‫باسمه تعالي‬

‫رشته ‪ :‬ریاضی ‪ -‬فیزیک‬ ‫نام و نام خانوادگي ‪:‬‬ ‫تعداد صفحه‪2 :‬‬ ‫سؤاالت امتحان نهايي درس ‪ :‬ریاضیات گسسته‬
‫مدت امتحان‪ 120 :‬دقیقه‬ ‫پایه دوازدهم دورۀ دوم متوسطه‬ ‫ساعت شروع‪ 10 :‬صبح‬ ‫تاريخ امتحان ‪1401/10/03 :‬‬
‫مركز ارزشیابي وتضمین كیفیت نظام آموزش و پرورش‬ ‫دانش آموزان روزانه‪ ،‬بزرگسال و داوطلبان آزاد سراسركشور درنوبت دی ماه سال ‪1401‬‬
‫‪http://aee.medu.gov.ir‬‬

‫نمره‬ ‫سواالت پاسخ نامه دارد‪.‬‬ ‫رديف‬

‫ﻣ‬
‫( استفاده از ماشین حساب ساده‪ ،‬با چهار عمل اصلی‪ ،‬مجاز است‪).‬‬

‫ﺮﮐ‬
‫ﺰا‬
‫‪1‬‬ ‫درستی یا نادرستی گزاره های زیر را مشخص کنید‪:‬‬ ‫‪1‬‬

‫رز‬
‫‪1‬‬

‫ﺷ‬
‫نیز عددی گنگ است‪.‬‬ ‫الف)اگر ‪ x‬یک عدد گنگ باشد‪،‬‬

‫ﯿﺎﺑ‬
‫‪x‬‬

‫ﻣﺮ‬
‫ب) اگر ‪ a | b + c‬آنگاه ‪ a | b‬یا ‪a | c‬‬

‫ﻰ‬
‫‪.‬‬

‫ﮐﺰ‬
‫وﺗ‬ ‫‪1 1 1‬‬
‫پ)برای مقادير حقیقي و نا صفر ‪ a‬و ‪ b‬به شرط آنکه ‪ a + b ‬تساوی ‪= +‬‬

‫ار‬
‫برقرار است‪.‬‬
‫ﻀﻤ‬
‫‪a +b a b‬‬

‫زﺷ‬
‫ﯿﻦ‬

‫ﯿﺎﺑ‬
‫ت)دو مربع التین متعامد از مرتبه ‪ 6‬وجود ندارد‪.‬‬

‫ﻣﺮ‬
‫ﻰ‬
‫ﮐ‬

‫ﮐﺰ‬
‫‪1‬‬ ‫در جاهای خالی عبارت های مناسب بنویسید ‪.‬‬ ‫‪2‬‬
‫ﯿﻔﯿ‬

‫وﺗ‬

‫ار‬
‫ﺖﻧ‬

‫‪2‬‬ ‫‪5‬‬
‫الف)حاصل ) ‪([m , m], m‬‬
‫ﻀ‬
‫برابر با ‪ ...................‬است ‪.‬‬

‫زﺷ‬
‫ﻤﯿ‬
‫ﻈ‬

‫ب) اگر برای دو عدد صحیح و ناصفر ‪ a‬و ‪ b‬داشته باشیم‪ ، (a, b) = 1‬میگوییم ‪ a‬و ‪ ....................... b‬هستند‪.‬‬

‫ﯿﺎﺑ‬
‫ﻦﮐ‬
‫ﺎم‬

‫ﻣ‬
‫ﺮﮐ‬
‫ﻰ‬
‫پ )يک مجموعه احاطه گر را كه با حذف هر يک از راس هايش ديگر احاطه گر نباشد ‪،‬احاطه گر ‪...................‬مي نامیم‪.‬‬
‫آﻣ‬

