You are on page 1of 86

Κροταφικοί και ινιακοί λοβοί:

ανατομία και λειτουργίες


ΚΡΟΤΑΦΙΚΟΣ ΛΟΒΟΣ
ΑΝΑΤΟΜΙΑ
 Η περιοχή κάτω από την πλάγια σχισμή
και μπροστά από τον ινιακό λοβό

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 430


 Μεγάλο μέρος του φλοιού εμπεριέχεται στις
κροταφικές αύλακες
◦ π.χ. στην πλάγια σχισμή εμπεριέχεται η νήσος που
περιλαμβάνει τον γευστικό και τον συνειρμικό
ακουστικό φλοιό

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 430


 Κροταφικο-βρεγματική
σύνδεση

◦ Η περιοχή στα όρια μεταξύ


κροταφικών και
βρεγματικών λοβών (στο
τέλος της πλάγιας σχισμής)

◦ Έχει σημαντικό ρόλο σε


διεργασίες προσοχής,
μνήμης, γλώσσας,
κοινωνικής συμπεριφοράς
 ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΣΕ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΛΑΙΣΙΑ
Η εσωτερική οργάνωση του
κροταφικού λοβού
 Υποφλοιώδεις δομές

 Αμυγδαλή
◦ Συναίσθημα

 Ιππόκαμπος
◦ Μνήμη

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 430


Υποδιαιρέσεις του κροταφικού
φλοιού
 Ακουστικές περιοχές
◦ ΒΑ 41, 42, 22

 Οπτικές περιοχές
◦ ΒΑ 20, 21, 37, 38

Κοιλιακό οπτικό ρεύμα


Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 430 (αναγνώριση
αντικειμένων)

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 43


Συνδέσεις του κροταφικού λοβού

 Πλούσιο δίκτυο συνδέσεων

◦ Προσαγωγές: περιοχές που επεξεργάζονται


αισθητηριακές πληροφορίες
◦ Απαγωγές: Βρεγματικός λοβός, Μετωπιαίος
λοβός, μεταιχμιακό σύστημα, βασικά
γάγγλια
 Ο νεόφλοιος των κροταφικών λοβών στα δύο
ημισφαίρια συνδέεται μέσω του μεσολοβίου

 Ο έσω κροταφικός φλοιός και η αμυγδαλή


στα δύο ημισφαίρια συνδέονται μέσω του
πρόσθιου συνδέσμου
 Μελέτες σε πρωτεύοντα

◦ Πέντε κύριες νευρωνικές οδοί


1. Μία ιεραρχικά
οργανωμένη αισθητηριακή
οδός εξυπηρετεί την
αναγνώριση ερεθισμάτων
 Οι προβολές
 Ξεκινούν από τους πρωτοταγείς
και δευτεροταγείς οπτικούς και
ακουστικούς φλοιούς
 Καταλήγουν στον κροταφικό
πόλο (το πρόσθιο άκρο του
κροταφικού λοβού)

 Οι οπτικές προβολές
σχηματίζουν το κοιλιακό
οπτικό ρεύμα

 Οι ακουστικές προβολές
σχηματίζουν ένα
παράλληλο κοιλιακό
ακουστικό ρεύμα

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 432


2. Μία ραχιαία ακουστική
οδός είναι υπεύθυνη για την
κατεύθυνση των κινήσεων
σε σχέση με τις ακουστικές
πληροφορίες
 Οι προβολές ξεκινούν
από τις ακουστικές
περιοχές του
κροταφικού λοβού και
καταλήγουν στον
οπίσθιο βρεγματικό
φλοιό

 Ανάλογη οδός με το
ραχιαίο οπτικό ρεύμα
◦ Ανίχνευση της χωρικής
προέλευσης των
ακουστικών ερεθισμάτων

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 432


3. Μία πολύτυπη οδός
ευθύνεται για την
κατηγοριοποίηση των
ερεθισμάτων
 Ένα δίκτυο παράλληλων
προβολών από τις
συνειρμικές οπτικές και
ακουστικές περιοχές που
καταλήγουν στην άνω
κροταφική αύλακα

