Plastik Enjeksiyon Kalibinin Yapisi

31.01.
2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
PLASTİK ENJEKSİYON
KALIBININ YAPISI
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Kalıplama Yöntemleri 2
 Metal Enjeksiyon Kalıpları

 Metal Ekstrüzyon Kalıpları
 Plastik Enjeksiyon
 Presle Şekil Verme Kalıpları
Kalıpları
• Sac Şekillendirme Kalıpları
• Sıcak Dövme Kalıpları
 Plastik Ekstrüzyon • Kesme/Delme Kalıpları
Kalıpları • Eğme/Basma Kalıpları
• Bükme/Kıvırma Kalıpları
 Şişirme Kalıpları • Derin Çekme Kalıpları
 Sinterleme Kalıpları
 Vakum kalıpları  Kokil Kalıpları
 Haddeleme Kalıpları
 Cam Kalıpları
SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU
1
31.01.2015
SAKARYA Plastik Enjeksiyon Kalıbı (PEK) Temel Bileşenleri 3

ÜNİVERSİTESİ
 Parça geometrisini oluşturmak için:

Sabit (Cavity) ve Hareketli (Core) Kalıp Boşlukları
 Eriyik plastiği kalıp boşluğuna ulaştırmak için:

ENJEKSİYON SİSTEMİ (Injection System)
 Parçayı hızlı ve dengeli katılaştırmak için:

SOĞUTMA SİSTEMİ (Cooling / Heat Regulation System)
 Parçayı kalıptan çıkarmak için:

İTİCİ SİSTEMİ (Ejection Unit)
 Kalıp çalışma yönünden farklı yönlerdeki detaylar için:

MAÇA SİSTEMİ (Slider, Jiggle, Lifter)
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
PEK: Diğer Özellikler 4
 SAĞLAMLIK (RIGIDITY)
Penj= 500-2000 bar; Fkap= 0,1–10 ton
 ÖMÜR (LIFE)
1-5 milyon çevrim
 HASSASİYET (ACCURACY)
Ölçüsel kararlılık, gözler arasında minimum farklılık.
 GÜVENİRLİLİK (RELIABILITY)
Minimum üretim dışı zaman (downtime)
 DÜŞÜK ÜRETİM MALİYETİ

Düşük çevrim zamanı, hızlı kalıp değiştirme (Quick setup)
2
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
PEK Yapısı 5
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
PEK Yapısı 6
3
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
PEK Yapısı 7
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
PEK’nın İki Yarısı 8
CAVITY SIDE: Sabit taraf (Enjeksiyon tarafı – Dişi Kalıp)

CORE SIDE: Hareketli taraf (İtici tarafı – Erkek Kalıp)
4
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Sabit Taraf (Cavity) 9
1. Sabit Çekirdek (Cavity): Parça geometrisinin işlendiği çelik lokma

2. Sabit plaka (Cavity Retainer Plate): Sabit çekirdeğin etrafındaki ana
taşıyıcı çelik plakadır. İki ayrı çelik olarak işlenmesinin avantajları:
 Büyük boyutlu kalıplarda plaka ucuz, çekirdek kaliteli çelikten işlenebilir.
 Büyük tek çelik işlemektense küçük çekirdekler işlemek daha kolaydır.
 Seri üretimde gerektiğinde çekirdekler yenilenebilir.

9
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
3. Merkezleme Flanşı (Locating Ring): Kalıbı Tezgah Plakasına merkezler.
4. Yolluk Burcu (Sprue Bushing): Kalıp ayrılma hattına malzemeyi getirir.
Neden ayrı parça olarak yapılıyor?
İşleme kolaylığı, parlatma gereksinimi, bakım kolaylığı, standart eleman

olarak temin edilebilme kolaylığı.

10
5
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
6
ISOLATION
PLATE
5
5. Bağlama Plakası (Top / Cavity Clamping Plate): Kalıbın enjeksiyon

makinasına bağlanmasını sağlar.
6. Yalıtım Plakası (Isolation Plate): Isı kayıplarını azaltır.
7. Soğutma Kanalları (Cooling Lines): Taşıyıcı plakada ve çekirdekte
açılan soğutma kanallarında su dolaştırılır.
8. Merkezleme Kolonları (Guide/Leader Pin): Kalıp yarılarını merkezler.