‫ﯿﻔﯿ‬

‫ﺰا‬
‫ت)تعداد يال های گراف ‪، K 7‬برابر ‪ ....................‬است‪.‬‬
‫وﺗ‬
‫ﻮز‬

‫ﺖ‬

‫ر‬
‫ﻀ‬

‫زﺷ‬
‫شو‬

‫‪1‬‬ ‫گزاره زیر را به روش بازگشتی (گزارههای همارز) ثابت کنید‪:‬‬ ‫‪3‬‬
‫ﻤﯿ‬
‫ﻧﻈ‬

‫ﯿﺎﺑ‬
‫ﻦﮐ‬

‫« برای هر دوعدد حقیقی ‪ x‬و ‪ y‬داریم‪» y + 1  −2x(y + x + 1) :‬‬

‫ﺎم‬

‫‪2‬‬

‫ﻰو‬
‫ﭘﺮ‬

‫آﻣ‬

‫ﯿﻔﯿ‬

‫اگر ‪ a ‬عددی صحیح و دو عدد )‪ (5m + 4‬و )‪ (6m + 5‬بر ‪ a‬بخشپذير باشند ثابت كنید ‪. a = 1‬‬
‫ور‬

‫‪1/25‬‬ ‫‪4‬‬
‫ﻮز‬

‫ﺖ‬

‫ﺗﻀ‬
‫ش‬

‫‪1‬‬ ‫و ‪ b‬عددی صحیح و فرد باشد و در اين صورت باقیمانده تقسیم عدد )‪ (a + b + 5‬را بر ‪ 8‬بیابید‪.‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫شو‬

‫اگر ‪a‬‬
‫ﻤﯿ‬
‫ﻧﻈ‬

‫ﻦﮐ‬

‫باقي مانده تقسیم عدد !‪ 1!+ 2!+ 3!+ 4!+ 5!+000000+ 200‬را بر ‪ 15‬بدست آوريد‪ ! ( .‬نماد فاکتوریل می باشد)‬
‫ﺎم‬

‫‪1/5‬‬ ‫‪6‬‬
‫ﭘﺮ‬

‫آﻣ‬

‫ﯿﻔﯿ‬
‫ور‬

‫‪6‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪7‬‬
‫معادله همنهشتي ‪ 4x 10‬را در صورت امکان حل كرده و مجموعه جواب آن به دست آوريد‪.‬‬
‫ﻮز‬

‫ﺖ‬
‫ش‬

‫شو‬

‫ﻧﻈ‬

‫‪2‬‬ ‫در هر مورد‪ ،‬عبارت صحیح را از داخل پرانتز انتخاب کنید‪.‬‬ ‫‪8‬‬
‫ﺎم‬
‫ﭘﺮ‬

‫الف) تعداد رئوس یک گراف را ( اندازه ‪ ،‬مرتبه ) می نامیم‪.‬‬

‫آﻣ‬
‫ور‬

‫ﻮز‬

‫ب) گرافی را همبند می نامیم که بین هر دو رأس آن یک ( مسیر ‪ ،‬یال ) وجود داشته باشد‪.‬‬
‫ش‬

‫)‪n (n −1‬‬
‫شو‬

‫) است‪.‬‬ ‫پ) اگر ‪ G‬یک گراف ‪ n‬رأسی باشد‪ ،‬مقدار )‪ q(G)+q(G‬برابر با ( )‪، n (n − 1‬‬
‫‪2‬‬
‫ت) گراف ‪ C n‬تنها یک ( دور ‪ ،‬مسیر ) ‪ n‬رأسی دارد‪.‬‬
‫ﭘﺮ‬
‫ور‬

‫‪1/5‬‬ ‫گراف ‪( G‬شکل مقابل) را در نظر بگیريد‪:‬‬ ‫‪9‬‬

‫ش‬

‫الف) ) ‪  (G‬و )‪  (G‬را مشخص کنید‪.‬‬

‫ب) دوری به طول ‪ 4‬بنویسید‪.‬‬
‫پ) دو مسیر به طول‪3‬با شروع از راس ‪ b‬بنويسید ‪.‬‬
‫ت) ) ‪ NG (f‬را با اعضا مشخص کنید‪.‬‬
‫«ادامه سؤاالت درصفحه دوم »‬

