Professional Documents
Culture Documents
AP10 - q1 - CLAS3 - MgaPaghahandangNararapatGawinSaMgaSuliraningPangkapaligiran - FINAL - RHEA ANN NAVILLA
AP10 - q1 - CLAS3 - MgaPaghahandangNararapatGawinSaMgaSuliraningPangkapaligiran - FINAL - RHEA ANN NAVILLA
BAITANG/SEKSYON:___________________________
____
10
ARALING PANLIPUNAN
Kwarter I – Linggo 4
Mga Paghahandang Nararapat
Gawin sa mga Suliraning
Pangkapaligiran
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anumang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng pamahalaan o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda
kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o
tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula atbp.) na ginamit sa CLAS na
ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit maliban
sa CLAS na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga
ito. Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa
anumang paraan nang walang pahintulot ng Kagawaran.
Inilathala ng Dibisyon ng Lungsod ng Puerto Princesa.
Tagapamahala:
Servillano A. Arzaga, CESO V, SDS
Loida P. Adornado PhD. ASDS
Cyril C. Serador PhD. CID Chief
Ronald S. Brillantes, EPS-LRMS Manager
Marites L. Arenio, EPS-Araling Panlipunan
Fe O. Cabasal , PSDS
Eva Joyce C. Presto, PDO II
Rhea Ann A. Navilla, Librarian II
Mga Layunin:
1. Nabibigyang kahulugan ang Disaster Management;
2. Naiisa-isa ang bahagi ng Disaster Management Plan; at
3. Natutukoy ang mga paghahandang nararapat gawin sa harap ng panganib na dulot
ng mga suliraning pangkapaligiran
Subukin Natin
I. Panuto: Unawain mo ang mga katanungan at isulat ang titik ng tamang sagot sa patlang.
_____1. Ano ang tumutukoy sa hakbang na dapat gawin ng isang komunidad sa banta
ng isang kalamidad?
A. Disaster Mitigation
B. Disaster Management
C. Disaster Preparedness
D. Disaster Management Plan
_____2. Alin sa sumusunod na hakbang ang nararapat isaisip upang maging handa
ang isang lugar sa pagharap sa kalamidad?
I. Bago ito maganap.
II. Kapag ito ay nagaganap.
III. Pagkatapos nito maganap.
A. I at II C. I at III
B. I, II, at III D. II at III
_____3. Ang sumusunod ay may pangunahing kakayahan na kumilos sa paghahanda
sa harap ng panganib na dulot ng suliraning pangkapaligiran. Alin ang HINDI
kasama?
A. Opisyal ng gobyerno
B. Hukbong sandatahan
C. Mga pribadong sangay
D. Ordinaryong mamamayan
1
_____4. Ano ang pinagsamang pagsusuri sa lawak, sakop, at pagiging handa sa pagtugon
sa pinsala na maaaring danasin ng iyong lugar?
A. Danger Preparedness
B. Hazard Assessment
C. Hazard Assessment Plan
D. Hazard Assessment and Preparedness
_____5. Alin ang nagsasagawa ng mga hakbang na nararapat isagawa upang mabawasan
ang malubhang epekto ng panganib sa tao, ari-arian, at kalikasan?
A. Capacity Assessment
B. Disaster Mitigation
C. Disaster Prevention
D. Vulnerability Assessment
II. Panuto: Basahin ang sitwasyon sa bawat bilang at piliin ang sagot mula sa
talahanayan na tugma sa bawat tanong at sitwasyon. Isulat ang titik
ng tamang sagot sa patlang bago ang bawat aytem.
III. Panuto: Basahin nang mabuti ang tanong na tugma sa layunin ng mahahalagang
ahensya ng pamahalaan sa pagharap sa sakuna. Isulat ang titik ng tamang
sagot sa patlang.
_____11. Alin sa mga pangasiwaang ito ang nagbibigay babala sa lagay ng panahon at
nag-uulat tungkol sa lakas ng hangin, ulan, at galaw ng bagyo?
