Professional Documents
Culture Documents
ِ٘ ٛخٍٛؽ ٠ؾز ٞٛػٍ ٝعغّ١بد ............................اٌؾغُ ّ٠ىٓ أْ ........................ثبٌزش٠ٚك ئرا رشن فزشح د ْٚرؾش٠ه. تؼشٔفً
ِبء ................................ مثبنً انمخهُط
ّ٠ىٓ فظً اٌّخٍٛؽ اٌّؼٍك ئِب : طشق انمؼهك
2ـ أ ٚثٛاعطخ ................................. 1ـ ............................ؽ١ش ٠زشن فزشح ِٓ اٌضِٓ . فصهً
ِ٘ ٛخٍٛؽ ٠ؾز ٞٛػٍ ٝعغّ١بد ........................اٌؾغُ ال ........................رزشاٚػ ألطبس٘ب ث.1000nm ٚ 1nm ٓ١ تؼشٔفً انمخهُط
................................ مثبنً انغشَْ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
رظٕف اٌّخبٌ١ؾ اٌغش٠ٚخ رجؼب ٌٍؾبٌخ اٌف١ض٠بئ١خ ٌىً ِٓ اٌّز٠ت ٚاٌّزاة. رظٕ١ف اٌّخبٌ١ؾ
فمثال :الحلٌب ِغزؾٍت غش ٞٚألْ عغّ١بد اٌّزاة اٌغبئً رٕزشش ث ٓ١عغّ١بد اٌّز٠ت اٌغبئً . اٌغش٠ٚخ
سبب منع جسٌمات المذاب من الترسب فً المحالٌل الغروٌة ؟
ـ لوجود مجموعات ذرٌة أو قطبٌة مشحونة على سطحها تقوم بجذب المناطق الموجبة والسالبة لجسٌمات المذٌب مما ٌنتج ػهم
عنه تكون طبقات كهرسكونٌة حول الجسٌمات .مما ٌجعل الطبقات تتنافر مع بعضها عندما تصطدم جسٌمات المذاب معا.
ـ اٌؼٛاًِ اٌز ٟرغبُ٘ ف ٟرشع١ت عغّ١بد اٌّزاة ( رٍفٗ) ِٓ اٌّخٍٛؽ اٌغش: ٟ٘ ٞٚ انؼُامم انتٓ
1ـ ِ ................................بدح ِزإٔ٠خ (اٌىزش١ٌٚز١خ) ف ٟاٌّخٍٛؽ اٌغش. ٞٚ تسبٌم فٓ تهف
2ـ .................................ألْ اٌؾشاسح رؼط ٟاٌغغّ١بد اٌّزظبدِخ ؽبلخ ؽشو١خ وبف١خ ٌٍزغٍت ػٍ ٝاٌم ٜٛاٌىٙشعى١ٔٛخ. انمخهُط انغشَْ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
٘ ٟؽشوخ عغّ١بد .............................ف ٟاٌّخبٌ١ؾ اٌغش٠ٚخ .............................ؽشوخ ٚ .............................ػٕ١فخ. انحشكخ انجشاَوٕخ
تنتج عن تصادم جسٌمات ..............................مع جسٌمات . .............................. كٕف تىتح انحشكخ
تمنع هذه التصادمات جسٌمات المذاب من ..............................فً المخلوط. أثشٌب
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
٘ ٟظب٘شح رشز١ذ .............................ف ٟاٌّخبٌ١ؾ اٌغش٠ٚخ( .أ ٞسؤ٠خ ؽضِخ ػٛئ١خ ) . ظبٌشح تأثٕش تىذال
2ـ المخلوط ............................... تحدث فً 1 :ـ المخلوط الغروي ...............................
