καταβροχθίζωμεν ημείς ό,τι επεθύμει να είχε γευθή καν η
Ασία.Εκεί, από τον Μάρτιο του '21 ως τον Ιούλιο, έλαβε μέρος
ασθενής της κόρη.»
σε όλες τις επιχειρήσεις προς Εσκή Σεχίρ και διακρίθηκε.
Α) Αφηγηματικό σχόλιο.
Α) Διήγηση
Β) Ελεύθερος πλάγιος λόγος
Β) Αφήγηση σε γ´ πρόσωπο.
Γ) Εσωτερικός μονόλογος
Γ) Αφηγηματικό σχόλιο

7.Ἄλλην ἀδελφήν δέν εἴχομεν παρά μόνον τήν Ἀννιώ.Ἦτον ἡ

3. […] Tα καστανά μάτια του έπεφταν εδώ κι εκεί ράθυμα,
χαϊδεμμένη τῆς μικρᾶς ἡμῶν οἰκογενείας καί τήν ἠγαπῶμεν
αφαιρεμένα, του αφαιρεμένου νου, του πλανημένου στα
ὅλοι. Ἀλλ' ἀπ' ὅλους περισσότερον τήν ἠγάπα ἡ μήτηρ μας.
υπερκόσμια πιστές εικόνες. Tα μαλλιά του κεφαλιού και τα
Εἰς τήν τράπεζαν τήν ἐκάθιζε πάντοτε πλησίον της καί ἀπό
ψαρά γένεια• η έκφρασις του προσώπου και του σωμάτου η
ὅ,τι εἴχομεν ἔδιδε τό καλύτερον εἰς ἐκείνην. Καί ἐνῷ ἡμᾶς μᾶς
στάσις και των χεριών τα κινήματα• τα φορέματά του αυτά, τα
ἐνέδυε χρησιμοποιοῦσα τά φορέματα τοῦ μακαρίτου πατρός
ξεσχισμένα και ιδιότροπα, ερχόνταν κι επρόσθεταν το
μας, διά τήν Ἀννιώ ἠγόραζε συνήθως νέα.
προφητικό τους μεγαλείο στη μυστηριώδη και ακατανόητη
Α) Αφήγηση σε α´ πρόσωπο.
δύναμη των λόγων του. Δεν ήταν ο εξευτελισμένος ζητιάνος, ο
Β) Εσωτερικός μονόλογος
ψειρής και λιμασμένος, που με κλαψάρικη φωνή ζητεί τα Γ) Ελεύθερος πλάγιος λόγος
ξεροκόμματα και τ’ αποφάγια των φτωχών.[…]
8.– Είσαι μόρτης, πρόσθεσε η μικρή κοιτάζοντάς τον λίγο
Α) Περιγραφή.
Β) Εσωτερικός μονόλογος λοξά.O Αλέκος πήρε ύφος κι έκανε τη σύσταση: – O φίλος μου
Γ) Ελεύθερος πλάγιος λόγος
Λοΐζος Τραβεζάνος.– Πώς;– Λοΐζος Τραβεζάνος, είπε κι ο
ίδιος, ή, αν προτιμάτε, ματμαζέλ, με λένε… μόρτη.– Λοΐζο
4) .Δέν ξαναφάνηκε ἡ μαυροφορεμένη ἐκείνη γυναίκα, πού
Τραβεζάνο;, ψιθύρισε κι εκείνη.– Εμένα με λένε Αλέξανδρο
ἐρχόταν στό κατώφλι μας κάθε χρονιά, τήν ἐποχή πού
Κορδάτο. Θα 'χεις ακουστά βέβαια τ' όνομά μου.– Α, ναι…,
γίνονται τά μοῦρα, ζητώντας μέ εὐγένεια νά τῆς δώσουμε λίγο
έκανε λίγο αφηρημένη.
 Α) Διάλογος. Α) Αφηγηματικό σχόλιο
Β) Εσωτερικός μονόλογος Β) Εσωτερικός μονόλογος.
Γ) Διήγηση Γ) Ελεύθερος πλάγιος λόγος

