Finansal Yönetim

1. Bölüm

İşletmelerde Finans Fonksiyonu

Paranın Zaman Değeri ve Maliyeti

Yrd. Doç. Dr. Adnan GÜZEL

Yıllık Program
Finansal Yönetim
1 – İşletmelerde Finans Fonksiyonu ve Paranın Zaman Değeri ve Maliyeti
2 – Finansal Planlama, Yatırım Kararları ve Yatırımların Değerlendirilmesi
3 – Finansman, Finansman Kararları ve Finansman Kaynakları
4 – Sermaye Maliyeti ve Sermaye Yapısı
5 – Kar Dağıtım Kararları ve Kar Dağıtım Politikası
6 – Finansal Tablolar ve Finansal Analiz
7 – Varlıkların (Çalışma Sermayesinin) Yönetimi ve Finansal Operasyonlar
8 – Özel Finansman Teknikleri
9 – Finansal Sistem, Finansal Piyasalar ve Araçlar
10 – Menkul Değer Yatırımlarının Yönetimi
11 – Risk Yönetimi ve Türev Piyasa Araçları
12 – Portföy Yönetimi ve Türev Piyasa Araçları
13 – Özel Konular
14 – Final Sınavı
THK Üniversitesi İşletme Fakültesi
İçerik
İşletmelerde Finans Fonksiyonu ve Paranın Zaman Değeri ve Maliyeti
A. İşletmelerde Finans ve Finansal Yönetimin Kapsamı

a. İşletmelerde Finans Fonksiyonu

b. Finans Fonksiyonunun Tanımı, Amaçları ve İlkeleri
c. Finans Yöneticisinin Görevleri
d. Finansal Kararlar

B. Paranın Zaman Değeri

a. Paranın Maliyeti ve Fiyatı

b. Faiz Hesapları
c. Paranın Gelecek ve Bugünkü Değer hesapları
d. Borç Amortizasyonu (Eşit Taksitlerle Borç Ödeme)

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Bu dersten nasıl geçerim?
Derslere Devam ve Katılım …. % 10
Proje Sunum ……………….……. % 15
Ödev …………………………………… % 15
Final Sınavı …..……………………. % 60

AA 90-100
BA 85-89
BB 80-84
CB 70-79
CC 60-69
DC 50-59
DD 45-49
FF 0-44

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

İşletmelerde finans fonksiyonu…
İşletme
Üretim faktörlerini (emek, sermaye, doğal
kaynaklar) mal ve hizmet üretmek amacıyla
bir araya getiren girişimciler tarafından
kurulan üretim birimleridir.
İşletmenin Amaçları
 Varlığını Sürdürmek,
 Karını artırmak,
 Piyasa Değerini artırmak.
Girişimci
Mal ve hizmet üretmek için, üretim faktörlerini
bir araya getirmeye çaba gösteren, ilk
sermayeyi koyan, riski üstlenen, uzun
dönemde koyduğu sermayeden daha çok
kazanmayı isteyen, başaramadığı takdirde
sermayesini kaybedecek olan kişidir.
THK Üniversitesi İşletme Fakültesi
İşletmelerde Organizasyon Yapısı…
Genel Kurul
Bir işletmenin örgüt ya da
organizasyon yapısı,
amaçlarını gerçekleştirmek
Yönetim
için gerekli olan YK ve YK
Başkanı Kurulu
Komiteleri
faaliyetlerin birbirleri ile
ilişkilerine göre
gruplandırılması ile
belirlenir.
Genel
Müdür

Üretim Pazarlama Finansman Destek

GMY GMY GMY GMY

Bilgi İşlem,
Tedarik Üretim
Ambalaj,
Satış Müşteri Finans Muhasebe Personel İdari İşler,
Stok İlişkileri Hukuk

Bir İşletmenin Temel Yönetim Fonksiyonları : Yönetim,Üretim, Pazarlama Finansman, Personel.

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Finans ve Finansçı.. Finansçıların görev ve sorumlulukları

Dar anlamda finans: Bir işletmenin ihtiyaç 2 1

duyduğu fonları sağlamak, sahip olduğu
fonları kullanmak için planlar yapmak ve üst
yönetimin onayına sunmak. Nakit
Nakit
Geniş anlamda Finans: Bir işletmenin
piyasa değerini artırmaya yönelik her türlü
plan ve kararların oluşturulduğu, işletmenin İşletme
Faaliyetleri Finans Sermaye
tüm birimleri ile eşgüdüm içinde çalışan en
İçin Elde Yönetimi Piyasası
önemli odak noktasıdır.
Edilen
Finansçıların görev ve sorumlulukları Varlıklar Y