 Περιοχή επεξεργασίας
πολλαπλών
αισθητηριακών
γνωρισμάτων των
ερεθισμάτων

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 432


4. Προβολές προς τον έσω
κροταφικό λοβό που είναι
καθοριστικής σημασίας για
τη μακρόχρονη μνήμη
 Οι προβολές από τις
συνειρμικές ακουστικές &
οπτικές περιοχές
◦ Περιρινικός φλοιός

◦ Ενδορινικός φλοιός

◦ Ιππόκαμπος ή/και
Αμυγδαλή

Οι προβολές στον ιππόκαμπο σχηματίζουν


την διατιτραίνουσα οδό

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 432


5. Προβολές προς τον
μετωπιαίο λοβό που είναι
απαραίτητες για διάφορες
παραμέτρους του ελέγχου
της κίνησης, τη βραχύχρονη
μνήμη και το συναίσθημα
Μετωπιαία οφθαλμικά πεδία

 Σειρά παράλληλων
Ραχιαίος πλάγιος προμετωπιαίος φλοιός προβολών που
εκτείνεται από τις
συνειρμικές
περιοχές του
κροταφικού λοβού
έως τον μετωπιαίο
Κογχομετωπιαίος φλοιός λοβό

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 432


Λειτουργική οργάνωση του
κροταφικού λοβού
ΚΡΟΤΑΦΙΚΟΣ ΛΟΒΟΣ

Πρωτοταγής ακουστικός φλοιός


Δευτεροταγής ακουστικός & οπτικός φλοιός
Αμυγδαλή
Ιππόκαμπος

Επεξεργασία εισερχομένων ακουστικών


πληροφοριών
Οπτική αναγνώριση αντικειμένων
Μακρόχρονη μνήμη
Συναίσθημα
Αισθητηριακές Διεργασίες
 Διαισθητηριακή αντιστοίχιση

◦ Η διεργασία αντιστοίχισης οπτικών και


ακουστικών πληροφοριών
◦ Άνω κροταφική αύλακα
Συναισθηματικές Αποκρίσεις
 Αμυγδαλή

◦ Ενεργοποίηση συναισθηματικών
αποκρίσεων
◦ Πειραματόζωα με βλάβες στην αμυγδαλή:
ιδιαιτέρως απαθή και δεν επιδεικνύουν
συναισθηματική απόκριση σε απειλητικά
ερεθίσματα
Πλοήγηση στο Χώρο
 Ιπποκαμπος

◦ κύτταρα που κωδικεύουν τις τοποθεσίες


στο χώρο
Αναγνώριση προσώπων
 Στο οπτικό σύστημα υπάρχει ένα ειδικό σύστημα
αντίληψης και ανάλυσης των προσώπων

 Μελέτες σε πειραματόζωα
◦ Στον κροταφικό λοβό υπάρχουν νευρώνες
εξειδικευμένοι στην αναγνώριση προσώπων
◦ Κάποιοι είναι εξειδικευμένοι στην αναγνώριση
της ταυτότητας και κάποιοι άλλοι στην
αναγνώριση της έκφρασης του προσώπου
 Πρόσωπα σε όρθια θέση vs ανεστραμμένα
πρόσωπα

 Haxby et al (1999): οι ίδιες περιοχές του φλοιού


επεξεργάζονται ανεστραμμένα πρόσωπα και άλλα
οπτικά ερεθίσματα αλλά τα πρόσωπα σε όρθια
θέση επεξεργάζονται από ένα ξεχωριστό σύστημα
 Εκτεταμένο κύκλωμα που περιλαμβάνει πολλές
περιοχές στον κροταφικό και τον ινιακό λοβό
Η πλάνη τηςThatcher

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 439


Η πλάνη τηςThatcher

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 439


Ασυμμετρία στην αντίληψη
προσώπων
 Βλάβες στον δεξιό κροταφικό λοβό
επηρεάζουν περισσότερο την αναγνώριση
προσώπων σε σχέση με ανάλογες βλάβες
στον αριστερό κροταφικό λοβό
The Split-Faces test

