him M cnunov, Nociq Qcıtiytıv, lUdn Q;;,niyev,

Atrnr lr.: yov, R.__

'N,,~tniyy.__)Mchdiyov:ı, Sofor Oilyr.ımov. N~hid Ml'rnnı Jdov

6-11 SİNİF KURİKULUMLA

TESTLaRİN CAVABLARI

mir.az
 QaDİM DÖVRDa
1.AZaRBAYCAN
İBTİDAİ İCMAQ QURULUŞU

1. Uyğunluq pozıılmıışdur: 6. ÜstPalcolitvaMezolitdönü üçünoxşar c.ıhati

A) AL>rbaycanda bitki~ hcyvanlann yaşaması üçün müayyan edin:
bbii mühitş:ıraiti yarannuşdır - 7 milyonil bundan A) İnsanlann uluİcma halında yaşaması
:ıvv:ıld;m 3,2milyonil ;}\l\'dl:ıdJk B)Xış :ıkinçiliyinin mövcüdolması
B) AL>rbaycan :ırazisind:ı insanın yaşaması üçünbbii C)M:ınims;ım:ı bs:ırrüfatmın rınövcud olması
mühiı yaranmışdır • 3,2mlnil bundan.ıvv.ıld;m - D)am:ık al;ıtl;ırinin misd;ın hazırlanması
700minil :ıvv:ıl:ıd:ık E)Q:ıbil:ıl:ırin birl:ış:ır:ık tayfalarda
yaşaması
C) "Allx adamı" yaşamışdır - 2 milyilbundan:ıvv:ıl
D) AL>rbaycanda ilkinsand:ıst:ıl:ıri meydana ardıcıllığı müayyan
7. Xronoloji edin:
g:ılmişdir- 1,5milyonil :ıvv:ıl :ıhlil:ışdirilrn:ıy:ıı başlanması
l .Heyvanlann
E) AZJ.,,mağarasından aşkar cdil:ın ocaqizfariaiddir 2.İnsanlann ilkd:ıfa metalla
tanış olması
700minil bundan:ıvv:ıl:ı 3.Axir:ıt dünyasına inamın yaranması
4.Müasirinsantipininmeydanag:ılm:ısi
2. tbtidaiicmaqunıluşu prti olaraqbölünür: A) 1.2.3.4 B)4.3.2.1 C) 1.2.4.3
A) Mis-Daş,Tunc, D:1mir dövrl:ırin:ı D)3.4.1.2 E)3.1.4.2
B) Daş, Mis,D:ımir dövrl:ırin:1
C) Daş,Tunc. D:ımir dövrl:ırin:1 8. Uyğunluqpov,lmuşdıır:
D) Mis,fümir,Tuncdövrl:ırin:ı A)Qazax-Tağlar B) Lcrik-Buzeyir
E) Paleolit,Mezolit,Neolitdövrl:ırin:ı C) Qarabağ-Azıx D)K:ılb:ıc:ır -Zar
E)Ming;ıçevir-Qaraca
3. Dönfarinxronolojiardıcıllığıru müayyan edin:
1.Neolit 2. Eneolit 3. Paleolit 4. Meı.olit 9. İbtidai icmaquruluşu hansı prinsipa asas.ın müxtr
A) 1.3.2.4 B)2.4.1.3 C) 4.3.2.1 lifdönfarabölünmüşdür:
D)3.4.12 E)ll.32 A) ôm:ık al;ıtfarinin hazırland!ığı materiaUara gör:ı
B) Daş :ım:ık al:ıtl:ırd:m istifad:ıy:ı :ısas:ın
4. İbtidai insanların Aı.arbaycanda maskunlaşmasma C) T:ıs:ınüfatm inkişafina gör.,
praityaratmış amildeyi/: D) Metal:ışyalardan istifad:ıyn gör:ı
A) ôlverişli bbii-<:oğrafi ş:ırait E) İlk :ım:ık al:ıtl:ırinin meydanag:ılm:ısin:ı gör:ı
B) Şirin su qaynaqlan
C) T:ıbü mağaraların olması 10. Mantiqiuyğunluğu tamamlayın:
D) Bitkiv:ı heyvanatal;ııninin z:ınginliyi
E) bngin bbii ~rv:ıtfarin aşkarlanması İlk :ım:ık İlk :ım:ık
al:ıtl:ırinin v:ırdişl:ırinin ➔
➔ ?
yaradı iması yaranması

5. MantiqiuyğunJuğu müayyan
edin:

A) Yığıcılıq v:ı Ovçuluğun meydana

g:ılm:ısi
Zarmağarası B) İnsanlann heyvanlar
al:ımirıd:ın ayniması
C) Q:ıbil:ı icmasının yaranması
D) insanlannoddanistifad:ı etm:ısi
.Buzeyirmağarası E) Nitqin:ılveıişli ünsiyy:ıt vasit:ısi olması

Qaracadüş:ırg:ısi 11. AJtPaleolitdövrünaaiddeyi!:

A) "Bacanqlı insan"ın meydanag:ılrn:ısi
B) İlk :ım:ık aJ:ıtl:ırinin meydan~g:ılrn:ısi
A) İbad:ıt evl:ııi aşkarlanmışdı C) İnsanlarım heyvanlar al:ımind:ın aynlması
B) İlkin ş:ıh:ır m:ısk:ınfaıidir D) M:ınims:ım:ı bs:ırrüfatırun meydanag:ılm:ısi
C) Q:ıdim Daş dövrününilkinsanm:ısbnl:ııidir E) Q:ıbil:ı icmasırun meydanag:ılrn:ısi
D) Ataxaqanlığı dövrün:ı aiddir
E) Qayaüstübsvirfaraşkarlanmışdır
12. Azıx mağarasından aşkarlanmış tapıntılara 18. Orta Palcolitdövrün3 aid deyi/:
aid deyil: A) Yeni insantipiyarandı
A) Ayı bll:ıl:ıri B) Vulkanikşüş:>d:ın itiuclusilahlardilZdldildi
8) Ocaq izl:ıri v::ı kobud:ıl çapacaqlan C) Dinit:ıs:,vvürl:ır formalaşdı
q Çaxmaq~ı v:ı obsidiandanhazırlanan al:ıtl:ır D) Ax~t dünyasına inamyarandı
D) İbtidai insanın alt ç;m;ı sümüyü E) Q:ıbil:ı icması meydanag:ıldi
E) ahlil:ışdirilmiş heyvansümükl:ıri
19. AJtpalcolitdövrü üçün xarakterikdir:
A) İlk insanbirliyininyaranması
13. Azıx adamının ilkindiniayinlarininyaranmasını B) Q:ıbil:ı icmasının yaranması
~ hcyvanlarainamını göstarir: C) "Mustycm::ıd:miyy:>ti" adlandınlması
A) Tapılmış ayı bll:ıl:ıri üz:ırind:ıki işar:ıl:ır D) ~t dünyasına inamın yaranması
B) Q:ıbirl;ırin iç:ırisind:ın aşkarlanmış daş bütl:ır E) Ox v:ı kamanın k:ışfı
q Alt ç:ın::ı sümüyü
D) Sümükv:ı çaxmaqdaşından al:ıtl:ır 20. Qarabağ böJg3sinda3n qadim insan düşarg;,larini
E) Ölül;ır üz;,rin:ı ox.ras:ıpilm:ısi müayyanedin:
1.Azıx 2. Babad:ııviş
14. "Bacanqlı insan''ın xüsusiyyatfarinaaid deyi/: 3. S:ırk:ırt:ıp:, 4. Tağlar 5. Qazma
1. İki ayaqüz:ırind:ı h:ır:ık:ıt ed:ı bilirdi A)l.3 B)4.5 C)3.4 D)l.5 E)l.4
2. Daşdan v;:ı sümükd:ın ;:ım;:ık al:ıtl:ıri hazırlayırdı
3. asas m:ışf,ruliyy:ıti ovçuluqv:ı yığıcılıq idi 21. Anı adamına aiddir:
4. S:ırb:ıst danışa bilirdi 1.350-400min il bundan:ıvv:ıl yaşaması
5. Çaxmaqdaşını bir birin:,vurrnaqlaod ::ıld:ı edirdi 2. Mustyeın:ıdaniyy:ıtinin ~ıyıcısı olması
A) 1.3 B) 2.4 C) 3.5 D) 4.5 E) 1.2 3. İlkin dini ayinl:ıri icractm:ısi
4. Heyvanlarainamın olması
5. İlk d:ıf:ı süni oddanistifada
15. Ulu icmayaaid deyi/: A) l.3.4 B) 3.4.5 C) 2.3.4
A) Daimiv:ı möhk::,m kollektivdcyildi D) l .2.5 E) l .4.5
8) Tez-tezdağılır v:ı yenid:ın yaranırdı.
C) İnsanların günd;ılik t::ıl:ıbatını öd:ım:ık m;ıqs:>di il:ı 22. Uyğunluqpozıı/mıışdıır:
yaranmışdır A) Daş dövrününq:>dimm:ırh:ıl:ısi adlanır -Paleolit
D) İnsanlar qanqohumluğu ::ısasında birl:ışmişdi B) İbtidai icmaquruluşunun ilkinm:ırh:ıl:ısi adlarur-
E) Qabil:ı icması fonnalaşanad:ık davametmişdir Daş dövrü
C) İnsanların ilk :ım:ık al:ıtl:ıriı olmuşdur -sivri~.
yerqazançubuqv:ı d:ıy:ın;)k
16. Manimsam;ı tasarrüfatmadaxildir: D) İlk insankollektiviidi - q;}btl:ı icması
A) Maldarlıq v:ı ::ıkinçilik E) Q::ıdim insanlann:ısas m:ışğuliyy:ıti idi -yığıcılıq
B) OvçuluqV;"> dulusçuluq v:ı ovçuluq
C) Yığıcılıq v:ı ovçuluq
D) Toxuculuqv:ı dulusçuluq 23. Azarbaycanda Orta Palcolitdö,TÜnün Neandcrtal
E) Toxa v:ı xış :ıkinçiliyi insanlannın bayat tarzi öyranildi}imağara deyi/:
A) AzLv.. B) Tağl:ır q 2.ar
D) Darncılı E)Qaıma
17. Uyğunluq pozulmuşdur:
A) Az:ırbaycanda Alt Paleolitöyr.ınilmişdir - Azıx 24. Anaxaqanlığı dönünd~ qadınlann qabilanin
mağarasında :;ıld::, edilmiş tapıntılar :ısasında hayatında mühüm rol oynadığını göst3~n amillar:
B) S:ısli nitq - da.nışıq ünsiyy:ıt vasit:ısi yaranmışdır - l. Uşaqlann qayğısına qalmaq
Üst Paleolitdövründ:ı 2. Mübadil;,üçünmal istchsaletm:ık
C) İbtidai insanlariç:ırisind:ı s:,sli-nitqyaramruşdır - 3. Gil:ımeyv:, v:ı bitkil:ır toplamaq
ilk~ al:ıtl;">rin hazırlanması il:, 4. Odu qoruyubsa.v..Iamaq
D) Quruçayd:ır.>sind:ı h:ıyat davametrnişdir - 2 5. Ycm:ık h:ızırlamaq
milyonil 6. Qonşu q:ıbil:ıl:ır il:ı ticar:ıt etm:)ketm:ık
E} Azıx adamının alt ç.ın:ı sümüyüaşkarlanmışdır - A) 1.3.4.5 B) 3.4.5.6 C) 1.2.3.4
1968-ciild:ı M:ımm:>d:ıli Hüseynovbr:ıfind:ın D) 1.2.5.6 E}2.4.5.6

mir.az
 -----------------;--:-3-:-1-:E:,-le-.r-~V=c=nn~di:a:qr:a:m:ın:a~u:)~'ğu~n~o~la~ra:q~u:ı:u~;-:ına0)
25. Veril;ıııbrd,m biri "Bacanqlı insan"ifa"Ncaorlcr- ' Jq;ıbifa icmasına (TOaidolanları göstarin:
tal insan"arasında oxşar c;ıh;ıt deyi/:
A) Uluicm.ada, mağar:ılarda yaşayırdı I oxşar 11
B) Daşdan sad:ı ;ım;ık al:ıtl:ıri hazırlayırdı
C) Yığıcılıq v;ı ovçuluqla
m:-ışğul oturdu
D) SJSIİ nitq:ı malikidi
E) Müxt:ılif v:ıhşi hcyvanlanovlayırdı

26. ÜstPalcolitdövrün;ı aiddeyi/:

A) lqlimmülayimbşdi, bitkiv:ı heyvanat
al:ımind:ı ı. İlk insankollclı.-tivi olması
d:ıyişiklikl:ır baş verdi . 2. ilk;ım:ık al:ıtl;ırinin hazırlaması
B) Daş al:ıtl;ırl;ı yıuıaşı sümükd:ın hazırlanan bı~. . 3. insanlannqanqohumluğu :ısasında birl:ışm;ısi
bıçaq, q::ırmaq. süngüv:ı iyn:ıd:ın istifad:ı cdilırdı 4. Dahaınöhk:ıın v:ı ınüt:ış:)kkil kollektiv olması
C) Balıq ovlamaqüçünharpundan istifad:ı cdilm:ısi 5. Sad::ı inc:ıs;,n:ıt nümun:ıl:ırinin yaranması
D) S:ısli nitqyarandı v;ı ünsiyy:ıt vasit:ısi oldu A)I-1,2.Il-3,4.0-5 B)1-1,3.Il-2.4,0-5
E) Daş v;ı sümük~rind:ı işl;mmiş İnQs:m:ıt C)1-2.5.Il-3.4,0-1 D)1-1.4.11-3.4, 0-2
nümun:-ıl:ıri meydana ~idi E)1-1.2.Il-4,5.0-3
27. &sli nitqin yaranmasına va ünsiyyat vasit;ısin;ı 32. Uyğunluğu mü;ıyyan edin:
çe\'Tilm;ısin;ı ş;ırait yaratmışdı:
1. Şüurun inkişafı 1 il

2. İnsanlann anax:ıtti il:ı bir1:ışm:ısi Mezoli

3. 8m:ık faaliyy;ıtinin genişl:ınm:ısi 111 iV V
4. İqlim d:ıyişiklikl:ıri Neolit
5. Q:ıbil;ı icmasının yaranması vı
A) 1.3 B)2.4 C)3.5 D)2.5 E) 1.4 Eneolit

Q:ıdim Ortaı Yeni

28. "Bacanqlı insan"aaiddir:
l .Altpaleolitdövründ:ı yaşamışdır daş daş daş

2.İlk vaxtlaruluicmada,dahasonraq:ıbil:ı B)II,IV C) il, V

A)I,V
icmasında yaşayırdı
D)Llli E)ill,V
3.Heyvanlan ;,hlil:ışdinn:ıyi bacanrdı
4.İlk d:ıfa t:ıbii oddanistifad:ı etmişdir
5.S:ırb:ıst danışa bilmirdi
33. Uyğun cav:ıbı mü;ıyyan edin:
A) 1,3,5 B)2,3,4 C) 1,2,3
D) 2,4,5 E) 1,4,5
1. Erkan Tunc 1 2. Orta Tunc
29. İbtidai insanJannda.şlan ciJalamağı vade~m;ıyi 1

öyrandikJ;ıri dövr:
A) Eneolit B)Paleolit C)Tunc
D) Mezolit E) Neolit
.... Babadarviş - Göytapa

30. Uyğunluq pozıılınuşdur:

... Sarkartapa - Ozarliktapa
A) İlk insankoilektiviyarandı - AltPalcolitd:ı
B) Uluicmanın yaranına S;)b;)bl:ırin:ı aiddir-:ım:ık ,_ ? ,_ ?
aJ:ııl:ırinin bkminl:ışdirilm:ısi
C) OrtaPaleolitadlanır - Mustyedövrü
D) Uluİcma - q:ıbil;) icması il:ı :ıv:ız olundu- Üst A) 1-Maxta, 2-Qazma
Paleolitd:ı B) 1-Damcılı, 2-Azıx
E) N:ısli q::ıbil:ı dövrünün:ıw:ılind:ı insanlar C) l-II Külı:ıp:ı, 2-Kamiltap:ı
birl:>şmişdil:ır -anax:ılri il::ı qohumluq
:ısasında D) 1-IKülıap::ı, 2-0ğlanqala
E) l-Oğlanqala, 2-N:ırgiztap:ı

mir.az
 A) 1-b,d;11-e;lll-a B) 1-b,c;11-d;III-a,e
34. Ncolitdövrüna aid deyi/: q 1-e; n-b; 111-a D) 1-a,e;11-b,cUl-d
A) Toxuculuqmeydanag;ıldi E) J.<:;U-b,c;Ul-a,d
B) ôkinçilikv:ı maldarlıq :ısas m;ış&ıuliyy:ıt sah:ısin:ı
çevrildi
C) Müxt:ılif s:m;ıtkarlıq sah:ıl:ıri meydanag:ıldi 39. Düzgüncavabı müayyanedin:
D) Dulusçuluqmeydanag:ıl di
E) Q;ıbil:ı ieması meydanag:ıldi l "Bacanqlı insan" 1 1 "Ağ1llı insan" 1

35. Düzgüncavabı mü;,yyanedin: •

a. M:ışğuliyy:ıti
•
a. ilk:ım:ık al;,tl;ıri
ovçuluqVJ yığıcılıq meydanag:ıldi.
1."Ncandertal Oxşar 2. "Ağıllı idi b. t:ıbii v:ı süni
insan" ~h:ıtl:ır insan" b. ilk d:ıfo t:ıbii oddanistifad:ı
oddanistifad:ı cdirdi.
etmişdir. c. Q:ıbil:ı icmasında
c. Heyvanlan yaşayıırdı
a. Axildtdünyasına inanırdı
:ıhlil:ışdirm;ıyi
b. Q:ıbil:, icmasında yaşayırdı
bacanndı
c. Süniod ::,Jd:ı etımyi öyr:ındil:ır
d. Çayın sahilin:,keçm;ık üçünsallar hazırlayırdı
c. Mustyem:ıd;miyy:ıti dövriind:ı yaşamışdı A) la.b, 2b.c B) 1b.c,2b.c q 1a.c,2b.c
A) 1-c.c 2-b.d,O-a B) 1-b.c,2-a.d,O-e D) 1a.c,2a.b E) l .a.b,2ac
C) 1-b.d,2-a.e,0-c D) 1-a.b,2-c.d,0-c
E) 1-c.d,2-b.e,O-a
40. M~ntiqiardıcıllığı tamamla)'ın:
36. VerilJnlardan biriOrtaPaleolitvJ ÜstPaleolit
am:ık Şüuruo
dövrlariüçünümumicahatdeyi/:
f:ıaliyy:ıtinin inkişaf
A) İlk inc:ıs:ın:.ıt nümun:ıl;ırinin meydanag:ılm:ısi
gcnişl:ınm:ısi etm:ısi
B) ôm;ık al:ıtl;ııinin :ısas:ın daşdan hazırlanması
C) Yeniinsantipininformalaşması
O) Axildtdünyasına inanmın mövcudolması A) Neandertalinsanın yaranması
E) İnsanların süniod ;ıld:, etm;;ıyi bacarması B) S:ısli nitqinyaranması
C) Ulu icmanın dağılması
37. "Bacanqlı insan"danfJrqliolaraq"Ağıllı insan: D) inc:ıs:ın;ıtin meydanag:ılm;>si
1. Fiziki-:ıqli Cjh:ıtd;;ın yüks:ık inkişaf etmişdi E) İbtidai icmaquruluşunun dağılması
2. Beyniikid;ıfa böyükv:ı düzqam:ıtli idi
3. Daşdan om;;ık al;;ıtl;;ııi dwldirdi 41. Doğru cavabı müayy;medin:
4. İki ayaqüz;ırind:ı h:ıldbt cd:ı bilirdi
5. Metaldan:ım:ık al;ıtl;;ıri hazırlayırdı Qobustan Damctlı
A) 1.3.S B) 1.2.4 C) 1.4.SD) 2.3.4 E) 1.2.S

38. Eyler-Venndiaqramında "Bacanqlı insan''a(I) va A) Neolitdövrüabid:ısidir

"Ağıllı insan"a(U) aidolanlanmüayyan
edin: B) Qayaüstüt:ısvirl;ır aşkarlanmışdı
C) Q~im Daş dö\"ıün:, aid iıLı:;an ~sbnl:ıridir
1 oxşar n D) Abşeronda yerl:ı~n insandü.şJrg:ıl;ıridir
E) Az.ırbaycancla Mczolitdö,ıü ;ıhalisinin yaşayışı
v:ı m:ışğulİY)'dti bu abid:ıl;ır osa.sında öyr.ınil­
mişdir

42. Müasir insan tipininmöYcudolduğu dövn aiddir:

A) Mll'-tyem;xbni)')'dtinin y:ıranması
a. Oddanistifad:ı ed:ı bilirdi B) Uluicmanın meydanag:ılm~i
b. M:ıqs~yönlü foaliyy:ıt göst:ırirdi C) ôkinçilikv:ı rnaldarlığın mövcudolması
c. Uluicınada yaşayırdı D) Axir.ıt dünyasına inamın yaraması
d. İstehlak ~s:ırrüfatı il:ı m::ışğul olurdu E) Yığtcıhq v:ı ovçuluğun meydanag:ılm:ısi
e. Metaldan:ım:ık al:ıtl:ıri hazırlayırdı

mir.az
 4S.Qobustan qayalanüı.JrindJ tasvirolunmuşdur:
43. Mantiqiuyğunluğu mü;,yyan
edin: !.Diniayinl:ır
2. Hcyvan r:ısmfari
3.Döyüş s:ıhn:ıkıri
ilk :ıkinçilik
v:ırdişl;ırinio yaranması
4.Kurqanq:ıbirl:ır
5.Müasir "yallı" r:ıqsini xatırladan ldCJS
A)1.3.5 8) 2.4.5 C) 1.2.5
lbtidaiheyvaodarlığın D) t .4.5 E)2.3.4
:ısasının qoyulması

A) M:mims:ım:> t:ıs:ırrüfatı olması 49. Eyler-Venndiaqranundaistehlak(O va istchsal

B) Ovsun-totem nmasiml:ııinin keçiıilm:ısi tasarrüfanna(il) aidolanlan miiJyyanedin:
C) isıchsal t:ıs:,rrüfatına kcçilm:ısi
D) Ataxaqanlığının yaranması
E) Dulusçuluğun meydana g:ılm:ısi

44. Me'lOlit
dövründJ inkişaf1nı
ibtidaiincasanatin
sübutedir:
A) Azıx mağarasındakı rnsml:ır
B) Damcılı ma&rarasıııdakı t:ısvirl:ır
ı. Yığıcılıq v:ı ovçuJuğun meydana g:ılın:ısi
C) Daşsalahlı mağarasındaki t:ıs\~rl:ır
D) Qobustan
qayaüstü t:ısvirl;ııi 2. Neandcr1al insanın fomıalaşması
E) ~miqayadaaşkar edilmiş t;ısvirl;ır 3. Heyvanlann :ıhlil:ışdirilm;;ısi
4. Misd:,n :ım:>k al:,tl:ııinin hazırlanması
5. asas :ım:ık al:ıtl:ırinin daşdan hazırlanması
45. Mezolitdövrüna ai<Ideyil:
A) İnsanlann :ısas m:ışğuliyy;ıti yığıcıJıq, ovçuluqv:ı A)1-1,2.Tl-3,4.0-5 B)1-1,3.Il-2.4,0-5
C)J-2.5.JJ-3.4,0-1 D) 1-1.IJ-3.4,0-2
balıqçılıq idi
B) ôm:ık al:ıtl:ııi :ısas;ın daş, d;ıv:ıgözü v:ı sümükd:,n E)I-1.2.II-4,5.0-3
hazırlanırdı
C) Dahakiçik,h:ınd:ısi forrnah
k:ısici daş al:ıtl:ır
meydana g:ıldi 50. Dıi;gün olmayaıı b.Jndigöstarin:
D) ôkinçilikv:ı maldarlıq birbirind:ın a)'Tlldı A) mrbaycan ;ırazisindJ ilk d;ıfa oddanistifad;ı
E) Axir.ıt dünyasına inamartdı olunmuşdur - AltPalcolit dövriind;ı
B) Q:xliminsanlarmikrolitdaş alotl:ırd:ın istifad;ı
etm:ıy;ı başladı -Ncolitdövriindo
46. Sxemitamamlayın:
C) Daş v;ı sümük üz.ırind?, işl:ınmiş inc:ıs:ın:ıt
[ Sivri daş j0 [ Dayanak ]
nümun:ıloıi meydana g:ıldi-Usı Palcolit
dövriind:ı
D) Ovçuluqv:ı balıqçılıq ikincidor.x::ıli m:ış&'llliyyoı
A)çapına al;ıt B) oraq sah:ısin:ı çevıildi-Eneolit dövıünd;ı
D)dulusçarxı sümükd:ın hazırlanmış iyd:ın istifad:ı
E) ToX11culuqda
C)oxv:ı kaman
E)yerqaz.an çubuq -Daş dövründ:>
olunurdu

47. QobustandüŞJrg;,sinin sakinl.Jrina aiddeyi/: sonrakidövrlardabaş

51. E.a.il minillikd.Jn
A) ôsas m::ışğuJiyy:ıtl:ıri ovçuluq,
yığıcılıq w,
balıqçılıq idi
8) ôm:ık al:ıtJ:ırini :ısas:ın ça.xmaqdaşı v:ı sümükd:m
hazırlayı,rdı
C) İbtidai inc;ıs:ın:ıtl:ı m:ışğul olurdular
D) QayalarüıJrind:ı t:ısvirl:,r ç:ıkirdil:ır
E) Daşlan cilalamağı v:ı dcşm:ıyi öyr:ınmişdikır
,1ermişdir:
diniayinbrv:ı ovsunm:;ırasiınbri
A)hkd:>fo
keçirilm:ısi
B)Köçm:ı maldarlığın meydanag:ılın:ısi
C)Toxa:ık:inçiliyinin meydanag:ılm:ısi
D)Xış ::ıkinçiliyinin meydanag::ılm:ısi
E)Ayaqlah:ır.:ık::ıt:ı g:ıtiril:ın dulusçarxının
meydanag;:ılm:;ısi

10

mir.az
52. Uyğunluğu müayyanedin: 58. Daha tez baş vcnnişdir:
1.Üst Paleolit A) Saxsı qablaristehsalının yaranması
2.0rta Palcolit B) İlk ;ıkinçilik v;ırdişl:ııinin yaranması
3.AltPalcolit C) Misd:ın ;ım:ık al;ıtl;ıri hazırlanması
a. İnsanlar çayın dig;ır sahilin:>
keçm:>k
üçünsallar D) M::ınims;ım:, tıs;ırrüfatırun yaranması
hazırlamağa başladılar E) lnsanlannsünioddanistifad:> ctın:ıy;ı başlaması
b. T;ıbi;ıt qüvv;ıl:,ıin:> inamlabağlı dinibs;ıvvürl;ır
forrnalaşdı 59. AurbaycandaMis-Daş dönün;, aiddeyi/:
c. Süniod ;ıld;ı edildi A) Metaldanilk ::ım:>k al;ıtl:ırinin hazırlanması
d. İnsanlar heyvanlaral;ımind;ın ayrıldı B) Balıqçılıq v;ı ovçuluğun ikincid:>rx:ıli m;ışğuliy-
y:>tsah;ısin:ı çcvrilmasi
A) 1-a,c;2-<l;3-b B) 1-a,b;2-<l;3-c C) Ôlül;ırin üz;ırin:ı qırmızı boya ç:ıkilm;ısi
C) 1-a;2-b,c;3-<l D) 1-<l;2-c;3-a,b D) S;ın:ıtkarlığın ilksah;ı);)ıinin yaranması
E) 1-d·2-a b· 3-c E) Ölül:ırin yaşayış binalannın arasında d;ıfn
' '' edilm:-ısi
53. Ncolitdövrününyaşayış mJskanlaridir:
1. Qaı.axda DaşsalahEı düş;ırg:>si 60. Eneolitdövrününyaşayış m;,skanl;,ri
Azarbaycan-
2. Qobustanabid:ılaıi da öyroııilm;mıişdir:
3. Ağcab:x:Jid;ı Kamilbp;ı düş;ırg:>si A) ~nc:>-Qazaxv:>Mil-Qarabağda
4. Tovuz.da-Göybpa yaşayış yeri B) Muğanda v;,Naxçıvanda
5. Oğuzda K;ııimli yaşayış yeri C) Urmiyagölüatrafında
A) 1.3.5 B) 3.4.5 C) 2.3.4 D) T;ıbriz yaxınlığında
D) 1.2.5 E) 2.4.5 E) Ağcab:x:Jid;ı v:>Oğuzda

54. Ncolit dövründa meydana ~lan sanatkarlıq sah;)- 61. Eneolit dövrünaaid zangin mis yataqlan aşkar
laridir: olunmuşdur:
1.Dulusçuluq 2. Metalişl:>m:-ı 1.G.xi;ıb;ıyd;ı 2. Daşk;ıs;ınd;ı
3. Toxuculuq 4. O;ariişlam;ı 5. Dabbaqlıq 3. Tovuzda 4. Qazaxda
A) 1.2.5 B) 1.3.5 C) 1.3.4 D) 3.4.5 E) 2.4.5 5. Qarabağın dağbq hiss;ısind:ı
A) 1.3.4 B)3.4.5 C) 2.3.4
55. Neolitinqilabı dövrünaaid deyi/: D) 1.2.5 E) 1.4.5
A) İlk dafasaxsı qablarhazırlanması
8) Daşlann cilalaması v;ı deşilm;ısi 62. Eneolit dövründa daş alatfarin yen:ı d;, t:ıs;,rrü­
C) D:-ıriişl;ıma s:>n::ıtinin yaranması fatda va m;,işatda üstün yer tutmaqda davam
D) Toxuculuğun meydanag:-ılm::ısi etmasinins;,babina idi:
E) Xış ;ıkinçiliyinin yaranması 1. Misinyumşaq olması
2. Daş al:>tl;ırin çoxtapılması
3. Misinaz tapılması
56. Mezolitva Neolitdövrü üçün oxşar cahatdeyi/: 4. T;ıs;ırrüfatın z:ıif inkişafı
A) Heyvanlann;ıhlil;ışdirilm:>si A) 1.3 B) 3.4 C) 2.3
B) Toxadangeniş istifad:> edilm;ısi D) 1.2 E) 1.4
C) 8111;:ık al::ıtl:ırinin daşdan hazırlanması
D) İnsanlann n;ısli q;ıbil;ı quruluşunda yaşaması 63. Fikir13rd;,nn~si doğrudur:
E) Mikrolit;ım;ık al:>tl;ırind;ın istifad:> I, Quruçaym:x:J;ıniyy;ıti Alt Paleolitdövründ;ı
formalaşmışdır
2. OrtaPaleolitd;ı insanlarilk d;ıfa bbii oddan
57. Erkan tunc dövrüna aiddir: istifad;ı etmişdirl:>r
1. Köçm;ı maldarlığı meydanag;ıldi 3. Neolitdövründ:>n d:ıfn ı.amanı ölüfarinüz:ırin;ı
2. Böyüktayfaittifaqlanyarandı qırmızı boyaç:ıkirdil;ır
3. Ataxaqanlığı meydanag;ıldi 4. Mezolitdövründ;ı bütünev heyvanlanmn
4. ''Toxa;ıkinçiliyi" inkişaf etdi ;ıhlifaşdirilm;ısi başa çatdmldı
5. Birinciictimai;ım;ık bölgüsübaş verdi 5. Erk:>n Tuncdövründ::ı ağsaqqallar t::ıldfind;ın
6. Müst;ıqil tacirl;ır qrupuyarandı idar;ı olunantayfalaryaranmışdı
A) 1.2.4 B) 2.5.6 C) 1.3.5 A) 1-i B) 2-si C) 3-ü D) 4-ü E) 5-i
D) 2.4.6 E) 3.4.6

11

mir.az
(,•

64. Enrolit dö,rrününrıı..~)ış yrrbıinJ aid rususi~·-

69_fakr-\'l'nndi:ıqran~ında ~roli~(I) va E~eolit(lr)
döHl.lrİnJ aidxüsusıyptl;m muayyan edın:
\"3t1Jrimü~w.lnr<lin: 1. Mct:ıldın :ım:ık :ıl;ııbri h_37:1rl.:ı.nırdı
'ı. olulini~·ço_,u q:ıırrı.ıl:mb y:ı.,<:.ı)ırtlı . . . . 2.Toxa:ıkinçili)i mö\'cudıdı . - . . .
2. E\'l:ır ı,--ay k;ınınndı. J:ıi~,i fomı.ıdıı hl..:lırtlı M'krolitd:ışlardan :ım:.,k abtl;ın duz:ıldılrrdı
3
3. Y:ı..,;;;ı)ış ycrlJri müdıli:ı q.ılrunn ıl:ı :ıh:ıtJ qablarhazıırlamağa b:ışlamışdı
4: ln~nlars.'L'<St
olunurdu
.ı. Evl;,rçiy1..;.-rpi,~,? ıoohr.ıd..,n in,"1ol~~u
5. E,i:ır dlğ :ıt.'l)ind.1 \? hündı.ır ycrl~:ı 111ılırdı
A)3.4 Bl 4.5 (') 2.4 D)1.5 E) 1.5

65. Enrolit dö\Tiind~Jkinçilik,~ maldarlı~n inki-

s:ıfmds ;ıldJ t'dıl.1n uNrlardan biriS.lhv vcrilib:
A) akinı,--ili\. ,-;,m.'.ı.ld.ınıq :l.'-'1.,m;ışğuliyy::ıt;ı çcvr' J' •
' '"'

B) Tcı,:ı .:ıkin,-ili, i dJh:ı d:ı inkiş..ıf cıdi A)1-1.2.il-4. 0-3 B) 1-1.ll-2.4,0-3

C) T.:ı.xıl ıi~ l0Yh:ıl.-ı.ro~ dÜ7;ıldilırnş or:ıql:ı biçilirv:ı C)1-2.11-3.4,
0-1 D)1-4.11-3, 0-2
iriSl.'{.'-ı l..i'ıpl:ırcb $.1,l311llırdı E)1-4.11-1.0-2.3
D) T~faıd.1 q.'\I'3Ill.1),-:ı d:ıY:ır b.ısl:mirdi
E) Bütünevh~"-anlınnın :ıhlil;)Şdiıilm:ısi başa çatdı
70. EncolitdöHiindJJhalinindini görüşlJrinda baş
vcnn dJ)işiklikbrJ aiddir:
66. [nrolit dö'\TündJqadının mÖ\'QC)ina ai<I
deyi/: ı. V~fatcd:mvarlı icmaı üzvl;ırinin q;ıbri ÜZ.drind;ı
A) ~lö,~i möhbmolar.ıq qalırdı kurqanqurulurdu
8) Mü,pdd.~,clrtıq hcs.ıb edilirdi 2. Ôlül::ır yaşayış m;ısk:ınind::ı, binalannarasında v;ı
q Yalnız mü:ıyy;m birpeş.;> il:ı mJŞğul olurdu cvl;:ırin iç:ırisind:> d:,fnolunurdu
D) O::ığı qoruyub5-'lXfo)ırdı 3. S:ıın:ı cisiınl:ırin:ı (ı\ya, Gün::ış:,, ulduı.a v;ı s.)
E) B;r.ıbt. :ımin-am.ınlıq yar.ıdırdı inanı y:ırannıışdır
4. V:ıfat cd:ınin üZJrin:ı q:ın TJınzi sayılan oxra
(qımıızı boya)s:ıpilirdi
67. l.J)'ğun cn:ıbl:ın mÜJ))"30 edin: S. Müxt.:ılif dini .ıyinl::ır vo ovsun (schr, c:ıdu)
nı:ır:ısiıııl:ıri kcçirilirdi
1.TOX3 ~kinçiliyind,nxış A) 3.4.S D) 1.3.4 C) 1.2.4
~kinçiliyi~L:eçidb:ış verdi D) 1.2.S E)2.4.S

2. Mmiıns:ım, us.:ırrüfatınd:ın 71. Aşıı~ıdııkı xiisıısiyyJtl.lrin ııid olduğu döHü

istchSl!~rrüfatııu keçidin~s:ısı mÜJ)')',lO rdin:
qo}ııldu
1.Diniib.1d:ıtg:ıhlann y:ır:ınnıası.
2. ahalinin d:ığlıq ,,:, d:ı~:ıtJ) i ycrbrd:ı yaşam:ığ:ı
başl31na~ı.
A) 1-Meı.olit 2-Erbı Twıc 3. Tox:ı :ı~inçili)iııin xış :ıkinçili)i ib ;ı,~z olunm.1.s1.
B) 1-Ncolil2-Paleoliı A) ÜstP:ıkoliı dihıü D)MczolitdöHü
C) 1-0rtaTunc,2-AltPalcolit q ErK-olit dövrii D) Erbn Tunc00\'TÜ
D) 1-Erk.:ın Tunc,2-~fcz.oliı E)Ortı Tuncdihıü
E) 1-Üsı PaJcoli~
2-Encoliı

68. Mezolit,~ Encolitdö\'rüüçünümumicJhJtdeyil: 72. E~11Idö,n :ıiddir:

A)Ana'<:ıqanlığı mö\'cudolmuşdu A) Uluicnı.ının y:ır.ınm.1S1 v;ı k:içik
öl\·ülüo.\
B)Q;ıbil:ı icımsı mö\'cudolmuşdu uchıqlannııı h.1zırfanın.1Sı
C)8m;ık afatfari~n dlŞ(b.n hazırlanırdı B) Xış ;ıkinçilyi v:ı :ııı,aq:ınlığının y;u:ııım.-ısı
D)Müasirinsantipimö\'cudo/muşdur C) "N~dcrtal ins:ın"ın \'J ıoxucuhığun y:ır:ınm.-ısı
E)Heyvanlann ;ıhJibşdirilmJSin:ı lxışl.:ı.nılmışdı D) MJnim-;.ımJ v;ı isıchs.1I tJS.ımifaımın y:ımnJTlJSl
E) Duhı5'uluq vJ ox ib kamanın bşli

mir.az
73. U~'ğunluq gödJnilmilşdir: 78. ,\ı,>rh:ıyund.a 100min il Jn~IJJn u. J$.ci
A) Ulu icm.-ı q;ın qohumluğun:ı XlSbn."\I'\ ilk iılSJJl minilliy.ı q.ld.ır ol.anm.ırlı.>l.,ni -1lı:ıtJ cd.m dıiH:
kollckti,i idi ı\) Ait P:ı.Jru lı t D) E.rL-ın T unı:
8) Erl.;ın Tuocd.ı 1.1yfaittifoqlany.ır.ı.nmıŞ(h C) Ort:ı Tunc 0) Oru r.ılcolıt
C) Mczolit oorn·md,3 bil.'l m.->lum olan bütün ev E) Üst P.Jlcdıt
hcy,..anlan.;>hlil~irilmişdi
D) Ncolit inqibbı il.;, istchs;ıl t~rrüf.ıon..1 kC'Çidin 79. Un1unluqpv;ıılmu~Jıır:
;lS3Sı qo)ulmuşdu ı\) EıL..:ın TurK- \Jplınçılı)i ını:yd:ına pldı
E) Erk.;ın Tunc döHünd;ı ölüy:ındıml.t ,-:ı kolkktiv B) Ort:ı PJloolıt - ..Muq)ı: m-ıd:,nıyy:,o ..
dJfn :ıd.;ııl;ıri yar.ınmışdır adl.ınınlı
C.lr>.lcrolıt - llkın ;ı~mı;ılı~ ,7(UJ~!xi)"Jr.lllW
74. 5.lh'"\"-arianhrnÜJ)-yJnrdin: D) Ü~ı P.ıkcılıı - "l lcmxı <..1pıcn.,;- odhırun
ınlkı$İr in--arı tıpı 1 d.ın.ı
rtl<. pldı

A) ~ föhr.>-ıın:ıbin~ S3l1l31lq:ıtı lmıs cildir E) l'k,ılit - n,çuluq ,? tı."llıqçllıq il.iocı d.,r:ıc.:,lı

nı,1Şguliyy:ıt ı-.ıh.:ı:.__ııu çnnlJı
B) Dulusçuluq-gild.->nsa,_..,q:ıbl:ır ll.mrt.mın
SJn;ıt sah;ısidir
C) om.;ık bölgüsü - bir neç.;ı pcş.l il.;,nJ.lŞğ\ıl 80. F.rk,mtunc dö\TtİnJ aiJ J0i/:
ı\) ı\t:l.,.ıqanlı~nın nıc)ı.1.ın:ı ~-:ıln°'-1
olırna nn.;ırd.l tutulur
B) Kiır-ı\r.v m~t.:ının?tınııı yr.ınm.ı.-.ı
D) Xış .->kinçili) i - ~ ;mı.ık :ıl.;ıtinin :'(iŞ
(kotan)oldu~ .-,kinciliknö,-iiı.für
C) llxıı.1.lt C\ l.lnnın r,ır.uım.ı..,ı
O) Ş.:ıfı,)r tirit pş.1)'1') 11\,l.~?nlmnuı y:ır:ınmı"'
E) Tayfa - bir )ı:rcfa y:t.. '1 y:ın. C)Tii dıld.,
E) Airind iı:ıim.u ,)tn.>L. ~,l~"ii._~ıunun ~ \"'CJ'lll;Xt
danışan. C)'T\İ :ıd.ıtl;ıri olan qı.1hum
a:ıbil.;ıl.;ırin birlivi idi
81. Erk.mTıınc dôHiind.ı .>halininj(lu&.Ih~11bnda
h:ı~ vrrnıiş d.,)lşlkl.ır;, ı.utl ılryil:
75. E.J. iV minilli)in il yansı AzJrbnyr:tn t:ırhl üçün
A) T:>s:ımifotllı L.işi :ıı-ro) ı .-"''rL:.ıu ı..mı,
sJciyyJ,idir:
ll) ı\nıl"t:ı(pnlı~ı ~ııı.1111 cı,lı. Jt:ı.,~h~ y:..";1.-d)
A) EncolitdövriinünTwıc dövni il;ı :ı,-:>z ()lıınma.-;ı
C) S,1.,;iııl b:ır:ıb.,r;ıılıl ını:) ı,Luı.;ı pllll
D) An:ı.,aq:ınlıq dövrüntinçiç.'.lkl;ınm,')si
O) Qııdıııl.ıra miiq.xkb.-., .ırhq lrnruh.ı"t-ılm--.sı (u
C) ahalinin oıur:ıq hJyat:ı kcçm:ısi
.;ılı.:ınıiyy:ııirıı nll'hbmbıı.t2
D) Toxa v:ı Xış :ıkinçiliyinin yamnm:ısı
E) A~1qq.ıll.ır t;ır.:ıtitllbn ıdU? ruıbn b}f.ıl.-.r
E) ilkinş.ıh;ır m:ırk:ızl;ırinin y:ır:ınmaı;ı
ynr.ınJı

76. ~tJntiqiuyğıınluğu miiJyyJnrelin:

82. Kllr-,\rn, m.>tl.min.>tiüçün uon"i tdi:
ı\) ~)h.ılının ııııını h.>pt:lh''\,ı1.-....-.:
IJ) Üçi\nı.:ii ırtımıı .:ıııulı. ı-,.,ı~~ı l'ı.~ ,~
1 KülıJpJ C) ilk d;ıf.:ı mı:t.ıl ;,rrolı. .ıbıl.:ırmı.bn Nıf..xi) f\.hlno.ı
D) ı\y:ıql.ı !Pr.>bo pttnl:ın o'u:~ ç.ITTınthn l.'hLd>
cılitm.-,._ı
Oab::ıdJrviş m T:ı:omlf.ıtdı lı.~ı .:ımJ)tnlJ\ .'.'-rı rt.:."'l.ll('(lıUQ

r\) Tikinş.ıh:ır 111Jrbzl.ıridir

B) ib:ıdJı c, l.ıri 3..5brtınnu'l'lır
C) Ooy:ılı cpbbr m:ıd.ınin-:,ıiro aıd..lır r.),,)rru:'..ııJ.ı \.ı~:brı:l
D) Kurq:ınbr a-;bıl.:ı:nmı'ŞJır fl•hmı;n .lrtM...1.1
E) Son T unc \";)Erbn D:ımir düvrü .ıbitbl.:ımlır
.... ,, Jm.:>)l:'ı~ ,,n r~ 1 '----'
Tl . .\ıJrbıı~c:ının r..1. I\' minilli)ln il )llmı - 111
Ç1'-:T'~H
minillİ) in Sönurari,inJ au./tk)il:
A) Kt)I Jm:>) inın {,n pLı.n.ı ~ı."ÇllUIİ
D) Tur~:<l.ın mü\l;ılıi ;,m.,l :ıLıtbrirun t>.uırt.ın.rru~ı .\) ~ N.JI Nn~'C'\.ı:lıı..ın .lrtm.:ı: ı
C) M.'t C\ Lınrun m.1J.uu b'Jl~ı (1\ ,\ı.ı.u..ı-ıı\l.~ın ).ırınmı,ı
D) Kf\,ru ( y;ı ~ b4 ) m:ılı.lır Iı ğını n mC') J...uu.::llm,.._""
ı c, ı\!J.ı.ı LN...\ffilf.ı:.ll ı,tıfa,L, cılı.ınm.\_\.l
E) iriuyfa inifJı.tlııı:un pr:ınnu<ıı nı Tuu .:\l..l :ılı)mll\ ),,r:ı.nm.1.,1
f) f",aJ." ı..-m, qı-ınılı~urnın t.,n.:>r.nılü

13

mir.az
 84. Uyğunluqpov,/ııb: 90. M:ıntiqi uyğunluğu müayy.ın edin:
:ıhlildş­
A) Ncolitdövrü- bütünevheyvanlanmn
dirilm:ısi başa çatdı
B) Eneolitdövrü- ovçuluqv;ı balıqçılıq ilı.inci Maldarlığm inkişafı
d;ı~Ji maşğuliyy;ıt sah;ısin;ı çevrildi
C) ErkanTuncdövrü- toxa;ıkinçiliyini xış :ıkinçiliyi
;ı~zetdi Xış :ıkinçiliyinin inkişafı

D) OrtaTuncdövrü- bağçılıq v;ı bostançıbq kimi

yenit;ıs;ırriifat sah;ıl;ıri yarandı
Metalişbmanin inkişafı
E) SomTW1c dövrü-Oda,Aya,Gün:ış;ı, ulduz.a
v;ı
heyvanlarainamgeniş yayıldı
A) T;ıs;ınüfatda lcişil:ırin rolunun
artması
85. Yalnış cümfaniseçin: B) M:ıhsulun t;ıkrar istehsal
olunması
C) Ataxaqanlığının süqutetm:ısi
A) Büt- ibad;ıt edil:m
heyk;ıl D) Qadınlann c;ımiyy::ıtd;ı rolunund:ıyişm:ısi
B) H;ıv;ıngd;)St;ı -müxt:ılif madd:ıl:1ıi E) İbtidai İcma quruluşunun böhrankeçirm;)Si
:ızm;ık üçünal:ıtdir
C) İy- ip :ıyirm:ık üçün istifad:ı olW1an 91. OrtaTuncdövründ:ı Az;ırbaycan Yaxın Şarqd:ı
ucuağacdan hazırlanan afatdir tanınırdı:
D) Xış- bir cüt öküzqoşulan v:ı iki n:ıfar A) Atçılığın inkişafı ml:ı
t:ır.ıfind;ın idar.ı olunanşum al:ıtidir B) Maldarlığın inkişafı il:ı
E) Toxa - tuncdanv:ı d:ımird:ın ucluq C) Yunparçaistehsa]ı il;ı
b:ırkidilmiş :ım:ık al:ıtidir D) Boyalı qablarm~;ıniyy;ıti il:ı
E) İlkin ş;ıh;ır m;ırk;ızl;ni il:>

86. Dahaavv.llbaş vermişdir: 92. Naxçıvandakı Il Kült.ıp.ıdan tapılmış yaşayış evi~

A) Köçm:ı (yaylaq)maldarlığının yaranması rininqalıqlan aiddir:
B) Axir.ıt dünyasına inamın yaranması A)Mezolit;ı
C) Anaxaqanlığının yaranması B) ÜstPaleolit:ı
D) İstehsal t:ıs;ırrüfatının yaranması C)Enolitdövıün:ı
E) Üzümçülükv:ı bağçılıq sab:ıl:ırinin meydana D) ErkanTuncdövrün:ı
galm:ısi
E) Orta Tuncdövıün:ı

93. Q;ıdim Daş dövrüna aiddeyi/:

87. Orta Tunc dövrü üçüns:ıciyy;wi deyi/: 1. hk metalın ;ıld;ı edilm;ısi
2. Axir;ıt dünyasına inamın meydana g:ılm:ısi
A) İkinci ictimai:ım:ık bölgüsübaş verdi
B) T::ıs;ırriifatın yenisah:>l:ııi meydanag:>ldi 3. Toxuculuğun yaranması
C) Maldartayfalarapancı mövqetutdular 4.N:ısli icmanın yaranması
5.İctimai :ım:ık bölgüsünün baş verm:ısi
D) Sosialv;:> :ımlak b:ırab:ırsizliyi artdı
A) 1,2,3 B) 1,4,5 C) 1,3,4
E) Tayfalarmeydanag;ıldi
D)l,3,5 E)2,4,5

94. il Kült:ıpa abid:ısindil aşkarlanmışdır:

88. Orta Tunc dövründ:ı meydanag:ıl.Jn yeni t:ıs:ır­
A) Q~ insanın altç:ın:ı sümüyü
rüfat sah:ısi deyi!: B) Dulusçuluq m:ıh:ılJ:ısi v;ı dulussobaları
A) Bağçılıq B)Bostançılıq
C) Qayaüstü t:ısvirl:ır .
C) Üzümçülük D) Ş:ırabçılıq D) Piktoqrafik yazı nümıın:ıl:ın .
E)Ağacişl:ım:ı E) D:ımir tiy:ıl:ır v:ı tuncd:ısbkfan olanqılınclar

95. Orta Tuncdövrünaaiddeyi/:

89. İnsanlann aldaetdiyiilk metal: A) S:ın:ıtkarlıq müst;ıqil sah:ıy:) çevrildi .
A) tunc 8) d:ımir C) mis B) İkinci böyükictimai:ım:ık bölgüsübaş verdi
D) gümüş E)qızıl C) Boyalı qablarm:ıd:ıniyy:ıti fo?113laşdı
D) Ş:ıb:ır tipliyaşayış m:ısk:)nl:ın yarandı . .
1
E) Ayaqlah:ır:ık:ıb g:ıtiiril:ın dulusçarxından ıstıfad:ı
olundu
\•
\,..._ 14

mir.az
 A) 1.3 B) 1.4 C) 2.3 D)3.4 E) 1.2
96. MJntiqi llYb'l.lnluğu müJyyJn edin:
100. Eyler-Venndiaqramına JsasJaPaleolit(1)va
oxşar (in) \'J farqli
Mezolit(il) dövrlJrinin
Neandcrtal Homosapiens c;ıhatlJrini mÜJyyJn
edin:

I oxşar il
Bacanqlı insan

A) Axir.>tdünyasına inanırdılar
B) N;:ısli icınada yaşayırdılar
C) Sünioddanistifad::ı edirdil::ır
D) Tayfabaşçılanna sitayiş cdirdil::ır . a. Dkin;ıkinçilik vardişl:,ri yarandı
E) Çaxmaqdaşı, baz.alı v;ı obsidiandan;:ım;ık al;:ıtl;:ın b. M::ınims::ım::ı t;:ıs::ııriifatı meydanag::ıldi
hazırlayırdılar c. Süniod ::ıld;:ı edildi
d. Heyvanlarzıhlil:ışdirilim;:ıy::ı başlandı
97. Eyler-Venndiaqramında anaxaqanlığı (1)va c. Anaxaqanlığının mövcüdolması
ataxaqanlığı (11)dövrünümüqayisJedin: A) 1-a,b;11-c,e; 0-d
1. Toxa:ıkinçiliyinin yaranması B) 1-a,b;IJ-c,d;0-e
2. Toxuculuğun yaranması C) 1-a,e;fl-d;0-b,c
3. İnsanlann ınetalla tanış olması D) I-a,c;11-d;0-b,e
4. Dulusçuluqocaqlannın yaranması E) 1-b,c;11-a,d; 0-c
5. Diniibad:ıtgahlann tikilm::ısi
101. Dahagecbaş \'ermişdir:
I oxşar il A) Q::ıbil::ı icmasının fonnalaşması
B) Tayfaittifaqının yaranması
C) B::ırabarsizliyin meydanag;ılm;:ısi
D) Boyalı qablarm::ıckıniyy::ıtinin yaranması
E) S::ıma cisiml::ırin;:ı inamın yaranması

A) 1-1.2,II-3.4,0-5 B) 1-1.3,Il-2.4,0-5 102. Uyğunluğu müayyanedin:

C) 1-2.5,11-3.4,Q. J D)1-l.4,IT-3.4,
0-2
E) 1-1.2,il- 4.5,0-3
Tunc dövrü
98. MJntiqiardıCLllığı tamamlayın: 2. Son Tunc
1. Orta Tunc

ı II Kült:,p;:ı HOğlanqala HGöyt::ıp:> r~ a. toxa ::ıkioçiliyi

xış ::ıkinçiliyi il;:ı
a . "T:ıp;ıgöz
"qalatar tikiidi
A) Borsunlu B) G;ımiqaya C) Şahtaxtı ;:ıvnolundu b. ölülar yaşayış
D) Üz::ırlikbp:, E) Max.ta b. ş;ıh::ır m;:ırbzl:ıri yerind:ın bnarda
yarandı d:ıfn edildi
99. Düzgün variantlan müayyan edin: c. anaxaqanlığı c. bir cüı öküz
meydanag::ıldi qoşulan şum al;ıtİ
l
1 ixtira olundu
Mczoliı

2
Ncolit B)l-a.c;2-b
A) 1-b.c:2-a.b
C) 1-b;2-a,b D)1-a:2-b.c
Erbn Tunc 3 E) 1-a,b;2-a,c

Ona Tunc 4

1Kült:ıp:ı S~rbrt!ıp:1 Q:ır:ıc:ı D1mcılı

1S

mir.az
 l':n,_.,'1 ;ı~,n ıl,~ rnl\l._t,rlı--tdm
~
Turıc ,1, nl l.nl.j lllu,ı..>qıl ,.ıh., ı,IJu

0 c;ö)t-1V 1 rL H~____.
On,
Tunı:.
~An~,, 1
s...
,n ~..xv1-uo•l,;ır ~,r.ı.t
~
~-

Tun~ ,ın~ ~r.!dı

,\) :Xış .>l..ıııı,:ıl" 1 \~"CI

n, r,,.....
, .,_~"";1ı,111....:-,,~•=-...3 o! ,
ıl,ı.._bı ,,
(') 111..m un ,~,\~'~p:.!ı
O) lı..ı\:m.> •n.ıkl.ırlıi,, n...._-.ı.1.;.~ c,1.!ı
F) S-,c'L.lrl...ırlıq n:ı"ı,,.t;q,I ,;,: 1 uy:ı t'(',n:Jı
r\) 1-..1.c.c;~-b.d D) 1<.c: ~- :ı.b
O Ib.d: 2.:ı.c.c O) 1-h.c: 1-M·.,ı
E) t -;ı.c: ~.lı.c.d ·•
'i ''~" ııı '
ı---J~ ..,,
116. ~ l,rntiqi u~)!lınlu~u mü,lypn <'din: •
nı
-
-

Birinciicıinı.lİ 11.Jndkıiın.,i l'çiiıl\.1-, İ\-tııı\.u f ,., ••

,;ınl,,)k ootgii~iı .-ım;ık l'ı.,l~'iisiı ~,l.lk l'ı.,l~ü \.10,llhı

vJ...inçiliJ...
ımldulıqdın
S,')tıJIJ...ı\rlıq
mibt.:ıqil .,
1
- ()ıılv•

ın.._ıh~ll..t.-,
'"
:ı)nldı ~ıh.:ı)•.:ı ÇC'vTtlılı
•
1 ı~tht ''"' T~ t t"""" T , (~ • "'

,\) S.ınJtbr-Lıcirbr qnıpıı ),ır:mdı

B) ~ IJldırlıq mİl$t;1qıl ,ıh.:ıy;, çn nldı
C) 1ı,rbçi \":> k.1hinl.1r
t.vı..">\psı },ır.ı°'lı ı\) 1.il 111lll f\ n r..f\'
Oı C:ımiypt v:ırlıl.ır.l V.l )ll"(~tıll.ır.ı l~ihul\lıl P) 1,111 l) L..I\
[) T:ıôrl.1r qrupunun form.ıl.~ın.ı~ı ı ı;ıııı -s r.ııt
y:ınn<lı

117. L'~~nluq p<r.ulnıu1Jur:

ı\ \ il Kü!:.'lf'J• J\Jlu: :uh~ı m.m.)11.N":, ıhılu-ı -<ohıı!.ırı
Bı \!u;::ınJ:._ı l 1nmup.J • d.lrrıır tı)':>I rı ıı:, hım:
li,_,,?-ı1'bn ı,Lın ıpl rı:Lır
() ..
I :r!_'r-l>fi.,r-unlu ,ı::., ı ,ı..-.a!.Jt ı:"ı
n, 1~ı.\!..'"..!.ı ("',;uro . uimuk ıın.q
f:l L'rr.-..f.ı.J.ı (~'ı)t.Jp'J • ı:\ın r.ıo-.bnı
'S,)h.1r

118.. lbHJ.ıi lıreu quru!.:,u:ıuo 1f>fll.Htn<l.ı le:ı.ınlıt \ \ ( .) 1:( l!'ll'l '" ı:,.1.' 1
.ar.1.u:ıJ..ı Ob>q~ml01 dmn.L,ıd.no .ı:nı!l,,rJ,ıı, 1n (ı.,.., ô ,,ıN ~ ı-.
.u ı•!\.ı 'h ... ,
t,,n .J.r,C.:: l) f", ·ı~ ~.., ·" ,: • ı ·' • ",, '.r
.\\ ,..,....JtıorJ.."ııırn~!.yU\ ..ı.-t. J~tı lll il'-r,!.ı ,.ı.."._ıı ,~ •t • • •.r-(T ,ı..,, '••ı
81 ~.t~ct"";.L:' '\ t:'ıt4l l 11,ı;. ı•L\ ı..~,, ,ı
1
, "'- ..ı !>\ ,t.'lf"l41 ,~ -1',·r~h"lıl3rı
() l.:..ı.(, ırJb.ü2 ~,t.:b.l!~ t.:r• ,. ,_,."ı
D • O r.;u ({wlJ..ır L'..>Jl..!q,>I. ,r
r> ~J.......1 h..L.u-j..,_, ı..-t."'!',J.ll

17

mir.az
129. SxemdJ verilmiş dövrfar üçün ortaq c3h3t deyi/: 133. Sxemd3verilmiş insantipfariüçün ortaqcah.>tl3ri
müayy3nedin:
Mezolit
Neandertal 0 Homosapiens

Neolit Eneolit
1. Axifdtdünyasına inanmalan
2. YığıcıJıq V:) oçuluqlamdşğul olmaları
3. Q::ıbil;min fonnalaşmasında mühümrol
Erbn Tunc oynamaları
4. amak afatlarininhazırlanmasında daş jm;,k
al;;ıtl;ırd::ın istifad::ı etmal;ıri
A) Axir.ıt dünyasına inamın mövcudolmaması 5. akinçilikdamikrolit::ım;ık afatl::ırind3n istifad;ı
B) ahalinin yığıcılıq V:) ovçuluqlarn:)şğul olması etm:>l;ıri
C) İstchsal tdsdriifTatının rnövcudolması
D) ahalinin dulusçuluqlarndşğul olması 134. Tnmin3n 35 min il bundn :avv.:ıl başlamış, e.a.
E) Mikrolitdrndkal:)tl:)rind3n istifadaedilrndsi XII minilliya qadJr davam ed;,n dövra aiddir:
1. "HomoSapiens"inyaranması
130. Dahaavv.ıl baş vermişdi: 2. Mustyem;ıddn.iyy:>tinin fonnalaşması
A) Neandertalinsantipin.inyaranması 3. $:)slin.itqinyaranması
B) "Ağıllı insan"ın meydanag3lrnasi 4. AnaXaqanlığınm yaranması
C) Ataxaqanlığı dövrün;>keçilmasi 5. İlle sad; inc;ısjnjl nümun:)l:;ırinin yaranması
D) M;mims:)m3 tds::ırriifatımn yaranması
E) Metalemalına keçid 135. Eneolit dövründa tasarrüfatda ikinci d;,racali
maşğuliyyat sahasina çevrildi:
1.Ovçuluq 2. 8kinçilik
131. Düzgüncavabı mü3yy3nedin: 3. Balıqçılıq 4. S::ın::ıtkarlıq
5. İnc;;ıs::ın::ıt
1 1. Yeni Daş dövrü 1 1 2. Orta Daş dövrü
136. Neolitdövrüna aid olanlan müayyan edin:
r-------'·----ı ____ ..!•----, ı . ahalinin oturaqh:>yata
keçm:;ısi
a. İnsanlar ilk <lafa a ~t dünyasına 2. Metaldan hazırlanmış ;;ım:ık al:>tfarin::ı üstünlük
saxsı qablarhazırladı inamyarandı verilm::ısi
b. Ovçuluqköm3kçi b. Sün.ioddanistifadj 3. İstehsal t:ıs::ırrüfatına keçidin.>sasının qoyulcnası
sah::ıyd çevrildi edilrn::ıy;ı başlandı 4. am::ık al;;ıtl::ırin.in :ısas:>n çaxrnaqdaşı v:ı sümükd:ın
c. İstehsal t::ı53rriifatı­ hazırlanması
c. İlk d::ıfa olaraq
5. İnsanların m:ışğuliyy::ıt sah:>l:ıri arasında maldarlıq
atrr.>kal::ıtl::ıri obsidi- na keçidin;,sası
v::ı :ıkinçiliyin :ısas yeri tutması
andanhazırlandı qoyuldu
137. Xışın ixtiraolunmasının natic:ısina aiddir;
1. akin sab:>ldri genişl;ındi
A) la.b, 2b.c B) 1 b.c, 2-a.b 2. S:ın:ıtkar-tacirlar qrupuyarandı
C) 1 b, 2 a.c D) l a, 2 c E) 1 b.c 2- b 3. Daha çox m3hsuldldd etm:>kmümkünoldu
4. T:ıbii s;ırv:>tl:ırd:>n istifad;ı üsulları formalaşdı

132. "Bacanql.ı insan"dan farqli olaraq "Neandeı1al 138. Erkan Tunc dövründJinsanlann dini inanc-
insan": lannda baş vermiş d~yişiklikfara aiddir:
1. Ovçuluqla m;ışğul olurdu ı. Ölüyandınna v;ı kollektivdjfu adatiyarandı
2. Ulu icmadayaşayırdı 2. S:>macisimfarin::ı inamyarandı
3. AxITTtdünyasına inanırdı 3. B::ızi qdbirl::ırin üz;)rinddkurqanlarqurulurdu
4. Daşdan sad3 am3kalatl;ıri hazırlayırdı 4. Ovsun-toteminarnlanyarandı
5. Din.iayinlarin icrası üçün xüsusi ibad:)tevl:ıri
5. Sün.iod ;;ılda etmayibacanrdı
tikildi

19

mir.az

103.Az;,rbaycanda SonTuncvJ ErkJn0JmirdöYrii-
nJaidderi/:
A) Köçm; (yaylaq) maldarlığının mövcud olması
ikı ticar.ıt ;ıl:ıq:ıbrinin saxlanıtması
B) Assuriya
C) lriş;ıh;ır m;ırk;ızbrinin y:ıranmağ:ı başlaması
D) Ön Asiyay;ı Yaxın Ş;ırq ölk:ıl:ıri il;ı su yoluil:ı
ticar:ıt ;ılaq:ıl;ıri sa·danması
E) lctimai;ım;ık bölgüsünün
baş vcmı;ısi
104.Tunc dö,TfindJbağçılıq, bostançılıq Vcl
çılığın inkişafı mümkün oldu:
A) Sünisuvarm.ı n:ıtic;ısind:>
B) Dövl;ıtin yaranması n;ıtic~sind;ı
C) am:ık al;ıtl:ırinin ı:ıkmill:ışnı;ısi say;ısinda
D) Mübadil;ınin in~1şafı n:ıtic:ısind;ı
E) İbtidai İcma quruluşunun dağılması n;ıti~sind;ı
105.SonTunc~ ErkJnd;ımir döYTÜ üçün sJciyyavi
cJhJ'tdeyi/:
A) Tayfaittifaqlan yarandı
B) Atdanminikv:,qoşqu vasit;ısi kimi istifad:ı
edildi
C) İri tayfabirlikl;ıri meydana g:>ldi
D) D:ımircfan :ım;ık al:ıtl;ıri hazırlandı
E) "Üçbucaq.dördbucaq,trapesiyaformasında
qalalartikiidi
106.DJmirdJn geniş istifadJnin nJticJsİnJ aiddir:
A) ôkinçiliyin inkişafına t;ıkan verdi
8) Üçüncüictimai:ım;ık bölgüsübaş verdi
C) Metallurgiya s:ın:>ti yarandı
D) Kusıar s:ın:,tkarlıq t;ın;ızzül eldi
E) Düşm;ıod;,n müdafı:ı olunmaq asanlaşdı
107.Muğaoda Uzuntclpcl
yaşayış yerindanaşkarlan­
mışdır:
A) Oxuclanv;ı daş al:ıtl:ır
B) Çaxmaqdaşı v:ı obsidiaııdan :ıımk al:ıtl:ıri
C) D:>mir tiy:ıl:ıri olanoraq
D) İbadat evl:ıri
E) D:ımir tiy;ıli tuncdJsbkliqı1ınclar
108.SonTuncV3 ErkandJmirdö,rründa insanlann 114.Mantiqiardıcıllığı tamamla)1n:
diniinanclannda baş veranda)işiklikfarJ aiddeyi/:
' A) Tayfabaşçılannın ilahil:ışdirilm:ısi
B) Atasitayiş ayininin meydana g:ılm:ısi
C) Oda.,Aya,Gün:ış:ı, ulduza,heyvanlara inamv;ı
sitayişin geniş yayılması
D) Ölül:>rin yaşayış m:>sk:>nind:>n
k:>narda d:ıfiı eclilm;ısi
E) Kurqanqobirl:ııin meydana g:ılm:ısi
l 16
mir.az
SonTuncva ErkandJmirdövründaAzarbay
109• • • t 1 1 • caıı
tayfalandaha gcnış tı.car~ J aqJ an snxlayırdı:
A) Yalnız Mesopotamıya ıl~. . .
B) ônAsiya,Yaxın Ş;ırq, ~\ısusıl;ı Aşşur ıl;ı
C) Aşşur, Finikiyav~I3ab~I.ıl~
D)ÖnAsiyav:ı Q;ıdıın Mısır ıl;ı.
E) Q;ıdim Yunanıstan v;ı Romaıl;ı
110.E.a.JI miniUi)insonlan - e.a.I minılliyin aw.ııı
Azarbaycanın şimnlı üçünsaciyyJvi deyi/:
ş;,rab­ A) C;ımiyy:ıtin lı:ıyatmda müh~b:ı v;ı h;ırbi işin
mülıüm yertutması v;ı ;ıhalının ::ısas m:ışğuliy­
y:ıtind;m birin:ı çevıilm:ısi
B) Hakimiyy:ıtin nüfuzluş;ıxsl:ırin :ılind;ı
c;ıml;ışm:ısi
C) Tayfalann iritayfaittifaqlannda birl;ışm:ısi
D) Tayfalar daxilind:> tıb;ıq:ıl;ışm;ı getm:ısi
E) Varlı ail:ıl:ırin var-<lövl:ıt:> sahiholması
111.Azarbaycanın CJrtubundaibtidai İcma qurulu-
şunun şimaldan tez dağılmasına va erkJn döYIJt
qurumlannın yaranmasına sababoldu:
A) Yaxın Ş;ırqin m~faniyy:ıt ocaqlanil;ı :ılaq:>si
B) ôlvcrişli t::ıbii-coğrafi iqlim
C) Xaricihücumlann artması
D) izafim:ıhsul
E) akinçilikv:ı maldarlığın inkişafı
112.Dahaavvalbaş vermişdi:
A) Mis:ım:ık al:ıtl:ırinin meydana
g:ılm;ısi
B) S:ın:ıtkar-ıacir!Jr qnıpunun yaranması
C) alinçiliyinmaldarlıqdan ayrılması
D) Dulusçuluq ocaqlannın yaranması
E) Dmiyy:ıtin yoxsullarav:ı varlılara parçalanması
113.Uyğunluq pozıı/nııışdur:
A) AltPaleolit dövrü- Quruçayın:xfaniyy;ııi
B) OrtaPaleolit dövrü- Mustyemxbniyy:ıti
C) Neolitdövrü-Toxa:ıkinçiliyi dövrü
D) Erk:ın Tuncdövrü- Kür-Araz m:ıcfaniyy:ıti
E) SonTunc- Erbn D;ımir dövrü- Boyalı qablar
m:ıd::ıniyy:ıti
H
1 BorsunJu Sançoba11 H~x-o-ca-lı~rG
A)K:ırimli B)Maxta C)Göyt:ıpd
D)Üz:ırliktdp;ı E)Babad:>rviş
115.MJntiqiuyğunluğu müJyyJnedin: 119. Düzgüncav:ıbı müayyanedin:

Tovuzrayonu:,razisind;ı Erbn H 8kiııçilik maldarlıqdan

yerl~ir Tunc ayrıl:ıraq müs1:,qilsah:ı oldu

b G;xbb:ıy :mızisind:ı aşkarlan­

mış "T:ıl)dgöz" tikilidir

0 Göyt::ıı>J 1 Neoliı dövıi.in:ı aid yaşayış

m::ısbnidir Son f--+ San:ıtkar-ıacirl;ır qnıpu s:ın:ıl­
CDAnqclam ı Tunc karlıqdan aynldı

Son Tuncv:, Erk:ın d:ımir A) Xış :,kinçiliyiyarandı

dövrün:ı aiddir B) Toxa :ıkinçiliyi meydanag:ıldi
C) ilkin ibad::ıt evl:ıri meydanag:ıldi
Buradansümükd:m O) Köçrn:ı maldarlığı meydana.g:ıldi
hazırlanmış oraqtapılmışdır E) S;ın;ılkarlıq miist:,qilsah:ıy:ı çevrildi

A) 1-a.c.c;2-b.d B) 1-c.c;2- a.b 120. Uyğunluğu müJyyan edin:

C) 1b.d; 2.a.c.e D) 1-b.e;2-a.c.d N:ı.,çıv;ın
' 1

E) 1-a.e:2.b.c.d $)hJri
il
Süni
116. M;,ntiqiuyğunluğu mü;,yy;,nedin: SUVDffl13 111
To:uı
Birinciictimai İkinci icıimai Üçüncüictimai ;ık inçiliyi
:,m:ık bölgüsü :ım:ık bölgüsü :ım;:ık bölgüsü iV
Oulus
8kinçilik S:ın:ıtkarlıq m;ıh;ıll;ısi
maldarlıqdan müsı:ıqil ?
aynldı sah:ıy:ı çevrildi
.
Enolit Son Tunc Erk;m.Tunc Oıu Tunc

A) S:ın:ılkar-ıacirl;ır qrıupu yarandı

B) Maldarlıq müst~il sah:ıy;;ı çevrildi A) 1,ll B) ITJ,iV q ll. iV
C) H:nbçiv.ı kahinl:ır t;ıb:,q:ısi yarandı D) 1,111 E) 1,IV
D) C:ımiyy:ıt varlılara v.ı yoxsullarabölündü
E) Tacirl::ır qnıpunuın fonnalaşması üçün ş:ırait 121. Mantiqluyğunluğu müayy:ın edin:
yarandı

117. Uyğunluq pozu/ııııışdıır: Borsunlu

A) ll Kült::ıp.ı - dulusçuluqm:ıh:ıll:ısi v:ı dulussobaları
B) Muğanda UzuntJ1PJ- d;ımir tiyal:ıri v:ı tunc
Sançob:ın
d:ıst:ıkbri olanqılmclar Xocalı
C) Tart;ırd;ı Borsunlu- xüsusiibad:ıt evi
D) TovuzdaGöyt;ıp;ı - sümükoraq
E) UnniyadaGöyt:ıp:, - ilkinş::ıh:ır m~sk:mi

118. İbtidai icma quruluşunun sonlannda insanlar A) E.:ı. ın minilliy;,aiddir

arasında tabaqJIJşmani dJrinlJşdir.m nmillardan B) Boyalı q:ıblar :ışb.r o~~u._~u
biri deyi/: q ilkinş..ıh:ır m.:ırbıJ.:ındır
A) Sosialb:ırab:ırsizliyin artması D) lbad:ıtgahlar :ışb.r olun_n~uş~u . . .
B) Metalemalının inkişafı E) ahalinin t:ıb:-.:pl:ışm.,ısını gost:ır:,n q:ıbır abtd;)IJn
C) İzafi m:,hsulistehsalı tapılmışdı
D) Qonşu ölbl:,r il::ı :ılaq:ıl:ır
E) Xaricihücumların artması

17

mir.az -
122.C.ıdv.ıld.ıki hansı hadi~J;ırin nömr.ıl;ırinin yerini
d.ıyişdirm.ıkl;ı düzgünxronoloji
etm.ık olar?
ardıcıllığl mü;,yy;ın
125.Dahasonrabaş vermişdir:
A)Toxa:ıkinçiliyi yarandı
B)''Ağıllı insan"meydanag:ıldi
C)İlkin ş:ıh:ır m:ırk:ızl:ıri yarandı
---
1. Ovçuluqv:1balıqçılığın ikincid:ııx:ıli m:ışğuliy- D)Müst:ıqil tacirl:ır qru:pu yarandı
:ıt sah:1sin;ı • • E)nictimai:ım:ık bölgüsübaş verdi
1

3. Sünisuv 1
4. ilkin 126.Uyğunluq pozıı/ub:
1

C)4 v:ı 1 A) Paleolit İnsanlann sayı artdı v:ı dahageniş

:ırazi :ı a ldı
B) Mezolit M:ınirns:>m:ı t:ıs:ırıüfatından istehlak
t:ıs:ırüffatma k idin:ısası o ldu
123.Düzgüncavabı mü.ıyy.ın edin: C) Neolit İnsanlar daş al:ıtl:ıri deşm:ıyi v:ı cilala-
ma· ö ndil:ır
1.Şumlama zamanı qoşqu D) Eneolit S;:ın:ıtkarlıq insanlann :ısas
beyvanlanndan olunmağa
istifacb m:ı • li :ıtin:ı evrildi

başlandı
E) Erk:ın Diniayinl:ırin icrası üçünibad;ıtgahlar
Tunc i edildi

2. Müdafi:ı tilcilil:ıri hesabolunan

"T:1p:1göz"
qalalartikiidi 127.Uyğun variantı mü.ıyyan edin:
1. Boyalı qablarm:ıd:ıniyy;ıti fonnalaşdı
2. Metallurgiya meydana g;ıldi
A) l-Erk:1n
Ttmc,2-0rta
Tuncdövrü 3. ôkinçilikmaldarlıqdan aynlaraq müst:ıqil sah;ıy;ı
B) 1-ErbnTunc,2-SonTunc-İlk D:1mir
dövrü çevrildi
C) )-Orta Tunc,2-SonTunc-İlk D:1mirdövrü 4. Atasitayiş ayinimeydana g:ıldi
D) I-Erk:1nTunc,2-Eneolitdövrü
E) 1• SonTunc-İlk D:1mir
dövrü,2-Erk:ın Tunc Eneolit Erk:ın Orta Son
dövrü dövrü Tunc Tunc Tunc
A) 1 3 4 2
B) 2 4 3 1
124.Sab;ıb-n.ıtic;, 3Jaqasi
pozıılmuşdur: C) 4 1 2 3
D) 2 4 3 1
Sabab Natica E) 2 3 1 4
A) S:m:ıtkarlığın, :ıkinçilik Ticar:ıtin meydana
v:ı rnaldarbğın inkişaf g;ılm;ısi
etm:ısi 128.Mantiqi müayy;ın edin:
alaqani
B) akinçiliyin Birinciictimai:ım:1k
maldarlıqdan aynlrnası bölgüsünün baş
verm~i
C) İstehsal t:ıs;ırüfatına ôhalininoturaq -
keçidbaş vemı;ısi h3yatakeçm:ısi
D) San;ıtkarlığın ;ıkinçilik Üçüncüictimai akinçilik maldarlıq dulusçuluq ıoxuculuq
v:ı maldarlıqdan :ım:ık bölgüsünün ~

av:nlması basverm:ısi
E) Diniv;ı h:ırbi Tayfabaşçılannın A) ~rtaDaş dövriind:ı meydanag:ılmişdi
r.ıbb:ırliyin tayfa ilahil:ışdirilnı:ısi B) Istehsal t;,s:ırrüfatına aididil;,r
başçılannın :ılind:ı C) Kür- Arazm;ıdaniyyati dövründ:ı yaranrnışdı
c:ıml:ışm:ısi D) Q;,bil:ı icmasının dağılmasından :ıvval meydana
~m~ -- 1
köç:ıri hayatakeçm;,sind:ı ınühum ro
E) ôhaLinin
oynamışdı

18

mir.az
.....:..
129.Sxemdaverilmiş dövırlar üçünortaqcahatdeyi/: 133.SıemdJ verilmiş insantiplariüçünortaqcahatlari
müayy.Jn
edin:
Mezolit
Neandertal 0 Homosapiens

Neolit Eneolit
1. Ax~t dünyasına inanmaları
2. Yığıcılıq v;ı oçuluqlam::ışğul olmaları
3. Q::ıbil;ınin formalaşmasında mühümrol
Erk;mTunc oynamaları
4. 8m::ık al::ıtl;ırinin hazırlanmasında daş ::ım::ık
al::ıtl::ırd::>n istifad::ı etm::ıl::ıri
A) Axi~t dünyasmainamın mövcudolmaması 5. akinçilikd::ı mikrolit::ırn::ık al::ıtl::ırincbn istifada
B) ahalinin yığıcılıq v::ı ovçuluqlam::ışğul olması etm;ıl::ıri
C) İstehsal t::ıs;ırüffatınm mövcudolması
D) ahalinin dulusçuluqlam;ışğul olması 134. Tnmin;m 35 min il bundnavv.ıl başlamış, e.a.
E) Mikrolit::ım;ık akıtl::ırind::ın istifad::ı edilm::ısi XII minilliyaqadardavamedandövr.>aiddir:
l. "HomoSapiens"inyaranması
130.Dahaavv.llbaş vermişdi: 2. Mustyem:xfaniyy::ıtinin fonnalaşması
A) Neandertalinsantipininyaranması 3. S::ısli nitqinyaranması
B) "Ağıllı insan"mmeydanag::ılm;ısi 4, AnaXaqanlığının yaranması
C) Ataxaqanlığı dövrün::ı keçilm::ısi 5. İlk sad::ı inc::ıs::ın::ıt nürnun::ıl::ırinin yaranması
D) Manims::ım::ı t;ıs::ırrüfatımn yaranması
E) Metalemalına keçid 135. Eneolit dövründa t.ısarrüfatda ikinci daraC.Jli
maşğuliyy.,t sahasinaçevrildi:
l. Ovçuluq 2. akinçilik
131.Düzgüncavabı müayy;medin: 3. Balıqçılıq 4. S;ın::ıtkarhq
5. İnc;ıs;ın::ıl
1 1. Yeni Daş dövrü 1 1 2. Orta Daş dövrü
136. Neolitdövrünaaid olanlanmüayy.,nedin:
,------'·'-----, ~---"-'------,
a İnsanlar ilk d;ıfa
1. ahalinin oturaqh::ıyata keçm;,si
a. ~t dünyasına
2. Metaldan hazırlanmış ::ırn;ık afatl::ırin::ı üstünlük
saxsı qablarhazırladı inamyarandı verilrn:>si
b. Ovçuluqköm;ıkçi b. Sünioddanistifad;ı 3. İstelısal t::ısaniifatına keçidin~ının qoyulması
sah::ıy::> çevrildi edilm;ıy;ı başlandı 4. am::ık al::ıtl::ırinin ::ısas:m çaxmaqdaşı v;ı sümükd::ın
c. İlk d;ıfa olaraq c. İstehsal t;ıs::ırrüfatı­ hazırlanması
::ım;ık al::ıtl;ıri obsidi- na keçidin;ısası 5. İnsanların m::ışğuliyy::ıt sab::ıl~ri arasında maldarlıq
andanhazırlandı v::ı ::ıkinçiliyin ;ısas yeritutması
qoyuldu
137. Xışın imra olunmasının nati~sinaoidtfir:
1. akin sahol::ıri genişl::ındi
A) la.b, 2b.c B) l b.c,2-a.b
2. S::ın::ıtkar-tacirl::ır qrupuyarandı
C) l b, 2 a.c D) l a, 2 c E) l b.c 2-b
3. Dahaçoxm::>hsul ::ıld::ı etırnk mümkünoldu
4. T::ıbii s;ırr.ıtl::ırd;ın istifad::ı üsullanfonnalaşdı
132. "Bacanqlı insan"dıın farqli olaraq "Neandertal 138. Erkan Tunc dö\TiindJinsan13nndini inanc-
insan": lanndabaş vermiş da)işikliklara aidtfir:
1. Ovçuluqla m::ışğul olurdu 1. Ôlüyandımı.1 V::>kollclı.1iv cbfn ad;ıti yarandı
2. Ulu icmadayaşayırdı 2. SJmacisiml:ırin::ı inamyarandı
3. Axir::ıt dünyasına inanırdı 3. B:>ziq:>birl:ırin üıJrincb lı.ı.ırqanlar qurulurdu
4. Daşdan sad::ı ::ım::ık al::ıtl;ıri hazırlayırdı 4. Ü\'sun-totı:m inanılan yarandı
5. Süniod ::ıld;ı etm;ıyi bacanrdı 5. Dini :ı:yinl::ırin icrası üçün xüsusi ibad::ıt evl:m
tikildi

19

mir.az
 ı,ı

139. Az;,rbaycandaErkan Tunc dövründJC3miyyatin
h;ıyatmda baş vermiş dayişiklikl.lr.l aiddir:
I. Ovçuluq :ısac; ~:ıy:ı çevrildi
2. Köçm:ı (yaylaq) maldarlığı meydanag:ıldi
3. Toxa ::ıkinçiliyi xış :ıkinçiliyi il:ı :ıv:ız edildi
4. akinçilik v:ı maldarlıq bir-birind:ın ayrıldı
5. İbtidai :ıkinçilik yarandı
146. İbtidai icma quruluşunıun dağdmasını sür;>tl;,n.
dinnişdi:
J. Tunc v;:ı damird;m istifadj
2. Sosial b:ırnb:-ırsiıJiyin gückmınasi
3. iri tayfa ittifaqlannın yaranmac;ı
4. Hakiıniyy:ıtin tayfa başçılannın Jlind;:>
e;:>ml:ışm:,si
5. Tic.11?t;ılaq;ılJrinin gcnişl;mın::ısi

140. Orta Tunc dövründ;ı Az;ırbaycanda dulusçuluq 147. AzJrbaycanda piktoqrafik yazı mJd.lnİyyJtini
ocaqlan mövcudolmuşdur: nümun~l.lri aşkar cdildi}i ~razil~ri mü:>yy.lnedin:
1.Naxçıvancla 2. Mil-Qarabağda 1. Abşcron - Qobustan
3. Abşcronda 5. Unniyada 2. Xocav;ınd - N;ırgizt::ıp;ı
3. Naxçıvan - GJmiq:ıya
141. Orta Tunc dövrün.l aiddir: 4. Ming~cvir - Qarnca
1. S;ın::ıtkarlığın nıüst~il sah:ıy:ı çevrilm::ısi 5. Xaçmaz - SJrbrt:ıp;:>
2. Boyalı qablar m;xfaniyy:ıtinin fonnaJaşması
3. Son ictimai:ım:ık bölgüsününbaş vcrm:ısi 148. Xronoloji ardıcıllığı mÜ.lY)'Jnedin:
4. Kür-Anız m;xl::ıniyy:ıtinin fonnalaşması 1. Mikrolit :cıın;ık al;ıtl;ırind.:ın
istifod:, olunma·
5. Xış :ıkinçiliyinin mövcud olması başlanması
2. Süni suvam1anın meydana g;ılnı;ısi
142. Son Tunc v;ı
Erkan DJmir dö\Tünd,1 t.ayfabaşçı­ 3. Tayfa ittifaqlannın meydana g;ılm:ısi
Jannın ilahifaşdi:tilm.lsİn;ı ~tirib çtxaran amil- 4. Ata sitayiş ayininin yaranması
1.lrdJndir:
1. Damir abtl:ırdon geniş istifad:ı 149. Xronoloji ardıcıllığı müJyyJn edin:
2. Tayfa başçılannın yüks::ık v::ızjf::ı tutması 1.QJbil:, icm:ısınm yaranması
3. izafi m;ıhsul :ıld:ı cdilm::ısi 2. İbad;ıt e\'l:ırinin yaranması
4. Tayfa başçılannın qüvv:ıtJ:ınm:ısi 3. İlkin ş;:>hJr m::ırknl;ırinin meydanag;ılm;ısi
5. Tayfa başçılanının dini v:ı h::ırbi r.lhb::ırliyi öz
dlind;ı c;ıml:ışdirm::,si 150. Xronoloji ardıoDığl mÜJ})'.Jnedin:
1.ahalinin oturaq h;ıyaıa kcçın;ısi
143. "Tap.lgöz" qalalann tikilmasind,1m.>qS;>d: 2. Mikrolit;ım;ık al;ıll:ırinin yaranması
1. Düşm;ınd:ın müdafi:ı olurunaq 3. Ata sita}iş ayininin meydana g:,lm::ısi
2. Ticar:ıt :ılaq:,l;ıri saxlarnaq 4. Tikinş;:>hJr m:,rk,zl;,rininyaranması
3. lb:ıd:ıt cım:ık üçün :ılvcrişli yer seçm::ık
4. Tacirl:>risoyuqclanqorumaq 151. Xronoloji ardıcıllığ:ı mÜJ)')';'lnedin:
5. Tayfa başçılannın hakimiyy::ıtini gücbndjnn;ık 1. Ulu icmanın yaranma<;ı
2. "Ncandcrtal insan··ın yaranma~
144. Son Tunc vJ ErkJn DJmir dövründa Anrbay- 3. Anaxaqanlığı dövrünün başlaması
canın ticar.,t JlaqJl.lrini sübut edir:
1. ''T:ıp:>göz'' qala]ann tikilın;ısi 152. Xronoloji ardıcıllıt, mÜJY)•;ın edin:
2. Qobustan qayalannda g:ımj t~virl::>ri 1. Q::ıbil:, icmasının yaranması
3. Aşşur tipli şirli gil qablar. möhürlzır, silahlar v;ı 2. Mikrolit :ım:ık al:,tlorinmeydana g:ılm:,si
boı~ık :ışyalannın t.1pılma.~1 3. Xış :ıkinçiliyinin yaranma.r,ı
4. Xocalıdan tapılan üz;)rind;,mixi yazı
il;, Aşşur
padşahı ı\Jad-Ncrariııin adı yazılmış muncuq 153. Xronoloji ardıcıllığı müayyan edin:
5. Ş:,kinin D:,hn:, bndind::ı aşkarlanmış yunan 1. İlk ictimai :ıın:ık bölgüsünün baş vcrm:,si
yazısı 2. Homo Sapicnsin meydana g:ılm;-ısi
3. Dulusçuluqs::ın:>tinin meydana g::ılm::ısi
145. Az.lrbaycan 3razisind.l "TJpJgöz" tikililar.>rast 4. İn.sanlann mcıaldan ilk d::ıfo ;:,m::ık al:,tl:ıri
galinmişdir: hazırlaması
1. Naxçıvanda
2. 0.xfalxıyd:.ı (Anqdam) 154. Xronoloji ardıcıllı(rı mü,1yyanedin:
3. Oğuz.da (K:,rimli) 1. Xış ::ıkinçiliyin:> kcçidin ::ısasının qoyulması
4. ı\ğcab;xfüfa (Qarar:,p;,) 2. Saxsı qablann h:ızırlanmasına başlanılması
5. Muğanda (Uzunt:,p:,) 3. S:ısli nitqin yaranması

20

mir.az
155. Xronoloji ardıcıllığı müayyanedin: 164. Uygunluğu müayyanedin:
l. Oağçılıq v:ı bostançılığın yaranması 1. Orta Daş dövrü
2. Tayfa başçılanna sit.ıyiş cdilm:ısi 2. Yeni Daş dö'vTÜ
3. lstchlakt:,s:ırrüfatının yaranması 3. Mis-Daş dövrü
4. Mikrolital:,tl;ırd:m istifad:, a İbtidai :ıkinçiliyin :ısası qoyuldu
b. D:ıriişl:ım:ı s;:ın:ıti yarandı
156. Xronoloji ardıcılJığı mü;,yy;medin: c. Toxuculuqda"iy"d:ın istifad:ı olundu
.
ı Uzunt;ıp;ı abid;:ısi d Evl:ırin inşasında möhr;xl:ın istifad:ı olundu
2. il Kült;ıp:ı abid;ısi c. İnsanlar ilk d:,famctallatanış oldu
3. Qobustanabid;ısi
165.Düzgün cavabı müayyanedin:
157. Xronoloji ardıcıllığJ müayy.>n edin:
1. ilk ::ıkinçilik v;ırdişl;ırinin yaranması 1. İstehlak 3. İstehsal
2. "ı\ğıllı insan"ın meydanag:ılm:ısi ~nüfatının 2.0xşar tJs:ınüfatının
3. /\ta sitayiş ayinininyaranması aidolduğu ~h:ıtl:ır aidolduğu
4. Böyüktayfa ittifaqlannın yaranması dövr dövr

158. Xronoloji ardıcıllığJ müJyyanedin:

1. Boyalı qablarm:xfaniyy:ıtinin formalaşması
a. Daş v:ı
sümükÜZdrincbilk d:ıfa inc:,s:ın:ıt
2. "Mustycm:xbniyy;ıti"nin yaranması
nümun:ıl:ıri meydanag;:ıldi
3. "Toxa :ıkinçiliyi"nin inkişafı
b. Axir:ıt dünyasına inam yarandı
4. S;ın:ıtkar-ıacirl:ır qnıpumın yaranması
c. Ağacın içini oyaraqqayıqlar dü.z:ıldildi
d Daşdan :ım:ık al;:ıt\;:ıri hazırlandı
159. Xronolojiardıcıllı(, müJyyanedin:
ı. S:m::,tkarlığın müs-t:ıqil sah:ıy:, çcvrilm;,si
e. Qadın ;:ımin-amanlıq yaradanmüq:,dd:ıs varlıq
2. Dini ayinl;ır üçün xüsusiibad;ıtgahlann tilcilm:,si hesab olundu
3. İbtidai maldarlığın :>SaSının qoyulması
166. Uygunluğu müayy3nedin:
160. Xronoloji ardıcıllığı müayyanedin: 1. Ulu İcma
I. İlkin Şjh:>r m;ırbzl;:ırinin yaranması 2. Q:ıbifa icması
2. İri tayfa birlikl;ırinin yaranması 3. Tayfa
3. lstehsalt:,~rrüfatmın yaran111JS1 a Alt Paleolitdövründ:ı yarananilk insan
kollektiviidi
161. Xronolojiardıcıllığı müayyanedin: b. Qan qohumu olan v:ı ana x:ıtti it;:ı birl:ışmiş
1. Kurqanq;ıbirkırin meydanag;ılrmsi insanların birliyiidi
2. D:ışişl:ım:ı v:ı d:ıriişl;ım:ı s:ın:ıtinin yaranması c. İnsanlann h:,yanndaanaxaqanlığı - qadınlar
3. ı\1ct:1\lurgiyanın meydanag:ılm:ısi mühüm rol oynayırdı
d Ağsaqqallar ldr:ıfind:ın idar:ı edilirdi
162. Uyğunluğu müJyy;,nedin: e. Bir yerd:ı yaşayan, eyni di\d;:ı danışan, cyni
1.ı\lt Palcolit 2. Orta Palcolit 3. Üst paleolit acbtl:ıri olan qohum q;:ıbil:ıl:ırin birliyiidi
a. M:ınims:ım;ı t.'.l~rrüfanmeydanag:ıldi
b. Axir:ıt dünya..,ına inam meydanag;:ı\di 167. Orta Tunc dövründaQadim Şarqin ilkin ş.ıh.ır
c. S::ısli nitq yarandı m:ıskanlJri s:ıviyy.ısin.>d:ık yüks:ılmiş yaşayış
d. !nsanlaroddan istifad;:ı etm;:ıyi öyr.mdi maskanlarin:ı aid uyğunluğu mü.ıyy.ın edin:
c. insanlar çayın dig;ır sahilin;, keçm;:ık üçün 1. Naxçıvan
sallarhazırlayırdı 2. Urmiyasahili
3. Qarabağ
163. Uyğunluğu mü.>yyanedin: a. n Kül~p:ı
1.Palcolit 2. Mezolit 3. Neo\it b. Oğlanqala
a. Saxsı qablann hazırlanması c. Üz:ırliktıp:ı
b. Xış :ıkinçiliyinin yaranması d. N:ırgizt:ıp:ı
c. Mikrolit al:ıtl:ırd:>n istifad:ı olunmağa başlanması e. Göyt:,p:ı
d. \stehsalt:ıs:ırrüfatına keçidin::ısasının qoyulması
e. ln~s:ın:ıt nüınun:ıl:ırinin meydanag:ılm:ısi

21

mir.az
168. İbtidai insanların diniinanclannaaiduyğun- cavabı mü3yy:ın edin:
173.Düzgün
luğu müaYY3n
edin:
1. Mezolit dövrü l.OıtaTunc 2.Oxşar 3.SonTunc-
2. Eneolitdövrü c:ıın:ıtl:ır
3. Tuncdövrü -
a. V:ıfat e<fanin
yanına :ışyalar v;ı bütqoyulmağa -
başlandı a.Tayfaittifaqlanrun mövcudolması
b. V;ıfat cd;minüı.;ııina oxrasapilm:ıy:ı başlandı b.S;m:ıtkarlığm müst;ıqil t:ıs:ıniifaı sah:ısi olması
c. İnsanlar diniayinlarv:ı ovsunmarasiml:ııi c."T:ıp:ıgöz" qalalannın ınövcud olması
keçinnay;ı başladı
d Saxsı qablar
istehsalında ayaqla
h:ır:ık:ıt:ı g:ıtiril:ın
d. Ölülaryaşayış mask:ınind;ın kanarda
dafuedildi dulusçarxmdan istifad:ı cdilm:ısi
e. Qabirl;ır ~rinda k11rqanlarqurulmağa başlandı
e.emlakv:ı sosialb:ırab:ırsizliyin yaranması

174. Uyğunluğu müayyanedin:

169.Uyğunluğu müayy;ın edin: 1. Dulusçuluq s:ın:ıtinin yaranması

@] 2,!:lit' [ 3~::· )
2. Naxçıvanda v:ı Mil-Qarabağda dulusçuluq
lanrunv;ı sobalarının mövcud olması
ocaq
]
3. Ayaqlah:ıi.lk:ıt:ı g:ıtiril;m dulusçarxından istifad~
olunması
a. Mezolitdövrii
v;ı bahqçıhq ikincid;ı~li m;ışğııliyy;ıt
a. Ovçuluq
b. Ncolitdövrü
salı;ısin:ı çevrildi
c. Eneolitdövrü
b. H;ır hansı m;ıhsulu dig:ıri il;ı d;ıyişm:ık prosesi,
d. OrtaTuncdövrü
alqı-satqı sah:ıl:ıri yaranmışdı
e. SonTuncdövr
c. Göyt;ıp:ı yaşayış m:ısk;ınind:ın dövr:ı aid
h:ıv:ıngd:ıst;ı, balta,ç;ıkic kimial:ıtl:ır tapılmışdır
175.Boş xanalara
uyğun olanlanmüayy;ın edin:

170. Uyğunluğu müayy;ın edin:

Dövrüııadı Dövrüıı doyişikliyi
1. İlk :ıkinçilik v:ırdişlarinin yaranması
2. S;ın;ıtkarlığın müst;ıqil sah:ıy;ı çevrilm:ısi 1.Neolit
3. Dulusçuluğıın yaranması 2.Erk:ın Tunc
a. Mezolit dövrü
b. Neolitdövrü 3.0rtaTunc
c. Eneolit dövrü
d. Tuncdövrü a. İlk d:ıfa olaraq:ım:ık al;ıtl:ıri metaldan
e. ~mir dövrü hazırlanrnağa başlandı
b. Bağçılıq v:ı bostançılıq kimiyenit;ıs:ıniifat
171. Uyğunluğu mü3yy3n edin: sah;ıl;ıri meydana g;ıldi
1.Oğlanqala 2.Göyt;ıp;ı 3.Üz;ırlikt;ıp:ı c. ökinçilikv:ı maldarlıq insanların :ısas
a Naxçıvan b.Qazax m:ışğııliyy:ıtin;ı çevrildi
c. K:ılb;ıc:ır d. Qarabağ d. Ölüyandırma v;ı kollektiv d;ıfn ad:ıtl;ııi yarandı
e.Unniyasahili e. Ataxaqanlığını anaxaqanlığı ;ıv;ız etdi

172. Uyğunluğu mü3yy;ın edin:

ı. Biz:ı m:ılwn olanevheyvanlannın hamısı :ıhlil:ış­
dirilmişdi
2. Budövriinm:ı<faniyy:ıti Kür-Araz
m:ıd:ıniyy:ıti
adJanırdı
3. İkinci böyükictimai:ım:ık bölgüsü
baş vennişdi
a Neolitdövrü
b. Eneolitdövrü
c. Erk:mTuncdövrü
d OrtaTuncdövrü
e. SonTuncdövrü

22

mir.az
 X;,riı,1 sııal/an

,ı

, (1/(ı

ılı

.\in
a.
-"; i !!:~ıı:p~
) \ l ı~ Jiıılı.•p.ı
' G.1'm

-
■ Sarı TMIICl7 Erbn
D~mtr dlJ\Tfi

1. Azlx,Qaraca,Tağlar v::ı Zar mağaralanrun yerl::ışd!iyi arazinimü::ıyyan edin.

2. Damcılı vo Daşsalahlı mağaralannın ycrlaşdiyi .ırazini mfüıyy:m edin.
3. Qazmamağarasının yerl::ışdiyi ::ırazini mü::ıyy;m edin.
4. Buzeyirmağarasının yerl::ışdiyi ::ırazini mü::ıyy;m edin.
5. Qaracadüş::ırg::ısinin ycrl::ışdiyi ::ırazini mü::ıyy::ın edin
6. Qobustanabid::ıl::ırinin ycrl::ışdiyi ::ırazini mü::ıyy::ın edin.
7. Yenidaş dövnün::ı aid Göyt::ıp::ı yaşayış yerininyerl::ışdiyi ::ırazini mü::ıyy::ın edin.
8. Yeni daş dövrun:>aid Kamiltop::ı yaşayış yerininyerl::ışdiyi ::ırazini mfüıyy::ın edin.
9. S::ırk::ırtzıp::ı yaşayış yerininyerl::ışdiyi ::ırazini mü::ıyy::ın edin.
10. Babadorviş yaşayış yerininycrl::ışdiyi ::ırazini mü::ıyy::ın edin.
11. Maxtavo Şahtaxtı yaşayış yerl::ırinin yerl::ışdiyi ::ırazini mü::ıyy::ın edin.
12. OrtaTunc dövrün::ı aid Göyt::ıpo yaşayış yerininycrl::ışdiyi arazinimü::ıyy::ın edin.
13. Üz::ırlikt;ıp;ı v:::ı N::ırgizt::ıp::ı yaşayış yerininyerl::ışdiyi ;ırazini mü::ıyy::ın edin.
14. I v-;ı lI Kültop;:ı yaşayış m::ısk::ıninin yerl::ışdiyi ::ırazini mü::ıyy::ın edin.
15. Oğlanqala yaşayış m::ısk::ıninin yer1::ışdiyi ::ırazini mü::ıyy::ın edin.
16. G::ımiqaya abnd::ısinin yerl::ışdiyi ::ırazini mü::ıyy:m edin.
17. Piktoqrafikyazı nümun::ıl::ıri aşkarlanmış ::ırazil::ıri mü::ıyy::ın edin.
18. K::ırimli, Borsunluv::ı Sançobankurqanlanrunyerl::ışdiyi arazinimü::ıyy::ın edin

23

mir.az
 aRAZİSİNDa İLK TAYFA
AZaRBAYCAN BİRLİKLaRi
va ERKaNDÖVLaTQURUMLARI

1 E.a.111-ll
minillikda turukkitayf:ıl:ın
su,luUubi, 7. Mantiqiuyğunluğu müayy.ın edin:
maskunl:ışmışlar:
A) Unniy:ı gölününc;ınub-<prbind;ı Lullubitayfal:ırı
B) Akkadv;ı Şwner dövl;ıtind;ı
C) X:ız;ır d;ınizi sahill;ırind:ı
D) UmuyagölününQnubunda t:ıyfalan
Turukki
E) ikiçayarasında

Su tayfaları
2 Mantiqiuy,'llnluğu müayy;m
edin:

Kadusil:ır Kutil;ır A) Unniyagölününq;,rbind;, m;,skunlaşmışdılar

B) Lullubitayfabirliyin;, daxilidil:ır
Qızılüun çayının Naxçıvan v;ı C) Akkaddövl:ıtin:ı qarşı mübaıiz;ı apannışdılar
a,c;ağı axannda Mil-Qarabağda ? D) Mesopotamiyaya yürüşl::ır etmişdil::ır
yaşaymiılar yaşayırdılar E) Dövl;,t
qururnlan yaratmışdılar

A)Urrniyagölününc~mub-ş;ırqind;ı yaşayırdı lar diaqramında lullubi

8. Eyler-Venn (1)vahurri(11)
B) İran körfazisahilkırind;ı yaşayırdılar aidolanları müayyan
tayfalanna edin:
C)Urrniyagölününq:ırbind;ı m;ıskunlaşmışdılar
D)x~ı:ır d;ınizi sahill;ııind:ı yaşayırdılar
E) Arazçayından şimalda yaşayırdılar

3. E.a.111-nminillikda Azarbaycanın qadimtayfnlan

bir-biriilamübariıa apanrdılar:
A) İri tayfaittifaqlanyaratmaq üçün
B) Yenioılaq sah:ıl:ıri ;ıl;ı keçirm;ık uğrunda 1. "Dağ xalqlan"adJanırdıl:ır
C) Vahiddövl:ıt yaratmaq uğrunda 2. "Dağ :ıjdah:ılan" adlarurdılar
D) İkiçayarasında hakimiyy;ıt;ı g;ılm;ık uğrunda 3. Güclütayfabirliyiyaratmışdılar
E) DahaçoxSJrv:ıt ;ıld;ı etm:ık uğrunda 4. Um1iya gölü::ıtrafinda yaşayırdılar
5. Zaqrosdağlarının q;ırb ;,t;ıkfoıind:ı yaşayırdılar
4 Azarbaycan tayfalannmAşşur ilJ alaqafarini
sübutedir: A) 1-4,Jl-1.5,0-3
A)Ş irligilqablar B)Qobustan kitab:ısi 8) 1-1.4,Jl-2.5,0-3
C)Daş sütunabid;ısi D)Zivy::ı tapınt:ıları C) 1-2.3,Jl-5,0-1.3
E)H:ıs:mli tapıntılan D) 1-5,Jl-1.3,0-4
E) 1-1.3,11-2,
0-4
5 Dahaavvalbaş wrntişdi:
A) Tayfaittifaqlannın yaranması
B) 0;ımir emalının başlanması 9. l\bntiqiardıcıllığı tamamlayın:
C) İbtidai icmaquruluşunun dağılması
D) Su v::ı Turukkitayfalarının müst::ıqillik gaz.anması !.Tayfaların 2.Tayfa
E) akinçilikv;,maldarlığın bir-birind;m aynlması yaranması ittifaq!arının ?
varanması

6. Uyğunluqpozıı/ıııuşdıır:
A) Lullubifar - Urmiyagölünün c;ınubu A) Tayfalara ağsaqqallann başçılıq eını:ısi . .
B) Kıuti ıayfalan - Umıiya gölünün q::ırbi B) Mühaıib;ı v;,b;ırb işinin :ısas pcş;ıy;, çevnlmJsı
C) ~rg;ır tayfaları - MilQarabağ C) İqtisadi ::ılaq::ıl::ııin gcnişl:ınnı;ısi
D) Turukkietnoslan- Naxçıvan D) Yadellil:ır::ı qarşı mübariz;ınin asanlaşması
E) Kaspil::ır-X;ızor d;ınizinin sahill:ııi E) Erbn dövl;ıt qurumlannın yaranması

24

mir.az
10. E.;,. 111minillikdJ Urmiya gölünün cJnubunda 18. QJdimMisirva Arattadövlatqurumu üçün oxşnr
yaşamış adı buraxılan tayfanı müJyyan edin: cah;ıtdir:

[ Kuti H Lullubi r~ A) İl<içayarasına q:ır:ıtçi yürüşl:>r ctm.işdi

B) Ôlbni vahiddövl;:ıtd:, birl:>şdirmişdi
C) Romalılann yürüşün:> nk'.lruz qalmışd.ı
O) Diniidar.>l:ır.ı kahinbaşçılıq cdirdi
A) subarlar B) naxçl:ır q g::ırg;:ırl::,r
E) Q;x!imŞ:ırqin ilk quldar dövkıtl::,rind:ın olmuşdu
D) hıırril:,r E) mannalılar
19. Milntiqiuyğunluğu müayyan edin:
11. E.;,.nı minill.i)inil yansı üçün s.ıciyy,lVi idi:
A) Tikd;:ıfa insanlannnıcıalla tanış olması
B) Arattadövl::,tqurumununyaranması
C) Kutidövl::,tqururnununyaranması
D) tbtidaiİcma quruluşunun dağılması
Lullubil•r 01 Kuıil,r
E) tbtidaiİcma quruluşunun dağılması A) Urmiyagölününq:>rbind;:ı yaşayırdılar
B) İkiçayarasında hakimiyy:ıti ol:ı kcçirmişdil:ır
12. AzJrbaycanın cJnubundayaranmış dövlJt q arazil;ırini canişinl:ır vasit::,sibidar.>edirdil:ır
qurumlansiyasi-iqtis:ıdi ;,J:ıqJIJr s:ıxlayırdı: D) Hökmdarlan"padşahlar padş:ıhı" adlarurdı
A) Misirpadşahlığı il;:ı E) Akkaddövl:ıtin:ı q:ırşı mübariz;:ı aparmışd.ılar
8) Mesopoıamiya ş:ıh;:ır döv;ıtl;ıri il;,
C) Urartuçarlığı il;, 20.. E.a.XXlTI;ısrdJ baş vcrmişdir:
O) Hindistanş::,h:,rl::,ri il;, A) Arattdadövbt qurumuyaranması
E) ön Asiyav;ı Yunanıstanla B) Kutil:ırin Akkaddövl:ıtini süqutauğratması
C) Lullubidövl:>tqurumunun ya.ranm:ısı
13. Ar:ıtta döv!Jtqurumuyar:ınmışdı: D) Kutidövl;:ıt qurumununsüquı etm;ısi
A) e.;ı. ırı minilliyinbirinciyansında E) Lullubil:ır:> q:ırşı Mcsopotamiy.ıda üsyan
8) c.;ı. 111minilliyinortalannda
C) c.:ı. 111miniliiyinsonunda 21. Lullubi dövl.1tqurumu üçün s.ıcİY)~\idir:
D) c.:,. il minilliyinbirinciyansında A) Mcsopoıamiya :ırazisind:ı yaranmışdı
E) c.:ı. il minilliyinsonu - I minilliyinovv:ıll;:ırind::, B) Akkaddövl:ıtini süqutauğ:ratmışdı
C) Anubaninindövründ:,daha da qüvv:ıtJ;mmişdi
14. Aratta dövlatiniidara edirdi: D) Mcsopotamiyanı 100il:, ya."<ın idar.,ctmişdi
A) cnsi adlananhökmdar 8) baş kahin E) E.:ı. ili miniliiyinbirinciyansında yaranmışdır
C) h:ırbi başçı D) maşmaş
E) canişin 22. Anubaninin "QJIJbJ sütunu"' abid;moa aiddeyü:
A) Mixi yazılarla h:,kkolunmuşdu
15. Aratta ila Şumer arasında alaqalar haqqında B) Lullubil:ır iç:ırisind::, abicb yonan usul:ı:r Y.l mL"<i
malumatverilir: yazılannı bil:,nmi~l;ır olduğunu göst.:,rir
A) "Gilqameş haqqmdaclastan"da C) Lullubi torpaqlnnnın Urmiya gölürıd:m B;,sr.'I
B) "En Mcrkarv;ı Arattahökmdan"clastanında körfozin:ı kimi uz.andığı göst~rilir
C) "Ümumdünyadaşqını" dastanında D) Akkad hökmd:ın Nar.ım-Sucnin lullubil:ır üz;ırin;ı
D) Aşşur mixi yazılannda ut•ursuzyürüşü göst:ırilir
E) Il Sarqonunkitab:ısind;ı E) S:,ma tannsı - Anum 00.şd.1 olrroqll bir sıra
tannlann akkaddilincbadlan Ç-Jkilir
16. "Daş sütun"("QalJbasütunu")üzarindilyanlmış
uğurlar aiddir: 23. Lullubi dövlJt qurumunun ahnlisininictimni-
A) lullubil:ır., B) elamlara q şumerl:ır., iqtisadi h;ıyntm:ı aid c/,•yil:
D) urartulara E) aşşurlara A) Maldarlıq v:, dJmy.ı .-ıldnçiliyi il:ı mJŞğul olurdular
B) lkiçayarasının Nuzi ~h:ırind.;') y:ış:ıyan hıırril:ır il;,
17.ArattadövlJtqurumunaaid deyi/: mal mülxıdil~i ap:ınrdılar
A) Türk m:ınş:ıli idi C) Şumcr tayfal:ınnın nramsız hücumlannam::ıruz
B) arazisi Um1iyagölür1ün~nub-ş:,rqin:> çatırdı qalmışdılnr
C) Mesopotamiyadahakiıniyy:ıti :,l:,almışdır D) lkiçayamsı :ıhalisind:ın mixi yazı sistemini
O) ahalisi :,kinçilikl:,m;:ışğul olurdu mJnim:-.)mişdil:ır
E) Haqqında Şumcr dastanlanndam;:ılumaı E) s~mı.ı. D;,~kJt, M:ıh:ıbb:ıt, Ay, Gün:>ş tannlanna
verilmişdir sitayiş l'<lirdil:ır

25

mir.az
 24. Kuti dö,1IJtqunımunun idaraetmJsisteminaaid
~: ikiçayarasında va Z-Jbtolunmuş ölkadakutil
2
deri!:
ı\) Demokratik:ısaslarla idar::ı edilirdi movqcyini7..JİO;,tmişdi:
A) ..
B) 1lakimiyy:ıtin irs:ın deyil, seçim yolu il;ı xancı hücumlannaramsız xarakteralınası
ötürülm:ısinJ üstünlükverilirdi B) kutilJrin ::ıhaliyJ zülmü
C) !l~lı.imiyy_:ıt! ağs~qqall~nn v:ı tayfa başçılannın C) uzun müdd;,tölbda islahatlannh;ıyata kcçirilrm-,
ıştırak etdıyı mxlıs seçırdi nı;ıs_i l
D) Vilay::ıtl::ır "padşahlar padşahı" t::ıldfind:ın ida D) ~~rgı v:ı nıük:>11:ıfıyy;ıtl;:ır;ı qarşı tez-tezbaş ver.>
cdirdi r::ı usyanlar
E) lşğal edilmiş ;ırazibr canişinl:ır vasit:ısil:ı idar::ı E) idar:,çiliyinyerli m::ınıurlara h:ıval:> olunması v;ı
edilirdi idaroctnı:xfa onlara kifay:ıt qadarmÜSlJ<Jillik
verilm:ısi

25. M;,ntiqi uyğunluğu mü;,yyan edin:

30. E.a. 111minilliyaaid deri!:
Kutil:ırin
A) Aratta dövl:ıt quru,;ıunun yaranması
Kutil:ırin
ikiçayarasına
B) Lullubitayfa biriiyininyaranması
? İkiçayarasında
~ ➔ C) Kutil:ırin Akkaddövl:ıtinin işğalçılıq siyas:,ti~
yürüşü hakimiyy::ıt::ı
qarşı ıııübaıiz;, ap:ımıası
g;ıl m:ısi
D) Turukkil:ııin Şuş:ırr.ı vilay;ıtini tutması
E) Mesopotamiyadakutil:ırin hakimiyy:ıtin;ı son
ı\) Aşşur dövl:ıtinin nı::ığlub cdilnı::ısi
qoyulması
B) Su tayfolanııın nıüst;ıqillik qaz.1nması
C) ı\kka<l dövl::ıtinin
süqutauğradılması
O) Kuıi dövl:ıt qwumunun yaradılması 31. Kuti dövlJt qurumun:ı aid deyi/:
E) Lullubidövkıt qunınıunun süqut eım:ısi A) E.;:,.111minilliyinD yansında meydanag:>lmişdi
B) E.:ı. X:Xfll;ısr;ı aid qayaüstürelyefd;ı Lişir-piri
26.Kutil;,rinMcsopotamiyada 100-iladakhakimiyyati adında hökmdannın tasvirivardır
dövriind,lölkanin";ıayJtlJri idaraedilirdi: C) S::ırlı;xJIJri Unniyagölününq;ırbind;ın İran körf:
ı\) Kuti caııişinl:,ri t;)r:,find;m zin::ı q::ıd::ır çatırdı
13) Şıınıcr v:, akkad canişinl::ıri \'asit:ısil::ı D) Akkaddövlatinaqarşı mübariz;xbyararubmöb-
C) 1lökmdarın t;:}yin etdiyi hakiml:ır t:ır:ıfınd:ın kaml:mmişdi
D) 1briki xalqın nümay:ınd::ıl:ıri t;:ır:ıfind::ın E) Şumer tanrısı ilah;ı Lama ölk;:,nin
mühafiı..:>çisi
E) c)vv:,I en, cnsi adlanan luqalt:ır:ıfınd;;ın sayılırdı

32. Cadvaldakihansı hadi~larin nömnlarinin yrrini

27. KutilarMcsopotamiyadahakimiyyati:ıl:ı aldıqdan
da)işdikda, verilmiş bütün hadisalarindüzgün
sonra oranı idarJcdirdilar: xronoloji ardıcıllığım müayyanetmak olar?
ı\) canişinl:,r vasit:ısil:ı
B) yerli kahinkır vasiı::ısil:ı ı. İkiçayarasında kutil;:,rin
ağalığlrun başa çatması
C) ensi ri.itb.:ıli h::ıkiınJ;:ır vasit;:ısil:ı
D) ti.irkımıış:ıli s:ırbrd;:ıl:ır vasit:ısil:ı 2. Turukkil:ırin t~c;ın Babilistan:ırazisind;ı
E) Aşşur caııjşinbri vasit::ısil::ı m;:ıskunl ması
3. Az:ırbaycanın c:ınubunda ilk quldardövlatin
28. QJdiın Misir dö,ılJti vJ Kuti dövlat qurumu üçün me dana ;;ılm:ısi
oxşar cJh,ltdir: 4 Aşşur hökmdan Adad_-Ncrarinin
Az::ırbaycan
A) l lakimiyy;.,Lialtında olan ölbl::ır hökmdara tabe ;,razİ}:)rinİ i -al etm;,sı
olan canişinlor ı;ır;ıfınd.m idar:ı edilirdi
B) Mcsopot3nıiyada bütün hakimiyy:)ti ~l:ı A) 2 v:ı 3 B) 2 v;, 4 C) 4 v:ı l
kcçimıişdi D) l V:) 2 E) 3 v:ı 4
C) Yunanbnn yüıiişün;> m:)nlZ qalmışdır
D) Babil dövbti il:ı roqab;>tapanrnşdı 33 _ E.a. 111minilliyin sonunda Kuti va LuUubidövlat
E) Hct tayfalarını asılı vniyy:ıt;> salmışclı qurumları:
A) Vahid dövl;ıtd:ı birl~şdil;ır
B) 1Adad-Nerari~~-hü~umunam:ıruz qaldıt3: .
C) ön Asiyanın butun tıc~t__ yollannı :>bkeçirdil:ı
D) Aşşurun t;,sirialtına duşd~l:ır
E) Süquta uğrayaraq x.ırda vılay;ıtl:ır:ı parçalandı

26

mir.az
 38. Arattadan farqli olaraq Lullubi dövlJt qurumu:
34. Düzgüncavabı müJyyJnedin: A) E.:>.mminilliyjnbirinci yarısında meydana
g:ılmişdir
Kuti dövl:ıt qurumu B) A.zJrbaycanın c:ınub torpaqlannda yaranmışdı
C) llaçayarası il:ı yaxın :ılaq:ıl:ırd:ı olmuşdu
1. Lişir-piri 2. Tirikan O) Şumer tannları vo mixi yazı il:ı tanış idi
E) E.o.Hl mjnilliyinsonundasüqut etmişdir

a. Q;;ıl:ıba sütunu a. İkiçayarasında 39. Kuti, tunıkki va su tayfalan:

abid:ısini tortib 40 gün ıaxtda A) Akkad dövl:ıti il::ı mübaıiz:ı apannışdılar
ctmişdi ,olmuşdur B) İşğalçılıq yürü.şl:>ıi h:ıyata kcçinnişdil:ır
b. Lullubum b. Qurumun C) Mcsopotamiyada bir müdd:,t hakimiyy:ıti :ıl:ı
ölk:,sin::ı :ırazisini Urmiya almışdılar
hücumctmişdi körfozin:ıd:ık O) Birlikdotayfa ittifaqı yaratmışdılar
c. E.:>.XXili :ısr., gcnişl;;ındin11işdi E) Ay allahına, M:>h:ıbb::ıt, M:,hsuldarlıq ilah::ıl:ııin::ı
aid rclycfdat;:ısviri c. SonuncuKuti sitayiş edirdil:,r
vcrilmişdi hökmdanolmuşdu
40. E..>.IH miniUiyinsonunda Kuti va LuUubidövlat
qunımlan süqut etdikdan sonra turukkilJrin faaliy-
A) ta.b, 2b.c B) 1 b.c, 2-a.b yati üçün saciyya\'İ deyi/:
C) 1 c.b, 2 a.c O) 1 c, 2 a.c E) 1 b.c 2- b A) Müs~il siyasotyeritdil::ır
B) Su tayfalan kimj müst:,qillikqazandJlar
35. E.:ı. XXlI arin:ıvv:ıll:ırin;, aiddir. C) Kuti, lullubi,subar tayfalannı birlaşdirdil:ır
A) Kuıi dövl:ıt qurumununyaranması O) Yeni dövl:>tqurumu yaratdJlar
B) McsopatamiyadaKutil.:ırin hakimiyy.ıti :ıl:ı
E) Unniya gölü sahilind::ı mühüm siyasi qüvv:ıy::,
kcçirm:ısi
• çevriidiJ:,r
C) Akkaddövl.ıtinin yaraınması
Babilistan:ırazisind:ı m.ıskunlaşması
D) Turukkil:>rin
E) 1Adad-NerarininAz:ırbaycam işğal etm:ısi 41. E.;,.lI minilliyinavvalindclkuti, lullubiva şubar
tayfalan hücumuna mclruzqalmışdı:
A) III Şumcr sülal::ısinin B) Akkaddövl::ıtinin
36. Uyğunluq pozıı/ııb:
A) E.a. ili - il minillkfard;:ı Unniya gölü atrafında C) Urartu dövl:ıtinin D) Aratta dövl:ıtinin
yaşam1ş tayfalann asas maşğuliyy:ıti idi -
E) Aşşur dövl;ıtinin
:ıkinçilik v:, maldarlıq
B) Böyüktayfa ittifaq\an yaranmışdır - Son Tunc 42. Uyğunluğu müayyanedin.
dövründ;ı
C) meydana g;;ılmiş
Az;,rbaycanın c::ınubunda
dövl::ıt qurumlannın siyasi v:ı iqtisadi:ılaq;;ı\;;ıri Aratta
I
•
il
.
mJ ıvl
var idi - İkiçayarası ib
D) Akkad döv\:ıtini süquta uğratmışdılar - Kutil;;ır • V
Kuıi
E) "Daş sütun" abid:ısi aiddir- Lullubi\::ır;;ı
VI
•
37. Kuti va Lullubi dövl:ıt quruml:m üçün oxşar cahat Lullubi
deyi/:
A) Mesopotamiyail:ı ;;ı\aq:ı yaratmaları
B) Akkaddövbrin:ı q:ı.rşı mübariz.:ı apannaları canişin ensi padşah
C) Çoxtannlığın ınövcud olması
D) İşğal olunmuş :ırazil:>rda yerli m::ımurlara kifay:ıt A) I,IV B) II,111 C) I,V D) IV,VI E) m,v
q:,d:ır müst;,qillikvenn::ıbri
E) E.:ı. rıı minilliyjnsonunda xırda vilay:ıtl:ır:ı 43. E.;,.ll minillikdaqadimAzJrbaycantayfalanmn
parçalanmalan Aşşura ciddi müqavimatgöstarabi/m;,nı;,siniıı sababi:
A) İşğal edilmiş ::>razilard::ı baş ver.ın üsyanlar
B) Yeni otlaq salı::ıl::ıri uğrunda mübariz:ı
C) Yadellitayfalannmaramsız hücumları
D) Vahid dövl::ıt halında birl:ışm:ım:ıl::ııi
E) Tayfa başçılanmn Aşşura meyil etm:>l:ııi

27

mir.az
 __________ j
44. Uyğunluğu müayy~>nedin:
,-------------- 47. Boş xnnnlara uy~un olanlan mÜJ))'Jn tdin: t
Şumcrl.,rl:ı ın:ıl ınilh::ıdıl:ı~ı
Aratta aparmlıl:ır. Ço-::ıllohlılıq mı'.hrud iJi Adı Xaraktcrik süru.rry;ı.lt
1. Xırda hakimim m."lrk.'l7İ hakiml)y~ ~
ln.zib:ıti c;,h:-td:ııı h:ıl..iml:-r ı:ır.ılind:ın ctm."lkbLullubmdö\ )."ll \'Z1'2.Ufı
Lullubi iJ:ır.ı cdil:ın , il:ıy.)tl:ır.ı !xilünürdü 2. Kutil.ır Umıiya gölü h<h7~incb;ın~l1:i
üdr.ıtini \•."lmÖ\' C)ıni ıtirdi
::-:---------l
3. Lullubil;ır üvıin."l yürüş 7.;ımanı ilk ;w~ı
?
uğur ga.r.ınsada. sonraki yürüşlxi utuısaz.
lu la nJtic.1l;mdi -

A) "Dağ x:ı.lqbn .. :.ıdbmrdı a. lmmaşqun b. Anubani c. il Sarqon

B) Umuy:ı gölününcJnubundadövl:ıt qunımu d. Naram -Sucn c. Tiıikan
yaratnuşdı l:.ır
C) Aşştır höknıd:ı.n ili Tiql:ıtpal:ısann mixi yanlı A) 1-a. 2- c. 3-d B) 1-b. 2- c. 3-c
abid:ısind.:ı adl:ın ç;ıkilmişdir C) 1-c, 2-d. 3-b D) 1-c. 2-b. 3-a
D) Akkad Hi1ı-.1mlın Nar.un-Sucnyalnız bir cbfa E) 1-a,2- c. 3-b
onl:.ır üz..,ıind;ı q;ıl;ıb;ı Ç3lmışdır
E) Lullubitı)f:ı birli)~ıt;ı d:ı.xil idil:ır
48. DüzJ!Üncarnbı miiJyy;,n edin:
Jl:ıq;-ısi po:ulmıışdur.
45. S.JbJb-nJticJ
Dövl;ıt qururnları
5.]biJb Narıca
A) Dini ,·;ı h;ırbi r.:ıhb;ırliyin tbtid:ıi icm:ı 1. ı\ratta 2. Lullubi
1 1
t:ı yfa ağ.s:ıq q:ı il:ın nın qunıluşunun dağılması

B)
alind;ı c;ımJ:ınmJsi
Kutibıin İ\ ksopot:ımiy:ı Akk:ıd dövl.:ıtinin
a. Ş:ırqiıı :ııı <pdiın
dövl:ıt qurumlarından
'
:ı. T:ıyfo birliyind;ı
hakiml:ır (p:ıdş:ıhlar)
;cırazisin;ıhücum ctm:ısi süqut:ı lll.'fal1l:lSI biri nlınu~du mövcud idi
C) Kutil;ııin işğ:ıl ctdi)i Kutibıin mövqcyinin h. 0r.t7İsi Unniy:ıılan h. Şuıncr t:ınnbnna
Jrazil:ınb idar;:,çiliyi f,'Ücbnıns:ıi
X:ı1:ır ı.bııinn:ı kimi ı.it:ıyiş C'\.lmlıl:ır
u1.1nınlı c. ll..iç.1yaf':\..,ın.1
yerii nı:.:ımurl:.ıra h:ıv:ıl.:ı c. Usı:ıl:m m:ıh:ıd tikin- qi)ıt\.ıtli mct:ıl.
etm:ısi
tisi iiçün lkiç:ıy::ır.mn:ı l:ıciv:ırtl d.1şı ,-:ı ttlliti
D) Kuti hökmd:mTirikan:ı fki çayar.ısı ınd:ı d.w:ıı ohınıınhı m:ıtcri:ıll:ın :ıf'-1rutlı
qarşı İkiÇ3yar:ı.smda kuti!Jrinh:ıkimiy-
üsyamnb:ı.ş vemı:.:ısi y:ıtinin başa çatması
ı\) 1-:ı.c. 2-:ı.b B) 1-b.c.2--.1..b
E) Turukkitayfalanrun Turukkibıin Şuşşar.ı C) 1-b. 2-:ı.c D) 1-:ı. 2 :ı.c
Aşşur.ı qarşı mübariz:ı vil::ıptini ob kcçir- E) 1-b.c.2- b
aparması m;,si

49. E.J. 111-11nıinillikd;ı Az,·nbııyc:ının C-.lnubunch.

46. E.3. TIIminillikdadö\'lJtqurunıl:ınmmn meydana Unniya ı:cfüi ,,tnıfındaı yaşıımış t:ıyfalan a;.J~
galmcısi: 1. 1:--kitl:ır 2. Kutibr ~-Subr J
A) Azırb:ı.ycanda ibtidai İcma qwuluşunun dağılm:ısıııı -t Lullııbi 5. Kn.ı;pil."lr
göst::ırir
B) Ümumi düşm;m;;, qarşı müb:ırizJcb dönüş y:ır.ınııışdı 50. ı\zJrb:ıyr:ın ;mızisind~ yar.ınmış q,ldimcS:Mıc
C) Azarbaycanın şimalında dövbt qunımunun qurumıı ılL:rildir:
yaranmasını tosdiq cdir 1. Lullubi 2. Kuti 3. A1.W
D) HJmin dövrda yaşayan tayfalann müst::ıqil siyas.oı 4.ı\r.ıtt:ı
yürütm:ısini t:ıscliq cdir
E) Azırbaycanın dövbtçilik onon:ıbıinin q:xJim 51. E.3.il minillikdJ qJdim Az..u1>:ı~nn u~f~
kökl:ıld malik olmasını sübut cdir h:ınsıl:ır Aşşurun iş~:ılçJlıq Sİ)1Wtin, qırp
çıxın.lıl:ır'?
1. Kuti 2. S.1k 3.SJx:
4. Lulluhi 5. Knspi

28

mir.az
 52. Oü7l?iincn:ıhı m~T'" roin: 58. f\uıil.,rin h:Jl.imir, .1ti r.am,mı M~•pol:aınlpıJıa:
1. $.>h..,rbr.ır.ı,ı lrı(l'IU5m..1lır.1 "m qıl)WJU
1.l\'.ı.ı:ç '\':) Ü'\,şar 2. Lullu!:ıi l. Ti(.ır.ı< )ı•ILım"lı :ııııııı-m1.JJtl~ )~ır.ınJ.ı
~~u,f.ilin oh.:ı«lx tı~ t:ıtın J. ,\~ .111.ı.lıırı.ı ~,ı.n ı~ q.tlı~vı ollll'Xlu
4 dtl.lll.l\1 nuh.)(Jıı,mıı,ı ıb, ;ım clı.lınldı
< ~10wt:J ıd.ırJı;"ılıl... ~"ı.:mı .>--.ı~ı d.:ı)1,....Jınldı
(\., :X:ırio htk.:uıııl.-ınn .-ıra~ı '°'ılı.1.ı
a. Türl.dıllı tl) fal.'!.fi<lı
b. nı, ~ qunnııu ~-;ır.ıttnı~iıl.tr
59. E.~ XXII .>nin •mnl.ınnd:ı lk1'"'~'2rı,1rıda ~11Cilır,
c. ı\r.ıı Ç3) md:ın ~ım.ı!J.ı ) :\ş.l) miılı.r
q:ırıı has ,-rrmi~ Ü'f)Un rı.,ıic.xinJ,,:
d. Crmiya g\,'W hö,7~00., ~:ı_,ı~miıl.ır
1. Tın~.Ul h.ıl..ımı\\·.>c~t.ın lı..-.n:Jı
MCSCf'O(:ımıya ıl.1 m..woi-ıqtL~ .,(.l\pl.,r
ı llı.ı,·.ı):ır.ı.,ıı-..Lı (;ıtıl.ll'ln lı.u.ımı~y~u lı.,-.ı ~lı
C.
s:ı.,b~ miıl.\f
.l. ,\~·ıır lkı,-.ı~:ır.ı.: 111\Lı lı.ıl.ırıııyy:,«ı .,ı., ,C\-.rtlı
-t. ~ııııbr l 'mm.ı ~-üluhmT.)'vnJ., .)\\?!l...1quı.lr:,tuu
53. Az.lrba~ canın ilk dö, l.lt qunınılanna aiddir.
, .l nıt,, q,·~ını ııınlı
1. Mwn-:ın -'r.17l)? ınali!... iJibr
< Stım('d..lf l 1nı11 -:ı ~0hl oow, u,d., h.ı\.mı
2. Quld:ır d[l\ \..){m 1.-ıitün .-ıl.111~(.,riı'l.l m.ılı!... ıJılx
,ııı"?)? ı;ı:,nlJı
J. On:h.ıy:ı. ,;ıım.-ıy;, ,-.> h0!...m,lır., ın.,li!... iJıl.lf
4. tkiç:ıyara.,ı d0, 1.,,1.,riil.l 14ti:-.1Jı. $l~';lSİ \?
60. ı\r:uu. "7ııti "' l .ıılluhi ılii\-1.,c quruml.ın üçiin
nw.-ıni ,')f34;ıl.-ır :;.;ı_,l.l) mJıl.ır
O\'}:,lr c.,1ı.,1ı.,r:
ıığnınJ., mıil'ı.,rir.1
5. V3hiJ dö, bt )':U-Jtn'klq
:ıf'3nrdıbr
1. ,\kl..,J lkl\ l.:ııinı !lıl 4 uı.ı ıı~r.ıı1rul.ın
' itkin Jıh bı qıınııııl.m nim.ılın
54. ümıiyıı ,::ölii,ılmfınd:ı y:1ş:1yan la~ falımn ilk dô, ı.,ı 3. il ~mıı•111111, ıını~b•ın-> ııunı,· ıplııul.n
qunımlann:1 çnTilm.,~in., 1,.iim,,1,. rtnıl~dir: J r:., ili nıınıllılı.ıl> n~hrnJ Plın.ıl.uı

1. lhııd.11 icın.ı qıınılıı~ıımın ıl.ı~ılnı.ısı 5. L.> ili ıııiıııllı)lll 'l'lll.ıntılll ,ırdı vılıy~L--r.,

:!. l!...iç.ıy:1r.L~ınılJ fl'\l.m pro~c-sl.ır ı ın; .ıl.uıııı.1l.ın

J. X:ıncı <liışııı.,n.ı q.ırşı nıiib:ıriı.-ı

4. ı\şşıınııı iş~:ılçı yiiriişbri 61. l.ııllııhi ,., l'\ııfl ıliht.,ı cııınıml~n ,ilrtut.ıı
5. ll.iç:ı;:ır.L,ınll.ı nı.ıJ;ıniypl m:ırbılJrİ il.>.-ıl.ıq>­ ıı!2nııhııll.ııı 'lınnı:
brin gcnişl:ınııı.,,i 1. :'\ınl.ı, ıl.ıv;;ıct.,r:, rııı,.ıl.111'.lıl.ır
'\ Su\.., rıını~~I l.1vı:,t,n 1llll'-l.:>l1ıl11~ \l,.\:....r,,,!~L:r
55. ,\r.ııtıı dü, 1.11
qıınımıınıın iclnr,ıctm.1 ~itc-min.,niJılir: ., Cmut-ı ,\orht)\:,uııLı ıll,. qııl,Lu- ,l.h bt ,.r.~rı..!ı
1. ~ 1.ırbıl:ı'>mı~ dm bı idı .ı ı\~ıır dıi, !Jccnın ı\t.)rbıı)r.ın.ı ı~bn h:Jı
2. Ülbnı h.-ıkmılır hlır., cdırılı
J. S<ın q,r.ın ,.ılq )l~ınc:ıgı -...crirdı 62. L 1 • il mirıiltilı.ıl., ıp,lim ,\ı.>rb.J) (:.tnt"1Jf..Lırmd..a,n
-t 11-lrbı m.~l.ll:ır n1.".!Cl1"1.lnıür.ıkır.) olıınıınlu h.ımıl.tr nıii,ı.1,1illıl.. ,iyıı~.,c ,rritdıwr7
1 ~l.11111.ılıl,ır :!. rıınıUı).)1' l I nl!.ı}-•:.."f
5,6. Ar~ıt.ıı JhaJinin elini gıırii1hri fıçün \.l<İ)'),1,iclir: ,1 K,ı-:rıbr ~ ~ul'ı.trllr " . .n'....Y
1. Ço,o:ınlı-l mc·,,.ı..tııl ıdı
-ı Y~, t.ınnl.ınn.ı ,ıt.ı)ı, cılırılıbr 6J. ~rmıolojl ıırılınllıı;':, nııl~ .m r,Jın.
J. T;bll.ıh!ılıq mı·,,\.u.t "lı 1 1ullııhı tllİ\ıl.:ıı ,rınını;ınıuı r, ..·,\!.:r...ı ı;.).n~ı
J D-:ı ı~-;,ı ~rintı.l)ın...Lı ~mı..,m.t( .ı..llın.ııı ~.ıhın ., Kııııl.:ırııı ı\kk.ııl ,'4" 1.tını ,ı ...;ı.:.ı -':~.:~-.:.-.ı
~'"L.Lı Kıılıl.:ırın ~k,,•r, ,c.ımı-. :.bıı •~" ı.":n::.,ı
< Ş:...--n...-r ı~!l-.ı. ı 0 1..mlıunn.ı n l-ın1..t) l ıh.ıd.)(
cı.L'\.L:.:t' 64. \ronııltıjl ıırılıc-1Jh~, mw-n.,., cılııı
1 ~,ıl-.:,rl.trın ~~•..ı Lınn l'ı.l ı.ı~~t:r-ı r.un1..:11,ıtn\1~,
57. f_ı.. . ·xıı .>mi> l.aııl>nn \fMopo(.tmıyııy.ı huo;u- " 1'.uıı 1-nl..nı.Lııı 1 ın' ı: ...ı ,j.ıl'\.ı ı.,, u, h .• ,,-:nu-.ı
muoun nxte.>t.>ruu ~: 1 !ı..uıı!~ıın ;\k,,, 1, ,.ıı ,,, • !.!t-..ı.l.::ıu,)~ı .,b .llm.Hı
1
.\' Lf~ ut ,.!.l l .• -.:..~!<lJ
.'.. •
, A, ..r-• ~ ..:..-: .1 , ı'....ı , xı t..:~..h.ı ~ ~roootoji .ırtt ·11!:,,!ı tfüt.hPO rııhn·
,l '.',!c-,, l.:...':'-)'..!ı..!.t r..ı:~ı --nJ< tıl! :)ı_"") )'Hın Jb 1 !\ı.ıı \,.) l ı.::u,, ,\ı\.L'I( ,;,.n.ı~tl:..,n:n ~,.,,,ıt ('ll'lU,C.l
.:ıt.:. ,ıı,., n.ı ıJ.. ı t.ı._ ! \'..:.nı~ı., r.J,.,.ı.'ıflı ıp:.ınml,ı

' \;,l f t,,\:.r.ı'..ırı 1 \,!.!,I '1:lnllt!'\ \,?t!'ı.ı)ı...10

.,rı.ı'..ını~A •~=
ıJ :t ı'->-ı

29

mir.az
 66. Xronolojiardıcıllığı mü;,yy;medin: 72. M;mtiqiuyğunluğu mü3yyan edin:
1. Turukkil::ırin Babil::ırazisind::ı m::ıskunlaşması
.---------r--=-2.-;L-u"ll:-:iub::i-113:.:. dövl;ıt
KKuti
2. KutihökmdanTiı.rikamn üsyann::ıtic::>sind;ı 1.Aratta dövl;ıt qurumu
devrilm::ısi qurumu dövl::ıt qunımu
3. Arattadövl;ıt qurumununyaranması

67. Uyğunluğu müayyanedin: • • • ,ay::ıdanna

a. Şumer ş::ıh::ır-dövl::ıtl::ınnın 1un
l."Dağ xalqları"
2."Dağ ::,jdalıa\an" çevrilmişdir .. dl ırdı
3."Innizxalqlan" b. hökmdan "Padşal~lar padşal~. a /nıar i~
c. ölbni ensi rütb;ısı daşıyan hokm ar
a. Doril::ır b. Hurril::,r
c. Kutil::ır d. Lullubi\;ır etmişdir . . . . d daha da
e. Şumerl::ır d. Anubanininhakiınıyy::ıtı ıll::ınn ;ı
qüw::ıtl::ınmişdir . . d devrilınişdii
68. Uyğunluğu müayyanedin: e. HökmdanTirikan üsyan nzıtıc::ısın ;ı
\. İmmaşqun
2. Anubani • ı<uti dö,
a. "Padşahlar padşalu" adlanırdı 73.Eyler-Venn dinqramında Lullubı v.3 . eyd edi
b. Xırda hakiml:ıri m;ırbz::ı tabeetmişdi qurumlannaaid farqliv.l oxşar cahatları q
c. Dövl:ıt qurumunun;ırazisini daha da genişl;ındi
I(
d. Dövl;ıt qurumunun ;ırazisi şimalda Urmiya
gölünd:m,c:ımıbda Diyalaçayına q::>d::ır çaldı
e. E.::ı. xxm :-ısrd::ı Lullubidövl;ıt qurumunuyaratdı

69. Düzgüncavabı müayyanedin:

l .Arattadövl:-ıt Oxşar 2. Kuti dövl::,t

qurumu c;ıh::ıt\;ır Qurumu a. Hökmdarlan"padşahl.ar padşahı''adlamfrll ..
b. E.J. m minilliyinikinci yansında urrniyaho
sind::ı yaranmışdı . dilirdi
a. Türkm::ınş;ıli dövl::ıt qurumlanidi c. Türk m;m.ş.)li sülal::ılJr t.>r::ıfind:m ,~ e
b. İkiçayarası il:-ı ;ılaq;ıl:ır yaratmışdı d Mesopotarniyadahakimiyy::ıti Jl:-ı a\rnışdı
c. H;cırbi m:-ıs::ıl::ıbr m::ıclisd::ı müzak.ildolunurdu e. Hökrndan ensi rütb::ısini daşıyırdı
d. Akkaddövl::,tinin ordusunud;ıfol:-ırl::ı m:ığlub
etmişdi
e. Hakiıniyy::ıti tayfabaşçılannın iştirakı il;ı m:-ıclis

l
74. Uyğunluğu müayy.ın edin:
scçirdi
1. E.::ı. m miniilik 2. E.,. II Jnınillik
70. Uyğunluğu mü;,yy;m
edin:
ı. E.:ı. :xxm::ısr
2. XXII::>sr
E.::ı.
a. Kutil::ırin Mesopotarniyaya hücumetm;ısi a. Lullubidövl::ıt qunımunun meydana g::ı\m;ısi
b. Akkaddövl:-ıtinin süqut etm::ısi b. Kutil::ırin Mesopotanuyamaslı hala salması
c. İmmaşqun t;ır::ıfind::,n Lullubidövl;ıt c. Turukkil::ırin todıic::ın Babilistan::ırazisind:ı
qurumununyaradılması ın::ıskunlaşması
d. Lullubil::ırin Akkad dövl;ırinin hücumunam;ı
71. Uyğunluğu müayyanedin: qalması
e. Aşşur hökmdan 1Adad-NerarininAz;ırbaycan
1.Ensi 1 2. Maşmaş ::ırazil::ırin::ı hücumu

a. Diniidar::ınin başında dw-ankahin

b. Şumcrd::ı ali kahin::ı, hökmdaraşamil olunurdu
c. T;ıyin olunduğu ::ırazid;ı hökmdann::ıınr
'
göst::ıriş v::ı qanunlanruh::ıyata keçir:mm::ımur

.. 30

mir.az
 Xarita sııa/ları

l. Kaspi tayfalannın yaşadığı arazini müayy:m edin.

2. Hurri tayfalarının yaşadığı arazini mü::ıyyan edin.
3. Naxç va garg;;ır tayfalanmn yaşadığı arazini mü;;ıyyan edin.
4. Kutilarin yaşadığı arazini müayyan edin.
5. Lullubilarin yaşadığı arazini müayyan edin.
6. İmmaşqun br.afind;m yaradılan dövlat qurumunun arazisini müayyan edin.
7. E.a. XX asrda Mesopotamiyada üsyan n::ıticasinda bakirniyyati devril;,n tayfalann
yaşadığı arazini müayyan edin.

31

mir.az
 QaDiM MANNA DÖVLaTi

1. E.a. 1minilliyinavvaliAzarbaycan tarixi üçün

sJciyyavidir: 8. Adı buraxılmış Mannavilay;,finimüayyan
edin:
A) yenidövl;ıt qummununyaranması
B) Akkaddövkıtinin hücumunam;ınız qalması
C) ilk dövl;ıtin fom1alaşrnası
Zamua H Uişdiş H Sanqubuti~

D) Şimalında ilk dövl;ıtin yaranması A) Zikurtu B) Parsa C) Fasis

E) ilkin ş;;ıh;;ır m;;ırbzkırinin yaranması D) Pasarqada E) Hirkan

2. E.J. IX asrda Mannaya edilJn xarici hiicurnlann 9. GöstarilJnlJrinaid olduğu Mannavilayatini

qarşısını almağın mümkünolmamasının sababi: mü.Jyyanedin:
A) MannaordusununAşştu-a qarşı t;ıkbaşına 1. Urmiyanın conub-qorbind:ı ycrloşirdi
mübariz;ı ap.arabilnı:ıın;ısi 2. Urartununhücumunam;;ıruz qalrnışdı
B) ınüdaffa baxımdan t:ıhlük;ıli ;ırazid;;ı ycrloşın:ısi A) Zamua B) Gilzan
C) tayfolannbirloşrn;ısi prosesiningücl:mın;ısi C) Missi D) Uişdiş E) Sanqu
D) Aı.:ırbaycanın c;ınub hiss;;ısinin Mesopotaıniya il::>
yaxın olması 10. Göstarilanlarinaid olduğu Manna,,Hayatini
E) horbir vilay:::ıtin ayn ayn ınüst:::ıqil hakiml;ır müayyanedin:
t;ırofıııd;,n idar;ı cdilm::ısi v;ı xaricit;ıhlük;ıy;ı qarşı
t;ıkbaşına mübariı.:ı apannası
avv:ıl lullubil:ır
yaşamışdı
3. Lullubi,kuti, su v;, turukki tayfalarının varislari
sayılır: 1
A) mannalılar B) kaspil::>r Hakimfarinio Manna dövl:>ti
C) hurril;ır D) atropatcnalılar s;>yiil:ı Manna yarandıqdan sonra
E) albanlar vilay:ıtl:ır bir- "lullubil:ır ölk:>si"
bşdirilmişdi adlanmışdı

4. E.a.Xl-lX .:ısrlJrdJ Aşşurlar Şarrani adJandınrdıı:

A) Unniyagölü ::ıtarfındak1 vilay;ıt hakiml;ırini Mannarun:ın böyük 1
B) Kutil:ırin İkiçayarsındakı canişinl;ırini v:ı güc\üvilay:ıti idi
C) Aşşur ordusunu
D) Manna:,halisini
A)Zamua B) Subi
E) Lullubidövl:::ıt qumınunun ;;,halisini E) Bari
D) Gilzan
5. Az;:ırhaycanın c;mubundailk dövfatinyaranma- 11. Manna dövlati neça ;,sr .:ıvval yaranmışdır?
sına tasirgösfJrmişdir: A) 12 B)9 C)30 D)l5 E)ll 1
A) İkiçayarası il::ı yaxın olması
B) Vahidiqtisadi;ılaq::>l;;ırin yaranması 12. Qadim Manna dövlatinaaid deyi/:
C) Güclütayfa ittifaqlannın yaranması A) ~rbaycanın ilk v;ı q~im dövl:ıti idi
O) Xaricihücumlannaıtması B) Conubi ~rbaycanda yaranmışdı
E) Umıiya gölü ;ıtrafındakı tayfalannbirl;ışm;ısi q Mark;ızl;ışmiş dövlotidi.
D) Paytaxtı Qazakaş;ıh;ıri olmuşdu
6. Az;:ırbaycanın
ilk q.:,dimdövlatidir: E) arazisi şimal da Araz 7a~a c:ınubda Parsua
,~
A) Kuti B) Aratta C) Manna Midiya hüdudlanoalamı çatudı ~
D) Lullubi E) Akkad
13. Sahv variantı mfülyyanedin:
7. E.a. IX asraaiddir:
A) İskit padşahlığının yaraııması A Manna adına ilk ddfa rast ::>linmi dir- Bibli
B) Akkad dövbrinin süqut etm;ısi B) Mannalılar sitayiş edirdilor- Gün:ış, Ay,Kübk•
C) İlk dövldtqurumlannın meydanag;ılmdyd a • ş tannlanna
C) Mannanın ;ısasıru toşlcil edirdi- l.arnuavilayıi
başlaması
D) İbtidai İcma quruluşumın dağılması D) Manna ::,halisinin;ısas:m clanışdı • dilidi-türk
E) Manna adının Aşşur hökmdannın mixi yazılı E) Mannadaböyüktaxıl anbarlanm:ıxsus idi-
kitabdsind:>,çokilmosi dövl;ıto

32

mir.az
14. Manna diivlJIİnin idnr;,chna sislcminJ aid deyi/: 21. Düzgüncavabı müayyJnedin:
A) Siyasi quruluşu monarxiyaidi
B) Hökmdar hakimiyy:,tiJVVJIIJrqJbil:Hayfa 1 Manna hökrndarı iranzu
başçılanndan yaronmışdı
q Hökrndarhakimiyy:,tiirsi kcçirdi j l. Daxilisiyas:ııi 1 j 2. Xaricisiyas:ııi 1
O) MJrkozlJşdirilmiş qaydada idaroolunurdu ,, -.
E) XaricisiyaSJtSJrkordol;ırin olindJ idi a. M,,rk:ızl:ışm:ı a. Urartuil:ı mütı:ıfiqlik
siyas:ııi yürütdü. miinasib:,tloriyaratdı
15. Manna dövlJlindJ hökmdann yanında faaliyyat
b. Ölbd:ı c:ınişinlik b. Aşşıının siyasi
göstJrJnmasl,llıJtçi orqan adlanırdı: üstünlüyünü tanıdı
sistemiyaratdı.
A) Senat B) Xalq yığıncağı
c. A7..:ırbaycanın bütün c. Mannanı Urmiya
C) Ağsaqqallar Şurası D) c)yanlann yığıncağı
ıorpaqlannı özün:ı hövz:ısindJ v:ı Ş:ırq<tı
E) HJrbi Şura qüdr.ıtli dövl:ıt:ı çevirdi
birl:ışdirdi

16. Manna dö,•IJtindaAğsaqqallar Şurasının

nıiivcudluğu göstarir:
A) Döv!Jtinibtidaic;ımiyy;ıtindJn sinifli cJmiyy;ıt:,
ycnic;ı kcçdiyini
B) QuldardövlJt olduğunu
C) Dövbıin demokratik:,saslarlaidar.:ı olunmasını
D) Hakimiyy;ıtin irs;ın kcçdiyini
E) Q;:,bil:Hayfamünasibotl;ırinin h:,I:,d;:,qaldığım
17. E.a.IX JsrdanctibaranManna torpaqlannı JIJ
kcçirmJkuğrunda bir-biri ila mübarizaapanrdı:
A) İskit v:, Midiya B) Midiya va Babil
C) Babilv;ı Urartu D) Urartu va Aşşur
E) Aşşur va Babil
18. Mannanın özünü ;,si döv!Jt kimi tanıtmasına va
qüwJtlanmasinasababolmuşdu:
A) Urartuyaqarşı aparılan müharib;ılar
B) Aşşuıiyaya qarşı aparılan müharibalar
C) İskit çarlığı il;:,mütt:ıfiq olması
D) Midiyava Babilaqarşı aparılan mühaıib;:,l:,r
E) İranzunun hayata keçirdiyitJdbirlJr
19. E.a.lX asrinsonlannda Urartu dövlarinin
Mannaya hücumununnaricasi:
A) M:>ğlub olaraq geri ç:,kildi
B) Paytaxı tutularaqdağıdıldı
C) Gilzan vilay;ıti işğal olundu
D) Zamua ölk:>siqar;ıt olundu
E) Manııa Urartu asılılığını q:ıbul ctdi
20. İranzunun hakimiyyatidövrü üçün saciyyavideyi/:
A) Mannanı Urmiya gölü hövz:ısind:> v;ı Q:,dim
Ş;:ırqd:, qüdr.:ıtli dövl;:ıt;, çevirdi
B) Manna Aşşur dövl;:,tininsiyasi üstünlüyünü
tanıyaraq ona x;:ırac verdi . C) Urartu il:, müharib;ıni dayandırdı
C) 11Sarqonun Mannaya ''böyük yürüşü" baş v~rdi .
O) Aşşur il;:ı Manna arasında mütt::ıfiqlik münasıb::ıll:m
yarandı .
E) Urartunun işğal etdiyi Manna torpaqlan gen
qaytanldı
A) I b.c, 2-a.b B) 1 b.c 2- b C) I a.b, 2b.c
D) 1 b, 2 ac E) I a, 2 a.c
22. iranzunun daxili siyagfinin asasını taşkil edirdi:
A) Manna vilay;ıtl;:,rini birl;ışdiıib m;ırbzi
hakimiyyatigücl;mdirm:ık
B) Üsyanlan yatınnaq
C) Vergi v;:ı mük;ıll:ıfiyy:ıtl:ıri ~nzimlJm:ık
D) CanişinJik sistemini l;ığv etm:ık
E) Urartuyameyilli canişinl:ırin t;;,r;ıfın;:ı keçmak
23. Mannanın iqtisadiyyatmı tanzimlamayi,vahid
xarici siyasatyürütmayizaruri edirdi:
A) M;:ırk;ızl;ışdirilmiş idarxtm:>sisteminin
yaradı imasını
B) Dövl:ıt vcrgil:ırini az.altmağı
C) Xarici işğalçılann ölk:,d:ın qovulmasıru
D) Urartu t;ır;ıfdarlannın ~r;ırsizl::>şdiıiJm;:,sini
E) Aşşura tabc olunması
24. Manna dövlJriyaranandan sonra m;ırk;}ZfJşdirilmiş
idaraetmasistemininyaradılmasını ÇJtinlaşdirirdi:
A) Ağsaqqallar Şurasının mövcudluğu
B) Midiyanın ammsız hücumlan
C) Aşşurdan asılı olması
D) Manna Jrazisinin genişl;:,nm;:ısi
E) Bir sıra vilay;ıt hakiml;:,rininmüst.cıqillikl:>rini
saxlarnası
25. lranzu markazihakimimt;) tabı: edilJn ,ilay;,tlari
hakimiyyatindayağına çevimtJk üçün hayata
kcçirdiyitJdbir:
A) Canişinlik sistemi yaratdı
B) Vilay:ıtl;ıri Aşşura tabe olmaqdan çıxardı
O) Aşşura meyillicanişinl;,rin t:,r.:ıfin:ı kcçdi
E) Vilay:,thakiml;,rininmüst~illiyini artırdı

33

mir.az
 I Rusanm
26. Urartuhökmdnn daxil;ın zJif.
l\1annam 31. Mann:ı höknıdan İranzunun fJaliyyJtiüçün
l.ıtmJk üçünhJynta
krçirdi)i
siyas.,t: s;ıciyy;ıvidir:
A) Mannahakim\;ırini lr.ınzu ;ıkyhin:ı qaldırdı 1. Ôlbd:ı canişinlik sistemiyar:ıdılın.,sı
B) Mannahakiml;ıri nr:ısıncfa mün:ıqiş:ı yaratdı 2. Urartudan :ısılı v:ıziyy;ıt;ı düşm;ısi
C) Babilil;ı mütı;ıfıq olm:ığa canaıdı 3. M;ırk:ızl:ışm;ı siy:ıs;ııi ap:ınn:ısı
D) İranzunun höyükoğlu v:ı varisiil:ı yaxmlaşdı 4. lskitşahlığı il:ı mütt:ıfıqlik mün:ısib:ıılJri yaratması
E) Üsy:ınçı :ıhalini başqa :ır:ızil:ır:ı köçürdü S. Mannanın :ırazisinin şimalda Ar:ız çayına çatması
A) 1.3.5 B) 1.2.3 C) 3.4.5 D) 1.2.4
27.MnnnadaŞunndnhul ,·;ı Durdukkaş;ıh.lrl.ıri
hakimin,ata
tnbclikdJn çıxdı: 32. Anubani,,alranrunun
hakimiyyJtidönünaaid
A) İr:ınzunwı siyas;ıtini d:ıst:ıkl:ıdiyi üçün oxşar c;ıh;ıt:
B) ,\şşur hökmdaıı il Sarqonun
t;ıkidil:ı yürüşl;ır etmişdi
A) Mcsopotamiyaya
C) İranzunun ölümünd:ın sonra B) Aşşur dövl;ıti il:ı mübariz:ı aparmışdı
D) Ur:ırtu hökmdan
l Rusanın t:ıkidil:ı C) M:ırk;ızl:ışmiş dövl:ıt qunnuşdu
E) Müst;ıqil dövl;ıt yaratmaq
üçün D) Dövl:ıtin :ırazisini xcyligenişl;ındimıişdi
E) Akkaddövl:ıtin~ qarşı mi.ibariı;;ı apannışdı
28. E..ı. 719-cuild;ı İranzuya q:ırşı üsyanb:ış ,1cr.ırk.ın
Il Sarqon: 33. l\1annahökmdan Ullusununa aiddeyi/:
A) Üsy:ı.nçılan d;ıst:ıkl~i A) Aı..ıdan sonrahakimiyy:ıt:ı g:ılmişdir
B) Canişinl:ırin m;ırk:ızi hakimiyy:ıt:ı tabeolmamaq B) il Sarqonun ş:ır.ıfın;ı yazılı abid:ı qoydunnuşdur
c:ıhdini
müdafi;, etdi C) Urartuya q:ırşı il Sarqondan köm:ık ist:ıdi
C) Mannail:ı ittifaq:ı sadiqqa\araqüsyan.çılar üz:ırin:ı D) Aşşurbanipal Mannaya yürüş etmişdir
qoşun yerildi E) 22Mannaqalasının Uraıtu hökmdan I Rusaya
D) İranzunu c:ıı.alandımıaq üçünMannayayürüş ctdi verilrn:ısi il:ı razıl~mışdır

E) Urartuil:ı birlikd:ı üsyanlan

yatırdı
34. l\lnnnahökmdanAzanın hakimiyy;ıti dövrüüçü
29. Uyğunluq po:.ıılmıışdıır: s.ıciyy,wi deyi/: 1
A) Mannadövl:ıtinin paytaxtı olmuşdu • jzirtu
A) Mannanın Aşşur:ı meyillisiyas;ıti davametdirild
B) Mannadövl;ıtin;ı qarşı daimiıxavüzkar~q siyas:ıti
8) Mannada daxiliç:ıkişm:ıl:ır ycnid:ın gücl;ındi
C) Ölk:ıd;ı sabitlikyaratnıaq s:ıyl;ıri n;ıtic:ısiz qaldı
yeritmişdi • Aşşur
D) M:ırk:ızi hakinıiyy:ıı z:ıifl:ıdi
C) Mannada IISarqonwı ş:ır:ıfın:ı yazılı aıbid:ı
E) I Rusa22M:uına qalasını :ıl:ı kcçirdi
qoydunnuşdu • Ullusunu
D) Marına dövl:ıtinin Aşşur il:ı h:ırbi iıtifaqı
pozulmuşdu • Ahşcrinin dövıünd:ı
35. İranzu ,,.,Ullusununun hakinıiyy.ıti dö\Tüüçün
E) Urartuhökmdan I Rus:ırun ~1anna dövl:ıtin:ı
oxşar c;ılı;ıt deyi/:
münasib:ıtind:ı :>sasyertuturdu• t;ıcavi.izkarlıq A) IISarqonun Mannaya işğalçı yüıiişl:ır ctm:ısi
8) Ur:ırnınıın Mannavilay:ıtkırini nı:ırk:ızi haki-
30. Düzgünta\'abı mü;ıyy;ın edin: miyy:ıı:ı q:ırşı üsyanaqaldımıağa çalışması
q Mannanın Aşşurun siyasiağalığını ıaruması
1 Mannadövl:ıti D) Mannanın Urartut;ır:ıfind:ın tutulmuş bütün
vilay:ıtl:>rinin azadcdilm:ısi
1.Udaki 2. lranzu ] E) BütünMannavilay:ıtl:ırin m:ırk:ız hakimiyy:ıt
:ıtrafind:ı birl;ışdirilm:ısi
a M~ool:ırcb ilkadı '
a.Manna dövl:ıtinin
~kil~ Manna
hö asasını qoymuşdu
olmuşdu 36. E.J.719-cuildJi\J:ınnada İranzuya qarşı baş v
b.M:ırk:ızl;ışıniş nıiş üsynnlan y:ıtırm:ıqda II Sarqoııun m;ıqs.ıdi:
b. mSalmanasann dövl;ıt yaratmışdı
SJrbrd:ısi Mannaya A) Mannad:ı özmövqcyini gücl;mdimı;ık
yürüş etmişdi B) Mann:ıda canişinlik sistemiy:ınıım:ıq
c.BütünManna
vilay:ıtl;ırini birl:ış-
C) Mannanı ı:ımanıil;ı özün:ı t:ıbc ctm:ık
c. Uraıtunurı siyasi
D) Uraıtu hökınd:ın I Rusanı c:ızalandınnaq
üsıünlüyünü ıanımışdı dirrnişdi
E) Aşşur x:ızin:ısin;ı vaxtlı-v:ıxtmda x;ırac gönd;ıril­
m:ısini t.'.lminetm:ık
A) lab,2b.c B) I b.c,2-a.b
q I b,2ac D) 1a,2 a.c E) 1 b.c2-b

34

mir.az
37. Aşşur hökmdan il Sarqonun !\lıınnaya böyük 42. E.J. 650-ci ildJ ı\şşur hökmdun ı\şşurbanipıılın
yürüşünün nJtic:ısin:ıaiti deyi/: i\lannayn hücumununsJb;ıbi:
A) S:ırqonun ş:ır?fin:ı yazıılı abid:ı qoyulması A) Kimmcr-iskiı-s.ıklann M:ınnad:ı m~skunlaşması
B) Urartunun Mannanın <laxiliişl;ırin:ı qanşmasına 8) Mannanın Aşşur ilJ itıifoqı ponnası
bircbfalikson qoyulnıası C) Ur:ırtunun hücwnlannın anması
C) Mannanın qüdr.ııli dövl;ıı:ı çcvrilm:,si D) Mannanın Midiya ilJ yaxınlaşnıası
D) UllusununAşşunın siyasi ağalığını tanımaqdan E) Mannanın ycnid;ın UrartumcyillixaricisiyUSJt
imtinactm::ısi yeritmJSİ
E) Urartu hökmdan I Rusanın özünü öldürmJSi
43. !\lanna hökmdan Ahşerinin Aşşur ita
müttJfıqlikdJn imrinnetmJsi naticasind;ı:
38. Daha a\WI baş nnnişdir: A) Manna tarix s:,hn:>sind;ı t;ık q:ıldı
A) Mannada İranzuya qarş üsyan baş vcmı:ısi B) Manna daha da qüvvJtl;ındi
B) il Sarqonun Mannaya birinciyüriişü C) Manna Urartunun hücunılanna m:mız qaldı
C) Az.anın sui-q::ısd n:ıti~sind;ı öldürülm::ısi D) Mann:ı Midiy:ı döv!Jtininmütt:ıfiqin:> çevrildi
D) Sirdakk::ı sülhününimzalanması E) Aşşurb:ınipal Mannay:ı yürüş t;ışkil cıdi
E) Uauş döyüşünün baş vcnn;ısi
44. E.J.6~ci ild;ı Aşşurhökrndan Aşşurbanipal
l\lıınnaya hücum etm;ızd;ın J·vv.,I:
39. GöstJril;ınl:ırin aid olduğu l\lann:ı tıökrndan:
1. Aşşura yürüş ctmişdir A) İskitl:,rin bit::ır.ıniyin;ı nail oldu
2. Midiy:ının ınütt;ıfiqi olmuşdur B) Ur.ırtu il:, müharibJnidayandırdı
C) Midiyackın :ılav::ı qoşun topladı
3. İskit padşahı İşpakay il~ mütt~fiqolmuşdur
D) Babil ib ittifaqgirdi
A) İranzu B) Aza
E) ~fanna c.-ınişin!Jrini öz t;ır.ıfinJ ~kdi
C) Ahşeri D) Ullusw1u
E) Ualli
45. Sxeıni tamamlayın:

40. Ahşcrinin hakimiyy;ıti dövrii üçün sJviyy.wi deyi/:

A) Türk m:ınş::ıli kimmcr-islı.-it-sak tayfalannın Monnod:ı :,halinin sosiııl tJrkibi
Mannanın şimalında m::ıskunla.şması
8) Mannanın ınüst:ıqil siyas::ıt ycritın::ısi
C) Mannanın Midiyada Aşşur ::ıleyhin::ı üsy:ınlara
köm::ık etm::ısi
D) Mannanın Midiya il::ı birlikd:ı Aşşuru m::ığlub
ed;ır::ık Midiyadan qovması A) Kahinl:,r B) M:ımurl:ır C) Mirz:ıbr
E) Mannanın İskit şahlığl il::ı ittifaqagir:,r::ık Urartu D) S;ın;,tkarlar E) Mcmarlar
torpaqlannahücumlarctm::ısi

41. Mantiqi ardıcıJJığı düzgün müayyan edin: 46. Uyğunluğu mü;ıyy;m edin:

? Mannanın müs~il
siyas:ıt yeritm:ısi
~~L..--A-hş_·c_ri_-.1
A) Xarici siyas:,tlJrindJUr:ırtuya meyi ctm.-,JJri
B) Müst::ıqil xarici siyasJt yiirutm::ıbri
Aşşurbanipalın
Mannayayürıüş eım:ısi C) Midiya döv!Jti ib mübariz:xb m;ığlub olın.-ıbn
D) Paytaxt lzirtu ş.-,h:ırinin ı~'"'llr hütı.ımun:ı rroruz
qalma.sı
A) Lullubi,lı.-uti, suv::ı turukki tayfalannın Manna il::ı E) Aşşur hökmdan il Sarqon il:>iıtifoqd.ın çıxmal:ı.n
yaxmlaşnıası
tayfalannın Mannanın
B) Kimmcr-iskit-s.1k 47. AhşeridJn.f.1rq/i o/araq U:ıllinin dö, ründ.l:
şirrolında mJskunlaşma;;ı A) Manna A.şşurb.1nip:ılın yü~ün.ı ıruruz qaldı
C) Mannanın kimmcr-iskiı-sak tayfalan ilo mütt:ıfiq B) Aşşırr ilJ iıtifaqa ~n qo)uldu
olması C) Manna il:ı ,\~"Uf münı,ib.ııl.1ri yı~ıl3Şdı
D) Mannanın xarici siy~td::ı Urartuyameyi etm::ısi D) Manna Ur.ırtu dö\ l.1ıi ib y:ı.xınl'l.Şdı
E) Ahşerinin Midiya il::ı yaxınlaşması E) Oütün,iby:ıtbr hirl~irildi

3S

mir.az
48. E.;ı. Vll ;ısrin sonundaAşşur, Midiyıı va Babil 53. Sxemd;ı adı verilmiş Manııa hökmdartnn .
dövl;ıtin;ı qarşı müharib;ı ııparan zamanManna: o1nn ort aq c;ıIıJti• nm;ıyy;ııı
..
cd'ın: na aıd
A) Müsld(JİI sİ)'ll5dt yerildi
B) Aşşurun düşm;ml;:ırin;ı köm;ık etdi
C) xaıici siyı1SJtd;ı uğurlu addım ataraqbit;ıldfliyini İranzu
qoruyubsaxladı
D) Xaricisiyasotd~
etdi
~hv:ı yolver:ıldk Aşşura köm;ık [
Ullusunu
E) Midiyav;ı Babilintır:ıfin;ı keçdi

49. Kutil;ır t;ır;ıfind;ın Akkaddövl;ıtinin süquta

uğradılmasından neç;ı .lsrsonraMannadövl;ıti süqu
Ualli
etmişdi?
A)23 B) 19 C) 16 D) 10 E)20
A) M:ırk:ızi hakimiyy;ıt;ı qarşı üsyanlann baş ve
50. Mannanın t;ıs;ırrüfatına aiddeyi/: B) Assuıiya il;ı ittifoqın dahadamöhk;ıınlondiıil
A) T;ıs;ırıüfatda maldarlıq, ;ıkinçilik v:ı ~n:ıtkarlıq :ısas C) Vilay;ıtl;ııin canişinl;ır t;ır.ıfind;ın idar.ı cdilm:,sj
yertuturdu D) Midiyadövl::ıti ib dostluqmünasib::ıtl::ırinin
saxlanılması
B) Torpağı xışla şumlayır, taxılı d:ımir oraqlabiçirdil:ır
C) Dövl;ıt;ı, yaxudhökmdaram;ıxsus taxıl Babildövl:ıtinin hücumuna
E) Mannarun m;ıruz
qalması
anbarlanndan quraqhqva achqvaxtı ahaliy:ı taxıl
paylanılırdı
O) T;ıs::ırıüfatda d:ıv~l;ın v;ı fıld:ın istifad;ı olunurdu
54. Mannadövl;ıti itabağlı m;ıntiqi uyğunluğu mü~y
E) Subivilay;ıti öz at ilxılan il:ı m:ışhur idi
yanedin:
51. Mannadövbtininsüqutununnaticasi:
A) Urartut:ıfdfind:ın işğalına ş;ırait yarandı e.:ı. IX:>sr
B) Xaricihücumlararamsız xarakteraldi
C) Xalqın fonnalaşması birmüdd:ıt yubandı
D) Az:ırbaycan torpaqlan8h;ım;ınil;ır dövl:ıtinin e.:ı. VIII:ısr e.::ı. VII:>sr
t;ırkibin:ı qatıldı
E) Az:ırbaycarun müst)qiJ
dövl:ıtçiliyi birmüdd:ıt
itirilcli A) Vilay;ıt hakiml:ırinin şarrani adlandınlrnası
B) Vilay;ıtbrin canişinJ:,r t:ır.ıfind;ın idar::ı olunması c
52. Sxemdaverilanfar.luyğun galanManoahökmdar• C) Hökmdar hakimiyy:>Linin irs:ın keçm:ısi
lan müayy;ın edin. D) Aşşur hücumlanna m:ıruz qalması
E) İskit, kimmcrv;ı saktayfalannın Manna:ırazis·
m:ıskunlaşması
l. Aşşur il:ı ittifaqasadiq
qalıruşdı

55. Uyğuoluqpozu/ub:
2.Urartuyameyillixaricisiyas;ıt
yeritmişdi A) Iranzu Mannanın Urartuişğalında olan
to a lannı azadeldi
3. İskit şahlığı v:ı Midiyail:ı B) Aza Mruınanın Aşşuriyaya meyilli
mütt:ıfiq olmuşdu
si aıs:ıtini davametdirdi
C) Ullusunu Aşşur ib ittifaqdan çıxaraq Uıar·

A) 1-A.ı2., 2·Ahşcri, 3-Ualli D

B) 1-iranzu,Udaki,3-Ahşeri E) Midiyadövbtiib rartU;ı •y-
C) 1-Udaki, 2-Ullusunu,).Aza hin;,ittifa urdu
O) 1-Ullusunu, 2·Aza,3-Ahşeri
E) 1-İranzu, 2-Ullusunu, 3-Ahşeri

36

mir.az
 56. Adı buraxılmış hökmdan mü3yy3nedin: 59. Boş xanalarauyğun olanlan müaYY3n
edin:

Mannahökmdarları
1 1
1. Uauş dağt :ıtrafında Urartup;>r.>st
canişin-

1
?
~I lranzu
H Aza
1 2.
öldürüldü
1:ır t:ırafınd:ın
Aşşur x:,zin:ısin:, vaxtlı - vaxtında x:,rac
gönd;:,rilm:,sini t:,minctm:ıli idi
Ullusunu Ahşcri Ualli 3. iskiı hökrndan İşpakay il:ı mütbfıqlik
~
1 1 alaa;:ılari qurdu

A) işpakay B) 1Rusa C) Madi

O) Udaki E) İmmaşqun a. İranzu b. Ullusunu c.Aza
d Ahşeri e. Ualli
A) 1-a.2- e,3- b B) 1-b, 2- e,3- c
57. Uyğun variantı müayy,m edin: .. C) 1-c,2- b,3-d D) 1-c, 2-b,.3-a
1

1. Kiınıncr, iskit,sak tayfalannın Manna ;ırazısınd:ı E) 1-c,2- a..3-b

m:,skunlaşması
2. Mannadövl;ıtind:ı vilay:ıtl:,rin canişinl:ır 60. Cadv.,ldakihadis;,l;,rinyerini d.ıyiş3rak , verilmiş
t:,r;'lfınd:ın idar:,olunmağa başlanması bütün hadi~lJrin düzgün ardıcıUığım tapın.
3. Mannadövl;:ıtinin Midiya il:, mübariz.;ıd:, m:ığlub
1
olması 1. Mannada hakimiyy:ıtd:ı irsilik prinsipinin
4. Mannavilay;ıtl;ırinin ayrı-ayn müst~il hak.imbr }.........-nası
t:ır.ıfınd:ın idar:ı cdilm:ısi 2. Manna Azorbaycarunbütün c:ınub torpaqlan-
nı hakimiyy:,rialhnda birl;:,şdinn:ısi
E.:ı. IX E.::ı. VIll E.;;ı. VIl E.;;ı.VI 3. Sarqonun Mannanın paytaxn İzirtunu :ıl::ı
;;ısr :ısr :ısr :,sr kcçir;;ırak yandırması
ı\) 1 3 4 2 4. Uallinin Assuriya il:ı pozulmuş ittifaqı
B 2 4 3 l yenid;mb:ırpa etm;ısi
C) 4 1 2 3
' D) 4 2 l 3 A)2 v;;,3 B) 2 V;) 4 C) 4 v;;ı 1
E) 3 2 1 4 D) 1 v;;ı 2 E) 3 v:ı 4

61. Sxemi tamamlayın:

58. SJbJb-natic;,;,laq;,sigöz/;mi/ıııişdir: Qrifon "Dirilik ağacı" Riton

Şir b;x:bnli,qartal Tobi;:ıtin ölüb v;:ı
S:ıbab Natica qanadlı, şir vo ya dirilm;:ısini tx::ıs- ?
A) Azanın Urartumeyil- Aşşurp:ırast qüw;:ıl;:ır
Qartalbaşlı canlı sürn etdirirdi
li siyas;:ıt yfuütm:ısi t:ırafınd;:ın öldüriilmasi
B) İranzunun m;:ırbz- il Sarqonun Mannanın
l;:ışdinm siyas;:ıti
A) Buymız formalı içki qabı - q;xl;:ıhl;:ır
hakimiyy;:ıtini tanıması
ycritm::ısi
B) Şir b:xfanli,insan başlı ;:ıfsan;:ıvi varlıq
C) M;:ıb;:ı<ilord:, tannlara qoyulan heybl
C) UllusununAşşur Aşşurbanipalın İzirtu
D) Xüsusi döyüş silahlan
itiITaqından çıxması ş;:ıh:,rin;:ı hücum etm:,si
E) Üzük formasında diiz;ıldil:,n möhür
D) Sirdakkamüqavil;:ısi- Mannanın Urartudan
nin bağlanması aslı hala salınması
62. Manna dövlJti il;, bağlı cavabl:ırdan biri salıvdir:
E) Ahşerinin Aşşurun Hakimiyy;:ıtin:ı qarşı A) Adı ilk d:,fa e.;;ı. 843-cü il iTi Salmanasann Aşşur
tabeliyind;:ın çıxrnası i.isyarunbaş verm;:ısi mixi yazılannda ç;:ıkilmişdir
B) Hökmdar İranzunun dövründ;:ı m:,rk;:ızfaşmiş dövl;:ıt
yarnnmışdır
C) Aı.:ırbaycanın ~nubunda, Van gölü hö~sind;:ı
yaranmışdır
D) Aşşur övl;:ıtinin mütt;:ıfiqi olmuşdu
E) Urartumın işğal etdiyi Manna torpaqlannı geri
qaytarmışdı

37

mir.az
 63. Uyğunluq ımvılııh: 69. Manna dövfatimiibari7...ı apannamışdı:
ı\) Mann:ı dövl;,tiyerl;;ışirdi - Unniya gölü :,trafında ı\) MidiyayailJ B) Urnrtuikı
13) t-.fannaadına ilk d;,f;:ı rast gJ!inir-Aşşur mixi C) Aşşur il;:ı D) ahJın;milJrl;,
yazı 1ı kitabJl;:,rimb E) Babil il;:ı
C) Mann:ı ;,razisindJ c.löv!Jtqunımlan meydana
g;,lm~yJb:ışl:ımışdır - e.J. 1X::>srdJ 70. l\tanna mJdJnİyyJtİnJ aid deyi!:
D) Manna dövlJtini idar;;ı cdirdi - hökrndar 1. Kerifloabid;:ısi
E) Mannanın JSas hiss;;ısini t;;ışkil cd;mvilayJt idi - 2. Ş~ki yaxınlığmda 13öyükDJhn:ı abid:ısi
Z.1mu:ı 3. Ziviy;:ıd.ın aşkar edilmiş gümüş sini
4. İzirtudan aşkar edilmiş lalın dilind;,c1aş kita~
64. Lulluhi dövl;Jtqurumıı ilJ Manna üçün oxşar cJhJt: 5. Has;;ınlid.ın aşkar edilmiş qızıl cam
1. İnkişaf etmjş quld:ır dövl;;ıtlJr idi A) 1.2.3 8) 3.4.5 q 1.2.4
2. AzJrbayeaııııı c::-ınub lıiss;:ısinda yaranıııışdı D) 1.2.5 E) 2.3.4
3. Hakimiyy:ıl;ı türk sülalJsibaşçılıq edirdi
4. Aşşur xnin;)siıı:, XJracverirdil;,r 71. i\lannalıl:ınn dini görüşlJrinJ aid deyi!:
A) 1.2 8) 2.3 C) 3.4 D) 2.4 E) 1.4 A) çoxallahlılıq x:ır.lJ..1crik idi
B) axir.:ıtJ inanırdıl:ır
65. Kuti <W"btqurumu VJ J\tanna dövlJti üçün C) Gi.in:ış. Ay. J..iil.ık-yağış t:ınnlara sitayiş cdirdil;ır
üınumi cJlı,11 deyi(: D) t.ıbiJtin ölüb ,·:ı dilirilm:ısini t~s~ün1 ctdir.m 7
A) ı\z.xbaycanııı e:ınubunda - Unı1iya höV7~sindJ ..Dirilikafrac,.. adlı t:uırl:ın nır ıdı
E) Ar.ılannctı-At.;ışp;,r;,stlik dinin.;ı sitayiş cd:ınfard:ı
yarnıııııışdı
1'3) Ülivl:ıti tiirk nı:ınş;)li hökmdar.vilayatlJri var idi
canişinbr itl:lr;ı edirdi
72. l\Tannanın Aşşur ilJ birlikdJmübariZJapardığı
C) Q.xliııı ı\şşur dövbtinin hücumwıa m;mız
qalıııışdı
dövfatimüJyyJnedin:
D) Çcıxall:ılılılıq
möveudolmuşdu, Ay tannsına vJ
b. taıınbra sitayiş edilirdi
E) Mixi ya7ı il:ı tanış idibr 7

66. Q.1dimJ\JisirWl /\fan na tarhi iiçün ümumi c;ı/ı;,t

deyi!:
ı\) Qukbr düvbtbr olımışdu qBabil
A) 3ham;:ıni B) fskit
13) l lcroqlifya;,ıdaıı i,tifod;ı cdilmişdi
E) Roma
C) 11:ır ikisind:1şir b.xl.-ınli. in~anbaşlı ::>fsan:>vi
varlıq D) Akkad
ı:ısviı bri olnıuşuu ·ıdJ AmerikaarxcoloquRobcrtDayS-Onaı
D) Roma dii\'l.~ıinin hücumunam;mız qalmışdı 73 J956-Cll • • r, b• A _, b 17
• rahbJrlik ctdi)i cJt~pcdısıya '""'"u ı ,v..ır ayca
E) E.:ı. 1minillikcfa::.üqutetınişdi
aşkar ctmişdir: · 2. QazakamJb:xiini
m::ısk:>nı
1 H:>s:>nli . . .
67. Q,ldinı J\tanna vJ Roııı:ı dö, !;,tinintarixi üçün • ·n -.badini 4. Zıvıy:> mJsbnı
o,~ar olı;,t ıleyil: 3 Ken n,..,°
A) .1.4 B) 1.2 C) 2.3 D)3.
4 E) 3
• 1.
A) f:)ııi :1,nb yaraıınıışJı
B) ()tıklar dövbtbr olımışclu
74. Uyğ•u
nluq pozıı/ııııışdıır:
C) Ritonlarnıövcııd olımıştlu ı ıann ıoxuculuqla mJşğul olduğunu v;
A) Mannal da qoyun yunundanv:>keçiqJzilincbıı 81
I
D) ,\ğ"-<lqqalbr $um ı mövcudolmuşdu
ıoxucu uq • - HJS:>n l'd karlan
E) Ço\lannlıq mövcuclidi, mJb::x!IJrd;;ı aJlahlara . . d'ldiv;ni göstanr ı ;maş • •
ıstıfad:> c I r
he} bl qoyuhırdu
mış parça qalıqlan ·nk' f di • • .. •
Mannada üzünıçülüyün '.. ışa ıtkiı"ı .gost~nr
68. ~Jannanın mÖ\'Ctıdluğu dövrünJuyğun gJlir: B) H:>s.ınlid:m açkarlarunış ın ş::ı~. . ph;ın ı·r
1. İ,kit padşahlığı 2. Urartu da erli :>halininyazı tıpının croqı
.3.ı\tropatcna 4. ı\lbaniya C) Man~a y diq cdir- Ziviy:xbnaşkarlanmış
oJdugunuı::ıs
5. vhom:ınil;:ır
A) 1.2 B) 4.5 C) 2.4 D) 1.3 E) 2.5 Gümüş sini Günaş Ay külok-yağış tannsına
D) Mann~ılan~ 1.1rir_' Ha~nli qızıl camı
inandıgını gos karlığın metalişlom:>nin yük.sJk
E) M~nada s_::ı~şat f etdiyinİ göstJrir- Qrifon
~VlyY;ıcfa ın

mir.az
75. Azarhaycanın c.;l.il minilliyin2-ci yansı -1
minilliyinhaşlanil,ıcı tarhi üçün SJciyyavidir:
1. TayfalannbirlJşm::ısi prosesigücl;mdi
2. Tayfa itıifaqlannın yaranması davamctdi
3. Yeni dövl;ıt qurumlan meydanag::ıldi
4. Umıiya hö~sind:> ilk dövl:>tmeydanag:>ldi
5. ı\ raz çayından şimalda ilk dövl;ıı meydanag::ıldi
76. Azarbaycanın c.a. il minilliyin2-ciyansı - 1
minilliyinbaşlanğıcında tJsJrriifatVJ ticarat
JlaqJIJriningcnişl.'lnmJsinJ SJbJboldu:
1. Tııyfalann birlaşm:,si prosesiningücl;mmasi
2. Vahiddövl:,tinyaranması
3. Xaricihücumlannk:>silm;;ısi
4. Tayfa iıtifaqlannın yaranması prosesinindavam
ctm:,si
77. Urmiyagölü atrafında yaşayan ta}falann birfaşib
MannadövlJlini yaratmasına sababolmuşdu:
1. Sosi::ıl-iqtisadi inkişaf
2. Vilay;;ıtl;ırin könüllübirl;;ışm;_,si
3. Qonşu ölk;,l;ırl::ı ::ılaq:,l;;ırin genişl::ınmasi
4. Aşşur v::ı Urartununişğalçılıq siyas;)ti
5. Mcsopotamiyanın quldardövl;;ıtl;;ıri il::ı yaXJn
münasibatl;ır
78. E.a.Xl-lX asrlJrdJUrmiJagölü atrafında -
MannaJrazisindJki,ilayatlar üçün s.,ciyyJvidir:
1. 1br biri müst:,qilsiy:ıs.-ıt yürüdJn qurumlaridi
2. 1-farvilay;ıtin başçısı. m;ırbzi - ş;ıhar-qalası var idi
3. Misirv;;ı B:ıbil il;ı tİCar.)I ;ılaq;;ıl;ıri saxlayırdılar
4. Birlikd;;ı xaricihücumtan d::ıf ed::ı bilirdil::ır
79. Aşşur lıökmd:ın III S:ılm:ınas:ınn mid yazılı
kit:ıhJsinJ :ıiddir:
1. Mann::ı adına ilk d:,forast g:>linm;;ısi
2. Kitab:xbqar.)t-talanhaqqında heç bir m:,lumata
rast g::ılinm::ıımsi
3. İlk d:,foMannahökmdannın adının ç::ıkilm::ısi
4. Hökmdarş::ıh::ıri haqqmdam::ılumat verm;;ısi
80. E.a. Vlll asrin birinciyansında Urartudövlatinin
Mannayahücumlan üçün saciyyavidir:
1. Manna inadlamüqavim:,tgöst::ırdi
2. Manna Urartuyat::ıslim oldu
3. Manna Urartuya cavab Zdrb;;ıl:,ri endirdi
4. MannaAşşur v::ı Urartuarasında bölüşdürüldü
5. Ölk::ıd:> hökmdarhakimiyy:>tiZJifl::ıdi
mir.az
81. l\l:ınna hökmd:ın İranzunun hakimiyyi>tJ galan
zaman q:ırşısında dayananvazifali>r:
1. Vilay::ıtl;ıri birl;-ışdirib m;;ırkni hakimiyy:ıti
gücl;:mdinn;ık
2. Canişinlik sisteminimöhbınl::ındirm::ık
3. Xaricihücumlannqarşısını almaq
4. Urartununişğalçı yürüşl::ırin::ı son qoymaq
5. Aşşur il::ı mütt::ıfiqlik münasib::ıtl;;ırini davam
ctdirm::ık
82. E.a. VIII asr l\fanna tarixi üçün saciyyJvidir:
1. Mixi yazılı m;;ınb::ık,rd;;ı dövl:>rinadı ilk dJfo
ÇJkiJdi
2. Hökmdarhakimiyy::ıri irsi kcçm::ıy;:, başladı
3. M;;ırbzfaşdirilmiş qaydadaidara olunmağa
başladı
4. UrartununMannayayürüşl::ıri daha da artdı
5. Xırda vilay::ıtl::ırJ parçalandı
83. Manna dövlJtinin yaranmasının 3hamiyyati:
1. Az..;ırbaycan xalqına dövl~tçilik::ın::ınJSini miras
qoydu
2. SonraJam::ırh;;ıl::ıl::ırd;:, yaranan Az:>rbaycan
dövl;;ıtl::ıri üçün öm;;ık oldu
3. Az..;ırbaycan xalqımn yaranması prosesibaşladı
4. Q::ıdim dövl::ıtçilik ;m;;ın::ıl::ırimiz dirç;;ıldi
5. İkiçayarasından edil::ın hücumların qarşısı
tamamil;ı alındı
84. Mannanın xarici siyasatdi>Aşşuır dövlJtinameyi
etmasininnJticalari:
l. Manna Urartuişğalından x.ilasoldu
2. Mannarunbirl::ışm::ısi üçün ş;ırait yarandı
3. MannayaUrartununhücurnlanartdı
4. M::ırk::ızi hakimiyy::ıt;;ı qarşı üsyanlarartdı
85. Mann:ımn Urartumcyilli hakim va canişinlarinin
faailyyatiüçün saciyyavidir:
l. Vilayatl::ıri bir m:,rk::ız ::ıtrafinda birlaşm::ıy;;ı
çalışırdılar
2. Vilay;ıtl:ırin vahiddövl::ıtd::ı birl;;ışm::ısin:ı mane
olurdular
3. Ölkaninparçalanmasına ş::ırait yaradırdılar
4. Ölk;minişğalma ş;;ırait yaradırdılar
5. Manna ::ırazil::ırinin Urartuil::ı Aşşur arasında
bölüşdiirülm::ısin;ı çalışırdılar
86. E.a. 735-ci ilda Urartu ila Aşşur mübari.zJsinin
naticalarina aiddir:
1. Mannanmyardımı ila Aşşur q:al;:,ba qaz.andı
2. Manna Urartuil::ı Aşşur arasında bölüşdürüldü
3. UrartuMannayaqarşı açıq hücuma keçm;;ıy:,
eiir.)tetm::ıdi
4. Manna canişinl::ıri m::ırk::ıZJ tabe edildi
39
 93. E.J.714-cüitdayürüşü zan_ıanı ~I~arqonıın
87. E.;ı, 719-ruildilŞunndahul v;ı Durdukkaş;ıh.1r­ Mannailabağlı ntJqsJdlJ~.n~aıddır: 9
larindabaş vcl'ilnüsyanaaidılir: I. Mannanı Urartunun txavuzund~n qonırna
l. Urartumeyilli Maruıa canişinl:ıri t~r.ıtind:ın - 1
2 Mann:ıda b:ış vcronusyanan yatınnaq
q
qaldırmışdı 3:Mann:ıda Aşşur dövbtininınövqcyini
uzunmüdd:ıt Urartunun
2. Mannamn asılılığtnda möhk;mıl::ındimı::ık
olmasına qarşı baş vcnnişdi 4. Aşşur x::ızin::ısin::ı va:xtlt-vaxtmd:ı x::ırac
3. ll Sarqonüsyaruyatmnaqdaköm:ık etmişdi gönd:ııilm:ısini t;ınıin_cıı_n:ık .
4. I Rusaüsyamyatınnaqda köm:ık etmişdir 5.Mannadahökındar lıaknmyy::ıtın:, sonqoymaq
1
88. E.a.719-cuil ,,ac.a.65~ciil qadim1\1:ınna dövlat-
94. E.a.714-cüildJSirdakk:ı şallilıind.l Aşşur ilJ
inintarhi üçünoxşar cahatlar: Manna:ırasında imı.alanan müqa,ilJninşartl;ı .
1. Üsyanbaş vcrrn:ısi
2. Uraıtunun yüıüşün:ı moruzqalması asasan:
ı. MannaAşşur x::ızin:ısin:ı x::ırac öd:ım:ıli idi
3. Mannanın Aşşur il:ı müttafiqlikdon imtinactm:ısi
4. Aşşurun yürüşün:ı m:ıruz qalması 2. Aşşur işğal olunmuş Manna::ırazil:ırini az.ad
1
5. Hakimiyy:ıt:ı yenihökmdann galm:ısi etm:ıli idi
3. MannaUrartunun işğlını tanımalı idi
89. Aşşur hökmdanil Sarqonune.a.719-cuild.l 4. Mannanın siyasimüst;:ıqilliyin:, sonqoyuldu
M:ınnaya yürüşün.l aiddir:
1. Üsyançı ph:ırlor v:ı vilay:ıtl:ır dağıdıldı 95. il Sarqonune.a.714-cüil yürüşü zamanı Manna
2. Üsyançı :ıhalinin birhiss:ısi Aşşura köçürüldü hökmdanUllusunu:
3. Üsyançı ş:ıh~rl:ır Aşşura ta.beedildi 1. il Sarqonaciddimüqavim::ıt göst::ırdi 1
4. İranzu taxtdansalındı 2. Urartuil::ı ycnid:,n
ya.,ınlaşdı
3. il Sarqonun ordusunu ::ırzaqla t:ıchiz etdi
90. l\lannahökmdantnlusunundövrünaaidolanlan 4. Il Sarqondan Urartut:ıcavüzün:ı sonqoymağı
müayy.an edin: ist:ıdi
1. l Rusanın ş:ır:ıfin:ı yazılı abidoqoyulması
2. Mannanın Il Sarqonun böyükyürüşün:ı m:mız 96. E.a.714-cüildJil S:ırqon vaRusanın qüvvalari
qalması arasında baş vermiş döyüşün naticalJri:
3. Aşşunın siyasiağalığını tanımaqdan imtina 1. r Rusav:ı onaköm::ık cd:ın yerlicanişinl::ır m:ığl
edilm:ısi oldular 1
4. Paytaxtİzirtunun dağıdı!ması 2. Mannanın Urartu~r:ıfindon tutulmuş bütün
5. Urartunun Mannaya hücümlanna
bird:ıfalik son vilay:ıtl:ıri az.ad
edildi
qoyulması 3. il SarqonUrartumın vilay::ıtl::ırini talanetdi
4. Ullusunutaxtdansalındı
91. E.a.716-cı il d.l lI Sarqonun Mannayayürıüşünün
sabablarina aiddir: 97. l\1ann:ının ahalisinaaiddir:
J. Ullusunun Aşşur ib ittifaqdan çıxması 1. Bütün::ıhali azadhesabolunurdu
2. Ullusunun Urartuil:ı yaxınlaşması 2. asas::ın türkm:ınş:,li v::ı oturaqh::ıyat sür.ın
3. Urartunun Aşşurun Unniyahö~sind:ıki
tayfalardan ibar::ıt idi
mövqel::ırin:ı t:ıhlük:ı yaratması
3. Hurritayfaları il:ı sıx ::ılaq::ıl::ır saxlayırdı .
4. Mannanın Aşşura x:ırac göndonn:ıyi 1:ıngitm:ısi 4. Kuti,lullubi,turukkiv::ı su tayfalarının varisl::ın
5. Manna:ılıalisinin Aşşur canişinl:ırin:ı vergilo:rin
hesabolunurdular
toplanmasında maneçilik tör:ıtm:ısi

92. il Sarqonune.a.716-cı ildaMannayayürüşünün

98.Mannatasvirisan;,tiınin nümunalari:
natical;,ri: 1. Keriftoabid:ısi
1. nSarqonpayta.xt İzurtunu v:ı birneç:ı Manna 2. H::ıs:ınlid;m tapılmış qızıl cam 1
şoh:ırini tutaraqyandırdı 3. Ziviy::ıd::ın tapılmış qızıl v::ı gümüş q:ıdohl::ır
4• Qaz.aka m::ıb:ıdiııdon aşkarlanmış nümun:ıl:ır
2. Urartumeyilli qüw:ıbr m:ığlub edildi
3. Ullusunu Aşşur dövl:ıtinin ağalığını tanıdı
5- S::ımkirin QaracJmirli k:ındind:ı tapılmış saraY
4. rRusaMannaya qarşı t:ıcavüzd;m bird:ıfanik ::ıl kompleksind::ıki nümun:ıl::ır
ÇJkdi
5. Mannada tamsabitlikyarandı

40

mir.az
99. E.a. IX-VIII asrlanfa Mannndn sanatkarlığın
inkişafına kömakctmişdi:
1. Mannanın ::ırazisinin cbmir filiziilJ 7..;)ngin
olması
2. Mannada qiym::ıtli daş yataqlannın mövcud
olması
3. MüharibJIJıin arasının k:,silm::ısi
4. Manna hökmdarlanrunbu sah::ıya qayğısı
100. Manna mcmarbğına aiddir:
1. H;;ısanli qala-şdh.ırindd ictinıai binalartikilmişdj
2. Tikintid::ı kir::ımitd;m isıifadJ olunmuşdu
3. Şumer tannlannın şorofin::ı mob::ıdl::ır tikilirdi
4. Paytaxtİzirtu qala divarlan ilJ :ıhat::ı olunmuşdu
101. Xronolojiardıcıllığı mü;,yyanedin:
1. Mannanın Şuandahul v:, Durdukkaş::ıh::ırlaıindo
İranzuya qarşı üsyanbaş vcrm::ısi
2. Ahşcıiy::ı qarşı Mannadaüsyan baş vermosi
3. SarqonunMannanın paytaxh İzirtunu tutaraq
yandırması
102. Xrorıoloji ardıcıllığı müı:ıyy:ın edin:
1. il SarqonunMannav;;ı Midiyayaböyük yürüşü
2. Mannanın Aşşur il::ı Sirdakkamüqavil:ısi
bağlaması
3. Az:ırbaycan ::ırazisinJ türk tayfalannın ilk böyük
axınının baş verm::ısi
4. Aşşurbanipalın Maıınaya hücumu
103. Manna tarixina aid zaman oxunda verilmiş
hadisalarin ardıcıllığını müayyanedin:
l.E.a. 843 1 1 2.E.a. 829 11 3.E.a. 735
a. Aşşurun Urartuil::ı mübaıiz:ısinin Aşşurun
q:,labosiilobaşa çatması
b. Mannaadına ilk dofo Aşşur bökmdan l11
Salmanasarın moo yazılı kitabosindarast
galinm::ısi
c. lII Salmanasannsarbrdasinin hücumu ı.aman.ı ilk
d::ıfa Manna hökmdannın adının ÇJkilmosi
104. Mannatarixinaaid xronolojiardıcıllığı müayyan
edin:
1. LISarqonunMannayahöyük yürüşü
2. Mannadahakimiyyatinirsi keçmoy::ı başlaması
3. İranzwıun hakimiyy:>ti
4. Mannanın Yeni Babil v:>Midiyayaqarşı
ınübariz:xl::ı Aşşura köm:,ketm:>si
mir.az
105. Xronolojiardıcıllıb'l mü.>yyan edin:
1. İlk İskit padşahlığının yaranması
2. Mannadaİranzuya qarşı üsyan
3. Mannadövl:,tininsüqutu
106. Xronolojiardıcıllıj'.,'l müayyanedin:
1. İranzunun morknl;,şdirm;, siyas::ıtina qarşı
üsyanlannbaşlanması
2. MannadaAhşcriya qarşı üsyanın baş vcrmasi
3. Mannaadının ilk dafoAşşur m::ınb::ıl:,ıindo
ç::ıkilmasi
4. MannarunMidiyaIJr.ıfindan süqutauğradılması
107. Uyğunluğu müayyanedin:
1. Sarqonunc.:>.719-cuil yürüşü
2. Sarqonune.::ı. 716-cı il yürüşü
3. Sarqonunc.::ı. 714-cüil yürüşü
a. Şuandahul v;, Durdukkaüs.yanlanyatınldı
b. Sarqon paytaxt İzirtunu va bir ne'r) Manna
ş::ılıoıini tutamqyandırdı
c. 1Rusa m:>ğlub olaraqözünü öldürdü
d. Ullusunu il Sarqonun şar.ıfın;ı yazılı abicb
qoydurdu
108. Zamanoxundaverilmiş hadiS.llarinxronoloji
ardıcıllığını mü;ıyy;ın edin:
1.E.a.VIII 11 2.E.a. VII 11 3.E.a. VI
a. Mannadahakimiyyotinirs:mkcçm;,y;,ı başlaması
b. Mannanın İskit padşahlığı ilJ ittifaqagirrn:>si
c. Midiyanın Manna dövl:>tinisüquıa uğratması
109. Eyler-Vcnndiaqramında Lullubihökmdan
immaşqun (A) va !\Tannahökmdan İr:ınzuya (8)
aid olan farqliva oxşar c;ıhatl;ıri mÜJY)'3n
edin:
J. Yeni dövlotqunımunun :\.-;asını qoymuşdu
2. Canişinlik sistemiyaratmışdı
3. Hakiml;ııi mJrbzi hakimiyy:,~tabe ctmişdi
4. "Lullu ölbsinin p;.ıd,.--ahlar padşahı" adlarurdı
5. Aşşur dövbtinin siyasiüstünliiyünütanımışdı
41
110. Eylrr-\'mn dhtqmmındn i\lnnnnhökmdnn 114. Eyler-Vena diaqramında l\lannahökmdan
lnmm(A)n Ahşeriy;l (B)nidolnnfJrqliv.J oxşar Ullusunu (A),ıa Ahşeriya (B)ııid olanJan
düzgü
c,,h;ıtlJri mü;ıyy:ın edin: mü:ıyy:ın edin:

ı\ oxşar B A oxşar O
-----

1. .-\.,~-urh.ınipalın Mnnn:ıya hücumetm;ısi

1 İskit döYl;1ti
ib mütt~fıqlik mün:ısib;ıtbri 1. Aşşur il:ı ittifaqı pozmuşdu
s:ı.x.b)ıniı 2. Urartudövl;ıti il;ı ittifaqagim1işdi
3. ~ t~ri-Jzih..ikimin "?t;ı q:ırşı üsyanb:ış vcmıişdi 3. Ölk:-ı Aşşur hökmdanUSarqonunhücumuna
4. A,~ı.ır ikı dostluqmümsib;ıtl;'lf'İ s:ıxlayırdı ın:ıruz qalmışdı
5. M:ırın:ı Aşşur il;ı ittifaqasadiqqalmışdı 4. MidiyadaAşşur ;,lcyhin;ı üsyanlara köın;ık etmiş,
iskitşahlığı ib ittifaqagimıişdi
111. Lı. 650-ciild:ı Aşşurbanipal il:ı l\lnnnaqoşunu 5. Ölk;,Aşşur hö1'.111d:ın Aşşurbanipalın hücumuna
ar.ısın.da baş venniş döyüşün n:ıtiusi: m;,nız qalmışdı

1. Ahşeri n~ğlub oldu

.., Aş,"-U'lar izirtuv;ı dig;ır Manna~h;ırl;ırini talan 115. Diizgüncavabı müayyanedin:
eldi.
ı. H:ıs:ınli tapıntılan 2. Ziviy:-ı tapıntılan
3. ~.fann:ının ;ıhalisinin v;ı mal~arasırun bir qismi
q;ınim;ıt 1'.imiapanldı a. Gümüş sini
a. Qızılcam
4. ~farına dövl;ıti tamamil:ı işğal olundu b. Parçaqalıqlan b. Riton- qızıl v:ı
5. ~fannadövfatinin süqutubaşladı gümüş q;xfahl:ır.
c. Mixiyazı
nümun:ısi
c. iriş;ırab küpl:ıri

112. Q.KiimAşşur ,~ i\lannadö,•l.ltlariüçün farqliva

oışar Qbatl.lrimÜ.l)~nedin:
1

116. UyğunJuğu m~a~_an_edin:

ı. E.J.ıx ;:,snn ıkincı y~sı
2. E.J.VU;)sıin aw:>IIJ~
3 E.:>. VI:-ısıin ;ıvv;ıll;ın
• a. uı Salmanas~nn Mannaya~şü
b. Manna:-ırazisınd:ı kimmer-ıskit-sak
a Dxl:ı v:ı F:ıratın yuxanaxanndayararunışdır tayfalarının mashınlaşınası__.. ..
b. UnniyagölüböVı.;)Sind:ı yaranmışdı c. nSarqonunMannaya . yunışu
C. E.:ı. I miniUiyin;ıw.:ılind;ı yaranmışdı d. Mannadövl;,tinın süqutu
d Urartuyaqarşı mübariz;ı aparmışdı
e. Midiyabr:ıfind:>n süqutauğradılmışdı

113.Uyğunluğu mü.lyy;medin:
1. İranzu
2. Ahşeri
3. Ualli
a Aşşur il;ı ittifaqı pozdu
b. öl.bcbcanişinlik sistemiyaratdı
c. 22 mannagalasını UrartuhökmdanI Rusaya
verdi
d Aşşur dövl:-ıti il;ı ittifaqı b;ırpa etdi
c. Urartunun~ğal etdiyitorpaqlangerialdı

42

mir.az
 Xarit;, sııalları

\
1

-
• ıı,..,,~

L.,,.p, 6 L u A ol

- J:
,,...... ,
ra,rnatı.,s
\
C ıt..,<Q~ırna
.J:
c...
~
0 l!>•••bl
-·
~ o
A N o
® lzlrtu
1S ~ 1
1,1

B U --
1. Manna dövl;:ıtinin paytaxtını x;:ırit;:ıd:, mü;,yy;:ın edin
2. Mannanın :m böyük v:>:,sas vilay;:ıtinin yerini mü::ıyy:m edin.
3. E.:>.IX asrin sonlarında Urartu dövl::ıtinin tutduğu Mannaya tabe olan vilayotinin yerini
mü:ıyy::ın edin.
4. il Sarqonun c.::ı. 716-cı il yiirüşü v::>Aşşurbanipalın c.:>. 650-ci il zamanı tut:ırnq
yandtrdığı Mannna ş::ıharini mü:,yy;medin
5. Mannanın at ilxılan il:, m:,şhur olan vilayatinin yerini mü:>yy:medin.
6. H:>s:mliv;:ı Ziviya yaşayış m::>sk:,nl;:ırinin aşkar edilmiş orazini mü;:ıyy:m edin

43

mir.az
,,-

AZaRBAYCANE.a.VII - E.a.IV aSRLaRDa -

. ,,~ıi
1. E.3.VJJ3srin.ıvvallı1ıindan başlayaraq Ön Asiyaya 7. GöstJıilanlJrin ııid olduğu lskithökmdandır:
~ Azarbaycan 3rnıisina köçctmişl;ır:
1.kimmcrl:ır 2.alanlar 3. iskitl:ır Midiy:ıd:ı 28 illikiskiı
4. saklar 5.hunlar ağalığı qunılnıuşdu
A) 1.2.3 B)1.3.4C)3.4.5 D) 1.3.5E)2.3.5

lskitdövl:ıti öz
2. Uyğunluq povılub: zirv;ısin;ı ç:ıtınışdı

A) ~rbaycana türktayfalannın :mhöyükg:ılişi A)İşpakay B)Madi

hcsabolunur•kimmcr-iskit axmlan C) Partaıua D)Tuqdanımc E)Tomris
8) Türkxalqlannın ana v:ıt.ıni sayılır . M:ırk:ızi
Asiyav;ı Altaydağlan 8. Azarb:ıyc:ında l\1ann:ı dö\'IJIİ va iskitşahlı~na
C) İlk d;ıfa iskitl:ırin adına rast g:,linmişdir . ümumicJhJtlardJnbiri deri/:
Yunanm;ınb;ıl:ırind;ı A) Az:ırbaycan<la yaranmış qulclar dövbtl;ır idi
D) Aşşur m;mb;ıl:ırind:ı iskitl;,-,r
adlanırdı . işQuz B) Türkm:mş;ıli quld:ır dövl:ıtbr idi
E) Hcrodotun "Tarix":ıs.ırind;ı İSJ iskittayfalan C) Aşşur il;ı iıtifaq yar:ııınışdı, sonraonaqarşı
adlanırdı - skifl:ır nıübariz:ı apannışdı
D) Midiyadövl;ıti ilJ:,vv:,lmüıt;ıfiq olmuşdu
E) Aşşur dövl;ıti ı;ır;ıfind;ın süqutaubrradılmışdı
3. Göst;ııil;ınl;ır aiddir:
1. Umıiya gölününşimal-q:,rbind;ı 9. İskit padşahlığı taıJJZzÜIJ uğradı:
m:ıskunlaşmışdılar A) oh;mı;ınil;ııin lıakinıiyy;ıri dövriiııd;ı
2. E.:ı. VII:ısrd;ı Mannail;ı Urartuarasında öz B) Mannadövl;:ıti süqutcd.)ndö\Td;ı
dövkıtl:ırini yaratrnışdılar C) Midiyaiınpcriyasının süquı ctdiyidövrd;ı
A) kimmcrl;ır:ı B) iskitl;ır:ı D) Aşşur dövl:cırinin süqutcıdiyi dövrd;ı 6.
C) kuril;ır:ı D)turukkifar.ı E) alanlara E) Babildövl;ıtinin süquteıdiyi dövrd;ı y;
4. E.a.VJ1asr;,aiddir: 10. İskit padşahlığının tanazzüla uğramasının
A) Mannanın İskit padşahlığı ifaittifaqaginn:ısi na:ıiddir:
B) Mannadövl:ırinin süqutu A) Mannail:ı ittifaqdan çıxması
C) nSarqonun Mannaya yürüşü B) Assuriya t:ır:ıfınd:ın parçalanması
D) Mannadövl:ırinin yaranması C) olı:ırn:ınibr il;ı mübariwcb ın:,ğlub olması
E) Midiyadövl:ırinin süqutetm:ısi D) Midiyadö\'l;ıti il;:ı r;ıqab;ıt aparabilrn;ım;:ısi
E) UrartutJr.ıfindJn işğal cdilımsi
5. fskithökmdan İşpakay Aşşur ordusunu m;,ğlub
etdikdan sonra~JannahökmdanAhferininsiyasi 11. Az.ırbaycanda mö\'cudolmuş İskit şahlığına
faaJiyyatiüçünxarakterikdeyi/: deyi/:
A) Mannanı müsı;ıqil elanetdi A) Mannadövl:ıti il:ı ittifaqyaratmışdı 7.
B) Mannaİskiı dövl.ırirıin tabcliyin:ı keçeli B) Kürv:ı Arazçaylanarasıııdakı ;ırazil;ııi öz
C) Aşşurun s:ırh;xf qarrıizonlanna hücumetdi dövl:.:ıtl;:ııinin t;:ırkibin:ı qatnıışdı
D) Midiyada Aşşur :,leyhin:ı üsyaıılara köm:ık etdi C) arazisiUnniy.agölününşinıal-q;:ırbirıi d;:ı :ı
E) Mütbfiqbriİskit v;ı Midiyail;ı birlikd:ı aşşurlan ~~ 8
ın:ığlub ed:ır.ık Midiyadan qovdu D) Alban,kutiv;ı utitayfalarını öz;:ıtrafinda
birl;:ışdinnişdil:.:ır
6. Midiyaordusunun döyüş tak1ikası ;,saslamrdı: E) Varlığına Aşşur t;:ır:,find;:ın sonqoyulmuşdur
A) İskitl:ııin taktikasına
B) Aşşurlann taktikasına 12. Midiya"Maday", "l\Iatay",
"Amaday" adlanı
C) Sparıalılann taktikasına A)mixiyazılarında B)yunanm:ınb;:ıl;:ırinıb
D) Kutil;:ııin taktikasına C)aşşur m:ınb:,l:.:ırind:.:ı D)hctın:ınb;:ıl:ırind:ı
E) Akkadlann taktikasına E)romayazılannda

44

mir.az
. SxemdJ ndı buraxılmış Midiya hökmdannı 19. Midiya dövlatind;,ölkayaqul axınına sabab
nüJyyJn edin: olmuşdu:
A) qalibiyy;ıtli
müharibol;ır
ı Kaştariti HL..__ ?_ ____,rl Astiaq 8) ;,halininvergi v::ı mük;ıll;,fiyy:,tl:ıri öd:ıy;,
bilm;ım;,si
C) k~ri tayfalann ölk;,y:,axım
A) Partatua B) Ahşcri D) işğal edilmiş :,razil:,rd;,üsyançıfarın qul edilm;ısi
C) il Kir D)Tuqdamme E) hökmclarlannsatraplanndaxili işl:,rin;ı qanşa
E) Kiaksar bilmamasi
L iskit dövlJtininzirvasihesab olunur: 20. Manna arazil;,rininMidjyaimpcıiyasının
A) lşpakayın hakimiyy;,tidöVTÜ tJ·rkibinJqatılmasımn natica1Jrin3ahi deyi/:
D) İskitl;,rin Aşşur ordusu ü.:ı:>rind;, q;,l;ıb;ısi A) Manna "Kiçik Midiya" adlanmağa başladı
C) iskitbrin Manna hökından Ahşeri il;, ittifaqa B) Manna :,halisiMidiya tayfalannın l:ıhc:ıl::ırini
gim1;,si q::ıbul etdi
D) iskit hökmdan Madinin Midiya hökmdan C) Midiyadövl;,tinin iqtisadiyyatında yüks:,liş
Kaştariti liz;)rind:, q:ıl;,b;:ısi yarandı
E) lskitl;ırin Araz çayından şimaldakı ~rbaycan m;,rk:ızin=ı
D) Manna Midiyamn iqtisadi-m:>d;;,ni
::ırazil;,rini özün:,birl;ışdimı:,si çevrildi
E) ~rbaycanın şi mal torpaqlannın Midiyayatabe
5. J\licliyalskitlJrin hakimiyyati alhna düşdü: edilm:,siasanlaşd
A) Assuriyadövl:ıtinin süqut etm:ısind;,n sonra
B) Kiaksannölümünd:,nsonra 21. Uyğunluq povılub:
C) Urartudövkıtinin parçalanmasından sonra A) Urartudövl;,tininmüst:ıqilliyin;;, son qoymuşdu •
D) Kaştaritinin döyüşd:, h:,lakolmasından sonra Midiya
E) Mac;sagcttayfalannın Midiyanı ordusunum:,ğlub B) Kiaksarhökmdan olmuşdu - Midiyanın
ctm;,sind:,nsonra C) Manna il;, mütt::ı fıqi olmuşdu - İskit dövl;ıti
D) Midiyada28 il hökmranlıq etmişdi - Urartu
6. Midiyada28 illik İskit ağalığı dövrii üçün s;,ciy- dövl;ıti
ya,iclir: E) Manna dövl:,tinin müst:ıqilliyin:, son qoymuşdu -
A) İskitl;ır Midiyadövl;,tçiliyinitamamil;,m;,hv Midiya
ctdibr
B) Midiyadövl;:ıti "Kiçik Midiya" adlanmağa 22. Midiyadövl;,tinaaid sxcmi tamamla}1n:
başladı
C) Midiyaohalisiiskit tayfalannın lahc;,siniq;,bul
etdi
D) Midiyadövbtini yerli hökmdarlar,vilayatl;,riis;,
r 6hıalinin sosialt~rkibi 1
ldar:x:tm~sistemi
J
satraplaridar;,etdi
E) iskitl:,rMidiyadövlotçiliyinitamamil;,m;ıhv
etm:>dilor
u ôyanlar ..... Hökmdar
1

7. Midiyadaİskit ağalığına son qoymuşdur: u Azad icmaçılar ı-

?
A) Kaştariti 8) Kiaskar
C) I Dara D) 11Kir E) Astiaq
._ ? '- Ordu
8. Midiya hökmdan Kiaksann dö\Tün;, aid deyi/: 1

A) Midiyadaİskit ağalığma son qoyııldu

B) Xırda vilay;,thakimbri tabe edildi A) Qullar;Satrap
C) Aşşurun Nincviyaş;,h;')ri tutaraq clağıdıldı B) Kahinfar;ô yanlar
D) Babil dövl:ıti süquta uğradıldı C) Quldarlar,Satrap
E) Midiyadövbti imperiyaya çevrildi D) K;ındlil:,r; S;ırk:,rd=ı
E) Qullar;ôyanl ar

45

mir.az
 , 1baş vcm1işdir:
27. Dah:ı ;ıV\J "KiçikMidiya''adlanmağa başıanı,.
23. Uyğunluğu müJyy;ın edin: A)M:ınn:ının .. .. .. -·~
) A surl,anipalın Mannaya~şu
8 1k~d••·l"tininsüqutctm:ıs.
C) s ::ıt O\ <' •
ı ld
Mıınruı 1
. il. D)11Kınn
. . Asrı· :ıqa q:ırşı qıyaın qa ınnası
•
E)Midi~v:ı B:ıbil ordulannın Assunyanı m:ığJuı,
Midıyıı
ııı.
". V ctmJSI

28, Uyğunluq pozıılmuşdur:

- Vl

1
A) Midiyahaqqında ilkm:ılumaı verilmişclir.
rx:ısrclJ Assurın;mb:ıl:ırind:ı
QJurııntn Durdukh il Kirin B) Kaştariti Aşşur ağalığına q~ı xalqh:ı~ka~
üsyanı iısyruıı üsy.ını
b laını dı - e.:ı.605-ci ild;ı _1
A)1.111.IVB)1.IV.V1 C)il 111.
V C) Midiyav:ı Babilorduları Assuriyanı m:ığ]ub ~
vı
D)1.11. E)ıı.m. ıv eıdil:ır. e.:ı.612-ci ild:ı ~
o Midi daiskita-aıı-ı b ladı e.:ı. 653-<:ü
il
24. Mannadövl;ıtinin mövcudolduğu dö,Taaiddir: E) "KiçikMidiyada" ınaq tayfasının başçısı
A) M.lsg;ınd;ırin Avcstanı m:ıhv Ctm;)Sİ üs :ıldınnı ı - e.:ı. 522-ciild;ı
B) ôh:ım:ıni dövl:ıtinin yaranması
C) Babildövl;ıtinin siiqut cırn:ısi 29. Göstaril;ınl.-ırin aidolduğu Midiy:ı höhmdannı
D) Midiy:ıd:ı lskitağ:ılığının başa çatm:ısı mü;ıyy.-ın edin:
E) M~ı.agetl:ırin ôh;ım;-ıni ordusunu m:ığlub etm:ısi
3
İskit v;ı Mannadövl;ıti
25. M;ıntiqi uyğunluğu mfüıyy;m edin: il:ı mütt:ıfıq olmuşdur

Kaşınritinin Midiyalılann
x:ılq h;ır;-ıkatına
Midiyada
başçılığı ilJ 7 Aşşur~
Aşşura qarşt tindJnmd b~çılıq ctmişdi
;ulq hJ~k:ıtı olunmıı.~ı
baş \'cnn;ısi
İskitl:ırl:ı döyüşd:ı

A) Midiy:ıd:ı İskiı h:ıkimiyy:ıtinin qurulnıası

h:,lakolmuşdur
8) Midiyanın Aşşur dövl;ıtini süquıa uğratması
3(
C) Kaştaritinin l\füst;ıqil Midiy:ı dövl:ıtini yaratması A)Asti:ıq B)Kiaksar
D) İskiı çanMadinin Midiy:ı ordusunu m:ığlub C)Kaşıari ti O)Deyok E) il Kir
eı:m;ısi
E) Kiaksaruı Midiy:ıd:ı Aşşur ağalığına sonqoynıası 30. l\lidiy:ı dö\'IJtinin
sonuncuhökmdanolmuşdu
A)Astiaq 8) 11Kir C)Kambiz
D)Ullusunu E)A-ı;ı
26. Sıemi t.amamla)ın:

süqutauğratdığı dövl::ıtl:ır
Kiaksann 3i
31. Astiaqaqarşı il Kir e.;ı. 553-cüild;ı başla
üsyanın n;ıtic.-ılJrin;, aidderi/:
A)üsy:ın ;ıyanl:ınn x:ıyan;ti n:ıtic:ısind:ı q;ıl:ıoo q
? B)Paytaxı Ekbatanş:ıh:ıri dağıdıldı, :ıbalisi
çevrildi
A) ôh:ıITklni, İskiı 8) 8abil,İskiı C) İranda halirniyy;-ıı farsların :ılin:, keçdi
C) !ski~Urartu D)Urartu. ôh:>m:ıni D) İsg:ınd:ırin Midiyayayürii$ün:ı :ılverişli
E)Babil,Uramı yarandı
dövl;ıti siiquı eıdi
E) Midiya

46

mir.az
~ 32. E.;,. 550 - e.;,. 330-cu ill.JrdJ mö,·cud olmuşdu: 38. Uy2unluq po:ıılııb:
ı\) MidiyadövlJti B) ı3hJmJni1Jr dövlJti ı\) Midiy.ı dövl:ıtinin varisidir- c)lı;mı:ıni iın~-riyaı.ı
C) Ur:ırtu dövlJti O) Mann:ı dövl.,ti B) c)h:ıın:ınil:ır dövlJtininbani.sidir-
il Kir
E) AşŞt1T dövlJti C) l\.fidiyadövl.1ıini süquıa uğ.r.ıdıb • MassagctlJr
D) l lakimiyy:ıti dövri.iI kıt dô, btinin nrv;,si
GöstarilJnlJrin aid oldu~u ahamani hökmd:ındır. olmuşdur - M:ıdinin
1. ~1rbaycan r017)(]q/annı c)/ı.mvııı/Jr ımpcn,m- E) ôhJm:ıni dövlJtİ d:ığıldıqdan sonra A..Qrooycaıım
sıııııı urhbm~ qardı c:ınub torpnqlanq::ıuldı - lsg:mıJ.ır impı.-riyasının
2. lıdıya. &ıbılısrmı. Mısır;, v s. ö/Jul.m rabe cıdı tJrkibin:ı
3. Massaget/,Jr/,1dö_ıiişd.J ordıı.sıı m.1ğlııb oldu
A) Astiaq B) il Kir
C) 1 Dara O) Kambiz 39. GöstJril,ınl,ırin :ıid olduJ!Udöyüşü müayyanrdin:
E) Tomris
c>h:ım:ıni onhısunun s.,ğ cinahın:ı
b 34. E.a. 522-521-ci illar ahJmanilar dö,·fJti üçün ı\trop:ıt b:ışçılıq cdinli
xarakteıik idi:
A) İskit ağalığına son qoyulm:ısı
B) Müstxıil dö\'IJt;ı çc\lilm;)Si Döyüşd;ı :ılb:ın. ili D:ır.ı
C) İşğ:ıl:ı m;mız qalmış x:ılql:ınn üsy.ın qaldımı:ısı sak ,·:ı lı.:ı.,pi ı:ıy­ lsg;,nd:ır::ı m:>ğlub
D) Türk t:ıyfol:ınnın ölkJ ~r:ızisind;ın çıx:ınlm:ısı f:ılan nın~unlu olmuş<lu

E) 11Kirin ınassagctl.:ırlJ nıüh:ıribJ ap:ınn:ısı

c>lı:mı.ınil.ır dövl:ııinin t:ılc:)ini }pi(
35. Uyğunluq pozuluh:
A) Sonuncu Midiy.ı hölı.,11d:ırı idi - il Kir cd.mh:,lkdicidi\yüş olmuşdu
8) Q:ıumata üsy:mını y.ıtmnışdı - ôh:,nı;ıni
hökmdan I D:ır:ı A) Uişdiş dôyüşü
C) 1D:ır:ının dövriind::ı ôh::ım:mil::ır dövl:ıtinin O) ı\raz ç:ıyı döyüşü
s;ırh:x:ll;ıri uzanırdı - Hiındist:ınd:ın Misir.ı kimi C) Q:\\'q:ımı:l:ı döyüşü
D) ôhJnıJni dövl::ıti inzibatic::ıh::>td;:ın bölünmiişdii - D) Qr.mik nı~m:ısı
S.'.ltraplıkra E) M::ıqncziya döyüşü
E) ôh;;ım::ınibr dövl::ıtin::ı
tabc olan x:ılqlor - vergi
verir, müharib::ı ı.:ımanı ordusunu h::ırbi d::ıst:,l;;ırl:,
IJrnincdirdi 40. lşpuknyın hnkimiypti dünün,1 aiddir:
1. Kür v:ı ı\r.ız çaylan ar,.ı.-;ın<l:ıkı :ıraı:ini öz
36. atıamJnilJr imperiyası da~ıldı: dövl:ıtl.ırin:ı birl.ışdimıişdi
A) İsg::ınd;:ırin Ş::,rq::ı yürüşü n:ııic::ısind:ı 2. lskitl:ır ı\r.ııdan c:ınuh:ı kl\-:-ır.>k Aşşur ür.ırin.ı
B) Yunan-İran müharib::ıbri n:ıtic:ısind::ı hücum ctmişdi
C) Maqncziyadöyüşü n;,ıic:,sind:, 3. Midiy:ıd;_ı lskiı lı:ıkimiyy.-ıtini qurmuşdu
D) il Fillipin İrana yürüşü n:,tic:ısind:, 4. Aşşur.ı m:ı:<.stL'- :ımzil:ıri iş~,;ı_l ctmi~<li
E) Parfıya dövl;;ıtinin hücumlan n::ıtic.,sind:ı 5. ~lanna hökmdan Ahşı.-ri İIJ dosıluq mürmiootbri
y;ır.ıtmışJı

37. Makedoniyalı İsg;ındJrin Atropatla ynxınl:ışmaq­

da mJqSJdi: 41. lşpııkıl) ın ülümündJn sonra ,~ur d6, IJti:
A) İşğal edilmiş ;:ırazilordJ hakimiyyJtini
möhkJml;ın­ 1. lskit hücuml:ınndm xil:t,oklu
dirmJk 2. l,kit di" t.ııin.-ı q:ırşı L,":l,fu.brlıq siyı'-1tini <bha
B) Farslann dövlJtçiliyin:,son qoym::ıq d:ı gücl.ındirJi
C) ôh;m1Jnil::ır dövl::ıtinin ycnidJn y:ıranm.·ısının 3. t~kitl.ırl.-ı diplom.1ıık Jlıq.,l~r qunJu
q:ı.rşısını alm.:ıq 4. t~kiı ş.ıhlı~ı ib ,\,~ur nr:ısınJ.ı miıwfıqlık
D) ~brbzd.1nqaçm.:ı mcyilbrinin qa~ı ını alm:ıq mü~ib-ııbri qunlu
E) Keçmiş ah:ını:,ni s.ıtrapl:ınro q:ı.rşı mübariz:,ni 5. l,kitbr:l m..ı'(..,u:s :ır.cibri ~~:ıl ctJı
::ıs:ın Iaş<lı nnaq

47

mir.az
 42. İskit hökmdarıı Partatua,·;, onunoğlu l\l!ldinin
hakimiyyatidövrü üçünsJciyy;,vidir:
1. İskit padşalı!ığının t.-ın.-ızzülünün b:ışl::ıma.•;ı
2. Aşşur ikı ıniitt.-ıfıqlik mün:ısib.-ıtl.-ııinin
möhk::ıınl;:ındirilnı.-ısi
3. İskit şahlı&rının dahada gücbnın.-ısi
4. Aşşurun Nincviyaş::ılı::ııinin tutulması
43. E.a.VII asraaicldir:
1. Mannadövl;:ıtinin ya.r:ınması
2. Kiınmcrl.-ııin Az;ırb:ıycanda m~skunlaşması
3. İskit padşahlığmın yaranması
4. il SarqonunM:ınn:ıya yüıiişü
5. Mannadaİra.nzuya qarşı üsyanqaldınlması
44. Kaştaritinin faaliyyatiüçünsaciyyavidir:
1. Aşşur ordusuiiız:ııind~ qol:ıbo q:ızanmışdı
2. Aşşur dövlJtinisüqutauğratmışdı
3. Midiyanı Aşşur osarcıtindon h::m1işolik azad ctmişdi
4. İskitloıi asılı v::ıziyyoıo salmışdı
5. Paytaxtı Ekbatanolan müst;,qilMidiyadövlotini
yaraınuşdı
45. l\lidiya hökmdan Kaştaritinin dö\'IJtidarJçi-
liyindJhayatakeçircli)idayişiklikfara aiddir:
1.Tayfabaşılan v;;,vilayJthakimbri rnüst;,qil
h:ıkimiyyotini itirdil;;ır
2. N;;ısli ;;ıyanlar saray ;;ıyanlanna çcvrildilor
3. Midiyadövlotiİskit dövl;:,tiııin idar;;ıctmJ sistemini
m;mirnsJdi
4. brdüşt kahinfarininsol:ıhiyyot!Jri artınldı
46. l\lidiya hökmd:m Kiaksann harbi islahatına
asasan:
1. Midiyaordusunuyenid;;ın toşkil olundu
2. Midiyaordusu tayfaprinsipiil::ı t::ışkili olundu
3. Daiminizamiordu yaradıldı
4. İskitl;;,rd::ın ibar::ıt muzdluqoşwı yaradıldı
5. İslcitl::ııin döyüş taktikasmaJsaslanaıı süvari-atıcı
bölündü
47. Manna dövlJtindJn farqli olaraq l\1idiy:ı dövlJti:
1. İşğalçı mühaıib:,br n::ıtic:,sind;:ı yaranmışdı
2. Siyasi,iqtisacliosası möhkomdcyildi
3. Dövl::ıti hökrndariciar.;ı edirdi
4. İnzibati colı::ıtd::ın vilayJtk>rJbölünürdü
48. Astiaqın hakimiyyatidövrünJaiddir:
1. Midiyadövlotininişğallan dayandı
2. Midiyaiskitbrd:masılı vniyy;:ıt düşdü
3. Halcimiyy::ıt midiyalılann olinJ kcçdi
4. Hökrndarmaqlarlayaxınlaşdı
5. Hökındarla ::ıyanlar arasında ziddiyy::ıtlor artdı
48
mir.az
49. il Kirin hnkimiyyatidö\Tünd.lfanbrı '~
imtiyazlaraaiddir: ı
ı. Oüti.in:,halifars dilindJdanışmalı idi
2. Mühi.iın v:,zifJl;ırJ on'lant::ı)in edirdı
3. Vcrgibrd;ın v:, icb:ııi işl;ırd;m aı;ıd cdildil;,- t
4. Tabe edilmiş türk uyfalanna far.-1:ı.r b:ı..,c;çılıq ~
idi 1
1
50. Qaumata hakimiyy.ltİ .llJ aldıqdan sonra ~1
1
krçirdi)i t;,dbirlara aiddir: . 57
1. asilz:ıdoloıin ::ımlal, v::ı qullannı ::ıll~ '
2. 1Daranın hnkimiyy:ıı:ı g:ılişini t,min cufi
3. lmpcıiyanı ınidiyalılann başçılığı alnndaidm
ctrrny::ı çalışdı
4. Zc"Xi::ıganlan hakimiyy::ı~ g::ıtirdi
51. 1 Daranın in7Jbatiislahatlanna aiddir.
1. Canişinlik sistemiyaratm1şdı
2. Dövl;:,ti20 satraplığa bölmüşdü
3. Az::ırbaycan torpaqlanMidiyasatraplığma ~f
cdilmişcli
4. İşğal edilmiş :,razil::ır m:>rizbanlar
t::ır.)find;m
idamolunurdu
52. c)h;,manisatraplannın salahiyyatlarin.Jdaxil•
1. ahalid::ın illikvergi)'lbrmaq ~
2. Müharib:,vaxtı döyüşçül::ır toplamaq
3. ahalinin ad:,t-:,n:,n::ısin::ı q:ınşm:ıq
4. ahalinin d:ıxili işl::ırin::ı q:ınşmaq
53. E.a. ıv asrin il yansı ahamani\;,r dö,·lati ü -
x:uaktcrikdir:
1. M:,rbzi hakimiyy.:,t z.ıifl:ıdi
2. Satr:ıpl:ır özl::ııini müst;,qilhakim kimi a
başladı
•C
J
3. Midiyanııı satrapı Atropatmüst~il siyas;ıcy-
İlk d:>faımızdlu ordu quruldu ~•
4
5: Farslardanvergialınm:ığa başlandı
54 . Qavqanıcla vuruşmasını~ na~casinaaiddir:
1. ili Dara ın~ğlub olar.ı~ olk~nın ~rqlll;l ~~
2 _ İs•'~nd.-ır Pcrsopolumuqa,ım~tsız ~IJ~
3_ Q~ şJh.-ıri dağıdıldı .
4
_ İsgJndJr Az..ırb:ıyc:ının şım:ılmı nıtdu
,6. :'\1.lsgJndJrinu. lJ<ku ildJ ,-crdi)i f.mn:ına
Js.UJn:
ı. ,\ı;,ş-p;ır.ı:-tlıJ.. dini q:.-ıdığ:ın olundu
ı. a!Pm.>nil~ idlr.l cd>obütün c:uüşinl;ır
,?zif.~ind.1.o:ır.ld olundu
3. c)h;ı!T\."lnİ ;ıruil.mni İlllr.> ctın.)lı. (J\---ün
)Tili
ha.J..iml.mi;ın canı~inl;,r t.:>)in edildi
4. Atrop:ltl ~fidiy;ının !-:.ltr.ıptı t;ı)in edildi
57. lsgandJnn mJrkJzj Ekhatanolan Böyük
ı ;\lidiyanı öz JlindJ sa:dam:ısmın SJ~bi:
ı. Canişinl;ırin tez-tezm.vkni h.1kimiyy~.;,
q:ırşı
qiy:ım q:ıldınro.q
2. Mühümticır.ıt yoll:ınnın 0.b.ıt:ınıJ..m lı.c-çm~i
3. unubi r,..fidiyanın impcriy:ının ~rqi il.>.:ılaq.llxind,
;ıs:ıs rol O) rom:ısı
4. Hindistan3yürüş üçün ;ıh-erişli n-ıö,-qcd.J ycrl.'.\Ştn-':-İ
63. Xronolojl anlıallıılJ ınü.ıyy:m t"din:
I. il Kinn 0h.ını:ınıl.,r Jı:h I.Jtinı yar.ıtm.ı< ı
2. A"ıi:ıqlJ il Kir .ır.t'-ıntLı ıııiılwrib..> t-ıa:s ,CfllU'Iİ
J. il Kirinn\.-ı.,--.ı~'t"U.Jr ür.ııiıu )~Ü
64. Xronolojl :mtıcıllı)l1 mil.lyy.mrdin:
1. ,\nch._ı~candı 1-J..ıt ~lılığırun yaraıım.ı~ı
, i\l;mn.1Jô, I.Jtı;ilı) ın.:ı s,ın qoyulm.t~ı
.3. M~,rx,ı.ımİ)-:ıı.iı lı.'Utıl.;,p q:ırşı üsy.ın b._'lŞ ,cnıu--ı
65. Xronolojl :ırdıcıltı;!1 mii.1yy,1n rdin:
\. ı\ş~ummip:ılın ~ l.ınn.ı) :ı yün1şü
, lslı.it ş.ıhlı~ının ~iıqııt ctm:>SJ
3. Midı)~\ ,ı,·ı, ı.,tınin y-ar.ının.ı.,;ı
66. U)Jlunhı~u mü.1ypn rdin:

1.TuqJ.ımmc
8. Xronoloji ardıcıllığ1 mÜJ!)·Jn edin:
ı. Kimrncrl;ırin An:ıdoluıJ..ı m:\'-lı.tınla~ması
2. Kimmcrl;ırin ôn ı\siyaya lı.öç clm.\.'-İ
3. Kimmcrl;ırin Az-ırb:ıycaııda <lövl.-ıt y:ıraltn.ısı u. "imn~r ı.ı~ f.ı t-irlı)ııu bı~ı;ılıq u!ırdi
lı. lslı.iı t.ı~ ı:ı hırlı) 111.>1-ı.~ı;ılıq cılınlı
c. Kinuııcr-lslı.ıt-,;.ıJ.. r,ııl~.ılılı~ıııırı p;rı...,mtı
9. Xronolojiardıcılhğı miiaypn edin: h01ı.ııı,Lırl.ırınd.ın hın <'lııııı:)dıı
ı. ~ tidiy:ıda lskit:ı~,;ılığ.ına son qo)ıılmnsı
el ,\lh.m. lı..t,ri. 1111ı,ı) t:ıl:ınnı w .,,r.ıfınJ.1
2. Kiak.c;.:ınn ı\şşunm Ninc.::,iy;ı ph:ırini ıutm:ı.,;ı
hirl.J.,"'linııı,dı
J. ~lidiyanın lskit dövbtini süquın uğratması
c. M.ınıı.ı hôl..md.ın Ahşı:n İl.l iıtıf.1q )Jftltmışdı

o. Xronoloji:ırdıcılh~1 mil.lyy.,nedin:
ı. iınpı::riyusının süqııtu
ç)h.1m.1ni 67, ll))!ıınlıı)!u nı(byy.>11 edin:
1 Qavq:ımcb döyüşüniin h:ı.ş vcmı:ısi
J. il KirinTomirist:ır.ıfintLın öldüriilm;ı,;j 1. "imnıı:rl.:ır o,~ır l. 1.kıtbr
C.lh.ll

1. Z;ımnn oıund:ı ,·crilm~ hndls.,1.,rln

nrdıcıllı(!ını
dü7l,!Ün
mÜJ))'Jnedin:
n. Tiırk. 11l.'ll';-)lı ı.ıyı:,l.ır ıdı
~ ı.c,.625 11 2 <>.612 11 J.u.lills ~ h, 0--.t~ıı kı"ıı;.:ırı lı.1y;ıt ~llnm\:.-dlll.Jr
C. ı:_., V111 .,._nbQ.Lr.ı d.mı "" 1ıın.ılınd.1 , :> "-r:m
1 1 1 y:ınnı.ı,Lı-,ın\lı y.~.J)ırtlıl.ır
~ılı.lır br.ıtind.)rı öı tıırr-ıq!.ltıl'l\lın
ı K.i:ık"1!1n Mıd1y-,..dı likit a~lığın.:ı .on qo)m.ı.,ı Çl\.ınlın.\,rnıLııı 'l(ıtını hır h"'°"' .\n.ıJ..,~~r...ı.. Mt

~·
b. ~tiJıy;ının ,-:,BJbil q<>')unbnnm NıOC\ı}~ ph:ırinı

c. ~ fidıy:ınm A.ş.~-ur oo,Lltiru,uquu u~tm.l,ı ı:.

hı\.-..:xı C.Jnııhı (~ııiı.v.ı . ,,,.,,rtu,o!W, :>( •'
A.•-ıy.ı),ı kı'ıı,; ctını)<.lıl.lf
F•.> \'il ~rın hınnı:, )-ın w,~,"-.ı:r \.) \r.1.•
çoylırı .ır.ı'(ın~Lık ı r .ı..'1bt,b1' t m·-1\ı ~'-••ı-'\:.J'\
ı>2. Xronolojl ıırdıoJlr!, mü.>n .>ordin: ,mı.al q.:ırbın~ı.,ı.. .lrUl"!.lµ"ılı~ \..lf.ıl'l~~J.~
1. ~ lr.:u.lı .-~ ~-:,lrl-1ı u,) :ın b..ı.t , t'l'Tn>tı
ı ~lki.~.).Uil KL.-mı:..,y.ı."\.I hl.1,mn......_,
-· <..:!.-'1'.!:..l ~~.ı..-..ı tu) '~t
~ 1 ' ı \-.::.n ~u..!..'Ul~tı.1ı):ı ocıL.un~ ~h.ıb
c't!l'D).I

mir.az
 hıdis.'11.lri mü,·ıfiq ol:anıq
68..DJ,·~d.l~Ö\t.m1.ln
qnıpl~dınn:

:ı. Payta:ı:t 8.baıan ş.ıh~ olmuşdu

:ı. ~.,temiyıır.ıdılmı~ır
C'anisinli\.
h E.:ı \'il ~n hmnn)'3!1\ınd:ı y-aranmışdır Hi~i.~ın.1 ~ lllanırdı
b.ara,jsi Mi..qr~n
c. il Slrqc,nunyüni_,qın;ı m.ırw qalmı~ır
c. Birn,üdd.-ıt İskıt ağ;ılıg:ında olmu.,~
d. Aı;.qmya orcltı~u d.lf>1:ırl:ı m.ığlub ctmişdir d.Dabildö\'l:ıti il;ı m~fıq olmuşdur
c. Alhın.u,;pi.uti ta)fal:ınnı 01;,trafında c. M.lsg,nd.ır ımfınd.ın süquuuğr.ldılm1 ~1
hi~ı~ir

69. UyfunlutumÜJ))'Jnrdin: 73. u,•ğunluğu mü~r;ın rdin:

1.Ka,~riıi t. Kaştaritinin üsyanı
2.Ki:ıksar 2. nKirinüsyam
3.~ti:ıq J.Qaumata iisyanı
:ı.~1ü.~;ıqil Midiya dövl.:ıtini yaratmışh a. Aşşur ağalığına qarşı yön;ılmişdi 1
b. Mıdiyıı dövl.:ıtini impcriy:ıya çc,irmişdi b. Müst:-19illik_uğrundJ xalqh;ı~k.ıtı idi
c. N:ısli :ıy.:uıl:ır s:ır:ıy :ıy:ınlann:ı çc\Tilmişdi c. Vcrgı v;ı muk;ıll;ıfiyy:ıtbr;ı q:ı.rşı b:ış ''COTliı
d. Midıy;ı dii\l:ıtind:ı i~ğallar dJy,ınmı~ı d. ~idiyadö_vl:ıt!n:ı qarşı_b3:şvcrmişdi 1
c. Z.ınlüştilik dinınin kahinl;ıri - m.ıqlar il:ı c. Üsyann:ıtı~ınd:ı halcimıyy.ıt fmlarm:ıl'
y:ıxınl:ışmışdı kcçmişdi

70. U~tunlu~mÜJ))'-'"
rdin:
ı . E..:ı. vrı :ısr
2. E.:ı. \il :ı~T
:ı. Ki:ık.~n M:uın.ı düd.ıtini $Üquıa uğr:ıtm._1$J
h. Midiy:ının l,kııl:ırin 11.'lkimiyy.ıti :ıltına düşm:ısi
c. il Kırin ı\sti:ıq:ı q.'.11)1
üsyanqaldırm:ı.~ı
d. 1Dar.ırıııı ülbni Ws:ıır.ır,lığ:ı hölm.ı i

71. t,-ırr-\'con dl:ıqramında l\lıınnıı (A) ,·.1

;\tldi\'a(Il) dö,IJtinlntatili üçünr.lrqli,·J oışnr
c;ıhJtl.>ri mü.1y,.1nrdin:

a. Quld:ır dö,bı idi

b. E..J.\il ~niı süqutctnıişdı
C. ld.ıı &.;,btınd.ın :bllı v:ılİyptJ düşıııü,'<lu
d \'ıı.rlı~rtı t)h.,mJrubr dö,l.ıti sonqo)mu~u
c. Pa)tl\lı !zurtuş.;,h:ıri olmuşdur

50

mir.az
 ls1'.itş.,hlı~,ınm ~iirl;ışdiyi :mınni mii.>Y)n C'llın
Kiçi1'.~tidiyanm .>nınsini x.1rit;xb mii.'l~').lllt'\lın
J. ~ tidiy:ı v;ı atı.mı.mi tllivbtinın p.ı~ t:l\tını ,.mt.l\b ımh~ ?11 t'\lın.
4. ~ ticliy:ı dih btinin c ..:ı. 612-ci ild.:ı tııtdııµtı .lr:vıııı ,.mı.xl.J nıü.>~) .m '--"tın.
5. ~ ticli)-:1ılCıvl:ııinin t· ..,. (ıOS-ci ild.'l,-:ulı~ın.ı '4'11 qıı),lıı~ıı ıl,,, bıııı .1r:L-,~1111
,.-ınt.:>\l.:ı mu..,)"'?ncdın,
6. ~ lidiya dô, !;,tinin c.:ı. S90-cı ilıb varlı~ııı.ı ~,,n q\l)\hıpı d\İ\ l.:ııın .1mıı-:ını ·urıt~l> ıınİ.l)) ::ın c<lın.

Sl

mir.az
 QaDİ~1 ATROPATENA
DÖVLaTİ

1. \t~1 Uttlf'l,\fnıf'ılln 8.ııiıl"1n ~-ımnı yahr- 5. ı\tropatrna dörl.ltinlnmö,rud ok!$ "6ın

r.ı l\JJ\111
uh,.ııt,i: U)jungJfir:
,\\ \lıl-'.h--q~"lh l,~.n.Lxin hulb)"J..'\Jgörnalqı A) Av~nın il~in\'arİ;ıntmın ll'Ph,edıl;:.;ıg
c:l.-:;!.~blııh'~ı i:1ıı-ün B) 0lı.)m;ıni dö,btinin mövcudolmaq
F\ 1blm1lı) "-""'p\:1:nlıJ"II\Jl iıı,·iın C) Rom:ı rC$puhlıkasının yaramm_q
0 \l\!.n ).\ı_1 ı~nJ.1'l Qi~ alm.ıq ü.,iin D) Aşşurbanipalın ~1annaya )ÜTÜŞÜ
pı (ı.~~..::.'l~ "1ııı halımbıı c.-ımlandlımtıq üçün E) Parfıya \'J Romanın Önruiyad.:ı ağa:iq ~l-:
n f\..-J:llra~~'(Jnl cpr,ırım.ıq üçün mübarivy;ı başlaması

2. Sınni u.mımlı~1n: 6. 111ı\ntioxun ı\tropatrnaya hüaımo ımum

Artaba,.anın m;ı~luh olmasının ~~bi:
A) müharib;ıp hazır olmaması
O) hakiml;ırin x;ıyan;ıt ctrn~i

60086
l. \t:ıı 2.Am.w 3.Kadu.si
C) mütt;ıtiql;ırin sonandaköm;ık etrn.:ml;ISİ
D) yct;ırinc;ı ordusununolmaması
E) Romanın Selcvkilmyardım etJ'rnSi

7, E,;ı, 11asrinikinciyansında ÖnAsiyada

ağalıq
,,us~ 5.Matay uwundamühariz.1y;ı başladılar:
Al llJ B)2J.5 C) 1.3.5 A) Romav;ı Yunanıstan
Dl11.4 E)3.4.5 8) Sclcvkil;ır v;ı Yunanıstan
C) Parfiyav;ı Roma
D) Parfıya v:ı Atropatena
l ~l~tiqianlıallıl:ı ıamamlı)ın: E) ah;ım;ıni v;ı Midiya

Ar.dıayc311 8. Pıırfiya vJ ı\tropatrna dö,·l;ıtl,)lini bir-birin1

1L"q)3qlzrının M.lsg.,nd.ırin yaxınl:ışdınrdı:
~ tİsc,.~ _., impcıiyasının ? A) Romayaq:ırşı ıniib:ıri,>,
crr,:ny:ı.gnın da~ılması B) Alanlaraq:ır~ı nıüh:ıri,A,
14
~ C) Makcdonoyalıl.ır.ı q~ı nıüb:uiz.ı
a,:ı:ı!ma.q D) vh:ım.,nil:ır:ı q:ırşı mülwi1:ı .
E) 11:ır ikidövbı~ l')ııi sül:ıl:ı idın ctm."\Sl
A) Al.:rb.1~an :nnsininS:ı.ı;ıın~:ır impcıiya.~ının
t:d:ı"!r..ı., q.:ıı.ılm.1~1 9. E..ı. l ,ısrin on:ıbnnd:ı Ronın-Pıırfi)~ ~~
BJ ~ ıorp.ıqlnn ":ıhid dövbtbalında ı\trop:ıtrn:ının mih qc-~i: 1
~lm.'lQ ı\) Onlar.ı q:ırşı ı.,kb.~ııı:ı ,uru.,..Ju
() Ar.:rl:ıJP':n Dnubu:nd:ı Atrop:ıtcn:ı. şiımlınd:ı O) Bit.ır.ıfli~ini qonı~·ub S.'l\'3dı J5
ı\kıı}1 <i}ı'\.ıtmİn )'3rallll\'\SI C) Paıiiy:mı ınüd.ııi., cıdi 1
Dı tıırp;ıqlann.1 A~y:ı oo,l:ıtinin
Az::rb.iyw!'I D) Rom:ını miid.ıli.ı eı<li . . . ._ni-1
tj"T':' .mıın gücbnm.ısi E) Für.;.,t(bn pr.ıırl.m.ır:ıq :ır.ızıbnnı ~
Fı C.rı.h QJ!~!t
:n.risinın Ronurcspublik:ısının
~~ iliın.1 d~Y.-i 10. E.J.I :ısriıı birinci~1ınsı Atrop3 trnı 00'~ id
SJ<İyy;nidir: . . .6 ,

.&.Atrtıpıtttu dô\btitıin ~rırisi )U531l ~hmtdirdi: ı\) ölk.,nin)\ı-li hölmJ.ırl.ır ,-:ı.;;ıt.'5-1 ib~..,
A) l n:ııyz:..r, czr.b.."l'J, ~ l.:ıqros dJğ silıı~:ısini olwın\ısı ,, ~
81 Lrr.-:,1 gu!~ ~.:mld.uJ mni D) öll,ninmııu c.mi~111l:,n , •.üıt. ,1) ~"'l-" •
Cı Ki.n, Anı çı) kı r0ıooili xımıni C) Mibt~ıllı,ini ycnı.L n ııinn.bl
0) S;ır...!ı Aı.;rtrıyc?.!l ı-:ı D3~ )Sl.\ hi s.'l.illli
•
D) öll,nin P.ırfıy:1 l • ı~ı!.-,
(".mı~ın ~n,·hl •
E) Cr..ılıi Aı:cb:ı)'c::nı n Aı:rb:iyon, olunm.ısı . ~
R~..ıb!ıb.s:nın hln cnıb rayoobını E) ölbnin A~ıli hJ\..:mJ.ırl.ın ,~Dili •
olwun.1Sı

52

mir.az
11. Q:1'-q~mcb dô~~ünd.m n<'('~ il <oor:ıı Atn-~ttn:ı 16. t:nnnnn W-ci ilin,t, Atrop3tcn:ı lı.ıJJ.nıı~).>ti
r2-rf~--:ınm ,\rµlıl.>r ,iit.:ıl.>:<:i:nin hal..imİJ).1tİ ~ltm:ı 2lt111aıhhdii:
dü~müsdü? ı\l r'.ı.rli~:uıuı H) Yun:ml..mıı
,\) 3~ 1 8) .' 11 C) 1~() D) to: E) 111 C)~k\11..1.mn Ol \f,JJ)ılılınn
E) ~k, 1.ıt..-rın
12. Adı bur:nılml:$ ,\tTI'~tt'n2 hnl..md..mm "'™'),1n
roin: 17. L1 111.xrin lO-e1ılbnnd->, .> cnrnınn =~j
ilk>rinıl.1 . \lnıp;ıtm~ ı .ırh.lnd> rı,~rb.q:

[ Arub.1z.ln H ArurozJ H._

_ _.H Ariü, ast
.•\) (l..ı, j,\ı\;,,l~J.),ı;ı.:ılı \,U,):.:ı'._,

IH . \l.uıl.ınn 1ı,· ·uıı,ıır.ı nuru: q..;Jm.1,1

-~m.N

C) Ycl\l ı.hııın ı\--""\ıl ~"lıln~I

A) A O"C'p3i B) .-\n._w,.,,., C) Zot,"r Dl , dtı ,HL.ı.l.>l.mıı lı.ı\..ıırn~:-:,,ı.> plnpq
D) f>cakor E) .,.\,nı:h,v, f) (\1\...)('1~ \,\.\1111111J-1~1'$11U<I

Hl t:~~ınhıq r-•-:Jıltıfo:
,\) ,\tn'l'-l~'t\.\ ıJı}, l..>tı )-:lr.'\nill •
c., -'~ 1-o ı...L>
n) ,\nvp;ıtcrı;ı ,!'1, 1..ırı ~ .ır.uını,~dı ..,.\.?rtu,v~rn
\'..lllllhını.Lı
) Sd...-,kıl.>r ıt,,, l.>11) :u~uııııı~l•r - l,pnı.l>.""7tl
Atrur-ııcn.ı ,,fıiııııiı'l\l.>11 ,,,ıır.ı

O) ~ t.ıqııl'.-1\ .ı dıı~ ı~i\ ı,,,~ ,,mıı~ - ~'.:, \.ı!.Jr,b

E. 1.l:-t'İn n'ııııılıl.ı.r .ır.ı: ımLı

E.;ı. 1 ,)ql[l
J~u ill.">ri f) F. .> 1 ~mı hnııı:ı ) .ım:ıııu.ı ,\tn-p.~:~nı ı.!..r:>
.50-ciill;ıri
l.'ı.lmlı · R,,ııı..ı \·.mı$ıııl.>11

,\) r.utİ\ ";l dı."l\ ,.~ıı Ib miib..ıriT,l :ıı,ınııı, dı 19 .. \ırııp;th:n:t \".ıtkil.,rin l.>1'1.ıt-ınıl> rı.alıh:
B) R0n~ı <]''~ırnl.ın ıl.l nıiıh.ırir."Ll q.ılıh ~.ılıni,dır ,\) f'.ırıh .ı ıl4,, l.>1111111
...,ı.ıııırnı.ı ıl-':l\l:r
C) 111:\nıi,"un hikunıun.ı 111,;ınıı q.ılmı~dı lı) !'-ıt.,\111 ı~ı;:ıll.ııı h,1$-1 \'.lt.111..1 q.xl..,r
D) .\nh,nının qıi\, .,t.,ri ıl., nıiıh.ıno ıır-ınııı, dı (') )ı-.ı\, ı~ı.::ıll.ınııııı hnnn ın..:ırtı.>1,,..m..> 4-"tl:-:
I:l R,,m.ı ını{'\'.r.ıt.,nı Pıım~) l.:ı !-.tnş iıııı.ıl.ııııışdı tll S.ı:....
uıı ılıh l.>1111111
~,iqııııııı.ı q.xbr
1) t\r,:,tl..ll.ı11n l{l•ııı.ı l.>r.ıtiııd.m 1,.h ı.'tt 'm ... -..,
n-...:-::
q.-ı.br
14. O.ıhı trı h:1sHmıi1ılir:
,\) ~ 1 l,vnt.brın 1rıp) uni::,unıin l'\ışl.ınııı.ı.,ı 201.,\ırııp.ıll"IM il.1 rıırn,•ıt ~nı...•mıb mıin.ıu~l.,nn
nı ,\ln'P-\lın ~lıılı),I -..ırr.1prı f.l)10nlıınırı.ısı pol1ılııı.1~,111n 1.ıh.,hi:
C) B,ı.1.ık_, u,y:mının h.ı'j \ çn,l.),ı ,\) \ıwp,ıtl·n.ı lı4 ,ı..ııl\l.ırl.ınnın , .U-ı.'J ...,, .'l:' ... ~
n) o.\\ q..ımd.ı J, •)U)Ununh..ı.) \,ı.:rrn...,.,, 1{11111,1" ı ıııctıl ctın.,._,
Eı :\tn ıp.ır...
"T\.ı dl·,,\.J(ının ) :ır Jnm.ı,ı il) l';ırlİ),111111 \tı,,1-ı;ıh.:n.1111 t-ı.r,,, !ui..,!-3 ,: -u:--..:ı ı.:t"('
,:1111.JV.)ı;.ılı'jl111Hl
l ) ~c,ııı.ıııın nıııll..l.ııını >L>~~ını\..!.., ı ~~!.ı
J 5. ~t ril.>ol,rln :ıld olıiu{:u ,\lrılp.tltn..a hı~l..mct.mııı ıııııh.ın.':J
mian,n r-din: 1)) \trnp,ıfnı..ının ~-tı:, \.ıL'llm u.r~ı r_, ,\ ı-_~
•F ., :ık., ı!J..) t-~ırl".ı) pu }?lmı 1,1.r 1) ,\trı'ı ıfl'lhll\ın h..ını R. '11'..l\ .:, t-..:n ,lı l'.::ı 'rı. l) ı
' K;,-ı'-. -\.H:, .•.!..ı ~.ı..ıy.ı.n crfTI.)nıbt ı.ı..-:ınr,ll ı.ı,ır;.ı ı:)ını 01<1\\j\·1!., ,!.ı, :ı•n:.ı...ı

t-.ı', _ -:)'"fl .. -.!.:

JI.J J.!..-r
Jti r-..ı L!.."\\.,.l ,l f .1.1.:, 1.' 1 - .,UIT .J!'J \:\>•.)ili)\ '1,.) 21. \trop:Al,n.ı ıı,..,_."ıLırııı h • uu,-,,.>o ı.tl'h~Lı q.ll.l~
:'\<\.:r:- •. r...Jr.,., ı ~.:. tı ~ 7 JI 1.•m ı' J t'Jı ı' ıı.)ı\ tı,r ,\) I' ıı lı't ı ,!,\-..l'lıPw ı , 11.n.:•..ı., Lt
~-~,·~.- l ,. ~ l.t)JI.JtJ.rt:'.!• ttı K,11r.ı dıi, ı.,ı.ı·m -.., ..,1.1\.ı·.ı ,;.,!....-.
\.!'.'I t,,1'ı,..11•.1 ı!.ıı,!.ıııı\ \l,J .,ı .!'.,} ,} !,_
.-\ı ,\!"_', ...:..t ( )

l)) ',,,.l·~UII 1 11•\ı~l•l'ıı, ,ı .. ,t.!'..1'.l ,_. !..'14

fh \::~ı;-111
l t ~, • r.: l ı , )ı "''-• ,,, \ -.,,"ı.n \ ..u-.ı ~ •.ıl ,t"'l.'-:ı..._ !.:ılı.

1), .-\!'2'.ı.?..!\
l1 .lı.."' .:,.:~

Sl

mir.az
22. Mantiqi uyğun1uğu müayyan edin:
25 • .Mantiqi uyğunluğu müayyJn edin:
Qavqamela !zurtu 1

Maqneziya Qazaka ı.--

--
2 3

Fraaspa Fraaspa !(
4 5
6

.. •
Roma Roma Roma Hokmdar Atropaıcnanın A~
Parfıya ş.-ıh;1ri qış iqam;ıtg;ıhı
Selcvki Atropatena ın.-ılxıdi
A)2.4 B) 1.5 C) 3.5 E)4.6 E) 2.5
A) 2.5 B) 1.3 C) 3.5 E) 4.6 E) 2.4
26 . Uyğun varianb müayyan edin:
23. Boş xanalara uyğun olanları müayy,m edin: 1 Atropatil;,rsülalJsinin sonuncunümay:md;ısj
olmuşdur

Adı
2 Selevkil;;ır dövl;;ıtind:m asılı V:,:)zİyyJt;, düşmilşd·
Faaliyyati
3 Roma imperatoru Oktavian Avqustladostluq ur
1. Sclevki hökmdan mAntioxdan münasib;;ıtl;;ıri yaratmışdır
asll11hala düşmüşdü 4 Kiçik Asiyada yaşayan emı;;ınil::ır iiz::ırincb
2. Fraaspa döyüşünda romalıJara hakintlyyJt::,sahih olmuşdur
qalib galmişdir
3. Romanın köm;;ıyi ila ennanifari Ariobarz.an Aıiovast Artabaı.an ArtJ;;
hak:imiyy;,tialtına almışdı A) 1 3 4 2
B) 2 4 3 1
a. Ariovast b.Artabaz.an c. Artabazd C) 4 1 2 3
d Atropat e. Ariobarz.an D) 2 4 3 1
E) 3 2 I 4
A) 1-a, 2- e,3- b B) 1-b, 2-c,3-e
C) 1-c, 2-b,3-a D) 1-e, 2-b'3-a 27 . Atropatena dövlJtina aid deyi/:
D) 1-a, 2-c,3-b A) ~rbaycarun c~mubtorpaqlanndayaranması

24. Sabab-natica alaqasi gözl;milmişdir:

B) Makedoniyalı İsg:;ınd;:ırin imperiyasının dağılm '

C)
ndtic::,sind;:ı yaranması
HaqqındaPlu~ v;:ı di~r Romamüdllifüıri
ffi:,:)(umat
VCTTTI:,:)SI
j
Sabab Natica O) Awrbaycanda vahid xalqın yaranması proses·
A) mAntioxun Atropate- Atropatm Sclevkil;,r- başlanması
naya hücum etm::ısi d:)n asılı hala düşm;,si E) E.d. 53-cü ild;:ı romahlan m;:ığlubiyy;:ıld uğra
B) Maqneziya döyüşünün Atropatenanm
baş venn::ısi Selevkil;,rinasılılığın- 28. Düzgün cavabı müayyan edin:
dan çıxması
C) Fraaspa döyüşünün baş Artabazdm Romalılara ı. Artabazdın Roma qoşunlan
vemıcısi rn;;ığlub olması üZJrind;,qalib g.lldiyidöyüş
D) Lukull v::ı Pompeyin Atropatenarun
Atropatenaya hücüm müst::ıqilliyini itinn;;ısi
etrn::ısi
2. Parfıya V:,:) Atropatenarun
Romalılann Fraaspa Krassın qoşunlan üzdrindd
E) Karra döyüşünün baş
s::ıhdrin ::ıl::ı kecirmdsi qalib g:;ıldiyi döyüş
venn;;ısı

A) 1-Qanıx, 2-Kür
B) 1-Fraaspa,2-Karra
C) 1-Karra,2-Fraaspa
O) 1-Qavqamella,2-Qanıx
E) 1-Fraaspa,2-Kür

54

mir.az
29. Uyğun \'ariant1 mÜJ))'Jn edin: 32. Uyğunluqpov,/ııh:
1. M.lsg;ınd:ır Atropatı Midiya canişini tJyin etdi
2. Atropatcn:ı dövbti Sclevkil;ırin t:ırkibindJn çıx_ıb A) E.::ı. 331 ci il ili D:ıranın Makctloniynlı
müst;:ıqil
oldu ls~:ınd:ır.> m;ı~lub olması
3. Art:ıbaz:ın Sclcvki hökmdan lll Antioxd:ın Mıh B) E.;ı. 223<ü il AtropatcnadövfatininSclcv-
vniyy;ıt;ı dü._-~ü kil;ml.1nasılı h::ıl:ı dili;rn;,si
4. Antonininqüw;ıl:ıri Ar1:ıbazd t:ır.ıfind:m lllJğlub C) E.:ı. 190-cı il nrı\ntioxun qüw;,l:ırinin
edildi Atrop;ıtı:na qoşunl:ın
t.Jr.ıfindJn m;ığlub cdillll;)Sİ
E.;ı, E.;ı. E.;ı. E.;ı. D) E.~.53- CÜ il Atrop:ıtı:na- Parfıy:ı birl:ışrniş
IV;ısr m;ısr u~ I~r qüvv.,l:ırinin roma ordusu
A) 1 3 4 2 üzırind;ı q:,IJ~ Qazanmast
B) 2 4 3 1 E) E.:>.36<ı il ı\ntoninin qoşunl:ınnın
C) 4 1 2 3 Frn.ısoada m:,ğlub cdilm.->si
D) 1 3 2 4
E) 3 2 1 4
33. Artopntcnnnın tJsarrüfathayatına aid deyi/:
A) ahalinin :,sas m:ışğuliyy;ıtinin :.,kinçilikVJ
30. Cadvaldakihansı hadisJIJrinnömnl;uinin yerini m:ıld:ırlıq olması
dayişdikda, \'erilmiş bütünhadisalarindüzgün B) Ôlk;){JJyctişdirilJn :ıtl:ınn Çind~ "S;ıma atlan"
xronolojiardıcıllığını mü;,yyJnetm:ık olnr? :ıdl:ındınlnusı
C) Tic:ır.ııct., puldan geniş istifad:ı olunması
1. Art:ıb:ızanın Sclevkil;n-cfan
asılı hala düşm;ısi D) S:ın:ıtk:ırlıq sah:ıl:ıri :ır:ı.,;ında dulusçuluq v.>
2. Roma qoşunlannın ili Antiox:ı q:ılib g::ılm:,si nıctalişl;ırn:ınin :ıs.'l,; yer tutması
3. Atrop:ıtcn:ının Lukull v;ı Pornpcyin E) Ernmınn ilk ~rl;ırind;ı şüş."'lll:ın istifad:>
qosunlannın hücumuna m;ıruz qalması
4. Atropatcnanın Selevkil;;,rint:-ırkibind:m 34. Atropııtcnn JrnzisindJntapılmış Jn qJdimpullıır
çıxması kJsilmişdir:
A) M:ıkedoniyalı 1s~nd:ırin adından
A) 2 v;ı 3 B) 2 v;:ı 4 C) 4 v;ı 1 B) Sclcvki ili ı\ntioxun adından
D) 1 VJ 2 E) 3 v;ı4 q P:ırfıya hökmdarl:ınnın m..lından
D) S:ıs.1.11i şahı I Ş:ıpurun adından
31. Düzgün cavabı mÜJyyJn edin: E) M:ınn:ı hökmd:ın LIfr.ınzunun :ıdınd.'.ın

1 Atropatcna hökmdarları
35. ArtopatcnaşahJrlJrinin s."Kiyya,iıüsmi))-;,tbrinJ
1. Atropat 2. Artabazan aidtleyil:
1 1 1 A) Kruvanyollan V;') m:ıtx>dl:ırin :ıtnfınd:ı s:ılmırdı
T
"' 8) Hökmdarlar t:,r:ıfind:ın salınırdı
a Bariaks üsyanını a Atropatil:,r C) ahalisi ~n:ıtkarlıq. ticar.,ı. .:ıkinçilik ,-;,
yatırmışdı sülal::ısinin
ırolcfarlıql:ı m:ışğul olurdu
b. yeni sülal:ınin v;:ı nıümay:ınd;:ısi
idi
dövl;:ıtin ;ısasıru
D) Tikintid:ı ağac sütunl:ınhn ,-;, kir.ımitd.m btif!Ub
b. Sclcvki dövbıinin
qoymuşdu hücumuna m.1ruz olunurdu
c. Roma dövl;ıti il;ı qalmışdı
E) lkiçay-..ırası il:>ticar..,t:,l:ıq-;:ıl.:ıri sı·daymh
dostluq münasiboıl;,ri c. Parfıy.ıdan nsılılığ1
s::ıxl311llşdı q:ıbul ctm~i 36. Adı buraxılmış Atropatcna~h.nini mü.ıyyan
edin:

A) 1b, 2a.b B) 1-a.b.2a.b

D) 1a. 2a.c E) 1a.b, 2c
q 1c, 2b,c 1Q:ızaka H Fnus~ H ~ HAqnazına 1
A) Faroı,-p;ı 0) S:ık::ı..~-ru
C) Vııt'$..'\n D) E.U1;ıt:ın E) Pıı.s:ırqad:ı

55

mir.az
 42. Atropatena va Q~dim Yunanıstan tarixi iiçiin
37. Boş xanalara(1, 2 va 3) uyğun ol:ınlan müayyan ümumicahatdeyıl:
ı.
edin: A) Quldardövbtl;:,rolmuşdu
B) Romanın ~iş~inZ> n~:ı~z qalmışdı
Döyiişün adı Naticasi C) Tikintid:ı kıran~ıtcl~n ıstıfod:ı oluıımuşdu
ı. M.İsg;ındar.:ı qarşı alban,kaspi,sak D) Eynitannlarasıtay~ş ?lunmu~d~
ta alan , urdular E) Lat111dlitbasından ıstıfad;ı cdırdıl:ır
2. Parfıya s::ırkard::ısi Krassın başçılıq_
etdi • Romaordusunum:ı ·tub etdı 43, Uyğunluq pozıılııı_ıışdıır: . .
3. Romaqoşunlan döyüşd::ı 35 min A) Midiyadövl:ıt'. ı~cy~1na ~:ı~dı_ - Iranın m:ırk;ı
::ıs ariniitirdilar B) Maunadövl:ıtımn ınustJqıllıyın:ı sonqoydu. ~
Kiaksar
a. Kür b. Qanıx c. Karra C) 8h::ımZ>nil:ır dövl:ıtin:ı son qoyuldu- E.:ı.331
d. Qavqamella e. Fraaspa D) ~rbaycanda vahidxalqın yaranması prosesi
başladı - c.d.IV :md::ı
A) 1-d, 2-c,3-b 8) 1-b, 2- c,3-e E) Atropatcnadövl::,tin:ı sonqoydu- Parfıya dö
C) 1-c,2-b,3-a D) 1-d, 2-c,3-e
E) 1-a,2-c,3-b 44. Uyğunluq göz[,milıııayib: t
A) Az:,rbaycanın coğrafi adı bağlıdır - S::ırk::ırd;ı
Atropatın adıyla
38. ürdüştilik dininJ aiddeyi/: B) Atropatena:ırazisind;:ın tapılan :ın q:xlimpull
A) E.:ı. VTI-Vl:ısrl::ırd:ı meydanag:ılmişdi k:ısilib - Makedoniyalı İsg::ıııd;ırin adından
8) T::ıkallahlılıq dinihesabolunur C) Atropatcnadaz:ırdüştlüyün başlıca m:ıb::ıdi
C) Bu dininkahinimaq adlanırdı yerl::,şirdi - İzurtuda
D) Od.su va torpağt müq;xld;ıs hesabedirdil::ır
D) Artabazan- e.:ı. 223-cüild:ı Selcvikl:ırd;m
E) Baş m:ıb::ıdlarind;ın biri İzirtuda yerl:ışirdi asılılığı q:ıbul etmişdir 5
E) Ariovast- Atropatcnaıun sonuncuhökmdan
39. Zlrdüştililk dinin;, sitayiş olunurdu:
olmuşdu
A) İranda. v;ı OrtaAsiyada
B) Türkiy;xl;:ı va Iranda 45. Cadvaldakihansı hadisalarinnömralarinin ye •
C) Mesopotamiyada Yd İranda
dayişdikda, verilmiş bütünhadis;ılarin düzgün
D) Aşşurda v;ı Babild:ı
xronolojiardıcıllığını müayyanetmakolar?
E) İranda v::ı Albaniyada

40. Uyğunluqpoz,,/ub:
A) "Avesta"nın ilkinvariantı m;ıhv olunmuşdu - e.:ı.
330-cuild::ı İsg;md;ır 8h;:ım;ınil:ırin Persopol 3. Atr · asılı haladü m:ısi
sarayını yandırark:ın
4. ın a a hücumetmZ>si
B) Avroparu"Avesta"ila ilk dafatanış etmiş v::ı onu
burayag;-ıtir:ır:ık çapetdinnişdi - fransız alimi A)2 v;ı 3 B) 2 VJ 4 C)4v::ı 1
Düpperon D) 1 v::,2 E) 3 v;ı 4
5
C) At:ışpar.,stlikd:ı müq;ıdd;:ıs sayılırdı - od, su, torpaq
D) Qazakam:ıb::ıdi öz :ıh:ımiyy:ıtini saxlamışdı - 46. Sark.ırd;ı Atropatın mövqeyinidahadamöhk
Sasanidövl:ıti yarananaq::ıd:ır landirmişdi:
E) Atışpal'dstlik dinit::ıdric;m sıradan çıxmışdır - ı. Bariaksüsyarunı yatırması
İslam dinininq:ıbulundan sonra 2. Qaumataüsyanının yatınlması
3. Perdikkiil:ı qohumluqmünasib::ıtl;ıri
41. Atropatenava AJbaniyada ellin- yunan 4. Midiyacanişinfarini özün:ı tabeetm::ısi
madaniyyatiyaytlmışdır: 5
A) Midiyanın ~rkibind:ı olark;ın 47. Atropatenadövlatin;,aiddir:
B) oh:ımanibr dövl:ıtinin dövründ::ı l. 8n böyükdiizZ>nliyi Urmiyagölününc:ınubda
C) İsg:ınd;ırin Ş;ırq;ı yürüşü n:ıtic;-ısind;ı 2. Azarbaycanın şimalında yerl:ışirdi
D) AntenininŞ::ırq:ı yürüşü n:ıtic:ısind;ı 3. ?halisi :ısas:ın türksoylutayfalaridi
E) Eramızın ilk :ısrl:ırind:ı 4. Olk:ınin q:ırbind~ Zaqrosdağ silsil:ısi wınırd1
5. Sdrh:ıdl;:,ri İran körfazin;:ıd;ık uz.anırdı

56

mir.az
48. E.a. 223-cü ilda Sclcvki hökmdan IH Antioxun 55. E.3.53-cü il va KarraV3 e.a. 36-ct il Fraaspa
AtTopatcnaya hücumunun naticasi: döyüşü üçün oxşar c:,hat:
1. Artabazanm:ığlub oldu 1. Romail::ı Parfiyaarasında baş vem1işdi
2. AtropatcnaSclcvkil:ır dövl::ıtind;m asılı v::ıziyy:ıt::ı 2. Roma il;, Atropaıena arasında baş vcnnjşdi
düşdü 3. Romaordusu mdğlub olmuşdu
3. Sclcvkil:ır m;:ığ)ub oldular 4. Paıfıya ordusu m:ığlub olmuşdu
4. Atropatcnamütt::ıfiql::ırin köm:,yil:,qalib g:ıldi 5. ParfiyaRomanı müdafi;:ı cdirdj
5. Atropatcnabir neç;):ıyal;:ıtini itirdi
56. Eramınn I asrin;>aid olanlan müayy;ın edin:
49. E.a. 190-cı ild.l baş vermiş Maqncziya döyüşü 1. Maqneziyadöyüşünün baş vcrmdsi
naticasinda: 2. Atropaıenanın Parfiyanın t;,rkibin:> qatılması
1. Sclcvkil::ır nı:ığlub oldular 3. Atropatcnanın dövl::ıtçiliyinin başa çatması
2. Selcvkil:ır dövl::ıti parçalandı 4. Qobustankitab:ısi
3. Atropatenadövl:ıti yenid:mmüs~il oldu 5. AntonininAtropatenayayürüşü
4. Romalılar m::ığhıb olaraq geri qayıtdı
5. AtropatenaRomadanasıhlığı q:,buletdi 57. Atropatcnahücumunamaruzqalmışdır:
1. Romalılann 2. İskitkırin
50. E.J.I asrinbirinciyansında LukuUva Pompeyin 3. ab::ım::ınil:,rin 4. Parfiyanın
Şarqa yürüşü ııatic,1siııd,1: 5. Selcvikfarin 6. Alanların
1. Atropatcnanıüst;:ıqilliyiniqoruyabilm::ıdi
2. Atropatcnamüst;:ıqilliyini qoruyubsaxladı 58.. Roma impcratoru Oktaviıın Avqust Atropatena
3. Atropaıcna Romadanasılı v:,ziyy;:ıı:, düşs:, d::ı, hökmdan Artabazdın \''afatından sonra:
ondanlam asılı olmadı 1. Atropatenanmdövl;ııçiliyin:ı son qoydu
4. Atropaıenanı Romacanişinj idar.>etm:,y;:ı başladı 2. Atropatenanın idar;,olunmasmı Roma
canişinbrin;, tapşırdı
51. E.a.53-cü ildJ Romaila Parfiyaarasında baş ver.ın 3. Ariobarz.anın Atropatenadahakirnıyy::ı~
Karraşahari yaunlıi;JJndakı döyüşda: g:ılmasin:> köm:ık cıdi
1. Atropatena Parfıyanı müdafi:,edirdi 4. AriobarzanaKiçik Asiyadayaşayan emı;mil:,r
2. Atropaıena Romanı müdafı:ı cdirdi ÜZ.Jrind;,
hakimiyy:,tiverdj
3. Krassın başçılıq cıdiyi Romaordusu m;:ığlub oldu
4. Antoninjnbaşçılıq etdiyi qoşw1 m;:ığlub oldu 59. Atropatenanın ictimaiva siyasi quruluşu üçün
saciyy;,vidir:
52. E.a.38-ci ilda romatıJarla Parfiyaordusu arasında 1. Quldarmonarxjyadövl;,tiidi
baş verandöyüşda: 2. DövldtiAtropatil::ır siilal::ısi idar.>edirdi
1. Romaordusum::ığlub oldu 3. Ağsaqqallar Şurası höyük solahjyyatfar.ı malik idi
2. Parfıya ordusum:ığlub oldu 4. Ôlk::ınin idar:>olunmasında hakiml::ır mühümrol
3. Parfıya Romanı Asiyadançıxarmağa nail ola oynayırdı
bilm:ıdi
4. RomaAralıq d:ınızind;:ı mövqeyinı gücl:ındirdi 60. Ellin- yunan madaniyyatininAtropatenamad;ıniy-
y:,tinat;,sirinigöstarir:
53. E.a.53-cü iJ va e.a.38-ci ilda baş ver3ndöyüşlJr 1. Kcriftom:ıtxxli
üçün oxşar c;:ıh;,t: 2. Qazaka m;ıb:,di
ı. Roma il;:ı Parfiyaarasında baş vermişdir 3. ahalinin yunanJannHeraklv::ı s. tannl:ınna
2. Atropatena Parfıyanı müdafi;:ı edirdi sitayiş etrn:>si
3. Romalılar il;:ı Atropatena arasında baş vcrmişdir 4. Mcmarlıqda kir.ırnıtd;m istifadaedi!masi
4. Selevkil::ır Parfiyayaköm;:ık edirdi 5. H:ıs:ınli va Ziviy.,tapıntılan
5. Parfıya ordusuqalib g;:ılrnışdi
61. Atropatenav:, Qadiml\fanna tarixi üçün ümumi
54. Fraaspadöyüşünün naticalarinaaidilir: cahat:
1. Romalılar m::ığlub olaraq geri ç::ıkildi 1. E.::ı. I rnınillikd;, yarananqulcbr dövlatl:ır idi
2. Paıfıya v:,Atropatenasüvaril:ıri qalib g::ıldi 2. asası Dnubi AzJrbaycandaqoyulmuşdu
3. Romalılar Fraaspaş;;,h:,rini tutaraqdağıtdı 3. Türk m;,nş:,li sülab tor.ıfindon idar.}olunmuşdu
4. Roma s:,rk;:ırd;:ısi Antonj qalib g::ıldi 4. T::ıktannlıq mövcudolmuşdur
5. AtropatenaRomadanasılı vniyy:,t;:ı düşdü 5. Abşpar.ıstliyo sitayiş geniş yayılmışdı

57

mir.az
62. Döyüşlarin xronoloji ardıcıllığ:ını müayyan edin:
1. Uauş (Soh:;::,nd)
2. Maqneziya
3. Qavqamela
4. Fraaspa

63. Xronoloji ardıcılh'9rını müayyan edin:

ı. Bariaks üsyanının yatınlınası
2. Antoninin Atropatcnaya yüriişü
3. fil Antioxun romalılarn m~ğlub olınası
4. Atropatcnanın Sclcvkil~r dövl:::>tinin asılılığından
çıxması

64. Atropatcna dövlatina aid xronoloji ardıcıllığı

müayyan edin:
ı. Antoninin Frnaspaya hücumu
2. U [ Antioxun Atropatenaya hücumu
3. Maqneziya clöyüşünün baş venn:;::,si
4. At-ropatcnanın Parfiyanın Arşakilor sülalasinin
hakiı-niyyoti alt1na clüşn,asi

65. Xı·onoloji ardıcıllığı müayyan edin:

ı. Anteninin Şorqa yürüşo başlaması
2. Karra clöyüşünün baş vcnnasi
3. Atropatenanın Sclcvkil;;,r dövl:;::,tinin asıl ılığından
çıxn,ası

4 _ Atropatcnanın Parfiya Arşakil:;::,rinin hakin,..iyyati

altına dü.şm:::>sii vo dövlotçiliyin;;, son qoyuln,ası

5 Xronoloji ardıcıllığı müayyan edin:

6 • 1 . Atropatenanın ikinci daf'a müsbqil olması
_ Atropatcna adının A7~rbayçan kimi işlc>nmc>ya
2
ba.şlnınası .
Atropatenada Atropatılar sülalasin..in haJdmiy-
3.
y:;;,tinin başa çatması _ _
Rotna iınpcraton.ı Oktavıanın Ariobarzanın Atro-
4.
patcnada hakimiyyo~ g~_Jmos~no körndk etm:;:,si
Artabazdın Parfiyanın kom;;,yılo romalılan mağlub
5.

aman
oxu~da verilmiş hadisalarin ard.Jcıllığını
67- Z d
ınüayY'3" e ın:

[ 1. e.a. 328 1 1 2. e.a. 190 1 1 3. e.a. 53

-
Karra döyü~ündo
1

Krassın_ o~dusunun
1

ınoğlub olm~ı
a. M.isg~ndann Atropatl Mıd~a satrapı t~yin etması
b. Jll Antioxun ron,alılara ınoglub olması
c.

ss
mir.az
68.
DövlJtlJrin
müayyanedın:
görıı diaqr,
uzunömürlülüyüna
. ..,,~ ..
2. Uyğunluğu müayyan
edin: diaqramında Atropatena
76.Eyler-Venn hökmdan
(A)v;ı Ariobarzan
Artabazd oxşar va
(8)üçün

[ ı. A"P'' I'·- 2.Ariovast farqli

cahatlari
qeyd
edin:

A oxşar B

a. Atropatilar
sülalasinin ;ısasını qoymuşdu
b. Dövlatin
sarhadlariHirkan d~nizina çatırdı
q;xfar
c. asılılığı qobııl eıdi
SclcvkilardJn
d. sonraAtropatcnanın dövl:ıtçiliyina
ölümündan
sonqoyuldu
ı. ~1anna dövlaıi c. Atropatilar
sülalasinin sonuncu hökmdan idi
2. iskiı dövlati a Xaricisiya_s:ıtd;ı Roaıaya meyi etmişdi
3. Atropatcna dövlati 3.Uyğunluğu müayyan
edin:
b. fa 1:ısrd:ı hakirniyy;ıtd;ı olmuşdu
c. Atropatcna Roma s:ırk:ırd:ısi Antonininyüriişüıı:ı
ı. Qazaka
malxıdi malxıdi
2.Kcrifto
m:ıruz qalmışdı
69.Uyğunluğu nıüm·an edin: il:ı Parfiya
d Atropatcna arasında münasib;ııl:ır
t. fa IV~srin 20-dillJri pozulmuşdu
2. E.a.ili~rin20<iillJri a. ZJrdiiştilik dininin baş maba<ll;ıriııdJn biriidi e. crm:ınil;ıri hakimiyy:ıti altına almışdı
a. mAntiox Atropatcnayayürüş ctdi b. Abid:ınin giriş hiss:ısindJ yunan dilindJ yazı h:ıkk
b. Atropat tJr~fındJn Bariaksüsyanı yahni& olunmuşdur n.~lannavaAtropatena
dövlatfarina
aidolanlan
c. Atropaıcııa höknıd:ın Sclcvkil:ır<fan asılı • c. Yunan ;)Satİrinin qahr.ımanı Hcrakla m;ıxsus idi müayyan
edin:
q~bul ctdi d. Sasani şahlan ıacqoyma m;ırasimini bwada
d. Aı.Jrbaycanın c;ınub torpaql:ınnda yeni kcçirirdi 1.Manna 2.Atropatena
dövl:ıtin :ısısı qoyuldu c. Bizanslılar t:ır.ıfınd;ın dağıdılmışdı
c. Makcdoniyalı İsgJndJrin impcriyasının •
olunma.sı Pcrdikkiya tapşınldı 4. Uyğunluğu müayyan edin: a. İlk quldar dövl;ıtimiz olmuşdur
b. l..ırdüştlüyün baş m:ıb:ıdi burada yerl~ir
70.~U-y-ğu_nı_ug-·u_m_ü_m_;ı_n_edrin_:::--;:::-:-;-.:-:-::-::--ıl ı I.Mwm< ı lkkiı ,.,.~ ı lAlropoffl c. Sclcvkil;ırl;ı mübariZJ
d. asas hiss;ısini Zamua
aparmışdır
vilay;ıti bŞkil edirdi
ı. Qaumata
üsyanı üsyanı
2.Bariaks e. Adına ilkd;ıfa Aşşıır höknıdannın mixiyazılı
a. Az.mıaycanın ilkdövl:ıti idi kita~sind;ı rastgalinir
b. Kürv;ı Ara:l
çaylan arasındakı md;ı yaranmışdı
a. Böyiik
Midiyada baş vcnnişdi c. ,\!ban,kaspi,
utitayfalannı öz:ıtrafında 78.Uyğunluğu müayyan edin:
b. Kiçik
~lidiyada baş vcrmişdi birl;ışdinnişdir 1. E.:ı.330-<:u il
c. ıar.ıfındJn yatınlnıışdı
Atropat d. Parfıya t:ır.ıfindJn süquıa uğradılmışdı 2. Lı. 327-<:i il
d. Makcdoniyalılara qarşı yönJlmişdi c. Yunan mxl;ıni)ıy;ıtinin t;ısirin;ı maruzqalmışdı a M.İsgancbrin Hindistana yüriişü
c. clhaımni zülnıüna qaışı çevrilmiş vaIDara b. 8ham:ınil;ır dövl:ıtinin süqutu
tJr.ıfından yatınlmışdı
c. A~opatın Bariaksın üsyanıru yatırması
5.Uyğunluğu mümanedin: d. M.Isg;ınd:ırin Avestanın ilkinvariantını m:ıbv
ctrmsi
1.fa I :ısrin birinci 2.E.:ı. l ;ısrin ikinci e. İsgand;ırin Atropatı satrapv;ızifasind;ın az.ad
71.Uyğunlubrıı müayyan
edin yansı ctrn:ısi
vansı

1.Eradan 20<iil 2.Eramııın 20<i

3VY31 ili
79.Uyğunluğu mÜ3Y)'3n
edin:
a. Atropaıena dövlatinin t:ıhlükasin;ı qarşı
Roma 1. Manna dövl:ıti
Parfiyail:ı yaxınlaşması 2. iskitpadşahlığı
b. Ariobarı.anın Oktavian
t;ır.ıfindan hakirniyy~ 3. Atropatcna dövl;ıti
a. Atropaıenanın dövl;ıtçiliyin:ı sonqo~dıı ~tirilm;ısi a M:ırk:ızl;ışm:ı siya.5:lti
h:ıyata keçirrnişdi
b. Atropaıenada Arşakilor sülal:ısi hakimı}Y'~ c. Atropatcnanın Parfiyadan
asılı hala
düşm;ısi b. Aşşur kitab~ind;ı dövl;ıtin ilkd;ıfa adı ~kilmişdi
c. Atropaıcna Parfiyanın ı:ırkib~aı~nldı ~ d Lukull v;ı Pompc~nAtropatcnanı asılı hala c. ~şur dövlatini döyüşda m;ığlub etmişdi
1 d. Kurv:ı Arazçaylan arasındakı ıorpaqlan öz
Atropaıcnada hakimıyy:ıta ~ •~
d. Ariobarzan salması
Atropaıena hökm~ ~çik_
e. Oklavian As~ brlcibin:ı qatmışdı
yaşayan crm;ınifar Ül.Jrind;ı hakiınıyyall
1
impeıiyası il:ı diplomatik
e. Roma :ılaq:ıl~
saxlamışdı

S9

mir.az
80. Uyğunluğu müayyan edin:

1. Maqncziya döyüşü 2. Fraaspa döyilşü

a. Selevk:il;;,r döyüşdd m~ğlub ohnuşdur

b. Anteninin ordusu mdğlub ohnuşdu
c. Döyüşdd parfiya süvaril~ri kön~dk edirdi
d. Atropatena yeniddn ınüstoqil olınuşdur
e. Qdldb;;, münasib;;,tild bayran~ V;) h;;,rbi parad
keçirilmişdir

81. Uyğunluğu müayyan edin:

1. Manna 2. Atropatena
m;:>d;;,ni yy;:>ti m~;;,niyy:;;,ti

a. Dirilik ağacına sitayiş olunması

b. Dirilik tannsına sitayiş olunması
c. Has;;,nli va Ziviya tapıntılan
d. ahalinin Zardüşt dinina sitayiş ct:rn;;)si
e. Yunan mad;;,n.iyy;;,tinin bsirina maruz qalması

82. Uyğunluğu nıüayyan edin:

1. E.;:>. 1 ;:>Srİ 2. Erarruzın I :;;,sri

a. Atropatcnanın Romadan asılılıb,rı q:'.'.)bul etrn:;,si

b. Atropatenanın Parfiyadan asılı hala düşmasi
c. Alan tayfalannın ~rbaycana yürüşü
d. Karra döyüşünün baş vcrmosi
c. Atropatena dövlatinin süqut ctrrıasi

83. Eyler-Venn diaqramında Manna hökmdan

İranzu (A) va Atropatena hökmdarı Atropat (B)
üçün f"arqli va oxşar C3hatlari müayyan edin:

___ A___ oxşar ~-B=----

a. Ölkad;) canişinlik sisteıni yaratrrıası

b. Makedoniyalı lara qarşı üsyanı yanrması
c. Müstdqil dövl;;,tin hökmdan olması
d. M;:>rkazJaşdirrna siy.:ısati h;:>yata keçinn;:>si
e. Yeni dövlatin ;:>Sasıru qoyrrıası

60

mir.az
84.Uyğunluğu düzgünmüayy, d'
uneın:
1.Norveç
alimi
Q3DİM ALBANİYA DÖVLaTİ
TurHcycrdal 3.Fıaıısıı
~ 1. Makcdoniyalı lsgandarin --- -
Şarqa }1Jnışunun
7_ Albaniyada
nasillarindan
yaşamış qafqaı.ılilli tayfalann
biriidi:
Ambaycan üçünnaticasi: A) Abşcrondakı kaspilar
A)isgJnd;r ı\ı.)rbaycanı tutabilmodi B) Q-.ırabağdakı hunl:ır . .
a. Qobustanda qayıq r:ısınl;ııini ilraşd B)ôhJmanil;ır inıpcriyası dağıldı . C) ŞJmkir rayonundakı ı.aylıklıl:ır
b. Avropanı ilkdl;ı "Avcsıa "ifatanıırııu~ C)ı\1,;ırbaycan ıayfalan n~~t~il~~ld~ et~ı D) Pa~ar.ındakı skiför . .
c. Unniya gölünün c;ınubwıda H~ntş_etıııiıdir D)Aı.arbaycan ıorpaqlan lsg;ındJrin ımpcnyasının E) Q:ıbJIJ11in NickandındJki udınlar
.
1Jnnd;ı arxcoloji IV~?,jf
qabldı
tJrkibinJ
yaşayış yer qazınblar
E)Şimati v,CJnubu Al..ırbaycan JrazisindJilk S. ahamanilJr impcriyasını~ süqutundan sonra:
müsbqil dövlJılJr yarandı A) Müsı:ıqil Albaniya dövlatı ~randı
85.Uyğunluğu düzgün müayyan edin: B) Q:ı\'qamc'3 döyüşü baş vcrdı
1. Artabaı.an 2. Sxcmi ıamamla)1n: C) Midiya dövl:ıti )~~ 1.. _
2. Artabazd D) İs~ndaıin ş;ırqa yuruşunun q~ısı alın~
3. Ariobaıı.an E) Al..ırbaycanın c:ınub ıorpaqlan lsg:ındJnn
impcriyasının ıarkibin;ı qatıldı
a. Dövl;ıtin s;ırh;ıdl;ıri q:ııbdJ Fasis&n
X;ız;ır d~nizin;ı çatırdı '
9. Müsraqil Albaniya yarandı:
dövlati
b. Romalı landöyiişdJ ııı;ığlub etmişdi
A) E.J.ıa :ısrin sonl:ınnda
c. Dö\'btişğala mJnız qaldı v;ı müayy;ın
B) fa iVasrin oııal:ınnda . .
nıü.st;ıqilliyini itimıişdi 1.Müq 2.Amard 3.Kadusi
C) E.:ı. tvJsrinsonu- 1I1 asnnaw.ıll:ınncb
d. 1OilRomada yaşamış, Oktav ianAvquıt 4,Ka~pi 5.Matay 6.Qarq:ır
A)1.2.6 B)2.3.5 C)l.3.5 O) E.:ı.11 :ısrin oııalannda
tJr.ıfındJn lıakinıiyy:ıt;ı gJtirilmişdi
D) 1.2.4 E) 2.4.6 E) fa VI:ısıin ikinci yansında
e. Paıfıya il:ı nıünasib:ıtl:ııi pozuldu&'ll üçün
Roma il;ı diplomatik :ılaq:ıl;ır saxlamışdı yaranmasının nonoloji
10.Dö,·tJtlJrin ardıcıllığını
sonlan
\l, E.a.lVasrin tayfalannın tarixi
Alban müayy;ın edin:
üçünSJciyyavidir: 1.Aıropaıena 2.Albaniya
biradaltında birl:ışmişdilar
A) Vahid 3.ôh:ım:ıni 4.Midiya
dövl:ırinin t:ırkibin;ı qatılmışdılar
B) Midiya 5.iskiı şahlığı
C) ôhJm:ınil:ııin IJrkibind:ın çıxmışdıl:ır A)5.4.3.2.1B)1.2.5.4.3C)2.4.3.5
D) İskitlm~ qarşı vuruşmuşdular D)4.5.3.1.2E)1.3.2.4.5
dövl:ııd:ı birl:ışmişdil;ır
E) Vahid
11.Albaniya dövlJtinin mzisinadaıil idi:
4. ı~ağıdalolann aidolduğu ta)fanı müayyan
edin: 1. C:ınubi A1.Jrbaycan ıorpaqlan
/. Zirelıli palıaı· geyir,
başlanııa d;ıbi/qa qo)1ır, niza, 2. Talış dağlarından CJ.nubdakı :ırazibr
oxvaıııi:raqla silalılaııır. 3. Gürcüstanın Ahmın vadisi v:ı Dağı.stanın canub
2.İber/JrdJıı bö)1°ik ordıı ıaşkil ediJ
bılırdılar. rayonlan
3.Romalılara qarşı 40miıı dö;iişçii ÇLtanııışdılar. 4. Q:ııbi A1.Jrbaycan -lndiki EmıJnistan msi
A)amardlarB)albanlarC)kutilJr 5. lbcıiya ibX:ı?.Jr dJniziarasındıkı ıorp.ıqlar
D)saklar E)kaspil:ır A)1.3.5B)2.3.4C)2.3.5 D)3.4.5E)IJ.4

mabı müJyyan
12.Dü7.giin edin:
E.a.331-ciildaQa\'qamela döyiişünda alban
döyüşçülarindan taşkil olunmuş harbidasblJr Alb:ıniya dövlJtinin
s.ııb:xil:ıri
ruruşurdu:
A)İsgand;ır., qarşı B)8hJm:ınil:ır., qarşı
C)Parfi)ıaya qarşı D)Midiyaya qarşı
E)İskitlJr;ı qarşı
A) Kiçik Asiya
B) Q;ııbi Az.ırbayc:ın (Erıronisıan)
. QJdim albantayfalanmn
soyköküdür:
C) Muğan \'J Gil:ın :ır.ızil:ııi
A):ır.,b B)fars C)ıürk
D) Talış dağlan \'J Atrop.ık-n:ı
D)yunan E)hun
E) Partiya ı·;, Kiçik
Midiya

61

mir.az
--------------------------------------------------...

