Yuliya Biletska

Valentyna Khorunzha
Gökberk Kuzgunkaya

UKRAYNACA
ÖĞRENİYORUM BAŞLANGIÇ
SEVİYESİ

DERS KİTABI VE ALIŞTIRMA KİTABI

BİR ARADA!
 İçindekiler
Ders 1.1. Alfabe .............................................................................................................................................4
Ukraynaca alfabe
Sesli-sessiz harfler
Ders 1.2. Telaffuz kuralları ..........................................................................................................................5
İki ses veren sesli harfler (є, ї, ю, я)
Özel işaretler: inceltme ve kesme işaretleri
Türkçe harflerin Ukraynacadaki karşılıkları
Ders1.Alıştırmalar...........................................................................................................................................6
Ders 2.1. Selamlaşma ve vedalaşma ........................................................................................................8
Selamlaşmak ve vedalaşmak için kullanılan ifadeler
'Nasılsınız?' (Як ви?) sorusuna verilen cevaplar
'Bey' (пан) ve 'Hanım' (пані) hitapları
Ders 2.2. Bu kim? Bu ne?..........................................................................................................................9
Kişi zamirleri
Soru cümleleri
'Evet' (так), 'hayır' (ні), 'değil' (не) ifadeleri
Meslekler
Ders 2. Alıştırmalar ...................................................................................................................................10
Ders 3.1. Adınız ne? ..................................................................................................................................12
'Benim adım' (мене звати) ifadesini kullanma kuralı
Ders 3.2. İsimlerin cinsleri .......................................................................................................................13
İsimlerin eril cins (чоловічий рід), dişil cins (жіночий рід) ve nötr cinslere ayrılma prensibi
'Burada' (тут), 'orada' (там) ifadeleri
Mobilyalar
Ders 3. Alıştırmalar .................................................................................................................................14
Ders 4.1. İyelik zamirleri .........................................................................................................................16
Ders 4.2. Ailem .........................................................................................................................................17
Aile fertleri
Ders 4. Alıştırmalar ................................................................................................................................18
Ders 5. Tekrar ...........................................................................................................................................20
Ders 5. Alıştırmalar ................................................................................................................................22
Ders 6.1. İsimlerin çoğul hâli ..................................................................................................................24
Çoğul hâli oluşturma kuralları
Çoğul hâli kuralının istisnaları
Ders 6.2. Ülkeler, milletler, diller .............................................................................................................25
Ülke ve dil adları
'Sağ' (праворуч), 'sol' (ліворуч) ifadeleri
Ders 6. Alıştırmalar .................................................................................................................................26
Ders 7.1. Sıfatlar ......................................................................................................................................28
Sıfatların isimle uyum kuralı
Zıt anlamlı sıfatlar
Renkler
Ders 7.2. Sayılar ......................................................................................................................................29
Sayma sayıları
İşaret zamirleri
1, 2, 3, 4 sayılarının isimle uyum kuralı

