You are on page 1of 188
| 6A RIB Grea HISTORIA DE LA ARQUITECTURA. | ace i taller - CHAZARRETA. a 1 1 bpp materia + HISTORIA DE LA ARQUITECTURA It 72.03 ieee 1 B216 / |L977/6 | 1 | a2 fry eeeceeeeeees | i | er * pea Teoria y diseno arquitecténico en la era de la maquina 59 wusopour simmeabre vt endunsip aonb oy, soyprass soxs9 9p vin vp Ops sy “sy o exopupsaa ‘onb upisoded van sod ‘Soperqwiow sof 2p ownyn ye A “eusspou eimisainbse sueniony * ep tedouud eouapua vy 22903 ‘suoo sng 30d ‘soatezadwioiton siti “unoyabloy uefy & 2MO¥ Us nog ‘ues MoE 3S “Vo ‘Boany soosel “woranag sored stony seyouour snr 2p om yo sod ‘wioxy smasy 4 dumypng joreyy Te32g [IEA sumag ep “jJOFa UA qoY ‘OHEA ang ‘eHUIspIOD SUIT ‘TENT sPoy = ‘soAesus soxs9 9p UTP wy] woDYrpour owusureonsgsd onb as 2p 4 ergaueg aagos souoiseariqnd ans rod ‘pyye{ “> “1H A yooosousg wus. © ‘epesszaiat stop & axaessuo2 und as sod A yeurfiso oxndun ye sod ‘sausaag surjoyN Y rappeonqnd ns vuvsea90 K aqqisod wossiory onb soyjanbe ¥ oxqgy 2x2 onypac | 3 SONI se \ % i %, | Line ay so° upjoonpoxdox oper eprargosa rg] wanwady MH u3 ons 1 Sab oxsodap Ya ona EpsrO souty sowone “gpue wean, Wstq CASON SoUONIPE dod Leet z GFT He 5 o7B7 eF- i D yeapaunen aa gestae newsawens” mH cd | wet ea sy 2p wpreonpasy, UePIO “ON “ PGF Md sb yE ORS 5 GONE Say, SH fo ope pw eSeag pas ‘pia uo Two [op te libro fue concebido y escrito en los simon afos de 30.60, un periodo que ha recibido diversos nombres: era de la pfopulsién, década de los detergentes, segunda, revelicién Gaalquier hecho digno de identificarse darante est 1¢ ve contrarrestado dad de tornar inhabitabie ei globo terréqueo; pero Jibra, al pisar los umbrales del espac abandonar nuestro insular play nuestras exploraciones sobre Parte mis tediosa del ensamiento rutinario yy poi Pensami de modo que sirva a las necesidades de alguna élite gobernante de ideas cestrechas, Pequefias cosas de pose una afeitado: ado, puede hoy presién, también sin precedentes en el passdo, ¥ aceptar con ecuanimidad el lujo de arrojar al esto de desperdi u apes Susuol ayy a font OF > POH sso pun c1e9k Lyf] 40) gow pun tout "501 nas oRpoIE BE A laiuodstp ey woo uorotounde | seus seunsdiuo spur sey anby soxjo 4 sooung ap soroquadut ‘seietumnbew sod wysondwos vsepeleqery ‘eperdas 27/9 cun vied equpoub org “yonu0s op sowisde so woo i rouvur se] weqeyoncua oF ou oxod ‘sosoidxe souoly Sosoursy so] uo < cooing 7 sornposd eo] op J sopuesl sol ua refea £ oxaup woo osn ns seadwioo usipog “viBtous we oP == _¢ ——BPUNOS | UD ops Jenwos ya yeuosiad wasroy us uosoro10[a —oundye oseow 1s— 2172 ¥| 2p souesZoqur sozed ‘corugoour wiBroua e] ap eyuous10y sopuodep u oved ‘onb 2p oysoy 9 s> [eINSNpU] wxg ¥] ap sozusTuIO9 9p sepeuDuIOD o2od sepyp “ors s9] ap vup] “; z9ped op odn oaonu un op toque oseytdes jo wT eso op sued zofeur af ered ‘aoped op ojoquys un nb sour un op souna: © OFT] ax wy ‘odaiofe sod “Sy “euusju Js ® aoouoset ‘oe wanna "por sopeno sof e1ueipout sooquys & soyur ap soxopeoso ‘el yuiad ‘enjood “saxoquid ‘sorsaymbse ap saxoionposd soreZoq ‘01 WAJA UAT uopEq onb “sosojs09 K soquoTUDAUOD ‘soxsNUE FoNONIO|D -pe wepmmsed say soxpaut sokno soreZoy “eypous asepo ve wy 9p s9eHON, uo opedury 0 op wag wrotnsg wy fe51R9jouI01 ugyanjosas vy id —sguiop o[ tod— wquponb ad un ap soueaje ye eqeise oyesS910s! jexue ap xopInqEsIE ayabeyy el 9P OL soosgjouse1 soyuajape sof xod sopexofou < sopequomrayduos * | 9p exy wpunos e] us Sonosou uo aastaues soroEjouTe £0359 SOPOL nQMOP oFOLAIIS Une eyed $0] 2p souvur ua “sopepiosa1 0 so Fruomors9 eun ou eX "0p oper et 9 ogniie eos won 2 omt0s ‘orduiors tr OW Ht op ego “O1Bis ap soztonacy Toke 2p I Somopustu optus enb wan319 erouajod 91 soumjope sososownyy gbusjed ns ap upayea po a OPRuOE seul [> anb ‘sousjado aye sono} 89 9p ear un woo 285 9p sour suaterxour aauons s¢ produce alrede, cucla dedicada ductes mee, sido desarr 32 que las clases of} sobre Jos obj mente dispares, sew tuskin, ae a y al diseiio de pro. maquinista que ya habie 5 lugares, Para un piblico oe Srecocario para hacer fen tre el dinamismo futurista y esta cau- jay el disefio de Ia arquitectura correspondiente 2 la Primera Era de la Maquina, ferquitectura eran lo que nosotros, mirando hacia atris desde la Segunda Maquina, considerariamos como apr acién, es un problema que dejaremos para el de este ina vez descritos los hechos y teorias del pe tién, Sin embargo, aunque todavia carecemos de una teoria apropiada pars nuestra propia era maquinista, ain nos maneyamos con ins ideas y Ia estética que nos ha legade Ia pi Por lo tanto, en cualquier mo- f sucediera, deberi pre- tarse dos cosss: en primer Iugar, s1 sus ideas son tan actuales como pues vivimos en Ia Segunda Era de la Maquina, no en la Pri- mera; y, en segundo lugar, hasta qué punto son en verdad anticuadas Jas ideas que él recheza como simples modas de los décadas del debe tener en cuenta que una era maquinista se parece mas ao} maqi 8 cusiquiera otra de las épocas conocidas por el mundo. La revolucién cultural que se prodijo hacia 1912 ha sido reemplazada, pero no inv aa gh ey Se, FIGT - OOGT ‘seisHeaoyoes pos iseuoeiedaad sesneS eyed wounrg & soounppeow soi TT ORE OAT, SNE PLL ATES fe i leBh Rebbe de ta fn scadémmicn y el concepta pies m1 elemental ota ara el. desarrollo d Gusdet, 1, Blémenss ep Théories de iatehitecture, Paris, 1902, le_partida_més_ importante pas les. revo 2 Pusne, C»" Grammaire dos sired Dessin, Paris, Ween Se ties ana a era ecttaided sevolach vmovim Eer80, A., Philosophie dee Composition Archttccturale, p, is, SE a ee TAG "y conectadas en gran pi to niimero de causas preparat Cite As Histoire de Urchin Paris, 1899. (Hay versign na pa ineipal de laevolucian arg criteria de la arauisecrure, He Aires, Espasa, 1920,) ca Me comionte principal. de etovolulin argo M ‘Ocuure de Tony. Garnier, Paris, 1939, itro de los canales por Tos — glo anterior y se las puede ‘ustrielle, Paris, 191g. | rtgaica dentro. ae, Joe, canale ‘origen en el siglo ant » Cai teehare di Béton Arms, Beoselas, 1927, § TE ear clay i Br Zeluci, en. términos gener '» Londres, 1932, Lo: Goodhart-Rendel, H. Scott, 6., The Arch, Lindner y Steinmets, Die 1923, Muthesius, H., Stiarchicehup und Pevener, N., Bioneers of ae Modern (Rat una breve descripet ndres, 1911. a poco de finalizado je Julien Guadet; Pmament und Verbrechen, Archtekny ¥ extractos de Das « Xe nen en & an — tampoco en’ esta catego fy aed eae eee er ‘ eHfind de_quienes. mf ebié de ser equ i i sus miembros eran ol pats en oe i] - { iayenta do lon anguttaces, fares’ corse (Para una dese ys = Z ce emis complet de tos comienzon de Deutscher Ie ongnisacion. La a tex Bruckmann.) i a Perkbundes, 1912 y 1943, F de Muthest, Werkbund, por ‘repadiada en la. préc {pendiada, nore low ara porizadas en ella. jorizadas iH il OAR CRE AA RE Sf er ar “eng wuspom ey (oqages wis opnuout e) oxasreues oF safe set aqoe XX O1P1URD 10 s809q id a pPHOE ezuEOSUD ey LLed 29 PT pee us 2p joe ou suoqusn: on argg om ‘sieges uy tenemoge of ‘pry one { = pe eee ee Ex oft pe soporabce sol op pom e| gem wemnons [ote oe eee BS 2241 95 ono HS S0f 2p oun ap ey jouns{ U2 ousspont oqstmAow [9p soxoytuaTord soquie “x ord Avpuag asnBay op onsoeu Jp :0s0;na 59 or Oper ap o} 9H Bure J sod ounig ap coe eamoonabie 89 099 optiadas 1 9p ooummopio © opiates eng ep souMNpE somNpP sof anus vquiniy 9p wroutid of uo quCuIe PEyuoME BIMENND % us ounig ap 29quy soared uy n1dx2 © Upyowaxisnf wu gfsorede open 2 pyowsodwoo v{ op POPE F[ opuens oTuoMNOTEL) “soImENy cop su ‘bpe ap oqisoduir uoYemxso;ar w] rmuased na wpsEsUED roseyosd A soquogpmce soy uequsydeor anb 2: = (query, were ‘moun uo OFip ‘ suuizoy se] ap oyorumsqnoas [> ‘owoo |e “DMONp o1zesos9R oqUyAsoL Py 9p ensoeu wudissrp v] swoUDIqEUONsINOUL UE) Bro opadser Woo opyips uN 9p soued so] 9p vorNQUITE UO cauimyoa estén wozt0 soy 2p wopopid apyoomosu; 9p eomat wom epee -ns squat eponb £ oanwmuoyar Knox so ou ofngdeo o1so tse2 we spawerg ap {jer we coy Uos) wounjoa soustad [oP oq” OPER BP wauoduos anb somydes ogs0 soy ap ofos oun vorpap of :23N28P OF we wpens onb o8[e so sowed sey atunos ap woyyroodsg exouuer F[ OF (souvdsaoo) squat emn09 oro? SPL P1get ue PHY ‘ou anb votingpe: ‘oned 9p ossein somzet © sokmur 45 sejquiesaa 2p operosor {9 ous “ne spond ou A ‘9 0m “Ni -f 20d oqorp of 2p 090 un o19s 69 UesTEN un 9p worsrsodsos Bf uo eroUDy eqesa ovund jer wis 3 ap codode yo eywey < sax offs jp sep sosourtrd enb woruapzoe eaapeo epdunsraium ef