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 439


Ομάδα ασθενών με εκτομή δεξιού
κροταφικού λοβού
Ομάδα ελέγχου

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 439


Η ίδια η εικονιζόμενη

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 439


H ανάλυση των προσώπων δεν ομοιάζει με την
ανάλυση άλλων οπτικών ερεθισμάτων

Haxby et al. 2000

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 439


Επεξεργασία ακουστικών ερεθισμάτων
 Αντίληψη του Προφορικού Λόγου

 Αντίληψη της Μουσικής

 Μνήμη για τη μουσική


◦ ο δεξιός κροταφικός λοβός διαδραματίζει πιο
σημαντικό ρόλο στην παραγωγή μελωδιών,
ενώ ο αριστερός κροταφικός διαδραματίζει πιο
σημαντικό ρόλο στον ρυθμό
ΚΥΡΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΟΛΟΓΙΑ
ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΒΛΑΒΕΣ ΤΟΥ
ΚΡΟΤΑΦΙΚΟΥ ΛΟΒΟΥ
Ακουστική αγνωσία λόγου

 Αδυναμία κατανόησης της ομιλίας

 Φυσιολογική ικανότητα λόγου, ανάγνωσης και


γραφής

 Διατήρηση της κατανόησης μη λεκτικών ήχων

 Αμφίπλευρη βλάβη των πρόσθιων κροταφικών


ελίκων
Ακουστική αγνωσία ήχων
 Διαταραχή της ικανότητας διάκρισης μη λεκτικών
ήχων
◦ Βλάβη στη δεξιά άνω κροταφική και γωνιώδη
έλικα

 Διαταραχή της σημασιολογικής επεξεργασίας


◦ Π.χ. ο ήχος ενός αντικειμένου (τρένο)
εκλαμβάνεται ως ήχος κάποιου άλλου
(αυτοκίνητο)
◦ Βλάβη στο αριστερό ημισφαίριο
Ακουστικές ψευδαισθήσεις
Μία μελέτη νευροαπεικόνισης

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 447


Dierks et al., 1999
 Dierks et al. (1999)

◦ Οι ακουστικές ψευδαισθήσεις παράγονται στα


γλωσσικά συστήματα του εγκεφάλου του
ασθενούς
 Ακουστικός φλοιός: προκαλεί την αντίληψη ότι οι
φωνές προέρχονται από εξωτερική πηγή
 Αμυγδαλή: απόρροια του άγχους που προκαλείται
στον ασθενή από τις φωνές που ακούει
 Ιππόκαμπος: ανάκληση ακουστικών μνημών
 Oertel et al. (2007)

◦ Οι οπτικές ψευδαισθήσεις
 Δεν ενεργοποιούν τον πρωτοταγή οπτικό φλοιό
 Ενεργοποιούν
 ανώτερες οπτικές περιοχές που αντιστοιχούν στο
περιεχόμενο των ψευδαισθήσεων (πρόσωπα, σκηνές)
 τον ιππόκαμπο (ανάκληση οπτικών πληροφοριών από τη
μνήμη)
 τον κροταφικό φλοιό (σχετίζεται με την ένταση της
αντιληπτικής εμπειρίας)
 Μελέτες νευροαπεικόνισης

◦ Θεμελιώδης διαφορά στη φύση της


αισθητηριακής επεξεργασίας που
επιτελείται στις ακουστικές και τις οπτικές
περιοχές
 Ο πρωτοταγής οπτικός φλοιός δεν συνδυάζει
βασικά στοιχεία σε εικόνες με νόημα, ενώ ο
πρωτοταγής ακουστικός φλοιός επεξεργάζεται
ήχους με νόημα (π.χ. συλλαβές)
Διαταραχές στην αντίληψη της
μουσικής
 Διαταραχή της αντίληψης της μουσικής
◦ Υποδεκτική αμουσία
◦ Συχνά συνοδεύει κάποιου είδους αφασία ή
ακουστική αγνωσία ήχων