11
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Hareketli Taraf (Core) 12
1
CORE
1. Hareketli Çekirdek (Core): Parça geometrisinin işlendiği çelik lokma.
2. Hareketli Taşıyıcı Plaka (Core Retainer Plate): Hareketli çekirdeğin

etrafındaki ana taşıyıcı plaka.

12
6
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
CORE
3. Destek Plakası (Support Plate): Plakayı yüksek basınçlara karşı

destekler. Opsiyoneldir, tek parça da yapılabilir.
4. İticiler ve İtici Plakaları (Ejector Pins & Ejector /Retainer Plates):

Parçayı çıkaran itici pimler ve bu pimlerin bağlandığı plakalar.

13
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
CORE
5. Paraleller (Parallels): İtici plakasının hareketi için yeterli boşluğu

sağlarlar.
6. Destek Sütunu (Support Pillar): Destek plakasının eğilmesini

engeller.

14
7
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
8
CORE
7. Yolluk Çekici (Sprue Puller): Kalıp açılırken yolluğu da beraber

çeker. Farklı yolluk çekici ve burcu tasarımları vardır.
8. Soğutma Kanalları (Cooling Lines): Plakada ve tercihen

çekirdekte soğutma kanalları açılır.

15
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
CORE
10
11 9
9. İtici Yataklama Milleri (Ejector Guide Pins): İtici plakasını yataklar.
10. Geri Döndürücü (Return Pin): Kalıp kapanırken itici plakasını geri
döndürür.
11. Bağlantı Plakası: Kalıbın makineye bağlanmasını sağlar.

16
8
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Enjeksiyon Kalıbının Temel Fonksiyonları 17
1. Kalıbın Doldurulması (Mold Filling)

(ENJEKSİYON SİSTEMİ)
2. Eriyik Plastiğin Donması (Cooling)

(SOĞUTMA SİSTEMİ)
3. Eriyik Plastiğin Donması (Cooling)

(SOĞUTMA SİSTEMİ)
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
1. Enjeksiyon Sistemi 18
Yanlış enjeksiyon sistemiyle kalıp gözlerinin

dolumunda dengesizlik olur.
9
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Yanlış enjeksiyon sistemiyle göz tam dolmayabilir.

(Short Shot)
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Yanlış enjeksiyon sistemiyle yüzey hataları oluşur.
10
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Yanlış enjeksiyon sistemiyle istenmeyen yerlerde

Soğuk Birleşme İzi (Weld Line) oluşabilir. Kozmetik
hata ve düşük mekanik özelliklere neden olur.
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
2. Soğutma Sistemi 22
Yanlış soğutma sistemiyle çevrim süresi uzar. tsğt=%70.tçvr
Enjeksiyon Kalıp
başlangıcı Yolluğun donması
4 Açma
3 Ütüleme
5
Kalıp Doldurma Tutma Kalıp içi Çekme
Kalıp Göz içi

Basıncı
6
Soğuma
2 7
Kalıbın Çevrim süresinin ~% 70'i Kalıptan
kapanması 1 çıkarma
Plastikleştirme
Zaman
11
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
2. Soğutma Sistemi 23
Yanlış soğutma sistemiyle homojen soğutma sağlanamaz. Çekme-

Çarpılma problemleri, iç gerilmeler ve boyutsal hatalar oluşur.
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
3. İtici Sistemi 24
Yanlış itici sistemiyle dengesiz itilen parçada deformasyon,

Parçayı kalıptan çıkamama, yüzeyde görünen izler, seri
üretimde aksama gibi sorunlar yaşanır.
12
31.01.2015
SAKARYA Plastik Enjeksiyon Kalıplarında Temel Kavramlar 25

