Thong Tin Tri Thuc KHCN So 22 2021 1769c723a0

VAÊN HOÙA - XAÕ HOÄI
Phát triển Du lịch Gia Lai:

Tài nguyên du lịch đặc trưng và các loại hình du lịch lợi thế;
đẩy mạnh thu hút các nguồn lực đầu tư cho thời gian đến
NGUYỄN TẤN THÀNH
Hiệp hội Du lịch Gia Lai
Hồ Tơ Nưng (Biển Hồ Pleiku)
Phương pháp nghiên cứu: Trên cơ sở phát triển của vùng và khu vực Tam giác phát
nhận diện tài nguyên du lịch đặc trưng của triển Campuchia-Laos-Vietnam (CLV), nơi
tỉnh; từ đó xác định các loại hình du lịch phù được đánh giá giàu tiềm năng, lợi thế để phát
hợp có nhiều lợi thế để tổ chức khai thác hiệu triển du lịch. Những tài nguyên du lịch ở Gia
quả. Đánh giá hoạt động du lịch thời gian Lai đa dạng và phong phú, bao gồm: Không
qua; nghiên cứu đề xuất một số giải pháp về gian sinh thái thiên nhiên hùng vĩ và Không
phát triển du lịch của tỉnh trong thời gian tới, gian văn hóa lịch sử đậm đà bản sắc dân tộc
đến năm 2025. là những điều kiện thuận lợi để Gia Lai phát
triển nhiều sản phẩm du lịch đặc trưng có
1/ Tài nguyên du lịch đặc trưng và các khả năng cạnh tranh trên thị trường trong
loại hình du lịch lợi thế: nước và quốc tế; góp phần làm tăng trưởng
a- Tài nguyên du lịch đặc trưng: kinh tế-xã hội địa phương.
Gia Lai nằm trong vùng các tỉnh Tây Về tài nguyên du lịch tự nhiên, Gia Lai
Nguyên, có vị trí quan trọng trong chiến lược với địa hình cao nguyên có độ cao trung bình
THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 1

800m so với mặt nước biển, khí hậu quanh phố, 02 thị xã và 14 huyện. Hầu hết các địa
năm mát mẻ, trong lành, cảnh sắc thiên nhiên phương trong tỉnh đều có tiềm năng du lịch
hùng vĩ và đẹp rực rỡ được hình thành bởi đăc thù về sinh thái và văn hóa, hợp thành
những khu rừng nguyên sinh, những thác các sản phẩm du lịch đặc trưng phong phú
nước, những ngọn núi cao, những dòng sông cho tỉnh. Thành phố Pleiku là tỉnh lỵ, trung
/suối uốn khúc, những hồ nước mênh mông... tâm KT-VH-XH của tỉnh đang được xây
mang những cái tên/ địa danh khá nổi tiếng dựng theo định hướng là “Đô thị thông minh,
được nhiều người biết đến như: Thác Phú cao nguyên xanh vì sức khỏe” nên rất phù
Cường, thác 50, thác Hang Dơi, thác Mơ; núi hợp với phát triển các hình thái dịch vụ có
Hàm Rồng, núi lửa Chư ĐăngYa, Biển Hồ, quy mô lớn như tổ chức các sự kiện Festival,
hồ AyunHạ, hồ Ia Ly, khu bảo tồn thiên nhiên Giải thi đấu VHTT, Trung tâm nghỉ dưỡng &
KonChaRang, vườn quốc gia KonKaKinh chữa bệnh, Khách sạn/ Resort cao cấp, Trung
(vườn di sản ASEAN)... Cùng với sự trù phú tâm hội nghi- hội thảo, Trung tâm mua sắm
của vùng đất đỏ Bazan tạo nên ở Gia Lai có và dịch vụ vui chơi giải trí phức hợp....
những trang trại rộng lớn với những loại cây
Những tài nguyên trên là những giá trị
trồng đặc dụng như: Cà phê, chè, cao su, hồ
du lịch đặc sắc và phong phú của Gia Lai
tiêu, các loại hoa quả, thảo dược...
không phải nơi nào cũng có được như thế; rất
Về tài nguyên du lịch nhân văn, Gia Lai phù hợp để phát triển đa dạng các loại hình
là vùng đất đa sắc tộc, đa văn hóa, nơi cư trú du lịch hấp dẫn thu hút khách du lịch một
của 34/54 dân tộc Việt Nam anh em, hiện còn cách bền vững. Đó cũng chính là thế mạnh,
các buôn làng cổ truyền lưu giữ và bảo tồn lợi thế cạnh tranh của du lịch Gia Lai trên thị
những cấu trúc văn hóa thể hiện nét sinh hoạt trường hiện nay.
truyền thống của đồng bào các dân tộc bản
địa với lễ hội, văn hóa cồng chiêng, kiến trúc b- Các loại hình du lịch lợi thế:
nhà rông, nghệ thuật đẽo tượng gỗ, tượng Trên cơ sở tài nguyên du lịch đặc trưng
nhà mồ, đan lát mây tre, dệt thổ cẩm, tập tục phong phú vốn có của tỉnh nên Gia Lai có
uống rượu cần, đốt lửa trại, các truyền thuyết, nhiều điều kiện thuận lợi để tổ chức đa dạng
sử thi, trường ca, biểu diễn nhạc cụ, dân ca, nhiều loại hình du lịch nhằm thỏa mãn nhu
dân vũ... Đặc biệt, Không gian văn hóa cồng cầu và mục đích chuyến đi của nhiều đối
chiêng Tây Nguyên đã được UNESCO công tượng khách du lịch khác nhau. Theo tiêu chí
nhận là kiệt tác, di sản văn hóa phi vật thể phân loại phổ biến của ngành Du lịch Việt
của nhân loại. Ngoài ra, Gia Lai còn đó nhiều Nam thì Gia Lai có lợi thế để tổ chức các loại
di tích văn hóa lịch sử thể hiện quá trình hình hình du lịch sau:
thành và phát triển của miền đất và con người
- Du lịch nghỉ dưỡng (Nghỉ ngơi thư giãn
Gia Lai qua mọi thời kỳ (Rôc Tưng- Gò đá,
tại Resort, Homestay ở môi trường trong lành
Tây Sơn Thượng Đạo, Nhà lao Pleiku, Làng
trên cao nguyên);
kháng chiến Stor, Chiến thắng đường 7 sông
Bờ, Chiến thắng PleiMe, Căn cứ địa cách - Du lịch sinh thái (Những danh thắng,
mạng khu 10...). cảnh quan thiên nhiên đẹp của núi rừng...);
Tỉnh Gia Lai, có 17 đơn vị hành chính - Du lịch văn hóa lịch sử (Các di tích, di
cấp huyện trực thuộc tỉnh, bao gồm 01 thành sản VHLS được xếp hạng);
2 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

- Du lịch tham quan, khám phá (Tìm 2/ Đánh giá hoạt động du lịch Gia Lai
hiểu, trải nghiệm giá trị tài nguyên điểm đến); thời gian qua:
- Du lịch lễ hội (Festival cồng chiêng Kết quả đạt được:
TN, Lễ hội Hoa Dã quỳ-Núi lửa Chư Đăng
Từ nhiều năm qua, nhận thức về tiềm
Ya, Hội cầu Huê và Lễ kỷ niệm Chiến thắng
năng, thế mạnh của du lịch địa phương, tỉnh
Ngọc Hồi-Đống Đa, Lễ hội Dâu da đỏ, Lễ hội
đã ban hành nhiều chủ trương phát triển du
Hoa Muồng vàng, Lễ cầu mưa Yang pơtao
lịch trên địa bàn tỉnh như: Nghị quyết 13-
Apui, Hội đua thuyền độc mộc trên sông Pô
NQ/TU năm 2008 của Ban Thường vụ Tỉnh
Cô, Tuần lễ Cỏ hồng...)
ủy về phát triển du lịch đến năm 2015 và định
- Du lịch thể thao (Trải nghiệm cùng Học hướng đến năm 2020; Chương trình 43-CTr/
viện bóng đá HAGL-Asernal; đặc biệt khai TU năm 2017 của Tỉnh ủy, triển khai thực
thác các loại thể thao, mạo hiểm phù hợp với hiện Nghị quyết số 08-NQ/TW của Bộ Chính
địa hình núi đồi như Golf, dù lượn, xe địa trị về phát triển ngành du lịch trở thành ngành
hình, zipline vượt thác ghềnh...); kinh tế mũi nhọn. UBND tỉnh đã ban hành
- Du lịch MICE (Hội nghị, hội thảo lớn Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tỉnh
kết hợp du lịch); Gia Lai đến năm 2020, tầm nhìn đến năm
2030; các Kế hoạch phát triển du lịch giai
- Du lịch Teambuilding (Tổ chức các
đoạn 2017-2020 và giai đoạn 2021 - 2025...
Game theo nhóm hòa vào không gian thiên
nhiên và cộng đồng địa phương); Kết quả đạt được qua từng giai đoạn của
tỉnh cho thấy: Tốc độ tăng trưởng du lịch giai
- Du lịch tâm linh (Các chùa nổi tiếng
đoạn 2013-2018 bình quân về lượng khách
như Minh Thành, Bửu Minh...);
15,3%/năm và về doanh thu16%/năm; giai
- Du lịch nông nghiệp (Một số trang trại, đoạn 2016 - 2020 tăng bình quân về lượng
nhà vườn: chè, cà phê, tiêu, trái cây, thảo khách 18,7%/năm và về doanh thu 12,3%/
dược tiêu biểu); năm; riêng năm 2019 đạt 845.000 lượt
- Du lịch thăm chiến trường xưa (Các khách, trong đó có 1.500 lượt khách quốc tế;
điểm di tích lịch sử chiến tranh); doanh thu du lịch 510 tỷ đồng là năm đạt cao
nhất. Cơ sở vật chất kỹ thuật và hạ tầng du
- Du lịch cộng đồng (Các Làng VHDL
lịch được quan tâm đầu tư kể cả nguồn ngân
cộng đồng, Làng nghề thủ công mỹ nghệ đan
sách và nguồn xã hội; hệ thống giao thông
lát truyền thống...);
đường bộ nối các tuyến, điểm du lịch trên
- Du lịch XNC trực tiếp qua Cửa khẩu địa bàn tỉnh được cải thiện đi lại dễ dàng hơn
quốc tế đường bộ (Khai thác tuyến du lịch trước; hệ thống các di tích văn hóa lịch sử
Ba nước một điểm đến - Du lịch khu vựcTam cộng đồng phần lớn được nhà nước tôn tạo;
giác phát triển)... hệ thống khách sạn, nhà hàng, điểm vui chơi
Phải nói Gia Lai có tiềm năng du lịch dồi giải trí du lịch được các thành phần kinh tế
dào đến mức hội đủ điều kiện của một nơi có tham gia đầu tư và khai thác mạnh mẽ hơn.
khả năng tổ chức nhiều loại hình du lịch mà Hiện có 112 cơ sở lưu trú đạt chuẩn du lịch,
không phải địa phương nào, nơi nào cũng có trong đó 01 khách sạn 4 sao, 04 khách sạn 3
được. sao, 43 khách sạn từ 1- 2 sao và 64 khách sạn,

nhà nghỉ, nhà khách; 02 khu vui chơi giải trí tốt nguồn khách ở các thị trường trọng tâm,
du lịch; 09 công ty kinh doanh lữ hành, trong nhất là các trung tâm tỉnh thành phố lớn;
đó có 03 đơn vị lữ hành quốc tế. Vốn đầu tư - Cơ sở hạ tầng du lịch của tỉnh quy mô
du lịch ước tính riêng giai đoạn 2016 - 2020 còn thấp, thiếu đồng bộ, đầu tư còn dàn trãi;
với 06 dự án là 705 tỷ đồng (Theo nguồn số
liệu - Sở VHTT-DL Gia Lai). - Trình độ nghiệp vụ chuyên môn của đội
ngũ làm du lịch còn thấp, chưa được đào tạo
Nhìn chung, kết quả đầu tư và hoạt động bài bản, nhất là trình độ ngoại ngữ và tin học;
du lịch Gia Lai có chuyển biến và khởi sắc số lượng tuyển dụng, bố trí việc làm còn thấp
hơn trước; tuy nhiên sự phát triển chưa tương so với yêu cầu của ngành nghề;
xứng với tiềm năng, thế mạnh du lịch vốn
- Công tác quảng bá, giới thiệu hình
có của tỉnh, tốc độ tăng trưởng kinh tế từ
ảnh, sản phẩm du lịch Gia Lai đến khắp thị
du lịch còn ở mức độ thấp so với mặt bằng
trường còn hạn chế, nhất là việc ứng dụng
chung của các địa phương trong cả nước, kể
công nghệ số 4.0 vào hoạt động du lịch chưa
cả chưa đạt mục tiêu - kế hoạch của tỉnh đề thật phát huy nên hiệu quả từ du lịch mang
ra trong thời gian qua. lại không cao...
Mặt hạn chế: Nguyên nhân hạn chế:
- Thị trường du lịch chưa sôi động; Qua nghiên cứu chuyên đề này, một
lượng khách đến du lịch còn thấp, nhất là trong những nguyên nhân cơ bản được rút ra,
khách quốc tế quá thấp. Chưa thu hút mạnh chúng tôi rất tâm đắc và nhất trí cao với tinh
các nguồn lực cho đầu tư phát triển du lịch, thần của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Gia
các nhà đầu tư tham gia chưa nhiều, nguồn Lai lần thứ XVI đã chỉ ra là: Vẫn còn thiếu
vốn ngân sách còn hạn chế; những quyết sách, cơ chế mạnh mẽ để thúc
- Chất lượng các loại hình du lịch còn đẩy phát triển du lịch.
giản đơn, thiếu sự đầu tư đến nơi đến chốn Mặt hạn chế này phần nào lý giải câu hỏi
nên chưa đủ hấp dẫn; sức cạnh tranh của sản - Vì sao tỉnh có nhiều tiềm năng, thế mạnh
phẩm du lịch chưa cao; thiếu các sản phẩm về du lịch, song phát triển du lịch trong thời
nổi bật có thương hiệu để tạo ấn tượng mạnh gian qua vẫn chưa xứng tầm vốn có.
thu hút khách; chưa khai thác triệt để các loại 3/ Giải pháp đẩy mạnh phát triển du
hình lợi thế khác như: Du lịch nghỉ dưỡng lịch trong thời gian tới:
cao cấp; trải nghiệm Học viện bóng đá
HAGL-Arsenal; Golf; các loại hình thể thao Trong thời gian tới, phát triển du lịch Gia
Lai cần có sự bứt phá trong tăng trưởng, trên
mạo hiểm: dù lượn, xe địa hình, Zipline...;
cơ sở phát huy tốt các nguồn tài nguyên; tập
tổ chức các sự kiện lễ hội, giải thi, hội nghị,
trung khai thác triệt để các lợi thế; huy động
hội thảo quy mô lớn, nhất là Festival cồng
mọi nguồn lực nhằm phát triển vươn lên
chiêng Tây nguyên ở Gia Lai chưa được
xứng tầm với tiềm năng, thế mạnh của tỉnh.
đăng ký chính thức...
Mục tiêu phấn đấu đến 2025 đạt 1,7 triệu
- Thiếu sự liên kết chặt chẽ, hợp tác để lượt khách, tốc độ tăng trưởng bình quân
đa dạng hóa sản phẩm du lịch với các địa 16,8%; doanh thu du lịch đạt 900 tỷ đồng,
phương khác trong cả nước; chưa khai thác tốc độ tăng tưởng bình quân 18,6%. Thu hút

đầu tư 10 dự án du lịch trở lên với tổng vốn quan có rừng; cơ chế phối kết hợp trong quản
đầu tư dự kiến khoảng 7.100 tỷ đồng (theo lý, sử dụng phần diện tích trùng chung như
Kế hoạch phát triển du lịch giai đoạn 2021 - mặt nước hồ thủy điện, thủy lợi kết hợp làm
2025 của tỉnh). du lịch... để các dự án này có điều kiện nhanh
Để thực hiện được mục tiêu đề ra cần có chóng được triển khai thực hiện và sớm hoàn
những biện pháp hữu hiệu. Chúng tôi xin đề thành.
xuất một số giải pháp trọng tâm như sau: Bốn là, khuyến khích các thành phần
Trước hết, đẩy mạnh thu hút các nguồn kinh tế tham gia mở rộng và đa dạng hóa các
lực cho đầu tư phát triển du lịch đủ tầm kể cả sản phẩm du lịch, không ngừng đầu tư nâng
nguồn ngân sách và nguồn huy động trong cao chất lượng sản phẩm hiện có để đủ sức
xã hội đảm bảo thực hiện theo mục tiêu- kế hấp dẫn, thu hút khách. Nhân rộng các mô
hoạch đề ra đến năm 2025. Nguồn ngân sách hình du lịch hoạt động có hiệu quả trong thực
được cân đối đảm bảo tập trung vào cơ sở tế. Tích cực hỗ trợ xây dựng thương hiệu du
hạ tầng giao thông liên quan du lịch của kế lịch cho các sản phẩm đặc trưng, nổi trội có
hoạch trung hạn; nguồn huy động xã hội chủ uy tín hội đủ điều kiện nhằm tăng năng lực
yếu tập trung vào các dự án mà tỉnh đang kêu cạnh tranh và độ hấp dẫn, thu hút khách.
gọi nhà đầu tư (10 dự án trọng tâm của KH Năm là, tăng cường mở rộng liên kết hợp
đến 2025). tác phát triển du lịch theo hướng bền vững
Hai là, nhận thức hoạt động du lịch là và hiệu quả hơn với các tỉnh trong vùng Tây
lĩnh vưc đột phá cần ưu tiên phát triển trong Nguyên, miền Trung và vùng Đông Nam Bộ,
cơ cấu kinh tế của tỉnh giai đoạn hiện nay thành phố Hồ Chí Minh để kết nối thành các
trong chỉ đạo, tổ chức, thực hiện. Tập trung tour, tuyến phong phú và tạo ra thị trường
đẩy mạnh các hoạt động du lịch trên cơ sở du lịch rộng lớn hơn; phát huy hơn nữa các
khai thác, phát huy các lợi thế về tài nguyên tuyến du lịch đã có: Con đường Di sản miền
thiên nhiên, tài nguyên nhân văn và các tài Trung - Tây Nguyên; Đường Trường Sơn
nguyên khác có nhiều điều kiện thuận lợi để huyền thoại; Con đường xanh Tây Nguyên;
phát triển mạnh mẽ các loại hình sản phẩm Caravan hành lang kinh tế Đông - Tây; Tour
du lịch đặc trưng nổi trội nhằm nâng cao khả du lịch lên rừng xuống biển; Ba quốc gia một
năng cạnh tranh của du lịch Gia Lai trên thị điểm đến... Đẩy mạnh công tác xúc tiến, hội
trường trong nước và quốc tế. nghị kết nối kích cầu giữa các địa phương
tạo môi trường điều kiện thuận lợi cho doanh
Ba là, nghiên cứu cải thiện chính sách
nghiệp các bên hợp tác hiệu quả.
khuyến khích đầu tư cho đủ mạnh với cơ
chế thông thoáng thu hút được nguồn lực Sáu là, Gia Lai nằm ở vị trí trung tâm
trong các thành phần kinh tế, kể cả nguồn nối liền với 13 tỉnh thành phố trong Khu vực
FDI để thúc đẩy phát triển nhanh. Tập trung Tam giác phát triển CLV (Campuchia, Lào,
tháo gỡ những khó khăn của các dự án đang Việt Nam) và kết nối với nhiều địa phương
triển khai hoặc dự án đang kêu gọi đầu tư khác trong khối Asian của hệ thống đường bộ
mà các vướng mắc chủ yếu tồn tại lâu nay thông suốt (AH) đi qua Gia Lai. Đây là một
xung quanh về chính sách đất đai cho thuê lợi thế của Gia Lai trở thành đầu mối xuất
đất, giao đất, giải phóng mặt bằng, đất liên nhập cảnh trực tiếp làm tăng trưởng lượng

khách quốc tế bằng đường bộ qua cửa khẩu đủ về số lượng và đáp ứng yêu cầu về chất
quốc tế Lệ Thanh. Vì vậy tập trung xây dựng lượng, cân đối về cơ cấu ngành nghề và trình
Gia Lai đủ tiêu chí trở thành một trong những độ đào tạo để đảm bảo tính chuyên nghiệp,
trung tâm du lịch lớn trong khu vực Tam giác góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch
phát triển Campuchia-Lào-Việt Nam; trong của tỉnh. Chú trọng và ưu tiên xây dựng lực
đó xây dựng thành phố Pleiku sớm trở thành lượng người tại chỗ có kiến thức, am hiểu
đô thị thông minh, cao nguyên xanh vì sức về phong tục tập quán và biết tiếng dân tộc
khỏe, đồng thời tăng cường chất lượng hoạt địa phương cũng như ngoại ngữ phổ biến để
động dịch vụ xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu phục vụ du khách.
của Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh càng có ý Chín là, đẩy mạnh công tác xúc tiến,
nghĩa thiết thực góp phần thành công cho quảng bá du lịch, tiếp thị theo hướng có
Gia Lai hội nhập vào khu vực. trọng tâm, trọng điểm, có điểm nhấn để tạo
ấn tượng đối với du khách, nhà đầu tư.Ứng
Bảy là, phát triển Du lịch phải đảm bảo
dụng công nghệ thông tin vào công tác quản
hỉệu quả kinh tế gắn với bảo tồn và phát
lý và quảng bá, xúc tiến du lịch nhằm tăng
triển văn hóa xã hội, bảo vệ môi trường thiên
hiệu quả hơn; quan tâm kênh xã hội để có
nhiên; khuyến khích các hình thức du lịch có
định hướng có lợi phát huy tính lan truyền
trách nhiệm; phát huy hình thức người dân
nhằm nâng cao và nhân rộng hình ảnh du lịch
vùng sâu, dân tộc thiểu số tham gia mô hình Gia Lai.
du lịch cộng đồng cùng chia sẻ lợi ích từ sự
tham gia các dự án sinh thái để đảm bảo xây Kết luận: Phát triển du lịch trong thời
dựng, bảo tồn và phục hồi các giá trị về môi gian tới, vươn lên xứng tầm với tiềm năng
trường sinh thái, các giá trị văn hóa và phát và thế mạnh của tỉnh là mục đích, nhiệm vụ,
yêu cầu khách quan, chính đáng đòi hỏi huy
triển du lịch xanh, bền vững và thích ứng với
động mọi nguồn lực xã hội tham gia góp
biến đổi khí hậu.
phần. Những kinh nghiệm được rút ra cùng
Tám là, có chính sách và chiến lược đào với quyết tâm mới trong lãnh đạo chỉ đạo tổ
tạo, xây dựng lực lượng lao động ngành du chức thực hiện của các cấp, các ngành và lực
lịch đáp ứng yêu cầu phát triển trước mắt lượng làm du lịch toàn tỉnh, con đường đi sẽ
cũng như trong thời kỳ hội nhập, từng bước đến đích tốt đẹp./.

XUNG QUANH VIỆC SỬ DỤNG

MỘT SỐ DI SẢN TRƯỚC 1975
NGUYỄN QUANG TUỆ
Dưới thể chế Việt Nam

Cộng hòa (VNCH), Pleiku
là nơi đồn trú của Quân
đoàn II. Binh sĩ VNCH có
lúc đông gấp nhiều lần cư
dân đô thị này. Nói cách
khác, trước 17-3-1975,
Pleiku là thành phố chiến
tranh. Khi chiến sự đã lùi
xa gần nửa thế kỷ, chọn
lọc một số di sản của giai
đoạn lịch sử này phục vụ
du lịch là cần thiết. Tòa Hành chính tỉnh Pleiku, khoảng trước 1963. Ảnh Nguyễn Quang Tuệ sưu tầm
C
ách đây hơn chục dân Pleiku cũ và mới đón về một nhân vật “má đỏ
năm, tôi là người nêu nhận nhiệt tình. Hóa ra, con môi hồng” trong Còn một
ý tưởng rồi cùng một người luôn có nhu cầu tìm chút gì để nhớ mà nhạc sỹ
đồng nghiệp tổ chức triển hiểu, khám phá quá khứ: Phạm Duy đã phổ thơ Vũ
lãm Pleiku - Xưa & Nay. Những người đến Pleiku Hữu Định từ những năm 70
Câu hỏi đặt ra lúc đó là làm sau 1975 muốn xem nơi này của thế kỷ trước. Năm 1996,
cách nào để vừa giới thiệu trước kia như thế nào, còn Nhà xuất bản Trẻ ấn hành tập
được một giai đoạn lịch sử những người từng sống tại thơ lấy tiêu đề là bài thơ này
đã qua của đô thị này trong đây trước khoảng thời gian của thi sĩ họ Vũ, chính thức
sự so sánh với chính nó sau ấy thì có vô vàn lý do để ghé tái khẳng định vị trí của tác
nhiều chục năm hòa bình, lại triển lãm. phẩm, không chỉ đối với giới
vừa không bị cho là tuyên Tới nay, Pleiku có tác văn nghệ Pleiku, Gia Lai.
truyền sai lệch. Rất may, phẩm văn học, nghệ thuật Quả thực, sau 1975, có một
triển lãm được cấp phép và nào trước 1975 được nhắc số ca khúc hay về Pleiku.
diễn ra suôn sẻ. Quan trọng đến nhiều nhất? Hẳn đa số Tuy thế, đến thời điểm này,
hơn, sự kiện đã được các cư sẽ đồng tình khi cùng nhớ Còn một chút gì để nhớ vẫn

Tòa Hành chính tỉnh Pleiku, xây xong trước1965;

sau 1975 là UBND tỉnh Gia Lai và hiện là Sở Nội vụ. Ảnh Nguyễn Quang Tuệ
không hề bị lãng quên trong Y Vân phổ thơ Kim Tuấn). được phép nói như vậy - là
tâm trí nhiều người. Không Thi sĩ Kim Tuấn từng sống một từ: Pleiku. Dù vậy, từ rất
chỉ những người Pleiku xưa, tại Pleiku, là người sở hữu lâu những người yêu Pleiku
mà cả nhiều người đến đô thị nhiều thơ phổ nhạc, trong đó đã biết Những bước chân âm
này sau chiến tranh đều hát có Anh cho em mùa Xuân thầm dành riêng cho thành
bài này. Khoan bàn về giai (nhạc sĩ Nguyễn Hiền phổ phố của mình.
điệu, nội dung tác phẩm, chỉ năm 1962), thường vang Về đồ ăn thức uống,
riêng việc các tác giả “đóng lên mỗi dịp Tết về. Phần lời các cư dân Phố núi chính
đinh” biểu tượng “Em Pleiku của Những bước chân âm hiệu cho hay: Pleiku từng
má đỏ môi hồng” vào tác thầm vốn là bài thơ Kỷ niệm có một số quán ăn ngon như
phẩm đã mang một ý nghĩa được ông viết năm 1961, Á Đông, Mỹ Tâm, Mỹ Vị,
rất đặc biệt, ít nhất là cho du tại Pleiku. Trong bài, hình Xuân Lợi; bánh mì thì có lò
lịch địa phương ngày nay. ảnh Phố núi xuất hiện khá Hương Hoa, lò Đô Thành;
Trong rất nhiều trường hợp, dày: Rặng thông già lặng bún bò: Bà Điếc, Bà Dinh,
ca khúc này là một lời giới câm, sương mù giăng mấy Nhà xác... Thời gian biến
thiệu giàu cảm xúc về đất và đồi, mưa giữa mùa tháng cải, đến nay, ẩm thực Pleiku
người Pleiku. năm, cao nguyên mù đất đỏ, xưa chỉ còn lại hai thương
Cũng về Pleiku, còn có núi nghiêng đầu thủ thỉ,… hiệu vẫn đang là điểm đến
một bài hát hay khác: Những Nhìn từ góc độ du lịch, cái của các khách quen: Cơm
bước chân âm thầm (nhạc sĩ “thiếu” của ca khúc - nếu gà Mỹ Tâm (đường Quang

