FIZYKA – ĆWICZENIA (30H) IB – SEMESTR II

KINEMATYKA: RUCH JEDNOSTAJNIE PRZYSPIESZONY I RUCH JEDNOSTAJNIE OPÓŹNIONY. SWOBODY SPADEK CIAŁ

I. CEL ĆWICZENIA
Nabycie umiejętności praktycznego rozwiązywania zadań i problemów dotyczących ruchu jednostajnie
przyspieszonego i opóźnionego.

II. ROZWIĄZANIE ZADAŃ (ĆWICZENIA 3)

Rozwiązując zadania proszę pamiętać:
1. Wypisać dane i szukane.
2. Sprawdzić jednostki (zalecam w obliczeniach pisać jednostki miar).
3. Sprawdzać wzory (czy faktycznie dotyczą one ruchu, który opisany jest w zadaniu?)
4. Zaznaczać na osiach wykresów jednostki (zalecam używanie linijki przy rysowaniu wykresów).
5. Rysować linię wykresu tylko dla czasu, w którym odbywa się opisywany ruch.
6. Napisać odpowiedź.
7. Cieszyć się z każdego rozwiązanego zadania ☺

Zadanie 1. Oblicz jaką drogę przebędzie pojazd w czasie 2 minut, jeśli porusza się on ruchem jednostajnie
przyspieszonym z przyspieszeniem 0,5m/s2 a jego prędkość początkowa wynosiła 10km/h?
a) Po jakim czasie osiągnie on prędkość 40km/h?
b) Narysuj wykres prędkości od czasu oraz wykres drogi od czasu dla tego ruchu.

Dane:
t = 2 min. = 120 s
a = 0,5 m/s2
1000𝑚 𝑚 𝑚
V0 = 10 km/h = 10 ∙ 3600𝑠
= 10 ∙ 0,278 𝑠 = 2,78 𝑠
1000𝑚 𝑚 𝑚
V = 40 km/h = 40 ∙ = 40 ∙ 0,278 = 11,12
3600𝑠 𝑠 𝑠
Szukane:
S=?
t40km = ?

Obliczenia:
𝑚 𝑚
𝑎∙𝑡 2 𝑚 0,5 2∙(120𝑠)2 0,5 2∙14400𝑠2 7200𝑚
𝑠 𝑠
𝑆 = 𝑉0 𝑡 + 2
= 2,78 𝑠
∙ 120𝑠 + 2
= 333,6𝑚 + 2
= 333,6𝑚 + 2
= 333,6𝑚 + 3600𝑚 =
3933,6𝑚 ≈ 3,9𝑘𝑚
a) Ze wzoru: 𝑽 = 𝑽𝟎 + 𝒂𝒕 mamy, że:
𝑚 𝑚 𝑚
𝑉−𝑉0 11,12 −2,78 8,34
𝑠 𝑠 𝑠
𝑡40𝑘𝑚 = 𝑎
= 𝑚 = 𝑚 = 16,68𝑠
0,5 2 0,5 2
𝑠 𝑠
Odp. W czasie dwóch minut pojazd przejedzie drogę około 3,9 km. Pojazd po 16,68 sekundach osiągnie
prędkość 40km/h.

W celu narysowania wykresu, ze wzoru wzoru: 𝑽 = 𝑽𝟎 + 𝒂𝒕 obliczamy V dla t = 120 s:

𝑚 𝑚 𝑚 𝑘𝑚
V = 𝑽𝟎 + 𝒂𝒕 = 2,78 𝑠
+ 0,5 𝑠2 ∙ 120𝑠 = 62,78 𝑠
, 𝑐𝑧𝑦𝑙𝑖 𝑉 = 226 ℎ
FIZYKA – ĆWICZENIA (30H) IB – SEMESTR II
KINEMATYKA: RUCH JEDNOSTAJNIE PRZYSPIESZONY I RUCH JEDNOSTAJNIE OPÓŹNIONY. SWOBODY SPADEK CIAŁ

V[m/s]
Wykres zależności prędkości od czasu
70

60

50

40

30

20

10

0
0 30 60 90 120 150 t[s]

S[km]
Wykres zależności drogi od czasu
4,5

3,5

2,5

1,5

0,5

0
0 30 60 90 120 150 t[s]

Uwaga do wykresów! Proszę zauważyć, że linie wykresu kończą się w 120s (ruch ciała
obserwujemy i prezentujemy na wykresie tylko dla czasu 2 minut).

Zadanie 2. Samochód jadący z prędkością 40km/h w pewnej chwili zaczął hamować ruchem jednostajnie
opóźnionym tak, że zatrzymał się po 10 sekundach. Jakie jest opóźnienie ruchu?
a) Jaką drogę przebył samochód od chwili rozpoczęcia hamowania?
b) Narysuj wykres prędkości od czasu oraz wykres drogi od czasu dla tego ruchu.

Dane:
1000𝑚 𝑚 𝑚
V0 = 40 km/h = 40 ∙ 3600𝑠
= 40 ∙ 0,278 𝑠
= 11,12 𝑠
t = 10 s
V = 0 km/h (ponieważ samochód zatrzymał się!)
FIZYKA – ĆWICZENIA (30H) IB – SEMESTR II
KINEMATYKA: RUCH JEDNOSTAJNIE PRZYSPIESZONY I RUCH JEDNOSTAJNIE OPÓŹNIONY. SWOBODY SPADEK CIAŁ

Szukane:
a=?
S=?