1
 Ders 7. Alıştırmalar ................................................................................................................................30
Ders 8.1. 'Olmak' fiili ..............................................................................................................................32
'Olmak' fiilinin (бути) şimdiki, geçmiş ve gelecek zamanı
Haftanın günleri
Zarflar
'Bugün' (сьогодні), 'dün' (учора), 'yarın' (завтра) ifadeleri
Ders 8.2. Aylar, Mevsimler ......................................................................................................................33
Mevsimlerin ve ayların isimleri
'Şimdi' (зараз), 'önce' (раніше), 'sonra' (потім) ifadeleri
Hava durumu
Ders 8. Alıştırmalar .................................................................................................................................34
Ders 9.1. Bulunma hâli (-de hâli/ 6. hâl).................................................................................................36
İsmin hâlleri ve Türkçe karşılıkları
Bulunma hâli (-de hâli) kuralları
Bulunma halinde kullanılan edatlar (у/в/на)
Ders 9.2. 'Şehirde' ....................................................................................................................................37
Şehirde bulunan yer ve bina isimleri
Günün vakitleri
‘Bir şeye sahip olma’ ifadesini oluşturma kuralı
Hitap hâli (7. hâl)
Ders 9. Alıştırmalar ..................................................................................................................................38
Ders 10. Tekrar ..........................................................................................................................................40
Ders 10. Alıştırmalar ................................................................................................................................42
Ders 11.1. Şimdiki Zaman ........................................................................................................................44
Fiillerin grupları
1. grup fiillerin şimdiki zaman kuralı
Olumsuz cümle oluşturma kuralı
Ders 11.2. Sıfatların -de hâli .....................................................................................................................45
Yan cümle
Ders 11. Alıştırmalar ...............................................................................................................................46
Ders 12.1. Ne kadar? ...............................................................................................................................48
'-увати', '-ювати', '-авати' ile biten fiillerin şimdiki zaman kuralı
Özel durumlardaki fiillerin şimdiki zaman kuralı
Yeterlilik fiilinin (yapabilmek, edebilmek) kullanımı
Cümlede iki fiilin aynı anda kullanımı
'Ne kadar?' sorusuna cevap verme kuralı
Ders 12.2. Sıra Sayıları ..........................................................................................................................49
Sıra sayıları ve bu sayıların bulunma hâli (-de hâli)
İyelik zamirlerinin bulunma hâli (-de hâli)
Ders 12. Alıştırmalar ...............................................................................................................................50
Ders 13.1. 'Ukraynaca konuşuyor musun?' ..............................................................................................52
2. grup fiillerin şimdiki zaman kuralı
2. grup fiillerin sessiz harf değişimi
Sıklık ifadeleri
'Konuşmak' (говорити, розмовляти) fiili ile dil adlarının kullanımı
Ders 13.2. Cansız isimlerin belirtme hâli (-i hâli)...................................................................................53
Cansız isimlerin ve sıfatların belirtme hâli (-i hâli)
'Bir şey hakkında' ifadesi
Eylemin/olayın olduğu/olacağı haftanın gününü belirtmek için kullanılan ifadeler

2
 'Грати' fiilinin 'oyun oynamak' ve 'enstrüman çalmak' anlamında kullanılması
Ders 13. Alıştırmalar ................................................................................................................................54
Ders 14.1. Kaçta buluşuyoruz? .................................................................................................................56
-ся (-сь) ile biten dönüşlü fiillerin şimdiki zaman kuralı
Saat kaç sorusuna cevap oluşturma kuralı
Ders 14.2. Canlı isimlerin belirtme hâli (-i hâli) ....................................................................................57
Canlı isimlerin ve sıfatların belirtme hâli (-i hâli)
Canlı isimlerle kullanılan iyelik zamirlerinin belirtme hâli (-i hâli)
Ders 14. Alıştırmalar ...............................................................................................................................58
Ders 15. Tekrar .........................................................................................................................................60
Ders 15. Alıştırmalar ................................................................................................................................62
Ders 16.1. Geçmiş zaman .........................................................................................................................64
Fiillerin geçmiş zaman kuralı
'Bu yüzden' (тому), 'çünkü' (тому що) ifadeleri
Ders 16.2. Nezaket ifadeleri ......................................................................................................................65
Sıkça kullanılan nezaket ifadeleri
Zamirlerin belirtme hâlinde (-i hâlinde) edatla kullanılması
Ders 16. Alıştırmalar ................................................................................................................................66
Ders 17.1. Hareket fiilleri ..........................................................................................................................68
'Yürüyerek gitmek' (іти, ходити), 'araçla gitmek' (їхати, їздити) fiilleri
Yönelme hâli
Şimdiki zamanda 1. ve 2. grup hareket fiillerinin kullanımları
Ders 17.2. -ile hâli ...................................................................................................................................69
İsimlerin ve sıfatların -ile hâli
-ile hâli için dikkat edilecek durumlar
Ders 17. Alıştırmalar ................................................................................................................................70
Ders 18.1. Hareket fiillerinin geçmiş zamanı ...........................................................................................72
Hareket fiilleriyle yönelme ve bulunma hâllerinin kullanımı
'Yağmur' (дощ), 'kar' (сніг) yağıyor
Ders 18.2. 'Ne nerede bulunuyor?' ............................................................................................................73
Konum edatları
Kişi zamirlerinin -ile hâli
İyelik zamirlerinin -ile hâli
Ders 18. Alıştırmalar .................................................................................................................................74
Ders 19.1. Bulunma fiillerinin kullanımı ..............................................................................................76
Ders 19.2. 'Hoşlanıyorum' ........................................................................................................................77
Sıkça kullanılan duygu ve his ifadeleri
Ders 19. Alıştırmalar ...............................................................................................................................78
Ders 20. Tekrar ......................................................................................................................................80
Ders 20. Alıştırmalar ...............................................................................................................................82
Ek dil bilgisi notları .................................................................................................................................84
Cevap anahtarları .....................................................................................................................................94
Ses kayıtları ...........................................................................................................................................104
Kaynakça ...............................................................................................................................................112
Yazarlar .................................................................................................................................................113