 Uzun vadeli stratejik yatırım planlarını e

d Nakit
e
yapmak k

 Bunun için gerekli kaynak ihtiyacını • Nakit l

e
r
planlamak
 İşletmenin optimal sermaye yapısını 3 4b
4a
belirlemek Yatırım Kararları
 Kaynak maliyetlerini ve fırsat maliyetini Finansman Kararları
1. Sermaye Piyasasından değişik araçlarla fon bulma,
belirlemek
2. Sabit sermaye ve işletme sermayesi yatırımları (fon kullanma)
 İşletmenin sahip olduğu kaynakları yönetmek 3. İşletme faaliyetleri sonucunda nakit yaratılması
4a. Yaratılan nakdin ortaklara kar payı olarak dağıtılması
4b. Otofinansman – sağlanan karların dağıtılmayarak işletmede kullanımı
Yrd.Doç.Dr.Adnan Güzel THK Üniversitesi İşletme Fakültesi
Finansal Yönetimin Gelişimi ve Değişen Rolü
 Finansal Yönetim 1900’lü yılların başında bir
bilimsel disiplin olarak gelişmeye başladı.
Sanayileşme sürecinin gereği fon temini önemliydi.
Hisse senedi ve tahvil ihracı yaygınlaştı.
 1929 büyük buhranda finansçılar şirketlerini iflastan
korumaya çalıştılar. 1934’de SEC kuruldu.
 1950’lerde işletmelere bilgisayar girdi. Veri
depolama, işleme, raporlama, stok yönetimi, aktif ve
pasif yönetimi önem kazandı.
 1970’lerde petrol krizi ile finansçılar enflasyon ve
faiz konusuna yoğunlaşmışlardır. Risklerden
korunma teknik ve yöntemleri gelişmiştir.
 1980’li yılların başında esen liberal ekonomi rüzgarı
ile birlikte, Sovyetlerin dağılması, piyasaların
küreselleşmesi finansı uluslararası bir düzeye
taşımıştır.
 Bugün finansçılar, dünya finans piyasalarında
menkul kıymet arz ve yatırımı, fon yönetimi ve
transferi, riskten korunma ve riski dağıtma,
uluslararası fon hareketlerini izleme vb yoğun bir
şekilde uğraşmaktadırlar.
 1980 yılına gelinceye kadar Türkiye’de finans
gelişmemiştir. Finans muhasebe olarak algılanmaktaydı.
Türkiye’de finansın bir disiplin olarak gelişmesi 24 Ocak
kararları ile başlar.
 Liberalleşme politikaları ile birlikte 1981’de SPK, 1985
yılında da Borsa İstanbul kurulmuştur.
 Ağustos 1989’da kabul edilen 32 sayılı karar ile para ve
sermaye piyasalarında işlem yapmak isteyen yabancı
bireysel ve kurumsal yatırımcılara yönelik bütün
sınırlamalar kaldırılmıştır.
 Birçok finansal kurum kurulmuştur, MKK, Takasbank,
TSP Birliği, VOB, Altın Borsası vb.
 Bu düzenlemeler Türkiye Ekonomisini ve finansal
sistemini dünya piyasaları ile bütünleştirmiştir.
 Reel sektör işletmelerinde de finans birimlerinin önemi
her geçen gün daha fazla artmış, işletme örgüt
yapılanmasındaki en üst derecede yerini almıştır.
 Bugün finans alanı toplumumuzda herkesin çalışmayı
arzuladığı, son derece eğitimli kişilerin görev yaptığı,
bütün dünya ile entegre birimler haline dönüşmüştür.
THK Üniversitesi İşletme Fakültesi
Finans Fonksiyonu
İşletmelerde Finans: İşletmelerin yatırım ve faaliyet dönemlerinde gerekli olan fonların en uygun koşullarda
ve miktarda temin edilmesi, bu fonların işletmenin varlığının sürekli kılınmasında etkin olarak kullanılması ve
bu amaçlara yönelik kararlardır. AKTİF=PASİF
VARLIKLAR=KAYNAKLAR
Ekonomik Yapı X ANONİM ŞİRKETİ Finansal Yapı
AKTİF (VARLIK) İŞLETME BİLANÇOSU (KAYNAK) PASİF
DÖNEN VARLIKLAR K.V. YABANCI KAYNAKLAR
(Hazır Değerler,
Alacaklar, Stoklar) Devamlı
U.V.YABANCI KAYNAKLAR
DURAN VARLIKLAR Sermaye ve
ÖZ KAYNAKLAR Uzun vadeli
TOPLAM TOPLAM fon
Finans Yönetiminin Amaçları:
 Uygun Finansal Yapısyı oluşturmak, Bilanço, bir işletmenin belli bir tarihte sahip olduğu
 Özsermayeyi korumak, varlıkları ve bu varlıkların sağlandığı kaynakları
 Yeterli bir kar ve karlılığı sağlamak gösteren bir mali tablodur.
 İşletmenin likiditesini korumak.