uo uoqeyss un ong 72PEND ‘I? 2P soma 0 0[3is [ep sopetpoms 9p oormgpeoe ,oroayd,, jo “anoxtet MEL opis eiqry onsoeut ng “euOY ap ormard Jap < suylepom “SOrmTAN mas principales — composi Ciplina que Ted origens Te en verdad, escasa. Sra ramente i 2 diec cs Voluminoso, suntuoso, ae amet diel ecipado'un igure lee abundantemente en busen de informacion eat fn procura de Insta Ne fo aspieo papel de Sehalo' equips. nece ia para (La mayor parte de sus i tures abertrse ores ye tentos de escribi ir “un nuevo Guadet” que Forms and Functions of Twentieth, inaugural. de 1894, os y una porcién de Ya sea por su interés intrinseco, ya por los *cit6 en afios posteriores dal siglo, e008 audibles que actitud frente al Guadet prefiere Para comenzar, su sros ¥ monument de in de nuevos ean contemporinos Ouied oo trate d Je mera prudenci, pero en tendencia a desprecer in para aequeriege En Munich cen Londres, como respuesta bes, uno encuent a viejos ami oe ‘ilo el derecho a cau! [El Steerrar tealizdon on eco sentido rindieron sue ee ene derecho a ia libertad, que ale fen una palabra, ou salud. hhoy sabemos y proc Bbertad garentiss ova yo fecundida ygjando de lado, por el moment fase, vemos en aus. palabras una Ie historia: éta debe ser comprendida, no i corporizan tanto en ios monumentos reales de otros tiempos como en los principios que de ellos pueden abstraerse. Como se vera, esta peciliar importancia para evaluar la comprensién que Guadet fe mot de classique, Guadet consideraba esta actitud haei Esto implica, claramente, un signifieado de Ia palabra ciencta corriente, jnchiso al aceptado por Ia generacién de sus propios discipulos. Guadet quiere decir ciencia en el sentido generalizado on que la entendia in ms método logico (la obra de Paul Valéry Introduction & la Méthode de Leonardo da Vinet aparecié sélo cinco aiios antes do publicarse el libro de Guadet y no ha de ser mera coincidencia ‘que Leonardo sea la autoridad més oxtada por Ferran). y no como In ene tuenden Ia mayoria de los eseritores del siglo Xx, esto 62, diseiplina mental hasada en la snvestigecién experimental. Mas ain, Guadet demuestra hos- ilidad hacia los eatudios de fisica exacta como base el diveno: Tuego veri con gue medios puede ase- Dobe srostriral ves decir, la realizacién de slgo que previemente debe haber conesbides Fero, con todo, consideraba sus propios métodos de enseiianza como ci icos y en cierto momento establece un enérgi runque no siempre cabe atsibuirla a su influen- 2 académica de Blane y sus diseipules, cien- au 0 qe-nedogs 9p Mepieodemraans op: See Sp \ 01d Joonrgysry ou omsrisep,, [2 exsumar ey1aI9 aa oForFue opHuae HS ez “MAX orende 1» omen JI TIE OTR POE 9 sfoqen uoypicoduios wy “(r9F uo,nb 29) oqer 9s anb of 9p osn sa28y s> soueduieD 00 Bun ap spur uD me ap ond o16o eydare x sojeunwar sopyperscen © £ sopaysp svorestosd soured se] s9uedwoo ap siourut oy 01 ey X emposqe jere eysomNs ey 2p 1 spoupyy vo eRuDNoU 9s Ou pel as —euoy 9p owioig | IP 9p opaiixeous opeinl fep vj uoo prouos svored oyusmpexsud onb 2jard— eno n wueyd wun aod eiouarajeud ns usedxe uesreg opuena K “wopsar sound set anb Souolorag|a sey s1onpop 9p vase) ef L010] fe efop £ sewueyd sey OMS ar op vunipe pepysaopu squats ou ‘ofdurs{s sod ‘esa nb 1 1uvy seGnq un ednoo uotoeasje us oyeferd TZ “Tea copoad Ne ooo eros rod ise gTUoHoD 8 Spend eroueniodust roKeut op Buse © euniyy. siadhe opesese cefoud wm: soumbpar eo] oxime xoyenqi09 oy vsiunyd on spucyovsedaion fol 1 529 sepnades ewroier onb opnuss un ‘sap feuojer waloy uo ‘50 oF sof toy omes eknayeuo> ‘orusumoasie9 oxanssa0> 97/0) sap opuene “6pat pred oy EL SOT ae spot “Ea yerus ego eno uo ‘puving xnopor] otios eonesout 2p 3 “snoaqey 9p ooneunestesp ousiaera je 0 ,'pnQ 10d quousoyowed O1 sop 2p ont eer ) Hp onensge pantede> opnuss 19 uo “epezyperoadss & ouropou epee Eo oie ios Se ede &| ¥ Bp rope Mord 80» ei2essu09 “eop 2 9p awaNs yun ousiqe oF[ owes “osine Bp eropreu0s ropeng sousur une a: ‘oneasqe aire OI atu erste onb Tee A209 S311845 2p ous} usard [2 onmbps P oumbps ‘opezressual 9 “sand m HLIOS ey ap eat JH9D SHB peproa oY & ones BE 9p soprBins soy B59 en 204, tad euntog of ap ua aod *y MON a ® opwussard ty GIAX omaes jp iH PuaIqo1d > sypnyo op => PEINOE Hs ‘soue RP 9p sojduialo soy snag, OOH A sojnsa sy aor 899) un ep ‘opriuas ‘spar £ op stub 1B omoucesaduray po miaredios sv ouoke oy ep gen materiales, ta! come Jo ca Tiemcmeme 1o Hace Ta construceién, y econ ma tos de la Arquitectura ode Tos tr times welder eh tule post of Fueroy is Pattir do xe volun Weissenh pueden inquitsetura avanzada slo xx 8) @ fnctaso gee * Keulmenn dover 1985) come ales 100, precise. oa Ia diferenciacién de las partes en los disefios de Lord Burlington *. fteorie parece haber tobrevivide durante todo cl siglo x0; la préctica quedé, en cambio, algo sumergida, salvo en los casos donde Mlorecieron Linseida, como sucedié, por ejemplo, en Alemania, donde indadebl Spente no pudo deberse al impacto directo de Guadet. comprobar que Le Cor- i, pues, si bien no puede provecar si 3, y el Bauhaus de Dessau, 1925-26— componen sus elementos re, el iguaimente famoso Pabellén de la Werkbund en la Expo conforme a reglas tipicamente Beaux-Arts de composicién-simétrica,_ come, pletadas~ineliiso_con_ejes_secundarios.-y-terciatios,_ similares -a_los_que_ Siscutiria_Iuego,_y_en_forma totalmente independiente, Ferran en su libro. ‘Con todo, ia mencién del Bauhaus plantea el problema de otra teoria elemental, Ia cual he influido quizé sobre los proyectos feoria fue sustentada por el movimiento clementarista supone que los cuadros, esculturas, ete., se componen de icos fundamentales.!? Este movimiento Igo debe a las ter rrismo concuerda con ciertas ideas prove. corriente en weién en Jo que rado elementos de Ia arquitectura, y no de la compasicién, es ease “Lord Burlington and Wiliam 198, donde el profesor Wittkower sefala. que en Eggd Bonington para Totteshom Perk cade parte del edifire const de temas aigereds. partes correspln Palais, Paris, 1928, p97 Note nooroligics_pul¥. ia In composicién elemen- | oe 2 rmnUL oe Cue ok ‘spponpa: 9p anbane oaad ‘somos sn ouroo wengrp uot 1s09 2001 i -ede pepyeuosied us soue soup sns ua X ‘unassojorg punig [> W2 PP sang, ‘osored ye :oqtoureioduioy ep serowo.opIp ugrquie UeNEEXY “6O6T Y uoIapIp wun sole ax Aepy "uoroonsTstIOD wre auuad swim pp “epeng weg ay ‘Aspoyg ered vepuop t07 S901 12 ua souanos asaind eou9y 20 sosopaqe ‘souotea5|> seasean et 2H voumsyur jp ‘soured super a2 asduias, __Bimponinbie_ op ap. gusv [pp 90eq anb wun “-aohia=y FLep worse] eoUeT=F Ta03 owed wuisoy e[— vUIET ‘un oo Bsoyery oxad “ROIS 59 5 ng ‘sownse sono v vray: S, -upsico eommpontab ane pee i wormay & owsyeuoyoes : Keo 20n ye opesodioout wy 26 ,oye ‘sojeatonsns sotauodttos sf se eee con una chaqueta cuadr ‘tists cuadrads semejante a tae que usah jeanzado su apogeo, y Ie Gnica manera de rejuvenecer ccomplejidad bat La compl je formes sencilla, peers tas vntajes ontcas do Cholry reiden on la presntaciin do au Ubre y es jones que lo acompaiian. La Histoire de Architecture esta ee ee ee eee ce dee Se Bi eu : oars loosen oo rosa ambit sone TRIM hilly om cast todas le piginas bay: por to menos una oe 2 ne ns i sol taba podtia sabrayar? tee bea ies iH EEE prictica arquitecténica com: Por supuesto, : 2a excucla de’ Seni? Wijo0 iustraciones, todas dibujadas por el mismo Choisy conforme a una sen mimeroses —una_ perspec planta—, ni memorables, y esto ea Gecarrollo isométrico: presenta pl ss ilustraciones que ni de The Builder, critico frecuente de los métodos de abstracciones que no esclarecen bujo de blanco y negro istreciones a la gencracién na perder nunca contacto ce cin a Corbusier, al menos, las hizo suyas y utilizé muchs Nouveau, a través del cual cobraron nueva y mas amy La ventaja literaria de Choisy radiea en su estilo, concordants con los varrafos breves que ya hemos mencionado. La argumentacién general ce dispersa a menudo de manera excesiva como para poder leetlos en forma consecutiva, pero los parrafos individuales, de estilo agudo y af a su equilibrada coneisién y eminente referirse al frontén dérico, dice Chois $ Thora Graham Jackson, Baez ine samen ge I, Ahteceire: Landes, 1506, : recent Real Aerdomy ‘Seen ren ae fer Michard Lathaby que matey eh i ides) durante exe Sel got en ol capi ideas “de Wal, 28 Explicacién prolija y razonable, aunque @arerea de toda evidencia docu- + 29 TE SUA BIISP, OL), OIE AE RL 1s Jpuwsa00U