A. DILG
B. DOLE
C. NDRMM
D. PAGASA
_____12. Anong pangasiwaan ng pamahalaan ang nagsasaayos ng mga lansangan,
daan, tulay, dike, at iba pang imprastruktura na nasisira kapag may baha o
lindol?
A. Department of Public Work on Highway
B. Department of Public Work on Highways
C. Department of Public Works and Highway
D. Department of Public Works and Highways
2
_____13. Ano ang pisikal na katangian ng isang hazard na tumutukoy sa sakop at tagal
ng isang pinsala?
A. Katangian
B. Lawak
C. Pagkakakilanlan
D. Saklaw
_____14. Alin sa mga ahensiya ng pamahalaan ang namamahala sa paglilingkod sa
lipunan lalo na sa mahihirap. Kapag may kalamidad, ito rin ang nangunguna
sa pagtulong sa mga nasalanta?
A. Department of Social Welfare and Development
B. Department of Socials Welfare and Development
C. Department of Social Wellfare and Developments
D. Department of Service Welfares and Development
______15. Ano ang pangunahing serbisyo na ibinibigay ng Department of Health o DOH
bukod sa nangangalaga sa kalusugan ng mamamayan ng bansa?
A. Nagbibigay ng ayuda
B. Nagsisilbi sa panahon ng pandemya
C. Pagsugpo sa paglaganap ng nakahahawang sakit
D. Programa sa pagbabakuna
3
Unang Yugto: Disaster Prevention and Mitigation
Hazard Assessment and Preparedness ay tumutukoy sa pinagsamang pagsusuri sa
lawak, sakop, at pagiging handa sa pagtugon sa pinsala na maaaring danasin ng isang
lugar sa panahon ng sakuna o kalamidad.
Temporal na Katangian
Katangian
Frequency Dalas ng pagdanas ng hazard na maaaring maganap bawat taon,
isang beses sa loob ng lima o sampung taon o kaya ay biglaan.
Duration Tagal kung kailan nararanasan ang hazard tulad ng lindol, baha o
kaya ay digmaang sibil.
Speed of onset Bilis ng pagtama ng isang hazard tulad ng lindol, bagyo o baha.
4
Mga Salik ng VCA Katangian
Mga indibiduwal, hayop, mga pananim, bahay,
kasangkapan, imprastruktura, kagamitan para sa
Elements at risk
transportasyon at komunikasyon at maging paguugali.
Capacity Assessment
Sinusuri dito ang kapasidad ng komunidad na harapin ang anomang hazard.
Mayroon itong tatlong kategorya: ang Pisikal o Materyal, Panlipunan, at Pag-uugali ng
mamamayan tungkol sa hazard.
Kategorya Katangian
Risk Assessment
Ayon kina (Ondiz at Redito, 2009), ang Disaster Prevention ay tumutukoy sa pag-
iwas sa hazard at kalamidad, sinisikap naman ng gawain sa Disaster Mitigation na
mabawasan ang malubhang epekto nito sa tao, ari-arian, at kalikasan.
5
Mga Ahensiya ng Layunin Logo
Pamahalaan
Department of Social Namamahala sa programa
Welfare and Development ng pamahalaan sa
(DSWD) paglilingkod sa lipunan lalo
na sa panahon ng sakuna o
panganib.
(Pinagkunan: Department of
Social Welfare and Development, DSWD official
logo, Free Royalty.
www.Dswd.gov.ph/logo)
Department of Interior and Namamahala sa mga yunit
Local Government (DILG) ng pamahalaan tulad ng
barangay, bayan, lungsod o
lalawigan.
(Pinagkunan: Department of
Interior and Local Government, DILG official logo,
Free Royalty.
www.Dilg.gov.ph/logo)
Department of Education Ginagamit ang mga paaralan
(DepED) bilang pansamantalang
tirahan ng mga nasalanta ng
panganib.