ÜNİVERSİTESİ
 KAÇ: Kalıp Ayrılma Çizgisi  Maça Sistemleri
 Kalıp Boşluğu (Kavite)  Radüs/Pah
 Göz Sayısı  Feder/Atkı
 Çekme (Shrinkage)  Yolluk Burcu
 Parça Eğim Açısı  Merkezleme Flanşı
 Ürün Yüzey Kalitesi  Merkezleme Kolonu
 İtici/Sıyırıcı Sistemleri  Kalıp Havalandırma
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
KAÇ: Kalıp Ayrılma Çizgisi (Parting Line) 26
 Kalıbın iki yarısını ayıran hattır. Sabit ve hareketli

kalıpların birleşme yüzeyini belirler.
 Bu hat, ürün üzerinde belli belirsiz bir çizgi halinde
gözlemlenebilir.
 Düzlemsel, açısal, silindirik, eğrisel ya da daha
karmaşık birleşik yüzey şeklinde olabilir.
 Parçanın kalıptan kolaylıkla atılmasını sağlayacak
şekilde seçilmelidir.
13
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Kalıp Boşluğu (Cavity-Core) 27
 Kalıp kapandığında iki kalıp yarısı arasında, üretilecek

parçaya şekil ve boyut olarak eşit bir boşluk oluşur. Bu
boşluğa kalıp boşluğu veya kavite adı verilir.
 Kalıp, birisi sabit (cavity) ve diğeri hareketli (core) iki
kalıp yarısından oluşmaktadır.
 Sabit kalıp enjeksiyon makinesinin sabit plakasına ve
hareketli kalıp ise enjeksiyon makinesinin hareketli
plakasına bağlanır. Kalıp ekseni ile makine ekseni tam
olarak çakışmalıdır.
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Göz Sayısı 28
 Bir baskıda kalıptan alınan parça sayısı, o kalıbın göz

sayısı olarak ifade edilir.
 Gözler merkeze yakın ve simetrik olarak yerleştirilirler.
 Tüm gözler aynı anda dolmalıdır.
 Basınç kaybını ve kırma oranını azaltmak için akış
uzunluğu en az olmalıdır.
 İki göz arası mesafe enjeksiyon basıncını taşıyabilecek ve
su kanallarının geçişine izin verecek değerde olmalıdır.
 Oluşacak kuvvetlerin bileşkesi makine ekseninde ortaya
çıkmalıdır.
14
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Göz Sayısı 29
Dairesel Dizilim: Eşit akış uzunluğu sağlar, fakat göz adedi fazla
artırılamaz.
Seri Dizilim: Daha çok göz yerleştirilebilir, fakat akış uzunluğu eşit
değildir. Kanal çaplarının farklı işlenmesi gerekir.
Simetrik Dizilim: Eşit akış uzunluğu sağlar, fakat kırma oranı
fazladır.
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Kalıpta Çekme (Shrinkage) 30
 Plastik malzemenin kalıplama sıcaklığından oda

sıcaklığına soğurken parça boyutlarında ortaya çıkan
büzülmedir.
 Plastik malzemelerin termal genleşme katsayısı
metallere nazaran daha yüksektir.
 Plastiklerde her 100 oC’lik sıcaklık değişimine karşılık
ortaya çıkan kendini çekme oranı % 0,1-2 seviyesindedir.
 Kalıp boşluğu boyutları, parça boyutlarından kendini
çekme payı kadar daha büyük olmalıdır.
15
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Parça Eğim Açısı 31
 Kalıplanan parçanın, KAÇ’ne dik olan tüm yüzeylerine

belirli bir eğim açısı verilmelidir.
 Bu eğim açısı, kalıp açılırken parçanın sabit kalıpta
kalmaması, itici vurduğunda ise rahatlıkla kalıptan
atılabilmesi ve vakum oluşmaması için verilmektedir.
 Bu açının değeri 0,5-3o kadardır. Federlerde ve derin
detaylarda 5o ye kadar çıkarılabilir.
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Ürün Yüzey Kalitesi 32
Ürün yüzey kalitesi kavitenin yüzey kalitesiyle yakından

ilgilidir. Çok temiz ve parlak bir yüzey isteniyorsa:
 Sabit çekirdek lokması malzemesi olarak krom-nikel
çeliği seçilmeli,
 Parlatma-polisaj işlemi uygulanmalı,
 Yollu izini saklayacak tedbirler düşünülmeli,
 Kalıp sıcaklığı kontrol altında tutulmalıdır.
16
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
İtici (Atıcı) Sistemleri 33
 Kalıp açılırken parçanın kalıpla birlikte açılmasını, kalıp

açıldıktan sonra parçanın kalıptan atılmasını sağlar.
 Klasik pimli itici sistemi şu elemanlardan oluşur:

1) Yolluk çekici/itici pimler
2) Yolluk itici pimler
3) Parça itici pimler
4) Geri döndürücü pimler
5) Kılavuz pimler ve burçlar
 Klasik pimli sisteme ilaveten sıyırıcı plakalar ve havalı

iticiler de kullanılmaktadır.
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Maça Sistemleri 34
 Parçanın iç bölgesindeki, kalıbın açılma doğrultusuna dik

olan detaylar kalıbın açılmasına veya iticiyle parçanın
kalıptan atılmasına engel olmaktadır. Bu nedenle maça adı
verilen hareketli aparatların kullanılması gerekmektedir.
 Maça sistemleri şu şekillerde olabilmektedir:
1) Mekanik Maçalı Kalıplar
2) Hidrolik Maçalı Kalıplar
3) Pnömatik Maçalı Kalıplar
4) Elektro-mekanik Maçalı Kalıplar
5) Ayrık Maçalı Kalıplar
17
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Radüs/Pah 35
 Keskin köşeler plastik akışını zorlaştırır, basınç kaybına

ve parçada iç gerilmelerin ortaya çıkmasına sebep olur.
 Köşelerde oluşan bu gerilmeler parçada çarpılmalara ve
bozulmalara neden olur.
 Bu mahzurları önlemek için keskin köşelerin iç
kısımlarında, parça et kalınlığının yarısı kadar radüs
uygulanmalıdır.
 Dış radüslerin değeri “iç radüs + parça et kalınlığı” kadar
olmalıdır.
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Feder/Atkı 36
 Parçanın mekanik dayanımını artırmak için parça

duvarlarına konulan atkılara (destek duvarlarına) feder adı
verilir.
 Tek büyük feder yerine birden fazla küçük feder tercih
edilmelidir.
 Feder kalınlığı parça et kalınlığının yarısı kadar olmalıdır.
 Feder yüksekliği parça et kalınlığının 3-5 katı kadar
olmalıdır.
18
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Yolluk Burcu ve Merkezleme Flanşı 37
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Merkezleme Kolonu ve Burcu 38
19
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Merkezleme Kolonu ve Burcu 39
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Kalıp Havalandırma 40
 Enjeksiyon sırasında kalıp boşluğuna yürüyen eriyik

plastik, buradaki havayı süpürüp kalıp dışına atmalıdır.
 Normal olarak hava itici pim boşluklarından ve ayırma
çizgisi kenarlarından tahliye olmaktadır. Ancak, kalıbın
yüksek üretim hassasiyetinden ve yüksek enjeksiyon
hızından dolayı havanın atılamaması durumunda, kalıbın en
uzak köşesinde hapsolan havanın basınç ve sıcaklığının
aşırı yükselmesi, parçanın bu bölgesinden eksik çıkmasına
ve yanmasına sebep olur.
 Bu kusurun giderilmesi için havanın hapsolduğu bölgeye
bir havalandırma kanalının açılması gerekir.
20
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Bu havalandırma kanallarının ölçüsü, eriyik plastiğin çapak

oluşturabileceği sınır değerin altında olmalıdır. Çok kullanılan plastik
malzemeler için tavsiye edilen havalandırma kanalı ölçüleri şu
şekildedir:
 PA66 0,010–0,015
 HDPE 0,015–0,020
 ABS 0,035–0,060
 SAN 0,035–0,060
 POLİPROPİLEN 0,018–0,025
 POLİSTİREN 0,030–0,060
 POLİKARBONAT 0,050–0,075
 ASETAL (POM) 0,015–0,020
 AKRİLİK (PMMA) 0,060–0,078
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
 Tasarım sırasında havanın sıkışacağı kritik noktalar önceden