3
 УРОК
DERS
1.1
1 АБЕТКА
ALFABE
01
Alfabeyi dinleyin.
KİTAP HARFİN
EL YAZISI VERDİĞİ SES ÖRNEK DİNLEYİN VE TEKRAR EDİN 02
HARFLERİ OKUNUŞU

Аа Аа a a Анкара
1 голосні - sesli
Бб Бб be b Бурса
а-о-у-и и-е-і-а о-и-о-и
Вв Вв ve v Ван
е-і-и-у о-и-у-і і-у-і-у
Гг Г г he h-g arasında гарбуз и-і-е-а у-и-у-и е-і-у-о
bir ses
о-у-и-е і-и-і-и у-е-а-о
Ґґ Ґ ґ ge g Ґіресун, ґудзик
Дд Д д de d Денізлі а-я-у-ю я-е-і-є є-ї-о-у
Ее Ее e e Едірне е-є-и-ї ю-и-ї-і і-и-у-ю
Єє Є є ye ye / ê Єнімахаллє я-є-ї-ю и-ї-у-ю е-є-ї-я
je j
і-ї-е-є і-и-ї-є я- є - ю - і
Жж Ж ж Жандарм
Зз З з ze z Зонгулдак
ая - ую уєї-ієя ою-ую
Ии И и ı ı Испарта еє - ія юєя-аоя ию-ію
Іі І і i i Ізмір яя - юю оиї-ау ю ею-єю
Її Ї ї yı yı Їлмаз, Київ ії - ея яую-іії яє-ює
Йй Й й yot y Йозгат
2 голосні та приголосні - sesli ve sessiz
Кк К к ka k Карабюк
ба - ма міт - мос ніс-пос
Лл Л л el l Люлєбургаз ма - ма тиз - туз фу х-так
Мм М м em m Мерсін та - то дім - гід око-іти
Нн Н н en n Невшехір му - ми жук - лід ку т-кіт
Оо О о o o Орду
ца - ци ец - єц ра - ру
Пп П п pe p Полатли цо - цу ац - яц ар - ор
Рр Р р er r Різе це - ця оц - іц ер - єр
Сс С с es s Сафранболу цю - ці юц - иц їр - ір
Тт Т т te t Трабзон
ґа - га го - хо ша - ща
Уу У у u u Урфа
ха - ка аг - ах че - же
Фф Фф ef f Фетхіє ги - ґі их - иг чо - що
Хх Х х ha h Хатай хи - кі яг - ях ше - ще
Цц Ц ц tse ts Біла Церква
Чч Ч ч çe ç Чанаккалє
UA = TR
к
Шш Ш ш şa ş Шанлиурфа
а, о, е, м, і, т,
Щщ Щ щ şça şç ще UA ≠ TR
м’який знак önceki sessiz harfi H P C YouTube 1. Ders
ь ь Ґюль В
inceltme inceltir
N R S
işareti V
yu yu / ü Юнус / Дюздже У И І т
Юю Ю ю
I İ t
Яя Я я ya ya / â Ялова / Елязиг U