13. E.3.11;,srdJRomaqoşunlan CJnubiQafqaz,o 19. KürsahilidöyüşündJn sonra~mıalanan SÜ"

cümlJdJnAlbaniyanın müst;,qilliyi
üçüntahlükJ romalılann pozmasının sabahı: '11
yaratnuşdır: A) albanlannroınalılan izl:>y:>r.ık onlarüçün~h'
A) Parfıya dövl:cıtini m:cığlub etdikd:m
sonra yaratması ''1
B) Maqncziyadöyüşünd:m sonra B) albanlardanöd:>diyi x:;ıracı aı.altması
C) Pompcyinyürüşü il:> C) albanlanniberl:>rl:> ittifaqaginmsi
D) Atropatenadövbtinim:ığlub etdikd:>n sonra O) albanlaraqarşı yeniyürüş:> mxbur ol~,
E) Aralıq d:ınizi höVz.1sind::ı güclüdövl:>ta
çevrilm:ısi E) sülhünş:>rtl:>rinin romalılan qaneetmam:ısj
v:J Ş:>rq:> yürüş etm;:,si
il:>
20. E.J.65-ciildaPompcyinAlımın (Qanıı) ça)
14. İbcriya VJ AJbaniya
ilkdafaRomadanasılılığı sahilidöyüşündJ albanlarÜ1.JrindJ qalaba
qabuletdilJr: çalmasının Jsaıs sabJbi:
A) Kanidininyürüşünd;m sonra A) Yerli:>halinin z.-ıif silahlanması
B) Pompeyinhücumundansonra B) Romalılann lmbi hiyl;ı işl:>tm:lsi
C) Maqneziyadöyüşünd::ın sonra C) İberiya qoşununun x:>yan:>t ctm:>si
D) NeronunAlbaniyayayürüşü zamanı D) Romaqoştınlannın igjdliyi
E) AntonininŞ::ırq:ı yürüşü n:>tic;:,sind:> E) Parfıya canişininin romalılarla :>vv:>ld:>n
razı
g:>lm:>si
15. RomasJrkardJsİ PompeyinAJbaniya
vJ
İbcriyaya hücumctmakdami1qsi1di: 21. Qanıx çayı sahilidöyüşiind.ın sonram~)1
1. XJz;:,rdJnizininsahill:>rini tutmaq çakilJnalbandöyüşçülJri:
2. HindistanlaQarad:>niz sahill;;ırinJ ged;;ın ticınt A) Romalılann hücumundan xilasoldular
yolunuJIJ keçirm:>k B) Romaorduswıu pusquyasalaraqm:ıhv etdil
3. Dnubdan hücumed:>nparfiyarum:>ğlub etm;:,k C) Pompey:ı sondatabeoldular
4. Ş:;ırq:> doğru yürüşl:>rini davametdir;;ır;;ık Misiri D) Romalılann mcş:>y:> od vuraraqyandırması
tutmaq n::ıtic;ısind:> h:>lak
oldular
A) 1.2 B) 2.3 C) 3.4 D) 1.3 E) 1.4 E) Yenid:>n qüvv:> toplayaraq:>kshücumakeçı

16. PompeyAJbaniyava İbcriyaya hücum edarkan alaqasigözl3nilmişdir

22. SabJb-naticJ ,
ı.

hamindöYIJtlarin hökmdarlan:
A) ciddimüqavim:ıt göst::ırdil:>r S;ıbab Natica
B) onu t::ınt::ın::ı il:>qarşıladılar 1. E.:>.Il :>srd::ı Roma- Albaniyarun müsbqi
C) Romayatabeolaraqx:>racgönd::ırdifar nın Aralıq d:>nizi üçünt:ıhJük:> yaranın
D) Romaordusunaköm:>k etdil::ır hö~sind:>gücl:ın­
E) İberiya tabeolmasada, Albaniyatabe oldu m:>si
2. KanidininAlbaniya- ZoberinRomadövı~·
17. E.~.66-cı il Kürsahilidöyüşünün n;ıtic;ısi: ya yürüş etm::ısi müttJfıqin:ı çevrilrm
A) albanlarqalibg:>ldi
B) döyüş n::ıtic:;ısiz başa çaldı 3. Kürçayı sahilind:> OroysunRoma
asılı
döyüşün baş vem1:>siimperatorundan
C) döyüş yanmçıq dayandınldı
düşm:>si
D) romalılar qalibg:>ldi
E) parfiyalılar v:;ı atropatenalılar qalibg:>ldi 4. Qanıx çayı sahilind:> Albanhökmdan Ko~
döyüşün baş vcnn:>si m:>ğlub olması
18. E..).66-cı il Kür sahilidöyüşünJ aiddir:
ı. AJbaniya padşalu Oroysun40 minlikqoşunu Alanların Albaniya- Albaniyanın daxili
5.
m:>ğlub oldu itiribn
müswqilLiyinin
ya yürüşü 2
2. Romas:>rk:>rd:>si döyüşd:> öldürüldü
3. Albans:;ırk:>rd::ısi Kozisiölümcülyaraladı
4. Oöyüşd:>n sonrat:>r:;ıför arasında sülhbağlandı A)4 v:ı 5 B) 3 v:ı 5
5. Romaordusuyaxşı silahlandığı v:>h:ırbi D) 1v:ı 4 E) 2 VJ 3
~rüb:>y:ı malikolduğu üçünqalibg:>ldi
A) 1.3.5 B) 2.3.4 C) 2.3.5
D) 1.4.5 E) 1.3.4

62

mir.az
 23. Romn-Albnn döyüşlJrindJ romalılan hcynt;, 27. Romalılann Azarhaycandaolduqlannı sübut cdir:
g;,tirmişdi: A) Ş:>kininD:>lm:,bndind:,ki kitab;;ı
A) alban hökmdannın c;;,sar.,ti 8) Yunan mü:ıllifl:>rinin ;ıs;ırl;ırind;ıki malumat
B) alban süvarilorininhücumu C) Qa.zakadanaşkar cdil;ın abicb üz:ırind:>ki yazı
C) alban piyadalannın inadı D) Oktavianın adına Qobustandaüzarincb latın
D) alban qoşunlannın igjdliyi dilind:>yazı olan daş kitab:>
E) alban qadmlannın QSar.)ti E) Adriamnalban hökmdarlannaqiym:,tJi
b:xiiyy.ıl:,r gönd::ırm;ısi
24. Boş xnnalarn(l, 2 va 3) uyğun olanlanmüayyan
edin: 28. Sxemi tamamlayın:

Adı Faaliyyaıi Domisian Adrian Tiberi

1. Az.ırbaycanın c;mubtorpaqlannda Eramızın birinci il :ısrd:ı AJbaniya
yaranmış ilk quldar dövl:ıt idi Alban
::ısrind:ı hökmdarlan ila ?
2. E.:ı. ili asrin birinci yansında hökmdarlan il:, dostluq :,laqol:ıri
M.İsg:,nd:,ııin pullanna oxşar yerli dostluq ::ılaq::ıl::ıri saxlamış.onlara
pullar bsilmisdi yar.ıtrnışdı qiym:,tlihadiy:ıl:,r
3. E.:>.1asrin ikinci yansında gönd:,rmisdir
Antonininbaşçılıq etdiyi Roma
qoşunlan üzarind:ı q:,l:,b:, A) Qobustandailz:>rinda!atın dilind:ı yazı olan daş
qazanmışdı lcitab:,tartibetmişdir
8) Alan yürüşl:ıri zamanı Albaniya dövlatin~h:ırbi
a. Manna b. Atropatcna c. Albaniya yardım göst:ırmişdir

1 A) 1-a, 2-c,3-b 8) 1-b, 2-c, 3-a C) İber v;ı Alban basilevsl:ırin;ı Parfiya hökmdan
C) 1-c, 2-a,3- a,b D) 1-a, 2-b, 3-c Artaban il:ı müharib:,y:,başlamalan üçün xeyli
E) 1-c, 2-b, 3-a pul gönd:ınnişdi
D) Antoninin başçılığı il:ı Albarıiyaya harbi d:ısta
gönd:ınnişdi
25. UyğunJuğu müayyan ediin: E) Alban hökmdan Oroysla sülh müqavil:ısi
imzalamışdı

Lukull
Q Antoni
Pompey
29. Daha gcc baş vennişdir:
A) Romalılarla Qanıx çayı sahilinda döyüş
B) Alan tayfalarının Albarıiyaya yürüşl:ıri
C) Fraaspadöyüşü
1 D) Atropatcnadövl:ıtinin süqut ctmasi
E) Maqneziyadöyüşü
A) Atropatenanı asılı hala salmalan
1 8) AJbaniyayah:,rbiyürüş t;ışkil ctm:,l::ıri 30. E.a.I asra aid deyi/:
C) Alban hökından Oroysla sülh müqavil:,si A) Alan tayfalannın Albaniyayayürüşü
imzalamalan B) Romalılann Albaniyayayürüşü
1

D) AlbaniyayaParfıya dövl:,tin:ı qarşı mübariz~xfa C) Anteninin Ş:,rq:ı yürüşü

h:,rbiyardımın göst:>rmal::ıri D) Oroysun Pompey il:>sülh bağlaması
E) Albaniya hökmdarlan il:, dostluq ::ılaq::ıl~ri E) Kür sahilind:ı döyüşda romalılann qalib g:ılm:ısi
saxJamalan
31. Uyğunluq povılııb:
26.Eramızın I asrindaAJbaniyahökmdarlan A) Zober hökmdan olmuşdu - Alb:ıniyanın
diplomatik:ılaqalar saxJayırdıJar: 8) Albaniyayayürüş ctmişdi - Roma s:ırk:ırdasi
A) Bizans dövkıti il:> Antoni
B) 3h:ıın:mi imperiyası il;;ı C) Albarıiyanın ı-m asrl:ırin:> aiddir- alanların
C) Atropatena il;;ı yürüşl:ıri
O) Roma imperiyası il::ı D) Albarıiya amzisindaalan tayfalan il:ı
E) Assuriya dövl::ıti il:, alaq:ıkmdirilir - katakombaq:'>birlari
E) Alanlar yürüş etmişdir - Atropatenaya

63

mir.az
32. , ..-ı!)~m.rô:i:::ı~cb;cj~~,b
e.:ın=

A) P,,..-fiywzı c~J hu c:,..w~

BJ Rcc:2 s;;ı:-b.-ci.--sj P.:-..u.:!:::::ı ~ •
cp~ Ç2ZZCT"..::2.rl
q Ra:m s;ı;'.ı:.;ır~ Pon:;,e:.~c;zı-şı
~~•~.-L~~-~-r~
A) Rrcl_s;cc:-=s: ?... ~
~ DJ 81. 1~ TOm2.lılz:ra ~ ~
8) AU•~' =-•~:L""C.::.;-:::,:-;;:--._~ E) İ~ ~i alz:ılznn •
ö!kc---run
qilim.lzn
C) ~~ı-.-,.. - -~~ç,r--.: ,~ -~-._:_~-=:ı ~~::r~~
-5~:? ı~z:::::::
D) P-..:.. .-Ctj "! • x~ ~ 38. E.ra.mı:nn 1~n<» Alba.niyacbhakim~ ı.
~-=~~ A) Romalılzr 8) Yerli höknxiaıiar
~, R.ıc:-...:. ~~ $.;r,?~-==-~ -.;,',;ri q İberl;;-r DJ f>-zm)a c:anişiııi
E) Arşa.\_i_l~ sülal~
33.. ~ :.ı.'\..c:i i::=» P-~~ .-\n~emrun
•::•~:r-::::~::,., 5'.::0 fi·:<.L~ ~"\."l1'3 ..\Ib~-., 39. Plut:arxın ver~i malumata gô~ romalıbr
h:ib:ıımı.n: döyiiş.ı 60 min piyada. ı 2 min atlıdan ibarıı
...\) :cri.::i~-~~:L-ı::::-s~~:::ı:::-:J~ qoşun çuamuşdı:
3 ~ c:;'ı.:r-::--ı: ~J.;ı: ~
Bl Pz::-::1: A) ~ıanna B) Albaniya
C) Pz..~.ı~-:: ~:;ı R.-,-;:~ ~ ~~ qı.~cubr C) Atropaıena D) ~1idiya
D) Crl!1.lb~....:::ı o-,--:•ıi~ gücl;ndinlil;.,r E) Parfi)a
E) ..\h::ı ~ f?..h.,il~ ~ ~"Z!'2.'.,~b
40. Q.ıdim Albaniyada .ıh alinin birincin ikinci
34. Alan t3~falannm ..\L1rba~u.na i2- 74-cü illJrd.ı rab.lqasinaaid deyi:
~ii:nl~rin.ı aid deyi./: A) padşah B) kahin q bakim
4
A) anbö~ük yürüşl;ırirı~n biri olmuşdı.ı D) h;ırbçfüır E) ordubaşçtsı
8) D~~nd ,~ D~ryalkeçidi,-asi~ild yürüş
etmişdil~r 41. Uyğunluq po::;ı/ub:
C) m~5.'.ldldri
Yürü,-iınd.'.ı qdnimJt;ıl~ etımk idi A) Alban.iyadapadşahdan sonra:mhömlJlli
D) Buz.amanalbanlarlabirlik~ yürüş ed.1n - Ay tannsmın kahini
romahlaraq~ ,uruşmu.,~ar B) Q;ıd.im Albaniyndaahalininüçüncü
E) Atropatenayakeç;ı~k Parfiyacanişininin daxilidi- k~ndlibr
qü,,·;ıl;ırini qar;ıt eunişdi C) Albaniyadasu dJyirmanlanndan illecbfJ••
olunmu.şdur - c.a. U ::ısrd;ı
35. Daha sonra olmuşdur: D) Albaniyadamöhürlormeydana~lmişdidöı
A) Qavqameladöyüşü yaranması ila 4
B) alan tayfalannın Albaniyayayürüşü E) Ş;ıkinin Böyük Dahn:ı k;ındinc!J tapı!ınış
C) İsg~rin A vestarunilkinvariantının yandınnası 11::ısrina kitab:ı m;ıxsusdur -yımanlara
D) P:arfiyanın Atropatenayailk h;ırbi yürüşü
E) Fraaspadöyüşünün baş venrnsi 42. AlbaniyadaticarJtda puldan geniş istifada
edildiyiniva özfarinin pul k.ısdiyini sübut
36. Az.ırbaycanda katakombalar Ö)nnilmişclir: A) Ziviy::ı ckspcdisiyası
1.Ming;ıçevird;ı 2. Q::ıb::ıl;ıci:ı B) Şamaxıdan v;:ı Q:ıb:ıl;:ıd:ın tapılmış pul~
3.Şamaxıda 4. B;ırd;ıd;ı C) Ming;:ıçevirdan tapılmış Katakomba q~b
A) 1.2 B) 1.3 C) 3.4 D) 2.3 E) 2.4 D) Qobustankitab;ısi
E) AJbaniyaarazisind;:ı ôh::ımani pullannın

64

mir.az
43. Albaniyadıı mtihürlJrd.Jnistifad;,olunurdu: 48. Uyğunluqpıızulnıı~dur:
1. S:ın;xllori tosdiql:ıy~md:ı A) Strabonunmolumatına gör:ı Albaniya
2. ahalinin sayını müoyy:;mlaşdirdikckı m:ırk;:,zl.-,şmiş dövl;:ıt olmuşdu
3. Qapılan v:ı qablan möhürl::ıyond::ı B) Albaniyadadövl;ıtini idar.)ed:ını hökmdar:ıdlanırdı
4. Yergil:ıri yığanda - padşah
A) 1.2 8) 2.3 C) 3.4 D) 1.3 E) 2.4 C) Albaniyadahökmdardansonra ;ın höm1;ıtli idi -
adam idi - Ay m:,b;:ıdinin kahini
44. Uyğunluqpozıı/ııb: D) Albaniyadövl:,tind:ı ordu başçısı hesab olunurdu-
A) Albaniyadayerli şüş;:ı qablar hazırlanmışdır - hakim
cramızın ilk osrl:ırind:ı E) Albaniyadaqul :>m:ıyind:>n istifad::,edilirdi- yalnız
B) Albaniya ::ırazisind:ı tapılan ::ın q;xlimgümüş mü.-,yyansah.-,1:ırd::ı
pullar k:ısilmişdi - yerli hökmdarlannadından
C) Q;xlimalbanlardaha çox sitayiş cdirdil::ır - Ay 49. Albaniya dövlatinda ticaratin inkiş:ıfının S3babiidi:
tannsına A) 8razisind::ın mühüm karvanyotlanrun keçm;ısi
D) Albanlar inanırdılar - bütp::ır:ıstliy:, 8) arazisindo z;ıngin metal yataqlan olması
E) Albaniyadaqul ::ım::ıyind:m istifad:ı olunurdu- C) Aramsız ınüharibol:ırin arasının kosilm:>si
::ısas:ın hökmdann v:, ::ıyanlann tos::ıniifatlannda D) Roma il;, yaxın ;ılaqol:ırin olması
E) Parfiya dövl:ıtinin brkibin;:ı qatılrnası
45. C;,dvJldJkihansı hadisJIJrinnömralJrininyerini
dJyişdikdJ, verilmiş bütün hadis31Jrin
düzgün 50. Qadim Alb:ıniyanın tilsJrrüfat hayahn:ı aid deyi/:
:ırdıcdlığını mü;,yy3nctmilk olar? A) 8kinçilik. maldarlıq. bağçılıq v.-,üzümçülükl::ı
m::ışğul olurdular
1. öh::ım::ınil:ır dövl:,tininsüquta uğraması 8) T:>saniifatdaüzümçülük.ş:ırabçıbq Ve'>balıqçılıq
2. Albaniya:,halisininyazı il:ı tanıs olmac;ı xüsusi yer tuturdu
3. Alban s:ırk:ırdosi Kozisinromalılara rn:ığlub C) Taxılı d:ırnir oraqla biçir, iri quyularda v::,s.-ıxsı
olması küplord:ı saxlayırdılar
4. Atropatenadövl;:ıtinin Parfiyadanasılı hala D) Eramızın ilk :ısrlorind:ı yel d:ıyinnanlanndan
düsın::ısi istifad;ı edirdilor
E) Bahq piyind:,nsürtkü yağı, içalatından İsa
A) 2 v::, 3 B) 2 V;) 4 C) 4 v:, l yapışqan hazırlayırdılar
O) 1 v:, 2 E) 3 v::ı 4
51. QJdim Albaniy:ı sJn3tkarlığına aid deyi/:
46. Alb:ıniyada c.3. III 3Srinbirinci yansında İsg3n­ A) Metalişh:ımo, dulusçuluqv:, tox.uculuqsah;ıl::ıri yaxşı
darin pullanna oxşar pullann kilsilmasibağlı idi: inkişaf ctrnişdi
A) Albaniyanın Yunan-makcdoniyasülal;:ısind;:ın B) bngin filiz yataqlan metalişlam:ınin inkişafına ş:ırait
asılı olması il;:ı yaratmışdı
B) Yerli hökmdarlannmi.ist~illikfarinigöst:ırm::ısi C) S:ınotkarlıq il;, yalnız şohor :,halisi m:ışğul olurdu
C) İsk::ınd::ım adına k::ısil::ın pulların qadağan O) S:ın;:ıtkarlar metal :ıritm:lk. q;,liba tökm:ık v::ı s.
olunması ila üsullanru m::ınims:,mişdilJr
D) K:ınardan gatiril;:ın pullann ticar::ıtd::ı t:ılabatı E) Eramızın ilk :,srl:ırind:m başlayar:ıq şüş:ı qablar
öcfoın::ım:ısi hazırl:ıyırdı tar
E) Qonşu ölblard:ın g::ıtril:m pullar s::ırfali olmadığı
üçün
52. Uyğunluq pozulub:
47. Albaniyadaqul amayindanasasanistifadil A) Albaniyadaq~dim ~h:,rl:,r salınırdı -
olunmuşdu: hökmdarlart:,r.,fınd:,n
B) Albaniyada q:ıdim ş;ıh:,rl:ır sa1ınmşdır - dini
l.Hökmdann 2. 8yanlann m::ırk::ızl:,rin ;ıtrafında
? C) Albaniyadaş:ıh:ırl:,rin yaranmasında mühüm rol
tas;:ıniifatlannda t;:ıs;:ırrüfatlannda
oynamışdı - s:ınotkarlıq vo ticar.>t
D) Alb:ıniyada ş.:ıhorlorin yar:ının.-ısı üçün iklin ş:ırait
A) S:m::ıtkarlığm b:ızi sah::ıl::ırind::ı yaranınışdır - c.:ı. I1Iosrin sonl:ınnda
B) Kond t:ıs;miifatının bütün sahal:ırind:ı E) Strabomın öz oSJrlorindaadlannı çokdiyi
C) Gün::ıınuı.d işlorda Albaniya ş:ıhorl::ırino aiddir - Anariaka vo
D) D:mizçilikd:ı va g:ırniçilikd::ı Ayı,iana
E) Ticar.:ıt işbrind:ı
65

mir.az
r

Albanİ)l
53.QJdim ş;ıharf Jırin;ı oiddeyi/: 58. Strabonunmaluınatı na ..
ortalarında yaranması üçünş;ırait
A) fa Iminilliyin ctdikl;ıri )'Unantannfaı,gora,
''hı
yarıınnuşdı 1.Zevs 2.Sclcna nı eçiQ: 5 '
B) Yaranmasında s:ın:ıtkarlı q~ ticar:ıt mühüm
rol 4. Helios 5. Dcınetra 3.~er~
oynamışdı A) 1.2.3 B)2.3.4 6.P05ı-.ı
1
C) K31'ı:ın yollan
iil,;ırind:ı, dinim:ırk:ızfarin D) 1.2.4 E)4.5.6 C)2.4~"\
:ıtrafında yarannuşdı
D) Ayn-ayns:ırbrd;ıl;:ır bldfind;m salınmışdı 59. Albaniyadövl;ıtini> aiddı .
:ısas;m s:ın:ıtkarlıq ,~ ticar:ıtl:ı m~ğul
E) ahalisi A) Arazdanşimaldakı AZJ:/:
olurdu yanuımışdı aycaıı
B) Quldarlıq h;mı d:ı fCOdar
54.Q;ıdim Albaniyada s.Jn;ıtkarlığm boyaqçılıq, mövcudolmuşdu ızrıı 'l1ıııı~
dıilg;ırlik, dJr:ilik,
pkmJÇilik, dobbağlıq sah;ıl;ıri: C) Yunaıılann v:ı roınalılann . _ ~
A) t:ın;ızzül etJmkd:ı idi qalmışdı Ylinişı~
D) Memarlıqda kir:ımitd;ın . .
B) xaricdJn g:ıtiril:ın m:ıhsullarla ldqab:ıt apara 1
bilmirdi E) Ş:ırqd;ı s:ırh~l:ıri X:ız;ır ~~~ _IStif~
C) :ıhalinin daxiLi t:ıl:ıbatırun öd:ınilrn;ısin:ı ıı.ını~~
yön:ıldilmişdi
60. Albaııiyada xüsusiqazıJm d
D) xariciticar;ıtd:ı mühümroloynayırdı ış arin
qonınan )'aşayış maskanla ,
E) dulusçuluğun inkişaf etdiyini
göst:ırir 1.Q:ıb:ıl:ı 2.Şort;ıp:ına •ddır:
4. Çinart:ıp;ı 5.GöYbpa 3-
55.Vyğunluqpowlub: A)2.4.6 B)1,2,3 6,
D)2.3.4 E)3.5.6 QIJı
A) Dabbağlıq • heyvaıı d:ıri.l:ırini aşılama
vasit;ısil:ı ön:ı çe\irm;ık s:ın:ıti 61. Albaniyacramızın ı asriıarııı·. . E
• I ..
1• Pompeyın RHıd4r.
ıucurnuna m:ınızqalınası •
T:ırorzin - ileafuzlı balta 2. Alanı~_yfiılaı:ırun Albani yaya }'Ünişü
D) Amazonka • Kiçik Asiyadav:ı Qaf
qazda 3. Ye~ı ~u~a!Jnın hakimiyy:ıı:ı~~
m:ıskunl mı dö ••k:ın adınlar 4. Xancı sıyas:ıtd;ı Parfiya il:ı }'ilXJn]aşınag
5. Romail;ı diplomatik :ılaq:ıl:ırin C(Unılııaıı
A) 2.3 B) 2.5 C) 1.4 D)3.4E)1.S
uyğunluğu mü;ıyy;ın edin:
56.Mantiqi
62. J\ıfantiqi uyğunluğu müayyan
edin:
Lullubi
Manna --rı 6
Albaniya
ı
ı

Atropaıena -
13 Albaniya
-ı, 13
4 5 j6
Atropaıcna
ı ···-74 f
5

(pi~~ ~bustııı Keriflo l 1

sütunu kitab~ abidasi Balıq Canişinlik Sııı
piyindon siS1tıllİ .ııı
sürtküyağı 6
A)2.4.6 B)1.3.6 C)3.4.5
D)1.3.5 E)1.4.6 A) 1.3 B)2.4 C) 4.5 D)2.6 ij 3'

57.Qm albanlann diniinanclanna aiddeyi/:

A) Çoxallalılı bütp:ır:ıstlik dinin:ı inanırdılar. 63. Q;ıdim MannavaAtropatena döıiilııd
B) Qazıntılar ıamanı tapılmış daş heyk:ıU:ır yerli üçünümumic.ıhat deyi!: •vfadıii
:ıhaLinin dinigörüşl:ıri il:ı bağlı idi. A) E.:ı. I minillikd:ı yarananquldardo ııııışi
C) Onlar arasında s:ıma cisiml:ıri.n:ı sitayiş d:ı geniş B) Az.Jrbaycanın c:ınubunda :ısası qoyu
yayılmışdı C) Yunanm:ıd:ıniyy:ıtinin t:ısirina ın~
D)Yunan dasitayiş edirdil:ır
tannlanna D)8hafjsi:ıkinçilik v:ı maldarlıqla ~ğul
~tirininq:ıhr:ımaru Herakla
E) Yunan aidm:ıood E) Çoxallahlılıq mövcud idi
tikmişdil:ır

66
\
\ .

mir.az
64. Uyğunluq giiı.liJnilm;ıyib:
A) AŞ lbanlll:,~~~andın t:ısiri altına düşdül:ır _ Pompcyı·n
::>rqJ
yuruşun Jn sonra
B) Qafqazdillialban tayfalanndandır _ Ud" I
C) A__lban 1ıo_""kında
. nna qiym:ıtli h:ıdiyy::>1:ırın Jr
gondzınnışdı - Roma impcratoruAdrian
D) Zobcr - Albaniyahökmdandı
E) Aralannda m;)(i::>ni :ılaq:ıl:ır olmuşdu - Atropat
il:ı Albaniyanın
69. AtropatcnadövlatiAlbaniyadövl;ıtindan/i7rq/i
olaraq:
A) Türk m::ınş:ıli quldarmonarxiyadövbti idi
B) ôrazisind:ı kaspiv;ı kadusitayfalan yaşayırdı
C) Selevkil;ır dövl:ıtind;m asılı v:ı:ziyyab düşmüşdü
D) Parliyayaqarşı müb~:ı Roma il:ı
yax.ınlaşmışdı
ena E) Ellin-yunanm:lCbniyy:ıtinin t:lSirin:ı maruzqalması

65. Q;ıdim Atropatenav;ı Albaniyanın Roma il;ı 70. Düzgüncavabı müayy;ın edin:
rnünasibatlariüçün saciyyavic;ıh;ıt deyi/:
A) ınü:ıyy:m müdd:ıt Romaya meyi etrnişl:ır
B) Roma il:ı dostluqv:ı diplomatik:ılaq:ıl:ır 1 Q:ıdim Az:ırbaycan dövl:ıtl:ıri
saxlamışlar
1 1. Atropaıcna J 2. Alb:ıniya
C) mü::>yyzın müdd:ıt Romadanasılı v:ıziyy:ıt:ı ,,
düşmüşdül:ır
D) Parfiyayaqarşı mübari~:, Roma il:, a. Azarbaycanın c;,.
nub :ırazisind:ı yaran-
'
a. Şimali Az:ırbay­
canda ilk dövl:ıt idi
yaxınlaşmışdılar
mış ilk dövl:ıt idi b. M.lsg:ınd:ırin impe-
E) alanlaraqarşı birg:,mübari~ apanruşdılar b. Alan tayfalanrıdan riyasının dağılması
asılı v:ıziyy;>b n;ıti~siınd:ı yaranmışdı
düşm~ü c. Selevki dövl:ıtnin
66. Q;ıdimAtropatena~ Albaniya tarixi üçün oxşar c. Varlığına Parfıya hücumuna m:ıruz
cahat deyi/: dövl:,tibr.ıfınd:ın son qalmışdlı
qoyulmuşdu
A) İsg;md:ır imperiyasmın dağılması z.amanı
yaranmışdı
B) Romanın v:ı alan tayfalannın yürüşün:, m:mız A) la,c, 2c B) lb, 2a,c C) 1b,c, 2a,b
qalnuşdı D) le, 2a,b E) lb,c, 2a
C) hökmdarbr:>find:ın idar:ı olunurdu.
D) cyni yazı sistemind:>n
isrifad:ı etmişdil:ır
E) Tikinrid:ı kir:ımitd;,n istifad:ı olunmuşdu
71. Cadvald;ıki hansı hadi~13rin nömnlarinin
yerini dayişdikd~, verilmiş bütün hadisalarin
67. Q;ıclim Atropatenava Albaniya m:ıd;ıniyyati düzgün ardmllığmı mü;ıyy:ın etmak olar?
üçün oxşar cah;ıt deyi/:
A) Ellin - yunan m~niyyzıtinin bsirin:>m:mız 1. Roma sark:ırd::ısi PompeyinOroysla müqavil::ı
qalmışdı imzalaması
B) Yunan tannlanna sitayiş olunurdu 2. Kanidininqoşunlannın Albaniya~rin;, yürüş
C) AtJşp;,r:ıstlik dini geniş yayılmışdı ctmasi
D) Tikintid:ı kir:ıınitd::>n istifad:ı olunurdu 3. Albaniyadövl:ıtinin Roma imperatoruAdrian il::ı
E) Az:,rbaycanxalqının bş:ıkkülü prosesin:ı müsb:ıt dostluq :ı)aq:,)::ıri saxlaması
t:ısir göst:ırmişdi 4. Alanlann Darb::ınd v:, O:>ryalkcçidivasit:ısi il::ı
Albanivavayürüş ctrn;ısi

68. Qadim Albaniya dövlJti Atropatenadövlatindaıı A) 2 v:, 3 B)2 v::ı4 C)4v:,l

f;ırqli olaraq: .d. D) 1 v:ı 2 E) 3 v::ı4
A) Türk m:ınş:ıli, quldar monarxiya dövl:ıt 1 . 1 . .
B) Makcdoniyalıİsg:ındarin adından pul bsılmışdı
··1andarlar
C) Ş::ıh:ırl::>r ın::>b;xil::>rin :ıtrafinda v:ı ho
t:ır::ıfind:ın salınırdı
• • ·r.d:ıe d·ı·
ıır
di
D) T:ıs:müfatda qul :ım::>yınd:ın ~~tı__ a .. ··dd:ıt
E) Dövl::>tçiliyini . b .... 1 yunuuzunmu
v:ı :ırazı utov u
qorumağa nail olmuşdu

67

- mir.az
72.U)~Unhığu müJyyan rdin: 76. QadimAlbantnyfaJ
ı. Albaniy:ıd:ı möhürl:ırin meydana g:ılm:ısi ı. :ürk ~ilimv;ı Qarq:~-~~
aiddir:
2. ı\ıropatcnıı dövbtinin Selcvkil:ır dövl:ıtinin ıbar.,t ıdi I
lı laYfaların ..
asılı lığındJ.n ÇLUl\'ISI gör;ı 26dil
2. 9ayna_qlara hiııı •
3. Altı:ıniy:ıda yerlihök1ndarl:ınn adlanna
pullann ıbar~t ı~i d;ı danıŞaıı ta
bsilm.~inJ başlanılması 3. QJdım lkiçayarası il;ı i . }'f¾
.ı. Albaniya dövl;ıtinin Roma qoşunfannın hücumuna saxlanıış<lılar qıısactj v;ı si .
m.,ruz q:ılması 4- X:ıl.dr donizininq~,ı· ~1
·ı b•
ı ;ı aglı olınuşdu
d\lln) actı~ 1 ...
"' n<1aıı lıi,j
E.:ı. E.:ı. nı E.;.11 E,;, 1 5. MüasirA~1rbaycan ,
IV;,sr ~ ;lSI' :ısr ın adı onı
A) 1 3 4 2 anrı~il~
8) 2 4 3 1 n. QadimdövrdaAz.ırb
o 4 1 2 3 hamd;ı Ci>nubunda
y:Ycanın h3ın~rıı
D) 1 3 2 4 edin: Şaınış laYfaı
arını•
E) 3 2 1 4 1. maıma 2.kaspi
4• maq 5. kadusi 1.albarı

73.E.a.iV.ısrdJ Atropatenn~ Albaniya dövlat-

l;ırinin meydana galmasinin
ahamiyyati: 78. E.;ı. iV asrdatlhanıani hök e
1. Aı..1rbaycan torpaqlan
vahidhaldabirl:ışdirildi ordusununtarkibiııd;ı l\t İ ın d an ın
2. ımrbaycanda vahidxalqın yaranması prosesi Azarbaycantayfalan· • sganda~qarp
başladı 1.alb~n 2. g;ırg;ır •
3. Q:ıdim dövl:ıtçilik :ın:ın;ıl;ıri dahamöhk:ıml:ındi 4. kutı 5.kaspi 3• sak
4. Selcvkil;ır dövl;ıtin;ı qarşı mübaıiz.-ı asanlaşdı
A)1.2 B)2.3 C)3.4 D)1.3 E)2.4
79. QadimRoma,Yunanıstan vaQ ,
dövl~tlarind;ın farqliolaraqAl:~~q 8
74.Boş xanalara
uyğun olanlanmüayy;ın edin: 1. Numun;ıvi quldardövt:ıı idi ıyada:
2. Qul~m;ıyind;;ın geniş isrifad~ ol
Adı Naticasi 3. ahalı ıınüxt;ılif t:ıooq;ıl;ır.) böl·ll!Unannıdıürd_
4 e;ı·. unu
1. Ywıan mdC!aniyyatinin
Atropatena • idirnıyY:ıtın ;ısas istehsalçı bOC(J~ 31al.
m;ıd;ıniyy;ıtin;ı t:ısirini dahaaydın
sübutedir
2. Romalılann Albaniyada
olması 80. Albaniyaının ictimaiquruluşu vaahalisi
ha ında m;ılumat verir a~lakbmıbarsizli)inin mövcudolmaıuı • 8
edır:
3. Albanlannyunanyazısı il;ı tanış
oldu· usübutedir 1• Aşkar edilmiş yaşayış binalanndakı fıqlı
2. Q:ıbir abid~l;;ırind:ın tapılmış ;ışyalar
a Qobustan kitarosi 3. Yunanv:,Romamü;:ıllifl:ırinin ~~
abid;ısi
b. Kerifto 4. D:ırnir al;ıılord;ın geniş isrifad:ı olunması
c. BöyükD;ıhn;ı abid:>si 5. Qul:.ıın;ıyind:ın s:ınotkarlıqda geniş istifıb
olunması
8
A)1-b,2-<:,
3-a B)1-b,2-a,3-c
C)1<, 2-a,3-a,b D)1-a,2-b,3-c 81. E.a:rıı asrinbirinciyansında AJbani)'adı
E)I<,2-b,3-a M.Jsgandarin pullanna oxşar pullann
sübutedir:
75.Şimali Ambaycanda c:ımiyy.ıtin
sinifli 1. Albaniyadövlotinin müst:ıqilliyini ...
yaranmasını sür;ıtJ;mdinniş amiUilr: 2. Albaniyada mctalişl:ım:ınin inkişaf~~
1. İri yaşayış m::ısbnl;ırinin yaranması 3. Albaniyanın iqtisadi c:ıh:ıtd:ın gü~l~ndi)111
2. Maldarlığın ;ıkinçilikd;ın aynlması 4. Albaniyada hökmdar hakimiyy:ııuun
3. Ticar.ıt :ılaq;ıl:ırinin gcnişl:ınrn:ısi olduğunu
4. iritayfaittifaqlannın yaranması 5. Albaniyanın Makedoniya
çarlığından)
5. Ma\iyy:ı-vergi sisteminin t:ıtbiqi olduğunu

68

mir.az
82. Erammn ilk asrlJrİ Alb:miya tariıı:inJ aiddir:
1. ı\lbaniyada şüş::ı qablar hazırlam.1ğa başlanması
2. Albaniya höknıdarlannın öz adlanna pul kasdir-
nı:ıy:, başlaması
3. Albaniyadasu dayimııanlanndan istifod:,
olunmağa başlanması
4. Qobustan kitab:,sinint:ırtib cdilmasi
83. E.a. iV asrin sonu Albaniya tariıina niddir:
1. Albaniya :ıhalisinin yazı il:ı tanış olması
2. Albaniya hökmdarlannın öz adlarına pul
k:ısdimı:ısi
3. Albaniyadaş:ıh:ırl:ııin yaranması üçün ilkin
ş:ıraitin meydana g:ılm:ısi
4. Şimali A2.1rbayc.1nda yaşayan tayfaların bir
ad altında • alban tayfalan kimi birl:ışm:ısi
84. Eramızın il Jsri Albaniya ı:uixinJ niddir:
1. Qobustan kitab:1sinint::ırtib cdilnı:ısi
2. Domisianın ordusunu□ Xn::ır sahillaıin:ı
g:ılib çıxınnsı
3. Ş:ıkinin Oöyük D::ıhn:ı k:ındind:ı yunan
dilindJ daş kitab:ı t:ırtib olunması
4. Roma iıııperatonı Adıianın alban
hökmdarlan il:ı dostluq :,laq::ıl::ııi saxlaınası
85. Albaniya dövlJtiAlrop:atcnadövlatindJnforqli
olaraq:
1. Az:ırbaycanın şimal hiss:>sind:>
meydana
g:,lmişdir
2. Bir ınüdd:ıt Parfiyacanişini t:ır:ıfind:m idar.:ı
olunmuşdu
3. Çoxallahlı bütp:>r:>stlikdinin:>inanırdılar
4. Alan tayfalarının yürüşl::ııin:, m::ınız qalrnışdır
86. Atropatena va Albaniya dövlJtlJrinin
yaranmasında oxşar c;,hat:
ı. Romaya qarşı mi.ibaıiz:ı ş::ıraitind::ı yaranmışdılar
2. Quldarlıq dövründ:ı yaranrnışdılar
3. A2.1rbaycanın c:ınubunda yaranmışdılar
4. Makedoniyalı İsg::ındaıin impeıiyasmın dabrılması
n:ıtic:ısind:> yaranrnışdı !ar
87. Eramızın
ilk asrlarindJı Albaniya-Roma
münasibJtlJriüçün sJcİyyJvidir:
I. Yalnız iqtisadi v::ı m:ıd:ıni :ılaq:ıl;ır saxlanılırdı
2. Xarici siyas;:ıtd;:ı Romaya meyil edirdi
3. Albaniya hökrndarlan Roma imperiyası il;:ı
diplomatik ;:ılaq:ılar saxlayırdılar
4. Xarici siyasotd:ı Romadan uzaqlaşaraq Parfiya
il:>yaxınlaşmışdı
mir.az
88. Albaniyn madJniyyatina Yuınan madaniyyatinin
tJsiri olduğunu sübut cdir:
1. ı\lbanlann kir:ımitd;ın istifad:lctmasi
2. Kcıifto abid~i
3. Yunan tannlanna sitayiş
4. katakomba q:ıbirl::ııi
89. Atropatena Vil Albaniya dövfatl,>riüçün oxşar
cahatlJr:
1. Makcdoniyalı isg;md;ııin impcıiyasmın dağılma-
sından sonra yaranmışdı
2. Az..ırbaycanın şimalında yaranmışdı
3. Ronıallann yürüşün:, m:mız qalmışdılar
4. Eliin nı:xi;ıniyy:>tinin t:,siıin::ı m:ıruz qalmışdılar
5. anq:ıdim pullar İsg:ınd:ııin adından k:ısilmişdir
6. arazil:ııind;ı 26 dild::,danışan tayfalar yaşayırdılar
90. Albaniya v;, Hindistan dövl,1tJarinin
tarixi üçün
oxş:ır c:ıhat:
1. Quldarlıq münasib:;ıtl::ııi mövcud olmuşdur
2. M.lsg::ınd::,ıin yürüşün:> m::ıruz qalnıışdı
3. ôhalisi mii:<taliftab;:ıq;:ıl::ır.) bölünürdü
4. ar:ıbl::ııin yürüşün:, m::ınız qalmışdı
5. Ôzl;ııina m:>xsust:,qvim yar.ıtmışdılar
91. Qadim Albaniya madJniyy;,tina:ıiddir:
1. At::,şp::ır.ıstlik dini geniş yayı lmışdı
2. Eliin m:ı<l:ıniyy::ıtinin t:ısiıin::ı m::ıruz qalmışdı
3. Yunan ıannlanna sitayiş olunurdu
4. Hcroqlif yazıdan istifad:ı olunmuşdu
5. alan tayfalarına güdü m:ıdoni t>sir ctmişdil:,r
92. Xronoloji ardıcıllığı müayyan edin:
1. Alan tayfalannın ı\zJrbaycana höyük yürüşü
2. Qobustan kitab::ısinin tartib cdilm:ısi
3. Pompcyin Albaııiya v;:ı tbcıiyaya ~
başlama.sı
4. Parfiya l:lr:ıfınd:,n Krassın başçılıq ctdiyi
roma ordusunun m::ığlub cdilm:ısi
93. Xronoloji ardıcıllıj:;,'1 müJyy.>n edin:
1. Kanidinin ı\lbaniya v::ı lbc-.riyaya
yüriişü v::ı
onlan asılı hala salm.-ısı
2. Pompcyin başçılığı Alb:ın höf..md:ın Oroysun
qoşununu m;ığlub ctm:ısi
3. Alan tayfalannın ı\lb:ıniyaya v::ı
ı\tropatcnaya yürüşl:ır t:,şkil ctn~i
4. Oktavianın Atropatcroda Ariotxırıanın
hakimiyy;ıt::ı g;:ılm:,sin;ı kôm:ık ctm~i
69
94. Xronolojinrdıollı~ miiJyyanedin: 98. Uyğunluğu mü;,yy;m edin:
1. Kür ,a)ı s..1hilind.1
döyüşd:ı alb.ınl:ınn 1. C.J. 66-<:ı il
m:ıc.lub olması 2. C.J. 36-<:ı il
.., Do~ıisinnın onhısunun X:ız.ır sahill:ırin::ı a. Kanidinin ı\lb:ıniyay:ı yürüşü
g:ıl ib ÇIXll\.'\SI b. Pompcyin Alb:ıniy:ıy:ı yürüşü
3. Atropatı.,ı:ıd.1 Atnıpatil:ır sülabsinin c. ı\ntoninin Atropaıcnay:ı yi.irüşü
h:ıkimiyy.'.'ltinin ooş.1 ,Junası d. Fraasp:ı dö)i.işünün baş vcrm::ısi
4. Oktl\ian A,·qu.,tl:ı Alb:ıniy:ı hökmdarlan c. Kür çayı döyi.işünün baş vcrmJSi
:ır.ısınd1 dostluq :ıl:ıq:ıl:ııi qurulm.ısı

95. Alb:ıniyadn Jh:ılinin bölündüyiitJbJqJIJri 99. Eylcr-Vcnndiaqramında Atropatenahöbndl

mü;ıypn edin: Artabazd(A) vJ Alban hökmdan Zober(B)J
forqli \';}oxşar c.thatlarimü.tyyanedin:

A oxşar B

a. h::ırtıçi l;ır
b. din xadiml;ıri
c. Padş:ıh. ordu başçısı
d bS.ınüf:ıtda işl;ı~nl;ır
96. Uyğunluğu müayy.ın
1.lrunu
? ?
a. E.:,. 1:>srinil yan sınd:ı hakimiyyatd;,ol
b. ldar.ı ctdiyi ölk:, romalılann hücumuna
q:ılmışdı
edin: c. Roma s:-ırbrcbsi Kanidi ölk:ıy;:ı )ÜTÜŞ c
d. Roın:ıya s:ıdiq q:ı lacaK,'ln:ı. onun mütt;ıfiqi •
h:ır.ıbı cd:-ıc;ıyiıı;;ı söz \'~nnişdi
c. Fra:ısp:ı döyüşünd;:ı Roma s;ırbrcfasi Antoni)
q:ılib golnıişdi
1(
?

100. Uyğunluğu müayyan edin: j

a Alb:ıniya
b. Atropateıu
,---1.-P_o_n-,pc-yı-.1-1--.--2-. -K-an-id-in_i_n--.,---~- t
Alb:ıniyay:ı Alb:ıniyny:ı
c. l\fanna .... !\Ü - •• Ü

97. Uyğunluğu müayy.>nedin:

1.
Strabon
2.
Böyük Plini :ı. Kür ç.1)rı döyüşünd,., Alb:ın hökmdan Oro}~
3.
Klavdi Ptolemey q:ılib g:ılmişdi
4.
Plutarx b. Alb:ın hök,nchn Zotx-rinordusun:ı qalıo
a. Alb:ın tayfalarına bir hökmdar başçılıq ctdiyini, g:ılmişdi
hökmd:ı.rdan sonra on hömıJtli adamın Ay ç, Q:ınıx ,:ı)ı dö)üşünd.J Alb.-ın ~rlı.nısiK
m;ıb;ıdinin kahini olduğunu bildimuşdir q:ılib g:ılmişdi
b. Uti vilay;ıtindJ Ayniana v;:ı An:ıri:ıka ş;ıh:,rbri d. İber ,·:ı alb:ın lıöland.:u-1:ınıu q:ılib ~)n..k
haqqında mJlunuı vcnnişdir Roın:mın s:1diqmütt.11iqin:, çc, irmişdi
c. Albaniyanın ilk paytaxt şah:>ri Q.:,b:,bolduğunu c. Fr.ı:ısp:ı döyüşünd.) m:ığlub ol:ır..q geri
qcyd cımişdir pkilrıuş<lir
d Albaniy:ıda 29 ~h;:ırin oldu&runu. Şama.x.ı v;:ı
QJb:>I:>,
Alban ~h:ırbrinin adbnnı ~kmişdir
e. Alb:ın ordusu 60 min piyada. 12nun süvarid:>n
ib:ır.ıı olduğunu qcyd etmişdir

70

mir.az
 104. UnlunluJlu mO.Jyy.,nrdin

1. ı\tropatcro dö, l~i 1. f_;,. 1;t<;nn 2. ü 1;ıçnn

bırincı Y.ıruı WOO Y.lnıl

3.E.-,. 111-'.Srİn ilı.inci y:ırnndı itirilmiş mü.--.ıqilli

c.J. il ::ısrin birinci y:ınsınd:ı b.--rp.ı ctmişdır
b. Cınubi AZXOO)\':anl '-? Şim.1.li ı\nrroycanın hm :ı. Kür ça)ı s.ılıilintl;ı Oro)~un Rcıın:ı r.ırL-ınt.,,,ıl
c.;ınub .1-r.ızil;ırini ,1.haı.;ı cdinii Ptmıpcyin qo~unl.mr.>r.>tinJ.ın m;,pubroıln\.:Kt
c. Ronu !Yrlord.-:ısi Pom:pı..; l;ı sülh müq.ı, il.-ısi b. LtıJ..1111 \";I r,,nıpc)'in b.ı..~ılı~ ıl:ı l'\lfl1.ı.lılınn ~:,
imz:ıfamış<lır ) liriiş Cllll,lSİ
d Fr:ıaspa dö)~-ün~ q:ı.lib g;ılmi~ir c. ı\ll'\ın h,,lı.md.ruı 7..Aıtx-rin Knnillının qosunL:ın ıl.,
c. Q:ıne< ~)ı s:ıhilindJ Rom:ılıl:ırl.ı Jı3yüşmü~lür müh.ın.l'.Xb nı.>ğlııh nlm.ı.,ı
J_ ı\lh.ml.ınn nıtı\.ı ~.::ırlı.;ı~ı Poınıx1 b sıllh
müq:I\ıl.>."ı ımr.ıl:ırn.l"ı
c. ı\l.ınl.ınn ı\lb.ıııiy:ı):ı ı,1yru.. )ıırfı:, ctm:xi
102. Uyğunluj!u müJyyJnedin:
1. Kür sahilind.-,döyüş
2. Qanıx döyü_-ii 105. U~ılunhı)!u mii.lypn tdin;
a. Alb.-ıniy;ı ordusun:ı Oroys b.ışçılıq ctlinJi
b. Dô)~dJ $.">rbnbKozis öliimcül y:ıral:uıınışJı ı-\nııl ,hl, rd.:,ulhıınhınıı tını$ nllhı~ı p ....
ıbr
c. Döyüşd.-, mm:ılıl:ınn q:ılib g;ılm,lSİnin .-,s.-ıs s;ıh..ıbi 1. Q\1b,Lı.t.ın l. s.,ı.. ının Tl.1pık
d:ıh:ı yaxşı sil:ıhl:ınımsı iJi kit:ıh.lsİ o.,,,rı;ı ı...mJıoo:>
d. Rom:ılıl:ır hiyl,.,),1lu il;)q:ılih g-;,lınişdi ı,ırıılmıs v:.ı;ı
c. Döyüşd;, \11nış.1n nlb:ın q:ıdınl:ınnın c;ı..,ır.ııi
rom:ılıl:ın hcyr.ıı;ı g;ıtinnişdi n. Er.ımııın 1.hnıı.ı nidılır
h. Er..ımı .ıın 11-"rı n.>mdılır
c. Rnnı.ı 1111P'=r.11ı,nı Oı.ınıİ;(İ,ının ndın.ı ı:srtıh ~ini..~
tl ı\lh.ınl.ınrı l.11111yıvıc;ı il;, t:mı, oldngunu ııut-uı
ca,·nhı müJyyJn edin:
103. Dü7.J!Ün l"\lır
c. ;\lh.ml.ınn Y'-mnnyıvı~ı il.>t:unş oldu~:umı qJbut
1.Atrop:ıtcn:ı 3. Oxşar 2. Alh::ıniy:ı ruır
~h;,tl.;ır

:ı. c>r.ı.zisind;:ı lcı.spi v., bdıtc;i ınyfalnn ynş::ımışdı

b. Yar.ınm:ısı ib Az.ırbaycan xnlqının ı.,pklı.,11il
prosesi b:ışlam15dı
c. Sele, lı.-il;:ır dö,.f;,ıind~n ~ ılı v:ıziyy:,t.'l dü5miı.şdli
J_ Fl':l.1SJ)3 döyüşün<l;) rom-ılıl.ır.ı q.ılıh g.ıl;, bı lnıi)4.lı
c. HJm quJd:ırlıq. h.ım cfa focxbli71Tl c!:ı,nlnd.l
mö, uJ.d olmuş<lu

71

mir.az
 94. Xrc
1. ~
n
2. [
g
3. !
lı
4. C
a

95. Alb
mü,

[
a. h:ıı
b. din
c. Pac
d. t:ıs:

96. Uyğı

~ 1

O - Ş3harfar

9 @- Paytaxtşabar

b.
C. ~ 1. E.:ı. IVasrin20-ciill:ırind:ı Az:ırbaycanın c;ınubda yaranmış dövl:ıtin paytaxtım m~ctı
2. At:ışp:ır.ıstlik diruninm:ırbzi olanş:ıh:ırin yerinimü:ıyy;m edin.
97. Uyğı
3. E.:ı. JV- m:ısrl.:ırd:ı Az:ırbaycanın şimalında yaranmış dövl:ıtin paytaxtını müd~neıh
1. s 4. Roma Dominisianın !atın dilind;ı yazısının aşkarlanan yazısının yerini
imperatoru tapın.
2. 81
:ırazisind:ın aşkarlanan yunanyazısının yerinimü:ıyy:ın edin.
5. Albaniya
3. ~
4. Plj
a. Alba
hö1?1

b. ~~b~
haqqı
c. AJbaJ
1
qeydl
d. Albat
Albat
1
e. Albar.
'
ibar:ıt

1 •

70
72

mir.az
 il. QaDİM DÖVR
QaDİM MİSİR. ŞUMER, BÖYÜK HUN. ÇİN va HİNDİSTAN

Uyğunluq po:ıılııııışdıır: 6. QJdim l\lisirin idar.,ctmasinaaid df!yil:

A) Arxcologiya- C:ımiyy:ıti maddi m:mb;:ıl:,r A) Çati B) Firon C) ayanlar
osasında öyr.mir D) Padşah E) H:ırbi r.>is
B) Xronologiya- Hadis;:ıl:ıri zaman ardıcıllığı il;,
ö~nir 7. Boş xanalara uyğun olanlan müayy;m edin:
C) Epiqrafika- Miixt:ılif xalqlann ad;ıtl:ırini -
va m.ıiş.>tini öyr.ınir
t:>S;)rrufot Adı QMim Misirck salalıiyyaı/;Jr

D) Numizmatika- metal pul z;;ırbi v;;ı t;,dwülünün 1. Ölk:ıy:ı r.:ıhb:ırlik edirdi, qcyri -
tarixini öyronir m::ıhdud h:ıkiıniyy;,~ malik idi, baş
E) Antropologiya- insanın yaranmasını v;:ı inkişafını komandan sayılırdı
öyr:mir 12. Hökmdann köm:>kçisi,baş v:,zir
idi, d;,ft:ırxan:ı. m;:ıhbm;ı, t::ıs;:ır-
2. Uyğunluq po:ıılııb: rüfat işl:ırin:ı r.:ıhb:ırlik cdirdi
3. Hökındann h:ıkimiyy:ıtini müq:ıd-
A) Hicri ıaqvim başlayır - Moh;ımm;;ıd d:ısl:,şdirirdi, dini işl:,r.ı r.ıhb:ırlik
pcyğ:ımb;,rin M;ıkhcfan M;ıdin;;ıy;ı edirdi
köçın::ısi il;:ı
B) Q;ıdiın Romalılar ilin başlanğlcını a.Çati b. Kağan c. Amon
hcsablııyırdılar - ilk Olimpiya oyun- el Firon c. Kahin
lannın kcçirilınosind:m A) 1-c.2-e.3-a B) 1-d.2-a.3-c
C) Tarixi m::ınb;ıl:,r iki yer.>bölünür - yazılı C) 1-a.2-b.3-c D) 1-b.2-a3-d
v;;ı maddi ın;:ınb::ıl;:ır;:ı E) 1-c.2-c.3-b
D) an q::ıdim yazı olan ş::ıkili yazılar
yaranmışdır - q:xliın Misir vo Sunıcrd::ı 8. l\lisirda çatiya aid olmayaıı xüsusiyyat:
E) Miladi t:,qvimbaşlayır - İsa pcy~m- A) Misird:ı baş v;ızir sayılırdı
barin anadan olması il::ı B) T;ıs;müfat v;:ı m:;ıhk:,m;ı orqanlannı idar;ı
cdirdil:ır
QadirnMisirda nornlarlabağlı vcrilJn fıkirlJrdan C) Orduya r.:ıhb:,rlik cdirdi
biri doğrıı deyi/: D) Firon d:,ft:ırxanasına n;ızar.:ıt edirdi
A) Nomlar Nil vadisind::ı m;:ıskunlaşan ::>kinçivo E) Dövl:ıt xozin:ısin;ı n:ızar.:ıt cdirdi
rnaldar tayfalartarafından yaradılmış dövlot
quruınlan idi 9. Q:,dim l\lisir dövlJtinin idar.>ctma sisteminin
B) Hor noınun özünün siyasi m::ırk::ızi, hökmdan xaraktcrik xüsusiyyatlJri:
olınuşdur 1. Dövbti ali kahin t:ır.:ıfınd:m s:ılahiyy:ıtl:>ri
C) Nomlar arasında mübariza n;:ıtic;:ısind;:ı onların ın::ıhdudla.şdınlan firon idar.:ı cdirdi
sayı azalırdı 2. Firon baş komandan sayılırdı, ordu ona tabc idi
D) Yadellil::ırin Misir;:ı hücumu zamanı nomlar 3. Fironun d:,11;,rxan:ısı v;ı ın:ıhbm:ı orqanlan
vahid c;:ıbh:xl;:ı birl;:ışirdil;:ır çatinin olind:ı idi
E) Har nomun özüo;ım:,xsus dini v:ı tannsı 4. H:,rbi idar.minbaşında kahinl:ır dururdu
olınuşdur 5. Baş vnir ali m:,mur v:, fıronun ya.xın köm:ıkçisi
idi
Qadim l\1isirtarixin.laid deyi/: A) 2.3.4 B) 2,.3..5 C) 1.4..5
A) Nil çayını "Böyük çay" adlandınnalan O) l .3.4 E) 1.3.5
8) Mixi yazını k:,şf cım:ılJri
C) Ölk::ıl::ırini "Qara torpaq" adlandırmaları 1 O. l\ lisirda ahalinin sosial tarkibin;, aid sxcmi
O) T::ıs;müfatda şadufdan istifad;:ı ctm:,l;:ıri tamamlayın:
E) Ulduzlann xzıritJsini ç:,b bilm;:ıl;ıri
( Ouldarlar ) (.___? __,) ( Qullar )
l\lisiri "Nilin töhfasi" adlandırmışdır:
A) Aristotcl B) Böyük Plini A) Döyüşçübr B) Yergi vcr.:ınl:ır C) KahinJ;ır
D) Azad :,hali E) Asılı k:ındlikır
C) Lukarcsti D) Herodot
E) Potolomey

73

mir.az
 17. E.J.ıv nıinilliyin sonuQJdimMisirdö,•faıı. -
ilkhökrnd:ın olnıuşdur:
11.Vahidl\lisirin dir: "llj

A)Tu~.ınhamon 8) ı Tuımos C)Mina A) Şaduf ixtiraedildi 2.

O)Coscr E)Xcops B) Misird;ı müstJqildövl;ıtl;ır Yarandı
C) VahidMisir_ dövl~tiyarandı
12.QJdiml\lisirahalisi ilJ b:ığlı doğnıı olmay:ın D) ruTu~nos~n Asıyay~ ~rüş:ı başladı
mülahİ.Z.lni nıüm·;ın edin: E) Misirımpenyaya çcvrıldı
A) a~;n~ıh;ıl~~i daşqından qorumaq üçündamb:ılar
tikirdil;ır 18. Uyğunluğu müJY)'Jnedin:
bitkisind;ın yazı matcriah
B) Papirus k;miistifad:ı
olunurdu Q;)diın Misirfironlan
C) Tarlal:ın su\'aım:ıq üçünşadufdan istifad:ı olunurdu
D) Sad;ı Qrrahi~:ım:ıliyyatl:ın ap:ıra bilirdi\;ır
E) S;ın;ıık:ırl:ır ip;ık parçalar gilq:ıbl:ır
toxuyur, 1.1Tutmos
hazırl:ıyırdılar
a. Gizliqayaaltı a. İlk piramida
13.QJdiml\lisirdö,·l;ıtindil Yenişahlıq dövriind;ı baş s:ırdab:ı
rermişdir: b. "Qodimdünya- b. Hetl:ırl:ı
1. Misirin siyasi qüdr.ıtinin zirv:ısin:ı çatması v:ı müharib:>
nın Napoleonu"
imperiyaya çevrilrn:ısi
2. M:ırk:ızi hakimiyy:ıtin ZJifl:ımJSİ c. Ş:ırqi Aralıq
c.Nubiyada
24
3. Yerli sülal;ıl;ırin hakimiyydtinin başa çatması d:miziölk;ıl;ırinin
hcyk:ıl
mctrtik
4. Mitani ,ı;ı 8:ıbil dövl:ıtl:ırinin m:ığlubiyy:ıt:ı işğalı
uğradı iması
5. Hctl:ırb sülhmüqavil;ısinin imzalanması
A)1.3.5 8) 1.3.4 C)1.4,5 A) 1-a,c,2-b,c B) 1-a,b,2-a.c
D) 11.4 E)2.3.5 C) 1-c,2-b.c 2-b.c
D) 1-a,b,2-b E)1-b,
Q;ıdim vaOrtaşahlıq dövriina
14.l\lisirin aiddir:
A) T:ıs:ırrüfat v;ı m;xi:ıniyy:ıtin inkişafi .Misirdövlatihaqqında deyifanlardan
19. Q;,dim •
8) Hetl:ırl;ı müharib:ı
sa/ıı•di:
C) M.İsg:ınd:ırin hücumuna m:mız qalması
A) Dövl:ıtin başında firondayanırdı
D) il] Tutrnosun işğalçı ınüharib:ıl;ır apannası
B) !tkpaytaxtı Memfisş;ıh:>ri olmuşdur
E) Misirin Romanın :ıyal:ıtin:ı çcvrilm:ısi
C) IlkfironuCoserolmuşdur
D) ôhalinin~sasınoşğuliyy:ıti :ıkinçilikidi
15.E.;ı. iVıninillikdJ Yuıan Misirv~Aşağı Misir
E) Ölk;ınin baş tannsı Amonolmuşdur (
padşahlığı arasında baş ver.m müharibilnin
sab;ıbinJ aiddir: I
A) Noınlan tabeetm:ık ist:ıyi 20. Q;,dim
MisirdJdigarfironlardan farqli olanqı
B) Firorılann s:ırv:ıt h:ırisliyi 1Tutmosun dövründ;ın başlayaraq:

C) Misirin s.ırv:ıtl:ırini :ıl:ı keçimı:ık isı;ıyi

A) Fironlargizliqayaaltı s;ırdab:ıd:ı d:ıfn ol
başladılar
D) Firon tituluna sahibolmaq ist;ıyi
E) Vahid Misir dövl;ıti yaratmaq uğrunda mübariz;ı
tikintisin:ı fironun
B) Piramidalann sağlığında
başlanıldı

16.E.;ı. iVminillikd;ı Yuıan l\lisirv~Aşağı Misir C) Fironlarpiramidaaltında d:ıfu olunmağa

padşahhğı arasında baş vmn müharib.ınin
D) Fironlartaımlann havadanhesaboluıımağ'a
n;ıticasi: başladılar
1. Aşağı Misir padşahı qalib g:ıldi E) Heroqlifyazıdan istifad;ı olunmadı J
2. Yııxan Misirhökrndan qalibg:ıldi E
3. YıLxan v:ı Aşağı Misir birl:ışdirildi 21. III Tutmosun Misir:ı birlJşdirdiyi arazilarıfir: C
4. Misirdövl:ıti ikiyer:ı parçalandı 1.F:ıl;ıstin 2. İran 3.Finikiya (
5. Vahid Misir dövl;ıti yarandı 4. Babil 5. Suriya E
A) 2.3.4 8) 2.3.5 C)ı.4 . 5 A) 1.2.3 B)3.4.5 C) 1.3.5
D)1.3.4 E)1.3.5 D)2.4.5 E) 1.4.5

..
_____ IIIİIİll..__.;_7•4---------
mir.az
2. QJdim Misirin e.J. il mini ilik tarixinJ aid deyi/: 27. Uyğunluğu mü;,yy.medin:
A) Yenişahlıq dövrününbaşlaması
8) Giza ehramlannın tikilm::ısi a. Nubiyada24 mctrlik
C) MisirinNubiyadahakimiyy:>tinin qurulması m.ITutmos hcyk:,lininuc:ıldılması
D) il RamzcsinÖn Asiyayayürüşü b. Misir irimiqy:ıslı işğalçılıq
E) Payt.'\Xlın Fiv ş:,h:ırin:, köçüriilm~i 2.nt Tutrnos yürüşl::ır.) basladı
c. Minani ~ Babil dövlJtfarinin
UI TutmosunfJaliyyJtiüçün s.->ciyyavfdir: 3.11Ramzcs m::ığlub cdilm:ısi
1. Misir ilk d;,fairimiqya~lı işğalçı yürüşl:,rin;, el.hk bcyn::ılxalq müqavil:>
b:ışlamışdı c. "Q::ıdim dünyanın Napolconu
..
2. Yenişahlıq dövrününsonuncuqüdr.ıtli hökmdan adlandınlması
olmuşdur
3. HctlJrl:ı uzun sür.ın müharib:ıl:ırd;m sonra sülh A) 1-b.2-c.c, 3-a,d B) 1-c,d.2-a.e 3-b
müqavil:ısi imz.alanmışdı C) 1-a.2-b.c, 3-c.d D) 1-d.2-b.c.3-a.c
4. Mitaniv:ı BabildövlJtlJ.riüz;ırindJ q:ıl:ıb:> E) 1-ad. 2-c. 3-b,c
qaz.anmışdı
5. Suriya.,Finilciya,f:,l:ıstini dövl:ıt:ı birl;ışdimıişdi 28. Ptolcmcylar sül:ılJsi üçün ıaraktcrik deyi/:
A) 1.4.5 B) 3.4.5 C) 2.4.5 A) Misird:,yunan-makedoniyam:mş;,li sülal:>idi
D) 1.3.4 E) 2.3.5 B) M.fsg:md:ırin impcriyasının dağıldığı dövnb
hakimiyy.>t:lg::ılmişdi
l\lakcdoniyalı İskJnd;,rin Misiriişğnl ctmJsindJn C) E.a.323 - c.J. 30-cuilbrd:, Q:xiimMisircfa
JVVJIbaş ı•erm,mıişdir: hakimiyy;:,td::ı olmuşdu
A) Bh:ım:ınil:ır dövl;ıti t;ır.}fınd;ın işğal cdilm;;,si D) Parfıya dövl;ıtinin Misiri işğ:ıl ctm::ısind:m sonra
8) il RarnzcsinHetlJrirn:ığlub elm:ısi h:ılcimiyy::ıti b:ı.şa çatrnışdı
C) Misir fıronlannın halcimiyy:ıtinin başa çatması E) Sülal;ınin hakimiyy:,ti:ıl:, kcçinmsi il:ı q:xiirn
D) Pıolcrncyl:,r sülal;;,sinin Misird:ı hakimiyy:ıti ::ıl;ı misirlibr bir daha hakimiyy;:,t.:,g.llJ bilmzımişdilJr
alması
E) il Ramzesin Nubiyada24 mctrlikheyk:ılinin 29. QJdim l\lislrf lşğal etmişdirlu:
ucaldılması 1. Roma 2. Sparta 3. Makcdoniya
4. Bh;:,m;:,nil:ır 5. Yunanıstan
. QJdimMisirdJyerli sülalJlarinhakimiyyatinJson A) 1.3.4 B) 2.4.5 C) 1.4.5
qoyuldu: D) 1.2.4 E) 1.2.3
A) Yenişahlıq dövrününbaşa çatması il;:ı
8) M.İsg;ınd:ırin Misir fironu v::ı tannsı elan cdilm::ısi
30. QJdim l\lisir lr:ın t;,r.,find;,n işğ:ıl olunduqdan
il:ı
ncça il sonra Rom:ının ayafatin;, çevrildi?
C) Ptolemeyl::ır sülal:ısinin süquta uğraması il::ı A) 555 B) 495 C) 385 D) 112 E) 223
O) Bh:ım:ınil:ır t:ır::ıfind::ın işğal olunması il::ı
E) YuxanMisir padşahlığının Aşağı Misir
31. Göst;,ril;,nl;,r nlddir:
padşahlığıru süquta uğratması il:ı
1. Planetiulduzlardan forqlJndirirdik,r
2. Ulduzlann x;:,ritJsiniç::ık:ı bilirtlilJr
. Uyğunluğu müJyyJnedin: A) Çinlil;:,r::ı B) l lunlara C) Hindlil;:,r:ı
D) Misirlibr::ı E) Şumcrl:ır::ı
II Ramzes III Tutmos
32. Mlsir hcroqliflJrin.> ald deyi/:
A) ..Müq:xld;,sişar::ıl:,r'· ndlandınhnı.sı
B) 700 -750 işar~.bn ibar.>tolması
A) Çin ÜZ'.>rin::ı h:ırbi yürüşl:ırin edilm:,si C) D:ı.ş, ağ:ıc, dJri ,-o p:ıpim" üz:ırincb y:ı.zılm:ı.sı
B) BhJm~ınil:,r dövbti il:, mübariz::ıl:ırin apanlması D) Bir söz VJyn hccı bildi!"='n y:ızı sistemi olması
C) Aralıq d::ınizi hön)sin:> yürüşlJrin t:ışkil cdilm;:,si E) Misirlil:,rcbnsonra n..~şurl:ır. akk:ıdl:ır, b:ıbillJr
D) Misirin Ön Asiyadamövqcyininz::ıifl:,m:,si t::ır:ıfıncbn m.:,nim.'-Jnilm.:,si
E) Makedoniyalı İsg;:,nd::ırin qoşunlanna q~ı
mübariZJapannaJan

75

mir.az
 :ırdmllığı mü;ın1an e-din:
33.Mantiqi 40. Doğru olmayaıı lllül .
A) Il Ramzcsiny..r. ah~ııi .....
aham~nil~rin Makcdoniya· .. . vıatınd~.. ·••Uat)
11.V: _, mov_qcyı ı..;ıifl;xii. "'1 sorııa~?Q
B) Q;xiım Misirordusu ısı~~ -
işğal ....., nın Misiri """""' ?
Misiri ı-,
A
eım;ısi işğal etm;ısi
D t;ışkil olunurdu Yaltşı ı.ıı·
C) M'ısınn • . işğal ctd' . .. lflıo•
~0ııı.., 5.
A) Misirin Roma ;ılay;ıtin:ı çeviıilm:ısi tb I ıyıoııJ\. ..,
12. Q a c o ancanişinl-- . sıya oıı.
I I . ıdar.. ~~,
_
n B) Misirin vahiddövl:ıtd;ı birkışdiıilm:ısi D) ıcnı şa ı ıq dövrüd ~edırd· ~t.
v • . vr .
E) Q;xf 11 ;ı M • ı.
A) C) Ptolomcyl;ır sülal;ısinin hakimiyyot:ı g:ılm:ısi .. ıııı Misird;ı qull ısırinın,,.,
'{!
~
D) Hetl;ırin MisirJ yüri~ü ıdı anıı :ıs~ r•••~ ı
B) E) ÖnAsiya ölk:ıl:ırinin Misir;ı tabcedilm;ısi Ilı~~ r

41.Q3dimMisirtannı
' ';
C) 34.Fransız alimi
Şampolyon 1822-
ciildJsirrini A) Zcvs B)Qor C);nndaıı d/!J'İ/· ı
D) Ö)TJnmişdir: et D)Osiris' ı:ı r.
E) A)Rozctta daşının B)Farosmayakının '-/~
C)Mixiyazının E)Çinhcroqlifl:ırinin 42. 1\lisirinbaş tannsı li
E)Zi,~y:ıd;ı qızıl camın havadanhesaboıu' ıronlarııı \'ata
13. ( nurdu· nnı,.
A)Aınon B)Toı • ~
V 35.Uyğunluq pozulmuşdur: D)Xatxor E)Poseydon C)Ra
A) İlk piramida aiddir-Coseır:ı
B) İlk yeraltı ~rdab;ı aiddir-ITutmosa
2 C) an2.1n~n s:ırdab:ı aiddir-Tutanhamona 43.Q;ıdim MisirJaidsxn"'d
1
D) Qayaaltı sardalxısirnfan q1ZJI maskaaşkarlanmışdı • Ve 'I
111

temunlarimüjyy,medin: .nanfa~U)tıı
• • ' ;}

Mina
E) anböyük pirarnida aiddir-Xeopsa v:ı Xefren:ı
1.Misird;:ı ehram, fiıron ann..
1
daşlardan qunılmuş ın
36.Q~imMisirdövlatinin e.J. IIl minillik tarixinJ 111
~b~r~i
aiddir:
A) Mohenco-Daro Harappa ş:ıh:ırl:ırinin xarabalıqlan 2. l\lisird;:ı insanbaşlı • b
şır ~~nli
14. aşkar olunmuşdur hcyk;ıl
B) Yeni şahlıq dövrü başa çatmışdır
C) Giz.achraınlan inşa edilınişdi 3. 1'fisird;ı ölününb:ıd"n·ını. oIduğu
0
• •
O) Mixiyazı meydana gJlmişdir kırnı saxlamaqüçünnıad(b
E) arazisind;ı ilkdövl;ıtl;ır meydanag:ılmişdi .1

37.QJdim MisirJfsanJIJrindJ oohsolunurdu: A) Nonıı, Sfınks, Zikkurat

15. 1. Dünyanı subasmasından B) Piramida.Zikkurat, Sfinks
2. Misirlil;ırin h:ıyatından v:ı m:ıiş:ıtincbn C) Piramida,Sfınks, Mumiya
3. Misirlil:ırin qonşu xalqlarla münasib:ıtl:ırind:ın D) Şaduf, Piramida, Murniya C
4. Tann v:ı fironlann qüdr.ıtinin sarsılmaz E) Damba,Şaduf, Mumiya
[
olmasından
A)1.4B)1.2C)2.4 D)3.4 E)1.3 E
44. Uyğunluq pozıı/ııb:
38.~Usirin anqJdimnağıl vaJfsanJIJri aiddir: A) Q;xiim Misirinilkpaytaxh olmuşdıır-M (
A)c.:ı. Vminilliy:ı B) e.:ı. il minilliy:ı B) QooimMisirdoböyükev,sarayadl
16. C)e.:ı. iVminilliy:ı D)e.:ı. Iminilliy:ı fironu
E)e.:ı. I1Iminilliy:ı C) Qooimmisird::ı icmanın üzvüolan ''kiçiliı"
adlanırdı - xırda ;ıkinçil:ır v:ı maldarlar2-
39. Q~im~füirtaqvimin;ı Jsasan: D) QooimMisird:ı qullann~ m:ıob:ı~ idi·3.
1. Ilİsa peyğ;ımborin anadan
olmasından vaxtında öd:ıy:ı bilm;,y;ın k;ındlil:ır
hesablanırdı E) Misird:ı qul:ım:ıyindon :ısas:ın istiliıdao
2. T;ıqvim ayiliil:ı hesablanırdı dövl:ıt VJ ın:ıbod t:ıs:ınüfahnda, ı.aoogaruaıııı
3. h12ay,365gün~ 24saatabölünürdü kan:ıl:ııin<lo A
4. T;ıqvimd:ı h:ır ay30günibar:ıt olduğu üçün,ilin C
somına 5gün:ılav:ı edilirdi
A)1.2 B)1.3 C)2.4 D)3.4 E)1.4

76

mir.az
 ij. GöstJril;,nlJr aitldir:
50. Uyğunluğu tamamla:

Truixda ilk ,Lif,, ıııfri yn:.ı sifteıııiııi, t.Jk.-,,_

11,-,qliyyat, tunc al:ıtl:ır, r,mgli şiiş;,, hazırda Ur Nippur
istifad:ı cdil:m a/tıııışlıq lıesnhlnnıa .visteıni
nı:ıkt:ıb v:ı d:ırslikl:ır. iliıı ,l,qiq iilçiilnı,15; ,,;
aylara h~liiııııı.JJİ, m:ıhk:ını:ı, g:ııniçilik v:ı dig::ır
A) Laqaş 8) Memfis C) Fiv
ycnilikl:ın yaratmışlar. Sonradan dünyanın Babil- D) Sparta E)Afına
Aşşur ın:ıd:ıniyy:ıti kimi t.ınıdıqlannın arxasında
oıılan11 cimin:ıiliyy;ıtl;ıri day:ınırdı. 51. Sxema uyğun olan şahnlari müayyan edjn:

A) Qodiın misirlil:ırn B) Q~im çinlil:ır;ı 1. E.:,. rı minillikd:ı Misirin

C) Qooim şumcrl:ır.> D) Q~im hindlil;ır;ı paytaxtı scçilmişdi
E) Qooim yunanlara

. E.a. Vfl-VI minilliklJrdJşumcrlJr 2. Şumerl:ır;, m:,xsusilk

ş:,h:,ri idi
Mcsopotamiyay:ı hansı arazidangalJrak
maskunlaşmışdıl:ır?
A) Şimali Çind:ın
B) M:ırk:ızi Asiya v:, Altay dağlanndan
C) Ön ı\siya v:ı Şimali Mesopotamiyadan
3. Tövraıa gör., İbrahim
peyğ:,mb:ırin anadan olduğu ş:ıh:ır idi [J
D) Aralıq d:ınizinin ş::ırq sahill:,rind:m
E) Amud::ırya v:ı Sırd::ırya çayı sahill:ırind:,n A) 1-Memfis,2-Ur, 3-Uruk
B) 1-Memfıs. 2-Uruk, Nippur
. QJdim Misir v:ıhid dövlatdabirlJşan zaman C) 1-Ur,2-Fiv, 3-Mcmfis
1 Mcsop:ıtamiyada: D) 1-Fiv,2-Nineva, 3-Tir
A) Mixi yazı bşfolunmuşdur E) 1-Fiv,2-Eredu, 3-Ur
B) Şaharl:ır meydana g:ılmişdir
C) Ari tayfalannın yürüşün:> m:mız qalıruşdı 52. GöstarilJnlJraiddir:
D) Şumcrlarin m;:ıskunlaşınası baş vennişdir 1. Qooim Şumerd:ı m;:ıb;:ıd işl:;ırini idar:ı edirdi
E) Şah::ır - dövl:ıtl:ır t:ın:ızzül etmişdir 2. Ş;:ıh:ır-dövl::ıtl:ır:ı v;:ı h:,rbi işl:>r:> ldhb:,rlikedirdi
3. Suvarma kanallarının ~kilm:>sin;:ı başçılıq edirdi
Uyöunluqpozıı/ııb: A) Firona B) Ensiy:, C) Tanhuya
• A)., Qoound::ı Dxl:;ı v:ı Farat çaylan arasındakı :,raziJ:ır D) Çatiy:ı E) Horbi r.,is;:ı
adlanırdı - Mesopotamiya
B) Mesopotaıniyanın c:ınub hiss:ısi adlanırdı . Şumer 53. Qadim Şumcrda harbi başçtlanrıı nüfuzunun
ölkasi artmasımn sababidir:
C) Mesopotamiyanın yerli sakinlari olmamışlar­ A) Ona tann kimi sitayiş olunması
Şumerkır B) Ş:ıh:ırl;:ırin vahid dövl:,td:ı birl:,şdirilm:ısi
D) Türkdillişwncrbr g:ıl:ır;ık m:ısk:ın salmışdı _ C) Şumer ş:>h:ır-dövl:>tl;:ıri arasında başlanan
Mesopotamiyanın c:ınubuna toqquşmalar
E) şumerd:ı hökmdar adlamrdı Tanhu D) Yadcllihücumlaraqarşı mübariz.:xbqazanılan
q:ıl:ıb:ıl:ır
Qadim Şumcrlarda dövlJt idaraçiliksistemi üçün başçılann kahin s:ılahi~tl:ırinin daşımağa
E) H::>rbi
xaral<tcrikdir: başlaması
1'. Luqal adlandın lan hökmdarlar tar:ıfind:ın idar;ı
edilmosi 54. E.a. IH minillikdabaş vermişdir:
2 Mixi yazı sisteminin icad edilm:ısi l. Misird:ı vahid dövl:ıtin yaranması
3.• M:;ıhk::ım:ı orqanlannın çati tar;:ıfind:ın idar:ı 2. Mixi yazının yaranması
edilın:ısi 3. Şumcr-ş;:ıh;ır dövl:ıtl:ırinin yaranması
Hökmdarlanmnordu komandaruv:,zifasin:ı sahih 4. il Tutmosun işğallan
olması 5. Şumcrd:ı m;:ıb:xll:ırin tikilm:ısi
Hökmdarlann baş kahin v=ızifasini daşıması A) 2.3.5 B) 12.3 C) 3.4.5
A) 2.3.4 B) 2.4.5 C)l.2.3 D) l .2.4 E) 3.4.5
D) J.3.4 E) 1.4.5

77

mir.az
 55.Mantiqiuyğunluğu müayyan
edi:n:
60. BöyükHundövlatina nid,leyi/:
A))2EIıay r.a bi_r!;ışm;ısindJn yarannıışdır
220
B .;ı. -cı ıld;ı Teoman tanlıu
C) Qüdr:ıtli hökmdanndan biriMYaratınıŞ<1,r
Q;ıdimMisir Q~dimŞuıner 1
D) ~inl;ı_ mühaıib:ıl;ır apam1 ışlar c c tanhu ol
E) Hındlıl:ır t;ır:ıfind:ın süqutaugr· ad
Mixiyazı ınıışdır
- Sfinks
61. BöyükHundö\'l,1ti yaranan 7,anı .
A) Pompcyin Qafqaza.
yürüşl:ıri b~:,n,
-ı annıışd
L... B) Aıropaıcna Sclckıl:ır dövl;ıtindan 1 .. ır
. S ·1 . ası ı ıdı
C) Albanıya a~nı :ır dövl:ıtindJn asılı döv .
A) Piramida. dördşir heyk;ıli D) A2.1rbaycanın c:ıııub torpaqlan eıı _l;ıı ı~
dövl;ıtinin tabeliyiııd:ı idi ;,,nı;:mılar
8) Betonun ixtirası, konfutsi t;ılimi
E) Alanlann Aı.;ırbaycana qar:ıtçi yürü1 •
C) Buddizın dini,teatnnv;ıt:mi qoyulmuşdur ş ;ınn;ı son
D) Suv;ı gün;,ş saatı, zikkı.ınat
E) Daş darvaza, kompasın k;ışv
62.Teomantanlı.unun hakimiyy,lli dövrün .
A) Qüw;ıtli orduyaradıldı il aıd d
56.QadimŞumer madaniyyalina
aiddeyil:
A) Ayallahının m;ıb;,dinin inşa olunması B) inzibati islahatlar
kcçirildi
8) Mixiyazının ixtiraedilm;ısi C) Hunların Çinil2.1riıı:ı hücumctm;ısi
C) Tünd-qımıızı boyaqın v;ı şüş;ınin k;ışfi D) C!n~nıpcratoru il;ı qohumluq :ılaq;ıl;-,ri yar.ıdt1
D) "Gilqameş" v;ı ''Ümumdünya claşqını" ;ıfsan:ısi E) Çınlıl:ır hunlarn
q~ı Böyük Çin~dini i
E) Damaoyununun ilkinnümun;ısi olanoyun eım;ıy:ı başladılar ıışa
lövh;ısi yaradılması
63.Göst;ırililnlJr aiddir:
57.QadimŞumer vaQJdimAlbaniya dövl;ıtinin
vJtibettayfalannı
Monqol
madaniyyati üçünoxşar c;ıh;ıt deyi/: tabeetdi
A) Şüş;ı istehsal olunması
B) Z;ırg;ırlik, v;ı dulusçuluğun yaxş1 inkişaf etm:ısi
C) S;ın;ıtkarlann möhürl;ır hazırlaması
HJrbiislahat Ôlk~daxili•
D) Mixiyazıdan geniş istifad;ı olunması keçirdi sabitli)?
nailol
E) Çoxtannlılığın mövcud olması

58.Uyğunluğu mü;ıyy;ın edin:

A)SinŞi Xuandiy:ı B)Teoman
tanhuya
C)Metexaqana D)VanMana
1.''Q~mdünyanın Napoleoou"
adlandırılırdı
E)ll Ramzes;ı

64. Hunlarlaçinlilararasında münaqiş;ınin asas

''Oğuz'' adı ifa
2.Türkdastanlannda
yadedilirdi sabJbi:
A) BöyükÇın s;ıddinin tikilm:ısi
B) Çiçitanhunun Tanndağlannın şin:ıahnı_ tu
A) 1-1Tutmos,
2-Teoman
tanhu C) Böyükİp:;ık yoluna salıib olıııaq nıyy:ıtı .
2-il Ramı.es
B)1-IIITutrnos, D) Melenin M;ırk:ızi Asiyanı özün;ı ıabe e~~~
C) 1-mTutmos,2-1Metexan E) Teoman tanhunun Çininb:ızi vilay:ıtl;ınnı
D)1-URamzes, 2-Şin SiXuandi tutması

E)1-Mina,2-Aşoka

59.Göstaribnlardan biriqadimhunlaraaiddeyi/:
A) Türkm:mş;ılli köç;ıri tayfalar
idi
B) Orxonv;ı Selcnqa çaylanarasında yaşayırdılar
C) asas m;ışğuliyy;ıtl;ıri ovçuluq
köç;ıri maldarlıq
olmuşdur
D) E.:>.
I minilliyin tayfaittifaqı
ortalannda
yaratmışdılar
:,razisin:ı tez•tez
E) Hindistan basqınlar edirdil:ır

78

mir.az
 65. Pinçcn döyiişün;ı aid ııyğıın.mz/ıığıı müayy;ın edin: 70. Verilmiş ardıcıllığa uy~unolar:ıq c;,dV3li
ı\) 1lun düvbıi v:, Xan sülal:ısi arasında baş
tamamlayın:
vcnnişdi
0) Meleninhakimiyy:ıti dövıi.imfo baş vcnnişdi 1. Firon ?
C) Xan sülal:ısinin qoşunlannın m:ığlubiyy:ıti il:>
2. Luqal ?
naıic:ıl:mınişdi
D) Çin Metexaqanavergi&fam:,yiöhd:ısin:ı 3. Tanlıu ?
götürmüşdü 4. Yanzıı ?
E) Çininşimal hiss:>si
xansülalasininhakimiyy:ıti
altında qalmışdı A) Çin. Sumer,Hindistan.Misir
8) Misir,Sumer,Hun, Manna
66. Yalmş fikri mü;ıyy,1n edin: C) Albaniya.Hun,Misir,Sabit
D) Hindistan,Misir,Hun,Çin
A inin imal hiss:,sihunlarake di E) Misir,Babil,Aşşur, Urartu
O) Çin hunlaravergiöd:,m:ıli, qızıl, ip:,k
v:ı ambı önd:ınn:ıli idi. 71. Uyğunluğu mü;ıyyan edin:
C) Çin il:,hunlararasında münaqiş:ıy::ı
bird:,falikson o du Yerlik tann Şaman
O) 1lunlarmiihümticar:ıt yollanna
n;mır:ıti :ıl:ı aldılar
A) Misir 8) Hindistan C) Çin
E) Xansülal:ısinin hökmdan il:)Mete
D)Hun E) Şumer
xan arasında imzalanıb

67. E.;ı. 1 asrinortalannda Böyük Hun impcratorluğu

iki hiss.Jy;ı parçalandı: 72. Hunlann dini inanclanna aid deyi/:
A) anulu allahı Günaş v::ı Ay sayılırdı
ı\) Teomantanhununölümünd:ın sonra
B) Ruhlara,sama. yerüstüv:>yeraltttannlarasitayiş
O) Meleninölümünd;:m sonra
edirdil:ır
C) Çinlil:ırin l lun dövl;ıtin:ı hücumundansonra
D) Hakimiyyaı uğrunda ged:mmübclrudlar q Onlaragör.ı pis ruhlaryeraltı dünyanı idar.ı ed:ın
başlandıqdan sonra
Yerliktannya tabe idi
E) Böyükİp:ık yolu üstünd;ı çinlil:ırl:, münaqiş;xi:m D) RuhlarlainsanJararasında :>laq:> yaradanadam
şaman adlanırdı
sonr:ı
E) V:>fatcdaninqohumlannaqurban k;,sm:ısi qadağan
68. Uyğunıuı-;ru müan•anedin: idi

a. Pinçenmüqavil:ısinin 73. Düzgün cavabı müayyan edin:

1.Mete xan
i mı.al anması
2. Teomantanhu b. 21 hun tayfasının vahid 1 Böyük Hun imperiyası
dövl:ıtd:ı birl:ısdirilm:ısi ,---------,

3. Çiçi c. issık gölü :>trafırun işğal l. Teoman tanhu 11 2. Mete tanhu

cdilm:ısi
t •
A) 1-c,2-a,3-b C) 1-a,2-c, 3-b :ı.Monqol v:ı Tibet a.lntizamlı.güclü
B) 1-b,2-a,3-c D) 1-c,2-b, 3-a ıayfalannın t:ıbc süvariqoşun
E) 1-a,2-b, 3-c eım:ısi yaratm:ısı

b. Dövl:ırin :ısasının b. Ş:ırq hı.mlanna

69. E.;ı. 36-cı iJd;ı çinlilarinqJrbi/ııııılar üzarinaaks qoyulması müsbqillik
hücumunun n;ıticasin;ı aid deyi/: c. Çinl:ı qohumluq qazandınnası

A) Böyük Hun dövl:ıti ilcihisS;)y:> parçalandı :>laq:ısi yaratması c. SonuncuHun

B) Q:ırbi Hunlann paytaxtıru tutub varlığına son hökmdan olması
qoydular
C) İp:ık yolu ~rind:ı yerl:ış:ın ş::ıh:ırl:ıri qar:,ted.ib A) 1-a,b;2-c B) 1-c;2-a,b,c
dağıtdılar D) 1-b,c;2-a
C) 1-a,b,c;2-a,c
D) Q:ırb hunlannı Ural dağlarına t:>r.>fköçm:ıy:ı E) 1-a,c;2-a,b
macburctdilar
E) Ş:ırq Hunlannı özlarinatabe etdil:ır
79

mir.az CamScırıneı it ıtırtndı

 78, \'aln1$fıkri mü.lyyJn l'din: l
A in illı. d;ıfJ "ahili
:S:~ O) BöyükÇinSJddii
C: ı::,
g ·:: ı-=~-:-:-::----­
x ~ C) Vahidyazı. ölçü.ç:ı
in- ·e y:ır.ıdıldı
~ ~ D) Ôlk:lüçünvahid
.&: E) \'ilay:,tr:ıisl:ırinin

t. Sinsülal;ısi

a.ilkÇindövl;ıtinin aBöyüki~
yar.ıdı Iması yolununsal~
üçünvahid
b.Ölk=> b.ahalinin'-ahid
qanunlar xalqaÇC\irilm.ısi -
C. BôyükÇin
hazırt:ınması
~dinin tikin~
c.Ölk;:ınin 36
,ilay;>ldbötünm=ısi başlanılması \

..
8) J-a,c.2-b,c
A)t-c.2-a.b
C)t-b.c.2-a,b D) 1-a.b.2-a
h·ı. d2nı
76.Jfıqqındı bJhsoıunıınlıır hansı o ·m E)t-c.2-b,c
,jddir?
80. SinŞi Xu:ındini n imperatortituluqabul
ncÇJil sonraSin impcriy:ısı süqutetdi?
A)25 B) 15 C)427 D)114 E)115

81. Düzgünc:ır:ıbı nıüJyyan edin:

Troman Atrop:ıt
T:ınhu
Xu.ındi
B)SinŞi Xwıdiy;ı
A)L)ll B:ın,1
D)Çandr.ıqupt.ı)'3 5
C)VanM:ın:ı
E)AşokJ)'J A) H:ırbi isl:ıh:ıt kcçinnişdi
B) Yenidö\'l:ıtin :,s:ısını qo)11ıu.,'®
n.ÇininXuanıe \'adisinJ
aidd()if: C) Pa)ta.xn b:ışqa ~h;l~köçümı~.;dü
A) Torp:ıqbn m.1hsu1dJr olduiıu üçün insanlar
burJda D) Y:ıddli :ı~'31ığın:ı q:ırşı nıüb:ıriz:> ap.ınnı,~
ço~m.~hınl~m~l:ır E) ahalinibJzi\'ergil~rd:m aı.:ıd etmi~
B) Çinm.-xJ.ıni)y:>ıinin bcşi)i hcs.ıb olunur
C) Dur.ıd.J ~lulinin ~ m.ış~'lllİ))?lİ nuld:ırlıq idi
DJ s~ar ip.ık p;ırçalır ıoxu)ur. ağ ~itims:mı
q:ıbbr ist~crlirdibr.
minillıll:ınb v:ıdidJ crbnsİ\ilimiy.ı
E) 81. 111-ll
mc)dın.1 g,lmişdi

mir.az
 l2. ı\l.lntlqi U~J!Unluğıı mü.Jn~n rdin:

SinŞi
Xu:ındinin
\'~fut Ctm.'Sİ
Sin
imrcriy:ı­
sın.'l ı.c.'fl
ulmıq
[]
t'l A) Sarı rula.l>sininh..1-lı.imi;)?l.l b~ln\,)_,i
~ B) Hunlann Çin.;>hiicumlınnın b:ı.şl:ınm.1sı
C) Xan sül:ıJ~inin h:ılı.;miypu g,ln~i
D) ..Qımunq:ı.şlıl:ır Ü.S)-Jnl ··nın b:ı.şl:ınm..'\.,ı
E) H:ıkimiyy~ uğrundı müoorir;ıl;ırin b:ı.şLUUT\,'ISı VJn M.ın-ın idJh:ıtl.ırı sto<ial 7İJdıypıbcı ~--n-
nl.l~,tınli. Onun qnnunl.ınnı r-:ıı,mlJn qulJ çn ı­
83. Uyğunluq po:.ulub: rinlıl.ır.l l,lt,< nlun;ın .v.ıJ .ıJ.JmlJr ıi.ı 4ull.ı.r lı.ımı :ın
~,r ist.m yt'rin.l )•·rınıulı ıdıl.>r Del, , :ıı:ıyptd.>
0
ı\) Hın1 dôvl;ıtinin p:ın;al:ınm.-ısı il.1n.;,tic.,_ Fon Çunıın 1'-ış,·ılı~ı ıl, qull.u- ,:ı bn<llıl.>r u,pn
l.1ndi - hun ŞJ.hz:ıJ;ıl.:ıri :ır.ısmda q;ı(Jınlıl.ır. \':ın :ı. l.m ın ,,nl.ır:ı ı.pl)ı ı:6rıJ.>nJı) ı
sl:ın:ın müooıiz.'.l
ı.mhıl.ır nı.>):llıılı ,,IJu. \':ın ~lon Jc-nnlJı_\.m -'~"'ln•
13) ÇinJ.1X:ın sül:ıl;ısinin :ı~'1r \'Cf};İ \?
l.ın u.nypıJ,n ı:ttıf.ı,I.> cllıb h.ıl.imıyy:,u pklı-
torpaqsiya..--;ııi :-.;ıb,lb l1ldu- Fan ('unun
, ·ılığı il.l ,·,yı:sııll:ınıı ib\'anııı:ı 1.,r.vh.,lınin \ :ıII) y,ti nıilvxıq.ıtı ol.trJq >Hll ~'-
C) Çind:ı qul:ı ,'ı!\Tİlin.lil.ır - lı.ırbi ~irlJr.
\'Crgİ \? ic:u;-ı h:ıqqını ,·cr.ı bilm.1y;ınl:ır. ,\) Xıı:.111 ('ıııı ih)~llllllJ.ın
:ın unl:ın ı r.m1:ır
O) ··s.ın:-:ınqlıl.ır" ii.,.y.ınımiın
D) Q.xiim :'\lisin.bncmıl:ın id:ır:ı l.-dinli- C) "Qınııın:-:ınqlıl.ır il<yıuıı"mlın
fironbnn ı:ı in cıdi • cani,inl.1r O) T:ı)ııiııl.:ır h.:ır:ıbtııııiuı
E) 1lindisıand:ı ph.ır m.1J."'lniyy;ıtinin E) "Qımıınq.ışlıl.ır" fü,y:ınını..Lın
inkişafını göst.1ıir - Mohcnco-D:ıro ,-:,
11:ır:ı • • l:ın 88. Q ...,lim Çinin blılm cnının 11.1,r tıırhi üçiln
5-lCI)y;n·I lıli:
ı\) "(11 şeri"' J,lllnllln )-:lr:tllmıl"tl
. Xan sülıll,lslnln haklmlyy,ltldövrlincb k.,ncl O) V.ıhid ll,h l.;,ıın yıır.ınn1.l-.1
t~s.1rrüf:ıtının hJrpnsı üçihı ı:örül,ln t.ldhlrl.,r.l C) .. ,rnn:,,.i
·.,n,.ınqlıl.ır ii.,y-.mı"ııın b..ı:s
aiddir: O) "Yııms.ın p.ı~.ılılıql.ır" d\hn'mun kı,1.ınrn.-ı,ı
1. T;ırk edilmiş bndl;ır ycnid.ın canl:ındı E) X.ın ~ül,ıl.>-.ıniıı h.ılı.ımıy~nnın ı.k"nlm>-ı
2. Ooş torpaql:ır istif.ıd:ıy:ı verildi
3. K:mdlil:ırd:ın alm:ın vcrgil.1ry:ırıba-yıın nr.tlllılılı 89. &,t,.,h - n,,ık.1 ,lt.upl.>rl poıulmu,ctur.
4. ~fahsul isıchsalı artdı
5. Ôllod.1 bndli v:ı qul üsyanl:ın xcyli :v:ılılı s.,1>.,ı, •V.>nl
•.,
A) 1.3.5 B) 2.4.5 C) 1.2.3
l.
----
Fın,nLınn ~lı"irı Ytn.ın ~l"ınn, 1!,
D) 1.2.4 E) 3.4.5
\.ıhıd ık'ıvl.>rlb ML\II? l;.ılıh pim._~
5. Böyük i~k )Oluna aid deyi/: ..,,
A) Oöyük lpok yolu c.:ı. il :ı,nb s.ılınmışdı
B) Ou yol!J Çind."'ln Yı"<ın Ş:ırq ölbbnro \-:> ,\r:ılıq
d:ınizi 00\7.:l<;İn.J ipolı.. tık. çini , :, gıl cpbl.ır
g:,tı ri11rtli
C) ('i.nd."'ln Şınnlı ,\fnby:ı v:>l,runı):ı):ı q.>J.,r
ur.ınıniı
O) Ou yol i"ı.:p.m.llınd.> hırtl.1r cµr.,ıçı )üru;bc l.>)"-ıl
c<lin.lıbr
E) Yolun Jf\ ~l.lk "U<l.:ınn..Lın bın X.:lQrd.>niı:ı.run s
q..xbs.ıhilbn W) ıcn.--:ı ı..-.-ınub.lın '>im.ılı
i,tiq.urucJJnJr.ıl ,-v.,cba)cı.1 .,nn.,ind:ın l~inlı

81

mir.az
 71
90. "Sansanqlılar'' üsyanma aiddeyi/: 95. Çinlil.:ır döyüş üsullannı öyr;ın •
A) Ağır istismara qarşı baş vermişdi A)Monqollardan B)Tibctl~ış!ilr:
C)Göytürkl:nrd:ın D)Uygu·;,rd;ın
1
B) Çjanqardıışlan başçılıq cdirdi
q T:,rkibi bndlil;ırd:m v;ı qullardanibar;ıt idi D)Hunlardan
1
r ar an 1
D) Üsyanın gedişind;ı yadclli zülmün;ı son
qoyulmuşdur 96. QadimÇind;ı ip;ık parçaüı;ıri d
E) BütünÇini;ıhat:, etmiş, 20ildavamets;ı d;ı sonda A) Dinit;ıliml;ır n ;ı Yazılırdı:
yalmlmışdı B) Konfutsi t;llimi
C) QJdimad;ıt-:ın;ın::,l::,r
91. "SansanqWar'' üsyanının natic.:ılari.n;ı aiddeyi/:
D) lmpcratorun :ımrkıri
A) Çinpadşahı öldürüldü, Çindövl:ıti xcyliZdifl;ıdi
E) Xaricidövl;ıtl:ırl;ı imzalanan
1 .. .
B) Çind;ı padşah hak:imiyy:,ti,
quldarlann nuqavıJ;ıl;ın
hökmranlığı sarsıldı
q Ölk;ıd;ı Sinsülafasininhak:imiyydti tczlikl;ı
97. Sahvvariantı müayyan
edin:
devrildi
D) Çindövl;ıti yenid;ın birneç;ı dövl;ıtl:ır:ı
parçalandı
E) Çind;ı quldarlıq quruluşu dağlldı, feodalizm
quruluşu yarandı

92.Çinlil.:ırin VJ q;ıdim huntayfalannın tariıin 3 aid

ümumi c;ıh;ıt:
A) Z:ırdüşt dinin;ı inanırdılar D) BöyükÇinsJddinin ıikilm;-ısinin s;ıb;ıb'd•
h~lannhücurnlannın ısını alına ır •
I 1
B) Eyniyazı sistemind;ın istifad;ı edirdil;ır
C) İmperaloru tanhuadlandınrdılar E) Çınd:ı ;ım;ık al;ııl;ıri daşdan v:ı sümük<bn
D) İnsanlan v;ı heyvanlan qurbank;ı,sirdifar hazırlanırdı - e.;ı, il minillikd;ı
E) Ruhlara inamlabağlı diniayinl:ır mövcud
olmuşdur
9s.Q3dimÇin~:,daha;ıw;ıl baş Yermişdir:
93. Q.:ıdim Misirhökrndan Mina\13 SinhökmdanŞin A) Heroqlıf yazı sisteminin yaranması
B) "Çuşer" jannnın yaranması
SiXuandiüçünoxşar cahat:
A) Ölk:ıni vahiddövl;ıtd;ı birl;ışdinnişdi C) SyuyŞenin heroqliflJr lüğ;ıtinin tJrtib
ol
D) "Şitszin" kitabının yaranması
B) Paytaxtı başqa ş:ıh:ır:ı köçünnüşdü
C) Eyniminillikd:ı hakimiyy;ıtd;ı olmuşdu E) Memarlıq v;ı ş;ıh;ırsalmanın t;ı~kkül tapması
D) Geniş işğalçılıq siya5dri yeritmişdi
99. E.;ı. IVminiUik ~ Usir,e.a.11minillik Qadim
Çi
E) M:ınsub olduğu sülal:ınin sonhök:mdan olmuşdu
tan.tiüçünortaqc;ıhat:
A) Yabiddövl;ııin meydana g;:ılm:,si
94.Sabab-natic.:ı ;ılaq;ısi pozı.ı/ınuşdur. B) Ilkdövl;ıtl;;ırin meydana g::ılm::,si

Sabah
A) 8lı:ım;ınil;ır dövl:ıtinin
Misiriişğal etm:ısi
B) Urdövl:ıtinin süquta
uğraması
C) "Sansanqlılar" üsyan-
ının baş verm:ısi
Çin:ı
D) Hunlanntez-~ez
hücumemı:ısı
E) "Qırmızıqaşlılar" .
üs anının b venn;,sı
NiJtica
Yerlisülaldl;ırin hak:i-
rniyy;ıtinin başa çatması
Şumer Ş:ıh:ır dövl:ıtl;ıri­
ninmövcudluğuna son
qoyulmast
Çind;ı padşah
hak:imiyy:ıtinin v:ı
uldarlı • n sarsılması
BöyükÇins~dinininşa
edilm;ısi
SinsülalJsinin
hakimi at:ı ::ılm:ısi
q Mixiyazıdan istifad::ı cım:ısi
D) Piramidalann inşa cdilm:ısi
E) D:ımir emalının başlanması
100.U)1 ğunluqpoı:,,/ııb:
A) Çininilk~bi abid:ısi hesabolur-"Şitszin"
B) Çind:ı hcroqlif yazı sisteminin
yaranmışdı •e.
rninillikd:ı
C) Çind:ı heroqlifl:ır lüğ:ıri ı:ııtib etınişdi- SyuY
D) Çind::, "Çuşeri" janrının görk:ımli nüınaP0
idi TsyuyYuan
E) Çinaliml:ıri "Bilici"adını almaqüçüniınıaJıall
verrn:ıli idi- Konfutsi t:ıliminıhn

mir.az
 101. QJdim Çin fılosofu Konfut~iyaald deyil·
A) Siyas:,tl:,hcç bir ı.aman m::ışgrul olma • şd 107. Hindistandailk va.ularrac;,:
r- .. d mı ır
B) v..ınc 1ıyın ::ı ın::ıınur olmuş, Lu knyazl • da A) Qullaradcyilirdi
hakimiv:ızifosind:, işl::ımişdir ıgın ş::ıh::ır B) Tayfabaşçılanna dcyilirdi
C) Çinin bir çox ş::ıh::ırl::ırind::ı onun ş::ır::ıfın::ı m:ıb::ıdt C) Baş tannyadcyilirdi
yaradılmışdLr ::ır D) Q~im hindlil::ırin dinictiqadı idi
D) Cjou sülal;ısinin paytaxtı Loyanş::ıh::ırin::ı g 1 k E) Süvariordununbaşçısı idi
::ı ::ır::ı
-"· 110••kmdarların tarixiniÖ\/r"\nmi
burada q..ıuım
.. .. .. d'
E) 68 d 1
J'"
yaşın an omrunun qa an ill::ırini cimi
ş ır
108. Q;ıdim Hindistanda ;ım;ık m;ıhsuldarhğının
faaliyy::ıt::ı h::ısr etmiş, ölümünd;msonra şagirdl · artmasının n::ıtic.,l;ırin;ı aid deyi/:

t::ır.,fınd::ın "Düşünc::ıl::ır v::ı aforizml::ır" kitabın~" A) Vahidhindxalqı yarandı

toplanılmışdı B) B;ırab;,rsizlik yarandı
C) Adlı-sanlı adamlarquldarlaraçevrildil::ır.
102. QJdim Mi~i~VJÇin tari:<iüçün ümumicahatdeyi/: D) Adlı-sanlı adamlaricmaÇ1bndlil::ıri v::ı qullan
A) Çay vadısınd:ı yarananquldardövl:ıtl::ır idi istismaretm::ıy::ı başladılar
13) 1kroqlif yazıdan istifad::ı ctmişdil::ır E) Tayfabaşçı lan adlananra~l;ır t::ıdıi~n
C) ahalisi astronomiyayadair bilikl::ır:ı malik idi padşaha çevrildil::ır
D) D~iq t~viın yaratmışdılar
E) Din xadiml::ıri v;, fılosoflann ş::ıfdfin::ı m:ıb~l::ır 109. Mantiqiuyğunluğu mü::ıyy;ın edin:
tikirdik,r
Çin
103. Göstari!JnlJraiddir:
t. Qulu "yad", "düşm::ın" adlandınrdılar
2. ahali kastalarabölünürdü
3. E.::ı. VI ::ısrctı ah::ım::ınil::ırin, c.:ı. rv:ısrd:ı is:ı
Makedoniyanmhücumunam:ıruz qalıruşdılar
A) çinlil::ır::ı 8) misirlil::ır::ı A) e.::ı. ITI::ısrd;ı vahiddövl;ıtin yaranması
C) hindlil;>fd D) yunanlara B) e.::ı. 1::ısrd.-, Romadanasılı v::ıziyy;ıt::ı düşm::ısi
E) şumerl::ıfd C) ah::ım:mil::ır dövl;ıti il::ı müharib::ıl::ır aparılması
D) M.İsg::ınd::ırin hücumunam::ıruz qalrnası
104. QJdimhind xalqının yaranması bağlıclı: E) e.::ı. 1TI
::ısrd::ı xalq üsyanı n::ıticasind;ı hakimsülal::ınin
A) dövl;ıtin yaranması il::ı devirilm::ısi
B) aril::ırin Hindistanayürüşü il::ı
C) ş::ıh::ırl::ırin yaranması il::ı 110. Uyğunluğu müayyanedin:
D) Hindistanın vahiddövl::ıtd::ı birl::ışm::ısi il::ı
Pinçen
• 1 il
E) Makedoniyalılann Hlindistandam::ıskunlaşması il::ı
döyüşiı

111 iV
105. llindistaııda yaraıııııış ŞiJlı;ır m;ıtbııiyy;,tl;ıridir: M.ıuriya V
siılabsi
1.Mahenco-daro 2. Heyd::ırabad
3. Harappa 4. Bombey VI
Böyük
A) 1.3 B) 1.2 C) 2.4 D) 2.3 E) 1.4 lp~k
yolu .
106. QJdim HindistandaHarappa m::ıdaniyyatina aid Böyük Hun Misir Hindistıın
deyi/:
A) E.::ı. Il1- Il minillikd::ı, Hind çayı hövz::ısind::ı A) un B) IV.V C) I.VI D) 11.V E) I.V
ınövcud olınuşdur
B) Ş::ıh::ırd;ı dini ayinl::ır üçün istifad::ı olunanhovuz 111. Hindistanda Mauriya sülal::ısinin hakirniyyati
v::ı möhürl::ır tapılmışdır. dövründ;ı:
C) Sakinl::ıri M;ırbzi Asiya v::ı Mesopotamiyail::ı ti- A) Misird::ı yeni şahlıq dövrü idi
car.ıt ::ılaq::ıbri saxlamışlar B) Q:xl.imAlbaniyadövl::ıti mövcudidi
n D) Sim h::ıb d::ı, açılmayan yazısı olmuşdur C) Mesopotamiyakutil::ırin hakimiyy:ıti altında idi
E) E.d. n minilliyin::ıw;ıl;ırind::ı tdbiifalak::ıt D) Çind::ı qullann üsyambaş vermişdir
n::ıtic;ısind::ı t::ınazzülla uğramışdır E) BöyükHun imperiyası parçalaruruşdır

83

mir.az
112. Daha tez baş vcrmişdir:
A) ÇindZ) "Sansanqhlnr üsyanı"
B) Çind;;, .. Qın,uzıqaşhlar ü...c;ynnı ..
C) Böyük Hun dövl;,tjnin yarann1a.sı
D) rlindistanda Mauriya sülal~sinin hnk.;n,iyydtinin
başa çatn,ası
E) Çiçi tanhunun 1\1:;.,rk~zi Asiynnı işğal ctn-ı~si

113. Qadin1 l\lisirda yerli siil:ılalarin hal,dn,iyyati başa

çatdığı asrd3 Hindist:ında baş vcrn,işdir:
A) Harnppa rn;,d:>niyy;:,6nin l~n;_3z:zül cUn;Jsİ
B) l Daran.ın hücurnuna n,;:)n.ız qalması
C) Vahid h.ind xalquıın yaranması
D) Aşokaoın bütün Hindistanı birldşdim1osi
E) Dörd şir heyk:;.,linin di.iz:)ldilm;:,si

114. Daha gec baş -vcrmişdir:

A) I Daranın Hindistana yürüşü
B) Mixi yazının n1eydana gdln1;)Sİ
C) l'vfisirin Roına =::>yal;,t_in~ çcviriln,dsi
D) Hun tayfalarının vahid döv);:}td;;, birl~şm;;,si
E) Çindd ··Vun.ı..,c:;an padşahlıqlar .. dövrünün başa
çatması

115. C3dv·aldaki hansı

hadisalarin nömr3J.:,rinin yerini
dayişclik.da~ verilmiş bütün hadisalarin düzgün
xronoloji arclıcıllığını mü.:,yyan cnnak olar?

ı.
2.
3.
4. Pinçen mü avil;;,siıun iıTIZ.c-ılann,ası

A) 2 V:;) 3 B) 2 V:;) 4 C) 4 V;) 1

D) 1 V:;) 2 E) 3 V:;) 4

11 G. Mantiqi uyğunJuğu müayy-an edin:

Ptolomeyldr sülal;)Sİ

Mauriya sülalosi

Atropatilor sülalosi

A) Bir müddat Roma impcriyasından asılı olmuşlar

B) ahamonilar dövlatina qarşı n1übari7~ aparmişlar
C) Xalq üsyanı notiCdsind::) haJ...--imiyyatdon
devirilrnişlor
D) c.a. il r asrdo ölkanin vahid dövlatda
birk,şclid I ınişlar
E) Makedoniya imperiyasmın dağılmasından sonra
hakin1iyyatd=:> oln,uşlar

84

mir.az
117.Uyğıınluğu müamn<'din:
123.f..J.ili ~rinJmll.ırl Çin,u. il ~r llindistıın 127.Q.ıdim ) n,ır dö,Lıdndın r.,rqll
olmq ().ıdlm
-.........
-.......
Wda ..................... _~ ıarhi üçün oıµr tJhJI: llindi.,tın:
ı\) Q.ılılıt dıiı l.,ı ıl.ılı3 lcı yar.ınnııı(lı
Konfuısi ' ı\) 0razi~inın xınl.l <l'iı l.:ııl~ ra,rçalJl\~1
Dl Yeni sül.ıbbrin halımın-;o g,llll.1Si D)lkrcqlif f.ll1dın ~>tru1 l\tıf.ııl.ı ctnıi~r
C) DuJdinn dininın );ır.ınm.1$1 C)\'.ıhid dıiı IJtJ.ı hırl.l:)o((ınlmısdır
111 D)ntı.ını.,nıl.ınnlıiıı:umunıı m.ınu q.ılrıu~
Şaman
---- ...~
Dl \ ':ıhid döı l~nmcydwg~lm.-ısi
E) Hını dôı l~ninhücuml:ınna n-..uzq.1lm.,~1 E)M.lspıJ.ıcin İmfCrİ y:ı,ıının t.ıkıbıru q.ıtıtmı)(!ır
iV
Amon ....................
l 1 124.l;~ğunluqpo:ıı/ub: 128.Qııdinı hindlllırin tim,, mli)i löhfJLırdJn biri
s.lh,dir:
i A) C.:!.327-<iil MJkeıkıniyalı ı\) $:1\U I? a.~ın hcı;.ıb qayru~,l\t.ır.l ctmı~l.11'
Misir Hun Hindistanç, t,g;ınJ.ıcin Hındi5tın.ı B) Ycrın Ayı·, GiırıJŞ :ırı<ınıl.ı ol.ın nı.x.u:Kını
h~:umu nııiJ) pnl.~imıi~lil.ır
A)ı.ıv B)11.IUC)IILIV D)ı.n E)ı.m B) c.;ı. il Q~i Hını döı (.)tinin
58-<i r.ıılıu.,111111. "sıtir" ruıl.ı)ışını. r,q.,mlxin
C) Ycnn
ıı:ırc:ıl.101nası 111iL1.,ır ):vılı~ını l.1~11.ır ctmi~l.ır
118.Doğru olmayan mülahizJni müa)yan edin: C) e.;ı. 220<iil Bıi} ükHun
dôı ı,tinin D) Onr,\J,1111ınin lJnı.ı~ ı ıb ı,llık. yıiıJük n
A) Hindistanda Makcdoniyalılara qarşı baş y.ır.ınm.ısı mınıllıkl.,ri ıt:ııl.ı ctffinlıl:ır

ınübariz.-ıy;ı başçılıq cdirdi.Çandraqupıa il Urdöıhtinin süqııı

O) c.;ı. 2003-<Ü E) Kompıt~ ı, bıiın.lŞ s.wını k~fctnu:,Jılx
ctnı.~i
B) ÇindJilkdövbtiyaratrnışdır •Şan q;ıbilJlıi
E) c.~.525-<i
il ~fisiıin oh;ım;ınil;ınbn .~i:)Jnilm>mişılir:
129.l'nlunluq
C) Hunlar nıonqol v;ı Tibet ınyfalannı ınbe •
ıt~ılı v;ıziyy;ıtJ düşnl.')Sİ
Mcıc xanın döı ründa ı\) Qimıııı,ı.~lıl.ır it~}~l11
lı.1$ ıcnnişdır- X:uı
D) Hindistanda ' sülal:ısinLn
~lauriv3 . .hakimiVVJı. ,,.~ 25 .l'y~un
. 1uqpo:u,ıı, b: $iil:ıl.\<111ın .ı~ır ı rn:ı <ıı,l,Jlın.ı ıprsı
sonqoymuşdur - .Makedonıy~fı l~g~n~ ı\) ı lindi5ı:ında ilkş.ıhJrl;ır yar.ındı. c.;ı. 111 U) 1l.ır.ıp(\ı nı.\bnı~pıı ~(l4ııt,1 ug.r.ınıışdır •an
E) Mcsopoıamıyanı ılk d.1fJ rahıd'. dol'IJtd;ı minillikdJ t.11f.ıl.ınııın hıkııırnı nJlı(.ısın,l.ı
birl:ışdinnişdir - s:ııni döyüşçüsü Sarqon Bl Ilindi~tanda ilkdöl'l;ır y:ırnndı - c.~.1nıiııillik~.ı (1 Çıll\lı Fıbn ~ı ilır.t,ıyn b 111-11
C) ı\ril;ır llindist.10a yürüş ctdibr - c.;ı. 111
nıinillikd.ı nıınıllıklJnl.> XıLıım: ınJisinıLı nıı:ylLll\.'I
119.Dahaıcz baş rcrmişdir: D) Mauriya sülal:ısi hakimiyyJt~ ~;ıkli - c.~.iV;\';rıl.ı plıııi~lı
A) Şurncr ş~hJr döııl;ıtlJrinin yaranma.sı E) 1D:ır.ının ordusu llindİ51Mn ~ ctdi- C.J.vı D) F.J.\'J.V~,rl.ırıb (ınıl.ı ıLırninn cmıılı
O) Fironil R:ıınzcsin hakiıniyy;ıt;ı ~lrnJSİ ;ısrıfa t.ı...müı:11111 ınlıs:ılin.ı ı.ıtın l'lıdİ
C) Q.xliın ÇindJd:ımir cmalının başl:ınrmsı E) ırıyıik ('in"'klıniıı inşa cıJılnı.l'İ 1\1.,ı;.ı
D) QJ<linı MisirdöıılJtinin siiqut ctm:ısi 26.Düzgün mabı mÜJ))'~n edin: çatınıŞılı Sın ~ill.ıl.ı--ınin h.ıkıınıyy,ti
E) llindisı:ıncb v:ıhid x:ılqın yaranması ıkiınin,Lı
Q:ıdim dövl;ıtlJr

120.Uyğıınluq pıı:ıılııııışdıır: 130.Q.ıdlm lllndi•tıının ı.ıf~ı.ırll.ın ıl(İ\ rl.ırıb

A) Nubiyacfa ~4mertlik hcyk:ıl • nRanızes !. Q;ıdinı Hindisıan 2.Q~imÇin hilcunıunıı m.ıru, ııııtdı~ı dihLıtl.ıri mÜ.ı) pn nlin:
O) ('içiı:ııılıu - Böyük HundövlJtinin lıökmdın ,.___,_.__ _ __,,,-----L---,
C) M:ıuıiy:ı siibbsinin b:ınisi -Aşok:a a. ilkdiiı lJtlJrini c.:ı. a.ilk(füiş.-ın
D) Pinçcn nıüq31ibsi • L)ll B:ın iliminıllikdJ q:ılıibbri y.ır.ıım.1.~1
E) X:ın sülabsiniıı hökmdan • VanM:ın ):!!Jllm.1SI b.lkıqolıfy:v.ıdın
h. ,~ka kır.ıfındın ~tifod.,olunnı:ı." ı\) lluııl.ır, M.ıkcıkıniplılır.Ron.ılılır
121.~ l:ıuıiva sülalJsinJ aiddı,il: ı:ıhid döı l;ıtrlJ c.E..,.21+<u ıldJ nı ı\nbr, 0h.ıııı.ınıbr.\.lJlcı~ını),ıhLır
A) E.~.f\'- c.J.ı ı ~srl;ırd:ı Hindistını idın ~irbşdirilm.~i Bö> ükip.)k yolunu l) 1ktbrJ\swrlır,Rom.1lılır
B) Sülabııiıı ~s.1sını Çandr.ıqupta qo)tılU.,~. . ,. h \1 :ısnlJ salınmı,ı OJ M"irlıl.lf.i:>tumınıl.lf,Rııımlılır
bıı.ilızm dininin
C) Hindist:ıııı ilkJ.ıfa ,.ılıid diil'btdJ biri • n Sunıcrbr.M.ıkcılını)'tılıl.ır.Yım.ırJ.v
O) l luııl:ınn yiınışl.ııinin iilby;ı hiicıınılıı.nM ~ ), ______
rıxyıiın:ı gJlııl.hi
_.
131.L)~unlu<ı poıulmıl.l(lur:
qoyulıııuşdur . .
E) Ölk;xbBudJinıı lıiın:ıy:ı ı>J ı:ıbliğ eımışdir ı\l 1-ıb:2< 8)1,.2·1.b,c
ll 1-l.b,c;
2-l.C 1-.ı..b
D)1-b.c: r-:-:--t-f'Ai_'ı_u_ı_-...:'!..Jl "=.:,:!:.u,_~;.ııı f...:.lıu
122.QJdimÇindJSinp3dş:ıhlığı ilJHindisUııds [) 1-3.C:2-l.b A) Mt,ı: fı~
n'Jn_(\l~ll,tl'!_nU\._1_--1
~ 1:ıuriya sülalJsiüçünümunıi tJhJt: O) ll)l.lıttıt.ı.ııru." )ı-:ın~
llun
r.(::-t-:-:---ı__: ___ -----1
A) 1-lunl:ır.ı q~ı nıüb:ıriZJ ap:ımı15ı . 11~,t.ın \o t.Mı:.ınn:n 0\1\kırn~m,"
B) M.İsl!Jnd.ııin yürüşiiııü d.ıf etın:tiı. 0) ın ]llın ~\.!,lır J,~ı.ı;, .ır,ınnu,ı
C) Ölb;i v;~ıid döı btdJbirl~n,ı.ısı E) hmlı)~ M,,ınn fowı!.ııının hı'ıı:umun.ı
D) Eyııi ;ısrdJ lı:ıkimi)y:ıtin.1sonqo)ulın,1SI .__...___ .~,.-wtılııu_,_ı____ __.J

sül:ıbbr olm:ısı
E) Fc0<fal
as

mir.az
 137.C~ d \'3
ldakl hansı hadlsJIJrin
1 ' d- -
•
yerinieh)~
.:-~
132. Eramızdan -,vv;,I bnş ,·crnı.,mişdir: ,·erilmiş bütün hadıSJ Inıno&ojı
Jnn UZWJn
A) Misirin Romanın zıynl:-ıtin:-ı çcvrilın:-ısi nrdıcılh(!ını müan.ın ctm;,kolar?
B) Böyüh Hun dövkıtinin dağılm::ısı .
C) Çind;:,..Qınnızıqaşlılar.. üsynm baş vcnn::ısı.
1.
D) Hindistanda daşdan yomılmuş darvazamn ınşa
2.
olwmıası
E) Çind:m g:;l):,ntic.:lr.'.!tyolunun Dünya tic:ır.ıt yoluna 3. Hindistandailk dövl;ıtl:mn
qoşulması

133. Hansı bandlari dayişs;,k uyğunluq ahnar: A)2 v;,3 B)2 v;,,4 C)4vd)
D) 1 v;;ı 2 E) 3 v;, 4
ı. Gün.::ıs sa:ıtı Misir
2. Luqal Sumer
3. Kasta Çin 138. Uyğunluq porulmuşdur:
4. Saman Hun A) Brahmalar- Kahinfar
5. Kompas Hindistan B) ~tril;,r- Döyü.şçül;ır
C) Vayşil;ır - İcmaçı bndlil:ır
A) l 5
v;ı B) 2 vd4
D) 1 v;ı 2 D) Toxunulmazlar - Quldarlar
E) 3 v;ı 5
E) Şudralar - Nök;ırl:>r
134. Uyğunluq po~ıılııb:
A) Ptolomeyl;ır sülal;ısi - Misir 139. Kastaadlanırdı:
A) Eynisinfam;,xsusolaninsanqruplan 1
B) Sin padşahlığı - Çin
q Arş~l;ır sülal;ısi - Albaniya B) amJakJaneyni olaninsanqruplan
D) Maunya sillal;ısi - Hindistan C) Hüquqv;,v~zifol;:ıri çoxciddimü;,yy;,nl~
E) Xan sülal;ısi - Misir dfrilmiş insanqruplan
D) ~uddizmqanunJanna~;ın mü;ıyy;ınJ
135. Göstarifanfarinaid oldug-u ölk..,.n"ı .. . ınsan qruplan l
" muayyanedın: E) Qanunlamü::ıyy:m olunmunhüquqlardan istif
ed;ın v;ı dövl;ıt qarşısında v::ızifal::ır d:ışıyan 1
insanlarqrupu
Daşdan darvaza
140.QJdimHindistanmJdJniyy;,tina aiddeyil:
A) Astronomikbilikfar
Buddizm Sıfır r;ıq;ıminin B) Sarayv;ı m;:ıb;ıdl::ırin inşası
dini kaşfı C) Oda,suya,:x:dadlara v;,ilahiqüvv.ıla~ i
bağlı dini ayinl:lr
D) "Dördşir" heyblinin va d~~ yonulmuş 1
Qaneşa v;ı Yama darvazanın d~ldilmasi
tanrıları E) "Dağlar v;ı d~mizlarkitabı" adlı coğrafiy:ıyı
;;ıs;;ırin yazılması

A) Misir B) Şumer C) Çin 141. Uyğunluq po:,ıı/ııb:

D)Hun E) Hindistan A) Kompas -Çin B) Mixiyw •
C) Şalmı.ıt - Hindistan D)Çay-Q.-&ı~
136. Tunc va ilk DamirdövründaAz.Jrbaycanın E) Ruhlarainam - Hun
Hindistanlaiqtisadi-mildilnialaq.,laıinin
olduğunu sübut edir: 142. Uyğunluq gözfanilmişdir:
A) Veda kitabında olan m;}lumatlar
B) Aşokanın saraymdakı divar r;}Sml;}ri A) Hindlil;;ırin ilkin dinit~'"iirl~ öz~
C) ~rbaycanda Hindistanüçün s:x:iyy3violan ta \'003d:ı
bJ~k 3şyalannın tapılması B) Yazını bl!Tlbuklöh~briiz.1rinıb )..
D) ~rbaycan. tayfalarına xas silahların şumerl~r .
Hindistanda aşkar edilrn;}sİ C) İlk d~fa~ 1isiryazılanru oxumuşJ,--'- ~
E) "Mahabharata " V;} "Ramayana"dastanlarında Dü rron
olan m:;llumatlar D) Damaoyununilkinnümun~ni)~
t-=:-+--~l~1in~d~l~ila~r------~-:-~.
E) Qautamanın folS-.'>6
fikıbri ıop!Jrı~
"o·· ünCJl::ır \? :ıforizmllf'' ki~
86

mir.az
 143. Xanalardıın hııns1l.ım d.J)iŞ\Jk u~'J!unluq alın:ar? 149.F-J. il mlnilllk Çin. r..J. 1 mlnJIIJ)ln birinci )1ln~
Hindistan tarhl üçiin \.lCln .n ldJr:
>..:ı..~/1..Jr Ö}blN ,\) \ a.hıJ J,j, l.11ın mq J.uu g.,tnıxı
1. $ U \? cürı.'l5 ~1.:ıtl Çin [l) M.tlı.C\k,nipnın hü\'.ıımun.ı m.:ını7 qJ.lm.m
2. Tc:ıır \ \mJrust.ın C) 0ııdılınmn) ,ırJ_nnı.ısı
3. S;ıhm.11 lfindistan D) Oomir("Jl\.ll cJılm:ıp ~l.ınnı..ı.q
.ı. Cav Mi~r E) 0f'.ııi..,_,°'i.) ıllı. Ji;, l.ııl.mn mc:) '1.ırı.ı plrn.xı

150. Q.ldim ;'\lblr ,-;1 Çin tıırhl üçün ort.ıq c.>h->t.l.>r.

1. Hrn"'4lıf ):vıd.ın i~til:h.l.l cımı~lılJr
2. D.lqıq t~pim )·,ır:ıtını~.tıt.ır
144. Daha re: baş nrmi~dir: .~.1lıın ı.l,i\ l.:ııının hıkunıun:ı nl.1nu q.ılnıı~Lır
A) Fi" Ş-1h;ırinin Misirinpayt:t'\;lm.1 Ç\:\'nlm~i .S.(ay ,':lJıl.mıl\l.> pr.ınmı" qıılJ.1r J."ı, l.11iJıL.,r
B) Q.-ıdim Çine.ilv:ıhid dö, t.,ıin y:1r.1dılın.~ı 5. ~.:ı. 111.\.,_nJ.,
v:ıhıd ılü, l.lt ).ıt:ıtını~ıl.lf

C) Hindistand:ı ilk dö\'l;ııl;ırin mc~tl.ına ~.-;,lm.lı-i ı\) Uj O) l.~..S C) ı ..s.5

D) ilk Sumer ş.,h;ır-<iö, l;ıtl;ırinin y:u·.ınm.1.$1
E) Böjük Hun dôYl.-ıtinin yar.ınnı.ısı
15·1.f_.l. IY .,1rtnJO-cıı l11.1ri
145. Q.ldim l lindistıın t:ırhinJ aid dqi/:
A) Şalımaı oyununun\';ıt.-ıni !-:ı)ılınası
8) Dörd şir hcyblinin h:ızırlanm:ısı
C) İnsanl:ınn ka.,t:ıl:ıra böliinm:ısi
O) Ç:ındr.ıqupı:ı ı.1r;ılind;ın vahiddü\'l.:>tinqunıln~ı_c.ı
E) M:ıkıxloniy;-ılı l~k.ınd.1r.ı qarşı ciddi miiq:wim;ıı
g~t.1m1işl;ır
D) 1.1.J E) U.-l
()-ldlnı Mblr. ı:..>. IY
~rin 20-d il1,1riQ;ıdlm lllncfüt:m diivl.,cl.>rinin
r:ıri d ilçiin o{'S:ır l",1h,1c:
ı\) vh.lm.mıt.1r d,h Lıtıniıı t)rlı.ibin;, ıı,ıtılmal.ın
B) (ının h.ırbı )ıin~bnn.l ,n.,niJ'q.,ım.,IJn
C) vr.Vll.mııd.l ıtlı. Jii\ btl.lnıı )Ur.ınnı.,._._,
D) ~t.l~~?nd.ınn htkııml.tnn;ı ın.:,mı q.ılm:L~t
[) ltlı. ı!.lfa ,-:uıııl d,ivl.>rJ.lbırl.)<Şm.:ıl.ln

146.QJdim l lindist:ın m,lCIJniyptinJ nid ,lc')'il:
ı\) D:l.Ş(l:ın yonulrnıış claş darvnr.ı
O) llı:roqlify:ınd:m geniş istifod;ı
C) Sad.,\';)ll'<111hcs:ıh q:ıydası
D) Yerinı\y v;:ı Gün;ış :ım~ında ol:ın m;ıi-lıf;ısini
mÜJY)'Jnl:ışdiritm.ısi
E) "M:ıh:ıbh:ır.ıt.1" v:>"R:ım::ıyan::ı" pocm:ıtnrı
152. E..ı. 1 mlnllli"d.1 ı\ li,lnl.1 m,1r".uı hııl<lmiyptin
r.,IOJmJ,ln,, ,., finınlıınn nüfuııınıın ıı~rı)!ı
dii$m,1"ln.1 ~1h.1hnlıın ıımlll.,r:
1. l lıılı.imiyy.,t ıı~nınıLı >,:etl.ln
mi1lı.ıriı:>
:?. Çın irnpı.:rJlorl.ınıun lııkuınl.ınnın lı.:,<;ktnl-"ın'-"ı
). il.ılı.im ı.i11.ıl.lbnn ıı:ı ıcı dJyışın:xı
••· il R.ın1A--ıin hı:tl.ıdJ np:ınlıitı ııgtıl'IIL rnııh.ırir.ıbn

147. GöstJrilJnlJr :ıiddir: 153.11 Rıımrr,ln hrtllrl.1 htı!'lı.uhı!ı ,iıth., alddlr:

1. osısı Sidd:ıh:ırt h:ı Q:ı utam:ı t ;ır.1 fi ntbn 1. lllı. ~y,ı.,1'.ılq ınılq.ı-.ıb ~,yılır
qoyulmuşdur 2. Nııhıyıı hı:ıbr., -.crılnıı~Jır
2. lns:ınlann k:ıs~l:ır.1 bölünm:ı-;i pisl:ınilinli J. 1;..,_. il 1.l,rııı .l"\:>IL>rinJ.J
b.ı~l.ınım..
-.<lı
3. M;ım,i ı..-,k::ımül:ı gccbrı yol d,:<iliv;ı prnktiki -l. Mı,ırırı C>nı\~iyıııLılı.ı môvqcyı r.ıifbmı')<lı
J"tl:ıq~. mcditı,;iy:ıd.'ln kcçm.,-.iiddia olıınıınlıı 5. F;ıl.:Kıın. fınıkıyıı \:, un)':ı.nın c:ım:bu ~h.,:r.>L~
A) Ouddizm.-:ı ut\İY:,
0) Jo.:onf l'(lılmı~dı
C) Z:mi~tlüy;, D) Ş;:ım:ıninro
E) Hindui.zrro 154.11HıımıMln dc,vrOnJ.,h..>)ııtm l.rçiril>n quruculuq
ıılddlr·
L,tJrln.>
148.ı;~ğunluq porulmu)dur: 1. ~1ı irili .>nhüntlıır pır.ınuJ.ı lı~ı!,l.ı
A) S-ımi - ~bısun y:ınrmdı.,ınJ.ı ):1:).1y.ın mİLIStr 2. ()n ı\; ıy-Jclı ycnı )COI ~h.:ırL:ıt '-11• !ı
:ı::'\b
, ~). huJı ulqının xd..ıdl.ın 3 Nuhı).ıtlı.kı ~I.) 1-ı ITk:trt:lı. he ~lı u.:;ı!J:!Jı
8) L'r - TôH:ıtl g0r.>lbr:ıhim pc)pmh.ınn .m.ıwn ➔ ~IL-ıır \:> Nubı):ıd.ı -...ıt".l)L:t,:, w~~ h ı!Jl
o!.bi,'tı ,-.,t~
Cl imrcn~-.ı •lLLıu o.,..:ıı.1:urun ı1tıra!ı.. ttJt>ı 155. Q..>climd6, nl.> mlurUl,r l, tlrı.ı tıml,wllr.
ıJ.\!':rt'lU nµru 1.()um 'U.ltı ~ u ,ı.ıtı
D) 8..ırnbui - q.-Jım Ç1C1b>·.ı.n ü,.;iın .ı~ nö,u ) (iu:t\.)')lllh -1 T~f\ ım
[ 1 f ı 1.~f - rrôJnLlı~ 1 ~..., -:mı n-,.;ın, ıh."ll 5 l t"f\Xllı( o Sıir ~ı:,.'fnı

87

mir.az
 156. Qadim Misir tarixinda baş vermiş mad~ni
yeniliklara aid olanları müayyan edin:
J. Onluq hcsablaına sisteıni yaratm1şdılar
2. Planeti ulduzlardan t~rqldndirirdildr
3. Sıfır rdqdınini kdşt etmişdildr
4. AJtmışhq say sistemi yaratmışdılar
5. Ulduzlann xdıiİdsini çdkd bilirdildr

157. Qadim şumcrlarc> aiddir:

1. Ali kal1inin .. enn adlandırılması
2. tik beyn;)lxalq rnüqavilonin yaradılması
3. Mixi yazı növünün yaradılması
4. Öz ölkoldrini "'qara torpaqu adlandınnası
5. Zikku.ratlann inşa olunması

158. Q;:,dim Şumerda zikkurat tikililarina ai<:ldiı-:

1. E.d. rrr ıninJllikddn başlayaraq h;;,r bir şdhdrdd inşa
olunurdu
2. Üç. beş vo yeddi pilloli tTidbddldr idi
3. Hökındarın qüdrotini if'ad;} cdirdi
4. Rasodxana kiıni d;;:, istitad::, edilirdi
5. Müharib;::, zaınanı ctibarlı sığtnacaq yeri idi

1 59. Şumcrlardan az sonra mixi yazını manimsamiş-

dilar:
1. Akkadlar 2. Aşşurlar
3. Mannalılar 4. Babill;::,r
5. 1-letlar

160. Q.:,dinı ~isir va ~esopotamiya t:arixi üçün oxşar

c.:,h;:,tlar:
1. Quldaı· n,onarx.iya dövlgt);::,r qurmuşdular
2. ilk dofo vahid döv1:;;:,tdo birl;;,şdirilm.işdir
3. Ulduz xorit~si hazırlanıışdılar
4. Piramida1ar inşa etrnişdi];;,r
5. E.;;). fV n-linillikd;::, ilk d;;,ta piktoqrafik yazı
yaratını~dıla.r

161. :ı:vretc xaqana aiddir:

1. Ölkd daxilindg sabitliy;, nail oldu
2. Böyi.ik 1-lun dövldtinjn ~s
3. Pinçcn nıüqavil~sini iınzaladı
4. Böyük Çin s~ddi inşa cdilnı;::,y;::, başlandı
5. H;;>rbi islahata osas;::,n yüz ıninlik intizamlı güclü
süvru; qoşun yaı·atdı

162. Böyük Hun imperiyasına aiddir:

1. Çin il~ "'nigah diplon,atiyasınrnn qurulması
2. J-Iindistan ih;:, nıütt;:,fiq oh-nası
3. • ..İpdk yolu''na naz.a.r~t uğrunda müb~ aparrnası
4. M~rk;::,zi Asiyada qurulan ilk türk dövl;::,ti olması
5. M;;;,rkdz:i Asiya uğrunda ınüb~d;::, :;;,h:;;,n-ı;::,rul;::,rin
mağlub cdilmdsi

sa

mir.az
 163.Çiçitanhununbaşçılı~ ilaq rb
36-cı ~datuıduğu mzil;ırd: bu'
1. Şı~lı -~~f~az 170.E.J,U minilliyin sonlannda Anopadayaşayan 178.Çintarixinaaidhadis;ılarin xronoloji ardıcıllığı
2. lssikgolunun:ıırafını "dJniz xalqlan "nın Canuba vaŞarq3 doğru köç mü;ıyyan edin:
3. M:ırkJzi Asiyan cımasinin nJticJIJrinJ aiddir: 1. Chmir emalcdilmasin:ı başlanılması
4. Uraldağlannın qarbi ı. Yunanısıanda Mikcna mJ<tıniyy:ıtin:ı ağır z:ırb;ı 2. Böyük İp:ık yolunun salınması
5. Tanndağlannın şimalını vurdu 3. Böyük Çins:ıddinin rikilm:ıy:ı başlanması
2. Kiçik Asiyada ycrl:ış;ın qüdr:ııli Hetdövl;ıtini 4. "Vuruşan pad.şahlıqlar dövrü''nün başlanması
164.Q,xlimÇintarixinJ aiddir: mJğlub edib ZJİflJldi

1. ~ritayfalarının hücumuna m;ııuz 3. Misir dövlJtionlann qarşısını alabilmadi 179.Xronoloji ardıcıllığı mıüayyan edin.

2. nkdövbtin~sasını şan qabil:ılm ~ 4. !randa vaHindistanda m;ıskunlaşdılar 1. Böyük Çinsaddinin inşa edilm:ısi
q:ıdim ş;ıh;ırl:ırin salınması
3. ~.:ı. VI-V_:ısrl:ırd:ı d:ımir istchsaı ~ 5. Vahid Çinxalqı yarandı 2. Hindistanda
3. Şumerlilarin C:ınubi Mesopatamiyada m;ıskun·
oyr;ının:ısı
71.M.lsgandarin Hindistana yürüşünün dmm !aşması
4. Qullann "düşman" adlaııdınlınaıı
"yad", eldira bilmiJmiJsİniıı sabJbi:
5. Kompas v;ı çayın k;ışf edilm:ısi 1. Ordusunun yorularaq ıaqJtdJn düşm;ısi 180.Xronolojiardıcılhğı müayyan edin.
2. 8hJınJnilarla mühaıiba apamıası 1. Xansülal:ısinin hakimiyy:ıt;ı g:ılmasi
165.Sinhökmdan SinŞi Xuandiya aiddlr. 3. Yerli ahalinin güdümüqavimJIİn3 rastg;ılm;ısi 2. Qırmızıqaşlılar üsyarunın baş vcrm:ısi
1. ~vl:ıri mölık:ırnl:ındirm:ık üçün ölbıj l6 4. İşğal olunmuş ycr1ard;ı üsyanlann başlanması 3. Böyük Çinsaddinin inşa olunmağıı başlaması
,~lay:ıt;ı böldü 4. Xuanxe çayı 3trafinda quldarlıq c:ımiyy:ıtinin
2. ~öyükİp~k yolwıa n:ı1.ar:ıti al;ı aldı 72.QJdim Çin,,aQadim Hindistan tariıi üçünoxşar yaranması

3. lnıpcraıorun :ılchdarlanna divan tutdu cahJllar:

4. Çinibirl;ış~ir;ı~k imperatortitulunuq~ 1. Quldnr dövlaılJr olması 181.Xronoloji ardıcıllığı müayy:ın edin:
5. Hunl.ınrı hucumlannın qarşısını almaq •• 2. İlk dövl~ıl~rin c.a.l minillikd;ı meydana g;ılm~si 1. Akkad dövl:ıtinin yaranması
b:ındfar tikdirdi 3. E.:ı. nı asrin ikinci yansında valıid dövlatin 2. Misird;ı Ptolomcylar sülal;ısinin hakiıniyy:ıt:ı
meydana galmJsİ g:ılm:ısi

166.Eyniasrda baş ,·crmişdir: 4. clhamani hökmdan I Daranın ordusu t:ır.ıfimbn 3. Çininvahiddövl:ıtd:ı birl:ışdiıilıoosi
işğal olunması 4. Ariıayfalannın Hindistanda m;ıskunlaşması
1. Qadim Çind;ı heroqlif yazının meydana
2. Böyük Çins:ıddinin inşa ooilm3Sİ
3. Hundövl:ıtinin meydana g;ılrn;ısi
3.Şin SiXuandi ı·a Aşoka üçünoxşar C'ahat: ardıcıllığı mii;ıyy;ın edin:
182.Xronoloji
1.Ölk:ıda isl:ıhatlar hayaıa keçinnişdi 1. Hindistanda ilkdövl:ıtl:ırin yaranması
4. Böyük ip:ık yolunun salınması
2. Ölbnivahid dövlatd;ı birbşdinnişdi 2. Mohenco-Daro v;ı Harappa ş:ıh:ırl:ırinin
5. Xansülal:ısinin hakimiyy:ıt;ı g;ı)fll)Si
3. 8hamJnilarJ qarşı mübariz;ı apannışdı yaranması
4. İmpcrator ritıılu qabul ctınişdi 3. Aritayfalarının Hindistanda
m:ıskwlaşması
167.Qadimçinlifarin diniinanclanna aiılıfir:
1. Çoxallahlılıq dinimövcud idi
4.E.a.iVminilliya aiddir: 183.Hindistan taritina
aidhadisalarinıronoloji
2. Tannlaninsanbaşlı v;ı ;ıfsanavi varlıq kini 1. Şumer şahor - dövlatlarinin yaranması ardıcıllığı müaYY3nedin:
cdirdil;ır
2. Eredu ş:ıhJrinin yaranması 1. Aşokanın bütünHindistanı vahiddövlatcb
3. QJdimhunlar kimiinsan vabcyvanlan 3. Q:ıdim Misirda ş:ıkli yazının yaranması birl:ışdirm:ısi
k;ısirdil:ır 4. ilRamzesin hctlari mağlub etm:ısi 2. Buddiımin yayılmağa başlanması
4. ahaliarasında Buddizim dinigeniş ya)1 5. Aşağı vaYuxan Misir padşahlığının yaranması 3. Makedoniyah İsg:ınd:ırin Hindistana
yürüşü
5. ahalinindinidünyagörüşüniin fo 4. Mauriyasülal;ısinin Hindistandahakimiyy:ıt:ı
Konfutsi t:ılimi mühürn rolo1namııdı 7s.Heroqlif yazısından istifada etmişdila r: g:ılm:ısi
1.Misir 2.Hindistan 3.Çin
168.QJdiml\fisirva Çinm~aniyyatiüçüao~ 4.Albaniya 5.Manna ardıcıllığı mü:ıyyan edin:
184.Xronoloji
cahatlJr: 1. HarappamJd:ıniyy:ıtinin t:ın:ıızül etıoosi
1. T:ıqvim yaradılması 76.Xronoloji ardıcdlığı müayyan edin. 2. Hindistandainsanların dörcl kastaya bölünm:ı)'d
2. Ehramların tikilm;ısi 1. Hindistanda vahid dövl:ıtin yaranması başlaması
3. Heroqlif yazıdan istifada olwııııaıı 2• Q:ıdim Şwnerlarda yazının meydana g~lm.ısi d.ımir emal
3. Hindlil3rin etm;ıyi öyr.ınm;ısi
4. Astronomi yaciminin inkişaf~ 3. Mis~ Yeni şalılıq dövrünün başlanması 4. Hindistanda
Buddizm dininin meydana g:ılın:ısi
5. Mühilin s;ın:ıdfarin bambuk Jöviı, üıJiııı
yazılması 77.~öyük-~unimperatorluğuna aidhadisalarin
xronoloıı ardıcıllığı müayyan edin:
169."QırmızıqaşWar" va"SansanqWar" İSJ1' 1. Anası çinlişahz.adJnin tanhu seçilm;ısi
2• ŞJrq hunlannın ÇinJsarotind;ın çoonası
o~arcahatlar:
1. Q;ıl;ıb;ı il:ı başa çatması 3. Şarqi HundövlJtinin şimal vac:ınub hiSSJl;ır:ı
parçalanması
2. Eyni:ısrd:ı baş veım:ısi .
3. Xansülal:ısinin dövründ;ı baş ı'Clln:62
4. T:ırkibinin k:ındlil~ vaqullaıdan ~
89

mir.az
 1
185.li~iunlu~u ~nNlin:
mü,,~) 189,QJdimMisirtannlanna ııid uyğunluğu
edin: tıı~ ,1!
E ı.ıı,,. 1 Hl\m,,.• 11 ru,ı,lı.M""j 1.Anıorı

:\. Misir&i,l;ıtinin ~ı.,;ını qo)muşdu

h. \ li.,innhıJ J;i, 1.ıtJ.ı hirl~limıiş,Ji
c. ilkdıf., ci.:li~'\1\1.ıh.)J.ı d,fnolunmuş fırondur a. Misirinb:ış tannsı idi
ıi Mi~ıniı ;n 7.'llcin s.miıh.ı cın.ı lll)x.qısdur b. Gün:ış tannsı idi
<'- Mısinn m~ı~i F:ırnı ç:ı)ına qxbr c. fironunhavadanhcsabedilirdi
~ıı~bn.Jinnişdi d T:ınnlann h::ıvadan sayılırdı
c. Oüny:ının y.ıradıcısı hcsabedilirdi
186.~l'r-\'rnndi:ıqramında il Ramıcs (A)ilJ Jll
Tutm~u(B) müq:ı)is., edin: 190.Eylcr-Vcnn dioqramına ;,sas.-,
11Qad· .
. ırn ~•:..
v;,QJdiml\tcsopotamıya (11)üçünfa I' '-'lir~
1~
c;,h;,t!Jrimü;,yy;,n
rdin: rq1,,~

A oxşar B

1. lşğ:ılçıltq müh.ırib:ıbri nı,.ınnışdı

, Mit.'UUli \·:ı Blbildö\'l:ıtl~rini m:ığlub cımişdi
3. Yeni şahlıq dö\'rünün sonuncu qüdr.ıtli fironu
olmuşdu 1. ilkyazısının ş;ıkli yazı olması
.ı. ônA.siyay:ı yürüş ro.ır.ık F:ıl:ıstin VJ Finik;y:ını 2. Mixiyazınım meydana g;ılm;ısi
~füir.ı ı:ıoc cımişdi 3. ôrazisin<l;ı nomlannmö\'cüd olmasi
5. V:ıf.ıundan sonr.ı Misirin
ÖnAsiynd.ı mövqc)~ 4. Hökınd:ırlar t;ır;ıfind:ın piramida tikil111JS·
Sarqont:ır;ıfind:m ilkd:ıfa vahiddövlaıcb
1
z;ıiO;ıınişdi 5.
birl:ışdirilmosi
187.Q~im~ lisirdJsosialqrupl:ınn diizgün
~'ğunluğu mÜJ)JJn rdin: 191.Uyğunluğu nıÜJyyan edin:
1. QJdimMisir 19
1.1ı:ıb~p 2.llt~:ı 3.mı..ıb:ıq:ı 2. QJdimŞunıcrlor
:ı. Mixiyazı sisteminiyaratması
b. Paytaxtlanndan biri Mcnfisş:ıh;ıri olımsı
c. ahalisinin3 sosi:ıl qrup:ı bölünm;ısi
o. icınıı üzvl:ıri • :ıkinçil:ır, maldarlar.
s.ın:ıtkarlar
d. Sıfir ı-Jq;ıınini ixıira cım:ısi
b. quld.vl:ır. :ıyanl:ır, k:ıhinl:ır. \'arlı İcma üzvbri
c. istismar olunan t:ıb:ıq:ı • köl:ıl:ır - ,qullar
c. E.;ı. ili minilikd.:ı ş.;ıh;ır <lö\'l;ıt!Jr y.ıratnm

188.Uyğunluğu müan~nedin:
192.Uyğunluğu nıüJyy;ın roin:
l .öh.ım.ınibrin l M.lsg:ın<brin Mis~
Mim hücumunun yüriişünün n~c.-ısi
rolİQSİ 3.Pinçcıı

a. Misir azadolsadl.mili.-ı:ıqillik :ıld:ı cd;ı bilnı:ıdi

b. öh.'.ı®nil:x- Misiri
İ$ğ:ı.) cd:ır:ık öz:ıyal~:ı
ÇC'\irtiİ
c. Misinbyerlisülal:ıljM h:ıkimiyy:ıtim son :ı. Şunıcr
qo)uldu b. Çin
d MisirM.lspd;ınıı impcriyasırun brkibin:ı qallldı c. Misir

90

mir.az
193. U~~unluğu müJn~n edin: 196. Diirıtün c:nııbı mü.,ypn edin:

1. E.;ı. rvm.inillik 2 E.~. UI m.inillik 1. Sin sül.,1:.i , J. °','"' , 2. XM sül,1,-.i

:ı. Şumcrıfa ilk ş.,l).')rl.:>rin pr.ınrrosı n. E..;ı. 111-"ni.l hal..ımİY)?tJ., olmu5']ur

b. 1lincfütı.nd:ı ilk Ş-')h.:>rl.-ırin y:ır:ınması b. \~ıhid ı;in :<:ılqı yar.ınmıs<l-ı
c. Sumer ~h;ır dö, l.:>tl.:>rin pr.mm'l.Sı C. Hunl.ır.ı q.U)ı nıulıruir., :ırannıwı
d Misrrruq:ıliim dövl.:>tin y;ır:ınrrn·-ı d OöyükÇin s.xlJi ırı.,-.a cJ1l111iw1
c. Krit :ıdıqnd.3 A\Topartın ;ın qxlim dö\l.:>tinin c. Pinı;m dö)ilşünJ., Hunlar.ı m.::ığhıb olmu~<lur
yar.mm.ısı

197.Uy)!unlu~umüJyyan roln:

194.Uyğunlu~ mÜ.lY)~D edin: 1. Misir J. Çın

1. ~rq hunl:ın 2. Cmubi hunl:ın

n. M.>lı..;utJ.ır ç:ıy ,~ıJi,inJ:ı y:ır:ınmıs quldo.r'14h l.lt ı<li
b. Komp.-ı.._, \? 1-.:l~ın ixtir.ı ctmişl:ır
a Çind;m 18 illik :ısılılıq&n sonra ycııid.1n c. "OOn)~ının yar.ınm:ı.._, h.ıqqıııJ.ı .:>f:-.uı.l" )-:ır.ltmı1l.ır
müst;ıqillik q:ızınnu~dı d T;ıqvim hanrl.ımış. hı.-roqlil\1.m isıif.ıd.ı ctmı~dıl.Jr
b. Dövl;ıt quruınu Şimal v;ı C~nubhi~;ıl;ırin;ı c. Onluq h~tbl.ım.1 si~ıı:mi ynr.:ııntı_l.ır
pa.rç:ıl:ınmışdı
c. 216-<:ı ild;ı Çin t;ır;ıfind.:ın dövl;ıt qurunıu 1.ığ\' 198. U~ılunhı~u müJypn l'tiln
cdilmişdi
d. SonralarGö)1ürkdövl;ıtini ynr::ıtmışdıl:lr 1.ÇanJr.ıquptıı
c. Bir hiss,ısi sonr.tl:lrt\7;,rb:ıyc:ın::ı köçmiiş,
Avrop:ıd::ı Hun dövl;ıtini y:ır.ıdarnq '\ı\ıtilrı
hunlan"'1-.imi tanınmışdılnr o. 1lindı:-t.uıd.ı )-ıın.ııı -ınııl..ı.'tloııiy.ı işf_-:ılın.ı q:u-şı
miib.ırinp lı.ı~ı;ıl ıq l'tlınli
b. JlinJı,t.ınııı mihı;,lif)'crl,1rimb JJ l..iı._ıb:ı
t!O)\hımıuşJur
195. Eylcr-Vcnndinqrnmındaı Sin (ı\) VJ Xnn (R) c. lliııJ ÇU)t h,h-o~inJ.,1..i.1r.vil.>nn
bir hi.,~ını
sül:ıbl.nini müqayisJedin: ıvnJ ı:ııııi~tlı
d. l lindi:-ı.1111 ili-.tbf;, valıid ılövl.>td., bırl~
c. HuddJirnıiıı ;l,--:_ı.1 hımııyxl.m v;, t::>hlıftçi.,ı 1..ımı
y:ıdlLı q.ılmı::,Jır

199. El)fr•\'fnn clhıqnımında Q.>tllm~fülr

(.\) n
Q.,dlın lllmll,ııım ( il)tarhl üçün r.,rqll , .>o,~r
c;,hJtl.,ri mü,,,-y;,nedin:

1. E)nj ~rdJ hakimiyy.>tJg:,lm~ i

2. Hunlara q~ı müb:ıriz.ı apanlm.'1.'-1
3. Çinci) ilk dö, l:ıtin ~sasının qoyulm.'1.,ı
-ı. 1-fa.l...imiyy;ıtJ g;:ılm.1-ii ib ··vıı~ p,.'lfr}:ıhlıqLıt
döYni"nün~ Ç:ltmı.'iı
5. Çin ordusunun Oöyük ipok )Olu i,tİq:UT\:ltinJ.,
qlr.)tçi yüritjl.ır t~kil Ct.ffi.)'\İ 1. f'toloılıl.') br ,ul.ıl.l-,ı Lıı?Iİ~ ı.lu':> ı,lumn.Lc.ı
2. M.ıh't1nı)-:ılı l,~.,rhl:ınn hu,:urur..1 m.:ıruz
q.1-lmL,ı
3. f_.:, 1il ;,,,rlb , J.h:,I,il,, l..x\n ) .ır.ı,-..:1~N
.ı. R.ı L.tr.n,ının t.h.ın :ırun y.1nJ:ı.-ı: l ~'-lh C\lunm._hı
ftu,.hlınrı t)lırıunın }.ınnnu.,ı

91

mir.az
200,Anla)ışlan aidolduqlan
müm~nlJŞdirin:
dö,·Iti _
a ar uzra 203,Uyğun gal;ın anla)ışlan nı ..
,
uayY;ın "d'
, ın:
1.Misir 2.Hindistan
1.Gün~ş oğlu

:ı. "Nilın ıöhfasi"

2.Tanhu
b.Mauriy:ı sül3kısi
c.Böyük lp:ık yolu
d."\luıuş3n pı1dşahlıqlar'' dövrü 3.Ensi,luqal
c.Mohcnc.o-Daro ,~Harappa ş;ılml:ıri

a.Misir b.BöyükHun
d.Çin c.Şunıcr c. Hindistan

201.Uyğunluğu müm~nedin:

ı--f_ı.ç,·_n--+-1 2:.:..:.=.
___ 204.Uyğunluğu müayy;ın edin:
Hin::.=:.:distan::.:__I

1.Qadim 2,QJ<!iın
Misir
a arazisiıxb ariıayfalannın m:ıskwlaşma.~ı
b. Hunlarla mübariıJ aparnıası
c. Kastaqurulıışunun nıövcud olması a. Kağızın kaşfı
d. 1-U~l:ırcb bndliv:ı qullann üsyanı baş vcnn:ısi b. Suv:ı gün:ış sa:ıtının ixtiras
c. Sıfır r:ıcpıninin k;ışfı
1
e. VI:ısnfa ah:ım:mil:ırin hücumunam:ıruz qalması
d. Şalunatın vatJnihcs:ıb olu 1
c. Qull:ınn "c:ınlı ölül:ır" adl~nınası

202.Sıemi tamamla}lD:
kastaquruluşuna •
205.Hindistanda
Q:ıdim Hindistan müaypnedin: aıd Uyğunı
Q•Misir
1.BrahJ1llllllar
? arun1:ır
Quldarliır

9ra}ım:ın öz;ıl l:ırindan yaratnuşd 1

a. en kasıb asılı insanlar idiv:ı onı
b. yaqJarınd:ın y:ınıımışdı
?
3 anBra1ınıaıı
vayşi c. Brahma dağzından. yaratmışdı
. . v-.
.,onı~....al'·l
adından anışınaga ıxtıyan varidi "'"' ıı;ı
Qullar ı<:ındlil:ır, s:ın:ıtkarlar v;ı tacirl:ır ~
d. k3Slabr:ıhmanın budlanndarı )'ara ole!$
dılrnışdı

a Şudıa b.Aı.ad adamlar

C.Oemos
d.Aristoıcraılar
e.Brahma

mir.az
 X;,rit;ı .mallan

.... .
...
.
..
.. '
·- ' ."
I

• -.:_ı :.'r:':

.. , _....·.
l,

., ' ) , -
' 1 , .,
__,.>
6 .'
7
'. ı
J j· '\
I
-- ·.2 1 '
' .,.
'·. -- .
\ .ı J

3 ·"
' ' .
..,) ;

;
', ı
....·....
..- \

1. Qooim Misirin yerlaşdiyi arazini mü:,yy:,nedin:

2. E.:>.il minillikda misir fıronlannın yürüş etdiyi :,razini mü;;ıyy:,n edin..
3. Q:,dim Şumerl:,rin Mesopotamiyayahardan köç etdiyini ınüayyan edin.
4. Uruk, Larsa, Ur, Nippur şahar dövlatlarininmeydana g:,ldiyi;mızini ınü:,yy;;ın edin.
5. Böyük Hun dövlatinin yarandığı arazini müayyan edin.
6. Qadim Çin dövl;;ıtinin yarandığı arazini müayy;m edin.
7. Qooim Hindistan dövlatinin yarandığı arazini mü;;ıyyan edin.

93

mir.az
 Q8DİM YUNANiSTAN.
MAKEDONİYA

8. Sxcmitnmamla)1n:
1.l)~nluqp<ınılmutdur: .
A) ~k:-~yJ,il:ıy~i Şinwi ,~ OrtaYun.ırusUnı bır-
~innJ.ına,ınr
Q;,dimkritlil3rinticmı :ılaq~ı~
Bl \"Ul1Jll1-.wı lcın. Aralıq. Egcyd:;ıniıJ:ııi il:ı :ılıat:ı l.Babil 2.Misir ~
C\lwunuşdur
Cı Kmnf
köıfaıi Orta
v.ı C:ınubi Yunarustaııı bir-
A)As.suriya B)Manna
~ırind.'ll a)ınr
D)Roma E)Finikiya
Dl Kriı ad.ıq Yuranıstıının ;mböyük:ıdasıdır
E) Yuıun.qtan A\'rop.ımn ~nubunda ycrl:ışir
9. E.:,.11minillikdab~ş ''emt3nıişdi:
A) Ariıayfalanrun koçetm:ısi
2. Anopıdı dövl.1tçlill)in
,1 shiliruiyanın ;ısaslan
B) Doıil;ı~n ~nub.iYunanıstan 1 işğa!
yınnmışdır:
C) Çind:ı ılk dovlahnYaranması ~
Al Kirrad.mnda
D) ~ikcnamad:ıniY)'._atinin ~:ıhvoılllasl
Bl Ap:nin yıırm.ıdasında
E) ilk şumcr-şahar dovl;ıtlannin Y3!aıııııası
C) Altib,ilay:ıtind:ı
Dl Pclcponncsd.ı
10.Q;ıdim Misir vJ Mikenam~ani)'y~..
E) Kıiı 3d:ısında v:ı Mikcrıa ph:ırind:ı
cah;ıtdir: ~
A) s~rdab:ıl:ır tikmişdil:ır
3. Anopada .ın q~imdö,·btyıranmışdır: B) Akropolucaltnıışdılar
A) c.:ı. lll-11minillikcb. Mikcnadia C) Antiksiviliza~iyan'.." yaradıcılan idill
B) c.:ı. Hl-il:ısrbrd.ı, Kritd:ı D) Doriıayfalannı.n hucumuna m;ıruz
Cl c.:ı. iVminillikd:ı, Attikııd.1 E) ~rbaycanla tıcar.ıt alaq:ıl;ıri saxt~
D) c.:ı. TII-TI
minillikcb. Kritd:ı
E) c.:ı. 1\1
minillikd:ı, ltaliyada
11. E.:,.11minillikdJdoril;ırin Yunanıstaııa .
n:ıticasind;ı:
4, Anopıının cJnubunda,Kıitda ,,;ı Mikena A) Krit01 ~:ıniyy~ti m~lwedildi.
phaıind~ shiliruiyanın amlanyıır:ınmışdı: B) Mikcnaın~d;ınıyy~ll ~;ıhv edildi
A) Antikshilinısiyasının t~ri il:ı C) Yun:ınıstanda \'ahıd dovl;ıt yarandı
B) QJrlı ın..ıd.ıni)1-;ıtinin t:ısiri il:ı D) Yunanısıan i~
istiqlaliyyatini
C) ş.,rq shiliı:ısiyasının t.ısiri il:ı canlansada,m;ıd:ınıy;--ıbııııı:
E) T~s:müfat
D) Miıs.ılm.ın m:ı<bniyy:ıtinin t;ısiri ib
12. Uyğunsuzlubru müayyanedin:
5. u.ffi-11minillikbrd;ı q;ıdim kritlilJrJaiddeyi/:
A) alclisigöl.dl g:ıntil:ır düz.ıldo:ın olmuşdular . A) Mikcna ın;ıd:ıniyy:ıtinin q~
,-:ı h:ırbi donanmal:ı.n üçünlimanlar
B) TiCJr.ll ınşa olunıur • Axe ta alan
ctmişdil:ır B) Dori ıa~fal:ın C;ınubi Yıınaıııst?m •
b;ı~ilrniş s.-ır.ıylar inşa ctmişdil:ır
C) Frcskalarla cnni,di - e.:ı. il minillikd;ı
D) Ôz!:riıı:ı m:ıxsus yazıl:ı.n olmuşdu C) Q;ıdim :ı.xcy ;unan tay~al:ınnm ,~
E) lxrltayfaları ı:ır.ıfınd.ın m:ıhv cdilmişdir C::ınubi Yun:ınıstanda ~1ıkenas:mi

6. Kritm~nin~ninmab,inJ s;ıb;ıb oldu:

A) A&dlbaş veımiş qulüsyan:ı E) Yunanl:ır il hes.ıbmı ap.ınııı.&­
B) ~fil:cnalıl.ınn ad:ı.nı işğal etm:ısi c;;ıh:ırinin s:ılınm:ısınd:ın
C) Kribya'(lll adad.1 baş ver:ın l.'.llz.ıl:ı .
D) Kriu ya'(JJ}adad.:ı baş ver:ın vulkan püskürm:ısı vııı
asrıariıinuidıir:
13.Afiıııanı n C•3• .· .·
E) Yunz:ı-000 tayfalanrun Kriu adasını ıuunası A) Gümüş pulunk:ı~ılm:ı~ı .
B or:ıkon qaııunlannın tJı:tı.b ol~
7. Miktııı m~brıiyy~tiniıı qunıculan hesabolu-
nurlır:
d Solonisl:llı~tl:ınnın_kt-çınlm~
D) Afinaş~h:ınnııı asasının ~oyulmt'\ -
A)Doriıayfalan 8)Kcltbyfalan Akropolda yaşayan ~dlı-s.1Jllı ~
C)A,f:'J
tayfalan D)Aritayfalan E) bürün:1halisını ..tıbc etımi!
· ...oz1:ınn ..
E)Ql)Itayfalın

mir.az
 21. Afın:ıdıı dtmo• il-1ııri,tokr.ıflıır ıır.mndııl.ı ntOhıı­
14. Uyj?unluı!U mü~1~n rdin: m,1nins.ıbJbi:
• 1 n ı. f).:n'k."-Un
h.ıkın\l))?hl.J i~ıirJL. L'1m>lt;,l.x,i
l Ocmos üçün L.t,lnıııy:ıl.ıı """lınnı.ınu,ı
J. K.,ndlıl.>nn 1ıırpa4J.1n nı::ıhnmı cılrn.ıLın
m rv V
.ı. Ocıt'k.''-1 J.i, l:>ı \':>nf.:,,.ı ıut!ll.l.'ı uçün cun -'m.:>k
h:t<ıqı ,cnlıı\.musi
V1
,\) U O)J.-l C)1A D)1J F) U
Afıru

-
22., Q.mimı\fin:ırtıı ııri~toJ..r.ıtlı.ınn cklllflQ J;?Ü.r:>1t.)
Fiv
nr ıztlm,1)-.1 m,14:hur
olm:,~ının '-1b.1hi:
A) ı.v B) il. rv q 11.V D) 1.ili E) ili. iV ,\) Ocrııo,un 11,) :ın.ı h.ınrl.~m.t,ııııluı ~ITTııı.-ı: ı
B) O11..;ıy;, -<.ın,ı hıınınıl.ınn .ınnıı.L~ı
C) D:n'I( ,1111111\.111,lı ,ıılnı.,t cını.,k i..t:mum:xı
15_ [.J. \ 11 Jsrd,Jba~w:rm.1mi.şdir:
D) n.,w,l~ının ,ıılılı n.ır.vılıq )tır.ıım.ı..<ıı
A) Doriı:ı)f:ıl:ınnın ~l~--cniy:ını ıutm.-ı.~ı E) qııll.U' ı1")-:lnı
B) ··Dr:ıkon q:ınunl:ın"nın q;ıbul C\.iılın;ı$İ
Q)dinı ,\lin:ıclı gümüş pul k.:ısilııı.:ı..-.i
23. ,\fin~ının r ..ı. :t: 1l-ı-cfı il ı:ırhln., ııiıldir.
C) ı\) r>r:ıL.,,ıı 4.uııınl.ınııın q.'.>11111 ı:JılnP.~ı
O) Q.xiinı Afin::ıd.ı Jcılll'"l:ı :ıristokr:ıtlar
B) S..ıl,,11 ı:-1.tlı.ııl.ırının ll,ınlın.>,ı
ar.ı.sıııd:ı nıühari7,111in bskinl.~m.,si
C) K:ınıJlıl.mıı "',n-.ı ~,;D qııl.ı ı;ı:mlm~..,i
E) ··ili:ııfa" ,-:ı ··OJi~~cya"nın y:ız:ıy:ı olınnı:ı.'-t
O) il~ qııUır ,1,h(Jllll) ar.umı,L'-1
El Polı,bnıı )~tr:tnnı.L~ı
16. ,\(ina :ıkropoldunda )'CrlJşirdi:
;\) P;ınll·on nı;ıb;xli 24. Q,-ıdim ı\finııd:ı N1lcın ldııhııtlı.ınnıa ,pcbr ımıd
B) aı..;n s:ıh:ıl:ıri ııdıınılıır cıul hıılınn •ıılınırclı:
C) Ş:ıh.ırin göı.,ıçi m;ını.xpl:ıri
ı\) \'.t·Hınd.ı "''rı:ılfııı v., ıınıın foiıinı , er., lıılmxlı~d>
D) Tncirs.ınJtknr ,·;ı :ıkinc:il:ırin cvl;ıri
IJ) 1brhı ,ı,lııı.ııJ.m '"')Ull q:ıı;ınlıqJ.ı
E) Ş:ıh s:ır.ıyı \';}ııdlı s.1nlı nJ:ımlnnn cvl.,ri
(') Qull.ınıı q.ı,·nı.L,ırııı 1111~.111
):ır.ııılıqJ.ı
D') ı\ıllı-~ınlı .ı,Lınıl.ınıı tıırp.ıgın,lı bl.,ın.,L.u.,o N')Un
17. Yun:mıstanda hJrııb,lr lıHcıııcılıı lorpacı snhlhknr-
q.ıı;mlıl.Jılı
1:ınnın ,·JtJndaş lcmalan acllanırdı:
E) Oğıırhıq cıdıklb
A) Str.ııcq B) Maqistr.ıt C) Tribıın
D) Polis E) Scnat
25. ı\nnıı plı.ır ıl,i\'btinJ ııiddir:
18. Yunanıst:ında rrk,Jnpolisl.nyaranmı,dır:
1. Srıırtı~ (t ymıı
A) E.J. Vlll-Vll J rl:ırd:, O) E.:ı. VI-V;l'.rl.mb 2. Onıknn q.ınıınl.ın
q E.J. xr-LX :>srl:ırdJ D) E.:ı. il minillı~cl.l J. Oon: ıll$1
E) E.:>.ili minillikd1 -ı F.11.ınq.ı
:5. Str.ıtı:q ~-çılm.:ı-.ı
19. GöstJril,mlar aiddir: ı\)l.2J BıJ-U
ı. E.:ı. \' rı ;ısrdJ ı\ fin:ıd'.ı aai siy:ı., i , -:,m.1hk:ım., 0) 2.4 5 F) 1 J
h.lkirrun-::tİ!\J mılik idi
ı Aristok:r.ıtLınn sıralmndın ,-:ınf;ıY-l P'-~IJr t.J)ın 28. Q,,dioı ı\fin.ıcla a..ın<lli v.> ı:ıil.xl qulı çn nlinll:
cdirdı A) ()rılll(lt "Jm.,ı ı:uruk !..,_n ~))l..!'l q..~ı:,ıl:,~!._ı

3. Q;1bulctili)i q:ınunl-M ~ınJ.ı mJhbrro qunıhırı.lu U ) llorı: unu , :ı., ı ı nJ..ı , en t-ı, lm_"\h.! ıb
ı\) ~-n.:ıu 0) 5'Cl0-br;ura.,ıru C) Dr.ık()n q.ı.nunl.ınn.ı q.ı~ı çt,J.~~ı
C) X:ılq }1,ğıa-.J~ o, ı\~wllıı ,ur:l."\Ul..l D) ı\rı,tnlrJh l.)hqır e1Jı\.ı1)
D Sın!~ı!x.., L) lA'ı, 1.:ıtın.> "U)'.ın..'t rıJ:_\,~

20. Or,l.on qınununun mııhİ))'JCİ: 77. Solon kl.ah:ıonın ~lnlm.x.inJ.> .>u1 m.>ı1'-Xfi:
A) 0n L.ı.;ıl. -.Jh,J bm ölüm c-u:ı.unm ,mhn..,,,_i A) Qı.ı.!J.lllıq qurulu.,ı.nu rr ıh. ,tnbı.l.nru~
Bl ~.,r..Jlılx;) ı,ıqu-1 ~ ,mlm,,.ı B) An,t..,kr.ı.:Lv ıb J,.-r.-.-ı-.u t\.ın,.Jıırm.~
~~lr.} L0!J!ı) 10 l;ı~\ ı
C) 13...-.n.":l () l lu.ımın .,cm ~h--.:;..b..n.tm..N:ıı DJrub•,,lırm.ll
D) ~.l b'l)f'JL~ın:n qulı çn~i D) Qul!.u .u:ı....,!",L~, mLI\.t,ıh..'(l;ın cır.ımt.un.,cı
E) lxm.hl ln),Oıntlırb ~ ~lınn' :nlm:ıııı [) L>.1.1-:::,ı..-ili..-ı..~ h.tf\~ ı.ıll_!r .,(ı~ı ....\1'11~

95

mir.az
 l,lahatının ~rfürin~
28.Solon aidtfir. 33. Göstaritmlaraiddir: ~
1. Bütünölk;ıcb köl;ılik lJğv ooildi }:ğı nc~ğı t;ır;ıfından sıra,~
1. XHalki~
2. Kmllibrin bordan ı~h'" edildi 2• a mıyy;ıtı Afina dcın ~) SCı;ihı.:..
dövıü hesabedilir tıy~~~
O
3. [xtn0$stratcq scçm:ık hüququ q:ızandı
4. Booc3 gô~qulcdil:ın afinaltlar azııd edildi 3. E.;ı. V :ısrd:ı Yunanş:ıhar-d" •
5. Afin.'llılnnn ~l;ıc:ıkcb borcagör.,qul edilm~si ;ıhalinin ayrı-ayn t:ıb;ıq;ıl _ovı~ıı~
q:ıdağan edildi uğrunda mübariz;ıy;ı baş;~ a~.ll'ıda~~
6. Attik:ımn yt-rli:ıhalisi olan bütün kişil:ır A)Perik\;ı B) Mitridataı ıq edirıiı
vJIJndaşlıq hüququ aldılar O)Homcr;ı E) Demokriı;ı C)¾rı
A)U.4.5 B)11.4.5 C)1.2.5.6 "-
D)3.45.6 E)2.4.5.6 34. Pcriklinstratcqlikdöniin3 0 'd
l. Yoxsulv;-ıt;ındaşlann hüqu "dit:
1
.... 1
qiltlaıtA.
29.Solon islahatlannın n;ıtiu\;ırin3 aiddeyi/: 2. Yoxsular bulun v;ızifal;ıri tu .-ıııı
A) Aristokratlarla dernos arasındakı g;ırginlik aradan 3. Köl:ılik fağv olundu lahıl;ır~I~
q:ıldınldı 4. Zad:ıganlann iqtisadiqüdr;ın
olanbütünkişil:ır Afina A) 1.2 B)3.4 C)2.4 D)2 5arsıldı
B) Attikarun yerli~halisi
\"Jt:ındaşı hüququ aldılar, yoxsullann v:ıziyy:ıti
3• E)IJ
• ciill"'~;
yun~ "-ıu' 35. E.a.V asr Yunanıstan tarixi•.
C) Mganlann iqtisadi qüdr;ıtiı sarsıldı A) Periklinstratcqseçilm:ısi uçun,
O)Afiroda v:ıbndaşbq, qanunçuluq v:ı siyasi azadlıq B) Heredo':Un taıix elminin :ısası
prinsipfarin:ı ~!anan ı:uixcb ilk demokratik C) Yunan-Iran mülıarib:ısinin b;qoYll\lıı
dövlı qunıldu D) Afınada qın111zı fıqurlu amfora!~
E) Yoxsullara v:ızifa tutmalarına imkan verildi başlanması ~
E) Afmaşah;;ırinin yunane\minin m~
30.Solon islahatlannın m;ıhdud c;ıh;ıtl;ıri:
1. Yoxsııllan z;ıruri ıoıpaqla t~min etrn;ıdi 36. E.a.V asrd;ı Afınada xalqyığın ıı.
2. Yoxsullara VJt.ındaşlıq hüququ verilm;ıdi bil;ırdi: ~sıoıla
3. Yoxsullara vJzifa tutmalarına imkan verm;ıdi A) Yalnız demos
2( 4. Aristokratlarla demos arasındakı gJrginlik aradan B) Afınada yaşayan bütün:ıhali
qaldınlrnadı C) 20yaşlı bütünaz.adAtinav:ıt;ındaşlan
A)3.4 B)1.2 C)1.3 D)2.3 E)2.4 D) Yalnız aristokratlar
E) Yoxsullarv;ı qullardan başqa h~
31.Demos Yunanıstanm t.amind;ıki rolunu daha
darindan dark etdiv;ı hüquqlan uğrunda mübar- 37. Cıdv;ıli tamamlayın:
izani dmmetdirdilar:
A) Drakon qanunlan il~ Solon
B) Solon islahab ı.amanı islahatlan
C) Likruııqun qanunlan il~ • K;mdlibrin bordan • Spartarun
O)Periklin strateqlik dö~riind:ı l;ığv edildi. idar.ıetm;ı qa}m-
E) a~ırnnilJ~ qarşı rnüharib;ıl;ır ı.amanı • Quledilmiış afi- lannı
nahlaraz.adedildi, mü:ıyy:ınl~
32.Yunan-lran rnüharibasindan sonrayunanxalqı onlannquledilnı;ısi • Ağ.5aqqallar
nailolrnaq ist3yirdi: qadağan olundu şurasını aliha·
A)Bütün bakimiyy~ Jbağa • Attikanın yerli kiıruyy:ıt orqanı
B) Quldarlıq qaydalanru tamamil;ı l;ığv etrn;ıy;ı :ıhalisi v;ıt;mdaşlıq tJyinetmişdir.
C) Xalqın b:ıyatı il:ı bağlı q:ırarlann xalqyığıncağında hü u u aldılar.
verilm:ı
\':ızifasin:ı onların büqııqlanru müdatfa
O) Strateq e~n dövbtv;ızifal;ırini h:ıyata
A) Yoxsullara
~xsinbyinolunmasına ;ıın:ık haqqı verilm;ıy:ı başlandı .. ,ı
E) A~allar şurasında iştirak etımy:ı v;ı demosarasında bakimJ))
B) Aristokratlar
apanldı
C) Ağsaqqallar şurasının s;ılayiyy;ıtl~~
D) DövlotvJzifositutanm;ımurlann.ıı..,.
qaydası lJbrvedildi .
E) Bütünv;:ıt:ındaşlara v:ızifa tutınaQ h~
l~ğv edildi

96

mir.az
 38. E.3.V JsrdJAfinanın idaraolunmımnda c.J.Vll 43. E.3.V JsrAfinanın ld:ıractmJ sistenıinJ aiddir
JsrdJkindJnfarqi: 1. Xalqyığıncağı t:,r.ıfind.ın dövl:ıt i<l.1r.ı olunurdu
A) E..ı. VII:,sr<lJpadşah idar.,cdirdiSJ,c.J. V :,srdJİSJ 2. Xalqyığıncağı orduv:ı don.1nmay.ı b:ışçılıq etm:>k
sıratcql:,r i<lar.,
cdirdi üçün stratcql:>r
scçirdi
B) E.:>.VII JsrdJ xalqyığıncağı idar.ı cdirdiSJ,c.:ı. V 3. Ali hökum:ıt orqaru30 n:ıfor ağs:ıqqallardan ibarJt
:ısrdJ İSJ straıcqlJr VJ XJzİn~arlar idar.> cdirdi şura idi
C) E.:ı. VII Jsrd;,ağsaqqallar şur:ısı. E.:ı. V JsrdJ iSJ 4. A~1qqall:ır şurası v:ı hökmdar~r.,find.ın idar:>
xalqyığıncağı VJ onun scçdiyistratcql:,ridar.lcdirdi olunurdu
D) E.:ı. VII:ısrdJ ağsaqq:ıllar şurası v:ı hökmdaridar.l A) 1.4 B) 1.2 C) 23 D)3.4 E) 1.3
cdirdiSJ,c.J. V :ısrdJ İSJ str:ıtcql:ır idar:,cdirdi
E) E.:ı. VU:ısrdJ xalqyığıncağı vJ höı..1ndar idar.l 44. QJdimYunnnıstanda Y.ltJndaş dcyiUrdi:
edirdis:ı c.J. V JSrdJiSJ,padşa.h v., iki hökmdar A) Yalnız aristokratlartJb:><psin:ı aid olanlara
idarJedirdi B) Yun:ınısL'.lmn yerli;:,halisi
olan doril:,r:,
C) Xalqq~ısında m~uliyy:1tdaşıyan ş;,xsl:ır.,
39. E.3. V asrdJAfinanın yoxsulv;,tandaşlannın D) Dövl:ıtin vergisinivaxtlı va.~tında öd:>y:m
VJziyyatindJ baş ver.lndJ)işiklik: ş:,xsl:ır.,
A) H:ıkirn vnifasi ıutmaq hüququqazandılar E) Qanunl:ı hüquql:ırdan istifad:ı cd:ın v:ı dövl::,t
B) Sırateq v:1zifasini ıutmaq hüququqazandılar q~ısında öhd:ıliyi olanş:ıxsl:ır:,
C) Borcköl:,liyind;m az.adedildil:ır
D) Z:ıruri torpaqlat:ırnin edildil:>r 45. Solonunislahatlanndanfarqliolaraq Pcriklin
E) Dövl:>t v:ızifal:ıri tutmaqhüququqaz.andılar islahatına Jsıısan:
A) YoxsullarZJruriıorpaqla t:,mincdilm:xli
8) Zad:,g:ınlann iqtisadiqüdr:ıti sarsıldı
farqli olaraqe..>.V ;,srdJAfınnda
40. E.3. Vlll c>srdJn C) Tari~d:,ilk demokratikdövl:,tquruldu
ali hakimiyy.>t
m.>xsusidi: D) Yoxsull:ıra v;ızif;ı ruırnalanna imkanverildi
A) Hökrndara E) Xalq yığıncağınm str.ıtcql:,r scçrrosihüququnu
B) Stratcql:ıı.> alrnağa nail olundu
C) 500-1:ır şurasına
D) Xalq yığıncağına 46. E.J. il minillikdJ dorilJrin CJnubi Yunanıstaoıı
E) Ağsaqqallar şurasına hücumunun nJticalJrinJ aid deyi/:
A) Mikcnam:><faniyy:>ti m:ıhv edjldi
B) ahalisinin çox hiss:,siniqula çe\ıildilJr
41. Periklin dövründ;, demosun VJtJndaş faallıb'lnın C) Spartadaqul<l.1rlıq dövl:,tiyarandı
güclJnm.>sin;, g.ıtirib çtxardı: D) Mcs.scniya vilay;ıti tutuldu
A) V:,t:ındaşlıq hüququalması E) Likurqqanunlan m:,hvedildi
B) Hakimv:ı kahinv:ızifolarini ycrin:ı yetirm:ık hüququ
alması 47. UyğunsuzJuğu müJyyan edin:
C) Torpaqlanrunh:ımiş::ılik ixtiyanna kcçinn;:ıy;:ı icaz.,
verilm;:ısi A) ı\,"(cyl:,r
- Pcloponnes<byaşayan yun:ın my-
D) Ordudaxidm::ıtd::ın az.adcdilm::ısi falan
E) Dövl::ıt v::ızifal:ırinin h~yata keçirilm:,siüçün ;:ım:,k B) Kritlil:,r- Mikcnaım<i,nivvotinin Quruculan
haqqı venn:,y:ı başlanması C) Spartalılar - Lokonikavila)?tİni işğal cd.ın
doril:,r
D) Şumerl:,r - Mcsopotamiyay:ı köç cd.ın türk
42. E.3.V ;,sr Afina şah;,r dövl;,tinintarixina ai<Ideyi/: m:,nş;,Li tayfalar
A) Yoxsulv:,t:ındaşlann v::ızifol:ıri tutabilm::ık hüququ E) ArilJr- Hindistana köç t.'C!Jok~ri tavfal:ır
alması
B) XalqYığıncağında bütün az.adAfinakişil:,rinin
iştirak ctm;:,khüququalması 48. Göst;,rilJnlJrin aid olduğu )1Jnı:ın-Ş3hJr dö, 1Jti:1

C) Spartaş:,h;ır dövl:ıti ib müharib:>

apannası 1. H:ırbibşdirilrniş döv!Jt idi.
D) Afınada quldarlıq demokratiyasmın :,n yüksJk 2. Doril:ırin n:1Silbriı:,r.ıfındJn Lokonikav:>
inkişaf ctm:,si Messc."lliya,ib)~tind.ı y:ır.umuşdı.
E) Makcdoniyadövl:ıtinin işğahna m:ıruz qalması 3. Falanq:ı adlananordu quruluşuro m:ılik idi.
A) Spart.1 B) Afın:ı C) Mikt
D) Korinif E) Rodos
'

97

mir.az
 54. E.;ı. VIII•
VI;ısrlJr QJ<lim Yunanıst
tarııı~
49. Göst;ıribnlar aiddir: 1111
aiddir:
A) Ellindövl:ııl:ı_rinin Ş:ırqd;ı yayılması ~
"Qoy... ralq vaxıaşın Evrota çayının
sahilind:ı yığıncaqlara toplaşsın. Qoy. or:ıd~ B) Yunankolonıyalannın yaranması
xalqaonun q~bul,ynud r~d cd:ı bıl:ıc:ı~ C) Afınn ş;ılı:ırinin ;,s:ısının qoyulnıası
q.ırarlar ıaklif edilsin. Qoy ralqda alı D) Parfenon nı;ıb;ıdinin inşa olunması
hnkimiyy:ıt v;,gücolsun". E) Afinad;ıniz iıtifoqının yaranması

A) Ora.kon
qanunlanna 55. Uyğunluq gö:J,milmJ_rib:
islah:ıtlanna
8) Solon
C) Peıiklin islahaOanna A) Pcloponncs c:ın
- Balkanlann
nıadada eri
O) Dcmokritin qaydalanna
E) Likurq qanunlanna

50.Spıırta şJh;ır dö,·t;ıtina aiddir: , ıcq • Afiiııada

1. Strateql:ııin seçilın;ısi ı cd;ın h:ırbi bs ı •
2. Qullanhilotadlandınlması "n;ınıuzdçu-torpağı ~ daiı
3. Falanqa adlanan orduqunıluşu lmzgördükl;ıri i~:ı ör:ı tı, ~~
4. Drakon qaounlan
5. H;ırbilJŞmiş dövl;ıt olması
A)1.4.5 B)2.3.5 C)2.4.5 O)1.2.5 56. E.;ı. Vlll-Vl;ısrfard.-ı yunankoloniyalan
Ya
rnışdı: il-.
51. Likurqunmüayy.ln etdiyiQ;ıdim Spartanın ı. Aralıq v;ı Qarad:ıniz sahill;ırind;ı
idar;ıçilik qaydalanna aiddeyi/: 2. Şimali Afrikada
A) 30 n:ıfar ağsaqqaldan ibar.,tŞuranı ali hakimiyy;ıt 3. Qafqazdan İspaniy:ıyad;ık :ırazil:ırd;ı
organı IJ}~netmişdi 4. Apcninyanmadasında
8) Şıır:ı (Ağsaqqallar Şurası) mübahis:ıli m;ıSdl:ıl;ııi b:ıll A) 1.2 B)2.3 C) 1.3 D)2.4 E) 1.4
edir,seçilmiş iıd hökmdara
göst;ııiş verirdi
C) Höknıdarlar ali~rb~. hakim v:ı kahinv;ızifal:ırini
yerin:ı yetirirdil:ır 57. Yunankoloniyalannın ;ıhalisini ;ısmn taşld)
D) Hakimiyy;ııin bölünrn:ısi haqqında razılıq edirdi:
hilirniy-yJt uğrunda r.ıqab;ııi aradanqıaldınnaq üçün 1. S:ın:ıtkarlar v:ı tacirl:ır
;ıld;ı edilm;ıli idi 2. Quldarlar v:ı qullar
E) a~r xalq yığıncağı yanlış qJrar q:ıbul e~, 3. Torpağı :)findJn alınmış !Gındlil;ır
ağsaqqallar v:ı hölondarlar b:ımin q:ıran l:ığv ed:ı y;) 4. DinxadimJ;ıri
xalqyığıncağını buraxabil:ırdil:ır 5. Ölk;ıd;ın qaçmağa m:ıcbur olmuş adamlar
A) 1.4.5 B) 1.3.4 C)2.3.4
D)1.3.5 E) 1.2.5
52. SpartadaLikurq qanunlannaonun ölümündan
sonraedilmiş alav;,l;ır n.ltimind;ı: 58.M;ıntiqi uyğunluğu mü.-ıyy;ın edin:
A) Oliqarxiya rejimiyaradıldı
B) H:ırbil:ışdiıilmiş dövl:ıt yaradıldı Pantikapcy
C) Ağsaqqallardan ibar:ıt şura ali hakimiyy:ıt organına
çevrildi Oliviya
D) Hakimiyy:ıtin xalqam:ınsub olduğu demokratik dö-
vl:ıt quruldu Xersoncs
E) Hölondarlar hakimv;ı kahinv:ızif:ıl;ırini yerin:ı
yctinn:ıy:ı başladılar
A) DnubiYunanı standayerl:ış;ın ş:ılı;ır dövl;ıtlari
B) Qooimyunancimininm:ırk:ııJ:nidir
53. Q;ıdim Spartaş;ıh;ır-dövl;ıtin;ı aiddeyi/: C) asası miletlil:ır br:ıfind;m qoyulmuş yunan
A) ôsasını doritayfaları qoymuşdu koloni yalan
B) Atrikavilay:ıtind:ı meydana g:ılmişdi D) OrtaYunanıstanda yerl:ış:ın ş:ıb:ır dövl;ıtl;ıri idi
C) Dövl:ıt quruluşu oliqarxiya tiplirejimidi E) Makcdoniyalılann ;ıl;ı kcçir;ı bilm:ıdikl;ıri yunan
D) H:ırbi işl:ır., üstünlük
verilirdi ş:ıh:ırl:ıri idi
E) Falanqaadlanan orduyamalikidi

98

mir.az
59. Yunan koloniyalannın salınmasının Yunanıstan
üçün ahamiyyati?
1. Yenisatış baz.arlannın açılmasına köm:ık ctdi
2. Aristokratl:ınn ş;ıriksiz hökmranlığı başladı
3. T:ıs:ırrüfatın inkişafına güdü t;ıkan verdi
4. Yunanıstanda ş:ıh;ır <lövl:ıtl:ır meydanag:ıldi
A) 1.3 B) 3.4 C) 2.3 D) 1.4 E) 2.4
65. Fermopil döyüşündan forqli olaraq Salamin daniz
vuruşmasında:
1. YunanordusunaLeonidbaşçılıq cdirdi
2. Yunanlarparlaqq:ıl:ıbJ qazandılar
3. iranlılar Yunanıstanı t:ırk etdil:,r
4. ah;ıOklni ordusunaI Kserksbaşçılıq edirdi
A) 1.3 8) 2.4 C) 3.4 D) 1.4 E) 2.3

60. Yunan kolonistlarina uid deyi/:
A) Yunanıstanı clla<l~özl:ırini is;ı cllinl:ır
adlandınrdılar
B) Qafqazdanlspaniyayaq:ıd:ır geniş ;ırazil:ırd;>
koloniyalarsalmışdılar
C) Horbiriaynca müs~il ş;ıh:ır-<lövl:ıt idi
D) H;ır birininayn hökmdan,qoşunu v;ı x;ızin:ısi var idi
E) H:ır bir koloniyaYunanıstan dövl:ıtin:ı tabcidi
61. E..l. V asrdaYunanıstan hücumunam;,ruzqaldı:
A) Parfıyanın B) Makcdoniyamn
B) 8h:,m:ıni1Jtin C) Romanın
D) Selcvkilorin
62. E.a. 500-cü ilda aham;,ni (lran) şahı I Daranm
yürüşü üçün xarakterikdi:
A) Afinaşoh:ırinin qar:ıt edilm:,si
B) Spartanın m:ığlub cdilm:,si
C) Fermopilkeçidinintutulması
O) OrtaYunanıstanın :ıl;ı keçiriJm;ısi
E) Aralıq d:ınizinin ş;ırq sahill:ırind;ı v:ı Egeyd;ınizi
adalarında yunanları m;ığlubiyy:ıb uğratması
63. Düzgüncavabı mü;,yy;ın edin:
66. Salam in daniz döyüşünda iranlılann mJğlub
olmasının s;,babi:
l. lranın ağır v:, J;ıng g:ırnilor.ı sahih olması
2. Yunanlannyüngülv;ı sw.ıtli triyerag;:ımil;ırinin
olması
3. Canlı qüvv:ı baxımından İranlılardan üstün olması
4. Yunanlanndayaz yerl:ır:ı v;ı sualtı qayalarayaxşı
b;ıl;ıd olması
5. İran qoşunu br:ıfindJn döyüş;ın :ısar.,t altına aldığı
tayfaların döyüşd:ı yunanlart:ır.:ıfın:ı keçm;:ısi
A) 1.3.4 8) 2.3.4 C) 1.2.4
D) l .2.3 E) 3.4.5
67. Fennopil va Platcya döyüşlari üçün ümumi ~hat:
A) yunanlılarla İranlılar arasında baş vennişdi
B) iranlılann m:>ğlubiyy;ıti il;ı başa çatmışdı
C) iranlılann q:ıl:ıb;ısi il;ı başa çatınışdı
D) yunanlarlatroyalılar arasında baş vennişdi
E) Döyü.şd;ı ah;ım:ıni ordusunaI Daranın özü
başçılıq edirdi
68. Yunanlann q3Jab;,qazandığı döyüşü tamam-
layın:

l. Marafondöyüşünd:ı yunan
[ Marafon I Salamin ?
ordusunabaşçtlıq edirdi
A) Fennopil B) Qranik
C) Xeroncya D) Qavqamela E) Plateya
2. Fennopildöyüşünd:ı yunan
ordusunabaşçmlıq edirdi 69• Uyğunsu~uğu müayy;,nedin:
müharib;ısi ı.amanı I Daranın başçılıq
A) Y~3:11-lran
A) 1-Peril<l,
2-Miltidat etdıyı döyü.şdü - Marafon
B) 1-Miltidal,2-Leon:id B) r-:~'.1"-İran müharib;ısi ı.amaru Iranın q;ıl;ıb:ı çaldığı
C) 1-Leonid,2- Demokrit doyuşd~ - Fennopil
O) 1-Demosfen,2-Perik.1 C) r-:~'.1"-lranmüharib;ısi zamanı baş venniş d:ıniz
E) 1-Miltidat,2- Aristofen doyuşü~ü - Plateya
D) ~~'.111-.~ müharib;ısi ı.amanı eyni ild:ı baş vermiş
doyuşd~ - Fennopil v;ı Salamin
64. Fermopil döyüşüna aid deyi/: E) Yunan-ıran müharib:ısi ı.amaru iranlılann Orta
A) Marafondöyüşünd:ın on il sonrabaş vennişdi Yunanıstanı tutduğu döyü.şdü- Fennopil
B) Döyüş;ı I Daranın oğlu Kserksbaşçılıq edirdi
7o.Afinaş3har-dövlatin;, aid deyi/:
q Oöyüş ı.amanı Yunanlarfinikiyalılardan g:ırni
icar.ıy:ı götürdül;ır A) Borc daşı
D) İranlılar
. m:ığlub olaraqYunanıstanı tJrk etd'l
ı :ır
B) e.;ı. Vll ;ısrd:ı gümüş pul k:>siEm;ısi
E) lranlılar Orta Yunanıstanı tutdular C) Drakonqanunlan
D) Messeniyanın tutulması
E) Solon islahatı

99

mir.az
 ---------------------------;.n-::. ~D:ah=:ı~s:o:nr~:ı~l~la~ş~_v:~r~m:i;şd~ir~:--~
71.Yunnn-lranmüharih.)sinin gedi~nd 3 l~na qarşı A) Kritnıxl:ıni)'.Y;ıtını_n m:ıhvı
Ş3har dôl'latlJıinin gördü)ii
y1111an tadbır: 13)Makcclo~iy:ı ı_mr:nyasın~~ ~a-~çalanrııas1
apardığı mühariroy;ı sonqoydular
A) ôzo.ralannda C) lsg:ınd:ınn Hındıstana yunışu
köm.ık aldılar O) Q:ıvqaıncla döyüşü
padş.1hlığından h:ırbi yardım aldı~ar .
B) Epir E) İlk Oliınpiya oyunlanmnkeçiıilrn.,sj
C) Koloniyalar üz:ırin:ı :ılav:ı vcr~l:ır t:ıyı~ c_ıd_ıl:ır
D)Afinıı ş:ıh:ır dövl:ıtinin başçılığı il:ı d:mız ıttıfaqı
78. Dah:ı ;ıwJI olmu~lı~_dis_~"-~ mü;ımn ed~.
yaratdılar . .. A) Pcrikilinstnıtcqlık dovnınwı başa ça~ '
E) Sparta ş:ıh:ır dövl:ıtinin başçılığı il:ı vahıd ıttıfuqda B) Yunanıstana c>h;ıın;mil:ırin hücumu ~
birl:ışdil:ır
C) Yunanıstanın il_Filippt~rJfınd;m işğalı
O) Makcdoniy:ılı lsg:ınd;ınn ölümü
72.fa VasrinI yarsına aiddı:)'il:
E) ah:ım:ıni hök(~nd~ il!Daranın Oaran~
A) Plaıcya döyiişünün b3Ş vennJSi
döyüşünd:ı m:ıglubıyy:ıtı
B) Periklin straıeq scçilnı:ısi 8
C) Marafon qaçışı ifadJ~inin yaranm.~ı
Dl Attikanın ah;ım:ınibr t:ı!jfind;m tutulması 79.Uyğunluq po:,ulııh:
E) Salamın c!Jnizdöyiişüniin baş vcıın;ısi
A) Afınada xalq)1ğıncağı orduv~d~
73.E)ııi asrdabaş nrmişdir : başçılıq ctnı:ık üçünstratcql:ır seç~ 11
A) Drakon qanunlan • M311na dövl;ıtinin sü~u_tu başladı - E.:ı. YI :ısrd:ın
B)Yıınan-lran müqa,füsinin bağlanması· Mıdıyada 8) Afınanın azad:ıhalisi bölünürdü-~ 8!
isk'İI ağalığına sonqoyulması aristokr.ıı lara ~
C) Solon islahan-il Karnbizin Misiıi tutması C) Afinadadcnıosla aıisıokratlar aruında­
D)Sparta ~~rininsalınması -Yunanş:ıh:ır dö- mübariDbskiııl:ısdi - E.:ı. Vll~
vl:ıtl~rinin tm:ıızül etrndSİ O) Afınada Drakon qanuıılan h:ıyata k~
E) A,ropada ilkdövl;ıtin yaranması- Mauriya başlandı c.:ı. YIII:ısrd:ın •
sülal:ı.sinin Hindistanı vahidhalda birl:ışdirm:ısi E) Afina..d:ıni7 sahibl:ııi" adlandıllll.1ğa .......
başl:ıdılar • c.:ı. V :ısrd:ı
74.E.a.449-cu ildalranlayunanlar arasında bağla­ ......
nansülhiin şartlarina gö~: 80. Q;ıdim Yunanıstanın dünyamadan~')'-,
t. İran h:ııbi dooanmasına Egcy d;ınizind:ı üzm:ık töhfal;ır::ı aiddir: 6
qadağan olundu 1.Kağlz 2.Kompas 3.Konıcdiya
2.lıan Milet, Egey d;ınizi v:ı Kiçlk
Asiyadakı yunan 4.Xor 5.Tcnnl;:ır 6.Gimııaziya ..,
ş:ıh~ dövbtl:ırin istiqlaliyy:.ıtini tanıdı A)1.2.4 B)3.4.5 C)2.4.6
3.Yunan ~ıbi donanmasına Egey d:ıııizind:ı üzmJk D)3.4.6 E) 1.2.5 [
qadağan olundu
4.lranAralıq d;ınizinin c:ınubundakı adalarında
81. Korşair Homcrin"lıiada "va" Odİsst)l~I 7.
ycrl:ış:ın ~:ırl:ırinin istiqlaliyy:ıtini tanıdı
yunan tanlanh;ıhs cdir:
A)1.4 B)12 C)2.3 D)3.4 E)1.3 A) Yunan- İran müharib:ıl:ırind::ın
B) Kritadasıııdakı t:ıbii falak:ıtd;ın
75.Yunan-İran miihaıibasinin n~calarina aiddı:yil: C) il FipippinYunanıstaııa yüriişbrindJn 8.
Al Yunanlarq;ıl;ıooqaı.andılar
D) M.İsg:ındJıin Ş::ırq::ı hücumundan
B) Yunanıstan Arahq d:ınizi hövz:ısind:ı hakiın dövl;ıt,
E) Troyamühaıib:ıl:ııind:ın
çemldi
C) Afina güdüv;ı :ın varlı dövl;ıt:;ı çevrildi
D)Afina "d:ıniz sahib!Jri"adlandırmağa başladı
82. E.::ı. VIasr Q;ıdim Afına tarixin;ıoiddtJl:
E) Makedoniya Yunanıstanın bsiıi alnna düşdü
A) Solonisl:ıhatının kcçirilm:ısi
B) Dcmoskı aristokratlar arasında mü~
76.Yunan-lran müharibasinin Afına ~har-dövlati başlaması
n;ıricasi:
iiçiin C) Harbibaşçılann - strateql:ırin seçilm:ıy,
1. Siyasi c;ıb:ıtd:ın xeyli
z.:ıifl;ıdi başlanması l
2. Afina "d:ıniz sahibl:ıri" adlanmağa başladı D) Afına s;;ın::ıtkarlanmn amforalardiiı.JIUN)~ )
3. Yunanıstanda :ın güdüv:ı ;ın varlı dövl:ıt oldu başlaması )
4. İran ıa~findJn işğal edildi E) ''niada"v:;ı "Odisscya" dastanlannın )'32l)•>
A)1.3 B)1.2 C)2.3 D)3.4 E)1.4 alınması )

100

mir.az
 83. QJdinı Yıınanıstand:ı maktJb v3 IJhsilJ aid deyi/: 90. E.3. VI - V .ısrlJrdJ Yunanıstan mcmarlığmın
ı\) S:'ln::ıtkar v;ı bndli uşaqlan ibtidai m;ıkt::ılxfa. dövl;ıt möciiQsi hesb edilir:
m;ımurlannın uşaqlan is::ı gimnaziyadaoxuyurdu A) Olimpiyaoyunlanoın qaliblari~r.,fin::, ucaldılan
O) Bütün yunan uşaqlan 7 yaşından m;ıkt;ıb:ı gcdirdil;ır hcybll;ır

C) Uş::ıqlar l lorncrin.l lcsiodun;ıs::,rl;ırini :'lzb;ır bilirdif;ır 8) Portikvo ionik sütunlar

D) Şagirdl:'lr., ş::ıkil ç::ıkm::ıyi, r;,qsctm:ıyi. rnahnı q Afına akropolundaucalanbinalar va heykoll:ır
oxunı::ığı v;ı lirada ifa ctırı::ıyi, Jd:,b qaydalan D) Panteonmab:xli
öyr.xJirdil::ır E) Faros mayakı
E) Şagirdbr bir ucu iti oları stil adlanan metal çubuqla
mumiiz:ırindJ yazı yazır, küt olan o biri ucuil:>is.ı 91. Verilmiş ardıcıllığa uyı;,un olaraq cJdvillİ
yazını pozurdular tamamlayın:

ı. Atom noz.ıriyyasinin banisi,dünyanın ?

84. E.;-,,V ,ısrin ikinci yansına aid deyi/: atomlardanibar:,tolması fıkirini söylamişdir
ı\) ı\fina-Sparta nıüharib:,sinin baş vcnn::ısi
2. H:ıkim.Dannan va c:,mıhiy:> haqqında ?
B) Pcriklinstrntcqscçilm:,si fıkirl:ır ir:,lisüımiişdür
C) Yunan-lran ınüharib::ıl:,rinin başa çatması 3. E.a. V :,srd:>t.-uixciminin :,sasını qoymuş- ?
D) Platcyadöyüşünün baş vcnn:ısi dur.'Tarixin atası" adlandınlır
E) Tcaır bunası ıikilm::ısinin davam ctm::ısi 4. İlk dafa clmfarisahal::ır., bölmüsdür ?

85. QJdinı Yıınanıstanda tcatra aid deyi/: A) t-Dcmokrit, 2-Hippokrat,3-Hcrodot,4-Aristotcl

ı\) Ş::ır.ıbçılıq allahı Dionisinş::,r:,fın:, tamaşalar B) J-Aristotcl,2-Hippokrat,3-Hcrodot..4-Dcmokriı
göst::ırilirdi C) t -Hcrodot,2-Dcmokrit,3-Hippokrat,4-Atisiotel
B) aw:ıll;ır tamaşalar açıq havada, tJJY.>nİn :,t:ıyind:, D) J-Hippokrat,2-Aristotel,3-Dcmokrit,4-_Hcrcdot
göst::ırilirdi . E) t-Demokrit, 2-Atistoıcl, 3-Hcrodot,4-Hıppokrat
C) E.:,. VI-V :,srl::ırd::ı tamaşa göst:ırm:>k üçün ılk
tcatrlar tikilmişdi . 92. Exsilin ".Z.,ncirfanmiş Prometcy".ıs.,rinin
D) Tarnaşalann rnövzusuıragcdiya v:, komedıyalardan q.ıhr.ımanı Promctey mübarizJapanrdı:
ibar:,tolurdu A) amlak b:>rab~rsizliyi u~da
E) Ql::ıdiator döyüşl;ıri tamaşalan keçirilirdi B) insanlara xcyıncahlı~ u~n<!-1
C) Öz v::ıtJninin istiqlalıyy:>tı ugrunda
6. GöstJrilanlJrinaid olduğu yunan mütafakkiridir: D) Qullann az.adedilm;ısi uğrunda
1. Afınada ıragcdiyanın banisi olmuşdu E) Yadclli ağalığına qarşı
2. "l..Jncirl;ınmiş Promctey"'ıragediyasını yazmışdı
A) SofokJ B) Esxil C) A.ristotel 93 Göst.ıril.ınl.ır aiddir:
D) Dcırıokrit E) Fidi •I. Afina akropolundaucaldılmı~ı . .
2 İlah:, Afınarun ş:,r.,fın:, düz:ıldilnuşdı
7. Homcrin "Odisscya"vJ"iliada"pocmalan yaran- 3. Yunarustanmemarlığının möcü.zzısi hesab olunur
dıqd:10 ncçJ Jsr sonra yazıya alındı? A) A.finaforumu 8) Zcvsin heybli .
ı\)2 8)4 C)6 0)8 E) 10 C) Parfeoon m:ıbodi D) Panteon m;ıb:,dı
E) Kolizeyamfıteatn
8. GöstJrilJnl;,raiddir: ·tk
1.Q:,dim Yunanıstanda c.:,. V :,snfayaşamış teatnn 1 94_ M;mtiqiuyğunluğu müJyy;,nedin:
görbmli xadiınlJri idi .d
2. ı\fınada onlara ıeatrdakı xidmotl;,,rinogör:>abı o-
Dorik
heybl qoyulnıuşdu
ı\) Sofokl, Exsil B) Plinj, Sofokl
C) Fidi, Homcr D) Exsi, Heredot Korinf
E) Honıer, Aristotel

• Daha gec vcrınişdi: A) Yunan tannlan

) Afına d::ıniz ittifaqımn yaradılm~ı B) İnşaat materiall~ .
) Afınada gümüş pullann k:;:ısilm;,,sı C) Yunan in~s:,n:>tınJ aıd r.ısml::ır
Yunamstanda teatrın yaranması ) B:xlii~bJbiyyatdaj~ . ..
~) Yunan memarlığında ıstıfado olunan sutunlar
)
) Solon islahatlannın keçirilm:>si .
) İlk Oliınpiya oyunJannın keçirilmosı

101

mir.az
 SS,QJJım ~\11\Jnluın lnannnı ı,"ir1 diin~•ıiPnnd~
tııl..mı~).,,; lıı arılınndı NıJ,n rınnlır.

' ; "''
.ı l\~")Uı.\1
: 11ııını,.lJklı('l":
~ \ıJ
ı\) ı\ntılı: - "q.xiım-dcm,}kJJr

\\ IJ ~ Al~ d -~ C) 1.4, S
rıı ı..:J nı ~.J.!-

1 ~ ,t:~>m.,J.mıun , :ı ~'\J\lln<m 102.Uy~luqg~.brril'"')ih:

a.!ı 1~b IDmıımlıınıın (Ülunlar A) Yunanlar ilhesabını hc:sab13)ın:iılar . ilko!-.
oyunlannd:ın •~-ç:
: 11.r.ıl..ı l.>r.>fJ.,n
,rıml~l..ılli B) Hcrrootun"fan~- ;ı-.:ıri ~ cdılm~~. y
cıJNr)('"!lll.:ırd.,n ıNr;ıt ~ütunlar Troyamüharib.;ıl:ııin, ~-
C) Yunanlara gör;ı allahlaryaşayırdılar. O!imp
DJ Yunanı~tında Olımpiya O)unlamnn qalibl~
Al 1.f\-uı l ~ -lonil mük;ıfatlandın!ırdı - n:ytunbudağından •
BI 1~mnı( 2-Portik ç;ıbngl:ı
C) 1-lmıl 2-t-:onnif E) Yunan~f~l;ırinin q:ıhr.ımlanndan biri<fir_
Oı 1-1).ınl 2-Porti\: Promc1cy
[) 1-l'<Ytil 2-0onk
103.U)~nluq pomlub:
97.l ~tunluqpn:,ıluh:
QJ<lim)ıınan lannlan

Q.ldimyunanlannlan ") Dcmctra ukinçiMtannsı

ı-----~....--'
:\) 1 7,n, Giırımııııı ,.,. /ırıJ rnnıı U) Dionis Ş,lra/ı{'llıq ıa1111q

C) l lcfc.<,t ,\.m.ııforlııı ıwırm

C) 1 1)) 1lcnnc.-. 7icar;,tıaıımı
D) ı E) ı\ fı113 llrış tamı

1r)
104.E..l. 1\' .,~rd,lQ.,clinı llindi\tnn,.l Q,ldim
Yıınrını~tıın ınriıl ilçiino,ş:ır C',ıh.ıt:
ı\) Or:ıri,in;ı :ıri t:ı){ıl:ın ~,,· rtın:ı--ı
98..l. tun~uı ~ndi tapın:
il) R,ını.1 ı.,r.ıfımbıı ış~:ıl olıınm.t,ı
A) hiı - ,~fırı., /ırı vlının m,,.~tlı(,dır
() Dh.ım.ını ıl,i, t,ıi ıl.ı ıııiıh:ınh.1 ,ı('.unı1.-.ı
il) llljf()lr.rt- ııhhn1ıd ;ıvrl.ıı 1-a;-mr~dı
D) K:ırfııgcn ı:ır.ıfo1\fan i~pl olıııım.tsı
C) l lcrt'dcıı ··ıaro:fn 111.ı.ıı "ndlanmlı
f:) ~falcdımiy:ı dii\btininhümmun:ı m.'4Ul
o, Scf.cı\J - ra,jcnon nı,ıhAlıni ın.,,,1 cıd111nı~dı
[) Ocmolnı - ıll d>flr/m/.ııı .11\/(m/.ı~dıımı,ırli
105.~:.,.146-rı il Q,l<ilm \'ıın:ını,ı:ın. r.J. .\(ku~
Q."llnı :\11,lr t2ri\l iıçiln o,şıır C',,ıuı:
!ı) ~falC\kını)1l ı.v:ıfinJ:ın •~~Il'lunım.Q
H) Rom.,t."tf:ıfınJ.)11 ı~~ıl olm.t'1
')
C) .._ıı.,nı.mıl.Y,iın :ı! ılı,. n~y.>1.ı J..ı.,-m."ISi
nı l,ıı~lalı)Y."llnı h,'.Wl\l ("tll'l."1
il) Sat:r:ı I·) P:ııfıy:ı t."PIİOd:ııı 1~~'1C'lun.'l\".\l
f) Mcrl.ıın
106.\ unsnı,unlı lıı~lı olrn•~-ın tı-rminl ~
100.Qldi.m\' unınbUlldı üı·ı. Mi~nb .-tm,,ın, Hind· Al Pld'(') m Tr:ı~yJ Cl \r,n,l.: ;,~,
i.suıı dı n,.1~m.r. I>)Or'\~ 1) Kmıc.iı~"l
A) ~tnı ıdı
B) 1k.lm!::-..ıı b,.ıi:ıı >-l)llırı.L 107.QJdim\ unuu~ıu u.riıin> ı.iJ ~\l.
C) D~ ı..-ı:n >~ l.o..lı cJ..ın..ın!ıı A) \en~-, J..'ı~ ~ j il I l\.:ı r.ı:..' .,r.~'\'.
Dı cıl.m;lLl ,., ~....wJ.:rı.~ ~JN ,Jı C) Tnl)~ !ll o,f\.'1'~Hnıı
E) Ycnltı ol.:lı ı.,~~...n ı.,m._..ı ıı1ı 1l ~okr.ırili.r

' ı. ' \ ı.. 102

mir.az
 108. Q.,dim d~ ~ r::. ~r,q ~• nq 1,.,cı,.-.
h..a:":"Qci-_1, 11l. [~,,i ~nı.ı h31 ,1<nur,di:
r.ıd.l-ı:r:>-u·. -f'f-r~ ~.,vrı::....,.- \\ ("\v,I n\ l'''l'"''""''l. ,_.,,., 1,,.,.!. .,...., > •l
~.:ı nc!mrdiu r. tn R\~t;\. lr.:ı.. ,,,lvı•ıırı ~,,,n,..:.-.•ı "-' rr_.,.,...,
Al \t~ .. ;-c-..ı. \L?\:d-·y3 -ıu 1,,.,.,tıl. ılııı.:ı<ı
Rı 8- y.:.: H.:,
t:".r-,...__ C ., 'ı C) \ uı•.:;:-1-m .,., J,-.;,h.,.
.....
-r·•,,,. ,;,, .._,;;..,.,.~
C) YL:".=--:.ı.--.. I\·~-.:.,iL;-.. fi::-~-~. r..iJ-.IT'l~•r•,ı l'\\: ,ı:-rıl.l"'ı
Dl - -::-ıJ. \ (.ı C\1..,.~ :ı. y ı=-.-.:- ~.;:,;:, O) (ıı,!..> ,ı, ,ı,,, b~•n, ,,;-ı.,ıı ,ı,, 'ı • .-,-~· ~• ,!ı

El (n B..ır.:.C
Yl:'~.:,,.:._...,__ H.=ı \,Jlfff(\ .1 •'~\U• 1.ı_f'HII\ \.,'ı;"ınlı•-ı...-<ı
l) t"t.·,r• H •n 1',, m•·•ıı ,:v,ıtı:·•otı. P ··:-1
1 1
1
... ---,

109. l)tcr:".lnqf\~•..,~¼. r.'C\\ltl',1 f>lm.,!--,t

A) lt-'!\.- Q.~:-.-. ( r.ı
B> S:-~ - ~"\...½ı ,~~~, 11'-. c~~,.,nl,ıoı.,rin ıai"t ı•MU'!11 ,~rt m\l.Jn '" rJJn:
C) \ { l yan - ~l ~ {ı.7u 1 ..
\r.,ql•,ı tL••u.:ı ı,,, ~m L,) ır ı,ıı,~ -ı h.,ln,

D) P2p....ı., -Q.x!:m \{tqr ,\,, l..ll.>,·~\nl,lı

E) Tcz:r -Q;\.._J,n\·ın...,__""7.m \füı..ı 'ı ıu u ,ıı.ııı,tı .m ~• ·lıl ,.J ;,,1, rıi ,\.H •~
,•ı..'n, .> ·,t.uıu ,ılııı,l.,n ... l\ll.•1'1'tını· •,:, lı.,<:' .. • •....
•\) ~ . ı, N' m ('.·' I\ xt r h· ., lll .x::
0\~.>.\·.1~ ll<.>\11.:-J"

il IT'\1.:unJ.ı 'ı ur..ınl<t;\M\

\ kıhcr,c,;1 lJ.ll'\1 Knt"
\ ;, H.ınf'l'J ~ ııı..~"T\.\ f\\11 t ~L, ,l\~ılın w•ııılııııı.:; ıl~ı.:.ı - ---ı
ffi-.~1))~0 nı.,d.-.ıı ~) .,n
1 •• 1:!ıi •.,fılılıııı,,lı . l lııı,,lı,ı.ııı.Lı
t"fn 'ı ıuı..•nl ırı ~"'\'t.> .ıll.ılıl.ır, :ı~ ·t\ ınlılır
t )lııq•ı~, ,Lı~ıı1tLı
ı\) f-llmınm rn.-·ü,nı~ ~ >tm., .ııddir ti ı... ,lııll \ ıııı..111"1.ııı,Lı ~.ır.,ıiııu u\>t-_,tııl..ıl t.
O) F...1 lll•ll mınıllıl..bnb 1110\\·ıııl l,lnıu,dıı ırııhııı i..,,ılıı. h,·~1. 1ıı\'.tlılı lıı,lı ı ;ı !'11rıı
(") >-:('.-ın ı.ı~ f.ıl.tr ı.:ır.>lind n ~~ır.ı.lılıııı~,lı
nl k..:....,.ı ''",, -µ1ı.,,11,111 .,,\ ..., "''' .. 1ı,,ıı:,.!\ı
Dl f .1 \' ~nll ıl.m ı.ı) f.ıl.ın ı ofınd.,ıı ,tı~ı.lılını~lı
,1,ı. ....ı.-111~ 1\111111ılırr ı:-,.,tiı,l-ıı
f-) [)nı ~·JJl ,t,ı ..-nıın,L ıı ı,ııf.ııb cınıı,dıl r
ı:, ı.. ""t., .>lı.ılıııııı dılm:ıı;,,nl~ıuııııı lı>t
11\ıl 1~111.,.,,ıı,,L, ,ııılhılııı n•I ı•, n.ımı. b >-..
111. l ~fon(wlod'u mü.1n.m t"ılin:
Iİıl ı 1,lı,111

.- Ta- ..rı f:,ıhı

.r\) l,Lır.ııLın ıb i:'tmıt;-,lk ıl ·111-1\.r.ıtıL..
J..i,bt qu~ılmıl)41ıı
nı Lı' l.."'4 p.ın.ı~Lı ı,Lırxı~nın >-.t-Lmru nııu,. /,,,,,,,,
1 \Jnl:~,lırrm ,lı
C) P:n'J
~--

,~
cr:r.ı •!ı
J
,\rtı\.ının hııftln ,ı,ıL:ınnın \lin.ı
11 hu.(lı.1'ınıı .ılnı.ı.ın.ı L..,ıııı..ı\
-- -v
ııııılı •rıl• • tıl.Hı 1 ,h,,ı. ıl,wl ıl I t /.,

Ot F~ r.ll'f....,.,n rr..:ıh. !,11Ab-\fİn.ı" hqbl·nı \) ( )lı-Yt) ı ,·r.,mı:-ı

ı.'L..?I ~~ -.'ı ili K,,ıırıf ı ı~--

n H--r, 'ın: ıu •~!.>~ n..ı).>< ,,~.J)ı .>,' -..,, ( ) \liıı.ı 'pııı!.ı
r .J".:ıi~r'-1.ı.rıı } .ırıtı·ıı /ı () J \lıl~ ı \fiıı,,
1} \p,,,ı,1 1,ili)' 1

112. Q ' ! • r:::»J.11"!.) ,t.::u .ıı~r: 117 ....,- \ .Nı'ı.1.t yun ııl ,.,tı., ,1,h l,.c ,, \ •r ıott.!..4\.ı
, ı-,:c,ı. ~::-ı .. °''.t,ı ııı?ı!ıy ,c!.ırııt ı.ıh.~,
.'- fO:.;..., (,,.)ı 11••11 _;11\.l,,1:.•11 f.ı"'·, hı~
f':..:."fl I L J • ...:. ~ ,1,lıı ,J,'11111',•I ıl.•' ,\ 11 ,ı•.

-4 h,-_ı :.__ı C. • '1ı.ıı•.ıııı-.ı.u•ı v ıhııl :,,, 1.• 1,!.' '•ı' "' ': ~
r:.. r..:~,~ . t.-,:ı l f ll'ı"'f-. ıı•n,,u 1.ı.ıı-.!.ı ,, ti•,;• ıı~•,

fu:J, ( ) \ .L1 ! ...n,urı.k '\..ı ..ı

'ı.~ ' \ " ll .,,, • '" u. hlh' t •• •i
{ııl..: J ()!.!J \)1\1 lllil' ()'\\
l>ıl~\ tıııı,

mir.az
 •
118.E.:ı. \I :ısrd:ı Alinıı ilJ Spartıı arasında mühari- 123. Uyğunsuzluğu mifayyanedin:
bJnin nJtİrJsinJ oid deyi/: A) QJdim Yun:ınıstand:ı k:ındlil:ır v:ı nil~i 1
A) Afin:ı q:ıl:ıbJ qaz.ındı
c\Tilirdi- borcunuva.x~ır:d:ı..vcr.ı bilın;ıdj:
B) Yunanph:ır-<Jövl:ıılJri z.:ıin~i
C) Spart.ı ph:ır-<Jövl:ııinin v:ırlığın:ı son qoyuldu
B) Yunanısı.111 ı\ralıq d:ınızı lıo\17,;ısind;ı haki
D) Bir sır.ı yunanpolisl:ırind:ı ycnid:ın tiraniyab:ırq:ırar
dövl:ılJ evrildi- E.:ı. V :ısrd;ı lll
C) E.:ı. V :ısrin sonunda/\ fın:ı ş:ılı:ır dövl:ıtini
oldu
itl:ır.ı edilirdi- ;\ğs:ı :ıllar ur.ısı
E) Yunanısı:ın polisl:ırind:ı dcnıokr.ııiya v;>:ırisıokr:ıti­
Jıı ı:ır.ıfd:ır/ıın ar.ısında h:ıkimiyy:ıı uğrund:ı nıüb:ı­ D) "Mar.ıfon qaçışı" iföd:ısi yar:ı.nmışdı. 49()~
riz.-ı bskin/:ışdi ild:ı Jranlılarla yunanlar arasında baş veıtııiı
dö ••şd:ın sonr:ı
119,E..ı, 1\1 :ısrin ikinci yansında Yunan-ş:ıh:ır d~ E) Qafq:ızdan İspaniyayad:>k ı\r:ılıq v;ı Qara
,,fat/Jrininz:ıiflJm:ısinin :ısııs s:ıb:ıbi: d:ıniz sahill;ırind:> yunan koloniyal:ın
A) lr.:ınl:ı uzıın müdd:ıı ınüh:ırib:ı apanlrıwı ar:ı.nmı 1 • c.:;ı. Vl IT- VI JSrlJrd;ı
B) Dcmos v:ı :ırisrokrlar :ır:ısında mübariza
C) Atin., i/;ı Spart.:ı ar.ısında mülı:ırib;ı 124.J\lakcdoniya hökmdan il Filippin h:ıkimi}'Y~U
D) Köç.Jrit.1yfalannhücumunamaruzq:ılması dövrüüçünsJciyyJvidir:
E) nFilippinYunanıst.ını ruonası 1. Güclüdövl:,tv:ı nizamiordut:>şkil edildi
2. Yunanş;ıh:,r dövlatl:>ri işğal edildi
3. Finikiyanın Tirş:,h;ıri ıuıularaq dağıdıldı
120.Daha Jvv:ıl olmuşdur: 4. BütünBalkanyanmadasını va KiçikAsiyanı ö •
A) Yunan-İran müharib;ısi ıabe etdi
B) Doril:ırin Lakonikanı tutması 5. Xeroncyadöyüşünd:ı Yunanıstan m:ığlub edil
C) Afin.-ı -Spartı nıüharib:ısi Makedoniyaya birl~şdirildi
D) Krit ımxJ;miyy:ıtinin yar.ınrnasi A) 1.2.5 B) 3.4.5 C) 1.4.5
E) DorifarinMesseniyanı tutması D)2.3.4 E) 1.2.3

QJdimYunanıstanda polis
121.E..>.iV-ili .>srfardJ
sisteminin bötıramnı ,·:ı onun süqunınun
başl:ınmasını göst:ırirdi:
1. Qullann:ım:ıyin:ı marağırun azalması
2. Bir sıra po/is/;ırd:, yenid;m tiraniyanın
olması
3. Ölhnin tez-tezyadeUihücumlarına
ması
125.E.3.IV asrda Yunan-şahJr döl'IJtlJri hiss~his~
işğal olundu:
A) İran qoşunlan t:ır;ıfıııd:m
B) MakedoniyaordusutJrJfind;ın
b;ırg;ırar C) Doıi tayfaları t.Jr;ıfind;:ın
D) Spartaş;ıh;:ır dövlJtit;ır;ılind:ın
m:mız qal- E) Romalegionlant;:ır.ıfınd;:ın

4. Polisbrind:,demokratiya vJ aristokratiya
tJf'dfdar- 126.il Filippyunanşahar döYlatlari öz tJr:ıfina
/an arasında hakimiyy:ıt uğrunda mübari],jnin çakm:ık üçünhansı üsuldanistif:ıdJ edirdi?
k:ıskinfaşm;ısi A) İstiqlaliyy;:ıt v;ıd edirdi
A) 1.2 B) 3.4 C) 2.4 D)2.3 E) l.3 B) Plebeyl:,r;ı coxlu torpaqpayla)'lrdı
C) Ş;:ıh;:ır ;:ıhalisinin bir hiss;:ısini pulla;:ıl;:ı alırdı
122 Uyğunluqpooılııb: D) Ellinm;:ıd;ıniyy;:ıtini yayırclı
A) E.J.V ;ısrin ortalarında Yunarustanda ;ın güdü E) Qullanüsyanaqaldınrdı
ş;,b:,r-dövfotJ çevrildi-Afina
B) E.J.431-404-cü ifü)rYW1arustandaağalıq uğrunda 127.Göstarilanfar
aiddir:
mübariZJ aparırdı -Afinav;ı SpartaŞJbJr dövfotfari 1. Yunan ordusuil;:ı IJFilippin
ordusuarasında
C) E.J.N ;ısrdJ Yunan-ş:,bJr dövfotfori işğal 0IW1du- vennişdi
İran qoşunlan tJrJfindJn 2. DöyüşdJ hJlakolanlarla birlikd;:ı Yunanıstanın
D) (pdi_mMakedoniyadövfati yerfoşirdi - Balkan az.adlığı da dJfuolunmuşdu
yarımadasının şıimalında 3. Filippin oğlu İsgJndJr ilkdJfabudöyüşd;:ı
E) İsgJndJr imperiyasırun paytaxtı elan edilmişdi - Sdrbrdalik m;:ıhmtini nümayiş etdirrnişdi
Babilş;,lıJrini A) Fermopil döyüşüna
B) Xeroneya döyüşünJ
C) Qavqamela döyüşümı
D) Maqneziya döyüşün;:ı
E) Qranikv;:ı İss döyüşüna

104
mir.az
128. l\'1.lntiqiU)'ğunluğu mü;,yy;,nedin: 133 ..Periklinstnıteq seçilm;ısind,ln neça il sonrn
Makedoniyalı lsg;ınd;ır hakimiyy,1t;,g;ıldi?
A) 107 8) 779 C) 207 D) 113 E) 404
Mar.ıfon Qavqamcl
döyüşü döyüşü

134. l\lakedoniyalı lsg;mdJrinŞarq;, yürüşün;, aid

A) Eyni .ısr~ baş vcnnişdi deyi/:
B) I Daranın qoşunu qalib g;,lmişdi A) E..ı. 334<ü ild;ı başlamışdı
C) Yunanlarqalib g;;ılmişdi B) Yürüş zııronı Kiçik A.c;iy:ı, Misir, İran v:, M:,rk;,zi
D) c)h:,m;ınj qoşunu m;ığlub olmuşdu Asiya tuıulmuşdu
E) Makcdoniyalıl:ır il:,.ıh;ım;ınil:,r arasında olmuşdu C) Maqncziyadöyüşünd:, qalib g:,lrnişdi
O) K:ıhinl:,r tJrJfind~n fıron adlandmlmışdı
E) c)h;,m:mil;,rdövl;ıtini süquta uğratmışdır
129. Doğru cavabı mü.Jyy;,n
edin:

Fcrmopil 135. Uyğunluqpoıu/ub:

Xcroneyıı
A) QJdim Misir yerl:,şirtli - Afrik:ının ~nub-
döyüşü döyüşü
ş;;ırqind:,

B) QJdim Mcsopotamiyanın c:ınubu :ıdl:ınırdı -

A) c.::ı. V .ısrd;ı baş vcnn;ısi
Şumcrölbsi
B) Yunanlannm;ığ.lubiyy;;ıti il:,başa çatması
C) Yunan-İran ınüharib;ısi dövründ;;ı baş vcnn.ısi
q BöyükHun impcriy:ısının :,r:ı:zisi ::,h:ıtJ c<lirdi-
D) Yunanlannq.ıl;,b;;ısi il:,başa çatınası ş;>rqd:> Sakit okean:ı, q;,rbd;:ı Ural dağlarına v:,
E) YunanordusunaSpartapadşahının başçılıq ctm.ısi X.ıı.:ır d;:ınizin:, q:>d:ır
D) QJC!imYunanıstan ycrl:>şirdi - Balkan
yanmadasınd:ı
130. Daha sonra baş ,,ermişdi:
E) QJdim Makcdoniy:ı dövl:ıtinin ycrl;ışdiyi :ırazi
A) Yunanıstanda crk3n polisl;ırin yaranması
B) Drakon qanunlannın q.ıbulu idi - Balkan yanmadası, Yunanıst.:ının şimal­
ş:ırqi
C) Pcriklinstratcqscçilm:,si
D) KriL m3d;miyy.ıtin m:,hvi
E) Yunan-ş;ıh.ır dövl.ıtl;;ırinin azadlığına son
qoyulması 136. C;,dv;,ldakihansı hadis;,l;,rin nömr.,larinin yerini
dayişdikd;,, ,·erilmiş bütün h:ıdis~larin dü7.gün
131. il FilippYunanıstanın işğal edilm;,sind;, xronoloji nrdıcıllığmı müayy;,n etmak olar?
.. .. hazırIaş dı:
yuruş;,
n sonra
A) irana B) Afinaya q Biz:,
D) Karfagen;:ı E) Hindistana ansa

132. Sxemd;,veril;,nş;,h;,rbri düzgu•·n

m·· .
• u.Jyy;,n
edın:
,------------
1.Finikiyaya yürüşü ı.amanı lsg:ınd:ır bu
A)2VJ3
D) 1 v:ı 2
B) 2 VJ 4
E)3v:,4
C)4v;, 1

ş;ıh:ırd:ı güclü müqavim:,t;ı ırası g:ıldi

CiJ
2.Afin~ıl:ırla ittifuqa~n bu Misir 137. Göst:ırilanlarin aid olduğu döyüşü müayy;,nedin;
ş;ıh:,rind:ı 1sg:ınd:ır:ı qarşı üsyan baş verdi 1. M.İsg;:ınd:ırin Misirin fothind:ın sonra b:ış \'CTTllİşdi
2. M.lsg;;ınd:,r il:, lll Dara arasında h:ıllcdici döyüş
olmuşdur.
A) 1- Tir, 2 - Fiv 3. UI Dara m:ığlub olaraq ö\k;:min iç:ıril:,rin:, doğru
B) 1- Babil , 2 - Memfıs q:ıçmışdı
C) 1- Afina , 2 - Sidon A) İss B) Qranik C)Qavqamcl
D) 1- Karfagen, 2 - İsg.ındariyy:, D) Xcroneya E) Maqncziya
E) 1- Soqdiana, 2 - Ekbatan

10S

mir.az
 143.Uyğunluğu nıüJyyJn edin:
~özJJnilmJmişdir:
138.U~tunluq

Dı~,1~ç/,ır T,ır,ıjl,ır Qolıb g;,lmişdir

A) XcroncyaM:ıkcdoniyn - Makcdoniya
Yunanısııın 1. il Filipp
B) Qr.ınik M:ıkcdoniya - M:ıkedoniy.ı
ohJmJni
Salamin Yunan- Yun:ınısı:ın :ı.Güclü dövl:ıt va a. Xroncya
C)
ôh;ım;mi nizamiordu taşkil döyüşün;ı q~
O) ss • Makcdoniya
Mnkcdoniya etmişdi başçı lıq edirdi
Ywı:ınıstan b.8h:ım:ınil;,r b. Babilşah~riııi
E) Q:ı\'qnmela M:ıkcdoniy.ı- Makedoniya dövl:ıti süquta paytaxtseçınijdj
ôh:ım;ıni uğratmışdı
c. Atropatı Mij•
c.Yunanş;ıh:ır­ satrapı byin 'l'ı
dövl;ıtl:ıri işğal ctmişdi
139.Doğru carabı müan-an
edin:
etmişdi

A)1-a.b;ll-b.c B)1-b;c11-a.b
Yunanıstan lran D)1-a.c;11-a.b
1 C) 1-a.c;11-b.c
E)1-a.b;11-b.c
A)Aribrin hücumuna o'ldruz qalmışdı İsgJndarin ölümünd;ın sonra
144.Makcdoniyalt
B) ~ !:ıkedoniya çanIlFilippl:ı müharioo apannışdı impcriyası hansı padşahlıqlara parçalandı?
C) Romalılarla müb:ııiz;ı apanruşdı A) Parfiya,Balctıia, Soqdiana
D) Makedoniya t;ır.ıfınd:ın işğal olunmuşdu
B) Suriya,F:ıl:ıstiıı, Misir
E) Aralıq ronizihövz:ısind:ı hakim dövl:ıt olmuşdu
C) Misir,İran, Hindistan
D) Makedoniya, Misir,Suriya
140.Qrıınik, lss,~Qavqamel döyiişlari natimind.:ı:
E) Mesopotamiya, Misir,Yunanıstan
A) IlFilipp qalib ~idi
B) Romalılar qalib ~idi
C) Yunanlar m:ığlub oldu
145.Seleviklar dövlJtiparçalanması naticasincb
yaranmış dörlJtlJrdir:
D)ôh:ım:ıni qoşuııu m;ığlub oldu
A) Soqdiana v;ı Margiana
E) Yunan ~h:ır dövl:ıU:ıri tan:ızzül etdi
B) Parfıya v:ı Atropatena
C) Parfiyav;ı Yunan-Balctıiya
141.Yunanşahar dövlatfarinin ~ öh.:ım.:ıni dö,·l.:ıtinin
D) Yunan-Baktriya v;ı Misir
süqutuiiçiin oışar c.:ıhati:
E) Suriyav;ı Parfiya
A)Rom.ı işğallan
B) Makedoniya dövlatinin işğallan
146.QJdimİsgandariyya ş;ıh;ırinJ aiddeyi/:
ç;ıkişm;ıl;ır n;ıtiCJSind:ı dağılması
C) Daxili
D)Qullann ,~yoxsuUann üsyanı
A) Ş:ırq:> ~ünd:ın sonra Nil çayının
salınmışdı

142.Yunan şahar dö,•latlari

~ l\lakedoaiyalı İsgandar
B) Dünyadailk muzey baz.arlanil:ı mJŞhur
ş;ıh:ırd;ı yaradı lnuşdı
im~riyasırun tarixi üçünoışar eahat:
A) Iranqoşunlannın ımğlub edilmasi C) Ş:ıh:ırin qarşısındakı Farosadasında İsg
B) Qoşuna ikikonsulun başçılıq etm:ısi mayakı tikilmişdi
C) e.;ı. V~;ı yoxsul v;ıt;ındaşlann hüquqlanrun D) Evklidv;ı Arximedkimi aliml;ır burada)
genişl;ındirilm~i yaratnuşdı lar
D) Balkan yamıadasından Hindistana
q:ıd;ır :ırazil--nn· E) Perqamilkd;:ıfa buş;ıh;ırd:ı istehsal
olı.ırumıpı
işğal edilm~ .,
E) ôb;ım;ınil:ır t;ır;ıfind;ın süquta
uğradılması 147.QJdimİsgJnd.ıriyyad;ı Muzaadlanırdı:
A) Yazı üçünhazırlanan d:ıri material
B) Elmv;ı inc:ıs:ın::ıti himay:ı ed:ın ilah;ı
C) Q;ıl:,b:ı ilah:ısi
D) İsg~md;ıriyy:ı mayakı
E) Ş:ıh:ırin baş ımbdC!i

106

mir.az
 uyğun gJ!Jnş-,h.Jrlari
, rilanlJrJ
152-sxcırıdJ\C . .
.. -,v;ın cdın.
ırıuJ,r
148 •Sabab-n;ıtic;ı ;ılaqJsi po:,ıı/mıışdıır.
ilk d;,fat,cyn:ılxalq müqavil;>
?
N,1ııca t. ı,ağlamışdı
;-f---:~-~S;ı~b,~~b'...--:-:-'.-;;--h::::;-i,ı,ııann rnoğlub
ı\) Salamin d;ıniz döyüş· ran1 ~ıarıı
ünd;ı yunanların yüngiil O ıar.ıq vunanb
ı. ilk d,fa Olim~i~ oyunlan
v:, sür.ıtli triycr.ı g;ımı·ı • ı;ırk ctm:ısi kcçimuşdı
:cırin;ı s.ıhib olması Sp:ırtanın Yunanıs·
B) Yunan-İran nıüharib:r ..ı. hakimş;,h:>r·.
ıanu.ı
sind:,yunanl:ınn qalib dövl:ıı:, vrilrn;ısı ı. ilk d:,fakomp:t~ı ~;ı kağızı
c::ılm;ısi ixtir.ı cımışdı
Yunan-ş;,h:ır
C) Xeroneyadöyüşünd:ı dövl;ıtl:ırinin az;ıd­
yunanl:ınn m:ığlub
lıeına son o ı_rnası
olması
M.İsg:md;ırin Tır ph· A) t-Şumcr, 2-Yun:ınıstan. 3-~oma
D) M.İsg:ınd:ıld ciddimüq:ı­
arinida. ıırnası B) t-Misir, 2-Yunanıstın, 3-Çın
vim;ıt öst;ırm;ısi q ı-Rom:ı. 2-Yuronıstan
M.İsg;,nd;ırin Hind-
E) M.İsg;ınd;ırin Hindistan- D) t-Yunanıstan. 1-Roma.3-Çin
istanın fothiniyanrn-
da ahaliningüclümüqa- E) ı-Misir, 2-Hindist:ın, 3-Rom:ı
viın;ıtina rast ;ılm::ısi 1 da dımıası

153. Uyğunluq ha~sı vaıia~t~a..pozulmuşdur?

149. Daha gcc baş vcrmişdir:
A) M.lsg:,nd;ırin M:ırkazi Asiyayayunışu
B) Qranikdöyüşünün baş vcrm;ısi
C) ah::ıın::ıni dövl:ııinin süqutcım::ısi
D) M.isg;ınd;ır impcriyasının parçalanması
E) M.İsg;ınd;ırin Tirş;ıharini tutması
150. Dahatez vermişdir:
A) M.İsg:md;:ırin Hinsistanayürüş eım:ısi
8) Çind;ı Sansanqlılar ii5ya.nının baş vcnn;ısi
C) Q:xiimHundövl;:ıtinin parçalanması
D) Padşah Aşokanın Hindistanı vahiddövl:ıtd:,
A) E.;-ı. 333 cü ıldJ lss doyuşund::ı q::ıl;ıb::ı qazandı _
......
M:ıkcdoniyalı lsg:ındJr
B) Misiri işğ:ıl ctdikd;ın sonra lsg::ınd.;ır yürüş ctdi
M;ırk::ızi Asiyaya
C) Fiv ~h:,ri i.isyancclJrk:,nitıif:ıq:ı girdi -
afinalı tarla
D) fi Filipp t:,r.,find:mişğal edildi- Yun:ınıstan
:E) Qavqcm:ıla döyüşünd:, nı:,ğlub oldu -nı Dara
154. Q3dim KritlilJra aiddir:
1. ahalisi göZJIg:ımi düz:>ld:,nl:,r olmuşdur

birl:ışdirmasi
2. Ticar.ıt v;ı donanmaüçünlimanlarinşa ctmişl:,r
E) Misird::ı Ptolomeyl:ır sülal::ısinin hakimiyy;ıt:, 3. 8n q;xlimVJ ilk :,lifbatJrtibctmişl:ır
g:ılm;:ısi 4. Frcskalarlab:ı~ilmiş saraylarinşa ctmişl:ır
5. ÖzJ:ırin:, mox.susyazılan olmuşdur
151. Sxemdaverilmiş uyğun gal;mtenninlari müayyan 6. Ar.ılıq dJnizi s:ıhill:ırind;, koloniyalar
edin: yaratmışdılar

Yunan-Makedoniya
m:ıd:ıniyy:ıti
15 S.Qadim mikcnaWaraaiddir:
1. Ticar.:ıtd;, gümüş pullardanistifi:ıdJ ctmişl:>r
2. Akropolv:,qalalarucalımışlar
Aşılanmış buzovd:ırisi
3. Q;x!immisirlil:>r kimis.-ırd:ıbJIJr tikmişl:ır
4. S:ın:>tkarlan qızıl ma.ska.tuncsilahlar
"Azlığın hakimiyy;ıti" hazırlamışlar
5- Avropanm:ın q;xlimdövl:>tini
yarounışlar
A) Ellinizm,Pcrqament,Oliqarxiya
B) İnduiırn , Papirus, Dcmokratiya
156•Qadim Yunanıstanda "llomcr dö,rrü,..nJ aiddir:
C) Antikvus, Stili,Tiraniya l. Krit adasında Avrop:ının ilk dö\'IJrinin
D) Ellinizm,Prinsipiat, İrnperiya Yaranması
E) Daosizm, Preambula, Monarxiya 2• Mikcnam;x!Jniyy.ıtinin y:ır:ınmısı
3. Yunanıstanda crkJnpolisl;ırin y.ır.ırun:ı.sı
• Y~ıstancfa ilk Olimpiyaoyunlanrun
4
keçınlrn;,si
• Yunanlann:ıliftxı tJrtıb ctırnSİ
5

107

mir.az
 157.Yunan ş.:ıhJr dö\'IJtlJri üçünSJciyy;widir: 164.Yunıın-iran mülıaribJIJrin .
Jaıd<G
ı. E.rl..-:ın polisbr s;ıviyy::ısin:ı yük5.'lhnişdil:ır 1. E. .J. V :,srd;ı başa çatınışdı ır:
2. AfınJ ş:ıh;ır dövl.'lti t;ıldfin(fan .salınmışdılar 2. ~~n h:,rbid:ı~ıiz uonaıırnasına E
3. H:ır birinin öz:ıkropolu v:ır idi u~ı;ık_q:ıdag:uı olundu gcy~~
~- H:ıkimiyy:ıı tamamil;ı dcınosun ;ılind;ı idi 3. Muhanb;ı I Daranın hücunılan il~h..
4. ~parta :unanıstaııda ;ı 11 güclüv;ı u~I~
158. m Q.ldim
F..;ı. \'11 Afin11 tarixinJaiddir: 5. lranMılct. Egcyd:ınizi V;) Ki'k~.\ıaı\ı~,1
1. Gümüş pulların bsilm;ısi ş;ıh;ır dövbtkırini ;ıl;ı kcçirdiçı AsıYada\ı;,
2. Dr:ıkon qanıınlanııın t.'lıtibi
3. Solon islahaonın kcçiıilm;ısi 165.Yun:ın-İran
. .
müharibJIJri
d" _
o,.,.uıı, .
4. Straıcql;ırin Sı.'Çilın~y;ı başlanın.ısı 1. AlmadaPcnklinstratcqolmas 0144,
Afına d:mizittifaqının Yaradı! ınası
1
5. Dı:nıosla aristokratiya
arasında müb:ıriz;ınin 2.
başlanması 3• Mfı .
araonqaçışı ıfad:ısinin yara
4. Afına il;ı Spartaara,ında m;:ı. n~b1
uııan ;ı b~t
159.F..J.VII;ısr Yunanıstan tariıin;ı aiddeyi/: 5. Kiçı'k' Ası.yadayunankoloni
yal '"f v
1. Doril;ırin Lakonikaru tu~ı arının asası
qı
2. Afinada Drakon qanwıl:ınnın q:ıbulu 166.QJdimolimpiyaoyunlanilab ~•
3. Alin.ada orılu v;ı donamaya başçlıq cun;ık üçün .. d' aı;ıı dM...
muJyy;ın e ın: ·fılu

sıraıcql:ırin scçilm;ı)ı;ı başlanması 1. Olimpiya oyunlan5 ild;ın birkcç·. . .

4. Messcniyanın doril;ır t:ıldfind;m tutulması 2• Qd . 1
tnırdj
a ın 1araoyunlanızl:ıın;ık qadağan .di
5. Afınada gümüş pulk;ısilm;ıy;ı başlanması 3. Yanşlarda :ısas:ın qullar iştirak cdird.;
4. Oyunlar7.amanı ıı_ıülıarib:ıl;ır dayan~~
160.E.a.\ıl ;ısrin sonlan Afina şahar dö\'IJtina aiddir: 5. Qalıb ş:,xs;:ı v;:ıt;:ınınd;ı heyk:ıl qoyulıınıuııdı
1. Sıraıcql:ır seçilm:ı)-;ı başlanması
1
2. Quldarlıq dcmola:ıtiyasırun b;ırqarar alınası 167.Qadimyunan:ılifbasına aidolanUı-i., .
3. Solon islahatlannın keçirilm:ısi xüsusiyy~tl.ni müayyan edin: ·-~,)~ı
4. Dcmosla :ırisıokratlar arasında rnübariz.1nin 1. 24h;ırfd;;:ın ibar;ıt idi
k~kinfaşm~i 2. E.;:ı. IX;;:ısrd;ı t;ırtib edilınişdi
3. La_~v~kiıil ;,lifbalan üçün:ısasolıııuıdır 1:
Drakon
161. qanunıanna aiddir: 4. Mısır ;ılı !bası :ısasında t:ırtib olunrnuşdu
1. V:ılJlldaşlar orduda v;ı donanmada xidm:ıt etm:ıli idi 5. Müasird:ımıaıılann çoxuonunadı ifa~
2. Aristokratların h:ıyatı v~~mlakını qorumaq üçün
q;ıbul edilıni,<ıdi 168.Q;ıdim hunlann, çinlilaıin va yun
3. ankiçik s:ıhv:ı gö~tıqsirkar ölüm:ı m:ıhkurn inandan üçünoxşar cahat:
olımurdu 1. Çoxtannçılıq nıövcud olmuşdu
4. fa VIl• Sparta ~h:ır dövl:ıtind:ı t:ırtib 2. anulut.:ınnsı Gün:ış v:ı Aysayılırdı 17
olunmuşdu 3. Hökmdara tann kimisitayiş edirdil:ır ı
5. Omın baqda "Mİlıdkk:ıbl:ı deyil, qanlayazılmışdır" 4. Dinim:ırasiml:ır 7.amaru qurban k:ısiliıdi 2
deyirılil:ır 3
169.Xeroney:ı döyüşün;ı aidolanlan müm 11 4
Yunanı5tanda demosun
162.QJdim tabaqalaşmasini 1. E.:ı. N ~sıin ikinciyansında baş vemıişo 5
güclandirmişdi: 2. Yunan-Iran müharib:ıl:ıri zamanı ~ı •
1. T:ısarrüfatın inkişafı 3. Yunanş;ıh;ır dövl:ıtl:ırinin31ll(fiığınasoo 7'
2. Koloniyalann yaranması n:ıtic~ind:ı yenisatış qoymuşdu 1.
baı.arlannıo açılması 2
4. Döyüşd:ı M.İsg:ınd:ır ilkd:ıf:ı s:ırk~lik •
3. Quldarlıq qaydalannın l;ığv olunmağa başlaması qabiliyy:ıtini nümayiş etdiımişdi 3.
4. Dcmosım dövl:ıı v:ızif:ısi tutrnaq
hüququal.ması 5. Yunanş:,h;ır dövl:ıtl:ıri qalibg:ılmişdi -t.
5. Ôlm ilkmetal pulların bsilırosi
170.l\lakedoniyaWarın Hindistanın fahtini ıhı E
163.Sparta şahar dö\'latiüçünS3ciyy;widir: araqgeriçakilmasinin sabablaıina aiddif: ı.
1. C:ınubi Yunanıstanda yerkışirdi I. ôhauningüclümüqavim:ıtin;mst Virrog 1
2. Aritayfalan t:ı~fın<.bo burada dövl:ıt yaradılmışdı 2. asg:ırl:ırin yorularaq qüw:ıd:ın düşmasi
3. Spanada insanlarn h:ıyatında :ısas iş h:ırbi iş idi 3. ôlı:ım:ınil:ırb yenimüharib:ınin başl~
4. Spartada qullarfalanqa adlanınlırdı 4. İşğal olunmuş ölkJl:ırdJ başlanan üsyanbr
5. Sparta ordusu le~on adlarurdı 5. İsg:ınd:ırin v:ıfat etm:ısi

108

mir.az
►
111.M.ls,::JntbrinŞJrq yürüşünün nJticJsi:
ı. Yunanş:,h:ır-dövl:ıtl:ıri süqut cıdi
2. c)h:,m:ıni impcriy.ası. süqut ctdi
3. Hindisı:m ıabc c<lıldı
4 _ Q:,rbd:, Balkan yanm~~ı v:, Misirc!Jn,ş:ırqd:,
Hindisıana qJ<far ::ır.ızı!Jn ;ıh:ıt~ cd:ın böyük bir
impcriy:ıya çevrildi
172.M.isgJndJrin hakimi?')'~tidö\'rü~J aid deyi/:
ı.xeroneya döyüşünd.:ı ıştıı:ak etn1;ısı
2. Misir /ironuel:ın edılm:ısı .
3_ BütünHindis~anı ta~ ctm~s~. .
4. Paytaxtı (Jabıl ş:ıh;,nn:, koçumı:ı~~
5. Atropatcnahökmdan Atropatl:ı mutt;ıfıq olması
173_J\lakcdoniya hökmdan 1~ .~illip, fsg;,ndJr va
atı;ımJni hökmdan Kserks uçun oxşar c;ıhJt
ı. işğalçı rnüharib:ıbr a~r:nışdı
2 Hindistanayürüş ctınışdı
3: Döyüşd:ı yunanlanrn:ığlub etrnişdi
4. Roma imperiyası il:ı müharib:ı apamıışdı
5. İşğal eıdiyi :ırazil:,rd;ı öz adına çoxlu ~h:,r tikdirirdi
174. M.İsgJndJr ilJ ah;ım,mi ordusuarasında baş
vcrJn döyüşlJıi seçin:
ı .Xcroncya 2.Marafon
3.İss 4.Qavqamela 5.Qranik
175.Teonan TanhuvJ il Filipp üçün oxşar c;,h;,tlJr:
ı. Niı.aıni ordu yaratmışdı
2. Qalibiyy;ıtli müharib:,l;ır apamıışdı
3. c)h:,m;ıni dövl;ıti il:,müha:rib:,aparmışdı
4. Oövl;ıtin s:,rh;ıdl:,rini xcyli gcnişl;:mdirmişdi
5. Ordusununhücumlannmqarşısını alm:ıq üçün
düşm::ın böyük s:xidinşa etdinnişdi
176. il FilippilJ M.İsgJndJr üçün oxşar cahatlJr:
ı. Eyni:,srd:,hakimiyy::ıtd:, olmuşdu
2. Ş::>rq:, yürüş t::>şkil etmişdi
3. Xeroncyadöyüşünd:, iştirak ctmişdi
4. İşğalçı müharib:,l:,raparmışdı
5. c)h:,m::,ni qoşununu m:;ığlub etmişdi
77. Xronolojiardıclığı müJ~n edin :
ı. Kirt m;ıd:miyy:,tinin m:,hvi
2. Doril::,ıin Lakonikanı tutması
3. ah::ıın:mil::ırin Orta Yunansııanı tutması
4. Yunan ş::ıh::ır dövl::ıtl::ııinin öz azadlıqlannı
itimı;ısi
8. Xronolojiardıcıllığı müJyyJnedin:
ı. Doıi ıayfalannın Mcsseniyavil:ıy::ıtini tutması
2. Afinada Solon islahatlanlıJyata keçirilm:,si
Parfenonm:,b:,di tildlm:,si
Milct v:, İoniya ş::ıh::ırl::ırinin yunan elminin
nı:ırbzin:, çcvrilm::ısi
mir.az
179.Xronoloji ardıclığı mü;ıyy;m edin:
1. Yunanıstanc.la crk:ın polisl:,rin yaranması
2. Afinadı ilk d:,fo gümüş pul k::ısilm;lsİ
3. Solon islalıatı
4. Afinada quldarlıq dcmokratiyasının b::ırqar:ır
alınası
180. Xronolojiardıcıllığı müayyanedin:
1. Fermopildöyüşü
2. PcriklinAfınada stratcqseçilm:,si
3. '"Drakonqanunlan"nın i::ırtib cdilrn::ısi
4. Solon islahatlan
5. Xroncy:ı döyüşü
181.Xronoloji ardıcıllığı mÜ;JYY3n edin:
1. Pcriklinstratcqscçilm:ısi
2. İlk olimpiyaoyunlannın keçirilm:,si
3. İran ordusununYun::ınıst.:ına hücumu
4. Drakonqanunlannın t::ırtib olunması
182. Xronoloji ardıcıllığı müJyyJn edin:
1. İranlılarla yunanlarar.ısında sülh bağlanması
2. Yunanısı.:ındı ilk olimpiyaoyun:lannın keçirilm:ısi
3. Afın:ı - Sparta müharib:ısinin b:ıışlanması
4. Makedoniy:ılı İsg;md::ırin Hindisı.:ına yürüşü
183. Xronoloji ardıclığı mü;ıyy.>n edin:
1.. Xeroncy:ı döyüşü
2. Afina-Sparta müharib::ısi
3. ôh:,m:ınil::ır dövl::ıtinin süquqnı
4. il FilipinYunanıstam işğal etm::>si
5. Dcmoslaaristokratlar ar.ısında mübariz::ınin başa
çatması
184. Uyğunluğu müayy.>nedin:
1. E.::ı. iV minillik 2. E.:>.ili minillik
a. Şumcrd:, ilk ş:,h::ırl:,rin yaranması
b. Hindist:ında ilk ş::ıh:,rl:,ıin yaranması
c. Şumcr ş::ıh:,r dövl:ıtl:,rin yaranması
d. Misird:,q;xlimdövl:,tl::ırin mcy<hnag:,lm::ısi
c. Kriı adasında Avropanın ;ın q:,dim dövl:,tinin
yaranması
185. Uyğunluğu mü;ıyyan edin:
1.Aristokratlar 2. Dcmos
a. Adlı-sanlı yunanlar idibr
b. Attikarunsad:, xalqı idi
c. Hakimiyy:ıtini yaxşılann hakimiyy.,tiadl:ındmrdılar
d. S::ın:,tkar, gün:,muzdçuv:, dJnizçil::ırcfan ibar.:ıt idil:,r
109
186.Döyüşfarin bıış venn;ısinin ordıctlhğı müJyy:ın cnn diaqramında QadimŞuın •
191.Eyler-V
edin: QadimYunanıstan (B)t:ırixlni miiq ~(~)
1)1.~

A~ oxşar
_____ B

a. lssdöyüşü
b. Qavqamcla döyüşü
C. Qrnnikdöyüşü ı. Ş:ıh:ır dövl:ıtl;ır yaratmışdılar
2. Vahiddöv\;ıtd:ı birbşdirilmişdi
3. Qarad:ınizd:ı koloniyalar salmışc1ııar
187.~ lakedoniyolı isg;ınd;ırin iştirak etdi)idöyüşl.lıin 4. Tiranlıq idar:ı üsuluqurmuşdular
xronoloji ardıcılhğını müayy.ın edin: 5. ahalininmü:ıyy:ın hiss:ısi azad;ılıali~
1.Xeroneya 2.İss
3.Qranik 4.Qavqamela

192.Uyğunluğu müayyanedin:
188.
Zaman rnilmiş hadisalarin
oxunda ardıcıllığını
mü;ıyyan edin: 1.Orta 2.Dnubi
YW1anıstanda Yunanıstanda
e.:ı. 332-ci
il e.:ı. 330ciil e.:ı. 404-ciil erl:ışirdi erl:ı irdi

9
a. ôh;ım:ınil:ır dövl:ıtinin süqutu a. Radosş:ıh:ır dövl:ıti
b. Misirin isg;m~r ~r:ıfind:ın işğalı b. Afinaş:ıh:ır dövl:ıti
c. Spartarun Afina ~rind:ı q;ıl:ıb;ısi c. Korinfv:ı Spartaş:ıh:ır dövl:ıtlari
d. Miletv:ı Efesş:ıh:ır dövl:ıtl:ıri
189.Q.ldim
Spartadövlatina
aiddir:

ı Hilotlar ? ?
diaqramında Qadim
193.Eyler-Venn Misir
QadimYunanıstan (B)tariıini müqaıiıı
\.Lik1ll'q
qanunlan
qanunlan
2.Drakon
3.Falanqa
4.Strateq

;ısrlarda Yunanıstana hücumetmiş

190.Göstarilan
xalqlan
vadövfatlari müayyan edin: 1. Çoxallahl ı lıq mövcudolmuşdu
2. Romat:ır:ıfınd:m işğa\ olunmuşdu
1 ► 3. M.İsk:ınd:ır:ı döyüşsüz ~slimo\rnııpı
4. Aralıq d~rıizi sahill~rind~ koloni}m
\.e.:ı. IIminillik
2.e.:ı. V~r 3.,e.:ı. JV:ısr 4.e.:ı.11 :ısr 5. Müxtalifdövrl:ırd:ı :ırazisi faatçayaı
çatmışdı
a. ôh:ım:ınil:,r b. Roma
c. Doril:ır d.M~edoniya

mir.az
110
194. Eylcr-Vcnndiaqramında Solon (ı\) VJ Periklin 197. Eyler-Venndiaqramında Q;ıdim Arina va (A) v;ı
(D) fJaliyyatinlmüqayis~edin: Q.1dimSparta şahar dö\'IJtlarinl(B) müqayls.1edin:

A oxşar B A oxşar B
--------

1. İslahatlan il:,tarixd;,ilk demokratikdövl:,t 1. T;,dric:moliqarxiyatiplipolis:)çevrilmişdi

qurulmuşdu
2. Dcmosunm;mafeyin:,xidm:ıt ed;,nislahatlar
keçinnişdi
3. Bütünkişil;,r Afinav::ıt:,ndaşı hüququalmışdı
4. Yoxsullaradöv!Jtvnifol::ırini h;,yatakeçirilm:,si
üçün ;-ım:,k haqqı vcrilm:ıy;, başlanmışdı
5. E.:>.V ;-ısrd:, Yunanş:,h:,r dövl:ıtl:,rind:ı azad
arasında hakimiyy:,t
;,halinint:,b:,q:,l:,ri
mübariz;,sin:,başçılıq ctmişdi
198.Uyğunluğu müayyan edin:
2. Başçı lığı il:,yunan-ş:,h:,r dövl:>tl::ırinin d::ıniz
ittifaqı yaradılmışdı
3. HökmdanLeonidinqoşunu ôh:,m:mi hökmdan l
Kserkis;,m:ığlub olmuşdu
4. Makedoniyaçarlıb'l t::ır.>fınd:,n işğal olunmuşdu
5. BütünYunanıstanı tabe etm;,k uğrunda mübari:za
apannışdı

95. Uyğunluğu müayyan edin: 1.Solon 2. Likurq 3. Perikl

1.Afinaş:ıh:ır dövl;,tind:, 2. AfinaŞJh:>r dövl:ıtind:,

A • a allar urası Xal
a. Afınada ilk demokratikdövl:ıt qurmuşdu
b. 30 n;-ıfard:m ibar.ıt Şuranı ali hakimiyy:,torqaru
a. E.:,.Vfl :,srd:,bütünm:,s:ıl:,l:ıri h:ıll ed:, bilirdi tayin etmişdi
b. E.:ı. V :ısrd:ı ali hakiıniyy:ıt ona m::ıxsus idi c. Afınada "dcmosun hakimiyy:,b" g:,lm:,sin:,
c. Aristokratlann sırasından v:,zifay:ı ş:ıxsl:ır t:ıyin köm:ık ctmişdi
edirdi d Bütün kişil:ırin Afi.nav:ıt::ın~ı hüququ almasına
d. Orduya v;ı donanmaya başçılıq ctm:ık üçün nail olmuşdu
straıcql:,r seç;,bilirdi c. Yoxsullara dövl::ıt v:ızifal:,rinin h::ıyata
e. Burada 20 yaşından yuxan bütün az.ad Afına kcçirilm:ısi üçün ::ım::ık haqqı vcrm:,sin::ı nail
v;ıı..,ndaşlan (kişil:,r) iştirak eda bil;,rdi olmuşdu

6. UyğunJuğu mü;ıyyan edin: 199. Uyğunluğu mü3yy3nedin:

1.Afina ş:,h:,r 2. Spartaş:ıh:,r 1. AfinadaOra.kon 2. SpartadaLikurq

dövl:,ti dövl:,ti

a Dernosaqarşı s:>rtqanunlarq::ıbul etrnişdi

a. Borc daşı b. İdar.,etm::ınin :ısaslannı mü::ıyy:ınJ:ışdirmişdi
b. Falanqa c. Aristokratlannhayatını vzı ::ımlakını qorurnağa
c. Strateqscçilm::ısi çalışınışdı
d. Likurqqanunlan d. Ağsaqqallar şurasını ali hakimiyy~torqarut~yin
e. esas m;ışğuliyy:ıtin h:,rbiiş olması ctmişdi
e. Ölümünd:msonra dövl::ıtinda oliqarxiyasistemi
qurulmuşdu

111

mir.az
 l\,l l~tıııılut,ı m•~~.ın rı.lin:

0~7 !Lıl-ıı~
ı- 1
_____ __...ı...---__._ ___ __,J

~ .,!İı\"-Ll ıll &m,lT.ılll ,l1,l~tqıımn.ışdu a. Solonislahaılan

h \' ıı.ıf;rılm İl\ır.ıl Şuıranı nlihı-tl.imİ)y;ıı orqJnı b. Qa\'qamclla OO)iışü
c-ııııctmı~ c. 1Daranın llındL~11.1 .
, ,\fil\ııb '\imıı;un hakiınin•;ı1.1·· g;ılnusin.1 d. 0h.ım,ınil.ırdö"I-..:
v 1
-~~
~nrn • ~
lı~ rtm~i.dı c. ı unJn•ranrnüharj~ı;:~
J 8Jıün l~ıl.mıı Afin.1
\':,t;ında_q hüququ
almJsma
n::11'1~ 204.Uyğunluğu mÜJ)J~n
edin:
c Yıı'-"111ru:ı oo,
bı \':ızif;ıl;ırinin h;ı),ata kcçirilnl.lSi
i>,iın )m.'l~ı vcım.ısin;ı nailolmu.,c:du 1.Q;xlim
Misir
201.~ıanJları U)junolanıan müm•3n
rdin:

imr.n i:ıılıı a Teatnnv;ıt;ıni hcsab ol

~ AıJı~n hakimi
))';ıri". qC)ıi-<lcmokrJ· b. a~alisirnüxt;ılifkasta!~- -~
bl ımin birnö,ii c. 9un:ış_ v~susaatı ~x_tira ~...
E:ı. \'111-VII ~l;,rıfa ph.-ır- dövl;,tl;ır d. Olbnın azad;ıhalısınin bir• :
~ı,ı))'~n.ı yükQl,ın h;ır:ıh:ırhüquqlu c. Yerin radiusunu, "sıfir" ~
ıo ~ihl'lrlnnnın v:ıı;ın icm:ılan ınüasir yazılışını v;ı s.elmi~l:l.
3. O.irl~td.ı t.-ıkh:ı, ına despotikh:ıkimiy­
pı.ı :ıs.ı,lan:ın ,·:ı gücyoluil:ı b:ırq;ırar 205.Uyğunlu~u müJyy.ın edin:
olan h.1kimi :ıt fomıa~ı 2.Q;x!im
ı. Q:ıdim
umcr
a. Tır.ıniy:ı
h lnf(riy:ı
c. 0liqarxiyıı :ı. Qull:ın •'y:ıd", "düşmJn" adi~
d 0:n'ıOlTJU)il b. Oaııı:l o)ıınuııun ilkin
nüınuıı.lSiı-;)
c. Poli.~si...ıcnıi c. y:ı 7J~ıııı akkndl:ır, b.'lbill;,r
\')
s:ııııi,dil.ır
202.
[~icr-\'rnndiıqrımında Q.xlim Afınanın d. ·ııcn~llif yazıd_:ın ~cniş !sıifuıb~
idmçilik dstrmiD.1(A),·;1 Q.)dimSpartanın Dirço:-- ~ii7l.ın, gının3Zl)':l, xcr.
ll\:ı:
idınçi)il sistrmini
{B)miiqa)is,ı rdin: c. Jill.ır.ı h-çnıişdir

A oxş.v B 206.Uyğunlu~u nıüJ))'Jn tdin:

2.aıı.ınmi
du)]] l)Jrı

mir.az
'207. E)kf"• \"n,n duqnmmdı Afm:ı pl\.>r dö,L,(; (.\) 210. r.,kr- \"rnn cfl.:tqr.mı,n<J un1u11 rılın..ı l'utt" ıa ( \ ı
Y;) ~blroooiyt oo,L.ltini(R) mfıqA)N f'din: ,., :\rt'n9ı (O) J•~J{hbnnl mij•p~lu" ~,,:

1. T:ın,J., ır~ d.-m.\.r>..ıı, &, l;( ~~'lı:ı~!ı l· .>- ,· .N\U h.~ ,\:tıın~lır
2 lra.,(c}h.:mx.ılx) ıl.:> m(.h.ı.,1'> ~-ım~ ı Yu.r-.uılınn ı-:-ıır.ıl..ı ,ı., t-.~ , m,ıı~i·r
3. ti\ ll..ınn ü:,.~-anıçı!.:m ıl.> n ün,~,') ~ ~ il fılırrm ı'l\!ıLÇ\l -l->l>l'-> ı.p--;ırr,•ı~ t
4. Fi,1l;nn ir-:~,:nı ~:mm-~ J lr.ııılılu- , ıu ıııı,ı.tr1'l\ll L\11\.lfl ııl.J ·n ITTlrnı ~t;;

5. Sx4l ~f:1.:ılr~ ~üni:şü t~,ıl ct1n•~ı < \ ıın.m ş.,l\.'f ,!.""bcl.-nnın .ı.:~tlıc-n.-ı """' '11""'-'~!
ı

208. Eykr-\"tnn dfaqr.ımında Qxfin, M:ık<'<ftıoi~":t (.\)

,-a ,.\trop2t<'n:ı (ll) dih kıtini müq:ı~m roin:

0
....___
_L ıl
c
'\C'n•••,,.ı ,~,,ıi$t1 l• :\l.ın,1,,11 ık>,ıısı1
~ ıl ınuıı ,t,,,ı~ıl ,1 rhıtı:-, ., ,t.ı,, ı'l~"'-1
1. l,~lçı müh.mh.ll.lr :ıır-ın111~J1
')Rcımılıtır ib miıh.ıril~ :ıpamıı,Jı 212.l"~tıınluı!ıı nııl.1 . •"' t'tlin:
J vr.ın,inJ.:ı dlın m.:ıd.-:ını))".llı )n)11mıŞtlı
4. v~m.mı di" l.llİ ıl.1 nıüh,ın1'.l :ı~ınııı~dı ;. rı:nı,.,r,ı -rl,-. 7 ,ı 1 111 1 ıı
~- \';ırlı~n..ı r.ırtiy:1 ı.ır.ıfımbn ~l)fl lj0)111mu-:,dıı ılı•'1hil
.' -
ıl.•"~•I
'
-- -
,l
fr.ırılı ı.,r l >ı ı.ı Y1111,1111,ı.1111 ııııt!ıılır
J. E..,. 111:>'-' n,,vıhı.L> .,.1111.111,,,ıtıı,ıııı.ı lılıı,L:ı I ı~•hı "' - •,
;-..
lrı,",ı,lıır ııı.,~lıılı ,,l.ır.ı,ı 'ı 1111.11hf,:nı l.'11. ,-~,!ıL'f'
( ııı_,.,ı.,,ıı -::-ılıı I n 11.111111q,..,111111 ı:~~h-~ ,,\!\ı
- ,.,r 1 1ı,,l.ıııd.111 l n•ıııdııı ,ıı•~ıııııı ~-·\.,.;ı ,
1
ı ~bic'tkınıy:ı ımrx.-rı;:-ı.,ının r,ırç.ıluım.ı,ı ıhı..,ırı.ı I\IJ~lııb ,ılılıı
b Yı.:n.ı..-ıhl.\n ıl.J lr.ın .u:ı.,ınlLı ıılh h.ııll.ınm.Hı
c. Hnlı,wr.J.ı ~lıuny:ı ,ııl.ıl->"-ının h..ıf..ımı:tf.>1..>
o'.:n.: ı
d Ön l.!..'"t\mJ.J~I..Cru)-Ul rıı.l,.ıhlı,ıt.ır t~h ru"nuıı
t\.,"3c-.1::?"'..l"\I r , , ""~'" ı
c TC\"Cr.!:\ T ı➔.ur:Wl t--,1,._,lı 'ı ı u hllnf.ınn ı;ın.>
~ ·,:,:) ct:r ..:N

lll

mir.az
 1

218.Eylcr-Vrnndi:ıqramında Q~
,·J Q.ldimVunanıstan (D) lıri IIIlr-.._f
ı.~t~~"C') 2.M.sg~n oxş:ır C.lhatl:ıri mü3);:ın rdin: ti ~~
~,inı."ıl ~~~­ mixja,im.~iz
•(00\,~ıxtır tu1duölk;ıl~

~ M~
lı. Hirui~1ıın
dövl;ıti
c. t}h,m.milJr
d Finıl:i)'lllltn dig;)I'
ş.ıhJrl:ıri
c. Finil.iyruun Tir~h;ıri 1. ahali müxt;ılif kastalara böl~
2. Yanmada~_ycrl~nquldar dövb.
215.E,itr-Ymn diııqramında Dcmokrit (A)v:ı Aristo- 3. Aralıq d~ıı'.zı. sahıll:ırind;ı kol~
ıd.(B) iiçiin
farqli,·:ı oışar c:ılıJtl:ıri mü:ın-:ın edin: 4. E.:ı. il mınıllıkd:ı :ırazisi~ ~
m:ıskunlaşmışdı 12)~
B 5. ?h:ım:ıni hfü.-rndan I Daranın~
lsg:ınd:ırin hücumlanna ~<ıahnııa

219.Doğru caYabı mü;ıyy;ın edin:

ı. Q;ıdim yunan fılosofu idi

2. Atom n:ıZJTiyy:ı.sinin ;ısasını qo)'111u,~u
3. bkd.ıfa bütün dn~:ıri ayn-ayn sah:ıl:ır iim
bölmüşdü
4. E)~JQ bot:ınikn fizika. v:ı s.adlar
politika
\'ennişdi
5. Diiny:ının xırdn ı.:ıır:ıcik - :atoml:ırdan ibar.ıt 1. Qulda:r dövbtl:ır olmuşdu
olduğunu söyl:ıyirdi 2. ı3h:ımJni hökmdan t~fiımı ••
I Kscrks
olunımışdu •
U~-ğıınlufu mü:ın~n «ıin:
216. 3. Makcdoniyalı İsg:md:ırin hücumıma
qalmışdı
1.Afuıaş:ıh.'xi 4. Romat:ı;.ıfınd;m işğal olunmuşdu
5. Ôzl:ırin:ı mJxsusyazı sistemiolmuşu

220.Eylrr-Vtıın di:ıqr:ımında MeteTııılıı ı

!. Muscy Filippi(B) mq:ı)iSJ edin:
b. Akropol
c.
d.
c.
Farosmayakı
c:non
Parf ırob:di
,, Arximcd
Evkilid kimialiml:ırin f:\1liyy:ıti
-- A oxşar B

217.t:yğunluğu mÜJ))'3nedin:
1. ~
2. ~fusiqi al~
3. SiınJ b:ız:ı)i 1. Qüvv:ııli on.luy:ır:ıınu~ı
4. Yaı:ı ur.ıin metal
çubuq 2. Qalibİ)')'Jtli mülı:uib~br nJ\1fTtll~
~ Ixkcnsiya 3. Dö\'IJtinsJrh:Jl:ırini xc)Iİ gı:ni,~
b. Lira 4. Q:ı)mqtmb "T:ınnmn }'l'l'iizfnb~
C. Skı:na hüququ,·ı:n.liyi :ıd.un" odbrdınl~.
d. Sul 5. lşj!al t'tm:ık i.sı.xii)~ Jr.ıı.il:ırin ~
:ıJ~13q üsıılund'lJı istifJdJeııni~

U4

mir.az
 .vrio sua//Jn
QAlllTA

OJ....... O 4 ,ı, 4 t> C>.,,,

ı\ .~ ,\ L I O

c::::J Yıın,ın 'koloııı),1lıırı

e Ş.•h->rl.•r

ı. Am:>p.ıcb ilk sinifü c,miyy,tin \? ,n q.xlım Ji" ı,ıın y:ır:ınJ1~1 ,r.vmi unt-'ll.> mil;ıypn C\lın.
2. Q:xiim J...ıitlil.ırin tiı:-;ır?t .,1:ıq_,1.,r; :-.1.,t:ıdı~ı illbl,n mib~').11 C\lin.
J. f«::$.<:.Jliy:ı ,it:ıy;,tinin ycrl~Ji)i .,r:ı7ini mibypn C\lın.
4. Attilo vil:ıptinin ~ crl.,~Jİ)i .lr.ınni mÜ-')).11\ cJın.
5. Mcsscniy:ı , •., Lolı.onib ,il:ıptinin ycrl.,~di)i.lr:mni mÜ.lY)?n cJın
6. Dori ta)1'al:mnın c..1. 11minillilı.d., hücum cJ.,r.ılı. m..1h\cıJıyi m ilır.\.."')~ının .,m.mıni mil.ıypn
edin.
7. ı\fın:ı ş..ıh;,r dih 1.-ııinin ycrbşdi)i .1rn11ni mü.1yy.,ncJın
8. Sp:ırt:ı ,.., Korinf ş.ılı:ır Jö, 1:ıtinin )Wl:ışJi)i ;,r:ııfoi mü.lyy,n ı.-dın.
9. Q:ır:ı d.,ni7eblı.olııniy:ıl.ır ~alanş;ılı:ır tlih·l.:ıtin yı.:rl."'Jı~ i ;ır.vini miı.,))?n C\lın.
ı O.E__,_ V ;ısnJ;ı c>tı.,ın.mibr dövl.1tinin.c.:ı. 33~-ci ilJ.:ı M.ıJ...cJtınİ)-:ıııın hlkıımıın.ı m~nıı. qnl.uı
ölbnin ;ır.visini mü.ıyy.111 edin.
11.c>h:ım.1ni hiilı.ıııJ.ın K).crksiıı c.;-ı . ..tRO-dild:ı tuıdıığu .,r:ııini ıııib) pıı ~"\.lın.
12. E.:ı . ..ı..t9-cu ilJ.1müq:ıvil:ı iııır.1lnynn dii\ l.ıtl.,ri mibyy.111C\_ltn
13. ..tJ1--404-cüill.ırd.,, Öl :ırnl:ınndıı ıniih:ırib.1 etl:ın pın.ın-ph;ır di" l.ltbrini mil.>))?n C\lın
14. Parfcnon m:ıb:xlinin inşa c<lil<liyi ş:ılı.ır-dihütin ;ır.ııbini nıib) )~n cJın.

.-
x-

.,1.Q:xlim \l.ılcJuniy:ı JJ, ı.,ı,nın Jr.1.mını mı~))?" t"\lın

Xc:rooep W)~ı.mJ.> rru~lub ol.lll nl!ı..mı t'\'ı-.ı;ınn.
\1.l,~n .lU lC\,rlİı)ı lllul rın .ınb:ıllıt,ını h"-""t.Jrın
Fr, lıbnn lt'\yı.-ıın..ı lı.,lfl\Jl..lı!ı. cıJ.m ıJlbnı ~,ı-.t.Jnn.
S. \ 1 1,pnJ.:ın l°1JJ.ı rnı'.Jı.i.1 \ ırn.:ıt \::,-,..
ur.ın .,r.u1 Llrı mu.:,))'.)O nlın
tı \1 1-;JOJ.Jn rr.t.t.µ,ırruhı/ l..ll-<l)L.ın ;ır..u11.Jrı nıu:,yy,n cJın.
'· \! ~.:-~nn "-1Cl ~ı·.:u1ı:..-.-..:.ı.-ı ,,!.L~ıt·ııl:ıru i"\;ı..:,nn,
\1 l~.:-~nn f\J}U\t '---"\ili)\ ,-Jlun \J'\t.Jrtn.
q • C\,'\.l..ım Ls~~n >)"> ~..:m.~:n ycrl.>.,..l..ı) 1 .:ır.:\llm ~"t:ırın.

us

mir.az
 13. Romıı r~puhlik:ı~ının idar~tm.ı sistcmin.1aiddir: 20. f'.fKt~ril.lnl.u
aiddir.
1.M:ıgic;ıraı 2.Prin.c;ip:ıı 1. Plebeyl.:ınn müdafı:ıç1J;,n h~ olunurdu
J.X:ılq yı!(ınc;ığ:ı 4.Konwl 5.lmpcraıor 2. Scn:nmv;)kon<.ulun pkbcybr.ı aid g~"'rişl;ırini
A) 1 J.5 il) 2 l4 C) J.4.5 D) I.J.4 E) 2.4.5 1~ ctm;ık (veto)hüququnamalik idi
A) Konqıfa Rı ,\ğsaqqanar 5l[r.l,ın.1
14. Q.lılim Romadıı konsııllıırıı aiti deyi/: C) Senata D) Xalqtribununa
A) llır ıl mıi,~bıın.:ı ~ilm:><,İ E) Magi,trara
il) mnıb Rnm::ını iclar.:>
il .... ctm;,,,;i
(l O<l)tın;ı kc,m;ınd;ınlıq cım;ıc;i 21. Rom ada ;m ağ)T dna}.lt sa)ılırdt:
f>) Plchcybnn m:ınafcyıni ımid:ıfi;ı C1m;ısi A) Döyüşd., :ı--ir düşmlk
I·) M;ıı:rıc;ıraı ı.:ır.:ıfın<l.m ~ılm;,o.ı 8) Patmini öldümı::,1<
q V.,t;m,H.lyan;ıf ctITPk
15. Qxlim Romııdıı re.(puhlikıı dihrund-lh.Jril D) Xalq tnbummuölch.irTook
pııtric;il.-ırin c;ır:ı~ından Romanı idar,Htm.lküçün E) Padşaha qarşı ÜS)-anqaldrrma.q
iki kon~ııl , .1 m.1mıırlan \(:Çirdi:
Al p:ıd.ş;ıh Hı a~1qq:ıll:ır ~• 22. Hansı r.ıcpmlJıin yerini d.1yiş.s.-ık c;:ıdv:>I
C) ~,ı Dı "<alqyıITTncağı E) impcrator düzgün aI ın:ır:

16. f_.1.V .-ıvd.1 ,\fin:ının ,.1 Romanın kl:.ı~

qunılıı~unda o,~ar uh.lt:
ı\) Scn,11 ı.,r;ıfinJ.;ı,rı ı.±ın olt.ınm3S1
Rı ~1cm;ın.ı):ı R'Jlmınm qıaııl,rn,..,
C) ı\n,tol..r:ıııJ... rc-T"Jhclıunm qtırulml5ı
D) ~tıı:ıyy;ın müd,.~t.1~'Çl~n J_d.ımb.ı ı;pftncbo
Magistrat
ıJ..ır-1 0lunm:ı.,1
(icra hnk.im!yyali)
f· ı ır.ıı~"4 , .1 ul.::ı tnhunl.ın ı.->Qfuıd;m idır.ı - kon,ullar t.ıkli/ rdır l
cılunm.1~.1 ¾l.ınm.1.,1 - :r~::ln.ıdnrlar
- --Qanun a 4
- haltlml.Jr
17. Q.x.limHoma l"l"'puhlil..:ısınıı aiJdir: A)
1 r.ırn,ıbnn )ll\.ın l."h."'P'tnın nün\Jy;ınd.r 1 v::,2
ı-\) 3 v:ı4
8) 2 v:ı 4 C)
bnıxbn ıh.ır.,ı ,ır,pn ıJı D) 2 ,~ 5 E) 1 v~ 3
2. ~ l.ıt"'tr.ıLı n.v:ır.,ı C\.lır. m.ılı)y;\ ~briro b:ı:m.
11111lı.ınh.'. ,ülh m:1,-...1bl.,nni h.111ctlınii
23. Ll. V asrd.lQ.ldimRom3d3p3trisi1Jrin
Al l'.ıd::,-llı.ı B) X:ll4)19ocağm.1 plebeylJrin il.ı r:mlaşmasına SJbJb:
t.1IJbl.1ri
( ) X:ılq ınhunun.ı D) Kon.'"ula J\) Plcbcyl~rinüsyan:ı ro;-1:ım:ısı
l·l Sı:-n.ıt.ı
8) Padşahın Romad:ın qO\ulrmsı
18. Miıı:ula ılrmo~ il., q.JdimRom:ıdn plcbey!Jrüçün C) KarfagcrılJ müroıi~nin b:ışlanması
11\)ıır r.ıJı.,t: D) Quld:ırlıq qaydal:ınrun inkişafa mane olması
·A) ,\ri,ıııf..r.ıt ı.,h.xp hc-:ıb olunm:ısı E) Patrisibrinortlumm~itl:ıyxJyi.nd.1n
il) ı\ı.ıd .,lı,ılinin )O:ı.,ul t.ıb:xp.-;i olnusı chtiyyatlanm.-ısı
C) Q:'<lıııı ,:ıf..inl.ırinin Ö\'bJl.ın olması
f)) Tıııdıığıı , ,vjfay:ı gör., :ım.ık h:lqqı alması 24.. PatrisilJrl,1mübari~J plcbeylarin 3ldJ ctdiyi
1:) Orduıl.ı xidmJtd.,n,Vı."Tf!İ v:ı mübll:,fiyy~tcbn hüquqlarJ aiddir:
a7:ıd olm:ısı 1. lcm:ı tarlaı;mdan torpaqalrnaq
2. Senatın idar.lolunmasına n:ızar.ıt etm:ık
19. E.:ı. VI .ısnl.ın Afinndn demosun, r.J. 111:ısrdJ 3. X:ılq tıibunlan seçm:ık
RonınıJ:ı plcbcylJrin n2iyy.1tind.ı o~şnr c-;ıhJt: 4. Ordudav:-ı donanmadaxidm:>tetm:ık
A) dövbt v:ızif:ıl:ıri tutm:ıq q:ıdağan edildi 5. Konsulv:ızifasini tutmaq .
n) borc:ı gi\r.ı qula çı:vimı:ılı: q:llb~:ın ı:dildi 6. Borcuqaytarabilm:ım::ıyJ gör:>qula çevrilm:ını
C) h:ırbi xidm:ıı., gı:tm:ıhl.ın :ır.ıd ı:dildi. icm:ı q:ıdağan etm:ık
t:ırl:ı.,ından ınrpaq p:ıyı aynldı A) 1.3.4.5 B) 2.3.5.6 q 12.4.5
O) v.ıt.ındaşlıq hiiqııqıı verildiv:ı borcagör.ı qula D) IJ.5.6 E) 2.4.5.6
çcvrilm.1:--iqaıbğ:ın edildi
E) torp:lq:ıld., ctın:-ık v:ı bütün v:ızifol:ır.} seçilmJk
hiıququ verildi

117

mir.az
 QaDIMROMA
1. Q,ldim noıııanın e.J. 75.J-cüil tarixin,l aiddir·
A) Romıı ş.ılı:ırinin :ısasıııın qoyulması
Il) Pad,~h/ıq dövrüııün başa çatm:ısı
C) Xalq ıribununun sc:çi/m;)Sİ
D) Bütün /1,1/iyanın işğal cdilm:,si
E) İlk olinıpiy:ı oyunl:ınnın kcçirilm;,si
2. E.J. 776-cı il Yun3nısmn VJe.J. 75.J.cü il' Rom 3
t:ıri.ti üçün o:ışar cJhJt:
A) Tc.aLnnynrıınması
B) ilk O/impi:ı oyunl:ın kcçiri/m:,si
C) Yenidövfatinyaranması
D) İlin hesabının b..,şl:ınğıcı
E) Xalq yığınc:ığının ali idarxtm:, organı olması
3. QJdim Roma dfü,IJôyaranmışdı:
A) Apı:nin yanın:ıcbsında
B) Alp dağlannın şimal-qJrbind:,
C) Balkany.ınmıdasınm c:ınubunda
D) Yunanıstarun c:ınub-<prbind:ı
E) Pircneyyanmadasında
1
8. ~:>di~ı ~P~r1ıı v,ı QJdinı Ronı:ıd:ı p:ıdşahlıq
• donu~ıun ıd:ır.>rtTiıJ sistemi üçün o:ı:şar Cilh~:
A) Olıqarxiy.-ı tipli polis idi
B) Dövl;ııi Sen:ıı id:ır., cdirdi
C) l lökıııdar x:ılq yığıncağı ı;ır:ıfınd:ın seçilirdi
D) olı:ılinin aşağı ı:ıb:ıq:ısirıin dövl;ııin siyasi
icfar:ıctın:ısind:ı iştirak,na icaz., verilirdi
E) Hökmdarlann s:ırk:ırd;ı, kahin v;ı hakim
v:ızifol:ırini yerin:, yeıinn;ısi
9. Uyğunluq po;ıılııh:
A) E.:ı. il minillikd;ı doril;ır Sp:ırta ş:ıh:ııini
varaımıslar
B) E.:ı. VI ;,sıiıı sonlanncl:ı Afınad:ı quldarlıq
demokratiyası bJrq;ırar oldu
q 11:ısrin sonlan 111:ısrd:ı Ronıada quldarlıq
Qunıluşunda ı;ınnzül bnşl:ındı
D) E.:,.VIII-VII:ısrl:ırd.ı Yunanısıand:ı erk:ın
polisl:ır 5dhar-<lövl:ııl:ıri s:ıviyy:ısin;ı vüks;ıldılı
E) E.:ı. VI1;:ısrd:ı A fınada bütün m:,s:ıl:ıl:ııi konsu
h:ıll edirdi

4. E.J.l minilliJinJlrvJUJrindJ
Apcninyanma- 10. SıemdJ ,,crilJnl.Jrauyğun g.>IJnş3h:,rl;ıri mül)
dasında yaşayan Jn çoı inkişaf ehniş
A) axey/Jr B) etrusklar
C) qotlar D) dorifar E) qallar
taJfalaridi: edin:
r
I. Q:ıdim dövrda ilk demokratik
dövl;:ıtin qurulduğu ölk:>
➔
-
1'

---
5. Q:,dimAfınada SolonislahatlankcçirilJndövrdJ
Romada:
A) Plebeyfarxa!qtribunlanseçmJkhüququqawtdı
r
ı. Q~im dövrd:ı ilk rcspublika
-
idm üsulununyarandığı dövlat
B) Toıpaq!ar bndlifar arasında bö!üşdüıüldü .J

C) Dcmosadövfarv:,zifafarinirutmaqhüququverildi
D) VJt:>ndaş mü11arib;,si
davamedirdi A) I-Şumer, 2-Roma
E) Padşahlıq dövriihökmsürürdü B) I-Misir,2-Şumer
C) !-Roma,2-Yunanısran
6. Padşahlıq dö,TündaRomanı idaı-3 edan D) 1-Yunanıstan, !-Roma
hökmdarlarüçünsaciyya,idir: E) 1-Çin,2-Hindistan
1. İrsi Jıakimiyy:>tJ malikidi/ar ~. •,,.,ti"
2. Xalqyığıncağı tJrJfind;mseçüirdifar 11.QJdimRom:ıda "xalqişi, xalqlıa ı1ıııı)
3. VazifoyJnamil.JdliyiSenatt:>rJfindan ÜdÜ adlanır:
sürülürdü A) PadşahJıq B)Monarx!ya
4. İcra hakimiyy:,tiniv:, x:,zinJdan sü1h
seçirdifar, C)Rcspublika D)Teokratıya
w>müharib:, ma~fafarini halleclirdifar E) Demokraciya
5. S:,rbrd:,,ali kahinv:, hakims;,lahiyy:,tfarin:,
. • • sin3aidı.if.
malikidifar h:ınsı hadısanın n_atıcJ ·ıdi
12.GöstarilJnfar
A) 2.3.5 B) 1.3.4 C)3.4.5 l. Romada padşah hakiıniyy~tı devndıl~-
D) 1.2.4 E)2.4.5 2. Romada rcspublika quruJuşu yara
A) VJldndaş mülıaribJsinin
7. QJdimRomadarcspublikaquruluşu nCŞJ ilda- B) Qladiator üsyanlannın
vamctmişcfi? C) Punmü11aribJsinin
A) 539 B) 479 C)461 D)421 E) 398 D) e.J.509-cuil üsyanmın . 35 iniJl
E) TibcriQraxın xaJqtıibunu scçılrn

__ .116 1

mir.az
 13. Roma rcspuhlikasının idar;,etmJsisteminaaiddir: 20. Göstaril.lnl;naiddir:
1.Magisıraı 2.Prinsipat 1. Plcbcyl;:ırin mücbfı~il;,ri hcsab olunurdu
3.Xalqyığıncaı}ı 4.Konsul 5.İmpcrator 2. Scnatın v;, plebcybr;ı :ııid göst;:,rişl:nini
kon.c;ulun
A) 1.3.5 B) 2.3.4 C) 3.4.5 D) 1.3.4 E) 2.4.5 l.;ığv etm;,k(vcLo)hüququnamalik idi
A) Konsula B) Ağsaqqallar şurasına
14. QJdim Romad:ı konsıı.llarn aid deyi/: C) Scnata D) Xalq tribununa
A) Bir il nıüdd;ıtin;ı scçilm;ısi E) Magistr.ıta
B) İl arzind;ı Romanı idarJ etın;ısi
C) Qoşwıa konıandanlıq ctm;ısi 21. Romada an ağır cinayatsayılırdı:
D) Plcbcyl;ırin rn.;ınafeyini müdafiactmosi A) Döyüşd;ı asir düşmak
E) Magistraı tar;ıfindan scçilm;ısi B) Patrisiniöldünn::ık
C) V;ıt;ıno x:ıy.ın;ıt etm:>k
15. QJdiın Romada rcspublikadö\TündahJr il D) Xalq tribununuöldünn;,k
patrisilJrinsırasından Romanı id:ıra etmak üçün E) Padşaha q~ı üsy:ın qaldınnaq
iki konsul VJmJmıırları scçirdi:
ı\) padşah B) ağsaqqalbr şur.ısı 22. Hnnsı r.ıq::ıml;ırin yerini d:ıyi~k ~val
C) scnat D) xalq yığuıcağı E) impcrator düzgün alınar:

16. E.a. VasrdJ Afınanın v;, Romanın id:ıra 1 Xalq

quruluşunda oxşar cahJt: 2 Senat
yığıncağı
A) Scnaı tar.:ıfind:m idar;:,olunması
B) Monarxiyarejimininqurulması
C) Aıisıokrntik rcspublilmnın qurulması
D) Müoyyanınüddota seçil:madamlart::ırJfind;,n
Mngistrnt.
idaroolunması (icra hakimiyyat.i)
E) Strateqva xalq tribıınlan tarafind;midar;ı t~lıllf .rdir
1
- honsullar :
olunmağa başlanması - X.Jztn,ıdarlar -- >-Qanunln 4
- lıalllmlar
17. QJdim Roma respublik:ısına aiddir: A)
1. Patrisil::ırin yuxan t::ıb;ıqasinin nümayand;ı­ A) 1 VJ 2 B) 2 v:, 4 C) 3 v;:ı4
l;ırind.;ın
ibaldtorqan idi D) 2 VJ 5 E) 1 VJ 3
2. Magistratanoı.arat edir, maliyy;ı işl.;ırin:, baxır,
müh:ırib;ı, sülh ın.;ıs::ılal;;,rini h;ıll edirdi
23. E.a.V asrd;,QJdim Romndapatrisil;,rin
A) Padşalıa B) Xalq yığıneağına plebeyl;,rintJl;,blJriila r:ızılaşmasına sab;,b:
C) Xalq tribununa D) Konsula A) Plcbcybrin üsyanab:ışlarnası
E) Senata B) Padşahın Romadan qovulması
18. Afinada demos ilJ qadim Romada plebeylar üçün C) KarfagenlJ mühariboninbaşlanması
oxş:ır cJhJt: D) Quldarlıq qaydalannın inkişafa mane olması
·A) Aristokrattab;ıq:, hesab olunması E) Patrisil;:ırin ordunun ~ifloyoc~yind;:ın
B) Azad ::ıhalinin yoxsuat;ıb;ıq;ısi olması ehtiyyatlanması
C) Q:ıdim saldn!Jrininövladlan olması
D) Tutduğu vozifoy::ı gör., .;ım:,k haqqı alması 24. PatrisilJrla mübariL,d;, plebeyl.lrin ald.l ctdi)i
E) Orduda xidmatd::ın, vergi v;ı mükJllofiyy:ıtdon hüquqlaraaiddir:
azad olması 1. lcma tarlasından torpaq nlm:ıq
2. Senatın idar., olunmasına noı.ar.ıt ctmok
19. E.a.VI asrdJnAfinadademosun,e.a. IIJ asrdJ 3. Xalq tribunlan scçmok
Romadaplebeyl:ırin vaziyyJtind.loxşar cahat: 4. Orduda vo donanmada xidm:,t cnn;:ık
A) dövbt vozifol;:ıri tutmaq qadağan edildi 5. Konsul vozifosinitutm:ıq
B) borca göld qula çevim1;ık qadağan edildi 6. Borcu qaytara bilm;ım;:ıy;, gör.>qula çcvrilm:mi
C) h::ırbi xidm;ıtJ gctm;ıkd~n azad edildi, icma qadağan ctm;ık
tarlasından torp:ıq payı ayrıldı A) 1.3.4.5 B) 2.3.5.6 C) 1.2.4.5
D) v;:ıt:ındaşlıq hüququ verildi v;:ı borcagör:, qula D) 1.3.5.6 E) 2.4.5.6
çcvrilm::ısi qadağan edildi
E) torpaq ::ıld:, etmok v;:ı bütün v;ızifal;:ır.:ı seçilmok
hüququ verildi

117

mir.az
25.E.a.Vasrd.l QJdim Yunanıstanda yoısullar dövl;ıt 31.GöstJril;mlJr
aiddir:
rnifalarina seçil;ı bildiyihalda, u. 111 mda 1.Afrikanın şimalında Kart:
QJdim Romada )'Oxsullann dövfat mifal.Jri qoymuşdular agcnkaıOrıi
lutmağa meyi etmamasinin sab;ıbi: 2.Aralıq d:mizind;ı Roına Ya.~~~
,nın r;y.,·b·
A) Orduda xidm;ıt ctm;ıl;ıri 3. Romalılar onlanpunadi •"' ı hl'sab
B) amlak m;ıhdudiyy:ıtinin mövcudluğu ı\) Sclcvkil::ır;ı B) F:~t-llrdılar tılı~
C) Aristokratlann bunaimkan venn;ım;,si C)Qallara D) Qo 1 Yalılara
DJ V;ızifay;ı gör.) ;ım;ık haqqıvcrilm;ım;ısi tlara
C)~
E) yoxsullara v;ızjfa tutmağı qadağan cd:ın qanunun 32. Pun müharibJsinJair/ıleyil:
mövcud olması A) E.;ı. 111- e.;ı. il ;ısrl;ırd;ı b
B) Karfagcnin m;ığlub olrnaş v,i
26.E.a.V~srin3Willi Romatari1in;ı aiddir:
Q.Jdim .. . ası
C) Sıcı 1ıyanın Romat:ır,r. d
A) Paytaxtın d;ıyişdirilm:ısi
• . • ..,ın ;ırı tıı
O) lspanıyanın Ronıa t;ı~fı d .ıuı~
PlcbcylJrin
xalqtribunu $eÇm;ık hüququ q:ızanması .. ın ;ırıış• ı
B) E) Sardmıya v.;ı Korsika adaı gaı
C) öldürülm;ısinin qadağan olunm:ıs1
Qullann tutulnı::ısı anrıırı R~
D) V;ıt~ındaş müharib;ısi baş vcmn;ısi
E) K;ındlil;ırin ordudan
uzııqlaşdınlması 33. PunmühaıibJsinin h:ışl:ının
A) Rom::ının S.ı~ı.1ıy::ı
. asının ı.ıl..ı.,
::ıda$ını tut ;·""Uİ;
27.E.a.iVasrinsonuQJdim Roma tariıina aiddir: O) Karf:ıgcııiıı ltaliy:ıda ah,;ılıq :::~
A) Aqrarislahatın keçirilm;ısi q Romanın Krit:ıda~ını ıutnıa . 1.
B) PlebcylJrinRomanın bmhüquqlu v;ıt.ındaşı olması D) Ronı::ının L··.. .
l'tıtıın şııııali ı\frik
qısı~

hüququnu q:ız:ın1MS1 E) Karfagcnlil.-ırin yunankalorı::~~

C) Rcspublika quruluşunun böhranının başlaması
D) Borc ~nin v;ı v;ıt;ındaşlann qulaÇC\Tİlm:ısinin 34. PunmühaıihJlarinin n.Jtica!Jrin' .
l;ığv edilrn;ısi 1. Kriı adası Romaya birlJŞ<lirild\ nıu1mı
E) V;ıt;ındaş ~mi~in dağılması 2. RomaSiciliya. Sardiniya v;ı Korsika
tutdu
28.Q.Jdim vatandaş ~miyyatinin
Romada 3. Karfagcndağıdılaraq Roma ~~clcı
formalaşması başa çatdı: 4. RomaYunanıstanın işğalmı başa-
A) Qu\lann qadağan edilm:}Sİ il;ı
öldürülrn~nin 5. Romanın Ar:ılıq d;mizinin q;ııb salu1Jıiıt
B) Xalqtribunlarının yaradı iması il;ı ağalığı b.-ırq:mır oldu
C) V;ıtJndaş müharib.ısinin başa çatması il;ı A)l,.2.5 13)2.3.5 q13.5
D) Padşahın Romadan qovulması il;ı D)2.4.5 E) 2.4.5
E) Plcbc~;ır.) dövl;ıı v;ızifalm tutmaq hiiququnun
verilımsi il:ı 35.E.;ı. 146-ailJ aiddir:
1. Karfagcnin süqutct:m:ısi
29.Romalegionunun 3Sasgücübesabolunurdu: 2. Misirini~galı
A) Ağır silahlı piyarlalar 3. Karfagcnin Siciliyadançıxanlması
B) Yüngül silahlı döyüşçüfar 4. Yunanıstanın Romanın tasirin;ıdüşıım
q Atlı qoşun hiss:ıl;ıri 5. Suriyanın işğalı
D) Oxatan v;ı nrehli geyimlil:ır A)l.4 0)2.3 C)4.5 0)3.5 Q
E) K;ışfiyyat bölm;ıl;ıri
36. E.J. VIIJ asr Manna VJ e..J. il ilSr
30.QJdim "Vuruşan padµhlıqlar dövrü"başa
Çindil dö\'IJti
üçünoxşar cJhJt:
çatdığı dö,rrd3
romalılar: b:ırpa ctmJsi . .
A) Müsl.'.lqilliyini
A) lıaliyanın işğalını başa çaldırdılar
Bütün 8) Güdüm:ırbzl:ışmiş dövl;ıtJ çcvnlroosı
B) Suıiyanın işğalına başladılar C) Romanın yürüşün;ı ın:ıruz qal~ı
C) Xristianlığı r:ısmi dinkimi eıdil;,r
q;,bul D) Paytaxtının tutul:ıraq dağıdılrna.sı .
O) Qullara
natamam azadlıqlar vcrdil:ır E) Uzunsür:mmüharibJCl;ı qalibgal~
E) Karf
ageninişğalını başa çatdırdtlar

37. Makcdoniyanın Yunanısta~ ışğal e~şdi!

. iı/lı
il sonraRomaYunanıstanı ışğal etnıı E)I~
A)l92 8)474 C)l82 D)484

118

mir.az
38. Romada qalib galmiş sarkard,llarintJnlJn.lli 43. E.a.nı asrdJQJdimRomadabaş ı•ernumişdir.
sur;,tdJ Romayadaıil olması adlanırdı: A) Punmüharib:ısinin başlaması
A) Triycra B}Lcgion C) Falanqa B) Plcbcyl;;ır;:ı v;:ıt;:ındaşlıq hüquqununvcrilm;:ısi
O) Orkestra E) Triumf C) Qaltayfalannın Romayahücumu
D) Qladiatordöyüşl:ırinin kcçirilm;ıy;ı başlanması
39. Manliqiuyğunluğu mü;,yyanedin: E) "Parçala.hökmranlıq et"siyas;:ıtinin meydana
çıxması

Krass Pompcy 44. E.a.111asrinI yansı Romanın xaricisiyasJtiüçün

Qcİyyavidir:
A} Ş::ırq;ı yürüş;, başlaması
B) Geniş işğalçı müharib;ıl:,r., başlaması
C) Karfagcnin;ıyal:ıtin:ı çevrilm:ısi
D) Parfıya dövl:,tinim:>ğlub ctm=ısi
E) Yunanıstanın işğalını başa çatdınnası
/\) Xalqtribunuscçilmişdil;:,r
B) Spartaküsyanını yatınnışlar 45. Göstaril3nlarqadimRom:ı rcspublikasında aiddir:
C) Romadapadşahlıq ctmişdil:ır 1. Xalqyığıncağı br:>find:ın seçilirdi.
D) lmpcratortituluq:ıbul ctmişdil;:,r 2. İcra hakimiyy:>tini h:>yatakeçirirdi.
E) Romaordusununı ~rbrd;:,J;:,ıi olmuşdular 3. Senalın n;ız.ar:>ti altında faaliyy:>t
gösbıirdi.
A) Magistrata B) Konsula C) Tribuna
D) Padşaha E) Prinsipata
40. E.J.V asr Yunanıstan, e.J.11asrRomadövl;,ti
üçiinoxş:ır c.ıh.ıt:
46. Mantiqi uyğunJuğu müayyanedin:
A) /\z;ırbaycana yürüş ctmişdi
D) Yoxsullarav;:ızi fa tutmaqhüququveıilmişdi
C) Makcdoniyail;ı mülbariL:> aparmışdı Q:>dimAfınada Q:,dim Romada
D) Misiri;ıyal;ıtin;ı çevinnişdi Aqora Forum
E) Aralıq d;ınizi hö\12.)sind:ı :ın güclüdövl;ıt;ı
çcvıilmişdi
A) Padşah sa.rayı B) Döyüş meydanı
C) Tamaşaycri D) Baz.armeydanı
41. D:ıh:ı gec baş vcrmişdir: E) Baş m:>boo
A) Romarcspublikasınm yaranmas1
47. Canubi ltaliyadakı yunan şaharlJrini tutmaqla
B) Romaşoh.-ırinin salınması
C) KarfagcninRoma ;ıyal;ıtin;ı çevrilm:ısi Roma:
O) Romanın Misiriişğal etm;ısi A) Egeyd:ınizin:> çıxış :,ld:>etdi
B) Yunarustaruişğal etdi
E) Yunanıstanın Roma;ıyal:ıtin:ı çevrilm:ısi
C) İtaliyanın işğalını başa çaldırdı
D) Misiriişğal etm:>kimkanı qazandı
42. Doğru bandimüayyanedin: E) Karfagenkoloniyasına son qoydu

48. Canubihaliyadayun:ın şah3r1Jri romalıJarla

A)
vuruşark3n köm.lyaçağırnuşdılar:
A) Epirpadşahı Piri
B) ~!ar - K_nı:agenlil:ır t;ır.ıfind;ın romalılara B) Spartapadşahı Leooidi .
vcnbn ad ıdı
C) Karfagens;ırk;ırd;)si Hannıbalı
C) "Parçalahökmdarlıq et" _
D) SelevkihökmdanmAntio~ .
makcdoniyalılann tabeetd.ikl:ıri 1 E) MakedoniyahökmdanIl f ıllipı
ı si as;;ıti xa q1ara
O) Romada;ın höyükqul hazan _Xios 49. "Pirrqalab3si" ifadasininm~nası:
adasında erl;;ı
irdi A) Q:,l;ıb:ıy:> b:ırab:>r m:>ğlubıyy:>t
E) B) Alçaldıcı gilz:>şb getm:>k
C) Düşm;;ma amansız divantuımaq
D) T:,hlübli h:>diyy:>
E) Mağlubiyyat:ı b:ırab:ır q:,l:ıb:>

119

mir.az
 ı

50.l\:ırfa~rn koloniyosının JSası qoyulmuşdur: 57.Q;ıdim Romada;,nhöyükqulbaz.an.

