NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ

SEYDİŞEHİR AHMET CENGİZ MÜHENDİSLİK

FAKÜLTESİ
MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

MAKİNE ELEMANLARI-II DERSİ FİNAL ÖDEVİ

Öğrenci Adı-Soyadı :Batuhan Can DÜNDAR

Öğrenci No :17370021113
ÖDEV: Aşağıda ROYAL firmasına ait CNC torna için üretilen RA5005 model iş (fener) mili
verilmiştir. Şekilden de görüleceği üzere bu fener mili dar v kayışlarıyla tahrik edilmektedir.
Elektrik motorunun devir sayısı 1460 d/dk olup 11 kW’lık güç günde ortalama 16 saat
çalışma sırasında nakledilmektedir. İş milinde 2 şer adet çift sıralı silindirik makaralı ve
açısal temaslı rulman kullanılmaktadır. İş mili maksimum 4000 d/dk ile dönmektedir.
Rulmanların yerleştirildiği milin çapı 100 mm’dir.

a) Tahrik grubu A ve minimum boyutlarda olacak şekilde kayış kasnak

mekanizmasını boyutlandırınız ve gerekli kontrolleri yapınız.

b) Orta darbeli makine grubu için emniyetli olacak şekilde rulmanları SKF firmasından
seçiniz. NN tipi çift sıralı silindirik makaralı rulmanlara 3500 N radyal yük
gelmektedir. Eksenel kuvveti her iki açısal temaslı rulman taşımaktadır ve bu
rulmanlara 2000 N radyal yük ve 1750 N eksenel yük gelmektedir. Tüm rulmanlar
için beklenen ömür en az 6000 saattir. Rulman seçiminden sonra rulman kodları
verilecek ve seçilen rulmanlar için ömür hesaplanacaktır.

c) İş milinde kayış kasnak yerine dişli çark kullanılması durumunda (iş mili üzerinde
döndürülen dişli çark, i34), yani şanzıman aktarmalı iş mili üzerindeki çarkın modülü
hesaplanacaktır. Aşağıdaki şekilde görüldüğü gibi iş mili devri farklı dişli
kademeleriyle değiştirilebilmektedir. Servo motorun gücü 11 kW, devir sayısı 6000
d/dk, iş milinin devir sayısı ise 2000 d/dk alınacaktır. Şekilde görülen iki kademeli
durum için iş mili üzerindeki büyük dişli çarkın modülünü seçiniz.

Küçük boyutlarda tasarım istenmektedir. Dişli çark 16MnCr5 sementasyon çeliğinden

imal edilmiştir, yani yüksek kalitededir ve dişlilere gelen yük orta olarak
değerlendirilecektir. Mil iyi yataklanmış ve sehimi azdır. Dişli çarkın genişlik oranı
b/m = 12,  = 1,25 ve em = 350 MPa ve pem = 735 MPa olarak verilmektedir. Sistem
sürtünmesiz kabul edilecektir.

CEVAPLAR
a)
Şanzıman aktarmalı fener mili (CNC freze için ROYAL RT4002 model)