Trung) và Bún bò Bà Dinh dưới chế độ VNCH, từng vụ. Cùng với nhiều cổ thụ,
(đường Nguyễn Văn Trỗi). rộng khoảng 7ha, có thời kỳ cây xanh, đây là một khuôn
Tiếp đến và đáng kể là giam giữ hàng ngàn tù nhân viên đẹp và có phần cổ kính.
nhà cửa. Trước 1975, không yêu nước. Nhiều người con Liên quan đến cơ sở vật
kể một vài khách sạn, trường ưu tú của dân tộc đã anh chất này, cần nói thêm rằng,
học, Pleiku có một số công dũng hy sinh tại đây. Được đến nay, kiến trúc mới và bề
trình được xây dựng khá kiên Bộ Văn hóa - Thông tin công thế nhất ở Pleiku chính là trụ
cố. Đáng kể là Biệt điện (số nhận là di tích cấp quốc gia sở UBND tỉnh Gia Lai. Tọa
02, đường Hai Bà Trưng), năm 1994, Nhà lao Pleiku lạc trong một khu vực rộng
Tòa Hành chính (số 02, là một trong những điểm du lớn, tiếp giáp ít nhất ba mặt
Trần Phú), Dinh ông Tướng lịch của địa phương. đường Hai Bà Trưng, Hoàng
(số 57, Quang Trung), chùa Nếu như căn nhà lớn Hoa Thám và Trần Phú, đây
Hộ quốc (số 21, Trần Hưng mang tên Biệt điện xây dựng là điểm quan tâm đáng kể
Đạo); rạp chiếu bóng: Diệp dưới thời Ngô Đình Diệm đã cho những ai muốn tìm hiểu
Kính, Thanh Bình,… được tháo dỡ sau năm 1975 về Tòa Hành chính Pleiku
Nhưng trước hết cần thì Tòa Hành chính tỉnh trước 1975, bởi nó vẫn nằm
nhắc đến Nhà lao Pleiku (số Pleiku đến nay vẫn còn khá ngay sau lưng tòa nhà mới
nguyên vẹn. Hướng ra phía vừa nêu.
2, đường Thống Nhất). Theo
tài liệu, thực dân Pháp xây đường Hai Bà Trưng (lối Theo ông Nguyễn Quang
dựng nơi này từ 1925, đến đi nay đã đóng), ngôi nhà Hiền (sinh năm 1953, hiện ở
khoảng năm 1941 thì được đường bệ này từng là trụ sở 03 Tăng Bạt Hổ) người sống
sửa chữa, kiên cố hóa. Nhà của UBND tỉnh và hiện là tại Phố núi hơn 60 năm nay
lao tiếp tục được sử dụng nơi làm việc của Sở Ngoại thì Tòa Hành chính Pleiku
Trụ sở UBND tỉnh Gia Lai hiện nay. Ảnh Nguyễn Quang Tuệ

được xây dựng từ những cửa mỗi tháng một số lần. tự, các rạp phim vang bóng
năm 60 của thế kỷ 20. Từng Đáng kể, tại đây hiện còn lưu một thời như Diệp Kính
đến thăm Điện Élysée của một số hiện vật có từ trước (nay là siêu thị), Thanh Bình
Pháp, Nhà Quốc hội (Der 1975: Tượng Phật, chuông (hiện là cơ sở của Nhà hát
Reichstag) của Đức và Dinh đồng khắc tên nhiều người Đam San) cũng rất nên được
Thống Nhất tại thành phố Hồ và 12 bức tranh tường chưa những người có trách nhiệm
Chí Minh…, tôi cho rằng, để hoàn thành. Theo quan sát, lưu tâm.
du lịch Pleiku phát triển hơn, không có nhiều người đến Là thành phố còn khá
đến thời điểm thích hợp, đây vãng cảnh chùa cũ nhưng trẻ, Pleiku không có nhiều
chính quyền địa phương nên để nó thực sự trở thành một di sản được để lại từ trước
mở cửa một phần khu vực địa điểm có tên trên bản đồ 1975. Tuy thế, phần lớn
này cho du khách tham quan. du lịch Phố núi, cần sự thay những gì có giá trị đều đã và
Xa hơn, cũng là tốt hơn, nếu đổi từ nhiều phía. đang được sử dụng. Các tác
Pleiku được giao quản lý Đến nay chưa có cuộc phẩm âm nhạc tiếp tục được
Tòa Hành chính (cũ) và biến thăm dò hay hội thảo nào phổ biến tự phát nhưng có
nó thành nhà truyền thống về di sản văn học nghệ thuật tác dụng tích cực trong đời
của thành phố. trước 1975 của Pleiku. Điều sống mới; các cơ sở kiến
Căn nhà một lầu một này không có nghĩa là tất cả trúc bền vững được chuyển
trệt mà dân gian quen gọi là những sáng tạo loại này đều đổi công năng phục vụ nhu
Dinh ông Tướng - nay là Nhà không còn hữu dụng. Hai cầu xã hội. Vấn đề đặt ra
khách UBND tỉnh - vẫn còn nhạc phẩm Còn một chút là, trừ Nhà lao Pleiku, đa số
khá nguyên vẹn. Đây từng là gì để nhớ và Những bước những gì vừa nêu chưa được
điểm sinh hoạt của nhiều sĩ chân âm thầm là một ví dụ. nhìn nhận từ góc độ du lịch
quan cấp tướng Quân đoàn Trong cái nhìn tích cực, cơ một cách nghiêm nhặt. Chưa
có số liệu thống kê nào cho
II VNCH trước khi tháo quan chức năng của Pleiku
thấy lòng người sẽ thêm yêu
chạy. Cùng với việc sửa cần chủ động rà soát, từ đó
Pleiku, nếu họ biết và thuộc
chữa lại một số chỗ để làm có thái độ và hành động phù
bài hát Còn một chút gì để
nhà khách, nơi này cũng đã hợp cho vấn đề.
nhớ; cũng chưa ai đếm được
cho bịt kín một lô cốt lớn có Thời gian tới, các di sản bao nhiêu du khách từng đến
lỗ châu mai hướng ra ngã tư vật chất đã nêu ở phần trên nơi này muốn tìm lại một
đường Quang Trung - Trần sẽ vẫn duy trì công năng hiện nét kiến trúc xưa. Song có
Hưng Đạo. Theo tôi biết, từ hữu của mình. Tuy nhiên, một điều chắc chắn, các di
sau 1975 đến nay, nơi đây để xúc tiến du lịch Pleiku, sản ấy từng là một phần của
chưa từng được xem xét từ ở những điểm này nên có ít thành phố này, có thể gợi lên
góc độ du lịch. nhất một bảng nhỏ (nếu kèm những tình cảm tích cực đối
Gần 10 năm nay, Chùa theo một vài hình ảnh xưa thì với nhiều du khách. Do đó,
Hộ quốc (từng thuộc Tuyên càng tốt) ghi lai lịch căn nhà. cần gạn lọc, phát huy mặt
úy Phật giáo VNCH) được Các thông tin này đương tích cực của chúng để hoạt
gọi Bảo tàng cổ vật. Thực ra, nhiên cũng nên xuất hiện động du lịch cho Pleiku ngày
đây chỉ là một bộ phận của trong tài liệu hướng dẫn du càng phát triển.
Bảo tàng tỉnh, thường mở lịch của địa phương. Tương N.Q.T

Du lịch Gia Lai:

Hiện trạng; những khó khăn, tồn tại và đề xuất
giải pháp nhằm đẩy mạnh trong thời gian tới
NGUYỄN ĐỨC HOÀNG,
Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch
T
rong thời gian qua,
được sự quan tâm, chỉ
đạo trực tiếp, sát sao
của Tỉnh uỷ, Uỷ ban nhân
dân tỉnh và nhận thức của
các cấp, các ngành về vai trò
của du lịch trong nhiệm vụ
phát triển kinh tế - xã hội của
tỉnh, du lịch Gia Lai đã có
nhiều sự chuyển biến, phát
triển tích cực.
I. Đánh giá thực trạng:
1. Tài nguyên du lịch
Trên địa bàn tỉnh nhiều Khu 10, xã Krong... được một số điểm du lịch cộng
điểm tham quan tiêu biểu khai thác với các chương đồng bước đầu được hình
gắn với khai thác các loại trình du lịch sinh thái, du thành tại một số địa phương:
hình để thu hút khách du lịch lịch văn hóa-lịch sử kết hợp Làng Ốp (Pleiku), Làng
như: Biển Hồ, Đồi chè Biển với các công trình về kinh Stơr, Làng Mơ Hra (huyện
Hồ, hàng thông cổ thụ, Khu tế, chính trị, đền chùa; các Kbang), Làng Ia Gri, xã Chư
du lịch sinh thái thác Phú điểm du lịch sinh thái gồm Đang Ya (huyện Chư Păh).
Cường, Quảng trường Đại có: Núi lửa Chư Đang Ya, Các sự kiện, lễ hội được
Đoàn Kết, làng kháng chiến núi Chư Nâm, Vườn quốc chú trọng tổ chức để xây
Stơr (huyện Kbang), Quần gia Kon Ka Kinh, Khu bảo dựng hình ảnh điểm đến Gia
thể Tây Sơn Thượng đạo, tồn thiên nhiên Kon Chư Lai, một số sự kiện có ảnh
công viên Đồng Xanh, khu Răng, du thuyền lòng sông hưởng lớn như: Festival văn
du lịch sinh thái Hoàng Vân, Sê San, hồ Ayun Hạ... đã thu hóa cồng chiêng Tây Nguyên
chùa Bửu Minh, chùa Minh hút đối tượng khách phượt, tại tỉnh Gia Lai năm 2018;
Thành, thủy điện Ia Ly, Khu thanh niên với các loại hình Trình diễn kết nối cung cầu
di tích căn cứ địa cách mạng leo núi, dã ngoại trong rừng; công nghệ-TECHDEMO

năm 2019; Ngày cà phê Việt sạn 2 sao, 32 khách sạn 1 như liên kết với các doanh
Nam lần thứ 3; Lễ kỷ niệm 90 sao, 64 khách sạn, nhà nghỉ, nghiệp ngoài tỉnh. Khách sạn
năm thành lập đô thị Pleiku nhà khách. Hoạt động kinh cao cấp còn ít, quy mô vừa và
(thành phố Pleiku); Lễ Kỷ doanh lữ hành của tỉnh còn nhỏ là chủ yếu; đội ngũ cán
niệm 15 năm ngày Không yếu, trên địa bàn tỉnh chỉ bộ quản lý nhà nước về du
gian văn hóa cồng chiêng có 09 đơn vị kinh doanh lữ lịch cấp huyện, thị xã, thành
Tây Nguyên được UNESCO hành, trong đó có 03 đơn vị phố còn mỏng về nhân lực
công nhận là di sản văn kinh doanh lữ hành quốc tế và hạn chế về năng lực quản
hóa phi vật thể, đại diện và 06 đơn vị kinh doanh lữ lý. Nguồn lao động trực tiếp
của nhân loại (25/11/2005- hành nội địa. về du lịch chủ yếu tập trung
25/11/2020)... Đồng thời, tại thành phố Pleiku, tuy
II. Tồn tại, hạn chế và
tỉnh đăng cai tổ chức các nhiên còn yếu về kỹ năng và
nguyên nhân chuyên môn nên chất lượng
giải thể thao khu vực, cấp
quốc gia để góp phần thu 1. Tồn tại, hạn chế phục vụ chưa cao.
hút khách tham quan, du lịch - Chính sách hỗ trợ đầu 2. Nguyên nhân
đến Gia Lai; các huyện, thị tư về lĩnh vực du lịch chưa - Công tác hoàn thiện,
xã, thành phố đã quan tâm thật sự hấp dẫn, thu hút nhà chỉnh trang các điểm du lịch
xây dựng, duy trì, nâng cao đầu tư; hoạt động quảng bá đang khai thác còn chậm,
chất lượng và quảng bá các hình ảnh du lịch của tỉnh một số dự án khu du lịch
sự kiện văn hóa có hiệu ứng chưa đạt hiệu quả cao, các kéo dài giai đoạn đầu tư so
lan tỏa và thu hút đông đảo doanh nghiệp chưa quan tâm với quy định. Năng lực của
khách tham quan, du lịch. đến công tác quảng bá. doanh nghiệp du lịch tỉnh
2. Hoạt động kinh doanh - Các điểm tham quan, còn hạn chế về nguồn vốn
- Lượng khách: Giai vui chơi, giải trí chưa được nên cũng gặp khó khăn trong
đoạn 2016-2020, khách du đầu tư đồng bộ, thiếu dịch công tác đầu tư và quảng bá
lịch tăng bình quân mỗi năm vụ thu hút khách du lịch; các du lịch; doanh nghiệp du lịch
18,7%/năm, tổng thu du lịch sự kiện tổ chức của các địa chưa chú trọng công tác đào
tăng bình quân 12,3%/năm, phương quy mô nhỏ, thiếu tạo nhân lực.
các chỉ tiêu này không đạt chuyên nghiệp, công tác tổ - Các địa phương chưa
so với kế hoạch đề ra, sự sụt chức còn manh mún, nhỏ lẻ có sự phối hợp, hỗ trợ nhau
giảm này ảnh hưởng của dịch không có sự liên kết giữa các trong việc khai thác những
bệnh Covid-19 năm 2020. địa phương, chủ yếu phục vụ ưu thế của từng địa phương
- Hệ thống cơ sở lưu trú: khách tham quan trong tỉnh, để gắn kết các sự kiện của
Hệ thống cơ sở lưu trú ngày công tác xã hội hóa các sự địa phương thành một chuỗi
càng được quan tâm đầu tư kiện chưa được phát huy. sự kiện của tỉnh.
nâng cấp về cơ sở vật chất, - Doanh nghiệp kinh - Ngân sách địa phương
chất lượng dịch vụ. Đến nay, doanh lữ hành còn thiếu và còn hạn hẹp nên đầu tư cho
có 112 cơ sở lưu trú, trong yếu nên hạn chế trong việc hoạt động du lịch còn dàn
đó: 01 khách sạn 4 sao, 04 kết nối và xây dựng sản trải, nhỏ lẻ. Kinh phí đầu tư
khách sạn 3 sao, 11 khách phẩm du lịch nói chung cũng cho hoạt động du lịch trong

công tác quảng bá hình ảnh điện, nước tại các cụm du nhà; tổ chức hội nghị, hội
du lịch tỉnh và hỗ trợ các địa lịch, khu vực động lực phát thảo về phát triển sản phẩm
phương tổ chức các sự kiện triển du lịch như: Khu du du lịch của Gia Lai, có sự
còn hạn chế. lịch Biển Hồ-Chư Đang Ya, tham gia của các chuyên gia,
III. Giải pháp phát Quần thể di tích Tây Sơn- doanh nghiệp nhằm tìm giải
triển du lịch thời gian đến Thượng đạo, Vườn quốc gia pháp và định hướng cho du
Kon Ka Kinh, Khu Bảo tồn lịch Gia Lai phát triển; xây
- Tạo cơ chế chính sách thiên nhiên Kon Chư Răng, dựng kho tư liệu, hình ảnh,
hỗ trợ, thu hút đầu tư, ưu tiên các điểm du lịch văn hoá, du phim du lịch để khai thác
các nhà đầu tư về công tác hạ lịch cộng đồng...; trang thiết hiệu ứng quảng bá, tuyên
tầng, giải phóng mặt bằng, bị trong hệ thống cơ sở dịch truyền trên các phương tiện
đền bù, chính sách về đất vụ du lịch, đặc biệt đối với thông tin đại chúng và mạng
đai... để tạo mặt bằng thuận hệ thống cơ sở lưu trú, tăng
lợi nhất thu hút nguồn lực từ xã hội;
số lượng khách sạn cao cấp
doanh nghiệp vào phát triển (4-5 sao); Ứng dụng công - Đẩy mạnh công tác đào
kinh tế du lịch. nghệ thông tin trong công tạo, bồi dưỡng chuyên sâu về
- Tập trung phát triển các tác quản lý nhà nước và xúc quản lý du lịch gắn với nội
sản phẩm du lịch trên tiềm tiến, quảng bá du lịch; tăng dung ứng dụng công nghệ
năng, thế mạnh của tỉnh: Đầu cường ứng dụng công nghệ thông tin, quản lý điểm đến
tư các khu, điểm du lịch có xanh, sạch trong các cơ sở cho đội ngũ cán bộ quản lý
quy mô lớn, chất lượng dịch kinh doanh dịch vụ và cơ nhà nước về du lịch; năng
vụ cao để tạo điểm nhấn cho sở lưu trú du lịch, đảm bảo lực quản trị, cạnh tranh đối
du lịch Gia Lai; khai thác nâng cao chất lượng dịch vụ với doanh nghiệp; đào tạo
loại hình du lịch văn hoá- trong chuỗi giá trị sản phẩm kỹ năng giao tiếp và kỹ năng
lịch sử; loại hình du lịch sinh du lịch. nghề, trình độ ngoại ngữ cho
thái; hình thành các mô hình - Tăng cường xúc tiến, đội ngũ lao động du lịch tại
du lịch cộng đồng, du lịch quảng bá du lịch, nâng cao các điểm du lịch để nâng
nông thôn trên cơ sở lợi thế hiệu quả hợp tác, liên kết cao chất lượng phục vụ; các
tiềm năng về danh lam thắng phát triển du lịch, cụ thể: khóa bồi dưỡng du lịch cộng
cảnh, văn hoá bản địa, ngành Tham gia các sự kiện du lịch đồng tại các địa phương có
nghề thủ công truyền thống, để quảng bá sản phẩm du điểm du lịch cộng đồng,
sản xuất rau, hoa và cây ăn lịch trong tỉnh và tiếp cận hướng dẫn phục vụ lưu trú
quả... kết hợp với chương với du khách, nhà đầu tư, các tại nhà dân (Homestay),
trình “Mỗi xã một sản phẩm” hãng lữ hành lớn để liên kết những kỹ năng cần thiết để
(OCOP); duy trì tổ chức các phát triển; tổ chức các đoàn ứng xử, phục vụ khách du
sự kiện văn hóa, du lịch, thể famtrip (nhà báo, các hãng lữ lịch...; tổ chức các cuộc thi
thao thường xuyên nhằm thu hành khảo sát du lịch) để kết tay nghề về nghiệp vụ trong
hút khách đến tham quan. hợp xây dựng các chương kinh doanh khách sạn, nhà
- Tập trung nguồn lực trình, sản phẩm mới của địa hàng, lữ hành, hướng dẫn du
kết hợp công tư để đầu tư, phương, đồng thời tuyên lịch để nâng cao chất lượng
nâng cấp hạ tầng giao thông, truyền hình ảnh du lịch tỉnh phục vụ.

PLEIKU:
ĐI ỂM ĐẾN H ẤP D ẪN D U K H ÁC H ,
N ÉT R I ÊN G C ỦA P H Ố N ÚI
PHẠM ĐỨC LONG
V
ề địa hình thắng cảnh, Văn Đồng. Đây là con đường
Pleiku chủ đạo thế Gắn bó với cao xuyên qua giữa lòng phố,
đất xen lẫn giữa núi nguyên Pleiku mấy mươi ngang qua Quảng trường Đại
đồi thoai thoải, suối nhỏ thơ năm, tôi cảm nhận được Đoàn Kết khoáng đạt, với
thới và thung lũng miệng núi thành phố này có khá những đoạn khi uốn lượn, lúc
lửa tròn vành vạnh. Pleiku nhiều điều đặc sắc. Đó trải dài vắt qua phố phường
có những miệng núi lửa lồi là địa hình thắng cảnh, nhộn nhịp.
như núi Hàm Rồng, núi Voi, văn hóa vùng đất... tạo Phía ngoại ô thì có con
có những miệng núi lửa sâu thành nét riêng, hấp đường tránh đi qua xã Gào
hoắm như Biển Hồ trầm mặc dẫn du khách. anh hùng, xuyên giữa những
cổ tích, lại có những miệng khu vườn xanh bát ngát cao
núi lửa tối cổ bồi tụ làm nên su, cà phê... Ngoại ô Pleiku
những thung lũng xanh dịu lồ mơ mộng. Là phát sinh còn có những đồn điền chè
mát. của năm con suối đổ về hàng trăm năm tuổi, những
Các thung lũng tự nhiên các hướng trên cao nguyên rừng thông tuyệt đẹp, xanh
được phân bố khá hài hòa Pleiku. Đi về hướng Bắc, mướt và rất trong lành. Đầu
xung quanh thành phố như Biển Hồ thâm trầm như cổ mùa khô, rừng thông “xuống
có bàn tay thần kỳ sắp đặt. tích. Đó là một sự kết hợp âm tóc” tạo nên những thảm
Những Ia Choh (Bầu Một), dương rất hài hòa của trời đất. vàng miên man giữa mặt đất
Ia Pơi (Bầu Hai) ở phía Tây Nhìn về hướng Bắc, Pleiku cao nguyên. Sang xuân, cây
Nam; Ia Á ở Đông Nam; Ia có cái thế tự nhiên lưng tựa thông “thắp nến”, những đọt
Pe (thung lũng 37 Pháo binh) vào núi, mặt nhìn ra hồ, đẹp chồi tua tủa giơ lên giữa trời
phía Tây; Ia Xí (giáp đường một cách lý tưởng! Ngoại ô xanh. Đó là sinh cảnh, là lá
Phan Đình Phùng), Ia Nung Pleiku 3 bề (Bắc, Tây, Nam) phổi xanh cho đô thị giữa 2
(thung lũng Thiên Thanh), Ia được bao bọc bởi những khu mùa mưa nắng.
Lâm (thung lũng gần Trường rừng thông, những trảng cỏ Có thể nói, Pleiku là
THPT Pleiku), Ia Soi (phần tự nhiên mướt mát như khoác thành phố đa văn hóa, đa
cuối suối Hội Phú)... Đó là cho thành phố tấm áo choàng phong cách. Cư dân phần
những thảm xanh điểm xuyết xanh lộng lẫy. lớn là người thập phương tụ
giữa không gian trập trùng Theo thế đất, những con cư mưu sinh qua nhiều thế
mái phố. đường Pleiku uốn lượn lên hệ, nhiều giai đoạn lịch sử.
Xa nữa về phía Nam là xuống với nhiều cung bậc. Đan xen trong đô thị hiện đại
núi Hàm Rồng mờ ảo, tựa Đẹp nhất có thể nói là đường là những làng đồng bào dân
như mái nhà rông khổng Nguyễn Tất Thành-Phạm tộc thiểu số. Những ngôi làng

Nung, Ia Choh, có thể cải

tạo sơ bộ một phần nào đó
diện tích thành những hồ sen,
trồng các giống sen ngoại ra
hoa nhiều lần trong năm, tạo
cảnh quan sinh thái, thêm vẻ
đẹp cho thành phố.
Ngoài ra, rất cần dành
những diện tích ở các lưng đồi
dốc xung quanh các miệng núi
lửa sâu như Ia Nung, Ia Lâm,
Ia Pe... để trồng nhiều cây
xanh, tạo thành những công
Thành phố Pleiku nhìn từ trên cao. Ảnh: Phan Nguyên
viên văn hóa. Ở đó ngoài cây
xanh, hoa cỏ, cần có những
vẫn còn không gian thoáng nhiệt đới. Rừng tự nhiên góp khu mang đậm văn hóa Tây
đãng, còn những lễ hội truyền phần bảo tồn và đa dạng hóa Nguyên như khu tượng cách
thống. Hiện nay, đời sống của nguồn gen thực vật quý hiếm, điệu mô phỏng phong cách
bà con nơi đây được nâng đồng thời đưa con người gần tượng mồ, làm bằng các chất
lên, sinh hoạt được đổi khác. với thiên nhiên một cách thiết liệu tốt chịu được mưa nắng
Tuy nhiên, trong quá trình thực nhất, hấp dẫn nhất. như đá, đồng...
phát triển, tự nó đã xóa đi, Trên địa bàn Pleiku có Ở các khu vui chơi nên
lãng quên nhiều di sản văn một số đồi núi cấu tạo từ trồng một số loại cây đã ăn
hóa một cách vô thức. đá bọt, đá gan gà, như đồi sâu trong tâm thức người
Vậy nên, để có một Đức Mẹ, đồi Pháo binh. Cần Tây Nguyên như: pơ lang, kơ
Pleiku hài hòa, ôn hòa và nghiên cứu phủ xanh bằng nia... Có thể phục dựng một
giữ được bản sắc văn hóa, các loại cây rễ khí sinh thuộc số nhà sàn, nhà rông truyền
rất cần có những cái nhìn họ đa, sung, si, sộp... Như vậy thống của người Jrai, Bahnar
kỹ càng thấu đáo. Theo đó, vừa điều hòa khí hậu, vừa tạo để du khách tham quan, tìm
về môi trường sinh thái, cần sinh cảnh cho thành phố, có hiểu nét đặc trưng văn hóa
dành quỹ đất trồng các băng thể làm nơi leo núi rèn luyện của đồng bào dân tộc bản địa.
rừng phía Đông thành phố, sẽ sức khỏe, du lịch sinh thái. Pleiku có lẽ cần sinh
góp phần ngăn cản bớt những Trong khu vực nội thị cảnh, sinh thái hơn là những
luồng gió khô từ hướng biển. cần cải tạo các thung lũng khu cao ốc chọc trời, mà để
Nên ưu tiên trồng các cây bán ngập. Có thể nghiên cứu có sinh cảnh thì yêu cầu phải
bản địa thường xanh như: sao đào đắp một phần những đầu tư nhiều trí tuệ và tâm
xanh, hương, trắc, trám trắng, miệng núi lửa như Ia Lâm, thức, tâm huyết. Hy vọng,
muồng đen, kơ nia... Ia Soi, Ia Pe thành những hồ Pleiku sẽ ngày càng xanh
Nếu được có thể duy nước để tăng độ ẩm, điều hòa hơn, mát hơn, ôn hòa hơn,
trì và phát triển một số diện khí hậu cho Pleiku trong mùa lãng mạn hơn, bản sắc hơn và
tích rừng tự nhiên hỗn giao khô, cũng là nơi vui chơi giải trở thành một điểm đến đẹp,
với đa dạng loài cây bản địa trí cho người dân trong tỉnh hấp dẫn, rất riêng giữa trùng
tại xã Gào và phần đất thuộc và thu hút du khách. Một số trùng cao nguyên đất đỏ.
Trung tâm Nghiên cứu rừng thung lũng lớn như Ia Xi, Ia P.Đ.L

NGHIEÂN CÖÙU - TRAO ÑOÅI
THỰC TRẠNG CÂY XANH ĐÔ THỊ,

NHỮNG BẤT CẬP VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP
PHÒNG QUẢN LÝ ĐÔ THỊ
THÀNH PHỐ PLEIKU
1. Sự cần thiết của cây xanh đô thị về Quản lý cây xanh đô thị và Quyết định
Thành phố Pleiku là trung tâm chính trị, số 36/2016/QĐ-UBND ngày 05/9/2016 của
kinh tế, văn hóa, xã hội của tỉnh Gia Lai. Có UBND tỉnh Gia Lai về việc ban hành Quy
diện tích tự nhiên 26.076,85 ha, dân số là định phân công, phân cấp quản lý cây xanh
260.389 người (2020). Thành phố Pleiku có đô thị trên địa bàn tỉnh Gia Lai. Tuy nhiên,
22 đơn vị hành chính cấp xã, phường, bao các loại cây xanh hiện nay chủ yếu được trồng
gồm 14 phường nội thị và 8 xã ngoại thành. theo hồ sơ dự án nâng cấp, mở rộng đường,
Thành phố nằm trong vùng kinh tế động do chưa được định hướng và quy hoạch phát
lực của Tây Nguyên, giao thông thuận lợi, triển cụ thể nên hệ thống cây xanh đô thị trên
có tiềm năng phát triển công nghiệp, nông toàn thành phố hiện nay nói chung phân bố
nghiệp và đặc biệt là phát triển du lịch... không đồng đều, chủng loài cây chưa đa dạng
Thời gian qua, cùng với sự phát triển và cũng chưa được bố trí phù hợp với cảnh
của vùng Tây Nguyên và cả nước, thành phố quan và hệ thống cơ sở hạ tầng (công trình
Pleiku đang dần phát triển mạnh mẻ về mọi ngầm như hệ thống cấp thoát nước, công trình
mặt kinh tế - xã hội, văn hóa văn minh đô thị nổi như hệ thống điện, cáp...). Chính vì vậy,
và chất lượng sống cư dân đô thị dần được việc điều tra đánh giá lại hiện trạng hệ thống
tăng lên, để đảm bảo phát triển bền vững về cây xanh thành phố, trên cơ sở đó xây dựng
mọi mặt đặc biệt trong công tác xây dựng và nguyên tắc, tiêu chí, định hướng quy hoạch
phát triển đô thị nhằm đáp ứng với xu thế phát triển hệ thống cây xanh đô thị, nhằm
phát triển chung đòi hỏi phải có quy hoạch góp phần cải thiện môi trường và cảnh quan
kế hoạch phát triển mang tính đồng bộ các khu vực thành phố là cần thiết và cấp bách.
lĩnh vực. Thành phố Pleiku đã tiến hành lập Đây chính là vấn đề mà Hội thảo khoa học về
và triển khai quy hoạch chung thành phố đến phát triển cây xanh đô thị tại thành phố Pleiku
năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050, một số đồ muốn đề cập và đi sâu nghiên cứu.
án quy hoạch phân khu và quy hoạch chi tiết 2. Đánh giá hiện trạng
trên các xã, phường. Tuy nhiên cho đến nay 2.1. Tổng hợp và đánh giá hiện trạng
những đề án, đồ án, Hội thảo nghiên cứu hạ cây xanh trên các tuyến đường tên
tầng kỹ thuật đô thị, cây xanh cảnh quan đô Cây xanh đường Phố: Hiện nay trên địa
thị cho thành phố Pleiku vẫn còn hạn chế. bàn thành phố có 237 tuyến đường đã đặt tên
Mặc dù thành phố đã có sự quan tâm trong do thành phố quản lý trong đó có 107 tuyến
việc phát triển mảng xanh, làm đẹp thêm cảnh đường đã trồng cây xanh với tổng số 14.484
quan trong khu vực thành phố, thực hiện theo cây xanh (cây loại 1: 6.339 cây; cây loại 2:
Nghị định 64/2010/NĐ-CP của Chính phủ 7.881 cây; cây loại 3: 264 cây).