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Finans Yöneticisinin Görevleri…

Finans Yöneticisinin Görevleri Finans Yöneticisinin Stratejik Önemini Artıran Nedenler

 Finansal Analiz ve Kontrol  Ekonominin ve İşletmelerin büyümesi,
 Finansal Planlama  Ürün ve pazarların gelişmesi,
 Varlıkların Yönetimi  Fon ihtiyacının artması,
 Fon Temini  Ticari ilişkilerin küreselleşmesi
 Fon Kullanımı  İşletme sermayesi ihtiyacının artması,
 Fonların optimum kullanılma zorunluluğu

İşletmelerin temel amaçları kardır. Finans Yöneticisinin kar ile ilgili bazı kriterleri ön planda tutması
gerekmektedir:
 Karın maksimizasyonu: Riski yüksek olan yatırımların karının çok, riski az olan yatırımların
karının az olacağı kabul edilir.
 Karlılığın Maksimizasyonu: Karın elde edilmesi için kullanılan kaynaklar da dikkate alınmaktadır.
 İşletmenin Cari Piyasa Değerinin Maksimizasyonu: İşletmenin piyasa değerini artırmak, hisse
senetlerinin piyasa değerlerini artırmak, işletmenin servetini ve net bugünkü değerini artırmak
aynı kavramlardır ve finansal yönetimin temel amacıdır.

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Finansal Kararlar – Finansal Kararları Etkileyen Faktörler
 İşletme İçi Faktörler (kontrol edilebilir, değiştirilebilir.)
İşletmenin Niteliği: İşletmenin sermaye ihtiyacını belirleyen yapısal özellikler
İşletmenin büyüklüğü: İşletmenin büyüklüğü fon bulma ve kullanmada büyük rol oynar.
İşletmenin hukuki yapısı: Bir AŞ’nin finansmanı bir adi şirketten farklıdır.
Kar dağıtım politikası: Dış kaynak temini sermayenin alternatif maliyetini karşılamıyorsa kar dağıtımı tercih edilir.
Sermaye maliyeti: Birden fazla yatırım seçeneğinin olduğu durumda kar oranı en yüksek ve sermaye maliyeti en
düşük olanı tercih edecektir.
İç kaynakların maliyeti: Kar payının dağıtılmasıyla hisse sahiplerinin gelirlerinde oluşan azalma ve işletme
ihtiyaçları için ayrılmış olan karşılıkların başka bir yatırımda kullanılmasından doğan alternatif maliyet.
Dış kaynakların maliyeti: Ödeme gücü olmadığından elden kaçırılacak ödeme kolaylıklarının maliyeti ve kredi
maliyetleri.
 İşletme Dışı Faktörler (kontrol edilemez, değiştirilemez.)

İşletmeler ülke ekonomisinde oluşan makro dengesizliklerden etkilenebilir. Konjonktür dalgalanmaları, ekonomik
kriz, durgunluk, enflasyon, para ve kredi politikalarındaki değişiklikler kredi maliyetlerini artırabilir, toplam talebi
azaltabilir.
Diğer yandan, pazarın genişlemesi nedeniyle aynı tür ürünü birden çok firmanın üretmeye başlaması, ulaşım ve
iletişimin hızlanması, rekabetin yoğunlaşması, kar marjlarını daraltabilir.
Bu nedenle, dış kaynak kullanımında dikkatli olunması ve fonların verimli kullanılması işletmelerde finans
fonksiyonunun en önemli temel görevlerinden birisidir.

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Finansal Kararlar – Finansal Karar Türleri

 Yatırım Kararları
Sermaye bütçelemesi, gelecekte gerçekleşecek olan yatırım önerilerine, projelerine
sermayenin tahsis edilmesi anlamında olup, en önemli yatırım kararını oluşturmaktadır.

 Finansman Kararları
Sermaye yapısının oluşturulmasında en uygun fon kaynaklarının bulunmasını içermektedir.
Bu amaçla finansal plan ve bütçelerin yapılması, ihtiyaç duyulan fonların hangi amaçla ve ne
miktarda kullanılacağının belirlenmesi gerekir. İç ve dış kaynaklardan nasıl yararlanılacağına
karar verilir.

