Uygulama 2

GIS Kursu Uygulama Dokümanı (2022)
İçindekiler
SRTM Eklentisi (Pluggins) İndirme .......................................................................................................... 2

DEM Verisi ve Susurluk Havzası Verisini QGIS’e Ekleme ......................................................................... 6
DEM Verilerini Mozaik Yaparak Birleştirme ........................................................................................... 15
DEM Verisi Üzerinden Eş Yükselti Eğrileri (Contour) Geçirme .............................................................. 29
DEM Verisi Üzerinden Gölge (Hillshade) Analizi ................................................................................... 33
DEM üzerinden Bakarlılık (Aspect) Analizi ............................................................................................ 36
DEM üzerinden Eğim (Slope) Analizi ...................................................................................................... 40
CSV Uzantılı Dosyadan DEM Üretme .................................................................................................... 43
CSV Dosyasından Üretilen DEM Üzerinden Eş Yükselti Eğrisi (Contour) Geçirme ................................ 53
1
SRTM Eklentisi (Pluggins) İndirme
2
İlgili dosya dizininden ‘susrluk_havza.shp’ dosyası farenin sol tuşuna basılı tutulup sürüklenerek
Layers’ta bırakılır.
Sıradaki aşama Susurluk Havzası’nı kapsayacak şekilde DEM (Digital Elevation Model) verisi
eklemektir. Bir önceki adımda indirilen SRTM-Downloader eklentisi(pluggin) ile DEM verisi
indirilmektedir. SRTM-Downloader ile DEM indirirken indirilecek bölgenin (bu çalışma için Susurluk
Havzası) sınırları istenmektedir. Elle sınır koordinatlarını yazmak mümkün olmakla birlikte çalışma
panelinin (Canvas) sınır kordinatları otomatik olarak kullanılabilmektedir.
Veri indirilecek bölgenin alanı büyüdükçe veri boyutu artacağından olabildiğince sınır koordinatlarını
minimum tutmak uygun olacaktır. Bunun için verisi indirilecek bölgenin (Susurluk Havzası) çalışma
paneline (Canvas) tam sığacak şekilde ayarlanmalıdır (Zoom to Layer). Bu işlem aşağıdaki gibi yapılır:
3
Susurluk Havzası’nın sınırları çalışma panelinde ayarlandıktan sonra SRTM-Downloader eklentisi

açılır.
SRTM-Downloader eklentisi ile veri indirmek istendiğinde aşağıdaki tablo ile karşılaşılır.
DEM’lerin indirileceği
dosya adresi seçilir.
4
Bu alanda verisi indirilecek bölgeyi

kapsayacak olan DEM verileri
görüntülenmektedir. Susurluk
Havzasını kapsayan 9 adet DEM’in
mevcut olduğu anlaşılmaktadır.
Kullanıcı adı ve şifre bu kutucuğa

yazılarak DEM verileri indirilir.
NOT: Eğer kaydınız mevcut değilse

https://urs.earthdata.nasa.gov//use
rs/new adresinden kayıt oluşturulur.
5
En üstte
görünebilmesi için
susrluk_havza.shp
verisi en üst
katmana sürüklenir.
DEM Verisi ve Susurluk Havzası Verisini QGIS’e Ekleme

