Bai 3-Chuoi Ham So - GT3 - BK 3.2023

PGS. TS. Nguyễn Xuân Thảo thao.nguyenxuan@hust.edu.
vn
PHƯƠNG TRÌNH VI PHÂN VÀ LÍ THUYẾT CHUỖI

BÀI 3
§ 1.4. Chuỗi hàm số
 Đặt vấn đề.
PGS. TS. Nguyễn Xuân Thảo thao.nguyenxuan@hust.edu.vn
1. Chuỗi hàm số hội tụ

Định nghĩa: Cho dãy hàm số un  x  xác định trên
X   , ta định nghĩa chuỗi hàm số

u1  x   u2  x      un  x  (1)
n 1
 
 un  x  hội tụ tại x0  X  chuỗi số  un  x0  hội
n 1 n 1
tụ
 
 un  x  phân kì tại x0  X  chuỗi số  un  x0 
n 1 n 1
phân kì
Tập tất cả các điểm hội tụ của (1) trong X gọi là tập
hội tụ của nó. Tổng của chuỗi hàm số là hàm số xác
định trong tập hội tụ của nó.
Ví dụ 1. Tìm tập hội tụ của các chuỗi hàm số sau

  
n 1 cos nx 1
a) x b)
n 2 
 x 2
c)
n x 
( x  1)
n 1 n 1 n 1

n 1
GIẢI a) x
n 1

+) Xét chuỗi số  x0n 1 (2)
n 1
+) (2) hội tụ với x0  1 +) Tại x0  1, (2) phân kì
+) Tập hội tụ: x  1.

cos(nx )
GIẢI b)  n2  x 2
n 1

cos(nx0 )
+) Xét chuỗi số  n  2 2
x0
(2)
n 1
cos(nx0 ) 1
+) 2 2
 2
, x0  (2) hội tụ với mọi x
n  n x0
+) Tập hội tụ 
sin 2n  4  x

 n  2
x
d)  n !
() e)   3n  1 2
()
n 1 n 1

n 1  n cos x  
f)   1  e (
2
 k 2  x 
2
 k 2 )
n 1
 n 1
 1 1
g)  n 5 n  x  3 n ( x 3  )
5
n 1
 2
( n !)
n
 x  12n 1 ( 1  x  3)
h)(K56)   1
 2n !
n 0
 nx
e
i)(K61)1)  n2  n  1 (( ;0])
n 1

n3  1 5
2)  n x ( x 2  1) (( ;  ))
2
n 1
 nx
e
GIẢI 1)  n2  n  1
n 1
 nx0
e
+)  n2  n  1 (2) là chuỗi số dương, có
n 1
( n 1) x0
an 1 e n2  n  1 x0 n 2
 n 1
 2 nx0
 e 2
an (n  1)  n  2 e (n  1)  n  2
x0
 e , n  .
x0
e  1  x0  0  (2) hội tụ.
e x0  1  x0  0  (2) phân kỳ.

x0 1
e  1  x0  0   n2  n  1 là chuỗi số dương
n 1

1 1 1
hội tụ do : 2
n  n 1

n 2
, n  ;  n2 HT.
n 1
+) Kết luận : MHT ( ;0].
 3
n 1
GIẢI 2)  n x ( x 2  1)
n 1
 3  3
n 1 1 n 1
+)  n x ( x 2  1)  x 2  1 
0 n x0
(2) là chuỗi số
n 1 0 0 n 1
dương, có
n3  1 1
0 x0
 x0 3 2
, n  
n n

1 3 5
+)  n x 3 2 0
hội tụ  x0   1  x0 
2 2
n 1
5
+) Kết luận : MHT ( ;  ).
2
Ví dụ 2. Tìm tập hội tụ của các chuỗi hàm số sau


 1n 1 x 2n 3
a (K50). 1) 3 2n 
2n  3 
( 3  x  3 )
n 1

1
2)  n  1  x  1
n
( x  0  x  2 )
n 1

1
3)  3 n  1  x  2  n ( x  1  x  3 )
n 1
 3 n
n
 4x  3  3 
b (K51). 1)  2
 x 
 (  ; 1)
5 
n 1  n  1
2

 1n  1  x n
2)    (0 ;   )
n2  1  1 x 
n 2
n
  x 2  x  1
c (K52).   n  1 n2
(0  x  1)
n 0
d (K55)

1  
1)  1   tan x n (
4
 k  x 
2
 k , k   )
n 1

1 
2)  1   cot x n ( k  x 
4
 k , k   )
n 1

1 1 
3)  1  ln x n ( \  ; e)
e 
n 1

1
4)  1  enx ( x  0)
n 1
2. Chuỗi hàm số hội tụ đều


Định nghĩa.  un  x  hội tụ đều đến S  x  trên tập
n 1
X       0 bé tuỳ ý  n0      :  n  n0   , ta
có Sn  x   S  x    ,  x  X .