A) )1ın:ınl:ır t~r.ıfınd:ın A) Pcrqamda )e~
B) misirlil~rı.,r:ıfind;ın 8) Ddosadasında
C) romnlılar t:ıt?fınd:ın C) Siciliyaadasında
O) tinikiyalılnr t:ır:ıfind;ın D) Xiosadasında
El nınkedoniynlıl:ır t;ır:ıfınd:ın E) lsg:ınd:ııiyy;) ş:ıh:,ıind;ı

51.Dahatezbaş mmişdir: 58.Qladintoradlanırdı:

ı\) Qalliy:ının Romaya
tabeedilm;ısi A) güclüçevikquldarlar
Bl Mi~irin
Roma;ıyal:ıti elanedilrmsi 8) torpaqsız yoxsulk:ındlil:,r
cı Trayaıun
Mark işğalçı mühaıiool:ır apamıası C) ımızdla saxlanılan döyüşçü qullar
D) Roma imperiyasınm parçalanması D) güclü,çevik,bir-biriil;ı Vllruşrnağa
El Vandall:ırın Romaya yüıiişü cdil:ın qullar ~
E) hd~rbi ~-si_~l:ırd:ın t:ışkil olunmuşor~
52.Romaldann apardığı dövlJtdeyi/:
mühnriba oyşçusu

ı. Makedoniya2.ôh:ım;ınil:ır
3.Yuııruııstan 4.Assuıiya 5.Misir 59.Q;ıdim Yunanıstanda Xios,Romada
Det
A)3.5B)2.4 C)1.5D)4.5 E)2.3 birlJşdiran ümumic;ıh;ıt: °'ıı.ı-
A) H;ır ikisicimm:ırk:ızi sayılırdı
53.Uyğunluq göj;ıııilıııJyib: 8) H;ır ikisind:ı ölk;min
:>nhöyük qu1hazırı
yerl~şirdi
A)Plaıcya döyüşü - Yunanıstan, İran
B)Xeroııey:ı döyüşü- Roma,
Yumırustan
C) H:ır ikisiKarfageninhücumlanna
~
qalmışdı
C)Kamı döyüşü - Parfiya,
Roma
O)Maqneziya döyüşü -Roma,Sclcvkil:ır
D) H:ır ikisind:ı ölk:ınin :ın höyük li~
E)Pinçendöyüşü - Hun,Çin E) H:ır ikisiQarad;mizin sahill:ıriıxbsaı~
koloniyaidi
54.Rom:ı cıınişininin idmetdiyi
;ırazil;ır adlanırdı:
60. Uyğunluğu mü;ıyyJn edin.
A)koloniya B);ıya\:ıt
6
C)mahal O)h;ırbi m;ısk;ınfar E)satraphq Adı
1. ulun"canlı ölü"adlanınası
55.Qadim işğaUanna aiddeyi/:
Roma
A) Qalib ~imiş s:ırk:ırd;ı tıiwnfla taltifolunurdu
3. :ık al:ıti" adlaıunası
B) İşğal olunmuş ;mızil;ır;ı özünüidar:ı hüququ ver-
4. lı" adlandınlnıası
ilirdi 5.Qulun"hilot"adlanması
C) 4ğal olunmuş :ırazil:ır canişinl~r br;ıfind:ın i~
olunurdu A) Sparta,Roma,Hindistan,Çin,Yunaıusııı
D) İşğal olunmuş ;mızil:ır ;ıyai:,ıl:ır:ı çevrilir,
;ıhalisi
8) Misir,Çin,Roma,Yunanıstan, HindiS1ıı
is:ı qulkimi satılırdı
C) Çin,Roma,Misir,Hindistan,Roma
E) 4ğal olunmuş ş:ıh:ırfar qar:ıt olı.ınmaq üçün D) Misir,Hindistan,Roma,Yunarustan,Sfn sı
:ısgJrl:ırin s;ır:,ncamına verilirdi
E) Çin,Yunanısıan, Hindistan,
Roma
56.Ardıcıllığım düzgün bJndimü;ıyy;ın edin.
,•erildiyi 61. Q;ıdim Romadarcspublikaquruluşunan
böhranmın başlanğıcı oldu:
A) Aqrarnı:>SJl:min yenid:ın k:ıskinl~
?
8) Prinsipat quruluşunun yaradılması
? C) Qul:ım:ıyin:ı :ısaslanan bs:ırrüfatın 1ıimı
? D) V;'Jt:>ndaş nıiilıarib:ısinin başlannmı 6S
? E) Dominat rejiminin qurulması

A) 1-Çin, 3-Afına, 4-Roma

2-Sparta, 62. Perikilinstratcqscçilm;ısindan 310ilsoon:
B) 1-Roma,
2-Sparta,
3-Afina, 4-Misir A) Romaş:,h:ıri salındı
C) !-Çin,
2-Sparta,
3-Roma, 4-Misir 8) TiberiQrakxxalqtribunu seçildi
D) 1-Sparta,
2-Çin,
3-Roma, 4-Misir C) Sez.ar Qalliyadan Romaüz:ırin:ı hfM:ıım~
E) 1-Misir,
2-Hindistan,
3-Roma, 4-Afina D) Xeroncya dö~şünd:ı yunanlar ıooğlubıiUI
E) Makcdoııiyalı Isg:ınd:ır KiçikAsiyanıuil

120

mir.az
 63. E.3.il :>srJııiddir:
1. Spartaküsyamnın başlaması
2. Qay Qrakxın tribunscçilm:,si
3. Roın:ıda pcş:,kar muı.dlu ordunun fonnalaşması
4. Rom:ıda qladiatoroyunlannın kcçirilm:ıy:,
başl:ınması
A) 1.2 B) 3.4 C) 2.3 D) 1.3 E) 1.4
64. ÇindJ "Sansanqlılar., üsyanı QJdim Romııda
Spartak üsyanınd:ın neça il sonra baş vcnnişdi?
A) 110 B) 258 C) 146 E) 98 E) 189
65. Tiberi Qr:ıkxın torpaq qanunu manafeyinJ zidd idi:
A) kolonJann B) quldarlann
B) demosun C) k;ındlil:>rin E) qullann
66. Romadaaqr:ır islahat uğnındakı mübariZJy3
bnşçılıq etmiş Qrakx qaırdaşlannın torpaq
qanunlannın nıaqsJdi:
1. Qullara torp:ıq s:ılı:-ısi vcnn:ık
2. K:>ndlilJriıorp:ıql:ı taınin etm:>k
3. S:,rk;ır<l;,kırin lıakimiyy;ıtini z;ıifötm:ık
4. Roınada respublikaqunıluşunun böhranının
qarşısını almaq
A) 2.3 B) 1.3 C) 3.4 D) 1.4 E) 2.4
67. Tibcri Qrakxın ıorp:ıq qanunununmnnıunu:
1. Varlılann art1qtorpaqlan bndlil;;ır.:ı satılmalı idi
2. Varlılann istifad;;ı ctdiyi torpaqlann ölçüsün:>
m:ılıdudiyy:>t qoyulmalı idi
3. Art1q torpaqlar h:ımiş:ılik yoxsullann ixtiyanna
verilm:ıli idi
4. Kondlil;ır., vcril;m t,orpaqlann satılıb alınması
qadağan edilm:ıli idi
5. Kondlil;ır quldann yanından başqa yer., köçüb
gcdJ bilordil:,r
A) 1.3.5 B) l .3.4 C) 2.3.5 D) 3.4.5 E) 2.3.4
1 en• Q rakxı günahladıraraq onu va tJrafd:ır-
68 • T'b
l:ınna dh an tuldular:
1
A) Padşah olmaq c:ıhdind::ı
B) Dövl;ıt çevrilişi etm:,k c:>hdindJ
C) Romada respublikarulb:,rpaeım:,k ~hdind:,
D) Qulları v;ı k:,ndli!Jriüsyana qaldırmaq ~hdindJ
E) Patrisil;ırin torpaqlanm atutmaq~hdind:>
S9. Tiberi va Qay Qrakxın öMürülmasindansonra:
1. Torpaqlann bndJjJ;;ır.:ı paylanılması dayandınldı
2. Paylanmış bütün torpaqlara vergi!Jrqoyuldu
3. Kondlil;ır.:ı torpaqlann satılması qadağan edildi
4. Torpağln s:ıt1lıb-alınmasını qadağan ed:,n qanun
bğvolundu
5- Varlılar yen:>bndlibrin ıorpaqlanm satın almağa
başladılar
A) 1.2.3 B) 3.4.5 C) 23.4 O) 1.4.5 E) 1.3.5
70. Qrak.tq:ırdaşlannın lslahatının Solon lsluharından
farqlicah;,ti:
A) Yoxsullaraıorpaq paylanıldı
B) Yuxa.n~b:xp il:ı yoxsularbanşdınldı
C) Bütünkişil:ır v=ıtJncfaşlıq hüquıqu aldı
D) Yoxsullarav:ızif;ı tutmaqimkanı verildi
E) Yoxsullanntorpaqlard:ın isıifatbsi
m:ıhdudlaşdınldı
71. Vat3ndaş müharibJSİ xarakrcridaşıyan
müharib.ılJr:
I. Yunan-İran müharib:ısi
2. Pompcyl:ı Seıann tJr.>fdarlanara.sınclakı
müharilx>
3. OktavianlaAntoni arasında müharib:ı
4. Pun müharib;ıl:ıri
A) 3.5 B) 1.4 C) 2.3 D) 1.4 E) 2.3
72. Q;,dinı Roma rcspuhlikasını monar.ciyııyn doğru
sürüklJyan ,rav.-ır-;,nd:ış nıüh:ırib:ısinin baş
verm.1sina sJbJb ol:ın amillarJ :ıiddir:
1. Quldarlıq quruluşunun böhram
2. Spart.'lküsyanının b:ış vcnn:ısi
3. Qrakx qardaşlannın aqr:ır islahatla.n
4. S:ırk:ırd:ıl:>rin siyasi nüfuzunun gücl;mm;)Sİ
5. Hakimiyy:ııin ;ıh;ııniyy:ıtinin z;:;)İfl:ım:lSİ
A) 1.3.5 B) 1.2.3 C) 2.4.5
D) 2.3.4 E) 1.4.5
73. Yuli Seznraoid deyi/:
A) Padş:ıh kimi chtir:ım göst:ırilm:ısi
B) Qalliyanın canişini olma.51
C) OütünQalliy-.ını özün:>tabe ctm~i
D) E.:>.1;ısrdJ Romanı id:ır:> etm:>si
E) Spartak üsyanının y:ıtınlma.sıncJ.1 iştirak ctn'l:)Sİ
74. Yuli Scznra Romada hnkimiyyati:>IJkcçinn;,y.ı
imkan venn:ısinin VJ Pompeyin ona q:ırşı
müqavimJtgö!itJrJbilmJmJsininsab:ıbi:
A) Yoxsullann r.ığb:ıtini qazanması
B) Qoşunun Sez:u-t:,r:ıfin:ı keçm::ısi
C) Rxtib!Jrin;ı qarşı c:ıld h:ır.-ık:ıt ctm~i
D) Quldarla.nnSezan müdafı:ı ct:nr.ısi
E) R:ıqibl:ırini öz t:ır:ıfin:> çokm:ısi
75. E.:ı. 49-cu ildJ Romııdn ,-:ıt:ındaş müharibJsibaş
vermişdir:
A) Sc7NlaOktavian :ırasında
B) Sez.arlaPompcy arasınd:ı
C) Oktavi:ınl:ı Antoni arasında
D) Rcspublikaçılarl:ı mon:ırxistbr :ımsmd:ı
E) Pompcyl:ı Kra.ss:ıra5ınd:ı
121

mir.az
 ..
76.YuliSmnnRomada hakimiyyJti ;ıla aldıqdan 82. Göst.nil,lnl,ır aiddir:
sonrakı fJaliyy,ıti dörrün.J aidılir: 1. E.:ı. 1~Td;ı Rom:ıda hakimiyY~
1.Ôlbnikoıısııllarla va,çi!.)SiJ;ı idar.ı ctrnayJ başladı 2. Rom:ıda prinsipat quruluşu Yara01
~
2.Scnaı ımfındın impcraıor adını aldı 3. Scnatt~T?fınd;ın "Avqusr•foxı; ~
3.Ronıadı rcspublikaya sonqoyd'.u görülın~dü ~~~
4.Ölk;ıdJ rcspuhlika quruluşu qoruyub sa."Xladı A)Yulı Sczara B)Oktaviana
5.Rorroda dikt.ıturn rejimi qıırdu C)Antoniy.;ı D)Kon5tanıin~
Al1.2.4 8)2.4.5 C)1.15 E)Pompcy.J
O)3.4.5 E)1.2.3

77.fa 44-cü ildJRomııda baş VN1fiİ$ h:ıdis;ı: 83. u,·funluğu müayy;ın edin:
Al Anıoni VJ Ok1a, ianar.ısında lı:ılcdici döyiiş oldu
B) Pompcy halimi)y.ıti ;ıJ;ı aldı
C) Sem$\Ji•<psd n;ııic.-ısind;ı öldürüldü Romanın ömürlükdiktatoru
O)0ktaviaıı dövl:ıt ÇC\'rilişi ctdi
E) Antoni bürün hakimiyy.lti ;ıJ;ı aldı
Romanın ilk impcmtonı
ranbı mÜ.l)Jcln
78.Düzgün edin:
A) Poınrcy. ı\ntoni
X. Kr:ı.,~
B) T.Qra~
j Afma 1
QJ<Jim Q~imRoma
C) Tr:ry:ın. Pompcy
D) Q.()r:lk.\.~oııstanıin
a.Likurq qanunlan a. Qladiaıor döyüşü E) Scz:lr.Ok1a,ian
b.Borcdaşı b.Pcrqament
c.Quldarlıq c. Farosmayakı
dcmokratiyası
84. \'eril;ınlJr~ .:JSaSJn
trrminimiim·~tdiı:
1. Romanın qxlimdö\'TÜ üçiinXW1Cır(d
A)lb.c.2c, B) lb.c2a C) la.b,2b 2. Rcspublıkanın xarici:ılamıılmııin(pUıi
D)la.c.2c E')la..c.
2b,c sa."Xlandığı monarxiyaidi
A)Dominaı B)İmpcriya qTriıııt
79.Dahate:baş rennişdir: D) Tiranlıq E)Prin~ipaı
A) Solon ~lahatlannn keçinl!Tl.)Si
B)Pcriklin strateq~lımsi
C) Romwrespublıb quruluşunuıı yaranması 85. ~fisirRomanın ;ıyal;ıtin;ı çc\'rildi:
O) Roma irnpcriyasının süqutu A) Punmüh:ırib;l'>i n:ıti~indJ
E) Yı.ıııan-İran müharibJsinin
başa çatması B) Sc7M1n Mi\ir:ı yürü.5fin:ııiCJSiıxb
C) Okt.ıvianın ı\ntoni ü1AırindJqJl~im
80.Kapuya ~h;ırind.lki qladiltor ü~·anına aiddeyi/: D) MarkTr..ıyanın prqd;ı apardı~ iş~
A) E.:ı. l :ısrin ikinci
yarısında baş vcımişdi müharib:ıl:ır n:ııic~indJ
B) Üsyana Spartak başçılıq cdirdi E) Oktavianv:ı Anıoninin rcspublikaçılı. •
C) Üsyançılar Vezll\i dağının zirv~iım düş.;ırg;ı q:ıl:ıb:ısirn.l:ın ~nra
salmışdılar
O) O:ıfabrl;ı Senalın gönd:ırdiyi qoşun rroğlub
edilmişdi 86.Sc1..ann öldürülmaıiıdı
sui-qJsdnJticJsindJ
E) Roma v;ı Pompcy
SJrbr~ Krass t:ır:ıfındJn sonraRomadalıakimiyyJl'İ ;ıla alarıq
yaunlmışdı rcspublikaçıl:ıra qarşı mübaril.3nİ dıvııı
1.Pornpcy 2.Antoni
uyğunluğıı tamamla)m:
81.MJntiqi 3.Okıavian 4. t Konstantin
A) 1.2 O)2.4 C) 1.3 D)2.3 E)3.4
Pompcy Krass Sezar

A)0ktavian C)Adrian D)Domisian

E)Konstıntin B)M.Trayan

122

mir.az
-
92. Q.>dimRomadavat;mdaş müharib.>sibaşa çatdı:
87. Düzgün cavabı mü;,yy;>nı edin:
A) Sc1..annscnatda öldürülm:,siil~
8) AntonininRoma ş::ıh:,rini tutması il:>
1. Q:ıdim 2. Q:ıdim C) Pompcyinhakimiyy::>t::ı g::ıJm-,sjnd:>n sonra
Roma Yunanıstan D) Rcspublik.açılann m:,ğlub cdilm:>siil;,
~ E) Oktavianın Antoni üz;ırindo q::ıl::,b:,sind:>n sonra
+
a. Xalqyığıncağının a. Spartaküs-
93. Q;,dimRomadövl;,tiimpcriyaadlandınldı:
fa.ıliyy:ıt göst:ımı;ısi yanının baş ver-
A) Pun müharibJSindon sonra
b.Solonislahatının m:,si B) Antonininözünü impcratorelan ctm::ısi j(;:ı
kcçirilm;,si b. Karfagcnl:, C) Sc1.annhakimiyy;,ti:,);,kcçirm;:ısind::>n sonra
c. Siciliya:ıdasının miiharib:ı apanna.sı D} Scnatın Oktavianı impcratorelan etm::>si il::ı
ıuıulm._1.c;ı c.Koloniyalann E) Romanın Aralıq dmizi höV7.dsindJ;:ın qüCÜdtli
çcvTİl:>nd:m sonra
döv)::,!.:)
salınması

94. Göstaril.JnlJr aiddir:

A) 1-a.c;2-b,c 0) 1-c;2-c C) 1-a,b;2-a,c l. E.::ı. 30-14-cü ill:>rcbhakimiyy::>tdJolmuşdu
D) 1-::ı,c; 2-<: E) 1-a,b;2-b,c 2. Scnaı ona Avqust foxri adını ver.ır:>k "prinseps"
elan etmişdi
88. Antoni vJ Oktavian rcspublikaçıJan mJğlub A) Yuli Sezara B) Oktaviana
ctdikd.m sonra: C) Anıoniy;ı O) Konstantin;ı
A) lmpcriyat;ır:ıfdarlanna qarşı mübari:z.;)
apardılar E) I Fcodosiy::,
B) Xıistianlığın yayılmasına qarşı mübariz;ı apardılar
C) Scn::ıta qarşı birl:ış;ır;ık mübariz.;ı apardılar 95. Bizim eraya ajd olan hadiS.llJrd;,n biri deyi/:
O) Dövl;ıtin idar:ı işl:ırini
öz aralanndabölüşdürdül:ır A) Spartakü.syaru
E) impcriyanı bölüşdürm:ık üçün saziş bağladılar B) Qmnızıqaşlılar üsyanı
C) Çind::ı Xan siilal::ısinin süqutu
89. Antoni VJ Okt.a,ian a.rasında impcriy:mı D) Alan tayfalarının Az;ırbaycana hücumu
ar:ılannda hölüşdürülm.lsi haqqında 3)dJ olunan
E) Xristianlıq dininin yaranması
razılığ:ı gör.>:
1. Payt.1,"<I 0abil ş.1h:ırin:ı köçürüldü 96. SabJb-n.JtİC3 alaq.>si
pozulmuşdu:
2. oı...1.1vian Romanın q:ırb :ıy:ıl:ıtl:ırini jel.ar.,
ettn::ıy::ı
b:ı.şladı
S:,oob N:>tic;ı
3. ı\Jıtoni Romanın ~rq ::ıyal:ıtl.ırini ettn:ıy:ı
jel.ar.,
A) 1KonstantininMilan Kils::ı il;, dövl::ıtin ittifa-
b:ışladı
famıaru imzalaması qının başlanğıcımn
4. Oktavi:mRomanın t:ık hakimi oldu
qoyulması
A) 1.2 U) 3.4 C) 1.3 D) 2.3 E) 1.4
B) II Filippin Afin.adö- Makcdoruyanın Aralıq
vl::ıti il;:ı müharib::ı~ d;:ınizind::ı hakim dövl;:ıta
90. QJdimRomada AntoniilJ Okta,ian arasında
baslaması ccvrilm::>si
ziddiyyatlJrsJbJboldu:
A) Yeniv:ıt:ınd:ı.ş mühaıib:ısjn:ı C) Romada işğal olunmuş M.Trayanın Parfıyanın
B) lmpcriyanın iki hiss:ıy:ı parçalanmasına ::>razil:ırd::ı üsyanlann işğalını başa çatdıra bil-
C) Scnatın hakimiyy:ıti :::ıl:ı almasına baş verm;:ısi m::>m:ısi

D) Onlann hakjınjyy:ıtd::m uz...ıqlaşdınlmasına D) Romadamuzdlu or- Romada ~rk;;ırd::ıl:ırin

E) Okavianın jmpcratorelan cdjlm:ısj dunun formalasması nüfuzunun gücl::ınm::ısi
E) Yuli Sezarın bütün Romada Sezann diktatu-
91. AntoniVJ Oldavianarasında baş ,•cranhalledici İtaliyanı tutması rasının ourulması
döyüş naticasindJ:
1. Antoniqaljb g:ıl:ır.:ık Romadahakimiyy:ıti ::ıl:ı 97. Çin imperatoruVan Man v.>Roma imperatoru
kcçirdi Trayan üçün oxşar c.>hat:
2. Ant?ni m~~lub_ol~raq i_sg:md:ıriyy::ı ~h:ırin:ı ç:ıkildi A) Yeni dini q:,buletm;:ısi
3. Qalıbl::ır dovl:ıtın ıdar.:ı ışl::ırini öz aralanndaböldu"J B) Mesopotamiyanı ::ıl;:ı keçirm:,si
. ~
4. Oktavıan Romanın qorb v;:ı ş::ırq ::ıyabtl:ırinin t::ık C) Padşah titulu q:ıbul etm::ısi
hakimioldu D) Parfıya il::ı mühano;:ı aparması
A) 1.2 O) 2.4 C) 3.4 D) 1.4 E) 2.3 E) Hakimiyy::ıtin::ı qarşı üsyan baş verm::ısi

123

mir.az
 98.ard~irBabJkan ,,;ı Roma imperatonı Traynn dia.qram.ına Yuli&urOı
102. Eyler-Ven.~ ,
üçün oış:ır rahJt: Oktnvianı (il) muq:ıyısJ edırı: 'l
A)Yeni sül:ıl~nin ;ı.,;;a$ını qoyması
B) Payııı.,tı b:ı~1 ş:ıfı~tj köçünn:ısi
C) Parlİ)-:ı dövbti ib müh:ırib;ı apmması
D)ıınrbaycanın cJnubıınu öziin;ı tabcetm:ısi

99.J30.cuilRoma tariıina aiddir:

A)1\1)1:ı.xnn Vi~ıiy~ köçürüln1;,si
a. Respublika quruluşuna sonqoymıışdu
B)impeıiy:ının i~hiSSJ~ parçalanması
b. Rcspublikaçılar:ı qarşı mübariı.) ~
C) Paytaxrın yadcllil:ır t:ıtjfind;ın tunılması
c. Prinsipat quruluşu yaratmışdı
D) Xristianlığın dövl;ıt dinielano'lunması
d. Qalliya:,yal.1tin:ı canişin tJyinedilıııiş<i
E) Qottayfıılannın Romaya yürüş;ı başlaması
e. E.::ı. 49-cuild::ı ölbcfadiktaturası ~

Oxşar-d
A) 1-a,b;11-c,c;
B) 1-a,c;n-d,e;Oxşar-b
Uyğunluğıı müayyan
100. edin: C) 1-a,c;U-b,d;Oxşar-e
1. Mark Trayaıı IJ-a,b;Oxşar-c
D) 1-d,c;
2. 1Konstantin Oxşar-b
E) 1-d,c;11-a,c;
3. Yuli Sezar
a Pornpcyl;ı mübariz;ı apannışdır
b. Parfiyanın paytaxtını ;ıl;ı keçinnişdir n;ıticJ alaqJsinin
1O3.S3bilb- pozulduğu banıti
c. Paytaxtı Viz:ıntiy;ı köçürmüşdür müJyyanedin:
d. Xristianlığa aidqanıın q;ıbul etrnişdir
e. hkd;ıfa Romada metal pullar~rind;ı ş;ıkili S;ıb::ıb N::ıtic;ı
vurulmuşdu
A) Romada v:;ıt;ındaş- Romada ~bndaş~
A)1b,2c,d3a,e B)1b,2a,e,3c,d lannist::ınil::ın vni- y;ıtinin fonnal~
q Id2a,e3b,c O)1a,e2c,d3b faniıutm:ıq hüququ başa çatması 1•
E)1b,c2d,e3a alması
B) Romanın geniş işgal- Romada k;ındlilıiıııııJ
larapannası V:l lisl:ışm;ısi v~ıxuzqJ 1
Romaya qulaxınının :,m:ıyi il;ı rJqab;t
aııı:ı
Uyğıınluğu müayyan
• 101. edin: oxalnıası bilm:ım;ısi 1
ı. E.:ı. v;ısro;ı Xalq
yığıncağı t:>r.ıfincbn sırateq Ronıada aqrarm.1s- Roınada respublihqı.
C)
seçilmişdir ::ıl;ınin bsk.inbşm:ısi uluşunun böhraıımm 1
2. Vatandaş müharib;ısind:ı m;ığlub olmuşdur verm::ısi
3. Hetl;ırl;ı rnüharib:ı aparmışdır D) Romada
Spartak Romada respublib~
4. Yunan Şjh;ır dövl;ıtl;ırini işğal ,etrnişdir üsyanı baş venn:ısi luşunun bölıraıııru dal
k;,skinl • •
PerildIlFilipp IIRamzesAntoni E) Roırnda Yuli Romada respublib 1

A) 1 3 4 2 Seı:ann diktatur- luşumın süqut dıMi

B) 2 4 3 l asının urulması
q 4 1 2 3
O) 1 4 3 2
E) 3 2 1 4 104.AvqustOktaYi:ının hakimiyyati dönünaaid.
A) E.::ı.31-ci ild:,döyüşd::ı Avqustu m;ığlub~
B) Romarcspublikasırıa sonqoyulması
C) Romadövl:;ıtinin imperiya adlanmağa ba.şlıd
1
D) Avqustfaxriadını alması v;ı ölk;ıd;ı domiıı?ı
rejinliyaratması
E) Senatt:;ır:ıfınd;ın Dövl;1tşurasının başçısı ele
edilm:,si

124
)

mir.az
\
105. E.a. I asrcfa Rom ada baş 1·erm,mıişdir. 111. il asrin sonu- ili asrdJRomatari.tinJaiddir:
A) Spanak üsyanı A) Quldarlıq t:ıSJmifatı inkişaf cdirdi
O) Misirintabc cdilın;:ısi B) Antikm:xtıniyy:,t y:ır.ınırdı
C) İmpcriya elan cdilm;-,si C) Romaimpcriyası ö:r.qüdr.ııinin ıi.Msind.ı idi
D) Yuli Sc7Anndiktaturasının qurulması D) Quldarlıq ı;ıs.ırriifatının t.ın;ımilü başlamışdı
E) Pcş;,kar muzdluordunun fomıalaşması E) Torp.ıqlann v:ıt;ınd.ışlar arosınch b;ırab.ır
bölüşdüriilm:lSİ
106. Uyğunluğu müayyanedin.
112. JI-111asrbrdJQJ<Iim Romad:ı tcınik.anın
Hakimi ~ti döwüıuhı ven11idir Addır inkişafını langidir,
tJSarrüfahtan;,uüladoğru
? apanrdı:
? A) geniş iş&,all:ır
? B) quldarlıq qaydalan
C) :ıhalinin yoxsullaşması
A) Oktavian,Sez.ar,Tr.ıyan D) yoxsull:ınn ıorpaq sahibiolmaması
B) Antoni,Sez.ar.Konsıantin E) vahlarlayoxsullararasında ged;ın mübariz:ı
C) Trayan. Konstanıin, T.Qrak:x
D) Spar1ak,Sez.:ır, Romu! 113. Eylcr-Vcnn diaqramına uyğun ol:ır:ıq "Daımalı
E) Konstantin,Oktavian,Spartak qullar''a(1)va Kolonlara(ll) aidolıınlan gömrin:

107. Roma imperatorlanna

sahvdir:
aid cümlalardan biıi
-----
I
------
iloxşar

A) Trayan- Mesopotamiyanı işğal etm:ısi

B) Dominisian- OrdusununX:>Zjrsahill:>rin::ı g::ılm;:ısi
C) Adıian -Alban hökmdarlan il:,dostluq::ılaq:ıbri
sa.xlaması
D) Olı.1avian - xristianlart:ır:ıfınd::ın müq:ıdd:ıs elan
olunması
E) Tiberi - iber v;:ı alb:ı.n hökmdarlannapul gönd:,rm:,si 1. İcar:ıdar k;mdlil;ır idi
2. A1.addcyildil:ır, sahibl;ırind:ını asılı idil:ır
108. I KonstantininMilan farmanına asasan: 3. G;ılirl:ırinin birhiss;ısin:ı sahib idil:ır
A) Xrisıianlarn az.adş:ıkild:, ibad:ıt hüququverildi 4. Torpaqsahibind;ın asılı dcyildil:ır
B) Dövl:ıtin paytaxtı Vizantiy::ı köçürüldü 5. Asılı qullaridil:,r
C) Roma imperiyası i!kihiss;:ıy:, parçalandı
D) Roma Papası Atillanın hakiıniyy:,tini q;:ıbul etdi A) 1-2, 5. fi. 1,4. Oxşar- 3.
E) Qullann öldürülrn:,siqadağan edildi B) J. 1, 5 .il- 2, 3. Oxşar-4.
C) 1-3, 5. 11-4.Oxşar-1. 2.
' 109. Romada Milan farmanının im7.alandıf,JJ il D) 1-5. n-3. Oxşar - 1,2,4.
Azarbaycanda: E) 1- 1,4.11-5.Oxşar-2. 3.
A) lI Vaçc hakimiyy:>td::ın ol ç;:ıkdi
-ı

1
B) A]banjyaDziravdöyüşünd::ı iştirak etdi
C) Albaniya ~~anil!r d_~vl;:ııinin t;:ırkfüin;:ı qatıldı
D) Umayr xnstıanlıgı dovl:,tdini elan etdi
E) ôr.>bkır Az..ırbaycanı işğal etdi
11 o. Hökmdarlann müvafiq olaraq aid olduğu
dövlatlar:
J. il Fılipp 2. Oktavian
3. A.şoka -1.Leonid
A) Makedoniya,Hindistan,Afına, Roma
B) Spar1a, Roma. Misir, Assuriya
C) Assuriya, Manna, Roma, Umrıu
O) Afına, Assuriya,Hindistan,Roma
E) Makedoniya, Roma, Hindistan,Sparta
114. Qadim Romada"Daxmalı qullar"a aiddeyi/:
A) Kjçiktorpaqsah:,l:ırin:ı m.-ılik idi
B) am;ık al:ıtl:ırin;ı sahibidi
C) 11- lll :lSrl:>rdJv:,t.ındaşlıq hüququalmışl:ır
D) G.ılirin birhiss:,sinisahibin:,\'cnrdil:ır
E) Quldarlığın t;ın:,zzülü ŞJraitind.ı yar.ınmışl:ır
115. Uyğunluq gö:}Jni/nuyih:
A) Ok1avian - Romaimpı:riy:ı :ıdbnnuğ;ı ooşbdı
B) Konst.-ıntin - x.rİ5tianlar.ı az:ıd ib:ıJ.ıtJ ic:ır.l verdi
C) Trayan- p:1ytaxtı Viz:ınriyJ k~rdü
D) Domisi:y)-Qobustınd:ı kit:ıb."1Si qo)uldu
E) Adrian-Altxıniya hökmJ:ırb.n ilJJostluq
:,Jaq:ıbri

125

mir.az
 116.~bnıiqi U}funluğu mföyy3n
rdin: 120."Qa;Jar Rnmom .ti/aset,/i"..
h:ıla.wtlır" - ifad,l~I
hansı ta• /14"'11,
Yuli ı\) alanlarıın B)h ffaıııııa<lı~
Sez.ar C)qotlann D) "Utındanıı
7 a alların
121.Qalltayfalannın Roma. _ ~~,
Oktavian 1• Romanrdusum;ığlub edildi
)a YUtiJ•
Jtinu~
Avqll~t
2. QallarRomanın kanitol' .
n ,, ı 1;lJl:ısı .
3• Qailar ı,onıanın Kapitolı ı. ?'. ~
A) Q:ıllarla müharib,)l;ır apannışlar başqa lı:ır yeritutarııq dağı:-ıs, ll7~~
4. Romaıımm nıüdd~ı qall
1
8) Xristianlığı q~I cımişt,r •
C) Scnaı t.JJ?find;ın Avqusı 3Jlamdınlmışlar • • annJ .
A) 1.2 O)2.3 C) 1.J D)3.4 t)~a~
D) Misinfa mühaıib.ıl;ır ap.mnışlar
E) Romadıı qcyri- m~hdudhakiıni)y:ıt.-ı malik 122.E.J.390-,cı ildJRomanı tııı
ş;ıı1l_JrlJ ş.?h:ııi ı:ırk cldil,lr? qallar
311
olmuşlar h~
ı\) lnıpcnyanııı yansını alma .
diaqnımına uy~n olaraqQJ<!im
117.Eyler-\'rnn Çin O) illikx;ır.ıc alnıaq nıü~:ıbil~ ~lnıl~ 12
<n,·J Q.JdimRoma(il) dörlJıbrinJ aid olanlan C) ~00kqqızıl almaqs:ırtil;ı ın .'l
edin:
mÜJ))'~n D) lp.1kx..:ır.ıc ,ı;ı 500lıhrl qml
E) R0111:ı \';ıt:ınd~ı hiiququ al q~lı~
ın,,q~I)
Otşar fi
123.Eramımıı I\' .,sriRomataritiıı ,
...... nusi
\) r a~t:ı\.tın ~ (","tını ~aıd~
1
B) Vandallann Romaş.-,lwini da·
C) 1mp,:nyarnn .k.h' gılın1_ıı
ı ~ ıs..~y.'l l\ll'Çalaıı
. .
D) Bmım ıınpcnya! ının yaran~ ıraıı
1
E) Xri ııanlığııı rnmidövlJtdiniki .
·ı '
C'd 1 Tn.Y.-1 ıra~ 12
1. TXi''imyar.ıırnaq
2. Hunlara çarşı mıibariz:ı aparması
124•Q~im Romadö~IJti~~aidnemdhtr~
3. ~fal.crloııiya il;ı mühanb.-ı aparması
IJ)gtın 1pl,1nıcnnınl;m müJ>'Y~tdiıı:
4. B.c.-nın ili~ hakimsülafarıin dcvrilmJSi
5. Quldarlıq zülmün;ı qarşı üsyanlanmn baş ,·crmJSi
Al1-1.2.
IJ-3.4. ~-5
1. \l;)hşi. q.-ddar
adam H
-
-
8) 1-1.3.
11-2.4Ox.şar-5
CJl-2S.ll-3.-tOxşar-1 - - 12
Oxşar-2
D)1-1.IJ-3.4. 2. 0~1n-m.~lxlud
H
E)14.fl-3.Oxşar-11.5 malık p.ı:\
huquc;.a
-

118.Gösl,lnlJnbrin aid olduğu Romaimperalorunu 3. -Ya<lcllıbr'' 1-+

müm•Jnrdin:
1. Mcsoıxıtamiyanı. Asiyarla işğ;ıJ ctdi
Kilikiyaru -
2. S;ıı.ıdin•J dl"Jbistarurxla
birçoxml;m işğal ctdi 1-barbar,
2-<,enator,
3-qladius
ı\ )
3. Parliyaya yürüş cdır.ık onunpayıaxıı Ktcsifonu
n) !-kolon.2-impcrator
.3-pun
tuıdu
C) 1-qladiaıor, 2-prirt~ip.ıt, 3-barlıar
Sczar B)Okıa,ian Avqust
A)Yuli D) 1-qal,2-<lominııt.3- kolon
C)1Fcodosi D)Antorıi E) !-vandal,2-<liktator, 3-barb:ır
E)MarkTrayan
imperalonı Mark
119.Roma Trayanın Parfıyanın 125.E.J. IJJ;,srdJ Çin, crammnV;ısri R(Nllıtıİİ
işğalını başa çatdıra bilmilmJSinin s.1bJbi: üçünortaq cJh,11:
A) YuliScıann Romada hakimiyyJti :,l;ı keçirm:>Sİ ı\) vahiddövl:ııin yaranması
B) Punmühaıib;ısinin başlanması O) paytıxtın köçürülm:,si
C) Partiyada güdümüqa,inı:ıt C) yenidininq:,bulcdilnı:ısi .
D) asg:ırl:ııin döyüşü davam ctdimı.-ık i.c.t:ım:ım.ısi D) v:ıLındaş mülıarib:,si baş vcnnJSı
E) İşğal olunmuş :,razil;,rd:ı başlanan üsyanlar E) hunlarlanıübari1.J aparılması

126

mir.az
 130. Q;ıdim Makcdoniyadö,IJti v., Roma rcspublika-
- 1 ,,,,zıı/ı,ttı~·ı/ıır. sının tarixi üçün oxşar c;-ıh;,t:
126.Uyl!unuq
ı\) l lökmdarlann iınpcrator titulu daşmıası
ınnda v;ıt;ındaşlıq hüququ;:ıld.,
pJebcyl;ır Ro B) Apcninyanmadasında yaranması
ı\) . d' c ;:ı 111 ;ısrı.b . . C) Mühüm dövl;')tq::ırarlannın scrı.:ıtda müz.akir.ı
cırnış ır - • •. . d:ı- Roma impcriyası ıkı
D) iV :ısrin 90-cı ı 11 ;ınn , cdılm;ısi
• ::ı ::ı ;ır ,ılandı dall D) Geniş işğalçı mi.iharib::ıl:>r apanlması
1ııs~ • . 70-ci i11:ııind;ı - van ann
Bütün v:ı~ndaşl:ıra döv):,tv::,zifasituıınaq
C) Roma V :ısnn;ıruz almı c·Jı
E)
ı,ücıımuna m_ S0-ci-ci ill;ırind;:ı. Atillanın hüququnun vcrilm;,si
Roma ıv ;ısnn d
D) m;ınız almı 1 . 131. Eyni:,sn.la baş vcnnişdir:
hücumunn : m sülh müqavil~ı A) Qallann Romay:ı hücumu. Hindistanın vahid
E) Ronın s:ırk:ırd:ısı Po ~y. hı Oro sla
dövl;ıtd.;ı birl;)Şdiri lm;,si
.
ını7,1
lanıı dır - Alban
B) Spartak ıtc;yanının başlanma-.,. alan tayfalannın
Albaniyayahücumu
. . ld verilmiş tcnninl.lrdan ncç.>si C) Qralocqarda.5lannın aqr.ır islahatı. Çind;ı
127.Rom:ı tnnıınJ n sans:ınqlılar ü.~anının başlanması
y:ınlışdır: . . D) Pun müharib~inin başa çatması, Atropatenanın
l. lcgion-qoşun hıs.~ısı
yenichn mÜSlXJİl dövl.;ıt olması
2. vcıo-qacJ.ığ;ın cclı~m
E) Romada qullann öldürülm;)Sininqadağan
3 qlndios-qılınc
Böyük Hun impcriyasının parçalanması
edilm::>si.
4 • arcna-döyü.5meydanı_ •
• • l(nn iıaliyanca xıdm:>tçı
5. yer•~ ..,.- 132.Dü7,güncavahı mü;,yy;medin:
6. :ıqorn-b,17ar m~danı
7 kolonlar - ;ıkinçı
A) 1 0)2 qJ D)4 E)5 O:,dim Roma dövl;ıti
d. t aid deyil·
128. 476-cı ildJ haş vcnniş Qha ~~/: im~orunu 1. Rcspublika dövrü 2. lmperiya dövrü
A) Gcrman ı..,yfalannın ;ı ı o
taxıd:ın salması . 1 ı a Pun müharioosi a. Spartak üsyaru
D) Roma impcriyac;ının iki tıi~_y;ı parça~ b. Tiberi V:) Qay b. Paytaxt:ın
C) Q;ırbi Roma impcriY-1-'ının
..,__1
suqut ctm;,sı -
tuşunun damiması Qraloonaqrar Vız.antiy::,
D) Q:ırbi A\Topad:ı quh.JJJ ıq quru - köçüriilm;)Si
E) Q;xlimDünyaıarixinin sona çatm3Sı v;ı Orta ·islahatırun l;:ığvi
c. Qalbnn Romaya
asrl~r dövrününbaşlaırosı c. Milan formanı
hücumu
129. Oüıı:ün cavabı miiJ}')'Jnedin:
A) 1-a,c. 2-a,b O) 1-a.b.2-b B) 1-b. 2-b,c
E)l-c.2-a,c C)l-b,c.2-a
Q:ıdim Roma 1

l
-
1

.Rcspublikn 2. lmperiya
133. Eyler-Yenn dfaqrammda Qadim Misir (O va
QadimRomaya (il) aid olanlan müayy;,n edin:
dövrü dövrü
I Oxşar 11
♦ ♦

:ı. Xrisıi:ınlar.ı açıq a. Atillanın Rom:ı

ibad:ıt ctm:ıyi icaz:> ş:ıh::ırini nııması

veriInl;)Sİ b. Dominantre-
b.Spartaküsy:ınının jiminin qurulması
baş vcmı:ısi c.Payta.xtmYiıant- ı. B.e.-nın IV ::,srind::> parçalanmışdır
iki hiss::>y::>
c. Qnll ıayfal:ın Roma iyJ köçürülm;:ısi 2. Suriyanı işğal etmişdir
ş:ıh:,rini nıtm:ısı 3. Hetl::ırb mi.iharib::ı apannışdır
4. Paytaxtı başqa ş;)h:ır:> köçürülmüşdür
5. n osrd::>qullann öldürülm::,siqadağan edilmişdir
A) 1-a,c; 2- ~c B) 1-c; 2-c C) 1-a,b;2-a,c A) I-3. TI-1,5,0-2.4 B) I-1,3. TT-2.4,0-5
D) 1-a,b;2-b,c E) 1-a.,c;2-b,c C) 1-2.5.11-3.4,0-1 D) 1-1.4.ll-3.4, 0-2
E) 1-1.2.U-4,5, 0-3

127

mir.az
 134.Dü~üncmbı müm•~n
edin:
139.Antikm:ıd,JOiyy.ıt ndlanır:
/\) Q;xlimŞ:ırq rn:xl;ıniyy;ııi
B) Q;,<linnYunanv:ı Roma nıaj .
-
l. Q:ıdim 3.Oxşar 2.Q:ıdim C) Misirv:ı ~:ı~il rn:xbniyY~ti ;ııı,~
~h:ı~;ır Rom:ı D) Çinv;ı Hındıst:ın rn:xl;ınimı· 14!
Yun:ınıstan 1
E) Dütünq:xlimm:xbniyY~tl~

a. h V:ısrJJ Aralıq d;ınizincb hakim

dövl;,t 140.Uyğunluq göz/,milmJyih:
olmuşdu
A) Kompas- Çin
b. Az.ırba 1-c:ınla ;ılaq;ıl;ır saxl:ınıışdı 8) Ql:ıdi:ıtor döyüşl:ıri - Ronıa
C. tihı:sabı C.J. 753<Ü ild;ın opanlırdı C) Ş:ıhmaı - 1lindistan
d Mü.1yy;ın müddJt konsullar t;ı~fınd:ın idm olu- D) Dcton- Yuııanıstan
nurdu E) Ycrliktann- 1lundövkıti 14
e. Bolkan yannl.1dasınd:ı ycrl;1Şirdi
A)ı -a.c.2-c,d.O-b 8) 1-b.c.2 -a,c.O· d 141.Romalılar ixtiractmişdirfar:
C)J -b,c.2-a,d O-c D)1-d.c.2 -c.O- a,b ı\) Mixiyazını
E)1- c.2-a,C. O-b.d O) Octonu
C) "O" r;xpnı;ıni
135.Makedoniya hökmdan il FilippiJJYuliSezar D) Su v:ı gün:ış s.1:ıtını
üçünoxşar c.ıh~: E) Onluqlıcsablama sistemini
A) Bütün Yun:ınıstını ;ıl;ı kcçinn~i
B) Yeni dövl;ıtin ;ısa.~ını qo}ınası
142.~ansı Ron~a-~mpcrat?ru danlzılö). ..
C) Q:ılliya ,ilay;ıtini ıabe ctmJSi
O) Sııi-q:ısd n:ıtiDSind:ı öldüıülm:ısi
gostJmıak uçunşah.ınn .ıırarındı ~
E) Ölümünd:ın sonı:ı ölbninikihiss:ıy;ı parçalanması
y:ırndılm:ısını ;muctmişdir? &öl
A) Oktn;an 13)Sczar C)K~ 1~
D) Trayan E)Domisian •
136. l ~rinortalanBöyükHunimperiyası v.ı
E.a.
eramınn iVasrinikinciyansı Romaimperiyası
üçünoışar CJhat: 143.Romapoeziyasının "qınl dö,rü'._ ,
A) Payta.mnköçürülm:ısi
A) c.:ı. rı :}Srv;:ı b.c.IIl;:ısrin sonu •
8) Yenidininq~uledilm:ısi B) c.;:ı. VIJ- VI:}Srl;ır
C) İki hiSSJ}~parçalanması
C) e.;:ı. EV- 111:ısrl:ır
il;ı müharibJ
D) Parliya apamıası D) c.;:ı. 1;:ısr v;:ı b.c.I :ısrin başlanğıcı
E) Yeni lıilimiyy:ıt;ı g:ılımsi
sülal~nin E) il :ısrl:ır

CJ<lv.ıldaki hansı badiSJlarin

137. nömldlarinin
yerini 144. Romaya aidanlayışlann ımntij~
da}işdikda, ,·erilmiş bütünhadisalarin
düzgün ğunu müJyyanedin:
ıronoloji ardıcıllığıru müayyan
etm.ık olar?

v;ıt:mdaş CJmiyy;ıtinin qunı­

1. Romada
lmasrnın başa tması ~
~
3.2.:ıfor tağlan ?
A)2v;ı3 B)2v:ı4 C)4v;ı 1
D)1v:ı 2 E)Jv:ı4 4.Baıar meydanı

Q.ıdim Roma
138.

3.Parfcnon
5.Dori
m;ıd.ıniyy.ıtin;ı aiddir:
1.Tcanın yaranması 2.Panteon
m;ıoodi 4.Kolizey
sünınlan
m:ıb:ıd.i
amfiteatn
A)
B)
C)
D)
1-forum,2-falanqa,

1-skcna,
1-forum,2-satrap,
3.akJopOl,4-f
1-arena2 - legı· on 3-tıiuınf, 4-f-
. 4-
'3-kolızey,
• 2-legion,
3-amfiteatr, 4-d
-
A)1.28)2.3 q2.4 0)3.4 E)1.5 E) 1-lcgioıı, 2-fleyeta,
3-pante~ı/

128

mir.az
145. Uyğunluq povılııh: 150.Göstarilanlarinaid olduğu memarlıq abidasi:
A) Oktavianın ş:,r.ıfin;, adl::ındınlmışdı - tcnnidor ayı 1. Amfiteatradlanırdı
O) Yuli Scz:ınn ş;,r.ıfin;ı adlandınlmışdı - iyul ayı 2. Müasir dövr.:ı q:ıd:>r g::ılib çatmışdı
C) Romad:ı il hc.5ablanırdı - mart ayından 3. Buradaqladiatordöyüşl:,ri keçirilir,tamaşalar
D) Q:x:limromalılar "ycddinci ay" adlandınrdılar - gösbrilirdi
scntyabn A) Rodosazmanı B) Panteon m::ıb.xli
E) Q=ıdim rom:ılılar "onuncu ay" adlandınrdılar - dck- E) Afına akropolu D) Kolizey amfiteatn
abn E) Parfcnon m::ıb.xli

146. SJhv varianh müayy.>nedin:

151. Antik dövrda"ôb3di qml ş;,hn"' adlamrdı,
A) LukrctsiKar - "Cisiml=ırin bbi:ıti haqqın­ Ar.ılıq d;,nizihöVZ3sind;,
an böyük ş;,har idi:
da" pocmanın mü:,llifidir A) Afina B) Roma C) Fiv
B) Vcrırili -"Encida":,s:,rininmü:>llifıdir D) Sparta E) fsg::ınd:>riyy:,
C) Kvinti Enni- "ltiada" v:ı "Odisseya"nın
mü:,llifidir
D) Varron- "K:ınd tıs:müfatı" v:, "Latın 152. Q3dim Roma memarlıq abidalarina aiti deyi/:
dili" kitabın mü:,llifiidir A) Panteon m::ıb.xli 8) bfar tağlan - triumf
C)Trayansütunu D) Parfenon m:,oodj
E) Vitruvi- "Mcmarlıq haqqında" kitabın
E) Terrnldr
mü:ıltifidir

147. QJdim Roma incasanatin;,aid deyi/: 153. Boş xanalarauyğun olanlan mü;,yyanedin:
A) lnc;ıs:ın:ıtd:> yunan v;:ı Ş:>rq mcmarlıq üsullanndan
geniş istifad:ı cdirdil:>r
Termin izahı
8) Mem:ırlan betonu ixtira etmişdil:ır
Q.xlim Romada "bütün aUahlann
C) Tağş:ık:illi, qübb:ıl:ır v;ı gümbn tikm:ıyi bacarudıla
m:,b;xii"idi
D) Hcyk:ıl~raşlan yunanlardanöyr.ıns;"> d:>,insanın
2 Kütl;:ıvi tamasa ücün n;ız.:)rdd tikilmisdi
xarici görünüşünü v;ı xaralcteriniyaxşı açıb
göst;ırirdil;">r
3. Q;x!imRomada imperatorlann q::ıldbr
l::ırini söhr::ıtldndi.rm::ık üçün tikilirdi
E) Aqora adlananhazar meydanı inşa etrnişdifor

148. Uyğunluq gözfanilmişdir: a. Forum b. Panteon

A) Parfcnonm:ıb:xii - BütünalJahlannm:ıb:xii c. Koliı:ey d. Kapitolibp.lsi
B) Lukrctsi- "T::ıbii taıix" e. bfar tağlan
C) Böyük Plini - "Eneida" A) lb, 2c, 3e B) lb, 2c, 3d C) la, 2b, 3e
D) Ycpiskop- xristiant;ışkilatı D) la, 2c, 3b E) la, 2c, 3b
E) Fidi - "Afın:ı" hcyk:ıli

149. Uyğunluğu mJyyanedin: 154. Romadataqvimtartibedilmişd.ir:

A) Sezar dövründ:,
B) Oktaviandövründ;">
Encidn .............. T............
1 il C) Adnan dövründa

.. 111 j
1jiV V
D) Trayan dövründa
E) Konstantinindövründa
TJbıı i :

tanx vı l i \
Mcmarlıq ...............; : : 15,5.Zevs, Brahma,Ra, Yupiter- bu tannlann ardıcı]
hnqqında j l ( olaraq dzgünverildiyibandi müayyJnedin:
; ~ ;
A) Yunanıstan, Misir. Hindistan. Roma
Virtuvi Vergili Varron
B) Roma, Yunanıstan, Hindistan,Misir
C) Yunanıstan, Hindistan,Misir, Roma
A) n.V B) ı,m C) Il,Vl D) ıv.v E) V,Vl D) Hindistan,Misir, Roma. Yunanıstan
E) Albaniya,Hun, Misir, Roma

129

mir.az
 156.Q~imHindistan~ Q,ldim Roma tarixi üçün 162.GöstJıiF,mlJrin nidolduğu anla
1• Yt~n:ı_~ca • "b'ı~ıı~n
• • 1 k' )l$dır:
oışar rJhJtdeyi/: ıa. ırniyyJti'' de •
I yansında ilkquldar
A) h I minilliyin dövl:ıtin 2. Ahdovl;ıt hakıınıyy;ıtınin dövl:ır ~
y:ırarınmı başçısının ::ılind:ı c;ımkınrniş icL,~~'\
q~ı mübaıiı.;ı npamınsı
B) Hunlara ı\) Diktator B)Dominaı ık
C) Makcdoniya
dövbti ilJmülıaıib.1 apamı:ısı C)Prinsipaı D)Monarxiy
D)81ilba t:ırtıb olunması E)lmpcriya a
E) MöhtJŞ.1m saray v;ı m:ıb;ıdl:ır inşa olunması
163.Ernm11.1n İtti
ilkJsrlJrindJRomada
157.Q~im Roma mJcbniyyJti haqqında fikirlJrdJn olıııaıııışdır: rı
neç3~ s.ıhvdir? A) sud;ıyimı:ını
1. Xıistian t:ışkilntJ kils:ı ndlarurdı B) biçin:ıldti
2. Pantcond.ı ql:ıdiator döyüşbıi kcçiıilirdi C) surııülı;mikkıri
3. Tağş;ıkilli örtiikl:ır ~ günb:ızl;ır tik;ı bilirdil:ır D) gavalıııılı nıür;ıkk;ıb kotan
4. Heyk;ılt;ıraşlan ~rl:ııindJ insanxarakteıini açıb E) b:ığl:ırda işkını;ık üçünbıçaq al;ıti
göst;ırirdi
5. "fabiiıarix", "Memnrlıq" h:ıqqında d:ırslik 164.11-111;ısrlJrdJ q,1dim Romada
y:ızılmışdı Q3Jd:ılnnnın ıııörcud olmasının nJtic ..
A)1 B)2 C)3 D)4 E)5 1. TJ5.'.lrriifatııı t;ın,1D.iilün;ı s..1b;ıb olurdu~
2. lşğ::ılçılıq nıülı::ırib:ıl:ııin:ı yolaçırdı
3. Tcxııik.111111 inkişafını bngidirdi
U)junhıqpo;;u/muşdur:
158. 4. Azadbndlil:ırin sayının azalmasına~
A)1.3 8) 2.4 C) 1.2 O)3.4 E)2J
Tannlar
Ywıan Roma 165.QJdimMisina Q;ıdim Romatarili6ıiı
A) Paseydon Neptun cahatdeyi!: 1
B) Ze,vs Aooolon A) Quldar dövl;ıı idi
C) Dı.'flıetra Serera B) Parfiya il;ı müharib;ı etmişdi
D) Heımes Merkuri C) Aralıq d;ınizi sahill:ırind;ı yerl;ışirdi
E) Hefest Vulkan D) r..fakedoniya dövl;ıti il;ı mübruw~
E) Ordunun :ısasını piyadalar tJşkil ooirdi

159JtküildaRomatariıina aiddir: 166.Q3dimVunanıstandan farqliolarıq

A) Hakimiyy:ıı uğrunda mübaıiı..-ı başladı Romada:
8) Payla.'<!Viz.antiy;ı köçürüldü A) Erk:ın polissistemi mövcud olmuşdu
C) Qotıayfalan Romaya yüıüş etdi B) Rcspublikad:ın impcriyaya keçid olmıııdı
D)Adnan qullann öldürülm:ısini qadağan etdi C) Tarixd;ı ilkdemokratik dövlaı qurul~
E) Konstantin xıistian!ara açıq ibad;ıt etım~, D) Az.ad ;ılıali :ısas ikitJb;ıq:ıy:ı bölünmiışıi
mJb:ıdl :ır tikmJ~ icaı.;ı verdi E) Yoxsullara v:ızi f;ı tutmaq imkanı vcrilııu,ıdi

160.Xristianlıq dinina
aiddeyü: 167.QJdimYunanıstan \'J Q;ıdim Roma IJrif 1
A) Banisi İsa peyğ:ımlxır olmuşdu oxşar cah;ıt deyi/:

8) Eramızın 1:ısıind.ı Roma :ıyal;ıti olanF;ıl;ıstind;ı A) flhesabı c.:ı. YII:ısrd:ın hcsablanırdı

meydana g~lmişdi B) C;ımiyy;ııd;ı :,sasikit:,b,;ıq;ı olmuşdu
C) Bütün Roma impcriyasında yayılmışdı C) Antikm:ıd:ıniyy;ıt yaratmışdı
D) Müq;xld;ıs kitabı "İncil" adlanır D) İdarJÇilikd:ı dahaçoxş;ıxs iştirak cdirdi
E) İmperator Konstaııtinin dövründ:ı tJbliği qadağan E) Makcdoııiya inıpcriyası il;ı mübaıimp.ımDP
olunmuşdur
168.Uyğunluq po;;ıılııııışdıır:
161.Q~m Romadan sonraxristianlığı ilkqabul A) "Böyükçay"• Nil
ecfanlardJnbirideyi/: B) "Buzovlar ölk:ısi" - İtaliya
A)ywıanlar B)y;ıhudil;ır C)hwılar C) Pcloponncs - C:ınubi Yunanıstan
D)misirlikır E)qallar D) "Qaratorpaq".Şuıner
E) "GJz:ın çay"•Xuanxe

130

mir.az
169. QJdimRomanın idar;,etmJfonnnlannın mövcud-
lu~unnuyğun olnrnqdlaqrnmı tamamlayın:
174. Romada patrisil;,rlJplcbeyl;,rarasında mübııriz.ı
dövriin;,aiddir:
1. Qall (kclt) tayfalannın Romaya yürüşü
2. Romadavoı::ındaşlann qula çevrilmısinin l:,f,rvi
3. Roma rcspublikasının monarxiyayadoğru
sürükl:,nm;)yJbaşlaması
4. Plcbcyl::ırin xalq tribunuscçm:,khüququ
qaunması

5. Torpağın satılıb-alınmasını qadağan ed:,n

qanununlağv edilm:ısi

175. Roma işğallannın ardmllığını mü;,yy;,n edin:

1. Padşahlıq l. Makcdoniyanın işğalı
2. Rcspublika 2. hatiyanın işğalı
3. lmpcriya 3. Yunanıstanın işğalı
4. Karfageninişğalı
5. Misirinişğalı
170. Q;,dimRomada rcspub'lik.a dövründJSenatm
s.ılahiyy;,tlJri sırasına daxil idi. 176. Pun müharibasininn.JticasindJRomalılann 3f;,
J. Romanın idar.lcdirdi keçirdiyiJrazil;,r:
2. Maliyy:1işl:,rin:1 baxırdı l. Siciliya 2. Karfagen 3. Sardiniya
3. Orduyardhbarlikcdirdi 4. Misir 5. Korsika 6. Suriya
4. Magistraılara n;)zar.,tcdirdi
5. Müharib::ı v::ı sülh m::,s;)l::>l::ırinin h::,11
edirdi
1TT.E.J. 146-cı ilda Romanın işğal etdiyi ölkalJr:
171. QJdimRomadakonsullar: l. Suriya 2. Karfagen
J. Rcspublikadövründ::ı ölk:mii~ edirdil;)r 3. Qalliya 4. Makedoniya 5. Yunanıstan
2. Maliyy::ı işl:,rin::, baxırdılar
3. Müharib;)va sülh m::ıs::ıbl:,rini h::ıll edirdil:,r 178. Tiberi Y.l Qay Qrakx qardaşlanmn
4. Orduyakomandanlıq edirdilar islahatlannaaid olanlan seçin:
5. Xalq yığıncağı t::ır::ıfından scçilirclil::ır l. İslahatlar Scnat tJr;:ıfınd:,n q::ıbul edilmişdi
2. K::ındlil::,r;:ı dövl::ıt idar:,çiüyind:ı v::ızifo tutmaq
172. İki yüz ildançox davam ed;mpatrisilJrl;, imkanı verilirdi
plcbeylaıin mübariz.>sininnaticasi: 3. Varlılann ıorpaq salı~l.)rinin ölçüsün.)
J. Patrisil:ır qalib g::,ldil::ır m:)hdudiyyatl::,r qoyulurdu
2. Patrisil;ır xalq tribunuscçm::ık hüququqazandılar 4. K:mdlil::,r;:ı veril:,ntorpaqlann satılmasına
3. Plcbcyl:,rqalib g:ıl:ır:,k Romanın tamhüquqlu qadağan qoyulurdu
v:,t:,ndaşına çcvrildilor 5. Yoxsul k::ındlifar.> dövl::ıt aobanndan taxıl
4. Horbir Roma v;ıt::ındaşı ist;mil:,nv::ızifa tutmaq paylaruldı
hüququqazandı
179. E.3.71-ci ild3 Roma qoşunlan ilJ Spartak
173. Afinadaaristokratlarlademos,Romada arasında baş verJnson döyüş naticasindJ:
plebeylJrlJpatrisilJrarasında mübariz;ınin 1. Spartakh::ılak oldu
naticJsindJoxşar cJhat: 2. ~partaküsyaruyatınldı
1. Stratcq va Xalq tribunlan seçilm;)Sİ 3. {!,syançılar Vezuvi dağını :ıla ke,çirdi
2. Borca görJ v:>t:>ndaşlann qula çevrilm::ısinin t~ğv 4. Usyançılar Kapuyadangöncbrilmiş bJrbi dJStJni
cdilm:ısi m::ığlub etcli
3. Yoxsullaradövl::ıt vazifasi tutmağa icaz::ı
vcrilmasi 180.Spartak üsyanı yabnldıqdan sonra Romada
4. Yoxsullaradövl:,tv::ızifal;:ırinin yerin;ı yctirilm:,si hakimiyy;,tuğrunda mübariz.,opanrdılar:
üçün haqq verilm:,si l. Krass 2. Oktavian 3. Pompey
5. Tarnhüquqluv:,t;ınşalıq hi.iququ::ıld::ı edilm::ısi 4. Antoni 5. Yuli Sezar

131

mir.az
 l

181.E.a.11
asrd,l Ronı:ıd:ı prş:ıkar muzdlu ordunun 188.Vandallann
Romayn
yürü~
form:ılnşdınlm:ısı s;ıb;ıb oldu: 1. Xrisıianlığı q:ıbul ctdibotr.ıq h;,;;ıs'"d~:
1. Oövl;ıı çmilişl:ırinin nrtmıısına 2. Romaş:ılmi tutularaq ikih;ıfi;ı q takcçdj~
2. Holiıni}y;ıtin :ıh:ımiyy;ııinin ~ifl:mı:,sin;ı 3. T:ıs:ı~fat v:ı m:ıcfaııiyy;ııin inki:ıoı~
3. Quldarhq qurul~unun t;ın;ıızülün:ı 4. Onmınl:ırl:ı romalı öldürüldü v:ı 1~~,
4. ~rk:ırd;ıl:ırin hakimiyy:ıtini gjicl:mdinn:ısin:ı 5. Latın xakpııın t:ıŞJkkülünd;) iştira! ~ıl~
C1dı1~

182.QJdim Rom:ıd:ı Yuli Srzara padş:ıh kimi rhtiram 189.V ;ısrdJ Ronıaya hücum
ctmişlar:
göstarilm;ısinl sübutedir: 1. qotlar
1. Metal pullar~rind:ı onunş:ıklinin h:ıkk 2. hw,lar
olunnıası 3. qallar
2. Romada 20mctrtağlı sütunucaldılması 4. punlar
3. Heyk:ıll:ırinin nllahlann
heyk:ıll:ıri il:ı yanaşı 5. vandallar
qoyulması
yığıncağının f:ıaliyy;ıtini dayandırması
4. Xalq 190.Q;ıdim l\tisirdövlati
il;ı Roma
tarixina
.
c;ıh;ıtl.ır: lidoıı. •
183.
Hökmd:ırlann hakimiyy:ıtdJ olma:ırdıcıllığını l. Suriyanı işğal ctmişdi
müm~nedin: 2. Hunlarla nıübaıiz.-ı apannışlar
1.M.İs~nd;ır 2.Y.Seı.ar 3. yunanısıaııla müharib;) apannıştar
3.O.Avqust 4.Aşoka 4. inkişaf etmiş quldardövl;ıtl:ır idil;ır
5. Paytaxıı başqa ş:ıh:ır:ı köçüriilmüşdü
184. Rom:ıda y:ar:ıtdığı impcriya
OktnianA\'qustun
üçünm.iyyavi idi: 191.Q;ıdim Çinva Romatarixiüçünoxşar ~
1. Monarxiya rejimiidi 1. Q;ıdım quldardövl;ıtl:ır idi •
2. Ölbniikikonsul idar.l
edirdi 2. Misiriişğal cd:ır;ık öz:ıyal:ıtin;ı çeviııııiıdılı 1
3. Respublikanın b:ızi :ılam;ıtl:ırini saxlamışdı 3. Hunlaraqarşı mübariz.-ı apanruşdılar
4. lmpcrator qeyri-m;ıhdud hakimiyy:ıt:ı malik idi 4. Qafqanı yürüş etmişdil;ır
5.. Dövl:ıtin süqutunun qarşısını alabilmişdi
2
192.Q;ıdim Yunanıstan v;ı Hindistan ~
tarixi
185.
Roma
sarkardasi
Antoniya
aiddir: c.ıh;ıt:
1. Spa.rtakın başçı lıq etdiyi
qulüsyaru yatırması 1. für ikisiyanmadada yaranınışdı
2. Fraaspa yaxınlığındala döyüşd;ı iştirak etrn:ısi 2. H;ır ikisiilkinfeodaldövl;ıti idi
3. Kürsahilind;ı albanlarla döyüşrn:ısi 3. I Daranın hücumuna m;ıruz qalmışdı
4. M.1Si döyiişünd;ı m:ığlub olması 4. Romanın ;ıyal;ıtin;ı çcvrilmişdi 2
5. Maqneziya döyiişünd;ı qalibg:ılırnsi 5. E.:;ı. Uminillikd:ı köç:ıri tayfaların hocuııımı
m;ıruz qalmışdı
186.1
Konstantinin Milanfarmanma aiddir:
1. Xristianlara öz dinl:ırind:ı az.adş:ıkild;ı ibad;ıt 193."Mahenco-Daro v;ı Harapp:ı" madaniyyiiiı
hüququ verildi "Krit v;ı Mikena"m;ıdaniyy;ıti üçünoışar 2
2. Xristianlıq bütün romalılann r.ısmi dinioldu 1. Aritayfalant:ır:ıfind;ın yaradılrnışdı
3. Kils:ı il;ı dövl:ıtin ittifaqırun başlanğıcı qoyuldu 2. E.:;ı. 11minillikd:ı t:ın;ızzül:ı uğramışdır
4. Xristianlara Vatikaru dinim:;ırk;ız etrn;ısin;ı icaz;ı 3. T:ıbij falaık:ıt n:ıtic:ısind:, dağılmışdır
verildi 4. Özl:lrin:ı m:ıxsus yazısı olrnuşdur

187.QJdimRoma impcriyasının süqutunun 194.Makedoniyalı İsg.ınd.ır v.ı Okta,ian

üçüaıııt 21
sabablarinaaiddir: c.ıh;ıt!Jr:
1. Makedoniyada qullann üsyanı 1. Misiri;ıl~ keçirnı:ısi
2. Barbarların ölk:ıy:ı basqınlan 2. Dövl:ıtin arazisisinin
genişl:mm:ısi
3. İmperiyada xristianlığın yayıınwı 3. Kahinl;ır ı:ır;ıfind:ın fironv;ı tarın adi~
4. Daxmalı qullann meydana g;ılm~i 4. R:ıqibin:ı qarşı h;ılledici döyü~qalib,:
5. Qullann ;ım;ıyin;ı ;ısaslanan t;ıs:ınüfatın böhranı 5. Q;xiimAlbaniya hökmdarlan ıladostltıı
saxlaması

132

mir.az

195. E.J.1Jsrd,lhuş \'crmişdir: . .. ...
ı. Alan ı:ıyfalannın Az:ırbaycana qar.ıtçı yu~u
2. Böyük I lun impcriyasrnın parç~lanması
3. Fr.ıaspa döyüşünün baş vcnıı:ısı
4. Roma lcgionlannın X;n:ır s:ıhill:ırin:ı çıxması
5. Milan farmanıru imwlam:ısı
196. QJdimRoma ş.ıhJrind.J inşa olunmuş mcmarlıq
:ıbidJl3ridir:
1. Kolizcy
2. Tray:ının q:ıl:ıb:ı sütunu
3. Panteonm~b:ıdi
4. Farosmayakı
197.QJdim Romatannlandır:
I.Mcrkuri 2.Poseyı..lon 3.Mars
4.Vulkan 5.Dcmctra 6.Ncptun
198. Xronolojiardıcıllıb'l müJyyJnedin:
1. Platcyadöyiişü
2. Q:ırbi Roma lmperiyasının süqunı
3. Pun müharib;:ısinin başl:ınması
4. 8h;:ım:ıni dövl:ıtinin süqutu
199. DöyüşlJrin xronolojiardıcıllığını mü~yyJnedin:
1.Marafon 2. Xcroncya 3. Maqnezıya
4. Salamin 5. Kamı
200. Xronolojiardıcıllığı müJyyanedin:
1. Spartaküsyanı
2. Qallann Romayahücumu
3. Q:ırbi Roma impcriyasının süqutu
4. "Sansanqlılar"lar üsyanı
201. Xronolojiardıcıllığı müayy.ın edin:
1. MisirinRoma:ıyal:ıti elan cdilm:ısi
2. Çind:ı "vuruşan padşahlıqlar'' dövrü
3. Romaş;ıh:ırinin ;:ısasının qoyulması
4. "Drakonqanwılan"nın q::ıbulu
202. XronolojiardıcıUığı müayyanedin:
1. Plebeyl:ırin xalq tribunu scçm:>khüququ alması
2. Roma impcriyasının parçalanması
3. Plebcyl:ırin Romanın tam hüquqlu v:ıt:ındaşı
olması
ı 203.Z:ıman o~undaillJriverilmiş hadisJIJri
müJyyJn
edin:
e.:ı. 190 e.a.49 C.J. 36
'6 6 t·
1. Maqneziyadöyüşü
2. V:ıt:ınclaş müharib:ısinin başlanması
3. Antoninin Atropatenayahücumu
mir.az
204 . Xronolojiardıcıllıb'l miiJyyanedin:
I. Pun müharibosininbaş!am:151
2 ı\fina v::ı Sparta mühanb:ısı
3: Yunan-İran mühari~~l;ıri. .
4 _ Makcdoniya-lran muhanb.11:ın
20 5. Xronolojiardıcıllığı mü~~n edin:
ı. Pcriklinstr.ıtcq scçilm;)SI
2.. "Qınnızıqaşlılar'' üsyanının baş vcmı:,si
3. Romadav:,t:,ndaş mübarib:,sininbaşlaması
4. Çinin ilk d:ıfa vahid dövl;ııd:, birfaşdirilm:>Si
206.AbidJIJrinxronolojiardıcıllığını müJyy.>nedin:
ı. Trayan sütununundüz.-ıl~ilm~si
2. Afina hcyk:ılinin düz.-ıldılm;ısı
3. Böyük Çin ~dinin inşa olunması
4. Xeops piramidasının tikilm::ısi
207.Xronoloji ardıcıllığı müayyJnedin:
J . Pun müharib:,sininbaşlaması
2. Afına v:, Sparta müharib:ısinin sona çatması
3. Yunan-İran müharib::ıl:,rinin sona çatması
4. Makcdoniya-lranmühan'b:ıl:ırinin başlaması
208. Xronolojiardıcıllığı müayyanedin:
ı. Suriyanın Romanın :ıyal;ıtin:, çcvirilmJsi
2. Romada Sczann diktaturasırun qunılması
3. Spartak il:ı Roma qoşunu arasında son döyüş baş
vcrmJsi
4. Oktavian Avqustun qoşunlannın lsg:md:ıriyy;ıni
tutması
209. XronolojiardıcıUığı müayyanedin:
1. Romada prinsipat - Dövl;ıt şurası yaradılması
2. Romada qullann öldürülm::ısinin qadağan
cdilm:ısi
3. Romada "da.xmalı qullar''ın v::ı kolonlann
meydana g:,lm:ısi
4. Roma impcriyasınm iki hissJy:, parçalanması
21 O.Zaman oxunda verilmiş hadisJIJrinardıcıJlığını
müJyyJnedin:
1. e.:,. 390 il 2. e.:,. 264 11 3. c.:,. 146
a. Qallann Romaya yürüşü
b. Pun müharibJsininbaşlanması
c. Yunanıstan v::ı Makcdoniyanın Rom:ı :>yabtin:>
çevirilm:,si
133
 Uyğunluğu müm~n
211. tdin:
ı. Horlıil,ıdITTlınış iıli
2. Apcnin
dövl~
yanm:ıda~ında yaranmı~
l - 'z1
f
Q:dimRomabliknsının idınctım sistemi 3. Makcdoniya il:ı müharib:ı apannışdı
2.Scnat 3.Magistr.ıt 4. Ağsaqq:ıllar şurası foaliyy:ıt CÖSbrirdi
5. lran(c)h:ım:mi) dövl:ıtinin hücumuna
qalmışdı ~
:ı. Xalqınbwıunu scçirdi
b. Ma~str.ıtlara n;ıı.ar.ıt edirdi . . diaqramında Q3dim
215.Eyler-Vcnn Manna(A
c. ~fa~stratlaıı scçir v:ı qanunlar:ı ~s v~rdi . . q3dimRoma(B)dövlJtinimüqa}~tdiıı: ltı
sülh\'J maliyy:ı m;ıs.ıl;ılannı halicdırdı
d Mülwib.J.
e. icrahakimiyy:ııini •konsul,
x:ızin:ıdar v:ı ha- A oxşar B
kimbri scçirdi

212.Uyğunluğu müm~nedin:

1.Konsııl l Tnoun

ı. Çoxallahlılığın mövcud olması

a. Plcbc)i:ıri müdafüı edircli 2. Qul:ım:ıyind:ın istifad:ı olunması
b. MühanbJ zamanı qoşuna komandan olurdu 3. Assuriyanın hiicumuna m;-ıruz qalınası
c. Romanı idar.,c~k üçünbirilnıüdd:ıtin:ı seçilirdi 4. Antikın:xl:ıniyy:ıt yaratması
d Qanunlar uklifedirv:ı onlann icrasına n:ııınt 5. E.:ı. l minillikd:ı süqutetm;ısi
edirdi
e. Senalın v;ı kon.sulwı plebcyl:ır.ı aidh:ır bir 216.Uyğunluğu müayy.:ın edin:
q:ırarına veto qoymaq hüquqıına malik idi

ô6[3,Tiı 22
Uyğunluğu mü3>y3n
213. edin:

1.Patrisil~ 2.Plebeyl:ır a. 15il:ırzind:ı hı:ır il birinci

strate,q
seçjl...:,L
'"'ıqull
b. K:ındlil;ır üçünyenitorpaq qanunut:ıklif ~
c. Romada aqrarislahatuğrundakı mübariDy~
başçılıq etmişdi
a. Romaya köçmüş q:ıdim insanlann
sonradan d. E.:ı. VI:ısrin :ıw:ılind:ı islahat kcçirınşli
O;}Sİlfari idi e. Keçirdiyi islahatlann n:ıtic:ısind:ı zad:ıgaıılaım
b. Romanın :ın q;ıdim sakinl:ııinin övladlan
hesab iqtisadiqüdr:ıt i sarsıldı
olumırdular
c. Romada :ıhalinin yoxsul
az.ad ı:ıooq:ısi hesab
olu- "Sansanqlı~~r~' (A)\'3 Qadim
217.Çind.J ~ada
nurdular (B)üsyanı uçunoxşar v.Jfarqli
Spartak c~311ari
d. Özaralarından birn:ıfari ömürlük padşah seçirdi
l:ır • ed'ın·
muayy3n • 22
e. avv:ıll:ır onlaratorpaq payı verilmirdi
( Onlardan Ağsaqqallar şurası -Sena!t:ışkil olu- A oxşar B
nurdu

214. diaqramında Q~m Sparta(A)w

Eyler-Venn
q~m Roma (B)tarixiüçünfarqliw oxşar
c3hatlari
müayy3n edin:

ı. füı. J:ısrd:ı baş ve~şd~ d' di

2. Üsyanda qullardaıştınl: d~ır
3. Bütünölk:ıni ;ıhald e~ ı idari qurul
4_ Üsyann:ıtic:ısind:ı ölk :ı qu ıq uıu
dağılmışdı . .. ..
5. Ölk~d:ı v:ıt:ındaş müharib~sının başlama.sı ~
ş:ırait yaratmışdı

l 134
mir.az
218.i\lnkcdoniy:ılı ls~andJrva Yuli Seıara aid 222. Uyğunluğu mü.ıyy.,n edin:
olnnl:ın qrupl:ışdınn:
2. e..:>.
53-ciiil
1. M. fsg:mcbr 2. Y.Scznr Karr:ıdö - -

a. Özünüatı:-ım;mi şahbnnın varisihcsabcdirdi a Romaordusuqalib g:,lmişdi

b. Bütün Qalliyanı özün:,tabcctmişdi b. Parfıya il:,Roma arasında baş vcrmişdi
c. lranordusuna qalib g;-ılmişdir Roma arasında baş vcrmişdi
c. Sclcvkil:>rl:>
d. Sui-q:,sdn:,ti~ind:, öldürülmüşdü d RomaordusunaKrassbaşçılıq cdirdi
c. Hakimiyy:ıt.:> g:-ılm:,si il:,ölbsind:ı v:,t.:>ndaş c. Döyüşd> atropatcnalı döyüşçül:ır d:-ı
müharib:,sibaşlanmışdı forql:ımnişdil:ır

219.Uy~unluğu mü;ıyy;ın edin: 223. Uyğunluğu duzgün mü.ıyy.m edin.

:xiimR,orn.ı Adı Manası

1. E.::ı. ili :>sr 2. E.:>.iT::ısr 3. E.:>.I :>sr 1. İdar.>ctm:,d.;, qcyri-m;ıhdud hüquqa malik

2.
a Romanın Siciliyaadasını tutması 3. Q:xiimRom.ıda imperatorununqeyri-m:ıhd­
b. Yunanıst.anın Romanın :,sar:,tialtına düşm:,si ud hakimi :ıt forması
c. Qr:ıkx qardaşlanmn torpaqislahatı keçirm:ısi 4. Rcspublikanın xarici :ılam:ıtl:ırinin qorunub
d. Romav:,t;mdaşlannın ist:ınil:-ın dövl;ıt v:,zifasin:> saxlandı
seçilm:,khüququalması
c. BütünQalliyanın Roma ;ıyal:>tin:> çevrilm:,si a. Diktator b. i mpcriya c.Dominat d. Prinsipat

220.Uyğunluğu mü;ıyy;,n edin: 224. Uyğunluğu müayy;,n edin:

ı LSo= ı 2. Konstanıin 3. Trayan ı. a ::ısr 2. m::ısr 3.IV:>ST

a. Paytaxtı başqa ş;,h;,r;, köçürmü.şdür a. SasanidövlJtind:>ManiliktJliminin yayılması

b. Parfiyadövl:>tinin paytaxtım :>l:ı keçirmişdi b. Roma dövl:-ıtinin paytaxtmın Viz.antiy;,köçürülm;,si
c. Xıistianlara m:ıb:xi tikm;ıy:-ı icaz:-ı vermişdi c. Roma imperatorununqullann öldürülırosini qadağan
d. Müqavim:>t:ı rast g;ılm:xkın bütün İtaliyam etm;ısi
tutmuşdu d ÇininDnub hunlannın dövl;,tqurumlannı l;,ğv
e. MesopatamiyaJ(Jikiya,S;ıudiyy:-ı at-:,bistanın bir etm:>si
sıra :,razil;ırini işğal ctmişdi c. KonstantininXristianlart.:>r:ıfınd;ın müq:xicbselan
edilm:ısi
221.Q;ıdim Romasark;ırdal;,rin;ı aid uyğunluğu
mü.ıyy.ın edin: 225. Uyğunluğu mü3>-yanedin:

1. Kanidi 20xşar 3. Qney 1. Böyük 2. Kvint 3. Livi

Krass c:)h~t Pompey Plini Enni Andronik

a. İberiya v:, Albaniyayayürüş etmişdi a. 37 cildlik"'fobii tarix" kitabının mÜJllifidir

b. Spartaküsyanım yatmnaqdaiştirak etmişdi b. Rornadamilli cposunbanfürind::-ın sayılır
c. E.:-ı. 66-cı ild:ı Kür çayı sahilind:,döyüşd:-ı qalib c. "Odisscya"v;, dig;,ryunan faci;ıı v;, komediyalannı
g;:ılmişdir latın dilin:,t.:>rcüm;:ı ctmişdir
d. Yuli Sez.araqarşı vuruşan Senatqoşununa d. Vezuvivulkanını öyr.,mn:,küçün h;,min:,rany;, çox
başçılıq etmişdir yaxmlaşmış v:, bu zaman h;,lakolmuşdur
e. Karra ş:>h:-ıri yaxınlığındakı döyüşd:, Roma e. Yunan::ıdibl:ırinin ;,s;,rl:-ırini latın dilin;,çcvirmişdi
qoşununa başçılıq edirdi v;, "iliada" v;, "Odisscya"nı t;,bliğ edJr:ık "S3Jnam;,"
;,s;,riniyazmışdır
135

mir.az
226.Vytunluğıı nıüayran rdin:
3.Panteon
ı. parfcnon m;ıb:ıdi
;;...;:;_-ı

nı:ıb,dİ

a. Afiııa ş:ıh:ırind:> inşa olunmuşdu

b. Roma ş;ıhJrind;ı gümb:ız formasında inşa
oıunınuşdu
c. Bütün allahlnnn ma~i sayılırdı
d. Antik m:ıd;ıniyy;ıt nümun;ısi sayılır
e. M:ın.sub oldugu ş:ıh:ırin iJah;ısinin ŞJ!dfin;ı
tikilmişdi

Vyğıınluğıı mÜJ)~"rdin:
227,
3.Q;ıdim
LQ.ıdim Roma
Misir m:ıd:mi ti
m:ıdJni ti
~

a. T~m yaraıması
b. SadJCJrrahiyy:ı ;ım;ıliyyatlannın aparılması
c. Onluq hesablarna imyaradı iması
sistemin
d Tikinrid;ı ilkd;ıfa betondanistifad;ı olunması
e. ahalisinin xristianlıq dinini
q;ıbul eım:ısi

136

mir.az
 -----

fV""1•
,.,(.-/t ıJ'
1
l•,_,t,fl 1A•-'' f'°'U-41
,ıı,:,l " 1 ,-.~- 1 ,,... ıt.-.t..Jı
c::J ıvff "'"""
~bhu,ıl\l ~ ,,. ,.J,ıll ., • rı> c,-f""ıb
,,,.~H _.,ın ✓-~;.,.,,,,-, ıı 1ır"'• 1 . ı·ka
• f;;..,.,.,,.;;:: ,o,..,,.,,o :ı -cuıld:ı rcspubı quruluşunun yaradı ldığı
r..,. -:•,~.:,,.ı ..,, ı§ıd_.ı.ır• dıôı v, C, • 509
ıı,_,,. ..ııı . J"~"'•" 1 .ndır ty
··ık~si" ad 3
dırdıgı 13 Y"
-c:J""'"'"",.• • .,r3 ıann yaşadığı :ırazini tnü:)yy;,n edin
ıar O • • •
•·0uzav _..,.adlan .. :ın edın.
ı Yunanıann edin- . ••qalla.ı - h ...ri rnu:ıyY
•• yY:ın ....,aIı ı a r ıs:> rut d ugru ş::ı ., •t_,ı., mu:ı•• yY"'"
a·
•
O"lk:ıni nıu:ı k it roıo• " e ın •
1 rının • x::ın ;,ıu., • • ~ d'
2. Yunanıann. e • ali ı.ayfa a dövl::ıtl:>n '. :ıb:ıb olan;ırazını mu:ıyy:ın c m.
3. E.J.39~-e• -~d:i~d:ı iştirak cd:ında rnühan~::ı?'~ :ıdiyi :ırazil;ıri mü:ıyy;ın edin.
4 Punmuhan ;ı. ı<arfagcn ar omanın ışga .
s· Q:ıdinı Romaıl:ı_ . n:ıtic::ısind:ı ~. razil:,ri mü:ıyy:ın edın. .
6. Punnıülıarib:ıl::ınnın ·ıd:ı işğal ctdıyı ::, . . ......,.;ı;ıri mü:ıyy:ın edın.
•
7. Romanın c.::ı.
146..c1 1
. rtatannda ışga
• - 1 etdıyı ::,,,.,_.
. d·yı· ...razinimü:ıyy:ın ın.
ec1·
ı :ısnn o • :>çcvır ı .,
8. Romanın .:ı. • ild:ı öz :,yal::ıttn .. yy;ın edin.
9. Romanın c.:ı. _3~~u I baz.an yerl:ış::ın adanı ~u::ı
ı O. Romada
:ın boyuk qu ctdi ~ :ırazini mü:ıyy:ın edın. . .. .
11. YuliScz.mnRoınaya ı.;ıhcy 30<U ild;) tutduğu ş:ıh:ın rnu:ıyy:ın edın.
12. Ok1avianın qoşunl~n~n, C-~: • :-,razil:ıri mü:ıyy:ın edin.
13. M:ırkTnıyandövründaışg:ı C1 ıyı ~ . . . . ü:ı :,nedin
14.Xristianlıq dininin meydana g3ldıyı :)razlnt m .. 'f!.. .. ..• . .. .
15. 330-cüildaRoma iınpcriyasının paytaxtının koçurulduyu ş:ıhdn mu:ıyy:m cdın.
16. s~rqiRom:ı impcriyasınm paytaxtını müdyy:m cdın.
17. v ;ısrin ;ıvv;ılind;ı gcrman tayfalarının VJ V :ısrin ortalanndla hunların hücumuna m;,ruz qaldığı
ş;ıh;ıri mü:ıyy:m edin.

137
ııf
mir.az
--
r 1
JII.AWRBAYCAN ERK~~ORT~ aSRL8RDÖVR~
AWRBAYCAN SASANIIMPERIY ASININTaRI<iBj llv -
... . . Nn~ ıı."
7. Er:ınuzın III yuzıllıyındJ S:ıs • )
1. D:ıha gccb:ış \'Crmişdi: Atrop:ıtcn:ı dö,·l;ıtindJn farqt"; lş~alı ~bı..
A) Parfiyadövl;ıtinin t:>rkibin araq
10
ı\) Snsani dövl:ıtinin yaranması -'Jb-~)
8) M;ızd.ıkil:ır h:ır:ıkatının başlanması . .. saxlaı:ınışdı
D) daxilimüst~illiyini
. qahlınıŞ<L '
C) Manilik h:ırJk:ıtının yatınlnıası C) taınamıb S:ısanı dovl:,tini ~
D) Mchr.ınil:ır siilabsinin h:ıkiıniyy:ıt:ı g:ılrn:ısi D) Romav:ı Sasanimübaıi~•t:ırkibin~ııatı~)
. . . rfı ın;ı ıın..,ın.~ .-·
E) Albaııiy:ıda xristianlığı ı:ıbliğ cd.1n ilkın:ık1:ıbl:ırin E) ~razısını pa ıya canişinl;ıri j-ı.:~u~'"'lGII
UCU~C(jlldj)
açılması
8. Az;ırb:ıyc:ında feodaliqtis:ıdi • 1
Parfıy:ı asılı ölk:ılJrİ idarJ
2. E.a.11v.l I yüzillik!JrdJ form:ıl:ışırdı: munasi~ri3.\
edirdi: A) 111 :,srd:ın başlayaraq n
A) canişinl:ır v:ısit~il:ı B) I :,srd:,nbaşlayaraq /
8) yerlihökındarlar vasit:,sil:ı C) rv;ısrd:ın etibar:ın E
C) m:ırzban vasit~il:ı D) V asrbrbaşlayaraq C
D) "şalı:ınşah" vasit:ısil:ı E) YTIasrdJn [E
E) :ınıirl:ınıasit:ısil:ı
9. Az;ırbaycand:ıfeodalizmin 'iki
xususıyptl;ınnJ ahideri!: n,·axtıarındı •'•
1
3. E.J.I miniUi)in sonuna y:ıxın Parliy:ının .. · ·
zaiOJnıJsinin asılı ölkalJrJ tJsirin:ı aiddir:
A) HJrnin ölk.ıl.ırd;ı asılılığ:ı sonqoyınaq mcyill;ıri A) Feodalnıünasib:ıtl;r h;ıl:,quld rl .
meydanag:ılmişdi a ıqdöı'IM
gücl:ındi
B) Arşaki nümay;md:ıl:ıri h:ıkiıniyy;ıti ;ıl:ı aldı B) Dövbtmülkiyy:,ti xüsusi fı,.,.,ı_ 1 _ .
üstünidi ww mulki
C) Natura! tJSJrrüfatın inkişafına t:ıknn verdi
D) Ölk:ınin vahiddövl:ıtd:ı birl:ışdirilm:ısi z:ınır.ıti C) !~rpaqlarfeodaln:ısill:ırinin alin) k •.
ark;ındlil:,rin torpa. eçiıdi
D) iri feodali
yarandı
E) M:ırzbanlar yerl;ırd:ı hakimiyy:ıti ;ıl;ı kcçirdi kcçiıirdi gını zorla~
E) Dövl;ıt ıorpaqlan xidm:ıı müqabiliıı(b ,. r
4. Eramınn I yüzilli)indJ
Atrop:ıtcna dö,·IJtind;ın vJ sarayayanlanna paylanırdı
farqliolaraqAlbaniya:
A) Parfıya dövl;ıtinin t:ırkibin:ı qatı!mışdı 1O.k
Erkan
'b OrtaJsr!Jrdövrıın
.. daDarbandk
8) albanMakisülal:ısi hakimiyy;ıt:ı g;ıldi cçı Az.lrbaycanda mJskunlaşmış tün
C) ıamamil:ı Romadövl;ıtinin t;ırkibim qahlmışdı fa)fal:ınnı mÜJyyan
edin:
D) Az;ırbaycan uğrunda mübariz;ı~ qoşulmuşdu
E) :ırazisini m:ırzbanlar idmedirdi 1 hun I basil 1 ? 1 ı sabr1
bulqar= ,

5. Azarbaycanda kJndli-f eodal(mülkadar)

münasibatlJri b.ırqarar olmağa başladı: A) alan B)x;ı?.Jr
A) 1-nI:ısrl:ırd:ın başlayaraq D)göytürk E) r.ıbi;ı
/ı
B) at-iV:ısrl:ırd;ın eıibar:ın
11• Uygunluqpovılııh:
- 8
C) IV-V~rl:ırdJn başlayaraq
D) V-Vll:ısrl:ırd:ın fA)TA:~----:----~
E) IX-Xl ~rl:ırd:ın A) ~rbaycanda xüsusixidm~ adamlannı Cı:
a lanırıı to a laradlanırdı -Mwk E
6. GöstJril.ınlarin aidolduğu Sasani hökmdandır: B) Feodalizmin ilkinvaxtlannda mülk(ıaıı1 ,
· ı. 224-cüild:ı Parfıya dövl:ıtini süqutauğratdı C) sa_hibi adlanırdı - mülk:ıdar- feodal • j
2. 226-cı ild:ı Sa.sanil:ır dövl:ıtini yaradaraq Bır çox dinic:ır:>yanlara, h:ımçinin /ı
özünü"şah:ınşah" elaneıdi
;~zddk~br ~~;:ır:,katına güdüt:ısir eıınşi·
A) ard:ışir 8ab:ıknn urr;:ımıl;ır us anı , E
B) I Şapur D) Az:ırbayeandaİcma üzvl:ıri asılı ~j]Jl C
q I1Şapur çevrildi- feodallann k:ınd icmalanıun [
D) 1Yezd;ıgcrd 10 Ja lannı tutması noriı:asind:ı E
E) finız
~asaııibr dövründ;ı Atropateruı~­
ıdar.l cdirdi- Sasanim:ırzbanı

138

mir.az
\ , \l
. AzJrbaycan111-VJsrlJrtıırixina aid deyi/: 18. l\lJntiqi ardıcıllı!,rı tamamlayın:
~) Türk xalqlannın ~rbaycana ilk köçününbaş 1. Sasanibr dövründ;:ı A7...::ırbaycanın vahid dövl::ıtdo
vemı::ısi birl:,şdirilm:,si
l) Bütün tarixi a2.1rbaycantorpaqlannın ilk d:,fa vahid 2. Etnik-m:xfanibirliyint::ış::ıkkülünün baş vcm1:-ısi
dövl::ıtd:, birl;ışdirilm::,si 3...........?
;) Torpaq sahibiiyinin irsi v;ı ş;,rti olmaqlaiki hiss:,y::, A) Vahid xalqın yaranması prosesinin başlaması
aynim.ası B) Feodalizmmünasib:,tl;ırin yaranması
)) Torpaq üz;ırind:> feodaltorpaq sahibiiyininmövcud C) At::ışpar;ıstlik dininin bütün ölk::ı :ırazisindo vahid
olması din::,çcvrilm:,si
~) K::ındlil::ırin feodallardanasılı v:,ziyy::ıt:> salınması D) Natura!t::ıs::ırrüfatın inkişaf etm:,si
E) Türk tayfalannın türk dili şimallı-Qnublu bütün
:. VI asrin J\'VJIIJrindJA7,..,rbaycanda feodal ölk::ı miqyasında birl:;ışdirici qüvv;ı kimi çıxış etın::ısi
münasibJtlJrinininkişafı nJ,ticJsindJ:
A) Fcodallarxostak sahibin:>çevrildil;ır 19. I Xosrov anuşir;1vanın dövründa h.>yata keçirilmiş
B) Natura!ı:ıs;müfaı t:,n:,zzületm:,y;ı başladı inzibati islahata gör;1S:ısani impcriyasının şimal
C) Feodallark:>ndlil:,rüz;ırind:, müsı:,qilliyini itirdi marzbanlığın:ı daxil idi:
D) lcma üzvl:,riasılı k:,ndlil:,ldçevrildil;ır 1. iberiya 2. Muğan 3. Alb:ıniya
E) Bütün torpaqlar feodallann:,lin:,keçm:,y::, başladı 4.Atropatena 5. Gilan
A) 1.2.3 B) 2.4.5 C) 1.3.5
k VI-Vll asrlJrdJAlbaniyadav;:, Atropaıcnada: D) 1.3.4 E) 3.4.5
A) idarxtm:, yerli hökmdarlaratapşınldı
B) natura!tos:müfatdağıldı 20. Albaniyanın VI asrin ikinci yansı t:ırixi üçün
C) icına üzvloriasılı k~mdlil;ır;ı çevrildi xarakterikidi:
D) feodallarxüsusi xidm;ıı müqavilind;ı paylanmış 1. Yerli hökmdarlart:,r.ıfind::ın idar.>cdilmasi
torpaqlan tuıınağa başladılar 2. Sasani m;ırzbanlan t:,r:ıfind;ın idar.)edilm;ısi
E) eyni cür inkişaf ed:mfeodal münasib::ıtl;ıri 3. ahalid:,n can vergisininalınması
to<lrİQn möhk:,ml;ınirdi 4. Hakim zümroninnümay::ınd;ıl::ırin::ı iqta
torpaqlannın vcrilm;:ısi
i. MatndJadı buraxılmış şahari mü.>yyan
edin. 5. Mehranil;:ır sülalasininnümay::ınd;ıl;ıri tor:ıfınd::ın
idar.ı cdilm;ısi
VT ortalannda Sasani dövbti ...... kcçidi
;ısrin A) 1, 3 B) 2, 3 C) I, 5 D) 2, 4 E) 1, 4
üz:ırind:>k:i n:>zar;ıti
daha da gücbndirdi. Böyük Qafqaz
dağlannından X:>zar d;ınizin:, q;ııbr uzanan ...... 21. S::ısani şahı I Xosrovun dövründJ s:ıhibsiz qalmış
kcçidindJ 8 mctr qalınlığında ...... s:xldi v;ı D;ımirqapı - boş torp:ıqlar:
......qalası yarndıldı. A) H;:ırbçibr.:, paylandı
B) Kahinl:,r.:,icar::ıy., verildi
B) G~nc:, C) Tiflis C) Azadlann ixriyanna verildi
E) Naxçıvan D) Bec::ırm;ık üçün tahkimli bndlil::ır::ı paylandı
E) Müv;:ıqq::ıti dövlatin mülkiyy:ıtin::ı kcçdi
>.Azarbaycantarixinine.a. VIll - VII JsrlJrva
cramınn ID-VII asrlJrtarixi üçün oxşar cahatdir: 22. Uyğunluq povıbıb:
A) Ellin m:xfaniyy::ıtinin yayılması
B) Şimaldan yürüş edan tayfalaraqarşı mübarizo A) Azorbaycanın şirnalına farsdilli tayfalar köç-
C) Assuriya il:, h;ırbi ittifaqın qurulması ürülmüşdü - Sa~ibr dövründ:,
D) Romalılann h;ırbi yürüşl;,,rina m;ıruz qalması B) Sasani şahlan ~rbaycanda qalalar vo müd-
E) Ölb ::ıruzisind::ı türk tayfalannın köç etm;ısi atfa divarlan inşa ctdinnişdil.-ır - X::ız.:ırsahili
hölg;:ıl;:ırd:,
7. Sasanilardövründ;,Azarbaycanın vahid dövlatda C) Türk tayfalannın Azorbaycanaikincihöyük
birl.>şdirilmasinin
ahamiyyatina aid deyi/: etnik axını olmuşdu - Erk:,n Orta ::ısrl::ırdo
A) Vahid xalqın yaranması prosesin::,müsbott::ısir D) Az.:ırbaycanda h;ırbi sark:>rd:,,ali m::ımur,
gösıardi höyük v:,zifol::ıri mövcud idi - Parfıya jel.ar.)
B) Bölg;ıbr arasında ::ılaq;ıbr yarandı vo genişl::ındi üsulunda
C) Etnik-m;ıd;mi birliyin t;ış:::ıkkülü baş verdi E) M:,zdakilorh::ır;ıkatına güclü t::ısir göstormiş-
D) Dövl;:ıtçilik :,n::ın:>l::ıri inkişaf ctdi di - Maniçilik tolimi
E) Türk tayfalan apancı h;ırbi-siyasi qüvv::ıy::ı
çevrildilar

139

mir.az
 23.\'I mdJAtropntennda feodalmümısib.ıtl.ııinin 28. Uyğunluqıpozıı/ııh:
inkiş:ıfınıı höyük
l,lsir(!Ö~IJrdi:
A) ~bıtbkil;ır lw:ık:ıtı A) Sasanil:ır d
8) Allxıni~:ıJa ı\ıı,;:ıgı:nin t:<lbirl;ıri :ıxs :ıdlaııı
C) S.'lı;:ıııi-13ir.ıns ıııüh:ırib.11Jrinin başa ç,aım:ısı B) Xidın:ıt nıi 1
D) Sa,ıni şahı IXosronın isl:ıhatl:ın ıniilki 1:ııi .
E) Alı,ıbnycan toıpaql:ınnın x.ilafotin
t:ırkibin:ı C) ıniilb<lar, :
qJtılması isbnirdi- fı

24.ErkJnOrtıı m!Jrdö\liinda kandlilarJ ııid

SJCİ)JJ,i xüsusin-aı de)il:
A) ;ıh3linin ;ı~ kiitbsini
v:ı istehsalçı qüw:ısini
t;ışkil cdirdil;ır
B) fcodnldanasılı idi,amnıa t;ıhkimli dcyildil:ır
C) ;ıs:ıs;ın pulfonnasıı:ıd:ı öd;ıyirdil:ır
vergini
D) mxburi mük:ıll;ıfiyy;ıtl:ır ycrin:ı ycririrdil:ır 29. AlbaniyaArşaki hökmd
E) Xüsusimülkiyy:ıt:ı. ev,h:ıy;ıtyanı torpaq, mal- • m:ı dJnı. h:ıyahndanh.Asua
"lkanın
o gelliıı
qaraya
malik idil:ır dayişiklikl:ıa aid dcyil: a 3Yata k~
A) Albanuşaqlan t;ıhsil;ıc;ılb l
25.Amb:ıycıında feodalmünasibatlarin
xüsusiyyJt- 8) Uşaqlann t:ılısilin;ı v:ısaiı a Uııdu
O

C) Köhn;,alban:ılifbası :ısasın~.¾~
larinimüayyJn edin:
1. Tezyar:ınıb gecsüqutctmişdi yaradıldı YClli~
2. K:ındlil;ır fcodald:ın ş.1xsan asılı idi D) Xristianlıq dinidövl;ıt diniki , 5.
3. K:ındlikır feodald:ın yalnız iqtisadi c:ıh:ıtd;m asılı
E) Dinikitablaralbandilin;ı t;ırc~ ~~ ••
olmuşdular başlandı ~cdı~1
4. Fcdallann xüsusi ~rrüfah yoxidi
5. K:ındlil:ır fcodald:ın h:ım iqrisadi
c:ıh;ıtd:ın, h:ım
30. 1Xosronın vergiislahahüçün sac·,
d:ı ~xs;ın ası 1ı idil:ır
A) Salıibsiz torpaqlar h:ırbçil~ld pav~ıılıJl
A)1.3,4 8)2.4.5 C) 1.3.5 B) Vergil;ırin toplanması niı;ımfan~~
D)1.2.3 E)2.3.4 C) M:ımurlann özbaşınalığına son 6·:
D) ôhalininb:ızi t:ıb;xpl:ıri canv~:
26.Sasanilar aidsxemdt;ı verilanlar:ı uyğun
döl'IJtinJ edildi
E) Kahinl:ır v:ı ın;ıınurlar ~rin:ı yeni1 ~ [
g;ılan terminlarin
ardıcıllığını mü:ıyyan edin:
qoyuldu ~
ölbv;ı yavilay;ıt H ?
dem:ıkdir
31. I Xosronın vergiislahahna
.ısasan vt~ (
cdilınişdi:
vilay:ıt başçısı,canişin,
"s;ırh;ıd qonıyucusu"
..... ?

farsca "t;ır;ıf', "c;ıh;ıt", ?

➔
iricanişintik demakdir A) kahinl::ır, tacirl:ır
B) s::ın;ıtkarlar
m:m1urlar,
A) şah;ınşah, qavar, m:ırzban C) s:ın:ıtkarlar, kahinl:ır
B) ş.-,hr, m;ırzban, k11Staklıq O) ;:ıkinçibr, s;m:ıtkarlar
~11Staklıq, m;:ırzban
C) qavar, E) ırnmurlar
kahinfar,
D) ~taklıq. ~hr.qavar 7.
E) ş:ıhr, ~taklıq, şah;ınşah 32.AzJrb:ıyc:ının Erkanortamlartariıiıı~ •
A) parfiyaimpeıiyasımn t:ırkibin:ıd.ml
27.rtlidiya, ahamani, Atropatena, Parfıya vaSasani B) Albaniya dövl:ıtinin yaranması
dövl;ıti üçüns.Kiyyavidir: C) Feodalıorpaq s:ıhibliyinin forırolaşm111
A) ErbnOrta::ısr dövl;ııl:ır olması D) Parfiyadövl:ıtinin t;ırkibina qatılması .
B) Romanın yürüşün:ı m:ıruz qalması E) Atropatena dövl;ıtinin meydana~lııJJSi
C) Manilik t:ıliminin yayılması
O) brdüştilik dininin geniş yayılması
E) Ş;ırti ıorpaq mülkiyy:ıtinin rnövcud olması

140

mir.az
• Sasanişahlarının dini siyns.ltininnı,1qs.ıdiııt1 aiti A)ı I J.2.4 8)2.4.1.3 C) 2.lJA
<leyi/: D)ı4.2.3.I E) l .:?.3.4
A) At:ışp;ır.ıstliyi t:,blig ctm;-ık
B) 0sar.>ı altına aldıqlnıı xalql:ın ita:,tcbsaxlam.ıq 38. ı~cı ildJ Sas:ıni şahı I Şapur R~ma ordusu
C) Öz h:1kimiyy;-ııl;:ırini möhk;-ımbn<lirm;:ık üz.ırindJ q.ılJbJsi bıır.ldJ qonşu olkJIJr.,,ı:JbJr
D) T;ıktannlı bütündinl;:ır;ı dözümlüy:ınaşmaq J!Önd,lrihitııJt ı:östJrilmJsini tJIJhcdJn 7..am:ın
E) Xrisıianlığın yayılma.sının qarşısını almaq Albanivatıökmd:ın I Vaçc:
A) Müq:nim:ıtsiz tabı.: ol:ıraq Sas.midövbtinin ali
L Uyğunluq gö:J,milııwııişdir: . . tukimiyy:ıtini ıanıdı
A) IV :ısrin sonlanndJAlb:ıniy:ını icfar.ı cdırdı - B) Tabc olll':\qS.'l<;.'lJlİ şahına x::ırac v.> mütl:}fiqkimi
Sanatürk qOŞun gönd:ırdi . . . .
B) Albaniya111:min ikinciyansında d:ıxil cdilmişdir C) Roma impcriyasının hakımıyy:ıtını ı.anımaır:ı
- Sas..midövl:ıtinin t;:ırkibin;:, mxburoldu
C) avvalc:, Atropatcna,sonra AlbaniyaSas:ınil:ır D) Tabc olm.1qist;,m:ıs:ı cb. Albaniya Sas:ınil;rr
dövl:ıtinin t:ırkibin:ı daxil olmuşdur dövl:ıtinin t:ırkibin:ı da.xiledildi
D) Albaniyacrk;morta :,srl:,rdövriind;ı - bütün E) 8izıns il;,birlikd:ı Sasani dövl:ıtin:ı qarşı
~rbaycan şimal :,razilariniözün:ı mübariZJy;> başl:ıdı
birl:ışdim1işdir
E) AlbaniyJquldarlıq dövriind:ryar:ı.nmış. feodal 39. 262-ci ildJAlbaniynnın Sasani!JrintJrkibinJqatıl-
dövl:ıti kimisüqutetmişdir masını göstJrir:
A) N:,qşi-Rüst=ıın abid:ısind.J yazı
5. 1 asrdaAlbnniyndahakimiyyatdaidi: 8) Qobusrankiıab:,si
A) Aranil:ır sülal;:ısi C) Avcstanın ilkin vari:ıntı
8) kiçik ~kil::ır sülal:ısi O) ı Ş:ıpunın k:ısdirdiyi pullar üz=>rind;-ılci yazılar
C) Parfıyanın Arşak.il:ır sülal:,si E) Aqucn kils:ı mxlisinin q:ınw1l:ın
D) Romacanişinl:,ri
E) Mehranil:,rsülal:ısi 40. Erammn III JSriAtropatena,,;, Albaniyatarixi
ü,çünümunıl cJhJt:
6. Sual işarJsinin yerin.>uyğun gal,mhökmdarı A) Manilikv:ı M:ııtfakilik h;ı~katının yayılması
müayyan edin: 8) Romanın yürüşün;:, m:ıruz q:ılm:ısı
C) Xristianlıq dinininyayılmısı
Alb:ı.niyanın ilk Albaniyanın D) S:ı.,1ni dövbtinin t;-ırkibin:ı q:ıtılrn:_t-;ı
arşaki bütünvil:ıy:,tl:ırini E) Şirn.ılıbn x:,z.ırbrin yürüşün:, m:ınız q:ılması
birl:ışdirdi
hökmdan idi
41. AlbnniyaS:ısanilJr dö,·IJtinintarkibinJdal.il
Güdü m:>rk:ız­ Eramızın 1::ısrind:, edildiktfansonrnilk dJfJsiyasi müst;,qilliyini
!Jşmiş dövbt hakimiyy::ıt:, bJrpnctdi:
yaratmışdı g;ılmişdi A) 8:ıl:ı.şın <lövriin<l:ı
8) 1Şapurun ölümünd:ın sonra
C) 1Ycz<l;-ıgı.:rdin v:,fatın<lan sonra
A) 1 Vaçaqan D) c)rd:ışir Oab:ıkanın Parfıya qoşununu m:,ğlub
B) I Vaçe ctdikcbnsonra
C) ll Vaçc E) 1Xosrovunisl:ıhatl:ınnd:ın son.r.ı
D) Umayr
E) m Vaçaqan 42. GöstJrilJnl.uin nid olduğu Albaniya ,ilaptini
müJyyan edin:
7. Alban Arşaki hökmdarlannın hakimiyyatdJ olma 1. as.'\s :ıhalisi saklardın ilxı.Pt idi
ardıcıllığım mfüıyy;m edin: 2. Kür v:, Araz çayl:ınnın qo\'Uşduğu ;,r.ızil:ıri
:ıhat:ı cdirdi
3. B.n:ın Pa)1akaran(Bcyl;,qan) aJl:ın<lınrclıl.:ır
2. 1 Vaçc A) Balasakan R) Çol:ı C) Sunik
1. Ausagen
D) Lipina E) K:ımbi.sen:ı

3. il Vaçc 4. ili Vaçaqan

141

mir.az
 43. Uyğunluq po:,ıılııb:
A) S:ısanjl:ır döYriind:ı Z')rdüştliiyün başlıca m;ıb;xJi
,~ dini m:,rbzi idi - Qazakada od m;:ıb;ıdi -
Adurquşnasp
B) Sas:ıni şahlannın tacqoym:ı m:,rasimi Novruz
ll.ıyramı gününd;ı kcçirilirdi - Kcrifto m;ıb~ind~
C) şahlan nt:,~r.:ıstliyi zorl:ı yaymağa
Sa.._·--:mi
ç:ılışırdıbr- J Şapurun hak:iıniyy:ıti dövründ:'.ln
D) Alhaniyanın Sasani impcriyasının t.>rkibin;> daxil
cdilm."l..,;inisübut edir - 1 Şapunın N~şi­
RfL,;t;ımd;ılı.'i ın:ıb:ıdin divannda h;ıkk ctdiyj yazı
E) J Ş:ıpunın yazısında Sasani dövl:ıtin;:ı daxil olan
27 ölb arasında adı ç.,1ı.;ıiır - Adurbadaqan
(Atropatena) il.) yanaşı Albaniya va onun
vilay;,tinin adı

44. Sasanilar dövriinda Albnniynmn arazisini ahat.l

edfr-di:

s,·nıalda Şarqda Q.,rbd-J Canııbda

Qafqaz X:ız;ır fbcniya
dağlanna d;ınizin:ı s:ırh:xldin=> ?
qxfar q;xfar q;>d;:ır

A) Zaqroş dağlannad.)k
B) Araz çayına q=>d.)r
C) Unniya gölün;>d;)k
D) Kür çayına q=>d;:ır
E) Paytakaran vilay::ıtin:ıcfak

45. S:asanilar dövründa AJbaniya inzibati c.>hatdan

bölünürdü:
A) satraplıqlara v;:ı hıstaklığa
B) qavarlara v::ı n:ıh.)ngl::ır.:>
C) ;:ıyabtl:>fd v;, satraplığa
D) satraplığa v;, n;)h:>ngl:>r.:>
E) qavarlara v:ı :ıyal;:ıtfar;:ı

46. Albaniyanın Kürün sağ sahili hiss.lsindaki

qavarlan tamamla)ın:

Uti Süruk Arsax ?

A) Qdbal:ı B) Lpina C) Çola

D) Kambisena E) Paytakaran

47. iV 3sr AJbaniya tarixina aiddir:

A) Sasanil;mfan asılı vniyy:ıt:ı cfüşmosi
B) M;:,zd;,kil:ır h;:,rokalUun başlaması
C) Parfıyanın asılılığından çıxması
D) Umayınn hakimiyy:ıri dövrü
E) Bütün vilay;:ıll;:,rin ilk d;:,fo birfaşdirilm;:,di

mir.az
 E
j"1 0rt, ,srlorin
48• ,,ıı,aniy:ı
r
ba~ı,•
ı;•ctn~r-.~
_nıu••han'ba_mcydanırıa .
1
----------------------
A) 53.-~.1nı v;ı Roma ımfJCri}'al Ç?ı~~ .
li
Romav:ı Paıfıya döıfoıl ~l\ııı ~,3. SıcnıJ JSllSJn
,·cnlmfş lıöknıdarlıır üçünortaq 57.GöslJıilJnl.ırin aidoldu~u,\!ban,\ı,akl
B) annııı h • • d' hökmdannı mÜJ)')'Jn
cdın: ..
Parfıya VJs:ı.~:ıni dövl~ı . . CJJIImuJyyJnt ın:
C) . . . anııın ı. Tiırk m.ınş.ıli sülal:ıyJ m;ın,,;~b ıdı; . . .
D) Sasanı v;ı 13 11.ansınıpcriYal
2. S:t,111i1Jrl;ı qohunı'lııq Jl:ıq:~ın;ı ~ 1 ~ ıJ'..
E) Bi1,1111YJ x,,., xaqaııı,~.:- ~ 3. l lakinıiyyJti ctfürulr.ııı:ı q~ı ınulıariı.1 ıb

49.SasanivJ RoUnıa imperiyalarıalllınıı.,

ribJzıım:ın! ~n~~n SİY8SJtina ıJ;;:'l
1
ı. MüstJ(]ı xancı sıyas;ıı Ycridj . "I.V:
B~Artabazd ? Um3>T
xar.ıktl-rikdir
A)1V:ıçc
D)iliVaç:uµn
B) il Vaçc
E)Umayr
C)il Vaçaq:ın

.•• dR tdj 58.SıcmJ JsnsJnrrrilmiş hökmd:ırlar üçünortaq

2. x:ıncı sıyasJt J omaİlllperj
3. il Şapunın nıütt;ıfıqi kimi ~illa~ ı\) Xrisıianlıq dinini himayJ ctmJl.:ıri cahati müJyyJn edin:
qüw:ı VJ arııqla ~min edirıli ~ B) Romaya q:ırşı mübaril.J np:ırımlan
4. sasanil:ırdan tam~ılı olduğu. . C) Paıfıy:ıd111 :ı.s~ı h.:ladiışmJIJri 1V:ıçc il Vaçc
ı:ır:ıfind:ın ~urdu li;iın~ D) SasanılJrlJ mubariz.ıdJ nı.ığlub olnıalan
A)1.2 8) 1.3 C)2.4 D)J. ~ I ı E) Sa.sanilJrl:ı mün;ıqfıqliblaqJl:ırinin qurulma.~
4 A) Rom. 1 ib nıüb:ııi 7..')1Jrd.ı S:L...-ınibrin nıütıJfiqi kimi
. Roma3 d J 54.Uyğun mianıı müJyyJn edin: işıir:ık ctmJbri . ..
50.Sas:ını "\ l
;a~n akı mühan~ ı. Albnniy:ı Sasani döı-lJıinin ı:ırkibin;ı qaııldı l3) S:ı.,ıni lıöknıJ:ın ı Ş:ıpurl:ı mün;ıfiqlık Jlaq:ılJnnın
rın Sas:ını_ arim ın J ~11ruşm:ıqda ~J 2. Haylandur hunlan Albaniyaya yürüş cıdi qurulm:tq . .
A) Alban'.y:ını Ronı~_ışg~lından xilas 7'ill' J. Dini kitablar
alban dilin:ı t;ırcünıJ cdilırny;ı başlandı C) ~ilard,ın ;ı.~ılığın qJbull-dılmıı _ .
8) Albanıyanın d~x'.lı ~USIJqilliyinj llııt4 4. Alb.ıniyanın büıün vilayJtl:ıri nıJrbzi h:ıkimiyy;ıt~ D) Hayl:ındur hunlarının hfıcumıırı:ı q~ı mulxın1A1
C) Al~a~ıya~ı n~utovluyünü qOfU)ııb~ ıalıc edildi aparmıl:ın .
D) Xnstıanlıgın olk;ı ;ırazisind~ya}ıl~ El Xristianliq dininJ :ı idqanıınl:ır q:ıbul ctmJbn
qarşısını almaq "''-lQı 1Vacaaan1Vaçe Aus.ıgcn IIVaçc
E) Sasanil;ırl:ı sabiqmütt;ıfıqlik münaıı~ Al 1 3 4 2 59_Sasnnl şahı ıı Yrı.d:ıı:erdin V3fühnd:ın sonr:ı il
13) 2 4 3 1 Vaçcnin hJ)'lll:ı kcçirdiyi siy:ıs;ıtJ aiıl deyi/:
C) 4 1 3 2 ı\) Çolıı d~l?!-ini ıuıdu .
B) irJn:ı q:ır,;ı :v.ıdlıq h.ır.ıbıın:ı başçılıq cıdı
51.Aşağıda milmiş matnda hansı Albaa Dl 2 4 3 1
höknıdanndan bahsolunur? E) 3 2 1 4 q M:ı...._,,gcıl~ri özt.ır.ıfın;ı pkJr.ık v:ı Qafq:ızın 11
hökmd:ın ib iııifoq y:ır:ııdı
D) ı\tJşp.1r.ısılık dinind,Jn iınıin:ı l'llib,xri.stian
5. Uyğunluğu mÜJ)')'Jn edin:
M.Kalankatlıya göld, "O,böyüı cıiqad1111 q~bul cıdi
l:ırd:ı s:ıl:ın:ırinin şanlı adına varis E) S:t-.111i h:ıkimiyy;ıtimbn çıx:ır.ıq x:ırici siyn...;:)llh
Enn:ınistanın iç:ıril:ırin<b cpl~ ~ Bizans iby:ı.,ınlaşd ı
sancanr:ışad:ıtli :ır" idi.
60. il Vnçcnin diinünd,1 p:ı)1aıtı QJbJl.ıdan BJrJ,1
(Part:ıv) plı,1ıin,1 kiiçürülnıJsinin s.-ıbJbi idi:
A)I Vaçaqaıı 8)IVaçe qnv, ı\) llayl:ın<lur hıınlJnnın ı\lbaniyaya yürüşü
D)Umayr E)lliVaçaqan 13)[3ir.ınsın iilbııin pa)ttxlını JIJkl-çinn;ısi
C) Sa....-ıni şahlannın in7.İbaıi i~lalı.ııl:ın
D) ı\lb:ıniyanın nıii.~ı;-qilliyini ınöhbmlJndınn.ı~
A) a-1Vaçc,b-m
Vaçaqan
221-ciilAtropatenanın ,,aenımma 26l-Ğ
52.E.i>. B) a-1Vaçe,b-Tl
Vaçaqan E) Sinıalıl:ın qo~uL1yfalann ıcz-ıcz hücuml:ınnın
b:ış ,·CTTTlJSi
Albaniya ıarixi üçünoxşar cahatdir: C) a-Umayr,b-ll
Vaçc
A) Sasanil:ır dövl;ıtinin hücumuna mı D) a-11
Vaçe,b-Umayr hunlannı II Vaçcpqarşı müh3rib..l)'J
61.llaylandur
B) MüstJqilliyini mü:ıyy;ın müddıi• E) a-Umayr,b-111
Vaçaqan qoşulma.~ının SJbJbi idi:
C) Romanın yürüşün;ım;ıruz qalması ı\) ı\lb:ıniyanın x:ırici ~iy:ıs.ııdJ Rom;ı i!J
D) Paıfıya t:ırJfind:ın müslJqilliyinin . y:ı.xınhışm.,\ı
dınlm~sı . _ 6. ;\mi_d dö}~şündan farqliolaraqDzırav
__ B) 11V:ıçcnin payu.,ıı b.ışqa şJh;ı~ Hıçiınn.~i
E) Sclcvkil;ır dövl;ıtind:ın asılı V'llJ'fPJ
1
do)ıışuo<la. C) S:ı.-.111il;ır kimixrisui:ınlıq dininin
y:ı)ılm:ısın:ı
A) 8iı.ans qJl:ıbJ qaz,ındı q:ırşı çıxm.,~ı

8) SasaııilJr ı·:ı müttJfıqi mJğlub oldu Qafq:ız hökmdlrl:ın i!Jhirlild:ı onl:ır.ı

D) il Vaçcnin
C) Albanlar s:ısanil:ırlJ birgJ\ııruşmuşdurlar q:ırşı iııifoq )-:ımıması
D) Umayr Biı.ıns ı~~fdJn S:ı.sanib~ q:ırşı E) Alb.1niy:ının S:ı.,11111.)~ öıhli)i x.ır.ıı.-ı
\'\JJ1J.Şllluşdur gl'Cikdimı.\,i
E) Romalılar m~~ub
oldular
143

mir.az
 ildJh:ı) lıındur hıınlıınnın Albııniyny:ı
62."62-ci 68.&lbilb-a:ıticJ Jl:ıq~si
hücumunun nJticJIJrİnJ oiddı:yil:
A)11\':ı,-ı: h~kimiyy:ııd:ın :ıl ÇJkdi Sı-ıbJb
8) All\111iy:ı müst;ıqilli)ini iıirdi A) AqucnkilSJ
C) llsylnndur hunlıın ölk:ı<b h.ıkinıiyy;ıti ;ıl;ı aldı nı:x:lisinin
dirıuı••
D)Alb.111iy:ı 30il;xi.1k hökmdarsız q:ıldı amlnıası ııı \

E) Albaniynnın id.ın oluıın~ı s.~i mJrzoonlanna 8) Dzirııv dö~ünün edil!!l,)sj~

Allıani
baş vcmı:ısi
ı:ıpşınldı torpaq1}"aınıı~··
C) 1Xosrov ~
6l Albaniyanin mJrkJzinin BJrdJ ŞJh;ırin;ı ~
kôçüril~ın maaiddir :
A)Alb:ıniyay:ı x;ız;ırlJrin yürüş cım:ısi
B) Alb.ıniy:ıd:ı :ın uzunnıüddaı dwıım cd;mS:ısani D)
anuşir.waııın
islnlıaılar k ınmsi
X;ı~rl:ııin
::,~
Allıani a
marzronlığının başlaması Allbaniyanı işğal - ~dııl
rnl!Sbqiır· C
C:ınubi Qaf
C) Bütün q:ızın S:ıs:ıııi - Roma
arasında etm;ısi
~ C
bölü,~üıülm;ısi E) 387-<:iilSasani-
D)~l;ırin Albaniyada at;ışp;ır.ıstliyi zorla Roma
Girdirııaıı
ya}ınaq haqqında famıaıı vcm1~i müqavil:ısinin imza.• .
1~
' ' (J
E}İranda M;ıııiakil:ır h:ır;ıkatı başlaması !anması E

64.111
Mömin döHünJaiddeyi/. 69. Düzgüncavabı mü;ıyyan edin:
Vaçaqanın hakimiyyJti
A) Albaniyanın müst;ıqilliyfoi möhk;ıml;ındinn;ık 2
Sİ}~ti yerildi
B) Albaniyada dinibirliy;ı nailolmağa çalışdı .---~==------A-=lb_an_iya:J
C}Xristiaıılığı t;ıbliğ cd;ın m;ıkt;ıbl:ır açdırdı, 1 l.IIVaçe
• ~
.ıuv~
rn:ıbJdl;ır tikdirdi
D} Büıp;ır:ısıl;ıri v;ı aı;ışp;ır.ısıJ;ıri t;ıqib ctdirdi a.S:ı.s.mi şahı Firuz
r. a.Aqıı~~ı..
E) falbirl;ıri say;ısind:ı xristian diniAlbaniyada şahın şJr:ıı ınJ ŞJhJr ll~

dJrin köksaldı s:ıld ınnış dı ~!isini"ı-. ..

,..,.,"il
b.SasııiJ..;..
b. 8Jrcbyaxınlığında kimi. ~••~
8
Finıı.abad şalıJıi Şllluşclıllaısarır,1,:;
65.ErkJn
orta JSrlar Albaniyası haqqında dövrümüzJ Albaniy:ı.nın paytaxtı

çatmış yegana
galib tariıi-hüquqi san;ıddir: olmuşdur ~~rxi~:i
c. Albaniya sa.~ani Y311ııısiyıiıı
A)Mıısa Kalaııkatlının ıarix :ıs.ıri mJrzbanlan IJr.ıfind;m m~ııjdiıı;ıliiili:i
~ımı,n,1:.:t.
B)Aqucn
qanunlan idar:ı olundu ft"'"II'
C}N;ıqşi-Rüst;ım abidJsi
O)Sasani şahı I Şapııruıı formaıılan
E) ~ mü;ıllifüırinin ;ıs;ırl;ırindJki Alb:ıııiya A) 1-a,c;2-b,c B)1<;2-<:
haqqında m;ılumatlan C) 1-a,b;2-a,c D)1-a,c;
2-<:
E)1-a,b;2-b,c
66.Aquen kils;ı m;ıclisinin çağnlmasında JsasmJqs;ıd:
A)Alban kils:ısinin dayaqlanru gücl;ındinn:ık
B) At;ışp;ıldstlik dinin:ı aidqanunlar q:ıbul etnı:ık 70.l\fantiqiardıcıllığl tamamla)ın:
C) Feodalizmin :ısaslannı sarsıtrnaq
O)CJmiyy;ıtd:ı sosial-hüquqi münasib;ıtl:ıri Mehranil:ır sülal:ısinin nüma~

niı.anıalamaq Mehran Varaz Ca,ranıir !

E) Abşp:ır:ıstlik v;ı xristianlıq diniarasında or
ziddiyy;ıtl:ıri yumşaltmaq
A)11Vaçc B)Urnayr
67.Alban Arşaki hökmdarlan IIVaçe,Urnayr \'J III C)illVaçaqan Tıdat
D)Varaz
Mömin Vaçaqan ... E)I Yezd:ıgerd
A)Xristianlıq dinini q;ıbul etmişdi
B) Sasani dövl:ıtinin sabiq mün:ıfıqi olmuşdu
C) Sasanil:ır!J birlikdJ Bizansa qarşı mühaıib:ıl:ırd:ı
iştirak cımişdir
islahatı keçinnişdir
O)c)lifba
E) Pa;1axtı başqa ş;ıh:ır:ı köçümıüşdür

144

mir.az
1

1. Boş xnnalıır:ı uyğun olnnlnnmüJyyanedin: 74. C~~ldaki hansı hadis;,!Jrin nönınlarinin yerini
dJ)i.şdikdJ, verilmiş bütün hadis.,1Jrindüzgün

~ Adı F;ıalı)J'iJli xronoloji ardıcıllığmı müJyy;:ın ctmak olar?

1. Atropaıcna dövl:,tin.c;ılı hala salındı
2. Albaniyadövl:,ti:ısılı halas.ılındı 2. Ha landurhunlanmnAlbani hücumu
3. AlbanhökmdanUmayrlaRoma 3. Albaniyadauzunmüdd:,ıli Sas:ıni
İmıAıi,...,ıro q:ırşı ittifaqaurdu m.ırzbanlı • dövriinün lanması

a I Şapur b. il Ş3pur
c. nYezd;ıgcrdd d I Ycz.cfagcrd A)2v.,3 B)2v.,4 C)4v.,l
e. &cfaşir Bab;ıka.n D) 1 v;, 2 E) 3 \"J 4

A) 1-a, 2- e,3-b B) 1-b,2- a.3-b 75. Vll asrin ;,vv;:ıll;,ri ı\lbnniy:ı tnriıin;, niddir:
C) 1<. 2- b,3-a D) 1~. 2-b,3-a A) Albaniynnmidıır.> cdilm~i S~,;.anim:ırzb:ınlanna
E) 1-c,2- c,3-d tapşınldı
B) Albaniya:ırazisi Sas:ıni - Roın:ı impcriyalan
arasında müh:ırib;ı mcyd-ının:ı çevrildi
C) Albaniyad:ı Arş.:ık:ilJr sül:ıl~inin h:ıkimiyy.ııi başa
'2. Uyğunluq gözhııilı~mişdir:
çaıdı

SasanihökmdanI Şapurdan asılı

I Vaçe O) Girdimanvil:ıy:ıtind:, MchrnniE;ır sülnl:>sinin
A)
hakimiyy.ıti oorq;ırnr oldu
haladüsmüsdü
E) Hun türkl;ırinin Albaniyayaköçü baş verdi
B) Umayr il Şapurun mütı;ıfiqi kimi Sasani
ordusunuh:>rbiqüvv;:ı v;ı :,mıqla
bmin cdirdi 76. Albnnlarlnynnaşı s:ıblr türklariüstünlükt;,şkil
C) Asuagen Tapşınğına :,sas;ın köhn:>Alban cdirdi:
:,lifbası :,sasında yeni alban
A) Lipin:ı vil:ıy:ıtind:,
:,lifbası varadılmışdı
B) Çola vil:ıy:,tind:,
C) Arsa."<vil:ıy:ııind:,
D) !randaxalq azadJıq h;:ır:,katına
il Vaçe
O) Girdimanvilay:ııind:,
başçılıa
etmisdi
E) Sisikanvilay:ıtjnd:ı
E) ili Mömin İlk d::ıfo AJbaniyadadini kitablann
Vaçaqan albandilin::,t::ırcüm:> olunmasını n. Mantlqi nrdıcıllı'" taınamla)ın:
tansınnısdır
1. Albaniy:ının S:ısani-Oizans müharib:,IJrinindöyüş
mcyd-ının:ı çcvrilın:,si
2. X:ıı..ırl:>rin Albaniy:ını işğaJ ctm:>si
3. Uyğunluğu müayy;:ın edin: 3....
1. Albaniyanın Uti,Şakaşena ,Koltv:,Girdiman A) Albaniyanın Diz.ansın t:>sirdair:>sind:ı qalması
vilay::ıtbrin itinn::ısi B) Var:ız QriqorunAlbaniy.ıda hakimiyy.ıt:, ~I~
2. Sasanidövbtind::ı,o cümJ::ıd;ın Atropatcnada C) AlbaniyadaSasanibr:,qarşı milli az:ıdlıq h;ır:,k:ıu
Sasanizülmün::ı qarşı Manilikh:,r:,katının baş baş vcrm:,si
venn::ısi O) AJbaniya;ır.ızisinin Sasaniv:, X:>~rxaqanlığı
3. n Vaçeninhakirniyy::ıtd:m ;:ıl ç;ıkm::ısi arasında bölüşdürülm:,si
4. AJbaniyav::ı Atropatenanın Az:,rbaycankustunun E) Albaniya:ır.ızisinin Sasaniv., Bizansarasında
tarkibin;)
qatılması bölüşdürülm~i

ITl;:ısr IV :,sr V :,sr VI :,sr 78. 624-628-ciillJrAlbaniya bri:d üçün s.xiyy:,vidir.

A) 1 3 4 2 A) X::ıı.ırl:ır Albaniyanı işğ:ıl ctdi
B) 2 4 3 1 B) AlbaniyadaMchranil:ır sülalJsi hakimiyyJt.ı gJldi
C) 2 1 3 4 C) AlbaniyaSasani-Biz:ıns miihariool:ırinin döyüş
D) 1 3 2 4 meyd-ınına çevrildi
E) 3 2 1 4 O) AJbaniyaSa.sani-Bizans :ln.\ınd.1
imrx,-riynlan
bölüşdüıüldü
E) AlbaniyamüstJqilliyinib:>rp:ı ctdi

14S

mir.az
 79. 629-cu ild3 Snsnni-Biznns impcriynlan arasında
bağlanmış sülh.:, .:,sns.:,n:
A) Albaniya Bizansın bsir dair.,sind::, qaldı.
B)ı Albnniya :,razisi Sasani V;) Bizans impcriyalan
arasında bölüşdiiriildii
C)ıAlbaniya Sasani t;)sir daifdsind::, qaldı
D) Albaniya ;:)razİSi Sasani v::, X~z.:>rxaqanlığı
nm.sında bölüşdüriildü
E) Atropatena ::,r:ızisinin bir hiss;)si Biz.ansaverildi

80. Eynidövn niddir:

A) Albaniya v::, Sasani dövl::,tl::,rinin yaranması
B) M;ıufakil;)r v;:, Manilik h;)~katı
C) Amid döyüşü vd Aquen kils::, mxlisi
D) Albaniyanın Dzirav döyüşünd::> itirdiyi
vilay::,tl;>rinin geri qaytanlması v::, M::>zcfakinI
Qubad t;>~find;)n edam edilm::,si
E) Albaniyada Sasani m:)rzbanlığı dövrünün başa
çatması ~ Girdiman knyazlığının
hakimi)'Y;)tinin başlaması

81. 630-cu ild3 uz;ırl3rin Albaniyadakı ağalığına son

qoydu:
A) X::,z::>rxaqanlığındakı daxili qarşıdurma
B) Sasani-Bizans müharib::,l;ırind;ı Sasanil::,r
dövl::,tinin qalib g;:,lm;ısi
C) X::,z;lrl;>ril;) Bizansm öz aralannda apardığı
müharil);) n;>ti~sind;> z.:,ifbm::,J::,ri
D) Sasani m::,rzbanlannm Alban.iya hökmdarlanna
köm;>k gön&rm;ısi
E) Albaniyarun Bizans il:l ittifaqa girm;ısi

82. Düzgün olmayan b3ndi mü;ıyyan edin:

A) Meh.ranil::,rsülafasinin ::>sasını qoymuşdu -
Mebran
B) Mehranifar sülal::,si hakimiyy::,b g::,lmişdi - VII
::,srin::,vv::,lin&
C) Mebranil::>rsillal::>sibfdfind;>n yaradılmışdı -
Girdirnan knyazlığı
D) Girdiman dövl;ıtirıin paytaxtı idi - Q::,bal::, ş::,h::,ri
E) Girdiman dövl::,tinin ::,halisinin ::,sasını bşkil
edirdi - türkfar

83. VII asrin 30-cu iUarinda Albaniyanıo

müst.:,qil13şm;ısin3 ~b;ıb oldu:
A) Sasanil::,rl::,Bizansm öz aralannda apardığı
müharib::, n::,tic:,sind:, z.:>iflam::,l::,ri
B) Yerli hök:mdarlann X:>z;lr)::,r il::,Bizansın öz
aralarında apardığı müharib~d::,n istifad::, etm;:ısi
C) Milli az.adlıq harakatının gücl:,nmasi
D) Xristianlıq dininin ölk::,d;:ı geniş yayılması
E) Alban hökındarlannın siyasi c::,b::ıufan
Sasanil;:ır&n güclü qüvvay::, çevrilm::,si

146

mir.az
 ---------;;----------------
~ 92.591-ci
V3629-cu ilS:ısani - Bizansarasında
Pozıılub: v,,unfuq
0 im~lanans·ıı • .. h
84•U)'ğunfuq "zb•<ııı.ılığına SOll<ıoı.ıı,._ 88, "'
Mnııırfarın ° .., .:'"'ilik. • daxnsıiaıılıq diniyayılmağa
u ı uçunoışnr CJ Jt:
A) Atropatenanın Sa.-ani_ Birnnsara.sında
A) J • • /a/ıatı kcçirrnişdi •1XOSıoı, ~ A) Alb.ınıyşda .f~srdJ bölüşdürülm;ısinin nJwd.-ı tutulması
ı'ff1i' ,sd hunlannı alban lıökrnd.,,ı_ başlaını ı B) lba J~
Haylan ur ..-:-~ Jvv:ılind:ı
,srl~rin A niyanın SasaııilJr dövl;ıtiııin brkıbiııu.ı
B) ..b ·z")'J
nıu arı ""
qaldınııışdı
•d1 - Firuz
.
1,1b ErkJOOrta
rbycanın c:ınubunda at~p:ır.ıstlik,
qalması
1 d~kilik 1
yöıı:ı ıııış -sasanı~~ A~ a luTannya sita0ş geniş C) Atropatcııanııı Sasarıi- Bizans
arasında
C) ~ J~~·nd s.ıddi tıkilıb-sasanilıdöılİfı!ı şin~ıiında u bölüşdürülm;ısi
D)D~::ı,.
1 10 dövl;ıtinin Jsasını qo}'Ub~r.ı yayılnıışdı vilay:,tiniıı X:ız:ır xaqanlıgı· ndaqalm:ı.sı
D) Lipina
E) Gı • n,ü;ıyy:ın müddJI
asılmziy- E)
ıayfal:ır Albanıya ·sdu_Bizarı.sdan Girdiman vilay:ıtiıun Bi1.a11Sa vcıilm:ısi
:,tdJolnıue.-...::.:.=:~~-;--::-1
D) Albanl·v:ıd.ı Mclıranil;ır sülabsinin
r !ban'
93 Alb .
• anıyanın 463-487-ci ~ 51~29-cuill.ır tan11
••
hakimiyy:ıti :ıhatJ edirdi •bütün A ı- üçünoışar c:ıhat:
• do·vı,ıinin ;ırazisini A) Sasanı·ı ;ır dov
.• ı :ıtın:ı
· qarşı ---J ·L • ..;~.,.,·
Y• • i!.L.i.1Ulıq muu.ıı.......,
MchranilJr sülalasinin hakimiyy;ıti dö,.,ru kimis;ıciyy;ı!Jmm:ısi
E) dövriind:ı Albaııiyaııın pa~tı B) Yerlihökmdarlar vasibsil;ı i~ olunması
olmuşdur •Bard;ı ŞJhJri C) Sasaııi m:ırzbaıılan t:,r.ıfındJn i~ olunması
D) ~l:ır sülal;,sinin hakimiyy;ıtcb olması
E) X:ız.-ır tayfalannın hakimiyy;ıti ;ıl;ı alması
89.Albaniyanın Ilı •
VIIJsrlarıariıina aiddeyi/:
. _ .. Al TorpaqqaJanın inşa cdilmJsi
BG.
Girdiman knyazlıgının_do~~n_a uyfııı t"-: B ölkJ:ırazisina slavyanlaıın yüriişlJrinin başlanrna.sı 94.arab~ğaUan mfasind;ı Ambaycanuğrunda
A)Albaniyanın ~r.ıblann )'il~ mıı,z ) b. ••yfalannın ölkJ~razjsind;ı yaşanınlan mübariuapar:ın dövl30Jridi:
• C b' A.....L C) S.1ırw d1
B) XMaÖnıJnn ;ınu ı ıv..ııva)'Cana~ D) gezil adlanan canver~sinin mövctı oması 1.Sasaııil:ır 2.Roma 3.X:ı1-Jr
göndJmıJsı . ..__ E) ölk~ ;ırazisin:ı Sasani
fcodallaıının b~uılan 4.Biıaııs 5.Alan
C) Xn.ırlJrin Albanı~ya yuruş~ A)2.3 8) 4.5 C)3.5 O) 1J E)1.4
O) Albaniyada Sa,aııı m;ıızbanlıgının
E) C;ırnıidan döyi~ünün baş vcım~ 95.VI1;ım aiddeyi/:
90_Uyğunluğu müayyan
edin:
A) X:ız:ırl:ırin Albaııiyaya yürüş etrn;ısi
B) Sasanil:ır dövl:ıtiniıı süqutetrn;ısi
il
carabı müaypn
87.Düz.gün edin: Xoslnk C) c)r;ıbl:ırin Az:ırbaycaııa yünişl;ırinin başlanması
D) Cavaıışirin Bizans imperatoru il;ı inifaq
Albaniya ] G~ziı
111 iV V yaratması

E) ar.ıb Xilafatiııiıı Albaniyanın daxili

I.Mchran VI müst;ıqilliyin;ı sonqoyması

m;ınş;ıli yeni
a Türk a Sasani-Biıaıı:ı
sülal;ınin asasını mühan~1J11111'' Boş qalmış Ş)ni Can 96.Albaniyadövlatina aidsıemd;ı veril.mimuyğun
qoym~u Biı.ansi~ ıorpaqfar ıorpaqlaı ,·ergisi galantenninlarimü;ıyy;ın edin:
b.Albaniyada arşakil;ır ııssıh clı
iral<linin
sülal~inin cımişdi A)iV,VI B)1,V C)III,V O)1,iV E)il,V
bakimiyy;ııina son
qoym~u
c.Girdiman vilayatind;ı
b.Girdiman~
asasını qo)mıııf'J
c.Abşpn~ik .. 91.591-<i ildaSasani-Biıans müqavilasi imzalandı.
[ M:ırzban
H ?
]
yeniş;ıhJrin :ısasıru
qoymuşdur
imtinacdıbxristia • ~lüqavilanin
q~uldniıdi A) Albaniya,
ŞJrtlarin3 göl'3:
Girdiınan, Divinv;ı Tiflis:ı q:xbrolan [ Rarnik
H ?
]
hakimiyyati altında qaldt
[ H J
Jrazibr Sasanil~rin
A)1-a,c;
2-a,b B)1-c;2-c B) Türklarin yaşadığı bütünvilay;ıtlar S~ v:, N:ıb;ıngl:ır ?
C)1-a,b;
2-a,c D)1-a,c;
2-b,c Biı.ans irnpenyalaıı arasında bölüşdüriildü
E)1-a,b;
2-b,c C) Albaniyanın Uti,Sünik vaGirdiman vadig:ır q;ırb
vilay;ıtlari Biıansa keçdi A) vilay;ı~ qavar,m:ınbaıı
D) Albaniyanın Kaınbisena, Lipina vilay;ıtlm B) canişiıı. qaracamaa~ ;ıyalatlar
xaı.ırl;ır;ı, Girdiman iSJSasanil:ırin ;ılind;ı
:>azisi C) caııişin, qavar,kustaklıq,
qaldı O) kustaklıq, ş:,hr, qaracamaat
v;ı onunvilay;ıti olanBalasakaıı Biı.affia
E) Albaniya E) canişiıı, ş:ıhr, kustaklıq
verildi

147

mir.az
 97.Uyğunluq po:;ılııb: .
103.ErkJnOrta
. . ;ısrl;ırd;ı ıUJrbay
. •can
n:ıd:ı) camıyy;ıtin hakım tabJq;ıs·I da(~ı,.,
-
1

A) ilVaçeş.ır.ıfin:ı ş.1h:ır saldımuşdı- Sasanı şahı ı. Kahinkır sa)ılır~ "\

Firuz şahın . 2. Az:ıtl:ır 11:
B) Hayl:ındur lıunl:ınnı alb:ınlıını q:ırşı mühanbJy:ı 3. Döyüşçül:ır
q:ıldınnışdır - ilYczd.ıgcrd 4. M:ıınurl:ır
C) Alb:ıniyanın da-ı:ili müsı:ıqilliyini b:ırpa 5. T:ıcirl:ır
cdilm.,sin;ı ic.ın rcmıişdir • Sasani şahı B:ılaş
D) ~fazd:ıkilJr ü.syanını y:ıtırmışdn •~i şahı 1 104.Sas:ıni!Jr dövlatindJ"aı.:ıt''lar·
~b:ıd ı. İri fcoclallar
idi '
E) lnzıoori, vergi v:ı s.islahatl:ır h::ıy:ıta keçirdi
• 2. Xırda v;ı ortafcodallar idi
Sas.ıni Şı'lhı IXosrov 3. Süvari dastdlarind;, xidmJt ed' d'I
.. ır 1~
4. Fcocla1ın dJst:ısını atlatJminPil., •••
98.Parfını dfü·IJtinin asılı ölk;ı!Jrin müsraqil olması­ ...,ı,ıJııdi~ 11:
nın q~11ısını almaqüçünkcçirdiyi tJdbirl;ırdir: 105.Erkan ortaJsrlJrdJ
Albaniya
harbi
.
1. aım h:ırbi qüw:ıl;ır gönd:ırdi m;ıruz qalmışdır: Yü~
2. Arş3ki nümay:ınd;ıl:ıri vasitJSİl::ı idar:ı ctm:ıy:ı l. :ır.ıbl;ırin
b:ışfadı 2. x:ız.1rbrirn
3. Roma dövl;ıti il:ı :ılaq:ı sa-ı:lanıasını qadağan etdi 3. hunların
4. Yerlihölcrndarlar vasiı:ısil:ı ölk::ıl:ırin idar:ı 4. slavyanlann
olunmasına sonqoydu 5. :ıh:ım;ınildrin 11.
5. Onlarüı..ırin:ı qoyulan vergil:ıri artırdı
106.111-Vasrl;ırdJ AzJrbaycanda möv
99.Sasani!Jrin köçürm;ı siyaSJtindJ m~s;ıdi idi: torpaqmülkiyy;ıt formalanru cud
seçin: ~
1. Etnik day:ıq yaratmaq
1.Divan 2.Xostak
2. M:ırbzd:ı baş vcr:ın üsyanlann qarşısını almaq
3.İcma 4.Dastakeıt
3. Az.ıriıaycanda mövqcl:ırini möhk:ıml:ındirm:ık
4. AbŞJ):ır:ıstlik dinini
yaymaq 107.Natura!t;ıs;ırrüfat üçünsaciyya,idir·
ı. Bazıırla ;;ılaq:ısi yoxidi •
100.Sasanişahlarının Aı.ırbaycanın .X;ıı,mahili
2. M;;ılısul ş;ıxsi istifad;ı üçünn:ı~rd;ı lutıı!ııQı 11
bölga!Jrind;ı qalalar,r;ı müdafi;ı divarlan
inşa
3. M:ıhsul :ısas:ın sahş üçünisıehsal edilirdi
ttdirmakd;ı m;ıqs;ıdi:
4. Vilay~ıb~ arastn?3 !qtisadi :ılaq;ıl;ıri ~
5. K;:ındlıl:ırrn t;ılık:ımlı v:ıziyy:ıtin:ı düş~
1. Mövqel:ırini rnöhk:ıml:ındinn:ık
2. Şimaldan tür!< axmlannın qarşısını k:ısm:ık
yaradırdı
3. Biz.ansın hücumlarının qarşısını almaq
4. Feodallara etibarlı sığınacaq yaratmaq
108.M;ızd;ık taliminin ;ısas idcyası idi:
1. 8dalotlicomiyy;ıt qumıaq 11
101.Erk;ın orta;ısr!Jr döYriindJ Az;ırbaycanda
2. Feodal izimqaydalanru l:ığv etımk
;ıhalinin sıı bir!Jşm;ısin;ı ş;ırait yaratmış amillar:
1. Türktayfalarının etnika"<Jnının baş verm:ısi 3. MübariZd yoluilaş:ır:ı qalibg:ılm:ık
4. insanlar arasında :ımlak b:ırab:ırli~ ~
2. Aı.:ıriıaycanın vahid dövl:ıtd:ı birbşdirilm:ısi
3. Albaniyada m:ırk;ızl:ışrniş dövl:ırin yaradı iması
4. Yadelli işğallarına qarşı birg:ı mübariı.;ı
109.Mazd;ıkil;ır h;ır;ıkah yönalmişdi:
1. Ş:ıxsi mülkiyy:ıtin inkarcdilm:ısin:ı
apanlması
5. Yadelli hücumların v:ı ara mülıarib:ıl:ırinin 2. B:ırab:ırliyin ı::ıbliğ edilm:ısin:ı
dö\11:ııinin süquta
3. Sasani uğradılmasına
qarşısının alınması
4. 8sar.ıt altındakı xalqlann edilm:ıs~
az.ad
102.Erk;ın Orta ;ısrlard;ı türk ta)falannın Aı.ırbaycana
annlanrun n;ıtical;ırin;ı aiddir: 11O.Maniçifard;ın farqliolaraqM;ızd;ıkilar: 11
1. Dilbirliyi yarandı 1. Xcyıin ş:ır üz:ııind:ı q:ıl:ıb:ısin:ı inanırdı
2. Vahid xalqın yaranması prosesi sÜ!dtl:ındi 2. Dmiyy:ıtin bütünt:ıb:ıq:ıl:ırinin m;ınafeyim
3. Dinbirliyi yarandı müdafı:ı edirdi
4. Şimaldan v;ı CJnubdan yadcllihücumların qarşısı 3. SasanişahJannın bakimiyy:ıtin;ı qarşı
alındı 4. MübariZJ yoluil:ı ;xja):ıtli c:ımiyy:ıtin
5. Türkdilibütün Aı.:ıriıaycanda vahid ünsiyy:ıt mümkün hesabedirdi
vasi~sin;ı çevrildi

148
mir.az
111.Sas:ınl şahı I Qub:ıd itaJt ctmJy;m Jyanlan (iri
frodnllan) tabc ctmJk üçün:
1. Sasani m,rzbanlan il:ı iıtifaq y:ıratdı
2. Biı.ans il:ı müharib;,l:ıri d.1yandırdı
3. M:ızd:ıkilJr:> arx:ıl:ınar:ıq onlan hirnay:ı ctdi
4. Fcod:ıllann cL'.lStakcrt torpaqlannı müs.ıdir.ı eldi
5. Aclıq 7_;1manı dövl:ıtin ıaxıl anbarlannı :ıhali üçün
açdı
112.1 Xosrovunwrgi isl:ıh:ıtı kcçimıJkdJ mJqSJdi:
1. Ôlk;xfakiüsyanl:ınn q:ı:rşısını :ılmıq
2. Vergi sah:ısind:ıki nöqs.anlanaradan qaldırmıq
3. Vergi sah:ısind:ıki özb:ışınalığa son qoymaq
4. X:ızin:ınin g:ılirbıini ;ılav:, vergil:ır hesabına
artırmaq
113.1 Xosrovun İn7jb:ıti islahatına aiddir:
1. Dörd canişinlik - kustaklıq yaradıldı
2. Atropaıena C:,nub,AlbaniyaŞimal kusı:ılı.ının
t::ırkibin:ı qatıldı
3. Alb:ıniya v;ı Atropatcna Şimal k-ustakının
t:ırkibin:ı qatıldı
4. Albaniya v:, Atropatena inzibati;,razi kimi l:ığv
edildi
114.1 Xosrovun islahatlannın nJticJIJrinJ aiddir:
1. İri feod:ıllann sayı artdı.
2. Ş:ırti ıorpaq ınülkiyy::ıti genişl:mdi
3. Xırda v::ı orta torpaq satiıibl::ııinin sayı artdı
4. Bütün bndlil::ır ı::ıhkimli hala salındı
115. V-VI JsrlarAlbaniyatarixi üçün xaraktcrikdir:
1. Aı:ışp::ır.ıstlik dininin geniş yaytlması
2. Feodallann torpaq üz;ırind::ı irsi mülkiyy::ıtinin
ınövcud olması
3. Az.adlarv;:ı kahinfarincan vergisind:ın azad
olmaları
4. Şah
I Xosrovun islahatt il;ı uşaq v;, qadınlann
vergil:ırd;m az.adcdilm:ısi
5. Mehranil;:ır sülabsinin nümay;:ınd:ıl:ni tlr.ıfıncfan
idar.ı olunması
116. I Vaçenin hakimiyyatidövrün;,aiddir:
1. Güclü m:ırbzl::ışmiş dövl:ıt yaradıldı
2. Albaniya Parfıyanın t:ırkibin:ı claxiledildi
3. Albaniyanın bütün vilay:ıtl:ırini birl;,şdirildi
4. Albaniya Sasanil::ır dövl::ıtini h::ırbi d:ıst:ıl:ırl::ı
t:,rninetm:ıli oldu
mir.az
117.111-Vasrlarda- Alban ArşaldlJri dövründJ
Albaniyanın siyasi quruhışu üçün saciyyJvidir:
1. M:ırk:ızl::ışdirilmiş fcod.11dövkıt idi
2. Hökmdann yanında Ağ..--aqqaUar Şur.ısı
mJSl:ıh:ıtçi şura idi
3. Qanunlar Xalq yığıncağmda müzakir.ı cdil:rr:ık
q:,bul edilirdi
4. Hökmdar ölk;:ınin qanunvcricisi,baş hakimi, h:ırbi
qüvv:ıl:ırin baş komandanı idi
118. Eramınn III asrin.> aiddir:
1. Alan tayfolannın Albaniyaya yürüşü
2. 1 Şapurun Rom.1ordusunu m:>ğlubiyy:ıt:ı
uğratması
3. Albaniyada ilk kurqanlann tik;Jm;ısi
4. Manilik h:ır.:ık:ıunın baş vcrm::ı,si
5. Haylandurhunl:ınnın ı\lb.1niy.:ıya yürüşü
119. Albaniyanın Dzira,, döyüşünd.> iıircliyi adı
bur.ıxıl:ın vilayJt!Jri mü;ıyy.,n edin:
Kolt
1. Lipina
2. Girdiman
3. Krunbiscna
4. Şaka.sena
5. Pnytakaran
120. 387-ci ild.>imzalannn Sasani - Romn
müq:l\'İIJsinaasns.>n:
1. Albaniya Sasanil:>rintlrkibind:, qaldı
2. Alb:miyanın Dzinıv döyüşünd:, itirdiyi vilay:>tl:ıri
geri qaytanldı
3. Albaniya :ır.ızisi Sas.-ıni v:ı Rom, impcriyalan
arasında bölüş<lürüldü
4. Diitünunubi Qafqaz Roma im:ı Sasani dövl:,ti
arasında bölüşdürüldü
5. erm::ıni çarlığınınidar.>olunması Albaniya
hökmdarlannın i.xtiyannaverildi
121. Finrzşahın haylandur hunlanm Vaçcy3 q:ırş1
müharib.>ya qaldımınsının SJbJbi:
1. il Vaçcnin Sas.-ıni hakimiyy:ıtjn:, qarşı çıxrmsı
2. il Vaçcnin Bizans il:ı yıxınlaşrn:ısı
3. Alb.-ıniyada Xristi:ınlıq dininin yaytlrrosı
4. nVaçenin S:ısani m:ır.axınl:ınmn dıxili işl;,rin.ı
qanşması
149
 122. Aqucn kils;ı m.lclisin.ı aiıldir:
1. Xristiun dinin:, aid qamınlar q:ıbul cdilmişdir
2. At:ışp:ıı.1Stlik dininin kahinl;ırin:ı aid q::ınunlar
q:ıhul cdilmişdir
3. ı\lb.1n 1ı.;ıs:ı..,inin d1y:ıql::ınnı gücl:ındinn:ık
m:ıqs~ il:ı çağnlnuşdı
4. ı\lbaniy::ının siyasi ınüst;ıqilliyini möhk:ım­
l:mdim1işdir

123. Aqucn q:munlannın JhJmiyy,3tin;, aiddir:

1. Albaniy::ıda xristianlığm feodal ~sasl::ınnı
niz.amlamışdı
2. AJbaniyada dinl:ır nrasındakı ziddiyy:ıtl;ıri h:ıll
ctmişdir
3. AJbaniy::ının müst;xıilliyini möhk:ıml:ıtmişdir
41. Feodal mün::ısiootl:ırinin daha da inkişaf etm:ısin:ı
yardım göst:ırmişdi

124. Varaz Qriqonın 63~cu ild;, AJbaniyada hakimiy-

)'..)t.l g;-,lmasiil;-,ölkild.l:
1.. Alb.ın Arşaki sülal:ısinin hakimiyy:ıti başa çatdı
2. MehraniJ;ır sülal:ısi hakimiyy:>t:>
g~ldi
3. Girdim:ın kı1y::ızlığının r:ısmi hakimiyy:ıti başladı
4. Xristi:ınlığı t:ıbliğ cd:ın m:ıkt;,bl:ır bağlandı
5. Uzunmüdd:ıtli sasani m:>rzbanlığına v:, x:ız;:ırl:ırin
hakimiyy:>tin:, son qoyuldu

125. Albaniya dövlJtinin I V .>sr tarixinJ a.iddir:

1. Xristianlığm ölk:ıd:, dövl:ıt dini kimi q:,bul
edilm:>si
2. Haylandur hunJannın albaniyaya yiirüşü
3. Amid v:, Dzirav döyüşl:,rinin baş vem1:ısi
4. Manilik h;:ır:,katJ baş venn:>si
5. Feodal münasib:>tl:ırinin möhk:ıml;:ınm:ısi

126.Albaniynda Mehranilar sülalasinin hakimiyy;,ti

dönün.> aid olanlan müayyan edin:
1.. Hakimiyy:ıti bütün Albaniyada yayılmışdı
2. Sasanil:ırl:ı mübarib:ı apannışdı
3. Xilafatl:ı dostluq :ılaq:,l:ıri saxlamışdı
4. Bizansla nigah doplomatiyası vasit:ısil:> mütt:ıfiq
olmuşdu
5. 8r:ıbl:ır sasanil:ırin :,razisin:ı hücum ed:ırk:ın
sasanil;;ırin mütbfiqi olmuşdu

127. AJbaniya va Sasanil.lr dövl;Jti üçün oxşar c;,h;:ıt:

ı. ahalicbn gezit v~ xaraq vergil:ıri alınırdı
2. Biz.ansın hücumlanna m:ıruz qalmışdı
3. X:ız;::)r):ırl~ uzun müdd:ıt mühaıib:ı aparrruşdı
4. Abşp:ır:ıstlik dini geniş yayıJmışdı
5. c)r.)bl:>rt:>r:>fınd~n süquta uğradılmışdı

150

mir.az
 128.Z:ıına
nı" • n o,urıd
U.lyY.ırı Cd' aVeliı .
•n: ll\ışh
~~İ!.lJ
~ıt~,

"'l. Xron•oil
'"''""'~ mO')l''"
cdi,_:
.
1. Albaniyanın Dzir:ıv döyiışünd;, ııırdıyı
a. 1Ş:ıpunı vilayJı!Jrinin geriqayt.ınhna.~ı . d'101 • lan
b. Atro n~o,lla 2. Um:ıyrın Albaniy.ıda xrisıianlığı dovl;ıt c
Patcnaııııı Sordusunu cımasi
q:ıhlıllası
asarıil;ır d'•trı;ı~tıb· 3. Alb:ı.niya Arşaki hökmdan Asıı;ıgcnin
c. AlbaniYanın S _ ovı,,~~ hakimiyy:ıı;ı g;ılmJSi _.
qatılnıası clSanıl;ır ct·· ~~ 4. MnıfakilJr h~r;ıkatının b:ış vcrmısı
ovı;ııin·
tıı ~~ <35.Xronolojiardıcıllığı müayyJn edi~:... .
1. Albaniyanın Girdiman vilay;ııl;ınnı ,ıımı.ısı
2. Kölın;ı alban ;ılilbası :ı.sasında y'Clli
alban :ı. ka)ıinlJr
;ılilbasımn yaradılması ğı dövıişçülar
b. r
3. Albaniyada marıban I
qısamüdd;ıdi Sasani 1
c. kandlilJr
dövriiııün başlaırosı d n,;ımurl:ır
kils;ı mxlisinin
4. Aqucn çağınlma.sı
c.
ıııcirlJr \'J s.ın:ıtkarlar

36.Xronoloji ardıcıllığı müJyyan edin: . . . •

1. Alb.ıııiyada Arşak.ibr sülalJSinin hak1mıyy;ııının • ,yanedin·
başa çanmsı . 141.Uyğıınluğu muJ} •
2. Varaz Qriqorun Albaniy.ıda hakimiyy;ıtı ~,~ xosrovaı,uşir.ıv:ının islahnılan
130.Xronoloji ardıcıllıb .. alınası
3. ilVaçcnin lrana qarşı aıııdlıq h~kannaı,.,şçı 1ıq ı.Torp.ıq iskıhan 2.lnzibati
islahat
1. Sasanilarin ilkd;f:~uayyan edin:
mübari~y;ı qosul;ı anubi Qafqazu5ı,...ı. 4. etııı.ısi
X;ız:ırbrin ilkdafa Albaniyanı işğal eıması
.
Sahibsiz ıorpoqlar hJrbçil;ır.ı payl;ındı
2 A • , ınası "''"1111
~: Dördcanişinlik· kusıakl• ıq ~dı~~
1 1
• tropatcnanın Sasan·ı1 ..
• · ;ır dovl;ıf •
bmn;ı çcvrilnı;ısi ının 37.Xronoloji ardıcıllığı müayyan edin:.. .. . . c. Uş.ıqlar q:ıdınlar, cı<X:a ~ vcrgı Jıu.ın can
3. Atropatcnanın Adurbada 1. Albaniyanın paytaxtının Bard;ıya k~~-lmJsı vcrgisind~n :ı.z;ıd_cdıl~ı . .
baş lanmas, qanadlantnağa 2. Haylandur hunlarının Albaniyaya yuruşıı
d. Ş.ırti ıorpoq mülkayyJtı gc~ışl~ı
3. ın Vaçaqanın bakimiyyatJ
ga!mJsi . c. Albaniy:ı v;ı Aırop.ıtcn3 Şıınal ~ıısıakının brlcibin;:ı
4. Albaniyada uzunmüddJtli marzbanlıgı
Sas.1lli
dax.il edildi
dövriiııün başlaması . .
ardıcıllığı müayyanl~diıin:
131.Xronoloji şahı ı Xosrovuıı islalıaılar hayata
5. Sasani kcçırmJsı
1. Atrop~tenanın Sasanil;ırin brkibin;ıqa1ıınıııı .. . 142.Uyğunluğu müJ~n edin:
2. Alb'.1'1ıY'.111.'.n ?~il;ırd;ın asılı vni~ . 38.Uyğunluğu muayyan
edın:
3. Amiddoyuşunun b:ış venn;ısi 60<1ill:ııi
1.fil:,srin 2 Vm 60<ı illJri
1.1Vaçe 2.Umayr 2.nı Vaçaqan
kils;ı mxlisinin
4. Aquen keçirilın.1Si

Sa.ıani döv!Jlininıorkibin;ı daxilcdild~ a. ônfaşir Bab:ıkanın Parfıya döııl~ni süqııu

ardıcıllığı müayyan
132.Xronoloji edin: Albaniya 3_
1. M;ızd;ıkin 1Qubad t;ıldtincbn edaın ediE b. nŞapunın mütbfiqi kimi Sasarııi h:ııbı
ordll.511Jlu uğratması

qüm va arı.aqla taminetdi b. 1Şapurun Roma m;ığlubiyy;ıb

ordusunu
2. Aquen nı;ıclisinin çağınlrnası
kils:>
3. Albaniyada Arşakil:ır sülal~sinin hakimi~c. Arşakilar sülal~inin hakimiyy:ıti başa çatdı v;ı uğratması
ycnidJnSa.ıani marzbanlığı dövrii başladı hwılannın Albaniy;ıya t'lirüşü
c. Maylandur
başa çatması . d Albaniy:ıııın Sas.ınilJr dövlJtinin
ı:rlibiro
· imperatonıillrakti~
Bizans ...
4. VarazQnqorun 39_ErkanortaasrlardöıTiinda Atropatena
ahalısının qatılnı:ısı
mütt;ıfiq olması bölündüyü
tabaqalari
müayyan
et c. Albaniy:ıda qıs:ımüdd;ıtli Sasani
m.xzb:ınlı~
dövrünün başl:ıma.sı

• ..ayyanedin:
ardıcıUıgı mu
133.Xronoloji :ı·Jubi~
1. I Şapunın Romaordusunu
mg
ması ., sasaıülıi
. d..yuş
.. ünd:ı roınalııan0
2. DzıraV o ..
eıın:ısi. . daxıisrianlığı dövl;I
dini
3. Umayıın A]banıya
eını;ısı ısı

mir.az
,...-

143. Uy~unlu~ mü;,yy;,n edin:

Erk~n 011:ı :ısrl:,r<b feodal münasib::,tl:>ri

1. Az;,rbaycanda 2. Avropada

a. Tez y.ırnnıb gccsüqut ctmişdi

b. Fcodııll:ınn xüsusi t;:ıs;:ırriifatı var idi
c. K::ındlil;:ır feodaldan yalnız iqtisadi c;:ıh~td:m asılı
olnnışdular
d Fcda.llann xüsusi t::ıs:miifntı dcm;:ık olar ki yox idi
c. K::ındlil:ır fcodaldan h;,m iqtisadi c::ıh;:ıtd:m. h::ım d:ı
~xs:ın asılı (t:ıhkimli) idil;:ır

144. Uyğunluğu müayy;:ın edin:

Sasanil::>rdövründ::>torpaq mülkiyy:,ti
1. Dastakcrt 2. Xostak

a. N::>sli(irsi) torpaq sahibliyi idi

b. brdüşt kahinl::>rin;:ı d;:ı verilirdi
c. c)y:ınlann xüsusi mülkiyy;:ıtind:, idi
d. Sasani şah::mşahı I Xosrovun dövründ;:ı boş qalmış
torpaqlar hesabına yaranmışdı
e. H;:ırbi xidm;:ıt ;:ıvnin;:ı veril::ın ş::ırti torpaq sahibliyi
idi

145. UyğunJuğu müayy.m edin:

Sasanil;:ır dövründ::, vergi növl;:ıri

1. Xaraq 2. Gezit
1

a Torpaq vergisi idi

b. Can vergisi idi
c. Vcr.,n ;:ıhalid::>n ild::ı bir d;:ıfa alınırdı
d akin sah;:ısinin ş::ıh:ır.> yaxm v:, uzaqlığından,
m;:ıhsuldarlığından asılı olaraq m;:ıhsulla alınırdı
e. I Xosrovun islahatına :,sas:,nı uşaqlar, qadınlar,
qocalar, kahinl::ır, m;:ımurlar bu vergid;:ın azad
edilmişdi

146. Eyler-Venn diaqramına ;ısa~n Manilik (A) v;,

M:ndakilik harakatı (B) üçün farqli va oxşar
xüsusiyy.,tfari mü;,yy;m edin:

------ A oxşar B

152

mir.az
ı. :ısrd:ı baş vcron
111 diniho~ka
.
2. Sasanizülmün:ı qarşı baş vcnıı~' '~i
J Atropatcııad:ı dageniş yayı] .Şdır 154.Uyğunlu~u müJYY:>n edin:
50.Uyğunluğu milm•an 1. iV:ısıin 80<1ill;ıri
4. Sasanişahı I Qubadın dövrü rnışd, edin:
1 ·1 nd;ın, • 1. 387<iil 2. V:ısrin 80-dill:ııi
5. Mu"ba.
nz:> you ı ;ı :ıdal:ıtli c;ı • ı.,C!tiş \il,. a. Ar~.v. vilay:ııinin geriqaytanlrnısı
mümkün
hc.sab
cdirdi rnıyY~tin ~ 2. S91<i
il
q:ı<br :ırazil;ır
v:ı Dvin:,
n. Albaniya,Girdiman,Tiflis b. M:ızd:ıki!Jr h:ır.ık::ıtının başlaması
~ Sasanil;ırin t.ırkibind:ı qaldı c. 1Xosrovun isl;ıhaıl:ır kcçimı:ısi
147.Uyğunluğu mü3yyan
edin· b. Alb:ıniya 0-ı.ir:ıv döyüşünd:ı itirdiyi vila~ıl ~ri d. Bütün C:ınubi Q:ıfqazın Sas:ıni - Roma
geriqayt.ardı ar.ısında bölüşdüriılm:ısi
a. 260 c. Türkl:ırin üstünlük t:ışkil ctdi~;ırazil:ır e. ~'illi ş.ıhı Balaşm lflVaç:ıq:ına hökmdar
Sasanil:ırin hakimiyy:ıti ahında qaldı olmasına r:ızılıq vcnn:ısi
t.8rd:ışir b. d. Bütün Canubi Qafqaz Roma il:ı S:ısani ara~ı nda
Balxıkan bölüşdürüldü 155.U)'ğunluğu müJyyJn
edin:
r-.....:,,ı;~•
C.
51.Uyğunluğu mümanedin: ill:ır
1.624-628<i ill:ır
2.629-o30<u
2.1Şapur
d. v.ı R
Sasani l:ır
3.Balaş h 1.Amid dö
e. a. X:ız:ırl:ır Albaniy:ını iş&r.ıl ctdi
Vaçaqanınh b. Albaniy:ı Bizınsın ı;ısir dair:ısind:ı qaldı
;ılm;ısin;ı ic :ı. 359-cu
ild;ı baş vcrmişdi
c. Alb.111iy:ı S:ıs.ıni-Biz:ıns mülıanlıJl:ırinin döyiiş
--..;_•~ımı,,ı:

ild;ı baş vcnnişdi

b. 371-d meydanına çC\Tildi
v;ı albanl:ınn birl:ışmiş qüw;ıl;ıri m:ığlub
c. Sasani d. ı\lbaniy:ı müsı:,qilliyini b:ııpa ctdi
olmuşdular
c. Alb.ıniy:ıda Sas,111il:ır:ı q:ırşı millinzadlıq
148.Uyğunluğu müayyan
edin:
d. Sasanil;ırin müıı:ıfıqi kimiUmayr
döyüşd:ı iştimk h:ır.ıkatı baş verdi

1.Mani cdirdi
c. birsıra vilayaıl:ırini itirmişdi
Albaniya 156.Eylcr-Vcnn di:ıqnımındıı Mchnın (ı\) \'J V:ır:ız
Qıiqorıı (B):ıid olanlanmüJY)'Jlledin:

a. Bütün .dinl;ıri
şal
valıid birdinl;ı
~~Zetınıl:' 152.Uyğunlui,rıı müayyan edin:
b. S..asanı_ .ıı IQu~ad_ edam ctdİnnişdj
c. Ozt:ılımınd;ı b;ızı dınl:ırin ele O•• Albaniyada hakimiyy:ıtd:ı olmuş sülal:ılar
birl:ışdinn:ıy:ı çalışmışdı menıını I.Aranil:ır 2.Arşakil:ır 3.Mchranil:ır
d. V:ısrd:ı Sasanil:ır dövl:ıtind;ı baş sülal:ısinin sülal:ısinin sülal:ısinin
başçılıq ctınişdir ~ nüma:ınd:ıl;ıri nüma;ınd:ıl:ıri
e. M~b~_z;ı yoluil:ı :ıdal:ıtli c:ımiyy:ıtin
mwnkün hcsab edirdi a. Kozis
1 Türkm:ınş:ıli sabirıayfal:ınndan idi
149.Eyler-Venn di~qramında
oVaÇt(A)~m:: t": 2. M~hranil:ır sülal:ısinin nümay:ınd:ısi olmuşdu
3 Girdiman vilay:ıtind;ı Mchr:ıvnn ş:ıh;ııinin :ısasını
V~çaqana~) :ııd olanfarqli~ oışar~ d. Asuagcn qoymuşdu
mumanedin: e. VarJZ
Qriqor
4 ı\lbaniyad.ı 5IO<uild:ın davam
cd:ın s.ıs:ıni
m:ırıbanlığına sonqoymuşdu
A s. Girdim:ın knyazlığının :ısasını qoymuşdu
153.Uyğunluğu müayyan
edin:

şahı Salaş Albaniyada

a.Sasani 157.U)'ğunluğu müJyy;ın edin:
olmasına razı lıq vcnniş­
1. Umayr hökrndar
di 1.Hl;ısrin 60<1ill:ırii 2.V:ısrin 60<1ill:ıri
2· IIVaçe b:Qafqazın 11hakimi il:ı iııifaqa
gır;ır:ık Sasani
hakimiyy:ıtin;ı qar-

1. Türkm;mş:ıli sülal:ıy;ı m:ınsub id:i 3. I1IVaçaqan ı 7

2. Albaniyarun sonArşaki hökmdan idi 1-'c. .ıA.oonı dı
1b.;,;,canıc:·ya-U-ri,-Şa_kas_cn,_K_olı_j a. Albaniy:ının S:ısani dövl:ıtinin ı:ırkibiro qatılması
b. Qobust.ın kiıalxısinin y:ızılması
3. B:ırd:ı ş;ıh:ıri hakimiyy:ıti dövriiııcb P3)1111 vilay:ıtl:ırini v;ı Girdiman
vadisini C. Atropaıcnanın Pru:fıya dövl:ıtind.1n ~ılı \'~Zİyy:ıtJ
olmuşdur iıirmi i olması
hıınlannın ı\loorıiy:ıy:ı yüriişü
d Haylandur
4. Xristianlıq dinini q;ıbul etmişdir
5. Hakimiyy:ıti Albaniyanın siyasi w~
dirç:ılişi kimis:ıciyy;ıl:ınir

153

mir.az
 ,\'JrİtJ sııa/lan
l

1. Albaniyanın Kürçayının solsahilind;ı ycrloŞJn ..,;ıay:ııl~rini mü;ıyy;ın edin.

2. Albaniyanın Kürçayının sağ sahilind;ı ycrl;ış;ın \ilay;ıtlorini mü:ıyy:ın edin.
3. V:ısrcb Albaniyaııın yenipayta:<tını mü;ıyy:ın edin:
4. Aqucn kil~mxlisininkeçirildiyi ;ırazini mü;ıyy:ın edin.
5. nVaçenin Sasani şahı il Yczd:ıgcrdin v;ıfaıından sonratutduğu :ırazini mü:ımnedin.
6. IJVaçenin Sasani şahı Firuzun ş:ırofınJ saldırdığı ş:ılı:ırin yerinimü:ıyy:ın edin
7. Dzirav döyüşiiııd:ın sonra Albaniyanın itirdiyi\'İlay:ıti mÜJY)'Jn edin.
8. Etrk;m orta:ısrl:ır dö\'ründ:ı Albaniyanın paylaxıı olmu~ş:ıh:ıri mü:ıyy:ın edin.
9. Sabirtürkl:ırinin yaşadığı Albaniyavilay:ıtini mü:ıyy;rn edin.
10.Mchranil:ır sülal:ısinin yarandığı v:ı hakimiyy:ıtinin ilkvaxılarda :ıhalJ eıdi~ :ırazini
mü:ıyy:ın edin.

154

mir.az
 AZ8RBA YCAN aRaB XİLAF8TİNİN TaRKİBİNDa

arablarin Azarbnycnnailk yüriişlari başladı: 6. 643-cü ilda baş vcr;mVnc-ruzdöyüşünün n;,ticasi:

ı\) ilk x:ılifol;ır dövıiind;ı A) or;ıb qoşunlan m:ırzban İ_sfondiyar ibn
8) am:wil:ır dövründa Forruxzadın qoşunlannı moğlub cdib
C) ı\bbasil:ır dövıiimfa A7.Jrbaycanadaxil oldu
O) Oağd::ıd xilafoıi clövıiind:ı B) orobqoşunlan m;ır7J,an İsfandiyar ibn Forruxz.:ıda
E) Sasani tlövbtiin süquta uğratdıqdan sonra m;>ğlub olaraq geri ç.,kildil;,r
C) or:,bqoşunlan İr.ıq v:ı Şam orazil:ırini tutarnq
Kndisiyyaılöyiişün.ı aiti deyi/: Conubi A7...1rbaycana hücum cıdi
ı\) 636-cı ikl.1baş vcmıişdi D) Jldbl:ır Sasani impcriyasının varlığına son qoydu
D) ar:ıbl:ırl:ı Sasani qoşum.ı arasında baş vcrmişdi E) or;;ıbl:ır Conubi Az.:ırbaycan :,halisi Xilafat::ı tabc
C) Sasani dövl:,ıindJ lıakimiyy:,tdJ III Yczd:,girdidi ctdi
D) S:ısarıi qoşunlan qalib g.:>lmişdi
E) Döyüşd:, q:ıhramanlığa gör:, şasani şahı Cavanşir:ı 7. Canubi AzarbaycanahalisiXilafatatabe edildi:
mirvnriil:ı işl:mmiş qızıl kJm;:ır v:, qızıl s:ıplı A) Paytaxt Ktcsifonun tutulması ilo
qılınc bağışlamışdı B) 639-cu il yürüşü zamanı
C) 642-643-<:üill:ır m::ığlubiyy::ıtd:ın sonra
VII asrin 40-cı ill.Jrinda baş ,·cr.m Vac-ruzv;, D) ôrd::ıbil üsyanı yatınldıqdan sonra
Carmidan döyüşü üçün ox:şar cahat: E) Sasani impcriyasınm süqutu it;,
ı\) Sasani dövl:ıtinin qoşunlan ila ;ır:,bl;:ır arasında
baş vcmı;.ısi 8. 644-cü ilda ardabil ahalisiadından isfandiyann
8) 8..:ıbl;:ırin bütün ~rbaycanm işğalını başa ;,rablJrlJbağladığı sülhün ŞJrtfari:
çatdımıası 1. ı\7.arbaycan ahalisi imkanlan daxilindo cily.) -can
C) 8r.:ıblarin
Dnubi Azarbaycanmarzbanı vergisi ödom;ıli idi.
isfandiyar ibn Farruxzadı m:ığlub ctm:,si 2. Yerli feodallarmülkl::ırind::ın m;ıhrum edilirdi
D) Xolifo c)lininqoşunlamıın A.z:ırbaycanın 3. Qadınlar va uşaqlar, x;;ıst:ıl::ır, zahidlar can
c;ınubundakı üsyançı dast:ılari mağlub etrnosi vergisind;;ın a7,.ad
olundu.
E) 8r.ıblarin d:ırb:ındd:ın şimala yürü.şü üçün ş:ırait 4. Öz dini etiqadlannda qalan ohali şoh:ıri t::ırk ctmoli
y:ırntması
idi
5. cmblar ohalinin amlakına, dini inanclanna,
~. 639-cu ilda :ır.:ıb qoşunlannıın CanubiAz\lrbaycana qanunlanna toxunmamağı öhcbsin::ı götürdü.
ilk hiicuml:mnaticasind;,: A) 3.4 .5 B) 1.2.3 C) 1.3.5 D) 1.2.4
A) Birl:ışmiş sasani-albanqoşunlanna m:ığ]ub olaraq E) 2.4.5
geri çokildilar
B) Bütün C:mubiı\7.arbaycanm işğalını başa 9. Uyğunluq povılııb:
çatdırdılar
C) Sasanibrin X:ı~rsahili bölgal;ıri itirildi Tarix Döyüşl:ır Moğlub oldu
D) Q:ızvini tutaraq ~nubi ~rbaycarun dig:ır böl-
A) 636-<:ı
il KadiSİY}'d sasanilar
g:ıbrinin işğalına başladılar
E) ahali ar.:ıbbr.:ı qarşı üsyan qaldırsa da, m::ığlub B) 643-cü il Vac-ruz orobl:ır
oldular C) 643-<:üil Drmidan sasani marzbanı
D) 643-<:üil I B::ıl::ıncor ar.:ıbl::ır
,. f)rab qoşunlann:ı S:ıs:ınil;,r dövlatininx.ızarsahili E) 662-<:iil Kürçayt x::ı~rl:ır
bölgalarina,o cümladanAzarbaycanahücum
ctmak imkanı yaratdı:
A) 639-cu ild;ı Qozvini tutması 1O. Cınnid:ın döyüşündan sonra .ırabfarin şimala -
B) 642-ci ild:ı N:ıhavond vo Hom:xianı ol;ı keçinnosi Albaniyay:ı hücumununistiqam;atfari:
C) 643-cü ild;;ı baş vcr::ın Vac-nız döyüşü
D) 643-cü ild:ı ard:ıbil döyüşünda qalib golm::ısi 1Muğan l~I ? H ?
E) 642-643-cü ill;ırd;ı Az:ırbaycan m::ırzbanı
isfandiyar ibn Farnıxzadın m::ığlub edilmosi A) Şirvan, Dorb:,nd B) Tovuz, Qazax
C) Ağstafa, Beyl;-ıqan D) (r.)oco, Şamaxı
E) Bcyloqan,Ş::ımkir

155

mir.az
 .,
11.Sasani zam:ını Carnnşlrin
arJbmüharibJsf 15. 643-ciiild,ı JrablJrinD,ırb
•• 1
1ıurıım Jndda"
qa)ıtm:ısının s.ıb;ıbi:
Albaniyaya arının n,1tic,ısina ııiddir• Jirıı~
irifcocfall:ınn onaqarşı q:ısd hazırlaması
A)ölk;xb 1. D.1rb:ınd ş:ıh:ııi :ıl:ı kcçirild' • ' 9
ı:.ursuzı uqı a n;ıtıc:ıl::ındi
· 1
B) sasanil;ırin Cavanşird;ın nar.ızı qalm:ısı 2. u· 1 •<
h:ırbi qüw;ıl;ırin sas.ınil;ırl;ı vuruşmaqdan
C) biitün 3. 1B;ıl:mc;ır döyüşünd;ı x:ı,,.1r) 1
cını..ısi qayıtdılar JrJllı.1ğılıb 2
D) :ır.ıbl:ır;ı qnrşı müb:ıriZJ ap:ırm:ığın m;ınasız 4. clr.1blJrs,nkJrd.ısi ŞJhri . 3
olması /ı.) 3.4 O)2.3 C) Yarıl~ıu~ 4
E) X:ız.ırl:ırin Alb:ıniy:ıy:ı yüıiişl;ırinin ar:ımsız 1.3 D)
IJ t
x:ır.ıktcr alması 16. 0rJblJr s:ırk;ırdJsi il;ı Ş.1hı,' , J ı
1 .. )nn"b•,~
şart Jnnı tamamlayın: •ı;ı~ ,
12.CıöstarilJnlJr aiddir:
1. cmbl;ır ard;ıbild;ıki kimibur:ıd:ı d:ı yerli;ıhalinin Yerli~hali 0h:ıli Xilafatord
güdümüqa,im:ıri il;ı üzl;ışdil;ır :ır.ıbl;ır.ı xidm~ı cıı~:ıli, bü~ /ı
2. Üçild..w:ım cxbn müb.1rir,JCJJn sonr:ı lı;ımin ;ır:ızi ıabc olın:ıılı v:ı Xılafotın düş;~~ n
;ıb keçirildi v;ı vergi q:ırşı döyiişl;ırd;ı iştirak~ C
A)8Jrd;ı B)Muğan C)D:ırb:ırıd vcmı;ıli idi
'--------''-----~• ·d·ıı Jr rıııı.ı
···1ı11 [
D)Şirvan E) Payt:ık:ır.ın [
/ı.) D;ırb~ıı~ :ıh:ılisi cizy;ı vcr~sifl<b
O) 01ı:ılı Xıbf;ıtd;ı başlanan üsyan¾d 1_.
"d" llli!!bı,.
13.arablJrin ilkyiirüşl.lri zamanı:
Ambaycana 11 .,...,~ ,
C) ahali xrisıian dinin;ı ınansub ~)'arı~ •
ap:ınmlıidi ~
1.C~uni~ıbaycan 1---t ? D) ~;ırb;ınd _s.xldiııin inşasında iştirak .
m;ırzb:ını idi
E) ) alnız Dızan~ \':> Sas:ınil;ırJ Qcl!Şı ~~
2.Şinul mmb:ını, H ? 17. ilrJblJrlaS:ısanil,lrin şimal 5.1rfı~ .
DJlb:ııv:I v~Şm-an hakimi
mJnbanı Ş,ıhriyar arasında bağlan nıı
müqa,iJ.:ıyJ gör.)Şir'\'an ;,halisi: l11IJ
A) 1-Ş:ıhıiyar, 2-İsfandiyar 1. Xilaf.ltordusunda xidm;ıt ctnı;ıti idi
B) 1-mYczd;ıgerd, 2-İsfandiyar 2. Xıistian dinin;ı m:msub:ıyanlara'131ll
ap:ırnı:ılı idi
C) 1-İsfaııdirar, 2-Ş;ıhıiyar
D) 1-Cavanşir. 2-İsfandiyar 3. Bütp;:ır.ıstl;ır;) v;ı XilafotindÜŞtn.ııılirıJ
dö)üşl;ırd.:ı iştirak ctm;ıli idi
E) 1-~f;ıııdiyar, 2-Cavaıışir
4. !fanfarı;ır;ıfınd;ın d:ığıdılrnış ~
inşasınd:ı iştirak ctm;ıli idi

ardıollığı müan-an
14.~hntiqi edin: A) 1.3 8)3.4 q 2.3 D)2.4 ~lr·

8r.)b Dnubi 18. Boş xanalara(1,2 \'J 3)uyğun olanları •

Az;ırbaycan edin:
qoşuıı1aruuıı
m.ırzban :ıhalisinin ?
Döyüşüıı adı Natıcasi
lsfaııdiyann Xilafab
tabc
qoşurılanru edilm:ısi 1. 0r;ıbl:ırin şimala -Albaııi)~ı
m;ı • ubeım:ısi olua ıldı
2. c)rJblJrinDJıb~-
A) &ıbl:ırin Ktcsifon ş;ıh:ırini tutması urursuz••• üidi
B) &ıbl:ırin Sasani dövl:ıtini süquta uğratması 3. 8r.ıbl;ır x:ıı.ırl:ıri ımğlıbııi
C) fmb);Jrin ~l;ınQT döyiişünd:ı m:ığlub olması Aı.Jrba cand:ın ıxıııdılı
D) Dnındi Sasanil:ırin şimal s:ırtı:ıcfürinin 4.
m:ırzbanı Ş:ıhıiyar il;ı sülhbağlaması a.N:ıhav;ıırıd b.Kadisiyy:ı c.JBılxa
E) &ıbl;ırin A7.Jl'baycandan şimala -Albaniyaya d. Hilat c.C:ınnidan
yürüş ctınJsi A)1-c,2-c,3-a B)1-b,2-c,3-c
C) 1-c,2-c,3-d D)1-c,2-b,3-a
E)1-a,2-c,3-<I

156

mir.az
}. 644-cii ihb Muğnn ahalisiitı arablarin bağladığı 25. c)r.,blJr Sas:ınil;,rin ,•:ırlığın:ı son qoyduqdan
,:iir;,:
miiqal'il,~1•,1 sonra Cav:ınşir:
1. T:-ıbc olınaq ist:,m;-ıy;ınl;ır başqa :,raziy:ı köçürüldü ı\) :,r;,bJ;,r;ı müqavim;,tsiztabc oldtı
2. 0hali :,r.ıbl;ırin hakiıniyy:ıtini q;ıbul ctdi B) X:,7..ır xaqanlığma tabc olaraqona sığındı
3. X:,z:,rd:,nizininınühafız;,si onlara tapşınldı C) :ır:ıb l;)hlübsin:, qarşı Biı.ans impcratoruil;;ı
4. 11:-ıddi-buluğa çatan bir dinar v:, ya onun d:ıy:,rincfa yaxınlaşdı
cizy:, öd:,m:,liidi D) X:,ı..ır xaqanlığı il:>yaxınlaşaraq ınübaıiz.:mi
ı\) 3.4 lJ) 2.3 C) 1.3 D) 1.2 E) 2.4 davam ctdirdi
E) T:,kbaşına xilafotl;,mübaıiz;) aparrnalı oldu

. Sııs:ıni şahı III YndJgirdin va Girdiman kınyazı

Vnrnz Qriqorun hnkimiyyati dövrü üçün oışar
c,'llı,ıtdir:
26. 654-cü ilda Girdimanknyan Cavanşir İIJ Bi1..1ns
ı\) ıaz;,rl;,rl.ı mühnri1 ..1 nparması
impcratoru il Konstnntinittif:ıq yaratmışdı:
13) ölbnin t:,hlük:,sizliyinil:lminctm:,si A) şimaldan hücum cd:,nx;ız:,rl:>r:, qarşı
C) dii\•IJtin ar;,blJrin hücumuna mJruz qalması B) Sasani fcodallannaqarşı
C) Bizans fcodallannaqarşı
D) urazisinin gcnlşl;,nm.>si
qarşı
D) Jr.Jbl:>r.J
E) idara ctdikl;,rl dövt.,tin süqut ctmJsi
E) Xristiandininindüşm:,nl:>rin:, qarşı
1. Vnrnı Qriqorıın hnkimiyyatidövrü üçün
S,'lciyyavidir: 27. VII asrin 30-cu vJ 60-cı illJriAlbaniyatarixi üçün
1. 0r;ıbl:,rin ı\lbaniyaya hücumu ctm:,si
SJciyyavicahatdir:
2. Paytaxtın B:,nl:,y:,köçürülm:,si
A) İran fcodallannaqarşı mübaıiz:> apannası
3. Xristianhğın dövl:,tdini kimi q:,bulcdilm:,si
B) X:ız;:ır tayfalarının yürüşün:, m::ıruz qalması
4. Cavanşirin ı\lbaniyanın ilk böyük işxanı olması
C) Qıvanşiıin x:,lifail:, görü.şm:,si
ı\) 1.3 B) 2.4 C) 3.4 D) 1.4 E) 1.2 D) Xilafatd:masılılığın q:,bulcdil~i
E) Biz.ansil:,x:,z:,rl;;ır.J qarşı inifaq yaradılması
. Girdimnnknyan Varv.-Qriqorun 642-ci ilda
o~lu Cavanşiıi hnkimiyyat.Jgatinnakdam.>qsadi:
A) Özü dövl:ııi idar.:ı cd:, bilm;ım:,si 28. Alb:ın hökmdan Cavanşirin hal..imiyy;,tidövrün;,
0) Ölk:ınin t;ıhlük:ısizliyinıi t;ımin ctm:,kist;ıyi
oiddeyil:
C) Sa.,;anişahı ili Ycııfagirdin r::ığ~tini A) Sasanil;ırin payta.xtı M:xiain(Ktcsifon)ş;;ıh::ırinin
qa.ı.anmağa çalışması müdafösind:>iştirak ctm::ısi
D) er::ıbl;ırin aramsız yürü.şl:,rinin qarşısını almağa 8) Bizans il;:ı diplomatik::ılaq;:ıl;:ır yaratması
çalışması C) X:,lifamüaviyy;,il;:ı iki d;:ıfo görüşm;ısi
E) Baş vcr.Jnüsyanlann qarşısını almaq ist;ıyi D) XJz:,rl:,rinAlbaniyayayürüşü v;>anlan m::ığlub
etrn;)Sİ
• Göst;,rilJnlJraiddir: E) Albaniyarundaxili müsl;)qilliyiniqoruyub
saxlaması
Albaniy:ı tari.xçi s:ılnam;ıçisi Moiscy Kalan•
k:ıtlunun (Musa Kalankatlı) y:ızdığın:ı gör.:ı, ~•
lbcriy:ı s:ırh:ıdl:ırind:ın (Ş:,rqi Gürcüstan • Kartlı)
l lun q:ıpı$ın:ı (D.:ırb:md kcçidi) v:>Araz çayına q:ıcfar
29. Alban hökmdan Cav:ınşirin h:ıkimiyy"3ti dövrün;,
:,r.ızil:ml:ı hö!..._-nır:ınlıq ctmişdi. B:ırd;min aba~lı~ aiddir:
xi.isusidiqqoı yctirir,:ılim v::,ş.ıirl:ıri him:ıy:, cdirdi.
Bizansimpcratoru em::ıvil::ır
xilafatiil;>
fi Konstantinild ? diplomatikdlaq~l:ır
ı\) Mchran B) Varaz Qriqor ittifaqagirm:>si saxJaması
C) Cavanşir D) Varaz Trdat
E) Ş:.1hriyar A) Albaniyarunilk işxanı olması
B) Sasanil:,rdövl:,tininasılı lığından çıxması
4. Cav:uışirin xarici ,,., daxili siy:ısatinin ;,sas q Kadusiyy:,döyüşünd::ı iştirak etm:,si
istiqamatlarindJnbiri deyi/: D) Paytaxtın q::ıbJl:,y:, köçürülm:>si
A) Bizansla münasib;ıtl:ıri qaydaya salmaq xaqanlığı il:, qohumluqmünasib;)tl;:ıri
E) X:,z;>r
8 ) XJZ-Jrl;:ırl:, mi.inasib;,tlJriqaydaya salmaq yaratması
C) Ölk:mindaxili sabitiiyini t::ımin etm::ık
D) Ölbd::ı dine quruculuq işl:,ri h:,yatakcçinnJk
E) Sasani dövl;:ıtinin asılı lığından çıxmaq
157

mir.az
 30. Ynlmş b.:mdlmii.lyyJn edin:
A) e..ıb dövbti yeni :ırazil:ır işğal ctm::ıy:ı b:ışl:ıdılar
-
islam bayrağı altında yeni dini yaym:ıq v:ı kafirl::ıri
"gcrpk. düzgün yol:ı ~tim1::ık" adı il:ı
B) 633-cü ild:ı :ı..ıb qoşunlan irnq v:ı Ş:ım :ırazil:ırini
tutaraq Sasani impcriy:ısın:ı hücum ctdi - X:ılifo
ebu 8;:ılı..Tin dövründ:ı
q :ır.-ıbl:ır A7.;;:ırb:ıycan:ı dnxil oldu - 643-<:ü ildJ Vac-
nız döyüşünd:ı Az:ırbaycan m:,rzbanı isfondiyar
ibn F:ınuxz.odın qoşunlannı m:ığlub cdib
D) ;ıı?bl:ırin şimala - Albaniyayn yolunu açdı -
C.mrridaıı döyiişii
E) Cavanşir p:ıdşahlıq x:ıl:ıti v:ı "İsanın h:ıy:ıtverici
xnçımn bir p:ırçası"nı almışdı - S:ısani ş:ıhı lll
Yez.d:ıgirdd:ın

31. Aşnğıd:ı hansı şaharin qal:ı q:ıpılan nJ~rdJ

hıtulurdu:

Albaniyayax:ı::r;,rl:ırin yüriişü zamanı Cwanşir

x:ı:z.;ırl:ırin başçısına demişdi:"Get Çolanm qapı­
lanndan geri qayıt v;ı biroJ buraya g:,J(ll.")".

A)CQnc:ı B) B:ıkı C) D::ırb;md

D) lr.wan E) Tiflis

32. Döyüşluin baş ,•crdi)i t.lr.:tO:arimiifnviq olaraq

sıralayın:

1. Kadusiya
2. 1 Balancar
3. Kür sahili

A) 1..al'db-Sasani, 2-Sasani-Bizans, 3-Alban-

x~z~r
B) 1- Sasani-Bizans, 2-81'db-Xiiı"ldmi, 3..al'db-
Alban
C) 1- Sasani..al'db, 2- 81'db-X~zdr, 3- Xdzdr-
Alban
D) 1- Sasani-Bizans, 2- 8r:>b-X:>z:>r,3- Sasani-
Bizans
E) 1- Sasani..al'db, 2-81'db-X;;,Zdr,3- ardb-
Xüfldmil;;,r

158

mir.az
 eıı,•:ınşir xnarlarinAlbaniyay,
33.yürüşlJıinJ sonqoymaq
üçün,q~
A) X:ız.ır x:ıq:ınının qızı il:ı evı' . h lJlifJnrnsında ap:ınlan d:ınışıqlonn 43_Qırnnşirin öldürülmJsindJn
son~a,~lb~niyıı~n
mıilıarib.1 ":()'ılaıı_ına çrnrdıyl olk;ı!Jnn
ycnidJn
D)
S:ılcuq sultanı ib dosıluq :ıl~ •Cıı'.·:ınlşı~~J aidıl~·il: nıübariwindJ qalıb g.1ldı:
• h11·ı h rb' aq~ı~- nJtıcJ Jn • • • b I d'
C) S:ıs:ını ş:ı., •JM" :ı ı qüvv~ı:ı,;.~ı-....
•
C -anşir Xil:ıfat hakimiyy:ıtını q:ı u ct 1
:ıı be I d" 1t cl:ın A) ar;ıb xil:ıf:ıti
D) c)r;ıb x~1lıJSI lla\1.}"j~il~stı~ İnı,.~ 'rı ı\lb.ıniy:ı r.ısm:ın XilafotJ
~••q~~ \)
L1 O :ın 01' J • B) X:ıı.ır xaq:ınlığı .
E) OiL'lns ınıpcraıoru ilK0tıstaıı. ~ edildi . . . . .. . . . C) S.1111:ınil:ır dövlJtı
1trıb~ ) X~lifa Alb:ıniy:ı dövl:ıtının d.ı'11ı must:ıqıllıyın:ı D) 8iı;ıns impı:riyası
Atbııniy:ı ilJbağlı Sasaniv~lİ(af . ~ ıoxunııı.ıdı . . . . impı:riyası
E) QJrbiRoma
34• x :ırlıq: ~~· ~ b) Alb:ıniyada ~halidJn alınan vcrsıl:ınn 1/3hı~ısı
O,Ş . .. .
A) e:ıvanşır.ı xususı chtiraın g~ aı;ıldıldı . . . . 44 VlI JsrinortalunSas:ıni ,·J \1111 JsrinJvv;ıllJri
B) Payta.xtın a?adlığına Xiisıısi ~' .) X:ız:ırbrc!Jn alınan vcrgid:ın :<Jlifanın xcynn:ı ımıın.:ı • ,\lb:ınira dö,IJtl,,rinin ı:ıriıinJ aidoxşar c:ılıJt:
C) 8halid~n cı2!'~ vergisi alması ~ etdi A) x:ıı.ırbrin b.-ısqınl:ınna m:ınız qalması
turkl:ınnın k>rbay .
D) Obruz . . . . .. . 8) Jlı:ılinin siy:ıhı):1 ~lınnı.:~ 1 .. .
Ölk • m:ırzbanl . ~~.) Mü:ı,in'3nın C:ı\'anşırJ ctdı)l gıu1.Jş~IJr.
XJlifa C) Xil:ıf.ıı., q~ı bırlıkdJ doyuşnı:ısı .
E) anın arı-asıt:ısıl~i\ı~('ı Cav:ınsiri Alb:ıniy:ının hökmdan daneıdı
D) Xürr.ınıil:ır lı:ır:ıkatının h~ ,·cm:151
, , h k' . , . 2• Xn:.ırl;rd;ın :ılınan rcrginin
birqismind:ın E) ar;ıb xilafati ı.,r.ıfınJ:ın suqut:ı ugr.ıdılm:ısı
35. cav:ınşınn
. a ımıyY~ti doıtü •
. • . . nbıı • . • · d'
Cav:ınşirin xc;nn:ı ınııına et ı
xüsusıyyatlJnnJ da~ı~dır: Alb:ıniy:ının daxili nıüst:ıqilliyin:ı toxunm:ıdı
3
1. Albanıy:ının ~ı,ılı m~illi~!tlb.ı. 4. ôhalid:ın :ılın:ın vergil:ıri üçd:ı birq:ı<!Jr :ıı.:ıltdı pn~lııb:
45.Uy~unluq
2, ~JrdJş;ıhannın abadlı~na X1İstııi ~ İ 8) 2.3 C)3.4 D)IJ E)2.4
3. Olk:ı ~r.ıb v:ı x:ıZJr basqınlanıxtaııfil.A) •2 ,.
A) cmbişb,;ılı ;ır:ıf.ısind.ı Qat~:ız uğrunda müh:ırib;ı
~p:ınrdı . Oir.ıns V.) Sa.ı;anı
4. ~~ba~ıya X:ıZJr xaqanlı~ndan ~ . XJlifa eıı,•anşirJ gü1.Jşl.> gctmJsının
Müavin·Jnin
B) C:ıv:ınşir :ır:ıbl.ırlJ miib.ıriz:ıni d.1y:ındınb
duşdu. sabablJri: Alb.1niyaya geridöndü·Ktcsifoııun ub,ursuz
5. Al?anıya ;ı:->blar~HJ~ll ~ 1. A]baniy:ının 8i1.ans il:ı y:ıxınl~rro_sı .
müh:ı.sir:ısind;ın sonr.ı
6. Alım vaşaırlar himayJedildi ı. Cavanşirin ş.ıxsi nüfuzu v:ı d:ınn bılıyı
A)1.2.3.6 B)1.3.4.5q 11,4! 6 3. İran feodallann xilafat;ı hücumlannın a.rtması . q Vll-VIII
:ısrlJnlJ ı\7:ırb:ıycan hücuınun:ı m:ıruz
D)t.3.4.6 E)1.2.5.6 4. Albaniy.ının z.1n~n s:ırv:ıtı, h;ırbı-str.ıtcıı v:ı cografı qalmısdı . :ır:ıbl:ırin ,·;,:<n:ırl:ırin
möı•qcyi D) Vll :ısrin 60<1ill;ırind.ı C:ıvanşir t;ır.ıfincbn
60-~ı ~IIJ~nda
36.VIIJsr_in Cavanşirxıaı A)3.4 8) 1.2 C)1.3 D)1.4 E)2.4 nı:ığlubiyy;ıt;ı uftr.ıdıldı • :m.ırl:ır
münasıbatlJnnı nızama salnıaq ü,,; ~
• ı· -ı•lt dövl;ıti süqut
E) Alb.1niya ctmişdi •Vll:ısrin
A) D;ıın;ı~cış;ı1~:ınnJ_~;ı ıf~nin ~ . , .
B) Abbasıl:ırsulal:ısı ıladıplonıatı}~ 1.Uygunluqpozıı/ııb. :ıw:ılind:ı

C) Müs:ılınan feodallannaçoxJuı-. . . . ,· .
D) Albaniyanı xilafotin vilati i;l"'lltı A) D.ırb~nd s:ıcldı tıkılmı i~ Sas:ınilJr dövriind:ı 46.Sasanldö,·btinin
süqutundan nrp ilsonrnmbl.1r
E) Xilf, ı:ı qarşı üs,an] 'P c .~ B) cmblarin hücumu :ır:ıfasınd:ı Awbayean Albaniyanın daxili
müst;ıqilliyinJ sonqoydu?
a ;ı ) anyatı1111.1ga~ üçün xaraktcrik idi-Albaniyanın x;ı1..1rl:ır ı\)46. 8)79 C)73 0)35 E)54
tJr:ıfınd:ın idar;ı olnnıa~ı
C) VII:ısrin 40-cı ill:ırind;ı ard:ıbild:ı baş vermiş 47.M:ınn:ı dö,!Jtininsüqumundan ncÇ3
il sonra
37.Uyğunluq povılııb: üs nvön:ılmi i •ar:ıbl;ır:ı ı Albaniy:ı dö,lalisüqutctnıişdi?
D) 1B:ıl;ınc:ır döyüşii q;ıl:ıb:ısi ibb:ı.53 çaldı • ı\)90 8)1050C)l295 D)ll83 E)S45
A) c.:ı. 36-cı il Albaniya
RoıQ x:ı1,,ırl:ırin
1--+--;.:._-----,-----"".'":"."-:---:----ı
E) 681-ci ildaCavanşiri sui-<psd tJŞkil cd:ır:ık 48.BJlanm,,aSav:ılan ya:ıınlığında b:ı., ,·ermiş
B) 262-ci
il ;ıtl;ı ctirdibr.biı.ans :ır:ıst fcoda]lar döyüşlar üçünO\Şnr CJhJI:
1.ar:ıbbrl;ı x;ı1.ırbr ara.~ında b:ış vcrm:ı!Jri
C) 65-küil Albaniya
Ba 2.VII;ısr:ı ai<l olm:ılan
1-'.---+--:-:--~+-v..:..Jzı::.ı.·.ı...:.:.;.IJ;;;;·ı::·~ı2. Biıanspmst foodallmn
Cavanşiri sui-qasd
t,1şkil 3.XazJrbrin qalibg.ılmJl~ri
O) 664-cü
il Xam
Albaniya edmkqJtlJycıirmJsinin SJbablJrin:ı aiddir: 4.c)Qbl;ırin q:ıbbJsi ib ba.~ç:ıtm.11:ın
1

mi Jb • • A) Albaniyada hakimiw:ıti :ıl:ı alm:ığa çalışması ı\) 1.2 O)2.3 C)IJ D)1.4 E)3.4
ı-E-)-+-6-6-7--67-0-c-i-+-Al-bani...u...,ya-~-'----ı B) C:ı\'anşirin Bizans lamünasib:ıtl:ırindJ
ilbr asılı ıı;ızi nar.ızılıqlann yaranması 49.Xcroncya vaK:ıdusiya döyüşlJri üçünoxşar c.1hJt:
'---'--....:..:..:..-....ı....:::.=...;.;;:;;.ı.ı.~.ı.-; C) Cavanşirin sas.ıni fcodallannı müc!JfıJ eım:ısi A)Makcdoniya qoşununun q:ılib g;,lm;ısi
D) Bi1.111spor:ıst fcodallannın mülkl:ırindJn mJhrum O)c)Qbbrin dö)'ii.5cb iştir.ık etmJIJri
edilmJsi C)G:ılxJk vurisbrin SJrk:ırdJlik m.ıh:ır.>tini nüm.1yış
E) Albaniyanın XilafJtlJ normal münasib:ıtl;ır ctdimı.ıbri
yaratmasına qısq:ınclıqla yaııaşırosı D)lranlılann döyüşd;ı mJğlub olm:ıl:ın
E)M:ığlub dövl;ıtiıı i.~tiql:ıliyy:ıtin;ı sonqoym.11:ın

159

mir.az
 50. VIJ-Vlll 3sr1Jrd;, Az~nbnycnn u~nındn mühari-
bJIJr nprmışdı:
A) XJz:,r türkkıri ib ::ır.,bl::ır
B) Sasanikır ilJ Jr.ıblJr
C) c)..)bl;ır ilJ biL-ms
D) Bizans ilJ sasanilJr
E) SasanilJr ilJ Albnniya

51. ıBJIJncJr ,~ 11 8JlJncJr döyüşlJri üçiin nxşar

cJhJtdir:
A) x,wrin m::ığlub olması
B) c)..)blJrin qnlib g::ılm;,si
C) Döyüşün nJtic;,siz başa çatması
D) X;ız..ırlJrin qJIJb:> qaz.-mması
E) Sasanil;ırin m::ığlub olması

52. Vlll 3srin 30-cu İll3rindJ S:wnlnn döyüşünün

n.ltiCJsi:
A) ôfdbl;ır qalib g;ıldi
B) Döyüş nzıti~siz ba._..a
çatdı
C) Döyüş yanmçıq dayandmldı
D) X;ız;ırl;ır qalib ~idi
E) X;:ız:)rlJr ~rbaycandan qovuldu

53. ar.,blJr dönündJ AzJrbaycan (Adurbndaqan)

torpaqlnn ;1/ıat.1 edirdi:
A) Bütün Dnubi Az;>rbaycan torpaqlanru
B) Bütün Dnubi Az;>rbaycan torpaqlannı v;ı
X;ız;ırsahili vilay;ıtl;:ıri
C) Keçmiş Atropatena ::ır:ızisini v;:ı Albaniyarun
Paytakaran vilay::ıtini
D) Sasanil;:ır dövriind;ıki Albaniya v::ı Atropatena il;ı
birlikd::ı dövl::ıtin bütün Şimal k.'UStunu
E) Araz çayının şirnalınad::,k keçmiş Atropatcna
;:ırazisini

54. S;)b;,b-nJtİCJ 3Jaqasigözhııi/m;mıişdir:

Sabab Natica
A) KaclisyyJ Cavanşirin 111
döyüşünün baş Y ez.cfagird tJ!dfind;:ın
vcrm::ısi mükaf atlandın iması
B) C::ırmidan döyüş- ôr.:>bl::ırin Az;>rbaycarun
ünün baş verm;:ısi şimalına yolunun
acılnınsı
C) N::ıhav::,nd v::ı 8rJblJrin Az.;)rbaycana
H;:ım::ıdan döyüşl::ır- yolunun açılması
inin bas verm::ısi
D) Cavanşirin X::ılifa Albaniyanın daxili
Müaviyy;, il::ı müsbqilliyini
görüşm;:ısi saxlaması
E) l HJştadSdr döyüşü- 81dbl;ırin Az;>rbaycan-
nün baş verm::ısi dan aovulması

160

mir.az
1 1 ,\
55.C~d\•Jld,ıki hnnsı hnd'
• d'kdJ, nrilmiş bIS,)Jarı·
dJyış ı ..., ıı n 0111
ıırdıcıllığını nıüJY)•an tıtıııı hadı.}~~~ıı:
-.....---. _ etnı~koılt7....ıı~~, °"~------------~--
5. 8r.ıh1Jnn Q~zvini d" 'TIİndJ "Jmir"in
SJlnhiyy;ıtl;ırin3 aiddir:
8nıJ\~IJrin ;ıl ı· .;ıIJ kcçirr,,.·.a.Dö,•IJIidmçilikvard~l;ıri olmadığından Xilafat m:ı torpoqlan
payl:ım.ıq
0
6 64.~r3bl3r ' •
• Bıal ını si ı · ı. ıslı
8l11J\ibrin ilkvnıtlnr idmçilikdJ istifada dmJ)13mxbur 1. K:ındlılJ(j ıc ı hakimlik cıın:ık
7• . J ;ınc~r Jı,.:-: ~ ~ı oldular: 2. MJhk~~:ı ı.ı:;ki id;ır.ıÇili~ hJyaLlkcçinn;ık
8. Sav:ılan dagı J:txınlı~n!_"1111\J
~~k . A) Antik yunan qayd:ıl:ınndan 3. Canış~nhkd:ı bh:ııbi qüvv:ılJrin:ı komandanlıq
:m.,rl;ıra rn~lubolıııas~ ~n D) Parfıy:ı ~rş.~kil:ırin t:ıcrübJsind:ın 4. Qınişınlıkd:ı ;ır;,
O Roma mulk, m:ıc:ıll:ıl:ırind.ın cıın:ık B)24 C)3,4 D)1.4 E)1.2
A)4v:ı I B)2v~ D) Sasani impcriyasının idarxtm:ı sistcmind~ A)1.3 •
O)1v:ı 2 E)3v,44 C\\. E) Albaniya dövbtinin id:ırxtmJ sistcmind:ın . • d milin3SlSvaıifasi idi:
v
..., '·• 65.Xila(Jt
do~n JI t ctılldk
l a bl • h k' Al v:ıqf işl:ınn:ı rıJı.ır.>
56,arablJıin Ambayc . • rJ Jnn n ımiyy;ıtl zamanı tariıi Atlrbaycanın B) rabit:ı işinJ n:ız:ır.ıt cım:ık . . k
vnxtlnrh;ıyata keçir:~\l:ğnl ~idi~ mh:ıdlarin;ı daxilidi: q VcrgilJri toplay:ıraq xJzin:ıy:ı go~d:ınm
A) Sasanil;ırin idar.-.çilik
v~bı~~~Oİd~ topl:ınması~ n~7.llfJt
m;ınims.'Xlibr
B) wrbaycanv~Qafıq,.,,
;ı vcrgı si,(;i l H__
.
I.Şimalda
_ .
ı _)
_
D) vergi
E)
~tmJ.
m:ıhk:ım:ı işl:ııinı yenn:ı yctırm:ık
. . b' ..,_,n
tabe
l 2.C:ınubda H
,,.ı:
bölg~1Jnııı ır :ıınirliy;ı dax'""lllııı~~
66 ar:ıb ağa1Iğı dOhu
Ambaycanın inıibati
• ,...1ndJ
v;ı.Albaniya;ı~~di~~ k
q ~tropa~cna ? ] •
• qunı 1uşuna a'ıd buraxılmış sananı doldurun.
;ıa~~~~d~n bırini t;)Şkil ctdi
sı ~lar~~ • -· _ _,._
D) . mır ıyın ıqarn:ıtgahı Dahil~~...,
E) ilkvaxtlar<Lın yerli
~yan] :"'ı.,ı Oidı A) 1-0:ırb~nd, 2-Brd:ıbil ~mirlik
uzaqlaşdınldı arı~il~ B) 1-Unniya, 2-Marağa
C) 1-D:ırb;ınd, 2-bncan B)mahal,
k:md
A)nahiyy:ı, ayal:ıt
D) 1-,Q;ıbal;ı, 2-T:ıbriz D):ıyal:ı~ malul
mahı müayy;ın ,din:
57.Düzgün C);ıyal:ı~ k:ınd
E) l-Muğan, 2-Z:mcan
E)disıansiya, mahal
I.Erbnorta;ısrl;ırd:ı
1.VHIJsrinaw.ılinda mb ıilafotinin Qafqazın, o 67, arJbfar dövrüna :aid anla)ışlann mJntiqi
Albaniyada
hakim uyğunluğunu mÜJYY3n
edin:
cümlJdan Ambaycanın idanolunmasında etdi)i
dJ}işikliklm aiddeyil:
2.Tüstüsfı xoş Jtirli
olan A) Bütün ön;ımli vazifol;ır;ı ;ır.ıbl;ır byin edildi
biıkibrin yandınldığı qab B) Albaniya Arran adlı vilay:ı~ çevrildi
C) Qafqazdakı ;ır.,b canişinli~nin iqam:ıtgahı Inbila
köçüıüldü
A) 1-şah;ınşalı, 2-qavar D) BardJdJ v:ı dig;ır mahal m:ırbzbrind;ı ;ır;ıb
B) 1-işxan 2-kustak qamizonlan ycrl:ışdirildi
C) 1-qavar, 2-kusıak E) Bütün Qafqaz, Aı.Jrbaycanın c:ınubu istisna
D) 1-işxan, 2-bııxurdan olm.ıqla, aynca biramirliY3 çevri
idi
E) 1-şah;ınşalı, 2-ş:ıhr
2.Ambaycanda ~asdayağı idi:
xilabtin
1. Mamurlar aparatı A) 1-qazı, 2-amil, 3-:ımir, 4-vali
58.Düzgün
cavabı müamnedin:
B) \-vali, 2-:ımir, 3-amil, 4-canişin
[ 2. Silahlı qüwalar
3. Yerlitürbhalisi q 1-satnıp, 2<anişin, 3-:ımir, 4-r;,is
gJlişinJ q:ıcfar C~ııbi
l.ar.>blJrin l 4. MiisJlman ahali D) !-komandan,
2-qa:zi,
3-vali,
4-amil
AZJrtıayc:ının m.ırk~zi A)IJ 8)2.4 C)3.4 D)1.4 E)1.2 E) 1-:ımir, 2-amil,
3-qazı, 4-vali

mb ca~4iııi1L1- amira 68.Ambaycanda sasanilarlJ xilafatin köçümıa

2.8r.>b-X:ızJrmühruibJl:ıri başlwndıı
153.vrablJ~ dö,TÜnda aiddir:
siyas;,tindJ oxarcalı~Jdir:
DnubiAz:ırb:ıycanııı nabzi
sonra l. XMat:ır.,fından buv;ızıfay;ı byinedilirdi
2. Yalnız :ır.,blardan tayin edilirdi A) özl:ırin;ı ctniqdayaq yaratmaq
3. Xilafaıd;ı döv!Jtin başçısı lıcsab edilirdi B) yerliahalini farslaşdınnaq
A) 1-T:ıbriz, 2-ôrdJbil 4. Ölüm hökmü vennak hüququ varidi C) xristianlara özdinini q:ıbul ctdirımk
B) 1-Urmiya, 2-Marağa 5. C.'llıişinlikda bütünhakimiyy:ıt onun:ılind:ı D) Aı.Jrtıaycana tiirkaunırun q~ısıru almaq
C) 1-ôrd:ıbil, 2-Marağa Qml;ışınişdi E) Toıpaqsız k:ındlilari torpaqla bmineon:ık
D) 1-Marağa,2-T:ıbriz A)\.3.5 B)1.2.5 C)3.4.S
E) 1-2:mcan,
2-Unniya 0)2.3.4 E)1.2.3

161

mir.az
 75. Xil:ıfat di),·~üııd~ ,-~~gi
si!ıısatinin ~~
69.Xilafaıin köçürrnJ siyasJlindJ
Jsasm3qsJdlJrinJ d" Tiinı!Jkı rcrgı sı):ıs;ıtındJn/,rqı: -
aiddryil: AtN:ııural vcrgil:ırin 1:ı~ıv cdilm~i ,O.
Al Etnik dny:ıq y:ır:ıtınnq Ol Vcrgirıi~ı b:ırab:ır ş:ıkıld:ı ıopl~
8) Şinı.11 s.,rh~brini möhkJmbndinn:ık C) vcrgil:ın ı:ık-ı:ık adamlarcL'llldc)i~~
q Torp.1qsız bndlil;ıri ıorp.ıqla t:ınıin eım:ık atırını:ısı
D) X;ız..,r x3qnnlığının hücuml:ınnın qarşısını ~lnı.ıq :ınc:ıq n:ıtura ~klind:,
D) verginin al~
E) Hnkinıi}~ini v:ı mö\'qcyini möhbml;ındınnJk E) ancaqpulş:ıklınd:, alınması
vcrgini·n

V3 arJbıilafatinin
76_arJb işğalı dövrü~d;ı AzJrbaycandaıaı,
70.Ambnycandn
SnsanilJr
yeıiıdi)i Sİ)1 as;ıı üçün
oxşar c:ıhat deyi/: kilsJyJmün:ısib;ıtı:
Al faıl köçünn:ı siyas;ıti h:ıy:ıta kcçiımişdi A) lslamqanUJ_ıl~na ziddolduğu üçüıı r~l .
B) Sırıııeji :ıh:ııniyy:ıtli ş.1h:,rl:ırd:ı h;ırlıi d:ısı:ıl:ır qadağan cdıldı
ycrl:ışdim1işdi B) dövl:ıl t:ır.>find:ın himay:ı v:ı ver~~~
q Şim.ıl s:ırh;ıdl:ırin rnöhk:ıml;mdirilın:ısinin C) ü.z;ırirı:ı ağır vcrgil:ır qoyuldu
qayğısına qalırdılnr D) faaliyy::ııi İslam qanunlanruı uyğunl~
D) Azırbaycan uğnındn Bimsil:ı mübariZJ
apaımışdılar
E) hesabına s.ıxlanılan xiiMİ h;ırlıi
ahalinin n.7l5-ciildJAz;ırb:ıycanda ama,ilJrsü
m:ısk:ınl;ır • rab:ıtlnr yaradılmışdı kcçirdiyi isl:ıh:ıta J~as~n:. 1.
I. avv:ıll:ır l:ığv cdılınış v_crgıl:,r b:,rpac.tiij
2_ ah:ıli v::ı onun:ıınlakı sıyahıya alındı [
71.Qafqazda ançoxmbailJsi yerfaşdirilJn 3. Meyv:ı b:ığl:ın, s:ın:ııkar cmalatxaııawı • •
bölgalJrdir: ;ı/m•,1 ı·ergi/Jr qoyuldu
1. Az.ırbaycanın Xn.ıryanı bölg:ıl:ıri 4. Vergil:ır nı:ıhsulla alınmağa başladı 1.
2. D:ırb:ınd ,~onun :ıtrafi 5 Vcrgil:ırin ıniqdan artınldı 4.
3. Tiflis~ onun :ıtrafi A)1.2.4B) 1.3.6C)3.4.5 D)2.3.4E)2Jjı\ ı
4. Araz çayı boyu :ırazil:ır
A)1.3 8)2.4 C)3.4 D)1.4 E)1.2 2.

78.Xil:ıfat dö,·ründ:ı Az;ırbaycan~a mö,'Clld

dörründ:ın farqli
72.Sasanilar oıaraq ar.ıh xilafatin "Jki'v,ı;ıti fonnası derıldir:
torpaqmu JJ • •
ilkilfarind:ı Ambaycanda:
hakimiyy;ltinin A)iqta B)ı v:ıqf C)ıiyul D)ıcma E)
Al T~rrüfaı ıamamib t:ın:ızzül etdi
B) Qcyri-müs:ılmanlann t:ıqibi gücl:ındi
q Vcrgil:ırin miqdan
xeyli
azidi
O) Xristianlardanalınan canvergisi l:ığv edilmişdi 79.M;ıntiqi U)';ğunluğu mü:ıyy:ın edin
E) Ş:ırti torpaq
mülkiyy:ıti m:ıhdudlaşdınlmışdı

ı. Sasanil:ır dö\Tilnd;ı xaraq,

cml,l:ır
alininmgisah:ısind:ı keçird.i}i
73.Xalifa islahata dö\'ründ:ı x:ırac

:ısınn:

A) akilm:ıy:ın ıorpaqdnn x:ırac alınması dayandınldı 2.Sasanil;ır dö\'rüııd:ı gezi~

ar.,bl;ır
B) Vergil:ır m:ıhsulla ıoplanmağa başlandı Jö\'liind:ı cizy:ı
C) Vergibr ıorpaq sahJsin:ı gör:,
toplanmağa başlandı
D) ahaliv:ı :ımlalo siyahıya alındı
E) Sasanil:ır dövrüııd;m qalan gezilvergisil;ığv olundu 2-m:ıhsul rer~~i
A) t-canvergisi,
B) 1-torpaq vergisi, 2-canver~s~ 4.
74.Xilafatdö\Tünd:ı Ambaycanda 72>ciild;ı: C) t-can rcnrisi 2-torpaq vergısı
~ '.' ' • !ardan alınan\~
A) ahali,malqara, torpaq siyahıya alındı D) t-m:ıhsul yergısı, 2-xnsrıan ,
B) Yeni vergi v:ı mük:ıll:ıfiy:ıtl:ır l:ığv edildi E) ı-ıorpaq vergisi, 2-s;ın:ıtkarlardan a)ınan •
C) K:ındlil:ır ıorpağa t.ıhkim edildi
D) Mülki b:ırab:ırsizlik IJğv edildi
E) H:ır k:ısdJn eyni miqdnrdn vergialınmağa başlandı

162

mir.az
O. Diizgiin ca,•ahı mii,ıyyJn edin: 85. ar;,b xilnfotldö,•ründ;, vaqf torpııq sahibliyinJ
oiddir:
1. Torp:lq,-crgisiY.l :>$3..$,'tTgi nôvil ·ı. ~fascidlar.ı, müq:xld;,sycrl:ır.>, pirl:ır., m.,xsusidi
olub, m)hsull:ı olınırdı 2. Alınıb-satıla bilm.ız<li
3. Ş:,t1i xaraktcrcLı.şıyırdı
4. Yalnız lcar.ıy:ı vcril:ı bil:ınli
2. Cnn vergisi idi. mii<:.ılm.m olm:ıy:ın
5. Oz::ırin:ı dövl:ıt vcrgil:ıri qoyulmuşdu
kişibrıbn pull:ı :ılınııı:lı
A) 2.4.5 O) I.J.4 C) 1.2.5 D) 1.3.5 E) 1.2.4

J. Mii.c;.-ılman ;ıhalid;ın v;ı h;ırt>i cpnİm.)(;> 86. ar.lb xilnfati dö,TilndJ iqta ,,;, ,1~qf torpnq
gör;ı, daşın:ı bil:ın ;ımlakd:ın :ılınırdı mülkfyy.ıtl üçün oxşıır ~h;ıtdir:
A) irsi kcçirdi
18) lcar:,y;ı vcril:ı bil:ınli
A) 1-dzy:ı, 2-x:,r:ıc, 3-xüms C) Fco<lall:mnş.ıxsi mülkiyy:ıtind~ idi
B) 1-x:ırac, 2-cizy:ı. 3-fitr.> D) Ou ıorpaqlardm V\."fgİ alınmırdı
C) 1-x:ır:ıc, 2-cizy:ı, 3-xüms E) Div.ın torp.1qlannam:ıxsus idi
D) 1-üşr, 2-xüıns. 3-cizya
E) 1-z;,kat,3-fitr.>,3-gczit 87. ar;,bfar dö\Tünd.ı iqta va mülk ıorpaq mülklyyJti
·iiçiinoxş:ır C,lh,ltdir:
1. arab Xil:ıfati döHündJ ahalidJn alınan nrgl A) yalnız h:ırbi xidm:>tmüqabilind:ı vcrilm:ısi
növl;,rinl mfü,yyan edin: D) fccxL,11:ınn mülkiyy:,tind:ı olması
C) irsi kcç., bilm:mı:\-;İ
X:mıc Z:lkat Cizya D) yalnız mülki :ıhaliy:ı vcrilm;,si
E) birbaşa x:ılifo t:ır.ıfınd:ın vcrilm:,si

1. fjı:r., 2. Gezil 3. Xüms 88. Göst;,rilJnlJrln ııld oldutu Corpııq mülkl)Y.,l

5. Töy,cü formasını miiJyy;medin:
4. Xaraq
A) 2.4 B) 1.4 C) 2.5 D) 3.5 E) 1.3 1. 051 sahibi dövl:ıt idi.
2. K:,ndlil:ır.> m:ıxsus torpaqlar idi.
2. Uyğunluğu müJyyan edin: 3. Vcrgilorinoğırlığ1 bu torpaql:ır üz..:ırin:ı düşürdü.
A) Divan B) lcma C) lqta
1 il D) Mülk E) V:,qf
Xosııık

111 iV V
Fcoıl

VI
lqın
1. Snsonil:ır dövründ:>
d:ısınkcrt,
c)r.,bl:ır dôvrün~ mülk
-
SasanİIJr Frnnkbr .)r,bbr

A) IV,Vl B) l,V C) m,v D) 1,IV E) ll,VI 2. S:ısanil:,r dö..-rümb xostık.

c)r:ıbl:ır dövrüncb iqtı

3. orablar dövründaiqta torpaq sahibliyinaaiıl deyi/:

A) Şarti xarakter daşıyırdı A) J-irsi torpaq sahibliyi,2-xidm:,t:ıv::>z.in& vcril:ın
B) İcar;)y:> veril:, bilmazdi ıorpaq
C) asas;;ın divan ıorpaqlanndan verilirdi. . , B) 1-xidm;,t;,v;,zind;,vçril~mtorpaq, 2-irsi ıorp:ıq
O) İki forması -bağışlanan va icar.>cdilan növü var ıdı s.-ıhibliyi
E) Müayy;m xidmat müqabilind:>verilirdi C) t-irsi ıorpaq s.-ıhibliyi. 2-mülki xidırot müqabilincb
vcrilon
· Oldb xilafatidövründamülk torpaqsahibliyiüçün D) t-xidm:,t ovozincbvcril:ın torp3q.2 k:ındlil;,r.-ı
saciyyavidir: m::,xsustorp.1q
l. Alınıb-satıl:ı bilmndi m:ıxsus ıorp:ıq. 2- icnr.>y:ı vcril:ın torp:ıq
E) J.<Jövl:>t:>
2. Sahibi malik adlanırdı
3. Şzırti xaralı.1cr d1Şıyırdı
4. Yerli feodaltann irsi torpaqlan idi . rd
5. Buradan ald;, olunan galir xazin:,y:,da:<ıl O1u u
A) 2.4 B) t .4 C) 2.5 D) 3.5 E) 1.3
163

mir.az
 0~ a~.thfı cföm-ırxl..') ''-~l.;,rin oğırlığı
,h ,--unfü• ı.rn.rı tı,~ı im il7.:ırin."I
R) j \tıl~lm.ın :ıbmı~lı m:,,('idb~ ~ü~:>dd~"
1 ''-'"Tix:ı. rırl.-,r,, m."l'\.."ll'h"'ll'-ıq mulkıyy;)tı
1 f,•nn.-ı.,ı ndbnıniı •, f t:o :ı lan
n
ı-------
;\ıl.ıf;\( J,'hn-ınJ;, ı\7:ırb:ıycanda fcocbl
t.vr,ıq müll..iyy;"tİnin ~ forma."' idi -
müll.."' ıolan
[)) ~hJ;,r cL.1,Tiind;, ~"lt_l::ıq:,tli xidm:ıt
müq:ıhilind."> ,-cribn torpaq mün.;yy;ıt
fNm.1.sı idi • i ta
El Xıbfat dö\'riind;ı ı\7:ım-ıyc.'lnda
fcoo.-ıll:ınn nıülJ..iyy:ıtincb olan ir.:.
t0 L-ır adlanırdı - miilik to ::ı lan

91. ar.lb xilnfotinin A7Aırbayc.anda h;\yat:ı kcçirdiyi

iqtis:ıdi siy:ıs.ıt;, aiJ deyi!:
,\) Tıcar.:ıti canlandmrnq ücün müsılman v;ı qcyri-
mü.,..,lman t:ıh."l:ıbrind:,n olan tacirl:ırd:ın 5 faiz.
xaricil;ın.bn İ!-."1 1O faiz gömrük rüsumu alırdı
B) Pul i,lahatı kcçirilm;ısi. dövriyyxl:m Bi7.ans,
S:ı.'1nİ siU::ıl;ırinin çı"Xanlması. q;ılp pul
bsilrn:ısin;ı q:ırşı ciddi ınübari1...-ı aparılması
n.::ıtic.'lSind..., m:ıliyy;, sah:,sind:ı qayda yaratınışdı
C) X:v;,r.clıili boyunca ticar.)t yolunun
;ıh;ııniyy:ııinin yük.~lm:,sin;, diqq:ıt yetirirdi
O) ilk v:ıxtl::ır :ıh:ılid:ın vcrf:!İni t:ık-t:ık adamlardan
alırdı
E) Dö, l:ıt.:l xidm:ıt:ı :ısas,...,n h:ırbi xidm:ıt:> gör.:>
torp:ıq ı,:ıylaymlı

92. Xilafatin Aurb:ıycnnn ciddi diqq;,t yctim1:,sind:,

m~S;)di idi:
l. X:ı7A,r x:ıq:ınlığı il:ı uzu111müdd:ıt davam etmiş
müJı:ırih;)(J:, qulib ~lm:ık
2. amziy:ı cilğıdıcı yürüşl:ır cd:ın alanl:mn
cµrşt. ını alm:ıq
3. Bunda çoxlu :ıi.\bdilli ~h:ılinin yaşam._'lsı
4. X~r...alıjJi boyunca ticar.ıt yolwıun
.ın)mi) )-:>tinin yüks....,lm:ıs.i
A) 1.3 B) 2.4 C) 3.4 D) 1A E) 1.2

93. a~bbr döHÜDJ aid ucmd;, ,-cril;,nl;,r.1 uyğun

g;abn tcrminl3ri mü;,yy;,n edin:

1. ar::ıbbf' dö,nınd..,, )-:ırndıl:ın

xususi h:Y.bim."'ISk.,nl:ır

:!. cmb ı~~~ il\: dôvründ_, amil

"':> :mir titulu
\':rz.İfaJ.;ııri

164
\

mir.az
" ~- .,.=-::;..ı.•--Iİlıı,,_-
---

ı\) l-kt1~:ıkhq. 2<anişirı

O) ı -ş.ıhr. 2-~rnir
C) t-rab.1ılar. hali --------------------------
t()ıl tlotı
S. [riı'" Oru ,mır 00\T'lİndJ ulqtmınn ~- ~-!°J0Jnciı\ı ~nJ ı l,ı,m dlnl11 1 rı '"'""JJ,ı
D) t-ku.\taklıq. 2-rarnik
~ühind-> rııl n~nıdı:
h>lk(lici ırch ıp.ldı:
L..>n
E) t-r.ılxııl:ır. 2-r.ımik , ,\ı:rlıJ)t"Jıı:n Pırti~ r.ın tx\ır-,,, 4~:mı,ı Al D.mır..l .ıl,.ılı•ı
1
Ilı T~ 0,f.ıLınnın v.Tt-.1\Cll\l l,~ C1m.N nı r~ııh \m~.l)C.111.ll\ılı,,
(l Xıl.ıf:.c JııTIIN,)~.ırl!'..11 QYN h:rlıl Cı X.\.":ll'\..ıhılı ııl.11.l(L'f'Vl .ıl~ılı,,
94,))1-IX Jsrt.,rdJbütün ,\h.ı._ Ol ~.ınnl 1.NffiilJM
ın\.ı~f ~ O) ,\ll\l!ıı):uı.:•ı \Jl,tı.111 .ılı.~,-.ı
iqtisadi\'J m.ld~ni
Jlaq.11~;:, rı TidQ QC}n-tüd
ctr,:~ı.m .ı..l'uili J:nı rlı) m () Ci·.rJııı\ln, ılı, .ıtıı,Lı ! J~ırın 1'r l\irUJn 1 1

s,ıb,,b oldu: ,Piın q.ıhm.N

ı. [3ur.ıd:ın kan·an
yollarının~- 10S.\ 11-\111,KTl.ıni.> \urtu~un m11ıınıi"1
2. Göm~·ık , crgi:ınin aşa~~ 9.. v,rbl~ Clllulqının fn~ıl:ı~m1q ii{un bnm mü,ıll,r dinih:mılm mrydınh çmr1dı:

3. S:ıs.wı şahı IXosro"uni~I~ obnbürünmuri $,>f'11Jnn ı-anndı:

h2ml\l ı\ l '\ılmı ·•l.ır hx.ı\.ın

4. VahidhaldaSa.c;anil~ \• Al ,\lb:ın~:ı,., ,\tn'!',1:ı:r.J Jıi, l.ııl.ınmıı m."11tu.l n1 \,ı.<1,11...- ,ı,, .111,

ı,rkibin;ı da.xil
cdilrnJSi~ ~ t o!Jıı~ıı o.iı nb () \ılıf.ıcın l,-.;unıu ,ı~ .ı-..>Cı
8) 5.t.;.ınılx d.iı nm.b Ol .\ı.~.,_ılıl ,lınııı ,phıl C\lılm.><ı
A)l.3 0)2.4 C)3.4 D)t4 r-
• lJIJ Cl c):?blxJiiıniıw F) 1,1.uıı ,lııııııuı •t-~'lıl l'\blııı.xı
1)) S.,kııııllr dı.iı niııJ)
El ~ k'O?-ıll.v diiı niııJ.,
95.Uyğunluq povılub:
00\ ı~nriqi ardıcıllığı tıımslıı)ın: ı\) ,\,lınıl.ınn $-''''), ,ıtuıııı, .ı ıııı11li)) .ııırını
A) Az;ırbaycanda 1..1ka •• ~'(\11\0\\.,t
icar.ı edil;m
iqıa -,\-~---)-on-,-:-alq-·,ru-n-~-,-:-:lk:-:-:ül:-:-ü-:-~-=-un-,-.ın-ın-:-.ş.,n--:-1~-, rıı )..ılı~n c.\ı,Lıı ı .ı .ıııuıı 1111.uılııt ı.ıı".:.ıqlıMı iırı~J
i·
dö,ıiindJ Dil ? lııtıs.ıJı " 1\1-1.ınl.)(I
ı.
B) A7~ırbaycana ar.ıb la birlııi hırlık rı Ylıu ılının ,Lıh.ı hıul\1.111,ı. ılııııılı m,·ı ı J .xiı.Lıılı
,ılnn,ı
;ırazil;ırdir • O~~.K
s. oı r,u~Lt)fıl.ınllJıl( n ıı!ıUınıııp)tıl)llı­
ıl C) ur;ıbl;ır ADrbaycan ı\)x:vihırlı~i. nı.xl.ıniypt hirlı)i
S1 dayaqyaraımaq m;ıqs.xli~~ ycıb~. Bl dın hırlı) 1.ıııkrnnılıq ıı,ııı~l1\l•1 rl\"('<I
~ 1 uh.tlıııın llı.":lı\~-SJ.•ımıı mıılı.ınhJl.ıtuıılın JJl\,-:ıı
1orla Jbulctdirdi
- lslam diniıi ·• Cı mıi hirlı)i. ı.ılıi,I diıı bı hirli)i
Ol cuıık ~ırlıl "lı-iJI hirlık ç.ılnu-.ı
ın hakimimıinin ilkd.1ı~
D) c)r~bbrin
F) l\ıkr.ınılıq. nı.xbnİ) y.-ıt hırlı0
xil:ıf.ııiıı Az.ırb:ıycanda aldı~. 'il'?: 107.t 'ı ~ıınhı~u nıi\.ıypıı edin:
ın
midans.1sanilJrlJ • • • 1 r,,1ı~ $,1lı.,rıııııı \ıl.ıf.ııııı ı.ıılıhııı.ı ılı"I l'llılınJ<ol
1.\ 1-\ il .~rl,ır ,\ı.ırb:ı)Un tarhlfıçOn \.l(İy•
E) i)r~bSJ)~':ıhl:ınııın şınull:lı : ,\lhtııı):ının r;,,ıııı.,n \ıl,ıf u 1,11\'.ı•lıın ıkıı l.l(rlın
,.ı,idir:
ı\7.ırb:ıycan ıorp:ıqlannı v~
QJfqız .\) oı~.ının ,~ı hı,"ıp ~~-ıl.ınnı.l~I l,lılıtı.hl
Albaııiyasıııa adlandınrdı -Amıı nı Y.ı.kllı i1~ıll:1nl\1 ),\)11 qoy,ılm.l,ı Caı.ın~ınn Jnhl.•rJı~,ırıı tıı:.ın~ t111)"<'r,1ııını ,I.>
r, 1,1.ını Jınının p}llm.ı,ı f..kl),lr,1111\1\I
1111
IJ 96.Ümıımi Jr:ızi, dil \'3 sorkök t.ıiıiıı Dl Şımıl,iın ı;,c.ınııl\Lın hüı:ıımcd.m Lt)f,ıl.ınn <I (ııı :ııışırııı lıı, uı,r,'1',l\l fı:ııılıll.ır ı.ır.ıfın.Lın

hirliyinymınmasında başİıcı ııni 'ı hıi.ıırnl:ınnın q:ıt)t\lnın alınm1~1 nı.,~lııh eılılıı~ı

d.ı Jln\',,
olundu: F) Tiir~L1)i.ılınnın ı--·ıyük l'lnık :mnının 11:ış ı cmı.N
Al ilkvr~bişhı:ıll:ın z:ım.:ını VIIMıı \:il ,"111; [ Vll,Mil 1
ı. ıı .,.;:.,
02.l,llmdini-tlhli-Kiub" U)ırdı: -kkı ~hı t,0,.cı )\l~(I
111 B) ı~ı:ım ılininirı )':l)ılnı-ın i!J
ıllın ıll.,n ılbıı ıll"1
(') Ölk:ıJ,n :ılıiJ dö,btiıı yamdılıııısı m 1 )-:fuiılxı
D) Unı:ı)nıı xri~ıi:ın dinini dôıb b ~ \fl..J.unl.ın
.1. bü'j\'O'IU.10
..
\\
il) 1
1 1
1
1
l
l
ın l.'tnı.ısi ib
El Türkt:ı)fal:ın x:ılqınuzııı öll"),d J ..!.-ı-p.'lf:ht!xİ lll 1 :
5 ru.ll..ıılxı l t>ı l ~

AıU Oı!..t C)JS 0)1.t F)11 IIlt

, 1

108.• ,~ 111Ort ı "rlır J.h rıin.l.ı \ı ıı ltm ın,l..ı

tıı~ıı.ın ılıru ""h.ı( "ı ~nı-, yı)ılnıı.-Jı ,J l,!JM
ıtın,n,,ı nıu,ı ,, im.ıı ı;,\.ıı ır,ld,
\\ l)ırııı,ı,:•n l\"ı ,!ıı~hı, ı .~,:ı..ı ı ı•..:r-~)
Ilı Jı~·.ın ,1 ıtın 1-.1,--1.ıı,Lı
tl tl,r,tı, ı ıırı:·ı Jı ı:ıl~ !.ı
nı \t l \'-t·~" Jı_'IJ,!..l
H f.>r:ı.ts,rr,ıııluı.ı,!.ı

mir.az
 lslam
109. dininin Ambaycanda y11}1lmasının 113.Ambaycanda
yerlifeodallann b
' ·1 1 d •• i>t;,

'
nıir~JrinJ aid dryil: ıstı Vaçı ~f:n n .adn döndarmasinin
111. s.ıbab . .
A)Dil birli~ yar.ındı . ;ızı J 1Jnn~nuı.aqlaşdınlrnaı 1 ı •di: ı
B)İqıis:ıdi ııJ si~is.1biılik, milli
birlikyarandı 2. Büıiin ıniilklariniıı ;ıll;ırind;ın ~ 1
3. MülkvJinııiyaılannın m;ıhd~ı"rna.,,
C)T~ınüfaı vJmx!Jniyydtinin inkişafına bkan
4. ı\z.ırbaycana
. I köçüriilJn
. feoda1VJ:ışdınıfh..._
ı, __ --~ı
<
ıfflli
s.ı11
aııyy~ı Jrvcnlın;ısi "'11ldli~ J
om;ıniyyatin fonnala.şm:ısında misiisiz
D)Ümumi
A)1.2 B)2.3 C)3.4 D) I.J 1
roloyn.1dı
ıayfalan ilJqeyri-ıürkfarin qaynayıb-
ElTürk
E) l.4 l ı
114.VJIIasrinortalannda Azarba
qa~ı prosesi
sürJtlJndi tinaq:ırşı çıxişlarm s.ıbablari dYcarıda 3hL :... g
. n Jnb' "'"'O ~, •
A) 8r.ıbl;ınn Az.ırbaycaııa koç··•· .. •ti!.)L
B) X ı a,:ıtın agır vcrgı sıyas;ıtj
·ı ı-: • • • . Urülrn;,• ,,..,
Düzgün
110. olmayan
cümfani
müJyyJn
edin: sı
C) M:ımurlann Ö7haşınalığı
A)bl:ım dinini :ısas;ın qdbul ediroil:ır • D) Yerlifcodallann mülkv;ı iınr
nı:ılıdudlaşdınlnıası 1
Y:lıla ....
_
·oxsullar . f: . o· ~"ıırı
E) Xıla aıuı .11..ruıs v;ı dig;ır d•.
B) Xilafat
dövründ~ Az;ırbaycanda ~ 15 ar.ınısız müharib;ıl;ır ovı.,11;,rl;}
• . d·ı·11 •ıürk. d·ı·11,,...,
...,midil•:ı!db
fı
llnSl)'}'jl
.. . ~<bil
dili
idi ••ıründ:ı 115.Müsar u_syanın:ıı aıd deyi/:
C) Aımıaycaıılı gJncl:ır Xilafat doı. A) Vlll:ısnn ortalannda Beyi
1·ı a1maquçun
tnıı
.. • gcd'rdil~r.
ı ,, .
Baodad,
0
B) ar.ıh ağalığına garş, xalqh;>qanda baş
NxJf, Kufa, M;ıdin:ı ;ıh:ır!Jnn~ d aııı;ıvi!Jr
C) .. ı x·ı ı-:
~ülal:ısinJ qa,....;ı~->katı iclj-\~
-~ııct, -~
D)Xilafat döııünd:ı nıüsalma.nt~n aza D) Usya~ç,.ar' .' a,:ıtd~ lıakiınj
oldu·ver~ idi- x~rac vcreısı . siyası mubaıiz.ıd:ın
.b. ıstif.ad ;ı et.-.
Yy.,tu~.
. ;ıd:ınıY· E) üsyanqalı ıyy:ıtl;ı başa ça ·••ı;ıy;} <C
~ ~b!Jrdövıünün görk:ı mi1.01 • tınıŞd, ~lışll
YJIxadiml~ri otmuşdu •.ıarıxı~;ık . 1•
uygunugumüanarı td'
116.J\iJnriqi
it~
MoiKalankath v:ı şaır D:ı •rı:

2.

3.

A)l-a,2-b.3-c
C)lı:,2-b3-a
E)1-~2-cJ-b

mir.az
~-----
18. XiirramilJr harakatı üçün ıarııktcrik deyi/: 124. BabakJn Xürramilara başçı tayin etdiyi sarkar-
/\) Üsyanın osa.c; iştirakçılan k:mdlibr idi d.>lardir:
O) ş::ıh:ır yoxsullan, s;,n;-ıtkarlar, yerli fcodallann bir
qisıni h:ır;-ık:ıta qoşulmuşdular
~-1.....__T_arx_an __
C) lslaın dinin::ı qarşı idil:>r
D) Abb:ısil:,r sülal;,sininağ;ır vergi siyasati va momur
özbaşınalıi',TJna qarşı yön::>lmişdi 1.ôbu lmran 2. Adin
E) al"dbdövlaıinin parçalanmasını sür.,tlandirmişdi 3. Cavidan 4. Abdulla
A) 2.4 B) 1.4 C) 3.5 D) 2.3 E) 4.5
19. IX asrin 20-ci illarinin 3~11.>rinda Xürramilarin
nz:ıd ctdiyi arazilardir: 125.Xürramil;,r harakatma aid deyi/~·
A) Xilafat.Jqarşı ilk çıxışlan 778 v:, 808-d illardo baş
Sünik ı Bcyl:ıqan vcrmişdi
B) M:ınb:ıl::ırd;ı ":ıl-müx:,mmir:ı" adı ilo t.Jqdim
olunurdular
l.Darb:md C) T:,qrib:,n60 il davam etmişdi
2. Barda D) Cavidan.ôbu İmran h::ır.ıkatın başçılanndan
3. Arran olmuşdu
4. Şamaxı E) Biz.ansın x:ılifay., köm:ıyi il:ı yatınlmışdı
5. Qarabağ
A) 1.3.4 B) 2.3.5 C) 3.4.5 aid olduğu döyüşdür:
126..Göstaril.>nlJrin
D) 1.2.5 E) 1.2.3 1. Döyüşda :,r:,bl::ırin m:,qs:ıdi B::ıız qalasıru :ıb
kcçirm;')kolsa da, buna nail ola bilm:,rnişdil:ır.
20. Xürramilari mazdakilar h;,rakahndan 2. Bab:ıkin h:ırbi bacanğı il:, 30 min :,r;ıb m:,hv
farql;,ndiran amill;ır;ı daci/ tlcyil: cdilmişdi.
ı. Feodalzülınün;ı qarşı çıxınası
2. Xilafotzülmün:,qarşı mübariz:ı A) I Haştads::ır
3. Xristiandövl:ııi il;ı mütt;ıfiq olmalan B) I H:ım;,dan
4. Müst~illik uğrunda mübariz:ı apannası C) lI H:ım:ıdan
5. Bütün ncm;ıtl;ırin insanlararasında b:ırab;ır D) il H::ışdads::ır
bölüşdüıiilm:ısini t;ıl;ıb etmasi
E) B:,zz
A) 1.4 B) 2.5 C) 3.5 D) 1.3 E) 2.4

121.XürramilJrh.>rakahnaaid ol:ınlan mÜJYY3n edin:

127.M;mtiqi uyb'Unluğu müayyan edin:
J. Xalq har:ıkah idi
2. am:ıvil;,r sülal;ısinin vergi siyasatin;ı qarşı idi
Ktesifon 1
3. Maddi nem;ıtl:ırin insanlararasında barab::ır
bölüşdürülm;ısini t;ıl;ıb cdirdilar
4. ôl"dbxilafotininparçalarunasmı sür.ıtl:mdirrnişdi Il::ıştadsar
2 3
5. Q::ıl::ıb:ı il;ı n::ııic::ıl::ınrnişdi
A) 1.3.4 B) 2.4.5 C) 3.4.5 D) 1.2.5 E) 1.2.3
Hilat 4 5 6
22. XürramilJrinx.ilafatJqarşı başlayan ilk
üsynnl:ınnın uğu~uzluğunun sabablarinJaiddir:
A) C:ıvidanla ôbu-lmran arasındakı ixtilaflar S:ısanil;ır Xüır:xnil:ır cmbl:,r
B) Cavidanın mülkl:ırini artımıağa soy gös~rmasi qalıb g:>ldi qalibg:ıldi qalıb g:ıldi

C) abu-İmranın x::ılif;ı nüm:ıy::mdol::ıri il::ı ş:ıxsi

münasib::ıtl::ıri A) 4.6 B) 1.5 C) 3.6 D) 2.5 E) 1.4
D) Xürrornil::ırin başqa üsyançı d:>st::ıl;ıri il:ı :ılaq;ı
saxJamaması 128. XürramilJrlaarabl3r arasında baş vermiş 1-11
E) Yerli feodallann h:ır.ıkatdan uzaqlaşması Haşdadsar döyüşl3ri üşün oxşar cahat:
A) ::ır.ıbl::ır qalib g:ıldi
123. Xürramilarlıarakabnın başlamasından ne~ il B) xüır.mlil:ır qalib galdi
sonra Babak Xürramilar üsyanına rahbarlik etdi? C) xaz:,rl;ır m::ığlub oldu
A) 22 8) 25 C) 38 D) 18 E) 66 D) döyüşl::ır n:ıtic~siz bitdi
E) Afşin to~bbüsü :ıl;ı kcçirdi

167

mir.az
 BJlm,ndô)ıişü il.11
129.1 H.1m.ldıın döyüşlJri üçiin 134.836-cı ilclJb~ vcr:,n
ır llilŞd
Olşnr cJhJIİ: c;ılJrin,) niddir: . adSılr d~'GıG
A) :ıdıbr nı:ığlub oldu 1. H:,nı~:ın ş;ılı;-ın :ır.)bl:ırchrı \-
B) döyüşl;ır n:ıtic:ısiz bitdi 2. Dab=ıkııı s:ırk:ırd:ılik m:ıiıaraı~ij~
q xürr.ımil;ır qalib g;ıldi xürramil:ır parl:ıq q;ıl:ıb;ı I
ll.)(~İıt!ı ı
D) m.1rl;ır nı:ığlub oldu 3. Afşin q:ıl:ıb:ı qazanar:ıq 8;~
E) Mii,ıfir m:ığlub oldu aldı ııqa~
4. Br.,bl:ııin çoxlucanlı qüvv.
·ı asılll.1h
5. X"urr.ırnı :ır çoxlusilal\:ırı., v~
130.X;ılifJ ;ıl-~löt;ısim hnkimİ)')'Jl.ı gal.1n kimi A) 1.3.4 B)2.4.5 q,Plll ~b ·
ıümmilm q:ı~ı lıJynta kcçirdi)i tJdbirl.ır: D) 1.2.4 E)1.2.3 q3·◄J
1. BiZJnsla miilıaıibJni dördild1yıındırdı
2. ôw:ık:ı ölb d.1~ilind;ıki bütünüsy:ınlan y:ıtırdı 135.Xürr.ımilar har:ıkatma Ba~kj
3. Bütün qüml:ırini xümmil;ır;ı q:ırşı s:ıfarb:ır ctdi dövr.~aİll deyi/: n~~
4. BabJkin ınütt;ıfıql:ırini ondanuz:ıql:ışdırdı A) UsyanB.:ırz qalasının :ıtrafındakı ~:O.
5. Ordud.1 nizam-intizamı nıöhk:ıml;ındirdi B) Birsıra yerlifcodallar xürr;ım·ı ~
A)1.3.5 B)1.2.4 C)2.3.5 C) Müaviy:ı, Abdulla, Tarxarı v:ı ~7 . .
D)2.3.4 E)1.2.5 başçı t:,yinedildi ın
D) Xürr.ımi idcologiyası yenisiyas·
mübariı..-ı x:ıtti aldı ~Yı
1

131.833-cü ild;ı HJm.ıdan döyüşündaki qillJbildJn E) Xilaf:ıt:ı qarşı mübari~ X:ız.-J

sonraXilafatin gördüyü tadbirlar: bağlandı ~,.
1. Ôlk;ıd;ı yenih;ırbi islahat h::ıyata keçirdi
2. Afşini xürr.ımil;ır.ı q:ırşı vuruşan :ır:ıb ordusuna 136.XiirramilJrharakahzamanı Bab,ıkj .
komandan t:ıyin eldi larininondanuzaqlaşmasının SJb~bl a~ . •
3. Orduya M:ırbzi Asiyadan ::ılav:ı muzdlularc;ılb 1. Mühaıib:ınin uı.anması ~
ctdi 2. BabJkinmütt:ıfiql:ırin:ı vcrdiyi
r.ıdi . 1
4. Külli miqdarda pulv;ı h:ırbi qüvv:mi xürr.ımil;ır bilm:ını;ısi >'C!:ıı
h:ır.ıkatına yön:ıltdi 3. X:ılif:ınin onlara
çoxlupul,~q\,gq·
qaldıran :ıhali asasında sosial
5. Üsyan b;ırab;ırlik gönd:ırm;ısi 111

yaydı
idcyalan 4. X:ılif:ınin Xürr:ımil;ır:ı qarşı Biı.ansı,
A)1.3 8)2.4 q 2.5 D)3.4 E)1.5 inifaqaginn:ısi
5. Afşinin t:ıdbirl:ııi n;ıtiQSindJ qüvviı •
;ır.ıbl:ııin xeyrin;ı d;ıyişm:ısinc!Jıı 'PXU)ı
132&!Jnm\'3 Savalan
yaIInlığında baş vermiş düşm:ıl:ıri
döyüşfarin oışar c.ıh.ıti: A)1.3 8) 2.4 C)2.5 D)3.4E)15
1. :ır.ıbl:ırl:ı x:ı~rl;ır arasında baş verib
2. VII:ısr.ı aiddir ı2
3. x:ız:ııfar ikidöyüşd;ı dJqalibg:ıldil:ır 137.Afşinin Bab;ıkasülh t:ıklir etmakdnsaıı 1
4. döyüşl:ır :ır:ıbl:ırin q:ıl:ıb:ısi il:ı başa çatmışdı A) X:ıZJrkır:ı qarşı mübariz:ıcb ondaniı1ifab
A)1.2 8)2.3 C)1.3 D)1.4 E)3.4 B) Biı::ınsa qarşı mübaıiz:ıcb ondan istifam
C) Hakimiyy:ıt uğrunda mübari~isti&dı
D) Dönükalbanfeodallanna qarşı birlwb
133.Afşinin Bab.lkla
döyü~başlamazdan avv;ıl hayala vuruşmaq

bdbirl.ırind.ın birideyi/:
keçirdi)i E) Xilafaıd:ı baş ver:ın üsyanlan
yalım3ji;iı
A) Orduda niı.am-inıizamı möhk;ırnl;ındirdi xÜ!r.}mil;ırd;ın istifada
etm~k
B) Xürr:ımi dasbl:ıri arasına bşfıyyatçı dJst:ıl:ır
gönd;ırdi 138. DahaJV\,;ıl olmuşdu:
C) İq~tgahıru 8:ırz:ınd:ı köçür:ır:ık, ür&bil:ıd:ık A) I füşdads::ır döyüşü
yollar v;ı qalalanb:ııpa etdirdi B) B;ızz uğrunda döyüş
D) X:ız;ır xaqanlığını müharib:,y:, c:ılb etdi C) Bcykıqarıda Müsafirin başçtlığı il,iıs)~
E) 8abJkin b.lziyamı silalıdaşlannı sui-q:ısd yoluil:ı D) Xürr:ımil::ııin ilkçıxışlannın baş~.
aradan qaldırdı E) Bab:ıkin başçı lığı il:ı aı.adlıq müııaru,sııııı
başlaması

168

mir.az
l .
. Xürr.>mılJr hJrJkatı_üJün SJCİ)')'JVİ deri/:
/\) /\7..'.)rbaycanı :>r.,bışgalınd1n azad curu Xürr.:ımilJr hJrJkatmar.,hbJrlikctdiyi
143. Oab;:,kin
çalışmlılar ~ dö\TJ aitidt:ı·il:
D) lns.1nlardarasında sosi::ıl oorab:,rliy:,nail olmağa A) Vlll :ısrin il yansında bnşlanıışdı
ça1ışır ı ar 1 B) ı\z:,rbaycanın Xilafotinasılı lığından az.ıd olması
q H:ır.>katın m:ırk:,zi ~rbayc::ın :ısas • . q Xürr:ımibr h:,r:,katının s.ırt mü~ xar.ıktcri
sıgınacagı
. [3
ıs:> :rzzqa1::ısı ı'd•ı • alnmı
D) Manilik l~:ır.:ı~tı~ın idcya <lavamçılan idi D) Xilafotinxün?mil:ır üı,.ırin:, ilk cbfa nizami onlu
E) M:,zcl:ıkıl:,r kıırn feodal zi.ilmün;-ı qarş gönd::ırm:ısi
.. .. . . ı çıxır,
E) 0::ızz qal::ısının Jr:lbl:ır t:ır.>find.'ln tutulması
butun ncm:ıt 1;mn ınsanl:ır arasında b;ır:ıb
böl~ürülm:,sini tJl.>bcdin:lil:,r :ır

. Babak ila Afşin arasında 837-ci ild,l baş ,·c 144. Uyğunluq po:ııfm0)1b:
8Jl2 döyüşiina aiddir: r.ın
829 1H:, tads;,r Xürr.lmil di
ı. Xürr.ımil:ırin a.zadlıq müh:ırib;-ısinin son dö •• •·
.d. yuşu 830 1H::ımJ<l.ın 8r:ıbl:1r 1
1 1
2. Dö~ş_zamanı :ır.ıbl;-ır manc::ınaql:ırdan istifad:, 833 il H:,ın;,dan c>r:ıbl::ır 1

ctmışdı 836 il H:, ıad...-,r Xürr:ımil idi

3. [3:,zz qal::ısı d::ırhal t;-ıslim olmuşdu 837 8:,v. c>r:ıbl:ır 1

4. D?yüş~:,n ~onra..B~b:,kmübariz;-ıni dayandınnışdı

5. Nızamulınulk doyuşd:ı 80 mincl;mçox xürr.:ıınin'
m:ıhv ol<luh'llhaqqıncl.ı m;ılumaı vcnniş<lir ın
A) 1.4.5 B) 1.3.4 C) 2.3.5 145.ilsir nlınmış B:ıh.1k AfşindJn hıınsı nrrusunu
O) 2.3.4 E) 1.2.5 ycrinJ yctimtJ)i x:ıhiş cımişdir?
A) Dig;-ır xiirr:ımil;ıri bağışlamağı
1. B;nz m.:ıilluhiyy.:ıtind;:,n soınrn BabJkinArrana B) X:,lifat:ır:ıfınd:ın bağışl:ınm:ısmı

g.:ılmJsinin m;:,qs.:ıdi idi:

C) Sonuncud::ıfo 8:,zz qalac;ı il:, \idalnşmağa icaz:,
vcnn:ısi
ı. Mi.iharib;mi dayandınnaq
D) Yaxın s;,rk:ınJ:,l:,rinin v:ı oğlunu a7.lldlığ:ı
2. Bizans impcr:ıtorunun yanına gctm:,kyeni
bur:ıxm::ısı
qüvv:,toplamaq
E) B::ıa qalası üı,.ırind:, dalğalanan qmnızı bayrağı
3. 8r.,bl::ır::ı qarşı mübariz;:ıni davamctdirm:,k
cndirm:,m:,sini
4. Xzız.ır xaqanı ita birlikd:,müh:ırib:,ni davam
etdinrnk
5. Ananın xristian:,halisiniüsyanaqaldınnaq
146.Babakin arablarin alina kcçmasininsababidir:
A) 2.5 B) 1.4 C) 3.5 O) 2.3 E) 4.5 A) Bi:zansimpcr:ıtorunun x::ıyan:ıti
D) İran fcodall:ınnın x:,yan:ıti
C) X:rz.ır xaqanının x:>yan:,ti
~2.SxemJ asas.:ın ortaq c;:,h;:,tbri
mÜ;)yyJn edin: D) Kcçmiş müıt:ıfiqi S::ıhl ibn Sumbatın x:ıyan:ıti
E) Afşinin onunla sülh adı il:, gör.,r:ık :ısir alma.sı
I Hzıştads::ır I H::ım:ıdan

147. XürramilJr hJrakntına uid deyi/:

A) amzıvil:ırl:, xürr:,mil;ır arasında baş vcrmişdir A) Tarixd:,ilk d:ıfa işğ:ılçıl:ıra qarş1 müba.riz.ıd:,
B) Xümmil;ır Abbasil;ırin qoşunlann m:ığlub qırmızı paltar gcymişl:,r
etrnişdir B) FeodalziilmiinJv;, yadclli~tin;, qarşı
C) Xürr;mıibr zır:,bl;ır:ı mağlub olmuşdur yön:,lmişdi
O) Azorbaycanmbir sıra mühüm ş:ıh::ırl::ıri :,i,)bl::ı q Bab:,kindövründ:,yeni m:ırh:,l:,y:, q~ın
t;ır:ıfind:ın tabe edilmişdir qoymuşdu
E) H:ır iki döyüşd;ın sonra Afşin Bab::ıb sülh t::ıklif D) Xilafatint:,rkibind:ıki di~r xalql:ınn müroriz::>sini
etmişdir yüks:ıltmişdi
'E) ar.,b s:ırk:ınbsi Salman ibn R::ıbi:ı t:ır.\fınd.ın
yatınlmışdı

169

mir.az
 , .. rlnıilJr lıJr.1k:ıtının rnJğlııb olm:ı SJbJblarina
148..,ur ,
aid,lir: •
1. Yerlif~*ıl ;ıy:uıl~~ııı XJf:111:ıtı .
tinBiı.ın il:ı ııtıfaqa gınn:ısı
., Xilaf.
i 1
X:ılif:ınin ıniılıaıib:ıy:ı :ın y:ıxşı s:ırk:ırd:ıkırini c:ılb
4. cıın.ısi
xnrr.ınıil;ır:ı qıırşı çoxhı türkbıin c:ılb ohuunası
5. Xümnıil:ııin q:ıl:ıbJ)'J inaııunııı olmaması
A)2.4 B)2.3 C)3.5 D)1.3 E)4.5
1

Uy~ıınluq gö:J.ıııilııı,1yih:
149.
A) am:ıvil:ır sülal:ısinin siyas:ıtin:ı
Az;ırbaycanda nıübariz.ı başlaınışdı - VUI
;ı.srin orrolannda
B) BabJk xürr.ıınil:ır h:ır.ıkatının rJhoorliyin:ı
kcçn~şdi - 816-cı ild:ı
C) Xü~mil:ııin ilkd:ıfa m:ığlub olduqlan
dö - ür-829-cu ill H:ım:xlan dö "şü
D) Afşin Xürr:ımil:ı!'J qarşı :ır.ıb ordusunun baş
konıandaııı t:ı ·nedilmişdi - 835-ci ild:ı
E) ilH:ışda~r döyüşü baş vennişdi - 836-cı
ild:ı

wrilmiş döyüşl;,r üçünortaqcah:ıt:

150.Sxemda

I Bafonc:ır 154· Uyğunluq g"•' •

Ou.ıııılınayib:

A) Xümmikır
I füm:ıdan başlanıı 1
. h;ır;ık~tııun
lı
B) Xilafa
'
hiss;ıl;ıri önd;ın
C) l lfaşdads::ır döyü
fü~ alasını ;ıl;ı kcçinnak
D) Afş~n B::ızz döyüşün:ı b 1
toklıf ctrnişdi _tabe aş am_ıı,11
A) cmbl:ırin x:ız.ır!Jl'J m:ığlub olması mübariz;)
B) cmbl:ııin xürrJmil:ırJ qalibg:ılm:-ısi
C) cmbl:ııin ximmil:ırJ m:ığlub olması
D) X:ıwl:ııin :ır:ıbl;-ır.} m:ığlub olması
E) 8r:ıbl:ırin m:ığlubiyy;;ıti il:ı n:ıtic:ıl::mm;;ısi
155.Uyğunluq göz/aııilıııayih:
151.C~d~ldaki hansı hadisalarin
nömralarinin
yerini
d 3)1 Şdi~~:ı, veıil~ş bütünbadisalarin
düzgün A) Xürrnmi rnanasıdı. tiııh.~
sözünün
xronoloJı ardıcıllıgını müayyan
etmak olar? farscaod, .. ;ış
B) Xürr.ıınil:ır h::ır:ıkatının marbri iti·
1 Sasanil:ır dövl:ıtinin süquta
uğraması C) Xiimmil::ır h:ır.ıkatı ııımanı B.ıbıl.inr:il
idi- Albankn azlan
2
D) Xümınil:ır çalışırdılar •Mrooıı:ııı:ı
3.
isti lali otinib:ı eıma
4. E) Xümmil:ır ilkdafaağır~ğlut4ll1J~
-819-cuildö "şünd:ı
A)4 VJ ! B)2 VJ 4 C) ı VJ 2
D)2v:ı3 E)3v:ı4

'l
~- ' ~-""'--- .ı. - 170

mir.az
 6 . Eyni ildJ bnş vcrmişdlr: 1
A) J J-faşdad<;Jr döyüşündJ Bab:ıkin :ıi.)bJ:ıri m . 1 b 60.~.ırbnyc:ın .ıhalisinin JrJblarJ:nzmil<ı:ıvimJt
cım::,si. Kral Ekbcrtin anqlo - saksJ...~ .. .. :,gı.ıbc
u gost.ırmJsinin s.ıbJbi idi:
. ..., ozun;,
ctm:,sı 1• ôhaliy:, kifay:,tq:xl:,rxoş müııa.sih.ıt b;1Sl:m1."si
B) Xürr.ır,:ıil_:,ıin ilk üsy,anının başlaması. Pa 2. ilk yüriişl;ır r.ımanı islarnchkamlannasadiq
vilay:ııının yaranması pa olmalan
C) sasani dövl:,tinin süqutu, Talas döyüş" d 3. ôh.1lininxristi:ınlara qarşı müb:ıriı::xfa :,r.,blJr.>
f)r.)bl;ııin Çinlil:ııi m:,ğlub ctm:,si un :, ctibar ctm:,si
D) Girdiman knyazlığının yaranması, Kordova 4. Cizy:,wrgisinin alınmasının l:ığv cdilm~i
:,miriiyinin yaranması
E) f)r.)bloıin ;ıh:ılini siyahıy:ı alması. Göd:ık Pin· •
161. Az.ırbaycand:ı Jr3bl.ırin ilk illJrdayeritdiyi
.. 1 . d h k. . ,.ının siyas.ıt.ı aiddir:
Frank d ov oım o :ı ımıyy:ıt:, g:,lm:,si
1. ôlav:, n.-rgil:ır t;ılab cdirdil:ır
2. Yalnız vcrgil:,rinalınması il:,kifoy;ıtl:ınirdil:ır
3. Ôlk:,nind:ı.xili h:,y;ıtına çox nıiid:ı.xil:, ctmirdil:ır
,7. Düzgün cavabı müJyyanedin:
4. Yerlidövl:ııçilik :ın:ın:,l:ırini cbrlul l:,ğv
cdirdil:ır
1 Albaniyanı idar:, cd:,n sülnl:-ıl;ır l 5. X:ılqın müb:ıriz:, :ıııninin qınrdılar

__: s..a'.:.k-: .i=.1:-ı=.r-:. -:. ~I 1

l===I=.
=A=r~
:ı. Xristi:ınlıq dövlat
dini cl:ın cdilmişdi
b. Sas:ınibrb birlikd:>
Rom:ıya q:ırşı
ınüh:ırib:xfa iştir.ık
ctnı.işdi
c. Alb:ıniya x:,z:ırl:>rin
d:ığıdıcı yürü.şl:>rin:,
m:mız q:ılmışdı
2. Mc:ranil:-ır
:ı.. . Sasanil:ır il;ı
biriikd:,:>r.ıbl:ır:ı q:ırşı
nıüh:ırib:ıc.fa iştir.ık
ctmişdi
b. Yeni p:ıytaxt ş:>h:ıri
salınmışdı
c. Bizansil;ı mütt;ıfiq
olmuşdur
l
162. VII asrin60-cı ill.:,rind.ı Cavıınşirin Xazarı:ıq:ını
il.ı bağladığı sülhünş.ırtin.ı gör3:
1. Albaniy;ı x:,z:,rl:ırin va.55:ıl ası !ılığını q:ıbul
cd.:ır.ık onlara x:ır:ıc verdi
2. Bütün:ısirl:,r v:, :ıl:ı kı:çirilmiş mal-q:ırn geri
qayt:ınklı
3. Birlikd:,xilaf:ıı:, müq:ıvim:,t göstonn:ık haqqınd:ı
r:ızılıq :,ld:ı edildi
4. Kür çayım.lan şimaldakı Albaniyavilay:,tl;ıri
x:,z;ırl:,r.ı verildi

163. VII asrin60-cı ill.ırind.ı Xil:ıf.ıtdJ um.ıvilJr

sül:ılJsi hııklmiyy.ıt.ı ı:.ıldikdJn sonra Ca\·anşir:
A) 1-a,b,2-a,b B) 1-c, 2-b,c 1. Xil:ıfot:, qarşı Bizansil:, y:.mnl:ışdı
1 2. Oizansdanu7..:ıqlaşarnq Xilafotl:ı y:ıxml:ışdı
C) 1-a, 2a,c D) 1-a,b,2-a,c
E) 1b, 2-a,b 3. X:,7A"'lrl:>rb birlikd:,xilaf:ıtJ müqavim:,tgöı,1:,rm:,k
haqqınd:ı müqavilJbağladı
4. Xilafotinpaytaxtına gcd:,r.>kx:,lifaMü:ıviyo il:,
~ısa. arablarin Sasanilardö\•latinailk yürüşlari zamanı görüşdü
Albaniyanın siyasi vaziyyatiüçün saciyyaviidi:
l. Sas:ıni dövlotindanasılı idi 164. C:ıvnnşirin :rnricisiy:ısati n.ıtic;ısind.ı:
2. Tam müstaqil dövl;ıt idi ı. Biz.ansın vassalasılı lığına son qoyuldu
3. Hakimiyy:-ıtd:, Varaz Qriqor idi 2. Albaniyanın daxili müst;,qilliyiqoruyubsa.xlanıldı
3. Sas:ıni m:,rzbanlanrunözbaşına.lığına son qoyuldu
4. Xoz:,rxaqanlığına tabc idi
4. Albaniyac)r.ıb. Bizans.Sasaniv:, x:,ı.:ırl:,rin
5. Alban hökmdan oğlu Cavanşiri sasanilor.>
işğallanndan xilas oldu . . . .
köm.ıy.ı gönd;:,rdi
:5. ôlk:xfat;,s:ırrüfatın v:, m:,d:,ruyy:ıtın ınlciş:ıfın.1
ş:,rait yarandı

59. arablarin Azarbaycana ilk yürüşü naticasinda: 165. Cııvıınşirin öldürülm.ısind;,n son':' ,~l~~nJyun'.n
1. Morbzl:-ışmiş yeni dövlotin:,sası qoyuldu yenidan mühııriba meydanına çe\lrdı)1 olk.l!Jn
2. Adurbadaqan -Az:ırbaycarun ~nubdakı müayy:,nedin:
torpaqları işğal olundu t. ar.,b xilafatinin
3. Xaz:,ıin qJrb sahill:,ıinin yalnız D:,roond~:,k 2. Xoz.1rxaqanlığının
olan hiss:,si işğal olundu 3. sam:ınil:ır dövbrinin
4. Bütün şimal torpaqlan Xilafotint:,rkibi_n~ ~atıldı 4 Biı.ans impcriyasının
5. Muğan v:, Tiflis müqavim:,tsizal:, keçınldı s: Q:,rbiRomaimıx,.'Ti>,:ı,.sının

171

mir.az
 ,

166.\ 111miıı ,m-.ıliııdJ i3rJhı:ılif.ısi Alb:ıniyııda 172.Xürr:ınıil,Jr (ıJ~Jkatına aiı/ d~·i/:

\'anıı: Tridutı hııkimi~)':tld,ln sıılmııql:ı: 1. H;ıJ'dkatın ıştır.ıkçı lanqırrnızı
I.
ı
Alb-ıniy:uıın J.txili
ı\lh.111iy:ı xarici
ıııüsı;xıilli)ini l:ığv ctdi
nıüsı.ıqilliyini iıirdi
t1
1
2. H:ır:ıkaıııı r:ıhb:ırl:ırincl:ırı biri tar~
3. Tarixd;ı ilkd:ıfa qınııızı ba;,-aavaıışır
7~

3. Alh.1ni)~ıda ~khr:ıııil;ır sül:ıl:ısinin h:ıkimiyy;ıti 4. I.lkd:ı 1· B d" .. ..

J :ıız oyuşwıd:ı m;ığl b •
QQaldırıt
h.1ş.1 ç:ııdı 5. HJr:ık:ıtın banisiBabk olm~urol~
4. Alh.ıniyn dövl:ııi vnss:ıllıq mövqc)~nd;m
m:ıhnım
olduv;ı süquı cıdi 173.Xronoloji:ırdırıllıJ:rı müJyy;ın tdin·
5. Alroniyanın idar.ı olunmasını Arşaki sül:ıl;ısinin 1. :ır.ıb ordusununMuğana, Şi~ D:.ı._
1
nün1.1y;ınd:ıbrin:ı t:ıpşırdı doğru yürüşl:ır;ı haşlaması ~~~
2. ard:ıbilcl.) :ıhalinin :ır:ıbl;ır;ı. q~ı. . } 8
167.1
,•;ı il BJIJnc;ır döyüşlJrindJn fJrqliolaraqVan 3. X:ılifa Osmanın qoşunlannın ar~~
~ölüyaxınlı~ndakı llilatdö)iişünd;ı: yatmll.'.lSı ~
1. Dôyüş n;ııic:ısiz başa ç:ıtdı 4. Tiflisş:ıh;ırinin Xilafatin
~rkibi~darjı
2. ar:ıbl:ır tam:ınıil:ı nıJğlub edildi
3. 0r.ıb!Jr x:ı1..1rbrin hücumunu
d.ıyandırdı
4. &>bl:ır mühaıib..xfa h:ırbi üstfuılüyü :ıl;ı aldılar 174.Xronolojiardıcıllığı müayy;ın edin:
5. 0r.ıbl:ır x;ız:ırl:ıri AıJrb:ıycancbn çıxardılar 1. VarazQriqonııı oğlu Cavanşiri sasanil. H
gönd;ırm:ısi ~
168.Ambaycanın \111Jsrin
sonlantaridnaaiddir: 2. ar:ıbl:ırin Kıcsifonu ~ühasir:ıy:ıa-
1. ar.ı1>-X:ı1..1r mülıarib:ıl:ıri başa çatdı 3. C::ımıidan döyüşünd:ı IsfJndiyann ~
2. AzJrb:ıycanda sabitlik
yarandı ;ır:ıbl:ırb sülhbağlaması
3. &ıhlar mrbayc..-ında ;ıh:ılini siyahıya aldı 4. Muğan ;;,halisinin :ır.ıbkırl:ı müqavifa
br
4. Az:ırbaycand:ı ilkfeod:ıl dövl:ııl;ır yarandı
5. X:ız:ırbrin Az;ırbaycana yürüşl:ırin;ı sonqoyuldu 175.Xronolojia.rdırıllığı mii;ıyy;ın edin:
1. Cavaıışirin Kıcsifoııun müh:ısir.,sind;ı • •
169.Sasanifar
döl'l:ıtindJn/;,rq/i olaraq
ur:ıbl;ır ctııı:ısi
dö\Tünd.ı: 2. Muğaıı :,razisiniıı Xilafatin
t;ırkibio:ıda'1l
1. Vcrgil;ır xcyliyüngül idi cdilımsi
2 Vergil;ır büıün icnıadan alınırdı 3. ar:ıbl;:ıriıı Nalı:ıv:ınd v;ı H:ım:ıdanı tııtımıı
3. Mülk torpaq mülik-yy;ıti m;ıhdudkışdınlmışdır döyüşünd;ı ::ır.ıb qoşwılannın
4. Vac-ruz
4. Ş:ırti xarak1er da.şıyan torpaq mülkiyy:ıti yoxidi nı;ırzb:ıru İsfandiyann qoŞUJnııq
Az.;rbaycan
5. Xristiaıılan İtaJtd;ı saxladığı üçünkilsa ııı:ığlub ctnı:ısi
vergil:ırd:,n az.adolunmuşdu
176.Xronoloji ardırıllığı müayyan edin: 1
170.Xilafatin Ambaycana ciddidiqq;ıt yetimmindJ I. ar.ıbl;ırin Az.irb:ıycanda ahalini siyahıya
m3qSıldi idi: 2. il H::ışdads:ır döyüşüııün baş venn~i
1. X:ız.ır xaqaıılığı ib uzunmüdd:,t davametmiş 3. Xiirr.ınıil:ırin ilkd;ıfo m:ığlubiyy:ıt:ı uğraması
müharib:ıd:ı qalib g:ılm:ık 4. Afşinin Az:ırb:ıycandakı :ır.ıb ordusınıa
2. araz:iy;ı dağıdıcı yürüşl:ır ed:ın alanlannq~ısını etnı:ıy;ı başlaması
alnıaq
3. Bımıd:ı çoxlu
:ır:ıbdilli :ıhalinin yaşaması Xronolojiardıcıllığı mü;ıyy;ın edin:
1TT.
4. X:ıı.:ırsahili boyunca
ticar:ıı yolunun
:ıh;ımiyy:ıtinin 1. Afşinin Xürr~ınil:ır.ı qarşı :ır:ıb ordusunım
yüks;ılm:ısi konıandanı ı:ıyin edilm:ısi
2. il H:ınıJdarı döyüşünün baş vennJSİ
171.ls!am
dininin yayillmasının
AzJrbaycanda 3. B:>zz uğrunda döyi~ünün baş vennJSi
natical:ıri: 4. X;ılifoniıı xümıııil:ır:ı qarşı ilknizami
ordu
İslam dünyası il:ı :ılaq:ıl:ıri
I. Awbaycarun göııd:ımı:ısi
gcnişI:ındi
2. Gürcii. erm;ıni v;ı Biwısa q~ı mübariz:ı asanlaşdı 178.Xronolojiardıcıllığı müJyyJnedin:
3. A.z.ırbaycan xalqının v:ı dilininfornıalaşmasına ı. ar:ıb-Sasani nıiilı:ııib:ısinin başlaması
müsbJt tjSİr gösljrdi 2. Cavaıışirin Kadisiyy:ı döyüşünd;ı iştirak
4. Türk-islam birliyiyarandı, dövl:ıtçiliyin inkişafina 3. 8r:ıbl:ırin ı\lb:ıııiyaya yüıüşü
müsb;ıt tJSirgöst~i 4. D:ırb:ınd hakimiŞ:ıhriy:ınn sülhb3~a~
5. Dilv:ı MJ<bniyy:ıı birliyi yarandı, :ıvv:ılki adJt ::ır.ıbl::ır.ı ıabe olması
:ın:ın:ıl:ır sıradan ÇL'<dı

172
___
,,_,__ ---~:...-=--...;...;;.;;..;..-ıiiiiiiiiiiiiiiiiii~------
mir.az
' .1
 185. Uy)!unluğu müJypn edin:
79. Xronoloji :ırdıcıllı~ı nıü.1yy:ın edin:
1. il U:ıbnc:ır Jöyüşümb ,"lr.ıbl:ırin m:ığlub olm.1.•;ı
X;,-ı,:ırlJrin Albnniyay.ı hücumu
2. X:ız."'r - :ır?b ınüh:uib:ıl:ırinin başlam.ısı
3. X;:ılif,., Osmanın qoşunlanııın c)ni'.ıbil üsyanını J. (il2<i il ~ü 1 2. <ı64-cü il y{il'Ü.)ü
yatınnası
4. Cavanşirin birincidJfa ~:ılif:ı Mü.wiy:ı il:ı
ı x.v.::ırl:ır Kür çayı sahilin:ı<i.1k ir.ılikıdi
görüşm:ıs i
b. X:ı7.:ırl:ır ı\r.t2 ç.,yın.ı q::x.brir.,lil;ıy;,r:ık bıır.ıd.ık
~80.Xronoloji :ırdıcıllı~1 müJypn edin: :ırazil:ıri qaoı etdi

i 1. ç}r.)bl~rinTiflisi tutması
2. ~bl:ırin S:ısani impcriy:ısının varlığına son
c. Cın.ın~ir XJz:ır x.ıqnnı il::ı sülh oo&Jaynr.ıq
xnq:ının qm il:ı cvl;-ındi
qoyması
d. Cav:mşir m.ığlub ed.ır.>k x::ır.:ırbri ölk:x.bnçLunlı
3. c>rd;:ıbil :ıhalisinin ;ır;ıb1:ır? qarşı üsyan qaldmnası c. ,\looniy:1x:ız:ırl:ırin vass:ıl n.ı;ılılı!Pnı qJbul cc.l.Jr:>k
4. Cavanşirin Oiz:ıns impcr.ıtoru il Konstanıinl;ı onlar:ı x:ır:ıc -.erdi
göriişJl"dk inifaq yaraınıası
186. Uy~unlıı~u müJyy;Jnedin:
181. Xronoloji :ırdıcıllığı müJyyan edin:
1. or.>bl;ırin Hilatş:ıh:ıri y:ıxınlığında döyüşd:ı a. ı\lhaniy:ının ilk lxJ)'Ük işunı
x:ız;ırl:ıri m:ığlub cd;ır.)k Az:ırbaycandan olmu.,ı;clu
çıxamıası 1.Varaz b. ar:ıbbrin ı\ltxıniyay:ı ilk
2. or.:ıbl:ır:ı qarşı Bcyl;ıqanda Mü.safirinbaşçılığı il:ı Qriqcıri hücumlonb: ·lamı ·<lı
üsyan baş vcmı:ısi C. X:ır.ır xaqanlıgı ib ni~
3. 8r.ıb - x::ız.."'r miüı:uib::ıkırinin baş.ı çatması 2. Cavanşir d ı
4. c>r:ıb xilaf:ıtin;:ı qarşı Xürr:ımil::ır h:ır.ıkatının d. c)r:,b x:ılifa-;i t:ır.ıfind;:ın Alb:ıni)~
başlaması dövl;ıtinin hökmdan dan
3.Var:ı.z
ı:Jilmi Ji
182. Xronoloji :ırdıcıllı(,'1 mfütyyanedin: Tricbt c. c>r:ıbl:ır Sa..;;ıni llövl:ııin:ı hücum
1. 1 H;ım;:ıdan döyüşünün baş vcmı;ısi cd.1rl...ın oııa köm;,k iiı;ün h;ırbi
2. X;ılif:ınin xürr.ımil:ır:ı qarşı ilk niı.ami ordu üvv:ı ı.:önJ;mni ·<li
gönd:ınn;ısi
3. 1H;ıştads::ır döyüşünün baş vcnn:ısi
4. Afşinin Xiirr:ımibr.ı qarşı döyüş::ın :ır.ıb ordusuna
187. Uy)!unlu~umü.ıyy.Jn edin:
baş komandant::ıyin cdilm:,si

183. Xronoloji:ırdıcıllı('l müayy:ın edin: 1. M üs:ıfır üsyanı

1. Albanhökmdan Vara.zTridatın hakimiyy:ıt::ı
g:,lm:,si
2. 11B::ıl::ınc:,r döyüşünd:ı x::ız;,rl::ırin :ır.ıbl:ıri m:ığlub
etm:ısi o. Vili :ısrin cırtab.rındı b-.ış -.crrnişdir
3. Cavanşirin Kür çayı sahilind::ı x:ız;ırl:,ri m:>ğlub b. Bcyl;xpnJ.ı b:.ı., v~-nniş<lir
cd:ır.ık ölk:x!Jnqovması C. Yalnı1. am:ıvibr ,ühl;':-,lrl."l q~ı idı
4. Albaniyanın X:ıZJr xaqanlığından asılı v;,ziyy;:ıt:ı J. ilk çı.'tışl:ır YIII ,"1:-.rin 70,i ill.mn<l:ı ~ ,cnni~r
düşm;:ısi c. M:m.b!.. il:ır lı:ır.,k:ıyı nı n iı1:y:ı ılı v::ı nıı., L:ın iJı l.:,r
5. Xürr::ımil::ırin xilafot:,qarşı ilk çmşlannın b...ş
verm:ısi
188. Eyler-\'cnn dinqr.ımınd:ı JrJblJrin ,\ıJrbıı)aınıı
184. Xronolojiardıcıllığı müayy;ın edin: 643-64-ı (ı\) \"J 653-cü IILn ~ üriiışiin.> (B) ıtld nl::ın
1. or.ıbl:,rin Albaniyanın clax.ilimü.,;ı:,qilliyini l;ığv fJrqli va 01.µr cJh.ltl.>rimüJ~~ ;,n f\Jjn:
etm:ısi
1. Cavanşirin sui-q:ısd n:ıti~sindı q::ııl:, yctirilm.,si
3. or:ıbbrin B:ıl.:m~r ş::ıh.-ırini ıutm."\Sı
4. or:ıbl:ırin :,h::ılini ,~ onlann :ımlakını siyahıya
alnı.ısı
5. Sa\'alandöyüşünd.-ı x:,~rbrin :,r.ıbl:ıri m.,~lub
eıırosi

173

mir.az
 1. X.)Z,)fSahili düz:ınlik or.ızil;;ıri ita;,t altına aldı
2. Tiflis v;, Muğan ita:ıt altına alınarnq ;:,halisi il;:, sülh
bağlandı
3. D;;,rb;;,ndd;m şimala, X;:,~r xaqanlığının paytaxhna
doğru yürüş ctdi
4. J Bol.m~r döyüşünd;;, x;;,Z;)r);:,r.::>
mağlub oldu
5. n B;ılon~r döyüşünd;:, xaz;,rl;m> m;;,ğlub oldu
189. Uyğunluğu müayy.m edin:

Albaniya dövl~ti
1. VII ;:,srin 50-ci ill;ni 1 2. Vn ;:,srin 60-cı ill;:,ri

a. Cavanşirin ITKonstandind;m padşahlıq x;:,l;:,tiva

isanın h;)yatverici xaçmın bir parçasını alması
b. am;:,vil;ır sülal;;ısinin Albaniyanı özüna tabc etmsi
c. Cavanşirin vassal asılılığı q;;ıbul etm;;ısi
X;)Z."1rl;;,rin
d. Cavanşirin Bizans imperatoru n Konstantinl;,
görüş;,~k ittifaq yaratması
c. C-ıvanşirin X;;,~r x.aqaru il;;,sülh bağlaması

190. UyğunJuğu müayy.m edin:

Az:lrbaycanda c)r;)blar.:>qarşı üsyanlar

J.ard;)bil 3.0xşar 2.Beykıqan
üs Qh;;,t üs an.ı

a. Üsyana Müsafır başçılıq edirdi

b. VIT osrin 40-cı ill;,rind;) baş vcnnişdir
c. ôm;;ıvil;;,r sülal;;ısinin siyas;:,tiırı;;ı qarşı idi
d. ôr.:>b ;:,sar.,tind;m azad olmaq üçün xalq üsyanı idi
c. X.llifa Osmanın göndard.iyi qoşun ~r.}findan
yatınlmışdı

191. Eyler-Venn diaqramında Varaz Qriqor (A) va

Cavanşir.> (B) aid olan oxşar va farqli cahatlari
müayyan edin:

A oxşar___ B___

1. Mehranil;,r sülal;;ısind;;,n idi

2. Bizans imperatoru il;;,mütt;:,fiq olmuşdu
3. Sasanil;;ırl;:, birlikdo ar;;ıbl;;,r;:, qarşı mübariza
apanruşdı
4. Hakimiyyotinin ilk illorindo AJbaniyanın ;:,razisi
Girdiman vilay;:,tini ;;,hat;;,edirdi
5. Hakimiyy;)ti dövıünd;) İberiya S;)rh;:,ddind;;,nHun
qapısına q;>d;;,rhökmranlıq etmişdi

174

mir.az
►

_Uyğunluğu müJ}YJn
192
edin:
-----
U·ıiunlu~u müJYY3n
195. >~
edin:
---xi~laf;::-;ıt-;:dö:;-vnı-:;:..n:,dJ::V::Cf::-~:ınö:ivı~Jn;·-7
diaqramında Müs~fır_ (A),,a ~a~ak
199.Eyler-Venn
(A)üçünfarqliv3 oxşor rahatlanmuayy;ın edın.

2.Fitr;ı
t.Z.-,kal
1

a. 8JIJnCJr c)kin v;ı nıcyv;ı bağlanndan alınırdı

döyüşü
b. KadusiyJ b: MalcLırlıqdan. tiCJfJI
3 1·~s.ın~ık;arl '.~" alınırdı
c. Savalan c Varlı ş;ıh~rlilarin harbır yaşlı uzvundJn alınırdı
d. Yalnız Ranıawn ayında alınır v;ı paylanırdı 1. c)ınavil:ır sülalJSi
il:,mübariı.1 apamıışdı
d Hilal 2. BeylJQan, Qarabağ v:ı Arranı :ır.ıbl:ırcfan a7.ad
c. Ktcsifon • Şik~ılar. Jlacsız vab.chtiyac iç.ırisindJ olan
e. eımişdi
müs;ılmanlara sarfedilirdi
3. ~ ağalığından az.adolın:ıq üçün xalq
h:ır.ıkatına başçılıq ctmişdi
Uyğunluğu müayyJn
193. edin: Uyğunluğu mÜJ)')'30
196. edin:
4. XilafaıdJ hakimiyy:ıt uğrundakı dini-siyasi
ôı?blar dövriinda
torpaq fomıalan
mülki)')?! mübari?.Jdanistifad;ı, cım:ıya çalışırdı
~ xJlifalJrinin
ver~si~
51
5. XM:ı onunla müharib:ı ctrn:ık üçünBiı.ans il:ı
;i .qta 1 3.Mülk
I.İlk ôrab 2.0nıaıfür !.Divan 2.1 müharibanidayandınnışdı
xalifalJrininsülal~sinin l
verisi as;ıti diaqramında Girdiman
200,Eyler-Yenn knyazı
a. c)s.1sıorpaq mülkiyyJti idi
Cmnşir (A)vaXürr.ımifar hmkatının başçısı
a. Vcrgil;ır xcyli yüngül idi b. Ş~rti xaraktcr
daşı)1rdı
Babaka vaoxşar c;ıhatlJri
(B)aidolanfarqli
c. Yerli fcodallannİlli ıorpaqlan idi
b. ôkilmJyJn ıorpaqdan rnacalınınırdı müaypn edin:
d. Galiri minayJ daxil olurdu
c. Me) YJbağlan. SJn~tkar cmalat<arıatı,. .
ıorpaqdan isıadiyi kimi
1
e. Sahibi istifadJedJbilardi
~imı-er~l~r qoyuldu ~
d. Sa.s.ıni döı ründJ olduğu kimi, ~tj 197.
Eylcr-Vcnndiaqramında Aı.;ırbaycanda Sasani-
to~ ~;ısinJ gör-J toplanmağa baıW lar(A)ilJorablJr
dörrünü (B)müqayi~ edin:
e. Vcrgıl;ın öcfay;ı bılm;ıy;ınlJrinövlool~qi
çevrilirdi A oxşar B

194.
Eyler-\'cnn diaqramında i)mal~Jrıüblı!i
Abb~s'.lar sülalJsi (B)döıTündJ hJ)llı kı{ıı l. Biı.ans il;ı :ılaq:ıl:ır qurnıuşdu
vergı sıyas~tini müqa)is.ı edin: 2. 8r:ıb xilafatinJ qarşı mübariz:ı apannışdı
3. X~~rxaqanı il:ı nigahdiplomatiyası qurnıuşdu
I. K~~:ı _siyas;ııi h:ıyata kcçirilmişdi 4· Döyuşbrd:ı :ır.ıbl:ıri d;ıfal;ırl:ı m:ığlub etmişdi
2. Dın bırlıyına nailolunmuşdu 5· 8r.ıbl:ır.ı qarşı s:ırt ıniibariZJ x;ıttin:ı futünlük
3. X:ı~r ıayfalan ı\ı.Jrbaycana yüıüş etmişdi vcnnişdi
4. Gczıı v;ı xaraq alınırdı
vergilari
5. Vaqf torpaq torpııq mülkiyy~i yaranmışdı

1.Vcrgilarin miqdan artınldı Uyğunluğu mÜJ)')'Jn

198. edin:
2• ahalivaonun ~ııılakı siyahıya alındı
3. Mcyva bağlan, s.ın;ııkar emalaıxanalan üı,J 1.Aı.:ırbaycanda İslam 2.AıJrbayc:ında :ır.ıbl:ır.ı
:ılav;ı vcrgilarqoyuldu dini sür.ıtl:ı yayılırdı: daha ciddimüqavim;ıt
1· Vergi ıorpaq s:ıhasin:ı gör.ı ıoplaıınuğil~ ~
eöst;ımıişdi:
• Ver~!;ıri ii<bya bilmayJnl:ırin övladlanqıb ~

çevnlırdi -
a. Mil
b. Muğan
c. clnfabil
d. Bar@

175

mir.az
 X,1rit,1.malları

Ş.nll)mbr

oo Ant'tııı)c.1"4".Wlfhl

s,ıı.ı,,

111
'"•ı.ııı.ı.
l( wı.ı.ııliıl.ır

Awbaycanın
1. ~bl~r C~nubu işğalını tambaşa çatdırandaıı sonratutmağa canatdı~ 111:i
mü:ı}'}'dn edin.
2. af.}bl;ırin Bab ("Qapılar qapısı") adl:ındırdıqlan ş:ılı:ırin yerinimü:ıyy:ın edin.
ül-Bbvab
3. ~bl:ırin x:ı~rl:ırin qar:şısını almaqüçün güclüqamizonv:ı harbidüş:ırg:ıl:ır yaratdı~ #J3l
mü:ıyy:ın edin.
4. İslam dininin Awbaycanda nisb:ıt:ın sür:ıtl:ı yayıldığı :ırazil:ıri mföyy:ın edin
5. wrbaycanın c:ınubunda v:ı şimalında ör:ıbl:ır:ı v:ı İslam ciinin:ı dahaciddimüqavimı ~
ş:ıh:ıri mü:ıyy:ın edin
6. VlJ:ısrin 40-cı ill:ırind:ı :">r.ıbl:ır:ı qarşı baş verdiyiüsyanın m:ırknini rnü:ıyy:ın edin.
7. VIII:ısrin ortalarında Müsafirin başçılıq etdiyiüsyanın baş verdiyi:ırazini mü:ıyy:ın edin.
8. IX:ısrin 20-ciill:ırind:ı Xfırrjmil:ırin :ır:ıbl:ırd::ın azadetdiyi:ırazil:ıri mü:ıyy:ın edin.
9. 833~ü ild;ı Bab:ıkin azad etdiyiarazinimü;ıyyan edin.
1O.838-ci ild:ı :ır:ıbl:ırin :ıl:ı keçirdiyi:ırazini mü:ıyy:ın edin.

~, ___ l______
~----=:..=...--1-16
_______________________ ......

mir.az
 AZoRBAYCAN IX-XI aSRLoRDa

LXJsrin ortnlannda Xil:ıfalin tabc ctdi)i ölkJl.lrd,l 6. l\fazyadil;ır siilalJsin,J uid deyi/:
1• zndlıq mübari1..1sinin gcnişlJnm;ısi n;ıtiCJsindJ: A) ar.,b m:ınş:,li ~iil:ıl:ı olmuş<lu
'\. c)r.,b xilaf:ıti ıAıifb<li B) ar.ıb canişinl:ırinin Şirvan sülobsi idi
2. Az.ırbaycanda Xürr.ırnil:ır h:ır.ıkntı b:ışladı C) Xil:ıfat dövründ:,ynnmmüst:,qil:ımirlik y.ırntmı~ı
D) Az.ırb.1yc.1nın şim.al-ş.ırqini ic.lar:ı ctmiş<li
3_ ay.ıl:ıt hakiml:ırinin mövqcyiqüw:ııl:mdi
E) lslamın q:ıbulu v::ı v:ılıid x:ılqm fonnalaşması
4 _ amirl:ır müsı;-ıqil siya_.'1t)'\.--ritm;,y;ı b:ışladıl:ır
pro:il.'Sind;ı :ır:ıbbşmişdi
5_ ilkmüstJqilamirlikl;ır yarandı
ı\) 1J.4 8) 2.4.5 C) 1.3.5
D) 2.3.4 E) 1.2.5 7. ŞirYanş:ıhl:ır dövl,ltiniIX-XI,,srl.lrdJözüodJnnSLlı
vJziyy.1tJsolmış dövlJtfar:
t. R;ıvv:ıdil;ır 2. S:ılaril:ır 3. Sacil;)f'
2. ıx-XI ;,srlJrdJ Az;,rbaycanda siyasi iqtisadi vJ 4. ~cfadil;ır 5. S:ılcuqlar
mJdJnidirÇJLİŞ üçünŞJr:ıit yaradan:ımillJrdJn A) t .4.5 B) 1.2.4 C) 1.3.5
D) 2.3.5 E) 2.J.4
biri idi: . . .
A) ölk:minxil~fatın tjrkibtndJ olm.ısı
8. l\lJhJmm~ ibn Yezidin Jmi.rliyin iqnmJtg:ıhmı
B) ilk ş.ıh:ırlJnn yaranm.ıs~ .
C) yeni sJn:ıık:ırl_ıq. sah:;ıl:mnın yaranması
GJncJyJ köçümusi nJtic;,sind.l:
t. M.ny:ıdil:ır sül:ıl:ısinin nüfuzuartdı
D) siyasi müstJqıllık 2. l\ı1Jzy;ıdil:ır ilk cbfoŞirv:ı.nşah titulunuq:ıbul
E) ara müharib:ıl:ırin:ı son qoyulması
ctdilJr
3. M:ızy.ıdil.:ır Az;ırb.-ıycand:ı d:ıhn da
möhbml:ındil;ır
lX asrin ıı yansında A1.Jrb:ıycan tarixiüçün 4. M.:ızyxlil;ır Xilafaünt.ırkibind.-ın tımamil;ı çıxdıl:ı.r
3.
xar:ıktcrikdir: . . 5. M;ızy;ıdil:ır dövl.'ltininJSa'it qoyuldu
A) q:xiindövl;ıtçilik :;ın:;ın:ıl:mnın b:ırpası A) t .2 B) 1.3 C) 3.4 D) 4.5 E) 2.5
B) ara müharib:ıl:ırin:;ı son qoyulınası
C) s:;ın:ıtkarlığın inkişafı . 9. Şin·anş:ıhlar dövlJtinin ;ıs:ısını qoymuşdu:
D) yeni ş:;ıh:ırl:ırin meydanag~_lmas_ı . . A) Yezidibn M.-ızy:ıd 0) 1M.:ınüçöhr
E) xırda v:ı orta feodallannmust:xpllık :ıld:ı ctm:ısı C) Hcysamibn X:ılid D) 1F:ırübürz
E) Şirvıın?h :ıbu Tahir
4. IX-X ;,srl;,rdJAzarba)'candamüsl;,qildövlJtlJrin
yaranması sübut cdir: .. 10. IXJsrdJ ;ırıızisi DJrbJnddJn Kür ça)ın:ıdJk X~r
A) İslam dininindövl:ıt dını olması d.Jniz.isnhill.lrindJkiAz:ırb:ıycıın torpııql:ınnı
B) Vahiddövl:ıtin yaranmasın~ . . .. JhntJ cdJn dö,•IJtidi:
C) Q:xiimdövl::ıtçilik :,n:ın~l:ın~ın dırç:ılm:ısını A) S:ıcil:ır B) S:ılaril:ır
D) Yadellil:;ır:, q~ı m~b~nz:>nın asanlaşmasını C) Şirv:ınşahlar D) R:ıw:ıdiJJr
E) İntibah m:xi:ınıyy:ıtının yaranmasını . E) Ş:ıddadil:ır

5. GöstJrilJnlJr aiddir: . . .. • ~yin 11. Girdiman dö,·IJtinln ynnınnınsmd:ın ncçJ il sonra

1. Şi.rvanın birinci r.ısmi hakimı - canışını Şin·anşahl:ır dö,·IJtİ yarnnmışd1?
olunmuşdur. •• .·ı A)321 B) 199 C) 166 0)210 E)23I
2. Amında m:,rk:ızi 8::ırd:ı olanşd yanmmust:ıqı
fe<Xbldövl;:ıti - ;:,mirlikyaratmı ı. ı 2. 1lcys:ım ibn Xnlidin,·nrislJrinin dih ründ.,:
A) Yezid ibn M:ızy:xfa ı. Şirvanşahlar dil\ 1.ıti :ın-:ılli qüdr.ıtini itinlı
B) ~fah:,mm:xiibn YczidJ 2. Oövl:ııin s:ırh.~bri möhk.ımboJınldi
C) Heysamibn Xalid.J 3. Dövl:ııin p.-ıytı:<nnJ:ı m.:ıh..,ul sıd.ınrro ı üçün
:ınbarl:ır tikilJi
D) ôbu Tahir.>
4. Slavyanlar:ı q;ırşı müb.lfiz:ı :ırmn,ıq üçün
E) 1Farüb~
X:u..ınl.l dorunm.1y:ır.ld.ıldı
A) 2.3 O) 2.-ı C) 3J D) 1.-1 E) 1.3

177

mir.az
-
_Şin•anşahlann_ OJrbJndkcçidinin môlıb.,
19
1l ~tınna dö,Lltinin
~üqutıındın ncçJ~ sonraŞiı'\'llO• dimtJSlnJticJsındJ: '
~1ranm~?
µhbrdörl.lti A) Şim:ıld.'ın hücumcdJnyadcllil~~
A)C..ı.5 mm C)~~ O)1451E)851 as:ınl:ış<l ı ~
B) f\'l)1ıxt Ş:ım:ı.xıdan OJrOOndJ ~
14.IX-Xl ~rdJ Şirnn qonşu ;ıyıl.ltbrdJn/Nqli C) Al:ın ,,:,x:ıı.ırl:ır ŞimJ!i Qaf~ bt (ti
d.wf D) Hunuyfal:ın qar:ı c!Jnız s:ıhıll~ go;
A) ~ liN.~lli~initını ~'l'U),ıb sı·damışdı E) Oiz;ıns ,·J onunhavadarlannm pfankn~
Bl lfcl.,ıl~in inkişıfi ~J f:(ql:.ıirdi ~~
Cl ~ Q.m,~ ricnr,ı yollannın üz;ııindJ
~~inli 20. ~ t.nycldilJr dönündJ Şin-anşahJar din~
D) faidJihiıı.ıımların.ı nisb.'11.ln
azm.mız q.ılırdı idarJClmJ sistcminJaiddeyi/:
0 :\rt~ıq ar.ısında bskinq.ırşıdunru böl~i idi A) H:ıJ..imİ))':ıti aı:ıdan bö)üJc
oğula ~~

15.~l~cb~solunanAmbıycın ~-1.lJtini
B) V:ızirdôvl:ııin in~ba~i ,·J~~,~~~k.
y~ Nfin:
müay· C) Hacibsar:ıydakı ışl:ın IJnZım edirdi ~~
D) Şahın naibl:ı:ri ;ıyal;ıtl:ıri idar.ı cdirıli
E) Döyüşl;ırdJ orduyaşah, yadav;ıl~
Hxbi~i ~d.1ı ~h.ımiyy~i ~·- komandanlıq cdirdi
')~ tiaırw Şiıml ib unııb ölblxi
,.ı..Ciiı:ıçi rolO)n.ı)ırdı. Bu~
msmd.l
A.Bmxımcmın )udığı ıirni "xoş h.ıva.sı,
21. ~bzyadilJrdö,TündJŞin·anşahlar dö,1aıiniı
)1)i.l:ılaıı.. çoxJıı ~ian- bolta.'UI
Zı1f!lll~
qoşunlanna aid s;ıcİyyJ,i cJhJtdeyil:
~ b:ığl:ın olan_.~~ın dip
A) Qoşunun Jsaıs hiss;ısini süvaril;ırtJşkilQtıS
:\~ ~l:mirdi
B) ;ısa.s q?~unu şahın xüsus! qva.rdi~ ~d
C) ;ılav;ı ın fcodallann vJvılay;ıt lıakirnl:ıiııiıı~
A)~ B)Şimın
qoşun d;ıst:ıbri olurdu
D)S,ıli E)Q:ırabağ
O) 1kır ikiQoşun yalnız mühaıib;, zamanı
Şirvanşahın göst:ırişi il;ı birycr.ı toplanırdı
16.Şiruıışıb tlbuTahirindihrinaaiddir:
E) Döyüşl;ırclJ orduyaşahı.adJ yadalı.1cı"b
1. Şin.mı ar.ıtı xıbf,tinin t;ısirind.ın azadcıdi
komınd:ınlıq cdirdi
2 ~ Şin-:ı.nş:ıhlıır döYl;ıtin:ı birl:ışdirdi
3. OO,i:cin :nzisini c:ınutxla Kürça)ın:ı., şirrold.1
~ kimi ~1:mdirdi. •
22. ôrJblJr dörründJ8:ıb ül-6brabadlıııdınbı
4. ~ S,ınıı"U ş.1ı\ırini bJrp;ı cıdmk
Şin.ın,'1hlar oorl:,tininp:ıyıa.~nı buraya
DJrbJndŞJhJrin i IXJsrinortalanna cı-idın

l:ö;ı:ırdü.
cdirdi:
A)11 B)IJ q 3.4 D)2.4 E)2J A) H:ışimil.ır sülabsi
B) Şirv:ınş.'llıl::ınn t:ı)in cıdi)i :ımrl;ır
17.Xm 80-ci mJrindJ Şimnşahlar dö,1.JlinJ t.abe C) SacilJrsülal.ısinin mümapndJl~ri
tdil.mrş ,1,1 ısıb halawınınış Jrızibr sırasına
O) X:ılifonin t:ı)in eıdi)i :ır.ıb s;ırbrıbl:fi
dııil dqil:
E) Şücybibr sülabsi
A)Q:c.11.l.B:rtb
B)$.tm. Taro.w.ııı
() ~l:ihilim!i,
1 23. Şin·anşahl:ır dö, IJtininy:ıranmasınııı ~ıııbJıi:
D)~ lızkimli)i 1. Q:xlimdörbıçilik :ın;m:ıl:ırinin ~~~
E)Q:ınq.l)t}'.jusınilİ)1 göst.-ırdi
2. A.7~rbayc:ının \':ıhid h:ılcb birl~~ş.-tiı
f8.Şin-ınşalıbr dö,'btiADrb:ıycında r:ıranmış )-:ır:ındı

dşr miisUqil fcod11 dö,i.lıbrindan farqliolaraq: 3. Şim:ı.lclın sbvy:ın ,-:ı :ıl:ınlann bı~~
A) Sl..1,)'20lzruı )ıjrijşür., rımız q:ılmışdı müb:ıri1_:ı a$.1nl:ışdı
B) Büıiin Ş"ıncli A.7.:ııbarcanı birfaşdiımişdi 4. Ş:ınııxı. O:ıkı. Şabr:ın ,-:ı D:ırb."l!Xi ~ ''
iniuzım miıdd.ıı gonı)ubs.1.tllya
C) rnüsajlli) s.ın:ıı.k:ırlıq ITI;\rk:ızinJ çc, rildi
bılmi,~ 5. XJı.Jr d:ınizind.111 cdıl.ııı x:ırici hi,:uınl:ro
D) ~!o.ql.?niın asılılığı cpool
etmişdi qarşısıııın :ılınnusı üçünı.:ıdbiri.T ~w.lJj
E) Dmıd ~ \'J ŞJh.'ıin galadiYarlannı IJmİr A) 1.4.5 O)1.2.5 () 1.H
ıro~şdi
eulirib O)2.3.5 E)2J.4

178
\
mir.az
24. Xilıır.ıt
dô, rii nd.1D.nb.1nd,-.ıh.1rinin .1r.1bs.nk.lr• vr.1h ıilıaf.ıtiod.ı µdıaqJtli
29. X.,ljfJ~tüt-l,·,1kl,.il
dJl.lrinin ,'S.'\S,-;ıLifasi idi: ıidm.Jtin.J ,., Xil:ıf.>tin Bir.ınu q:ırıı nıühıırilmintJ.,
ı\) Bir.ın!-.ı qarşı mü~ui,.:ı ~ıq bö~ükıphr.>ntıınlıqlımn:ı ~•ir.1~bu S:ıc Ohd:ıc.J:ı:
O) Xil:ıf.->tı ~unl-.ı t.;ımın ctm.1k ,\) l!ıiknıJ.ır rfıtt,..)çi ,·c-rnw:.Jı
C) Ôllı.~ baş ,cr.m ü~-y:ınLın yatımı.-ıq il) ı\rr.ın h._ılı.imı l.l)ın ctmı~ı
O) Şırrold.m olm h~-uml:ı.nn ~ını :ı.lrroq C) ı\1.,1.-Nycmı ıqt.ı ,~L,rJq,cmu~tir
E) X:ıı;.1r d.'.ınizind;)n g;ıl;ın t.;ı,hlük;ıni d.'.ıf ctm;ık O) ~ t1',1~ut-ıun:ı h.ı_, k,,m.-uıd.ını t:>~ın ctmı,c;dı
E) S.ı.:il.mn ,,t.ıf.ltİn ,.,71J1.) IIP ilJ., 1:ornın umar
25. Göst.1ril.1nlninaid oldu~ .1mirlikhansıdır~ '\.'lf"JC p°'nd.,m~ıni b:ı~~l.ınu,,"'11
1. 869-<lı ilci;,H:ı.şim ibn-Sur:ık:ı \? ya Haşim~-
Sul:ımi t;lf";IIİ®n y:ındılmı~ı lhn ;:)huSaön f.>:ıli~?ti1u ;,jddir:
30. ~bh.Jmm,'<.1
, Uzun müdd.)t11:ışimibr sübbsi id.,r;, ctmişdi 1. ı\dın.ı pul k.l$Ji!\Iİ
A) R;ın-:ıdi :ımirli)i 2. Gfm:~t:m:ı uğurlu )Üruşlx ctdı
B) D~il ;ımirli)i 3. Xıl.ıf.)( ,.,nn~n., '(,ll"".I\: ):.>t'in,brilm,,sini
C) 8.;ırw ;ımi rli); d.l) :ınJJnh
O) Tillis ;ımirli)i -t ~1.ır.ıtı h:ıkimliyinı ,-;,fhlııli S.ll-ıl;ır., tı~ ctdi
E) D:ıroond ;ımirli)i 5. Titli~,? f).lch.,ı'kl :ımirlılı.1.>rini SJcıl.>rd(ı,bliıv
hirl.>.,~iniı
26. Göst.1ril.1nmJtnJ .ls:ı.s.ln hansı ŞJh.1rd..:ın b,lhs ı\) l .•U 0) .U5 C) l J.5 D) l .: .•ı E) 1.J..ı
olunduğunu müJ~")-;lO edin:
31. A,::ı~dııkı m.ınb-J(i.l :ııh hur.nılrını, µrk;,n.l.10i\"'J
or.lb coğr.ıfiy:ışün:ısı ul-lstaxri: "ı\rr.ınd:ı dö~ü,ün ııdını mü.tn-;,nttlin:
~rd.J. B:ıb ül-abY-ab,? ..... -d:ın höyükş.ılw yo,;dur.
......,\rr.ının ş.;ıh:ıri hcs.-ıb edilirdi.O. R:ınl.ı ,?
Ql-l1-ı:i \S.56) y.ı J., :'.-lJ-ı:ll \ll.5:t) iliJ.>X.>li(;ı
D:ıroond q;ıd;ır bö)iık olm.-ısa d:ı. çox m.ıhsuldar.
Müt.>,JUil ....... M.>l.b) .>ı:cJ.>n ),,lıı nJ::ır.,ıc;ı
TTlC)"'';lSİ ,? :ıJ..in sah:ıl:ıri bol ol:ın yer idi". tJ) in ı:tmı1Jı. eli., ~ ıdmJt ır,., ~i•r., :s 1~ı:ı ilJ,
X;ılıf, onu .5 J.1(1 s.>r.>Oı ~c~·,ml;ı
A) Bcylxpn 8) G:ınc:ı C) Tiflis mubf.ıllJnJınJı :'-1.>J.ıın ~.,h.,rım!Jl..ı ıhy:ını J.ı
O) Şam:ı.,;ı E) D.xoond )illınt.ırı...ın .. , . hi~ııı.. m.1h:1r;ll ı:,·••ı;,rtlı Üz
hJr\,ı q.ıt-ılı~).llıni 0hu S.ıı: ~~ı.,, (l<t,3) ıkb
:'.k~ııpN:ımı~·.ılLt. Vıı~ıı v.> l\.ı~ıl:ıJ ph.>rbn
27. Tinis amirlİ)inJ :ıid deyi/: nrJ,ınJJ y-crl.>pn. .. . ılıi) ıi,ll.ı nıim.ı) ıs ı:ı.lırdı.