Bu adımda DEM_ASTER verileri kullanılacaktır. Yeni bir QGIS dosyası açıp ilgili dosyadaki
susrluk_havza.shp verisini seçip sürükleyerek Katmanlar’a (Layers) ekleyiniz.
6
susrluk_havza.shp veri hakkında bilgi edinmek için verinin Özellikleri (Properties) açılır.
Bilgi (Information)
kısmına bakıldığında
projected bir koordinat
sisteminde tanımlı olduğu
görünmektedir.
7
DEM verileri WGS84 koordinat sisteminde olacağı için susrluk_havza.shp verisi WGS84 koordinat
sisteminde yeniden farklı bir veri olarak kaydedilir-orijinal veriyi bozmamak için.
8
Orijinal dosya Katmanlar’dan (Layers) çıkarılır.
Çalışma alanının (Canvas) koordinat sistemi ayarlanır.
Not: Çalışma panelindeki (Canvas) koordinat sistemi EPSG:4326’ya ayarlandı. Böylece Susurluk
Havzasına ait veri DEM ile aynı koordinat sisteminde tanımlanmış oldu.
9
Susurluk Havzasının işlem adımları bittikten sonra Katmanlar’a (Layers) DEM_ASTER verisi
eklenecektir. Yeni bir QGIS dosyası açıp ilgili dosyadaki DEM_ASTER dosyasından .tif uzantılı verileri
seçip sürükleyerek Katmanlar’a (Layers) ekleyiniz.
10
DEM_ASTER verilerini Katmanlar’a (Layers) ekledikten sonra susurlu_havza_WGS84.shp dosyası ilgili

dizinden sürüklenerek Katmanlar’a (Layers) eklenir ve ardından DEM verilerinin üstünde
görüntülenebilmesi için en üst dizine sürüklenir.
11
12
DEM verisi ve Susurluk Havzası verisinin koordinat sistemleri kontrol edilir. İkisinin de aynı koordinat
sisteminde olması gerekmektedir.
13
Koordinat sistemi kontrolü yapıldıktan sonra daha iyi bir görünüm elde etmek için
susurluk_havza_WGS84.shp verisinin iç dolgusu boşaltılıp sınır çizgisi kalınlaştırılıp uygun renk seçilir.
14
DEM Verilerini Mozaik Yaparak Birleştirme
DEM verileri Katmanlar’a (Layers) eklendiğinde her bir DEM verisi ayrı ayrı gelmektedir. Susurluk
Havzası’nı kapsayacak şekilde analiz yapılabilmesi için bu DEM verilerinin birleştirilmesi
gerekmektedir. Bu işleme mozaik oluşturma denir.
15
1
3
16
Mozaik oluşturma işlemi bittikten son mozaik dışındaki DEM verileri Katmanlar’dan (Layers) kaldırılır.
Ardından susurluk_havza_WGS84.shp verisi en üst dizine getirilir.
17
mozaik.tif ve susurluk_havza_WGS84.shp verilerine çalışma panelinde (Canvas) bakıldığında

oluşturulan mozaiğin Susurluk Havzası sınırlarını aştığı görülmektedir. Bu aşamada mozaik Susurluk
Havzası sınırları referans alınarak kesilecektir.
18
Mozaiğin kesilme işlemi tamamlandıktan sonra mozaik.tif verisi Katmanlar’dan (Layers) kaldırılır.
19
20
Bu aşamada mozaik_clippied.tif
verisine projeksiyon bağlanır. Diğer
bir ifadeyse projecte edilmiş
koordinat sistemi tanımlanır. Orijinal
susrluk_havza.shp verisinin projekte
edilmiş koordinat sistemi
(EPSG:5637) mozaik_clippied.tif
verisine tanımlanır.
21
QGIS’te karşılaşılabilecek hesaplama hatalarına karşı işlem yapılan dosya kapatılır yeni dosya açılır.
22
Üzerinde çalışma yapılacak veriler (susrluk_havza.shp ve mozaik_ELCC.tif) Katmanlar’a (Layers)