أٔه تحذث
4ـ عند مرور الضوء خالل الضباب. 3ـ عند مرور أشعة خالل الهواء المشبع بالدخان
تستخدم فً تحدٌد كمٌة ..............................فً المخلوط المعلق . استخذامً
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـ املخاليط املتجانضة (الـنحاليل):
انمخبنٕظ انمتدبوسخ (انـمحبنٕم)
ِ٘ ٛؾٍٛي ِى ......................... ِٓ ْٛأ ٚأوضش ِ .........................ىٔٛبرٗ أ ٞال ّ٠ىٓ اٌزّ١ض ث ٓ١اٌّزاة ٚاٌّز٠ت فٙ١ب. اٌّخٍٛؽ اٌّزغبٔظ
2ـ ٛ٘ ...........................اٌٛعؾ اٌز٠ ٞز٠ت ........................... 1ـ ٛ٘ ...........................اٌّبدح اٌز........................... ٟ ِبِ٘ ٟىٔٛبد اٌّؾٍٛي
ـ ؽغت اٌؾبٌخ اٌف١ض٠بئ١خ ٌٍّز٠ت رٛعذ اٌّؾبٌ ً١ف ٟػذح طٛس ِٕٙب:
2ـ :...........................مثم :إٌ١زٕٛ١ي (أعالن رم ُ٠ٛاألعٕبْ ) 1ـ :...........................مثم :اٌٛٙاء أٔٛاع اٌّؾبًٌ١
3ـ ِ : ...........................ؼظُ اٌّؾبٌ ً١عبئٍخ مثم :اٌزفبػالد اٌى١ّ١بئ١خ رؾذس ف ٟاٌّؾبٌ ً١اٌّبئ١خ.
٠ؼزّذ رى ٓ٠ٛاٌّؾٍٛي ػٍٛٔ ٝع ِبدح اٌّزاة ِب ئ ذا وبٔذ ذائجخ أ ٚغ١ش ذائجخ :
ـ اٌّبدح اٌزائجخ ٘ ٟاٌّبدح اٌز ....................................... ٟف . ........................... ٟمثم :رٚثبْ اٌغىش ف ٟاٌّبء . تكُٔه انمحبنٕم
ـ اٌّبدح غ١ش اٌزائجخ ٘ ٟاٌّبدح اٌز ٟال ...........................ف . ........................... ٟمثم :اٌشًِ ال ٠زٚة ف ٟاٌّبء .
ـ اٌّٛاد اٌمبثٍخ ٌالِزضاط ِ٘ ٟبدربْ عبئٍزبْ ...........................ئؽذاّ٘ب ف ٟاألخش ٜثأٔ ٞغجخ .مثم ِ :بٔغ اٌزغّذ . مب انفشق ثٕه انمُاد
ـ اٌغٛائً اٌغ١ش لبثًح ٌالِزضاط ٘ ٟاٌغٛائً اٌز ٟرّزضط ِؼب فزشح لظ١شح ػٕذ خٍطٙب ٚرٕفظً ثؼذ٘ب اٌغٛائً. انمبثهخ نالمتضاج أَ
مثم :اٌض٠ذ ٚاٌخً . انغٕش لبثهخ نالمتضاج
3س اٌظف المخالٌط والمحالٌل اٌفظً
و١ّ١بء اٌّبدح تزكيش احملاليل 1 - 2 األٚي
Expressing Concentrations التعبير عن التركيز تقويم ختامي للدرس
انمبوُن
انمبوُن
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
14ـ ما النسبة المئوٌة بالحجم لكحول أٌزوبروبٌل فً محلول ٌحتوي على 24 mlمن كحول األٌزوبروبٌل مـراب فً 1.1 Lمن الماء ؟
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بالمللٌت ؟
ر 15ـ ارا استعمل 18 mlمن المٌثانول لعمل محلول مائً منه تركٌزه 15 %بالحجم فما حجم المحلول الناتج
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................
3س اٌظف المخالٌط والمحالٌل اٌفظً
و١ّ١بء اٌّبدح تزكيش احملاليل 1 - 2 األٚي
الموالرية ( التركيز الموالري) تقويم ختامي للدرس
لبوُن حسبة
ػذد انمُالد
حدم انمحهُل = حدم انمـزٔت +حدم انمـزاة مالحظخ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـ مجال 2ـ : 1
ـ ٌحتوي 100.5 mlمن محلول حقن الورٌد على 5.10 gمن سكر الجلوكوز . C6H12O6ما موالرٌة ه ذا المحلول إرا علمت
أن الكتلة المولٌة للجلوكوز هً 180.16 g/mol؟
=100.5 حجم المحلول ml الكتلة المولٌة للجلوكوز C6H12O6=180.16 g/mol ـ كتلة المذاب=C6H12O65.10 g
ـ نحسب عدد موالت C6H12O6باستخدام القانون :
𝟔𝐎𝟐𝟏𝐇𝟔𝐂𝐥𝐨𝐦 𝟏 1 mol
موالتعدد𝟔𝐎𝟐𝟏𝐇𝟔𝐂 = 𝐠 𝟎𝟏 𝐱 𝟓.