ı\) Vlll :ı. rin 30-cu ill:ırind.ı Ş;ırqi Gürcfo;t:ındı 11.>mın ılı!, ....... Xil.ı(.>l.l l(Jf11 llirl. h.>rhı
;ır:ıbl:ır t:ır:ıfinJ;ın y::ıradılınışdı ,.,r.,find.>nq.ılı.lırılmıs qır.ımı >JtırJı
d.>'.(l:>bri
.lt-T,lı.>rl •·rıırh .>r-ru,ul u-1-nıillııl."
B) Ardıcıl ol:ı.r:ıq Şüı:ybil:ır. Şcyhanil:ır v;, C,f;ıril:ır
sülJl;ıl:ıri idlr:ı ctmiş<li
C) rx ;:ı-rnn 60-cı ill:ırind:, 0r.ıb xilaf;ııinin t.'lSirim.bn ı\) ı\f~in. ll ll:ını.xlın d,jyı'½ıi
um:ımil:ı aT.1dolmuşdu O) c)hu S.ıc. C.tl'\.-.ı d,i)i~ıi
O) rx :ısrin 80-ci ill.ırind.1 C:,foril:ır sülııl:ısinin C) 1:-f.>n((İy:v. ( ·.1mml.ın llı i) it)ii
;ımirl.:ıri ;ımirl iyin müc;t;,qilliyin:ı n:ıil olmuş<lıı
0) vhu ~lw-.ı.. VJ~·nı.ı d,i)i'~CT
E) Y:ırlığlro SJlcuqtürkl;ıri t.ır.>find.1n son E) Ylr if lhn0hıı $.ıı:. Qnbhıl Llıi)ı~ii
qo)ulmuşdur

32. S11cilJrıJii\ btin.>ııiıJ ılt-yll:

28. S3ci1Jrsül:ıJasinJ aid deyi/: ,\) 0\ v:>lbr,ıl.ıi.>tin ,.)nru:-ıro ı ~Omın ıJır..ır rul
A) ~1Jrk:ızi Asiy:ının d)ı\.LSJn ı.iby:,tinin q:ı<lim tfırk ~i'ınlbriniı
ro.,itbrind..ın idi D) 0hu 'ıc ()1\d.ıdın ,:l\hndı XıLıfatm .x:..tlıl:~~ı.'\
B) 5.3:sJnil::rt.-ır.ıfind.-ın ~l.:ırbzi ı\.,iy:ılbn nir.ın~l.ı ç1.-ı:m15dı
s:rh.--Jrolg:ılxiru J..ô.."Üriilmüşdübr (j [)Jvbtın y:ınnrT'.ı,ı ~bh.ınım...~ ıl'ıo t>bu$..:.:'m
C) Sülıl;::ıın b::ı.nİ.)İ m._~ur tür~s.ırunlıbrm.bn ulı ıb txı~lıdır
oh:ı c)bu 5J.: Dİ\d:ı<l idi O) (),hbıın f'-l)tı,rı ~l.ır-.ı~.ı.. "~
:>\v:>l l',lt. !..~I
D) SüWJnin nürroy:ıwl.ıri -Af)in- Lx-pbiru olmu)4Jtı
dıjı:,ırdı f:) ·rurlc-.tiwbbnl'Jn tukımı)~:ffi .ı.l?m.L
E) c)::)() on.tusummm.1~nır ...-ırbn!JL:ıri. o C'\im!x:,n ,\r.l1~)ı:.ını ır.. ıllfa , .ıhı,I m:ı .,~i' l ~1..bt.b
,ürr:mıl:ır h.-ır.lLuını) :ıt~ miıhü..ın ,iJn·..xı bırL"')tlırmi.,'\ili
o~ .-\İ)in bu r,_'l";ıhLıo ıJJ

179

mir.az
-----
33.~1.ıntiql ardıcıllığı mÜ,lY)~n
rdin. 38. \~~sif_ibn~bu ~:ı_c luı~m'.n·.ıti dö,TÜnd.J
~
dovlJtınJ bırl1şdırilııwııışdır:
Yıl~fibn abu YıL~if ibnabu A) Tiflis:ııııirliyi
$.ıcınxil:ıf.ıı S.ıcın B) OJrbJnd::ıınirliyi
:ı:mn.~n.ı pr.ıc mii~ı.-,qil ? C) Şirvanş:ılılar dövloti
cmd..-.n\.\\ini siyııs,ıt D) Gilan,~layJti
d.mıııdımmı üı,jım._ı_sj E) Reyş:ıh:ıri

Alanı.ıril;mJ mülıariz.-ı 3J\1IT113SI 39. Yusifibnabu Sacın hakimiyyJtidöniind.ıSaöur

B) c)r.,lıl~;ı nıülı:ınfo)~ s.100b olması ifaS:ım:ınil,1r dö\'IJtiarasında baş ,·eldnnıölıııin
() ~irl~nsiyasi nüfiızıınun aşağı düşm;ısi natic;ısindJ:
DlX:ızin;ınin g;ılirl;ırinin azalması A) Sacil:ıt Xorasaıı vilay;ıtiniitirdi
E) ~'UZ tıyfal:ınnın dörl;ıtin JrcazisindJ B) Yıısif Reyş:ıh:ırinm aldı v:>hakimiyy:ıtini daha
n~hırıl:ı_.~l.'.lSı geniş ;ırazil:ır;ı yaydı
C) Slavy:ınlann hücumu yanmı;ıq
müharib;mi
ibnabuS:ıcın adına pulk.ısdirdi}i ŞJh.ırl.ıri
34.Yusif clayandımıağ:ı s:ıb:ıb oldu
mÜJ))"an
N!in: O) X:>lif:ınin köırnyi il:ı Samanil:ır qalib~idi
1.Gn;ı 2 13.-ırıfa 3.Mnrağa E) Samanil;,r Sacil:ır dövl;ıtin;ı x:ırac Ö<blllJ}~
4.T;ıbriz 5.arc!Jbil başladı
A)1.4j B)12.4 C)1.3.5
D)235 E)2.3.4 40. Yusifibnübu SacifoSultanMahmudQnna\i
:ırasında oxşar c;,/ıaı t;ışkil edir:
ibnilbuSaonadımı pulkasdimmi
35.Yusif sübut A) Aı,Jrbaycanda lıakimiyy:ıti :ıl:ı alması
N!ir: B) Yenidövkıtin :ısası nı qoyması
A) XilııfaıdJn asılı olduğunu C) Samanil:ır:ı qarşı mübariZJ apamıası
B} TNriifatın dirç;ılm;ısini D) S:ılcuqlarla müharib;ı apannası
C}S:ıcil;ırin müstJqil birdövl;ıt olduğunu E) Sultantituluq:ıbul ctm:ısi
D)Pııyı:ıxtın başqa ~hJldköçürüldüyünü
E) ADıbaycanın ilkdJfavahiddövl;ıtd;ı birl;ışdir­ 41. Yusifibnübu Sacın h:ıkimiyy;ıti dövrünilaidılt'.)il:
A) Qammnaıııo q;,buletm:ısi
ildiyini
B) Maliyy:ı v:ı vergisah:ısind:ı t~birl:ır h:ı}-aıa
keçinn:ısi
36.a~bI3lifasinin Yusifi s;ırb.ıst buraıaraq
C) Az.ırbaycanın şimalındakı feodalhakimlikl;ırio
Ambayc.ana qa}1anb SacilJr dö\'liltin.ı başçılıq
asılı halasalınııı:ısı
dmasina iwa ,·emı.ısinin silbilbi idi: D) Dövl:ıtin s:ırhxfürini mölık~ml:ındinn.'lk üçün
A) ALııb:ıyaında :ıhalinin ciddimüqa,~m:ıti DJrbJnds:ıddini t.:ınıir etnı:ısi
B) Saıroııil:ırin :ırazil;ırini genişkındiım:ısi E) Türksülal:ıl:ırinin lıakimi_yy:ı~. al~da_
C) Şir\'anş.1hlınn ;ırazifarini CJnuba doğru Aı.Jrbaycanı ilkd:>f;ı vahidmust)qıl döv!~
genişl:ındimıJsi birl;ışdimı:ısi
O) Sla,1illllann hücwnlannın aramsız xarakter alması
E) X:ılifanin Az.:ırbaycanın q:ııb toıpaqlannı :>l:ı 42. Yusifibnübu Sacın maliyy;ı ,-a,•ergisahilSindilki
k~)-, çalışan enn;ıni v;ı gürcül;ır;ı q~ı siyasatinJtic;ısirıd_J: ,.
mübariZJ ı. İqLisadiyy:ıtı dırçJltdı .
2_ ah:ılinin sa)1ııın artmasına t;ıkan verdi
37.Yusif ibnahuSacın faalin'3ti ifabağh cümfal.ırdJn 3. K:-ınardan g:ııirilJn pullart~l,l\üldJnÇtunldı
biriSJhı·ı.ir: 4_ Feodalhakinıl;ırin özbaşınalığına sonqoyuldu
A) Ani.D.ıni~ Tifüs ,,;ı Ka"<etiyaru
;ıl;ı keçirdi A) l.2 B)2.4 C)3.4 O) 1.3 2.3
B) CnncJ :ıtarafuıda fcodal mülkfarini J;ığv etmişdi
q Xilafaı x:ızin~in:ı xnc göndJrilm:ısini 43_Yusifibnabu Sacın ölünıündJn sonraSacil.lr
dayandırdı dö\'l;ıti 1.JillJdi:
O) SamanilJr v:ı Xilafatil:ı Sacil:ır arasında müharib:ı A) feodallar arasında ged:ın aramühariool:ıri
~ verdi n::ıtic:ısindJ
E) Aı.:ırbaycanın q:ııb ıoıpaqlannı :ıl:ı keçiım:ı~ B) ôr:ıb x:-ılifoıi il:ı apan1:ın m-~~oo!Jrn_J~
çalışan enn;ıni v:ı gürcü!Jri asılı v:ıziyy:ıb saldı C) Yadclli tayfalarına q~ı mub:ınZJ ~~tirw
D) Tabeedil:ın x~l~l~nt~y:ınl:ın ~:ın~
E) Dövl:ııin :ırazısının genış!Jnnı:-ısı n:ın~ind."

180

mir.az
44. \'usifllm abu Sac ila Şin1 nnşııh I Auitıının fJaliy- 49. l\lJrzban ibn l\1Jh.1mnıJdin luıkinıiyyati döHÜnJ
y.ııi üçiin o,ş:ır cJhJIdeyi/: aiddeyil:
A) Giircül;ırb mühariz-,:1 apamıışdı ı\) X:ır.ır d:ıniıinJ;ı A-Prb.1yc:ının tic:ır.>t g;,ınil:rn
B) D;ırb:ınd s...~Jiniı.-,mir ctdimıiş<li üım:>y;> b:ışl:ı<lı
C) 00,·l;ıtin mtL<;t;ıqilliyini d-ıha cLı möhk:ıml;ındir­ B) BürünAz;ırbnyc:an torp.ıqlun ilk cbfa vahid
mişdi dövl.:ıtd:ı birl:ışdiril<li
D) Pa)1a.xtı başqa ş.1h.:ır;;ı köçürrnüşdü C) ı\z;ırbaycanın Y:mn v:, ortı Ş::ırqJ;, iqtL~di.
E) Ôlbni v:ıhid dövlJtd;ı birbşdirmişdi h.ırbi-siy:t,i
rolu dnh;ı <lanrtdı.
D) Ôlb <l:t,ilin<bç;ıkişm:>1.ır.ı son quyuldu. a-.ayiş
45. Uyğunluqpo:ıı/ub: ı.-dil<li
1.1rnin
E) Slavy:ınlar ı:ır.ıfınd;ın "B.ıni.~ faci:>!-1··
tör.ıdildi
A) r'.Drba) ·canda ) -:ı.r.ınm ı ş ilk feodal dövl:ıt
olmuşdu - Allxıniy:ı cfö\'IJti
B) Az:ırbaycanın :m uzunömürlü feodal dövl;::ıti 50. M,ırzhıın ibn 1\1.)h.ımnı,ldin ..QııınunmımJ .. hazır­
olmuşdu - Şir\':ınşalılar laımaqda m.ıqıı.ıdi idi:
C) ı\7.;Jrbaycanı ilk d;::ıfa türlı: mJnş.~li v:ıhid ı\) Vı:rgi sisıı:ıııini ııiıamlam:.ıq ..~ ,ergi
dö\'l.:ıtdJ birl;ışdimıiş.di - Sacil;::ır topl:uım.1.,ınd.1 ii1b:ışın.ılı~a son qoyınııq
D) İlk d.:ıfa onun dövrüıııd:> Xn:ır d;ınizind;ı ıic:ır.ıı B) iri fı.'txl.ıllann sinı:ı.,inda rnüıı:,tiq q:ızanm:ıq
ıı;ınıibri ümı;::ıyJ başl:ımışdı - Salaril.:ır C) Taı:irbriıı ,--;ı s..ııı.,ık:ırlann r.ığboıini qnı:ınm:ıq
E) T;::ıbriz ilk d;::ıfa paytaxtı olınuşdu - R;wvadil:ırin D) K;ıııdlil.-ıri torp:ıq!J ı:ımin ı:tm.-:>k
E) c)halinin) ox.--ull:ışm:ı.sının q:uşısını alm:ıq
46. Biilün ı\ZJrbaycan torııaqlannın ilk dJfJSucil,Jr
dö,·l,lli IJrJfindJn\'ahid clövlJtdJbirlJşdirilmJsinin 51. 1\1.}rzbnnibn M.ılıanını.1din "Q:ınunnıım)"sl:
;::ılıanıiyy.1ti deyi/: 1. Yı:rgi si,;ıcıniıı<l.:ı qııyJ.HJımun y:ır:ııdı
A) Siyasi inkişafa t;ıkan vereli 2. S.'.ln.:ıtlı.:ır , ., t:ıı:irl.:ıri b:ııi , ı:r~il;1rtbn nz::ll1
ctdi
8) T::ıs:ırrüfatın canlannı::ısına t;ıkan verdi 3. T:ılx olmatıJ.ın boyunq:ıı.;ır.ın fl-cıJ.ılbnn .,ı.
C) Ş.:ıh::ırbriıı. s:m;ıtkarlığın,
ticaldtinVJ m:xl:ıniyy;ıtin qolunuyığdı
inkişafına t:ıkaıı
verdi 4. Vcrgil.,rinir.ımlodı. maliyy, işbn~ ~ı:ı.r.ıti
D) C:ınııbi Qafqa1daAz.1rbaycanıürk xalqının :ırtınJı
ınövqcyi daha da möhbnılondi 5. R:ıiyy;ıt üzriıı<l.:ı tnmğa ,ı:rgi inin oıbıqini
E) Solcuqlanıı yüriişii zamanı Rizansav:ı onun gcrç;ıkl:ışJiT\Iİ
dü.şnıoııbrin;ı qarşı nıübariı..ı asanlaşdı ı\) IJ.4 ()) 2.4.5 C) 1.J..S
D)2.J.4 E) 1.2.S
47. Şin·:ınş:ıhlar va SacilJr dövl.lıi üçün oxşar c;:ıhJt
deyi/:
A) Eyni Jsrd::ı. AbbasilJr xilafoıinin ı..ıiO:ım:\<;İ 52. 1\1.)rzhnnibn 1\1.lhJmmadindövriinc:btopbnıbn
zamanı yaranmışdılar JSns vrr2il.lrdir:
B) Türk mJnş:ıli sülalJIJr tJr.>find:ın idar:ı 1. X:ır:ıc
olunurdular 2. Tnmğ:ı
C) Payıa.xıı başqa ş;ıh::ır;, köçürmüşdül:ır J. Gc-lit
D) DJrb::ınd sJddini t;::ımir etdirmişdil:ır 4. Torrxıq vcrgi~i
E) Gürcül::ırb mübariz._-,. aparmışdılar 5. c)mlakvı:rgisi
ı\) 1. -U 0) IJ.5 C) 12.5
48. GöstarilanlJr aiddir: D) 2.3.4 E) 2.4.5
1. 9-t1-<iilJJ !Rys~m.-ı q:ılib g:'11:ır.ık. SacilJr
dö\'l::ııinin varlığına son qoydu. 53. M.>rzbnnibn ~IJhJmm.x!in ölilmünd>n sonra
2. 0rdJbil Ş.'lh:ırini ob kcçir.ır.,k Salaribr dö, !.,tinin Sıılııribr dihlJıi üçün \XİY)3'idir:
:lS3.Sını qo~Ju. ı\) S-:11.uil.-ır J0, l.)(ı ,i'~ı l1Jı
A) ~)~'lrnJ A) SLı,)-:ınl.ınn ölb):.>hü..,rmunıun(;)Dm ur:ıl1cr
B) ~1:ırıb:ın ibn i\lJh.JmmJ<b rıklJ
C) VJlbucbn.1 C) 00, l..>tJJiqu l1)(~,1Lınnın l'-3) bnılm.'l.'\t J:ıy;ın­
D) İbr.ı.him ibn ~ IJrzbana JınlJı
E) 3bü 1::,s\':ır Şa \ll.ra D) O~ı.11.ın ıb ı.ı.ı.n.l'-iı :ırı,uı,lı lh.u.imiypt uğnınd:ı
müh.ırir.ı tx~Jı
F.) S-ıl.ınbr ı.k\\l.:•ti ~tı."Ut4l.1ttlın :,.sılı v:ıziyy;ıt.ı
Ju,..Jü

181

mir.az
 54.MmbanibnMJhJnım~in oğullan ilJqardaşı 60.S:ıcil3r v., Sıılarilar dövt.:ır ..
\';ıhsudnn arasındıı başlayan lınkinıiJ,•;,t ıığnında A) Türknı;:ınş;ıli dövl;ıtl;ır id.'uçun
otş,
mübarir.Jnin nJticJsi: B) Xil:ıfaıin dığılıııası 7.aına~ı y r''-·
A) V:ıhsudıın qalibg:,l:ır..ık taxl.'.I
çtxdı C) asası C~ııubi ~rbaycaıı 'Şdı '~
10
8) İbrahim ibnM;ırzbaıı qalibg:ı]:ır.ık l.'.lxla
çıxdı qoyulıııuşdu rpaqJarıllda
C) T;ır..ıfl:ırd;ın IK-ç
biriqaJib g:ılJ bilm:ıdi D) Paytaxtlanııdaıı biriarcJ;ıb'I
D) M~l:ır süla!Jsi h:ıkimiyy:ıt:ı g.)ldi E) At;ışp;ır;ıstlik dinidövl;ıı d'.~;ıh~ 0111).,
E) Dı:ys;mı tt\1dıın salındı ınıoı~...,,.,

hökmd:ın V.ıhsudnn hakimin~tini

55.Safari mölı• 61. S:ıcil;ır v.lSnlaril.lr
dövl.lti..
k:ınılJndirdi: A) Eyni:ısrd;ı yaranınışdı uçun°xıar
A)Frod.111:ır.ı çoxluiqıa ıorp:ıqlan p:ıylam::ıql3 B) ~razisi_şiıııalda Darb:ınd k . . ~~
özı:ır.ıfin:ı ç:ıkm:ıkl:ı
B) Frodallan C) lslaın dıni dövl;ıt diniolmCÇi~,
C) Q:ınunn:ını;ı q:ıbul ctm:ıkl:ı .. .. A rb
D) B_uıun UŞdu
. 2-:aycanıorpaql .
D) Şirı'Jll,"1hlan iıa:.ıt:ı g:,tirnı:ıkl:ı bırl;ışdimıışdi arını ''alıid~
E) Vergil:ıri aıaltmaqla E) ŞirvanşaJılar dövl:ıtini Gür.. ~
v:ı cnn;ınil;ıri özl:ırin;ı ıa1ıe :':bir,
1

56.Salaribökmdan İbr:ıhimin hakimiyy.Jti

dö,Tü
üçün SJCİ))'il\1 deyi/:
A) S:ılarikır dövl:ıti :ıw:ılki nüfuzunu
itirdiv:ı 62. ~asanişahı I Xosrovv;ı Safarihökın
hakimiyy:ıti z:ıifl:ıdi ıbn Mahamm;ıd üçünortaqc;ıh 1 ~M~
İl.'.JJtd:.ı saxlamaq
B) Feodallan üçüniqtatoıpaqlan edin: aı artnıu~
paylandı 1. ~sılı ölk:ıl:ırd;m x:ırac almışdı
C) D;ırb:.ınd v:ı ~n~ ,~lay:ıtl:ıri Salaridövl:ıtind;m 2. Olk;ı~i vahi!döv!;ıtd:ı birbşdinnişdj
ayrıldı 3. Ycrgı sah.:ısmd;ı ıslahat keçinn ·şdj
D) M:ızy:ıdil:ır • Şirvanşahlar Salaıil:ır dövl:ıtinin 4. inzibatiislahath:ıyaıa kcçinni~i
tJrkibindJn çıxdı A) 1.3 B)3.4 C)2.3 D)1.2 E)l.3
E) Salari!Jrin :ırazisind:ı R;wvadil:ır dövl:ıti yarandı

57.Xasrin~70.ciil!JriSalaril.Jr
dövbtinin
tarixi 63. J\fJrzbanibn J\fJhammad vaYusifibnab Sat
üçün xar:ık1erikdir: üçünoxşar c;ı.h;ıt deyi/: u
A) Hakirniyy:ıt mübariZJsi A) X ;ısrd;ı hakiıııiyy;ıtd;ı olmuşdu
B) Ölk:ıd;ı üsyanlarbaş verm;ısi B) Şirvanşahlan asılı v;ıziyy;ıı:ı salmışdı
C) Qaııunnam;ı q;ıbul edilm;ısi C) X:ız.-ırl;ır:ı qarşı ıııübari~ apamuşdı
D) Ôlk:ıain vahiddövl:ıtd:ı birl:ışdirilm:ısi D) Ş:ırqi Gürcüstanı tabeelmişdi
E) Slavyanlann hücurnlanrun d:ıf edilrn:ısi E) AzJrbaycaru vahiddövl:ıtd:ı bir!Jşdimıiidi

58.Salaril:ır dövlJtininsüqutunun SJbablarinJ aiddir:

1. Varisl:ır arasında hakimiyy;ıı mübariZJSi 64. RavvadilJrin köçürüldüyüıdı
azdifarnaslinin
2. Feodal aramüharib:ıl:ıri v;ı h:ırc-m;ırclik buraxıJan C.ınubi Azarbaycanş:ıharfarini lamııı,
3. M:ırk:ızi hakimiyy:ıt;ı qarşı qiyamlar baş vemı:ısi fa)lD:
4. Slavyanların hücumlanrun aramsı.z xarakter
alması
A)1.4 B)2.3 C)3.4 D)1.2 E)1.3 / Marağa ~[J-0-[3
59.Adı bur.ınlmış Salarifar
sülalasinin A)ôrd;ıbil, S:ıra'b B)Urmiya,
Mak11
nümayand:ısinin adını müm~nedia: C)ôh:ır,Qar.ıdağ D)Salmas,
Xoy
E)Q:ızviıı, H;ımJdan
M;ırzbao ibn ? İbrahim ibn
M~h:ımmad M:ırzban
65. R:ıvvadi hökmdanôbülhicaR:ıwadinin awı&ı
A)Dcys:ım hakimiolduğu ş;ıh;ırl;ııi mü:ıyy:ın edin:
B)V:ıhsudaıı 1.T:ıbriz 2.Marağa 3.~
C)8bulhica 4.Urmiya 5.8lı::ır
D)8bul:ısvar Şavur A) 1.3.4 B)2.4.5 C)JJ.S
E)FJzlİbn MJhJmm~ D)2.3.4 E)1.2.5

182
\
mir.az
66. RJvvndilJr dö,·IJtinin .ırazisinJ d:ıxil idi: nldolduğu hökmdan mÜJ)'YJn
72. Göst.>ril.>nlJrin edin:
1. Muğan hakimliyi
2. Az:ırbaycanın q;:ırb torpaqlan
Xuıbfarin kiııp(bün(l
3. Aı..-ırbaycanın c:ınub torpaqlan okılimıişdi
4. H:ım:ıdan ş::ıh;:ııindJn c:ınubdalo torpaqlar
A) 1.3 8) 2.4 q 2.3
D) 2. 4 E) 1.4 Şİf\'3nŞ3hlar il:ı Gilrtü v:ı 01.:ırl:ır:ı
qohumluq;ıJ.l(pl:ıri qıırıı uğurlu
67. Uyğunluq gö:1,milmi~dir: yar.ıtmışJı mıib.ııri1~ aparmışJı

A) Yusif İbn abu Sacil:ır dövl;:ıtinin payta.xtın

Sac Tabıiz;:ı köcümı;:ısi :ıııı-b.ıba ınülkl:ıri ol:ın

B) abülhica Ravvadil::ır sülal;,sinin;,sasın D>bilidôvlJı:ı bırl:ışdimıişdi

qoyması

q il ~şk::ııi Bizans-<:mı;ıni-gürcül;ır.l
qa.rşı müb:uiz.1:ıpamıası A) ali ~loıi
D) rnF:ızl S;ılcuq sult:ını Alp Arslandan D) Fnl ibn M;ıh::ımmJd
asılı hala düşın;-ısi C) Mus.1ibn F:ızl
E) F::ızl ibn Al.anlaraqarşı Uh'llrlu D) fi ~bri
M:ıh::ımm:ıd mübariz.;)apannası E) abül;:ısvar Şavur

68. XI Jsrin20-ci illJrindJAzJrb:ıyc:ının canubuna

73. f;nl ibn Mah;ınmı.>din hakimiyy.ıtl dön-ünd;,
oğuz :ıxınlannın nJtİcJl,Jri:
1. R::ıvvadil:ııin h::ırbi gücü artdı ŞJddadil.>r diivl.>tin:>
birl.>şdiril,m arnzil.>r:
2. AzJrbaycandatürkl:ııin mövqeyiartdı 1. Şama.xJ 2. v.:ınc:> 3. D:>bil
3. R;-ıwadil:ır s:ılcuq tiirkl:ııi il;,mütt;-ıfiq oldu 4. Bcyl~an 5. D;,rb:ınd
4. Aı..-ırbaycanda türk sülal;-ısi hakiıniyy:ıt::ı g;-ıldi A) 1.2 O) 1.3 C) 3.4 D) 4.5 E) 2.5
5. Biz.ansın vJ cnıı;-ıni-gürcü fcodallannın qarşısının
alınmasında böyük rol oynadı
A) 1.3.4 B) 2.4.5 C) 1.3.5 D) 2.3.4 E) 1.2.5 74. Boş x:ınnlar.:ı ol:ınlan mü.ıyyan edin:
uy)'.'.run

69. RJvvadil.:ır va Şirvanş:ıhlar dövlatinintarixi üçün Döv/;,tiıı adı (Xl)1attlan

oxşar C>!ı;ıl deyi/: 1. Payta:dı M:ırağa v;ı 0rcbbil şoh;ıri
A) ar::ıb m::ınş:ıli sülal:ıl:ır t:ır::ıfind;,n idar.ledilirdi olmusdur
B) Paytaxtı başqa ş;-ıh:ır;, köçürülınüşdü 2. Payta.xtı anlJbil \-;ı T:>brizŞ:>h:>ri
C) ŞJddadil:ırb dostluq münasib;:ıtl:ııi olmuşdu olmusdur
D) Az:ırbaycam vahid dövl::ıtd:ı birl:ışdirrnişdi 3. Payta.,tı G;ınc:, ş:>h:>ri olmuşdur
E) S::ılcuqlardan asılı vaziyy::ıt;ı düşmüşdü
a.Saci b. Sabri
70. Şaddadi hökmdan F.nl ibn MJhJmm;,din d. R::ıvvadi c. Şirvanşah
siyasJtinaaiddir:
1. (}.)nc;ı ;;ıtrafında xırda feodalmülkl;:ııi l:ığv ctdi A) 1-a.2-d.3-c B) 1-b, 2-a,3-c C) 1-c.2-bJ-a
2. Kür çayı üz.ııind;ı Xudafoıin körpüsütikdirdi D) t -b, 2-e.3-a E) 1-a.2- d, 3<
3. D:ıbili öz dövl:ıtin::ı birl:ışdirdi
4. Errn::ınil::ııi bac vcrm;:ıy:ı m:x:buretdi
5. Oğuz türkl.ııiru (}.)nc;,ıd:ı ycrl:ışdirdi 75. f;nl ibn Mah:>mmJdin hnkimiypti dönünd.ı
A) 1.2.3 B) 2.3.4 C) 1.3.4 D) 2.3.5 E) 1.3.5 dostluq .>lııq.>l.:ıri yar.:ıtmışdı:
A) Tinis müs:ılman :ımirli)i ,-;,R.,w:ıdibrl:>
71. ŞJddadil.>r dövl.>tin.> aitideyi/: 8) an!Jbil hakiınliyi ,-:,S31.uil:ırb
A) Payt,Lxtı v.:ınc;:ı ş:ıh:-ııi olmuşdu q D::ırh:>nd h:ıkimli)i ,·:ı Şirv:ın..,clll:ırla
B) Araz çayı üz.:ııind;ı Xuc.tıfJıin körpüsüsalmmışdı D) Ş;ıki h:ıkimli)i ,-:ı S3cil:>rlJ
C) AZ.'.lrbaycan ıorpaqlanru vahid dövl:ıtd:> E) D;,nb :ımirli)i \-:l R:>H-:ıdibrl:>
birl:ışdiıilmişdi
D) v.:ınc:> ::ıtrafında hac;arv.:>x;;ınd::ıkl:ır ç:ıkilmişdi
E) Araz şaymdan şimalda y.ıranmışdı
183

mir.az
--
76• f ~ ibn~fahammJdin faaliyyaıfoa aiddeyi!:.
A) lıa;ıı gösı;ırm;ıy;ın xırdıı fcodallanm;ırfc;ızı
hakinıiyy:ıı.1 ıabc ctdi ··
B) G;ınc:ı ;ıı:rafindakı bütünxırda feodal mülkl;ınnı
l;ığvcıdi
C')G:mc;'ı(j;ı adına pulbsdirdi M:ılı:ıınnı;ıd ibn0buSacın M
2. '
O) Giiıtü fcodallanna v;ı x;ı1..1rl:ır:ı qarşı uğurlu birl:ısdinn;ısı
nıübaril.'I apardı 3. Şirvanşalı abuTabirinpaytaxıı
E) Şirvıınş;ıhlar dövl;ıti il;ı mülıarib:ı ap:ırdı k.. (inıı:ısi
4. Yusif ibnabu Sacın xilafaı x;ıin
da andınıınsı
n,Boş xanalarauyğun olanlanmüJyyan
edin:
A)2 V3 3
adı
Hökmdann faıti),•Jri
D)1v;ı 2
1. Sanıanil;ırl;ı nıiabariz.··~fa Rey

2.
h:ırin aldı
81. Uyğunluğıı nıüJyyJn edin:
i~ıcb saxlamaq
Fcodallan
ladı ı .c.~nubi
Az.ırb:ıyconda oğuzlnnn
3. Ş:ırqi Gürciisıarn tabccıdi ın;ı~k1ııılaşııı:ısınn ic.ız.ı vcnııişdi

a.İbralıim ibnM:ırzban 2.Şim:ıli ı\7~ırb:ıyc:ında oğuzların

b.Yusif ibn0buSac m~shınlıışm:ısın:ı icaz.ı vcrrnişdi
c M;ırzban ibn~fah;ınuıı;ıd
d F:ızl ibnM;ıh:ırnmmxl A) J-V:ıhsudan. 2-Fnl ibnM:ıh:ımmJ<J
e.ı3bülıhica R:ı\'\'adi B) 1-obülhica2-V;ılısudm
A)1-a.2-eJ-b 8) 1-b,2-a,3-
c C) 1-olibşbri, 2-obübs\'arŞa\llJr
C)1<. 2-b.3-a D)1-b,2~,3-a D) 1-M;ırzb:ın ibnM;ıh:ı~;xi, 2-Dcys;ım
E)1-a,2-c.3~ E) 1-Yusifibnabu Sac,2-lbrahim

82.~1asrin20-30-cuilfarind;ı Arazça)ındanıiıııaı.
78.UyğunJuqpo;;u/ub: dakı A.ıJrbaycan ıorpaqlannda yenioğuzuıfa­
lannın mask;ın salması n.ıtic;ısind.ı:
A) 8r.ıb xilafari
etnikdayaq
yaratmaq
üçün I. Ş;ıddadikırin h:ırbi qüdr.ıti dahadaartdı
c}zdil:ır n:ıslini köçürmüşdü -Awbaycarun 2. R;ıvvadil.:ır dövlJtİ müayy;ın q:ıd:ır z.ıifl~
c:ınubuna
3. Bi.uıns, cnmniv:ı gürcül:ırin Amaycaru
işğ31
8) R:ıvvadil:ır dövl:ıtinin :ısasını qoyrnuşdu - ctm:ık planlanpuçaçıxdı
ôbülhica R:ıvvadi
qarşı müqavim:ıt gösbmıJk~
4. SJlcuqlara
C) JQ\'Vadil:ır dövl;ıtinin ITlJ!lS.ıvİ idi-türk
A) 1.2 B) 1.3 C)3.4 O)4.5 E)2.5
D) R:ıwadil:ır dövl:ıtinin sonpaytaxtı olmuşdu
-T:ıbriz ~h:ıri 83.IXasrdaAı.ırba ycanın qarbıorpaqlannı ala
E) R:ıvvadil:ır dö\'l:ıtinin ~ı qoyulmuşdur - keçinn;ıy;ı çalı.şan erm;ıni v;ı gürcüfrodaUan
Aı;ırbavcanın CJaub
toma.alannda arxalanırdı:
A)alanlara imperiya~ına
B)Biz.ans
79.Ravvadi hökmdan Vahsudan ilaŞJddadi hökm- C)x:ı?.JrlJl'J D)kaz.aklara
danFaz!ibnMahamm.ıdin faaliyy3tİı üçünoışar E)slavyanlara
cahJtdir:
A) Yenidövl:ırin :ısasını qoydu 84.XIasrinI yansında AZJrbaycan
torpaqlannı
I3) Xwrl:ır:ı qarşı mübariz.:ı apardı erm.ıni-gürcü-bizans ı.ıcavüzündJn qorunmasındı
C) Vergisah:ısind;ı islahatlar b:ıyata keçirdi mühümroloynadı:
D) Sla\yanlann Aı.ırbaycaııa hücunılanru d:ıf etdi A) ŞJC!dadil;,rin oğuz v:ı s;,lcuqtürkl;ıri ifabirlikıb
E) AzJrbaycaııda yenioğuz tayfalannın m:ıskunJaş­ h:ıl'Jbti
masına icm verdi B) ŞJC!dadil:ırin Şirvanşahlarla ittifaqı
C) Salaril:ırin x;ızJrl:ırb ;ılaq;ı yaratması
D) Sirvanşalılann gürcül;ıri özt;ır.>fın;ı ç:ıkm:ısi
E) S:ılcuqlann biz.ans-enrnni-gürcül:ır arasında
;ıdav;ıt yaratması
184

mir.az
85. XI asrin 30-cıı illJrind,1ŞJddadilJrin harbi 90. abiil;ısvar Şavurun alan \.l giircül.lrinyürüşündJn
qiidr,Jtlni
dah:ı da artırdı: müdafb olunmaq maqsJdi il.) hJyata keçirdiyi
A) G:ınc:ı qala qapılannın dü1.Jldilm:ısi tadbirlarJaiddir:
O) Uiı.ans-cnrnni qiiw.1].1rin.1ağır z.1rb;ı vurulmac;ı 1. G.,nc:ınin qala qapılannı hazırlatdı
C) c>razisind:ı yeni oğuz tayfalarının m:,sk:,n 2. Xuclafarinkörpüsünüinşa etdirdi
salınması 3. S:ılcuq ıürkl::ıri il:,ittifaqyaratın
O) c>bül:ısvar Ş:ıvunın h;ırbi t:xlbirl;ıri 4. v.ın~ ş::ıh:ırinin :,trafina hasar v;:ı x;ınd:ıkl:ır
E) Şirvanş:ıhlarla qohumluqmünasib:ıtbri ç::ıkdirdi
ı\) 1.4 8) 2.4 C) 3.5 D) 2.3 E) 1.3
86. 1038-ciildJ Bizansva gürcüfeodallnnnın baş
tutmayancahdi: 91. R.lvvadihökmdan Vahsudanva $.lddadi
A) D.1bili:ıl:ı kcçirm.1k hökmdanabül.JsvarŞavurun faaliyy.ltiüçün
D) Tinis müs:ılınan .)mirliyiniaradanqaldımıaq oxşar CJhattJşkil edir:
A) S;ılcuqlara ıabc olmalan
C) Ş:ıcklndil:ır:ı qarşı ittifaqbağlamaq
D) Şirvanş:ıhlarla h:ırbi mütt~fiqolmaq B) Yenidövl::ıtin ;ısasıru qoymalan
E) S:,lcuql:ırın C:ınuhi Q:ıfqaz..1 yürüşünün qarşısını C) Şirvanşahlar dövl;:ıtini özün;ı birl:)Şdinn;ısi
:ılm:ıq
D) Ôlk:ıni vahiddövl:'ltddbirl::ışdim1;ısi
E) Paytaxtın köçüriilm::ısi
87. abiil."ısvar Şnvunm hakıimiyyJti dövrün.laiddeyi/:
A) Ş:xl:ıddil:,r dövl;ıtind.1 m:ırk;:ızi hakimiyy;:ıt 92. MJntiqiuyğunluğu mü;,yyJnedin:
gücl:ındi
8) lqtis:ıdi, ictim:ıi h.1yatdav:ı ordudabir sıra Yusif İbn
islah:ıtlar h;:ıyata kcçirildi ôbu Sac
q Gürcül;ırl;ı v:ı Şirvanşahlarla müharib:ıl;ır apardı
D) G:ınCJ qalaqapılan düz:ıldildi
E) S:ılcuq clövl.1ti
il.1müharib;ıl.1r apardı M;ırzban ibn 3bül::ısvar
M::ıhdmm::ıd Şavur

88. Sxcma.lsasJngöstarilJnhökmdarlaraaidortaq
cJhJtimüayyJnedin: l. Yenidövl::ıtin ;ısasırun qoyulması
2. Dövl:ıtin paytaxtının b:ı.şqa ş::ıh;:ır;ı köçürülm;ısi
3. ar::ıbl::ırl:, mübariz;xfaqalib g::ılm::ıl::ıri
Şirvanşah ~~ ôbül:ısvar
I M;muçöhr \.}__) 4. Gürcül;ır;:ı q~ı mübari~ apanlması
Şavur
5. Şirvanşahlarla mübariz::ı apanlması
A) 1.3 8) 1.2 C) 3,4 D) 4.5 E) 2.4
A) Gürcül:,rl;:ı mübari~;ı m;ığlub olmuşdular
B) Bizans-cnn:ıni-gürcül;ırl;:ı mübariz:xfa
qalib 93. GöstJrilJnlar aiddir:
g:ılınişdil:ır 1. Ş:xidadil;ır dövl:ıtinin axınncı ::ımiri olmuşdu.
C) ~lavy:ın hücumlannaqarşı mübariZJaparmışdılar 2. Onun dövründ::ı S::ılcuqlarla münasib::ıtl::ır
D) ld:ır.ı ctdiyiölk::ı alan tayfal:ınnın hücumuna bskinJ;ışınişdi.
m:ıruz qalınışdı A) F::ızl ibn M;ıh::ımm:xi
E) S;ılcuqlardan asılılığı q;ıbul etmişdil;ır B) Musaibn F::ızl
C) n l;)şk::ıri
D) ôbübsvar Şavur
89. ŞJddadi hökmdarı FJıl ibn M:ıh:ımmaddJn farqli E) lII F:,zl
olaraqabülJsvarŞavuır:
A) S::ılcuq dövl;ıti ib müharib:,l;ır apardı 94. Ş;ıddadi hökmdan c)bülJsvar Şavurdan farqli
B) Şirvanşahlarla müharib:,l;ır apardı olaraqUI Fazlindö\TündJ:
C) X:,z.:ırlar:, qarşı ınübaıiZJ apardı A) S;:ılcuq türkbıi il;ı mütt.1fiq olmuşdu
D) G:ınc;) ;:ıtrafındakı bütün xtrda feodalmülkl::ırini B) Slavyanlarlamübariz.1 apannışdı
bğv etdi C) S::ılcuqlarla münasib::ıtl;ır bskinl:ışınişdi
E) AZ.Jrbaycandayeni oğuz tayfalannın m;)skun- D) Sirvanşahlarla ınüharib::ı aparmışdı
laşnıasına icaz;ı verdi E) Gürcül::ııi m:>ğlub etmişdi

185

mir.az
 r:ıriantı nıÜJ))'Jn t'din:
95.U~'J!un 99. D:ıh:ı gccolmuşdur:
ı. Ar.ız ı;a)1 tialr.11, ·J lı:ırbi
üz.1rindJ nı:ıqs.·xfö A) MJzy;xlil;ır sü!:ı~Jsinin_ lı~kimi~ g.,ı~~ 11(
XuJ:ıfarin kiirpüsünti
in~ı ctdinJi O) SacilJrsülal:Jsıııın lıakımıyy;,IJ g;,I~
.!. Bcyl~aııda qiyruıı q:ıldınnı~ q:ıni,şın:ı q:ırşı C) X:ıZJr d:ınizindJ ticar:ıı g:,,nilJriııiıı ~ 1
sl,ıı)'!llllan könıJy:ı ç:ı~rırdı başlaması j[
l Q,ıır.ın T;ıhri7.i öz q:ısid:ısind.1 Bizaııs-cnn;mi­ D) D:ırb~nd :ımirliyinin Şirvanşahlar dôvbiıu
giın:ü h;vtıi qümbrinin hiicuml:ınnı uğurla d:ıf birl:ışdirilın:ısi l
coıı;~ini ı-.,,f ermiş. "Amın şah" :ıdlandınııışdı E) Az.-ırbaycanın ilkd;ıfa müsı.,qil dövJ:¼
~ G:ınc:ı ş.ıh;ırinin ;ıır:ıfin:ı haw vJ x;ındJkbr birbşdirilnıJsi
ç,ıkdinnişdi

Filllibn MtLı;.'.I il ôbül:ısvar 100.Uyğunluq po;;ılııb:

M;ıh.,mnı1<1 ibnF;ızJ L-ışk:ıri Şaııır
A) 1 3 4 2
Adı Bani.ıi
B) 2 4 3 1 h!~'4:a
C) 4 1 2 3 A) Şirı -anşahlar Hcysaın ibnXalid -;::-_s·
11\l)
D) 1 2 3 4 SacilJr MJh;mımJd ebu Sac
B) ~~
E) 3 2 1 4 Sal:ıril:ır M;ırıban ibnM;ıh;ıınm.,d
C) ~
Dl R;ıvvadil;ır ebülhicaR:ıwadi T~
El ŞJddadil:ır eli L>şk:ıri ~
96.Aşa~dakı matndJbahsolunanSJlcuqsultanını vJ -
höknıd,n Vohsudan,Ş.ddıdilöJ
süquı edandörlati edin:
mÜJ}1'Jn
S.ı/mq srıltanı ...darilimıi.rt;ıqill(\iııi ö::l,Jri
ııçiiıı 101.R,wadi l
t;ı/ı/üb /ıesab eıd(ıi ııçiiıı ö: s;ırfarclısi Bıığam ubülasv:ır Ş:wur v;ı Şin-:ınşah hökmdan ı
/088-cı ıldı göııdJmıiş. bıımınla da...... döl'IJli F;ıribürliin fa:ıliyy;ıti üçünoxşar cJhJt:
sıiqıır etmişdi. A) İdar:ı ctdiyidövbıin sonuncu hökmdan
olmag
A) IToğrul, Ş;ıddadil;ır döıfati B) Gürcüçarlığı iIJ ıııüb:ırib:ı apamıası
B) AlpAıslan, R;ıwadil:ır dövl:ıti C) S:ılcuq dövl:ıtin:ı ıabc olması
C) 1Toğrul. Şimııışalılar dövl;ıti D) S1:.ıvyanlann hücunılannı d:ıf etm;)Sİ
D) 1~falikşalı, ŞJ<ldadil;ır dövlJti E) Döı-1:ııin :ır:ızisind;ı oğuz tayfalarının
E) Sultan S;ınCJr, AtabJyl:ır dövl;ıti nı;ıskunlaşınasın::ı icw vcrm:ısi
1

97.RJ,'Vaıli!Jr vaŞJddadilar dörlatiüçünümunıi 102.Uyğunluğu nıÜJ)')'JII edin:

cahJt d~·il: 1. Tiflisnıüs:ılnıan :ımirliyinin yaradılrııası
A) Xilafotin ı.aiföm;ısi döı-riind:ı yaranmışdı 2. Sacibrdövl::ıtinin paytaxtının Marağadan
B) SalarilJr dövl;ıtinin ;ırazisind;ı yaranınışdı örd:ıbil:ı köçiinJlrn:ısi
C) arazisindJ oğuz ıürkbri m:ıshınlaşmışdı 3. M:,lıJnıııı:ıd ibnYezidin
;ımirliyin iqamJtgalımı '
D) SJlcuqlardan asılı ı"Jziyy;ıt:ı düşmüşdü G;,nc:ı ş;ıhJrin:ı köçünn:ısi
E) Xl;ısrin IIyansında Atab:ıyl:ır dövl;ıti tJr:ıfınd;m 4. Ş:ıdd:ıdilJr dövl;:ıtinin :ırazisind;ı oğuz türkJJrinin
süquıa uğradılmışdır nı;ıskuıılaşnıası
1
vm IX X XI
98.Uyğunluğu müm~nedin: :,sr .:)Sf :ısr ;ısr

A) ı 3 4 2
1 il
B) 2 4 3 1
C) 4 ı 2 3
/il iV V
TJbıiz
D) 1 3 2 4
E) 3 2 1 4
vı
an!.ıbıl .._

.
SJcil~r Salaıil)r R.ıwadil~r

D)I.lfl E)V.VI
A)N.VI 8)l..N C)111.V

186

mir.az
103. DÜIJ!Ün c~mıbı müayy.>nedin:
107. Daha sonrnolmuşdur:
A) Mchr:ınibr siil:ıl;hinin hakimiyy:ıtin:> ı.on
Feodal dövl;ıtl;ır qoyulnı:l,ı
~ül:ıl;lSinin hakiınin:ıı;ı plın:ı"i
B) Sacil."lr
1 1. R:ıvv:ıdil:ır dövl:ııi 1 2. $;xld:ıdil:ır dôvl:ııi C) 0r::ıbbr t:ır::ıfınc.bn :ıhalinin siyahıya alınnla.'1
'il' ,. D) Mny:xlil:ır sülal.ısinin hakimiyy:ıı:, ıplm~i
a. Payta.xll0nbbildın a. Kür il:ı Arazçay- E) Slavyanl:uın X:ıir.lryanı ,\nrh:ıycan torpa.qbnn.1
T;ıbıiz;ı köçürülmüşdü lan :ırasındalı.1 ~17j. ilk hücuml:uının başl:ıması
b. Türk m;mş.1li sülafa d:ı yar.ınmışdı
108. Uyfunluq K<i:J.111ilm.1yih:
t.ıT"Jfind;ın y:ır.ıdılmışdı b. 1037<İ ild:ı
c. 1028-ciild.1ölkxfa cnn:ıni -Biz.ıns
A) ı\bba.,il."lr sülal~ i J\1.:ırb:ıycanı iqt.-ı ol:ır.ıq
2 min oğuz ail:,sinin qoşunl:ınnı nıJğlub
\'l'TTI1isdi - S:ıcibr::ı
ın:ısk;m salmasına ctmiş<li
B) :',.larağ;l v:ı arJ:ıbil ilk dJfa payt.-ı.xlJ olmuşdu
icaz:ı vcm1işdi c. D:ıbil :ımirliyinin
- S:ıcil.ır dö, l.ıtinin
;ısasını qoymuşdu
q 0r::ıb xil:ıf.-ııinin siiquıumbn s-0nr:ı bütün
A1."lrb:ı)ı.:an ıorp:ıql:ınnı vahid dô\'l:ıtd:, ilk
A) 1-a,b,c;2-c B) 1-a,c;2-a.b d."lfabirl~dimıişdi - t\l:ızy:ıdi 1.ır sül:ıl:ısi
C) 1-a,c;2-b D) 1-a.c;2-:ı,b D) Az."lrb:ıyc:ın x:ılqı ı.ırixd:ı ilk l.bf:ı XJz::ır
D) 1-c,b; 2-c d."lnizind.ın hücuma m:ınız q:ılmış<lı -
Sl:ın~1n b:ı..~ınl:ın ib
104. Eyni ;,srdJ yaranmış dövlJtlJri müJyy;ın edin: E) Ş:ıddadi dövlJtininsonuncu:ımiri olmuş<lur -
A) Tiflis müs::ılman :ımirliyi, R:ıvvadil:ır dövl:ıti ili F:ııJ
B) M:ızy;xii :-ımirliyi, Q;:ı:ı11;ıvi dövl;ıti
C) Salaıil::ır dövlJti, Müq;xld;ıs Roma impcriy:ısı
O) Kordova xilaf::ıti, S:ıcil;ır dövl:ıri ..,ınq,lsi K,;:J,111ilm.1m~dir:
109. SJbJb-nJtic.1
E) 8r:-ıb dövl::ıti, Şirvanşahlar dövl:ıti
S.ıh,>lı N.ıf/C,l
J\) M:ırzb:ın ibn Olbb hakimiyy;ıt
105.Saci hökmdan DcysJın, Salari hökmdan lbrahim l\bh:ımın._'Xlin v:ıfot müb:ıriL:min
U~'1UnJa
ibn l\farzban, Şaddadi hökmdan III fJzlin ctm:ısi baş n:mı:ısi
hnkinıiyy;ıti dövrü üçiin s,Jciyy,>Vidir: B) X:ıl iı::, T\1füt:ıv-;ıkkil in 1kysaın ibn Xalidin
A) Alanl:ınn hücumlannın d::ıf cdilm:ısi v:ıfat ctm;lSİ Şirv:ını müsı:,qil cl:ın
B) İdar::ı ctdiyi dövl::ıtin son hökmdan olması ctm,si
C) Gürcül:ır;ı qarşı mübariz;ı aparması C) 0r:ıb xil:ıf::ıtinin oy:ıl:ıt tıakimlJrinin
O) Xil:ıfatl;:ı ::ıl:ıq:ıbr saxlaması z.-ıi 11:ım:ı,;i müvqcyininanması
E) S;:ılcuq türkl:ıri il:ı mütbfıq olması D) YtLc;if
ibn 0bu Sacın Xil:ıf.11IJ Saı.:il;,r
x:ızin:ısin:ı
xilaf.11 arasınll, müharib.ınin
x:ıraı:1 tbyJndım-ı.tı;ı baş vı:nn:lSİ
106. LX-XIasrJ..,r
AzJrbaycanüçün xaraktcrikdeyi/: E) Yw,ifibn abu Sacın 0ynnl:ınn Sacil:ırin
A) A.zorbaycanhökmdarlannın qüvv:ıtli harbi wrgi snh:>sindJki hakimiyy.ıtin:, q:ırşı
donanmaya malik olmaması siv;ısJti ÇL\ma.;;;ı

B) f\z,rbaycan :ırazisin::ı alan v:ı slavyanlann

yürüşlJr etm:ısi
C) Bizans v;:ı cnn:ıni feodallanmnq:ısbkarlıq 11 o.Az.)rbaycnnın vıı VJ ıx ;,,r t.ırhi üçün
yürüşbri ctm:ısi S.~CİYYJ,idir:
O) S:ılcuq türkl:ıri ila Azlrbaycan xalqının qaynayıb A) slavyanl:ınn yürüş ctm:ısi
q:ı.nşması B) yann~ısıl ı müc;t:ıqil dövlJtl:ırirı y:ır.ınm..ı.sı
E) Kitabi D;xfa-Qorquddastanmın meydanag::ılm:lSİ C) D:ırb~ndin Şirva.ı~l:ır:ı ı.ıh,.: ı.-Jılm.~"i
D) yaddli b.-ı.ı;qınl:ınn.1 m.:ıru7 cplın.bı
E) X:ıı=ırl:ırin q:ır.ıtçi yürüşün.:, n~ruz q:ılnusı

187

mir.az
 111.SırmdJ rrrilmiş lıökmdarl:ır ü M

müJyyJn edin: fun°rt:ıq c.ıh.ıti

Yusifibnt)bu
Sac

M:ırzban ibn
M:ıh:mım;xl

Atab.ıy
Qızıl Arslan

A}ı'mbl.ır!J mübariZJ apamıalan

B} Sulııın titulu q:ıbul ctın;ıl;ıri
C}Az:ırbaycan torpaqlannın vahidş;ık'ld
birl;ışdirm~l;ıri ;ı
1

D) Slavyanlann hücumlarına m;ıruz qal

1
E) Şirvaıışahlar dövl;ıtini aslı halasalm~:~ an

112.Uyğunluqpozu/ııb:

A) wrba~~ si~i oyaruş başlamışdı _ IX

:ısrıfa Xılafotın da lmağa laması il;ı 118. Slavyanl 910 .
1 S ann -cuıl yürüşüna aiddir:
B) Xudafarin saldınnışdı- F;ııJ ibn
körpii.runü • anadası v;ı X:ız;ırin Qnub-q:ırb sahT I
~
M;ıh;ımm:xl v;ı qar:ıtl:ır törotdil:ır ın <µI)1
2• G'Iı and1ımglub - olubgeriç:ıkil:ırbn Şi~
C) IX;ısrd;ı Şiıvaııı iclmedirdi
- M;ı:zy~l;ır
sülal;ısi q~.ş~~laıı t;ır.)fınd:ın m:ığlub edildil;ır
D) Şirvanşahlar dövl:ıtinin ilkpaytaxtı olmuşdu _ q:ıni nı;ıtl;ırb geridöndübr
3. 80 }'.iik
ma.xı h;ıri
4. Genqa}~<larbn X:ıZJr xaqanlığı br.ıfınd;ın
dannadağırı edildi
E) GJrıcJ galaqapılannı düz;ıltmişdi - İbrahim A) 1.3 8) 2.4 C) 1.4 D)2.3 E)11
Osrnano •u
119. ~.-ırba)'cana sla\'yanlann
amlkiyiirüşünıbn
113.Ambaycan :ırazisin:ı edilmiş istilaçı yürüşfarin fJrqlı olaraq914-cüil }iirüşü:
xronoloji ardıcıllığıru mÜJ}')'Jn edin: v:ı böyükdonanma
A) daha niz.amlJ il;ı
1.Sasaııil;ır 2.Romalılar ctmişdil:ır
3.Alanlar 4.Slavyanlar5.cmbl;ır B) Möhk;ımlJnm:ık üçünyürüş etmişdilJr
A}2.5.4.1.3B}2.3.1.5.4 C)3.1.5.4.2 C) 0sasm:ıqs:ıdi qar;ıtçilik idi
D)4.1.2.3.5E)3.4.1.2. 5 D) Yürüş z.amanı :ısas h:ıd:ıfYezidiyy;ı ş:ıhJri idi
E) M:ığlub olaraqölkJl:ırin:ı qayıtmışdılar
1
114.Sla,Janlann
Ambaycana başladı:
ilkhücumJan
120.Slavyanlann 914-cüiJdJAzJrbaycana yiirüşüna
sonlarında
A) Vllbsrin aiddeyil:
B)X~n Iyansında A) Ycn:ı d:ı m:,qs:ıdl:ıri qar.ıtçilik idi
q IX;ısrin sonunda B) Yürüşd:ı lı:ır birind:ı 100döyüşçü olan500g;ımi
D) IX:ısrin I yansında iştirak edirdi
E) XI;ısrin sonunda C) :ıl:ı kcçirdikfan q:ınim:ıtin yansını X.ız:ır xaqanına
vemı:ıyi v:ıd ctmişdil:ır
115.m-914-cü illardasta,'Yanlann yürüşfari zamanı D) Abşcron yanınadasındakı yaşayış m:ınt:ıq;ıl;ıri
Ambaycanda mövcud olandövlatlar: qar:ıt cd:ır:ık xeyli:ısir v:ı q:ınim:ıtl:ı geri
1.Şir"an~lar 2.Ş:xldadil:ır ç:ıkilmişdil;ır _
3.Sacil;ır 4.R:ıwadil:ır E) SondaŞirvanşahlann qoşunlan t;ır.ıfindan m:ığluli
A)1.2 B)2.3 q 3.4 D) 1.4 E) l.3 edilmişdi

188

mir.az
J121.Slavynnl:mn914-cüil yüriişü zamanı ılöyıiş<L, 126. 944-cüiJdJ8Jrdaninslavyanlar:ı müqa,,imJt
slavyanlanm:ığlub cım:ımişdil:ır: ~östJrJbi/nı;ım,uiııiıı sababi:
A) Oulqartürkl:ıri A) B:ırd> hakimininqüvv:,J:ırinin sbvyanlarla
B) 0W1as(mordva)türkl:ıri döyüş:, girm;ıkd;ın ehtiyyatetm:,si
C) Xar.ızın türkl:ıri B) B:ırcblil:,rin düşm:,n hiyl:,sin:,aJdanması
D) X:,7.ır xaqanlığının yerli :,halisi C) Yerli::ıhalinin müqavim:ıt göst:,:rm:,k iqtidannda
E) X:ız:>r xaqanlığmın qoşunlan olmaması
D) Salarihökmdan M:,rzbanibn M;ıh:ımm:xiin
B:ırd;ıy::ı köm;ık üçün qoşun gönd:ınn:ım;ısi
122. avvalki yürüşl,mlJn farcıli olaraqSlavyanlann E) Mosulhakiminin Az.->rbaycanın CJnub
1 944-cü ildJAzarbaycanayürüşlJrinin SJrh;ıdl::ırini po7..araq
Xoy v;ı Salması :,I::,
mJqsacJIJrinJ daıildir: kcçinn:,siv:, paytaxtüçün t::ıhlük:ı yaratması
I. Abşcronu qar;,tctm;ık
2. Ölk;mitalan ctm:ık 127.944-cüil hücumundansonraslavyanlannuzun
3. O:ırd:ıni :,l:ı kcçinn:ık müddatallilrindJsaxJayabilm:ıy:ır:ık Bardani tark
4. G::ınc:ıd:ı möhk:,ml:ınm;ık dmasininsababinJ idi?
5. Az:>rbaycanda h:ımiş:ılik möhk:ıml;mm:ık 1. ôhalinin inadlı mübariz.1si
A) 1.2 O) 4.5 C) 3.4 D) 3.5 E) 1.3 2. GcQ ik:,nağır mühasir.ıy:> düşm:>si
3. Slavyanlar arasında yoluxucu x:>sblikl:>rin
yayılması
123.Slavyanlann 944-cü ildJ,BJrdaya yürüşü zamanı 4. Salaril;ıri m;ığlub cd:,r.ık :,ld;ı etdikl::ıri
şah:ır hansı dÖ\'IJtint:ırkibinda idi?
q.ınim.ıtkırla lcifa)'dtlanm::ısi
A) Sacil:ır B) Salaril:ır C) Şirvanşahlar A) 1.3 B) 2.4 C) 1.4 D) 2.3 E) 1.2
D) Ş:xJdadil:ır E) R;::ıvvadil;,r

128. Slavyanlann BardJya yürüşün ün natic;,larin3aid

124. Aşağıdakı matna asasan bu hadisanin slavyanlann
hansı yürüşüna aid olduğunu müJyyan edin:
Slavyanlar g:ımil:ırl:ı ::ıvv:ılc:,
m:ıns:ıbin:ı dot,rn.ı,
oradan is::ı B:ırd:ıy:,
etdil:,r.Ilu zaman B:ırd:ı hakimininaz qüvv:ısi
oldut,ıu üçün slavyanlara güdü müqavim:ıt
göst:ıro bilm;xii. N::ıtic;xia füırd::ı yaxşı
silahlanmış slavyanlann::,lin:ı keçdi.
deyi/:
A) ş:ıh::ır dağıldı v::,uzun müdd:>tdirç;ıJ:, bilm:ıdi
B) S:ın:,tkarlıq v::ı ıicar.ıt ~n:,ızül::, uğradı
Kürün C) Ş;ıh:ırd;::ı pul k::ısilm::ısi dayandınldı
hücum D) ş:,h:ır v::ı onun m:>şhur bazan :,~iki
::,h:ımiyy:>tini itirdi
E) ş:,h::ır 987-ci il yürüşü zamanı slavyanlara
müqavim:,tgöfür.ı bilrn;xii

129. Slavyanlann987-ciil v.l l 030-cuil yürüşlari

A) 909-<:uil yürüşü B) 910-<:uil yürüşü
C) 914-<:üil yürüşü D) 944-<:üil yürüşü
E) 987-<:iil yürüşü
125. Slavyanların Bardayil944-cü il yürüşün:, aid deyi/:
A) ôhalid;ın ş:ıh:ırd;,n çıxıb getm:ıyi ~l;,b ctdil:ır
B) Ş:ıh:ıri t:ırk cd:ı bilm;:ıy::ınl:ıri qılıncdan kcçirdil:ır,
şJh:ır qar;,tolundu
C) Slavyanlann ::ımrin;> tabe olmayanlar m:ıscid;ı
toplandı vo h::ır bir ş::ıxsdon 20 dirh::ım pul t::ıl:ıb
edildi
a D) Pulu öd;ıy:ı bilm::ıy:ın 20 min n:ıf::ır q:ıtl:ı yetirildi
E) pulu olmayanlarş::,h::ırd:ın qovuldu
üçün oxşar cahat:
A) Az.->rbaycanda müst::,qildövl::ıtl:,r yarandı
B) crmoni-gürcübirlJşm::,l;ıri hücumdaiştirak ctdi
C) Şirvanşahlann qoşunlan t::ır.ıfındon m::ığlub edildi
D) SlavyanlarBcyl::,qan:,halisin::, divan tutdular
E) yürüşd::,n yerlihakiml;ır hakimiyy:,tl:,rini
möhk:,ml:ındinn::,k m::,qs:ıdiyb istifad:,eımişl:>r
130.1030-ci ild:ı baş ver:,n Bakıda v:, KürlJ Anızın
qovuşduğu yerdJ döyüşünün naticalarinilaiddir:
1. Şirvanşah ordusum;,ğlub edildi
2. Salarik,rinordusum::ı~lub edildi
3. Beyl::,qan :,halisin:,divantutuldu
4. Ruslarlavuru~madaçoxlu şirvanlı h::,lakoldu
A) 1.3 B) 2.4 C) 1.4 D) 2.3 E) 1.2

189

mir.az
 nldolduğu slaıV}'Dnl:ınn yürüşünü
131.GöslJrilJnl,uin 136.Sl:wpnlann1032-1033-cü
il).. "
mÜJ)JJn
edin: A) B;ırdJ ş:ıh:ıri :ıl;ı kcçiıil;ır;ık q'lırıJşl~rinin .
D,ırh;ırıd /1(1k11111
ycrlı ayan/ara
qarşı ııııibari:,1 iiçiiıı 8) D:ırb:ınd hakimislavyanlan a~lCdıldi '~~4
slmraıılan könı,>)'J çağırdı, soııra özyamndaslaıyaıı­ ıığr.ıtdı gır~IDo~l
ıhıır;ıı nıühafı:;ı
lardfln d.ısıasi sar:ladı. C) Slavyanl:ır höyükq:ıninı;ıtl;ı g . ~ ı
A} 909-<:u ilyıirüşü D) Mo~~ııl l~akiıııi slavyaıılarla bir~:a}'ıldılar
B) 914-<:ü ilyürüşü rn;ıglubıyy.,ı:ı uğrardı JaJaıı~
q 987-dilyürüşü E) Şirvanş:ıh I M;ıniçöhrün qoşunJ
D) 1030-<:u il yünişü nı:ığlub edildikır an~fi~
E) 1032-<:iilyürüşü

Gôsl,ırilanlJrin aidolduğu sl:nJnnlann

132. yürüşünü 137.Şin'anşah I l\lılniçöhr vaı Axsil
müayyan
edin: dö,Tüüçüns;ıciyy;ıvidir: anın ha~
Bıı :amaıı Ş,ıddadi lıökıııdan Mıısa ibnFa:/Beyla- A) S:ılcuqlarla itıifaqdan çıxması
qandıı q(ranı qaldımıış qardaşııra qarşı slaıyaıılaıı B) Paytaxıın köçüıiilnı:ısi
kömJ)'J çaı,~rdı. S/aı)'aıılar BeyliJ(Jaıı ;ıha/ısına divan C) Şirvaııın slavyaıılanıı hücumuna
ıı,uhı/ar VJçoxlıı lıiJdıJJ'Jl;ır aldı/aı·. Sonrada Bcaııs D) M:ızy~fü:ır sülal;,siııin nümay:ın~qaı
. .. . ası olnı.....
yolıı ı/J ölkJ/anııJ döııdı'i/ar. E) Yenı su1a1:ının :ıs:ısını qoyması ""'il

ilyüriişü
A) 909-<:u
ilyürüşü
B) 914-<:ü
ilyürüşü
C) 987<i 138.X-Xl ;ısrlJrdJ Azarbaycanda
yadrU'
b
il yürüşü
D) 1030-<:u qarşı müb~ri1...Jn!
ÇJti_nlJ~~ildn ıkJ .
amillar~Jn
E) 1032-ci
il~ü A) uıunnıudd:ıtlı vahıd dovlaıin olmaması il; 1~
8) d:ı.xili ç:ıkişnı:ıl;ır
C) X:ıZJrd:ı h;ırbi donanmanın olmaması
133.Dağıstanda yaşayan ,·a1032-103.l-cü
ilfardJ D) slavyanlanıı tamahkarlığı
slavyanlarla birlikdaAıarbaycana hücum etmiş E) Yelilıökmdarlann ınüqavim:ıı üçün y~j
1:ı)falardanidi: qüvv:ıl:ırinin olmaması
A)hun B)X:ll,Jf
C)sabir D)qıpçaq E}s:ırir
139.Şin'anş:ıhlar dövl;ıtinin 1032-ci\'a 1175-a
tarixinaaiddir: 1,
134.1032-1033-cüAıarbaycana hücum
ilfarda A) SlavyanJaıın yürüşün:ı m;ıruz qalmışdı
emıişdi!Jr: 8) Payt.axt Bakıya köçürülınüşdür
1.hunlar 2.x;ız.Jrl;ır 3.alanlar C) Atab:ıyl;ır dövbtind:ın asılı v:ıziyy:ıb düşmfiıw
4.s:ırirl:ır 5.slavyanlar6.oğuzlar D) Qıpçaqlar m:ığlub edil:ır.ık ölk:ıd;ın qovulm
A)1.3.6 B)3.4.5 Q2.4.5 E) S;ılcuqlardan asılı v:ıziyy:ıt düşmüşdü
D}3.4.6 E)2.5.6

140.Az;ırbaycan tarixinin72-74v;ı 1032-ci i il t •

aidolduğu sla,')'anlann
135.Göstarilanlarin yürüşünü üçünoxş:ır c;ıhatdir:
müayyanedin: A) Alanlann yürüşün:ı nı:ıruzqalmışdı
B) Yenidövl:ıtin osası qoyulmuşdu
C) ZJIZJIJ baş vcnnişdi
Buyiinişd;ı ~ hücum
h:xbfi ŞİMll idi
D) Hw1lann yürüşüno rn:ıruz qalnuşdı
E) Sasanif;ırd;ın asılı v;ıziyy:ıl düşmüşdü

Slaıy.ınlar, alanvJ Şamatı -Yczidiyy,

il;ı
SJrirl.1)falan - ;ıl;ı keçiri!Jr.ık
birlil;d.ı yürüş qar.ıı edildi, 1Omin
ctmisdifor adam
öldürüldü

ilyürüşü
A)909-<:u B)914<üilyiirüşü
ilyürüşü
C)987-ei D)1030<uil yiirüşü
ilyürüşü
E)1032<i

,_ 190

mir.az
~41. Uyğunhıq povılııh: 144. IX Jsrin il yansından Az;,rhayc:ında başlanan
iqtisadidirçJlişin :ısas s:,babi:
A) c)r:,hın;:mb:ıl:,rind;, Kiycv knyazının h:,rbi A) ôlk;:ınin t;ıbii s:-ırvoıl::ırkı z;ıngin olması
tfast:,sinin- dnıjin:ısının iizvl:,riadlanırdı - B) ölk::ınin :ılvcrişli tobiicoğrafi ş;:,raiıi
nıslar C) natura!t:ıs.,rrüfatın t.;m;:ızzülü
B) xilafotinin dövriind:, slavyanlar
8r;ıb D) =ır::ıb zülmünündevrilm;:ısi. dövl:ııçiliyin b:ırpası
ı\z;ırbaycanag:-ılir VO buradan kcç:ır.)k E) ilk d;ıfo süni suvarmaqurğulannın t.otbiqi
Xilafotin m:,rbzi il;, ticar.,t cdirdil::ır • Don-
idil (Yolqa) - X::ız.ır su yolu il::ı
C) Slavyanlann X::ıZdryanı ı\2.1rbaycan 145. IX-XI JsrlJrdJ Azarbayc:ın tasarrüfatma aid deyi/:
torpaqlanna ilk hücumlan b:ışbdı - IX :)Srin A) 8hali b:i$liCaolaraq :)kinçilik. malclarlıq v:ı
sonlannda bağçılıqla m:ışğul olurdu
D) Slavyanlann X:,Zdryanı Az.1rbaycan B) Şiz ş:,h:ıri ya~ınlığında qlZll, gümüş. qurğuşun.
torpaqlanna hücıımlan aramsız xaraktcr aldı civ:ı, 8:,;,z qalası :ıtrafındaloı dağlarda qırmızı
- X ::ısrin :,vv;ıll;:ırind;;ı kvarsçıxanlırdı
E) 8r;:ıb xilafotinin dağılmasından sonra C) T::ıbri.z v;:ı Na.~çıvnnda daş duz. Baloda neft
slavyanl.:ır Xn;,ryanı bölg:,l:,r., qar.ıtçi istchsaledilirdi
yürüşkır t:,şkil ctm;:ıy;, başladılar - Böyük D) G::ınc;:ı vo S:ıvalan :ıtrafında d:mlir v:, mis filizi
ipokyolu il;:ı istehsaledildirdi
E) Ançılığın inkişafına diqq;:ıt yctirilmirdi

142. I JsrdJ alanlann VJIX-XI JSrlJrdJ slavyanlann

AzJrl>aycanayürüşlJrinin mJqs;:ıdlJrindJki 146. IX-XI asrlJrdJ AzJrb:ıycanda k;,taıı istehs:ıl
oxşarlıq: edilirdi:
A) diplomatik::ılaq:,l:,r yaratmaq 1. Şirvanda
8) qar:ıtçilik 2. G::ınc:xl:ı
C) ::ırazi iddialan 3. Bakıd:ı
D) birbşm:,k 4. D;ıroondd:ı
E) möhk::ıml::ınm:,k A) 1.3 B) 2.4 C) 1.4 D} 2.3 E) 1.2

143. S;:ıbab-n;:ıticJ ;:ılaqJsİ göz/;milmi.şdir JsrlJrdJAzarb:ıycanda ç.,ltikakilirdi:

147. LX->..1
1. Qubad:ı
SabiJb Nallca 2. Ş;ıkida
A) Sultan Mahmud Oğuz türkJorinin 3. Qarab:ığda
Qozn::ıvinin oğuzlara R:,vaddil::ırin ::ırazi- 4. unk:ıranda
ağır z:-ırbo vunnası sindomoskunlaşması A) 1.3 8) 2.4 C) 1.4 D) 2.3 E) 12
B) Salaril::ır dövl:,tinin Yusif ibn abu Sacın
Zdİfüıın:,si müst::ıqil siyas::ıt
yeretm::ısi 148. LX-XIJsrlJrdJAz,nbayc:ında ipakçilik mühum
C) S:,lcuqhök.-nıclan I R:,wadi hökmdan yer tuturdu:
M::ılikşahın T;:ıbriz:ı Vohsudanın 1. Şokid::ı
hücüumu S::ılcuqlardan asılı 2. Bordod:ı
hala düşm:,si 3. Tovuzd:ı
D) Azarbaycanın Ş:xldadilor dövlotinin 4. G::ınc:xl:ı
şimalında Ob'liZ h:,rbigücünün 5. Şirvanda
tayfalannın m;;ıskun- ZJifl:,m:,si A) 1.2.5 8) 2.3.4 C) 1.2.4 D) 1.3.5 E) 1.3.4
!aşması
E) M::ıhomm;:ıd ibn M;,zy:xlibrsülal::ı-
Yczidin iqam:,tgahı sinin nüfuzunun 149. IX-XIasrlJrdJ AzJrbaycand:ı daha çoxpanıbıq
G:,nc::ıy;:ı köçünnosi ZJİfl::ım::ısi akilirdi:
I.Mild;-ı 2.Şirvanda 3.Ağstafada
4.Muğanda 5.L;-ınbranda
A) 1.2.5 B) 2.3.4 C) 1.2.4 D) 1.3.5 E) 1.3.4

191

mir.az
 150.Ambaycanın Orta.1srŞJhJrlmnın • • u·mumi
cJhJtlarinJ aidılerif: . b. •n;ı 1E
1
A) H:ır bir ş:ıh;r 1.ahirigö~üşc;ı . bır- ;at:ı '
ı. Şirvanın iqtis.ıdi \';ı siyasi
b;ı117~yir, möhk:ım qala divarları ıl:ı ;ı
m:ırk:ızi olnıuşdur.
olunurdular . !'
8) Karvan yollanüsriind;ı, müdafi;ı üçün;ılvenş 1
~ii«ığrııfi mövqcl;ırd;ı salınırdı 2.B:ığdaddan üstünolduğu qcyd
C) Quruluşun:ı gör:ı ikihiss:ıd:m (iç;ıri ş;ıh:ır, bayır edilmiş. safqızıla b;ınz..xJilmişdi
ş.ıh;ır) ib.ır.ıı idi ..
D) Bazar meydanı v;ı omın yaxında Cünı;ı nlJScıdı
2.c)r;ıbbr dö,rüııd;ı "buycrl~n
olurdu
Bağdadı" ndlandınlırdı
E) &hal~i ~rı ulucl:ırdruı v;ı asılı k:ındlil:ınfan
ib.'lr.ll
idi
1(

151.LX-XImlarBJrd.1 ŞJhJrinJ aidderi/:

A) 1-T:ıbriz, 2- Marağa, 3-Şamaxı
A) BütünC:ınubi Qafqillln siyasi,s:ın;ıtkarhq v:ı B) 1-Mar:ığa, 2-D:ırb;ınd. 3-T:ıbriz
tic~ı nı;ırbzi idi C) !-Bakı, 2-ôrd;ıbil. 3-D;ırb;ınd
B) Kürkiba~n il;ı m;ışhur idi,ip;ıkçifik ,ıı;ırkn} D) J-Şamaxı, 2-T:ıbriz. 3-B;ırd;ı
kimidalıa çarfarql;ınirdi E) !-Bakı. 2-Şamaxı, 3-Urmiya
q b:ı.sqınlan n:ıti~sind:ı
9.U.cüildJ slnvyanlann
bn;ızzül;ı uğramışdı 156.M;ıtndJ bJhsolunanŞJlıJıi mü~Jnedin:
D) ar.ıb s.ıyyahlan Bıığdadla nıüqayi~ cdir,
Al)rbayconın daıif o/dıığıı iq/inıin Bağdadı, 8r.ıb ~yy:ıh lanArnzd:ın şiınaldakı ~lan 1ı
Mbaşfıca ŞJ/ı;ıri" adlandınrdılar Arran adJ:ındınr. Arr.ının :ın ~~~
böyiik
E) S;ıyyahlar "Az.ırbayaıı hölmıdarlanruıı idar;ı sırasında B;ırdJ ,·;ı DJıb;ındd;m sonra ~
..........
dağlıq ölb"kimit~dinı cdirdi
etdiyi cdir, onu "suyu odsuzqııdınlan" nıiaJ
haınamlan il;ı mJşhur olduğunu bildirirdi.~
152.IX-XI asrGanca ş;ıh;ırin;ı aiddl:'.l·il:
A) M;ızy;ıdil;ırin iqam:ııgahı olmuşdu A) Bakı
8) Qafqazın iriticar.,ı v;ı m;ıcfani~t m:ırk:ızin:ı B) G;ınc:ı
çmilmişdi C) Tiflis
C) X :ısriıı ortalarından eribar.ııı şöhr.ıtiııi itirrmy;ı D) Şama..xı
başlamışdı E) Bey!Jqan
D) Gürcüstana v;ı QaradJııiz sahill:ııin;ı ged;ın ticar.ıt
yoluüz;ırind;ı yerl;ışirdi 157.IX-XI;ısrl;ırd;ı G;ınc;ı, Şamaxı1 Marağa,
E) İp;ık parçalar, xalçalar v;ı xaWandünyabaz.ar- vaTabriı şJh:ırlJri ...
lannaçtxanlırdı A) İp;ıkçilik marbzl;ıri idi
B) İp:ık yoluticar:ıtinin iiz.'lriııd;ı yerl;ış~di
153.~starifan!Jrin aidolduğu ŞJhJri müayyan edin: C) Xilafotin canişinlik m:ırbzi olmuşdu
1. ilk<IJ.f;ı Rawadılar dörlatiııiıı fX1)1axtı o/muşdu 1
D) Paytaxtş;ıh:ırfari olmuşdu
2. X asrinsamından dahasıiraı/;ı inkişaf etmaya E) ahalisiı Ominn:l:ırd;ın çoxdeyildi
başfanı~dı
A)Marağa 8) ard;ıbil C)T:ıbriz asrlJrd:ı Arranın ;ın böyük
158.IX->..1 ŞJharlari
D)Unniya E)H:ılllJdan sırasına dax.ilidi:

154.IX-XIasrlJrda Tabriı vaŞamaxı şaharlarinin B;ırd;ı D;ıroond

oxşar cahJti idi:
A) slavyaıılanıı hücumlanna m;ınız qalmalan
B) paytaxtş;ıhJrl;ıri olmalan A)T:ıbriz B) Marağa C)Tifüs
C) m:ızy:ıdil;ır sülal;ısinin siyasi m:ırk:ızl:ıri olmaları D)~van E)Naxçıvan
D) dulusçuluq m:ırkJzl;ıri olmalan
E) Az:ırbaycarıın :ın böyük ş;ıh:ıri olması 159.IX-XIJsrlardJAz;ırbaycanda o/mayoıı torpaq
sahibliyiforması:.
A)ilc::ı B)xosıaq C)mülk D)iqta E)xaii5d

192

mir.az --
160. GöstJrilJnfaıin nid olduğu torpaq müll<lyy;,t 165. Erk;,nortaasrl,,raAtropatennJrazisindJistifndJ
sahibliyini müJyyJnedin: olunanyan növüdür:
1. IX-XI :>srl~ml:> yeni yaranan mülk:xlartorpaq A) Alban:ılifbası B) :ır.:ıb ;,lifbası
sahibliyiidi. C) pahl:ıvi yazı sistemi D) hcroqlifyazı
2. avv:>11:ır bndlil:ır:ı m:ıxsus olub sonradan:ır.,b E) mixiyazı sistemi
fcodallannın :ılin:ı keç:mtorpaqlaridi.
A) Mülk 166. VII asrda Albaniya tariıi ila bağlı as~r yazmışdı:
B) lqta A) İbn H~val B) MusaKalankatlu
C) Y;,qf C) D:ıvcbk H~noğlu
D) lzz.:xidin

O) İcma E) aı İsbxri
E) İIQ (hami)
167. Albanlann öz yazısının olmasını sübut edir.
1. 1.Kcriftoabidasi
161. LX-.X.1
JsrlJrdJmülk torpaqlanna aid olan 2. nı ;,srd;ı Romayagönd;ırilmiş yazılı malumat
sJciyyavixüsusiyyatlJıi müayyanedin: 3. Böyük D:ıhna k;ındind;:ı tapılmış yazılar
1. an geniş yayılan torp:aqmülkiyy:ıti idi 4. V ;ısrd.J albandilindJt:ırtib olunmuş forman
2. Dövl;ıt:, xidm;ıt müqavilindaverilirdi A) 1.2 B) 2.3 C) 3.4 D) 2.4 E) 1.4
3. Malik va ya mülk:xia.radlanansahibionu sata v;ı
bağışlaya bil:ırdi . . 168. AJbantarixçisiMoiscy Kalankatlı yazısı olan xalqlar
4. Ayn-ayn fcodallaram:msubolub !rs;ın_k~ırdi iÇdrisind;ı midiyalılar v:ı albanlarla yanaşı adfannı
5. Ayn-ayn sülal;:ıl;ırin da mülkiyy:ıtınd:ı ıdı qcydctmamişdi:
A) 1.2.5 B) 2.3.4 C) 1.2.4 D) 1.3.5 E) 1.3.4 A) romalılan
B) y;ıhudil:ıri
162. L\'.-Xl asrlJrda Azarbaycanada kandlilari;,r;ıb
C) ispanlan
fcodallarımn /ıimaya.<ıina sığınmağa macbur edan D) yunanları
amillar: E) :ıham:mil:ıri
1. Ağır vcrgil;ır
2. M:>murlannözbaşınallığı
169_HI-VII35 r AJbanmema~ığına aid deyi/:
3. ~ivan ıorpaqlannın gcnişl:ırırn:ısi . si A) Cavanşir galası B) atın~ qalası
4. Icma torpaqlanndaniqta torpaqlanvenim;, C) Govurqala D) Torpaqqala
A) 1.3 B) 2.4 C) 1.4 D) 2.3 E) 1.2 E) Çıraqqala
16 3.X-Xl asrlarda ayn-ayn nüfuzlu şaxslara X3rac
toplamaq üçün veıifan icaza kağızı adlanırdı :
1 70,Azarbaycanın S~ani işğalı dövriinaaid olmayaıı
memarlıq abidası:
A) qobat;ı A) Torpaqqala
B) yarlıq B) O;ırb;:ınd s~di
C) malik C) Şirvan SJ<idı
D) amil D) Samurs:ıddi . .. ..
E) töycü E) T;ırt:>r çayı üz;ınnd;ı korpu

164,Uyğunluq por.ıılub: _TorpaqqalaVcJGovurqalamemarlıq abidalarina

171
aid oxşar rohat: . . . .
A) Erk~norta ;ısrl;:ırd:> Qarabağm dağlıq hiss:ısı A) Atropatena:ırazisind~ ınşa ~l'.111~1
adlanırdı - arsak :ıdr:> B) Sasanil;ır br:>fınd:ın ınşa cdilmişdi
B) A~rbaycanda memarlıqda m:ıscı'd, m du' s:ı C) H r ikisiD:ırb;:ınd yaxınlığında tikilmişdi
ı,n_
lull
. .
vansanı,
• as yer tutur ,
türba tikilırnsı ;ıs İ ı E :ık orta :ısrl::ır:> aid AJbanabid:ıl;,ridir
D) r ~11 'd 'd'
kufi x:>tti il;ı kitab;ıl;ır yaradılırdı - sam E) IX ;ısrin memarlıq abı :ısı ır
dininin a iması il;ı =ıla ~ ı - nın
C) Xilafot dövründ:>Az;ırbaycan memar ıgı ha 3 vval olmuşdur:
inkişaf m;ırbzi idi - B:ırd;:ı h:ıri
172 0
A/
O;:ırb::ınd s;,ddin·~-~i~lm:ısi
farinkörpusununsalınması
D) Xudaforinkörpüsüaiddir-Şirvanşahlar B) X uda .kil .
Amarasmonastıının tı mosı
dövbtin;ı xı C) • qala qapılannın düz;ıldilm;,si
E) Ona :>srl;ırd;ı Yezidiyy:ı adlanırdı - Şama; D) ~nc:ını11 .
E) Sündim:ıscidinin ınşa olunması
ş;,h;:ıri ş;ıh:,ri

193

mir.az
 ın-VII Jsrlm aid Alban
173, memarlıq abid,ılJrinJ
aiduyğunluğun pozuJdıığu b.lndimü;ıyy;,n edin: 179.8r;ıb s;ıyy:ıhı al-M;ısudiy;ı gön,"~faırur~
x:ılç:ılar Aı.Jrlıayc:ının hansı ş~harfan' .ı .. ~ 11
edildi? nwııı
;ırazisind;ı
1. Quba
razisind;ı 2. MJr;ınd
'sindJ l T:ıbriz
sahilind;ı 4. Şanıaxı
5. 8rd;ıbil
ı\} 1.2.5 B)2.3.5 C}11.4
D)1.3.5 E) 1.3.4
174.
BJrdJda ü1..1ıinda daş körpilv;ı
TartJrÇS)l
Şamnııda CümJ mmidiüçünoxşar uhJtdir: 2010-cuilin noy:ıbnnd:ı 11UNESCO.nun
180.
A)Q:ıdim ı\lb:ıniyıının rncnıarlıq abid;ısidir maddiMJdJniirs" siy:ıhısına daıil edilmlşdı
B) cmbağalığı dö\ıün;ı inşa olunnıuşdu A) Qız qalası r:
C) D;ıfal;ırl~ emı;ınil;ır D~find.1ncbğıdılmışdı B) No\nız bayramı
D)~fazy:ıdil;ır sülal;ısinin aüma~rıd;ıl;ıri inşa etdir- C) Aı.Jrbaycan nıuğanıı
1
mişdil;ır D) AZJrbaycan xalç:ılan
dövnl;ı hcçbirinin
E) Müasir iziqalmayıb E) Tarifaçılıq s.ııı:ııi

175.IX-XIasrfardJ inşa olunmuş abidbrdan

biri 181."Kitabi-DJdJ Qorqud"d:ıslanına oiddeyU:
deyi/: A) El:ığs.1qq:ılı v;ı b:ıy:ıt tiirkt:ıyfasından olanD:xb
A) Lcrikda Oğlanqala Qorqud ı2r.ıfındl;:ın söyl;ınilmişdir
B) Naxçıvanda ôlin~qalası B) Dastandakı hadi5;ıJ.ır L'lrixi Az.;ırbaycan toıpaq 1
CJ Şaına,ıda Sündü m;ıscidi baş vcnnişdir ı
D) C;ıbrayılda Xııdaf;ııin körpüsü C) Vll-lX:ısrl;ırd;, el s;ın:ıtkarl:ın •07,llllar
IJDfilKbı
EJ Culfada s;ırdab;ıl;ır D;ıroondd:ın Qarad:ıniz sahill:ırin:ı qxl:ır mıb,
türklJrin yaşadıqlan bütün ıorpaqlarda yayılmış!ır
D) Türk ,-;:ı qeyıi ıürk tJyfalannın çoxqxlim
176.1Xosrova maısus "Xosromn balıan" adlı xalça
özinkişafını hansı xalçalannda tap:mışdır?
ı.:ımanlardan Az...ırb:ıycanda davamlı yaşadıqlanoo.ııi
b;ıhs cdir
A}"Dörd f;ısil" adlanan
T:ıbriz xalçalannda
E) Dastanda Ow. elidcdikd;ı "D;ırb:ınd qapılan"ııdaıı
B) "~faxfur" arllı ôrdJbil
xalçalannda
"Doqquz ~;ın GürciisUn"a
1 v;ı Trabzoııa q~
C) "Çiçi" adlanan Qubaxalçalannda
böyükbir:ırazicb ycrl;ış;ın ölb n;ız;ırd:ı tutuhudu
D)"Buıa" adlanan
Qarabağ xalçaJarında
E) Xovlu İr-Jvan xalçalannda
V:>xO\'SUZ
182."Kitabi-Dad;ı Qorqud"dastanı üçünsad.JJ71i
deyi!:
A) Oğuzlarda ciddih:ırbi intiz.arn
olması, yurdun.
VllJSr Çins.J))'ahı Xuan-T
1TT. esankAz.arbaycanı rnüdafösiil:ı bağlı "xanlar
x:ını Bayandır xanın
adlandınrdı: çağırdığı h:ırbi nı:ıclisdJ b:ıxılması :ıks_ olunmuıd:j
A) Odlaryurdu B) Oğuzlann GöyÇJ gölü;ıır.ıfında, Al:ıgoz
istchsalı m;ırhzi
B) irixalça yaylaqlannda, Q:ırabağ qışlaqlannda_ ~~I~
C) Dulusçuluq m;ırk;ızi Göyrn:ıbkl:ır nı:ıb:ıdini inşa ctm;ıbn oz:ıksını
O) Siyasi
intibah m;ırk;ızi tapmışdır . .
E) ~tibulaqlan olanöik;ı C) Oğuzlann İslamı g:ıbul ctm:ısi, kafırlJn tabccdi
onlanniç:ııisindJ lslaını yaydıqlan .
D) Oğuzl:ınn qonaqp;ırv;ırliyi, düşmJ~ üz.,~nd.ı
178.11Hüdud-3J.A!Jm"adlı manba
~rbaycanın hansı q:ıl:ıb;)(fan sonraböyükelş;ınlıkfan t:ışkil etıml
Ş3har1Jıinda yüksak yunmJmıı/atlar
keyfiyyatli haqqında nı:ılumatlar vcril~şdir_ . .
istehsal edildiyini
qeydedirdi? Dastan onwı yayıldıj;,rı gcnış :ırı!Zld;ı vahıd dıld~-
1.ÜJnc;ı E) türkdilind;ı danışan böyükbirxalqın yaşadığını
2.Ş;ınıkir sübutedir
3.T;ıbriz
4.ôrdobil
5.M:ıldııd
A)1.2.5 B)2.3.4C)1.2.4D)1.3.5E)1.3.4

194

mir.az
183. IX Jsr ı\zJrboycon tarisin.>aidılir:
ı. Aı..ırbayc:ına slavyanlann ilk hücumlannın
başl:lması
2. Sacil;ır dövl;ıtind:ı M:,h:ımm:xi ibn abu
adına pul bsilm:ısi
3. Az;ırbayc:ın torp:ıql:ırıının ilk d:ıf:ı vahid milli
dövl::ıt halında birl:ışdirilm;,si
4. R:ıvvadil:ır dövl::ıtinin paytaxtınm T::ıbriz ş;,h::ırin:ı
köçürülm:ısi
5. Şirvanda M::ızy:xlil::ır sülal::ısinin hakimiyy::ı~
g::ılmJsİ
A) 1.2.5 B) 1.3.5 C) 2.3.4
D} 3.4.5 E) 1.2.4
184. "Kltahl-D,ıd.> Qorqud'' dastanma göra oğuzlann
t.ıs;,rrüfat h;,yahnaaiti tleyil:
A) o~'llzlannmaldarlıqla m::ışğul olmalan
13) :ıı, d;w:ı. qoyun saxlamalan,s;ın;,t sah:ıl;ırinin
inkişaf ctm;,si
C) ıicar:'ltd:ı q17.1J
pul - axça işl;ıtm:ıl:ıri
D) Şanı, Rum ölbl::ıri il:, ticar.,tctrml:ıri
E) l!c::ı ıorpaq sahibiiyininyayılması
185. Oğu1J:ınn oturaq hayatsürm.>si,taul ;,kmalari,
bağçılıq va üzümçülükl~m.>şğul olmalan, su d;,yir-
manlanndanistifadJctmalarihaqqında m;,lumat
,·erilmiş "Kitabi-DadaQorqud"dastanının
boyudur:
A) "B:ıkil oğlu İmran boyu"
B) "DU,~aQoca oğlu D;;,liDomrulboyu"
C) "Q:ınlı Qoca oğlu Qanturalı boyu"
D) "Salur Qa7..anın evinin yağmalandığı boy"
E) "Basaı T:ı~gözü öldürdüyüboy"
186. Ümunıilli lider HcydJr aliycv 199S-ciilda
Az.ırbaycand:ı dastanının 1300illiyininkeçirilm.>si
haqqınd:1 fJrmanvermiş, bu farmanauyğun ol-
araq 2000-ri ilin :ıprclind.> dastanının 1300illi}i
qcyd cdilmişdir:
A) "Oı;rıız x:ıqan" dastamnın
B) "Kiıabi-DJdJ Qorqud"dastanının
C) "Koroğlu" dasıanının
D) "ôsli v;ı K;ır:ım" dastanımn
E) "Aşıq aıasg;ır" dastanının
187.Uyğunluq po:.ıılııııışdıır:
A) Sal:ıri dövloti- X :,srdJ yaranmışdı
B) bndlibro nı::ıxsus olub lakinsonradan:ır:,b
fcodallannın ;ılin;:, keç;ın torpaqlar idi - il~
C) C<-XIosrl:ırd;:, dövl:,t;:,m;ıxsus torpaqmülkiyy:ıti
fomıası idi - xass:,
D) M;:,rzbanibn M:ıh;ımm;ıd- Salarihökmdandı
E) Marağa şohori ilk d;ıfa paytaxtolmuşdu- Sacil;ır
dövründ:,
mir.az
188. Uyğunluq ,.:ö1kmilnuyih:
A) Ni.zamiG:,nc::ıvi Bard;:,faci:>sini t;;ısvir
Sacın ctmi dir - "is ~:md:ımam;ı" ;ıs:ırind;ı
Sündi k:mdind:ı m:ıscid aiddir - XI ;ısr.,
IX-XI:lSrl:ırd;ı Az::ırbaycanm :ın böyük liman
:ıh;,ri idi -D:ıroond
IX-XI:lSrl;ırd;ı A7...ırbaycan tarixiniöyr::ınm::ık
üçün ;)Sa.5 m.ınb;xiir - :>r.lbcoğrafiyaşiinas v;ı
tarix il:,rinin~rl;ıri
189. Az.-ırbaycanın xilafatin ta beliyindan çıxması
naticasinda:
l. Yeni müst;)Qildövl:>tl:,r yarandı
2. lqtisadiyyatz;)ifl;ıdi
3. lqtisadiinkişaf sür;)tl:ındi
4. T;ıs;ırrüfat v:, s::ın;ıtkarlıq t;;ın:ızzül:> uğradı
5. İstchsal :ın::ın;ıl;ıri dir~lm:ı}':) başladı
190. Az:,rbaycantorpaqlannı Salarifart3rafindan
vahid dövl.Jtdabirlaşdirilmasinin naticasi:
1. Xariciticar::ıt :ılaq;ıl;ıri gcnişl;ındi
2. Uzunömürlüdövl;;ıtin varlığı üçün ~rait yarandı
3. Yadcllihücumlannq~ısı tamamil;ı alındı
4. lqtisadiyyat,~n;ıtkarlıq v::ı ticar;ıtin inkişafına
t;ıkan verdi
5. Etnikqruplann Az;ırbaycan xatqı il:ı qanşmasına
müsbJtt:ısir göst;ırdi
191. SalarifardövlatininAz;nbaycanın IX-XI asr feodal
dövlJtlard;mfarqi:
1. Qanunnam;:ı q:ıbul edilmişdi
2. an geniş :)r.ıziy;:ı malikolmuşdu
3. tik d;:ıfa Az;ırbaycanı vahid dövl::ıtd:ı birl:ışdirmişdi
4. Slavyanlaraq~ı mübariz;:ı apamuşdı
5. İlk d:>faX;,z;:ır d:ınizind;:, ricar.ıt g;ımil;ıri üzm;ıy:ı
başlarruşdı
192. Ravv:ıdilJr v., S:ılarilar
dövlatinint:ırixi üçün
oxşar cah;ıtlari mü;ıyyan edin:
l. Eyni ;ısrd:ı Az;ırbaycanın c;ın,ubunda yararuruşdı
2. AZ;)rbaycarun ilk feodaldövl;,tl;ırind;:,n idi
3. ôr:,b m:,nş:,li sülal;:ıl::ır ı:ır::ıfınd:>n idar.ı edilirdi
4. Paytaxtı 8rd;,bil ~h;,ri olmuşdu
5. S;"Jicuqlardan asılı v:,ziyy;ıcı düşmüşdü
193.AJbaniyav.l ŞaddadilJr dö,•IJtinintarixi üçün
oxşar cahat:
l. Feodaldövl;,tolması
2. asasının Az;ırbacanın şimahnda qoyulrnası
3. Paytaxtınm b:ışqa ş;,h;ır:, köçürülm;,si
4. X::ıZ;)rl:>r:ı qarşı mübariz;ı apamıası
5. Bütünvilay:ıtl;:ırin m;:,rk:)zİ hakimiyy:ıt ;)!rafında
birl:,şdirilmosi
195
 194.Ş-)ddadi hökmdarlan
FJzlibn~fah;ımmild v;ı
abülJsvar Şavur üçiinoxşar c;ıh;ıt: 201.Xronoloji :ırdıcıl~ğı m" .
1 R · . u;ıyy;,n edın·
1. Gürcül;ırJ qarşı mübariz;ı aparmışdı • :wvadı oınırliyinin Yaran •
2. Sla\)r:ınlan köm:ıy;ı çağımıışdı 2. D;ıbil :ııııirliyinin yaranın;ası
3. flbuSacın M;:ıkk:ı yoluna nazar.,ı . .
1
3. M;ırk;ızi hakimiyy;ıti gücl;ındinnişdi '}.
4. Şiıv:ınşahl:ırl:ı dostluq
münasibatl;ıri saxlamışdı 4. Slavyaıılann ı\z;ırbaycana yü .. 1ı;ı.1o/in cdı~
. nış :mnın başı~
195.Şirvanşahlar ,~ ŞJddadilar dö,·fati
üçünümumi 202.X.ronol?ji :ı~~ıcıl~ığı müayyan edin:
rahJt: 1. SaJanl:,r dovl;ıtınin )'aranmas
1. X~;ı y:ı.ranmışdı 2. T:ıbrizd:ı ZJlZ)l;ı baş verm:ısi ı
2. ar.ıb xil~tininZJifl;ım;ısi dövründ;ı yaranmışdı 3. ~ 1 ş:ı~o.ri ya~ı~lığında döyüşd;ı i1bu
3. Araı. çayından şimaldak1 Az;ııbaycan h:>rbı qabılıyyoıını göstorm:ısi Sacın
ıoıp.ıqlannda yaranmışdı 4. R:ıvvadil:>rin Solcuqlardan asılı .
v:ızıyy;ıb düş~ '
4. XI:ısrin nyansında S:ılcuqlardanı asılı v::ıziyy:ı~
düşmüşdü 203.Xronoloji ardıcıllığı mü;ıyy;ın ed· .
5. Daroond
keçidini möhk;ıml;ındimıişdil;ır
tutaraq 1. flli~-şk:ırinin Ş:ıddadil:ır dövl;ı~:i }'aratrnası
2. Yusıf ıbn flbuSacın x:ılifanin gönd~di "ilk
qoşunu ın:ığlub etm:,si yı
196.XIasra aidmcmarlıq abidalaridir:
1. Qız galası 3. R:ıvvadi
• ., hökmdan
.. V:ıhsudaııın razılıgı·
. 1.1:ı 2nıııı.
2. Xudafarin körpüsü oguzaı :ısının Az;ırbaycan :ırazisincb
m:ıskunlaşnıası
3. G;ınQ galaqapılar
4. Siindi m:ıscidi 4. Yusifinbobu Sacın x:ılifanin gönd;ırdiyi ikinci
qoşunu m:ığlub etnı::ısi
5. T;ırtJr çayı iildrind;ı körpü
204.Xronoloji ardıcıllığı müayyanedin:
197."Kitııbi-Dad;ı Qorqud" dastanının nüsnsihanr-
dasaılandır: 1. k~:,l.~oııım:x1 ibnYezidin
iqam:ıtgahını G;ı~~
oçumı;ısı
1. İıaliyadaVatikan ş;ıh;ırind;ı
2. Tifüsmüs:ılman :>mirliyinin
yaranması
2. Rusiyada Sank-Peterbwq muzeyind:ı
3. Haşim ibnSurakanın D;ırb:ınd :ıınirliyini
3. Almaniyada • Drezden kitabxanasında yaratması
4. İngilt:ır;ıd;ı Yiktoriyav;ı albertmuzeyind:ı
ibnXalidiıı Şirvanı müst:ıqil elanetntısi
4. Heysam
198.Xrooolojiardıcıllığı mü3n•ao edin: ardıcılbğı müJyy;ın edin:
205.Xronoloji
1. Slavyanlaruı türkqoşunlan il;ı döyüşd:ı m;ığlub 1. Marağa hakiınliyinin v;ı D::ıbilin SaciJ;ır;ı
edilm;ısi birl:ışdirilm:ısi
2. Daroond hakiminin yerli:ıyanlara qarşı mübariı.;ı 2. M:ıh:ımmod ibn?bu Sacın adına pulk:ısdiımil
aparmaq üçünslavyanlan köm;ıy;ı çağınnası 3. Salarihökmdanlbrahiınin taxtdan salınması
3. Slavyanlaruı alanv;ı s;ırir tayfalanilabirlikd:ı 4. R:ıvvadil:ır dövl;ıtinin süqutetm:>si
Azırtıaycana yürüş ed:ıı-Jk Şama'(lJlJ qar;ıt etrn;ısi
206.Xronolojiardıcıllığı müayy;ın edin:
199.Xrooolojiardıcdlığı müayy;ın edin: 1. F:>zlibnMolı:ıuuıı:ıdin hakiıniyy:ıı:ı g:ılımsi
1. Oğuzların R:ıvvadifar dövl;ıtinin :ırazisind:ı 2. Xudafarin körpiL~üııün inşa edilm:ısi
m;)Skuıılaşması 3. flbül;ısvar Şavı.ının GJnc:,:>trafına x:ıad:ık
2. M;ıh:ımm;ıd iboŞ;ıddadın D;ıbil :ımirliyini qazdmb qalacüvarlan çokdirm:ısi
yaratması 4. İbrahim Osnıanoğlu ı:ır:ıfınd:ın ~n~ qala
3. llirb:ınd :ımirliyiııin Şirvanşalılar dövl:ıtin;ı qapılannm düz;ıldilnı:ısi
birl:ışdirilm:ısi 5. Ş:ıddadibr dövi:ıtinin süqutetrn:>si
4. ~dadil:ırin D:ıbili :ıl;ı keçirm:ıy:ı çalışan Bmıns­
emı:ıııi qoşunlanna ağır ZJriı:ı vumıası 207.Xronoloji ardıcdlığı mü:ıyyan edin:
1. f)bül:>svar Şavurun hakimiyy:ıt:ı g:ılm:ısi
200.Xronoloji ardıcıllığı mü;ıyy.ın edin: 2. D;ıbili ::ıl;ı keçinn:ıy:ı çalışan Bizans-erm:>ni
1. Şirvanşahlar dövl:ıtinin yaranması qoşunlanııa ağır z;ırb;ı vurulması
2. llirb:ınd :ımirliyinin Şirvanşalılara birl:ışdirilm;ısi 3. Tifüsmiidmaıı ::ımirliyin:ı hücumed:,nBizans\r;ı
3. M:ızy~l:ırin iqam:ıtgalııruo ~nc:ıy:ı köçürülm:ısi gürcüqoşunlanna ağır zorb:ı vurulması
4. Şirvanşahlann paytaxtının Şamaxıya köçüıülm:,si 4. Ş:ıddadil:ırin Solcuqlardanasılı v:ıziyy:ıı:ı düşmJSİ
5. IVBaqrahn alanlanAzorbaycana hücuma t:ıhrik
eım:ısi

196

mir.az
~
~
--=====----ı----
208.Xronoloji:ır~ıcıllıt:,rı rnüayy;,n edin:
ı. Gilan~ ŞırvanşahJann slavyanlan m:>ğlub
c:UllJSI
213.Uvğunluğ
J "
u mu;,yy;,n .
edın:
7
2. Slavyanlann"füm.b faci:,si"nitör.>tm::ısi ~adil:ır sülal:>si
3. t MJnuçöhriinordusunun slavyanlan Kürt:, 1.M:ıh;ımm:ıd ibn 2.oli
Arazın qovuşdtıi;,'lı ycrd:, m:,ğlub etm:,si :ıddad bri
4. D:ırb:md hakimind;mqisas almaq üçün
Az;}rbayca~a ~ş cd;m alan v:, slavyanlann y:ıratmışdı
a. Müst:,qil0;)bil:,mirliyini
m:ığlub edılm:,sı b. PaytaxnG.lnc:,olan~dadil;ır dövl:ıtini
yaratmışdı

~ 209.Xronoloji
ardıcıllığı rnüJyyanedin: c. B_:rrd:ıni v;, Ş:ımkiri Ş~dadil:ır dövl:ıtinJ
bırl:,şdinnişdi
ı. SlavyanlannSan adasına v:, X::ız:,r d:mizinin
CJnub-q:>rb sahill::ırin:, basqın ctm:,si • d. Salaril:,rdövl:ıtinin tabeliyind;ıki Dob'I ı._ ••
. . d' ı ş:ııı.ınnı
2. Sla~~l~n X::ız:,r ckmizininc;mub-q:,rb 1 kcçınnış
;ı ;ı ı

sahıll:,nnı v::ı AbJskun adasını qar::ıt etm:,si e. Salaril:ırin

" " şimaldakı feodal
Araz.dan m"lkl •.
u ;ınru
ozun;ı tabcctrnişdi
3. Şj(jdadi hökmdan Musa ibn Fnlin Beyl;,qanda
qiyamı yatınnaq üçün slavyanlan köm:,y;ı
çağım1ası
4. Şirvanşah I Axsitanın ili Georginingürcü
qoşununun köm:,yib slavyanlan ölk::ıcl;ın
214.Uyğunluğu mü;,yy;,n
edin:
qovması
l. 1037-<:i
il 2. 1038-d
il
dö .. ü dö - ..
210.Abbasil;ır xilafatinindaı:,rıtması gcdişindJ
meydanagal;ın AzJrbaycanın ilk feodal dövlatfarin
yaranmaardıcıllığını düzgün mü;ıyyJn edin:
a. Ş:ıddadil:,r oğuzlarla birlikdaBiı.:ıns-mrr.ıni

~1
2 3 4 5 qoşunlannı m:,ğlub etdi
11 il 11 il b. Ş:ıddadikır 0~1Uzlarla
birlikd::ı Biz:ıns ,~ gürcü
~ qoşunlan m:ığlub eıdi
►
c. Düşm:ınin D:ıbili tutmaqc:ıhdi boşa çı.,dı
a. Sacil:,r b. Şirvanşahlar d. Düşm;ınin Tiflismü.5:>lrnan
;ımirliyini ıuımaq
c.Salaril:,r d. R:;wvadil;ır c;,hdiboşa çıxdı
e. Ş;ıddadifar

211.Zamanı oxunda Şirvanş:ıhlarla bağlı verilmiş

hadis;ıl;ırin ardıcıUığını düzgün müJyy;ın edin: 215.Uyğunluğu mii;,yy;,n
edin:

1.861-ci
il 2.918-ci il 3. 1075-ci il 1.Salaril:ır 2.R:,vwdibr
sülal:ısi sülnbsi

a. Paytaxtı Şamaxıya
köçürüldü
b. Şirvan müst:,qildövl:,t elan olundu a K:mg:ırli türksoyundan idi
c. D:>rb:md:)miriiyi Şirvanşahlar dövl:>tin:> b, 01.)bm:ınş:ıli azdil:ır n.,silind.ın olsad:ı. soruul31'
yerlitürk:ıhali il:ı qayn:ı}'lb qanşmışdı
birl::ışdirildi
c. Nüma~nd:ıl:ıri :ıw.ıll:,r Dı.11:,m hilimiolmuşlar
d. Az::ırbaycaru özhakimiypti3larıdı
212.Uyğunluğu müayyJn edin: birl;,şdinnişl:ır

2.Türk m;ınş:ıli feodal

e. vm:,srinsonl:ınnda Az:ırtnyc:ının c-,(lubund:ı
l .8r:,bm:,nş;ıli feodal :ımirlik yıır.ımıışdıl:ır
yanmmüst:qil
dövl:,tl:,r dövl:,tl:,r

il a. Şirvanşahlar b. Sacibr
c. Salaril;ır d. R:,vvadil::ır

197

mir.az
 216.Uyğunluğu müJyy;ın edin: 220.Uyğunluğıı mÜJ)')'Jn
l'din:
R;ıwadi hökmdarlan

R:ıvv:ıdi
1.clbülhica l 2.V:ıh sudan

ild:ı Salari
a. 981-ci hökmd-ın lbrahim
ibnM:ırzbanı
m:ığlub etn~şdi
b. Paytaxtı arct~bil
ş;ıh:ıri ol:ın R;ıvvadibr dövl:ıtini
yarabnışdı
c. 2minoğuz ail:ısinin Al.,rbaycanda
m:ıskuıılaşnı:ısına İcaD vcrmişdir
d. Hak;ıniyy:ıti dövründ:ı T;ıbrizcb z;ılz:ıl;ı baş
vcrmişdi
e. R:ıwadil:ır dövl;ıti müqaviın:ıtsiz s:ılcuq!aratabc 221.Uyğunluğu mü;ıyy;ın l'din:
olmuşdu
I.Hcysamibn 2.Yusifibn 3
217.Uyğunluğu mü:ıyy:ın edin: Xalid 8bu Sac •M:ırıbaıı ~
,--___:_-~~~-ı...2M1:ı:ıth;ı~ 2
1.Şirvanşahlar dövl:ıtini 2.Tifüs:ımirliyini idın
idarJeımis sülal;ıl;ır etmiş sülal;ıl;ır
a Qanunn:ını;ı haıırlatmışdı
b. D:ırb:md SJ<idini t;ıınir eıdirmişdir
c. ~:ıı;ır d;ıı~izind;ı ti~:ıt donanması yara. a
a.M:ızy;ıdil:ır b.Şeybanil;ır c.K:ısranil;ır d ilk d;ıfa Şuvanşah tıtulunu q:ıbul Ctınişdi~ t
d.Şüeybl;ır e.~farifar f D:ırb;mdil;ır e. Az.ırbaycanı ılk d;ıfa müst:,qil
dövl~<b c
birl:ışdirmişdi

ca,,abı mü:ıyy;ın edin:

218.Düzgün 222.Uyğunluğu mü;ıyy;ın edin: c
1. Aı;ırbaycanda :ın çoxtanınmış ş;ıhJrdirçoxJu .
I.Salaril:ır döv!Jti 2.Ş;xldadil;ır dövl;ıti çaylaraxır. O,bağlar içindJdir j
2. T:ıb;ıristan (X;ız.x) d:ınizi sahilind;ıdir ôıdıb: :
ikikvadrat milböyükdür. '
3. Şirvan ,~lay;ıtinin D::ırb;ınd claınsinıu
a Xudafarin tikilm:ısi
körpüsünün Buradaneftquyusuvar...
b. X:ıı.,r d:ınizind:> tica!dt
g;ımil:ırinin yaradılması a. T:ıbriz
c. S:ılcuq dövl:ıti il:ı sülhmüqavil:ısi bağlanması b. D;ırb::ınd
d Az.ırbaycanın vahid
dövl:ıtd:ı birl:ışdirilm;ısi C. Bakı
e. G:ınc:ı :ıtrafına x:ınd;ıkl:ır qazılması v;ı hasarlann
tikilm;ısi

223.Uyğunluğu müayyanedin:
219.Uğunluğu mü:ıyy:ın edin:
IX-XI::ısrl::ırd:ı Az.ırbaycanda k:ındli qnıplan
M:ızy;ıdil:ır sülal:ısi
1.Uluc 3.Oxşar 2.Aı.ad
!.Yezid
ibn 2.M:ıh:mun;ıd 3.Heysam
ibn Q!ı;ıt
M:ızy:ıd ibnYezid Xalid
a DövbtJvergiöd;ı)~rdil:ır
a İlk d:ıfa Şirvanşah titulunu q;ıbul etmişdi b. Fcodallardan asılı olank:ındlil::ır idi
b. M:ızy;ıdil:ır Xilafaı il;ı :ılaq:ıl;ırini tamamil;ı k:ısdil:ır c. ı3sas:ın dağlıq bölg;ıl::ırd:ı yaşayan kJndlilıiıi
c. Arranda m:ırk:ızi B:ırd:ı olan:ımirlik yaratmışd.ı d. ı3kinçiliyin güdü inkişaf etdi~ •
d. X:ılifa t:ır:ıfind;ın Şirvanın ilk r:ısmi hakimibyin bölg:ıl:ırd:ı yaşayırdılar
olunmuşdu
e. Varisl;ırinin yaratdığı :ımirliyin iqam:ıtgahını G.mc:ıy:ı
köçünnüşdü

198

mir.az
224.Eyler-Vcnn diaqramında ŞJddadi hökmdan 228.Uyğunluğu müayyanedin:
ahülJsvarSavur(A) VJSaci hökmdanYusifibn
abu Sacı (B) müqayisJedin:
"Kitabi-O;xt;ı Qo d" dastanmın boylan
l ."B:ıkil 2."QanlıQoca 3."SalurQazanın
A oxş:ır B
oğlu lmran oğlu Qanturah
bo ..

a. Oğuzlann ana haqqını Tann haqqı lcimiuca

tutm:ılan tzısvir edilmişdir
b. Oğuz-Trabzon münasib:,tl;ıri, müst~il Oğuz dövl;ıti
ı. Gürcül:ırl;ı mübari~ aparması haqqında m:ılumat vcrilmişdi
2. Şirvanşahlarla mübari~ apannası c. Oğuzlarda yüks;ık V:ıt;m
sevgisi.dar günd:ı incikliyi
3. S::ılcuqlardan asılı hala c.lüşm:>si unudubümumidüşm:ın;ı qarşı birg;ı vuruşmaları :,ks
4. D;ırb:ınc.l s:xldinit:ımir etc.linn;ısi olunmuşdu
5. Vergiv;ı maliyy;ı sah;:ısind;ı islahatkeçinn:>si d. Aı..Jrbaycanın q:ırb torpaqlannı işğal ctm:,y;ı çalışan
gürcüfeodallannaqarşı mübariz:> vcrilmişdi
225. Uyğunlu~u müayyJn edin: e. Biz.ansın m:ıkrli siyas;ıti - verdiyisöz;ı dönükçıxaraq
oğuz igidl;ırini arxadan vurmaq ~hdl:ıri aydın
IX-XI ;ısrl;ırd:, Axırbayeanda verginövl;ıri gö~rilmişdi

1.Üşr j 2. bkat 1 3. Cizy;ı

229.Eyler-venn diaqr:ımında BJrdJ ;,mirliyi (A) V3
R.1vvadiamirliyi(B) üçün farqliva oxşar c;:ıhJtlilrİ
a. S:xl:ıq;ı v;:ı xümsd;ı adlamrdı müJyyanedin:
b. Can vergisiidi
c. Müs;ılmanlardan :>mlakagör;ı alınırdı A oxşar B
d. Torpaqdan istifad:ıy;ı gör;, alınan başlıca v;ı 1/10
vergisiidi
e. Müs:,lman olmayan :ıhalid:m (xristianlardan,
y:ıhudil;ırd;ın v;ı s.)alınırdı

226. Uyğunluğu mü.1yyanedin:

a. Aı..Jrbaycanın c;:ınubunda :ızdil;ır n:>slit:ır.>fincbn
yaradılmışdı
IX-Xl;ısrl;ırd;ı Az:ırbaycanda torpaq
b. R;ıwadil;ır dövl:ıti yarandıqdan sorıra onun
mülkiyy:ıt fonnalan
t:ırkibin;ı qatılmışdı
l. Xalis;ı 1 2. İqta 1 3. Mülk
c. VTII:ısrin sonlarında yaranmışdı
d. Yezidibn M:,zy;ıd t:ır.>find:>n yaradılmışdı
a. Sahibi malikadlanırdı e. Şirvanşahlar dövl:,ti yarandıqdan sonra onun
b. ı3mlaki-xass:,, xan;ıdan torpaqlanda adlanırdı t:ırkibin;ı qatılmışdı
c. angeniş yayılan torpaq müllciyy;ıt fonnası idi
d. Ayn-ayn hökmdarlann ixtiyanndaolan torpaqlar 230. Eyler-Venndi:ıqr.ımında l\fah:ımmJd ibn abu
idi Sacın (A)vaYusif ibn abu Sac üçünfarqlivJ oxşar
e. Dövl;ıt;ı xidm;ıt müqabilindaverilirdi cahJtlJrimüayyJnedin:

227.111-VII;ısrlJra aid Alban memarlıq abidJl;nina A oxşar B

aid uyğunluğun mü;,yy;ın edin:
1. Kiş m::ıb:xii
2. Ağoğlan m;ıb:xli
3. Anıaras monastn
4. Göy M:ıl;ıkl::ıri m:ıb:xli
5. Yuxan askipara kompleksi 1. Adına pul k:ısdinnişdi
a. Laçm:ırazisind;ı 2. Sacil:ır dövl:ıtinin :ısasıru qoymuşdu
b. Xocav;:ınd ;ırazisind;ı 3. Gürcüstanauğurlu yürüş ctmişdi
c. Şaki :ırazisind:, 4. Paytaxtı ôrd:ıbil ş:,h:ırin:ı köçünnüşdü
d. Eçmi:ıdzind;ı 5. O;ıbil ş:ıh:ırini dövl:ıtin:ı birl::ışdimıişdi
e. Qazax;ırazisind;ı
199

mir.az
 234,Eyler-Venn di.aqramında Safarihökınd j
231.Uyğunluğu müayyan
edin: Marzbıın ibn l\'falıammad (A)vaabülh'arı
(B)üçünfarqliVJ oxşar cah;ıtlilri nıüil ıca ~"• 2
2.Sacil:ır 3.Salarifar ı
tdiQ:
Y}'iln
dövl:ıti dövl:ıti
----
A oxşar B

a. :ırazisi D:ırb.ınd kt-çidind:ın D;ıcl:ı v:ı F:ırat çaylanmn

yuxan axarlanna q:ıd;ır uz.anırdı
b. Aı;ırbaycanın ilkfeodal dövl:ıti olmuşdu
c. Az:ııbaycan ilkd:ıf:ı ıürk sülal:ısinirt halcimiyy:ıti
altında birl;ışdirilmşdi
d Marağa ş:ıh:ıri ilkd;ıfa paytaxt ş:ıh:ırin:ı çcvrilmişdi ı. cmb m:ınş::ıli ::ızdil:ır n;-ıslind:ın idi
e. X:ır.ırd:ı ilkd:ıfa Aı.:ırbaycanın ticar:ıt g:ımil:ıri 2. Yenidövl:ıtin zısasını qoyıııuşdu
üım;ıy:ı başlamışdı 3. Vergisah;:ısind::ı qayda-qanun Y3I'alnıışdı
4. ard:ıbil ş:ılı:ııini tı.ııaraq paytaxı Clınişdi
5. BütünAz:ırbaycan torpaqlannı vahid
dö,
232.Uyğunluğu müayyan
edin: birl:ışdirmişdi \1¾

Az:ıroaycana yürüşl:ıri
Slavyan]ann
1.909-cu
il

a. Xn.ır d;ınizinin Qnub

sahiU:ırini v:ı Abaskun
A oxşar B
adasını qar:ıt etdikır; ----- ......
b. Yerli :ıhali t;ır.ıfind:ın ağır m:ığlubiyy:ıb uğradıldılar
c. Q;ınim:ıtin yansını X:ıı.:ır xaqanına verXJkl;ırini v~
etmişdil;ır
d. Geriqayıdark:ın X:ıı.:ır xaqanlığırun yerli:ıhalisi
tır.ıfind:ın m:ığlub edilmişdil;ır
e. Gilana hücum ets:ıl:ır d:ı m:ığlub olubşimala
ç:ıkilmiş, buzaman Şirvanşah qoşuruan t:ır:ıfind.ın l. IX::ısrd:ı yaranmışdır
m:ığlub edilmişdibr 2. M:ızy:ıdil:ır sülabsiidar:ı edirdi
3. Paytaxtı ôrd:ıbil ş;:ıh:ııi olmuşdur
4. D:ırb:ınd s:ıddi t;:ıınir edilmişdir
233.Uyğunluğu müayy:ın edin: 5. Aı.:ırbaycan vahiddövl:ıtda birl:ışdirilmişdir

:ısr Am>aycan
IX-XI ş:ıh:ırl~ri
236.Paytaxtş;ıh;ırl.lri aid olduğu dövlat!Jn
~rb:ınd I Bakı I Şamaxı laşdınn:
U)P.

l.Şarnaxı
a. Az:ııbaycanın ikinci liman ş:ıh:ıri idi 2.G.:mc:ı
b. Az:ırbaycarun :ın höyük Liman-ş:ıh:ıri v:ı btan 3.8rd:ıbil
parçaistehsalı m:ırk:ızi idi a Ş.xldadil~r
c. Qonşu ölk:ıl;,rd;ı Neft''bulaqlan" il:ı m:ışbıırlaş­ b. Sacil:ır
mışdı c. Şirvanşahlar
d X:ısrd:ı ş:ıh:ırd:ı kanaliı.asiya sistemi yaradılmışdı d. Salaril;:ır
e. Şirvanın iqtisadi v:ı siyasim:ırk:ızi idiv:ı ip:ıyi e. R::ıvvadil:ır
başqa ölk:ıl:ırd:ı özşöhr:ıtini sa.xlayırdı

200
\
mir.az
 p

"iunluğu müJyyJnedin: 240. Eyler-Vcnndi:ıqramında Girdim:ın knyazı

2J7.VYit Cavanşir (A) vJ Ş.ıddadi hökmd:ın Fazl ibn
v ~-ı.-rx_::ı_sr-:-in---;'.60;:---~-1-1~2-.ıxw-:ısn--:.:-n-:;60:;;---c-ı--, MahJmm;,d(B) üçün farqliv., oxşar cah;,tlari
ill:ırinin ::ıvv:ılı ifü,rininsonu mü;,yyanedin:
ı---

L..--

Şirvanda M:ızy~ilor sülal:ısinin d?vl:ıtxara~~ası

a. Az::ırbaycanın c:ınubunda R:,vvadıl:ır dovl:ıtının
b.
yaranrtıa.c;ı
AJ,.:ırbaycanın şimal- ş:ırqind:, D::ırb:ınd :ımirliyinin
c.
yaranması
d. Az:ırbaycanın şimal - q:,rbind:ı Ş:ıki hakimiiyinin
1. X:ız;ırl:ır::ı qarşı
mübariz:>apannışdı
yaranma.c:ı · ı· · · ş·ırvanşall 1ar d"ov1:ıtın
o:ırb:,nd :ımır ıyının
• d•:ın
2. Bizanslaitıifaqa ginnişdi
c. ycnid:,nasılı halasalınması 3. Gürcü fcodallannaqarşı mübari~ apannışdı
4. c)r.,bxilafatiil:ı yaxın münasib::ıtl::ır qunnuşdu
5. İta::ıt gösldnn::ıy:m xırda fcodallan m:ırbzi
Eylcr-Vcnn diaqramında Saci hökmdan Yusif hakimiyy:ıt::ı tabe etmiş, onlann mülkünü l:ığv
23 8
··bnahu Sac (A) vJ Manban ibn MJhammJd (B) etmişdir
~çiin f.lrqli V3 oxşar cahatlJri müJyyJn edin:

A oxşar 8 241.. Uyğunluğu müJyyan edin:

a. vm ;:ısıin 30-cu illaıinda yaranmışdı

b. X asrin ortalannda M:ıh::ımm::ıd ibn
Ş::ıddad t:ır.ıfindan yaradılmışdır
1. Tiflis c. IX ~min 60-cı ill:ırind:ı yaranmış,
;,mirliyi İslamla Xristianlıq arasında bskin
ı. Yeni dövl:ıtin :ısasını qoymuşdu qarşıdunna bölg:>sin::ı çevrilmişdi
vahiddövl:ıtd:ı birl:ışdinnişdi
2. Az..1rbayc.1111 2. D::ıbil d. Hakimiyy;:ıt ardıcı) olaraq 3 sülal::ınin
3. Xilafotqoşununu m.ığlub etmişdir amirliyi - Şücybil:ır, Şcybani l:>r v::ı C::ıfaıil::ır
4. Vergi sah:ısind:ı mü:ıyy:ın ~birl::ır h:ıyata sülal:ıl:,ıinin ::ılind::ı c::ımfaşmişdi.
kcçimıişdi 3.Ş;:ıki e. Gürcü kil~si v;:ı gurcu
5. Şirvanşahlar dövl:ıtini, Gürcüstanın bir hiss::ısini hakimliyi hökmdarlannm makrli siyas:>taqarşı
dövl:ıtinJ birl:ışdinnişdi qatiyy:ıtl:ı müba~ apanr, Az.:ırbay­
canın şimal-q:,rb sorh::ıdl:ııini uğurla

239.Eyler-Yenndiaqramında Ş;,ddadi hökmdarlan qoruyubsaxJavırdılar

Fazlibn l\fahammJd(A) va obülasvarŞavur (B)
üçünfarqliva oxşar cah~tlJrimüayy.ın edin:

A oxşar 8 242. Uyğunluğu müayy.ın edin:

~---
Salarifardövlati
1.M:)rzbanibn 2. tbrahimibn
Mahamm~ dövriinda M;:ırzbanın dövrümda

a. D::ırb:ınd v:ı G::ınc::ı vilay::ıtl::ıri dövlatd:ın ayrıldı

1. Xudafaıin körpüsünüinşa etdinnişdi b. Salaril;:ııin ::ırazisind::, Ş::ıddadil:ır dövlati yarandı
2. G::ınc:ı qala qapılannı hazırlatmışdı c. Ş:ırqi Gürcüstanasılı bala salındı
3. Gürcüfeodallannaqarşı mübaıiz::ı aparmışdı d. X::ı~r d:ınizind::, harbig::>ınilar üznıay.ı başladı
4. Şirvanşahlarla qohumluq:ılaq::ıl:ııi yaratmışdı
5. S::ılcuqlarla müqavil::ı bağlayaraq onlara tabe
olmuşdu

201

mir.az
 1
X.1TİIJ sual/arı

DaN/Zi

2.

1. 951-dild:ı Ş;ıddadil:ırin yaratdığ.ı :ımirliyin nı:ırbzini mü:ıyy:ııı edin.

2. M:ızy;ıdil:ır t:ır:ıfind:ın qurulan :ımirliyin ilkm;ırbzini mü:ıyy;m edin
3. 859-cu ild:ı M:ızy;ıdil;ır :ımirliyinin köçürüldüyü ş:ıh:ıri mü:ıyy:ın edin.
4. Şirvanşahlar dö\'l:ıtinin ilkpaytaxtını mü:ıyy:ın edin.
5. 918-dild:ı Şir.1anşahlar dövl:ıtinin köçürüldüyü paytaxtını mü;ıyy;;ın edin.
6. 988-ciild:ı Şirvanşahlar dö\'l:ıtin;ı birl:ışdiril;ın :ırazisiııi mü:ıyy:ın edin. 4
7. cmbl:ırin Babül-Bbvab adlandırdıqlan :ırazini mü:ıyy:ın edin.
8. Sacil:ır dövl:ııinin ilkpaytaxtını mü:ıyy;m edin.
9. YusifabuSacın adına pıııl k;ısdirdiyi ş;ıh;ırl:ıri mü:ıyy:ın edin.
1O.893-cü ild:ı M;ıh:ımm:ıd ibnabu Sacın birl:ışdirdiyi :ırazil:ıri mü:ıyy:ın edin.
11.H:ım Sacil:ır, h:ım d:ı Salaril:ır dörl:ıtinin pa}1axtı olmuş ş:ıh:ıri mü::ıyy:ın edin.
12.Salaril;ır dövl;ıtinin paytaxtını mü:ıyy:ın edin.
13.Salarihökmdan İbrahimin hakimiyy:ıti dövründ:ı dövl:ıtd:ın aynlan:ırazil:ıri mü:ıyy;ın edin.
14.R:ıwadil:ır dövl:ıtinin ilkpa;1a1(tını nıü:ıyy:ın edin.
15.R:ıwadil:ır dövbtinin sonpaytaxtını nıü;ıyy;ın edin.
l6. Ş:ıddadil;ır dövl:ııinin paytaxıını mü:ıyy:ın edin.
17.Ş:ıki hakimliyinin ;ırazisini mü:ıyy:ın edin.
18.D:ırb:,nd :ımirliyinin ;ırazisini mü:ıyy:ın edin.
19.944-cü ild:ı slavyanlar t:ırafind;ın ;ıl:ı kcçiril;ır:ık daı:;rıdılan ş:ıh:ıri nıü;ıyyon edin
20. 1037-ci ild:ı Bizans-enn::ıni qoşunlannın :ıl:ı keçirrn:ıy::ı çalışdığı ş:ıh:ıri nıü:ıyy;ın edin.
21. 1032-1033-cü ill:ırd:ı alans:ırir v:ı slavyanlar :ısas hücumh:ıd;ıfı olanş;ıh:ıri mü:ıyy;ın edin.
22.XI;ısrin 20-ciill;ırind;ı oğuz ail:ıl:ıriııin m;ıskunlaşdığı dövl:ıtin ;ırazisini ınü;ıyy:ın edin.
23. 1054-cü ild:ı Böyük S;ılcuq dövl;ıtind;ın asılı v;ıziyy:ıt:ı düş:ın d:ııbri nıü:ıyy:ın edin.
24.AdamOleariv:ı Övliya C:,l:ıbiy;ı gör:ı D:ıd:ı Qorqudun q:ıbirinin olduğu ş:ıh::ıri mü:ıyy:ın edin.

202

mir.az
 IV. DÜNYA XALQLARI ERKaN ORTA aSRLaR DÖVRÜNDa
ERKaN ORTA asR TÜRK DÖVLaTLaRİ

1. GöstJrilJnlJr aiddir: 7. Uyğunluq povılııb:

A) Q;:ırb;:,doğru köç cd:>n türk / tayfolannı
"... Azov d:ınizinin arxasınd:ı Buzlu okcana ürnumilikd;ı adlandınrdılar - hun - ,'
q;xbrki JrazilJrd:ı yaşayırlar. Onl:ınn bütün hay:ıtı B) "Xalqlann böyük köçü" başlamışdı - iV :,srdJ _f
atın bclindJ kcçir... X:ılq yığıncaqlannda da onlar C) "Xalqlann böyük köçü" v;> türk tayfalannın
aıdan düşmürbr. Onlar daim öz ar:ıbalannda köç Avropaya hücumlan n;:ıtic;cısindJ yaranmış<lı -
cdirl:ır. bu arabalaronlann cvl:ıridir. onlannqadınlan
oradaotıırub p:ıltar tikir v:ı uşaql:ıra baxırl:ır".
Q;:ırbi Hun v:, Avar xaqanlığı T
D) Türkl;:ırin ~siri ilJ M;ırbzi v;ı 5frbi Avropaya
iV JsrRomatarixçisiAmmianMancllin
köç ct<lil;:ır - alan, qot tayfalan ,,,.,
E) Köç ı.amanı türklarin t;:ısiri il;:ı sak tayfalan
A) Qotlara 8) Nonnandlara D:>rb:,ndkcçiclivasit:,silJ"Odl:ır ölbsi" adlanan
C) Alanlara D) Franklara AZJrbaycanag::ılmişdir ---
E) Hunlara
8. Düzgüncavabı müayyanedin:
2. "Xalqların höyük köçü" haşlandı:
A) S:ılcuqlann q:ırb:, doğru yürüşl::ıri il::ı
8) 8rJbl:ırin Bizans v:, lran ::ırazisin:, aıcını il;:ı "Xalqlannböyiikköçü"nd~İştirak etmiş xalqlar
C) Hun tayfalarının q:ırb;, doğru h:,r:,kJtiil:,
O) Ağ hunların Hindistanayürüşl:,ri il:,
E) Ş:ırqi Avropa xalqlannın Roma imperiyasının
içaril:ırin:ı doğru h:ır::ıbti il::ı

3. "Xalqların böyük köçü"nün sabablJrinJ aid deyi/: 1.Alan 2. Het 3. Slavyan 4. Ari
A) ahalinin sayının artması A) 1.2 B) 3.4 C) 1.3 D) 2.4 E) 2.3
B) Otlaq sah:,l:ırinin az.alması
C) Tayfalar arasında ç:ıkişm:ıl:ır 9. iV JsrJaid deyi/:
D) Qotlann bütün Avropanı işğal ctm::ısi A) Balamirinhun tayfa birliyininbaşçısı seçilm::ısi
E) Qonşu tayfaların t:,zyiqin:,v::ı Çin ::ısar::ıtin;:ı m::ıruz B) Xalqlann böyük köçününbaşlaması
qalması C) Ostqotdövbtinin varlığma son qoyulması
D) SlavyanlarBizans::ırazisind;ı m;:ıskunlaşması
4. "Xalqlann böyük köçü" dövründ.l Böyük Çin E) Panoniyanın Q:,rbiI hın dövl:ıtinin m:ırk:ızin;:ı
s;,ddindJnFransaya q.ldJrgedib çıxmışdı: çevrilm;ısi
A) slavyanlar B) hunlar C) alanlar
D) qotl:ır E) gennanlar 10. E.a. 111.lSrvJ b.e.-nın iV JsrindJbaş ,•ermişdi:
A) Hun tayfalarının dövl;:ıt yaratması
5. "Xalqlnrın böyük köçü'~nJaid deyi/: B) Türk ıayfalannın q:ırb:, köç etm;:ısi
A) TV-Vll::ısrl:ıri :,hat:,etmişdi C) Çind:ı yeni sülal:ınin hakimiyy;:ıt;, g;ılm:,si
B) Hunlannın v::ı dig::ır xalqlann q::ırb:ı axını idi D) Q:,rbiRoma impcriyasının ş:ırq:> böyük yürüş
C) Köç zamanı türkl:,r:ısas rol oynamışdılar t;:ışki I etm:,si
D) Hun tayfalann q;ırb;ı doğru h;:ır:,bti il:, E) Hunlarlaçinlilararasında müh:ırib;:ınin baş
başlamışdı verm:ısi
E) Frank dövl;ıtinin yaranması il:>başa çatmışdı
11. Balamirxana aid deyi/:
6. "Xalqların höyük köçü" dövrü üçün s;,ciyy;,vi A) 374-cüild;:ı Q;:ırb;ı köç cd:ın hun tayfa birliyinin
deyi/: başçısı scçilmişdi
A) Siyasi, iqtisadi-sosials:ıb:ıbl;ırd;ın baş venn;ısi B) Q:ırbi Hun dövl::ıtini yaratmışdı
B) Türkl:ırin Fransayaq;:ıd;,ır köç etm;ısi C) M:,nb:,l;:ırd;:ı Metexanın n:,slind;ın olan Oğuz xan
C) Q::ırbi Hun dövl;ıtinin yaranması adtanırdı
D) Slavyanlann Biı.ans ~razisind;:,maskunlaşması D) Başçılığı
il:, hunlar Qar.ı d:mizsahill;ırind:ı
E) X:ız:,r xaqanlığının süqut etm::ısi ostqotlanm:,ğlub ed:ır:ık Knmı :ıb kcçirmişdi
E) HunlarOstqotdövl:ıtinin varlığına son qoymuşdu

203

mir.az
 ------.
---------------:--:-=--:~~===:===
12.Bütün
2
ı\lmaniyn Jlunimpcratorlıığunun
id:ıraetm;, slstcmın~aid ı,1 •
17_QJrbillundövl,llinin
del'il: ,
hakimin•JIİ nlhnadü~dü: ı\) • Dövl.-ıtd:ı mühünı q;ımrl:ır tayfabaşçılaıının
Al Roma impcriyasının süqutu il:ı ıoplarıtısınd:ı vcrili~di 1
8) Burqundl:ınn ü.syanı yaıınlıqdan sonra nı Jf;ır birtayfanın ı\tıll:ının yanında nüma~ı
C) AlantJyfol:ınnın köçünd;ın sonra . 'J'
varı ı.
t
D) Osıqoıl:ınn Britaniyaaclalann:ı kcçm;ısınd:ın C) Tabcedilmiş xalqlarö!' b~şç'.lan olantayfa
sonr.ı r;ıisl:ıri v;ı krnlları vasıt;ısıl;, ıdar;ı olunurdu
1
E) V~tqotl:ınn Şotlandiy:ıya yiirüşünd;ın sonra D) T:ıbc edilmiş x:ılqlar vergi\'Cmıir, yalnız 123
ı\tillanın ::ıııırirı;ı hazır ordusaxlayırdılar
E) Sarayda türkdiliib yanaşı, qotv;ı lahndili~
13.QJrbiHundö,·IJtinin
IJrkibinJ
daxllidi: işl;ıdilirdi
ı\) Türküstan,
Altay,MüsairRusiya.
Çin,
Monqolu.sı.ın 18.Konst:ıns müqnvil.1sinin
ş,uıinJ gôrJ:
BJ ~facanstJn, Avsıri},;ı, Çcxiy:ı. Slov:ıkiya Alman- ı. Bizanss:ırlı;ıd zonalanndaıicar.:ıt ctm;ım;,!j idi
iyanın birhisSJsi 2. Bizanshunl:ıra ıabc olan ıayf.ılarla ~laqJ
C) Seyhun ça}1, S:ını;ırq;ınd ;ıtr:ıfindan tutmuş.
saxkım:ıyacaqdır
q;ırbd:, Xn.xd;ınizinin c;ınubun:ı q~far
3. Bizanshunl:ırdaıı qaçanlam
~ığııı:ıcnq
D) M:ırk;ızi Asiya. Altay v;ı Böyük Göl;ır:ızil;ıri
vcnn:ıyx:ıkdir 2'
El Müasir Rumıniy:ı. Macanstan. Avstriy:ı, Çcxiya,
4. Bizan~ı Hını dövl:ıtini Sas:ınil:ırin hücumu
Slovakiy:ı. Cınubi Rusiya v;ı Almaniyanın bir
zamanı köııı.1k ctııı:ıli idi
hisSJsi 5. Bizanstic:ır.ıt .:ıbq:ıl;ırini nıüJyy:ın olunmuş
s:ırh:ıd q:ıs;ıl.-ı;ıl:ırind:ı ap:ır:ıcaqdır
14.Atillaya
aiddeyi/: A)3.4.5 B) 1J.4 C) 1.2.4 D)1.2.3E)215
A) 447-ci il<bBizansa yürüş etmişdir
B) Katalaun döyiişünd;ı Q:ırbi Roma impcriyasını
19. 447-ciildJAtill:rnın Bi1,ansa
yürüş Nmasnin
tabced;ı bilıromişdi
s;ıbJbl.ırina :ıiddir:
C) Sasanil;ıri öziind:ın asılı v;ıziyy;ıt;ı salmışdır
ı. Biı.:ınsın illik,·erginigccikdirm:ısi
D}Biı.ans impcratonı il;ı Konstans sülhüim-
2. Bizansın hunlarlabağladığı banşıq ş:ııtl:ırini
zalamışdı
pozm:ısı
E) Q;ırbd;ı "Tann qımıancı", "Dünyanın hakimi"
3. Bizansın hunlar:ı qarşı Sasanil:ırl:ı ittifaqa 2
adlandınrdı lar
ginrnsi
4. Bizansın hunlanndövbıi ü~rin:ı hücum
15.Anopamanbafarinda Atillanm ~ısiyyati
haqqında fikirimaiddir:
5. Biz.ansın hunlardan qaçanq:ıçqınlan hima)?
1. Düşm:ın;ı qarşı amansız idi ctm;ısi
2. Möhk;ım irad;ıy;ı, itiağıla malikidi A) 1.2.5 B)2.3.4 C) 1.3.5 D) 1.2.3 E)2.4.S
J. Xaraktcri teztezd:ı)işirdi, möhbmdeyildi
4. Silalıdaşlanna qarşı alİQnab v;ı xeyirxah idi 20. 447-ciild;ı Atillanın Bi1..ansa yürüşü üçünsx.ly-
5. T;ık q;ırar çt-ı:amıazd.ı, amma özg;ıl;ırinin tJsirim )'J\idir:
düş;ırdi 1. Bizansimpcriyasının paytaxtı :ıl;ı kcçirildi ,
A)1.3.5 B)2.4.5 C)1.3.5 2. Konstantinopolu ınühasir:ıy:ı alsadatutmadı "
D)2.3.4 E)1.2.4 3. Q:ırbi Roma dövl:ııin:ı sarsıdıcı z:ırb:ı cndirildi
4. AtillanyoluüZJrind:ıki Oizansın bütünş;ıh;ırl
16.Atillanın qarbdö\'fatlarinda "Tannqırmancı :ıl;:ı keçirdi
Atilla"adlandınlmasının Qbabi: A) 2.5 B) 1.3 C) 2.4 D) 1.5 E)3.4
A) AIİQnab hökrndar olması
B) Diişm:,nl:ırkı xeyirxah ctımsi
r.,ftar 21.Atillanın Konstantinopolun mühasirasini
C) Onun Tannt:ır.,fım!Jn göncbrildiyin;ı inanılması dayandıraraq geri çakilnı:ısinin sab.Jbi:
D) Türkc:ı bilm:ıy:ınl;ır., özdill;ırind:ı danışrnağa A) Hunların yct:ırinc;ı h::ırbi qüvv:ısinin olmaması
icaz:ı vcnn:ısi B) Qoı tayfalarının l lundövl:ıtin:ı hücumeım:ısi
E) Avropanı dağıntılardan v;ı barbarlann C) Romapapasının ondanş:ıh:ıri tutmamasını xahiş
hiicumlanndan xil:ıs ctm:ısi chn:ısi
D) Almanv:ı slavyaıı tayfalanndan ibar:ıı 200min
ordununDiz.ansa köm:ıy;ı g:ılnı:ısi
E) Biı.arıs imperatorununAtillanmbütünş:ırtl
:ım:ıl cd:ıc:ıyini bildinıı:ısi

204

mir.az
 >2. Biı.nns yiirü!i!n.dJn qayıt.dıqdan sonra Atillanın
;ısas nı:ıqs:ıdı ıclı:
A) Ölk:ıd:ı dine quruculuq işl:ıri h;ıyata kcçirm:ık
[ O) 0::ılkan yanmadasının f;ıthini başa çatdınnaq
ı C) Q:ırbi Roma impcriy::ısrnı tabc ctm:ık
D) Sasani dövl;ıti il;ı mübariz.ıni davam ctdinn:,k
E) Ôlk:>d::ı baş vCı.'n üsy:ınlnrı yatınnaq
3. Kntalnundiiyiişii nJtİcJsindJ:
28. V1asrin birinciyansında hakimiyy.ltdJolmuş
A~ Hun imperatorul\tihiraqulaxanın
hakimiyy.ltİ dö,,rünJaiddir:
1. lmpcratorluqniwni orduya vd döyüş filin;ı malik
idi
2. Ağ hunlar HindistanÜ7..Jrino arnmsız yürüşl:ır ctdi
3. Sasanil;ır dôvl:,ıi Ağ hunlaraxorac vcnn:,yobaşladı
4. Ağ Hun irnperatorluğu öz qüdr:,tinin:ın yüks:ık
çatdı
zirv:>sin:>

t 1. Atilla qalib g:,l:,r:,kRoma ş:ıh;ırini tutdu

2. 1briki t:ır:ıf böyiik itkibr vcr:,r;ık geri ç:ıkildi
3. Döyüşd:ı Q:ırbi Roma impcratoru:>sirdüşdü
5. Biz.ansaqarşı uğurlu rnübariz;,apanldı
A) 1.2.4
D) 1.3.4
B) 1.3.5
E) 2.3.5
C) 3.4.5

4. Atilla Q:ırbi Roma impcriyasını tabc cd;ı bilm~i

5. T:ır:ın:ırd;m hcç biri h:>llcdiciq;ıl:,b;ı qazana
29. Mihiraqula ıanın dövründ.l ağ hunlann
bilm;ıdi
C) 1.2.3 Hindistana yürüşlarinin naticJsi:
A) 2.3.4 O) 2.4.5 A) Uğursuzluqla n;ıtic:ılondi
O) 1.4.5 E) 1.3.5 B) Yalnız Q:>rbiHindistantabc edildi
C) BütünŞimal-Q;ırbi Hindistantabc edildi
24. 452-ci ild,l Atillanın Roma ş:ıh:ırini tutub dağıt­ D) Hindistanın bütün s;ırv:ıti =ıl;ı keçirildi
mamasının s,ıb:ıbin:ı aiddir: E) Ağ Hun irnperatorluğu z;,ifl;ım:,~ başladı
A) 1hın :ısg:>rl:ırinin yorular:ıq qüvv~:m düşm:ısi
13) Roma impcratonınun Atillanın aya(,rına g:,l:ı~;ık
onun bütün ş:,rtl:ıri qcyd-ş:>rtsiz q:ıbul ctm:ısı 30. Eyler-Venndiaqramına uyğun olaraq Atilla (1) V.l
C) Romanın Atiilanın ş:rrtl;ırinin bir qismin:ı =ım::ıl Mihiraqulaxanı (10 müqayi~ edin:
ctm:ısi
D) Roma papası I LconunAtilladanş;ıh;ıri 1 oışar fi
d:ığıtmamaE,rı xahiş ctm:ısi .
E) Hunlaratabe olan xalqlann üsyan qaldırdıgı
üçün Atiilanın geri ç~kilm;ıy;ı m=ıcbur olması

25. Atillanın İtaliya ı.Jfarind:ın sonra İrana hücum

edib SasanilJriözünd:ın asılı hala sala
bilmJmJsininsJbJbi:
A) Q:ırbi Hun dövl:ıtiniııı Biı.ans il:>mübarib;ıy:, I. V osrdJ h:ıkimiyyotd:ı olmuşdu
başının q:ınşması . .. . • 2. Şimali - Q:ırbi Hindistanı özün:,tabe etmişdi
B) Q:ırbi Hun dövl;ıtinin ;;ıvvolki qüdrJt~_ı ıtınn:,s_ı 3. Güdü nizamiordu yaratmışdı
C) Sasani dövl:ıtinin inadlı müqavim:ıt goSl;>nTIJSI 4. Bizans:ı qarşı rnübariz:>
aparmışdı
O) Tabc cdil:ın xalqlann çıxışlan 5. İmpcratorluğun qüdr.ıti :ırtmışdı
A) I-1,2. 11-3,4.0-5 B) l-1,3. 11-2.4,0-5
E) Atillanın q:ıfıl v;ıfat ctınJsi
C) I-2.5. Il-3.4, 0-1 D) l-1.4. 11-3.4,0-2
E) l-1.4. il- 2. 0-3.5
26. Daha ,WvJI b:ış \'crmişdir: .
A) Ağ Hun dövl:ıtinin süqut eımosı .
B) Q:ırbi l lun dövl:ıtinin süqut cım;ısı 31. M.lntiqi uyğunluğu müayyan edin:
C) Uyf,'lır uövl:ıtinin yaranması
D) 1Gö~1ürkdövlotinin parçalanmas~
E) 11Göyti.irkdövlotininsüqul ctmgSı
Bumin xan
27 A" .. . . • nlan tarixi üçün
• g Hun dovlJtının IV asrın so
saciyyJvİ idi:
Mihiraqula xan
A) Dövbtin os:ısının qoyulması
B) Sasanibrin :ısılı v:ıziyy::ıt:, salınması Muğan xan
C) Efialit dövl:ıti kimi tanlnmağa başla~ası
• ot:ı g:ıl mosı
D) Mihiraqulaxanın hakinuyy
E) Göyti.irk.l:ırl:ı rnüh:ıribol::ır apan\rnası

205

mir.az
 •
Al Yenidövbtin quruculan olması 36.QJrbillıırı wı Ağ llundö\'lat1.
B) VI;ısrtfa hakimiyy:ıtdJ olmalan cahJtdeyi/: Jrııı~ lld
inıpcriyasının .
0
C")Hindist,uıd:ı müharib:ıl:ır apannası A) Böyükllun '-1.,. •
Dl Gö)1ürk dövl:ıti qüd~ıli dövl;ıt;ı çevinn:ıl:ıri yar:ınnıışlar da&~lıııas 1 lO.
El Sasanil:ırl;ı müharib;x!J q:ıl:ıb:ı qazanmalan B) Eyııi ;,srdJyaranmışdılar 1ldanl
C) Türkııı:ınş:ıli dövl;ıt idi 1-
D) yı :ısrd:ı süquı etmiş dövl:ıtl .
32.A~Hunimpcratorluğuna aiddeyi/: E) lşğalçı nıühnrib;ıl;ır aparnıışl:dır
A) Sakala ş;ıh:ırinin paytaxtolması
B) Çinil;ı uğurlu müharib:ıl:.ırin :ıpanlınası
C} Sasani dövl:ıtini öziindJn :ısılı v:ıziyy;ıt:ı salması 37.Uyğun cavablanmüJyy:ın edin•
D) arazisinin ~l;ırbzi Asiy:ı, afqanıst:ın v:ı şim:ıl­
q:ırbi Hindistanın birhiss:ısini :ıhatJ ctm:ısi
Türkdöv!Jtl:ıri
E) Paytaxtının indiki Pakistanda Siyalkot ş;ıh:ıri olan
Sakala ş:ıh;ıri olması 1.Ağ Hun

33.Uyğunluğu mÜJ)'}'an
edin: a. Elhliı dövl~ıi kimi
:ı. Bizans
Üz~•
tanınırdı .. • flJQ
b. Çininşimal Ytıruşl~r cınıijdj
1.V :ısrd:, Ağ hunlannq;ırbind;ı
hiss:ısini asılı hala b. V~srin
70 •
·11 -cı
mhxlqonşusu v;ı ;ısas ~ibi idi salmışdı ı Jrind:ı süquı .
C ç· . Ctnıır.ı.
c. VI;ısrd:ı :süqut : ının c~nub N
2.VImd;ı Ağ hunlann ş;ırqiod;ı etmişdi hıss:ısini işg·al .
ClnııldJ
s:ırh;ıd qonşusu v;ı ;ısas r;ıqibi idi

A) 1-a,b,c;2-c B)1-a,c;
2-a,b
A) 1- Binıns, 2 -Sasani C) 1-a,c;2-b D)1-a,c;
2-a,b
B) 1- Sasanil;ır. 2-Göytürk D)1-c,b;2-c
C) 1-Göytürk. 2 - Uyğur 4
D) 1- Uyğur, 2-Göytürk
E) 1- Biı.ans. 2 -Sasani
38.JujandövlJtiüçüns;ıciyy;ıvidir:
1. Şimali Çind;ı avar türkl:ıri
1
34.VIasrin ortalannda Ağ Hunimpcratorluğunun 1
zJinJmJsinin sababi: - yaradılmışdı
1. İmpcratorluhıurı geniş ;ırazil:ır) yayılması 2. arazisini M:ırk:ızi Avropa
2. Sasanil:ırl:ı apanlan uzunmüdd;ıtli müharib;ıl:ır genişl:ıııdinnişdi

3. erazisindJmüst:ıqil xaqanhqlann meydana 3. Altay dağlannın ş:ırq :ıt;ıkfarind:ı yaşaı

g:ılm:ısi hunlan:ısar;ıti altına almışdı
4. Buddizm
dininin ölbd:ı yayılması 4. GöytürkJ:ır Buminxanın baçılığı ib onaoan
bölg:ıl:ırd;ı m:ırk:ızi hakirniyy:ıt:ı qarşı
5. Ayn-ayn üsyanqaldınnışdı • ı ı.
çıxışlar baş vcnn:ısi 5. BöyükHun dövl;ıti t:ır:ıfınd;ın varlığına sx
A)1.23 B)2.3.4C)1.4.5 qoyulmuşdu

D)2.4.5 E)1.3.5 A) 1.2.4 8) 1.3.5 C)3.4.5

D)1.3.4 E) 2.3.5

35.567-ci
ildJGö)1iirk xaqanı İslami ıaqanla Sasani
hökmdan Xosronın birl.ışmiş qüvvalarinin Ağ
hunlarüminayürüşün naıicasina :ıid deyi/: 39. I Gö)1Ürk dö\'fatininyarandığı zaman:
A) Ağ hwılar m:ığlub oldular A) 8rob - X:ıZJr müharib;ıl;ıri davam edirdi
B) Ağ Hunimperatorluğu süqutctdi B) Hindistan Ağ hunlanıı lıakimiyy;ıri altında idi
C) Ağ Hwı dövl:ıtinin torpaqlanGöytürkl:ır v:ı C) Q:ırb hunlaııı Romaimperiyası il;ı müharioo
sasanil;ır arasında bölüşdürüldü aparırdı
D) Böyük İp:ık YoluGöytürkl;ır v:ı sasaniJ;ırin D) Biı.ans hunlardan asılı v:ıziyy:ıtd:ı idi
n;ı1Ar:ıtin;ı keçdi E} X:ız:ır xaqanlığında iudaizın diniyayılırdı
E) Xar:ızm vilay:ıti Göytürkl;ırin tabcliyin:ı keçdi

206
\ •
mir.az
1

ıo. Uy~unlu~u müJyyiln edin: a. Tigin b.Yabqu

c. Xaqan d.Şad
1 il
l lökmd:ır A) 1-c.2-b.3-a,4-d B) 1-d.2-a.3-c,4-b
C) 1-a.2-b.3-d,4-c D) l-b.2-a.3--d,4-c
111 iV V E) 1-b.2-c.3-d,4-a
V;,zir
VI 44. Göytürk hökmdarı Tapo xaqanm dövründa
Ordu
asilzadJIJrinnarazılı,'lna sJbJboldu:
b:ışçısı
~
1. Çin il;, fasibsiz müharib;ıl:ır aparması
2. Qara camaat üçün islahatlarkcçinn:ımasi
KülTigin Bilg.ı Tonyukuk
3. Buddizmdininiölbd;:ı yaymai;r:ı başlaması
4. lmperiyanın ş;ırqini iki yer:>bölm:>si
A) 1,11,V B) 11,111,IV C) 1,lll,V A) 1.2 B) 2.3 C) 3.4 D) 2.4 E) 1.3
O) 11,V,VI E) l,IV
45. VI ;,srin sonlannda I Göytürk impcratorluğu iki
fıimıy;ı parçalanmasının SJb;,bk,rin;,niddir:
41. 1Göytiirk döv!Jtinin hökmdarlanndan adı 1. Daxiliç:,kişm:,l;ır
buraxılmış nümayandJsini müJyan edin: 2. Hakimiyy;ıt uf,rrundarnübari:z;,
3. Tabc e<lil:ın xalqlann üsyanlan
4. Çinin dövl;ıtin da.xiliişlarin:> müdaxil:,etm;ısi
Bumin ~ ? )1..___ T_a_p_o_....,) A) 2.3 B) 1.2 C) 3.4 D) 1.3 E) 2.4

46..Muğan xaqanın hakimiyyJti dönünJ aitideyi/:

A) Muğan xaqan B) İlt;ıris x:ıqan A) Çin göytürkl;ırd:>n asılı v.ıziyy:ıt;ı düşdü
C) Qapağan xaqan D) Bilg;ı xaqan B) Göytürkdövl:ıti qüdr.:ıtli imper.ıtorluğa çevrildi
E) Bögü x:ıqan C) Tabc cdil;ın xalqlann üsyanlanq:>dd:ırlıqla
yatınldı
42. Bumin xaqanın fa:ıliyyati dövrünJ aiddir: D) ist;ırni xaq:ının başçılığı il:ı
göytürkl:,r Şimali
1. Özünü ''il xaqan" elan etmişdi Qafq:ızı tutar:ıq
Biw,sa hücumetdi
2. Jujan dövldtin;:,q:ırşı üsyan qaldınnışdı E} Xaqanlığın :-ırazisi ş:,rqd:J San d:>nizd:ın q::ırbcb
3. Biz:ınsa hücum ctmişdi Don çayına q:>d:,rgenişl:,ndi v:, 1O milyon
4. Çini Asılı vniyydt;:,salmışdı kvadr:ıt kilomctr:ı çatdı
5. Av:ırlar:ı qarşı mühaırib.ısind;:, Çin il;:,müt1.ıfıq
olmuşdu 47. E.a. 1asrin ortaları Böyük Hun
A) 2.3.5 B) 2.4.5 C) 1.4.5 impcratorluğunun v;, VI Jsrinikinci yarısı
O) 1.2.3 E) 1.2.5 Gö}1ürkxaqanlığının tarhi üçi.inoxşar ~hat:
A) ön qüdı.ııli <lövrüolması
B) Yenisül:ıl:>nin hakimiyy:-ııd g-;,lm:-ısi
43. Boş xanalara (1, 2,3 v;, 4) uyğun olanlan mü;,yy;,n C) Dövl:ıtin iki hiss:>y:> parçalanması
edin: D} Paytaxtın başqa ş.ıh:,ra köçürıülm:,si
E) Çini asılı v:ıziyy:ıt:-ı salması
Vazifeııiıı adı Göytiirkdöv/atında salahiyyatlar
Dövldl:>başçılıq edir, ham da 48. l\1Jntiqiuyğunluğu müayyanedin:
1.
ordu komandanı idi
2. Xaq:ından sonra ikinciş=ıxs r
ı Göytürkdövl:ıtinin
sayılırdı. Geniş .ırazibri idar.:ı ?
Q:ırbi v:ı Ş:-ırqi Göytürk ➔
cdir, müharib:,zamanı orduya dövbtin:ı p:ırçal:ınm:ı5ı

3.
başçılıq cdirdi
Xan n:;ıslindan olan şahz:ıdal:>r:,
-----_-_-_-_-_-_-_-_--:_
.... ~
___
""\

veril:,nharbi titul idi. Taxt-ıacın ilı:ıris xaııın üsy:ın

qaldırarııq yeniGöytürk
v.ıli;-ıhdi ıitulunu dasıvırdı.
dövl:ıtini yar:ıtması
4. Xaqanlıqda an yüks:ık :ıyan ti-
tulu hcsab olunan. bölg:,l:>ri
idar:ı ed:ın xan n:ıslin:ı m:ınsub
şahzad;,l;:,r idi.

207

mir.az
 , \ l ·~~rl!111n(Jl,,1ilrl
c~i,J.,ıınJ ~-ın qt,)Til.l.(~ 54. \111J(rin Jın-JIIJrindJ Göw L • 1
• d h
Si) a!'ll ,l :ı.rııta 1-l'Çİrfün l.ldbi
• ur" d°'t.--.
""IQı
nı (iıwtı.alllnıt 50ıllıl Çın ;ı...
ır.ırın.ı dıı}m.ı~ı .
n \h~)]l.ınn ,ı.,rtvı ı\,ı~'Jnl ı~g,11 rım;ı,i 1. Olb<l.,ü,)Ml:ır yatınldı rhr ıı~ ';g
Dl Tıl-<t Lı~ falnnnın Çınd.ı h.ılımin,ııı ;ıl;ı 2. lqti'-'lıJi , .:ı (İ).ı.,i <lırç;ılış başı
l(\ııın.Kı 3. ı\şin:ı q:ıhıb~inın h:ıkımın·:,=
ı ı Q.ıp.ı~.:uı ,.ı.:pnıın türll:ıri qurdb:ıı lı b..ıyr.:ıq 4. Nara7J :ıyan Iar id.v~'ıQı ~
alıın,;L1 tıirl.:ı;,.limı.ı,.i bn:ırl~ınldı ~

5. Döyük Hun dô\l.ltinin

49.C,ihtür!-dli,bıini cürl,mdirm;ık üçünlır~ris idar~"tmlsiqcmiqı.ın.ıldu
1
~ >·1
uqının 1-rçinli~I ıJ<ltıırınind.1n birisılıı•dir. ı\) 2J.5 B)2.4.5 q ı. 4 .s 50
Al OnlııJJ ~uı-:ın hı~ıl.ırin ~ı)ını artırdı D) 1.2.3 E) 1.2.4
ııı ÖlbJ.,'-lhıılıl :ımın-.ımanlıq yıır:ıidı
C1 ÜllAl.ı !!l'-lm
qıı)UU
lı,ılimı))•,'11 muh.'lriz~,in;ı Mln 55. Bilg:ı ıaqan döyüşdJ hJlak ol
ligininıatir~sini ab:ıdil~dirmJk :n. ~
1
oı Qunll\1Şlı royr.ıq ahında ıüıl xaqJnlannı ı\) Onunadına pulbsdirdi Çtııı,
~ırl~ınli OJ Çinin1)3}1:ı~ıını ;ılJ kcçi~k
rı Tnnınmıs iliimTonyukuku
basm.ı l:ıh;ıtçi t;ı)in C) ~on-_Ycniscyabid:ıl:ırini UcaJtdudı
ctdı DJ D~\'l~ıı onunadının ş.mfın., adland.ro
E) Go)1urk x:ıqanlığın qurdbaşlı ba ~
50.GöJ1Ürk hökmdan Qapa~an xaqanın h:ışlı('a •• h;)kkcıdırdi
p kiını . :rra~~
• 61
sl~1uriidi:
1. Onlunu mi'ıhk:ıml;ındirm:ık 56. Uy~unlu~u müayy;ın edin:
~ lqtı'ıoıdın·aıın ranlandınlnı.ı.~ı 1. Ouınin xaqan
.l. M.ırb1j ı\,iya ıiırll:ırini ı-ahid haldabirl;ışdimı.ık 2. Muğan xaqan
4. Y:ılnız lılk:ınin :--ını ı..ııiı:ıdl:ırini mühafı1.l ctm;ık 3. l~IJnıİ xaqan
ımpcny;L,ını iııiin;ı tııbc ctın.1~i
5. llizJn., a. Payta.xtı Öıübn ş;ıh;ıri ctmişdi
A)1J.5 il) 2.4.5()2.3.4 b. ı\ğ I lıırı diil'l.ııinin bölüşdürül~ s:
D)IJA E)UJ iştirak clnı:ı. i
c. Ş:ır~., ,·:ı q:ıı_'b:ı do~ birncç~uğurfa r:
lıı.,ris • (Qulluq)uının
51.~2-ri ildJ ~Ö)1iirl-l.lrin t:ı~kıl ctııı:ı~ı v.,Çının özünd:ın a.~lı
(inJqarşı qaldırdı~ı ü.s~·anın n.ıtimi: v:ı1.iyy:ıı., ~:ılnı:ı.~ı
1. Ôtül:ın ~:ılı:ın :l7~ıd rdıldı ı\) l:ı. 2b,Jc il) la.k 3b
' Gô)1Ürlbr q:ılıb ı;:ıbr:ıl Çin:ı!W:llindJn çıxdı C) lb. 2c,J:ı D) le.2b,)3 E)k..lı.~
J il Gii)1Ürk dinl:ıııni y:ırandı
t M.ırl:ın ı\(iy:ı tiirlbrini vııhid dövbıd;ı
birbşJırildı 57. 1Gii)türk iıııprrnıorlu~una aiddryil:
5. TürlJ:ıri hirxalqkimiqıırunub s.ul:ınıldı ı\) Tari).ıb ilkd.,t:,öıJ.,rini r:ısmi olıır.ıq ~
A)14.5 U)2J.S C)1.2.5 ııJl:ıııdırdıl .ır
D)14.5 E) l.2J B) ı\ğ lı1111l:ır iıı.ııind., ıpb~...
._bnS()ll!'l rn:::~ı
C) Dı:i, ı.,ıinin h.ıııi~ı rıumin )..lq;ın olrnu:-b 6
52.Q2patan uqanın ('in~yüril~il
n.,>fİo.ıind.ı: D) IXiı ı.,ıiııiıı I'·'~t.t,ıı Ôıül:ın ph.ıri iJi
ı Jujıınbr ÇınJ.ın qovuldu E) 0n qiidr.ıtli Jıiı rii ~lut.ııı ,·.,l,~mi~
ı. G.i)'rürl.1.ır S:ıliı olCJ.n.ı q;ıd;ır ir.,lil;ıdıbr lı:ı.lıimiyy.,ı i dii,rünJ.,olmuşdur
J ('ınd) rürl.sül:ıl.ı,i lı.11..iınİ))?Iİ :ıl;ı
lcçirui
~ ('ın ~ub rdıl:vk b'ı>)türl.1:ırdbn :ı.~ılı \?7.İ)y:ıı.ı 58.\'ili .1srin.\0-rıı ill.ırind.l ikinciGöJtüıi cS,:.ıtıı
Sllındı ~:ınırdı:
ı\)12 BJ2J C)J.4 D)1.4 E)IJ Al ~ür Ş:ııJın k.,~çılığ_ı ib hı$,~ fu')=.:l~-
m:ısı

53. Bil:~uqanın ,sasfJılinJtl) ônJfoli~l: il) (inın ~ii)nirll.•r.ı ~:-r.ıı· \trn'l))i ıi.~~
A) ) cnı ttll')'U.:IL:.r 1.x>ı ctm.,yJ C) Tılx-dıl.•nn ~-ô~ tiulbr.ı ı.}-11}1 ~=ı q&:==.::
B) Bır.ı:ı~ın ı ını~n.ı ı,on qo)1n.ıt,1 Dl llu)ü!..lp:l ~ıılun.ı n.,,.ın:ın ıun!rr.
C) (' ın ;h.l..-,(l!lti:ııı qurt.lmlJ
~ 1:) fon~,ılııl. h.ul rı)!ın,., flılp uµ.-..::ı uı:,
Dl ri:rU.>nn b:rlı)ını qonıyub ud.ım.lğ;ı
EI Çını Ciü)Ttirl.brd.xı ı,ılı ı:ın))?L'> s.ılnu~

208

mir.az
9. ,\tillıı " ld.1mi uqının ıf..ulrn .ıti öciin cn~r 6-1. il (''"') t(ırl. llıh &.,tininMlıudnbmu •iti
c,h,t: u~~nlı:ı~ nul->)),lıl\ nfın:
,\l P.ı~u,ıı h..ı..'41 ~ l,\"i.'Tm..,1 1. liı:n~ '\.lı.P"
Ol ..\~ Hun J.i, l;tır.ıı ;ı.,,lı, .n1y~-;~ ,\!mı'.ın l. (hJ"pn ,..!q,ırı
C) 8 LT.ın, l mrcn ~ ~ Ü7.'!0n.:> ) \~ ctın;L;n ) n,I~.>'·"P"
D) Ycnı ~l' !.)On;ı,,.._ıç:nı q.)~mılm .\. Tüf!ı..bn (.'ın .,..__,r:,tıı~.Lm ,ıu-t ct.m·s
E) ~i ı mrcn) ı, ı ı b müh.ınb> -'i'~\t'I h (ın m.)~lut- ı.-ı.lıuQ, C"') ıı.u~l.mixı a.•ılı
, >-7~) ;,ı.> ,ılnu~.,tı
SO. J C.ö,1ürJ..hökmd2n :'\lu~n uq2n o il o.,,1..)(ı ,•nıı h.ıı..ınm:ı,.:ıt--' ~.,ıır.,,ı ıJ.""1.•,ı Kul
C.ö)1Ürk hôl-md:ın Q:ıp.ı~ın uqıan üçün Otl-2r tıpn ,~ h."~, rır f,•n~\llulb hdılJ.., ıJ.'f':>
('tn'\l~I
c.lh.lt:
A) Yeni dJ, bnn .x:ı.,ını ,q,,)mu..,....tu \) l.ı_ ;h_ .lı.· O) l.t. ::ı:. '"
B) (ıni a.·-.ılı ,.).ri~y~t.ls..._llmı..,..Jı C) lh. ::,. l.ı O} le.. ~r.'"
C) TürlJ.m , :ıhıJ ıhl' l."l<J..l bırl.>.~iınnifdı f) k . .:.,. _ih
O) $..1$.ınİlxb müh.mb;ı ctmı,şJ.ı
E) Gö) nirl.l;r Sı m.,lı Q;ı t,pr.ı , .l Dı r.ın.'-1 h\l\.,ım 65.. f'ı<'~t,ril.,nl,,r siJıhr:
1. Şun.ılı (\ııi.p.:;L\ , ;, ;\.>.?ı ıl ııı;mın ~ım,.ı_l,.._l-"t,
coni~ı
,ıhı l1.x111J.>
nı.,-:l..1111 l~ıııı ~.!•Ltr

61. J v;ı il Gö, türJ.. dö, l,ıtl.1ıinin o,~r r.ıhJt ,lqil: z J.l~,<ı ılJ.> \ııll ı ,,ııl.ın ,•.:ıuuı ı.,l--.· ,tnı•~. l.ı'-.ın
\, n'{'l llıııı 11111-..·n,
L"• ı il\' .,.l.ıJı.lı,ı,Lın «'ıır.l
A) Tür!. m.ln~li Jô, bt iJi
lnll'l•'-ll il1!ı. q.1:-:1111111,, lı 1.ır
R) Çıni :1-'ılı ,-;ıri~: .-,,..,
s.-ılmı,Jı
_\ ,·ı .ı,nıı 7)-(ı ıll.mıı,Lı l 111, 1111
ı.. ,.ıq.ııılı~ınııı
C) Tür\..bn ,:-ıhıJ ~kilı.b birt.-,~dımıi~Ji
r.ı~II\ ııı..> 1-,-ı:ıııı~. ,,ııu,1111 ıı •lı ,ı ııı._ıdl ınn,L.n
O) P,\\t."l\tt Ötübn ş.>lı.ln ı.)lımı~Ju
t-ınııı ı.>11..ıl ı:11111-ı:. ııııl.ııııı llı.·.ın-...ı ,., ~,;.ınıbr.:ı
E) 1,;ı..imı):.lt uğ.runJ.l mübanı.l n.,tiı.·.-,,iıı_,1.> si\quı
l\,\r.,I n Ü~ın; ~ııt;.I..> .>~l" •"it-.> ıj\l\ \.) 1
ctmışJı
,,tıı•ıı.:: dıır

62. C.ö,1ürJ..dö, l.11ininicl:ırxtm,, 5İ~lrmin,1 ııiddir:

Al ll ~uıt.ır:ı Ilı ,\,:lrl.ır., n Q•J't,lo..ll.ın
O) ~.ı:.>rl.ır.> 1 ) ,\l,ıııl.ır.ı
1.• Tiirl,..;ıdı ıl.ı~ıy:m illı. d,I\ IJt cılnııı~Jur
.., IA" ı.,ı., b.ı~ı;ılıq cJ.,n x:ıq.ın ı,.,m d.ı ı.•nlıı
66. x,,.,r cilrı.ı.mıı., 4h.l ,!.-ril:
kom.ınd.ını iJı
Al c;,,,tıııl.l.>r l..11111 .\~"'-' 11..>(liıııbıı ı•lııt,. -ul'-ır. 1,0 •
J. Tıgın X:ıq.mJ.m sonra ıkinci ş:ı~~ ı-:ıytlmJı l'-ııır .. ılı.,., ıurl.l.>nııııı tıır",)111.>l.>n ı,lıl>r
.ı. Y:ıtxıu Xaq.ınlıqd.1 .:ın )'ills.1k :l)'lltı lıtulıı lıc,ıh rn rıırı.. ,.,,r.ıl.ırı ıı:.ııı,ııııb )il,\., ı.•hırı,ı h.> ,11.l
olunurdu ~,-ı.nıı~ılıl.:ır
5 ",\~ın.ı" q.lbıl.·hın<l.,n ol:m p,c; ı.:,r;ılİntbn ııLır.'.> Cl \ t .:ı,ıııı ill ı.:ı ıll.>nıııLı l;,i,ııtrıı.. u,ı.ınlıı:ırıırı
olıınıınlu ı.ı~·I ,., 11 ,.:ı ı. t"\'ıııı-;.dır 1.ır
ı\)1.2.5 0)2.J.-l C)UA l)} \'il .,,, 111 .,, '.>11.>ı ıııl..•ıı 1'111,1\ır.ıq ::ı..t~"' ıt..'tı.ı .....
D) I .J.5 1:) 1.2.J 11111
q n tı ~.ıhı il ıııııl.,. ,, , ııml.'I\Lm \, ..)f'b ,, -..ııı
r.l.'ı,ııııl.ı, ı ,.n,ınlıl.ır
f) ı\H\•I'·"'"' ,ti."-' ııııııı,',,ııılılıı (,·t,!.ıl ıt, ..
63. t.:n!unluq p<r.Jılub: ...ı.,ıt.>nnıLm hırını )ur.ıınwı-ılııL,r
ı\ l Türl...ıJı t.Lı..,ıy:ın ill <l\hl.:ıt olmıL)<hır - itıytııık
"\11.:ı
\.14..!.
Bı ~~":n h.t,-.,lıq ct<lı)ı q.xlım \"> ort.ı .:ı.;rt.mu &r. '(.u,r uq ınlıılının p ıyc.ncl,ın • ., nı~!\um fk r,.
n..~ .!..ı. L:ııbn JJl.mır<lı • 1ulc.:ınlıq nı ,,ı..uı.,ri iJı:
Cı -D: ı ı;_-.r, n...xıtı. c.ın..ı,.ır ,km.,lJır • ,\1 1~ 1
Dı T ı..:t' -~ı.1.> uq.ı.:ıın >:rnnı rı.tmılı ,~Lın P' c
~ :J .. \ ,)(ı,.:t,J
r, h.! ... ı ı·t.-t\J' , ,un. Tuvr..,nı ıt...ın. f )ı:ı\L-ıt..ın..
Q-:~~r. ,:...:......._ (j.ı.:..ı..\.ı-ı.t.ın \..> d:'.ı,:ru,ı.ının t'ıır \J l\.ıl.ı _,qıu1.(J11ıluıı
~ " .........
ı .:..::...ı..- :J.. - QJtt'-ı. ruı.ı.:.,ı...ı..-ı 11l ( )ı ,!ı.ı.. 1kJl'ııılıq
(l \.>ıt',''"L:ıı. f,lı1
1,ı l ,.rt uı, ı,.> >m.ı
t1

mir.az
 68.5.ıb3b ıMIİt3 31aq3si
po:ıılnııışdıır:
74. Uyğunluq gö;,/J,ıi/ııı~yib:
A) IX :ısrd;ı xn.-ırı~,...,
.,,., v~.
1. Biıruısın illikverginiAtill:ının 447<iildJ slavyanlruı &ı veııı
gccikdinn;ısi ikinci dJfaBalkan 8) VIII:,srcl;,nis;ı X;ız..ır x \. 7
sJfaıin;ı ıxnıası b:ışl:ıınışdı • mus;ıvilik (iu:~lı~~
m:ığlub
2. Jujnnlann Ağ Hun
ıayfol:ınnın C) X:ıZJr xaqanlı&•ının "X;ı~'.l.ııı)¾
t'dilnı:ısi "cl;ınnı;ısi o!muşdu - ~l lcon I~~.
3. Hnkimiyy;ıt uğrundıı 1Göytürk v:ı Q;ırbi D) X:ız:ır c:ıınıyy;ııinin
• • • qunıııı...
nıübaıiz.ı, daxili Hundövl;ıtl;ııinin sıstcnıı ş;ıraıı yaradırdı . . "iij \} .

;ıki nı;ıl;ır d1·ıması t:ıbliğin;ı nıu~~lif~

4. Ağ hun
dövl;ıtinin Xar.ızm vilay;ıtinin E) Ticaır:ıt yollannın t;ıhl"k ..
SÜulu Snsa.nil:ır;ı kcnlJSİ rüsumlann toplan~ızı,~~ ~
yaradırdı Xn.xxaqanı 11ldal!ıı
A)1.3 B)2.4 C)3.4 O)1.4 E)1.2
75.GöslJrilJnl;ır aiddir:
69.Ortaasr!Jrdö\TündJ C;ınubi Qafqaı., ocümlJdJn 1. il Göytürk dövl;ıtinin dağıldı· .
dJAmbaycan uğrunda yü:i/J<bk müharibJ 2. Pa)1axtı Orduş;ıh;ıri idi gı ıl(b>
aparnıışdılu: A) Q;ırbi Hunimpcratorluğuna
A)x;ız.ırl.ırl.ı ;ır;ıbl.ır B):ır:ıbl;ır il;ı sasanil:ır B) Uyğur dövl:ıtin:ı
C)sasanil:ırl.ı x:ı~rl.ır O)Biı.:ıns il:ı :ır:ıbl;ır C) Ağ Hundövl;,tin;ı
E).ır.ıbl.ır il:ı göytürk!Jr D) XJZJrxaqanlığına
E) Q:ızmvil;ır dövl:ıtin:ı
70.Xmrxaqanlı~na aiddeyi/:
Al 81Jbdövl;:ıti il;ı mühaıib;:ıl;ır apannışdı 76.Uyğunlug po1.ulnıuşdur:
B) VTII-IX :ısrl:ır xaqanlıq :ın qüdfdtli dövrünü A) 567-dild;ı Ağ Hundövl.ıti böl". . . E
yaşayırdı
v~Göytürk dövl;ııl:ııi arasında~ .J
C) Bizans il:ı qohumluq :ılaq:ıl:ııi qurnıuşdu B) Çın Göytiirk dövl:ıtini özün.ı tabc.
D) IX:ısrin ikinci yansında ş;ırq slavyanlanndan C) K·· Ş d • 1·1
ur :ı çııı ı :ır;ı qarşı üsyana ctdi·6l
~ladı
bacalırdı D) Uy~r?övl:ıti süquı etdi. Qırğızlann :6~
E) Daxili ç:ıkişm;ıl;ır n:ıric;ısind;ı süqut ctmişdi notıc;ısınd;ı IG)lı
E) X:ıZJr dövl;ıti :ır;ıbl;ırl;ı mühaıib.ı ııardı
71.YIiasrinavv;ıllari Gö)1Ürk dö,·latindJ, VIII :ısrl:ırd;ı a •1
mdaXmrxaqanlığında baış nrmiş oxşar
hadisJ:
A) Hakim sülal;ınin deviıilm:ısi 77.M:ıntiqi uyğunluğu mü;ıyy;ın edin:
B) Ôlk:ıd:ı yenidinin yayılması
C) ar:ıb xilafari il:ı mühaıib;ı aparılması s.n Döı·latiıı adı 470 567 744i
O) Payıaxtın başqa ş;ıh;ır;ı köçürülm:ısi 1 Ağ Hundövl;:ıti a b C d
E) Bizaıısla dostluq münasib:ıtl;ııinin saxlanılması 2 il Gö,1ürk dövl;,tia b C d
3 Uyğur död:ııi a b C d
72.X;ım xaqanlığının 965-ci iltarixiüçün 4 Q;,rbiHundövl;:ıti a b C d
s;ıciyy;ıvidir:
A) x;ıı..1r-:ır:ıb mühaıib:ılaıinin başa çatması
B) y;ıhudi dininin r:ısmi dinelan edilm:ısi A) J.a,2-b,3-c,4-d
C) xaZJrlJrin arJbl;,ıri döyiişd;ı mJğlub etm:ısi B) 1-b,2-c,3 •d,4 . a
D) Kiycv knyazı Svyatoslavın hücumuna m:ınız C) 1-c, 2 • d,3-a,4 . b
qalması D) 1-d,2 - a,3 - b,4- c
E) Kiyev knyazı ibX:ı7.Jr xaqanı arasında sülh E) l - b,2 - d,3- a,4 . c
bağlanması
7a.Uyğur dövlJtin;ı aidderi/:
73.X;ım xaqanlığının ZJiflamasinin v;ı tJnJuülünün A) asası Vm :ısriıı 40~ı ill;,rind:ı qoyulmUŞ(U
sababfarin;ı aiddeyi/: B) avv:ıll;ır juj:ııı dövl:ııi adı il;ı tanınırdı
A)ar:ıbl:ırb mübaıiz.-ı B)Dinip:ırak:ınd:ılik C) ahalisinına ;ılifb:ısından istifad.ı edirdilı
C)Daxili ç;ıkişm;ıl;ır D)Göytürkl:ııin üsyanlan D) A,ropalılard:ın xcyli;ıvv:ıl kağız istehsalını"
E)Peçeneql:ırl;ı mübaıiZJ kitabçapCt111Jyi b:ıcanrdılar
E) IX:ısrd:ı qırı'lzlann üsyanı n;ıticJsindJsüqıı
etınişdir
210

mir.az

79. S.>b.>bn.>tica;,lnq.>sipotıılnııışdıır:
Hadıs.1
A) 452-ci il ı\tillanın
Roma ü1,.1rin:,
hücumu
430-cu ild:, ı\ğsuvar
8)
xan Sasanil:,r:,
sarsıdıcı z.ırb:,l:,r
endirdi
C) 552-ci ild;ı Bumın
xan "Jujan" adlanan
:ıvar ıayfalann:ı
qalib g:,ldi
D) 716-cı ild:, Kül
Tigin h:ıkimiyyJti
JIJ alıb qardaşı
BilgJni ıa,ıa cıxardı
E) MoyonÇur Çini
m:,f!lubetdi
80. Uyğur dö,•latinin adı buraxılmış hökmdnnnı
mü;,yy;,nedin:
83. Uy~url:ınn tJs.>rrüfnth,1yntınn ııld dt:yil:
N,1tica
Roma p:ıpasıAtillanın
bütün ş:,rtl:,rini q:,bul
eıdi
Sasanil:,rAğ Hun
impcraıorluE,rundan
asılı hal:ı düşdü
1Göytürkdövl:,ti
yarandı 84. ~bntiql uy~unluWJmüJyy;,n edin:
11Göytürkdövl:,tind:,
qüdr:>tlibir üçlük
yarandı
Uyğur dövl:,tiyarandı
A) T:,s.ırrüf:ıtında maldarlıq v:ı :,kinçilik :,sa,s yer
ıuturdu
B) B:ılasaqun, Beşb:ılıq. Aksu. Qaşqar, Turfan
~h:ırl:,rini salmışdılar
C) Avropalıl:ırdan xeyli :,vv.,I kağız istehsal etmiş
v:, m:,ıb:,:ı yar.ıtmışdılar
D) Kitab çap cdirdil:,r. Run:ı :ılifb:ısından istifad:,
etmişdil:,r.
E) c>r.,bl:,rim:,ğlub cd;ır.,k Böyük lp:,k yoluna
n:,z.ınti :,I:, kcÇinnişdil:,r
Mugııo Q:ıpağ:ın
Teom.ıın v:> Moyon
Mete t:ınhu ıuıqan ırnq:ın Çur
A) Yenidövl:,tin:)S.151111qoymuşdular
B) Çin:,q:ırşı müb:ıriz:, np:ınnışdılar
C) Yenidini q;ıbul ctmişdil:ır
D) 1lindist:ının bir hiss:,siniol:, kcçinnişdil:ır
E) Oütüntürkl:,riv:ıhid dövl:,td:,birl:ışdinnişdil:,r

1 Quıluq Bilg:ı )i MoyonÇur >D 85. Uyğunluğu müJyyJn edin:

ı. 8:,1:,nc:ır 2. ôıük:,n 3. S:ıkala 4. Ordu

Ait Hun Gövtürk Uvwr X:,z.ır

A) Bilg:,xan A) 3 1 2 4
B) Alpt:,kin 8) 1 2 4 3
C) T:ıpo xaqan C) 3 2 4 1
D) Bögü xaqan D) 3 1 4 2 ~

E) Qutluq Bilg:,Q:xlirxan E) 2 4 1 3
-
81. Uyğunluq pozulmuşdur: 86. Uyğunluğıı mü.>yyJnedin :
A) Sasanil:,rAğ hunlard!anasılı v:,ziyy:,t:,düşdül:,r -
ı\ğsuvar xanın dövründ:, 2. Uyğur 3. X:ız:ır
B) Hunlar Pannoniyad:ı m:,skunlaşdılar - Atill:ının
1. lk Göytürk
dövl:ıti dövl:,ti xn anlıırı
dövründ;ı :ı. Vlll :ısrin a.P:ıyta,tl:uın
C) Göytürk dövl:,tind:,buddizm yayılmağa başlandı a. Oumin xn-
üçüncü rübünd:, dan biri S;nn-
qan ı:,r:,find:,n
-Tapo xaqanın dövründ:, yaranmşdı :,nd:,rş;ıh:,ri
D) VI :,srd:, Ağ hun dövl:,ti süquta uğradıldı - yaradılmış<lı
b.Kür şad üs- b.Paytaxtı Ordu olmuşdu
Sasanil:,rv:, Göytürkl:,rt:,r:,fınd:,n ş:,h:>ri olmuşdu b. ı\tilladan
E) VIU :,srd:,Çini asılı hala salmışlar - uyğurlar yanı baş vcr-
mişdi
c. Qırğızlann asılı hnla

c. Türkl:,riva- üsyanı ı.l~müşdü

hid dövl:,td:, n:,ticosind:,süqut c. Vlll ;,sn):,
82. Daha sonra baş vermişdir: ctmişdi Buddizrn
birl:,şdinnişdi
A) Xozor xaqanlığının yaranması d. Göytürkdö- dinini dövl:,t
d. Çini :ısılı
B) ~ür Şad üsyanının baş vennosi vl:,tinisüquta dini kimi
tıal:ı salmışdı
C) llt:,risxarun Çin:, qaırşı üsyan qaldırması u ,tmı dı :,bul ctmisdi
D) Svyatoslavın xoZJrl:>riiZJrin:,yürüş ctm:>Sİ
E) Qırğ1zlann Uyğurlara qarşı üsyan qaldırması A)1-a,d;-2-b,d;3-a..c O)1-a,b:2-n,,c;J-b
C)t-a,d;2-b.c:3-:ı D)l-c,d;2-a.b.d;3-:ı
E) 1-:ı,d;2:ı,c:3-a.b

211

mir.az
 ______ [
87.U)tunlu~nıü.lyyJn t'din: 93. QJrbi llun dö,·IJtisüqut eldikdJnsoıırı
ı. B;ıyl:ır \? taraxanlar ooyükirntiy:ızl:ır:ı m.ılik idi tayfalan:
2. ilGö)nirk dörl;ıtini süquıa uğrntmışdı 1. Böyiikbir qismi Dizansın him.ıy~
3. Bir.ııısı v;ı Q.,rbi Romairnpcriynsını asılı hala cım:ıli oldu
s.,lrnışdı 2. A,rop:ıtl:ı 2:50illik impcriyaquraıı l'\ırl
q:ıyn:ıyıb-qanşdılar
Q:ırbiHun Uyğur X:ız;ır 3. Xar.mn,il:ıy;ıtin:ı qayıdar:ıq
dövl:ıti dövl;ıti xııQıınlııb ıabcliyin:ı kcçdil:ır
A) 2 1 3 4. Qar:ı d.-ıniz s:ıhill:ırin:ı ç;ıkilmk Mı'~
B) 3 1 2 Asiyaya
geridöndü
C) 1 2 3
94.ı\ğ llun dövlJtinJaiddir:
D) 2 3 1
1. V :ısrd:ın Eflalxanın adı il:ı tanınması
E) 3 2 1 2. Böyiikİp:ık yolununbir his~sin:ı ~zarıi
alması
3. asasr:ıqibinin Çinolması
88.X;ı~r ıaqanlığının pıı)1ntı olmuş ŞJh;ırlari 4. Sasanil:ır impcriyası il:ı müharib:ı apannası
srçin: 5. Bizansa qarşı mübariZJ aparması
1.S:ık:ıla 2.idil 3.Ordu
4.Ôlük:ın 5.Sarkcl 95. Ağ HunvaBizansimpcriyasının tariıi üçün
o
A)1.2 B)2.3 C)3.4 D)4.5 E)2.5 cahat:
1. Eyni:ısrd:ı yaranması
2. Kl:ıssik feodaldövl:ıtl:ır olması
89."Xıılqlann böyiik
köçü"zamanı hunlarDon 3. S:ıs:ınil:ır:ı q:ırşı mübariz:ı apamıası
sahilindJalanlanrn;ığlub ctdikd;ın sonr:ı 4. Göytürkl:ırin hücumuna m;ıruz qalması
tutmuşdul:ır: 5. Slavyanlara q:ırşı mübariZJ apamıası
1. Knmı
2. Şimali Qafqazı
3. Aı.ov d:ınizinin :ıtrafını 96. iV ;,srinil yarısı QJrbiRoma,VI.ısrin il )'imi
4. Volqa çayından ş:ırqcbki :ırazil:ıri Göytürkdövl:ıti üçüns.'lciyy.Jvidir:
ı.
Yenidininq:ıbul cdılın;ısı
2. Sasanidövl.:ıtirı:ı q:ırşı ıııübariz;ı apamıası
3. Paytaxtın b:ışq:ı ş:ılı:ırJ köçürülm;ısi
90.Atillanın Roma ş;ıhJrini dıığıım:ımasının nıüqa­
4. İki )ıiss;ıy:ı parçal:ıııımısı
bilindJ romalılar hansı şaı1lm amaleımali idi?
1. Vcrilx:ık x:ır:ıcın h:ır il:ırtınlacağını
2 Hunb:ı_~ısının bütün ş:ırtbrin:ı sözsüz:ım:ıl 97, Ağ Ihın höknıd:ın Ağsuv:ır xandanfilrqU ol.ınq
lstJıni xaq:ın: .
olunaca&ıını I. y :ısrd.:ı hakimi yy:ııd:ı olm~du
3 Müharib:ı ı.:ım:ını Hundövl:ıtin:ı qoşun
2. S:ıs:ıni dövl;ıti il;ı nıi!ıt:ıfıq olmuşdu
gönd:ır:ıc:ı~ni . . 3. Diz:ınsa q:ırşı müb:ınZJ ap:ımuşdı
4 Appcnin yanm..1d.ısının yansını Hundovl;ıtın:ı
4. Çini:ısılı v;ıziyy:ıı:ı s:ılnıışdı .. .
vcrm:ısini _ İd:ır.ı ctdi)~
ölk:ı ,~formdan sonraiki~)~
5
p:ırç:ıl:ınıııışdı
91.V;ısrin 4~cı illJrindJ baş nrmişdir: .
1 Atiilanın x:ız:ır ıürkl:ırini özün:ı t:ıbc eırn;ısı
2 Atill:ının Biı.:ıns üz:ırin:ı yüriişü .. ürkxaq:ını istJnıi xaqanlaSas:ıni bökmdan
3 K:ııalaun döyüşünün baş vcnn:ısi 98' GO)1 ,. anuşir,wan uçun • • oxşıır c:ıhJ t:
,Xosr0 .. .
4 Ş:ırqi Roma inıpcriy:ısı il:ı Q:ırbi Hun:ırası nda .1.. .ı_:
I. Dövl:ııin :ır.ız_ısını ş.ırq:ı ,·:, q:ııw W:-~
müqa,fü imnılannıası gcnişl:ıııdimı:ıs.• _ .
ı. Dövl:ıti inzib:ıtı c:ılı:ıtd;ın hısılklıql:ır.ı txTun.-bi
92.Qc1rbilfunimprriyasının süquıuna s;ıbab oldu: çq:ı birdövl.:ı·ıin ,·:ırlığın:ı sonqo)ııı:ısı
3. B:ı, "b •
1. Qottayfalannın hücumu /ı/' Hundö\'!Jtiıı:ı q~ı mu :ını., :ı.p.ınn.N
4. 5
2. Tabccdil;ın xalqlann çıxışlan
3. Kaıalaun döyüşünün n:ııic:ıt,ri .
4. Dövl:ıtin Atillanın oğlanlan arasında bölünnı:ısı

L 212

mir.az
 99. VIII Jsrin -'0-cı 111.ırind.ı U)"J!Urlann\"3 diı:.1r Cfırk
rayfal:ınnın Gö)1Ürk dö, l.ırlnJ qarşı q:ıldırdı~
üsrnnlnrn.,tic.ısindJ:
ı. •Sonuncu Göytürk hökmd.m h;ıl:ık oldu
ı. Göytürk dch·l.ıti 7:!ifüy;ır.ık süqut ctdi
3. Göytürkbrin yı.:nid.;,n Çin :1sar.ıtin;ı düşm.ısin:ı
pr.ıit yar.ındı
105. 1 Göytürk ,-;ı Uyjlur dö,IJtl Oçün oı1~r
c.lhJtl,n:
1. ÇinJ )Ün1ş c<l.ır.ık a.~ılı h;ıJ:ı ~:ırıwı
2. M:ırlı.?lİ Asiy:ıd.ı y:ır.ınınal:ın
J. Qı~ııl:ınn iL,;y:ını n;ıtiı::ı~inJ.ı süquı ctm:ıl:ıri
4. Sa.,ıni \? Ağ 1(un llüvl;ııin:1 qıU)ı mübrırir.>
:ıp.ınn."L~l

.ı. ~farkni ,•\siy:ıda türkl:ırin dö\'l:ıtçilik ;ın.;ın:ısi 5. Erk:ın ort:ı :ısr ıürk m;ııış:ıli fı."tXl:ıl d0vl:ıt olm.1.l:ın

uzun müdd:ıt itirildi

106. U) ı,ır uqıanhı!ın::ı ııiıldir:
100. Gö)1Ürkl.ırin dö,•IJtçilikJnJnJslni500 il Jrrlnd.1 1. Tihctlıbrb nıiıh:ıri7.) :ır,ınlnı:ısı
2. P:ı}t:ı.,ıın idil.-,lı.ii,,;ilriilm:ısi
d:mım ctdinnişdir:
J. Qırğı1J:ınn iısy:ını n:ıtİc;lSind., süqut ctın.ısi
1. Uyh'Ufdö\·l:ıti
.t. fuJ.ıinııin r?.snıi din cl:uı c<lilnusi
2. Ağ Hun dö\'l.:ıti
3. Oğuz dövl.:ıti
107. Uyı!ur ıürkl.lrt ıınopnhhırclıın JC) il Jvval nail
4. X:ı~r x:ıqanlığı
olmuşdul::ır:
1. K:ı~ız istch.,;ııl cım.--ıy.}
101. Q.ırhi llun x:ıq:ınlığınd:ın farqliol:ıraq XJzJr :?. M.,,b..l.ı y:ı r:ı ı nı:ı ~u
:rnq:ınlıt,:
J. Kit:ıb çap cını:1p
1. Aşina q:ıbi!Jsi t:ır.ıfind:ın idar:ı olunmuşdur
4, Odlu sikıh h:17.1rl:ını.1gıı
2. D:ıh::ı uzun müdd.:ıt nıövcud olrnuşdıır 5. Dün}~ının :t:ırit:ısini t:ırtib cım:ıp
3. ahalisi oıur.ıq h:ıyat:ıı dalı::ı ıc:z kcçmişdir
4. Biz.1nsl:ı qohumhıq r:nünasib:ıtl:ıri snxlaımşdır 108. Xronolojl ımlıcıllıı'!ı ıııll.lyy.m erlin:
5. AZ:Jrbayc:ın uğnında ôr:ıb xil:ıfoti il:ı müb:ırir.ı t. Oir.uıs inıpcriy:ısının y:ınınm:L,;ı
apannışdır 2. 1lıınl:ınn 0-tqlıtl:ırın ,~ırlığınıı s11nqnym:ısı
J. ,\ğsu,~ır ;,ııınııı s.,~ınibri asılı ~:ılnııL,;ı
102. XJzJr-JrJhmiihnrib,llJrininn,ıticJsi: 4. Tnpo ;,ı:ının llıaklıınıi pyııınğıı hıışlıım.'l.Sı
ı. Ş:ırqi ı\ 1;TOp:ı :ır:ıb hiicunıl:ınnd:ın xilnsoldıı . 5. ı\till:ıııın Orlcıııı ph.ınn:ı ı;:ıtııuı.-.ı
2. Oi~ns impc:riyasının köm:ıyil:ı x:ı1~1rl:ır q:ılıb
g:ıl<li 109. Xronolojl ıınlırıllı)!ı mİı,l)')',10 t>clin:
3. ôr:ıb xilaf:ıti xcyli 1AıiflJ<li v:, ı.,n:ızziilii b:ışl:ıdı ı. ikinci Giiytıirlı. Jiivl.>ıinin siiqutıı
.ı. X:ız:ır x:ıqanı sülh b:ığlayarnq islnrıı dinini q:ıhul 2. Q,rbi I lıııı ıli._ivl.ııiniıı y:ır.ınnınsı
ctdi J. Knıal:ıun di,yiişiıııi.in hıı~ -.ı.:rmJ-.İ
.ı. x.ror :tııqnnlıgının y:ır:ınmmıı

103. X,nJr xnqanlıtlındn idarJctmJsistemin.,niddir: 11 O. Xronolojl ıırcfıcıllıılt nııbyyJn celin:

1. H;ırbi rnonarxiy:ı dövl:ıti idi . 1. XJr.ırl.-,rin GiiytürklJrinı:ıbı:liyinJ kC\"ll'l.lSİ
2. Dövl:ııi yalnız Aşina n:ıslind;m ol:ın xnqan ıdnr:ı 2. x,r.ır ,:ıq:ınlı~ıııd.ı lu<lııi1nı dıninin ):ı>ılm.l.,ı
cd:ı bil:ırdi ). Ş:ırq sl.ıvyıınl,ırın ,:ıı:ırl.:ır.> b.ıc -.cnnJ)~ b.ışLırm.,ı
3. Xaqanlıqd:ı b::ıyl:,r v:, tarxanlar böyiikimtiynm 4. Ki)',,-v_knyaıı Svy.ıtıısl.ıvın ,:ıı;,rlJr ilnrin.l )iirüş
sahib idil;,r cım.ı,;ı

4. Mus:ıvilik (iudaizm) dininin qayd:ılnn :,..,"LiıncLı

icbr:ı olunurdu Xronolojl ıırdıcıllı~ı mü.>yy.lnedin:
111
E.• •,,~ 1lun dövlJtinin Ellalıt dovbı1 oı:.lbnm:ı~.ı
b:.ı:slam.-ı_~ı . ~ ~
104. ÇinJ qarş-ı mübari1..J::ıparmı, rürk ı. l,~ıni x:ıqtının J\~ hunl.ır ünnrı..> )U~ c~ı
J. Qır~L ı.:ıyı:ıl:lrının U)'~~rbl.ırl q:~• ~--):ın '1.ll.h:ın..ı_, 1
dÖ\IJtlJrini müJyyan cdiin:
1. Ağ Hun 4. Q:ırbi f lun
1
cı.ıbmir x:ı.nın hun tJfl.ı ır ı) tnın l>-1--..;ı.,1 '¼---ı;ıllT\.l'(i
.ı. "
2. 1Gö)1ürk 5. Dôyükflun
2. ()ih ı.,ıt.,rln >ıırıınmıuının uoıtolof I ıa-rıhc,11,~nı
3. Uygur 11
rnü.,nJn f(lin:
~. .-\~ llun ıJ,h ı.,, 1
1. 1 (io)tutl J.hlJtı
-' il Al)tı.ırlı. ı.k1\Lltı
3. Uy~ .,.,-ı.ınlıf
5. X:ı✓:lr ,Jq.ınlı~ı

213

mir.az
 1
• ÜJ)')'iln
edin:
ard~cılh~ı_m ·al:ınrrusı
113.Xronoloji
1Gô)türkdovl:ıunın ~
1. - 1
ı. llt:ıris x:ının ~~ı:ın.
3 Uyğur dö\'l:ıtının su~uıuıu
4.• x~r xoqnnhğının suqu

" emmininsab;ıbl,uini
114.Hun1ann •·oç·
uyğunlıışdınn:
ild:ı baş vcnnişdir
1. 639-<:u
J.Sosial 2.lqtisadi 3.Siyasi 2. 682-ciild;ı b~ vcnııişdir
3. TürkfarÇin:ısa~ıind:ın çıxara .
yaratdılar qYenı ~
4. Qüw:ıl:ırin qeyri• b::ırab:ırliyi ni .
a. tn)•fal:ır arasında Ç-Jkişm:ıl:ır olmuşdur sb~liıııb
b. :ıhalinin sayının artrnas
5. Çin:ısar.ıti n;ı qarşı göytürkJ;ır l;ır;ıfi
1
c. otlaqsah:ıl:ırinin aı.a 1ması qaldınlmışdı ·~

115.Düzgün
cavabı mü;ıyy;ın edin:
diaqramında Böyük
118.Eyler-Venn lf .
Metexan(A)va Gö}türkhökrndan ~th~
(Qutluq)xanı müqa)is;,edin: ~rıs
1.Q:ırb Oxşar 2.Ağ
Hunları c:ıh:ıtl;ır Hunlar

a. "Xalqlann böyük köçü"nd:ı iştirak etmişdi

b. Romapapası il:ı banşıq im.zalanmışdı dı
c. JV:ısrd;ı Q;ırbi Türkıistanda dövl:ıt yaratmış
d. Ordusu döyüş fill:ıri il:ı txhizolunmuşdu
e. Az:ırbaycan xalqının t:ış;ıkkülünd:ı böyük rol 1. Yenidövl:ıtin :ısasını qoymuşdur
oynamışdı • 2. Ordudasüvarid;ıst:ıl:ır yaratmış, Çinin
hJrbi
qüw:ıl::ırini m:ığlub etmişdi
3. Dövl:ıtinin s:ırh;ıdl:ırini xeyligcnişl:ındinııişdi
cavabı mÜ3)')'JO
116.Düzgün edin: 4. Ölk:ıd:ı sabitlik,:ımin-amanlıq yaratrnışdı
5. Qurdbaşlı bayraqaltında türkxalqlannı
birl;,şdirdi
1.Böyük
Hun 2. İlk Göytürk
dövl:ıtinin parça- xaqaı:ılığının
lanmasından sonra süqutundan sonra
v;ı Asi
Avropada yada Ş:ırqi Avropada
119.Göytürkxaqanlaraaiduyğunluğu müayyan
yaranantürk yaranantürk
edin:
dövl:ıtl:ıri dövJ:ıtl:ıri
1.Tapo 2.1lt:1ris 3.Qapağan
a. Bulgar dövl:ıti xaqan x:ıqan xaqan
b. Ağ Hundövl:ıti
c. X:ız:ır xaqanlığı
d. Q:ırbi (Avropa) Hundövl:ıti a. Yenidövl:ı~i~ ~s~ını qoym~_dulamışdı
b Buddizm dınını olbd;ı yaymaga baş ..
• böl .. du
c. impcriyanın şarqini ilciyer:ı k ;~ okean.a q~
d. Göytürkl:ır Çinm:ığlub cd;ır:ı 1

ir;ılil:ımişdil:ır _ .. k xalqlannı
e. Çinordusunu m:ıglub cd:ır;ık tur
birl:ışdinnişdi

mir.az
12 0. Uyğunlu~u müJyyan t'din:
123. 1 Göytürk(A) v.l II Gö)1Ürk (13)dö,•IJtl.ırinin
- 1.Vll ~srdJ baş 2. VTII;,srcb baş farqliv.l oışnr c.>h;ıtlJrinl mü;ıyy;ın t'din:
vcm1isdir vcrmisdir

3. ı Göytürk impcr:ıtorfo~runun sliquı ctmJSi

b. Moyon Ç'ur xanın Çini asılı v;,ziyy:ıt:, salması
xaqanlığrnda İudaizm dinininy:ıyılırosı
c. X:clZJr
d. II Göyt~rk hökmdan BilgJ xaqanın hakimiyy;:ı~
golm;:ısı 1. Bumin xaq:ın t;:ır::ıfind:ın yar:ıdılmışı
c. İltaris xaqanın yeni türk dövl:ıtinin :ıs:ısını 2. Pa}'1a.><tı Ôtük:ın ph:ıri idi
qoym:ısı 3. Üsy:ın n:ııicJsind:ı y:ıranmışdı
4. Oaxiliç:ıkişm:ıl;ır n:,tic:ısind:ı süqut ctmişdi
121. Uyğunluğu müJyyan t'din: 5. Türkl:ıri vahid dövl:ııd:, birl:,şdirmişdi

Adı ora=isi
1. arazisin;:, Şimali Qafq:17~Azov d:ınizi
sahill:ıri vo Knm y.ınmadasının bir
hissasi daxil idi
2. 8razisi ş:>rqd;:, Alıaydan
Mancuriyay:ı, c:mubdaQobi
s;:ıhrasına q;:ıd;:ır uzanırdı
3. M:ırbzi Asiya, 8fqanıstan, Şirnal­
Oorbi Hindistanın bir hiss;:ısi
124. Xronoloji :ırdıcılı~ı 7..:lmnnoıund:ı düzün:
...__s_Sr2-<:_i
i_l_~-5_6_7<-,-i_il_ _.ı.,._6-39--<:U-,-_il_ __,~
{ ;ı;
a. ilk Göytürk dôvl:ıtinin y:ır:ınması
* ➔
b. Ağ Hun dövl:ıtinin süquıu
c. Kür Şad üsy:ınının b:ış vcrm::ısi

a. Ağ Hun xaqanlığı
b. Xnor xaqanlı 125. Uy~ur dö,·IJtinln hökmd:ırl:ınnın m;mtiqi
c. Uy~rurxaqanlığı U)'ğunlu~unu mii;,yy;,nedin:
1. Qutluq Dilg:,Gül x:ıq:ın
122. Uyğunluğu müayyan edin: 2. MoyonÇur x:ıq:ın
3. Bögü xaq:ın
l. Ağ Hun 2. Uyğur 3. Q:,rbiHun n. P:ıytaxtı Ordu ş:,h:ıri olan Uyğur x:ıq:ınlığının
imperatorluih.ı xaqanlı~ı impcratorluiru :ısasını qoymuşdu
b. Çina b:ısqın edan tibctlil:,ri m:ığlubiyy.,tJ
uğratmışdı
c. Çininbütün ticar:ıtini UYb'Url:ınn :ılin:, kcçinnişdi
a. asas r;:ıqibi Sasani impcriyası idi d. Çini Uyğur x:ıq:ınlığından ası1ı hala salmışdı
b. Roma imperiyası ita müharib::ı aparmışdı c. Çin impcr.ıtorunun hakimiyy;,tinib:ırp:ı ctıroy.>
c. Çinin bütün ticar::ıt :>laq::ılarin::ı n:,zar::ıti ol:, köm:,kctmişdi
kcçirmişdi
d. Bütün Şimal-Q::ırbi Hindistanı özün:,tabc
etmişdi
e. Qtrğız tayfalannın üısyanı nJIİcJsinda süqut
etmişdir

215

mir.az
 ..
XıritJ sııa/lan

~ ..........
...,....
~ ......... IC'.I
~~..!":.'::W
...... --
1
ı.

1. Hunlann alanlan m:ığlub cd:ır.ık :ıl;ı kcçirdiyi

;ırazini mü;ıyy;ııı edin.
2. Hunlann osıqot tayfalannı m:ığlub cd:ırak ;ıl;ı kcçirdiyi :ırazini mü;ıyy;m edin.
3. QJrbi (Asiy:ı) Hundövl;ıtinin yarandığı :ırazini mü:ıyy;ın edin.
4. Atillruıın burqundlann üsyanı yatınldıqdan sonraözünJtabcctdiyi:ırazini mü;ıyy;ın edin. 2.
5. Atillanın Konsıansa sülhübağladığı ölkzınin :ırazisini mü;ıyy;ın edin.
6. Atillanın 452<iild;ı mühasir.ısini dayandıraraq geriç:ıkildiyi :ır:ızini mü:ıyy:ın edin.
7. Böyiik Hunimpcr:ııorluğu dağıldıqdan sonraağ hunlann köçctdiyi::ırazini mü:ıyy:ın edin.
8. Ağ Hundövl;ıtinin paytaxtını mü:ıyy:ın edin.
9. V:ıs_ıin ;ıw;ılindJ Ağ _H~im_~t~~luğwı~ asıl! v:ıziyy;ıt;ı ~üş:ın dövlJl!n :ırazisi_ni mü:ımn etli
10.Mılııraqula xanın hakımıyy;;ıtı domınd;ı AgHunımpcraıorlu!,'l!Ila tabcedıl;ın :ırazıni mü;ıyYJn~
3,
'""· ) ,·I
,11 .~4"....

ı•'""·:""'~ ,..., .. ..,,."

.........
1 ·..::~-·'"
)ı
~-
;:•••
,..d 7J
..,._•
.. '
.. ,~,._

..
..., .-~
'"1 '_.:,..
·---~ .,.~-,
~it"""" h .. "'
'·""
~
.....

,.,, ...
- ......
ı,,.;
-
\........

.......
1. Türkl:ııin yaratdığı Jujandövl:ıtinin :ırazisini mü:ıyy:ın edin.
2. Göytürk dövl;ıtinin paytaxtıııı mü;ıyy:ın edin.
3. Muğan xaqanın hakimiyy;ıti dövründ;ı göytürkl;ır.ı tabcedil:ın :ırazini mü:ıyy:ın edin.
4. İst:ımi xaqanın başçı lığı il;ı göytürkl;ııin yürüş ctdiyi:ırazil:ııi mü;ıyy:ın edin. 4
5. ŞJrqi Göytürk VJ Q;ırbi Göytürk dövl;ııl;ırinin m;ırk:ızini mü:ıyy;ın edin.
6. 630-<:u ild;ı Göytürk dövl:ıtini özün;ı tabecd;ın dövbtin :,razisini mü;ıyy:ın edin.
7. İlk Göytürk xaqanlığının süqutundan sonraıürk dövl;ıtl:ııinin :ırazisini mü;ıyy;ın edin.
8. Aşina q:ıbil:ısi t:ır.ıfind:ın yaradılmış dövl:ıtl:ııi mü:ıyy;m edin.
9. 639<uild:ı g KürŞadın v:ı 682<iild:ı İlı:ıris xanın üsyanqaldırdığı dövl:ııin :ırazisini mü:ıyy:,n ediıt
10.Qapağan xaqanın dövründ:ı göytiirkl:ırdJn asılJ v;ıziyy:ı!J sa!Jnan dövl:ıtin :ırazisini mü:ıyy:ın edin.
11.Oıxon-Ycnisey abid:ıl:ırinin ucaldıldığı :ırazini mü:ıyy:ın edin.
12.Göytiirkl;ırin dövl:ııçilik :ın:ın;ısini davam etdir:ın dövl:ıtl:ırin :ırazisini mü:ıyy;ın edin.
il Ş:ırqi Avropanın ilkv;ı uzunömürlü feodaltiirkdövl;ıtinin yerl:ışdiyi :ırazini mü:ıyy~rı edin.
14.X:ıı.:ır xaqanlığının paytaxt ş:,h:ırl:ııini nıü:ıyy:ın edin.
15.X:ıı.:ır v:ı ar:ıb xilafotiarasında r;ıqab:ıt meydanına çevril:ın :ırazil:ııi mü;ıyy:ın edin.
16.X:ıı.:ır xaqanlığının qohumluq :ılaq:ısi qurduğu dövl:ıtin :ırazisini mü:ıyy=ın edin.
17.X;ıı.:ır xaqan!Jğının varlığına sonqoyan dövl:ıtin :ırazisini mü:ıyy:ın edin.
18.Uyğur xaqanlığının paytaxtınıı mü;ıyy;ın edin.
19.Moyon xaqanın dövriind;ı Uyğur xaqanlığın ip:ıkl:ı bacver:ın dövl;ıtin :ırazisini mtiJyy:ın edin.
20.Uyğur ıürkl:ırinin saldırdığı ş:ıh:ırl:ıri mü:ıyy;m edin.

216

mir.az
 aRaB XİLAFaTi. QARAXANLI va QazNavi DÖVLaTİ

arab dövlatinin yaranması arafasincfaarab camiy- 6. M,Jntiqiuyğunluğu mü;,yy;ın edin:

yatindab:ış ver.ın mühiim dayişiklikfard;,n biri
sJ/n•dir:
A) Q;,bil::ı daxilin<l:,b:,rab::ırsizlik d::ırinbşdi
8) Böyük mal-q:ır.ı sürül:,rin:,sahib olan :,yanlar
lslamdininin
yayılması ~
---
ôr.lb q::ıbil::ıl;,rinin
birl::ışm::ısi 7
yaranırdı
C} ~if q:,bilol:,rgüclü v:, varlı tayfalannt::ırkibin:,
daxil oldular
D) Münbit torpaqlaruğrunda mübariz.ı şidd::ıtlandi
L ?

E) Şcyxl::ır q:,bil:xfabütün s:,rv:'lti:,I:,kcçirdilar

A) c)r.)bdövl:ıtinin yaranması
2. arab camiyyatindafeodal mün:ısib;,tlJrinin l3) c)r.)bişğallanmn başlaması
yaranma prosesinixeylisür;,tl;,ndirdi: q 8r.,bl:,r arasında b;:ır:ıb:nsizliyin yaranması
A) Q:,bibd:, şeyxl:,rin nüfuzununartması D) c)r.)btayfalannın otraq h::ıyata kcçm:ısi
B) ahalinin yanmadanın Qnubuna köçm:,si E) c>r.ıb c;:ımiyy;:ıtind::ı quldarlıq quruluşunun
C) c)r.,bl:ırin geniş işğalçı yürüşl:,rin:, başlaması yaranması

D) lslam dinininmeydana g:,lm:,si

E) M::ıkk:xfa ilk müSJlmanicnınsırun yaranması
7. Mahamm;,dPcyğJmb;ırin 6~cu ildJ M;ıkk;ıni
3. Uyğunluğu mü;,yy.:ın edin: tutmasının naticalJrinJ aid d<!yil:
Tayfa ' 1 il
A) TarixdJ ilk c>r;:ıb müs::ılman dövl:ıti yarandı
ba$ÇISI B) Bütün:ır::ıb tayfaları vahid<lövlotd:> birl;ışdirildi

111
q c>r.ıb tayfalannın çoxu islamdinini q;:ıbul ctdil;ır
iV V
Sahra D) K:ıb:, bütl:,rd::ın tJmi1J:'ln::ır.>k vahid Allahın baş
adamı
m;:ıb::ıdin::ı çevrildi
VI
Varis,
E) M::ıkk;ı bütün müSJlmanlann"müq::ıdd:ıs ş::ıh:ıri"
davamçı
oldu

X;ıllfa :Şeyx Badavl 8. MJhJmm;ıd pcyğamb;,rin v.tfahnd:ın sonra ar;ıb

b:ışl:ıdılar:
dövlJtiniidaractmay;'J
A) I, Ill, iV B) 11,V, VI C) 111,IV, V A) Abbasil:ır sülal:,si
D) I, lfl, V E) TI,IV, Vl B) Haşimil:ır sülal:ısi
q Peyğ;ımb:ırin müavinl;ıri adlanan x::ılifal;:ır
D) ôm:,vil;ır sülal;ısinin nümay;ınd_;:ıl:,ri
4. ikinci GöytürkdövlJtinin;,s:ısının qoyulmasından E) M:ızy:xlil:ır sülal;ısinin nümay:ınd::ıl;:ıri
60 il JVVJIb:ış vcrmişdir,:
A) İslam dinininmeydanag::ılm::ısi
B) ar::ıb clövl:,tinin
:ısasının qoyulrnası 9. ar.,blarintarixind;ı 632-661-ciill.Jrdövrü adJanır:
C) Frankdövl;ıtinin yaranması A) M;ıh:,mm;:ıd PeyğJmb::ırin hakimiyy:,tidövrü
D) M:ıh;ımm:.ıd Pcyğ:.ımb;:ırin M;:ıkk:xl:m M:xlin:,y;:ı B) İlk x:ılifol:ırin hakimiyy;ıti dövıii
köçm:ısi C) ÔmJvil:ır sülal;ısinin hökmranlığı dövrü
E) ar::ıbl:,r Şimali Afrikayaqoşun cıxardılar D) Abbasil;ır sülal:,sininhakirniyy:'.lti <lövrü
E) Misirci:, Tulun sülal::ısinin hakimiyy;ıti dövrü
5. 622-ciildJ Mah;,mmadPeyğambarin Makkadan
MadinJyJköçmasinins;,babi:
A) Kob:minM:xlin:xlJolması 10. Sülal;,larinhakimiyyatJgalm;ısinin :ırdıcıUığını
B) Buradaciddi rnaneJl::ırl::ı qarşılaşması mü;'Jyy:,nedin:
C) Ticar::ıt işl:.ırini gcnişlondirmJk m:,qs::ıdi l. ôm:,vilJr i
D) M;:ınsub olduğu Qüreyş q;ıbil;:ısinin M;ıdin;:ı 2. Şirvanşahlar-M::ızy:xlil::ır
ş;ıh;:ırind;:ı yaşaması 3. Abbasil;ır
E) yeni dinin t:ır.ıfdarlannın daha çox M:xlin:xfa A) 1.3.2 B) 2.3.1 C) 2.1.3
c;:ıml:ışm:ısi D) 3.2.1 E) 1.2.3

217

mir.az
 :ıidir:
17, GöstJrilJnlJr . . .
11. DöyüşlJıin nıJntiqi uy~unıu,runu mfıJ)1'Jn edin: ı. 661-750-ci
illard:ı 8r;ıb xılafatınd:ı hakııniY>14
1.Tal:ı.s döyüşü n):ır.ıb -çin . olnıuşdur
2.Dzirav döyi~ü h)ronı.1 • S.'t'i.'llll 2. Hakiıniyy:ıtl:ıri dövıiind:ı Şimali Afrika
işgaı
3.Kat:ılaun dövüşü c)nınıa-htm olunıııuşdur
-1.Pu.ııye döyüşü d):ır.ıb-fuınk 3. Pu::ıtye döyüşünd:ı fr:ınklar t:ırJfındJn ıooğlub
cdilıııişdir
A)la,2b.3c.4J B)ld.2c.3b.4a B)f>nı:ıvil:ır.ı
D) le, 2d,3:ı. 4b
A)Haşiınil:ır.ı
C)lb.2c.3a.4d C)D:ırb:ındlil:ı~ O)Abbasil:ır.ı E)üf~
E)1a.2c.3d.4b

12.ar.ıblaıin m.ığlub olduqlan

dö)iişlm aiddc)il:
A) ilB.ıbnc;ır 18. Vlll asrin;ıw;ıllJri ar:ıb xilafatinin tariıi üçü
8

B) Puıııye SJCİY)'Jvİ idi:

C) 1B:ıbnc.ır A) Dövl;ıtin :ısasının qoyulması
D) K:ıdisİ))~ B) Şimali Afıikanın işğal edilm:ısi
E) H;,şuıds:ır C) Paytaxtın Bağdad ş:ıh:ırin:ı köçüriilm;ısi
D) İri fcodallannı gücl:ınm:,si v:ı xilafarin
z;ıifl~
13. Uyğıınluq göz!Jnilnıayib: E) Talasdö~ünd:ı Çinordusunun m:ığlub edi~
A) x:ılif;ıl;ır- peyğ:ımb:ırin nıüavinl;ıri idil;ır
B) ,1lay:ıı -:ır.ıbl:ırıfa ;m böyük
inzibati
vahid
C) ;ımir - ,ilay;ı~:ıri id:ır:ı cd:ın ş:ıxs 19. Uyğunluğu mü;ıyy;ın edin:
D) ı;ıkat -xristianlann ver~
ödJdiyi
E) xiiır.ım - od,gün;ış 756 732 661~
1.c)ın;ıvibr sülal::ısinin a b C d
14.Döyiişlaıin baş nrdi)i tmO.)ıi müfa,iq hakimiyy:ıt:ı g::ılm:ısi
olar.ıq sırala)ın : :ıınirliyinin
2. Kordova a b C d
1. Yarmuk döyiişii yaranması
2. R1Cir döyüşii b d
3.Abbasil:ııin a C
3. C:ırmidan döyüşii hakimiyy;ıt;ı g:alm::ısi l
Al 1-Bizans-;ır.ıb, 2-miis;ılman- bütp;ır:ıs4 3-:ır:ıb- b d
4. Puatyedöyüşünün a C
Az;ııbaycan
bruı vernı:ısi
B) 1-Miis;ılnıan-bütp;ır.ıs4 2-Sa~i-:ır:ıb, 3-frank-:ır;)b
C) t..ar.ıb-Az:ııbaycan. 2-Bi1.ans-x:ız.ır, 3-;ır.ıb-x;ız.ır
A) 1-c.2-a. 3-d.4-b B) 1-a.2-b.3-c.4-d
D) !-Roma-~. 2-xmr-:ı!Jb, 3-sas:ıni-x:ı~r
E) 1-X:ız.ır-:ır:ıb, 2-Biı.aııs-:ırJb, 3-sasani-;ır:ıb
C) 1-d.2- c.3-a.4-b D) 1-b.2-d.3-c.4-a
E) 1-c.2-d.3-a.4-b
15.c)hamanil.)r döYIJtinda "satrap",Sasanil.)r
dövlatinda "m.)rzban", arabxilafatind.) "amir"
,-mfalariüçünümumi vJziyy.)t: 20. Vll-VIIJasrlJrdJôr.ıb xilafatinJaiddeyi!:
A) xilafatin idar.ı olunmasında iştirak ecfanş;ıxsl:ırdir
A) M:ırknl::ışmiş dövl:ıt idi
B) sasaııi idar.ı ap:ıratnnda m:ımurlardı B) Dövl:ıtin b~ında qeyıi m:ıhdud hakimiyy;ıb m,1li;
C) Vilay;ıtl;ırin tammiist~il hakiml:ıridir x:ılifo dayanırdı
D) vergi}1ğan ş;ıxsl:ırdir C) Ordudaalibaş komandan - :,mirtinılu daşıyan
E) vilay:ıtl:ıri idar.ı ed:ın ş:ıxsl:ırdir ş:ıxs idi
D) Ayn-aynsah:ıl::ıri idar.ı etm:,küçündivanlar 1
16."İnsaflı" ıalifalar dövrün.ı aiddeyi/: yaradılmışdı
A) Bütün ~bistanı öıJ:ırin:ı tabcetdil::ır E) Vilay:ıtl:ıri :ımirl::ır idar:ı edirdifar
B) Qonşu ölbl:ır ÜZJrin:ı aramsız yiirüşl;ır:ı
başladılar
C) Bü~ Bi~s ;-,~sin!~~il:ı ;ıla keçirdifar 21. M;ızd;ık üsyanı il.ı i\lüq:ınna üsyanının
D) ?unyaru, folJStını, Mısın, Iranı fathetdil:ır başlanmasının oxşar s;ıb:ıbi:
E) Jslaını dünya dini~viyy:ısin:ı qaldırdılar v:ı A) 8r.ıb zülmü
möhk:ıml;-,ndirdil:ır B) İran :ısar;ııi
C) Feodalzülmü
D) Sasanizülmü
E) 8ma\~l;ııin köçümı:ı siyas:ıti

218

mir.az
\

22. Uyğunluğıı müayyan edin: 28. arJb xilafaıinda miivcudolmu,,·cl')?İIJrdJn deyi/:

A) X:ırac 8) Cizy:ı q Z.ık.ıt D)Xiiın.s El Ü~r
1 f>r::ıb x ilafoti 1
29. arablarin köçürmJsiyasJtinihJyahı kcçirmJkdJ
1 ,---ı.-a_m_:ı==v--:-;;;..l:ı-r--,j 1 ~bbasil;ır m JqsJ<JI
Jri:
1. Ôzl:ırin:ı day:ıq yamtmaq
"' "' 2. Yoxsullanv;ı x:ısı::ıl;ıri ölbfan bn:ırla..~nnq
a.Şimali Afrika a. Kordovaxilafati
3. lşğal olunmuş ölbl:ırd:ı hakimiyy,tlJrini
tutuldu yarandı
möhk;ıml;mdirm:ık
b. B~niölk;:ıl:,r b. SasanilJrdövl:,ti 4. Başqa ölbl.ırd;ın xrisıianlan c>r.ıbistana g;ıtinn;)k
xilafatd::ın ayrıldı işğal edildi A) 1.3 8) 2.3 C) 1.4 D) 3.4 E) 11
C. cmb dövl:ıli c. Yannuk döyüşü
yarandı baş verdi 30. Uyğunluq pozulmuşdur:
d. lspaniyaişğal d Müq::ınna üsyanı A) Xilafoıd:ı ayn-ayns.-ıh:ıl:ıri id:ır.> ctm.ık üçiin
edildi baş verdi yaradılmışdır - divanlar
B) Xilafatd::ı r;)Smidanışıq v;ı yazı diliidi- mb dili
A) 1-a;2-b,c,d 8) 1-a,d;2-a,d C) Xilafotişğ;ıl olunmuş ölk:ıl:mb möhk:ıml:mmJk
q 1-c,d;2-b,d O) 1-a.d;2-c.d üçünapanrdı - köçünn:ı siy:t~JIİ
E) 1-:ı,d; 2-a,b D) ar.ıb xilafatind.ı d.ıh:ı ço:<\'ergiöc!Jyirdi - varlılar
E) rx;ısrdJn :ır.>b ordusWlda nüfuzuartm.ığa başl:ıdı
l 23. Xürr;,mil;,rv l\1üqJnna üsyanına aid oxşar cJhJt: - farss.ırkJrd;ıl;ırin
A) ôr.ıb :;ısar.ıtin:, qarşı b:ış venn::ıl::ıri
B) M:ırbzi Asiyadabaş vcnrnl:ıri 31. Dahagccbaş ,·crmişdir:
q am::ı,ıil:,rin
vergi siyas;:ııin:;ı qarşı olrnalan A} Paytaxtın Bağdad.ı köı;ünilnı:ısi
D) Xilafatinırnğlubiyy:,ti il:, n:,tiCdl;:ınrn:,si B) ar.ıbl:ırinfranklart.ır;)find:ın m:ığlub cdilm.ısi
' E) X:;ılifa Öm:,rinqoşunlan tor.>fınd:m yatınlnıalan C) 0m:,vil:ır sülabsininh:ılı.imiyy:ıı:ı g;ılm.ısi
d
D) Xilaf:ıt ordusununŞimali Afrilcını işğal etm.ısi
d 24. Geniş bir araziya yayılan arJb xilafotini idara E) Xürr::ımil:ır h:ır.ık.atmın başl:ınm:ısı
l etmaküçün arablJr xilafJt torpaqlannı böldülJr:
d A) canişinlikl;:ır., B) saneaqlıqlara 32. urab işğ:ıhn:ı m;ınız qalnuş ölk:ılJrdJn ,kyü:
C)vilay:,tl;:ır., O) satraplıqlara A) PrincyyanmadJ.sı B)Şimali Afrika
E)m;ırzbanlıqlara C) Monqolustan D) Hindistan
E) OrtaAsiyn
25. IX;ısrdJ Bağdad xilafatindJn aynlmış arazilar:
1.Misir 2. Hindistan 33. 876- 879- cuillJrdJQııhirJ mJScidini
3.Orta Asiya 4. Çin tlkdirmişdir:
5.İran, ôfqarustan A) Afşin B)abu Sac C)c)bu B.,lı.T
A) 1.2.5 B) 2.3.4 C) 1.3.5 D) ôli E)ôhm:xiibnTulun
D) 1.2.3 E) 3.4.5
n 26. arab xilafatinindağılm:asının sabablarina aiddir: ııiddir:
34. GöstJri!JnlJr
1 1. X:,lifal:;ır arasında aramsız hakimiyyotmübariz;ısi
2. ~ğal altında olan xalqlann azadlıq rnübariz;ısi Hicr::ıtin 15-ciilindJ(636-cı ildJ)-··- dö)~-(j.
3. İri vilay;:ıt :;ımirl:;ırinin müstoqilliyininartması ncb Bizanshôkmdanlraklininqoşunu mıi.-ıJ!mın­
4. Feodalara müharibol;;ıri lara m;:ığlub oldu. Döyü,~ mıkılıron cpdın!.ır d.ı
ı S. Daxili~kişmcılcır vuru.şurdular. lrakti bu qanlı dö)ii~b:jqıııd.ı -«JOOI'
A) 1.3.4 B) 2.4.5 C) 1.2.3 tutarlc:m dcmişdi: "c)lvidaSuriy;ı! Bııim düşm.ın­
1 D) 2.3.5 E) 1.2.5 l;ırimiz üçünbunc-cJ gö~Iölbfır!"
BJl:ızuri Suriyanın Lşplı hıaqqmd:ı
27. urab ;,yanlan iri feodallara çcvriJirdilar:
A) X::ılif:xfan böyük torpaq sah:ıl:ıri almaqla
B) Özbaşına kondlitorpaqlannı :'.ll:ı kcçinnokl::ı A) B:ıdr döyü~ilnJ B)T;ıbs dôyü~w
C) X::ılifabrin hakimiyy::ıtinin zoiflomosiib q Yannukdöyüşün.ı D) l\c:ıtyc ruyüşiinJ
O) Geniş işğalçı yürüşl:ır h:,yatakcçimı;:ıkfa E) Kıcsifon döyüşÜllJ
E) ahalini ciddi istismar ctmokl::ı

219

mir.az
 1
:ıiddir:_
41. GöstJril,1nl.lr .
35.Puatyr,·J TalasdöyüşlJri üçünoxş:ır CJlıJt: I. Hakinıiyy;ıt:ı scçkı yoluıl:ı g;ılmiş~
A) cmbl;ırl;ı Avrop.ı dövl;ıtl;ıri arasında baş 2. MüSj[nıanlar arasında höyük hö~ıı
\'cnnişdir 3. •·Düzgünyoll:ıg_cd;)ll".' ''lnsaOı"ııdı~~~
8) Fnınklunn q;ıl:ıb..ısi ib b:ış.ı çatmışd_ır . A)anı:ıvil:ır:ı 8) ilkx:ılı'..:ıl:ıld_ C)»aş~\
C) H:ır ikidöyü~;ı ~bl:ır işrir.ık ctmışd~l;ı~ D)Abbasikır.ı E)Tulunsulal;ısın;ı ~
D) ar:ıbl;ııin m:ığlubiyy:ıti il;ı n:ıtic:ıl;ınınışdır
E) &,,;q.ı birdö\'l,ıtin süqunına s:ıb;ıb olnıuşdur
42. ar;ıb xilafJtindJvil:ıyJtlJrin idaraedilın~
tapşınlmışdı:
36.Sılb;ıb -nJticJJlaqJl,ni
pozıı/ııııışdıır: A)x:ılifay:ı 8) m;ı~banlara
- C)q:ıziy:ı D)~rnırl:ır;ı Eı,
Hadis:ı NJtİCJ
A) 636-cı ild:ı ;ır.ıbl:ırin Bizans
ordusunun
43. ar;ıb dö\'IJtiilJQ;ıdim Romadö\'latinia~
Suıivaya hücumu m:ığlu'b edilm:ısi
oxş:ırlıq: ._ . .
B) 651-ciild;ı :ır.ıbl:ırin Sa~aııi!Jr dövl:ıtiııin
ı. Suıiyanın ışgal cdılnı:ısı
Iranahücum cını;ısi süqut:ıı uğraması
2. Bizansla müharib:ı apanlması
C) 643-cü ild;ı ;ır.ıbkıriıı x:ı~r ordusu
ımğlub
3. Mü;ıyy;ın dövrd;ı d_övl;ıt!n scçilmiı adaınJ.
X:ı~r ölbsiıı:ı cdilııı::ısi
ı:ır;ıfind:ın idar.)
cdılm:ısı
hucumu 4. Fraııklarl:ı ıııühaıib:>l:ır apanlnıası
D) Puatyc döyüşünüıı imbl;ıriıı fiaııklan
5. Hunl:ırla sülhbağlanması
basvemı;ısi nı;ığlub ctın:ısi
A) 1.3.4 8) 2.4.5 C)1.2.5
E) S:ılcuqlanıı Bağdad Xilafatin s:ılcuqlardan
O)3.4.5 E)1.2.3
s:ıh:ırin;ı hücumu asılı v;ıziyy;ıt:ı düsm:ısi

37.Uyğunluq gö:)JnilntJyib: 44_632_661-dill;ırdJ örJb dövlatini i_~m_cd~ill

:ı:.1/if;ı/Jriıı düzgün:ırd_ıcılhğının gostann:
A) 8r.ıb ta}falanru
idar:ı cdirdi-dinevaxtı
A) Önı::ır. Osman,ölı, öbu8:ı~
ağsaqqallar. müharioo vaxtı şeyxl;ır
8) öbu 8:ıkT. Önı:ır, Osına~. alı
B) VI:ısrd;ı :ır.ıbl;ır sita)~Ş cdirdil:ır- bütp:ır.ıst dinin:ı
C) Osman,öbu B:ı~T. öli, Om;ır
C) Hicri başlayır-622-ci ild;ın
tarixi
D) öli, öbu B:ıkir, Onı:ır, ~sman
D) M;ıh;ımnı:ıd Peyğ;ııııb:ır islam t:ıbliğin:ı
dininin
E) abu B:ıkr, aıi, Osman,Oın:ır
başlamışdı -
620-ci ild;m s
E) İslam dininiq:ıbul cd;ml:ıri adlaııdınrdılar­
45. 750-1258-ci
illardJarablJrdJhakimiyy~~
müslim y:ıni "Allaha ita:ıt ed:m"
olmuşdu:

38.VII-VIJIasrlJrda a~bfarişğal etııı;ımişdiL7r: A) İlk x:>lifobr

B) Kordova xil:ıf:ıti
A) Şimali Afıikaııı v:ı İspaniyaru
8) Suıiyanı v:ı F;ıl;ıstini
q aımvil:ır sülal:ısi
C) Qafqazv;ı M:ırbzi Asiyanı D) Abbasil:ır sülal:ısi
D) İranı v;ı Hindistanııı birhiss;ısini E) C:ıfaril:ır sülabsi
E) M:ırbzi Avroparu v:ı Qalliyaru • .. yy3nedin:
b;ıhs olun:ın şahan mu3
46. l\'fatinda
39.İslam ordulannın türkliır ilaqarşılaşm:ısı
natiminda: Aralıq d:ınizind:ı
..ru b:ırbi. .d008Jlllll
guc artırıa4
A) imbl:ır Anadoluda m:ıskunlaşdılar. yaradan 8•
:ır:ıbl:ır ız:ıns
üz:ırinJ ı:ızyıqı
. ~~r
B) Türkl;ır yerd:ıyişm;ı eını:ıy;ı macbUI oldular 1 • • urudanv:ı d;ınızd:ın ın '
......ş;ı ı:ınııı q . "yunanaıovıı 'oıll
C) Türkl:ır İslamı q;ıbul etdil:ır alındı Lak.in Bızans di.
•
köm:ıyib :ırcıb donanmasını m
:ıg-lub et
D) imbl:ır :ıkinçilik v:ırdişl:ırin:ı yiy:ıl;ındikır
E) imbl:ırin qüdr.ıti sarsıldı 52

40.ar.ıh Xilafatinda türk!Jrin yüks;,k

vazifalm A) Romaşoh:ırin:ı
seçilmasinin s:ıbabi: 8) Bağdad ş:ılı:ırin:ı
A) :ır.ıbl;ırin türkl:ır., r.ığb:ıti C) İsg:ınd:ıriyy;ı ş:ıh;-ııin:ı
8) eynikökd:ın olmaları D) Konst:ıntinopol ş:>h:ırin:ı
C) türkl:ırin t;ış;ıbbüskar v;ı bacanqlı olması E) Samir:ı ş:ıh:ırino
D) işğallar zamanı türkl:ırin :ır:ıbl:ır., köm:ık etm:ısi
E) türkl:ııin islanu dahatezq:ıbul ctın;ısi

l __ .L,_ 220

mir.az
 47. c)rJb xilafJtindJ mö,·cud olmu~ torpaq miilkiyyati 53. M,mtiqi uyğunlııJ!u müayy;,n edin:
fom1:ısınn aid deyi/:
A} X;ılifa 13)İcma C) Mülk O} Divan E}Tiyul 1Mülk ! 1 V;ıqf i I Divan ! 07
A) bkat B) X;ır.ıc C) Cizy;ı O} fcma E) Xüms
48. Vl 1-Vlil JsrlardJ arab Xilafatinin s.ırhadlari
uzanırdı: 54. amavil;,rva AbbasilJrsülalasiüçün iirnumic;ı/~t
A) Atlanıik okeanından Sakilokcan:ı q;xfar deyi/:
D) Apenin y:ınnıadasırııdan MJrkJzi Asiyayad:>k A) ôr:>bm;,nş.ıli sül:ıl;,lzır idi
C) Aılanlik okcanındarıı Çin v;ı l lindisıana q~far B} Pa)1::ı.,t ba.şqa ~hzır;ı köçürülmüşdü
D) Sakit okeanından Avrop:ının iç:ırfüıin~fak C) lşğalçılıq yürüşl:>ıi n:>tiCJsind:ı :,r.ızisi xcyli
E} X;ıZ.Jr d:>nizind;ın Sakit okcanaq:xfar gcnişlJnmişdi
D) S::ı.c;ani dövl:ıti il:ı müharib:ı apannışdı
49. Vlll asra aiddir: E) Soyğunçu vergisiy:ıs:ıtinJ qarş.ı ;,haliningeniş
A} c)r.,bdövl;ıtinin y:ıranması çıxışlan baş vcrmişdi
D) S:,IcuqlannBağdadı tutması
C) Avropada Kordovo;ımirliyinin yaranması 55. arab xilafati va SasanilJr dö,•IJti üçün ümumi
O} 3nı;ıvil::ır sülabsinin hakimiyy;ıl.'.l galm;ısi c;ı/ı;ıt deyi/:
E) M;ırkJzi Asiyad:ı türk müs;,lmandövl;ıtlarinin A) Asiyada yaranancrk:mfeodaldövl:ıtl:ır idi
yaranması
8) Köçürm:ı siy:ıs.ıti h:,yat.ı kcçimıişc.ii
C) Diz.ansl:ı nıüh::ıribJ ap::ırmışdı
50. l\larkazi Asiyada arab asaratin;, va feodal zülmüna D) Geniş işhr.ılçılıq yürüşl;ıri apannışdı
qarşı üsy:rn adlanırdı: E) AZJrbaycanuğnında X;,ı.Jr x:ıqanlığı il:,uzun
A) Müs::ıfir üsyanı ill:ır müh::ırib:ı ap::ırmışdı
B) Xürr:mıil;ır h;ıldk::ılı
56. Uyğunluq poıulub:
C) Müq;ııına üsyanı
O) Qınrnzı:-:mqlılar üsyam
A) Abb:ısil:ır sül:ıl:,sinin dövri.ind:ı payu.xt köçür-
E) M;,zd:>kil:>rlı;ır;ıkatı
üldü - Baıidacla
B) c)r.,bxilaf:ıtinin parçalanması ilk d:>fJbaşladı -
İs ani ada
51. Mantiqi uyğunluğu müayyan edin:
C) IX-XI X:ılifonin tabcliyin<l:ı yalnız qaldı -
c)r.ıbisıan v:ı Mcso ıan1i to l:ın

Samanil;ır D) c)r.ıb xilafoıini süquıa uğratdı lar - I055-d ild:,

s;ılcu l:ır 0ai!d.ı<lı tutına la

OaraxanilJr E) Xilaf;ıtin 1:ıifl:ırn:,.-;ind:ı ,·:, parçalanmasında

bö u - Xürr.,mil:>r h:,r:,katının

Q;ızn;ıvil;ır
57. Uyğunlujtu mÜJWn edin:

A) vm =ısrd;;, yaranmış türk dövbtl;ıridir 1.Q:ırax:ınlı dövl:ııi 2. Q:>1.n;ıvi dövl:ıti

:>r.ıbbr t::>r.:ıfınd;m işğal olunmuşdur
B) X :>srd::,
C) IX-X osrl;ırd::, M;ırk;ız:i Asiyadayaranmışdtr
D) X1 ;ırsd::, x:>lifonincanişinl;ııi tJr.ıfind:ın idar;ı a. X :ısrin I rübünd::, a. M:ırbzi ı\siy:ıd:ı

olunurdu yaranmışdı mı:ydana g;ılmi~di

E) IX ;)Srd;ı Hindistandadf;'lbl:ırl:> müharib;ıl::ır b. Dövbıin :ırazisi b. Xl .win 80-<:i

B:ılxaş gölünd:ın ilbrinJ., süqutl
apannışdır
Hindiquş d:ığlann:ı uğ.r:ımı"d ı
1 q:ıd:ır ol:ın ıorp:ıql:ın c. Dö, l:ııin ;ır:ızisi
52. arab işğ:ıllannın natical;nina aitideyi/: 11indı:-1.'.lnJ.ın
:ıhaı:ı edirdi
A) Bizans impcıiyasının süiqutusür.ıtl::ındi c. PayaL,talanndan .XJı;ırs..ıhili
8) Yeni böyük impcriya yarandı biri Qaşqar ş:ıh:ıri ıcırpJqlJr:ı q:ıdJr
C) İslam dini dünya dinin:, çe\ıildi olınu~du uzanırdı

D) Bir sıra xalqlann h::,yatında dönüş nöqt:ısi oldu

E) arobl:,ıin ictimai quruluşunda d;:ıyişiklik baş verdi A) 1-a.b,2-b.c B) 1-:ı.. 2-b.c C) 1-b.c.2-a.c
D) 1-a.c,2-c E) 1-c.2-a.b

221

mir.az
 •
;ıw;ıl lhaş ,·crmişdir~
1
--------------- 62. p 3ha
Sl i)r~hdih·l~n)aidd(ril: ı\) S.ını.mi to1]':qt3:1~ın ~ ,~ ""
A)R,b,~,,~(i il) Tol:ı~ di_i)ıişil ar:ı.~ımb bölu,ı;clurulm,sj ¾
('\ ıı~,t~ ,kiyi~-üI)}f\L~lyc döyiışı1 O) c)r:ıbl:ırin S:ı.~nil:ıri sfıquta u~ ~
Fı li.n<lı~ıy:ı diiyi~ii C) B:ıdr d0yi~ii
O) ilknıü.~lm.an .dö,l:ıtinin }~
E) cmbl:ınn Sun}ilv;ı F;ıl~ni işğa]
59.\ 1 ~ıin l rühüı\~ llon,XI~rinI nibüQJzn;ı,i ~
d~,briüçünot)arc.lhJI: 63. Ab~asil;ırin h:ıkimiyy;ıti dö"riin~•Ytı.
.\\ C'ıni n.,ılı ,;ıri)y:>t>salm.tçı . hııdıs;ı: ~
8) H~lı~t:ının fİm:ılırL1 yünişl;ır ctm.'ISI ı\) Qarn.'<:ınlı dö\'l:ıtinin süqutu
(ı l'ıı)tı,n C)ııi ph.ır:ı k~~5İ O) o.,nd:ını:ıkan , uruşması
Dl ll.ihi~p (\'lf\~l:mmaq C) X:ı1:ır x:ıq:ıntıırının süquıu
oıuraq h:ıy:ıt:ı kcçm.~i
El cllwi~inin O) c)r:ıbl;ırin Misiriiş&13I ctm.ısi
E) Mahmud Q;mı;}\inin llindistana}~

60.S-)h.)b-nJIİc.l ~laq:ıl.lrinin poroldıı~ıı b.ındi 64. ı\~ Hun,Gö)1ÜrkVJ ar.ıb dö,'bti

mii.l~J~n rdin.
S.lh.ıb
1. ar.ıhl:ııin A1.ırh1yc:ın
:ır.ılisin;ı kfıçünilnı:ısi
ı
0r.ıhbıin ı\,wpay:ı
,,i~l:ır cım:ısi
l A1.,rtıJ}tand.1 Xil:ıf;ı.
ı., :ıkyhin:ı fo;y:ınl:ınn
~cnbl:ııınıısi
4. vr.ılı xil:ıf:ıtiııiıı z:ıif-
l:ıın:ısi
ı\) 1.2 O)1.3 C)3,4 D)1.4 E)2.3
NJtieı1
A7.,rtı:ıyc.1ndı isl:ım
dininin möhk:ıml:ınm:ısi
Or.ıhl:ııin bütünQ;ırbi
Amırıanı :ıl:ı keçimı:ısi
ı\bh.ı.~il~ sülal~inin
65. V;ısrin 30-cıı ill;ıri ı\~ lfunn VJ1
h:ıkimiyy:ıtin:ı son
qoyulm.ısı
Ar.ırtı:ıyc.ıııdn ıııii.~t;-.qil
düvl:ıtl:ıriıı y:ır.ınııı:ısı
DÇ6ı
c;ıh;ıt: ~
ı\)Eyni :ısr<fa ~~ası
B) Uyf,,urlarla m~ba~7.J ~P.amıası
C) 1lindistanın bır ~•s~ını :ıl;ı k~
D) oi 7.ans:ı q:ırşı mubanz.;ı arıaıması
E) S:ısani dövl:ıti il;ı müıı;ıfıq olnıag
~~
ar;ıh dii\'l.ıti iiçiinor1aqc;ıh;ıt:
A) yenidü,'.1:ı~İn :ı~ı~ın'.~ -~oyul~ı
O) X:v,ırbrın u7.ınn:ı ~'tlruş ctm:ısı
C) S:ıs:ınil:ırin ııı.ığlu_b_ıyy:ıı:ı uğr.ıdılını.ıı
D) Çinh:ıı'lıi d.,~t:ıl:ın ıb toqquşma\1
E) Böyiikip.ık yolunun :ıks.ır hiss.'lSinnııın
kcçinıı:ısi

diııqnımınıı ~m,ın Q:ıznJ\i (1)\'J.

61.Eylrr-\'rnn 66_ Q:ırııxnııi , •., Q.ız~,wil.1r dö,,IJtbrinln tJıtıl' •
Qam:ınlı dö,btl (11)üçünoı.şar (0) ,·3 farqlı iinıunıi r,ılı.ıt ılcyıl: _
nıilm·,ın rdin:
C.lh~tl~rinl A) l\1:ırk.ı7'İ ı\siy:ıd:ı yar.ınnn turkm.'11Ş.ı!ifox.i
dövl.ıtl.ır idil.ır . .
1 ili il B) ı'.)r:ıh xi!af:ıtiniıı p:ırç:ıl:ınnıı.~ı n~c.-ısinh..
;ısnb y:~r:ınıııışdı
C) S:ıııı:ı;ıi1.1r dii\'l.,ıini siiquı~ u~ımı."111
D) Çininbirhiss:ı~ini :ıl~ ~~ı~şdılY
E) lsl:ıııı dininidii,1.,1 dını kımı q:hıl

a. Fco±ıl dıl\1:ıı idi G7.Uy~unhıq po:ıılııh:

b. X:ısrin ~O<i ilbrind:ı y:ır:ınmış v:ı lsltıın dinini
A) "I ,:ı :ın"
q:ıbul ctmi~ ilktürksül:ıbbıind.ın biriidi
c. ar:ıtı >.ibf~inin (\'lf\'31:ının.,ısı n:ıtic:,siııd:ı O) .. tı.1ri~" x:uı
C) "().ır,ı ,:ın"
y:ır.ınını:,Jı
d X;ı,;rin ('(}.oilbrind.ı y:ır:ınıııışdır D ":'\,v..ır" 1:x,1hli
e. X.3!:v.mş."1br ı:ır.ıfırıd:ın süquıa uğr:ıdılnuşdır E) ..0.ın .. , .,ilkJ.lr.,
Al1-b.e: ll-0.(¾c B)1-:ı.c: 11,.d;0-b .. ulı.uı" ıiıulu
Cı 1-J.: 11<,0-b.d.c D)I<; 11-b.r: 0-:ı.d
f) 1-:ı.d. 11-b:
O<.c

.L 222

mir.az
63. t:~~nloq ponılmu~ur. 7l. t:y~unlnı!u mil->~1'" tdm:
,\) ()v:ı - düşm;a., q.n-sı dın u~ , \l1U:Ş:\Il ~~' l. Ü/\i ,\{t\ilınli5- rı,,v,ı,t.uuw'!-. uf..,n.J tıüniıımlh
O) ()\-:ırdıy;'I ımtıyııJı ~"('lroqt~ hi~ı ~ (\l ~ı."'-1$. ~ıJ lirJ,.ın
C) Ya~ı - f:l'~türl-1.;-n:il ~kmJ:ır.ı vcnlXl :lı.i _. ~cl\l.l ~İnn\.ltrn~ .>lı.m~rı lj.1n~1ı;;ı~ı Ju:-.,ldJl.,u
O) Şad - ~~türU:ın.l) .'!('l )ıl~ ~k.l)'3.ntituhı 0'1.'4.t..l.ı
E) ,\ştn,l - IÜrl. n,;K)j

69. Q2r.1unh. Q.JZ™,i. ~cillr. RJn11dil.>r dö,l>ti: ı\)I

1 Yun.Jn :'il\l \il
1
Xı1rPm
J
~"-
~~
:-\) E)nİ .;Kn.by:ır.mmı~iı , \
mı l ..
8) dl7b ,ıl.ll>tınin t.-ıı~mılti d6,rünı,µ y:ır.ınmı~ı •'
C) Erl:.:ıo Oıtı ;ı,,..Tl.lf ı.i."h riinJ..lruqııt ctmı~ı
cı 1
·'J 1
---- 1 ~
0) 1 '
O) Türl-~.__-ıli sülıJ.,I~ tx;ıfinJ,.)o iJ.u-;,ol\ının.tu F) 1 .., l
·'
E) .-\Dro.l)Cllll ,.ınid haldı birl~imıı~ı

70. 5-)b-lb--n.Jl'İc.J .'!laqJsiporolmu$dur.

lladi.Y S.>rio
1. :X.'17.lr :'\:ılq it~)~mının baş

0 0
,:14101
01:\"ldinin) 'L"Tli
din ,ı.-ıın.,si
q;ıhul cıın;ıı;i

2 ~ 1.lh.1nun.Jd Or:>bl;ınb qııkl.ırlı,ı

Pcyğ.ııııh;ırin )'-""Tli q,ınıl11Ş1ın11n ,lığılıı\;\$1 r\) ;~1.:ıl~.t).l;nJ,11.•r .Q.u~"''ııı br
dini ı.,hlıi! cınu~i 11) (\lr.l\,mıbr.:--ııl.ml.ır. l),~.,ıı.,, ıbr
3. O<igü~:ıq:ının ('inin biıtiln tİl-:U-.)1 C) : ~-,ı r, l_\ır.l\,ıtııl.ıı. 1...)..1..,ı.)\ ıbr
Tibcti7,'lhtctm.,.,i ;ıbcpbri11i11 U)·~ııı 1:-ınn O) (.\>;ıı.n ıl.;,r. t.\ı •,,.,, ,ı.,r. ~.ıl.ml.;,r
.,lin.1lı.l''\'ın.,~i l·.) S.ıl,ınl.ır.ı).ı.,ı." ıbr. Q11rn,.ıııil.>r
.ı. Y:mnıılı. ıl0yi~il-
nJ.) ın.,ğlııhi),y.,ı
0m.wıbr ~ill.ıb-,inin
h:ılı.iıniyy:ıtiııin h.~--.ı 75. QM:nıınil.>r ılıi, ı.,ıi vıırıınım il ,\ı.uhıtyrıuıcltı ll
çnıınası nıih ı:ıııl ,ılımı, ılı\\ t.ııl.ırılir:
,\) S..ıı:ıl r. '-ııl,ırıl.ır j
B) 2..l C) IA D) 2J E) J ..ı t\) R.n,.ıd,br. ~.'ltlı.lıl.ır
ı
,\) 1.2
) Şıf\mı~ılıl.ır, ';-.l\lıı.lı l.ır
El) S.ı.:ıl.ır. ~ın.uı~.ıhl.ıı'
71. Q.1,n.1, l lıiıl..mılnrlnn S.)lı11kt.1kin ,,., Sıılınıı 1 ) :--.":ıl.,r, R.>,"mlıl.ır
~lnhmurl iiçiln o,~:ır r:ılı,,t:
,\) llindı,t.m.ı ııf.ııırlıı yiirii'jbr ı;ı~J..il cdılnw,i 76~ ili, ,.,lıf,ıl.ır ılılvrliıııl,ı ,ır,ılıl,ıl':
nı . :ıcibr d,-,\l.ııi ıl.ı miih.1rih;1 npıırın:ı-; 1 1. 111111111,)ı·,1h"ı,1111 ılıl.mıı.ı tııl\\' chlıl.ır
C) Re) -;-,,lı.ınnı .11.ı J..c:çinn.ı-ıi f) ım..>~q'>-'lı 11111l'•IVl,ı,ı rıdı
D) Çın uğnınllı miih.ıriı.ıy;ı qo~ıılm:ı: 1 :--ııma. l Jb~ıııı. ;ı.ı,.,11. llır.ın-ı \.1lr.11111.ılıı cı,!ı
E) :ılrnq ıiır~brinın Nı'j.ıpıını ıuırm.~ 1 ~l,.tııı l,ıı d, \v l.ıı 111111v,ırlıı'.;ııııı ~"n '1") ıhı
l r.ın,1.ıı l.ı nııllııınlı.,1.ır ,ıp,ınlı
72. 11:ıdiQl.ırin hıın,ının }tTini cl,,}l1clll.d.lıfirıı:iin
r:1':ıb :ıJın:ır'.' 77. ~lr.lhl.Jrin lltcıııı, v.ı lrun tıırp.ıııl.ırım ııunh,ıu
11\!ııl rtııı.ı~iııııı -ı.ıl,.ıtıl.ıri:
1. 1h:n t.ın ""'" t-ıo.:ı!.ım.ı...ı 1 ()ı.~ıııııııııııı yııııı:ııl .ıılı ,L,-.ı.ıl.mbn ,tuı ı ,,lıı~ ı
.2,_' 1-~-n ~rnının mC),Lll'l.ı t"Jlm.l-ıı - - ~ 1ı,,.111"111 v..ı lı.111111 hır hırı ıl.ı 11ıııh,u1~•l""!;,
2_~ f~'\.!;~r.uıım,·ın t-,,.ıj \Cmı..ı-.,ı - ,:ıı 11,ıııı.ı,.ı

.! , ~h J..J..,lıcırun ~l:_.ınml11 __ IIJnıııı ı!,iııl..'ııbıııı wılı.ıhırıı!.> ,,Lııı hıı\:.-ı "~'l•l.'t

ı.ır.ılİıı., k~·ı,n,.).,,
-l ,,nhl.ırın h.ıı hı dı>ı\tı(ını,ı-11\ııı ll,.:.:ı·~ , .> fı ~ı, l:•ı
·"''-'~
Ot;,,.: v.ııdu ,ılıı\.ı u

ll.l

mir.az
 78,QlllJYİIJr siilnl~sinin
hakimiyyati dövrünJ aiddir: 84. Ağ Hun\'J Kordornrnüsalman
31!1İrli)1üçun .
11
1. Hakimi)y:ıt;ı Vll~ g:ılm;ıl;ıri oxş:ır c;ıhatl;ır:
2. Payıa.,ıın M:ıkkJ v:ı M;xiin;ı ol~ı 1. Eyni;ısrd:ı yaranınalnn
3. Pa)1axıın D;ım;ışq ş.-ıh;ırin:ı köçürülm;ısi 2. Biı.ansa q:ırşı mübariz:ı ap:ırması
4. Puatyc döyüşünün baş vcnn:ısi 3. IX:ısrd:ı siiqııt cım:ıl:ıri
5. ımb xilafotinin dağılm.ığ:ı b:ışl:ırnası 4. Xaricilıiicumlarn:ıtic.ısind:ı süqutctın.)I~
1
85. Qaraxanlı dövl;ıtinin mövcud olduğu dömaiJı6, 1,.
79.arab~ilafati va( Gö)1ürk dö,·IJti üçünümumi 1. Salaril;;ır v;ı R;ıvvadil;ır dövl:ıtinin }'alannıası J
cJhatlJrimüamnedin: 2. X:ız:ır xaq:ınlığının süquı clm:ısi
1. Asiya qit~ind:ı yarannuşdı 3. Şanıaxının paytaxlş:ıh:ır:ı çevrilm.ısi
2. Erkan fcod.ıl dövl;ıtl;ır olnıuşdu 4. S:ılcuql:ınn Bağdad ş:ılı:ırini tumıası
3. Pa)1:ı.xıı b:ışqa ş;ıhm köçünnüşdü 5. Uyğur dövl:ıtinin süquı etm;ısi
4. 1-lindistanın birhiSSJsini :ıl;ı keçim1işdi
5. Çin,Sa.s:ıni v;ı Biııns dövl:ıtl:ıri iiz,;ırin:ı hücum 86. QJznJ,idö\'IJtinin mö\'cudolduğu dömaiddtyU
eımişdi t. ~ld~nizl:ır dövl:ıtinin süquı ctm:ısi 1
93
2. ilklslamdö-vl:ııiniıı yaranması ı
80.AbbasilJr
sülalJsinin
hakimiy)-ati aiddir:
dövrünil 3. Xiimmil:ır h:ır:ıkatının yaımlması
1. Müq;ınna üsyanının baş vcnn:ısi 4. Slavyanlanıı Az:ırbaycaııa ilkd;ıfa yüruµ
2. Şimali Afiikanın işğal cdilm;ısi başlaması
3. Bağdad ş;ıh;ırinin ;ısasının qoyulması v:ı paytaxtın
buraya köçürülm:ısi 87. ar;ıb dö\'IJtiv;ı X;ızar xaqanlığı üçünoışır~~
4. Misir,M:ırbzi Asiy.ı, İran \'J 8fqanıstanın 1. Yenidiniq:ıbul ctm:ıkd:ın imtina etm:,si 1gd
xilafatinı:ırkibind;ın çmması 2. Eyni:ısrd:ı meydana g;ılmasi 1
5. Puatyc döyüşünd;ı :ıldbl:ırin m:ığlub olması 3. Az;ırbaycan uğrunda mübariz;ı aparması
4. Biı.ansla nıüıt:ıftq olması

81.1055-ci ildas;ıkuq türklarinin arab xilafati 88. IX;ısrd;ı xilafatin

dağılmasının s.Jbablarin3
ıid
iwrina)'Ürüşünün naticalilrinJ aiddir: 1. Naıur.ıl t;ıs;ırrüfatm mövcud olması
1. Bağdad ş;ıh:ıri ;ıl;ı keçirildi 2. İşğal alımda olanxalqlann aıadlıq mübarim
2. 8r:ıb xilaf :ıti süquta uğradı 3. İslam dinind:ı müxt:ılif t;ıriq;ıtl:ırin yaraıunası
3. Xilafatin süqutunu SÜl'dtl;mdirdi 4. Daxili ÇJkişm:ıl;ır, irivilay;ıt :ırnirl:ırinin 9:
4. Abbasil;ır s;ılcuqlardan asılı v:ızi yy:ıt'J düşdü müst:ıqilliyinin artması
5. X:ılif:ınin siyasi V'Jdinihakimiyy;ıti süqut etdi
89.Qaraxanililr
dö,·latinin
pa)1axtlanru
mÜ3)~ô
edin:
82.Qarmnlı dövlJtinil aidolanları müayyan edin: 1.Buxara 2.Qaşqar 3.Uzgen
1. Alpt:ı~in ~ldfınd:ın yaradılıruşdı 4.Lahor 5.Balasaqun 6.Q;ızn:,
2. Dövl:ııin :ısası rx:ısrd:ı qoyulmuşdur 9
3. arazisi Balxaş gölünd:ın Hindiquş dağlarına 90. SultanMahmudQJznavinin
faaliyyati
dövrüm
q;ıd;ır ımınırdı aiddir:
M:ısudun dövıünd:ı s:ılcuqlar tıldfind:ın
4. Sultan ı. Q;ızn;ıvi dövl:ıtinin qüdr.ıti dahadaartdı
m;ığlub edilmişdir 2. Samanil;ırin ;ırazisi Q;ızn;;ıvi v:ı Qaraxanlılar
5. Xar:ızmşahlar t:ıldfınd;ın süquta
uğradılmışdır arasında böl~düıüldü
3. X:ız:ırin q:ırb salıill;ıri Q:ızn;ıvi torpaqlanna
birl;ışdirildi ~
83.Ağ Hun\'ilQ;rznavi üçünortaqcah;ıt:
döv!Jti şimal v;;ı şimal-q:ırb torpaqlan
4. Hindistamn ~
1. 81db parçalanması n;;ıti~sind:ı
xilafatinin keçirildi
yaranması 5. Hindistanda müstJqil ;;ırnirLikl;ır yaradıldı
2. Türkm:ın,~li erk;ın orta:ısr feooaldövldt olması 6. Xaricisiya~lind;ı :ısas yeriHindistarun ~ğalı
3. Böyük ip;ık yolıma n:ı1.ar:ıt uğrunda :ır:ıbl:ırl'J tunırdu
müharib;ı aparması
4. Hindistarun birhiss;,sini:ıl:ı keçirm:ısi
5. S;ılcuqlarla mübaıiz:ı apamıası

224
_L_

mir.az
1

i)1. Sultan l\lahmudun 1000-1026-cı ilfardJHindistana 99. Xronoloji ardıcıllığı müJyyan edin:
hücumları naticasinda: 5. Katalaundöyüşü
1. Hindistanın Şimal-Ş::ırqi işğal edildi 6. Malazgirddöyüşü
2. K::ışmir, P;mcab,Qucaraı :ıl::ı keçirildi 7. Talasdöyüşü
3. lramn işğalı üçün yol açıldı 8. Marafondöyüşü
4. Q::ızn::ıvi dövl:,tiiqtisadic::ıh::ıtd:,n möhk:,ml;mdi 9. D:md;-ın::ıkan döyüşü

1~2. Sultan Malımudun ordusuüçüns;,ciyy;,vidir: 100. Xronolojiardıcıl!Jğı müayyanedin:

1 ı. ôsas dayağt türk qulamlanndanibar:>td;ısbl::ır idi l. Qırğızlann Uyğur dövl:ıtin:ı q~ı üsyanı
2. Qulamlarh:,rbiişd;m başqa hcç n::ı il::ı m::ışğul 2. SultanMahmudQ::ızn::ıvinin Hindistamı yüri.işl::>ri
l olmurdular 3. Qaraxanlı dövl:>tinin
yaranması
Orduyaqazi adlanankönüllül:>r d::ı ~lb edilirdi 4. D:md:,n:ıkan döyüşü
4. S:ıd;, x:ılq h:,rbixidm::ıt~ c::ılb edilirdi
5. Çinin döyüş üsullanna:>saslamrdı 101. Xronolojiardıcılhğı müayy;medin:
# 1. ~d:ınakan döyüşü
1 2. Talasdöyüşü
93. QJznavi döYIJtinin tJn:>7.ZÜI ctmasinin S3babi:
1. Vcrgil::ırin ağırlığı 3. Sam:ınil;ır dövl::ıtinin süqutu
2. ahalinin m::ımurlardan narazılığı 4. Uyğurlann Tibetiişğal etm::ısi
3. Xilafaı il;,apanlan uzunmüdd::ıtli müharib:>
4. Hindistanaçoxsaylı yürüşl::ırin cdilm:,si 102. anb xilafatindJbaş vermiş hadisa!Jrin :ıronoloji
5. Fcodallannm::ırk:>zi hakimiyy::ıb qa~ı çıxışlan ardıcılhğını müJyyJnedin:
1: 1.S:>lcuqlann Bağdadı tutması
'94. Sultan Masudun hakimiyyati dövrü üçün 2. Monqollannxilafat:> hücumu
s:>ciyy;,vidir: 3. ôr.ıb dövl::ıtinin yaranması
ı. Q;ızn::ıvil:-ır dövl::ıtinin z::ıifl:>m:ısi 4. Müqonnaüsyanımn baş vcnn:>si
2. D:md;makandöyüşünd:> q::ızn::ıvil;ırin qalibg::ılmasi
3. S::ılcuq türkJ;ırinin dövl::ıtin ::ı~r hiss::ısini :,l;ı 103. Xronolojiardıcıllığı müayyanedin:
keçinn:ısi ! .SultanMahmudunHindistanı işğal etm~i
4. Payta:<tınn Hindistanın LahorŞdh;ırin:, köçürül- 2.Kordova:>mirliyinin yaranması
m:ısi 3.QutluqBilg::ı Q.xlirxanın yeni dövl::ıtin ~ını
qoyması

95. Dandan;,kan döyüşünün Qazn;wilarüçün naticasi:

1. SultanM::ısı.ıdun ordusunu
m;-ığlub edildi 104. Döyüşlnin m,mtiqiuyğunluğunu mü~mn edin:
2. Q;ızn::ı,~l;ır dövl;ıti
iki hiss::ıy;ı parçalandı 1.Savalandöyüşü a. xo:z;ır- :,r:,b
3. Q::ızn::ıvil::ıri Şimali Hindistanasıxışdınldı 2. Suassondöyüşü b. frank-roma
4. Q;ızn;ıvil::ır M::ırk::ızi Asiyadak:ı bütüntorpaqlar:ını 3. Amiddöyüşü c. roma-sasani
itirdi

96. Xll asrin 70-ciillari Qazn;ıvilar dövlatinintarixi 105. arab dövfatindahakimyy:>tlarinuzun ömürlü-
üçün saciyyavidir: yüna göra ardıcıUığı mü;,yyanedin:
1. Dövl:>tinsüqut etm:,si
2. Gurhı tayfalarının Q::ızn::ı ş:ıh::ırini tutması
3. Paytaxtın HindistanmLahorş::ıh:ırin:, köçürülm:ısi
4. Gurlutayfalannın Lahor ş:ıh::ırini tutması

97. Xronoloji :ırdıctllığı müayyan edin:

1. ôr::ıbl:ırin Şimali Afrikarututması
2. ôr:ıbl:ırin Avropayahücumlaretm;:ıy;ı başlaması
3. ôm:)\~l;ır sülalosininhakimiyy;ıt;:ı g::ılm;:ısi
1.İlk xolifal:ır
98. Xronoloji ardıcılhğı müayyan edin: 2. ôm::ıvilor
1. Puatyedöyüşünün baş venn::ısi 3. Abbasil;ır
2. Abbasil;:ır sülal:>sininhakimiyy::ıt> g:ılm::ısi
3. ôr::ıblorin Çini döyüşd:ı m::ığlub etm::ısi
4. SultanMahmudQ;ızn::ıvinin Hindistanahücumu

225

mir.az
 106,Xilııfatin paytaı11:ınnın düzgün
uyğunluğunu 1. C:ınubi Qafqazda
}'ararım Işd
müJ))'Jn
edin: 2. Bağdad xilafatind:ın aynı ır
3. Vlll;,srd:ı yarannıışdır ar.ıq Yntanııııldır
4. a~ı 1_11 a~ürr.ıhınan t;ı~fı 114
5. Haşıınılar sulal:,sit;ı~fınd;ı ~tıo}11ı ...
nı"'IQ ol '"ı.tıdf
110.Bağdad ıilafott nıüvafiq olar,X "'oıı
asrd;ı müharib;ı ııparmışdır: q' I~rd~~)JJJ
!.Franklarla 2.S:,lcııqlarla
1
3.Vestqotlarla 4.Monqollarla
b. crrn;ıvil:ır dövründ;ı l
dövründ;ı
c. Abm~IJT f .
111.Dövl;ıll;ırin uzunömürlülüyüna
d llkx;ılifJl:ır dö\'ründ:ı yerl;ışdirin. oradiaq~~

107.Uyğunluğu müm~nedin: 11

1.M;ıkk;ı 2.YNib(M•)
ş;ıb;ıri ~h;ıri

1.Qaraxanlı dövl:ıti
a.BütpJool~"K;ıbf ~b.ıdi buradayerl;ışirdi
2.Uyğur dövl;ıti
b.~fah:mun:ıd Peyğ;ımb;ır bwada doğulmuş, ilkd:ıfa
3.Q:ızn:ıvil;ır dövl:ıti
burada m~lmanicması yaraımışdı
c. İlk müs;ılman mJSCidi
burada tik:ilmişdi
112.Uyğunluğu mü;ıyy;ın edin:
d İslamın beşiyi, "Dünyaş;ıh;ıri" ,~ "Peyğ;ımb:ır
ş:ıh;ıri" adlanırdı
m~lm:ınlann "müq:ıdd;ıs ş;ıh:ıri'' sayılır
c. Bütün
l.Lahor

108.Uyğunluğu mÜa))'3D
edin:
?
1.B:ıdr 2.Yannuk
dö - -
a. X:ız.,r xaqanlığı
b. Uyğur dövl:,ti
c. Q:ım:ılil:ır dövl;ıti
a.Bizansqoşıınu m;ığlub edildi
ild;ı m~lmanlar
b.624-<:ü düşm:mfarin:ı qalib g;ıldifar diaqramında Qaraxanlı(A),1
113.Eyler-Venn
m~lmanqoşunlan t:ır:ıfind;ın ;ıl;ı keçirildi
c. Suriya dö•,!Jtini
Q.1mJlifar (B)müqa)iSJedin:
d Budöyüşd;ın sonra m~lmanicmasının gücüv;ı
nüfuzudahadaartdı A oxşar B
e.cmb!JT Çinordusunu m;ığlub ~ daha ş;ırq:ı
doğru ir.ılil;ı~J;ır

ıilafati (OvaDarband
109. Kordova amirliyini
(il)
müqayis;ı edin: ı. ôr:ıb xilafotinin
parçalanması n;ıtiQSiıxb
yaranmışdır
A oxşar B 2. Gürlutayfalant:ır.lfind:ın süquta
uğradılmışdır
3. Samanil:ır dövl;ıtini süquta
uğrattnışdı
4. Paytaxt1Qaşqar, Balasaqıın, Uzgen
olmuşdur
5. Hindistanın K:ışmir, P:ıncab, Qucaıat
vilay:ıtl:ırini :ıb keçinnişdi

226
mir.az
114. Uyğunluğu müayyanedin:
118. Xilafat,·n
_ " .,72 ru-
t'n"" · · yaranmış
u ŞJraıtmda
ı. X:>I
ifol:ır 2. am:ıvfüır 3. Abbasil;,r dovlatlarin mantiqi uyğunıuı:ıunu müJyyan edin:
dövrü sülal:ısinin dövrü
sülal;,sinindövrü
l.~rbu 3.C~ubi
Avro afi azda
a. Bag·dad ş:ıh:ırinin salınması
b. Bütün 8r:ıbistan yarımadasının tabe cdilrn;,•
c. Sasanidövl:ıtini süquta uğratması sı a. Kordova:ımirliyi
b. Samanikır dövl;ıti
d. lsl:ım dininin dünya dini s;,viyy;,sin;,qalx.mas
c. Şirvanşahlar dövl:ıti
c. Austıiyadan başqa bütün Princyyarımadasını 1
1

··ı . n;,;, d TiflismüsJlman:ımirliyi

kcçın m;ısı
e. Qara.xanil;ır va ~ın;ıvilJr dövl;ıtl:,ri

11s.Eylcr-Vcnndlaqramına JsasanMihiraqulaxan 119. Eyler-Venndiaqramında Qaraxanlı hökmdan

(A) va Sultan Mahmud QJzn;,vi üçün (B) oxşar v;, QutluqBilgaxan (A) ,.d (pznavi hökmdan
farqlicah:,tl;:ıri müJyyanedin: AlptJkini{8) müqayis.,edin:
A Oxşar B A Oxşar 8

1. Samani dövl;ıtinin :ırazisini işğal ctmişdir l. MJrkni Asiyadatürkdövl:,tiy.ı.ratmışdı

2. VI :ısrd::ı hakimiyy::ıtd;ı olmuşdur
3. Döyüşbnliyin;ı gör.ı "qazi" l:ığ;ıbi alrnışdır
4. Hindistanın bir hiss::ısini tabc etmişdir
5. Güdü ordu yaratmış dövl;ıt öz qüW'dtinin
zirv::ısin;ı çatmışdır
2. Özünü"Böyükxan" adlandırırdı
3. 60 il SamanilJrdövründJqulluqetmişdi
4. İndiki afqanıstan istiqam;ıt~ ~ başlamışdı
5. X ::ısrd;ı hakimiyy;ıtd;ı olmuşdu

116. Erkan orta asrlJr dö,rundJ yaranmış türk 12r0.Uyğunluğu mü;,yyanedin:

dövl;,tlarinJ aid uyğunluğu mü;,yy;,nedin:
1.Sobukbkinxan , 2. Sultuı Mıhmud
1. Avropada 2. Asiyada
aranmı dı

a. Vaxril:ı Alpt:ıkinin aldığı oğuz qulamlanndanidi

b. Qnmlil:ır sülalasinin::ısasmı qoymuşdu
l. Q;:ırbi Hun 2. Avar 3. Göytürk c. Ölkzınin :,razisinic:ınubda Piş:ıvar.>, şimalda is;ı
4.AğHun 5. X:ız:ır 6. Uyğur Xorasanaqad;ır genişl:ındinnişdi
7. Bulqar 8. Oğuz 9. Qaraxanlı d. af qanıstaru Q::ıın::ıli torpaqlannabirlaşdinnişdi
e. Dövlatin:,razisiniHindistandanX:,z.ırsahilin;ıdJk
117. Uyğunluğu müayyan edin: genişl:mdirmişdi

1. 8m;ıvil:ır 3. Ox.şar 2. Abbasil:ır

sülal::ısi ~h::ıt sülal:ısi

a. İşğalçı müharib;:ıl;:ır aparrruşdı

b. Paytaxtı başqa ş:ıh::ır:ı köçürül~üş~ür.
c. S;:ılcuqlar t::ır:ıfınd::ın m:ığlub edilmişdıl:ır
d. VTII:ısrin ortalarında hakimiyy:ıti başa ça~şdır
e. Franklaram:ığlub olaraq Avropayayürüşl:ın
dayandırılınışdı
227

mir.az
 X,,rİIJ sııalları

1.

1. B~~\~l~nn yaşadığn :ırazini x:ırit~:ı mü~yy~n edin.

2. tmbl:ırin İslamdan önc:ıki iriticar.ıı m:ısk:ınl:ırini mü;ıyy;ın edin.
3. X:ırit:ıcfa "K:ıb:ı"nin yerl:ışdiyi :ırazini mü:ıyy;m edin.
4. tmbdövl;ıtinin paytaxtlanru mü;ıyy;ın edin.
5. "İnsaflı" x;ılifal:ır dövründ;ı ;ır;ıbl:ırin tutduğu ;ırazil:ıri mü:ıyy:ın edin.
6. Yamıuk çayı yaıınlığında döyüşd:ın sonra:ır.ıbl:ırin tutduğu ölk:ıni mü;ıyy;ın edin.
7. VIII;ısrin ;ıvv;ılind;ı ;ır;ıbl;ırin tutduğu :ırazil;ıri mü;ıyy;ın edin.
8. 750-ci ild;ı :ır.ıbl:ırin tutduğu :ırazil:ıri nıü:ıyy:ın edin.
9. 732-ci ild:ı Puatye v:ı 751-ci ild:ı Talas döyüşünd:ı ::ır.ıbl:ır;ı qarşı vuruşan dövl;ıtl;ırin ycrl~i~
;ırazini mü;ıyy;ın edin.
IO.tmbxilafaıinin 750-ci ild:ın sonra tuıduğu :ırazil:ıri mü:ıyy;ın edin
11.Türks:ırk:ırdJsi aruna<ı ibnTulun Tulunsülal;ısinin asasını qoyduğu ;ırazini müayydn edin. 3
12.Okd;ıfa ar.ıb xilafaı:inin parçalanmağa başladığı v:ı Kordova ::ımirliyinin yarandığı :ırazini
mü;ıyy;ın edin.
13.IX-XJ :ısrl:ırd;ı Xilafatd:ı Türkmüs:ılman sülal:ıl:ırinin hakimiyy:ııi :ıl;ı keçirdiyi :ırazil;ıri
mü;ıyy;ın edin.
14.1055-ci ild:ı s:ılcuqlann tutduğu Xilafoı ş:ıh:ırini mföyy:ın edin.
15.Türkm:ınş:ıli Tulun sülal;ısinin :ısasının qoyulduğu :ırazini mü;ıyy:ın edin.
16.Xürr;ımil:ır v;ı Müq:ınna üsyanlannın baş verdiyi ::ırazini mü:ıyy:ın edin.
17.Sultan Mahmud Qnım~nin 1000-1026-cı ill:ırd:ı ;ıl;ı keçirdiyi :ırazil:ıri mü:ıyy:ın edin.
18.XI1;ısrin 70-ci ill:ırind:ı Q:ızıı:ıvil:ır dövl:ıtınin paytaxtıııı köçürdüyü :ırazini mü:ıyy:ın edin

228

mir.az
 QaRBİ AVROPA ERKaN ORTA aSRLaR DÖVRÜNDa
FRANK DÖVL8Tİ. BİZANS İMPERİYASI
1. Uyğunltıq povılııh:
A) MüasirAvropa xalql:ınnın v;ı dövl::ıtl::ırinin
:,ks:,riyy:,tinintarixl:ıri başlarmşdır - quldarlıq
dövruml:,
B) Avropa qit:,sininq:ırbi "xalqlannhöyükköçü"
dövriind:,çcvrilmişdi - gennantayfalarının
yerl::ışdikl:ıri :ırazil::ır.>
C) Avropanın qüdr.>tlidövl::ıtl::ırinin ilkint::ım::ılini
t:ışkil etmişdil:ır - barbar krallıqlan
D) Avropadaantiksivili7~1.,;iya m:,hvedilmiş v::ı yeni
~miyy:ıtl:ırin rüşeynıl:>ri meydanaçıxmışdı -
"Xalqlann höyük köçü" n:,tic:ısind:ı
E) Eramızın 1:-ısrind:, Q:,rbd:,nv:, ş::ırqd:,n Reynv:,
Yisla çaylan, c:ınubdan Dunayçayı Baltikv::ı
Şimal d:ınizbrin:ı q::ıd::ır ::ırazilord;, yaşayırdılar -
gcrmantayfaları
2. "Xalqlannböyük köçü"nün Jsassabablari sırasına
daxildir:
ı. Oarbartayfalandaxilind;ı omlakvo sosial
b::ırab::ırsizliyinin d::ırinl::ışmosi
2. Ş::ırqd::ın dü7A"'ıllik köç::ıril::ırinin t::ızyiql;;ıri
3. Dori tayfalarının yeni axınlannın baş venn;;ısi
4. Avropada feodalqaydalannın d::ırinl::ışm::ısi
5. Avrasiyadaiqlimink::ıskin d::ıyişm:,si
A) 1.2.4 B) 2.3.5 C) 1.2.5
D) 1.4.5 E) 1.3.5
3. IV-Vll asrlari ::ıhat::ı ed;,n "xalqlann böyük köçü"
n::ıtic;,sinda:
ı. Avropanın etnik,m:>d:ıni v:ı siyasim::ıOZJr.)Si
d:ıyişdi
2. Avropadakapitalistmünasib:ıtl::ıri yarandı
3. Avropadailk dövl::ıtl:,r meydanag:ıldi
4. Antik siviliza.siyamohvedildi
5. Yeni c::ımiyy::ıtl::ırin rüşcyml::ıri meydanag::ıldi
A) 1.3.4 B) i .4.5 C) 2.3.4
D) l .2.3 E) 2.4.5
4. Eramızm ilk asrl::ırin;,dak germantayfalarüçün
saciyyavideyi/:
A) clsa.s:,nköç::ıri boyatt;ırzi sürürdül::ır
B) c>sas111:ışbruliyy;ıtl:,ri maldarlıq v::ı ovçuluqidi
C) Feodalizmm:ırh:ıl::ısin:, q;:ıd::ıın qoydular
D) Avropadailk dövl::ıtl::ırini yaratmışdılar
E) Ali hakimiyy::ıt orqanı tinq adlananXalq
Y,b'lncağı idi
mir.az
r
5. Tinqd;,h;,11olunanm;,s:ıl:ıl:ır.> aid deyi/:
A) Müharib::ı v::ı sülh
B) Ağır cinay:ıt işl:,ri
C) Taxt - taca v:,r:,s.;lik
D) Q:,bil:,başçılannın scçilm:,si
E) Döyüşçü sıralarına q:,bulolunma
6. Germanlarilk d:ıf:ı Romaimpcriyasının
arazil::ırind:ı m::ısk::ın salmağa başladılar:
A) Eramızın V :,srind.'.ın başlayaraq
B) Xalqlannböyük köçübaşa çatdıqdan sonra
C) Eramızın il ;:ısrinin ikinciyansından başlayaraq
D) Eramızın 1::ısrind::ın başlayaraq
E) Q:ırbi Hun impcriyası parçalandıqdan sonra
7. Sxem::ı asas::ın ortaqc::ıh:ıtl3ri mü;,yyanedin:
Q:,dim Gcrman
tayfalannda
Romada
Tinq
Senat
A) Vergil:ırin t::ıyin edilmasin:,baxırdılar
B) Dövl::ıtin idar.>olunmasına r:,hb:,rlikcdirdil:,r
C) Müharib::ı v:, sülhm::ıs:,l:ıl:ırini h:,11cdirdil::ır
O) Ağır cinayotişl:ırin:, baxtrdılar
E) Q:ıbil:, başçılannı scçirdfüır
8. V asrinbirinciyansında germanlannyaratdığı ilk
dövlJtlardir:
l. QalliyadaYestqotkrallığı
2. Q:,rbiAvropadaAvropa Hw1dövl::ıti
3. Şimali AfrikadaVandalkrallığı
4. AlmaniyadaBavariyahersoqluğu
A) 2.3 B) 2.4 C) 1.4 D) 2.3 E) 1.3
9. Germanmuzdlulannın başçısı Odoakrüçün
xarakterikdir:
1.Q:ırbi Romaimpcratorunutaxtdansalması
2. Frankdövl:ıtinin :>sasını qoymas.ı
3. asg:>rl:,rit;:ır::ıfınd:,n lıaliyanın hakimi elan
olunması
4. İspaniyada v:, lıaliyada :ır::ıbl:,rl:, mübariz;ı apannası
A) 1.3 B) 2.4 C) 1.2 D) 3.4 E) 2.3
10. Vasrin 70-ci ill:ıri Q:ırbi Hun va QarbiRoma
tarixiüçünoxşar c:ıhat:
A) İmpcriya elan olunması
B) Feodalmünasib:,tlorinin inkişafı
C) Müst:ıqillikl:ırini itim1:,l:ıri
D) Ş::ırq::ı h:ırbi yürüş t:,şkil etm:,l::ıri
E) Frankdövl:,tininhücumunam:ıruz qalmal:ın
229
 16. VJSn•n 3vv;ıllJrindJ
ıark etdikdanso_nra
Roma.
lcgionl:ı~
ycrlı Jhallgcrman
ıııı••/111
b)faJaıı.ı
11.VJsrinsonunda Germnn ıayfıılannın işğııllıın
2
nJtic;ısindJ QJrbl ,\\Topada: ölkayad,watctdılar:_ ....
l. Quldarlıq quruluşu d.ığıldı A) Qalliy:ının kcçınış Romacanışınının cıosunı....,
2. Natura! l~lrıiifaıın inkişafına ş.ır.ıit y:ır:ındı hücumlanna mJruzqaldıqlan üçün• ,-...~
3. Q,ırbi Hwı impcriy:ı.sının ıı:ırlığtn:ı sonqoyuldu B) Şimali ı\frikada yaşayan van~~lann illanııız
4. Fcoo:ılizm quruluşu mcyd:ına g:ıldi . yürüşl;ırin;) nı:ıruz q~ldıqlan uçun
5. Qul;ım;ı)ini icmaüzl'brinin ;ım;ıyi :ıv;ız etdı C) İrlandiya vJ Şoılandıyadan kclttayfalannııı
Al11.4B)2.J.4C)1.4.5O)1.2.3E)2.4.5 hücumlanna m:ıruz qaldıqlan üçün
O) Skandinavi yadayaşayan no~lann ~
12.\' Jsrinikinciramından VIIJsrinJV\'31in;ı kimi yürüşl:ırin:ı m:ıruz qaldıqlan uçun ,
Bıitaniya tariıi üçün
SJCi)ıyJvidir:
E) Uclsd:ı yaşayan fın-uqorlaıın qm~i~~ '
A) Grnıun tayfalarının birncç:ı rndadövl:ıtl;ırinin
m:ıruz qaldıqlan üçün
möı-cud olnmı
Rom:ı impcriy:ısının süqutu
B) QJrbi o:ıric;:ısind:ı
17.Bıitaniyada tayfakralhqlannm erbnfoodal ılôıı
döıfal:ırin yaranması
quld'lr
Jtlarinaçcvrilmasi müşa)i.ıt olunurdu: 1
C) Anqlo-saksonlann yeddikrallığının mövcud
A) Alikraltituluuğrunda mübariZJ il;ı
olması
B) Tayfalara başçılıq cıın:ık uğrunda mübaıwib
D) Keltıayfalannın mü.s!Jqil dövbtyaratması
El lrlandiyav:ı Şotlandiya krallıqlarmın yaradılması
q Kils:ıy:ı başçılıq ctm:ık uğrunda mü~ib
O) Asılı k:ındli l:ıri istismaretm;ık uğrunda~ ,
kralı Ekbertin
13.lngiltm üçünıarak­
faaliyyJti E) Bütünölk:ıni :ıl;ı kcçinn:ık uğrunda nlÜOOIİlJib
terikdir:
1. 829<uild:ı anqlo-s.1kson
qraflıqlarım öz 18.Vahidingilisxalqının yaranması üçiinsaciy-
hakimiyy:ıti altında birl~irrn:ısi y;ıvidir:
2. ~rbiRoma impı.'Tiyasının varlığına sonqoyınası 1. "Xalqların böyükköçü"zamanı yaraıımışdı
3. lngilt:ır:ıcfa crbnfcodal döıfarin :ısasını qoyması 2. Anqlv:ı sak.slann
yerlikeltl;ırl;ı qaynayıb­
4. M:ırbıJ;ışdirilmiş İngilt:ır:ı döv!:ırini yaratınası qanşm:ısı n:,tic;ısind:ı yaranmışdı
A)1.4 B)2.3 C)2.4 O)1.2 E)1.3 3. E.:ı. nmini!likd:ı şimal tayfalaıının ölk~~k~
etm:ısi n:ıtic::ısind:ı yaranmışdır
14.Uyğunluq po:;ılııb: 4. İrl:ıııdiya v:ı Şotlandiyadan yaşayan Cdmıb
A) İngilt:ır:ıd:ı feodalmünasib;ıtl;ıri meydana g:ılmiş­ xalqlann hücumları n;ıtic;ısind;ı yaranmışdır
di-VII:ınıb A)1.2 B)2.3 C) 1.4 D)2.4 E)1.3
B) Britı.niya adalannda İngilt:ır:ı krallığı yaradılrnışdı
-IX~ ;wv:ıll:ıriod:ı 19.VTIIasrinsonlanBiıitaniya taıixi üçün
C) İngilt:ır:ıd:ı azadicmalar tamamil:ı l:ığv edildi - IX SJciyyavidir:
:ısrin sonlannda A) Ölk:xfa ilklmıllıqlann yaradılması
D) Britaniya adalannda normanlar ölk:ıdJn B) Vahidxalqın yaranmasının :ısasının qoyulımıı
9owlmuşdu •X :ısrin ikinci yansında C) Nomıanlann basqınlanna qarşt mübariıJ
E) lngilt:ır:ıd:ı feodalmünasib:ıtl:ıri t:ış:ıkkül taprnışdı aparılması
-XI:ısrin ortalannda D) ingilt;ır;ı erkanfcodaldövl:ıtin :ısasının qo
E) İngi lt:ır.xfa feodalmünasi~tl:ırinin meydana
15.Aşağıda verilanmJtndahansı tayfadanbahs g:ılmasi
olunur?
20. Erkanortaasrlardönünd;ı Avropada
öz
Gcnruııı ıayfalan beş qrupabölünürlJr.
. .. döYlatlJrini
yaradabilmadilar:
b~~n g~~an ta~falanndan Jn böyüyüv~ A)Fin-uqorlar B)Franklar
doyuşhnıdır... Lakın torpaq onlarda bölünmJ-
C)Gcnnanlar O)Vandallar E)Baıbarlı •
mişdir VJ ~~usimülki)'.YJ!dJ Torpağı
dcyildir.
bec:mnak uçunonlarbır ıldJn anıq biryerdJ
qala bilnmlJr.... Oolannbaxışlanna gö 21.486-cı il Suassondöyüşü naticasinda:
• ·r,d d. rJ,
)'JhardJnısh a a e ılmJsi anböyük rüsvayçılı A) QarbiRomairnperiyası süqutauğradı
VJ aorxaalıadır. q B) Biı.ans impcraıonınun qoşunu rn:ı~ub edı1di
C) Franklar ispandonanmasını m:ığlub etdi
A)Svev B)Fin-uqor C)Qot D) Ş:ırqi A\TOpanın ipril:ırin:ı doğru :,r.ıblJrin
D)Saks E)Frizlv:ı yutl İr;ılilanı;ısinin qarşısı alındı .
E) F:<1nklar roma1ı lanmağlub ed;ır.,k Qalliyanııı ~
hıss.ısini ;ıb keçirdi
230
.L......._,_
mir.az
 22 Xlod,iqin Qnlliyatorpuqlıınnı tutduqdıın sonra 28. Puatyc döyüşünün n;,ticJsin.1ruddir:
lıJyata kcçin.li)i t.1dhirl.1rindJn biridir: A) KariMartcllQalliyada.mıbl.Jr üz::>rinm
q:ıl:ıbJ
A) Frank ;:ıyanlannın torpaqlan:ıll:ırind;m aldı qwındı

' D) Qalliyanı Frankdövl.:ıtinin paytaxtına çevirdi B) Döyük Karilsp.ıni yada:,r:,b1;ır üz::>ri

nd.-, q:ı kıh.,
C) Xristianctiqadını zor gücü il:ı yaym:ığa başladı q:ır.ı.ndı
D) Qalliya ;:ırazisini döyüşçül:ırin;ı v:ı mütt:ıfiql:,rin:, q XlodviqRomaqoşunlannı m:ığlubiyy:,ı;, uğrJtdJ
payladı D) Frank\annŞ:,rqi Avropay:ı hücumlannın q~ısı
E) Q;:ııti Roma impcriyasının b:,rpasına çalışdı alındı
E) Abbasixilafatininz:ıifl;musin:ı s:ıb:>b oldu
23. Xlod,iqin hakimiyyatidÖ\TÜnJaid,lir:
1. Reyn v:ı Elbaçaylari arasında yaşayan sakslann 29. Frank dövlJtindJ giiclJnmiş ın torpaq
ita;:ıt:ı gJtirilm::ısi sahibkarl:mnın scparntçı sJylJrinJq:ırşı mübarİQ

2. Avar dövbtinin süquta uğradı iması apanlması nJticJsind.1:

3. Franklarinilk qanunlartoplusununyaradılması 1. Frankkrallannın hak-imiyy;ıti z::>iflJdi
4. Xristiandinin dövl:,tdini k-inıi q:,buletm:ısi 2. Frankkr:ıllannın hakimiyy:ıti gücl:mdi
5. Puaıyc döyşünd;:ı ::ır.ıbl:,rin m:ığlub cdilm:ısi 3. Frank b:ıllannın hakimiyy;ıt.i form:ıl xaraktı:r
A) 1.2 O) 3.4 C) 3.5 0)1.4 E) 2.4 alma~,abaşladı
4. Frankdövl:ıtinin :ır:ızisi xeylig,cniş\;mdi
24. Xlod,iqin işğ:ıll:mnı :ısanl:ışdırmış başlıca amil: A) 1.4 B) 12 q 2.4 D) 1.3 E) 2.3
A) Q;:ırbi Roma iınperiy:ısının z;,ifl:ım:ısi
B) Hun ı:ıyfalan il;:ı ittifaqın qurulması 30. "Salikqıınunlan"ı üçüns;x:iyy.widir:
C) Qalliyacanişinl:ırinin XlodviqintJr.ıfin:, kcçm;:ısi 1. VI:ısrin :wv:ılind:ı Xloch·iqingösı;,rişi il:ı l:ıtın
dilind:ı t:ırtib olunmuşdu
D) Yerli ;:ıhalinin Roma hakimiyy;:ıtin:, m:ınfi
münasib:ıti
2. QJdim Romanın hüquqsisıemin:ı :>saslanırdı
3. Fr:ınklann ictimaiquruluşunu öyr.ınm:ık üçün
E) Xlodviqinordusununq;:ıdim Spart:ı ordusunun
quruluşw1da qurulın:ısı
mühümm:ınb:ı hesabolunurdu
4. Ş:ırq xalqlarının dövl:ıtçiliyinin idar.ı olunmasında
25. VerilJnlJrin aid olduğu hökmd:ın müJyyJn edin: uzun müdd:ıı istifad:,olunmuşdur
1. Q;:ırt,i Avropanın ilkin feodaldövl:,tiolan Frank A) 1.4 B) 1.2 C) 2.4 O) 1.3 E) 2.3
dövbtini yaratdı
31. frank dö,·IJtinJ aid deyi/:
2. Frank :ıyanlanna iri torpaq sah;:ıl:ıri payladı
A) Q:ırbi Avmpanın ilkin feodaldövl:ıti idi
3. Dövl:ıt inzibatie:ıh:ıtd::ın vilay:,tl;:ır.ı böldü
B) V asrin sonlarında Xlodviq!Jr:>find:ın y:ırndılmışdı
A) Böyük Kari 8) Kari Martcl C) Xlodviq
O) Odoakr E) Ekbert
C) Klassikfcod-ıl mon.'lr.<iya dövl;ıti idi
D) Avropadövl:ıtl:ırinin s:ı\:ıfi hcsab olunurdu
E) Kralhakimiyy:ıti irsJn kcçirdi
hakimiyy;ıtini
26. XJodviqinyerli Jhali ü1..1rind.t
möhkamlJndirmJsindJ mühüm rol oynamışdı:
A) Qalliyatorpaqlannı tutduqdansonradöyüşçü- 32. Xlodviqinhakimiyy;ıti dövrünJnid deyi/:
1::ırin:, v:ı mütt.:ıfıql:ırin;, paylaması
A) Franktayfaları birl:,şdirildi
B) Salik qanunlannın q:ıbul edilm:ısi B) Franklannilk qanunlartoplusu yaradıldı
C) Xristiandininin dövl:ıt dini kimiq;:ıbul cdilm:,si C) Dövbt inzibatic:>h:ıtd:ın vilay.:,tl:>r.ı bölündü
D) Vilay:ıtl;:ırin idar.ı ed.ilm:ısinin yerli eanişinl:>r.ı O) Xristiandini dövl::ıt dini kimi q:>buledildi
tapşınlması E) Frankdöv\:,tiözünün:>nqüdr:ıtli dövrunüyaşadı
E) Dövl:ıti inzibatic;:ıb:ıtd:m vilay:ıtl:>r.ı bölm:ısi
33. Adı buruılan Frıınk hökmdnnnı müJyy.mtdin:
27. Frank dövl;,tin;ı aid deyi/:
A) Kralın mühüm dövl::ıt m;,s;:ı\;:ı\:ırini iri torpaq
sahibl;ıri il:>h;ı\l etm::ısi
B) Frank ~miyy:>tinin~ks.Jriyy:ıtini azad :,halit;ışkil
Xlodviq >i ....__ 1 ~~ Gôd.1kPipin >
etm:ısi A) l lknrix B) Kari Martcll
C) Xristianlıq dininin dövl;:ıt dini kimiq:ıbul edi\m;,si C) BöyükKari D) Kr.tlEk~'Tt
D) T:,~rrüfatda qul ;ım:ıyind:ın geniş istifam istifam E) Huqo Kapctin
olunması
E) Viby:ıtl:ırin qraflar - hakimbrt;:ır.ıfınd;ın idar.)
olw1ması

231

mir.az
 ...

40. Böyiik K:ırlın fJ:ıliyyatina aid~

34.KariMartrllin r,,Rliynti üçünuırakteıikdir:
1. H:ırbi i~l:ıh:ıt kl,inm~i Frankinıpcri~ınııı ilkim
2. Puaıvr dıiyüşünd;ı q;ıbb., q:ııruım.ı~ı ltali, ın oxhisSJSinin bir j4
3. Xrisii:ın dinindövl;ıt dinielanctm:ısi
cmbl:ırl:ı mübariZJap:ırm;
4. t~l\'lllİY:ıd:ı ,-:ı lı:ıliy:ıda :ır:ıbl:ır iil.:ırind:ı q:ıl:ıbJ
PuatC dö 'j ündJ ::ıl:ıoo '
qar.ınına.~, .
Saksl:ınn tabcctm;ısi
5. OOvbrin paytıı.-ı:tının b.-ışqa ş:ıh:ır.ı köçüriilmJSı
r\) 1.4 8) 1.2 C)2.5 D)4.5 E)2.4
41. fr:ınk dövlJtininVIII:ısrin ::ıwalbrit~
35.KariMartellin h.ırbi isl:ıh:ıtın:ı :ısas.ln: aiddir:
ı\) ~un l!l)fa nıiixı:ıliniyi :ısasında ı.ışkil edildi impcıiya elanedildi
A) Dö\'IJt
8) T:t)1:ı b:ışçılığınd.1 irsilik prinsipi 1:ığv edildi B) Paytaxı Alıcn ş.1lı:ırinJ kÖÇÜnildü 4
(l Qoşun tayfa nıüxt:ılifliyi prinsipi :ısasında C) hcrsoqluğu işğal edildi
Bavariya
fomı:ılaşdınldı D) ~cnn:ın tayf~l:ın~ın hücumlarına~
D) QJşun ;ı~n fcod:ıl süvari
d:ıst:ıl;ırind:ın t:ışkil E) iriıorp:ıq sahıbl;ın v:ı onlardan
asılı~~
edildi ı:ıb;xpl:ıri fonnalaşdı
qoşun növü
E) Piynda fonnal:ışdınldı

VIII::ısr taıixin;ı ıid ıftyi/:

42. FrankdÖ\'IJtinin
Karlın dövriindJ
36.Böyiik baş ı•ermJmişdir: A) 8r:ıbl;ırl;ı müharib;ı apamıalan
1. lspaniyada :ır:ıbl:ırl:ı mübariz.-ı ap:ıraraq böyiik B) KariMartcllin h:ırbi islahat
kcç~i
:mızil:ır :ıl:ı kcçirildi
q Pipiııin Suassonda
Göcfok ~I elanedi~
2. Reyn v:ı Elba çaylan arasında ya,'<lyıın çox
O) Salikqanunlannın q;ıbul cdılmasi
döyüşk:ın bütp.1r:ıst sakslara qarşı miih:ırib;ıl:ır E) BöyükKarlın Sakslan
tabcetm:ısi
apanldı
3. l1.11iynnın çoxhiss:,si
tunıl:ır:ıq f mnkdövl:ıtin:ı
43. Fransa,Almaniyav:ı iıaliya karallıqlannaıid
birl:ışdirildi
oxş:ır cJlıJl:
xidm:ıt cd:ınl:ır.ı veril:m
4. Orduda sah:ıl:ıri
torpaq A) X ;ısrd;ı yar:ınınalan
m:ıhdudlaşdınldı
B) Klasikfcodılizm dövriind:ı yararunaJ 80
A)1.3 8)2.4 C)2.3 D)1.4 E)1.2 C) BöyükKarit;ır:ıfiııd:ııı yaradılması
D) Erbn ortazısrl:ır dö,ıünün başlan~cında
Karlın dövriind:ı ordudaıidm;ıt edJnlJrJ
37.Böyük yaranmalan
ıidmJt J\'ilZİnd:ı nıil:ın \'3 irs:ın keç:ın ıorp:ıqlar
E) Frankinıpcriyasııun parçalanması n;ıti~ 4
adlanırdı:
yaraımı:ıs ı
A)feod 8) gezil Qiqıa
D)ti)ul E)ıim.ı.r
44. Eyler-Vcnıı diaqranundail;ı Xlod\iq
(J)w •
Karlı (il) miiq:ıyisJ edin:
38.ErkanOrtaasrlardövriind:ı almandöv!Jtinin VJ
ıalqının yaranması üçünuminyar.ıtmışdır:
A) sakstıyf.ı.lanrun frank
dövl:ıtinin t:ırkibin:ı
qatılması
8} Keltıayfalannın fnınklann :ırazisind:ı
m:ıskunlaşması 4
q Qaliyya
:ırazisinin franklar
~r:ıfind:ın tabc
edilm:ısi
Karlın Bavariya
D) Böyük hersoqluğwıu süquıa
uğratması 1. Yenidövl:ııiıı :ısasını qoynıası
E) Gcmıan ıayfalanrun Vestqoı krallığını yaratması 2. İnıpcrator ititulwıu q:,bul
etrn;ısi
3. Qalliy:ının birhiss:,sini
:ıl:ı kcçınmsi .
39.Frank
bökmdan
BöyiikKarivaAğ Hun 4. Aaxenş:ıh:ırind::ın idmcım:s
Frankdö\'!Jtini
bökmdan xanüçünoxşar c:ıh:ıt:
Mihiraqula 5. bbı olunmuş ıorpaql:ın ya~nadam):ıı.'I ı,
A) Sasanil;ırin m:ığlub cdilm;ısi döyüşçül:ırin:ı paylaması
8) Şimal Q;ırbi Hindistanın tabeedil:m::ısi
q tmbl::ır üı.Jrind::ı q:ıl::ıb:ı qaıanılması 0-5 B)1-1.3.
A)1-1.2.11-3.4. IJ-2.4.
().5
D) Dövbtin iqtisadi
gücünün ı.::ıifl:ınuJsi 0-1 D)1-1.4.
C) 1-2.5.11-3.4, 11-H.0.2
E) Dövl:ıtin özqüdr.>tinin
:ın yiiks:ık ıirv:,sin;ı E)1-1.4.
Tl-2.0-3.5
çatması

232

mir.az
45. Frnnk krnlı
~lo<hiq \"J Alban hölmıdan Umaynı
ııid ünıumi cJh.ll:
ı\) Yeni dövl;)tin~1s10ın qoyulm:ısı 1/alı.,;.._> N.,tlr.>
O) Fco<l.11lar.ı ıorp:ıq sah:-ıl:ırinin p:ıyl:uıırosı ı\) Höyük Karlın l~ıni- fr.ınlı.bnn ıruğ.luh
olJraq
C) Xri ti:uı dinini c.lövl:ıl dini cbn ctm.11:ıri y::ıdı :-r:ıhbrb müba- fcrt \·:ıkilın.~i
D) lst:ım dinini qJbul ctm:ıl;,ri :m:ınn.ısı
riT.'.I
E) S:ı....mil:ırl:-ı mütt.1fiqolm:ıl:ı.n B) S.1b t.ıyfabnnın C~l~lı.J., alınan dihb-
Fr.ınk dö\.l.ıtinin t:ırlı.i- ıınin ,-;ı ·ulqının y:ır.m-

hin.;>
q.ıtılm:ı.-.ı m'l-.ı üı;ün r.ımın y:u-:ırı-

46. E)lcr-Vcnn diaqrnmında fr:ınk dö,I.Jtİ (1) 11.l nu.,ı

Frank impcriyasını (1) müq:ı~iS.l edin: C) Böyük Karlın gen~ Fr.ınk dı:h l.ııinııı .,r.ın·

işğ;ıllJr h.>y:ıı:ı lı.cçır- ~ininQ:,rtıı Rııın:ı ınıpc-

n
----- oxş:ır m.ısi ri)~L•mıın .,m;i ..m.1cpJ.ır
c-aım.1.,;1

D) ı\lm.ıniy:ıdı IC(Xbl ı\)n-nyTI fco,.Llll:ı.r ı,rik-

mi"ın,L,ıh.ıt 1.ırinin l.ındi \? vnhiıJ ılöv t.,ı

sür.ıtb inlı.i~ıf ı:ım.-ı.,i l','\l'C:I l.ınd 1

E) Fr:ın.--.ıJ.ı llll40 K:ıpı:- K:ıpctın,ıl;ır sül;ıl,):.İnın

lininL'\:ı:ı:ı Çl'\O'Lt,ı h:ılı.ımiyy;ıt:ı c:ıln\.')',ı

1. c)r:ıbkır;, qarşı mübari7~aparılması

2. iı.1liy;ıda \'J 1:-paniy;ıda nıüharib;ıl;ır npanlnl.1$1
3. Pa)'1.1.xıın ı\axcn ş;ıh~ri olması 50. frnnk knılhı,nd~ı frocl:ıl ı1unıhı,unun ~ıullln ,pıl
4. S:ılik q:ınunlannın yıı.radılması ohır.ıq tMrıpr:ır oldu:
5. KrJllıqda feodal qunıluşunun :ısaslannın q:ıti ı\) V ;ı,nb Xlıxh iqin i,l.ılı.ııl.ın n.,ıio-tımJ.,
b:ırq.,rar olması O) VI :ı,nl.ı S.,lılı. q.ınıııılJn n:ıtiı:;ı:.inll.,
A) 1-1.2.11-3.4.0-5 B} 1-1.3,11-2.4.O-S C) 0üyülı. Karlın h:tlı.inıİ))"Jll ıliin'llnıl:ı
C) 1-t. 11-3.5.0-1.2 D) 1-1.5.11-3.4.0-2 D) IX .-ı.,ni.ı K:ıp,.:tınql.ır ,ül.ıl.hinin c.lövründ.:ı
E) 1-1.4.il- 2. 0-3.5 E) X :ısnl:ı K:ımlinqlJr siil:ıl;,sınin Jovrilrıd.l

47. Frank kralı Xlod,iq ,,,1 Alb:ın hökmdan Mömin 51. Gö~tnil.ml.lrlnuid oldıı~u torpııq miilklypt
111Vaçaqan iiçiin oxşar cahat: fonnınını mÜJ)YJnedin:
A) Yeni sülabnin :ıs:ısını qoyması 1. lr.-.ın lı.cı;.m tııqı.ıq millkiyy:ıt fcıınn.1.~1 idi.
8) Sasanil:ırl;, mütt;,fiqolması 2. Kr:ıl ı.ır.ıtinJ.ın \.\.'nlinJi.
C) XristianlığH dövl:ıt saviyy:ısind:, t:ıbliğ ctm:ıl:-ıri ı\) icm:ı O) btı.:rİt C) fcfıJ
D) Biz.ınsa qarşı mübari7~apannası D) uc E) c.ıgir
E) Paytaxtı başqa ş:ıh:ı~ köçünn:,si

52. Feodal nJrdhıınınıı dndl Jql/Ji:

A) llı.noql.ır B) Qrnfur C) Kt:ll
48. İngillara kralı
Ekbcrt v.l Frank hökmdan Xlodvtq O) ll.vonl.ır E) K:ın<llıl:ır
üçün o~şar cahat:
A) Yeni dövlatin ;,sa,;ını qoyması
B) Kclı tayfalarına qarşı mübariz.:> ap:ırması nömr.>brln hıın\ll:mnın )trin
53. C.x.lVJh.lJld
C) Qalliyanın bir hiSSJsiniözüna ıabc curosi dJ) 1$mJkLlfrodııl nJrdl\ ıınınıl:ı tJütı:iin ıırd.ıalb\!ı
D) Dövkıtin inzibatic."lh:ıtdJn vil:ıy:ıtfar.ı bölülm,-,.,j müaypn ctm.>kolnr'!
E) Anqlo-s.-ıkson qratlıqlannı öz hakimiyy:ıti nlıınd:ı
birl~inrosi 1. Kr.u
2.
).

