You are on page 1of 18

Ce document est mis à disposition selon les termes de la licence

Creative Commons “Attribution – Partage dans les mêmes conditions


4.0 International”. https://www.immae.eu/cours/

! "

# $ % $
= &

'

# = &!
( $ )* *+ % + (
$ =
& ) $ $ =,

- .

σ ∆
. ∆
. Π⊥∆
. /0 $ 1 2%2 0 )
0 ) " % ∆$
. ∆
* *


$ ) & 0
/ & ( . Π &%
/ $ . $
) 3 $ $ .
Π 0 3

θ θ


σ
$ σ= θ3 = × θ3
σ / .
% ∆3
$
σ= × θ3 = ( × θ3 )

• 4 "

4 " )
$ $ ) 3
$ . % )
& 0 $ =π '
& 5 4 "
)
6 ) (
( &

'

! * * ) $
' ) &0 )
3 ! =− ' & 0 (

'
& "

• 8 )
! & / ) ∆


• 9 " & $ $

& 1 2%2 0 ∧

0

! 0 / & )
. /
0 0
% 0

• !

&

' '

• !

$ * ) *3

'

7
) 0 $ '

) $ 3#
( 0 3

- ; $ 4
; &

0
&
) $ 3

' 4 & ) )

3
)
;

$Ω / 3
0

) & 0 <

# ) 4 $
4 3
$ *" *& = $4
4 ∧ =
+ − + −
+ − − +

) = & ∧

:
8

! =
! α= 3 ⋅ '

θ 1
$ α= = & 5 1⊥
? 0 ( 53 #
α & 5

0 $ $
σ
Ω= ⋅ 7
= ' & 5 = σ= 3 θ
$ " 3

" $ 3 θ %
. " 3
σ
$ Ω= '
0 +
'
& $ 3

• +

! 0 ( α
α
θ

>
$ Ω= ⋅ 7
= '

! 1 = 3 θ × 'π × θ
α
α
Ω= '
1 = 'π θ 3 θ = 'π & − α
,
,

$ θ$ Ω = 'π θ3 θ

# α =π 3
! Ω = :π
• 2
π
α= $ Ω = 'π
'

ε→ 5ε 73
$ & $
)
! ) $ $ =
A A
! & = & & 0 $
) "
$ 0 0 3
A
A
! & = & $ $ 3
A
A
( $ 3

'

& & 5 & %


7
$ & $ &
& $ $ 3

- ! )
! # &
$ # & $ $
3

@
#

! " " & $ $ $



& $ $ 3
∂ ∂ ∂
! = + +
∂ ∂ ∂
• C /
∂ ∂ ∂
! ∇= + + & / 0
∂ ∂ ∂
$ ∇ = 3
& % "
$ )
• "0

! " & $ $ 3!
∂ ∂ ∂
= + +
∂ ∂ ∂
= 3 + 3 + 3
! =∇ ⋅ $ ∇
/ 3

$ =∇ ⋅ +

• ?
! 0

& % ∇ $
=∇ ⋅ = ,3
< ∇ & (
% 0 3
• D 0 0
2 0
)
& $θ $
∂ ∂ ∂
= + θ+
∂ ∂θ ∂
= 3 + θ3 θ + 3 3
∂ ∂ ∂
$ ∇ = + θ +
∂ ∂θ ∂

B
2 0
& $θ $ ϕ
∂ ∂ ∂
= + θ+ ϕ
∂ ∂θ ∂ϕ
= 3 + θ3 θ + θ 3 ϕ3 ϕ

∂ ∂ ∂
$ ∇ = + θ + ϕ
∂ ∂θ θ ∂ϕ

'

∂ ∂ ∂
= + + = ∇⋅
∂ ∂ ∂

$ /
% $

∂ ∂ ∂
∂ ∂ ∂
∂ ∂ ∂
=
∂ ∂ ∂
∂ ∂ ∂
∂ ∂ ∂

∂ ∂ ∂
9& = + + =
∂ ∂ ∂
/ ( & 0
/ / $ 5 / 3

7 8


=∇∧ = ∂
∂ ∧ = 333

2 4 &
3 $ 4 3
2
2? /
: #


3
∂' ∂' ∂'
! ∆ = = + + = ∇ ⋅ ∇ = ∇'
∂ '
∂ '
∂ '

