You are on page 1of 10

ALMANCA KİŞİ ZAMİRLERİ (PERSONALPRONOMEN)

Almanca Kişi Zamirleri


Almancada üçü tekil, üçü çoğul olmak olmak üzere altı tane kişi zamiri vardır ve bu zamirler
aşağıdaki tabloda telaffuzlarıyla beraber derlenmiştir:

PERSONALPRONOMEN ŞAHIS ZAMİRLERİ

🔊 ich ben

🔊 du sen

🔊 er o

🔊 sie o

🔊 es o

🔊 wir biz

🔊 ihr siz(ler)

🔊 sie onlar

🔊 Sie siz(ler)

Der ➡️ Er

Die ➡️ Sie

Das ➡️ Es

der Stuhl (sandalye) ➡️er (o)


der Mann (adam) ➡️er (o)
die Frau (kadın) ➡️sie (o)
die Blume (çiçek) ➡️sie (o)
das Kind (çocuk) ➡️es (o)
das Buch (kitap) ➡️es (o)
 der artikeline sahip bir isim er şahıs zamirini kullanabilir.
 die artikeline sahip bir isim sie şahıs zamirini kullanabilir.
 das artikeline sahip bir isim es şahıs zamirini kullanabilir.
ALMANCADA YARDIMCI FİİLLER (HİLFSVERBEN)

sein Olmak

sahip olmak,
haben
var

werden (bir süreç sonrası) olmak

SEİN YARDIMCI FİİLİ

Almancada en çok kullanılan fiillerden biri olan “sein” fiili, Almancada “şimdi sınırlarında”
bir “olmak” anlamı katar ve isme “-iyim, -dır, -dir” anlamı kazandırır.
ZAMİR SEIN ANLAMI

ich
🔊 bin .. iyim
ben

du
🔊 bist … isin
sen

er/sie/es
🔊 ist … idi
o

wir
🔊 sind … iyiz
biz

ihr
🔊 seid … isiniz
siz(ler)

sie
🔊 sind … iler
onlar

Sie
🔊 sind … isiniz
siz(ler)
Aşağıdaki örnekler, konuyu anlamaya yönelik faydalı olacaktır. Eğer İngilizce biliyorsanız
“sein” fiilini “to be” fiilinin kullanımına benzetebilirsiniz.

🇩🇪 Sie ist eine Krankenschwester.


🇹🇷 O bir hemşiredir.
🇩🇪 Das ist ein Apfel.
🇹🇷 Bu bir elmadır.
🇩🇪 Wir sind die Gewinner.
🇹🇷 Biz şampiyonuz.
🇩🇪 Ich bin ein Schüler.
🇹🇷 Ben bir öğrenciyim.
🇩🇪 Er ist ein Lehrer.
🇹🇷 O bir öğretmen.
Almancada, cümlede yer alan özne genellikle Nominativ (İsmin yalın hali) durumda olur.
Ancak, “sein” (olmak) gibi bazı fiiller kullanıldığında, cümlede bir başka Nominativ olabilir.
Örneğin:
🇩🇪 Diese Katze ist unser Haustier.
🇹🇷 Bu kedi bizim evcil hayvanımız.
🇩🇪 Dieser Junge ist mein Freund.
🇹🇷 Bu çocuk benim arkadaşım
Eğer “sein” fiilini ölçümler takip ederse (Örneğin; ağırlık, uzunluk, zaman vb.), Akkusativ
(İsmin -i hali) kullanmamız gerekir. Bakınız:

🇩🇪 Der Tisch ist einen Meter lang.


🇹🇷 Tablo bir metre uzunluğunda.
🇩🇪 Das Paket ist zwei Kilogramm schwer.
🇹🇷 Paket iki kilogram ağırlığında.

HABEN YARDIMCI FİİLİ

Haben yardımcı fiili, düzensiz fiillerden biri olup ismin -i halinde (Akkusativ)
kullanılmaktadır. Yani esas fiil görevindeyken beraberinde kullanıldığı isim, Akkusativ halde
olur.
Eğer İngilizce biliyorsanız, “have” fiili ile benzer bir kullanım mantığı kurabilirsiniz. Esas fiil
görevindeyken Türkçeye “sahip olmak” olarak değil de daha çok “var” şeklinde çevrilir.
Almancada en çok kullanılan fiillerinde başında gelen “haben” fiilinin şimdiki zamandaki fiil
çekimi aşağıdaki tabloda derlenmiştir.