ı\) 3A O) 2 C) 1.2 Oı 1 -l n IJ

2l3

mir.az
 58. S:ılaril;ır dö\'IJtiv;ı Al .
54.M;ınıiqi uy~unlu~u
milm•Jnrdin: • • .. ..
t:ınxı m:ı nı,·a L~
_uçun oxşar C;)lıJt: ; "llhı~ ..
A) Bıı::ı.nsa qarş1 ınübar,z.-ı ltt~~ >·
•n:ı~ının r.ızılığı il;ı p:ıyt.'L,t
1.Rcım:ı P:•ı- sd B) ı3r.ıb xil:ıfoıi ilonıülıanı~ı -
Sll.'.L~nda balcL-ın olunm~u q Vahiddövlotd;ı birl;ışdiri~ ~ 1 8

D) Slavyanv;ı alan layfaı lllJsı

qalması arının ,
PapsIlı L
conunmürnci;ıtin)
~ . d' E) Ölbckı aranıüh:ırib;ıl~ lfq
yu•rüş cınıış ı
-;ı~Qll Romnyn
n;ıson~
59. Uyğunluqpozıılub: ~
A) 1•Böyiik 2-1 1~
Kari, ~!
B) 1-Göd:ık Pipin,
2-SoyukKari A Solid Romav:ıBi 1
C) 1-Böyiik I_?ııo
Kari,2_~ B) X:ıl;ıf Sonradang::ıl
D) 1-Xlcxhiq.2-BöyukK:ırl ctdir:ın
E) I-Göd.ık Pipin,
2-I Oıto C) Arena Qumlaörtülmüş ~

55. Du,. b;ındi mü;ıyy;ın rdin:
"Z!!iin
ı. fr:ınk impcriyası
mc danı
D Dcnari cmbxilafoıind;ı k
E) Fcod ordudaxidm:ıı ed;ı
:ıv;ızind;ı veıil;ın v;ı İrs:ın ~ 6
to a lar
2. Romaimpcriyası

a. K;ındlil;ırin tJhkinı­
livniyy;ıı;ı düşm;ısi kcçnı;ısi
'
:ı. H:ıkimiyyJtin irsi 60. Erk;ın ortaasrl;ırd;ı Bi~nsimpcriyasın
b.Pu:ıtyc döyiişünd;ı b. Bi1.ans dövl;ıti­
m~club olm:ısı niny:ır.ınnı:ısı
c.i3razİSİnin QJrbİ c.Su:ısson döyüşün­
Rom.ı impcriyasının d;, fr:ınklar.ı m~ğlub
mzisiq:ıdJr olnı:ısı olması
ar:ızil;ırin;ı dlaxil
deyildi: ın
A) Apcninyanmadası vaKarfagcn
13)KiçikAsiyav;ı Balkan yanmadası
C) Makcdoniya v:ı Yunanıstan
D) Şimali ı\ fıikanın birsıra torpaqlanv~Misir6
E) Suriya,F;ıl:ısıin v:ı Şimali Mcsopotarniya

A)1-a.b,
2-b.c B)1-a,2-b.c C)1-b.c,
2-a.c
61. Göstaı'İIJnl;ıır aiddir:
D)1-ac2-b E)I<,2-a.b
ı. Avropav:ı Asiyanı birloşdir.ırı "qızıl k~"
adlanırdı.
56.DüZı,aün canbı mü;ıyy;ın edin:
2.Uzunnıüdd:ıı Bizansimperiyasının paytaüı
ı. Qalliyada ;ır.ıbbr iiı.ırind;ı q:ıl;ıb;ı qazanını~dı.
olmuşdu.
2. Parisi Fransa krallığının daimi paytaxtı ctmışdı
A)İsbnd;ıriyyoy;ı B)Antioxiyaya
3. Almaniyada aramüharib;ıl;ırin::ı sonqoymuşdu
4. İngilı;ır;ı erk;m feodal dö,foıin ;;ıs:ısını qoynıuşdu
q Romaş:ıh:ıriıı:ı D)Korinfa
E)Konsıantinopola
IHenrix Kari Huqo Ekbert
Martell Ka l
1 62. GöstJıilJnlJr aiddir: "
3 4 2
ı. Avrop:ının q:ırbind:ı onlan"şimal adamlan6
2 1 3 4 adlandınrdılar.
3 1 2 4 2. Biz:ınsda v:ı Rusiyada varyaqlar •"and.1~
2 4 3 1
3 I adam"adlandınr~ılar. . . . saJıiil;rQ
4 2
3. XI:ısrin ;ıvv:ılbnnd:ı Şımalık~ ~.1
gcdibçLxmış ,·;ı bur:ıda m:ıs ;ı :ır
57.AlbandörlativaFrankkrallığının VIU;ısr tariıi
üçünoxşar c;ıh;ıt: A) franktayfal:ınna
A) Yenidininq:ıbul edilm;ısi B) nonnanı:ıyfal:ınna
B) KÖÇJri tayfaların ölk;ıclJn qovulması C) SC\T tayfal:ınn:ı
C) Siyasi müsı;ıqilliyini b;ırpa etmJSi D) qotıayfalanna
D) or.ıbl;ırin hücumuna m;ıruz qalması E) anqlo-sak ıayfal:ınna
E) Varlığına sonqoyulması

234

mir.az
r~· Boş .... ,.... IQ-ğun olanlan mÜ'))-.n Nfö:
Adı ara:ı
67. Boş ı:ınııl:ını uyJ!unolanları mibypn edin:

ıldı Fxılı)y.,ıı

1. S,nt-,rya,-;,Amud.'.lrya
çaylan 1. lı:ıliyanın ço, hİS!-.'.l~ini tıut.:ır.ıq Fr.ınk
ara!-ındakı ;,r.ızi dö, btinJ birl~innis<li
2. Xalqlann ooyükköı,~ r.ım:mı 2. Pu.ıtyc dı3yü.şündJ Qalliyada:,r:>bl:>r
i
1 Britaniy:ı 3d.1lanro,·cribn :-ıd ü~rindJ q:,bh.ı q:v.uıınışdı
1
3. Mimir Fr::ın,"3111 \-;)bir ncçJ QJrbi 3. .Xristi:ın dinini dövbt dini kimi q:>bul
A\TOOO ölk;ısini ;ıh.ıt:ı cd.ın ,il:ıy:,t ctmi~i

:ı. Q:ı iliy:ı b.Orlc::ın :ı.. K:ırt

~,:u1el b. Xkxhiq
c. Turan d. "Oununlı Albion.. c. Oô)i'ık K:ul d CK>d.1k
Pipin
c. Ma\':ıraJnn:ıhr C. .XIliıJO\iq
A) 1-:ı.. 2<. 3- b B) 1-b, 2- c, 3< r\) l-.ı.2<J-b O) 1-b. 2- c.3-c
q 1<.2-b,3-:ı D) 1-e, 2-<l.3-a C) 1<. 2- :ıJ-b 0) l~ 2-hJ-n
E) 1-:ı, 2- c. 3-b E) l-3. 2<.J-<i
64. Şim::ıli Anop:ı t:ırixinin "'ikinqlJrdövni" üçün
x:ıraktcrikdir:
1. IX-Xl:ısrl;ıri :ıh:ıtJ ccfütli
2. İlk feodaldövl:ıtl;ırini y:ır:ıtmışdılar l .Fr.ınk dövbtininp,1)1a.,tı
3. Frodal münasib.111:ırinin fom,alaşınası başa
çaımışdı

4. T:ıy_falan~ın geniş miqy:ıslı yürüşl;ıri n;ıticJSind;ı 2. f r;mkimpcriy:ı..-;ının p.1yt:l'<tı

ycnı Jr:l7.l l;ır k:ışf olunmuşdu
A) 1.2 B) 2.3 C) 1.4 D) 2.4 E) 1.3

65. Uyğunluğu mtiayyanedin: ı\)1-Pııns. 2-,\:\.,cıı

D) 1-Q:ılliy:ı. 2-Sıul$01l
ı\vropa dövl:ııl:ıri
q 1-Vir.:ınıi. 2-Sıı:L--Oll
D) 1-Sıın..,;on.2-,\:L,cn
1. Frank
E) 1-KC'lnisı:ınıinopol. 2-,\ıL,cn
2. Bi,.ans
69. SxcmJ,lSMJnortnqc.,h.JtbrlmİİJypn edin:
a. Yusıini:ın nı;ıc;ılbsi 3•
b. Vil:ıy;ııbri Qraflar- "Yunan nlovu"
ın id:ır:ı cım.1si b. Salik qanunları
c. Mü:ısir A\Topa c. Müq~d.:ıs Sofiyn
dövl:,ıbrinin s:ıl;ıfi m.:ıb.:ıdının inşa
olm:ısı
olunması

J\) OnJudı :<İdnPt C\l::ınl.,r., torp.ıq ~ıh:lsinin

A) 1-ab, 2-b.c B) 1-a, 2-b.c p.ıyl:ınm:ı.,ı
q 1-b.c. 2-ac D) 1-a.c .2-<: 0) oo,IJtinpnyt:L,tının krıı;ünilrn.,:,i
E) 1-c,2-a.b
C) IIJrbi i_.,l,ıh.1t kı:ı;iril~i
66. Sxema asasangöstaril.tndö - __ D) vr:ıhl.xl:> müb,,rir.,npanlnı.1.-ıı
müaypn edin: yuş 1Jr uçun ort::ıq ~hati
E) SnkslJTl:ı J0 ilu.111
ço:'\rnüh.ui~ apanlınN

Ynrmuk 70. Fnın.,ı:ı krııllı~ının IX-XIJ1rl.>rtaruin.1aiJ ckyil.·

dôyüşü ı\)Ôlb miı:1-;İr Fr:ınsa :-ıJını nldı
0) f (:odıl murı.1-.ibJtl.-,rinin fonn.ı~m.'\."1 ~1 ~Jı
C) P-.ıri....ş.;ıl~ri Fr:ın:--a krallı~ının f"l)t.l,tır.."l Ç'l"\ril..b
O) OirmÜ<IJ;,t Kn.toli°'l!Jr~ı.il~ı iJ.ı:-:l ct~
E) Vahidfr:ın,u :ukıının r..ır:xnm.ı.,ı N_. ...1 Çl!uı

llS

mir.az
 _Mantiqiardıcıllı~ı müayyan
edin:
75 8(
71.Fransanın XJsrininsonlantarid üçün
s.1ein-a,idir: Ronıa papasının Almankr:ı1ıı
A) İlk manufaktur:ıl:ınn yaranması ı\lnıan kr:ılı I Ottoııu OttonunŞirıı.:ır
B) Kapiı:ılis mün:ısibJıl:ırinin fomı:ılaşınası . ltaliynya yürüş lıaliyaııı v~ı
C) Kapctinql;ır sülabsinin h:ıkimiyyJIJ g?lnı:ısı cırn:ıy:ı çnğınş Roınanı~I~
D) Baş şıaılnnıı çağın iması ctm:ısı k irrn:ısi
E) MJrbıJ:ışmiş dövl:ıtin yar.ınınası
ı\) Fr:ııık inıpcriyasıııın parçalan~
1
B) MiiqJd~:ıs R~maimpcriyasının }'aran
diaqramında Biıııns (1)\'J Frıınk (11)
72.Eyler-Vcnn C) Bi1~ıııs ımpcrıyasının varlığını birnı·:.
nıüqayisa edin:
dö\'IJtlJrinl D) ı Ottoııuıı xristiaıı dünyasının ycgan~
11.1
· •.
olnı:ısı ~~
1 oxşar il E) ı Ottoııun özünü.QJ<liııı Roma
impcri
varisielanclın:ısı ~U!;n

76. Alnıııniya kr:ılı_l ?it~ üçünS.lciyya\idir:

ı. Romaş:ıh:ırını v:ı ltnlıynnın birhiss.ısini
2. Polşn kı.lnlı&11nııı varlığıııa sonqoyulmas
3. ÖzünüRomainıpcr:ııonı elanctm~i
1

4. Biitiin sl:wyaıı tayfalannı m:ığlub cd~kaııb

1. 8r.ıbl;ır;ı qarşı mübariı..ı apannışdı v:ıziyy:ıı:ı salması
2. ôh:ılisinin xristian dinini q:ıbul cımişdi 5. Müq;ıdd:ıs RomainıpcıiyMıııının~ını(l(rı
3. Yarandığı vaxtdan ctibar:ın kralhakimiyy:ıri irs;ın
kcçirdi
A)1.2.4 D)2.3.5 C)11.S a·
D)1.4.5 E)1.3.5
4. Misir:ısas ıaxıl anbanhcsabolunurdu
5. Dünyanın uzunömürlü impcriyalanndan olmuş-
77.Müq;ıddas Ronı:ı imperiy:ısına aiddeyi/:
dur A) Almankralı I Oıto t:ır:ıfınd;ın yar.ıdılrnıjdı
B) Frankimpcriyasının dağılması ı:ımaru
0-5 B)1-1,3.
.2.IT-3.4.
A)1-1 U-2.4,
0-5
yaranıııışdı
C)1-2.5. 0-1 D)1-4.5
II-3.4, IT-3.
0-1.2
C) Almaniy.a v:ı İtJliyanın birhiSSJSini ~b~
E)1-1.4.11-2.
0-3.5
D) Knyazlıq v:ı az.ad ş:ıh;ırl:ırin toplusundaıı ~
idi 8
73.FransadaKapetinq!Jrsülalasininhakimiyy:ıti üıııumi qanun
E) imperiyada v:ı ümumi
m
dönüüçünsaciy)·:ı,i deyi/: yoxidi
A) Kralhakimiyy:ıtinin xeyliı.Jif olması
8) Ölk:ınin irifeodalmülkl:ırin:ı bölünm:ısi 78. arab dö,·l;ıtinin yaranmasından neçJilsonrı
C) Parisş:ıh;ırinin Fransa mllığının daimipaytaxtı l\lüqadd;ıs Romaimpcriyası meydana galdi?
olması A)330 B)332 C)532 D)530 E)444
D) arazisinin:ıks:ır hiSSJsinin
Almaniyamllan
t;ır.ıfind:ın işğal olıınması 79. Uyğunluq po;:ıılıılı:
E) Krallarının hakimiyy:ıtinin yalnız Parisil:ı Orlcan A) Q:ıdim yuııarılanıı v:ı romalılann dil~ım
arasındakı :ırazini :ıhat:ı etm:ısi y:ıtc:ı onlarayadolanbaşqa tayfa v;ı xalqlaıı
adlandınrdılar • barbar 8
B) V:ısrin sonlarında Xlodviqin Qalliyaya h~
74.QJrbiAvropanın IX-XLısrlJr tarixina aiddir: zamanı oranı id:ı.r:, cdirdi• kcç~!ş Ro~~
A) Siyasi intibahdövrünün başlanması C) VI-VlI :ısrl:ırd:J frankc:ııniyy:ıtının ;ıks.1i~
8) "Vikinql:ır dö,rü"adlarunası !dşkil edirdi-azad:ıhali ..
C) Geniş bndliüsyanlannın baş verm:ısi D) Frankdövbtind;ı ınühüm dövl:ıt m~l:ılıuıı
D) Qottayfalannın aramsız hücumlarına m:ıruz h::ıll cdirdi- dinxadiml:ıri il:ı
qalması E) Frank:ıyanlaıı iri ıorpaq salıibl:ırin:ı çe\'rili
d:ığınıqlığı dövrü
E) Feodal kimixaraJ..1riza Xlodviq Qalliyaıorpaqlannı tııtduqdan sonra
olunması

236

mir.az
80 Eylcr-Vcnndiaqramında il,l Bö ,..k
• oıtonıı (il) mfüınyis:ı edin: ) u Kart (1) v., ı 84• EyniildJbaş ,·cnnişdir:
A) Frankimpcriyasının yaranması. Xürr.,ınil:ır
il h;ır.ıkatının ba.5lanması
B) Yerdenmüqavil:ısinin imz:ılanınası.Uyğur
dövl:ııinin süqııta uğraması
C) Puatycdöyüşünün baş vcnn:ısi, Albaniya
dövl:ıtinin süqutauğraması
D) Qaraxanlı dövl;,tininyaranması, 1 Ottonun
ltaliyanın bir hiss:>sini
:ıl;ı keçinn:ısi
ı. Roma papasının çağınşı ilJ Roma ş;)h • . E) Qazrıavi dövbtininyaranması.Müq;xid:ıs Roma
2. X ;lSrd::ı hakimiyyotd;Jolması ;')nnı tutması impcriyasının yar.ınması
3. ôrobl;;ırl:, mülıarib:, aparması
4. iıaliyanın bir hiss:,siniol;,kcçirm:,si 85. Eylcr-Venndiaqramında IX-XI;ıısr!Jr Fransa
5• Rcyn .va. Elbak'b. çaylan arasında y:ı"'"yan
-,.. sakslan
ifa(f) , •., AJmaniyakrallığını (1) müqayisa
kraUJb'l
döv 1:ıı~n~n t:,r ı ı no qatmaqla g:ıl:>Qk alınan edin:
1 1
döv :ıtının va xa qmın yaranması üçün ~min
yaratması I oxşar il

A) 1-1.2,11-3,4,0-5 8) 1-1.3,11-2.4,0-5
C) 1-3,11-2.5,0-1.4 D) 1-1.5.fl-3.4,0-2
E) 1-1.3.5,11-2,0-1.4

1. Frankimpcri~sının dağılması n:ıtic:ısind:ı

81. X-XI;ısrlJrdJ Almaniyanın digar Q.lrbi Avropa yaranmışdı
ölkal,ırindJn Jsas farqi: 2. Kralhakimiyy:ıti xeyliz;)İf idi
A) Valıid dövlotd;:ı birbşdirilmişdi 3. Ölk:ıd:ı feodalmünasib:ıtl:ırinin fonnalaşması başa
B) Kral hakimiyy;,tixcyli Z,;)iflomişdi çatmışdı
C) Ara nıülı:ırib;ıl;:,ri gücl;ınmişdi 4. X :ısrd:ı kr.ıllan ölkod:ı ara müharib:ıl:ırin:ı son
O) Xıistian dinini dövlot dini kimi q;ıbul ctmişdi qoyaraqsabitlikyaratmışdı
E) arazisi müst;Jqilknyazlıqlara parçalanmış 5. Ölk:ınin höyük bir hiss:ısi knyazlıq v:ı azad
v;ıziyyotdJ qalırdı ş:ıh:ırl:ırin toplusundanibar:ıt idi
A) 1-l .2. 11-3,4.0-5 B) 1-1J. 11-2.4.0-5
C) 1-2.3.0-4.5,0-1 D) 1-1.4.11-3.5,0-2
82. X-XI ;,srlJrdJ Almaniyada feodall:mn E) 1-1.4.11-2.0-3.5
güclJnm,ısinJ VJ vahid dövlJtin parçalanmasına
s;,baboldu: 86. Almaniyakrallığı va Bizansimpcriyası üçün
A) Bi2.1nsın fcodallarlaittifaq qunnası ümumic;,h3t:
B) Kapitalizminilk rüşcymbrinin yaranması A) Eyni::ısrdo yaranmalan
C) Yadclli hücumlannın k:>skinloşm;ısi B) Qalibiyy:ıtli müharib:ıl:ır n::ıtic:ısind:ı yaranmalan
D) Barbar tayfalannın hücumlannın baş vcrmosi C) Üç qit:ıcfo yerloşm::ıl:ıri
E) Ölbd::ı feodal münasibotl::ııinin sür::ıtli inkişaf
D) Dig:ır bir impcriyamnparçalanması n;ıtic:ısind:ı
yaranmalan
etrrnsi E) Müxtoliftayfolannbirl:ışdirilm:ısi notic:ısind:ı
yaranmalan
83. X-XI JsrlJrdJbeş almanhersoqluğunun vahid 87. Erk:ınOrtaasrl:ır dövründ:ı Roma Papası,...,
kraUıq halında birlaşmasina 7,aminyaratmışdı: Almaniyakrallığı arasında baş veranmüharioonin
A) Frank imperiyasının süqut etm::ısi sab.lbi:
B) I Hcnrixin islahatlan A) iıaliyaya hakimolmaquğnınd.1 müb~~ . .
C) Biı.ansla apanl:ın fasil::ısiz ın~~~b;ılor B) Frankiınpcri~asını_n ::ımlakını :ı!:ı keçınn~k ıs_tzıyı
D) Feodal münasib;ıtl;ırin sür.:ıtlı ınlcişafı C) Kils:ı g:ılirl:ınn::ı yıy:ıl:ınm:ık ugnında muban];)
E) Macarlann hücumlarına ınoruz qalması D) Qaçqın qull:ır v:ı kalonlanntorpaqlannı ol:ı
keçirm:ık ist:ıyi
E) Ostqotv:ı Vandalkrallıqlannı idar.:ı etm:ık uğrunda
mübari~

237

mir.az
 92. Erkan
orta ;ml:ırd:ı s1~,ıyan~a~
88.U)·ğunluğu müJyyJn edin: . m:ıskunlaşması~•~.n:ıt~.c~~~rın:ı aiddcya,.~r~~
0
1. Franklannromalılan m:ığlub cd:ır.ık Q:ıllıynnın A) "Xalqlann böyuk_ koçu başa çatdı • "'
;ıl:ı keçimı:ısi
birhiss~ini . B) Slavyanlar ~ızans .. tabeliYİn<b
2. KariMartcllin Puatyc döyüşünd:ı :ır.ıbl:ır ÜZJ" nd ;ı yannıadasmııı şınıalım ~şgal ctdi ~
q:ıl;ıb;ı q:ıı.anması q Slavyaıılar Makcdonıya v:ı y
3. 1Hcnrixin ölk:ıd;ı aramiıhaıib.ıl:ırin:ı sonqoy:ıraq ed;ır.ık buradaicnı:ılar halında m~ ~
yar:ıını.1sı
sabitlik D) Bizansda quldarlıq qay~alannın fCOdaJ'
4. Müq;xid;ıs Roma impcriyasının yaranması il:ı ;ıvn olıunn~ası proscsı s~ıl;ındj ~
E) Bizansinıpenyası qısa müdd:ıtlik ö
486-cı il 919-<:uil962-ci
il 732-<:i il itirdi ı \'arlı~ ~
Al 1 3 4 z
B) 2 4 3 1 93. Bizansdaim~c~ator_!ıakimiyy;ıti üçün .
C) 4 1 2 3 ı. Bütünxnstıan dunyasının yegan;ı ~~"
3 4 idi .,...,ııııı .,J
D) 1 2
E) 3 2 1 4 2. Erk:ırı ortaasrlardövründ;ı hakirniyY
.
çoxz;ıif idi ~~
3. Yarandıqdan sonrailk vaxtlar haki. .
89. QJrbiAnopanın Erk;m ortaJsrfeodaldövlJtlJr• keçirdi ~
indanfarqliolaraqBiıans dö,•IJti
üçün 4. XU-Xlll:-ısrlarda ölk:ıd;ı mütl;ıq ~ı,;..,
s:ıciyya,idir: malikidi ""'"'illi)

"üçqiı:ı<fa" yerl:ışirdi
1. arazisi . s. Hakinıiyy:ıti irsi olmasada sonıaıar ,,.,,,
2. "Xalqlann
böyük köçü" dövriind:ı arazisinin
xeyli qanunivarisbrin:ı ötüıürdül;ır """
hiss;ısi işğal edilmişdi A)J.2.3 B)2.3.4 q 135
3. Qul:ım:ıyi qalrnaqda idi D)3.4.5 E) 1.4.S
4. Feodal münasib:ıtl:ırinin t:ış;ıkliilü prosesidaha
SWdıl:ı gedirdi 94. Bil.ans Y~s~n_ianın _daxili
impcratoru Sİ)•~
5. Qüdr;ıtli imperator hakimiyy:ıti qalrnışdı sahasind:ı h:ıpta kcçırdı)ı t;ıdbırlm ıidıfir.
A)1.2.4 B)2.3.5 C) 1.2.5 ı. Romahüququnun
asasm;ınb:ıyi olan
"Y•..
O)1.4.S E)1.3.5 m:ıc;ıll:ısi" q;ıbul edildi
2. iriıorpaq s.1hibliyi dahadagücl:ındiıildi
3. jdınçilik sistemini gücl:ındirm:ıküçüııui
90.ErkanortaasrlardöYründa Bizansda güdüimpe- sahibli}i z;ıifbdildi
ratorhakimiyyatinin qalmasının sababi: 4. Yüksakdövlatv:ızifalarin:ı m:ı~~­
A) imperatorun z;ıngin x:ızin:ısinin olması v:ı bu bacanqlı v:ı s~q:ıtli şaxsl:ır b~n edildi
x;ızimnin hesabına böyük orduv:ı donanma A)2.3 B)2.4 C) 1.4 D)2.3 E)1J
saxlarulması
B) İmperator hakimiyy:ıtinin irsiötürülm:ısi 95. "Yustinianm;ıc;ıll;ısi"n:ı gör;ı:
C) Yade ilihücumlara dahaazm:ıruz qalrnası A) lınperatorun bütünt;ıbaal:ıri qanun q~ısınlı
D) Natura! tJS;ırrüfatının yüks:ık inkişaf etın:ısi barab;ır idi
E) K:ındlil;ırin imperatonın hakimiyy:ıtini rnüdafi:ı B) M;ınş:ıc:ı ;ıyan olmayanlar vazif;xi;ın
etm;ısi uz.aqlaşduılırdı
C) irifcodallar:ı torpaqsahal;ıri paylarulııdı
O) K:ındlilar;ı pulsuzıorpaq sah;ıl;ıri pa~aııılıdı
91.Biıansda quldarbq qaydalannm feodal qaydalanil:ı E) Yüksakdövbtv:ızifal:ııi irs:ın m~~ •
.ım olunması prosesini SÜ1'3tlandirdi:
A) S:ılib yürüşl:ıri 96. Nikaüsyaıımın s:ıb;ıbl:ırin:ı aiddir:
8) T:ıhkimli k:mdlil:ırin orduya c:ılb edilm:,si ı. Vergilarin ağırlığı
C) Slavyanlann imperiya:ırazisind:ı m:ıskunlaşması 2. Hakiıniyyatin myiqlari
O)T:ıs:ırrüfatda qul:ım;ıyinin l:ığv edilm:ısi 3. Ölk:x1:ı xristiandininingeniş yayım
E) İmperatorun mütl:ıq hakimiyy:ıb malikolması 4. imperatoruıı apardığı kils;ı siyas:ıri .
S. 8yanlannyüks:ık v:ızifol:ır.ı t:ıyin edilıM!
A)1.3.4 8) 2.3.5 C)11.4
D) 1.4.S E) 1.3.5

238

mir.az
97~ Bizansda baş ,,cr:,n Nika üsyanı n;,ti_casind;,:
A) Biwnsda quldarlıq quruluşu fcodalızmt;, :,v:ız
edildi
B) K:ındlil:ır öd:,ncmüqnbilind:,ş;,xsi azadlıq :ıld:ı
ctdil:ır
C) Az.adbndlil:ır t:ıhki':'li halına ~lındılar
D) üsyan yatınldı, 30 mm:ı yaxın usyançı öldürüldü
E) Amansız qanunlaryumşaldıldı
101. BizansimperatoruYustinianv;, Ağ Hun
hökmdanAğsU\·ar xnnaaid ümumic:,hJt:
A) Dövl:,tinimpcriyayaçcvrilm:ısi
B) Vandalkrallığının işğal edilm~i
C) Saı;anikırl:ı müharib;ı apanlması
D) 0r.ıbl:ır üı::ırind:ı q:,1:ıb:ı qazanılrrosı
E) Hindistantorpaqlannın İşbral cdilm:ısi

98_Yustinianın hakimin~ti d_~nüüçünSJciyy~vidir:

ı. Konstantino~lda_ Nık~_us~nı baş vcrm:ısı 102. YustinianŞarqda sasanilar ilJ müharibal;ırda
2_ Frankimpcnyası_ ıl:ı_ muhanb:,apa~~ı geniş arazilJrizJbt etsa dJ müharibani yanmçıq
3_ ispaniyada v:ı ltalıyada z.ıbt edilmış :,raziJ:,rin dayandırma sababi:
iririlm;:,si A) Vandalkrallığının hücumunam;:ıruz qal.ması .
4 Biz.ansın "qızıl :,sri"ınin r:,mzi olan Müq:ıdd:ıs B) Ağ Hundövl::ıti il:,münasib:ıtl;ıırin k:ıskinl:ışm:lSı
• Sofiya m;:,b::ıdinin inşa
edilm:,si C) Nikaüsyanının baş vcnn;:ısi .
5_ Slavyanv:, türk tayfalannın Balkan yanmadasının D) Frank dövl:ıti il:, münasiootl:ırin pisl:ışm:ısı
şimalında m:,skunlaşmasına razı 1ıq vemı:,si E) Müharib:,y:, aynlan v:,saitinçox olması
A) t .2.3 B) 2.3.4 C) 1.3.5
D) 3.4.5 E) 1.4.5
103. Yustinianinıarici siynsatiüçün xanıkterikilir:
99_vıı asrin birin_ciya~sın~a arablJrin Bizans ila A) Balkanyanmadasının işğalını baş çat~ı
pardJğt mühanbanJticasında: B) Misirv:ı dig:,rAfrika:ırazil:ırini ıabc etm:ısı
\ c)r:,bl:,rMisir,Suriya,F:,l:,sıin :,razil:ırini tutdu C) Romaimpcriy:ısını b:,rp:ı etm:,y:,çalışması
2. Biı.ans Şimali Mcsopotamiyanı itirdi O) Bavariya hcrsoqluğunnu süqutauğratn~ı
3. c)r:,bl;:,r Konstanlinopolututsada oradanqovuldu E) İtaliyada v:, İsp:ıniy:ıda uırursuz müharib:,l:,r
4. Bizanslılar "Yunan alovu"nunköm::ıyil:ı :ır:ıbl:ıri aparması

b:ızi döyüşkırd:ı m;:,ğlub etdi

5. Biı.ansın :ılind;:ı yalnız Yunanıstan v:, Kiçik
Asiyaıorpaqlan qaldı 104. Yustiniamnhakimiyy;ıti dövründaŞ:,rqi Roma
A) 3.4.5 B) 1.3.4 C) 1.2.4 imperiyasının tJrkibin:ı daxiledilmişdi:
D) 1.2.3 E) 2.3.5 A) Avarxaqanlığı
B) Misirv:,Suriy:ı
1OO.SJb;ıb _n:,ticaalaqasipozulub: C) BütünKiçikAsiy:ı :ırazisi
D) Qalliy:ının bir sıra :,razil:,ri
Sabab Natica E) Şimali AfrikadakJVandalkrallığı
). Romaimpcriyasının Bizansimperiyasırun
_earçalaııması yaranması
2. SlavyanlannBizansa Bizansdaquldarlıq 105. Şarqi Roma imperiyasının YIi .:,srininbirinci
ctm:ısi
hücw11lar yansı tarixin;ı niddir:
qaydalannın
möhk:ıml:ınm:,si A) Vandalkrallığının işğal cdilm;,si
3. Bizansimperato- Nika üsyanının baş B) Sasani1Jrin m:,ğlub cdilm;:ısi .
rununapardığı kils:, vemı:,si C) Romapapası il;:ı münasib:,tbrın bskinl:ışm:ısı
siyas;ıti D) lspaniyadav:ı İtaUyada bir sıra :,razil:,rin:,I:,
Slavyanv:ı türk kcçirilm:ısi
4. Bizanshökmdannın
tayfalannın Bizansa h;:ımin tayfalarının E) f>r.)blJrtır.>fınd:,n Misir,Suriy.ı. Şim.ı.li ~tcsopot•
qarşı basqınlanru v:ı Balkanyanmadasının arniyav;:ı f :,l:ıstin orazil:ırinin tunılması
ı:ızyiql:,rini artmnası şimalında m:ısk11nlaş-
masına rnzıl!_g vemı:,si
5. 1261-ciild:ı s;:ılibçi- 106. Vll asrinsonl:ınnda Bizansimperiyası
Bizansın :ıvv:,lki
brin Konstantino- hücumunamaruzq:ılmışdı
qüdr:ıtini b:ırpa ctm:,si
poldan_qovulması A) Vandalkrallığının
B) Frankdövl:,tinin
C) Bolqardövl:,ıinin
A) 4 v:, 5 B) 2 VJ 5 C)lv:,3 D) ar.ıb x_ilafatinin
D) 1 VJ 4 E) 2 v:, 3
E) Sasanidövl:,rinin

239

mir.az
 Jsrd,ı Biz:ın~ın Romıı papıısındıın kömJk
107.XI 112.S.lbab-natic;ı alaqasi
gij:J,,ııilııı~dir:
istJmJs.-ıb,ıbi:
Al lspanİ)':lda hirsıra :ımzil;ııin itiıilm~i
B) ar.ıh xibfati ib nıüb:ıriz.xl:ı m;ığlub olması A Pu:ıtye döyüşünün Frank!
C) S.1lcuqlann işğal ctdiyi ıorp:ıqlan gerialmaq b, \'Cnll;).~i his~ini
İSIJ)i o Su:ısoıı döyüşünün Fran
D) S.ılib yiiriişl:ııi nJtİcJSind;ı Konistantinopolun b:ı vcnn:ı.si
işc:ıl cdilımsi C) Yerdenmüqavil:>-
E) ôİb ;ırazi~ind;ı çoxs.ıylı üsyanlann
baş vcm1JSİ sininimzalanm:ısı krallı 1
O) Yerli;ıhalinin Roma Xlodvi
108.Bizans işğnl ctdi)i
5.llcuqlann 1razilarini
geri h:ıkimiyy;}tini
qa,1:ırdı: ariz:ıdJ ~ub
müdaföctm:ısi
A) D;ınd;ın:ıknn döyü_~
n:ıtic;ısind;ı
E) Göcfak Pipininkral
8) Malaz~rd döyüşü n;ıtic;ısind;ı
elancdilm;ısi
C) İlk ~libyüıüşl:ıri n:ıtiCJsind;ı
D) İkinci S:ılib yürüşü n:ıtiCJsind:ı
E) S;ılcuq dövl;ıtinin süqutundan
sonra
113.Eyler-Venndi:ıqramında Erkan orta
109.~llasrinsonlanndan ctibaran Bizansimpe- Bizans (1) v;ı Almaniya On tıırixi ~
üçüa
oxşar c;ıh;ıtlari mü;ıyy;ın edin:
ratorlannın xarici siyasati üçünxaraktcrikdir:
A) Dövl;ıtin :ıw:ılki qüdr:ıtinin b:ırpasına çalışm.1lan
B) S:ılcuqlara qarşı müb:ıriz.-ınin :ısas yertutması
C) S:ılib yüıüşl;ırind:ı iştirak etm;ıy;ı cahd
göst;ımı:ıl:ıri
D) Roma impcriyasını b:ırp:ı etm:ıy:ı çalışmalan
E) İmperiyarun qism;ın qalmış t;ısirini saxlamağa
çalışmalan

1. Macarlann hücumuna m:ıruz qalması

11O. Erkan yaranmış, Klassik
ortaasrlardiJ
2. Vahiddövl;ıt kimiqalması
feodalizm dövründasüquta uğramışdır:
A)Q:ırbi RomaB)Ş:ırqi RomaC)Frank
3. S:ıl ibyürüşünd:ı iştirak etrn:ısi
D)Q;ırbi Hun E)ar:ıb xilafati 4. Müq:xld;ıs Romaimpeıiyasını yaratması
5. İmpcraıorunw1 bütünxıistian dünyasının
111.Boş xanalara
uyğun olanlan
mü;ıyy;ın edin:
qanunihakimiolması

A)1-1,2.
U-3,4.0-5 0-5
B)1-1,3.ll-2.4,
n:ırdivaru
Feodal
C)1-2.5.
Il-3.4,0-1 D)1-5.II-3.4,
0-11
1. Kralın vassalı, baronlann
senyoru
idi E)1-1.4.11-2.
0-3.5
2. Bütün feodallann başçısı, hersoq
v:ı
arallann senvoru idi 114.Cadv;ıld.ıki hansı hadis;ıl;ırin nömnlari~.
3. Hcrsoq v:ı qraflann vassalı, dJyişdikdJ \'erilmiş bütünhadi53Jaria düıp
CJnırov;ırl;ırin senyoru idi •
xronoloji '
ardıcıUığım müayy3n etm3koar,
1'
4. Xırda feodallar olub,baronlann
vassalı idi 1. Su erm:ı~ı
2. Pu :ısı

a.Kral v:ı qraf c.Baronlar

b.Hersôq 3. F ~
d.C:ıngav;ırl:ır c.K:mdlil:ır 4. Frankdövlatini

A)1-a,2-e,3-b,4-<:
B)1-b,2-c,3-e,4-a A)2V:>3 8)2 v:ı4
C)1<,2-b,3-a,4-dD)1-e,2-b,3-a.4< D)1V:>2 E)3 v:ı4
E)1-b,
2-a,3<,4-d

.L 240

mir.az
 115. Eyni ild.>h:ış ı•t•rm,,mişdir: 119... Xalqlann böyuk köçü"nd,>türk V.l gcrmıın­
ı\) Q:,rbiRoma impcriyasının süqutetm:,si. lardansonrabaşlıca roluoynamt,lar:
O<lo:ıknn lıaliya hakimi elan olunması 1. Slavyanlar 2. Fin-uqorl:ır
B) Tnl:ıs döyüşünün b:ış vemı;lsi. Göd:,kPipinin 3. at-:ıbl:>r 4. Al:ınlar 5.Macarlar
Suı"-Sonda kral elan olunması
C) 11l:ışı.ı<ls:,r döyüşünd~ xürr.ınıil;ırin qalib 120. Turk tayfalannın Anopayıı doğru süntli
g:,lm;ısi. Kral Ekbcrtinanqlosaksonlanva.hid hucumlan nJticasindaburada yaranmış ilk türk
crk:,n feodaldövl:,td:,birl;ışdinrosi dö,·l.ltidir:
D) Fransa J...Tallığının yaranması, Müq;xld;:,s Roma 1. Avarxaq:ınlığı
imperiyasının yaranması 2. X:ı1.:ır xaq:ın lığı
E) Frank impcriyasının süqut etm;ısi. BöyükKarlın 3. Göytürkxaqanlığı
varisl:ıri ar.ısında hakimiyy;ıt başa
mübaril.'.lsinin 4. Q;ırbi Hun impcratorluğu
çatması

116. Daha gec baş vennişdir: 121. Frank dövl.ltininidaractm.>sitcminJ aiddir:

A) Aya Sofiyam;:,b;xlinin inşa olunması 1. Feodalmonarxiyadövl:ıti idi
B) "Yustinianmx:,ll:,si"nin q:,bulolunması 2. Kralh:ıkimiyy:ıtindJn farqliolaraq tnyfa
C) Vestqoı v;ı Vandal J...-ra'llıqlannın yaranın.ısı b:ışçısının h:ılcimiyy::ıti if'S;)n
k~-çirdi
D) Britaniyaadalannda ingilt;ır.l krallığının meydana .3. Ali hakimiyyJtorq:ını Xalq yığıncağı idi
g;ılm:,si 4. Vila~tl;ıri qrafl:ır • hakiml::ır idar.>cdirdi
E) Gemıan tnyfalannın Roma imperiyasında m:ısk;m
salmağa başlaması
1 122. FrankdövlJtind;, qrnflnnn s.1lnhiyyatl.>rin;,
niddir:
117. l\fantiqiuyğunluğu mü:ıyy.>n edin: 1. Döyüşçü d:,st:ıl:ır:ı b:ışçılıq ctnPk
2. M:ıhbnı:ı işl:ırin:, ba.xm.1q
:J. Q:>bil:,başçılannı scçm:,k
İtaliya 4. Kralın scçilm:,sind:ı birtxışa iştirak ctılk}k
krallığı .5. Vilay;ıtl:m!J :ıh:ılid:m vergi toplamaq

Almaniya Fransa
krallığı krallığı
123. Xlodviqd,mhaşl:ıyıırnq fnınk krullan öz
hnkimiyyatl.>rinij:!iiclJndirmJküçün:
1. Z;,btolunmuş iri torp:ıq sah:ıl:,rini y.ı,xın
adamlann:ı v::ı lcilSJy::ı p:ıyl:ıyırtlılar
Bizans 2. Ya.xın adamlannın mülkiyy;ıtİn:, qullar, yanmasılı
impcriyası v:,asılı :,haliverilirdi
3. Ôlk:ı Jrazisini a:yn-aynrnüst~il inzibati-siyasi
A) "Xalqlann böyük köçü"n;ı m:ıruz qalmalan :,razil:ır.ı bölürdül;,r
B) arob xilafatin:,qarşı mübariz:>aparmalan 4. Vila~ıl;:ır:, t:ıyin cdil:ın qraOan:1:ın q:ım.ına ciddi
C) Eyni :md:ı yaranmalan :ımJI cd:x::ıkl;ıri bar.xl:,ilıi2.1m alı.rdılar
D) Qalibiyy;ıtli müharib::ı1:ır n::ıtic::ısind:, yaranmalan
E) Digorimpcriyamnparçalanması n:ıtic:ısind:,
Yaran.malan 124. Böyük Karlın haklmiyyati döHü uçun s.,ciy-
>~vidir:
118. Cad"""ld
•., akih ansı had'ıs.-,1.>nn
• nomra
.. 1annın
• • yennı
• • ı. 80Ckü ild:,Romapapası br:>fınd.ın im~.ıtor
d )işdikda, verilmiş bütün hadis;,J;,rin
3 düzgün elan edilmJSİ
Xronolojiardıcıllığmı müayyanetmakolar? 2. Puatyedöyüşünd:, :,r:,bl;:ır üz:ırind.ı q:,l=ıoo
qazanması

1. Mü ~d;ıs Sofi a m:,b~inin inşa edilrrosi 3. FrankdövlJtininimpı.~y:ıy:ı çc,Tilm~

2• 1HenrixinAlmaniyadaara müharibJldri- 4. Frankimpcriy:ısın nJv:ıl:,ri ar.ı.,;ınd_1 bölüşJilı"ml.si
n;) 5. Dnub slavy:ınlannın y:ı.rdımı ilJ ı\ var x:ıq:ınlı~nı
3. Mü v::ı Bavariyahcrsoqluğunu :-üqutı uğratrro.~
dılması
4. S;:ıl"

A) 2 v:ı 3 B) 2 v:, 4
D) 1 v::ı?
E)3 ~4

241

mir.az
 125.lık ilWilllJr frankaynnlannın Döyiik Karlı 132.~r~nkinıpcriyıısının p:ırç:ıl:ınm:ısının ~~
müdaföctmasinln SJbJblJrinil niddir: nıddır: ,
ı. Yeni torpaqlar z.ıbt ctm:ıkd:ı köın:ık cım:ısi 1. Nntur:ıl t:ıs:müfatm z.-ıifl;mı:ısi
2. Dövl:ıtin id~ olunmasınd:ı :ıw v;ızif:ıl:ırin 2. Fcod:ıll:ınn m:ırbzi h:ıkimiyy:ıti müdafi~
onlara h:ıv:ıl:ı cdilm:ısi ctm:ıııı:ısi
3. K:ındlil~ri t;ılıkinıli halın:ı s:ılm.ıqd:ı köm:ık 3. Fcocl:ıllnnn torp:ıq üz;ırind:ı mülkimtinin
ctm:ısi ıııöhk:ınıl:mm:ısi
4. Kralın vil:ıy:ıtl:ırd:ın vergi işl:ırini onlara
toplanma 4. İmpcriyanın vilay:ııl:ıri ar:ısınd:ı iqtisadi
~
hJv:ıb ctm:ısi gücl:ıııın:ısi

uyğunluğu mÜJ)')'iln
126.Manliqi edin: 133.Sin Şi Xuıındi
v.1 Oöyük Kariüçün oxşar~ıı.l
1. lnıpcrator titıuluııu q:ıbul ctm:ısi •
2. Ôlk:ı üçünvahidq:ınunl:ır q:ıbul ctm:ısi
KariMartel BöyükKari 3. Türktayfal:mnın t:ızyiql:ırin:ı ın:ınız qalması
4. K:ındlil:ırin oks:ıriyy:ııi t:ıhkimli halasalındı
5. Ölünıünd:ın sonradövl:ıtin ı.Jİfl:ım:ısi v~ •
1. lfabiislah:ıt keçinn:ısi cım:ısi
2. tmbl:ırl:ı mübariz.ı aparması
3. lsp:ıniyada böyük :ırazil:ır :ıl:ı keçinn:ısi 134.Erkan ort:ı ;ısrlar dövründJDinnsın •
4. Xristianlıq dininigeniş t:ıbliğ ctrnJsi inkiş:ıfının sab:ıblJri: 1
1. Konst:uııinopolun :ılvcrişli coğrafi ıooı
127.Katalaun döyii$1Jıi üçün
V3Suasson oxşar cahat: malik
olm:ısı
1. Eyni:ısrd:ı baş vcm1:ısi 2. Sl:ıvyanl:ınn ölk:ı :ırazisind:ı nı:ıskunlaşması
2. Qalliya vilay:ıtind;ı baş vcmı:ısi 3. A,ropatfanAsiy:ıya ged:ın kaıvan
3. Franklarla :ır:ıbl;ır arasında baş vcım:ısi üı:>rind:ı ycrl:ışnı:ısi
4. Q:ırbi Roma qoşunlannın iştirak ctm:ısi isıchsalının inkişaf cım:ısi
4. Manufaktura
5. T:ı~fl:ırin h:ıllcdici q;ıl:ıb;ı qaz.ana
bilm:ım:ısi 5. Ölk:ı arazisinin
faydalı qazınıılarla z.ın~no
s:ın:ıtkarlığın inkişafı.
128.Yerden müqavilasinin şartlarina ;,smn:
1. Frank impcriyası bölüşdüriildü 135.Biz:ınsın VI asr tarixiüçünxarakterikdir:
2. Portuqaliya v:ı İspaniya krallıqlan yarandı ı. Slavyanlan n lıücurnlannın baş vemı:ısi
3. Frank dövl:ıtinin b:ızi :ırazil:ıri Bizans impcriyasına 2. Qul:ıın;ıyinin bğv edilrn:ısi
verildi 3. Nikaüsyarunın baş venn:ısi
4. Fran.sa, Almaniya v:ı İtaliya kralllıqlan meydana 4. İp:ıkçilik tJs:ırrüfatmın :ısasının qoyulması
g:ıldi 5. İlk manufal<turalann meydana g:ılırosi

129.BöyiikKaritmfindan\'3rhğına sonqoyulmuş 136.Bizansimperiyasına aiddir:

dö,·latlari
miiayyan edin: 1. Dünyanın ;,,nuzunömürlü impcriyası olması
1. Avar xaqanlığının 2. Ağ Huninıpcriyası il:ı mübariz:ı apanlması
1
2. Vandal krallığının 3. cmbxilafoıi t:ır.:ıfind:ın varlığına sonqo . _ı
3. Anqlo-sak krallığının 4. Osmanlılar t:ır:ıfind:ın bütüntorpaqlannın ~gaı_
4. Bavariya hcrsoqluğunun 0IW1ması
5. S;ılibçil:ırl:ı mübariı..ıd:ı Konistantinopolun ı,
Karlın öliimiindan
130.Döyiik sonraFrankdövfati: dövl:ıtin varlığınının birınüdd:ıt itirilrnilSİ
1. Varisbri arasında müharib:ıl:ır bijladı
2. Geniş işğalçılıq miiharib:ıl:ıri n;ıtic;ısincb 137.Bizansın mübariı.J apardığı dövlaOardandtJi'
impcriyanın :ırazisi genişl:ındi 1.JGöytürk 2.Q:ırbi Hun 1
yarmadasının işğalı baş çatdınldı
3. Priney 3.S:ılcuq 4. Ağ Hun 5.Uyğıır
impcriyası z;ıifl:ıdi v:ı ayn-ayn
4. Frank dövl:ıtl:ıld
parçalandı 138.Xronoloji:ırdıcıllıj;,rı müJyy;ın edin:.
1. Almankrallığının meydana g:ılın:ısı
131.Frank imperiyasının parçalanması naticasinda 2. Frankimpeıriyasının yaranması
meydana galandövlatlari
mÜil)')'iln
edin: 3. Müq:ıdd:ıs Romaimperiyasım~ ~
1.İngilt:ır:ı 2.Fransa 3.Almaniya 4. Almaniya kralı I Oıtonu Şimalı ltalıyanı)b
4.Müq:xld:ıs Roma 5.İtaliya kcçinn:,si

.,------.l
_
.. ' 242

mir.az
Ilı 139, Xronolojl ordıcıllığı müJyy;,n edin:
ı. BöyükKnrlın hakimiyy:ıt:ı g:ılm;ısi 146. arabl.lrin v., franklann tarixl üçün oxşar cahat: • 1
2. Yerdenmüqavil:ısinin imı--alanmas, 1. lbtidaiicmadanbirb:ışa fcocblizm::ı kcçm:>l:ıri 11
3. Fransalı.T.ıllığının yaranması 2. V :ısrd:ı dövl:ıı yaratmalan
4. Müq=ıdd:ıs Romaimpcriyasının yaradılması 3. Erk:ın feodalmonarxiyadövl::ıtl:ır yaratmalan

l
~
140. Xronolojl ardıcıllıbrı müJyyJn edin:
ı. Frankinıpcriyasının parçalanması
4. Sasanil:,rdövlatiilamübariı.:ı aparmalan

147. Eylcr-Venndiaqramında Q;,rblHun hökmdan

2. Vikinql:ırin Şimali Amerikasahill:ırin;ı gedib Atilla(A) V;) frank hökmdan Böyük Kllrlı (B)
çıxın.ısı müqayisaedin:
3. Fransa~ Kapctinql;ır sülal~inin hakimiyy;,tJ
g;ılın:ısı A oışar B
4. Q:ırbi Avropadailk feodaldağınıqlığı dövrünün
başa çatması

141. Xronoloji ardıcıllığı mıiiJyyJn edin:

ı. Anqlo-sakslannBritaniyaadalanndam::ıskun­
laşması
2. I HenrixinAlmaniyakralı scçilm::ısi
3. lngilt:ı~:ı fecxlalmünasib:ıtl:ırinin meydana
galm::ısı
4. Kr.ıl Ekbcrtinanqlosaksonlanvahiderk:mfı od ı
dövl:ıtd:ı birl::ışdinn::ısi c a
142. Xronoloji ardıcıllığı mıiiJyyan edin:
ı. KonstantinopoldaNika üsyanının baş venn;ısi
2. Biz.ansın S:ılcuqlann yürüşl;,rin;ı m:,nız qal
3. S:ılibçil:ırin Konstantipolututması ması
4. SlavyanlannBizans;,razisind;ı maskunlaşma • 148. Uyğunluğu mÜ.l)'Y;)n
başlaması ga
1. Romaş;ıh:ırini ::ıl;ı kcçirm:ısi
2. Dövlatin:ırazisinin xcyligenişl:mdirm:ısi
3. Hakimiyy:ıtini Bizansimpcratorununq:ıbul
Clm:>Sİ
4. 45-:ı yaxın tayfanı hakimiyyatialnnda
birl::ışdinn;ısi
5. Ôlümünd:,nbir q=ıd:ır sonravarisl::ırinin dövl::ıti öz
aralarında bölm:ısi
edin:

143. Erkanoı1a asr Bizans imperiyasının adı buraxı­

lan şaharlarini müayyanedin:
0
732-ciil
~I Antioxiya ~I? H_İsg:ınd:ıriyy:ı }{ !J 751-ciil 829-cuil

J. Bcyrut 2. Roma 3. Korinf a KariMartcllinPuatycdöyüşünd::ı qalib g::ılm::ısi

4. Suasson 5. Vizanti b. Göd:ık PipininSuassondakral elan olunması
c. Kral Ekbcninanqlosaksonlanvahid crk:ın feodal
144. Erkan orta asrlar dövrü İngiltJra v., Bizans tarixi dövl::ıtd:, birl:,şdirm::ısi
üçün oxşar c;,h;,t:
ı. Eyni :ısrd:ı ilk fecxlaldövkıtin )'aranması
2. "Xalqlann höyük köçü"n;ı m:ınız qalması 149. Uyğunluğu mü;,yyanedin:
3. Nomıanlann basqmlanna qarşı mübariz:ı
apam1ası
1.V ::ısrin I yansı 2. V ::ısrin a yansı
4. Böyük imperiyayaçevrilm:ısi

145. Xlll asrin avvallarinda dördüncü ~lib yürüşünün

Biı.ans üçün nJticalari: a Frankdövl::ıtinin yaranması
ı. S:ılibçil:ır Konstantinopolunııdu b. Q;nbi Roma impcriyasmın dağılması
2. Bizans bir müdd:,tmövcudluğunu itirdi c. Odoaknnltaliyahakimielan olunması
3. Bizans s:,libçil:,rim~ğlub ed:ır.,k :ıvv::ılki qüdr.ıtini d Vestqotv:ı Vandalkrallıqlannın yaranması
bJrpa ctdi e. Kelttayfalarının Britaniyaadalarına hücumlar
4. S:,libçilJr Bizans impcriyasının varlığına son etm:ıy;:ı başlaması
qoydu

243

mir.az
 153.Eyler-Vcnn
d'
Almanıya ıaqranı 1ndaF
· krall
.Uyğıınluğıı ınü3)'Y:ın edin: ıgını (8)nı • ransa
v
"·
150 uqa}i~ 'lll\
ı. Frankdövl;ıti 2.Biı.ans impcriyası A tdln: ~
--- oxşar 8
1

a. Q:ırbi Avropanın ilkinfeodal dövl:1tiolmuşdu

b. ~libyürüşl:ırinJ m:ınız qalmışdı
c. S;ılcuq türkfariil:ı mübari~apannışdı
d. ôrJbl:ırin Avropaya yürüşüııün qarşısını alınışdı
e. arazisind:ı Müq:ıdd:ıs Sofiya m:ıb~ inşa
1. Klassik reodald" 1
2. Frankinıpcri ov:ıt idi
3 V 1. yasının y •
c~lmişdi . a ııd dövbtd:ı b. 1 c_n_nd;ı Yi!r.ııı
4.
5
Karolinql:ır st··ıı aI:ısıır _:ışdı.nlınişdi
t;ı fi
llııidı
• yürüş\ . 'r:ı ınd;ın i~
Macarlann
:ınn;ı m:ıruz qalırıtı~fü~

diaqramında Bizans
151.E)•ler-Venn hökmd:ın
Yusrinian
(A)vaFrank impeırııtoru Böyük Karla
{B)aidolanlan
müvafiq olaraq mü:ıyy:ın edin:

~- A oxşar B
---

1. Dövl:ıtin qü~tinidahadaartınnışdı
2. ~oma imperiyasıru b:ırpa eım:ıy:ı çalışırdı
3. Italiyada uğurlu mühanb:ıl:ır aparmışdı
4- Avar xaqanlığı.nı v-:ı Bavariyahersoqluğunu
süquta uğratmışdı
5· Şimali Afri]<adakı Vandalkrallığını m:ığlub
ed:ır.ık işğal etmişdi

Uyğunluğu müm:ın edin:

152.

ı
1.KariMartel 2.Böyük
Kari
1

1· Frankd"0~'1~~
• ..ımperiyaya çevirdi
23: ~~~d~yuşündJ q:ı!Jb:ı qazandı
payladı xıdm:ıı e<fan\;ır.ı geniş torpaq
sah:1si

4. ~~~da ;ır.ıbl;ır\:ı mübaıın apararaki :ı, b'

arazını ;ıl;ı keçirdi • q çu- ır
5. Feodal <bstıl •
etdi süvari •tbafdt
;mndl~n qoşun t:ışkil

\
mir.az
 X;,rit;,sııallan
,

\-
-
.... i
~
•
.

1. Gennanlann yaytldığı :ırazil:ıri mü:ıyy:ın edin. 16. Frankdövl:ıtinin paytaxtıru mü;:ıyy:ın edin.
2. Erarnızın il :ısrinin ikinci yansından başlayaraq 17. Kari Martellin 732-ci ild:ı m:,ğlub etdiyi
gennanlann m:,sk;m salrnağa başladığı :ırazini dövl:ıtin :ırazisini mü:ıyy:m edin.
rnü:ıyy;ın edin. 18. Göd:,k Pipin kral elan olunduğu ş::ıh::ırin
3. V ;;ısrin birinci yansında germantayfalannın ycrl.ışdiyi :ırazini mü:ıyy;m edin.
dövl:,tyaratdığı :,razil:ıri mü:,yy;medin. 19. Karolinql:ır v::ı Kapetinql::ır sülal:,l:,rininidar:ı
4. 476-cı ild:ı gennan muzdlulannın başçısı etdiyi dövl::ıtin yerl:ışdiyi :ırazini mü:ıyy:ın
Odoaknn tutduğu :,razinimü:,yy:ın edin. edin.
5. V :ısrin avv:ıll:ırind:, kelt tayfalarının 20. Böyük Karlın :ır.ıbl:ırl:ı mübariz,;,zamanı ;));>
hücumlanna m:ıruz qalan :ırazini mü:ıyy:m edin. keçirdiyi :,razinimü:ıyy::ın edin.
6. Anqlo-saksonlann yeddi krallığının mövcud 21. Böyük Karlın imperatorelan olunduğu ş;ıh;ırin
olduğu :,razini mi.i:,yy:m edin. ycrkışdiyi arazinimü:ıyy:ın edin.
7. ''Xalqlann böyük köçü" zamanı "Dumanlı 22. Böyük Karlın dövıünd:, Frank dövl:ıtin:ı
Albion" adlanan :,razinimü:>yy:ın edin. birl:ışdiril:ın :ırazil:ıri mü:>yy:ın edin.
8. IX asr lngilt::ır.:, v:, Fransa tarixi üçün oxşar 23. 812-ci ild:ı Böyük Karlın hakimiyy:ıtini tanıyan
c:,h::ıt: dövl:>tinycrl:ışdiyi :ırazini mü:,yy:,nedin.
9. Anqlo-sakson qraflıqlanru öz hakimiyy:>ti 24. Böyük Karlın süquta uğ;ratdığı dövl::ıtinin
altında birl::ışdirm:ısi :ırazisini mü:>yy:>n edin.
1O. Erbn feodal dövl:,tin:ısasırun qoyulması 25. Frank imperiyasının parçalanması n:ıtic::ısind:>
11. Normanlann basqınlanna qarşı mübariz:ıy:ı yaranandövbtl:ırin :ıraz.isini mü:ıyy;:ın edin.
başlaması 26. Almaniyakralı I Ottonun(tutaraq özünü impe-
12. Frank imperiyasının parçalanması n:>tic:ısind:ı ratoru elan etdiyi ş:ıh;,rin yerkışdiyi :ırazini
ilk feodal dövfatin yaranması mü;:ıyy;,n edin.
13. Feodal münasib;;ıtl::ırinin t:ış;ıkkül tapması 27. Roma papası il;, Almaniya arasında uğrunda
14. Suasson döyüşünün baş verdiyi v:ı döyüş müharib:,apardığı :ırazini mü:ıyy:ın edin.
n:,tic:ısind:ı franklann :ıl::ı keçirdiyi :>razini 28. Xl :ısrin :ıvv:ılbrind:ı Şimali Amerika
nıü:ıyy:m edin. sahill;,rin:ı gedib çtxmış v;, burada m;,sk:ınl:-ır
15. Q:ırbi Avropanın ilkin feodal dövl::ıtinin salmış xalqlann :ıvv:,11:,r yaşadığı :ırazini
yarandığı :ırazini mü:ıyy;m edin. mü:,yy;,nedin.

24S

mir.az
 X;ırİIJ sııa/lan
ı
1.
C,

O Biıans ~r:ıı.isi
~ Tic:mı~oll3nnın
istiqanı~bri

2.

1. Biı.ans impeıiyasının payta.~tını mü;ıyy;ın edin.

2. Erk;m orta;ısrl;ııin ;ıw;ı1ind;ı slavyanlann tutduğu Bizans ;ırazil:ııiııi müamn edin.
3. VTI;ısrin oıtalanna kimiBiı.ans imperiyanın başlıca "taxıl anhan"olanölbninye1 ..
;ırazini mü;ıyy;m edin. r aşdıyı
4. MüqJ<ld;ıs Sofiya m;ıb;ıdinin inşa edildiyi v:ı Nikaüsyanımn b~ verdi~ ş;ıh;ırin ycrl;ışd' .
:ırazini mü;ıyy;ın edin. ıyı
5. Biı.ans imperatoru Yustinianın hakirniyy;ıti dövründ;ı ;ıl:ı kcçiıil:ın :ırazil:ıri müamn edin. 3.
6. Yustinianın v;ıfatından azsonravaıisl:ııinin itirdiyi ölk;ıl;ııi mü;ıyy;ın edin.
7. Osmanlılann Biz.ansa hücumları ı.amanı Biz.ansın :ılind;ı qalan ;ırazil:ıri müm•;ın edin.
8. Dördüncü Xaçyürüşü zamanı s:ılibçil;ırin tutaraqqaldtctdiyiş;ıh;ırin ycrlaşdi~ arazini
miiJyy:ın edin.

246

mir.az
 -------------
• ORTALARI - XIII aSRİN
AZ8RBAYCAN XI asRIN ·
avvaLL8RIND8

l 6. ı 028-ciildJOğuıJann A7.Jrbaycnna
köçm3si
I. Salcuq türkl;ırin;, ııid deyi/: . . zamanı: . . q~
A) M:ırbzi Asiyanın köklüs.ıkinl:ın olanoguz A) Ş:xldadil:ır il:ı müqavil:ı bağlayaraq Bızansa
türkl:ırinin qınıq boyundanidi vuru5(1ular .
B) Adını X :ısnfa islamdininiq:ıbul cd:ın S:ılcuq B) R:wvadihökmdanV:,hsudanonlara genış torpa.Q
b:,yinadından götünnüşdül:ır sah:ıl;ıri bağışladı
C) X =.ısrin 70-ciill:ırind:> Buxara:ıtrafında C) Şirvan :ırazisinc!J m:,skunlaşdılat
m:ıskunlaş<lılar . fı d:ın D) Bizansv:ı crm:ıni-gürcü qoşunlan t:ır:,fıııd ;ın
D) XI :ısrin başlanğıcınd:ı Q:>~~wi ~ultanı t:ır;ı ın m:ığlub cdil;ır:ık ölk:ıd:ın çıxanldı
Xorasanvilay:ıtind:ı yerl:ışdınldıl:ır ik
E) C:mubiQafqazdaAz:ırb:ıycan xalqının :ıs:ıs ctn 7. BöyükS;ılcuq imperiyası :,hat:,_e~irdi_: . k
amil:ı çcvrilrn:ısinin qarşısını almışdılar ı. M;ırk;,zi AsiyadanAralıq d;mızı ~ıl~:ınn:ıd:ı
2. KiçikAsiyav:ı b:ızi AvropaöUc;)l;mnı
2. XI asrdJ oğuıJann bir hissasininqarb3 dobrnı köç 3 D;ıroond kcçidind:ın İran körfazin;;,d:ık
ctmasinin sababi: 4: Dxl:ı v:ı F:ırat çaylanarasındala ~razil:ıri
ı\) Q:ızn:ıvil:ır ı:ır:ıfind:ın sıxışdınlması 5. Ş:ırqi Anadolunuv:ı Uraldağlannı
O) Asiyanın kontincntaliqlimi . A) J.5 B) 2.5 C) 1.3 D) 3.4 E) 2.4
C) $:ırqd:ı v:ı Q:ırbd:, yeniotlaqlar:,l:ı kcçınn:ık
isı:cıyi .k 8. 1040-cı ilin mayında Marvyaxınlığmda baş veı'3n
D) Anadoludayaşayan soydaşlarına köm:ık ctm:, D;ınd;ın;ıkan döyüşünün naticJl;ırin;, aiddir:
E) Diı..ıns v;ı cnn:ıni-gürcü fcodallannaqarşı 1. S:ılcuq dövl:ıtinin :ısası qoyuldu
mübariz.ı apannaq 2. S:ılcuqlar Q;ızn:ıvil:ıri m;ığlub ctdi . . .. ;ı
3. S:ılcuqlar M;ırk:ızi Asiyadaapancı sıyası quvv:>y
3. SJkuqlann yürüşü ;,rafosind;,Azarbaycanda
çevrildil:ır
mövcud olan adı buraxılan dö,ılatlari mü;,yyan
4. Q:,zn:ıvilar dövl:ıti süqutetdi .
edin: :5. Bizans,erm:ıni va gürcü fcodallanm:ığlubıyy;ı~
uğradıldı
1 Şirvanşahlar HL-__ 7_ __.HL--_? _ _, A) 1.2 8) 1.3 C) 3.4 D) 2.3 E) 2.4

1. R:ıwadibr 2. Sacil:ır 3. Ş:xldadil.ır 9. 1040-cı ildaSakuqlannkeçirdiyiM,nv qurulta•

4. Eld:ınizl:ır 5. Salaril;ır )1na aiddir:
A) 4.5 B) 2.4 C) 1.3 D) 3.4 E) 1.4 A) QJrb:ı va ş:,rq:ı doğru yenih;ırbi yürüşl:ır:,
başlamaq q:ırara alındı
4. 1015-ciildJsalcuqlannBizansayürüşün;, aiddeyi/: 8) S:ılcuq dövlatininpaytaxtlNişapurdan Rey:ı
A) K:ışfıyyat xarakteridaşıyırdı köçürüldü
B) Yan gölühövz:ısi tutuldu C) Biz.ansaqarşı döyüşm:ık qJrara alındı
C) Knın :ılJ kcçirildi D) Az:ırbaycanı tutmaqq:ırara alındı
D) Na.xçı,·an v:ı :ıtrafı torpaqlarn:ızar:ıt;ı alındı E) Salcuqdövl;ıti impcratorluğa çevrildi
E) Na.-xçıvan v:ı :ıı-rafındakı ıorpaqlann t:ıhlük:ısizliyi­
ni t:>minedildi 10. SJlcuqdövlatininyaranmasının :.hamiyyatinJ
aiddir: 1

5. Salcuq sultanı I Toğrulun faaliyyatidövrün:,aid 1. İslam dini geniş yayıldı 11

deyi/: 2. Ümumdünyav:ı Az:ırbaycanda siyasihadi~l:ırin 11
A) S:,lcuqdövbtininyaranması gedişin:ı höyükt:ısir göst:ırdi
B) Abbasil:ırin asılı v:ıziiyy:ıt:ı salının.ısı
C) Qaraqorumqurultaymın keçirilm:>si
D) Bizans,cnn;:ıni v:ı gürcüfcodalları ib mübariz:>
3. Müst;ıqil dövl:,tçilik:ın:ın:ıl:ırinin qorunmasında
mühümrol oynadı
4. Az:ırbaycanın vahiddövl:ıt halında birl:ışm;,sin:ı 11
'
apanlması 1
köm;ık ctdi !
E) Ti Ois müs:,lmanamirliyinintabeedilm:ısi 5. İslam idar:ıetm:ı :ın:m;ıl:ıri türk dövl;,tçilik 1
1
elementl:ıri il:,z:ınginl;,şdirildi 1
A) 1.2.4 B) 2.4.5 C) 2.3.4
D) 2.3.5 E) l.3.4
l
1

247

mir.az
 ...
17,S.,lcuql?r öziJrin;ı taht~
R;,vvndi!Jri
11.1Toğrulun 105-ı-cü ildJTJbriz;ı hücumunun sonraŞırvnnşa!hlan tabcetdilar'>darıd~n
n;ıtimi: A)i6 8)20 C)l2 D)tG 'i2
1. S:ıkuqlar T:ıbıiz ş.1h:ııini ıutdu t)22
2. R:ıw:ıdil;ır dövl;ıti süqutcıdi
..,__ıan V;ıhsud.-ııı SJ!cuq sultanına 18. Göst,uilJnlJrinaid olduğu döyüş· . '
3. R:lW:Idih0Mılll, .
müqa\ im;ıt,iz t:ıbc olar.ıq x:ırac öd:ım:ıyı u ıtıua\-\,
. . ,,~rıt~,
öhd;ısin:ı aldı Bi:aıır '.11aglııb edı/Jr;ık ımperaıor TV ~.
4. Az;ııbaycandı yenidövl:ıtin :ı~ı qoyuldu Diogenasır alıııdı. Alp Arslanın an .Rolıııııı
A)1.~ B)1.3 C)3.4 D)2.3 E)2.4 .ı 'b l I ırı ıla
qıılaqlamıı ııe.şı qızı ıalqa ıaxd °ıtıırı
I1
ı ki, "nıııı lıı ların Jıöknıdaı,ar
demak, ı•d' ,; 8ıı 0
12.Rm'lldihökmdan V;ıhsudan ,,;ı ŞJddadi sııltaııınııı qıılııdur. &lcıı9
hökmd:ın obülasnrŞa\1Jnın h:ıkimi}J.Jti üçün
dörrüüçüns;ıciyy;ıvidir: . A)D;ıbil B) Didqoıi 2
A) SJlcuqlnra ciddinıüqavim:ıt göst:ımı~ı C) H:ım:ıdan D) Malazgirct
B) Dövl:ıtinin sonuncu hökmdan olması E)D:ınd:ın::ıkan
C) müqa\im:ıtsiz ~lcuqlara tabeolması
nıüs:ılman :mıirliyin:ı qarşı mübari~
D) Tiflis
ap.mnası . 19. Uyğunluqpov,lub:
E) enn:ıni-gürcü feod:ıllanna qarşı birg:ı müban~
haqqında müqavil:ı bağlaması
A) Q;ırb:ı yürüş zamanı oğuı-s:ıJcıı
1
h:xbfl::ııi olmuşdu - Biı.ans qarın ~
13.~lcuqsultanı Toğrul ifaŞ;ıddadi hökmdan
obülmarŞavur arasında bağlanmtş saziş B) 1015-ciildJ salcuqlarBiı.ansa q . 2
ctmişdi - Çağn b:ı ·nbaşçılı"ı il;ı arşı Yüriıı
yönalmişdi:
C) D:ınd:ın:ıkan vuruşmasında
qarşı
A) Bizansa
vunışınuşdular - ;ım;ıvil:ırl;ı
B) Q:ırb s:ılibçil:ııin:ı qarşı
C) Şirvanşahlara qarşı D) S;ılcuq dövl;ıtind;ı ilk d:ıf:ı sultan
olwımuşdu - Al Arslan tlan
D) Qaraxani v:ı Q:ızn:ı\~l:ır.ı qarşı
E) Biz.ansa v:ı erm:mi-gürcü qarşı
feodallanna E) S:ılc~ıq_ im~e~torluğu Ön_Asiyada başlıca
h:ırbı sıyasm quvv::ıy;ı çevnldi-Malazgirdı 2
14.SJlcuqlann
Ambaycanayürüşü zamanı . dö ••şünd:ın sonra
müqa,imat tabeolandö\'latfardır:
göstarmadan
I.Şirvanşahlar 2.Sacil:ır
3. Iovvadil:,r 4.Ş:xldadil;ır 20, ı 088-ciildaI Malik.şahın s.ırkardasi Buğanın
5.Salaıil:ır Gancaya hücumunun natic;ıiJri:
A)4.5 B)2.4 C)1.3 D)3.4 E) 1.4 ı. ~nc;ı tutuldu
2. Ş;ıddadil;ır dövl:ıti süquteldi
15.Daha an~Iolmuşdur: 3. Ş:ıddadil::ır xaricimüst;ıqilliyini itirdi
A) Sultan Toğnılwı Bağdadı tutması 4. I M:ılikşah G:ınc;ıy;ı öz:ımirini t:ıyin eldi
B) Ş:ıddadil:ır dövl:ıtinin varlığına sonqoyulrnası 5. S:ılcuq dövlatiil:ı Ş:ıddadil:ır arasında Bİ22ıısı~
C) Şirvarun S:ılcuqlar t:ır.ıfind:ın işğalı erm:mi-gürcü feodallanna qarşı müqavifaİınlJ.j
D) Nişapurwı S:ılcuqların paytaxtına çevrilm:ısi landı
E) D:ınd:ın;ıkan döyüşünün baş verm:ısi A) 1.2.4 8) 2.3.5 C)1.3.4
D)1.3.5 E)2.3.5 12
16.l~cı ildaSJkuqtürkfarinin
Şirvana hücumunun
naticalarinaaiddeyi/: 21.S.,lcuqsultanı I Malik.şahın hakimiyyatidöııim
A)Şirvanşahlar s:,Jcuqlara tabeoldu aiddeyil: 1
B)I F:ııibürz şah titulundan m:ıhrurn edildi A) S:ılcuq dövl::ıti angüclüçağlarını yaşadı
C)Şirvanşahlar m;ılik tituludaşımağa başladı B) ~rbaycanda S:,lcuqsultanının hakimi~~
D)K;ısranil:ır sülal:ısinin hakimiyy:ıti başa çatdı damöhhml::ındi
E)Aı.;ırbaycarun S:ılcuq impcratorluğunun C) Dahaçoxiqtapaylandı
tarlabin:,qatılması prosesi başa çat.ılı D) Ş;ıddadibr dövl::ıti süquteldi
E) R:ıvvadil;ır dövl:ıtinin varlığına sonqoyuldıı

248

mir.az
122.Dalın gcc baş vcrmişdi: 27. S.>lcuqlannasanlıqla Aı.Jrba)'c:ını tutmasının
A) S:ılcuq dövl:ıtinin yaranması aiddir:
s;,h;,hL1ri11;,
B) S:ılcuqlann R:,vvaddfü>r dövl;,tininvarlığına son 1. Az:ırbayc:ında vahiddövl:ıtin olm..ırnası
qoyması 2. S:ılcuqlann ;-ıhaliy:ı geniş imtiyazlarvcrm:ısi
C) S:,lcuqlannŞirvanşahlan özün;,tabc etm:ısi 3. Az.:ırbaycanda yaşayan :-ıhalininı S:ılcuqlann
D) S:ılcuqlann Tiflis müs:ılman :ıınirliyini tabc soydaşlan olması
etm:ısi 4. Bizans-crm:ıni-gürciil:ır:ı qarşı
mübariz.;xl..1
E) S:ılcuqlann Ş;ıddadil:ır dövl:ıtinin varlığına son kimi baxması
mütt:ıfiqi
qoyması 5. Aı..ırb:ıycanda mövcudolandövl:ıtl:ırd;,n
müq:l\imaı göst.1nn~m~si
s.1lcuqlara
A) 1.2.3 B) 2.3.5 C) 1.3.4 D) 1.4.5 E) 1.2.4
23. SJlcuq sultanı sultan Sanc,llin hakimiyy;ıti
dövründa: 28. S.>lcuqlardönünd.ı Jhalid.ın alınan yeni ,·ergi
A) Q:ırbi Avropay:ı yeni yürüşl:ır başladı növlnind.ın biri deyildi:
8) Cmubi Qafqazın işğalı başa çatdınldı A) Alaf B)X:ırac C) Silahbahası
C) Monqollarlailk toqquşmalar baş verdi D) Nalbahası E) Ş:-ırab bahası
D) S:ılcuq imperatorluğu müst;ıqil dövl:ıtl;ır;)
parçalandı 29. S.>lcuqlardövründJ impcr:ıtorluq dnxilindJ
E) S:ılcuq impcratorluğu qüdr;)tlidövl:ıt;ı çevrildi iqtis:ıdi alaqJIJrin inkişafına ah1crişli şarait
yaratmışdı:
1. Vahidç:ıki. ölçüv.-ı pul sisteminint:ııbiqi
24. Salcuq impcriyasının parçalanması n:>tic:>sind:> 2. 8halininsiyahıya :ılınması
yaranmış müst:ıqil dövlJtlari idara edirdilar: 3. Ticani yollanndatJhlübsizliyin t:ımin cdilm:>si
A) b:ıyl:ır:,yil::ır B) sultanlar 4. B:ızi bölg:ıl:ırin ıacirl:ırinin rüsuml:ırdan az.ad
C) valil:ır D) atab;:ıyl:ır olunması
E) :ıınirl:ır 5. T:ıcirl;mbn alınan tırnğ:ı v:ı b:ıc vı.:rgisinin
azaldılrrmı
A) 1.2.4 B) 1.4.5 C) 1.3.4 D) 2.3.5 E) 1.2.3
25. SJlcuq axınlannın Canubi Qafqaz vaAzarbaycan
üçün naticalari: 30. Düzgüncav:ıbı mü.ıyyan edin:
ı. Ş:ırqd:ıki torpaqlanntutulması asanlaşdı
2. Q:ırb torpaqlans:ılibçil:ırin :ılin:ı keçdi
3. Oi:",ruz-türktayfaları C:ınubi Qafqazv;:ı Ön 1. S:ılcuqlar dövrürnfa
impcriyanın s:ırh:xllJrini qoruyan ?
Asiyadabaşlıca etnik amil:ı çevrildi
s:ılcuq s:ırbrd:ıl:ırin:ı payl:ınmış
4. Biwns imperiyası v:>onun :ılaltılannın q:ısbkarlıq
torpaqlaridi
planlan boşa çıxdı
5. Yaxın v:ı Orta Ş:ırqin siyasix:ırit:ısinin Q:ırbi
Avropanın ist:ıyin:ı uyi:",,un
d:ıyişm:ısin:ı imkan
2. S:,lcuqsulınnlannın h:ırbi-siyasi
verilmadi d:ıyaq y;ıratmaq m;,qs.ıdil:ı ;-ımirl:ır.>
?
A) 1.2.3 B) 2.3.4 C) 3.4.5 paylaclıqlan torp:ıqlar idi
D) 1.4.5 E) 1.2.4

A) 1-iqta,2-uc B) 1-·uc,2-tiyul
26. Bizans,erm:ırıi va gürcü foodallanndanibar.lt B) 1-iqıa. 2-camaat D) 1-uc. 2-iqtı
vahidxristianblokununCanubiQafqaıı öz t.>sir E) 1-ilaıi. 2-uç
dairasinasalmaqplanı baş tııtnıadı:
A) 8r.ıb xilafatinindağılması il:ı 31. XI :ısrin :ıvvali Şirvanşahlar dö,·l.ıtinin tarlıi üçün
8) Oğuz-solcuq axınlan notic:ısind:ı xar:ıktcrikdir:
C) Xilafatinparçalanması n:,tic:ısind:ı 1. Yenisülal:,sininh:ıkirniyy:ıı:ı g:ılm.ısi
D) Osmanlı dövl:,tininyaranması n:ıti~sind:ı 2. Şirvanşahlann S:,lcuql:ıra tabı! olnusı
E) Biz.ansimpcriyasınm dağılması n:,tic:ısind:ı 3. Paytaxtın başqa ş:ıh:,rJ köçürülrn.-.si
4. Şirvanın alan v:, sl::wy:ın yürü~brin:ı m:ıruz
qalma..c:ı
5. D:ırbJnd :-ıınirli)inin yı:nid:ın birl~irilmJSi
A) 1.2 B) 2.3 C) 4.5 0) 1.5 E) 1.4

249

mir.az
32.Şin-undn ~IJzy~lil.,rsülul.ısind,,n f.ırqli olnrnq 38. XI;ısrin sonu- Xll .ısrin JWJIIJrind.1
~ürcGl~
K~ranil.,rsülııb5inin h:ıkinıiyy.llİ dönünd;ı: Şinııınşahl:ırl:ı Jaxınlaşmasının s;ıb.ıbı:
ı. Şin~uı ~ıkuql:ınn yürüşiın;ı ın;ınız qalınışdı A) Bi~sa qarşı mübari7.'l
ı r~~ıaxı yı:ni ph;ır:ı ~ii\iiıülnıüşdü B) S:ılı:uqlaı-;ı qarşı birg;ı ınübaiz:ı
3. Şin'Jll ~ıa,1-:ınlann hücumuna
m;ıruz qalmışdı C) Eld;-ınizl:ır.l qarşı nıübari1.1
~- Şin-;ın :ır.ııisi y:ıddli t,:ısqınlann:ı dahaçoxm::ıruz O) Monqollann yüıüşün:ı qarşı ınübariı.,
q:ılmışdı E) Qafq:vda vahiddövl:ıı yarıınaq
5. [Xhl.ıtin t;ın.ı7.Ziilü dö\'rii
başlamışdı
A)1.2 R)2.3 C)4.5 D)1.5 E)1.4 39.Gürcüçan iV D:widinŞin·anşahlarla qoh~
;ıl:ıq.ısi y:ır:ıtnıaqda m;ıqs;ıdi idi: ,~
33.Şin·anşahlar dörlJtinin
uzunmüddatmö\'Cud- qarşı ıııütt;ıfıq qanınmaq
A) Bi1ansa
ş.mıil yıır.ıtmışdır:
lu~una B) ı\7_:ırbaycaııın q:,rbıorpaqlannı tutmaq
A) Giin:ii~ııuıa x:ııici siy:ıs;ıtd;ı meyictm:ısi C) ŞirYaıışahlan asılı v:ıziyy;ıt:ı salrroq
Bl Şin'Jllş:ılı lannın yüks.ık idar;ıçilik b:ıc:ınğı D) qıpçaq türkl;ırin:ı qarşı ınübariı., apamıaq
C) S;ılcuqlann idar;ıçilik :m:m::ıl;ırinin m;ınims::ım::ısi E) S:ılcuqlarla nıünasib;ıtl:ırini niı.amlamaq
D) X:ııici hücumlara :ız m;ıruz qalnıasn
El Dövl;ıtin ınüdafo qabiliyy;ıtinin güdüolması ild;ı gürcüçan iV DavidinŞin·ana hücı
40. 1120-ci
nıunun n;ıtic;ısi: ı
34.1Manuçöhrün dö\Tünd.ln forqliolaraqII l\hnu- A) Q:ıb:ıl:ı qar:ıt edildi 4€
çöhrün dö\'ründJ: B) Şirvanşahlar s:ılcuqlarla iıtifaqdan çıxdı
A) Sla,yanlann yürüşünün qarşısı alındı C) 1M:ınuçöhr 1:,ıürcül::ıri nı;ığlub ctdi
B) Şirvanşalılar dövl:ıti müsı:ıqil siyas;ıt ycritdi D) Birl:ışnıiş S:ılcuq-Şirvaıışah qoşunu ımğlub
C) Şin'nnşalılar dö\'btix:ııici siyas.;ıtd;ı S::ılcuqlara olaraqŞirvanın iriıilımsi il;ı banşdı
meyicıdi E) Şirvanşalılar gürcüçarlığından asılı v;ıziyy~
D) Şimınş:ıhlar dövl;ııi daxili müst:ıqilliyini saxladı
E) GürcüçarlanŞirvanşahl:ır dövl::ıti il::ı yaxın­
düşdü l
laşnıağ:ı çalışdılar 41. 1121-ciild;ı Didqoridöyüşünün nJtic;ılarinaaidJ
deyi/:
35.1Faıibürzün hakimİ))'Jti dÖ\TÜnJ aiddeyi!: A) S;ılcuqlar nı:ığlub oldu
A) Şinanşahlar dövbtiS;ılcuqlara tabeoldu B) Tiflisnıüs::ılıııan ::ıınirliyi l;ığv edildi 47
B) Şinıaıış:ıhlar s;ılcuqlann \'assalın:ı çevrildi C) Tiflisgürcüdövl;ıtinin paytaxhna çevrildi
C) Şirvanşahl:ır dövl;ıti daxiliınüst:ıqilliyini itirdi D) Gürcül::ırin s;ılcuqlardan asılı lığı başa çaıdı
D) Şirvanşalılar s;ılcuql:ırJ 40 min dinar x:ırac E) Şirvaıışahlar SJlcuqlara x::ırnc gönd;ırm;ı)'i
vcrnı~YJ başladı dayandırdı
E) "Şimıllş.1h" titulul:ığv edildiv;ı onunhakiml;ıri
m;ılik adlandılar ill.ırdJ baş vemıiş döyiişlJr
42. 1048va1121-ci üçiiı
oxşar cJhJI:
36.XIminsonu-XIIasrinm,;ıllarindJ ıŞimınşahlar A) s:ılcuq türkbıinin ın::ığlub olması
dö,·IJtinin
yenidJn gücl;ınm;ısinin sab;:ıbi: dö,·l;ıtl::ırinin itrifaqırun s;ılcuqlarla
B) xristian
A) Böyük SJlcuq imperiyasının z;ıifl;ım;ısi ıoqquşnıası

B) Aramülıaıib;ıl:ırin:, sonqoyulması blohuıa daxilolanölk::ıl::ırin qalib~~

C) xristian
C) Gürcüstuıla h:ırbi ittifaqın bağlanması O) s::ılcuq tiirkkırinin r:ıqibl:ıri ÜZdrin<b
q;ı(;ıb;ı l
D) Eld;ınizl:ır dö\'l:ırinin yaranması çalması ı'48
E) Bizarıs v;ı enn:mi-gürcü
fecxlallannın E) s;ılcuq türklJrinin
xeyli;ırazi itinn;ısi
hücumlarının arası bsilm:,si 1
43. D,,nd;ınJk:ın döyüşü il;ı Didqoridöyiişü arasıııdJ
37.Şimnşah il ~fanuçöhr \'J I Afridun hakimiY)'Jtİ oxşar cahJt:
döYriiüçünıarakterikdir: A) s::ılcuq türkl:ıri iştirak ctmişdil:ır
1. Şin·aru müst:ıqil idar;ı cdirdil:ır B) Şirvanşalılar död:ıti iştirak etmişdi
2. SJlcuqlara x:ırac vcnn;ıyi dayandırmışdılar C) gürcül:ır ııı:ığlub olnıuşdular
3. Gürcü çarları Şirvanşahlar dövl::ıti il:ı yaxınlaş­ D) Bizaıısla s::ılcuqlar arasında baş ,·ennişdi
mağa çalışdılar E) Şirvaıışalılarla gürcül::ır arasında baş ,·emıijdi
yüıüşl:ırini d:,fcdirdil:ır
4. Sla,yanlann
A)1.2 B)2.3 C)3.4 D)1.4 E)1.3

250

mir.az
l. 1 FJrihürzd,lnfJrqli olaraq III l\fJnuçöhr.
A) S;ılcuq impcr.ııorlu&,'ll il;, iııifoq yarardı
13) xaricisiyasJtd;ı d;ıyişiklik cdıb Gürcüst.1J1dan
uz.aqlaş<lı
C) S:ılcuqlar:ı 40 min dinar m:ıbl;ığindJ illikb:ıc
vcrmJkdJn imtina cıdi
D) Sl:ıvyanlar il;ı iıtifoqını möhbınl.1ndirdi
E) AtabJybr dövbıindJn asılı lığı q;ıbul ctdi
45. 111l\1Jnuçöhrün7,amanında Şirv:ın-Gürcüstnn
mün:ısibJtlJrinin y:ıxşıl~m:ısında mühüm rol
oynamışdı:
1: Böyük S;ılcuq impcr.ııorluğunun z.,ilbın:ısi
2. SlavyanlannX;ız;ır sahill;ırin:ı b:ı..sqınlan
3. IIJ M;muçöhrünanıadı Tam:ınn f:ıaliyyoti
4. At.:ıb=>yl;ır dövl;ıtinin Gürcüsıana yürüşl:ıri
A) 1.2 B) 2.3 C) 3.4 D) 1.4 E) 1.3
46. irnq SJlcuqsultanı Sultan i\lahmudunŞin·ıınıı
hücum ctmJsininsJbJbi:
1. Şirvanşahl:ınn gürcülar.,x;ıroc vcmı:ısi
2. Şirv:ınşahlann S;,lcuqimpcr:ııorlu~ru il:ı
iııifaqdan çıxması
3. Şirvanşalılann S:ılcuqlar:ı illik bac vcrmakd=ın
imtinactm:ısi
4. Şirvanş:ıhlar dövl;ıtinin Dnubi Qafqazda:m
qüdr.}ıli siyasi amil;,çcvrilm;ısi
A) 1.2 B) 2.3 C) 3.4 D) 1.4 E) 1.3
7. lraq SJlcuq sultanı Sultan Matımudun Şin•ana
hücumununnJticJsi:
A) Şirvaıışalılar ycnid:ın so!cuql:ıra ıabc olaroqx:mıc
vcmı;ıy;, başladı
B) SultanMahmudŞirvruışah, gürcüv;ı qıpçaqlann
birl;ışmiş qüvv;ıl;ırinJ m;ığlub oldu
C) Şamaxı, Şabran ş;ıh;ırl;ıri, Bu&rurd
qalası :ılo
keçiril;,r;ık dağıdıldı . C) l liilakül.1rJö, IJtind.1n,t,ılı Y:lı:iyy:ıt;ı <lüşdü
D) Şirvanşalılar Atab:>ylordövl:>tiil;ı ittifaqagır.,r.,k
Sultan Mahmudu geri oturtdu . .
E) Şirvanşahlann daxili müst:ıqilliyi 1:>ğv edıldı VJ
hökmdarlan yenid;ın mJlik tituludaşımağa başladıar
48. Gürcü çan IV Davidin 1124-cü ildJ AzJrbaycana
yürü~_ü~JticasindJ: _ . , di
1. Gurcu qoşunlan m:ıglub olaraq Şırvanı t:ırk et
2. lll ~fanuçöhr t.:ıxtdan salındı
3. Şamaxı. Şabran ŞJhorlJri, Buğurd q:ıla.,ı :>IJ
keçirildi . l
4. Şirvanın ŞJh:>r v:, qalalannda güdü qamızon ar
ycrbşdirdi
A) 1.2 8) 2.3 C) 3.4 D) 1.4 E) 1.3
mir.az
49. 1124-cü ild,l Şlrvıını l)~al cd.ln ~iircülJr Jr:uini
tJrkeldi:
A) Gürcüçan iV D.wiJinölümunJ.,nsonra
B) Şirvanşah ili M:muçfılınin gürcilbri nı.ığJub
cım.-ısi il:>
C) S..1lcuqlann gürcül:ıri döyüşdJ m:ığlub ı:Uıı.,<;İ
n:,riQ<;indJ
D) lr:ıq S:ılcuq sultnnı !\lahmuJunŞirvan.ı yürü5Üil.J
E) Tamanndiplom.ıtik s.1yl:ıri n:ııio,ı;in~
50. iV Dınidin 112-1-cülld.l) ürüşünd.10 sonrıı hnki-
miyptd.ın mJhrumolmuş $in·ıınş:ıh 111
i\lJnuçöhrmüstJqilliyinib,lrpnctdi:
A) Sultan~lahnıutlun yü~iinJ.1n sonr.ı
8) iV lxl\itlin ölümiind.ın :--onra
C) 1Dcmı:trı:nin lı:ıl..imin-:ııi tlömind:>
D) At:ıbJyl.ır Jihl.1ıınin yardımı ilJ
E) S..ılcuq dö, l.1ıinin p:ırç;ıl:ınmasımbn ı-onr.ı
51. Giircii çan I Ocmcırcııin h:ıl..lmin-ati dönünd.ı
Giircfı,tan-Şin·nnşah müna,ih,1tl,1ıin,1 nicJdir;
Şin~ın.ı olan iddi:ıbnmlın .,ı c;:ıkJi
t. Gün:ü.~tan
2. Şin;uışahlar Gün:ii,ıan çarlığının ali hakimiyy;ıtini
q:ıbul ı:tJi
3. H:ır iki dövl:ıt :ır.ı..,ınd., nomı:ıl qonşuluq
müna_._ib:ııl.ıri b.1rq;1r.ır oldu
4. GürcfL,t:ın ilJ Şirvıın.ş:ıhl:ır ur.ısmd:ı S:ılcuq
türkl:ırin:ı q:~ı ittif:ıq yar.ıdılJı
A) 1.2 O) 2.3 C) 3.4 O) 1.4 E) I.J
52. :'\11J~rinortalıın Şln•:1n~t1hl:ır diivlJtinintariıi
üçün s."İY)1,l\idir:
A) Gürı:fo,t:ın ilJ müharib.11:ır np:ınlı
13) Monqull:ınn hücumunam='nu q:ıldı
D) C:ınubi Qafqazı.L:ı :mquJr:ııli siy.ı,i amib
çcvrilnıişdi
E) Slavyaıılann yüriişünJ m.ıruz q:1ldı
53. XII Jsrin 6~cı IIIJrindJ Şinıını Gürtüstıını:ı
birl,l5dim1Jk plıını poıuldu:
ı\) lr:ıq ~1kuq ıürkbrinin hücumuib
8) ı\tah;ıyl:ır lki\ btinin İ-ı,ı q.ın~mı,ı ib
C) gürcüç:ın iV Da-.iJinölümü n.-,11C'O:SinJ.;,
D) Tam:ınn ~v.ıy çı:\Tilişi ctm.~i ıb
E) Eld:ınizin Gürcü,t.1nJyü~ü ıl:ı
251
,-

54.1160-rı ild.ı IIIMJnııçöhriin olünıiind.m sonr:ı 59. 1ı\xsit:ının lı:ıkimİ)YJli dönün;,aidckyil: ;6

Şin11n~lıl:ır dö,l,ltinin siyasi\'JZi))'Jlin.ı :ıiddir: A) Atab;ıybr v:,gürcül;ır ib dostluq
:ıl:ıq:ıl~
ı. T:ı~ı-t:ıı: rnülwiıJsİ lı:~bdı qumıa.~ı

2. Şir.,ınş:ıhbr dövbıi Gürciisı:ına tabcoldu B) Ölb ;ır:ızisiııd~ çoxluqalalar.

qüll:ıl:ır tikdirm.:e
3. 111 M:ınuç6hrün :ırY:ıdı T:ıımr v:ı kiçikoğlu C) ı\7..ırbaycaııa hücumcd;ın slavy-dfldon.wnasıııı
qıpç:ıql:ınn qiivv.,,i il:ı lıakinıiyy:ıti ~IJ :ılmağa v:ı d:ımıadağın cım,si
Şir.';Ulı Giirı.ii~t:ın:ı ı:ıbc ctnı:ıy:ı c;ıhd ctdibr D) Paytaxtııı başqa ŞJh:ır.ı köçürülm.-ısi ;6
4. Güıtüstan ı\z.1rb.ıycanın q:ırbini :ıb kcçirdi E) Şirvanşahl:ır dövl:ııinin S;ılcuqlara v:ı Atıooyb
5. 1A,sitııı ı\t:ıb:ıyl:ır dövl:ıtinin lı:ırbi y:ırdımı il:ı dövl;ıtin;ı x:ır:ıc öd:ım;ısi
hakimiyyjti :ıl:ı aldı
A)1.4.5 B)2.4.5 C) 1.3.5 60. Şin·anşah übu Tahir vJ I Axsitanın hakim~)ll:ı
Dl1.3.4 E)2.3.5 dönü üçiinoxş:ır c;ılı.:ıt:
ı\) P:ıyt:ıxıın köçürülın;:ısi
55.Şimınş:ıh ın ~IJnuçöhrdJn
f.lrqliolaraq B) tvbzy;ıdil;ır sül:ıl:ısinin nümay:ınd;ısi olma.sa
Şin·:ınşah f Axsiı:ın: C) Gürcül:ırl;ı dosıluq müna~ib:ıtl:ıri qunılması 57
Al qırç:ıql:ırl:ı inifaq:ı girdi D) D:ırb;ınd hakimi iyininŞirvanşahlar clövl:ıtiN
Bl S:ılcııql:ırla nıün:ısib:ıtl:ıri b:ırp.1 ctdi birl:ışdirilnı:ısi
C) Güıtü.-Lın!J dos~uq mün:ısib:ıtbri qurdu E) 2:,1:z;ıl;ı zamanı ail:ı üzvl:ırini itirrn:ısi
Dl S.ılcuql:ırlo nıünasib:ııl;ıri pozdu
E) Payı:ıxıı Şanıaxı ş:ıh:ırin:ı köçürdü 61.S:ılari höknıd:ın i\ IJrzbanibn f\fahJmmild n
Şin'anş:ıh I ı\xsitan üçünoxşar cJhat:
56.1Aısitan va\'aris!Jrinin Şir.vanşahl:ır
dö\Tünda A) D:ırb;mdi özün:,birl;ışdinn:ısi
döv!Jtinin \'3 m:ıd.1ni inkişafına ınüsbat
iqtisadi B) Slavyanlara qarşı mübaıi~ apamıası
etmiş amil:
tJsir C) Gürcüfcodallan il:ı müh:ııib:ı ctm:ısi
Al ı\z:ırb.ıycanın şimal torp:ıqlannda yaranan
siyasi D) Paytaxtırı başqa ş:ıh;ır.ı köçüriilm:ısi
ı:.:ıbiılik E) Dövl;ıtiıı Yaxın v;ı OrtaŞ:ırqd;ı h;ırbi-siyasi
B) Az:ırbaycan ıorp:ıqlannın vahiddövl:ıtd:ı rolunuıı artması
birl:ışdirilm;ısi
C) Qonşu dövl;ıtl;ırl:ı müharioonin
dayandın iması 62. 1139-cı ilGJnCJ ş;ıhJrinin v;ı 1192-ciil Şamaıı I
D) 0Jrb.ınd kcçidinin
mölık:ımbndirilm:ısi ŞJhariniıı tarixiüçünoxş:ır cahJt:
il:ı dostluq
E) Bizans münasib;ııl;ırinin A) gürcül:ırin yüriişüıı;ı ın;ıruz qalması
mölık:ırnl:mdirilm:ısi 8) güdüz:ılz;ıb baş vcmı:ısi
C) S:ılcuq ;:ımirli)inin m:ırbzi olması
57,Şirvanfah IA.tsitanın faaliyyatioa
aitf,lir: D) S:ılcuqlara ıabc olması
1. D:ırooad hakimliyinin
:ısılı vniyy:ın:ı salırunası E) ı\ıab:ıyl::ır dövbtin:ı birl:ışdirilm:ısi
2. S:ıkuqlarla dostluq
münasib:ıtl:ırinin b;ırpası
63. Şin·anş:ıhlar dörEJtinin p:ı)1Utının Şam:mdn 61
3. Güıtüstand:ın asılı v:ıziyy:ıt:ı düşm;-ısi
4. Az:ırbaycana hücum donanmasının
edJnslavyan Bakıya köçüriilnıJsind;ın ncç;ı il J\'\'31
SJlcuq1
rmğlub cdilımsi dö\'IJtininp:ıytaxtı Niş:ıpurdan Rey;ı
5. Payıa.,1ın Ş:ırnaxıdan Bakıya köçüriilm:ısi köçürülmüşdür'.'
A)113 8) 1.3.5 C)2.4.5 A)120 0)149 C)88 0)95 E)99
DJ2.3.4 E)3.4.5
64.Uyğunluq po:ıılub:
58.1l 7>ciildJAmbaycana yürüş cdJnsl:ı\1'anlann
hücumunun naticasi: A) K;ısranil:ır sülabsininilk hökrndanolınışhır-
A) A~ktııı adası v;ı B:ırd;ı :ıl:ı kcçirildi 1M;ırıuçöhr
B) X:ıursahili :ırazil:ır qar.,t edildil:ır B) 1120-ci ild;ı iV D:ı,idin Şirvana hücumuı:u
C) Araz. çayının q:ırşısı b:ındl:ırl:ı k:ısibrJk onların sJb;ıb olnıuşdu • 1Afridunun ~lcuqlarla
yüni,w dayandırıldı inifaqı oozmanıası
D) Gürcü çarının köm;ıyil:ı Şirvanşalıın lı:ırbi C) Tiflis ıııü:dınan :ımirliyi b~"' cdilmtjdi•
qüw:ıl:ıri 1.Jr.ıfındJn m:ığlub edildi 1122-ci ild:ı. s;ılcuql:ır t:ıı.1fınd;ın
E) Gillnşahının h;ırbi qüw:ıl:ıri t:ıTJfınd;ıo D) S;ılcuq impcıiyasırıın t:ın:ızzülü zam:ını <nır
damıadağın edildi :ır:ızisindJ yaran:ımışdı • İr:ıq S;ılı.:uq sulıaıılıih
E) Sonwıcu İr:ıq S;ılcuq sult:ını ili Toğrulu
atab:ı)~ olımışdu - M.C.P:ıhl:ı\':ın

252

mir.az
 ;S. S,Jlcuqiınpcri)~nsını~ p~rçnlandı~rı diindJ
yaranmış ,ın qudr.ıtlı do,·IJtl,1rd'n b" · •d· 69. 1
. . " ın ı ı· • rn~ &ılcuq 5 ıılı:ınlıf!ıntJ:1 Ş.lmSJJdin Eld.>ııiıjn
;\) ŞırY:ınşahbr B) Elx:ınilJr • faalı,~aı·ı
• J •
.,- ,. •
uO\ run,l md ıl<!l·ıl:
.
~ C) EldJni1kr 1 D) QaraxanilJr ı\) 0mir riith.ı.,ın.1 )ı"ıl...,·1111i~i
'- E) l Wl::ıkül.~r O) Ô1.a<lın;ı pul l~imıi~<li
C) Sulıanı II Toğrulun :,:ırJyınllı xm<lnı.11 ctnıi~i
;6. ,\zJr~nycan ı\tnb.ıylJr ~ih'l,ıt~nin ,ıs:ısı q0)1tldu: ~) il Toğnılun oğlu ı\rs!Jn ~ın ut.ıb:ıyi olml.C)llU
~ A) lr.ıq SJ!cuq sult.anlıgının suquıu il:ı ) Su.it.~~l.ı.,ud ı:ır;,fınd.1n ı\rrJn h:ıkiıni t.;ıyin
B) il Tosını_l Arsl.anı l~:ı~im t:ıyin ctrn:ısiyl:ı cdılmı~i

C) Ş:xkbdıl:ır do,bt.ının süquıu ilJ

ti O) S;ılcuq )~irüşbri n:ııic:ısindJ
E) Sulı:m ~ t;ısud t;ı~lind;ın EldJnizinArranhakimi 70. ~:ıtçn :ın Ş-lh,lri Ö'ltinünJn höyükçi~kl.>nm;ı
dö, rün.l ç:ıtdı.
tJ)~n olunması ib
ı\) EIJ.1ni.rin hakinıiypti ill:ırin:ı
il) lr.ıq S.1lcuqsult3!llıı!l dövrünJ
57. Aşağıd:ı ,·crilJnmJnbJd.Jhansı h:ıdisadJn bJlıs C) ~I.C.P.ıhl.w:ının <l0~nınd~
olunur? D) ı3bu 0Jlıin hakiıniyy.ıti ilbrin:ı
E) Monqol)'Ü~bri :ır.,f:,sin:ı
Şirvanş:ıh v;ı amir Minn:ın çmsiz
v:ıziyy;ıt:ı düşdübr. Bel:>ki Şirvan ölbsi o
vaxt A11:ıhııı qn;ıbinJ düçar oldu: yerin 71. Eld.>nizl,ır dö,l,llinin p:ıytıı:ıh olmıışdu:
silk>l:ınm:ı:-ind;m Ş:ım:ıxiyy:ı ş;:ıhJrinin 1. B:ınb 2. N:rn;ıv:ın
divarl:ın ,·J q::ıl:ılanuçulub dağıldı. l-forşey 3. 11:ım~an .ı. T:ıbıiz 5.G:'ln~
m::ıhv oldu. cbc;:ı d:ı Şirv:mşahın :ırvadı v:, A) 1.2.3 D) 2.J.4 C) 3.-t.5
uş:ıql:ın h::ıl:ık oldular. Onlar bundan x:,b;:ır
D) I A.5 E) 1J.5
tutduqda ağl:ıyıb başlarına kül savurdular,
:ıtraflanna baxdıqd:ı Allahd:ın başqa bir
72. Eld,lnizin fJ:ıliyyJti dih rün.>ııid ıkyil:
kömJkçi v;:ı xil:ıskar gönn:ıdilJr".
A) Gürciil:ır::ı q:ırşı nıüroriı:ı :ıp:uması
AşurbJyli S:ıra, "Şin·:ınş:ıhtar dövlJti"
B) Şirv:uı~ıhl.ınn a~ıtı hala ,ılının:ı:;ı
C) Dövl:ıtin p.ı)'t:ı:ı:ıının kiiı;ürillnı:ısi
D) S.1n:ıtk:ırlıq v:ı ticar.,tinc:ınl:ınm.ı.,ı
A) 1030-cuil. slavyanyürüşl:ıri
E) ı\ı:ıb:ıyl:ırdı)\ IJti Ya.,ın v:ı Orı., Ş.ırqd.ı qüJr:ıılı
D) 1123-cüil, Sultan Mahmudunyürüşü
di>vl.ıı., çcmlnı..·hi
C) 1124-cüil, iV Davidinyürüşü
D) 1175-ciil, sl:ıvy:ın yürüşl:ıri
il, Şamaxı z.-,lz:ıl:ısi
E) 1192-<:i 73. Ş.lnıSJddin Eld,miıjn dih ründ.,ı\z.ubnycım
Atnb,ıylJr dii, l,llİnin .mııisiııi .>h:ılJ l'dirdi:
68. Düzgün cav:ıbı müJyyJn edin: A) ü:ırhınılJ.ın Kür <;Jyın:Hl:ık cıl..ııı ,ır..v:ı l.ıri
B) O;ırh.,nılJ.ın lr:ın liirf.viıı:,d.,t.. :ır.vibri
C) Aı:ırtı.ı)c:ının 'jİmılını ,-:ı Gürcü.,t:ını
1. Böyük S:ılcuq impcriyasınd:ı ? D) Anrb,ı)ı.:anın c:ınuhunıı ,·:ı Kiı;ik ı\ı,iy:ı.nı
SJlcuqş:th7...:ıd:ıbrinin (m:ılikl:ırin) E) Şin'3fl ,-:ı ,\rr.ın i,ıi,n.ı olm:ıql.ı büıün
ı.ırbiy;ıçil:ıri Az:ırtxı) ı.:an torrxıq l.mnı

2. Böyük SJlcuq impcriy:ısının 7 74. SJn~din Eld.ıniıln ,\tal>,J)l.lrdö,Lltfoi

parçalandığı dömfa yar.ınmı5 ~öhk.>ml.rndim1Jküçün h.>y:ıll l.rçirtJi~i
dö\ !Jtl:ırin yanıdıcıl:ın ıJdtıirlJra ııidtlir.
1. Güdü ~ü\·..ıri onl~u yar.ıtJı
l. 111Toğrulu ,-:,unun o~lunuın.)~lutı ctJı
A) 1-qulam.2-at.ahJy 3. J(.J..imiY)-:>Iİ u~l.ırıl.ın .ır.NnJ.ı tx.~~ü
B) 1-i~:ın. 2-at:ıb::ıy .ı. c)mirbrin ,-::,iri ı-..'-..J.ıllınn h..ı'lım1yy:ıcmı
C) l-at:ıb.1y. 2-qul:ım m:,hJuJl.ı)(lınlı
D) 1-qubın. 2-:ışiru ı\) 1.2 B)3...t C)1A D) ı .ı E) 1'
,ı
!1 E) 1-malik.2-at:ıb:>y
d
j

mir.az
 81.\'mif lım abu Sac''J Ş,,m .
n>IİCl ~.aq,l9pn:ulmıı}d'ıır.
77.S.lb.lh oxş:ır c.1hJtdr.ril: ~dırı Eld.}~.
S:ılcuq dö,·l:ıti ı\) Şirvanşahlar dövl:ıt'ını•asılı v;ı • ~
n 1 1,lı~ın ,·;ı ()OUO U) ı\·
. 7:1rb~yc~nı vahiddövl;ıt ~})':l!J~
1,ııO;ıdı
1, :mnNir.ımül- C) GurcubnJöyu .. d . d;ı bırl~i.....:.•~
ı ımillün nlünıü .. . ş ;ı m;ıglub •·- ..~
Şır\':ıı~-ıhlar dö,l;ıtinin D) Duvbtın ~imaldan s~rt~.td·ctınışdı
G)1$Jm:_1\ld1güdü . .. 1 " l,"J I D"""'-·
p:ı)1J,tının ll~kıy:ı 1lll~ u~ların::ıJ;ık çatmışdı ~,u.-ındın
r.ılı,ıb lı;~ \'CfTl\.'l'\I
löçı1ıiilrn~ E) Xmııan . giircii
. fco<lalla nnav;ıd·
O~'llZ tiirlbrinin xcyırx:ıh ıııüna.~ih:ıt oo··sı~crTI1tşdi
. ın ~...,..
il) 1 S;ık\Jq ıım-l.ırinın
" b

C.ıııuhi Qaf q:17.(.l;ı :ı:-.a!­

I
onuhı Qafqm
ctnilarnıl:ı cc,ıilrn:ı,i 82. l\1.1rzb:ın
.. ..
ilm ı\t,,h:ımmJd ,.~ '/"mS~din
(:, tıL
, l(,ı1 uçuno,ş:ı r c,1h.1t ı/cri/: uı.ıq
Ş:ıın.-..1ddin EIJ;ınir.in
1) I Gurcıil.ırin
ı! Gilrrü.~ı:ın:ı yürüşü
ı\) Yenidii\'l,1ıin :ıs:ısıııı qçı)mu.,'idu
1 :\T.11h:ı~~nıı
B) Sl:ıvy:ınl:ıı~ı qarşı ıııülxııi7:ı 3
ı ~cJlçılıq ,11rü_-ü C) Şirv:ııışahlar diivl.11ini özün. 1ı::~.
l
l
ı ı, Şil\-:u,ş.ıh ~ıı . "
~ l:ımıç{ıhnııı gtıl\il
Tilıi.-mü,;.1lnı.m
C:ınubi
amilinin
D) ı\7.1 1-b:ıycıııı "::ıhiJ d0,1:ıtd:ı biri;-,~'
.. •·ı •','WH~

Q:ıfcp,d:ın ~ı:ı.ı~ınlıh
E) Gııırcıı :ır:ı q.ı~ı ıııiihaıi7.ı ap:ırmı~
1 ı ç.i!l il;ı ):ı\JOl.~m;L,I
(ıx:ırılm:L,ı
l ' 83. 1160-cı ild.,h:ış , mnişdir:
1. Şirv:ınş.ıh I ı\ \~İı:ının h:ıkimi),")O ~::.-s
2. M.C.P.1lı1.w.ıııııı Gürcü.,un:ı ;iııüşQ
78.116.küildJbıı~ ,mn Nnçmın ~~ııınlığınd3
3. N:ı.\ÇI\ -:ın dii~'Ü$Ünün b:ış \'crm.\\İ
d~ ~iin n~osi: 4. Ş.ım,;"\.liıı Eld:ınilin "Myü.~ :\tw)"::1:
Al OJ.-
1oi1S:rı~ 1A\! iı:ını ın:ı~lub ctdi
:ılnu,ı
Bı \1CP±.bY!l.ıun ru_,çtlı~ı il;):ııal~ıy qo~unuili
,\) 1.2 B)).4 C) 2.4 Dl1.~ E)13
Gcurpnı m.~ğlub cJ:ır.ıl Gün:üsı.uıın :ı.;ılİn~inin
hı: ~::ıi :ıb leçiıtlı
84. ŞJıııs.1Jdin ElıbniL lr.ıq SJkuqsutu:.;1-;:,I
() lliT.u ~cu çın iliGt.-orgiııi m.ığ]ub rıJi
Dı lliı-.iı ~ Ç!n l lxm..1rrni :ı~r nı.ıcluhiypı, s:ılıibi oldu:
ı:;-...Jı - - :\) ı\dın:ı pull.ı-.ı.lımı.bi ib
D) ,\rr.mh.ıkııni t.ı)in 0hınnu,g ıl>
f) ~rJ_Ml.ın:n ~ğı ib at2tı.1y ~wıu
C) ı\t:ıl\ı) ı.~r Jın bıını )-.ır.ıaıuql.J
pro1:nım~Lb oicl Dx.-ıl plwinianJ cıdi
O) "Bô)ük ,.\ı.ıb..,,- .. ıinılıı Jlın.ı.:.ı• il>
1
E) ,\n.l:ın ~ıhı ~utı.uı el.ın (ım.~ v

L - -- 2S4
d
mir.az
85. . u:a_l~ rxm in ~ crin-1111)l,!Un ~>&.>:ı hii\..md.ı n \) $ I IJ.•1111 Uı \I c ('.,Hn.ın

mô.>~)'" «im: n orıı ,f'\, .., l)ıl/;~, 1 )dl•,ll•I..J

T:-!-1n 90. ı ı ·~n ıl Fld.,mıbnn. ı ı •>:-<iıl :,nµtıl.ı r

'!-ir"'
.\; --,t:nl:mı t..ırhl
J.', 1->Cinin İİ(tın ,,,,.ır c,h,t ,,,ı...,ı Cfhr.
:tr..._!.:-.4''J1 \ \ (;l,t\:UL-nn O'-'•~lırb l'\.lılm.,,,
R) ()11...><l.l(t ·tıı ;.,l,?I.> ı, 't \(TTlU'i

P.t)U\I
() r.,~!,\\tı:ı '''-"-l1 $.'h.ır.> ı.,, 1 mlııv-.ı
\l.l :n O) ,ı..,, L•t ı,Lır: Jlı, ı ,ılu ı:ııl> ı Lı 1 l ll.7\ ı• ı
..x!:ı.-.;ı
il ::-:- h.ı\.ırrı) ~ .•·1
ı..,'-'ınlın.1,1
l..c,çi..-d.:i f'İ ·\.:rJ :ı.!ı
r) sı.,,) .,n \) ıtll"\-l\jl ınn ) \ifll'?,l'\J 11\..' l.' \} ılnı.:ı. 1

A)Ôwk 8) 0!-ıu 13,.,."1 "'h' olıını111 .\t.ılu~ hiiı..mı.LJnllı

91. ~1.ml-.>tl..>
O) :,.t.C.P.,h\.),:m E) Ş Fi~,,. mu"') .>il rJın.

--- ----------,
86. ~IJh.,mmxi C3h:ın r.ıhl.nanın fa3Iİ~),1ti dihrün.ı
aüld0-il:
h..ı.\ımi~:71İ m,)hl,..,ml.lnJınn.,ı.. i. :un
.-\) :,.{.lô..:>n
ı;ıJbirl.m f0nn ....._i
B) \"il:ıy:ı.u.mn id.U?..,inicı~ull.ın :lr.l$mJ.ı
Nlü~tfünn.-ı,q
C) ult.ın ııtulu lphul cLnP~İ
O) lm~--r:11ı,rlu~ın , il.ı:,. ıl.;ırini og.ull.ın an.,111,lı
t:,,.1lü~düm,.ı,i
E) in S.1kuq .ımırl;,ıin müq.ı, im;,ıini lpnıı.t,ı \)t"°H ·I.. il ı. >1"ı l l.:Ar
Oı ~ 1C r.,1ıı.l\ .111 1) ~ 1 ld.mı:
87. M.,h,1mmxl C:ıh:ın l\,'hl.n nnın hnkimin,,ıi dfı, ni•
"" aiıl dt")il:
ı\) .-\t.ıh.-ı) 1.-ır d,,, btı ll ıh.ı d.ı qıh, .,ıJ.,nılı
O) T.-ıtını :\g,unqıırıhriıı .:ılııı,bıı .ılıııılı ,\)
C) P,ı)t.1\I T-lhnı ş.-ıh.~nıı., l,.,\·ııriilılıi 11)
D) 50 mınlıl,. llıtını ııır.11111 ı,rılıı ı.,~\..ıl cılıldı
[) :,.ıc,-.ul. 1lıl.ıı. 1.ıl"-. :-.:ıııht.ııııl.ı 11,bnııl.ınn
h.1lı.ımın .'ti nıııhlı..,ınbııdı

sa.XII .>~rinir}.ci ill.lri El cl.Hıi,br clih~,tinin lıHİlİO,l

aid ılry il:
,\) :,.ı C r.,hl.1'Jnın h.ıkımın:ıı.1 ~':'llm."'-ı
U) EfJ.,nııl.ır tlıı\ ı.,ıının r-ı;t.l\lının t..,ıı,ıınılın..
l,ı
C) T.•bnnn ,\;. un.:ıunbrın .ılımbn .ılının..ıq
O) Qvıt ,\r.Lı.nın "-l.r.ı) rnu.,.ılıf.:ııın., ı~ır)ı muh.ın.r.>
:ı,"'l.l."11'..1.'1

E) Atı"-':• ho',.mJ..umın C'iurı..\l,t.m.ı )unı, cım..'hı

[:1,, ,·\."l.ı.j \l_:..;r,1 ~l \ l \r 1"' 1,1...u•ı I t

lı.l=u -· ,!..! ..u:.t.-.:.;'.1 \J .lı it, ~n'.ltı ,, Jııı

...,-..
__z ,·' , ı..!ı~.~r , 'rr ....1 ,.~ı .ı ..:.~,1111
..._,: --- .:. ' ,, ,...,.~,:,,. ,.r,..ı6 ,\:,r! ...
-,\t:-t ,; • ._ • ..!.... l! ~ \Jı U' ~ • 1 t"'.,." .!ı.ıst'll
r--~ .._ ..;...,,~~ .ı.~l \. .ı. ,~r ,L ı .•ı
r...!•-' -•- 1 ,: - :"J :! L ı
,._~• ,.!ı..r 1
'-''A U-~u.!._• - \U H1w ~;~lıtı...::.___J

lSS

mir.az
 d . (Jr dö\'IJtinin
95.Göst;,rilJn!Jrin aid olduğu El JOIZ'
hökmdnndır: . . d:ı EJd;ınizI:ır 1.Naxçıvarı
ı. Feodal ç;ıkişnı.11:ıri n:ıııc:ıSın
dövbıinin ı.,n;ıııiilii tı.~ladı X an Reyv:ı 2.1Hamadaıı
2. 1194<ü ildJXıımmşah T:ık:,ş ora.5< '
llım~ı ruıdu 3.11fümadarı
A)Ş.Eld:ıniz B)~.C.P:ıhl:ıvan
C)Qızıl Arslan D)OzbJk
E)abuB;ıkr

96.1197-cı ildJb:ış \'erJO HJm;,dan uğıııınd:ı döyiişün

n.ıticJsi: .
A) Qızıl Ar.-lan X:ır;ızııışahlan m:ığlub eıdı A) ı-Eld:ınizl:ır-enn:ıni-gürcül:ır, 2-Elcbni~.
B) abu8JkrgürcüçaniVGcorgini m:ığlub e<iJr.ık s:ılcuqlar, 3-Eld:ınizl:ır-xar;ızmşahlar
Ş:ınıi Gürcüst.11ll ıabc ctdi B) l-Eld:ınizl:ır-em1~ıni-gürcül;,r, 2-Eld~niıJl.
C) M.CP;ıhl;ıvan irnqs;ılcuq sultanı Arslan~:~u xar:ıznış:ıhlar, 3-Eld:ıııizl;ır- s:ılcııqlar
m:ıi!lub cdmk İraq S;ılcuq sultanlığında butun
C) 1-Eld~ııizbr-cnn:ınil:ır, 2-Eld;ınizl:ır-~lcu:ı
lıa~miyy;ıri ;ıl;ı kcçirdi .. . Eld:ını zl:ır -xar:ızııışalılar
10
D) Qızıl Arslan s:ılcuq :ımrl:ınnı m:ırk:ızı
D) 1-Eld:ınizl:ır- s:ılcuqlar. 2-Eld;ınizl:ır­
lıakimiyy;ıtJ tabceldi
xar.ızmşalı br, 3-Eld:ınizkır-gürcül;ır
E) abu fükr X:ır:ımışruılan m:ığlub ed:ır.ık
E) 1-Eld:ınizl;ır- xafdmışahlar, 2-Eld.ınizlı,
H:ım:ıdanı az.ad eıdi
Şirvanşahlar, 3-Eld~ınizl:ır-xar:ıznışahlar

97.Uyğunluq povıluh:
101.Dahagccbaş \'Crmişdir:
A) 1054<GilR:ıvvadil;ır dövl;ıri süquı etdi A) Eld:ınizin "Böyükatab;ıy'' t;ıyin ol~ı
B) 1088<iil Ş;xldadil:ır dövl;ıti süqutetdi 8) Qızıl Arsl:ının sultanelanedilnı;ısi
C) l 122<iil Tiflis:ımirli)i süqutetdi C) Şirvanşalı I Axsitanın Eld;mizl;ırin vassal~ğı:ı
D) l 157<iil S:ılcuq dövl;ıti süqutetdi ikincid:ıfa q:ıbul ctnı:ısi
E) 1225<iil AıabJyl:.ır dövl;ıti süqutetdi D) Aı.Jrbayc:ının BöyükS:ılcuq imperiyasının
t:ırkibin;, q:ıtılm:ısı

\'il abu BJkrinhakiıııiyyati dövrü

98.AtabayEldJniz E) c)h;ır m;ılikJ:ırinin Eld:ınizl:ırin adından s

üçünoxşar c~b~t: etdimı;lSİ

2.1rb 10
A) ÔlkJCb siyasi b:ırq:ırar oldu
sabitlik
B) Monqollar AzJrbaycanahücum cıdi
C) Gürcüqoşunlan Azorbaycana dağıdıcı basqınlar 102.SxemdJveril,ml;ırJ uyğun
cıdibr mÜJyyJn
edin.
D) M:ırk:ızi hakimiyy;ıti :ıl;ı keçimı:ık üçün ara
müharib;ıl:ıri başladı
E) Atab:ıylar il:ı İraq Salcuqdövl;ıti arasuıda 1.Q:ızn;ıvibr dövl:ıtinin ilksultanı
münasirotl;ır pozııldu olmuşdur

99.Uyğunluqpow/ub:
2. S;ılcuq dövl;ıtinin ilksultanı
A) ~ıb;ınd ~mli~~ ikinci d;ıfa Şirvanşahlar olmuşdur 10
dovl;ıtın:.ı bırl:ışdırmışdi • I F:ıribürz
B) Ş;ınıs.,-ıddin Eld:ınizin köm:ıyi il:ı hakimiyy 3. Atab:ıyl:ır dövl:ııinin ilksultanı
:ı1;ı
ş Ş ın•anşah hökmdandır. ı Axsitan
'
!!Jimi olmuşdur
C) TillismÜSJlmaıı :ımirliyin;ı sonqoymuşd _
Gürcü çaniVDa,id ur
D) '.'Atab:ı( _hökmdan rituludaşıyan hökmdar-
ıdar.ı edirdi • S:ıkuq dövl;ıtini A) !-Mahmud, 2-1Toğrul, 2-Eld;ıniz
E) H:ını:.ıdan_ döyiişündJ Qızıl Arslan m ğl b - B) :-S;:ıbukt?kin, 2-AlpArslan, Qızıl Aıslan
'sd' 1 mTO;ı• ulu D) ·Alpt;:ıkııı, 2, M:ıliksah 3-Bbu8Jkr
eımı, ı • raqS;ılcuq hökmdan
-- - C)
1-M , '
alıın~d, 2-1Toğrul, 3-Qızıl Arslan
E) I-Alpt:ıkm, 2-AlpArslan,3-Qızıl Aıslan

256
1
_..__ı-ı.

mir.az
103. At~_bJYÖzhJ~•i_ndö_vrünJaid deyi/:
10B. Atab;ıy hökmdanôbu BJkr\'.l Özhaküçün
A) Olk:xb . daxılı
d.. Ç-."lkışm:,l:;-ırin
. . daha da gu"cl;)
nm:,sı
.
oxşar cahat:
8) Eld:mız1=ır ov1Jtının t;:ın;,ızülü daha da sü 1 .
.. "I . r.ıı ;,nm;,sı
C) Az:ırbaycanın gurcu Jnn cfag;ıdıcı yu"riic" A) M:ırk:ızi hakimiyyotimöhk:,ml:mdirmişdi
· -,,un;) m:ıruz
qalması B) Şirvanşahlarla mübari7..') apannışdır
C) Xar;)zınşahlarla mübariı.:ı apanmşdı
D) Xar.mnşah DlalJddinin -~r:t,~ycana yü~ ctm:,si
E) Monqollann Atab:,yl:ır dovl:ıtını süquta uğratması D) Gürcül:ır müq:ıvil:ı
il:> bağlamışdır
E) Monqollaraqarşı nıübariz.a :1pannışdı
104. EldJnizlJ~ dÖ\'IJtinJ aid deyi/:
A) Bütün lraq S;ılcuq impcratorluğunun idar;,
109. EldanizlarV3 Saciln dövlatiüçün oışar t1b;ıt
deyi/:
cdilm;lSİ
A) Şirv:ınşahlar dövl;ıtini tabe etmişdi
8) Şirvanşahlann iki d:ıfa asılı hala salınması
B) Gürcül;ır;) qarşı müb~ apanıuşdı
C) Monqollann yürüşünJ ın:ıruz qalması C) Döyüşd;ı cmb xilafatininqoşunlanru m:ığlub
D) Bütün hökmdarlanmn sultan tituludaşıması ctmişdir
E) T;ıbrizin ycnid:m iqtisadi v;ı siyasi mJrbZ;') D) Dövl:ıtin şimal s;ırh:xldi Darb:ırı<bcbk çatmışdı
çcvrilmJsi E) Az;ırbaycanı vahiddövlatd:ı biırl::ışdirmişdi

105. Cavablardanbiri.'ialıvdir: 11O. Eld,miz,1\1.C.Pahl,n-anV3 Qızıl Arslan_.

A) Sultantituluqabuletmişdi
A) 1030-cuild:, slavyanlann yürüşünü dJf ed:,n B) Dövl:ıti Naxçıvan ş;ıh;;ııin~n id.ar.ı etmişdi
Sirvanşah hökmdan - JM:ınucöhr C) M:ırkJzi h:ıkinıiyyJti gücl:m<lirmişdi
B) Gürcü çan I Dcınetrc ilJ normal qonşuluq D) ôr.ıb x:>lif:ısinin dövl;ıt işl:ırina müdaxilasinin
münasib:,tbri quran Şirvanşah hökmdan - I qarşısını aldı
Afridun E) iraq SalcuqSultanlığına qarşı mübari7..')
aparmışdı
C) S:,lcuqlardan asılılığı q;ıbul ecbn Şirvanşah
hökmdan - 1F:ıribürz 111. Uyğunluq povılub:
D) S:,lcuqlara qarşı güırcü çarlığı il:, :ılaq:>
yaradan Şirvanşah hökmdan - ili M;ınücöhr A) Eld;mizfardövlatininarazisi;ıvv:ıll;ır daxil idi -
İraq S:ılcuq sultanlığının ı~rlcıbim:ı
E) Eld;lnizl;ır dövl:,tind:,n vassal asılılığı q:ıbul
cd;.ın Şirvanşah hökmdan - I Axsit.an B) Eld;mizlardövlatininilk payta.xtı olmuşdu -
Na.xçıvan ş;ıh;ııi
C) X:ılifanin razılığı il;ı
özü.nüsultan elan etmiş
106. Uyğunluqpovılub: Eld:,nizhökındandı - Oızıl Arslan
D) M.C.Pahlavanıo dövründa Az.:ırbaycanın
idar.ısi ıapşınlmışdı - clbu B;;ıkr:,
Tcırix Dö>ı'işlar Mağlııb oldu
A) 1040-cı il DondJn:ıkan QJzn:,vil:ır E) Tobıizi Ağsunquril:ırin olind;malmış Eld:ıniz
hökmdandı - M:ıh:,mm:xl C:ıhan P:ıhlav:ın
B) 1121-ciil Didqori S:,lcuqlar
C) 1071-ciil Malazgird Bizans 112. MJntiqi ardıcıUı,rı mÜclY)':>n
edin.
D) 1163-cüil Naxçıvan Elcbnizl:,r
Xar;ızmşahlar Oğuz-türk Türk
E) 1197-ciil H:>m~n
tayfalannın tayfolannın
Az;ırbayc:ın::ı
')
Az:,rbaycan:ı
köçü üçüncüetnik
107. GöstJril,mlJrinaid olduğu Atab;ıy hökmdannı axıru

müayyanedin: .
1. Ölk;;ıd:, daxili çJkişm;,l:,r daha da güclJndi A) K:,sranil;ır sülal:,sininhakimiyy.,tininba..,'1
2. Dövl:,t işl;ıri, dem:,k olar ki, onun iştirala olmadan ç:ıtmaSı

h:,11olunurdu. B) Eld:ınizl:,r dövl:ıtinin yaranm:ı.sı

A) Özb:ık C) Az;:ırbaycana gürcüqoşunlannın yürüşün:, son
B) abu Bakr qoyulınası
C) Qızıt Arslan D) Of,'lıZ türkl:ııinin C:ınubi Q:ıfq:ıı.d.:ı :>SaSetnik
D) M.C.P;;ıhl:,van amil:ı çcvrilınJSi
E) İrnq-S:ılcuq sultanlığının yar:uunaq..
E) ŞomsJddin Eld;ıniz

2S7

mir.az
 119.Uyğunluq gö;J,mi/1113.rih: ~
Uyğunluq gii:J,111iln1Jyib:
113. ! 1
1
lToımıl :ıroin höknıdan" A) Ôın:ır Ş:ırq v:ı yunanfılosoOaıınırı
Al Arslan "lslamın nuru" fr.ınc:ıyi l:ırini d:ırind:ın Ö}T:lnmişdir ~-
"Arr:ın" hökııınan B) Fazil astronom idi,birn~ qi~
ızıl Arslan"Sultan"
titulu irv:ıni ulduzc;ıdv:ıli t:ırtib ctmii
~faliksalı "Qıhan hökmdan" C) Q:ıtran XI:ısr tariximizi Ö)'T:)nmJk~
T:ıbrizi :ıs:ırl:ıri d:ıy:ırli m:ınb:ıdir

Ambaycanın Müs.1lman
114. intibahı dönün;,aid D) M:ıhs:ıti görk:ıınli şair, gö7..'ll
rübail;t
deri/: G::-ınc:ıvi nıü:ıllifı idi
:ısrl:ıri :ıhat;ı edirdi
A)IX-Xll E) afl.dl:ıddin Az:ırbaycan :ıd:ıbiyyahnda •
B)G:mc;ı, Şama'<ı, T:ıbriz, ard:ıbil, Na'<çıvan, X:ı ani ocmanın mü:ıllifi idi
D:ırtxınd ş:ıh:ırl:ırinin rotuartınışdı
C)Aı.;ırbaycanda ŞJh:ırsalma v:ı mcmarlıq özünün
yiiksJliş dö,ıünü ya.,~yırdı
O)Aı.Jıbaycanın böyiik ş;ılml:ıri yeraltı saxsı 120.İntibah dö,·riinünm:ıd,miyy3t xadimlarini
borularla v;ı içm:ıli suil:ı t:ıchiz olunurdu mü:ıyy:ın edin.
E)Ş:ıh:ırl:ırd;ı m:ıscidl:ırd:ı g:ıncl:ır.ı alit:ıhsil verilirdi

115.İntibah döniinünanböyükv3 mühümnailiyyat- 1. Bağdadın Nizamiyy:ı ?

m:ıdr:ıs:ısind:ı t:ıhsit almısdı
larindan biriidi:
A) Ölk;ınin türkv;ı qeyritürk;ıhalisinin qayııayıb
qanşması 2.B:ığd:ıddakı Nizamiyy:ı ?
m:ıdr:ıs:ısind:ı 40 ild:ırs dcınişdi
B) Aı.Jrbaycarun siyasi
müst:ıqillik qazanması
C) türkdilininbütün ölb :ırazisinc:b vahidünsiyy:ıt
vasit:ısin:ı çevirilm:ısi A) 1-X:ıtib T:ıbrizi, 2- Öın;ır G:ınc;ıyi
O) Aı.Jrbaycanın şimalı il:ı c;ınubu arasında B) 1-Q:ıtr.ın T:ıbrizi, 2-Xaqani Şirvani
:ılaq:ıl:ırinin gücl:ınm:ısi C) 1-Xaqani Şirvani, 2-öm:ır G:ınc:ıyi
E) R:ıs.samlıq v:ı heyk:ılı:ıraşlığın inkişafi D) 1-Öın:ır Q1nc:ıyi, 2-X:ıtib T:ıbrizi
E) 1-X:ıtib T:ıbıizi, 2-Xaqani Şirvani
116.Ambaycanın intibahdövrünün,
görkamli
e.lmva
madaniyy;ıt xadimini
mü;ı~n edin.
121.Göstaril:ınlarin aidolduğu İntibah dövrünün
X:ıtib T:ıbrizi Öm:ır m;ıdaniyy:ıt xadinıidir:
1. Yar.ıdıcılığı il;-ı
AzJrbaycan :ıcfabiyyatı özıiııimı
A)aı İst:ıxlıi 8) M:ıkk.i :ıl-8:ırd:ıyi yüks:ık zirv::ısin::ı çatmışdı 1
C)N:ısir:ıddin Tusi D)abdül:ıziz Ş:ıraf:ıddin 2. "X:ıms::ı"si Ş:ırq v:ı dünyapoeziyasının • •
E)Yusif ibnahm:ıd güclüt:ık:ın vcnnişdi
A)Öm:ır G:ınc:>yi B)Q:ıtran T:ıbrizi
117.Bahmanyar ibnMmbanv:ı Eyn:ılqüzzat C)Niu1mi fr.ınc:ıvi D)FazilŞirvani
Miyanaçi üçünoxşar c:ıhat: E)M:ıhs:ıti G:ınc:,vi
A) F:ıls:ıfi ~rl:ır v:ı ıübai yazmaları
B) Filosof olmalan
C) İbn Sinanın t:ıl:ıb:ısi olmaları 122.XJasrdainşa olunanAz:ırbaycanın intibahmlj
D) Nizam.iyy;ı mms:ıl;ırini bitirm:ıl:ıri niyy;ıtin;ı aidmemarlıq abid;ıl;ırini mü3n111ıot
E) Dilçialimolmaları 1. Qız Qalası
2. fr.ınc:ı Qal:ı q:ıpılan
118.XatibT:ıbrizinin faaliyyatin:ı aiddeyi/: 3. Xudaforin körpüsü
A) Suriyada t:ıhsil almışdı 4. Möınin:ı xanın türb:ısi
B) Ş:ırqin ilkalim:ıkt:ıbind:ı 40ild:ırs demişdi A) 1.2 B)2.3 C)3.4 D) 1.4 E)2.3
C) Görbmli şair, gözal rübail:ır mü:ıllifı idi
O) fals:ıfa, dil,:ıd:ıbiyyat v:ı m:ıntiq:ı dairqiynı:ıtli
araşdınnalar aparmışdı
E) İslam dünyasında :ıd:ıbiyya~ünaslıq v:ı dilçilik
sah:ısind:ı ensiklopedik
biliy:ı malik
alimidi

258

mir.az •
'
j 123.GöstJrilanl.nin aid olduğu intibah dövrünün 129.Azarbaycan IntibahmJd;ıniyyati dövrün;ı nid
madJnİyyJt xııdimidir: memarlıq abid;ısi deyi/:
A) Gülüstantürb;>si
B) Ağsu sahilind::ı Bubıurd qalası
"Müh:mdisbrşcyxi" C) Naxçıvanda Darülmülk
l:,q;ıbini qazanmışdı
D) Culfadaôlinc;ıçay Xan:,gahı
E) BaladaSınıqqala m::ıscidi
Naxçıvan mcmarlıq S;ın:,ti Ş:ırq
m:>kbbinin:>sasın, mcmMlığına bsir
130. intibahdö\Tün;ı aid memarbqabid;ıluinin
qoymuşdu gösbrmişdi
uyğunluğunun pozulduğu b;ındi mü;ıyy;ın edin.

Yerladivi;ırcı."i
Naxçıvanda Eld;ınizl;,r
sarayını inşa ctmişdi

:ırazisind:ı

A) M::ıkki :ıl-B:ırd:ıyi
Bakı ;ırazisind;,
B) M::ısud
Davudoğlu
C) ôbdül:ıziz ibn Ş::ırafaddin
D) c)Qmi ôbub::ıkr oğlu
E) Yusifibn ôhm:xi 131.M;,nbad;ı bahs olunan intibah dövrünün
m;ıd;ıniyy;ıt xadiminimü;ıyyan edin.

124.ac;,mi abubJkr oğlu tJrJfindJn inşa edilmiş

memarlıq abid;,l;,rinimü;,yyJnedin. Bir d:ıfa İbn Sina cbmirçi.un.ıda olark:>n
..........ora g;ılib • • n.. .. d • ''Q:ıb
ı od ısbyır. u.ımırç ı cyır: .
ı. Qız qalası
2. Mömin::ı xatuntürb;ısi g;ıtir, iç:ırisin:ı od qoyurn,apar"...... ovcunabır
3. Darülmülk(Eld;mizl:>r sarayı) q:xi:ır torp.-ıq tôküb dcyir:"Odu bu qaba qoy''.
• • gor.ın
..........d.ımık;ısını - lbn s·ın.:ı onu özün:>
4. Xudafarinkörpüsü
şagird götürür.lbn Sina: "O, m:ın:ı oğuld3:11
5. Qoşaminar::ı v;ı Cüm;ı M;ıscidi
artıq ist;ıklidir. ~IJn ona t:ılirn-t:ırbiy:ı vennış
6. Yusifİbn Küscyrtürb;ısi v:ı bu s:ıviyy:ıy:ı g:ıtirib çıxarmış:ım".
A) 1.2.3.4 B) 2.3.4.6 C) 2.3.4.5
D) 1.3.5.6 E) 2.3.5.6
A) QJtranTabrizi
125. Ganca Qala qapılannın düzaldilmasindanncç;,il B) Eyn:,lqüzz:ıt Miyan;ıçi
sonra qJnimat kimi Gürcüstana aparmışdılar? C) ~mi ôbub::ık:r oğlu
A) 66 B) 76 C) 62 D) 29 E) 80 D) B:,hmJnyaribn M::ırzban
E) M:ıkki ::ıl-BJrd::ıyi
' 126. Ganca Qala qapılan ifa Xudafarin körpüsünün
oxşar c;ıh.ıti: 132.Uyğunluq povılııb:
A) Müdafi:> tikilisidir
B) XI :ısı.> aiddir A) M:ıh:>mm::ıd C.ıhan Pohl:,vanqardaşı Qızıl Ars-
C) Meman M.3Qmidi:r lanatapşınnışdı - iqam::ıtgahı T:,brizolan
D) XI1::>ST'daiddir AzJrba canı v::ı Arranı
E) Atab::ıyl:ır dövl::ıtin::ı aiddir B) Az::ırbaycan xalqı Morkoziv:,ön Asiyaxalqlan
di il;ı çoxşax:ıli iqtisadiv:ı m;xl:ıni :,laqolJryarat-
r1 127.GancJ qala qapilan diizJldilmasindanneç;,il Jvv;)) maq imkanı qazandı - AL,rbayc.ana türk
Xudafarin körpüsü inşa edilmişdir? ta falannın ü üncübö "k axını n::ıtic~indJ
A) 36 B) 56 C) 37 D) 42 E) 55 C) Hazırda Gürcüstanın Kut.aisiş:,h;ıri y:ı..xıntığın­
dakı Gclatrnonastınnch AL,rba.ycana m;,:<SUS
128. Qız galası va Mömin;, ~atun türbasi üçün oxşarlıq: sa.'tlanılan eks natdı - Gonc:ı ala a ılan
A) Mcrnannın M.ôc::ımı olması D) S:ılcuq irnpcriyasının t:,n;,zzülüzamanı onun
B) XII :ısrdo inşa edilmosi ;ırazisind;, ar:ınmı dı - ira S:ılcu sultanlıin
C) Müdafüı tikilisiolması
E) Xn :ısrd::ı inşa cdibn Gülüsıan qalası ycrl;ışir -
D) S::ırdab::ı olmaları
Nax ıvanda
E) Şirvanşahlar dövl:>tin::ı aid olması

259

mir.az
 133.Snlnrihökmdan lbrnhim, Sndhökmdan Dcys;ım 140.Gürcüqoşunlannı mJğlub elmiş Az.,r~ ,
,~AtabayÖzb;ı)in faaliyyati iiçünoxş:ır c;ıh;ıt: hökmdarlannı mii;ıyy;ın edin. 1
1. Faxblar.ı ınüh:ırib.ıbri b:ı.ş venn:ısi 1. Yll~İf ibnabu Sac
2. Ölbnin slavyanlann yürüşün:ı m:ıruz q:ılm:ısı 2. M:ırzbaıı ibnM:ıh;ımmod
3. Malimsah:ısind;ı uğursuz siy:ıs:ıt ycridilm:ısi 3. 1F:ıribrüz
4. ld:ır.ı cıdiyi dövbıin ı;ın;ızzül ctnlJsİ 4. 111M:ıııuçölır
5. Dö\'btin :ırazisind;ı yenidövl:ıtin meydana 5. Ş:ımsJtldin Eld:ıniz
g~lm.'ISİ
141.At:ıb;ıy EldJniz
vaQınl Arslanın hakimin~
134.XII
asrdJ inşa cdfön müd:ıfıJ xaraktcrli
memarlıq dövrüüçünoxşar cJh;ıt:
abidalarini mÜJ)1'3n edin: 1. Şirvaıışalılar dövl:ıti asılı v:ıziyy:ıb salındı
1. alinc;ı q:ılası 2. Xmzınşahl::ır dö\'l:ıti il:ı mübariı.;ı apanldı
2. ~.fan!Jkan q:ıl:ı.sı 3. Dövl:ıtiıı şim:ıl s:ırhoddi D:ırb:ınd kcçidin:d.1
J. Ram:ıruı qalnsı ;ıhat;ı cdirdi
4. Bakıda Qız Qalası 4. Abb:ısi x:ılifasinin Eld:ınizl:ırin dövl:ıt işi- l
5. Gülüstan v:ı Buğwd qalnsı rnüd><i l,sininqaışı sı alındı 1

135,5.ılcuq impcriyıısına tabc

olmuş Azarbaycan 142.Girdinıan knayazı C:ıvanşir ,,..,At:ıbay hökın~
dö\'IJtlarininardıcıllığını müayy;ın edin: Arsl:ın üçünoxşar cJhJt:
Q11.1l I
1. Ş.ıddadil:ır ı. c>r.ıb xil:ıfati il:ı mün:ısib:ıt qumıası 1
2. R:ıwadil:ır 2. Sui-q:ısd n:ıtic:ısind;ı öldüriilnı:ısi
3. Şirv:ııı.,~:ır 3. B:ışqa dövl:ıtin vass:ıl :ısılılığını q:ıbul ctııı.)Sj
4. Elmv:ı ın:xfaniyy:ıt xadiınl:ırini himay~
ctnı.'6i
136.5.ılcuq impcriyasına t:ıbe olmuş Azarbaycan 5. R:ıq.1.·bl:ırini m:ığlub cd;ır:ık onlann
mülklnj
hökmdarlannı mÜJY)'3n
edin: yaxın adamlarına paylaması
1. V:ıh.sudan 1
2. I F:ınbrüz 143.Bakı şah;ır raisi. l\hhJnım;ıdin amıi il;ı tikilıniş
11
3. llAxsitan Sınıqqal:ı" m;ıscidi v;ı 3rdJbildakiCüm;ı m~
4. 8bül~var Şavur üçünoxş:ır c;ıh;ıt:
5. Qızıl Arslan 1. İntibah dö\Tün::ı aiddir
2. Eld:mizlJr dövl:ıtin;:ı :ıiddir

137,
EldanizlJr aiddir:
dö\'latina 3. Dö\Tümü:z...ıcbk g;:ılib catmışdı
1. Dövbtin ş:ıh:ıri Naxçıvan idi
ilkpayta.xt 4. Monqoll:ır döYriin:ı aiddir
2. Böyük
~lcuq imperntorluğu ~ifl:ıdiyi dömfa
yaranmışdı
144.XII;ısrdJ Na.xçıv:ın mrmarlığı üslubunda
inşa

3. 8r.ıb xil:ıfatinin hakimiyy;ıtin:ı qarşı üsyan edilmiş mcmarlıq abidJIJridir:

1. Culfada s:ırdab:ıl:ır
qaldınnışdır
4. Şirvanşahlar dövl;ıtini özün:ı tabcctınişdi 2. Bakıda Sınıqqala m:ıscidi
5. Dövl;ıtin sonuncu hökmdan Qızıl Arslan
3. Naxçıvanda Qarnbağlar türb;ısi
4. Marağada Göygüııb;ız türbsi
olnıuşdur
5. Urmiyada Üçgünb:ız türb:ısi
138.
Eldanizlar hakimiyyatd;ı olduğu
dövlatinin
ardıcıllığını mü;ıyyan edin.
145.M;ıtnd;ı verilJn:fikirl;ırdJn hansılar doğrudur?
1. ÖzbJk "...Buıürb:ıni dünyanın cimli,
adilm:ıliki, lıö)ıl
2. 8bufükr qalibŞ:ıms:ıddiıı Nüsr:ıt :ıl İslam v:ı :ıl musliıııi:ı
3. Qızıl Arslan M:ıh;ımnı;ıdCahan P;ıhl;ıvan at:ıb:ıy abuDfı
4. M.C.P:ıhl:wan M::ıh:ınım;ıd ibn At3b.)yEld;ıniz ...dünyanın ,~m
5. ~ms.ıddin Eld:ıniz c:ılah, isl:ımın ,·:ı ıııüs;,lmanlann namusu Möm:nı
xatunıın xatir;ısin:ı tikmJ}~:ımr eldi!
...
139,Eldanizlardö\'latinin süqutıınun sab;ıblarin3 aiddir: 1
1. Fasil;ısiz müharib;ıl:ır ı. İntibah dövrün:ı aidmcmarlıq abid:ısidir
2. Feodal aramüharib:ıl:ıri 2. Mcnıan M:ısud Davudoğlu olmuşdu
3. S:ılcuq türkl:ıri ifainifaqın pozulması 3. İraq S:ılcuq sultanının :ımri il:ı tikilmişdir
4. GctdikCJ m;ırbzi hakimiyy:ıtin ı.:ıifl:ım:ısi 4. Müasir dövriimüZJd:ık g;ılib çatmışdır
5. Pa}1axıın T:ıbriz ş;ıh:ırin:ı köçürülm:ısi 5. Naxçıvandakı Cüm:ı nı:ıscidind;ın b:ıhs edilir

260

mir.az
146. B:ıkıd:ı Qız qnlası v.>Ş:ımııxıd:ıkı Gülustan qalası 153. Xronolojlardıcıllı~ı mÜJY)~n edin:
üçün oxşıır cJlıJt: 1. Qızıl Arslanın özünüsultanelanctm:,si
1. XI :>sr.ı aiddir 2. Xar.mnş:ıh T;ıbşin Xorasa.n.Reyv;ı H::ım:xhnı
2. X:>z.1r sahill:ırind;, inş:ı cdilmişdi tutması

3. Xil :>sr.ı aitldir 3. At.ab:,y

hökmdanÖZOOyin hakimiyy;ıt.J g::ılm:>si
4. Mcmannın M:ısud Davudoğlu idi 4. lraqS:,lcuqsultanı SultanM:ısudun Eld:,nizi
5. Şirvanşahl:ır dövl:,tin:> aiddir Amın hakimit:>yin ctm:)Sİ

147. intibah dövriindJ inşa olunmuş türbJIJri 154. XronolojiardıcıllıW müJyy;ın edin:
1. S:>lcuqlann Bağdadı tutması
müJyyJn edin.
2. S:,lcuq- A1..1rbaycan türkqoşunlannın Bizans,
1. Gülüstantürb::ısi
CTTllJnİ v:>gürcüfcodallannı m:,ğlub ctm::ısi
2. Göy gümb:ız türb:,si
3. ~nc::ı qalaqapılannın gürcül:>r t:ır:ıfınd:ın
3. Yusifİbn Küscyrtürb:,si
q:,nirn:,tkimiGürcüstanaaparılması
4. Qarabağlar türb:ısi
4. Az:ırbayc:ının tamamil:> BöyükS:>lcuq
5. Mömin:ı X:ıtun türb:>si irnpcratorlu~runun t;ırkibin:ı qaulması

148.XII ilsrdJ inşa olunan Azarb:ıycanın intibah

155. Xronolojiardıcıllığı müayyanedin:
mJdJniyyatinJ nid mcmarlıq abidJIJri: 1. SultanI Toğnılun T:>briz:ı hücumctm::ısi
1. Qız Q:ıl:l.c;ı 2. S:,lcuqdövbtininp:ıyt:ıxtının Nişapurd:ın Rey:,
2. G.,nc.1Qalaqapılan
köçürülm:>si
3. Qoşarnİnar.} 3. SultanI Toğnılun sultanelancdilm:ısi
4. Xudaforinkörpiisü 4. S::ılcuqlann Ş;xld.ıdil:,r ik>birlikdJBiz:ıns-gürcü­
5. Gülüstanqalası cnn:>niqüw;ıl;ırini m:ığlub ctm;ısi
149.XIIasrd,l inşa olunan Az.ubaycanın intibah 156. Xronolojiardıcıllığı mü;ıyyan edin:
mJdJnİyyJIİnJ aid mcm:ırlıq :ıbidJIJrinJ :ıid deyi/: 1. K:,sranil;ır sülal:ısinin Şirvanşahlar dövl:>tind;ı
1. Gülüstanv:ı Oubrıırd qalası hakimiyy:ıtJ g:,Im:ısi
2. Marağada Göy gümb;}Z 2. Tiflismüs:,lm..1n :ımirliyinin l::ığv edilm::ısi
3. 8linc:, qalası 3. IV DavidinŞirvana ilkd:>foyü.rüşü
4. Bakıda M:>rdakan qalası 4. I Axsitamngürcüçan IIIGcorgiy:,h:,rbiyardım
5. Ağoğlan monastn gönd:,nn:>si
150. Xronoloji:ırdıcıllığı müayyanedin: 157. Xronoloji:ırdıcıllığ1 mü;,yy.>n edin:
1. I Axsitanın h:ırbi qüw;,l:ırinin rıı Gcorgiy.ı 1. Qar:ıt:ıkinin Şirv:ına yürüş ctm:ısi
köm;,kchn:>si 2. R:,w:ıdil:>r dövl:ıtinin s:ılcuqlara tabcolması
2. I Axsitanın paytaxtı Şamaxıdan Bakıya 3. S::ılcuq sultanı il::ı Ş:xld:ıdi hökından arasında
köçünn;ısi cnn:>nİ-!,>ÜrCÜ fcodallannaqarşı :,lbirh:ır:ık:>t
3. S:,lcuq:,mrl:)IininQızıl Arslanı sui-q:ısdla q:,tl:ı etm:,khaqqınd:ı müqavibbağlanması
ycrinn::ısi

158. Xronoloji:ırdıcıllığı müJyy;ın edin:

151.Xronoloji:ırdıcıllı~rı mü:ıyyJn edin:
1. Didqoridöyüşünün baş vcnn:ısi
2. SultanMahmudw1Şirvana hücumu
3. Tiflismüs;,lman:ımfrliyinin l:,b,vcdilm;ısi
152. Xronoloji:ırdıcıllığı mü;,yyJnedin:
1. H:)ın:,dan döyüşünd:, Qızıl Arslanın mToğnılu
m:,ğlub ctm:>si
2. H:>nı:>danda ôbu 8;-ıkrin Xar.,zmşahlan m::ığlub
etırnsi
3. I Axsitanın Şirvana yürüş cd:,nSlavyan
donanmasını ölkodonqovması
t. SultanM:ıhmudun Şirvana hücumctm:>si
2. Şirvanşahlar dövl:,tininpaytaxtının Bakıya
köçürülm:>si
3. Şirvana hücumcefanslavyanl:ınn ın Gcorginin
köm::ıyi ib m::ığlub cdilm:,si
4. Tiflismüs:>lman ;ımirliyinin J:,ğvi
159. Xronolojiardıcıllığı müJyyilnedin:
1. Eld::ınizl:ırin payt:ıxt1 H::ım:xl:ına köçürm::ısi
2. Qızıl Arslanın "sultan"elancdilm~si
3. M.C.P:>hl::ıvanın hakimiyy;ıt:ı g.ılmJSi

261

mir.az
 ardıcıllıb'l mii;1yy3n
160.Xronoloji edin:
ı. Şirvanşahlar dövl;ıtind;ı K:ısranil;ır sülabsinin 166. Uyğunluğu mii;ıyYan edin:
hakimiyy;ıt;ı g;ılm;ısi
2. Xoras.ında s;ıkuqlann üsy:ın qaldınnnsı S:ılcuq s:ırk:ırd:ıl
3. V:ıhsudanın 2minoğuz ail;ısinıin ölk;ıd;ı 1.Kutalmış 2. b
m:ıskunl:ışm:ısına icaı,;ı vcnn~i b:ıy Yınaı • ~kin

161.Xronoloji nrdıcıllığı mü3yy;,n edin:

ı. iToğrulun sultan elanolunması
2. S;ılcuqlann paytaxtı Rcy;ı köçünn:ısi
3. R;ıvvadil;ır dövl;ıtinin S;ılcuqhırdan asılı v;ıziyy;ıt;ı
dİİŞffi;lSİ
4. S;ılcuq-Ş:ıdd1di qoşunlanrun Bizans-gürcü-
CTmJni fcodallannı m:ığlub ctm:ısi

162.Xronoloji ardıcıllığı müayy;ın edin:

ı. ôbül:ısvar Savurun S:ılcuq dövl:ıti il:ı müqavil:ı
bağlaması
167. Düzgüncavabı mü;ıyy;ın edin:
2. AlpArslanın R:ıw:ıdil;ır dövl::ıtinin varlığına son
qoym:ısı
S:ılcuq dövl:ıti
3. 1F:ıribürzün Şirvan,~ tin.ılundan m;ıhrun1
olması
1.1TOb'TUI
dôyüşünün baş vcnnJSi
4. Malaz~rd
a. S;ılcuq dö,·\~tinin
ardıcıllığı müayyan
163.Xronoloji edin: a._9araı;ıkin Şirıl'l
paytaxtı Niş."lpurdan
ı. B:ıkıda Sınıqqala m:ıscidinin inşa olunması Rcy;ı köçürüldü
yunışctdi

2. IF:ıribürzün D;ııb:ınd :ımirli)~ni Şirvanşahlara b. Ş:ıddadil:ırb b7.

t:ıbcelnklSi b.R:ıw:ıdil;ır, Ş;ıdd:ı­
di\;ır ,·;ı Tiflismüs;ıl­
likdJBizans ordular.
3. 1M:ılikşahın ~rk;ırcbsi Buğanın Ş:ıddadikır man;ımirliyi ına qarşı uğııtu
dövl;ıtinin süqut
etm;ısi ;ıımliyyaıa baıladı
s;ılcuqlar.ı t:ıbc edildi
4. Şirvanşah l1lM~üçöhrün hakimiyy;ıt:ı g;ılm:ısi c.Şirvanşah IF~bü-
c. Paytaxtİsfahan
rzs:ılcuqlara labc
ş;ıh;ırin;ı köçürü\dü
ardıcıllığı müayyan
164.Xronoloji edin: oldu
ı. iVDavidin Şirvana ilkhücumu
2. Tifüsm~lmanJmirliyinin l;ığv edilm:ısi
3. 1Demetrcnin &.ınQy;ı hücumu
4. İraq S:ılcuq sultanı Sultan
Mahmudun Şirvana 168.Uyğunluğu düzgünmü3yyan
tdin:
hücumu
Türktayfalannın Az:ırbaycana axınlıı
ardıcılbğı mü3YYan
165.Xronoloji edin: 1.Birinci axın 2.İkinci axın 3.Üçüncüııı
1. Eld;mizinD:ıbil ş:ıh;ırini az.ad
etm:ısi (e.:ı. VTI:ısr 1-V::ısrl;ır a
2. Eldanizin
"Böyük atab:ıy" titulualma.5ı
3. Gürcü çanl1lGeorginin Aniv:ı D:ıbili tutması a sabir-x:ız:ır
4. Naxçıvan yaxınhğında döyüşd:ı Ş:ıms;ıddin b. kimmer
Eldanizin gürcüfari m:ığlub etm:ısi c. iskit-sak
d. hun,basil,bulqar
e. s:ılcuq-oğuz tayfalan
1

262

mir.az
1

1 169. Uyğunluf:u diizgiin müayy;medin: 173. Uyğunluğu mü;,yy:ın edin:

1

S;,lcuqlardövründ;ı. torpaqmülkiyy;ıti
IV DavidinŞirvana yüıiişü ,, 1 '
1.Uc 2.lqta
1. 1120-ciil yürüşü 12. 1124-cüil yüıiişü
a. f)r.:ıbl:ır dövründ;,meydanag:ılmişdi
b. S:,lcuqlardövründ:,meydanag:ılmişdi a. Hakimiyy::ıtd::ı 1Afridunidi
c. S;,,rlı:)dl;,ri qoruyans;ırk:ırd;ıl;ır;ı verilirdi b. Hakimiyy:ıtd:ı ili M::ınuçöhr idi
d. S;ılcuqlar dövründ;ı başlıca torpaqmülkiyy;ıt c. Q::ıb::ıl::ı ş:ıh:ıri tutuldu
forması idi d. Şamaxı v:ı Şabran ş:ıhJri tutuldu
c. T:xlric:mirs::ın kcç:ır::ık mülkd:ın el:,d:ı e. Buğurd qala.~ı :>I:> keçirildi
forql;ınmirdi "

170.SxcmdJvcril,JnlJrJ uyğun gJl;,nAtııbay hökmdar- 174. Uyğunlub'll mü3YYJn edin:

lnnnı müayyanedin.
1.l Afridun 2. UI M:,nuçöhr 3. I Axistan
I.Şirvanşalılan asılı 2. X.lfdzmşahlara qarşı
v:,ziyy;,t;ı salmışdı mübariz:, ııu~ı al..lQJ

a. Şirvanşahlann ittifaqı pozmadığını

s:>kuqlar!a
bJhan::ı cd::ın
gürcüçan TVDavidyürüş ed;ır;ık .
:t Ş::ınıs~din Eld:,niz Q;ıb::ıl;ıni tutdu
'
b. Qızıl Arslan b. rvD:ıvid il:>qohumv:>mün::ıfıq olmuşdu
C. abu O;ıkr c. Gürcüçan I DcmctrcŞirvana olan iddialanndan
d. Ôzb:,k ::ıl ç::ıkmişdi
d. TamannŞirvanı Gürcüstanabirl;ışdirmJk
171. Uyğunhığu miiJyyJn edin: c;,hdininqarşısını almışdı .
c. SlavyanlannŞirvana yürüşü ı.amanı Gürcüstan
h;ırbi yardım gönd;ırmişdi
K;ısranil;ır sülalasi

1 1. ili M;ınucöhr 1 1 2. 1Axsitanın 175. Uyğunluğu mü:ıyy.ın edin:

., '
a. Didqoridöyüşünd;ı a. S:ılcuqlarla Dövl:,tl;ırin paytaxtlan
gürcül;ıra köm::ık ctdi dostluqmünasib:ıti
yaratdı
1.S;ılcuq ı 2. Ataboybr 13. Şirvanşahlar
b.S:ılcuql:ıra bac dövl::ıti dövlJti dövl::ıti
vem1;ıyi dayandırdı b. Darb:ınd kcçidini
t;ımir etdirdi 2. İsfahan
c.Gürcü hökmdan ib 1.Şamaxı
ittifaqını c. Gürcü çarlı il:ı 3. H:ım::ıdan 4. Nişapur
möhkoml;ındirdi müh:ırib;ı apardı 5. Naxçıvan

172. Uyğunluğu mü;ıyyJn edin: 176. Uyğunluğu müJyyJnedin.

Şirvanşahlar dövl;ıti Ataooyl;ır dövl:ıti

1.XII osrin I yansı 2. XII ;ısrin 11yansı l .Xll 3srin60-cı ill;ıri \ 2.Xll::ısrin 70-ciill;ıri

a. M.C.P;ıhl;ıvan hakimiyy::ıt;ı g:ıldi

a. Gürcüqoşunlanrun Şirvaru işğal etm::ısi b. Şirvanşahlar dövl:,tid:ı asılı hala salındı
b. Atab:ıybrin vassal asılılığıru q;ıbul etm::ısi c. PaytaxtlH:ım:ıdan ş;,h::ırin::ı köçürüldü
c. Solcuqtürkkıri ib münasib:ıtlorin pozulması d. Q;ızvin, Fars,c>rd;ıbi~ Nişapur, H::ım;xl:ın. Rey, 1

d. Paytaxtın başqa ş:ıhor.:ı köçürülm::ısi Mosul,tabcedildi

e. Dövl::ıtin slavyan tayfalarının yürüşün::ı m:mız e. Ş~nns;ıddin Eld::ıniz gürcüçan IIIGeorginin
qalması qoşunlannı m:ığlub etdi 1

263

mir.az
117.Uyğunluğu miim·Jntdin: 1
180.Eyler-Vcnnı diaqramında Şif'\•a 1
1.1F:ıribürı 2.IDM;ınilÇ-Ohr 3.1Axsitan (A),~ 1Axsitan{B)üçü r .nşah ı M~ ı
mü;ıyy;ın edin: n Jrqlı Y3 o~ar~~11

:ı. Şirvan ~ulı~ M_~udun m;ınız qalan

hücumuna
mman cıdi
olbrumudafo
b. Şirvanş:ıhl:ır SJlcuqlara tabcoldu
c. Qoşunu slavy:ın donanmasını ,~ qıpçaqlan
damı:ıd:ığın ctdi
d. Şimınş:ıhl:ır s.ılcuql:ırdan üzdönd;ırdi 1. Yenisülal:ınin ;ısasını qoydu
c. S;ılcuqlar v;ı Atab;ıyl;ır ikı dostluqmünasib;ıtl;ıri 2. D;ırb;ınd kcçidini t;ımir cldird·
quıtlu 3. Şirvaııa yürüş cd;ın slavyanta~
apardı qarşı rn~
dÖ\·IJtin;ı aiddöyüşbrin düzgün
178.EldJnizlJr 4. Gürcüstanda m:ırk;ızi hakimiyy ı
uyğunluğunu mü;ıypn edin. yatırtnıaqda gürcüçannah:ırbi q;ı~ q~ı qiYaıJı
etdi uvv~ ıl) •

Döyüşl;ır
5. ldar:ı ctdiyidövl:ıı yadclli
basqınt
qaldı arına~
1.Naxçıvan 2.l lbm;ıd:ın 3.11H:ım:Kbn
dö.. döüsü dö • ü 181.Eyler-wnndiaqr:ımında Eldanizlar d" . H
SııcilJr dö\'IJti(B)üçünfarqli,1 ox.şa :~~~I
a. Ş;ıms;ıddin Eld;ıniz 111 m~ğlub eıdi
Gcorgini müayy;ın edin: r"'"~
b. abu fükr Xa~ımşahlan m;ığlub cd;ır.ık Özb;ıyi
H;ım:ıdana hakim t;ı)in eıdi
c. Qızıl Arslan1llToğnılu v;ı onunoğlunu nı:ığlub
cdmk onunmülkl;ırini v;ı iqta ycrl:ırini is:ı öz
t;ır.ıfdarl:ınna payladı

diaqramında l\bzy;ıdil;ır sülalasi

179.Eyler-Venn (A) 1. Şirvanşahlar dövl:ırini tabccımişdi
V3Kmanilar sülalJSİ (B)üçün.
fJrqlivaoxşar 2. Gürcül:ır:> qarşı mübariz;ı apamıışdı
müa~n edin:
cahatlari 3. Mil:ıyy:ın nıüdd:ıt aı;ıb xilafatina x:ırac •
4. Paytaxtlanndan biriT:ıbrizş;ıh~riolmıışdtr
A oxşar B 5. Dcm:ık olarkiA.ı.;ırbaycaru vahid dövl~ıb
birl:ışdirmişdi 18

182.Eyler-Yenn
diaqrammda sultanı ı T
Salcuq
(B)ıid r~ı
(A)vaAtabayhö~dan El~an~a
oxşar cahJtl;ıri mu;ıyyan edın dın:

1. O;ııbJnd s;ıddini bmirctdirdi A oxşar B

2. Slavyanlara qarşı mübariZJ, apardı .. il
3. Ananda m;ırk;ızi B;ırd:ı olanyanmınust:ıq
:ımirlik yaratdı .. ..
4. SJlcuqlardan asılı v:ıziyy;ıt;ı düşdu
5. ldar.ı etdiyi dövbtin paytaxtını başqa ş:ıh:ır:ı
köçürdü
1 Yenidövl:ıtin :ısasını ~oymuşdu
• . ıanşahlan asılı v:ınyy:ıt:ı salmııdı
;·!~v:ı D=ıbili f,ri.ircül:ırd:m e~şdi
az.ad
• ,, ..yük.atab:ıy" ıitulunu q:ıbul eımı~.
4 8o · ı· . . beımı,,ı;
5.• r·n·
ı ıs
mus":ılnıan :ırnır ıyıru ta e ,.,.
,

264

mir.az
ri
\ 183. Eylcr-Vcnnd~:ıcırnmında ŞJddadi hökmdan
186 •Eyler-Venndiaqramında SJlcuq (A) ,~
1 Ş :ı,•ur (A) va Şırv:ınş:ıh
. .. I Axsit:ına (0) aid r.,1rqı,a
ı· ,
oxş:ır cahat1Jrı muayyJnedin din: EldJnizlJrdövlJtinJ(B) aidol:ınl:ın mü,·:ıfiq
olaraqmü;ıyy;ın edin:
A oxşar D
A oxşar B

1. İdar., etdiyi dövkıti gücl::ındirmişdi

2. Gürcül;:ırlJ müharibJapannışdı 1. T::ıbrizi Ağsunquril;ırin :ılincbn almışdı
J. S:,lcuqlarladostluq münasibJtl:ıri qurmuşdu 2. Tiflismü.sJlman;ımirliyini tabc ctmişdi
4. Ölb :ırazisindJ rnüdafı;mi möhbml::ıtmJk üçün 3. lqta torp:ıqlan mövcudolmuşdu
4. Şirvanşahl:ın asılı v;ıziyy:ıtJ salmışdı
t:xfbirh:ıyata keçinnişdi
5. Paytaxtı başqa ş:ıh:ır:ı- köçürmüşdü 5. örazisinJ D:ıroondd:m lr.ın körfazin~fak olan
torp:ıql:ır daxilidi

187. Eyler-Venndi:ıqr:ımınd:ı Yusif lbn abu Sac (A)

184.Eylcr-Vcnn cliaqr:ımınd a 1\lasudDavudoğlu (A) v;ı ŞJmsaddin Eld,miz(B) üçün farqli va ümumi
,,., acJmi atrnbJkr oğluna (D) aid farqli va oxşar
cJhJIIJridüı:gün mÜ,l)-yJn edin:
cJhJIIJri mü,1yyJnedin din:

A oxş::ır B

1. Adına pul bsdinni_şdi

1. Memar idi
2. XII :ısrd:ı y:ışamışdı
3. Qız Qal:ısını inşa eıdiyi chtimaledilir
4. "Müh:ındisl:ır şeyxi" 1:ıq:ıbini almışdı
5. Yeni ıncmarlıq mJkt:ıbinin :ısasını qoymuşdu
185. Eylcr-Venndiaqr::ımınd:ı SJlcuq (A) v.>Şin·an­
şahlar dövlJtinJ(B) aid olanları müvafiqolaraq
müJyyanedin:
A oxş::ır B
2. Yenidövl;ıtin ;ısasını qoymuşdu
3. Samanibri m:ığlub cd:ır:ık Reyi ıutmuşdu
4. Gürcül;ıri m::ığlub cdJr.:ık D:-ıbil ş.;,hJrini ::ıl:-ı
kcçinnişdi
5. Dövl:-ıtin ~rh:xil:ırini İran körfazin:xi:>k
genişl:ındinnişdi
188. Eyler-Venndiaqr:ımında Şirvanşahlar (A) ,·a
EldanizlJr(8) dövlJtiüçün farqli~ oxşar cahJtlari
müJyyanedin:
A oxşar 8

1.Gürcül::ır.:ı qarşı mübariz:ı aparmışdı

2. Şimal s;:ırh:ıddi D::ırb:ınd keçidin;x!:ık çatmlı ı. Gürcül;:ır:ı qarşı mübarizaaparmışdı
3. Atab::ıyl;:ır dövl::ıtindJn asılı v::ıziyy::ıt::ı düşmüşdü 2. Şimal SJrh:ıddi D:ırb;ındi ;ıhat;ı cdirdi
4. Dövl:ııi idm cd::ın hökmdar sultan tituludaşıyırdı 3. Slavyanlannyürüşün:-ı m:ınız q:ılmışdı
S. Monqollannhücumuna m:ıruz qalmışdı 4. Gürcül:-ırin işğalçılıq siyas.Jtin;ı qarşı mübariz:ı
npannışdı
5. c)hJr m:,likbrin:,dövl;ıtin :ıdmdan sikk:,\:ır z:ırb
ctdirmişdi

265

mir.az
189.~,ıq h{ı'-.nıdan I T~nıl (,\),·3 ,\ııll.ı,· _
hol-nıdın Qıtıl ı\l"lan:a (BIıid cılanlıın mu,-ıfıq
"b~q mii~).,n rdın:

ıiıulu q.lkıl ctmi~i

1. ~ullJ!l
~ PJ~tı,ıı ~ı,~ı plı.ın ki'"'ırmü,~i
J. Q.vrı."ıl.lP q.~ı rmitı:ın,;ı ~ıf\'\lll'lt~ı
.ı. Şırv:ın..clıbn :ı.,ılı ,-:ıri))?I.' ~lmı.şdı
5. Xar.ınnş:ıhlar.ı ~, müh.1rü;ı ~ırmışdı

190.E~kr-\"rnn di:ıqnımında ş.,m~din EJd,lnİıJ (A) ln

n ~1.CP.1hl,l\11nıı aidolıın farqli\'J oışıır cJhJIIJri X zısr
mü,1ypn
rdin:
a. Araz · r~yı - • X
,.. u.ı..-ınnd.)
,\ otµr B b. G:ıncJ q:ıla q:ıpılan udafarin k~
c. Ş:ım:ıxının Sünct·k .
d U · u :ındı 0.ı ••
· m11y:ıtla üçgiimb;ız u.ı tıkılrniş
c. Culfa<la s;ırdıb;ıkır • ~

1. Güdüorduy:ıJjımışdı
2. ~Böyük :ıı:ıh.1y" ıııulu :ılnuşdı
3. :\ı.:ııN~\":Jrlln id.ıır.ısinİ ,·:ı ,\rr.ını Qınl ı\r.ıbn:ı
ı::ıpşımuşJı
.ı. ~ğ:ıl,ılıq siy;ı.;;.-.ti ycrid.ın ~-ülm q:ırşı nıüb:uiı..ı
ll{\1."llll~
5. Gürriıl:ıri Aniv:ı dip Elıbnitl:ırin t:ıocli}indJ ol:ın
id.ii.tbnndın :ıl ç:ıkm.w:ı
. m.x:burctmisdi
'

191.Eyltr-\'tnndilqr.ımınd:ı ~IJh;ınım.xl C:ıhan

(A),-~Qınl Anlıına (B)aidol:ınl:ın
P.1bl.1van
mü,-ıfıq olaraqqcydtdin:

A oxµr B

1. Sulı::ın tiıulu q.-ıbul ctdi

ı ?:ı~ u.xı H:ım.'1ını k&;urdü
3. Txıri.zi Ağ.sunquril:ırin :ılincbn aldı
.ı. ~ S:ı_~ ~oru 111 Toğrutu m:ığlub etdi
5. 00,buni1)'2.$I\:lZİ))~ roohbml:ındi

266 1
ıd
mir.az
 •
,..,
,
.,,
~

t1 .,.

,, -.
.,

,,
... ·'
' '
~ ·~-, o
ı. ı\ı;ırb:ıyc::ın:ı sl:ıvyrınl:ırın l 032-ci il yürüşiı ,am.1111 .,b ~c.;mli~ı ph.>rı nıü.ın .>ncJın
ı S:ılcuql:ırın 105-t-cii iltb ;ıb h·çirılikl.ırı dii, ı.,ıin p,1) ı."ıını nıü.ı) )->il ı:dın
3. SJlcuqların 105-t v:ı 1066-cı ild,1:ıt., kcı;irdikl.>ri ılıl\l..:ıtın .lr.ımını nııi.ln.m ı:dın .
..ı. S:ılcuql:ırın l 065 v:ı 1088-ci iltb vnrlığınn ~on qo) dııftıı d,i, l.>rl.ırın m.>r~.ııını mü.>y):,n
edin.
5. Gürcü ç:ırı iV D:ıvidin 1117-ci ilcl.:ı :ıl.ı kcçirıliyı ş;ıh:,n mü.:ı))-'O ı:Jın.
6. lr.ıq S:ılcuq suEı:ını M:ısudun l l 23-cii ilt!J yiırıiş cıdt) ı Jr.llını ınıb))~"' c,lın.
7. Gürcü ç:ırı iV O:ıvidin 1124-cii ild:ı ;:ıb kcçırdı)·ı ş;ılmı miı.,)).>n c,lın
8. İr::ıq S:ılcuq Sult:ını M:ı.udun c.lövründ;ı Eld.:ınıırn ıq.ım.>t~.ıhı ııl.111 ,\ı.>rhıı)ı:,ın s->h.mni
mü:ıypn edin
9. Şin:ınş:ıhl:ır dövl:ıtinin 11?2-ci ilLl.1pn;ı:ı,ıının ~i',çıınılılıiyıl plwı mıl.>n.m cılın
10. 1139-cu ild:ı gürcü çarı 1 Dcmcırcnın ;ıl.> ~cı;mlıyi ı\ı.>rh.ı)c,ın ~.>h.>rını mıl.>yy:ın nlın
ı 1. İr:ıq S;ılcuq Sulı:ını M:ı,ud t:ır:ıfınc.l.>n ş.,m~.,dJın Ud.>nııın h.ı~ım I.>)ın cdıldı)·• .,r,ııınl
mü:ın:ın edin.
11. EldJnizlJr dövl:ıtinin ilk pl}tl.xtını mü.lnJn eJın
13. \f.C.P:ıhl:ı\':ımn dövründJ Eld.rnııbr ı.lih btınin p.ıyt.nıının ~ıiı;ılruk!ılyfı ph.:ırı mıun.,n
edin.
l~. Eld:ınizbr dö\,l:ıtind;ın :ı1ılı .:ıruil.,ri miı.:ı))';,n cdın.
15. Qınl Arsl:ın t;,r:ıfınJ.:ın ..:ı,~:ıl .1'1lılığın-1 ,.ılın.m ı.l,hlJt1n Jc.ıı, ...ını mıb>,Jn cdın
16. Biı::ın,.crmJnİ \J gürcüL:ırJ q.ıl)ı müb..ırıı.> mı::)ll.ının.ı ı.;nrıbn 1->h.)rbrı mÜJ)):>n cdın
17. l 19--<:i ıld.1 AL.1b.1~übu fb~rın JCJJ ct,lı)ı ph..>cı mU-)n;,n cJın
1 . o:Jmı obub;ılr oJlu t.:ır:,fınJ.>n 1nj.l cdılmı~ m..:m.ıtlıq .ıbıılJl:ııının )Crl ;Jı)l ;,r.wnı
mü.:ıypn cJin.
19. Gülfut.ın , ., Buğun! q.ıbl.mnın )crl.:>)<lı) i .:ır .ıtını mü.>)) Jn cı.lın
_o_ ıoıq,pll mJ,ı::ıdı)IO ).:rb-,Jı~ı Jr:ııını mıh~).)0 cJın.

mir.az
 AZ8RBAYCAN
XIII-XIVasRL8RD8

6_ ,\z;ırbayc:ın:ı hirinciyi~ri~ş zama_nı mhonqon,,,.

1. Monqol yürüşlJri mfasind;ı Az;ırbııycnnd3 siy:ısi l\tıı~andnn Giirciistanıstıq:ım;ıtın;ı ücunıa
miyy;ıt üçünsaciyy;ıvidir: . . .. _ .. .. kcçnmin;ı s;ıb;ıb ol~u_:
ı. Ölk;xb feod:ıl p:ır:ıbnd:ılıyı hokın sun~u-. . A) Güıdist:uı<la :ılı:ılının monqollaraqarş1 İİ.s)'arı
ı. X:ır.ımışah Dl:ıb<ldin ölk:ınin birhiss;ısını ışgal q:ıldınwısı
etınişdi . .. . . . D) S:ırt qışın y:ıxınlaşınası
3. Eld;ıniıhrdövl:ıti :ıw:ılki qüdr:ıtını ıtırmışd~ 1ı·d C) Xar.ızmşalı C;ıl:.ıbddinin Gürcüstanı IU!nıiığa 11
4. Monqcıllar.ı ciddimüq:ıvim:ıt gösı:ır.ı bil:ıc:ı •va 1 h:ızır\aşması .
dövl;ıt yoxidi . D) Şirvanş:ıh Guştasp ib ı\tab:ıy Özooyin l1l0rıqolb
s. ı\z.ırbaycanm birhiss:ısi lr:ıq S:ılcuq sultanlıgmın iiz:,ıin:ı hücumalı:ızırlaşınası
t;ırkibind:ı idi E) Gürcüçan iV Gcorgi!IJ~tab;:ıy ÔzbJyin
B)2.4.S C)2.3.4
A)1.2.4 ınonqoll:ıra q:ırşı h:ırbı ıttıfaq bağlaması
D)2.3.5 E)1.3.4
7. Az;ırb:ıycana birinciyiirüş zamanı monqollanı
yürüşü mfasindJAıJrbnyc:ında mövc~d
2. Monqol Gürcüst:ın:ı hiicumununn;ıtic;ısi:
olan:ıdı burnxıl:ın siyasiquruml:ın müJyy;ın edın.
ı\) Monqols:ırbr<l;,bri C:ıb:ı v:ı Subuıayx~~ 1 :
Muğ:ına qayıt<lı
B) Gürcüsıan ıuııılaraq AliMonqol
xaqanlı~nın
ı;ırkibin;ı qiıt ıldı
\. B:ırd;ı :ımirliyi C) Monqoll:ır gürcüçan iV Gcorgiil;ı Atab:t
2. Oyr.ıı hakimliyi Özb:ı)~n qoşıınlanna ın;,ğlub olaraq geri~
3. clh:ır m:ılikliyi D) gürcüç:ın iV GcorgiŞirvanşal1 Guştaspib
4. D:ırb;ınd hakimliyi monqoll:ın m;:ığlub cd;ır:ık ölk~~ 1:
birlik<l;,
5. Ağsunquribr sülal;ısi E) MonqollarGürcüçan iVGcorgiil:ı A~
A)1.2 B)2.5 C)1.3 D)2.3 E)3.5 Özb;ıyi qabaqlayaraq onlanayn-aynlıqda
m:ığlubiyy~ı;:ı uğratdı
3. Amb:ıycana birinci
yürüş zamanı monqollar
ünc:ın·, ôrdabilv;ı SJrabı tutubsonrahücum 8. Aşağıda \"crfönlJrJJs:ıs;ın Az;ırbaycanam~ 1·
etdilar: l:ınn birinciyürüşü zamanı b;ıhs olunan
~iı
A)T:ıbriz:ı B)Uımiyaya C)Xoya adını mü;ıyy:ı11 edin:
D)Marağaya E)H:ım;xlana ı. Ş:ıh:-ır ;-ıh:ılisi ınonqollann ikih:ıml:ısinitbf~!
hcçbirycrd:ın köın:ık :ılmadıqlaruıa goobti
4. Amb:ıycana birinci
yürüş zamanı rnonqollar 2. Yaqut:ı_l-~:ım~v!y:ı gör.:>
"mon~ol!arş:ı!ıJltl 1
üçüncü ümin.ı hücumcd;ırk.ın:
dafJT;,briz bütünkışı ohalını qılıncd:ın keçırdil:ır".
1.Ş:ıh:ır ;ıb kcçirildi A)ard:ıbil B)T:ıbriz qMa:$
2. Atab:ıy Ö7.b:ık ş;ıh;ırin miidafosini
buraxaraq D)Şam:ıxı E) G:ınc:ı
Na.xçıvana qaç.dı
3. Monqoll:ır ;ıhali il:ı açıq döyiiş:ı girdil;ır 9. Az;ırb:ıyc:ına monqoll:ınn birinciyürüş ııcıı
4. clhaliŞ:ımSJ<ldin Tuğr:ıyinin başçılığı ib ş:ıh;ırin göstaril;ınl;ırin :ıid olduğu ş;ıh;ıri mÜJ)')'atı!ml
ınüdafı:ısin;ı qalxdı
Ş;ıh:ır ciddi
mübari1.;ıy:ı hazır olduğu üçünCıb:ı v;ı
5.
ş;ıh:ırd;ın xarac kifay;ıı\ondikır
İbn :ıl-clsiri n m:ıluın:ııına gör;ı il()~ 1
Tatarlar
qar:ıı cdibd:ığıtdıqd:ın sonra... ş:ıh:ırin) t~~fhd
Subutay almaqla
A)11.4B)2.4.5C)2.3.5D)2.3.4E)1.4.S
etdil:ır.... ı\rran vil:ıy:ııl:ırinin m:ırkni idi.-,~J
5. Monqolyürüş!Jri mfJsind;ı ôh;ır m;ılikliyinin tatarlarş:ıh:ır :ılı:ılisinin şüca:ıtini bildikfari
~
smncamında olanar:uil.ır idi: y:ıxın gcd:ı bilııı:ıdil:ır. ı\d:ım gönd:ırib pul,~
isı:ıdil:ır. 0hali onl:ınn isı:ıdikl:ırini verdi.
Orl
ş:ılı:ırd:ın çıxıb gcıdil:ır.
?

1.Arran 2.Meşkin 3.S:ırab A)Ş:ıınkir B)Gonc:ı

4. T;ıbriz 5.ôrd:ıbil D)Naxçıvan E)Beybqan
A)1.3 B)2.4 C)1.4 D)2.3 E)1.2

268

mir.az
110.Az.ırbayc:ına birinci yüriişü :ı.amanı monqollann 17. Az,1rh:ıycan:ı monqoll:ınn birinci yürüşü 7.am:ıııı
GJnc.ı v.ı T.ıbriı ŞJlıJrlarini işgal cd;ı hi/m,1m;,sinin göstJrİIJnlJrin aid olduğu ş;,hJri müJyyJn edin.
.ısas s.ıb:ıbi:
1. Mübariı.:>yJ hazır olması lbn :,l-ôsirin m:ılumaıına gör~ :,hali
2. 1lücum z;ımaııı moııqollann m:,ğlub olması " ...qılınca sarılm:ıq lazımdır, biz:, ölümd;m
3. Müdafi:'ısinin yaxşı t::ışkil olunması qurtul~ yoxdur, döyüşm:ık v:ı ölm:>kh:,r
4. Ş;-ıh:,r hakimbıinin monqollarladostluqctm:,si şcyd;m yaxşıdır. Onsuz da qılıncdan xilm,ola
ı\) 1.2 B) 2.3 C) 1.3 D) 2.4 E) 1.4 bilm:,yx:ıyik, cl:ı is:, yaxşısı budur, möhbın
dayanıb, heç olmasa, ş:ır:>fl:> öl:,k'' dcy:ır:>k
q:ıhr:>mancasına müqavim:>l gösıardi.
11. AzJrbaycann birinci yürüşü 1.amanı monqollann
TJbriı.ı \'.l GJncJyJhücumunun nJtİcJsi üçün
oxşar cJhJt: C) Bcylaqan
A) Şamaxı B) T;:ıbriz
A) Ş::ıh:,r ::ıhalisinJ divan tutuldu
D) Marağ:ı E) Darb:md
B) ŞJhJr hiyb yolu ib tutulsa da d:,rhalaz.adedildi
C) Ş:.ılm :,halisimüqavim:,tgöst:mn:,d:,ntabc oldu
18. Monqoll:ır AzJrb:ıycanın işğ:ılını b:ışa çatdırdı:
D) Ş:,h:ır x::ırac ver:ır:>k talan v:, qar.:ıtd::ın xilas oldu
A) T;:ıbıizin tutulması il:>
E) Ş:ıh;,r :>halisimonqollarlaqanlı döyüşd::> qalib g:,ldi
B) Balanın tutulması il;:ı
C) OJrb::ındin tutulması il::ı
Q12.AıJrhaycana monqollann ilk yüriişiinJ aid deyi/:
D) Şaınaxının tutulm:ısı il;:ı
1 A) K::ışfiyyat xa1~ı..1cıi daşıması
E) Marağanın tutulması il:>
B) AZJrbaycanın c:ınubwıdan hücumaba.şl::ıması
C) Tabrizin xorac vcr.:ır:,k t.1landanxilas olması
D) D::ırb;:ınd ş:ılı::ııinin ::ı!J kcçirilm;:ısi
19. Monqoll:ınn birinci yürüşü 7.amanı ;,/,1keçim
E) G.mc:>ş:,h::ırinin monqollarax:>racvcrm:,si
hi/m;,diyiAzJrbayc:ın ş.1har1Jridir:
1. Bcyl:>qan 2. T:,bıiz 3. Marağa
13. Az;ırbaycana monqollann ilk yürüşü 1,am:ını üç
d;ıfa x;ırac vcrib dağınhdan xil:ıs olan şJhJrdir:
4. G::ınc::ı 5. Şamaxı 6. Dorb:md
A) G:,n~ B) T::ıbriz C) Şanıaxı A) 1.2.3 B) 4.5.6 C) 2.4.6
D) Marağa E) ard:,bil D) 2.3.5 E) 1.4.5

14. AzJrb:ıycana monqollann birinciyürüşii zamanı
b:ıc aldıqlan Az.ırbayca n şahJrlJridir:
ı. Şanıaxı 2. ard:ıbil 3. T;ıbriz 4. G::ın~ 5. Marağa
A) 2.4 B) 3.4 C) 1.5 D) 1.4 E) 2.5
15. Azarbaycanabirinci yürüşü zamanı monqoll:ınn
BcylJqana hücumunun nJticasi:
A) Ş:,h::ır hakimi x:ırac vcrib :,halinixilas ctdi
B) Şoh:,ri monqollarÇJtinlikl:,tutaraqdağıtdılar
C) Ş::ıh:,r ınüqavinıotsiz monqollaratabcoldu
D) Şoh;ır :,halisin:,qanlı divan tutuldu
E) ôhali monqollan nı:ığlub ctdi
16. AzJrbayc:ına birinci yürüşü zamanı monqollann
Maratta,flcyl.1qanv;ı Şam:ıxı ŞJhJrlarina hücum-
lan üçiin oxşar cahat:
ı\) Hakiınl;-ıri müqavim:,tsizonlarlasülh bağladı
8) Şoh::ırbr müqavim;:ıt göst:,rmJd:mtabc oldu
q Ş;ıh;:ırl:,r :,l::ı kcçirildivo ohalisin;:ı divan tutuldu
D) Ş::ıh::ırl;:ırin :,halisidöyüşd:, qalib goldi
E) Ş::ıh:,rl:,r üç d;:ıfo x:,rac vcmı:,kl;:ı dağıntıdan xilas
oldu
20. AzJrbaycan:ı monqoll:ınn ilk yürüşünün
nJt-icJsİnJ aiti deyi/:
A) GJl:x:;ık işğallan üçün z.ımin yarandı
B) Az.ırbaycanın müdafi;,gücü ZJifldC!i
C) Ş:,hor h:>yatın:ı. m:>d:miyy::ıt;-ı böyük ziyan vunıldu
D) Atab:,yl::ır clövl;:ıti süqutctdi
E) ı\z..Jrbaycandakı inkişaf etmiş sivilizasiyaya,
iqtisadiyyataağır ZJrb:, vuruldu
21. XarJzmş:ıh CJlalJddinin AzJrbayc:ın:ı yürüşündJ
m;ıqsJdi nJ idi?
A) Yenitorpaqlardamöhkomlonm:>k
B) Ba.5vcr.ın üsyanlanyatırmaq
C) Monqollaraqarşı mübari7~apannaq
D) Atab:,yl:,rdövl;:ıtin:, qarşı mübaıiZJ :ıpamıaq
E) Gi.ircüfcodallannın ölk:>d:,ki özba..5ın:ılığına son
qoymaq
22. Xarazmşah CJl:ılJddin AzJrbayc:ına yürüş
edJrk;ın ilk olaraq alJ kcçirdiyi şJh.ndir:
A) H::ımJdan B) bncan C) Marağa
D) T:,bıiz E) ôrd;:ıbil

269

mir.az
 23. Xnrazmşnh CalnlJddin Azarbaycann yürüşü zamn-
nı
1\lnrn~a ş;,harindJ bJrpa işlari apardı:
A) ~h~ri iq:ım:,tgahına çcvirm~k üçün
B) ~h:ılini öz ldr.>fin::ı ç::ıl-.."Tlı::ık m~s~i il;,
C) ölk;)nin işğalını asanlaşdırmaq üçün
D) ~l~kd::ı monqollann yürüşünün qarşısmı
almaq m:xısz,cii il::ı
E) baş vcr=ın üsyanı yahrmaq üçün

24. Xnrazmşah Calaladdin Tabriz ş,aharina hücum

ed;)rkan:
1. T:>briz hakiminin başçılığl il::ı ;)hali 7 gün mübariz;,
:apardı
2. C}lal~din hiyl;:, yolu ild ş::ıh::ıri ::ıl::ı keçirdi
3. Atab;:ıy Özb;:,k xar.>zrnşahlan geri oturtdu
4. Atabay Özb::ık G;)nc::ıy::ı, oradan aıinc::ı qalasma
qaçdı
5. 0,lal~din ~h::ır dyanlan il::ı sazi~ girib T::ıbrizi
tutdu
A) 1.2.4 B) 2.4.5 C) 2.3.4
D) 2.3.4 E) 1.4.5

25. Tabriz ş.,harina monqollann birinci hücumu ila

Calaladdinin hücumu üçün oxşar cahat:
A) Atab::ıy Özb::ık ş::ıh;ıri t::ırk ctdi
B) dhali düşm::>n;) qarşı ciddi müqavim::ıt gös~r.>k
ş;:ıh::ıri xilas etdi
C) Ş::ıh::ır ciddi müqavim::ıtd:m sonra ::ıl::ı keçirildi
D) Atab::ıyldr dövlati varlığım bir müdd::ıt itirdi
E) Ş::ıh::ırd tutulduqdan sonra qeyri-qanuni vergil::ır
toplandı

26. Az~rb:ıycana monqollann birinci yürüşü zamanı

x.lrac verib dağıntıdan xilas olan, lakin ikinci
yüırüş zamanı .>l.lkeçirifan ş.-,h;,rl.-,r:
1. T::ıbriz 2. Şamaxı 3. G;)nc::ı 4. D::ırb:md
A) 1.2 B) 2.5 C) 1.3 D) 2.3 E) 3.5

27. Xar.>zmşah CalaJ.-,ddinin Azarbaycana yürüşünün

n.>ticalarin.l aiti deyi/:
A) Atab:,yl::ır dövl::ıti süqut etdi
B) Ağsunquril::ır sülal::ısi süqut ctdi
C) C::ılafaddin Az::ırbayacanda hak:imiy::ıt:ini qurdu
D) Az;)rbyacanda monqollann hakimiyy::ıtin::ı son
qoyuldu
E) Şirvanşahlar xorac vennJklo O:)lal~dind:m asılı
v::ıziyyJt::> düşdü

28. Calaladdin Azarbaycana yürüş ed.lrk.>n Atab.lylar

dövl.ltind.ln farqli olaraq Şirvanşahlar dövlclti:
A) İstiqlalİY)'dtini itirdi
B) Monqollarla ittifaqa girdi
C) C::ılal::ıddin::> qarşı ciddi müqavim::>t gösbrdi
D) Daxili müstoqilliyini qoruyub saxladı
E) C::ılaI~dinJ qarşı müqavimdt göstJrdi

270

mir.az
--

Mooııoll.ınn
Al)llı3)'Cal13
39.Dahagccbaş ı-ermişdir:
yüriişü ? A) monqollann D:ırlxındi işğal etnı.1Sİ
!)~
B) monqollann ikinci yürüşwıün başl~t
asıin 20-30-cu
'.\111 Azarbaycaııı1ı
ill~_rda C) Eld:ıniıJ:ır dövl:ııinin süquıı ctmJSİ
30•XarJ
, 7111 şahlara qarşı
. ..usyanlnnn b2--ı, 1,trır. Monqollann
DJrbJndi işğal ctmasi D) monqollann <r.ınc:ıni ;ıl:ı '.kcçinn;ısi
buraxılan phar1Jnmuayyan edin: ..,1 111 ı.
ı.
ı\7.Jrbaycana ikinci
Monqollann yüriişünün baş E) monqollann T:ıbrizi tutması
vcmıJsı
çanIDcmcırcnin G;ıncJni qar.ıı etm~i ikinciyiirüşü dö\Tiin:ı
~[}{}~ ). Gürcü
ı\7.Jrbaycanı IJrk
4. Calal;xldinin edJrJkKiçik
40.Ambaycana
aidde;·il:
monqollann

2.Astara Asiyaya
qaçınası A)<r.ınCJ ş:ıh:ırinin :ılJ kcçirilm.ısi
ı.Xoy
5. ,wrbaycanda Xammşahlann hakimimıinin B)Tabriz, G;ınc:, v:ı D:ırlxındin tutulması
4.DJrbJnd 5.Naxçıvaı,
başa çatması C)Tabrizin növb;ıti dJfaqırğından xilas olması
A) t.2.4 B)2.4.5
A)1.2.4 8)2.4.5 C)2.3.4 D)Arqun aııanın ı\ı.Jrbaycan VJ:ıtr.ıf :ırazil:ı~ canişin
D)2.3.5 E)1.3.5
D)2.3.5 E)l.3.5 ı:ı~n olunması

nd~Xar~.z~şah CalalJddi~lbı.. 35.Düzgün E)Amud.ıryadan Aralıq dJnizi

sahill:ırin.ı kimiYaxm
31.Ganc~ ç!hari mabı müayyan edin: v;ı Orta
Ş:ırqin monqollannhakimiyy:ıti altına
wrmış usyana aıd de; ıl. .,.,,~
kcçmasi
A) 1231 <iildJbaş vemıişdi
B) Usta BJndJr b:ışçılıq edirdi ı. ı\zJıbaycand3 CılalJddinJ qarşı
?
C) C;ılal:ıddinJ qarşı xalq hJı.katının ~ itı:t ilkb3ş vermiş üsyandı
41.Monqollann Awbaycana ikinciyiiriişü zamanı
zirv;ısi olnıuşdu )
Tabriz şahaıinin müdafı~inin tJşkil etın~n
D)Üsyan nJtirnindJ GlalJddinin ~
qa~ı mümkün olmamasının asass:ıbabi:
hakiminatinJ sonqoyulmuşdıı ~ 2.Aurbaycanda CJlal:xldinJ ?
xalqhJrJkatının zimsi olmuşdu A)monqoll:ınn hiyl:ıy:ı :ıl atması
E) C;ılal:ıddinin dövlaıinin möhkJm~~ B)Ş:ıhJr hakimi Ş;ırııs;ıddin Tuğrayinin v;ıfat etmJsi
olmadığını göstJmıişdi
C)Atab;ıy Eld;ınizin müdafı;ı~ hazır olmaması
A) 1-Xoy üsyanı, 2-G:ınc:ı üsyanı D)köm:ıy:ı g:ılJn Şirvanşah qoşununun ŞJh;ıri lJrk
32.Azarbayc~n~a Xa.mm~ahlara qarşı b~ı'lllş B) 1-v.ınc:ı üsyanı, 2-T
:ıbriz üsyaru ctrnasi
üsyanlar uçunsacıyyaıı cahat: C) 1-T:ıbrizüsyanı,2-G;ın~üsyaru E)gürcübrin x:ıyanJt ctırosi
ı. Qalibi})'Jtla n;ııicJIJnmişdir D) 1-Naxçıvan üsyanı, 2-Xoy üsyanı
2. C;ılal:ıddinin fasilJsizmühari~!Jrinnıtııb E) 1-T:ıbrizüsyanı, 2-Naxçıvan üsyaru
siyasJtinJ qarşı baş vennişdir
42.Az:ırbaycana monqollann yiiriişü başa
ikinci
3. C;ılal:ıddinin dövlJtinin möhbmJSasaımi 36-Amba):cana monqoUann ikinciyürüşünda asas çaldı:
olmadığını gösı:ımıişdi ıdi:
ntJqSJd A)T:ıbrizin tabcedilmasil:ı
4. Monqollann ı\zJrbaycana nöı~~ hbm A)Müst:ıqil dövl:ıtl:ıri ita;ıt;ı g:ıtimı:ık B)Şirvanşahlann asılı v:ıziyyJlJ salınması il:ı
:ıll'erişli ş;ır.ıiı yaratınışdı B)Az..-ırbaycanda möhkarnl:ırumk C)monqollann D:ııb:ındi işğ:ıl eırn:ısila
A)2.3 B)2.4 C)3.4 D)2.5 E)35 C) Qızıl Ordanın }iiıiişl:ırin;ı sonqoymaq D)Aıqun ağanın canişin t:ıyin olunması il:ı
D)Xar.ızmşa1ı C;ılalJddin:ı qarşı mübariz.-ı apannaq E)G:ıncJnin tabecdilm:ısila
33.E)'nİ ild:ı baş ı-ermişdir: E) Sırvanın nıiisı;ıqilliyin;ı sonqoymaq
1. T:ıbrizd:ı MJlik ç)şfdfa qarşı iisyaıı toıı~ 37_ _ . .
1239
2. ı\7.Jıbaycanın Alı Monqol Xaqanlığınmlm .d 12 ~6-cı ıll:ırda Aı:ırba)'can v:ı Canubi Qafqaz 43.Azarbaycana monqoUannı ikinci yiiriişiinün
qa~lması I
araolunurdu: n:ıtic:ılarinJ aiddir:
3. Monqollann Tabriz ş;ıh:ırini Jbkeçiımııi ~~ Aıa~Jyb_rin qulan~an t:ır:ıfind;ın ı. Bütün Az:ııbaycan işğal olundu
4. Monqollann bütün ı\zJrbaycaııın ~piş C) ycrlı hakimbr tarJfind:ın 2. AtabJyl:ır dövl:ıti süquı etdi
çaıdınııası D)Alı Monqol _Xaqanlı~nın canişinl:ıri tJrJfindan 3. AliMonqol Xaqanlığırun tJrkibin;ı qatıldı
5. Monqollar ı:ır:ıfınd:ın dagı·dılan Gmp\16 mıonfıqol canışınl:ırinin t:ı~n cıdi~ kiçikfeodallar 4. ahalinin ciddimüqavim:ıti n;ıtic;ısind;ı ôlk:x!;ın
:ır;ı ınd:ın
bmpa olunmağa başlanması E) ın .. qoıııldular
A)2.3.4 B)2.4.5 C)ıJJ onqol caııışınl:ırinin b~netdi~noyonlar 5. Şirvanşalılar dôvl:ıti müsı;xıilli~ni taııı.ımil;ı İtirdi
D)2•3•5 l:ır.ıfind:ın A} 1.3 B)2.5 C)1.4 D)2.3 E)3.5
E)1.2.4

271

mir.az
 - -------~~:::;,-;;;----~
49. Uv~unhıq rov~lı!b:_ .. .. 54
44. Ambnycnıın 944-cii ildJsın,)':ınlann, 12Jl-ciildJ
A) A ..:ırb:ıyc:ına bınncı yı.dınış !~~anı monqollaıa~ 7
nıonqollıınn yilrilşünd~ oxşnr NhJt:
1
h:ırbi iıtifaq bağlamış ı • gurcuçan VGcor~
ib
A)Yürüş bşfıyyat x:ır.ıktcıi dışı)~rdı At:ıb:ıy ôzb:ık. . . ....
B)Bütün Az.ırbaycan işğal olwınıuşdu . . O)Az.-ırb:ıycana bın~_ıcı yuruş ~~anı monqollar
C)İşğ:ılçılnr nıölıbnıl:ınnı:ık üçünyürüş cımışd~l:ı\ l:ıın:ıq üçünhucumctmışdıl:ır • Muğana
O)lşğ:ılçıl:ır :ıh:ılid;ın x:ır:ıc :ılnı.ıql:ı kifoy:ıtl:ınmışdı :ır qş1
• .. ı • d A b
C)Eld:ınizl:ır döv!;ı_ı ı s~q-~ı ~ t!_brra
t • ZJraycana
E)lş~r:ılçılar yerli :ıh:ıli t;ır:ıtind:ın nı:ığlubiyy:ıt:ı ınonqollann bınmcı ~nışu ı.aın:ını
uğr.ıdıhnışdı lar D) wrbaycanı işğal cıdıkd:ın sonraC:ılaladdin
iq:ım:ıtgahın:ı çevirdi• G:ı_~c;ı ş:ıh;ırini
45.Daha JwJIolmuşdu: E)BütünC:ınubi Qafqaz,o c~n~l~;ın Azarbaycan Ali
A)Ar.ırbayc.ına monqollann ik;nci yüruşü
M_on~ol?_a~:ınlı~ını~ ı;ırkıbın:, qatıldı. monqon~
D)Eld;ınizbr dövbtinin siiquı ctın:ısi ikıncı yı.ınışu n;ıtıc;-ısınd:ı
C)G;ınc:ıd:ı 13:ındJr iisy:ını
O)Awb:ıyc:ının llülakü xunın yürüşün:ı m:ınız q:ılm:ısı
E)Bütün C;mubi Qafqazın AliMonqol Xaq:ınlığının
t:ırk;bin:ı qatılnı:ısı
50.Eldilniıl;ır dö\'latininsüqutundanncç3
ilsonra
Elxanililr dövl;ıti süqutctmişdi? 5:
46.Ambayc:ının AliMonqol
Xaqanlığının tJrkibind.l A)188 B) 169 C)221 0)90 E)l3ı
olduğu dö\Tüçün SJCİ)')'J,idir:
1. Ölbnin:ırazisi 250minkm2 idi
2. Ôlk:ı canişinl;ır ı~r:ıfind:ın icfar:ı edilirdi 51.MonqollannÖnAsiy:ıya, o cümlildJn
AIJrbıy.
3. Ölbtez-tez Qızıl Ordunun ~larina m;ınız canaüçüncüyiirüşü di\vrünil
aiddryil:
qalırdı A) Monqollar Bağdadı tutaraq Abbasil;ırxilaf~
4. Yerli araözrnalikan~l:ırin1n idmsiüçün
feodali süqutauğratdı
yarhqverilirdi B) Abbasix:ılifasi monqollardan asılı v:ırimu~
A)1.2 B)2.4 C)1.4 O)2.3 E)3.4 C)BütünAz:ırbaycan :ırazil:ıri Hülakül;ır döıiiİıılı 1 5
t:ırkibin:ı qatıldı
47.Ambaycanın AliMonqolXaqanhğının tJrkibinda D) Beşinci MonqolUlusuadlanan
Hülakülı(Elxaı)
olduğu dö,rdJ
fcodallann ~
salahiyyat dövlaıi yarandı
\'azifJIJrina
aiddir: E) Amud:ıryadan Aralıg d;ınizi sahill:ırin:ı~Böıi
ı. Müst:ıqil siyas:ıı yeridirdil;ır Qafqazdağlanndan Irankörfazin:ı kimi Ywım
2. Monqollar:ı x;ırac v;ı qiym:ıtli h;ıdiyy:ıl:ır vcrird.il;-ır OrtaŞ:ırq Hülaküxarnnhakimiyy:ıti altınako;ıi
3. Toxunulmazlıq haqqında imtiyazlara id.il;ır
malik
4. Az;ırbaycanın şimal s:ırh:ıdl:ırinin mühafiz:ısini
t:ımin cdirdil:ır
52.Azarbaycana monqolyürüşlarinin n3li~nıil
5. H:ır d:ıfo Alimonqol
xaqanhğına yeni
hökmdar deyi/:
seçil:ınd:ı Alimonqol
xaqanlığınm tacqoyma
A)İqtisadi v;-ı m:ıd:ıni h:ıyaıma ağır :ı,~J;ırım
m:ırasiml:ırind:ı iştirak edirdil:ır
B) S:ın:ıtkarlann çoxuQaraqonıma apanldı
A)2.3 B)2.4 C)3.4 O)2.5 E)3.5
C)S;ın;ıtkarlann birhiss;ısi qulaçcvril:ır.ık inşa.i
işl:ırin:ı, silahhazırlanmasına c;ılb edildi
48.AliMonqol X:ıqanhğı dövriindacanişin Arqun
D) Ölk:ıd;-ı oğuz-türk tayfalanrun rnövqeyi mı!&
ağanın hayata kcçirdi)i :ısas mahiyy;ıti
siyasarin
ibmtidi: E)a_kinsah:ıl:ıri, bağlar otlağa çevrildi,süni~•
A)Yerli vassallanna iqtatorpaqlan
paylamaq sıstembri - iniqasiya qurğulan, ŞJbar v:ıqalalı
dağıdıldı
B)Yerli fcodallaruı köç;ıri monqol
dyanlanndan
asılılığını gücbndirrn:ık
C)Bütp:ır:ıstliy:ı qarşı çıxanlara qarşı mübariz:ı
• Elxanilardövlatininpa)1axtı olmuş adı bııııiı
53
aparnıaq

O)Ayn-ayn başçılannın ınövqeyini z:ıifl:ıtm:ık

tayfa Azarbaycan şah;ırlJrini müayyan edin:
E)Ölk;ınin şimal s:ırh:ıdl:ırinin t:ıhlübsizliyini
möhk:ıml:ındirrn:ık

1.G;:ınc;ı
4-Şamaxı
2. Marafuı
o 3.Sultani~
5.ard:ıbil
A)2.4
B)2.3 C)3.5 D)1.4 E)ll
272

mir.az
 59. o·üzgünca,·abı mü;,yy;,nedin:

ı. Etx:ınil;ır dövl:ıtinin yay

iq:ım;ıtgahı olmuşdu
x:ıq:ınlığırun
1. AliMonqol
Aı..ırbaycanda canişini idi [J
2. Etxanibrdövl;ıtinin qış
2. Hül:ılcü x:ın brJfin<bnAnan
iq:ım:ıtg:ıhı olmuşdu
h:ıkimi t.;ıyin cdilmişdi

/ı.) ı-Marağa: 2- Sulı:ı,niyy:, v:, T:>briz A) 1-Arqunağ;ı, 2-ŞahzadJ Yuşmut . .

D) ı-Q:ırabag, 2-Muganv:, Arran B) 1-Tac:>ddin ôlişah, 2-Cılal ibnR;,şıd:>ddın
C) ı-Arran. 2-Muğan v:,ard:>bil C) I-Şah7..adJ Yuşmut. 2-Arqunağa
O) ı-T:ıbriz.. 2-Arranv:, Şirvan o) !-SultanTahir,2-Xac:>Gövh;ır
E) ı-Q:ırab:ığ. 2-Şirvan v:,Muğan E) 1-Arqunağa, 2-TaQ<idinatişah

5 . X1JI-XIV
, ;,srlJrdJ Az;,rb:ıycan adı alhnd:ı nJzJrdJ 60. 1lülııkü xanın teıJiklJ iqtisadic;,hatdJngüclüv;,
1 5 tutulurdu: . m;,rk;nl;,şdirilmiş dö,l;,t taşkil etdi:
/ı.) müasirC:;ınu~ı Az:ırbay~an v:,Arran:,razil:ıri A) A.7.Jrbaycanın şimalınd:ı h;ırbi d:ıst;:ı\;ır
B) nıüas~r Şımalı v:>C:>nubı A7-:ırbaycan :,razil:,ri m:,skunlaşdırmıqla
C) nıüasır .Az.ırbaycan Respublıkası v:,indiki s:ıh;,brd:> islahatl:ır kcçirtm:ık\:, .
B) mü.~tJlif .
Erm~nıstan C) otur:ıq v::ı yerlifcod:ıll:ı.ra :ırxalannusı n:ıuc:ısınd:>
D)ıarixi Az:ırbaycan v:, indikiGürcüstan D) 11:ırbi-köçori ;ıy:ınl:.ınn qiyamlannı y:ıtıımaqla
E) OütünDnubi Qafqaz:>razil:ıri E) Oıuraq :ıhalinin i~tism.ı.n v;ı yerlifood:ıllann
sıxışdınlması n;ıtic:>sincb
il 56. Hülaki~xa~ .Elx:ınil~r dö,:1;,tind;,
~li idar;,çiliyi,
hJrbi-sıy:ısı ıdarJIJrı va vllayatbnn idar.>sini 61. Hülakü xanın ölümünd;m sonra Elxanibrin
t:ıpşırmışdı: vniyy;,tini snrsıtdı:
A) şalu.ad:> v:>tanınmış :>mirl;ır:, 1. M:ırk:>zi hakimiyy:ıt;ı qarşı mübariz:ınin başlaması
8) Kcçmiş ::ımir v::ı ye~lifcodallara 2. lslamdininindövbt dinielancdilmosi
C) amir Çobanın n:ıslın:ı 3. Ölk:ınin x:ırici v;ıziyy;ıtinin s:ıbit olmaması
D) ()turaqz:x!Jgann:ıslinin nümay::ınd:>1::ırin:ı 4. Qızıl Ordalılarla müh:ırib:ıl;ır . . .
E) Sulduzq::ıbil:ısinin nümay:ınd:ıl:>rin:ı 5. M:ıh:ımm:>d OlcaytununHülaküxanın sı~tını
davametdtr:ı bilın;,m;ısi
57. Uülakü x:ının h:ıkimiyyJti dövrün;, aid deyi/: A) 2.4.5 8) 2.3.4 C) 1.3.5
A) idar:,ctm:ı sistemi şahı.ad::ıl:ır:ı v:ı tanınmış :ımirl :ır.:ı D) 1.3.4 E) 11.5
h:ıv:ıl:ı edildi
B)Az:>rbaycanda köç;ıri monqolfeodallanhakimiyy :ıt;, 62. Düzgüncavabı mü;,yy;,nedin:
başladılar
q Şahz.ad:> Yuşmut Arranhakimit:ıyin edildi
1. VU-Vlll:ısrl:ırd:ı Az:>rb:ıyc:ın
O) Az;ırbaycanda monqolh:ırbi d:>st:ıl:ırini
uğnınd:ı fasil:ıl:ırl:ı 100il:ıdJk
m;ıskunlaşdırdı
müh:ırib;ıl;ır aparrnışdı
hücumed:ın Qızıl Orduxanı Toxtamış
E) Az,Jrbaycana
xarunhücumland::ıf edildi
2. XJII-XlV:ısrl:mb Az:>rb:ıycan
58. Hülakü xanın ,\z.ırbaycanda monqol harbi dasti)o uğrunda fasil:ıl:ırl:ı 100il:ıd:ık
brini m;,skunlaşdırmasında m;,qsadi: müh:ırib:ıl;ır :ıp:ı.ımışdı
ı. Az:ırbaycanın şimal s::ırh;xll:ırinin mühafı~siru
möhbml~mdirm:ık
1. Sasanibrb Bizans
2. Bizansv::ı cm1:ıni-gürcül;ır:ı qarşı mübari~ni
2. Sasanil;ırl:, or.:ıbl;ır
asanlaşdınrnıq
3. c)r:)bl:ırl:ı x;:ız;ır\;:ır
3. Qızıl Ordununhücumlannın qarşısını almaq
4. Hülakü\:,r\;> Qızı\ Ordu
4. Teymuril:ır döv\;:ıtinin e:>nubdan
hücumunun
5. Qızıl Orduil;ı Tcymuril;:ır
qarşısını bsm:ık
A) 2.5 B) 3.4 C) 3.5 D) 1.2 E) 1.4
A) 2.4 B) 1.3 C) 3.4 D) 1.2 E) 2.3

273

mir.az C.ımSc:ımtriltıarandı
 67, Qııwn x:ının islıılı:ıll:ınnın n,1ticill.
63.FJxani!JrlJ QmlOnluııınlnn ıırııısındıı ~r<fan 1. M:ırk:ı~ h:ıl<iıııiyy:ıı giicbııdi arın,1 Iİddit,
müh:ırilı.,bıin slbJbllıinJ aiddryil: 2. lqıis:ıdıyy:ıtda canlanma b~ vcru· •
• . . 1
ı\) ı\r.ırlxıycmıııı Ehıınil:ııin hnkinıiyy:ııi nltına 3. T:ımga v:ı qopçurvcrgıs1 l.ığv cu·ı.,·
h,nı.\,i
· · v:ızıyy:ııı
4. c)h:ılının • •qısın;ııı
• 1111
;iing"II .
B)Elx:uıil:ııin C:ınubi Q:ıfqazın m:ıhsuldar t~rp:ı~lan, 5. Ayn-:ıyn tayföbaşçılarıııın mö~'\~ 1
:ı:fousil:ı :ıln:rişli qışbql:ır olnnMuğnn, Mıl, Şırv:ın A)2.3.5 0) 2.3.4 q }'ıC)~ılıJı
düı:ııılikbıini :ıb kc-çinn:ısi D)1.2.4 E) 1.4.5 1.3,s
C)C:ınuhi Q:ıfq:ızın nıühünı s:ın:ıtk:ırlıq v:ı ticar:ıt
nı:ırtvJ:ıri ol:ın ph:ırl:ıri :ıb kcçimı:ık ist:ıyi 68. Qazıın xanııı t~rpaqislahnlına asasan•
D)T:ır:ııbriıı C:ınubi Q:ıfq:ızd:ın kcç.ın :ısas karv:ın ı. Yahıız h:ırbı qulluqgöst:ır.ml;ır iqıa ; .
yoll:ınnı n~zıır.ıı altın:ı :ılnı:ığa çalışması 1
2. lqı:ı ıorp:ıql:m s:ıtılıb,:ılına, bağış! a~ıl~dib
E)D:ırlı.ınd h-çidind:ı nıöhk:ııııl;mnı:ıkl:ı strateji verilJbi!Jrdi ana, ki~ l1
;ılcb saxl:ıııı:ıq c:ılıdi
iL~tünlüyü 3. Torp:ıq s:ıld:ırind:ıki k:ındl:ır suv
. . ' illllıatsı._
iqt:ıdarl:ınrı ıxtıyanna keçirdi vvu.ı~
64,~111 ;ısıin 80.~cı illJriEb:ıni döı·IJtinin iqris:ıdi
4. İqt:ı sahibl:ıri bütünvergiv:ı mük:ıll fı
rJ siy:ısi hJy:ıtı üçünxur:ıktcrikdir:
'.12°d idibr ;ı 1n~1~ ;
1. lqtisndi ,·:ı siya.~i
böhr.ın baş \'erdi
5. lqtalariqıad.ann ölümünd:ın sonra 1
dinih:ıkiın dinolııı.,q sıaıusunu itirdi
lı:ırı, 11şı cavameı ır:ın x:ıl:ıfın:ı v:ı h.•. ıaı
2. lslrun ... 1 d' yanııon
3. Feodal ç:ıkişm;ıl;ırinin :ııtnı.'l~ı tJ.~niifata
yeni
lı:ırbçiy:ı verilirdi ya~
ı,;ırbJl:ır vurdu
4. Ôlk:ı Qızıl Orduv:ı Tcynıuıil:ır dövl;ıtinin A)2.3.5 B)2.3.4
C)IJ,s
D) 1.2.4 E) 1.4.5
hücuml:ınna m:ıruz q:ıldı
A)1.3 B)2.4 C)3.4 D)1.4 E) 1.2
69. Qazanxanııı torpaqislahahnaasaSJn i t,
65.Qıızan x:ının h:ıkimin;ıt;ı galJnkimim;ırk;ızi torpaqlan
.. hansı torpaql:ır hcsabın:ı q_
,·enlir.ı:,
7
A)xass,mulk,v~f ııı.
hakimiyy;ıti möbk;ımlJndirmJk üçünhJyata
krçirdi}i tadbirlmaiddeyi/: B)mülk,inci,bayrat
A)ilknövb~;ı ı\z.ırbaycanın şimalın.da monqol C)divan,incu,bayraı
;ıynnlannın qaldırdığı qiyaınlan yatırdı D)baynıı, xass,iııcu
B):ıhalinin istismarını dahadamöhbınl:ındirdi E)xass,v:ıqf, cam:.ınt
C)köç;ııi :ıınirl:ııin ölbd;ıki çLxışlannı yatırdı
D)dövbtiiqıis:ıdi böhrandan x_il:ıs eım:ık ın:ıqSJ<lil:ı 70.SJlcuqinıpcriyası, ı\t:ıb;ıyl.-ır dövl;ıti vJ ırı k'
islahaılnr kcçirdi
dö"latiüçüns;ıciyy;ıvidir: uaub,
E)yerlifcodallar.ı arxalannıaqla köç;ıri fcodalların 1. Erk;ııı orta:>srfcod:ıl dövl:ıtl:ııi idi
qüdr.>tini ,~ iqtisadi qüvv:ısini z.1ifbtm:ık siya~:ıti 2. ar.ızisind:ı islaııı dinigeniş yayılınışdı
ycıitdi 3. İda;.ıctım h;ırbi demokratik idar:ıcımJ si-
:ısaslarıırdı fl
66.Qazanx:ının islahatlar krçirm;ıkdJ maqsJdi: 4. İ~ta torpaqmii_~kiY)?t.
fonnası geniş yayılmı,ıdı C
1. M:ırbzi hakimiyy:ıti möhbml:ındirm;ık 5. Şırvanş:ıhlar dovl:ıtını v:ıssal asılı lığına salnıtıdı E
2. HJrlıi s;ıfarl;ır üçüngüdüorduyaratnıaq A)2.4.5 B)2.3.4 C)1.3.5
3. Dövl;ıt x:ızin:ısin;ı g;ılirl:ırin mülJmadi
axınını O)1.3.4 E)1.2.5
tımin etm:ık
7
4. Bütün s:ıh:ıl:ırd;ı monqol:ıyanlannın 71. Qwın x:rnın 1303-cüil farm:ınının mahi))'ii:
özbaşınahğına sonqo}maq 1. K:ındlil;ırin birycrd:ın dig:ır yer.}getm;ısİllJicm
5. Ôlk~:ı vahidinzibati bölgü yaratnıaq verildi
6. ahalinin istismannı v;ı vergitoplanmasını 2. K:ındlil:ır mülktorpaqlanna t;ıhkirnohmdu
nizami amaq 3. İqta torpaqkı.rıncb ya,~y:ın k:ındlil;ırözyaşıyıı
7. Sıravi monqollar.ı ıorp:ıq verm:ıkl:ı onlann yerl:ırin:ı t:ıhkiııı edildi
yaşa)~ŞUU ya.'(Şıl:ışdınnaq 4. K:ındlil:ır iqıadann s;ırancarnına keç;ı bilııwıli
A)11.4.5.6 B)2.3.4.6.7 C)1.2.3.5.7 5. K;ındlil:ıriıı biryerd:ın başqa yer.}köçrn;ısİ
D)IJ.4.6.7 E)1.2.3.4.5 q:ıdağilil olundu
A) 1.2 8) 2.5 C) 1.3 O)2.3 E)35

274

mir.az
• ---ü· ü~ı cııvnbı nıüayyJn edin: 76• Q~n _xanın ,·ergi sah.)sindJkcçlnliyi lslah:ıt
72. O ıg ' il
---:-7.7."-::.Z::Z:i:-;::=:-=,;;;7-:--:-;-----, matıcasındJ haş vermiş dJ'ti•lkllkl.lra
nid<lir:
Monqol:ığnlığı dövründ:,torp:ıq mülkiyy::ıti 1• Vcrgı• toplanmasında ic:ır.w"• ' vcnn:ık qayda.sı !:,öv
0
edildi J-
2. sıi fad:ısiz qaJıb,
1.Xan v:ı xan n::ıslin;ı - 2. Qcyri-qanunivcrgil:ırin toplanması qadağnn olwıdu
sonr.ıd:ın
monqol
EL'(:ıni tıökrndırl~n~ 3. Tanığa v:ı yarlıq sisıcıni 1.ığv olun<lu
fcodallannınhimay.,sin:,
~xsustorp:ıqlar ıdı
rn,,, 4. Vcrgil:ırin yığılması m:uk;,1j divanah:ıval:ı L-dildi
k mi to a lar idi
v:ı h:ıkiınl:ırin bu iş;ı qanşması q:ıdağ:ın olundu
5. 1l:ır bir bndin, ş.--ıh:ırin Ö<k\y:ıQyİ vcrgil:ır
A) ı-xass, 2-~'~f lövh:ıl:ırd;, h:ıkk olunubb:ı:<ımlı ycrl:ırd:> nümayiş
O) ı-nıülk.2-ıncı ctdirildi
C) ı -x:ıss, 2-ınülk A) 1.3.4 B) 2.4.5 q 2.3.4
D) 1-incu.2-b:ı)TOt D) 1.3.5 E) 2.3.5
E) 1-b:ıyr.ıt, 2-xass

. Dehlisultanl~j'tınd_:ı__x~s,,:, Hül:ıkü dövlJtindJincu TT. Düz.güncavnbı mü:ıyyan edin:

73
ıorp:ıq mülkıyyJt.• uçun o:x.ş:ır ~JhJI:
A) h;ırbi xidnıot nniqabılınd;ı venlırnsı Monqolobralığı dôvn1nd:ı t:ııbiq cdil:ın vı.-rgi növl:ıri
B) hökınd:ır :ıil;:ısin:, nı:msub olması
C) jrs;,nkcç:>ntorp:ıql:ır olması 2. c>vv:ıllJr k~ri
D) dini idar.ı!Jr:ı ınoxsus olması 1. Ş;ıh:ır s.ın:ıtkarlan m.1ldarlarö<l:\c;:ı cb
E) sahibininc:ıgird:ır adl:ınm:ısı v:ı tacirl:ırd;ın pulla sonralarc:ın vcrgisin:ı
çc'vıil:ır.\k ~im v:,
:ılınırdı
k:ındlilJrd:ın d;ı :ılınmağa
74, Uyğunluğu müJyyJOedin:: b.ıslanmısdı

• 1 il
A) 1-üşr, 2-t:ımğ:ı
Uc
B) 1-tamğ:ı, 2-qopçur
111 iV V C) 1-qopçur,2-cizy:ı
lncu D) 1-xürns,2gczit
VI E)l-tambı:ı, 2-x:ırnc
lqt:ı

.- 78. SıcnıdJ vcrilJnlJrJuyğun gJIJnl,1rl

mÜJyyJnedin.
a.ar,bbr b.S~kucılnr c.El~nnilJr

1. XIII-XIV :,srl:mlJ- monqoll:ır

A) 11-b,V-c,vr-a B) 1-a.fV-b,V-c
D) TI-c,111-a,
Vf-b dövründ:ı yaramın SJ~tkar biriiyi idi
C) f-b,111-a,
V-c
E) 11-c,fV-a,V-b
2. XVH:ısrd:ın s:ın:ıtkar birliyinm
bel:>adlandınrdıl:ır
75. Q:ızan xanın vergi islahahna asasJn:
1. Verginintoplanması vilay:ıt hakiml:,rin:ı h:,val:,
olundu A) 1-~xilik.2-:ısn:ıf
2. Vergitoplanması 3 il müddatin:>icar.:ıy:> verildi B) 1-:,snaf,2-:>xilik
3. Tanığa v:, bac vergisi l;ığv edildi q 1-:,xilik,2-:ıncüm:>n
4. Vergiver.ml:,rinsiyahısı tutuldu D) 1-:ıraf, 2-:,snaf
5. Vergilarinnövü, miqdan, toplanması üsulu, E) 1-:ıvr.ız, 2-:ıl-müx:,mm:>
qaydası V;) vaxtı bar.xl:ı d~iq qayda-qanun
yaradıldı
A)2.3.4 8)2.4.5 q 1.3.5
0)2.3.5 E) 1.2.4

mir.az
 84. ,\!banhökmdan Urna~T.[hanı h·
)kdJ~ılS
79. Qınn unın m,,hl.~~ı,ıahah 1,.rçırın '
xıın iiçüno\Ş3~ c:ıhJt: 0
~'1?ııql\
m~udiidi: A)OütünCmubı Qafq:.v:ı .11.1keçi • '
A\ lfü~ı~i Q--'\!1llll<;\ızluql:ınn_~151n'. :ın~ :ık O)~l.:ın:nl.~iş dö, bt t.~kilctrni~Şdı E
Rl~ liilcl.ıml:,r ll\'Ü!'Ialın.-ın C'\1.ıocl:ıo l~" cttn:. . . q Yenidıni q-'bulctmi~ı
C) Yalı m1h.,I ,·:,l.:ni q;ızıl:ırınm !--1lJhiyy::ıtl:ırını l:ığ"ı D)Köçürm.'l ~iy:ı."11i h.-ıy:ıu kcçif'Tni
ctm,l . E)Yeniş.ıh.ır s.:ıldınnışdı Şdj
O\\l~bıro ~~ monqollann a~ıalığını ı.,mın
ctn.11,; 85. Qaz11n ı:ının iki il :ırzindJ h.J}ııt~ k .
E) Ş;ın:ıt q.ıyd:ılan ~-ın& m:ıhk:ım.ıl.:ııin Mahahn:ı aiddeyi/: ~rdİ)i .
l.c\;ıil~ni tışkıl ~k ı\) ôlbd., ,-:ıhid r:ıbit:ı sistrnu)ilradı! ~
O)c)sıc; yollarda: 3 fat"SJxd.m bir~ dı
80.Qızan un m.ıhbn~ lslahah
1.2manı ~as diqqJti :ıdlan:ın yam yaradıldı day~-
~
,ön:ılımişdi: q Yam1arat;ı;ın• o1unan:ımirl;,r qull
1·. ldJıl s..ın:\'11.ırinin l:ı~· ohmmı'1n.1 t.:ımin olundu ~\~~
, ~bhk:ım.11:ırd.ıki qanUAA11Juql:ır.ı !,()O O) Elçil:ııin v:ı yamişçil:ırinin yerli:ıha)· ıa
qoyu1mısın:ı almasına ic:ız.;ı ,·erildi ~ 1d.'l!\~
3. Alqı-!-.llqı işbrind.ı q:ı)-d.1-<pnun y:ır.ıdılmısın.ı E)Yoll:ırd:ı k:ırvans:ıra lartikiidi,·;ı ınüsa
4. M:ıhk;ım.ıl:ırin Çmgiz xanın psa.q~ısında r.ıiyy:ıtin c,iııd.-ı q:ılmalan qadair..~~
1.cçirilm.ısin:> -•ol~
:ısin.ı la)iqlidinx:ıdimbrinin tJ)in
5. Qan,-,T.if
cılunm:ısın:ı
C)IJ.5 86. Uyğunluq po;:ıılııb:
,\) 2J.4 D)2.4.5
D)23.5 E) 1.2.4
A) Q~~ x:ının torp:ıq islahahnın ~nı
cdırdı • monqolqoşunlanna iqıa 1orn.,.~
81.Qu.:ın nnın m~hk;ım;, islahatına aJddryil: sallJl:ııinin vcıilm:ısi -·~~
A)QJ7i,-:ınf:ısin:ı :,d;ıl:ıtli dinx:ıdiml:ıri IJ)inolundu
8) $.ıh.ır. m'lh:ıl. bııd qwlannın pl:ıhinr:ııl:ııi B) Qaz.ın x:ının islalı:ıılan n:ııic.ısin<b f .
dxıiql;ışdırildi .
siyahı yaalın:ır:ıq :ıhaliy:ı p:ıyl:ınılm: ~q-~
b.ı tto :ı lan
C) Q:ızil:ırin v;ır-oö\'l~i dö\'l:ıt x;,zinJSinin
xcynn;ı
mü.'-'!Jir.ı cılundu
C) Q:ı7.Jll xa_nın m:ıhk:ı~n:ı isl:ılı.1tı kcçimı,,rdı
O)30ilı kcçmiş iddias..ın..-xil:ırin qanuniqüw:ısini m:ıqs:xlı ıdı • huquqı qanun.~uzluqlann
:ırsısını alnı:ı
itinlı)i elanolundu
E) M:ıhk:ım.ı s..xlri cıl:ın qw \':OT.İf:ısin::ı IJ)inolun:ın­ D) Q:ız:ııı x:ının diniisl:ılı:ıı kcçinn:ıkd;, nı;
larcbn q:ınun:ı cidJi:ım.ıl cd.-ıc.ıkbri b.'U'Jd:ı q:ıbz idi-köç;'lıi ıııoııqol frod:ıllm ÖZl~~~
:ılmı:ık
:ılınm.1.-1 qayd.1.S1ı:ııbiq olundu
E) Q:ız:ın x:ının diniislah:ıtındaıı sonra
ı..~
8l Qu:ın ıanın dinii\lah:ıtı üçüns.xEn·.ı,idir: :ır:ıdan ::ılxını~dı - o ,·crcisi
1. bl:ım dinidö,1:ıt dinicl:ın edildi
ı Bütp.ı~'tlik diniq:ıd:ıg:ın edildi
3. <,.,pçur ,-crp~iı:ıdric:ın ar.ıd:ı.ıı q:ılxdı 87. Q:1L1n x:rnın t ic:ır.,ı isl:ıh:ıhn:ı JSasJn:
4. alı:ıliy:ı ba)r.ıt ıorp.1ql.ın p.1)landı 1. Vahidpulsisıı:ıni ):ır:ıdıldı
5. M:q._,xti ~\.ıiİ oıur:ıq kodallan ,·;ıı nıüs:ılm.'lll din 2. Ç:ıki ,·:ı ölçü,':llıidl.?ri s:ıbitfaşdirildi
x:ıdınıl:ırini özt:ır.ıfin:ı ı;-:ıl.ın..
ık idi 3. ~ kt:ıl pull:ı wrgil,ırin xnin;ıy-;ı öd.-ııi,q laj:ıp ~
A)23.4 B)2.4.5 C) 1J.5 ;l\':ı7. l-diltli
D)2Jj E)1.2.4 4. T:ıcirbr \';ı :yıı.:ıık:ırl:ır ı:ımg:ı v-:ıyaroc
\'crgisind:ın :ır..ıd edildi
83. fr:tnkkr:ılı X1o<h inq.Qınl Ordubökmdan 5. Tic:ır.ıı yoll:ınııJ..ı Q h:ız:ırl:ınb gönrol-JF
Ö.ı.b.1k ı:ın, [hani hökmdan Qaı:ın ıanın dini topl:ııını:ısı. brY:ınl:ınn. yoll::ınn ,~ticz.ı
~-as.,ıind3 oışar c:ıh;ıt: nı:ırk:ızJ:ııinin qcınıııırı:ısı üçün~ LU'Ö
A)Büıp.T.ıS~iy:ı 3.idqanunq:ıbul ctnı:ıl:ıri gönildü
B)Xri.-ti:ınlı;'l lıinuy;-ı ı:tm.ıl:ıri ı\) 1.3.➔ O) lAS
C)lsbmdınin i q:ıbul ctm:ıbri O)2.3.5 El 1.2.5
DlYc:rli~inin dininiq:ıbul ctm.ıl:ıri
E)lud:ı.izm dinini q:ıbul ctmJl:ıri

276

mir.az
'
" 88. ,\ş:ll!ld:ı J!ö,t.ınlJnl,lfin :ıid olduı:,'11 Qanın unın 93. llüLık,ilJr ılihl.,tinin ı.>iO.mı~ind.m i~ifaıh
blııhııtlannı
müJ~)?n rdin: w.,r.1k hııl.imİ~) ·'' uılnıntl.ı mühıui.o, J qo,ul.ın
ı. K~in mürun,.:, Ş.."'i.lıtınd.) lı.cçirtlı)1 islah.,t ıdı .>nqiidrJtli (C'O(.lııl qnıp idi:
2 T :ım h.:yat, ı-C\-irm.x11~,. y:ınn1',,,q q.ı!Jn ~Wutı ,\) C.)Lurilx B) ÇlXıJnılx
idl C) Qml Onlulul.\r O) Q;ır.ıqoyunlular
u
:\) 1-m.,hk.'nl.1 1.ıh.-ıtı 2· , ~., i,lıh.111 E) Ş irv:uış.ıh Lır
8) 1-r.ıhıu r,Lırou. 2-dmı L,lıl\;ll
(j ı-, crp,~Lıh..-111 2-nl-,hbnu ıslıh.-ıtı 94. CıMtJnl.>nl.lrin ııld oldıı~u FJuınl höl.mdımnı
D) 1- nvhbn\.1 l.'.-1:ı.mıı. 2-r.ıbıt.l L,;.IJ.h.Jtı mü.,yy.ın tdin:
E) 1-pulı~l.1.han . .2-,\~ İ'-l~1-1tı 1. Eh.ınıl.-ır ,k,, l;{ıru"' d,a"(ıli ç;ılı.,,nl.'ll.)r ı,:ücl~
l. f'A"ı, bı ışl.:ınnı hır nıiıı.!J..,t nıonqollınn SulJw
cptııl..l'\ır.J.,n ıılın 0mır (,,~,n ıJ.ır.> cıJı
89. ,\dı bur.ınlan Hül:ıkü hökmd;ınnı mü.1ypn edin: 3. ,v.:uh.1~\.·.ın Qıııl Onhı h,)1-m,Lın Oıh:>1- ~ıırun
hü\.,mıun.ı m.:ını; q:tldı
,\) 1lııl.\J..~ ,.ın il) Q.ı:r.ın "t,ın
C) c)t,u $.:>ıJ O) ~ t,h:ımm.>ı.l Ok-::ı) ııın
E) 5.ır:ly ~,nm
ı\) Alxıq.ı :ı::ın D)c)buS.:,iJ
C) S3nıb.'.ıy :ı::ıtun D) ~ l.'.lh:ımmxl Ok:ıytun 95. 1.lJ~ci ilıJ.1 Qtnl Onlu hiıı.mcınn 0,ı,.,ı. unun
E) Ôzb."'k:ı::ın hücumunun n.,rio~in., ııi,lılir:
ı\) ı\.r.ırhl)~-:u11 .)1.)h,ır?r.ılı. qı~uıııid,bı lı:ılı.ımınr:ııı
90. ;\bh:ımmJd Okn}1ıınun hnkimiypri dö,ı-ü üçün .,ı., JIJı
s.1ciyy,Hidir: A) Kür ç:ı)ın.ı q."lJr ır.ılıl.>-..l lLı, c>lııı $.,iJ wıu rn.1(:lııh
1. Q.ır.ın :\:mın i~bh:ıtl:m cl:ı\':1111 cıdirildi C"llıh ôllı.;:ıı.l.m q,,,dıı
2. M;ırlı..ni h:ılı.imin~t d:ıha lb gücl.111di C) ı\r.v \"·'~ın.ııbl- .>r::vıl.m qar:ıı cL-.;:ı J.1c>nıir (ob._uı
3. Q;ır.ln x:uıın İ!-l:ılı:ıtbn l.1ğv ı:Jildi t1llı.;'(_l.ır1 çı ,.ınJı
4. Feodal :ıra miih:ınh.ıbri şidd.ıtl:ındi O) TJ~nı.lll.ıl.. lııitün ,\nıhı)~ını ıııtnr.14 M.>lıl.. vv-:,li
ı\) 2.4 O) 1.2 C) 3.5 D) 1A E) 1.5 ı.'\Lım cıdrn!ı
E) vbıı . .)lıl Sın;Ul'i-llıl.ınn lı.ilnuyıl.:ı l~ı~nJ
91. ı\1Jh:ımm.1d Olc:-ı~ııınıın öliimfınd.uı ~onm lliil:ık0 lı.ı."\'.ıJınJ.ı lııı~uıııumııı q,ıl)ı,mı d,ı) nııJınJı
dö, l,1tintbfrod:-ıl nr:ı miilrnrih.ıl,ırlnln şlılıl.ıtl,ın­
m,lsinin s.ıb,ıbi: 96. S,rmıt., ,rril.,rıbr., ıı~ı,1ıın ı:,11.,n Ehııııi
A) Qml Onlulul:ınn hücumlnnnın nraınsız xanıktcr hökındıırlıınnı mii.,yyJnrelin:
alm,sı
8) lslam v:ı bütp.ır.>stlik dini ı:ır.ıfcl:ırlnn nra.,;ıncJ:ıkı
müb:ıri;.-,
C) Otur.-ıq \';ı köç:ıri fcoclall:ır ar.1.<;ıncbkı mfıh;ıri7:1
D) T:ı."(ta çıx:ınl:m :ııy.ı-,lı c)hıı S:ıidin clüvl."ltişl."lrini
müst._~ili<l:ır., ı:d."' hilm."lm:hi
E) Dehbt i.şl:ırini monqoll:ınn Sul<luı: qJbil.)'lind.->n
ol:ın M;,lik c)~r.ıfin iclar.> ctrm,i
,\) 1"''~" S-Jıd. :::-Q.v:ın ,,,n
92. ~IJhJmmad Olc~~1unun iilümünd,ln sonrn il) 1-,\rqun .ı~:;ı. 2-Yll')ntut
El.unilJr dö, ı.1tinin tJn.uLiilünü \-;J ,üquıunıı C) 1-().t.r.ın ,.ın. ~ -0bıı ~.)ıd
süntbndirdi: O) 1-1lül.ılı.ıi '\.ın. 2-(),ı.ı.ııı :c.ın
1. Ôlbd.ık:i dını ~}nlıq U I vhu S.,ıll 2,M.:ıh.lınfn.'1ll Ol ,l)IU
2. V:ıri"i c)bu . ~iJın qir.-ıml:ın y::ıtır.ı b1ll'Nn~i
3. !{ilimi) y:-t U§Un,.b C.-ıl.1ınl:ırin q,ılıb plrro-.ı 97. l.~U-di lltlı ı\ı.1rh.,ycırn rııritln-> ııiJ,l,r:
4. ~fonq<>lllrt.ır.ıfinJ..m .h.tr.lt.l :ılınmı, "(;ılql.ınn ı\ > l'h.ınıbr J,,.,,bıı fJkııkı oLır.l(ı ,, ...ıuı cı,lı
mühmf.hı il) CJlırrıl.:ır., q.ır,ı ti.,}'.ın l:ı.11 \ı.·n,h
A) 1.3 O) 2A lJ • 0) ı...ı f:) 1.5 Cı CJL.ıırıl>r ,~,-..l.:ıı1n1n t.:ıfl..ıhın.l q..:tıl,.!l
O ı Qı.ıı I On!u unı (M\J) ın >~ wu m.:-n..ı ~.!ı
l:)TJbnılb ~IJlrl.. O,r:>f.>\:l (tX.'-:.."Jrulıtıı...-u4~1
ll:\):ıtı b..ı.1 \crJı

mir.az
 101.ElxnnilJr dövlaı· .
98.~bntiqlıırdıcılh~ı ıamonılıı)ın: A)Bcşıncı· · nıonqol ııı;ı nıd d •
ulusu. .<!J·ıf:
B)Monqoll:ınn iliv;· :.. '.dı
EL'(llnil:ır dövl~tinin ·ı ı,ınışuza
C)çb0 ~• ;ır t:ıltlfoıd:ın .. • lll:ını Yaı:ııı
Qızıl ()rıiu ıuını Qını süqutcd;ır.ık D)Tamgavergisil;ıtbi suqu~Uğradı! "1ıŞ<b
b:ı)~n Az:ııbaycruıa
yilru.çÜ
dıığılın:ısı
E) Az::1rba_ycanı bir:ısr :nnıuşdu rıııŞ<b
nıuhnnb:ıl;ır :ıparrnışd 1 etmiş v;ı Qıııı~
vrda ·4
ild.;ı A7..ırbaycandh
1
102.1357-ci
Qın I Orduqoşunu 8 rd . a akim·
ölkJnitarkddi: ;ı ı ba}inb~)'~ti~ ~
A)Canı b;ıyin
. . ölümu .. ·ı
1 ;ı ;ılaq-vı._
b~İ4ıbl~.·~
B)Çob:ınıl:ınn Hülakü ""<1f
A)Az;ırb:ıycanci.1 Çob:ıni ağalığının b.1şlaması . C)Qızıl Ordudafeodal s;ıh;m:ıtini tu1ınas1
B) Şir'ı':ınş.-ıhl:ınn d:ıxili müsı:,qilliyini b.ırpa etnı:ısı ;ılaq:ıdar çıxışlan v;ı x,...... ~ 3IQ
,cıın·
C)Az.ırbayc.ının ycnid:ın nıüst:ıqillik :ıld;ı ctnı;ısi
D) Aı..1rbaycan :ıhalisinin Q '¾ı~~
D)"Hülakiil;ır dövl:ıtinin miih:ıfiz."lSi uğnında" h ki . • ızıl Ürd
a mıyy.:ıtini q;ıbul 1 , . uluları
mübariz:ıy:ı sonqoyulması E)DlairiŞeyx Üveysine m;ım:ısı ıl;ı n
AzJrbayc:ın ıorp.ıql:ınnın C:ılairil:ır
E)Bütün c:ınulxlan h"
dövl:ıtinin t:ırkibin:ı qııtılması 'l"J k"I
103. .- u a u Jr vaCalairilar d"
uClııııııib~,~-
-~
oxşar ~;ıh;ıt. deyi/: ovfatinin laıiti u•
A) Eynı :ısrd:ı
. yaranan monqoI m;ınt,]' • ND
99.1357-ti ild3Qınl Orduxıım Ca.nı b;ıyin B)C:ınu bı Az.-ırbaycan 10 1 ''VV I
dövlıoı
Az;ırbııycıına )iirüşünün nJtic;ıl;ırinJ aiddeyi/: C)Paytaxılanndan birinin~!~nnda ~~
A)Az;ırb.1yc:ınd.1 çob:ınil:ırin ağalığına sonqoyuldu
D)Şirvanşahlar dövl:ııini vassa~z ş;ıh;ı~ olrııaıı
B)Canı b:ıy T:ıbrizi ıuıaraq ölk:ıd;ı hakimiyy:ıti :ıl;ı aldı
E)Qızıl Ordudövl:ııinin hüc asılılıgınasa~
C)Az:ırb:ıycanda Qızıl Ordunun qıs:ımüdd:ıtli umuna m;ıru.z qalrtıası

hakimiyy;ıti quruldu 104.C;ıl:ıiri hökmd:ın Şc'-'X Üvcysın • 1359•

D)Elx:ınil:ır dövbtisiiqut etdi,Dlairil:ır dövl:ıti yarandı M..ırb:ıyc:ın:ı yürüşünün
J
, 1• • -(Uıl~
E)M:ılik ôŞTdf edamedildi. Çoba.nil:ırin "Hülakül;ır .. 0 .,ı~1anna 'd',r..
1. C:ı 1aın lordövl:ıı i yarandı aı ııu:
dövl:ıtinin mühafıı..-ısi uğrunda" mübariz.-ısin:ı son
2. T:ıbriz tutulduv:ı paytaxı buraköçüıüid"
qoyuldu 3. AzJrb:ıycanda
. . . Qızıl Ordunun qısaınu&bı!i
• u,
hakıınıyy:ıtın;ı sonqoyuldu
4. ~~rb~~canın ~ürçayınad;ık ıoıpaqlan D ,
100.S;ıb;ıb naticil
;ılaq;ısi po;ıı/nııışdıır: dovbtının ı:ırkıbin:ı qatıldı ~
5. Şirvanşalılar C;ılairikır dövl:ıtinin hakimi,•
A) Atab:ıy Özb:ık gürcü Monqollar
Gürcüstana q:ıbul etdi ))~
çaniVGcorgi ifa yürüş etdi
A) 1.4 B)3.5 C)2.4 D)2.5 E)1J
ittifi ba·tadı
B) MonqoUar AzJıbay­ Eld;mizl:ır dövl:ıti süqut
105.Dahagccolmuşdur:
cana .. • etdi ctdi A)Xar.mıışah C:ıl:ıl:ıddinin T:ırbizi işğale~
C) Hülakü x:ının baçılığı AzJıbaycan Elxanil:ır
B)Az.'ırbayc:ın:ı monqollann ilkyiiıüşünün baılm
il:ı monqollar C:ınubi dövl:ıtinin t:ırkibin:ı
C)Monqollann G:ınc:ıni tutması
Qafqwı v:ıôn qatıldı D)Qızıl Ord:ı x:ını Özb:ıyin AzJrbaycana)1'.ııij
Asiı:ı a .. .. ctdi E)üılaiıilar dövlJtinin yaranması
O) Qmnxanp;ıdşah dövl:ıtind:ı
ELxanibr
elanedildi hak:imiyy;ıt uğrunda
mübariI.1y;ı v:ı 106.Xlll-XIV;ısrlard.J Azarb:ıycanı 31Jkeçirmi
da· nı lı' ason o ldu uğrunda müharib.:ılar aparmış dövlJdardir.
OrduxaruCanı Hülakül;ır dövl::ıti süquta
E) QIZII 1.Osmanlı 2.Qızıl Ordu 3.Hülak'iilı
b:ıy ~ıbycana uğradı 4.S:ılcuq 4.Teymuri 5.Xar.ıınışalılzr
•• eıdi
A)J.3.4 B)1.4.5 C)2J.4
D)2.3.5 E) 1.2.5

L 278
mir.az
 107. CJl:ıirilJr döYIJtininhökmdım Şcyx Ü,•c)~İn 112. Toıtnmış x:ının yürüşün,l mJruzq:ılan znmıın
hakimiyyatidiivrünJ:ıid ılqil: ı\ZJrb:ıycıın torp:ıqlannd:ı möHud idi:
A) Yeni<lö\'l~tin;)S.1.Sını qoynmı 1. Hül:ıkül;ır dövl:ııi
O) P:ı)1:ıxtı Ba~ll:l<ld:m T;ırbiz.1 köçürm.1si 2.. C.ıl:ıiribr döv!Jti
C) ı\7:ırbayc:ın:ı yürüş cdib T;ıhrizi tutması v;ı bur.ıd:ı 3. Şirvanşahlar dövl;-ıti
Döv!JL><:ına s:ır.ıyını in.,,,etdinn:ısi 4. Çoh:ınil:ır dö, l:ıti
D) ı\z:ırb:ıyc:ırnn Kür çaymJan c.,nubd.'lk1 torp.ıqlnnnı 5. Ş:ıki hakimli)i
C::ıl:ıiril:ır dövbtin;-ı ı:ıbc cım;,si A) 1.2.4 8) 2.4.5 C) 2.J.4
l E) Şirv:ını t.ıbc cd:ır.:ık h:ıkimiyy;ıtini bütün D) 2.3.5 E) 1.J.4
~ Az.ırb.ıyc:ın:ı )'3)11'1.'.\SI
113. Toxt:ımış xanın ,\z.lrb:ıyc.'lnn yüruıü üçün
108. El:<:ıni hökmcl:ın Q:ızan x:ın ,·3 C.-,1:ıirl hök:nıdan :ıarnkttrikdir:
Şcyx ÜYcysinisl:ıh:ıtl:ınmn nJlkJsi üçün oxşar L Yürüş D:ıroond istiq:ını;ıtind.ı başlamışdı
Q cJhJI: 2. Möhk:ıml:ınnı;ık m.--.qs.)di daşıyırdı
1. Dövl:ııin JV\'Jlki qüdr;:ıti b:ırp:ı olundu 3. Ôlk.-ı<l:ı güclü v:ıhid dövl;ıt yo:<idi
2. r-.-brbziid:ır.:ı sisteminıöhk:ıml;mdi 4. T:ıbrizi ıutJuqd.ın sonr:ı qoşunu iki hiss::ıy:-ı
3. Ölbcb otur:ıq fcod:ıll:ınn mö\'qcyis:ırsıldı bölmü.ş<lü
ılı 4. İqfo,:ıdiyy::ıtda rnü:ıyy;-ın c:ınlanrn:ı y:ır:ındı 5. Hücumn:ıtic;l.,indı Az:ırba)canda Qml OnJumm
A) 1.2 B) 2.3 C) 1.3 D) 2.4 E) 1.4 hakiıniyy:,ti qurulmıış<lu
ı\) 2.4.5 B) 2.3.4 C) IJ.5
D) 1.3.4 E) 1.2.5
1I
QI 109. CJl:ıiri Sultan c)hm;ıdin h:ıkimİ))'Jti dövrün;ı :ıid
deyi/: 114. AzJrbaycnn tnriıinin 1335-ciil, 1357-ciil VJ
A) Fcod:ıll:ır :ırasında nıüb::uiz.ınin q:ırşısını almaq IJSS-clil t~ırl:ıl üçüno,şnr c.,h.lt:
mümkünolm:ıclı ı\) nıonqoll:ınn hücunııın:ı nı:ıruz q:ı!Jı
B) Sabitlikpozuldu,~rbaycan h:ırbi-siy:ısi D)ycnidövl:ıtin :ıs.-ı.~ı quyuldu
qarşıdumıa meydanına çevrildi C) Qızıl Ordudövl:ıtiniıı hikuınun., m.:mv.qaldı
C)Az.ırb:ıyc:uı Teymurunv;ı Toxt:ınıış xanın D) Çob:ıni of,r:ılıgın:ı q:ırşı üsy:ın baş wrdi
hücumlann:ı m:ıruz qaldı E) vahiddövl;ıtd:> birl;ışdirildi
D) Q:ır:ıqoyunhı - C::ıl:ıiri mün:ısib:ııl:ıri pozuldu
E) lqıis:ıdiyyaıın dirç:ıldilm:ısi üçün islah:ıtlar:ı c:ıhd 115. xıv ,lsriıı
80-ci illJrind.> To,tamış xıının
edildi,suvamıa sistcml:ıri b:ırpa olundu AzJrbııycnnıı yüril~iiz;ım:ını fılk.ıd.ıki siyasi
v.niyyat;ı niddir:
i 1. Ôlk:xb müq:wim~tgö,tJr.ıc:ık v:ıhid llüvlJtyox itli
110. C;ılnirilJr döYIJtininmövcudolduğu dövranid 2. ı\z.-ırb::ıycnnın Kür çayına<l;ık ;-ırazil;ıri C:ıl:ıiril:ır
deyi: dövbıinin t;ırkihinJ.1 idi
A) Ş:ıkid:, Oyr:ıt sül:ıl:ısiniın hakimiyy:ıt:ı g;,lm;ısi J. Şirv:ınş.ıh I lbr:ıhim T:ıbrizi ıuıarnq ölk:ıni qısa
B)Şirvanşahlar dövl:ııind;ı D:ırb:ındil:ır sül:ıl;ısinin müdd:,td:ı birbşdimıişdi
hakimiyy:ıı::ı g;,lnı:ısi 4. ah..ıli köm:,küçün Qızıl Onlu dövl;ıtin:, mür.ıci:ıt
C) Azırb:ıycanın Toxtaınış x:ın v:, amir Tcymurun cdirdi
yürüşün;, nı;-ıruz q::ılması A) 1.2 B) 2.4 C) 1.3 D) 2.3 E) 3.4
s D) Azırb:ıyc:ında Hürufılik h:ır.:ıkaıının baş vcnn:ısi
E) Şirv:ınş:ıh K:ıvusun v;, 1 İbmhimin T:ıbri1,;ı yürü, 116. Gö,t-;,ril;ınlJr niddir:
etm;,si 1. T:ıbriı hiylJ il:,tutuldu.T:ıbrizlil:,r 8 gün
işğ:ılçıl:ırın 1iilmün:ı m:ırw. q:ılJılar.
2. Ş:ıh:m.1:ı cidditbğıntıl:ır tör:xlildi,qıntl:ır oldu.
111. XIV asrin 80-cı il!Jrinda Az-;ırbaycan yürü1üna 3. Q:ı<lınlar. ~ıqlar ay-.ıqy:ılın. başı:ıçıq küç:,lJnb,
maruz qalmışdı: qann için<lJqaldıl:ır.
1.C;ılairil;ırin 2. Qızıl Ordunun A) 1335-ciilci;)Ô-ıb:ık xanın Aı.ırb3)\::lll.1 yüriişüro
3. Osmanlının 3. Tc)111uril:>rin 0) 1357-ciillb C:ını b;-ıyin ı\z:ırooyc~n:ı yürüşün.,
5. Gürcül:ırin C) 1359-cuilcb Üveysin,\z.ırtxıycına y~ünJ
A) 1.2 8) 2.4 C) 2.3 D) 1.4 E) 3.5 D) 1385-dild:ı To:<t.'lf11ı~ x::ının Az:ırb:ıycın:ı yüril:)ilro
E) 1386-cı ild:ı amir TcymurunA~rtxıyc:ın.ı )-iifi4ilıı..,

279

mir.az
 117,Toxtunıış xıınm Amb:ıycıın:ı yıürüşü mm:ını: 122.amir Teymun~~ Azilrb~ycana.b!rincl ("uçillj\)
A}ah.ıli C;ılairi zülmün:,
q~ı üsy:ın qaldırdı yürüşü ı.amanı olkildil
nıo~cud_ ıdı_: .
B}Az:ırbayc:ın ;ıh.ılisi Qınl Ordunwı yüriişünii r.ığb:ıı­ 1.C:ıl:ıiıfür 2.Ş;ıki h:ıkımlıyı 1
b q:ırşıbdı 3.Hübkül:ır 3.Q:ıraqoyunlular
C)C:ıl:ıiri Sulıan ahnı:1d heçbi~~üqavim;ıı 5.Şirv:ınş:ıhlar
ı:~:ımı;ıy;ır.ık Bağdadı! ç:ıkıldı ı\) 2.4.5 D)2.3.4
D)atinc.ı qal~ı istisna dig;ı~ ;ırazil:ırd;ı
olmaql~ D)1.3.4 E) 1.2.5
düşm.ın:ı müqa,im;ıı gösı:ınlın:ıdı
E}C;ılairibr Az;ırbaycandan tam:unil;ı qovuldu 123.amir TeynmrunAzilrbaycanı asanhqla lşğıJ
etmilsinin s;ıb;.ıbi:
118.ı~xi ilyiirüşü zamanı Tortarnış xanm A)ölk:ıd:ı on:ı qarşı müq:ıvim:>t göstm
bi~ 1~
qoşununun T~briu hücumunun natimi: dövl:ııin olmaması
AlŞ;ıhJr ;ılJ keçirildi.
:ıh:ılisi is;ı q:ı.r.ıı olundu
B)Q:ıraqoyunlu b:>yliyi
il:ı Dlairil:ır döv!Jti
~
B}hiybil:ı düşm:ın d:ırm:ıdağın t'di.ldi ziddiyy:ııl;ır ı 1
q T:ıbriz hakimi ş:ıh;ıri Toxıamış x:ına ı;ıslim eıdi
q Şirvanşah I İbrahimin birl;ışdirmJ si~~
O);ıluli hacm:ır.ık ş;ıh;ıri dağıntıdan xilascıdi uğraması
E)Toxtamış xanş;ıh;ıri tutsada:ıhaliy:ı ~ onun D)Osmanlı dövl;ııinin v;ıd eıdiyi köm:>kli~
~
mül~iyy;ıtin;ı ıoxunmadı
E)Yerli;ıhalinin Teymuril:>r.ı ctimad
gÖSbrırQsj

ildJAmbaycıın:ı yürüş ooanToxtamış

119.1385.ci 124.amir Teymurun1387-ci ildilAzilrbaytanıbı\
xanın tezlikfaölkani tJrkeımasinin sababi: etmJsinin Silb:ıbi:
A)ahalininciddi müqa,im:ııin;ı rastg;ılm;ısi
A)Q;ırbd;ın Osmanlı ı;ıhlühsinin gözbnilımsi
B)Ölbsind;ı hakimiyy:ıt uğrunda müb:ı.riı.Jnin B)Özölk:ısimb qiyamlann baş vcmı:,si
ooşlama.sı
C)DlairiSultan3hm;ıd il:> Qaraqoyunlu Qara
Y~
q amirTcymurun Az.-ırbaycana yüıüş;ı başlaması
T:ıbriz.1 hücumeım:ısi
O)Qara Yusif v:ı Sultanahm;xiin T:ıbri;,,;ı
D)Toxtamış xanın Bttxara v;ı S:ım;ırqJrıd ~
ya:t1nlaşması
üz.ırin:ı hücumctm:>si
E)Ş:ıki hakimi Seydi ahmJdin onunüz:ırin;ı hücuma
E)yerlifcodall:ınn aınir Teyınura qarşı ÇIXllUSl
tuzırlaşması

120.1385-ciildJToxtamış xanın Azarbaycana yürüşü

125.Azarbaycanda Teymuril;ırin ağalı~na Qa!ll
nJtiminda:
ümumxalqnifrJtiniartırmışdı:
A)ı\ıJfbaycan yadclli
işğalçılann hakimiyy;ııi altında
A)8mirTeyınurun köçürm;ı siyas:ıti
dövlJıdJ birl~ldi
,-ahid
B)"Hülakül;ır dövl;ıtinin mühafl.7,;lsİ uğrunda''
B)Miranşahın ;ıhaliy:> qarşı q:ıddar siyas;ıti
mübariı.:ıy:ı sonqoyuldu
C)Teymwi:ımirl:,ri v:,yerlifeodallar arasuıdzh
ÇJkişm;ıl;ır
C)Kürçayına qJd:ır ir.ılilJSJ d:ı m:ığlub edil;ır.ık
ölkJd:ın qo,uldu
D)C;ılairi ;ımrl:ırinin xalqı Teymuril;ır.,ııaı}ı
qaldınnası
D)Az.ırbaycanda Qızıl Ordunun qısamüdd;ııli
h:ıkimİY)'JÔ quruldu E)Teymuıil:ırin Qızıl Orduil;ı apardığı ınulmi:
x;ırcJ:ırini ;:ıhali üz;ırin:ı qoyması
E)Az.;ırbaycan ş;ıh;ırl:ıri amansızlıqla qmı edildi,
q:ınim:ıı v;ı :ısir apanldı
çoxlu

121.amirTeymurun birinciyüriişünil
A.mbaycana 126.Te)muriağ:ılıbrı dövründJyerlifeodaDınıı
aiddir: faaliyy;ıti üçiinSJcİyyil,idir: .
1. ulairi!Jr dövl:>tisüquı eldi A)Teymwil;ırJ qarşı xalqh;ı!dkatına başçtlıqofJ
2. aıinc:ı galasından başqa bütün
Az:ırbaycan B)TcymwilJr., s~aq;ııl;ı xidın;ıı edirdil~
ıorpaqlan tutuldu C)Ancaqq:ır:ı·tçilik fa:ıliyy;ıti il;ı m;ışğul idılı
3. C;ılairi Jmirl;ırinin birqismi
aline:,qalasına, bir D)Qızıl Orduil:ı inifaqaüstünlük verirdilz
.,
qismi is;ı Bağdada qaçdı E)8mirTcymuraqarşı müb:ıriZJ apanmı ~~:,
4. Şir\'anşah I Ibrahim Qarabağda Teymurıın birin;ı qarşı vuruşaraq qüw:ıl:ırini ~
büzııruna gc&r.ık onaiıa;ıı eldi
5. amirTeynıur bütün C:>nubiQafqazı v;ı Kınma­
d.ık :ıraıil:ıri özünJtabcctdi
A)11.4 B)2.4.5 C)2.3.4
D)23.5 E)1.3.4

~-'L ·-
l 280

mir.az
 127. 1392-ciilda amir Tcymurun Canubi Qafqauı ,,., 131. TeymurilJrJqarşı mübari1..ld;) urun müddat
Ön ı\siyny:ı ikinciyürüş.ünJ aiddir: müqnimat göstJranillincaqalasınıın ciddi
1. Gürcüstanz:ıbt edildi müdafö olunmasının SJbJbi:
2. BağdJd :ıla kcçirildi A) Dlairil:ır dövl:,tinin
x;ızin:ısinin bu.rJllı
3. Ş;ıld hakimiSeydiati ita:>t:ı g:ıtirildi sa,lanılm:ısı
4. Şirv.ınşah I İbrahim Tcymurlaittifoqbağladı B) Q:ıl:ıy::ı s:ıhib olmağın bütün~rbaycan:ı sahib
5. Bütün ı\z;ırb:ıycan Tcymuril;ır t;ır.ıfıncim Z1bt olm:ıq m:ın:ısın:ı g:ılm:ısi
edildi q abu &ıkrin C.-ınubi Az=ırb:ıycand:ı :ıh:ılini soyub
1
A) 1.2.3 8) 2.4.5 C) 2.3.4 tal:ıması
- D) 1.3.5 E) 1.3.4 D)Yerlifcodall:ınn birbş.ır:ık Tcymur:ı q:ırşı :ızml:,
müb:ıriı., aparm:ısı
E)Hünıfil;ırin iq:ım:ıtgahının bur:ıdJ ycrl;)Şm:ısi
128.1399-cuild,:,amir Tcymurun Cmubi Qafqnza ,..,
Ön AsiyayayiirüşünJ aiddir: 132. amir Tcymıının alincJq:ıl:ısını tura
ı. Ş;ıki hakimiSeydic>hm~ 1İbrahimin v:ısit;:,çiliyi bilmanıJSinin SJbJbi:
il;ı Teymurlaittifaqb:ıığbyar.ıq tabcoldu A) Q:ılanın stratejimövqed:ı ycrl;ışm;,si Y.'ly;ı.,şı
2. aıinca qal:ısı amir Tcymura ı~lim oldu müd:ıfı:ı olunması
3. aıinQ qalasınd:ın b:ışq:ı bütünAz;ırb:ıycan B) Ş:ıki h:ıkimi Scydi:ılinin gürcül:ırlJ birlikd.ı q:ıla
torpaql:ın ::ıb kcçirildi müJ:ıli:ıçil:ırinJ köm:ık ctın:ısi
4. B:ığdJd tutuldu,Sultanc>hm~ v:ı müıt:ıfıqi Q:ıra C)Tcyınuri c.ınişinl.ıri ıır.ı.,ınd:ıkı ixtilaO:ır
YusifMisir.lqaçdı D)Miranşahın yantm:v.siyas:ııi
5. Yürüş başa çatdıqdJn sonraamirTcymur E)c>ınir TC)ıııunın ;ı$br;')rl;ırinin yorul:ır.ıq qüv,·:,d.ın
Hindistansafarin;,haı:ırl:ışdı düşnı;ısi
A) 1.2.4 B) 2.4.5 C) 2.3.4
O) 2.3.5 E) 1.3.4 133.Gi>stJrilJnl,ır aid,fir:
1. XIV:,srinsonl:ınntl:ı ı\Z1rbaycnndJ yayılmışdı.
2. Tcymuri;iılmünJ qarşı rnübariı.;) ap:ınr, :-ıhalini
129. Sultan 1Toğrul, lliil:ıkü xan vJ amir Tcymur: müb:ıriz.ıy:ı qoşulnıağa çagınnh.
ı. Yeni dövbıin :ıs.ısını qoyın115du
A) 1344-cüil T:,brizüsyanın:ı
2. BütünAZJrbaycanı özün:ı tabcetmjşdi
8) l lünılilik h;ır.ık:ıtına
3. B:ığdJd ş:ıh:ırini tuımuşdu
C) UstaBJmbrü,;y:ınıııa
4. Şirv~nşahl~n_ınüst:ıqi_lliyini lağv etmişdi O)C.ılaiıi l:ır lı:ır.ık:ıtma
5. T;ıbnz şoh;mnı :ıl:ı kcçırrnişdi
E) Koroğlu lı:ır.ıbtına
A) 1.3.4 B)2.3.5 C) 1.3.5
D) 2.4.5 E) 1.2.4
134. AzJrbnycnn tnm:ımil.1 amir Tcymunın hııklmiy-
130. SxemdJ verilanlJra uyğun galan ş.ıxslari mu;wv;ın
·· yatinltınn dü5dü:
.
edın: "JJ A) 1385-ciil yürüşü il:ı
B) Teynıurun "üçillik"'yürüşü z-..ınıanı
C) c>linc:ı q:ılasının süqutuil:ı
1.ômirTcymur Az:ırbaycanın O) Bağd;ıd döyüşünd:m sonra
v;,elline;,qalasını
idar:)Çiliyini E) Sultanc>hm:ıJin B:ığdıtl:ı q:ıçm:ısıntl:ın sonra
tutmağı ıapşınnışdı

2. amir Tcymurv:,faı ccbn ı.:ıman 135. TcymurilJr;,q:ırşı mübaru,;x!JcllincJqatıısının

Az.:ırbaycanın Sirvana
q:xbr olan ? süqutunun SJbabi:
;)razİl:>rini idataedirdi ı\) C:,1:ıiril;ırin x:ıy.uı:ııi .
B) Şirvanşah I lbrahirninT(.')'TTlurak.öm.'.lk
cınu-ı

A) 1-Miranşal\ 2-MirzaÖm:,r C) Çob:ırubrin x:ıyan:,ti . .

B) 1-Şahmx, 2- Miranşah, O) Ş:,ki hakimiScydi81ininqal:ının müdafı.11,,bım:>
körn;ık gönd:ınn.ım.ısi ..
q 1-l İbrahi_m. 2-Miranşah E) alin~ q:ılasının müdJfı:ıı;ibri ar.ısm<ll~1 dı,ılı
D) I-Mirz1Ôm;ır, 2-Miranş.'\h
ç:ıkişrn;ıl:ır
E) 1-ôbu B:ık:r, 2-~lirz;,Öm;ır

281

mir.az
136.Daham-;ıl olmuşdur: 142.Şirvnnş:ıh I Gııştasp va 111FJribürzd.ın farqfı 1'
A)amirTC}murun Ar.ırb.ı)'('J!lJ ilk)iırüşü olıırııq il Aısitnn:
B)Qaı;ın :<3J1.'.I
q;uşı qiy:ım b.ı.ş ''--rm.ı i A) ltl:ır:ı ctdi)idli\'bl <l:ıxili müsı:ıqilliyini itirdi
C) Qızıl Ordu:rnuÖZb.ı~ inAı.ırb.ıycıro yürüşii B)~ lonqoll:ır:ı ciddimüq:ı\'inı:ıt göst:ır:ır.>k on1ann
O)Ahrosil~r ~laf;ııinin süquı ctm;ı:.i Şir,:ını ttılm:ı~m:ı imk:ın ,·cnn:xli
E)C;ılairil;ır dö,l;ııinin y:ır.ınnusı q X:ır.ınn~:ılıbnıı lı:ık iıııiyy:ıtini tanıdı
D)~ lonqoll:mn üçüncü)iirüşü r.ımanı İla:ıtkarlıq
137.EyniildJbıij mmişdir. göst:ınn:ıkl;ı ŞirY:ını d:ığıntı<lan xil:ıs eldi
ı. r\ğsunquri!Jr sülabsinin
süqutctm:\Si E) Xnrnmş:ıhl:ırl:ı miih:ırib:ı ap:ırdı
2, C;ıl:ıb!dinin Atıb.ıyl.x OO\'l;ıtini siiqut:ı uğratın.1.q
3. 111FJribün:ıiıı C;ıl:ılJddin il;ı müqa,il;ı b--ığl:ım~ı
4. GJnc~d.nısta B.ınd.ır iısy:ınının baş n--rm;ısi 143.At:ıb:ıy hökmd:ın ÖzbJkvJŞirv:ınşah hôkmdıı,
A)2.4 B)1.3 C) 2.3 O)1.4 E) 1.2 111F;ırihrüzün h:ıkimiyyJIİ dönü üçüno~ar 1
CJh:ıt:
138.Şin·anşah I GultJspin dönü üçün
haldm~-yJti A)Gürcüçarlığı ib ittifaqyaratması
urakttıikdir: B)1liilakül;ır dô\'l;ıtiııd;ın asılılıgı q:ıbul ctm.ısi
ı. ŞirY:ın monqoU:ınn birinci
qar.ıtçi yürüşün:ı m:ııuz q X:ır.ımışahlar:ı q:ırşı mübari1.:ı :ıp:ım~ı
qaldı D) QöyJ;ııin monqoll:ınn )iirüşün:ı m:ıruz q:ıl~
l Şir\':ın ,-:ı O;ırb;ınd AliMonqol
xaq:ı.nlığının E) Pa)t:ıxtın b:ışq:ı ~h;ır-;ı köçürülm:ısi
t.ııkıoinJ q:ıtıldı
3. Xamm,clCJl:ıl;ıddinin ,\Drb.ıycan:ı yürüşü
~ diplom:ıtik addıml:ır ardı 144.Dah3J\'\'JIbaş wrnıişdi:
4. Xam.m,cl C;ıl31:ıddinin Gürcüstlnl
yürüşü A)T:ıbri1d::ı ~blik,ôşr.ıf;ı q:ırşı iisyanın ~laııtGı
ı;ııronı onunmiitt;ıfiqi kimiyürü,~iştir.ık eıdi 8) C:ıl:ıiril;ır dövl;ıtınin y:ıranrmsı
A)1.2 B)2.4 C)1J D)2.3 E)3.4 C) amirTC)TilllfllO ,\z:ırb:ıyc~m:ı ilkyürüşü
D)Şif\-::ınŞJ]ır K:ınısun T:ıbriz.1 )Ü~ cırrosi
139.Şin·anşab I Guştasp n I Aısitan üçününıumi xb:ırc:ının Cıl:ıirikır dö\'l~ıinin t:ırkibi~
E) A7...
c:ıhat: q:ıtılm:ısı
AlP:ı)umn köçürülm;ısi
B)D;ııb.,ınd s.-<Jdinin~mirctdirilm;ısi
C)Xar-;ızm,cl):ır.ı t:ıbc olımsı 145.Xl\' ;ısrin 30-cuillarindaŞin-:ınşahlar daıili
D)Ölhninmonqollann yürüşüıı;ı m:ııuz qalması müst;aqillikl.ırini 'b:ırpa etdil:ır:
E)Xar.ıınış:ıhlarla dostluq münasib;ıtl:ıri yaratrnağa A) ŞJki h:ıkimliyi il:ı ittifaqagir-;ır-;ık
ç:ılışm:ısı B) ELxanilJr dö\'l:ıt inin1,1ifl;-ım:ısind:ın istifa.cb
eıb-i
q Qızıl Ordununl lülakül:ır il:ı apardığı mühan~
140.Şin·anşah UJFmöürziinhakimiyy;ati dö,TÜ istifadJcd:ıı?k
üçünmal.1erikd()·il: D) Xar.ınnşahlar dö\'l:ııind:ın h:ırbi yardım al~lı
A)Xar.ızmşah Cılal:ıddin Şiıvana yürüş etdi E) HülaküSJlt.1n;ıtii uğrunda gcd:ın mübariz.ıd.111
B) Şir\'an mooqollannikinci)ÜTÜŞÜn:ı m:ııuz qaldı isrifad:ı cd:ır.ık
C)Şir\'an AliMonqol xaqanlığının t:ırkibin:ı qatıldı
O)Xar.ınn,-ahlarla diplomatikmünasibJtl:ır
yaradılmağa çalışıldı 146.Hülaküsalt:ın:ıti uğrunda CılairilJr mübarw
1
E)Xarnmşah CJlalddin
Az:ırbaycana yürüş ed:ırk;ın apanrdılar:
onarnüqa,im;ıt göst.ırdi A)Qızıl Orduil:ı 13)Tc)'111uril:ırl:ı
C)Eld:ınizl:ırl:ı D)Çob:ınil:ırl:ı
141.Şin·a~ah I F;ııibün ,-aili F;ıribürzün faaliyy;ıti E)Monqollarla
üçünoxşar c;ıh;ıt:
1. Başqa dövl:ıtin vassal asılılığını q:ıbul etm:ısi
2. Dövl;ıtin istiqlaliyy;ıtini qoruyub sallaması 147.Şeyx Ül'cysinfaaliyyJtin;ı aiddeyi/:
3. Sla,yanlann yürüşün:ı m:ıruz qalması A)BütünAzJrbaycanda hakimiyy:ıti ;ıl:ı almışdı
4. K~l:ır sülal:ısinin nümay:ınd:ısi ıolması 8) MJrk:ızi hakimi yy:ıti gücl:ındinnişdi
5. Dövbıin mÜSl.:ıqilliyini t:ıdriCjfl itimtısi C)Şirvanı :ıl:ı kcçir.ır:ık ıabc ctmişdi
A)2.3.5 B)2J.4 q 1.3.5 D)T:ıbrizi payt:ıxı ş:ılı:ıri kimiseçınişdi
D)11.4 E)1.4.5 E)Te)'111uıibrb mülıaıib:ı aparmışdı

282

mir.az
 • 1

148. CJlniri hökmdıın Şcyx ü,•cys ı\ı.ırbnycana ilk 153. Adı buraıılan Şirvanşah K;,srani!Jrsülalasinin
dafa yfıriiş edan 1,nmnn Şir\'ıınşnhlar: hökmdannı mÜJ)')'Jnedin:
A) Şirvan qJtl v;ı qar.:ıt;ı mJruz qaldı .
B) C;ılairfür dövl;ıtin:, tabc olaraqx:ınıc vcrdı
C) C,lairi hökm<lanŞcyx Üveysinali hakimiyy:,tini ili F:ıribiirz H ? Hı..__ ıı_u_ş:ı_n_ı;_.....
ıanımJdı
O) Qızıl Ordu dövl;ıti il:,yaxınlaşaraq onun vassallığını A) 1Afri<lun
q:ıbul etdi 8) il MJnuçöhr
E) Şimınşahlar dahaZdifr;ıqib olanÇobaniağalığını q I Axsitan
tanıdı D) 1Guştasp
E) il /usitan
~
149. 1367-ciil<lJCılairi hökmdan Şcyx Üveysin 154. M.ıntiqi uyğunluğu ramamla)ın:
Şin·an:ı yüriişiinJ sJbJh olmuşdur:
ı\) Şir,anş.1h K:ıvusun T:ıbri1..1 yürüşü
O) Şirvanşah I İbrahimin birlJŞdirmJ siyas:>ti ?. Şirv:ında K:ısr:ınil:ır
sülabsininh:ıkimiyy:ıtinin
C) Şirvanş.-ıh Ka\'tı<;un ÇobanilJrl;ı ya,ınlaşması
b:ı.şa çatmaSI
D) Şirvancb qiyambaş vcnn:,si
E) Şirvamn Qızıl Urdululannqar;ıtçi yürüşün:> m:,ruz
qalm:ısı

D:>rb:ındil:ır sülal:ısinin
hak.imiyy:ıı:ı g:,lm:ısi
150. 1367-ciildJ (JlairilJr cJövlJtininharbi qüV\-~
larinin Şin·ana yürü5ünün nJticasi:
A) Şirvan :ıhalisi dü.şm;m Ü7A1rind.) qJl:>bJqaı.andı
A) Şeyx ÜveysinŞirvana yürüş etm::ısi
8) Şirvanşahl::ır C;ılairibrin vassalasiılığından çıxdılar B) Hül:ıkü xanın ı\7,drbaycanda döv);ı·ı yaratması
C) Şcyx ÜveysŞirvanşahlan özünJ tabc ctdi
C) Şirvanşah HUŞJng:ı qarşı üsyanbaş venn::ısi
D) Şirvan :,halisiulairil:,rl::ı müqavil::ı bağlayıb bac
D) Toxıamış xanmAzJrbaycanayürüş emı;,si
vcrdil;ır
E) Şirvanş:ı.h I İbrahimin amir Teymuratabc olması
E) Şirvanş:ı.h hök'JTldarlan
daxilimüsQqilliyiniitirdi
155. Şirvan hökmdanHuşangin hakimiypti dö\TÜ
üçünSJciypvidir:
151. X asrin ikinci yansı Ran'adil;ır v;ı XIV 3srin
ikinciyansı Şirvanşahlar dövlatiüçün ümumi 1. ahalinin v;ıziyy:,ti daha da ağırlaşdı
cahat: 2. Muğan :ırazisi Şirvan.şahlar dövl;ıtin:> tabcedildi
A) Muğan ;ırazisinin dü\'l;:ıt:> birl;ışdirilm;ısi 3. D;ırb;:md hakimiiyi Şirvanşahlar dövl;ıtin;ı tabc
8) Dövbtin daxilimüst.X]illiyini itinn;ısi edildi
C) Hakimiyy:,tJyenisülal:ınin g;ılm;ısi 4. Dövl;ıti möhk;ıml;ındirm:ık üçün bir sıra addLmlar
D) Paytaxtın yeni ~hJI";) köçürülm:ısi atıldı

E) 8aşqa bir dövbtin vassalı kimi faaliyy;ıı gôstJrm;ısi 5. Şirvan amir Teymurunyürüşün~ m~ qaldı
A) 1.2.4 B) 2.4.5 C) 2.3.4
D) 2.3.5 E) 1.3.4

152. Adı bur:ıxıl::ın Şin•anşah K.ısranil.ır sülafasinin 156. 1382-ciildJ Şirvanşah Huşangin zülmün;,qarşı
hökmdannı müayyanedin: b~. vcl.ln üsyana aiddir:
1. Usyanın 5db:)bişahın :ıhaliyJ qarşı qJdd.ardavranışı
[ ı M:ınuçöhr H___H M:ınuçöbr J
?_. il
idi
2. Üsya~n;ıt.i~ind;ı Şirvanşah Huş;mg öldüıüldü
3. i_S~l:ır sül:ıl:ısinin hakimiyy:ıti başa çatdı
A) I F:>ribürz B) I Afıidun 4. Usyandanistifad;ı ed:ın C:ılairil:ır Şirvanşahlann
C) nı M;muçöhr D) I Axsitan ~li müst;ıqilliyini 1:ığv ctdi
E) I Guştap 5. Usyandansonraxcyli~ifl:ıy:ın Şirvanşahlar Qızıl
Orduxanlannın hücumuzamanı onlaramüqavim:ıt
göst:>r:ı bilmJdi
A) 1.3.5 B) 1.2.4 C) 2.4.5
D) 1.2.3 E) 3.4.5

283

mir.az
 ildJŞin·nndıı bnş ,•ermiş ilsynnın
157.1382-ci 162.Şin·anşah Jlbrnhimlınkimiyy:ıtJ gJIJrk;ın
n:ıtic.ısin,ı oidılir. q:ırşısınd:ı dur:ıın JsnsvJzifa:
ı. Şirvanş:ıhl:ır dövl:ıtind:ı daxili
~kişm:ıl.'lr artdı 1. Cıl:ıiıibr dö\'l:ıti il:ı ıııüh:ırib:ıy:ı h:ızırlaşm.ıq
2. Şirv:ınş.'lhlar dövl:ıtind:ı K:ısr.ınil:ır sülal:ısinin 2. Dövl:ıtiıı istiqlaliyy;ıtiııi t:ııniıı ctm:ık
hnkimiyy;ıti b.1.ş.1 ç:ıtdı 3. amirTcymurun yürüşü zamanı onamüqa\i!Tl;l
3. Muğaıı :ır:ızisi Şirv:ınş:ıhl:ır dövl;ıtinin t:ıbcli)~nd:ııı göst:ım1;ık
çıxdı . 4. Yadclliişğalçılar:ı q:ı~ı mübariz.ıd:ı dahaz.ıif
4. Şirv:ın fcod:ıllnn lbr:ıhim D:ırb.1ndini 1Ibrahim
adı r:ıqibl:ı ittifaq:ı ginn:ık
il:ı ıa,ın çıx:ırdılar 5. Şirv:ının yndclli
işğalçılar tJrJfind;ın ı 1
5. Şirv:ınş.'lhlar dövl~tindJ
DJıbJndil:ır sülal:ısinin dağıdılın:ısına, q:ır.:ıl cdilm~İnJ yolvcrm;ı!Jl.1k
hakimiyy:ıti ~!adı A) 1.2 13)2.5 C) 1.3 D)2.3 E)3.5
A)1.2.4 B)2.4.5 C)2.3.4
D)23.5 E)1.3.4

illardaŞin-:ınşahlar dövbtiniidara
158.1382-1538-ci
163. Şin':ınşah I İb:r:ıhim ila amir Tcymurar.ısındı [
b:ığl:ın:ın ittif:ıcp JsasJn:
ctnıişdi: 1. amirTcymurI İbr:ıhimi Şirvan hakimi
kimi
A)M:ızyJdil:ır sülabsi B) Hül~k'iil;ır xan:ıdanı tanıdı
C)D;ırb:ındil;ır sülal:ısi D)K;ısranikır sülal;ısi 2. Ş;ıki hakimliyiniıı id.:ır.:ısi I İbrahim;ı verildi
E)Şcyb.'lllil;ır sül:ıl:ısi 3. ?mir Tcymurşimal s;ırh;ıdl;ııinin mühafiz;ısiıti ı
lbmhim;ı tapşırdı
159.Şin·and:ı Kmıınil.Jr sülalilsinin
hııkimiyy:ılJ
4. 1İbrahim 0ınir Tcymurun Qızıl Orduya
galmasindan neçailsonraDarbJndlilar sülalasi yürüşündJ nıüttJfıqi kimiiştirak ctm:ıli idi
hakimiyy;ıta galdi?
5. I İbrahim Gürcüstanla ;ılaq:ıl;ırini k:ısm;ıli idi
A)288 8)315 C)220 0)310 E)355 A) 1.2.4 B)2.4.5 q 2.3.4
D)2.3.5 E) 1.3.4
160.Göst:ııilanl;ır aiıldir: 164.Şin·nnşnh I İbrahimin amir Tcymurun
tarimı
kcçm:ısinin sJbJblJrind;ındir:
Yoxsullaşmış Jyan 1. Qızıl Ordudövl:ıtinin parçalanması v;ı t:ın)1lli!u
nJslinıfan idi 2. A?.Jrbaycand:ı C:ıl:ıiril:ııiıı hakinlİyy:ırinin ZJif
olması
3. Qızıl Orduxaııı Toxtaınışın Şirvanşalılariiçüıı
dahayaxın t:)lıliib olması 11
aw:ıl ŞJki Atı-babası
~y:ı!JtindJ xırda va.,tilJ
D:ırb:ınd 4. Tcymunın uz;ıqd:ın g:ıldiyin;ı gör:ı Şirvaııı jd.v)
ıoıpaq s.1hibi
idi hakimiolınuşdur ctmJküçünonaetibarlı biradamlazım olacaeıııı
düşiinm;ısi •
A)2.3 B)2.4 C)3.4 D)2.5 E)3.5
Şiıvanşahlar dayeni
sülnl:ınin ;ısasını qoymuşdur

165.1İbr:ıhimin Trrnıurla
•
baöladıın
t, t,
ittifaqın
A)1M:ınuçölın B)1Axstian:ı natic:ısina :ıid dc)'il:
C)Huş;ıngJ D)Şeyx I İbrahim;, A) Şirvanş:ıhlar dövl:ıti daxilimüs~illiyini qooıııb
E)1X:ılilullalıa saxladı
B)1ibrahimToxtarnışa q:ırşı sadiq müttJfiqqmd11
Şir\'an Toxtamış xanın hücumlarından xilasokm
161.XIV~ıin 8~ciillaıindJ Rusiy:ı ,-aAzarbayc:ın C)Şirvaııın siyasiv;ı h:ırbi Q!ı;ıtd;ın qüvv;ıtl;ıd 1
yürüşüna maruz qalmışdı: imkanyarandı
f 1 A)Sla,1•anlann B)C;ılairil:ırin D)Şirv:ınşahlar öz ı:ısirini Qarabağ, Ş:ıki, [)Jb.-oln
B)Hülak'iil:ırin D)Qızıl Ordwıtuı Q:ıb:ıl;ıy;ı yaydı, ölbnin Şimal ~rlı;ıd!Jri
E)Teymuril:ırin möhk:ıml:ındi
l
E)Şirvan C:ılairi Şeyx Üveysin
hücumlaruııbn~
ı 1
olduv:ı Şirvanşahlar ulairilJr.,x;ırac öd..mı.ıı1
dayandırdı

1
•
284

mir.az
\

166. 1405-1410-cuill,udJAurbnycnnd:ı h:ıkimiyyatJ 171. 1406-cı ildJTJbrizd;ı üsy:ın baş ,·erdi:

)iyJIJnmJkuğrunda miibariı... ı apanrdı: A) Şirvanş;ıh I lbrahiminbirl:ışdinn:ı siyas:>tin:ı qarşı
1.Şirvanşahkı.r 2. C:ıl:ıiribr B) Miranşahın s:ın::ılk:ırl:ırın birqisminiS:ım.ırq:ınd:ı
3.Tc~ıuril:ır .ı. Qar.:ıqoyunlul:ır köçünn;ısin:ı qarşı .
5. Çob:ınil:ır C) T~unın n:.ıv:.ısi Ôın:ırin ş.ıh:ırin müd:ıfı:ısini t;,şkil
ı\) 2J.5 B) 2.3.4 C) 1.3.5 cd:ı bilm:ınıı~in:ı qarşı
D) 1.2.4 E) 1.4.5 D) Tcymuril:ır:ı qarşı müb.1riz;.ı :ıp:ıran CJlairiSultan
c>hmJd,-:,Q:ıra Yu.~if:ı d:ıst:ık m:ıqs:,dil:.ı
l 167. XVasrin aw:ıllJrind,l A:zarb:ıycnnda E) Miranşahın oğlu abu B:ıkrin C:ınubi Az.ırbaycanda
Teymuril:ırin h:ıkimiyyJtİnJ q:ırşıxa/q ıisyanlan :,halinisoyubtabm:ısı. ;ıhalid;ın ;ıla,-;"J \'ergiı:ıl:ıb
baş ,·crdi)i adı bur:ıxıl:ın şahar!Jri müayyanedin: ctm.ısin:ı qarşı

172. 1406-cı ildJh:ış n~nn TJbrizdJüsy:ın ı;;ım:ını

ih:ıli:
1. Tcyrnuril:ıri ş.ıh:ırd.ın qovdul:ır
1.Ş:ıki 2. Şam:ıxı 3. Dvin 2. ı\zırbaycanın böyükbir hiss:ısini v:ıhid halda
4. M3.r3ğ:ı 5. T:ıbriz birl:ışdirdil:,r
3. Şirvanş;ıh I lbrahimiköm:,y;,çağırdılar
A) 2.3.4 O) 2.3.5 C) 1.4.5 4. CJlairiSulun c>hm:xli v;ı Q:ır:ı Yusifı körn:ıy;>
O) 1.2.4 E) 1.3.5 ç:ığmlıbr
A) 1.3 B) 2.4 C) 1.4 O) 2J E) 1.2
j 168.amir Tcymurun öliimündJn sonrn Şirvanşnh 1
ibrahinı: 173. 1406-cı ild,l Şimınş:ıh J lbrahiminTabrizad:ııil
1. Tc~uril;ır.l it:ı:ıttbn çıxdı olm:ısıii.l:
2. Tc~uril:ır:ı qarşı müb:ıriz:ıy;ı başladı ı\) Tc~ıuril:ır Şirvanı itirdi
3. Qızıl Ordu il:ı diploıııntik :ılaq:ılJri b:ırpa ctdi B) Şirv:ınşah I lbr:ıhim Tcymuril::ırin C:ınubi
4. A7..1rbayc:ını birl:ışdinn:ık siyas:ıli yerildi Az.ırbaycanda h:ıkimiyptin::ı sonqoydu
5. Xaricisiyas:ı1cb C:ılairil:,r v:,Qar:ıqoyunlularl:ı C) Şirvanş:ıh I İbrahim Az.ırbaycanın böyükbir
yaxınlaşdı hiss:,siniöz hakimyy:ıti altında v:ılıid h.1lda
A) 2.3.5 O) 2.3.4 C) 1.3.5 birl::ışdirdi
O) 1.2.4 E) 1.4.5 D) Ôlk:ıd:ı feodalar:ı müharib:ıl::ırin:ı son qoyuldu
E) Az."lrbayc.1ndaD:ıharlıl:ır sülal;ısinin h:ık.imiyy:ıı:,
l 169. 1405-ciildJ baş vermiş Kiir çayı s:ıhilindJ g:ılm:ısin:ı ş;ırJİt y:ı.r:ıt<lı
döyüşün nJtİcJsi:
1. Şirvanşalı I İbr:ıhim Tcyınurun n;w:ısi Öm:ırin 174. Şin·anş:ıh ı ltırııhlmin TJbrizd,Jhakimiyy:ıti ;,IJ
ordusunum:ığlub eldi :ıldıqdan sonra h,lyntnkcçinJl)i t;,dbirlJrJ ai,ldir:
2. Qara YusifC:ılairi v:,Şirvanşahın birl:ışmiş 1. Dütünrcgioml:ı qay<la-qanun y:ı.r:ıtdı
qoşunu üz:ırind:ı q:ıl;ıb:ı qazandı 2. C::ıl:ıiri Sultanc>hm:ı<li v:ı Qam Yu.sifaqarşı
3. Gürcüstanda,Şirvanda v:ı Ş:ıkid;ı Tc~uril:ırin miibariz.ıy:ı başladı
ağalığına son qoyuldu 3,. 3halid,ın alınan vcrgil:ıri qay<layasaldı
4. Şirvanşah I İbrahim Qara Yusif:ı m:ığlub ola.raq 4ı. T~ıuril:ırb ınünasib:ııl::ıri y:ı.xşılaşdımıağ:ı c;;ılışdı
Şirvana doğru geri ç::ıkildi A)ı 1.2 0) 2.5 q 1.3 O) 2.3 E) 3.5
5. Te~uril;ırin Az;ırbaycanın c:ınub ıorpaqlanndakı
hakimiyy:ıtin;ı son qoyuldu 175. Şirv:ınşah l lbrııhimln T:ıbrizdJn Şin·ana
A) 2.4 8) I .3 C) 1.5 D) 3.4 E) 2.5 qnyıtmasınd:ın sonra TJbriz ,-aı\zarbaycan
u~nında mübnrizayJhaşladı:
170. 1"05-ci ildJ baş vermiş Kür ça)ı sahilindJ döyüş­ 1. C:ıbiri Sulı:ın vhm:ıd
dJ Şin·anşah I İbrahimin müttJfıqlJri idi: 2. B:ıh:ırlı Q:ıra YlL~if
1. Gürcü çan Konsıantin 3. Gürcüçan Konc;tantin
2. Qarabağ b:ıyl:,ri 4. T~uri Mir.ınşah v:ı oğlanlan
3. Ş:ıki hakimi Scydi 3hm:,d 5. DayandurluQ-.ıra Osman
4. T:ıbriz \';) Marağa hakimlJri A) 1J.5 D) 11.4 q 2.4j
5. ôrd:ıbil VJ GJnco halciml:,ri D) 1.2.3 E) 3.4.5
A) 2.3.4 B) 2.3.5 C) 1.4.5
O) 12.4 E) 1.3.5

285

mir.az
 ı\) , -.~xı, ,-:mı i::-pl ct.fıl..d.'n ~nr:t C-:ılnl:,ddin omm
,______ ,~lır. C'dılm."".!_nı in '°ınlı - "·"nn S.-,r.ıf.... ,J-Mülk.:ı
H) Sın. n...ı...ıhL"U ,,~, \.,tınJ,;\ D.,rh."'11!1dıl:ır ~bl."'l<.inın
h:ıl..ımı~:-;lll h~lnJı - lı...rahim D;rrh..mdınin t."l..-..ta
ç,,,ı).-ı..,ı
.,___ .... il ....
C) 1 "~mır TC'\mıtr ,? T0,111mı~ xn.rıın hücumu 7atnanı
1 ~~ı~ :..ın ı.m..:ihınd."> ıdı - C;\lainl:-ır dö, );,tinin
!
~,rmı T~·mur Şımnlı (."l.-ıfq:l7l f:,tJı ctm."ll.: üçün
1
"~11~ ~iırü.,..._.., t:,..şlamı~ı - D:trb.-md ,.;'\ D.:ıry.ıl
• ı.: ... ·ıJl;,r,nJ_,n

Tcynnır T<-,,tamı,.ın qmv."11:ırini n,.."lğ)uhiyy:lt.:>

,.__ _ _..__ıı~-ratmı~ı - ~ÜT ç.a,ı '-ıJıilinct"lki cüfvtsd."I

1n. Si~·nn~Ah I ibrahimin T.,hrizd~ möhk;,ml;m;,

hilm;ım;,5inin s--)b.1bi:
) Qar.ıqcıyunlıılann Şırv;ına hücum ctm;,c;i
Al 1ır.ın~ın ı\7.:ırhaycma olan iddialanndan :ıl
ç.:,km.:ım:ısi
C> Sıı..ılt::ın vhnı:'C1 v;ı Q;:ırn Yll' ifınTeymuril;ır., ~ğJub
olm.-:ı_c;ı
O) T='hn7 :ıh.ılic.inin v:ı miitt:ıfiql:trin Şirvanşah 1
lhr.ıhımd.:ın u7.nqlaşJ11.'.lc.ı
E) C;,lairi ultan 0hmxlin v:ı onun mütt:ıfıqi Qara
Yu.,ıfin T:ıhri7#"' yaxınla,şm:L,ı

1i8. S:ıd hiHmulnn Ytl'if ihn Sac. Salari hökmdan

!\bnJı:ın lhn J\bh;,mm;,d ,·;, Şln·anş::ıh I ibrnhim
fıçü n o~'i.'lr C'~h:ıt:
ı\) Yeni siilal:min :,~ı.o;ını qn)ııı..ılan
A) Olwlinı h:ı~n ycr.:ı L.:i~·iim1;ı,j
C) :\ r.ırh:1yc:1111 ,·:ıhıd dcıd.:ıttl;) hirl;ı~İml;ı,j
O P.1.)1;1xtı h~q:1 ~"lh.:ıl'":l ~iiçıımı:lbri
E) X:ı7."lr d;ınınnd:ı h:ırhı J.!:ıını l.:ır lı:v.ırl:ttınalan

179. Şin-:ınş:ıh 111l\l:ıımçiihr v.ı I lhrahimln f:ı:ıliyy.ıti

uçiln oı-ş:ır c.ıh;,t:
,\) ti :rlıi i,lah:\I kcçinn:ı:-.i
O) E~ııi :-.-fılaby:ı ın.-ın,ub olın:N
C) Birl:,~ım1:ı :-.ıya.<;.."ltİ :ıp:ınn:t,ı
Ol Güm) ç-Mlt[!ı ib mütt."lfıq olın:ı,ı
~b kcçiml:",i
E) T:lbn7 ::--"lh."lrini

180. ın-:ın).3h tuı, u, ihn "<'~ quhad il.ı I lbruhlrniıı

bilimi~~ ;,d dii, rii iiçün oı~:ır c.,h.)t:
A) 1 C}m!.t!"ll.-ıı ıl;ı ıttıfJy h.ıı:,1:mul:ın
a, ..}J h..JJmlı~ı:11 :l,ılı \";"\./J~y."IL"I:,.-Uın.1bn
C) T::ıb:v -;,..-.h:ın tu.mn::ı yüri.ı~ c1m.:ıl.-ın
D) C~Lı.m lx J0, l:ıtı ı b müh:ıriro c.tm.-ıbri
El T C)ın..c"'Un Qı.nl Orduy-;ı )'Ün~l."'rind:ı i~tir.u.. ctnı:ıl~ri

mir.az
1
 194.~lfl.\iV "'rbrıLı .\tJtlı2~cınıJ1 )tl.:ınıı, ıJlıııur
an\lıu ıll,a ,ı.,ü:
,,ı F.ı::ı.:ıı.~, "J•ıııı nı ~\!wT)'ıı•l n.,ı,J',\
Cl\.ıcı" r.ım;ı Dl\I.~ ıı•m.\l, ,.;,w11
F)• 1.\\bı l'r.nJıı

19.5.Mml!1~1rilı ~~, \hhıııuıl ~bıN,rl OtOıı

ıı~roh.ıt:
\1f.ıl...-ı'.ıu,~ıır :C..'f ıı.ır.•I ın
01ıt,r:?\.ıh.Jıı :1ırJ.ı, ~ı.uıı.ıl ın
'\I\ .,-.-,Lı ı \.,ın~,I •n
(\ .\111·
O\f .ım.ı I h\'{r.ıhı ııJ Jıır ~ırl.ın,.ın.ı<ı
F) f.ın'i'r"~ ,lı\·ı Jlıu•Lv ,ılııı.N •

(..~tJfll.ıııl.ır od.!~:
196.
1. rlu·ıt.ıı- ı~•ı ı.,ıınııı ,ı,,, lı(I, \'lnı '-.ıdıııu. ı)l,ıh
,~nı.~~ır
~ "Cııı,·.ıt (Jı.ım.. ır.ıml.'ftıfllı.tUl,ı,..ıcı 11\'ll,,ı
,\,, nin,ı lı.•'1' ,,hııınıı~!ıır
.,ı ,.l\l'.,~t,ıı r,l\l
lllf;·lullılı R.~~h~tııı
(). ıf.1f~\khıı ı)lı. \ ,.\fı
Ol:',l:.Ul\.\ ~~il °:',11111
rı i.1,xıı ,., (.\ı"' ıııı

184.XIII-XIV JsrlJrdJS,lkihakiml~in~ _\'rnl~nl,ırd.ın hiri_Amhl)On

Iİ&!r. 190 ıari,inin nı~nqııl-
ı. Şirı.ıııın niiflll.
dair~ind.ı olmuşru • tardôı rün.1 aidılı:rı/: .
2. Oyrat ~ülabsi hakimi)y;ıtıu ol~ \l ı-:ırlı~ O) 1,11\l~.l (') Oı1~\lll

3. vınir Tc)ınurun Qızıl Ordll)a >~~ ~l;,ilık U ~,n.ıf ·;

~ ll'lllllı'lı J _
müıt.ıfıq kııni işıır:ık ctmişdir
,,ı, ı,111111 ~ıhı" l.,l.~'1111ırı: uınıı~lı
4. 1lülakül;ır ı .,C.ılainbr döıl:ıtioo.ın tıüo!;~ 191_lılım dininir,ıınıi rliıı l,ıt dinirlıın ctnıi1 Qıııl
c: ili' 11111 .