Trong tổng số các tuyến đường được 2.2. Tổng hợp và đánh giá hiện trạng
điều tra trên địa bàn Thành phố Pleiku gồm cây xanh hoa viên, công viên:
32 chủng loại. Chiếm đa số là các loài: Hiện có 10 hoa viên, công viên đang
- Sao đen: 5719 cây chiếm tỷ lệ 39,48% được duy trì chăm sóc cây xanh, khối lượng:
tổng số cây 2.773 cây (cây loại 1: 1.705 cây; cây loại 2:
- Dầu rái: 2824 cây chiếm tỷ lệ 19,5% 894 cây; cây loại 3: 174 cây).
tổng số cây 3. Những bất cập và định hướng phát
- Thông: 2661 cây chiếm tỷ lệ 15,61% triển cây xanh
tổng số cây 3.1. Những bất cập:
- Long não: 1003 cây chiếm tỷ lệ 6,92% + Quy hoạch hạ tầng thành phố còn chưa
tổng số cây đồng bộ, hệ thống cây xanh, điện, cấp nước,
- Bằng lăng : 532 câychiếm tỷ lệ 3,67% cáp quang còn chồng chéo.
tổng số cây + Phạm vi phần vỉa hè nhỏ nên khi bố
Tổng số cây xanh đường phố: 14.484 trí phần điện, nước thì không còn không
cây gian để trồng cây xanh, vì vậy một số tuyến
đường vẫn trồng dưới đường dây điện (ví dụ:
* Ghi chú:
Đường Cách Mạng Tháng Tám).
Loại 1 : Hvn <6 m
+ Đối với các hoa viên, công viên: Việc
Loại 2: 6m <Hvn <12m cải tạo hoa viên có nhiều giai đoạn đầu tư dẫn
Loại 3:Hvn >12m đến việc trồng cây xanh vẫn chưa đồng bộ.
Trong đó: + Loại 1: 6.339 cây tỷ lệ: 43,8% 3.2. Định hướng đề xuất phát triển cây
+ Loại 2: 7.881 cây tỷ lệ: 54,4% xanh
+ Loại 3: 246 cây tỷ lệ: 1,8% Tiếp tục thực hiện theo Nghị định
Cây xanh trong khu vực chủ yếu được 64/2010/NĐ-CP của Chính phủ về Quản lý
trồng theo các dự án mở rộng đường, nâng cây xanh đô thị và Quyết định số 36/2016/
cấp vỉa hè trong những năm gần đây. Cây QĐ-UBND ngày 05/9/2016 của UBND tỉnh
loại 1, loại 2 chiếm đa số, điều này cho thấy Gia Lai về việc ban hành Quy định phân
cây xanh ở Thành phố Pleiku hiện đang sinh công, phân cấp quản lý cây xanh đô thị trên
trưởng và phát triển thành cây trưởng thành địa bàn tỉnh Gia Lai.
trong thời gian sắp tới, bước đầu tạo được 3.3. Đề xuất chủng loại cây xanh cần
bóng mát và góp phần tạo cảnh quan cho bảo tồn trên đường phố Pleiku.
một số tuyến đường trong Thành phố. Chủ Hiện nay, trên địa bàn thành phố có một
yếu thuộc các loài Sao đen, Dầu rái, Long số chủng loại cây được trồng trước năm 1975
não,Thông... tập trung các tuyến đường: Trần chiều cao trên 20m đường kính thân trên
Hưng Đạo, Trần Khánh Dư, Trần Quang 1m đang sinh trưởng và phát triển tốt trên
Khải, Đinh Tiên Hoàng, Hoàng Hoa Thám, các tuyến đường gắn liền với lịch sử hình
Hùng Vương, Lý Thái Tổ, Quang Trung, thành và phát triển Thành phố Pleiku như:
Nguyễn Du... một số cây có đường kính thân Hàng cây đường Nguyễn Du, Quang Trung,
cây trên 1 m đây là những loài cây cổ thụ Lê Hồng Phong, Hoàng Hoa Thám, Hoàng
được trồng từ rất lâu. Văn Thụ... Đối với những tuyến đường tồn

tại những hàng cây lâu năm cần được duy Tạo mảng xanh tường (trồng Dây thằn
l
trì, giữ lại và phát triển thêm trong quá trính lằn, Trầu bà,...)
chỉnh trang, mở rộng. + Vỉa hè > 5m
3.4. Đề xuất chủng loại cây xanh cần l Đại mộc;
duy trì và trồng mới trên đường phố Pleiku.
l Cây bóng mát, thân gỗ;
- Chủng loại cây phân bố tự nhiên vùng
l Phân bố vùng Tây nguyên.
cao nguyên Gia Lai như: Dầu rái, Sao đen...
(xem phụ lục 1. Chủng loại cây phân bố tự Cây trồng đường phố được ươm trong
nhiên Tỉnh Gia Lai). túi bầu, có chiều cao tối thiểu từ 2m trở lên,
đường kính gốc từ 5cm trở lên, cành phân
- Những loại cây phù hợp với điều kiện
bố đều, không bị sâu bệnh, không cụt ngọn,
tự nhiên, từ lâu đã gắn bó với truyền thống
không khuyết tật không di thực (Theo Quyết
tập quán cộng đồng dân cư đô thị TP. Pleiku
định số 36/2016/QĐ-UBND ngày 05/9/2016
như: Long não, Thông Caribe...
của UBND tỉnh Gia Lai).
- Những loài cây du nhập được trồng tại
3.6. Đề xuất chủng loại cây trồng ở các
Thành phố Pleiku từ lâu, nhưng đã thích nghi
khu công nghiệp
và sinh trưởng phát triển tốt như: Lim Sẹt,
Nhạc Ngựa ... * Tiêu chí chọn:
3.5. Đề xuất chủng loại cây theo vỉa hè - Cây xanh cản khói, ngăn bụi: Chọn cây
có chiều cao, cây không trơ cành, tán lá rậm
- Tùy theo bề rộng đường phố vỉa hè để
rạp, lá nhỏ, mặt lá ráp.
chọn loại cây trồng phù hợp cụ thể:
- Khu vực có chất độc hại NO, CO2, CO,
+ Đường có hè phố rộng, có nhiều biệt
NO2, trồng cây theo phương pháp nanh sấu
thự, có sân rộng cách xa tim đường; lề đường
và xen kẽ cây bụi để hiệu quả hấp thụ cao (tốt
rộng trên 5m, chọn cây to cho bóng mát, rễ
chắc chịu đươc gió mạnh. Chọn loại cây nhất tạo 3 tầng tán).
trồng như: Dầu rái, Sao đen, Dáng hương, - Chọn loại cây chịu được khói bụi độc
Me tây, Nhạc ngựa, Xà cừ, Lim sẹt... hại.
+ Đường có lề rộng từ 3m đến dưới 5m, * Đề xuất loại cây: Bàng Đài Loan, Săng,
trồng cây trung mộc, có dáng tán lá đẹp, Sấu, Trám, Muồng Đen. Tùy bề rộng vỉa hè
những loài có hoa như: Bàng Đài Loan, Mai, và bề rộng mặt đường để chọn loại cây trồng
lộc vừng... phù hợp.
+ Đường có lề hẹp dưới 3m: Không thể 3.7. Đề xuất chủng loại cây trồng ở cơ
trồng cây bóng mát, thì sử dụng các giải pháp quan, trường học, công viên, hoa viên và
sau: khu vực dân cư:
l Trồng các loại cây tiểu mộc (Muồng * Tiêu chí chọn:
hoa vàng, Chuông vàng, Chiết sen,...) - Cây xanh có bóng mát, tán thấp, có
l Dây leo giàn (trồng Sử quân tử, Huỳnh hoa, không có độc tố.
anh,...) * Đề xuất loại cây: Bàng Đài Loan,
Đặt chậu kiểng (trồng Hồng lộc, Ngâu,
l Chuông vàng, Tường vi, Tùng tháp, Trắc
Nguyệt quế,...) bách diệp...

MỘT VÀI Ý KIẾN VỀ VIỆC TRỒNG CÂY XANH

trong khu dân cư và khu công nghiệp ở TP. Pleiku
TS. ĐINH QUANG DIỆP
Hội KHKT Lâm nghiệp TP.HCM
N
gày 22/01/2020 thành phố Pleiku
thuộc tỉnh Gia Lai được Thủ tướng
chính phủ công nhận là đô thị loại
I. Đây là cơ hội mới để các nhà đầu tư và
các thành phần kinh tế tham gia đầu tư góp
phần phát triển Pleiku cũng như tỉnh Gia Lai
về mọi mặt. Mục tiêu là hướng đến một đô
thị thông minh, thành phố “Cao nguyên xanh
vì sức khỏe"; xứng đáng là một trong những
trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa-xã hội
của vùng Tây nguyên. Trong các tiêu chí
để đạt được đô thị loại I, mảng xanh đô thị
là một chỉ tiêu bắt buộc mới đạt ở mức còn
thấp; cần đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng,
chỉnh trang kiến trúc, cảnh quan, xây dựng
Pleiku xanh-sạch-đẹp, an toàn, thân thiện.
Thông thường mảng xanh đô thị thường
được cấu tạo bởi 2 thành phần chính là mảng
xanh công cộng (cây xanh đường phố, cây
xanh công viên) và mảng xanh khuôn viên
(công sở, trường học, bệnh viện, khu công
nghiệp, đình chùa, hộ gia đình,....). Thông tham luận này sẽ đề đề cập đến một số vấn đề
thường ở các đô thị mảng xanh công cộng trong việc chọn loài cây trồng phù hợp cho
chỉ chiếm khoảng 20%, còn lại là các mảng các khu dân cư và khu công nghiệp.
xanh khác. Theo Đỗ thanh Tùng, Lê thị Lan TIÊU CHÍ CHỌN LOÀI CHO CÂY
Phương (2019) thì trong khu vực nội ô của XANH TRỒNG TRONG CÁC KHU
TP. Pleiku diện tích cây xanh trên đầu người DÂN CƯ
chỉ đạt 1,48m2/ người (2018) còn rất thấp
so với tiêu chuẩn 10m2/người đối với đô thị Khi chọn loài cây trồng trong các khu
loại I. Vì vậy để phát triển mảng xanh đô thị, dân cư một số tiêu chí sau đây cần được xem
ngoài việc xây dựng mảng xanh công cộng xét:
một cách hợp lý, các đô thị cần chú ý đẩy Sự an toàn: Sự an toàn cho công chúng
mạnh việc gia tăng các mảng xanh khác. Bài là yếu tố rất quan trọng nhất trong việc chọn

loài cây trồng trong các khu dân cư. Không chọn loài cây trồng có một số đặc trưng nhất
nên chọn các loài cây có đặc điểm sau: định về dáng vẻ mỹ quan được nhiều người
- Đặc tính hình thái: Thân cây có gai gây thừa nhận. Nên chọn loài cây có tán lá đẹp,
hấp dẫn suốt năm; hoa lá có màu sắc xinh
nguy hiểm cho người dân và công nhân trong
tươi; cây có bóng mát hoặc có khả năng sinh
quá trình chăm sóc., lá quá to gây trở ngại
ra chất phitônxit chống vi khuẩn trong không
cho công tác vệ sinh bằng cơ giới, diện tích
khí. Nếu không đáp ứng được nhiều yêu cầu
lá nhỏ, tán thưa ít phát huy tác dụng cải tạo
cùng một lúc thì trong đa số trường hợp nên
môi trường., quả to khi rụng gây nguy hiểm,
chọn loài có dáng vẻ hấp dẫn vì tán lá hơn là
quả mọng làm ảnh hưởng tới vệ sinh, quả ăn
nhờ hoa của cây. Ngoài ra tán lá cây phải có
được thu hút leo trèo., hệ thống rễ nổi ảnh
sự biến đổi về màu sắc, dạng lá, kích thước
hưởng đến các công trình kiến trúc, dễ đổ
lá hơn là những loài không thay đổi về các
ngã.
tính chất trên.
- Đặc tính hoá học: Không nên trồng
Kích thước trưởng thành của loài cây:
những loài cây có độc tính cao gây nguy
Xu hướng trên thế giới hiện nay là chọn
hiểm nằm trong danh mục cây cấm trồng và
những loài cây có kích thước trung bình, cao
khuyến cáo cho người dân biết.
không quá 15m, thường xanh có đời sống lâu
- Điều kiện phát tán do chim ăn quả hạt dài thì lợi ích của nó đối với môi trường đô
dễ nảy mầm trong các điều kiện không thuận thị (tạo bóng mát, hạn chế tiếng ồn thanh lọc
lợi như mái nhà, khe hở các vết nứt của cây, không khí...) càng cao. Cây tăng trưởng vừa
hệ rễ khí sinh phát triển làm hư hại công trình phải, dẻo dai, không thuộc loại giòn, dễ gãy.
kiến trúc hoặc mọc trên thân cây khác gây
Thích nghi với điều kiện đô thị: Cây
tình trạng thắt nghẹt làm chết cây.
có thể thích nghi, có khả năng chống chịu
- Đặc tính cơ lý: Không nên trồng cây có và phát triển được trong môi trường đô thị,
nhánh dòn, dễ gãy tét. không thường bị sâu bệnh hại.
- Ảnh hưởng tới môi trường và sức khoẻ Ưu tiên chọn các cây địa phương: Cây
cộng đồng; không nên chọn loài cây phát tán địa phương là cây bản địa đã thích nghi với
hạt có lông ảnh hưởng tới hô hấp, có mùi gây điều kiện đất đai khí hậu tại chỗ có sức chống
khó chịu hay dị ứng. chịu cao, ngoài ra nó còn là biểu thị sự đặc
thù cho địa phương đó.
Dáng vẽ mỹ quan: Cây có dáng, tán lá
đẹp, hoa lá có màu sắc xinh tươi. theo Hàn Từ các tiêu chí trên một số loài cây được
Tất Ngạn (1999), cây xanh là một trong đề nghị trồng trong các khu dân cư ở TP.
những hình khối chủ yếu đặc biệt trong nghệ Pleiku như sau:
thuật kiến trúc cảnh quan. Nét thẩm mỹ của - Cây Lôc vừng (Barringtonia
cây xanh thể hiện qua các yếu tố như màu lá acutangula) thuộc họ Lecythidaceae
theo mùa, kích thước lá, tập tính phân cành,
hoa, màu hoa, dạng tán cây... Thông thường - Cây Lát hoa (Chukrasia tabularis)
vẻ đẹp của cây là sự đánh giá chủ quan và thuộc họ Meliaceae
thay đổi từ người này sang người khác (Chế - Cây Giáng hương (Pterocarpus indicus)
Đình Lý, 1999). Do vậy chúng ta phải lựa thuộc họ Fabaceae

- Cây Bụp lá cò ke (Hibiscus grewiifolius) TIÊU CHÍ CÂY TRỒNG TRONG

thuộc họ Malvaceae CÁC KHU CÔNG NGHIỆP
- Cây Muồng hoa đào (Cassia javanica) Ở thành phố Pleiku có hai khu công
thuộc họ Fabaceae nghiệp lớn là khu công nghiệp Tây Pleiku
và khu công nghiệp Nam Peiku. Theo qui
- Các loài Bằng lăng (Lagerstroemia
chuẩn kỹ thuật quốc gia về qui hoạch khu
spp) thuộc họ Lythraceae
công nghiệp, đất cây xanh trong khu công
- Các loài Trâm (Syzygium spp) thuộc họ nghiệp chiếm tối thiểu 10% tổng diện tích
Myrtaceae khu đất, diện tích đất cây xanh trong khuôn
- Cây Long não (Cinnamomum viên nhà máy tối thiểu 20% tổng diện tích
camphora) thuộc họ Lauraceae xây dựng (Thông tư số 48/2011/TT-BTNMT
của Bộ Tài Nguyên và Môi trường về Qui
- Cây Vàng tâm (Magnolia fordiana) định quản lý và bảo vệ môi trường khu kinh
thuộc họ Magnoliaceae tế, khu công nghệ cao, khu công nghiệp và
- Cây nhãn (Dimocarpus longan) thuộc cụm công nghiệp). Tùy theo mục đích sản
họ Meliaceae xuất mà các loài cây được chọn trồng ở đây
sẽ đáp ứng được yêu cầu hấp thu các chất
- Chuông đài (Bretschneidera sinensis)
ô nhiễm, cải thiện điều kiện môi trường và
thuộc họ Akaniaceae
Trong sân vườn
nên chọn trồng 5 loài
cây mang ý nghĩa
“vạn - đại - sanh
- đa - lộc”. Vạn là
cây Vạn tuế (Cycas
revulota) - loài cây
biểu thị cho sự sống
lâu. Đại là cây sứ
đại (Plumeria rubra)
có hoa đẹp dễ chăm
sóc. Sanh là cây sanh
(Ficus benjamina) -
biểu thị cho sự xanh
tươi. Đa là cây đa
(Ficus elastica) -
biểu thị cho sự trường
tồn. Lộc là cây lộc
vừng (Baringtonia
acutangula) - loài
cây biểu thị cho sự
phát tài đầu năm.

tăng vẽ mỹ quan cho các khu công nghiệp Một số loài cây được đề nghị trồng trong
này. Cảnh quan xanh trong các khu công khu công nghiệp như sau:
nghiệp cần đảm bảo các yêu cầu sau đây: Có - Tầng cây gỗ: Long não, các loài Giổi,
sự gắn kết hài hoà giữa công trình và thiên Thông 3 lá, Tùng bách tán, Chiêu liêu, Lõi
nhiên trong thiết kế cảnh quan. thọ,..
- Phù hợp với môi trường nơi đặt khu - Tầng cây bụi: Trâm ổi, Mỏ két, các loài
công nghiệp, làm nổi bật đặc điểm sinh cảnh Cô tông, Dong rừng, Đại tướng quân, Hàm
tự nhiên. tiếu,...
- Xây dựng các tiểu cảnh khác nhau - Dây leo: Dây Thằn lằn, Dây đăng tiêu,
nhằm nâng cao chất lượng thẩm mỹ. Dây Cát đằng, Dây Rạng đông,...
- Chọn loài cây phù hợp với yếu tố quy KẾT LUẬN:
họạch hạ tầng, kết hợp cây xanh và địa hình Việc chọn loài cây phù hợp cho các đối
tạo thành cụm cảnh quan phong phú. tượng cụ thể để đạt được các mục tiêu vừa
bảo đảm: Xanh, sạch đẹp, bền vững vừa phải
Vì vậy ngoài các tiêu chí như cây trồng
đảm bảo chức năng bảo vệ và có tính thẩm
trong khu dân cư, cây xanh trồng trong khu
mỹ không phải là việc dễ dàng vì phải dựa
công nghiệp cần có các đặc điểm sau:
vào nhiều yếu tố và cần có thời gian để tạo ra
- Cây bóng mát, lá có khả năng hấp thu nguồn cung cấp cây xanh để trồng. Bài tham
khí ô nhiễm, có khả năng hạn chế các chất luận này nhằm mục đích giúp cho nhà quản
độc khác do sự hấp thụ hay ngăn cản bởi hệ lý, các khu dân cư và các nhà máy, xí nghiệp
lá, bề mặt đất trồng cây đối với các chất như trong các KCN của Pleiku tham khảo để có
SO2, chì, các monoait carbon, ozôn..., các hạt hướng phát triển mảng xanh trong địa bàn
bụi mù khói công nghiệp. Nó còn ngăn cản của đơn vị mình nhằm đạt được yêu cầu về tỉ
di chuyển đi xa gây mưa acid ở các vùng ven lệ mảng xanh đô thị xứng đáng là đô thị loại
I và là thành phố xanh, sạch, đẹp ở vùng Tây
và vùng xa hơn.
Nguyên.
- Loài cây được chọn phải phù hợp với
điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, kiến trúc
và phong cảnh tại các KCN của thành phố TÀI LIỆU THAM KHẢO:
- Minh Hiển (2020). Thành phố Pleiku là đô thị loại I. Cổng
Pleiku nhằm đảm bảo vai trò hấp thu khí thông tin điện tử của Chính phủ nước Cộng Hòa XHCN Việt Nam
độc, bụi bẩn. Nên chọn những loài cây lá có - Đỗ thanh Tùng, Lê thị Lan Phương (2019). Thực trạng phát
triển cây xanh tại các đô thị Việt Nam và bất cập trong hệ thống văn
lông để có thể hấp thu và giữ các hạt bụi, có bản quản lý nhà nước. Hội thảo “Định hướng quy hoạch và phát
triển cây xanh công viên và chiếu sang các quận nội thành giai đoạn
cành nhánh dễ rung động nhiều để làm giảm 2019-2025”.
tiếng ồn và thanh lọc môi trường không khí - Trung Uyên (2013). Tết, sao không trồng cây? Báo Tuổi
Trẻ online
trong KCN; đồng thời đáp ứng yêu cầu xanh, - Hàn Tất Ngạn (1999). Kiến trúc cảnh quan. NXB Xây Dựng,
sạch, đẹp và an toàn. Một số loài cây có khả Hà Nội
- Chế Đình Lý (1999). Vài ý kiến về lựa chọn chủng loại cây
năng hấp thu được các chất thải kim loại như trồng trong hệ thống cây xanh ở TP. Hồ Chí Minh. Tài liệu hội thảo
chuyên đề An toàn cây xanh đường phố TP. Hồ Chí Minh.
loài Trâm ổi (Lantana camara) hoặc các loài
- Vũ Thị Quyền (2014). Cây xanh trong các khu công nghiệp.
Mỏ két (Heliconia spp.), Bồn bồn (Typha Tài liệu hội thảo.
angutifolia), Sậy (Arundinaria sp),...