UoLoN|uSMADOP PI OP vyYCF ey | WOTD0g ows — py casdsousm S104 2 enbojwo sg. “vy gomoainaop >| a. ise apspeproedeour vj onb soucdns ap sefop oporid PRISS op vp Be mh dich cise ogltay eao-> chines tygreres wet td 224 51 9p omom ase Gatos wowed onder fe To vad or Ohba ps0 spur oHonar ofepen ony onb sey ioe & “eoquoro, A104 -an89 9 htop onan um dep ‘un anua aisixe anb *orweld © wespuny s9208 sep op oyse foun y PETES ogspenb uoronjos 9p ede ae AHP [eM Bf 2p ‘orD01100 uproeyooud see oS Sess a eee UE EMAIL mS vdode aUL|PE sy ropeared ayamiis [2 woo wun onb opwysp spur spew aye re1eaisqe pepisosou 9p 21 sedi wo Hoo adios ea POEUN Oe wh op en NONE Hvar any tte oe yr > sued eure ofqand DP al a1 WeIqap SeOIAID setso[3t seis anb wAsasqo rome stirs) eur tn ewes ae i puatsapo T2108 ooreut ep OsNP_ seo sof op myuopd By © sopuatoN wr eooe oxwa BP SORE ; oe seyanbad spar sopeprun se] © siusuyendy woyde os 1s “uo f : eras seme en -pope sod pepo ‘peprussiny vf 9p [e081 caimop oo soBnenn ono toner Ss ynsuos vt ered oqueruttsom oy & auya op exouour ef - ee ea auore!d es asenbes “upset ef 2p sopnzou stu se wae 0 : cc “ny soowugroounbre teroqea so o[ge ou okn[90" 30D “koi °F ee ap oe pat en an eames ones ven SI 1 Hse19RH0> [> eoRaiosqo ones p PourAwo® “ox ne to fos oat cia el esfuerzo Personal y ticnde a dejar a a 0 estructural come Gre foe bienweta leave 8 cacti poy oo ee ae a8 k. perube, nn ombirge, quo Choley uo considera resliente = sus diseipulos en espera inte, qu cedimiento grifice que conduce « este resultado co interesante 5 By {i contene todo ue métode "mo digno de atencién si el mismo xesultado podia haberse Viante la simple medicién. Con todo, a fuer de racionalista, Choisy se mclina naturalmente hacia , J. ordenado y lo légico; Ia po: fe or ejemplo, brinda apoyo sronlich to y de proporcién recibe eu impl cory" "SHOE Om foro admirativo log | 30 vogamente menospreciativo, idad de un sistema de dimensionamien- ‘ta aprobacién cuando usa un lengua- ‘ote vego sentido de Ia armonin que se denomine gusto, a Reet rte fom eg 3 describ Is otrn poiilidad: ol gusto pemoneh Como quieia que entre af, sino un sok eno Tadica en que no existion artes ee és 1 sia rare oe ae ao fen, pares probable suo au intors nase ecko ia ay ate its propercionesno‘en el uno de madtios Sesesiona tus metase tm senso do ncn Geivado de ln mulickcaton he oe cong mbtauen trucural tender Proporciones modulared: hemes observado que resultan, como consecuencia inevi table, del uso del ledrille lésico posefa sélo una armonia abstracta basada Gnicamente ea Ie. pro + mas, como observa Lassus, el arte de destacar las dimensiones 7 el pein: cela. pertenccen a le Edad Media. segiin la concepeién que de amero, en Ia regla de dimen- hombre y no aumentar la altura de puertas, cte., sumenta de tamafo, sionar segin ol tamaiio a medida que el edi uso de la pre 7 ‘era halls muestras del mismo, El hombre no cambla sus dimensiones conforme a la importancia del mouutento, El segundo es conseouencia de los métodos constructivos roméntico y gé- tico, de colocar las piedras ras hilada; este método —sostiene— condujo a para todas las dimensiones verticales miltiplos de bas y columnas, es exipe Exy sePsion no acentahan ta idea de que Seinen om Te ervonin tno de nig 46 9 monumests rdiars expuesta dentro de un contexto tan influyente, Los albaiiiles géticos que practicaban esta técnica son los héroes del so- : gundo volumen de Choisy; los del primero habian sido los constructores | de os templos déricos. Dice Dartien en su Compte Rendu Arte gnego y atte o% 5 2 Toe cus | Jes se dedied M. Cl ira gtiega } Is ‘el. primer no 1 HEPA 9 ozto0u8 (9p Lot a senrennpp us wos cout oquotustaout [pp seFToa) saxouaisod sey tka ouroD ‘enf wfoLENOVEHOD Wy cepa ee eee te a op syndeop “hua ow TeKOY ep aye 2p sefouszauos noodsor [e sommes tet wocen eet ont aoe 205. 8 sefoUarATIOD Ens luegezsour os sesyeuoIoe! $0) “opvetduo jsuotrur Yop ayemjomise uosine PEEP 9K SomEpOd Fumy ap Fe7PeH7 wot ty ‘sopridords sopoigur < seazoy ‘oxo [2 oper axqos ‘oduony rsondns od ‘opesed yo voyda 2s omg loon] “saxosoons sms © Up onb sou05 9p ououndsE an oper o pun ouoo vuons W guugureanoadsosiax TyStA ea aa Eso uo. ‘op ugzedeauos et $9 TPL, 58] opeporresop usy as 2k amb aa10 Actor um apsons owas ‘oxedue ££5!0qD 3 PP vOF pers | Semone wg pat sugiouny a8 sod ung ae aod ome “saqeuors rar un acnnysuo i; pa tsue pve uresue 9p ausqusp id fp ousteaucos seitionss9 “wgruny ‘SisHEUe 1dat109 om 12 © sede opp} 1 eapond op na sseamoanss deamende eruste eects ans @ opupénant cae eon we awaioyer of ve coro opoigur [pp uoroeuTEmHD wf sofo suse oP: oroonzisw09 ean: op So] op oun iA congs Jo “ofp 95 vA 2nb wropent op wasn jonns eL auqos ssuowuide sus K Aso, | aqep YHeg 9p soemynAIs sopoIgUL SOT Teumisoumbre eso ®{ | epepzoa son smpde opduas < omd on oe « ®t 8p ofequn ( fqeoqpar so wpzovmtdi> op sat P COIs odo P SeUTEGNOSOp OM PIAEPOI s: ‘bie wun vio eoWgpard vimooyin sinarsw09 pp oport ays9 2p eipord =p & np» page, ot utopian nan a ab Susp opdine wigeq onb ovonaege ote op maT! ea a ead m aqqonoe ong, of “saoranp A smamgoo 9p 221 -sgid um eropisuos anb ey e Se eek’ am aeaedscamt =| peed, HOTEMeD Js ap er ap owe ano “ossequi2 ee umodaat von owate egyasodwaes op cfoe 29 ‘o8z090 He See e apensoy sso ap -woyogonds.v. woo arta owt cere ono fos & y opoar® westustoy PP se] © BINH EL OP OW sufousnaceto9 SOY shsaaty ase oy nn wo oxad ‘eeaiejoU op selon souoranaey a tee "pear op susmnst@ tu ¥ Col9p p tindiaes orp 2d 1B BHve0e uopolgo ened wdtuye ou soned en -Baoyoes un sed ayquwdosbut suuseoarlents juoqoas BORGES BUN AP Oo S| gepoursog soiatupooord op otsouredas [o ms ip uoforsodsuest E185 ae a == be & fe ws 1 aneKt so an “eons ppoveidins ef owog ower ‘suomng < 50% |) BT US ooLIEp, Brice 2p seman ont op te sod pone ou ne ye tee || [hy etek Fp uotadzouoa ve oxqoe ekg “oman en ouoypomt pion sone os & Repeal 4 b ies wofees sotto wos epaieduros) od wun pelea me gone ons lol er 2 eRe ‘oye © sawed op serve ozod foroungiy squsapiedes uoseiae sae Mor sols sop sox a1qes AeqoKt) 9p wire 9p solumd toy | S20 [seeerdss op peprsoue ‘sopoia ap pepnen, receee eee bapa 1 9p sojea aposops jo fod roy sot cope Se ee Uns Simatrerajouge wes "eamyoonmbee sey so ropusiorp vauRues wosyeeL wIEyED| 7 I 1b oxen ee eats aye \qop om o2221K{ J2 att 8 x souroyy, “vapard ey £ olapey jop ex9mEC | sR mF A6N Go sISe}UP [oP UorONgrE ease woIpSN! OTaNT x de ideas ideas importantes que go. Ja nosién de una rela icios de una escala idea del dimensio. Je idea del ojo como Papel de yi fa nervurads de lis in no smo un See umnas portantes y pai ibn de catos cde ves que el punts de ee celine sob mare ‘Jopondientes. y Armazén ¥. relleno, nada soportan: la tada toda w. cab: Paris, 1933. Au ota” oe To-Due es ex hayan ereide ‘Abraham do jos rod zerade y ha Duc tenia del gético como forma de estructura elistica, autocompen- Desde nuestro punto de vista, empero, mas importante es que Au- Perret tomé de Choisy la idea de una estructura portante con ce jane y que a partir de ese momento cl concepto de separacién _ ta Megara a ser una de las ideas més discutidas, si jen menos practicadas, del movimiento arquitecténico moderno. El espirity del gético, como lo veia Choisy, era progresista, empren- ia a quienes lo practicaban afrontar yacertantes con el impetu de ese espfrity de progreso edad enters, J teterma que anim Y también aqui of uso del presente histérico de anime debe haber impre- sionado a sus jévenes lectores como un lamado dirigide a ellos mismos. Seria también un Mamado incitindoles a tomar como modelo a los grie- (£05, Pues Ja antigua Grecia y nuostra Edad Media ae reeneuentran en cata fe en ol pro: Esa Grecia en Ia que piensa es la Grecia de Pericles, dérica y no hele- ea, y Choisy aleanza sus mejores momentos cuando escribe sobre 4 primers ists, nono comprende su estab ‘Mas no tiene tales eserapulos acerca del dé: embargo, cuando Giseute este otro estilo preferido, yuxtapone dos ideas que encuentran juntas en obras t —forma pura y compo , aunque, por supuesto, habian existide ju sea, sobre todo on Nash y Schinkel, La manera como Choisy arriba a fs tan interesante como productiva habria de ser la yuxta- . una revolueién contra la decoracién por otra parte, la cra micémice con elemento aplicads y ex ee ua oswoeay ns “ouapour oyuaraupaod wuoo ns opts wey anb opuw® s0g ‘pepananue ef 9p wusuinbees ey ous 59 ou ys UP on ‘nueuMBeW oncom sper “siueauges [p "#00 v| Seqemor seummbyar sensseu (pus sousoouea>y rsoon9f so1ojonsysu0o soy op oforede ye asopuariyar ayoap wpod Ketoyg ‘03s sav ugSnui0y jo £ oxo08 suo 9p soiour pp & issteir sof onto> sodiaba #0] of on opessieqe.seqrg. ou oot, selesed ‘ou910 $2 ‘oun Ast042) smpensqe 214 2p m2pE ef # opasasayusap oyna un aoe soared “colon ou Ty juaates ues wisar5 asqos serqued p sng soporpur so, opueuyut eqeis? 