 Kar Dağıtım Kararları

Ortaklara nakit olarak dağıtılacak kar payı miktarının belirlenmesi, kar dağıtım politikasının
oluşturulması, hisse senedi şeklinde temettü dağıtılması vb kararları içermektedir.

Bu üç kararın optimal bileşimi,

işletmenin piyasa değerini maksimum kılacaktır.

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Paranın Maliyeti ve Fiyatı - Yatırım ve Getiri Oranı

Yatırım, bugün sahip olunan belirli bir parasal büyüklüğün kullanımından (cari tüketimden)
gelecekte bundan daha fazla bir parasal büyüklük elde etme (daha fazla tüketim yapma)
beklentisiyle belli bir süre için vazgeçmektir.
Ekonomik birimlerin gelecekte daha fazla tüketim yapmak beklentisiyle cari tüketimlerini
ertelemelerinin ödülü veya gelecekteki tüketimlerinden vazgeçerek bugün daha fazla tüketim
yapmalarının bedeli paranın zaman değeridir.

Getiri oranı, sahip olunan anaparadan belli bir dönem için vazgeçilmesi karşılığındaki kazancın
-ya da kaybın- anaparaya oranıdır.
Yatırımcıların sahip oldukları fonların kullanımından vazgeçmeleri karşılığında talep ettikleri
getiri oranı “gerekli getiri oranı”’dır.

Getiri oranı [E(R)], beklenen reel faiz, beklenen enflasyon oranı, beklenen likidite primi ve
beklenen risk priminin bir fonksiyonudur.

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Paranın Maliyeti ve Fiyatı - Nominal (Cari) Faiz - Reel Faiz
Nominal (Cari) Faiz: İşlem anında belirtilen ve o anda geçerli olan faizi ifade etmektedir. Paranın
maliyeti ya da fiyatı olarak, paranın zaman değerini ifade eden nominal faiz oranı;
«ekonomideki enflasyon oranı, geri ödenememe risk primi, paranın elden çıkarılması nedeniyle
kaçırılan fırsatların zaman değerini belirten bileşenlerin bir fonksiyonudur.

Reel Faiz: Enflasyonun olmadığı, fon tedarik edenler ile fon talep edenlerin
yatırımların/borçların vadelerine karşı kayıtsız olduğu (likidite tercihlerinin olmadığı) ve
geleceği ilişkin bütün sonuçların kesin olduğu mükemmel bir dünyada paranın tek bir maliyeti
olacaktır: reel faiz oranı.
Bu oran aynı zamanda paranın saf zaman değeridir.

2014 yılı faiz oranı % 10 ve enflasyon oranı da % 8 olduğuna göre, söz konusu dönemdeki reel
faiz oranı nedir?
1  0,10
RF 
  NF 

RF 
1  0,08
1
  E RF  %1,85

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Paranın Maliyeti ve Fiyatı - Risksiz Faiz [E(Rf)] Oranı ve Risk Primi

Gelecekteki nakit akışı hakkında hiçbir belirsizliğin olmaması halindeki temel faiz oranıdır.
Risksiz faiz, risksiz varlıklardan elde edilmesi beklenilen gerekli getiri oranıdır.
Risksiz faiz oranı paranın satınalma gücündeki kaybı ve yatırımcıların likidite tercihlerini içeren
nominal bir faiz oranıdır.
Risksiz faiz oranı [E(Rf)] beklenen reel faiz, beklenen enflasyon oranı ve beklenen likidite
priminin bir fonksiyonudur.

Risk Primi : Yatırımın sonuçları gelecekte ortaya çıkacağı için başlangıçta beklenilen oranda
kazanç elde edilmeyebilir. Gerçekleşen kazancın, beklenilenden farklı olması yatırımın riskini
oluşturur. Gelecek hiçbir zaman kesin olmadığı için bütün yatırımlar risk taşımaktadır.

Yatırımcılar katlanmak durumunda oldukları risk için ek bir prim talep edeceklerdir, bu da risk
primi olarak ifade edilir.

Yatırımcıların karşı karşıya oldukları riskler;

- spesifik risk (sistematik olmayan risk) ve

- pazar riskidir (sistematik risk).