• ;

= + +
! ∇' = ∇' + ∇' + ∇'
! "0
∇ '
= − = ∇∇ ⋅ − ∇ ∧ &∇ ∧

> F

• ?
= , &∇ ∧ ∇ = ,
= , &∇ ⋅∇ ∧ =,

∇ = ∇ + 3∇
∇⋅ =∇ ⋅ + 3∇ ⋅
∇∧ = 3∇ ∧ +∇ ∧
∇⋅& ∧ = ⋅∇ ∧ − ⋅∇ ∧

∇ & & = 1& ∇


Γ

! = & $ $Γ = ⋅
• 9 " G
" Σ$ /
Γ
Σ

Γ
⋅ = &∇ ∧ ⋅ 3
Γ Σ

E
2 "0 3
% $
) $

Γ
$ = 3
$ " " G
⋅ = &∇ ∧ ⋅ = &∇ ∧ ⋅ = &∇ ∧ ⋅
Γ

5 $ "
$ 3
2 $
= ∇ ⋅

& − & = ∇ ⋅
,

?$ ⋅ = &∇ ∧ ⋅ H 3
Γ Σ
'

F I
C = 3 3 ) 0 0 3
Γ

! = ⋅ 3
= ⋅ = ⋅ 3 = & ⋅ = &∇ ∧ ⋅
Γ Γ Σ

= & 3∇ ∧ + ∇ ∧ ⋅ =− ∇ ∧ ⋅
Σ Σ
)

= − ( Σ
∇ ∧ )⋅
/ $
= =− ∇ ∧
Γ Σ

• %

0 = ⋅ = & $ $ Γ/
0
/ Γ$ ⋅ =,
Γ
!
$ ∇∧ =,
!
? ) 0 =∇

,
=∇ $ ∇∧ =∇∧∇ = , 3
$
= ⋅ = ⋅ − ⋅
& &

$ "
⋅ = $ =∇ 3

8 0
! =− 3
$ = −∇ 3 ! 0 3
! 0 0
2 %
2
2
2 3

' F )


! " Σ
Σ

! φΣ = ⋅
Σ

$ φΣ 3

• 9 " D ! G
! " $ Σ & )

⋅ = ∇⋅ 3 τ
Σ

"0 3
0
J ∧ =− ∇∧ 3 τ
Σ
JF * *
= ∇ 3 τ
Σ
&F ( 0 I
• % )

Σ Σ' ( $ φΣ = φΣ '
0
2 φΣ = ,
2 ∇⋅ = ,
2? ) 0 = 3
! 0 3
& 0 1= + ∇φ $ 5 φ 0 0 $
# K% " L3

? 0 0
2 % )
2 % & M
2 3

!"
D N3

! = $ =
! = & $ =
& − '
+& − '
+& − '

! = & = & & 1 2%2 0 )

∇ &% )

∂ −
∇ = = 3
∂ '


$∇ = 7

$ ( < $∇ =+ 7
= −∇
8 0
& 0 0 $ . ∇ & = −∇ &

- # N 3

'
≠,
∇' = ∇ ⋅∇ = −∇ ⋅ 7
=− 7
∇⋅ −∇ 7


'
7
=− 7
− 7× 7
⋅ =,

=,
! " Σ
Σ

∇' τ= ∇⋅∇ τ= ∇ ⋅
Σ

=− 7
⋅ =− Ω = −:π
Σ Σ

& ∇' τ
! % " & < 0
& 0

& ∇' τ= & ∇' τ = −:π &

# $ #
6
F

<'$π & =
> '$ π & =,
+∞
$ π & = 3
−∞

! δ& = π & 3
→,

'

≠ ,$ δ& =,
= ,$ δ& = +∞
+∞
δ& =
−∞

7
$

8 0
$


=
' '
N
! & & / D
π

+∞ +∞
& δ& = &, δ & = &,
−∞ −∞
! & &, δ& =,
≠ ,3
+∞ +∞
& δ& − , = & , δ& − , = & ,
−∞ −∞
+∞ +∞
& δ 1& = P & δ & O+−∞∞ − 1& δ & = − 1 &,
−∞ −∞
=,

- 9

δ& =, ≠,
δ& = +∞ =,
δ& τ=

& δ& τ = &,


& δ& − , τ= & ,

& ∇δ & τ = −∇ &,


8 0
! ∇' ( ) = −:πδ &

:
F ( 0 0
) &,
# & δ& τ 3

C <δ$ >= & δ& τ = &,

% & ' (
0 #

! " φ & '

φ 0 # ∇ 'φ = , $
∂ 'φ ∂ 'φ ∂ 'φ
1 2%2 + + =,
∂ ' ∂ ' ∂ '
# 0 #
0 3
? 3

' ?