Chú ý. S  x   Sn  x    uk ( x )
k n 1
Ý nghĩa hình học. Với n đủ lớn, Sn  x  thuộc dải

S  x    ; S  x    

Tiêu chuẩn Cauchy.  un  x  hội tụ đều trên tập
n 1
X       0 bé tuỳ ý  n0      :
 p  q  n0   , ta có Sp  x   Sq  x    ,  x  X
Tiêu chuẩn Weierstrass. Nếu có

un  x   an , n  ,  x  X  
 
và  an hội tụ   un  x  hội tụ tuyệt đối và đều
n 1 n 1
trên X .
Tiêu chuẩn Dirichlet.

un  v n .w n , v n đơn điệu không tăng và  0,
n
wk  C,  n  Hội tụ đều.
k 1

 1n 1
Ví dụ 3. Xét sự hội tụ đều của chuỗi hàm  x 2  n2
n 1
GIẢI
n 1 
 1 1 1
+)
x n 2
n 2
 2
,x +)  n2 hội tụ
n 1
+) Chuỗi đã cho hội tụ tuyệt đối và đều trên 
Ví dụ 4. Xét sự hội tụ đều của chuỗi hàm


sin(nx )
a)  2 2
, x   (HTĐ)
n 1 n  x

xn
b)  2n n 3 n , x   2 ; 2 (HTĐ)
n 1

cos(nx )
c)  3 n
, x   (HTĐ)
n 1
 2n
n 1 x
d)   1
n
, x   1; 1 (HTĐ)
n 1

nx
e)  1  n5 x 2 , x (HTĐ)
n 1
 n
x
f)  n!
, x 0 (HTKĐ)
n 1
GIẢI b)
n 
x 1 1
+) n 3
2 n n n
 4/3
, x 2 +)  n 4/3 hội tụ
n 1
+) Chuỗi đã cho hội tụ tuyệt đối và đều trên  2 ; 2.
Ví dụ 5. Xét sự hội tụ đều của chuỗi hàm

1 
 n
xdx 
a (K49). 1)  
 1  x
 sin(nx ), x   (HTĐ)
2 
n 1  0 
1 
 n
xdx 
2)  
 2 
 cos(nx ), x   (HTĐ)
n 1  0 1  x 
 n
n  1 2x  1
b (K50). 1)  3

n  x2   , x    1; 1 (HTĐ)
n 1
 n2 n
 n 1  2x  1
2)  
n 2
 
 x2 
 , x   1; 1 (HTĐ)
n 1

2  nx
c (K51). Chứng minh rằng chuỗi hàm x e hội
n 1
tụ đều với x  0

 1n
d (K52). 1) Chứng minh rằng chuỗi  x 2  n  1 hội
n 0
tụ đều trên 
 n
 1
2) Chứng minh rằng chuỗi  x2  n  2 hội tụ đều
n 0
trên 
1
 n 3
t
e)(K58)  ( 4 2
dt ) cos(nx) (HTĐ)
n 1 0 1  sin t
 n
f (K60) x trên [-1,0) (HTĐ)
n
n1
GIẢI e)
1
n 3
t
 ) un ( x )  (  dt ) cos(nx)
4 2
0 1  sin t
1 1 1
n 3 n 4 n
t 3 3 3 3 1
 ( dt ) cos( nx )   tdt  t  4
,
0
4
1  sin t 2
0
4 4
0 n3
x  

+) 
3 1 HT, nên (1) HT đều trên  (Weierstrass)
4
n 1 4
n3
3. Tính chất của chuỗi hàm số hội tụ đều


Định lí 1. Chuỗi  un  x  hội tụ đều về S  x  trên
n 1
X   , un  x  liên tục trên X , với n    S  x 
liên tục trên X , tức có :
     


lim  un  x   
x  x0   

lim 
x  x0
u n
 x   
 n 1

un  x0 , x0  X
 n 1  n 1

Định lí 2.  un  x  hội tụ đều đến S  x  trên a ; b ,
n 1
un  x  liên tục trên a ; b , n
b b  b 
  
  
 S  x  dx   un  x   dx 
  
 un  x  dx 

a a  n 1  n 1  a 

Định lí 3.  un  x   S  x  trên  a ; b , các hàm
n 1

un  x  khả vi liên tục trên  a ; b  ,  un  x  hội tụ đều
n 1
trên  a ; b   S  x  khả vi trên  a ; b  và có
 
 
 
S   x    un  x    un  x  
 n 1  n 1
Ví dụ 6. Xét tính khả vi của các hàm sau

 1n x
a) f  x    nx
;
n 1
  2
x n
b) f  x    arctan n2 (f   x    n4  x2 , x  )
n 1 n 1
Hướng dẫn. a)
+) x  n là chuỗi đan dấu hội tụ theo Leibnitz


n
+) un  x  
n  x  2
liên tục  x   n, 
u  hội tụ đều
n
n 1
theo Dirichlet

n n

+) f   x    1
 nx  2
, x   n
n 1
Ví dụ 7 a (K49). Tìm miền hội tụ và tính tổng
 3n  2
n x  1
1)   1
3n  1
n 0
((0 ; 2],
1 x 1 2x  3  
S  ( x  1)  ln  arctan  
 3 2
x  3x  3 3 3 6 3
)
 3n  2
n  x  1
2)   1
3n  1
n 0
(( 2 ; 0],
1 x2 1 2x  1  
S  ( x  1)  ln  arctan   )
 3 x 2
 x 1 3 3 6 3
b (K51). Tìm miền hội tụ và tính tổng