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Paranın Maliyeti ve Fiyatı - Risksiz Faiz [E(Rf)] Oranı ve Risk Primi
Sistemik olmayan risk:
(Spesifik risk), firmaya ya da
sektöre özgü olan risk türüdür.
Sistemik olmayan riskin (spesifik
riskin) dört bileşeni vardır.
 Yönetim Riski,
 İş (faaliyet) Riski,
 Finansal Risk,
 Finansal Varlığın Türüne Özgü
Risk
Sistemik risk:
(Pazar riski), işletmelerin gelirlerinde ve
dolayısıyla finansal varlıkların pazar
değerlerinde pazar koşullarına bağlı
olarak meydana gelen değişimdir.
Sistemik risk (Pazar riski) finansal
varlıkların pazar değeri üzerinde farklı
etkilere sahiptir.
THK Üniversitesi İşletme Fakültesi
Paranın Maliyeti ve Fiyatı – Eşdeğer (efektif) Faiz Oranı
Efektif Yıllık Faiz Oranı: Verilen yıllık faiz oranının, bileşik faiz hesabı yapılacak dönem sayısına göre
düzenlenmesidir.
EYFO = (1 + i/m)m – 1 m=1 yılda faiz hesaplanan dönem sayısı

Sıklık Oran Zaman Formül Yıllık Efektif Oran

Yıllık % 10 1 r % 10.00
6 Aylık % 10 2 (1+r/2)2-1 % 10.25
Aylık % 10 12 (1+r/12)12-1 % 10.47
Günlük % 10 365 (1+r/365)365-1 % 10.5156

Örnek: 3 aylık mevduata ödenen yıllık % 20 faiz oranı mı, yoksa 6 ay için ödenen yıllık % 15 faiz oranı mı
yatırımcı için karlıdır?
EYFO=(1+0,20/4)4-1=% 21.55 EYFO=(1+0,15/2)2-1=% 15.56

Örnek: Bir kredi kartı için uygulanan aylık % 5.5 kredi faizinin efektif yıllık faiz oranı kaçtır?

EYFO=(1+0,055/4)12-1=0,9012=% 90,12

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Faiz Hesaplamaları

Borç olarak kullandırılan kaynaklar Temel Kavramlar

karşılığında talep edilen getiri ve borç fon • Valör
Faizin hesaplaması için başlangıç ve bitiş günü.
kullananların katlanmak durumunda
Para yatırılmasında bir sonraki iş günü, para
oldukları bedel “faiz” olarak bilinir.
çekilmesinde ise aynı gün valör olarak alınır. (faiz
Bu nedenle paranın zaman değerine ilişkin hesaplanırken paranın çekildiği gün –vade sonu-
hesaplamalar aynı zamanda faiz hesaplamaya katılmaz).
hesaplamaları olarak da bilinir. Ancak şu
unutulmamalıdır ki, paranın zaman değeri • Gün sayısı
sadece faiz ile sınırlı değildir. İki valör tarihi arasında kalan gün sayısıdır.
Bankalar bir yıldaki gün sayısını, kredi (borç)
verirken 360, mevduat (borç) alırken 365 olarak
kabul ederler.
• Adat
Gün sayısının anapara miktarıyla çarpılıp • Sabit Çarpan
100’e bölünmesi sonucunda bulunan Günlük faizdir (i/360 ya da i/365)
değerdir i i
Axn Sabit Çarpan= ------ ya da =------
Adat= ------- 360 365
100
THK Üniversitesi İşletme Fakültesi
Faiz Hesaplamaları

İşlem Tarihi Borç Alacak Bakiye Valör Gün Adat

Faiz hesaplamalarında iki farklı
(TL) (TL) (TL) Sayısı
uygulama vardır:
11.05.2013 100 - 100 14.05.2013 25 2.500
24.05.2013 - 25 75 24.05.2013 12 900
 Basit faiz
08.06.2013 - 75 0 08.06.2013 0 0  Bileşik faiz
Toplam 100 100 0 37 3.400
• Yıllık % 36 faizle yatırılan 100 TL’nin 1.
yıl sonunda kazanacağı faiz ve toplam
Dönem Faizi = Anapara X
(
Basit Faiz Oranı X
Gün Sayısı

365 ) değer:
Faiz1 = 100 TL  0,36 = 36 TL
GD1 = 100[1 +( 0,361)] = 136 TL
Basit faiz yatırım süresi
boyunca sadece ana para • Yıllık % 36 faizle yatırılan 100 TL’nin 2.
üzerinden hesaplanan faizdir. yıl kazanacağı faiz, 2. yıl sonunda
kazanacağı toplam faiz ve toplam
A n  i değer:
F A n i Faiz2 = 100 TL  0,36 = 36 TL
100 365 F 
100 365 Toplam Faiz = Faiz1 + Faiz2
Toplam Faiz = 36 TL + 36 TL = 72 TL
36
GDt = BD[1 +( it)] F  34   3,35TL GD2 = 100[1 +( 0,362)] = 172 TL
365
THK Üniversitesi İşletme Fakültesi
Faiz Hesaplamaları
Bileşik faiz tahakkuk etmiş faizlerin ilk ödünç verilen miktara eklenmesiyle hesap edilir.