Obliczenia:
Ze wzoru: 𝑽 = 𝑽𝟎 + 𝒂𝒕 obliczamy opóźnienie:
𝑚 𝑚 𝑚
𝑉0 −𝑉 11,12 −0 11,12 𝑚 𝑚
𝑠 𝑠 𝑠
𝑎= = = = 1,112 ≈ 1,11
𝑡 10𝑠 10𝑠 𝑠2 𝑠2
𝑚 𝑚
𝑎∙𝑡 2 𝑚 1,11 2∙(10𝑠)2 1,11 2∙100𝑠2 111𝑚
𝑠 𝑠
a) 𝑆 = 𝑉0 𝑡 − 2
= 11,12 𝑠
∙ 10𝑠 − 2
= 111,2𝑚 − 2
= 111,2𝑚 − 2
= 111,2𝑚 − 55,5𝑚 =
55,7𝑚
Odp. Opóźnienie pojazdu wynosi 1,11m/s2, a droga hamowania jest równa 55,7m.

b)

V[km/h]
Wykres zależności prędkości od czasu
45

40

35

30

25

20

15

10

0
0 2,5 5 7,5 10 12,5 t[s]

S[m]
Wykres zależności drogi od czasu
60

50

40

30

20

10

0
0 2,5 5 7,5 10 12,5 t[s]
FIZYKA – ĆWICZENIA (30H) IB – SEMESTR II
KINEMATYKA: RUCH JEDNOSTAJNIE PRZYSPIESZONY I RUCH JEDNOSTAJNIE OPÓŹNIONY. SWOBODY SPADEK CIAŁ

Zadanie 3. Oblicz ile czasu będzie swobodnie spadało ciało A z wysokości 40 m.

a) Na jakiej wysokości znajdowało się ciało A po 2 sekundach swobodnego spadania?
b) Jaką prędkość osiągnie ciało w momencie uderzenia w ziemię?
c) Jaką prędkość osiągnie ciało na wysokości 20m?

Dane:
h = 40 m
t=2s
h20m = 20 m [bo h – 20m = 40m – 20m = 20m]
g = 9,81 m/s2
Szukane:
t40m = ? [czas swobodnego spadania ciała z wysokości 40m]
h2s = ? [= wysokość, z której swobodnie spada ciało – (odjąć) wysokość pokonana przez ciało przez 2s swobodnego spadania]
V0m = ? [prędkość jaką osiągnie ciało na wysokości 0m, czyli po swobodnym spadaniu przez 40m, tj. po upływie t40m]
V20m = ? [prędkość jaką osiągnie ciało na wysokości 20m, czyli po swobodnym spadaniu przez 20m (bo 40m – 20m=20m) to jest
po upływie t20m]
Obliczenia:
𝒈𝒕𝟐
Ze wzoru: 𝒉 =
𝟐 mamy, że:
2ℎ 40𝑚 80 2
𝑡40𝑚 = √ = √2 ∙ 𝑚 =√ 𝑠 = √8,155𝑠 2 ≈ 2,856𝑠
𝑔 9,81 2 9,81
𝑠
𝑚 𝑚
𝑔𝑡 2 9,81 2∙(2𝑠)2 9,81 2∙4𝑠2 9,81∙4 𝑚
𝑠 𝑠
a) ℎ2𝑠 = ℎ − 2
= 40𝑚 −
2
= 40𝑚 −
2
= 40𝑚 −
2
= 40𝑚 − 9,81 ∙ 2 𝑚 =
= 40𝑚 − 19,62𝑚 = 20,38𝑚
𝑚 𝑚
b) 𝑉0𝑚 = 𝑔 ∙ 𝑡40𝑚 = 9,81 2 ∙ 2,856𝑠 ≈ 28,02
𝑠 𝑠
2ℎ 𝑚 2∙20𝑚 𝑚 40 𝑚 𝑚
c) 𝑉20𝑚 = 𝑔 ∙ 𝑡20𝑚 = 𝑔 ∙ √ 𝑔20𝑚 = 9,81 𝑠2 ∙√ 𝑚 = 9,81 𝑠2 ∙ √9,81 𝑠 2 ≈ 9,81 𝑠2 ∙ √4,08𝑠 2 ≈ 9,81 𝑠2 ∙ 2,02𝑠 ≈
9,81 2
𝑠
𝑚
≈ 19,92 𝑠
Odp. Ciało swobodnie spadające z wysokości 40m będzie spadać na ziemię około 2,856s. Po 2s
swobodnego spadania ciało znajdowało się na wysokości 20,38m. W chwili uderzenia w ziemię ciało miało
prędkość około 28,02m/s, a po 20 metrach swobodnego spadania prędkość około 19,92m/s.

III. LITERATURA
[1]
Halliday D., Resnick R., Walker J., Podstawy fizyki, t. 1,2,3,4 i 5, PWN, Warszawa (wszystkie roczniki)
[2]
Bobrowski C., Fizyka – krótki kurs, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa (wszystkie roczniki)
[3]
Meldizon J., Fizyka. Materiały pomocnicze, Wydawnictwo PL, Lublin 2015
[4]
Jędrzejewski J., Kruczek W., Kujawski A., Zbiór zadań z fizyki, tom 1, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne,
Warszawa (wszystkie roczniki)
[5]
Orear J., Fizyka, tomy 1–2, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 2015
[6]
Jaśkowska A., Meldizon J., Zadania do ćwiczeń rachunkowych z fizyki, cz. 1, Wydawnictwa Uczelniane
Politechniki Lubelskiej, Lublin 1997]