eklenir.
23
24
25
Mozaik_ELCC.tif verisi siyah beyaz olduğu için çok anlamlı görünmemektedir. Anaşılabilirliği
artırabilmek için renklendirme işlemi yapılır.
26
27
28
Beyaz renkli bölgeler en yüksek yerleri, açık yeşil renkli bölgeler en alçak yerleri temsil etmektedir.
En alçak
En yüksek
En alçak
En yüksek
DEM Verisi Üzerinden Eş Yükselti Eğrileri (Contour) Geçirme
29
Eş yükselti eğrilerinin (contour) kartografik açıdan doğru olması ve görünürlüğünü artırmak için
aşağıdaki işlem adımları uygulanır.
30
31
32
DEM Verisi Üzerinden Gölge (Hillshade) Analizi
Glge (Hillshade) analizi ile nesnenin güneş alıp almadığı bilgisine ulaşılır. Diğer bir ifadeyle gölgede ve
güneşte kalan alanlar analiz edilir.
33
34
35
DEM üzerinden Bakarlılık (Aspect) Analizi
Bir pikselin hangi yöne baktığını gösteren analizdir.
36
Görünümü daha anlaşılır kılmak adına aşağıdaki işlemler yapılır.
37
38
39
DEM üzerinden Eğim (Slope) Analizi
40
41
İnsan tarafından analiz sonucunun daha iyi algılanabilmesi için aşağıdaki işlemler yapılır.
42
Koyu kırmızıların kümelendiği yerler eğimi en yüksek yerlerdir.
CSV Uzantılı Dosyadan DEM Üretme
Yeni bir QGIS projesi açılır.
43
CSV dosyası Katmanlar’a (Layers) eklenir.
Not: AraziNoktalari2.csv dosyası drive adresinde mevcut.
https://drive.google.com/drive/folders/0B4ehBFfB3ySuY3VNZjdvaHJ3eWM?resourcekey=0-
cygDwl_XaLj5RT2afo86zA
44
45
46
47
48
49
50
51
52
CSV Dosyasından Üretilen DEM Üzerinden Eş Yükselti Eğrisi (Contour)

Geçirme
53
54
Kartografik açıdan daha doğru bir görünüm elde etmek için eş yükselti eğrilerine aşağıdaki işlemler
uygulanır.
55
56
57
58
59

Uygulama 2

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Uygulama 2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

GIS Kursu Uygulama Dokümanı (2022)

SRTM Eklentisi (Pluggins) İndirme .......................................................................................................... 2

SRTM Eklentisi (Pluggins) İndirme

Susurluk Havzası’nın sınırları çalışma panelinde ayarlandıktan sonra SRTM-Downloader eklentisi

Bu alanda verisi indirilecek bölgeyi

Kullanıcı adı ve şifre bu kutucuğa

NOT: Eğer kaydınız mevcut değilse

DEM Verisi ve Susurluk Havzası Verisini QGIS’e Ekleme

Orijinal dosya Katmanlar’dan (Layers) çıkarılır.

Çalışma alanının (Canvas) koordinat sistemi ayarlanır.

DEM_ASTER verilerini Katmanlar’a (Layers) ekledikten sonra susurlu_havza_WGS84.shp dosyası ilgili

DEM Verilerini Mozaik Yaparak Birleştirme

mozaik.tif ve susurluk_havza_WGS84.shp verilerine çalışma panelinde (Canvas) bakıldığında

Üzerinde çalışma yapılacak veriler (susrluk_havza.shp ve mozaik_ELCC.tif) Katmanlar’a (Layers)

DEM Verisi Üzerinden Eş Yükselti Eğrileri (Contour) Geçirme

DEM Verisi Üzerinden Gölge (Hillshade) Analizi

DEM üzerinden Bakarlılık (Aspect) Analizi

Bir pikselin hangi yöne baktığını gösteren analizdir.

Görünümü daha anlaşılır kılmak adına aşağıdaki işlemler yapılır.

DEM üzerinden Eğim (Slope) Analizi

Koyu kırmızıların kümelendiği yerler eğimi en yüksek yerlerdir.

CSV Uzantılı Dosyadan DEM Üretme

Yeni bir QGIS projesi açılır.

CSV dosyası Katmanlar’a (Layers) eklenir.

Not: AraziNoktalari2.csv dosyası drive adresinde mevcut.

CSV Dosyasından Üretilen DEM Üzerinden Eş Yükselti Eğrisi (Contour)

You might also like