ÁP DỤNG HẠ TẦNG XANH

trong quy hoạch và phát triển cây xanh đô thị TP. Pleiku
TS.KTS. LÊ ĐÀM NGỌC TÚ
Khoa Kiến trúc, Trường ĐH Xây Dựng Miền Trung
T
hành phố Pleiku nằm trên đỉnh của trong những thời điểm lượng mưa tặng mạnh
dãy Trường Sơn thuộc cả 2 lưu vực ở mùa mưa. Việc xây dựng hệ thống mảng
sông Ba và sông Sê San, nên chịu tác xanh đóng góp tích cực cho việc chống hạn
động của nắng và gió, mưa của Đông Tây hán và lũ cục bộ là rất cần thiết trong phát
Trường Sơn. Thành phố nằm trên độ cao triển đô thị.
trung bình 700-800m, có khí hậu nắng nóng Bài báo này giới thiệu giải pháp sử dụng
với nhiệt độ trung bình cao từ 29 - 31oC vào hạ tầng xanh trong quy hoạch và thiết kế hệ
các tháng 3 đến tháng 5 hàng năm. thống mảng xanh cho các khu đô thị mới và
Theo kịch bản BĐKH Việt Nam (bản cũ. Sử dụng hạ tầng xanh đã và đang là một
cập nhật năm 2016 của Bộ Tài Nguyên và xu hướng phát triển nổi bật trong quy hoạch
Môi trường), nhiệt độ trung bình năm của và thiết kế cảnh quan thích ứng với biến đổi
tỉnh Gia Lai theo các kịch bản phát thải tăng khí hậu, đặc biệt thích hợp cho các vùng bị
0.4 - 1.2oC cho giai đoạn 2016-2035, 0.9 - nguy cơ lũ lụt và hạn hán.
2.6oC giai đoạn 2046-2065, và 1.3 - 4.5oC 1. Giải pháp hạ tầng xanh là gì?
giai đoạn 2080-2099. Cũng theo kịch bản
BĐKH Việt Nam, lượng mưa trung bình năm Theo EPA (Tổ chức Bảo vệ Môi trường
ở Gia Lai có xu hướng tăng từ 3.4% - 15.1% Hoa Kỳ): “Hạ tầng xanh là một loạt các giải
giai đoạn 2016-2035 và tăng 4.2% - 19.9% pháp sử dụng cây cối, hệ thống đất đai, lát
giai đoạn 2080-2099 theo các kịch bản phát sàn có thể thấm nước ở các bề mặt hoặc vật
thải. Tuy nhiên, lượng mưa trung bình năm liệu nền dễ thấm nước, thu hoạch hoặc tái sử
mùa hè giảm hoặc tăng thấp từ -4.6%-10.4% dụng nước mưa, hoặc cảnh quan để tồn trữ,
giai đoạn 2016-2035, và từ -6.7%-7.2% giai thấm hoặc làm bốc hơi nước mưa và giảm
đoạn 2080-2099. Trong khi lượng mưa mùa dòng chảy vào hệ thống thoát nước mưa hoặc
đông cũng giảm rất sâu hoặc tăng khá cao vào nước mặt”. Hạ tầng xanh cũng bao gồm
từ -33,6%-17,5% (2016-2035) và -29.3%- bảo tồn không gian mở hoặc giảm vật liệu
115,3% (2080-2099). Với nhiệt độ ngày càng bề mặt không thấm tại các vị trí thích hợp
gia tăng trên nền nhiệt độ trung bình cao và để giảm dòng chảy nước mưa và duy trì khả
lượng mưa biến thiên như vậy, tỉnh Gia Lai năng thấm nước của đất.
nói chung và thành phố Pleiku đối mặt với Giải pháp hạ tầng xanh được thực hiện
tình trạng hạn hán, thiếu nước, trong khi vẫn dựa trên 4 nguyên tắc cơ bản:
có thể đối mặt với tình trạng lũ lụt ngắn hạn

- Xử lý nước mưa như là một tài nguyên. 3. Một số các giải pháp hạ tầng xanh
- Bảo tồn, lưu giữ, và tái tạo các yếu tố thích hợp cho các khu đô thị
cảnh quan tự nhiên. a. Vườn mưa (Rain gardens): còn gọi là
- Giảm thiểu ảnh hưởng của vật liệu bề các chỗ lưu giữ hoặc là bể thấm sinh học, là
mặt không thẩm thấu. các yếu tố linh hoạt có thể được lắp đặt ở bất
cứ không gian không lát bề mặt nào. Vườn
- Thực hiện các biện pháp kiểm soát mưa cấu tạo như bể cạn được thiết kế thấp
nước mưa dựa vào hệ thống tự nhiên để quản hơn mặt đường hoặc vỉa hè, là không gian trữ
lý dòng chảy. nước mưa từ trên mái, đường đi bộ và đường
2. Các lợi ích của giải pháp hạ tầng phố. Cây trồng trong vườn mưa là loại chịu
xanh được úng ngập, cây có khả năng thẩm thấu
các chất ô nhiễm, và thường là các cây bản
Giải pháp hạ tầng xanh có thể đồng thời
địa hoặc cây dại để giảm chi phí chăm sóc và
chống hạn hán và lũ lụt:
có khả năng sinh tồn cao.
- Giúp giữ nước trong mùa mưa và giảm
thiểu lũ lụt: Làm chậm dòng nước chảy và
giữ nước trong lòng đất.
- Giải pháp kinh tế, hữu hiệu để quản lý
ảnh hưởng của khí hậu mưa nhiều, ẩm ướt.
Trong khi giải pháp hạ tầng thoát nước truyền
Hình 1: Cấu tạo của 1 vườn mưa gần công trình
thống (còn gọi là hạ tầng xám đơn mục đích)
được thiết kế để mang nước mưa ra khỏi môi b. Ô trồng cây (Planter Boxes): Là các
trường xây dựng, hạ tầng xanh giảm thiểu và vườn mưa trong đô thị với các bó vỉa bao
xử lý nước mưa trong khi mang đến các lợi xung quanh và với đáy mở hoặc đóng, được
ích về môi trường, xã hội, và kinh tế. thiết kế để thu hoạch và thẩm thấu nước mưa
- Giải pháp hạ tầng xanh kiểm soát nước từ vỉa hè đi bộ, các bãi đậu xe, và đường phố,
mưa từ từ thấm vào lòng đất sẽ giúp bổ sung và là không gian lý tưởng trong các khu đô
trữ lượng nước ngầm và hỗ trợ các dòng thị đông đúc và đóng góp như các thành tố
chảy cơ sở ở các con sông suối. Dòng chảy cảnh quan.
của nước dưới bề mặt đất chậm và ổn định
hơn theo thời gian so với nước mưa thoát vào
hệ thống đường ống.
- Việc bảo tồn các không gian xanh sẽ
giúp chống hạn hán thông qua việc giữ dìn
khả năng thấm nước của các không gian này. Hình 2. Vườn mưa trên đường phố
- Đồng thời, hạ tầng xanh cũng có nhiều c. Lưới cây xanh (Tree grate): Được thiết
lợi ích khác như cải thiện chất lượng nước, kế như các hố trồng cây nhưng thiết kế bổ
cung cấp kết nối các không gian mở, giảm sung kết cấu sàn rỗng bên dưới vỉa hè để tăng
hiệu ứng nhiệt cực đoan trong đô thị, tái tạo khả năng trữ nước của vỉa hè và tạo điều kiện
hệ sinh thái, thủy sinh. cho rễ cây phát triển hơn. Phần kết cấu bên

dưới có thể sử dụng vật liệu là các khung

composite tái chế.
Hình 4. Các lớp cấu tạo hồ giữ nước sinh học
e. Đường dẫn sinh học (Bioswales) là

các kênh có thảm thực vật, lớp phủ hoặc các
kênh ô nhiễm có chức năng xử lý và lưu giữ
khi chúng di chuyển nước mưa từ nới này
sang nơi khác. Các đường dẫn được trồng
cây làm giảm, thấm, và lọc dòng nước mưa.
Giải pháp này đặc biệt thích hợp với dọc
đường phố và các khu đậu xe.
Hình 3. Lưới cây xanh và cấu tạo bên dưới vỉa hè
d. Hồ giữ nước hoặc lọc nước sinh học Hình 5. Đường dẫn sinh học trong một bãi đậu xe
(Bioretention/ Biofiltration pond): Được thiết 4. Một số giải pháp khác như:
kế để giữ nước mưa hoặc có bao gồm chức
- Sử dụng các vật liệu thấm nước như
năng lọc các chất độc nhờ các lớp đất đá lọc
mặt đường thấm, xử lý, và lưu giữ nước mưa
các chất cặn bã hoặc hệ thống cây xanh có
khi chúng rơi xuống, có thể làm bằng bê-
thể hút các chất độc hại, chất ô nhiễm trước
tông thấm, nhựa đường xốp, hoặc các tấm lát
khi nước vô hệ thống thoát nước. Mặt cắt của
đan xen có khe hở để thấm nước mưa;
hồ có chỗ trũng hơn so với mặt đường và có
kênh dẫn nước ở giữa. Hai bên là các dải cây - Bảo tồn, giữ gìn và phát triển các không
xanh lọc nước. gian mở và các không gian ngập nước như

khu vực ven sông, khu ngập nước, các rìa quy chuẩn trong thiết kế mảng xanh ở các
đồi dốc ở bên trong và bên cạnh thành phố khu đô thị mới là cần thiết để tạo nên các khu
để cung cấp không gian thư giãn cho cư dân đô thị sinh thái, bền vững với môi trường.
thành phố đồng thời giúp cải thiện vi khí hậu Tuy nhiên, để việc áp dụng hạ tầng xanh
của đô thị. khả thi, thành phố cần tiến hành các nghiên
- Sử dụng các loại cỏ, cây dại để giảm cứu khoa học hoặc dự án thí điểm sử dụng
chi phí chăm sóc và tăng khả năng chống hạ tầng xanh trong khu đô thị, để từ đó đơn
chịu của mảng xanh. vị nghiên cứu hoặc tư vấn thiết kế sẽ có các
5. Kết luận và kiến nghị giải pháp thiết kế, hướng dẫn kỹ thuật, và lựa
chọn giống cây trồng phù hợp. Từ đó, có thể
Xu hướng sử dụng hạ tầng xanh đang nhân rộng ra các khu đô thị khác và thay thế
làm xu thế phát triển nổi bật của kiến trúc dần việc trồng cây theo kiểu truyền thống
cảnh quan thế giới nhờ tăng cường khả năng như hiện nay.
chống chịu cho các thành phố trước tình
trạng biến đổi khí hậu toàn cầu. Xu hướng
này đã được giới thiệu nhiều hơn ở Việt Nam TÀI LIỆU THAM KHẢO:
trong những năm gần đây, tuy nhiên, việc 1. Trang web chính thức của EPA (Tổ chức bảo vệ Môi
trường Mỹ) hướng dẫn về Hạ tầng xanh. https://www.epa.gov/green-
ứng dụng hạ tầng xanh ở Việt Nam vẫn chưa infrastructure/what-green-infrastructure, truy cập ngày 10/4/2021.
được phổ biến. 2. Horsley Witten Group, 2017. Using green infrastructure to
improve drought resilience in the commonwealth of Massachusetts.
Với khí hậu nhiệt đới gió mùa, nắng 3. Patrick T.Gooch, 2011. Improving Buffalo’s Sewers
through Green Infrastructure.
nóng, thành phố Pleiku rất thích hợp để sử
4. Anh Le’s Free Talk. 3 video thuyết trình về Ứng dụng của
dụng hạ tầng xanh như là một giải pháp thích Hạ tầng xanh trong thiết kế và quy hoạch đô thị.
ứng với khí hậu ngày càng khắc nghiệt và 5. Các hình ảnh được chọn lọc từ internet.
tình trạng biến đối khí hậu. Việc khuyến

khích và dần dần đưa đến hình thành một

PHOÅ BIEÁN KIEÁN THÖÙC
VAI TRÒ CỦA HỮU CƠ VÀ TÁC DỤNG PHÂN BÓN

TRONG SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP
HUỲNH VĂN TRƯƠNG
PCT-Liên hiệp Hội Gia Lai
1. Đặt vấn đề 2. Vai trò hữu cơ trong hợp, làm giảm mức độ dễ tiêu
Phân bón có vai trò rất sản xuất nông nghiệp của các chất độc.
quan trọng trong sản xuất Hữu cơ chiếm khoảng 3. Sản xuất và tác dụng
nông nghiệp. Phân bón giúp 5% trong thành phần cấu tạo của phân bón (vô cơ và hữu
động lực cho cuộc cách mạng của đất trồng nhưng có vai trò cơ)
xanh, tăng năng suất để đưa rất quan trọng. Hiện tại, Bỉ là nước xuất
hàng triệu người trên toàn
a) Cải thiện trạng thái khẩu nhiều phân hữu cơ nhất
cầu thoát khỏi nghèo đói. Đối
kết cấu đất, các keo mùn gắn với 1,15 triệu tấn (năm 2015)
tượng nghiên cứu nông hóa
với hạt đất với nhau tạo thành tiếp đến là Hà Lan và Hoa
học là đất đai, phân bón và
cây trồng góp phần giải đáp những hạt kết tốt, bền vững Kỳ. Pháp là thị trường tiêu
câu hỏi là phân vô cơ hay hữu làm đất thông thoáng tránh sự thụ phân bón hữu cơ chế biến
cơ an toàn hơn với chất lượng tạo váng, xói mòn. lớn nhất. Việt Nam cung ứng
nông sản và môi trường. cho thị trường hơn 1,2 triệu
b) Làm cho đất tơi xốp,
tấn phân hữu cơ thuộc nhóm
Mục đích của mọi thoáng khí, ổn định pH, giữ
các nước sản xuất và sử dụng
phương thức sản xuất là tạo ra ẩm cho đất, tăng khả năng
phân hữu cơ chế biến hàng
sản phẩm an toàn cho người, chịu hạn cho cây trồng.
đầu thế giới.
ít tác động tiêu cực nhất đến c) Tạo điều kiện cho vi
môi trường và duy trì được Về ưu thế của phân bón
sinh vật hoạt động, giúp rễ
đa dạng sinh học cho thế hệ vô cơ và hữu cơ là rất khác
và cây phát triển tốt. Đẩy
sau. Mỗi quốc gia sẽ ưu tiên biệt. Phân bón vô cơ có tác
mạnh quá trình phân giải các
lựa phương thức sản xuất dụng nhanh, tính chuyên
hợp chất vô cơ, hữu cơ thành
phù hợp nhất với điều kiện tự dùng rất cao, giúp cây trồng
nguồn dinh dưỡng dễ tiêu để
nhiên và các nguồn lực khác sinh trưởng và phát triển với
cây trồng dễ hấp thu.
của mình để đạt hiệu quả cao tốc độ cao, bội thu năng suất
nhất sản xuất nông nghiệp 4.0 d) Giữ được các chất lớn thì phân bón hữu cơ lại
(nông nghiệp thông minh) dinh dưỡng, đồng thời làm có tác dụng đa chiều, đa chức
được sử dụng tại CHLB Đức tang tính đệm của đất, là kho năng và chậm; phân hữu cơ
(năm 2011) và xã hội siêu thức ăn cho cây trồng, các vi còn bổ sung chất hữu cơ và
thông minh 5.0 tại Nhật Bản sinh vật, giun đất. Là nguồn các vi sinh vật có lợi cho đất.
năm 2016. cung cấp CO2 cho cây quang Nhờ đó, độ phì của đất được

cải thiện, hiệu quả sử dụng của đất, do đó tăng độ thấm Theo hàm lượng chất
phân bón vô cơ được nâng nước của đất, giảm xói mòn hữu cơ: Chất hữu cơ < 25%
cao, mức độ độc hại của sắt, đất, lưu thông khí, tạo điều chiếm 62,1%; 25-50% chiếm
nhôm được giảm nhẹ. Các kiện cho rễ cây và vi sinh vật 19,2%; > 50% chiếm 18,7%.
nghiên cứu gần đây còn cho đất phát triển. Về hóa tính của Tỷ lệ C/N cao.
thấy chất hữu cơ tăng khả đất, góp phần tăng hàm lượng Các loại phân bón có
năng tích lũy cacbon trong các axit mùn trong đất, tăng hàm lượng chất hữu cơ thấp
đất nên giảm phát thải khí khả năng hấp phụ của đất do là phân bón có nguồn gốc
nhà kính. đó giảm sự rửa trôi và giảm thực vật (25-35%), từ động
Tuy nhiên, sử dụng phân sự kiềm giữ (cố định chặt) vật 60-70%.
hữu cơ cũng có nguy cơ tiềm các chất dinh dưỡng trong
phân bón và đất. Phân hữu cơ 3.2. Phân bón vô cơ
năng gây ô nhiễm môi trường
như tích lũy kim loại nặng, vi còn là nguồn thức ăn cho các Hiện tại Việt Nam đang
sinh vật độc hại, nguy nhiễm sinh vật đất sinh sôi và phát sử dụng phân bón vô cơ dạng
nguồn nước. Hiện nay, nhiều triển. Chất hữu cơ trong đất phân đơn N, P2O5, K2O hoặc
người cho rằng chỉ có phân luôn thay đổi, rất cần phải bổ NPK phối trộn cơ học hoặc
đạm vô cơ mới là nguồn tích sung để bảo vệ độ phì nhiêu phân bón phức hợp; hiệu
lũy nitrat trong nông sản. đất. suất sử dụng phân bón này
Thực ra, nitrat có thể tạo ra từ Về Phân bón hữu cơ có thấp (trung bình chỉ 45-50%
hữu cơ của đất, phân chuồng, từ 05 nguồn chính. Đó là: với phân đạm; 35-40% với
từ phế phụ phẩm nông nghiệp phân lân bao gồm cả hiệu lực
- Phân hữu cơ sản xuất tồn dư và 55-60% với phân
trong việc bón phân hữu cơ
công nghiệp, gồm hữu cơ kali). Như vậy, chúng ta mất
trong điều kiện nhiệt độ cao,
sinh học, hữu cơ vi sinh, hữu đi lượng phân bón vô cơ sử
lượng mưa lớn.
cơ khoáng (nếu có yếu tố N, dụng, tổn thất về kinh tế còn
Phân bón là một trong P, K,...). gây ô nhiễm môi trường và
những biện pháp kỹ thuật rất tăng phát thải nhà kính. Xu
- Phân chuồng do nông
quan trọng trong thâm canh, thế hôm nay là sử dụng phân
dân, trang trại tự ủ dạng
tăng năng suất cây trồng. bón vô cơ chậm tan (slow
compost.
Ở các nước phát triển, phân release fertilizer_SRF), phân
hóa học được sản xuất nhiều - Phân bắc và nước tiểu. bón có kiểm soát (control
nhưng phân hữu cơ và phân - Phân xanh, tàn dư thực release fertilizer_CRF) và
chuồng rất được chú trọng. vật và phụ phẩm. phân bón mang tính ổn định
3.1. Phân hữu cơ có vai Về chất lượng phân bón (stabilized fertilizer_SF). Sản
trò quan trọng đối với sản hữu cơ: Phân hữu cơ không xuất phân bón thế hệ mới này
xuất nông nghiệp bền vững, chứa các thành phần bổ sung có thể nâng cao hiệu quả sử
góp phần cải thiện độ phì (khoáng, sinh học, vi sinh vật) dụng 15-20%, giảm sử dụng
nhiêu đất, nâng cao hiệu quả chiếm 36,8%; phân bón hữu phân bón 30-35% vừa cải
sử dụng phân bón và tăng cơ khoáng (26%); phân bón thiện thu nhập cho nông dân
năng suất cây trồng. hữu cơ vi sinh (21,6%); phân và bảo vệ môi trường.
Về lý tính của đất, phân hữu cơ sinh học (15,2%); Về đặc điểm cây trồng, dù
hữu cơ cải thiện cấu trúc đất, phân hữu cơ cải tạo đất chiếm được cung cấp từ nguồn nào
tăng đoàn lạp bền và lỗ hổng 0,3%. (phân bón hóa học hay còn

gọi là vô cơ hoặc phân bón Do vậy cung ứng phân bón bón hữu cơ trong tổng sản
hữu cơ) thì chất dinh dưỡng hữu cơ chất lượng tốt cũng phẩm phân bón lên 15% năm
đều phải chuyển về dạng ion/ như phân vô cơ thế hệ mới, 2020; tăng số lượng thước
vô cơ thì cây trồng mới hấp có hiệu quả sử dụng cao là rất bảo vệ thực vật sinh học
phụ được. Chúng ta sản xuất cần thiết. Tháng 6/2020, Thủ trong danh mục thuốc bảo vệ
trồng trọt/canh tác cây trồng tướng Chính phủ ban hành thực vật được phép sử dụng
bằng phương thức thủy canh- Quyết định số 885/QĐ-TTg lên trên 30%.
dung dịch dinh dưỡng được phê duyệt Đề án Phát triển - Đến năm 2030 giá trị
tổ hợp đó gần như 100% chất nông nghiệp hữu cơ giai đoạn sản phẩm trên 01 hecta đất
dinh dưỡng ở dạng vô cơ, sản 2020-2030 nhằm phục vụ trồng trọt và nuôi trông thủy
phẩm tạo ra không an toàn ư? đề án tái cơ cấu ngành nông sản hữu cơ cao gấp 1,5 - 1,8
Thực tiễn sản xuất trồng trọt nghiệp theo hướng hữu cơ lần so với sản xuất phi hữu
các giống lúa lai, ngô lai, lúa nâng cao giá trị gia tăng và cơ.
cao sản, cây lương thực thực phát triển kinh tế bền vững;
phẩm tăng lên trong năm làm thực hiện các chương trình Vậy nền tảng của phát
cho dinh dưỡng có trong đất mục tiêu, giải quyết và phát triển nông nghiệp bền vững
ngày càng suy giảm nhanh huy thế mạnh về nông nghiệp là cân đối phân bón vô cơ-
chóng, khi đó chỉ phân hữu hữu cơ của các vùng miền và hữu cơ. Mục tiêu của sản
cơ không thể cân bằng nhu địa phương. xuất nông nghiệp là tạo ra sản
cầu dinh dưỡng của cây trồng phẩm an toàn, đáp ứng tính đa
và việc sử dụng phân hóa học - Phát triển nông nghiệp dạng của nhu cầu thị trường.
tăng lên như một quy luật tất hữu cơ ở các quy mô, cấp độ Phát triển nông nghiệp hữu
yếu. từ hộ gia đình, tổ hợp tác xã, cơ phải thật sự là một cuộc
doanh nghiệp nhằm tạo ra cách mạng, trong đó thành
Nhiều kết quả nghiên cứu thực phẩm hữu cơ, môi trường phần tham gia từ người dân,
đã chứng minh trên hầu hết an toàn cho người nông dân doanh nghệp, các tổ chức
các loại đất phân bón vô cơ và sản phẩm hàng hóa có giá chuyên gia và nhà nước phải
có mối quan hệ rất chặt với trị gia tăng cao. Mục tiêu đến trở thành một thể thống nhất
phân bón hữu cơ. Bón phân
năm 2005 diện tích nhóm đất trong định hướng kế hoạch,
hữu cơ làm tăng hiệu suất
nông nghiệp sản xuất hữu cơ lộ trình, phương pháp và thực
sử dụng phân đạm 30-40%,
đạt khoảng 1,5% - 2% tổng hành.
phân lân 20-25% và thay thế
nhóm đất nông nghiệp. Diện
được 30-40% phân kali (bón
tích đất trồng trọt hữu cơ đạt
10 tấn/ha). Như vậy, cực đoan TÀI LIỆU THAM
khoảng trên 1% tổng diện
vô cơ hay hữu cơ đều mang KHẢO:
tích đất trồng trọt với các loại
lại hiệu quả tiêu cực về kinh
cây chủ lực: lúa, rau, đậu các - Hóa học hóa hay hữu cơ hóa
tế và môi trường. Theo nhiều nông nghiệp ở Việt Nam, Nguyễn Văn
loại, cây ăn quả, chè, hồ tiêu, Bộ, Hội Khoa học đất. Bài viết Hội nghị
nghiên cứu, tỷ lệ dinh dưỡng “Thúc đẩy sản xuất, sử dụng và nâng cao
cà phê, điều, dừa... chất lượng phân bón hữu cơ” tại Hà Nội
30% từ nguồn phân hữu cơ tháng 8/2019.
và 70% phân vô cơ là tối ưu - Sản xuất và tiêu thụ - Giáo trình Nông hóa của GS. Lê
Văn Căn.
cho phần lớn cây trồng để phân bón hữu cư trong nước - Quyết định Số: 885/QĐ-TTg
vừa đảm bảo tăng năng suất, đạt 3 triệu tấn vào năm 2020 ngày 23/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ
về việc phê duyệt Đề án phát triển nông
chất lượng vừa góp phần ổn và tăng dần trong các năm nghiệp hữu cơ giai đoạn 2020 - 2030.
định độ phì nhiêu của đất. tiếp theo, tăng sản phẩm phân

CÁC BÀI THUỐC DÂN GIAN

CHỮA ĐAU LƯNG
1. Cây Đinh lăng tiêu sưng giúp điều hòa khí huyết, cải thiện
Các nghiên cứu của Y học hiện đại chỉ chức năng vận động của hệ cơ xương khớp
ra, trong thành phần của cây đinh lăng có và thần kinh hiệu quả.
chứa Saponin, hoạt chất có công dụng tương Thực hiện bài thuốc chữa đau lưng từ
đương như axit amin thiết yếu rất tốt cho gừng như sau:
sức khỏe. Việc sử dụng cây đinh lăng chứa
l Chuẩn bị nguyên liệu: 1-2 củ gừng tươi
saponin cải thiện các cơn đau nhức vùng
to, 100ml rượu trắng và 1 bình thủy tinh.
lưng, phục hồi cột sống lưng hiệu quả.
l Rửa sạch gừng, sau đó đập dập.
Thực hiện bài thuốc chữa đau lưng bằng
cây đinh lăng như sau: l Cho gừng đã đập dập vào bình thủy
tinh sạch đã chuẩn bị.
l Chuẩn bị nguyên liệu: 300g lá đinh
lăng, 300ml nước lọc. l Tiếp tục đổ rượu lên trên gừng, đậy kín
nắp.
l Rửa sạch lá đinh lăng với nước sạch
l Ngâm lá đinh lăng với nước muối pha l Sau 3 ngày có thể lấy ra xoa bóp vào
loãng để loại bỏ được tối đa cặn bã trên lá, vùng lưng bị đau nhức.
sau đó vớt ra rổ và để ráo nước. lThuốc phát huy hiệu quả tốt nhất khi sử
lTiếp tục cho lá vào nồi, đổ thêm 300ml dụng vào buổi tối trước khi đi ngủ.
nước lọc đã chuẩn bị. 3. Cây Đại tướng quân
l Đun sôi trên bếp khoảng 15-20 phút, Theo Đông y, cây đại tướng quân hay
kiểm tra lượng nước còn ½ so với ban đầu còn được gọi là cây náng là loại cây có tính
thì tắt bếp. mát, vị cay và có độc. Loại cây này có công
l Chia lượng thuốc thu được thành 2 dụng tốt trong việc giảm các triệu chứng đau
phần bằng nhau, sau đó uống 2 lần sáng – tối nhức xương khớp, điều trị rối loạn tiêu hóa,
trong ngày. trĩ,... Thực hiện bài thuốc này như sau:
l Duy trì uống trong khoảng 15 ngày để l Chuẩn bị nguyên liệu: 3-5 lá đại tướng
thuốc đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất. quân, bồ công anh, cây ngũ trảo, rượu trắng,
muối hạt.
2. Gừng
lRửa sạch các loại nguyên liệu trên, sau
Loại gia vị quen thuộc trong bữa ăn hàng
đó vớt ra rổ và để ráo nước.
ngày của người bệnh có thể giúp xua tan các
cơn đau rất hiệu quả. Theo các bác sĩ, trong l Cho tất cả dược liệu vào cối giã nát
gừng có thành phần hoạt tính kháng viêm, cùng lúc với 1 thìa muối.