tahmin edilerek veya deneme baskısında tespit edilerek bu
noktalarda havalandırma kanalları oluşturulur.
 Havalandırma kanalının ölçüsü plastiğin akıcılığına bağlıdır.
Akıcılığı düşük plastiklerde çapak oluşturma eğilimi az olduğundan
havalandırmanın sağlanması daha kolaydır.
 Birden fazla giriş varsa birleşme noktasında hava sıkışması
olacağından bu noktalarda havalandırma sağlanmalıdır.
 Düzgün çalışan bir kalıp birden havayı sıkıştırmaya başlıyorsa ilk
akla gelen husus havalandırma kanallarının tıkanması olmalıdır.
Genel yüzeysel temizlik yeterli olmuyorsa kalıp indirilerek kapsamlı
temizlik yapılmalıdır.
21
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Kalıp Havalandırma Yöntemleri 43
 Birleşme Hattından Hava Tahliyesi,
 İtici Pim Boşluklarından Hava Tahliyesi,
 Standart Hava Tahliye Pimi Kullanılması,
 Hava Tahliye Lokması Kullanılması,
 Hava Atma Filtresi Kullanılması.
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Tek Gözlü ve Çok Gözlü Kalıpta Hava Tahliyesi 44
22
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Havalandırma Kanalı, Derzi ve Lokması 45
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Gaz Tahliye Pimi 46
23
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Trapez ve Daire Kesitli Derz 47
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Havalandırma Kanalı ve Derzi Boyutları 48
24
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Kalıp Örneği: Düğme Grubu Kalıbı 49

49
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ

50
25
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ

51
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ

52
26
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ

53
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Kalıp Örneği: Sinyal Penceresi Kalıbı 54

54
27
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ

55
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ

56
28
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Renault Jant Kapağı Kalıbı 57
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Toyota Jant Kapağı Kalıbı 58
29
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Toyota Jant Kapağı Kalıbı 59
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Fırat Boru Bağlantı Elemanı Kalıbı 60
30
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
İnterplast Boru Bağlantı Elemanı Kalıbı 61
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Dizayn Boru Bağlantı Elemanı Kalıbı 62
31
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Anatolia Fişek Diplik Kalıbı 63
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Damlatıcı Kalıbı (Stack 48) - Beşok Kalıp 64
32
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Damlatıcı Kalıbı (Stack 48) - Beşok Kalıp 65
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Damlatıcı Kalıbı (64 göz) - Beşok Kalıp 66
33
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
34
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Kalıp Örneği: Kova Kalıbı 69
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Kalıp Örneği: Tabure Kalıbı 70
35
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Kalıp Örneği: Enjektör Kapağı Kalıbı 71
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Kalıp Örneği: Bardak Kalıbı 72
36
31.01.2015
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
Kalıp Örneği: Şişe Kapağı Kalıbı 73
SAKARYA
ÜNİVERSİTESİ
KAYNAKLAR 74
[1] Turaçlı, H.P., “Enjeksiyon Kalıpları İmalatı”, Pagev Yayınları, 2000.

[2] Turaçlı, H.P., “Enjeksiyoncunun El Kitabı”, Pagev Yayınları, 1999.
[3] Turaçlı, H.P., “Enjeksiyon Hataları ve Çözümleri”, Pagev Yayınları, 1999.
[4] Akyüz, Ö.F., “Plastikler ve Plastik Enjeksiyon Teknolojisine Giriş”, Pagev Yayınları, 2001
[5] Şafak, D., “Plastik Enjeksiyon Kalıp Tasarımlarının İncelenmesi ve Uygulamalı Tasarım
Örneği”, İTÜ-FBE, Yüksek Lisans Tezi, 2001.
[6] Bucaklıgil, C., “Plastik Kalıp Tasarım Esasları ve Uygulamalı Kalıp Tasarım Örneği”, İTÜ-
FBE, Yüksek Lisans Tezi, 1999.
[7] Rees, H., “Mold Engineering”, Hanser, 1995.
[8] Dubois, J.H., Pribble, W.I., “Plastics Mold Engineering Handbook”, 1987
[9] Uzun, İ., Erişkin, Y., “Hacim Kalıpçılığı”, MEB Yayınları, 1984.
[10] Lee, N.C., “Blow Molding Design Guide”, Hanser, 1998.
[11] Johannaber, F., “Injection Molding Machines”, Hanser, 1985.
[12] Savaşçı, Ö.T., Uyanık, N., Akovalı, G., “Ana Hatları İle Plastikler ve Plastik Teknolojisi”,
Pagev Yayınları, 2002.
[13] http://www.umgabs.co.jp/en/index.htm
[14] www.paralleldesign.com
[15] www.megeb.gov.tr
37