ZAMİR HABEN ANLAMI

ich sahibim,
🔊 habe
ben var

du sahipsin,
🔊 hast
sen var

er/sie/es sahip,
🔊 hat
o var

wir sahibiz,
🔊 haben
biz var

ihr sahipsiniz,
🔊 habt
siz(ler) var

sie sahipler,
🔊 haben
onlar var

Sie sahipsiniz,
🔊 haben
siz(ler) var

Haben Fiil Çekimi

🇩🇪 Ich habe einen Hund.


🇹🇷 Bir köpeğe sahibim.
🇹🇷 Bir köpeğim var.
🇩🇪 Sie hat eine Katze.
🇹🇷 O bir kediye sahip.
🇹🇷 Onun bir kedisi var.
🇩🇪 Er hat einen Äpfel.
🇹🇷 O bir elmaya sahip.
🇹🇷 Onun bir elması var.
🇩🇪 Sie haben ein Haus.
🇹🇷 Onlar bir eve sahip.
🇹🇷 Onların bir evi var.
🇩🇪 Du hast eine Flasche Wein.
🇹🇷 Bir şişe şaraba sahipsin.
🇹🇷 Bir şişe şarabın var.

WERDEN YARDIMCI FİİLİ

Esas fiil olarak “werden” bir gelişmeyi veya değişimi ifade etmek için kullanılmaktadır.
Özellikle bir meslek isteğini ifade etmek için sıklıkla kullanılır.
Gelecek zaman için kullanılan bir yardımcı fiil olduğu için ilgili konunun anlatımında detaylı
bir şekilde irdelenmiştir.

ZAMİR WERDEN ANLAMI

ich
🔊 werde olacağım
ben

du
🔊 wirst olacaksın
sen

er/sie/es
🔊 wird olacak
o

wir
🔊 werden olacağız
biz

ihr
🔊 werdet olacaksınız
siz(ler)

sie
🔊 werden olacaklar
onlar

Sie
🔊 werden olacaksınız
siz(ler)
🇩🇪 Die Kinder werden größer.
🇹🇷 Çocuklar büyüyor.
🇩🇪 Emma wird nach einem Jahr Journalistin.
🇹🇷 Emma bir yıl sonra gazeteci olacak.

ALMANCADA DÜZENLİ FİİLLER (REGELMÄßİGE VERBEN


/SCHWACHE VERBEN)
Almancada Düzenli Fiiller
Bilindiği üzere varlıkların yaptığı işi, hareketi, oluşu çeşitli ekler alarak şahıs ve zamana bağlı
olarak anlatan kelimelere fiil denir. “Peki, düzenli fiil denilince akla ne gelmeli?”
Almancada düzenli fiiller denilince ilk akla gelmesi gereken şey; fiillerin şahıslara göre belirli
bir düzende çekimlenmesinden ziyade bu fiillerin fiil köklerinde bir ses değişikliği olup
olmadığıdır.

Fiil kökünde ses değişikliğini aradığımıza göre sıra geldi fiil kökünü tariflemeye. Nasıl ki
Türkçede -mek/mak ekleri fiilerde mastar eklerini oluşturuyorsa ve bunları fiilden atınca fiil
kökünü buluyorsak, Almancada da benzer bir şey yapılmaktadır.

Almancadaki tüm fiiller -en/n mastar eklerine sahiptirler ve bu ekler çıkarıldığında geriye
kalan kısma fiil kökü (die Wurzel) denir.
Almanca Düzenli Fiillerin Çekimi
Bir fiili düzenli yapan en önemli şey zamanlara göre çekimlerinde fiil mastar eki olan -en/n
ekleri atıldığında kalan fiil kökünde ses değişikliği olmamasıdır.

Ayrıca düzenli fiiller belirli bir kalıba uygun olarak şahıslara göre çekimlenirler. Aşağıdaki
tabloda şahıs zamirlerine göre şimdiki zamanda fiillerin çekimlenirken aldığı ekler
gösterilmiştir:

İch du er/sie/es wir ihr sie/Sie

-e -st -t -en -t -en

Almanca Düzenli Fiil Çekimi


Düzenli bir fiilin şahıs zamirlerine göre çekimlenmesine örnek olarak “machen (yapmak)”
fiilini verebiliriz. Aşağıdaki tabloyu inceleyiniz:

ZAMİR MACHEN

İch mache

Du machst

er/sie/es macht

Wir machen

İhr macht

sie/Sie machen

Bazı fiiller –en mastar eki ile yerine –n mastar eki ile biter. Haliyle fiil kökünü elde etmek
için sadece -n mastar ekini atmamız yeterlidir.
ZAMİR WANDERN