+ +
$ − $ + Q
+ +

! φ& − <φ >3


! /0 & 1 2%2 3
φ& +φ& + 333
$ < φ >= 3!

∂φ ∂φ ∂φ ∂ 'φ ∂ 'φ ∂ 'φ


φ& = φ& + − + + '
+ +
∂ ∂ ∂ '
∂ ' ∂ ' ∂ '
1 =, ∇ 'φ = ,

∂ 'φ ∂ 'φ ∂ 'φ


+ × &− + &− × + '
+ 7
&333 + :
333
∂ ∂ ∂ ∂ ∂ ∂ 1 333
1
& $
$ φ& − < φ >= , % : "3
9 "

φ& =<φ >= φ & $


>
!
<φ >= φ& '
θ θ ϕ

∂φ
φ& = φ& +
, ∂

π 'π ∂φ
<φ >= φ& θ θ+ θ θ ϕ
:π :π , , , ∂
=φ &

π 'π ∂ϕ
= φ& + '
θ θ ϕ
:π , ' , , '

∇φ ⋅

= φ& + ∇φ ⋅
:π , '

=,

= φ& + ∇ ⋅ ∇φ 3 τ
:π , '
=,

= φ&

• # 0 # 0
" 3
• ) / & "

- 0

$ φ 0
∇φ= '

'

• 0 "
• φ φ' ) 0 $ φ − φ'
0 # 3

@
)
Σ

• )
Σ φ

∇ 'φ =
φ $ 0
& $ )
• ) C
∇φ ⋅
∂φ
= ∂
∇ 'φ =
φ $ 0 %
"3 & ( 0 0

9 "

φ 0 # P O$
φ' 0 # P'O$
φ + φ' 0 # P ='O3

R
) 0 3

! "

" " D ! G$
⋅ = ∇ ⋅ τ $ 1 2%2 ⋅δ + ' ⋅δ ' + 333 @ ⋅δ @ = ∇⋅ τ3
δ = ×& + θ $ ⋅δ = & + $θ $ ×& + θ
δ ' =− × θ3 $
5 ' ⋅ δ ' = − & $θ $ × θ
∂&
⋅δ + ' ⋅δ ' = θ

δ 7 = θ $ 7 ⋅ δ 7 = θ & $θ + θ $

: ⋅δ : =− θ & $θ $
∂& θ
⋅δ + ⋅δ = θ
∂θ
7 7 : :

B
∂&
⋅δ + ⋅δ = 3 θ

> > @ @

$ τ= 3 3 θ
⋅ δ + 333 + @ ⋅ δ ∂& ∂& ∂& θ
∇⋅ = @
= + +
τ ∂ ∂ ∂θ

' ) ' 0 3

! " "

θ
θ+ θ
ϕ ϕ+ ϕ

= $ θ →θ + θ $ ϕ →ϕ + ϕ
" " G $ ⋅ = &∇ ∧ ⋅
$ ⋅ + ' ⋅ ' + 7 ⋅ 7 + : ⋅ : = &∇ ∧ ⋅
=− θ θ $ ⋅ =− θ & $θ $ϕ + ϕ θ
∂ θ
⋅ = θ & $θ $ϕ θ3 ⋅ + ⋅ =− ϕ3 θ
∂ϕ
' ' ' '

7 ⋅ 7 = ϕ & $θ + θ $ ϕ &θ + θ ϕ $ : ⋅ : =− ϕ & $θ $ ϕ &θ ϕ


∂ ϕ θ
⋅ + ⋅ = θ ϕ
∂θ
7 7 : :

! = '
θ θ ϕ3
∂ ϕ θ ∂ θ
&∇ ∧ ⋅ = −
θ ∂θ ∂ϕ

You might also like