Fi̇nansal Yöneti̇m 3 Bölüm

Finansal Yönetim
3. Bölüm
Finansman, Finansman Kararları ve Finansman Kaynakları
Yrd. Doç. Dr. Adnan GÜZEL

Yıllık Program
Finansal Yönetim
1 – İşletmelerde Finans Fonksiyonu ve Paranın Zaman Değeri ve Maliyeti
2 – Finansal Planlama, Yatırım Kararları ve Yatırımların Değerlendirilmesi
3 – Finansman, Finansman Kararları ve Finansman Kaynakları
4 – Sermaye Maliyeti ve Sermaye Yapısı
5 – Kar Dağıtım Kararları ve Kar Dağıtım Politikası
6 – Finansal Tablolar ve Finansal Analiz
7 – Varlıkların (Çalışma Sermayesinin) Yönetimi ve Finansal Operasyonlar
8 – Özel Finansman Teknikleri
9 – Finansal Sistem, Finansal Piyasalar ve Araçlar
10 – Menkul Değer Yatırımlarının Yönetimi
11 – Risk Yönetimi ve Türev Piyasa Araçları
12 – Portföy Yönetimi ve Türev Piyasa Araçları
13 – Özel Konular
14 – Final Sınavı
THK Üniversitesi İşletme Fakültesi
İçerik
A. Yatırımların Finansman Kaynakları
a. Kısa Süreli Finansman Kaynakları,

b. Orta Süreli Finansman Kaynakları
c. Uzun Süreli Finansman Kaynakları
B. Finansman Kaynaklarının Seçimi
a. Genel Kriterler
b. Farksızlık Noktası Analizi
B. Finansman Kaynaklarının Önemi ve Dikkate Alınması Gereken Konular

Finansman Kararları
Finans yöneticilerinin temel fonksiyonu; İşletmenin çeşitli zamanlarda çeşitli nedenlerle ihtiyaç
duyduğu, kaynakları ihtiyaç duyulan zamanda ve uygun koşullarla temin etmek ve işletmenin
faaliyeti sonucu yarattığı kaynakları uygun ve karlı alanlarda değerlendirmektir.
İşletmeler bazı durumlarda fon fazlasına sahip olur, bazı durumlarda stoklarını satamadığı veya
alacaklarını tahsil edemediği için geçici bir süre nakit sıkıntısı içinde olabilir veya gerçekleştirmek
istediği bazı yatırımları yapmak için yeterli miktarda fon bulması gerekebilir.
Bu durumlarda işletmeler iç ve dış kaynaklara başvurmak yoluyla finansal ihtiyaçlarını karşılar fon
fazlalarını ise finansal piyasalarda değerlendirmek suretiyle kaynaklarının verimli kullanılmasını
sağlayabilir.
Finansman işletmeler için olduğu kadar ülke ekonomisi için de önemlidir.
Kalkınmanın temelini oluşturan yatırımları gerçekleştirebilmek için, finans kaynaklarına ihtiyaç

bulunmaktadır.
Finansman kaynaklarının olmadığı veya yetersiz olduğu bir ortamda, ekonomik gelişme durmakta
ve potansiyel ekonomik büyüme düzeyine ulaşılamamaktadır.

Kısa Süreli Finansman Kaynakları 1
İşletmelerin üretimde kullandıkları ham maddeleri, yardımcı maddeleri, yarı mamülleri satın almak
veya bazı ödemelerindeki nakit ihtiyacını karşılamak için ihtiyaç duydukları ve kullanım süresi 1
yıldan az olan yani kısa sürede geri ödenmesi gereken finansman ihtiyacı veya kaynaklarını ifade
etmektedir.
Kısa dönemli finansman Çalışma (İşletme) Sermayesi finansmanı olarak da adlandırılır.
Bir işletmenin faaliyetlerini düzenli bir şekilde sürdürebilmesi için gerekli olan hazır değerlere
(kasa ve bankalardaki para), ham madde, yardımcı madde, yarı mamül ve mamül ürün stoklarına
ve alacaklara bağlanan fonlarına çalışma ya da işletme sermayesi denir.
Kısa süreli kaynaklardan geçici bir süre için gerektiğinde duran varlıklara yapılacak yatırımların
finansmanında da yararlanılabilir.
Ancak, kısa süreli finansman kaynaklarının yatırımların finansmanında kullanılması durumunda;

- kaynağın sağlanabilme olanağı,
- maliyeti,
- likidite riski,
- esnekliği
gibi konuların dikkatle değerlendirilmesi gerekir.
1. Kısa Süreli Ticari Krediler (Satıcı Kredileri)
Bir firmanın satıcılardan veya yapacağı satışlara karşılık müşterilerinden aldığı kredilerdir. Genellikle
stoklara yapılacak yatırımların finansmanında kısa süreli finansman kaynaklarından yararlanılır.
2. Kısa Süreli Banka Kredileri
Genel olarak işletme sermayesi ihtiyacını karşılamak, dönen değerlerin, stokların, alacakların
finansmanında bazen de uzun vadeli kaynak temin edilinceye kadar geçici bir süre için duran
varlıkların finansmanı için kısa süreli banka kredilerine başvurulabilir.
3. Kısa Süreli Bonolar
İşletmeler vadesi bir yıldan kısa olan bono satışı yoluyla kısa süreli finansman sağlayabilir. Sözkonusu
bonolar halka arz yoluyla bireysel veya sigorta şirketleri, emekli sandıkları sosyal güvenlik kurumları
gibi kurumsal yatırımcılara satılabilir.
4. Diğer Kaynaklar
Ödenecek vergiler, ödenecek giderler, alınan avanslar, alınan depozitolar, ana kuruluş veya bağlı
kuruluşlardan sağlanacak kısa vadeli fonlar, sermaye yedekleri (dağıtılmayan karlar), faktoring
işlemlerinden sağlanacak fonlardan oluşmaktadır.

5. Dış Ticaret Finansman Olanakları
 İhracatın Finansmanı:
 İhracatçı Lehine akreditif

 Banka Kabulü (Kabul Kredisi)
 İhracat Kredileri
 İthalatın Finansmanı:
 İthalat akreditifi
 Banka Kabulü (Kabul Kredisi)
 Garanti Mektupları
 İthal malı karşılığında avans

Orta Süreli Finansman Kaynakları
Ülke uygulamalarına göre değişmekle birlikte 1-3 veya 1-5 yıl vadeli yeni ürün tasarımı, ürün
geliştirme, kalite düzeltme, gayrimenkul alımı, yeni pazarlara girme, kapasite artırımı, tesis,
makine, araç gereç alımı gibi fazla büyük olmayan yatırımların gerektirdiği finansman
kaynaklarıdır.
1. Orta Vadeli Banka Kredileri
Yatırım kredileri, yatırımın türüne göre sınai, tarımsal, ihracat, turizm, yenileme vb kredileri şeklinde
adlandırılmaktadır. İşletme sermayesi finansmanında da orta vadeli banka kredileri kullanılabilir.
2. Taksitli Donatım Kredileri

Finansman kurumları tarafından uygulanan bir kredi türü olup, makine ve teçhizat yatırımları bu
kredilerle finanse edilmektedir.
3. Dönen (Rotatif) Krediler

Gelecekte krediye ihtiyaç duyulabileceğinin tahmin edilmesi, ancak kredinin tutar ve vadesinin
önceden belirlenememesi nedeniyle firma lehine belirlenen limit dahilinde kullanılan kredilerdir.
4. Orta Vadeli Satıcı Kredileri

Özellikle maddi sabit varlıklara yapılacak yatırımların finansmanında kullanılan satıcı tarafından
sağlanan kredi olanaklarını ifade etmektedir.
5. Finansal Kiralama (Leasing)

Sabit varlığın satın alımı yerine kiralanmasıdır.