İch wandere

Du wanderst

er/sie/es wandert

Wir wandern

İhr wandert

sie/Sie wandern

Görüldüğü gibi düzenli fiiller şahıslarına aldıkları birtakım eklerle çekimlenmektedir. Bu


neredeyse her düzenli fiil için geçerlidir. Ancak bazı istisnalar da mevcuttur:
❗ Fiil kökleri “-t, -d, ya da -m ve –n (-rm ve -rn hariç)” ile biten fiiller çekime uğrarken “du
ikinci Tekil şahısta”, “er/sie/es üçüncü tekil şahıslarında” ve “ihr ikinci çoğul şahısında” fiil
ile şahıs ekleri arasına -e eki getirilir. Örnek olarak “arbeiten (çalışmak)” fiilini
inceleyebiliriz:
ZAMİR ARBEITEN

İch arbeite

Du arbeitest

er/sie/es arbeitet

Wir arbeiten

İhr arbeitet

arbeiten
sie/Sie

ALMANCADA DÜZENSİZ FİİLLER (UNREGELMÄßİGE VERBEN


/STARKE VERBEN)

Bu dersimizde, Almancada bulunan düzensiz fiiller ve onların çekimlerini inceleyeğiz.


Konuya her zamanki gibi tanımlarla başlamak doğru olacaktır.
Fiil, bir “eylemi”, “oluşu” veya “durumu” ifade eden kelime veya kelime grubuna denir ve
genellikle cümlenin yüklemi olarak işlev görür. Örneğin, “machen (yapmak)”,
“essen (yemek)”, “sehen (görmek)”, “danken (düşünmek)”, “arbeiten (çalışmak)” gibi
kelimeler birer fiildir.
Örneklerimizde de görüleceği üzere, Almancada fiiller “-en/n” son ekini sahiptir ve bu ekli
hallerine “mastar hali” adı verilmektedir. Mastar ekini fiilden çıkardığımızda ise “fiil kökünü”
elde ederiz.

Almancada Düzensiz Fiiller


Sıra geldi dersimizin konusu olan düzensiz fiilleri incelemeye. Malumunuz Almancadaki
düzenli fiiller, belirli bir kalıba uyarak çekimlenmektedir. Zaten bu düzen nedeniyle onlara
düzenli fiiller denilmektedir.
Buna karşılık düzensiz fiiller çekimlenirlerken, özellikle ikinci tekil şahıs zamiri olan “du” ve
üçüncü tekil şahıs zamirleri olan “er/sie/es” zamirlerinin çekimlerinde çeşitli düzensizlikler
görülmektedir.

çekim ich Du er/sie/es wir ihr sie/Sie

düzenli -e -st -t -en -t -en

düzensiz -e -st -t -en -t -en

Yukarıdaki tabloda düzenli ve düzensiz fiillerin ilgili şahıs zamirlerine göre aldıkları ekler
gösterilmiştir. Fark edeceğiniz üzere özellikle ikinci ve üçüncü tekil şahısların (du, er, sie, es)
fiil köklerine aldıkları ekler her bir düzensiz fiil için farklı farklı olabileceği için ezberlenmesi
gerekecektir.

Çekimleri ayrı başlıklarda derleyerek aralarındaki farkı gösterelim. İlk olarak kuvvetli
(stark) olarak adlandırdığımız düzensiz fiilleri inceleyelim.

Kuvvetli Düzensiz Fiiller (Starke Verben)

Bir fiili kuvvetli düzensiz fiil yapan en temel özellik olarak, fiil köklerinde bulunan ünlü
harflerin, özellikle “du” ve “er/sie/es” şahıs zamirlerinde ses değişikliğine uğramasıdır
diyebiliriz.

İlk olarak düzenli bir fiil olan “machen (yapmak)” fiili ile düzensiz bir fiil olan “sehen
(görmek)” fiillerinin şimdiki zaman çekimlerini kıyaslayalım ve aradaki farkı net bir şekilde
görelim:
ZAMİR MACHEN SEHEN

İch mache sehe

du* machst siehst

er/sie/es* macht sieht

Wir machen sehen

İhr macht seht

sie/Sie machen sehen

İki fiilimizin de çekimine yakından baktığımızda “du, er-sie-es” şahıs zamirlerinde fiil
köklerinde yaşanan sesli harf değişikliği net bir şekilde görülmektedir.

İşte düzensizlik budur! Almancada bir fiilin kökünde ses değişikliği oluyorsa net bir şekilde
bunun düzensiz bir fiil olduğunu söyleyebiliriz.

a ➡️ä fahren

au ➡️äu laufen

o ➡️ö stoßen

e ➡️ie sehen

e ➡️i helfen

You might also like