4

ПРАВИЛА ЧИТАННЯ
OKUMA KURALLARI
УРОК
DERS 1
İki ses veren (є, ї, ю, я) sesli harfleri okuma kuralları 1.2
Harf • kelimenin başında, Örnek Sessiz Örnek
• sesli harften sonra, harften
• kesme ve inceltme sonra
işaretlerinden sonra

є ye Єнер [Yener], читає ê ллє [l'lê],

Türkçe harfler
in Ukraynaca ka
rşılıkları
[çıtaye], п’є [pye], є Єнімахаллє
[ye], кольє [kol'ye] [Yenimahalle]
İsmin
İsmin orta harfi
ю yu Юрій [Yuriy], Юнус ü люди [lüdı] baş harfi
[Yunus], читаю
О ьо
[çıtayu], п’ю [p'yu] ö
У ю
я ya яблуко [yabluko], â дитя, [dıtâ] ü
я [ya], моя [moya], волосся [volossâ], c дж
Мар’яна [Mar'yana] куля [kulâ]
ğ г
ї yı її [yıyi], їсти [yıstı], - -
ye є
з’їсти [zyıstı],
Україна [Ukrayına] yu ю
yı ї
Özel işaretler: inceltme ve kesme işaretleri yumuşak L ль

Ь
м’який Kendisi ses vermez, kendisinden önce
знак
inceltme
gelen sessiz harfi inceltir. Örneğin Türkçede
'L' harfinin yumuşak (gül) ya da sert
işareti (kol) oluşunu önceki sesli harf belirtir.
2 Adınızı ve soyadınızı Ukraynaca harflerle yazın.
Ukraynacada 'L' harfini (л) yumuşatmak için ardından inceltme
işareti 'ь' kullanılması gerekir. Bu durumda 'Gül' ismi Ukraynacada

’
'Ґюль' olarak yazılır. Ayrıca sessiz harften sonra gelen 'ö' sesi ьо
olarak yazılır. Örneğin, 'Köksal' ismi 'Кьоксал' olarak yazılır.
Kesme işareti ise sessiz harfi ardından gelen апостроф kitap harfleriyle
є, ї, я, ю harflerinden ayırmak için kullanılır.
kesme
işareti
Böylece, kesme işaretinden sonra gelen є,
ї, я, ю iki ses (ye, yi, ya, yu) olarak okunur.
el yazısıyla

03
DİNLEYİN VE TEKRAR EDİN Aşağıdaki sanatçıların isimlerini Ukraynaca
3 harflerle yazın.
1 каньйон кінь бульйон
дядько дідусь Умань
учитель донька українець
олівець сьогодні сіль
п’ять під’їхати об’єднання
м’ясо п’єса комп’ютер
сім’я Мар’яна під’їзд
кур’єр м’язи об’єкт
їжа юнак волосся
їхній юрист обличчя
Європа любов язик
євро тютюн яйце
YouTube 2. Ders YouTube 3. Ders


Artık Ukraynaca okuyabilirim
ve ismimi yazabilirim.

5
 ВПРАВИ
УРОК
DERS 1 ALIŞTIRMALAR

2 Aşağıdaki kelimeleri el yazısı ile yazın.

1 Aşağıdaki harfleri el yazısı ile yazın.
Сьогодні
Аа
Привіт
Бб Українець
Вв Жінка
Г г Чоловік
Ґ ґ Юнак
Д д Волосся
Ее Анкара
Є є Туреччина
Україна
Ж ж
Яблуко
З з
И и Aşağıdaki boşlukları ses kaydına göre
04
3 doldurun.
І і а, ……., ……., ……., ……., о, ……., ……., г, …….,
Ї ї
……., ……., ……., к, т, ……., ……., ……., …….,
Й й
……., і, ……., ……., ……., ……., ……., м
К к
Л л 05
4 Ses kaydında duyduğunuz kelimeleri yazın.
М м
Н н
О о
П п
Р р
С с
Т т
У у
Фф
Х х
Ц ц
Aile fertlerinizin adlarını Ukraynaca harflerle
Ч ч 5 yazın.
Ш ш
Щ щ
ь
Ю ю
Я я
6
 ВПРАВИ
ALIŞTIRMALAR
УРОК
DERS 1
6 Haritadaki boyalı şehirlerin adlarını Ukraynaca yazın.