149 anb zepnp aqeo ‘sopor sopor aq “y2xsNqIO) OT fo se op ofode uo uofins Asyoyy op —sojuoundie OeNSKE se{ ‘eproyduos spar vanes aseq Pun UEP suodsosz00 aonb 2p [womepuny ojdmol> “ood oorrop wsqo ou oad toonogad sxquioy omos AstoH) ® wsodmo> 9p jemyeu £ 90y po opout a1sy erofemmeyy oy speoeed sy joyeanen e{ 2p 29p29024 op siouvut wy ugiquiny 59 fso%918 so] e [9s ou ouDrAUOD oosaz0 utd of ‘AT e109 [9 9 oucdys oe ont + huaBwni svusp of 10d — Saab eg PEEL UE niin eames HOD Se ‘auoUStA Je waciusson eipmsa jap maaane toon se] ap © BP sqodosoy i9b> 9p opcrser fe ers re it eee "f ooingte $9 yay ; ‘bre S°P8P Sexo%00} ap omarmeyoonorde e=2rany of ous rst ap! gyasos ‘eopeamiew reqrepes of onb sox pe an10 HBS Un uosezyenein eouma rose [9 40d ordsar 969204 I etopurzeidurs PF an sen] po wis oT a “2080 100 S0[ pranoexa uoo (=m 107 vecas eelammra Se1epunue aqop oases op, Eee sive ups "s009p UIE ULOE 9p weNEE 2182 © ssouorHa woo}0o AstoRy T aporte decisive em cierta form, sus sucesores di alguno a ese movie de ese ¢, tivo hal Auguste Perret La sucesién académica: Gamier y Perret sAdemés de la contribucién de ingeni Francia al desarrollo de una nueva sélo en Ia obra de dos integrantes de la suce: Auguste Perret (1874-1954) y Tony Garnier aquél que habian absorbide no los negatives de sus ensefianza pero si ln’ deuda es menor en el caso de Garnier, cuya carrera fue aca micamente respetable, en eambio es mucho mayor en el caso de Perret, que se aparté de ese camino. Sea cual fuere, empero, la magnitud de Ia deuda de ambos con Choisy, Ja orientacién fundamental en su_manera de proyectar edificins —es de cir, de componer— proviene de Guadet, cuyo curso siguieron y cuya in- tmencia suirieron en Ia década 1890-1900, cuando éste se hallaba en eu apogee come profesor. Garnier recibié ei Premio de Roma en 1899, (dos afios después de que Perret abandonara el curso), con un proyecto toda- dist 10 en cuyo centro se hi casamente In décima parte del a eepacio dedicado con mucho Cabe comprender que una generacién educada hacia lo arbitrario se reb mayor sentido funcioi por Choisy en principios de Mas nada parece justi idea de que este proyecto haya sido pre- parado con gnimo de burla, como lo suponian al parecer los estudiantes I MANE ET PLL AES HG Cb ca inbre [pp ofnqyp 2p vsour vf 9p’ or ine seu) feLASMpUL pupHED wt aod aiuouajdaiys* sesojea A aepross2 aqpp 9] 2 nbie owns sued [9p ugronjona e] ep sosunso4dl oyweND uD o1ed “voIUOI2NNbIE suo; ‘uf uo aq[eeP [a UpFPDLOGuPE e| 9p sosinsezd UN ang reUIED ‘O19 Uy pai) our opesapisuos raqoy, orsad oso orumpoyy yur09 e] ap e101 uoKsaudns,, B] A ,uypsEl-oysay,, [> ot09 soy a soonsympoeina aagos “seuru ep aid je sujow s1uepaw X emisdes 1 acum, sooie Bp ayuaupersedss wore] “soHEeD ax4o8 OLq' NE TEST eoponpee OE 7 qed 1o1sopEg A goUBLOWY OF sootugiaaunbre rd eat ST un ay 2p sosinzord owes pepioa u9 vxyeonut 9 9 Awe, ‘e164 Se1oWBUE 9p SoIDIgIpo SOIsa UY “susIuIOD ap 19s sopoied op ‘une st ‘wurld eosour deat Bun sond 4 emt en] un a ondsox oe s2180d 52 PIDH ¥ ou Jaltaeg anb ssiekeaqns aqap sayy “sotousisod foajon soquses onb souLou 9p atsas Bild waDOIq S dare un uaesod sand repens ap 21u2p -sosid jp amos = wepuon soroyrpe sossanyp soy ‘SipFyou} sey v opearoees aimariisien fo We “sue ap wponaco ne ap suosyvon00 sop 21or e[ 2p Oper PRR} 9p svapr se] ap ayuauNoeLIp aWluns uaoozed “oVquIeD ve ‘=a rst 2 Soayqyd saxmdny so] ‘fppuoig ap guior peng anb souop “uadgp 208 72 21708 of a1q03 soydess:d soyjonbe ap sepeariep waoored —205 vo soun3je ua seouigunse onbune— svpuotaia so] op sovued Sy soyonbod sof ug ‘outy) 90 9 UesO}oer= onb sospurous sop US oFed ‘ong 1S “pepson uo ‘s9 ouastp [ “saUoIaENe:tD 9P Pa! oy 8 ueidape os = p une 2° Salt wala soquie ap a soos ons 109 wooae oxo & aig -uaindie sepezeny upise 5p seqfeo sep ‘rondanst 0u30100 ‘2p anbuny “optioy spur oysnitr uspro svortugpear setouoataradns se] 020d juoosep vied sorcepunace Soult Sa SB SPDR se euodai0.,, ope 8p o8n 9 oso %P 25035 = 2p 09 tn ta P stw03 argos sou, :Parorrueur oraun HPPLOCHUE OMtUE 9p RATER FBO0d SNE Miod sexton ©P OpEica an optata ee ce af, oan a9 9p Spee aonb yeree our sepeynosoad 5 noapeut Sejouaptsor ej sepor ‘peprun eun ua -weo & sepersdas eszon 9p sotoxpodi pnyes & sowodap ‘auodsuen 0 sepeyest woe ‘ofits ap sozustweo ap Te esouaf ua uspuodsos anbune ‘souoz #7] UATE, fous rod perouapisox wuoz wl ermwAat “alustUaAue? oF nsnpur e ap jufa admi: Ja adjudicacién de los grandes ateneii Industrielle, spitalario de Grange luy6 un gran galpén vanera de la Galerie gPttancia a Peter Behrens, y también en cuanto a la influencia que ia realizado proyectos en forma indepen- jienzo esa combinacién de 1ce comparable en im- sjauitecto y hombre préctico de negocios que lo rf sobre Ia generaciOn que entonces surgie. Pues parece claro que estos jas de transicién figuraron entre los hombres de mayor gra- i bien que_en- , €3a influencia se cjerce especialmente a través de tres edifi- cios completos y de Ia estructura de un cuarto, todos ellos —excepto uno— terminados antes de 1914, y también de un breve perfodo como profesor y estadisia en Ia década de 1920-30, El estudio de estos edificios demuet=7 tua que su principal aporte consistié en haber impuesto a la estructura de hormigén armado una estética ecléctica —tomada tanto de Cuadet como de Choisy, que luego fue considerada por sus contemporéneos, y también por In generacién siguiente, como la forme natural de la cons truccién en hormigén armado. En verdad, Perret no introdujo progres alguno en las estructuras de hormigén y algunos criticos més recientes han jormigén un mater Jos ojos de la generacién mé: z0s de Hennebique, no hel a -— el hor- mismo Perret, por el hecho de traducir —a la manera de Cho! migén armado a las formas y usos de la construccién en madera: un en- tramado rectangular de colurinas y vigas. Este procedimiento, que en escasa medida las propiedades monoliticas del material, y en escala ‘menor aiin sus propiedades plisticas —no obstante lo afirmade por los dis- cipulos de Perret—, parece tener un origen comy Jackson deseaba basar Ia construccién de hierro en andlogas construc- ciones inglesas) ; pero el problema presenta ademds otras facctas, La casa del Boulevard Murat, ejecutada por Perret para Paul Guadet en 1912, pose un sistema de vigas y columnas, de luces reducidas, claramente puesto en el frente; los espacios intermedios estén ocupadas por ventana- les de vidrio y paiios de piedra jedras, situada rectamente debajo de a waited vain ef uo (s9mKed onb afqniow sod) eper “eae “Jed "5e6t “U0 pu -2} &[ ap souen soj ap oun ojos nb rearssqo ageo ‘opsaydaie yerroyear [> o> souojorpx ens v £ epeypey eyes 9p ereUa# waroy ee OWENS Ug, uorsuajead upeyeuas wun sons ussared ofeq ostd & suosq 9p soozeur soy A seurond sup -oip vasox wed wl nb sesyuorur ns epor ue wpeoyde sower sopioq ap winpjour y| -eojdus seanozovep sosinoot soj 2p Usv0I02 ust ua pupyousised woo eprnnysuog ese9 vf 9p so} yeIN, preasinog ro aod “wos upetjony pour 14919 95 4, BBUioUsp as (OBITG) ep 2 un uo} anb of usdnoo onb seuvyuaa set cod opyjeues qinsip senseydopnss 9p vor yey UT “suyaeag soy ep mse | | prune ugyurx0y s9 noppuog oer ve®PEyDEE Pf 9p IoapIeD ps rwuRHLT; Or optane uoBicirog” sp orsjonbes 1p,, ‘opepeuse ay 98 5 por opurjesas eur sons ueyeq 9 ‘opaymsoz ajdunts jo wos evunsoy spkno 28 15 omos oroyspafore oe ee oe Sete ‘agi sym ou oxod) auqy so siueid o] anbuae “ovsour ue & ‘exmionnl 0 | 9p ound omer 9 Ua EnuanouD 2s oyaMENIs yo :pared wf ap se hi oy -onns9 soquauia}= soy codns sued 3p ug 109 “woBtar0y [> suqryxXa ujs. sett ‘orn ro B omy —Asr043 ey 8 [9 21qos sosondxe usponb ‘soy fei Sokode 9p sorsaurajo sopedioutad sory “nimiony 8 pminoe ne outoo eueiees fone SPEUES ne saan fssag onb ud srouw, Of me onen eeee 152 of ead 1d Pun 59 opeajnsor [> sowed Te enuonoue 9s onb yp .oeTUEMLOLOETPA,, — eta cum p20 Sop amy 80] uo Asis apand wi @ seroprar ee ofegen Hod 18 ‘orquies wy vsunzzonyor0) 2p 3B enbosua pp sissap uproeanap omioe e904 1 2p Byonose e{ ap seuIOHO 9p oroHpS » despné En el siguiente proyecto