 Διαταραχή στη διάκριση μουσικών τόνων


Διαταραχές της οπτικής αντίληψης

 Ικανότητα διάκρισης σύνθετων Μοτίβων


◦ Δοκιμασία συμπλήρωσης προσώπων του Mooney

 Δυσκολία αντίληψης κοινωνικών σημάτων


◦ Αδυναμία να αντιληφθούν τη σημασία των οπτικών
σημάτων
Διαταραχές της Οργάνωσης & της
Κατηγοριοποίησης Πληροφοριών
 Σημασιολογικά σχετικές πληροφορίες
ομαδοποιούνται σε ευρείες κατηγορίες

 Υποβοηθάται η μνήμη και η γλώσσα

 Ασθενείς με βλάβη στον αριστερό κροταφικό


λοβό
◦ αδυναμία οργάνωσης ακόμη και σχετικά
απλών και οικείων πληροφοριών
◦ αδυναμία στην αυτόματη χρήση
κατηγοριών
Αδυναμία Χρησιμοποίησης Πληροφοριών
Σχετικών με το Πλαίσιο Αναφοράς

 Η σημασία πανομοιότυπων ερεθισμάτων μπορεί


να διαφοροποιείται ανάλογα με το πλαίσιο
αναφοράς.
Διαταραχές στη μνήμη
 Δεκαετία 1950
◦ Αμφίπλευρη αφαίρεση του έσω κροταφικού λοβού
(συμπεριλαμβανομένων ιπποκάμπου και αμυγδαλής) προκαλεί
προοπτική αμνησία (αδυναμία συγκράτησης νέων πληροφοριών)

 Βλάβη στον κατώτερο κροταφικό φλοιό: διαταραχή στην


εκούσια ανάκληση πληροφοριών
◦ Η διαταραχή είναι ανάλογη της βλάβης

 Βλάβη στον αριστερό κροταφικό λοβό: διαταραγμένη


ανάκληση λεκτικών πληροφοριών είτε παρουσιάζονται
λεκτικά είτε οπτικά

 Βλάβη στον δεξιό κροταφικό λοβό: διαταραγμένη


ανάκληση μη-λεκτικών πληροφοριών
Μεταβολή του Συναισθήματος & της
Προσωπικότητας
 Wilder Penfield
◦ Ερεθισμός του πρόσθιου και του έσω κροταφικού λοβού
προκαλεί αίσθημα φόβου

 Η επιληψία κροταφικού λοβού συσχετίζεται με


προσωπικότητα που δίνει μεγάλη σημασία σε μικρές
λεπτομέρειες και ασήμαντα γεγονότα της καθημερινής
ζωής
◦ Λεπτομερειακός λόγος, εγωκεντρικότητα, παρανοϊκή σκέψη,
έντονη ενασχόληση με τη θρησκεία, τάση για επιθετικά
ξεσπάσματα
◦ Προσωπικότητα κροταφικού λοβού

 Εκτομή του κροταφικού λοβού


◦ Παρόμοια συμπτωματολογία
◦ Περισσότερο έντονη συμπτωματολογία μετά από εκτομή του
δεξιού κροταφικού λοβού (?)
Μεταβολές στη Σεξουαλική
Συμπεριφορά
 Αμφίπλευρες βλάβες στις οποίες
συμπεριλαμβάνεται η αμυγδαλή οδηγούν σε
αχαλίνωτη σεξουαλική συμπεριφορά
 Δεν παρατηρείται μετά από μονόπλευρη
βλάβη.
ΙΝΙΑΚΟΣ ΛΟΒΟΣ
ΑΝΑΤΟΜΙΑ
 Το οπίσθιο τμήμα των
εγκεφαλικών
ημισφαιρίων

 Η εσωτερική επιφάνειά
του διακρίνεται από το
βρεγματικό λοβό με τη
βρεγματικο-ινιακή
αύλακα

 Δεν υπάρχουν σαφή όρια


με το βρεγματικό και τον
κροταφικό λοβό στην
εξωτερική επιφάνεια
◦ Συγχωνεύεται με το
βρεγματικό προς τα πάνω
και τον κροταφικό προς τα
κάτω

