Professional Documents
Culture Documents
Logistics Notes
Logistics Notes
LOGISTICS
SUPPLY CHAIN MANAGEMENT
ΚΑΒΑΛΑ
ΙΟΥΝΙΟΣ 2006
1
Ως προϊόντα νοούνται και οι υπηρεσίες
Εκτός από τις κύριες λειτουργίες των Logistics υπάρχουν και οι παρακάτω
συμπληρωματικές λειτουργίες:
Αποθήκευση (Warehousing)
Διακίνηση Υλικών (Material Handling)
Προστατευτική Συσκευασία (Protective Packaging)
Προμήθεια (Purchase)
Προγραμματισμός προϊόντος (Product Scheduling)
Πληροφορική Υποστήριξη (Information Support)
Το σχήμα στη συνέχεια παρουσιάζει την σχέση μεταξύ των τριών κύριων
υποσυστημάτων των Logistics
ΠΕΛΑΤΗΣ
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ
ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΩΝ
ΜΕΤΑΦΟΡ
Α
ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ/ΑΠΟΘΗΚΗ
1.2.1 Μεταφορά & Διανομή
Τo σύστημα μεταφοράς και διανομής προϊόντων αποτελεί το σημαντικότερο
στοιχείο των Logistics. Έχει υπολογιστεί ότι κατά μέσο όρο το σύστημα μεταφοράς
και διανομής απορροφά τα 2/3 του συνολικού κόστους των logistics. Τα logistics
περιλαμβάνουν την μεταφορά πρώτων υλών και τελικών προϊόντων από τις θέσεις
παραγωγής τους στους τόπους κατανάλωσης. Για την μεταφορά προϊόντων
χρησιμοποιούνται ένα ή περισσότερα μέσα μεταφοράς (intermodal ή multimodal
transport). Έτσι θα πρέπει να επιλεχθεί το κατάλληλο μεταφορικό μέσο η επιλογή της
διαδρομής η μεταφορική ικανότητα των οχημάτων κ.α.
1.2.4 Αποθήκευση
Η αποθήκευση είναι από τις δευτερεύουσες λειτουργίες που σχετίζονται με
την διαχείριση του χώρου που απαιτείται για την τήρηση των αποθεμάτων. Ο
σχεδιασμός της αποθήκευσης περιλαμβάνει αποφάσεις σχετικές με την επιλογή
θέσης, τον προσδιορισμό του απαιτούμενου χώρου, την χωρική διάταξη των
αποθεμάτων μέσα στην αποθήκη την διαρρύθμιση της αποθήκης, τον σχεδιασμό των
χώρων φορτοεκφόρτωσης εμπορευμάτων κ.α.
1.2.6 Προμήθεια
Είναι η διαδικασία μέσω της οποίας αποκτώνται τα εμπορεύματα. Τα
προβλήματα που αφορούν την προμήθεια αγαθών σχετίζονται με την επιλογή
προμηθευτών, τον προσδιορισμό των ποσοτήτων που θα αποκτηθούν την χρονική
στιγμή της παραγγελίας κ.α.