𝐥𝐨𝐦𝟏𝟖𝟎. 𝟏𝟔 𝐠/ وليةالكتلة g
نحول الحجم من mlالى Lبالقسمة على 1000=0.1005 L ÷ 1000=100.5 ml 𝟎 𝟎.
الموالرية𝐌 = 𝐌 𝟐𝟖𝟐 𝟎. 𝟎 𝟎.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـ تدريبات :ػمب ثأن انكتم انزسٔخ انمتُسطخ نهؼىبصش ٌٓ ( )Br= 79.904 َ K= 39.098 َ H= 1.008 َ O= 15.999 َ C=12.011
16ـ ما موالرٌة محلول مائً ٌحتوي على 40.0 gمن الجلوكوز C6H12O6فً 1.5 Lمن المحلول ؟
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
17ـ احسب موالرٌة محلول حجمه 1.60 Lومـراب فٌه KBr1.5 g؟
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
18ـ ما موالرٌة محلول مبٌض مالبس ٌحتوي على NaOCl9.5 gلكل لتر من المحلول ؟
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
19ـ ما كتلة هٌدروكسٌد الكالسٌوم CaOH2بوحدة gالتً تلزم لتحضٌر محلول مائً منها حجمه 1.5 Lوتركٌزه 0.25 M؟
3س اٌظف المخالٌط والمحالٌل اٌفظً
و١ّ١بء اٌّبدح تزكيش احملاليل 1 - 2 األٚي
تحضير المحاليل القيادية و تخفيف المحاليل الموالرية تقويم ختامي للدرس
عدد موالت المذاب فً المحلول قبل التخفٌف = عدد موالت المذاب فً المحلول بعد التخفٌف .
حجم المحلول باللتر الموالرٌة M X = حجم المحلول باللتر الموالرٌة M X
مؼبدنخ انتخفٕف :
الحجم . َ V1 M1 X V1= M2 X V2حٌث أن Mتمثل التركٌز بالموالرٌة
V2 َ M2تمثل الموالرٌة وحجم بعد التخفٌف وأن V1 َ M1تمثل الموالرٌة وحجم المحلول القٌاسً ( قبل التخفٌف ) َ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـ مجال:
ـ إذا كنت تعرف حجم وتركٌز المحلول المطلوب تحضٌره ٌمكنك حساب حجم المحلول القٌاسً الذي تحتاج إلٌه .ما الحجم الالزم بالمللٌترات
لتحضٌر محلول من كلورٌد الكالسٌوم CaCl2تركٌزه 0.300 Mوحجمه 0.5 Lإذا كان تركٌز محلوله القٌاسً 2.00 M؟
ـ V1 = ? ml &M1 = 2. 00 M&V2 = 0.5 L &M2 = 0.300 Mالمطلوباٌجاده
M1 X V1 = M2 X V2
𝟐𝐌 𝟎𝟎𝟑 𝟎. 𝐋 𝟓𝟕𝟎 𝐕𝟏 = 𝟎.
𝟐𝐕 = 𝟏𝐕 𝟓 𝐕𝟏 = 𝟎. 𝟓𝟕𝟎 𝐕𝟏 = 𝟎.