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 380


Οπτικός φλοιός

 Πληκτραία σχισμή:
περιέχει σημαντικό
μέρος του
πρωτοταγούς οπτικού
φλοιού

 Γλωσσική αύλακα και


ατρακτοειδής έλικα:
περιέχουν τμήματα
του δευτεροταγούς και
του συνειρμικού
οπτικού φλοιού
Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 380
 Οπτικός ή ταινιωτός
φλοιός

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 380


Συνδέσεις του οπτικού φλοιού
 Η περιοχή V1 είναι ο πρωτοταγής οπτικός φλοιός
◦ Δέχεται προβολές κυρίως από το έξω γονατώδες
σώμα στο θάλαμο
◦ Προβάλλει στις υπόλοιπες οπτικές περιοχές
◦ Αποτελεί το πρώτο επίπεδο επεξεργασίας της
οπτικής πληροφορίας

 Η περιοχή V2 αποτελεί το δεύτερο επίπεδο


επεξεργασίας της πληροφορίας
◦ Προβάλλει στις υπόλοιπες οπτικές περιοχές

 Μετά την περιοχή V2, αναδύονται τρεις παράλληλες


οδοί καθώς οι πληροφορίες μεταφέρονται
◦ Στον βρεγματικό φλοιό
◦ Στον κροταφικό φλοιό
◦ Στην άνω κροταφική αύλακα (STS)
 Η ινιακοβρεγματική οδός (ή
ραχιαίο ρεύμα) συμμετέχει στην
οπτική καθοδήγηση της κίνησης
(όραση για δράση)
 Καταλήγει σε οπίσθιες βρεγματικές
περιοχές

 Η ινιακοκροταφική οδός (ή
κοιλιακό ρεύμα) συμμετέχει στην
αναγνώριση αντικειμένων και
χρωμάτων
 Καταλήγει σε κροταφικές οπτικές
περιοχές

 Η οδός προς την άνω κροταφική


αύλακα συμμετέχει στην
οπτικοχωρική αντίληψη και στην
αντίληψη συγκεκριμένων ειδών
κίνησης
 Σύγκλιση πληροφοριών προς και από το
ραχιαίο και το κοιλιακό ρεύμα
Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 382
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΟΛΟΓΙΑ
ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΒΛΑΒΕΣ ΤΟΥ
ΟΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
 Βλάβη στην περιοχή
V1 επηρεάζει την
όραση και από τα δύο
μάτια

 Όταν η όραση
επηρεάζεται μόνο στο
ένα μάτι, η βλάβη
εντοπίζεται εκτός
εγκεφάλου
◦ Αμφιβληστροειδής
◦ Οπτικό νεύρο
 Διαφορετικά τμήματα του οπτικού πεδίου
αναπαριστώνται τοπογραφικά σε διαφορετικά
τμήματα της περιοχής V1

 Βλάβη σε συγκεκριμένο τμήμα της περιοχής V1


προκαλεί απώλεια της όρασης σε ένα
συγκεκριμένο τμήμα του οπτικού πεδίου
 Μονόφθαλμη τύφλωση
◦ Απώλεια της όρασης από το ένα
μάτι
◦ Καταστροφή του
αμφιβληστροειδούς ή του
οπτικού νεύρου

 Αμφίπλευρη κροταφική
ημιανοψία
◦ Απώλεια της όρασης και από τα
δύο κροταφικά οπτικά πεδία
◦ Βλάβη της έσω περιοχής του
οπτικού χιάσματος

 Ρινική ημιανοψία
◦ Βλάβη στο πλάγιο τμήμα του
χιάσματος
◦ Απώλεια της όρασης στην
πλευρά της βλάβης
Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 390
• Ομώνυμη ημιανοψία
– Απώλεια της όρασης από
ολόκληρο οπτικό πεδίο
– Αποσύνδεση της οπτικής δεσμίδας,
του έξω γωνατώδους σώματος,
της περιοχής V1