Uzun Süreli Finansman Kaynakları 1
İşletmelerde kısa süreli fon ihtiyacının belirlenmesinde « nakit bütçesi»nden yararlanılmaktadır.
Yatırım döneminde duran varlıklar için yapılacak harcamalar ise «sermaye bütçesi» adı verilen
planlar içinde gösterilir.
Yeni bir üretim tesisi kurmak, çok büyük çaplı modernizasyon, yenileme veya kapasite artırımı
yatırımlarına girişmek amacı ile ihtiyaç duyulan fon kaynaklarını ifade etmektedir.
Bu tür sabit sermaye yatırımları aynı zamanda işletmelerin uzun dönemli hedeflerini
gerçekleştirme amacına da yönelik olduğundan «stratjik finansman» olarak da tanımlanabilir.
Bu tür finansman kaynakları genel olarak; öz kaynaklar, dış kaynaklar ve uzun süreli finansal
kiralama olanakları olarak tanımlanır.

Uzun Süreli Finansman Kaynakları – Özkaynak İle Finansman
1. Oto Finansman
Faaliyetlerinin aksatmadan sürdürmek ve büyüme politikaları desteklemek isteyen işletmeler,

bazı dönemlerde elde etmiş oldukları karlarının tamamını veya bir kısmını ortaklara dağıtmayarak
işletme bünyesinde bırakmaktadırlar. Muhasebe kayıtlarında «dağıtılmayan karlar» (yedekler) adı
altında bilançonun pasifinde yer almaktadır.
Dağıtılmayan karlar işletmenin kendi kaynağı olduğu için öz sermaye olarak kabul edilmektedir.
Çünkü ortaklar (işletme sahipleri) ortaya çıkmış olan karları almayarak işletmede bırakmışlardır.
Bu nedenle bir işletmenin dönem karının dağıtılmayıp gelecekte ihtiyaç duyulan yatırımların
finansmanında kullanılması «oto finansman» olarak adlandırılmaktadır.
Dağıtılmayan karların kullanım zamanına kadar en verimli şekilde değerlendirilmesi finans

yöneticilerinin temel görevlerindendir.
Diğer yandan, firmanın dağıtılmayan karlarının bünyede bırakılması nedeniyle işletme sahiplerine
hesap verebilirlik açısından özkaynak karlılığının minimum genel faiz seviyesinin üstünde olması
beklenir.

2. Sermaye Artırımı Yoluyla Mevcut Ortakların Finansmanı
Bir işletmenin ihtiyaç duyduğu kaynakları dağıtılmayan karlardan veya dış kaynaklardan sağlayamaması
veya buna gerek duymaması durumunda, sermaye artırımı kararı alınarak işletme sahiplerinin işletmeye
ilave fon koymaları istenilir.
Sermaye artırımlarında mevcut ortaklar rüçhan haklarını kullanarak sermaye artırımına katılırlar.
Rüçhan hakkı, her ortağın işletmedeki payı oranında artırılan sermayeye katılma hakkını ifade etmektedir.
Örnek: 200.000 TL sermayesi olan, 5 ortaklı bir işletmede ortaklar genel kurulunda sermayenin % 50
oranında bedelli olarak 300.000 ‘TL’na artırılmasına karar verilmiştir.
Her ortağın sermayedeki payı eşittir (% 20).
Artırılan 100.000 TL’lik sermayeye her ortak kendi payı oranında katılacaktır.
Her ortak (100.000/5)=20.000 TL kendi imkanlarından işletmeye ek özsermaye olarak koyacaktır. Herhangi
bir ortağın rüçhan hakkını kullanmak istememesi yani artırılan sermayeye katılmak istememesi
durumunda, diğer ortaklar sermaye artırıma katılmayan ortağın payını alacaklar veya işletmeye sermaye
koyabilecek başka bir ortak bulunacaktır.
3. Halka Açılma ve Hisse Senedi İhracı Yoluyla Finansman
Halka arz: Sermaye piyasası araçlarının satın alınması için her türlü yoldan yapılan genel bir çağrı ve bu
çağrı devamında gerçekleştirilen satış,
Özel tahsis: belli bir yatırımcı grubuna hisse senetlerinin satılması
Halka arz eden: Sahip olduğu sermaye piyasası araçlarını halka arz etmek üzere Kurula başvuruda
bulunan gerçek veya tüzel kişiler
İhraç: Sermaye piyasası araçlarının ihraççılar tarafından çıkarılıp, halka arz edilerek veya halka arz
edilmeksizin satışı
İhraççı: Sermaye piyasası araçlarını ihraç eden, ihraç etmek üzere Kurula başvuruda bulunan veya
sermaye piyasası araçları halka arz edilen tüzel kişiler ve bu Kanuna tabi yatırım fonları

Pay Senedi (Hisse Senedi, adi hisse senedi, pay senedi)
•Ortaklığın sermayesini temsil eden ve sahibine ortaklık hakkı veren menkul kıymeti ifade eder.
•Anonim şirketler ve paylari paylara bölünmüş komandit şirketler pay ihracı yapabilir ama yalnızca anonim
şirketler paylarını halka arz yoluyla satabilir.
•Payların, Borsa İstanbul’da sürekli olarak işlem görebilmesi ilgili pazara kaydedilmesi ve işlem
görmesinin kabul edilmesi gerekmektedir. (Kotasyon)
Pay sahibinin Hakları;

•Kâr Payı Hakkı
•Yeni Pay Alma Hakkı (Rüçhan Hakkı)
•Tasfiye Bakiyesine Katılma Hakkı
•Şirket Yönetimine Katılma Hakkı
•Oy Hakkı
•Bilgi Alma Hakkı

Anonim Şirket; sermayesi belli paylara bölünmüş olan ve borçlarından dolayı yalnız mal varlığı ile
sorumlu tutulan şirketlerdir.
Bir hisse senenedinin nominal (itibari) değeri 1 kuruştur: Sermaye piyasası araçlarının doğrudan yurt
dışında ve/veya yurt içinde yerleşik kişilere borsa dışında tahsisli olarak ya da borsada toptan satışı
Anonim şirketler bir tek kişi tarafından da kurulabilir.
500.000 TL sermayeli bir şirkette % 50, % 25, %10, %9 %6 pay sahibi olan 5 ortak varsa, birinci ortağın
250.000 TL nominal değerli ve 25.000.000 nominal paya sahiptir. Ancak uygulamada anasözleşme ile
genellikle payların itibari değerleri 1 TL olarak düzenlenmektedir.
Şirketin nominal sermayesi 500.000 TL olmasına rağmen, dağıtılmayan karlarla birlikte şirket
özkaynakları 5.000.000 TL’ye ulaşmış olabilir.
Bu durumda işletmenin hisse senedinin itibari değeri 1 TL olmasına rağmen, defter değeri
(5.000.000/500.000)=10 TL’dir.

Halka arz fiyatı;
- fiyat/kazanç, piyasa/defter değeri, indirgenmiş nakit akımları, tasfiye değeri, net aktif değeri analizi vb
yöntemlerle belirlenir.
Şirketin sermayesi 500.000 TL, özkaynakları 4.000.000 TL’dir. Şirketin yeni bir yatırım için 1.000.000
TL’ye ihtiyaç bulunmaktadır.
Şirketin defter değeri 8 TL’dir. Ancak bir payın 10 TL’den satılabileceği tahmin edilmektedir.
1.000.000 TL’yi sağlamak için 1.000.000/10= 100.000 yeni hisse satılacaktır.
Bu durumda şirket % 20 bedelli sermaye artırım kararı alacak, mevcut ortakların rüçhan (yeni pay alma)
hakkı kısıtlanarak halka arz edilecek, nominal sermaye 600.000 TL olacak, özkaynaklar 5.000.000 TL’na
yükselecek, 900.000 TL emisyon primi (şerefiye) tahsil edilecektir.

İhraç belgesi: Kurulun izahname hazırlanmasına ilişkin düzenlemelerinde tanımlanan belge
Tahsisli satış: Sermaye piyasası araçlarının doğrudan yurt dışında ve/veya yurt içinde yerleşik kişilere
borsa dışında tahsisli olarak ya da borsada toptan satışı
Sermaye piyasası araçlarının halka arz edilebilmesi veya borsada işlem görebilmesi için izahname
hazırlanması ve hazırlanan bu izahnamenin Kurulca onaylanması zorunludur.
İzahname ;
İhraççının ve varsa garantörün finansal durum ve performansı ile geleceğe yönelik beklentilerine,
faaliyetlerine, ihraç edilecek veya borsada işlem görecek sermaye piyasası araçlarının özelliklerine ve
bunlara bağlı hak ve risklere ilişkin olarak yatırımcıların bilinçli bir değerlendirme yapmasını sağlayacak
nitelikteki tüm bilgileri içeren bir ‘’Kamuyu Aydınlatma Belgesi’’dir.