ı\7,ırhaycanın ı.ırkıh hı~-.ı<.İ limiqal~
5. Qar.ıh:ığ ;ıraıı\ıni öıün.ı L1hcctmiiJı
ı\) 1.3.5 lll 2.3.4 C)1.2.3D)114~IIJ
185.Xlll-XI\'J~ı l.ırin qoı1a(~nda S,ıll,~
Mıı~an ı·,ı ı\rrnnı idnrJrdirdi:
A)TC)ııııın c:ıni~inl;ıri
il) Şirı~ın ı~li,i ı ;ı ı·,viri
C)Scylli ,)lınııı ıı~lıı vhm.'1
O)F.vhıll:ıh lt-ı:ıd:xldinin oğlu (;,W
E)l liıl:ılii \,llllll 01,hl.ıh;ııçisi Aroq!
l!I
186.XI\' .ısıin 30-cuill.ırind.ı llülııiıLY~1l=
ı.ın.ıııiilil r.ı p~l"\'!llonnıı~ dôıriindı Şii 1Sl \lonqrıl Jiırü\iırinin \ı.ırhJ)C Jn n~ı.1ınl) )~flnJ
h~~imli)i:
ı\) Qıııl Onlıı ımfıı'k.bn i~blolı.ı-ıdıı
il), ırı.ı,_,ıhl.ır ,l,ıı bıinın ı:rl.ıbin.ı~
OnluıJ FJ\3nihii~nııl,ırlıın: 1 l l ı.~ ~•l•ıı,11 ılı \1 ıı •?,ı r ııh,ııu<ı rı,ıfıııı~lı •
1. Rıtn.ın ~ (İ;l\1~ ,.ın C: 111 ,lıl,,H ,ılı."ıı~l• ırı~dııııı.ıl ır ''l';ı1111~h
.ı llüLıliı ,.ın 4 Q,ır-ın ,.ııı : ı ı ı lııl ı~,ı I ıııııı ıı~ı,1.Jı~I\ ı.ı I J \l"<lli
1 \ ınııı
uın ,,lııııı?lıl
~ uhn~l,.ın
,\)IJ 1111.-1(l~.1 1>)1.-1l).l:1
198.\(,,nıı••lt ır ıl,h rılrı..ı n , lmlr f'r)ııııırıın
192.rıuni Qmn ,.ının, ,1 Qıııl Orılıı lıTıknıılun ,\ıJrl• •~( ııı ı ı tlrılıtıı ınJ ıl,ıır .ı~Jr ı ı1111ıı~lı:
(ı,tı.,~ unın diniıi~ a\.ıtinıl,ı ıı,,~r c.ılı.ıt: \l /A,n\\ 1(.h-..1111
A)flü:p.ıo--tlıı ı ,1,"l.ıı ılını cl.ın cıııı,bn lll \ı •.ıııı,lılııı ~ 11111
OtXtı>ıı.ınl.ın l,rnı:,.1 dnı.11.ın ( ) l .,•hıll ıh lt~•ıl ,~lııı
() 11..."'Jfılıp q tr1 ı nıuh.ıntJ ,ıp,ınll.ıl.ın ~.ırıı',~lın, ılı \ ,·:ılı
111
Dı 1'1.lmı r.ı-,mı ,!ın cl.ın ctlT\.llxı 11\I ,tımı~I -:,.,ı,,ı,ı •ıı
[\ Kı,-:ın m rAJı ,!lınn ılını m.1n.ıf~11nı mııılıfı.>
ı:tr.".'!.'lfl 199llirııhll,ıh 'ı,ıw~ıırıl 11.ı \ 1ıh nııın ııl \~t(I' ~n,
rı ılı~y Jtl O~ıln ı,,,ıır tJh,ıı;
111111
\lılıl,ılık ıı,r ,qıım.~lı "-ijl.ıf ~ vn~ı.ı
CWJnl~ i ı 1'irı ııiJ J..1il: llı \ ılıııı I ıl-.,ı,, 1) hıı,~~j,I 11,f .1'-111,•t\ 1'11,,-.I
\l \(.:..,,,,.:r..:r: •n.;l-11 ı,r lı l ) \ı •ııııın 111,\lı ,,,.,ırııL, ,L,n,kııı..,"
81\u!.~:' -,ı-. ı~, .ı: r.ı ru.J',):ın fJft\ı ıunJ,bı tıı ,.uıı,ı ıılıı.ıl.ııı

C')mu,ı.,ııllıl ,,l,bcı.lı ı >O:, r~~ ~;l:::l""~ n. •ı-.-r ~ .....

.ı: -J ~:, ~ , r.ıtu \1.rd.~ı l 1,ıı~t ılı~ ı., ııılıı•,ıl,ııı
D)l tırnunııı h.ıkımıı, :ıtı lltın.ı J:,..J:i O \L'ı!.~,.,;ı LY"t, ,, ·ı J.ı. ır,~r..!ı
1:l C.,İ.ıın l.v, ., Çı'1\ın;l."l ıı:ı$ın.U o.ıı."ıJ",:; [ı \b,,~.T ,) ~ :,~.J: r r..'b ,l~•,~.)rnrıl.ı
Ol(')ıiuıırı.ı ,'(ı nlıb

U7

- mir.az
 200.1..)k;ıriyy;ı Q.mini,2.fümdullnh
Qmini,3.... 206.Gmtorilonl>raMd;,~
ı\) M;ıh;mun;ld Na"<çıv:ıni 1. ~!V:ıs_rin so_nl~nda Az.ırbay
B)atxıürr.,şid 13akU\i hurufilık dını-sıyasi t:,limi• ~ Ya)1t~ 2·
C)NJı.T.lddin Tusi 2• "Cavı·c1aı ınam:ı" ;ıs:ırind;ı Inın u.uııs .di'<111
lüru . !ı .
D)F;ı1Jull:ılı R;ışidxldin :ı~1Slannı Jksctdimlişdi. fılıyın ~
E)!mad:ıddin NJSimi 3. Fılosof v:ı şair lrnad;xldin N;ıs· .
olmuşdur. ınu onuııdaı
201.JIJmdullııh Qmini\'3 abdümşid Baku,iüçün A} Nizam;ıddin Şami B) e. '
oışıır c;ıhaı: N:ıimi
C)Fazlullah D)~~~~~b..,
A)ı.ırixçi olnl.11:m E)Mahmud Ş;Jbüst;ıri --...ıuuın~
8) c0ğr.ıfiy:ıçı olmalan
C)mcnıar olmılan
D)dö\'l~ı xadiml:ıri olması 207.Fazlullah R.1şidaddin v;ı Namd.
E)filosof
olmalan oxşar c;ıh;ıt: ı2
dırı Tıısı açio
A)a~! ıa_~il ~rnnmadr;ıs;ıl;:ır açmaları
;ısrdJ yaşamış görkamli
202.XJII-XlV Az;ırbaycan B)dovnın gork;ımli alimvadövl;ıı xaıı·
nıusiqiçil;ıridir: C)dilçilik sah;:ısind;ı araşdırmalar ırnbri ~
1. ôlxlülqadir Marağayi D)astronoıniya il:ı m:ışğul olmal;Pannaıan
2. SJfir.ıddin Urm;ı\i E)Marağa r;ısad"<anasında elmi~ 1
3. ôhv:ıdi Marağai apannalan lar
4. ômin:ıddin T;ıbrizi
A)1.2 8) 23 C)3.4 D)2.4E)l.4
208.~azilF.ııid;ıdin Şin•ani v;ı Nasraddin
T ..
203.Bağdadın ~inınıiyp mJdraSJsind;ın sonra bırl;ışdiran ümumic;ıhat: ~ 2
ŞJrqd;ı yaradtlmış ikincialitahsilmüassiSJsi
idi: A)intibah dö\1ünün görk:ımli nümay~~I.
m:xlr.ıs.1Si
A)8rd..1bil B)s;ını:ı cisimfaıinin öyr;ınilm:ısi iblllJŞğul~~
B)Mar.ığa mms.:ısi C)filosofşair olnıalan °
C)Şam-QaLlll mms.:ısi '?co~~~açı kimifoalimı gÖSbrıııı~
D) t.1rixçi
D)Şarna."<ı m;ıdr;ıs;ısi E)planctl;ınn orbıımı mü:ıyy:ın etm;ıl;ıri
E)T:ıbrizd;ı R:ıbi R;ışid m;ıh;ıll:ısind:ıki mms.:ı

209.l\fantiqiuyğunluğu müayyan
edin;
204.T;ıbrizda Rabi-Raşidi m;ıdraSJsin;ı aidd<!yil:
A)F:ızlüllah R:ışid:ıddin t;ır.ıfınd;m, tJsisedilmişdi
8) Ş:ırqd:ı ilkaliı.;ıhsil mü:ıssis.1Si idi
C)M:xlr.ıQC!;ı dini\'J düny:ıvi elml;ır txirisolunurdu
D)T:ıbb:ıl:ırin çoxumüxı:ılif ölk;ıl;ırd;m g:ılmişdi
1.Nil.am:ıddiıı 2.Mahmud
E)X:ıtib T;ıbrizi buradad;ırs demişdir
Şami ŞJbüstJri

aidolduğu görk;ımli Az;ırbaycan

205.GöstarilJnlJrin A)1-tarixçi. 2-fılosof, 3-musiqiçi
alimidir: B) 1-fılosof, 2.<Jilçi.
)-astronom
C)1.<Jilçi,2-ıarixçi, 3-goğrafiyaçı
Hülakıi xanın
- Astronom,
filosof D)1-tarixçi, 2-musiqiçi, 3-fılosof
m:ısl:ıh:ııçisi,
Ab.'ıqa xarun ,ı:ıziri
,- ? - v;ı riyaziyyatçı
olmuşdu
E)1-dilçi, 2-fı losof.3-astronom

olmuşdu
- 210.Qanunauyğunluqpo:,ı/ııb:
A)ôlxlülqadir Marağai B)F:ızlüllah R:ışid~din A) fbrahinı Osmanoğlu. G;ınca qalaq:ıpılan
C)NmddinTusi Ş:ıbüst;ıri
D)Mahmud B)N;ısr;ıddin Tusi- Marağa r;ıs:ıd,'(all351
E)F:ızlullah N:ıimi C)M;ısud Da\ud oğlu. Qız galası
D)F;ızlullah R;ışid;ıdin • ôlişah M~di-~~
E)abdül;ıziz ibnŞ;ır:ıf~din- Teymuıunsı
riyandüz:ılun;ısi

mir.az
1 1 1R8
 r

G- t.ırilJnlJr oiddir: 216. Dahatc-ı baş nrmişdi:

211, ~lll :,snJJŞ:ırq VJ ı\z.:)rbaycan mwiiqisiniyüks:ık A) Qa7.anxarunQar.ıba~da p:ıdş.'lh elanolunmı.;ı
ı. . ,;,v:ı q:ıldınlması onun adı il:,bağlıdır. B) M:ıh:ıınm.ıd Olcaytununhakimiyy;ıt:> g:ılnı:,si
ıın , • . . . ..
Mı.ısiqinin ~sl:ır sıstcrnı n:>z:ınyy;,sı~ın JSasını C) Xorasandaamir Çoban.,qarşı qiyam.baş vcrm:>Si
2• qoynıuş. özününyaratddı~ı "?şdt>:'121s1
ılJ s:,s D) amir Çobanın Q11JlOrduqoşununu geri oturtması
düziimünümü:,yy:,n1_=>ş ırmı tr: . . E) Qaz:ın xanın f:ınn.ını il:>k:ındli!Jrin bir ycrd:ın başqa
A) ş:,r.ıf:ıddin 31i-Y~uh B) c>sı~dın _und.11~ı. ym köçm:,sininqadağan olunması
C) S:,fi;,ddinUnn:)Vı D) abdülqadirMarag:u
E) lzı;ıddin H:ıs.Jnoğlu 217. UyCunluqpo1JJ!ub:

A) Hül:ıkü xan - EL-unil:ır dövlJtininilk

xnı-XIV JsrlardJAzJrb:ıycanda inşa edilmiş cl'{:ı.ni titulunuq:ıbul etmiş hölandan
1 •
,' 2 2.qaJal:ın ••
muayy.m edin·• olm u
B) Q:ııan xan - köç:ıri monqol:ıyanl:ın ona
1 ark qal:ısı ı i -amt:ı kil ctmi di
• Gülüstanv;ı Buğurd qalalan
2
3
• Bayıl,Nardaran v:, Ram:ına qalalan q abu SJid- MahmudabadŞJh:>rini inşa
• M:,rc!Jkanda v;ı dördküncqalası
dair.:>vi ctdirmi i
4
• şuvanşahlar kompleksi D) M:ıh:ım.ıd Olcaytu- Q:ızan xamn
5
A) IJ.5 B) 1.2.3 q 2.4.5 islah;ııl:ınnı d.w:ım cıdinni di
D) 11.4 E) 1.3.4 E) f:,zlullahR;ışid:ıddin - Q:uan :cının
islah;ıtl:ınnın tJŞkilintLı \-:> h:ı)üt:ı
k irilm;:,sindJ
bö ~kroluolm du
1213. xııı-xı_v JsrlJra aid tikilmi.ş türbJl,nin smısın:ı
daxildeyıl: 218. Gülüstan türbJsi ilJ MömünJ xatun türb;ısl üçün
l A)Na.xçıvanda Gülüsta.ntürb;,si oış:ır cJhJt:
i B)B:>rd;ı türb:>si 1. Eyni:,srdJ tikilmişdi
C)Marağ:ıda Göy gümb:>ztürb:,si 2.. Eynimcmart:>r.ıfınd.1n tilcilmişdi
D) Na.xçıvanda Qar:ıbağlar türb:ısi 3. E:rııi üslubdatikilmişdi
E)Sultaniyy;xfa
Xudab:>nd~
türb~i 4. Müdafi;,m:ıqsJdil;ı tikilmişdi
5. Na..,çıvan :ırazisind:ı ycrbşir
A) l.J B) 4.5 q 2.4 D) 3.5 E) 1.2
214. CJdv;,ldJkih:ınsı h:ıdisJIJrin yerini dJ)işdikdJ,
verilmiş bütün h:ıdisJlJrin düzgün xronoloji 219. Göst.Jri!JnlJrinaid olduğu mcm:ırhq :ıbld.)Slnİ
ardıcıllığmı müayyan etmi>kolar? mfı:ıyyan ,din:
1. El.x.ıni v:,ziriTac;xidinalişah inşa ctdinnişdi.
ı. Yusifibn ahmJdin bJ<iiikasa hazırlaması 2. lbad:ıt ocağı olmaql:ı yana.şı. 3 mctr q:ılınlığmd.ı
ol:ın divarlanT;,briz;ıh;ılisinin dar gündJ
sığın.ıcaq yeriolduğu üçünqala adl:ınırdı
A) c)rkqal:ı.sı
8) Göy gümbn ~idi
A) l VJ 3 8)2 v:,4 C) l VJ 2 C) lfaşt-bchişt sarayı
D) 1 VJ 4 E) 3 VJ 4 D) H:ıs.ın padş.,h m:ıscidi
E) Göy ımscid

215. Elıanil;,r dövlatinın mövcud olduğu döVTJoid 220.Şin-an.şııhlar va EldJnizlJr dö,·IJti üçün oış:ır
deyi/: cJhat deyi/:
A) Dlairil:>rdövl:,tininyaranması A) c>sasının Az.:mxıycarun Arazçaymd:ın şinuld.ı.kı
8) Ş:,lcid;ı Oyr.ıt sülal:>sinin
hakimiyy;ı~ g;ılm;,si torp:ıqlard.ı qoyulması
C) A.z;ırbaycanda Çobaniağalığının ycnid;ın başlaması B) QtZJIOrduyaq~ı müharib:,l;mi:,
iştir.ık etrroSi
D)3bdül;ıziz ibn Ş:,rafadd.in ~r:>find.1n tiyan q Xar.mnşah\ann yürü.şüro ımruz q:ılımsı
dllZdldim;:>Si D) ~ 1onqollannyürüşün;ı m.ıruz qalmısı
E) T:,brizd;ı ÇobaniM;ılik ôşr:>fa qarşı üsyanbaş E) Gürcül:,rlJmü\xı.rİL'> ap:um.ısı. sonralaritrif:ıq
verm;,si yaratması

289

mir.az
221.Xlll;ısrd., Aı>rhııyranıı yüni,rtm~fdir. 228.AıabJy ~1Jh.1mm.ıd Cah:ın PJh(-l\
- •
Trymuruçun ln \1 ;\..,
1.s..~k,ıql:lr 2. Mcınql,llıır oxs:ır r.ıhJt: vıııı, z1
\ Giırdil:ır 4. X:ır:ı7JllŞ3hl illi 1. E)ni;ı:.,u,, h.1liıııi))':ltd:ı olırusı
5. Qınl Ordulubr lı. Ôzb.ıkl:ır 2. Gürcfüt:ına )üriiş ctnı."Ki
3. P:ı)t'.IXII ~:ı ş.ıh.ır:ı kôçümı~j
222.Sıcibr ,? l lülıı'-ül,,r dövl:ıtinin tııriıi üçünoış:ır 4. Dihl:ıtin :ır:visini oğullan ar:ısınd, böt·.
c~.ıt: ~~
ı. Q.ılihi))?IIİ nıüh,1nrol.ır n.ııic;,sincb y:ıranmışdı 229.AıabJy Ö1bJk,-;ı Şlr\'anş:ıh ı Goşt. .... .
~ ilkJ\1)tı\tı ~1:ır.ığıı ş.ıh.ıri olmuşdııır ümumiCJh,lt: ......, ~ z;
J Ar.ııhıyc.1nı tüıl ~l:ıl~inin h.ıkimiyy:ıti :ıltınd:ı 1. E)nİ döml:ı hakirni)y:ıtd:ı olrn:ı.'1
birl~nnişdi 2. Dövl;ııin monqollann ilkyürüşünJ
4. er:ıb ,;ibf:ıri il:ı mrıh.ırib.'ı cımişdi 3. Hül:ıkübrdövl:ıtinin hakimiyy;-ıti ·=q:ı!.~
5. ŞirY;ınŞllıl:uı açılı v.>ziyy:ıt:ı salmı\i(lı 4. S:ılcuq dövl;ıti il;ı dostluqmünas~ ~
5. Xar.ızmşah C:ılal;ıddinin ic!arJ ctdik:ın -~
0
223.R.lwıdilJn:ı llülııkül.,r dö,·t.lıinln lariıl üçün hücumctm~i ~')
oxşıırcJhJI:
1. Erbnort:ı ;ısr frod:ıl dörl.ıtl:ır idi 230.111FJribürrunX:ım:mşah CılalJ<Jd· ,. .
ı S.ılcuq impı.ıiya.çın.ı qlrŞı müh.1ri1.ı ap.mnışdı . ·ı Jnın. ŞJrt 1JnnJ
muqa,1 . asasJn: ını.ı ba._ot,A
......,
3. ®Si C:ınubi ı\z.ırb.ıyc.ın torp:ıql:ı.nndo 1. Ş~rv:ınşahlar C:ıl:ıbddin;ı x;-ırac verdi 2
qcıyul nıuş<lu 2. Sırvanşahl:ır dövl:ıti daxilimüst._ıqilli ....
4. r:ı)1.1.,;tl:ınnd.1n biriT:ıbriz ş.1h:ıri olmuşdur 3. Şir,..:ınşahl:ır dövl:ıti daxilimüst:qill')~ ıtın5
4. Şir,..anşahlaJ dövl;ıti Xar.ızmş;ıtıı~'lllı ~
224.Bö)lİk $.)lcuq
imprriynsı il.1llül:ıkülJr dörlJIİ v;ıziyy:ıt.1 düşdü ~11
üçünoış:ır r:ıh)I: 5. Şi~ıaıışah h?~md:ın şah titulundan nı:ıhruın
1. 8:ığd:ıdı :ıl:ı kl'Çinn;,si cdıl:ır;ık vahtıtulu d:ışınıağa başladı
2 fl:ı)1:ıxtının Suh:ıniyy;ıp köçürülm.ısi 2
3. Bütün ı\7.ırtı:ıyc.ın torp.ıql:ınnı ö7Ün:ı t:ıbc ctm:ısi 231.1Guştasp vJ III f Jribürliinhakim'!))~
d" .
4. ŞirY:ınş._'\h(:ın v:ı.ss:ıl :ısılılığın:ı s.1lm.1.ç1 .. .. oxşar cJI1.11:
uçun oırı

5. Qınl Onluy:ı qarşı müh,ırihJ :ıp:ırm.ısı 1. Ş'.rvanın C:ılairil.ırin yüriişün;ı m;ınızqa1ıntıı

225.AıııbJy Ö1bJk,~ Cıl:ıiri Sulı:ın i)hmJdin
hskimiypıl dörrüüçünoxşıır rJhJt:
1. Sulı..m tituhı q:ıbul ctm.ıf;ıri
2. ld:ır:ı ctdİ)i cw, l:ıtin ~üqut:ı uğr:ıdıfün.ısı
3. X:ır:ızmş.ıhl:ırl:ı müh.ınb:ı :ıp:ınml:ın
4. Dö,l:ıtin nraın~ız x:ırici hücuml:ır:ı m:ınız q:ılm:ısı
226.Elıanil~rlJ Qınl Orduınnl:ın :ırasında ~rd.ın
müh:ırib.ılJr üçün SJCİyyJ,idir:
1. EL1anil:ır dö,(.,tinin
r.ır.ındığı ilkmxtl:ud:ı
b.lşl:ımışdı
2. ®""" AL'ıroo)'Can :ır:ız.isind;ı, X:ız:ırboyu
,i!Jy:ııl.,rcb ~ vcnııişdi
3. Köç:ıri :ımin;ırin çıxışlınn:ı ş:ır:ıiı r:ır:ıtnıışdı
4. Aı.ırb.ıyc:ıııd.1 ş.ılı:ır \-;ı k:ındl;ır d1ğıdılmış. :ıkin
ycrl:ıri ndı\' cdilmişdi
5. Mütunb.ı n;ıtic,ısind:ı Qınl Ordudôvl;ıti
cımişdi
2II.EJd~nizbr
,·J l lülııkülJr ııırixi üçün
oış:ır rJh.ıt:
1. Aı.:roJ)ı::aıı torp.-ıql:ınnd:ı )'3r.ınnusı
1 E)nim, süqutcırnJSi
3. Gümi~ı~nın rn.ığlub cdilm~i
4. Qızıl Omuif;ı müh.mb.ı ap:ırm:ısı
5. r:ı)uxtl:ınrıdJn birinin
T:ıbriz ş.ıh:ıri olm:ısı
2. Şın·anın nıonqol_~:ı~r~. yüriişün;ı nı;ıruz<pl~
3. Monqollannıın )1ı~ışu r.ır'.1:ını onl:ır.ı tabco!mıg
4. Xarnmş:ılılarla dıplorıı:ııık nıün.-ısib,ıtl;ır
yar:ıdılnıağ:ı çalışıldı
232.1066-cı ildJS.ıkuql:ırın, 1367-ci
ild~C~ıi~
Şin·nna hücumuiiçiinoxş:ır rJhJt:
1. Şin-:ınş:ıhl:ın t:ıbc cım:ıkl;ı bütünAı.;,ıbayt~\lı ;
h:ıkiıııiyy:ıti ;\b :ılıııışdı
2. Şimınş:ıh hiil--ıııJ:ın onbr:ı t:ıbe olduqd.ın mı
ın:ılik ıitııhı d:~ıın:ıg:1 b:ışlan11~
3. K:ısr:ınil.ır sül:ıl.\,iııin h:ıkimin,;ıti dö"rim~
\'cnııişdir
4. Ş:ıki h:ıkinıli),inin idar:ıı.-dilm~i Şimınş:ıh:."l
t:ıpşınlnıışdı
233.Alb:ın hökmd:mCarnnşir ifaŞin-anşılı 1
süqut lbr.tlıinıin f,ı:ıli~')\lti üçün0'\:ŞUr rJh~:
1. Yenisül:ıl.ıııin .,,1..-ını qo~m.1_.;1
2. Dö\'btinclı\i ti ıniı..-1:\.lİlli~ iniqı:ıruyııh sıb
3. Birl.ışdinıı:ı siy:ı_,,ıi h:ı,:ıt:ı kt,inn.~
4. ld:ır.ı ctdi)id3, 1.ııin :ı~ ~-üdü~,km.L~=
alnı.ısı
5. Ôlby;ı hül·umı.'(bn y:ıddlibrin ~!!ı.:hc-.:xi
qo\Ulııı:uı

290

mir.az
 l
l ►

234. Şin-:ınşııh il A:ı.~itnn ,-;1 Kıl\us lbn Kt~qubıadın 240. t>bu$.>idin ölümünd,m sonrıa EJunil.,r 1j
hal..imiyyJti dihni üçün ~lC'iyy;ı,idir: dö,l..ltind.> hakimİ)')~ti .llJl..~lrm,,k ,-;ı ya l
1
1. w, l.'.ltinx:ınci hücumlaram:,ruzq:ılnn~ı Hülııküllr s.,lt.>nJtl uwundıı mübıari.ı.)(IJ ı{hu~lL,
l C~biril;ırin ali h.u.imin-;,tini<pbul~i f .)rql.Jnirdi:
1
3. El."t.'lllil;,rin
,-ı.,,;.-ılı kimi dô, l:ıti id.ıD ctnusi 1.C;ıbiril:ır l Çrıbrınil.>r , 1
-t T~z ~h.'.lrillJ)ün1ş ctm."ISi 3.Qızılürou 4. Şin-ınş:ı!ıLır 1
5. QU":.tqo) unlul:ır
235. ~111~srinort:ıl:ınnda llülakül.1rin,-:ısul
:ı.sıhlı~nı qJbulcc.!Jn Şin--:ınş:ıhlıır: 241. Aurb:ı~"t".ın:ı monqollıınn hlriod) nn1,unıJ.n,
1. lhxili must.'.lqilli)ini itinlil;ır brqli ôluıq Xu~m,~h C,1IQbddinin )ün1sü
~ 2. Öz :ıdl.ınnd.m pul bsdim'l."lkdld.ı,-:un ctJil~r nmıını:

3. T;ımt:ır.ıqlı titull:ınnı g6stJm1İr, ônc;ı monqol 1. M.ın~ $;11\."lfltuııılım!Şllıır

l\ :unmm adını ç;ıkiniil;ır 2. T~, ph.ln .>1.:ı kcçinlmişJır
4. Ş:ıh titulundm mahrum oldul:ır 3. Oiıtün .-\ı~ı)ı:an .:ır:ııisi t;ıt'I.• C\lılmi~ı
5. Monqolx:ıq:ınının bütün $."ll;ırl:ırinJ;ı nizamiqoşun -t Ş.ım.t\l ~,h.,cinın .>lınlisi :(.)r.lı: ,cmı:ıkl;ı işı;,ıllkın
d.)st;ıl;ıri il;ı iştir.ık cdin.lil;ır :<İl'\S olnt~lhır

~
236. Elx:ıni hökmdan llül:ıkü x:ın ilJ Şin-:ınşah 1 242. Xlll-XI\' ~r Aı.nbııyc:ın m.><IJnin.:ııinJ ıaid
lbr:ıhim üçün oxş:ır c.1h.lt: olanl:mmÜ.l)P" r,tin:
1. Yenisül:ıl~ınin ~ı.sını qo)ıt'l.1Sı 1. a..ı$ ~iris Jıli ıürlı. Jıli ,ıl\hı
2. XIV~qd:, h.1kimiyptd;ı olması 2. 111, ı.l.lf.:ı ı\ı.mxt)Ctn Jıli ifa,l>~i işt.:mm.l)? başl.ıtılb
3. ~ 1Jrk:ızfaşmiş dövl.)ty:ITTtm:ısı 3. ı\r.ırtı-ı~t";tn nıcırı.ırlığınd.ı illı. lbf.:ı tıim.1 tıkilıl.lfi
4. Qıııl Ordu dövl;ıtin;ı q:ırşı müh:uib-1
:ıp:ırması mcyu.\n:ı ~IJı
.ı. ITT.xklın l ,~,,rl\l~luı\.r.ırl'ıı,) ı:ıuı ılılındl
237. ~hlik aş~fın
v., .wvalki Çob:ıni JmirlJrinin r.ımuıJmır.ı q.xl.ır ,;atınıs ılk şcirini y:ı.l\lı
müst.lqilÇob:ıni dövlJtiynr:ıd:ı bilmJmJslni~ühut S. T~riı t:ıl,;.t\·ılıq ııtJlı.t;,hi T.lbriı ıniııiat\İr
tdir: m.:ıkt.ıbinin Nllıı ,ı\.;;ıL~IY)'".ltl.:ııinı m:ınım.__ıy:,ı?lı.
1. Çob:ıni :ımirl:ııinin öz nuına xüth:ı oxutuunn:ut'l.1$t dıh:ı )iik.--.,k
~\in-:ıy;, qııhılı
2. Dövl:ıt işl:ııinin l lübkü şah711d:ıl;ııi t;ır;,fimbn 6. Ar.ırb.ı)uının n.ıti.~ nıt'1~1ı ~ılı;n m:ımıılııtlnn
:ıp.mlm.ısı ı\mlı'\_ı)~ı İtr,,c C\lılın.ıp b,\Şl,ıJı.
3. Çob:ıni ;ımirbıinin :ıdın:ı pul k:ısdimı:ım.,si
4. F;ınn.ınbr [lx:ıııi lıökmd:ırlannın ndınclan 243. fJdJniıl,lr dii, lltind.m fJr11liolııruıı ~ln·ıın,ıılılıır
vcrilrn,1si ılö, IJti:
5. 11:ırbi s.11:ıhiyy;ıtl;ııin Çob:ıni ;ımirl;ııinin :ılind:l 1. SlnV)1ınl,ınn ) un~nıu lll.lnl/q,ıhıu~lı
olrn:ıma.,ı 2. ~ hınq(llt.ınn ) l°mi1ün.:ı nı..ınıı qıılnu~lı
3. CJbl.xklınin yili,ıştl r.ım.ını ,hl'1lı mll~ı:ıqillı)ini
238. 1357-ciil ı\z.,'lrbaycan t:nriıina aiddir: Q(101)'\lh SıLtl.ıdı
1. llülakül:ır dövl;ıti süqut ctdi 4. t lul.ıkiibr lkh l.ıtınd.ın tı.~ılı ,-;,ıiy)'Jt:> rronı.ı
2. T;ıbıizd.J M;ılık 0;.r.1f;ı q:ı~ı üsyanb.-ış verdi q,ılmı~dı
3. ,\.z;ırb:ıycancb Qızıl Ordununh:ıkimiyy;ıti qunıldıı
4. Çobanı ;ımirl:ırinin a(,ralığı başladı 244. XIV .:ı,rin ·"'"Jl1.u111ll,,
T.ılıriıcl..>:
5. ..Hül:ıkül:ır dö, 1:ıtınin mühafi7..;,sj
uğnındı" 1. ilk r.>--.>ıh,ın.ı ı)-3 h.ı:ılJJı
mübariz.ıy;ı son qoyuldu 2, R;,bi-R.>şıılı m:"lrx>-,ı fJı.ılıyy:ıı;, h,ışl.lllı
). Olı:.ı)tıı XuJ.ıh.1~ ıurt'ı:xi ııkıldı
239. amir Teymur ,-a Toxt;ımı1 un üçünoı,:ır .ı FJılullJh R>jtlLX!Jın l}.ır-ül-'),Jr., - S.,fJcvı ~ır.ıtı.h
C3bJt:
1. A.z.mxıyc:ıro yürü.5ctmi)Clir 245. t'.1ılullıh R->,llt.)dıJin., uı,ı,n,:
2. T;eriz ~ni :ıl;ı kl'Çl~İ 1. lliillkü urun l'ro{l.ıl-otı;~i olmı~lur
3. Şm~ 1lcr.ıhımb mütt.Jfiqolml.J:)<lu l 0.uJn x4ının ,--:>ıirı. ı.ımçi alım,.;, h.:ılım
4. alioc;>cphiıru falhctmL)(li olmu)(lur
) T~ in n R~ı-R.l; ıu rroh.lIl.l-.ttıu.)" ı .\lı
ıroJ.-,.;ının ı.:ı--i-.çi; ı olm~ h:r
-' Ş;,fqJ.:ı .1,ınırxımıy:ı clrı-Jnın 111~1IU".J.1 muhı1rrı
rolO)-n.trm~
S T.ı.n,L,r k~lu-.ununrnı.i.>llııl iJı

mir.az
 246. N;,sr.-.ddin Tıısinin ...,s...,rl.1rinlmü;,yy.1n edin:
l. "Zic Elxani"
2. "Evkilidin ş:>rhi"
3. •·cm;dnnn.,m;,"
4. '<"farixl:,r toplusu"
5. "0xlaqi Nn.<.iri"

247. xııı-x,v .1srlard,1 Az;,rbaycanda inşa olunan

ra~dxnnnlnrdı:
1. Mnrağnda r.>s~dxnnası
2. Şnma.xı r;,,.~anası
3. Şam-Qaz.an r;,s::,dxan:ısı
4. arcbbil r.,s~an:ısı

248. xııı-~,v ;,srd-1 Azarbnycandayer/i mcmarlanıı

ifa yeni salınan Ş.'lharl;ndir:
iştirak,
1. Sultaniyy::, 2. Mahmud:ıbad
3. Ş~mbi-Qazan 4. Qazaniyy:,

249. Zamnn oxunda verilmiş hndiS.Jl.1rin xronoloji

nrdıcıUığını müayy.,n edin:

1. 1220 1 1 2. 1221 1 1 3. 1222

1 1 •
1. Monqollann Az>rbaycana ilk yürüşü başladı
2. Marağa ~ ard:,bil monqollar t:,r.:ıfind:,n tutuldu
3. Monqollar Şamaxını tutaraq daf,'ltdı

250. Xronoloji ardıcıllığı müayyan edin:

1. l-lülakü xanın ~rbaycana yürüş::ı başlaması
2. l-lülak-ü xanın Bağdadı tutması
3. Az..::ırbaycanın Beşinci Monqol Ulusunun t:,rk-ibin::ı
qatılması
4. abu S:,idin ;,mir Çobanı v::, onun oğlanlannı edam
etdimı;,si

251. Xronoloji ardıcıllığı

mü;,yyan edin:
1. Qızıl Ordu hökmdan Özb;,k xanın ~rbaycana
yüriişü
2. Gürcüstan, Naxçıvan
v;, Sultaniyy;,do Ebcanilor.>
qarşı baş vcm1iş
qiyamlann yatınlması
3. Şirvanda O;,rb;:mdJil;)r sülal;)si hakimiyy;)t:, g::>lm::,si

252. Xronoloji ardıcıllığı müayyan edin:

1. 1 İbrahimin T;,briz.'.) daxil olması
2. Ş;,kid;, Oyrat sülal;,sinin hakimiyy::>to g::,lmdsi
3. Ş;ıki ;ırazisinin Şirvanşahlar dövl::>tin;, birl;ışdi­
rilm:,si
4. Şirvanın Dlairil;ır dövl;ıtinin brkibind qatılm:ısı

292

mir.az
--
262.Uyğunluğu mümanedin:

Şirvanşah Km.nil~r
süln!Jsi
1.1Guştı~ 1 2.filF:ııibiirı j 3.ilı\.'l~itan
a. Şirvan monqollann qar:ıtçi yürüşün.,
birinci
xrv
:ısrin birinci
y:ınsıncfa b:ış vcımişdi rımızqaldı
uğrunda"
1
"llülakiil~r döl'blinin mühafiz.1si b, Şirı-:ın rnonqollann üçüncü ı~iinJ mJnız qalJı
254, ardıcıllı~ mü~})'Jn
Xtonoloji edin•
G~nCJd;ı usu8JndJr
~yanının ~ ,
b. nıüb.1ıi1.ıy:ı sonqoyuldu c. Hülakülarin ,~lı kimi hakimiyy;tsürdü
1. Qızıl onlulul:ır Kürçayına qxl;ır ir:ılil;ıs.1 dJ d Şirvan ı; DJrb:ınd AliMonqol x.1qanlığının
2. Şirvanda HuşJng;ı qarşı İisyaıı baş 1~
c. nı:ığlub cdil.ır:ık ölbd:ın qol'uldular ı:ırlcibinJ qatıldı
3. T;ıb~zdJ 0bu8Jb;ı qarşı ~yan~~ . c. Xamııı,~h CJlal:Minl) bağlar.ıraq
d wrbayc.1nd.1 Qızıl Ordunun qıSJmüdd:ıtli müqavilJ
4. T:ıbnzd:ıM:ılıki3şr.ıfaqarşıii~ ı,•.~
~iaıı~,, hakimi>) ?tiqunıldu ond.'\11asılı ,,zi~tJ düşdü
e. Aı.ırbaycan ş.ıh:ırl:ııi am.ıns11Jıqla qar.ıt edildi,
ardıcıllığı müayyan
255,Xronoloji edin·
çoxlu q:ınirn:ıt ı·:ı :ısir apanldı Uyğunluğu mÜ,l))'Jn
263. tdın:
ı. DJrb:ındi tutması
Monqollann •
ı. Comıoğon noyonun
ı\zJrbaycana •. ilT)bıiz
2.l405<i
ilT~
1.134-1-<ii
b:ışlam:ısı ~ . . w
3. G:ınc:ınin monqollar
t:ır.ıfırnfan işğal 260.Uyğunluğu muJ)'}•ll
cdın: ı:ını 1

1
4. Monqollann A.z.ırbaycanın i ~1~ -
bütün
qarşı ınülxıriz.'lda:
Tcymurilar~
çaıdıımısı Ş6ıııını ~
- ı. ôlinc:ı q.11:ısının 2.atinc:ı qabsının
nıüdafı:ıçibıin;ı könıJk
a.
b.
Çobani ıiilmüro (MI baş ,'tlTllişdi
TC)ıııuıilJrin zülmünJ qll'Şt baş ,·crmişdi
ardıcıllığı ntÜJ)')'Jn
256.Xronoloji edin: rnüdafı:ısin:ı ooşçılıq
cdirdil:ır cdirclil:ır c. Üsrınçılar q3Jib g;ılmişdi
ı. Monqollann C;ıbJ v;ı Subutayın ~
d. Üsyan q:xldarlıqh y:ııınlnuşdı
yüniş;ı b:ışlaması )~
c. Ş;ıhJrdJ y:ıdclli zülnıün.ı sonqoyulmuşdu
2. C;ılal:ıddinin Al.1rbaycanda hakirnjvı,,,,ı; 1.Sultan Tahir 2.Xac;ı CövhJr
kcçimı;ısi /JVU )b 3.Scydi elli 4.c>ınirAltun

3. Monqollann Şamaxını tutması 5.1İbrahim 6.VIIGcorgi

264.U)'ğunlıığu mÜJ)'}'Jn
«!in:
4. Ağsunquıibr sülal;ısinin süqut etımsi
5. iliF;ııibürzün C;ılal:ıddin ilmüqavil) 00 •1,___ • • .. . XIII-XIV :ısrlJrdJ ı\ı.ırb..ı}t:ının cim\~
ı;ıoı,~261. Uygunlugu mum•:ın edın:
m.'XiJnixodimfaıi
ardıcılhğı nıüayyan edin:
257.Xronoloji I.TnıixçilJr 2.Coğ.r.ıfiyaşüna.slar
amirTeyıııunın A7.ırlxıycana yiirüşl~ri
1. Toxtanıış xamn qar;,ı~ }1Üiışı
Al.1rbaycana
başlaması yürüşü 2.ikinci
1.birinci yürüşü 3.üçüncü a HJmdull:ılı Q:ır.ıini b.abd~id Bak1Jvi
2. amirTeynıurun Şiıvanşah Iİbrahim]) itti~ (138 1392) •• ü 1399
c.Ş:ır:ıf:xldin ôli-Ya.di c.Niz:ımJddin Şruni
b:ığlam3$1
d.Z.ıbriyyJ "Qnvini
3. amirTcyınunın Az;ırbaycana ikinci )'Üıİışiıııüıı a.Şirvanşah I İbrahim Tcymurun hüzııruna gccbrJk
başlaması onatabcoldu
4. Scydi ahm~,. VnGcor~nin Teymurlasüllı b.Az.ırbaycanın id.msi Miranşaha ıa,pşınldı 265.U)·ğunlu~u nıÜJ)')'3n «!in:
bağlaması c.aıınQ qal:ısı dadaxil olmaqla büıün Az;ırbaycan
5. TJbrizcb Tcyınuıi abuB;ım q~ı ü.syan tıış tabc edildi T:ıbrizin mctıliş!Jm.ı s.ın;ıtinin nürnun:ılJri
l'cmı~si d.ŞJki hakimi Seydi aıım~ Tcymımla iıtifaq
bağlayaraq tJbı: oldu 1.8:(fii k.ısa 1 2.Tiy;ın
258.Xronoloji ardıcıllı~ müayyan edin: e.Şaki ita.ıt ahına alın.sa da,Tcvmur ölbnit.Jrk
1. amirTeymıırun AzJrbaycana üçüncü )iaİıi) etdikd;ın sonra ŞJki hakimi ·scydi öliit.1Jtd;ın o. 1319<u ilYusif ibnôhm.'Xl t.ı~fındJn
başlanı.151 bo}un qaçırdı lı.ızırlannıışdı
2. Şirv:ınşah I İbrahimin amirTeymıınınQın!Od b. 1399-cu ild.1ObdülJziz ibnŞ.mıfxldinLır.ıfını:bn
dövlJtinJ yiirüşündJ iştirak etımsi düı;ıldilmişdi
3. aıincJ galasının Teymura tabe olması c. c)mir Tcymurun sifJıişi il:ı lı.'mrlanmı~
4. Iİbralıinıin TJbrİ7.J yürüşü vJbütün ı\ıılbııta'I d Hıl-luzmla Lcındond:ı Viktoriyı ,, ı\11).ı,
dahakiıııin•Jti ~balnı:ısı muzcıindJ !.t,lanılır
5. Kürçaı1ndan c~nubdakı Aı.Jıroyıcanın t(XJllı'!" c. Hal-lı.'mrda Saro.1-P~1crbıırqd.1 Emıit.1j
muzcyindJ SJ.,l:ınılır
lannın C:ılaiıil~rin IJrkibinJ qanlırosı

mir.az
 256.. c~kr-- \ ·C'nn (linqnımınclA Şif'"IU1$Rh I Gıı f.:,p~
(.'\ \ ,~ :\uh~ Üıh.,ı.
fll) üçiln r.~rqli v;, o-q:ar
c~h~ıbn mü;,~~·~n rdin:

ı\ C"',,,r n

QS_
'\.71 ~--nn ;,,-v:llınd;, ha~miyy:ıt;ı g;,lmi~i
Ü\;... );,1 mnnq0ll;ınn 1 yünışün;, m."m.17 q.,,ldı
>. iün-ül;ır di'" btın ;,ran,in.;) q:ır.ltçi hücum ct<lr
.ı X:ır.ınn.,....,h C::ılal;xldın il.:ı dıplomatik v;ı Jo<:tluq
;ılocpl;,n '.\-;tr.,tdı
5. ldar:ı cıdıyi dövl:ıt siıqu1 ctdı

.ı\z;ırlı:ıyc:ına yfırQ5 cd;ın monqot !--."'7Tb-rd;,l;m

, . , yil~ I 2. " yffru) l 3. ili yiiriiş

:ı.11ii1:ı \:ü x_:ın

h. Comınf:_"Un noyon
c. Dh..""Iv;, Subııtny

268. Uy~unhı~u mü;1n·,ın edin:

Monqollann .ı\74"'rh:ıycamı yürüşl:rrinin n;ıtic.,1:m

1. 1 yürü~ ı 2. il yürüş ı J. ili yiirüş

a. J\_prh:tycın tam:ımil:ı S-ci m<mqcıl ulu.wnun

t:ırkihin:ı q:ııı ldı
b ı\r.ırlxıycaıı t:ıın:mıib i::,i!:ıl oluncJıı v:ı Ali Monqol
x:ıq:tnlıf!ıntn t:ır'-.ihın:ı q:ıtıldı
c. Ôlk.·min iqtı-.:ıdı. m:xl:mı v;, ıctiın.,i ~.:1lı:ıl:ırin:ı ağır
z-,,-t'-' vumlclu. feodal p:ımk:ınd:ıliyi d:ıh:ı d'l
{!ilcbndi

269. U~t:unlu~ mil,,n-;\n roin:

1.1220-ci il
1. 12~5-o il
:) A.7_-,.:n3yc.-u1ı:(.ım.ibnn yiinışün.:'\ rn:"nJ7 q:ıldı
h Ar-n-h:ıyc.,n mnnqoll:mn ıll yiirfışün:ı m.:ıru7 q:ılJı
c. A.r.:ıı:-b:ıycan qıp.;.-ıqlann hLıı..~ıınun.ı 111:,nı.7 q:ddı
d J'\.7:lorb.3yc;m c.~l.:ıbJdıntll )'\lfÜ~iın.:> l\l.'.'tr\.17 4:ıJdı
c. Ar.-ırh.:,yc:ı.n l lul:ıkü ~anın yüri.i~m1:ı ın:ınv q:ı.ldı

mir.az
 mÜ.J))~ tdiıı:
270. l')'f:Unlufu
Mcııqof13rlll A7:.txı)w.a >~
1)un'.ı$ il)\Q'İış

!·
GD
r.-tnı ~.xı f'l~·-"ıı ,~-n.,""-".ı
$1'~.'..ı;ı .',,i..-ı.ı Lıl-ı: c-.,ı~
.
.ı. K)\\lnr.•ıihın.? ~ır• nn.iı hJ\-ı•J ~o.ır~•
~
,
r1 •1~,\ı1lU ~JI ıll \ı;xınb ı-ıı"n~1 ,
\
1

.ııı:1 ır ın~ı.i,. ~,,ıı ,ru,

m.E)kr,\'cnnıfi.ıı111nıınıh llıllı~ıl fı.ilnıd.uı

Q.ıun un ( \1u \tJ/ı.ıın11,.._ı mwıu 111)
1\ 11'l.''-.:rtlff ııl lJı

ilı.i"
.' ~ı .\r.&J)\-;;:ı tı~'.ı.-...~~~ı..:n~~ r.ırqrı n ll\'!3rc.ılı.ıclm m•l~~"'l'\'i"'
ı i);r.:iTc~ır.ıın:ı i 1:r~ı:.ı {1'..:ru,~~r.ı,'
271.l'yfunlu!ııı mÜ.J))'mtdin: 5. ~i.ilO,,hJ\.!l\l (J.11N~.\,~)\:.ı.-.ı ~ıir;;ş
~~
Az.ırb:ıycan;ı roonqollann
~ :>··
..
~
1.T;ıbrimlk
2.T;ıbri1J il1nci 3T'h,_ _ . -~· .
• "'4-l) 2·4.r,tunhı~ m\1,1)~,ll'\
ruın.
hücumunun hücu ınıırrun iç.:...ıi "'-- ı ..
ıı;ıtic;ıc;i OJtic;ısi ~ ----'""7'"-------:-::=--:-----.
ı___:::..=.:.-c___.__..;..::,:::__-1..~ ~ .v.mı),-:ır.ı xın ~ 1~ıl\,!\lı ,\'ıiııı\ l'l•~•hd.111 r:ıtı
: \1\ ~il"\ .ıhı,,t, lı.ılıııııı \JI) ~.,Mı
a T;ıbriz h.ıkimi Ş.~-dlin Tu~; ~ - \1."1\>ı ~-ıkııııı, ı:ıı ı:ııd.ıı~tınlı
1
•
x;ır.ıc l'cr:~k
ph.ıri qaı.ıd:ııı xilas
ctdi:, J
\ .
t l\.,Lı 1(l~·.,1ı.,r h.1111.1\,,11\h
b. ALıh,y Oıb)k T~ıin müda/i:ısiııjll\l.i ~ l,ı tmJııımı Jı-ı IJı.hııı ~11111
,1Aı1ıl cııll
a. \Lır.ı~.ı r-Kxh.ın.ı-ı n~ı lılıııı,lı_ı
bılrrıı<li0 üçünmonqollara
x;tac,~ Q
h. ;ı.;.li,1,,n,,ılı C)l.ıl.,IJııı .\orl\ıi \':111.ı i uniş cı,b
ph;ıri cıdı
xila.~
c. ~f,11).rll.ır Ilul.ıkü ,.ının l\ı~(llı~ı ıb
c. AtahJy ÜıM TJbıi7.İn miıd:ıfi.lSini ~ ı\1.mı~ı:.ın.ı) ıınış ~ıJı
Nawıl'ana qaç~ı d.ı. ~hali~ ~
Tc: d T.tnııl.ı ılı J.ı(.ı "-'iulı. ü~ı .1111'\ış \\"nh hı•\.n~luı;- -ı
l l\.1111
bıwlığı İll ş.,hJrin müdıfıJSin.lq.11~-ı;~ c. Qınl ()nluıl.ı ltul.ıkııl.'f amırüı mülı.ınt,,ı.ır l l lul.ılılı U1 J C)L.-;;1',111 r r I t ıı,11 "·'"' ı
hışl.ıılı

275.[lltr-\'cnndbqr~mında rtd.ıııiıl,ır (.\),~ a ~'1r~'<l~Lı r,ııl:-,~ı ı-Lııı l\hhnııılı

272.Uy~unlu~ıı nıü.ını,ın rdin: tl~Jnil.ır doı Lıflnlıı 111)
t.ıri,I Oçiin
r.ırqhı O\)Ar lı. l\"ııLıı r,;Lıu .~1111 JlııqlJ \',ıtnl.ışı111~b
l ,.~,111111
c.>h.ııt.ırl nıii.ıı ı ,111
rılin: r l~•l'ı ıl"ı,,l,•nnı
\ ·.~h.111.11,~111,,nq,,I
nv,lııııl ı:,,hıılı
A7.ıı lıaycnm nıonqollmn )~~
J l,Lıııııhnıııı ı~•ıl.,ı ılıııı d,tııı\~11.ll \I ılıııııMI
1.lliıiııri )ı1riiş 1 2.lkiro>Wlİl IJı,ılhNııııı ı:,,ıııııhl
r ~'ı, uııl ııı ı ııını~"~lı ,~ııllıl ~ı'•,t ,ı.ıı-A
a. D.ırlı.ıııJ ınonqoll:ır ıx~fırmı ıtclb "llJı ~lır" h►ıl•ı -tım ıılıh
h. T~hıiı Ş.1m,1ı:lılin Tugr:ıı ininlıl,\"'.!:~ b
ıııfül.ıfı.1 olıın,lu
c. (,.1111'.ı ı:~.ıl ,,lıbr.ılı. ,:ır.ıhıılrl\pçn::.i
J. ~ lııııq;ıll.ıı \)r,l.ıbıl,lı liııün lısı x-~ 1 fü\ m.,~,:ı \~\\l.1t
ı,lı - C'.ıl 11 ııl,,r ,1Jııl."ııı111 lıiılıı~I utuı l
c.
~ılııı,·,l.111 kı\·mlı
Hınıın bır 1\1\~,n.,ıbn :ı.,,-:r ~
~ Pı}t.ı.\ZI T*nı ►ılı.ınru l,,;ıınılmııSıM
.ı (b:' ı ► t: ,'.rlı r.,J.ınhı .ır-ımı,i'lı
[ '~-\,11\\,~1 l :')ıv, r,,,~l l~ııllııı:ııuınl
Q.ır:ıq,ı:ıım.ı giil)(bnlılı J Ş:.r. ı;.:.ıt, ,.ı .ıl .l,ıl:lı;~rı.ı ı,,dmı)'lı
5 \k.,ı \ı.,t.ı_.ı...ın ı, li\kıLınl'ıllı ı,ı)ıılmıı'ı'hı ll Jl,11111.,,ı~ı,l,~ıııı t\ııı"ı ııli
~ I' 1\1,ııtı H,ıı!ıl,ı;~l,ın rQ!ıı:ı kı\lll'llll~~I
, lhıl,ı~ıı ı.,lı ~ı.,ıı ııııı'ınıl,ı nıı,1•:ıı; ,~, t \-t J~ı1 ~,
n~ıı:lııh ,,lımı•,.lıı
ıl ILıkıııııyy ~• ~.,rı,ıııl ııl,,,l◄ı, ~"" 1.-,,rı.r..ıı
11'',Inıı~ı ııLır•ıı , ,ılırı;•h
1
1 1
)

' ~,ı~ ını ( )l.111,I~ ı 1.ı.h: ~-l>ı ,Uı.ıbnıı • •ı

h,ııın \ı 1tı.,~~ ijtılı y ıyıııı,.!ı

mir.az
 diaqramında Şirvanş:ıh I ibrnhlm
280.Eyler-Vcnn 283.Eyler-Vcnndiaqramında XIII-XIV.m'3rcb ,ıı
(A),~ Şaki hakimiScydiali (B)üçünfarqliVil Gilncil(ı\) V3 DJrbJndş;,harlilrinln (B) tartıl Oçi
oxşar cJh;ıt!Jri mÜJ)')'iln
edin: filrqli,-aoxşnr cilhat!Jrimü;ıyyan edin:

A oxşnr B A oxş:ır B

ı. Müst;ıqil siy:ıs.ıt ycriımişdir 1. UstaD;md:ırin b:ışçılığı il:ı üsyanbaş vcrm~

2. D:ırb:ındil;ır sülal~inin :ısasını qoyınuşdur 2. Monqollann ikinciyürüşü zamanı ;ıl;)
3. Gürcü feodall:ın il;ı ittifaqbağlayar.ıq atinQ kcçirilınişdi
qal~ının nıüdafoçil;ırin;ı köm:ık ctmişdi ikinciyürüş 7Aımanı tutaraq
3. Monqollar
4. Aı.Jrbaycanı \'ahiddö\'l;ıtd:ı birl~~nn;ıy;ı Az:-ırbayc:ının işğalını başa çatdınnışdı
ç.ıhşnuşdır 4. AZJrbaycanın :ısas lim:ın ş:ıh:ıri olaraq
qalırdı
5. Teynıur:ı tabeolımqd:ın imtina
edfümüst~il 5. Moııqollann birinciyürüşü zamanı xtt \'CDı
siyas;ıt ycritmişdi dağıntıdan xil:ıs olınuşdu

281.Uyğunluğu mÜJy)ıJn edin: 284.Uyğunluğu müayy;medin:

Az;ırb:ıycana XIV;ısrd;ı
Az:-ırbaycan ŞJh:ırl:ıri osrl:ınb
XILI-XIV
ı. XIV:ısıin Iy:ı.nsı j 2.XIV:ısrin nyansı 1.l\1arabra 1 2.T:ıbriz

a. Şirvanş:ıhl:ır dövl:ıtind;ı yenisülal:;ı hakimiyy;ıt;ı a. Ş:ırqd;-ı ikincialit;ıhsil mü:ıssis.ısi buraı!a

g;ıldi yar:ıdılmışdı
b. Ş;ıkid;ı Oyrat
sülal:ısi bakimiyy;ıt;ı g;ıldi b. 1221-<:i ild;-ı Monqollar
t;ır:;ıfinc!Jn tutu~
c. Hülakiil:ır ~lt;ın:ıti uğrunda mübaıriz:ıy:ı son ;ıh:ıliy;ı divantutulmuşdu
qoyuldu c. Hülakükır dövl:ıtinin ilkp:ıyta.xtı olmıışdu 2
d. Xorasanda ômirÇobana qarşı iisyanbaş verdi el. Hülakiil:ır dövl;ıtinin ikid:ıfa paytaxtı oJıııııılı
e. Aı;ırbaycan Qızıl Ordubökmdan Toxtamış c. M;ılik oşr:ıf v;ı Tcymuril;ırin zülmün~ ~
xanın yürüşün;ı m:ıruz qaldı üsyanbaş vcnnişdi

282.Uyğunluğu mii~J~nedin: 285.Uyğunluğu miii;ıyy;ın edin: a

t
Şirvanşahlar dövl;ıti Aı.:ırbaycarı ş;ıh;nl;ıri XIII-XIV
;ısrl~ c
:ısrin 60<1
1.X1V ill;ıri 2.XIV~n 80-ciill:ıri 1.Marağa 1 2. T:ıbriz 1 3.~OQ

a.Hakimiyy;ıt:ı yenisülal;ı g;ıldi birinciyünişü zamanı ~b

a. Monqollann
b.Şirvanşah Kavus T:ıbrİ1.d yürüş etdi kcçirilmiş.di
c.ulairil:ır dövl:ııimbn asılı v;ıziyy;ı~ düşdü b. Xar:ızmşah C;ılal:xldin t;ır.ıfınc!Jn bxp3
d.ŞiMll Qızıl Orduxanının yürüşün;ı m;ıruz qaldı cdilmişdi
e.Şirvanşahlar Tcymurun hakimiyy:ıtini q:ıbul etdi c. Xar.ızmşalı ulal:xldin;ı qarşı A.z:ııbay(aOO!
böyüküsyanın baş vcrmişdir
el. Monqolla.nn birinciyürüşü zamanı üçdJfa
x;ırac vcrcır:ık xilasolmuşdu
c. 1235-<:i ild;ı ilkd:ıfo monqollar
tor:ıfuıdııiıf!
olunaraqdağıdılmış, dördilsonrab~
olunmuşdur

296

mir.az
'
1286.XIII-XIVJsrd D,nbJnd (ı\) va T,Jbriz (8)
~ şJhJrlJrinJ nid olnnlan mii\'afiq ol:ıraq qcyd edin:

A oxş:ır B

t. Monqollann birinci yürüşü zamanı işğal

cdilrn:>rnişdir
2. t liil.ıkül;ır dövl;ıtinin ikinci paytaxtı olmuşdur
3. 1239-<::u ild:l monqollar tuıaraq Az.;,rbaycanın
işğalını baş..1 çatdınnışdı
4. ı\z.ırbaycanın :,s::ıs I iman ş:>hJri idi
5. C;ılairil;ır dövl:>tininpaytaxtı olrnuşdur

1 287. Uyğ-unluğ-ıı müJyyJn edin:

1. c>sir:xldinc>ndJlüsi
2. F;ızlullah R:lşidJ<ldin
3. Fnlullah N:>irni
4. N:>sr:>ddin Tusi
a. üınıc :>t-t:>varix:,s:,rininmü:>llifidir
b. "Türk dilinin d:,rkctm:>kitabı"nın mü:>llifidir
c. "Cavidannam:," :>s~rininmü:,llifidir
el "Zic Elxani" :,~rl;:ırinin mü:>llifidir

1288. Uyğunluğu müJyyJn edin:

' Az:>rbayçanırı mcrnarlıq abid:,l:,ri

I.XJ :>sr 1 2.XIJ :>sr 1 3.XTII-XN:,srl:>r

a. Gülüstanqalası d. Gülüstan türb:>si

1b. Bayıl qalası c. M:>rd:,kanqalası
c. Sınıqqala m:,scidi

289. Uyğunluğu müayyJn edin:

XID-XIV:>srl:,rA~rbaucanın mcmarlıq abid:>l:>ri

I.Naxçıvanda 2. T::ıbrizd:, 3. Sultaniyy:>d:>
crbsir erb ir eri:>ir

a. Gülüstan türb:,si
b. Qarabağlar türb:,si (Bc.ştağ)
c. ork q::ılası (olişah ş:>scidi)
d. Yusif ibn Küscyr türb:,si
e. M:>h:>mm;:,d Xudab:,nd:>türb;:,si

297
1

fi
mir.az
 X1ritJ.malları

ı. Mcınqollann ilkyürüşünd;ı 3d;ıfa x:ırac veribdağıntıdan :ızad olanş;ılı:ıri mü;ıyy:ın edin.

2.Monqollann ilkyürüşünd:ı Ş:ıms;ıddin Tuğrayinin başçı lığı il;ı nıüd:ıfı;ı olunanş;ılı:ıri mü:ıyy:ın edin.
3.Monqollann ilkyürüşl;ıri zam:ım q;ıtl v;ı qar;ııl:ır tör:ııdiyi ş;ıh:ırl;ıri rnü;ıyy;ın edin. 4. ,
4.Monqollann ikinci yüriişü zamanı ;ıl;ı keçir;ı bilm:ıdiyi ş;ıh:ırlJri mü:ıyy:ın edin.
5.Monqollar tutaraq Awbaycanın işğalını başa çaldırdığı ş:ılı:ıri nıü:ıyy:ın edin.
6.Monqollann birinci yürüşü zamanı x:ırac vcr:ır:ık dağınııdan xilasolmuş ş:ıh:ırl;ıri nıü:ıyy:ın edin.
7.1235-ci ild;ı ilkd:ıfo monqollar t:ırJfind;m işğ:ıl olunaraq d:ığıdılrnış ş;ılı.:ıri nıü:ıyy:ın edin.
8.Xar.ızınşah C:ılal;ıddin ı:ır:ıfındJn b:ırpa edilmiş Az:ırbaycan ş;ıh:ırirıi rnü:ıyy;ın edin.
9.Az.ırbaycanda XarJzmşah CJlabddin iqam;ıtgahı olanş:ılı:ıri nıü:ıyy:ın edin.
10.Az:ırbaycanda Xar:ıznışah CJlal:ıddin;ı qarşı ilküsyanın baş \'erdiyiş;ılı;ıri mü:ıyy:ın edin.
ı ı. Az;ırbaycanda Xar:ızmşah C:ılal;ıddin;ı q~ı :ın böyüküsyanbaş wrdiyiş;ıh;ıri mü:ıyy:ın edin.
12.Elxanil:ır dövl;ııinin paytaxtı olmuş Az.ırbaycan ş;ıh:ırl:ırini mü:ıyy:ın edin: 5. 1
13.Qaz.an xaııın 1295-ci ild;ı padşah elanedil:ın ;ırazini mü:ıyy:ın edin.
14.1319-cu ild:ı Elxanil:ır.ı qarşı üsyan qaldınnış ş:ıh:ırl;ıri mü:ıyy;:ın edin.
15.1344-cü ild:ı M:ılik 8şr.ıf:ı v;ı 1405-ci ild:ı Teymuril;ırin zülnıün:ı qarşı üsyanbaş venniş ş:ıh:ıri
ıtıü:ıyy:ın edin.
16.C:ılairil:ır dövl;ııinin paytaxtı olmuş Az;ırbaycan ş:ıh:ırini mü:ıyy:ın edin.
ı 7.XIV:ısrin sonu-XV:ısrin :ıvv:ılind:ı Az:ırbaycanın açanhcs:ıb edildiyi ş:ıh:ıri rnü:ıyy:ın edin.
18.Toxtamış xant:ır:ıfınd:ın hiyl:ı yoluil:ı ıutul:ın ş:ıh:ıri mü:ıyy:ın edin.
19.1400-cu ild;ı amitTeymur t;ırJfınd:ın f:ıth cdibnq:ıla111rı ycrl:ışdiyi :ır:ızini nıü:ıyy;ın edin.
20.Ş;ıhab;ıddin N:ıs:ıviy:ı gör:ı 1229-cu ild;ı v:ızir v:ı valit:ır:ıfınd:ın idar:ı olunanş:ıh:ırkıri mü:ıyy:ın edin.
21.XIV:ısrin 30-cuilbrind:ı Oyraı sülal:ısinin hakimiyy:ıt:ı g:ıldiyi ş:ıh;ıri ınföyy:ın edin
22.F;,zlullah N;ıiminin m;ıqbr:ısinin yerl:ışdiyi :ırazini nıü:ıyy:ın edin.
23.Qar:ıbağlar \'J Gülüstan ıürb:ısinin ycrlJşdi}~ :ırazini rnü:ıyy:ın edin.
24.arkqalasının yerl:ışdiyi arazini ırnü:ıyy:ın edin.
25.Olcaytu Xudab;ınd;ı türb;ısinin yerl;ışdiyi ş:ıh:ıri rnü:ıyy:ın edin

298

mir.az
 aatıarlılar (QaraqoyunJu)d'•
v ovJati
xVJsrdJAz.>rb:ıycanda mövcud olm .. G.Q.araM3h.3 .
1. ' .._,.,,."Jn
edin: uş dovlJtlilri ~ mm.-,dın faaliyy.-,ti
dövrün;,aidolanlan
f11U;, 2 ş· rnu yy.lnedin:
3
1 s:ıfavil:ır • ırvanşahlar lwı··
• Qai.lqoyunlular 4. Eld;ınizl;:ır • aın Sultanôhm:ıdl;;ı qohumluq:ılaq,si
3• Ağqoyunlular }'aratrnışdı
5. 2• M:ırk:ı2IJ5miş dövl:ıt yaratmağa çalışmışd1
B) 2.3.5
A) J.2.3
E) 3.4.5
q 2.4.5 3. A7~rbaycan vaTabrizuğrunda mübariZJ~
D) 1.2.4 qoşulmuşdu
4•ŞirvanşahJar dövlatiil;,dostluqal:ıq;ısi saxl:ımışdı
5- Q:ıraqoyunlu ooyliyinimöhbml;ıtmişdi
oı;uz tayfal~n si~•asi~~rk~lJrini itirmişdilar· A) 1.2.3 B)2.3.4 C) 1J.S
t A) Abb::ısıl:ır xılafatının dağılmasından • D) 3.4.5 E) 1.4.5
B) Xaçy(~şl;;ıri_ n:ıtic:,sind:, sonra
S:ılcuq ımpcnyasının parçalanmasınd
7• Qaral\hh.lmm3<1 Qaraqoyunlub.-,yli}inimöhkam-
C) .. .. . an sonra
D) Monqo1yuruş 1:mı.amanı lJndinnak üçün:
E) amir Tcymurun Anadoluya yürüşünd:,n sonra A) C;ılairi Sultanôhm:ıdl;ı qohumluq:,Jaq;,siyaratdı
B) Xaricisiyas;ıtd;ı Osmanlıya meyietdi
C) Şirvanşahl:ır dövlatiilJ ittifaqyar:ıtdı
D) wl:ıiribrd;ın asılılığı q;ıbul ctdi
J. X)JI-XIV asrl~rdJoğuz t:ıyfanndan olanQ:ır:ı­
qoyunluva AgqoyunlularŞarqi Anadoluyaköç E) B;;ıyliyin m;ırk:ızini ôrci~ köçürdü
ctdil;,r:
A) Q:ıın:ıvi işğallan zamanı 8. QaraMJhJmm.ldin Anrb:ıycan va Tabrizuğrunda
mübarizJd.-,ciddiuğurlar aldaeda b~lmamasinin
B) Monqolyürüşbri n;;ıtic:ısind:ı
s.>bilblarind.-,n
biri idi: 1
q (mirTeymunın M:,rkoziAsiyaya yürüşü zamanı A) ômirTcymunın ölk:,y;ı yürüşl:ıri
D) Qızıl Ordu xanlannın yüri.işü il:ı ıl
B) Osmanlı dövl:ıtinin mancolması 'l
E) Osmanlı dövbtinin yaranmasından sonra C) Yerlifcod:ıllann ittifaqd:ın boyunqaçırması 1
1
D) Venesiyarcspublikasının makrlisiyas;ıti
ı, Oğuz boylannın yeni siyasi dirçalişin;, şJrait E) Şirv:ınşah I İbrahimin birl;ışdiıın;:ı siyas;:ıti
yaratmışdı:
1. Ankarafolabti
2. Monqol işğrıllan 9. Qara YusifinAzarbaycand:ı mohkamlanmak
3. Monqollann hakimiyy:,tininz;:ıifüım:ısi uğrunda mübarwdJ asas raqiblilrii.di:
4. Teymunın türk-müs:,lmandünyasını birl:ışdirm;;ık 1.Teymuribrdövl:,ti
siyas:ıtinin iflasa uğraması 2. C:ıl:ıiril;ır dövl:ıti
A) 2.3 B) 2.4 C) 1.3 O) 3.4 E) 1.4 3. Şirvanşahlar dövl;ıti
4. Ağqoyunlu feodalh:ıkimliyi
>.BayramXocanın faaliyy:,tin:,:ıid olanlan mü;,yyan 5. S;:ıfovilarin ôrcfabilh:ıkimliyi
edin: A) 3.4.5 8) 1.3.4 C) 11.4
1.C;;ılairi Sultan Üveysin sarayında nüfuzlu :ımirl:ırd:m D) 1.2.3 E) 2.3.5
biri olmuşdu
2. M:ırkni Van ş:,h:ıri olan Qaraqoyunlu feodal
10. Qara YusifTcymurilaraqarşı mübaıiLl aparmaq
hakimliyiniyaratmışdı üçünhayatakcçirdiyitadbir!Jraaiddir:
3. 8mir Tcymurun yürüşl;;ıri zamanı ona müqavim:ıt 1.C:ılairi hökmdanSultanôhm:ıd il;ı ittifaqbağladı
göst:ımlişdi 2. Şirvanşah l İbrahiml;ı yaxınl:ışdı
4. Az:ırbaycanda hakimiyy:ıt uğrunda mübariz.;} 3. Ağqoyunlu QaraYuluqOsmanb;;ıy:ı mütt:ıfiqlik
apannışdı . . t::ıklifi etdi
5. Hakirniyy;;ıtini Ş:ırqi Anadolunun bir hiss:ısın:ı - 4. Osmanlı sultanı İldınm B:,yazidaqoşunla köm:ık
8rzincana v:ı Sivasa yaymışdı gönd:ırdi
A) 1.2.5 B) 2.4.5 C) 1.3.4 A) 1.3 8) 1.2 C) 1.4 D)2.4 E) 2.3
D) 1.2.4 E) 2.3.5

299

mir.az
 11.1394-cüildJb:ış rmn B:ığıfad döyiişünd.1: A)2.3.4 13)1.3.5
~
C)2.4.S
A) Q:ım YusifvJSulıaıı ahm:ıd TcymuıilJr;ı nı;ığlub D)1.4.5 E)1.3.4
ı
ol:ır:ıq ;ısir düşdiilJr
B) Qar.ı YtL~if
v:ı Sultan
ahm:ıd q:ılib g;ılSJ d;ı Misir.ı 17.Monqoll:ır dövriind:ı siyasihnkimiyy;ıti İtir
gcıdi oğuzların ı\z.lrb:ıycnnda vaqonşu JrazilJrdJ~
v;ı Sulıan ahm;ıd TcymuıilJr.ı m;ığlııb
C) QaraYusif ycnidJnlınkimiyy:ıti bJrq;mır oldu:
olar.ıq lldınm BJy:ızidJ sığındılar ı\) ulairil:ır dövl:ııinin y.ırannıası il:ı
O) Qar.ı Yll~if ölını;ıd qalibg::ı!Jr.ık T:ıbriZJ
vJSulL1n yürüşl:ıri nJtic:ısinda
8) 8mirTcymurin
doğru ir:ılil:ıdi C) Baharlı - Qar.ıqoyunlu dövl:ııinin }'arannıaıı
E) Q:ır.ı Yusif
v:ı Sulı:ın ahm;ıd qalibg;ıls:ı d:ı D) 8:ıy:ır:durlu. döv_l:ı!inin yaranması n:ııi~i4
da\'Jlll cıdirJ bilnı:xıil;ır
mübarizJni dovl;ıtının yaranması ilJ
E) S:>f:mlJr ı

12.QaraYusifvaSulı:ın ahnıJdin Misird.:,

habsd.:,n 18.EyniildJb:ış ,·crmişdir:
ıız:ıd olunm:ısın:ı ş.:,r:ıil y:ır:ıtmışdı: A) DlalJ<ldinin ,·;ı monqollann A2.1rbaycana
1.Ankara folnk:ıti hücumu
2.ömirTcymurun v:ıfot ctm;ısi 8) Bizans impcriyasının süquıu, Otluqbcli dö~
3.TC)1nuıil:ır dövl;ıtind;ı hakimiyy:ıt uğrunda C) Hül:ıkübr dövl:ıtinin siiquıu, x:ıç yürüşl:,rinin
mübariı..,nin başlaması başlanması
4.Şirv:ınş.ıh ı lbrahinıin Teyınuri Ôm;ırin qoşununu D) S:.ırdnıd döyüşii, Teymuril:ırin a2.1rb:ıycandaıı,
m;ığlub cdJr.ık T:ıbrizi tutnı.'\Sı qovulnıası
A)1.4 B)1.2 C) 2.4 D)2.3 E)3.4 E) Şirv:ınşah 1İbr:ıhiınin T:ıbriz:ı daxil
olması
Q:ır.ıqoyunlıı dövl:ıtinin yaranması '
13.1406-cı ildJN:ıxçıran yaxınlığında b:ış nranAraz
ç:ı)l sahilindJdöyiiş nalimind.:,: 19.l~l~cıı ild:ı baş nrınişdir:
A) Qaraqoyunlular ıcymuıil;ıri m:ığl ubeıdilJr 1.C:ıl:ıiri Sultanc)hrııJ<lin Az.ırb:ıyc:ında
B) Qaraqoyunlular c.ılairil:ıri m:ığ.lub cıdil;ır h:ıkinıiyy:ıtin.1 sonqoyulması 12•
C) Qaraqoyunlular Şirvanşahlılan mağlub etdil:ır 2.Qaraqoyunlulann Tc)ımııi abuB:ıkri m:ığlub
D) Teymuıil;ır qar:ıqoyunlulan m;-ığlub cıdil;ır ctm:ısi

E) Te~muril:ır Şirvanş.ıhlılar:ı q:ılib ,galdil:ır 3.T:ıbriz y:ıxı~lığınd:ı ôs:ıd q:ıs:ıb:ısi k:ınanndıdöıııı

b:ış vcmı:ısı
qoşununun Şirvan :ırazisinJ }'İıııişıj
4. Qaraqo,unlu
ildJSJrdruddöyiişii baş rermişdi:
14.1408-ci
dövl:ıtinin yaranması
5.Qaraqoyunlu
A) Qaraqoyunlul:ırla CJl:ıiril:ır :ırasında
A) 1.2.4 8) 1.4.5 C)1.2.S
B) Qar.ıqoyunlularla Şirvanşahlılar ara.5ında
O)2.3.4 E)1.3.5
C) TC)muıil;ırl;ı qaraqoyunlular arasında
D) Teymuribr!J Şiıvanşahlılar arasında
20.T;ıbriz y:ı:onlığında ôs:ıd qasab:ısi kanannda döııi
E) C:ılairil:ırl:ı Şirv:ınşahlar arasında
baş \'crmişdi: •
A) qaraqoyıınlularla Şirv:ınşahlar arasında
ildaTabrizyaxınlığınd:ı baş \'ermiş
15.1408-ci B) ıeymwil:ırl ;ı q:ıraqoyunlular arasında
SJrdrud döriişiinün nJticJIJrinJ :ıidl deyi/: q qaraqoyuntularla c:ıl:ıiril:ır arasında
A) Miranµh döyiişd:ı öldürüldü D) qaraqoyunlul:ırla ağqoyunlular arasında
B) QaraYusifT cymuıil:ıri tamm:ığl ubiyy:ıt:ı uğratdı E) ıeynıwil:ırl.:ı Şirvarışalılar arasında
C) Teymuıi qüw:ıkıri Az:ırb:ıycandan qovuldu . 2!
D) Şirvanş:ıhlar QaraYusifin halı.-imiyy:ıtini q:ıbul etdı 21.T:ıbriz yaxınlığı nd:ı as.ıd q;ısJbi>sİ kanannda
bl)
E) Tcymuril;ırin Az:ırbaycanın c;ınub ıorpaqlanndakı Hrmiş döyüşün nJtic:ısinJ aiddeyi/: [
hakiıniyyJtİn:ı sonqoyuldu aıınıJ<l öldürüldü,
A) Sultan C:ılairil;ırdövl~~
etdi
16.TeymurilJr Azarb:ıycandan qovulduqd:ın sonra B) Şirvanş:ıhlar qar.ıqoyunl_~lara ta~edi~di..
QaraYusifil:ı Sultanahm.:,d :ırasındakı C) wrbayc:ıııda Baharlı sulal;ısının hakimin~
münasibJtlJrin pislJşmJsinin s:ıbabidir: . başlandı
1.QaraYusifin Teymuıil:ır ü1.Jrind:ıki q;ıl:ıb:ıl:ın D) P:ıyta:<tı TJbrizolanAı.Jrbay~ Qaraqo}1Jlllu
2.QaraYusifin Bağdadı :ıkı keçirm:ısi dövl:ıtinin fonııalaşmas_ı proses,başa çaldı
3.QaraYusifın :ıhali arasında nüfuzunun artmaS 1 . E) mrbaycanırı v:ı .aı::ıb l~q_ının büliin_lıiliınbi
4.Sultan öhın:ıdin l·fam:ıdan yaylaqlannı onaverm:ısı QaraYusifiıı lıakinııyy:ııuıı q:ıbul eıdil;ır
t:ıl:ıbini QaraYusifin r:ıdd eım;ısi .
5.QaraYusifin T;ıbriz;ıhalisind;ın qanunsuz vcrgıl:ır
tıl;ıb eım~si

300

mir.az
\

l22.TJbriz yaxınlı~ında us;ıd q;ısabasi k.ın:ınmJa tıa, 26. l4J~cu ild:ı T:ıbriz döyüşü .ır;ıfJsinda CJlairi
,·rm1iş döyiiş
naticJsindJ Qnrn Yusifın nazaratina Sultanohm;,dlJQarnYusifarasında qarşıdunna
kcçJn JrnzilJr<JJn biri s,1/ıı•dir: yaranark;ın Şln·anşah I ibrnhim:
A) Şirvan :,razisi 1. Qoşunla Qar.ı Yusif:ı köm:ık ctdi
8) Ş:ırqi Anadolu 2. C;ıl:ıiri Sultanahm;xlimüdafi:ı cıdi
C) Qarbilran v:, lraq 3. Tcymuril:ıri Az.ırbaycana yürüş:, d:w::ıt ctdi
O) Gürcüstanın ş;ırq hiss:ısi 4. Oğlu K:ıyum:ırsi Sultanôhm:ıdin köm;ıyin:ı göncbdi
~ E) Kürd:,n~nubdakı A7...ırbaycan torpaqlan A) lJ B) 2.3 C) 1.2 D) 2.4 E) 1.4

123.Oöyüşl,nin clüzgünlüyünwmÜ3Y),'3n
edin: 27. Qara Yusifindövründ.lQar:ıqoyunJu dövl.ltinin
arazisin;,daıil idi:
'
1 il 1.Anadolununş:ırq vilay:ıtl:,ri v:ı c>r.ıb iraqı
Şirv3nşah
TC)'IT1Uri
2..Aı.:ırbaycanın bütünşimal ıorpaqlan
ili iV V
3. Az.,rbaycanın Kürçayından c:ınubdakı bütün
QlnlQO)'UO lu
,\
ıorpaqlan
~ TC)'IT1Uri
VI
4. Şirvan dax.ilolrnaqlabütünAı.:ırbaycan torpaqlan
A) 2.4 B) 1.3 C) 3.5 D) 1.4 E),2.5
CJlairi
ı l Qarııqoyunlu
clrn.l Kür sahili Amz çayı 28.Q:ıra YusifAz.ırbayc:ın amirlarininmadisinda
dôyüşü döyilşü dö)'ilşü
oğlu PirbudağJ"sultan" elan etdikd:ın sonra:
A) U,V. V1 O) il. rv,VI C) 1,HI.V 1.Pirbudağın :ıdından pulk:ısdirdi
D) n,111,vı E) n. rv,v 2. Öz adından pul k;,sdirdi
3. Dövl:ıtd:, yüks:,kali idar:ıçiliyi öz :ılind:ı s:ı.'<ladı
l 24. ~IJntiqi ardıcıllığı ınüayy.m edin. 4. Hakimiyy:,ti dig:ır oğlanlan arasında bölüşdürdü
A) 2.5 B) 1.4 C) 3.5 D) 1.3 E) 2.4
Q:ıraYusifin Qa.r:ı Yusifın
Teymuril:,r :,haliarasında
~rind:,ki ?
nüfuzunun
:,J:,b:,J:,ri artması 29. Uyğunluqpovılub:

A) Şirvanşahlann Qara Yusifü müharibJy:,başlaması A) 1405 Kürsahili Tevmuril:,rQ:ılib g:ıldi

8) C:,lairidövl:,ıi il:, Qaraqoyunlulararasında B) 1406 Arazçayı Qaraqoyunlular qalib~idi
münasibaıbrin po2Ulnıası dövüsü
C) TeymuriŞahruxun Qaraqoyunlularlamübari?dy:> C) 1408 S:,rdrud Tcymuril:ır Az:>rbaycandan
: 1
başlaması dövüsii Qovuldu 1
D) Osmanlı sultanı I B:,yazidinQaraqoyunlularla D) 1410 c)s:,d C;ılairil:,r dövl;ıti süquteldi
ittifaqı pozması dövüsü ı'1
E) SultanôhmdCiinQara Yusifı m:,ğlubiyy:,t:, E) 1412 Kürsahili Şirvanşahlar m;,ğlub oldu
uğratması dövüsü

l25. Mantiqiardıcıllığı mÜJY)'.ln edin.

30. QaraYusifın marknlaşmiş dö,·latynratmağa
Teymuril:,r Azırbaycanda yönaldilmiş siyasatin;ı aiJdir:
Az:>rbaycanın Dlairil.ır dövl::ıtinin 1.Güclüatlı qoşıın yaratdı
c;ınubundan
?
hakimiyy:,tin::ı son 2. Tayfabaşçılığında irsiliyil:ığv etdi
ovulması o ılması 3. Feodalara müharib:ıl:ırini birq:ıd:ır z::ıifl:ıtdi
4. Feodallannağalığını t:ımin ctdi
A) ı\zJrbaycanda Çobanildrinağalığl başaldı 5. Feodal::ıyanlanna çoxlusoyurq:ıl ıorpaqlar bağışladı
B) Şirvanşah I İbrahim T:,brizi:,I:,kcçirdi A) 1.2.3 B) 1.3.5 C) 23.4
C) Baharlı sülal;ısinin Az:,rbaycand1hakimiyy:,ti D) 3.4.5 E) 2.4.5
başlandı
D) Ağqoyunlular Azırbaycan uğrunda mübariz:,y;,
başladı
E) A.z;,rbaycandam;:ırbzbşrniş dövl::ıt yarandı

mir.az
301

l
 31. Qarn Yusif çoxJu irsi soyurqnl torpıı~ı, h.:tdiyy.,va
pul pnylnmnq yolu il.:,:
A) Güclü atlı qoşun ynrntdı
B) Fcodnl :ıyanlan öz t;,r.1fın;-ı ç;:ıkdi
C) A~rbaycanın c;,nub :,rnzil:ırind:ıki müst:,qil
:ıyanlan özün:ı ı;-ır.:,f ç:ıkdi
D) C:olairi :ımirlorini Sultan c>hm;xld;:ın uwql:ışdırdı
E) Şi.rvan ;,ynnlannı öz t:ı1?fıno ~kdi

32. XV ..-,srin 3vv.,ll.:,rind;, Qnrn Yusif il.:,Şirvanşah I

İbrahim arasında qarşıdurrnndn rniihüm rol
oynadı:
1. ·1 İbrahimin hakimiyy:ıtini Ş;ırqi Gürcüstana yayması
2. Şirvanşah İbrahimin il-.iaylıq T:ııbriz hökmrnnhğt
3. I İbrahimin rcgionda öz mövqcyini möhkom-
landinn:1si
4. Qa:raqoyunlu qoşununun Şirvan :ırazisino yüriişü
5. I lbmhimin Sultan ohm~i müd.afı;ı ctm::,si v;:ı oğlu
K~yum::,rsi Sultan ohm~:, köm:,y:ı göndorm:ısi
A) 2.3.4 B) 1.3.5 C) 2.4.5
D) 1.4.5 E) t .3.4

33. Şirvanşah I ibrah.im Qara Yusifa qarşı ittifaq

yaratmışdı:
1. Ş:ıki hakimi Seydi olunodl::,
2. Kaxetiya çan Konstantinl;,
3. S;:ıfavi hakimi Şeyx Cüneydl;:ı
4. Teymuri hökmdan ŞahruxJa
5. Ağqoyunlu Qara Osman b;:ıyl;,
A) 1.3 B) 3.4 C) 2.4 D) t .2 E) 4.5

34. 1412-ci ilda Kür Ç3)1 sahilind.> baş ver3n döyüşün

n.ltİC.ll;:ıri:
1. Tcymuri-Şirvanşah qüvv;:ıl;:ıri m;;>ğlub edildi
2. Şirvanşah I İbrahjm v;:ı mütt;:ıfiq);}ri Qara Yusifa
m~ğlub olaraq :ısir dü.şdül;:ır
3. Şirvan.şah I İbrahim Qaraqoyunlu dövlotinin ati
hakimiyy;:ıtini q;:ıbul etdi
4. Şirvanşah I İbrahim şah titulu daşımaqdan m::>hrum
edildi
5. Qara Yusif öz hakirnıyyatini A.z;,rbaycanm şirnalına
yaydı
A) l .2.4 B) 1.23 C) 2.3.5
O) 1.3.5 E) 3.4.5

302

mir.az
35,GöstarilJnl~rin nldolıtıı i •
ı. 1l~r.ıh.~ın VJlnİİIL1fı g~~O}'~şij '
2. ôsır duş~n gürcü r q n ~sır ı1,~~ij~
b• ~anv;ı 311rı -~ijı: 1~
3. TJ .nz~ıı~tkarlnn v;ı lıc· ıııı ~1'aııı ~. '\ 40,GöstJrilJnlJrin aldoldu~u Qararıoyunlu 44.1421-ciildaAlaşkerd döyüşü vaWS-ci ilda
mın;ısınJ 1200 tüııı;ırı ..ırl;ırjrıin ' hükmdannı müJyy,ın rdin: Tahrizyaxınlığında döyüı ba.j mmişdir.
edildi. öd;ırn;ıkl ~'r ~~ A)qaraqoyunlularla c;ılairilJr ar.ısında
B .d dd"
A) ag a ~~~Ş~n;ı.. " ~llı..:'.~l
·~~ ''il MJnbJIJrd.J.lx'lyükhökmdar.. cJsursava.şçı v~ 8) qaraqoyımlularla Şirv:ııış.ıhlar ar.ısıncLı
C)SJrdnıd doyuşıın;ı O)~ , , ~ s.,ıkJrdJ kım~ xaıı.'.lanır. llcç?ır hökmdann qoşunu C) tcymuribrl;ı qaraqoyunlular ara.ıında
E)Araz çayı döyüşün:ı D)l(ilı ~, kı~ı _m'.ıb~ınPI sılahl:ınıb ~ımin edil-
onun~u. D) ıcymuril:ırb Şirvaıış.ıhlıl:ır arasında
~ılı~ mJmıjdı. ~~,ış~u_lJn oxntmaqda
vJatçapmaqda E) qaraqoyımlularla ağqoyunlular ara.ıında
~ ı,.,mıdan u~tıın ıdıbr. O, bac:ınqlı dövlJtba.ıçısı
olmaqla ı,;ın:ı.şı, .\alqın diniin~nclanna
daçox
45.Alaşkrrd döyiişü n.ı1İc.ı5inda: .
hörmJtcdirdi.Zalımları cn:ılanılırmıs, mJzl- A) Şahrux Qaraqoyunlu (ahanşahı m:ıglub ~ı
umların rifohına çnlışrnıı. tJs.mfıfatın inkiıafına
B) Şirvan qoşunu Tcymuri Şalınr<u mağlub ctdı
fikirvcnnis. a5gJrlarinin maaş v:, Jrtağını mün-
ımm ol:ıraq ödJmişdir...dövbtinsarayvJ
C) Tcymuri Şahmx qaraqoyunlulara mJ~u.b oldu
idarxtma işbrind.ı ~S,'!S iş!Jk dilıürk diliidi.O, O) QaraYu.sifTC)muri Şahmxaqalıbg;ıl~
tı.ıııa Qurankiı:ıbını türkc~ oxuyurdu ... E) Qara İsg.:ııxbr sayca
ü~ olan TC)mıın
qoşunlanna m;ığlub oldu

ı\) Q:ır.ı ~bhJmm:ıd D)Qara

Yu.sif 46.amirTeymurdan fırqli o/araq Şahnıı:
C)()aralsgand~r D)Cahanş.ıh ı. ZJbt
ctdi~Jraıil;ırd.ı d:ıimi qoşıın sa.xlamırdı
ElPirbudaq 2.BumzilJr<!J böyiik h.:ırbi qüvnsaxlamağa çalışırdı
37.B:ı$qa dö,·IJtlJrin asıl .
vassnl . . 3.Buml:ıri döıfaıin t.1rkibinJ qatmaq ~t.1yirdi
Şimnşah hök·d I ılı~~nı q~b 41.Trymurı hokmdarı Şahruxun ı\7,1rbaycana 4.yerlihakimJJrdJn xJraC alımqla kifay~ılanirdi
' m :ır annaaidc u1ftıııl ,ıirü•üna s,ıb,ıh olnıuşdur: 5.Yalnız özhakimiyy;ıtini yerli hakimlJr.ı ı.ınıımağa
SJlmfir. aı·abtarııt~'~
1 J
''uııı ı. QaraYusifın bütün
Al.;ırbaycanı nJw;ıti altına çalışırdı
•Xmınışahl
A) Il1FJribürz alması C)1.2J
q;ıbul.ctdi ''il\~Ia.lddı~ 2.Baharlılann Ağqoyunlularla hJıbi ittifaqbağlam.ısı A)1.3.4 8)2.3.5
ann O)1.4.5 E)2.4.5
B) 1AxsıtJ.ıı • Eld;ıniıl;ırin ,~ 1 3.Şahruxu Qar:ıqoyunlu dövbtinin yüks;ılişinin
C) ilAxsitaıı - llülakül;ırin va:at~ılılt~~Q nar.ıh:ıl cım;ısi 47.Osmanlı sultanı il Mehmet
tmfindan"anb\'3
D) Kaıus ibnKcyqubad T asıldı~~ 4.Q:ır.ı Yl.l.5ifın SultaniYYJ
v;ı Q;ızvini TeymwilJrdJn acamıaqanlannın sultanı, Türk,·aDeylam
asliılı~nı qJbulctdi - eyıntıriı~~ Q gerialması sultanlannın sahibi"
adlandınlan Qaraqoyunlu
E) Şirvanş:ılı I İbrahim-Qaraqo}'Un] 5.Q:ır.ıqoyunlulann Şir\'anşahları \ilSS.'ll
asılı lığına hökmdandı:
asılılı~nı q;ıbul ctdi ulaıın ı~ s.ılnı:ısı A)QaraM;ıh:ımmJd B)Qara
Yusif
A)1.2.4 B) 1.3.4 C)1.2.5 C)Qarabgand.ır O)Cahanşah
O)2.3.4 E)3.4.5 E)Pirbudaq
38.XVJsrin20.30.c~ Baharbsül~42.Şahnıxun Qarnqoyıınlularla müharibJda
illJrindJ
48.ı fü-dildJTabrizyuınhğında dö)ıişün nafosina
Az.lrbaycanda mohkamlanmak üçün
di~ müttJfiqi idi: aidılir:
vuruşmalı oldu:
1.Şirvanşalılar dövl;ıti 1.Şalım, qalib galJ~k ölbninid.ır.ısini Şirvaışıh I
A) ulairisultJ.ııı ahm~l;ı 2.S;ıfaıil;ırin ardJbil lı:ıkimli)i Xalilullaha t:ıpşırdı
B) TC)'muri hökmdan Şahruxla 3.Ağqoyunlu feodal hakinıliyi 2.Şahıu.x döyii.şdJ qalib g;ılarak İsgand;ıri ı:ı.,tdan saldı
C) Şirvanşah I XJlilullah ila 4.C;ılairibr dö\'l;ıti 3.Şalını., Az:ırbaycaru idar.ı etım~ Cahanşalıa tapşırdı
D) Ağqo)1mlu Ifas;ın b;ıy il;ı A)1.4 13)2.3C)3.4 D)1.3 E)1.2 4.Qaraqoyıınlu dövlari TeymurilJrin vassallığını qJbul
E) Tcymuri hökmdan abuS:ıidl:ı etdi
43.Trynıuıi Ş:ıhmun 1420-ci ild~Ambaycana 5.Cahanşah müst:ıqil siyas;ıt yerihmya
başladı
yürüşünJ niddir: A)1.3.5 B)2.4.5 C)2.3.4
39,Adı bumılan Baharlılar sülalasinln
hökındını
1·.Döyüş ~r.ıfasind~ Qar:ı Yusifx;ısı:ılJnJr.ık vJfat cıdi O)1.2.3 E)1.4.5
2.Ş:ılırux Qar:ıbağı ıutdu v;ı Şirvanşah IX:ılilullahla
müayyan edin:
ittifaq bağladı 49.1410-cuildaTabriz yaxmhğında döyiişdan forqli
3.Makiıni)')'Jl.:ı g.:ıbn Q:ır.ı İsg:ınd.:ır Şahıuxla olaraq1435-ci ildaT;ıbriz yaxınlığında döyüşda: i'
1 QaraYusif~,____~ Cah~~) rniibariz.:ıııi davam cıdir;ı bilmJ<!i A) Calairilar
qalib galdi
1
4.Q:ıraqoyuıılular TC)ıııuıilJr.ı x;ırac verdi B) Qruaqoyunlular mJğlub oldu
1
5.Şalımx Az.-ırbaycanda hakimiyy:ıtini qunnağa C) Tc}mwilar m;ığluo oldu
A) Bayram Xoca nıü.:ıY)'Jn q:ıd:ır nailoldu O) Şirvanşahlar mağlu.b edildi 1
Nbh:ımm~ E) Qmlordu qoşunu qalib galdi
B) Qara A)3.4.5 B)1.3.4 C)1.2.5
ı·
C) Qaraİsgand:ır O)1.2.3 E)2.3.5
O) Pirbudaq
E) H;ıs:ın;ıli

mir.az
 50. Boş xnnnlarn uyğun olanlan nıüayy.m edin:

Döyiişiiıı adı

1. Tcymuril;)rin A7-"lrbaycanda
hakimi • ıldu

2. Qam Yusifv.;,ı Sultan ahm;,<iin

birbşmiş qoşunlan Tcymuril:>r.l
m;ıclub oldu
3. Qarn Yusifın hakimiyy~ti
Az.-)rba • ldı

n. S:,rdrud b. Alaşkcrt c.Bağdad

d Kür çayı sahili c. T.;,ıbriz

A) t -a..2-c,3-b B) 1-b, 2-c,3-c

C) I -c, 2- b,3- a D) 1-c, 2-b,3-ıı
E) 1-a, 2- c, 3-d

51. 1436-1447-ci illard., Qarnqoyunlu Cahanşah:

A) Hakimiyy.;,ıt uğrunda İsg;md:,rl;, mübari~ apardı
B) Teymuril:,ri v:ıssal asılılığına salaraq x:,rac aldı
C) Qaraqoyunlu dövl.;,ıtini müsı;,qil idald ctdi
D) Qaraqoyunlu dövl:,tini Teymuril;,rin vassalı kimi
i~ etdi
E) S~favifarin ard:,bil hakimliyini d:, ida.r.>etdi

52. Hndisalarin sxemda verilmiş illar;:, müvafiq

uyğunluğunu mfü,yy;:,n edin:
1. Az:>rb3ycan Qaraqoyunlu dövl~tinin fomınlaşması
prosesinin başa çatması
2. Şirvanşah r İbrahimin hakimiyy::>tini Ş;)rqi
Gürcüstana yayması
3. Şirvanşal1 I İbrahim.in Qara Yusifin ali
haldmiyy:,ıini q:,bul etm;,si
4. Tcymuri Şahruxun Qaraqoyunlu dövl;,tinin idald
eclilmdsin Calıanşaha tapşınnası

1407- 1410- 1412- 1435-

ci il cu il ci i] ci il
A) ı 3 4 2
B) 2 4 3 ı
C) 2 1 3 4
D) ı 3 2 4
E) 3 2 1 4

,.

304

mir.az
 . , , ~~ri;nd~JQQ:a;ra~q~o~;ntlılu~C;2~ha;n:şa;h,:n~6~2~~----------
,, tJIJrirı ycnnJu)ğun gJIJn varıanbıııa,. ~1.~'\1JSnn •nlJıoqquşmn5ının qaraqoyunlular Doğru mabı mÜJyyJn
edin:
53.~~q. "'il'~ t)ıtıO I[~ ,.
cdırt• • nJtıcJSı. , nd'
. ~ı"" · ı7Juqla nJtıcJb ı Qar.ıqoyunlu s,ıcuq
. ·ıda Bah.ırlı hökmdan...... ~ ı\l V~;ur.;ı · dJxcyli ıorpaqlar JIJkcçirildi hıikmdan hôkmdan
......c1• 1• bıışçısının kaıolikosluA.,. ~ ~ ) J(içik J\.ııya •
1ının J ı·tnJkCÇ.uı
,,., Cahaıışalı
•ıs:,sının h • d I 6ıııı ~,-, B .Anadolu osman ~blikş.11,
kt ıı SisŞJ JnnJn ı,l"aıı lıöı ~~ ) ŞJıqı ' "-ı. 1 J' k eli
f(ili~Y3~~, (ÜçnıüJzzin. Üçkil~) kılı,,-;...~ • C A',ıoyunlular :11•ııı. ~ı J ınJ cç
Eçl11 1
~ razılıq verdi.
Buh.1di~ ,_.,..'% ~ D)1r.ıııo'"ınlu doıfatı d.ıgıldı A) Harbi islalıaı kcçimıişdi
• nıJStOJ ' , t,\1~~, ~ E)il"'''' ı-.
ıslJ . IJsirinin o~ tıt;.;
giiclJOJ11.)StnH~~ B) Döyüşd., öldüıülmüşdü
crf1130l_____ il. ""'Ilı
C) Sirvaıışahl:ırı va.ssal asılılığına salmışdı
~ciildJQaraqoyunlu Cahanşah:
h~kmdan D) M:ırbzl:ışmiş dövl:ıt yaratmışdı
-<iil,Q:ııa yusif
1421 58.ıtT 11,uıil:ııin va.~saı a.~ılılıgından çıxdı
il.Q:ııa lsgJndJr
5-<:i
A) 143 E) Qiyam n;ıtiCJSind:ı lıakimiyy:ıtd.-ın dcvrilmişdi
A)Hcrııtı
c> tuL'll:lq ·1 •
Tcymı~ Jn~laxtın Jybşdi
da
il.Cahanşah
B) t4-1l<i B) ac~nı jraqı VJbütiın ~nı ışğal ctdi 63.Qaraqo)11nluCahanşahın dövlati möhk3m•
C~ t453<Üil,HJSJll bJy O 83,,dadda Pirbuda~~n qıyamını yahrtdı ı~birlm aiddir:
il,Yaqubpadşah
~) t47S<i D)Kiçik
·~ Asi)-ada 'b. 1
r:ıqı ı o anağqoyunlularla
landirmak
üçünhayata kcçirdi)i
JS.'lS ahaliy.ı VJiritacirl:ır.ı :ırulandı
1.Oturaq
ElmübJri1 uıııır q:ı1,1ndı
..1cfa 2.Odlu
silahistchsal cU!\jyJ bş;ıbbüs eldi
S4.Qaraqo)ıı~lu hökmdan Cahanşah ınnsı
siyasal yc~tmaya başladı: ~ 3.HJrbi
islahatkcçir.ır.ık orduda möhk:ım intizam
yaratdı
A) ac~m-lr.ıqı ıuıduqd.111 sonra
O) şaJııux tJr.ıfınd~n taxtıı çıxaııldı~ _Qarıqopınlu QaralsgJndJrdan olaraq
farqli 4.~130:ırinin apardığı fasil:>siz
mülıaıilr.ıl;ır., son
59
C) ı 1t:raı sülhündJn sonra SOıra Cahanşah: qoydu
A)çoxlu
soyurqal paylamışdı
torpaqlan 5.MJrbzilınkimiyy~~ tabe-0lıroyan yanmkÖÇ;lri
D) Tcymuıi Şah~llli öl~ıündanSOııra
E) Q:ır.ıqoyuıılu lsgJıtdJn 111Jğlub l'ldi¼n B) ŞahnL,u döyiişda mJğlub ctmişdi amirl:ır., qarşı mübariz:ı ap:ırdı
~ C)Şirvanşahlarb dosıluq münasibati sııxlamışdı A)23.4 B)1.3.5C)2.4.5D)1.4.5E)1.3.4
55.Uyğunluqpo:ıılııb: D)TeymuıilJr ibmübaıiz.-ı aparm:ımışdı
E) ~!Jrbzbşmiş dövlJt yaratmışdı 64.Qaraqo~nlu Cahanşahın faaliyyatina
hökmdan
Adı aiddeyi/:
A) ôsJd Qar:ı YusufSultan~ 1.HJrbi islalıat kcçiıdi
(TJbriz)mJ;ubetdi 60.1459-cu
ildaQaraqoyunlu hökmdan Cahanşah: 2.Marbzbşmiş dövl;ıt yaratdı t
B) Kür ça)1 QarayY A)HJrbiislahat
keçirdi 3.Te)muıilJr ibqalibimtli mühanb:ı apardı ı:

himinıJğlu B)TcymurilJrin asılı lığından çıxdı

vassal 4.Ş~lar döv!Jtini asılı vaziyy:ıtJ saldı
C) Alaşkcn Tcymuri C)Tcymuıfürin mJrbzi olanHcrntı alakt>Çirdi 5.Osmanlı dövl:ıti iladostluq münasiootl:ıri sa,ladı
ri ~ D)Tc~uıi abuSaidla ~lcraı sülhünü bağlayaraq A)1.3 B)2.4 C)3.4 D)1.5 E)2.5
D) T:ıbriz Tcynı anat aldı
mağlu qaldırmış Pirbudağın üsyarunı yatırdı
E) Qiyam 65.Qaraqoyıınlu Cahanşahın faaliYY3tin3 aiddeyi/:
E Muş Q A) Herata yürüş etmişdi
B) TC)mwi Şalırux üıJrinda <pi~ qaıanrnışdı
61•XV asri~50-ciill~rinin
sonunda Cahanşahı C) TC)mwilarin m;ırkazi olan ş:ıbarini .
Hcrat
56.Uyğunluğu müayyan
edin: Teımun ubuSaıd ilasülhbaöla)ıb geriqa)ıtmağa tutmuşdu
m.ıcbur eım~di: " D) TeymuriŞahruxun ölürnünd:ın sonra
dövlati
A)Şirı~ı,ili IXalilullahın T~briz
üz.1rina
hücum müstJqil ctınişdi
idar.l '
Qara c~sı
E) Muş döyüşündJ ma~ub olmuşdu ı·
B)Ölk~hakinıiY)•at uım,nda "b • · ·
Yusif
Qara il
ili başlaması e--• muanı,;ınını
lsg~nfa uyğunluğu mü~n edin:
66.Mantiqi
q ~~h dövlJti
tJıafd:ırı hücum
tahlübsinin
Cahanş;ıh
iV V gozlJruinıJsi
D)A· QaraYusif
Has:ın b:ı~n S:ırqi Anadoluda
gqoyunlu
E)~~qoyun!ularla
müharibaya başlaması
KürÇ3yı Alak Jmırbrin d --ı H
OÇJn •. .
Pirbuda. . JSIJ)ıt J :ıs:ın:ıhnıo Tabnzda, QaraİsgJndar Cahanşalı
d· - . i en Muı
oı1ııu döı'IJ-1,:
• döyuşü gın Bagd:ıdda qiyam qaldırması
A)IJ,ffiN
D)ll,1Y,VJ B)1,iV,V A) Şirvanşa!ılar dövlatindanasılı h.1ladüşm:ılari
E)ll,V,VJ B) Marbzl:ışdinna si~ti yiiriitrn;ıl:ıri
q TeymurilJrl:ımübariz.ıa~lan . J
D) amirTcymurla mün.,fıqlı~ J!aq:ı!:ın yaratmaları 11
1,
E) OsmaııJı il:ı dostluq
miınasıbJtlJn sa.,larnalan 1
1

305

mir.az
 67.Uyğunluq giizJ,mifııı;,yih:
Dlaiıil:ır dövl;ıtinin varlığına
A) Q:ıra Yusif
sonaovdu
Tcymuıi-Şirva.nşah birl;,şmiş
B) Qara
qüvv:ıl;,ıin:ı q:ırşı müb:ıriz:ı
İsg:ınd:ır
apardı
Oturaq ;ıhaliy:ı \<J iritacirl:ır.ı
C) arxalanaraq m:ırk:ızi hakimiy-
Qaraqoyunlu
y:ıt:ı tabcolmayan y:ınm köçnı:ı
C.ıhanşah
:mıirl:ır:ı oarşı müb:ıriz.1 aoardı
aSJddöyüşünd:ı C:ılaiıil:ır:ı
D) Şirvanşah A)2 v;ı 3
q:ırşı QaraYusifin
mütt:ıfiqi B)2v;ı4
1İbrahim D)1v:ı2
kimiistir.ık etdi E)3v;ı 4
Teynıuıi Ş:ıhru.xJa iıtifaq qurdu
E) JX:ılilıtllah 72.Boş xanalarauyğun olan1arı nıü~
.. •yYarırdin•
adı
Hokmdarm •
1 Faa/iyyau
ilbaş veranJ\tuş döyüşii naticasinda:
68.1467-ci . H;,rbiislalıat kc• .
1.Ağqoyunlu H:ıs:ın b:ıy Cahanşahı nı:ığlub ed:ır:ık möhbııı infü•çırdı,orduda
...maratd
rv..ırbaycan to ı
A-.
öldürdü 2.
m:ığlub olanıq Vangölühövz:ısin;ı
2.Qaraqoyunlular d?vl;ıt halında ~;~arını Vahid
köçdül:ır sı as:ıti 'irüdürdü şdırıııak
3.Qaraqoyunlu dövl:ıtinin t:ın:ıızülü sür.ıtl;,ndi 3. Teyrnuri Şahru.xun o
4.Teymuıil:ır Qaraqoyunlulara qalibg:ıl:ır.ık T:ıbrizi
t:ır.ıfiııd:ın lllJ ·ıub !r:an
ıutdular
A) 1.2 B) 1.3 C)2.3 D)3.4 E) 2.4 a I X:ılilullah b.QaraYusif
c.Cahanşah d. Qaraİsg:ındar
e.HJs:ın:ıli
69.1468-ci ildJHasanb:ıy Bayandur:
1.Trabzonu osmanlılardan geriaklı A) 1-a,2-c,3-b 8) 1-b,2-c,3,c
2.Qaraqoyunlu hökmdan H:ıs:ın:ıli)'d qalibg:ıl:ır:ık C) 1-c,2-b,3-a D)1-c,2-bJ-d
T:ıbıizi ıutdu E) 1-a,2-c,3-<I
3.Ağqoyunlu dövl:ırini yaratdı
4.M:ırk:ızl:ışmiş dövl:ıt yaraırnağı başa çatdırdı
A)3.4 B)1.4 C)1.3 D)2.4 E)2.3 73.QaraYusifv;ı Cahanşahın hakimİ\')'ati döı •
üçüns;ıciyy;widir: • nı
1.Ağqoyunlularla nıübariz:ı apannası
70.Qaraqoyunlu dö,•l;ıtinin z;ıin;ım;ısinin v:ı xalqın 2.0smanlı dövl;,ti il:ı dostluq
münasibatlari samı
v:ııiyy;ıtinin ağırlaşmasının s;ıbiJbl;ırin:ı aiddir 3.Teymuıil;,rl;ı mübariz.1 apannası
1.Tez-tez baş ver.:ın qiyamlar v:ı iqtisadifdn:ızzül 4. Şirvanşahlar dövl:ıtini vassal asılı lığına salması
2.Uzunsür:ın quraqlıq v:ı aclıq 5.S:ıfavil:ırin ôrd:ıbil hakimliyi il;ı münaqişa
3.Daxili Çdkişm:ıl:ır v:ı iri:ıyanlann özbaşınalıqlan yaranması
4.Uzunsür:ın müharib:ıl:ır B)1.3.5 C)2.4.5
A)1.3.4
5.Oıurnq feodallann m:ırk:ızi hakimiyy:ıt:ı tabe D)1.2.3 E)3.4.5
olmaması
B)1.2.3 C)3.4.5
A)2.4.5
D)1.3.5 E)1.3.4 74.Qaraqoyunl!u dövlatin:ı aiddeyi!:
A) Teynıuril:ır il:ı mübariz:ı aparmışdı
B) Osmanlı dövl:ııi il: ı müh:ıribJd:ı m:ığlub oımuıdu
C) Birmüdd::ıt Teymuril;ııi asılı halasalmışdı
D) Şirvanşahlarlan asılı v:ıziyy;,t:ı salmı~
E) Soyurqal torµaqmülkiyy:ıt forması moırcud
l
olınuşdu
l
1

. :l 306

mir.az
i 75. Düzgüncnvnbı mü3yy3nedin: 80. Şirvanşah III Faribrüzv3 J lbrahiminhakimiyy3tİ
dövrü üçün oışar cah;ıt
l. Darb;mdil:ır sülal:,sinin nümay:ınd:ısi olması
1 Qaraqoyunlu dövl:,ti 2. Başqa dövl:,tinvassalasılılığını q;ıbu.l ctmasi
3. Dövbtinxaricimüdaxil;ı~ m;ıruz qalması
1. Q:ıra Yusif 2. Cahanş:ıh 4. Dlairil;ır dövl;ıti il;,ittifaqyaratması
;-.:.:_-_-_:-_
--.~-
..-_
-_
-_
-_-
.--======::::ıc=====~ 5. Şirvanşahlar dövl:ıtinin daxilimüst:,qilliyini qoruyub
a. Sultaniyy:,v:, Qn- a. Kür çayı sahilind:, saxlaması
vin ŞJh:,rl:,rini Tcymur- döyüşd:, Şirvanşah I
il:,rd:mgeri aldı İbrahimi m:,ğlub etdi 81. Qaraqoyunlu Qanı Mah3mm3d V3 QaraYusifin

b. Oğlunu sultanelan b. Tcymuril:ırd:m asılı faaliyyatiüçün oxşar cahat:

cıs:> d:,,ali hakimiyy;ıt:i v:,ziyy:,ı:, düşs:, da, 1.Dlairilaritadostluqmünasib;ıtl;ıri saxlamışdı
öz :,lind:,saxladı sonradanbu asılı lığa 2. Tcymuril;ır;:ı qarşı mübari~aparmışdı
c. Alaşkcrt v::ı T:,briz son qoydu 3. Osmanlı dövl:ıti ilamüharioo apannışdı
döyüşünd:, Tcymuri c. TcymuriŞahruxu 4. Şirvanşahlan vassalasılılığına salmışdı
hökmdanŞahruxa m:,ğlub cd:,r.ık sülh 5. Az:>rbaycan uğrunda mübarizaaparsada,emir
m;ığluboldu bağladı Tcymurunyürüşlari s;ıoobind:ın ciddiuğurlar :ı\d:,
edabilm;ımişdi
A) 1-a,b;2-a,b B) 1-a,c;2-c C) 1-c;2-b,c
D) 1-a,c;2-a,b E) 1-a,b;2-b 82. Qaraqoyunludövl;ıtina aidolaıı/.an mü,>yyJn edin:
·ı. M;,rkoz!:,şmiş dövl;,tolmuşdu
76. Qaraqoyunludövlatin3aiddir: 2. Şirvanşahlarla mühariooaparmışdı
1.Paytaxtı T:,brizş:,h:ui idi 3. TeymuriMiranşahın qüvv:>l:>rini m:1ğlub etmişdi
2. c)razisic;mubdalran körfazin:,d:,kçatırdı 4. Birmüdd:,tTeymuril;ırd:,n asılı v:ıziyy:ıb düşmüşdü
3. Osmanlı dövl:,timüharib:,etrnişdi 5. Osmanlı dövl:ıti il:ı dostluqmünasiootl:ıri sa,lamışdı
4. Şirvanşahlarla Tcymuril.;ır ;ıleyhin:, ittifaq
bağlamışdı
1
5. Yaranması il:;,A1..;:ırbaycanda v;, qonşu ;,razil;,rd;, 83. Şirvanşah I lbrahlmlJQaraqoyunluCahanşahın 1
ı'
oğuzların siyasi hakimiyy:,tiyenid:mb;:ırq;:ırar oldu hakimiyyatidövrü üçün oxşar cahatdir:
1.XV;,srinbirinciyansında hakimiyy:ıtd:> olmuşdu
n. Qaraqoyunlu dövl3tinaaid deyi/: 2. Ağqoyunlulara qarşı mübariz:,aparmışdı ..
1
1. Paytaxtı T:,brizş;;ıh:,ri olmuşdu 3. Az:ırbaycanı vahiddövl:ıtd:, birl:ışdinnişdi
2. 1387-ciild:,döyüşd:,Teymuril:,r.ı mağlub olmuşdu 4. Teymuribril;,mübari~aparmış, h:ım d:,dostluq 'l
3. Şirvanşahlar dövl;;ıtini asılı v:,ziyy:,bsalmışdı münasib;ıti qunnuşdu
4. Teymuril:,ritamamibı AZ;)rbaycandan qovmuşdu
5. Dlairil:,r dövl;,tininvarlığma son qoymuşdu
84. Atabaylar, Hülakülar, Cal:ı.irilar ve>Qaraqoyun-
78. X1V-XVasrlarŞirvanşahlar va Calairil3rdövlati- lulardöYl3tfari üçünümumicahatdir:
nin tarixiüçün oxşar cahatdir: 1.Paytaxtın T;,brizş:ıh;ıri olması
1.Qara Yusif::ı qarşı ittifaqyaratmışdı 2. Şirvanşahlan asılı v;ıziyy:,t;:ı salması
2. Teyınuril:,r;, qarşı mübariz:,aparmışdı 3. M;ırk;:ızl:ışmiş dövl;ıt olmuşdu
3. XV :,srin;,vv:,lind:> süqut etmişdi 4. Mülkv;,v;ıqf torpaqmülkiyy:,ti mövcudolmuşdu
4. Dövlotin:,razisiToxtamış xanın yürüşün;, m;:ıruz 5. S;,favilorin8rd::ıbil hakimliyin:> qarşı mübari~
qalmışdı aparmışdı
5. Qaraqoyunludövl;,tind;:ın asılı v;,ziyy;,bdüşmüşdü

79. 1406-cı il Araz çayı sahili döyüşü va 1408-ciil
Sardrud döyüşü üçün oxşar cahatdir:
1.Qaraqoyunlularlateymuril;,rarasında baş venn;ısi
2. Teymuribrin qalib golm:,si
3. Az:lrbaycandak.ı Teymuri qoşunlarına abu B:,krin
başçılıq etmosi
4. Qaraqoyunhuarlac;,lairil;ır arasında baş vennosi
5. Qaraqoyunlulannqalib g:,lm:,si
85. Qaraqoyunludövl3tİ il3Şirvanşahlar dövfatinin
tariıi üçün oxşar cah;ıt:
1.Dlairil;ır dövl:,t:iil:,mütt:>fiqolmuşdu
2. Teymiril:ır dövl;ıtind:>n bir müdd::ıt asılı v:ıziyy:ıtd:>
olmuşdu
3. S;,favil:ırin 8rcfabilhakimliyiil:>mübariz;,apannışdı
4. Az:ırbaycanı vahiddövl;:ıtd;ı birl:>şdinnişdi

ı
1
307
1
mir.az
 93. Uyğunluğıı mii,1yy;ın edin:
86.Qnraqoyunlu dö,·l,ltindJn fJrqliolaraq
Şin·nnşnhlar dö,·IJri: .. . sül:ıl:ısinin nümay:ırıd:ıl;ıri-
Qaraqoyunlu
1.S;ıfovibrin ard:ıbil hnkimli}in:ı qarşı mubruiı..ı
apannışdı . . 1.Bayram 2.Qara 3.Qara
-
2.QmlOnluya qarşı müh3J'ib;ıd;ı iştirak ctm~şd~
3.Tcynıuri qoşunlannı döyüşdJ nı;ığlub cımışdı
4.S;ıf:ıvil:ır diivl;ııi t;ır.ıfınd;ın süqııta uğradılmışdı
Xoca MJh:ımm:ıd

:ı. M:ırbzi Vanş.)hJıi olanQaraqoyunlu

bJ>ii)'tı
-
Yıt~if

y:ır:ı tını şd ı
87.Teymurilm qnrşı nıübarİ7.J aparmış b. Q:ırnqoyunlu feodalhakirnliyini yaratm15dı
Qarnqoyunlu tıökmdarlannı mü.ın·Jn edin: c. Q:ıraqoyunlu dövl:ıtini yar.ıtmışdı
1.Qar:ı Yusif 2.Pirbudııq
3.Qaralsg:md;ır 4.Cahanşruı 94. Şirv:rnş:ıh ı İbrahimlJ ~A).?araYu~ir(B)üçüa
5.H~:ın;ıli f.lrqlivaoxşar cJhJtlJnmuayyan edın:

qalibg;ıldi)i döyüşlaıi mü.ıyyJn

88.Qaraqoyunlulonn A oxşar B
edin:
1.Bağdad 2.Araz.
çayı 3.S:ırdnıd
4.asJd 5.Kürçayı 6.Alaşkcrt

ardıcıllığı nıü;ıyy;ın edin:

89.Xronoloji
çJyı sahilind;ı döyüşd:ı QaraYusifin
1.Araz. qalib
g:ılm:ısi ı. yenisülabnin:ısasını qoyınuşdu
2.Şirv:ınşah I İbrahinıin hakimiyy:ıtini Ş:ırqi 2.Yenidövl:ıtin ;ıs:ı.sırti qoymuşdu
Gürcüstana yayması 3.Teymuril:ııi dö,yüşd:ı m:ığlub ctmişdi
3.as:ıd q:ıs;ıb:ısi k:ınannda döyüşün baş vemı:ısi 4. C:ılaiıil:ır dövbtiil:ı müıt:ıliq olmuşdu
5.Az:ırbaycanı qısa müdd:ıtd:ı vahiddövl:ııd:ı
90.Xronoloji ardmllığı mü;ıyy;ın edin: birl:ışdinnişdi
1.C:ılairibr dövl;ırinin süqutu
2.S:ırdrud döyüşünün baş verm:ısi 95. U)'ğunluğu mÜJ)ıy.ın edin:
3.Baharlılar sülal;ısinin Az.;ırbaycanda hakiıniyy:ıt:ı
g:ılrrosi Qaraqoyunlu
tayfalan
4.Şiıvanşah I İbrahimin QaraYusifd;ın asılılığı q:ıbul
etırosi t. Ağ:ıc:ıril:ır 1 2.S:ıdlil:ır 1 3.Türkmanlar

91.Xronoloji ardıllığı müayy;ın edin: a.V :ısrd:ın Anrbaycanda rn:ıskwılaşrnışdılar

1.Şirvanşah I İbrahimin hakimiyy:ıtini Ş:ırqi b.Vll:ısrd;:ı Az:ırbaycanda m:ısk,ınlaşınağa ı !
Gürcüstana yayması
başlamışdılar
2.Bayram Xocaıun Qaraqoyıınlu b:ıyliyini yaratması
c. Naxçıvan v:ı Sünrnlid:ı m:ıskunlaşmışdılar
3.QaraM:ıh:ımm~ Qaraqoywılu b:ıyliyind;ı d.Monqol yürüşl:ıri :ır:ıfasind:ı Xalxal
bölg:ısini i~
hakimiyy:ıt:ı g;ılm:ısi
edirdil:ır
Teymuril:ıri Az.;ırbaycandan qovulması
4.QaraYusifin
96. U)ığunluğu mü;ıyyan edin:
92.Xronolojiardıllığı mü;ıyyan edin: . (Baharlılar) sülal:ısi
Qaraqoyunlular
1.Cahanşalun Teymurifard:ın vassal asulılığına düşm:ısı
2.Cahanşahın T:ıbrizd;ı "Göym:ıscid"i tikdinn;ısi ı. Qaraqoyu.nluı 2.Qaraqoyunlu
3.Qaraqoyunlu H;ıs;ın:ılinin hakimiyy:ıt:ı g:ılm:ısi b:ıyliyi dövl:ıti
4.Cahanşahın oğlanl:ınnın m:ırkzi bakimiyy:ıt:ı qarşı
qiyam qaldırması a. M:ırbzi Vanş:ıh:ııi olmuşdu
b. Şirvanş:ıhlar död:ıtini özüıı:ı ıabe etmişdi
c. C:ılaiıil:ır dövl:ıti il:ı qohumluq
:ılaq:ısi yaratmışdı
d. Teyınuıi iv1iranşaha qarşı mübruiz:ıapamuşdı
e. TeymuriŞalıruxa qarşı ınübariz:ı apannışdı

308

mir.az
►

V nrı dioqramında 1405-ci il Kür sahili 100. Uyğunhığu müayyanedin:

91. E!1~~---~ \) vJ 1412-ri il Kür sahili döyüşü (B) üçün
dOYuşıı 'r.;-ınJli cJh,ıtl,ıri mii.>yyJnedin: QaraqoyunJu
hökmdarlan
oxşıır VJ •
;\ ox~ar B 1.Qar.ı İsg;;ınd~ 1 2. Cahan)31,1 3• J1;)S;)O:liı•

a.
b Tcymun• Şahruxla ct>fal:,rl:,
döyüşmüşcr
. Ala5kertdöyüşüncl; m:,ğ)ub olmuşd u
c.
d Muş döyu··
T .. d 50
. şun ~)0 ":3taxta ÇLXmışdıu
· cymunl.mbnasılılıga sonqoymuşdu
şirvanşah I ibr:ıhimin_ qoşunu qalib g;;ıldi c. 8c;ım fraqını, Y:,zd.:,VJ Kirmanı ;;ı};> keçinnişdi
1. Q:ırn Yus!_fqalı_b goldı _
2· T yınuri OnıJrın qoşunu m;;ıglub oldu
3. /rvaıışah I ibrahiınin qoşunu ın:,ğlub oldu
4· ~öyüşd::ı Soki haki~~i'::,gürcü çan Şirvanşah I
5• ibnılıinıin mütt;ıfiqı ıclı

_ Uyğunluğu müJyyJnedin:
98
2. XV ::ısrin ikinci
- ı. XV ~srinilk
onillivi
onillivi
-
a. Qara Yusifin Miranşahın oğlu abu B;;ıkrin
qoşunlan üı.1rind;;ı q:,lJb;;ı qazanması
b. Şirvanşah I ibrahiınin hakimiyy;;ıtini Ş;;ırqi
Gürcüstanayayması
c. şirvanşa.lılann Qaraqoyunlulardanasılı hala
düşmosi
d. Q:ıra Yusifın OsmanlJ sultanı I Boyazid;ı sığınması
c. Kür çayı sahilind;ı döyüşd;;ı Şirvanşah I İbrahimin
m;;ığlub olması

99. Eyler-Venndiaqramında Calairilar{A) va

Qaraqoyunlu{B) dövlJtfariüçün oxşar va farqli
c.ıhatl;)rİ müayyanedin:

A oxşar B

1. XN ;;ısrd::ı yaranınışdı
2. asası Az;)rbaycantorpaqlannda qoyulmuşdu
3. Teymurilordövl::>tiil:, müharib::ı aparmışdı
4. Şirvanşahlan asılı v:,ziyy;;ıt;;ı salmışdı
5. Qızıl Ordu xarunın yürüşi.in::ı m:>nız qalmışdı

309

mir.az
 sual/arı
X;,rit;,

ı. Baharlı ordusunun ild:ı yürüş etdiyi::ırazini mü:ıyy:ın edin.

1409-<:u
ı, Qaraqoyunlu
b;ıyliyinin m:ırbzini miiJyy;ın edin.
2.1406-<:ı ilv;ı 1410-<:u ild;ı Qaraqoyunlu tarixind;ı baş ver.ın döyüşl;ırin yerl;ııini mü;ıyy;ın edin.
4.1407-ci ild;ı Şil'\·anşah I İbrahimin hakimiyy;ıtini yaydığı ::ırazini mü;ıyy;ın edin.
5.Qaraqoyunlu dövbtinin paytaxtıru mü;ıyy::ın edin.
6.J412 -ciild:ı Qaraqoyunlu dövl::ırin:ı tabeedil::ın :ırazini mü::ıyy;ın edin.

n 7.1435-ci ild:ı Teymuri

8.XV:ısrin 50-ci
9.XV:ısrin 50-ci
mü:ıyy:ın edin.
10.1441-ci
Şahruxla Qaraİsg:ınd;ır arasında baş ver:ın döyüşün yerinimü:ıyy:ın edin.
ill:ırind;ı Cahanşahın ::ıl:ı keçirdiyi
ill:ırind:ı Qaraqoyunlu

ild;ıCahanşahın yürüş etdiyi

11.Muş döyüşünün baş verdiyi
;ırazil:ııi mü:ıyy:ın edin.
dövl:ıtuıd;ı Pirbudağın v;ı H:ıs:ın:ılinin üsyanqaldırdığı :ırazilari

;ırazini mü:ıyy::ın edin.

;ırazini mü:ıyy::ın edin.

310

mir.az
 6. Osmanlı hökmd:ın lıdınm I Bayazid Ağqoyunlu
Bayandurlu(Ağqoyunlu) dövfati bayliyinaq:ırşı mübariza)? b~şl~~•:. ...
A) M:ırkozl:ış<lirmo_ ~iy~~tı ycnı~ı~ ~~~
1. Ağqoyunlu oğuz-türkman boylannaaidolanlan B) Dlairil:ır dövl:ıtı ıl:ı ınıfaq:ı gır<lıyı uçun
S('ÇİO: q B:,yliyinnüfuzununartmasından na.rahat olduğu ,! '
1

1. Erk:lnorta :ısrl:,rd:, Az.-,rbaycanda

üçünolaraqvcril:ın ;ırazı·ı :ın·mu
ID)lqta "dafıı:ı uı.ı
...ı ..
m:,skunl:ışınışdılar ..
2. A1Aırbayc:ının D:ırb;ınd, Qarabağ. Naxçıvan, Göyç;ı bilm:xJiyi üçün
gölu:ıtrafı, Alagözdağlan v:ı Arazdanc:ınubdakı E) amir TcymurunOsmanlılar üz:ırind:ı
q:,l:,b:ısind:ın sonra ' 1
torpaqlardayaşayırdıl:ır . .
3. S:,lcuqıiirkl:ırinin yürüşü wm:ını onlara~ıdd_ı i

müqavim:,tgöst:mniş, bir hiss:ısi M:ırk:ızı Asıyaya 7. QaraYuluqOsmanbayinAğqoyunlu b;:ıyliyinin

geriq:ıyıtmışdılar arazisinigcnişl3ndinnak imkanı qaz:andı: ,ı
4. Monqolyüriişl:ıri zamanı onlarköçcd:ır:ık D:ıcl:ı v:ı A) amir TcymurunOsmanlılar üz;ırind:ı q:ıl:ıoosind:ın
F:ır:ıt çaylannın şimalında, c:ınub-ş:ırqi Anadoluda sonra
m:ıskunlaşmışdılar . . . B) QorbiAvropaölk;ıl:ıri il:ı :ılaq:ıl:ır yaratdıqdan sonra
5. Ağqoyunlu Osmanlı mülıarib:ıl:ıri zamanı bır hıss:ısı C) emir Tcymurunv:ıfatından sonra
osmanlı t:,r:ıfın:ı kcçmişdir D) Dlairil:ırin Az;ırbaycandan qovulmasından sonra
A) 1.2.4 B) 1.4.5 C) 2.4.5 E) QaraYusifv;,Sultanôhm:ıdin Misir;ı gctm:ısindJn
D) 2.3.5 E) 1.2.3 sonra
2. Ağqoyunlu tayfabirliyininasası qoymuşdu: 8. XVasrinortalanndaAğqoyunlu bJyliyinda
A) CahangirMirzJ hakimiyyatuğrunda mübariz.l natic;,sinda:
B) ôli b:ıy A) Saraxatununbş:ıbbüsü il;,mübaıiz.:> banşıq il:ı başa
C) Q:ıra YuluqOsmanboy
çatdı
D) P:ıhlovan b:ıy B) Ağqoyunlu b:ıyliyi ikihiss:ıy;ı parçalandı ıı
E) lfas:ın b:ıy 1
C) H:ıs;,n b:ıy qalibgal:,r:,kAğqoyunlu feodal ı,
hakimliyininbaşçısı oldu ı '
3. QaraYuluqOsmanb;ıyin faaliyyarina aiddir: ( 1
D) Q:,rbiAvropadövl:ıtlarinin diplomatik s:ıyi it:ı l
1. ulairil:ır dövl:ıtindon asıhlığı q:ıbul etdi
mübariz:ıy:, sonqoyuldu
2. Öz adına pul k:ısirdi j,
3. M:,rk:ızi Diyarb:ıkr olan Ağqoyunlu b:,yliyini(feodal E) Hos::ın b:ıy qalibg:ıl:ır:,k Ağqoyunlu dövl:ıtini
'1
yaratdı
h:ıkimliyini) yaratdı 1;
4. T::ıbrizi dövbtin paytaxtı seçdi
5. Ağqoytmlu boyliyininnüfuzunugenişl;mdirdi 9. Ağqoyunlu bayliyinin
idaraolunmasmda
V;J
1
A) 1.4.5 B) 1.2.3 C) 2.3.5 diplomatikalaqal3r yaratmaqd:ı yaxından kömak

O) 1.3.5 E) 3.4.5 edirdi:

A)TarixçiH::ıs:ın b:ıy Rwnlu
4. Ağqoyunlu bayliyinaaiddir: B) Uğurlu M:ıh:ımm:ıd
1. XIV :,srinsonundaQara Osmanboy~r:ıfınd:,n C) Saray(Sara)xatun
yaradılmışdı O) 8rd:ıbil hakimiŞeyx Heyd:ır
2. MorkoziDiyarb;:ıkr ş:ıh;;ıri idi E) Trabzonirnpcratoriç:ısinin qızı Feodora
3. C:ılairi Sultanôhm::ıdl:,. qohumluqmünasib:ıti
qurulmuşdu 10. Ağqoyunlu-Trabzon münasil>Jtlarina aiddir:
4. Osmanlı dövkıti v:ı qaraqoyunlulara
qarşı mübariz::ı 1.Ağqoyunlu tacirl:,riQarad:ıniz:ı Trabzonvasibsiyl:ı
apannışdı çıxırdılar
5. ômir Teyınunın qoşunlan b:,yliyin:ırazisin.i z::ıbt 2. Ağqoyunlu ordusuüçün odlusilahların istehsalı I'
etmişdi Trabzondat:,şkil edilirdi
A) 1.2.5
D) 1.3.5
B) 2.3.4
E) l .2.4
C) 2.3.5 3. Aralanndaqohumluq:ılaq:,1:ıri varidi
4. T:ır.ı0:ır Osmanlı sultanın Mehrnebq~• h;;ırbi
ı:
ittifaqyaratmışlar l
5. Qara Yuluq Osman bay amir Teymurlamüttafiq A) 2.3 B) 2.4 C) 1.3 D) 3.4 E) 1.4 i
~
münasibatlariyaratmışdı: 1
1. Dlaiıil:ır:ı qarşı 2. Şirvanşahlara qarşı 1
3. Osmanlıya qarşı 4. Q:ıraqoyunlulara qarşı 1
A) 1.2 8) 2.3 C) 1.3 D) 2.4 E) 3.4
ı· ı,:
1 '
311
11.
j

mir.az
1
 11. Ağqoyunlulann Trnbzon impcriyası ila yaxınlaş­
masının .>h3miyyatina niddir:
1. AğqoyunJu dövl;ıtinin iqtisadi qüdr.:ıti artdı
2. Ağqoyunlular Trabzon impcriya.sı say::ısind::,
Osmanlıya qarşı sabiq mün:,fıq qa.zandı
3. Ağqoyunlu tacirbrin;;ı Avopa ölk;ı);,ri il:, birba.,c:;a
ticar.:,t :,laq;;ıl~ri yaratmağa imkan vereli
4. Trabzon Ağqoyunlu tacirbrinin Qara d;miz:> ınühüın
çıxış m;;ınt~psi oldu
A) J .3 B) 2.3 C) 3.4 D) 2.4 E) 1.4

12. Ağqoyunlu-Osmanlı münasib;,tlarini dnha da

kaskinlaşdirdi.
A) il Mchmetin Trabzon ~rin:> yürüş:> başlaması
B) H;ıs:ınin b;;ıyin Teymurildr il;;ı yaxınlaşması
C) Trabzon impcriyasınm Osmanlı il:>yaxınlaşması
D) Vcnesiya ild Sultan il Mehmet arasında ittifaqın
yaranması

E) Genuya ş;;ıh::ır-dövl::ıti il;, H:;ıs::,n bay arasında

ittifaqın yaranınası

13. n l\tchmctin Trabzon üzarina hücum ctm.>kd;,

maqsadi idi:
1. Konstantinopolun fathini as:ınlaşdınnaq
2. Ş;;ırqd:m g;,l;m ticar.lt yollanna ndz.ar.:,ti ::ıl::> keçinn::ık
3. Kiçik Asiyadak, xristian mülkbrini l:;ığv etm::>k
4. Ağqoyunlu dövl;;ıtiru 2.3jfl::,d::,r::ık parçalamaq
5. A vropa il;;ı tranzit ticar::ıtini bütünlükfa n;:,:zfildtaltına
almaq
A) 1.2.4 B) 2.4.5 C) 1.2.5 D) 2.3.5 E) 1.3.4

14. Hasan bay Sara xatunu Sultan ll Mehmetin

düşarg3sin;, gönd;,rark;m onun qarşısına qoyduğu
v;,ı;if;,/ar idi:
1. Trnbzon torpaqlannı Uzun H::,s:m::,qaytanlmasma
nail olmaq
2. Osmanlı lan Ağqoyunlularla müharibd etmdk
fikrind:;ın daşmdınnaq
3. Qaraqoyunlularla mübarizdcfa Sultan II Mehmetd::>n
h;ırbi yardım alrnaq
4. II Mehmeti Trabzonu fath etmdsind imkan
vernıdm;,k
A) 1.2 B) 1.3 C) 3.4 D) 2.4 E) 2.3

15. 1461-ci ilda Trabzonun osmanlılar t.Jrafindan fath

edilm;,sinin n;,ticalari:
1. Ağqoyunlu b::>yliyi öz mütt;ıfıqini: itirdj
2. Osmanlı-Venesiya müharib;,si başa çatdı
3. Ağqoyunlu-Avropa ticar.:ıt dlaq;,l;}rind ağır :wrbd
vuruldu
4. Ağqoyunlu tacirl::ıri Qara ddnizo birbaşa çıxışıru
itirdi
5. Osmanlı il;, Ağqoyunlular arasmda müharib;:min
yeıu m::>rh:>1::>si
başladı
A) 3.4.5 B) 2.3.4 C) 2.4.5 D) 1.3.4 E) 1.2.5

312

mir.az
 1
fömuriılbu SJidarasında baş
I
. oı'llnlu IIJSJn bJyAzJrbaycanda ~I 27-Ağqoyunlu dö,IJtinin
16• ,\gQ • ,. " • "b • bJY IJ • • daha~eni~ alaqalar suladığı
.. 1JıJ,ııf,ırım,ııi ııçıın muan7..ı aparın
,n//ll 1 2 ~.,. zz.l(JsJO ıiiharibJ naticJsın~J: . . Aıropa ölasidir:
1 Şi"ı:ınş:ılıl:ır a •Osrnan111aııa· \'crJn n . Mui•aııda muh~ır.ı~ alınaraq m:ı~ub A)Polş.ı
1' yıııun 1~r I ı,
•Q:ıl1lqoyıınlul:ırla 4.TeYlltııriı ı\l'c.. B)Yenı:$iya rı.-spublik:ısı
!ı ı,4 Bl1.3 C)2.3 D)3.4 E)2.:~ cdıldı lularınJğlub olaraquıminaı ödl.'xlilar C)Rodos krallığı
B)ı\ğqo)'llbn nıüharibJni day.ıııdırar:ıq sülhooğladı
D) Kipr krallı~
ın bJy Bayandurun dövnind~ AA • . :ıy
() IIJ-.,n X ·1 . · ·
·ı~r mJğlııb olar.ıq oraı;aıı 11ay:;ıtını gen E)Vatikan krallı~
17,ilJS. .. d ·1·d· •1q0)111~ D)Tc)ıııun •
döılJtinin arazısı~a au ı ı: •
1.ş~rqi ;\na~lu. lr.ın v:ı. lr.ıq . q~ııt.ırdı ludövl:ıti TcymuıilJrin ı~llığını q:ıbul 28.1472-ci ildaHasan b3yOsmanh döılatinJ qa111
_ ŞJrqi Gün:ust:ııı, ındıkı E_nn:nıstaıı ElAğ(IO)'llO
2 harbi ittifaq yar.ıtmışdı:
).Şinıali ı\7,.1rbaycan. Ş:ırqı Gurçüsıan ~ !),~_ cıdi
A)Roma il~ B)Ponuqaliy:ı ilJ
çayından c:ınubdalı ı\z.)rbaYtaıı 1 -~
4_Kür C)Pol~ilJ O)Venı:siy:ı ilJ
5.c~nub~pıbi A1..1rbaycan, ·ı
Ş;ırqj
1 • •·ıaıxıı~b,,.ı., r ymun
An,J.~ , -:ıbu Said
u
mJğlııh cdildikdan
' .
sonra E) Macansıanla
lr.ın v:ı Xor.ıs:ııı vı ay:ıt :ın ""'<il 23,e. ,ınlu döı'l.ıtinin ;ısas rJqıbı oldu:
A)1.45 B)214 C)IJ ı\ğqO) ~l:ır dövl:ıti 29.Ağqoyıınlu il \'cnesiya arasında bağlanan hJrbi
A)Şı"~~·ı:ır döl'l:ıti
5
D)124 E)2.15 1 ittifaqa aid olanlan müayyan edin:
'• B)SCYIJ<ll' " '

ClQ
:ır.ıqo)'llOlıı dovl:ın 1.Os1tı.111lı dövlJtin.ı qarşı yön;ılmişdi
. 1·.
18_ı\ğqo)'Unlu IIJSJn bJ}in laaliyyaıin~aiddi, Dlaıo~bil hakıın ~yı 2.Ağqoyıınlunun ıica~ı rımil~ri, Qara d~nizd~ ll7J'rok
ı. "Qanunnanıf q:ıbul cımişdi ır, E)0smanlı dövl:ıtı hüqııqu aldJ ~-dirdılJr
2.Niıımi ordu yaraımışdı 3.Vcncsiy:ı ı\ğqo}unlu dö~laıin;ı odlusil:ıhl:ır VJ
3.ŞJriJtd:ı olmayan vcr~IJri 1~elrnişdi mütmssisbr gön<l.1rrnali idi
4.Möhkam m~rk~zlJ~nuş dövlJt raratmıı(lı V asrda A nopa ölkalari ila an geniş alaqalar 4.Vcncsiya ı\ğqoyıınlu döı latin;ı Trabzonu gcri
\'.
s.Tanığa l'crgısmı l~gvctm;ıyJ CJlıd &ÖSbıtniııti 24"varaınıış ilkAz,jrbaycan d" 1 'd'
.O\'Jtı ır: ql)'L'lrm.'lta hjrbi qüı, J ilJköm:ık ctJnjlİ idi
A)1.3.5 B)1..4 2 ()145 A)Q:ıı:ıqo)unlu O)Agqo~'llnlu A)1.2 B)2.3 C)IJ D)2A E)3.4
D)1.2.3 E)1.2.5 C)Şirv:ııışalar D)Eld:ınızlar
E)SJfoıilJr 30.XVasrdJAmbaycanın ı\ ıropa ilJticarJt
19.Ağqoyıınlu Hasan padşah dö,hti möhkıınlrJ. alaqalarinJ a~rZJrbJ ıurdu:
dimıak üçün: 1.Mosh:ı çarlığının Jr.ıı.isini canub.1 doğru
ı. Niunu ordu ııaratdı 25.Ağqo)unlu dövlati ilaOsmanlı aleyhi nadiplomatik gcnişlandirrnJsi
2.Odlu silah isıchs.11 ctm;ıy:ı t~bbiis etdi münasibatlJr yaratmış adı buraxılan A,Topa 2.tlmirTc}muruıı Osmanlı döıfaıi ibnp:ırılığı qanlı
3.öztJr.ıfdarlanna çoxlu iqıa payladı dövlJtlarini müayyan edin: müh:ııilxılJr
4.H:ııbi yanıııköçıııJ tayfaları VJfeodal a)'alllan 3.Osmanlı dövbtinin Q:ır.ı dJniz boğ:ızlıınnd:ın v;ı
mark:ızi ha~'inıiyyJtJ tabc etmJ)'J çalıjdı Kipr Kiçik ı\siy:ıdan kcç:ın !İcarJt yollannı tııım.ı.sı
5.Vilayatlarin ida.rJsini vJdövlJt işl:ırini övbh,ı 4.ilMchmctin Şarq ölkabri itaQ~rb düny;ı.'il ar:ısınd.1
ar.ısında bölüşdürdü ticarJt cdanlJrin üz.ırina çoxyüks;ık gömnik
A)2.4.58)1.2.4C)1.3.5D}1.2.3IE)2J5 1.Ncapol 2.Vcncsiya 3.in~lıar.ı rüsumu qoym:ı.~ı
4.Macansıan 5.Portuqaliya A)23 B)1.2 C)2.4 O)1.3 E)3.4
20.Ağqoyunlu döl'lari yarandıqdan darh~soo,ı A) 2.4.5 8)1.2.4 C)l.3.5
mühariba aparmışdı: D)1.2.3 E)2.3.5 31.H~ bayBayandurıın Osmanlı ilJ müharib.lni
A)Şirvanşah FJrrux Yasarla dayandıraraq sulhbağlnmaq üçün anıısı San
B)i1rdJbil hakimi Şeyx HcydJCIJ ıatıınu il Mehmctin düşargasiııa göndmnasinin
C)Qaraqoyıınlu Calı:ııı.şahla 26.Hasan padşahın özclçilarini göndmrak Osmanlı asassabJbi idi:
D)Teymııri hökmdan abuSJidfa dôl'latina qarşı birlikda çıxış etınak haqqında A)Trabzon krallığının süqutıı ib banşm.ı~ı
E)Osmanlı Sultanı UMehmetl:ı razılaıma aldaetmiş adı buraxılan dövlatlari B)Bayandurlıılann halakifay:ıı q:xbr güdüolm:ırn:ı."1
müJyyan edin: C)Vcnı:siya ıo;ı QJrbi Aıropa döıfalJrinin gözbnil~
21.Te)1nuri hökmdan abuSaidin Awbırcını könu~gönd.xm:ımasi
hücum
A)lfoSdn
etmasinin
bJ)1n
sababi:
b3Şının Osmanlı il:ımiilıanbı)~
[?ı ı ı
Vcnesiya? Macanstan? ı D) Diqqaıi :ısas rJqibi
qarşı yôroltnıJSi
olanQ:ır.ıqoyıınlu C'~

qanşması Elİki c:ıbh:ıd:ı •Ham osmanlı. h:ını d.'lTcynıuıil;ıQ

ı. Kipr 2.Fransa 3.Neapol qarşı müharib:ı apamıağın ı;aıin olm.ısı
B)Ağqoyunlu dövl;)linin yaranması i!Jbanştnıq
4,lspaniya5.Vaıikan
isı:ııromosi
A)1.3.5 B)1.2.5
C)Has.)n bayin dövlatin arazisini ş.1rq:ı do~ C)2.3.5
D)1.2.4 E)2.3.4
gcnişl:ındinn;ısi
D)Ağqoyıırılulann Şirvana yiiriiş etma~
E)H:>sJnba)~n Xorasaru tutması

313

mir.az
 32. 1472-ci ilda 20 minlik A~qoyunh:ı qoşumınun
Qarnm:m b.lylİ); arnzisindan Aralıq d.lnizi
snhillarin,'l çıxmasındn asns ınaqs.;,di idi:
A) Vcncsiya dövl::ıtin::ı köm::ık ctm~k
B) Gcnuyadan gönd:ırilx::ık silah v::ı artillcriya
müt:ıx;-ısisl:,rini q::ıbul ctm:ık
C) İtirilmiş Trabzon mülkünü osmanlılard::ın azad
ctm;ık
O) Kiıpr v::ı
Rodosla birlikd:ı Osmanlı dövlotino qarşı
hami ::ırn:ıliyyatda iştirak ctm;:ık
E) Vcncsiyndan Ağqoyunlular.:ı gönd:ıribc:ık silah vo
artillcriyn müt;ıx::,sislorini q::,bul ctm;ık

33. H3s->n b->y Bayandur vahid va qüdr.ltli Azarbay-

can dövlari yaratmaq yolunda ilk addım olaraq:
A) S::ıfovikırin ard:ıbil haJ...;mliyi il;ı yaxmlaşdı
B) Osmanlı dövl::ıti il;ı müharib:ı apardı
C) Qa.roqoyunlu Cahanşahı m:ığlub etdi
O) Tcymuri abu S::ıidl;) mühariba apardı
E) Trabzon krallığı il;ı ya.xınlaşaraq onun qızı il;ı
evm;ındi

34. Mantiqi uyğunluğu mÜa)ryan edin:

Şirvananşah
ı İbrahim

Qara Yusif H;,s:ın b:ıy

Baharlı Bayandurlu

A) Yeni sülalanin osasmı qoymuşdu

B) XV :::,srd:ı hak:imiyy:ıto g:ılrnişdi
C) Teymuril;ıro qarşı mübariz;ı ap.annışdı
D) ~rbaycanı vahid dövlotdo birlç)şdinnişdi
E) Küır sahili döyüşünd::> qalib golmişdi

35. Ağqoyunlu-Osmanh müharibalarinin ikinci

marhalasina aiddir:
1. Beyşehir döyüşünün baş vcnndsi
2. Trabzon XJzindsinin Osmanlı v::, Ağqoyunlular
arasında bölüşdürülm::>si
3. Fateh II Mchmctin 100 ıninlik qoşunla ~rbaycana
yürüş etmdsi
4. Ağqoyunlu dövloti ilJ Vcncsiya arasında Osmanlı
;:,leyhin;, ittifaq bağlanması
5. Malatya v;, Otluqbcli döyüşünün baş vcnnJSİ
A) 1.4.5 B) 2.3.4 C) 3.4.5
D) 1.3.5 E) 1.2.4

314

mir.az
 A)H:ıs.-ın~linin Qar.ıqo)ıınlu ıa,ıına çıxanlma.ıı
B)N.:ııbaycanın v:ıhid dö\'lat~ birlaşdirilm.ısi
C)Ağqo)unlu dövl;ıtinin impcr.ıtorluğa çc\ıilm:ısi
D)Bayand_urlu sülal;ısinin ı\ı.ııbaycanda lıakimiyy~
galm.-ısı
E)Ağqo)1Jlllularla ÜS11\11llı !ara
ara.ıında mülwib;ınin
ikincim;ırh~l:ısinin başlaması

48.H75-ci ildaMosha knyan 111 lvanın Bayandurlu

SD~)ına el~göndannakcb maqs.ldi:
38.ı\ğqoyunlularla osmanhlar ar~,d 1.Tıcar.ıt alaıpl:ırini gcnişl~ndinn;ık
ilkböyiik dö~iişdür: n abaş 1'ttıııq • 2.Ağqoyıınlulann Osmanlı 2.ÜS!l\11llı dö\'l;ıtin;ı q:ırşı ~irga müb:ıriLı 3!MlJ(1
A)Qoyluhisar B)Beyşehir qoşunuruı mJğlub olduğu döyiişdfır 3.Qınl Oıduy;ı q:ırşı birga müb.ııi1.J ap:ırm:ıq
4.Şir.ıın ipayini Volq.1-Xnar yolu ilaAvrop:ıy;ı
C)Oıluqbcli D)Malatya
ap:ırıroq üçün müqa\il;ı lxığlamaq
E)Alaşkcrt A)1-Muş, Qoyluhis.1r.2-Malatya, Oıluqbcli, A)1.3 8)2.3 C)3.4 D)2.4 E)1.4
B)1-Qoyluhisar,Malatya, 2-Bcyşchir, Otluqbcli
39.1473-cü ilMalatya döyüşünün OJtica~: C)!-Beyşehir, Oıluqbcli, 2-Qoyluhis.1r, Malatya 49.Uyğunluq povı/ııb:
A)°:nı:ınh qoşunl~nnın üstünlüyü il;ı bildi D)!-Malatya, Muş, 2-Qoyluhisar, Otluqbeli
8)Agqoyunlu v;ı Şırvanşahlann birl;ışm· E)1-T*riz, Beyşehir, 2-Otluqbcli, Alnıabula~ Adı TJrJ~Jri NNıc;ısı
ç,ıkildi ış~&'U A) Qoyhıhis.v Ağqo}ıınlu Ağqo)ıınlul:ır
C)Vcnesiyahlann köm;ı)1l;ı Faıch 11 Mclunetin 44,MnlntyavaOtluqbcli döyiişlari üçünoxşar cahat: Osm.tnlı qalib
~aldi
qalibg~ldi ~ A)Osmanlılann q;ıl:ıb;ı qazanma.sı B) Muş Qaraııoyunlu Q:ır.ıqoyunlulnr
D)H:ıs;ıı~ padşah sJrbrdalik m;ıhi\(jti il~Osınırura B)A~qoyunlulan~ q~lib g~lm;ısi Maovunluma~lub
oldu
12ııunlık z;ırb;ı qü\'\';ısini ıamanıil;ı lllJlvcıdi C)Agq~yıınlular u~_un n;ıtı~~sız b~ çatması q Beyşehir Abıqoyunlu Osmanlıl:ır
E)H:ıs:ın padsalı özpi)·ada ordulan A.. . . D)Qaıbı A\Topa dovbtl:ınnın s;ıyı. ıl:ı baş vcrm~i Osm.ınlı qalib
~JIJi
· ' . ı.l;ı mağlub oldun\!Qlıtaınııtıfalı E)A'
ecbbılnı;ıııı~sı gqoyun 1u'I1:ı Osmanlı- aramda baş vc~ı
· O) Mafaty.ı Abıqoyunlu Ağqo)unlul:ır
ÜSlll.'llllı q:ılib gJldi
40.1473-cü ilOıluqbcli dö}iişünün n~c~: 45.Otluqbeli döyüşiindan sonra Ağqoyunlu dövlatinda E) Otluqbcli At,qoyunlu Ağqoyunlul:ır
,·niyyilta aiddir: Osıroııh
A)Osın:ınlı larqalib g:ıldi qalib gJldi
1.~~n padşahın mövqcyi uifüıdi
B)Dlairi!Jıin Ağqo)~ınlularla iniföqı pozuldu
2.lıi fcodallann m;ırk;ızi hakimiyy;ıı;ı qaışı mübariZJSı 50.Moskva kny:ızı IIIlv3nın llas.ın ooy Bayandur•
C)Ağqoyunlul:ır qalib galdi giicl;ındi
lunun S3rll)lna göndardi)i tlçili)in uğursuzluqlı
D)Vcncsiyahl:ınıı köın;ı~IJ Trabzonqalı'b~di 3.H~npadşah hakimiyy;ıt uğrunda ara n~icalanmasinin sab;ıbi:
E)Döyüş natic,;ısiz başa çaıdı müharibal;ırin;ı sonqoydu A)QmlOnlu ilatoqquşm:ıdan nğqo)1Jlllul:ınn chıiy:ı
4.H~npadşah Teymuribr il;ı müharib:ıy;ı başladı ctm.'lSi
a
A)1.2 8)23 C)1.3 D)2.4 E)3.4 8)Ağqoyunlulann ıLı\il ir~bki i&rtiş:ışlan y:ııımı:xıll
41.Otluqbcli döyüşündJ ağqoyunlulann ımğlub m;ışğııl olması
olmasının sabJblJrİnJ aiddir: l46.Ağqoyunlularla OsmanWar arasında 1472-1473-cüq H;ıs;ın b;ı~n Rusiy:ı dövlatinin Q:ıfq37.d:ı
1.Osmanlı yeniçJrilJrinin h;ınılal;ıri illarda baş Yermiş müharibanin naticalari: möhkJmlanm:ısindarı chti}-:ıt ctrn.l>i
2.Uzun H~s:ınin süvari qoşunlanrıdan istifuıbalı 1.11 Mehmet C:ınubi Qafqaz v;ı iranı ıuıdu D)Qınl Ordu clçil:ırinin Mosk\-a clçisind.-ın ~mi
bilnıJm~i 2-ilMehmet Ş;ırq;ı planını h:ıy.ıta k<:çirdi Qızıl Onlu s.1rh.llkııinin ıo~unulma.ılı~ lı.ıqqıoo:ı
3.Osınanl ı l:ınn odlusilahlayaxşı tımin olunınlil 3.Mülıarib:xb t;ı~0;ırd;ın hcçbiriqalib g;ılm:ıdi H:ı.s.ın bJythn !Jminat al~ı
4.Vcncsiy:ının ilMchnıet;ı kömak eoıı.ısi 4 •DMchmctin Aı.;ııbaycanı ;ıl;ı kcçinn.ık planı ifia.ıa E)Osmanlı sultanı il~ khm~ıin (';ınubi Q:ıfq:ızı va
A)1.2 B)2.3 C)1.4 D)2.4 E)13 A)ulğraldı ı\ı.'ııb:ıyc:ını tutm:ıq planının ~ tıılmlnruı
B)2.3 C)1.4 D)1.3 E)3.4

31S

mir.az
 56.tı.ıs.ın padşahdan forqli olar ,
1.ÔlkJd~ki qiyam ı·J ÇLxışlaı, }aq'ıqub
2.i)rı.l;ıbil h3limli)inJ
' s·~n,.I 1 1 d qarıı\İ\'-.t.\ıi
J. 11'\.u~ı :ıra t~duq
m~
u.ııı,~
~
~~
.
,..ııd (21
,ıı Oııı+-
·ahı miiJl"Jn
•}
ed'.
ın,
rı 1.ı· 1 • • ı >'l'rııd1 I:"
4.v:ılll<'lfl I uOI'Jh ıb ıoqq~lllJ!
onunla nıün.ı:,i~l~arılan~
oo.tluq
3ldımııg
~h;ısindJ t;'(Jbirl~r
5.Vl1gi h.)) }'at.ıı~
ı • :nu.\ıi A)2A 8)45 C)l.2 D-a)~~
~lı ı~•ı
3 Otlu .S E)IJ
57.\'aqub padşahın h3kimimf d" .
'd·ı •• ıo,..,,. d).mMlııb
ıenk ı:ı·ı : •• tıçij~
A)05.ı.s diqqJI sabiıli)in doıtluq müıı.ııih_,ı.
ı\)2ı-;,J
da.xili ¾ Lııı 1.1\bJı
D)1I? 1
}öıı.ıldıldi ~~, 1 b.vrıbbıl h.ıkim.
B)Ölk:'ı(faki qiy:ım ıJ çıxışlar \ I lt)ının nıilllzjni
• ·st ayürüsünün -,. ·nı· ;atın dı ,....
52ll~nb.ııin 1477-ci ilda Gurtu '" ' h()~111su l1 ·nııı. mü.,'ld~cıJi

nJlic~: . . . • • ı:ını.ı m.ığlub

q aııl-.bil hlkirnli)in) m;ı~ mü!~. ~ c Sın'Jnı,,hl.ır ib
A)Birl;ıı,ıııış Şın'3J\'31ı ı•~ gurı.ıı q~llll hirmy~yJaldı ~x~ dııstluq )l.ıq.ıbrini
bılnı.'1i
q<llU)1
O)Osn.ınlı sultanı ilIlJyazid!a
dosıJ
cılJu ··11
b.1I1b
OlUcun-ııılur,ı nı.'llllZ qafar.ıq suı gJ} p~;ıtdı ~~
Gfırrüst:ını LıÖ: ctdi • E)Şırı-anşahlarla qohumluq
münasil>Jti Alı4b; 2-:ı.b Bl1-b,c;2< C)l•.ı.c-ı~
C)Tinis d.,d.ıxil l~lll.)jbŞ.vqi Gwı:üsıanı Agqoyunlu l~ 2-b,c E)1-a.b;
O)J-3,c; 2-b,c '
döl'LmnJ ~irl;~füdi . . •
DlGiırı.i'1:lllı ~IJk~ ı·J oğlu' aqub Mıraru 58.Sxema JsasJn ortaqcahJtlari
müa
oora tı.ıkim 1~) incıdi . . . _• mn~: 61,Sıbi> nJric~ po:,ılmuşdur.
~laq.lSi
Elö~:JJ b.ış ıı'lllıiş qiyaml:ın )1lhrın.ıq uçunyuıuşu
y:ınmçıq d3pndııdı Qaraqoyıınlu N,)/1CJ

Cahanşah amir TC)murun CJlairi Sultan ahm.~ I')

daıcıııı..ısi QJra YtL~ifın hJbsd:ın :ız;ıd

53.Dahagecbaı mmişdi:
olımsın:ı :-oit ması
A)UMdııııctin Trahzonu ıumı .
B)B~)-ıchir döyüşünün ~-ı~ı..ıs~ . . ~ 1.TcpııurilJrb müb:ıriZJ ap.-ınnıl(lıLv B) Qara Yusifin ı\zJr- Q:ıra Yu.,ifın Şirvan.,ı.alılar
C)Ağqo)U11lu-V~iya m~:,~~nı~311m:ısı 2.~nı.1nlıllrta d0:ııluq ~laq~I~ qtıımujdubı ooıtanı ı-alıid doı btini tıbc ctmJ)'J çahş­
çın ııı tı-arun clçısını H:&ın bJ)'lll
s.wyına 3.Şın'llJll_s.ılı_ larl:ı do~tllKI
n_ıünasib.11:n sa,ı-l, oovlid.ı m.ısı
Dl~I05ha birl~-
·-•IIJQ aımı.)k ist.ım:ısi
eörxfarmJSİ 4.S:ıfaı1!Jnn 0rdJbıl hakımliyinJ Qlrıı ıııühırizı -::--t--:-=,
.. =-_
"-;nlu~dö;::-.\i;-
...-t-:;:----:-:~--_J
apaımışdılar q "=ı01,... .,. TC)muri abu5.ıidin ı\ı..ır-
=:--·11,

E)Şiıazd.ı Uğurlu MJ!ı;ımm:din qi)1llllqaldımı.ısı

5.H:ırbi islahat kcçinnişdilar tininy;ır.ınm:ısı ıla b.'ıycana hücüm ctm._ısi
ooır ı
54.HclSıln padşah ,1 Yaqub
padşahın faalin-ati
üçün A)1.4.5 B)2.3.4 q2.4.5O) ~1oskı·a çanili ll~np.ıdş.ıhın 111lı-:ının
oışar ahatdir: D)1.3.4 E)1.2.3 İl'amn ıxaıiiz.karlıq Qızıl Orduyaqarşı miıba­
AlQs01Jlllı dör!Jıi ilJmülwılı.1 ap~ı siyaiJti
yerimi ri1; aııınmıoon imtin:ı
B)Şm-:ın~larla dostluq •ib.,u ~tlamalan ctııı..ısi
C)SJfaıi n.ısli ilJyıxın müııa.ıılıotlJn q~ıalan 59.Yaqub padşahın Safaıilarin ord.ıbil lukimir E) Suhan Yaqubun Sultan Yaqu~ın Osmanlı
D)Taciriari b.ıri ıüsumlanhn az.ad etmJl:ın yJtİnJ qarşı nıüsbJI ıııün:ısibJrinin dJ)~mmio Osmınlı döıl~ il~ sultanı ilBJyaı.idb dosıhıq
E)H:4bi ~lalıaı tıJym kC\~IJri sabJbi naidi? t(XJqUŞmalardan münasibJtlJri yaratması
A)SJfa, ilJrin Şin :ıruı yürüş e~i ~-1Sİ
55.Dü,.gıin carabı müanan
tdin: B)Soforil~rin nüfuzıınun artması
C)HJS.1n pad,.;ahın ı.1n1.1J11ndas.ıfaı~nıôhl)i
~blı.ll kcç~Qlraqo)1JDIU
,.Hxbi x;ırncı d:ıy:ıııdımı.ısı . 62Yaqub padşahın ölümündJn son11 Ağqoııınlu
hôkmdan O}SJfJıi şcyxbrinin Osmanlı sultanı il))~~ dö~fatinirı mimıinJ aidtlir:
E)SJfaıilJrin Ağqo)unlulann lıakiırİ))~~; l.lqta torp.1qclıiblı}i glııişlJndinldi
2.Hıbi ~l:ıluı lcçirJO
Ağqo)\JJJIU
:ır.ızilJrdJ tiliğau gtnişlandirnıs 2.Ağqoyunlu döı Lııinıb s.1biılik ıxızııldu
l SJfJııbıin i)ıdJbil h:ılimbrinin s.ılahiyyJtl:ıri
hökmdan
gffi~bndırildı
4.Ağqoyunlu ş.ıhr.ıJ.ıl;ıri ~ h.ilinıİ))JI
A)1-Qara Yusuf. 2-Qara YullKj mübaıiZJSi başladı
8)1-Calıanşah, 2-HJSJn p3dşalı A)11 B)D C)1J Dl2.4 E)3.4
C)1-Qara Yusif, 2-Yaqub Padşalı
D)1-Qara isg~. 2-clhııı.ıd p:ıdş.1lı
E)1.Calıanşalı, 2-RüstJnı padşalı

316

mir.az camSc:aınneı ııı 1arındı

63. ""-' .--.srd:, ,.,t:qoyunlu d•h•l:ıtini z..,iO:ttdi:
A) S:lf;-,vibri,n c>ru:lbıl hak,jn1lıyin;,, qar_.ı rnüh::ınz:;1
B) Osn--1.._-u,lı düvbtı ib .ıp.3nlan f;LS1l:,.s1z mühari~
C) Tcyrnuril;-ırin ;"\ ✓ .:"rhayl::tna ar.tn'1~ız yürüşl:,ri
D) Ağqo:yı.ınlu şalız;ad:ll;,rinın hakin1iyy:,t mıiburi~~i
E) ahm::xJ p::ıd.,.~hın is la hat lan

6-ı. Adı buraxılnn .,.,tqoyunhı höknıdnnnı mü3n-an .1

edin:

Y::ıqub Rü .. t:ım
padş:ıh p:u.l')ah

A) Uğurlu l\-t:>h:'>mm:>d
B) Baysunqur
C) l'vfurad Mirz=,
D) c>lv:lnd ;'lı.,fir7_.;,
E) H:ts.,n;>li
•1
65. ~--V ~srin sonlanndn Aj::qoyunlu dih·l:,tinda •
hnkimiyy:,t uğrunda npnnlan dÖ:"'Üşl:.ri n1ü:,yy;,n
edin:
l. Ş~n1;-,si döyii!$ü 2. Ş;lrur döyüşü
3. Na.xçıvan döyüşü -ı. B-:>ru:l döyiişü
A) 1.4 B) 3.-t C) 1.3 D)l..2 E) 2..3 l

66. l.t92-ci ilda bnş vermiş B'1rda di>yüşünün n;:ıt:İc;,!1-İ:

A) Vaqub ı\.ılirz..., ta.x.t-tac üz:,rind~ mübari:;r;::xi~ q:>l~b=>
qaz:ınclı
B) Ağqoyunlu Rüst:>m Padşah m;ığlub ol:ı.r::ıq
dayandırdı
n1übariz=>ni
C) Rü.."t;-,n1 Padşah B3y!--unquru rn.,ğlub ccL,r;,k
..
hnkinıiyy;)ti :ti:, aldı
D) Rüst:-ını l\ı1ir~ 13aysunqurla birlikd;, c)h~
Pacl~ahı n1:,ğJub ~tdi
E) Baysunqur qalib g;:)l;:,r:,k Ağqoyunlu t:::ı.."'tllnı :>L..,
kcçirdi

67. Ağqoyunlııı hökrndarlnn Ynqub pad_ş!'lh U:, Rüs&>cn

Pndşaha aid o~ş::ır c;,h.--.t:
A) Çoxlu iqta torp;._ıqlan paylanu..._.;;ı
B) 1-Jakinıiyy;,t;-, g:,brk:,n s..,r~;t:ırin b,"Ücüod.:>n ,_
nü fuzund-ın isti fod.-, ctm:ı-si
C) S.., f :ı vi 1~ri n Ş i rva na yii.nı.ş 1:ıri :zanun 1 onl_u-:::ı
s.,.,,f :> vi 1:n:-:> k ö TTl..-, k c tm:ıs i
D) c>rd.,bili v;, S:tf._-,...,ibrin <lıg::ır mülJJ:--nn, .:.r-::>bt~--r--l...
on lan /~İ n:ıun.:>y:ı ç-JJ~n-,.;L,1
E) Bakı qa l :ı" ı nı t u t..::ır:ı.q S irv. n.......ahL:ı.."'l.n ~:,_~in ı:n brr
hi~....._,sin'İ :,l:ı k~-çiı,n.__~i

317

mir.az
 68. Hoş xanafarn ııyjtun olanlan mü.,yy.m edin:

Döyrişün adı N,uır;,si

1. Ycniç:ml:,rin h:,ınl;,J:,n say;:, ·ind ....

O~nı;ınlıl~ır ualib c;:,ldi
2. Ağqnyıınlu qoşunu O. m::ınlılar
ı:-1r.ıfım.J.-,n nı~ğlub cdildi.1461 - ci
il siillıü rmroldu
). Rüst;ım Mırr.ı Baysunquru n,;lğ-
tuh cc:br.ıl- h:ık;mıvy::ıti :,I:, ::ıldı

a Malatya b. Otluqbcli c. Beyşehir

d. JJ;ıru:ı c. Na,cçıvan
A) 1-h. 2- c-3- b B) 1-b. 2- c.3- c
C) 1-c. 2- b.3- a D) 1<.. 2-h.3-.a
E) 1-h. 2- c-3-d

69. Atah;,y ı\ ı ...,h;,mm;.d Cahan P.1hl;;,,•an,•;, Ağqoyunlu

Rüst;ım ;\lirz.ly;, aid oxşar C..lh;,t:
ı\) Sultan tiıulunu q;ıbul ctm;>sİ
B) T:ır:,fdarianna ço~Ju torpaq paylaması
C) 1f::ı.lkımıyy,;'\ı.-, !-iy:ı,i r.xpbl;rnni m;,ğJub cd.-,r.)k
g:)lm~i
D) Hakimıyy;:>-ti dövründ;, m;,rk;r.zi hak:imi~t:in
7..:ıi tı~m."l'-i
E) Siya.,i r.ıqihl:,ri il;, mübari7-xb m;,ğlub olaraq
haki ın i) ") ?t d..-muz:ıq la.,cmıası

70. Af!qoyunlu ahm;,d padşahın faalin·;,tin.1 aid de);J:

A) Tan-..d.-, Gfıd.-,k ahm;ıd kimi d;, tanındı
0) 0-m:uılı dö, l.:>tçilikt._x-rüb;)SİTP uyğun icJa.r-xtm::ı
qunna ğa çalı 5(f:ı
C) 0rd....,bil hak:ırnliyin.in mulkl=ırini müsa.clir«l ctdi
D) Soyurqal toııxıq mülk:iyy;,tini m;,hdudlaşdırmaq
siy::ıs;ıti ycriıcli
E) lslahatlar kcçird.ı... 20-y;, q;ıd.,r vergini v::> ~7.İ
mü'.k;-,11:ı fiyy;,ı.J ;.,Ti 1::>ğv eıd.i

71. Ağ,10,'unlu i)hm~d padşahm islahatlar hayata

kl'çirm.>kd;1 m;,qsadi:
1. 11:ırbı :ıyanlann müqaviITh)tini qırmaq
2. Arn müharib:ıl;ırin....,'-On qoymaq
J. A7A"'rbaycamla O,manlı idar.-ıçiliyini qunnaq
4. Vcrg:i yığ:ılınasında ilti7am sısu.-mini b&"-' clm::>k
5. Dövı;ııi v:ı iqti<.adiyyaıı möhbmJ::ındiTTTI;)k
A) 3.4.5 B) 2.3.4 C) LJ.5 D) 12.4 E) 1.2.5

72. Aj:qoyunlu Yaqub pac4ah ,·;, i:)hm~d pad~ahın

faaliyy.,ti üçiin O<t'jnr C;)h;,ıdir:
A) 1fakimiyy:ıı uğrunda mühari7A"'> apanna.s1
B) Ölk:ı <l...-ı..xilımb ni<;bi ~bitlik hökm sürm:n-i
C) 0:-.manlı d<ivbıi ib yaxın münasib:ıtl;ırin olması
D) c>nJ:'\bil hakimliyi ib y;ıxın :ı1nq:ıl::ıri olması
E) Soyurqal torp..-ıq mülkiyy::ııinj gcni_şl;mdirm;,si

318

mir.az
 ...-

82.Yıı/ırq n~rlmiim~n
tdin:

ı\) !Xııbıin banisi

Il;ls.ın b.ıy, payıaxn İ!.ı
Txınz ~h:ın idı
, JSoyurq:ıl ıoır,-ıq
1.1 gtııı~
sahibli~
ı:)
'::, 1
.: () l.lır miıdı:l:ıı Sırvarış.ılılan ı~ TcymurilJ!i
C
:ı ö7imd.ııı v)
~ D M:ırhıJ idi
~ E.)ı\ vmra oovl:ıtl:ın ıb yııxın dıploııwik
J ır

83.Aıab;ıyl.ır Volı\ğqoyonlul3r dö,btiüçünumumi

CJh:ıt deri/:
74. 1496-cı i Naıçıran dô)üşü ilçün
ıar A)Payta,,tı T;ıbriz ~:ın o!m!J.<ıdu
ı .133)'SUnqur
ı.ı,ıt~,n '1lınrıııı<ıı81 ~crikdit: 8)Gürcü çarlığını m:ığlub roni.ıdı
2.Hakinıi)y~t ugrunda gl'Cbnmiıhaı; . C)8razisi Kürça}ından İran köıfninJ qm uzanırdı
,·('IT11i~ı ~ "-'lıc~j~
7
D)Böyük SJlcuq impcnyasının parçalanımsı
J l).i) üş n.,tıc,"Kınıl.-ı ı\ ğqo}unlu dô\IJı yaranmışdı
n..11ic:6ind.,
ikihJkınıiypılılık ymnnu~ı nd.ı r9.l~OO.cü ilıl,ı ı11ıh.ır \ülhüniinimz.alanması ilJ: E)Şirv~lar dövlıti i!Jdosılıxı rniııtısioot!Jri
4.çhnı.xl ~lım Rü.'1.-ım ra~ıhı 11ll~ b_ A)A~qopınlu &1,btı \tıqııı cıdı qıumuşdu
Ağqo)unlu ı.1,tım çı,mışdı u td.tj B)ı\7.ırbaycanıla )tnı dıı\l"ıırı :ı--a.:.ı qoyuldu
Al2A 8)3A C)1J DJIJ E)ı.J ()QI\Jnd Mırı., m.ırbıı hakimıyy;ııi ~C)li 84.Qaraqo)unlu v~ı\ğqoyunlu dö,bılari üçünoıµr
möhbmbnJırdı c~atdeyi/;
D)Ağqoyunlu dö,btı ıki yrnp:ırça:l:ındı ıJ süquıu :ısrcbqalibiyy;ııli mühanoo
A)E)Tli ~~in& 1
75. 80$ıanalm u~~nolanlan
mü3\y..ı· 1
'l illl<ııln: sür.ıtl:ırıdı yaranmışdı 1
E)ı\ğqo)unlu döı l.ıtıntl.ı h.,kımıyy;ıt uğrunda gcd.ın I'
8)Payta,,n T~bıiz ş.-ıh:ııi olmLŞlu
Adı möhbmbnm.ık uğnında 0,ınanlı
'
aramühanb;ıl"nn.ı ~nqo)uldu C)M!baycanda il
1. O,.m:ınlı dÖ\
btçilık Lxrü~~ döı IJtiibmühanoo apamuşd.ı
ll\~'lL1ıdar:x-tın;ı quımaµ ~80.S,ıbJb-nJhCJ alaq.ısi gn-:J,ıni/m,ım¼ılir D)Teymuril;ır vJgüıcülJr ilJmühanool;ır aÇGJ11lışdı 1
'1
2 cM-ıbıl hakimlı)in.ı m.,~ mülk, E)~brhzbşmiş dövlJI d~'}ildi
1brı mii<..lı.lır~ ctdı
Al il~khmcıin ' O,m.ınlıl.mn Ki,ik 85.Sıemda ,·enlm~ aidoı.şar cahati
dö,·IJtlJn
3. 1Oınl Ordu dö\ IJtinJ s.'4b.-o-
C.'lflub
l l:ınnı pomıamaq lıaqqırxla tJmiroı 1 Koni,tantınof(ılu 1 :\q):ı,bn kıvn Iİc:ıRl mü;ıyyan tdin:
f.ıth l1111,ı,i 1, oll:ınn n.ır.ır~IJ alt11JS1
ıcnlı
8) ~I~ dıi)'i~iiııiin Qar:ıq,ı)1ınl11 diiı ı.,ıinin Ağqoyunlu döv!Jti
İ
h~1L'1111,1' ı.,n~rıiılünün sür.ıtbn­
a. 11:ıun ~h b.Yaquh
Pad~ nı.N
c.()araYu'lf Ohıml
d Gô<bk ı\ğqıı)unlut!J,l:ırinin Şiıvanşahlar Qaraqoyunlu
C. Rü.,Lmı Mırı.,
nı.ı~luh L\lılın.\,İ \:ır:ının:N
dövbti dövbıi
A)1-a,2-c.J-bUJl-0.2-hJ.c (l l<,l-bJO) (ii,l.ık vhnı.xlın ~ ı.,rı..~~l;ışnıiş ı\ğqo)~ı­
O)1-<l2-b.3-al·J1-a,2-c,J-b !ıll)llf\l,ıl ~i,trnııni nhı JJı ı~ıinin y:ır.ınnıası

.,__~b•l!~;ı~·c~ın:.::ı,1~:'....i--i---:----:::---;-;--:----ı \. Teymurför ibmübaıiZJ apamıalan

dövl~ri
76. Uyğunluq ı:ıjj,ınilm.ım4dir: E) i)bh~r ~,ıi~inin ı\ğqoyunlu dövl:ıtinin 2.Qızıllxışl:ıra q~ı mütxırizJ aparmalan
inır.ıl.ınııı:1'1 ikihis.ı;.~,·;ı parçal:ınma.sı 3.Osrronlı dö,IJtiibmübariz..ıdJ m~ğlub olnıalan
döyüşiindJ Oı~ılıı
A) ll~ın bJy fky~chir 4. ~l~rbzl~iıilnıiş qayd.ıda idaı. olımmalan 'I
I·
ı:ır:ıfind:ın m:ı •lub 81.Qanuıoyunhı höknuları 11,ısJnJli rJ Ağqoyunlu
61
cdilm: 5.ADrroycan torpaqlamnı-ahid halda
birbşdiımJlari
8) Yaqub O,m;ınlı sulıanı illlJJyanill,
Pad'ı3lı •
1u ;ı 1a J1:ın o~. ırmsı
~- ~luradMirı., üçüno,ş:ır c,,hatdir:
. ı\) Sultan tituluq~bul cun~. i
A)1.2 B)2J C)1.5 D)2.4 E)3.5 l
q 13ar,ıunqur vrd:ıbil hakimlı)~nJ mJx.ıtJ.\mu 11 B ) S;ıfa\'ibr.ı qa~ı nıi'ıb:ıriz.1 apaıını~ı
C)Ço:du soyurqal paybnıası
IJrinıüsaJir.ı ctm:
D) l lökrndar-şair olnı:ılan
O) Rüsı.,m 1brbiköçm.1 :ıy:ınlar.ı çox
u
E)İdarJ ctdi0dövbtin sonuncu höknıdın oln-ı.ı.sı
Mirı.-ı
so
E) ı.orpaq m .
Göcbk Soyurqal
GhnıxJ dııdl

mir.az
 ,
86.Uyğunluğu nıÜ,l)')'Jn edin: . . 90.Eyııi ildJbaş ,•crmişdir: ~
1.Ağqoyunlu tlöYl:ıtiııin Osmanlı dövbtı :ılcyhınJ 1.Osmanlılann Trabzonu fathctm~i
Vcncsiya il:ı h:ırbi ittiföq
qum1:ı$1 . 3.0eyşchir döyüşünün baş vcnn;,si
2.Qınlüz.ın çayından q:ırro t:ır:ıf AT..:ırbaycanın, ŞJrqı 3.Malatya döyüşünün baş vcnmsi
An:ıdolunurı aı\'.ınd:ı ,·cıilın:ısi 4.Ağqoyunlu il:ı Vcncsiya ar.ısında h~rb'.
3.Moskva iliİvanın B:ıyandurlu sarayına elçi
kn)'JZI bağlanması
' " llltifıaq
gönd:ım1:\.~İ
4.Tifüsd:ı daxilolnıaql:ı Ş:ırqi Gürcüstanın Ağqoyunlu 91.Salcuqhökmdanl l\1Jlikşah VJAğqoyu
döYl:ıtin;ı birl:ışdirilın:ısi padş:ıh üçüno:xşar cJhJt: nlu~,
1.Niz.·uııi orduyaratdı
1472 1475 1477 1500 2.TacirbrÜZ.Jrin;ı qoyulanvergiv;ı rü.surnı !
A) 1 3 4 2 3.Vcncsiya ib diplomatik ;ılaq;ıl;ır saxlarn:~
1
B) 2 4 3 1 4.Q;ırbi Avrop::ı fcodallanııa qarşı mübaı;
C) 4 1 2 3 5.M;ırk;ızl;ışıııiş dövl:ıt yaratmaq siyas;ııi:aııar~
2 4 başa çatdıra bilm;ıdi ~
D) 1 3
E) 3 2 1 4
92.Osmanlı hökmdım Fatehil Mehmet\'~ A.
HJsan padşah üçünoxşar c;ıh;ıt: gqon
87.843-cü il\'erdenmüq:ıYilJsi vJ 1500-cü il obh;ır 1.Qanunnam:ı q;ıbul ctrnişdi
sazişi üçünortaq cJh;ıt: 2.Eyni:ısrd;, lıaıkimiyy:ıtd;ı olmuşdu
A)Yeni dö,·l;ıtl;ııin yaranmasının t;ısbit olması 3.Teyınuribrl;ı mülıarib;ı apamuşdı 1~
B)İkihJkimiyy;ıtliliy;ı sonqoyulması 4.Paytaxtı b:ışqa ş:ıh:ırJ köçürmüşdü
C)Dövbtl:ııin bölünm;ısinin r;ısmil:ışdiıilm:ısi 5.Vcncsiya dövkıti ikı diplomatik danışıqlar aııamı
D)Kondlil:ırl:ı feodallar arasında münasib;ıtl;ırin
nizami anması 93.Ağqoyunlulann qalibgJldiyi
döyüşlmlir:
E)M:ırk;ızl;ışdiıilmiş vahiddövl;ıtin süqutetm:ısi ı. Qoyluhisar 2.Beyşehir 3.Malat}-a
4.Otluqbcli 5.Muş 6.Ş;ı~i
88.Cıdv;ıldaki hansı hadiSJlarinnömrJIJrinin yerini
dJ)işdikd;ı, n-rilmiş bütünhadis;ılJrin düzgün 94.Qaraqoyunlu Qar:ı YusifvaAğqoyunlu fü~o
xronoloji ardıcıllığıru müJyyJn etmakolar? padşah üçünümunıi cah.ıt deyi!:
J.Yenidövl:ıtin ;ısasını qoyrnuşdu
1. Ağqoyunlu tacirl:ııinin Qarad;ıniz;ı birbaşa 2.M;ırbzl;ışmiş dövl;ıt yarada bilm:ımişdi
ÇLXIŞtnı itimı:ısi 3.Osmanlı dövl;ıti il;ı nıüharib;ı aparrnışdı
2. Qoluhisar dö•üşünün baş veımasi 4. Teymuril:ır il;ı nıülıaıib;ıd:ı qalibg;ılmişdi
3. Osmanlı ;ıleyhin;ı Ağqoyunlu dövl:ıtinin 5.Avropadövl::ııl:ııi il:ı geniş diplomatik ;laqJI~
Yenesiil;ı lı;ırbi ittifa ba• aması yaratmışdı

- 11
95.Q:ıraqoyunlu Cahanşa h vaAgqo}ıınlu R~n~
8)2 v:ı4 C)4\IJ 1 (padşah) üçünoxşar c;ıh;ıtlari müayy;ın edin:
E)3 v;ı4 ı. Güdüorduyaratması
2.Muş döyüşünd;ı iştirak etm;ısi
cnabı müJyy;ın edin:
89.Düzgün 3.Şirvanş:ıhl:ırı vassalasılılığına salması
4.Teyınuıi lıöknıdan abu S:ıidi m:ığlub etrn:ısi
dövlati ı 2.Ağqoyunlu dövbti 1
ı ı. Qaraqoyunlu Gürcüsıana yürüş etm:ısi
'f &rd:ıbil hakimliyin;ı qarşı mübaım
5.s~favilorin 1
'
a C:ılaiıil;ır dövl:ıtini a.H:ıSJnbJy apamıası

süquta uğratmışdı BayandurlutJr.ıfindJn

96. QaraqoyunJu Cahanşahdan farqli olaraq
yaradılmşıdır
b.Osmanlı ifa Aoqoyunlu HJsJnbay(padşah):
b.Kürçayı sahilin@
1. M~rbzl:ışnıiş dövl:ıt yaratmışdı
0
mühaııb:ı aparmamışdı
döyüşdJ Şirvanşahlan
c.Teymuıil;ır dövkıtini m;ığlub etınişdi 2_Osmanlı dövl:ıti il;ı ınüharib:ı apamuşdı . .
birmüdd:ıt asılı v;ıziy- c.XV:ısıin sonunda
ilci 3.Teynıuri hökından abu S:ıidi _ı,n:ı~!ub e~~
y;ıt;ı salmşdı hiss;ıy:ı parçalanmışdı 4_Odlusilah:ıldJ ctnı;ıy;, t:ış:ıbbus gos'.;ınnışdi
5.Avropadövl:ıtfari ib geniş diplomatik :ılaq3l;ır
yarahnışdı
A)1-a,b;2-a.b B)1-b,c;
2-a,c
C) 1-a.c;
2-b,c D)1-a.c;
2-a,b E)1-a,b;2-b,c

320

mir.az
\
r.r
97. A~qoyunludövlJtİ İIJ Şlrvnnşahlar dövlJtiüçün 103. llülaküxan, J IIJSJn
1 padşah üçünoışar , ı
'
oışar cJhJtlJr: cJh.ltdir:
ı. Qaraqoyunlu\r.l Tcymuril:,rl:,mülıarib::ı apannışdı 1.Yenidövl:ıtin ;)SaStnı qoymuşdu
2. S:,favil:ırin 8rd:>bilhakimliyiil:, mübariz.ı apannışdı 2. Hakimiyy:ıti oğlanlan arasında bölmfiş<lü
3. ı\ğqoyunlu dövl:,tind:ın va.ı;sal asılı lığına düşmüşdü 3.T;ıbriz ş:ıh;ırini dövl:ııin ilkp:ıyt:ıxtı scçmişdi
4. Eyni=ısrd:ı, S;:ıfavil:,r dövl;:ıti IJr.)find:ın süquta 4. Dövl;ıtin c;ınubdan s.ırh:ıdini lrankörfazin;ı q:xlJr
it; uğr.ıdılmışdı çatınnışdı

ı
98. Ağqoyunlu dö,•IJtind;mforqli olaraq Qaraqoyunlu 104. Eyniild.lbaş ,·ermişdir:
1~ dö,•fati: 1.Trabzonimpcriyasının süquı ctrmsi
1.Osmanlılarla müharib::> apannamışdı 2.Sultanı nMehmctinKonsıanıinopolu fathctm:ısi
2. A,Topaölk::ıl:ıri il:, geniş diplomatik:ılaq::>1:ır 3. Uğurlu l\ıfah:,mm;xiin Şiraz.da üsyanqaldınna~ı
yaratmamışdı bJyinAğqoyunlu b:ıyliyind:, hakimiyy;,t:>
4. H:>S.'ln
3. Az:,rbaycandam:ırbzkışmiş dövl;:ıt yarada galrrosi
bilm:,mişdi
,, 4. Diyarb::ıkird:m Xorasan:ı., Kür çayından iran 105. Xronolojiardıcıllığı mü;ıyyJn edin:
körfazin::ı q;xfarki:,razil:>r
bu dövl::ıtin t::ırkibin:, 1.Otluqbclidöyüşünün b3ş vı.-nn:,si
qatılmışdı 2.Trabzonimpcriyasının süquıu
3. Malatyadöyüşünün b3ş vcrm:ısi
199. Qaraqoyunludöv1Jtind;m/ı1rq/i olaraqAğqoyunlu ,4.H~n ooyBayandurlunun Ağqoyunlu ooyliyinda
dövlJti: hakimiyy:ıı:ı g:ılm;>Si
1 1.İki hisSJyaparçalanmışdı
j 2. Hökmdarlansoyurqaltorpaq mülkiyy:ıti paylamışdı 106. XronolojiardıcıllığJ mÜJyy;ln edin:
3. Ordununbaş komandanı :ınıir-ül-üm:,ra adlanırdı I. Beyşehir döyüşünün baş vcTTTY.>Si
4. S:ıfavil:ır l:ır.lfind:ın süquta uğrad1lm1şdı 2. H:ıs::ın padşahın Tcymuriabu S:,idim:ığlub ctm:,si
5. Müharib:ıl:ır, m:>rbzi hakirniyy::ıtin z:ıifüm:lsi v:ı 3. Vcncsiyai!JAğqoyunlu ar.ı.sınd:ı h:ırbi iıtifaq 1 1
feodalara müharib:ıl:ıri n:,tic:ısind;, z.ıiföy:,r;:ık süqut bağlanması
ctmişdi 4. Ağqoyunlu Uğurlu M:,h:ımm;xiin qiyamq:ıldırması
1 1

j 100. Şin1anşah I İbrahim va Ağqoyunlu HJsanpadşah 107. Xronolojiardıllığı müJyy;medin:

Bayandurluüçün oxşar calı::>tdir:
1.Uzaqgör.lndövl:,txadimi,bacanqlı diplomatidi
2. Qaraqoyunlulardövl:,tiil:ı müharib:laparmışdı
3. Teymuril:,rl:,mühaıib::ı apannışdı
4. Hülaküs:,lt:,n::ıti uğnında mübariz;ı apannışdı
1.Qoyluhisar döyüşünün baş vt.mı:,si
2. H;)SjnooyinCahanşahı m:ığlub t!tm.:ısi
3. H:ıs.ın b:ıyin Tcymuriabu S:ıidi m:ığlub ctJnJsi
4. B:ıyandurlu sül:ılJSinin Aı.:ırb:ıycamb h:ıkirni~IJ
g:,lm:ısi

101. Teymurilarva Ağqoyunlular dövlatiüçünoxşar

1
108. Xronolojiardıllığı milJyy.,nedin:
~ c::>hJtdir: 1.Moskvakny:ızı IIIlvanın Bayandurlusar.ı)ına elçi
1. Şirvanşahlarla ittifaq yaratmışdı gönd:ırrn:-ısi
2. Osmanlı dövl::ıti il:, müharib:,aparmışdı 2.T:,brizdJ"H:ışt-bchişf' saraykompkksinininş;ı
3. Qalibiyy:ıtli müharib::> n:,tic:,sind:ı yaranrruşdı edilm:ısi
4. Xorasan vilay:,tinidövl:,tint:>rkibin::ı qatmışdı 3. Bhm:ı<lin Rüsı:ım padşahı m:ığlub e-ciı~k T:ıbrizdJ
5. M:,rbzlaşmiş dövbt idjl::ır Ağqoyunlu taxtına çıxm:ısı
4. ffas:ın Padşalun gürcüçan IV B:ıqr.ııla sülh
102. AtabJy MahJmmJdCahan PahlJvanVJ Hasan bağlaması
bJy Bayandurlu üçün oxşar cahat
l. Nizami ordu yaratdı 109. Xronolojiardıcıllığl müJyyan edin:
2. Sultan titulunu q;;ıbul eldi 1.8bh~rsazişinin imzalanması
3. Paytaxtı T;;ıbriz ŞJhJtin::, köçürdü 2. Yaqubpadşahın hakimiyy:ıı;ı plm..~
4. Bir ncça d:,fa Gürcüstanayürüş etdi 3. ahm;xipadşahın T;ıbrizd.ı Ağqı.)yunlu u.,nro
5. Bir sıra qonşu ölbl;;ır:, hakirniyy;;ıtini q:ıbul ctdirdi Çll(ma51
4. Murad,·:ı aıv:ındin Ağqoyunlu oo,
!,tiniöz
arnlanndabölm..-ısi

321

mir.az
 110. U)·ğunhtı!U mü;:,yyan edin:

~ındurlular sülal~si
2. Ağqoyunlu
dövl:,ti

n. Osmanlı sultanı ildınm B:,yazid:, q:ırşı mübari~

apannışdı
b. Osmanlı sultanı I Murndla müharib~ apannışdı
c. Ağqoyunlular Qara d~mi~ çıxış ın:>nt:xpsini
iıtinnişdi
d Tcymurik>rb ınütt~fiq münasib;;,tl:ni qunnuşdu
c. Venesiya il;;,ittifaq yaratmışdı

111. lbs3n b.ly Bnynndur (A) va amir Tcymura (B)

nid oxşar ,,_, farqli c;:,h3tfari qeyd edin:

A oxşar B

1. Yeni dövl:,tin ;;,sasını qoymuşdu

2. Güclü nizami ordu yaratmışdı
3. Trabzon krallığı il;;,mütt::>fıq olmuşdu
4. Osmanlı il:, mühanb:, apannışdı
5. Şirvanşahlar I İbrahim];;, ittifaq bağlamışdı

112. Uyğunluğu mü3yy.m edin:

1. XV ;;,srin 60-cı 2. XV asrin 60-cı

ill;;,rinin birinci yansı illorinin ikinci yansı

a. H;:}s;mb;;,y Bayandurun Ağqoyunlu feodal

hakimliyinin başçısı olması
b. Ağqoyunlu tacirl;;,rinin Qara d:,ni~ çıxış yolunu
itinn;;,J:,ri
c. Trabzonun Osmanlılar t;;,r.)find;;mfoth edilm;;,si
d. H;;,s;;,nPadşahın Tcymuri 8bu S:;,idi m;;,ğlubiyy::>t::>
uğratması
e. H;;,s.:,nb;;,yin Az;)rbaycanın ~nubuna yürüşü v:,
T:,brizi ::>l::>
keçirm;;,si

113. Şirvanşah hökmdan Şirvanşah I İbrahim (A)

v3 Ağqoyunlu hökmdan H3s3n Padşaha {B) aid
olanlan müvafiq olaraq mü3yy3n edin:
A oxşar B

322
......_

mir.az
 1. ş~rqi Gürcüst~n ıabc ctınişdi ~J isl~atlar
kcçirdi
2 Teynıuril~rlJ ıttıfaq qumıuşdu ı. vcrs:ırılıl:ırla mühanb:ı apannadı XVJsrdaAzarbaycanın sosial-iqrisadi
va
3:TeymurilJriJ m~b~?.J arıarnıışdı 2-os:zl~rniş dövlJt yaratm:ığa bŞJbbüs gösbrdi madani hJyatı
4_()snıanl~l~rla nıuban?.J aparnıışd, J.~IJ-~ı •2oyoqodJr vcr~ni v:ı bJzimübl!Jfı~tbri
4 ôlk;:ıuJ •
5_Ver~ işını qaydaya salnıaq üçün "Qan • ıJğVctdi 1.Qaraqoyunlu va~qoyunlu döı-bt oparabnda
"hazırladı ' H3kiıniyyJtJ qarşı b:ış vermiş qiyaımlan yatırdı rahbarrolO)ııayan uyfalu:
5, 1.S:xllilar 2.ı\ğacJrilJr
3.Baharlı 4.Ba;-;ıııdur
114_Uyğunluğu müJyyan
edin: diaqramında Qaraqoyunlu
·I .Venn (A)n
ernlu(B)döı·latlJrini müqays.1
118.E) edin: A)2J B)11 C)J.4 D)1.4 E)2.3
,\ğqoyu
Ağqoyunlu (Bah
2. Baharblar dôı L1tl3nnin
vaBayandurlu
t. t46l<iil 2.1472
ya11nm:uında hallrdici rolmaısus idi:
A)oğuz-rürkmın boyl:ınna
a.Qoylulıisar döyüşünün baş vcını . B) oğuz-<ıınıq boylınna
b.Beyşehir diiyüşünün baş vcınıas~ı q ı\~c;ırilJmrürkmın boylanna
c.Mala~•a v:ı Otluqlıcli döyüş!Jrinin D)~lil:ır v~ooharlılar lxıylanıu
d.11Mehmet ilasüllı ba~anıası ~"Cl!ııııi E) ooyandurlar v~türkman boyl:ınna
c.Venesiya ittifaqının bağlanması
3. Baharblar vaBayandurlu sülafalarinindöı !Jt
1Osmanlı il:ı mühariba apannışdı
idmçili)ina aiddir:
11s.Uyğunluğu müayyan edin:
2
:Ordunun baş komandan, :ını~-ül ümara
adlanırdı
2. SJlcuq impcriya.sı döıtün<fan fomıalaşmış
t.XV :ısrin 60<1ill:ıri İki hisS,')yJ
p:ırçalanmışdı .
3 :ına~vi sistem iiL'ırin<b qurulmuşdu
2.XV :ısrin 70-ci
illJri 4:Hökmdarlan soyurqal ıorpaq mülkiyy~tı paylamı_şdı
3. HülakülJr OO\'ründ:ı busistcm.1 monqol
a.Muş dö)~şünün baş vcımJsi S.Tcymuril:ır dövlotiilamüqavil:ı bağlayaraq bzmıruıt dövlotçilikclcmcnılJri d.ı Jlmolwımuş ı?
b.Sultan İ aqubun Ağqoyunlu taxona almışdı bkmillJşdirilmişdi
c.Ağqoyunlulann Qara ÇLxış ~ ~
1
dJnizo 4. Hökıııdar"Pad,ıah" ıinılu daşıs:ı d.ı, bm
d.Mas:ın Padşahın gürcü çanıv B~~~ l19.Uyğunluğu müayyan
edin: hökmdarlar "sulLın" tiıulu dı q.ıbul ctmişdi L
bağlaması
5. VilarıJ,ri canişinl:ır idın cdirdi_
sül31:ısinin Al.Jrlıaycarıda ~ .
c.Bayan~urlu XV:ısr Aı.'.ırbaycan hökmdarları 6. HakimiyyJIJ g:ılJO höbnd.ır eynı 1Jlllalld:ı
g:ılınJSI ili)) 1.1İbrahim 2.Qara Yusif 3.HJs;ın Şirvan, d.ı idanooirdi
Darb:ındi Baharlı a A)3.4.5B)l.3.4C)ll.4 D)ll3 E)2.3.5
116.
Eyler-Venn diaqramında Qara
Yusif
(~)l'I
HJsJn bJyBayandura
. d d'
(B)aido~arvar't
ırqq
a.Yeni sülal:ınin asasını qoymuşdu 4. Baharlılar ,. Bayandurlu ~ö.ı!JbtlJıindJn forqli
cahatlJrı qeye ın: b.Vergi sah:ısindJ islahat kcçirmişdi olaraq Şimn~ahlnr döı latının aşçısı:
c.C:ılairil:ır dövl:ıtini süqutauğratmışd ı A)DövlJtdJ birinci ş.m sayılırdı
A oxşar B B) Ordunun baş konı:ınJ.ın~ idi
d Aıropa ölbl:ıri il:ı geniş alaq:ı yaratmışdı
e.Teymuıilar dövl;ıti il;ı ittifaqbağlamışdı C) MJhkJmJyJ başçılıq cdirdı
D)"Şah" tiıulu d.ışıyırdı
120, dfaqramında Qaraqoyunlu
Eyler-veen Cahanşah E) Dini ı;,hbJr sayılırdı
(A)vaHasan
bayBayanduru (B)müqa)is.l
edin:
•·ıar VJ Bayandurlu
dövlJtlJrinin
sara)1nda
5. Baharu .d.
ı. Yeni dövl;ıtin :ısa~ını qoymuşdu A oxşar B aşağı rütbJli mJmurları ~:
'kıı. ı 2 v:ım 3.qapıçı
2.Osmanlılarla müharib;ı apaımışdı ı. ~ .ı,ıa.s • ·mürdar6.vJkil
3.Şirvanş,1hlar dövbıini asılı vaziyyJb salmı~ 4.XJ7JRJdar • mo 5
4.Teynıuril:ırin qoşununu m;ığlub etıııişdi A)t.4.5.6 B)2.3.5.6 () IJ.~.5
D)ll.4.5 E)2.3.5.6
S.Avropa dövbtl;ıri il:ı geniş diplomatik
alaq~
yaratnıışdı
1.Harbi islahat keç~işdi 1lan•Ağqoyunlu döı!Jtinin duili
6. Qaraqodyun \üm roloynayırdılar:
2.Sultan titıılunu q:ıbul etmişdi hayatın amu
diaqramında Ağqoyıınlu Hrıı~
117.Eyler-Venn
3.Teymuıilarin qoşununu mağlub etmişdi 1.RJiy-rt
duru(A)Ağqoyunlu ahmad
Bayan pa~(B)~ 4-Avropa dövl:ıtl;ıri il:ı geniş diplomarik
:ılaq:ılor 2.oıuıaq feodailar
müqayisJedin: sa.xlamışdı
3•Qul:ırnlar
1· ~"iman
. .
nıJıarulxı
5-S:ıfoıil:ırin ord;ıbil hakimliyin;ı qaışı Şir.,anşahlara 4 Aım..,., . -ani
A oxşar B hJrbı J) ıır
kömak etmişdi •YanJllkÖÇm:>
5•
() 1_,.5
Bl2.4.5
A)1.ı.4 E)U.~
Dl2.3.5

323

mir.az
 7. ~-v ;lSrd.:,Qnrn Yusifin v.:, H.:,s.:,np:ıdşnhın
cahdlarina bnxmny:ırnq. Az.>rbaycnnda
m;,rk;,zlaşmiş dövlat qumınğ:ı m:ınc oldu:
1. Soyurqal sisteminin mövcud olması
::!.Xarici miicb.xil:ıY-' q~ı z:ıifmübari~ aparılması
3. Y:ınmköç~ri clatlara n~ıar.,tin tam mümk-üt1 olmaması
4. Dövl~t id~iliyind:> irsilik prinsipinin olması
A) 1..3 B) 1.4 C) 2.3 0)2.4 E) 3.4

8. Qaraqoyunlu , •., Ağqoyunlu dövl;,tl.1rinin nli

idnraetmJ sistcmina aid adı buraxılmış vazifalJri
ntÜ.:l)')'.ln edin:

? amir ül-ünı;,ra 1 ?

A) ~~z;ım, mövlana
B) baş v;;,zir. qazi
C) Sddr~~m. baş v;;,zir
D) sahibi divan, mövlana
E) ;;,mirl;:,r;,miri, sahibi divan

9. Azarb:ıycanın XV ;:,sr dövfat idaraçiliyin;, nid

sxemi tnm:ımlayın:

A) V~Jcil B) K~nqaş
C) T;>Vaçi O) Sahibi divan
E) ômir-ül üm::ıra

10. Düzgün cavabı mÜ3)")'3nedin.

✓'1,. asr A=arbaycan dövlaılarinda:

1. Ordunun baş komandaru titulunu

daşıyırdı

2. V.>qf omJak,na va dini idarolor;,

r;:,hborlik edirdi

3. Daxili inizibati v;ı xarici işloro,

maliyy;, işlorino baxırdı

A) I -;,mir-ül-üm;,ra, 2-s;;>dr-;,z:;,m,3-baş v;,zir

B) ! -sahibi-divan, 20s~-:>z:;ım, 3-v;:,kil
C) J-v~Jcil, 2-;mıir-ül-üm::>ra, 3-qazi
D) J -;;,mir-ül-üm;;,ra , 2- baş v;,zir, 3- s;;,dr-;:,z:;ım
E) 1-baş v;,zir, 2-sahibi divan, 3-;;,mir-ül-üm::ıra

324

mir.az
 21.Uyğunluq pozulub:

A) H:ıs.1n padş:ıhın "Q:ınunnamJ"sin.1 ~'l!l

m;ıhsulun bcyl;ı birh~,ıi ~l'ilcd.m vergi
adlanırdı - m.1lc.1h;ı1
B) Q:ır.ıqo}unlu ı"J Ağqoyunlu dô~l:ıtl:ırind.ı h.'lrlıi
v~k~ri,y:ınlara .,idnıJı ;ıvmnd.ı ıml:ın tor-
ıı:ıolar :ıdl:ınırdı -SO\'IJTQa!
C) Öı h:ıkimiyy:ıtini möhk;ımlmtTlljk üçün
t.ır.ıfd.vbııro çoxlu soyurqal p.1ylJ/fiı$dı
Ağqo)ıınlu •YaqubMirZJ
D) Y:ı/ ~ Az.'lrlı.1)tand:ı kJndlinin sudan istif:ıdJ
mı.ind.1 öd.xliyi vcrıti adl:ınırdı •b.1hr.ı
E) Y:ı/ :ısr ı\zJrb.1)'CJJ\<U çooonb.10 \'ergisini
MJ,irdilJr - köç:ıri m:ıldarl:ır

XVasrAıJrbaycan döıfatlJrinda nı. . dövlJtlJıinin gücüdahaçox

\'VasrAzarbaycan 22.Soyurqal ıorpaqbn üçün S.JÔ))~ıidir:
13• • 1 'd I oıcudoı..l 7..
sadr-azam tıtu ~n_a aı oanlan seçin: '4ll :ı.ııh olurdu: 1.lıs:ın kcç:ı bilm;ızdi
ı. Mövlana l:ıcpbını ~~}1rdı ı\) ölk:xlJki
s:ıbiılikdJn 2.Monqolca l>Jxşiş dcm:ık idi
clt'i311,
ı. Qcyri-nıJhdud hakını~YYJlJ malik idi B) qllibiyy:ııli miihaıibJbrıbn . 3.Y:ınnık~ri h:ııtıi Jy.ınl:ıra l'crilirdi
3.Müsalmanl~~n ruhanı başçısı idi C)höknıd:ııın nüfU7.Ulldan v:ı ~mın harbı U&'llrl:ınndruı 4.Yalnız ı\ğqoyunlu dövründ;ın roşlay:ır.ıq p:ıyl:ınıh rdı
4.Mühan~J._sulh, taxt-tacavarislik
l'Js_ . Dlordunun s:ıyınd.ın vatcxnıkı ~hJtd:ıın yaxşı 5.Qoşunda xidm;ıı müqlbilind.1 iqt:ı J\?zİJ\J l'crilinli
h:ıll cdırdı 111.ıs,ıJıı~ sil:ıhlannıa~~nd.10 A)1.2.4 B)2.45 C)2.4.5
5.V:ıqf Jmlakına v:ı diniidar:ıl:ır.ır.ıh~lik . E)SJnatkarn k:ındlibrdan yığılan \'crgibrin D)2J.5 E)I.B
v;ıqfdJn galan g:ılırl:ır.ı nnar~edirdicdir, miqdanndan
Al2.3.5 B)1.2.4 ıq IJS 23.Qmqoyıınlu ı"J Ağqoyunlu döılaıl~rindJ S0)1ırq mi
D)3.4.5 D)2.4.5 • 18.WasrdJ Qarnqoyunlu vJı\ğqoyunlu paylanılması siyas.ıti:
dörlJtlJrinin qoşunu JsasJn ibmtidi: ı\) dövl:ııin g~lirlJrini xcyliazıltmışdı
14.XVasr.Am_ba~can ~öı·latlJrinda möı·~d ~ I.Xa.ss:ı Jsg:ırbrindJn B) mJrbzi h:ıkimiY}"Jti mölrı.bml:ındiımişdi
baş vJzır vazıfJsınJ aıd deyi/: 2.Elaılardan toplanan qoşunlardan C) dövl;ııi ı.:ıiflJtmiş, m;ırk;ızbşdinro prosesini
A) llökmdardan sonra ikinci ş:ıxs idi J.İmtiyazlı q\'arJiya dJstJl:ırincl:ın 1:ın~tmişdi
B) Da.xili inzibati vaxarici işl~r:ı baxırdı 4.Tüfongçil:ır d:ıst~ind:ın D) ordunu ı.Jifl;ıımiş. Jmirbrin ıur.ızılı~ro s.ıb:ıb
C) Ali~~·~mh~:ırlik_ edir, sııhibi divan ~ A)1.4 B)1.2 C)2.4 D)1.3 E)2.3 olnıuşdu
D) D~xıl_ı ışl:ın, dovl:ıt ıdar;ıl:ırini, g:ılaı!Jrini idıD .. .. E) bndlilJri mütlisl:ışdiımiş, onlann g;ılirini
cdırdı 19.X'V m Ambaycan dovl:ıtlmnın ordulanna aid oıJaımışdı
E) Maliyya işl:ırin:ı baxırdı, m;ılim gJlirl •.., obnlan_seçin:
cdircli ~ ' 1.Odlu sılah dahaçoxidi 24.lqtailJsoyurqıılın ümuml tJhJti:
2.Döyüşçül:ır qıhnc, x:ınc;ır, ox,kaman niı.J, gürzl;ı ı\) cyni ;ısrdJ t.1tbiq olunrml:ın
15.Qaraqoyunlu n Ağqoyunlu döYlatlariniıı ıli silahlanırdı B) i~1n kcç:ı bilm:ılın
idmctma sistcminJ aidfıkirlardan biri~ıir: 3.Döyiişçül;ır xüsıısi zirch ge~nir, başianna d;ıbilq;ı C) dövl:ıt;ı xidm.11 müqavilind;ı \'crilın:ıl;ıri
qoyurdular O)Vcıı;i öd;ınişlınnin oor.ıoor olnmı
A) SJ<lr- Müs~lmanlann 4•H;ırbi tcxnika vadonanma c:ıh;ııd;ın güclü idi E) yalnız yannıköç:ıri h:ııtıi :ıyanlara \'crİlırosi
ruhani ~ısı
5•K:ışfiyyaı işini "qar.ıvul" d;ıstJl;ır. h;ıyata kcçirirdi
:ız:ım idi.V;ıqf ;ımlakına v;ıdini ia
24 C)2.4.5
r:ıhb~rlik eilir. Möl'lana adim A)1.• B)2.4.5 25.lqtadan fJrqli olmqSO)'\Jrqml:
B) c>ınir-ül- Döl'lJt D) 2.3.5 E) 1.2.3 1.~,n kcça bil:ırdi
id.1r;ıl;ırini idm edinti. Ali
üın;ıra divana r;ıhb.1rlik edir, sruııbi diı?ll 20 2.l~nkcç;ı bilm..mli
Ağqoyıınlu dö,rüııdJ
1 '
adlanırdı.
• Qaraqoyunlu va torpaq 3.Sahibi vcr~d~n ar.ıd olunmuşdu
C) K:ınqaş Sül:ıl;ı üzvl;ıri v;ı ;ırııirbnbıı~ lah!bli)i formalannda baş ,·mnd;ıyişiklik: 4.Qoşunda xidmJI müq.ıbilind.1 yalnız yanmk&; X\
) Iqıa ;ıv;ızin;ı soyurqal paylanıhrdı Jyanlın verilirdi ..
olunan Qapalı m;ışv;ır,t oroaıı ij
D) T;ıv:ıçi Müh:ırib;ı JRfasind:ı ,~layıbrd.-D B) Soyurqal :ıv:ızin;ı tiyul paylanılırdı 5.lqtaya nisoot.'111s,,hibinin hüqıxılan m:ılıdıxl iJi
~ Torıxıa ~ibli}inin dS3Sforması mülk v;ı xass.1idi A) 11.4 B) 2.4.5 C) 11.5
qoşun topla~-:ın v;ı onlaıın s.ı)IID
) Tıyul ,'l\':ınn:ı soyurqıl p:ıylanıhrdı O)2.3.5 E)1J.4
dJQiQbşdir;ın mamur
E) Qazı Ş;ıri;ıı qanunlan
idi E) Toıp:ıqlann çox hiss;ısi dövbtJ m:ıxsus idi
:ısasındiı 111ay~
~

m:ıhbm;ı v;ı dini

isl;ır, b.ıwiı ~

l 325

z--------------------iiiiiiiiii.:~!J,
mir.az
 26.:\·v:ısr Ambnyr:ın dö\'IJtlJıinin iqtisadi 32. M:ınliqi uyğunlıığu nıü;ıyy;ın edin:
qüdrJlinin nıülıünı nıJnbJyi idi:
1.clh.-ılid;ın toplanan vcrgibr Atab~y
2.Miihnıib;ı z:ım:ını :ıld:ı cdil;mq:ınim:ıtl:ır Qızıl Arslan
3.Xmciölk:ıl;ırb ticar:ıtd;ın q:ıı.anılnn g:ılirbr
4.atı:ın;ı,i torp:ıq mülkiyy:ıti forrruıl:ınnın
mövcudluğu
A)1.2 B)1.3 C)2.3 D)2.4 E)14

27.Xv'.ısrdJ Az;ırbaycıında mönudolanadı

burııxılan ,·crgibıi tamamlayın:
A) Qanunnam:ı hazırlatmışdı
Tnmğa ? Can B) Sultantituluq:ıbul ctmişdi
v:ı bac ver 'si C) Az.ırbaycaııda lıakimiyy:ıti ;ıl:ı almışdı
D) Şirvaıışahl:ırla müıt;ıfıq olmuşdu 3
1.Üşr 2.B:ıhr:ı 3.Baş pulu E) Avropadövl;ıtl;ıri il:ı diplomatik :ılaqJ saxl
arıuş
4.Qopçur 5.Çobanb:ıyi
A)IJ 8)2.4 C)4.5
O)1.4 E)2.5 33. Uyğunluq pozulub:

28.Ağqoyunlu füSJnp:ıdşahın "Qanunnamil" A) Malc:ıh;ıl M:ıhsul vergisi idi.&.ıs Vergi .

hanrl:ıtmaqda mJqSJdi: hesabolunurdu rıoıı
1.Vergi toplanmasını niz.amlamaq B) B:ıhr:ı Sudanisıifad:ı :ıv:ızindnlınırdı
2.Soyurqal torpaq mülkiyy:ılini m:ıMudlaşdınnaq C) Çobanb:ıyü Otlaqdan istifad:ıy;ı göldköç~
3.Dövl:ııi iqıisadi v:ı siyasic:ıh;ıtd;ın gücl:mdinn:ık maldarlardan alınırdı
4.R:ıiyy;ıı üınnd;ı tanığa vergisinin t;ıtbiqini D) Cizy:ı Canvergisiidi.Xristian :ıhali~
r:ısmil;ışdirm;ık alınırdı.
A)1.4 B)2.3 C)1.3 O)2.4 E) 1.2 E) Tanığa V;} alınan vergi
Elatlardan idi ~

bac
29.H~n p:ıdşabın "QanunnamJ"sinJ JsasJn: -
1.Vcrgil:ırin rniqdan qism;ın az:ıldıldı
2.Xıistianlardan cizy;ı vergisi alınması l;ığv edildi 34. XV;,srdJ Azarb:ıycanın T.lbriz, anıı!i
G~nc~
3.8sasvergiolanmal~h;ıt m:ıhsulun 1/5-iq:xfar ş;ıh;ırlari:
mü:ıyy:ın edildi A) paytaxt ş:ıh:ırbri idi
4.Bütün dövl;ıtin :ırazisind;ı tanığa vergisi l:ığv edildi B) osmanlılar t:ır:ıfınd;m :ıl:ı keçirilmişdi
A)1.2 B)2.3 C)1.4 O)2.4 E)1.3 C) xristiandünyasına yaxın ycrl:ışirdi
D) mühümsdn:ıtkarlıq v:ı ticar:ıt m:ırk:ızlıi i~
30."H~npadşahın QanunnamJsi"nJ aidolanlan E) m:ınb:ıl:ırd:ı Bağdaddan üstünş:ıh:ırl:ırolıru~ 4
seçin: yazılmışdı
M:ırzban ibnM;ıh.;ımm;ıdin
1.Sacihökmdan
Qanunnam:ısi :ısasında t:ırtib olunmuşdu 35. Uyğunluğu mü.lyy:ın edin:
2.Torpaq vergisi xeyliazaldıldı
3.Vergi işl;ıri nizama salındı
·ı 4.İqta torpaq mülkiyy:ıti ~hdudlaşdınldı 1
ômİr•ÜI•
l 5.S:ıf:ıvi!Jrin XVl:ısr hakimiyy:ıti dövriind:ı qüw:xfa ümara
il 111
oldu
1 A)11.4 8) 2.4.5 C)1.2.5
O)2.3.5 E)1.3.4 iV V VI

31.XV.lsrin30-S~ci

A) Qism:m siyasi
ilbıind.l AzJrbaycand:ı ~h.lr
h.lyabnın canlanmasına SJbab
sabitliyin
B) H:ıs:m b;ıyin tanığa vergisini
oldu:
yaranması
azaltması
C) ahm;ıd padşahın vergiislalıatlan A)ffi,N
Sa.hibi Mövlana c)mirlJr
Divan ,miri

B)1,V
'~ C)O·W
O) Xarici müdaxil;ıl;ırin qarşısının alınması D)N, V1 E)U,V
E) Böyük coğrafi bşfl:ırin başlaması

326

mir.az
 XVJsrin il yıınsınd:ı XJzJr<fabaşlıca limana 43. Uyğunluqpow/ııh:
36• ~c,·rilnıiş A1Aırh:ıycan şahJridi:
ı\) D;ırb:ınd O) Oakı C) R:>şt A) H:ıs:,n padşah -dövl:,tind:,
ilkd:lf.Jsultan
D)ı.,.,nk:ıran E) Çabran titulunu:ıbul eımi di ,f
B) Yaqubpadşah - hakimiyy:ıti dövrü 1
~, XVasrdJ lt:ıly:ın sayyahı A.KontarinininhJyat Ağqoyunlu dövl;ıtinin durt,l\lnluq dövrü
~ 31• ~ ün;,h·crişli olman ,·a mJhsul çoxhığu kimis.ıci :ıl:,nir
" ~~xımınd:ın T;,brizdJn üstün hcs:ıb ctdi)i q Rüsı:,m padş;ıJı - t;ır.ıfdarlanna çoxJu
Az;ırb:ıycan şalı;,ri: so r al ıo a lan lamı ı
A) D;ırb:md B) G;mQ. C)Şamaxı D) ahmxl padşah- Vergiislahatı kcçir.ır.ık
D)M:ır.ığ:ı E) ard:>bıl 20-d:,kver ·nil;ı~ ctmi i
E) MuradMirı..J -T:ıbri1lb H;ışt-Bchişt saray
138, Uyğunluq povıluh: . ctdirmi i

Q:ır.ıqoyunlu v:>Ağqoyunlu dövlJtl;,rind:, :>n

A)
yüksJkh;:ırbi v:,zifosayılırdı - :>mir-ül-üm:,ra 44. XV3SrJaidolmayanmcm:ırlıq :ıbldasidir:
B) Q:ıraqoyunlu v:,ı\ğqoyunlu dövl:,tl:>rind;:ı A) Qcys:ıriyy:ı bazan
h:ırbi-köç:>ri :>yanlara ımxsus torpaqlar 8) "H:ışt-bchişı" saraykompleksi
adl:ınırdı - soyurqal C) "Göym;ıscid" v;ı H;ıs:,n pad5ahm;ıscidi
C) Qaraqoyunlu v:,ı\ğqoyunlu dövl;ıtbrind:, O) OlcaytuXud:ıb:ınd:, tiirbJsi
ikinciş:,xs adlanırdı - Baş v::ızir E) Şirvanşahlar saraykompleksi
....
D) Q:ıraqoyunlu v;ı ı\ğqoyunlu dövl:>tl;ırind:,
.... vilay;ıtl;:ırd:,n qoşun toplayanadlanırdı - t;:ıvaçi

E) Qaraqoyunlu v;ı ı\ğqoyunlu dövl:ıtl:ırind:> 45. Düzgünc:ıv:ıbı mü:ıyyan edin:

ın;ıhk:ım:ı işl;:ıri apanlırıdı - ş;:ıri:>t qanunlan
;:ısasında
... 39. Kit:ıbx:ınası, mJscidi,min çarp:ıyıhq ŞJfa evi,cıdır
meydanı vJ xiyabanı olan AzJrbaycanın XV Jsr
li mcmarbq :ıbidJsidir:
A) Şirvanşahlar saraykompleksi
B) Cahanşahın T;:ıbrizd:>ki saraykompleksi
C) T:,brizd:ı "H:ışt-bchişt" saraykompleksi
D) ôrd:,bild:,kiŞeyx S::ıfı m;ıqb:>r::ısi
E) Sultaniyy~::ı şah sarayı
1 40. XVJsrdJAzJrbaycanın QJrbölkJlariilJ
Jsasrol oynayırdı:
ticarJtindJ
A)neft B) ip;;ık C) ZJrg:ırlik
D)z:,foran E) baramaçılıq
, 41. XVJsrdJAzJrbaycanip.ıyinin Jsasalıcılan idi:
A)Osmanlı tacirl;:ıri B) Hindtacirl:ıri
C) Rustacirl:,ri D) İtaliya tacirl;ıri
E)Yunantacilr.ıri
42. X'VasrdJBakı ŞJhJrinJ aiddir:
1.Arranın ;:ın böyükş:ıh::ırl:>ri sırasınd:ı idi
2.Şirvan.şahlar dövl;ıtinin ycgan:,paytaxtı idi
3.C:mubiQafqazın siyasiv;ı inzibatim:>rk:ızi idi
4.X;:ım d:,nizindJbaşlıca limanaçevrildi
A)3.4 B) 1.4 C) 1.3 D)2.4 E) 2.3
1.QaraqoyuCı.hanşahın dövründ:,inşa edilmiş
memarlıq abid::ısidir
2. Ağqoyunlu YaqubMirz;ınin dövründainşa edilmiş
menıarlıq abid:,si
A) 1-"H;ışt-bchişt" sarayı, 2-"Göym:ıscid"
D) 1-Xud:ıb:,nd:ı türb::ısi, 2-"H:ışt-bclıişt" sarayı
C) 1-"Göym:ıscid", 2-Şirvanşahlar saraykompleksi
D) 1-"Göym:,scid", 2-"H:ışt-bchişt"sara)1
E) 1.-Qoşaminar.ı, 2-Şcyx Cüneydtürtr.,si
46. XV Jsrd:ı AzJrb:ıyc:ınd:ı ıristi:ın kils;,siVJ ıristian
elinx:ıdiml;ırinin malikolduğu imtiy::ııJ:ır:ı ııiddir.
1..KilSJnin dövl;ıt işbrin:ı müdax.il:ısi
m;ıhdudl~ınlmırclı
2. Gürcüv:ı crm:,niruhanit:ıb:ıq:ısi vcrgil;ırd.ın azndidi
3. Dövbı t;ır:,find:m kils:,nin
b:,rpasına VJ inşasına
yardım göst;ırilirdi
4. Kils;ı v:,monastırl:ıra m:ıxsus :,mlakavergi
toxunulmazlığı hüququvcrilmişdi
A) 1.4 8) 1.2 C) 2.4 D) 1.3 E)23
47. i\farzbanibn MJh:ımm~ il:ı H:ıSJn p:ıdşııh
B:ıyandurlu üçünoxş:ır cJh:ıtlJr
1.Yenidövl;ıtin :ısa.5tnı qoymuşdu
2. Ş:ırqi Gürcüsıanı tabcctmişdi
3,,Qanunnam:ı q;ıbul cımişdi
41.Az:>rbaycanı vahiddövl:ııd:ı birbşdinnişdi 1
5. X::ız:ır d:ınizind:, g:,miçili)in
inkiş:ıfm.1 xfuıJSİ qayğı
göst:>rmişdi 1·

327

mir.az
 26.XVJsrAmbayc:ın dövlJtlJrinin iqtisııdi 32. MJntiqiuyğunluğu mü.ıyy;,n edi~
qüdr.ıtinin nıülıüm m.ınbilyi idi:
1.ôh:ılid:ın ıopl:ın:ııı vcrgil:ır Atab~y 31
2.Müh:ırib:ı ı;ım:ını :ıld:ı cdil:ın q:ınim:ıtl:ır Qızıl Arslan
3.Xıııici ölk;ıl;ırl:ı ıica!dtd:ın q:ıı.anılan g:ılirl;ır
4.an;ın;ı~i ıoıpaq mülkiyy;ıti fomı:ılannın
mö\'cudluğu
A)1.2 B)1.3 C)2.3 D)2.4 E)14

;ısrda Azilrbayc:ınd:ı mövcud

27.X'V ol:ın adı
burax~an vcrgil~ri t:ım:ımlayın:
A) Q:ınunnam;ı hazırlatmışdı
Malc:ıh;ıt Tanığa Can B) Sultantituluq;ıbul ctmişdi
v;ı bnc ver 'si C) Al.)rbaycanda hakimiyy:ıti :ıl:ıallll¾
D) Şirvanşahlarla müıt:ıfıq olmuşdu ı 31
1.Üşr 2.B;ılır;ı 3.Baş pulu E) Avropa dö,vl;ıtl:ııi il;ı diplomatik
:ılaqasa,ıaıııış
4.Qopçur 5.Çobanb;ıyi
A)1.3 B)2.4 C)4.5
D)1.4 E)2.5 33. Uyğunluq pozulub:

28.Ağqoyunlu H;ısan p:ıdşahın "Qanunn:ım;," A) Mabh:ıt M;ıhsul vergisi

idi.~ver~rı3ı1
h:ızırlatmaqda mJqsJdi: hcsabolunurdu
ı. Vergi toplanmasını niı.amlarnaq B) B:ılır.ı Sudanistifad:ı :ıv:ızin~ alınırdı
2.Soyurqal torpaq mülkiyy;ıtini m;ıhdudlaşdırmaq C) Çobanb:ıyi Oıl:ıqdan istifad;ıy:ı gör.ı ki);~
3.Dövl:ıti iqtisadi v:ı siyasic;ıh;ıtd:m gücl:mdimı:ık m:ıld:ırlardan alınırdı
4.R;ıiyy:ıt üzrind;ı tanığa vergisinin t;ıtbiqini D) Cizy:ı Canvergisiidi.Xristian
ahali~~
r.ısmil:ışdirm:ık alınırdı.
A)1.4 B)2.3 C)1.3 D)2.4 E)1.2 E) Tanığa v;ı Elaılardan alınan ver~idi
~

bac
29.füsJnpadş:ıhın "QanunnamJ"siııJ ;ısasJn:
ı. Vcrgil:ırin miqdan qism:m aı.aldıldı
2.Xristi:ııılardan cizy;ı vergisi alınması l;ığv edildi 34. XV:ısrdJ Az:ırbaycanın T3briz, 8rdı!i
G3nca,
3.asasvergiolanma]Qh;ıt m:ıhsulun 1/5-iq:ıd;ır ŞJh;ırl;ıri:
mü:ıyy:ın edildi A) paytaxtş:ıh:ırl:ııi idi
4.Bütün dövl:ıtin ;ırazisind:ı tanığa vergisi l:ığv edildi B) osmanlılar t:ır:ıfind;ın :ıl:ı keçirilmişdi
A)1.2 B)2.3 C)1.4 D)2.4 E)1.3 C) xristian dünyasına yaxın ycrl:ışirdi
D) mühüm SJn:ıtkarlıq v:ı ticınt m;ırbzl~ iili
padşahın Qanunnam;ısi":n;ı aidolanlan
30."llasan E) m:ınb:ıl:ırd:ı Bağdaddan üstünş;ıharlar oldu~4
seçin: yazı lrruşdı
1.Sacihökmdan M:ırzban ibnM:ıh::ımrn:ıdin
J Qanunnarn:ısi :ısasında t:ııtıb olunmuşdu 35.Uyğunluğu müJyy3nedin:
l
ı
2.Toıpaq vergisi xeyliaı.aldıldı
l . 3.Yergi işl:ıri niı.ama salındı 4
•l 1
4.İqta toıpaq mülkiyy:ıti m:ıhdudlaşdınldı ômir-ül-
5.S:ıf:ıvil;ırin XVI:ısr hakimiyy:ıti dövrün<b
qüw:xl:ı ümm
il 111
oldu
A)12.4 B)2.4.5 C)1.2.5
D)2.3.5 E)1.3.4 iV V VI 14
Baş vJzir
31.XV.ısıin 30-80-ci ill;ırind;ı Azarb3ycanda ş.ıh;ır 1 ~

h;ıyatının C3nlanmasına SJb.ıb oldu:

Sahibi Mövlana amirbr
A) Qism:ın siyasi sabitliyin yaranması Divan )miri
B) H:ıs:ın b:ıyin tanığa vergisini azaltması
qn-ın
C) ôhm:xl padşahın vergi islahatlan A)m,IV B)1,V
D) Xarici müda.xifa!Jrin qarşısının alınması D)IV,VI E)ll,V
E) Böyük coğrafi bşfl:ırin başlaması
1

.JL 326

mir.az
\

36. XVasrin il yansında XazJr~~ başlıca limana 43. Uyğunluqpovı/ııb:

çc,·rilnıiş ı\7.Jrhaycnn şahilrnJı:
ı\) O:ırb:ınd B) Bakı C) R:>şt A) H:ıs.;,n padşah - dövl;:ıtinda ilkd;:ıfa sultan
D)L,.ınk:ıran E) Çabran titulunu ;:ıbul cimi di 1
B) Yaqubpadşah - hakimiyy:ıti dövtü ı'
~ 37. XVasrda lt:ıly:ın SJ)ry:ıhı A.Kontarininin hayat Ağqoyunlu dövl;ıtinin durğunluq dövıü
~ üçiinah-erişli olman VJ mJhsul çoxluğu kimisxi ;ıf;:ınir
b:ıxımınd:ın TJbrizd,ln iistün hcsab ctdiyi q Rüst.)mpadşah - t.:,r;:ıfdarlannaço:xlu
Azarb:ıycan şJhJri: so al to lan lamı ı
A)OJrb;md B) G.mca_ C) Şamaxı D) 3hm:ıd p:ıdşah- Vergiislah:ıll kcçir:ır:ık
D)Mar.ığa E) ôrd:>bıl 20-<l;ık ver ·niI:, etmi i
E) MuradMirz;,- T;:ıbriro.;:ı H:,şt-Behişt saray
ı 38. Uyğunluq povılııb: kom lcksinii etdirmi •

A) Qaraqoyunluv:, Ağqoyunlu dövl:ıtl:ırind:, :ın

yüks;,kh:ırbi v:,zifasayılırdı - :,mir-ül-üm:ıra
B) Q:ır:ıqoyunlu v:ı Ağqoyunlu dövl:ıtl:>rind:ı
h;ırbi-köç:,ri ::,yanlaram:ıxsus ıorpaqlar
adl:mırdı - soyurqal
q Qar::ıqoyunlu v:ı Ağqoyunlu dövl:ıtl:ırind:ı
ikincis:>xsadlanırdı - 13aş v:ızir
D) Q:ıraqoyunlu v:, Ağqoyunlu dövl:,tl:ırind:ı
vil:ıy:ıtl:,rd:>n qoşun toplayanadlanırdı - t:>vaçi
44. XV asraaidolmayanmcmarlıq abidasidir:
A) Qcys;:ıriWJ ba7.an
B) "lfaşt-behişf' saraykompleksi
q "Göym:ıscid" v;ı H:ıs:ın padşah m:ıscidi ı•
D) OlcaytuXudab;ınd;ı türoosi
E) Şirvanşahlar saraykompleksi

E) Q:ır:ıqoyunlu v:, Ağqoyunlu dövl:ıtl:>rind:> 45. Düzgüncav:ıbı mÜJYY3n edin:

m:>hbm:ı işbri apanlırdı - ş:,ri:ıt qanunlan 1.QaraqoyuCahanşahın dövründ:>
inşa edilmiş
asasında memarlıq abid:ısidir
2. Ağqoyunlu YaqubMirz;,nindövründ:> inşa edilmiş
mcmarlıq abid:>si
ı 39. Kitabx:ın:ısı, mascidi,min çarpaytlıq şafa evi,cıdır A} 1-"H:ışt-bchişt'' sarayı, 2-"Göym:ıscid"
meydanı va xiy:ıb:ını olan Azarbaycanın XV asr 8) 1-Xudab;:ınd:, türoosi,2-"H:ışt-behişt" sarayı
mcmarlıq :ıhidasidir: C) 1-"Göym:>scid'', 2-Şirvanşahlar saraykompleksi
A) Şirvanşahlar saray kompleksi D) 1-"Göym;ıscid", 2-"H;ışt-bchişt"sara)'l
B) Cahanşahın T:ıbrizdalı.i saray kompleksi E) 1.-Qoşamin~. 2-Şcyx Cüneydtürlr.)si
C) Tabrizd:ı "I l:,şt-bchişt" saray kompleksi
D) ard:ıbild:,ki Şcyx S:,fim;ıqb:ır.:ısi
E) Sultaniyy:,d:, şah sarayı 46. XV JsrdJ Azarb:ıyc:ınd:ı ıristi:ın l<llsasi
vJ ıristian
din ıadimlarinin malikolduğu imtiyazJar:ı aiddir:
40. XVJsrdJAzarb:ıycanın QarbölkJlariita 1.Kils:ınin dövl:ıt işl;:ırin:> müdaxil:>si
tic:ır.,tindJ Jsas rol oyn:ıyırdı: m;:ıhdudlaşdınlmırdı
A)neft B) ip;;,k C) z:,rg:ırlik 2. Gürcüv;:ı crm:ıni ruhanit.:ıb:ıcpsi vcrgil;:ırd;:ın azadidi
D)z;)foran E) baramaçılıq 3. Dövbtt:>r.:ıfınd:>n kils:,ninb:ırpasına v:ı inşasına
yardım gösı;:ırilirdi
141. XVasrdJAzJrb:ıyc:ın ipayininas:ıs :ıhcılan idi: 4. Kils:,v;ı monastırlara m;:ıx.sus :ımlaka vergi
A) Osmanlı tacirbri B) Hindtacirl:>ri toxunulmazlığı hüququvcrilmişdi
C)Rustacirl;,ri D) İtaliya tacirl;:ıri A) 1.4 B) 1.2 C)2.4 D) 1.3 E) 2.3
E) Yunantacilr:ıri 1
ıı
47. l\brzban ibn Mah:>mmad ilJ Hasanp:ıdşah
42. XV asrdJ Bakı ŞJhJrİnJ aiddir: Bayandurluüçüno~ar e:>hat!Jr
1.Arranın :mhöyük ş;:ıh;:ırl;:ıri sırasında idi 1.Yenidövl:>tin :ısasını qoymuşdu
2. Şirvanşahlar dövkıtinin ycgan:,payt.u.tı idi 2. Ş:ırqi Gürcüstaru ıabc ctmişdi
3. C:mubiQafqazın siyasi v:, inzibatim:ırbzi idi 3. Qanunnam;ı q;:ıbul etmişdi
4. X;:ızr.:ı d;mizind;:ı b:ışlıc.1 Limanaçevrildi 4. Aı.Jrbaycanı vahiddövl;:ıtd;ı birbşdirmişdi
A)3.4 B) 1.4 C) 1.3 O) 2.4 E) 2.3 5.X:,:ı;ır d:>nizind:ı g:ımiçiliyin inkişafına x.üsusiqayğı
göstJrmişdi

327
jJ.

mir.az
 48. ~-v~sr Az~rhaycnn cl<h·l.-..tl;)rinin onhılnnnn aiılir:
1. ~un h;1r mülkd:ın hir d:ıst:ı prinsipi il:ı toplanırdı
2. H:,mi yü~l:ırd.-, ordunu mlL'-iqiçil ....r d::ıst='Sİ
mf~n~;;ıt <.."1inJi
3. Yüriip y0lbn:ın döyüş,ül:'\r çox znman ail:,1:,ri ~
,idm;:,ı,il:ıri mi°ıŞ."l);:'\t e1.tirdil:ır
4. Fc<Xi."11qc,şun his.........
l:ıri daha nz idi. ordu ~iyy:ıt
ü._,tünlük t:ışk;ı cdirdi
5. Hücum ,--.ıxtı g-:,r,'\naylar -uzun zurnalar. q;ıl:,b~
qa.z:uıılamin i~., t:ıbil v:, na~lar çalınırdı

49 .. -\~qoyunlu lb~n pndşahın fanliyy;1tin~ aid<lir:

ı. Tanığa ,-;ı malDh;ıt vcrgil;ırinin miqd"lnnı az:lltm,şdı
:!. T.ı~mğı il:ı oğuz tfrrkl:ırinin tarixi y:ınlm,şdı
3. Kilik;yad"ln Üçmü:xlzin:, cm,:mi katalikosluğunun
köçnı:ısin:ı ic..'17_...
vcm,işdi
4. Anadoluda Har-put ş:ıh:ırind:ı Buğday m;ıscidini ~
Dm.şid hamam, tikdinnişdi
5. Soyurqal p:ıylanma.c.t siyas:ıtini m:ıhdudlaşdınrnşdı

50. Qarnqoyunlu Cahanşah 1-bqiqinin ,-;, Ai'iqoyunlu

J·foQn pııdşııhın madaniyy;lt snh~sind;,ki
fanli)~-atin;l aiddir:
J. Görk:ımli aliml:ıri hima~ cdirdil;:,r
2.Ycni ş:ıh:ırl:ır saldımllşdıbr
3. Quran kitabın, türkQy;ı t:ırcüm:) ctdinnişdil:ır
4. Quruculuq-abadlıq işl:,rin:ı xüsu.<-iqayb,'1göst:>rirdil:,r
5. Xristianhi;,'1 t;ıbliğ cd:'\n m:,kt;ıbl;ır açdınnışdılar

51. Xronoloji ardıcıllıf.rı

müayy;m edin:
ı. Alaşkcrd döyüşünün baş vcnn='si
2. Cah:ı.nş.-ıhın Tcymuril='rd:m vassa.1 as,hlığ, q:>bul
etm:,si
3. Tcyrnuri Şahruxw1 Qara lsg:,nd:>ri tamaınil:) m:>ğlub
CtffidSİ
4. Cahaınşahın crm;)ni qriqorian kils;:ısini Eçmi;xlzin:,
köçrn;ısin:> razıhq vcnn:)sİ

52. Xronoloji ardıcıllığı

mfü>yyan edin:
ı. Cah:ınşahınHcrat sülhünü imz.alamas,
2. Ca.hanşahın iranın Isfahan v:, Qum ş:lh:>rl:,rini
tutması

3. Cah:ınşahın Tcymuril:>rin paytaxtı Hcrat ş:,h:,rini

tutın:lS\

4. H:>Sdn:>lininv:, Pirbudağın Cahanşaha q~ı qiynm

qaldmnas,

53. Xronoloji ardıcıllığı mü.>yyan edin:

1. T;ıbrizd;, ·•Göy m:>scid"in tikilm~si
2. H~n padşahm Gürcüstana son yürüşü
3. Moskva k"ll)raz:JDl lvanm Baynndurlu sarayına elçi
gönd~mn:,si
4. T:>briub ··H:,şt-bchişf' saray kompleksinin inşa
cdilm.""'si
pad.şahın gürcü çan VJ Baqratla sülh
5. H:>S-.")n
bağlama.st

328

mir.az
 m:ırlıQ abldJl.ırinin inşa olunması
54.~ 1c . • . d' . nın lto . d' .
:ırdıcıllı~ını mıı,ı)')Jn elın. noı , ıuıılu~u ıııuJ)JJn <' ın.
J.arkqal:ısı~ı~. ınş.1 o u~ı 15.L,1! . . . _.
, ..1ı~şı-tıchışt kornplck.~ının inşa 0111
.. \ Mo)unlu ı:ın~ınJ :ııd döyuşl;ır
-· Gö' 'd' • "''~ 1 g-ı
3.T;ıbri1JJ ~ m~ı ın ın~ olullnıası -----:-:--r.-:-:---:---1
1 M:ır:ıi!;ıd:ı Göygurnb;ız :ıbıd;ısinin i11<, . unlul:ırfa 2.ı\~qoyuıılul:ınn 3J\ğqo)unlu-
... • ·\'"ol~ ı A~') öz:ır.1S1rıllı b.ı.ş llrb~fo,ibr
.. . . • ~ın:ınlıl:ıt •..,· d: ı-..,
55,D ö,·IJılJn ıdarJ cd,ın sulalJIJn düJTtii I v> _ 13h:ıŞ
·1., ntııü~) Jl"l.'11,....
n11nı~ır :ırasın l "~
\'crmisdir
edin: lt ,\':fllli,;Jır· _.L- ____ ....__ _.____;
ı . ş irvan~ıh l:ır a.Bay:ındurlar
_ ı\ğqoyunlul:ır b.B:ıharlılar b.Ş.mır
2 ()tluqtıcli
3.Q:ır:ıqoyunlul:ır c.Dn;ndil:ır 1 c. ı\lm:ıbul:ığı
ıi (3.ılÔJ
. ıuou müJY)'Jn
56_Uyğunluğu müayyan
edin: (ıiUfl ,. ; .
edin:
S9•ı. >,'\'
• ~n• ,il',n ~iıll:ın
. .
B:ıyandınlu sülal:,si :ıı· ~n (ı(Kı ıll.ın
l X "il •
r :\' ~"Tin j(Kı 1 ,ın
2.Qara Yuluq 3•X • wnlu(:ıh:ınşahın 1kr.ıtı ıutnı:ısı
Osman
a.~~:nlu Vcncı;İ\':l iııifaqının. b.ığl:ınnı:ısı
b•Ag(jl1\u,,
- • -:ı r, Otluql-di
• . L.
di\yüşbnnın ı,'lŞ vı:mı.ısı
.

a. Vangölünün q:ııbind;ı Ağqoyunlu la)faİtti~ C'Tr.ıbzon1

~illi) •• 1 ·ı ,-ı U d"
xnin;ıS111111 Ü~ı~ı:ın 11J I gq0)1Ul
·I •
il\ ,ılı
yaratdı
ıi ar,ı.sınd:ı bölüşdüriilm:ısı . .
b. Tr.ıb~n krallı~ ilaya,ınli!Şaraıj on\Jli quı ı4 e.H~ın ~ıin Q:ır:ıqoyll!1hı H:ıs.ın:ılıy:ı q:ılıb g;ıl;ır;ık
cvlJndı
TJlırizi ıuınusı
c. Osmanlı sulıanı İldınm füyazid onaqarşı
mübariz:ı :ıp:ırdı . • nıÜJ)')'Jn edin:
'd ..dr 1·•. rba d" . 60lJyı,un 1ugu •
d. ~ahı ~-;ı q~_Jt_ ı ıv.J ycanovl;ııı Yaıann • •'b:ııl:ırd.1n ıopbn:ııı qoşunlar
sıyas;ıı ı ycndırdı ;1 X3SS.1 ;ısgJrl~ri
c. Osnı:ınlılar:ı
. ~ .T va Qar:ıqoyunlulara qarşı
I _ - 0:ı· •qo,un
, ımı ,
idi
1
nıüb.1~7.Jd;ı ı:_ıınır cııııur amu~fıq aınirl;ır b:ı_"ılıq ı:dirdi
nıün:ısıb;ııbn qurdu b. Oıılar:ı illikm:ı~ rcrilirdi
~ S:ıyc:ı azols.ı d:ı. ordunun ö1.:ıyini tJşkil cdirdi
57.Uyğunluğu nıüm•Jn edin: c. Yalnız h;ırbi ;ınıJliyyatlar ı.:ıın:ını dövbıd;ın 111.1.,ş
olııdıl:ır
höknıdarlan
Agqoyunlu
1----.--".""":'-::---ı-:-::::--:-ı 61.Uyğunluğu müm•an edin:
3.ôhrn.'ll ı. ami-ül-;ımJra
2.b3ş v;ızir
3.5.'ldr-n;ım
:ı. Y:ıqub p.ıdşııhd:ııı sonra ?fi a S3hibi
hakimi>~ divan adl:ınırdı
b. B;ınb döyüşiind;ı r.ıqibini m;ığlub cd:rık b.Mövlaııa l;xpbini d.1Şıyırdı
lı:ıkimiyy;ıı;ı g:ıldi c.Alidil'ana r.ıhb;ırlik cdirdi
c. So)urq:ıl 10111:ıq nıülkiyy;ıtini m;ı~ d ~miıfar amiri ıiıulunu d15ıyırdı
siy:ıs.ıti yı:riıdi .. . e.Yaıımk~ri ıürk ;ıyanl:ınnd:ın t;ıyin olunurdu
d. HJrbi-köçınJ ;ıy:ııılann r.ığ~nru qaı;ıııı&lliÇ
çoxhı so111rqal l\ıyl:ıdı . . 62.Uyğunluğu müayyan edin:
c. 11:ırbi ;ıynnbrın nıüqa\'iın~ıiniqımı:qu,~ r-------------:-:-:---,
islalı:ıılar h;ıy:ıt:ı k~irdi ı\Dıtxıycaruıı ";0.':m :ıid mcırorlıq abid.ıl.ırii

l~ll\'lllŞllıl:ır ı 2.Q:ır..qo)unlu 3.Ağqo)ıınlu

oo,1..'(İnJ aid clö\l;ııin;ı :ıid 00\ l.ıÜJl.') aid

ı Blkıd.1 s:ıny kompleksi

,-:ı clil'-:ınxaıu
b.TX'fiıd.'l ..Giiym.~J'
t T:«i.zıb ll~ın PJJ)lh~lxi<li
d TiırııJJ "ll~t-l'dıi)I'' ~ompkksi
e.TxıriıılJ Q.:ys..ıri) p bınn

- mir.az
 1.

3.

j 4.

1. Ağqoyunlu b;ıyliyinin m:ırk:ızini mü:ıyy:ın

c-.- . fi d • tdiril.ın Buc.da)'
edin. . . •
m:ıscıdı v;:ı Cımşıd ••
ham:ımının ycrl:>şdıyı ŞJh:ın•mit~1ı l
2 xatun
• .)JJ<l ~r.ı n ;-ın ınşa e - -ıı 1
edin. d.
3.SulianFatchnMehmcdin 1461<İ ild;ı falhctdi)i:ır.ızini mü;1;~:ın c ın.
4. 1468<i ild;ı H~n b:ıy B:ıyandurun ıutduğu ş:ıh:ıri mü:ıyy:ın cdı~.
5.Ağqoyunlu dövl:ıtinin paytaxıının yerl:ışdiyi :ır.ızini mü:ıyy;m ~ın. . . .. .
6.J469<uild;,H:ıs:>n p:ıdş:ıhın Tcymuıi abu S:ıidi m;-ığlub etdıyı ;ırazını mu;ıyy;m edin.
7.Ağqoyunlu dö\'l;ıtinin paytaxtını nıü:ıyy;ın edin.
8.Malatya döyüşünün baş \'erdi}~ :ırazini nıü:ıyy:ın edin.
9. 1477<iild;ı H:ıs;ın padşahm tutduğu ş:,h;ıri mü:ıyy:ın edin.
ı O.Ağqoyunlu Baysunqur il:ı Rüst:ım padşah ,·;ı RüstJrnpadşah il;ı 3hm:ıd padşah arasında baş ,ını
döyüşl:ırin yerinimü:ıyy:ın edin.
1\. l50(küilabh:ır sazişin:, :,sas;ın MuradMirz.ıy:ı v.ı aıv:ınd Mir7.Jy:> kcç;,n;ırazil:ıri mü;ıyy;ın edin.
12.Almabulağı döyüşünün baş verdiyi arazinimü;ıyy;ın edin.
13.XV;,srinikinciyansında X:ız:ır d;,nizind:ı başlıca limanaçevrilmiş ş:,h;ıri mü;ıyy;ın edin. 1
14.XV:ısr iıaliyan s:ıyyahı A.Kontaıininin T;ıbrizd::ın üstünhcsabctdiyiı\?.Jrbaycan ş;-ıharini mÜJ)~
edin.
15.Cahanşahın crm:,ni qriqoı:ian kils:ısinin köşürülm:ısin:ı izaz:,verdiyiş;ılı;ıri mü;ıyy;ın edin. 1
16.1465<~i!<h Cahanşahın t.apşınğı il:ı ~nşa ~lunanrn:ıscidin yerbşdiyi ş:ıh:ıri mü;ıyy;ın edin. 1
17.14_83<u ıld:ı Yaqubpadşahın ıapşıngı ıl:ı ınşa olunansaraykompleksininyerl;ışdiyi ş:ıh:ıri mÜJ))'XI I7
edın. 1
18.XV:ısrd:ı ~nşa olunan Şirvanşahlar sarayk_o~~lcksinin yerl;ışdiyi ş;ıh::,ri nıü;ıyy;ın edin.
19.XV . :ısrd:ı ınşa olunan H;ı,s;ın padşah m:ıscıdının v:ı Qcvs;ıriyy;:ı
ı baz.arının yerı ;ı şd·ıyı• ŞJh:ın•mUJ))':11
•
edın.

330
....
mir.az
 BÔYÜKsaLCUQ İMPERİYASI

1. SJlcııq tiirkl;ninJnid deyi/: 8. SalcuqlannM.ırv ş;,h;,rind.l kcçiril;,n qurult:ıyınd:ı

A)Oğuz türkl:ırinin qınıq boyundan idil;:ır qararaalındı:
B) ôz adını S::ılcuq b:ıyin adından götürmüşdül:ır 1. lşğalçı müharib:ıl::ırd;ın :ıl ç:ıkm::ık
C)aw:ıll:ır Altayd.ığlarınm :ıt:ıkl:ırind:ı yaşayırdılar 2. Ş:ırqd:ı v;ı Q:ırbd:ı yenitorpaqlarfothcım:ıy:ı
O) lslamdininiq:ıbul ctm;:ıl;ıri Türküstandanüfuzunu başlamaq
dahada artımıışdı 3. lrana,C;mubiQafqazav;ı Biz.ansa hücumetm;ık
E)Qazn:ıvil:ırin işğallan zamanı s:ılcuqlar Xorasan 4. Ş:ırqd;ı v;ı Q:ırbclı apanlanmüharib:ıl;ıri
vilay:ıtin::ı köçmüşdül:ır dayandırrnaq
A) 3.4 8) 2.3 C) 1.3 D) 1.2 E)2.4

2.Klnssikfeodalizm;,kcçid dövründ,lyaranmış tiirk 9. Uyğunluq göıl,milm;,mişdir:

dö,•IJtlJridir: A) Oğuz dövl:ıtinin varisihcsabolunur- S:ılcuq
1.S:ılcuq 2. Göytürk dövl:ıti
3. Eld:mizbr 4. Sacibr 8) S:ılcuq hökmdanI M:ılikşahın v:ıziri olmuşdur­
A) 1.2 D) 2.3 C) 2.4 D) 1.3 E) 1.4 Nizamülmülk
C) S:ılcuqlann zamanında meydanag:ılmiş torpaq
mülkiyy:ıti forması idi- uctorpaqlan
3. Xl Jsrinortalannd:ı Y:ıxm va OrtaşarqdJ D) S:ılcuqlar dövl:ıı idarJÇiliyinin
qaydalannı
form:ıl:ışmış dövlJtl:ırd.1n biri idi: öyr:ınmişl:ır- X:ı1..ar xaqanlığından ı 1
A)Qaraxanil.ır dövl.,ti O) S;,lcuqdövl.ıti E) Türkfard;ı hakimn;,sild;ın olan:ısi!zad:,l;ırin ali v:ı .1
C)Q:ızn:>vil:ır dövl:ıti D) Eld;,nizl:ır dövl:ıti geniş yığıncağı adlanır - qurultay .
E)X:ız:ır xaqanlıgı
10. S;,lcuqdövl.ıtinin idar3etmJ
sistemiüçünxar:ık­
ıfi
terikdeyi/:
j 4.SJlcuqdövlJtininhökmdarlannd:ın biriyalnış A) Oğuz dövl:ıtind;ı yaşayarbn buradadövl:ıt
verilib: idar.ıçiliyin qaydalannı öyr:ınmişdil:ır
A) S:ılcuq b::ıy 8) Alp Arslan 8) Dövl:ıtçilik sistemiar.:ıb ~ilafativ;ı Q:ızn:ıvil:ır 'r\
C) SultanS:mc:,r D) 1M:ılikşah dövl;ıtinin t:ıcrüb:ısi asasında qurulmuşdu
E)I Toğrul C) M:ırbzi hakimiyy:ıtl;ı canişinl:ır arasında yalnız /1
ıı
vassalmünasib:ıtl:ıri mövcuddcyildi
1 1
5. SJlcuqbayinCantŞJhJrin;ı galmasininsab;,bi: O) 8yal::ıtl:ıri idar::ı cd:ın canişin v:ızifasin:ı hakim ı,,
ıı

A) Ş:ıh:ırd:ı üsyanbaş vcm,:ısi sülal:ı nümay:ınd:ıbri tJyinedilirdi

1
1

B) S::ılcuqlann siyasi m:ırk:ızini itimı:ısi E) İdar:ıetm:ı sistemiayn-aynsah:ıl:ır il:,m;,şğul olan

C)O&,uz yabqusuil:ı nıün:ısib::ıtl:ırin pisl;ışm;,si divanlardan ibar:ıt idi
ıı 1
D)S:ılcuq b:ıyin bu ş:ıh:ır:ı hakim tayinedilm:ısi
E) Oğuz yabqusut:ır:ıfind:ın sürgüncdilm:ısi 11. 1Toğnılun 1055-ciildJBağdadı tutmasının
n;,tic.ısi:
6. S;ılcuq dövlJtiyaranmışdır: l. Abbasil:ır xilafoıi s:ıkuqlardan asılı v:ıziyy:ıı:ı iı
1 1
A) S::ılcuqlann C:ınt vilay~tin:ı g:ılm:ısind:ın sonra düşdü 1
B) Q:ızn:,vil:ır l\fav::ır:,nn:,hri ::ıl:ı kcçirdikd:ın sonra 2. Böyükip:ık yolus:ılcuqlann n:ız.ar:ıtin:ı keçdi "
C) D:ınd:ın::ıkan döyüşünd:ıki q::ıl:ıb::ıd::ın sonra 3. Bağdad lslamdünyasının m:ırk:ızin:) çeviriidi
D) M:ırv ş:ılı:ıri işğal olunduqdansonra 4. İslam dünyasında siyasihakimiyy:ıt .;ır.:,bl;ırd:ın
E)Q:ızn:ıvil:ıri m::ığlub cdib Nişapur ş::ıh::ırini :ıl:ı oğuz türkl;:ırin;:ı kcçdi
kcçirdikd:ın sonra A) 1.2. B) 3.4 C) 1.3 O) 2.4 E) l.4

7. SJlcuqdövlJtininpa}1:ıxtlannı mü;ıyy;ın edin: 12. S;,lcuqhökmd:ın Toğrul b;,y;,aid,leyi/:

1.Nişapur 2. Q::ızvin 3. Rey
4. Ötük:ın 5. İsfahan 6. Buxara A) 1038-ciild:ı S:>kuqdövl:ıtini yaratması
A) 1.2.3 8) 2.3.4 C) 2.4.5 ,,
B) 1055-ciild;ı Bağdı ab keçirrn:ısi
1
O) 1.3.5 E) 1.4.5 C) Ş:ırqin v:ı Q:ırbin hökmdanadlanması
D) D:ınd:ın:ıkan döyüşünd:ı qalibg;ılm:ısi
E) S:ılcuq dövl:ıtinin çiç:ıkl:ınm;, dövrükeçirm:ısi
1

mir.az
331
l
 13. o~nd.,n.,~,ın diiyüşiind;\n nl'Ç,'\ il sonrn l\ 1:llnı,:inl
dö~,1~ü hnş vcnnişdi:'
.-\)15 13)23 C)·B 0)51 E)31

14. -:'\1:ıl:u~r<l nınışmnsı n;,tic;,sind~"l:

l. s.~kuql:ır q:ılib g:ıldi
::!. Bir.:m .., iınpı:r.:ıtt"lnı Roman Oiogcni
=>siralındı
3. Kon~tımtino~1l ş:ıh:ıri ~:ılcuqlann =>lin:ı kcçdi
4. ı\n:ıJolu h:ımi~"\li\.. türk torpağırı:ı çc,nldi
5. S:ılcuqlnr Titlis~ Ani ,--:ı Qars ş;ıh:ırk:ırini tutdu
:\) 1.3.4 B) 2.3.4 C) 1.2.4
D) 1.2.J E) 3.4.5

15. ~l:ıl:ız,::ird döyüşünd.) S.Jlcuqlann q;,J.)b.J

q:ı7A"lnnıasının .Js:ıs S."lb.,bl.'.lri:
1. s~kuqlann h'Üclü <lon:ınm:ıyn malik olması
.., Diogcnin cm1 ....ni mütt:ıfiqbrinin döyüş
mcyd:ınından qaçm:ısı
3. Biza~c_ t:ır.ıfind:ın döyüş.~n Oh'l.17.l:ınn v:ı
pcçıı:ncqbrins.~lcuqlann t:ır:ıfin:ı kcçm;ısi
4. Bi7:lns., köm:ıy:ı g:ıl=>n Q:ırbi A-.-ropa s:ılibçil:ırinin
pis silahlanması
A)l.4 13)1.2 C)2.3 0)3.4 E) 1.3

16. !\lnl:ızı::ird döyüşiind:m sonra im7..al:ınan

müq:ıYifay.) .Jsns;,n Biznns:
1. Ş:ırqi ı\n:1dolu to111:ıqlnnnı s:ılcuql:ır.:ı verdi
2. Egcy d;mizind:ıki adnlnrl:l birlikd:ı bütün Anadolu
s:ılcuqlar.:ı verildi
3. H;,r il vergi vcnn::ıli v:ı l:ı7-1m g::ıl<lik<l;, h:ırbi
yarclım ctm:ıli oldu
4. Bizans t:ıcirl:ırin;, S:ılcuq impcrntorlub"l.ında
gü~ştli tİc3r.\t hüququ verildi
A) 1.3 B) 2.4 C) t .2 O) 3.4 E) 1.4

17. Sxcmi tnmamln),n:

1slamm nuru

?'vfüs:llm:ınlann x ilas kan

A) Çah'Tl b;,y 13) Alp Arslan

C) Sultan Toğrul O) 1 M~likş:ıh
E) Sultan S;:ınQr

18. Oğuz. dö,•l~tind~n farqli olaruq S~kuq dövl;lti:

A) M::ırbzi Asiy:ıda yaranmışdı
B) l.stilaçı müharib:ıl:ırd:ın ç::ıkin.ıniş<lir
C) Geniş :ıra.zil:ıri tutaraq irnpcriyaya çcvrilmişdi
O) Türk m:m~li sül:lb t:1rofind::ın idaro olumtrdu
E) İslam dinini dövkıt dini kimi q::ıbul ctmişdi
i•
1'
1
i1

332

mir.az
 ~u ıam~mla~ın: 29- l')~ııMuıJu~u mÜJ>J,ın tilin:
,ı,nıiql u.~ ı-------
2J.• Suriya.
s,titıçil.,rin F~IJstin
\') A) S.ılruqbr ~',Jlbryaµyınlıl,ır - Sırd.ıry:ı ç:ı)ı
vünişl.1ri Qfüitjjn bownd1kı tıırıı,ıql,ırdı
• itirilmJSİ 8) lsbmdınini s.,kııqlar qxıul ctdı - C'Jflt
,iby:ıtınl gJlılıkcbn soor.ı
C) Slkuq dı.\\ (.,ıınıl.ı )\.1.) v:ı prtı ııırpaq nıülkı) •
y;ıtı cılmu~tur - ucıııqxıqlan
D) Bıi) ıil S>kuq İmJXı-Jtıırluğıınıın L'furıülıl
r.ım.ıııı v:ır.ınmılilır. >mirlık ı >qıltllllıql:ır
E) S)lcıı~ ımıxTllorlu~ıınıın scınımcu hıiknııLın
olmu,,ılur •SulLın S.'lıw

Ş~rti IOl]l3q
mülki)YJıi

30.5.ıb.ıb-nJtİcJ ~lmqJ<İ pıı:ıılmıııJıır:

alınan
K~ndlilJrdJn
ıorpaq ~ergisi
llıllıu ı\',ıııo
1. S.ılcııq h.ı>in O~u, S.ıkı~ıt.ınn (Jnl
S.ııh:ıd döyüşçülJrJ
Pl\ııNı ıl.ı miin;t-ıh.ııı- ş.ılı.ınnJ g.11,r>k
l'C0IJn ş.-ırti IO!JlJq
ninri~l~nı,y;j ı~ıamı q.~ıul ctnı.-ı-i
..-- Tıınx D,~11~1/,ır ılf,ı*lulı ... Q)mJ,il.ırin ~t:ırlJıı
1 S.,kuql.ırın Xcıra.un

A)lqı:ı, Ü~r.Uc ı--

451 Kat:ıbun llir.ıııs ı\.<iy:ı,Lı is~.ıllln ,1l.ıy,ıin,ı li"im.,y,
D)Tiyul, Uşr, Uc
C)ZiyaınJt, XJrac.Uc
-
A)

q
B) 751
732
Talas
Pu:ııy~
Çinlibr
vr.ıbl~r
3. D,nıl.ın~bn dıi)ilşfınıin
nı.xhur ıılnı.Lıı
S>kııql.ınn ı\r.ırh.ıy•
c~nı ı, lr.ını nıını.t,ı
D)Tiınar, MalçJhJl,
uluc lı.ıs vcnıı.ı,;i
ıo.ıo D;ındJnJk:ııı Q,,zııJ,·il;ır
E)Xostak. Xaraq,
Marzban oı t 1055<i
ilJJIToğnılıın ı\hlı.ıııl.ır '11.ıflıinın
1071 ~lal:17gird lliı:ıııs 0,ıi:llıdı ıııını.bı ~İıllııl cını.ı~İ
E)
- S. Dıriııci s.ılıb )ıirilşürıün $Jklh\ ınıııcri)~lll1,I
baswmı.'1$İ n~ır r.ırlı~ , umı.t~ı
poıulnııışdur:
26.Ur~unluq
h:ınsı hadisJIJrin
21.CJd\'JldJki nömr~, . , A)D~nd~nJbn dii)i~ü-QJJJı;ı,~ \'J SJlcuq
d •işdikdJ, Yerilmiş bütünhadi5.)1Jrin d"Jnnınııı.
. B)Mala1gı'rdd" .... S I o·
0)~ışu - , J cuqVJ ııans ı\) 1.4.11)2.3
()2.5 IDH5 El3.4
x;~nolojiıırdıcıllı~ını nıÜJyyJıı cırnak ol~~n C)Didqori döyi~şi~ -Gürcü.'J.s~lc~ıq
D)Bağdad dö}ıışu - ı\bbası xılafJtıı vJ SJlcuq
E)Çinn.,n dö)iişü - SJlcuq vJ Scrb,
ı. S;ıku !arın Tiflis
Jnıirli rini
tabcctın.ısj
31,\'trilnıl, lıııhl.ırın mld
oldıı~ıı tcrmlntıri nıO.l)pn
2. SJlcubnn ir..-an :ıhlan ıabe cım..~
27.SonuncuSJlcuq sultanı S.1nmin hnklnıiyyJli edin:
3. S;ıku 1:ınıı O:ı~dadı ıuuııası
dô\TÜ üçünmaktrrikdeyi/:
ı\) SJlibçibrin
Qüdı,d:ın qo,ulm.ı~ı ılı/, l:ııhı
B)Dö, bıin parçabnnıJ'1nın gücbnm.,si 1. lnııi)J,lı 1<çnıJ ır '}'ııı hı,\J\ı
A)2VJ 3 B)hJ4 C)4l'J 1 C)Awbaycan ı\tabJybr dö\'btinin yaranması 2. rxı~nı.ın.ı 'l:_l)ldırı ~ı~nııııl~ \ un,~~
D)1v;ı 2 E)3\';ı4 D)~lcuqdö\'IJtinin Jraıi büıövlüyünün pozulm.ı~ı 3. llır qnır 11:ı..d,ıııin dııı l.ıı \Cınlı)I Cif!\)~
E)Döıbtin Jr.ızisind~ Kinn:ın, Konya. Suriyıı, lraq c.ıhıli, h.ı~ıının.ııJ ıı-ır}ı ,ıl.ıhlı ı!.'ı~ _
Suhaıılıqlannın yarJnması t w
ı\,wr,ı lll"Gl.ırı k.ııı,lık kıkN ı.ır.ılİn·
22,İs!~ıni xaq311
rJ AlpArslanın hakim))ldooııi ıLın Y.ı.,ııı 5,ırıp l,'l)lıl ııluıımu~ '.ı..ıç yur-il
üçünoxşnr c,ıhJl: 28.C~\'JldJki hansı hafü,11,ırin nömrJIJrini fr1brının ı)lır.u.çıl.ırı ---~-
A)Yenidörbtin~~'\Sının qoyull1\.1S'I dJ)işdirdikda, bütünhldisJIJrin düı,ı:ün
B)Dii\'IJtinp:ı)1ıxıının köçürülnı~si. ıronoloji ardıcıllığını mÜ.)))'Jn ctmakolar? ıı. 5..ılıb ,t.Q..-arılıp
b Q.ııı c.Qi)"JJn
C)Bi7.:ınS3 q3~1 müb:ıriz;ı :ıp:ım13Sı
O)İnzib:ııi isl:ıh:ıılann kcçirilnı:ısi 1. Talasdö}'Ü)unün b:ış ,crm.ı~i Allb,2.ı. Jc,.ıJ il) IJ.1db. .t.ı
E)SJlibçilJrJ q:ırşı ınüb:ıriz;ı ap.ınıuiı 2. O:ır.ı.unilJr dö,IJtinin y:ır.ınm.1.-ı C)lb.1c,)J, ,l,l Dlld.21\k ~J
3. S:ıcibr dö,btının \"ar.ınm:ı.ıı ~ ı le,2.ı. 3<l.
4b
➔. ~bb1gird d~~ii)ünun b.ı} ,~nıı:ı-ii

)l)

mir.az
 32. Böyük S;,lcuq sultnnı Alp Arslnındnn forqli olnrnq
l\falikşnhın hakimiyy;,ti dih'riind;):
A) Tiıtlis,Ani.Qars ş:ıhork,ri ol;, kcçirildi
B) Dövl;,t ilk solib yürüşbrino m;,ruz qaldı
C) Bizans impcriyasın m;,ğlubiyy~t:ı Uh'T':ldıldı
D) Qcyri - nizami qoşundan niz.,mi orduya kcçildi
E) DövlZ)tin mork:,zl;)şdinn;, siyas;,ti boşa çatdınldı

33. D;,nd;,naknn döyüşiinda iştirak ctmişdir:

1. Mahmud Q;,zn;,vi 2. Toğnıl b:,y
3.Sultan Mzısud 4. Alp Arslnn
1
i 34. &llcuq sultanı I l\blikşnha aid olanalnn seçin:
t A) Konya, Ankara v;, Suriyanın ~l;, kcçirilm;,si
B) Paytn.xtın Reyd;,n İsfahana köçüriilmosi
C) Anadolunun h;,ıniş:,lik türk torpaqlanna
çcvrilmasi
1
1
D) Salcuq imperiyasının çiç:,kfanmo dövrünü
yaşaması

E) Dövl;,tin morkazl::,şdirilm;:ısini axıra q;ıd;,r

Çiltdımıası

35. S.>lcuq sultanıI J\falikşahın ticarati canlan-

dırmaq iiçün h;,yata keçirdiyi tadbirl;,r., aiddir:
l. Vahid çoJ....-i,
ölçü vo pul sistemi tatbiq olundu
2. Tacirlor bozi rüsumlardan azad edildi
3. Ticar.>t yollan üz;:,rinda kcşikçi m::,ntaq::,l::,rinjn
sayını artırdı
4. acn:,bi tacirl:>r.>ölk:> daxilind::, p;,rak::,nd:, tic~t::,
İcaz:> verili

36. Sultan I l\13likşahdan sonra Sakuq döv)3tinin

vaziyyati üçün saciyyavidir:
1. S;ılcuq imperiyası Z=>iffadj
... 2. Dövl;ıt uzun müddat qüdr::,tini saxladı
3. Dövlatin t:m;,zzülü bir müddat l::,ngidi

l
1
1
4. Ayn-ayn ::,mirlar arasında ara müharib::,J::,ri başlandı

37. S;,lcuq dövl;,tinin z.->iO;,masinin :sab3bl;,rina aiddir:

1. Sal ib yürüşlari
2. Bizans ilo fasil;:ısiz müharib::,J:,r aparılması
. l1
1 3. Ara müharibalori va saray ç;,kjşmalari
4. K:>ndlil;ırin v;, s;:ın;,tkarlann qiyarnlan
l 5. Pcçeneqlarin va qırğızlann mark::,zj hakimiyy;ıta
'
tabc olmaması

38. arab Xilafati v;, Böyük Salcuq dövfati üçün oxşar

cahatl3r:
1
1•
1. Priney yanmadasını işğal ctm::,si
1 2. A~rbaycan :>razifarini özün:> tabe ctm;:>si
i 3. Bizans torpaqlannın bir hissasini :,l;:ı keçirmosi
4. Monqol yürüşl:>ri naticosind;, süquta uğraması
5. Ayn-ayn saholori ib moşğul olmaq üçün divanlar
yaradı iması

334

mir.az
 xroııolojl ardıcıllığı müa\
39. 'suııan $JIICJ00. h . ;yantd'
akımimı ın:
1. l ~ h · J gJlnı • ~ Eylcr-Vcnn
diaqranıındn_SJ!cuq hö~mdarları 2. Uyğunluğu müayy~n
tdin:
. payt:ı,xıın sıa anŞJhJnnJ köçürii ~sı • ı Toğrul (A)vJ1~IJlıkşahı (B)müqayisJ
J.şirvanşalılann sJlcuqlara
2 talıc .lıııasi 0130

3
. p yı:ı,xıın Rey ŞJhJrinJ kÖÇ(irij~~~~:ısi
.....
s,
edin:
'1
4 ı\ oışnr B 'ı l .
1
. Xroııoloji ardıcıllığı müayya ..
40ı . DJndJnJkan döyüıü nedın:
a. Salcııq q
2.saıcuqlann CJ~ubi
Qafqill.a
hJrbi• _ b. Dünya =n: ~I~ ~lan_b~ıl~q cdirdi
3.saJcuqJann Bagdada olııı.ıs 1Yllnışü
daxil döyuş" 1ardandır. yükbır donuş nıvııJSi savılan
döyüşü
·ı· r
4.Malaz~rd c. Salcuqlar Sultanr,..
ctdilar fosudun
ordusunu m:ı~ub
41.Uyğunluğu müayyan
edin: ı. Biı.;ııısa qarşı mübarİZJ apannışdı .. .. d. SJlcııqlar üçünAJ.:J •
l)iivlJIIO
2•RJvvadi
pa}1a.~ıını _b~qa ŞJhJrJ koçunnüşdü
vJ Ş~dadı dol'bibrıni özünJ tabcctmişd'1
açıldı rbaycana,
lrana
VJlraqa yol
ı
ı---1.S_Jl_cuq_bJ_Y-t--=...2. Ça""·ğn bJy ~-~Jr ı;ıyfodan d.ıslJ
bir prinsipini hJrmülkdJn bir
e• Döyuş
• ı.amanı salcuqlar
(Turan taktikası) . qasdan geriç~kilıı.k I'
1
• d;ıSIJ prinsipi ilJJVJZ cımışdi pusquya salmışdıl:ıb ordunun~qüvvılırini 1

SJlcuQ iınpcriya~ı~ın fomıalaşması vJyeni 1

a. Obıuz
dövlJtindJ vnifosini
·ı "ba.
subaşı d I
aşınııı4
5• torpaqlann foıhını başa çaıdırmışdı 11
lı
1
b.QJZllJll qarşı mu-nz.1ap:ınnıı<tı
Jl'J_ 1

bır bayraq altında birlJıdirib 8\tt45U·unluğu müJyyJn

1

c. Salcuqlan edin:
ordu )1r.llllliŞdı • yg
d. Öz ıaı{ası
ilJbir~J CJntphJrinJ galJı.k ~ ı.
AlpArslan 2.MJli~ah
dinini etnıışdı
qJbul
e. XJsrin yansında Tür~ıisıanda SJlctqı
ikinci
ıaı{alannın iıtifaqını yarnımışdı asas
m:ıqs:ıdi Anadoluya
~yJIJnmJk
idi
:: MJrkJlj Asiyaya h~'.bi~~ıüş~ zamanı ~iraldı.
qalabJf tJr.ıfınd~n oldunılmuşdü. gı
IToğnılun dövrüııdJ başlamış SJ!cuq
42.Uyğunluğu mü~yyan
edin: c. impcriyasınııı fomıal:ışma.ıı VJyenitoıpaqlann
Adı ôra:isi (Jıhini b3şa çaıdınnışdı
I. ar:ızısi Balxaş gölündd:ın Hindiqıııd.SJ!cuq dövlJıinind~ıö~bXmlJNn'mJsindJ vaziri
da~lilllO~ ad:ır uz.anı:r, ı liın vJdöl'IJIxaımı ' am ıumülmülkün
__ .ı...::~..-.11;--av-araannJhrıfan Mesoıır •viikxidnıoti olınuşdur
bôa
2· ar:ızısı
. ,,v:> Hindiquş da~anııa
.1 e Biı.ansı
r \'J onun ımıttJ
.. fııqı•o1ancrmJni, gürcüVJ "
ıamıyaY3 d ---::::-: • bx:ız hök111darlannı nıJğlub cdmkTinisAni
çaıı~
_-4.J.Jd_J_r 1 . d Dnepr.l, Kiy,j ~'JQ~ şahJrlJrini kcçirmişdi
JIJ '
3. Volqa salııll:ınn ~~dJk uı,anııdı 1 r: ·! . Venndıaqranıında
. •
ilrJbxılafJti (A)v
_ __ı.___ ı:-) er döVIJtini
evd:>n Sulak ça
46'5aıcuq .. • d'
(B)nıuqayısJ e ın: a
I
a. Uyğıır xaqanlığı
b. XaZ,}r xaqanlı&ıı
C. Qaraxani döı•Jati
d. Q:ızııavi dövlJti
e. Salcuq döıfalİ 1
I

aodad phJriniıı pa)1axt

olması
43•SJlcu 1.D:'ı.;ıarJ iqtaıorpaqlannın paylanılması
ardıcıUı~ 2.l·fall.l'yl
xı ~rdJYa.xın ŞJrqın• JOqu"drJI,.I döı•IJtİ olıms,
3.. . nıüharibJIJnn apanlınası
4.Jşga1çı sJlibçİIJrİ ilanıüharibJlariıı apanlması
1 5.Avropa

a.AJp
c.Toğrul

33S

mir.az
 Xarit;,sııalları

ı. Q;ım:ıvil:ırin işğallan ı.amanı s.ılcuqlann köçdüyü;ırazini mü;ıyy;:m edin

2.S;ılcuq dövl;ıtinin paytaxılannı ınü;ıyy:ın edin •
v;ı 1066--cı ill:ırd;ı s;ılcuqlann özün;ı tabeetdiyidövl;ıtl;ıri mü:ıyy;ı d'
ild:ı Toğnılun tutduğu ş;ıh;ıri mü:ıyy;ın ın.
3. 1054-eü
4. 1055-ei SultanI edin. nc
5.AlpArslanın h:ııniş:ılik türktorpağına çevirdiyi :ırazini mü;ıyy;m edin.
6.S;ılcuqlann 1071-ci ild;ı m;ığlub etdikl:ıri dövl;ıti mü;ıyy;ın edin.
7.JM;ılik.şahın dövriind:ı S;ılcuq impcriyasına birl;ışdiril;ın ~razil;ıri mü:ıyy;ın cdi
8.Sonuncu S:ılcuq sıultanı S;ınc;ırin dövründ;ı dövl;ıtd;ın :ırazil:ıri rnü;ıyy;ı:~din.
aynlan

1\
mir.az
 BÖYÜKMONQOL
va QIZILORDUDÖVL8Tİ
GöstJrİIJnlJr ai~dir:__ .
1. 1.XII:,srdJnq:ıbıl:ı munasıb:ıtl:ıri dağıldı, h:ırbi 7• BöyükMonqoldö\·latina
aiddeyi/:
A) Dövl:ııin :ısasını Temuçinxanqoymuşdur '
1 ,şkilatlar • ordularyarandı. ll '
külliyyatı "Böyükyasa"adlanırdı
2_Ordununbaşınd~ bahadırlar v:ı noyonlardururdu
B) Qanunlar
A)c)r.,bl:ıld 8) Turklor., C) Slavyanlara • C) H:ırbi demokratiyanı özündJbirl~r.ın feodal
D)x:ıı:ırl:ıld E) Monqollara dövlJtiidi
D) Dövl:ıtin ilkpaytaxtı Yaıbnd olmuşdur
E) Bütüntorpaqlan verdikl:ııi :,sgJrl:ırin sayından asılı
2. XJIJsrdJmonqollannictimaiquruluşuna aiddfr:
A)q:ıbil:ı q~lu~lan ~cyd~a g:ıldi olaraq~nlJr.l, minl:>r.>, yüzlüklJr.> bölünürdü
B)qJbil:ı munasıb:ıfüın dagı Imağa başladı
C)quldarlıq münasib:ıtl;ıri yarandı 8. Çingizıanın harbiislahabna msan:
1.Tayfalar:ırazi birlikl:ıri ilJ:ıv:ız olundu
D)feodaldövl:,tit:ış:,kkül tapdı
2. Qoşunda tayfamüxtJlifliyi pıinsipincbn
E)qonşuluq icması yaranırdı '1

istifacbctdi ''

ı1'
3.Qoşun tayfapıinsipi ~ında fonnalaşdınldı
_ vı ;ısr 3r;ıblarin va X11JSr monqollanntariı.i 4. Orduhiss.:ıl:ııi müxt.Jlif tayfaların
3
üçünortaq c;,/ı;,t: nümay:ınd:ıl:ııindJn toplanmağa başladı
A)lslaın dininisitayiş olunması 5.asrl:ır!J formalaşan tayfa:ılaq:ıl:ııi 1
1
B)ilkfeodaldövbt!Jrininyaranmasi möhk:ıml:ındirildi
C)işğalçı yüıiişl:ır;ı başlamaları A) 1.2.4 B) 2.3.5 q 3.4.5
D)ibtidaiicmaquruluşunun dağılrnasi D)2.3.4 E) 1.2.5
E)Geniş işğalçı yürüşl;ır;ı başlamalan
9. Çingizıanın dövriind;ı geniş işğallar üçün
4. SJlcuqdövl;ıtindan neçJil sonraMonqoldövlati yaratdığı ordusuüçünıarakterik deyüdi: 1

yaranmışdır? A)Xüsusiqoşun növüyaradılmışdı '

NIW ~10 qı~ B) Qoşunun öz.:ıyini çeviksüvaril:ır tJşkil edirdi
0)173 E) 157 q Xanın vassallanolantürnJnbaşı, minbaşı, yüzbaşı
tJyinedilmişdi
5. İbtidai icmaquruluşunun son dövründayuxan D)Qoşun divardCŞJn, daş v:ı yananmayeatan
harbidair.Jlarintayfaişlarina rahbarliketmasi mancanaqlar il:ı t:ımin edilirdi ı'
adJamr: E)H:ırbi yürüşl:ırd:ı iştirak etrmy:ın feodallardan 1
A)Monarxiya alınan v:ısait hesabına daiminizamimuzdluordu
B)H:ırbi qurultay yaradılmışdı
C)H:ırbi demokratiya
O)Feodaldcmokratiya 10. Çingizxanın harbistrategjyası:
E)Quldarlıq demokratiyası l. Düşm:ınin qüvv:ısin:ı :ıh:ımiyy:ıt verm:ırn:ık
2.D:ıqiq k:ışfiyyat m:ılumatlan toplamaq
3. Düşm:ınin qüvv:ıl:ırini parçalamaq
6. SıemdJ BöyükMonqoldövlatinclaidverifanlara 4. Hücumdan :ıvv:ıl düşm:ıni x:ıb:ırdaretm:ık
uyğun galanterrninlarimüayyanedin: 5.Çox.saylı süvarid:ıstJl:ırl:ı gözl:ınilm:ıd:ın hücuma
keçm:ık
A) 1.2.5 B)2.3.4 q3.4.5
1.Monqollarda
xan titulu D) 23.5 E) l.2.4
daşıyan h:ırbi r.>İs 1

11. Daha.JVVJIbaş vermişdir:

,,
1
2.Monqolordusundah:ırbi A)Qaraqorum qurultayırun keçirilm:ısi .
r.ıis, sonralar- düny:ıvi feodal B)Monqol dövl:ıtinin payta,ıımn Pekin:ı köçürülm:ısı 1
q Şimali ÇininMonqollar t:ır.>fınd:ın işğalı
D)Ononqurultayının keçirilm:ısi
A) 1-bahadır, 2-noyon E)Xar.>zmşahlann qoşunlannın monqollar t:ır.ıfındJn
B)1-tarxan,2-sultan m:ığlub ed.ilm:ısi
C) 1-noyon,2-bahadır
D) 1-orcia,2-baskak
E) 1-tarxan,2-bahadır

1
337
l-
mir.az
 A)Batı xan,Moxaçdö .. ..
12.Böyük
Monqol
dövlJtinin
XfllJsrinbirinci
rübü B)Mamay .
x:ın' Kul'kY\!Şu
1 OVOd" ..
C)ala:xldın Hilçi,Kalka o~ü
tari:ıin:ı aiddir: D)Toxtamış :xan. Terek çasahıli döııii~,
A) Şimali Çininıabe cdi!mJSi_ ,~u
ıabc cdılm:ısı .. , • E)Xar.ızmşah M:ılı:ın yı sahili d' _
B)unubiÇinin ım:xı, 11indÇaoYüşiJ
C)Q:ır.ıqoıum quıul~)'.1nın ~~ını,m.ısı
xanın hakimıyy:ıtının başa ça~ı ild:ı
18.1223-cü Kalka a . Yı salıili
do-,•
D) Çingiz
E)Payta.dın Qaraqonınıdan Pckin:ı köçürulm:ısı
•
A)monqollar qıpçaqla~ ~ s~hılind~
dö• ~
B)qızı 1ordulular Xar;ı~glub oldu}'li¾J:
13. 1215-ci Pekinş.ıh:ırini tutulması il;ı:
ildamonqollnr C)SJkuqlar bizanslılara qal~an111_:ığlub •
D)rus-qıpçaq qüvv;ıl • g:ıldı ctdi
t\)Vahid dövl:ıt yarandı E) · ;,n monqil
B)lşğalçı yürü$h,r başlandı . _ _ .. .. tcyıııun!Jr qı7JI ordululara
o ~ nı~ğlub
qalıb g:ıldi oldu
C)Payu.xı Qaraqoıumdan Pekio:ı, koÇürüldu
D)Şimali Çininişğalı baŞa çatdı • 19. Monqollnr tarafind:ın i •
E)Monqol dövl:ıtinin :ırazisi QafqazdanSand:ınıı.ı ardıcıllığıı:ıı mü:ıyy:ı .~~alolunuş Öll(a
uı.andı
q:xfar
A)9afqaz, İran, Hind~~ı~ . brin
B)Iran,~:>r~:ızi Asiya,Q~rı :ınubı Çin
. .1215-ci ill:ırd:ı Çingizxanın ordusununÇin:ı C)Cınubı Çın, Hindistan Şq~ Ş. :ırqi A\'rr.,.
1211
14 yürüşl:ırinin n:ıtimina aiddeyi/:. . • Türküstan ' ;ırqı Avr0pa, Ş"l'<I·
A)Tsinimpenyasının qoşunlan m:ığlub edıldi D) Cı~ubi
Ası ya
Ş;ırqi
Sibir, Türküs .
tan,Sınıaıi ç-1
~qı
çoxluq:ınim:ıt :ıld) ctdi
M:ırk:ızi ş· ın, !ı q
B)Monqollar
C) Bütün Çin:ırazisi ıabc edildi . • E) Asiya,lran . ş
, ıına1ıÇi
möhk:ıml:ındirdi n, :ırqiT· .
~
D)Çingiz xanhakimiyydtini
E)Monqollar Çinindövl:ıt quruluşu il:ı d;ı ıanış oldular 20. 1220-1222-ci illardJ:
A)~usknyazlıqlan moqollara ta • .
15.Çingiz xanŞimali Çinitutmaqüçünistifad;ı etdi: B)Iranv;ı C:ınubi Qafıqaza
,. k:ış fıbccdıldı
ıyyat - •

A)Tibetlil:ırin Çio:ı hücumundan C)PaytaxtPekin:ı köçürüldü Ylln1şü cdilı

B)Kidanıayfatannın üsyanından D)M:ırk:ızi Asiyaişğal edildi
C)Çind:ı baş ver.}n daxiliç:ıkişm:ıl:ırd:ın E)DnubiÇinişğal edildi
O)Çininmonqol ıacirl:ırinİ qar:ıt eım:ısind:ın
E)QırğııJann üsyanından 21. Çingizxanın ömründ:ı birinciva
olmuşdur: sonuncu~
16.Çingizxanın Xanzmşablar d.övlatinin üı.Jrina A)İslam d~in!.döv!:ıt dinikimiq;ıbul e •
hücumetm.ısiM b;ıhan;ı oldu: B)Yaratdıgı dovl:ıtı oğullan ara.5ında bö~
A)Monqol ıacirl;ııinin quldurlann q:ıtl:ı yetinn:ısi C)Xar.ızmşah M:ıh:ımm:ıdi bağışlama üjd~
B)Çingiz xanın qobumluq tJl<lifinin ata:ıddin şah .. 11· • b.... 1"
D)Dov :ı ın :ırazı uıov uyünü sonad;ıkyaraqo~ •
tJr:ıfind:m l'd<ld edilm:ısi saxlayabilm:ını:ısi qoruııtı
C):xar;ızmşahlann monqol q:ıbil:ıl:ııini qar:ıt etm:ısi E)Qafqaza monqolyürüşl:ıri zamanı müqaı·
D)Çingiz xanın Çin:ı q~ı birg:ı vunışmaq bklifinin göst:ır:ın cım:ınil:ıri m;ıhv etmJm~i1lll.1
Xar.ımşahlar tJr:ıfınd:ın l'd<ld edilm;ısi
E)Çingiz xarungönd:ırdiyi elçinin ôl!ldddin şah 22. Xubilayxanın hdövründJ baş \'ennişdir:
br:ıfind:ın edametdirilm:ısi 1.Bahxarıın ŞJrqi Avropaya yürüşü
2. Paytaxıın Qaraqorumdan Pekin;ı köçiırülm):i
17.Matind;ı bahsedilanbökmdanvadöyiişdür: 3.Monqollann unubi Qafqaza ilk~
4.ÇininC:ınub hissJsininişğalı
Çingizxanın uğurlan ...... narahatedirdi. 5.BütünÇininişğalının başa çatdınlma.sı
Hökmdarlar bir-biıin:ı elçi gönd;ırdil:ır. Çingiz A) 1.2.3 B)3.4.5
xanın elçisiözbökmdarıntn sözl:ırini .... çaldırdı: C) 1.3.4 D)2.4.5
E)1.2.4
"M:ms:ıninl:ı sülhş:ırairind:ı yaşamaq ist:ıyir:ım.
M:ıo h:ımiş;ı s:ın:ı öz sevimlioğlum kimi 23. BöyükMonqoldövlatinin xın asrin40-~t
ba.xacağam". Bu son sözl;ır ......q:ız:ıbl:ındirdi: tarixiüçüns;ıciyya,;dir:
elçinin boynu vuruldu v:ı başı monqol ıorpaqlannın A) Dövl:ıt bütövlüyünü saxladı
s:ırh:ıdin:ı atıldı. Bu hadis:ı Çingizxan üçün B)Dövlotin drazisidördulusabölündü••,.
mübarib:ınin başlanmasına b:ıban:ı oldu. ...... C)Payta:xtı Qaroqorumdan başqa ş;ıh~r3~
1
h:ıllcdici döyüşd:ı Xar:ızmşahın ordusum:ığlub D)xar.ızınşahlarla yenimülıarib:ı baş ı·eıdi ~i!J
edildi.Lakindöyüşd:ı xilasolan.... monqollara
l q~ı dahaonilmübariz:ıni davam etdirdi.
E)Dövlatin 3razisind:ı Qaraqonıına ıatıeolııı
1 yarandı

J1 d
mir.az
' 24--;Mo~~~~~~nı~~~=::::=:-i-:-:----------------
(löyükl\lonqoltlöv!JtininXlll asrin 11
• üçüns.,ciYY3vidir:
.
yansı tanxi 30. Göst;ırilJnl;ır aiddir:
\) şimali Çininişğalının başa çatdınlması l •XN :ısrin I yansında hakimiyy:ıtro olmuşdur.
~) 1\1:ırk:>zi AsiyaüZ?~n;:ı yürüş:, başlaması 2. lslamr.>smi dinkimiq:ıbul cdilmişdir.
q Q:ır:ıqorum ş:>h:mnın paytaxt scçilm:>si 3.Qızıl Ordudatürkl:ışm;ı prosesibaşa çatmışdır.
D) p3yı.axun Pekin:>köçürülrn:>si A) Toxtamış xana 8) Mamayxana
E)M;ırk:,zl:,şmiş dövl;:ıtin yaranmasının başa r"tma.sı C) Ôzb:ık xana
1,
D)Bahxana
"'"' E)ôhm.-ıd xana
, 2s.Çingizxan M.:ırkazi Asiyanı bağışlamışdı:
A)Cuciy;ı B) Cağataya C) Batıya 31, 1359-cuild;ı QızıJ OrdunutJnJT.LÜlü başlandı:
O)Hülaküy:>E) Ugcdcy:, t. Rustorpaqlannın aynlmağa başlanması ib
2. Tcymuril;ırd.Jn vassalasılılığırıa düşm.."ISİ il:>
3. Cuci.xanlannın hakimiyy:ıtinin başa çatması il:>
26.BöyükMonqolimpcratorıuı:runun taruin;ı aid 4. Hakimiyy:ııin Çingjzxanın dig:ır varisim~
deyi/: kcçm:ısi ila
A)Dördulus B) BöyükYasa A)2.3 8) IJ C)3.4 D) 1.2 E)2.4
C)Ononqurultayı D) Urqa çayında dayanma
E}Tüm:ınl:>r, minl:>r,yüzl;:ır 32. Qızıl Ordus;ırk;ırdJsi Mamayıanın rusknyaıJan
üZJrin;ı yürüş t;ışkil etmJsinin s;ıb;)bi:
A) Knyaılıqlann tabcolmaqdın boyunqaçırması
~ 27.Uyğunluğu müayy3nedin: 8) A vropas.:ılibçil;ıri il:,knyaılıqlann alaq:ı yaratması
il
q amir Tcymurunknyazlıqlarla ittifaqaginrosi
Tarxan D) Knyazlıqlann asılı olan:,razil:ır.ı q:ır.,tçi yünişl:ır
ctm;,si
iV V E) Knyaılıqlann dövl;ıtin q:ırb :ırazil:ırini :,l:ı kcçirm:ısi
Baskakı----+---..-~
VI 33. 1382-ciild;ı Toxtamış xanın rusknyaıJıqlan
Tigin üz;ırin;ı yürüşünün nJtiasi:
1. DöyüşdJ m:ığlub edildiv:ı geriqayıtdı
2. Moskvatuıular.ıq yandınldı 1 •
Göytürk X:,z:,r Qızıl Ordu ). Rusknyazlıqlan m~illikfarini möhk.:ıml:mdirdi
4. Rusknyaılan ycnidaniıa:ıt altına alındı
t 1

C) 1,111,V A) 2.4 8) 1.3 q 3.4 D) 11 E) 2.3

A)1,11,V B) 11,IIJ,IV
D)II,V,Vl E) ı,rv,v
34. Toxtamış xanın l\loskvanı tutduğu ildJ:
~ 28.>.111 asrin40-cı ill;ırind;ı Şuqi Avropa tarixi üçün A) Qaraqoyunlu dövlJtiyarandı . .
B) Şeybani xanXorasanı :ı!:> k~ırcli . . .
saciyy;ıvi idi:
C) Şirvanda D:ırb:ındil:ır sulal:ısı hakımıyy;ı~ ~ldı
A)Qızıl Ordudövl:,tininyaranması ırana v:ı Azırbaycana hucumu
D) amirTcymurun
B)T:ıhkimli ;ım:,yin btbiq edilm::ısi
başladı
C)İngilı;ır;min birl:>şdirilrn::ısi E) Elx.anil;ır dövl:ıti süquteıdi
D) Batı xamnh;:ırbi yürüşl.;}r bşkil etm:>si
E) Rustorpaqlannın Qızıl Ordu dövl;ıtin.in vassal 35. Monqoldövl.ıtinin yaranmasından neÇ3il sonra
asılılığından çıxrnası Kulikovodöyüşü baş vennişdir?
A)78 8) 134 C) 153 D) 174 E) 178
29. Batixanın başçılığı il;ı monqollann ŞJrqi .
Avropayayürüşünün naticasindJaid deyıl: 36_Toxtamışın Kulikovodö~~ününn~ticabrinitam
aradanqaldıra bilm:ım:mnın SJbJbı:
A) İdil Bulqanstanı işğal olunması v:, İdil A)amir Teyrnurun Qızıl ~du dövl:ıtiru harbi I'
• • aranması .
sahill:,rind:, ızıl Ordu dövl;ıtımn yürüşl:ırinin baş vcnn:ısı. . _ ..
B) Rus knyazlıklannın vassal asılı 1ıga- düşm:ısı
.. B) M;,rk;ızi Asiya~ v:ızıyy:ıtın Qızıl Ordudov!Jbnın
C) Macanstanv:, Polşanı tutaraqAdratikd:,nızın:> xeyrin;,pisl:ışm;)St . . . ..
C) Ruslannaz.adlıq mübari~sıncb xalqın bırl;ışmJSının
ıxması · ·tuh otınası :ıh;,miyy:ıtini anlaması . . .
D) Terek sahilind:>Teymunl:>r.>m:>g
D) Ölk:ı ;ırazisnd.J f~I ~:ıkiş.~bnnın artması
E) L ·1.sd....•. d-- Polşa-alman ordusunu
eqnı oyuşun " .. .. - rnacarlara E) Cucixanlannın hakimıyy;ı~ının b~ ~~ı, .
m:ığlub cd:,r.,kMoxaç doyuşund:, hakimiyy:>lJ Çingizxanın dig;,r\'ansl;ınnın ~lm~ı
vurulması
2.;}rb:,
339

L
mir.az
 37.Doğru cnvııbı rnüa~n edin: 43. Qızıl Ordunun dövlatquruluşu ~
deyi/: unıarakttrll .
Terek Kulikovo A)Dövl;ıt divanı aliicracdiei orqanidi A
➔
döyüşü döyüşü B)Dövl;ıtd:ı :ın böyükfeodalxanv;,xan. ..
üzvbriidibr aı 1:ısının
C)Noyonlara xidm:ıt müqabilind:ı torpa lı;ı .
A)XIV:ısrin Iyansında baş venn;ısi verilirdi qsa l:tı
B)Moskva ~ııyazının qalib
g:ılımsi D)HJrbihakimiyy;ıt b:ıyl:ırb:ıyiya, mülk' h ..
C)Qızıl Orduxanının m:ığlub edilm;ısi baş VJZİl'd nı:ıxsus idi. 1
akıııu))~
D)Tcymuril:ırin iştirakı il;ı baş vcnn;ısi
E)Xandanyarlıq alanimtiyazlı ş;ıxsfar baskakadb
E)Toxtamış xanın qoşunlannın qalibg:ılm;ısi
•
44. Qızıl Ordununidar;ıctm;ı sistemin;,
aidola
38.Leqnist döyüşünd;ı rnonqoll:ır Polşa ordusunu
uyğunluğunu mü;,yyan edin: "lanı
m;ığlub edmk: 1.imtiyazlı ş:ıxsl:ır
A)Bütün Ş:ırqi Avropanı tutdular 2.Vergiyığan m:ıınur ~
B)Moxaç yaxınlığında rnacarlara zaroovurdular 3.Dövl:ıti idar.,cd:ın birinciş:ıxs
C)Kulikova döyüşünd:ı ruslaram;ığlub oldular
4. İdar:ıctm:ıcb iştirak ed:ın irifcodallar
O)Ş:ırqi Avropanı ıarnarnil;ı işğal etdil:ır
E)Moxaç döyüşünd:ı m;ığlub olaraqgeriqayıtdılar
Böyükxan Tarxan Noyon
~
A) 1 3 2
39.Uyğunluqpozulmuşdur: 4
B) 3 2 4 ----
1
A) İslamı dövbtdinikimiq;ıbul etmiş Qızıl C) 2 3 1 4
Orduhökmdandır - Özb:ık xan D) 3 1 4 f
B) Mosh'aflı ıutaraq yandınnış Qızıl Ordu E) 4 2 1 3
hökmdandır- Toxtamış xan - 4
C) Terek döyüşünd;ı ôrnirTeymwa m:ığlub 45. Göstaril;ınlar aiddir:
olm~ur- Mamav xan 1. Qızıl Ordudaalim;ışv:ıldt orqan idi.
D) "Urqa çayı sahilind;ı dayanma" aiddir- 2. T:ırkibin:ı hakimsülal:ınin nümaymbri,
Qızıl Ordu hökmdandı - ôhm:ıd xana s:ırk:ırd:ıbr, v:ızirl;-ır, ulusların hakimfari,ali

E) Leqnits v:ı Moxaç döyüşünd:ı qalib müs:ılman ruhanil:ıri daxil idi

g;ılrnişdir - Batı xan A)Alimxlis;ı B)Xanşurasına
ı. C) AliDivana D)Dövl:ıt divanına 5
1 E)M:ıhbm:ıy:ı
1
40.Mamay xand:ın farqliolaraqTo11amış xan:
.
1 A)XIV;ısrcb hakimi)~td:ı olmuşdur
8)İslanu q;-ıbul ctrnişdir 46. Sxcmd;ı Qınl Ordu dö\'latin;ı aidveribnlıı
1 C)ômirTeymurdan asılı olmamışdır uyğun galananla)1şlan müayy;ın edin:

l
D)Moskvaknyazlan üz:ırind:ı q;ıl;ıb;ı qaı.anmışdır
t:ır:ıfincbn m:ığ)ub edilrnişdir
E)Rusknyazlan 1.Mülkihakimiyy;ıt onam;ıxsus
idi.Divanlaronat:.ıbe idi
41.Qızıl Ordudövlatin;ı aiddeyi/:
1 A)Feodal monarxiya dövl;-ıti olması
' 2.Dövl:ıtd;) h;ırbi h:ıkimiyy:ıt ona
·l
1
8) İslam dinininr:ısmi dinelanedilm:ısi m;ıxsus idi.Orduonatııbe idi
1 C)ilkpaytaxtının Saray - Batı ş:ıh:ıri olması
D)Rusknyazlıqlannın vassal asılılığına salması
E)Teymuril:ır t:ır:ıfincbn süquta uğr:adılması A) 1-Tarxan, 2-Noyon
B) !-Baş v;ızir, 2-8:ıyl;ırb:ıyi
42.8hm3dxanın Urqasahilindaki uğursuıJuğu C) 1-8:ıyl:ırb:ıyi, 2-Tarxan
natiminda: D)1-Noyon, 2-B;ıyl:ırb:ıyi
A)Qızıl OrduMoskva knyazlığının vassalına çevrildi E) 1-Baş v:ızir, 2-Baskak
8)Rsiyanın Qızıl Ordudan asılı lığına sonqoyuldu
C)Rusdövl:ıti monqollarla mütt:ıfiqlikd;m imtinaeldi
O)QIZll Ordudövl:ıti süquteldi
E)Qızıl Ordurusknyazlanndan asılı v:ıziyy:ıt:ı düşdü

340

mir.az
\

ı
47. Uyğunhıq po:.ıılmıışdıır: 53. Qml ordu hökmdanÖzbJkxanvaElxani
A) Qızıl Ordudövbtini idar:,cefanbirinci~xs hökmdanQazanxan üçünoxşar cah;ıt:
adlanmlı - sultan A) M::ırbzl~miş dövl;ıt yaratmalan
O) Qızıl Ordudaali m;ışv:ır.:ıtçi orqanidi -Ali m:x:lis B) amir Tcymuraqarşı mübaril..J aparmalan
C) Monqolxalqının fonnalaşma,;ının :,sası C) Az;ırbaycanda hakimiyy:ıti :ıl;ı almalan
qoyulmuşdu - ilk dövl::ıtl::ırinin yaranması il:, D) Vergiv:ı m:ıhk:ım:ı islahahh:ıyata kcçirrn:ıl;ıri 1.
D) Monqoll:ını q~;ır h::ırbi-inzibati "onluq E) R:ısmi olaraqyenidinindövl:,tdinikimiq:ıbul
sistcmi"nd::ın istifod:ı ctrnişdir - hunlar clm;>l:ıri
E)Monqollardah:ır k:ısin riay;ıt ctm:,y:,and içdiyi
"Böyükyasa" idar:,tidi - yarhkJar(;ımrl:ır), 54. Cadv:,ldJkihansı badjSJIJrinnömral;ırinin yerini
yas:ıqlar (qanw1lar) v:ı bilikbrd:ın (Çingizxanın dJyişdikdJ, verilmiş bütünhadisJIJrindüzgün
:,sih;ıtlari) :ıronoloji ardıcıllığını müJ~n etm;ık olar?