importante d Sicion, jaindial, Perret se vio empajeds estructura es coh, curves y mensul los. los precepton de Gusdet ‘punreg, BP ms oe Ce sithio, menos avanzada —sin embargo— que el de Brnae Tout en Ta misma Exporicin (vise fig 19) 3k Frank Lloyd Wright) Hotel, Mason City, 109. Le influencia de Wright, en Barapa, visible en primer lugar en ia ghra de Gropivs y Moyer par te exposvién de Colonie, dependié fundamentalnente de dos libros de Fotografias publiedos por Wesmuth incluso el frente de mamposteris del Fabellén del Weekbund puede clacionarse con Wright «trends de es oF 4 epeapr opts soqey soared py yep woyedus £ expues wig ee 681 %P "Ton0T wrouapuor 9p ersekoid ‘snuemHNOK 9p GELIUES ox09 ML 9 P 9psp =] ‘soroHo} Spsoq sbi ef uepvuoronoaor so[ereyeUI gosanu sop anb ap wprousauos uo! soua8 wun op colo so] & opmuze uoSru0y [Op osseeUE OWIOD TaLIeg op ee Spptes op cook Sumy omaanaoen wn Bn oer op eee es | © oasis aioe tu sesqeupe © eaves wo mypaon oak nb op epup geo ON “OF-z6I 9P epepiopar upc of © nesamunstor optiomnns auoqee woe aoe “Ap cubecineonnt on woo ‘eub owners uo widaad enpees tol tormmean, caoejure un admajenon eamsonsie iso —yremye wally uaa raqoues ppod op wiotem top enzoqucs te op aabny Dpwenen “apo top Wa anineos ot “ape ef ue opeen ery or eaiprnee eer jamog un ap Jo $9 winIonNs Bop [PIBUA oYDa% soge uryrooared onb —soyuararesa0 sol 2p uoyoe2 Jo menos visualmente— en la estructura de las naves laterales, cuyas bé- Nydas fon Perpendicalares al eje principal, tal como sucede en le Beale, Sitada; los empujes de estas bévedas quedan visiblemente abeorbiine por Este preci ore Ue se interpone entre elles y Ie boveda principal: Este procedimiento contaba con la aprobacién de Choisy El evo sprecia de una sola mirsda la boveda que cubr ito y los exbotan- ‘es que le soportan, Todo se explica por sf meget a A los ojos de sus discipulos, Nuestra Sefora de Ri -y conté con el doble Prestigio de ser gétien y griega a un tiempo. i6 de que se con- ; eLtaller se establecié en un ala de uno St sus edificios mas interesantes, el Palais de Boe, wos enna Provi- bucién) de una AUGUSTE PERRET 4 Na contenia esta inseripeién que Choisy y Guadet no hubieran apro- bade, sslvo 1a promess de recurrir a “todos for dominny meine construe: uso de coltmmas bivedus Ieteraler 0 las anal 3 Pare un testimonto diceeto de esta tose de de Een Colafinger en Ia Architeceural Rowen arrera de Perret, véase ia memoria ‘ondres, mayo de 1054 50 i ferret hacia el total clasicismo escapa psico- La uherior evolucién de P. rer mines sgieationtealaleance 86 ete et jess "pre thable sobre el desazello da ovine moderns en cain aor Se recionalzasion nomilatian de lc lesen consis aie ‘ese ‘aleance en el tiempo, pi slo—adquiere- potencies 2.°%, “Ganaeateubte National Bnro-precene-conteto ls por P é ‘ejemplo de la. generacién si- eet radiea en au condicién de maestro y ejemplo de la generacén sk tulente,y de hombre que mas cde Culler SHO conv fg6n armado en material de construc wacticaban la arquitectura como w ctindolo de Ups enaics netangelor Mllmenie reamocble 9 no sener ielent digerible. opusisasedteop se ‘sousoo9q{naz0m inbie wxyonu w cyuens uo somesod nb 9p 9 26061 Ue [PUD BA “moray 2 ‘ang tsoBuy ugreuToep of op soan 2p oun anb amqsadsos aquy -aomoy pormivanya1p wf ue opearqnd soiise[ 9p wpnosy ej enuo> amber un ‘gO6T U9 at £ "996T u2 nosanoy 1up [P enUOD UOHPEL uIEYLID seMOUL, op onbue, [> opipsoa:d BIGEY LOGT 89 PURgyseA ZYPFNEG PP LO!epUAZ vp e ‘ojduiolo rod “Sy sossooid soquie esta uo!Xsuos EUR souodns [ORs EyNsOL onb “eiuOMOLy ua o3eyepe ap se X wxs9qe[3uy uo epouapessp ap sedey> sey anus ssp “1s9 ue] upIEZUoINIS Cun oISIXO “UNE “SEW “sI/>) puD UY SBI 9p PAN Bf ® snisoipnpL woo opexayuna ueyqey sapnara ses9 anb ap up aquareo “kqpyiey ap esosd ¥| ap oopspopers ozon ay, piSur 27/019 pun sup 2 wo opmuseropany Boy equomery 9p osxepuozde ueypod onb sesoo so op oun onb wpoins Kqumpory “HCA ‘STG © ‘uonepossy jemmanpry ef sue soapuoy ue opunlqeH, Tey, noog 4 kqumpey sexsoyeiay cuando se hizo eargo de la cambio general en el el cambio data tam Guagetaral Record de Nuova York, comentanda muestro ndimero espe, rt Toeal-— anal 4s! una evolueldn racional En 1911, el aio en que se termi dio por primera ver preeminene de A. E. Richardson guid un encom! estos dos arti ulos, hacia un rena relacién de dependencia con reapecto a wales— se ve plenamente con! ismo afio: “Architecture from the ‘ardsoniano en cuanto al tono y ud. Valga como ejemplo una linea: las tonterfas de) Grand Gare @Oréans, han eapturade Is ima. ‘acién debe buscarse entonces en i un Hamad 2 Roma: ta que fue alguna vee sélo un cambio de politica tado cambiandy desde 1905, (en realidad esa p de arqui- Pico H. S. Goodhart-Rendel, de Ta peri El cambio de arien- la Architectural Revien E. Richardson sabre Jean-Cl tendencia a separarse de P: }o sobre el producto mas interesante de exe el Nbro Architecture of Hlumansm, te Geoffrey de las fase: bro posee fuera de la corriente princips del pensamicnte arquitect ta clertos pracesos que se desarr esclarece tanto los puntos fuerte: e vineulado a Lethaby. bajo je de esa. corrien ‘coma los puntos débiles del est de Lethaby nunca fue tan ex; yulos eran pensadores sistem: jglo Ia actitud moralista Ni aquél ni cus di jento, que proyectaron dentro del nuevo n, Pero el mismo Lethaby, por lo menos, combine eta realidad con to interés racionelista por la eonstruecién’y a ingenieria. Su ol presenta ecos de Vi Due: 5 come una everda se hall sometido: estas plodres y estos pilares se nallan ter ‘golpea un pilar para oir el podem prota musieal Y de Choisy: Une buene caf do poses, un violin i tas; la arquitectuca cman i orf te, ofan Ma | teei aoa) desolate posse aia aca cama Desing disenos el uso del término ess aenas de tno y dake eens oie sds vi com ane) misao uenea danaoande” gua ea| Guede la, es una concentracién en Ie edu: abe 8 2p sesovusysp & sosquiaruc oxo onb eaqy a2qy ose [9p omstdwe oand Jo “seapy 9p upIsn;UOD BIS9 LIS UY ‘ousopoer ope(aqip rns ap uaynb of0 fo Fo opuep Te ‘contuy so vaya si0> PP o¥s9y9 aAene aupjoid equisosrueur go6t u> ‘oSmauro tn eso y K sojndug sns op uorsisesd ouyp oy ‘5 ssemx0y ene & sued ‘nua ugprurfep upeorear wL rod womep 96 vIqo i yexyuoa 98 soapefqo.sns & 369 “oongis> esta 9p ownd (2 opsop vial id sns onb soutopussdios aqap ou “st oqey soored) wxq0 lorpuaur wxiayeyauy 2p sojnoparas cos soo s9 ‘ouiapont oyoraaoct [Po “Ut 8 gtamofe sono op smionnyy op sojes je eurodasc ey 9p sump ogame vo {HONOR Ya 3) oP Os0D fp to “UpseneT Op Howwopuiseusd “ap ugienjaos wy “owing ore. oe mpond ey sexdoou 9p 0 "aD em se cert tn Snaps wt to “tad un e opigop wey oF pou ono “epypou visio Ui “exopeaso mee iatay c ciseses op oitead ease iee citer ae cemmpoyinbie of wa ouszpour 9 %p woysoudxa srepopmos of w < osaisoxt qe seqen Iauod eoyusts woupiod ou wusi0) esyabpens sonpo. wsieamowsp spend os wisps “9 uppereies eonusop tavotu ap. seucausseny a erpen vapor toy sod uneern m id poi unttos sounjoqas sou ‘per Pm sopeoepe "re op spony a umbse soto JOP Taq four M1 sob wsouoy par syuouoiqeiedtiosu See SE eso1ow20] oeispous tan poy P geredusoous wooey ip owoneda er, 82 PL otoytod ai “uproesouad as S00 aduor 38 ow peaosoeu voip TsvjbuuA Gey amtopuege Fousped Oh 53] gab wag? : rod omoo opreurainys usgex ed sopspounua sot 9p wanysaisp ef 4 vor jo sey -,so;20mbie SE gampaunbsy,, toanoodsap ojnyor jap oon Tp euarglos of kqu@oy & sonar oti wn ions oyesigd soumad jap oo oy oC HY ML wo wu Ws epeorqnd vow sIsnioS oe oF WIND sssmzmmBsad op svfop spond ou oun “popiicey one 2p ‘woBRm Eopepioe ues ott “#8 c9 ou eoruzaaur upemmades eq es equoordssp onb sd caaimma|eIN: sour dioep soy uemqod & unummsjdece i oy sea SMUNLAIOSIP sx vrowy OMX “epsoquaduy vy 9p soperume semmdrossp “sup Braey of Temamb sono soyonar 2p vj omoo— spisiap eqt uorseipe, Pe iis anb wjtooaxed ‘osodusa “sujouarasuoo K sowesons eeeie Rmpambse x ap odues jo a» —osoluenxs out “oa Zeadowsizg xs 9p opor a2qos— siow> op saxquoy No" Sel 9p sisoojode un “osnmuonpy Jo amzoonyoup ogy og sido de d transmisién, Un: rerminable perspectiva de decisiones ad foo — das sobre principios bisicos y responsabilidades persona. lee— durante toda una carrera, es mucho menos atrayente que una prol coleccién ne respuestas precisas y definitivas, tal como la que podia ofte- iento en las escuelas de Beaux-Arte: slo und. ai igurosa —como la adquirida por el estilo libre en — pudo tornarla suficientemente