Bileşik faiz oranı, bir yıllık dönem içinde kazanılan faizlerin anaparaya ilave edilmesiyle bulunan
toplam faiz gelirini hesap etmek için kullanılır.

365__

Bileşik Faiz Oranı = 1+ (

Basit Faiz Oranı X
Gün Sayısı

365 ) GünSayısı

37 günlük (kırık) vadeli mevduat hesabının basit faizi net (vergi sonrası) % 6 ise, bileşik faizi
nedir?

( 365
37
)
Bileşik FaizOranı =
[(
1 + 0.06 X
37

365
)] -1 = 0.0616

= % 6,16
THK Üniversitesi İşletme Fakültesi
Faiz Hesaplamaları
Bir yatırımcı, 1.000 TL’sini % 15 faiz üzerinden 3 yıllığına bir bankaya yatırmıştır. Yatırımcının 3.
yılın sonunda faiz geliri ne kadar olacaktır.
Bileşik Faiz Tutarı = ANAPARA ( )
1 + Yıllık Faiz Oranı
Yıl
- ANAPARA

I=1.000 (1+0,15)³- 1.000 = 1520,875 – 1000= 520,875 TL

Faiz ödemeleri yılda bir defadan fazla yapılıyorsa; bileşik faiz tutarı şöyle hesaplanır:
I(nxm)= Anapara (1 + Yıllık Faiz Oranı/ Bir yılda faiz hesaplanan dönem sayısı)YılxDönem sayısı - Anapara

I=1.000 (1+0,15/2)3x2- 1.000 = 1543,30 – 1000= 543,30 TL

Dönem sonundaki toplam miktardan, anapara düşülmezse bugün yatırılan paranın dönem
sonundaki değeri bulunmuş olur. Bu değer gelecek değer kavramı ile aynı anlamdadır.
Yıllık % 15 faiz oranı üzerinden açılan bir mevduata yatırılan 1.000 TL’nin 2 yıl sonraki değeri
basit ve bileşik faizle ne olur?
Basit Faiz ile; 1.000 x 0,15 x 2= 300 TL + 1.000 = 1.300 TL

Bileşik Faiz ile; 1.000 (1 + 0,15)² = 1.322,50 TL

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Paranın Gelecek Değeri
 Paranın Gelecek Değeri: Bugünkü bir paranın belirli bir faiz oranı üzerinden, belirli bir süre sonra ulaşacağı değeri
ifade eder. Kısaca yatırımın anapara + faiz tutarının dönem sonunda ulaştığı toplam değeridir.
FVn = PV (1 +i)n

PV (Present Value) = Paranın bugünkü değeri (Anapara)

İ = Yıllık Faiz Oranı
FVn = Gelecek Değer
Örnek: Bir yatırımcı, 10.000 TL’sini, % 15 faiz üzerinden 3 yıllığına bir bankaya yatırmıştır. Yatırımcının 3. yılın
sonundaki parası ne kadar olacaktır?
FVn = PV (1 +i)n FV3=10.000(1+0,15)3 FV3=15.208,75

 Faiz ödemeleri yılda 1 defadan fazla yapılıyorsa, gelecek değer şöyle hesaplanır:
FVnm = PV (1 +i/m)nxm m=1 yılda faiz hesaplanan dönem sayısı.

Örnek: Yatırımcı, 10.000 TL’sini, bir bankaya, 3 yıl için, faiz oranı yıllık % 15’den 3 ay faizlendirmeli olarak
yatırmıştır. Yatırımcının parası 3. yılın sonunda kaç lira olacaktır?

FVnm = PV (1 +i/m)nxm FV12=10.000 (1+0.15/4)3x4 FV12=15.554,54

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Paranın Bugünkü (Şimdiki) Değeri
 Şimdiki Değer: Gelecekte gerçekleşmesi gereken bir nakit akımının paranın zaman değerini ve katlanılan riskin
derecesini yansıtan uygun bir iskonto oranı ile bugüne indirgenmiş (iskonto edilmiş) bir değerdir.