‫شماره صفحه‪1‬‬
 ‫باسمه تعالي‬
‫رشته ‪ :‬ریاضی ‪ -‬فیزیک‬ ‫نام و نام خانوادگي ‪:‬‬ ‫تعداد صفحه‪2 :‬‬ ‫سؤاالت امتحان نهايي درس ‪ :‬ریاضیات گسسته‬
‫مدت امتحان‪ 120 :‬دقیقه‬ ‫پایه دوازدهم دورۀ دوم متوسطه‬ ‫ساعت شروع‪ 10 :‬صبح‬ ‫تاريخ امتحان ‪1401/10/03 :‬‬
‫مركز ارزشیابي وتضمین كیفیت نظام آموزش و پرورش‬ ‫دانش آموزان روزانه‪ ،‬بزرگسال و داوطلبان آزاد سراسركشور درنوبت دی ماه سال ‪1401‬‬
‫‪http://aee.medu.gov.ir‬‬

‫نمره‬ ‫سواالت پاسخ نامه دارد‪.‬‬ ‫رديف‬

‫ﻣ‬
‫( استفاده از ماشین حساب ساده‪ ،‬با چهار عمل اصلی‪ ،‬مجاز است‪).‬‬

‫ﺮﮐ‬
‫ﺰا‬
‫‪1‬‬ ‫عدد احاطه گری را برای گراف زير مشخص و ادعای خود را ثابت كنید‪.‬‬ ‫‪10‬‬

‫ﺷ‬ ‫رز‬
‫ﯿﺎﺑ‬

‫ﻣﺮ‬
‫ﻰ‬

‫ﮐﺰ‬
‫وﺗ‬

‫ار‬
‫ﻀﻤ‬

‫زﺷ‬
‫ﯿﻦ‬

‫ﯿﺎﺑ‬

‫ﻣﺮ‬
‫‪1‬‬ ‫يک گراف ‪-2‬منتظم ‪ 12‬راسي بکشید كه عدد احاطه گری آن كمترين مقدار ممکن را داشته باشد‪.‬‬ ‫‪11‬‬

‫ﻰ‬
‫ﮐ‬

‫ﮐﺰ‬
‫ﯿﻔﯿ‬

‫‪1‬‬
‫وﺗ‬
‫می خواهیم ‪ 8‬نفر را که دو به دو برادر یکدیگرند در دو طرف طول یک میز مستطیل شکل بنشانیم ‪ .‬اگر بخواهیم هر نفر‬ ‫‪12‬‬

‫ار‬
‫ﺖﻧ‬

‫ﻀ‬

‫زﺷ‬
‫ﻤﯿ‬

‫روبه روی برادرش بنشیند ‪ ،‬این کار را به چند روش می توان انجام داد؟‬
‫ﻈ‬

‫ﯿﺎﺑ‬
‫ﻦﮐ‬
‫ﺎم‬

‫ﻣ‬
‫ﺮﮐ‬
‫ﻰ‬
‫‪1/75‬‬ ‫به چند روش می توان از بین ‪ 5‬نوع گل ‪16‬شاخه گل انتخاب کرد به طوریکه ‪ ،‬از گل نوع سوم فقط‪ 3‬شاخه واز گل نوع‬ ‫‪13‬‬
‫آﻣ‬

‫ﯿﻔﯿ‬

‫ﺰا‬
‫وﺗ‬
‫ﻮز‬

‫چهارم دست کم سه شاخه و از گل نوع پنجم بیش ازچهارشاخه انتخاب کنیم؟‬

‫ﺖ‬

‫ر‬
‫ﻀ‬

‫زﺷ‬
‫شو‬

‫ﻤﯿ‬
‫ﻧﻈ‬

‫‪1/25‬‬ ‫قرار است سه مدرس ‪ T3 ,T2 ,T1‬در سه جلسه متوالی در سه کالس ‪ C3 ,C2 ,C1‬به گونه ای تدریس کنند که هر مدرس‬ ‫‪14‬‬