convincente para que. resultara jgire8 generaciones. “Pero sus roacatros” se. liitaban, en se con el impulso moral acumulado de épocas an los macstros di N fn por Francia se mezcla os ialaos. ‘La fundactn de Es esco. un cuerpo institucional: Geoffrey The Architecture of, Humanism fe radicional del far niente anghocs ers suet de iespomabied ag de un serio y respetable programa académico de trabajo \damentos it ia, residencia t si bien tiende a predi no es un libro tpios fundamentales del diseRo elisico que, para » fon In académica productor principal de esa tra- omo se manifestaba hacia Ia época en que Scott escrib: -14), era el cuerpo de teoria compendi dicién académica aliada, como lo estavo on el Rena @o viviente del arte es fruesiferay en cambio, la searta ace En realidad, lo | lo tinico que al parecer subsiste de esa Scott, el derecho a desconocer los preceptos ‘ que analiza, Vitruvio. No obstante, este tenue cuctpo démica podria lograr grandes cosas, Teer 58 La influencia académica roresté la arquitectura de Inglaterra y Francia, Su: jén es algo muy semejante a Ia restaurada expertise de Good- ésto garantizaba, sobre la base de la experiencia acumulada de la Ecole des Beaux-Arts, que 1 al diceipulo decide experimenter, lo ace con sus pies apoyados en erra si bien “experimento” no significa aqui, ex evidente, lo que significaba para Lethaby, sino una cuestién meramente formal ijo antes, The Archtacture of Humanism fue en con respecto a la finalidad o: a la idea de Scot 10s ain comprender, 1a 1a serie de eriter Con todo, como se den en que se las ha enumerado— vade a en parte concepto de technique hasta hacerlo abarcar la estructura sélo puede c asombro ante el hecho de que el tratamiento sobre una idea mecd- embargo la obra de Choisy “con formulas & licos y narra- este tipa y ofrece, su posicién con las inte, es una combinseiGn jos, macas y linea. 2 un ap mand of mo un ap 23 Ps p evade anb wos sop set 2p avo] us souorsusunp sas uo sexodo ered vopi sunse “< yapeng/auig ap uw uo sepuadap aooued “pept sdwoumoy) qu squosu> spopu: -ydsa wypod o anb ‘worugpeoe sue owe est BuLioy Bap sqey op ‘onb souodns aqezy “ound sooHd 'K omd oysnd yo ‘eind vulsoy v] op aye ows msrusosuar ss M0 sane au aw 9 A er sad “re ay eleeeaeoy(sue| sented apora'eysap footer oeustoy oe eesrecteaer ane aeaaneeteaaptenrenent ct sepoumtoepat eusuout Sp en qos seaqujed 2p edont wn 3p spuaiop epewpenes tong, reweuny Soro nopeagoe Woo. sonar weap datas aed |eidaye ott eaeaenmbre- ay oe seas salepe anb = {foto panon wt pose op et Hfeone £ coy woum,“uowatueg) poss wsou oo wn wo cpartistim ieuiaset wacom (ope Seder wand altos -apfurg v1 2p e100) vf woo guoumunl ‘eddy xopoony, ap opemON HEN, ortertguos oy ouatur fo wader swowunaye wore of eo bpeenbpe coed por HH Hod “tmey BageyHd | mona an gg te pcg hfe mere ogc ince ey pe cies ere eareion tor aeecume sea coeeaen eqns oy soca een fol apuee Hk cae un- os eye fe-e tease janesiesjoeur‘Seaqeete. eco ourmigi jp anb souorodaoe cadns eun seoipur exed asndro eaquped As1org ap souojaednooaad spy enue eqer TH axy-xnvog a2] ep so; 2p sos00uEs; s0;u9 ‘oman ns < Lag saoy sod We ap soluauanord “exmpued feuy-xnvogr sep ajoag nf ap searuo, “son ‘7 Sepor ‘oyusszoasp 0 om 192909 UomepeI vu umpren IOELOW "HEAIND 0 oonaoyy Zoununy cars! sejop ye uspuodsos onb soso) 28 SOL 9p oun “aeuy w oagos siouarssty af aug eplonoes a "LS owormessod nr rossuda eed sovetd > 01 sea ns X ouny sepeqD & epronsor opvoruusuad outa ey nage odio? auuomaydins uo1q 0 ‘conpusieat tepie op Urerdng vy ug pulls Hoos wed omb ‘srovesayoo vy ausyaosd [2 2p eoyauacr ‘epeny op wauolaord sopuouoye so, 1s wang “oo! eno oaxuOTOONAbe Tera A saan QBmP owe fessouesy romppese wy0M of v eMngeay opune noog anb SHRP SAL “ertepocoree sofayduro> sosod oydoauca sis 9p wpfovansy eT & mousisy09 enue worse} en, 480004, so] nbune uodso vw seuuusiop ju sma 2009 ef ap. ton bre vjoudidzs eaneon op carcaed agli Uorodoored vse onb wrepreuoa nodg “orsesiege Sie foo Sexotszysod 091109) owioo fey SoornpT039 © soyeur Ez Sandee fet eles oqzosqe wreyponray 9 oqdans Ugiodansod of anh teton “808 weiquiEy sotto 9p omuig [2 soproarede 1 sous v eamumasqon waite os eee wee 62 do no quedan verbalmente ex; y Le Corbusier. tuna fusién entre las ideas acadé: y las ideas de Lipps. ja y el Werkbund Cuando: se mira hacia atrés, 1907 aparece como un afo decisive para {a arquitectura alemana (y, por ende, internacional) temas auevos en el pensamiento arquitecténico. frente a ciertos problosas contemporaneos se adoptan actitudes con une’ decision tectura, con origen en Lipps, uno de cuyos clisicos es Abstra! und Einfithlung (Abstraccién y naturaleza, 1908), de Worringer; pero ambas corrientes de pensamiento parecen no haberse mezclado en grado los hombres de accién abrevaban en Ja fuente de la corriente ippstana, no en Worringer. -0 central del pensamiento important ico era el problema de la me- lacién entre Ia arquitectura como arte en todas sus fases, desde Ia cons- ‘dad del product i ‘en dos puntos jea del disefio aplicado al producto primero de estos puntos, los Ideres del pen. an, tal como los futuristas italianos, deplo- s, pero Ta magui- los alemanes espersban poder conferirles una es. into, ya en 1907 el Verband Deutscher tun 7eto 9 Ta ckten— und Ingenicurverzine ln experta sobre este punto: eémo elevaremos, le 99 2p inf pungied {Woo opoinyor ony BowessyuoD wIed UD smu JO anuoUMDN|GRd ossandro OT ee ee ued so¥omposd soy 3p waisoy "Pu PHoq us saouortD , py2odns wy oSMIEL Jeno [> sien <(xoWo2C IME oF%s[0] OAdMU jo Ua OSIMOSIp uN gfouMuard snpSDIARy 9p sozustmos w oquouNmND ound ne gzuvafe vormg[ed uoRENYS Py 109 anbeye un oulos sofroxjo soundje ‘suede un aszqear op zadvo jp sorsadee so] Sopos varmqe aub co] wo —g96q uo oprooreds omnn o— souoUmor son. 0d vpond suioo ‘nog ayacy ug seq “eundye vpnp wis ‘ony smazzoddos omoa exowt eigo ng ‘seumjoou scup US soprao} ojos ou uorvareqe, eautzoyt SAG “colja asqoe smmLIOyt 2 “easo[TIN ODM | A emmponnbre ef op oviiyord opeaste [> 1 “sje wpefequia ¥ © oqunipe,yearomen opeferBe oml0o — go6t FEY O6BT prop g8uoqoid 96 onb— exsoqepiuy uo vipoyse no ap yemysw ouanoewl0d ony osy “seusMAE seyuNssHe su w xauedury equosep anb ‘oxafueNXe of so un ap xopéuodun owes opsoistso ojssrsquy soared ‘eymepy -mpate sqionaipnmy Ya us sopezuedro onamUeIpou Tosoprvenp & vouwsie s0] 9p: ouspppeiee Jo YU ofs=HOR ommrpeNpE “0 pp ootlg] so omto9 wyoaroary emwennyy “Pur : ap Uowouosd wl ered oywoummneuy un ouleR je ¥"ox9z9pIeH09 nad ousotgo jp. ofrwuotouny ome “souozes seezoatp 40d vio inquirer of 9g ‘woLopauneos eoqadayyay ene © X UOERUNEESSD -arey outoo ‘eroemordip new oyngin un enaneuoa snfeoKANyy op Ome ‘ayes pue suy ap UPEE[e ouaIEOM pp axed sod wromeTodm 2p epziode om ap tend v sao] cant pungent fp SCEpUNE wT ops ond upropsoderp sofou noo squdyonied wun wo pono yo uo ‘exojonpoad ‘ emer ye onb opesaya sp ‘opoyied 2x9 uD wigo AE 9p OV6o2 [9 sndop un woeq upfonjess op ‘ot ST ered ruosod op yoo.ddes un :wpauou euistur Bun 3p sei¥9 sop se{ ues < “sopersouco upis> ou onbune “uoloEjoa ueprena sorpay soqmy “punqyeq soyosinaq JP opuny smisauANPY < (sfoyoHoe09 SRHOLAONY suAUeTAY) JAY MUO osstuy suerqag ou’ oxo sang “SUamIOH oo & puna Je tos sopeuoronfar sowatumsoTUoDE so] 0: ap OU UM 296T AP ORY ab oj EAE 9p soueWIa[e soxmmbre so ‘enue wonsyieo UorstaIp eu op ozuoqutOD [a ong ou ‘was OMB eA! cj “Mnbe 9p xopepung ‘snysoynyy uueaLIaRY 9p ofode jp oo wos wred £ Syqjsoq suey] “souedesquoo sjons 98 sear souatnb ¥ sop soy « ping HPAL TF Sopeinousa Uosojamisa soyalINbrE so1s9 copoy, “epeuruLLayep UIE suviio wan ¥ peyso, 9p eundje wrouezapp yu “—oydord yeuoy ofenual tun ‘uy sod ‘ormbps srunyyoomg jo opusno ‘geoq ep sondsop groasede wupID mIs9— o911907 onboJu | eyuEND uo aquIOU Wh ‘959. ua vondiat ou oopiapsd oor: serqné aqeq “es9[Suy axqyy +14 spur sozopenutucs idea yop 050208 spur sexopya19 ualoryos Sue “Biog “Brz90g— Tumse upjeesones uso op ‘seisruowaudxo sondsop sopmurer| “sotrenpeNp so] onb seniuoqur ‘Yemroy vanuoaut op meyer —(, ugiodaoxs a[qrion wan woo) sardorg A ogoy sop aea sory ‘enusoipMyy ‘suos\oq.