l Cho thêm rượu trắng vào trộn cùng. l Ngâm gạo trong khoảng 6 tiếng, sau đó
l Dùng hỗn hợp trên đắp vào vùng lưng
vớt ra để ráo.
bị đau nhức. lCho gạo vào máy xay, thêm một chút
4. Hạt gấc nước và xay nhuyễn.
Hạt gấc là loại dược liệu chữa đau nhức l Đổ gạo đã xay ra nồi và đun sôi trên
xương khớp phổ biến trong Đông y. Loại lửa nhỏ.
thảo dược này có vị đắng, tính ôn có thể giảm l Vừa đun vừa khuấy đều đến khi đặc lại.
sưng viêm và lở loét. Nghiên cứu Y học hiện
đại cũng chỉ ra công dụng của hạt gấc với các l Đổ sữa vào khuấy đều cùng nếp cẩm.
bệnh lý cột sống. l Thêm đường và mật ong để dễ ăn hơn.
Thực hiện bài thuốc chữa đau lưng bằng l Bảo quản trong tủ lạnh để sử dụng
hạt gấc như sau:
trong vài ngày.
l Chuẩn bị nguyên liệu: 300g hạt gấc
6. Bắp chuối
chín, 200ml rượu trắng và 1 bình thủy tinh.
Hàm lượng hoạt chất giảm đau trong bắp
lHạt gấc rửa sạch, loại bỏ lớp màng bên
ngoài. chuối rất cao. Do vậy, người bệnh có thể sử
dụng để giảm đau cột sống hiệu quả. Thực
lĐem nướng xém hạt gấc, sau đó đập bỏ hiện bài thuốc này như sau:
phần vỏ cứng màu đen bên ngoài.
l Chuẩn bị nguyên liệu: 1 bắp chuối, 1
l Nhân hạt gấc cho và cối giã nát.
quả chanh, rau thơm, lạc và đường.
l Đổ nhân hạt gấc đã giã vào bình thủy
lThái mỏng hoa chuối và bỏ ngâm với
tinh, sau đó cho rượu vào bình.
nước muối loãng.
l Ngâm nhân hạt gấc và rượu trong
khoảng 1 tuần thì lấy ra sử dụng. l Rửa sạch hoa chuối sau đó vớt ra rổ để
ráo nước.
l Xoa trực tiếp rượu gấc vào khu vực
lưng bị đau nhức. l Cho lạc đã rang chín và giã nhỏ.
lDuy trì thực hiện 1 tháng để giảm các lCho lạc, rau thơm, vắt chanh và cho
cơn đau tức thời. đường vào hoa chuối và trộn đều.
5. Gạo nếp cẩm l Cho hoa chuối ra đĩa và thưởng thức
Gạo nếp cẩm giúp người bệnh tăng Bài thuốc Nam dân gian chữa đau lưng
cường tuần hoàn máu, bổ huyết và giảm hoa chuối có thể sử dụng làm món ăn hàng
đau hiệu quả. Thành phần Protein, chất xơ, ngày. Mỗi tuần, người bệnh có thể sử dụng
chất béo trong gạo giúp sụn khớp và gân cốt từ 2-3 lần.
người bệnh khỏe mạnh hơn. Thực hiện bài
thuốc này như sau: 7. Đậu bắp
l Chuẩn bị nguyên liệu: 1kg gạo nếp Trong đậu bắp có các thành phần chất
cẩm, 300ml sữa tươi không đường, 100ml dinh dưỡng như sắt, kẽm, vitamin A – B1 –
mật ong. B6 – C,… Đây đều là hoạt chất giúp tái tạo tế

bào và giảm đau an toàn. Thực hiện bài thuốc Cây thường được sử dụng trong điều trị các
chữa đau lưng bằng đậu bắp như sau: loại bệnh xương khớp trong đó có đau cột
l Chuẩn bị: 500g đậu bắp. sống lưng. Thực hiện bài thuốc như sau:
l Rửa sạch đậu bắp, vớt ra rổ để ráo nước. lChuẩn bị nguyên liệu: 200g lá cúc tấn,
l Thái đậu bắp thành từng khúc ngắn, 200 ml rượu trắng và 1 tấm vải sạch.
sau đó đổ tất cả đậu đã thái vào bát/chậu, tiếp l Rửa sạch là cúc tần, vớt ra rổ để ráo
tục đổ ngập nước. nước.
l Để ngâm đậu bắp ngoài trời qua đêm. l Giã nát cúc tần, sau đó cho vào chảo
l Lọc lấy nước đậu ngâm uống vào sáng để sao nóng.
sớm hôm sau.
l Cho thêm một chút rượu trắng tiếp tục
l Duy trì thực hiện bài thuốc khoảng 2 đảo thêm 3 phút.
tháng để có được chuyển biến tốt nhất.
lĐổ hỗn hợp ra tấm vải đã chuẩn bị,
8. Lá nhàu
chườm trực tiếp lên vị trí lưng bị đau.
Nhàu là thảo dược được sử dụng để trị
l Duy trì thực hiện 20 phút, 2 lần/ngày
mụn nhọt, sưng, tấy và có công dụng giảm
đau hiệu quả. Thực hiện bài thuốc chữa đau để có hiệu quả tốt nhất.
lưng từ lá nhàu như sau: 10. Lá trầu không
l Chuẩn bị: 400g lá nhàu. l Chuẩn bị nguyên liệu: Lá trầu không
l Rửa sạch lá nhàu, sau đó vớt ra để ráo tươi (hoạt chất Tanin và tinh dầu trầu không
nước. giúp giảm đau cột sống và cơ xương khớp
l Thái nhỏ lá nhàu, tiếp tục cho vào chảo cho người bệnh).
để sao vàng. l Rửa sạch lá trầu, sau đó để ráo nước.
lCho lá nhàu để sao vàng vào nồi, đổ l Hơ lá trầu trên lửa, đến khi nóng thì
thêm 500ml nước đun trong 20 phút.
đắp lên vùng lưng đau nhức.
lTắt bếp và chia lượng nước thuốc thu
được thành 3 phần để uống. lDuy trì áp dụng từ 15 -20 ngày để đạt
được kết quả tốt nhất.
9. Lá cúc tần
Sưu tầm (Nguồn: http://soytetuyenquang.gov.
Cúc tần có vị đắng, tính ấm, mùi thơm. vn/bai-thuoc-chua-dau-lung)

TIN TÖÙC
Mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp phát triển

nông nghiệp hữu cơ giai đoạn 2020 - 2030
(Theo quyết định Số: 885/QĐ-TTg ngày 23/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ
về việc phê duyệt Đề án phát triển nông nghiệp hữu cơ giai đoạn 2020 - 2030)
I. MỤC TIÊU sản có giá trị kinh tế: tôm nước lợ, tôm càng
1. Mục tiêu tổng quát xanh, các loài thủy sản bản địa...
- Diện tích sản xuất muối dinh dưỡng
Phát triển nền nông nghiệp hữu cơ có giá
hữu cơ đạt khoảng 5 - 10% tổng diện tích sản
trị gia tăng cao, bền vững, thân thiện với môi
xuất muối dinh dưỡng.
trường sinh thái, gắn với kinh tế nông nghiệp
tuần hoàn phục vụ tiêu dùng trong nước và - Đối với sản phẩm dược liệu và lâm sản
xuất khẩu. Sản phẩm nông nghiệp hữu cơ ngoài gỗ từ tự nhiên, tỷ lệ sản lượng hữu cơ
được chứng nhận phù hợp với tiêu chuẩn trên tổng sản lượng đạt khoảng 90 - 95%,
nông nghiệp hữu cơ của khu vực và thế giới; đối với hình thức thâm canh (sử dụng môi
đưa Việt Nam trở thành quốc gia có trình độ trường rừng để sản xuất) tỷ lệ sản lượng hữu
sản xuất nông nghiệp hữu cơ ngang bằng các cơ trên tổng sản lượng đạt khoảng 75 - 80%.
nước tiên tiến trên thế giới. - Nâng cao hiệu quả của sản xuất hữu cơ
2. Mục tiêu cụ thể trên một đơn vị diện tích; giá trị sản phẩm
trên 01 ha đất trồng trọt và nuôi trồng thủy
a) Đến năm 2025 sản hữu cơ cao gấp 1,3 - 1,5 lần so với sản
- Diện tích nhóm đất nông nghiệp sản xuất phi hữu cơ.
xuất hữu cơ đạt khoảng 1,5-2% tổng diện - Sản xuất và tiêu thụ phân bón hữu cơ
tích nhóm đất nông nghiệp. trong nước đạt 3 triệu tấn vào năm 2020 và
- Diện tích đất trồng trọt hữu cơ đạt tăng dần trong các năm tiếp theo, tăng tỷ lệ
khoảng trên 1% tổng diện tích đất trồng trọt sản phẩm phân bón hữu cơ trong tổng sản
với các cây trồng chủ lực: Lúa, rau đậu các phẩm phân bón lên 15% năm 2025; tăng số
loại, cây ăn quả, chè, hồ tiêu, cà phê, điều, lượng thuốc bảo vệ thực vật sinh học trong
dừa... danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép
sử dụng lên trên 30%.
- Tỷ lệ sản phẩm chăn nuôi hữu cơ đạt
khoảng 1 - 2% tính trên tổng sản phẩm chăn b) Đến năm 2030
nuôi sản xuất trong nước. Các sản phẩm chăn - Diện tích nhóm đất nông nghiệp sản
nuôi được chứng nhận hữu cơ theo tiềm năng xuất hữu cơ đạt khoảng 2,5 - 3% tổng diện
thế mạnh được ưu tiên: Sữa, sản phẩm mật tích nhóm đất nông nghiệp.
ong, sản phẩm yến sào, thịt gia súc gia cầm...
- Diện tích đất trồng trọt hữu cơ đạt
- Diện tích nuôi trồng thủy sản hữu cơ khoảng trên 2% tổng diện tích đất trồng trọt
đạt khoảng 0,5-1,5% tổng diện tích nuôi với các cây trồng chủ lực: lúa, rau đậu các loại,
trồng thủy sản, trong đó một số loài thủy đặc cây ăn quả, chè, hồ tiêu, cà phê, điều, dừa...

TIN TÖÙC
- Tỷ lệ sản phẩm chăn nuôi hữu cơ đạt a) Vùng trồng trọt hữu cơ
khoảng 2-3% tính trên tổng sản phẩm chăn Xác định được các vùng sản xuất hữu cơ
nuôi sản xuất trong nước. Các sản phẩm chăn
phù hợp với các sản phẩm chủ lực như lúa,
nuôi được chứng nhận hữu cơ bao gồm: Sữa,
rau đậu các loại, cây ăn quả, chè, hồ tiêu, cà
sản phẩm mật ong, sản phẩm yến sào, thịt gia
phê, dừa, điều... cần có kế hoạch chuyển đổi
súc gia cầm...
các vùng đang sản xuất các sản phẩm chủ lực
- Diện tích nuôi trồng thủy sản hữu cơ này sang sản xuất hữu cơ.
đạt khoảng 1,5 - 3% tổng diện tích nuôi trồng
- Vùng lúa hữu cơ: Diện tích gieo trồng
thủy sản, trong đó một số loài thủy đặc sản
khoảng 50 - 70 nghìn ha năm 2025 và khoảng
có giá trị kinh tế: Tôm nước lợ, tôm càng
100 - 150 nghìn ha năm 2030.
xanh, các loài thủy sản bản địa...
- Diện tích sản xuất muối dinh dưỡng - Vùng rau đậu hữu cơ: Diện tích gieo
hữu cơ đạt khoảng trên 10% tổng diện tích trồng đạt khoảng 10 nghìn ha năm 2025 và
sản xuất muối dinh dưỡng. trên 20 nghìn ha năm 2030.
- Đối với sản phẩm dược liệu và lâm sản - Vùng cây ăn quả các loại hữu cơ: Diện
ngoài gỗ từ tự nhiên, tỷ lệ sản lượng hữu cơ tích trồng đạt khoảng 10 - 12 nghìn ha năm
trên tổng sản lượng đạt khoảng 95 - 98%, 2025 và khoảng 20 - 25 nghìn ha năm 2030.
đối với hình thức thâm canh (sử dụng môi - Vùng chè hữu cơ: Diện tích trồng đến
trường rừng để sản xuất) tỷ lệ sản lượng hữu năm 2025 đạt khoảng 1,5 - 2 nghìn ha, năm
cơ trên tổng sản lượng đạt khoảng 80 - 85%. 2030 khoảng 3 - 5 nghìn ha.
- Giá trị sản phẩm trên 01 ha đất trồng - Vùng hồ tiêu hữu cơ: Diện tích hồng
trọt và nuôi trồng thủy sản hữu cơ cao gấp đến năm 2025 đạt khoảng 1,5 - 2 nghìn ha,
1,5 -1,8 lần so với sản xuất phi hữu cơ. năm 2030 đạt khoảng 3 - 4 nghìn ha.
II. NHIỆM VỤ - Vùng cà phê hữu cơ: Diện tích hồng đạt
1. Phát triển các vùng sản xuất nông khoảng 6 - 8 nghìn ha năm 2025 và khoảng
nghiệp hữu cơ tập trung và các sản phẩm 12 - 15 nghìn ha năm 2030
hữu cơ chủ lực - Vùng điều hữu cơ: Diện tích trồng đến
Ưu tiên sử dụng các vùng có điều kiện năm 2025 đạt khoảng 1 - 1,5 nghìn ha, năm
đất đai, khí hậu thuận lợi cho từng đối tượng 2030 đạt khoảng 2 - 3 nghìn ha.
cây trồng, vật nuôi để sản xuất hữu cơ; ưu
- Ngoài ra còn các vùng cây trồng hữu cơ
tiên lựa chọn loại cây trồng, vật nuôi và
tập trung khác như vùng dừa hữu cơ khoảng
giống cây trồng, vật nuôi thích ứng tốt với
2-4 nghìn ha, vùng ca cao hữu cơ tập trung
điều kiện thổ nhưỡng, chống chịu sâu bệnh
khoảng 100 ha...
và có thị trường tiêu thụ sản phẩm hữu cơ.
b) Vùng chăn nuôi hữu cơ
Hình thành vùng sản xuất các sản phẩm
bản địa, đặc trưng có tiềm năng để xây dựng Xây dựng các vùng chăn nuôi hữu cơ với
nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý sản phẩm để đầu tư các sản phẩm chủ lực như: Sữa, sản phẩm
sản xuất hữu cơ. mật ong, sản phẩm yến, thịt gia súc gia cầm...

TIN TÖÙC
riêng vùng chăn nuôi trâu, bò hữu cơ gắn với 2. Phát triển đa dạng các hình thức tổ
vùng đồng cỏ, vùng trồng trọt sản xuất thức chức sản xuất sản phẩm hữu cơ
ăn thô xanh hữu cơ. - Xây dựng các mô hình liên kết theo
- Vùng chăn nuôi trâu, bò hữu cơ: Đàn chuỗi giá trị giữa các doanh nghiệp, hợp tác
trâu, bò đến năm 2025 đạt khoảng 100 - 150 xã sản xuất, chế biến, kinh doanh các sản
nghìn con và đến năm 2030 đạt khoảng 160 - phẩm hữu cơ tại các vùng sản xuất tập trung
180 nghìn con, trong đó bò sữa khoảng 10-15 tạo ra hàng hóa quy mô lớn đối với các sản
nghìn con năm 2025 và khoảng 20 - 30 nghìn phẩm chủ lực.
con năm 2030. - Khuyến khích các hình thức sản xuất
- Vùng chăn nuôi lợn hữu cơ: Đàn lợn quy mô hợp tác xã, doanh nghiệp, tổ hợp tác
đạt khoảng 250 - 400 nghìn con năm 2025 và sản xuất các sản phẩm đặc sản bản địa, sản
khoảng 600 - 800 nghìn con năm 2030. phẩm khai thác từ tự nhiên có giá trị gia tăng
cao và giá trị truyền thống.
- Vùng chăn nuôi gia cầm hữu cơ: Đàn
- Đẩy mạnh phong trào xây dựng vườn
gia cầm đạt khoảng 5 - 8 triệu con năm 2025
cây hữu cơ gắn với thu gom rác thải, làm
và khoảng 9 - 12 triệu con năm 2030, trong
phân hữu cơ, xây dựng môi trường xanh,
đó đàn gà hữu cơ khoảng 9 - 10 triệu con.
sạch, đẹp ở các xã nông thôn mới.
- Vùng nuôi ong hữu cơ: Sản lượng mật
3. Nghiên cứu phát triển và ứng dụng
ong hữu cơ khoảng 5 - 8 nghìn tấn.
công nghệ trong nông nghiệp hữu cơ
c) Vùng nuôi trồng thủy sản hữu cơ - Xây dựng và hoàn thiện quy trình kỹ
Xây dựng các vùng nuôi trồng thủy sản thuật theo hướng ứng dụng công nghệ cao
hữu cơ với các sản phẩm chủ lực như tôm kết hợp với phát huy kiến thức bản địa, sản
nước lợ, tôm càng xanh, các loài thủy sản xuất hữu cơ gắn với chuỗi giá trị cho các sản
bản địa... Phát triển vùng nuôi trồng thủy sản phẩm chủ lực nhằm nâng cao năng suất, chất
hữu cơ gắn với thị trường trong nước, xuất lượng, giảm chi phí đầu vào, giảm phát thải
khẩu. Vùng nuôi trồng thủy sản hữu cơ tập khí nhà kính.
trung với diện tích mặt nước nuôi trồng thủy - Nghiên cứu phát triển và ứng dụng các
sản hữu cơ đạt khoảng 60 - 80 nghìn ha. chế phẩm sinh học, phân hữu cơ sinh học,
d) Vùng sản xuất muối dinh dưỡng tác nhân phòng trừ sinh học nhằm nâng cao
hữu cơ năng suất, chất lượng sản phẩm, thay thế
kháng sinh trong chăn nuôi, nuôi trồng thủy
Vùng sản xuất muối dinh dưỡng hữu cơ sản; các chế phẩm sinh học xử lý môi trường
đạt khoảng 1,7 - 2 nghìn ha. nông nghiệp.
đ) Vùng sản xuất, khai thác sản phẩm - Nghiên cứu, đánh giá thực trạng độ phì
từ tự nhiên nhiêu đất, nhu cầu dinh dưỡng cho các cây
Xây dựng và phát triển vùng sản xuất trồng chủ lực phục vụ sản xuất nông nghiệp
hữu cơ được chứng nhận từ các vùng sản hữu cơ bền vững.
xuất, khai thác sản phẩm tự nhiên (rừng tự - Bảo tồn, phục tráng, khai thác, phát
nhiên, ao hồ, sông suối tự nhiên). triển và xây dựng chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu

TIN TÖÙC
tập thể cho các giống cây trồng, vật nuôi bản - Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực
địa, đặc hữu, có lợi thế so sánh và giá trị kinh cho sản xuất hữu cơ, tăng cường công tác đào
tế cao. tạo chuyên gia chuyên sâu về nông nghiệp
- Nghiên cứu và phát triển sản phẩm hữu cơ (ở cả trung ương và địa phương);
nông nghiệp hữu cơ chất lượng cao và giá trị nâng cao chất lượng đào tạo, thành lập cơ sở
sinh học đặc thù, đảm bảo tính cạnh tranh và đào tạo chuyên sâu về nông nghiệp hữu cơ
đáp ứng nhu cầu bảo vệ sức khỏe của người được cơ quan quản lý nhà nước chỉ định.
dân. 5. Phát triển các tổ chức chứng nhận,
- Nghiên cứu chọn tạo các giống cây hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn
trồng, vật nuôi có năng suất, chất lượng, đặc và quy trình kỹ thuật
biệt kháng sâu bệnh, phù hợp với sản xuất - Hỗ trợ, tạo điều kiện để thành lập và
hữu cơ; nghiên cứu, phát triển và sử dụng phát triển các tổ chức chứng nhận sản phẩm
con giống, vật tư đầu vào hữu cơ trong nuôi nông nghiệp hữu cơ phù hợp với tiêu chuẩn
trồng thủy sản. Việt Nam.
- Triển khai thí điểm các mô hình sản - Từng bước hình thành hệ thống tổ chức
xuất nông nghiệp hữu cơ (trồng trọt, nuôi chứng nhận của Việt Nam được thừa nhận
trồng thủy sản, chăn nuôi, dược liệu và bởi các quốc gia nhập khẩu, tổ chức chứng
muối) gắn với chuỗi giá trị cho một số sản nhận quốc tế.
phẩm chủ lực, đặc sản có lợi thế của các địa - Các tổ chức chứng nhận sản phẩm nông
phương và mô hình nghiên cứu ứng dụng nghiệp hữu cơ của Việt Nam phải thực hiện
chuyển giao công nghệ sản xuất nông nghiệp đúng và nghiêm túc việc quản lý giám sát các
hữu cơ, chứng nhận sản phẩm đạt tiêu chuẩn tổ chức, cá nhân sản xuất nông nghiệp hữu
hữu cơ tại danh mục kèm theo; từng bước cơ do đơn vị chứng nhận.
nhân rộng mô hình.
- Xây dựng các tiêu chuẩn, quy chuẩn,
4. Đào tạo, tập huấn phát triển nguồn quy trình kỹ thuật phục vụ sản xuất và quản
nhân lực lý nông nghiệp hữu cơ.
- Nâng cao năng lực cho các cán bộ, 6. Tăng cường chế biến, tiêu thụ và
công chức các cấp làm công tác quản lý, xuất khẩu sản phẩm hữu cơ
kiểm tra giám sát các tổ chức chứng nhận và
sản phẩm nông nghiệp hữu cơ. - Ưu tiên chế biến các sản phẩm hữu cơ
bao gồm các món ăn, các loại thực phẩm, đồ
- Nâng cao năng lực chứng nhận sản uống, thuốc dược liệu, mỹ phẩm...để nâng
phẩm hữu cơ cho các tổ chức chứng nhận. cao giá trị gia tăng.
- Đào tạo, tập huấn cho doanh nghiệp, - Xây dựng mô hình liên kết chuỗi giá
người sản xuất, kinh doanh sản phẩm hữu cơ. trị sản phẩm nông nghiệp hữu cơ từ sản xuất
- Tăng cường giáo dục về nông nghiệp đến chế biến, tiêu thụ, ứng dụng công nghệ
hữu cơ cho học sinh phổ thông và sinh viên cao để chế biến sâu, tinh chế tạo ra sản phẩm
các trường dạy nghề, cao đẳng và trường đại nông nghiệp hữu cơ có giá trị cao mang
học thuộc lĩnh vực nông lâm thủy sản. thương hiệu Việt Nam.

TIN TÖÙC
- Hỗ trợ xây dựng thương hiệu, quảng bá - Xây dựng hệ thống phân phối theo
sản phẩm và phát triển thị trường đối với sản chuỗi giá trị từ sản xuất, chế biến gắn với
phẩm nông nghiệp hữu cơ Việt Nam. thị trường tiêu thụ sản phẩm hữu cơ (kết hợp
- Khuyến khích các doanh nghiệp đưa với du lịch, nông nghiệp sinh thái) theo đặc
các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ vào hệ thù vùng miền, qua đó tổng kết bài học thành
thống các siêu thị, cửa hàng tiện ích và chuỗi công để hoàn thiện các quy trình kỹ thuật và
cung ứng sản phẩm an toàn. tập huấn, chuyển giao.
7. Phát triển các vật tư đầu vào phục - Tăng cường sử dụng vật liệu sẵn có, tái
vụ phát triển nông nghiệp hữu cơ sử dụng, khép kín chu trình trong khu vực
sản xuất tạo tiền đề cho sự phát triển nông
- Công bố công khai danh mục các vật nghiệp hữu cơ ổn định (thông qua sử dụng
tư đầu vào đảm bảo tiêu chuẩn nông nghiệp sản phẩm từ trồng trọt làm thức ăn chăn nuôi,
hữu cơ. thủy sản và cung cấp nguyên liệu làm phân
- Xây dựng chính sách khuyến khích sử bón hữu cơ cho trồng trọt).
dụng vật tư đầu vào hữu cơ để sản xuất sản - Xác định các vùng có tiềm năng thế
phẩm hữu cơ trong các lĩnh vực nông lâm mạnh về sản xuất các sản phẩm nông nghiệp
thủy sản. hữu cơ để khuyến khích các doanh nghiệp,
- Đa dạng nguồn sản phẩm làm thức ăn các hợp tác xã và người dân có nhu cầu sản
chăn nuôi, thủy sản hữu cơ như các loại thức xuất sản phẩm nông nghiệp hữu cơ đầu tư
ăn xanh, ủ chua, sấy khô, bột cá... để phát vào sản xuất.
triển chăn nuôi, thủy sản hữu cơ. Phát triển b) Quản lý đầu vào của sản xuất hữu cơ
và sử dụng con giống, vật tư đầu vào hữu cơ
trong nuôi trồng thủy sản. - Quản lý giống cây trồng, vật nuôi và
thủy sản hữu cơ được chứng nhận phù hợp
III. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN với tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ.
1. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi - Quản lý chặt chẽ vật tư đầu vào được
pháp luật về nông nghiệp hữu cơ sử dụng trong sản xuất hữu cơ: Phân bón,
a) Phát triển vùng sản xuất nông nghiệp thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y, chất bảo
hữu cơ tập trung quản, chất phụ gia...
- Các địa phương căn cứ vào lợi thế về - Quản lý nguồn nước sử dụng cho sản
điều kiện sinh thái, sản phẩm có thế mạnh và xuất nông nghiệp hữu cơ: Nước tưới cho cây
thị trường tiêu thụ, xác định các sản phẩm trồng, nước dùng cho vật nuôi, nuôi trồng
nông nghiệp hữu cơ chủ lực, trên cơ sở đó tiến thủy sản...
hành xây dựng đề án phát triển nông nghiệp - Quản lý các quy trình canh tác cây
hữu cơ, đánh giá đất đai, nguồn nước, xây trồng hữu cơ, quy trình chăm sóc vật nuôi và
dựng cơ chế, chính sách hỗ trợ, định hướng thủy sản hữu cơ.
phát triển các vùng sản xuất nông nghiệp hữu
cơ tập trung, kêu gọi các doanh nghiệp, các c) Quản lý sản phẩm nông nghiệp hữu cơ
hợp tác xã và người dân có nhu cầu sản xuất - Các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ Việt
hữu cơ đầu tư vào sản xuất. Nam khi lưu thông trên thị trường phải được

TIN TÖÙC
chứng nhận và có nhãn mác, tem truy xuất - Xây dựng Chương trình khoa học và
nguồn gốc, lôgô sản phẩm tương ứng với tiêu công nghệ phục vụ phát triển nông nghiệp
chuẩn đã được chứng nhận. hữu cơ giai đoạn 2020 - 2030.
- Các cơ quan quản lý nhà nước thực hiện 4. Xây dựng và nhân rộng mô hình
việc kiểm tra giám sát các cơ sở sản xuất, điểm nông nghiệp hữu cơ
kinh doanh sản phẩm hữu cơ và chất lượng - Hỗ trợ, khuyến khích các doanh nghiệp
sản phẩm nông nghiệp hữu cơ theo quy định tư nhân tham gia thành lập các tổ chức chứng
để đảm bảo chất lượng sản phẩm phù hợp với nhận trong nước có uy tín và đầu tư xây dựng
tiêu chuẩn đã được chứng nhận khi lưu thông các mô hình nghiên cứu chuyển giao công
trên thị trường. nghệ sản xuất, chế biến các sản phẩm hữu cơ.
- Thiết lập hệ thống truy xuất nguồn gốc - Xây dựng mô hình khuyến nông về
sản phẩm hữu cơ tại từng công đoạn sản xuất, sản xuất, chế biến gắn với tiêu thụ sản phẩm
chế biến và tiêu thụ. nông nghiệp hữu cơ; hoàn thiện các quy trình
2. Hoàn thiện thể chế, cơ chế chính kỹ thuật, tập huấn, chuyển giao kỹ thuật cho
sách phát triển nông nghiệp hữu cơ nông dân.
- Tiếp tục thực hiện các cơ chế, chính - Xây dựng mô hình nông nghiệp hữu
sách đã có: Thực hiện các cơ chế chính sách cơ theo liên kết chuỗi giá trị khép kín từ sản
đã ban hành về nông nghiệp hữu cơ (thực xuất - chế biến - tiêu thụ sản phẩm hữu cơ và
hiện các khoản 1, 2, 3 Điều 16 và khoản 1, nhân rộng theo các lĩnh vực: trồng trọt, chăn
2, 3, 4, 5 Điều 17 chương VI về chính sách nuôi, lâm nghiệp, thủy sản, muối.
khuyến khích phát triển nông nghiệp hữu cơ - Xây dựng mô hình về đào tạo, nâng cao
theo Nghị định số 109/2018/NĐ-CP ngày 29 chất lượng nguồn nhân lực cho nông nghiệp
tháng 8 năm 2018 của Chính phủ). hữu cơ.
- Hoàn thiện cơ chế chính sách, hệ thống 5. Thông tin tuyên truyền
văn bản pháp luật để khuyến khích các
- Truyền thông nâng cao nhận thức, hiểu
tổ chức, cá nhân đầu tư vào sản xuất nông
biết của cộng đồng về nông nghiệp hữu cơ.
nghiệp hữu cơ.
- Tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn và
- Xây dựng cơ chế chính sách mới, đặc
thực thi các chính sách, pháp luật, các tiêu
biệt là khuyến khích doanh nghiệp đầu tư
chuẩn về nông nghiệp hữu cơ để tạo niềm tin
vào nông nghiệp hữu cơ, tạo điều kiện để các
cho người tiêu dùng trong sử dụng, nâng cao
doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo
nhận thức cho các doanh nghiệp, người sản
đầu tư trong lĩnh vực này.
xuất và nha quản lý về việc tuân thủ nghiêm
3. Thúc đẩy nghiên cứu khoa học và ngặt quy trình sản xuất, giám sát, chứng nhận
chuyển giao công nghệ, hợp tác quốc tế nhằm thúc đẩy phát triển nông nghiệp hữu
- Tăng cường hợp tác quốc tế trong cơ.
nghiên cứu khoa học và ứng dụng chuyển - Hỗ trợ các chiến dịch truyền thông
giao công nghệ phục vụ sản xuất vật tư đầu nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về
vào cho sản xuất nông nghiệp hữu cơ. sản phẩm nông nghiệp hữu cơ.