PVn = FVn / (1 +i)n

PV (Present Value) = Paranın bugünkü değeri FV=Gelecekteki değer

İ = İskonto Oranı / faiz oranı
n = Vade
Örnek: Bir yatırımcının 4 yıl sonra eline geçecek 1.000 TL’nin, yıllık % 15 bileşik faiz oranı ile şimdiki değeri
kaç TL’dir?
PVn = FVn (1 +i)n PV=1.000/(1+0,15)4 PV=571,76

 Faiz ödemeleri yılda 1 defadan fazla yapılıyorsa, bugünkü değer şöyle hesaplanır:
PV = FVnm [ 1 / ( 1 + i / m )nxm ] m=1 yılda faiz hesaplanan dönem sayısı.

Örnek: Bir yatırımcının 4 yıl sonra eline geçecek 1.000 TL’nin, yıllık % 15 bileşik faiz oranı ve 6 ay faizlendirme
ile şimdiki değeri kaç TL’dir?

PV = FVnm [ 1/(1+i/m)nxm ] PV=1000 [ 1/(1+0,15/2)4x2 ] PV= 560,70 TL

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Anüiteler

 Anüite: Belirli bir zaman süreci içerisinde, eşit aralıklarla verilen veya alınan
eşit ödemeler serisidir. Aynı miktardaki bu para miktarına taksit de denir.

 Para akışları ve para akışlarının gerçekleşme sürelerinin birbirine eşit

olması gerekir. Aksi takdirde anüiteden söz edilemez.

 Anüiteler, ödemeler serisinin başlama noktasına göre, dönem başı veya

dönem sonu olarak iki gruba ayrılmaktadır. Dönem başı anüitelerinde,
alınan ya da ödenen tutar dönem başlarında; dönem sonu anüitelerinde ise
dönem sonlarındadır.

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Anüiteler – Dönem Sonu Anüitelerin Gelecek Değeri
 Dönem Sonu Anüitelerin Gelecek Değeri: Her devre sonu alınacak veya verilecek eşit taksitlerin, belirli bir süre
sonunda ulaşacağı değerdir.
FVAn = PMT [(1+i)n – 1) / i ]
FVAn= Anüitenin n dönem sonundaki gelecek değeri
PMT=Eşit aralıklarla yatırılan eşit para tutarı
İ = Faiz oranı
n = Dönem sayısı
Örnek: Bir yatırımcı, % 15 faiz üzerinden, 4 yıl boyunca her yıl sonunda, 1.000 TL yatırırsa, 4. yılın sonundaki
yatırım tutarı ne kadar olur?

FVAn = PMT [(1+i)n – 1) / i ] FVAn = 1000 [(1+0,15)4 – 1) / 0,15 ] FVA4 = 4.993,37

0 1 2 3 4
1000 1000 1000 1000

FV0= 1000(1+0,15)0 = 1000,00

FV1= 1000(1+0,15)1 = 1150,00
FV2= 1000(1+0,15)2 = 1322,50
FV3= 1000(1+0,15)3 = 1520,87
4.993,37

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Anüiteler – Dönem Sonu Anüitelerin Şimdiki Değeri
 Dönem Sonu Anüitelerin Şimdiki Değeri: Her yılın sonunda yatırılan veya alınan eşit taksitlerin bugünkü değeridir.

PVAn = PMT [[1-1/(1+i)n ] / i ]

FVAn= n dönem boyunca sağlanan anüitelerin şimdiki değeri
PMT=Her bir anüite tutarı/eşit aralıklarla yatırılan eşit para tutarı
İ = Faiz oranı/iskonto oranı
n = Dönem sayısı
Örnek: Bir yatırımcı, % 15 faiz üzerinden, 4 yıl boyunca her yıl sonunda, 10.000 TL yatırırsa, yatırım tutarının
bugünkü değeri ne kadar olur?

PVAn = PMT [[1-1/(1+i)n ] / i ] PVAn = 10.000 [[1-1/(1+0,15)4 ] / 0,15 ] PVAn = 28.549,78

0 1 2 3 4
10000 10000 10000 10000

FV0= 1000(1+0,15)1 = 8695,65

FV1= 1000(1+0,15)2 = 7561,44
FV2= 1000(1+0,15)3 = 6575,16
FV3= 1000(1+0,15)4 = 5717,53
28.549,78

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Anüiteler – Dönem Başı Anüitelerin Gelecek Değeri
 Dönem Başı Anüitelerin Gelecek Değeri: Eşit aralıklarla yapılan eşit ödemeler, her dönem başında yapılıyorsa,
buna peşin anüite denir.
FVAn = PMT [(1+i)n – 1) / i ] (1+i)
FVAn= Anüitenin n dönem başındaki gelecek değeri
PMT=Eşit aralıklarla yatırılan eşit para tutarı
İ = Faiz oranı
n = Dönem sayısı
Örnek: Bir yatırımcı, % 15 faiz üzerinden, 4 yıl boyunca her yılın başında, 1.000 TL yatırırsa, 4. yılın sonundaki
yatırım tutarı ne kadar olur?