İhraççılar:
–Anonim ortaklıklar,
–Özelleştirme kapsamına alınanlar dahil kamu iktisadi teşebbüsleri
–Mahalli idareler ile bunlarla ilgili özel mevzuatları uyarınca faaliyet gösteren kuruluş, idare ve
işletmelerdir.
•Halka açılma veya payların halka arz edilmesi bir “doğrudan finansman” yöntemidir. Halka arzın
başarılı olması için uygun miktarda, uygun araçlarla, uygun fiyatlarla ve uygun bir zamanda yapılması
gerekir.
•Bağımsız Denetim Standartları
•Halka açık ortaklıkların paylarının halka arzında, Kurul’un muhasebe standartlarına ilişkin düzenlemeleri
çerçevesinde hazırlanacak yıllık ve ara dönem finansal tabloları hakkında;
•Kurul’un bağımsız denetim standartlarına göre düzenlenecek bağımsız denetim ve sınırlı bağımsız
denetim raporları kullanılır.

Sermaye piyasası araçlarının halka arzının, yetkili kuruluş veya bu kuruluşlardan oluşan konsorsiyum
aracılığıyla gerçekleştirilmesi esastır.
•Halka arz edilecek sermaye piyasası araçlarının satışının ve bunlara ilişkin anapara, faiz ödemesi gibi
benzeri yükümlülüklerin halka arza aracılık eden yetkili kuruluş veya diğer yetkili kuruluşlar vasıtasıyla
yerine getirilmesi zorunludur.
•Yetkili kuruluş: Kurulca sermaye piyasası araçlarının halka arzında satışa aracılık etmek üzere
yetkilendirilmiş aracı kurumlar ile yatırım ve kalkınma bankalarını ifade etmektedir.
-En İyi Gayret Aracılığı

-Aracılık Yüklenimi
Aracı kuruluş tarafından ihraççı şirkete halka arz edilecek
sermaye piyasası araçlarının tamamının veya belli bir
kısmının satılacağı taahhüt edilir
Ülkemizde aracılık yüklenimi aşağıdaki kurallara göre
uygulanmaktadır ;
•Paylarını ilk kez halka arz edecek ortaklığın halka arz edilecek paylarının piyasa değerine göre halka
arza aracılık eden kuruluşun/kuruluşların halka arz fiyatından yüklenimde bulunması ve izahnamenin
Kurulca onaylanmasından önce yüklenim sözleşmesinin Kurul’a gönderilmesi zorunludur.
Aracılık Yüklenimi Türleri
Bakiyeyi Yüklenim: Halka arz yoluyla satılması ve satılamayan kısmının tamamının bedeli satış süresi
sonunda tam ve nakden ödenerek satın alınması
•Tümünü Yüklenim: Sermaye piyasası araçlarının bedelinin, satışın başlamasından önce tam ve nakden
ödenmek suretiyle tamamının satın alınarak halka satılması
•Kısmen Bakiyeyi Yüklenim: Halka arz yoluyla satılamayanların bir kısmının bedeli satış süresi sonunda
tam ve nakden ödenerek satın alınması
•Kısmen Tümünü Yüklenim: Sermaye piyasası araçlarının bedelinin satışın başlamasından önce tam
ve nakden ödenmek suretiyle bir kısmının satın alınarak halka satılmasının taahhüt edilmesi

Sermaye Piyasası Araçlarının Satış Yöntemleri
Sermaye piyasası araçları ;
•Halka arz edilmek suretiyle
i.Talep toplama yoluyla,

ii.Talep toplanmaksızın,
iii.Borsada satış yöntemiyle,
•Halka arz edilmeksizin
i.Tahsisli olarak ve/veya

ii.Nitelikli yatırımcılara, satılabilir.

Talep toplama yoluyla satış yöntemi
•Yatırımcıların satışa sunulan sermaye piyasası araçlarına ilişkin talepleri talep formunun düzenlenmesi
suretiyle toplanır ve satış işlemi talep toplandıktan sonra izahnamede belirlenen usul ve esaslara göre
gerçekleştirilir.
•İzahnamede aksi belirtilmediği sürece, izahnamede herhangi bir değişiklik olmasa dahi, yatırımcılar talep
toplama süresi içerisinde taleplerini değiştirme ya da geri alma hakkına sahiptirler.
•Talep toplama yoluyla satış yöntemi;
a) Sabit fiyatla talep toplama,

b) Fiyat teklifi alarak talep toplama,
c) Fiyat aralığı ile talep toplama yoluyla gerçekleştirilir.

•Sabit Fiyat ile talep toplama yoluyla satış yönteminde ;
Satışa sunulan sermaye piyasası aracının fiyatı belirlidir. Talep toplandıktan sonra genellikle oransal
olarak dağıtılır.
•Fiyat aralığı ile veya fiyat teklifi alma yoluyla talep toplama yoluyla satış yönteminde ;
a) Satışa sunulan aracın pay olması durumunda bir taban ve tavan fiyat belirlenerek bu fiyat aralığından
yatırımcıların talepleri toplanır.
b) Bu kapsamda talep toplama işlemlerinin, fiyat aralığında kalmak kaydıyla farklı oran ya da fiyat
adımlarından gerçekleştirilmesi mümkündür.
Fiyat aralığı ile talep toplama yoluyla satış yönteminin kullanılması durumunda tavan fiyat, taban fiyatın
yüzde yirmi fazlasını aşmayacak şekilde belirlenir.
Gerektiğinde, herhangi bir biçimde alım yükümlülüğü içermemek üzere 1 ay boyunca ön talep toplanabilir.
Talep toplanmaksızın satış yöntemi
•Talep toplamaksızın satış yöntemi, payları borsada işlem görmeyen halka açık ortaklıklardan, nitelikleri
belirlenmiş ortaklıklar dışında kalanların paylarının kendileri ya da yetkili kuruluşlar vasıtasıyla belirli bir
fiyattan izahnamede belirlenecek bir usulle halka arz edilmek suretiyle satışıdır.
•Talep toplanmaksızın satış yönteminin kullanılması halinde, yatırımcılar tasarruf sahiplerine satış
duyurusunda belirtilen süre içinde pay bedellerinin izahnamede belirtilen bankada açılan özel hesaba
aktarılması suretiyle sermaye artırımına katılırlar.
Borsada satış yöntemi
•Borsada satış yöntemi, sermaye piyasası araçlarının borsa düzenlemeleri çerçevesinde borsada satışını
ifade eder.
•Borsada satış yönteminin esasları borsa tarafından belirlenir. Borsa tarafından birden fazla satış
yönteminin belirlenmiş olması durumunda, ihraççı ve/veya halka arz eden tarafından seçilen yönteme
göre satış gerçekleştirilebilir.
Niteliği Belirlenmiş Ortaklıklarca Halka Arz Edilecek Paylar İçin Uygulanacak Satış Yöntemleri
•Payları borsada işlem gören ortaklıkların borsada işlem sırası bulunan belirli bir gruba dahil paylarına
ilişkin sermaye artırımlarında yeni pay alma haklarının kullandırılmasından sonra kalan payların satışında
borsada satış yönteminin kullanılması zorunludur.
•Yeni pay alma haklarının kullandırılmasından sonra kalan paylar, nominal değerin altında satışa
sunulamaz.
•Payları borsada işlem gören ortaklıkların, borsada işlem sırası bulunmayan belirli bir gruba dahil
paylarına ilişkin yeni pay alma haklarının kullandırılmasından sonra kalan payların satışında borsada
satış yönteminin kullanılması zorunlu değildir.
Payları borsada işlem görmeyen halka açık ortaklıkların sermaye artırımlarında yeni pay alma hakkı
kullanıldıktan sonra kalan paylarının satışında, son yıla ait bilançosuna göre, paylarının defter değeri
nominal değerinin en az iki katı olan ortaklıkların; son yıllık hesap dönemi içinde net dönem kârı elde
etmiş olmaları ve aktif toplamının yirmi milyon TL'yi aşmış olmaları halinde, talep toplama yoluyla satış
yöntemlerinden birisini kullanması zorunludur.
•GİP’te ilk defa işlem görmek üzere başvuruda bulunan ortaklıkların paylarının satışında borsada satış
yönteminin kullanılması zorunludur.
Nitelikli yatırımcı: Yatırım fonları, emeklilik fonları, menkul kıymetler yatırım ortaklıkları, girişim
sermayesi yatırım ortaklıkları, gayrimenkul yatırım ortaklıkları, aracı kurumlar, bankalar, sigorta şirketleri,
özel finans kurumları, portföy yönetim şirketleri, emekli ve yardım sandıkları, vakıflar, 506 sayılı Sosyal
Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi uyarınca kurulmuş olan sandıklar, kamuya yararlı dernekler
ile nitelikleri itibariyle bu kurumlara benzer olduğu Kurulca belirlenecek diğer yatırımcılar ve halka arz
tarihi itibariyle en az 1 milyon Türk Lirası tutarında Türk ve/veya yabancı para ve sermaye piyasası
aracına sahip olan gerçek ve tüzel kişilerdir.
Kurumsal yatırımcı: Sermaye Piyasası Kurulu’nun yatırım kuruluşlarına ilişkin düzenlemelerinde