‫ﯿﺎﺑ‬
‫ﻦﮐ‬
‫ﺎم‬

‫ﻰو‬
‫ﭘﺮ‬

‫در هر کالس دقیقاً یک جلسه تدریس کند‪ .‬برای این منظور‪ ،‬با استفاده از مربع التین‪ ،‬برنامهریزی کنید‪.‬‬
‫آﻣ‬

‫ﯿﻔﯿ‬
‫ور‬

‫ﻮز‬

‫ﺖ‬

‫ﺗﻀ‬
‫ش‬

‫‪1/5‬‬ ‫‪15‬‬
‫چند عضو از مجموعه } ‪ S = {n  N | 1  n  63‬نه بر ‪3‬و نه بر‪ 5‬بخشپذیرند؟‬
‫شو‬

‫ﻤﯿ‬
‫ﻧﻈ‬

‫ﻦﮐ‬
‫ﺎم‬

‫‪1/25‬‬ ‫هفت نقطه درون مستطیلی به ابعاد ‪ 4‬و ‪ 6‬انتخاب میکنیم‪ ،‬ثابت کنید حداقل دو نقطه وجود دارد که فاصله آنها کمتر از‬ ‫‪16‬‬
‫ﭘﺮ‬

‫آﻣ‬

‫ﯿﻔﯿ‬
‫ور‬

‫است‪.‬‬ ‫‪8‬‬
‫ﻮز‬

‫ﺖ‬
‫ش‬

‫‪20‬‬ ‫جمع نمره‬ ‫" موفق باشید "‬

‫شو‬

‫ﻧﻈ‬
‫ﺎم‬
‫ﭘﺮ‬

‫آﻣ‬
‫ور‬

‫ﻮز‬
‫ش‬

‫شو‬
‫ﭘﺮ‬
‫ور‬
‫ش‬

‫شماره صفحه‪2‬‬
 ‫باسمه تعالي‬
‫مدّت امتحان‪120 :‬دقیقه‬ ‫ساعت شروع‪ 10:‬صبح‬ ‫رشته‪ :‬ریاضی فیزیک‬ ‫راهنمای تصحیح امتحان نهايي درس‪ :‬ریاضیات گسسته‬

‫تاریخ امتحان ‪1401/10/03 :‬‬ ‫پایه دوازدهم دورۀ دوم متوسطه‬

‫مركز ارزشیابی وتضمین كیفیت نظام آموزش و پرورش‬
‫دانش آموزان روزانه‪ ،‬بزرگسال و داوطلبان آزاد سراسركشوردی ماه سال ‪1401‬‬
‫‪http://aee.medu.gov.ir‬‬
‫نمره‬ ‫راهنمای تصحیح‬ ‫رديف‬

‫‪1‬‬ ‫ت) درست (‪)0/25‬‬ ‫پ) نادرست (‪)0/25‬‬ ‫ب) نادرست(‪)0/25‬‬ ‫الف) درست (‪( )0/25‬صفحه)‬ ‫‪1‬‬

‫‪1‬‬ ‫ت) ‪ ( )0/25( 21‬ص‪)38‬‬ ‫ب)نسب به هم اول (‪( )0/25‬ص‪ ) 13‬پ)مینیمال (‪( )0/25‬ص‪) 46‬‬
‫‪2‬‬
‫الف) ‪)0/25( m‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪1‬‬ ‫)‪y 2 + 1  −2x ( y + x + 1) (0 / 25)  x 2 + y 2 + 2xy + x 2 + 2x + 1  (0 / 25‬‬ ‫‪3‬‬

‫)‪ (0 / 25‬این رابطه بازگشتی همواره بدیهی است ‪ (x + 1)2 + (x + y )2  (0 / 25) ‬‬ ‫(ص‪8‬و‪)7‬‬
‫‪1/25‬‬ ‫)‪a 6(5m + 4‬‬ ‫‪4‬‬
‫)‪(0 / 5) → a 5(6m + 5) − 6(5m + 4) (0 / 25) → a 1 (0 / 25) → a = 1 (0 / 25‬‬ ‫(ص‪)11‬‬
‫)‪a 5(6m + 5‬‬
‫‪1‬‬ ‫(ص ‪) 16‬‬ ‫می دانیم مربع هر عددفرد‪ ،‬به صورت ‪ 8k + 1‬می باشد )‪ (k  Z) (0 / 25‬پس داریم‬ ‫‪5‬‬
‫‪a‬‬ ‫‪= 8k + 1‬‬
‫‪2‬‬