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 390-391


• Τεταρτοκυκλική ημιανοψία
– Απώλεια της όρασης σε ένα
τεταρτημόριο του οπτικού πεδίου

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 390-391


• Άθικτη ωχρική όραση
– Διατήρηση του κεντρικού οπτικού
πεδίου
– Μόνο μετά από βλάβη στον οπτικό
φλοιό

• Έλλειψη κοινά αποδεκτής ερμηνείας


• διπλή αιμάτωση από τη μέση και
την πρόσθια εγκεφαλική αρτηρία
και έτσι γίνεται πιο ανθεκτική σε
εκτεταμένες βλάβες των
ημισφαιρίων
• η περιοχή του βοθρίου στον
αμφιβληστροειδή προβάλλει και
στα δύο ημισφαίρια, οπότε ακόμα
και αν καταστραφεί ο ένας ινιακός
λοβός, ο άλλος εξακολουθεί να
λαμβάνει προβολές από το βοθρίο

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 390


 Σκότωμα
◦ Μικρά τυφλά σημεία στο οπτικό πεδίο
◦ Μικρή βλάβη στον ινιακό λοβό
◦ Δεν γίνονται εύκολα αντιληπτά

Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 391


Τυφλή όραση/Τυφλή στόχευση
 Αναφέρεται στα άτομα εκείνα που, ενώ δηλώνουν ότι δεν
αντιλαμβάνονται τα οπτικά ερεθίσματα, είναι σε θέση να
κάνουν διακρίσεις που απαιτούν ικανότητα υψηλού επιπέδου

 Βελτίωση με μεθόδους αποκατάστασης

 Βλάβη οπτικού φλοιού (;;)


◦ Σκοτώματα

 Συνδέσεις αμφιβληστροειδούς και εγκεφαλικού


στελέχους (;;)
◦ Το στέλεχος εξυπηρετεί οφθαλμικά αντανακλαστικά
ΟΠΤΙΚΗ ΑΓΝΩΣΙΑ
 Αγνωσία είναι η αδυναμία αναγνώρισης, που δεν
μπορεί να αποδοθεί σε αισθητηριακά ελλείμματα,
νοητική έκπτωση, διαταραχές της προσοχής,
αφασικές διαταραχές ή στην έλλειψη εξοικείωσης
με τα ερεθίσματα
Βασικές Αρχές Νευροψυχολογίας του Ανθρώπου, σελ. 396
◦ Διατηρείται η
αναγνώριση μέσω
άλλων αισθήσεων
(π.χ. αφής)
 Freud (1891)
Η αγνωσία είναι μια διακοπή της σχέσης ανάμεσα
στα αντικείμενα και τις έννοιες των αντικειμένων
(τις ιδέες που έχει το άτομο για τα αντικείμενα)
Αγνωσίες αντικειμένων

Αντιληπτική αγνωσία
 Συνειρμική αγνωσία
Αντιληπτική αγνωσία
 Οποιαδήποτε αδυναμία στην αναγνώριση
αντικειμένων στην οποία διατηρούνται οι βασικές
οπτικές λειτουργίες (π.χ. αναγνώριση χρώματος,
κίνησης)

 Βασικό έλλειμμα: αδυναμία ανάπτυξης κάποιας


αντίληψης σχετικά με τη δομή ενός ή περισσότερων
αντικειμένων
◦ Αδυναμία σχηματισμού αναπαράστασης για τα αντικείμενα
◦ Οι ασθενείς δεν μπορούν να αναγνωρίσουν, να αντιγράψουν ή
να ταιριάξουν αντικείμενα ✓Διαταραχή οπτικής αντίληψης

 Συνήθως εκτεταμένη αμφίπλευρη βλάβη στους


πλάγιους ινιακούς λοβούς
Δοκιμασία ατελών φιγούρων του Gollin
Αγνωσία συγχρονισμού

 Συχνό σύμπτωμα της αντιληπτικής αγνωσίας.