7 Aşağıdaki resimlerde gördüklerinizi Ukraynaca yazın.

7
 УРОК
DERS 2 ВІТАННЯ ТА ПРОЩАННЯ
SELAMLAŞMA VE VEDALAŞMA
2.1 Привітання Прощання
Selamlaşma Vedalaşma
günün
Це Оксана. Це Берк. Це Софія.
ранок vaktine göre her vakitte
Добрий ранок! Гарного дня!
Доброго ранку!
До побачення!
Добрий день!
Гарного дня!
день Доброго дня!

До зустрічі!
вечір
Добрий вечір!
Гарного вечора!
Доброго вечора!
Aşağıdaki diyalogları önce Bu ifadeler sadece se-
06
dinleyin sonra okuyun ve Türkçeye lamlaşmak için kul- На все добре!
lanılır. Türkçedeki gibi
çevirin. hem selamlaşmak hem
1 Resmi konuşma: de vedalaşmak için На добраніч!
kullanılmaz. Vedalaşmak ніч
Софія: Добрий день! için başka ifadeler vardır.
Оксана: Доброго дня!
Софія: Пані Оксано, знайомтесь, це пан Берк! Привіт! Бувай!
Оксана: Дуже приємно! Я Оксана.
a n ım
; пані - H Па-па!
пан - B eay hitaplarda saygı-
Берк: Мені теж приємно!
Оксана: Як справи? Ukraynac larak kadın isim gayrî resmi
o
Берк: Дякую, добре, а у вас? göstergesi önce пані, erkek
lerinden ise пан
Оксана: Теж добре! en önce 3 Resimlerdeki boşlukları duruma göre doldurun.
isimlerind llanılır. Bu ifadeler
u -
Софія: До побачення! ifadeleri k urumlarda soyisim
id nılabilir.
Оксана: Гарного дня! daha resm de kulla
den önce ук, пан
і
Берк: До зустрічі! пан Уф аз, пані
Örneğin Їлм
пан
Оксана, о.
2 Günlük konuşma: Ков а лен к

Це Олеся. Олеся: Привіт! Я Олеся.

Уфук:
Олеся:
Привіт! Радий знайомству, я Уфук!
Навзаєм! 2
1
Уфук: Як ти?
Олеся: Дякую, непогано, а ти?
Уфук: Нормально.
Aşağıdaki boşlukları
Олеся: Бувай!
Уфук: До зустрічі!
07
4 ses kaydına göre
doldurun.
Це Уфук. Дякую!
Діалог 1
Teşekkür
ederim! Галя: Привіт!
Як справи? - Nasılsın /Nasılsınız? Денис: 1)_____________!
Як ти? - Nasılsın? / Як ви? - Nasılsınız? Галя: 2) ______________
Прошу! 3 Денис: Добре, а ти?
Галя: Я теж 3)____, дякую.
Rica ederim! Денис: 4) _____________
Діалог 2 Галя: Па-па!
Чудово! Добре! Нормально! Олег: Доброго ранку! Знайомтесь, це пані Айлін.
Олена: 1) _______________! Я Олена. YouTube 4. Ders
YouTube Diyalog
Айлін: Навзаєм!
Олена: 2) ________ ви?
Айлін: Чудово, а ви?
Непогано! Так собі! Погано! Олена: Добре, дякую.
А в тебе? / А ти? - Ya sen?
Олег: Тоді, до 3) _____________.
Олена: До побачення!
А у вас? / А ви? - Ya siz?

8

ХТО ЦЕ? ЩО ЦЕ?
BU KİM? BU NE?
УРОК
DERS 2
10 Професії - Meslekler. 2.2
Хто це? Що це?