(Pinagkunan: Department of
Health, DOH official logo, Free
Royalty. www.Doh.gov.ph/logo)
Department of Public Nagsasa-ayos ng mga
Works and Highways lansangan, tulay,
(DPWH) pampublikong daan, at iba
pang imprastruktura na
nasira ng sakuna.
(Pinagkunan: Department of
Public Works and Highways,
DPWH official logo, Free Royalty.
www.Dpwh.gov.ph/logo)
Department of National Nangangalaga ng
Defense (DND) pambansang kapayapaan at
tumutulong sa panahon ng
kalamidad.
6
Department of Tagapangalaga ng
Environment and Natural kapaligiran at kalikasan
Resources (DENR) laban sa pagkasira nito.
(Pinagkunan: Philippine
Athmospheric, Geophysical and Astronomical
Services, PAGASA official logo, Free Royalty.
www.Pagasa.gov.ph/logo)
National Risk Reduction and Nakikipag-ugnayan sa mga
Management Council sangay ng gobyerno sa pag-
(NDRRMC) iwas at pagbangon sa epekto
ng kalamidad.
Tayo’y Magsanay
Gawain 1
Panuto: Basahin at unawain ang sitwasyon sa bawat bilang. Isulat sa patlang
ang ( + ) kung handa ang lipunan sa mga sakuna sa kapaligiran at ( - )
naman kung hindi.
Gawain 2
Panuto: Basahin at unawain ang sumusunod na sitwasyon tungkol sa tatlong kategorya
ng Capacity Assessment ng isang sakuna. Isulat sa patlang ang PM kung Pisikal
o Materyal, AP kung Aspektong Panlipunan, at PT naman kung Pag-uugali ng
Tao.
_____1. Gawa sa matibay na materyales gaya ng bakal, semento, at marmol ang bahay
nila Christine.
_____2. Ang mga residente ng Barangay Bagong Sikat ay nagtulungan upang ibangon
ang kanilang komunidad dulot ng sunog.
_____3. Si Julius ay regular na nagbibigay ng donasyon sa kanyang lugar sa panahon
ng baha.
_____4. Inaabot ng ilang araw bago makarating ang ayuda ng gobyerno sa malalayong
lugar dahil sa sirang daan.
_____5. Ang paaaralan ni Mario ay naglaan ng ilang gusali upang pansamantalang
tirahan ng mga biktima ng lindol.
Ating Pagyamanin
Gawain 1
Panuto: Suriin mo kung saan nabibilang ang bawat sitwasyon. Isulat ang TSEK (√ )
sa angkop na hanay. Ang unang pahayag ay ginawa bilang gabay sa pagsagot.
8
5. Malaki ang pasasalamat ng pamilya ni Rene dahil sila
ay ligtas nang masunog ang kanilang tirahan.
Gawain 2
Panuto: Sagutin ang tanong base sa iyong natutuhang konsepto ng mga paghahandang
nararapat gawin sa mga suliraning pangkapaligiran.
#OplanLagingHandaPPC
1. Ano ang nais sabihin ng hashtag?
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
hazard
top-down
Management Plan
Disaster Management Plan disaster
9
Ang ________________ ay mga bagay, gawain at pangyayari na maaaring magdulot
ng pinsala, kapahamakan at kasawian sa buhay, ari-arian, at kabuhayan habang ang
_______________ ay ang banta na maaaring dulot ng gawa ng tao o kalikasan.
Ang pagsasagawa ng Community-Based Disaster Risk Reduction and Management
Plan ay nakabatay sa pinagsanib na _________________at bottom-up approach.
Nagbibigay prayoridad sa paghahanda, pagtugon at pagbangon ang
__________________________bago pa magkaroon ng kalamidad, habang ito ay nagaganap
at pagkatapos habang ang _______________________naman ay mga hakbang na dapat
gawin na may malaking tulong sa komunidad dahil mas natutugunan ang mga
kalamidad nang mas maigi.