TIN TÖÙC
THÔNG TIN VỀ HỘI THẢO PHÁT TRIỂN

CÂY XANH ĐÔ THỊ TẠI THÀNH PHỐ PLEIKU
N
hằm đánh giá hiện trạng và đề xuất 260.389 người (năm 2020). Thành phố Pleiku
những giải pháp phát triển cây xanh có 22 đơn vị hành chính cấp xã, phường (14
đô thị trên địa bàn thành phố Pleiku, phường nội thị và 8 xã ngoại thành). Thành
tỉnh Gia Lai; Liên hiệp các Hội Khoa học và phố nằm trong vùng kinh tế động lực của
Kỹ thuật tỉnh Gia Lai đã phối hợp với Ủy ban vùng Tây nguyên, giao thông thuận lợi,
nhân dân thành phố Pleiku cùng tổ chức Hội có tiềm năng phát triển công nghiệp, nông
thảo với chủ đề: “Phát triển cây xanh đô thị nghiệp và phát triển du lịch,...
tại thành phố Pleiku”.
Tuy đã trải qua gần 100 năm nhưng cây
Chủ trì Hội thảo: PGS.TS. Nguyễn xanh trăm tuổi hiện còn lại không nhiều. Một
Danh, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học số con đường thiếu hẳn bóng cây xanh hoặc
và Kỹ thuật tỉnh Gia Lai và ông Nguyễn Hữu trong thành phố còn ít những công viên, hoa
Quế, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố viên. Trước năm 1975, Pleiku được biết đến
Pleiku. Dự Hội thảo có đại diện lãnh đạo các với bạt ngàn Thông xanh. Các con đường có
cơ quan, tổ chức, cá nhân: Ban Dân vận Tỉnh rất nhiều thông cổ thụ. Mỗi khi hoàng hôn
uỷ; Uỷ ban MTTQ Việt Nam tỉnh; các sở, buông xuống, lá thông như rực nắng, óng
ngành; các phòng ban và các xã, phường trên ánh cả một góc phố. Có thể nói, thông đã trở
địa bàn thành phố Pleiku; đặc biệt có sự tham thành nét đẹp văn hóa đặc trưng của Phố núi
dự của các báo cáo viên, chuyên gia: PGS. và đi vào thơ ca. Nhưng hiện nay, do nhiều lý
TS. Chế Đình Lý, nguyên Phó Viện trưởng do mà Thông ở Phố núi Pleiku giảm dần số
Viện Tài nguyên và Môi trường, thành phố lượng. Trước năm 2000, thành phố triển khai
Hồ Chí Minh; TS. Đinh Quang Diệp, Hội trồng cây Bàng, Bằng lăng trên các tuyến
KHKT Lâm nghiệp thành phố Hồ Chí Minh; đường: Trần Hưng Đạo, Trần Phú, Quyết
TS.KTS. Lê Đàm Ngọc Tú, Trường Đại học Tiến, Hùng Vương... Tuy nhiên, không lâu
Xây dựng Miền Trung; Ông Phan Xuân Anh, sau lại thay đổi bởi loại cây này khi lớn lên
Chủ tịch HĐQT Công ty Du Ngoạn Việt. đã phá vỡ kết cấu vỉa hè, mùa lá rụng trơ thân
PGS.TS. Nguyễn Danh trình bày đề dẫn làm mất mỹ quan đường phố. Riêng Bằng
các nội dung cần tập trung, sau đó 5 báo cáo lăng tới mùa hoa nở tím khiến phố trở nên
viên trình bày các tham luận và các đại biểu đẹp hơn nhưng cũng... bẩn hơn khi dưới gốc
có các ý kiến thảo luận tập trung vào những là sâu, rầy, nhựa đen, khiến vẻ đẹp Phố núi
vấn đề sau: bị ảnh hưởng.
Thành phố Pleiku là trung tâm chính trị, Theo báo cáo của phòng Quản lý đô thị
kinh tế, văn hóa, xã hội của tỉnh Gia Lai; có thành phố Pleiku, hiện nay trên địa bàn thành
diện tích tự nhiên 26.076,85 ha, dân số là phố có 237 tuyến đường đã đặt tên do thành

TIN TÖÙC
phố quản lý trong đó có 107 tuyến đường đã còn quá ít, chủng loại chưa phong phú, nhiều
trồng cây xanh với tổng số 14.484 cây xanh khu vực trong thành phố bố trí trồng cây
(cây loại 1: 6.339 cây; cây loại 2: 7.881 cây; xanh chưa theo quy hoạch cụ thể, không ít
cây loại 3: 264 cây). Trong các tuyến đường cây bị khô héo, gãy cành hoặc bị người dân
được điều tra trên địa bàn Thành phố Pleiku tự ý chặt phá làm ảnh hưởng mỹ quan thành
gồm 32 chủng loại. Chiếm đa số là các loài: phố. Không ít tuyến phố trồng mãi vẫn chẳng
Sao đen: 5719 cây(chiếm 9,48%); Dầu rái: thấy cây xanh. Trong khu vực nội ô của TP.
2824 cây (chiếm 19,5% ); Thông: 2661 cây Pleiku diện tích cây xanh trên đầu người chỉ
(chiếm 15,61%); Long não: 1003 cây (chiếm đạt 1,48m2/ người (2018) còn rất thấp so với
6,92%); Bằng lăng: 532 cây (chiếm 3,67%) tiêu chuẩn 10m2/người đối với đô thị loại I.
tập trung các tuyến đường: Trần Hưng Đạo,
Nhằm xây dựng TP. Pleiku theo định
Trần Khánh Dư, Trần Quang Khải, Đinh Tiên
hướng thành phố “Cao nguyên xanh vì sức
Hoàng, Hoàng Hoa Thám, Hùng Vương, Lý
khỏe”, đồng thời gắn với phát triển du lịch
Thái Tổ, Quang Trung, Nguyễn Du... Ngoài
thì vấn đề phát triển cây xanh cũng cần được
ra, trên địa bàn thành phố hiện có 10 hoa
quan tâm.
viên, công viên đang được duy trì chăm sóc
cây xanh, khối lượng: 2.773 cây. Tuy nhiên, PGS.TS.Chế Đình Lý đã đưa ra quan điềm
việc phát triển cây xanh đô thị Pleiku chưa về kinh nghiệm và đề xuất các tiêu chí trong
được quan tâm đúng mức, số lượng cây xanh chọn lựa cây trồng đường phố trong đô thị:
Hình: Cấu trúc các tiêu chí lựa chọn cây trồng cho đường phố đô thị

TIN TÖÙC
Hình: Các yếu tố chi phối đến chọn cây trồng đô thị
Theo TS. Đinh Quang Diệp, Hội KHKT Trong sân vườn nên chọn trồng 5 loài cây
Lâm nghiệp TP.HCM từ các tiêu chí lựa chọn mang ý nghĩa “vạn - đại - sanh - đa - lộc”.
cây trồng có thể đề nghị một số loài cây trồng Vạn là cây Vạn tuế (Cycas revulota)- loài
trong các khu dân cư ở TP. Pleiku như: cây biểu thị cho sự sống lâu. Đại là cây sứ
- Cây Lộc vừng (Barringtonia acutangula) đại (Plumeria rubra) có hoa đẹp dễ chăm sóc.
thuộc họ Lecythidaceae Sanh là cây sanh (Ficus benjamina) - biểu thị
- Cây Lát hoa (Chukrasia tabularis) thuộc cho sự xanh tươi. Đa là cây đa (Ficus elastica)
họ Meliaceae - biểu thị cho sự trường tồn. Lộc là cây lộc
- Cây Giáng hương (Pterocarpus indicus) vừng (Baringtonia acutangula) - loài cây biểu
thuộc họ Fabaceae thị cho sự phát tài đầu năm.
- Cây Bụp lá cò ke (Hibiscus grewiifolius) Về phát triển cây xanh trong các khu công
thuộc họ Malvaceae nghiệp, TS. Đinh Quang Diệp có quan điểm:
- Cây Muồng hoa đào (Cassia javanica) Cảnh quan xanh trong các khu công nghiệp
thuộc họ Fabaceae cần có sự gắn kết hài hoà giữa công trình và
thiên nhiên trong thiết kế cảnh quan; phù hợp
- Các loài Bằng lăng (Lagerstroemia spp)
với môi trường nơi đặt khu công nghiệp, làm
thuộc họ Lythraceae
nổi bật đặc điểm sinh cảnh tự nhiên; Chọn loài
- Các loài Trâm (Syzygium spp) thuộc họ
cây phù hợp với yếu tố quy họạch hạ tầng, kết
Myrtaceae
hợp cây xanh và địa hình tạo thành cụm cảnh
- Cây Long não (Cinnamomum camphora) quan phong phú,... Do đó, cần chọn cây có
thuộc họ Lauraceae bóng mát, lá có khả năng hấp thu khí ô nhiễm,
- Cây Vàng tâm (Magnolia fordiana) có khả năng hạn chế các chất độc khác do sự
thuộc họ Magnoliaceae hấp thụ hay ngăn cản bởi hệ lá, bề mặt đất
- Cây nhãn (Dimocarpus longan) thuộc trồng cây đối với các chất như SO2, chì, các
họ Meliaceae monoait carbon, ozôn..., các hạt bụi mù khói
- Chuông đài (Bretschneidera sinensis) công nghiệp nhằm ngăn cản các chất độc di
thuộc họ Akaniaceae chuyển đi xa gây mưa acid ở các vùng ven và

TIN TÖÙC
vùng xa hơn. Đặc biệt, cần chọn những loài kiến trúc, tạo dấu ấn mà còn mang tính hiệu
cây lá có lông để có thể hấp thu và giữ các quả. Đặc biệt, hệ thống cây xanh đô thị cần
hạt bụi, có cành nhánh dễ rung động nhiều để có sự đa dạng về chủng loại, tán cây, loài hoa,
làm giảm tiếng ồn và thanh lọc môi trường màu sắc,...song đối với cây xanh đường phố
không khí trong KCN; đồng thời đáp ứng yêu nên ưu tiên chọn những loài cây bản địa để
cầu xanh, sạch, đẹp và an toàn. Từ đó, đề xuất tạo điểm nhấn cho từng con đường, khu phố
một số loài cây trồng trong khu công nghiệp và thành phố: Kơ nia, Pơ lang, Thông, Thiên
như: Tầng cây gỗ: Long não, các loài Giổi, tuế, Vạn tuế, Bằng lăng, Lộc vừng, Móng
Thông 3 lá, Tùng bách tán, Chiêu liêu, Lõi bò,... thích hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí
thọ,...; Tầng cây bụi: Trâm ổi, Mỏ két, các loài hậu và gần gủi với công trình và người dân
Cô tông, Dong rừng, Đại tướng quân, Hàm địa phương. Cần quy hoạch Vườn thực vật để
tiếu,...; Dây leo: Dây Thằn lằn, Dây đăng tiêu, thu thập cây bản địa và nhập ngoại kết hợp
Dây Cát đằng, Dây Rạng đông,... phát triển du lịch và học tập; tăng cường Công
Theo quan điểm của PGS.TS. Nguyễn viên và Vườn hoa để tăng không gian xanh
Danh: Cây xanh hai bên đường phố có thể (Thường người dân đi bộ khoảng 15 phút là
giảm lượng bụi trong không khí đối với những đến được Công viên hoặc Vườn hoa).
tầng trên của nhà cao tầng từ 30 - 60%, ngăn Việc xây dựng hệ thống mảng xanh đóng
cản tiếng ồn; góp phần vào sự đa dạng sinh góp tích cực cho việc chống hạn hán và lũ cục
học; làm giảm thiểu khí nhà kính, làm giảm bộ là rất cần thiết trong phát triển đô thị. Theo
phản xạ bức xạ mặt trời ra xung quanh, góp quan điểm của TS.KTS. Lê Đàm Ngọc Tú:
phần điều tiết tiểu khí hậu, v.v... Trung bình Sử dụng hạ tầng xanh đã và đang là một xu
1 ha rừng hay vườn cây rậm rạp có thể hấp hướng phát triển nổi bật trong quy hoạch và
thụ 1.000kg CO2 và thải ra 730 kg O2 mỗi thiết kế cảnh quan thích ứng với biến đổi khí
ngày. Như vậy, mỗi người dân đô thị cần diện hậu, đặc biệt thích hợp cho các vùng bị nguy
tích khoảng 10m2 cây xanh hoặc 25m2 thảm cơ lũ lụt và hạn hán.
cỏ để đảm bảo không khí trong lành cho cuộc Theo EPA (Tổ chức Bảo vệ Môi trường
sống. Bởi vậy chúng ta cần phải nghiên cứu Hoa Kỳ): “Hạ tầng xanh là một loạt các giải
về cây xanh và quy hoạch cây xanh, không pháp sử dụng cây cối, hệ thống đất đai, lát sàn
chỉ đạt tỷ lệ xanh/người trên mức tối thiểu, có thể thấm nước ở các bề mặt hoặc vật liệu
mà đảm bảo lựa chọn loài cây phù hợp với nền dễ thấm nước, thu hoạch hoặc tái sử dụng
sinh thái (Khí hậu, thổ những), điều kiện tự nước mưa, hoặc cảnh quan để tồn trữ, thấm
nhiên (Độ cao, độ vĩ, độ dốc), truyền thống hoặc làm bốc hơi nước mưa và giảm dòng
(Văn hóa địa phương), đáp ứng mục tiêu và an chảy vào hệ thống thoát nước mưa hoặc vào
toàn cho khu vực trồng cây. Để thực hiện thì nước mặt”. Hạ tầng xanh cũng bao gồm bảo
cần chú ý làm tốt công tác quy hoạch tổng thể tồn không gian mở hoặc giảm vật liệu bề mặt
và cụ thể cho từng khu phố, con đường, khu không thấm tại các vị trí thích hợp để giảm
công nghiệp,công sở, dân cư, trường học,... dòng chảy nước mưa và duy trì khả năng thấm
đảm bảo phù hợp với môi trường công việc và nước của đất. Giải pháp hạ tầng xanh được
hướng đến sự phát triển bền vững của thành thực hiện dựa trên 4 nguyên tắc cơ bản: (1)
phố hiện đại mà vẫn giữ bản sắc riêng. Xử lý nước mưa như là một tài nguyên; (2)
Hệ thống cây xanh không chỉ đẹp, thân Bảo tồn, lưu giữ, và tái tạo các yếu tố cảnh
thiện với con người, hài hòa với các công trình quan tự nhiên; (3) Giảm thiểu ảnh hưởng của

TIN TÖÙC
vật liệu bề mặt không thẩm thấu; (4) Thực Nâng cao vai trò của người dân: Tuyên
hiện các biện pháp kiểm soát nước mưa dựa truyền nâng cao nhận thức của cộng đồng về
vào hệ thống tự nhiên để quản lý dòng chảy. vai trò của cây xanh đối với môi trường sống
Mặc dù đã có sự quan tâm trong việc phát con người. Nâng cao ý thức trách nhiệm của
triển mảng xanh, làm đẹp thêm cảnh quan cộng đồng trong việc quản lý bảo vệ phát triển
trong khu vực thành phố, tuy nhiên, việc phát cây xanh.
triển cây xanh của thành phố Pleiku nói riêng Cơ chế đối với đơn vị nhà thầu, thi công
và Gia Lai nói chung thời gian qua không trồng và chăm sóc: Tạo cơ chế mở tăng tính
tránh khỏi những bất cập nhất định: cạnh tranh trong việc thi công trồng, duy trì
* Quy hoạch hạ tầng thành phố còn chưa chăm sóc cây xanh.
đồng bộ, hệ thống cây xanh, điện, cấp nước, Vấn đề quy hoạch: Quy hoạch hạ tầng đô
cáp quang còn chồng chéo dẫn tới mất mỹ thị gắn liền với quy hoạch cây xanh, khuôn
quan và nguy hiểm mùa mưa bảo. Lề đường viên hoa cảnh, luôn đi trước 1 bước và có tầm
nhỏ, bê tông hoá kèm với hệ thống nước thải nhìn dài hạn. Chú trọng vào quy hoạch và
nằm trên lề đường đã làm hạn chế diện tích thiết kế cây xanh đô thị, chú trọng các công
dinh dưỡng và không gian sinh trưởng của viên văn hóa mang tính chất văn hóa riêng của
cây xanh dẫn tới nhiều tuyến đường khó bố trí địa phương.
cây xanh và việc trồng cây xanh không hiệu Giải pháp khoa học kỹ thuật: Xây dựng
quả. quy trình trồng và chăm sóc cây xanh phù hợp
với điều kiện lập địa, điều kiện khí hậu tại địa
* Trong việc chọn lựa cây xanh để trồng:
phương. Hoàn chỉnh các tiêu chí chọn loài cây
Chưa nghiên cứu kĩ những đặc điểm sinh vật
xanh đường phố tại địa bàn tỉnh.
học của cây. Tình trạng bó vỉa, mang giầy cho
cây làm phá vỡ kết cấu vỉa hè. Cây xanh được Phát huy nguồn lực của cộng đồng - Xã
bố trí theo một hoặc hai hàng nhưng còn chưa hội hóa: Phát huy vai trò quản lý của Nhà
đồng nhất về chủng loại và không đồng đều nước, kêu gọi xã hội hóa phát triển cây xanh
về kích thước nên chưa tạo nên nét nổi bật cho bằng sự hỗ trợ từ nguồn lực đóng góp của các
tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân. Có thể kêu gọi
các tuyến đường. Phạm vi phần vỉa hè nhỏ
các doanh nghiệp đầu tư vào các công viên,
nên khi bố trí phần điện, nước thì không còn
đường phố và nhận lại phần dụy trì chăm sóc
không gian để trồng cây xanh, vì vậy một số
hàng năm.
tuyến đường vẫn trồng dưới đường dây điện
(ví dụ: Đường Cách Mạng Tháng Tám,...). Phát triển cây xanh đường phố gắn liền
với các chương trình khác: Nên lồng ghép
* Việc cải tạo hoa viên, công viên có nhiều
chương trình phát triển cây xanh đô thị với các
giai đoạn đầu tư dẫn đến việc trồng cây xanh chương trình khác của Chính phủ như Chương
vẫn chưa đồng bộ. Khâu chăm sóc cây xanh trình 1 tỷ cây xanh, các chương trình phát triển
sau khi trồng: khó khăn về kinh phí trong việc nông thôn, hỗ trợ đồng bào thiểu số,...
bảo dưỡng và chăm sóc cây xanh.
Với các giải pháp về kỹ thuật hiến kế
Do đó, cần lưu ý và quan tâm một số vấn tâm huyết nêu trên, chúng tôi tin tưởng vào
đề để phát triển cây xanh đô thị tại địa phương: những năm 2020-2035 thành phố Pleiku là
Vấn đề quản lý: Tăng cường, hoàn chỉnh thành phố “cao nguyên xanh vì sức khoẻ” với
các văn bản pháp quy để tăng cơ sở hành lang bạt ngàn cây xanh.
pháp lý trong quản lý cây xanh đô thị. HUỲNH HOA

TIN TÖÙC
“CHIẾC ÁO XANH”
CHO PHỐ NÚI
phận không thể thiếu trong kiến
trúc đô thị.
Tuy nhiên, việc phát triển
cây xanh đô thị Pleiku chưa được
quan tâm đúng mức, số lượng
cây xanh còn quá ít, chủng loại
T
chưa phong phú, nhiều khu vực trong thành
uy TP. Pleiku đã trải qua gần 100 năm phố bố trí trồng cây xanh chưa theo quy hoạch
xây dựng và phát triển nhưng cây xanh cụ thể, không ít cây bị khô héo, gãy cành hoặc
trăm tuổi hiện còn lại không nhiều. Một bị người dân tự ý chặt phá làm ảnh hưởng mỹ
số con đường thiếu hẳn bóng cây xanh hoặc quan thành phố. Không ít tuyến phố trồng mãi
trong thành phố còn ít những công viên, hoa vẫn chẳng thấy cây xanh.
viên. Nhằm xây dựng TP. Pleiku theo định
Trước năm 1975, TP. Pleiku được biết hướng thành phố “Cao nguyên xanh vì sức
đến với bạt ngàn thông xanh. Các con đường khỏe”, đồng thời gắn với phát triển du lịch
có rất nhiều thông cổ thụ. Mỗi khi hoàng hôn thì vấn đề phát triển cây xanh cũng cần được
buông xuống, lá thông như rực nắng, óng ánh quan tâm. Trong đó, việc phát triển hạ tầng
cả một góc phố. Có thể nói, thông đã trở thành đô thị phải đồng bộ, song hành với trồng cây
nét đẹp văn hóa đặc trưng của Phố núi và đi xanh; tránh tình trạng trồng cây chưa lớn đã
vào thơ ca. mở rộng đường và chặt mất cây hoặc di thực
Nhưng hiện nay, do nhiều lý do mà đến nơi khác. Bên cạnh đó, thành phố nên tổ
thông ở Phố núi Pleiku giảm dần số lượng. chức những hội thảo nghiên cứu khoa học về
Trước năm 2000, thành phố triển khai trồng cây xanh đường phố để có quy hoạch tất cả các
cây bàng, bằng lăng trên các tuyến đường: con đường với một loại cây xanh đặc trưng.
Trần Hưng Đạo, Trần Phú, Quyết Tiến, Hùng Ngành chức năng và chính quyền địa
Vương... Tuy nhiên, không lâu sau lại thay đổi phương cũng cần tuyên truyền để người dân
bởi loại cây này khi lớn lên đã phá vỡ kết cấu hiểu được chủ trương của thành phố trong
vỉa hè, mùa lá rụng trơ thân làm mất mỹ quan việc quy hoạch phát triển cây xanh. Đồng
đường phố. Riêng bằng lăng tới mùa hoa nở thời, vận động người dân cùng giữ gìn, chăm
tím khiến phố trở nên đẹp hơn nhưng cũng... sóc cây xanh để xây dựng đô thị Pleiku theo
bẩn hơn khi dưới gốc là sâu, rầy, nhựa đen, hướng phát triển đô thị xanh bền vững, tương
khiến vẻ đẹp Phố núi bị ảnh hưởng. lai là một đô thị văn minh, xanh-sạch-đẹp, thu
Hệ thống cây xanh đô thị của TP. Pleiku hút du khách.
NHÂN KIỆT
không những góp phần điều hòa nhiệt độ, tạo Nguồn: https://baogialai.com.vn/
bóng mát, cải thiện môi trường mà còn góp channel/12507/202104/chiec-ao-xanh-cho-pho-
phần tạo nên kiến trúc cảnh quan, là một bộ nui-5732129/ ngày 18/04/2021

TIN TÖÙC
Tăng cường sinh kế và

giải pháp quản lý rừng bền vững
1. Thực hiện giao đất, giao rừng và Toàn bộ diện tích rừng giao cho các thôn
giải pháp quản lý rừng bền vững tại huyện đã được chính quyền huyện cấp giấy chứng
Kon Plong - Kon Tum. nhận quyền sử dụng đất, quyền sử dụng
Vấn đề đặt ra là làm thế nào để đẩy rừng. Đã tiến hành xây dựng được 19 bộ
nhanh tiến độ giao đất, giao rừng cho cộng quy ước về quản lý bảo vệ rừng cộng đồng
đồng? Làm thế nào để khắc phục những tồn dựa trên luật tục kết hợp với luật pháp được
tại (Nhiều nơi, cộng đồng dân cư chưa thật sự chính quyền huyện Kon Plong công nhận,
quan tâm, gắn bó với rừng được giao; rừng phê duyệt. Xây dựng được 9 vườn ươm cây
giao cho các cộng đồng có sự trùng chéo bản địa ở các thôn làng...
lẫn nhau; diện tích, ranh giới trên bản đồ và Hiện nay phương thức sản xuất nông
trên thực địa có sự sai lệch nhau; ranh giới nghiệp truyền thống của đồng bào dân tộc
rừng truyền thống của các cộng đồng và ranh thiểu số theo mô hình “Rừng - ruộng” trên
giới rừng được giao không trùng khớp nhau, địa bàn huyện Kon Plong đang có nguy cơ
không phù hợp với phong tục, tập quán của bị phá vỡ do xâm lấn đất rừng để phát triển
các làng, dẫn đến thắc mắc, không thuận tiện sắn công nghiệp. Làm thế nào để phát triển
cho công tác bảo vệ và quản lý rừng) trong một nền sản xuất nông nghiệp đảm bảo thu
quá trình giao đất, giao rừng cho cộng đồng? nhập của người dân nhưng không phá vỡ môi
Để góp phần giải quyết những vấn đề trường sinh thái, không xâm lấn đất rừng?
Làm thế nào để giữ gìn được phương thức
trên, được sự đồng ý của UBND tỉnh Kon
canh tác nông nghiệp truyền thống theo mô
Tum, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ
hình “rừng - ruộng” của đồng bào dân tộc
thuật tỉnh Kon Tum đã phối hợp với Viện Tư
thiểu số nhằm bảo về nguồn nước, chống
vấn Phát triển (Viện CODE) và Viện CENDI
rửa trôi, xói mòn đất? Làm thế nào để sản
thực hiện Chương trình giao đất, giao rừng
xuất sắn công nghiệp được thực hiện theo
dựa vào cộng đồng với sự tham gia của người
quy hoạch, không phát triển ồ ạt, xâm lấn đất
dân để giao đất, giao rừng cho một số cộng
rừng, hủy hoại môi trường sinh thái?
đồng làng trên địa bàn một số xã của huyện
Kon Plông. 1.1. Phương pháp tiếp cận và các bước
tiến hành giao đất, giao rừng
Kể từ năm 2014 đến nay, chương trình
đã hỗ trợ giao được 4.433,37 ha rừng cho Phương pháp tiếp cận của dự án là: Lồng
19 thôn của 3 xã Pờ Ê, Đăk Nên và Măng ghép các quy định của Luật pháp và những
Cành. Tổng số hộ được hưởng lợi trực tiếp Luật tục tốt đẹp của cộng đồng để thực hiện
từ chương trình là 1.426 hộ với 5.598 khẩu. và tạo điều kiện, cơ hội để mọi người dân,
THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 21-2021