𝟏𝐌 𝟎𝟎 𝟐.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـ تدريبات :
24ـ ما حجم المحلول القٌاسً 3.00 M KIالالزم لتحضٌر محلول مخفف منه تركٌزه 1.25 Mوحجمه 0.300 L؟
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
25ـ ما حجم المحلول القٌاسً 0.50 M H2SO4بالمللترات الالزم لتحضٌر محلول مخفف منه حجمه 100mlوتركٌزه 0.25 M؟
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
26ـ إذا خفف 0.5 Lمن المحلول القٌاسً HCl5 Mلٌصبح 2Lفما كتلة HClالموجودة فً المحلول ؟
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
3س اٌظف المخالٌط والمحالٌل اٌفظً
و١ّ١بء اٌّبدح تزكيش احملاليل 1 - 2 األٚي
المواللية ( التركيز المواللي) تقويم ختامي للدرس
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـ تدريبات :ػمب ثأن انكتم انزسٔخ انمتُسطخ نهؼىبصش ٌٓ ( )Ba= 137.33 َ S= 32.065 َ H= 1.008 َ O= 15.999 َ Na=22.990
27ـ ما مواللٌة محلول مائً ٌحتوي على Na2SO410.0 gذائبة فً 1000.0 gماء ؟
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
28ـ ما كتلة Ba(OH)2بالجرامات الالزمة لتحضٌر محلول مائً تركٌزه 1.00 m؟
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
8
الكضز املولي .
* ئرا ػشفذ ػذد ِٛالد اٌّزاة ٚاٌّز٠ت أِىٕه اٌزؼج١ش ػٓ رشو١ض اٌّؾٍٛي ثّب ٠ؼشف ثبٌىغش ..............................
.............................. ٘ٔ ٛغجخ ػذد .............................المـذاب فً المحلول إلى عدد الموالت الكلٌة .............................و رؼش٠ف
٠شِض ٌٗ ثبٌشِض . X
ّ٠ٚىٓ اٌزؼج١ش ػٓ اٌىغش اٌٌٍّّ ٌٟٛز٠ت ٚ XAاٌىغش اٌٌٍّّ ٌٟٛزاة . XB اٌزؼج١ش ػٕٗ
ّ٠ٚىٓ إٌظش اٌ ٝاٌىغش اٌّ ٌٟٛػٍ ٝأٔٗ ٔغجخ ِئ٠ٛخ .فّضال 22% = 0.22
𝑨𝐧
= 𝐀𝐗 = 𝐁𝐗
𝐀𝐧 𝐧𝐁 +
انمبوُن
حٌث XAو ٌ XBمثالن الكسر المولً لكل مادة
و nAو ٌ nBمثالن عدد موالت كل مادة .
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـ مجال : 1
ـ ٌحتوي 100 gمن محلول حمض الهٌدروكلورٌك على HCl36gو H2O 64 gعبر بالكسر المولً لكل من المذاب والمذٌب؟
ـ نحول الكتل إلى موالت :
𝐥𝐂𝐇𝐥𝐨𝐦 𝟏 𝐎𝟐𝐇𝐥𝐨𝐦 𝟏
𝐱𝐥𝐂𝐇 𝐠 𝟔𝟑 = 𝐥𝐂𝐇𝐧𝐥𝐂𝐇 𝐥𝐨𝐦 𝟗𝟗 = 𝟎. 𝐱𝐎𝟐𝐇 𝐠 𝟒𝟔 = 𝐎𝟐𝐇𝐧𝐎𝟐𝐇 𝐥𝐨𝐦 𝟔 = 𝟑.
𝐥𝐂𝐇 𝐠 𝟓𝟑𝟔. 𝐎𝟐𝐇 𝐠 𝟎𝟏𝟖.
ٌعبر عن الكسر المولً لكل من الماء وحمض الهٌدروكلورٌك كما ٌأتً :
𝐥𝐂𝐇𝐧 𝐥𝐂𝐇 𝐥𝐨𝐦 𝟗𝟗𝟎. 𝐎𝟐𝐇𝐧 𝐎𝟐𝐇 𝐥𝐨𝐦 𝟔𝟑.
𝐥𝐂𝐇𝐗 = = 𝟐𝟐 𝟎. =𝐎𝟐𝐇𝐗 = 𝟖𝟕 𝟎.