tanımlanan ve talebe dayalı olarak profesyonel kabul edilenler dışındaki profesyonel yatırımcılar (Emekli
sandıkları, yatırım fonları, yatırım ortaklıkları, sosyal güvenlik kuruluşları, vakıflar, dernekler)

Halka Arz Yoluyla Gerçekleştirilen Sermaye Piyasası İhraçlarına İlişkin Satış Süreleri
•Sermaye piyasası araçlarının halka arzına en erken, izahnamenin ve fiyat tespit raporunun
yayımlanmasını takip eden üçüncü gün başlanabilir.
•Sermaye piyasası araçlarının halka arz yoluyla satış süresi iki iş gününden az, yirmi iş gününden
fazla olmamak üzere ihraççı ve/veya halka arz eden tarafından serbestçe belirlenir.
•Sermaye piyasası araçlarının halka arzında borsada satış yönteminin kullanılması durumunda;
a) Satışın talep toplanmaksızın gerçekleşmesi durumunda satış süresi iki iş günüdür.

b) Satışın talep toplama suretiyle gerçekleşmesi durumunda talep toplama süresi, en az iki iş günü en
fazla üç iş günüdür.
•Halka açık ortaklıkların sermaye artırımlarında, yeni pay alma hakkının kullanımından sonra kalan
payların satışına, yeni pay alma haklarının kullanımının bitiminden itibaren on iş günü içinde başlanır.


• Halka arz edilecek sermaye piyasası araçlarının nominal değerinin, en az yüzde onunun yurt içi bireysel
yatırımcılara ve yüzde yirmisinin ise yurt içi kurumsal yatırımcılara tahsis edilmesi zorunludur.
•Bu tahsisat sınırlamaları, borsada satış yöntemiyle yapılan halka arzlar, talep toplanmaksızın yapılan
halka arzlar ile niteliği belirlenmiş ortaklıkların sermaye artırımları ve ek satış yapılması halinde ek satışa
konu sermaye piyasası araçları için uygulanmaz.
•Payların ilk ve ikincil halka arzlarında belirli yatırımcı gruplarına Kurulca uygun görülmesi koşuluyla farklı
fiyat uygulanarak satış yapılabilir. Bu durumda halka arz fiyatları arasındaki fark yüzde yirmiyi aşamaz ve
aynı yatırımcı grubu içerisinde farklı fiyat uygulanamaz. Ortakların mevcut paylarının da halka arz
edilmesi durumunda, iskontolu olarak satılmak istenen paylar öncelikle halka arz edenlerin sahip oldukları
mevcut paylardan karşılanır.

Kayıtlı Sermaye Sistemi

Anonim ortaklıklar iki tür sermaye sistemine tabi olabilirler:
–Esas sermaye sistemi
–Kayıtlı sermaye sistemi
Her iki sistem sermaye artırım süreci bakımından farklılıklar içerir.

Kayıtlı sermaye sisteminde, yönetim kurulu artırılacak sermaye miktarını belirleyen bir karar alır.
Esas sermaye sisteminde; yönetim kurulunca, madde tadil tasarısı hazırlanır ve madde değişikliği için
Kurulun onayını takiben genel kurulca sermaye artırımı kararı alınır
•Kayıtlı Sermaye Tavanı; Ortaklıkların, yönetim kurulu kararı ile çıkarabilecekleri hisse senedi azami
miktarını gösteren, Ticaret Sicili'ne tescil edilmiş sermayeleridir. Kayıtlı sermaye tavanı, en fazla 5 yıllık
süre için geçerlidir.
•Başlangıç Sermayesi; Kayıtlı sermayeli ortaklıkların sahip olmaları zorunlu asgari çıkarılmış
sermayeleridir. Doğrudan işletmeye konulan sermaye (ödenmiş sermaye de denir)
Çıkarılmış Sermaye: Kayıtlı sermaye sistemine sahip olan işletmelerde tamamı ödenmiş sermayeyi ifade
etmektedir.
Ödenmiş Sermaye: Esas sermaye sistemine tabi işletmelerde en son ödenmiş sermayeyi ifade
etmektedir.
HALKA ARZIN GETİRECEĞİ YÜKÜMLÜLÜKLER
 Sermaye Piyasası Kurulu’nca tespit edilen formatta yıllık ve ara dönemler mali tablo ve raporları
düzenlenir.
 Dönemsel mali tablo raporlar SPK ve İMKB’ye gönderilir.
 Halka açık şirket kimliği kazanılan hesap dönemi itibarı ile sürekli bağımsız dış denetime tabi olunur.
 Mali yıl sonunda tablolar ülke çapında yayın yapan en az iki gazetede veya web sitesinde ilan olur.
 Kamunun sürekli aydınlatılması gereği olarak ortaklık yapısı, faaliyetleri, yatırımları gibi konulardaki
hisse senedinin fiyatını ve yatırım kararlarını etkileyecek değişiklikler İMKB ve SPK’ya bildirilir.
 Sermaye Piyasası Kanunu ve Kurul Tebliğlerinin gerektireceği diğer yükümlülükler.
 Maliyetli bir işlemdir (danışmanlık, aracılık, satış ve reklam masrafları)
 Olumlu ve olumsuz her şey piyasa tarafından bilinir. (Özel durum açıklamaları)
 Belirli oranların üstünde pay edinimi veya yönetim kontrolünü sağlayan pay değişimlerinde izin ve
çağrı yükümlülüğü,

HALKA ARZIN SAĞLADIĞI AVANTAJLAR

 Gelir vergisi stopaj oranında düşüş
 Mevcut hisselerin likidite kazanması, İkinci ya da üçüncül halka arzlarla yeni hisse senedi, tahvil ya da
finansman bonosu ihracı daha kolay olacaktır.
 Sermaye artırımları için yeni bir kaynak oluşturulması
 Hisselerin İMKB’de işlem görmesinin sağladığı prestij
 Maliye ile ilişkilerde iyileşme
 Finans kurumları ile ilişkilerde iyileşme, kredibilite artışı
 Fiyat değişimlerinin bir yönetim aracı olarak kullanılması
 Firma tanınırlığının artması ve kurumsallaşma konusunda önemli bir aşama sağlanması

Uzun Süreli Finansman Kaynakları – Özkaynak (Hisse Senedinin Türevleri) İle Finansman
Oydan Yoksun Paylar (OYP)
Ortaklıkların sermaye artırımı ile ihraç edebilecekleri, oy hakkı hariç, sahibine kar
payından ve istendiğinde bedelsiz pay alma hakkında imtiyaz dışındaki diğer hususlarda
(tasfiye bakiyesinde) imtiyaz ve diğer ortaklık haklarını sağlayan, istendiğinde belirli bir
vade veya vadelerde, sabit veya değişken oranda ortaklığın oy hakkına sahip paylarını
satın alma ve ortaklık payları ile değiştirme hakkı veren paylardır.
Hamiline veya nama yazılı şekilde ihraç edilebilir.
Ortaklıkların çıkarabilecekleri OYP itibari değer toplam tutarı, ödenmiş veya çıkarılmış
sermayeyi geçmemek üzere esas sözleşmelerinde gösterilir. Limitin belirlenmesinde,
daha önce ihraç edilmiş OYP miktarı hesaba katılır.
OYH sahiplerine kar payı ödenmedikçe başka yedek akçe ayrılmaz. Şirketler 3 yıl arka
arkaya kar payı dağıtmazsa OYP’ler adi senede dönüşür.