48. Yalnış fikrimiiJyyJnedin: 1. Qızıl Ordudövl:ıtinin Monqol

dövl;ıti il:ı
'ni tamamil:ı bsm:ısi
·:: A) Mahk:ım:, v;ı mülki işl:ır ş:ıri;:ıt v:,"Böyük
,, Yasa":,sasında :ı anlırdı 3. öyüşünd:ı mon ollannbirl:ışmiş
~ ı....-:.=:.......::.===.:.=...:.:..:..:..::~--------ı
°"O ~ı..._:.:...::..::=~~:.:..:..:.,L.:.....::.;;....,;,;:__,;,;:___ı'-----'------l
1
F Feodalmonarxi a dövl:ııi olmu du alib ;ılmJsi 11
.g G) XIVbaşl:ıyar.ıq xarılannın formanlanyalnız 4. vcrrn:ısi ' 1

o mon olca azılırdı ı

'§ H) Hökmdarlannadından asılı feodallara A)2VJ3 8)2 v:ı4 C)4v:ıl
vcrdikl;,ıi iınti az s:ınodl.ıri arlı adlanırdı
""' 1--~~:..:..:..:..:..:....:....:.:..:..:..:..:...:..=:...::..::.:.:..:...:~-L--"------I
...,,
D) 1VJ 2 E)3 v;ı4
Lnti azlı insanlart.arxanlaradlanırdı
55. '"BöyükYasa"daöz;ıksini tapmişdir:
49. Ordudö,'IJtiElxanidövl:ıtindJn fJrqliolaraq: 1. Monqollann h:ırbi strategiyası
A) XnI ::ısrd:ı yaranmışdı 2. Feodallannimtiyazları
B) Monqolişğallan natic:ısind;:ı yaranmışdı 3. Monqollann dinidünyagörüşl:ıri
C) İslam dini r:ısmi din kimi q;:ıbul cdilmişdi 4. Mülkiyy:ıt, vergiv:ı idar.ıelm;> sistemi
D) Paytaxllbaşqa ş;ıh;ıra lköçüıülmüşdü
E)ômir Teymurunhücumunam:ıruz qalmışdı 56. M;ıntiqi uyğunluğu müa~n edin:

50. Qnl Orduva Elxanilardövl;ıtina aid oxşar c;ıhat: S:ılcuq hökmdan

A) İslam dinininq;ıbul cdilm:ısi
SultanM:ılikşah
B)Beşinci monqolulusunaaid olmaları
C) Az;ırbaycan ;ırazisind;:ı yaranmaları
D) ômir Teymur!:>r.:ıfınd:m süqutauğradılmalan BöyükMonqol
E)Çobani:,mirl:ıri t::ır:ıfınd:ın iciar.)edilm::ıl:ıri xaqanıÇingizxan

51. Qınl OrduhökmdarlanBatı xan va Toxtamış xan l. fürbi islahatkeçinnişdi

üçünoxşar c;ıh;ıt:
2. Ordunutayfaprinsipi:,sasında formalaşd.ırm.ıqdan
A) Yenisülal:min::ısasını qoyması
imtinactmişdir
B) Moskvanı tutaraqyandınnası
3. Ş:ırqi Avropadaişğalçı mühanb:ıl;ır apannışdır
C) AZ;)rbaycana qar:ıtçi yürüş t:,şkil etm:ısi
4. Hakimiyy;ıtinin sonunayaxın dövbtin:ıvv:ılki
D) Rusknyazlıqlannı asılı hala salması
qüdr:ıtinin sarsılması
müharib:,apannası
E)Teyn,urilorl;,,

52. Qml Ordu dövl;ıtinin parçalanması naticasindJ 57. l\fonqollannhücumunamJruzqalmış A\Topa

yaranmış dövl;ıti müayyan edin:
dövlJtlari:
l. Bolqanstın 2.Çin 3. Macanstan
Krım Noqay Qazan 4. Polşa 5.Almaniya 6. Hindistan
xanlığı Ordası. x:ınlığı

A) Konyasultanlığı B) Sihirxanlığı 58. Qml Ordununpa)1axtı olmuş ŞJhar!Jr:

C) Xiv;:ı xanlığı D) Dehlisultanlığı l. Saray- Bau 2. Aqra 3.T:ıbriz
E) Buxaraxanlığı 4. Qaraqorurn 5. Saray-BJkT.>

341

mir.az
 --------------- -,4-8-(k~i~il~dJ~Q:,=1.ı~IO~r=d:~.~tı.:?k:m:d:nn~~:hm:J:d
- -_
55
:- 7:
59.Çlnglz xnnın ~nğlıjlındıı ,-;ısin·JtnıımJ IJ~ibedJrJk 1\tosk,•:ı knyıwJı~ınn_ y~ruş clmJsinın m;wıtldl kil:
dö,-1.ıti oğullnn nrnsındıı biililşıliirmJslnın s;ıbabi: 1
lnıpcriy:ının qüdr:ıtını b:ırp:ı ctm:,k
ı. G:ıbc;ık işğ:ıll:ır iiçiin hıızırlıq görm:ı'k 2
• Ruskny:ızl:mnın ond:ın :ısılı lığını IJınin Clll1.)k ~i
2. Oğullan nr:ısındn düşın:ınçiliyin q:ırşısını :ılmnğ:ı : Ruskny:ızlannı Tcyımıril:ırin t:ısirind:ın çıxan~
3
çnlışnı:ıq lmyazlığının scpar:ıtçılıq foaliyy:ıtin:,
4_Moskvn
3. Dıivl;ıtin p:ırçal:ınmıısı t:ılıliik:ısinin q:ırşısını nlm:ıq d:,st:>k vcnıı:ık
4. lnıpcriy:ı böyük olduğu üçündövl:ıtin idnra
olwun:ısında y:ır:mnn ç:ıtinliyi :ıradan q:ılJımı:ıq 67. xıv ;,sriıı ortolıınndnn Q11.ıl OrdudövlJtinln
ı:ın;,T.Lüliiniin nJIicJIJrin:ı oiddir:
60.Çinı:iz xıının vasiyyJlnnnminJ ı:örJ nJ\'Jsi,Cuci- ı. Dirsım nıüst:ıqi1 uluslaryarandı
nlno~lıı B:ıh ııın yiyJ1JnmJ1i idi: 2. Ayn-aynvilay:ıtbr t:ıs:ırriif:ıt baxımınd.ın ~d
1. Çin:ımzisin:ı
olundu
2. lliııdistnnn 3. 1liil:ıkiil:ır dövl::ıti onatabcolan:ımil:ıri :ıb ~d
3. lmpı:ıiynnın Q;ırb torp:ıqlnnnn
4. Vaıisl:ır arasında lıakimiyy:ıt uğrunda mübari~
4. Xnr;ımı:ı ,·;ı Qıpçnq çölün;ı
sür:ıtl:ımli
5. "Giiııbatan ölk:ıl;ırcb" g;ıl;ıc:ıkd:ı ı..ıbt olunacnq
5. Rusknyazlıql:ın vass:ıl asılılığından çı.'<araq
torp:ıqlaro
Tcyınuril:ır t:ır::ıfııı:ı kcçdi
61.Batı xanın A\'ropayn yürüşüniin yanmçıq dayıın­
dırm:ısımn sJbJbi:
68. Qızıl OrdudövlJlind:ı XIVJsrinbirinci
yans1Ddı
1. lşğ:ıl olunmuş ölbl:ırd:ı b.1Şl:ın:ın üsynnlnr bnş vcrmişdir:
2. Döyük Monqol iıııpcr.ııorunun ölümx:ıb:ıri ı.lslnmdinir:ısnıi dövl:ıt dinielancdilm:ısi
3. Yenibaşçının scçilııı:ısind;ı iştir.ık ctın:ık ı..ırur:ıti 2.Cucixanhrının h:ıkimiyy:ıtinin baş çatması
4. Avropa dövl:ıtl;ııinin monqollnra b:ıc vcrnı:ıy:ı r:ızı 3.Türkbşnı:ı prosesinin başa çatması
olııı.ısı
4.M:ııııay xaııın Mosk-va kny:ızı DmitriDonsko-,
t:ır:ıfınd:ın ııı:ığlub cclilm:ısi
62.Bntı xanın işğııl eıdi}i nıs knynıJıql:ın:
1. Coğrafi c:ıh:ıtd:ın Qınl Orduya ci'lxi1dcyildi :ırdıcımlığı mü:ıyy:ın edin:
69. Xronoloji
2. Qınl Orduy:ıdan y:ılnız y:ınnıasıh idil:ır 1. Monqo11ann Pekinitutması
3. Qınl Ordudövl:ıtind:ın vassal asılılığınd:ı dcyildi 2. Tcmuçinin Çingizx:ın :ıclı il:,xaq:ın scçilnusi
4. Daxili v:ı x:ırici c:ıh:ıtd:ııı müst;ıqi11iyini saxlayırdı 3. Cucix:ının Sibird:ı v:ı Ş:ırqi Türküstanda~?l
xalqları :ısar:ıt altına alması

63.Monqoll:ır dilra m~ilniyyiltini

milnims.ımişlar: 70.Xronolojiardıcılhı'.','1 mÜilY)'Jn
edin:
1.Bulqarlann2.Çinlil:ırin 3.Qıpçaqlann 1. Ôzb:ık x::ının İslam dininiq:ıbul ctm:ısi
4.Hindlil:ırin 5Xar.ııınlil:ırin 2. Toxtamış xanın T:ıbrizi tutması
3. Batı xanın rusknyazlanna qalibg:ılroosi 7
4. Canı b:ıyin Aı..1rbaycana yüriişü
64.XV;ısrdJ Qızıl Ordunun p:ırçıılıınmasının s;ıbJbi:
1. Feodal ÇJkişm:ıl:ıri 71. Xronoloji:ırdıcıllıb'l mü:ıyy:ın edin:
2. H:ıkimiyy:ıt d:ıyişiklikl:ıri 1. Qar:ıqorum qunıltayı
3. Rusknyaılıqlannın audlıq müb:ı.riZJsi 2. ahm:ıd xanın Moskvaya yüriişü
4. Hülakü dövl;ıti il:ı apaıılan fasil:ısiz mülı:ı.rib:ıl:ır 3. Moxaçdöyüşü
4. Monqoldövl:ıtinin paytaxtının Pekin~ köçii!-2

65.Qızıl Ordudö\'IJtinin mö\'cudluğu dövraııiddir: 72. Düzgünc:ıv:ıbı mü.ıyyan edin:

1. Uzun lfa:ınin Ş:ırqi Gürcüstanı işğal etm:ısi
2. S:ıfavil:ırl:ı Osmanlılar arasında İstanbul 1.Çingizxan Oxşar xaıı
2.Xubilay
müqavil:ısinin imzalanması
3. Tcymuıil:ırin Aı..ırbaycandan çıxanlması
4. Monqollann Aı..ırbaycana k:ışfiyy:ıt yürüşl:ırinin
başlanması 1. Pekindövl:ıtin paytaxtına çevrildi
5. Şirvanşahlann Qaraqoyunlulardan
asılı v:ıziyy:ıt:ı 2. Monqoltayfaları vahiddövl:ıtd:ı birl:ışdilJI'
düşm:ısi 3. Çin:ı h:ırbi yüriişkır t:ışkil edildi
4. Xar:ızmşah ôla:ıddinin ordusum:ığlubcdilıi
5. Beşinci monqolulusuyaradıldı

342

mir.az
 r
ı

1 ~ 1
73. 0il7ı:iiıı cıl\'nhı nıiİ,'lY)'3n edin:
1: / l
1 .1
Qızıl Ordu hökmdrırları

1.Toxıanıış xan
t
a. Tcymıınm köm:ıyi :ı. Ş:ırqi Avropanı
ib h:ıkimiyy:ıı., işğal cımişdir
g;ılnıişdir b. "Uqra çayında
b. 1$1::ını dininin mmi <layannı:ı" baş
dövl:ıı dini elan vcrnıişdir
cınıişdir c. Kulikovo
d c. Terek$ahili <löyüşündJ iştirak
döyüşd.ı rıı:ığlub ıetmişdir
olrnıısdur

74. Uyğıınhı~u mü;ıyy;ın edin:

1.M:,rv 2. Onon 3. Qaraqorum

qurult.ayı qurultayı qurultayı

n. Tcınuçin böyükxaqanscçil:,..ık Çingizxan -

odlandınldı
b. Monqollar"axnncı d:,niz.Jçaımaq üçün"yürüş:ı
başlamaq q:ır:mna g:ıldi l:ır
c. Monqoldövl:ııi yarndıldı, paytaxtı is:,Qaraqorum
ş:ıh:,ıi seçiidi
d. S:,lcuqlarQ:ırbd:ı v:, Ş:,rqd:, yeniıorpaqlar tutmağı
pl:ınlaşdırdılar
v:, Bizans:ı s:,lcuql:ır hücum
e. lrana,~nubi Qafq:1711
ctm::ıyi q:,rar.ı aldılar

75. Uyğunluğu mü;ıyyan edin:

1.Monqoldövl::ıti 2. Qızıl Ordu dövl::ıti

1.
a BütünÇini özün:ı Labceıınişdi
b. Rus knyazlıqlannı va.<;sal asılılığın:ı salmışdı
c. XIV :ısıin :,w:,lind:ı parçalanmışdı
d. Terekdöyüşü dövl:ıtin süqutunusür:,tl:,ndinnişdi
c. atıalinin v:, qoşunun :,sas hiss:,sinitürkl:,rt::ışkil
cdirdi

mir.az
 • ı ,; pavt-ıxtını 2
1. Qızıl Ordudövl:ıtinin payta,tlannı mü:ımıı
1.Ononç:ıyı quıultayında ynr:ınmış dov;ı ..n ı -
mü;ıyy;ın edin. ..
2. 1211-1215-d ill:ırd;ı BöyükMonqoldövl;ıtının :ıl:ı edin.
keçirdiyi;ır:ızini nıü;ıyy;ın edin. 2 Batı xanın Q:ırbJ yürüşü zamanı ilk;ı);ı
.
keçiril:ın :ırazini ınü:ıyy;m edin.
3. 1219-1221-ci ill;ırd;ı BöyükMonqoldövl;ıtinin :ıl:ı
3. Batı xanın Q:ırb;ı yürüşü zamanı ondan \'aS.saj
kcçirdiyi ;ır:ızini mü;ıyy:m edin.
4. 1220-1222-ci ill;ırd:ı BöyükMonqoldövl:ıtinin asıl ılığını q:ıbul ed:mnıs knyazlıqlannın
k;ışfıyyat yürüşü etdi}~ ;ır:ızini mü:ıyy:ını edin. ycrl:ışdiyi :ırazini mü:ıyy;m edin.
5. XITJ:ısrin ikinciyansında BöyükMonqoldövl:ıtirıin 4. Batı xanın Q~rb:,yüriişü ı.amanı monqollz.ın
p:ıyta.xtının köçürüldüyü ş:ıh:ıri mü;ıyy:ın edin. tutdu&,'\l Avropaölk:ıl:ırini mü:ıyy:ın edin.
6. Xubilayxanın dövründ;ı BöyükMonqoldövl:ıtin:ı 5. Leqnits v:ı Moxaç döyüşl:ırind;ı m~
birl:ışdiril:ıo :ırazini mü;ıyy;ın edin. t:ır.>fınd:ın qoşunlannın m;ığlub edildiyi ôlbbi
mü:ıyy:ın edin.
6. Toxtamış xanın 1382-ciild:ı tuıaraq yaııdırdıiı
ş:ıh:ıri mü:ıyy;m edin. •

mir.az -
 1
,..J 1 r-,
ı.
'
DEHLİ SULTANLIĞI. BÖYÜK.
MOĞOL DÖVLaTİ !'ı
1
)
'
1
ı
"·
', . ıı:ınlı~ın:ı Çingiz xnnın mJğlubcdilmJı 6. Uyğunluğu müJyyJn
edin:
r,1.Dchlı u 'nin ilk yüriişl;,rina qarşı müqavimat
5 \
\ ;ısaJr1Jfl • 1
ı/ _e ,k üçünşJrait y:ır::ıtdı:
~ gost;ırm., . . . d. böl k . •
t:ı. ş· li Jlindistanın d;mn ıqtısa ı ıran eçırmzısı
.. A) ın'l.ı y:ı q:ıd:ır olan :ıraz~brin birl:ışdirilm:ısi
B)QB~~:ı Şimali Hindistanın sultanlığa tabc edilmzısi
C) uıun . . . ..d ·1 hl..k •• Dehli QızılOrdu Monqol
D)Hindistanüçün ycnı xancı mu axı :ı t:ı u asının
sultanlığı dövfoti dövl::ıti
,' yaranması . .
.. .. .
E)aıaaddin Hilçının ~clu ~rdu va xazınzı yaratmaq 1

üçünislahatlarkeçınn:ısı A) XnI:,srd;ı y:ıranmışdılar 1, '

1'
B) Hindistanı işğal etmişdil;ır
2.Dehlisultanı a~aadd_i,n_
Hilçinin hakimiyyatidövrü C) amir Teymurlamiiharib:> aparmışlar
üçünxaraktcnkd~!ıl... . . . . D) İnzibati c::ıh:>td;m uluslarabölünrnüşdül;ır
A)Dehlisultanlığı oz qudr.>tının ~rv:ısın:ı ~td_ı E) Türktayfalant::ır.ıfind;m yar.ıdılmışdır
B)Dehlisultanlığı feodalmonar:xıyaya çcvrı!dı
C) Hakimiyy:ıti döv~·ü~ün :ı~alınd;ı sulıanlıga 7. Dehlisultanlığına aiddeyi/: 1 '

monqolyürüşl:ın gucl:ındı .... A)asasını Qüıb;ıddin Aybakqoymuşdur

D)llakirniyy:ııinin sonuna.yaxın sulıanlıq butun B) Sultanlığı ardıcı! ol:ır:ıq Ş;ımsi~ ~ Tuğlaqil:ır
Hindistanı ahatacdırdı .. . sülal;ısi ida~ etmişdir
~ E)Güclüorduyaratmaqüçün islahatlarkeçınldı C) bmindar ıorpaq sahibliyinin
mövcudolma.sı
D) Elxantiıulu daşıy:ın hökrndar ı:ır.ıfindJn id:ır:ı
b J. aıa;ıddin Hilçininkcçird~yiisl~hatlar~asasan: olunurdu
~ ı. bmindarlaravcril:miqta :ıvazına x:ızın:ıd;m maaş E) Baburx:ın tJr:ıfindJn süqutauğradılmışdır
paylandı .
ı~ 2.isıifad;ı cdilm:ıy:ın ıorpaqlardan vcrgı alınması 8. 1316-cı il Dehlisultanlığı ,·;ı 1359-cuil QmlOrdu
dayandınldı .. dö,·!Jtinin tarixiüçüns;,ciyyavidir:
3.Keçmiş sahibl:ırinin :ılind:ın alınan ıorp~qlar dovl:ıt A) Monqollann ölk;ıd;ın qovulması
ıorpaqlan fondunadaxil edil:ır:ık k:ındlılar:ı B) Dövl;ıtin t;ın;ızzülü dövninünbaşlaması
icar:ıy:ı verildi . .. . .. C) Teymuril:ırd;ın va.ssal asılılı&rına düşm;ısi
4. bruri :ırzaq mallarının qiymatl:ın uzannd:ın dovlat D) arazisind;ı birsıra müsı:ıqil uluslanny.ıranması
n;ızar:ıti aradanqaldınldı E) Hakimiyy:ııin Çingizxanın dig:ır varisl:ırin:,
A)2.3 B) 1.3 C) 3.4 O) 1.2 E) 2.4 keçm;ısi

4. Dehlisultanı aıaaddin Hilçininkcçirdiyi llilçiy;,q:ırşı zadJganl:ınn sui-qJsdt;,şkil

9. c)la;,ddin
islahatlannnJtic;,si: etmasininsab;ıbi:
A)Orduehtiyaclannı öd:ım:ık v:ı qida ehtiyatını A) amir Tcymurun hücumunu d:ıf eım:,kdJ acizlik
artırrnaq üçün ş:ırait yarandı göst:ırrn:ısi
B)Odlusilahlat:ıhciz edilmiş nizamiorduyaradıldı 8) Payt.-ıxtın Dchlid:ın köçürülrn:,si
C)Sarayç:ıkişm:ıl:,rin:ı son qoyuldu,m:>rk:ızi C) Tacik:ımirl:ırinin ölk:ıd;ı ağalıq etrn:ı.si
hakimiyy;ıt mökh:,ml:,ndirildi . O) Kcçirilmiş islahatlardan narazılıq
D)Bütünölb üçün vahidqanunlarhazırlandı, suı E) Ölk:ınin türk- müs:ılman :ıhalisinin smşdınlırosı
istifad:ı hallanazaldı
E)İqtanın n;ısild:ın n:ısib keçm:ısi r:ısml:ışdirildi,
feodalqiyamları yaıınldı
10. Dehlisultanlığı \'J QmlOrdudö,·IJtlüçünoışıır ,.
'
'
c;ıh;,t deyi/:
A) Xlll :ırsd;ı yaranmalan
5.~bntiqiardıcıllığı tamamlayın: B) Feodalmonarxiya dövl:ııi olmalan
C) Osmanlı dövl:ıti il;,müharib;ı apmrolan
Qütb:>ddin Eltutmuş Raziyy:ı D) amir Teymurun hucumlann:ı m.ıruz q:ılmal:ın
sultan ? E) XVI:ırsd:ı süqutetm:)l:ıri
Ayb;ık xan

A)Baburşah 8) ôkb:ır şah C) Cahanşah

D)M::ılikşah E) ala:ıddin Hilçi

345
L
mir.az
 11. 0<'hli ,uh,mlı~ınn nirl ,lt-yil:
.-\) fXn ı.,tı Sult.ın ı,lır." ~lın-iı
f\) ;\hill..ı,·;, h.,rt,, ı~I...,,-,, lb-!- ,;,nr r:ıhh.,rliJ... C'-ı.lırcli
Ç) ,1ı'll-:tr•llann l lındı,tnn ,..,r.trıbnn;:ı :tm-rn.,ı7
~,1n~bn n.'lh-:. ...,inJ...., ynr.rnn11~1
0) ln:,h."ı ,-.,h:ıhl.">n nl:ı) :-ıl;,r.'. \'llny;,ıl:ır i~..,
d.-ıı~l.,r;ı K•lüniJn.Jiı
El H:ırhi h.,'-."lmıyy.,ı ıiırJ...1.:-r.'\. dıni ,? inrib:tıi
h.ı'-..,mıyy:-ı ı:ıc-i'-. ,-:ı fon-1:ıra m:ıı,~us idi

12. O""hli ,ulcnnlı~1n:ı nid onlny-ı~lann ııyj!unlnj!unu

mii.,)~ ·"" «lin:
1. D.11Pbn iJ:tr:l C'\_1ınJı
.:_ \. ıl:ıy:,t l.x, id-ır.l cdı rclı
3. ~ bhJ....:-nı..., i~1;ırin ...,lxı~liq cdirdi

\'ali R:ıi" Q:ıZJ

.'\) 1
.,
2 3
Il)
Cl
-
J
3
1
1
2
O) 1 3 2
E) 2 1 3

13. Ochll MJlr:ınhj::mdn ..:,,.,mim/ar .. ad1:rnırch:

A) ,-;xıf ıorp:ıqlannı hcc:ır:ınl:-r
8) h--ırhı ,ıclm:ııd:ın a?nd olnn 7A'ld:ı,g;tnlar
torp:ıqlannı hcc:ırih dfıvl;ııt x:ır.İn:"\<.İn:"\ ,·ergi
C) xa..._..._.,
vcr.ınbr
D) vcrgil.-ırin toplannı:1sın::ı n:ı7.ar;ıt c<l:ın dövl;ıt
nı:ınııını

E) $Ultandan h:ırhi xidm:ıt müq:ıhil ind:ı iqta torpaql:m

:ılan tiirk m:ınş:ıli ~:ırk.-ırd:"\ v:ı rn;,murl:ır

14. :XVl ;ısrd;, siiqııt etmiş dö,·1.,tl;,nfan deyi/:

A) Qı7Jil Ordu H) Tcymuri
C) ,\g-qoyunlu D) Q:ır.ıqoyunlu
E) Dehli ~ultanlıf!ı

15. c.,d,-;,t)d.,ki hansı h:ıcli,;,l;,rln ntimr.,ı.,rinin yerini

d.ı~i~dikcfa. vcrilmi~ hiitiin h:ulis~l.u-in dii7,S!Ün
1ronolojl :ırdıc11lı~ını mii;ıyy.ın ctm;ık ol:ır'!

1. l lindi,t;ıncb Ş:ım,iyy:ı ~ül:ıbsinin :ı~·1.sının

qovulın..
,:-ı
., amir Tc,,nunın 'liıH.Jt!--l:Jl1:l ,·iiribii
sultanlığında 7.ad:ı!!;ml:ınn vl:.ı:xldin
3.

•
-1.
l Dehli
Hılçiv:l q:~ı ~ııi
P:ıninaı dö,iisü
lJ:ı_,J t~~kil clın~,ı

ı\)2 \":) 3 13) 2 \';l 4 C) 4 ·,-=' 1

D) l \.":\ ~ E) J ,-;, 4

16. O.aJı:ı ,'ln .ll ha~ , crml}dir.

A ı P..ınıPJI döyü~ü B) K:.ılJ...:1 J0yü~ü
C) Lcqnıu dtıyü~ü D) Tcrck Jüyu~ü
E) KulıL.o, o döyüşü

....... __ ._ _____ 34_6_____________ _

mir.az
 1'

1
ı l
l

All•lJ)'.ir.:. 1.ıııımı.!.ır
811-/.>.nıın,lır. ~-(.ıı:ır
() hı)ur-ı,ıl .:. ı.ılı~
Ol1-Cıı;ır, 1-f<lı.ı
19..L\~unluğu
~
mÜ,l)JJn
rdin:
E)ı. /)tıılllıl.ıt. :. "')IU\j.ıl
I.Ql7J
1Ordu &ıı l;ıtinb ımldan~
k;ıoolıl)ıi ixhli}i vcrgi 30.8ö)ü~\ltı~t u~Jıldiııl.ıdıltDnıı,$ılrc.ılıJC
Ji'~il:

ı\ l :ı., 1.Nın ~ınıın nı~\İnıb ı.u~ıııtıı,,'t!ıl,ır

ı. Moğol di,\nioo>~fi
ıc)~ OlM.ıı-b:l.ı~!ınlmış ı~iı 1.ı,ı; ıılıııuııbıl.ır
mÜ\.ılm.ın ruh.ınıl;ınnin trırpxıbrı n\lıl\Jlımn Jın ı,ı,lınıbnıu ~l)IUil,11 ııırı,ıq!Jı
ıtnlll',ı),lı

ı\) 1-Çöpbaşı. 2-V

;ıqf
D)()\ı\lUllı IIH!'(r,ılııılırı ılJ ,lirl,ınlıtı~ .~.ı,plx
~,1.ııııı~ıl.ır
C)1-Töycii, 2-Soyıırqal
E)~ lu.ııır llmJı,ı,ınııı hrhl\\Jııııı ı>:IJfUıJ ı.ıı-c
[) ı-X:ır.ıc. 2-Xalis:ı
cbııi:ılıl.ır
A)13Jkırş.ıh fi\vkh.ır şah
20. Moğol lmprraıorlıı~undn sufı !(')'\~ D)lhr.ıhiın Lıı,li
()(alı.ın,'111 31.llıi)il~ ~lı'tı•I ılilıLııimLıı~/r, Oını~nlı ,l(ıı\.ı(ın,l.ı
mii~.ılınan nılıanil,ırinin imnkrç~n
111~ E)i3.ltilçi ıiııı,ır tıırp.JıJ nıiıl~i)~,ıtl il~ün
ı.ıı:ıyy,ılılır:
:ııacl ol:ın ııırp:ıqlnn ndlanırdı:
Alh.ııı l,\J ~ılm.~ı
A)\':ıqfı.ıyamiilk O)mülkı-,)-ıtiııJ ıs_ r,~nluqpı1:.ıılmııyılıır: f110r.ılıl,'f ılıııntl'ıl.ı prlllll\l\l
C)v.'Jfı·:ı p iqı:ı Dliqta,.,yarmilk AllhrJı~ı.ın mıi~intb nıii,.ılın.ın türkl,ırin y:ır.ıtılı~ı Cı 1 'ftı ""i'KI
,~ııMııı liıımt,ı ıılııwı
E)scı)ıını;ıl rJ yamülk ıll ;mro)ük Jıııbt - l'lı:hlı sıılt.ınlı~ fill~ı h~i'~I n~ıl\ıı \ ~ liııııu,ı ıılrıu~ı
:ır.ı.~ınd.ı dıi~nı.ınçılı;in v:ı p:ırçnlnnm.ının
B)\'ari.~lxi l·l \'~• ~1\IUıı~,,~ı:lı~ı lı1\11K111 ııhıU\I
21.mtı.ır ş:ıhın iı1ıh:ıdi hlahatbnnı ıldd'ır: ~mıı nlm.ıq üçiin \?,ıptnnnı.ı ha,ırl.ımışdır .
1.\'ergi~bıcıni ni1.ıınlandı
Çın~zun 32.i)(hllıullJnlıtı ı,ı 11,iytl~ \lıı~ııl lmılfrly•q
2.Ciıy.ı ı cr~i,iycnid.ııı t.ııhiq cılıldi () ~IOe'ıol ooı IJtiimr:riyJya
çcvirilnı.ıYJ basl,ıılı n,1~rç.ıh.ııl,ırıııtl,ın Mnı.ıh•Jiı:
ilçiin
J 'ı' eni\'.ıkı. iil 1 iı sı,ıcmi ı.ııhıq l'ılılJı B.ılıur ş;1lun dornınd.ı .\l fo\lıl ıı~•l\ırııı ı ılı•ı 1.ııl.ır ,,!mı,ı
~.lqıi~aJi miiıı.ı)ılı.ııl.ırıJJ 5.ıhıılik y:ı.•1lılılı Dı D.>ı~ dıv;ırJl~ın. dıs Vl ffi.1)C
nı.ın il\llınılı,ı.rn ıııııwıl.ırııı.ı , ıı ııııı\1,1
5.Ticar.ıtiıı iııki~ıfı \',,brr:ın )\111.ınıı:ıı ııı:.::x ll'~lırl.l Lım:n etlılırdı •Monqol
ıınhL~ıı rı l\.ıı ı,,rr,,ıı ııııııl,~ı.ııl 1,111111 ,ıııı~t,ı
,~,_JJ,
t.ııııiıı cJılJı mıl\~I döılltının "qınl :ı<in" Jdl.ınır •0ktı.ır ~•hın !>)f~i ıınıııu!.ı ılı,, l.1ımııl~ıwıtınııı ,1111\t,1
ı\) 1.2.~il).H.5 C)U5 D)D.~~l.!J blirninJOlkJ\fü rJOııur r\')lıllınıh )11n.l~ıİnJ ııvıııı ,plııı.ı.ı

22.ılkh.ır ş~hın ı r~i hbb3llüçün sxi)pı~ 77.Bö~~k ıJ Qıııl OrdudıiıLıılJrlnılın

~lonqol ll Oı-hll ıultJnl~rınılJn fırııll nlmıı l\.iyu~
\l,tıl
1.~blı~ııhııı 1.1-ipull.ı ll'ffİ l.imi
!le:~ fxtı6 ounq~l~olimpmtorlufu: JJhl.ırı:
~-('~~irJ.ırl.ır.ı mü~ı.xııl d\iı ı~ı qu;t",3'!5.·= ır,:; AlDı.":ı ~q .:rıııl ·.n.,1-.ttHJ,rdı 1 1:1.unı Ml.ı )J~ıımJıl.ır
5.ıh~l.ıri .ıınlırJı Bı Fo..-cı! t:H..!.'ll\'l
J,, bıı nlmıı),bı ~ ( ıı)) \(l'{l\11\ı JJıt•, clnıı ,ı.~1,
3.\ 't~ı ~ ığıİm.ı-ı ıml'---r:ıımııı r2~--k:.t () \!.;ru/..ı·:J::ır.ıı ılı,; bı ıJı ) Rııh.ınıLıno ,Jı,,1.ıı ,·,l.ını~ıt.M·ııı ı.-J,tnu}!..ı
t.ıp~ınlını~lı Dıws t..r,Jı.j rrı-:i.ı,pı.;111 Jı.',ı!Jı .Jı ~ SJrı.ıt ıı,t~ıbl.,rıııı Lıııı.ıııılıl.ı t.ı,,,ıı. ,·ı:,1 ı~Lıt
4.\\-n:ıl.'nn .\1~ılnı.1'1
. - nı.vl.~~ ı!ıı-r.ı \ıı.lı fılb!.~_, hı:~ \,J\!!'J lb \~1rr-J1<lı 1 11.ııı!:ıl.ın )ııh.•~ ~,.,faı.~.ı \~~ıı.,u :ıı,rı,J\t.:.J:
l\lılıııı~ı .
:\}2A il) IJ C)J ~ 0)1◄ fi !J

mir.az
 4 1. Xronoloji:mlıcıllı~ı mü.-,yy.-,nedin•
34.Dehlisultanlığının ZJinJnmininsJbJblJri:: ı. Qı1.ıl Ordudövl:ıtinin yaranması • Jı6
1.Daxili ç:ıkişm:ıl;ır 2. Hiilaküxanın ı\z.1rbaycanı v;ı lranı t
2.Kıısıalar ar.ısında mübaıizJ 3. Monqollann Moxaçdöyüşünd;ı mau1ıııa.~1
. . CarJara
3.Q:ızn:ı,il;ırin yün"ışü 7,Jrb:ı endınn:>sı ~~
4.amirTcymunın yürüşl;ııi 4. Lcqnitsdöyüşünd:ı Monqollann biri .
alınan ordusunum:ığlub ctm::ısi :,Şrııış Potıa,
35.~·yı min JvvJllariHindistan
t:ırixi üçün
xıırnktcıikdir: 42. Xronolojiardıcıllıi:,rı mü::ıyy;ın edin:
1.Valıid dövl:ıt yoxidi ... ı. Monqoldövl;,tininparçalanması
2.Dehlisultanlığı ölk:ıd;ı ;m böyükdövl:ıtı ıdı 2, Hül.ıkü xanın Bağdadı tutması
3.arazisinin bir\iss:ısi Çintmfind;ın ıutulmuşdu 3. Monqoldövl:ıtinin pa)1axtının Pekin~ k· ..
4.Dehlisultanlığı feodaldağınıqlığı dövrünü 4. Qızıl O:dud_ö~btind:, Cucisoyunc1an 010Çfııijı~
yaşayırdı ~ . . d. hakimıyy:ıtının başa çatması an~
5.Böyük Moğol dövl:ııi impcraıorluga çc\11lmış 1

36.Dehlisult:ını İbrahim LudiilaZahirad dinBabur

43. Xronolojiardıcıllığ1 mü.-,yy::ın edin:
ıırasında müharibaya SJbJb olnıuşdu: . ı. Terekdöyüşünd:ı Tcymunın Toxtamışı ~ 4;
ı. Babunın özünü amirTeymunın varisielaneım:ısı cım:ısı
2.lbrahinı Ludinin moğol feodallanm özt:ır:ıfinJ 2. Toxtanıış xanın Moskvanı tutaraq
yandlllnlıı
ç:ıkm:ısi . . 3. Moskvakııyazı Dıniıri Donskoyun Qızıl Ordu
3.Babunın Hindistanın birhiss:ısini ::ıl:ı keçımı:ı~ı dövl;;ıtini ın:ığlub ctın:ısi
4. İbrahim Ludinin Moğol dövl;ıtininı yar:ınması ıl:ı 4. Qızıl Ordudövl:ıtinin t:m:ızzillünün başl3nıaıı
s.Urqaçayı yaxınlığında nıslarla Qızıl Ordun~~-
1
banşnıaq ist:ıın;ını:ısi
qoşuıılannın yaxın aşması
iqta,,a BöyükMoğol dövlati
37.arab xilafatinda ndJ c.
Cagirtorpaqmülkiyyati üçüns~c!yy;ıvidir: 44.Uyğunluğu müayy;medin 4
1.Ş:ııti ıorpaq nıülkiyy:,t forması ıdı
2.İ~i ıorpaq sahibliyi
3.S:ıhibi malikadl:ınırdı
idi 1.Qütb:ıddin Ayb:ık 2.Eltutmuş xan
4.Dövl:ıt:ı xidm:ıt:ı, :ısas:ın h:ırbi xidm:ıt:ı gör;ı
verilirdi .. .
5.as:ıs:ın dövl;ıt v:ı yaxalis:> torpaqlanndan vcnlı rd1 a. Multanv:ı Lahor::ırazil:ııini işğal ctdi
b. Q:ızn::ıy:ı q:ıd:,r olan:ırazil:,r dövl;ıt:ı biri~
38.Atabaylar V.l Dehli sultanlığı üçünoxşıır c;ıh;ıt: c. Hindistan:ırazisind~ müs:ılman türkfarinilhı
1
1.Klassik feodalizm dövründ:ı yaranrn:ılan böyükdövl:ııini yaratmışdı
l 2.Monqollann hücwnuna m;ıruz qalmalan. . d. Türkdilinibilm:ıy:ın m:ımurlan budiliöyı~
1 3.Böyük S:ılcuq dövl:ıtinin parçalanıın:ısı n:ıtıCJsınd:ı m:ıcbur cdirdi •

l
yaranmalan c. Dehlisult:ınlığmda taxtaçıxması il;ı Ş~ınsi)), ~
4.Paytaxtı başqa ş:ıh:ı~ köçünn:ıl:ıri sülal:ısinin h:ıkinıiyy:ıti başlamışdı
5.Dövl:ıtin yarannıasından sonrayenidininq:ıbul
cdilm;ısi 45. Dehlisultanlığında mövcudolantorpaq min.1-
1 yat formalarına aid uyğunluğu müayy~nttfiı:
1
39.Xronoloji ardıcıllığı müJyyan edin:
·ı 1.Ononqurulıa)~nın keçiıilm;ısi 1.Dövbt 2. iqta
2.Baburun Aqraş:ıh;ııini tutması
3.aıa:ıddin Hilçiy;ı qarşı qiyambaş vcrm;ısi
4.Abbasil:ır xilafatinisüquta uğraması
a. G:ıliri x:ızin:ıyo daxilolantorpaqlar idi_ .
40.Xronoloji ardıcıUıtrı mü;ıyyJn edin: b. Sultanaibsin;:ı m;:ınsub olantorp:ıqlarıdi
ı, • ı 1.Qaraqorum qunılta)~ın keçirilm:ısi c. Sultant:ır:ıfınd:ın türkmonş:ıli s;ırk:ınb 1~
1 2.Çingizxanın Şimali Çininişğalım başa çatdınnası m:ımurlara. verilirdi
l 3.Monqollann M:ırk:ızi Asiyanı işğal etm;ısi d. Sahibi"zoınindar'' adlamrdı
1
ıl
4. Kalkaçayı dö~üşünd;ı monqollann rus-qıpçaq
ordusunu m:ığlub etm:ısi

348

mir.az
• ---Ui\un1u~umüJyyJn edin
46. )'~ 50. Eyler-Venn diaqramında Baburşah (A),,;,c>kbJr
.) ı

1.aıııJ<idin Hilçi 2. akb:ır şah şahın (B)faaliyy:ıti dö\'TÜnü

müqayisJ
edin: 1
1 1

3
Qucar.ıt, Bc'.1q~liya, K:ışmj~ t~tuldu, Şimali v;:ı b.
• M:ırk:ızi Hındıst~n t~bccdıldı_
c.z.,ınind:ırl:ır:ı vcnbn ıqta :>vnın;:ı x::ızin~l;:ın maaş
ayrıldı . . . .
d.Kcçmiş sahıbl:mnın :ılı~d::ın_alı_nan torpa~lardövl;:ıt
ıorp.ıqlan fondun:ı d:ı.xıl cdıldı v~ k;mdlıl::ır.ı 1.Moğol dövl:ıtini impcraıorluğa çcvimıişdi
ic:ır.J)'d verildi . 2. Ôlbd:ı ilkdJfaci~ vergisinib~ıv ctm.işdi
SJfa,~v::ı Osmanlı ırnpcratorluqlan il:ı :ıl:ıq:ıl:ır 3. S:ıfa~ v:ı Osmanlı impcratorl:ın ib diplomatik
c. d:ıvam ctdirildj :>laq;ıl:ır s.ıxlamışdı
e.ôlk:ı Monqolyürüşl:ırin::ı m:ınız q:ıldı 4. Qucar:ıt, Bcnqaliyn.K:ışmir ıut:ır:ıq Şimali VJ
M;ırbzi 5. Hindistanı, mü:ısir 3fq:ınıstanın bir
_Xronolojiardıcılığı mü:ıyyan edin : hiss;ısini t:ıbc ctmişdi
47
6. Hindistanincil;ırinin yar:ıdıcısı, s.ırk:ırcl:ı, şair,
t. 1206-cı il 2. 1241-ciil 3.1316-cıil b:ısı:ıkar, mcmarv;,x:ıtt:ıt olmuşdur

51. Eyler-Venndiaqramından Dehlisulı:ınlığı (A)

va BöyükMoğol dövlJtini(8) nıüqa)iSJ edin:
:ı. Monqollann
_Polşa __
q~şun~_annı -~::>ğl_u? ctın:ısi
b H"ndistanda ılk hoyuk lurk dovl;ıtının yaranması
•
c.o:hlisultanlığında hakimiyyJld:>yişikliyi baş vcrm::ısi A oışar D

4S.Uyğunluğu mü:ıyyan edin:

' 1.Babur 2. Qütb:ıddin

şah Ayb;:ık

- 1.Müs:ılman türk sülal:ısi lJr.>find:ın idar:ı

a. İbrahim Ludiy:,qalibg:ılib yeni dövl;ıt yaratmışdır
b.xın :ısrd:ı hakirniyy:ıtd:ı olmuşdur
c.Aqraş:ıh:ırin\ paytaxlelan ctrnişdir
d.Hindistanda Islamı v:ı türk diliniyaymağa calışırdı
e.özünüTcymurunvarisielan etmişdir
olunurdu
2.amir Tcymurunyürüşün;ı m:ıruz qalmışdı
3. 1lindistan;ırazisind;ı yar:ınmışdı
4. Monqollannyürüşün:, m:mız qalmışdı
5.S:ıfavi v;ı Osmanlı döv!Jtl:ıri il:ı diplom.ıtik
:ılaq:ıl;ır qunnuşdu

49.Eyler-Venn diaqramında aıa:ıddin Hilçini (A)va

akb:ır şahı (B) müqayis:ı edin: 52. Uyğunluğu mü;,yy;,n
edin:
A oxşar B 1.XIV:ısrin I yansı 2. XIV:ısrin il yansı

a. Monqoldövl:ıti parçalandı
b. Qızıl Ordudövl:ııinin t:ın;ıızülü başl:.ıdı
c. Qızıl Ordudövl:ıtincb Cucisoyundan ol:ın :unl:ınn
ı. XIV:ısrd:ı hakimiyy:ıtd:ı olmuşdur hakimiyy:ııi b:ışa çatdı
2.Dövl:ıtin gücbndirilm;:ısi üçün islahatlarkcçirmişdir d. Qızıl Orduhökmdın Ôzb:ık xnıı 1s1:ım dinini
3, Bütünölb üçün vahidqanunlarvennişdir dövl:ıt dinielanetdi
4.Orta:ısrl:ırd:ı Hindistandahakiıniyy::ıtd:ı olmuş türk- c. 3mirTcymurQızıl OrdununŞ;ırq ,ilaıy:ııbrini :ılJ
müs;ılman sülal:ısind;m olmuşdur kcçirdi
5.Sui-q:ısd n;ıtic:ısind:ı hakimiyy:ıtd:m m:ıhrum
edilmişdir

l 349

mir.az
 X;,rit,1sııal/arı

,:.,:,.,"",
ô,, l.,ı•..ı.,ı

ı. Dehlisultanlığmın paytaxtını mfüıyy;ın edin.

2.Eltutrnuş xanın dövründ;ı Dehlisultanlığına birl;ışdiril~m ;ırazil;ıri mü;ıyy;ın edin.
3.Zahir.ıddin Baburun1526-cı ild;ı ;ıl;ı keçirdiyi
ş;ıh;ıri mü;ıyy;ın edin.
4. Baburşahın dövründ;ı BöyükMoğol dövl;ıtin;ı tabe edil;ın Hindistan;ırazisini
mü:ıyy:ın edin.

l
·l
1'
'

i 1

1
f

350 1

d
mir.az
 OSMANLIİMPERATORLUĞU

"'brkaıi Asiyadan
d Oj:UltiiklJrinin 7. AlpArslanV3 Orıan Qazinin hakimiyy:ıli dö,TÜ
1.~111;,srl'\ kÖÇctmJsininsJbJbi: üçünortaqc;ıh;,t:
0
ı\ ııııd . U) Yabqudov · • da·gı 1ması
.. ı ;ıtının A) Sultantituluq:ıbul ctm:ıl:ıri
A) O~,uz •zxanın Türküstanayüriişü B) BizansOrdllsunun m:ığlub cdilm:ısi
O) AÇıngı • 1 • "lk
:ıdoluda oğuzlara ıqta o :ıraq ycnı torpaqmu - C) Anadolu torpaqlannm iıirilm:ısi
C) ,,n, . D) Tcymuril:ır döv!Jıi i!Jmübaru:ı apanlması
l:ırinin vcrilııı;,sı . .
.., zrnşahlann fvfork:mAsıyada of,ruzlan sıxış- E) C:ınubi Qafqazah:ırbi yürüşl:ırin tJşkil cdilm:ısi 1'
D) /\:ır.ı
dıffll3SI d' • l'kl tJ ~ı. 1 • • zl • 1
osi:ıl. iqtisaı ç;ıtın ı :ır, o aqS.uı::ı ;ınnın a ıgı 8. Orıan Qazi\'<) Qar:ıqoyunlu Cahan~:ıh üçünoxş:ır
E) S c;ıhat:
1 1
1
' 1
bJYh:ıqqınd:ı dcyilJnlardan
biridoğru deyi/: A) 11:ırbi islahatkcçinnişdi
11
2.osrııa~onya sultanına qalibg;ılınişdir B) Yenidövl:ıtin :ısa.sını qoymuşdu 1 1

A) o·,uzıürkl:ırinin qayı boyundanolmuşdur

1
q Eyni:>Srd:ı hakimiyy:ıtd:ı olmuşdu
~~ Y~nisülal:ınin ~s~ı~ı qoymuşdur D) Paytaxtı başqa Ş;,h;,r:ı köçünnüşdü
,,
) Osın:ınlı dövl:ıtının ılk sultanı olmuşdur E) Tcymuril:ır il:ı mühanb:ı apamıışdı
~) Oiı:ınsl:ı ınühaibol:ır :ıpanmşdır
9. 1\1:ıntiqi uyğunluğu mü:ı~n ,din:
GöstJrilJnlJr

2
Bursa
aiddir: . .. .. ..
3• ı. Payta.xıı Bursaş~h:ınn:> koç~du. . . . .
ş:ıh:ırimb ılk Osmanlı sıkbl;ınnı k:>sdırdı.
\ Osmanb:ıy H OrxanQni H ?
: 11:ırbi isl:ıh:ıt kcçir:,r;,k
ilkd:ıfo ycniç:ıri (piyada)v:ı
3 ı\) l
Bayazid B)ll Mehmet C)I S:ılim
süvariqoşun növüyar:ııdı
D)1Murad E)1Süleyman
A)Osmanb:>y:ı B) OrxanQ:ıziy:ı
C)1Murada D) 1B:ıyazid:ı
10.D.ınd;ın;ık;ın döyüşünd;ın n~ il sonraÇinn;ın
E)il Mchmct;ı
döyüşü baş vennişdi?

4.orıan Qazinindö,rründa
b:ış Yermiş hadis;ıl;ırd;ın A)331 B)270 q 251 D)153 E)300
dryil:
A) Malt:ıp:> döyüşü 11.Serbl:ırl;ı Osmanlılar arasında baş vcrmişdi:
B) Osmanlı dövbtininpaşalıqlara v:,sancaqhqlara 1.Malt:ıp::ı döyüşü 2. Gelibolu döyüşü
bölünm:ısi 3.Çinıı;ın döyüşü 4. Kosovodöyüşü ,,
C) Bizansın fahtininbaşa çatdmlması 5.Niqbolu döyüşü
D) Osmanlı dövl;ıtinin s:ırh:ıdl;ırinin Egeyd;ınizind;m A)4.S B)2.3 C)2.4 D)3.4 E) 1.S
Konstanıinopola q:ıd:,r gcnişlonm;ısi
E) İzmit şoh:ırinin tutulması 12.Göst;ıril;ın!Jrin aidolduğu döyüşü mü;ıyyan ,din:

ildJosm:ınlıl:ır:
5.1354-cü Osmanlılarla setbl:ır arasında başverdi.Döyüş
m:ığlub ctdilar
A) Serbl:>ri ı.anwu I Murad~ d~n setbkny.ızlarından biri
oofından xaU0S~ öldürüldü. Lakinl Muradın oğlu
1'
8) Bıın.1 ş:ıh:ırini ol:ı kcçirdil::ır
C) Bizansv:ı Bolqanstanı asılı v:ıziyy:ıt::ı saldılar B:>yazid d:ııtıal özünüsultanelli\ cxbr:ık dö)'-üşiin
D) Gclibolunu:ıl::ı kcç;ır:ık bimnslılan Anadoludan gedişini öz:ılin:ı alaraq
qalibg:ıldi.
qovdular
E) Konyanı tutdular A) Çinıı;ın B)Kosovo C)Niqbolu
D) Malt:ıp:ı E)Moxaç
6.Osm:ılı donanmasının bcşiyi hesabolunanş;ıh;ır:
A)Bursa B) Konya C) Konstantinopol 13.OrxanQazid;ın farqliolaraq1Murad:
D)ôdim:ı E) İzmit A) Bizansla mübariz.:ıcb qalibg:ılmişdi
B) Serbiyanm işğahn baş çatdınııışdı
C) Sultantituluq:ıbul etmişdi
D) İlk d;ıfa yeniç;ıri qoşun nö,ü yaratmışdı
E) Bolqanstanın işğalını b:ışa çatdınmşdı

mir.az
__ .. 351
 -----;---------------■-

14. Uyğun b;)ndi mii;)yy.m edin:

1. Osmanlı dövl:>ti Scrbiyanı m::>ğlub

cd:>"'k özünd;m asılı v;,ziyy;,t::, saldı ?

2. Osmanlı dövl:>ti Scrbiynnı m:ığlub

ctd:ır.,közün:> biıfaşdirdi ?

A) I -Çim1:,n döyüşü, 2-Kosovo döyüşü

B) 1-Malt:ıp:> döyüşü, 2-Çinn:,n döyüşü
C) 1-Kosova döyüşü, 2-Niqbolu döyüşü
O) 1-Niqbolu döyüşü, 2-Moxaç döyüşü
E) 1-Moxaç döyüşü, 2-Lcpanto döyüşü

15. Düzgün cavabı mü;,yy.>n edin:

Salcuq hökmdan
l Toğrul

Atab::>y Qızıl Mahmud

Arslan Q:>znovi

Osmanlıbökrndan
I Murad

A) Yeni dövl::>tin ::>sasını qoyması

B) Xalifa titulu daşıması
C) Sultan titulunu q::>buJetm:>si
D) Yeni dini q::>buletmasi
E) Paytaxtı başqa ş::>har:> köçürrn::>si

16. Tcymuri dövlatinin y:ırand1ğı ilda Osmanlı dövlati:

A) paytaxtı 8dimo ş::>harino köçürdü
B) Kosovo döyüşünd:> qalib g::>ldi
C) İspan donanmasını m;ığlub etdi
D) M::mılüklar dövl::,tini süquta uğratdı
E) Bizansı vo Bolqanstanı özündan asılı vaziyy::>b
saldı

17. Mantiqi uyi;'l.lnluğu müayyan edin:

Malt:>p:>döyüşü ? Niqbolu döyüşü

A) XIV asrd;:>baş vermişdir

B) Osmanlılarla scrblar arasında baş vem"lişdir
C) ı Boyazidin qalabasi ila başa çatmışdır
D) Osmanlı ordusunun m;;ığlubiyy::,ti ila başa çatmışdır
E) Bolqanstan foth olunmuşdur

352

mir.az
 oı-ci ili)ıılun 28-da haş \'Cf3n Ank d ilJıı Mehmet üçünoışar 29.Osmanb hökmdarlanna aiduyğun ,1rlanl /. j
n,ıticalarina aiı/ ,ı"''İ/· ar,
18,tJ .. u··nu"n ,,118nI Mura
{)'UŞ ,
) aınir Tc)1ııırüsnı.mlı qoşununu
0 "J ' 13,5"
• JhJt: hazırlatması.
müJ)y~n
1.anhöyük
tdin:
ll.1İliY)'Jti Bolqanstının f~iniba,~
l
A 'k• ·ı ln'.ıı,ıub c nnanı, ' •
B) Bay:ııid vJonun n og_u 51
;ısir diiş,dü- l1di ı. oanu d:ıyişdirilmJsı çaldırması idi
anıir Tc)1nurOsm.mlı ım()Criyası 1_ra>~a.,. iıharibJ apannası
110
2.Hakimiyy:ıı ilimOsmanlı ill1)Cri~ının
C) J. bö'lii«ı ııı R~ . • • nsılJ nı
dörd oğlu ar.ısınu.ı "l"ürdü "">'aıidiıı J.sıza ütırindJ qJIJbJ qaı.anması çi~kl:mm:ısi döııü hcsab olunur
D) amirTc.ynıur Avrop:ını Osmanlı işğal 4.s;rbl~)1.4 C)1.2D)3.4 E)1.3 3.anooyük ll.1İliyy:,ti biıanslılan Anadolud.ın
xil35 ctdı ~ ı\) ..3 qoıına.sı olmuşdu
E) Osmanlı dövlJti llZ\111müdcbı va:rlı~rıı.. övlJti Tcynıuri dö\'IJtind;,n farqli
olaraq: 4.anooyük ll.1İliyy:ıti KonstJntinopolu faıh cd:K:>k
. . .. . . . ıtııdi 24,osıııanb dycanayüıüşlJr c-~~_i~ir .. . dövl:ııin;ı biri;ışdirmJSi idi
Ankara~ Mala~a do~ıışlan uçun Q~arıı , ı\) ~n tı.1,~a ş.1 hJr.ı koçurulmüşdur
1 • 1.XV~rdJbaşv~ıas_~ .. q. B)~) .stınl yürüşlJr cuııişdir
9
Orun Ddınm Fatchn Sultın 1
2 ı lldınnı BJyazıdın dovrundJ baş v~• C) ~ 1
mühaıib:ı apanııışdır O:ızi BJ~d MchmctSülC\'mın
•
3• asmanlı qoşununun mJğlubimti ilJ n~ Dl B~sda lan sultan tinılu q:ıbul ctrnişdir A) 1 3 4 2
• 1 "I T • • ara.sllida··•ı.ıı "''~:.ı..~ E)Hokın ar
4_Osmanlı dovatı ı J cyınun dovlati 8) 2 4 3 1
vcrnı:ısi baş . nluqpavılııb: . .. IC) 3 1 4 2
A)1.4 B)2.3 C)2.4 D)1.3E)3.4 2~ur) Böyük S:ılcuq iıııpcnyasının suqlLttındaln solma D 2 4 3 1
. i Anadolud.ı y:ııannıışdı • Konya sutanı~ E) 3 2 1 4
20
_Düzgün ca,•abı müayyan edin: B~manlı bJyliyi yar.ınnıışdı •Xlll:ısrı!J Konya
Osmanlı hökmdarlan
~ıwılığı dağı ldıqdan so~ra .. .
• "kSJlcuq dö\'l:ıtının x:ıbfı •Osmanlı dovbtı 30.1513-ci ildJOsmanb SJrkJrdJSi XcyTJddin Barba
C)Bö)'U •• d ·1·d·
XV ~rd:ı Biz.1n$ın ;ırazısın:ı axı ı ı - osun lspan donanmasını mağlub etm.ısi nJticJSindJ:
0
ı.ı Murad tonsı,ıntinopol vJ~t~fıııdak~ torpaqlar A)31cJ1.1ir J!JkcçirilJi
E)TcyınurilJr dö\'IJtı suq~ta u~dılmışdı - XVI d:ınizlJrd:ı ü.sıünlüyü itirdi

l
B)lspaniya
~n ;ıvv:ılind:ı SJfavı dovlJtı ı:ır.ıfind:ın C)Osmanlı döı•l~i Aralıq <bni7.ind:ı möhkJml:ııxli
a.Çirm:ın döyüşün­ a.Konstantinopı~
dJqalib g:ılnıişdir D)Osmanlı gJmil:ırinin Qınnm dJniz:ı yolu açıldı
al:ı kcçinnişdir 'l•fotindJn fJrqli olaraq Osmanlı dövlati:
b.Bolqanstanın ı~anbıı.. . . E)Suriya va FJllStin Osm.ınlının ~yalJtiıı.ıçmildi
b.8mir Te)1nur A)Hökmdarlan XJlı_fa tıtulunu daşırnamışdır
işğalını başa tJr.ıfındJn ınağlub B)Bi1,111sil:ı nıüb:ın2.1 apanııışdı . .
çatdınııışdır cdilmi~. C)Şimali Afrikanı vJlspan~y~ı ~bectmışdı
c.ilkd;ıfa sultan
tiıulu q;ıbul etnıişdir
c.Niqbolu dö~ D)Koııstantinopo~_u _:ılJ kcçı~ı~ı . . . . 31,XVI JSrin Irübünd3 Osmanlılar.ı yilrü~l.ırini A,10-
dJqalolmuşdu E)Az,')rbaycana yuruş cd:ır:ık ozıdar.ıçılıyını paya istiqamatlJndirmJyJ imkan mdi:
qunnuşdu A)Konst.mtinopolun f~lhi
8)Bdqrad ŞJh:ırinin )'i.ııidJn JIJkl-çirilm:ısi
27,Düzgün mabı müJyyJn edin: C)Sultan 1S.,limin $Jrqd.ı q:ııanJığı qJIJb.ıbr
A)1-a,c 2-b,c 8)1-b,c 2-a,cq1-a,c,l~
D) Sofa\i dövl~ti ilJ uğurlu sülh bağlanması
D)1-a,b, 2-b,c E)1-b,c, 2-b,c
E) Osmanlı -Tcyınuri müh.ınoosinin başa çatnmı
1."8badi qızıl şolm" adlanırdı
21, Teymuri dövlarinin mö\'cudluğu dövrünıbbıj
32.Verilan mJtn aiddir:
mmişdir: .
A) Osmanlı dö\'btinin rne~ıdana galımsi . 2."Qızıl körpü" .,adlanırdı
Döyüı(b q~bno.ııronlı ~unugtriç.ıkildi
B) Osnıanlılann Kons"'.'.1nno!X'.lu foıh ctımıı
C) Dehli sulı.ııılığının suquıa Ugıaıllı1S~
(Turan ıaktikasında olduğu kimi). w önsımıın
ıırxa.ıında düşm.ın (10$WlllnU aı~ IUbn:ııtillaİ)1
D) Moııqol dövl:ıtinin paytaxtırun Pekw A)1-Viı.anti, 2-Roma yal~şdiıilmiııfi. NJtic~ m.ıcM~C\ qoşunl.ın
köçüıülırnsi . B)1-Roma, 2-Genuya lll)ğlub edildi, Macansuıı Osıronlı impcıi)usının
E) Böyük Moğol dö\'IJtinin meydana ~!!D2iİ q 1-Konstantinopol, 2-Vencsiya \'3.1.\alılll etvrildi,

D)1-Roma, 2-Konstanıinopol
E)1-Konstantinopol, 2-Yyana A)1354-cii ilGelibolu dö~
22.UMchınetin "Qanunnama~sinda müaı,-ııı B)1371 <iilÇirm.m döyüşüıı.ı
olunmuş qaydalara aiddeyi/: 28.Osmanblann Konstantinopola hürnmu mfasindJ C)1389<11 ilKOSOl'O OO)'Ü,~J
A)Toıpaq mülkiyy:ıti Biı.ans imperiyasının :,misina daıil idi: D) 1526-cı ilMoxaç dô)üşün.ı
B)Ordu quruculuğu A)Balkan yamıadası E)1571<iilLcpanıo dJniz dô> iqw
C)M;ıınurlann vJzifJl;ıri . B)Kiçik Asiyanın ş;ırqi
D)~fohbm;ıl;ırin s;ılahiY)1atlJ~ . QYalnız Konsıanıinopol v:,oırafı
E)Diniicmalann hüquq v;ı vazıfalJO D)Bütün MonnJrJ doniziJtrafındakı ıorpaqlar
E)Yunarusan olm:ıqla Balkan
istisna :ırazisi

353

mir.az
 33. l\lonqollnnn l\lo:uıç döyıişiind., mncurlnrn ~ursıdıcı
z;,rb:l cndİrm:\sind,,n ıı~., il som,, Osmnnh qoşıınu
l\ 1oxuç dö,·üşiind:\ nrncar-çcx qoşunlnnnı ma,:lub
cıdi?
A)311 B).2~5 C)3J:! 0)18S E)223

34. 1071-d il Mnlnr~ird , •., 1526-cı il Moxaç dö),1şü

üçün ,nşnr cah:lt:
,\) s~)t, az obn qiivv:ıl:ırin m~ğlub olm._-ısı
D) S:ılib yfınışbri dö,ı-ünd:ı baş vcmı:,si
C) 0ı-uıya ıınxind:ı dönüş nöqt:ısi yar.ıtması
D) B;ııv:ır dö)ÜŞ tak-ıik·asından istifud:, oluımıası
E) Dôyü~"fın gcJ.işind.'l bir birin:, qar:şı vuru.,•,anqoşunun
bir hi5S:ısinin q~, t:ı~fin:, kcçm:,si

35. 5.lb:lb - n;:,ticaalaqasi po:.ıılııh:

S ..1b,'lb Natıc;,

1. Konya sultanlığının Osmanlı dövl:,tinin

süout ctm;ısi varadılması
~
Osmanlılann Gelibolu Biz.-ınsın Anadoludan
-· qal.asının :,l;ı kccirilm:ısi qovulm:ısı
3. Niqbolu döyüşünün baş Bolqanstanın işğal-
vcm1::ısi ınm basa çatdınlması
4. Osmanlılann Konistanti- Q:ırbi Roma impcri-
nopolu fatJı ctm:>si vasının süautu
5. Çaldıran döyüşünün baş Sultan S;ılimin özünü
venn:,si bütün müs:ılmanlann
x:ıli fosi elan ctm:,si

A)4v.)5 B) 2 V.') 5 C)lv:,3

D) l v:, 4 E) 2 va 3

36. Osmanlı dövlatinin Fransa ila imzaladığı 1535-ci il

knpitulyasiyasınm siyasi naticasina aiddir:
A) Venesiyanın Aralıq d:mizind;ı hökmranlığına son
qoyuldu
B) Avstriya, lspaniya v::>Müq:xld:,s Roma impcriyasın
iciald ed:,n Habsbınq sülal;,sin;) qarşı ittifaq
yar.ıdıldı
C) İspaniyanm aı~zaird;, hökmranlığına son qoyuldu
D) Fransız tacirl;ırinin Osmanlı ;ırazisindd imtiyazlan
~sdiq edildi
E) M::ıcansta.nın ş;ırq hissdsindd Habsburq sülal:)sinin
siyasi ağalığı baş çatdı

37. Sultan 1 ~timin hakimiyyati illarina aid deyi/:

A) S;ıfavil:,rin paytaxtı T:,brizin tutulması
B) M:rmlükfar dövl:,tinin süquta uğradılması
C) AğqoyunluJar ÜZ}nnd:, q;>l:,b:,qazanması
D) Suriya. f:,l;:ıstinin Osmanlı dövlZ>tİn;> qatılması
E) Qahir.:>ş;:,h:,rinin tutulması v;, Misirin tabe edilın:>si

3S4

mir.az
 ►
50.&, ıanalara U)fun
olJnl:ın nıüm.ııı tdin:
[yniildJbaş ~·crmişdir:
3B.
A)Terek dö~~u_ııJ Nıq~lu döyüşü
Adı N.~fl)ptlın
B)Moxaç dôyuşu v~Panıpaı döyiişü
C)anıir Tc)1ııurun llındısıanı ıu~ 1, 1. BiıaııslıLın Aıtıdohı<l.ın QO\dıı
f.ıl:ıkJtinin o.'\Ş vcmı;ısi ~ ı\ıı~ 2. Bolqan.~ın işı;.ılın in}! çaıJmlı
D)Böyük Moğol döııbtinin Yaranma:
qoşununun Bdqr.ıdı Jb kcçirm.~~· ~ 3. A,mpanın i.ııchk.ımı hNbeılıl.m
B:ırbarosun lsp:ııı d00aıı
E)xcyr.xldin Bdcır.ıdı ıutdu
ctnı:ısi ııJ N!Jnılükl~r döıfaıinin 5~ ~ 1111
"'1"'' a.OrunQ:ızi b.Sulı:ın IMur.ıd
. ()smnnlı qoşunu üçün
Macansıana ı· _
c.18-lyazjd d.Sulı:ın SülC) man
A)J514<iiild~ÇaldırandöyıişündJqo •~
39 1
c. ilMehmet
.• dJ azaııı1an 2<,J.b 8)1-b.2-d<
ı\) l-o.,
nJllCJSIO ~
B)15l7<iildJMJmlük dövlatinisıiqıııa . q 1<,2-b.J-a D)1-<.2-b.J-a
C)1518-ci ildJXc}'Qddin BarbarOSUn • ıt~ E)1-:ı. 2-c.3-b
donanı~ı~~ını nıJğlub cım~i nariQs:
D)152 l<ı ıldJ Bclqrad şahJnnin ııııu1ıtıası 51.Osmanlı dô,\,ıtindJ sulıandan sonra~ mif.mi
E)l541 -<:İ ildJAvstriyanın mJğlub edil~--~"'11.ilil)
tuturdu?
. B)Kosovo C)Moxaç ı\)bJ)b®~ B)d:ıtl.ıcıl.'11'
40. Daha awJlbaş mmişdir: A)çu,ııJn El~ ıcrcidabık C)~qb.1~ O)b.'IŞ ,-:ızir
A)Avsıriya ilaôdimo
müqaıil.si imz.a~ Dlı.cpanıo
B)Osmanlılann Avropaistchkamı hcsab~'bı
46Yafn,Ş fı11'"
,..; müJyyan
edin:
Bclqr.ıdı ıuıması 52.U)tunlu~
milJyyJn
edin:
C)Fransa ilOsmanlı dövlJtiarasında i~lb[ _.- ~ıanlı dövl~ri ilJAvstriy:ı ~ınd:ı
kapiıulyasiya müqavilJsiimzalanması ) jn,ıılannıısdır .. . . .
1 ~

D)Çaldıran döyüşünün baş veıırosi -~B)Sultan Siikynıan Qamınının hakımıyy:ıtı

E)lspaniyanın 8lm.airJuğursuz~ ~ döııündJ iıımıl:ınmısdır
111 iV V
:: ; -C)Avstiriy:ı Osmanlı dövlJtinin
'Scrbiya-
41.Uyğıınluğu müayyJn
edin: ",,
ı! e dakı acalı!!llll tanıdı vı

~ E Dl~lacanstanın şinıal-<prb_~is~si ~vst-

ı---

a.İsp.11~ ?~n~masına q~ibg~ ~ riyanın hakinıimu ahına dlişınusdu

ı.rı Mehmetalcwıın ısgal ctmi• ~ ElOsmanlılar Macanstanın böyük
bir M,ııı.ı,•l.ır O.nı.ııılılnı Ru•lır q;lıb
b.Konstanıinopolu fathcimi,~ hiss.ısinJ s:ıhib oldular qalıb p!Jıl.ır q;lıb ,,ı,lıLır
2.1Salim c.Moxaç 1llJıbr
döyüşündJ ~ibgı1ı;t
MacansLını ı'aSSalına çeı~ 47_SultanSülc)manın hakinıiyyati illJrına ıll'yil:
aid

3.1Sülcrman A)C;ınubi vatıı!JrkJzi Macansı.ının tutulması

B)Vyananın mühasiray;ı alınması ı\) iV,VI Bll.V () ili,V
A)1-c2-b3-a8)1-a2-c3-b döyüşünün baş vcnnJsİ
q Moxac D)I,iV E)ll.VI
C)1-b2-a3-c D)1-a2-b3-c D)SJfaıilJr dövl:ıti ibmüharib:ıl:ır apanlması
E)1-b2-c3-a E)Lepanto döyüşünün baş vcnnJsi
dJniz
53.Osmanlı hökmdarbnnın tlıul n tmlliblJrinin
42.Uyğunluq pozulub: tari.ıinda "~löhtaş.-ım yü1jllik"
48.Osmanh b~açaldı: düzgün mildi)!bıındi mü.ryyJn tdin:
A)Mcrçidabık döyiişü -1SJlim ISülc)'TtlaRın vJfatındaıı sonra
A)Sultan l."Fnıdı" \) "Qanunn-ıid' ııJl.:ırJınlırılı
8)Ankara döyi~ü -1 İldınm BJyazid B)Ankaradöyüşünc!Jıı sonra 2."0ütün mİL~lmınl.ınn ulıf:ı-.i"' oııılunu llmı~
C)Çinmı döyiişü - 1Murad QIMuradın öldürülm:ısinclın sonra 3.()jvlJllb ılk J;ıb "Sulwn uıulu -mı q.ıbw C'llni_..Jı
D)Malt:ıp.-ı döyüşü -Orxaıı Qazi D)l.epanto
dJniz döyiişüııd~n sonra ~-"Q;ınuni"' tınılunu q.ırJnmı~ ,., r.wmıy:.xı
E)Lcpanto döyüşü-1 Süleyman E)1SJliminv:ıfatındaıı sonra "Möhı~m yüzillık" dthrü.-ıdl.ınırılı

43.Uyğunluqpo~ıı/ııııışdıır: 49.~manlı imperiyasımn harbiqüdratinin tanauüliJ.. 1S:ılım 1Sı..'<)re\ 1

IMwool1Mch1TA.-t
nun ilkalam atihesabolunur:
Döriişıııı adı İştirak ediııli A)Ankara falabti ı\) 1 3 .ı 1
' i
Mcrcid:ıbık Osmanlı - ~ fam!ul: B)Bclqrad ş;ıh.1rinin itirilm~i B) ı 1 3
.ı 1
C)lqwııo döyüşünd;ıki rn.ığlubiyy:ıı () 3 l 4
'1
Çaldır.uı ......,ın b'ınnrı
D)V)"M" •.. U~'UTSUZmühasirJSi D) 2 4
,
3 1
E) : hmcıin Ağqo)unlu dö\btiibmühaıib:ıd.ıki
tc -ı
Bizıns •Cb1n.1ıılı 11 l 4
MaltJ E) 3 '
UgıJmııjuğu
Çimı;m Osmanlı - nl,1CJf

us

mir.az
 60.Osmanlı dö,•!,1ti~dJ Divanadhınırdı:
54.Lcpıınto döyüşündJ Osmanlı dövl;ıtini mJğlub A)M:ıhk:ıın:ı ışbnn:ı ba.xaıı ş:ıxs
cd;ın dö,·IJti
tnmanıla)ın: B) Sulıanın yanında AliM:ısl:ılı;ıt ş~
C) ı l:ırbi şur.ının üzvkıri 1

D)Müs::ılm:ın rulı:ınil:ırinin yığıncağı

E)X:ının yanında ın:,şv:ırotçi şura

A)GcnuynB)Malı., C)Polşa 61.Osmanlı dö,·IJtininidar.>ctm;ı sist .

•. d' eının~ •
cavablıır dan bın s;ı1ıı· ır: tıd
D)Biı::ıns E)Avstriy:ı

55.Osmanhlann fathetdiyi3razil;ır;ı :ıid uyğunluğıın A Baş vnir

Sultandan so
po:ııldıığu b;ındi mÜJ)'}'30 edin: B) Div:ın Sultanın y
A)adim::min fathi- 1361-ci il or an idi
B)Gdibolu fothi- 135~üil C) Pa.,c;a Sultant:ır.ıfi
C)Konstıntinopolwı fathi-1453-cü il Sultan Sanc
D)Q:ıhir.ınin f;ıthi 1516-dil D;ıfbrdar Mali
E)aı~z:ıirin fathi1518-ci il
62 Osmanb;ı)in dönün;ı aiddir:
56.Dehlisultanlığı ib Osmanlı döv!;ıtimin tariıin;ı aid
1.Konyasultanlığının süqutu
oxşar cahJtdeyi/:
A)XID~ yaranması 2.Osmanlı qoşwılannın Bursan,12ilmfih,,.;_,
saxlaması - ...~
B)TC)ınurun hücumlarına m:mız qalm:ısı
C)Türk-m~lmandövl:ıti olm:ısı 3.PaytaxhnBursay:ı köçürülm:ısi
D)Moğollara q:ırşı mühanb:ıl;ır aparma51 4. Malt;ıp;ı ya'"ı nlığında dö~d:ı Bi7.ans~
·1 b'
m:ıgu ıyy:ıtı
• or
E)Sultan tiıulu daşıyan hökmdarlarbrJfind;ın idar.ı
ohmması
63.Onan Qazinin harbiislahatına asas.ın:
57.Osmanlı dövbtind;ı göst;ırilanl;ır aiddir: 1.Süvariqoşun növüyaradıldı
1.Dövl:ıtin möhürünü sa:<layırdı. 2.Muı.dlu ycniç:ııi -piyada_ qoşun nö\'Ü )'3raıhldı
2 Siyasi işl:ır.ı rJhoorlikedirdi. 3.Qoşuna m:ıaş :ıv:ızın;ı vcnl:ın timarl;ığvedıl~
3.V:ızirl:ır, ooyl:ırb:ıyil:ır v:ı sancaqb:ıyil:ırJ r:ıhb:ırlik 4. H:,rbixidm;ıt müqabilind:ı iqtatorpaqla"''CriJ6
edirdi.
A)Baş v:ızir:ı B)D:ıfuırdara döıiıinııa
64.SultanI l\luradmdönündaOsmanh
C)Paşruara D)amir-ül-ümar.)ya asılı vJziyyJt.ı düşmüşdü:
E)V:ıkil;ı 1.Bizans 2.Misir 3.M~
4. Bolqanstan 5.Serbiya
58.Osmanlı dö,·l;ıtinin idançiliksistemin;,
aiddeyi/:
A)Baş v:ızir B)D:ıfbrdar C)Baskak 65.SuJtan11\turadmhakimiyy;ıti dövrünaaidtir.

l
1
D)Sancaqb;ıyi E) Paşa

59.Veril;ınlm uyğıın g;ıl;ın terminl;ıri müJyy;ın edin:

1.Osmanlı fathkıri Balkanlarda
2.Osmanlı hökmdarlan
davam ctdirildi
x;ılifa tiıulu daşımağalııpl
3.adim;ı ş;ıh:ııi :ıl;ı keçirildi
ş:ıh:ırin;ı köçürüldü
v:ıpaytaxt~

4. Osmanlı dövl:ıti Fransail;ı kapiıulyasiyanıfıııııi

xidm:ıı :ımind:ı paylanan
I.Orduda
imı.aladı
torpaqlar

66.ômir Tcymurlaı B;ıyazidin münasi~fariııiı

2. Osmanlı dövl:>tinin
vergiver:ın
:ıbalisi
kaskinl;ışmasinin s;ıbabl;ıri:
1.1füyaıidin Sultanclhm;ıcfa v;ı QaraYusifakid
etm;ısi
A)1-Ziyarn;ı~ 2-Mövlana 2.I B;ıyazidin Teymura~hqiramiz mJk1llb~
8) 1-Tiyul,2-R:ıi~t 3.Ticarotyollanv:ı m;ırbzl;ırin:ı sahıb otınıı~
C)1-İqıa, 2-0rdu mübariz.J .
D)1-Cagir, 2-Zimmi 4..Osmanlılann xrisıi:ın dünyası il:ıdostluq-
E)1-Timar, 2-Reaya

356

mir.az
\
67.ÇirmJnv;, Koso,,o<föyüşlJri üçünoxşnr cahJtlar:
ı. Eyni;:ı:;rcl:ı b~ vemı:>si
2.Sulı:ın I Muradın dövriindabaş vemı;:ısi
3. Dolqarbnnq;ıbb:ısi il:ı başa çatması
.t Osnı:ınlı!Jnn scrbl::ııin ımğlub etm:ısi
5.Osm:ınlıl:ı.nn mac.ır-çex qoşunları m::ığlub edildi,
68.Osm:ınlı dö,·IJtindJqnnunlnrtoplusuy:ırntmışdır:
1.1Murad 2. 1Bayazid 3. il Mehmet
4. 1Salim 5. I Sülcymarı
69. lldınm 8.lyazidin Bi1..:ınsın sonuncud:ıy:ığı olan
Konst:ıntinopolıı JIJ kcçirmJsinamane olduv.ı bu
pl:ını pozduva 50 il J!Ccikdirdi:
1.Koso,·odöyüşünd:ı Sultan I Muradın öldürülın;,si
2.c)mirTcymurunKiçikAsiyayayürüşü
3."Ankarafalabti"
4. İldınm B;ıyazidin v;:ıfatından sonravaıislaıi arasında
başlayan hakimiyy;,tmübari:z.1si
70.Osm:ınlı dövlativ., Dehli sultanlığı üçünoxş:ır
cahatlar:
1.Xlll~Srd;) yaranmış dövbtlar idi
2. S;ıfavi dövbri ik>diplomatikolaq;,saxlamışdı
3.c)mirTeymuraqarşı mübaıi:z.1 apannışdı
4. Monqolyürüşbıina m:-ınız qalmışdı
71. 145~cüil m:ı)ın 29-daOsmanlılar tarafından
Konst:ıntinopolun fJthcdilmasininnaticasi:
1.Biı.ans impcıiyası süqut etdi
2. Koostıntinopol İstanbul adlanaraqOsmanlının
paytaxtı oldu
3. Anadoluh;ımiş;ılik türk torpağına çevrildi
4. Osmanlı dünyanın böyük dövl::ıtina çevrildi
5.Osmanlı dövl;:ıti çiç;:ıkl::ınm::ı dövıün::ı q:xl;:ım qoydu
72. Osmanlı imperatorluğunun harbiqüvvasinit.lşkil
edanqoşun növlari:
1.Ak:ınçı 2. Drujina
3. Yeniç;ııi 4. C.;:ıngav:>r
73.Osmanlı hökmdan l SJlimin "x3Jifatitulu"
uğrunda mübariz.ı apardığı dövlatlardir:
1.Ağqoyunlu 3. Teymuıil;ır
2. Safavi 4. ~famlükl;ır
74.BöyükSJlcuq dövlati va Osmanlı imperiy:ısı üçün
oxşar c;,hatlar:
1.Oğuz tayfalan t;ır.ıfınd;m yaradılmışdır
s 2. Bizanslamühaıib;,) :ıpınnışdır
3. unubi Qafqaı.a yürüş ctmişdir
4. c)r.ıb xilafotiniözünd;ın asılı v;ıziyyot:ı salmışdı.r
5.Teymuıil::ır dövbtinin qoşunlanna m:ığlub
olmuşdur
mir.az
)
75. SultanI S;ılim V3 SullanI Sülc)m:ın üçünoışar 1 1,
C3hafür: 1
1.S:ıfavil:,rin payta.xtı T:ıbriz ş.ıh:ırini tutması j
apamıası
l
2. Osmanhlann lspaniya ilJmüharib:>
3. Avropaıacirl:ırin;ı kapitulyasiya hüququv~mı.ısi
4. M;ımlükl;ır dövfatin:> qarşı mübariı.:, apamıa.sı
76. A,-striyanın pa)1aıtı Vyan:ının birincimüha~l-
r.,sininOsmanlılar üçünuğursuzJuqla nJtic;,.
I.JnmJsinin 5.lbJblJri:
J_Qışın ya:unlaşması
2. Qic13v;ı h:ırbi surs.ıtın qıthğı
3. Osm:ınh dövl;ıtinin müttıfiql:ırinin va.\tında köm:ık
ctmJm:ısi 1 •
4. S:ıfavi il;ı Osm:ınlırun müharib;ıy:ı hazırlaş~ı 1
n. SulmnI Sülcym:ına A,-striy:ının müqaı,im;ıtini um
qınnağ:ı imk:ın vcrm;ımJsinin ,-;ı onunbütün
qüYnl;ırini Avropakoalisiyasın:ı qarşı yön;ıltmJk
imkanından mahrumolmasının SJbJblari:
I . Safa,fürl:ı nıüharibJ
2. lspaniyanın ı\ vstriyay:ı d:ıst:ık ,-crilnı;ısi
3. M;ımlükl:ırin osmanlı idar.,çiliyin;ı qarşı ü.~yan
qaldırması
4. Müq:xld;ıs Romaimpcriyasının A\"Stny:ıY3 dJst:ık
verilnı;ısi
5. SultanI Sülcym.ımn v:ırisl;ıri ara.sınd.ı hakimi~!
mübariz:,s ininb:ış lam:ı.s ı
78. 1571-ciildJ LepantodJnizdöyüşü n.ıtic;ısindJ:
1.Osmanlı donanması mJğlub oldu
2. QaradanizdJOsmanlı dövl:ıtinin mövqcyi 7,;'.)i0:ıdi
3. Osmanlı impcriy:ısında da.tiliv:ıziyy:ıt bskinbşdi
4. Macansıanın Osmanlının v:ıss:ıl asılılığıru son
qoyuldu
79. arab ıil:ıfati n Osmanlı dö,,IJtiüçün0XŞ3r abJt:
1.Suriya.Fabstinv;, Misiri;ılJ kcçinnişdi
2. Bağdad ş;,h:ırini tutar.ıq payta.,ta çcvi:rmişdi
J. Biz:ınsın birsıra :ırazil:ırini :ıl:ı kcçirmişdi
4. S:ılcuq türkfarin;ı qarşı mübariı.J ap:ımu,.-.dı
80. Osmanlı dö,•IJtininFransaİIJ imz:ılııdığı kııpitul­
yasiy:ı müq:ı,i!Jsinin nJtİcJIJrİnJ aiddir:
1.Vencsiyanın Aralıq dJnizind:ı hökmranhğına son
qoyuldu
2. Osmanlı dövl:ıtinin AYTOpa ölk:ıl:ı~n a.slMığırun
~ıqoyuldu
3. Avropa- Asiyatic:ır.ıı )·ollanOsmanlı dövl:ıtinin
nazar.ıtin;:ı keçeli
4. Habsburqsülal:ısina q:ırşı O:ı-m.1nlı ,-=ı Fr.ıns:ı
dövl:ıtl;ırinin ittifaqı tJsdiqetlildi.
3S7
81.Dö,•IJtfarinyımınmasının xronoloji ardıcılhğını 89.Uyğunluğu mÜJyyan
edin:
mÜJ)')'Jn edin:
1.Osm:ınlı dövl~ti 2.Elxarnil;ır dövl:ıti 1.Teymuıi 9
3.Teyımıril;ır dövl~ti 4.BöyükMonqol hökmdan
5.Qızıl Oroudövl:ıti nhrux

82.Xronolojiardıcıllığı nıü;ıyyan edin:

1.Osmnnlılann birinci d:ıfa Vyananı mühasir:ıy;ı a. XV:ısrd:ı hakimiyy:ıtd:ı olmuşdur
alllllSı b.Balkanlarda ınillıaıib;ı apannışdır
2.11l\lchnıetin "Qamınn.11n;ı" hazırlatması c.~aytaxtı başqa ş:ıh:ır:ı köçürmüşdür
J.Osmanlılann adim;ı ş;ılıarini alakeçim,asi d.ld~ ctdiyidövl:ıtd:ı ilkd:ıfa sultan tituluııu~
4.Otluqbcli döyüşünün baş vemı:ısi ctınişdir
(Baharlı) dövl:ıtini özünd:ın asılı
e. Qaraqoyunlu
ardıcıllığı müayyan
83.Xronoloji edin: v:ıziyy:ıt:ı salnuşdır
1.Osmanlıl:ınn Belqradı tutması
2.Bizans impeıiyasının süqut etm:ısi 90.Osmanlı hökmdarlanna
aiduyğunluğu mii>-
3.Ankara döyüşünün baş vemı;ısi •
edın: -~
4.Kosovo döyüşünün baş vemı:ısi
1.I Murad 2.I B:ıyazid 3.llMe~
84.Xronolojiardıcıllığı mü;ıyy;ın edin: 1
1.Osmanlıl:ınn Gelibolu qal:ısını ;ıl;ı keçimı:ısi g.
2.Osmanlılann paytaxtı adim;ı ş;ıh;ııiın:ı köçümı:ısi
3.Osmanlılann Bursaş;ıharini al;ı keçimı;ısi a. Konstantinopolun paytaxt seçm:ısi
4.SultanI Mıınıdın hakimiyy;ıt;ı g;ılm:ıısi b.Serbiyanın müst:ıqilli,1n;ı sonqoyma~ı
c.adim:ınin fatlı olunaraq paytaxta çe,mıı;ısi

85.Xronoloji ardıcıllığı müayyJn edin: d.Bolqanstanın müst;ıqilliyin:ı sonqoyulması

1.Çirm;m döyüşünün baş vemı:ısi e. Bizansı ilkd:ıfa Osmanlı dövl;ıtind;ın asılı v:ııi:)ı
2.B:ıyazidin özünüsultan elanetm:ısi salması
3.Serbiyanın Osmanlı dövl:ıtind:ın :ısılılığı q;ıbul
etm~i 91.Uyğunluğu nıü,1yya11 edin:
4.Seıbiyanın Osmanlı dövl:ıtin:ı birl;ışdirilm;ısi
1.XN :ısıin I yansı 2.XIV:ısıin ilyansı J
86.Xronoloji ardıcıllığı müayyan edin:
1.Mercidabık döyüşünün baş verm:ısi
2.Osmanlının Bolqanstanın fatlıin başa çatdınlması
3.Çaldıran döyüşünd:ı S:ıfa,~IJrin m:ığlub edilm~si a. Monqol dövl:ıtinin parçalanması
4.Sultan nMehmetin Konstantinopolu fathetmsı b.Osnıanlıl:ınn Gelibolu qalasını :ıl;ı keçirnıJSİ
c. Osmanlılann Bursaş:ıh:ııini :ıl:ı keçinn:ısi .
87.Xronoloji ardıctllığı müayy.ın edin: d.Toxtanuş xarunrusknyazlıqlannı ita:ıt:ı g;ııınm
1.M:mılükl;ır dövl;ıtinin süqutetm:ısi . e. Osmanlının Bolqanstanın fothin başa çatdııırei 9!
2.Sultan I Süleyman Qanuninin hakimiyy:ıt:ı g;ılm:ısı
3.Osmanlı dövl:ıtinin Suriya,F:ıl:ıstin v:ı Misiıi tutması 92.Verilmiş izahlannuyğunluğunu müayyan
edin:
4.Osmanlı dövl;ıtinin Macanstaru vassalasılılığına
İzahı
salması Adı
5.Xeyr.xldin bpandonanmasını m:ığlub
Barbarosun 1. Tilrküstanın :ıdim adı
C::mubi
eoor.ık 8bı.airi tutması 2. Sonradan:ıl:ın, birinin etdiıı
i inidavam
3.
imtiyazlı ticar:ıt niı.amnam:ıl:ııi haqqındı 1
88.Xronolojiardıctllığı mü;ıyy;ın edin: mü avil:ı
1.Lcpanıo d:ıniz döyüşünün baş vemı:ıısi 4. MisirIıökmdarlannın Qafqaz_xalql~
2.SultanISüleymarun C:ınubi v:ı M:ırk:ızi Macanstanı ibar:ıt seçm:ı qoşun d:ıSl:ıl;ı~ tJşkil ~
tutması v:ı sonradan orclahakimiyy:ıo :ıl:ı •
ISüleymanın Avstriyaya
3.Sultan qarşı yeniyürüş dö •• ullar
t:ışkil etm:ısi
4.Osmanlı il:ı Fransa
arasında kapitulyasiya a. X:ıl:ıf b.Turan
müqavil:ısi bağlanması d.Kapitulyasiya
c. M:ımlül<l:ır

358
mir.az
93. Eyler-Vcnncliaqramında il Mehmet (A) v;, diııqramında Osmanlı sulr:ınl:ın fi
96. Eyler-Vcnn
Ağqoyunlu H,1s,111 bJy üçün (U) fJrqli V3 oxşar Mehmet(A)v;,I Sük)mıını (B)müq:ıyiSJ edin:
c;,h;ıl;ni mü;ıyy;,ıı edin:
A oışar B
A oxşar B

ı. Yenidövl:ıtin :ısasını qoymuşdur 1.Qanıınlar toplusuyaraımışdı

2. Q:ınunnamo q;ıbul etmişdir 2. Dövl:ıtin :ırazisini gcnişl:ındinnişdi
3. Bizanslamülıarib:ı aparmışdır 3. lspaniyav:ı S:ıfavi dövl:ıti il;ı mühnrib:ı ap:ırmışdı
4. S;ıfavi şcyxl;ıri ib qohumluq:ılaq;ısi yaratmışdır 4. Avstriyaya qarşı yürüş ı~kil etmişdi

5. Oaşqa dövl;,ıtin varlığına son qoymuşdur 5. Biı.ans impı.-riy:ı.sının varlığına sonqo>muşdur

97. Eyler-Venndi:ıqr:ımında Dehlisultanlığı (,\) İIJ

Osmanlı döv!Jtini(B)nıüq:ıyisJ edin:
94.Eyler-Vcnndiaqr:ımında Osmanlı sultanlanOrx:ın
Qazini (A) v;, 11Mehmcti(B) müq:ıyis;, edin: A oış:ır B

A oxşar B

ı. Dövl;ıtin paytaxtını b:ışqa ş;ıh::,r;ı köçünnüşdür
2. Bizansqoşunlannı m:,ğlub ctmişdir
3. Ağqoyunlu Hosonpadşah il;,ınüharib:, aparmışdı
4. Biz.anslılan Anadolu<lantamamil:,qovmuşdu
5. Dövl:ıtin :ırazisini Egcy d:mizind;m
Konstantinopolad;ık gcnişl~mdinnişdi
l . Eyni:,srcl:,yar.ınması
2. Hindistan :ırazisini özün:,tnbectrn:,si
3. Biz.ansın qoşunl:ınnı m:ığlub etrn;)Sİ
4. Salibyürüşün:, m:ıruz q:ılm:ısı
5. Tcymuril:ır dövl:ıtinin hücumuna m;ınız qalm:ısı
98.Eyler-Vcnndi:ıqr.ımında Sultanil Mehmet
(A),-;,
amirTe)ınuru (B) müq:ı)is:ı edin:

A oxş:ır B
-------
95, Osmanlı dövlatininpaytaxtJannın :ırdıcıllığmı
müayy,medin:

[ 1. 2. 3.

l
4.
1
'
1.XV asrci'ı hakimiyy;ıı.1 g;ılmişdi 't'
2.Qanunlar toplusuq;ıbul ctrnişdi t

l,
a Bursa b.ôdimo 1

c. Söğütlü d. İstanbul 3. BütünAz.-ırb:ıyc:ın ~razisini özün;,llh: ctmi,.-di

4.Biı.ans impcriya.sının sonq:ılığı olanTrabzon
krallığını süqutauğratmışdı
5.Baharlı sülal:ısinin id:ır., cıdiyi Q:ıraqo)unlu
b:ıyl iyin:>
q:ırş ı müb:ıriZJ :ıp:ınnışdı

359

mir.az
 ,ürit.1 sııa//an

1.Çingiz xanın Türkiistana yürüşünd;m sonraOğuzla­ 13.Fatehil Mchmetindövründ;ı Osmanlı dövt,tinin

rın qayı boyunun köçeıdiyi :ırazini mü;ıyy:m edin.
2.Böyük S;ılcuq iınpcriyasının süqutundan sonra
rarananKonyasultanlığının ;ırazisini mü;ıyy;ın
edin.
3.Osmanlı Osmanlı dövl;ıtini ilkpaytaxtım mü;ıyy;ın
edin.
4.Osman b;ıyin hakiıniyy;ıti dövriirıd;ı osmanlılar
f.'.ırjfind:m foıh edil,nv;ı OrxanQazinin dövründ;ı
paytaxı edil;ın ş;ıh;ırin yerinirnü;ıyy;ın edin.
5.Malt:ıp;ı döyüşünd;ı m;ığlub edil;ın dövl;ıtin ;ırazisini
mü;ıyy:m edin.
6.Osmanlı donanmasının beşiyi olanş;ıh:ıri mü:ıyy:m
edin.
7.SultanI Muradın dövründ:ı Osmanlı fathl;ırinin
davam etdirildiyi ;ırazini mü;ıyy;ın edin.
8.IMuradın dövründ:ı Osmanlıdan asılı v:ıziyy;ıt;ı
salınan dövl:ıtl;ırin :ırazisini SultanI mü:ıyy;ın edin.
9. 1362-<:i ild;ı Osmanlı dövl;ıtinin paytaxtınm
köçürüldüyü ş;ıh;ıri mü;ıyy.ın edin.
10.Ç:irm;ın döyüşünd;ı Osmanlı dövl;ıtind:m asılı
v;ıziyy:ıt;ı düş:ın v;ı Kosovo döyüşüncb Osmanlı
dövl;ıtin:ı bir!Jşdiril:ın dövl;ıti mü:ıyy;ın edin.
11.I İldınm B:ıyazidin dövründ;ı osmanlılann ıfathini
başa çatdırdığı dövl:ıtin :ırazisini mü:ıyy;ın edin.
12.Fatehil Mehmet Osmanlılar t;ır.ıfind;ın fathedil:ın
ş:ıfı:ıri mü:ıyy;m edin.
paytaxıı olanş:ıh;ıri mü;ıyy;ın edin.
14. SultanI S;ıliınin X:ılifa tituluuğrunda mübariz)
apardığı dövbtl;ırin :ır:azisini mü;ıyy;ın edin.
15. Sultan I S:ılinıin Mcrcidabık çölünd;ı döyü,~
m;ığlub cd:ır:ık varlığına son qoyduğu dövl~n
:ırazisini mü:ıyy:ın edin.
16. Sultan I S:ılimin dövründ;ı Osmanlı dövl~
birl:ışdiril::m :ırazil:ıri mü;ıyy:m edin.
17. Xcyr:xldinBarbarosun m;ığlub etdiyi,e)llİ
zamandatutduği dövl;ıtin ;ırazisini rnü;,yy;ın edin.
18. Sultan SüleymanQanuninin 1521<İ il<b~ı~
keçirdiyiAvropaş;ıh:ıtini mü:ıyy;ın edin. 5•
19.Moxaçdöyüşü n:ıtic:ısind;ı Osmanlı imperiyasuım
vassalına çevribndövbıi mü;ıyy;,n edin.
20. 1529-cuild:ı Osmanlı qoşununun rnü!ıa.ın)'2
aldığı v::ı tutabilnı:ıdiyi ş:ılmi mü;,yy;,n
edin.
21. 1535-ciild:ı Osmanlı dövl;ıtinin kapitulyasip
müqavil;ısi imz.1ladığı dövl;ıtin ;,razisini11lÜJ))'XI
edin.
22. 1535-ciil kapitulyasiyamüqavil;ısi il~ ~
d;:ınizind:ı höknırarılığına son qoyulandö,tri:ı
::ıraıisini nıü:ıyy;ın edin.
23. 1547-ci ild:ı Osmanlı il::ı müqavib b:ığlıy~
dövl::ıtin :ırazisini nıü:ıyy::ın edin.
24. Lepantod:ıniz döyüşünd::ı m;ığlub olandörl:o
::ıraıisini müoyy;,n edin.

360
►

mir.az
 ,~.
,'!1)1
'
TEYMURİLaR İMPERATORLUĞU

1.xıv Jsrin 70-ci illJrindJ I\IJrkJzi Asiyada hakimiy- 6. Çingizıand:ın (Jrqliolar:ıq ~mirTc,mur.
rJt uğnınd:ı müb:ıri7,.ldJ qJIJbJq:ıuındı: A) Yenidövl;ıtin ;ıs.-ısını qoymuş<lur
,\) c>ınir Tcymur B) c>mirQ37.a0 B) Marbziı\siy.ım işğ:ıl ctmişdir
q amir Ilüscyn D) Toğluq Tcymur C) Dövlatiniuluslarabölmü,~ür
E) Toxtınuş xan D)Güdü süvariorduy.ır.ıtmışJı
E) Osmanlı dövlatiil:ı müh:ıriool;ır ap:ımıışdır
2. "Yerüzü kifayJt deyi! ki onu iki hakimidarJetsin.,
fikrininmüJllifidir;
A) Çingizxan B) amir Teymur C) Baburş:ıh 7. 1398-ciildJ amlrTc)mur:
O)Batı xan E) Toxtamış xan A) Qızıl 0rd.1Ü7Aırin.ı hüı.,ım ctJi
B) S.ırb.--.d:ıril:ır üsy:ınını yatırdı
3. Uyğunluqpouı/mıışdıır: q DehliŞJh:ırini işğ:11 cıdi
A) Q:ıraqorum - Monqoldövl;ıti ID)Pekinş.ıh:ırini işğ:ll cıdi
8) Sa.rayBatı -Qızıl Onlu E) lldınm Bayaı:iıfa q:ırşı müh:ıriboy, ba.şl:ıJı
q Aqra- Moğol dövlJti
O)SJmJrqJnd-Tcymuribr dövl::ıti
E)Lahor- Dehlisultanlığı 8. Uyğunlu~u mİİJYY3n edin:

4. Mantiqi:ırdıcıllığı t:ım:ıml:ıpn: a. ı\ğqoyunlu U:runl I.Js.:ın ı:ıpf.

1.Şahru.,
ind..mm.ı~lub cdilıli
Tcymurun b. Tı.:)ınuril,)rin ;ıvv:ılki qınbtini
SJrb~arilJr ? 2. abu S:ıid
amirHüscyn ctı.li
0011'\1
üsyanının
~
ı..,, L...ı.

yatırılması
üz;ırind:ı
-v
3. Hüscyn
c. Tcymuril:ır dövl:ııinin payt1.,ı1-
q:ılaba çalması nı Ikrau köçünlü
Bayq:ıra

A) Toğluq Tcymurun Mav::ır;mn::ıhri ::ıl::ı kcçirm:,si
8) Tcymuril::ırl::ı Qızıl Ordu arasında ziddiyy::ıtl::ırin
başlanması
q Tcymuril::ır dövl::ıtinin yaradı iması
O)Tcymurilarl::ı Osmanlılar arasında ziddiyy::ıtl::ırin 9. Uyğunhıq pa:ulnı~Jur:
yaranması
E) MonqollannJ(jçik /\siyada hakimiyy::ıtin:, son
qoyulması
aid olduğu dövlJtlarimüJyyJnedin:
5. Veri!Jn!Jrin
A) la. 2c.3b O) le. 2a.3b q lb. 2c.Jıı
O) l c, 2b.3:ı E) 1b. 2a.3c
A) Nikaüsy.ını - Oiı;ıns
B) Xümmil:ır h:ır.ık.ıtı -ar.,b xilaf:ıti
q Hünıfılik h.ır.ıkaıı - Tcymuril:ır Jö,l:ıti
O) Sansaııqlıl:ır üsyanı - Xanimpı.'Tİ)'llSl
E) S:ırb:xlaril:ır h:ır.ıkaıı - Tı.")'muril.:ır ~ l.:ıı.i

[ Turan dövl::ıti

H l ?
10. Yalııı.ş fikrimüJyyan
edin:

H l
A) S;ıroodaril:ır üsy:ı.runın y:ıtınln,;ı,,,.ndJ f:al
[ "Böyük Yasa" ?
ı..
:,
B
,.
[ ~uqraçayında dayanma"
H ) ? J O) Q:ır.ıqoyunlu Oıh..ın,'-lhı m.~ub ctml}.
'Clli ru,l;ıtin ~,ı.nı ,~
E) SJrbniJIJrinqurultı~ u:iliJmirtıru!um.ı
A) 1-Teymuri. 2-Monqol. 3-Qızıl Ordu uldm·sJi
B) !-Dehli.2-Moğol, 3-Tcymuri
C) 1-Monqol,2-Qızıl Ordıu. 3-Rusiya
O) 1-Qızıl Ordu. 2-Monqol. 3-Tcymuri,!-Moğol
E) 1-Monqol,2-Tcymuri, 3-Elxani

361

mir.az
 11. &lb3b - n;,tic3 ;l)aqalari pozıılııııışdıır:

S.'lbab N3tica
A) amir Tcymunın Qızıl Ordunun Ş;lrq
Terek döyüşünd::, vilaydtl;ninin Tcymur-
Q;)l:;ıb~ qazanması ikır dövl=::ıtin::, qatılması
B) M:ıh:mım;:,d Teymuril;;ır dövl;:,tinin
Şeybani xanın süqut ctnıdsi
Xomsanı tutması
C) amir Tcyrnurun Dehli sultanlığının süqut
Hindistana vüriisü etm;:,si
D) Panipat döyüşünd;:, Zahir.::ıddin Baburun
İbrahim Ludinin yeni dövl;;ıt yaratması
m;)ğlub cdilm;,si
E) Monqollann Onon Temuçinin yeni dövl;)tin
qu.ruJtayı ;;ısasım qoyması

kcçim1;)si

12. 1370-ci ilda Tcymurun foaliyyati11a aid deyi/:

A) $;:)rb;)daril;;ır üsyanım yatırdı
B) Sdm:z,rq;md v:, ;)traf böl~l::>ri tutdu
C) ômi·r 1-lüseyn UZdrİnd;:, q;:)};)baqazandı
D) S::,rkdrd;;ılarin qurultaymda ::>mir titı.ılunu qabul ctdi
E) R;lsmi Turan adını verdiyi Teymurilar dövlatini
yaratdı

13. "Tcymurun qanunlan''nın asas idcyası idi:

A) Vahid xalqm atiliyi prinsipi
B) Qanunun atiliyi prinsipinin t;;ısdliq edilm;;,si
C) Güclü dövlat başçısını t::>bliğ etm;;ık
O) Qan intiqamı almağm qadağan cdilm::>si
E) Vat;;m;, xayan;,t ed;mlarin Ali dövlat mahkamasind::>
mühakima edilmasi

14. amir Teymur Markazi Asiyanın işğalına başladı:

A) S:>m:>rq;mdi ::>l=> keçirm;:)kl:>
B) S::>rb:>darilar har.::ıkatım yatırmaqla
C) Ürg:>nc şaharini tutub Xarazmi tabe etm::>kl::>
D) Xorasan ş;:,h;,rini va vilay::>tini özün::> birl;;,şdirmaklZ>
E) Aral gölü ;;,trafındalo türk tayfalarını tabe etın;,kl::>

15. Bütün kilsalard.l "Tamcrlanm basqmından

qurtulması" İl3 bağlı dualar edildi:
A) Rumıniyada B) Rusiyada C) Çex.iyada
D) Bizansda E) Polşada

16. XIV asrin sonlannda Teymurun ordusunun

Rusiyanın hüdudlarına daxil olark.ln rus knyaz-
lanmn müqavimat göst3r3 bilm.lm.lsinin s;,b3bi:
A) Ölk;,dd aclıq baş vcrm;)si
B) Knyazlıqlann bir-biri il;) düşmonçilik etmosi
C) 8;:>zi knyazlıqlann Teymurun tor.::ıfina keçm:;,si
D) Knyazlıqlann Osmanlı ib müharibo aparması
E) Qızıl Ordu dövlotinin knyazlıqlara vad etdiyi
kömoyi gönd;,rmom;)Sİ

362

mir.az
 .,....

Monqol
1
17. • dir:
,,ıış •
döı•fatinin parçalandıt~ ~5rd~b2, ~aqJIJri
"t 'tı...
1
ı.,b •nd•
-=::;::;::;:~:----T:::-----------
pozulmuşdur: 28•..Bö
·_yük Monqol inıpen·)·ası ,.,,T•)ınun·ı•r do·,·ı..:
1~
' t
) ı
A) aıııir T cymunın HindisL1na yü .. . • S,ıı,,,
''ij. z3. - '• ' • "''
..,ı d" . d nışu ~---ı-:N.-:--:-.----- oışar c;ıh~ deyi/:
1
8)Qızıl Orullov:ııııı :ı türkl~ll'ı.) Pnıscs· . 'sJ)ııb . ;ıtıc;ı . . .. ..
uçun
A)Fcooal monaıxiya dövl;ıti olıro.sı l 1
1

çaıması_ . C b'Qa I
1
C)Tc)1nunJnn :ınu ı rqa1,1 Yüıüşı . .
ının, reyınuıilardövl:ıtı~- a buS:ııdın dövrumb
Al ıP davafO cd;ın daxı• 8lLXara 5
v;ı :ım:ırq:ındin
B)~aycanınişğaleılilmasi
C)inzibati c;ıhJtdJn uluslara bölünm~i
başlanması ;lfinın r ~kiıtıJIJr itirilm:ısi O)Çiro hmıi ~far ooilm;ısi
O)aınir Tcynıu~n Anadolunu işğaı . ~cymurun Ankara Osmanlı dövl;ıtinin E)Qafqaı, Mm;ıri Asiya v~lranın ~ğal ooillll.'lSi
E)Maıııay xanın ıta:ıı ctm;ıy:ın ruskn ¾ ..-OşiindJ qalib B:ıyazidin o~anlan
uiiıİİ~
1--. •
ı~şkil ctırnsi YaıJaıı ~-. do) I"'"''ı .,,ıeında
wu..,
bör wu" ·ım.,,·ı
u, 29, ,ırbntiqi uyıı.•nlugu· mÜlW~n ,din:
~ ;~Tcymurun ön Teymuri-Osmanlı ı;u ·ıı
18.amirTe)1nur Hindistan safarind;ııı Cl ASiyanın ıicınt münasiootl)rinin
müharibJyJ başladı: SOnr, yoll~nı ıuımaq k:ıskinl:ışm~i
A)Çin~ q:ırşı TeymurilJr dövlati
ist~•rı_---t-=----:~---ı
B)Özb~klar.ı qarşı Dl MJrkJzi Asiya~ Teymunın Rusiyaya
C)Osmanlı dövlatin:ı qarşı k:ıskinl nv;ızı :ıt .. 'i ünün salınması
tJx.ir;, Qızıl Ordu döv1Jti
O)Rusknyaılıqlanna qarş 1 SJlibçi!Jrin ~rq;ı Tcymurilar dövlatinin
E)Qızı IOrdu düvlaıin:ı qarşı • ..!;ıri t:ın;ı7l.Ülüniin b !anması
Ağqoyunlu dövl;ıti

Teymıırun sonuncu hanıı .

19.ami_r harbi 24_Uyğunluqpo;ıı/ııııışd'.ır: . .. .
A)Ç~n;ı. ;)Siolınııııı~ A)Qarcıqoyunl~ d~vlatı Teym_unl;ır dovl;ıtı".d~~ asılı
B)Hındıstana vJnyyJlJ diişdu- Teymun Şahnıx.un dövnmd;ı A)Eyni ~yaranmışlar
C)Rusiyaya B)Xamınşah ala;ıddin m:ığlub cdilrnişdir-ômir B)MJl'k~~;ışmiş döv!~ idil~r
O),wrbaycana Tcymur t;ır.ıfınd;ın C)Hindistaııa h;ırbi yürüş ı:tmişl~
E)Osmanlı dövl~ıin;ı C)Qalibiyy;ıtli müharib;ılar n;ıtic:ısind;ı Şeybanil;ıı O)Eyni Ntbsüqut ctmişdil:ır
ölk:ıdJn çıxanlmışdır • Teymuri
Hüscyn E)Osmanl~ar ınfind:ın m.ığlub edilmi#
20.amirTeymurun Çina yürüşün ünb~ Bayqaranın dövründ;ı
tutmamasının sJbJbi: D)amir t;ır.ıfınd;ın Mmra;ınn;ı~ vali
Teymur b~n 30.Boş ıanalara uyğun olanlaın mÜJYY3n
tdin:
A)Ölk~ni üsyanlar bürüm~i edilmişdir - Uluq b;ıy
B)Tabcolanxalqlann azadlıq mübariı;,si . baı E)Şeyoorıil;ır Buxar.ı, S;ım;ırq;ınd ~lı;ırini tııtdular - Hökmdar faılıyyan

C)Varisl:ıri arasında hakin~mı uğıuııda :~ clbuS:ıidin dövrund;ı

Teymuri 1. Hindisıanda Ş:ımsiyy;ı sülal~inin
başlaması :ıs.ısını ovm· t '
O)Osmanlı dövl;ıti il;ı yenimühari~
~ük . . 25.Dalıa gecbaş ı-ermişdi_r:_ ı\
2. Güclü ordu
v;ı mina yaratımq
yaranması )!ııım A)Böyük Moğo_~ dö,:ı;ı.tınm yaranması ü ünislalıatl:ır • • • 1
E)s~far ~rJfasin(b onun ~
Otrar . B)Tcymunlar dovlatının yaranması 3. Tymuril~t dövburun paytı.xtını
,~fatlll:ıııi C)Qızıl Ordu dövl;ıtinin yaranması Pekin ür
21.Uyğunluq pozıı/ııb: D)Böyük Salcuq dövl;ıtinin yaranmaısı
E)Dehli sultanlığının yaranması
A)1·Eltuımuş xan,2-clla:xlıdin Hilçi,
3-Şalıru.t
8)1-Qütb:ıddin Ayb:ık. 2-Raziyy:ı. 3-Qiya.s.ıddin
1M;ılikşah "Cahan höknıdan" 26.Teymurihökmdan abuSaiddan farqliolaraq
M:ıh:ımm;ıd, ·2.Babur,
C)1-clla:xldin 3-Firuz
t-:::---t--;::~Çi:--"nın=-·z_xa_n-t-'-:::'T_ann_t;ı_r.ı_fin:::,;;~=·==::...J' Hüseyn Bayqara:
clmir Tc nur ''Turanın sultanı" A)Paytaxtı Heraıa köçürdü D)1-clk~rşah, 2•Calıanşalı, 3-Miranşah
E)\. MJSUd,
2-Mahmud, 3-Alpbkin
QutluBilJ "Müsalmanlarnımlifasi"
0
B)XVasrdJ hakimiyy:ıta gJ!di
clkb:ır şah Mo •oldöv1Jtinin" ıııl-ıi C)Şeybanil:ırla mübari1 ..:midayandırdı aidolduğu Tc)muri
31.Göstarilanlarin hökmdan:
D)Ağqoyunlulan ölk;ıd:ın çıxardı ı. Teymurun
sa~ığında Mavmnrohr.ı vali
byin
E)Oövbtin :ıw:ılki qiidr.ıtini borpaed:ı bildi edilmişdir
22Şimnşah I İbrahim I Bayaziddan farqti m; dövıünd;ı qurueuluq
2.Hakimiwti adablıq işl:ıri
A)XIV:ısrd:ı lıakimiyy:ıld gJlmişdir 71.Uyğunluq pouılnııışdıır: 3.S:ım:ırq:mdıb çoxlu
gördür, m;ms;ı!Jr
B)Teynıur t:ıfafındJn ıaxıan salınmışdır tikdirmişdir
C)Toxtamış xanla mütt:ıfıq olmuşdur Hakimiwtd:ı çox bilm:,mişdir
qala
D)Ağqoyunlu döv1Jti il:ı müharib:ı apaımı~ A)ş~ B)Hüseyn Bayqara
C)Uluq
bJy
E)Teymurla iıtifaq bağlamışdır O)abuS:ıid E)Miranşah

32.amirTt)ınur dJfncdilmişdir:
A)Sam.ırq:ınddJ B)Oırarda C)Hcratda
D)B11\arada E)Qalıir.xb

363

mir.az
 33. Tcymu ril.Jr dö, l;1ti il., Böyiik
1
S.llcuq dövl.Jti üçün
oxşur c.:,h;1t ılcyil:
A) Türk ın:ıı~..,Ji sülnl:ı t:ıı.1lind:ın idar? olunması
B) irana v:ı C ...,nuhi Qafi.ıar~ yürüşl:ır t;:ışkil cdilm:>si
C) Biz;ın..;;la müh:uib."'l ap:ınlmnsı
D) Payta ..xtın haşqn ş:ıh:ı..-. köçürülm.;:,si
E) F~-od.::ıl nm ç:ıJ...-işm:ıbri n:ıtic:ısind.::, dövl;:,tin
z., i fl ;, m:ıs i

34. Tcymunl.'>r dö,,ıati iiçün s,..,ciyyavi deyi/:

A) Ali h;:,rbi hnkimiyy.::,tin b:>ybı-1 nı.::,xsus olması
B) Maliyy:ı işl.::,rinin v.:,zirl;:,r l=>ı."find;m yı:rina
vctirilm:ısi
C) Dövl;,t işlarinin divanxanalar tar.:>find;:,n idar;>
cdilm.:ısi
D) Uluslann valil.:,r tar.)findon ici.._-ır."> edilmosi
E) Dövl:ıtin qanunlann aliliyi prinsipi ila ida~ cclilm.::,si

35. XVI asrin I rübüna :ıiddir:

A) Aqra ş.;,h.::,rinin paytaxt elan ccfüm=:>si
B) abu s~idin Tcymurilar dövlatinin qüdr.)tini b;:,rpa
ctn·K>yo ~hd etın;,si
C) Lepanto döyüşü
D) Safavil'.:ırin paytaxtmın Q;,zvino köçürülm.::>si
E) Mah;:,mm;,d Şeybani xanın Xorasanı tutması

36. Aşağıda ,·erilmiş m.>tind.> b.>hs oluınur:

Çingiz :xanın yürüşü zamanı M;,rk~zi Asiyaya

g;,lmiş Barlas q;:ıbilasind;ın idi.O. h:ıb g:mcliyinda
Sam.::>npnd va B:ılx hakimi c>mir Qazarun yanında
xidm;,t etmiş. cyni zamanda Çağatay hakimi Toğluq
Tcynıunın yanında xidmat:l gimıiş v;, Qaşqad:,rya
vadisini idara ctmişdir.

A) Toxtam.ış xandan B) amir Teymurdan

C) Babur şahdan D) Qütb~din Ayb~kd:m
E) Batı xandan

37. amir Tcymurun işğal etı11;ul~J'i arazilardir:

J. Qafqaz 2. Misir 3. İraq
4. Çin 5. Hindistan 6. Su.riya
A) J .3 B) 2.4 C) 3.5 D) 2.6 E) 4.6

38. Tcymuri hökmdarlan Şahrux va abu Said üçün

ümumi ec,h3t:
A) Az;)rbaycana yürüş etmdldri
B) Şcybani);>rl;:, müharib;:, apam-ıalan
C) İmperiya üçün vahid qanunlar hazırlamalan
D) Ağqoyunlu dövl;:,ti ild müharibd apannalan
E) Sdmdrq;mdin inkişafı üçün t;)(ibirlor gönn~lori

364

Dr 7
mir.az
 o

~d- 'IJ( Ol·lati~n.. pn)1.1ıtı olmuş ş.ıharlJr: 52.Teymuri döı~ırininin parç2lanm2\ını

'ftyıııun d
14, 2.Urg:ınc 3.B~L\
sürJtlJndirdi:
ı. s.,,ıı.ıııpn 5.T:ıbriz
1.Daxili ÇJkişm.1l:ır
~1011qoı 4.ııı:rJl 13 C) 1.4 Dl2.5 E)3.4 2.Ar.ı müharib:ıl;vi
dôı~ Alı.5 B) •
3.Tc;munın apardığı f.ı.sil~iz müharib.1IJr
ölincJqal:ı.sında güdümüqaıinı;ııı . . döı·l,,rinin varlığına sonqo)muşdu: 4.Tcyrnurun varisl:ıri ar.ısında h.1kimiyy:ıt uğrııırlı
/ı) I·-731 olunmuş ölk~brin toıpaqlannıJ t.ı.ıtlal'h..., • rrı111unl~lr B)Ağqoyunlular C)Moğollar
B) ~L! I"u··-1 •
.:,, 1 ııda lı<i uş unı ınJsı
noıı,,."''~
·"i ~~ A)./')
c, ,ı,anı :ır
E)r\,,r:ıqoyun1u1ar
müb.ıri?J
:ı,,.., .d . . . . ""'ıan 11 ı ar ""'~ E)Tabcedilmiş :cılqLınn milli aıJdlıq mübaıiT.lii
Müs.ılnıan ;ıha~~ Jnmyaıcrgısıninatı D)V'" ...
c_))·ı iıal olunnıuş olbl:ınn s.ın.1tkar'·- ~ı . Q•fllOrdudöılaılm uçunoxşar cJhat: 53.amirTcymurun yürüşlarin[n ıronoloji ardıcıl­
D Şı,• ııııın :>su~ unr3 .,.
özpayta~tlanna ap.ınlması ~ 'ft)'!ll ,cana yürüş ctnıişl:ır lı~nı lllÜJ)')'JR edin:
Ellş~al olunmuş ölbl:ırd.ı qunıculuq alnacnı . • ı. ~~J yamnnuşlar 1.C;ınubi Qafqaııı )tinİŞÜ
apaıılnııısı q~I~ 1 f~nıdistaflJ yürüş cıınişlJr 2.Ü~nciimnJ)'İJl'ÜŞÜ
J.Hın. nfasüqut ctnJişl;ır 3.Hindistana yüıüşü
lJ -aunluqpo:ıılnııışdıır: 4.Eynı :,silartJrfındJn mJidub cdilmişl:ır 4.Ki~k ı\.siyayıı )ıiıüşü
40. h, d fı . 5asman ı ~
A)Monqollar arasın a codaJ munasi~ • . _ .
Xll:ısrdJn başlayaraq ~d . T rınurun öriinJtabeı:tııı,ıdiyı bolkJdır: 54.Albnn Qrkard~i Caı anşir ,•;ı BuluqJbila~ndJn
. d. a,nır c) . . ,_
H
B)Xll;ısrdJ ın ıstan araınsız hücumlarına 47
• . dist.1ll 2.Çını ..3 ":1" olanTt)murun faaliyyari üçünoış3r cJhJI:
qalmışdı -türktayfalannın ~ 1.Hın h 5.Awb:ıycan 6.Rusıya I.Döyüşd;ı foıql:ındiyi üçün mük.lfaılındınlmışdılar
C)Monqol dövl;ıtinin da~lnı,ısı rı:ııic~ind~~ . 4•asman . 2 Yeni döıfatin ~ını qo1ıııu.,-<lul:ır
Asiyada yar.ınrnış
. .
ulusadlanırdı-Caö.t, ~ b' iu\·gu·
-Y~~,sJlanq ,
nluğu müJyyJn edın: 3.Alxıdlıq vJ quıuculuq işl.ıri ~~y:ılJ h'Çimıişdi
D)Böyük $Jlcuq ııııpeny;ısıııın süqutundan!Qn 4.Biz.arı.~ q~ı müoori7.;, 3p.1mıışdılJ.r
QJrbi ~~adolmla y:ı~nmışdır. •Konyasuı~ı' ~
E)Teyınun ıınpcr.ıtorlugunun ZJıfia~ ~ ~ ? Toxtamış xan 55.Xronoloji ardıcıllı~ mÜ,l)~n edin:
yaranınışdır •Sihir xanlı~ ~ • 1.Ankara döyü~il
2.clmir T C)ınuıun Hindisıan.1 )11ıüşü
41.Dehli sultanlıi,nın mÖl'Cudluğu döırün~ uıt,ı
1.Çin üz;ırinJ yürüş cım~l~ri . .. .. . . .
Rus kna1Jıqlan Ü7.JrinJ h:ırbı yu.ruş t;ışkil cdılm;ısı 3.TC)'llıuıil~r döıl:ıtinin yaranım.sı
A)Ş;ınıs:ıddin ~ld;ınizin Aı.;ııbaycaru ı'3!ıidıkiı,ı: 2 4.clmir TC)'lltuıun Şirvanş.1h1Jr!J ittıf.ııµ gİ!Tnl5İ
3:Hindistan ıorpaqlarının bir.hiss~sini talıe etmalari
birbşdimıJSı
4_(:.)nubi Qaf q:ız uğrunda ınubanZJ aparılması
B)M~hJnınıJd Şcyb.ıni xanın Xora.ıanı tutması 56.Xronoloji ırdıcıllı(~ mü,ıyyJn rdin:
5 .Şirıwşahl:ır dövl;ıtinin mağlub cdilm:,si
C)Şin•anşahlann payıa.xu Bakıya k~ 1.Anadolunun Tcymuıil.ır L1r.ıfın(fan iş~I ı:tm.\'iİ
D)Baburun özünü ş.1h elan eım:ısi 2.amir T cyrnunın Şirı.ınşah [ lbrahinıb inifaq3
49.i)nıir Tc)murla Toxlamış xanarasında baş vermiş
E)Sultan Toğnılun Bağdadı tutması ginıı;ısi
toqquşmanın sabJbi:
ı. Teymurun Qızıl Ordu taxtını ;ıl;ı keçinm;ık cahdi 3.clmir Tqml!!\!ll X.l!imıi JIJkcı;iımJsi
42.Q:ır:ıqoyunlu Cahanşah Tcymurilar ooılııiıiı ı. Çin~ı xanın davamçı~ı v;ı Jr.ızibrinin varisi olrnaq 4.Teymuıil~r dövlJtinin payı:ı.,ıının Ikı:ıta
vassal asıhlığından çıxdı: hüququ uğrunda ıniibariz;ı köçürıilm.ı.si
A)Teyınunın iilümündJn sonra 3.Rus kııyazlan il;ı vınir Tcymurun Qızıl Ordu
B)ŞcybanilJrin Xor.ısanı tutmasından sorua JlcyhinJ ittifaqyaratmaq c;ıhdi 57.Xronolojl ardıcıllı~ı ntUJyy.ln tdin:
C)Toxtunışın ~brbziAsiyanı qar.ıı etımsiımım 4.Toxtamış xanın amirTc)murdan asılı olan 1.clmir T eymunın lran:ı yiiriiş ctmJ<;ı
D)Te1muriŞahru.,wı ölürnündJn sonra drazil;ı~ ocüınlJ<fon Az.'ırbaycana hücum etm~i 2.Terek tlöyiişündJ Tcymıaun To,tınuş xanı ~ub
E)Osmanlıların Teymuıi qoşunlanıu mJğlubcıidı Clın:6İ
sonra 50.Teymurun anqüdratli raqiblari sırasına aiddir: 3.clmir TC)ınunın Qızıl Orılunun Saray-BJrb
1.Xar;ızmşahlar 2.Qızıl Orda ş.1h:mni tutm.'l'iı
43.l\lJntiqi uyğıınluğu mÜJ))'JR edin: 3.Osmanlı 4.Rll.5 knyazlan 4.Cnğiltıy .'-10lığının ~ loğolusLın ~ Mov;ır.ıJ11n.1hı
dövl~tl:mnJ p:ırç:ıLwn.ısı
51,i)nıir Te)murun Osmanlı sultanı I İldınm
amirTe)ılıur Şahrux ~yazid ilamünasibJtlJrinin pislJşmJsİnJ sabah 58.Üsyıınlann u~ğun gJldl)i döıl.ıdJri mUJ))ölD tdio:
olan amillJr: 1.Qınnızıqaşlılar ÜS)'Jl\l
1.1İldının B;ıyazidin Teymurun himayJSi altında olan 2.Xürr.ımibr İİS)anı
toıpaqlara hücum ctm;ısi 3.5.ırlxxiaril:r ü.~yanı
2.Teymurun ÖnAsiy:ımn ticar.ıı yollannı v;ı a.llöyük llunooı IJıi
m;ırbzl:ırini tutrnaq ist~yi b.Çinimpcn)'3$1
3.Osm.ınlı sultanının D,hlisultanlığına hücuml c.clr:ıb ~bf~
A)Uluqb;ıy B)Şcyb.ıni xan hazırlaşma.sı d Böyiik MCJrKjOl dôı bıi
C)Mir.ınŞJ]ı D)Hüse)11 Ba),q:ıta { 1BJ)'<llidin amirTC)murun düşm;ınfari olan Q:ıra e.TC)nıuril:ır döı bti
E)aıun;ıd xan Yusifa v;ı Suhanahm;xb köm;ık ctm:ısi

365

mir.az
 ı .s...,ro.-,cı:ıriı~r 2.Hürüfilik
l1=>r.>lı..':ltı h::,r:,kntı

!l. as;_15,F:ırullnh N:ıimi t."'lr.,find"'lnqo)'1Jlmuşdur

b. trand'l \-;) l'v1;,rk:ı7i ı\siyad:ı monqol zülmü :>lcyhin;,
roş. vermiş :l.7...adlıq h:ır.,k:ıtı idi
c. amir Tcymura qnrşı b.-ış vcnnişdi
d. Tcymunm v:ı amir Hüseynin birg;, 5.")yi n:ıtic;,sind;)
yatınlmışdır
c. Hilimiyy:,tini Mav:>r.mn;,hr:, y:ıymışdı

60. Eyler- Vcnn dinqrnmında Böyiik &>lcuq dö,·lati (A)

\öl Tcymuril;lr dö,•l;)tini (B) müqa)is;, edin:

A oxşnr B

1. M:ır·k.ni Asi yanı :ıb kcçirmişdir

2. 0$m.:ınlı dövl;,ti il:ı müharib:ıl:ır opamıışdır
3. Xll :ısrcfa siiqut ctmişdir
4. C:ınubi Qafqaz.ı yiirüşl;ır ctmişdir
5. Abbasil:ır xilaf:ıtinin paytaxtı B::ığd::ıdı tutmuşdu

61. Eylcr-Venn diaqramında Çingiz :uın (A) ,,;, amir

Teymuru (B) müqa)isa edin:

A oxşar B

1. Hindistaru :ıl::ı kcçimıişdi

2 Çinin bir hiss.ısini işbr.tl ctmişdi
3. M~rk::ızl:ışmiş dövl:ıt yarada bilm;ımiş. dövl;ıti
uluslara bölmü._~ü
.ı. Ordusu M:ırkni Asiya. Qafqaz. o cümfocfon
Az.->rbaycaruişğal ctmişdi
5. Qurduğu dövl::ıti sağ)ı&'lnda oğlanlan v;ı n;,v:,l::ıri
arasında bölüşdünnüşdü

366

mir.az
 diaqramında Mon
62.E)ier-\'cnn .\',riı, sııallan
1
(A)\'J Tcymunlardö,~ııinl {B)qo
_lıııllfT!ı~
llıliql)l,~
!ıfıı
A oışar B

\1
'·

1.xm~rıb yaranmışdır
2.Çin:ırazisi işğal edilmişdir
3.Osmanlı dö\'btiüı.-ırin~ q:ıl~
4.İnzibati c.ıh:ııd.ın uluslara
böl~
5.Hindisıana h:ırbi yürüş etmişdir

,nuril:ırılöYl:ııinin p.1)t:ı.~ıl:ınnı nıü:ın .ın l\lin.

1.TC) . 1 ı ·.ı· • • • •
ı. !37-kiiild.ı Dıııır Tc)ıtı~run, .,.,~l'Çlı~ı~ı Jr:ııın_ı _muJ))?R~ın.
J. 1385-13~~-('İ ill;ınl;ı aıııır TC')lllllnlll ışg:ıl ct~I)' '.ıl:ıl.ın tn\lJ)) JOcdın.
_(39S-1399-cu ill,ırıl.ı i)ıı~r Te:)ıııunın :ıl.ı kl~ınlı~:ı Jr:ııı~ı n~YJ))~n C\lın.
4
S.I~00-1 ~02<iill.ı~~ aıııır '.ı:-)ıtıurun ~l.ı kl-çırdı)ı_ J:-17~nı nııl,)n:ın n!ın.
_Şcyblnil:ır dö\'l:ııının ıuıdugu TC)ıtıunl:ır ş.ıh;ırl.ınnı mUJ)):ın l'ı!ın
6

b
mir.az
.....
.
 XRİSTİAN KİLsasi )
..
C
saLİBÇİLaRİN şaQRa iş

E
1. Uyfunluğu miiJyy.1nedin:

ı. Q~rbi A vropada l<lls~ınin

b::ışçısı

2. Ş~rq kils;:ısinin başçıst

A) 1-Konst:ıntinopol patriarxı, 2-Roma papası

B) 1- Roma papası. 2- Konstantinopol patriarxı
C) 1-Fr.ms:ı kralı. 2-Roma papası
D) 1-Sinod. 2-Almaniya kralı
E) 1-Roma papası, 2-İspaniya kortesi

2. QJrb kils.ısi ,,_,Ş;,rq kilsJsi arasında mübarizanin

sabablarini müayy.ın edin:
1. Xristian kils;:ısin=ı ağalıq ctm;:ık ist;:ıyi
2. ]Fransa taxt tacına olan iddialar
3. Avropad:ın kcç;m ticar;:ıt yollanna n;:ı2.ar;;)t ctm;:ık
4. Kil~nin g;:ılirbrini bölüşdürm::ık uğrunda mübariz.".)
A) l.3 B) 2.4 C) 2.3 D) 1.4 E) 1.2

3. XI ;,srin 50- ci illari Qarbi Avropa tarixind;, baş

nnnişdir:
A) Xristian kils::ısinin yaranması
B) İngilt;:ır., krallığmm yaranması
C) Katolik kils=ısinin parçalanması
O) Q;ırbiAvropanın bütün ölk;>brind;:ı xristianlıq dininin
vahid din kimi q;:ıbul edilm=ısi
E) Xristian kils=ısinin iki hiss;:ıy;:ı parçalanması

4. Orta .)STl.lrdövründ.l Qarbi Avropada yegan.l

müt;,şakkil qüvva V.l.lo höyük torpaq sahibi idi:
A) Katolik kils=ısi B) Pravoslav kils;:ısi
C) Protestant kils::ısi D) Xristian kils::ısi
E) Lüteran kils;:ısi

5. Roma papası m ioookentinin faaliyy;:,rldö,ırüna

aiddir:
1. Roma papalarının :m qüdr.)tli dövrii olması
2. Fransa il;:ı aparılan müharib;xfa Fransa kralına m;:ıxsus
mülkfari ;:ıl;:ı keçirm:>si
3. iV S;:ılib yürüşün;:, ş:,xs;:ın özü başçılıq etrnJsi
4. S;:ılcuq türkfari il;:ı mübariz~xfa qalib gJlmJsi
5. Konstantinopolun ;));:ı kcçirilmJsi
A) 1.4.5 B) 1.2.4 C) 2.3.5 D) 1.3.5 E) 2.3.4

368

mir.az
 pazıılııb: 16.Xl-XIU Ş;ırqJ yünl~Lır t.l1kil
i1Srlarda edan
~ı•ıunl~Q j"_ kils.ı IJliminiq:ıbul ctm:ıyanl:ır lştirakçılan adlandınrdılar:
ıt, A)•·aı~lç .._ Katolikkils:ısin:ı başçılıq ed:ın ş:ı~ A)laklar
Ol··rntıı~I .._"h:ıqiqi din" B)Kaıolikbr
QJrbiMropnahalisindan ıtr ..
1/10 () ,,pıoı.ı' 3~ ıa · Kotolik kils;ısindJ günahlann C)BidJtçil:ır
6• :ıtınnııısında asasnıaqS3d? ~ D)IJıdulgcnsı)" m;,qs..xli ibkils:ı tJr.ıfınd~ satılan D)Xaçlılar V) yas.ılibçil;ır
nıh:ınil~n v:ı rn:ıb:ıdl:ıri ~l.:ı..... 1ı3ğışlanına- b·... E)Tevton ordcninin iizvoo
A) .. . .. başa ~•,ıq ,,J ;ıd, •'c:ınn:ıl q:ı zı
B)S:ılib_yıınış 1:ın~ı.. ~ldılll'Qq pııll~ ~o . Roma papası br.ıfı~~ bid:ıtçil:ır;l
C)Q:ırbı ~:topauç~vahıd Oldu fı ı E)!nk"ızıs ~'lllz:ı aparmaq m:ıqSJ<li ılJ yar:ıdılrnış 17.Verilaıı m~lumatlır ıiddir:
O)
Geniş ışgalçılıq muhanb:ıl~ ~ qarşı mu •
ı~ı · · ~- ~hkam:ısı
E)ııro,·oslav r,.ı SJSının d.1yaqlaıuiı '""! ~ısa •
"Mücpld:ıs <pirinyanına )'Olurumı ıuıun.
. . . ~ . • asındıı •'Milan farmanı"nın imzalan- dinrul~~incbı o~ almv.ı öziıniıD tııbc
Katolik 1
kilsası bıdatçilm qarş1 ıııü~ ı Roıtı• ınıptflYa ilsonraıristian kilsasi parçalandı? edin.fümintOIJXKl(la
b.11v.ı &id
çayl:ın aw...
7
• üçün: ~ ıııııından;)i?O C)350 O)741 E)501 dünyanın z ~kıli incisidir, mııdir."
ikinci
A)iııkı~zisiy~ m:ıhk:ım:ısi yaraldı A)924
B)ahaliüı.ınn:ı 1/10 ver~qoydu d"vründa Avropnda kandil müharib~
C)Varfıo1omcy
O
• -
qırgınını lö1atdi
orta~rJJr
13. . rtnJtJhlükasinı• guc • 1 d' •
an ınram amı·1: A)Tripoli ş;ıhm

O)Salib yürüşl:ıri ı:ışkil ctdi ba~i~:ırin ıorpaqlannın :ıll:ıriııd:ın alınması

sinin B)Qıids ş;ıh:ırin:ı
E)Müq:ıdd:ıs Sofi yam~~niııda~ aıtınlması C)Klcımon ŞJhJrin.ı
3
AlK"xan puluvcr~sinin miqdanrun
D)Antio~ya ş.1hm
B)~()(!al zü[münün artma.Si. . . .
S.Uyğunluğıı müayyan edin: ClF lav kils:ısinin k;ındlıl;ınn ;ımlakıru musadir;l E)Konstantinopol ş.1hm
D)]>roV~

\. Katolik
ijls.i,d,.,. t ~I

Q :,.,
l;ım:ıl:ır n:ıtic:ısind;ı ıorpaq Iannd"'l
da'tİI edilm~i
ov:ıt
yiirüşlarinin iştirakçılannın maqQdlJrinl
18.Salih
uyğunlıışdınn :
düzgün

kils:ısi adlamrdı
2.Pravoslav ~ . . 'ddi)•atlari aradanqaldınnaq üçünkatolik Adı
.oııı1ı zı
14 . .
Ağalanndııı yııa qwıarm:ıq.
kilsasininatdıgı addım. . . 1.
A)i~tsiz 1ıaron-c;ıng:ıv:ı~l;ı_n ~;ı-ctıraz e~ . dolanı ı lanru ~ ıl
A)1-Anqlikan kils:ısi, 2Pnıtian ki~ k;ındlil;ıri Ş:ırq ölbbnnın ışgalına yun:ılıdi 2. torp;ıql:ır JIJkt'Çİml.ık v.ı ŞJrqin
Yeni
B)1-Q~rb kils;ısi, 2-Ş;ırq kil53Si B)K;ındlil;ırin ı;,hkiml i halasalınmaması haqqında ~n~ Jrl:ırini ct®k
C)1-Ş;ırq kils;ısi, 2-Q;ırb ki~i fomıanverdi 3. ŞJrq ölk:ılJrini xristianl~ v.ı
O)1-Prurian kilsJSi, 2-Ş;ırq kilsJsi C)Kils;ınin ;ımlakının feodal
v:ı k;ındlil:ır ~ında asılı hain
sru .
E)1-Q;ıtrb kilsJSi ,2-Roma kil~ bölüşdürülm~si haqqında famıan verdi
D)İndulgcnsiyalann satılmasının dayandınlması Papası
a.Rom.l b.Fcodall:ır c.K~dltl;ır
9.~1asrdJQarbiAvropada: haqqında forman verdi 2-c.3-b
A)1-a. B)l-b.2<.3-a
A)Pro\'osla\' kils:ısi hökmranlıqediıdi E)ahalini kils;ıy;ı öd:x!ikl;ıri vergidJnazadeıdi C)I<.2-a.3-b D)l<.2-b.3-a
B) K:ıııdli!Jr t:ıhkiınçilikd;ın azadolw . . . E)1-a.2<.3-<I
C)Boş ıorpJqlar v;ı aıııd bndlilı~ 15.Göstanlanlar aıddır:
D)Feodal cbğınıqlı~ başlamışdı
Kleıroon mxlisincbpapaII Urbanbütün 19.Birinci yiirüşiinün lştinıkçılan
salib
E)FeodJI nıünasib;ııl;ıri IJn:ıııüldöuırıiw.,
dindarlan"İsanın q:ıbrini" xristiaıılara qaytamıaq v~ ,ııruşmuşdular:
"müq:ıdıbs toıpaq" olanF:ılasıini miisJlınanlardan A)~l;ırb B)misir\il;ırl:ı
10.Boş xanalara uyğun olanlan mÜ3)).ılııiı azad ~k uğnında yürüş;ı çağırdı. Bel:ılikfa, il C)slavyanlarlaD)s.,l~larla
Urbanın • ı il:ı .....b ıan· cı o duı. E)biı..ınslılarla
Roma papası

1. A)Reformasiya h:ır;ıkatının başlanmasına 20.Birinci

salibyüriişiinJ Uk olarıq b~ladılar.
B)Rekonkisıa h;ır.ıkatının başlanmasına A)Almaniya, ln~lıx.ı, Fransa c:ıngıı"~
C)ŞJrq~ s;ılib yürüşl:ıriııin başlanmasına B)Yenitorp;ıqlar :ıl:ı kcçirm;ık İ.51:>)'JII Qni Aı'ft1ll
2. D)Katolik kils:ısin;l q~ı mübariz;ınin başlanmasına ölkJbrinin feooallan
kils;ısinin cJngind~ C)Rom.l p.1pası ililnnokeııti ,. \'arlı ş;,h.ylıl:ı
3. Fransa kralı iVAiwmllll E)A \ropant provoslav
qurtarmaq üçün mübariz;ınin başlanmasına D)~nilllJI h:ı~ind:ı olanlakin z:ıif siWı!Jıırruş ı.
al:ıtin:ı çevrilmi
qcyri-mii~kkil ~rbiAıro~ boolıl:fi
a.VKlemenı b.llUrbanc.ID~
E)QarbiAvrop.1 c:ınga\':ırl:ıri

A)l-a,2,,3-b B)1-b,l<,,.
C)1-c,2-a,3-b D)(-b,l.a.l<
E)1-a,2-b,3-c 369

mir.az
 21. Fraıns.s. ,\lmıın~-ıı ,·;ı lınllyn (',"tnı:a,·~rı ....
,; birinci
~"tlib yilril~üniin ikinci dnl~nsmn hn~lndıl:ır:
Al 100<,- n ilin )~nnd:ı
H) 1 l-l - cı ılın l"'nnlnnnd:ı
C) 1()O(,. cı ilın p.1)ınnd.'l
D) 1()00. cu ılın ~,mmda
E) 1 1~7- l"İ ilin a,ırkınncb

22. -Qüci, k<ln~ifu~i~-a'il-ntı njd ,ll")il:

Al KrnJ "Ym,_"",,,1ı_ palota·· adl:ın:ın kny,'l7Jarv;ı
h.'.ırnnlard..ın ihar;,t şıı:rn t:,r;,fınd:ın ~lirdi
B) K.raJ y:ılnı7 .. Yük..~k palata ..nını ra7.Jlığı ib q;11'3.f
q;xml cd:.ı ~il;mJi
C) ~y ük..._.,1.: pa 13ta.. a Ii froda] m.-,hk..'"ITTl;,si
nin
iy::ı 1:ınn ı yeri n:ı yetirirdi
f\.lJlK'-
D) Kr.lldın ~nrn ikinci l?$TTIİ ~xs Qüd" ş..,h:ırinin
~rhi h.'l.,-.çt-"ı idi
E) \'n.,;;sallarla !-<:nyorlar nra._ında mün.1sib~tl~r v;,
fcodun İn.;:ın kcçm.">Sİ ı:ınziml:ınirdi

23. •-Qüds konsıiıu~lysıs,~na ;,sııs-.Jn feodal münasi-

t»tl~rlnln Ö7. klnssik formasına j!;)1İh çatdtj'.,'Jnı
sübı:ıt l'dirdi:
A) V~ s.,llarla scnyorlar arn.,.mda mi:ina,.ib:,tl~n
t:,n7.iml:ınm.~i
B) Fcodun irs.,n kcçm:ısinin t:ı~iq olunması
C) C.,ng::ı":ırbrin v:.ı baronlann öı: malikan:,J:,rind:ı
hcç hir t:ıs..,rrüfatla m:ı~f.'lıl olmanıa..'-ı
D) C.,ngn\':ırl:ırin k:ındlil:ırd..·m yüks.,k rcnta t:ıl:ıb
ctn1-,si
E) c.,ng..,,-:ırinh;,r il öz !-Cllyoru üçün lı,1rhi xiclnı:,td:ı
mü:ıyy;,n l:ı~irilm.'lsi
ncç;> giin olm..'\.'-10111

24. Birinci ı-.ılih yüriişil 7.nmnnı ı-.ıllhçil.lr:t köm.1klik

ı:ösrannlşdir:
A) pcçcrıcqbr O) cnn:ınil:ır C) bir.ınslılar
D) yun:ınl.:ır E) kilikiyalılar

25. Qüds knıllı,:rı t;ır.ıfimbn idar., <'dilinli:

A) Misir O) Suriy:ı C) Bizans
D) F:ıl:ıstin E) Lİ\':ın

26. l~{!:ıll <'<filmiş Ş.'lrq iilk.ıl.ırind.ı ~,llhçil.ui daha sıı

birbşm.'ly., ,,nd:ır cd.,n nmill.,r:
ı ... lstil:ıçı fr:uılı.1:ır..ın ,·:ı ··sar.ı.!\in ..1:ırin 1!'7)'İqin:l
m;mv q:ı lın:u. ı
2. '.\1i. ir hökmd:ın S:ıl:\h=-ddin vyyubinin onl:ıra
q~• Bt7.:msl:ı ittif::ıqa ginn:ı,i
3. Bölpnin yerli :ıhali ol:uı ınüs:ı'lın:m. Y='hudi,-:ı
,-ri.c;ti:ınb.nn onl:ır.ı nifr.lt cun:,si
-ı. S:ı1cuq türl.l:lrinin S.")libçil:ır." ~:u~ı pcç-cı1en4l:ırl:ı
itti f:ıq y:ır.ıtmı...ı
A) J.3 13)2.4 C)2.J D)l.4 E) I.:!

310

mir.az
 39.\'tril.ınlJt' aiJdir.
1.Yıini$ r.ım'll\J ntıi.-.ıln1J11 ılıiı LıL-nııın .:n~.lh•fı
liın ~h-ır, r,ırh, ı:r.ıltmı;rıı ,pmı ılımıL!Jı
2.S-ılıtı;tl.'f t' Jiııd,' J.ıııl/ kr,ıl!Ç2\I. lıı,'11, ı~ıır.ın
,·~):W, llll)'P ~ılx ı!ıııı:ilil.ıt
\ ,ropailJmüqa)i\ld.ı ft'Odal~ .. ı\) Rm1:-.ıhb )~
28
•~olğun p~~d-l binıu ,·rr~ni~, 8)~,i~iS.~ıb )~
ı\) ı\ntimiya l'TI}'37Jığı ~ C)(\ıin:ıi ~ıb) üni,qir.ı
B)Tn~lı qıallı~ D)D..irıhlı\'\i~ılı)~
C)<µiı lr.ıllı~ E)S.. S-ılıb >~
1Ui:rit\:1

O)Fr.ınk ~lillh~
E)~'1 qıaflı~
40.C~t)4"11.ıal"" aiıMir:
1.tx~~ıi ulıh )ıir~l.xı ııxıı;.ıııı\l.ı l\ı._l\.iı
y:ınn\UNrJn ı: .nıkııili y:ır.uıııu~
2.l~\l.l:~ı. ,-ı ıll.1\1.ı n>.iı,·ıkl 1ıln1u.idır
ı\)~lr.ıllı~r.ı
B) r~I qr.ıllı~ru
C) ,\ntııı,ııa \nıvh~uı.ı
D\l.ılln ınqxıı~:\.~U\l
fl Bı.:ut( ln1fCl)
,\1111,l

41.OOrdıin<il ,illb)ıirüıüniln ~~, ırmıJıİııJ üli.ılı

olan amil:
,\l Rt1n'.ll')iWl ılJ (lı.-:uıı 1111~T.ıtı1111 ,ır,\Qrd.ı ı•l111
;iJJı\':ıl~
l3lMLıır h\1,n\lın11111 dıt~ıl.ııı nı,glııhypıJ ıt~r:lb~
~iıl~ı •~•ı mi! ı
OFr:ını.ı k1ll.ııın111 l_\iıl-ılı )CJUıkiı 1~)ır.ıı11~1lın
O)Mı"\11lı.ıl..11111111111 ık~.ı lılfl\X\1.ınıı:ı hı~ıımu
ElSunı-:ı ı) FJi.lııırnlı ı.u:ıılıluı \mllıııl.ırııı 11qt<uııl
~ır,-.ıt ) \111Jl111J(I

,._
ı\ ı
SJ,;.
r.ılvn) )' ı!ıiııi$1İlll1n
r;,,ııı:,_ 7
rkuı,ı dı~ ı 1ln~ı1ının '
lı:~,çnıı.xi ~"~ı.111111,ı.-ı
,_ - l
ııı ~,,n,~u1ııı~ı,ıhın -;:;ııı,. llıı 1111 ."10111
11111\'.n,
~ıl:( ı.ır.ıtinıl~ı 'llı~ll,1 H~lll,<I
~ıln\\(I
() l 1(ıll\'.ıl ~lıb yı~iıılııılıı \h-~lfüı:ı,ı,,.ı
l\t$ımı~I nıJı,ılıııııı •~~ .d
"lılnuı:ı
0) R,111\1 ıb ll1 r,ııı<
r-•1~1 l\,ııhıı~ il d:h
,ll'hınt.Lı nı1İıı.l\1lıJ1l.~11ı y1\nI1ıimın lıııi ,,ını.ı-ı
r1sl,IMII 1

H f1 h,ınııı \f,,..ııl ~ınııı (\1111,ulıh

1
·- . tlrJtin,!.ııı ~ınılınıN } ıtıı\ı"nııı h.ı1\ ıc,'l\"1
• l

mir.az
 43. Uyğunluq gö7J;milmamişdir:

A) I S.:,Jib 1096-1099-cu ilkml.:, baş

yürüşü vcm1işdir
B) il S:,lib 1147-1149 cu ill.:,rd.:,baş
....
Ü vcm1i~dir
C) ili S.:,lib 1 189- 1 l 92 ci ill.:,rd:, baş
yiirüşü vcnnişdir
D) rv S:>tib l 202- l 204-cü ill.:,rd.:,baş
•• "j Ü vcnni dir
E) vuı s.:,Jib Xlll .:,srin .:,vv.:,lind.:,baş
venni dir

44. Mantiqi uyğunhığu müan'.ln edin:

ikinci s.:,lib Üçüncü s.:,lib Dördüncü

yüriişü yüriişü s.:,lib yürüşü
Xristian S.:,Jah.:,ddin
hökmdarlar cryyubi
arasındakl s.:,libçil.:,ri ?
ziddiyy.)tl.:,r Qüdşd.m
n.:,tic.:,sincb qovdu, Qüds
u fu.ırsuz oldu azad olundu

A) Yürüş.:, Jngilt.:,r.:,,Fransa v.:, Almaniya kralları

başçılıq edirdi
B) Qar.,tçilik v.:, işğalçılıq m;xıs:x!J.:,ri özünü daha aydın
göst.:,rdi
C) S::,l:ibçil.:,rKonstantinopoldarı qovuldular
D) Balkan yarımadasının c;,nubunda Yunan
imperiyasını yaratdılar
E) S.:,libçil.:,r Antioxiya knyazlığım v.:, Tripoli qraflığmı
yaratdılar

t·
t 45. Xlll 3srin 60 cı illarinda baş vennişdir:
1 A) İkinci s.:,lib yürüşünün baş venn.:,si
B) Müq.:,dd.:,s Sofiya m.:,b;x:Jininqarat eclilm.:,si
l C) T.:,b.:,riyy.:,döyüşüniin baş venn::>si
D) S.:,libçil.:,rin Konstantinopoldarı qovulması
1 E) Bizansın .:,vv.:,lkiqüdr.)tini b.:,rpa etm.:,si

46. S.,kkizinci salib yürüşünün salibçifar üçün natic3si:

bütün A vroparu işğal etcli
A) Qalib g.:,J.:,r.:,k
B) Mağlub olaraq işğal etdikl.:,ri torpaqlardan
tamamifa qovuldular
C) Konstantinopol ş.:,h.:,ri qaldt olundu
D) Bizans imperiyası varlığını bir müdd.:,t itircli
E) Tampliyerlor ordenin.:, divan tutuJdu

47. Daha 3vval baş vermişdir:

A) S::>libçilarin Konstantinopoldarı qovulması
B) Edessanın MosuJ .:,miri t::>ldfindan tutulması
C) $:)fah:)ddin 8yyubinin Qüdsü azad ctm.:,si
D) Müq.:,dd.:,s Sofiya m:)b:)djnin qa.r.,t edilm.:,si
E) Latın imperiyasının süquta uğraması

.i 372
ı l
\ ı

mir.az
 ~
1

57.Uyğunluq gözJınilnııyih:
s.ılib yiiıüşü-Qüds krallı~nın yaranması
A)Birinci
s.ılib yüıüşü-s.ılibçil:ırin n.ı~ub ol:ıraq
B)ikinci
Qüds(bn qovulma.,ı
q Üçüncü s.ılib yiiıüşii- "Müq;xki.1sşJh:ıri" geri
qaytamıağın uğursuzluqla nJtic;ılJnm;ısi
D)Dördüncü s.ılib yüıüşü - s.ı1ibçil;ırin
Kon.,tanıinopolu Jlakcçirm:ısi
E)Sakkizincis.ılib yiiıüşü - s.ılibçilm bütün
ŞJrqdJn qovulması

49.Rckonkistn ndalnır: yürüşl3ri dönüna

58.5.llib uyğun g~fnıir:
A)KilsJı'.iıı ~cnidJn qurulması uğrunda . . A)SJlcuq dövlJtinin süqııı ctroosi
B)SJlıbçılJnn ŞJrqJ yiiriişlJri nı~ B)Qızıl Ordu dövlJtinin yaranması
C)BidJtçilarJ qarşı mübari~ aııanna E) C)Şirvan daD:ırtxındil:ır sülalJ>Sinin
hakimiyy.tJ
yarodılınış kilsanıJhbmasi q~ib g;ıln.ısi

D)Büıöv birsi~ı:nıin hissJIJrinin, Yaxud D)Az.ırbaycanda Usta

~d~ başçılı~ il;ı üsy:ın

clcmcntlannın aşağıdan Y\!Xanya d"... baş vcrm:ısi

E)MüsJlınan ahalinin yanma:ıuıu
Pirency müJyyJn edin: Az.ırbaycana yiiıüş etm~~
E)Monqollann
qovulnıası nıJqSJdi ilJapanlan h~~ndıuı 55.V)•ğu~lıı~u . Konst.ıntinopoldan qovulm:ısı
ı tıçıbnn k • •
Hülakükır dövl~inin
yaranması
ı. SJ ı . , . Konsıanıinopolu alJ eçırmJSı .
2.SJlıbçılJnnKlcmıon ııı:ıclisindJ çıxış ctmJsı 59.Orta;)Srbr dövründa Katolik kilsasininasasgalir
50.Abvropada rekoııki.ıta harakab ahata l 11 Urb3Jl'"
. döyu" şünün baş vcmıJst
• m3nbalarini müayyan tdin:
. ed'ır: 4 r,b:ınYYJ
1.Kils.ı torpaqlanndan alınan ııcrgilJr
A)X•XIJsr1Jn
1261
B)Xl-XVJSTIJri -1095 1187 1204 4 2
2.Bütün
qalxan
Q;ırbi Avıopa ;ıhalisind:ın kilsa
pulu vergisi
alınan
üçün
C)IX-Xl :ısrlJri 3
~ ~
D)xı.xm :ısrlJri ı.--- ı--2 4 3 1 3.Günahlann ba~şlanma.sı haqqında Roma
E)XU-XIV JSrlJri Bl 2 3 papasının formanlan
-4 1
~~ 3
ı.--- 4 2 1 4,Dindarların şaxsi amlakının qorunması üçün
D) 4 kils.ıya ödJdi~ haqq
2 1
51.Rekonkistanın gedişinda yaranan krallıqbrdı 1i
- 3
60.Xristian parçalandı~ ilda
kilsasi bıış nrmişdir:
deyi/: n
A)Kastiliya B)Araqonq Naııarra 1.RJvvadilj)' s.ılcuqlardan asılı hala
dövlJtinin
D)Poıtuqaliya E)Qüds 1 • düşmJSi
56. Dur.gün cııvabı müayyJn cdın: 2.Ş:ıddadil)r dövl~tinin
s.ılcuql:ırla saziş imı.:ıl:ıması
3.Şirvanşahlar dövl;ıtinin s.ılcuqlnıdan asılı hala
S:ılib yürüşlJri
52.Kandlilar salibharakabnın yüksak
inamlannı itirdilar:
missiyasıııa
[
____ __,
düşmJSi
müqavil:ısinin imzalanması
4.Yerden
A)T:ıbJriyya döyüşündon sonra t.ilS~lib yürüşü 2.rYSJlib
yürüşü
ıı
B)Dördüncü sJlibyüıüşüııdd:ın sonra t krallarının öıJarini Roma
61.Orta;)Srlarda papasının
C)S:ılibçilJr Konsıantirıopoldan qovulduqdansooraa.SJlah:xldin a TJb:ıriY)?döyüşü· vassalı hesab
cdJndö,·IJtlari mÜ3Y)';lO
edin:
D)ikinci s:ılib yüıüşündJn sonra ayyubinin s:ılibçibri nünbaş vcnn:ısi ı. lsvcç 2.lıaliya 3.ln~ıı~
E)Labn impcriyasının süqutwıdan sonra Qüdsd;ın qovnıası b.Roma Papası IIl 4.Danimarka 5.Polşa 6.Almaniya
b.Xll~n İnnokcntinin ş:ıxs:ın
oıtalannda baş özünün
başçıhq
l'Cnn:ıSİ ctnı:ısi
53.CadvJldJki hansı hadisJfarin ytriıi
nömralarinin 62.XI;)SrdaQarbi Avropada daıili ziddiyyat\3rin
c.Qüds
arazisinin C.l.atın
da)işdikdJ, verilmiş bütün
hadiSJlarin
düzgün tutulması kaskinl~m;ısına S.lbab oldu:
impcriyasının
xronolojiardıcıllığını müayyan
etmak
ohr? yaradıiması
1.Torpaqlann azlı~
2.Rcfonn~iya ha~kaıının başlanması
3.Feodallann kandlilJrinıorpaq\annı tu~ı
A)1a.b,2b.c B)lb,2b.c C)la,2c 4.Nanııal IJS.ıniifann JWJlki Jh;ımiyyJtini itinn:ısi
3. Edessanın Mosul amiri br.ıfincbn ıutnılması D)lc,2a E)1a.c,2b.c 5.Cangavar\:ır arasında nifaqın artması
4. Qüds hallı" ının ;,sasının o l1lı1Sl
zülmüııün güclanmJSi
6.Feodal

B)2v~4 C)4va1
E)3v~4

mir.az
 63. T.>b~ı-iyy.-, döyüşiiniin n;,tic.>l.lriin.laiddir:
1. Misir hök-ıııdan S:,lah:'Cldin ôyyubi s:,libçil::ıri
m:,ğhıb ctdi
2. S:ılit>\~il:ır qalib g:,l::ıı.lk Edcss.'l qraflığını yaratdılar
3. S::ılah;xJdin ôyyubi s:,libçilari Qüdsd::ın qovdu, Qüds
az.ad olundu
4. S:,libçil:,r qalib gal:ıı.lk Latın imperiyasının :,sasını
qoydular
5. Müq;xld:ıs Sofiya m:ıb~i s::ılibçil::ır t:ıfdfind:m qar.>t
edildi

64. Birinci s.llib yüriişiiniin natical.lrin.t aiddir:

1. S::ılibçilaı.l qarşı mübariz:,d;, enn::ınil::ır s::ılcuqlarla
ittiföqa girdibr
2. Salibçil::ır s::ılcuqlan mağlub ccfar.lk hiyl::, va
qılıncla Qüdsü tutamq burada mü.s;,lman qırğmı
tör.,tdil;:,r, 1O min müs::ılman va y:.lhudi öldürüldü
3. Xristian hökmdarlar arasındalı.., ziddiyyatl:,r salib
yürüşünün m::ığlub olmasına va uğursuzluqla
natİC:lkmm::ısina s;ıb:,b oldu
4. S::ılibçil::ır Ş:,rqd:ı Suriya va F~l:ıstinin Arnlıq
d~nizi sahill.:ırinda dövl~tl.>r yaratdılar
5. Konstantinopol ş::ıh::ıri s::ılibçil;:ır tar.lfind::ın ala
keçirildi

65. 1 Salih yürüşü natic.-sind.l Arahq sahill.lrİ boyunca,

o cüml;,d,m Suriya v.-. F.-.1.>stind.lsalibçilarin
yaratdığı dö,,ıatl.lri tamalayan bandi müayyan edin:

E<kssa
qraflığı H.______,?

1. Konstantinopol qraflığı
2. Triipoli qraflığı
3. Frank krallığı
4. Antiox.iya knyazlı&'l
5. Lalın imperiyası

66. Qüds krallığı üçün xarakteıik deyi/:

1. Nümun::ıvi feodal dövlati olması
2. Kralın .. Yük~k palata"run razılığı olmadan qarar
q;:,bul ed;:, bilm;:,si
3. Feodal iyerarxiyasının özünü Avropa il::,
müqayis;:,d;:, daha dolh'1.1I1ş;:,kiilda binıza vcnn::>si
4. Kraldan sonra ikinci rasmi şaxsin Qüdsün katolik
kils;)sinin başçısı olması
5. Dngav;)rl:>rin va baronların öz malikan:Jlarind::,
t::>sarrüfatla m::>şğul olmaları

374

mir.az
 "rdüncü Xnçyürüşünü dioJ
6·7 l)ö • •• •
fJrqlJndırJn xususınat1Jr:
~rSı)lib -----:-===~;:---;----------
• YG~.. ,,--- k'tatıJrJkatnın nJIİcJIJrinJ aiılılir: 76Q
. )'İlJ1l.·:·şo_~(lnıa Papasının ŞJy,.... . . ·"iti'\tı ~rko",.~ı~r A,rop:ının ycg:ın;ı ıniıs.)'lnı.ın tlövl;ııi • nblAnopa ölkabrinin Ş.,rqJ l.>ıkil ctdlklıri
1 M ı kıııdan S 1:ıl Jd '""'1oı:u ı.... ı s.,ıı,., ~libyıi~l.ırinin nJlic.ıbrinı aidılcyil:
2. ısı~ ıo .• J.' ı dintl})'llb' ~~ • ı:ın Korılo\':ı xilafaıinin varlığıma sonqoydular ı. Afrika. Asiyrn Amerika qiı;ılJrinin msi
m;ı~lub ~:lmJbn ı L~r~' :o~ı13ntinopol ş:ılı~ri ~IJ. k~iril~~~ ~~t olundu miıstJmbbl:ırJÇC\7İldi
3. Xnsıı:ın h.okmdarlan ar:ıs 1 ,,,ı.ı_
·~ "<idi,; .
1ı,u• 1 ,..
2. ....,n,s ·mnrn·)r.ısı ;ıw;ılkı qıı_dr:ııını ıı.ırdı 2• 1taliya ıacirl~rinin Ş.ııqdJ tim ın.ıskJnlm
v~nıı_;ısı. . ~~ 3.0pircııcy >,.nnı.ıd:ısında lspanıy:ı ,·;ı dıg;ır dövl~lx yarat~ı
4. S;ılıbçıl;ınn folJSlınJd~izyoJuiı~Vuıı-.. ~ ~. y-ar.ındı 3.Avropalıl:ınn cıikcı,~~~ycnaqaydalannı
•~ıııctııı,1 . 111J11ims.1ırosi ham.ımın ~ d~i
. . .. .. . -~ . ~rinsonunda Q.ırbi Avropa frodallannın 4.~lam m.ıd;ıniyy;ııi il;ı bnışolmuş a,rop:ılılann
111
8 S,)libçıl.ınn dorduncu yürütıaın 73.\ . lib,,irüşlJri t.ışkil cım.ıkd.ı mar:ığın xrisıi:ınlıt~n
0 b.,zi ehkaml.ııından ,~
6 • kim• . Konstanlinopolu
, • ' arı1 h' ycnı s.ı J
~nıafa . . ucurıı kcı. dryıl: mövhum:ıtd.1n uı;ıqlaşm:ısı
, •
1113 s.1bJblJnnd,ln
.
aiddı~:. nnın !.ıl..,
'"""'ili~'"llfıı q,1l)övl;ıtl:ır
1113
ar.ısında uzunsuran .. mu "han'bJı;ınn• 5.Böyiık 1~kyolunwı LıdriCJO )hJmiyy;ıtini
ı. MısırJ yolun u1..1q
VJçatin ol I• 1,.1şl:ınm:ısı itinn.1r b.ış!Jma.sı, Ş.1rq dövl.ııbrinin iqıis.ıdi
2. Bi~~iı~pcri~~ının JWJI~ ~I . .. ı. r~nüfölv;ı ;ınıtJ.1·pUI ":ünasibJt!Jri inki~f. bnJrnill~n.ıs.'lb.ıbolm:ı.sı
3. S:ılıbçıl:ınn Mısır hökmdannı~~nı, ctdikc;ı mülklJrdJ bndlıl:ırd:ın alınan g:ılırl:ınn
anlıaDı~ mÜJ)J3n
ittifaqından x;ıb:ır tutması s;ılcuqıaıı.ı azalnı.ısı TT.
Xronoloji tdin:
1.S:ılibçil:mn Kon.suıııiıxılu ıuını:ı.,ı
4. Biz.ansın s:ır.•;ıtl;ırinin yaxın v cbJıa J.fcod.ıll:ır.ı "x:ıyali idcyalar''ı~ ~asın~a dünyanın
J ~!Ça~ 0 biribaşına gctnı:ıkd~ns;ı. ozolbl:ınnd:ı qalm:ıq 2.Biz:ı.n.s im('(riya.~ının siıqut ~
69.~-bnliqı .. uygun ·ı·. ugumu:ımn edin: ~ rft.
d.ıha çoxs:ı c m:ısı
3.Xristian kils.~inin ikihis.sJ) ~ p:ırç:ılm.ısı
4.Klcımon ki!SJ m."<lisinin ça~nl~ı
4. Monqol yüriişl:ırini_n ~:ı~i~:ı~_ind;ı Yaxın S:ı.~
ıanı.ımil:ı talın l'<lıldı)ı uçun artıq c:ılbcdıcı
78.Xronolojl anlıcıllı~ mÜJ)JJn tdin:
Fransa q:ınim:ıt nı~nb.ı~ hcsab c<lilm:ını:ısi .. .
1. A mıp3 bndlil;ınnin birinci ~lib),iniş,1ıu
5. Biz;ınsın qüdr.ıı_inin art~ısı v:ı on:ı q:ırşı mubanı.:ı
krallığı
b:ışl:ım.ısı
oparrııağın ç:ıtınl:ışnı~sı
2.Papa ilUrbanın dind.ın:ın S;-.nıa )~1 ça~ıın.ısı
3.ln~lt:ır.ı CJng;ıı-Jrl,rinin ~,libyüıiişün;ı qoşulm.ısı
ı\Hopanın Şırq öl~JIJri~J
74_QJrbi ~libyürü!lari 4.Fr.ıns.ı, ı\lm.ıniya \-J lıaliy:ı c:xıg:ı,·:ırbrinin s;ılib
döl'riiOJuyğun g:ılJn hadıs:ılm nıu,m•an edın:
yıiıiişün:ı b.ışl:ım.ısı
ı. Hülakül~rdövl~ıinin yaranması 1 i
2.ş:xtdJdibr dö,ı~ıinin süquıa uğr.ıması 79.Xronolojl udıcıllı~ mü.J)J:Jn rdin:
3.Xrisıiaıı kils:ısinin ikihis.~;ıy:ı p:ırşalanm:ısı 1.S:ılibçil:ırin Qüıi.ıd.1 m~lm.ın qırı;ını tö~tm'ii
4.Böyük S;ılcuq dö\'btinin süqulu 2. S:ılibçil~rin Ar.ılıq dJnizis.ılıill~nJJ Qiids
kr.ıt.
5.XaPzmşalı C;ılal:ıddiıı:ı q:ırşı Usta. B:ınd:ır
lı~nı yar.ıımı,ı
70.Qüdskr:ılının ,·assalı olanadı buranı . . üsyanının baş vcmı:ısi 3. S:ılibçil~n Kon.sıanıinopold.ın qo,11lması
mü3Y)'Jn edin: andoı~ . . . Popa.~ı IIIlnnokcnıinin lxııçılı~ ibs.1lib
4. Rom.\
75.QJrbiAvrop:ı ölkal,lrinin ŞJrqJ ta~kil ctdıklan yünişünün b:ışlıım.ı.sı
salibyiirüşl.ırinin natical.ırinJ aiılılir:
ı. lşğala m:ıruz qalmış xalqlann birqisminin kölJ ardırıllı~ mÜJ))'JO
80.Xronoloji tdin:
vniyy;ıtinJ salınması ı. T;ıb.ıriypdö)iişünün b.ış wmı.ısi
2.İlk müstJml:ıb işğallannın Jsasını nqoyulması . 2.S:ılibçilJ!in Miiq~ıl:ıs Sofıya kils:ısini q.-ır.ıı ct~i
? 3.Ticar;ıt biıincili0nin Vcnesiya
vJGcnuyanın JlınJ 3.S:ılah~in ç)yyııbinin s.ılibçibri Qüdsd.ıo qovma.sı
keçm:ısi 4.SJlibçil:ırin E~ \')Tripoli qr.ınıqlannı y.ırJtım.sı
bndIJSJniifaıı bitkil:ıri bccarilmasina
4.Yeni
b.ışlanılması 81.Uyğunluğu mü.ıyrn tdin~
1.Edcssa 2.Bizans 5.Aralıq d:ınizind:ı ricaraıd:ı birincili~n:ır.ıb v:ı
3.Misir 4.Tripoli Bi7.ans tacirlJrinin :ılin:ı kcçm:ısi t.Xlll~ birinci 2.xm
:ısrin ikirci

71.Dördüncü salibyiirüşünün natic~1rina ~ddl)il:

1.Konsıanrinopolun s:ılibçilJr oofıncbıı ~I) k~ a.S:ılibçil:tin Konstantinopoldan qo,11lnmı
2.Qüdskr:ıllığııun ;ısasının qoyulll1.1.Sı b.SJkkirinci SJlib yüıüşünün b:ış ,·cnn.ısi
3.Müq:ıdd;ıs Sofiyakil~sininin qarJt cdi~ c.Miiq:ı&!Js Sofıya ıılJbxlinin qJl'JIcdilnl:6i
impcriyasının ıamanıil:ısıi[utauğıadılmN
4. Bi71lllS d.(..Jtın iroıx'fiyasının siıqwll u~ı
s.ılib yüıüşiıııiııı b:ış ,ıırıı.ısi
c.Dördüncü
S.Balkan y:ınmadasının c~mubıında Lann irrq);'Iİ)1i!ll
yaradılm:ısı

37S

mir.az
 82. Eylcr-Vcnn diııqrnmındn Birinci S-.llib yürüşü (A)
ifa Dördüncü ~lib yünlşünü (B) müqn)iSJ edin:

A oxş:ır B

1. T~bbüsk:uımn Roma papası olm.:ısı

2. Qüds krallığının ~mm qoyulması
3. Yün-ı.ş n:,ticzısind~ yeni .. xaçlı'' dövl:ıtl:,rin
yaradı l ması
4. Müq~d.;)S Sofiyn kils..'"\Sininq3.r.1tcdilm~i
5. Frans:ı. Alm.ıniyn v;, haliya ~ngav~rl:>rinin iştirak
cm~i

83. S.,lib yürüşl..,rinin n3tic.ll3rini uyğun ş.-,kild.-,

qnıpla.şdınn:

1. S;>libyürüşl~rinin 2. ~lib yürüşl::,rinin

Avro ü - n:,tic;,1.Jri ü ün n;,ti~fori

a. Aralıq d;,nizind~ tiCar.')tdaha da canlandı v., burada

ticar;ıtd~ birincilik :,r.>bv., Bizans tacirl:>rind:,n
Şimali ltaliyn ş~h;,rl;,rinin :,lin:, keçdi
b. ahali ka&"lz. ~-uıt ,~ kompaslu tanış oldular
c. Böyük dağıntıl:ır:ı m:,ruz qaldı, irudşaf etmiş
~h:,rl:,r dağıdtldı
d. Minl:,rl:, türk-müs:>lman :>hali kiitl:,vi Sllr.)td:>m:,hv
edildi
c. Papn hakimiyy;,tinin nüfuzu sarsıldı

84. Eyler-Venn diaqrnmında Qüds krallığı (A) v.,

lspaniyn krallığı (B) üçün farqli V3 oxşar ~h.-.13ri
mü.>yy3n edin:

1 A oxşar___ B__

1. XI ;>srtfa F:,l:,stind:, yar:ıdılrnışdır

2. s~libçil:,r t:>r:>find:,nyaradılmış xristian dövl:,tidir
3. •'Yüks:>k palata" adlandınJan hakimiyy;,t orqanı
faaliyy;,t göst:,rmişdir
4. M~lman dövl:,tl::,ri il:, mübariz;:, apannışdır
5. Priney yarımadasının xristian dövl:,tlorinin birl::,ş­
m:,si n:>tie:>sind:,yaranmışdır

376

mir.az
 •,
.,
1

377

mir.az
 /

1.I'
1 f1
6. Fr:ıns:ıd:ı klassikfeodalizm dövnı /
FRANSA s.11:ıhiyy;ıtirı;ı d:ıxil idi: nd ~~~
.? ı. M.:ıhk~ııı;ı v:ı ~crgil:,rintoplanıl . '"'i
. . • • rlJrİ ;ıh:ıtJC dır.
feod:ılızın do\Tu
1.Klassik n~ancı JS C)XI-XV 2.Ağır cıııa~:ıt~;ırın h;ıl!indJ krala k~ı
A)V-XI B)IX-XI 3.Vil:ıy:ıtbnıı ıd:ır;ı cdılın;ısj ~,
D)Xv'-XVII E) XIII-XVI 4. Yerliqoşunuıı ,1ğılma.sı
5.Sülhv:ı ınüharib;ı m:,s;ıl;ıl.>rinin h.ıll .
A) 1.2.5 B)2.3.4 C) 1.3.4D) ~~
2 Frnnsanın XI-XII ,,sr t:ınxı •ıı nrilJnlJrdJn
•••I1J bag 1.2.5~
biris,1/ll'dir: '12J1
7. f rans:ıda maınıırlan tayinedarkan k
verirdilar: raııa,~
A) Toıpaqlann böyük
his.s;ısinin lngilt;ır;ı
A)Yalnız Fraıısanın alim:ıkt;ıbJ:ırind~ . 2•
1
halın .:ılind;ı olması 1
- ş:ıxsl;ır., bhsııa!ıı.
B) Kraldonıeninin genişl;mm:ısi B) Frankqaııunlannı tambil:ın v;ı
C) Kralın bütün
ölb üçünvalıid qanunlar 0
idar;ıetnı;ıd;ı t;ıtbiq ed;ı bil;ın g;ı~~laıl:tı
vel';)bilm;ısi
C)"Romalıüququ" nuuniversitctl.ırdJ~
D) Kralın özıııül~'iind;ın :ıld:ı etdiyig:ılir ş:ıh:ır sakiniolanş:ıxsl;ır;ı 0
>~~
hcs.ıbına yasaması
D)Ş;ıh:ırd:ı eviolanv;ı yakiray;ı lllJnıil ..ı.
dağınıqlıfuııın hökm
E) feodal sünn:ısi ş:ıxsl;ır;ı ""'~l~
E)K::ıııdd:ı 12funtstcrlinq
icar;ı haqqı l\'l..~
ŞJXSIJrJ """l Q\
3.XI-Xll Fransanın inkişafını l.lngidJn
JsrlardJ
amillardJn
birideyi!: _ 8. Veril,ın malu~ıahn :ıid olduğu Fransa
kralını 13.
A)Torpaqlann
böyük hiss:ısinin lngilt;ır.ı krallarının müayyanedın:
;ılind:ı olması
B)Kralın bütün ölk:ı üçünqanunllar vcr:ı ~il'.n:ın.ı:ısi
Tarixd;ı ~vr~pada:ın _böyük
nıalimnıiıı,
C)Kralın yalnız özmülkl;ırind;ın :ıld:ı ctdıyı g;ılır
sis:ısiıı:ı çc\.rılmış Tamplıycrl;,r ("~lı)
hesabına yaşaması
Ordeniıı:ı diYan~ıtma.sı il;ı d:ı yaddaııalıınıd,.
O)Güdükralhakimiyy;ıtinin olmaması .
T:ışkilatd:m xcylı borcalanv;ı borcunu qaıııı
E)Ölk;ı daxilindJ
fasil:ısiz miilıarib:ınin baş vemı:ısı
bilımdiyi üçün ordeniinihamedib3llllalı:ı
müsadir;ı ed;ır;ık onu x:ızin:ısin:ı daxil C'4,~4.
4. Kapetinql.lr
sülalasininin
krallan
ölkJnininkişafını
yüzl:ırl:ırahib v:ı congav:ırl;,rini i~ loıxp1lı
langidJn
amillJri qaldırmaq üçün
aradan
andırdı. O,"borcunu artı laması il;ı aıtaıdı'.
arxalanırdtlar:
1.Katolik kils~in;ı
A)XILüdo\~q B)VILüdoviq QXIüım
2.Bi1.ans imperatonınun köm:ıyirı:ı
3.İri torpaq mülkl;ırin;ı malik
olanfeodallara D)il Henıix E)iVFilipp
4.ungav:ırl:ır:ı
5.Ş:ıh:ır-kommunalanna 9. iV Göz;ıl Filippinh:ıkimiyyati dövründa
baı
vemwııişdir:
A)11.4 B)1.3.5 C)1.4.5
D)2.3.5 E)2.4.5 A)Fransanın çoxhiss:ısinin birl;ışdirilmJSi 15
B)Kils:ı torp:ıqlanna vergiqoyulıııası
5.Fransanın Xm .ısr tariıin.1 aiddir: C)RomaPapası arasında münaqiŞJ baş ıfflll.lii
1.Kralın üsyançı senyorlara qalibg:ılnı:ısi D)İlk d:ıfa FransadaBaş ştatlar çağınlması
2. İngilldr;ı il:ı yüzillik nıiilıarib:ınin baş venn:ısi E) Flandriyanı tabcetnı;,si
3. Fransa v:ı İngilı:ır:ı arasında Parissülhünün
imz.alanması 10.Frans:ının XIVJsrininavvaföri tarhiüçün
4.M:ırk:ızl:ışdirilıniş dövl;ıtin yaranması xarakterikdir:
A)1.3 8)2.4 C)1.4 D)1.2 E)2.3 A):ırazisinin çoxlıiss:ısinin birl;ışdirilm~
B)Kils:ı üz.:ırin:ı qoyulanvergil:ırin azaldılmııı
C) İngilt:ır:ı ib Parissülhünün imzalanması
D)Feodalıııün:ı.sib:ıtl:ırinin t:ış;ıHiil tap~
E)M:ıhk:ıım islahatının h:ıyata keçirilm.'\SI
378

mir.az
1 WGöı,,1
.
Filippila Roma papası arasında baı:
. b b'
s;, J
nıünııqiş.,nın Js:ıs ı:
., veran 16. (V Gö-"I
...., F'l' •
ı ıpp ıla Romapapası arasında baş
A) lngilt:ır.> ib müharib:ıd;;ı kils:>g:>lirl;,rinin
Fran vcrmış münaqiş:ıııin n:ıticasi:
1. k .
lı.-r.ılının ::ı ın::ı ·cçın:>sı
sa
l. IV Gö~I Filippqalibg:ıldi
B)[VGö~l Fiipin papanın İca7..;)Sİ olm:ıclan fra 2• Fransadakralmülkl:ıri katolikkils.ınin :ılin., kcçdi
. .. . k'l nsız
ruhanikın UZJnıı:> VJ ı so torpaqlannavergi 3. N~rmandiya v;ı Tuluza:>r.ızikıri Frans.ıya
qoyması . bırl:ışdirildi
q Romapapasının lngilt:>rJifa mübariZJd;ı Fransa 4• F:-m,c;:ıda kaıolik kil~in;ı "d:ımir kral" 1VFilippin
qarşı ordu gönd;ınn;:ısi ya ıtaJtkar al;ııin:, dönmüş yenibirpapabaşçılıq
D) Romapapasına m:ıxsus Burqundiyahcrsoqlu- etll'ldy:ı başladı
. 1 ct··ı .
Fr:ınS3ya bır :ış ın m;ısı
gunun 5•Fran.c;:ıda Romapap;ısının hakimiyy:ıti z;;ıifödi
E) Romapapasının Fransız mülkl:>rini
qar.)tctm;,si A)l.3.5 B)l.2.4 C)l.3.4
D) 1.4.5 E)3.4.5
l2.(VGöZJI Filippin~ransız ruhanilariÜ7.Jrin;, v., kilsJ 17
ıorp:ıql:mna vcrg1qoymasının sababi: - Fr~nsadaiV Gö1.JlFilipinhakimiyy:ıli dövründJ
A) Rulıanil:>rin v:>lı.--ils:>nin kral hakimiyy;:ıtin;ı qarşı çagınlan Baş ştatlar üçünx:ıraktcrik cahat:
çıxması
A) Kils;ı hakimiyy:ıtinin :ıliliyini t:ı.sdiq ctm:,y:ı çalışan
B) fl:.ındıiya il;,.mülıaribJd;;ı boşalmış Fransax:ızin:>sı· nı• papaya7..Jrb:, cndinn:ıkd;ı kralaköm:,k etm:ısi
. B) ~erlib_aron m:ıhbm:ısinin l:ıh,v cdilm:ısi
doldurnıaq ıst::ım::ısı
C) ingi\t:ır.:> il:>nıülıarib;ı ;ır::ıfasindJ yeni silahlar C) Sılkl:>nn Baş ştatlann daxiliişl:ırin:> qarıışma.sının
qarşısının alınması
alınması üçün v;ısait :>ld;ı etm:>kist:>m;ısi
O)Parissülhiin:>tiCJsiııd;:ı geri qaytanlnıış ,mızil:ırin D) qanunlannq:ıbul edilm:ısindJ müstJqilf:ı:ıliyy:ıtJ
iqtisadic::ılı:>td:>n inkişaf etdimı:ık ist;ını:,si malikolm:ı.sı
E) D;mizticar.:,tinin inkişaf ctdinn;;ık ist:>m;;ısi E) Böyük:uadlıqlar xartiy:ısının q:ıbul cdilnıJSİ

13.Kr:ıl IVGöı.JI FilippinFlandriyanı tabceda 18.Fr~nsadaahalininbölündü)iisilkl:ırin :ı.rdıcıll.ığım 1,

bilm:ını:ısinin s:ıb:ıbi: uygunolaraqmü:ıyyan edin:
A) Fransız ruhanibrinbu işğal:ı qarşı çıxması
1.Zadaganl:ır
2. Ruhanil;;ır
B) Zad:ıganlann Flandriyaib döyiişın;:ık istam:>m;;ısi
C)Flandriyanın 1!:>rbi c:ıh;,ıd::ııı üstün olması
3. K:ındlibr, s:ın:ıtkarlar, ş:ıh:>rlil:ır
D)Flandriyanın Ingilt;ır;, il;:ı yaxınlaşması
A) 1 3 2
E) Flandriyanın toxuculuqs:>n;:ıtinin Fransadang:ılan
B) 2 1 3
yuna::ısaslanması
C) 3 1 2
D) 2 3 1
~4.IV FilippRomapapasına qarşı mübarizada
silklJrd:ın kömakalmaqmaqsadiila: E) 1 2 J
A)SilkJ:,riizJrin:,qoyulanvcrgil:ırin miqdannı aı.altdı
B) Silklar:ı daxilolanlan h:,rbixidm:>td;:ın az.adetdi 19. Eyler-Venndiaqrnmında lngilt;,~kralı U llenıu
C)İlk dafoBaş ştatlan çağırdı (l) il:ı Gö1.JliV Filippi(10 müqayisJedin.
D)İşğal cdil:m::ırazil:>ri iri feodallarapayladı
E) Kils:ı g:ılirl;ırinin bir qisınini silkl:ır arasında bJrab;ır oışar
payladı
----~
I il

15.Frans:ıda markaılaşdirilmiş silkimonarxiyanm

yaradılması istiqamatindJahlanan ciddi addım
idi:
A)Öl.k:ıd:ı müxt:>lifazad :ı<lamlann hüquqlanrun
genişl;;ındirilm:,si 1."D:ımir kral"kimitanınırdı
B)H:ırbi xidm:ıtd:,n :ızad cdibnl:-ı üz;:ırinJ qoyulan 2. Kapctinql:,r nüımy:ınd:ısi idi
sülal:,sinin
vergil:,rinıniqdannın azaldılması hakimiyy:ııdJ olmuşdu
3. Xll :>srd:,
C)Hakimiyy;ıt bölgüsüprinsipinint:ıtbiq cdilmasi 4. RomaPapası il:,:ırasında mün:ıqiş.ı b:ış ,mn~
D)iri feodallardanib:ır:>t qamınverici pal.:ıtanın 5. "Qalxanpulu"adlananxüsusivergiı.:ııbiq cttnişdi
yaradı iması
E)Baş ştatlann çağınlması A) 1-11.11-3.4.
0-5 B)1-1.3.11-2.4.
0-5
C) 1-35.U-1.4,0-2 D)l-1.5.11-3.4.
0-2
E) 1-1.4.11-2.
0-3.5

379

mir.az
 20. Frnnsndn Knpctirıql.:,r siilnl.:,sini il\~Z ctmişdir:.
A) Bmbonlar 13) Tüdorlnr C) Karolinqlar
D) V:ılua E) Stii:ırtlnr

21. Fnınsndn Valua sülnl.lsi hnkimiyy.>til g.:,l;,nznmnn

Azarbnycnndn hnş vcnnişdir:
A) Elxani hökı11dan QaL-ın xnn lwk;miyyat~ galdi
B) Qızıl Ordu hökmdan Ôzb~k xanın yüriişiin;,
m;,mz qaldı
C) Eb.:nni hökmdan abu S;,id amir Çobanı edam
ctdirdi
D) T;,brizd;) M;-,lik aşf";)fo q~ı iisyan baş verdi
E) Şirvan C;,lniril;:,rin hücumuna maruz qaldı

22. Fransadn Knpctinql.:,r sülalasinin dövriinda baş

ı•crm,1ıııişdir:
A) ölk:min bir çox :ırazisinin birl;-ı.şdirilm:>si
B) Flandriya ila mübari~ apanlması
C) Roma papası ila mübariz..c-xi:,qalib g;,lm;,si
D) İnzibati islahatın kcçirilm:ısi
E) İngilt~f";) ila yüzillik müharib;ınıin baş vcnnasi

23. Frnnsnnın v.> Şin•anşnhlnr dö,•J;,tinin X.'lV asr

tarh; iiçün xarnkterik c3h3t:
A) Yeni sülal;min h::ıkimiyy:ıt:ı g;,lm::>si
B) İnzibati islahatlann kcçirilm;,si
C) Q:ınunvcrici orqanın faaliyyat~ başlaması
D) Dig;,r dövlatd:ın asılı vaziyy;,t;:, düşrnasi
E) arazisinin vahid halda birl;,şdirilm;,si

24. Mantiqi ardıcıllığl mü3yy.,n edin:

GJ
lngilisl;>rin Ingilis kralının
Flandriyaru Fransa tructına
:>I:> • • olan iddialan

A) İngiilisl;,r tofdfind;,n VaJua sülal:>sinin hakimiyyota

gatirilrnasi
B) m Eduardın Fransa k-r.ılı elan olunması

'.
• 1
C) .. Yüzillik mühariba.,nin başlanması
D) Janna d'Arkın başçılığı altında azadlıq
. mübarizosinin başlanması
i E) İngiltar., il::, Fransa arasında London süUı müqavilo-
sinin imzalanması
1
İngilt;,r., arasında yüzillik mühariba baş
1
25. Fransa V3
ı 1
vennişdir:

. 'l A) 1328-1435-ci illarda

B) l 455-1585-ci illarda
C) I 328-1453- cü illard;,
D) 1337-1453-cü illardo
E) 1337-1458- ci ilillardd

380

mir.az
......
t •
IJrdJfrıınsanın rniyyatini dah d
.•frıınsa arasında baş vrrıı:ı~ . ,,.fitl 8millJr: aa
·113r3 ,. 1 • 'dfi 'l)~ııı.. ıZ, \ 1 dir3n 1· 37c,.a .
zu.n~3 ribJnİn sJbJb:ınM aı ıır:
1 ""'~ ~.~inl.ıŞ diyn hcrs<Xlunıın ngıl~r;ı t~fın:ı k . • ""w~ldaki h . . . , ·nı
dayişd'k ansı hadıs.,IJrin nömr;ılJnnın )~11
nıııh 'lpl'J~,r.ılının l·r:ınsa IJilın.ı olan i~·11...1 aıııııı1° ı:ııin XJ)'llllJIccbr.ık ıngilisl;ırin ,:rı ~I
111
ırono~·~J, \'trilmiş bütün badisJIJrin
düzgun
1.lngı ' Jaıııü.,ı~ınbkabr Uğrunda~~ ; c,ııg:ıv~ • IOJ
Jı •rd ıcıllı(~nı müayy.lll
ttm;ık olır?
2.A1 r:1.P.~r.ılıınn Fr:ıns:ıda iıirdi~ rniil~:'~ •• ~t'(ııı,.ısı 10 ,-ı.,ında mübaıiz;ınin olm:"
lnl!l 1
ıs" . .
3. •3yı;1nııaq ~sı~yı ,. . . .
..,~ ·»l~ıx ı,,_--:·
J.ôl~ilJÔ" ingılısl;ır.ı d;ıstJk vcmı;ısi
,..,ı

Q nın ~nsııan kıls:ısının g;ılırl.Jrin,1~ s,lı~ q 2.4 Dl1.3 E)ı •2

4.fr.ıııs.ı ·~nı.-ı.. 4• 4 B)2•3
olnı.ısı , .. " Al•
1111 1
drİ)ı:tnı v:ı onun s.m;ıtl:ınnı Jbk . • ;ısidir:
5 fl3" b ·-.ııllllt . ıar nJtıc ••• , w-qundiy:ı ~r.ızil:ırinın
• uğııında r.ıqa ;ıı J3.rrnı,111 it).ıOin gcdişind;ı dön~yarandı i
Bl3.4.5 q 1~ıülıtın zl k di
A)ı,2.3 E)1.2.4 IJj •Q#lükfranSI:ıra cç
D)2.4.5 ı. lislJr ölk:x!Jn qovuldu 8)2ı~4
J lngt.· •ihünün E)3VJ4
Brı.'llnı1 su
Al ~ıır 1,ırıışınasmın
•U)·ğunluq gô-.bnilnuyih:
.. ·ıı·k müharibJnin ingılj,ı ..
38
• ·ı . 'd• "41' 8)~f111Jlldiynnın :uadcdilrn;ısinin
J\wlindJ
27•Yu1l ı
t,ır3
rındJn 313 keçın mış mıı ır:
BlParis q N~ O~o d'Arkın Orlcaııı rnühasir.>d;ın az.ad
DlJJIU13 zıann Parisi ar.ıd cun:ısinin
ctnı;ısi •
nın
-- - Tanı: Dô)1¼/,ır Uığlub old'!__
-
A)TulUJ.3E)Navara
D)Rcynıs Elf~I ~ _486<ıil Su.ıs.son rom:ılıl:ır
,.·ırk1 müharibJnin
gcdişind,l Orleanın müh:ısj. ~ -
732~il
!: >-.:..... Jr.ıblJr _
28,~130ti
•q'ı uvmınluğu müJyyan
't,"
edin·
'
3'. 0 azadolu~m_as~
A)Müh3Jib:(l~
n~tic~sind~:
ınFgılısl;ınn :ılin;ı kcçdi
lLSld~!udk
,ıühaıioonın gcışın ;ı r.ııısanın XC}'İıin;ı
-q 13-16-(ıil
J>) 1356-cı il
Pu:ı~·c
Kressi
Pu:ı~-c
mızlar
in~lislJr
_
-
l(rcssi
döyüşü
@
B),
dönüş
. 1 qMüharib.1nin
1
ı
yarat
d
gcdişind;ı lngilisl;ırin xcyrin;ı
--
E) 1415<i
il Aıı.ııkıır m11Jıır
-
dönüş y:ırandi
. .. . D)lngilisl;ır Orlcanı iıir.;:ıl;ır d;ı Normandiya
,ı;ı
39•'..3:·ciilPuaty,döyüşü il.>13~ ilPuıtye döyii$iİ
. fr.ınsızlann ıngılıslJ_~ m;ıgl~bolması TulUL1Jll işğal ctdil;ır uçun oışar t.1hat:
2_Fr.ıns.-ının Nonııandıyaııı g~qa~ E)yüzillik mülıarib;ı 00.,Q çatdı A)Kl'Çmiş Roma impcriy.ısmın vwl~ :ır.ısınd:ı b:ış
3.İngilisl;ınn Tuluzanı ~I~ k~ı~ı VctmJsi
4. fr:ın.sanıı~ şimal•<prbının ıngılısl:ır ~firıbı~Jfanriql uyğunluğu rnüJyyJn
edin: B)T:ıc_a_vüzkar dövl;ııin hücwmınun q.11'jısının nlınn\1St
cdilnı~sı • q lngılısljfjn m.1ğlub olm:ısı
A)1.4 B)2.3 C)1.2 D)3.4 E)1.3 D)Fr:ınklann işıir.ıkı ilJbaş vcnmsi
E)Mü.ısir Fran.s.ı ;ır:ızisind.ı baş vcmı.ısi

X1Vasıin 40.tı iUaıi larlıi ü~ı

29.Frnnsanin
ıarakterikdir: xıv asrin XIII:ısr XVasrin
A)şampan vilay;ııinin alJkeçirill!l.')Sj 60-cı illJri
50-ciill:ıri mühıribJ dö,rüna
40.Yüzillik ıid deyi/:
B)~fark;ızbşdirilmiş Fransa dövl~ninı~ 1.fr.ınsada Bwbonlnrsüla!Jsinin
hakimiyyJb
q lngilisl;ırb Krcssi vuruşıııasının baş 1'"1ı:ııi g;ılmasi
D)Roma papasının rn;ığlub edilm:ısi A}Fransa vaİngiltJ~ arasında sülhrnüqavil:ısinin 2.Brctin~ sülhünün imz;ıl:uım:ısı
E)Burqundiya hcr.;oqluğunun tabc edilıı,QSj uanması 3.iVGöz;ıl Filippin pJpay:ı q:ıl ibgJlmJSi
B)Fransa VJİngiltJr;ıd;ı k:ındlil:ırin kütl:ıvi üsyan 4. Fran.sanın şimıl-<prbinin ingilis!Jr ~fındJn
30.Brerin)i sülhünün natiCJSİnJ aiddir: qaldırması işğal t'di1111J.5i
A)Fransa itirdi)i bütün nıülk!Jrini geıiqaı!ri C)Fransada ~~ sü~al;ıl;ıri~ hakirniyy;ıt:ı galrn:ısi 5. Xllüdoviqin Burquduniyıı, Mwl,Bcıtın
B)Mar.;cl v;ı BrcL'llı ;ırazil:ıri in~lis!;JQ ıtrili D)Fransa tanxın<fa ınzıbatı, rn:ıhbm;ı islahatlannın ;ırazilJrini Fransııya birlJŞdi1TtıJSi
C)Fr:ınsadakı ingilis rnülkl;ırinin s.ıWıi ~yata keçirillll.'ısi A)1.3.5 B)11.S C)1.4.S
dJ<Jiqbşdirildi E)Fransa kralı il~Roma papası arasında mübaıiZJnin D)2J.5 E)2.4.5
D)Flandriya franS.111ın rnülkiyyJtinJ kt'Çdi başı·ernı;ısi
E)Fransızlann Jlind.1 yalnız Kale limanıgaldı 41.Yüıillik müharibanin b~nnn adı
grd~indJ
36•1~~ ~ ~astinqs döyüşü ,·a1356-cı ilPuatye burudan döyüşü mÜJ)')'3n
Nlin:
31.Veri!Jn!Jrin :ıid olduğu döyüşü mÜJ))1n!Ğ'a: doı~ıu _uçu~ oxşar cahaı:
İngilisl:ır fr.ınsızl:ın m~ğlub etdi A)lngılısl;ınn qalib g;ılnı:ısi
İngilis qoşunlan Parisi ıutdular BlF~ızlann rn:ığlub olması
A}Krcssi B)Puatye qQiı:ın C)~gılısl:ınn döyiişd;ı iştir.ık ctnı:ısi A)llastinq B)~i C)Lq-cınıo
D)La-Manş E)Azen~'I!! ~)lngılt:ır.xb ~eni siilal:ınin hakirniyy;ıt;ı g:ılrn;ısi D)KOSO\'O E)La-M:ınş
)M~azbşmış dövlJtin JSasının qoyulma.sı

381

...1

mir.az
 42. Yüzillik müharib.mjn gcdişind;:, Fransnda baş
vcrnıişdir:
A) Uot Taylcr üsyanı
B) ilk d:,fo Baş ştatlann çağmlması
C) Nomıandiyanın Fransaya birl:)şdirilmasi
D) Jakcriya üsyanı
E) Valua sülakısinin haJ<lmiyy::>t::>
g:,Jm::,si

43. Jaklar üsyanının s;:,babl;:,rin;:,niddir:

1. Mi.iharib:min uzun müdd:)t davam etm:,si v::, onun
ağır fosadlan
2. Ôlk:,nin yalnız birinci silkin nüımay;md:)kıri
t~r.>fından idar., cdilm::,si
3. Vergil:)rin v::, feodal zülmünün artması
4. T::>hkiınçilik hüququnun I°dsmi);)şdirilm:)si
A) 2.3 B) 1.2 C) 2.4 D) 1.3 E) 1.4

44. Jakcriya üsyanının m.:>ğlub olma sab.:,blarin;:, aid

deyi/:
A) Üsyançılann h::,rbi işi bilın::,m:)si v::, pis
silahlanması
B) Ş::,h.:,rlil:)rin üsyana qoşulmaması
C) Üsyanın kortabii xarak-ıcr daşıması
D) Üsyançılar arasında biri iyin olmaması
E) Üsyan başçılannın kralın t::,r.;ıfına kcçmasi

45. Jakcriya iisyanının n.:,tical;:,rin;:, aid olıııayaıılan

mü;:,yyan edin:
1. Fcodallar vergi va mük::,11:,fıyy::>tl;>ri bir daha
artımıağa cür.)t ctnı;:,dil::,r
2. Yoxsullara qarşı amansız qanun]ar yumşaldıldı
3. K:;,ndlilarin ödanc müqabilin~ şaxsi asılılıqdan
azad eclilmasin:;, başlanıldı
4. Tacirl::>r vJ s::,n;,tkarlar iiZdrinJ qoyulan ağır vergfü:,r
la~rv edildi
5. K:mdlil::,rin tahkimçilikd:m azad edilmasi prosesi
sür:;,tl:mdi
A) 1.3 B) 2.4 C) 2.5 D) 3.4 E) 1.5

46. Yüzillik müharibadan az sonra Fransada:

A) Feodal dağmıqlığı gückmdi
B) Kral hakimiyy;>ti zaifl:xli
C) Konstitutsuiyalı monarxiya rejimi yarandı
D) Q)pdr):)m;,l;:)r hdyata keçirildi
E) üst Hind şirkati lağvedildi

47. XVI ;:,srin birinci yansı Fransa tarixina aiddir:

A) Burbonlar sülalasinin hakimiyyat::> g;})m;:)Si
B) Valua sülafosinin hakimiyy::,tddn getmasi
C) Siyasi birldşdiri)m;}Sİ prosesinin başa çatması
D) Fransada mütl::,q monarxiyamn yaradılmasına
başlanılması
E) KandJil;ırin tdhkimli halına salınmasının başa
çatdın Iması

J,

382

mir.az
 •
56.Uyğunluğu müayy;ın edin:
I.Ölbnin Fransa adını alması
üsyanınııı baş vcrm:ısi
2.Jaklar
3.Fransada ilkdJfoBaş ştatlıınn çağınlması

Karolincıl:ır Kaocıinol;ır Vakıa

Al 1 2 3
B) 3 ı 2
C) 1 3 2
D) 2 3 1
El 3 2 1

57.fransanın klassik
foodalizm aidıfır:
dövriina
Kapcrinql;ır sülalasinin
hakimiyy;ıtJ g;ıllllJSi
49_fransanın birla_ş~irilmJsi başa Çaldı: ı. tık &faBaş ştatlann çağınlması
ı\) OrkanşJIPnnın az.1d cdilm;ısi ilJ
B)Yüzillik ıııiiharibJnin oo_(;.'J
çatın .. ·ı E) 2.Burbonlar sülal:ısinin hakimiyy;ıtJ galm;ısi
. ~1 1 """I 1~ 3.Müıl;ıq monarxiyanın yaranması
C)Bıu-qundıya, ı, arsc . &ratanın bir!,,..A· .
. • TI v,-,ınl,.~·, 4.lngilt:ır;ı iiz.Jrin& qal;ıb:ı qill.:ınılması
D)Akvıtanıya vJ uuzanın birlJŞdirilnı;ıs· .'''<Ilı
E)Şanıpan vJ Naıvarranın birlJşdirilm .1ıl~ A)2.3 B)4.5 C)1.3 D)2.4 E)2.5
;ısı ıl)

5o.Uyğun ca\'ablan
göstJrin: larauyğun olanlan tdin:
müayyJn 58.Fransada
ortaasrfarin
üçüncü
dövrü
üçün
54.Bopana ıarakterik cahat:
1.IVGöı:ıl Filipp 2.XIlüdo\iq _ _..,..~Fi)()-:/ı-~~-:-ıı----7 1.Burqundiya, v;ı Bretan
Marscl ıilay;ıtlJtinin
birl:ışdirilm:ısi
a.XIV~srin :ımlJrinda a.Fransanın siyaı· alandriyanın tabccırnak planı- 2.Fraıı.sanın siyasi
birlaşdirilrn:,si prosesinin
başa
frıınsanın çoxlıissJsİ birl:ışdiıilm:ısini~ nın b tutmaması çatması
birl~şdiıildi çaldırdı braıı,anın siyasi birbşdirilm;ısi 3.Valua sülalasinin hakimiyy:ıt;ı galm;ısi
b.Yüzillik nıüh:ırib:ı b.MJrlmi lıakilllİ) roscsini b, açatdırması 4.Tarnpliycrl;ır ordcnin;ı divan ıutulması
başladı qarşı irifeodallaıı/ 1---~~c~urboSnl;::ar~su7ı'.·lail;ıs~in~in:':iiılk-:;:ırıiı;;;:.m:a.:"1 5.Burbonlar sülal:ısinin hakimiyy;ıt;ı g;ılm;ısi
c.Tanıpliycrl:ır ordcninaqiyamı baş ve-dj 1 ;ınd;ısi olması
C.Kil~torpaqlanııı L---.,l..L:'.::::::::.::.=~-----'
A)1.2.3 B)3.4.5 C)IJ.5
divan ıutdu
D)2.3.4 E)1.2.5
ver• o·du a [VGöz;ıl Filipp
b.XILüdoviq c.iVHenıix
diaqramında Fırans2da hakimimtda
59.Eyler-Venn
A)1-a.c2-a.bB)1-a.b 2-b.cC)1-ac2~tA)l-a,2-c,J-b B)1-b,2-c,3-e olanKapetinqlar
sülalasi
(1)ilaVaulasülalasini
Ol)
D)1-b.c 2-b.c E)1-b2-b.c q 1-c,2-a,3-b D)1-c, 2-b,3-a
müqa)is.ı edin:
E)1-a, 2-b,3-c '1
51.fransanın 1328-ci ilva159.ı.cü i~lngiltmııiı
t485-ci il\'J 1603-cü iltarixiüçün OX$3f alıt
A)İngilta~ ilJyeni müharibJnin başlaması 55.Fransa kralı XILüdoviq ilaBıırqundiya hersoqu
B)Baş ştatlann :ıhalini siyahıya alınası İgid Kari arasında baş \'crJnmünaqiş;ınin natimi:
C)yenisülal;ıl;ırin hakimiyy;ıt;ı gal111JSi 1.Döyüşl:ınfa uğur qazana bilnı;ıy;ın kralhiyl;ı yolu
D)lngilt;ır.ı il;ı süllı nıüqaıil;ısinin imzlanm.ıg il;ı qalib~idi
E)İnzibati v;ı m;ıhk;ım;ı islahaılanrun keçiıilmı!i 2.İ~d Karim;ığlub cdil;ır:ık öldürüldü
3.M;ırk;ızi hakinıiyy:ıt;ı qarşı irifcodallann çıxışı
yatınldı 1.Fransanın siyasi birl;ışm;ısi ha.~çaldı
52.X\l asrd;ı Fransanın başqa ölk;ılarlaticın(&f qümbribirl;ışdirildi
4.Feodallann 2.İn~lt:ır.ı il;ı Fransa arasında müharib;ı baş vcrıli
sahillaıindaki limanlann ahamiyptiniuı1mlil nıütl;ıq nıonarxiya rejimin
5.Fransada yaradılrnası 3.Fransa krallığının daimi payta,una çeıııfün Parisd;ı 1
sab;ıb oldu? başaçatdı ilkdafaBaş ştatlar ça~nldı ı.'
1
1
A)Marsel v;ı Brc:tan;ırazil:ırinin biri~ A)1.2.3 B)3.4.5 C)1.3.5 4.KandlilJrin öd.ınc müqabilindJ ş;ıxsi :ısılılıqdan aı.ııı
B)Ticar.ıt yollannın Atlantik okeanına k~ D)2.3.4 E)1.2.5 edilm:ısinJ başlanıldı
C)Osmanlının Konstantinopolu ;ıl;ı keçinns 5.Krallarm:ımurlan tayin cd;ırk:ın "Roma
hüququırıu"
D)Kale limanının daha dainkişafetm:6İ . öyr;ınan ş;ıxslar.ı üstünlükverirdilar
E)Aralıq d;ınizi sahill;ırinin fransanın na-
keçm;ısi A)1-1.2.
Il-3.4.
0-5 B)1-1.3.
fl-2.4.
0-5
C)1-3.5.
11-1.4,
0-2 D)1-4.11-3.5.
0-11
E)1-1.4.11-2.
0-3.5

383

mir.az
rr
1

'
64. XVI:ısr Fransatarixin .
S0.FransadaValuasülalJsinin dö,Tiinda
hakimiyy3ti A) Varfolemey gcc:ısi a aıd deyi/:
b:ış vcrnıımişdir: B)Ölk:ınin birl:ışdirilm:ısi
A)Yiizillik müh:ırib.'ı lxış verdi q Manufakturalann Yat"anınas
B)Frans:ıda ilkd;ıf.l B:ış ştııtlar çağınldı D) İltizam hüququnun ın.. 1

C)lngilt;ır;ı Fr:ınsanın Nonnandiy.ı :ırazisini tutdu E)XI Lüdoviqin lgidKarolvcuct olllıas

aqalib ı
D)Fransaş:ıhmd~i VllKarlın RcymsŞ:ıh:ırind:ı ~,i
tacqoymn m;ır.ısimi kcçirildi
aldı
E)Fransarun siy.ısi birl~lm~i prosesibaşa ç 65. EyniildJbaş vermişdir:
1.Bizansimpcriyasının sü
.. ·11·k "h • quıu
2. Yuzı t mıu anb;minb
3. Fr:ınsanm birl::ışdirilm:ıs:nçabnası
deyi/:
61.Frnnsanın XI-XIIasrlartarixiüçünSJCİyyavi
A)Toıp:ıqlann böyükhiss:ısinin lngilt:ır.> kralmın 4. fransadaDurbonlarsülal
· •~Çatıı.•.
:ısmııı h,1.,··oısı
~lind;ı olması 5. Has:ın b:ıyın Ağqoyun)u b:ı r :.....iıııi
B)Kapetinql:ır sülal:ısinin domcninin
genişl:ınm:ı
Si
A)2.4.5 B) I 'Yıniıı ~~
.3_!
C)Z:ıif krnlhakimiyy:ıtinin olm.ısı D) 1.2.4 E) 1.4.S C)1~,
D)Ôlk;min feodalmülkl:ııin:ı bölünm~i
Romapapası il:ı münaqi~l:ır apannas
1
E)Krallann 66. Uyğunluğu müayyanedin:

62.Uyğunluğu müayy;m
tdin: 1. Fransanın birl:ışm:ısinin
:ısasını qoymuşdur

,{~]
1.Orta:ısrl:ır dövründ:ı
Fransada silkiorqanidi
2. Fransanın siyasibirl:ışdiril­
mzısini başa çatdınnışdır

:=:===============::::::
{]
2.Orta:ısrl:ır dövıünd:ı
Rusiyada silkiorqanidi
A) 1-IVFilipp,2-XlLüdoviq
B) !-KariMartell,2-Mömin
Lüdovi
C) 1-BöyükKari,2-HüqoKapetinq
q
D) t -VlLüdoviq.
2-XILüdoviq
A)1-Parlamen~ 2-Baş Şıatlar E) 1-XlLüdo\iq.2-IVHenrix
B)1-l.emstvo, 2-Parlament
C)!-Baş Ştatlar ,2-l.emstvo Uyğunluğu müJyy~nedin
D)1-Baş Ştatlar ,2-Partament 67.
2-Baş ştatlar
E)1-Kortes, Fran,sanın birl:ışdirilm;ısi
a. Şampan, Navarra
ı. xru :ısr
63.Uyğunluğu müayyan
edin b. Bretan. Maısel. B~ı
2.XN :ısr
c. Normandiya, Tııluı.a
Fransa 3.XV .ısr
1

2. XVI:ısr B) 1-c2-a3-b
1.XJV:,sr A)J-c2-b3-a D)1-a2-b3-c
C)J-b2-a3-c
a.mütl:ıq E) ı-a 2-c 3-b
monarxiyanın
a Silici
monarxiyanın XVIasrinıı yansmdaFransadadinimübriı
yaranması
yaradılmasına 68. kunlanna aiddir:
b.Karolinql:ır başlanılroaSt
b.Dinimüharib:ıniD
ye l(atolikJ:;ırlzı prov3:lav!ar ~şdıl~. . •
sülal~
hakimiyy:ıtwı geım:ısi
A)XILüdovuQ ölk:ının sıyası bırl~lıaı
baş venn:ısi B)
c.K:,ndlil:,rin c.Marsel,Bretan çatdırlikdıdi . --1<s:ır [ranSızlann dövlat dini clın
uhkimçilikd:ın az.ad C) Kato nı.,
:ırazi l:ırinin
edilm:ısi prosesinin olundu . • ·ık .~..........ı,.;~
birl:ışdirilm:ısi raxıa Burbonlarsülal::ısının ı nuı, ..,..-
sür:ıtfanm:ısi
D)
ı .. dallararasında dini
HcnrixçLxdl ımi~
A)1-ac,3-b.c B)1-b.c2-a.c ıad::ıganJar a ,eo
E)
C)1-b.c,2-ab D)1-ab,2-ab q0 yuJdu
E) 1-a.c,
2-a.b

384

mir.az
 İNGİLTaRa 73. Ortaqcahatimüayyan
edin:

69, 1066-cı ildJFııteh I VilhelminNormandiyanı işğal lngiliskralı Frankkralı

etmJsinJticasinda: I Vilhelm BöyükKarl
A)lngilt;:,r.ı krallığının :ısası qoyuldu
8) Vahidingilisxalqı yarandı
C) lngilt:ır:xfa m;:ırb1J;:ışmiş dövl;ıtin :ısası qoyuldu A) ltaliyada mü;:ıyy;:,n :,razil:,rin
:>l:ı keçirilm:ısi
D)BöyükBritaniyaadalanndaolanxalqlarFransa B) ôr:ıbl:ırl:, mübari~apanl~ı
krallığına tabcedildi q Sakstayfalannın m;:ığlub edibmsi
E)Müq~d:ıs Romaimpcriyasırun dayaqlan D) ~ndlil:,rint:ıhkirnli balına salınması
möhk:ımfandi 'E) H:ırbi v:,inzibatiislahatlann h:>yata keçiril®si

74. Hastinqsdöyüşü baş ver:ın ilAnrbaycanda:

A) $:ıc.idadi hökrndans:ılcuqlarla inifaqbağladı
70.MJntiqiuyğunluğu müayyanedin: B) EldJnizl:>r dövl:>tininpaytaxtı fümJdanş:ıh;mıu
köçüıiildü
q S:ılcuqlar br.ıfindJn ~rbaycarun tamamil:>
tutulması başa çatdınldı

Xlodviq D) ~vvadil:,rdövl;:ıti süquteldi

E) Şirvanşahlar döv);:ıtinin varlığına sonqoyuldu
Fateh Vilhelm
75. Klassikfeodalizm dövründ;l İngilbrad.ı ağır
vergilarhesabolunurdu:
Böyük Kari l. Töycüvergisi
ıı
2. Qalxanpuluvergisi
3. Ruhanil:,r üçünödJnil:ın ondabirvergi ıı
4. C:ıngav:ırl:ırin saxlanılrnası üçün:ılınan h;:ırbi vergi ·ı
A) İngiltır.ıni işğal etm;:ıl:ıri
A) 1.3 B)2.4 q 1.4 D)2.3 E) 11
B)İmperator tituluq:ıbul etın:ıl:ıri
C) Xristianlığl q:ıbul etm:ıl:ıri
76. il HenrixinislahatJanmningilt;ıra üçün n3tİC3sİ:
D)Qanunlarkülliyyatı hazırlatmaları
A)Azadk:ındlil:,rin birçoxubhkimlihalına salındı
E)İşğal edilmiş torpaqlanxidm:ıt :ıv:ızind:ı :ıyanlara
B)Silkimonarxiya rejimiquruldu
paylamaları
C)Kralhakimiyy;:ıtinin nüfuzudahadaartdı
D)Parlamentin dövl;:ıt işl;ırin:, bsiri azaldıldı
E) Kralöz s:ılahiyy:,tl:,rini parlamenb verdi
.. markazl~miş dövlJtinasasın qoyan
71. ingiltJr~dJ 1 j
sülalJnı muayyanedın:
n. il Henrixin h.ıyata keçirdiyiiJSas
islahatlan
A)Burubonlar B) Vilhelimler q Vahıa
1
~ D)Tüdorlar E) Sütüartlar
mü;ıyy.ın edin:
1.H:ırbi 2.Ticar.ıt 3.Dini
1

4. İnzibati 5. M:,hk:>m;:ı
A) 1.4 B) 1.3 C)2.4 D)3.5 E) 1.5
72.FatebI Vilhelminhakimiyyatinimöhkamlandir-
maküçünhJyatakeçirdli)itJdbirlarinJ
aiddeyi/: 78. İngiltJradJ qalıan puluvergisiniöd3)'irdi1Jr:
A)k;mdlil:,r B)c:,ngav:ırl:>r C)tacirl:ır
A) Anqlosaksı.ad:ıganlarınm torpaqlanrumüsa- D)s:ın;:ıtkarlar E)ruhanil:ır
hı dirJ ed:ır.,k öz baronları arasında bölüşdür­
m:ısi, 1/7hiss:ısini is:ı özünd:ı saxlaması 79. lngilt;ır., kralı c.ıngav.ırlard;ın alınan qalxanpulu
1
B Yeniver • sistemi aratması il.ı:
1
2' C) İngilt:ır:ı ahalisini v:ı onların :ımlaklarını A)Silkinümay:,nd:,l:ırin hayatt~ ~'(Ştlaşdınrdı
si ahı a aldınnası B)Ç:,p;ırl;:ım:,l:ır zamanı istifadJedirdi. . .
D) K:mdlil:ırin böyük hiss:ısi t:ıhkimli bndlil:ır:ı C)Daiminizamimuzdluordusa·dayabılirdi
evrilmzısi D)Manufakturalar inşa edirdi .. .
E) Kapitalist mü:,ss:,brini inkişaf etdirirdi

385

mir.az
 ~,~ııımdil~~ı~rlııııfflrirn
~ z~~ 8f$ıtıdınr.ı (11)mıiq1J k>ni
ı ııt$1r
----.
~ ~~ r,~"' ,ı.;.~...ı., ....ı.. F~..,
d,i,lı( lııl.ıoi,ıı, ~v., blJrf-1~1ı,,ı...,,.... .. "'J...
n \1~O•lx ,,ı.f,•,•~ n"'"'~,.\'ı,·,-ır'.,r,,
rl·•·x~ı
81JüıJ ıl; r,,rı,.,,.._, ,,.--o, •:t-,,r~!ı

w
~\~\\'llı,-,, ,,:~
rl!ı!ınır-. ı-ır-:n
OS,I\J..,r·r!<..,,~
Dl~iı n(l"ı '.ı b!·• ,.,,~.ı.~:-.,
I""'
.t.ıı•lr•.ıq

fi P'-tl~ ıi.'\iı l.ruı"I \rıf ı"' ~.., r -:-,

9S\ *11!~,u,ıi,m l!I flfı.••

l lııc fJ\ 1-.Tıi<'l; ....~ı-ınr·...,
2 h~•ıı;, r,V'l"'~""' ,\Jr•'••r1 ••r-,;q
.t l'f"!h\.,.,\'111\.ıan,ı "'/"'" ~ • ı
,,w,ı.~

l \ll\1,'•:Jlı,ıg,ıı1~,r,... '-:!r-ı • - ....

ı ~il 0-.1J 0-5 81J._(_ 11-l0-U

•.\.
rı 1-:5.
• I\ '
n-ı -+.v·•
Dl1-U.ıı ..ı .J Q.l
\.I l\l(
[)~I J.0·~\. ....-
A) Fran-ııda olduğu kims:lJı
fikıra)~ voxidı ,t;:,~ \JY~ l~ltm p:.ırl:ınırntinin lıtilündıi~ v
B) Lcırdlar V) ~ SLp&Jıubnn ü1'\.ııini t:anııımlıJın:
ıhar.ıt ıdı • ~~
Nüm,1))11J.ıl)r
fNn':l~ın l l~ri
96.. ~ lıı,ııt"'"''" l.\11.ri ~ tınu
~d•ı o,$,1r oh.ıe.
f\ll.11.1$1
\l il~ııwnıl',~n~ ıl,uııı 111:,.ı ,,hlrı\."O
r , - f.,ıı~.ıı xl.ır
[l\ l'.ılı~ııı,ılı~ h.~~ıı•\Lı .~ıı•ırııl;ı,ıı 1\'r'-'(
n ~.ııııllı ıl<ııııl,vııım •1$•rııı~._;ı
1

fll~'1ınıı111·ıı,, ,,,,~w,1.w•ıı f\ılın 1J ,~,••--,;<>

l..___J
pnrlnınrnıinin s.ılah~).ı...ı~,
BS.lngill-lr,l
1.ü,1111111hr ~.,bul c1ınJl
2. \' crµı ı.,ıı ı.w.liq c1m,l
-7 rı \llltlliı ,ı~•ıı U"' ~•ııı ı u-ııııı\'\,J

97.1tltınh"ıı~•.ıı~ıh:
\l trııı, ~lı wıllt~ ııııılı.1111,, ·ıııı ,, ı·, • ,
0

·~~ıkılııııt1,pı~ıı•ııtı,,,ıııı~Jt~·" '\t:-,. l
\lf\J);..IJl~.1, l\\ ırl.•r
J Kıl,., µ.,lırbıın., n.V,lf;(ctm.ıl ı\lıt\h l,1111~1,I
\ıt
Rı ~..ıti.ırlır, ~.nllıl ,r
4. Sı)ı;ı,ı ı~l:ır iiır., ııı.llıl.mu ~ Pi lı~ l 11•11
''"' 11111,""""'' ,il q"t 1ıu1 •' • 1
() T.t.ırtır. cr.l(l.ıtlır
5.B:ımııl.ır, .,t-.ıııg.1,.'11:rin ı?JJfiTO ::.:ı
[lı/.-.!.ı-;.ırl.ıt. ı.ırlı ı ıl,,rlıl.ır
( ı ~1l ılı~•ı11111ı lı.,lıııııvı ,, .~.,r..,·,
1 ,;•,
cıııı.,l ıı~,k ı,t h,ılıııııyı•.◄J ,pı,;ı ,ı;;ıl, ' ·\J' '
1\\1:u!.ıt~. ı.ırn l) ınl.ırı
ı\) l.•I5 il)l .'-5 f)lH l~ı,ı K.ul
1))2J5 l) 114 Pl' (,\•tııııl,ıı 111,ıııl ~·ı'I'\ ,;,{' ıl ·' ·.ı "·\.:.<lt
il C.ı ,ır I rur ı p..ırl.ımrnıın,Lı ı ıoı ol,J:.ııtm~,...
tr.u,,ıv,ı
dJ.a,;
89. ln~ilt.ır,ınin XI\'~\ruriıinı ai4b: ı) ·\l.,~lııtıı·ılılııw un~-lı • 1'-' 1" c ,\ \ • 1 1
\ı r).ır/.Jr !ıı / .ı.Lı,: u,Lıt
1.ll,ıt 1.ı, lrı my:ınının h.?Ş vcı::-ı: OCır ;J,ır'_,r (ı, \ ırlı J 1-Jı lı'..ır 98.1ııt rıvlı·rıhr ııııııın ~ılı ,tıh ıı • ı..lı.~
2 PJJbırnııtın ),.,l~r~y:tl~ı:i...,ız.. [ıl..,Tı,1 :.,T
1 ► ~hıl mlııııuııııı i'k 1,,m-..ı
J P.u1.,nıcııt:n ılı r,:L,ı2yı h:ıür.-.ı ...\ •
1 ( ıııv. ıv ~ l,1,11,,~ıı•t 1u 111·' "' • , ... ~
4 l,p.m,lı:ı.uını.Mı:ı'I m.,~)J~oit., uf ru,.ıı!ılJ ~-1, ~ı.ı"!.ıt,iı:l ( ıtıjn ııl lll' •ıı lııııtlt.ıt 1 t K:ıh,ııııl.d•Iİ ,1.• \111,ııt,:-ı "' ,. 1\, ".
5.ı\.ıııJıu ,ı.,, 11~:l!l'J!l
h:ıı ı-ır..' fıı~t~. • 1 ·ol
1 ~ ııt .ı,1 1,ıı ı ~•"' "'""'" , • ~ • ,
All~4 ıİıJ~5 ()tJ \ \.1,illl'I./ ,,:rLl 1 ~ıı• ı!ı ıılııllıt\J\I
D)n ~ 111.i~ ,!i 'ıJJIJ'.ır. 'ı.l .I' •.. I' A1' 1,1 l'lll ~•il ',u••~11fı!J ~1111,ıl 1 ~ 1 ıı V 1 111,l~l,tl'ı. ~·◄ il • .. • ..
.11.rı ,~ıorn ► ı :,ı I u :ı ı ,,l • )l'll' \l'IJ
\J 1 1,
(\ ı.- 1.. 1 ı: ..' •.ıc .r,ır ,oı ,.ı.o .,,lır !t Lll~ 1t
,• ,J ·,

I.! •Jm ı..., ı .:ı ,ı. ı ,:;l,,ı ı ,ı 1,,rı•ıı.ıı~:ın,ı

il 1! 1

r.rı.'l.ı.:ı , 1 -;ı ,ı ~ ı.,,.!ı.

lı \;, M ::, C,ı. ı 1 ,U •,~:lıu ı·;,)
uı

--- mir.az
r
\ 80. lngilis kralının "Böyük sundlıqlnr xnrtiynsı '"nı
imzalan1asına sabab oldu:
A) 11 Hcnrixin islahatlan
B) Üsyamn baş ve.nn~i
C) Yüzillik n1üharib;x:faki m;,ğlubiyy=>t
D) Jaklann t;,lobl;,r ir.:>lisüm1:>si
E) X::>zinonin ~lirl;,rinin azalması

81 ... Böyük azndhqlar xnrtiyns, .. nın madd;,J;,rinda öz

;:,ksini tnprınışdı:
1. Kral hak.-inıiyyotinin m::ıhdudlaşdınlması
2. K::>ndlil=>r.:>öcfanc müqabilind;, ş;,xsi azadlığın
vcrilm;,si
3. c~ngavorl;,rd:m alman qalxan pulu vergisinin l;,ğv
cdilm;-,si
4. Ölbnin n1üxt;,lif az.ad t;,bocpl::>rinin maraqlan
A) 1.2 B) 2.4 C) 1.4 D) 3.4 E)

82. İngiltar;,da ~~ Böyük azadhqlar xartiyasınna .lSDS.ln:

A) Andlılar mohk;,m;,si yaradıldı
B) Congav;,ırlorin hüquqlan m;,hdudlaşdınldı
C) İri feodallardan ibaldt kral şurası yaradıldı
D) Lordlar va nümay:md;,lar palatası yaradıldı
E) Krala ordu saxlamaq v::>vergi toplamaq qadağan
edildi

83. Eyni ild.l baş vermişdi:

A) Azcnkur döyüşü, Tudorlar sülal::>sinin

hakimivv;,t;, g;:,lm;,si
B) J aklar üs yanı, Elxanil;,r dövl::,tinin süqut
etın:;>si
C) İngilt::>r::>cfa ..Böyük azadlıqlar xartiyası.. -
run inualanması, Monqolların Şimali Çini
tutması

D) Martin Lüterin çıxışı, Teymurilar dövl::>ti-

nin süqutu
E) Bretinye sülhü, K.apetinql;}r sillalasinin
hakiirnivv;}ta g;}lm::>si

84. Veri13nl,:n aiddir:

Heç bir azad insan eyni hüquqlu insanların

qanuni hökmü olma~ h::>bsxan.ada saxlanıla
v::, ya öz mülkiyyatind;}n m::,hnım edil::>
bilm::>z. Baronlar bütün krallıqdan istadikfari
25 baron seçm::>lid.irl::>r ki, onlar kral t::>r::>find::,n
onlara bağışlanmış hüquq va azadlıqları var
••cl::>ri il::> oru b saxlamalıdırlar.

A) Fateh Vilhelmin .. Qiyam;}t kitabı"na

B) II Henrixin m::>hkdm::> islahatına
C) .. Böyük azadlıqlar xartiyası"na
D) Uot Tayler üsyanınından sonra kralın q::,rarlarına
E) [I Henrixin h::,rbi islahatına

386

mir.az
 ..

~qramında ingilt~ra
p~rlamenti
(1)
f)lcr SJB:ış ştatlannı (U)muqayısa edin.
r/J. 94.Klassik
feodalizm
dö\'TilndJ
in~lis
parlamentinin
. 1 1

Osnı,.,
••""Ut
'IJ fl'in
I
dövlJt
~!Jrin~
höyük ~babı:
mirgöstmbilmJ~nin '1
11Mc~lanı I oxşar il A)~dlil:ır V3ş:ıh:ırlil:ı arasında ziddiyy3tl:ırin
olmaması

y nisülal:ıniıı :ısa.sın, qoynıas1 B)Kral nümay:mcbl:ıri arasında

ibparlamcnt
olması
A)E~i:ısrdJ hakimiyy:ıtd:ı olnıas
1
ziddiyy~ljfU)
B) .ı;ırısa qarşı mübari2.1
apanı,,. C)Silkl:ır arasında ziddiyy:ıtin olınama.sı
C)0ı .. b 1 ·~ı D)ôhali arasında kralın nüfuzunun parlaıncntdJ11 daha
f atehbcpbını q~u ctınasi
~jpayıa,xtı b:ışqa ŞJhJrd <byişd~i azolması
üzıivl:ırinin kral
E)Parlament b!.find:ııı byin
edilm:,si
uııvcricİ nümay:ınd:ıli orqan
idi
265-ciildJlngiltmdJ: 1•Q~ıl:ıt işl~rinJ böyük t:ısir göst:ır:ı bilirdi 95.Uyğunluğu mü~YY3n edin:
86,~) lngilt:ır.ı krallı~nı_n Jsası qoyuldu 2.:~iyy:ıtl:ırindJn birivcr~l:ıri !Jsdi~ ctm:ık idi 1.UotTayler üsyanının baş wm.ısi
B)K:ındlilJr tJhkımlı halı~ salındı l l(ıala Roma papasına qarşı z:ırb;ı cndırm:ıy:ı köm:ık 2.ln~ltJn parlamentinin ikipal:ııaya bölünmJSi
C)"Böyük auıdlıqlar xaıtıyası" qJblJ], . 4. ·,Air 3.~pan donanma.sının in~lisl:ır !Jrjfıncbıı darmıdağın
O)ahaliv:ı onların 1
:ımlakı siyahıır.ı1• aedıldi eıını~ mü:ıyy;ın d:ıyış• ikl'kl
QufUluşunU ı :ırI:ı bugun:ı
" q;xfar cdilın.1Si
.. ındı
• qoıuyııb saxlaınışdır
5
E)Qanunvcncı orqaıı o1anparlaıncnt Y~~ 4.Alqııılgül ~ ağ qııılgül mülwib31Jrinin
baş \tımJSi

87. in~Uara haqqında d~il~ı

parlamenti Al1.1.2.
n-3.4.0-5 B)1-2.5.
ll-4.0-1.3 1343 1381 1455 1588
53fıl'ılir: lrdıQ 1 C)J.J.5.
11-1.4,
0-2 D)1-1.5.
11-3.4.
0-2 A) 1 3 4 2
E)J.1.4.
LI·2.0-3.5 B) 2 4 3 1
A) fransadaolduğu kimi silklarars q 4 1 2 3
a 1ı jı ·oxidi
fikir U'ıla XIV
asrdJİngiltm parlamentininbölündüyü D) 2 1 4 3
91,, .. 1
v:ı nüınay:ındJIJr PQ!aıa.ı,~
B) Lordlar üzvl:ınnı tamam
palatalann ayın: E) 3 2 1 4
ibar.ıt ıdı
,-
işl~rin~ lıö~ tJs~
C) Döv!Jt ecbbiiirdilı Lordlar Nümay:ınd:ıl:ır 96.Fransanın IJSS.ciillngilt,mnin 1381- ciiltıriıi
D) Parlanıcntın uzvi~dövl:ıtd;ın )'Üksık palatası palatası üçün oışar rahat:
:ım~k ha ı alırdılar A)bkmanufakturalann inşa edi~i
t 1
E) Qanunlar ~:ıb~I ~tm:ı~ vergi!~
~ B)Tahkimçilik haqqında qanunlann veril~
? ~ngav:ırl:ır C)Kandli üsyanlannın baş venıı:ısi
ctırnk, sıyası ışl;ır üm ~
a a s:ılahi •~1:ırin:ı malik
idi D)Qanunverici orqanlann foaliyy:ıtJ başl:ıması
E)Mütl:ıq monaıxiyanın y:ıranması
?
88.İngiltm parlamentinin sJlahiyyatbrinaıbıiil; Ali
ruhanil:ır
- 97,Uyğunluqımu/ub:
l .Qanwılar q:ıbuIchıı:ık
A)Frans.wa mülıan'bJ ı.ımanı in~lis
yüzillik
2.Ver~l:ıri tasdiq etm:ık
A)Burjuaziya, tacirl:ır işğalçılanna qarşı paıti711ll mülwib:ısİnJ bo.şçılıq
3.Kils:ı g:ılirl:ırin:ı nnar.ıt etnmk
B)Saıı:ııkarlar, kandlilar edirdi•Janna d.Aılc
4.Siyasi işl:ır üzr:ı m:ıhk:ım:ı apamıaq
C)Tacirl:ır, s:ın:ıtkarlar B)bkkapiıalist mü;ıssis;ısi adlanır •manufakıurıı
5.Baronlar v:ı c:ıngav:ırforin v:ızifal:ııini lllÜ:))ı
D)Zad:ıganlar, varlı ş:ıh:ırlil:ır C)X1Lüdo\iqin hakimiyy:ıti dôvıünda Fraıısada
cırnak E)Mülk:ıdarlar, saray
:ıyanlan ımrkazi hakimiyyal.3 qaışı q~ baçıhq cdirdi •
A)1.4.5 B)1.3.5 q 2.3.4 l~dKarl
D)2.3.5 E)1.2.4 92.Ora asrİngiltm parlamentind:ı t;amsil olunmur- D)''Qoyunlar insanlan yeyiılaı''. ifad,si
ım~ •
du/ar: Fran.s.ıya
89.İngiltmnin XIVasrtarixina aiddiı: A)Aliruhanil:ır B)ZJ<l:ıganlar E)''Mağlubedillll.'>z armada" m;ıxsus idi•İSJXlniril}"l '
1.UotTayler üsyanırun baş vemı:ısi . C)C:ıngmrl:ır D)Varlı ~h;ırlil:ır
1
2.Parlanıentin s~lahiyyotlJrininm~~~ E)K~dlil:ır 98.UotTayler üsyınının s;ıbabbrin1 aiddir:
3.Parlamentin ikipalatayabölüıım;ısi 1.Feodal zülmünürı güc\;ınm.ısi ı,ı
4.İspan donanmasının m:ığlub edilımsi 93.Fransadakı Baş Ştatlardan farqliolaraq lngiltm 2.ungaVdrl:ıriıı hüqııqlaruun m;ılıdıxlla.,-dınlmısı
5.Azcnkur döyüşünün baş verm~i parlamenti: 3.Ruhanilınn parlament~ tJSirininaıııldılnı.ısı ı
A)1.2.4 B)3.4.5 q 11.3 A)Aliqanunverici orqan idi 4.Yoxsullara qarşı arnaıısız qanunlann q:ıbul
0)2.3.5 E)1.3.S B) ôlıalinin bütün t:ıb;ıq:ıl:ırinin parlamentd:ı t:ımsil olımması
olwımasına ş:ırait yaratmışdı 5.Vergi vamüblfafıyy~Jrin illtlnlmssı
C)Dövl:ıt işbrin:ı böyük t:ısir göst:ı:r:ı bilirdi A)1.4.5 B)lJ.5 C)214
D)Aliruhanil:ırin dövl:ıı işl:ırin:ı qıliflşmasına D) 2.3.5 E) 11.4
m;ıhdudiyy:ıt qoyıııuşdu
E)XN:ısrd:ı foaliyy:ıt:ı başlamışdı

mir.az
 105,VerilJnlJrin aidoldu~u lıökmd:ın mü~
99.UotTaylerüsyançılıınnın Londondıı krallagörüş ı. lcmal:ır palat:ısının hüqu_ql~•~Jhdudlaşdınl~ 1
zamanı ir;ıli sürdüyü t;ıl;ıbl;ırd;ın deyi/: 2. ingiltar:xl:ı Fr.ıns:ıcbkı kıırn muti~monani)l
1.Torpaqdan istifadah.'ıqqı :ızaldılsın quruluşu y:ımdılmağa başlanıldı
2.Qalxaıı puluvergisi l:ığv edilsin A)ı ı-ıcnrix O)11Hcnrix C)Fatch
Yilhclııı
3.T:ıhkimçilik vabiyar1:ığv edilsin . . . . d D)VIIHenrixE) 1Ycliı:avcta
4. Ruh:ı.nil:ır üçünöd:ınil;ın ondabirvcrgısının mıq :ın
azaldılsın 106.lngiltJrJdJmütlJqmonarxiy:ının :ısas ıüs1"i)
A)il B)2.3 C)3.4 D)1.3 E)2.4 !JıindJn biridir: )\
A)Parlamcntin faaliyy;ıtinJ taınamil;ı sonqoyulıııııı
üsyanından farqli
100.Jaklar olaraq
UotTayler B) Kralşurasının foaliyyat göstarm:ısi
üsyıınında: C)Parlanıcntin faaliyy:ıtini davam ctdimusi
A)k:ındlil:ır özt;ıl:ıbl:ırini ir.ıli sürmüşdül:ır D) Hakimiyy:ıtin ir.;:ın ötüıiilm:ım:)Si
B)k:ındlil:ır hcçbirt:ıl:ıb ir.ıli sürm:ım_i~dilar . E)Yeniscçil;ın krallannvassallanna
torpaq~~
C)kandlil;ırin hcçbirı;ıl;ıbi ycrina ycıınlm;ıdi
D)Kandlil:ır öd;ınc müqabilind:ı ş:ıxsi az.ıdhq :ılda
107.İngiltJrJdJ "qoyunlaradanılan yeyir" ~•~
ctdil:ır
hansı tarixihadis;,
itaalaq:ıdar yaranmışdı:
E)Kralk:ındlil:ıri orduda
xzidm;ıt :ıvarind:ı vcrgil;ırd:ın
A)Manufak1urafann yaranması il:ı
nı.ad ctdi
B) S:ın:ıtkar cmalatxanalannın inkişafı il:ı
C)Ç:ıp:ırl:ımJ ib
101.lngiltaı.lnin XVasrin yansı tarixi
ikinci üçün
D) Kapitalizmin g:ılmasi il:ı
meydana
ıarakterikdir:
E)akin sah:ıl:ırinin gcnişl;ınm;ısi il;ı
üsyanının baş venn:ısi
A)UotTayler
B)Parlamentin ilkd:ıfa çağın iması
C)Qalx:ı.n puluvergisinin t;ıtbiq cdilm:ısi
108.İngilt:ır:ıd:ı ç;ıp:ırl:ım:ıl:ır adlanır:
O)Hastinqs döyüşünün baş verm:ısi
A)K;ındlil:ırin mülbdartorpaqlannı z.;ıbı e~
E)İki :ıyan n:ısli arasında hakimiyy:ıt uğrunda Alv:ı B)Diniidad:ır.ı m;ıxsus torpaqlann düny;ıvi
fcodallann torpaqlanndan farql:ındirilm:,si
Ağ qızılgül mübari~l:ırinin baş vcrm:ısi
D)K:mdlil:ırin torpaqlannın ı.ad:ıganlar t;ır.ı~
102.Alvi>Ağ qızılgül mübarib:ılarinin mtiuli>ıin;ı zorla:ıb kcçirilm:ısi
aiddir: D)Kils;ı torpaqlannın dövl:ıt t:ır:ıfın<bn miisadin
1.Köhn:ı ı.a<bganlann :ıks:ıriyy.lti halakoldu edilm:ısi
2.Stüartlar sülal:ısi hakimiyy:ıtJ ~idi E)K:ındlil:ırin feodalemalatxanasında m;ıcbınn
3.Hersoq VllHenrix qalibg:ıldi işl:ıdilm:ısi
4.Yoxsullara qarşı amansız qanunlar yumşaldıldı
5.ingiltJrad:ı Tüdorlar sülal;ısi hakimiyy;ıta ~idi 109.İngiltJrJdJ çap:ırbm:ıl:ırin n.ltic;ılaıin;ı aidıfir:
A)1.4.5 B)1.3.5 C)2.3.4 1.K:ındlil~ır öztorpaqlanndan qovuldu
D)2.3.5 E)1.2.4 2.Feodallann torpaqlan müsadir:ı edildi
3.K:mdlil;ır muzdluişçil:ır:ı çevrildilar
103.XIVi>srİn 80-ciilfariŞin•anşablar, XV;,sıin 80.cı 4.Azadk;ındlilJr tJhkimlihalasalındı
illJriİngfüm, X'VJ asrin90-cı ilfariFransatarixin.l A) 1.4 B)2.3 C) 1.3 D)3.4 E)2.4
aiddir:
A)Vergi islahatırun h:ıyata keçirilmasi 110.K;,ndlil:ırin torpaqlardansıxışdınlması nııııd •
B)İşğalçı yürüşl:ır;ı m;mız qalması am:ıkd;ın istifad;ı edantJSJrrüfatlann hş~jn
C)Yenisülal:ınin hakimiyyat:ı g:ılmasi necaadlanır?
D)~fark;ııl:ışdirilmiş dövlatin yaranması A)Domen
E)Hakimiyyat :ıleyh.in:ı bndliüsyanlannın baş B)Manufaktur.:ı
vermasi C)Ç;}p;ırlamJ
D)Aqrarçevriliş
104."Yüzillik müharib:ı"dJn farqliolaraqAlV3 ağ E)SJnayeçevrilişi
qızılgül müharibJlari:
A)XV:ısrd:ı baş vermişdir
B)İngiltJr:ı ıarixind;ı baş vermişdir
C)Feodal aramübarib;ıl:ıri olmuşdur
D)Şotlandiyanın işğalı il:ı başa çatnuşdır
E)lngilis cangavarlarinin m:ığlubiyy:ıti il;ı
n:ıtic:ıl:ınmişdir

388

mir.az
 115. Yelizaveı:ının hakimiyyatldövn1ndJbaş
111. Diizgün cnvabı mii;,yy~nedin: w:mf3rnişdir: . . ks' .
"kum:ı ı·n
A) Ho •
siv:ı~tının protc ıonıım
1 ,·qh'sadiı-
prinsipin:ı :ıs:ısl:ınm:ısı
B) ı r1an
. d'yarun
ı
işer.ılının
~- b:lş3
. çatdın~ı
.. . . . \
C) Şotlandi>:3da l~gilt~r.ın_ın tısınrun ~ 1:ınroosı •1 1

D) lspaniyJıl:ı m~oonın baş ~crm:ısı

E) AnqlikankilSJSıntn yar:ıdılması
a. 11:ıkimiyy;ıt a. Nomı:ındiy:ı v:,
uğnınd.1 Tuhv,ının Fr.ıns:ıya 116 XVI asrdJ daniıl.lrda lngiltanninasa, raqibiidi:
müh:ırib:ıl:ırin b~ bir!;)şdirilm:,si A) Fransa B)Ru.siya. C)Hollandiyn
vcnn;ısi b. iV FlippinRoma D) Jspaniya E)Portuqalıy:ı
b. D;ıniz papası il:ı miibariz::ı
hökmr.ınlığının :ıpınnası
117_ JSS?-1588-ci illardalngilfarJtariıindJbaş
İngilt;ır.ınin ::ılin;ı c. Burqundiy:ı.
keçm:ısi Marsclv:ı Brct:ın nnnişdir: . .
c. Vll l lcnrix vilay:ıtl:ırinin A) Dinimüharioolann ~ verm.ısı .
Tüdorun h:ıkimiyy:ıt:ı Fransaya B) V:ıtJndaş mühari~•nı~ baş venn~1.
g:ılm:ısi birl:ışdirilm:ısi C) lspaniyail:ı müh.:ıribJnın baş ~crmısı
O) K:ındli üsyanımn baş vcnn:>sı
ı\)1-a.c,2-c B) 1-c,2-a.b C) 1-:ı.b, 2-b E) Fransayaqarşı müharib:ı~ başlanm.ı.sı
D) 1-a,2-b.c E) 1-b.c,2-a
118.. Uyğunluğu müJyyanedin:
baş vcrmişdir:
112. Vlll l lcnrixindövründ.1 1.Anqilik.ankilSJSinin yar.ıdıl~ı
A) lcmalarpalatasmmhüquqlarının m:ıhdudlaşdınlması :2.lngilt;ır.) taıixinin "qızıl dövru"
haqqında qamımın verilın:ısi 3. H:nbiislahatının keçrilm:ısi
B) İspan donanmasının damıadağm cdilm:ısi
C) Prok1esionizm siyas:ıtirıin h:ıyata kcçirilm:ısi
I'
ITHenrix 1Yeliı.a vctı VIIIHcnrix ı
D) Andlılar m:ıhk:ım:ısinir:ı yaradı iması
E) Kralatabc olanAnqlikankils:ısi yaradılaraq ldsmi A) 1 2 3
dövl:ıt kils:ısi elanolunması B) 2 1 3
C) 3 2 1
113. Fransakralı iV Henrixilai ngilt;,r;,kralı V11 D) 1 3 2
Henrixüçünoxşar cahat: E) 3
A) Yenidini q:ıbul ctm:ıl:ıri 2
B) M;ırk;)Zl;ışmiş dövl;ıt yaratmalan
C) Yenisülal:ınin :ısasını qoymalan 119. XVIasrinsonundalngiltara valsp:ıniy:ı ar.ısında
D) Qanunveıici orqanın s:ılahiyy:ıtkııini baş vermiş müharibanin sab;,blarinJ aiddeyil:
genişl:ıodinn:ıl:ıri A) İngilis d:mizquldurl:ınnın ispang:ırni!Jrini ulan
E) Ölk:ıd:ı ilk d:ıfa mütkıq monarxjyaquruluşu ctm;,si
yaratmaları B) 1Yeliz.avcı.anın hoUandlann isp:ınlnra qa!'$t
mübariı.;ısiru d:ıstJkl:ılTlJsi
4 114. Verilmiş matnda bahs olunan ingiliskralını müay- C) il Filippinprotestantlarla
mübariz:xfa
katolik
y:ın edin: ingilisl:ır.:ı yardım ctm:ısi
il
D) İspaniyanın YeniDünyail:ı ticar.ıtd;ılci
Onun hakimiyy:ıti dövründ:ı İngilbld dünyanın h:_g~ıı:ıonıuı'Wla sonqoymaqist:ıyi
:m varlı v;:, güclü _ölbl:ııind:ın birin:ı çevrildi, E) Yuzı Ilık müharib:ıd:ı ispanlann
f rans3lcr:ılın:ı
ingilis donanması Ispaniyanın "m:ığlubedilm:ız c!Jstık vcnrusi
armada"smı m:ığlub ed:ır:ık _danizd;ı hakimiyy:ıti
• ~ as~dadün)·adaan höyükdonıınm:ı ,~ ~n
:ıl:ı aldı.
"M;:,n onsuz da lngilt;:,r:ı krallığı il:> 120
iz.divacdayam"dey:ır:ık aib qurmadığı üçün varis genış mustamlJkJy;,
malikolandö,·Llt:
qoymamışdır. Odur ki, onun vafatından sonra A) Fransa 8) Rusiy:ı C)lıııli-.'3
Tüdrorlann hakimiyy:ıti başa çatdı v:ı taxta D) İngilbr.:ı E)İsp:ıniy3 •
Stüartlarsülal:ısinin nümay:ınd;ısi I Yakovçıxdı

A) ıa Henrix O) Eekbcıt C) FatehVilhelm

D) I Yelizaveıa E) KarlMaıtel

389
J),

mir.az
 ~
121.Veri!Jnl.1r
n.1timidir: 126.Boş xnnalara
uyğun olanlanmü3yy;,n
tdin: :
1. lngiltmgiiclü d:ıniz dövbtin:ı çevrildi.
2. D:ınizbrd;ı hökmr:ınlıq lngilı:ır.,nin :ılin:ı kcçdi
A)Puatyı: döyi'ışfınün
Termin izalıı
1. Xaricimallann ölk:ıy;ı g;ıtirilm.ısT""
- 1

döyiişünün
B)1lastinqs
döyüşünün
C)Kres.~i
D)uı-Manş dö~iinün
E)Azenkur vuruşmasının
2.
3.
ninm:ıhdudlasdınlınası
Kralın irsitorpaq mülkiyy;ııi

Asılı k:ındlil:ırin torpaqdan

isıifa_d:ıy:ı gör:,ın:ıhsulla öd:ıdiyi
--
122.Lıı-l\lanş döyüşünd;ı lngilt.1r:ınin "l\bğlubedil­
m;ıı ıırmada''nı ıııağhıb emminin
A)İn~lis ordusunun odlusilahdan
8) İspanlann döyüşJ hazır olmaması
s;ıb;ıbi:
istifad:ı ctm:ısi a.Domcn
d. Qalxan
vcrgı

b. Prok1esionizm
pulu c. Buıjuaziya
c.Töycü
-
C)lngilt:ır.:ınin h:ırbi donanması ispanlardan
sayca A)1b. 2a.3d B) la. 2e. 3c q tb.2a.3c
üstünolması D) lc2a.3b E) la 2c.3b
D)lngilisıl:ırin yüngiil
v:ı sür:ıtli h:ır:ık:ıt ed:ın g;ırnil:ır:ı
sahibolması 127.C;ıdv;ı)d;Jki hansı hadis;ıl;ırin nömrafarinin
Ytrini
d;ıniz;ı dahayaxşı b;ıl:ıd olması
E)lngilisbrin d;ıyişdikdJ, ,•erilmiş bütünhadis;ılarin düzgün .
ardıcıllığını mü;Jyy;m
xronoloji etm;,k
olar? 1·
123.Ln-1\tanş ,~ Lepantodöyüşl.1ri üçünoxşar
c.1h.1tl;ııi mÜJY)'iln
edin: 1. "Bö ı"nın imı.alanınas1
A)İngilisl:ırin qalibg:ılm:ısi 2. Has ım:ısi
B)XVI:ısrin sonrübünd:ı baş venn:ısi
C)lspanlann iştirak, il:ı baş verm:ısi
D) Q:ıl;ıb;ınin hiyl;ı yoluil:ı qaı.anılması
E)Osmanlı qoşunlannın döyüşd;ı iştirak etm:ısi A)2 v;ı 3 B)2 v:ı4 C)4v:ı 1
D) 1v:ı2 E)3 v;ı4
124.SJb.1b-n;ıtic;ı ;ılaq;ısi gö:J;mi/mişdir
128.Uyğunluğu mü;ıyyan edin:
Sabab Natica
A) La-Manş döyiişü- İngilt:ır:ınin d:ıniz ticar.ı- XV:ısr
nünbaş vcrm:ısi tind;ı üstünlüyünün

B) ~p:ırl:ım:ıl:ırin
itiıilm;ısi
K:ındlil:ırin v.Jziyy.Jtinin
1 !.Fransa
,___----. ..----- j j 2. lngilı:ır:ı l 1

lı:ı atak irilm;ısi axşılaşması a.Ölk;ınin siyasi '

a.Yenisülal;ınin
C) Alqızılgiil v:ı ağ- sülal;ısinin
Stiiartlar birl;ışm:ısinin başa hakimiyy:ıtı
qızılgiil müharib;ı- hakimiyy;ıt;ı g;ı,lm:ısi çatması g:ılm;ısi
l;ırinin bitm:ısi b. Burbonlar sülalJSi b.Mütl;xı monaıxi­
D) Hastinqsdöyiişü- İngilt:ır:ıd:ı m:ırk:ızbş- t:ır:ıfind:ın idara yanın yaranması
nünbaş vcrm:ısi dirilmiş dövl:ıtin :ısasırun edilm:ısi c.Ç:ıp:ırl;ım:ıforin 1
o ması c.İngilis qoşunlann­ meydana g:ılm;ısi
döyiişünün
E) Krcssi İngilisl:ırin Fransarun ın ın:ığlub edilm;ısi
verm:ısi b atdınnası
.' '
A)1b,c.3a,b B) 1a,c. 3b,c C)la,c.2a,b
D)le, 2a.b E) lb,2b.c
ölk;ıl;ırinda kapitalist
125.Avropa münasibatl;ırinin
meydana galmasi ifayaranan yenitabaq;Jlardir: 129.Yüzillikmüharibaningcdişind;J İngiltmw
A)T:ıhkimli k:ındli FransataıixindJ baş vermiş oxşar hadis.J:
B)C:mgav:ırl:ır A)K:ındli üsyanlannın baş vcnn:ısi
C)Ruhanil;ır v;ı ağalar B)Parlamentin çağın iması
D)Baron v;ı hersoqlar C)Ç:ıp:ırl:ım:ıl:ııin h:ıyata keçirilm:ısi
E)Buıjuaziya v;ı muzdlu fahl;ıl;ır sinfi D)İlk manuf akturalann meydana g;ılm:ısi
E)Silkimonarxiyanın :ısasının qoyulması

l
1
l 390

mir.az
 135.YüzlllikmüharillJyJaiddeyi/:
' --- ;ısas:ın uyğunluğu mü:ıyy:ın edin:
130.S1cın:ı birininFl~~ya ın:>SJl)Sİ idi
A) S:,bobl;:,rind:m
B) Yerdendöyiişü baş vcrmışdı
C) Müharib:ınin gcdişirıd:ı h:ır ikit:ır.ıfcb k.Jndlil;:,r
güclü~an qaldırmışdı
D) ilkvnxtlarbaş ver.ın döyüşl:ırcb fransırlar lllJğlub
olmuşdu
E) Fransanın lnb~lt.:ır.ı Ü7.Jrincb
q:,l:,b.ısi il;,b:ış.ı
çatmışdı

A)lngilt=ır.ı va_Fransaarasında yüzillikmüharibol:>r 136.lngi11Jr3

tarixina
aiddeyi/:
b:ış vemıJsı . A) Ç)p:ırl:>m:ıl;:,r
Fr:ınsada k:mdliüsyanlannın ba.ş venn:,sı . B) Andhm:,hk:ım:ıl:ır
~ lngilt:ır~fa yenisülal;ıbrin hakimiyy:,!:,g:,Jm:,sı C) Jakcrcyaüsyanı
1 1

D) f r:ınsada j:ıkl::ır üsyanının ~a.ş ve~:,sı . D) Hastinqsdöyüşü

E)lngilt:,r:ıd;, v:ıt:,ndaş mühanb:ıl;m baş venn:,sı E) Qalxanpulu

~ 137. lngiltJr.>dJOst-WndşirkJtinin yar:ıdılmasında

[
1.l\hntiqiuyğunluğu mü;ıyy;,n edin: maqSJd:
13
A)ı D:>nizticar:ıtini h:ıyata keçirm:ık
B) Müst:ıml:ık:,çi müharibol:ır aparrn:ıq
8kb:>rşah I Yelizaveta

l
A) HJrbiislalıatın_ h:>ya~a kcçi~lm~si .
B) Proktesionist sıy3?::ıtın -~:,tbı~ cdılm;ısı
C)isp:ın donanması ıl:, mu_?:ın~ apanl"::3s1
D) fdm ctdikkıri dövrd;ı dovlJtın qızıl dovrunu
yaşaması
t:>hkiınli halına salınması haqqında
E)K:mdlil:,rin
qanunlannvcrilm:>si
132.ingiltJrJnin XI-XVJsr tarixinJaid deyi/:
A)İlk parlamcntinça&rınlması
B)İrl:ındiyanın işğal cdilm:ısi
C)Hakimiyyotuğrunda mübariz:ınin baş vcnnosi
D)Fransail:>müharib:xl:ı m;:ığlub olması
E)Yoxsullaraqarşı amansız qanunlannyumşaldılması
133.XIV;,srdJFransavJ İngilt;ıranin dövlat
quruluşunda oxşar cahat:
A)H:,rikisidemokratikrcspublikaidi
B)H;ır ikisidJ silki monarxmyaidi
C)H;ır ikisid;ı mütbq monarxiyaidi
O)H:>rikisida aristokratikrespublikaidi
E)H:>rilcisikonstitusiyalı monarxiyaidi
134.Manufakturanın sanatkarcmalatxanasından
asasfarqi:
A)anıt:>:> istehsaletm:>si
B)ôm:>kbölgi.isün:, ;ısaslanması
C)Xüsusiistehsalmü:ıssis:,si olması
D)aı ;ım:,yin:, :ısaslanması
E)asas;ın yun istehsalı il;ı m;ışğul olması
C) Qulalvcrinih:ıyau keçirm:ık
D)lsp:ıni)'l'.l müst:ıml~k:ıl:ırini h:ıy:ıta keçinrok
E) Çind:ı tiry.ık istehsalını gcnişl:ındirm:ık
.... 138.XVI:ısrdJ lngiltardJnfarliolaraqFransa:
A) Kapitalist istch.~lının inkişaf etdiyiölb idi
B) Dünyaticar.)tinc!Jn g:ılir :ıldJ ed:ın ölb idi
C) M:ırk:ızl.)Şmiş dövl:ıt idi
D) GüclüdJnizdövl:ıti idi
E)ahalisininsayına gör.ı Avropada :mböyükdövl:ıt
idi
139. XVI Jsr lngiltJr.>tariıinJ aiddeyi/:
A) Ç:-ıp:,rl:ım:ıl:ırin başlanın.ısı
8) İlk kapitalistmü:ıss:ıl:>ri olan yaranma.sı manufak-
turalannmeydanag:,lm:,si
C) La-Manş döyüşünd:ı "M:ığlubedilm.'.)z ann:ıda"nın
m:,hvedilm:ısi
r.ısmi dövl:,tkilS:lSi
D) Anqlikankils:>sinin elan
edilımsi
E)Tüdorlarsülal:,sinin başa çatm:ıst
hakirniyy:>tinin
140. lngilt;ıradJ Tüdorl:ır sül:ılJsinin hakimiyy:ıti
dövründJbaş •·errnJmi.şdir:
A) lngilt.:ır.ı t.arixinin"qızıl dö\'TÜ"nü yaş.adı
B) Mütl;ıq rnonarx.iya qunıluşu yar.ıdılm:ığıı başlanıldı
C) ilkd;ıfa qanunvcrici orqanyar.ıdıldı
D) KralatabcolanAnglikankilSJSi yarndılaraq r.lSI1\i
dövl:,tkils:,sielanolundu
E) lrlandiyarun işğalı baş:ı çatdınldı ,~ Şotbndiy:ıd:ı
lngilt.:ır.ınin t.:ısiri gücl:ındi

391

mir.az
 141. Uyğunluq p"=.ıılnııışdıır:
A) lngilt=,rd:ı m:ırk;ızl:ışmiş dövl:-ıtin ~• qoyuldu -
Nom1nnd işğalı n~tic.""lsind:}
B) İngilt:ı(';ı,(j~ Tüdorlar sülal:-ısi h:ıkirniyy:,t:, !r.)ldi - Al
qıZJ !gül v:ı nğ qızılgül müh:ırib:-ıl:ıri n::>ti~sind;,
C) lngilt~~:, ~p;>rJ;>m~l:ır n:ıtic;,sind:, - lordlann
torpaqlannın fcod:ıllar t::ırafınd~n müsadir.> edildi
D) İngilt:-ı~:ı anqlikan kils:,sinin yarndıldı - kıal Vlll
Hcnrixinin kils;:>islahatlan n:>tic;,sind:>
E) .. M;,ğlubedilm::lz armada'' m:>hv edildi - La-M:ınş
döyüşünd:>

142. lngilt;Jr., krallarına aid uyğun variantı mü;,,yy.m

edin:
1. icmalar palatasının hüquqlannı m:>hdudlaşdım11şdı
2. İngilt~r.xfa m::lrkdzl::ışmiş dövl:,tin :>sasmı qoymuşdu
3. Proteksionizm si~ti ycritmişdi
4. H~rbi v;, m:>hk::ım:, islahatlan keçirmişdi

Fateh n vn Yeliz.aveta
Vilhelm Henrix Henrix
A) 1 3 4 2
B) 2 4 1 3
C) 4 J 2 3
D) 2 4 3 J
E) 3 2 J 4

ALMANİYA

143. XVI 3srin 3vvallarinda Almaniyada:

A) İmperiyaya çevrildi
B) Kapitalist münasib:>tl;,ri meydana g:,Jdi
C) Feodal dağıruqlığı qalmaqda idi
D) M:>rk:,zl:,şdirilmiş dövl:,t yaradıldı
E) Konstitutsiya q:,bul edildi

144.0rta 3srlarin sonlarında katolik kils3sinin 3sas

g3lir m.mb3yi idi:
A) İspaniya B) Alınaniya C) İngilt:>r:>
D) Almaniya E) Hollandiya

145. Almaniyada k•tolik l<llsasinin xalqı soyub-

talamasmın qarş1smı almağın mümkün olmama
sababi:
A) imperator hakimiyy:>tinin zaif olması
B) K:;>ndlil:>rinmübariz;, :>zminin olmaması
C) üst-Hind şirk:>tinin hökmranlığı
D) K:,ndli müharib:>l:>rinin baş verm:>si
E) Katolik kilsdsirıin güclü ordu V:l donanmaya malik
olınası

392

mir.az
 .........-

ı3hkinıli kandlilJr
ndtanırd.
1 A)Kr:ıld3n~ılı_o~anbndli1Jrı.
46
...---:::-::;-:,-::=
..--------:------------
8) Dövl;ıt:ı \'Crgını yalnız lllJ~~
"b.ıd'I • •ıııulla i'ı.ı.
\'trilJnlJr aıddır.
152. ---;:--:---;---:---
Almani.ı·ada ~lartin
157. Uiıerfn bnfdJrlm
C)Tic:ır.ıt ":,mu I d ılJ tn;ışğu] --..ı~~ tı... . A,rop:ının dini rı:f~iy.ı aloVUl\3 adlanındı:
D)Mülk:xl:ırd~ şm;ın asılı olan °laıı ~:~~ ~~ ~iııdJ ~s:ır.ıtli birIJkanolmıışdu .....Roma A)Pıotestınılar B)Kalvini.ııl;ır
1

ElŞJXSİ t;ısJmıfatı olank;mdilar ~lil~ \ ~n ar:ıf ~rindJ s.ılahimtini, h.ım ~ C)Pravoslavlar D)yCZIIIJl:ır
1
p:ııı-ı5. ıkn kilSJSinin "c:ınnJI qJbzl:ıri" satnıaq E)Kaıolikl;ır
kalO _J'ıd' ''C b~' ....
. 1qunu ink:ır tul ı. :ıruıJt qJ n::ın nın va.~iLı-
h~ uı,sanın c:ıı.adan azadoluııar.ıq quıtula 158,Ytrifanl3r aidılir:
51
!' yı'ni dcy:,n ubliğatçılar yanılır....fürs.ımimi
bıl:,;;J • .. günah!
·ı~ töv~ennış xnstıanın an''C:ınnı 3,- indiy.m kimi bizi(bıdlil:ıi- nxl.) ~;
jJtıt"nd:ın ~ılı olli\.'I , b3• lanır. olar.ıq "xiısıni mülki~ olan" im.ınlar hesoo
cdirdil:ır. Biz~ M~ kitab.1 ıı)iun o131iMj
AlQıi~ Konstiıusiya!dsına . .. 823<1 OlmMj istJyinl ..asixmtian kimi sizbizi
"AZadlıq haqqın ~ x:ırtıya y:ı... bhkimçilik~ hmsb mi ctırolL\İniz. y.aıd
81
C)Tom:ıs Müns~nn 12~~d~ı nJ da lncll~ biı.;ı blıkim vn.i~<b
D)M:ııtin L~ıcn~ '.'95 tezısı na qalm.ı~mızı sübut ctırolMıiz.
148.Lüferin kilsa isla_hatının nıahdud
El Katolik kıls:ısının fannanl~na. 8... Qoys.ılıiblmiz töytiinü h.ıqlı µkikb
A)iqtisadi t:ılablJr tr;)li
sürmJ~i t~~ ~: p:ıp:ı.sı ilUrbanın fikırlJnnJ
E)Roma m~ etsini~ ki,bıdlil~ h.l\'llyt işl~in,
B)Sosial islahatlan nnardJ tutnıaıııas.ı
çünki h.ır bir işçi özmll1.dıım 13)iqdir.
C)Fcod~I qa!da1'.1ıına qarşı ÇlXnı.1~, 3.Daha avvJI baş vermiş_dir: ...ICTroyıı ımx.sus çölV) oılaqlınnı
kils~sın~ qarşı çıx~1 15A)~~lıJr:!(fa parlamcntın yar.ıdılm.1s1
1 O. olan

D)Katolik ~ziım bı.fın~ mmwtnuıi bizinar.ıhaı

E)Protestan! kils:ısı :ılcyhinJ Qanıınlar JYlvanın Rusiyada çarıiıulu q:ıbul etm:ısi edir. Bizh~min torpcqlan ümumi mülkiYrb
q~ ~ C)tsp,ıniya krallığının Y3:-1dtlnusı
81 3 • "k.

149,Almaniyada katolik kilsJsina qatlı ın· D)A]maniyad:ı rcfonnasıyanın başlanması

başlanmasına fJkanverdi: ub~ E)Frans.ıda Valua sülal:ısinin hakimiıYYJIJ g:ılmasi A)"Aı.:ıdlıq h.ıqqında :tırtiya"ya
A)ahali üzırin:ı ağır ver~IJ!in qoY\Jhıı B)Manin Lütcrin "95tcı.isi" n.ı
.. ası
1
B)aıı:ı ını~ torpaq 1anııın v:ı Jnılakınııı nı~ 1 54. QJrbi Aı'ropada reformasiyanın lbaşlan~cı oldu: q Kalvin kils;ısinin fanronl::ınM
cdilm:ısı A) Martin Lütcrin çıxışı O) T om:ıs Mün.scrin "12m:ıddJsı'nJ
q Roma pap~ının indulgensiya alveı;inj 8)Kalvin kils:ısinin y~dılınası E)RomJ papası IIIlnrıokctinin fıkiıfari11J
genişl:ındinn:ısi C)Livoniya mühanb~sın~_n b~la~~ı
D)Feodal n:ırdivanının l:ığv edil~i D)Almaniyada k:ındlı ınuhanb:ısının başlanması 159.Mantiqi uyğunluğu mü3>pn edin:
E) Roma papalarının indulgcnsiya alvcrini
E)Varfolomey hadis:ısinin tör.ıdil~si
genişlandinn:ısi
1.Rcfomıa.ıiy.ı t'lmlllı kils:ı
150•Almaniyanın
•,
1517-ci ilfarixina
,. · · . . ~
aiddi
155.
Roma papası XLeonun
. ,
xususı forman islahiıunı yalnız sülh
yolıı iJluy31J
A)Almanı)a_~a t:ı~kimçılık_m.unasıoo-ı!:ın 1~~ göndmrak Martin Lüferi IJn:ıtlJm~inin sJbabi: kcçİmlJk ist~~rdi
B)Tom~Mıınsenn başçıhgı ıld kandli -~~ A)Kalvin kils:ısini yaratması
verdi . . . . . . B)"Camı~ qabzi" alverinin :ıleyhinJ 1çıxış e~si l Rcform.ı.ıiyuıımanı kıls:ı
C)M:ırknl~dınlmış ~ı~ ~o\fatı ~ C)Tdhkimçilik hüquqıınun 1* edilm:ısini t:ıl~ islahabnı silahlı müb.ıri~ yolu
ib
D)Martin Liıter katolık kilSdsırun Alınaııiy~•~ etm.'lSİ ~ıa kcçİmlJk isbyinli
qabzi"alverinin ~leyhin:ı çıxış eldi D)Feodal mükJll:ıfiyy:ıtl:ırin:ı qarşı çıxması
E)Xristiankils:ısi ikihiSSdy:ı paıçalandı E)Almaniyanın birl:ışdirilın:ısi uğrunda mübari?,J
apannası A)!-Martin Lutcr, 2-Böyük KJrl
151.Gösfaril:ınlar aidılir: . . . . . . B)1-Tomas Münscr, 2-Martin Lüıcr

1 Kil •slahatını sülh yolu il:ı b:ıyaıa ~ 156.

Martin Lufenn kils;ı torpaqlanru musadira C)!-Martin Lütcr, 2-To~ Müıt~
faklifına Almaniya kralı VKarlın etinasız
1
• . SJ. d. rtmJk D)1-TomasMüıt~. 2-IV lvan
ısl3)1f I R r. '
'k k •b'anl • biıromııl: rıi yanaşmasının va omapapasının tanrını E)1-V Karl,2-Tomas Miinscr
2 Demokr.ıtı er ;ın xns ıgı • saıl b b'
• . . . yurdu amasının SJ a ı:
katohk kils:ısın:ı qarşı qo ,. A)Roma papasının VKarldan forqliolaraq d.1ha 160.
XVI mdJı\vropada frodalizm qunıl~uou
3. Katolikkil~sinin . ''Cd_on:ıt _q3bzbi ~ güdü orduya malik olması de\innak üçün göstJril~ cJ!ıd idi:
birinci
hüququnu va kil~~n bır bşb1ı B)Slavyanlann Roma papasına kömJk cım:ısi A)Manin Lüıcıin çmşı
:ıh:ırni)yJtini inkar edirdi qiıa;ıısiz knyazlarla mübariZJ aparnıaqda p.1panın B)Aııopadı ref0111\1.\İ)'3 h:d:ıb
A)Martin Lüter.) köm:ıyinJ chtiyacı olması q Rus çaniVkının isl:ıh:ıılan
B)Tomas Münscr.) D)K:ındli müharioosi n:ıticasind;} kralordusunun D)Kahin kils:ııinin yamlnusı
C)l~dKarla 7,Jİfl:ım;ısi . E)Alıroniyada bnılli müh.vıo.\\i
O)vın Henrix:ı E)Kils:ı g;ılirl;ırinin 50%-ninalman ımpcratonına
E)IVLüdoviq:ı verilm:ısi

393

mir.az
 161. 'l:ı.rtin Lüferin çn~odrın n('Ç."t il ~onrıı
ı\lrnaniy:ıda k:mdli mühari~I h:ı~ ,<'rdi7
A) 7 B) U< C1 IJ Dı .," F) 12

162... XVl ;)<r<.J.:ı Almaniyada ı..,ndli müh.arih.,,i ,amanı

hurjuan~·:arun Ü~)-ana h:awıhq Nl.l hilm.-ım.~nin
s-lh.:ıhii:
/\.) }c:t1'1c:ı y:ıranrnı,ı
il ) k .-ınd 1ı 1;,n n n.ı.rın lı f!:ı ru '-">h.""1) "1 ma...,
C) h ;,rb i 1:-rüc:-ün un ,:n f o ı ~ ,
O) "°'
ı al h:ız:ıc; ın ın 7 .,, f 0 !m:ı"
E) kıl ,;,:ı Dr.t r~n mu;,~):-" p:ız;,şı l;,n n ven Im.,.çı

163. Refonno~i~ a adlanır.

,\ ı
pnn •. ,la" L..il<--~ın..b ~'-' ~\. ruh.:mı ıiiı~
B) dmnıl... m.~"•cu.1 lılo 1:-lım-n."' qcU"Şl Çl'311
C) R"'~--" ~-r-ı <K,"':.~!ı\.. ı...,ı~,) 1..;ı'ı?füxL.--ın
O ı tr.t.L~·.;ı L-r." q.--.r,.ı rr;-_j~~r-ı 3'flvm34 rT'\.c~.._xf, İl;\
>~ ı Im ~ ~ l-.;. rn.-,hl.. ..,.,,_,"""1
El K.ıı,~,· L..,1-.,-..mı ı-l~'ı C'.TT\,.")-}.;ufl"'llT)da müh:ıri7--ı

164. ~, 1 .-Kr~ Alman~-ad.ı k.:ındli mühari~i h3.$

, enn~i:
.ı\' (~"'(: ~ tt~-1••. 1 13 ~,
B I prrt"c--.:z.:11 • !..._....._~.,
q:ırşı
, R(Y'TU f'--t~, ......:. qzrsı
D' ~--t:-n.-.1,~ ~
f: ) '1 :rr-:, l_u- en:"I C':°U.,.la..--m::ı q.lT51

165. Rrlonn.ırsiy1mn S!~ncb ,~ı~bbri IJ)i!uD obr-a-Q

qru~:
J Kı 1-u "c- ~~ ..:7"'...1dllm.:ı."'1111JT\Ona~ L::nn
oo;i.r-'":"'..- -"!J ı.--ı:,~ ecM.Jj)_"'tf
2. Kı!"' 'C'"J'OGlı-.:u c.:!.hib 0lm.:ı.q ıc.t..~'lrd1br
3. KikY!:Tı ~y::ı cL•·yıJ c--ıla.., tahc olm:ıc;ıro
;.;:_~.,r6l;r
4 K.Jl.,..-ııy:t ,:. f 7.ü!:nü: ..~ ~ı (..,XJrdJla.r

S..'-h.""f'!1
L-.:- }~bı' C -ın :..:;ı "-:,rbr 1 KnvarJzr 1
A) J ..! 1 3 ! 2
B) 2 1 4 3 1 1
C) 1 ! 3 1 2 ı 4
DJ 1 1 4 1 ı l 3
E) 3 1 2 1 1 4

166. Avropııda orta .-,~r1 rin üçüncü dü,.•rün~ fr.t")

,-c.-rmi)dir:
A ) f r.:ın ~ 1mpcn ya ....,nt n ),";:r:JJ"l ITl:l l
BJ VL-r,da1 mü{t,ı'-ıl~ınm ım/..al:ı:nrnıa-q
) Pn>tc.-...uını kik~in y::ıranm:ı ı
D) ~tuq:-.cld ..~ Sofi-ya ~~h:xiının in'ıJ c<lJlrrD".J
L) Kara vcl L:ıJan n yar.ı<l ı I mı, ı

394

mir.az
 176.1<.ır~1k11·ı . ı.,.AdıJfll
f~L-• QQnin rtfonnasiyı hmbtıııı uvı.
"'fl,lfd;ırı biri,l-iJ,
ı\J 1 ...., •
Dı ~ BIPoliJ q lıalıra
.,ılll'Qh AlllI:rııy.ı E)Cnn AJın:ınıyı

1n•v•rrıılıımru,ıuçiı,iıı t)lkıl tdilm~nd.ı ~

nı:ıq;ı~:

~) Prcıı~an kık.-ıc;r.n mıfu:ılm ı.-ılr:ıaq

l Kaıohk kıl~mın Jmç.ıbrım.ı-.u,1n cpr,ı-ım alrna.cı
() K.ıto/ık kıl-ı:~mm ~cytıd.-ı,'oom ruıı.,,., qınroq
O)Kalvin kık-ı,;ınm d:ıyıq'..ımt1 rıit.bır,I~
E)Alm.1111):ıd.ı ~forıım-,a ~'i3 t.ılııı \crrn,k

gtt~- iftdR~bdiliı:
178•"Varfolomry
A)R.ıhibbrm ~ınmı rraıasıı:rl:ı
B)R;ıqıoo (lal)ı m:,ılı,m:ıılı ol;roı ~ıdı
C)R;ıqıoo ~ aımn.-ı2 pft.ır (t~k r.x......ııdJ
D)Dnn."ılb dı.ınn;:min aıa,rrıd.m yam:ııı;t'ı1Dll
E)IXışm:,n Ü7.:m,q.:ıfi~ hınım cı:i'ıok ~~
ctm.1k ~ırıda

i69.l ~~nlucumii'))'" rdin: lyğunlutff fflÖJ)J~rdin

179.
1 1
1.Fransa 1 1 2.Al:roııl)1
1 1
' •
• IY V a.hkbri6yanının a.Rekorwstı lmb-
lı:ış l'Cil\.'l!iİ nnm lıapcr.r~
._
,~ b.hk91ib)iınişiııı<b b.~lfıq&RıT.ll
işıink ctlTQ';İ İrTIÇ(!l)'l~!l\lll
C.~oımındİ)l )w.ııırr..19
.
I• ır. 1 •-v, V -...,,. mişinin imıJ!Jnm.ı._~ı ib t)ni adJhı1
t7UoQ'burq Jmaıımı >~İıl'J C,Rcfomcsı)l ,,
m.ıruz q;ıllllJSı l;ııdli h.d:ııı,ıın
' • 1 ,. ''- ımni$(ll:
tı:ış.\crın;,ı;i
:\) U\(llll)1 miıhll'll\1'ının tı.~'.ımN
Al tnili fıı lf\'
\'I Cı I IILV Rl(ll I\' kının Knm'll~.l )i:n...'>U
Dı0\'.\1 1ı 1\ ,, () \m.ııp mı-'J.1\11.)sın.n ı~v.ı1 .ı.--.ın.N ,\)1-:ı.c.3-b.c B)1-b.d-ac() 1-b.c..2...ı.b
l)JSulrımın o.ınuıunın,\.'f!\ı~ı.:ın.ı ~ ~ ~ D)!"3.b. ~-b.c E)1-ac.
2-ab
f lR~ıı:ıJ.ı R)unll.v
-ııLıl."ının h.ıkımı) )?Ontn
~
170.Pr~t\l.arıı lıl\N Iiıtmıı UI~ ıdbıuı.<, çalm1'1
180.~nJIİU mq~ gö-J.ı,ıi/ırr.mı~
l~undı: S-Jdı S;r.a
/ı l A.ı.1 "ı: ~ .J,, - n ıırvlhıımı~ rr:ı ~ tııtin Lütcriıı Q:ıtıi..\ı~
A)
Ilı \'ı:iı' ı: t·, G"ı':tıı ~olıldılt.1.-.n Durııün c•ııhı mii.ı~pn l\lin:
175, Çl'\JŞI
rcfom~~
'3:lll\
Cı Alrrı.: •: '., :r,liı ml,ınh.ı,;11\'bı ~m 1n~1.ııro.sı

Dı lı..1 t-ırr..f, :ıır, n) ır wlılm1·.1 ıb fo.\b] ııilmünün d:ıh:ı

B) Alıroniy:ıd.:ı k..-.ıdli
1) \fa:1ın I ıtqın ~ll.ı 1 ınılııı ıım A,ııJıo.nı mühln~inın d:ıgü;I~
ı.ınıı
m.ı~lub olmı-ı
prolı.'S13nt•
Katoliloon
C) A~s:ı:zi,•
111 I\' V
l',rl,LlfflC)
Lınn criq:ıd mllığını
171.Almanl)ad2 l lıırran lll\.l',I
qadıt••~ ~"' jr,,zıbnım.'1
tıruırruı
1 1)rra.ır.ıqlı rrL'lr.r.ımbn vı
(Jrnınuıı IXınyaticwtinin
2 XnJwılııırı ,,,, \ıl)ıın.ıplılm.Y.ınİ c$.ıfi
O) Böyük m.n;,zinin Anl'ıııpcn-
l il' ,n;JJr.ı ,ı~qı~ t1m:ıyı k~fl;ırin roş
d.ın ..\rlb1~ııhm $,1h.'rillJ
4 l>ını h.ı)tıınl.ınn l,cc,ınlm:l'ıınİ ıefTll,'.61
kecımiİ
S.Kıl\.1 lı(J\14 \Jlııhlıpnı ôlk.'!dJ
S<Xiial
iqti~i
AJl2~ 11)245 qlJ,I A)IO.ili il)1IV,\'I (')1.111.V E) ıv lı:ııun v:ıziy)ı:ıtİn ya'(Şılaşma~
0)1.V.VIE)II,V.VI opriçnİlll s_i)
ib-~
ıııas ıııJs tı.ır.ıtık ~
-

mir.az
 181. Qarbi Avropn tnrixinin son ortn asrinda
(fcodnlizmin iiçiincii dövriinda) hnş ,·crmamişdir:
A) İngilt~r.xi~ ç~~...,rl:ım:'\l:'\rin başlaması
B) M=ığlubcdilnı:ız annndnnın m:ıhv cdilm:ısi
C) .. Ynrfolomcy gcc:'\"sinin t=ışldli
D) Auqsburuq sızişinin imzal:-ınması
E) Yüz.illik miiharib:ınin başa çatması

RUSİYA

182. Rusiy:ı hökmdan iV h·nn Qroznının dövriinda

Rusiyncln:
t. M:>rk:,zi haldmiyyati gücl:,ndimı:,k üçün ilk d:,fa
çar titulu yaradıldı
2. Zemstvo mxlisi çağınldı
3. T;)hkimçilik qunıluşu b:,rq:,rar oldu
4. Monqollann hakimiyyatina son qoyuldu
5. H:,rbi islahatlar keçirildi
A) 1.3.4 B) 1.4.5 C) 2.4.5
D) 2.3.4 E) 1.2.5

183. jv:ın Qroznunun Zcmsn·o maclisi çağırmaqda

maqsadi:
A) Tahkimli kondlil=>r.>yeni hüquqfar vemı:,k
B) Yeni işğalçılıq yüriişl:,rin=> başlamaq
C) Feodal qaydalannı s:,rtl:>şdinn:,k
D) ahali ~rin:, yeni vergil:,r t:,yin etm;;,k
E) Boyarlann hak-imiyy:,tini m:,hdudlaşdımıaq

184. Mantiqi uyğunluğu mfü,yyan edin:

Fransada Ba:ş Ştatlar

?
Rusiyada Zcmstvo n,;lclisi

; 1

A) Eyni :)srd:, faaliyy:,t:, başlamalan

B) Silki nürnay;md:;,li orqan olmaları
C) Dövl;,t işl:;,rin:;, yet:;,rinc;, tosir göst;,r., bilmol:;,ri
D) Katolik kils:;,sin:;,qarşı mübariz;,cfa kralla ittifada
olmaları
E) Yalnız üçüncü silkin nümay;mdalarindan taşkil
olunrnalan

185. IV İvan Qromunun harbi isahatına gör.>:

J. Qoşun tayfa prinsipi dsasında ~şkil edildi
[ ; 2. Orduda vazifal:;,rin :;,sil-nxab:,t;, gör.:>tutulması
cdj)dj
l;:>ğv

i1 •
3. Odlu v;,ı soyuq siJahJa silahlanmış yeni qoşun növü
1
" yaradıJdı
1 4. Harbi xid.mat etmayanfar töycü vergisi öd;,mdliydi
i· A) 1.3 B) 3.4 C) 2.4 D) 2.3 E) 1.2

396

mir.az
 ►

.,ı: tVhnnın. QanıınnanıJsinJ

1ov• lk' • Jsas;, ~ ----:-:::--:-------------------
11,.
ı\) T:ınıaını 1;ı_tJ 1 _'k11111ı halına s.ılırıd,ı,.ıı~dl~.
1
D)~ füv;ıq~~~I mu·:ı. ~fımılJrıfan .. ~ 192.
1
~u~:.
·anın X\'IJsrin50-ci
.........---- illJrinsonuıariıinJ siyas.ıtinin t:ıtbiq tdildi~
199.Opriçnina
ıoennfydir:
ildJb3Ş

C)HJrbı yunışlJrdJ ıştır.ık ctnı;ıkıhJ~ eıfijdit. aıdd •nxıınhğının işğnl cdılm;ısi

1i
A)Ru~iyanın Q:ııın xanlığını işğal ctm;ısi
D)F~~!alın )~nın~m yalnız ildabir~trl~~ ı\l 0:r.<anx:ırılığını~ I_Jğv ~il~si B)IT:ılımasibin L'1111ğ;ı ıugisin labrv
ctnusi
gunundJ koç~ bılJnlıbr ~f~.~~q B)il' anovl:ır sülalJsının hakimıyy:ıı;ı g:ılmasi q l..cpanıo döyüşünün baş \'Cnn.ısi
Ell)övlat v;ı ~ıhıbbr k;ındli t;ıb . ı.; C)R~b~ı: nııh~nın ı.1mamil;ı işğal cdilm;ısi

187,ıv hanın hayata

Rusiyada:.
krçirdi)i
isi
~~,~"' DlSı ır X,
~ El n
ahatıar~ . , . nh•amühnrib,Jsi
• •

dövrüna
•• • kilcd'I •
~IIJM~ K nı xruıhğı üı;ınn:> Ub'UJ"SUZ
yuruş ı~

uy~un gJlir:
ı 111.1S1
D)(p;ri-Şirin sülhünün
imı;ılannusı
E)Alm:ıniyada rcforma.sir

200.Rusiyanın XVI
b.ıkaunın başlmııı

;ısrin 90-cı illar

tariıl üçOn
ll
A)Parlanıı:nıl~ monarx~ya q\lnıl ~193.U~~y;ı müqaııi~;ısin_in i~lanm~~• _ . S.lCİ)')'Jvidir: 1
B)Rus.dovbtında IJhkımçilik h~ Yar:ıdıı~ ~)Rusiy:ıntn KnmU7.Jnl1J Uh'Urs~ız yu~ elması 1
A)Opriçnin:ı siya.satinin hayata keçirilmJsi
C)Sı_~kı monarxıya q~rulUŞundatıququ~ )S;ıfJ,il:ırin Ş:ırqı An~dolunu ııımı~sı_ 1
B)l.arnt\'o m.xlisinin çağınlmııı
dovbthakımıyy:ııı fonnaıaş<1 ~kaıı~~ ~ Sibir xanlığının Rusıya t:ır.ıfındJn ışgalı q Sibirx.ınlı~nın iş&ı:ıl cdilm.ısi
D)Ru.~iyada feodalizinı qaydaJ~ "il\ ~)ıv lvanın çartiıulu q;ıbul cım:ısi D)Lİ\'oniya mühan~inin baş:ı çatın.ısı
E)rustorpaqlannın Mosk-va k 5arsıldı E)Rusiyanın Balıik d:ınizin;> çıxış Jld;ı ctın.ısi
dövlaıd;ı birl~şdirilın:ısi başa nYilılı~' Rus~anın Sihirxanlığını i_şğal etdi)ivaıt:
1194
. Çaldı A)~favi dövl~rinin pa~1axıı Isfahana köçürüldü 201.XVI
asrin
sonuX\11
minilkonilli~
Rusiya
188.XVI;ısn~ 60.cı illaıinin ortaı B)Liı'Oniy:ı mülı:1"?~sı ~\~ ç~ıdı tariıinda adlanır.
awaliRusıya tarixiüçünx k~n:iO.ci ili~. C)Rusiyada Opnçnına sıyas:ııı başa çatdı A)Opriçnina dövni
.-ı hki • ara tenk 11' l'b ••.. 1 •b d'.. B)Q:ınşıqlıq döıru
A)ölk.ıu:ı ı:ı mçılik hüquqlan ~ . ,c~~~: D)A,ıt0!'3~ s.ı _ı yuruş:,n aşa ça~. .
8);ıyanlann x~yan:ıı chıill\11 ınıı~ldi ElSJfa,1 dovl:ıtı Xor.ısanı ycnıd:ın ozun:ı tabcctdi q ÇiçJklJnm:ı dıi\ru
döv!Jı ıcrror siyasMi.
onnı,na _qarşı &en~
lliİn, D)Romanovl;ır dövıü
ı· Çnına h;ı
• • vl;I
C)iVlvanışi,ıalçılıq )'Üriişlarini daır.ı.~1a ~ 19 ~u"ha_n
'b~sı_n• d,ı kRu~ıyankın
• d'ı: E)Buıbonlar dö,TÜ
1
5,Livoniya maqsa
D)Baltik d:ınizin:ı çıxnıaq Uğnı~"'~u.ır~ A)Qara s:ıhı 11
d~n~z ;ı~nı ;ı ~ :cçın_n:ı ' .
E)Knmxanlığı ÜZJıin:ı u• . ~ub.1ıi~ ~ B)Şarqd:ı ışgalçılı~ sı~Jlını gcnışl:ındırm:ık 202.RusiyaSibiri işğal ed.m ilda:
b'll!TuzYllnişl;ırbşkilalJı C)Baltikyanı :ırazıl:ır.ı yıy:ıbn~:ık A)ŞJrqi Roıro il11jX'fİyası süquta uğr.ı(lı
B)Ryurikl~r siilal:ısinin hak;rniypti başa çatdı
189Rusiyada hayata kcç·ı ·ı D)Qızıl Ordudan vass.11 asılılıgına sonqoymaq
• •' • rı anopriç • • d C)Romanovlar sülal:ısi hakimiyy:ıtJ gJldi
ı. Çann ş:ıxsi hakiıniyy t' . ..nına n~r>ı:..! E)Balkan yamıadasının ışğalını başa çacırmaq
. ;ı ı xcylı gucl~· ~ou~ D)ÇarIVlvan opriçnina luy:ıta keçinli
siya,1ti
2.Ölbd;ı tJs.1rrüfatın inkişafı 5 .. .1 . •
E)Livoniya mühaıib;ısi baş.1 çardı
3.Ölkad:ı sosial v;ı iqı' d' .~ıl:ıııdı S.,fa,ıiJrla Osmanlılar arasında Nıyazabad
196.
4.Kaukt.ıyfalannın _ısa ı v:ızımı ağı:rlaıdı döyüşü baş ,·cranilda:
5 V:ıt;ındaş müharib u~~-ın~ ~boldu A)Livoniya müh3J'ib:ısi b.ı,~ çatdı 203.XIV Jsrin~ ciill,ıri Şin·:ınşahlar döı·IJti, XVII
A)• 1.2.5 B)ı 3:ısı uçun ılkin '"'I
'I"" ;x}~ B) . . ı..d
iV·ı vanopnçınanı d
v.ışa çatır ı asrin awallari RuSİ)3 ıariti üçün SJciyy;ni c~Jt:
4 A)M~kJzl~irilmiş döl'blin tnradılnı.ı~ı
D)2.3. 4 E)1•3•5 C)1.4,S C)"Yuri günü'' ı:ııbiq rdildi
•• D)HJŞlarxan xanlığı Rusiyaya birbşdirildi B)Osmanlı dövbti ilJmülxıriZJ ap:ınlını.ı;ı
E)iVİvan Qroını hakiıııiyy:ıt;ı g;ıldi C)Yeni sülal~nin hakimiyy;ıt:ı g:ılm:ısi
D)K:ındlilJrin tJhkimli h:ılın:ı s.ılııun,ısı lıaqqında
190.XVl \'ansında Ru•
. asrin. . ikinci ' sıyanın llrid 197.
Livoniya müharibasinin Rusiya üçünnaticasi qanunlann vcrilnı.ısi
sıyasatının asasmifolarini müamn edin· A)Rusiya rn;ığlub oldu v:ı Bcssarabiyanı irirdi E)Geniş işğalçılıq mühaıibabri ap.ıım:ılan
1.Qazan, HJŞt:ırxan, Knm xanlan ilamüook 8)Rusiyaq3lib g:ıldi v;ı Qara d:ıniz sahillarin;ı
aparmaq ~yal:ındi
2.ÖlkJnin Qızıl Ordudan asılılı~na q Haşt:ırxan v:ı Qa7.an xanlıqlan Rusiyaya CJıh·aldJkl hansı hadis.ılaıin nömrJIJrinin
birl:ışdirildi 204. )trini
3.Qara dJnİ~..).Çıxış yolunu barpaeıı:;QO)~ DlQızıl Ordudan vassal ası !ılığına sonqoyuldu dJ)işdikda, vcrilm~ bütün hadis.ıfarin düı.gün
4.Baltık d:ınınna çLxış Jldaetm;ık E)Rusiya m:ığlub olduv;ı Baltikyanı :ırazil;ıri ıutmaq xronoloji ardıcıllığını müJyy;ın ttmJk olar?
5.Q~im~usdövl;ıtina daxil olmuş lcwpaqlaıı m;ıqSJdin:ı nail olabilm:ıdi
bırlJşdınııJk •
B)1.2.5 ql.45 ,IVİvanın hakimiyy:ıti dö\Tünda baş vernıJm4dir:
A)1.3.4 198
D)2.3.5 E)1.2.3 A)Opriçnina siyaQtinin kcçirilm:ısi
B)Harbi ~lahat keçirilm:ısi
q Balfil.y.ııu :ırazil:ır.ı 0yabnmJk üçünmüh3J'ioo
191•X'\~as_rin 50.ciillarinda Rusiyaya bi~ aparılması
3 razılm müayyan edin: D)~ v;ı ~;ışb~an xanlığının işğal edilm:ısi
E)ibır xanlıgının ışğal cdilm;ısi
1.Q~ xanlı~ 2.H:ı~d!Xan xanlı~
3.Sıbır xanlığı 4.Kom xanlığı
A)1.3 B)2.3 C)3.4 O)1.2E)1.4

397

mir.az
 205 . U ygunluğu
- mü.-,n.>n edin:
1. Rusiyacb opriçnina siyas:,tinin t:>tbiqin:, başlanması
2. Livoniya miiharib:ısinin başa çatması
3. Rusiyacb yeni sülabnin hakimiyy:,tinin ba_-..-ı çatması
4. IV lvnnın çar tituhı q::ıbul etm:ısi

1
1547 1565 1583 1598
A) 1 3 4 2
B) 2 4 3 l
C) 4 1 2 3
D) 4 l 2 3
E) 3 2 l 4

2 06. Uyı,ınluq ponılmuşdur:

A) Boyar Rusiyada Böyük J...-nyazdansonra

idarxtm:xb mühüm rol oynayan
yüks:,k zümro
B) Çar Rusiyada dövl:,t başçısının daşıdığt
r.,smi tituJu
C) Opriçnina Rusca .. k:,sib götünn:,k" monası-
nı verir
D) Silki Monarxm hak.imiyy:ıtinin silki
monarxiya nümay:,nd:ıli yı~'1ncağa arxalandığt
m:ırk:ızl:ısdiril nıiş feodal dövloti
E) Mctropoli- Katolik kils:ısind:ı giinahlann
ya bağışlanması m:ıqs:,cii il::ı kils:,
t;,rofınd::ın satılan pullu son:ıd

2 07. Düzgün cavnbı müayy;m edin:

.~ 1 il
Fransa
111 iV V
Rusiya
VI

İngilt;,r;,
.
Tüdorlar Yalua Ryurikfor
sül:ıl;,si sül:ıl;,si sül:ıbsi

A) n, V, Vl B) JJ, JV, Vl C) I, ili, V

D) IT, ili. VI E) il. TV, V

20 8. Rusiyanın XVI .>srt:ırixin.> nid deyi/:

A) Qazan xanlığınm tabe edilm:ısi
B) H:ışt:>rxan xanlıt'lnın tabc edilm~si
C) Sihir xanlığtnın işğal cdilm:ısi
D) Ryuriklor sülalosinin hakimiyy:>tinin başa çatması
1
E) Romanovlar sülal=,sinin hakimiyy=,t;, g:ılmosi
.1

398

mir.az
p

220.Kolumb k.l$f etmJk ist3>in!i:

A)Kanb d.ınizi höw.ısin<bki 3dılan
8)Afrikanın ch:ıtora ya"nhis.ı;.liini
C)Hindistuı.1 ~-d.'lll d.ıniz yolunu
D)Vahid dünya Okcanının möıcudluğunu
E)A\Tlı)l.'.llılar:ı m.ılum olnı.1)-.ırı bütün
Jr.ızibıi

221.Xristofor Kolum bunadı ilJbı~h ıkyil:

1.1~92<i ildJq:ııb.1doğnı üzüb Kub:ı ı~ ll~ti
ad.ılannı k~rctmişdi
2.K~fctdi>; :ır:ızilJri "llindisı:ın", ~!isini~
"hindular" adl;ındımuşdı
3.HindisLın.ı ç:ıU11Jğıı c.ılıd cd.ın ilkı\ıTOJl.'.l d.-rizı;isi
olmuşdur
4.Yerin liir:lş.ıklind.ı olduğunu V) v:ıhid duny:ı
okı::ınının mö\'cudluğunu sübut ctmişdi
5.ilkd;ıfa Afribnın cJnubund:ın kcçib llindokı::ınıro
Çl'{ffitşdl
A)4.5B)2.4 C)U D)11 E)2J

222Kolumb ömrünün sonunad.ık bilnuııı4Jir:

A)Milliyy:,tcJ it.ıly:ın olJu&'lltlu
211.Yuxandan fırlanan çarxııı ıxıı... o~vük coğrafi kJşnar dö\TündJ ilkm,alSJyah31J B) Hindisı:ııu ı'llib çıxıımını
• ·radJ naticasinda: 11'H •16 ovı
n'kiJnn.
• dJnıstı "''U
Unıı •başladılar: C)Kub3 ad.ııını bşr cıdi)ini
1.Kağız ıstehsa_hna ş:ıraiı yarandı A)hollandlar vJingilisl;ır O)Yeni qiı, k~fctdiyini
2.Dahaçoxfılız çıxaımağa VJmetal. . 8)L,panlar v;ı portuqalhr E)Dünya SJ)n!ıJli ctdi) ini
yarandı ~~ ıı C)ispanlar ,·oin~lislJr
3.Donına sobalannın ixtrası ~l:,nd' D)holland v;ı fr.ınsızlar 223.lık dünya s.ıyahati üçün ımktcrlk tJhJI: • i

4.Taxıl m~hsull:ınnın istchsalı yü~~ E)ruslar vJingilislar ı\) Tic3r.ıt yollnn Okcanl:ıııl:ını Adanıik d.ıoizin., kl,di
A)1.3 B)2.4 C)3.4 D)1.2 E)ll :17. 8)c)mt:ı.ı pulmün.ı~ib.ıd:ıi k~linş.ıkilıb :ır.ıldı
XVJsrinawalind,ın başlaymq ŞJrqJ yeniyollar q Kiçik Asiy.ıdan kcç;m tiMI yollnn Bir.ın.sın ,tin.ı
artannaq nıJqSJdi ilJAtlantik okcanına VJ
Afıikanın qJrbsahillJrinJ gJnıilar göndJrdi: kcçdi
D)Böyiik IPJk yolunun ~miypıi daha ılıı mdı
212.XV-XVI asrlardJ Anopada odlu ilah A) İspaniya krallıb~ E) Yerin kür.ı ş.ıklind.1 olduğunu v,l'ohid diıııy:ı
v3 ya)ılması nJtiminda: iıtd B)Fr.ıns.1 lT.Jllığlı
5 18
okc.11ıının mö\'cudluğunu ~~but cıdi
1.HJrbiiş<b yenim;ırholJ açıldı C)İıaliya krallığı
2.lhbi işl~r.ı ~rfolunan xJrcl:ır az.aldı D)Portuqaliya kral!ığı 224.lık müslJmlJkJ ~ğııllnnnııı bnşlnnmıısın2 ooin
3.Müh:ırib~l~rin ill1llması müşahicboluıxlu E)Almanı yakrallıgı yaratmışdı:
4. Odlusilahın istchsalı vJ yayılması • • .. • • • A)SJlib yürüşl;ııi
imkan yarandı ~ !18.Qar~a tarafu1..mk llındıstana çaımaga cJhd B)Xrisıi:ın kils.'!Sinin parçalaM\'l.',1
A)1.2 B)3.4 C)2.4 D)IJ E} tdanılk ~vropa dJnizçisi olmuşdur? q Böyiik coğrafi k~0:ır
14
· AlAmcnqo Vcspuçı 8)Bartalomcy Diaş
C)Xristofor Kolunıb D)Femando Magcllan D)Rcf~iya h.ır.ık:ıtı
E)Rckonkista hJrJkııtı
213.XV-XVI asrlardJ uzaq danirnyahı!Mihjlil E) Drcyk
etmJkvJ
yaradan BörükCoörafı
nnıillJr. " kaşnarüçüa&'flİJİııWl9 • •\,erilanl~r
• aıd• olduğu şmi müan-an edin: 225.Böyük coğnıfi kJ10.ır dö\'lilndJ hpıınl) 1)1
q'd~rco··fib·ı·kl
1.KifayJt 1.Portuqalıyalı ckspcdisiyalanndanbaşçılıq
birina ıiddir:
• e, graı ınr ı:trnişdir ~ı~n:ı olıroqll büıün cJ11uhi
1.Braziliya ı\m.ıibnın
3· Koıııp:ı.sııı :.ı.;,.,~ 2• İlk d;ıfa Afiikanın
2
Tcxnikı' )'·nı'l'.kl
bsfcdilmasi . • c;mubundan
kcçib Hindokcanın:ı mıedilm.lii
• • . . . t '. , ~rvJg:mııqayırnı.111lll ~~ Çt'0111şdır 2.Zond ,-:ı Moluk aıblannı zJbı ı:dılm.ısi
.dJnızçılıy;ı aıd cıhazJann bkmill~ A)Drcyk B)Fcm:ındo Magcllan 3.llindist.ıro d.ıniz yolunun kJrcdilm.:6i
4, nkg;ııııi!Jrin düı.JldilmJSİ C)Ameriqo y • D)BartalomcyDiaş 4. ilkdiıııy.ı s.ıy;ılı.1tinin b.ış ,crıtUii
5·H;ırbi üstünlü~ silahların
odlu meyda111~E)Vasko da ~çı 5. Kuba \';)Karib d.l!izlJ!indJli :ıJ.11.mb hiıx!ubnn
A)1.2.5 B)23.4 q JJ5 m.ıhv edilm.ısi
D)1.2.4 E)215 A)1.2.4 B)IJ.5 C)1A.5
0)23.5 E)2.t5

mir.az
 226. Eylcr-Vcnn diaqramında lspaniya (1) va
Portuqnliya (il) dövlatlariııi müqayisa edin.
' '1

1. Rekonkista h:ır.:>katl n:ıti~sind:ı Princy

yanmadasında yaranması
2. İlk ınüstamlak:> dövl:ıtl;,rind:m biri olması
3. S:ıyyahlannın ilk d:ıfo Hindistana d~miz yolunu kaşf
ctın:ısi
4. S;,yyahlanmn ilk d~fo Dünya s;ıoyahatin:ı çıxması
5. Müst:,ml:ıka ticar.>tinin :ın çox c:amlaşdiyi ölkalarin
birincil:ırind:ın olması
A) I-1.2. 11-3.4. 0-5 B) 1-1.3. ll-2.4. 0-5
C) 1-3.5. TT-1.4,0-2 D) 1-4. II-3.5. 0-1.2
E) 1-1.4. 11-2. 0-3.5

227. Böyük coğrafi k.Jşflar dö\'rü üçün saciyyavidir:

A) İlk müst:>mfak:ı işğallannın başlanması
B) Avropada amt:,::, istchsalının az::ılması
C) İlk kapitalist mü::,ssisal:ırinin yaranması
D) Dünya ticar.>t yollarının Bizansın ::>tin:,keçm::>si
E) Dünya ticar.>tinin m:ırkazi Konstantinopol ş:,harin::>
keçm::>si

228. Uyğunluq gö;J;mi/m;mıişdir:

A) Ameriqo Kolumbun kaş:f etdiyi torpaq-

Vespuçi lann yeni qita olduğunu sübut
ctmi di
B) Xristofor Hindistana çatmağa cahd ecfan
Kolumb ilk Avro a d:ıni isi olın dur
C) Vasko da Q::,rba doğru üzüb Kuba va Haiti
an1a adalarını ka f etmi di
D) Bartalomey ilk d:ıfa Afrikanın canubundan
Di ke ib Hind okcanına ıxmı dı
E) Femando Filippin adalarında yerli ahali ila
Ma ellan t mada öldürülmü dü

229. Qarbi Avropa ölkalarinin XVI asr tarixin3 aiddir:

A) Ağtr v:, yüngül top istchsalının artması
B) Karavellalann yaradılması
C) İlk dayirmanlann hazırlanması
D) İlk kompasın kaşf edilm:ısi
'
1
E) Su çarxlanndan istifad;, cdilm:ıya başlanması
1

n
1
' 1
400

mir.az
 ·Vl3srdJAmerika qit.ısindJ
ı30. ~ masının s.ıbJbi· quı~~ -----.---. --. ------------------
etil)'11rnn . fı k0 n . • ~~tlı. xıll 35rdJ lngıltmnın Fransaya qa)1ardığı 243.
Fransa v~lngiltm arasında baş vermiş yüziUik
ı\) [Jiiyiik cogr.ı__
ı ~ Jn_n başlaııı~ 1 ~ 236·' ilJrimÜil)')'Jn edin: müharib.l başa çatan ildJbaş vermişdir:
·ndulann
ll kutbvı şJkıldJ lnJhv c,.ı: ~raı ı"1n 2. Tuluza
13)l ru lcl. '1.11 1Şnn r-· 1.Fran.s:ıda silkimonıniy.ının y.ııannmı
C)1orp:ıqlann masu.arlığıntn Yii4-ık~ •Norınruıdiya 4.Navaıra 5.Burqundiya 2.Rcfonnasiya hJ~katının başlanması
3
O)A,TO~aıfan g~IJl~bhnnı· J~_Jk!J
01

E)Arncnkanın )CrI J a ısının JfnJk ~ ~

rnJb'UI
1 rtıası •
rrınsada çağınlnn Baş ştatlara aıddir:
. 3.Ağqoyunlu H~nPadşahın Cwn~r
gJl111.1Si
Mirz;)}?
qalib

oını.ısı ~~n 237ı. Silkinüm~yJnıbli aliorqanol~ı . . . . 4.ŞJrqi Roma impcıiyasının wlı~na sonqoyulması
~ ı. Ruhanilann, z:ıdaganlar vJ kJndlılann ıştırakı ıb
söyükcoğrafi kaşOardan sonra çağınlunası 244.Fransa tariıina ıuılılir:
23 JJ/ı 111 aşğul oldular: quı •lılıi ~~ J.J(ra]ın Js.1SJO
1 yenivergilar byinctmJk iSbyJrbn 1.laklar ~yanının baş \'CflllJSİ
A)is~lar B)fııınsızıar onu çağı~ı 2.Papa vilayJ!inin y.ıradılması
O)ingılıslar E)ponuqaııar C)hoı~ 4_Silk!Jr ar.ı.sında_ ixtilafön~ ınöv~~d. ol~ı 3.Rckonkista h~katınm baş v~i
_Baş şı:ıılann dovl:ıı ışlJnnJ tasınmn guclu olması 4.Üçüncü salib yiiıüşünd.1 iştirak ctmJsi
5
. söyükcoğnıfı kaşOJrdan sonra ın· . .. . . 5.Varfolomey SCQSİ ~inin tör~lm:ısi
232 .· ,3 işğalçılann altına düş . usı~~I~; .. 38Xürr.ımılar usyanı ı!J Jakenya ,,~UotToyler
ırıış, muş ~aı·ı ·ı ııı• 2 • h. ı . .. d' 245.ln~ltmnin sonortı ilS~rtariıi üçün ıarakterik
A)mistisizm B) 1~~ ıdJı" üsyanı üçün oxşar rJ ~ı Jnmuayyan t ın:
xtaıiyyat D ~ııolıya ı. Milli a,.ııdlıq xar.ık1cn daşıması cahatlari müayyan edin:
C)nıwcdiıasiya lrnıı<:ı___,,u~Q
.....
, .A~r \'CTgt · \'Jfıcodaı nı..,nıunJ
·· q~şı yonJ ·· ı m:ısı· 1.Kapitalist münasibat!Jrinin yaranm.ısı
2
E) 01
3_Yadclli zülınünJ qarşı çcvnlmJsı 2.Yüzillik mülıanb:ı<b mJğlub olması
. _üsyanın a~ işrirakçılannın kJndlilJr olması 3.Parlamcnıin ikihi~~böl~i
1arauygun o1anlan 4 · "·baş
233.8-0Ş xana müM"n•n• ..ı:_:
•uııı
5
_()ı1a ~rl;ır dövıünün ·k· ı ·ıncı•m;ırh;ıı :ısınu.ı 4.Manufakturalann meydana gJlm:ısi
vcnnosi 5.Mütl;ıq moııarxiya qurul~uııuıı yaradılmağa
Temıiııiıı adı izahı başlanması

ı.
Avropada kilsanin Yenid.ın 1239. xıv asrin ortalan • XV Jsrin aw;ıllarinda
u• daictinıai hJrJkatqU!lılıııası fr,ınsuJann ingilislarla nıruşmalarda mJğlub 246.Ağqoyunlu dövlatinda Uğurlu ~bhammm ~
2 M~ıambblari olan döv! olmasının am sabablari idi: Fransa knıDı~nda l~d Karlın foaliyyati
üçün
~· --~~::--:--:----Jl ı. CJngav;ırl;ırin ö1JJrinJ güv;ınm:ısi oışamb1t:
3. Özmü:ıssis:ısinda muı.dlu ;ı~bbiı 2_Roma papasının in~lislor.ı kömak ctm:ısi I.Eyni dövrdJ fo:ıliyyat göstJnıtJIJri
11
edanvabu:ıma~n çoxhi~ini J.Kandli!Jrin fi-ansız ordusunda vuruşmadan imtina 2.DövlJtin vJ!i~iIJ)~n olunıtlı11an l \
m;ıni~ Jnhakim bb a cım;>sı 3.~tırk;ızi hakimiyyJIJ qarşı çıxmalan
4.lngilislarin in~iı.amsız ş;ıkikb vuruşması 4.HakimiyyJt uğrunda mübariı.:xb q:ılib gJlrmlJri
a.Refomıasiya b.İndilug~iya c.Bwjuaıiı1 . . . . • . . .
d.Opriçninae.Metropolıya 240. YüziUik mühanbadJ lngıltmnını m;ıglubıyy3tını
A)1-a,2-c,3-b B)1-b,2-c,3-( sür.ıtlandiran ~bablmaiddir: 247.XVI ilSrin amlarinda Almaniyada bütün ahalinin
C)1<,2-b,3-a D)1-e,2-bJı ı. Fransız xalqının vJlJnpJrvarli~ btolikkilsJsindan naranolmasının SJbablarin~
E)1•a,2-e,3c 2. in~lisl;ır.) qarşı Jakcriya iisyarunını baş vennasi ıudıfıı:
J.Burqundiya hcrsoqunun lngillara ilaittifaqırun 1.Ôlbmsininxeyli hi~iniki!SJ mülkl)riı.ışkil
pozulması eım:ısi
Açıq testlar
4.İngiltar.ııb feodal
harc-marcli~ 2.Güclü
imperator kilSJ!lİ miid.1fi3
hakimiyyatinin
5.Flandriya cangmrlarinin xayan;ıt etm:ısi
ingilisbQ etrn:ısi
234.XllmdaFransada kcçirilan inzibati idwllır 3.KandlilJriıı bhkimli halına salınm:ısı haqqında
naticasinda: . 241.>,,'V
ilSnn SO.ci illarinda Fransa vaİn~ltan qanunlann q;ıbul cdilm.ısi
1.M:ırbzi hakiınİ)')'Jl Kral şurasının~~~~ arasında imzalanan sülhün ŞJrtlaıini müayyan 4.Kilsanin ;halid:ın onda bir\'CT~si alması
2.arazisiinzibati cahJtd;ın ;ıyalatla~ bıilm edin: 5.öhaliya VJzifa VJindulgcnsiyalann satımı
3.Vilay;ıtl;ıri kr:ılın canişinl;ıri idmediıdilı ı. Yüzillikmühariba başa çaıdı
4.Birsır:ı kr:ılhqlar Fransadan aynlaraq m~ 2.fraıısadakı ingilis mülklarinin s:ırh~IJri d;ıqiql:ışdi 248.
Martin Lütcrin Alman imperatoru VKarla
oldular 3.Fransız tacirlarin;ı İn~ltjr:xb s:ırb~ ric~teım;ık göndardi)imümiatinda tabbtdirdi:
hüququ verildi 1.Romanı papanın ,lindan alm:ısını
235.Xlllasrdaİmriltm ifaFransa arasındabı! 4.Yalnız Kale limanı ingilisl:ırin alindaqaldı 2.Kalvinkils:ısinin 13ğv edilm:ısini
vermiş nıüharihanin naticalarin_i ~ii3)~~ 3.Feodalqaydalanna q~ı !JdbirlJr gwini
1.MühaıibJd;ı qalib gal;m Fransa Ingılooib PJl1I242. Xl)J.XJV ilSrlJrdJ Fransaya birlaşdirilan anızilar 4.Bütünkil~ıorpaqlanrun müsadir.) cdilm:ısini

sülhiinü imzaladı . •jıi deyi/:

2.Fransanın birsıra ıicmt ;ıhaıni~ ıaıı 1.Nonnandiya2.Tuluza 3.Şampan
ingilisl;ırin alin;ı keçdi ~ Maıscl
4. 5.Brctan
3.İngilisl;ır mağlub oldular, yalnız Kale
.ingilisl;ırin ;ıl ind;ı qaldı . lilfl1llll 1
4.lngilt;ıra kralı Frans:ıda olanıoıp:ıq 0~ I'
.ıksJriyy~tindjn imtina etm3Y~ m~ 401

mir.az
 249. Almaniyadn kandli mühnrih3sinin mağhıb olma
sabablarin;, aiddir:
1. K:mdlil:,rin müt:ış:ıkkil qüvv:> olmaması
2. İngilt:ır.min v:ıd vcrdiyi yardımı gönd:>m1:>m:ısi
3. K:mdlibrin böyük ordu halında birl:>ş:> bilm;,m:ısi
4. Üs yan t:,r.,f darlannın üs yanın gedişind;, xoyan:>t
ctm:ısi

250. Almaniyndn k:mdli miih:ıribasinin naticalari:

1. Ş;,xs:m azad olan k:,ndlil:ır d:>t:ılhk.;mıi halına salındı
2. K:mdli!Jr öcfanc vcnn:>kln şdxsi azadlıq ;,Jd;, ctdikır
3. Feodal qaydalan v:ı feodal zülınü daha da gücl:ındi
4. Kondlil:ırin vergi v:ı mük;,11:ıfıyy;,tl:ıri aznldıldı
5. Yoxsullara qarşı amansız qanunJar yumşaldıldı

251. Martin Lüterin fikirfarin müayyan edin:

ı. ..Günahkann xilas olması Alla.hm ona m;,rl1;,m;,t
ctm:>sidir".
2. "Hcç n:xfan imtina cd:> bilm:ır.>m. çünki vicdanın
aksin:> getm:ık miimJ...iindeyi!"
3. "Sözl:ıriniz Allah sözüdür, lakin :,m:,11:)riniz şeytan
am;,lidir"
4. "K.rallann müq:ıdd;:,s borcu ... qar.>tl:>m;,şğul olan ..,
kils:ıl:ıri viran qoyan zalımlann q:>tiyy;,tl:, qarşısım
almaqdır''

252. X'VI asrin birinci yansında baş ı·crmaıııişdir:

1. Almaniyada Tomas Münserin başçılığı il:ı k:mdli
müharib:ısinin baş verm:ısi
2. Rusiyanın Qazan xanlığmı işğal etm:>si
3. Vittenberqd:ı saray kil~sinin qarşısında "95 tezisin"
asılması
4. IV İvanın çar titulun q:ıbul etm:>si
S, Katolikl:ırin protestantJann etiqad az.adlığını tanıması

253. Protestant kilsasina aid olanlan seçin :

1. XVI asrdd yaranmışdır
2. Frarıstz din xadjmi t:>r:>fınd:ın yaradılmışdı
3. isveçr.xfa yaranmışdtr
4. XVl dsrin ikinci yarsında katolikfar bldfinddn
etiqad az.adlıqlan tanınmışdı
5. Adı Martin Lütcrin t~r.,fadlannın adından
götürülmüşdür

254. Reformasiya har.>katının naticalarina aid deyi/:

J. Katolik kils:>sinin qüdr.,tisarsıldı v~ parçalandı
2. Protestant kiJS;>siRoma Papasına tabc edildi
3. Avropanın h;,r yeıind;, reformasiyanın qarşısı alındı
4. Katolik kil~si öz nüfuzunu V:) :)rnlalanın çox
hiss;,sini itirdi

255. Kalvin kilsasinin geniş yayıldığı ölkalardir:

1. Fransa 2. İsvcçr:, 3. İngilt:)r.:>
4. Nidlerland 5. Norveç

402

mir.az
 .....