Ating Tayahin
I. Panuto: Basahin nang mabuti ang tanong na tugma sa layunin ng mahahalagang
ahensya ng pamahalaan sa pagharap sa sakuna. Bilugan ang titik ng tamang
sagot.
_____1. Alin sa mga pangasiwaang ito ang nagbibigay babala sa lagay ng panahon at
nag-uulat tungkol sa lakas ng hangin, ulan, at galaw ng bagyo?
A. DILG
B. DOLE
C. NDRMM
D. PAGASA
_____2. Anong pangasiwaan ng pamahalaan ang nagsasaayos ng mga lansangan, daan,
tulay, dike, at iba pang imprastruktura na nasisira kapag may baha o lindol?
A. Department of Public Work on Highway
B. Department of Public Work on Highways
C. Department of Public Works and Highway
D. Department of Public Works and Highways
_____3. Ano ang pisikal na katangian ng isang hazard na tumutukoy sa sakop at tagal
ng isang pinsala?
A. Katangian
B. Lawak
C. Pagkakakilanlan
D. Saklaw
_____4. Alin sa mga ahensiya ng pamahalaan ang namamahala sa paglilingkod sa
lipunan lalo na sa mahihirap. Kapag may kalamidad, ito rin ang nangunguna
sa pagtulong sa mga nasalanta?
A. Department of Social Welfare and Development
B. Department of Socials Welfare and Development
C. Department of Social Wellfare and Developments
D. Department of Service Welfares and Development
_____5. Ano ang pangunahing serbisyo na ibinibigay ng Department of Health o DOH
bukod sa nangangalaga sa kalusugan ng mamamayan ng bansa?
A. Nagbibigay ng ayuda
B. Nagsisilbi sa panahon ng pandemya
C. Pagsugpo sa paglaganap ng nakahahawang sakit
D. Programa sa pagbabakuna
10
II. Panuto: Unawain mo ang mga katanungan at isulat ang titik ng tamang sagot sa
patlang.
_____6. Ano ang tumutukoy sa hakbang na dapat gawin ng isang komunidad sa banta
ng isang kalamidad?
A. Disaster Mitigation
B. Disaster Management
C. Disaster Preparedness
D. Disaster Management Plan
______7. Alin sa sumusunod na hakbang ang nararapat isaisip upang maging handa
ang isang lugar sa pagharap sa kalamidad?
I. Bago ito maganap.
II. Kapag ito ay nagaganap.
III. Pagkatapos nito maganap.
A. I at II C. I at III
B. I, II, at III D. II at III
_____8. Ang sumusunod ay may pangunahing kakayahan na kumilos sa paghahanda
sa harap ng panganib na dulot ng suliraning pangkapaligiran. Alin ang HINDI
kasama?
A. Opisyal ng gobyerno
B. Hukbong sandatahan
C. Mga pribadong sangay
D. Ordinaryong mamamayan
_____9. Ano ang pinagsamang pagsusuri sa lawak, sakop, at pagiging handa sa pagtugon
sa pinsala na maaaring danasin ng iyong lugar?
A. Danger Preparedness
B. Hazard Assessment
C. Hazard Assessment Plan
D. Hazard Assessment and Preparedness
_____10. Alin ang nagsasagawa ng mga hakbang na nararapat isagawa upang mabawasan
ang malubhang epekto ng panganib sa tao, ari-arian, at kalikasan?
A. Capacity Assessment
B. Disaster Mitigation
C. Disaster Prevention
D. Vulnerability Assessment
III. Panuto: Basahin ang sitwasyon sa bawat bilang at piliin ang sagot mula sa
talahanayan na tugma sa tanong at sitwasyon. Isulat ang titik ng
tamang sagot sa patlang bago ang bawat aytem.
Sanggunian
Website
12
FEEDBACK SLIP
A. PARA SA MAG-AARAL
Wala
PANGALAN NG PAARALAN:
13