Kâr ve Zarar Ortaklığı Belgeleri (KZOB)
–Bu belgeler, kâr ve zarara katılma ve ortaklık hakkı vermekle beraber, hisse
senedi sayılamazlar.
–Kar ve zarar ortaklığı belgeleri, sahiplerine şirket yönetiminde oy hakkı vermez.
–Hisse senedinin tersine bu belgeler vadeli olup vade bitiminde anapara ve kar
payı belge sahiplerine geri ödenir.
–İhraç edilecek KZOB'ların üzerine, kara ve zarara katılacağı ve bu belgelere kar
garantisi verilemeyeceği açıkça yazılır.
–KZOB'lar hamiline veya nama yazılı şekilde en fazla 7 yıl vadeli olarak ihraç
edilebilir.

Katılma İntifa Senetleri (KİS)
•Ortaklıklar tarafından nakit karşılığı satılmak üzere ihraç edilen, net kardan pay
alma, tasfiye sonucunda kalan tutara katılma veya halka açık olmayan ortaklık
tarafından yeni çıkarılacak payları alma hakkı tanıyan pay benzeri menkul
kıymetlerdir.
•KİS’ler nama veya hamiline çıkarılabilmektedir.
•Esas sözleşmede hüküm bulunmak koşuluyla, genel kurul kararı ile süresiz
olarak çıkarılabilir.
•Ortalıkların çıkarabilecekleri KİS tutarı, ödenmiş sermayeleri ve yedek akçeleri

toplamından çok, bu toplamın altıda birinden az olamaz.
•KİS’ler, ihraç eden ortaklık tarafından geri satın alınıp yeniden satılamazlar
İmtiyazlı Hisse Senetleri
Anonim şirketlerin sözleşmelerinde yazılı olmak koşulu ile; kar payı, tasfiye payı,
rüçhan, oy hakkı veya yönetim kuruluna aday gösterme bakımından imtiyazlı paylar
çıkarılabilir.
Halka açık şirketlere imtiyazlı hisse senedi çıkarma izni verilemez.

Uzun Süreli Finansman Kaynakları – Özkaynak (Diğer) İle Finansman
- Olağanüstü Yedekler
Genellikle kardan ayrılan paylardan oluşmaktadır.
- Olağanüstü Karşılıklar
Gerçekleşmesi mümkün olabilecek zarar ve yükümlülükler için pasifte
oluşturulan fonlardır.
- Amortismanlar
Eskiyen aktiflerin yenilenmesi için gerekli nakit ihtiyaçtan daha yüksekse,
amortismanlar da kullanılabilir.

Uzun Süreli Finansman Kaynakları – Borçla Finansman
Kar etmek veya büyümek için başkasının parasını kullanmak finansal kaldıraç olarak
adlandırılmakta olup, kaldıraç kullanmak beraberinde iflas dahil bir finansal risk
taşımaktadır.
a. Satıcı Kredisi
Bir mal ya da hizmetin vadeli alımını ifade etmektedir.
b. Uzun Süreli Banka Kredisi
Kuramsal olarak 1-5 yıl vadeli, yatırım, sanayi, proje kredileri bu kapsamda başvurulabilecek
kaynaklardandır.
Uzun süreli banka kredilerinde öngörülen yatırıma göre fizibilite raporu, proje bilgileri ve
öngörülen teminatlar bankaya bildirilir.

c. Borçlanma Aracı İhracı Yoluyla Finansman
Borçlanma Araçları” ihraçcıların borçlu sıfatıyla düzenleyip Kurul kaydına alınmak suretiyle ihraç
ederek sattıkları emre, nama veya hamiline yazılı menkul kıymet niteliğindeki Tahviller, Hisse
Senedine Dönüştürülebilir Tahviller (HDT), Değiştirilebilir Tahviller (DET), Finansman Bonoları,
Altın, Gümüş ve Platin Bonoları, Banka Bonoları ve bu Tebliğ’de sayılmamakla birlikte niteliği
itibari ile borçlanma aracı olduğu Kurulca kabul edilecek sermaye piyasası araçları olarak
tanımlanmaktadır.
Sahiplerine alacaklılık hakkı sağlayan, belirli bir meblağı temsil eden, dönemsel gelir getiren, misli
nitelikte seri halinde çıkarılan, ibareleri aynı olan ve yatırım aracı olarak kullanılan sabit getirili
menkul kıymetler borçlanma senetleridir.
İhraç eden kuruluşların niteliğine göre kamu ve özel sektör menkul kıymetleri olarak ikiye
ayrılırlar. Vade sonuna kadar elde tutulmaları halinde belirli bir getiriyi garanti eder.

Bono: İhraççıların bu Tebliğ hükümlerine göre borçlu sıfatıyla düzenleyip sattığı ve nominal
değerinin vade tarihinde yatırımcıya geri ödenmesi taahhüdünü içeren, vadesi 30 günden az 364
günden fazla olmayan borçlanma aracı.
•Tahvil: Vadesi 365 gün veya daha uzun olan borçlanma aracı.
•Borçlanma araçları halka arz edilerek veya halka arz edilmeksizin satılmak üzere ihraç edilebilir.
Halka arz edilmeksizin yapılacak satışlar, tahsisli satış ve nitelikli yatırımcıya satış olmak üzere iki
şekilde yapılabilir.
•Borçlanma aracı ihracı için genel kurul tarafından karar alınması zorunludur
•Yurt içinde ihraç edilecek borçlanma araçlarının MKK nezdinde elektronik ortamda kaydenihracı
ve bunlara ilişkin hakların hak sahipleri bazında izlenmesi zorunludur.
Tahvil alacakları bono, çek ve poliçe gibi ticari senetlerin gerisinde kalmakta ve adi borç senedi
gibi işlem görmektedir.

Borçlanma araçları ihraç limitleri
•Halka açık anonim ortaklıkların ihraç edebilecekleri tahvil ve sermaye piyasası aracı niteliğindeki
diğer borçlanma senetlerinin toplam tutarı, özkaynak tutarının beş katını geçemez.
•Halka açık olmayan ortaklıkların ihraç limiti, özkaynak tutarının üç katını geçemez.
Kurul Kaydına Alınma
İhraçcıların ihraç edecekleri borçlanma araçlarını Kurul’a kaydettirmeleri zorunludur. Borçlanma

aracı ihracı için genel kurulca karar alınmış olunması zorunludur. Borçlanma araçlarını ihraç
yetkisi, esas sözleşme ile yönetim kuruluna devredilebilir. İhraç edilecek borçlanma araçlarına
ilişkin olarak alınacak yetkili organ kararında bu araçların tutarının, türünün, vadesinin ve faizinin
belirlenmesine ilişkin genel esaslara yer verilmesi zorunludur. Kurul kaydına alınan borçlanma
araçları, bir yıllık dönem içinde farklı vade yapısı ve faiz oranı üzerinden satılabilir.