𝐎𝟐𝐇𝐧𝐧𝐇𝐂𝐥+ 𝐎𝟐𝐇 𝐥𝐨𝐦 𝟔𝟎.𝟗𝟗 𝐦𝐨𝐥 𝐇𝐂𝐥+𝟑. 𝐥𝐂𝐇𝐧𝐧𝐇𝟐𝐎+ 𝐎𝟐𝐇 𝐥𝐨𝐦 𝟔𝟎.𝟗𝟗 𝐦𝐨𝐥 𝐇𝐂𝐥+𝟑.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـ تدريبات :ػمب ثأن انكتم انزسٔخ انمتُسطخ نهؼىبصش ٌٓ ( ) S= 32.065 َ H= 1.008 َ O= 15.999 َ Na=22.990
؟ 29ـ ما الكسر المولً لهٌدروكسٌد الصودٌوم NaOHفً محلول مائً منه ٌحتوي على 22.8%بالكتلة من NaOH
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
30ـ إذا كان الكسر المولً لحمض الكبرٌتٌك H2SO4فً محلول مائً ٌساوي 0.325فما كتلة الماء بالجرامات الموجودة
فً 100 mlمن المحلول ؟
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................
3س اٌظف المخالٌط والمحالٌل اٌفظً
و١ّ١بء اٌّبدح العوامل املؤثزة يف الذوبان 1 - 3 األٚي
The Solvation process عملية الذوبان تقويم ختامي للدرس
ـ الذائبية .
ـ رؼزّذ رائج١خ اٌّزاة ػٍ ٝؽج١ؼخ وً ِٓ :
2ـ . ....................................................... 1ـ .....................................................
ـ ػٕذ ص٠بدح ػذد عغّ١بد اٌّزاة اٌزائجخ ٠ض٠ذ ػذد ِ ............................غ ثم١خ اٌجٍٛسح ِّب ٠غؼً ثؼؼٙب ٍ٠زظك ثغطؼ اٌجٍٛسح أ٠ ٚزجٍٛس ِشح أخش.ٜ
ـ ِغ اعزّشاس ػٍّ١خ اٌزٚثبْ ................................عشػخ اٌزجٍٛس .ثّٕ١ب رجم ٝعشػخ اٌزٚثبْ صبثزخ .
ـ ٠غزّش اٌزٚثبْ ِب داِذ عشػخ اٌزٚثبْ ِٓ................................عشػخ اٌزجٍٛس.
ـ ؽغت وّ١خ اٌّزاة لذ رزغب ٜٚعشػخ اٌزٚثبْ ٚعشػخ اٌزجٍٛس فٙٔ ٟب٠خ اٌّطبف.
ـ ٚػٕذ٘ب ال ٠زٚة اٌّض٠ذ ِٓ اٌّزاة ٠ٚظً اٌّؾٍٛي ئٌ ٝؽبٌخ ِٓ .............................اٌذٕ٠بِ١ى ٟث ٓ١اٌزجٍٛس ٚاٌزٚثبْ ئرا ثم١ذ دسعخ اٌؾشاسح صبثزخ.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
*ؽغت وّ١خ اٌّزاة ف ٟاٌّز٠ت رمغُ اٌّؾبٌ ً١اٌ: ٝ
٘ ٛاٌّؾٍٛي اٌز٠ ٞؾز ٞٛػٍ ٝوّ١خ ِزاة ِٓ......................اٌالصَ ػٕذ ِ .......................... ٚ .............................ؼ.ٓ١ٕ١ اٌّؾٍٛي غ١ش اٌّشجغ
٘ ٛاٌّؾٍٛي اٌز٠ ٞؾز ٞٛػٍ ...................ٝوّ١خ ِٓ اٌّزاة رائجخ ف ٟوّ١خ ِٓ ..........................اٌّز٠ت ػٕذ
اٌّؾٍٛي اٌّشجغ
ِ .......................... ٚ .............................ؼ.ٓ١ٕ١
اٌّؾٍٛي فٛق اٌّشجغ ٘ ٛاٌّؾٍٛي اٌز٠ ٞؾز ٞٛػٍ ٝوّ١خ ِٓ ...................اٌّبدح اٌّزاثخ ِمبسٔخ ثّؾٍٛي ِشجغ ػٕذ دسعخ اٌؾشاسح ٔفغٙب.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
دسعخ ؽشاسح اٌّز٠ت. ................................... ـ رزأصش اٌزائج١خ
ـ ؽ١ش رضداد ؽبلخ ؽشوخ عغّ١برٗ .............................اٌزظبدِبد راد اٌطبلخ اٌؼٍ١ب ِمبسٔخ ثبٌزظبدِبد ػٕذ دسعخ ؽشاسح ِٕخفؼخ . مؼهُمبد
ـ ئْ رائج١خ اٌىض١ش ِٓ اٌّٛاد أوجش ػٕذ دسعبد اٌؾشاسح. ............................................ ػه
ـ رائج١خ ثؼغ اٌّٛاد رمً ػٕذ ص٠بدح دسعخ اٌؾشاسح ٌٚىٕٙب رجم ٝصبثزخ ثؼذ اٌٛطٛي ئٌ ٝدسعخ ؽشاسح ِؼٕ١خ . انزائجٕخ
مثم :وجش٠زبد اٌغ١ش. َٛ٠
ـ ٌؼًّ ِؾٍٛي فٛق ِشجغ ٠زُ رؾؼ١ش ِؾٍٛي ِشجغ ػٕذ دسعخ ؽشاسح ػبٌ١خ صُ .............................رذس٠غ١ب ٚثجؾء .