Όπως φαίνεται από το σχήμα υπάρχουν δυο τύποι αγορών οι oποίες θα πρέπει
να εξυπηρετηθούν από το σύστημα φυσικής διανομής μιας επιχείρησης. Η πρώτη
αγορά αφορά τους τελικούς χρήστες. Η δεύτερη αφορά άλλες επιχειρήσεις οι οποίες
δρουν σαν μεταπωλητές των προϊόντων στους τελικούς χρήστες ή σαν ενδιάμεσοι
χρήστες
Ο παραπάνω διαχωρισμός των δυο τύπων αγορών είναι ουσιαστικός από την
πλευρά της οργάνωσης του συστήματος φυσικής διανομής των προϊόντων. Ο
καθοριστικός παράγοντας στο σημείο αυτό είναι το γεγονός ότι οι δυο αγορές
παρουσιάζουν διαφορετικά χαρακτηριστικά ζήτησης εμπορευμάτων σχετικά με:
Την ποσότητα των αποστελλόμενων εμπορευμάτων
Την συχνότητα αποστολής
Το πλήθος των σημείων αποστολής
Συχνά το σύστημα φυσικής διανομής μιας επιχείρησης εξυπηρετεί ένα μίγμα
πελατών των προαναφερόμενων τύπων (τελικούς, μεταπωλητές κ.α.). Η φυσική
διανομή των προϊόντων μιας επιχείρησης μπορεί να υλοποιηθεί εφαρμόζοντας μια
από τις παρακάτω επιλογές
Άμεση αποστολή στους ενδιάμεσους ή / και τελικούς χρήστες από τα
αποθέματα του εργοστασίου παραγωγής
Άμεση αποστολή από ενδιάμεσους πωλητές
Αποστολή εμπορευμάτων από το σύστημα αποθηκών
Κόστος Επεξεργασίας
Κόστος Μεταφοράς
Κόστος Επεξεργασίας
Σχήμα 6 Κόστος φυσικής διανομής και καθορισμός του βέλτιστου αριθμού των αποθηκών
Όπως φαίνεται στο Σχήμα το κόστος των αποθεμάτων και το κόστος επεξεργασίας
των παραγγελιών αυξάνονται (με διαφορετικό ρυθμό το καθένα) όταν αυξάνεται ο
αριθμός των αποθηκών. Αντίθετα το κόστος μεταφοράς των εμπορευμάτων μειώνεται
όταν ο αριθμός των αποθηκών διανομής αυξάνεται
Στην μείωση το μοναδιαίου κόστους μεταφοράς από τους τόπους παραγωγής προς τις
αποθήκες λόγω της μεταφοράς μεγάλων ποσοτήτων με πλήρη οχήματα
Στη μείωση του κόστους μεταφοράς από τα κέντρα διανομής στα κέντρα
κατανάλωσης λόγω της διάνυσης μικρότερων αποστάσεων
Η αύξηση του κόστους αποθεμάτων λόγω μεγαλύτερου αριθμού αποθηκών οφείλεται
στο γεγονός ότι:
1. δεσμεύεται μεγαλύτερο κεφάλαιο σε αποθέματα
2. μεγαλύτερες αποθηκευμένες ποσότητες συνοδεύονται από αυξημένες φθορές
ιδιαίτερα σε περιπτώσεις ευπαθών προϊόντων
Τέλος, το κόστος επεξεργασίας των παραγγελιών αυξάνεται όταν οι αποθήκες
χρησιμοποιούνται σαν κέντρα επεξεργασίας παραγγελιών διότι για κάθε αποθήκη
υπάρχει ένα κόστος λειτουργίας του κέντρου επεξεργασίας παραγγελιών (προσωπικό
και υλικοτεχνική υποδομή).
Η επιλογή του βέλτιστου αριθμού αποθηκών προκύπτει από την αντιστάθμιση του
κόστους μεταφοράς και του κόστους των αποθεμάτων και επεξεργασίας
παραγγελιών. Έτσι ο βέλτιστος αριθμός αποθηκών είναι ο αριθμός (Ν*) που
αντιστοιχεί στη ελάχιστη τιμή του του συνολικού κόστους του συστήματος φυσικής
διανομής.
Η μείωση του κόστους των αποθεμάτων από μέσο σε μέσο οφείλεται στο
γεγονός ότι ταχύτερα μεταφορικά μέσα μειώνουν αισθητά τον χρόνο αποστολής των
αγαθών και επομένως μειώνουν σημαντικά το απαιτούμενο επίπεδο ασφαλείας
αποθεμάτων και κατά συνέπεια το κόστος αποθεμάτων.