‫‪‬‬ ‫)‪(0 / 25) → a + b + 5 = 8k + 1 + 8k  + 1 + 5 (0 / 25‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫)‪→ a 2 + b2 + 5 = 8k + 7 → r = 7(0 / 25‬‬
‫‪b‬‬ ‫‪= 8k  + 1‬‬
‫‪2‬‬

‫‪15‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪15‬‬

‫‪1/5‬‬ ‫‪6‬‬
‫(ص‪)29‬‬ ‫میدانیم ‪ 1! 1‬و ‪ 2 !  2‬و ‪ 3 !  6‬و ‪ 4 !  9‬و ‪ 5 ! 0‬و‪ 200! 0.........‬پس داریم‬
‫‪15‬‬ ‫‪15‬‬
‫‪1!+ 2!+ 3 !+ 4 !+ 5 !+ 000000 + 200! 1 + 2 + 6 + 24 + 0 + 0 + 0 + 00000+ 0 3‬‬
‫)‪(1‬‬ ‫)‪(0/ 25‬‬ ‫)‪(0/ 25‬‬

‫‪1‬‬ ‫( صفحه ‪)30‬‬ ‫چون‪ (12, 8) 20‬معادله جواب دارد(‪)0/25‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪3‬‬
‫)‪4x 10 → 4x  4 (0 / 25) → x 1 (0 / 25) → x = 3k + 1 (0 / 25‬‬
‫‪2‬‬ ‫)‪n(n − 1‬‬ ‫‪8‬‬
‫(ص ‪35‬و‪)38‬‬ ‫ت) دور(‪)0/5‬‬ ‫(‪)0/5‬‬ ‫پ)‬ ‫ب)مسیر (‪)0/5‬‬ ‫الف) مرتبه (‪)0/5‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1/5‬‬ ‫ب) ‪)0/25( b ced b‬‬ ‫الف) ‪)0/5( ( G ) = , ( G ) = 3‬‬ ‫‪9‬‬
‫(ص‪)41‬‬ ‫ت) } ‪)0/25( N G ( f ) = { g‬‬ ‫پ) ‪ bcd e‬یا ‪ bd ec‬یا ‪ bced‬یا ‪ bd ce‬دو مورد هر كدام (‪)0/25‬‬

‫) ‪     (G) (0 / 25‬بنابراین )‪(0 / 25‬‬ ‫روش اول می دانیم )‪ n    (G‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪10‬‬
‫)‪ 2  (G‬و با توجه‬ ‫پس داریم‬
‫‪5 ‬‬ ‫‪  + 1 ‬‬
‫به ‪ a,d‬داریم )‪ (G)  2 (0 / 25‬و لذا )‪(G) = 2 (0 / 25‬‬

‫روش دیگر‪ :‬این گراف با مجموعه دو عضوی ‪ a,d‬احاطه می شود‪.‬پس عدد احاطه گری این گراف كوچکتر یا مساوی‬
‫‪ 2‬است یعنی ‪ .)0/25( (G)  2‬اما اگر ‪  (G) = 1‬یعنی گراف یک رأس دارد كه تمام رئوس را احاطه می كند یعنی‬
‫رأس از درجه ‪ 5‬باید در گراف وجود داشته باشد كه چنین رأسی وجود ندارد ‪ )0/25(.‬و لذا ‪)0/25(  (G)  1‬‬
‫(ص‪) 39‬‬ ‫بنابراین ‪ 1  (G)  2‬و لذا ‪)0/25( . (G) = 2‬‬