 1n 1 n
1)  n
 
x 1 ;
n 1
 2
n 1 x n  1
2)   1  n  1 x  1 ((0 ; 2), S 
x 2
)
n 1
c (K55) Xét tính khả vi và tính đạo hàm (nếu có)

n 1 1 x
1) f  x     1
n 1
arctan
n 1
n 1
 n 1
 1
(  x 2  n  1)
n 1

n 1 1 x
2) f  x     1 n2
arctan
n2
n 1

 1n 1
(  x2  n  2)
n 1
d (K55) Tính tổng

 2n 1
x 1 1 x
1)  2n  1
( ln
2 1 x
, x  1)
n 0
 2
n 2n 1 x
2)   1  2n  1 x (
1  x 2  2
, x  1)
n 0
Hướng dẫn b1)

+) Chuỗi hội tụ với x  1  1 và tại x  1  1  miền

hội tụ  2 ; 0 

 1n 1 n
+) Đặt s   n
 
x  1 ; t  ( x  1)  t  1
n 1
 n 
t n 1 1 1
s (t )   n
 s  t    t  
1 t t  1
n 1 n 1
t
t
+) s   u  du  ln u
 1 0 
0
s  t   s  0   ln t  1  ln(1  t )
+) s  0   0  s  ln 2  t  1  s( x )  ln 2  x
e (K56) Tìm miền hội tụ

 2

n n! 
  1  x  12n 1 ( 1  x  3)
 2n !
n 0
Giải c(K55). Xét tính khả vi và tính đạo hàm (nếu có)

n 1 1 x
1) f  x     1 n 1
arctan
n 1
n 1
d   n 1 1 x 
+)un ( x )   1 arctan 
dx  n 1 n 1
1
n 1 n 1
 1 n  1  1
  , x  
n 1 x2 1 x2  n
1
n 1
  n 1
 1
+) Có  un ( x )   2
n 1 n 1 1  x  n
là chuỗi đan dấu, hội tụ theo, Leibnitz nên có


 1k 1
1 1
Sn ( x )  S( x )   2
 2
  ,
2 x n n
k  n 11  x  k

x     un ( x ) hội tụ đều trên  .
n 1

n 1 1 x0
+) x0  0    1
n 1
arctan
n 1
(2) hội
n 1
1 x0
tụ (ĐL Leibnitz), do fn ( x0 )  arctan  0,
giảm và n 1 n 1
lim fn ( x0 )  0.
n 
Tương tự cho x  0; x  0.
+) Kết luận : Chuỗi đã cho khả vi và có

    n 1
d  1
dx  n 1 
 un ( x )  
 2 .
 n 1 1  x  n
HAVE A GOOD UNDERSTANDING!

Happy new year 2021

Bai 3-Chuoi Ham So - GT3 - BK 3.2023

Uploaded by

Document Information

Original Description:

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bai 3-Chuoi Ham So - GT3 - BK 3.2023

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PGS. TS. Nguyễn Xuân Thảo thao.nguyenxuan@hust.edu.

PHƯƠNG TRÌNH VI PHÂN VÀ LÍ THUYẾT CHUỖI

1. Chuỗi hàm số hội tụ

Ví dụ 1. Tìm tập hội tụ của các chuỗi hàm số sau

+) Kết luận : MHT ( ;0].

Ví dụ 2. Tìm tập hội tụ của các chuỗi hàm số sau

2. Chuỗi hàm số hội tụ đều

Ý nghĩa hình học. Với n đủ lớn, Sn  x  thuộc dải

Tiêu chuẩn Weierstrass. Nếu có

Tiêu chuẩn Dirichlet.

Ví dụ 4. Xét sự hội tụ đều của chuỗi hàm

Ví dụ 5. Xét sự hội tụ đều của chuỗi hàm

3. Tính chất của chuỗi hàm số hội tụ đều

+) x  n là chuỗi đan dấu hội tụ theo Leibnitz

Ví dụ 7 a (K49). Tìm miền hội tụ và tính tổng

b (K51). Tìm miền hội tụ và tính tổng

d (K55) Tính tổng

Hướng dẫn b1)

+) Chuỗi hội tụ với x  1  1 và tại x  1  1  miền

e (K56) Tìm miền hội tụ

là chuỗi đan dấu, hội tụ theo, Leibnitz nên có

+) Kết luận : Chuỗi đã cho khả vi và có

HAVE A GOOD UNDERSTANDING!

Happy new year 2021

You might also like