Plastik Enjeksiyon Kalibinin Yapisi

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Plastik Enjeksiyon Kalibinin Yapisi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

31.01.

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

 Metal Enjeksiyon Kalıpları

SAKARYA Plastik Enjeksiyon Kalıbı (PEK) Temel Bileşenleri 3

 Parça geometrisini oluşturmak için:

 Eriyik plastiği kalıp boşluğuna ulaştırmak için:

 Parçayı hızlı ve dengeli katılaştırmak için:

 Parçayı kalıptan çıkarmak için:

 Kalıp çalışma yönünden farklı yönlerdeki detaylar için:

 DÜŞÜK ÜRETİM MALİYETİ

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

CAVITY SIDE: Sabit taraf (Enjeksiyon tarafı – Dişi Kalıp)

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

1. Sabit Çekirdek (Cavity): Parça geometrisinin işlendiği çelik lokma

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

3. Merkezleme Flanşı (Locating Ring): Kalıbı Tezgah Plakasına merkezler.

4. Yolluk Burcu (Sprue Bushing): Kalıp ayrılma hattına malzemeyi getirir.

Neden ayrı parça olarak yapılıyor?

İşleme kolaylığı, parlatma gereksinimi, bakım kolaylığı, standart eleman

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

5. Bağlama Plakası (Top / Cavity Clamping Plate): Kalıbın enjeksiyon

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

1. Hareketli Çekirdek (Core): Parça geometrisinin işlendiği çelik lokma.

2. Hareketli Taşıyıcı Plaka (Core Retainer Plate): Hareketli çekirdeğin

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

3. Destek Plakası (Support Plate): Plakayı yüksek basınçlara karşı

4. İticiler ve İtici Plakaları (Ejector Pins & Ejector /Retainer Plates):

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

5. Paraleller (Parallels): İtici plakasının hareketi için yeterli boşluğu

6. Destek Sütunu (Support Pillar): Destek plakasının eğilmesini

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

7. Yolluk Çekici (Sprue Puller): Kalıp açılırken yolluğu da beraber

8. Soğutma Kanalları (Cooling Lines): Plakada ve tercihen

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

9. İtici Yataklama Milleri (Ejector Guide Pins): İtici plakasını yataklar.

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

1. Kalıbın Doldurulması (Mold Filling)

2. Eriyik Plastiğin Donması (Cooling)

3. Eriyik Plastiğin Donması (Cooling)

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

Yanlış enjeksiyon sistemiyle kalıp gözlerinin

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

Yanlış enjeksiyon sistemiyle göz tam dolmayabilir.

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

Yanlış enjeksiyon sistemiyle yüzey hataları oluşur.

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

Yanlış enjeksiyon sistemiyle istenmeyen yerlerde

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

Yanlış soğutma sistemiyle çevrim süresi uzar. tsğt=%70.tçvr

Kalıp Göz içi

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

Yanlış soğutma sistemiyle homojen soğutma sağlanamaz. Çekme-

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

Yanlış itici sistemiyle dengesiz itilen parçada deformasyon,

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

SAKARYA Plastik Enjeksiyon Kalıplarında Temel Kavramlar 25

 KAÇ: Kalıp Ayrılma Çizgisi  Maça Sistemleri

 Kalıp Boşluğu (Kavite)  Radüs/Pah

 Göz Sayısı  Feder/Atkı

 Çekme (Shrinkage)  Yolluk Burcu