інженерка інженер

прибиральниця
прибиральник
Це студент. Це студентка. Це книжка.
'Хто?' (Kim?) insanlar ve hayvanlar, 'що?' (ne?)
nesneler için kullanılır.
Aşağıdaki diyalogları önce dinleyin sonra okuyun офіціантка офіціант
08
1 ve Türkçeye çevirin.
Діалог 1
- Хто це?
ники
- Це Валя. Особові займен
- Хто вона? Kişi zamirle ri
- Вона вчителька. Я - Ben
вчителька вчитель
Діалог 2 Ти - Sen
викладачка викладач
- Хто це? Він - O (eril)
- Це Уфук. Вона - O (dişil)
- Хто він? Воно - O (nötr) YouTube 6. Ders
- Він студент. Ми - Biz спортсменка спортсмен
Діалог 3 Ви - Siz
- Хто це? Вони - Onlar
- Це Ольга.
- Хто вона?
- Вона студентка.
09
2 Aşağıdaki cümleleri karşılaştırın.
пенсіонерка пенсіонер
or- Це Денис. Він студент.
ada soru s
Ukraynac Türkçedeki Це Денис? Він студент?
mak için ekleri (mı,
gibi soru ü) yoktur. Aşağıdaki boşlukları ses kaydına göre
m
mi, mu, rken soru
Це Берна. Вона інженерка. 11
3 doldurun.
y a z a Це Берна? Вона інженерка?
Soru, n
il e, konuşurke Діалог 1. Діалог 2.
işareti u r-
undaki v - Це Андрій? - Це Галя?
ise ses ton lir. Це Ольга. Вона викладачка.
- Так, це Андрій. - Ні, це Оля.
rti
guyla beli Це Ольга? Вона викладачка? - Він студент? - Вона лікарка?
- Ні, він не студент, - Ні, вона не лікарка,
Ukraynacada 'DEĞİL' keli- він _____________. вона _______________.
mesi için inkâr ettiğimiz isimden
önce 'НЕ' kullanılır. DİKKAT! Hayır ve değil kelimelerinin okunuşu çok yakın olduğu
Örnek: Це не книжка, це журнал. için onları karıştırmamaya dikkat edin. Hayır – ні, değil – не.
Bu kitap değil, dergi. ТАК НІ знайомтесь - tanışın лікар(ка) - doktor
дуже - çok спортсмен(ка) - sporcu
YouTube 5. Ders викладач(ка) - üniversitedeki öğretim
приємно - hoş
рад(ий)/(а) знайомству - tanıştığımıza вчитель(ка) - öğretmen görevlisi
memnun oldum пенсіонер(ка) - emekli
Artık Ukraynaca selam-


навзаєм - bilmukabele, ben de офіціант(ка) - garson
laşabilirim ve basit sorular теж - de/da прибиральни(к)/(ця) - temizlikçi
sorabilirim. студент(ка) - öğrenci так - evet
інженер(ка) - mühendis ні - hayır

9
 УРОК
DERS 2 ВПРАВИ
ALIŞTIRMALAR

'Як ти?' sorusuna resimlerdeki yüz ifadelerine

Resimlere bakarak günün vaktine göre 2 uygun cevapları yazın.
1 selamlaşma ve vedalaşma ifadelerini yazın.

1 2
1
2

3 3
4 4
3 Aşağıdaki resimlere göre uygun zamirleri yazın.

6
5
Ben Biz

Sen

Siz Onlar

O O O
Eril Nötr Dişil

10

ВПРАВИ
ALIŞTIRMALAR
УРОК
DERS 2
Ses kaydında duyduğunuz kelimeleri Aşağıdaki soruları resimlere göre yanıtlayın.
12
4 aşağıdaki uygun başlığın altına yazın. 6 Yanıt olumsuz ise, resimde ne olduğunu da yanıta
ekleyin.
Хто? Що?
тато сумка

1 Це ананас? 2 Це студентка?
Ні, це не ананас. Це яблуко.

5 Resimlere bakarak örnekteki gibi cümleler kurun.

1 2
3 Це тато? 4 Це спортсменка?

Хто це? Це чоловік.

3

5 Це чоловік? 6 Це кіт?
4

5
6
7 Це інженер? 8 Це офіціант?
7 Aile fertlerinizin mesleklerini yazın.