— Truoro sung eytouresnd wud 9 woo sopwoynuspr oaueyoons® spl SOxqULON| ng [euotoURy sy, woo ou K ,sEqnn UIE FORTE yiqord sonanu wid seuxroy seaanu sT ® soronreysod aquoun sp Bun “ojesiguodoad ws ‘swmajqerd sosone ozed “Supeppedse dead ns woo opianar 9p oun pes, exquan "uo. [ope wy ’ rmoummers & soupury jemeppe spur uenstox onb sey owoo ‘seperedos ououendy setsondsas sop Fe squids emeigosd jo ‘—eyofuasur 9 wong s— sepeiedes soprpnes ep anuo owotumuarye> ap suons wan Omos ‘ouNi soise Ho opnoliny Paro un sesueoye neq [Hormel upyoonnaten O| UO FronpieD souOLHpIeNED swt op veueeeeeT El mismo Bruckmann intervino en esa reunién. como parte interesada, No tenia vineulacién personal alguna con Muthesius, pero yo centia que un cam! mente se produciria en Dusseldorf, y pensé que ebia haber allt represe en de = Dohrn, Lux y yo sbandonemos en medio de tn gra tusnul sin embargo, el Deutscher, Workbund ectubrewdel imiemo afi. 2Céme fue po: rapide? ifcsndelo de traidor ¥ enemgo frente a toda Ta asambles, que Congreso tuvo lugar ex mndé- poco tiempo despues, La pregunta de Bruckman no ¢s ingenua sino retériea, pues como repre- sentante de la industria mas avanzada, debia saber muy bien el motivo por el cual acelerado entre junio y octubre. Las prin- cipales empresas industriales alemanas se interesaban por productos de mayor calidad y mejores diseiios, como lo pone de manifiesto el nombra. miento —en ese mismo mes de octubre— de Peter Behrens como consultor i de disefio para todo aquello que AEG construyera, fal Y AEG no fue la manas habjan instalado organizaciones de ventas, pronto recurri sefiadores —como en el caso del Staklwerkeverband y su contrato con Brit. no Taut—, asi fuera sélo para su campafia publicitaria. Por otra parte, el sector més responsable del movimiento del Kunstgewerbe aleman, el Deutsche Werkstitten, habia comenzado ya en 1906 a desarrol produccién en serie, y estuvo vineulado - Bruno Paul#, que diseié est lirector de la Gewerbeschule de Berlin; esta designacisn debe de haber interesado a Muthesius tanto como la de Behrens en AEG, bien no existen pruebas de que haya ejercido influencia directa en inguna de ellas en 1907; pero Karl Schmidt, Deusiche Werkstitten de Hellerau Io habia hecho ya antes, en 1903. Se giin este iiltimo, les productos industriales alemanes eran tan inferiores gue dentro de un af prime en el exten cl probleme social se ngudissra mde y tia, h ue ch disco industrial ya no cord un me {Sobre Bruno Paul, véase Nikolaus Pevaner, Pioneers of the Modern Movement, Londres, 1* edicién, 1998, pp. 38, 298. 66 lograr este objetivo de manera ja de Muthesius en cuan- Esta misma j6n economics apoyé Ia ins to a que el problema sno era imcumbencia de una sola offeina gubernamental, sino algo digno de preocupar al pueblo alemia en. svt produccién indust Ahora bien, Karl Schmidt plantes su denuncia que es de poco valor radiclén artesanal que no I d6 Ton prodicton, que deplores el “empocse Mathesius te ubiea a Tas claras en une posicién totalmente Durante lon primeros aos del. Werkbund, emper foque mis generalizado de Schmidt y tuvo ca fo mis que puede deciree de la un de orgenizacién: na parte inflayente de la preduccisn alemana, mecinien woemoel, ented a Foren dentro de eve orga: mo, late rape de. deta tesanos se orientS hacia las oportunidades, que existian para dusiria, y el problema. de produceié con Ios argumentos expuestos en su discurse, que muy posiblemente Muthesius haya desempefiado un papel de és 1smo, El disourso es largo y compl: ica; pero presenta para “nuestro -estudi terés de haber despertado el Werkbund a,ln iden de abstracta como base de la estética del disefio indus |; ademés, presenté 3 La idea de Quolicdrsorbew 2¢ nas 69 89 gpi0oar anb seyorsy sy0 apuovaraayy “orgie oe ond gun 9p exuarwo> jp outaemmacontee rsouoporissyiy es © ojniser ome ‘edo ons» oye uo eee SEN “7 — uponainaes wun epiopoad eigey var ons prose op op suotet sduox vata) 2359 s0orI99sH pase smaiey £ sapmude so] op [orouod spat eter fe sax of us samooymbse uy ap wiouspeoop op vursioued un doa “Hp fe yssunyrog pun 41 ANY ous\ur fp 04 BEM op, vguvfowiss © & “eyo too vundye | ‘Bisunn] mimoonnbin 2 9p ots, wulioy 8[ “—osznosip [2 ue 29a sxourtad rod ou X— ibe avarede owoo yoy, -wororsonmbse pep’ & wuusog of op uopsasedures ef spur zon cuR Bp aponposd na Of 2p U9} i oe © soqueisousniod s9teng ZOO ST 2p souorpeoyqnd sey uo ‘sopeossrpous s1uauigUartsaues ‘uogoredvet SIEBOT 2P seiwouindie soyonyy “punqyio,y yop oxqI9 &| 9p on1uep tune Srepustueturu ozad “Aousss0y, yorruropy uoo vqeroqejoo epuop ‘neioeHy os Summ=AL [op ‘opepysen wiqey as & st ‘osaiBuoy yap Poed2 eI wieg (“20H ‘f+ Rsod « ‘ouseip ep odawo je ue eruowory tod sopesioy sosautont oat ‘pms © Yoxenquen 2 owe7 ofan oproouen “wssume= paenopg tapmoe cubrir que, para_Muthesis destilada del disere “neoclasico. Esto queda cootionde ee Parte por la| > |* arquitectira def proyect Préximo a él, Pe 205 del neoclasicismo son tan claros cuanto sing sugestivo paraleio literario trazado por el minna liltimos pirrafos del discurso, forma 3 una suerte de esencia geométrica | | lehrens, en quien 1 ¥ vatiabilidad del gusto que pus ae -ontraponiéndol i ma” (innerste Wesen) de la arquitectur Jes. milenios mente decitlo— To Permeneste en la historia, humana Esto cs, por supucsto, otro Hlaioado al poder de la trad, encima de los eatilos y del Are Nouveau pers Mine : arrollar tos edi 8 8 las demés artes que le confiere un muevo matiz, tectura del Werkbund, con sus intentos por desarrollar nera légica s-partii"aé SiS fanciones, sa tendencia a Tas le al enfoque impresionista hesta clerto. punto snquistado es ota Producido "ya" algunos de ‘Muthesiue también en su exigeneia por excluir todo lo que no es exencial ; areado rot andi tas en —Nebensachen auscuschliessen—, y su Pi rma, come lo herian también los primero: can 2Quién es enblo, quia es bueno? ED que por mi sor eo afana echo de que las renciones con 2 te denominaron tna renotennes de Y otros excltores cone Ie ee ee eee rincipal represntants dee emits ater Crops, tata que su libro Problem der Form eee tional planteado por ceca, edificios. ee ri antaragh te beco aera del chao 2 presinio pate de Mtheran’ kay Soasyas_sndlidealSte as oe ae Fu puedan equipararse ‘paiblemente a los de “provers Lindner y Steiniets quienes se pronsidben pot" crac én de neoclisica.6 to en Alemania fue Ai que, segiin lebrand establece, de manera * |" ¥ el fracaso de Ia sensi. enlace que Muthesius plantes sélo de manera dife l_hecho de El et eta reemplasade por uaa. diare — |, arquitecténicg fal Dusién puree de un libro (Pacis, 1951 1880 4 1890, ‘F4p0, co Gischia y Vedrin, Le So sobre os pin: ure en France depuls eL FL 2p & sue [BP sopeyorsty o1os omos o(Bnsasd ns euEIEGO ou O19 PUL © Odi? iormuodwes uprtons eno 28ine ‘send “jay ESSHINIA, BP SEP! SB] ap SePsuMoaRHOD sof UOTquIE] £ ‘wrowiud ua “ayo ¥ orunt aesmo0o> saaz0M 9p uonson9 ¥ varstoap ae spond om UA. sypusidutos 95 anb osep uo Moar oxounsd By UG srowud e[ uoreurwop anb “snisatny 9p osmmossp, ya axqos a1eqay 50] odty, Jo & wuuog tf uosang -stnosy B 812 04 “TL61 2p Punqyia, [ap oe1Eu0y Jo owtofouo> oquEAD Uo LO, nqad jo ered xopsi2oj oo uorounut ey ‘ooyqyd pe aazas onb eppy “pap a1 nse wULduiose anb oxsmLOINE ow) nit xod saumurape 4 sotooueay P wornlsp oyuord saya & UoLo:qoD ened soucrouatuy Set opey op any SO] ¥ UoxDGop spur eouetniy ‘spur souagnb punt Founqep ‘etny sommed ty rv 2p sop opsoyrudys un uoarod “wonoy ¥f ap Ofaurtl op) 1p 2003 [ap ‘orens Top opamp 1g -cimas[y 2p sotonjso roxouawe. sol ap cusp Olen ap Toure un ‘em owos ‘souseatoy soni P Punqyz24\ [9 squioprsuoo snisomnpy onb wpiensax sou osinosIp Jop suaUN soun[D $e] 9p joeU oUudt [p ‘sued Eno sod ‘yay vy somo anus opusyo ‘vuersnad vpundedord ey xmuowoy exed f -o1d soqeq op suaryog © gsnze saisnqioy oy 109 won ZI v| Spuop omusp sonee vn0 ops “ouned ua sousm fe ‘era voy vuong trond BT -uoEMIs ef saIsseANYE sqop 96 ofaysosesap 59 ‘eapamoIcop So] © opunfosSu00 “rmyur wsordara -oxd sopepios so] ap sparap sapemaapa eungye ered yexeqy ofode yo smdesuoo op oxen anb xix ofits [op oonsfod ken ap seaquyed ssf vpsonaar £ oforsomrap undye conpasd opwuied ase 1g seeodiont wpond wea onb op ux + ‘esod emios af op popisnae Ol SP sapien noo > koqop ‘sopuiompe stu sonpraput sonron “epor auger” soponpe sousuye 9p sep sf por ‘omaiSosd shoo sessol op uly Y “emMsoilNbIe wy Sp weotBoud (2 wied ofode otte> ‘ever ye sod 2touersenp 20409 coun HOR onwoue 3p. Seay ‘opmes3 sontzont onbum guru epeton i oP ten ot3y0 speed ef 82 epemd aeasupu spur £ vise sym uoismnueass Bp timo yorinda: wy op e0d muruany *9 tedtounad our eP2,208 I ap Soucy fon sours onde ¥ oworr un wuoqe BArpe ousgdary wyey os sopensope uos sopvuiog HOS By eMSSKNY “Inby 09 [Wms poppasy SSOSE" puma omen 2p exnaie) eeouepan 