22-2021 45
TIN TÖÙC
mọi thành phần chủ sử dụng đất tham gia giới truyền thống; các cộng đồng và người
vào quá trình giao đất, giao rừng. Tất cả mọi dân được tham gia bàn bạc và thống nhất giải
người được biết, được bàn, được làm, được quyết các vướng mắc xảy ra; xác định được
quyết định, được kiểm tra và được thỏa mãn. vị trí, ranh giới, diện tích chính xác giữa bản
Sau giao đất, giao rừng cho các cộng đồng, đồ và thực địa, giữa các làng với nhau, từ đó
bà con tiếp tục phối kết hợp với các chủ rừng lập thủ tục, hồ sơ để chính quyền quyết định
khác cùng chia sẻ các thách thức và giải pháp giao đất, giao rừng cho cộng đồng theo quy
duy trì việc bảo vệ và quản lý rừng có hiệu định của pháp luật.
quả trên cơ sở quy ước của các cộng đồng. 1.2. Các hoạt động chính đã triển khai
Việc giao đất, giao rừng dựa vào cộng
Chương trình GĐGR gắn với phong tục
đồng tại Kon Tum được thực hiện theo trình
tập quán và sinh kế rừng cho cộng đồng các
tự các bước lớn như sau:
làng các dân tộc ở xã Pờ Ê, xã Đăk Nên và
Bước 1: Tìm hiểu, nghiên cứu bản sắc xã Măng Cành đã triển khai các hoạt động
văn hóa dân tộc. chính sau đây:
Bước 2: Chuẩn bị các thủ tục pháp lý, - Tổ chức nghiên cứu phong tục tập quán
nhân lực, vật tư. (luật tục) quản lý bảo vệ rừng của các cộng
Bước 3: Nâng cao năng lực, nhận thức đồng người H’rê xã Pờ Ê, người Ca Dong xã
cho người dân bằng các cuộc tập huấn, tọa Đăk Nên và người M’Nâm xã Măng Cành;
đàm, tham quan. - Hỗ trợ các cộng đồng xây dựng quy
Bước 4: Xác định, khoanh định ranh giới ước bảo vệ rừng theo Luật tục kết hợp với
và giải quyết xung đột. Luật pháp;
Bước 5: Điều tra, khảo sát hiện trạng sử - Tổ chức GĐGR cho các cộng đồng dân
dụng đất và giải quyết xung đột. cư thôn, làng của 3 xã: Pờ Ê, Đăk Nên và
Măng Cành;
Bước 6: Quy hoạch, bố trí sử dụng đất và
xây dựng phương án giao đất. - Hỗ trợ điều tra xác định các cây giống
lâm nghiệp bản địa bố mẹ và khoanh nuôi
Bước 7: Xây dựng quy chế cộng đồng vườn ươm tự nhiên tại khu vực các giống cây
trong quản lý, sử dụng và phát triển rừng. bố mẹ;
Bước 8: Hoàn chỉnh thủ tục Cấp giấy - Tổ chức điều tra, xác định cây giống
chứng nhận quyền sử dụng đất. bản địa và làm vườn ươm tại các làng được
Bước 9: Giao đất thực địa và Lễ cấp giấy giao rừng;
CNQSD đất. - Tổ chức cho các buôn làng trồng rừng
Bước 10: Tổng kết, rút kinh nghiệm. bổ sung làm giàu rừng được giao;
Trên cơ sở thực hiện đầy đủ các bước - Hỗ trợ nâng cao nhận thức về tác động
trên đây để tránh được sự chồng chéo, trùng bất lợi của sử dụng thuốc diệt cỏ trong sản
lấn diện tích của các cộng đồng; xác định xuất nông nghiệp (chủ yếu là trồng sắn công
được ranh giới trên thực địa phù hợp với ranh nghiệp) và vấn đề ô nhiễm môi trường từ các

TIN TÖÙC
vật liệu ni lông sử dụng một lần thông qua năng, phù hợp với nhu cầu của người dân,
việc tập huấn, tuyên truyền đến từng hộ gia phù hợp với điều kiện tự nhiên, kinh tế-xã
đình trong xã: Pờ Ê, Đăk Nên và Măng Cành; hội của địa phương. Tìm hiểu các tác nhân
- Hỗ trợ cộng đồng và cán bộ cơ sở tham gây cản trở đến sự thực hành, phát triển của
gia góp ý sửa đổi Luật Bảo vệ và Phát triển các loại mô hình sinh kế đối với khu vực.
rừng; Xác định các khuyến nghị chính sách, giải
pháp thực hành, nhân rộng các loại hình sinh
- Tổ chức các đợt tập huấn, tham quan kế này trong vùng lưu vực sông Srepok phù
trao đổi thực tế ở các địa phương khác; hợp với khả năng, năng lực của cộng đồng.
- Thành lập Quỹ quản lý, bảo vệ và phát 2.2. Trải qua thời gian nghiên cứu, kết
triển rừng; hợp tổng quan tài liệu và trực tiếp phỏng vấn,
- Tổ chức tuần tra, bảo vệ rừng. thảo luận nhóm với cán bộ phòng ban cấp
huyện có liên quan, cán bộ cấp xã, các hội
2. Loại hình sinh kế của người dân gắn
đoàn thể và người dân, cùng tham quan, khảo
với việc sử dụng đất và rừng huyện Lắk và
sát hiện trường các mô hình sinh kế ở địa
Krông Bông - Đắk Lắk
phương hai huyện nghiên cứu.(TS. Võ Hùng
Trong thời gian qua, do việc chuyển đổi trường Đại học Tây Nguyên làm trưởng
mục đích sử dụng rừng và đất lâm nghiệp ở nhóm). Nghiên cứu đã phát hiện các vấn đề
Tây Nguyên diễn ra quá mạnh, không kiểm chính sau đây.
soát được cộng với việc sử dụng đất không
i) Hiện trạng và hiệu quả của các loại
hợp lý đã làm cho các thảm thực vật ở đây bị
hình sinh kế đang được triển khai thực hiện ở
suy giảm cả về diện tích và chất lượng, kéo
địa phương huyện Krông Bông và Lăk, tỉnh
theo tình trạng xói mòn, rửa trôi đất xảy ra
Đăk Lăk.
ngày càng nhiều. Hiện nay ở nhiều nơi trong
vùng Tây Nguyên, trong đó có vùng lưu vực - Ở huyện Lăk, phát hiện 18 loại hình
sông Srepok thuộc tỉnh Đăk Lăk đã có biểu sinh kế, tuy nhiên chưa có sinh kế nào có
hiện của sự biến đổi khí hậu (BĐKH), đó là ưu thế rõ ràng cũng như điểm mạnh nổi trội
hạn hán ngày càng khốc liệt vào mùa khô, thật sự. Trong đó có 3 sinh kế về trồng trọt
mưa lũ ngày càng bất thường vào mùa mưa là cà phê trồng thuần, cà phê xen sầu riêng;
làm cho cây trồng vật nuôi không thể phát trồng lúa nước hữu cơ, giống mới chất lượng
triển tốt được. Điều này đã ảnh hưởng tiêu cao (ST24). Các sinh kế về chăn nuôi là khá
cực đến an ninh lương thực (ANLT) của phong phú về loài vật nuôi như bò, dê, heo,
người dân tỉnh Đắk Lắk nói chung và sinh kế gia cầm (vịt lấy trứng), trồng dâu nuôi tằm,
của người dân gắn với rừng tại huyện Lắk và nuôi cá nước ngọt. Chiếm tỷ lệ quan tâm
Krông Bông nói riêng. thấp hơn là một số sinh kế thích ứng với phụ
nữ đồng bào DTTD tại chỗ như đan lát, dệt
2.1 Nội dung nghiên cứu: Rà soát hiện
thổ cẩm, làm đồ gốm truyền thống; dệt chiếu
trạng, đánh giá hiệu quả của các loại hình
sinh kế đang được triển khai thực hiện ở địa cói và làm chổi đót.
phương 2 huyện Krông Bông và Lăk, tỉnh - Ở huyện Krông Bông, phát hiện 12 loại
Đăk Lăk. Xác định các loại hình sinh kế tiềm hình sinh kế, song cũng chưa có sinh kế nào

TIN TÖÙC
có ưu thế rõ ràng cũng như điểm mạnh nổi iii) Qua nghiên cứu đã phản ánh được
trội thật sự. Trong đó sinh kế trồng trọt là cà năng lực hiện có và nhu cầu của người dân
phê xen giổi lấy hạt; trồng vải U Hồng, trồng cần được đáp ứng để thực hành 10 loại hình
cây ăn quả có múi (cam, bưởi da xanh). Các sinh kế phù hợp nói trên, nhằm cải thiện an
sinh kế về chăn nuôi gồm nuôi như bò lai ninh lương thực gắn với quản lý, sử dụng tài
nhốt chuồng, heo lai, gà thả vườn, trồng dâu nguyên đất, rừng bền vững.
nuôi tằm, và trồng rau xanh.
iv) Kết quả phân tích SWOT đã phát
ii) Loại hình sinh kế tiềm năng, phù hợp hiện các điểm mạnh, yếu, cơ hội và các
với nhu cầu của thanh niên và phụ nữ, phù nguyên nhân gây cản trở đến việc thực hành,
hợp với điều kiện tự nhiên, kinh tế-xã hội của phát triển 10 loại hình sinh kế phù hợp ở địa
địa phương. phương.
Qua phương pháp thảo luận nhóm, phân v) Từ thảo luận xác định được nguyên
tích, so sánh và cho điểm 8 tiêu chí đánh giá nhân của điểm yếu, cản trở; đã đề xuất được
mỗi sinh kế; sau đó tính tổng điểm và thống
một số khuyến nghị chính sách, giải pháp
nhất xếp hạng, nghiên cứu đã phát hiện ở
thực hành nhằm nhân rộng 10 loại hình sinh
mỗi huyện có các sinh kế sau đây là phù hợp
kế cụ thể, phù hợp với khả năng, nguồn lực
và có tiềm năng phát triển:
của cộng đồng, nhất là với nhóm thanh niên
Các loại hình sinh kế tiềm năng, phù hợp và phụ nữ. Các giải pháp đã đi sâu, cụ thể cho
với địa phương huyện Lăk: mỗi loại hình sinh kế, tập trung vào các lĩnh
- Trồng Cà phê xen sầu riêng. vực phát triển con người; chính sách về vốn;
sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên; tiếp cận thị
- Trồng lúa nước giống mới (ST24), canh
trường; ứng phó với rủi ro và giải pháp về
tác hữu cơ.
chính sách, thể chế và tổ chức.
- Nuôi vịt lấy trứng - Nuôi cá nước ngọt.
Tổ chức tài trợ là Trung tâm nghiên cứu
- Trồng dâu nuôi tằm - Đan lát tre mây lâm nghiệp nhiệt đới - Tropenbos Việt Nam
truyền thống. cần nghiên cứu, xem xét, tạo điều kiện, thúc
Các loại hình sinh kế tiềm năng, phù đẩy cho một số hoạt động tiếp theo như tập
hợp với địa phương huyện Krông Bông: huấn, hỗ trợ nguồn lực cho một số loại hình
- Cà phê trồng xen giổi lấy hạt (vải U sinh kế có tiềm năng được phát triển, nhận
hồng) rộng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội gắn
với việc quản lý sử dụng đất, rừng hiệu quả
- Trồng vải U hồng - Trồng dâu nuôi tằm
và bền vững ở địa phương./.
- Trồng cỏ nuôi bò lai nhốt chuồng -
Nuôi heo lai TRƯƠNG HUỲNH (ghi)

TIN TÖÙC
Hồn vía Pơ lang

X
ưa kia, làng Tây Nguyên nào cũng
sừng sững cây Pơ lang. Đó là loài cây
gắn bó với buôn làng, với núi rừng
hoang dã. Đó cũng là loài cây có tên gọi hầu
như thống nhất trong tất cả các dân tộc ở Tây
Nguyên.
Những cây Pơ lang cổ thụ thân cành sừng
sững vươn lên giữa trời cao mây trắng. Mùa
ning nơng, cây đơm những nụ hoa đỏ chót như
những trái tim hồng dâng lên cao xanh. Rồi
hoa nở đỏ rực trong nắng vàng chói lọi. Hoa
ấy khoe sắc rờ rỡ cả tháng trời. Những cánh
hoa hồng thắm như làn môi thiếu nữ dậy thì.
Đó là mùa đẹp nhất của núi rừng Tây Nguyên.
Có 2 loài cây cổ thụ cho hoa đỏ vào mùa
xuân, thường được người dân Tây Nguyên
cùng gọi với cái tên pơ lang. hạt đen như hạt tiêu bay lơ lửng trong không
Cây Pơ lang gai (cây gạo) được người Jrai trung. Những hạt ấy phát tán và mọc thành
gọi là Pơ lang ling. Đó là cây Pơ lang ngạo cây con. Ngày pơ lang thả bông, người Tây
nghễ nhất. Nó mọc phổ biến trong các buôn Nguyên lên nương phát rẫy bắt đầu một vụ
làng Tây Nguyên, đặc trưng cho nét đẹp và mùa vỡ đất, gieo trồng mới.
sức mạnh của cộng đồng. Ngày trước, trong Có một cây nữa cũng gọi là Pơ lang, đó
các lễ hội lớn của làng, để dựng cột gơng (có là cây mì gòn (cây sắn cao), là la pơ lang (có
nơi gọi là gưng) đâm trâu hiến tế, người ta vùng gọi là plom, người Bahnar gọi là bum pơ
thường vào rừng chặt những cây Pơ lang ling lang tức là cây Pơ lang cho củ). Đây là cây ăn
trồng xuống bãi đất trống nơi hành lễ. Sau lễ củ, ăn lá phổ biến ở Tây Nguyên, có cọng lá
hội, khúc pơ lang ling ấy ra rễ, đâm chồi, mọc và tán lá y hệt như lá cây gạo và lá cây bông
thành một cây đại thụ, ngày xuân nở cho buôn gòn.
làng những chùm hoa rực đỏ đằm thắm. Cũng Cây vông gai rừng, người Jrai gọi là cây
vì vậy, Pơ lang ling là cây lưu dấu sự no đủ dap, là cây tầm trung. Đây cũng là cây thân
sung túc của các buôn làng! gai, có thể trồng bằng cành, hoa có màu đỏ,
Cây Pơ lang trơn (cây bông gòn) có hai dù chỉ nhỏ như hoa dong riềng, nhưng cũng
sắc hoa đỏ và trắng. Loại Pơ lang này không rực rỡ cả buôn làng, cả vùng rừng núi thăm
dùng làm cột đâm trâu mà thường trồng ở thẳm. Tuy nhiên, cây dap lá chia 3 thùy hình
cổng làng, khu vực nhà mả. Sau mùa ra hoa, chân chim như lá đậu, khác hoàn toàn với các
cây sẽ cho những chùm quả như trái bắp đung cây Pơ lang lá chia thành nhiều thùy quây
đưa trong trời đất. Tầm tháng 4, quả chín khô tròn. Cây dap thường được chặt về làm cọc
bung ra những túm bông trắng, mang theo cái cột dê hiến tế, như cây gạo dùng để làm cột

TIN TÖÙC
NHÀ RÔNG QUA

đâm trâu. Mùa xuân, cây dap
nở những chùm hoa đỏ rực
giữa đại ngàn. Đó là màu hoa
N
đỏ như cháy lên rực rỡ lãng
hà rông là công trình sáng tạo văn hóa vật chất của
mạn giữa rừng xanh! Ở làng,
những cư dân sinh sống ở phía Bắc Tây Nguyên.
vông rừng thường được cắm Buôn làng cổ truyền của các tỉnh Gia Lai, Kon Tum
làm hàng rào hoặc trồng ở đều có ngôi nhà rông, trở thành niềm tự hào của nhiều thế hệ.
ven đường. Mùa hoa cứ tạo Nhà rông là nơi diễn ra các sự kiện quan trọng của cộng đồng
nên một cảm giác nao nao cô làng. Tuy nhiên, công trình kiến trúc này có sự biến đổi nhanh
quạnh! Màu hoa đỏ Trường chóng khi đối sánh từ những bức ảnh tư liệu xưa được chụp từ
Sơn có lẽ là loại sắc hoa này! đầu và giữa thế kỷ trước.
Người Kinh có câu: Trong kho tàng di sản văn hóa của cộng đồng dân tộc Bắc
“Thần ở cây đa/Ma ở cây Tây Nguyên, nhà rông là công trình có giá trị cao về nghệ thuật
gạo/Cú cáo ở cây gừa (cừa)”. kiến trúc. Đồng bào khai thác những vật liệu có sẵn trong rừng
Làng người Kinh thường coi như gỗ, tranh, tre, nứa, lá, song mây... để tạo nên một ngôi nhà
cây đa là linh hồn, nơi thần có dáng vóc uy nghi, hoành tráng, mái nhà có hình lưỡi búa
linh trú ngụ, trồng ở đình vút cao như tạc vào trời xanh. Mái nhà rông chẳng những có
làng, cổng làng, trước cửa hình dáng đẹp mà còn là nơi để nghệ nhân gửi vào đó những
nhà. Cây gạo chỉ trồng trên nét tài hoa của nghệ thuật trang trí hoa văn, chạm trổ, tạo hình,
đồng vắng hoặc ngoài nghĩa nhất là trên đỉnh nóc. Với vẻ đẹp về tạo hình, nhà rông là một
địa. viên ngọc gây nhiều cảm xúc, hứng thú cho nhiều người, nhất
Tây Nguyên có rất nhiều là những ai lần đầu tiên đặt chân đến vùng đất này, được chứng
cây đa, cây sộp, nó chỉ mọc kiến sinh hoạt lễ hội trước sân nhà rông. Các nhà nhiếp ảnh,
tự nhiên ở các bến nước, nhà thám hiểm, cha đạo, công sứ người Pháp đã thu vào ống kính
mả, trong rừng suối… và nét hoang dã, nguyên sơ của văn hóa Tây Nguyên như: Trang
không được con người mấy phục, trang sức, công cụ, đồ dùng sinh hoạt và sản xuất, săn
khi để tâm chú ý. Cây gạo bắt, nhà ở... Đặc biệt, nhà rông là chủ đề khá nổi trội trong các
mọc ở Tây Nguyên, nó là pơ bức ảnh tư liệu. Những bức ảnh đó chứa đựng nhiều thông tin
lang ling, linh thiêng hẳn, bay bổ ích để nhìn nhận, hiểu biết về văn hóa Tây Nguyên.
bổng hẳn, đắm say hẳn. Hoa Các công trình tôn giáo đầu tiên ở Tây Nguyên không
ấy chứa chan cái đẹp lung phải là nhà thờ, giáo đường bề thế mà chỉ là ngôi nhà của dân
linh và lưu giữ hồn cốt của làng. Khi chưa kịp xây cất, các nhà thờ Công giáo ở Giáo phận
các buôn làng. Kon Tum chính là những ngôi nhà rông cổ xưa. Nhà rông được
sử dụng làm “nhà nguyện”, tụ họp giáo dân, tiến hành các nghi
Vẻ đẹp của hoa Pơ lang lễ tôn giáo trang nghiêm. Điều dễ nhận biết là trên mái nhà
đã làm xao xuyến biết bao lứa rông, trên cửa ra vào thường bố trí cây thánh giá. Một số nơi,
đôi, làm rung động bao nhiêu bên cạnh nhà rông làm “lễ đường”, bà con giáo dân còn dựng
trái tim thi sĩ, nhạc sĩ. Nó thêm một nhà sàn rộng, khang trang có thể chứa được nhiều
đã trở thành hình tượng đẹp người để dân làng đến cầu nguyện, học giáo lý, sinh hoạt tôn
trong lời ca tiếng hát của xứ giáo. Sau này, khi giáo xứ phát triển, giáo đường, nhà thờ được
sở núi rừng Tây Nguyên! xây dựng rộng lớn, các kiến trúc sư có kế thừa đường nét kiến
Chỉ gọi tên thôi đã xốn trúc của nhà rông, nhà sàn Tây Nguyên.
xang rồi. Những bức ảnh của Jean-Marie Duchange về xứ Thượng
PHẠM ĐỨC LONG được chụp từ năm 1952 đến năm 1955 lưu giữ, tái hiện bức

TIN TÖÙC
ẢNH TƯ LIỆU
Bộ ảnh nhân học về người Bahnar-Rơngao,
một nhóm địa phương thuộc dân tộc Bahnar cư
trú ở phía Bắc Tây Nguyên, có giá trị đặc sắc
gần đây được nhiều người biết đến, lại được
thực hiện bởi một cha lễ tên là Daniel Léger
(1915-1980). Đó là những ghi chép bằng ảnh
hết sức chân thực và sinh động trong quá trình
Daniel Léger làm việc tại Giáo phận Kon Tum
những năm 60 của thế kỷ trước. Là một cha cố lo
chuyện đạo nhưng ông lại rất quan tâm đến văn
hóa của các tộc người ở vùng Kon Tum. Bằng
máy ảnh, ông ghi lại cảnh sinh hoạt đời thường,
sinh hoạt tôn giáo tại nơi mình được bổ nhiệm.
Qua ảnh, ta được nhìn lại những ngôi làng ngày
xưa còn giữ đúng hồn cốt của “buôn làng cổ
truyền xứ Thượng” với mái nhà rông cao vút,
những ngôi nhà sàn mang đậm phong cách kiến
Nhà rông có mái trang trí hoa văn hình học bắt mắt.
Ảnh: Jean-Marie Duchange
trúc truyền thống, xung quanh làng có hàng rào
kiên cố, không xa là rừng xanh núi thẳm, thể
tranh văn hóa tộc người khá đậm nét. Trong 4 hiện rõ nét tập quán cư trú của đồng bào Bahnar.
năm làm nhân viên y tế ở Tây Nguyên, Jean- Nhà rông xưa được lưu lại trong ảnh tư liệu
Marie Duchange lại đam mê nhiếp ảnh bởi tình chụp qua nhiều giai đoạn, thời kỳ khác nhau.
yêu văn hóa của các dân tộc bản địa nơi đây. Các Những bức ảnh đó là “hiện vật” quý hiếm của
kiểu kiến trúc tạo nên bản sắc Tây Nguyên (nhà văn hóa Tây Nguyên. Ngày nay không còn thấy
dài, nhà rông, kho thóc, chòi rẫy, nhà mồ...) cũng bóng dáng nhà rông “nguyên bản” ở buôn làng
được tác giả ghi hình một cách tỉ mỉ. Trong ảnh như xưa nữa. Nhà rông mang chức năng mới của
của ông có những bức tư liệu quý về kiến trúc một thiết chế buôn làng và đứng trước thách thức
nhà ở như nhà trên cây, nhà rông cổ điển, nguyên về vật liệu nên không giữ được hồn cốt ban đầu.
bản. Tiêu biểu là ngôi nhà rông duyên dáng, cửa Với giá trị to lớn về văn hóa, xã hội nên nhà rông
ra vào hình ô van dựng theo chiều đứng, mái được coi là thiết chế văn hóa quan trọng nhất
đầu hồi lợp tranh, toàn bộ mái trước trang trí của vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Nhiều vùng
hoa văn hình học với các cụm hình vuông liên thuộc tỉnh Gia Lai, Kon Tum đang vận động bà
hoàn và đối xứng với nhau, có cảm giác như mái con giữ gìn, xây dựng, phục hồi nhà rông để có
nhà thêm rộng rãi. Trên đỉnh mái nhà là mảng nơi tổ chức sinh hoạt, hội họp, tổ chức các lễ
trang trí tinh tế gồm những hình thoi liên tiếp nối hội truyền thống. Ngay cả các trung tâm huyện,
nhau mang biểu tượng của núi đồi chập chùng, thị xã, thành phố của các tỉnh Tây Nguyên cũng
mênh mang. Ngôi nhà rông khác trong bộ ảnh chú trọng xây dựng nhà rông để làm điểm sinh
của Jean-Marie Duchange cũng có cửa ô van hoạt văn hóa. Đó cũng là địa điểm lý tưởng để tổ
cỡ nhỏ, người lớn phải khom lưng để vào trong chức ngày hội văn hóa dân tộc, thu hút đông đảo
nhà. Trên mái là bức tranh hội họa bằng hình đồng bào từ các buôn làng về tham dự.
học sôi động với mô típ quen thuộc như hình Do sự phát triển của xã hội hiện đại, nhà
sóng nước, hình thoi, hình tam giác, hình vuông, rông ngày nay đã mất đi nét dáng vốn có của nó.
những hình tam giác ghép lại để tạo hình chong Kiến trúc và trang trí nhà rông ngày càng đơn
chóng. Qua một số bức ảnh cho thấy nhà rông giản hóa. Hình ảnh nhà rông xưa trong ảnh tư
xưa mái lợp tranh, tấm đan bằng tre nứa được liệu do đó là viên ngọc quý hiếm.
buộc, cắt tỉa, trau chuốt rất công phu. TẤN VỊNH

TIN TÖÙC
TIN HOAÏT ÑOÄNG LIEÂN HIEÄP HOÄI GIA LAI
GÓP Ý ĐỀ ÁN PHÁT TRIỂN RỪNG BỀN VỮNG, GIAI ninh, trật tự-an toàn xã hội. Tổng dự toán nhu cầu vốn thực hiện
đề án hơn 8,7 tỷ đồng.
ĐOẠN 2021 - 2030
Đến năm 2025, tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất ngành
Chiều ngày 06/7, thực hiện Văn bản số 2068/TXDNQ ngày
lâm nghiệp bình quân đạt 5,5-6%/năm và giai đoạn 2025-2030
30 tháng 6 năm 2021 của Tổ xây dựng Nghị quyết về phát triển
đạt 4-5%/năm; tăng năng suất rừng trồng lên 15-20 m3/ha/năm;
Lâm nghiệp bền vững theo quyết định số 54/QĐ-UBND tỉnh về
nâng độ che phủ rừng lên 47,75% và trồng rừng mới 40.000 ha
việc tham gia ý kiến dự thảo Nghị quyết và Đề án phát triển lâm (2021-2025).
nghiệp theo hướng bền vững, tăng cường sinh kế và nâng cao độ
che phủ rừng, thích ứng với biến đổi khí hậu tỉnh Gia Lai, giai đoạn Trên cơ sở kết quả điều chỉnh 3 loại rừng đến năm 2030 sẽ
2021-2030, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh tổ chức tiến hành phân định ranh giới rừng, cắm mốc ranh giới 3 loại rừng;
100% diện tích rừng của các chủ rừng phải được quản lý bền
cuộc họp lấy ý kiến với sự tham gia của lãnh đạo sở Nông nghiệp
vững, bảo đảm hài hòa mục tiêu về môi trường và xã hội; giao đất
và PTNT, đại diện lãnh đạo Chi cục Bảo vệ môi trường - Sở Tài
trồng rừng cho hộ gia đình, cá nhân, tổ chức đạt 80.000 ha; phát
nguyên Môi trường, sở Khoa Học và Công nghệ, Phân hiệu Đại
triển rừng sản xuất, phát triển cây lâm sản ngoài gỗ, chuyển trồng
học Lâm nghiệp - Gia Lai, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng, Chi
rừng gỗ nhỏ sang trồng rừng gỗ lớn; giảm các cơ sở chế biến lâm
cục Kiểm Lâm, Sở Tài Chính, Trung tâm Lâm nghiệp nhiệt đới,
sản thô, tăng dần cơ sở chế biến sâu...
Sở Kế hoạch Đầu tư, Sở Lao động - Thương binh - Xã hội.PGS.
TS. Nguyễn Danh - Chủ tịch Liên hiệp Hội tỉnh chủ trì hội nghị. Sau buổi góp ý Liên hiệp Hội sẽ tổng hợp ý kiến của các
đại biểu gửi cho Tổ xây dựng Nghị quyết về phát triển Lâm nghiệp
bền vững góp phần hoàn thiện đề án.
PHẠM DUY
ĐÔNG CHÍ PHÓ CHỦ TỊCH UBND TỈNH THĂM,