Α
9.«Αὐτή δέν θ' ἀργήσῃ, ἔλεγα μέσα μου· τώρα θάΒ κολυμπήσῃ,
θά ντυθῇ
1. Σ’ καί θά μετά
ένα χρόνο φύγῃ...Θά τραβήξῃ αὐτή τό μονοπάτι της κ'
από εκείνη
την
ἐγώ τόν κρημνό μου!...»
ημέρα ο Γιάννης θα συναντούσε
χαρά. Χόρευε με όλους τους Β) Ομοδιηγητικός 
πάλι
καλεσμένους της σκορπώντας αφηγητής
τη Μαρία.
παντού τη χαρά και το γέλιο.  Εμείς
2. Μέσα σε μια ώρα κατάφερε να α) Αναδρομική αφήγηση
φύγαμε κατά τη 1.30. Την άλλη μέρα
ετοι- β) Πρόδρομη αφήγηση
μας τηλεφώνησαν ότι βρέθηκε
μαστεί για το ταξίδι. γ) Χρόνος γεγονότων >
δολοφονημένη. Ακόμα δεν
3. Τότε ο Γιάννης θυμήθηκε χρόνος α-
μπορούμε  να το πιστέψουμε. Η
εκείνη τη φήγησης
αστυνομία εκτιμά ότι δολοφονήθηκε
μοιραία συνάντηση με τη Μαρία δ) Χρόνος γεγονότων <
λίγο μετά αφ’ ότου φύγαμε!!! Η
πριν χρόνος α-
Κάτια…!!! Γ) Αυτοδιηγητικός   
από αρκετά χρόνια. φήγησης
3.       3) Εκείνες τις ημέρες το μεγάλο αφηγητής
4. Η ιστορία μας αρχίζει πριν από ε) Χρόνος γεγονότων =
θέμα σε όλα τα κοσμικά σαλόνια
πολ- χρόνος α-
ήταν η δολοφονία της Κάτιας
λά χρόνια, όταν ακόμη δεν φήγησης
Ισιδώρου μετά τη δεξίωση που είχε
υπήρχαν
δώσει στην έπαυλη της οικογενείας
ραδιόφωνα και τηλεοράσεις.
της. Πολλά λέγονταν για τα ανώνυμα
5. Άνοιξε αποφασιστικά την
απειλητικά τηλεφωνήματα που
πόρτα, πέ-
δέχονταν τον τελευταίο καιρό, αλλά
ρασε μέσα, έριξε μια ματιά γύρω
κανείς δε θα μπορούσε να ξέρει κάτι
του,
με σιγουριά.
έβγαλε το καπέλο του και κάθισε
4.     4)   Το δωμάτιο ήταν σε καλή
σε
κατάσταση και δεν υπήρχαν ίχνη
μια πολυθρόνα κρατώντας το στα
βίας ή πάλης. Ο ιατροδικαστής μού
χέ-
επιβεβαίωσε ότι το θύμα δεν
ρια.
πρόβαλε καμία αντίσταση. Η
6. Σε χρόνο λιγότερο απ’ όσο
υπόθεση περιπλεκόταν από το
χρειάζε-
γεγονός ότι το θύμα ήταν γνωστή
ται κανείς να το αφηγηθεί, ο
κοσμική και ότι το βράδυ του φόνου
μικρός
είχε παραθέσει δεξίωση με πολλούς
κατέβηκε τη σκάλα γλιστρώντας
καλεσμένους. Η αρχική μου υπόθεση
από
είναι ότι κάλλιστα κάποιος από τους
την κουπαστή.
καλεσμένους θα μπορούσε να έχει
διαπράξει το φόνο.

       Α                                   
Β
.     1)   Ο δολοφόνος  μπήκε στο
δωμάτιο του θύματος αθόρυβα, κατά
τη διάρκεια της δεξίωσης , χωρίς να
τον αντιληφθεί κανείς από τους
παρευρισκομένους. Περίμενε μέχρι Α) Ετεροδιηγητικός
τις 2.00 να αποχωρήσουν όλοι οι αφηγητής
καλεσμένοι και, όταν το θύμα
επέστρεψε στο δωμάτιό του, το
εκτέλεσε εν ψυχρώ ανενόχλητος.
2.      2) Η δεξίωση είχε πολύ μεγάλη
επιτυχία και η Κάτια έλαμπε από