1.4.3.

Stake’in Uygunluk-Olasılık Modeli

Stake tarafından geliştirilen uygunluk modelinde geçen uygunluk terimi
programdan beklenen ile ortaya çıkan arasındaki sonuçlar üzerine odaklanır
(Stake, 1967). Stake değerlendirmenin; 1.Girdi, 2.Süreç, 3.Çıktı (Ürün)
bölümlerindeki uygunluk sonuçlarına göre yapılaması gerektiğini savunmaktadır
Stake 1967). Giriş davranışı olarak da adlandırılan girdi; öğretme ve öğrenme
sürecinde var olan ve çıktıları etkileyebilecek şartlardır, öğrencilerin önceki
başarı notları, disiplin ve devam durumları girdilere örnek olarak verilebilir.
Süreç; sınıf ortamı, ayrılan zamanlama, iletişim, karşılıklı (öğretmen ile
öğrenciler, öğrenciler ile öğrenciler, öğrenciler ile kaynak kişiler arasında)
etkileşimin meydana geldiği bölüm, çıktı ise programın ürünü olan akademik
başarı, tutum ve becerileri içeren bölümdür. Stake, çıktıların eğitimin sonuçları
olduğunu vurgulamaktadır. Bu modelde üç tür veri bir matriste toplanmaktadır
(Ornstein ve Hunkins, 1988).
İstenilen Girdiler Uygunluk

Bu modelde değerlendirme uzmanı hedeflenen ve programın sonunda

gözlemlenen çıktılar arasındaki benzerliğe ve uyuma dikkat eder. Benzerlik ve
uyum olup olmadığı ile ilgilenirken, hedeflenen ile gözlemlenen çıktıları eşit
kılmak için de çaba sarf eder. Stake’in uygunluk modelinde dikkat çektiği bir
diğer nokta ise değerlendirme amaçları ve işlemleri bir yerde uygulanabilir ancak
başka bir yerde istenen sonucu vermeyebilir. Örneğin bir yerde maliyet çok
önemli iken, diğer yerde önemli olmayabilir (Stake, 1967). Stake’in program

değerlendirmeye kazandırdığı en önemli özellik programın uygulanması

aşamasında daha önce öngörülen hedeflerin programa iştirak eden öğretmenler,
öğrenciler, yöneticiler ve veliler tarafından tartışılıp değerlendirilebilir olmasıdır.