LÀM VIỆC VỚI LIÊN HIỆP HỘI GIA LAI
Ngày 26/6, Phó chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Nguyễn Thị
Thanh Lịch đã có buổi làm việc với Thường trực Liên hiệp các Hội
Khoa học và Kỹ thuật tỉnh. Dự buổi làm việc có đại diện lãnh đạo
Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Sở Tài chính, Văn phòng UBND tỉnh, Sở
Khoa học và Công nghệ.
Sau khi nghe PGS.TS. Nguyễn Danh - Chủ tịch Liên hiệp
các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh báo cáo, đồng chí Nguyễn
Tại hội nghị, đại diện một số sở, ngành và các trí thức đã
Thị Thanh Lịch đã ghi nhận trong thời gian qua Liên hiệp Hội đã
tham gia góp ý nhằm hoàn chỉnh đề án. Trong đó, mục tiêu đến
phát huy tốt vai trò đoàn kết, tập hợp đội ngũ trí thức, các tổ chức
năm 2025 bảo vệ diện tích rừng hiện có hơn 645.370 ha (478.810
thành viên, hội viên, thực hiện chức năng nhiệm vụ do Điều lệ Hội
ha rừng tự nhiên, 152.471 ha rừng rồng, 14.089 ha rừng trồng quy định, thực hiện vai trò tư vấn, phản biện xã hội, đa dạng hóa
chưa thành rừng), phục hồi và phát triển rừng; nâng cao năng các hình thức hoạt động, tham gia cùng các ngành, địa phương
suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế-xã hội, môi trường của từng thực hiện phát triển kinh tế xã hội, xóa đói giảm nghèo trên địa
loại rừng, tăng giá trị rừng sản xuất. bàn tỉnh. Tuy Liên hiệp Hội đã có nhiểu cố gắng thực hiện chức
Đồng thời, bảo vệ phát triển rừng gắn với bảo tồn và phát năng tư vấn phản biện xã hội nhưng đối với một số ngành, lĩnh
triển các loại cây dược liệu; góp phần kiểm soát môi trường, giảm vực, Liên hiệp Hội vẫn chưa thể hiện tốt vai trò chủ động trong
nhẹ thiên tai, bảo vệ môi trường sinh thái, bảo tồn đa dạng sinh việc triển khai hoạt động đánh giá, nhìn nhận, hiệu quả còn khiên
học, ứng phó biến đổi khí hậu. Cùng với đó, tạo tiền đề phát triển tốn, chưa tạo ra ảnh hưởng lớn trên các lĩnh vực của đời sống xã
bền vững du lịch sinh thái; thu hút các doanh nghiệp lớn đầu tư hội. Đồng thời UBND tỉnh mong muốn tập thể Ban chấp hành
theo chu trình khép kín, bền vững; tạo việc làm, tăng thu nhập, Liên hiệp Hội tỉnh tiếp tục có những hoạt động thiết thực, khoa
xóa đói, giảm nghèo, cải thiện sinh kế cho người dân làm nghề học trong công tác phối hợp triển khai các nhiệm vụ được Đảng
rừng, gắn với xây dựng nông thôn mới, bảo đảm quốc phòng-an và Nhà nước giao. Từng bước đưa vai trò vị thế của trí thức, người

TIN TÖÙC
5. Tiếp tục học tập các mô hình sản xuất tốt trong cả nước,
học tập kinh nghiệm làm kinh tế, sản xuất, kinh doanh, các mô
hình tiên tiến, từ đó có ý kiến phản hồi với chính quyền trong xây
dựng các chiến lược, kế hoạch, chương trình lớn, trọng tâm. Đề
xuất, kiến nghị UBND tỉnh về đặt hàng, giao nhiệm vụ tu vấn,
phản biện các vấn đề lớn có ảnh hưởng và tác động sâu rộng đến
nhiều ngành, lĩnh vực cần sự nhìn nhận, phân tích, đánh giá độc
lập của các chuyên gia, nhà khoa học.
Tin, ảnh PHẠM DUY
Liên hiệp Hội Gia Lai: Một số hoạt động nổi

trội trong 6 tháng đầu năm 2021
1. Công tác xây dựng và phát triển tổ chức
Tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2020 và triển khai
làm khoa học của tỉnh lên một tầm cao mới, luôn được Đảng và nhiệm vụ năm 2021 vào ngày 07/01/2021, tôn vinh các Tân Tiến
Nhà nước đánh giá cao. sĩ, đồng thời tôn vinh trí thức KH&CN tiêu biểu thuộc Liên hiệp Hội
Để tiếp tục phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí Gia Lai, giai đoạn 2015-2020; xét khen thưởng cho 6 tập thể và
thức, khoa học trong phát triển kinh tế xã hội tỉnh nhà, đồng chí cá nhân hội thành viên đạt thành tích xuất sắc trong phong trào
Nguyễn Thị Thanh Lịch đề nghị Thường trực Liên hiệp Hội tỉnh hoạt động Hội năm 2020. Công bố Quyết định kết nạp 02 Hội
phối hợp thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm sau: thành viên mới đó là Hội Nữ Doanh nhân tỉnh Gia Lai và Trung
tâm Ngoại ngữ LaLisa hoạt động trong lĩnh vực giáo dục tại địa
1. Tiếp tục thực hiện tốt vai trò, chức năng, nhiệm vụ của
phương.
Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam đã được Điều
lệ quy định tại Điều 5 của Quyết định số 1795/QĐ-TTg, ngày 21 Tổ chức Hội nghị Ban Chấp hành và cán bộ chủ chốt nhằm
tháng 10 năm 2015: Đẩy mạnh công tác tập hợp, đoàn kết đội lấy ý kiến về quy hoạch và đề án nhân sự Đại hội Liên hiệp Hội
ngũ trí thức khoa học và công nghệ, làm cầu nối giữa các hội Gia Lai lần thứ IV, nhiệm kỳ 2021-2026 và đã hoàn thiện Phương
thành viên với các sở, ban, ngành, mặt trận, đoàn thể và các tổ án nhân sự lãnh đạo Liên hiệp Hội và Đề án công tác nhân sự Đại
chức chính trị xã hội khác tham gia phát triển kinh tế xã hội tỉnh hội Liên hiệp Hội Gia Lai lần thứ IV, nhiệm kỳ 2021-2026 trình Sở
nhà; đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức Nội vụ, Ban Tổ chức Tỉnh uỷ.
thành viên, của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ trên địa 2. Về hoạt động thông tin, tuyên truyền
bàn tỉnh. Xuất bản và phát hành tập Thông tin Trí thức Khoa học &
2. Quá trình triển khai hoạt động tư vấn, phản biện theo Công nghệ Gia Lai số 21; duy trì thông tin đồng thời nâng cấp
Quyết định số 14/2014/QĐ-TTg ngày 14/2/2014 về hoạt động tư trang website của Liên hiệp hội (http://lhhkhkt.gialai.org.
vấn, phản biện và giám định xã hội, Liên hiệp Hội tỉnh cần xác vn).
định rõ vai trò của mình với ngành khoa học công nghệ, vừa song Treo băng rôn tuyên truyền ngày KHCN Việt Nam 18/5 với
hành với nhau, vừa có tính độc lập để đánh giá nhìn nhận, thẩm khẩu hiệu “Nhiệt liệt chào mừng ngày Khoa học công nghệ Việt
định khách quan, khoa học. Nam 18/5”.
3. Chỉ trì, phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Tổ chức Hội thảo - Tập huấn: “Rừng và đa dạng sinh học
tỉnh, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy thực hiện điều tra dư luận xã hội, rừng vùng Tây nguyên” tại thành phố Pleiku với sự tham dự của
cung cấp thông tin, luận cứ khoa học phục vụ chỉ đạo điều hành hơn 40 giáo viên đến từ các trường THPT, THCS trên địa bàn
của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy nhằm định
thành phố và các huyện lân cận, cán bộ các phòng Tài nguyên -
hướng dư luận xã hội và giải quyết những vấn đề, vụ việc phát
Môi trường và Hạt Kiểm lâm, Ban Quản lý rừng tại tỉnh.
sinh mang tính tiêu cực ảnh hưởng đến chủ trương, chính sách
của Đảng, Chính phủ và sự tuân thủ pháp luật Nhà nước. Phối hợp với Ủy ban nhân dân thành phố Pleiku cùng tổ
chức Hội thảo với chủ đề: “Phát triển cây xanh đô thị tại thành
4. Làm tốt vai trò đầu mối giữa hội, các tổ chức thành viên
phố Pleiku” vơi sự tham dự của hơn các đại biểu gồm đại diện các
khác với cơ quan quản lý Nhà nước; đại diện quyền và lợi ích hợp
sở, ban, ngành; phòng Nông nghiệp các huyện; các phòng ban
pháp của các thành viên, hội viên, phát triển tổ chức ngày càng
và đoàn thể thành phố Pleiku; đại diện các xã, phường trên địa
vững mạnh. Cùng Sở Khoa học và Công nghệ, Ban Tuyên giáo
bàn thành phố Pleiku
Tỉnh ủy, các sở, ngành liên quan tham vấn, kiến nghị đề xuất
UBND tỉnh sửa đổi các nội dung không còn phù hợp, ảnh hưởng 3. Hoạt động tư vấn, phản biện; nghiên cứu khoa học
tới việc triển khai các nhiệm vụ của Liên hiệp Hội. Nang cao trách Là thành viên Hội đồng Khoa học, Sáng kiến tỉnh, Hội đồng
nhiệm, chủ động hơn trong công việc; ứng dụng công nghệ thông thẩm định Quy hoạch xây dựng trên địa bàn tỉnh thuộc thẩm
tin trong điều tra dư luận xã hội và các mặt công tác khác. quyền phê duyệt của UBND tỉnh Gia Lai, Hội đồng đánh giá dự

TIN TÖÙC
án, Hội đồng thẩm định tài liệu giáo dục địa phương... Liên hiệp vận động tham gia Hội thi trên kênh thông tin đại chúng: Đài PT-
Hội tham gia tích cực các hoạt động thẩm định, đánh giá các đề TH tỉnh, Đài PT- TH các huyện, Báo Gia Lai, Tập Thông tin Trí
tài khoa học và Sáng kiến kinh nghiệm của tỉnh và các nhiệm thức Khoa học & Công nghệ Gia Lai và Website của Liên hiệp
vụ khác. hội cũng như tại các điểm: huyện Đăk Đoa, Đức Cơ, An Khê, các
Tổ chức buổi Toạ đàm góp ý hoàn chỉnh dự thảo Kế hoạch công ty, đơn vị, trường dạy nghề trên địa bàn tỉnh,...
triển khai Đề án phát triển công nghiệp sinh học ngành nông 5. Về hoạt động phòng, chống dịch Covid-19
nghiệp đến năm 2030. Tham gia trong công tác phòng, chống dịch bệnh Covid
Dự Hội thảo “Lấy ý kiến các cơ quan chức năng và nhà 19 phù hợp với vị trí công tác và công việc của từng cán bộ, viên
khoa học, hoàn thiện phương án quy hoạch bảo tồn các khu vực chức, người lao động. Thực hiện theo chỉ đạo của Ủy ban nhân
ưu tiên, mở rộng các khu rừng đặc dụng hiện tại” do Viện Sinh thái dân tỉnh về phòng, chống dịch Covid-19 tạm dừng các hoạt động
học miền Nam tổ chức tại Kon Tum. hội họp không cần thiết, hạn chế tập trung đông người; tổ chức
Dự Hội thảo tham gia ý kiến dự thảo các đề án, nghị quyết, cuộc họp, hội nghị cần thiết thực hiện theo đúng quy định 5K của
chương trình hành động về “Phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, Bộ Y tế.
nhất là hạ tầng vùng động lực của tỉnh Gia Lai đến năm 2025” * Đánh giá chung
và “Đẩy mạnh thu hút các nguồn lực đầu tư cho phát triển nông
Liên hiệp hội và các Hội thành viên đã chủ động đề ra
nghiệp, công nghiệp chế biến, công nghiệp năng lượng tái tạo
chương trình, kế hoạch, tham gia các hoạt động nghiên cứu khoa
và du lịch”.
học, tuyên truyền, phổ biến kiến thức KHCN, tổ chức các hội
Góp ý các dự thảo: Đề án phát triển sản xuất rau, hoa và nghị, hội thảo, tập huấn, tọa đàm khoa học và đã được các ngành,
cây ăn quả trên địa bàn tỉnh đến năm 2030, định hướng đến năm địa phương ghi nhận. Tuy nhiên, do tình hình dịch bệnh Covid-19
2040; Quyết định ban hành Quy chế xét tặng Giải thưởng Khoa
những tháng đầu năm 2021 diễn biến phức tạp nên có một số
học và Công nghệ tỉnh; Đề án phát triển nông nghiệp ứng dụng
hoạt động chuyên môn chưa triển khai thực hiện trong 6 tháng
công nghệ cao đến năm 2025 và định hướng đến năm 2035; Đề
đầu năm 2021. Sau dịch Liên hiệp Hội sẽ tích cực, chủ động kịp
án chuyển đổi cây trồng vùng hạn và kém hiệu quả trên địa bàn
thời triển khai tổ chức các hội thảo, hội nghị, tập huấn và hoàn
tỉnh Gia Lai giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030; Đề
thành kế hoạch đề ra.
án Phát triển nông nghiệp hữu cơ trên địa bàn tỉnh Gia Lai giai
đoạn 2021-2025, tầm nhìn đến năm 2030; Chương trình khuyến HUỲNH HOA
nông tỉnh Gia Lai giai đoạn 2021-2025; Nghị định về chính sách
đầu tư bảo vệ và phát triển rừng, chế biến và thương mại lâm sản Liên hiệp Hội Gia Lai: Hội nghị Ban Chấp
trong lâm nghiệp; Chiến lược phát triển chăn nuôi, thuỷ sản trên hành và cán bộ chủ chốt
địa bàn tỉnh Gia Lai giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2045; Báo cáo Chiều ngày 29 tháng 3, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ
tổng kết 05 năm (2016-2020) triển khai thực hiện Chương trình thuật tỉnh tổ chức Hội nghị Ban Chấp hành và cán bộ chủ chốt
số 15-CTr/TU ngày 30/6/2016 của Tỉnh uỷ; Quyết định quy định nhằm lấy ý kiến về quy hoạch và đề án nhân sự Đại hội Liên hiệp
quản lý nhiệm vụ KH&CN trên địa bàn tỉnh Gia Lai; Bộ tài liệu
Hội Gia Lai lần thứ IV, nhiệm kỳ 2021-2026. Chủ trì Hội nghị có
giáo dục địa phương tỉnh Gia Lai, lớp 1; Đề án tổ chức bộ máy của
PGS.TS. Nguyễn Danh, Chủ tịch Liên hiệp Hội Gia Lai cùng với
Liên hiệp Hội Việt Nam.
đ/c Tống Thới Mốc, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Gia Lai
Viết bài tham luận cho Hội thảo “Bảo vệ môi trường gắn với và đ/c Nguyễn Ngọc Cường, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công
xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Kon Tum” của Liên hiệp nghệ Gia Lai.
Hội Kon Tum và Hội thảo “Đánh giá hiệu quả thực hiện các kiến
nghị của Liên hiệp Hội sau báo cáo kết quả tư vấn phản biện và
giám định xã hội” của Liên hiệp Hội Bạc Liêu.
Điều tra dư luận xã hội về nội dung mức độ hài lòng của
người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính
nhà nước trong lĩnh vực quản lý đất đai và báo cáo các cơ quan
liên quan xem xét.
4. Về hoạt động tổ chức các Hội thi, Cuộc thi
Tham mưu Uỷ ban nhân dân tỉnh Gia Lai thành lập Ban
Tổ chức Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, Nhi đồng tỉnh Gia
Lai, lần thứ 9 năm 2021 và tổ chức tuyên truyền, vận động Cuộc
thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, Nhi đồng tỉnh trên kênh thông tin
đại chúng.
Phối hợp với các sở, ngành liên quan tổ chức Hội thi Sáng
tạo kỹ thuật lần thứ 10 (2020-2021), Ban tổ chức đã tuyên truyền, Quang cảnh buổi Hội nghị

TIN TÖÙC
Tham dự hội nghị có các đồng chí trong Ban Chấp hành Liên hiệp Hội Gia Lai: Tổ chức Toạ đàm góp ý
Liên hiệp Hội, Hội thành viên và các đồng chí cán bộ chủ chốt.
hoàn chỉnh dự thảo Kế hoạch triển khai Đề
Tại Hội nghị các đồng chí đã trao đổi và thống nhất những nhiệm
vụ trong thời gian tới, quy hoạch và phương án nhân sự lãnh đạo án phát triển công nghiệp sinh học ngành
Liên hiệp Hội cũng như Đề án công tác nhân sự Đại hội Liên hiệp nông nghiệp tỉnh đến năm 2030
Hội Gia Lai lần thứ IV, nhiệm kỳ 2021-2026. Sáng ngày 10/6, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật
Sau Hội nghị, Liên hiệp Hội sẽ hoàn thiện Phương án nhân tỉnh tổ chức buổi Toạ đàm góp ý hoàn chỉnh dự thảo Kế hoạch
sự lãnh đạo Liên hiệp Hội và Đề án công tác nhân sự Đại hội Liên triển khai Đề án phát triển công nghiệp sinh học ngành nông
hiệp Hội Gia Lai lần thứ IV, nhiệm kỳ 2021-2026 trình Sở Nội vụ nghiệp tỉnh đến năm 2030.
thẩm định.
H.H
Liên hiệp Hội Gia Lai: Hội thảo: “Phát triển

cây xanh đô thị tại thành phố Pleiku”
Sáng ngày 26/4, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật
tỉnh phối hợp với Uỷ ban nhân dân thành phố Pleiku cùng tổ chức
buổi Hội thảo với chủ đề “Phát triển cây xanh đô thị tại thành
phố Pleiku” tại thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai. Chủ trì Hội thảo có
PGS.TS. Nguyễn Danh, Chủ tịch Liên hiệp Hội Gia Lai và ThS.
Nguyễn Hữu Quế, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân thành phố Pleiku.
Quang cảnh buổi Toạ đàm
PGS.TS. Nguyễn Danh, Chủ tịch Liên hiệp Hội Gia Lai chủ
trì buổi Tọa đàm. Tham dự có các đồng chí lãnh đạo, đại diện
của các sở: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Khoa học và
Công nghệ, Kế hoạch và Đầu tư, Công thương và Tài chính; các
Trung tâm: Lâm nghiệp nhiệt đới, Khuyến nông tỉnh, Nghiên cứu
phát triển hồ tiêu và một số trí thức khoa học công nghệ liên quan
trong tỉnh.
Tại buổi toạ đàm, đa số đại biểu cho rằng dự thảo cần bám
sát Quyết định số 429/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ để xây
dựng kế hoạch triển khai thực hiện một cách rõ ràng, cụ thể hơn.
Quang cảnh buổi Hội thảo Trong đó, cần đánh giá thực trạng phát triển công nghệ sinh học
nói riêng và công nghiệp sinh học nói chung của tỉnh trong thời
Tham dự hội thảo có các đồng chí là các nhà khoa học, gian qua, từ đó đặt ra mục tiêu cụ thể cho từng giai đoạn; xây
chuyên gia đầu ngành; các đơn vị Nghiên cứu-Triển khai liên dựng nội dung kế hoạch và giải pháp thực hiện hướng đến mục
quan; các Sở, Ban, Ngành liên quan; các phòng chuyên môn tiêu phát triển công nghiệp sinh học ngành nông nghiệp có giá
và đoàn thể thành phố Pleiku; 22 xã, phường trên địa bàn thành trị gia tăng cao, bền vững, tạo ra sản phẩm quy mô công nghiệp
phố Pleiku,... ứng dụng vào thực tiễn. Bên cạnh đó, có một số ý kiến cần có cơ
Tại buổi Hội thảo đã tập trung thảo luận và đánh giá hiện chế, chính sách khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư nghiên
trạng và đề xuất các giải pháp phát triển cây xanh đô thị trên địa cứu tạo ra các sản phẩm công nghệ sinh học ngành nông nghiệp
bàn thành phố Pleiku với các nội dung như: Một vài ý kiến về việc quy mô công nghiệp; phát triển nguồn nhân lực có đủ trình độ tiếp
trồng cây xanh trong Khu dân cư và Khu công nghiệp ở thành phố nhận và chuyển giao các công nghệ mới; quy định từng nhiệm vụ
Pleiku; áp dụng Hạ tầng xanh trong quy hoạch và phát triển cây cụ thể đối với từng sở, ngành, đơn vị và địa phương liên quan;...
xanh đô thị Pleiku; biến đổi khí hậu, tiêu chí lựa chọn cây trồng Sau buổi Toạ đàm, Liên hiệp Hội sẽ tổng hợp ý kiến và gửi
trong công viên và những lưu ý trong phát triển công viên ở Gia Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Gia Lai để xem xét
Lai; định hướng lựa chọn và phát triển hệ thống cây xanh phù hợp hoàn chỉnh báo cáo và trình Uỷ ban nhân dân tỉnh ban hành Kế
khí hậu, thổ nhưỡng, cảnh quan và bản sắc Pleiku;... hoạch.
H.H HOA HUỲNH

TIN TÖÙC
Liên hiệp Hội Gia Lai: Tổ chức cuộc họp tham gia
ý kiến Báo cáo tổng kết đánh giá 10 năm triển
khai các nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp tỉnh
Sáng ngày 05/7, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật
tỉnh tổ chức buổi họp góp ý hoàn chỉnh về Báo cáo kết quả triển
khai các nhiệm vụ khoa học và công nghệ trên địa bàn tỉnh Gia
Lai giai đoạn 2010-2020.
- Lĩnh vực: Y Dược: 04 giải pháp.

- Lĩnh vực: Cơ Khí - Điện - Công nghệ thông tin: 11 giải pháp.
- Lĩnh vực: Hóa: 02 giải pháp.
Tại cuộc họp, các thành viên Ban tổ chức đã thống nhất
các văn bản và kế hoạch chấm chung khảo Hội thi.
Tin ảnh: TẤN DUY
PGS.TS. Nguyễn Danh, Chủ tịch Liên hiệp Hội Gia Lai chủ
trì buổi họp. Tham dự có các đồng chí đại diện của Ban Tuyên CHI BỘ LIÊN HIỆP CÁC HỘI KHOA HỌC VÀ KỸ
giáo Tỉnh uỷ; lãnh đạo và các phòng liên quan Sở Khoa học và THUẬT TỈNHTỔ CHỨC LỄ KẾT NẠP ĐẢNG VIÊN
Công nghệ; Sở Tài chính; Thường trực Liên hiệp Hội và một số trí
thức khoa học công nghệ liên quan trong tỉnh. Thực hiện Quyết định số 434-QĐ/ĐUK ngày 07 tháng 6
năm 2021 của Đảng ủy khối các Cơ quan và Doanh nghiệp tỉnh
Tại buổi họp, đa số đại biểu cho rằng Báo cáo cần tổng về việc kết nạp đảng viên, ngày 30 tháng 6 năm 2021 Chi bộ
hợp, thống kê cụ thể từng đề tài, dự án theo 6 lĩnh vực quy định; Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh đã tổ chức Lễ kết
đánh giá hiệu quả ứng dụng, tính phát huy, nhân rộng của từng nạp đảng viên cho quần chúng ưu tú Phạm Tấn Duy - Chuyên
đề tài, dự án; định hướng nghiên cứu triển khai các nhiệm vụ khoa viên Văn phòng Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh. Tham dự buổi lễ
học công nghệ trong thời gian tới cần bám sát nội dung 4 chuyên có đồng chí Nguyễn Danh - Bí thư Đảng Đoàn, Chủ tịch Liên hiệp
đề của Nghị quyết đại hội Đảng bộ tỉnh. Đề nghị xem xét cách các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh và toàn thể Đảng viên Chi bộ.
đánh giá chất lượng đề tài, dự án và cơ cấu hội đồng đánh giá cho Lễ kết nạp được diễn ra trong không khí trang nghiêm, đúng trình
phù hợp đảm bảo tính khách quan và công tâm; tham mưu tỉnh tự,thủ tục của Điều lệ Đảng.
ban hành quy định về trách nhiệm đặt hàng nhiệm vụ khoa học
công nghệ cho các sở, ngành, trách nhiệm báo cáo đánh giá ứng
dụng sau khi thực hiện đề tài, dự án;...
Sau buổi họp, Liên hiệp Hội tổng hợp ý kiến và Sở Khoa
học và Công nghệ tỉnh Gia Lai tiếp thu chỉnh sửa để hoàn chỉnh
báo cáo và trình Uỷ ban nhân dân tỉnh.
HUỲNH HOA
Liên Hiệp Hội Gia Lai họp Ban Tổ chức Hội thi
Sáng tạo kỹ thuật lần thứ 9, năm 2018-2019
Sáng ngày 14/7, Ban Tổ chức Hội thi Sáng tạo kỹ thuật
tỉnh lần thứ 10, năm 2020 - 2021, tổ chức cuộc họp thông qua
Tại buổi lễ, đồng chí Lê Anh Tuân - Bí thư Chi bộ Liên hiệp
các giải pháp dự thi, lập hội đồng chấm chung khảo.
các Hội KH&KT tỉnh đã công bố và trao quyết định kết nạp đảng
Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật tỉnh Gia Lai lần thứ 10, năm 2020- viên cho đồng chí Phạm Tấn Duy, đồng thời, dặn dò đồng chí
2021, được tổ chức với mục đích thúc đẩy phong trào lao động Đảng viên mới cần phải luôn rèn luyện tu dưỡng, nâng cao bản
sáng tạo của quần chúng nhân dân trong các lĩnh vực khoa học lĩnh chính trị và năng lực công tác để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ
(khoa học công nghệ, khoa học kỹ thuật, khoa học xã hội,... ). mới, xứng đáng là một người đảng viên.
Đối tượng dự thi là tất cả các tổ chức, cá nhân trong và ngoài Đảng viên mới đã tuyên thệ tuyệt đối trung thành với lý
tỉnh kể cả người nước ngoài đang làm việc và sinh sống tại Gia tưởng và mục tiêu cách mạng của Đảng, chấp hành nghiêm chỉnh
Lai, không phân biệt lứa tuổi, thành phần, dân tộc, nghề nghiệp . Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng,
Tham dự hội thi năm nay có 18 hồ sơ thuộc 4 nhóm lĩnh chính sách pháp luật của Nhà nước, thực hiện tốt nhiệm vụ người
vực. Thư kí Hội thi đề nghị loại một giải pháp thuộc lĩnh vực Giáo đảng viên, tiếp tục phấn đấu, nêu cao tinh thần trách nhiệm, nỗ
dục và Đào tạo: Lý do giải pháp còn mang tính hàn lâm, nghiêng lực hơn nữa để trở thành đảng viên chính thức của Đảng Cộng
về đề tài nghiên cứu hơn là giải pháp kỹ thuật; còn lại 17 giải pháp Sản Việt Nam.
thuộc 03 nhóm lĩnh vực như sau: Tin, ảnh: TẤN DUY

Thong Tin Tri Thuc KHCN So 22 2021 1769c723a0

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Thong Tin Tri Thuc KHCN So 22 2021 1769c723a0

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

VAÊN HOÙA - XAÕ HOÄI

Phát triển Du lịch Gia Lai:

Hồ Tơ Nưng (Biển Hồ Pleiku)

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 1

2 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 3

4 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 5

6 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

XUNG QUANH VIỆC SỬ DỤNG

Dưới thể chế Việt Nam

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 7

Tòa Hành chính tỉnh Pleiku, xây xong trước1965;

8 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 9

10 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

Du lịch Gia Lai:

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 11

12 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 13

14 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

Nung, Ia Choh, có thể cải

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 15

THỰC TRẠNG CÂY XANH ĐÔ THỊ,

16 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 17

18 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

MỘT VÀI Ý KIẾN VỀ VIỆC TRỒNG CÂY XANH

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 19

20 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

- Cây Bụp lá cò ke (Hibiscus grewiifolius) TIÊU CHÍ CÂY TRỒNG TRONG

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 21

angutifolia), Sậy (Arundinaria sp),...

22 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

ÁP DỤNG HẠ TẦNG XANH

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 23

24 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

dưới có thể sử dụng vật liệu là các khung

Hình 4. Các lớp cấu tạo hồ giữ nước sinh học

e. Đường dẫn sinh học (Bioswales) là

Hình 3. Lưới cây xanh và cấu tạo bên dưới vỉa hè

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 25

tình trạng biến đối khí hậu. Việc khuyến

26 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

VAI TRÒ CỦA HỮU CƠ VÀ TÁC DỤNG PHÂN BÓN

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 27

28 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 29

CÁC BÀI THUỐC DÂN GIAN

30 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 31

32 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

Mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp phát triển

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 33

34 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 35

36 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 37

38 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

THÔNG TIN VỀ HỘI THẢO PHÁT TRIỂN

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 39

40 Soá 22-2021 THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI

THOÂNG TIN TRÍ THÖÙC KH&CN GIA LAI Soá 22-2021 41