ـ اٌّؾبٌ ً١فٛق اٌّشجؼخ غ١ش . .............................
ـ فؼٕذ ئػبفخ لطؼخ طغ١شح ِٓ ِزاة رغّٛٔ ٝاح اٌزجٍٛس ئٌِ ٝؾٍٛي فٛق ِشجغ رزشعت اٌّبدح اٌّزاثخ اٌضائذح ............................ مؼهُمبد
ـ ّ٠ىٓ أْ ٠ؾذس اٌزجٍٛس ػٕذ : ػه
1ـ وشؾ اٌغضء اٌذاخٍ ِٓ ٟاٌىأط اٌضعبع١خ أ ٚاٌٛػبء اٌضعبع ٟاٌزٛ٠ ٞعذ ثٗ اٌّؾٍٛي ثغبق رؾش٠ه صعبع١خ ثٍطف . انمحهُل
2ـ أ ٚرؼشع اٌّؾٍٛي فٛق اٌّشجغ ئٌ ٝاٌؾشوخ أ ٚاٌشط . فُق
ـ ٚثبعزؼّبي ٛ٠د٠ذ اٌفؼخ AgIثٛطفٗ ٔ ٜٛرىبصف ف ٟاٌٛٙاء فٛق اٌّشجغ ثجخبس اٌّبء ٠إد ٞئٌ ٝرغّغ عض٠ئبد اٌّبء فٟ انمشجغ
طٛسح لط١شاد لذ رغمؾ ػٍ ٝاألسع ػٍ١٘ ٝئخ ِطش .
ـ ٚرغّ٘ ٝزٖ األٌ١خ ...............................اٌغ . َٛ١وّب ٠زى ْٛعىش إٌجبد ٚاٌشٚاعت اٌّؼذٔ١خ ػٍ ٝؽٛاف إٌ١بث١غ اٌّؼذٔ١خ.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـ رائجٕخ انغبصاد .
ـ رمً رائج١خ وً ِٓ غبص ٞاألوغغٚ ٓ١صبٔ ٟأوغ١ذ اٌىشث ْٛػٕذ دسعبد اٌؾشاسح ِ.............................مبسٔخ ثذسعبد اٌؾشاسح إٌّخفؼخ.
ـ ئْ اٌطبلخ اٌؾشو١خ ٌغغّ١بد اٌغبص رغّؼ ٌٍغغّ١بد ثبٌٙشة أ ٚإٌفبد ِٓ اٌّؾٍٛي ثغٌٛٙخ أوجش ػٕذ دسعبد اٌؾشاسح . .............................
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـ انضغظ َلبوُن ٌىشْ .
ـ ٠إصش اٌؼغؾ ف ٟرٚثبٔ١خ اٌّزاثبد اٌغبص٠خ ف ٟاٌّؾبٌ.ً١
ـ فىٍّب اصداد اٌؼغؾ اٌخبسع( ٟاٌؼغؾ فٛق اٌّؾٍٛي ) .............................رائج١خ اٌغبص ف ٟأِ ٞز٠ت.
