Δικονομικές ακυρότητες

Ορισμός και σκοπός

Δικονομικές κυρώ σεις για παραβά σεις δικονομικώ ν πρά ξεων ή εγγρά φων της ποινική ς
διαδικασίας. Έχουν ως σκοπό την εξασφά λιση της ομαλή ς και αδιά λειπτης συνέχειας της ποινική ς
διαδικασίας που αποτελεί προϋ πό θεση της δίκαιης δίκης και την προστασία των θεμελιωδώ ν
δικαιωμά των των διαδίκων και κυρίως του κατηγορουμένου με την εξασφά λιση σε αυτώ ν ό λων
εκείνων των μέσων που είναι απαραίτητα για να αποσείσει την κατηγορία.

Διάκριση ακυροτήτων

Απόλυτες ακυρότητες: Προκαλού νται από ουσιώ δεις παραβά σεις της διαδικασίες και λαμβά νονται
υπό ψη και αυτεπαγγέλτως από το δικαστή ριο σε κά θε στά διο της δίκης και στον Άρειο Πά γο (171 § 1
α’ ΚΠΔ)
Προσδιορίζονται πά ντοτε από δύ ο διατά ξεις, τη διά ταξη πλαίσιο (171) και την ειδική διά ταξη που
παραβιά ζεται
Από λυτη ακυρό τητα επιφέρουν οι παραβίαση των διατά ξεων που αφορού ν:
α) τη σύ νθεση του δικαστηρίου
β) την κίνηση της ποινική ς δίωξης από τον εισαγγελέα και την υποχρεωτική συμμετοχή του στη
διαδικασία του ακροατηρίου και σε πρά ξεις της προδικασίας
γ) την αναστολή της ποινική ς δίωξης ό ταν αυτή επιβά λλεται υποχρεωτικά από το νό μο δ) την
εμφά νιση την εκπροσώ πηση και την υπερά σπιση του κατηγορουμένου ή του υπό πτου κατά την
προκαταρκτική εξέταση
ε) η έλλειψη ακροά σεως
στ) η παρά νομη παρά σταση του παριστά μενου προς υποστή ριξη της κατηγορίας (πολιτικώ ς ενά γων)
Παραδείγματα: ά ρθρα 305 § 2, 137 §2 365, 358, 362 § 1 244 § 3 και 105 § 3 β’, 308 § 2

Σχετικές ακυρότητες: Απαγγέλλονται ρητά από το γρά μμα του νό μου ως κυρώ σεις για δικονομικές
παραβά σεις της προδικασίας ή της επ’ ακροατηρίου διαδικασίας καθώ ς και η έλλειψη ακροά σεως που
έλαβε χώ ρα στο ακροατή ριο και αφορά τον εισαγγελέα και τον παριστά μενο προς υποστή ριξη της
κατηγορίας. Δε λαμβά νονται υπ’ ό ψιν αυτεπαγγέλτως αλλά μό νο ύ στερα από πρό ταση του
εισαγγελέα ή των διαδίκων εφό σον οι τελευταίοι έχουν συμφέρον.
Διατά ξεις που προβλέπουν σχετική ακυρό τητα:
153, 154, 162, 167, 188, 206, 210, 212,234,321 § 4 ΚΠΔ

Διαφορές μεταξύ απόλυτων και σχετικών ακυροτήτων:

Από λυτες Σχετικές
Ουσιώ δεις παραβά σεις
Και αυτεπαγγέλτως
Χρό νος προβολή ς
Λό γος αναίρεσης αποφά σεως
ή βουλεύ ματος
Ήσσονος σημασίας παραβά σεις
Μό νο μετά από προβολή
Χρό νος προβολή ς
Λό γος αναίρεσης αποφά σεως, ό χι βουλεύ ματος
μό νο αν προβλή θηκαν έγκαιρα και απορρίφθηκαν
εγκαίρως και απορρίφθηκαν, ή τοι δεν καλύ φθηκαν
174 § 3 ΚΠΔ

Χρόνος προβολής των ακυροτήτων:

(Συνά ρτηση του είδους της ακυρό τητας και το στά διο στο οποίο αυτή αναφέρεται)

Απόλυτες ακυρότητες:
1) Απόλυτες ακυρότητες της προδικασίας: Δεν προτείνονται ποτέ στο ακροατή ριο. Και ο χρό νος
προβολή ς τους έχει ως αφετηρία τον τρό πο παραπομπή ς του κατηγορού μενου στο ακροατή ριο:
Α) Παραπομπή με βού λευμα: προτείνονται μέχρι και ενώ πιον του Αρείου Πά γου καθώ ς προβλέπεται
σχετικό ς λό γος αναιρέσεως του βουλεύ ματος (αρ 174 § 1 συνδ. 484 § 1 εδ’ α ΚΠΔ) (αμετά κλητη
παραπομπή του κατηγορουμένου στο ακροατή ριο)
Β) Παραπομπή με απευθείας κλή ση: α) αν επιτρέπεται προσφυγή κατά του κλητηρίου θεσπίσματος
μπορού ν να προταθού ν μέχρι την εκπνοή της δεκαή μερης προθεσμίας της προσφυγή ς και δια της
προσφυγή ς. β) αν δεν επιτρέπεται προσφυγή , μπορού ν να προταθού ν μέχρι την επίδοση του
κλητηρίου θεσπίσματος.
2) Απόλυτες ακυρότητες του ακροατηρίου: προτείνονται μέχρι τον Άρειο Πά γο εφό σον
προβλέπεται σχετικό ς λό γος αναιρέσεως. Λαμβά νονται υπό ψη και αυτεπαγγέλτως από τον Άρειο
Πά γο έστω κι αν δεν προτά θηκαν ως λό γος αναιρέσεως της από φασης.

Σχετικές ακυρότητες:
1) Σχετικές ακυρότητες της προδικασίας: Ομοίως, δεν προτείνονται στο ακροατή ριο.
Α) Παραπομπή με βού λευμα: Μέχρι το τέλος της προδικασίας, μέχρι δηλαδή την έκδοση βουλεύ ματος
από το συμβού λιο εφετώ ν. Δεν μπορού ν να προταθού ν ενώ πιον του Αρείου Πά γου
Β) Παραπομπή με απευθείας κλή ση: α) αν επιτρέπεται προσφυγή κατά του κλητηρίου θεσπίσματος
μπορού ν να προταθού ν μέχρι την εκπνοή της δεκαή μερης προθεσμίας της προσφυγή ς και δια της
προσφυγή ς. β) αν δεν επιτρέπεται προσφυγή , μπορού ν να προταθού ν μέχρι την επίδοση του
κλητηρίου θεσπίσματος.
2) Σχετικές ακυρότητες του ακροατηρίου: Προβά λλονται μέχρι την έκδοση οριστική ς από φασης
σε τελευταίο βαθμό , δηλαδή έκδοση από φασης επί της ουσίας από το εφετείο στο οποίο
μεταβιβά στηκε η υπό θεση μετά την ά σκηση έφεσης κατά της πρωτό δικης αποφά σεως