Tahvillerin satış şartları ve vadesi

•Tahvillerin vadesi 365 günden az olmamak üzere serbestçe belirlenebilir.
•İhraççılar değişken faizli tahvil ihraç edebilir.
•Tahviller iskontolu, primli ve/veya kupon ödemeli olarak satılabilir.
•Bankalar tarafından ihraç edilecek tahviller, bu tahvillerin vadesi boyunca satışa sunulabilir.
•Tahvillerin anaparası, vade bitiminde bir defada veya vade içinde taksitler halinde ödenebilir.
•Tahviller ihraççının veya yatırımcının talebine bağlı olarak kısmen veya tamamen erken itfa edilebilir.
• İhraççılar esas sözleşmelerinde hüküm bulunmak şartıyla tahvillere kardan pay verebilirler.
Tahvillerin Sağladığı Haklar ve Mali Sorumluluklar

–Tahvil hamilinin bir şirkete kullandırdığı sermaye yabancı sermayedir.
– Tahvil hamili, tahvili çıkaran kuruluşun uzun vadeli alacaklısıdır. Tahvil hamili şirketin aktifi üzerinde
alacağından başka hiçbir hakka sahip değildir. – Şirketin yönetimine katılamaz.
– Şirketin brüt karından öncelikle tahvil sahiplerinin faizleri ödenir.
–Tahvil sahipleri alacaklarını aldıktan sonra şirketin malvarlığı üzerinde hiçbir hak iddia edemezler.
–Tahvil hamili ile şirket arasındaki hukuki ilişki vade sonunda sona erer.
–Tahvil hamili tahvili çıkaran şirketin kar-zarar riskine katılmaz.
–Şirket zarar etse de günü gelince belli miktardaki anapara ve faizlerini alır.

Tahvillerde Değer Tanımlamaları

•Nominal Değer ;Tahvilin üzerinde yazılı değerdir.
•İhraç Değeri ;Primli olarak ihraç edilen ve/veya erken alanlara faiz oranı içinde indirim uygulanan
tahvillerde İhraç değeri = (Nominal değer - %5 Kanuni indirim + Erken satış primi) olur.
•Bu şekilde hesaplanan ihraç değeri satışın son günü yaklaştıkça nominal değere doğru yaklaşır ve son
gün (nominal değer - %5) olur.
•Ertesi gün de faiz işlemeye başlar.
Piyasa Değeri ;
–Paraya çevrilebilir olmasa dahi, her tahvilin piyasada her an için bir değeri vardır. Bu değer (anapara +
son faiz ödemesinden beri işlemiş günlük faiz) toplamıdır.
–Tahvilin net yıllık faizi 365 ile bölünüp geçen gün sayısı ile çarpıldığında işlemiş net faizi bulunur.
–Tahvilin nominal faiz oranı cari faiz oranının altında ise, piyasada borsa değeri başabaş (nominal)
değerinin altındadır .
•İskontolu işlem
–Normal olarak tahvillerin üzerinde bir miktar işlemiş faiz bulunduğu için, işlemiş faizle birlikte genellikle
başabaşın üstünde fiyat bulur.
–Tahvilin nominal faiz oranı cari piyasa faiz oranının üstünde ise, piyasa ya da borsa değeri nominal
değerin üstünde oluşur.
Tahvil Alacaklısının Hakları

–Kuruluştaki vesikaların doğru olmaması esas sermaye hakkında yanlış beyanlarda bulunulması
ayın nev'inden sermayeye değer biçilmesinde hile yapılması gibi hususlarda, kurucular ile
kurucuların fiillerine iştirak edenler aleyhine yahut bu hususta ihmalleri görülen ilk idare meclisi
ve denetçiler aleyhine dava açmak;
-Yönetim Kurulu'nun ve dışarıdan atanan müdürlerin sorumluluğunu gerektiren hallerde buna

ilişkin dava açmak;
-Ortaklık alacaklısı sıfatlarından dolayı, ortaklık esas sermayesinin azaltılması halinde,
alacaklarının ödenmesini veya teminat gösterilmesini istemek
-Ortaklık pay sahipleri sayısının beşten aşağı düşmesi, ortaklığın kanunen gerekli organlarından
birinin mevcut olmaması veya genel kurulun toplanmaması hallerinde durumun düzeltilmesini
istemek; aksi takdirde “ortaklığın feshi” için mahkemeye başvurmak
-Ortaklık alacaklısı sıfatıyla, esas sermayenin üçte ikisini kaybeden ortaklığın feshini dava etmek
-Anonim ortaklığın nev'i değiştirmesi, yani limited ortaklığa çevrilmesi halinde alacaklarının
ödenmesini veya teminat gösterilmesini talep etmek

d. Paya Dönüştürülebilir Tahviller:
Ortaklık tarafından çıkarılan ve ihraçcı ortaklığın sermaye artırımı suretiyle çıkaracağı paylara veya
izahname ve sirkülerde belirtilen esaslar çerçevesinde temin edilen ihraçcı paylarına dönüştürme
hakkı veren menkul kıymetlerdir.
HDT’nin vadesi 1 yıldan az olamaz. HDT’lerin hisse senetlerine dönüştürülmesi vade başlangıç
tarihinden itibaren en erken 365 gün sonra yapılabilir.
Dönüştürme fiyatı, PDT sahiplerinin tahvillerini pay senetlerine dönüştürmeleri halinde bu pay
senetlerine uygulanacak fiyattır.
Dönüştürme oranı, pay senedine dönüştürme sırasında, PDT’nin nominal değeri karşılığında
verilecek pay sayısını gösterir.
Payları borsada veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem gören ortaklıklarca ihraç edilecek
PDT’lerin tahsisli olarak satılması durumunda uygulanacak dönüştürme fiyatının belirlenmesinde,
payları borsada işlem gören ortaklıkların tahsisli sermaye artırımlarına ilişkin fiyat tespit esasları
uygulanır.
İhraç edilmiş PDT’lere ilişkin dönüştürme işlemleri, ortaklığın ve mevcut ortakların hak ve menfaat
kaybına neden olacak şekilde gerçekleştirilemez.

e. Değiştirilebilir Tahvil:
İhraçcı tarafından çıkarılan ve payları borsalarda veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem gören
diğer ortaklıklara ait paylarla değiştirme hakkı veren menkul kıymetlerdir.
DET’in vadesi 365 günden az olamaz. DET’lerin paylarla değiştirilmesi vade başlangıç tarihinden
itibaren en erken 365 gün sonra yapılabilir.
•Değiştirme fiyatı, DET sahiplerine sahip oldukları tahviller karşılığında verilecek paylar için esas
alınacak fiyattır.
•Değiştirme oranı, değiştirme sırasında DET’in nominal değeri karşılığında verilecek pay sayısını
gösterir.
•İhraç edilmiş DET’lere ilişkin dönüştürme işlemleri, ortaklığın ve mevcut ortakların hak ve
menfaat kaybına neden olacak şekilde gerçekleştirilemez.

e. Primli Tahviller - Başabaş Tahviller-İskontolu Tahviller
–İhraç edilen bir tahvil üzerinde yazılı değerle satışa çıkarılıyorsa, bu başabaş tahvildir.
–Nominal değerinden daha yüksek bedelle satışa çıkarılan tahviller primli tahvil
–Nominal değerden daha düşük bedelle satışa çıkarılan tahvillere ise iskontolu tahvil
–Tahviller nominal değerlerinin %5'i kadar düşük bedelle ihraç edilebilir.
f. İkramiyeli Tahviller
–Tahvillerin satışını teşvik etmek için faiz ve erken satış priminden başka para
ikramiyeleri de verilebilir.
–her ne isim altında olursa olsun, alıcılara sağlanacak menfaatler tahvilin itfa tablosunda
belirtilen faiz ödeme tutarının içindedir.
g. Nama ve Hamiline Tahviller

–Halka arz edilmeksizin satılmak üzere ihraç edilecek tahvillerin nama yazılı olarak
çıkarılmaları sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde zorunludur

h. Garantili ve Garantisiz Tahviller
–Banka veya holdingin garantisi, çıkarılan tahvillerin anapara ve faizlerinin

vadelerinde geri ödenmesini kapsar
–Bağlı olduğu holdingin garantisinin de satış ilanlarıyla belirtilmesi tahvillerin
satış şansını arttırabilir
•Sabit ve Değişken Faizli Tahviller
–Faiz ödemeleri 3, 6 aylık ya da 1 yıllık dönemler itibariyle kuponlara bağlı olarak
yapılabilir.
i. İndeksli Tahviller
–Değişken faizli tahvillerde yalnız faiz oranı enflasyona karşı korunmaktadır.
–Anaparayı korumakta, dövize ya da altına indeksli tahviller daha güvencelidir
–İhraç tarihi ile vade günü arasında altın fiyatlarında ya da belli bir dövizin
kurundaki artış yüzdesine göre anapara arttırılarak tahvil sahibine ödenir.