ـ ػٕذ فزؼ ػٍجخ اٌّششٚة اٌغبص٠ ٞى ْٛػغؾ غبص صبٔ ٟأوغ١ذ اٌىشث ْٛداخً اٌؼٍجخ ِٓ .............................اٌؼغؾ اٌٛالغ ػٍ ٝاٌؼـٍجخ .
ـ ٘ٚزا ٠إد ٞئٌ ٝرظبػذ فمبػبد غبص صبٔ ٟأوغ١ذ اٌىشث ِٓ ْٛاٌّؾٍٛي ئٌ ٝاٌغطؼ ٚرزطب٠ش.
ـ ّ٠ىٓ ٚطف أخفبع رائج١خ غبص صبٔ ٟأوغ١ذ اٌىشث ْٛف ٟاٌّششٚة اٌغبص ٞثؼذ فزؼ اٌؼجٛح ثمبٕٔ٘ ْٛش.ٞ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
12
قانون هنزي .
* لبوُن ٌىشْ
رزٕبعت رائج١خ (................................... )Sف ٟعبئً ػٕذ دسعخ ؽشاس ِؼٕ١خ ِ.....................................غ ػغؾ ( )Pاٌغبص ٔض لبْٔٛ
اٌّٛعٛد فٛق .................................... ٕ٘شٞ
ػٕذِب رى ْٛلبسٚسح اٌّششٚة اٌغبصِ ٞغٍمخ ٠ؼًّ اٌؼغؾ اٌٛالغ فٛق اٌّؾٍٛي ػٍ ٝاثمبء غبص صبٔ ٟأوغ١ذ اٌىشث ْٛرائجب
مالحظخ
ف ٟاٌّؾٍٛي.
ؽ١ش ّ٠ Sضً اٌزٚثبٔ١خ ّ٠ P ٚضً اٌؼغؾ . 𝟐𝐒 𝟏𝐒
ٚؽذح اٌزٚثبٔ١خ ٘g/L : ٟ 𝟐𝐏 = 𝟏𝐏انمبوُن
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـ مجال 5ـ : 1
ـ إذا ذاب 0.85 gمن غاز ما عند ضغط مقداره 4.0 atmفً 1.0 Lمن الماء عند درجة . 25 Cفما كتلة الغاز الذي ٌذوب فً
1.0 Lمن الماء عند ضغط مقداره 1.0 atmودرجة الحرارة نفسها ؟
S2 = ? g/L ـ , P2= 1.0 atm , P1= 4.0 atm , S1 = 0.85 g/L
ـ نحسب عدد موالت المذاب كلورٌد الصودٌوم NaClباستخدام القانون :
𝟐𝐒 𝟏𝐒 𝟐𝐏 𝐒𝟐 =0.21 𝟏. g/L𝐦𝐭𝐚 𝟎
= 𝟏𝐒 = 𝟐𝐒 𝐋𝐒𝟐 = 𝟎. 𝟖𝟓 𝐠/
𝟐𝐏 𝟏𝐏 𝟏𝐏 𝐦𝐭𝐚 𝟎 𝟒.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ـ تدريبات :
36ـ إذا ذاب 0.55gمن غاز ما فً 1.0 Lمن الماء عند ضغط . 20.0 KPaفما كمٌة الغاز نفسه التً تذوب عند ضغط 110 KPa؟
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
37ـ ذائبٌة غاز عند ضغط 10 atmتساوي . 0.66g/Lما مقدار الضغط الواقع على محلول حجمه 1.0Lوٌحتوي على
1.5 gمن الغاز نفسه ؟
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
38ـ ذائبٌة غاز عند ضغط 7 atmتساوي . 0.52 g/Lما كتلة الغاز بالجرامات التً تذوب فً لتر واحد إذا تم زٌادة الضغط
إلى 10 atm؟
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
3س اٌظف المخالٌط والمحالٌل اٌفظً
و١ّ١بء اٌّبدح اخلواص ادتامعة للنحاليل 1 - 4 األٚي
Electrolytes and Colligative Properties المواد المتأينة والخواص الجامعة تقويم ختامي للدرس
Prop
الدرجة ادم الطالب .............................................................................................................................
10
13 الزمن 10 :دقائق أجب عن جميع األدئلة التالية :