Στο Σχήμα παρουσιάζεται η σχέση μεταξύ των τριών συνιστωσών του
κόστους Ε.Δ. και των εναλλακτικών μέσων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ένα
συγκεκριμένο προϊόν. Το μέσον που επιλέγεται για την μεταφορά των προϊόντων
είναι το μεταφορικό μέσο το οποίο ελαχιστοποιεί το άθροισμα των τριών συνιστωσών
του κόστους Το σημαντικό συμπέρασμα που προκύπτει από τα προηγούμενα είναι η
αναγκαιότητα ύπαρξης ενός μηχανισμού στήριξης των στρατηγικών αποφάσεων, που
αφορούν την Ε.Δ. μιας επιχείρησης Π.χ. επιλογή αριθμού αποθηκών, επιλογή
μεταφορικού μέσου, προσδιορισμός του συνολικού κόστους του συστήματος Ε.Δ. και
όχι των επιμέρους συνιστωσών του κόστους. Για παράδειγμα η επιλογή του
βέλτιστου αριθμού αποθηκών ενός συστήματος Ε.Δ. μιας εταιρείας που βασίζεται
στην ελαχιστοποίηση του μεταφορικού κόστους, μόνο και που αγνοεί το κόστος των
αποθεμάτων και το κόστος επεξεργασίας των παραγγελιών οδηγεί αναπόφευκτα σε
μη-βέλτιστη λύση για την συνολική λειτουργία του συστήματος Ε.Δ.
4. Χαρακτηριστικά των προϊόντων
Μια σημαντική παράμετρος σχεδιασμού Σ.Ε.Δ. είναι τα φυσικά
χαρακτηριστικά των προϊόντων που διακινούνται μέσω του συστήματος Ε.Δ. Σε αυτή
την ενότητα παρουσιάζονται βασικά χαρακτηριστικά προϊόντων καθώς επίσης και το
πως τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά επηρεάζουν την διαδικασία λήψης αποφάσεων
που αφορούν τον σχεδιασμό, την οργάνωση, και την διοίκηση ενός Σ.Ε.Δ
2. Ομοιογένεια Στόλου
3. Χαρακτήρας Ζήτησης
4. Θέση Ζήτησης
5. Δίκτυο
7. Κόστος
8. Είδος Λειτουργίας
Διανομή πρώτων υλών: Αφορά την διακίνηση των πρώτων υλών και υλικών
συσκευασίας από τους προμηθευτές, στην εταιρία που παρcγεl το προϊόν ή
στην παραγωγική μονάδα.
Απομονώνοντας την διανομή απο τις άλλες διαδικασίες μίας εταιρίας. είναι
ανώφελο να περιμένει κανείς καλή ποιότητα υπηρεσιών. Αυτό το οποίο θα πρέπει να
λάβει κανείς υπόψη είναι η ποιότητα της ροής των εμπορευμάτων. Διότι πως να
ξεχωρίσει κανείς την διαχείριση του συνόλου των εργαλείων και του εξοπλισμού της
φυσικής διανομής (δυνατότητα συνάθροισης των προϊόντων, διαχείριση των stock,
σήμανση, συντήρηση, κ.α.) από το κομμάτι που λέγεται διανομή
Οι ανωτέρω λόγοι αποδεικνύουν οτι η σωστή ροή των προϊόντων είναι ενα
ιδιαίτερο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα προς τους πελάτες Το επιθυμητό είναι να
παραδίδονται οι παραγγελθείσες ποσότητες την συγκεκριμένη ημερομηνία και χωρίς
κανένα λάθος.
Αυξάνοντας την συχνότητα παράδοσης πετυχαίνουμε την μείωση του
κόστους ακινητοποίησης (χρηματοοικονομικό κόστος) του προϊόντος. τόσο για τον
πελάτη όσο και για την επιχείρηση
Με αυτές τις προυποθέσεις θα πρέπει η εταιρία να διαθέτει ένα καλό δίκτυο
πληροφόρησης στην αγορά. ώστε να μπορεί να διαχειρίζεται ένα μεγάλο αριθμό
προϊόντων τα οποία ίσως και να είναι διασκορπισμένα σε επιμέρους χώρους διανομής
και παραγωγής. Θα πρέπει βέβαια διά μέσου του δικτύου αυτού της πληροφόρησης
να μπορεί να ενημερώνεται ο πελάτης γιά την εξέλιξη της παραγγελίας του γεγονός
που αποτελεί ένα ακόμη βήμα προς την ολική ποιότητα
Γιά να μπορέσει η εταιρία να ελέγχει τον δείκτη ικανοποίησης του πελάτη θα πρέπει:
Να γνωρίζει τα τυχόν προβλήματα που υπάρχουν και οφείλονται στην
αποθήκη (καθυστερήσεις, λάθη, αποστολές που επεστράφησαν από τον
πελάτη, κ.α.).