j. Kâra İştirakli Tahviller
•İhraçcılar, tahvillerde verilecek dönem kar payının belirlenmesinde aşağıdaki

esaslardan birini seçebilir:
•a) Faiz ve buna ek olarak, tahvil tertibi için belli edilen kar payı yüzdesine göre
hesaplanan tutardan tahvile düşecek payın ödenmesi,
•b) Kar payının faizden daha az olması halinde, faiz ödenmesi; faiz getirisine eşit
veya daha fazla kar payı Tahakkuk etmişse, kar payının ödenmesi,
•c) Bir faiz öngörülmeksizin tahvil tertibi için belli edilen kar payı yüzdesine göre
hesaplanan tutardan tahvile düşen payın ödenmesi

k. Bonolar
•İhraççıların borçlu sıfatıyla düzenleyip sattığı ve nominal değerinin vade tarihinde

yatırımcıya geri ödenmesi taahhüdünü içeren, vadesi 30 günden az 364 günden fazla
olmayan borçlanma aracıdır.
•Bonolar, ihraççı tarafından belirlenen vadeye uygun iskonto oranları ile iskonto edilerek
bulunan fiyat üzerinden satılır. Bonoların kupon ödemeli olarak ihracı mümkündür.
•Bankalar tarafından ihraç edilecek bonolar, bu bonoların vadesi boyunca satışa

sunulabilir. Ayrıca, bankalar tarafından ihraç edilmiş bonolar ikinci el piyasada, bu
bonoları ihraç etmiş banka tarafından erken itfa sonucu doğurmayacak şekilde yeniden
satılmak şartıyla geri alınabilir.

Uzun Süreli Finansman Kaynakları – Borçla Finansman – Finansal Kiralama
1. Dolaylı Kiralama;
Finansal kiralama şirketlerinin yaptığı kiralama biçimidir. Bir makinaya ihtiyacı olan bir işletme bu
makinayı üreten veya satan firmadan makineyi kendisi için satın alması için finansal kiralama
şirketine başvurur. Bir finansal kiralama sözleşmesi hazırlanır, finansal kiralama şirketi makineyi
satın alır, işletmeye kiralayarak teslim eder.
İşletme makineyi kullanmaya başlar. Kiralama döneminin sonunda, sözleşmede belirtilen

koşullarla, kiracı işletme ya sözleşmede belirtilen koşullarla makineyi küçük bir bedel karşılığında
satın alır veya kiralama şirketine iade eder.
Dolaylı Leasing işlemlerinde, üretici veya satıcı ile alan arasına üçüncü bir kişi yani bir leasıng
şirketi girmekte, böylece ortaya üçlü bir ilişki çıkmaktadır. Görüldüğü üzere leasing şirketi bir
yandan satıcı veya üreticiylr malın sağlanmasına, öte yandan da leasing alan ile bu malın
kullanımının devrine yönelik bir sözleşme yapmaktadır.
1. TALEP
2.SATIN
ALMA
TEDARİKÇİ
KİRALAYAN KİRACI
(ÜRETİCİ) 3. KİRALAMA İŞLEMİ

2. Doğrudan Kiralama;
Bu uygulamada finansal kiralama şirketi yoktur. Sabit varlığı üreten firma işletmelere doğrudan
finansal kiralama yapmaktadır. Yani üretici firma sabit varlığı hem üreterek satmakta hem de
gerektiğinde finansal kiralama mevzuatı çerçevesinde talep eden işletmelere sabit varlığı
kiralamaktadır.
Sonuç olarak; doğrudan Leasing işlemlerinde, sözleşme konusu malın kullanımı leasing alana
doğrudan doğruya bizzat yapımcı veya satıcı tarafından devredilmekte, böylece yapımcı veya
satıcı aynı zamanda leasing veren sıfatını taşımaktadır.
TALEP
KİRALAYAN KİRACI
(ÜRETİCİ)
KİRALAMA İŞLEMİ

3. Sözleşmenin Yüklenilmesi Yoluyla Kiralama;
Bu yöntemde ise belirli bir makine araç veya gerecin satışına ilişkin sözleşme önce satıcıyla alıcı arasında
yapılmakta; daha sonra bir finansman kiralama kurumu satım sözleşmesini devir alarak alıcının yerine geçer
ve satış sözleşmesi finansal kiralama kurumu ile satıcı arasında devam ettirilir.
Satıcı, kiralama konusu malı kiracının yerleşim yerine teslim etme ve makineleri monte etme yükümlülüğüne
sahiptir. Ayrıca kira sözleşmelerinde öngörülen bakım ve hizmetleri de kiracıya karşı yerine getirmekle
yükümlüdür.
Kiracı kiralama konusu malı, finansal kiralama kurumunun temsilcisi olarak teslim alır ve bu malın muayene
yükümlülüğü kendisine aittir. Kiralanan bu malın kullanımı kiracıya, mülkiyeti ve tasarruf hakkı ise finansal
kiralama kurumuna aittir.
2. TALEP
KİRACI
KİRALAYAN
4. KİRALAMA İŞLEMİ
3. Ön Sözleşmenin Devri 1. Ön Sözleşme

ÜRETİCİ

4. Sat ve Geri Kirala;
Yalnızca yeni bir yatırıma başlarken değil, nakit girişine ihtiyaç duyulduğunda da Leasing şirketi
devreye girebilir. Bu durumda Leasing Şirketi firmanın satmak istediği yatırım mallarını satın
alarak karşılığını nakit olarak öder. Firma, belirlenen kirayı ödeyerek malı kullanmaya devam eder.
Kira döneminin sonunda ise sembolik bir bedel karşılığında malın mülkiyetine yeniden sahip olur.
TALEP
KİRACI
KİRALAYAN KİRALAMA İŞLEMİ
FİNANSMAN VE ÖDEMELER

İçerik
A. Yatırımların Finansman Kaynakları
a. Kısa Süreli Finansman Kaynakları,

b. Orta Süreli Finansman Kaynakları
c. Uzun Süreli Finansman Kaynakları
B. Finansman Kaynaklarının Seçimi
a. Genel Kriterler
b. Farksızlık Noktası Analizi
B. Finansman Kaynaklarının Önemi ve Dikkate Alınması Gereken Konular