11
 УРОК
DERS
3.1
3 ЯК ВАС ЗВАТИ?
ADINIZ NE?
Мене звати Його
Їх звати Онур, а вас звати 3 Boşlukları uygun zamirle doldurun.
як звати? Василь. Її звати
Ґьозде і Оксана. Айлін. 1. Це я. ___________ звати ___________________.
2. Це ти. Як ____________ звати?
3. Це він. Як ____________ звати?
4. Це вона. Як _____________ звати?
5. Це ми._____________ звати Олег і Оксана.
6. Це ви. Як _____________ звати?
7. Це вони. Як _____________ звати?
Resimlerin altındaki boşlukları Ukraynaca
4 'onun (onların) ismi ...' anlamına gelecek şekilde
tamamlayın.

?
Як тебе звати?
Adın ne?
я → мене Як вас звати?
ти → тебе Adınız ne?

він → його Resmi durumlarda,

вона → її + звати + ім'я
aynı yaş ve konum-
daki kişiler söz konu-
su olsa da, bir kişiye
1 2
ми → нас
adı sorulurken 'siz'
ви → вас diye hitap edilir. Yani,
вони → їх Як вас звати? ifade-
si kullanılır.
Aşağıdaki diyalogları önce dinleyin sonra
13
1 okuyun ve Türkçeye çevirin.
Діалог 1:
Сергій: Як вас звати?
Олеся: Мене звати Олеся. А вас?
Сергій: Дуже приємно.
Мене звати Сергій. 3 4
Олеся: Навзаєм!
Діалог 2:
Севґі: Хто це?
Уфук: Севгі познайомся,
це викладачка,
її звати пані Галина.
Севґі: Дуже приємно,
а мене звати Севґі,
я – студентка.
Галина: Мені теж приємно. 5 6
Aşağıdaki resimlere bakarak kişinin mesleğini ve
2 ismini söyleyin. Örnek: Це лікарка. Її звати Марія. YouTube 17. Ders
Arkadaşınıza Ukraynaca olarak
Марія Олег Надія Сергій Галина 5 kendinizi tanıtın ve adını sorun.

12

РІД ІМЕННИКІВ
İSİMLERİN CİNSLERİ
УРОК
DERS
3.2
3
- Де вікно?
тут - burada Aşağıdaki diyalogları
- Ось воно. - Де книга? там - orada
Ukraynacada bir nesneye işaret
14
2 önce dinleyin sonra
- Ось вона. Türkçeye çevirin.
ederken 'ось' kelimesi kullanılır.
Tam çevirisi 'işte'. Örneğin, 'Masa Діалог 1
nerede? İşte masa.' Aynı zamanda - Де тато?
'burada' ve 'orada' kelimeleri de çok - Він вдома.
yaygın bir şekilde kullanılır. 'İşte - А де мама?
burada' - 'Ось тут'. Gösterdiğiniz
nesne uzaktaysa 'İşte orada' - 'Ось - Вона теж вдома.
там' denir.
- Де стіл? Cümle başındaki 'A' edatının Türkçe-
deki 'ya' sözcüğüne benzer bir kul-
- Ось він. Діалог 2 lanımı vardır. Aynı soru bir başka
- Це лампа? özne için de sorulduğu zaman kullanılır
(Де тато? - А де мама? Baba nerede? -
- Так, це вона. Ya anne nerede?). Kişi, kendisine sorulan
Ukraynacadaki hem canlı hem de cansız tüm isimler, üç gruba - Це диван? soruyu, soruyu soran kişiye yönelttiğinde
ayrılır. Bu gruplara рід yani cins denir. - Так, це він. de 'A' edatı, 'peki ya sen' anlamında kul-
Bu gruplar, eril cins (чоловічий рід), dişil cins (жіночий рід) ve nötr - Це вікно? lanılabilir (Ти студент? - Так, а ти? Sen
cinstir (середній рід). - Так, це воно. öğrenci misin? - Evet, ya sen?).
Önemli! Cins ayrımı gerçek insan cinsiyetiyle uyumludur. Mesela Діалог 3 Resimli sözlük: oda
'чоловік' (erkek eş) eril, ve 'дружина' (kadın eş) dişil cins kelimedir. - Це шафа?
Ancak cins ayrımı cansız dahil tüm nesneleri kapsamaktadır. İstisnalar - Ні, це не шафа, це стіл. Odadaki nesnelerle
ilgili resimli sözlüğe
hariç, bir sözcüğün cinsini, o sözcüğün son harfi veya harfleri belirler. - Де килим? karekoddan
Cins ayrımı kurallarını tablodan öğrenebilirsiniz. - Ось тут. ulaşabilirsiniz.