‫« ادامه در صفحه ‪»2‬‬

‫‪1‬‬
 ‫باسمه تعالي‬
‫مدّت امتحان‪120 :‬دقیقه‬ ‫ساعت شروع‪ 10:‬صبح‬ ‫رشته‪ :‬ریاضی فیزیک‬ ‫راهنمای تصحیح امتحان نهايي درس‪ :‬ریاضیات گسسته‬

‫تاریخ امتحان ‪1401/10/03 :‬‬ ‫پایه دوازدهم دورۀ دوم متوسطه‬

‫مركز ارزشیابی وتضمین كیفیت نظام آموزش و پرورش‬
‫دانش آموزان روزانه‪ ،‬بزرگسال و داوطلبان آزاد سراسركشوردی ماه سال ‪1401‬‬
‫‪http://aee.medu.gov.ir‬‬
‫نمره‬ ‫راهنمای تصحیح‬ ‫رديف‬

‫‪1‬‬ ‫رسم شکل با مشخص كردن نقاط احاطه گری آن (‪1‬نمره )‬ ‫‪11‬‬

‫(ص‪)53‬‬
‫(به شکل های دیگر نیز نمره داده شود)‪ .‬مانند‪:‬‬
‫‪1‬‬ ‫) ‪(0/ 75‬‬ ‫‪12‬‬
‫)‪4! 2 = 384(0 / 25‬‬
‫‪4‬‬
‫(ص‪) 71‬‬
‫‪x 3 =3 x 4 = y 2 + 3 , x 5 = y 5 +5‬‬
‫‪1/75‬‬ ‫‪x 1 + x 2 + x 3 + x 4 + x 5 = 16‬‬ ‫⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯ )‪x 3 = 3 x 4  3 , x 5  5 (0 / 5‬‬ ‫→‬ ‫‪13‬‬

‫→ )‪x 1 + x 2 + 3 + y 4 +3 + y 5 + 5 = 1 6 (0 / 25) x 1 + x 2 + y 4 + y 5 = 5 x i  0 , y 5  0 (0 / 25‬‬

‫‪ 5 + 4 − 1‬‬
‫)‪ 4 − 1  = 5 6 (0 / 75‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬

‫‪1/25‬‬ ‫فرض كنیم هر سطر نشاندهنده هر كالس و اعداد ‪ 2 ،1‬و ‪ 3‬در مربع التین نمایانگر مدرسهای حاضر در كالس باشند‪.‬‬ ‫‪14‬‬
‫(‪ )0/25‬طبق مربع التین ‪ 3 3‬زیر هر مدرس در هر جلسه در یک كالس حاضر می شود و در هر كالس دقیقاً یک جلسه‬
‫تدریس دارد‪( )0/25( .‬ص‪)62‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫)‪(0 / 75‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪1/5‬‬ ‫)‪| A B |=| s | − | A B |=| s | − | A | − | B | + | A B | (0 / 25‬‬ ‫‪15‬‬

‫)‪| s |= 630 (0 / 25) , | A |= 210 (0 / 25) , | B |= 126 (0 / 25) ,| A B |= 42 (0 / 25‬‬ ‫(ص‪) 83‬‬
‫)‪| A B |= 336 (0 / 25‬‬
‫‪1/25‬‬ ‫ابتدا مستطیل مورد نظر را به ‪ 6‬مربع به ضلع ‪ 2‬تقسیم می كنیم و هرقسمت را یک النه فرض می كنیم و هفت نقطه را‬ ‫‪16‬‬

‫هفت كبوتر در نظر می گیریم(‪ )0/25‬طبق اصل النه كبوتری دست كم یک النه وجود دارد كه شامل دو كبوتر است‬

‫(ص‪)84‬‬ ‫(‪ )0/25‬با توجه به قضیه فیثاغورس داریم‪:‬‬

‫‪AB 2 = AC 2 + BC 2‬‬ ‫)‪→ AB 2  22 + 22 (0 / 25)  AB 2  8 (0 / 25)  AB  8 (0 / 25‬‬

‫‪20‬‬ ‫جمع نمره‬

‫«همکاران گرامی لطفا برای راه حل های صحیح دیگر بارم را به تناسب تقسیم فرمایید‪».‬‬

‫‪2‬‬