Finansman Kaynaklarının Seçimi – Genel Kriterler
Yatırımların finansmanında, özellikle uzun vadeli fon kaynaklarının seçiminde yatırımcı borçlanma
sermayesiyle özsermaye arasında en düşük maliyeti sağlayacak durumu belirlemek zorundadır.
1. Uygunluk: Aktif değerlerin niteliği ile finansmanda kullandıkları fon kaynaklarının uyum içinde olması gerekir.
Örneğin; duran varlık yatırımları uzun vadeli, dönen varlık finansmanı ise kısa vadeli kaynaklarla finanse
edilmelidir.
2. Risk: Yapılacak yatırımların finansmanında risk ve karlılığın dengelenmesi gerekir. Satışların istikrarsız olduğu
ortamda özkaynak, talebin yüksek ve istikrarlı olduğu ortamlarda ise yabancı kaynak kullanımı artırılabilir.
3. Finansal Kaldıraç Etkisi: İşletmenin dış kaynaklardan sağlamış olduğu fonlar karşılığında ödediği faizin,
sağlanan karın altında olması durumunda finansal kaldıraç söz konusudur. Finansal kaldıraç özsermaye karlılığını
etkiler.
4. Maliyet: Yatırımların finansman kaynaklarının maliyeti karlılık üzerinde etkilidir.
5. Esneklik: Finansman kaynakları işletmenin ihtiyacına göre ayarlanabilmelidir. Bu anlamda kısa vadeli kaynaklar
finansmanda esnekliği daha fazla sağlamaktadır.
6. Denetim: İşletme sahiplerinin denetim yetkilerinin paylaşılması talebinin olup olmadığı değerlendirilmelidir.
7. Zamanlama: Fonların yatırımların finansmanı için gerek duyulan zamanda ve uygun koşullarla sağlanması
gerekir. Bu nedenle para ve sermaye piyasalarındaki koşulların yakından takip edilmesi gerekir.
Finansman Kaynaklarının Seçimi – Farksızlık Noktası Analizi
Fon kaynaklarının seçimine yönelik değerlendirme yapılırken, sermaye ihtiyacının hisse senedi veya tahvil
ihracı yolu ile karşılanması durumunda işletme sahibinin çıkarının ne olacağının analiz edilmesidir.
Bu değerlendirmede en çok kullanılacak yöntemlerden biri EBİT (Earning Before Interest and Taxes- Faiz ve Vergi
Öncesi Kar) ile EPS (Earning Per Share- Hisse Başına Kar) analizidir.
2.000 TL’lik yatırım, % 10 faizle borçlanılarak finanse edilebileceği gibi hisse senedi ihraç edilerek de finanse
edilebilir. Kurumlar vergisi oranı % 25, EBİT 1.350 TL olarak beklenmektedir. Bu kar düzeyine göre; hisse başına
düşen karı hisse senedi ihracı veya borçlanma yoluyla finansman durumunu eşit kılan kar düzeyi farksızlık noktası
olarak ifade edilmektedir.
Hisse Senedi Borçlanma (Tahvil
İhracı Durumu İhracı) Durumu
Faiz ve Vergi Öncesi Kar (EBİT) 1.000 TL 1.000 TL
Faiz YOK 200 TL
Vergi Öncesi Kar 1.000 TL 800 TL
Kurumlar Vergisi 250 TL 200 TL
Vergiden Sonraki Kar 750 TL 600 TL
Mevcut Hisse Senedi Sayısı 100 Adet 80 Adet
Hisse Başına Kar (EPS) 7,5 TL 7,5 TL
1.000 TL’lik kazanç durumunda, her iki türdeki finansman tercihinde hisse başına düşen kar eşit olmaktadır.
Bu noktaya «farksızlık noktası» adı verilir.
Farksızlık noktası analizinde daha pratik sonuç alınabilen matematiksel işlemden de yararlanılabilir.
(𝑿 − 𝑭)(𝟏 − 𝒗) 𝑿 𝟏 − 𝒗
=
𝑵𝟐 𝑵𝟏
N1= Hisse Senedi ile yapılan finansman durumunda hisse senetlerinin Toplam Sayısı
N2= Borçlanma (tahvil) finansman durumunda hisse senetlerinin sayısı
V= Kurumlar Vergisi oranı
F= Tahvil sermayesi ile finansman durumunda faiz tutarı
X= Farksızlık noktasındaki kar
(𝑿 −𝟐𝟎𝟎)(𝟏 −𝟎,𝟐𝟓) 𝑿 𝟏−𝟎,𝟐𝟓 (𝑿 −𝟐𝟎𝟎) 𝑿

= = 100 (x-200)=80x 100x-2.000 = 80x 2x=2.000 x=1.000
𝟖𝟎 𝟏𝟎𝟎 𝟖𝟎 𝟏𝟎𝟎
Bu yatırımdan beklenen kar 1.350 TL olduğuna göre borçla (tahvil) finansmanın daha uygun olacağı
görülmektedir.

İşletmelerin finansman veya sermaye sağlayabileceği kaynaklar çeşitlidir. Bu nedenle alternatif finansman
kaynakları arasında seçim yapılırken; kaynağın maliyeti, riski, vadesi ayrı ayrı değerlendirilmelidir.
Finansman kararları bir defada alınmasına rağmen işletme faaliyetlerini uzun dönemde etkilediği
değerlendirilmelidir.
Özkaynakla finansman yönteminde işletme herhangi bir sabit gidere katlanmamaktadır. İşletme zarar ettiğinde
ortaklara kar payı ödemeyecektir. Ancak, borçla finansmanda işletme zarar etse dahi faiz yükünü ödemek
zorundadır.
Özkaynaklar sonsuz vadelidir. Borçlanma yoluyla finansmanda ise kaynak vade fonunda faizi ile birlikte geri
ödenecektir.
Özkaynakla finansman yönteminde işletmeye yeni ortaklar kabul edileceğinden oy sayısı artacaktır, bu durum
şirketin kontrolünü zayıflatabilir.
Borçlanma yoluyla finansmanda ödenen faiz vergiden düşülmektedir.
Hisse senedi ihracında ihraç masraflarının göz önüne alınması gerekir.

Bu Bölüm İçin Kaynakça
 Öcal Usta, 2012, İşletme Finansı ve Finansal Yönetim, Detay Yayıncılık,

5. Baskı. (S. 1-29)
 Halil Sarıaslan, Cengiz Erol, 2014, Finansal Yönetim, 2 Baskı Siyasal

Kitabevi.
(s. 1-7 ve 51-81)

Fi̇nansal Yöneti̇m 3 Bölüm

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Fi̇nansal Yöneti̇m 3 Bölüm

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Finansal Yönetim

Finansman, Finansman Kararları ve Finansman Kaynakları

Yrd. Doç. Dr. Adnan GÜZEL

a. Kısa Süreli Finansman Kaynakları,

B. Finansman Kaynaklarının Seçimi

B. Finansman Kaynaklarının Önemi ve Dikkate Alınması Gereken Konular

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Finansman işletmeler için olduğu kadar ülke ekonomisi için de önemlidir.

Kalkınmanın temelini oluşturan yatırımları gerçekleştirebilmek için, finans kaynaklarına ihtiyaç

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Kısa dönemli finansman Çalışma (İşletme) Sermayesi finansmanı olarak da adlandırılır.

Ancak, kısa süreli finansman kaynaklarının yatırımların finansmanında kullanılması durumunda;

1. Kısa Süreli Ticari Krediler (Satıcı Kredileri)

2. Kısa Süreli Banka Kredileri

3. Kısa Süreli Bonolar

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

5. Dış Ticaret Finansman Olanakları

 İhracatçı Lehine akreditif

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

2. Taksitli Donatım Kredileri

3. Dönen (Rotatif) Krediler

4. Orta Vadeli Satıcı Kredileri

5. Finansal Kiralama (Leasing)

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

İşletmelerde kısa süreli fon ihtiyacının belirlenmesinde « nakit bütçesi»nden yararlanılmaktadır.

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Faaliyetlerinin aksatmadan sürdürmek ve büyüme politikaları desteklemek isteyen işletmeler,

Dağıtılmayan karların kullanım zamanına kadar en verimli şekilde değerlendirilmesi finans

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Her ortağın sermayedeki payı eşittir (% 20).

3. Halka Açılma ve Hisse Senedi İhracı Yoluyla Finansman

Özel tahsis: belli bir yatırımcı grubuna hisse senetlerinin satılması

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

3. Halka Açılma ve Hisse Senedi İhracı Yoluyla Finansman

Pay Senedi (Hisse Senedi, adi hisse senedi, pay senedi)

Pay sahibinin Hakları;

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Anonim şirketler bir tek kişi tarafından da kurulabilir.

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Halka arz fiyatı;

1.000.000 TL’yi sağlamak için 1.000.000/10= 100.000 yeni hisse satılacaktır.

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

İhraç belgesi: Kurulun izahname hazırlanmasına ilişkin düzenlemelerinde tanımlanan belge

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

•Bağımsız Denetim Standartları

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

-En İyi Gayret Aracılığı

Aracılık Yüklenimi Türleri

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Sermaye Piyasası Araçlarının Satış Yöntemleri

Sermaye piyasası araçları ;

•Halka arz edilmek suretiyle

i.Talep toplama yoluyla,

•Halka arz edilmeksizin

i.Tahsisli olarak ve/veya

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Sermaye Piyasası Araçlarının Satış Yöntemleri

Talep toplama yoluyla satış yöntemi

•Talep toplama yoluyla satış yöntemi;

a) Sabit fiyatla talep toplama,

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Sermaye Piyasası Araçlarının Satış Yöntemleri

•Sabit Fiyat ile talep toplama yoluyla satış yönteminde ;