ЧОЛОВІЧИЙ РІД ЖІНОЧИЙ РІД СЕРЕДНІЙ РІД

- А де ліжко?
ERİL CİNS 🚹 DİŞİL CİNS 🚺 NÖTR CİNS 🚼 - Воно там.
✅ Son harfi sessiz Ø
дім, рік, стіл
✅-а Son harfi: ✅ Son harfi: 3 Aşağıdaki sorularda bahsi geçen nesnelerin,
soru numaralarını resimdeki boşluklara yazın.
-о
книга, ручка, лампа вікно, око
❗
İstisnalar:
sesli harfle biten
ancak gerçekte
-я
вулиця, Оля -е
-ія море, поле
erkekleri anlatan aile
üyeleri
батько, тато, дядько
лекція ✅волосся,
Çift sessiz + я
життя,
❗ erkek özel isimleri İstisnalar:
❗ Gerçek kadın
завдання
Сашко, Алі, Муса
❗ erkekler tarafından
cinsiyeti olan isimler
мати
✅ім’я,Kesme işareti + я
здоров’я
gerçekleştirilen
meslekler ❗ Sessiz ya da
суддя yumuşatma ile biten
❗
İstisnalar:
дитя
❗ Дніпро (nehir) istisnalar
ніч, сіль, подорож, Boşluklara uygun zamirleri yazın.
❗ собака любов, відповідь,
радість,
національність
1. Де стіл?
_________ тут.
6. Де полиця?
_________ там.
❗ сім’я, стаття 2. Де шафа? 7. Де стілець?
Aşağıdaki kelimelerin cinsine karar verin ve _________ там. _________ тут.
1 yanındaki paranteze eril kelimeler için "ч", 3. Де ліжко? 8. Де лампа?
dişil kelimeler için "ж" ve nötr kelimeler için "с" yazın. _________ тут. _________ там.
Дім (ч), мати (ж), тато (_), ім’я (_), стіл (_), вікно (_), 4. Де килим? 9. Де кіт?
кімната (_), телефон (_), машина (_), телевізор (_), _________ тут. _________ тут.
син (_), дочка (_), дядько (_), студентка (_), лікар (_), 5. Де комп'ютер? 10. Де собака?
життя (_), диван (_), крісло (_), стілець (_), лампа (_), _________ тут. _________ тут.
комп’ютер (_), килим (_), шафа (_), кіт (_), собака (_), килим - kilim, halı
батько, тато - baba поле - tarla
кішка (_). вдома - evde
відповідь - cevap
кімната - oda
кіт, кішка - kedi
поліцейський - polis
полиця - raf
вікно - pencere книга - kitap радість -mutluluk
YouTube 7. Ders волосся - saç крісло - koltuk рік - yıl
вулиця - sokak лампа - lamba ручка - tükenmez kalem
диван - kanepe лекція - ders сіль - tuz
дитя - bebek ліжко - yatak сім’я - aile
любов - sevgi собака - köpek


Artık adımı Ukraynaca дім - ev
дочка - kız çocuğu мати, мама - anne стаття - makale
машина - araba стіл - masa
söyleyebilirim ve başka- дядько - amca, dayı
життя - hayat море - deniz стілець - sandalye
національність - uyruk суддя - yargıç
larının isimlerini sorabilirim. завдання - görev, ödev
здоров’я - sağlık ніч - gece телевізор - televizyon
ім’я - ad око - göz шафа - dolap
подорож - yolculuk

13