1 9p touts de "posted Pepyauoyrun eons won Spuopuay spromur mp Ion 9p tre bay vamma von op owwomipelqeimn fo Non yo, {O€06U *peogP Bj op soue soxn: ue ofnpen as anb ays e EY epesireare opis my —,eense epeursionap ee woo fo tod fonquioy, ‘36 onb ‘one o3fe nro opjuorsornbaa i009 Mo op Fan a 8, me s0ptoporp Ot 2P exdsonoa ne op equine a¢ onb op ore PODEAIDUT soSweta vow Siew angomnnyy op weape So arate “LOB 2P59P BE macro equa fi onb wspuat o| onb » ond ‘europe. wintoniabse oy was ele enunUes Sond « TSP ouscaoid st no estaba preparado para tratar estos problemas con toda Ia seriedad y profundidad con que descabs hacerlo Muthesine de una respuesta preparada de antemano. K. Museum de Hagen,? usé un argumento que habri durante los cuarenta afios post tificacién histérica para ls norm: lo xvnit como jus- ificacién, Tang jltcctamente do Francia, donde encontré, con gran sorpress, gran can- dad “We ciudades. docerrollades ‘send tomar como ejemplo Reet construida Iuego. conforms ‘aspect uniformidad igerosa. Lo se ke Tormade por De esta suerte, y |r 1esca cierra, poco ius cuando retrotrac a su auditorio al siglo x encontrar los iiltimos ejemplos visibles de buena forma, Las actitndes adoptadas en 1911 tock mayor parte, hasta 1914 y ain después. La pol Velde contra Muthesius en el Congreso de 1914 todavia como una altern: derarse —tal como el el Debe advertirse, ade- s reocupaciones de Muthesius por problemas como el pres, a ién y la meca habrian de I —tal como las de los futuristaz— en la Presién de Ia necesidad militar y de de Is cultura” del periodo (para dar mal errollé gran actividad enearzar ‘elde, Gropius y Bras Taut, 5 1 ade th YAP 27300, uo 2erunuoous ‘spond “sostayjed sono woo Roa. aOR "82 8] a1qos pungyz9,4 [PP soja ue epeMuInoe wyoustiodxe of sopreysoud vypod anb odode yap ‘oradusa “@16L) 1 Punqys9%4 [op uofjaqed 9 ue opurfeqan waq “SIGT 9p sozuatuios = ous sopeisaord opis undey om pzmb uarq 1s “eID sueyodwy ap souotorsouut owlos uRoeisop ¢ ‘eoutnbeo se] ue seuuInjoo ously ‘ou onb ‘oroyrps [ap sojndue sop unzepue X sey souwo]e [P Uoo epsonouca worqyy Hap o1sa2 Iq “TeUOK uose4f 218s9WuE uanoasues Bun opis uukey —oajod ap eropesp@ wurst 959 oluoutEpeoreur seuLOF sey < vyucjd ey 2p [reutoyuy vanronzys> ef owo2— onb souodns vpiqeo “soloTpa seULap So] 2p voysyjpoou pepuEnos feuooUDaueD wy 4 sanbo[q sop sowa axIuo Opes -1our URI WSENUOD | Opeq “Ing P ePDeq superspiA sopored uuuosard woLs estus9 I & -019 Bp yeuosied uproey ap aqua epup og “suzopour vinyaynbse B] ap wrsuosd asp P ‘ouprp aquourerdo:d ourpom oquor efouonoasy woo BrepisuoD as ‘ETET MSEY INP UfORETOD BAN A “TET w> ampakord © uorwzusut0s 1oayy < enedory amb “ppyly 9p oqiomsnSoy wy fentade a comienzos de la década 1920-30. No obstant ica, los escritos teéricos de Muthesius se habian adela: manera a su tiempo. Mucho Teunir ese repertorio de obras comenzado a e hierro que destinatarias de mmetz, ¥ que Jas ruedas de bie : aestras novecentistas de ork seria ampliade por Meyer, por 3. A. Lux! por recibiria eu forma definitive en la obra de Giedion Basen Gn Prevkeat inanera de conter con el apoyo de los hombres de eriterio bear ete aaa Bawtanst de 1902, Muthesius cna, Tl apoyo que recibié no'provine de los clasicistas Zweck-Kunst, quienes des Machines y la Torre Eiffel, y comes ors eran por lo demés Ios mas préximos a su posicién, sino de los “expre- 421 Centenario de Chintgo ar re mete Sfonistas” del gropo de Breslau y de un sobreviviente del sirt Nouveau, Se de August Endell, cuya tribuna para el hipadromo de Mariendorf, en obra de 1910, puede considerarse como tardio sobreviviente, cons: aunque perfectamente controlado, de Is) sens hacia Tas eatructuras r jad entiquecida por los experimen- tos con arabescos. ti fos de algunos. sectores del Art Nouveau europeo (por ejemplo, Horta, en la Rue de Turin). Es una rara y temprana sproximacién a una verdadera estructora espacial? es, Puentes, estaciones ferromarns, fa El grupo de Breslau tuvo Ia excelente oportunidad de ejercitar u talen- : to en la construccién de los edificios destinados a la Jahrhundertfeier de se agrega un Be mereados cubjertos, museos desarrollando esta a novecentista Sgreeregparsoetstsiee panties +, |, Breslau, Pero antes de dedicarnos esta Exposicién, nos referiremos. a na Teo ttnas de tipo sdlidamente doe. pabellones para firmas comercialisadoray de productos. industrial iquinas que desplaza decididamente el enna Haney dos por Bruno Taut: uno para la Stahiwerks-Verband (Leipzig, 1913), énfasie hacia el fl otro para Ia Industria del Vidrio, instalado en Ia Exposicion de Co. Tonia de 1914. El primero, el menos interesante, consiste en una plrémide Ho sparse en de Ja rueda de biciclote, con aus ¢ {+ eeealonada, vidriada, con una estructura de columonas y vigas de scero de ‘en exte objeto, y Ta estructora ‘eo anor. ase octogonal, coronada por una gran esfera de vidrio que se inseribe dey cegante, Tos ray05 nor ‘mpresiona como dentro del octgono mas alto y resulta visible a través de la estructura in- mediatamente inferior. El pabellin para la industria del cha mayer o (a: la mayor parte de su volumen est tina alta cipula de estructura aproximadamente good: de fabricas nervaduras de acero y paneles vidriados. Esta cdpula se levanta sobre na éstas marchan en sentido contrario planta inferior, regular, de diccisdis Indos, en la cual las escaleras, con peldafios de vidrio, ascienden en curvas, entre paredes de ladrillos del rais- ‘Tanto desde el punto de vista estructural como visual, ce trata de Ia combinacién de vidrio y acero mas brillante lograda por ar- cto alguno en los ais inmediatamonte anteriores 1914. Quisés haya, sufrido 1a influencia del bro de Paul Scheerbart Glasarchitektur,! ese mismo afio, pero fuera de esa pi sugieren el producto de unm de repetir. Podria esperarse un eco de estos. sent transparencias de la Fa; de Muthesius: Ht iad, Tas raras cua: de genio que Exseboaten, ci perso tora cabaret Podemos sabes Riker ue a tn th ee me oe wt af hea ta ae fencia de la obra de! Lua, Ingenieuracsihetihy Borla toed, 7 S premuaysny a eM SU6T 9p yomquyor fo w> ropersosasdos YH woLoUMe ‘punggeg Jo saiuatouDHad “wouopuaN seo ap semrvaKatd SOY pth 9 ‘owed aiyo sod “ou, ‘oaworiomjasy cwsumag j exed sozoqsa so ap owwend * Piemusyon'y eoLgss vl uw opeacs ap uodjed jap oduorord pod Azja0q 3} neokord undpE owsoytteut ap vouod of euoo— anbunv ‘ss01eixe so[eatsoy SopM| “MAS $8 9p oT spur OF e ssxeadq] apand seistanany so] oD Horeredmo> ey] ULB sroLioIuT s1wsuerepamu Stee op ‘ofntre 35 Qn ‘epeuorousw sole ven csapunjoy wyseneqe BODIES Bp dod opranyur ‘owuonmom pp org y-uorenutyuos wopspios un uefouosd SuueT oy] A ugosppuoyy yorsg ap susqo sezourtid seq ‘SyOM 2p HEA saLpy K dor) e2qos osnpour oénpur anb wistuowserdxe eio;soUNE wun-He ‘A opelop wqeq ef opuop oqund owsar ya vs onb spared ‘eisan ef uperour, sof © a[qeredatos 0492 uipuse nos SeULlOy § ofsteur Ye sopearpep uriss £ ugroesos9p vy wsoLIEAHOD “UBjSKSE 3F 282A, Pw suoryog ap sopoposys upedase we [sp seisr Se tod sopersoye oquoureoriseid Opis way Ow SAD ‘eeapaiur a: <8 &{ 9p Soquatpuoosop ,'seorqyy op suisuoesord op vjanase a]UaK Brag & i2j90q 2p xopopaspe euuoy a5 ouigo aexaa opend wizand Py -91u8 sour oxjeND soy aqteIny ray 9p PUGS ef oBt09 [ sei9p[s> 9p vje Bop o% PLANE |B us ov UY “TET uo vprwocosd ‘waved 9p wae op azo} vf op rorIeIxe [= Stzjaeg sod opesuadstp 09} 29 oyuoquney Sowuomedoipuy ‘opeizadsop 9 offany oxad ‘errand me orataosqos ZI6T op wiqo vi? Ap US Exoquy osjoury] op eyaedwor yf vied uadaryjorg rod wperaekosd pond ‘wsoqene spun saxoy us epeloucut tu OpoL JOP se ou Fzj9ey ap vIqo copopino seu ‘oungye ewauinuzo ute Sojfer omoy ‘saxorasod sousopour sotoiyipa woo yxadne oproared osnasa a%95 ead opueno une ‘opesoqijap & oangomoy so [5101 010939 1 “Pt SePepHINBesut o serouonoosuoout se] op averea A zapides 10AEUr WOD 9 98 orad ‘oxiomenSoy e] onb ove omsfar jap wIEP EIGO wT “OLOLFTpO [> Ope da) og “RSP v89 onb w osn “ENF onxed & ugiooy “Rpow ou spazop of "pesourane ey t10qe] 09 seu p> a9 Bp uoso.4 sso vf woo AllO9 Bjoaox ofeqen jo osod “st od sepeyoey o1gos seuzuor sm 6 9p asey nIE9 & saqUorooUaLed 9 “a9q = owrxo2d ‘ueqny ap oon “BIOL © tousys0d euemiore eave sordxo osey oni, My uotoojex wun sep uoxeAmpsuos “sod unser anb aqua RSONGE Of ON “Btzqoog egy jeerxodent sorompo spup. 207] Twp: exzend exoud Bf © Fae SoquorAOK! so] op wioeEqE votes emp (wionyo ered © ‘soupedorg ap sored Pur visnoa

You might also like