Να γνωρίζει τα προβλήματα που υπάρχουν κατά την παράδοση και
οφείλονται στον μεταφορέα
Να μεταβιβάζει γρήγορα στον αποστολέα τα συνοδευτικά έντυπα τα οποία να
πιστοποιούν ότι τα προϊόντα έφθασαν μέσα στον προβλεπόμενο χρόνο στον
παραλήπτη
Να μπορεί να ενημερώνει άμεσα τον αποστολέα ή τον παραλήπτη (πελάτη)
για το που βρίσκεται μία συγκεκριμένη παραγγελία
Τέλος η σωστή εκπαίδευση του προσωπικού αποτελεί υπ'αριθμόν ένα
ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την ύπαρξη ποιότητας στις προσφερόμενες
υπηρεσίες
Όλα τα ανωτέρω δείχνουν ότι για να υπάρξει ένα σωστό service στον τομέα της
διακίνησης, θα πρέπει να υπάρχει μία σοβαρή υποστήριξη των δικτύων διανομών από
πλευράς πληροφορικής και από πλευράς Logistics
Ποια είναι όμως η βοήθεια που μπορούν να προσφέρουν τα Logistics στον τομέα της
διανομής, ώστε αυτός να προσφέρει σωστή ποιότητα υπηρεσιών;
Συμβουλές στον τομέα της αναδιοργάνωσης των δρομολογίων και της
προμήθειας
Επιλογή των μεταφορέων
Μεταβίβαση πληροφοριών που έχουν σχέση με τα τυχόν λάθη που γίνονται
από την διακίνηση και την προώθηση των παραγγελιών
Εκδοση πιστοποιητικών που επιβεβαιώνουν την τήρηση του επιπέδου των
προσφερομένων υπηρεσιών
Τελική συνάθροιση των προϊόντων
Ειδική συντήρηση στα προϊόντα για τα οποία έχει ζητηθεί
Σήμανση των συσκευασιών
Παρακολούθηση των stocks
Προετοιμασία των παραγγελιών
Διαχείρηση των προσωποποιημένων παραδόσεων.
Service στους πελάτες
8.2 Αξιολόγηση του Δικτύου Διανομής
Η σύνθεση ενός Δικτύου Φυσικής Διανομής βασίζεται κυρίως στην μορφή
του δικτύου. Οι επιλογές που έχουν οι μεγάλες εταιρίες καταναλωτικών αγαθών είναι
ποικίλες. Ένα Δίκτυο Φυσικής Διανομής μπορεί να αποτελείται από:
Ποσοστό όγκου
Όγκος προϊόντων που διακινήθηκαν
C2=
Ωφέλιμoς όγκος διαθεσίμων φορτηγών
Η αξιολόγηση όμως ενός Δικτύου Διανομής, δεν εξαρτάται μόνο από τους δείκτες
εκμετάλλευσης των φορτηγών. Υπάρχουν και άλλοι δείκτες αξιολόγησης οι οποίοι
αφορούν την καλλίτερη εξυπηρέτηση των πελατών. Στην συνέχεια αναφέρονται
κάποιοι από αυτούς
Δείκτης πληρότητας
Αριθμός παραγγελιών χωρίς ελλείψεις
Α1 =
Σύνολο Παραγγελιών
Δείκτης Ορθότητας
Αριθμός παραγγελιών χωρίς λάθη
Α3 =
Σύνολο Παραγγελιών