FVAn = PMT [(1+i)n – 1) / i ] (1+i) FVAn = 1000 [(1+0,15)4 – 1) / 0,15 ] (1+0,15) FVA4 = 5.742,37

0 1 2 3 4
1000 1000 1000 1000

FV1= 1000(1+0,15)1 = 1150,00

FV2= 1000(1+0,15)2 = 1322,50
FV3= 1000(1+0,15)3 = 1520,87
FV4= 1000(1+0,15)4 = 1749,00
5.742,37

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Anüiteler – Dönem Başı Anüitelerin Şimdiki Değeri
 Dönem Başı Anüitelerin Şimdiki Değeri: Her dönem başında, eşit aralıklarla ödenen veya alınan eşit taksitlerin
şimdiki değerinin hesaplanmasıdır.
PVAn = PMT [(1+i)n -1/ [(1+i)n-1 x i ]]
PVAn= n dönem boyunca sağlanan anüitelerin şimdiki değeri
PMT=Her bir anüite tutarı/eşit aralıklarla yatırılan eşit para tutarı
İ = Faiz oranı/iskonto oranı
n = Dönem sayısı
Örnek: Bir yatırımcı, % 15 faiz üzerinden, 4 yıl boyunca her yıl başında, 10.000 TL yatırırsa, yatırım tutarının
bugünkü değeri ne kadar olur?

PVAn = PMT [(1+i)n -1/ [(1+i)n-1 x i ]] PVAn=10.000[(1+0,15)n -1/[(1+0,15)4-1 x 0,15]] PVA=32.832,25

0 1 2 3 4
10000 10000 10000 10000

FV0= 10.000[1/(1+0,15)0 = 10.000,00

FV1= 10.000[1/(1+0,15)1 = 8.695,65
FV2= 10.000[1/(1+0,15)2 = 7.561,44
FV3= 10.000[1/(1+0,15)3 = 6.575,16
32.832,25
THK Üniversitesi İşletme Fakültesi
Borç Amortizasyonu
 Eşit ödemelerle ödenen borçlara amortize edilmiş borç denilmektedir. Geri ödenmesi sırasında her ödeme
döneminde hem alınan borcun belli bir bölümü hem de kalan borcun faizi ödenir.
PVAn = PMT [[ 1-1/(1+i)n ] / i ]
Örnek: A Bankasından aylık % 7.7 faizle 100.000 TL kredi alan bir kişi bu borcunu 6 ayda ödemek isterse aylık
ödemeleri ne olacaktır?
PVAn = PMT [[ 1-1/(1+i)n ] / i ] 100.000 = PMT [[ 1-1/(1+0,077)6 ] / 0,077 ] PMT=21.435,05 TL

Dönem Ödenecek Ödenecek Faiz Ödenecek Kalan

Taksit Anapara
1 21.435,05 7.700,00 13.735,05 86.264,95

Faiz
2 21.435,05 6.642,40 14.792,65 71.472,30
3 21.435,05 5.503,37 15.931,69 55.540,61

para
Ana
4 21.435,05 4.276,63 17.158,43 38.382,18
5 21.435,05 2.955,43 18.479,63 19.902,56
6 21.435,05 1.532,50 19.902,56 0

1 Dönem ödenecek faiz = 100.000 x 0.077 = 7.700 TL 2 Dönem ödenecek faiz = 86.264,95 x 0.077 = 6.642,40 TL
1 Dönem ödenecek anapara = 21.435,05 – 7.700 = 13.735,05 2 Dönem ödenecek anapara=21.435,05–6.642,40= 14.792,65
1 Dönemde Kalan = 100.000 – 13.735,05 = 86.264,95 2 Dönemde Kalan = 86.264,95 – 14.792,65 = 71.472,30

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi

Bu Bölüm İçin Kaynakça

 Metin Kamil Ercan, Ünsal Ban, Finansal Yönetim, Gazi Kitabevi.

(S. 3-21 ve 61-97)

 Öcal Usta, 2012, İşletme Finansı ve Finansal Yönetim, Detay Yayıncılık, 5. Baskı.
(S. 1-29)
 Halil Sarıaslan, Cengiz Erol, 2014, Finansal Yönetim, 2 Baskı Siyasal Kitabevi.
(s. 1-7 ve 51-81)

 Osman Okka, Finansal Yönetime Giriş,

THK Üniversitesi İşletme Fakültesi