 Οι ασθενείς αντιλαμβάνονται τη βασική μορφή ενός


αντικειμένου αλλά δεν μπορούν να αντιληφθούν
◦ πάνω από ένα αντικείμενα ταυτόχρονα
◦ πολύπλοκα αντικείμενα
Συνειρμική αγνωσία
 Αδυναμία αναγνώρισης αντικειμένων παρά το ότι τα
αντικείμενα γίνονται αντιληπτά

 Διαταραγμένη διεργασία συσχέτισης των


αντιληπτικών χαρακτηριστικών ενός αντικειμένου,
ώστε να γίνεται αντιληπτό ως σύνολο

 Οι ασθενείς μπορούν να αντιγράψουν ένα


αντικείμενο αλλά δεν μπορούν να το αναγνωρίσουν
◦ σχετίζεται με διεργασίες επεξεργασίας «ανώτερου»
γνωστικού επιπέδου, οι οποίες συνδέονται με τη μνήμη
Χ Διαταραχή οπτικής αντίληψης
Άλλα είδη οπτικής αγνωσίας
Προσωποαγνωσία

 Αδυναμία αναγνώρισης προσώπων

 Αναγνώριση επιμέρους χαρακτηριστικών


αλλά αδυναμία σύνθεσής τους

 Οι ασθενείς συχνά δεν αναγνωρίζουν ούτε το


δικό τους πρόσωπο στον καθρέφτη

 Είναι δυνατή η αναγνώριση προσώπων βάσει


ιδιαίτερων χαρακτηριστικών (π.χ. μουστάκι,
κάποιο εκ γενετής σημάδι, κλπ)
 Οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να
ξεχωρίσουν τα πρόσωπα ανθρώπων από τα
πρόσωπα ζώων

 Συχνή η συνοσυρότητα με οπτική αγνωσία


αντικειμένων

 Αμφίπλευρη βλάβη στην ινιακο-κροταφική


έλικα
 Video case: patient with prosopagnosia

https://drive.google.com/file/d/1BpTe9Hl26Hz_1af
DnK89n8-QURTcFAT8/view?usp=sharing
 Ο άνθρωπος που μπέρδεψε τη γυναίκα του με
ένα καπέλο
Οπτικοχωρική αγνωσία
 Τοπογραφική αποδιοργάνωση

 Αδυναμία προσανατολισμού ακόμα και σε οικεία


περιβάλλοντα.

 Αδυναμία αναγνώρισης χαρακτηριστικών σημείων


που υποδεικνύουν την κατάλληλη κατεύθυνση

 Συχνή η συνοσηρότητα με προσωποαγνωσία

 Βλάβες στην έσω ινιακοβρεγματική περιοχή του


δεξιού ημισφαιρίου, στην οποία συμπεριλαμβάνονται
η ατρακτοειδής και η γλωσσική έλικα.
Αγνωσία χρωμάτων

 Αδυναμία κατονομασίας, υπόδειξης, αναγνώρισης


χρωμάτων

 Περιλαμβάνει τρεις διαταραχές


◦ Χρωματική ανομία
 Αδυναμία κατονομασίας χρωμάτων, συχνά με
σωστή εκτέλεση λεκτικών δοκιμασιών
◦ Ειδική χρωματική αφασία
 Αδυναμία αντίληψης, κατονομασίας και
εκτέλεσης λεκτικών δοκιμασιών
◦ Κεντρική αχρωματοψία (δυσχρωματοψία)
 Κεντρική αχρωματοψία
◦ Βλάβη στο οπτικό νεύρο, στο οπτικό χίασμα ή και
στα δύο, βλάβη στον κατώτερο ινιακό λοβό

◦ Αδυναμία αναγνώρισης χρωμάτων (συχνά


κάποιο χρώμα επηρεάζεται περισσότερο από τα
άλλα)

◦ Σωστή εκτέλεση λεκτικών δοκιμασιών (π.χ.


απαντούν σωστά αν ερωτηθούν τι χρώμα έχει το
αίμα)
ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΜΗΝ ΑΦΗΣΕΤΕ
ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ ΣΤΟ
ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ

You might also like