270.Xronoloji ırdıcılı~ mÜ1)'YMI edin:

1.Normandiy:ı ~ Tulııı.anın Fıansaya birlJŞ(!iıilm.'lSi
2.IVFilippb papa arasında munaqiş:ı baş ,~i
3.Kral iVFilipp ~findJn ilkdJfo Baş Şbtlann
çağıniması
4.Fransada sülal:ısinin hakimi~g;ıl~i
Valua

ln~ltmtariıina aidıronolojl ırdıcılı~ müJy•

271.
yanedin:
l.ilkcbfa~~lınb parlamcnrin yar.ıdılma.sı
2.lngilın:b UotTa~cr üsyanının baş vcnn:ısi
3.lngillJf:xb
Tüdorlar sülal:ısinin hakimiyy)I) gJlm:ısi
,, 11 orta 3srl3rdJ
Roma papasının , . iikcoğnıfi kJş0Jr nJticJsindJ müstJmlJkı 4."Böyük AL1ı!lıqlar xartiyast" nın il11L11anması
2;:ıu• • d' \assaı1 I at( BO)3(inin d' 'ı· 1
c3m1JŞ 1)1 ıman ar:
-ıkalJri muJ)')'JR
r ın: oan t'Jo'•.
1.
ı,cır 2. 1ngı·ı IJr.ı
olisvCÇ 2.ln~lt;ır.ı 3I . p rtııqaliya 3. 1spanıya
•
• 5 Dan' •sııaınıra 1.R:iya 5.Nidcrland 272.
Xronoloji ardıcılıw müaypn tdin:
4.Polşa • ıımrka 6.lıalira 4.
1.FransadaBurlıonlar sülallSinin hakimİ)')'JtJ g;ılm.ısi 1,
çarrlan~·ı1 . coğrafi kJŞ0Jr dö,TÜndJ 2."MJ~ubcdilm.ız arıroda"nın ITIJhv edilll1.'lSİ
BorisQodunovun
259•Rusiyada:
[)övl:ıl hakimiyy:ııinin foalim,
rn~,nd
.
at, Bö)iik
""'' • •
~nSonra!(r11Uı~ üçüns.ı~ı)'YJ,1 cJ JIar: . .
1Hindisıana d1nı1. yolunun
h ı
Portuqaliya

bşf cdılm:ısı
3.FransadaIYeli7llı'cbnın hakimi)')'Jlinin
4."Vaıfolomcy gcusi"
başa ç:ııma.sı
h.1dis:ısinin b:ış vcmı:ısi
l
~:Yeni:ıyanlann mJrbzi hakirni;:zuı(hı 2: Amerika qiı:ısi~in bşf cdilrn:ısi .. .. .
"say:ıı
fTIU,
olundu ~olnı,,.
'"'lij
"-'-istan,
3, QIJU Ş:ırqı Afrik:ının
C(n ,
~n muhum hmaıı
3. Durğıınluq döııii başa çaldı ş.,h:ırlJri işğal ı m:ısı . . 273.Xronolojl ardıcılıw mü3Y)'3tl tdin:
4 Silki ınonarxiy;ı qunılu yaradıldı 4.Zond v:ı Moluk ~~lanz.ıbı cdılm:ısı 1."Proıcstanı kils:ısi"nin yaı:ınırosı
• ÖlkJCI. vJl:ınd:ış nıüharib. •1 . . 5 ilkmüst:ıml:ıb ışgallannın Jsasının qoyulması 2.M.Lüıcrin "cJMJ! qJl>zi" alvcrin:ı q~ı Çt'1Ş ctm:ısi
5- rd':ı :ısı ~ xanrı rn~.lijuıL 6•• Kuba v:ı Krib d:ınizl:ırind:ıki adJlanııda hindlil:ırin 3.Lütcrin Voıms ş:ıhJrinin rcyxstaqında Çt'1Ş etm:ısi
\'C I • .
ıamamil:ı m;ıhv cdılm:ısı 4."Protcstant kilSJSi"nin Lüıcr.ııı kils:ısi adlanmağa
başlanması
:ısrdJ Rusira,
260·'.XV'd" ln~ltmFrans Vh • • 1 • 'd J ·ı
·l li' • ·, , •·.' 1•"fl~~ 267Bö)iikcoğrafikaşOJnnnJticnnn:Jaı ucyı:
S.,fa\1oı a nın anxı uçun oxşar c b • j ,.J..: h • . ...
. d" I l I ndb' I . . ~ at: l Böyük pJkyo1uwuı ,c:ın :ı :ımıyy:ıtını ıtıım:ıy:ı
ı Vahıd ovJI1aı a ır :ışdınlll!Jsi •
• . .. · . başladı 274.Xronoloji ardıcılığı müm.ın edin:
2. Monarxıya rı:Jımının q~l~ıı ı. Afrika. Asiya v:ı Amerika qital:ırinin :ırazisi 1.Auqsbruq sazişinin imııılanması
3. Pa)1~x~ın başqa ş~h~r;ı k~unılın:ısi müstJml:ıkJl;ır.ı çevrildi 2.Almaniyada kdndli müh.lribJSinin başa çatması
4. Hakınııyy~ıJ _re~ su!ala~ın gJlm:ısi J. İlk dünya iqtisadi böhr:ını baş verdi 3.Rusiy:ıda Ryurikl:ır sülal:ısifiin lukimi~tinin başa
5. Marbzl~ın lmış dovl:ıtın yaradıl~ı PIOScsiııiıı 4. Avropa öll<Jlarind;ı aqrar çevriliş başa çaldı çaıma.sı
başa çatması 5.Qu1 alveri gcnişl:ındi 4.Fransada
katolikfarin qırğını h:ıy;ııa
prolestanl
kcçirm:ısi
261.Rusiyanın X\Tiasrinin aı'\'.ıllari lıriıin, ıidıiı: 268.
Fransa ıarixina nidxronoloji ardıcılığı müan~
ı. Romanoıılar sülal:ısinin hakimimb ~ • ,din:
2.Ryurikl;ır Sülal:ısinin hakimimtini.n başaça1nug ı. XILüdoviqin İ~d Kariii7.;ırindd hiyl:ı il:ı q:ıl~;ı 275.
Xronoloji ardıcılığı mÜJ)'}'Jn ,din:
3.ReçPospoliıanın h:ırbi müdaxil:ısin) ~qalıN qaıaııması !.iVİvan Qro7JUrun çarıiıulunu q:ıbul etm:>Sİ
4.Balıik d:ınizin;ı ÇLxmaq uğrunda miiooıi1.nııımn 2.Fransa krahğının yaranması 2.Rusiyada opriçnina h;ıyaıa kcçiıilmJ)? başlanın.ısı
5.Xalqawdlıq h:ır:ıkaıının baş v~i 3.IVGöı:ıl Filippin kils:ı ıoıpaqlanna ver~l;ır 3.Rusiyanın H:ıştdrxan xaıılı ğını işğal etm:ısi
qoyulnıası 4.Rusiyada Romanovlar sülal:ısinin hakimiY)'Jb
262.X'VI asrinrı yansında Rusiyanın apardığı 4.VILüdoviqin Fransa ıoıpaqlannm birlJŞdiril- gdlmJSi
işğalçılıq nıüharibJl,ırinin naticalari: mJSınin :ısasını qo}m:ısı
1.arazisini xcyli gcnişl;ındirdi
2.Qarad:ıniz;ı çLxış yolu:ıld;ı eldi 269.Yüzillik müharib;ı dÖ\'TÜnJ aidxronoloji
3.B~çoxticar;ıı m;ını;xpl:ıri illlld edildi ardıcılığı müayy:ın edin: 276.Rusiya ~ğallannın ıronoloji ardıcllığını

4.Beyn:ılxalq al;ınıdJ nüfuzunu
artdı I.Orlcan ş:ıh:ırinin mühasir.ıd:ın az.ad olunması müan~n edin
2.Jaklar üsyanının baş ,·cnmsi 1.Qa7.an xanlığının işğalı
3.VIIKarlın Rcynıs ş:ıh:ırind:ı ıac qoyma 2.Sibir xanlığlnın işğalı
masiminin keçrilm:ısi 3.H:ıştırxan wılığırun işğalı
4.Parisin ln~lisbr ldr.ıfind;ın tutulması

mir.az
 277. Eyler-Vcnn diaqramında Orta ;,sr lngilt;,r.-, (A)
il3 Fransasın (B) müqayis;, edin:

A oxşar B

1. Ka]vinizm geniş yayılmışdı

2. Siilki monarxiya rejimi qurulmuşdu
3. Bir müdd::,t Rom:ı papasının vas~lı olmuşdur
4. Kil~ islahatlannı varlı ~h;,rli l::,rkcçirmişdi
5. Refomı.:ısiya zamanı kil~ islallah kr.ı11ar
t::,r.,find::,n kcçirilmişdi

278. Xronoloji ad,,;,li uyğunlaşdınn:

Tarix Tarixi hadiS:ll::>r

l. 1358-<i il
2. 1428-<:i il
3.1453-di il
4. 1594- CÜ il

a. Jaklar üsyarunın başlanması

b. Yüzillik müharib::>nin başa çatması
c. Bwbonlar sülal::>sinin hakimiyyy.>t::>g::,lm;;,si
d. Fransızların Orlcan ş;,h::,rin mühasi.r.>y;, almas1

279. Fra.nsa tarixina aid uyğunJuğu müayy;m edin:

1.XV:,srln 2. XV ;ısrin
birinci yansı ikinci yansı

a Siyasi m~zl::,şm::,nin axınncı m::,rh::,l::,sinin

başlanması
b. Burqundiya. Marsel v;:,Bretan vilay;,tl::,rinin
birbşdirilm::,si
c. ingilisl::,rin Parisi ::,J::, keçinn::,si
d. Fransanın siyasi birl::,şdirilm::,sinin başa çatdması
e. Orleanın az.ad edilm::,si

280. Uyğunluğun müa~n edin:

l
l. X1V ;ısrin 2. XIV ::,srin 3. XIV ::,srin
30-cu ill::,ri 40-cı ilJ::,ri 50-<:i ill::,ri

a. Yüzillik müharib::,nin başlaması

b. Puatye döyüşünün baş verm::,si
c. Jakeriya üsyanının baş vcnn::,si
d. Krcssi döyüşünün baş vcnn::,si
c. Qınl Ordu dövl::,tinin parçalanmasının başlanğtcının
qoyuJması

404

mir.az
 ,öunhığu mÜ,l)'}'Jn
rdin:
U),,
2s1.
~~'.~~ işıi_~~-ctmJyJ~ ~ngav;ırl;ır krala Uyğunluğu mü~3nedin:
1.Frnnsa kralı 2.F~ 1,...""; puluvcrgı~ı ?<fam;ıhl~ ıdılJr 288.

t
ft. ••qalxan
,_:IV:_;G=öı,;_tF_.iıi'--4--_.xı u~;ıı bSilki rnJlıkJmJIJr JVJnnJ vaıd mJhkJmal;ır
• yaro<Jıldı .. IF...,
, H:ır cJngavJr, ŞJ_hJr s.~~ını. v;ı az.ad _bndli birbaşa
• mim~hkam:ısınJ muramt cd;ı bıl;ırdi
d.Andh icla.5çılann m;ıhbm~i Lıtbiq olunmağa a. uhal~inin silkl:n. üçblr.ıqJ>? böl~i
1,.1şlandı I hök .. .. . b. Yüzillikmühari~qalib galm.ısi
c.~fahkJnı.·xlJ ş.m ~TJ ·muxususı münsin;ır hcyJti c. kpan donanmasının m:,~ub edilımsi
çı~ıınrdı d. Uoı Taylcr üsyanının baş vcım.ısi
c. Buıboniar sıilabsinin hakimiyy;ıtdJ olması
ıs5. Uyğunluğıı mümanedin:

ı,Jnkcriya üsy.ınının 2.Uoı Taylcr

üsyanının 289.Fransada baş ,·ermiş hadis.alan
uyğundur
nJtic.ısi n;ıtic:ısi I.XI-Xll ~br
\'cnndiaq~omın~a Fransada 2.XN-XV JSI!~
282Eykr: l<a, ,_..
sülalJsınJ (A) n \ aluasulal.ısina (8) Pttinqb_____ .,_ ____ __ı a.Torpaqlann böyük bir~nin ~~lt.ın kral·
• ·afiqolarııq mÜJ))'Jn 1
ed'. adolanh,ı !arının alincb
olması
mu, ın. • a.Yoxsullar:ı q~ı amansız qanunlar yumşaldıldı b. Azyaşlı ~~imkralının Fransanın hökmdanelan
b.Feodall:ır vergi
vJmübllJfıyyati birdahaaıtırm.1ğa olunma.~ı
cür.ıt ctmJdilJr c.Flaııdıiyanı V) onun s.ırvJtl;ırini )IJkeçimıJk
c.K;ındlilJrin öd.1nc
müqabilind;ı ŞJxsi azadlıq uğrunda ~ab~tin başlamııı
\'eıilm.ısinJ b~lanıldı d.Kralhakimiyy;ıtinin z:.,if olması
d.cllıalinin ödJdi)i
töycü
vcr~siIJvedildi e.~forkm hakimiyy;ıı kral şurasının alincb idi
e.KJndlilJrin aı.ad cdilrmsi
t.1hkirn~likd~n prosesi
sür.ıtlJndi
v;ı Tuluı.a ;ırazil- Franıaıı
1.Normandiya
qaytanlrrosı 286. diaqramında Jakcriya
Eylcr-Vcnn üsyanına (A) Uyğunluğu müan~n
290. edin:
2. İngil_lJTJ il: sü~müqa,il:ısinin ba@annaıı V3Uot üsyanına (B)aidolanlan
Taylcr münfiq
3. Yüııllık mühanb.,'1;ı q;ılJb;ıqil7;lnma.ı, olaraq
mÜJ})'Jn
edin:
4. ~fab..ıdçil;ır ordcrıin;ı divan tutul~,
5.Jannad'Arkın tonqalda yandınlması

283.İn~ltaraya :ıid zaman

oxunda ıarııı.ı
nrilm~
aidmühüm
hadiSJIJri
müJmnedin:

a.Böyük donaıını.ı
1.1066 2.1086 3.1215 1.Üsyançılar öztJIJblJrini sürmüşdür
iTJli b.Orta ~Jnb ralıib bŞkilatı
2.Yüzillik mühanb.-ınin gcdişind:ı baş vcnnişdir C.Kralın irsihakimiyyJti
l KortJbii xar.ıktcr d-ışı)ırdı
4.Fcodıl ziilmüm q~ı baş \'cnnişdir
5.FraJ1SJJ1ın şi111Jl-ş.ırqind:ı başlamışdır Uyğunluğu mÜJ)')'an
291. edin:
a. KandlilJrinLıhkimli halına s.1hnmil51
b. H~inqs döyüşünün baş vcrm:ısi Uyğunluğu müayyan
287. edin·
c. ~farbzlJşdirilmiş dövlaıin :ısa.sının qo)ııhns • 1.1Vil<lm I 2.11
Henrix I'
ı.
••k~dlıqlar xartiyası adlı SJfl:dİn~
d ediBöyu İngilt:ır:ı hallan
1~Si
e. İngil~r:ı:ılıalisini v:ıonlann:ımlal<lannı~~ı 1.Fatchı 2.Vll ı 3.1Yeliza- a."Qalxan
pulu" vergisini t.Jtbiqetınişdir 1

alınması Vilhclm Hcnri~ vcta b.~~hm~halisi VJonlann amlakı siyahıya alınmışdır

L

bndlil;ııin bir
c.Azad hiss.ısi tJlıkim!i balına s.1lınmışdır
i'
ıı

284.Sıema asasan
uyğunıu,'11 müman
edin: a.ln~lbr.ıda müıl:ıq monarxiya
quruluşunun d.XII~ andlılar m;ıhkam;ısi yarahnlşdır 1,
Yaradılmağa başlaması ı.adJganlann torp.1qlanru
e.Anqlosaks mİİSc1dir.ı etmişdir 1
HHenrixin
islahatlan b.~oktesionizm siyas;ıtinin ı:ııbiq edilm:ısi
c.!c~lar palatasının hüquqlannın m;ıhdudlaşdınlması
1.H:ırbi islahatı 2.M:ıhkam) ~!ahan d.~~lt;ı~ ahalisinin v:ı :ımlakının siyahıya alınması
e.lngıl~nin güdüd;ıniz dövl:ıtin;ı çevrilm:ısi

405

---- mir.az
.,
292. Ortn .lsr13r dövrii Q,nbi Avropn dö\llatlarina nid
uyğunluğu miiayyan edin:

1. Fransa 2 .. fngilt~&c>

a. Burjua inqilabı baş vcnnişdi

b. Nonnand işğalına m;:,ruz qalmışdı
c. Qanunvcrici orqan olan Baş ştallar foaliyydt
göst;ırirdi
d Fcodallar krala "qalxan pulu" adlı vergi öd;,yirdildr
c. Osmanlı dövldti ila kapitulyasiya müqavil;,si
ooğl:ımışdı

293. Uyğunluğu miiayyan edin:

I. XVI :)Srin 80-ci ill:,ri 2. XVI :lsrin 90-cı ill;)ri

a. La-Manş döyüşünün baş vcnn;ısi

b. Sibirin Rusiyaya birl;)şdirilm;ısi
c. Livoniya miiharib;)sinin başa çatması
d. İngilt::,&c>d;, Tüdorlar sülal;,sinin hakimiyy;,t:-,
g:>lm;ısi
e. Fransada Burbonlar sillal;,sinin hakimiyy;ıt=>
g=>lm;,si

294. Eyler-Venn dfaqramında Osmanlı sultanı

Süleyman Qanuni (A) va Jngitrara kralı 1
Y elizavetaya (B) aid olanlan m üvafiq olaraq
mü->yy.>nedin:

A oxşar B

ı. İspaniya donanmasına q~ı mübariz:> aparılması

i • 2.
Proktesionist siyas::>tint:)tbiq ,edilm=>si
1 A vropanın açan hesab edil:,n Belqrad ş=>h:ninin
3.
1
tabe edilm::>si
4. Franstz tacirl:,rin:, imtiyazların verilm:,si
5. Hakimiyy:,ti dövriinün "qızıl ;;,sr'' adlandınlması
lj ı
1
1 ·!
1
1
1 •
t1 ..
1
j,f
• 1

1 1
. l
• ı 406
r 1\ ı
}~ l
mir.az
 ,.ıııınluğıı mÜJ)1'Jn
edin:
295.. ı:,~
Uyğunluğu mü.ıyyJn rdin:
302.
ı. Mıırtin Lüıcr 2
2.Rusiya
Dllvan 1.XVI
~n birinci 2.XV1
3Srin
ikinci

,-c. alvcıina qaı-ıı çıxınlı

1natq~bri"
:: Kils.ı islal~aıını_rdsı.lahlı mü~ Yolu
~- ,:ınlann qü~tini s.ınıımaq üçün
tJdbirlJr
hJyatJ a ilkdünya ~yah;ıtinin baş ıuı~ı
keÇinıı~k ısta)ı ı IQ~la.Ôl
1 k~irnU 'şd'
ır . . _ b.~rbiAvropooa rcforrımiya h:ır.ıkııtının başlıınm.ısı
feodal qaydalannı silahlı mü~ b.lslah.1tlannaticJsındJ mJrknl~mış dovlaı c.Livoniya müharib.1sinin baş vcrırosi
c. IJ&"' cını:ıya çalışırdı ' >'t!ıı ~ ,:ır.ınınışdır d Varfolomcy gl'QSiqırğınının ıörJdilm.1Si
d. üsy:ınçılarb o~u~ ·.·12.madda"siıxböı ıli.:.. i~il;ınn yayaşış ycrbrini
t~rketm:ısini
1 1
ıapan tala:ınnı ır.ı ı süıiirdüll -~ c.ınJhdudlaşdımıışdı~. . _ .. ..
c. Almaniy:ıd.1 boolimülwib.1sinin baş ıtım,ısİ

c. islah~tı~ı sülhyoluil;ı h~yaıa k~ Siıt.tıi dayaqlannı mohk;ımlJndınıı;ık ıuçun ycnı dın

d ı- ·şı1·
ist:ıyırdı eıını ır .
qJbul 303.U)'ğunlu~ mÜJn'3nedin:
"'n ,srdJhakimıyyatdJ olmuşdur 1.Böyiikcoğrafi bşnm sonra
pomıqaliy:ılılann
(, ı\ ..
, Uyğıınluğu müJyyan
296 edin: müstJml;ık;ılJri
coğrafi bşfl~ıo sonra
2.Böyük ~paniy:ılılann
miist;ıml;ıbl:ııi 1•
1.1556 2.1558 1 1
))).Zaman
osundamil~iş tarixlmaidl
mühüm a.Ş;ırqi Afrik:ının Hindokc;ını s.1hill;ıri
hadisalari
müayyanedın: b.ar.ıbistan V') Hindistany.ınrrodısı s.11,illari
a.Opriçinanın ~!anması c.Kuro v;ı Kano d.mizininad.ılan, Peru
b.Livoniya ıııülıarib;ısinin başlanımıı d.Br.ıziliyadan ooşqa bütün Dnubi Amerika
c.H~t~rx~n ~3J1lığın!n R~i_yaya bid~lırıısj c.Zond ı~ Molukk n'll:ın ı'3 Braziliya
d.Sibınn Rusıy:ıya bırlaşdınlm;ısi

297,Ortaa~rQJrbi~ ıropa dövlJtlarin~

ıid V)~ 304.
QarbiAvropa tıriıina aldIJ)'ğunluğu müayyan
fuğu muayyJncdın: tdin:
a.fcrn:ındo Magcllanın ilkdünya ctm;ısi
SJyahJti 1. Erkanorta:ısrl:ır döıtü
ı. Fransa 2.Lı~lı~ b.Xıistofor Kolumbun Kuba adalannı kaşf
vaHaiti orta:ısrlJr dôıtü
2. Kla.ssik
3.~
- eıırosi
c.V.Qamanın Hindistana
gcdan
daniz kaşf
yolunu
3. Sonorta:ısrl:ır dövrii
a.Kuba VJHaiıi odal:ınnım kJŞfi
- cımısi b.Knr:ıvclla gJnıilJrinin bşf cdilırosi
a.İlk salib
yiirüşünda işrirak chniıdi c.Fransa~ Almaniy:ı kr:ıllıb~nın y.ır.ınmıısı
b.Qüdr.ıtli daniz
döııl~ina çcvrilmişdi
d.Rom:ı papa.sının proıcstanı qırğını tör:ıtnı.ısi
c.Yüzilliknıühariba(fa qalJOOqaı.anmııdı . .. . c.~~ltJr.ınin dünyanın ~ güdü d.miz döv!JtİOJ
d. Avropada•ı 1~,.dJıJ, refıomıasıya '-•ı...·
• hJr.ıı.ııı wılmşl
Uyğunlugu mUJ))'Jn
l 301. cdın: çevrilm:ısi

e.XV:ısrin sonl3llllda müı!Jq ıooııarxi}1 qıruışı

1.F~is 2.Del 3.Vaskoda
yaradılmağa başlanmışdı
Dreyk Kano Oama

298.Uyğunluğu mümı;ın edin:

a.İlk dünya~yalı;ıtin başa çaldırdı
1.XVI~srin illan 2 XVhsıiıı ~illıi
50-ci b.Hindisıana dJniz yolunu kJşf etdi
c.Magellandan sonra dünya sJyahJtini
tJkrar ctdi
d.~~tini Afiikanın canubundakı Ümid
bwnuııaıbk davam cıdir;ı bildi
mühaıib;ısinin başa çaıması
a Livoniya e.K~lumbun kaşf eıdiyi ıorpaqlann yeniqiıa oldug!Wlu
sübutetdi
b.Qaı.an v;ı H~şı;ırxan xanlıqlannın Rusiyıı1
birlaşdirilmasi
c.KnmX3JJlığının Rusiyaya biri~
d.Auqsburq sazişinin imzalanması
e.Rusiyanın nıonqol asılılı~ndiın -~~ır.S

407

mir.az
 X;ırit;ı sunllan

2
3 j

5
. ~ _.(:n·r
1 \ ı
4

C 3.

..
). 1066-cı ild;ı Normandiya hersoqu Vilhclın t;ır;ıfınd;ın :;ıl;ı kcç.iıilıniş ölk;mi
mü:ıyy:m edin.
2.Tampliyerl;ır ("m:ıb;ıdçil:ır'') Ordenin:ı divantutandövl:ıti ınü;ıyy;ın edin.
3.1265-ci ild:ı parlamentin v:ı 1302-ci ild;ı ilkd:ıf;ı Baş ştatlann yaradıldığı dövl:ıtl:ıri
mü:ıyy:ın edin.
4.xm :ısnfa Fransa il:ı Paıis süllıü im7.alayan dövl:ıti mü:ıyy:ın edin.
5.XIV:ısrd:ı Flandriya uğrunda ınübariz;ı aparan dövl:ıtl;:ııi mü:ıyy:ın edin.
6.Jakl:ır üsyanı v;ı UotTayler üsyanlanrun baş verdiyi ölbni mü:ıyy:ın edin.
7.Alv:ı ağ qızılgül mühaıib:ıl;ııi baş ver:ın ölk:ıni nıü:ıyy:ın edin.
8.İlk d::ıfa Anglikan kils:ısi yaradılaraq r.ısnıi dövl:ıt kils;ısi elanolunanölk:ıni mü:ıyy:ın edin 4-
9.XV~rd:ı m:ırk:ızl:ışrniş dövl:ıtl:ırin yarandığı ölk:ıl;ııi mü:ıyy:ın edin.
10.La-Manş döyüşünün baş verdiyimüdd;ıt;ıd;ık dünyanın ;ın güclüd;ıniz dövl:ıti olan
ölbnimü:ıyy:ın edin.
J1.Lüteran kils;ısinin yarandığı ölk:ıni mü:ıyy:ın edin.
12.Kalvin kils:ısinin yarandığı ölk:ıni mü:ıyy;ın edin.
13.Rekonkista b~r:ılkatının baş verdiyi :ırazini mü;ıyy;ın edin.
14.Yüzillik mühaıib;ıd:ı iştirak ed:ın dövl:ıtl:ııi mü:ıyy:ın edin
15.XVI:ısrd:ı refomıasiya h:ır.ıkatının başladığı dövl;ıti nıü:;ıyy;ın edin

408
mir.az
 saFavi oövtaTi
ı. saFaViLaR DÖVLaTİNİN YARANMASI.İDARaETMa SİSTEMİ.
saFavi OSMANLI MÜHARİBaLaRİNİN BAŞLAMASI

1.XHI;ısrin sonlarında: 5. SJfJ,işcyıbri XJV-XV ml.1rd;ı:

ı\) Elxanibrdövbti yarandı t. ard:,bilhakimititulunualdılar
B)Hülaküldr dövl::ıti süqutauı:,radı 2. c>rd:ıbil hakimikimimövqel:ırini möhk:ıml:ındirdil:>r
C)Toxtamış xan Az:)rbaycana yürüş ctdi 3.S::ıfavi t::ıriq~ini dahageniş :ıraziy:ı yaym:ığ:ı nail
O) Monqollannikinciyürüşü baş verdi oldular
E)&cfabilş::ıh::ırind;:ı S::ıf:n~ sufı ı::ıriq::ıti yarandı 4. M:ırbzl;ışmiş AZJrbaycan dövl;-ıtinin :ıs.ısını qo)·duJar
5. ,\Lırbaycan, KiçikAsiya.lraqv:ı Suriy:ıda
ardıcıllannın s;ıyını çoxaldaraq buölbl;mbnüfuzlu ' '
•l
2.Şcyx SJfüddinishaqaaiddir: dinxadimikimişöhr.ıt qar.ındılar 1 1
1. M::ınb::ıl::ırd;:ı "türkpiri",y;mi"müq:xld;:ıs türk"adlan- A) 1.2.5 8) 1.2.4 C)2.4.5
dınlırdı D) 2.3.5 E) 1J.4
2. ard;:ıbil ş;ıh::ırind::ı S::ıfavi sufı t::ıriq::ıtini yaratmışdı
3. S;ıfa\~ hakimliyinin::ırazisini xcyligenişl;mdinnişdi 6. SJfavilarin ard.1bil hakirnli)ind.1 Şcyx Cüneyd
4. Bütünc)rd::ıbil ::ıhalisi onun müridl::ıri hesab hakimiyyJtJ g.1ldikd.1n sonra qızılbaşlar:
olunurdu 1.Siyasiı;,sirini dahageniş ::ır:ızil:ır:ı yayrn.-ığ:ı çalışdılar
5.Ağqoyunlu tayfalanil;:ı ya."'<ın ::ılaq::ıl;:ır qunnuşdu 2. Sünnihökmcbrlara qarşı faalt:ıbliğata başladılar
A) 1.2.4 B) 2.4.5 C) 1.2.5 3.Ağqoyunlu dövl:ıtiOJ qarşı müb:ıriz::ıy:ı başladılar
D)2.3.5 E) 1.3.4 4. İlk d~faO:ığıstan:ı \":l Şir\'an:ı yüıüş ctmJy:ı başladılar
5. Şamlı, rumlu,ustaclı. t;ıbli. :ıfşar. q:ıC.11", zülq;ıckır
türktayfalannı özt:ır:ıfin;ı ç:ık.111:ıkb h:ırbi
3.S;ıf;ıvilJrJ aiddeyi/: qüw;ısini d::ıf:ıl;ırl::ı artınn.,ğa nailoldular
A) Sufı-d::ırviş t::ıriq::ıti ;ısas::ın s;ın;:ıtkar v::ı k::ındlil::ır A) 1.2.4 8) 2.3.5 C) 1.3.4
arasında geniş yayılınışdı D) 2.4.5 E) 1.2.5
B)İslam dinininşi;:ılik t:ıriq::ıtini t;ıbliğ edirdil::ır
C) Müv::ıffaqiyy::ıtl;ırinin ::ısas s::ıb::ıbi oturaq :,halinin 7. Qaraqoyunlu Cahanş:ıhın Şcyı Cüncydin Şlrv:ına
t;ıl;ıbini ifad::ı ctın::ısi idi yiirüşü 1.arn:ını Şin·:ınş:ıh I X.1lilullah:ı kömJk
O) Sünniliyinhakim mövqc tuıduğu dövl;ıtlari qanuni göndannasinin sJbJblJrindan biri:
sayırdılar A) S;ıf:ıvil;ırin Ağqoyunlularla y:ı.xınlaşm:ısı
E)AzJrbaycandav;:ı clig;:ır Ş.:ırq ölk.:ılarind;:ı xalqın ağlr B)S:,favil;ırin nüfuzunun
gücl;ınmısindJn namlıilt
v::ıziyy;ıtinin s:ıb::ıbini sünnilikt::ıriq;;ııind::ı v::ı sünni olması
görürdül:ır
hökmdarlarda C) S:ıfavil::ırin Cahanşahdan vassalasılılığmcb olan
::ırazil;ır;ı yürüş ctm;,si
D) Cahanşahın g:ılx:ıkd::ı Şirvana özüyürüş ctırok
ı 4.SJfavil;ır tJriqatininsadainsanlararasında rağb;ıti­ ist:ım;ısi
ninartırmasının va onlann tarafdarlannın sapnın E) Şirvanşahlann TcymuriŞahm,u ycnid:,n
süratlaçoxalmasının sabablarindan birisahvdir: Az;:ırbaycana yürüş;:ı d:ı~t cd~yind.,nchtiyyat
A)Feodalara müharib::ıl::ıri etm;ısi
B)Safavişeyxl::ırinin şi;ıliyi t;:ıbliğ etm::ıl;:ıri
C)Gımiyy;:ıtd;ıki ;:ıdal::ıtsizlikl::ır;:ı qarşı ~sar.ıtl::ı çooş 8. Şcyı Cüneyd14-ı9-cu ild.1ard;ıbili t;ırk ,d.1nk:
etm::ıl::ıri 1.Şirvana v;ı Dağıstana Ub'Urlu yü~ başladı
D)Sünnilikt::ıriq:ıtinin t::ır::ıfdarlan v::ı sünnihökmdar- 2. Misir,Suriyav;ı Mcsopotamiy:ıy:ı gcdmk
lan ü.z::ırind::ıki q::ıl::ıb;:ıl::ıri darlannın sayını artınlı
IJr.>f
E)~rbaycanda v;:ı qonşu ölk::ıl:ırd::ı hökmranlıq ed:ın 3. BütünAZJrbaycanı :,l;ı kcçinn.ık uğruııdı
sünnihökmdarlannvergi v;ı mük::ıll::ıfiyyatl;ıri ciddi mübariı..-ıy:ı başladı
c:ıhdl::ı tJl;;ıb etrrnbri 4. Oiyarb:ıkir.ı g::ı!Jr.ık Q'.ıraqo)unlul:ınn r.,qibi
Ağqoyunlu H:ı:;;ın bJyinbacısı XJdicJil:ı t:\ lniı
5. Ağqoyunlu-S::ıf:wi ittifaqını môhbmbtdi
.A)2.3.S B)2.4.S C) tJ.5
O) 1.2.3 E) t .45

409

mir.az
 9. Şeyx Cüncydin dö,Tünd;, S.lfavilarin t;,r.1fin.1kcçan
adı bura~,lnn türk tnyfalannı mü;,yy.111edin:
8fşar, qacar, şmnlı, ruınlu ...
1. ustaclı 2. baharlı 3. bay:ındurlu
4. zülq~~r 5. kdng~rli 6. t~k:>li
A) 1.4.6 B) 2.3.5 C) 2.4.6 D) l .3.5 E) 3.4.6

10. 1460-cı il Samur çn)1 sahilind.1 döyüşd3:

l. Şirvanşahlar S:,favil~ri m::ığlub etdi
2. S~fovil;,r Şirvanş:ıhlan m~ğlub etdi
3. Şeyx Cüneyd döyüşd;, öldürüldü
4. Şirvanşah I X~lilullah döyüşd;, öldürüldü
A) 23 B) 1.3 C) 2.4 D) 3.4 E) 1.2

11. Şirv.anşah I X;,lilullnhm Samur çayı

sahilind.:,
döyüşda Şcyx Cüneyd3 qalib galm.Jsinin sababi:
A) Qaraqoyunlu Cahanşalun I Xdlulull:ıh:ı köm:,k
etm;,si
B) Ağqoyunlu Yaqub padşahm Şcyx Cüneyd!;;,
itrifaqdan boyun q:ıçmnası
C) Ağqoyunlu H:,s;,n b;,yin köm:,k göst;)mı;,m;,si
D) Müt1:,fiql:,rin Şeyx Cüneydi t:,rk etm:,si
E) S;)favildr arasında ~kişm;,J;,rin mövcud olması
,.'
12. ard,Jbil hakimi Şcyx HeydJrin hakimiyyati dövrü
üçün xaraktcrik deyi/:
A) Ağqoyunlularla qohumluq münasib:,tini gücl;mdirdi
B) Qazi, sufı d:,st;,l:,ri h;,rbi qaydada t:,şkil olundu
C) Sdfavi t;)r.>fdarlan başlanna on iki qınnızı zolaqlı
çalma qoymağa başladı
D) S;;,favildr qızılbaşlar adlanmağa başladılar
E) Qaraqoyunlu Cahanşahın Teymurildrld apardığı
müharib:)(fa mütt;)fiq kimi yardım etdi

13. 1483, 1487, 1488-ci iUJrda Şcyx Hcyd;,rin Şimali

Qafq~ Dağıstana \'3 Şir\'ana yürüşlari
naticasinda:
A) Bütün yürüşldrd;, m;,ğ]ub olaraq geri ç;,kildiJ;,r
B) S;;>favifarin İdfdfdarlannın sayı koskin artdı
C) Hdmin orazil:,r 8rd;,bil hakimJiyin;) birloşdirildi
D) Ağqoyunlu dövl;,ti iki hiss;,y;, parçalandı
E) Şirvanşah V;) ağqoyunlulann birloşmiş qüvv;,l;,rini
m:,ğ]ub etdilor

14. 1488-ci il Şahdağ döyüşüna aiddir:

J. Qızılbaşlar ŞirvanşahJan m;;,ğlub etdi
2. Qızılbaşlar ağqoyunlulann birldşmiş qüvvdl;,rin:,
qalib g;,ldi
l
3. Şirvanşah vo ağqoyunlu birl;,şrniş qüvvol;,ri ilo
:.
i
1' 4.
qızılbaşlar arasında baş vermişdi
Döyüşdohor iki t;,fdf xcyli itki verdi, Şeyx Hcyddr
ı öldürüldü
5. Döyüşd:,n sonra Rüstom padşah S;,favilorin ôrd:,bil
hakimi iyinin mülkfarini müsadir:;, etdi
A) 3.4 B) 3.5 C) 1.4 D) 2.3 E) 4.5

410

mir.az
 ,.....

1
1]
~i döyiişünün nJfosi: 23.1~cü ilinpa)uında b:ış mmiş Gülüsıan q:ılası I
ı ~9,ı.cu ıl
18• y:ıqub p.ıuı
~"1iı ıa.xt-tac uğnınd.ı qardaşlar iiı.ırin~ yaxınlı~nda Cabanı döyüşünün n.lliminJ ıid~r:
I. I460,cı ild3 D3ğı~ ı. '
-~fa_vilJrin
v~Şirvana yııruşu ;,,;ımanı onlara
:ı7J111dl
qJI~qI0 Rii~t~m padşııh vJSJfavi!Jrin birlJŞmiş
1.Qızılbaşlar Şirv:ınşahlann qoşununu mJğlub ctdı
2.Şirvanşah FJl'IUXya.wdöyü,"41J öldünildü
1
qarşı iııiföq bağladı 2.Ağqoyun . :ı}ısunqunı m;ığlubiyyJtJ uğr.ıtdılar
8 3.Qızılbaşlar ŞiMıışahlann minJSini ı:ımamib ,ı,
• ~".'l!~n
qııı • , vJIJri mJğlub olduvaSuItanJı·ı keçirdilJr
3Qı1Jlb.1Ş ~uı 4. Dö~ azsonra qızılbaşlar Şam.ı,ını tutsa da.
·ııfiinildu
• o_ ".\..d
b'Ihaki1·• •
ıuıılu Rüsı:ım p:ıdşalı oı J ı • mıyını Gül~tan galasını tuta bilm:ıdi
4.AgQO) SJfJvi darlannı mJhv
tJrJf ctrnJy;ı başladı 5.H;ır ikimf böyük iıki verdi,sayca azolduql:ın
tul~ 3.4 C)1.2 D)1.4 E)2.3 üçün qızılbaşlar qalib g-1, bilımlil:ır
A)2,4
A)IJ.5 B)2.4.5 C)1.3.4
A)1 .şirvanşah I XJlilullah VJQara~1 . sonlannd:ı sadJxalqarasında SJfavilJrin D)1.2.4 E)1.2.3
2.şirvanşah fJmı.x ~asarl'JAğqo)ıln)u /~19. ~:'::un artmasına Jlmişli ŞJnıiı yarardı:
O)1_Qar.ıqoı~ınlu lsgJndJr, ~ğqO}ıınlu Hil:jı.ıb~ nur~-ırl,aycanda mJrknihakimimtün dahada
2-ŞirvıınşııhFJm1xYa"1f\'JŞ1ıvanş.11ı1x~~ A) ·oınJSi 24.1501-d Din )·aı:ında qmlbaşlar:
C) ı-Şiınnşalı IXJlilullalı l'JAğqoııınıu ~¼ ~~J~IJrin Ağqoyıınl~l~n müqavi_mJlini qınnaq A)Gülüst:ın galasını tutmağa nailoldular
2 .şiıv:ınşahfJmı.x_Yasarı-JQaraqoyunJu ~~ B)üçüııirifcodallardanıstıfadJetmJsı _ .
D)ı-Qaraqoyunlu Isvnda~, A~qoyuntu ~~ anJ.ıbil ŞC):<~J~nin b:ışçı~ı~ ~ıdıyı hJrJ~tın olkanın B)Bakı galasını tut.'.ıraq Şin-anşa.hl:ınn ıtJzi~ini a!J
keçirdil;ır
2-Şirvanş:ıh fJmı.x Yasar ı;ı Şırvanj,1}ı ı X~ı ~ C)oıur.ıq Jhalısının t~IJbbn~ı ıfadJ ctrnası C)T~1.1 doğru u.lilJ%1k ş;ıhJri tutdular
E)J-Şirvanş,-ıh IXJlılullah VJO."'"'"·· , ~ ) A·qo,unlulann ZJt0Jnı~sındJ maraqlı olan Şimali doğru~
2-Şirvanşalı F;ımı.x Yasar x~"'fJrunıu'<Qll D g ' . . S ·1
ı·;ı Ağqo)ıln)u R" Qı Qsm:ııılı dövlJtının Jı:ıı~ J~ ·om:ı •ctmJSı
r k" k . D) Qafqll.3 va Da~stana
başladılar
~~ E)Ağq0yunlu dövlJlind;ı odlusilahla txhizedilmiş E)Bakının mıiJıa.çi~indJn JIÇJmkAğqoyıııılu
hJrbidJstJlann azolması Murad Mi~infıtiruıj hücum ctdibr
16, Ağqorunlu Yaqub padşahın SJfaıılıriıı
hakimliyinJ
olanl:ın seçin:
qa111 uZ.
mün:ı.sibJti üçün !~99-cu
sonra
.

qarşısında dayanan
.
ildaŞcyt lsma)1lın L~hıcanı ~Jr~
,·azıfalJrJ aıddır:
.
etdıkdan 25,Şe)1 lsma)1lın Gülüsıan qal3Sının mühasinsini
dayandınna.,ına s.ıbab oldu:
Hos:ın padşah kimi qızılbaşlan ı!:61.1~~ ı. Birinci
növbJdJ Ağqoyıınlular.ı z;ııbJ cndinnJk
A)Qal:ının ciddi müqaıim:ıt gösLımı:6i
ı. Şcyx Hcyd~rin Da~~tana ı>J Şiıvaııa )irij ı. "S.ıfaviyya" müridl;ııini qısa müddJtdJ biraraya
B) Qalada müdıfoçilJrinin çoxolması
z.ımanı Şırvanş:ıhlara komJk cıdi toplamaq
2. Ağqoyunhılar 0rd~iliişğal c~ lın! 3.Aroa~,c~~ siyasi h:kiıniyy;ıti JIJkcçinnJk
q Osmanlı sultanının ı\uıbayc:ına yiiniŞJ başltım,1S1 l ,

ınüridlJrJ diı-:ın tutdu 4.ŞcybanılJnn olkJyJ hucumlannın qarşısını almaq

D)Qal:ının mühasirnindJ qızılb.aşl:ınn ço~lu
iô.i
vcrırnsi
3. Ağqoyunlularla SJfaıi hakimlJıi aıasıooa ~ A)ll B)2.3 C)3.4 D)2.4 E)1.3
münaqiŞJ baş rcmıJdi . E)Ağqoyıınlu aıvJnd ~ lirz:ınin TJbrizdJn qoşunla
şimala doğru yıiriiŞJ başlaması
4. Şeyx HcydJıin övladlan Şinııda İsb:ır qalı.ı:r1. l~cü ildaŞc)~ l~ma~I v~IJr~rd:ırlannın
:ısir kimi
sa:<landı ôrzıncanda k~ırdıklm muşamada qmraalınd ı:
26."Siı.1 Gülüsıan qalası lazımdJr, yoın Awbaycın
A)1.3.5 8)2.3.4 C)2J5 A)İlkı.ı~Jni Şin,~~~ Fon~x Ya.wa vumıaq
laıtı?" ifadJsİ mmusdur:
D)1.4.5 E)1.2.5 B)~Rfabıl v~::ıb:ız ısııqamJtındJ har.ıbı ctmJk
A) Qa.r.ı Y~ifBaharlıy;ı
C)ilkı.ırbJnını Agqoyunlu aıv:ınd Mirz.ıyJ vıımıaq
D)clsas qüwJIJn Ağqoyıınlu Murad Mirı..ıy;ı qarşı B) H~npadşah Bayandw.ı
göndJrmak q Şcyx Hcyd:ır SJfaıi~
E)aı~nd Mirz.ı ilJMurad Mirz.ıni cyniandamağl ub D)Şcyx lsmayıl S:ıfavi)1
etmJk E)Şahf Ablxısa

27.Uyğunluq poıulub:

ildJS:ımurdöyüşü b:ış l'crdİ •

A) 1460<1
ar:ır.ısınd:ı
B) yüşii baş vcnli
•
brarısında
4.
q •yüşii lxış vcnli•
ulararısında
öyüşii lxış l'crdİ •
A)IVJ3 B)2v;ı4 lararasınd.'l
C)3v:ı5
D)lı~s E)3v;ı4 ildJ~ döyüşü b:ış l\ıdİ­
1-ci
~faıi dövlJti
ilJa~ 1llllularar.ınnda

411

mir.az
 ozuluh:
J4.U)ğunlUQ P
S;ı fı •
28· T;ıbriz yannlığında c)SJd :xldinlslıaq - S:ıfavi sufı.<J~rı.i,
q;ıs;ıb,,si k3 naıı•nd :ıkt Şey:< '1

döyü$ib Şmır döyii~ü üçüno~ıır tJhJI. ı\) ı,ric ;ıl ini ,ar.ııdı l I ş·
ı\ l Eyni:ısrd;ı haş vcm1:ısi
•cyxSuıı~rPIİ
,, • • qml mş ar ırvana
. v;ı
0) QarJqoyunlul.ınn qalib g;ılnı._1Sİ O) S . ı:-ıırı hiicıım cıs:ıbr dJım •luboldu
D:t'I!-•. .
şcyx I tcyd;ır. qı11~ baş qa zı, sufı c!Jsı;ıl;ırj
C) S:ıfovibrin m:ığlub olması
D) Ağq.oyunlulann qalib g;ılın~i- . nnı:ısı C)
iı:ıı 11 ,,, •
11 1
t. ,,,,d:td:ı ı., ·kı o UOlu
.
E) 11:ır ıki döyüşd;ın wnraycrıı dovl:ıtl:ırın yara Cüncvd• qııılhaşlar ılk dJf;ı Şirvarıa
D) SC)':< ~ b
v:ı D:ı -,,sı:ına hiicunı ctnı:ı •' .sladı
29.ŞJm;ısl, Cab:ını ,,;ı ŞJrur döyüşlJri üçünoış:ır
E) Şcyx isnıayıl_ - ~ızılb:ışl:ır arzıncanda
CJhJt:
A) Ağqoyunlulann qalibc;ılnı;ısi • miiş:ıvir:ı knrdı
13)ı\ğqoyıınlularla Şin·;şahlar ar.t~ında baş rcnıı~~•
() Ağqoyunlularla Qızılbaşl:ır ııra.sında h.ış vc.ıınJSı .
D) S;ıfovil:ırin ard:ıhil hakimli)i
dörriind:ı b.ış ,·cnn:ı~ı _Ş.ırur döyüşiind,Jı q11Jhaşların q,JIJbJ
qnzannıı~
E) lsmayılın başçılıq ctdi;iqızılbaş d~1;ıl;ırinin q:ılıb 35
s;ıb;ıbf Jrind,1ndir:
g:ılm:ısi I. Döyiişd.1 qınlb:ışlan'.ı !-aycaço.~~lm:ı.~ı
., Müridl.1rinin şcyxl.1n yolundaolum;ı bcbhaZJr~
30.S.ıf,wi!Jrin ilrd;ıbil hakimlhi
döminJaiddeyi!: -· ı . ..1k ~
3.Q11Jlb:ışl:ınn ııı;ı11.1nyy:ııc:ı ıııo ı •;ım v;ı m:ııin ol"
ı\) S:ıf;ı~il;ırin qazi.sufid~t:ıİ;ırinin h:ırbi qayd:ıda 4. Şin-:ınş.:ıh qoşııni:ınnın q11ılb:ışl:ır IJr;ıfın;ı kcç~
1;1$kil olunnıa..q
A) 1.3 B)3.4 C) :2J D) 1.2 E) 1.4
8) S;ıfo,fürin Şimali Q:ıfqaz:ı. Dağıstana ,·;ı Şirvan:ı
yürüşl;ır etm;ıy;ı başlaması
C)Şinanşah F:ırrm Yasamı S:ıfa,il;ırJq~ı mübariz:ı 36.M.ırk;ızl;ışmiş SJf.widö,IJtininJs:ısı qoyuldu:
apannası
ı\) Qızılb:ı, l:ınn ı3rd,ıhili :ızad ctııı:ısindJn sonra
D)Qızılbaşlilllll Gülüstan
qalasını tutması B) B:ıkının q121lb:ışbnn :ıliıı.:ı kcçın:ısind;ın sonra
E) Ş:ırur döyüşünün baş verm~i C)G:ınc İsmJ)ılın T:ıbri1J daxilolmasından sonra
D)Ağqo) unlu dö, btinini~inciqolunun varlı~na!(l
31.5.lfaviUriqatinin nüma~~ndalarinin hakiminııt;ı qo~ulduqd.ın ~nr.ı
g;ılm;ısinin ardıcılhğını müayyan edin: E)Ağqo)unlu dö, btininh;ır ikiqolunun varlığını ııx
1.Şeyx Heyd:ır 2.Şeyx S:ıfi;ıddin qo)ulduqdansonra
3.Şeyx Cüneyd 4.Şeyx Sııltan:ıli
5.Şcyx İsmayıl 37. 1503-cüil Almabulağı dö)iişünün n;ıticalarinaaiJ
A) 1.2.4.2.5 8) 3.2.1.4.5 C) 2.3.1.4.5
deyi/:
D)1.3.5.4,2 E)2.1.3.4.5
A) S;ıf.:l\il;ır Agqo)ımlu sultanMuradı m;ığlubctdi
B)Xorasanuğrunda mübarizJy;ı sonqoyuldu
32. 1501-ci ilŞ;ınır döyüşünün nJticalıırin" aiddir:
1.Qızılbaşlar ölv;ındin qoşumınu m:ığlub ctdi C)Ağqoyunlu död.,ıinin ikinciqolunasonqoyuldu
2.Muradı mJğlubiyy;ıtJ uğrayaraq Şiraı.a qaçdı D)Bayanduril.1r ~ül:ıb!-ıinin hakimiyy:ıtin~ v;ı Ağııey
3.Ağqoyıml.u dö~•l;ıtinin birinci
qolusüquı etdi unlu~övlJtinJs.onqo,uldu
4. Murad Mırı..-ının qoşunu qalib
g:ıldi E)Şah I lsmayıl İr.ı.nın m:ırbzini VJ ş:ırq ;ıyalJtlm
A)2.3 8)3.4 C)2.4 O)1.3 E)1.2 S:ıfavi dövl:ıtin:ı birb5dirdi

33. Ağqo}11nlu ôll'andMim ilagancfsmal"d d 38• Manb;ıdJ göstJril.lnlJrin

aidolduğu döyii~ü
mü1t
3
·ı.. •
"hanwnı 1 etdi: J rasın a
mu qaçı maz yanedin:
A)lsınayılın Murad MirzJil:ı müharib;ıy;ı baş!3
8) ~lv:ınd MirzJnin
.. " Osmanlıdan köll!Jk
1
is•~ ~
ı.ılllJSJ
C) 1sınayı 1ın buıun AzJrbaycanda hakimi . İsganıfar hily ~1ünşi "Düny:ını bmy~n
keçinn:ısi yy;ııı ;ılJ ~bbasın larixi": Doqquzyüzs:ıkkizinci ild~
D)ôlv:ınd Mirz..ı il;ı Murad
yaratması
ittifuq
Mit"ZJnin
S f; •1
;ı :ıvı ;JJ";)qarşı 0 t·
~~m:ıdanın ........adlı ycrind:ı....böyü~
l;ı
h)~
O, (~ahI lsmayıl • rcd.) müqayıs)sız
E)aıv:ınd Mirz:min SiNanın i~si il k1f: ş :ır;ı ~alıb g:ıldi ... Budöyüşd;, müz,ffar
ı:ıklifıni rJddctm;ısi J ay;ııl:ınm:ık :ısg:ırl:ırın ı · b
__:ı ın;ı ol q:ınim:ıt çatdı.

B)Cabanı C)Şanır
E)Almabulağı

412

mir.az
' -~;~~~;~~---------,~;-:-:--------------
39,Eyniild,lb:ış Hrnıi_şdir:
ı. ş:ınır döyüşüniin baş vcmı:ısi
46 •S.ılcuq sultanı I Toğrulun T;ıbıiz şah.ıııini tutma-
ı. f)bh;ır süllıünün iın1..ılanmtL'-I sınctan neç3ilsonraŞah ı lsmanlTabıiz şah;ırini
3.Oakı qalasının qınlba~lar tJr:ıfindJn tutulması al;ı kcçinnişdi? •
4_Ağqoyunlu dövlJtininbirinciqolununsüqutctm~ i A) 261 B)447 C) 388 D)344 E)422
5.Xor.ısanın S:ıfovi Jövl:ıtinJ birl:ışdirilm:ısi s
A) 1.2.3 0) 2.3.4 C) 1.3.5
47• 1l~n pad~ahd:ın farqliolaraqŞah ı fsma ıı:
D) (.3.4 E) 2.4.5
A) Gürcüstana yürüş etrnişdi
1
•
40.rıı)1ııxt1 Tahri7.şahari ofmaııııştlır: B) Odlusilah:ıld:ı ctm,y:ı tJş;ıbbüs etmişdi.
A)R:ıwadil:ırin O)Salaril;ırin q Elmadamlannaxüsusiqayğı göstJrmişdi
C)Hülakül:,rin D) Qaraqoyunlulann D)Şcybanil;ırl:ı mübmiz.'l ap:ınıraq Xörasan vilay;ıiini
tutmuşdur
E)S:ıfa,~l:ırin
E) Avropadövl;ıtl~ il:ı diplomatik
:ılaq:ı yaratmışdı

41.ıSOJ-cü ild,lŞah I fsm:ıyılın t:ıhc ctdiyi;ırazilJrdJn

birisJhvdir: 48. Atropatenanın müstJqil
dövl.rtJ
çe\Tilm~indan
ı\) c)f.)b lraqı ncçJil sonraS;ıf,ni dövl.ltiyarandı?
O)Ş:ırqi ı\n:ıdolu A) 1521 B) 1822 C) t 199
C) D:ırb;ınd v;ı Dağıstan O) 1711 E)1450
D) lr.ının m:ırk:ızi vJ ş:ırq :ıyal;ıtl;ıri
E)Qafq:ızın m:ırk:ı1.j v:ı ~nub q:ırb bölg;ıJ;ıri 49. Matndagöst;ırilanlJrin aid olduğu Şirvanşah
'.hökmdannı müayy;ın tdin.
illJrd,1Şah I ismayılın tabcctdi)i
42.1507-1508-ci
Jrazil;ır:
O, öz :ıdamlanru h:ıdi~l;ırl:ı Şah lsaımayılın
A)iran,3c:>mlraq v;ı Kirman sarayına göndmniş, özününsadiqolduğıı.ına onu
B)Bağdad ş;ıh:ıri v:, ;ıt.rafı, Diyarb:,kfr,
ôr.ıb iraqı inandınnış v~... lsmayılın Şirvanın idar:ı cdilm:ı­
C)Xoras,ın istisnaolmaq1::ı bütünİran v;ı ôr.ıb İraqı sinionabağışlamasına nailolmuşdur.
D) ar;ıb İraqı v:ı Diyarb:ıkrd;ın XorasanaqJ<far;ırazil;ır O.afandiytv"Safavidö,•l;ıti" kitabından
E)Dağıstan da daxil olm::ıq 1::ı, bürünŞimali Q::ıfqaz
A) 1X;ılilullah B)F:ımL, Yasar
43.1510-cıı il M;ırv döyüşünün nJtic:>sinJaid deyi/: n
C) XJlilullah D) Şeyxşab
A)Özb;ık hökmdanŞcybani xan m;ığlub edildi IE)Şahrux
8) Xorasanistisnaolm::ıqla bütün iran ::ıl;ı kcçirildi 1
C) Şah I İsm::ıyıl Aınud:ıryaya q~far bütün Xorasanı 50. Şah I l5ma)ıbn hakimiyyati aidıleyil:
dÖ\Tiina 11
:ıl::ı kcçirdi A) ŞJrur döyüşünd::ı Ağqoyunlu 8lv;mdMim m:ığlub !
D)S:ıfavi dövbti geniş ;ırazili imperiyayaçevrildi edildi ı
E) ı\mud;ıryadan F;ırat çayım qxl;ır :ırazi S:ıfavi B) Mrbaycan toıpaqlannın :ıks:ır hiss::ısi vahid
impcratorluğuııa daxil edildi dövl::ıtd;ı birl:ışdirildi
C) S:ıfavi-Osmanb müharib;ısinin ilk m::ırh:ıl;ısinin
44.Sakuqsultanı I Toğrul \'.J Ş:ıh I İsm:ı)ıl üçün başlaması
oxş:ır cJhJti: O) Şirvanşahlar dövl;ıti v., Ş;ıki hakimliyim;ırbzi
A)Paytaxtı bıışq:ı ş::ıh;ır;) köçümı;ıl::ıri h::ıkimiyy;ıt;ı tabeedildi
B)H:ırbi islahatkeçimı::ılJıi donanması Hörmüz
E) Portuqaliya nııdu
körfozini
C)Yenidövbtin ::ısasıııı qoymalan
D)Dövl:ıtiıı ;ırazisini b;ıylJrb::ıyiliklJr.> bölm::ıl:ıri 51. amir TeymurVJ Şah I İsm:ı)ıl üçünoışar cah.Jtfar:
E)Şirv:ınşahlan v:ıss:ıl asıl ılığına salmalan 1.Yenidövl:ıtin Jsasını qoymuşdu
2. Osmanlı dö\'l;ııi il;ı mühari~aparmışdı
45.Hasanp:ıdş:ıh vJ Ş:ıh ı isma)ıl üçünoxş:ır cahôlt 3. Ağqoyunlulan m::ığlub etmişdi
deyi/: 4. Oövl:ıtin :,razisini xeyligcnişl:ındirrnişdi
A)YenidövlJtin;ısasını qoymuşdu 5. H:;ırbi islahatkeçinnişdi
B)TJbıiz ş;ıh;ırini dövl:ıtin paytaxtına çevinnişdi A) 1.3.5 B)2.4.5 C) 1.3.4
C)Çoxlutiyultorpaqlanpaylaınışdı O) 1.2.4 E) 1.2.3
D)M:ırk::ızl:ışıniş dövl::ıt yamtınağa çalışmışdı
E)Osmanlı döv!Jtiil::ı mübarib:ı apannışdı

413

mir.az
 ,.

\
1
52.aınir Teynıurd:ın farqliolar:ıq Şalı ı lsm:ı)ıl:
1.Q:ı.r.ıqoyunhılan m:ığlub ctmişdi
2. Şcyb.ınibri m:ığhıb ctnıişdi
57.Şahı lsm:ıplın d:ıxili siy:ıs:ılinin ;,sas~
ind;ın biıi:
A)MJrbzbşmiş dövl:ıt yaratmaq
3.Şinıuışahlan asılı v:ıziyy:ıt:ı salrnışdı B) Fcod:ıllanıı iqtis.1di
qüdr.ıtini sarsıımaq
4. Ağqoyunlul:ırla miilı:ıribJ apannışdı C)Tanığa VJbacvergisini l:ığv etrn:ık
5.Osmanlılar ib nıfılı:ıribJd:ı m:ığ.lub olrnuşdu D) Dövl:ıtiıı şimal s:ırh;xll:ırinin tJhlübsİıli)~
A)11J B)2.3.5 C)2.4.5 etnı:ık \
D)1.2.4 E)3.4.5 E) Miilıaıib:ıbrd:ın :ıld;ı edil:ın g:ılirl~ ~)
yön:ıltnı;ık •
53.amirTt)mur,H~n bJyB:ıy:ındurlu, Ş:ıh 1
lsnıapl- 58.SJf,widövl:ıtindil idaraçilikd1 pril!lİiiti
irsilik
1.Yeni dövl;ıtin ~ını qoymuşdu hayatakcçirilnmi:
2.Osmanlı dövl;ıri ilJmühaıibJ aparnıışdı A) Qoşunu ZJi0;xlirdi
3.Xora.'11\vilay;,tini dövl:ıtin:ı birlJşdimıişdi B) Tayfabaşı lığında irsilikqaycwını güc~
4.Moskva çarlığı il;ı diplomatik :ılaq:ı s:ıxl:ımışdı C)M:ımur bürokratiyasının gücl~SWŞ1iı
5.A.z;ırbaycan uğnında nıübaıil.d apamıış, T:ıbrizi :ıl;ı yar:ıdırdı
keçimıişdi D)Ölk;ıy;ı xaıici müdaxil:ı üçün:ılvcrişli ?ait
A)1.2.3 B)2.4.5 C)1.3.5 yaradırdı
D)11.5 E)1.4.5 E)Qızılbaşlardan başqa tayfalann
i~~
hüququnu m:ılıdudlaşdınrdı
tezbaş ,·rrmişdir:
54.Daha
A)lsma}ılın Lalıicaru t;ırk ctm;ısi 59,SJf;ıvi dö,lalidö,Tünmanb:ıl;ırind3 •dlaıırt
1

B)arzincan müş:ı,ir.ısinin keçirilm:ısi A)Şi;ı adı il:ı

C)İsmayılın T;ıbrizd;ı şah elanroilnı:ısi B) Sufiadı ila
O)~mayılın aıv;ınd Mirz:ıni rn:ığlub etm:ısi C)Qızılbaş adı il:c,
E)S:ıfovil;ırin at-ab-İraqını tutması O)Teokratik dövl:ıt adı il:ı
E)ôfşarl:ır dövl:ıti adı il:ı
55,X'VI3SrdJ Ambaycan SJfa,idö,·l;ıtinin idarJçilik
qaydalanna aiddir: \'erilmiş hökmdarlar
60.SxemdJ üçünortaq
C&t
1.Dövl:ırin başında qeyri-m:ıhdud halcimiyy:ıı:ı malik
şah dayanırdı QaraYusif
2.Şahın müa,~ni
olanv:ıkil dövl:ıtd:ı ikinci
ş:ıxs
sayılırdı
3.Şahın yanında f~iyy:ıt göst:ır:m Alim:ıclis şahın Q:ıraqoyunlu Yaqub
q:ıbul etdiyi
q;ırarlara mülıürn d:ıyişiklik ro;ı bil:ırdi Padşah
Cahanşalı
4. Dövl;ıtd;ı m:ıhbm;ı işl:ıri ş:ıri:ıt :)S:lSında apanlır,
diniidar:ıl:ır.ı s.-ıdr başçılıq edircli
5. Dövl;ıtin :ırazisi inzibati c:ıh:ıtd:ın sancaqlıql:ıra
Şah I İsmayıl
bölünürdü
A)1.4.5 B)2.3.4 C)1.3.5
D)1.2.4 E)2.3.5
A)Şiıvanşalıl::ır dövl:ıtinin asılı hala~
56.XVImd;ı Ambaycan SJfa,idö,liltinin
idaroçilik
1 8) Teymuril:ırlJ mübariz:ıcfa qalib~lımlıı
qaydalanna
aiddeyi/: C)Osmanlı sultanı il;ı dostluq ;ılaq;ı!Jıiııinsa\lio
A) Siyasiqun.ıluşu Qaraqoyunlu v~ Ağqoyunlu O)Soyurq:ıl torpaqmülkiyy:ıtini m:ıhd~
dövl:ıtl:ırinin :ın:ın:ıl:ırin:ı ~tanırdı yüriitm:ıl;ıri
siyas:c,ti
8)Şahın yanında m:ışv:ır.ıtci s:ısl:ı Alim:ıclis faaliyy:ıt E)Az.1rbaycarı torpaqlannı vahiddövl~~
göstJrirdi birl:ışdimıal;,ıri
C)Şalı alidüny:ı,i v:ı alidinihakimiyy:ıtin başçısı
sayılırdı. 61.XVIasrdJAzarbaycanSJfa,idö,'btinin
D)Mühüm mifal:ır.ı Az.-ırbaycan türktayfalarının iştirak edirdifar:
idaraçiJi)indJ
başçıları byinolunurdu 1.asnaf 2. k;ıl:ınt:ır 3.nıaaf
E) Şah sarayında, ordudav;ı qism;ın diplomatik 4.v;,ıkil 5. v:ızir 6.ooyl:(OO)i
yazışmada ;ır.ıb v:ı farsdiliiş!Jdilirdi A)2.4.5.6 O) 1.2.4.5 q 3.45.6
D)2.3.5.6 E) 1.3.4.5

414
....
mir.az
 67. srJ,i dövl.ıtindJ bJylJrbJyi ,-nifasina aid
SJfa,i dö,·IJtinin XVI ;,sr dövlJI idarJçiliyinJaid
ıarakteıik c.ılıJtlJri müJ)')'Jnedin:
62. adı buraxılan sözü ınmamla)ın: ı. Birbaş.1 şaha ıabc idi
2. Onfununbaş kom.ındanı idi
3. Şah ı;ır:ıfınd;ın şah s.myına ya."<ın olan ş.ıxsl:,rdJn
t:ıyin edilirdi ... '1
B) Naib C) K:ıl:ınt:ır
4. ôhalic!Jnvergitoplayır. bu gJlın ıl:ı qoşun sa.·dayırdı '
A) V;ıkil 5. Baş v-:ızirin r:ıhoorli>i altındı fa:ıliyy:,t göst:ırirdi

q
D) K:ınq:ış E) T:ıvaçi
A) 1.2.4 B) 1.3.4 C) 1.2.5
1
D)2J.4 E)3.4.5

63_SJhvfikrimÜJyy~m
edin: 68. SJfa,i dö,·IJtindJ naib (qolbJyf)üçün xanık­
teıikdir:
A) ;ıh:ırl:ıri idar.ı cdirdi- k:ıl;ınt;ır
_
1.Mahallanidar.ı cdirdi
.ğ B) ;ıh:ırl;ırd:ı asa 'si oru . r~u - darga .
2. V:ızifoy;ı ş."lh t;ır:ıfından IJ)inedilirdi
·~ C) dari!:ı ıabc idi- mahalnaı~ın;ı. _olb;ı J
3. V:ızifay;ı b:ıyl:ırbJyil:ır t:ır:ıfınd.ın ı:ıyinı edilirdi
I D) ş;ıri:ıt ;ısasında rn;ıhkJm:, ışl;ınnı h;ıyata
4. Yalnız M:ırk:ızi divanatabcidi!Jr
k irirdi- azi
i
'O

vı
E) b:ıybrb:ıyilikd;ı v::ızir hcsabatverirdi-
alnız m:ırk:ızi divana
ı\) 1J B)2.4 C) 3.4 O) 1.5 E) 2.5

69. S.,f;ıvi dö,·IJtindJsultan:

1.QolbJyiyJıabc idi
2. K:ıl:ınt:ır:ı t.ıbc idi
64. SJfJ\'İ dövlJtinin ııli. id:ır;,ctmJ sisteminJ aid
1 Ş;ıh;:ırl;mlJ a.sayişi qoruyurdu
uyğunluğıı müJyyJncdın:
4. Dahakiçikinzibativahid!Jriidar.,cdirdi
A) 2.4 B) 1.3 C) 3.5 D) 1.4 E)2.5
1.Ş:ıhın diiny:ıvi v:ı dini işl:ırdJ
t:ımhüquqlu müavini idi

70. S..,favldö,·IJtindJxan rütb.lsİ verilirdi:

2. S;ıf;ı,1 dövlotind:ı mülkiv:ı
m:ıliyy;ı m;ıs:ıl:ıl:ıriru;ı b:ıxırdı
3. Dini idar:ıl:ır:ı başçıl ıq cdir, v:ıqf
işl:ırini idar:ı cdirdi
A) m:ıhk:ım:, v:ı h:ırbi işl:ır:ı ba.unŞJ.'<51:>r:ı
B) ali h:ırbi inzib.ıti mÖ\'qC tut:ın ş:,xsl:ır.ı
q ş;ıh:,rl:ırd:ı asayişi qoruy;ın ş:,xs!Jr:ı
D) maliyy:ı işl:ıri i!J m.ış&'\JI olanş;ı:u!Jr.>
E) B:ıyl:ırbJyilikl:ıri icJ.ır:ı edanş:ıxsl:ır.,

71. S.1fJvidö,·l;ııindJ qoşunun ~:ısını t~kil edlrdi:

A) 1-qazi,2-v:ıkil, 3-qolb::,yi A) azadicm.ıçı k:ındlil:ır
B) 1-v;ıkil, 2-v;ızir, 3-s:xlr 8) b;ıylJrb:ıyiliyin ,-:ı onlaratıbı: olanhakiml:ırin
C) 1-b;ıyl;ırb:ıyi, 2- naib,3-k:ıl~mbr saxladıqlan h:ırbi d:,st:ıl;ır
D) 1-~r, 2-vazir,2-v;ıkil C) r:ıiyy:,td:ın toplanmış süvaril:,r
E) !-sultan,2-sJdr,3-qazi D) clatlardan t;,şkil olunmuş piy.ıdalar
E) claılanndan toplanmış ç:ırik adlı atlı cbst:ıl:ır
65.SJf;ni dövlatindaqorçııhaşı adlanırdı:
A) asayiş keşikçisi 72.SJfa,i dö,•l;ıtindJ yanıdılan ilkikih;,ylJrbJ)ili)i
B)xüsusivergim;ımunı müJyyanmüJyy:ın edin:
C) mahalı im cd:ın m:mıur 1.T:ıbriz 2.Şirvan
D)ş;ıh:ıri idar;ı ed:ın ş:ıxs 3.Qaraooğ 4. Çu.,urs.ıd
E)ç:,rikadlananxüsusih:ırbi d:>stJl:ırin başçısı A) 2J B) 2.4 C) 1.3 D) 3.4 E) 1.4

66. SJfa,idö\'IJtindJşahın yanında faaliyyatgöstJrJn 73. XVIMrdJSJfa,idö,·l:ıtind:ı mö,·cudcıbn b.l)IJrb.>-

12 nafar nüfuzlu amirlJrdJnibarJt mJs/alıJtçi )iliklJrimü:ıyyan tdin:
orqanadlanırdı: 1.T~riz 2. Şir,:ın 3.Çuxurs:ıJ
A)Ali Divan B) Ali m:ıclis 4.Qaraooğ 5.Xor.ıs.ı.n
C) Mark:ızi divan D) Sahibidivan A)3.4.5 B) IJ.4 C) 11.4
E)K;mqaş D) l .2J E) 2J.5

415

mir.az
1
•
74.s.,ıfa,i dö,·l;ıtinin baylJrbJyilkl;ırinin nmk;ızini
mÜJY)'Jn
Adı
edin:
T:>brizı~vaıı Şam:ıxı ~nCJ
79.Osmanlı sultanı il 8Jynziddan
S.-ılimin dö,•ründa:
1.S:ıfavi - Osmanlı ;,laq:ıl:ıri pozuldu
2.S:ıfavi-Osmanlı mülıaıib:ıl:ıri başladı
olarıql
farqli

1.T;ıbriz a b C d 3.Osmanlı qoşunlan Az.-ırbaycana ilkwfo~~

2.Şirvan a b C d 4. S:ıfavil:ır Osmanlılara qarşı yandınlmış ~
3.Q:ırnbağ a b C d tak1ikası t:ıtbiq ctdi
4.Çuxıırs;ıd :ı b C d 5.Osmanlılar Mosulaq:ıcfarki ş:ırqi v:ı ~~
Anadolunu Mdu
A)1-a.2-b,3-c,4-d B)1-c,2-<l,
3-a,4-b A) 1.3.5 B)1.2.4 C)3.4.5
C)l•a.2-c,3-d,4-b D)1-<l,
2-a,3-b,4-c D)1.2.3 E) I .2.5
E)1-a,
2-d.
3-a.4-c
80.İlk S:ıfavi-Osmanh müharib:ısinin Qbabl~riııı
75.S,Jf
a,idö\'fatinin quruluşunda adı
inzibati aiddir:
buraxılmış inzibati
nhidimüayyan edin: 1.S:ıfavil:ırin ~rbaycanda,Ş:ırqi Anadolooa
mövqeyini möhk:ımbndinn:ısi
B~ybrbayilik 2.Osmanlı sultamil B:ıyazidin S:ıfavi dövlJtinin
yaranması il:ı banşmaq ist:ım:ım;ısi
A)Daİ!d 8) 8yal:ıt C)Mahal 3.Osmanlının s:ırh:ıdl:ırini Ş:ırqi Anadoluya
~
D)Vilay:ıt E)~fant~p genişl:ındimı:ık ist;-ım:ısi
4. Osmanlının Azırbaycandan keç;m
ticmı yollıo
76.Safavi!Jr n Ağqo)11nlu döYlatlari-
ilJQaraqoyunlu n:ııar.ıt etm:ık ist:ıyi
ninidmçilik aidoxşarlıqlardan deyi/:
sisteminJ 5.Osmanlı sultanının Ağqoyunlu dövl:ıtin:ı kömx
A)Maliyy:ı işl:ırin:ı VJzir
başçılıq edirdi etm::ıkl:ı S:ıfavil:ırin möhk:ıml:ının:ısin:ı nı.n
B)Dövl:ıtd:ı şahdan sonra ikinci şaxs :ımir-ül-ürn:ıra idi olması
C)amir-ül-üm:ıra ordunun baş komandanı sayılırdı A) 1.2.4 B)2.4.5 C)1.2.5
yanında
D)Hölcrndann m:ışv:ır:ıtçi orqan faaliyy:ıt D)2.3.5 E) 1.3.4
gös~rirdi
E) M:.ıhk:ım:ı işkıri şari:ıt qaydalan
asasında, qazi 81.Az:ırba)'Can uğrunda S:ıfavi-Osmanlı ~ıbıis
t:ır.ıfindan apanlırdı güclJndirdi:
A)Osmanlının s:ırh:ıdl:ırini Ş:ırq:ı doğru geııişınt.
77.Şah I İsmayıla aiddeyi/: m:ık isı:ım:ısi
H:ıs:ın padşahın siyasi
A)Öziinü varisisayırdı B)Osmanl Q:ıra d:ınizd:ın keç:ın ticar:ıı yoll.m
111111

Ağqoyunlu
B)Dövl~tini s:ırh:ıdl:ıri daxilind:ı b:ırpa n:ıı.ar~ı etın;ık ist:ıyi
etm;ıy:ı çalışırdı C)S:ıfavil:ırin A.z;,rbaycanda,
Ş:ırqi Anadolııdam:',1
C)İslamın şi:ılik m;ızh:ıbini dövl:ıt dinielanetmişdi yinimöhk:ıml:ındimı:ısi
D)Şirvan b:ıyl:ııooyiliyinin tısis edilm:ısi haqqında D)Osmanlı sultanının Şirvanşahlara köm:ık•
famıan vermişdi E)Osmanlılann Hönnüzlimanını :ıl:ı keçimk
E)T:ırbiy:ıçisi Hü.seyn
b:ıy Şamlını :ımıir-ül-üm:ıra S:ıfavil:ırin HindOkeanına çooşını baIDaıım
v:ızifasin:ı tıyin ets:ı d:ı, m:ırk:.ıubn uzaqlaşma
meyilin:ı gör:ı onariyulkimiverilmiş vilay:ıt 82.S;ıfa,i Osmanlı müharib:ısi 3r3fasinda:
Sultıııl
:ılindan alınmışdı S.-ılimin t:ıdbirlJıi:
1. Macanstan v;;ı Venesiya il:ı sülhbağladı
78.Safa,i yarandığı ilkiUarda
dövlati S;ıfavi-Osmanlı 2. Şeybanil:ır t:ır:ıfd:ın yardım vadialdı
aiddir:
münasiootlarin3 3. Misirm:ımlilld:ırind:ın ibmtqoşun topladı
A)Az;ırbaycan Sultan
ISüleymanın dağıdıcı 4. Ül:ımalann qızılbaşlara q~ı cihadelan~~
yürüşl:ırin:ı m:ınız qaldı müharib;ıy:ı dinidongeyindirdi
B)Osmanlı qoşunlan Az;ırbaycana yürüş ets:ı d:ı 5. Hönnüzd;ı Portuqaliyanı S:ıfavil:ır iim)hiı'C
m:ı~ub olaraq
geriç:ıkildi etrn;ıyi razı saldı
D)Sultan ilB:ıyazid Şah I İsmayılı hökrndar kimi A) 1.3.4 B)1.2.5 q2J5
tanıdı, onunla dostluq :ılaq:ıl:ıri yaratdı D)2.4.5 E) 1.2.4
D)Osmanlı sultanı I S:ılim S:ıfavi dövl:ıtinin
müstıqilliyini tanımayaraq onaqarşı müharib;ı elan
eldi
E)Osmanlı qoşunu bütün Az:ırbaycaru torpaqlannı
tutdu, dövl:ıtinin varlığı üçün
S~fovi bhlük:ı yarandı

416

mir.az
S3.Osmanlı dö,·IJtİ İIJ miihnribaJrafasindaŞahı
lsma)ılın tJdbirlJrinimüayyanedin:
ı. Vcncsiyarcspublikası ila harbi ittifaqagirdi
2. Moskvaçarlığı v:ı Yene.siyaila h;ırbi ittifaqbağladı
3. Avropadövl;ıtlJri il:ı diplomatik::ılaqal;,r yaratmağa
başladı
4. ôzb:ık d?~l:ıti il~.sül~1~~q.:ıvil:ı~i bağlayaraq ~rq
SJrh:ıdfannın t:ıhlubsı zlıyını t:munctdi
5. Hind Okeanı va Hönnüz vasitJSil::ı Q::ırbd;m odlu
silahv:ı :ırtilleriya müt~x::ıssisl:ıri g:ıtinn:ıya çalışdı
A)2.5 B) 1.4 C) 3.5 O) 1.3 E)2.4
84.Düzgüncavabı müJyyan edin:
Q:ırbi Avropa ölbl:ıri S:ıf:ıvi-Osmanlı
münasib;ıtl:ırinin daim müharib;ı h:,ddind;ı
saxlanılm:ısında m:ıraqlı idil:,r......... Şah I
lsmnyılın h:ırbi uğurlannı "Allahın xristian
dünyası üçün y:ıratdığı bir fürs:ıt'' kimi
qiym:ıtl:ındirmişdi.
90. Tabrizi ala keçiran Osmanlı sultını I Salimin
A)Venesiya 8) Avstriya
C)Romapapası D) Almaniyakrallığı
E)Moskvaçarlığı
85. Şah I fsma)ıl Avropa dövlatlJriila diplomatik
münasibJtlardJ
ı. Odlusilahalmağa
asasdiqqatiyönJltmişdi:
2.Ticar.ıt :ılaq:ıl:ırini gcnişl:mdinn::ıy:ı
A) 1.4 B)2J C)3.4 D) 1.3 E) 1.2
91. Çaldıran döyüşündJn sonraŞah I lsma)ıltn bir
3.Romapapasından m::ın::wi d:ıstak v:ı yardım almağa
4. Osmanlı dövl:ıtin::ı qarşı sabiq mütt;:ıfiql;ır
qazarunağa
A)1.4 B) 2.3 C) 2.4 D) 1.3 E) 1.2
86.Şah I fsmayılın portuqaliyalılann HörmüzdJ
möhkJmlanmasinagöz yummasının sababi:
A)Onlaril::ı Q:ırbd:m odlu silahv:ı artilleriya
müt:ıx:ısisl:ıri g:;ıtinnay;ı çalışması
B)Şahın özb;:ıkfarb müharib;:ıy;ı başının qanşması
q Q:ırb dövl::ıtl:ırinin şaha t;ızyiql:ır göst:mn:ısi
D)Osmanlı dövl;ıti il;ı müharibavniyy;ıtind;ı olması
E)Romapapasının bu haqda xahişnam;ı gönd:ınn;ısi
87.Aşağıdakı
matna .>sasan b;,hs olunan
müayyanedin:
"Yeniç::ıril:ırv:ı topçular at;ış açmağa
başladılar. Top v:, tüfang at:ışlorind:,n işıqlı
gündüzqaraldı. Qızılbaş l:ışk:ırinin (qoşunu­
nıın - red.) ;ıksor igidlari qorxu bilm:ıd;ın
özl:ırini at;ış d;ıryasına vursalar da, tüfang
at;ışl;ıri qarşısında çar.::ısiz qaldıl:ır, öz h:ıyat
xırmanlannı yandırdılar".
A)Qoyluhisar B) Malatya C) Otluqbcli
D)Çaldıran E) Buğurd
mir.az
88. 1514-cüilin a,•qustun23-daMaku yaxınlığındalo
Çaldıran döyüşü nJtimindJ:
1. Osmanlı ordusuq:ıl:ıoo qaı;ındı
2. SultanI SJlimT:ıbrizi ~1:ı keçirdi
.3.S::ıfavi dövl:ıti bütünAz.Jrbaycanmsini itirdi
4. Osmanlılar Mosulaq:ı<!,rlci ş:ırqi v:, CJnub-ş.ırqi
Anadolunu tutdu
.5.Şirvan :ırazisi Osmanlı dövl;ıti~ birl~rildi
A)3.4.5 B) IJ.4 C) 1.2.4 D)1.2J E)2.3.5
89. Çaldıran döyiişündJ Osmanlı ordusununqJIJba
qwnmasının asasSJbJhlari:
1. Osmanlı qoşununun saycaçoxolması
2. Osmanlı qoşununun odlusilahlayax.şı t:ımin olunına.sı
3. Döyüş<b Şah I lsmayılın v;ı qızılbaşlann özün:ı
güVJn~m:ısi
4. Osmanlı qoşununun q:ıfil hücumctn:ı.ısi v:ı :ılverişli
döyüş mövqel:ıri tutm.1sı
A) 1.2 B)3.4 C)2J D)1.3 E) 1.4
teılikfa geridönmJsinin SJb3bi:
1.S::ıfavil:ırin yenihücumt:ıhlük:ısi
2. Q;:ırb dövl:ııl:ırinin ıwazılığı
3.ôsg:ırl:ıri arasındakı ıwazılıq dalğası
4. Qışın ya.xınlaşması \'J :ırı.:ıq qıılığı
l
dahaOsmanlılarla döyüşa girmJmJSina tasir
göstırmişdi:
1. Döyüşd:ı :ın yaxın silahdaşlanrun itiıilmısind.ın
sınılması
2. İqrisadiyyatın ıam:ımil:ı dağılması
ölm:ısi
3. SultanI S:,limin
4. SultanSüleymarun dahaçoxQ:ırb ölbl:ııi il:ı
müharib;ıl;ır :ıpannası
5. Q:ırb ölk:ıl:ırinin Osmanlı v:ı S:,f:ıvi dövbt!Jıi
arasındakı münasilxıtl:ııi t:ınziml:ımJSi
A) 1.2.4 B) 1.3.4 C) 11.5 D)2.3.4 E)3.45
92. Şah I lsma)ılın faaliyyatina aiddeyi/:
A)Xorasanı :ıl:ı keçirm:ısi
döyüşü B) Ağqoyunlu dövl:ıtinin varlığına sonqo)ıılnmı
C) S::ıfavi dövl:ıtinin Hindokcana çıxışıru i~
D)Teymuril:ır dövl:ıri il:ı mütxıriD 3paımısı
E)M:ırk:ııhşmiş s.,r:ı.,; dôvl:ıtinin yaradılmısı
93. Şah I Tahmasibinhakimiyy3tinin
ilk iUni üçün
ıarakterikdir:
1. Ôlk:xl:ıki feodalar.ı müh.ıri:ılm1 sroqo) llldu
2. Osmanlılar Az;,rbayc.111J yı."nidJn hÜ\.ı.ırn ctJı
3. Qızılb:ış :ımirl:ııi ara,ınd:ı ç;ı).jşm:ıl.n )Ol~ .
4. Fcodallarv:ı ;ımirkır ar.ısındı ÇJki.şirolx m:ırba
hakimiyy:ıti z.:ıifötdi
A) 1.4 B)2.3 C) 3.4 D)U E) 12
417
 94 .. Şah I T.,hm:.sih do,·l;ıt idıır~ili)inl tnmnmil:ı ~l:ı
kc-çinlikd ..,n ~<lnrıı:
\. in, nö, h.~ '"lı.,ilı \'.;'\kişm ...,1:-r.>.on qoyuh qiyamlan
,-atıniı
.., <>.-rn.:ınh il.., ımüun~i uğurln <lavnm ctdirdi
3. Hônnüru ar.ıd ctm.:,k ü,i"ın rcırtuq:ı11ar il;,
mütun.r.:>y:ı hıışbdı
.ı.M~ ha}..;miyy;,ti g:ücl~dirdi
A) .,.4 Bl 1.1 C) 1.4 D) 23 E) 1.3

95. ı~ ild-1Sultan I Siil~man Qnnuni Azarbay-

c:ana yürüş t'd.-ırk,m fürs.;,t kimi istifnd3 ctdi:
A) Şah I T;,hm:ısihin azya:şlı olmasından
B) Ş.-ı.h I T;mmı,ihin Sirv:ına irk yürüşünd;,n
C) Ş.-ı.h l T:ıhmasibin Ş;lrqi An:ıdoluya yüriişünd;m
D) Ş:ıh I T;,hm.-ısibin Xora."-'.lnda özh;,kl:ırl:,
mühari~ind:m
E) Qın lb.ı.şlar ar.ı...qnd:ı hakimiyy~t uğrunda
mübari~:m

96. S-.lfa,i dö,·btin.1 Sultan I Sülcymanın birinci yürü-

ŞÜn3 aiddir:
ı. Şah I T:ıluna.sibin :,mri il:, ..yandmlmış totpaq··
t:ıktik::ısı
t;,tbiq edildi
l. Osm.:ınlı qoşunu T:ıbriz:i :,kı kc.çirdi
3. Az;ırbaycanda Osmanlı idru-;lÇiliyi quruldu
4. Sult:ıniyy;xi;, osınanlılann ş;>rq:, i~lil;,yişinin qarşısı
:ılındı
5. Osmanlı qoşunu Bağdadla birlikd:, ar;,b lrnqını tutdu
A) l 3 ..5 B) l .2.4 C) 3.4.5
D) 1.2.3 E) 1.2.5

97. Şah I Tahmnsibin osmnnlılnrln miihnribanin

gcdişind.l gördü~ii t~dbir/;ır...,aiddir:
1. T;mriz ;\halisi lran:ı v:, lraq:ı köçürdü
2. Paytaxu Q:ızvin ph:,rin:, köçürdü
3. ··Y:ındınlmış torp3q·· tnJ..."tikası t:,tbiq ctdi
4. 1r.ın körfazin;ı çıxm:ıq üçün Portuq:ıliya il:l apanlnn
müh.:ınoon.i day:ındırdı
A) 1..2 B) 2.3 C) 1.3 D) 3.4 E) 2.4

98. Sultan I Süle:ymanın Az..-,rb:ı~·cnnn birinci yün1şü

~ Ş:ıh I Tahmasibin Osmanblann kcça bil~
~-i arzzil.lrd~ t.ltbiq ctdi~i ~-:ındınlnuş torpaq"'
uktik2sma aiddlr.
J. ah:ı.lı oo.,c;,q::ı :r.ı:7il~ köçürüldü
2. Sin-:ınd:ı ÇOJt.5.:lytı qınlb:ı.ş qoşunbnnı ycrl:ışdirdi
3. ~,n.1 bilirun;,y:m bürün =>rz::ıq. m:ıl-qnr:ı m~hv edildi
4. Su quyulın t.orpaqla dolduruldu. otlaqlar yandmldı
5. 1'axçıv:ınd.ın keç.:,o be)1Uwılq ticant yolunu Lr.ının
c;mubuna k.ôçürdü
A)l24 8)2.4.5 C}l.2.5
D) 2.3.5 E) J ..3.4

418

mir.az
 108.U)iunluqpır.ııfu6:

A) Ş;ı!ı 1 ,ma~ıhn dıh rtWJ .~r"ı~l,;;,

lörfa1111d> i\JNI1 Jra7lJı . x~ \ ~J\':XI
B) Sultın I Sukynıan ıli dJf,fbvı ıı.ıtıJıı •
15.\-t.<ü ılılı
C) SJ~ı 1-0.m:ınlı miıh.ınhJbnnın ıl~
~ul.ıı;i lxs.ı ıılı . ,\ııu~n ~Jhıi ıb
O) Ş.ıh I T,)lun.1.~ıhı ,\m:ı~n ~ılhıiı\l.ıfl v-.ır.ı
1\1}U\tı Qmın., kt~M J oıxlv ~.Jı '
T.ılıriıın (\<11\11\lı qı'5UJıl~ ı.ıoMhı M
nı: ·~d.,fa tııtııln\ıq
E) Ş.ılı I T>luı\ı,ıhın :Jı lxı)iıl u~ t,ıı, 1
~b• Oı½tı.1~\':ı.11 ıı~Lııının ~ I
su1ıan 1Sükrmanın
• Awbaycanıa.:.. • ..
ı~ stıltı., n.ııl ,ılıamu~ı
100•
""'10~
Osmanlıları qıı,ııı.:..
TJhmasib
,.amanı 1 . .. fb',_ , "'l'I
. d' ; /mhı-.t1rnll'jt
kcÇlf 1)
/Jı trı.,r1 ııddir:
.. 'l
((nmxanı ilJh~rbı ~nı,aq ~ıldı
• ahalipaytıxı TJbnzş.ıhJnnd.'lll k~
1 109.Şııh I T>hmssib.ıŞinın~hlmUhL>clnln nrtıb­
• akin ~-ılı~IJri yandınldı, SIIViUl]\1
2 nı sonqo) ma.~mı J,ır:ııit ) ınıtdı:
~·
3•
kJhrizbr ·dld
dagı ı ı .. ~ı 1.ulıp.~ ~lirr.ıoın 1qfıltı~lın tn1hl\ı rJılncq
l Sirnnş.ıh ilX,lılull:ıhın ı?IJI ctııı.xı
4 ŞJrqd;ın ölkanin s:ırh;ıdl;ınnın ~~
• ctmJk üçünŞcybanıl;ırdan bmmaı aldı ~ 3. Sın-:ının ~nı.ınlı ,~h1.ıtı ılJ y:t"nl.ışnu~
A)3.4 B)3.5 C)1.4 D)ı3 ~ll 4. Sooıını.'tl şin:ın.,,ıh h..ilmJ.ın Suhmwn ~;,nnl,
)'Jr.11\0\IŞ q.~ıqlıq
ı\) 2J B)~A C)13 DlH Fl 1.J
101.Şahı Talımasibin ?smanlılm qarşı tı.~
krçmJsindJ mJqsJdı: 110.Şah I T,hnı,ulh Şin anıs.ıf'J,ldn,l.(inin ~
ı. Sultan I Siik)1ııanın Az.1rlxıycaııdah;y~1ıı;::­ tinJÇt' lrntJlı ilçiln:
dağınıılann qis:ı.~ını almaq ı\) Ş.dmmı Şırv:ın l'ı.ı) l.ırt'J)'I t.1~in
cıllİ
2. B:ııışıq IJ~liförini isr.ufar.xld t'd.lı~ 8) Q.11\L~ı i)lq,l~~hrr.ının ıplJınlıgı qı)nııu )1\IUtJı
yenib;t~qıııl:ırd:ın ÇJkindimıJ)~ çallŞIII\J C)Knııı ,.ınınlıı ljl"itınl.ınnı $,runıt.uı Çt\.ınb
3.S;ırJııi diil'blinin Jrazisind;ın kcç;ın lx)~ 1~.,~n~dakı m,ıtnJ JsnSJn b,ıhs olıııııın ş.ıh.ni nıfıJy• O)O.n~ınlı ıl, nııih.ınl'ı.ıııı ılı).ınıkınq qı{h h.ı~~
ıic.ı(';)I yollaıının tJhlükJsizli~ni bminam;t )'JIItdin: E)Q.11\Lışı tllıı,l~ ~lırr.tnın h.ı,,~1lı~1 ılJ $,rvw ~~
4. ŞJrqi ı\nJdlılunıın SJfaıi döı-lJti ilılı.w.t giınJ.ınlı
bölgJIJrini o~nıanlı qoşununun iDlilm~ 15S-kıı il yünişü 1.ıını.1111 xcyliconlı qOw~
mü111kiinsii1, halagJıinnJk itiı;ın ,. bskinJwıq ç:ııışm.1zlığ1 ib ü1bş,1n 111.Şııh I T,hnııı~lbln qlhtJl.ırinln ~lnw iU )Vri-
A)1.2 D)2.4 C)3.4 D)2J E)l.4 I Sülcym.ın ........y:ındındınb gericl(ındli.
Sulun $Üniin n.ıtic.ıl.ırinJ ııld J()'II:
Bulı.ıdiSJbrdJn b.1h,cd.ın O,m.ınlı L'ımcisi ı\l Knııı unın ııı~ıınl.ın Sın.ruın ç"Jnkb
Ptçnl)1Zmıl(lır ki,}'Jnğının ıü~IÜ$ÜndJn giındıiı
O) Sı.ınunnı Şın.ın;,.ıh hı\lrnlın ~ l :A,-,.;.!.)
102.1552-d ildJŞııh I T.ıhm:ısihin b:ı,ıçılığ,iı Sb. ln\.ınbr cbhş:ıı iı;in<b ynn~ın
~• çmilmi~i.
obıı )tı!Jrd.,n qJÇırdıl:ır. nlun~,blJı
ordusunun Osmanlılar.ı qarşı Jlis-hiım:ı
nJtimi: () ~b.ır.Jıl.ınulııl>-mın ~Aımı)):ııı ~ ..:.!ı
A)Uğur.-uzluql:ı nJtic,ılJndi, ~ ~1l!l'J $0? [)) Sırv;ın_,.ılılır ıfü l.ıh q:ıcı µlılJ.l t.ı\1 -11 1.1..
..._,
ol:ır.ıq geriçJkildi B) Ş.1m:1..tı bır~lınlılı

B)Bütün .-\7,ım.1~-.':ın ıorpaqlruı Osmııılıq.~ O)Nı,çıv:uı ~) Sıl'\'un.'!,ıhtııın uıı"-"ı " )CTlı .,.,,ır.!..r.ı :r-.S.ı
dın IJnıi,J.ınllİ mıl-ud'ın oluıı"'ıı
C)Ş;ınıi Aıı.ıdııluJ.1 ~ hış,1 q:xh- y~~
bimm
lllJnt.ııplJıi d.ı(~dı IJı 112.S.ıl.nl dıh lııinin ,\.ı:.>fb.ı)OR tı~!.ıncıı 'ıhl
E)1TJlın~ib BaiJ.,Jdı dıxil ohro.ı~~b;: dıhLııdJ birlı,dinn.1'1İni b~ fjtJı~
31Jdcıdi ı\) vl(fl• ~hronın ~')11'.!J'Jl'l
'ltl"!.".1.."•,'.J
E)Sulı~ıi>y:'<bı ~ ŞJrqi ..\roılılıw (1:rd rt) 1 b" O,rıı.U"fı mıJı.:r!\Nrı ·-..!ı~.._ ı..l

~ılllunun ir.ılibnı.'1:-inin ~ JL-'\i {) Şıt\:ını SJtM.) 11.l(J'.ıl Mı\~!'.il~ ~

O)Ş.,lırJn '\Jr'.ı\t J.,ı,Lıı r.ı ~ıı•.~~':-'-"'~
E)Xıın...ııı:ı 6"1 ~ \l,'(,\J 111 .!'. ~"1 !.>
1

mir.az
 r

113.Şah I T3hmasibin ild:ı Şirvnna

-1547-ci
ikincid;1/J 118.1TJhmasibinr.ıııliyyJti dih'riin;ı ~
qoşun gönd;ınn;ısinin s:ıbabi: ı\) Payıa,ı Qnvin~köçüriildü •
A}Osmanlı qoşununun Şirvanı tutması D)Amasyaınüq:avil:ısi bağlandı
B}Knm xanın Şirvanda qar:ııçilik yüruşü ctm;ısi C) Xorasanda özb:ıkl;ırb rnülıarib;ı apanldı
C)Şirvan b:ıyl:ırbJyi 81qasMimninŞirvanda özünü D) Xoras:ııı vila?ti ~:ıfa,~ cl~vl:ıtin;ı biri~
müst;ıqil şah elan
ctrn~i E) Osmanlı dovl;ıtı S;ıfavı dövl;ıtin;ı ~
D}Ş;ıki hakimi
D:ırviş M;ılı:ımm:xlin Şirvanda ;ırazibri özün;ı birl:ışdirdi \
hakimiyy;ıti :ıl;ı kcçirm;ısi
E}Şirvanşahlann varisl:ırinin dövl;ıtin da.,itirnüsı;ıqil­ 119.CJdvJld,ıki hansı hadis.ılJrin nömr.Jl~rin'
lxırpa ctm;ıy;ı c;ıhd göst:ırm:ısi
liyini d:ıyişdikdJ, ,,cıilmiş biitünhadis~Jrin
dt}~
xronoloji ardıcıllığını müJyy;ın etmal(
oı,:f'
Şah I Tahmasibin
114. ild;ı Şin·ana qoşun
1547-ci
gönd;ınn:ısi naric;ısind;ı: 1. asMirz.;minirvanda
özünü
A)Şi"ıaıışahlar dö\'l;ıti süquı cıdi 2. ·ansıılılar clövbtinin
sü
B)Ş;ı~i hakimli)~t:ıbc edildi
C)Qızılbaşlar m:ığlub olaraq geriqayıtdı 4. ı l T:ıhmasibin Ş:ıki hakimli~
D}Şmıaııda 81qas Mirı:ınin qiyamı y:ıtınldı :,son o na.~ı
E}Knm xanın qoşunu m;ığlub edildi

A) 1v;ı 3
115.Düzgün
cavabı mü;ıyy;ın ,din: D) 1v:, 5

Q:ıraqoyunlu dövl~n<b
1459<tı il 120.Şah I T;ıhmasib Şin·anşahlar dö\'btinin 1~
sonqoyduqdaın ncç;ı il sonraŞ-1ki hakim~irıi~
Ağqoyunlu dövl~tiıxb 1474-cii
il eldi?
A) 18 B) 10 C) 13 0)8 E)l2
~favidövlJtiıxb 1547
<i il
121.XVI:ısrin I yansında süqutetm;1mişdir:
A) Qaraqoyunlu dövl:ııi
A)Saray çevrilişi baş verdi
B) Qızıl Ordudö\'l;-ıti
B)Şinanda qiyam baş verdi
C)Ağqo}ıınlu dövl:ıti
C)Payu.-ı:t başqa ş:ıh:ır.ı köçürüldü
D) Şirvanşahlar dö\'l;ıti
D}~farlmi halcimiyy;ıı.;ı qarşı qiyambaş verdi
E)Tcymuril;ır dövl:ıti
E}Osmanlı dövl;ıtinin hücumuna m:ınız qaldı

116.Ağqoyunlu Uğurlu ~hh;ımm:ıdin \il aıqas 122.Ağqoyunlu \'aSJfavidôvl.Jtİ:

.Mirunin foalin-ın üçünoışar cah~:
1. Osmanlılarla müharib:ı apannışdı
A)Şirvanda qiyarn qaldırnıalan
2. abh:ır 5a7j5i
il;ı ikiycr;ı bölünmüşdü

B}Dövl;ıt aparaunda y(iksJk v;ızifa tutmalan

3. Şirvanşahlan dövl;ııini birrnüdd;ıt süqutau~
C)Osmanlı sultanı il;ı qohwnluq :ılaq:,l;ıri qumıalan
4. ı\zJrbaycan torp:ıqlannı birl;ışdirm;ık siya.sıö
h:ıyaıa kcçinnişdi
D)Ş:ıki hakimi D:ırviş M:ı!ıJmm:xl il;ı, iıtifaqa gimı:ısi
E)M:ırk:ızi hakimiyy:ıt:ı qarşı qiyam qaldınnalan v;ı
A)3.4 B}3.5 C) 1.4 D)2.3 E)4.S
Osmanlı :ırazisin:ı qaçmalan
uyğunlıığu müJyy;ın edin:
123.Mantiqi
Şah I T:ıhmasib il;ı Şaki hakimi
117. D;miş M:ıham­
arasındakı münasiootfarinin
m3<1 pislaşm;ısinin
S:,fovi
dövl,ti
sab;ıbi:
A)D:ı"iş M:ıh:ırnmJdin S;ıfa,~l;ır;ı illikx:ırac
gönd:ınnayi dayandırması
Sacil:ır dövl:ıti
B)Şah IT;ıhmasibin Ş:ıki hakimi
iyiüz.:ırin:ı ;ıla v;ı
vcrgil;ır ı:ıtbiq con;ısi
C)D;ırviş M;ıh:ımm~in Sultan
Sülcymanın yüıüşünd:ı
iştirak cım:ısi A)an uzunömürlü dövl:ıtl:ır idi
D)D:ıf\iş M:ıh;ırnm~ xanın Sirvanşah hökrndannın B)T:ıbriz ş:ılı:ırini paytaxtseçmişdi
varisl:ırin;ı Ş;ıkid;ı sığınacaq vcrm:,si C)Erbn Orta:ısr dövl:ııl:ır olmuşdu
E)D:ırviş M;ıh;ımm~ xanın ôlqasMirz;ınin qiyamı D} Az.Jrbaycan ıorpaqlannı vahiddövl;ıt~ b~
1.amanı onumüdafi;ı etm~i E)Osmanlıya qarşı nıübariz.J apannışdı

420

mir.az
124.Şah I T;,hmnsihindüvl.1tçilik
siyns.,tinaticasinda: 129.Aşağıdakı m;ıtind;, ,•erilan!Jr
hansı SJfJvi
şahının
ı. torpaqlanvahiddövl;ıtd::ı
BütünAZJrbayc.1n bıkirasind.>ndir?
birl:ışdirildi
2. Az;ırbaycanın dövl:ıtçilik ::ın;ın;ıl:,ri b::ırpa edildi ..Elm, fazil:ıı, hüsn-x:ııt... ad:ıı v:ı qayda
3. ôlk:ı vilay;ıtl;ıri vahid,dövl::ıtin t:,rkibin::ı qatıldı qanunlan bilm:ıkd:ı b:ırab:ıri olmayanQazı
4. VahidAz:ırbaycan dövl;ıtinin yarndılması prosesi CahanQnvinini v;ızir v:ı sahibidivancıdim ....
b:1$<1çatdınldı Böyük m:ıns:ıb olduğu üçün külli miqdarda
m:ıbl:ığl:ır (pul.v:ısaiı- rcd.);,ld:ı edilirdi.buda
5. Yadcllil:ırd:ın qonınmaq üçünxalqın mübari~i
mü;ıyy:ın chıiyaclar v;ı chtiyacı olanlara
:ıs:ınlaşdı
x:ırcl:ınm:,li v:ı çatmalı idi...Ôzüm h:ımiş~
A)2.3.4 D) 1.3.5 Q2.4.5 m:ıdaJtil v;ı m;ıxaric:ı n:ız:ır yctirirdimki,
D)1.4.5 E) 1.3.4 m:ıbad:ı .. bir balacas.,hvcdibı;,qsirkaı olsalar
şidd:ıtli sur:ıtd:ı c;ızalandınlsınlar''.

125.ı\~qoyunlıı ,,., Q:ıraqoyunhı diivfatindanfJrqli

ol:ır:ıq S.1fa\'İ dövlJti: A)Şah I Jsrnayıl B)Şah IT:ıhmasib
1.M:ırk:Jzl;ışmiş dövl:ıt idi C) Şah nismayıl O)M:,h:ırnmJd Xudab~d:ı
2.asası Az:ırbaycanın c.-ınubunda qoyulmuşdu E)Şah I Abbas
3.M...xb:ıyc:ını vahiddövl:ıtd:ı birl::ışdirmişdi
4.Osmanlılara qarşı müharib:,aparmışdı Salaril:ır Y.JSJfa,idövl.lti
130.Sacil.>r, üçünümumi
5.Başqa birdövl::ıtin varJıt,rına son qoymuşdu c;ıh:ıt!Jr:

A)1.3 B) 2.4 C) 3.4 D) 1.5 E)2.5 l. M;ırknfaşmiş dövl:ıt olması

2.Az:ırbaycanı vahiddövl:ıtd:ı birl;,şdiım:,si
3. Erbn orta;m feodalmonarxiya dövl:ıtl;ır olması
126.S:ıemda \'erilJnl;,rJ
uyğun gal;mşasl;,ri mü;,yy.,n
4. Şirvanş:ıhlar dövl:ıtini özün:ı tabeetmJsi
edin:
5.asasının mrbaycarunc:ınub torpaqlannda
qoyulması
1. Şirvanın ilk b:1yl;,rb;,yi
idi A)2.3.4 B) IJ.5 C)2.4.5
D) 1.4.5 E) 1.3.4

2.Ş:ılcinin ilk qızılbaş hakimi idi uyğunluğu tapın:

131.1\IJntiqi

Yusifibnabu Sac
A)1-Şahru:<, 2-D.ırviş M:ıh:ımm;ıd
B) J-rjlqasMirz:ı. 2- D:ı:niş tvfah:,mm;ıd
C) )-rj)qasMirz:ı. 2-Toygünb:>yQacar M:ıızban ibn Şirvanşah
D)1-İsmayıl Mirz::ı. 2- Ş:ıhıux . M:ıh:ımnoo I lbr.ılıim
E) 1-0:ırviş M:,h:ırnm::ıd. 2..aiq:ıs Mı.w

127.Hülakiix:ın \'J Ş:ıh I Tahm:ısib üçün oxş:ır cah:ıt: Şah 1T:ılım.ısib

1.Yenidövl::ıtin :ısasını qoyrııu.şdu

2.M::ırk::ızl:ışmiş dövbt yar:ıtınışdı .. .. A) Vergiislahatı keçirmişdil:ır I'
'1
3.Paytaxtı Q:ıZ\~n ş::ıh::ırin:ı köçw:rrıuşdu k . •şdi B)Paytaxtı başqa ş:ıh:,r., köçürmüşdübr
4.Vergisah::ısind:> mü:;ıyy:,n t:>dbırl:ır h::ıyata eçımu C) Bağdad ş:ıh:ırini özdövl:ırin:ı birl:ışdlirmişdil:ır
2
A)2.3 B) 1.3 C) 2 .4 D) 3.4 E) 1. O)Xorasanda özb:ıkl:ır.l qarşı mübariZJ apamuşdılar
E)Aı.:ırbaycaru vahiddövl:ıtd:ı birl:,şdinnişdil:ır
. .. .. oxşar c:ıh3t deı•il: 1 1
128. IIJsanbayva ı Tahmasıb
~çun •. • )J
A)Vergisah:ısindJ islahatkeçınrı:ıl:>n Ağqoyunlu v;,SJfa,idövJ3ti
13,2.Qaraqoyunlu, üçün 1
'
B)Osmanlılarla ınübarib:, ap:ınn:ıl:ın oxşar c;,h;ıt deyi/:
C)Başqa dövl::ıtin varlığına son q?.yın~:an. b ğlamalan A) Paytaxun T:ıbriz ş:ıh:ıri olması
D) Osmanlı dövl;,timütt:,tiqlık muq:ıvı :ısı a lan B)ômir-ül-üm:,-ırarun ordukomandanı o1ması
E) M:ırk:ızi h:ıkimiyy:;ıt:ı qarşı çıxışlan yatırma C)M:,-ıhk;ım;ı işl;ırinin şariat qaydalan
ilaidar.ı olunması
D)Mülkv:ı v:ıqf torpaqmülkiyy:,tinin mövcud olması
E) Diniqanunlara idar:ıetma sisteminin
asasla.nan
qunılması

421 1i ,
,,,_

mir.az
 138.1X:,lilullah_v_~ ~arruxYasarüç~
133.S3fo"i ilJQaraqoyunlu vJ Ağqoyunlu dö,•IJtlJrİ· ı. Şirvan xancı hııcumla~. m.ı~ qalrnışdı ~
ninidmçiliksistemi üçünoxşar cJhJtlJr: 2.Ağqoyunlul~r:ı q~rşı nıubam.ı arann,şı1ı
1.Maliyy;ı işl;ırin:ı v:ızir b:ışçılıq cdirdi 3.Tcyınurilar ıl.ı nıuıt;ıfiq olmuşdu
2.Dövl:ıtd.ı ik-inci ş:ıxs v:ıkil adlanırdı 4. Qızılbaşlar:ı qarşı mübariz:ı aparmışdı
3.Fcod:ıl monarxiy:ı v:ı düny:ıvi dövl:ıt idi 5. D:ırb:xililar sül:ılJsinin nümay:ın<bsi idi
4.Ordunun b:ış komandan, :ımir-ül-üm:ıra adlanırdı
5.~fahk;ıroo işkıri ş;ıri:ıt qaydalan :ısasında apanlırdı ildJbaş \'crmişdir:
139.tSOO-cü
A)1.2.4 B)2.3.5 q 1.3.4 D)1.4.5 E)1.2.5 ı. Qızılbaşlann Şirvana yürüşü
2.Cabanı döyü~ünün baş vermJSi
134.Qaraqo)ıınlu ~ SJf;ı,i dö,·IJti üçünümumi 3. ismayılın özünüT:ıbrizd:ı şah elan~
t~h~ldir: 4.Ş:ırur döyüşünün baş vcmı:ısi
1.V~f toıpaq mülkiyy:ıtinin mövcud olması 5.8blı;ır sazişinin imzalanması
2.ahalid:ın malcah;ıt v:ı b:ıhr:ı vergisinin alınması
3.Teymuril:ır dövl;ıti il:ı müharib:ı aparması 140. ardJbil hakimj Şeyx Cüneyd,·ı Şq1
4.Şir\'anş.ıhlar dövl:ıtin:ı qarşı mübariz:ı apannası üçünümumic;ıh;ıtlJrdir: llıı~
5.Tacirl:ırd:ın alınan tanığa vergisinin l:ığv olunması
ı. S;ıf:ıvil;:ırin Dağıstana v:ı Şirvana uğurlu •.
A)11.5 B)2.3.4C)1.4.5 D)1.2.4 E)1.3.5
2. Şirvanşahlann qoşunu il:ı döyiiş<bö)~~
3.Ağqoyunlu bayiiyiil:ı qohumluq münasibıj
135.Uyğunluq pozulub: 4. Ağqoyunlulara qarşı mübariz.;ı aııamıa.ıı ~
5.Qaraqoyunlu dövl:ıti il:ı mütt:ıfiq olma.ıı
A) S:ıfavi dövl:ıtind:ı soyurqal
torpaq mülkiyy:ıti
:ıv:ız edildi- ti Iil:ı
B) S:ıfavi dövl:ıtind;ı mahallan idar:ı edJnhakim
141.QaraqoyunluCahanşalı \'il AğqoyıınluSıılbı
Yaqubüçünoxşar c;ıh;ıtdir:
adlanırdı - olb:ı •
1.Şirvanşahlar dövl;:ıti ilayaxınlaşması
q S:ıfavi dövl:ıtind:ı qorçubaşı adlanırdı • vergi 2.Tcymuril:ır:ı m;ıxsus :ırazil:ıri :ı!J keçİmı.\i
m;ımuru
3.8rdabilhakinıliyin:ı qarşı mübari~ apaıııug
D) S:ıfa,i dövl:ıtind:ı v:ıkil adlarurdı - şahın
dün viv:ı diniişl:ır üzr.ı müavini 4. Hakiıniyy::ıt dövıünün durğunluq dövıü kini
s;x:iyy:ıl;mm:ısi
E) Şah I İsma)~I T:ıbriı.d:ıki saray kitabxanasına
ldİS t:ı • etmi •• K:ımal:ıddin Behz.ad
142.S;ıfavi dö\'IJtininidaraçiliksisteminin~
nluv;ı Ağqoyunlu dövlatlarindJn ciıılai
farqli
cavabı müJyyan
136.Düzgün edin:
1.Güclüm;:ırk:ızl:ışmiş dövlatidi.
2.Teokratik xüsusiyy:ıti il:ı seçilirdi
S:ıfavi dövl:ıti
3. Dövl;:ıti padş:ah idın edirdi
., 4. Dövl:ıtd;ı ikinciş:ıxs v:ıkil idi
1.Şah Iİsmayıl 2.Şah IT:ıhmasib 5.Maliyy:ı işl:ırin;ı v:ızir başçılıq edircli
a.(.abanı döyüŞUnd) a Şeyx ~fi xalçasını 143.S;ıfa,i dövlJtindJinzibatimifa tutao~ıılıiı
q)b~ qaı.andı ıoxuıdwılu
ardıcıllığını mü:ıyy;ın edin:
b.Şeybanibri INğlub b.Şirvan bJyl)r~yi-
et.di liyiniyaratdı 1.Naib 2. K:ıl:ınt:ır
c.Aubaycandilini c.Genişsoyurqal 3. B:>yl:ırb:ıyi 4. K:ıntxuda
döv!~dilietdi payladı
torpaqlan
144.Şah I İsmayılın faaliyy:ıtinJ aiddir:
1.Paytaxtı başqa ş:>h:ır.) köçünrnsi
A)1-a,c;
2-a,b B)1-b,2-a,b q 1-a,b,
2-b,c
2. Osmanlı dövl:ıti il:ı sülhbağlaması
2-a,b E)l<,2-b,c
O)1-b,c;
3. Şeybanil:ır ~rind:ı q:ıl:ıb:ı qaıanması
137.Ağqoyunlu dö,•13tinin
mö,·cudluğu dö,ıiinJ aid
4. H:ım:ıdan (Almabulağı) döyüşünd:ıq:ıl~~
deyü:
1.Muş döyüşünün baş verm~i 145• lSlO-cu_ ild;ı baş Yennişdir:
2. Şeyx Cüneydio
anfabilit:ırk etm:ısi 1.Şah l lsmayılln DJrb:ındi tutması
3. Şeyx HeydJrin
aroobil lıakimliyinin başçısı t:ıyin 2· Qızılb_aşlann Bağdadı ~l:ı keçınn:ısi
olwıması 3. Şah I lsmayılın Xorasanı ;,];)keçimı:ısi
4. H:ıs;m b:ı~ ~~hılıisar döyüşünıb qalibg:ılmJSi 4• Sul~ 1SaliminAzJrbaycana yüriişetııJ.liİ_. ~
5. Cabanı doyuşunun baş v~i 5• Şah I lsmayılın Dağıstarun feodal ııaı.;ınll111~
etm;,si
422

mir.az
 ş:ıh ı lsma)ılın hakinıiyyati dövrünaaid•''.
-----
146ı.• Payta.xtı T:ıbnz
• o1ırnqla S;,fovı. dövl;,tiyaraıdı
""· 154.Uzun~IJSJndJn farqliolaraqŞah I T;,hmasib:
2_C:ıbanı döyüşiind:-ı Şirvanşahlan m:>ğlub ctdi 1.M:ırk:ızl;ışmiş dövl;,tyaratrmşdı
J. ş;ırur dö~ş~~d? 8lv:-ınd _MirzJni
m;,ğlub ctdi 2.Başqa birdövl:ıtin varlığına sonqoymuşdu
4_ş:ıki lı:ılmnlıyını asılı vJzıyy;,t;ı saldı l Tamğ:ı v;ı bacvergisini l:ığv cımişdi
S.Çaldıran döyüşünd;ı SultanI S:,lim:,m;:ığlub oldu 4,Vergisah:lSind:ı bclbirl:ır h:ıy:ııa kcçirmişdi
5.Şirvanşahlar dövl;ıtin:, qarşı mübariz:, apannışdı
Ca~anşah vaŞah I isma)ıl Safavi
.Qaraqoyunlu
147
üçün0 xşar cJl_1J~d_ır: 155.I S;ıfa,i - Osmanlı müb:ırib3sl zamanı baş ver3n
döyüşl;,rdir: ,,
1
ı. Hökmd:ır-ş:ıır ıdı
LÇaldıran 2.H:,TTIJdan
2_şcybanil;ıri m;ığlub etmişdi 3.Buğun!
3.Ağqoyunlularl:ı nıüharib~ ctmişdi 4.Sufiy:ın
J
4. Tcymuril;ıri m;ığlub edJr.,kt;ızminat almışdı
156..Şah I Tilhmasibin dönünd.1ölk;,,ilaY3tlJrinin
v:ıhid dö,·IJtintilrkibinJ q:ıhlması nJticJSindil:
148Şah Jİsma)ıldan farqliolarnq Hasanpadşah: 1.M:ıd;ıni v:ı etnikbirlikgücl:ındi
ı. Qanunnaın;ı q:ıbul ctmişdir 1
2.Vencsiya il:>h:,rbiittifaqb:ığlamışdı 2. Şimalcbn hücumcd;,ny:ıdellil:ırin qarşısı alındı
3.Xristian dünyasına qarşı mübariı;ı asanfaşdı
3.Qızıl Orduil:>müharibJaparmışdı
4.M:ırk:ızl:ışmiş dövl:>tyaratmışdı 4. Az.ırbaycanın iqtisadi inkişafina müsb;ıit l:lSİr gösbrdi
5.Döyüşcfa Osmanlı qoşunu ü~rind:ı q:ıl:ıb;ı
157. uh;ım;ıni hökrnd:ın I DanaVJŞah I Tilhmasib
qaı.anmışdı
üçünoxşar cah;ıtdir:
1.inzibatiislahatlar kcçirm;ısi
149.Ağqoyunlu va SJfJvidövlJtlJıinin A,Topadövbt- 2.Ölk:ıd;, baş \'cnniş qiy:ımlan y:ıtırması
lı1ri ilJdiplomatik alaqalJriiiçünümumicahJtdir: 3. Köçürm:, siyas;ıti h:ıy:ıta kcçi11T1Jsi
ı. Hindokeanına çıxış ;:ıld:, etm:,k
4. Vergisah:ısindJ IJdbirl:ır h:ıy:ıta kcçirmJsi
2.Ticmt :ılaq::ıl:ıri gcnişl:ındinn:ık
3.Osmanlı dövl;:ıtin:ı qarşı ittifaqyaratmaq
158.SultanI SalimV3 Sult.:ın I Süleyman Q:ınunl
4.Odlusilah:ıld:ı etm:ıy;ı t:>ş;:ıbbüs göst:ınn:ık üçünoxş:ır cahJtfar:
1.Az.ırbaycana yürüş ctmJSİ
dö~•/;,tiııiıı qalibgaldiyidöyüşlJrdir:
150.SJfavilJr 2. T:ıbriz ş;,h;ırini ;ıl:, kcçirrn:,si
ı. M:ırv 2. Ş:ırur 3. Ş:ım:ısi 3.Şah I lsmayıl ~rind:, q:ıl:ıba qaı::ınm.ısı
4.Almabulağı 5. Cabanı 4. S:ıfavil:ır:ı qarşı Şcybanil:ır dövl:ıti il:,ittifaq
bağlaması
151.Şah I Tahmasibinhakimiyyatidövrünaaidolan-
lanmü;ıyyan edin: 159.SJfavil;ır t;ı~findiln süqut:ı uf,rnıd~mışdı:
1.Az;,rbaycan vahiddövl;ıtd:, birl;:ışdirildi 1.Şeybanil:ır dövl:ıti
2.S:ıfavil:ır Şirvanşahlar dövl:ıtini süqutauğratdı 2.Qızıl Ordudövl;ıti
3.SultanI S;,limqoşunla Aurbaycanayürüş ctdi 3. Ağqoyunlu dövl:ıti
4.S:ıfavi dövl;:ıti Osmanlı dövl;:ıtind:ın asılı lığı q:ıbul etdi 4. Şirvanşahlar dövl:ıti
5.Bağdad da daxilolaraq,ar::ıb iraqı itirildi 5.Te)ınwil:ırdövl:ıti

152.Şah I ismayılın lıakimiyyati dövriiıub baş veran 160.IS~cı il lstanbulsülbünJasınn SJfa-.ilmb

döyüşlJri mü3yy3n
edin: qalanAzJrbaycan arazililrini
müilypn
edin:
ı. Ş;ırur 2. M;:ırv 3. Cabanı 1.T:,briz
4,Çaldıran 5.Alınabulağl 2.L.ınk;ıran
3.S;,rab,~ Marağa 1
153.SultanSüJeymanın AzJrbaycana üçüncüVJ dörd- 4.ard:ıbil v;ı Xalxal
üncüyürüşü arasındaki dö\Tdilbaş vermişdir: 5.Qaracachğ VJ ~ncan
1.Şirvanda atqas Mirz::ınin qiyamqaldınnası
2.Şah I T;:ıhmasibin Ş:,ki hakimliyininmüst;:ıqilliyin;ı 161.tS~cı il lstanbul sülhün.l Osmınbyı
JSas.lD
sonqoyması veril;,nAıJrbaycan ;ırazil.lrini mü.l)·pn
edin:
3.Şah I T:ıhma.sibin başçılığl ilJ S::ıfavi ordusunwt 1.T:ıbriz 2.ard.ıbil
Osmanlılara qarşı oks-hücumakcçm::ısi 3.Marağa ,-:ı Xal·rnl 4.SJr:ıb \")MJT.lğ:ı
4.Osmanlı qoşununun Bağcbdla birlikd:ı ar.lb lraqını 5.Şirvan v:ı Qar.ıbağ
tutması

423

mir.az
 171.Xrorıoloji ardıcıllığı mÜJyY;ın edin:
162.Xronoloji ardıcıllığı mü;ıyy;ın edin: ı. SultanI Sülcynıanın Az.1rbaycana
...
1.Şahdağ döyüşünün baş vcnn:ısi . 2. Şah ı r~ı.ımas!bin.Ş:ıki lıa~i~li~na~l¾
2.Şcyx Hcyd;,rin Şirvana ilkd:ıfa yürüş etm:ısı 3.aıqas Mır,..;)n~n Ş~rvmıda 07.tınü Şah el 'Pı\
3.Ş;ını:ısi döyüşünüıı baş vcnn:ısi . 4. aıqas Mirz:ının Şırvandakı qiy:ırnın aııl\
4.H;,s;ın padşahın c)rd:ıbild:> Şeyx Heyd:ıri S:ıfavı ınl'a!ııı,
ordcninin b.-ışçısı kimiıaxtda oturtması :ırdıcıllığı müJyyan
172. Xronoloji edin:
ı. Buğurd qalnsı :ıtrafında döyüşün baş
163.Xronoloji ardıcıllığı müayyan edin: 2. Anı:ısy:ı sülhününimzalanması v,
1.abh;ır sazişinin imz.alanması 3. ı Sülcynı:ının AZJrbaycana dördüncü ..
2.Ş;ım;ısi döyüşünün baş vcnn:ısi .. .. .. 4.şalı ı T:,hnı:ısi~in osmanlılara qarş 1 nı~
3.Şeyx Ciiııeydin Dağıstana v:ı Şirvana yuıuşu hüçunı :ım:ılıyyatlanna kcçnıJSi ~~
164.Xronoloji ardıcıUığı müayyan edin: 173.Xronolojiardıcıllığı müJyyan edin:
1.Almabulağı döyüşünün baş vcnn:ısi ı. Şalı I T:ıhnıasibin taınğa vergisini
ı~ .
2.Qızılbaşlann Bakı qalasını :ıl:ı keçinn:ısi . 2. ı T:,hm:ısibin paytaxtı Q;ızvin;ı k~ ~
3.Ağqoyunlu dövl:ıtiniıı ikinciqolunun süqute~:ısı .
3.Şah ı T:ıhmasibiıı Şcyx S:ıfi xalç~ını ıo,
4.Ş:ırur döyüşünd:ı aıv:md Miwninm:ığlub edılm:ısı
174.Uyğunluğu müJyyJnedin:
165.Xronoloji ardıcıllığı mü;ı)yan edin:
1.S:ıf:ıvil;ırin Ş:ıki hakimliyini
l:ığv etm:ısi
S:ıfavil:ııin aro:ıbil hakiml;wi
2.Buğurd qalası yaxınlığında döyüş baş vemı:ısi
3.Şirvanşahlar dövl:ıtinin süqut etm:ısi ı. Şeyx 2.Şeyx 3.Şcyx
4.alqasMin:ınin Şirv:ında qiyam qaıldınnast Cüned Hed:ır Sullaııali

166.Xronoloji ardıcıllığı müayyan müayyan edin: a Qızılbaşlar ilkd:ıfa Şirvana v:ı Dağıstanaııiıi.ş
1.M:ırv döyüşünün baş venn:ısi etnı:ıy:ı başladı
2.Amasya sülhünün imzalanması b. S:ıfa,il;-ır Misir,Suıiya v:ı Mesopotamiyadabt
3.Şah IT:ılırnasibiin paytaxtı köçünn:ısi darlannın sa)ını artırdı
4.Sultan I Süleymanın T:ıbrizi ikinci d:ıfa tutması c. S:ıfavil:ır Şahdağ döyüşünd:ı m;ığlub oldu
d H:ıs:ın Padşah Bayandur t;ı!Jfind:ın ard~
167.Döyiişlarin xronoloji
ardıcıllığını miiayyan
edin: S:ıfa,~ ordeninin irsitaxtına çıxanldı
1.M:ırv 2.Ş:ım~i 3.Almabulağı e. Ağqoyunlu hökmdanS:ıfavil:ırin ôrcbbil ba1iır..ı
4.Cabanı 5.Ş:ırur ninrn:ırk:ızini işğal ed:ı!Jk buradakı müri~ıı •
divantutdu
168.Xronoloji ardıcıllığı müayyan edin:
1.Şah I İsmayılın ~b İraqı tutması 175.Uyğunluğu mü:ıyyan edin:
2.Çaldıran döyüşüııün baş verm:ısi
3.Şah I İsmayılın m:ırk:ızi v:ı ş:ırqi İraru :ıl:ı keçimı:ısi Ş irvanşah D:ırb:ıodil:ır sülabsi
4.Şah I ismayılın Şeybanil:ıri m:ığlub ~!dk
Xorasanı tutması 1.1İbrahim 2. 1X;-ılilullah 3.Fırın Ys

169.Xronoloji ardıcıllığı müayy:ın edin:

1.Osmanlı sultanı 1~!iminAz:ırbaycana yürüşü a. Samurçayı döyüşünd:ı qalibg:ıldi
2.S:ıfavil:ırin Bağdadla birlikdJ, ~b-İraqını itinn:ısi b.Şahdağ döyüşünd:ı qalibg:ıldi
3.Şah IT:ıhmasibin qoşununun Şirvana ilkyürüşü c.amir Tcyrnuril:ı ittifaqbağladı
4.Toygün b:ıy Qacann Ş:ıkinin ilkqızılbaş hakimi d. Teyrnuıi höknıdan Şahrux ~rbaycanaıit4°"
t:ıyin olunması k:ın onaköm::ık etdi
e. Ağqoywllu Yaqubpadşahdan köm;ıkalaraq~
170.Xronolojiardıcıllığı müayyan edin: hakimliyim qarşı mübaıi~ apardı
1.Şirvanşahlar dövl:ıtinin süqut etm:ısi
2.Sultan ISüleymanın Az:ırbaycana ikinciyürüşü 176.Uyğun ca\'abı rnüJyyan edin:
3.ôlqasMimnin Şirvan b;ıyl;ırb;ıyi olması 1.Sufid:ırviş ordcniniyaratmışdır
2.Şahdağ döyüşünd;ı m;ığlub o!muşdur
3. Ş;ım;ısi döyüşünd;ı m;ığlub olmuşdur
a. Şeyx S3fixldin b.Şeyx CiinC)tl~
c. Şcyx Hcydar d Şeyx Sultan~
e. Şeyx İsmayıl
424
...
mir.az
 77,Uyğunluğu müayyanedin: 180. Uyğunluğu mü;ıyy;,n edin:
1
~rb:ıycan dövl:ıtl:ırinin idar:ıctmJ sisteminin SultanI Sülcymanın A?Jıbaycana yüriişl;ıri
xüsusiw:ıtl:ıri
1.Üçüncü yürüşü ı 2.Dördüncü ~ii
- , . XV:ısr Qaraqoy- 2. XVI:ısr
unluv:ı Ağqoyunlu S:>favidövl:ıtinin
dövl:ıtl:ırinin id:ır.,- idar.ıçiliyin:> a. Keçmiş Şirvan b:ıyl:ırb:ıyi alqasMimnint:ıhriki il;ı
çiliyin:ı aidolanlar aidolanlar baş verdi
b. Bub'lll'd qalası yaxınlığında döyüş baş verdi
a.Qorçubaşının b:ışçılıq ctdiyiç:>rikd:ıst:ıl:>ri mövcud c. SultanI Süleyman T;ıbriıi tutsada4 günd;ın sonra
ş;Jhari tJTk etdi
idi
b.K:,nqıış adlananqapalı m:ışv:>r:>tçi orqanfaaliyy:>t d. S:,faviqoşunu şahın böyükoğlu İsmayıl Mirz;ınin
başçılığı il:,Osmanlılan l.'.lqib edJr.ık Qarsqalasıru
göst;ırirdi
c.[)övl;ıtd;ı ikinciş:ıxs :ımir-ül-üm:>ra adlanırdı gerialıb arzunıma q:xbrir:ılilJdi
d.K:ışfıyyat işini "qaravul"adlanand:ıst:ıl:>r h;ıyata c. SultanI Süleyman Na,~çıvanı tutaraqyandırsa da,
canlı qüw:,v;,bskin :ırı.aq çatışmazlığı s:ıb:ıbi il:ı
kcçirirdi
c.Hökmdann yanında 12n:ıfar nüfuzlu:ımrl:ırd:>n ibmt oradangeriÇ;)kil:ır.ık sülhbağlamağa mxburoldu. 1
1 1
Alimxlis faaliyy:ıt göst:ırirdi

181. Eyler-Vcnndiaqramında HasanbayBayandur :1

178.XVvaXVI.:ısrlı1ra aid hadisalariscçı1rı1k uyğun (A)vaŞah I isma)ıl (B)üçünoışar ,..,farqli
müayy;ın edin.
cahatlari
ol:ıraq sxemdJqeyd edin:

2. XVI:ısr A oxşar 8
1.XV:ısr

a Ağqoyunlu dövl:ıtinin süqutetm:ısi

b.Cabarudöyüşünün baş vcnn:ısi
c.Ş:ıki hakimliyinin edilm:ısi
l:,f,rv
d.S;ıfavil:ırin Ş:ırqi Anadolunuitinn:>si 1.Yenidövl;ıtin :ısasıru qoymuşdu
e.Uğurlu M;;ıh:ımm:ıdin qiyamqaldınnası 2. Portuqaliya ilJuğursuz :ılaq:> qurmuşdu
3.Osmanlı ilJmüharibJ aparmışdı
4. Teymuril;;ır dövl;ıti ib müharil);)aparmışdı
5. Avropaölk;ıl:,ri il:,geniş diplomatik münasib;)tl:,r
179.Eyler-Venn diaqramında Şah I İsmayıl (A)VJ
qurmuşdu
Şah I Tahm:ısib (B) üçünoxşar vJ farqlicahatJari
qeydedin.

A oxşar B
182. U)·ğunluğu müayy;ın edin:

1.Qara 2.Has:>n
Yusif

a Almabulağı döyüşünd;ı iştirak etmişdi

1.Xorasanda özb:>kfarl:ı mübariz:ı aparmışdı b. Muş döyüşünd;ı iştirak ctmişdi
2.Paytaxtı başqa ş:>h:ır:> köçünnüşdü . . . c. Şirvanşah qoşunlannı m:ığlub eımişdi
3.Osmanlılar paytaxtT;;ıbri z şoh:,rini :ıJ:, keç~~?• d. Şeybanil:>ri m:,ğlub ctmişdi
4.Osmanlı dövl:,tininqoşw1lan Az:ırbaycana yunış e.Teymuri bökmdan abu S;;ıidl:ı müharibJ
apannışdı
etmişdi . . .
5.Xorasan vilayotiniS:ıfavi dövbtin=> birl:ışdırmışdı

425

mir.az
 183. Uy~unlu~u mii.,yy.ın edin:
1.Qnn,qoyunlu v:ı 2.S:'\fovi dövl:,tinin
A~qoytmlu dövl:ıtinin idar.lçilik sistemi
id.v;ıc:ılik sistemi

n. Dtivl:ıti şah idar., cdirdi

b. Dövl:ıti padşah id-ır., cdirdi
c. Dövl:ıtind:ı ikinci ş:ıxs :,mir-ül-iiın:,ra idi
d Dövl;ıtd;ı ildnci ş..--ıx.s v.-ıldl adlanıırdı
c. Teokratik idarxtm:, fomıası qurulmuşdu

184. Eyl'cr-Vcnn diaqrnmında Qaraqoyunhı Qara

Yusif (A) ,,..,Şah I Tahmnsib;, (B) aid olanlan
münıfiq olaraq qcyd edin:

A oxşar B

1. Yeni dövl:,tin :,sasını qoymuşdıı.ı

2. Şirvanş.ahlann varlığına son qoymuşdu
3. Ôlk:,nin paytaxtmı Q:ızvin:, köçünnüşdü
4. Tcymuril:ıri Az..,rbaycandan qovmuşdu
5. Öz h:ıJ...;miyy:,tini A.7~rbaycanın şimalına yaymışdı

185. ~fa,i dövlJtina aid uyğunluğu mü;,yy;m edin:

). Şah 2. V:,kil 3. V:,zir

a. Mülki v:, maliyy:, m:,sJ:,brin:, baxırdı

b. Qcyri-m:,hdud h:ık:imiyy:,t:, malik ş;,xs idi
c. Dövl:,tin m~xil v:, m:,xaricin:, n;,z.ar.,t cdirdi
d Dövl:,td:, ali düny:,vi v:, ali dini hakimiyy:,tin
ba.şç ısı sayı Iırd.ı
c. Şahın düny::ıvi v:, dini işl:,rd:, tamhüquqlu
müavini idi

186. ~fa,i dö,·IJtinin ali idaraetma sistemina aid

uyğunluğu mÜJY)'aO edin:

l. V:,kil 3. Baş v:>zir

a Ordunun baş komandaru idi.

b. Mülki v:, maliyy:, m:,sl:,brin:, baxırdı
c. Dövbtin m=,daxjl v:, ~xaricin:, n:>zar.>t eclirdi
d Şahın düny.,vi v:, dini işl;.mb tamhüquqlu müavini idi
c. Bu v:,zifa orduda ;,sas rol oynayan ~rbaycan
qlZllbaşlannın ;,Jjn& idi

426

mir.az
1,
 . I riidarJ cdirdi
oiniıd.-ır:> J,una başçılıq cdirdi
a. 'kqoştıı . 1 . iv.,_
b.(Jl1 1. , 1ıı:ıliyy;ı ıpnn;ı Vll)',ıl~ Cdirıti
c.ı•~1ülk,:ı _.ı~xilinJ v;ım;ıxaı;~lb,,.
• ııı;ıu, ~
d ()Ö"J;ııın b~ komandanı sayılır~ ~
•()rdunun '
c.

Uyğıınlug0
• edin:
mÜJYYJn
188,
"''l :1srl:ırd;ı torpaq
mülki)yirı.,,,_~
xv-". _~,~
1. Soyurqal 2.r~ıı

• kcçobil:ırdi
a.ırs:ı~b- •nvergi ıoxunulmaııı~ hlk'lıı., ,..ı
S :ıhı ını . . . :ı"'!u •ıı
b. • ş:ıhın f:ınnanı •lcazJsı ıl~~lojı~
1
c.Yalııızoyunlu v:ı Ağqoyunludöv~ııı.
d Qaraq """
• ,ayılmışdı .
) ••dövl:ıtind:ı gcnış yayılnıışdı
c.S:ıfavı

• 1 ıiu müJyyJn
189.Uygunu,, edin:

:ısrl:ırd;ı torpaq
XVI-XVII millki))ı
forımlruı
1.S.1fa,1 dövl;ıtinin ilkdiniv;ı siyasinı:ırk:ız· ol . .. . .
2.l-l60-<:ı ı·ıd;ı Şcyx Cuııcydın ' ctdiyı'
• • :ı,.,.,;
1 ,...;ı,;
, ş~· 1l:lnn
. }'cnnı nııı~mn cılııı.
ı. Mülk 2.Tiyul 3.Xa\ı .. • viirü• 1
an ,.,,.
l ı~u. 1487 Şey, ky,ı.;, )iiriJş
•• ; • v
v, 1488«•llard, 1
,,n nıu;ıyy;ın <'110,
, ,,.,_..
Cldi~ ""'"" oii,
3 Ş:ırti x:ırak1er daşı~rd~
l.Aıııoyun~u R'.'.51,m
~ıdı.,hın q••lhaşlam qa~ard,;, >"1ori ""'>Y~oii,
5.SJımsı doyuşıınd;ın sonraşah1atb lsın:ıyılın 6ilq:ıl<lığı Jr.ıi'ini mü:ıw:ın cılın.
..
nı:ıxsus ır..ı ıoıp:ıqlar ıdi
qızılbaşlann nıüşavir;ı mfı~mn
•• F od:1ll:1ra
• xidııı:ıtl;ı ı..ııag·ı ı \'Cn
b•Herbçil;ır;ı 'luı!i' ildJ
6.1500-<:ü kcçirdiyi yeri c<lin.
ildJqı7Jlbaşlann yürüş ctdiyi;ırazini miiJyy;ın edin.
~: Ş~ı :ıil:ısinJ nı~xsus ı~~qlar idi . ,.,
7.1500-<:ü
8.Cabanı döyüşünün baş v;ı :ıl;ı
vcrdiyi kcçirdiyi yerini ş.1h;ırin mfı.1yyJOcıliıı.
e.öld:ı cdibng;ılırbr nıuhum 11l.'ll.)]~~ltr.t:ı
9.1~1<iilin ya,ınd, q••lbaşlanoaı,
kcçirdi~ ,,ı,.,n '""ıJ,n
<O, . . . . . J'
10.1501-<:i
ildJ İsm:ıyıl il;ı
Mi11.Jc>lv;1nd Mirı.1 ar.ısında ılöyüş~n roı ,trılııı mzını mııJyy;,n ın.
c
11.1501-<:i
ildJ İsrnayılın şah
elanolundu&'ll ş;ıh:ıri mü:ımncdııı.
.. .. . _,.
1!i IOJ<ii ldı
i lsma
• ~I ila Mur.ıd :ırasın
Mi"-' dac1· , \'crdııı
••• b.1e. .. ~nı'I .mu:ıY)'Jfl
_,,,,,cuın. '°'
Şah I İsma~lın S,F,.dö'.I."~'b"L>,i•nl:
O),.,._
190.Uyğunluğu nıüayy;ın edin: ll.1107-1108<i illorda :,;:,moh
it 1510-cu ild.:ı Şah I İsmayılın S;ıf;ıvi dövl;ıtın:ı bırl.'li(hrdııı Jruı. vııcılirı.
.
S:ıfo, i dövfatinin
ıxıytı.mıı 15.Şah llsmaıılın
• dö\Tünd;-ı yaradılanb:ıy1.1rbJ>1'lıkbnn
. · . .m.ırbzını mııJ), ...
n~'ilin.
1.T:ıbriz 1 ~-
'("'1ıni ().,... it $ah iT •hıııasibi
nqiiwalarinin yiiruş cıdi
>i""' I."' mJ:;'ı..imli~•,,,;;,;mil>))"'• .ı
llii<iildı Şah ITahmasibin
17. m•<e,qdh)"' "'ı,:m,l,ıini m"'JJ'OOM_..
Şah TJhıııasibin
18. I yaradı b:ıylJrbJ)~.:, ~•rdın b~birl'(-ç)mınmııbn fııü ,ı.,
dö\liindJ lan ..
ı\zJrbayeancfan gen•q:ı~ı darbn'"""'''?"'"'
a.S:ıfJ,~ dövl:ıtinin ilkJla)1axn
ollllUŞb ., 19.
Sultan ISJlirn
b.Şalı I T:ıhnı:ısibirı dö\Tünd~
p.1)ta~~: •61JJıbula apardığı ş;ıh;ın mUJ>) . c<lın
- •.1n . •hJrim~))':lll •
edin.
e.xvı JSrinI yansında dJf;ıl~riJO)ımnlı!J 20.Şah ITahıııasibin p:ıytaxtı kôçüT<luyu Ş.'l
tuıulnıuşdu
d.XVI:ısrin onal:ınndan ctibar;ın p.1)1l\U\!'~

427

mir.az
 il.ŞAHI AB~ASIN
İSLAHATLA~I. saFavi DÖVLali
XVIaSRINSONU-XVIIaSRIN il YARISINDA

1
1.Şnh I Tahm:ısibin vafatınd:ın sonrnSJfavi
dövlJti- 5. S;ıfavi ş:ılıı l\lJlıJnınıJd Xudnbandanin hıkiı.:_
nindaxili vJziyyJtinJ niddir: dövriin;ı aiıl deyi/: """
1.Ölk;xfa sabitlikpozuldu A)~farbzihakimiyy:ıt z;ıifl:ıdi, dövl;ıtx~~ .
ç;ıkişrml;ır birq;xl;ır s;ıngidi
2.Ft'od.11 B)Qızılbaş :ımirkıri arasında mübaril..)~J:~ıı
3.Hakimiyy;ıt mübariz.ısi başladı C) Osmanlılar Az;ırbaycana ycnid.-ııı ,..
4.~farkni hakimiyy;ıt z.ıifl;ıdi başladılar l.r~
5.M;ıh;mın1:ıd Xucbb~ndJ h3kimiyyJti jl~aldı D)Rızi s:ıh:ıbrd:ı isl:ıhatlar keçirildi,
birçox
A)1.2.4 B)2.4.5 C)1.2.5 ·
ı ;ıb"' C 1 1
d'ld. 1
~'-
""'
O)2.3.5 E)1.3.4 E) M:ıhdi Ülya Ali divanın vakiliv~~fi
yüks;ıldi l"C~

2.Şah I Tahmasibin ~fatındnn sonr:ı SJfa,idö\'IJti- 6. MahdiÜlyanın hansı tadbiriqızılbaşlannn~

ndab:ışl:ıyan h:ıkinıin·at müb:ıriZJsinin nJtic.:ısi: n:ı sJbJboldu:
1.~farbzi hakinıiyy;ıt z.1ifl~i A)Hakimv;ızifabi.ı "t:ıcikl;-ıri "g;ıtillllJSi
2.M:ıh;ımmJd Xudab;ınd;ı qalibg;ıldi B)Qızı !başlarla farslararasında farqqoyıııası
3.İsnıa)~I Miwnin q;ıl;ıb~si il;ı n;ıtic;ıl;ındi C) Oz adamlanııa divanın m;ınfdJIqapılaıııu
4.Usıaclılann müdafi;ı ctdiyiHcyd;ır Mimöldüıiildü v;ı riişv;ıt;ı r.:wac
vcmı;ısi ~
5.Şirvanş:ıhlar m~t:ıqilliyini yenidJn
b:ırpa etdi D)aJıaliy;ı böyükin:ıy:ıı v:ı chsan vcnn;,k ¾~
A)1.3.5 B)2.4.5 C)1.3.4 qapı lannı onlaraaçması
O)1.2.4 E)1.2.3 E) Dövbt :ıd:ıml~_nnın. tamahlandırın.1q ~
m;ııııbbtl~i.l goııd;mb şah x:ızin;ısiıxbı ~
vcnıı;ıl;:ırini t:ıl;ıb ctm;ısi
3.Adı buraul:ın SJf;l\ihökmd:ınnı müayyJn
edin:
7. Osmanlıların Vanhakimi Xosrov paşanınl-üıdr,

M~h;ımm;ıd Şah I birlikd;ı Xoyahücum ctnminaticasind~:

Şah I
TJhrnasib Xudııb~nd;ı Abbas 1.Amasyasüllıünüıı ş:ırtbri pozuldu
2.S:ıf;l\i dövl;ıtinin müst:ıqilliyi üçünuhliliı1'ıı!
3. S;ıfa,i-Osm:ınlı ınüharib;ıl;ırinin ikinci ~
A)Şalı ISafi B)Şah nismayıl başladı
q Şalı nAbbas O)Şah IlT;ıhmasib 4. Az:ırbaycaıııırı bütünc;ınub toıpaqlan işğalol,.cl
E)SultanHü.seyn A)2.4 8) 1.3 C)3.5 D)1.4 E)2.5

8. S;ıfavi dövl;ıtinin 1514-ci

il v.:ı 1578-ciillariıitıiı
4.Göstarilanlaıin aidolduğu Safavi
höknıdandır: oxşar c;ıh;ıt:
1.1T;ıhmasibin dövründ:ı ömrünün
20ilinim;ılıb:ısd:ı A)Ağır iqtisadiböhranbaş verrn;ısi
keçirmişdi. B)M:ırbzi hakimiyy:ıt;ı qarşı qiyam başı•
2.Dövl:ıti gücl;ındinn:ık üçünh;ıyata kcçirdiyi
~-üıl;ıvi C)Osmanlı ordulannın Az;ırbaycaııa yüıüş-
c;ıza t;x!birl:ıri qızı !baş ;ıyanlannı narazı D)Qızılbaşlann Şirvan v;ı Gürcüstana yüıüşctı:.~
saldığından, sui-qasd
n;ıtic.;ısind;ı öldürülmüşdü. E)Xorasanvilay:ıtinin Saf;ıvi dövl.ltin;ıbirl~::J
A)lS;ıfi
B)IAbbas
q IlT:ıhmasib 9.XVI;ısrin ikinciyansında ,·;ı XV113Srin
birino
D)ll İsnıayıl yansında S;ıfavi-Osmanlı mühaıil>Jlari nı=
E)M;ıh;ımm:ıd Xudab;ınd:ı Osmanlı dövlJtininvassalı v;ı müttafiqi
kimi
köm;ık edirdifar:
A)Gürcühakiınl:ııi B)alqasMim
C)Ağqoyunlul:ır D)Knmtürkl:ıri
E)Özb:ıkl:ır

428

mir.az
 10_tS78-dildJ.?sn.~:rnlı ~o~unıu ilJ_qıZ1lbaşlar
ıırJsında Gıırc_ust~n ıstıqıımJtındJ baş vcr.ln ilk 16.ikinciSJfovi-Osmanlı müharioosindJqmlb:ış
d'yüşlJrin nJtıcJsı: qoşununun sonuncu höyükuğuru oldu:
\~osınanlılar q:ılib g:ıldi A) Niyazabad döyiişü
~)qızılb.,şl:ır q:ılib g:ıldi B)D;ırbJndin azadcdilm;,si
C)!(rım x:ınınu_1 qo_şunu rn:ığlub edikli C) Mollah:ıs.ınli q:ılJb~i
D)döyüşl:ır n;ıtıc;ısız b:ış:ı ç~tdı D) Gürcüstanın gerialınması
E)!(rıın x:ınının qoşunu q:ıl ıb g:ıldi E)Çu,urs.-xı .,.;lay:ıtinin az.ad
cdilm.ısi

t578-dil Çıldır döyüşünün nJticJsi: 17.1578-1590-cı il:ır müharibJsind;ı SJf.ıvil:ırin

11• 0sınanlı ordusuq:ılib g:ıldi Şirvanda möhk:ıml:ınmJSİnJ maneoldu:
1 A)Knmxanlannın aramsız hücumları
ı: Qınlb.ış qoşumı qalibg:ıldi
3.Qınlb.ışl:ır Şirvanı azad ctdi B)S:,fovi qoşunlannın döyüşm;ık ist:ım.ırrosi
C) S:ıf:ıvi dövl:ıtind:ı gücl:ın:ın daxili
ÇJkişm.ıbr 11
4_Osrn:ınlılann Gürcüstanı işğal ctm:ısin:ı ş:ırait yaratdı D)Müharib:ıd:ı :ıh:ılinin Osmanlı t:ır.ıfın:ı kcçm.ısi 1
5.osm:ınlıl:ınn Şirvanı işğ:ıl ctın:ısin:ı ş:ır:ıit yaratdı E) M;ıh:ırrm,d Xudab:md;ınin osJuv, S:ıfavi
A)2.4 B) 1.3 C) 3.5 D) 1.4 E) 2.5
qoşununun baş kom.ı.nd:ını H:ım;,.;ı Mimnin
q:ıtiyy:ıtsizliyi
l2.ç~dır döyüşündJ SJfavilJrinmJğlubiyyJtinin asas
~bJblJri: 18. 158J.cüilNiyaıabad döyüşünün n;ıticasl:
ı. Qüw:ıl:ır nisb:ıtinin Osmanlının xcyıin:ı olması
A) Qızılbaşlar höyükitkiverdi, Osmanlı ordusu xcyli
2.Qızılb.ış tayfaları arasında biriiyinolmaması q::ınim:ıı v:ı :,sirgötürdül;ır
3.S:ıfavil:ırin saycaüstünlüyünd:ın istifad;,cd:ı B)Osmanlı v:ı Knmxanının dJst.ıl;ıri mJhvedildi
bilrrom:ısi
C) S:ıf:ıvil:ır Şirvan :ır.ızisini osmanlıl:ırdm gerialdı
4.Osmanlı qoşununun :ılvcrişli döyüş mövqcl:ıri tuta
D} S:ıf:ıvil:ır m;ığlub ol:ıraq Qarab:ığ isıiq:un:ıtind:ı geri
bilm:ısi ç:ıkildi
A)1.2 8)3.4 C) 1.4 D) 2.4 E) 1.3 E) Qızılbaşlar osmanhlın m:ığlub cıs:ı d:ı,
müharib;ınin gcdişind;ı S:ıfavil:ırin xcyrin:ı dönüş
13.Çıldır döyüşündJn sonraOsmanlı qoşununun yaradabilm:ıdi
6 Şin•anı JIJkeçirmJsinias:ınlaşdırdı:
A)Şirvanda S:ıfovil:ır.:ı q:ırşı qiyaın baş vcrm:ısi 19.ikinciSJfo,i-0smanlı müharibJsindJ 5.lf~ilm
B)Knmxanlannın şim:ıldan Şirvana daxilolması uğur q:ıı_.anm:ığa imk:ın YcrmJdi:
C)S:ıf:ıvi dövl:ıtind:ı h:ıkiıniyy;ıt mübariZJsi 1.X:,zin:ınin boşalması
D)Qızılbaşlann döyüş:ı ginı1:ıkd;m ç:ıkinm:ısi 2. M:ırk:ızi hakimiyy:ıtin z:ıifliyi
E)0;ırb:ınd :ıhalisinin qızılbaşlara köm:ık ctm:ım:ısi 3. Qı21lbaş :ıyanlan arasmdakı ÇJkişm:ıl:ır
4. S;ıf:ıvil:ırin müttJfiql;ırinin ondan
uz.,qlaşm.ısı
iJdJOsmanlı qoşununun Şirvanı JIJkeçir-
14.1578-ci 5. ahalinin:ıks.ır hiss:ısinin Osırnnlı qoşununa ıbst:ık
mJsinJticJsindJ: olması
A)Şiıvanda sabitlikyarand.ı A) 3.4.5 8) 1.3.4 qıı.4
B)Şirvanda Knmtürkl:,ıinin idar;)etm:, sistemiqunıldu D)1.2.3 E)2J.5
C)Şirvanşahlann itiıilmiş müst:,qilliyib:ırpa olundu
D)Kürd:ın şimaldakı Az;;ırbaycan torpaqlan 20.158~ciil Sufiyandöyüşünün nJtimi:
osmanlılann hakimiyy:,ti altına kcçdi A)Osmanlılar ağır m:ığlubiyy:ıtJ uğradılar
E)Şirvanda baş vcr.ın üsyanlarndtic:,sind:, osmanlılar B) avv:ılc:ı osmanlılar qızılbaşlara ağır ı..ırb:ı \'ursa!Jr
d:ı.
buradamöhbmldndbilmJy:ır.:ık geriç:,kildil:,r saycaazolduqlan üçüngeriç:ıkildil:ır
C) H:ımz:ı Mirz.ınin qızılbaş qoşunl:ın KnmX3IUüz;ırind.,
15.1578-ci il Mollahasanlidöyüşünün nJticasi: q:ıl;ıb:ı çalaraq
xcyliq:ınim:ıt :ıld.ı ctdil.:ır
1.Knmxan.ımn qoşunu m;:,ğlub edildi D)Osmanlılann saycaüstünlü)Ü H;ıll17.J Mimnin
2.Osmanlı ordusuhöyükitkiverdi qızılbaş qoşunlannı geriç:ıkilın.ıy;ı m."Cbur ddi
3.Knmxanı AdilG:ıray :ısir alındı E)avv:ık:ı H:ımz:ı Mirz:min başçılıq ctdi:yi QIZll~
4.SJfovilJr q;ıl:,b;} qazanaraqŞirvanı az.adctdil:ır qoşunlan Knmtürkl:ırin:, ağır 1..:ırb;ı \1Jl'Sllar ıh.
5.S:ıfa,~l:ır mJğlub olaraqQarabağ istiqam:ıtindJ geri saycaazolduqlan üçüngeriç:ıkilm.ıli oldulıır
~kildi
A)11.4 B) 1.3.4 C) 1.2.5
D)2.3.4 E) 3.4.5

429 1•

mir.az
.ı
 21. Çaldtnın, Çıldır '\'31 Sııfiynn döyiişl3ri üçiin oxşar
c-,hat:
A) S;ıfovi - Osmanlı müharib:,sinin ilk m::,rl1::,l::,sind;ı
baş vcnn::,si
B) Şah n İsmayılın dövründ::, baş vcrm::,si
C) S:,fovil::,rl::,ağqoyunlular arasında baş venn;;,si
D) Osmanlılann qalib g;;,lmasi
E) S::,fovilarin qalib galmasi

22. lık Sufiyon döyüşiindan sonra Osman paşanın

başçılığı İl3 osmanlı 3Sg.>rJ;,riT3brizi hıtdu:
A) hiykı yolu ila
B) ::,halini öz t::>r.>fina
~km::,kla
C) güdü top ataşlarinin kömayi il:::,
D) uızun müddat mühasir.xfa saxJamaqla
E) qmzılbaşlar arasında birliyin olmamasından istifad::,
cd::,r;ık

23. 1585-ci ilda Osmanlı qoşununu Tabrizi t3rk

etm.1y3 m3cbur etdi:
A) aclıq v::,s::,fal::,t
B) qızılbaşlann h:>mlJl~ri
C) s::,rtqışın yaxınlaşmas1
D) ş::,hard::, yolxucu x::,st::,liyinyayılması
E) qızılbaşlann Osmanlı ::,razilarin::, ;;,ks hücum ctm:::ısi

,,
'
24. 1586-cı il sülh daruşıqlannda Osmanlı sultanı ili
Muradın inli sürdüyü 3Sas ~rt:
A) yabuz Şirvan arazisinin geri qaytanlması
B) tutulmuş ::,razil:::ırin osmanlılarda qalması
l' C) Ş:::ırqi v::,Qarbi Gürcüstan arazisinin osmanlılara
veril~si
,. ,. D) bütün A.z:::ırbaycan torpaqlannın osmanlılara
verilmasi
..1 E) Şarql::, ticar.lt ::,laq::,l::,rind:::ı osmanJılann ticar::,t
1 üstünlüyünün S::,favi şahı ı::,r.,find:::ın q::,bul edilm:::ısi

25. 1586-cı il S3favi-Osmanlı sülh danışıqlannda

H3mz.> Mirzanin inli sürdüyü asas şart:
A) T::ıbrizin q1ZJlbaşlarda qalması
B) yalnız tutulmuş arazil::,rin osmanlılarda qalması
C) Amasya sülhünün ş::,rtl:::ırinin barpa olunması
D) Şirvan arazisinin geri qaytanlması
E) bütün A.zarbaycan torpaqlarının geri qaytanlması

26. 1586-cı ild3 baş vermişdir:

1. Qızılbaş Şirvam az.ad etdi
2. Hanız::, Mirz..::,Qarabağda öldürüldü
3. Mah;:,mm::,d Xudab:md::, hakimiyy:::ıtd:::ın uz.aqlaşdırdı
4. S~fovi-Osmanlı sülh damşıqlan dayandınldı
A) 2.4 B) 1.3 C) 3.5 D) l .4 E) 2.5

4.30

mir.az
 1'\bbasın hakimimtJ
. 1 . galankimihayata
3ı-, ş,h. , diyiilktJdbır arı: 36.Sıl faı;.
Osmanlı mübarilıılsinin ikinci
1113rh31.ısi
kınıanlı dövl:ıri il:ı sülhdanışıqlanna başladı zamanı
baş vmndöyüşlardJn birideyü:
2I.0• lbaş ınyfa başçı lığında irsilik labıv ctdi
prinsipini AlÇıldı
r B)Buğurd C)Mollw
• Osızın.1nlı dövbti
:ılcyhin:ı Q:ırb dövbtl:ırl;ı D)Ni
Ya?..1h:ıd E)1Sufıyan
3 .ı I d
• diplomatik ~la_q~,1ryar.ıt ı . .. .
4 MJrk:ıri hakıınıyy:ıt:ı qarşı Çt:(aıı h;ırbı-koç;ın
• ,anlan c;ızalandırdı 37.Uyğunl uq{IOT}Jlub:

5 ;nıanlı il:ı miilıari_b~:ı~ istifad:ı_ edib _Xorasan

• işğal cd:ın şcyronı l;ın (ozbjkbnl m:ığlub cıdi 1 A) Saf:ı\1 dövbıİndJ alidivanın v;ılcili vnif:ısi­
Al1.3.5 13)2.3.4 C)1.2.4 ~ :ıdJr • ım· •. M~iÜ1a
Dl1.2.5 E)1.3.4 B) s;ıfavi Osmanlı mülıarib.,sinin ikinci rtl,)rm,
1;ısi ı.amanı S:ıfa\i qoşunlannın baş koman-
danı idi•H;ıllll,l Mİı7.'ı
C) Şah I lsmayıldan sonra S;ıfavil:ır sülal~inin
JfakimiyyatJ gJl,ın kimiŞah I Abbasın Osma ;mtanınmış nüm.1ym,si olmuşdur • Şah 1
33.döl'IJIİ ilJsülhdanışıqlanna başlamasının sababi
nlı
Abbas
:
1.Döl'IJtin varlığını ~onınıa~a çalışması Dl SJfoıil;rin imzaladığı ilk~nağır ş;ırui
ı. lşğal olunmuş ;ırazıbn _g:n qaytamıası müa\füolm -1İstanbul m• ~il:ısi
E) SJfaıi-Osmruılı müharib:ısinin ikinci rıı.xlı.,.
3 Mühaıib.ınin folabıl:ınııı anlaması
4: Q;ırb dövl;ıtl;ırinin tnyiq~~~- il;ı üzl:ışm:ısi l;ısi tını ı -~- irin sülhü il~
S.Ordunu ycnidJn qurmaq uçun vaxı qaı.anmaq
~m:ısi
Al1.2.4 13)
2.3.4 38.Şah 1Abb:uın hakimimta
galişi mfasiıı<b:
C)1.3.5
D)1.3.4 E)1.2.5 1.Ôlk:ı<b siyasi-iqtis.ıdi ı~ziyy;ıı p~l~i
2.Dövbtin Jralisinin lıôyük h~i işğiıl edilmişdi
Buğurd döyüşü
34IS90-cı il İstanbul sülhünü~ ş;ırtlJrina ;ısas;ın: 3.~rbaycanın bütün vilayıl;ri Osllt.1lllılar
• ı. Ş:ırqi Gürcüsıan v;ı Q;ırbi lraıı Osmanlı dövl:ııinin IJr.ıfind.Jn tutulmuşdu
n;ıw;ıtin;ı kcçdi 4.M~~ XudaoondJnin o~uH;ımı.:ı Mm
2.Bütün ı\zJrbaycan torpaqlan osmanlılara veri Q.ıZVİııd.) özünü
şah elan
<tmişdi
A)Ağqoyunlu qoşunu qalib galdi idi
A)1.2 B)1.3 q 1.4 D)2J E)3.4
3.Şirvan, Qarabağ, T;ıbriz, S:ırab, Marağa
B)Osmanlı qoşunu qalib galdi
osmanlılar:ı keçdi
C)Qızılbaş qoşunu qalib
g;ıldi 39.ŞahI Abbasa
4.ôrd;ıbil, Xalıal, Qaracadağ, bncaıı v;ı ~nbran döyüş qabil-
&r~i,ordusunun
qa<far
D)Osmanlı qoşuııu nıJ~ub oldu ~favidövl;ıtind;ı qaldı aşağı salan
1natini ~blardanbiris.1lmlir:
E)Knmtiirkbri döyüşdJ iştirak etdi niı.arni ordunun
A)Daimi olmaması
5.S;ıfavi-Osmaıılı müharib;ıl;ıriııiıı ilkm;ırhal:ısi başa
çatdı qızılbaş tayf.ılanrun qeyri-niıami süı'3ri
B)Ordunun
döyüşünün SiJıi Osmınbııin
30.Mollahasanli A)1.3.5'B)1.3.4 C)2.3.4 dastıl;rind;ın ibar.ıt olması
lariumanı baş ımn digar döı-uıı~rdıııf~ D)1.2.4 E)1.2.5 q ~ifniıam-inriı.am v~tayfal.ırarası ada,~
cahati: ooşçılannın miislJqil
D)Tayfa lı;ır.ıbt cıım.ısi
A)Knm xanının qoşun qalib galdi 35.1590-cı il İstanbul müqa,ilJsinin .ıhamin-a ti: ElOdlu
silahdangeniş isıifaıb edilm.ım;ısi
B)S;ıfoı1IJrl;ı şeybaniljl" arası~ baı ıri 1.Ölkanin böyük hiss:ısi osmanlılardan gerialındı
2.Ölbdaxilind;ı qiyanılan yatırmağa imkan 40•Mantiqi
uyğunluğu mü3)')'an
edin:
C)Osmanlı ordusu
m:ığlub edildi verdi
D)S;ıfoı,i!Jr m:ığlub oldular . . 3.Şirvan v;ı TabrizdJn başqa bütün ;ırazil;ır geri
qaytanldı
E)Knmxanının qoşun m:ığlub edildı Şah I Abb35
4.Dağılmış t:ıs;ırrüfaıı b;ırpa ctm:ık v;ı mark ;ızj
lıakimiyyati möhbmlJndiımJk. imkanı verdi
ildaSafaıi dö\'l3tiorl~
31.1587-ci saray{'lıii,
5.S;ıfavi dövl;ıti cynivaxtda ikidövl;ıtl;ı · 0smanlı v;ı llHenrix Orxan
Qazi
naticasindJ: . . .,,,~ Şeybanil:ırl;ı müharib:ı apaımaqdan xilas
1.M;ıh;ımm:ıd Xudab~da
hakimı) ,~ oldu
A)2.4.5 8)2.3.4 C)1.3.5
k:ınarlaşdınldı . . :6dnıiciılı D)1.3.4 E)1.2.5
2. Haınz;ı Mirı.J Qarabagda
sw.q ~ını qo)ımuşdu
A)yenisülal~n ıı
B)M:ıhk;ıma ~lahatı keçinnişdi
öldürüldü . . uAı,tııı~dı
3. M:ıhJmm:ıd Xudaband:ırun oğl C)H;ırlıi ~lahat
keçinnişdi
lı D)Paytaxh başq.ı ~mköçüımüşdü. . .
edildi ··r:ııiil~~ E)idar.ı etdi~dövl;ıt impı.ıiyaya çcınlmışdi
4. M:ıhdi Ülya ühu·mv,zı~
dövl;ıtda 111 ) I mıı
•
A)2.5 B)1.3 C)3.S O • 4

......._
mir.az
 41.Şah I Abbas haldmiyy:ıl3 g;ıldikd~n~sonnı dövl3tin 46.GöstJrilJnlJr
.dd'ır:
am . ~ .
ı. S:ıfavi ordusunun :ısasını tJşkil cdinli.
sarsılmış qüdr.,rini b.,rpa ~ım_;ık uçun:
2_ AZJrbaycan qızılbaş tayfalanııdaıı bşkü ~
A)h;ırbi-inzibati islnhat kcçırtdi . .
8)malin"J v;ı rergiisl~aı~an kcçırdi idi.
C)inzıb.ıti isl:ılı:ııl:ır kcçırdi A Qızılbaş süvariqoşununa
D)etnik guruplar arasında mü~ZJy;ı -~on qoydu B)Qul:ımlara
E)Osmanlı ,-aözbJkSJrh;ıdl;ınnd;ı mudafüı qurğulan C) Tüfangçil;ır.ı

tikdiıtli D) Ç;ırikl:ır.ı
E)Maaflara
42.Şah I Abbas hJrbi-inzibati islahatlar kcçim:ıkd;,
m~s;ıdl1rind.)n biri SJlıl'llir: .
A)~farbzihakimiyy.ıti möhk:ıml:ındmn;ık 47, Uyğunluğu müayyanedin:
8)S;ıfa,i dörbtinin qüCUdtini oorpaetm:ık
q S;ıfavi ordusunun ;wv;ılki qüCUdtini qaytaımaq Şah I Abbasın h:ırbi islahatına :ıswıı ~
D)Fars:ıyanlannı dövl:ıt işl;ııin;ı c:ılb etm:ık o unnövl:ıri
E)Osmanlıya q~ı uğurlu müh:ırib;ı apannaq v:ı 1. S;ıfavi ordusunun:ısasını t:ışlcil ed.ııı ,~
itirilmiş :ırazil;ıri geri qaytannaq Az.ırbaycan qızılbaş ıayfalanndan bıhl 1
edilmiş süvari oşun idi 1
43.Şah JAbbasın islabatJanna aiddir: . 2. Ycniç;:ıri nümun:ısind;ı qcyri-m~lımıı- !
ı. Qoşun tayfa müxt:ılifliyi prinsipi :ıs:ısında t:ışkil )ardant;ı kiledilmiş o unnövüidi
edildi 3.ahalininaşağı t;ıb:xpsind;ın xüsusi siyahı~ ı 1
2. Ordunun formalaşması tayfa prinsipi :ısasında
to !anan oşun növüidi
apanldı
3.Qızılbaşlara t:ıkbaşına silahg:ızdimıı:ık qadağan
4. esasanqalamühasi~sivaxtı istifadJ edilz!I
oşun növüidi
olundu
4.Avropa qoşuou :ısasında müxt;ılif d;ıi.lQIİ qoşun
A) 1-maaflar, 2-topşular, 3-elatlar, 4-top;ular
növü yaradıldı
B) 1-qulamlar, 2-ıüfangçil:ır, 3-topçular, 4-qııı~
5.Tayfa ç.1kişm:ıl:ııin:ı sonqoymaq m;,qSJdi il;ı
orduda irsilik prinsipi l:ığv edil;ır:ık buv;ızifani
C) 1-qızılbaşlar, 2-qulamlar, 3-ıüfang~l:ır~
D) 1-ıüfongçi!Jr, .2-qızılbaşlar 3-topçular, ~
şahın r:ığb:ıtini qazanmış ş;ıxsl:ır tutdu
A)IJ.4 8)2.3.5 C)2.4.5 D)1.3.5 E)1.2.4 E) 1-clatlar, 2-ıüfongçil;ır, 3-topçular, 4-maaflaı

tanbı mü1yyan
44.Düzgün edin:
48. Şah I Abbast;ı,rafindJn yaradılan nhid.~
~fuvidövl:ıtinin qoşunlan canbaylarbJyiliyina aiddir:
1.M;ırbzi T:ıbriiz ş;:ıh;ıri idi
1.Aı:ırbaycaıuıı 2.Ycniç:ıri nümun;ısind:ı 2.İlk b:ışçısı Zülfüqarb;ıy Qaramanlı o•
türkl:ırind:ın • Qafqaz m;ınş:ıli qeyri-
3."Abbasabad'' adlı xüsusim:ıh:ıll:ısi olrn\ljdu
elaılanndan toplanmış müs:ılınanlardan t:ışkil
atlı d;ıst;ıl;ır idi.Qorçu- edilmiş v;ı ş.ah ordu-
4. Eyniadlı xüsusih;ırbi d:ıst:ısi varidi
başı r.ıhb:ırlik edirdi.
5.c)razisin;-ı QızıliizJn v:ı Kürçaylanara.sıooalır:ı
:ısas ı.:ırb:ı gücünü
sunun
v:ı ya ~ncan, XaLxal, ard:ıbil, Qaraca{bğn
t:ışkil edirdi.
Wnk:ıran vilay:ıtl:ıri daxilidi
A) 1.2.4 B) 1.4.5 C)2.45
A)l~rik,2-qularnlarB)1-elatlar, 2-ıiifangçil:ır
2-ç:ırik D)1-ç:ırik, 2-elatlar
C)1-qularnlar, D)2.3.5 E) 1.2.3
E)1-qulamlar,
2-topçular

45.Şah I Abbasın inıibaıi islahatJanna aiddir: 49.Şah I Abbasın pa)1axtı isfahanaköçürmasi

J.Paytaxı Q:ızvind;ın ~fahana köçürdü naticasinda:
2.Çuxurs:ıd b:ıyl:ırb:ıyiliyi t;ışkil edildi l. S:ıfavi dövl;ıti dahada gücl:mdi
3.8;ıyl:ırb:ıyilikl:ırin idar:ı olunmasında irsilikqayda- 2.T:ıbriz ş:ıh:ırinin inkişafına m~mfiı~ir~
sıru l:ığv eıdi 3.Şah I Abbasözün;:, güclüetnikdayııq yaraım :.
• S:ıfavi sarayında İran elementl:ırinin git~
4
4.M:ırk:ızi ard:ıbil olanvahid b:ıyl:ırb;ı.
k>rbaycan
)iliyiyaratdı ş:ırait yaraıdı
5.~fahanda türkl:ırd:ın ibar:ıt "Abbasabad"
m:ıh:ıll;ısi A)2.3 B)2.4 C) 1.3 D)3.4 E)1.4
saldırdı
A)11.5 8)2.3.4 q 1.4.5 D)1.2.4 E)1.3.5

432

...
mir.az
50,S.,fa,·fdö,·l.ltininpaytaxtlannın düzgünuyğunlu­ 54. 1578-lS~cı ill.JrdJ Azarbaycanda qunılao Osmanlı
ğunu müJyyanedin: idaraçili)i dö,TiinJ aidıarııkterik cJhJtdtyil;
A) KöçürmJ siya.s.ııi h:,yara kcçiıildi
B)c>h:ıli ,~ onlann:,mlakı siyahı yaalındı
q Yenivcrgil:ır v:,mük:ıl!Jfıyy;ıtlx t.Jtbiqedildi
D)araıil:ır üır:, xüsu.,i vergidJ~rl:ııi tJrtibolundu ,,
E)Ôlb inzibati c:ılı:,ıdJn vilay:ıtl:ırJ, b:ıyl:xooylikl:,~ 1,
ı. Ş3h 1 2.Şah 1 3. Şah 1 v:,sancaqlara bölündü
lsm.l)ılın T;ıhmasibin Abb3Sın

dö\lllnd.1 dövründ.1 dövründ)

55,XVII~srinavwllJriAıJrbaycan tarfıJ üçün
ıırakttrikdir:
A) 1-T:ıbıiz, 2-İsfahan. 3°"9Jzvin 1. C:ılaiıil:ır h:ır.ıbtı geniş yayıldı 1
• 1
B)1..ard;ıbil, 2-T:ıbıiz, 3-lsfahan 2. SJf:ıvi-Rusiya mün:ıqiş;ısi baş verdi
q 1-T:ıbıiz 2-Q;ızvin. 3-İsfahan 3. Böyüksürgünsiya.s.ıti h:ıyau kcçirildi
O)1-ard:ıbil, 2-T:,briz,3-Q;ızvin 4. Xora.s:ın vilay:ıti yenid:ın S:ıf:ıvi dövl:ııiro
E) 1-T;ıbıiz, 2-ôrcfabil,
3-H:,mJdan birl:ışdiıildi
S. S:ıf:ıvi-Osmanlı müh:ırib:ısinin yeniIM"h:ılJSİ
başladı
51.Şah 1Abbasın iqtisadih.ıyatı canlandırmaq A) 11J B)2J.4 q 1.3.5
m~s.xliİIJ kcçirdi)iisla]ıatlara aiddir: :0)3.4.5 E)1.4.5
ı. Vergisah:,sind;ı özbaşınalığa sonqoyuldu
2.Qopçurvergisit;ıdriQn aradanqaldınldı 56. AzJrbaycanda ilkOsmanlı ldınçili)i dövründ.J
3.Tacirl:ır v:ı s:m:ıtkarlardan alınan tamğa vergisi onlaraqarşı üsyanlanı SJb.lb oldu:
l:ığv edildi 1.Vergisiyas:ıti
4.Da:<ili v:ı xaricitica.r.:ıt sahmanasalınmaqla 2.Köçürm:ı siyas:ıti
x:,zin:min g:ılirlJri artınldı v:,ziyy:ıtin ağırlığı
3. lqtisadi
5.Bni yerl:ırd:ı vergil::ır anıldıldı v:ı ya IJğv edildi 4. Knmtürkl:ırinin q~tçilikfa:ıliyy:ıti
A)1.2.3 B)2.3.4 C) 1.3.5 A)2.4 B) 1.3 q 3.5 O)1.4 E)2.5
D)3.4.5 E) 1.4.5
57.CJlalilarhJr3kabnaaiddtyil:
A) Ş:ırqi Anadoludav:,Osmanlının işğ:ıh :ıltında
52.Şah 1Abbasın islahatlannmnaticalJrina aiddir: olanAz.ırbaycan :ırazil:ııindJ baş vamişdi
1.Nizamiorduyaradıldı IB)S:ıfavi dövl:ıtin:ı qarşı yön:ılmişdi
2.Qızılbaşlar .1hdmiyy;ıtli mövqel;ırini itirdildr q Feodalözbaşınalığına v;ı amansız
3.S:ıf:ıvi dövl:ıtinin h:ırbi v:ı siyasiqüilldtİ, sabitliyi istismarınaqarşı yön:,lmişdi
b:ırpa edildi D) Üsyançı d~t:,l:ııindJn birin:,
xıılq q:ıbr.ım:ıru olan
4.Aı.:ırbaycanın bütövlüyüv:ı dövl:ıtçilik :ın;m:ıl:ııi Koroğlu başçılıq edirdi
qorunubsaxlanıldı E) Şah I AboosOsmanlı dövl:ıtini AZJrbaycandan
5.S:ıfavi dövl:ıtind:ı Az:>rbaycan mövqeyiniitirdi sıxışdınb çıxannaq üçünonların qüvv;ısind:ın
A)2.3.4 B) 1.3.5 C)2.4.5 istifadJetm.ıy:ı çalışınlı
D) 1.4.5 E) 1.3.4
58.Şah I Abbasın pa)1aıb köçünnJsindJn neç3il
53.1578-IS~cı ilfardaOsmanlılar işğal etdiklari 3Vv.ll Osmanlı sultanı I Munıd paytıııh başqı
Az.ırbaycan torpaqlannda: şah~r3 köçünnüşdü?
A)Osmanlı h;,rbi-inzibatiidaldüsuluyaradıldı A)322 8)236 C)255 0)314 E)299
B)Şirvan v:ı Qarabağ b:ıl:ırb:ıyilikl:>ıi l:ığv edildi
q Kürçayından Qnubdakı torpaqlaraxüsusistatus 59.Şah I Abbas,~ Osmanlı sultanı 111 5.llimüçün
verildi oışar cahat:
D)MüharibJy:ı ~kilmiş x:ırcl:ıri öd:ım:ık m:ıqSJCiiyl:ı A)Payta'<tın başqa ş:ılı;ırJ köçürillmJSi
vergi.farüç dJfaartmldı B) Rusiya il:ı müharib:ı apannası
E)Osmanlılar t:ır:ıfin:ı keçmiş Şirvan ayanlarının q H:,rbiislahatkcçirm:ısi
:ıvv:ılki v:ızifal:ıri v:ı imtiyazları saxlanıldı D)Dövl:ıt rootroJSinin yıır:ıdılımsı
E)Yerliroohsullard:ın istif:ıd:, edill1\JSinin
bbliğ
edilm.ısi
1
! 1

433

mir.az
 ,
60,Şah I Abbas CJlairi üsyıınçılannın gücündJnisti- 66.Şah I Abbasdiplomııtik danışıqlar 0/'ıiirııı
fadaetmak ist3yirdi: v;ı Fransa 8) lspaniya
A) ingillJr.> ,~~
A)K;ındli h;ır:ıkntına qnrşı mübariz.xb C)RusiyavJ Fransa D)Ponuqaıi ~~
B)Qızılroş :ımirl;ırin:ı q:ıijı nıübariz~ıcfa E)Müq:xldJs Romaiınpcriyası >ı
C)Köç.Jri fcodallnr.ı qnrşı mübariı.ıd:ı
D)Osm.ınlı dövl:ııin:ı q:ırşı nıübaıi1...ıd;ı 67.Şah I AbbasŞah ı lsmayılın Xorasanı ~ .
E)ôzlı.,kbr.> q:ırşı nıübariZJd:ı dö,·IJtinJbirlJşdirmJsindJn neç.1
il50 ~1
onuyenidJndö,·IJIJbirlJşdirmişdi? nral~
61.5-llcuq\'3 5-lfa,i dö,·IJti üçünümumicJhJtdeyi/: A)99 8)67 C)89 D)55 E)gg
A)Türk m;ınpli dövl:ıt olması
B)İsfnlıan ş;ıh:ırinin payta.xt olması 68.Şah I AbbasOsmanlılar tJr;ıfind;ın ~ğaı
C)Xorasan ,~lay:ıtini tabcliyin;ı keçinn;ısi torpaql:ın geriqa}1armaq üçün: ohı~
D)Tiyul ıorpaq mülkiyy:ıtinin mövcud olası 1. H::ırbi-inzibati islahatlar kcçirdi
ElBağd:ıd ş;ıh:ırini özün;ı birl:ışdirm:ısi 2. Portuqaliya il:>Osmanlı Jlcyhin;ı İıtifaq ı,., 11 •
3. Avropatacirforin::ı S:ıfovi baı.arlannda ~
62.~lcuqdö,,btinin pa)1aı1ının lsfahana köçürülm;>- ticar::ıt hüququv:xleldi ~
sindanneçJilsonraSJf;widövlJtinin paytaxtı 4. Avropa dövl:,tl::ıri il;ı ::ılaq:ıl;ır yaratınaq •.
lsfabanaköçürülrnüşdü? daıuşıqlara başladı ~
Al499 B)525 C)450 C)593 .E)605 A) 1.2 B) 1.3 C) 2.3 D) 2.4 E) 1.4

carabı müJ~n edin:

63.Düzgün 69.XVII Jsrin;ıvvJIIJrindJ &ıfavi-Osmanh ,n...
sininyenim;ırhJIJsi başlandı: u.~
1.H~rbi
islahat
keçirmiş
A) 1603-cü ildJT;:ıbriz istiqam;ıtincb ~ ~
Qaraqoyunlu
hökmdan yatalarabaşlaması il;:ı r
B) 1604-cü ildJ İr.>van istiqam;ıtind;ı ~i ~
yatalarabaşlaması il;:ı :ı,
2.Harbiislahat
keçirmiş C) 1605-ci ild;:ı Şirvan istiqam;ıtindJ h~i ~
Ağqoyunlu hökmdan yatalarabaşlaması il:ı
D) 1606-cı ild;ı G;ııı~ istiqam:ıtind:ı h;ııbi ~'Ey.
yatalarabaşlaması il;ı
isiahatkeçirmiş 5.ıfovi
2.Harbi
E) 1607-ci ild;:ı O;ırb;md istiqam:ıtincb h;ırtıi ~
hökmdan yaıalara baş'laması il;ı r

A)1-Cananşalı, 2-H:ıs:ın padşah, 3-1Abbas 70.XVTT asrin.J\1''alindJ Şah I Abbas Osmınb hıli:i
B)1-Qara Yıısif, 2-H;ısJn padşah, 3-1Abbas yJtialtmdaolanAzarbaycan araıil;ırini audıbi
C)1-Cananşah, 2-H:ıs:ın padşah, 3-Iismayıl üçünhJrbiam;.Jliyyatlara başladı:
D)1-Cananşah, 2-Bhrn;,d padşah, 3-1Abbas A)Portuqaliyadan h:ırbi yardım almaqla
E)1-Qara Yıısif, 2-Sulıan Yaqub, 3-1T:ıhmasib B) Şeybanil;ır dövl:ıti il;ı h;ırbi ittifaqbağlillll.1qb
C)Osmanlının Abvropadakı işğallanndan isıihl:;
64.>.'VI
asrin sonunda Şah I Abbasın ıarici D)Osmanlı dövl:ıtinin Şcybanil:ır il;ı apardı~
siy~tinda JsasmaqSJd: mülıarib~d;ın istifad;ı ed;ır;ık
A)Xoıasanı Osmanlı dövl;ıtind:ın gerialmaq E)Az;ırbaycan torpaqlannda Osmanlılara~~
B)İngilisl:ıri Hörrnüz körfazind:ın qovmaq vcr.ııı üsyanlardan istifad;ı ed;ır.ık
C)Böyük İp:ık youna n:ızar:ıti tam:ıl keçinn:ık
D)Dövbtin :ırazi bütövlüyünü t:ımin etm:ık 71.Şah I Abbasın "höyüksürgün"siyas.1tin~~
E)Avropa dövl;ıtl;ıri il;ı diplomatik ;ılaq;ıl;ır yaratmaq hJyatakeçirdi)itadbirlar:
J. Osmanlılanıı ;:ıliırı;ı keç;ı bil;ıc:ık n;-ı varsa ımhv&..li
65.XVI asrinsonunda SJfavil dövlatinin ıarici 2. S:ıfavi şahzad;ısinin ;:ıleyhin:ı çıxmış qızılbaş~
siyasatinin qa~ısında duran;ısas vaıifalar: Q:ızvin v;ı dig;ır ş;:ıh;:ırl:ır:ı köçürdü
1.Rıısiyanı X:ız:ırsahiLi vilay:ıtl;ırd;ın çıx:amıaq 3. Şimal VJşimal-q;:ırb s;ırh;ıdl:ıri möhbmlmımi
2.Xorasan ,ilay;ıtini geri qaytarmaq üçünavarlanburayaköçürdü
3.ln~lis tacirl;ıriııin awbaycanda möhk:ıml:ınrn:ısin:ı 4.Osmanlılann keç;ı bil;ıc;ıyi bütünş;ıh:ırv.,b&
yolvemı;ım;ık boşaltdı
4.kırbaycan torpaqlannı Osmanlıdan az.ad etrn;ık 5.Arazın solsalıilind;ı yaşayan İr.ıvan, Na~çıı'3D.Cö
5.İran körfazincb Portuqaliya ağalığına sonqoymaq v:ı :,halisini İsfahana, Maz.andarana v;ı İranın~
Hind okeanına çıxış :ılcb etm:ık vilay;ıtl;ırin:ı köçürdü
A)2.3.4B)1.3.5C)2.4.5 D)1.4.5 E)1.3.4 A)1.2.4 B)1.4.5 C) 1.2.5 D)2.3.4E)13.1
434

mir.az
72.NöqlJIJrinyerinJ uyğun g,11;,n
şahari müJyyan 77. Dahasonrabaş vcrrnlşdir:
edin: A)Şah I Abbasın hakimiyy:ıtJ g;,lm:ısi
B) ilkSufıyan döyüşünün baş vcnn:ısi
1603-cüilin noyabnnda Şah Abbas....... müqavil;ısinin imı.alanması
C) I lstanbul
müh:ısir.ıy:ıalsad:ı, 1604-cüilin avqusıunda D) V~ hakimi Xosrov paşanın tJhriki il;ı lcürdl;ırin
qıyam qaldımı:ısı
azad cd:,r;)k burada S:,favi
hak:imiyy:ıtini b:,rpactdi.
E)S:ıfavi-Osmanlı mühan~ininikinci
m:ı~ı:ıs·ının
·
başı aması

A)Naxçıvan B) Ordubad 78. 1605-1607-ciill.ırd.l Şah I Abbasın Osmanb

q~nc:ı D) lr.>van asantind.ın azadetdiyiŞJharlJr:
I. İr:ıvan 2.Bakı 3.~ıb;ınd
73.Şah l Abbasın "Böyüksürgün" siyasatinihayata 4. Şamaxı 5.Cr.ın~ 6.Naxçıvan
kcçirrnakdJ
maqsadi: A) 1.2.5.6 B)2.3.4.5 C)3.4.5.6
ı. Osmanlılann ölk:ınin iç:,ril::ırin:, ir.ılil:,m:ısinin D) 11.4.5 E)1.2.3.6
qarşısını almaq
2. Avropa-Asiya ip::ık ticamtiyolunuX:,z:ır d:,nizinin 79. 1603-16l~ciillarinSJfa,i-Osmanlı mühariool;>-
limanlann:ı köçünn::ık rinin 160~1607-ci harbi.ım.ıliyyatlan­
illardaki
1
3. ahaliniVolqa-X;ız:ır yoluiizjrind:,kiabadyaşayış nın n3tİC.lsİ:
' 1
m:m~;ıl:,rin::ı köçünnok 1. S:ıfavil:ır q:ıl:ıb:ı qaıandı 1
4. AvropadanAsiy:ıya Osmanlıdan gcd:ın ip:,kticar::ıti 2. Yalnız Şirvanad;ık :ırazil:ır azadedildi
yolunuİran körfozilimanlarına köçünn::ık v:ı 3. BütünAz:ırbaycan torpaqlan osmanlılardan geri
qızılbaş ip::ıyini Avropayadaşımaq alındı
A)2.3 B)2.4 C) 1.3 D) 3.4 E) 1.4 4. H:ırbi :ım:ıliyyatlann sonunda
Osmanlı dövl:ıti
.
d:ırhal t:ıslimçi müqavil:ıni imzaladı
74.Şah I Abbasın yandınlmış torpaqtaktikası A) 2.3 B)2.4 q 1.3 D)3.4 E)1.4 1·
naticJsindJ:
A)Böyükİp:ık yolu:ıh;ımiyy::ıtini itirdi 80, l60~161~ciill.ırin SJfa,i-Osmanlı müharibalari
B)S:ıfavi dövl:ırinin t:ın:ızzülünün qarşısı alındı zamanı sülhdanışıqlannın ıeyli uzanmasının
C)Osmanlı qoşunlan Az::ırbaycandan geriç:ıkilm:ıy:ı s.ıbabi:
m:ıcbur oldu A) Q:ırb dövl:ıtl:ırinin müharilr.>y:ı müdaxı1:ı ctm:ısi
D)Osmanlının Az::ırbaycanı işğal etm:ısin:ı ş:ırait B)Osmanlı dövl:ıtinin başının Avropada işğallara
yarandı qanşması
E)Volqa-X:ız:ır yolundaticar:,tcanlandı q Şah I Abbasın tutduğu :ırazil;r il;kifay:,tl;mn1Jk
ist:ım:ım:ısi
D)Osmanlı dövl:ıtinin 1555-ci
il lstanbul
sülhünün
75.1605-ci
ildaSufiyandabaş ver-anh;,lledicidöyüş ş:ırtl:ırini sa.~amağa çalışması
naticasind3: E) Osmanlı dövl:ıtinin 159<:kı ilİstanbul siilhünün
1.S::ıfavil:ır qalibgzıldi ş:ırtl:ırini sa:<lamağa çalışması
2. Osmanlılar qalibg:ıldi
3. Müharib:ınin sonrakı gedişin:ı t:ısir göst:ırdi 81. 1612-ciil n lstanbul(Sc1rab) sülhüna aiddir:
4. T:ır:ıfl:ırd:ın heçbiriüstünlükqaı.anmadı 1.Osmanlı sultanı Amasya sülhü:ısasında mü:ıw:ın
A)2.3 B)2.4 C) 1.3 D)3.4 E) 1.4 edilmiş ş:ırtl;ıri q:ıbul etdi
2. Osmanlı dövl:ıti Az:ırbaycanın v;ı ŞJrqi Gürcüst:ınm
S:ıfavi dövl:ıtin;ı m;ıxsus olmasını oonJnıarudı.
76.158~ciil Sufiyandöyüşü ib 1605-ciil Sufiyan 3. XVTI :ısr S:ıfavi-Osmanlı büharioosi çaldı
ba.,'1
döyüşü üçünoxşar cahal: 4. S:ıfavil:ır Osmanlı sultanının ~lanntik.dirdi)i Terek
A)S::ıfavil:ırlzı Şeybanil;ır arasında baş venn:ısi qalasırun dağıdılması bar:ı<b form.ı.nııu m:ıne
B)S::ıfavil;"Jr!:,-Osmanlılar arasında baş vem:ısi olmamalı idi
C)Osmanlılann m:ığlub olması 5.Vanş:ıh:ıri d:ı daxilolmaqla
Ş:ırqi Anaoolu
Osmınlı
D)S:ıfavil:ırin qalibg:ılm:ısi dövl:ıtin:ı verildi
E)S:ıfavil:ırin "Turantaktikası"ndan istifad:ı etm:ısi A) 1.2.5 B)1.2.3 C)1.2.4 O)3.4.S E)IJ.4

435
.,J

mir.az
 J
7i 82. Osmanlı Sultanı I ahm3d 1616-cı ild3 S3favil,u·;,
qaqı müharibay., başlaması üçün b3han3:
A) $;>fovil:mn Anadoluya yürüşü
B) Şah I Abbasm Ş:,rqi Gürcüstana yürüşü
q ~fovil.>rin 1555<i il sülhünün ş:>rtfarini pozması
D) Şah I Abbasın Bağdadı :>l.>kcçirm:,si
E) Şah I Abbasın Avropa dövl.>tfari il:, daruşıqlara
başlaması

83. M;,r.ınd sülhünün ş.3rtl3rin3 3Sas3n:

A) 1612-ci il sülhünün ~1:ıri l:,ğv olundu
B) Ş:mıi Gürcüstan Osmanlı dövl;,tin:ı verildi
q Sfovi şahı az.ad etdiyi ~fovi torpaqlannm
Osmanlı dövl:,ti t:ır.>find:ın tanınmasına nail oldu
D) ar.,b iraqı v:ı Ah ıska Osmanlı dövl:>tin:>
verildi.
E) S:>fovi dövl:>ti Terek qalasının dağıdJlması bar.xb
Osmanlı sultanının formanına mane olmamalı idi

84. Şah I Abbas dövründa baş '\'er.an S..favi-Osmanlı

müharioo13ri naticasind3:
A) S:>favidövl:,ti tn:)ğlub olaraq itirilmiş :,rzil:,rin
Osmanlı dövl;,tin;, keçm=>SinibSdiq ctdi
B) Az:>rbaycan torpaqlan S:>fovi v.:> Osmanlı
dövl;,tfari arasında bölü.şdürüldü
q Şirvandan başqa bütün Az.>rbaycan v;, dig;,r
S:>fovi :ırazifari azad edildi
D) Az;,rbaycanın Qrlub torpaqlan S:,favil:>rin, şimal
torpaqlan is:ı Osmanlı dövl:,tinin ;,lincb qald1
E) Azad edilmiş Az:>rbaycan v;, dig;,r S:,favi
:n-azil.>rinin Osmanlılar bt";>fincbn tanınmasına
nail olundu

85. Rusiya imperatoru I Pyotr Ya Şah I Abbas üçün

oxşar cahat deyi/:
A) H:rrbi-inzibati islahatJar keçirmişdi
B) Paytaxtı başqa ş;,h;,r., köçümıüşdü
.. C) Osmanlı dövl.>ti il;, müharib=> aparm.ışdı
D) Başqa dövl.>tin varlığına son qoymuşdu
E) A vropa dövfotl:rri il=>diplomatik :ılaq=>l=>r
saxlarnışdı

86. Şah I Abbas XVI asrin avvallarinda - Şah I İsmayı­

lın dövründa itirilmiş Hönnüzü azad etmak üçün
istifad3 etdi:
A) İspan kralı Il Filippin göncbrdiyi harbi köm:,kd:ın
B) Lamanş döyüşüncb İspaniyanın m;,ğ]ub olmasından
q İngilt::ır., v;, Portuqaliya arasındakı siyasi-iqtisadi
rnqaootcbn
D) Venesiya V;) Genuyanın birl;,şmiş donanmasının
körn;,yincbn
E) Osmanlı il;) Portuqaliya arasındakı siyasi-iqtisadi
r:,qab.>tcbn

436

mir.az
 l t.ciildaSafJ,i u~
dövlati 1(

s1, J6 damüqavila haIDadı: ~~I ~,

11 bbasın tutaçııan kimi
hayata
keçirdi-97.Şah I Abbasın lııkim~')'3d döırü111 aidıltji/:
~) osrııanlı nı Mog0ı ~ ı1l ı ş,b 1~ı\.1 ıisadi tadbirlmaiddir:
C)Fransa D)Portııqar 1~ ' 9 ıi sos 1• 1•Q sJnJtkarların minJy)olan bütün
A)Vahid Az:ııba)'taıı ~lm)ili~yaradılmışdı
E)!ngilt:ır.ı ¾ 'y•ptV) , B) SJfavil:J ŞcytıanilJrJ qarşı rnuhaıibJ aparnıışdı
ı. R)I . b rclannı IJğv cıdı q Ordu~ ikihiss.mı süvari qızılbaş qoşunu ~
l'~'.gı il~IJSJrrüfaıının i~kişafı~_a. diqqJtİ anırdı. daimi a ~ ibaıl idi
62 ı,.ci UdaSafJ,fürHörınüıij 2.akı~Ç JhaliyJ qayğı vadıqqJI gostJrdı O)Şimııı ~I~ Şimali ~fqazda n.ıslanıı qalalar
as.~)ingilisdonanmasının ~öllb}; ~ 114:
1 3,Bii 10~ nlannı vnifadJn uzaqlaşdıraraq tikımsi~ qarşı ıııülıam apamıışdı
donanmasının ko~~il~ J.Giırı:u JY~ rinJqızılbaş Jyanlannı IJyincıdi
13)isp.'lll E)Aırmya siılhiıniın ŞJrtl~ b:ııpa olunınuŞ(hı
C)05 rnanlı donanmasının kÖ!nJ)i . onı~n >k\sJsinin torpaqlannı müsadirJ ctdi
D)rusdonanmasının kö~~il)il~ 5.xn, •sııan ı • 34 5 E
B)ı.2 .3 q 2.3.4D) , . ) 1.3.4 98.Mantiqi uy~ııluğu müayyM edln:
E)fr.ıılSIZ donanmasının kö~~il~ ,\)l.2.5
, . 5ülhmüqaıil.lsinin imı.alanması Ua: 1. 1514-l555<i ill;ır SJfa\i-Osmanlı miıhari-
J622,ciildaŞah I Abbas hansı h gl Qasri-Ştlndn artıq davam cdJnSJfavi-Osmanlı b:ıl:riııi ransiılh rn• ıibsi
yuıı JO d
edmkOsmanlı dôı1Jliıı:~~
89 1• : 'bJIJri ooşa çaı ı
• istifada 2. 1603-l612<i ill;ır SJfaıi-Osrranlı mühaıi-
ınüharibJya başladı: q.ıı, ıniih:ın·can Osmanlının IJsiriallına düşdü b:ıl:ıriııi ba: sıiOı • ıi~
2.~) arasında XVIJ (JSrİO JVVJIIJrinJ qJd.ır
ı. osmanlı Sultanı ilOsmanın öl .
z.osmanlı .dövlatincb Patron X~~~ J•T~b'l'k :ı< .. d"
tıökm suru
3. l603-l612<i
!xıl;ırini
ill;ır SJfavi-Osmanlı mülıari-
ıran sülh• ıibsi
f
v~asınd:ın ili)~~
sa~ '11arasında qısamüdd:ııli sakillik yarandı 4. l61~16l&<i ill;ırS~fa\i-Osmanlı mülıari-
3. şirııalı Qafq~lla Osmanlı <ki~~
!ı ~ dö;;ıJ C)3.4 D)1.3 E)2.4 b;ıl;ırini ıran siılh - ıibsi
baş \'erm~ınd:ın ~~~ 5. 1622-1639<11 ill;ırSJf;ıı,i-Osmanlı mühaıi­
-<UilQasri-Şirin sülhünü_n Ş,Jrtlarina asasan: ool~ni
4_Bağdadı idar.ı edan osman1ı haki..
lı~ .ddadaxilolmaqla ~b lraqı Osmanlılara 1
• müıaciaı ctm:ısindJn l1llııin~.~ 94,
ı. ğd-1.
veıildı A)lsıanbu~ 2-Mnıd, 3-Sm, 4-Aımsya, 5-0'Jsri-Şirin
A)3.4 B)2.4 C)1.2 D)2J t-. . lasınd:ın ş;ırqd:ıkı•Jrazı·1arS:ıf;Jvı·1m ven ·1c1·
ı B)1-Amasya,2-M:m!,3-SJrab,4-lsıanooı,S~Şirin
•ıl.ı
2.~j:ı SJfaı,ilarJ, Zın~ir.qalasından ş.,rqcbki C)1-btanbu~ 2-M:m!, l-SJrab, 4-Aımsya, ~Şirin
J. .1rOsmanlılara vcnldı D)1-~ 2-lstaııbu~ 3-SJrab, 4-~tnxl, 5-QmŞirin
9().Uyğunluğu müamn,din: ıwl J VanQarsgalalarına vJAxalsıxa hücum E)1-Anmya, 2-lswıbuı, l-M;ml, 4-Snı, 5-QM-Şirin
4 5Jfaıı :ır , . d'I
• ;ıaklJrinJ ı;ımınaı verı ar
cıııı,,y
l1larT;ıbri?.J, h:ımçının ş·ırvan.a h"
.• ucum 99.Daha tezbaş mmişdir:
Şah ITıhnıısib S. Oim.111 .,.,klJrinJ dair ı:ıminat vcrdil:ır A) M:md sülhünün irroalanması
dlllJY-
4 B) 1.2.5 q 2.3.4 B) Abbas Mirz.min şah elan cdilmasi
111 iV V
A) IJ. E) 1.2.4 q SJfavi dövl:ııinin payıa~ bfahana kö;ıirülımsi
Şah IAbbas D)l4.S
O)Şah IAbbasın Az:ııbaycan OO)i~yili ymtmaıı
VI 95.SJfJıi-Osmanb m~ha~balari naticasinda: E)Knm xanı Adil gıayın Amba)taııa ~ cttıı.1Sİ
ŞJh ISıfı
1.H~ikidövlJt ~ı0adı _.. .. .
2.S;faıi dövlJtinin tannzulu sur.ıılJndi 100.XVJ asrda Mosba çarlı~ Kmn11Haşurun
J.Al'ropa dövl:ıtlari Yaxın v:ı OnaŞ:ırq<b nüfuzımu ıanlıqlannı işğal etdikd.ın sonra:
Qııri,Şirin Mm 1~ 1.Mroıl~miş dövl~ Çtl'ıildi
artırdı
sülhu sülhü ıulıl . Aıropa dövl:ıılarinin S:ı:qcb miistJmlJkJ siya5dtini 2.XJı::J dJniziıı.J biıbaşa çwş imkanı qazaııdı
4
h:ıyaıa keçinn:ısin:ı ş;ıraıı yarandı 3.Şimali Qaf qazda si)asi tJSüini giM:I~başLw
A)il,V B)iV,VI C)un S. Auıbaycan ıorpaqlan Safovi VJ Osmanlı dövlaıl~ 4. Faktiki olaraq Krun xaıılığmın ıaleyiııi IJJU eldi
D)m, V1 E)il,iV arasında bölüşdüıüldü A) 2.3 B) 2.4 q IJ [)) 3.4 E) 1.4
A)2.3.4 B)1.3.4 q 1.2.5
91.SJfJ,idö\'larinin XV1 asrin Uy~,,~'\bi' D) 11.4 E) 3.4.5 101.XVII asrin ortalınnda nıslar stnteji m~sadb~ı
qalalar tikdinnişdifar:
r
ı-
yansı tarixiüçün oxşar c~~ ~·U: r '
A)Osmanlı dövl:ıti ifamüqavıl~ im1Jl~td
96. Şahı Tahmasib vaŞah I Abbas üçünoxşar cahat A)Şimali Qaf qazda ,,
deyU: qx~mnsahilinıb
8) Tabriz ŞJharinin Osmanh qoşunıı 00 A)Yeni b3y1Jrba~lik yaratmışdı E)Terek çayı sahim
m ması tu1lJlırı1ll 8)Yandınlmış torpaq
ıaktikası tatbiq
etmişdi
C)İr.ıvanm osmanlılar ~afın~ 1~ qVer~
sahasında müayyan
ı:ıdbirlar hayata 102.
X'VIJ asrin ortal.annda nıslar stnltji
~~N
D)ahalinin birhisSdsinın ıamga ~ tııc keçirmişdi qalalar tikdirın;ısin1 q~ı mant olmaq
üçün
aıad edilm~i . (Dl,ı.~ D)Osmanlılarla müharibJ
etmiş, onunla
sülh ıüsusi farman nrmiş S.ia\'i ıahı:
E)Şarqi Gürcüstanın Safovi dövl~ ba~amışdı A)ŞahilAbbas B)ŞahOThib
olmasının mman ıanınrnası ~ Hörmüz
körfazincb qarşı mübariD
portuqallara q Şah Süleyman
O)Şah mAbbas
apaımışdı O)Sultan
Hüseyn

...
mir.az
 103. 1653-1662-d ill.lr S.Jfavi-Rusiya münaqiş3sinin
S.lbctbi:
A) Rus qoşunlannın D;;ırb:md;:ı hücum etm;;ısi
B) Şirvanda rus tacirl;;ırinin qarcıt olunması
C) Ruslann X;:ız::ır d;mizin::, birbaşa çıxış imkanı
qazanması

D) Rusların Şimali Qafqazda Terek çayının Safavi

dövl::ıtin;;ı aid olan sahilind::, bir sıra qalalar
tikm:ıy:ı başlaması
E) S::,favi dövl;;ıtinin ::>razisind::,nıs tacirl;;ırin::, xüsusi
ehtiram göst::,rilm;;,m;;,si

104. Hadis.llarin sab.lb-n.ltica alaqalarindan biri safvdir:

Sabab NaUca
A) Van hakiminin 1555-ci il Amasya
kürdl;;ırl:ı birlikd::, sülhünün ş:ırtl;:ırinin
Xova hücum etm::>si pozulması
8) Çıldır döyüşünd::, Osmanlılann Gürcüs-
qızılbaşlann m::,ğlub tanı işğal ctm::,sin::,
olması ş:ırait varatması
C) H:c}mz;,Mirz;ınin sui- S:ıfavi Osmanlı sülh
q~sd n;ıticasind;ı danışıqlannm dayan-
a:ıtl::> vetıilm;ısi dınlması
D) Şah I Abbasın S;:ıfavil;;ırin Osmanlı il;;ı
ingilt::,r.xfan köm;;,k müharib;:ıd;:ı qalib
alması g;:ılm::,si

E) Rusların Şimali Şirvan b::,yl;:ırb;:ıyi

Qaf qazda qalalar Xosrovun ruslarla
rikm::,y=ı baslaması mübari~y;:ı baslaması

105. Şah n Abbasın hakimiyyati dövrün.J aid deyi/:

A) Şimali Qafqazda ruslann qalalar tikm;:ısin::, qarşı
mübariz;:ı apardı
B) A vropadan m;:ıtb~ avadanlığı g;:ıtirilm;;ısin;:ı
t:ış::,bbüs göst::,rdi
C) ,af qanlar S::,favi dövl;:ıtinin paytaxtını ::,J::,keçirdi
D) M::,h::,mm::,dTahir Vahidi baş tarixçisi v;:ı v;:ızi­
ri v;:ızifasin;:ı q;xfar yüks;:ıltdi
E) S::>fovil;:ıri Osmanlı ifa müharib::,y::, ç;:ıkm;:ıy;:ı
çalışan A vrnpa v::,rus elçil;:ırini m::>yus etdi

106. Rusiya ila S3favi dövlati arasında 1653-cü ilda

İsfahanda bağlanan müqavila natic3sinda:
A) Terek qalası S::,favi dövl::>tin::>
verildi
B) S;)favi dövl;:ıti Şimali Qafqaza olan iddialarından ~ı
~kdi
C) Rusiya S;:ıfavi s::,rh~in::, yaxın ~razil::>rd::,tikdiyi
bütün qalalardan dl çdkm::,y::,razı oldu
D) S::>favil;:ır Şimali Qafqazda ruslann tikdirdiyi
qalalan dağttmaq haqqında çar fannanına mane
olmamalı idil::>r
E) Rusiya S::,favi ip::,yinin satış hüququnu ~l::,keçirdi

438

mir.az
 salındıqdan.
. ipakyolu
1, Q3dırtl .. • b Q~
•yr;ıtinı ıtırmJya aşfadı? lıt\. ~I S.lf ticmtmüqa,il;ısi natic~
a,; Rusiya
1O .,11aJ11B)15 C)19 D)ı ~\
1
1667.cı 1 118,Rusi)·a
.. . ho"k •, ..
umalinın S.Razının blançı
1 tıı
113 yııruşl • •
,A)11 ' dr•
~.~ •rlJfİ S:ı f;:ıvı•d"ov1:ılın• d:moo·
yu"kımtiyazlar
• _Jnnın qarşısını alaraq sabidi)i barpa
srin il yansında Aıırtı.., 1
ı.
Rusıııcı rtmasında maqsadi:
"vı
13
a ~ ;ıt Jf•• •• ·n . ··•ıtıı...
•q;ılJrını ZJI Jldı· ~, nldı
•dövlatinin •ıqtısa
• d'ıyyatına agır
• zıyan
. A)Volqa-X~ suhövuıinıb ti~in inkisafinda
1OC,• '
ı ~r.,vı
1
ıicıı~11 k:ı 7~1klaıının qarJtçilik I ıııaraqlı olması '
p.) O_.riikİp~k YolununahJnıi~· ~.
~k-
• vunıldu
ö "klp~k yolunu~
S r • d" 1 . .
:ı,Jvı ovJlının :mızisin~n
B)~favidö 1 • •
VJbnın Osımrııı il~ ona q~ ittifaq '·
13)oof;ı,i. Qsınnnlı müh:ıribJl~ ~~ J.Dyıı hiss:ısind:ı tıcar;ıt canlandı )'aralımsından ehtiyyaı ~i
C) s:ı .,:ınırı ŞJrq VJQarbölkJl;s
kcÇJil • • •X
Aı,ırbaycadn ıp:ıyınıh ..n,ır-Volq ayolu C}166 7<iil<b İTllLllanmış sazi~SJfaıi döıılJtinin
1
RU.Siya ila
O) fl~
151
~ıini ;ılJ kcçinn;ısj ~iıı 4• :ırbi ı\ 1ropayaaşıınaq uququnu ;ı nldı
:ıınJI ctm;ııtıJSintbrı ~kilıtıJSi
ııf:c:ı ~ ı;ahlannıli Moskvailaıiı-.... ~
5;ı ;ı, , . . -~.,.ııi«.
Q B)2.4 C)1.3 D)3.4 E)1.4
A)2.3
D) GJIJCJkd;ı
ctm:ık üçün
özünün işğal
hazırlaımaıı
v;ı qıntçilik yiin'i$l:ır ı '
B) ,:iisusidıqqJt ayımıaga başlaması ~ E)S;ıfa~ dövl 3tinin ~sindoekspansiya siyas;ıtini 11
. ahı Sülcymanın 1667-ci ildaim1.aladığı
gcnışl:ındİrlllJSi
s./J'ş mJzm~nıına aiddir:
1
.. "kipJkYolununJhJınınıti ·· 114.
J,i şahlan ıüsu~ diıın} ~taı 1 rJrıııanın•rl~rin:ı olangw..ışt
• 1:ır sax1anı ldı
1o9, Bo)'ll SJf
soıırıı ,,..,11~ Alnıs ~ıclıar; rusıacirl:ırin:ı xüsusi
ehtiram gös~nn;ık
119
•XVJI
. asrda Az.ırbavanın
ı inıibati bölgu.s"
•una
ıadıl:ır: • "il B)lıaktm daııl olanmzifarin idar,olunmasında ~tir.ık
b:tŞQ;ırb ölk:ılaıi ilJtic<VJt
J!aqJ~ ıapıınldı 1 . d ki. . tdan"11.!farin d~ıdı~ tiluffiara
aiddir:
il:ı ıicar.ıt :ılaqallİı!J
'ı'
irl:ırinin ticar:ıt m:ıntJ<p :ınn :ı ımbyazlan
A) fv1os~·va C)n!StDC A)VJkil,qazi,sulıan
~~ ş:ırq ölk:ıl:ııi ila.ı.i~ JlaqJ~
1 '
IJğ'Iwcirl:ıri
edildi .. 1·ıcar:ıı ctınJkh"
"ksuz
gömru uııdan
uquq
B)bayi~, qolb:ı~, sultan 1

) Osmanlı dövl:ııı ılJ tı~ :ıl~~ o)nıs ·ıd·

C)ooylJfOO~, blan1.1r,bndxuda
~) oaxiliticar.ıt :ılaq:ıl:ınn:ı ~hrumcdı ı
' lı.1kiml:ırJ ruslarla kaı.aklara qarşı
birlikd3
D)sancaqb:ı~, b:ı~~~. mir
~)tfll • ld mıir, llldlik
E)s.xir,
ınüb:ırİi',.'I aparmaq
ıapşın ı
xvıı 3srinrı yansında Rusiyan.ın~
,.. •. na(Iaıır• J.• 1'lb.!y,ı,l-ı.
110.. tisadı. c,-.~pansı)ası . Adı buraıılan S~faıi bökmdannı müm~edin:
120.
' . ) . 1111 •....
~
ıı yansındha. ~o_n ka1.a
.~'VII asrin
1 1 k~annının
ıq
gcnişlJndı~nıJsınJ şmıı yaradıtdc 115
ı\lJrbaycanın XJzarsa 1.>nn3
ı ı ,1 ayal
A) Volq~-X:ı~rtıc~ı y~lıın~canl~ Şah il M;bJ~ Şalı 1
b~ınlanna şar~il yarardı:
B) S:ıfa,ı· Rusıya muna~ı~'.~ın~ıı~~ lsnıayıl Xuda~odJ Abbas
A)Volqa. Xaz.-ı_r ~ıcar.ıt_ yol~un
~anlanması _ .
C) Rtısiyaııın Osmanlı dovbtı ıb~ )Safavi dövl:ıtını~ xancı mudaxıl;ıyd qarşı muq
D) S:ıf:ı,i şahlannın rustacirbri~~ ~ 8
3jlı1f3 bilm:ımJSı_ . .. . . A)Şah 1İsmayıl 8)Sultan
Süleyman
hüquqlan vcnıı;ısi &ıttl C)Rusiya hökumJ!ı~ın kaıakl~n hu.~ t.ışvış ~ 1 C)Şah nAbbas D)Şah nTahmasib
1
1

E) Böyükİp:ık yolunun :ıh:ımiyyıtiııi ~~ D)Osmanlı dövl:ıtının Rusıya ıl;ı mühanb:ıd;ı m:ığlub E)Şah !Safi
olma.ıı
1 !
111.XVlI asrin~ya_nıı_nda Rıısiyaııın8'~ii~ mS~favi-Rusiya
münaqiş;ısi mmaru
kaıaklann tır~ 121.S~favi Jahı Mahammad Xııdab~drn Şah 1
il;ı ticar;ıt muqaııl;ısı ba~amaqdımıqsıııt görımsi S.:,fınin hakimimti döırü üçün oxşar ahı: 1
A) Ekspansiya
siyasJtini
~iflJ~k A)Osmanlı (jOiUlllan Şiıvaıu tutdu
'!l
B} Metropoliyalannı geniılmiıırok 116. ilinya)ında baş vermişdir:
J(,68.d B)Osmanlı dövl:ıti ilamülmib:ı apanldı 1
C}BöyükİpJk yolunun cani~ A)afqanlannS;ıfaıibrüwin;ı basqıru C}Osmanlı dövlaıi il:ı müqavi!J bağlandı
D)Qızılba5 ip:ı0ni Moskvayaı·JQıiıiAıl\'\Vıl ilJOsmanlı arasında yenimühaıioo
8)Rusiya D)Safaıi-Osmanlı mülıarib.lsinin yeni •l;ııi
daşımaq hüququnu almaq başlaması başladı
E) İp;ık ticar:ıtini al:ı almağa çalııan~~ıii!ıı C)Rus xwryanı bölg;ıl;ır.ı yürüşü
çanIPyotrun E)Yüz
ildavam ~favi-Osmınlı miılwıbasi
cdJo
strateji caııab ım
maraqlanna münaqiş;ısinin ba,c.a
D)SJfo,1-Rusiya çatması başa çaldı
E)Stepan başçı lığı il;ı kazaklann
Razinin Al.dıbaycan
112. Aşağıdakılar aiddir: arazisin;ı qar.ııçi yürüş etm;ısi 122Uyğunluq pozulub:
1.Rw;ıacirl:ırin;ı gömrüksüzriw:ıtd1Nlliq4e
il yansında Azarbaycanın siyasi A) Ş~atd:ı olmayan ~r ı·ergini 11~ıi
2O-ya
2.Ruslarkarvansara vJb3L1rlarda iıııiyatJlıli 117.
XVII asrin
hayabnda mühüm yertuturdu: mük:ıUafi~tl~ lağv etrn:ık h.ıqqında farmaıı
A) 1667-ci ilS:ıfavi-Rusiyamixjavil:ısinı vrnnişdi -A• uahm:ıd sah
B}1713-cü ilS:ıfavi-Rusiya mrxıavil~iııı A)Don kaıaklanna qarşı miibariz:ı
B)Osmanlı basqınlanna qarşı mübai:z:ı B) Ş~lann xarici müst:ıqilliyini bğv ctmİş· 1
C) 1722-ci ilS:ıfaı~-Rusiya müqaıilıiııı di- Şah IT;ıhmasib
D) 1727-ci ilSJfavi-Rusiya müqaıil;ıw SJfavi
C) zülmün;ı qaışı üsy:ınlann yatınlması 1,
C) SJfaıi dövbtiad~ tanığa vergisini bğv etmiş•

E} 1335-ci ilSJfavi-Rusiya
ı
müqaıil~ D)Şimali Qaf qazda Rusların qalalar
tikm;ısim qarşı
mübariı.) di- Şah IT;ıhmasib
E)C:ınubi Qaf
qazın S;ıfaı~ dövlatinin
t:ırkibin;ı daxil D) S;ıf:ııi dövl;ııind:ı ilkd:ıfa soyıaqal
edi~si ba~şlama~ l:ığv ctmişdi-M:ıh;ı~
Xudab:ınd:ı
E) Qızılbaş tayfa
başçtlığında ınilik prinsipini
la· eımi •- IAboos

mir.az
 123. lık Safavi şnhlannın soyurqal torpaqlan
bağışlamab'l lağv ed.Jrak onun av;,zina tiyul
torpaqlan paylamasının sababi:
1. M.ark:>zihnk-imiyy=,tiZdiffatm~si
2. Mıülk torpaq sah;,-ıl;ırinin artması il;>n;>ti~l;mrnasi
3. DövJ;,rin nn.ar.,tindaki yararlı torpaq fondunu
a.7__a)tmas ı
4. Xazin;ı ~lirlarinin azalmasına gatiıib çıxarması
5. İcma torpaqJanıun ~bt olunmasma gatiıib
çpeamıası

A) 1.3.5 B) 2.4.5 C) 1.3.4

O) 1.2.4 E) 1.2.3

124. Tiyul torpaq mülkiyyatina aid deyi/:

A) Dövlata xidmat müqabilindd verilirdi;
B) Torpaq sahibi iyinin şarti fom'laSı idi
C) Yalnız şahın formanı - i~si i1a irsi keç;> bil;,rdi
O) Sahibi tiyuldar adlanırdı va o dövl:,t x;>zin:,sin:,
vergi verirdi
E) Xazin:,ya galan g;>lirlari şahın razılığı ila yalruz
mühüm m:,salalar., x:,rclanirdi

125. XVII asrd.> ~rbaycan Safavi dövlatinda apancı

torpaq mülkiyy.>t formaJan idi:
A) divan v:, mülk B) xalis;, v;;ı iqta
C) divan v;ı xalisd D) mülk vd İcma
E) tiyul ~ soyurqal

126. Nöqtal.>rin yerina uyğun galan torpaq mülkiyyat

formasını müayyan edin:
İlk Safevi şalı lan ....... bağışlamağı lağv edarak
omm avazina tiyııl toıpaqlan pay/ayırdılar. LaJdn
....... malıdud şakilda maşhur seydlara, daıvi.şlara, elm
xadimlarina verilirdi.
A) mülk B) xalisa
C) soyurqal D) iqta
E)v~f

127. Safavi dövlatinda mövcud olan torpaq millkiyyat

formalanru düzgün müayyan edin:
1. Dövlab m:,xsus torpaqJar idi
2. Şah ail::>sinamaxsus torpaqlar idi
3. Feodallara m::lxsus irsi torpaqlar idi
4. Harbçifar.:>veril::ln Ş::lrri torpaqlar idi

Divan Tiyul Xass Mülk

A) ı 4 3 2
B) 2 3 4 ı
C) 4 1 3 2
D) 1 4 2 3
E) 3 ı 4 2

440
l
mir.az
...,..,
r ___ • d•n
f,•run • q•lan
" V3Uzun
H~nin
_
3>~to0qoııar edabilm~i)itamğa
O
•• amma
kistadı)1, A)1-lıampa, 2-(laU-r.ıiyyı
1 ıl cı~J M•ctınişdi: B)1-r.ıiyy;ı~ 2-r.ıncb.ır, 3-(lat
•sinılJ&· I B)Şah IAbbas
1
;fŞ3h Ilsnıa)'l 'b D)Şah IS;ıfı
C)}-ıfılT~hrn.ısı
C)1-hampa,
D)1-r.mcoor,
2-~coor, 3-(lat
2-(laU-lıampa
E)1-(Ja~ 2-lıampa, 3-~coor
E)Şııh ilAb~
. . • ansında S.1favi dövlatinda 140.XVU Ambaycanın sosiııl-iqtiS.1di
3Srda
rvı asrinıkınctıı·~ararin inkişafına müsrott~ir hayabnda
müman canlanmıya S3bab olmuıdu:
134)1karf1~n VJ
ı,ıııa lp;ık yolunun
A)Böyük canlanma.ıı
.rııtJrdi: lı miiharib;ısinin başa çalması B)Şah Sult.:ın Sülcymanın ı.ıdlıirl;ıri
.osman ld1
·')5Jf~v1.• ·nmiqdannın aı.a ı rnası
~·~ •

" l'crgısını ... . . C)~-Şirin sülhürnbn sonra yaranmış s.ıbiılik

B)Cil)'? 'binıarıığa vcrgısını 1;ıı,rv eı~ı D)clhalid;ın alınan vcr~l;ırin ınldılmaıı
1TJhnıaıı 1
C)Şahııı, XJı.ır ıicar.ıı yolunun cani ı ..
andmas E)S;ıfavi dövlıinin ~ v;ı Moskıa ıacirl;ırin;ı
D)Vo ~-·'~•• niqıisadi hJyaıı canan ımıaq uçun ıicar.ıı gfiz.Jş11Jıi etm:ısi
ahfA(/UUSI '
ElS~irl:ır hayata kcçiım;ısı
141.Uyğıınluğu miiayy311
edin:
adlanırdı:
• davcranbütünkandlilar
s.ıfaıi döı•fJtın B)claı
135, C)r.ıncb;ır
XVI-XVII~
A)1'İ~
1
E)reaya
D)h3JTIP3 ı- A73baycanın ~ oo}Ük,
s~fa\i
dövfotinin~ ki h.,ıi idi
5.lfaıi dövlaıinda hakim
t;ıb;ııpsinin
Az~rbaycan . bınncı dau'l 'd.,.
, . .qrupuna 2•XVJ ~dain~I~1.1cirliıi CJ11ubi
t36, • asinın) ı ı.
zumr
(frodB~ ;ıyanlar
B)Harbi Qafqazın Jnhöyük
İPJkçilik ITIJl'bzi
A)Tacı~l~ hanilJri mamurlar
E)Yerli
adlaııdınrdı
()Ah şıaru dünyası ilJxıistian dünyası
3-lslam ?
Els.,o~ıl:arlat arasında mühüm
straı 'i aidi
131,Du·zgünca\'abı mÜa)y;ın tdin: 4.SJfavi Xaı.Jr <b:rıizindJ
dövlatinin ?
7(;ösraril;ınl;ır aiddir: . . ..
13•1 Al)rbaycan Safa~ d~v~;ıtındJ hakim b~_JSının :ısaslimanidi
ı. SJfaıi dövl~tioo~
;ısas • (feodal züııırninın) ıkincı qrupuna. daxil ıdı
ıorpaq mülkin~ti
idi . Onlara şahdaıı sonra ikinci ş;ıxs olansnbaşçılıq A)1-Talıriz, 2¾ 3-G:ınCJ, 4-Bakı
ediroi B)1-Qazvin,2-Şama:o, 3-Tifl~.4-Dmnd
2.SJfavi
dövl~tindrn.ıs A)H;ııbi ;ıyanlara B)Alişi;ı rııhanilarin;ı C)1-T~riı.,2-&ş,3-InıbJOd,4-Gilan
ver~növü idi C)yerli m;ımurlaıa D)Dövl;ıt :ıyanlanna D)1-İsfahan, 2-0.ıııcJ, 3-BeylJqaıı, 4-RJşt
E)Mülki ayanlara 2-TJlıriı, 3-Şamw, 4-Bakı
E)1-Qnvin,

A) (-<livan v;ı xalis.ı, 2-mabhJt 138.

Ambaycan S.-ıfaıi dö\'IJtind;ı hakim tabaqasinin142.Göstarilanl~rio aidolduğu X:Vll xrSıfaıi
B) !-<livan v;ı rııülk.2- xmc . (feodal zümminin) üçüncü qrupunaı daxil idi: şabarbrini miivafiq olmqmüamn edin:
q 1-xalis.ı vaiqta,2-çobanooyı A)Tacirl;ır B)S;ın;ıtkarlar
D) 1-tiyul\'~soyurqal, 2-oolıl'J C)H;ııtıi ;ıyanlar O)Alişi:) ruhanilari 1-lp~kçilik vasilah ~ıehsalı m:ruzi idi.
E) 1-mülk vaİcma, 2-tamğa E)Yerli m;ımurlar v;ı ;ıyanlar lspaniyaya g~ SJfavi diploımıı Oıu: ooy
Bayat burada 50min ailmyaşadığını qeyd ' '
132.Uyğunluğu mÜJ)yJnedin: Uyğunluğıı müanan
139. edin:
2•~favi-Osmanlı mühaıi~lıi 7.3!llı1IIJ bir
SJfovi dövlatin~ vergi
növ!Jli J 1 XV1I :ısrd;ı
J.iş heyvanı, istehsal
bndli qruplan:
ıoxuınu olan
alJtlari,
n~ dJfo da~ı!ıbnı~ Jhalisi
fmtiıı&n ö!mn i •
iS3
k"
Şah IAN:ıas
• • • ür
1.Mahsul vayaıoıpaq vergisi
idi _J
v;ı foodaldan aldığı ıorpağı özübeca~ ?
2.SJn;ıtkarlardan VJtacirbroon
alıııaııı~cj!, bndlil;ır idi A)1-Naxçıl'1lll,2-0rdubad
2-bs:mifaısız vayardınıçı bnd!JsalTÜfat B)l~nca,2-Na.,çı\1lll
A) 1-malc;ıh;ıt, 2,obanba~ ~l;ıriıxlJ çalışanlar, nı:ışğuliyyoıi olmayan? q 1-Şama.'(J, 2-İı.van
B) 1-x;ırac, 2-bağbaşı )'oxsuı bndlil;ır {taxıl bcc:ır;ın ;ıkinçil;ır) D)l~nCJ,2-0ılfa
C) 1-malc;ıh;ı~ 2-tamğa idi E)1-İr.ıvan,2~
D) 1-malc;ıh;ıı, 2-qopçur 3•yaylaq VJqışlaq nıaldarlığı il;ı m;ışğul
E) 1•çobanb;ıyi, 2-tamğa olan v;ı yanmköç;ıri h:ıyaı süran;ıhali idi. ?
Orduda xidmaı etdiyi üçün azvergi
-- verirdil:ır I'
)
441

mir.az
 143. Bir müdd.ıt S.ılcuq c-anişinliyinin 111.ll"k.lziolmuş,
monqol :riirüşl.Jri n,ıt-ic.1~ind,'l dnğıdılmış v;, XVll
.lsrd.-, d.l h.11;,d.l öziin.l g.,l.l bilın:ıımiş A:z.-,rbnycan
~h.lri idi:
A) G;,nc~ B) D;,rb:,nd C) Bcyl;,qan
D) Na.11ı:çı,-an E) T~briz

144. Düzgün cn,-nbı mü.lyy.ln edin:

1. XVII ;)snfa ynrndılon s;m;)t.knT ı-.'71

birlikfari ndlnnırdı LJ
2. XVII ;)srd;) Az~rbaycan ?
s.,ıh:ırl;:,rind;:, L'lcirbr.l bascılıa ediroi

A) J ..;,xili~ 2-;)snaf
B) 1-~snaf 2-m;))ik-üt-tüccar
C) 1-m:ılik-iit-tüccar, 2- ;,snaf
D) 1-;,snaf. 2-:,xilik
E) 1-m;,lik-üt-tüccar. 2-axilik

145. :\"VII asrda malik-üt-tüccann s~lahiyyatlarina

daxil iidi:
1. ayanların t:,zyiqind;)n qorumaq
2. Tacirl:,ri feodal zülmünddn qoru.maq
3. Dövl:,t vergil:,rini tacİrl;)r arasında bölüşdün11;,k
4. Tacir);)r arasında sağlam r.>qab;)t mühiti
yaradılmasma n:,zar.,t etmak
A) 2.3 B) 2.4 C) 1.3 D) 3.4 E) 1.4

146. :X.'VTIasrda s~matkarlann bölündüyü üç qurupun

birinci ubaq;ısiıı;ı daxil idi:
A) fordi foaliyy.,t göst:,r.ml;:ır
B) Ö2dl bşkilatlarda birl~ş~nJ~r
C) feodal emalatxanalannda çalışanlar
D) kollek'"tivfoaliyyatl:, maşğul olanlar
E) ~n:,tkar bşkilatlannda (;)snaflarda) birl;)Ş;)nfar

147. )(VII .Jsrd.Js.Jnatkarlann bölündüyü üç qurupun

ikiııd t.;ıb;,q;ısiıı;ı daxil idi:
A) S;)n:>tkar-tacirl;)rqrupunda birlaş::m);)r
.' . B) xüsusi taşkilatlarda birl::>şanldr
C) Müst:,qil foaliyy:>t göstdr.,nl:,r
D) kollek-tiv foaliyydtl:, maşğul olanlar
E) feodaJ emalatxanalannda çalışanlar

148. )(VII asrd.ı

sanatkarlann bölündüyü üç qurupun
iiçıincii r.;ıb;ıqasiııa
daxil idi:
A) fordi foaliyyat göst:,r.mlar
B) xüsusi ~şkilatlarda birl:,ş;mldr
C) ÖZdl faaliyydt göstdr.ml:Jr
D) feodal emalatxanalannda çalışanlar
E) kollektiv faali~tla maşğul olanlar

442

mir.az
 UyğunluqpırJıluh:
160.

A) ~yı :ısr Aı.Jrtxı~ın m:ışlıur xan.ırJJsi

ıdı •Hafız L)b
:ısrin m.-ışhur ıuıur.ılisı ~'1mı
8) XVI
olmusdu-Sadıq ~Yclfş.ır
C) xvı JSTAı.-ırbaycanda m.ışhur bJdii
miniaıür US13sıdı •SuJun 1~ ı,hJmrıw
D) XVI N AL'lrixıycanın göıbmli fılosofu
v;ıasıronomu idi- Y~ifQar,ılxıij
E) ~ l lsıroyıl Marağa rıs.lhana.~ını ~
ctdırmık ~- M:ı.nığ:ıY3 gönd:rnıişdi _
K:ımal;ıddin Behı.ıdı

. anlı nıüharibJIJrinin nı;ıdani hayata 161.Yusif Qarabaği, Qiyl!.lddin MansurnMiru

S,ı(Jıl·Qsnl_
ıı .'nJaiddır: ~IJhammJd Şirnni üçün oıµr alııı:
1JS1n .h:ıy:ıtı ağır z;ırbJ ~'llruldu .. A)SJfa\1 diplomah olmuşdu
ı. M,ıd.)IU anm.ıdJniyy;ııi~ın t;ır;ıqqıs~ dayandı B)Astrononıiyaya dair~ywışdı
ı~yc JŞ!ııır aliınl;ır ~ır alınaraq lsı.ınbula apanldı QSJfa\i sarayında divan katibi ~lmıişdi
J.8~~~t·m:ıhv edildi, nı:ıkt:ıb v:ı ma:ııifa öldürücü D)Döııünün görk:ımli ıari~çil;ıri ol•
4.M:6CıuıJ_r
ı;ısiretdı 'mlJrin . .Q . ·ı r. h E)TJbriz miniaıür m.ıl'!Jbinin ~li
bJzıl:ın JmnJv;ı s,aana
l nümarıxbsidir
i,M,ıhur a'.
k~ldu
J B)2.3.4 C)1.3.5 162.Göstarilanlar aiddir:
A)1.2•. E)1.4.5
O)J.4., Dövrüııün görbmli miniaıür USIJ.sı idi
MiniaıürlJri Sanl1-Pcıcıburq, Loııdon. lcypsiq.
~ll~rdaı\l.Jrbaycanda maarifin özünammus Venctsiya muıt.')'l~riıxb SJ..,l:ınılır.
157,X 'dd ·ı
ıüıusin-atlarinJ aı ~-,: ... A)Hafiz ~la B)Sulun M~~mm.-d
Uqlar ibtidai ıahsilı nıakı:ıbd;ı, ortatJhsılı ıs;ı q Oruc ooy Bayat D) YılıirQaralxı~
A)l-1
~Jalırdı E)Kamal:ddin Bclıı;ıd
B)M~IJrdJ_Y_lllnı~ dinibilikl;ır tJdris olunurdu
qT~;ooy:ı tJhsılı bıtınn;ık haqqında ş;ıhad:ıtnam;ı 163.Göstarilanlar aiddir:
reriliıdi 1.Şruı IT;ıhımsibin sarayında (illlluq ctm~.oııwı
D) T~ilişi ilaaxund, molla v;ı onlann kömJkçisi ıari.,ç~i olmuşdu
®Şğul olurdu 2.12cildlik "clhsJn ı-uı·aıii' (''Tari~~uı
153.D;,fJIJrlJ mühanoıı1
S-ıfJ\i!Jri Osmanlı ila E)Ali mms:ıni bilirmiş nıü;ıllinı "müd;ırris" adlamrdı yaxşısı') ;ıs;ırinin miiJllifidir
ç;ıkmJyJ çalışan ı\\Topa ı·a nısdç~rW~~ A)H;ıs;ın bayRwnlu B)Onı: ~y8.1)'31
cavablan i1Jmarus etmiş SJfaıi ıahlanir: 1~.mı ~rdJmollaxanada nizam-intizamı C)!sgJ!ıdJr bJy M~i Dl~!Jlı..ıınm.-d Talır
A)Şalı I İsına)ıl v:ı Sultan Hiıseyn qonımaq, tahsilin ,·atJlimin gcdişinJ nazarJt etmak E)Yusif Q;ıralxı~
8) Şalı IAbbas ı·:ı Şah Süleyman üçüo uuodlar yuxansinifşagirdlari arasından
C)Şah IT~hmasib v:ı Şruı S:ıfi ömrina IJ)inetdi)i kömJkçi adlanırdı: 164.Dü~ün cavabı mÜJ))'311 edin:
D)Şah ilAbbas v;ı Şruı Süle)man A)aw B)molla C)x:ılfa
E)Şalı Süleyman v:ı Sultan Hü.ıeyn D)ıeyx E)müdJrris XVI-XVII 3Sriıı frumli Aıııtxı t.111 imi:• •
1.Safoıi diplomatı kimi ISjXUlİ)1l}1l g;ıl;r;ık
154.~'VTI asrinil yansında Rusiya Awbıywı 159. Goıtari!Jnlar aiddir: burada qalmış, ÖZSJ):ıh;ıti \-;)$Jfo\i döıiJıi
hansı mörq~dJn yanaşırdı? ırin görkamli
1.XVI rJssamı idi. ınd.1 kiıab mışdı
A)ölverişli satış baıan kimi l~llımayıl 1522-d
ild;ı T;ıbrizd;ılcisaray 2.S;ıfo\i s.ıraıında diı'illl katibi,soor'll:ıı lQ}ıh
8) Qafqa1..1 müdıxilJ üçün ~aS\ıaıibmİ ~tabxaııasına r.ıis t;ıyin etmişdi ı Abbasın ıaıix~si olmuş. ·rııri-u al.ım :ır.ı)i '
C)Ş;ırq vaör.ıb ölbbrin:ı ~ nıuda~~liri A)Hafız ulay;ı Abb~i" ("Abba.ıın dünyanı h.v.ıYJO tıri.\17
D)HiııdisL'IIlı ıuımaq üçün~ııa.ıitı mi 8)Y15if Qaraba~y;ı :,s;ırini ıazmışdı
E)Osmanlı v;ı S:ıfovi dövl:ıti~ miıdaul)~üı~ QKrnalJddin Behı.ada 3.Şruı IIAbba.sın baş ıaıi~çi~ '~ 1~ .
vasit;ıkinıi D)Sultan ~fah;ımmJdJ vnifasin:ı q~ ıılliJlnıi~i. Oııım "Tınu­
~ H~n bJyRumluya vahid''C'Abba.ırıruro7 ~bu~
Jlib tmısdı

443

mir.az
 A)1-0rıx: b.ıy Iby:ıt. 2-L~g;ınd.1rb.ıy M~i. 3-
~ blı.ımm."d Tahir V:ıhid
170. :wıı osr.ı Az.ırb,)tarıırı l ıetı ':".I
deyi/:
,;d .
r ",
B)1-~f:ıh.'ımın."d TahirVahid. 2-lsg;ınd.ır b.ıy Münşi, A)Surax:ınıd;:ı "At;>şgah" •l\q-ı,
3-Orucb.ıy B:ıy:ıı B) Nardar:ında ın:ıscid '
C) 1-lsg;,nd.,rtı.,y Münşi 2-0nıc b.ıy B:ıy:ıt.3- C) Bakının Ş:nq d.1rvazaı
M;\}\.ımm.ıd Tahir
V:ıhid D) T:ıbri1.cb Şibli karvar:n
D)1-ll;&ın b.ıy Rumlu.
2-0nıc b.ıy Bay:ıt, 3-İsg;md;ır E)GJnc.xbŞah Abbas(C~ı
b.ıy ~lünşi ~)~
E)1-0nıc b.lyBay:ıı. u~bh:ırnm..ıd TahirVahicl3-
H~n b.ıy Rumlu 171.1663-cü ild,..memar t-.
. .. ->.ırkar :ı-1,.,
r:ı hb
.Jr1ıyt ı 1J inşa «lifm· .. Quııüb..: .
165.AnopadanmJtb.lJa,·adanlığı g~nnJ}~taŞjbbüs A)"Al"ı<:gah" ışdı, ~"!it,
v-, 8) Narrı,_
~ömmı~ Slfa,ihökmdan: C) lr.ıvan xansarayı D)K--illl ~
A)Şah I Abb3s 8) Şah fi Abba.s E)Ş:ıki xansarayı :ıl:ı~ ~~
C)Süleym.ın şah D)Şah Sultan Hü.seyn
E)Şah ITT:ıhm:ı.sib
172.acJmi abub:ıkr oğlu, M~
166.X\1113SrdJ Anrbaycında Anopadan matb;,;, SJrkJr:ı abdül;ızim üçüII UdDa,ııd~
nadıınbğı gatirilm3Si tJŞJbbüsünün b:ış A)r::ıss.-ım idil;ır otşar~atdi,. il
tutm:ınıasına s.1bJb olmuşdu: q x:ııt:ıı idil:ır B)~~
1.Kifay;ıt 4-ıd;ın;ısaitin 3)nlm.ıması E)astronomidil:ır D)~İcfil~
l Şah il Abbasın ölümü
3.Şah il Abb.ıçın kiıab çapı işin:ı ziddmövqcyi
4.Şah Süle)manın bu~c;.ı biganJliyi 173.GöslJrilanlarin aidolduğu
5.Kiıab çapı il:ı m.ışğul olankadrlann olmaması 1.Laçında inşa edilmiş xvıı nıenı~rtıq'
A)1.23 B)235 q 1.3.5 olunur. ~aıdahiıb~ •
O)11.4 E)3.45 2. 1993.çüild;1emı:ınil:ır t:ır;ıfincbn .
A)Xansarayı dağıdı~
167.Fr:msız So1)yahı Şardcn X\11:ısrin ortal:ınnd:ı B) Ağoğlan m~b:ır.ısi
tamaşaya baxmış ,~ onu"Ş;ırqin operası"
üçhissali C) P:ınah:ıli xanm:ıscidi
adlandınnışdı: D) K;ıl:ıxanı m~b;ır;ısi
A)IJ"J,.ında x:ın sata)ında E) SanAşıq m~b;ır.ısi
B)Na'<Çl\.ında DarülmülkdJ
q T~ H~-Bchşt sarayında
O)Şu.,'1da P:ınah:ıli X3lllll imar.ıtind:ı 174.Şeyx CüneydmJqbami,~G~nc~Şah
E)arcbbild:ı Şcyx S:ıfi m:xıbJr.)SindJ mascidiüçünoxş:ır c:ıhat: ~
A)XVI:ısr.ı aidmemarlıq abid;ısiclir
168.Şeyı Safiıalçası üçünSJ0))'3,idir: B) xvrı ;ısr;ı aidmemarlıq abid.Jsidir
arcbbilustalan ıoxumuşdu C)Mem:ın S;ırkar ôbdül:ıziz olmuşdur
1.1539-cu ildJIT:ıhmasibin sifarişi il:ı toxunmuşdur D)S;ıfayi dö,'IJtin:ı aidmemarlıq abiıbsidu
2 Hazırda İtaliyanın "Milan muzeyind:ı" saxlanılır E)Şah Sul!JnHüseynin dövründ.1İnş.1 ~
3.Hazırda İngilt:ıl'JC!J "Vikıoriya ,? AlbcrtMuzcyi-
nd.ı" sa.xlarulır
A)2.4 B)IJ q 3.5 O)1.4 E)2.5 175.Göst:ıril;ınl;ırin aiddir:
·' 1
1 1.Az.ırbaycan meınarlığının nadiraiiınuıımmıi
169.XVIamaidmemarlıq abidJsideri/: 2. Şah I Abb:ısın hakimiyy;ıti ill:ıria& ıikılııi,:ıfı.
A)Bakının Ş;ırq darvaı.ılan 3.Orta;ısrl:ır zamanı ;ıhJlinin v:ı ş.ıhJrin m~
8)arcbbildJ Şeyx S;ıfi m:xıb:ır.)Si h:ı)ıtında mühümroloynamışdır.
C)Na~çı,.ında ôlinc;ı çayı üı.;ırincb körpü A)T;ıbrizd;ı bubrurd qalası
O)Qusann H:ım k:ındind:ı Şeyx Cüneyd m:xıb:ır.ısi B)Ordubadş:ıforind:ı qeySJriyy;}
E)Şam:ı.'(lda S;ırkarôbdül;ızimin tikdiyiK;ılaxana C)TJbrizş;ıh;ııind:ı şah baıan
Jn.'.X!~r.}Sİ D)Qarabağda karvansar:ı
E)İç:ıriŞJh:ırdJ karvansara

444 ,I

mir.az
17i"oü~ün cımıbı müJyyJn edin:
181.:Şah I Abbasın krçlrdiyf b.lrbibbluf 11,1tlu\fnd.,:
S:ıfavi dövl:,ıi m.SJfJ\iOflllNl )'Clİd1n quruldu
1 2 ()j]u~ilah.-ı rmlilcd.:ıimi nimnionh.ı y.ır.ıdıldı
3. 11:ırt,çit:n iqtı :ı,-:r.rind;ı xmn.m1rrm1
t. ş.ıh IT~hrrusib p:ıybnıldı
4. Müxblifci.ır.ıDlı qoşun nôvbri)'3r.lt.!ılch
.ı. P.ı)tı..~ıı TxırizdJn a. T:ı)'fa b~ılı~.,ndı S. Qmlbaşl.-ınn SJfJ".i&M:ııı.inin ;ıs.ıs tı.-xbi ginınü
~in ~h;ıriro irsili)i bJrpa ctdı ~lcil c:tmJSin:ı sooqo)uldu
liıçünfü b. Portuq:ıll:ın
ıL ()sm.inlı iIJ Am.:ısyn llönnüzc.bnçıxardı 182. Şah I Ahbasın haldmi)),ddcnrüıu aiddir:
imz:ılıdı
sülhü c. OöyükMoğol
c.yeniqoşun növü 1.Pa)ta.,ı L~fah:uu kcr;üruldu
dö, bti ilJ doslluq
y:ır:ıtdı
2. Q:,sri-Şirin mıjqa\il.1Si imnlarKJı
münasibJllJri s.:ı.·d:ıdı
3. İsp.ıniy.ı kralı il Filiplr.ın klırf».irw SJf,.,,b-:ı
köm.ık gÖSbrX:l)ini \·:ıd d&i
A)1-a.c;2...ı,b B) 1-a.b;2-c q 1-b;2-a.b 4. Bö) -ülc~ loğol döv!Jıi ıb cb~luq mün:ısib.ılm
D)t-a.b;2-b,c E) 1-a;2-b.c 53.,bndı

5. Hindbcir1:.ırinin Al3b:ı}'C31'da ~led.:ıimi ~

lllJOl;ıq.,sİ s.1lınd.ı
177.Düzgüncavabı müJyyan edin:
183. Şah I t,ma}lldan fuqliobnıq Şah I Ablw:
A) XVl:ı.srcb Şcyx S:,fı xalçasını toxuıduran 1. Ôlb:ıklJr.l q:ırşı mül:ıariz:ı ~
SJfa,i ~hı -1 İsnu J 2 D:ıimi ni~miordu)-:ır:ıtmış. wçüm:ıJ sİ)~
hJ)'iltJ keçirmişdı
B) Musiqiniqada&ıarı cd:ın f:>nnanlarimzalayan
$Jfavisahı - M:,h:,rnm:x.l Xudab:,nd:, 3. A\ropadö,l~!JriıJ.-ı diplomıtik :ıb:p )'3r.l~
q öz fannanında rus ıacirl:,rin:, xüsusichtir.ım 4. H:ırbi-inıib.ıı.i isWı:ııJ.v kC'Çimıiş. JX!)tu.tı b:ışq.1
ş.-,h.~ köçiinnü,~ii
östım:, ~ t.1 şınnı S:ıfovi şahı -1 T:>hmasib
O) Kitabçapı üçün Avropadanm:,tb:,:, 5. BütünAz:ırtxıycan ıorroqlınnı özh.uimi)y:ıti
alıınd.1 biri~
a\':ıdanlığı g:ıtirilm:ısin:, t;>ş;,bbüs göst:>r:ın
SJfavi ı -1 Abbas
184.Sılcuq hökmdan1~blik.µb,, Şah I AhimGçün
E) Q:,sri-Şirin sülhünü imzalayaraqyüz il davam
oı.~ar ahJtlJr:
cdJnS:ıfavi-Osrnanlı müharib::ısini başa
1.1farbiislahatkcçimusi
.ıdıran Safavi ı - I S:,fı
2 Payta.,ıın Isfahanş;ıh:ıriru köçürül~i
3. TacirlJrib.ızi rüsurnlıro.ın :ızaJ ~
4. lqtisadiyyau güc!Jndirm:ık üçünı.:ıJbirb !"')-.ıra
178.5.lfa\ihökrndarlannın hakimiyyatdJolma kcçinrosi
ardıolhğını müJyyJnedin:
5. DövlJlinm.ırbzl~m.ısini a.ur.ı q:ıd.,r çaı.dırmı.sı
1.1İsmayıl 2. M:ıh:,rnrn:>d Xudaoond:,
3.Şalı I Abbas 4. I T:ııhrnasib 185. Şah il Abb3lın dö,TÜm ıid ık}i/:
5.Oİsmayıl 1.SJf;ı\i-Rusiya mün.ıqiµsi txı.ş ,-cn1i
2. Şir\'an b:ıyl:ırbo)i Xosrovooy nıslarl:ı rnüh:ıriı::>
qalib g;,Jdiyidöyüşlari müJyyanedin:
179.5.Jfa\ifarin apardı
1.Buğurd döyüşü 2. Çıldır döyüşü 3. SJfavi- Osmanlı mühanlxısinin yauın.ırhJl.ısi
3.Sufiyandöyüşü 4. Mollah;ıs;mli döyüşü başladı
5.Niyazabad döyüşü 4. MoskvaçanAlck.scy lsfah.ın:ı rus
Mi.u)IO\iç
clçil;ıri göod.ırdi
180.Şah I Abbasaaiddir: 5. Xm~ili ,ilay:ıtl~ Dooknmbnnm)~
1.fürbi-inzibati islahaılar kcçinnişdi m.ınızq:ıldı
2 Verıesiya ifah;ırbi ittifaq b:ığlamışdı
3.Xorasanın s;ırh;xll;ırin:> ::ıfş:ır tayfalannı köçürmüşdü 186.Şah I Abba.~Osııunhl.ırlı mülurib.1prlhrik
4.Osmanlı ilJ İstanbul vJ M::,r.:ınd sülhü bağlamışdı etmJküçüntlçılJriıü s.lf'~,·I
Wl)lnl ~yi
5.Bağdad uğrunda döyüşlard;, m:>ğlub olaraqBağd.1dı dö, IJtbrdir:
itirmişdi
., Is •
1.Fransa -· sıxıru>3
4. Almaniya 5.~10:'ıhl kny.ulığı

445

mir.az
 187.Ş:ıh I ı\bbasın 1603-1607-ci illJrdJOsnı:ınlılar­ 194.XVII;ısrin 11yansına aidd' .
r. • R . ır.
d:ın azııd etdi)i.ırıızil;ırin :ırdıcıllığ,ını mfüıyy;ın 1.S:ııJV1· usıya nıiinaqiş;ısini baş
rdin: 2. Döyüklp:,kYolunun :ıh;ımi: .1~
. ,,Jtıni'•
1.T:ıbriz 2.G:mc:ı 3. lr.wan 3. VoIqa-,X:ı1Aır tıcar;ıt yolunun ca •ti~
~-Na.wıv:ın S.Şirvan 4. AZJrbaycanm Donkaı.aklan nlaıı~
yüriişl:ırin::ı m:mız qal~ı nın q~~li~
(SJrab),,;ı M;ır.ınd sülhüüçünoxş:ır
188.il lstanbul S. S;ıfovi-Osnıanlı müharib;ıl....; .
uııllın~
c;ıh;ıtl;ır:
1.XVU:ısrin birinci rübünd:ı imı.alanınışdı 195. $.lfavil;ırin h:akiıniyyatinin
ilkd" . ~
, 'l'ünıta,
0
2.Osmanlı tacirl:ırin:ı gü1..ıştli gömrükhüququ kcçirilJn
. vergi siynsatinaaidd' ır, '"Jı.
verilirdi 1.Vcrgı top1anması mü:ıyy:ın c~x 1 . "4
·ı .,.,s ~~ 1~.
3.1555,iilAmJsya ~ıtl;ıri t;ısdiq edilirdi
sülhünün 2B '
. :ızı vcrgı :ır azaldıldı. b:ııil:,ri ; ~.>,ı~
4. 1590-cı il lstanbul
sülhünün ş:ırtl:ıri b:ırpa olw1urdu 3. Mabh:ııi~ ın_iqdan m;ıhsulun i:~btı
S.Şah I Abbasııı hakimiyy:ıt dövründ.:ı imı.alarunışdı 4. 8:ıyl:ırb:,yıl:mn vergil:,ri
yığaraq ~~~
gönd:m11;ısi qadağan edildi X;ızı~ ~
189.1lstanbul, il lst:ınbul (SJrab)v;ı M.ır.ınd sülhü
üçünoxşar c;ıh;ıtlJr: 196.XVII:ısr Tabrizş;ıh;ırina aidd'.
1.XVII:ısrin birinci y:ınsında imz:ılanmışdı 1.S:,favidövbtininpa}1a"<tı idi ır,
2.S;ıfavikırl;ı Osmanlılar arasında bağlanmışdır 2. Ş:ıh:,rd:ıki Qcys:ıriyy:ı baz.anb:ırpa . .
3.Şah IAbb:ısın lı:ıkimiyy:ıri dövnindJ bağlanmışdı 3.Toxuculuq nı:ıınulaılan, yunv:ı · ~I~
4.SJf;ıvil:ırin qalibiyy:ıtli müharib:ısi zam:ını m:ışhur idi ıp:, );al~
bağlarunışdı 4. S:ıfa\~ dövl:ıtinin :ın böyükş;ıh:ıri idi

190.Şah I SJfınin hakimiyy;ıti dövrünJ aiddir: asr Şanıaxı ş;ıh;ırina aiddir·

197.:X.'VII
1.Osmanlılar S;ıfavi torpaqlanna hücumetdi 1.Şirvanın iqtisadivJsiyasim:ırk:ıı/ idi
2.Osmanlılar Bağdad ş:ıh;ırini tutdu 2. Yüks:ık kcyfıyy:ııli ip:ıyi il;ı m:ışhur idi
3.S:ıfa\i-Rusiya münaqiş;ısi b:ış verdi 3. ı\ı..Jrbaycanırı böyüklimanş;ıh:,rl:ıriııd.Jn ...
4.S;ıf;l\ibr İraqın Mosul v:ı K:ırb;ıla ş.:ıh:ırl:ırini 4. Şirvan b:ıyl:,rb:ıyiliyinin paytaxıı idi bııı~
Osmanlıdan gerialdı 5.Ş:ıh:ırd:ı "Malımudabad" adlı ağ ip:ık İsteh.ı.ıı
S.Q:ısri-Şirin müqavil:ısi imzalandı olunurdu

191.nlstanbul(SJrab),,;ı Q.ısri-Şirin sülhüüçün 198.XVII;ısrdJ dlL\:ili mübüm

ticar;,t<b rol
oxş:ır c.lhJtl.lr: Azarbayc:ın ş;ıh;ırlari: O)b)1ı
1.XVII:ısrin birinci
rübünd:ı imıalanmışdı 1.Ş;ıki 2. Bakı 3.T:ıbriz
1· 2.Osmanlı tacirl~rinJ
gönıriik hüququ
verilirdi 4. ard:ıbil 5. Ordubad 6.Na~çıvan
3.S:ıfa\il:ırl:ı Osmanlılar arasında imzalanmışdır
4. 1590-cı ilİstanbul sülhünün ş:,rtl:ıri b:ırpa olunurdu 199.XVII;ısrdJ xariciticariJtdJ mühümrolO)nJı
Az.ırb:ıycan ş;ıh:ırl;ıri idi: .ıı
1
1 11 192.1622-1639-cu illarSJfa,ıi-Osm:ınlı rnüharib:ısi 1.Ordubad 2. Bala 3.ôylis
dönün.l aiddir: 4. Naxçıvan 5.T:ıbriz
1 1.Osmanlı sultanı IVMurad Az;ırbaycaruı hücum
etm:ısi JsrdJAzarbaycanın dulusçuluq
200. :X.'VII llijlırcbı
2.S:ıfavil:ır İraqın Bağdad, Mosul, K:ırb:ıla v:ı N:ıc:ıf ilJ m:ışhur olan ŞJh:ırl;ıri idi:
., 1 ş;ıh:ırl:ııi Osmanlıdan gerialdı 1.O;ırb;ıııd 2. Bakı 3.Be)i~
3.S;ıfa\il:ır Z:ıncir qalasından ş:ırqd;ıki ıorpaqlan 4.Naxçıvan
Osmanlıya kcçm;ısi il;ı razJlaşdı
4.S:ıfavil:ır m:ığlub olaraqBağdad ş;ıh:ırini irirdi 201.Eyniild:ı tikilmiş memarlıq abidxidir:
S.Osmanlılar Az.ırbaycarun şimal torpaqlannı ;ıl:ı 1.ir.w:ın x:ı n sar.ıyı
keçirJldk özidıncım;ı sistemini
qurdu 2. K;ıl;ıxana m:ıqb;ır.:ısi
3. Şey;< Ccneydm;ıqb:ır:ısi
193.XVII:ısd:ı SJfa,idörbtind:ı mörcudolantorpaq 4. Nardar:uı k;ındind;ı ımseid
mülkiyyat formalan deyi/:
1.divan 2.xalis:ı 3.iqta 202.Xronoloji:ırdıcıllığl nıü:ıyy:ın edin:
4.incu 5.mülk 6,.hayrat 1.Uctorp:ıqlanıun yaranması
7.tiyul 8.soyurqal 2. Bayrattorp:ıqlannın yaranması
3.Tiyultorpaqlınnın y:ır:ınm:ısı
4. Soyurq.ıl torpaqlannın yaranması
446

mir.az
rJ03.
xronolojl nrdıc,1 ,j:ı
ı. ilkSufıyan döyiişünün
mii•n'•'"edin:
ba.5vcnnJsi
ıronoloji ardıcıllığını
211.Sülhmüqnil.)IJrinin
mÜJyyJn tdin:
, ı\b~ Mif7Aınin hakirniyyJIJg;,lm;,si 1.ı lstanbul 2.Amasiya
3:T:ıtırizcb C.ıl:ıirilJıin ilk böyük üsyanı qaldırm:ısı 4. (psri-Şirin 5.SJrab

204. ıırdıcıllığı müJyyJn edin:

Xronoloji
ı. ı T:ıhm:ısibin v:ıfat cıın:ısi 212.Xronolojiardıcıllığı mii~y:ın tdin:
ı. ş.'llı ıı lsın.ıyılın hakinıiyy:ıı:ı g;,lın:ısi 1.Q:ısri-Şirin sülhmüqa\il:ısinin imzalanması
J.Çıldır döyiişündJ S:ıfovil:ııin m;,ğlub olması 2.StcpanR:ızinin XJ1..'l~li\il;ıyJIJJQ ~tçi
4.Sulı:ın lll Mur.ıd ın Must."Ifa ~ IJ paşanın başçı lı b'l yürüş IJrinin b:ışlaması
ilJwrb:ıycan:ı 100minlmk
qoşun gönd:ırm:ısi 3. Şim.ıli Qafqazd:ı nı~l:ınn qalal:ır tikm.ık siy.ı.~ru
qarşı SJfa\fürincıiru ctm.ısi
205. ıırdıcıllığı müJyyanedin:
Xronoloji 4. Rusiyail:ı SJfa~idövbtiarasınd.1 lsfah:ınd:ı mü-
ı. ı lsı.-ınbul ınüq:ıvil:ısinin imz...ılanması qavil;,bağlanması
ı. C.-ılail:ır h::ır:ık:ıtının Az".'rbaycancb
yayılması
3.Ş.-ıh I Abb:ısın p:ıyta.xtı lsfalıana köçünn;,si
4.ŞJh I ı\bb:ısın Xor.ısanı birlJşdinn:ısi 213. l\lemarlıq abidJIJrinin in,atdilmJSinin ıronoloji
ardıcıllığını miiJyyJn edin:
DöyüşlJrin xronolojiardıcıllığmı müJyyJnedin:
2()6. 1.Bakının ş.ırq dar,-az.:ıl:ınnın inş:ı olunması
ı. Çıldır 2. 1Sufiyan 2.TJbıiulJ Qcys;ıriyy;ı lm:ınnın inş.1 olıının.m
3.NiyaZJbad 4. Mollah::ıs:ın 3. Şama.xıd:ı K:ıl:ıxaıu m:ıqb:ır.,sinin inŞ-1 olunması
4. ~n~ Şah AbbasmJSCidinin inŞ-1 olunm.1S1
ı,7. Xronoloji
ardıcıllığı müJyyJıı
ı. il Sufiyandöyüşünün baş vcnn:ısi
edin: [
2.ŞJh I Abb:ısın "Böyüksürgün"siyas::ıti h;,yata uyğunluğu mİİJy)'3n rdin:
214. 1\1.Jntiqi
kcçimı:ısi
3.Ş:ıh JAbbasın ÇLLxurs:xl
vil:ıy:ııini osrnanlı !ardan
Şah I lsm.ıyıl
:ızad ctm:ısi
t S:ıfavi il:ı Osmanlı dövl:ıti arasında il İstanbul
(S:ırab) süllıünün iınz.alannıası Şahi Ahim
Ş:ıh ITah~ib

208. ardıcıltıı'1 mtiJyy;,nedin:

Xronoloji
ı. Sınıq körpüdöyüşünün baş vcnn;ısi
ı. M:ır.ınd süllıünün imı.alanması
3.SJrabsülhününimzalanması
4.Osmanlı sultanı I ahm:xlin SJf:ıvil;,r.:, qarşı 1.Payta,'(tı başqa ŞJh:ır;, köçünnüşdü
mülıaıib;ıy;ı başlaması 2. Ölk:ıdJ ooyl:ırb:ı~ilik yaratmışdı
3. Osmanlı dövl:ıti ilamülıanoo apannışdı
209.Xronoloji ardıctllığı mü;ıyy,m edin: 4. KöçürmJsiyas;,ri h:ıyata kcçinn~
1.Ş:ıh I Abbasın l lönnüzü az;ıd ctm;:,si 5.Şeybanil;ır;, q3l'Şt müb:ııiz;ı apamıışdı
2.Osmanlı sulıannın Bağdadı ıuııııası
3.~f:ıvil;ırl;ı İngilt;,r;ı arasında "::ıb:xli dostluq"
lıaqqında müqavilJbağbnması 215.Uyğunluğu müJyy.ın tdin:
4.Ş:ıh I Abbasın İraqın Bağdacl, Mosul,K:ırb;ıla v;ı 1.Çıldır
Nx;ıf ş;ıh;ırl:ırini tutması 2.Mollah~n
3.Niyaz:ıbad
210.Xronoloji:ırdıcıllığl mÜJyyJn edin: 4. l Sufıyan
1.~f:>vi-Rusiya münaqiş::ısinin baş vcnn;ısi a.Qızılbaşlar q:ıl:ıoo qaz.ıns:ılarda miih:ınoodJ öz
2.Bağdad uğrunda döyüşl::ırd;ı S:ıfovi!Jıin nı;ığlub xcyirl:ırinJ döniiş yaradabilmJdil:ır
olması b. Osmanlılar q:ıl:ıbJ qlZJlldılar 1

3.S;ıfavi-Rusiya ticar;ıt müqavil:ısinin imı.alanması c. Saycaazolanqızılb:ışlar geriç:ıkildil;ır

~-Mosb<1 çan AlckseyMixayloviçinİsfahana rus d. Knmxanı AdilG;ır.ıy m:ığlub edildi 1
gönd;ınnJsi
elçi!Jri
5.StepanRazininbaşçı lığı ib don kazaklannm
Az;ırbaycana qar.:ıtçi yürüş ctmJSİ
t

447

mir.az
 220.Uyğunluğu müJyyJn
edin:
216.Uyfunlufu
müm·Jnrdin:

S;ıf:)\i Osm.ınlı mühruioobri

mJrlı:ıbsi
1.Birinci 2.İkinci mJrh:ıbsi 1.1 sm:ıyıl 2. 1T:ıhın:ısib
1514-1555) 1578-1590

a.$:ıf;ıvi qoşununa H:ımzJ Mirz.ı b.'\Şçılıq ooirdi a. S:ı~;ıvil:ır Jlö~~ körfazini itintJ4dj
b.Buğun! qnl:ısı )~ınlığındı döyüşcb osmanlı qoşunu b.Suı~:ısd_ n:ı~•~~ınd:ı öldürülmüşdfır
m:ığlub edildi c. Ş:ıkı lıakın~_lıyı":1~ varlığına sonqo
c.Osman paşanın qoşunu T:ıbriz ş:,h:,rini ıutar:ıq d. Osmanlı dovl:ıtı ıl:ı müqavil;ı bağ]~
''Q:ys;ırim'' b:ız.annı yandırdı c. Qızılb:ışlara qarşı s:ın ~za tıdbirl ~~
d S:ıfavi qoşunu lsm:ıyıl Mimninb.-ışçılığı il:ı kcçinnişdi ;ın •.,,~
Osm.wlı qoşununu t;ıqib cd:ır:ık Qarsq:ıl:ısıru geri
nlıb arzurunıa q:ıd:ır ~lil:ıdi
c.Osmanlı sultanı mMur:ıd Mustafa p.:ış:ının başçılığı 221.Uyğunluğu mü;ıyy;ın edin:
il:ı AıJrb.:ıycan:ı 100minqoşun gönd:ırdi
S:ıfovi hökrndarıan
217.Uyğunluğu müm~nedin:
l .M.Xud:ıb:ındl;ı 2.1Abbas

1.
a Dlali~:ı~. h:ır:ı~tı~dan istifada
ctnıişdir
a S3)1 12minn;ıf:ırd:ın ibarJtidi b.M:ıh?ı ~)yaAlı ~ıv:ını~ (mxlisin) v~kiJi
b.ösasJnqalamühasir.ısi vaxtı istifad:ı edilirdi v;ızıfasın:>d:ık yüks:ıldı
c.ah:ılinin aşağı t;ıooq:ısind;ın xüsusisiyahı il:ı c. Osmanlılar Bağdadı tutdular
toplanılırdı d. Niyazabad döyüşünd;ı osmanlılara qalibij
d.Ycniç.ıri nünıun;ısind:ı yaradılmışdı v;ı şah e. Osmanlılar üz..Jrind:ı ilkq:ıl.ıb:ıni T~briz
~
ordusunun :ısas z.ırb;ı gücünü
t:ışkil cdirdi qaı.nrunışdır

c.Erk:ın yaşl:ınndan şah sarayında :ı.ii.susi t:ırbiy:ı

almış Qafq:ız mJOŞ:,li qcyri-müs:ılmanlardan
bşkil edilirdi 222. Eyler-Vcnn diaqramında I istanbul
(Alı1
1\1.ırand (B)sülhl.ırini müqa}i~edin:
218.~bntiqiardıcıllığı mü;ıyy:ın edin:
A oxşar B

j
1.
l

ı. a.Vahid Az:nbaycan b:ıyl:ırb:ıyiliyi yaradıldı

ı. S:ıfa,~l;ırin imzaladığı ilk:ın ağır ş;ııtli muqaııbö
2.Amasyasülhünün ş:ın.l:ırini bsdiqedirıli
1
b.Şalı I Abb:ıs Xorasanı S:ıf:ıvi dövl:ıtin:ı birl:ışdirdi 3.mrbaycanın çoxhissJSi Osmanlı dövl~
c.S:ıfavi dövl;ıtinin paytaxtı İsfahana köçürüldü verilmişdi
4.Şah I Abbasın dövriind:ı imzalanmışdı
219.Uyğunluğu mÜJY)'.ln
edin: 5.S:ıfavi-Osnıanlı dövl:ıtl:ıri arasında i~

S:ıfavi- Osmanlı mühan~l:ıri

1.1603-1612-ci12. 1616-1618-ci
ill:ır müharib:ısi ill:ır müharib:ısi

a ll Sufiyan döyüşü baş verdi

b.Sınıq köıpü döyüşü baş verdi
c.İstanbul (S:ırab) sülhüil:ı başa çatd.ı
d M:ır.ınd sıilhü il;ı başa çatdı
e.Osmanlılar İr.ıvan qalasıru mühas~y;ı alıb
T:ıbriz;ı hücwn ctmişdi

448

mir.az
 1 ...

223.uy,;ınlu~u mü;,yy;,nedin: 226. EylerVenndiaqramında Ağqoyunlu (A),·;,

dö,·1:ıti üçün
5.1f.l'ri (B)f.lrqli
v., Ol$arah~bri
;ısrl:ırcb Az.ırbayC3n şahJrl:ıri
- XVI-XVII mil,l)'Yiln
edin:
1
-ı. ardJbil ı 2. T:ıbriz ı 3. ar.,ş •I
1

a. S:ıfavi dövl;ıtinin dini-siyasim:ırk;ızi v., müq:xld;ıs

ş.ıh:ıri s.ıyılırdı
b. Hakirnl:ıri S:ıfavi ordusunun baş komandanı
,-Jıifasini icracdirdil:ır 1.Osm:ınlılarla mühanb:ı ap.ınnışdı 1
c.SJyyah
Minadoi adlı ağ ip.ık
burada"Mahmudabad" 2.İki ycraparçalanmışdı 1

olunduğunu dcrnişdi
istch.'11 3.Ş:ım:,si döyüşündJ qalibgJlmişdi ı
d SJf;ı,i dövl:ıtinin paytaxtının ~zvinJ köçürülm;ısi 4..Şirvanşahlar dövlJlinin
varlığına sonqo)ınu.,~
ş.ıh:ırin iqtis.ıdi inkişafına m:mfı bsir gösr;ırmişdi 5.Az;,rooycanın bütüntorp3qlannı v:ıhid dövl~d:,
birbşdirmişdi
.1l
224,Eylcr-nnndiaqramında Qaraqoyunlu(A)v;, 227.EylerVenndiaqrımında QaraqoyunluCahafllah
s.,(J..,;
dö,•l;,liüçün (B) fJrqliY.) oxşar c:ıhatl;,ri (A)V3Şah I Abbaı üçün(B)f,1rqli
~ o~ar
mü1n•Jn edin: c;,h:ıtbri müayyan
edin:

A oxşar B

• 1
ı. Osmanlı ilJ ınüharib:, apannışdı 1.H:ırni islah:ıt kcçirmişdi
2.Te)muril:ır il;ı müharib:> aparmışdı 2.T;xırizdJ GöymJSCidi inşa etdimıişdi
3.Ağqoyunlulara qarşı mübariz..J aparmışdı 3.Osmanlı dövl;ıti il;ı qalibiy)?tlimülıari~ aıxınnışdı
4.Avrop:ı dövl;ıtbri il:,geniş :,laq::ıl:ır saxlamışdı 4. Hcratş;ıh:ırini tutaraqTC)mıırilJrin IJ.'(tında
5.M:ırk:ızl:ışmiş dövl:ıt yaratmaquğrunda mübariz.:ı :ıyl;,şmişdi
ilpannışdı 5.M:ırk:ızi hakimiypuqarşı çwn köç:ıri :ımirlJD
qarşı mübariz.ı a~

225.
Uyğunluğu mü;ıyyan edin: 228. EylerVenndiaqramında ~bhJmm~XudabJndJ
(A)vJŞah I Abbasın haldmin~li dö,·rüüçün(B)
1.Qaraqoyunlu 2. Ağqoyunlu 3. SJfavi farqliV3oışar c.lhJtl:ıri mü~n edin:
dövfati dövlJti dövl:ıti A oxşar B

a Knmtürkl::ııi il:ı döyüşd:ı qalibg:ılmişdi

b.Venesiya dövl:ıti il:ı h:ırbi ittifaqbağlamışdı
dilinidövlaldili kimiq:ıbul etmişdi
c.Azarbaycan
d Şirvanşahlara v:, TeymurilJrJqarşı mübariz.:ı 1.XV1:ısıin sonrübiin<b lıakimimu g;ı~
aparmışdı 2. Osmanlı dövl:ıti il;ı müh:ınlxı apamıışdı
e.H~-Behişt sarayı inşa edilmişdi 3.S;ıfavi dövl:ıtinin :ın ağır ş:ırtli müqavibsini
imı.al:ımışdı
4. Ordubad ş:ıh:ırinin bütün:ıhalisini oovl:ıt
vergil:ırindJn az.u! etmişdi
5..Osmanpa.ş:ının b.lşçılıq etdi)iosmınlı qoşunu
T:ıbrizi :ıl:, keçmk ş:ıhml:ıki Qc)'SJri))~
bamını y:ındınnışdı

ı
449 )

mir.az
 ı

232.Uy~unlu~umü;ıyyJn edin: ~
229.Uy~unluğu müJyy;,n
edin:
S:ıfovi dövl:ıti
1.M:ıh:ımm:ıd 2.Şah I Abb:ı.s
Xudab:ındJ (Bövük Abb:ıs) 1.XVII:ısrin I
onilli •

a.Niy:ııab:ıd döyi~ünd:, qızılbaşlnr q:ıl:ıb:ı q:ız.ındı a. Sufıyanda h:ıllcdici döyüşd:ı SJfovil;ır al

b.Oğlu H;ı!TlZ.'l Mirz.ı S:ıfo,i ordusuna başçı lıq cdirdi b. Sınıq körpüya.xınlığınd:ı döyüş baş v\-~~
c.S:ıfa,i il:ı Osmanlı dövbıi :ırasınd.1 müq:ıvil:ı c. Şah I AbbasŞ.ırqi Gürcii~tana i'Üriiş ;. 11
b:ığl:ındı d. C:ılairibr h:ır:ıkaıı Az.ırb:ıycan :>Filli!~
d Xorasan vilay;ıti Şcyoonil:ır t:ır:ıfind:ın işğ:ıl edileli c. Şah I AbbasS;:ıfJvi dövl:ııinin ıızad ft.ı·ı~~ı~
• ~~
e.S:ıf:ı'vi dö\'l;ıti il:ı İngilt:ır.ı arasında :ıbJdi dostluq Osmanlılar IJrJfind;,n t:ınınma.~ına nail oldıJ~~
h:ıqqında müqa,i!J b:ığlandı
233. Uyğunlıığu müJyy:ııı edin:
diaqramında Şah I lsma)ıl (A) ,,;ı
230.Eylrr-\lenn
Şııh I Abbas
(B)üçünox.şar r:ı f:ırqli c:ıhJtl:ıri qeyd S;:ıfavi dövl:ıti
tdin.
,.xvı :ısrin 2. xvı Jsrin
50-ciill.ııi 60-cı ill:,ıi

a. SultanI Sülcym:ının ı\ZJrbaycana Yiİniş

b. SahI T:ılmı:ısibin ~mğa vcr~sini bğvcı:tıı
c. Şah fi _lsm::ıyı_lın suı-qJs? n:ıtic:ısind.ıöldiuıibı
d. Antonı Ccnkınsonun Şını;ın b;ıyl;ırb:ı}ilkbı
ctm:ık imtiyazı alınası ~
1. Osmanlılarla müharib:ı aparmış, ar.,ı, İraqmı :ılJ
c. ?s~:ınlıl:ınn ~~n hakimiXosrov p3.Şanuı~
kcçinnişdi
bırlıkd.ı Xoyahucumctın;ısi •
il:ı mübari.z;ı apararaq
2.Ponuqallar İran körfozini
geri
almışdır
234. Uyğunluğu mü;ıyy:ın edin:
3.Osmanlılarla döyüşd:ı qalibg:ıbr.ık onunlauğurlu
sülhimıalamışdı
S;:ıfavi dövl:ıri
4.Şeybanil;ıri m:ığlub ed:ır.ık Xorasan
vilay:ıtini S:ıfavi
dövl:ıtin:ı birl:ışdinnişdi
1.XVI:ısrin 2.XVI;:ısrin 3XVII~
l
1
b:ıy
5. Hüscyn Şamlı :ımir-ül-üm:ırabyin olunsada,
m:ırk:ızd:ın ıııaqlaşma mcylin:ı gör.ı bu vnif:xfan
70-ciill:ıri 80-ciill:ıri 90,ıill~

1 a H:ı~ Mirz.JQarabağda q:ıtl;ı yetirildi

k:ınarlaşdırıb, ona tiyul kimi verilmiş vilay:ıti
1 ~ :ılind.ın almışdı b. S:ıf:ıvi dövbıinin paytaxtı İsfahana köçiiıülıhi
c. Şcybanil;,r nı::ığlub cdil;,r.,k
Xorasan ,ila~gai
diaqramında Şah I Tilhmasib
231.Eyler-Venn (A)v:ı qaytanldı

Şah I Abbas
(B)üçünoışar ,,;ı f:ırqli c;ıh:ıtfari qeyd d. ~fahonını;ıd Xudab;,nd;,
hakimiyyJld.ın
edin. u.z.ıqlaşdınldı
e. SultanIil Muırnd MustafaL:>IJ
paşanın ooşçılı~ilı
Aurbaycana100minlikqoşun gönd;ırdi

235. Uyğunluğu mü:ıyyJn edin:

S:,favidövl:ıti
1.xvıı ;')Sıin I yansı 2.XVII;ısrin lIyarısı
1.Özb:ıkl:ır.ı qarşı mübariı.:ı aparmışdı
2.Ş:ıki lıakimliyinin varlığına sonqoyrmışdu
3.Böyük Moğol dövl:ıti il:ı d:ı dostluqmünasib:ıtl:ıri a AZJrb:ıyc:ında C:ıl:ıiril:ır h:ır:ıkatı yayılm:ığalıııhl
sa.xlamışdı b.~u~iyaib ib ticar:ıt müqavilosi bağlandı
4.Bağdad dadaxilolmaqla 8r.ıb İraqı Osmanlılardan c. lngılıJrJ ilJ :>b:xli
dostluqmüqavil:ısi iıma!Nıi
gerialmışdı d. Osmanlı clövl:,tiib sülhmüqavilJsİ irtlL11anD .
5.S:ıfa"i dövkıtinin paytaxtını Q:ızvin:ı köçilnnüşdü e. Donkaz.aklan X:ıZJrsahili Az:ırbaycan \1la)~
yürüş ctdi

4S0

mir.az
\
--;;.vcnn dinqrıımıııdn -~~~• l\fJhJmm,,dXuda-
zj6. E)d(A)VJ Ş:ıh
ı,.,rı J d' I SJfi (B) uçunoxş:ır VJ forqli
239. Döyüşl.nfn adlannı müvafiq olarıq qeydırdin:
. qC)'dc ın.
,Jlı,,((ui
1.Osmanlılar Şiravanı ;ıl:ı kcçirdil;ır
2.Qüvv:ıl:ırqcyri• ooralxır olduğu üçünqızıllxı,lar geri
A oxş:ar O ÇJkildi
3. Knmxanınrn qoşunu m.,ğlub c4ildi v~qt7.ılbaşlar a.
Şirvanı md ruli
a.Çıldır döyüşü
b.Mollah~ döyüşıi
C. N·..,......ı.ad döyuşu
ı 1 uuw ..
d.1Sufıyan döyüşü
• ·1:ıtin x:ızin:ısi l.'lm:ımil:ı boşalmışdı c.Sınıq-Körpü döyüşü
ı •[)ö\t,zi lıakınııyy:ıı
• • ·n
7A"lı :ırnı·şd·ı · .
1
•o.,·rn:ııılı qoşunu Tb''lk··
2Pr :ı nzı :ı ;ı cçınnışdi
J.()snı.,nlı sultanı_ ~~~~:ıy~~a >:ii~ş ctmişdi 240.Tarixl~~gö~ Safa,ifarin irnmadığı müqa,ibl.ıri
"'!Tllillı dövl:ılı ıl:ı sulhmuqavıl:ısı bağlamışdı
t5.V> müJyyJnedin:

1. 1555-dil 2.1612-ci
il 3.1618-ci
il

a A~ya
,-tunluğu mü;ıyyJn
237.U)ı;
edin: b.rlstanbul
C. M:,r.ınd
S:ıfavi dövl:ıti d. Q.,sri-Ş irin
I.XVIJSrin 2. XVI:ısrin 3.XVTJ ~tin e. S:mıb (lllstanbu!)
• sı ikinci ansı birinci ""sı
birincı;.=:.;-'--~-------........
_.,;.•___,
yc.-ın adlı b:ıy_~:ırh,yiltk Y<1:3dıldı dfaqramında Şah IAbbas
241. Eylcr-Venn (A),1 Şah
a.,~tin:ırazisind;ı b:ıyl:ırb:ıyılık yaradıldı
uç 1~fi (B)üçünoışar ~ farqliQh31fari
qeydtdin.
b.: \ sürgünsiyas:ıti" h:>yata
kcçirildi t l
c.~ycanda (1~d:ıfa <?~m~i•id~r:ıçiliyi quruldu A oxşar B
d()ıdub:ıd ş;ıh:ınnın :ıhalısı burundovl:,tvergil:ırincim
e. aı;ıd edildi

2J8.
u,·ğunluğu müJyyJnedin:
1.İngilbrJ il:,:ıbli dostluq müqa,il:ısi manuşdı
s.,favi..OSmanlı döyüşl:ıri (XVl-XVI]:ısrl:ır) 2.Osmanlı dövl:ıti il:ı müqavil:ı imzalamışdı
3. Z:ıncir qalasından ş:ırqd:ı olanmzibr S:ıfavi
I.Ağsu çayı 2. Sufiyanda 3. Bağdad dövl:ıtin:, verilmişdi
sahilindJ baş ver.,n uğrunda İran körfazi.ncb
4. Portuqaliyarun ağalığına son
MollahJSJn1ı• 11:ılledici dövii~
J "'i cto·•yuş
.. t"'r
., qoymuşdu
döıii Ü 5.S:ıfa.,,; dövl:ıti Bağda ş;ıh;ırini itinnişdi

a S:ıf:ıvil:ır m:ığlub olrnuşdular

b.S;ıfavil:ır osmanlı qoşununu ~:ığlub etdil:ır 242.Düı.gün c:ı,·abı mü~yy;,n
edin:
c.S:ıfavi hökmdan"Turantaktıkası"ndan istifad)
ctmişdi XVII~:
d.1622-1639-cu ill:ır müharib:ısi zamanı baş verdi 1.Rusiyadan Aı.'.ır• 2.A.z;ırbayı:andan
S;ıfavil:ır Knrnxanının qoşuntmu m:ığlub ed:ı..ık ba cana ;ıtirilirdi Ru.si lırdı 1

e. Şirvanı azadetdil:ır ı,

a. x:ız-<fari
b. ip:ık parçalar
'li
c. mis,qalay,kağız

ı
d.yunv:ı ip;ık xalçalar
e. s:ın;ıtkarlıq m;ıhsullan
i;
451

mir.az
 ,., ;ısr dJT;ıbriz (A)
243..""'il .
v;ı Bakı (R)ş;ıhJrlJrin;ı nid
..
farqli,·aoxşar c;ıh;ıtl;ın qcydedın.

A oxşar B

I.Asiyanın :mhöyükbaı.arı b~da yerl:ışi~

2.S;ıfavi dövl:ıtinin X:ı~r dJnızındJ dsaslıman
ş;ıh;ıri idi
3.XVII ~rin;ıWJIIJrindJ Osmanlılardan az.ad
edilmişdir
4.Şeyx S;ıfi xalçasını buş;ıh:ırin ustalan
hazırlamışdılar
5.Nardar.ın m:,scidi
inşa olunmuşdur

244.Uyğunluğu müayyan
edin:

XVI:ısr Az:ııbaycanm görk:ıınli

cimxadiml:ıri
1.M:,b;ımm~· 2.Yusif
b~ T:ıbrizi

a Ölk:ı osmanlılnr tJr:ıfind:ın işğal olunandan sonra

Hindistana getmişdi
b.ôs:ırl:ıri M:ırk:ızi Asiy:ıda mms:ıl:ırd:ı uzun
müdd:ıt t:ıdris v:ısaiti kimiisrifad:ı olunmuşdur
c.M:ışhur "Bürlıani-qate" lüğ:ıtini yaımışdı
d.cmbv:ı farsdill:ırind;ı m:ınriq, hüquq,fals:ıf:ı v:ı
astronomi yayadairaid:ıs:ırl;ır yazmışdı

245.UyğunJuğu mÜJYY3n
edin:

S:ıfavi dövl:ıtinin cimxadirnfari

1.H:ıs:ın b;ıy 2.İsg:ındJr b:ıy

Rumlu M•• i

a Şah I T:ıhmasibin tarixçisi olmuşdu

b. Şah IAbbasın tarixçisi olmuşdu
c. S:ıfavi sarayında divankatibiişl:ımişdi
d 12cildlik "8hs:ın ;ıt-t;ıvarix ":ıs:ırinin mü:ıllifidir
e. "Tarixi al:ım arayiAbbasi" :ıs:ırini yazmışdı

l
1
l
I'
Jf
,,

4S2

mir.az
 X,,i/3 sual/an

t
•l
1 1
i t

:l
[•
ıI t

11
ı. ikinciS:ıfavi - Osman'lı müharib:>si ill:,rind:ı baş vermiş döyüşl:ırin yerinimÜJ~nedin.
2. 1583<üv:>1585-ciilbrd;;,osmanlılann tuıdu&ru Az:ırbaycan ş:ıh:ırl:ırini mü:ı~nedirL
3.şeybanil:ı~n (özb:,kl:ır) işğ:ıl etdiyiS:,fovi:,razisinimü:ıyy:m edin. .
4. 1590-<ı il lstanbulsülbününş:ırtl:,rin;ı :ısas:,n Osmanlı clövl:ıtinin n;ız.ajjtıJU k~ V) SJfa\i
dövl:ıtinin :,lind;;, qalan A7.Jrbaycan :,razil:,rini mü:,yy:ın edin.
5.Şah I Abbast:,r:ılind;m yaradılan vahidA7..Jrbaycan b:ıyl:ırb:>yiliyinin m:ırk:ızini mÜJY}?ll edin.
6.Şah I Abbast:,r:,lind:ın S:ıf:wi dövbtininpaytaxtının köçüıiildüyü ş:ıh:ırin yerinimii)~ edin.
7.XVI:ısrin :,w:,11:,rind:,C::,lalil:ır h:>r:ıkatının yayıldığı :ırazini mü:ıyy:ın edin.
s.1599-<uild:,Şah I Abbnsın S:,fovidövl:ıtinin tJrkibin:ı qatdığı arazinimü:ı~n edin.
9. ı 603-1612-ci ill:,rS:ıfovi-Osmanlı müharib:ısi zamanı Şah r Abba.sın ilkv:ı sonolar:ıq md cıdi>i
ş:ıh:ırl;,ri mü;,yy~m edin.
ıo. 1603-<ü ild:ı Şah I Abbasın S:,f:ıvi ordusunayardım göstJrdiyi v:ı Osmanlılara q~ı üsy.ın q:ıldırdığı
üçün:ıhalisini bütün dövl:,tvergil:ırind:ın azadetdiyiş:ıh:ıri mü:ıyy:ın edin.
11.1604-cüild:ı Şah I Abbasın a7.adetdiyiv:ı S:ıfovil:ırin halcimiyy:ıtini b:ırpa etdiyi:ır.ızini gösbrin.
12.Şah r Abbasın "Böyük sürgün"siyas:,tin:ı :,sas:ın :,halisinin köçürüldüyü :ırazil:ıri mü:ıyy.m edin.
13.XVll:,srin20-ciill:ıri:nd:ı Şah I Abbasın Portuqaliyadan gerialdığı S:ıfavi :ırazisini mü:ıyy.,n edin
14.1622-1623-cü ilbrd:ı Şah I Abbasın Osmanlılardan gerialdığı :ırazil:ııi mü:ıyy:ın edin.
15.SultanrvMuradın 1635-ciild:ı tutduğu S:ıfavi ş:ıh:ırinin yerinimü:ıyy:ın edin.
16.wrbaycanın :ın böyük S:>f:ıvil:,rin is:, ikinciş:,h:ırini müayy:ın edin.
17.XV1:,srd:,ingilistacirkırinin C:mubiQafqazın :ın böyükip;;ıkçilik m:ırk:ızi adlandırdığı v:ı ~yyah
Minadoinin"Mahmudabad"adlı ağ ipakistehsalolunduğunu qeydctdiyiş:ıh:ıri mii:ı)YJII edirL
18.BirmüddatS:,lcuqcanişinliyinin marbzi olmuş, monqolyürüşl:ıri n:ıric~ind:ıdağıdılmış v:ı
S:ıfovil:ır dövri.ind:, özün;:,g:,I;:,bilm:,y:ın ş:,h;:,ri mü:ıyy:m edin.
19.S:ıfovi diplomatı Onıc b:ıy Bayatın haqqında m:ılumat verdiyiş;ıh:ırin yerinimüJyy:ın edin.
20.S:ıfovi dövbtinin~n böyük limanş:ıh:ırini mü:ıyy;m edin.
21.S:ıf:ıvi-Osmanlı nıüharib:,l:ıri zamanı bir ncç:ı d:ıf:ı dağıdılmış, ahalisiis:ı Şah I Abbas ~find.ın
ölk:ınin iç:ırl:ırin:, köçürülmüş ş:ıh:,ri rnü:ıyy:ın edin.
22.İslam ib xristiandünyası arasında mühümstratejiqalahcsabedil:ın ş;ıh:ırin yerinim~Y}~edin.
23.xvn:,srd:> bcynalxalqipak ticaı'Jt yolununkcçdiyiA.zJrbaıycan ş;ıh:ırini mü:ı~n cdill
24.XVII:ısrd:ı Asiyacb:m böyükbazannın yerl:ışdiyi ş:ıh:ıri mü:>yy.,n edin.
25.XVllasrd:>ruslann xüsusi :,h:,miyyatvcrirdiyiAzJrbaycan :ırazisini mü:ıyy:ın edin.

453

mir.az
 ö ari xvın asRiNavvattilıu
.
usiYA-OSMANLI MOB
saFaVIL8Ro VL
111. ·~·Du
AWRBAYCANUĞRUNDAR A~~

4. ş:ıtı Sult:ın llüscynS:ıf;ni dö,·latini lıöh

1.XVll.ısrin sonu.XVIII.ısrin ;ıw.ıllJıindJ S.ıfo,i çıx:ırmaq rJ boşalmış XJZİn;ınj doldl'l~
dörlJtdinJ aidıfir: tı;ıy:ıt:ı kcçirdiyi l,ldbirlJrJ :ıiddir: urıııaq~
A):ı::ılq kiitl;ıl;ırinin v;ıziyy.ıti y:ı.xşılaşmışdı ı. VcrgilJ~~ır?'· ~enivcr~~l:ır IJtbiq ctdi
8)dörbrin qüdr.ıti d1hada artınışdı 2. Ru.sı:ıcırl:ınnın tıcar.ıt huququnu b· .
3. ı 699-1702-ci ill:ırd;ı :ıhalini siyahıy;~ ~
C)ölb t:ıs.ırrüfatınd1 c.:ıııl:ınm:ı başl:ımışdı
D)dJriniqtis:ıdi-siy:ısi böhran kcçirirdi . . . 4.B:ıyl:ırb;ıyı·1:-ır.> ııı:ır k:ızın• gostJnşi
.. 1 adı,,ı.
ol ııı
E)ölbd.ın kcç:ın Böyiik İp:,k yolunun :ıh:ımiyy:ıtını vcrgil;ırin miqdanııı v:ı h:ıcmini artı~.
b:ırp.1 ctrııişdi verdi fll\ı[ıa~
5.Ata-bab:ılannın ard:ıbild;ıki ~b.ır.ıı .
2.XVII.ısrin sonu.XVIII.ısrin m~llarindJS;ıfavi qiyın:ıtli :ışyalan :ıritm:ıyi v:ı pulk~llıb~
dö,1Jtinin böhrıınının sJb;ıbl.ırini
iqtisad.i A)2.3.5 B) 2.4.5 C)1.3.5 ~~
tıımııml:ı)ın: D)J.2.3 E) 1.4.5

İp;ık yolunwı Döv!Jtin:ısns Süni

5. Az;ırb:ıycand:ı :ır.ıbl:ırin :ıh:ılini siyahıya al
g;ılir tnJnro- suvamı:ı
~ıı.,mimtini
ş.ıb:ık:ıl;ırinin ncç:ı il sonraS:ıfari ş:ıhı SultanHüseyn :~
itınM~ IJrindJn
olnn
sır.ıdan siy:ılııy:ı :ılmışdı? . ıfııı.
~~vi i~ki.u:ıca-

,_
tiooı~t31p- tının 3pğı
düşm;ısi
~
ÇLXm.'151
~kinS,1/ı:>!Jri-
ninwtm.ısı
A) 1003 B)918 C)725 D)1015E)9]4

6.S;ıfo,i lıökmd:ın SultanHüseynin hakiııı· .

ı.;ıiO~i
dö\TÜnJaid deyi!: ~)lı
A)Ôlk:ıy:ı :ı:arici hücumlann artm:ıSı A)S;ıfa,i zülmü~lcyhin:ı ilkkütl:ı,.; çıxışbaş,'Cr
B)M;ırııur özb:ışın:ılıqlan, mülkibürokr.ıtiyanın B)Şamaxıcb Rusıyanın konsulluğunun açılnıas: ~
rüşv~t:ı:orlu&ru . q:ırar verildi ~
C)Dövl:ıt idıır.ıctrm aparatına s;ırişı:ısiz ş:,xsl:mn yol C) Hacı Davudund:ıv:ııi il:,Osmanlı qoşunıaı,
tapması Az.ırbaycana yüıiiş ctdi
O)ahalinin kiitl:ı,.; üsyanlara başlaması D)ı3rd:ıbild:ı ata-babalannın m:ıqb:ıl';Jl;ırind.ıij
E)Xarici ticar.ırin ı.Jifl:ım:ısi n;ıtic:ısind;ı ölkxl:ı qiym;ıtli :ışyalan :ıritdir.ırJk pulk:ısildi
yaranaıı pulqıtlığı, dövriyy:ıy:ı q:ılp pulların yol E)Ru.siya il:ı "dosıluq v:ı ticarJt
müqa,il;ısi"bağiı;.
tapması üçünPcterburqa nümay:ınd:ı gönd:ırildi "'1

'
1
1
, .ısrin sonu.XVIll.ısrin .ımllarinda S;ıfa,,j
3.).'VJJ
aid~b.ıb-n.ıtic;ı .ılaq;ısi po;u/muşdıır.
dö,·l.ltina
7. S:ıfa,i hökmdanŞah I T;ıhm:ısib, Şah IAbbaı ~
SultanHüscynüçünoxşar cah;ıt: '
A)geniş soyurqalıorpaqlar paylamışdı
SJb,,b Natica B)vergisalı;ısind;ı islalıatlara c;ıhd etmişdi
A) Aı.ııbaycarun c:,nubundaakinsah;ıl;ırinin C) Osm:ı.nlı il;ı nıüharib;ıd;ın ç:ıkinrnişdi
yeraltı karuıllann • k:ıhriz- azalması v:ı sutJC· D)Moskvaçarlığı il;ı ticınt müqavil;ısi b.1ğlaım~
l:ırin da~lması hizannın z:ıifl;ım:,si E)Q:ırb dövl;ıtl:ırl :ı geniş iqtisadi-siyasiJlaqJI:<
B) Dö,ıiyy;ıy:ı q:ılp (saxta) Pulböhranının baş yaratmışdı
pııllann daxil olınası venn:ısı

C) ~fa\~ dövl:ıtind:ı qiyrn.ıtli

metalın Ölk:xfa
qismJn xaricd:ın g:ıtiril-
metallann
m:ısı
D) Ararnsız S:ıfavi - Osmanlı
mühanb:ılmn baş ver-
m:ısi
E) Dövl:ıı aparatındakı v:ızi-
foliş:ıxsl;ırin rüşv:ıtxorlu-
~ v;ı finldaacılığı
8. SJf
;nihökmdanŞah l\tahJmm~ Xudaı»nıı.
azlığı
farqliolaraqŞah SultanHüsc)ııin dö\Tünıb:
A)Dövl:ıt x:ızin;,si boşaldı
Şoh:ır iqtisadiyyatı- B)M;xk:ızi h:ıkiıniyy:ıt z:ıifödi
nın ı:ın:ızzülii C)S:ıfovi-Osm:ınlı mülıaıib;,si baş verdi
D)Ölb ;ıfqan t.1yfalannın hücumuna mJruzqal~
Dövl:ıt idmçiliyinin E)Rusqoşunlan Safa,~dövl:ırinin :ırazisim brı.ı.ııı
böhranı etdi

454

mir.az
g,rn7-<"i zülmü;ılcyhin.ı ilk
\·J 1711-ciild,lS.1favi_ cav:ıbı mü3>}-an
15. Dü1.gün edin:
1l
küd.nixıılq çıxışı baş \'Crdı: 1
1
ı\) O.ırbJndd.'.I B) Qır-B:ılıık:,nd:, 1.Hacı Davudım mıirxi~ cd,,m •'ı
C)Şrun,uıd:ı D) Ası.ıra v;ı Carda hJrlıi kö~k isbdi)idmIJC '
ElSaly:uıda
2.1facı D;ıwdun mür.ıci,ı ~k
10.1707-ci ild,lCıır-BıılııkJn üsy:ınının ;ısas s;ıb;ıbi: him.1~iniisUdiyi dövl.,t
,\) 5.1 f;ı,i ordusunaqanunsuz:ıılılar ıoplanma.5ı
O)lf:ıcı M:ıh.ımnı:xlin Şirvan üsyanı 7.:.ım:ını carlı
ı:ıcirl;ıri q:ır.ıı cını:ısi 2-Ru.~iy:ı
A) 1-SJfavi.
C)Şirvan b:>yl;ırbJyinin D:ıığlılann ;ıraziy;, ararruız B)1-0smalı. 2•Rusiya
tıücuml:ınn:ı q:ırşı tJdbir gönn:ım:ısi C) 1-Rusiy:ı, 2-0smanlı
D)11:ıcı D:ıvudun Q:ıytaqh 8hnı:ıd x:ın vJ D) 1-Gürcürun.2-0sm:ınlı
Q:ızıqunıLLxlu Surx:ıy xan ib inifaqyar:ıdaraq Cara 2-S:ıfovi
E) 1-Rusiya,
hücumcmı:ısi
E)Şirvan b;ıyl:ırb:ıyinin carlılann şimal s:ırhodl:ırini 16.lfncı Dmıdun Rusl)'aya cn2bsız
müradJdnln
qorum:ıq müq:ıbilind:, x;-,ziıı;xl:ın aldığı maaşı qalmasının s.>b;ıbi:
özb.'lŞın:ı olaraqd:ıyandınnası A) Rıt~iyanın pllnlanroU)'b'lın g:ılmJmJSİ
B) Rusiylnın Osrn:ınlı dövbtiil:ı müharib:ıı.iJn 1
11.~·vııı ;ısıin JwJIIJrind;ı baş \'CrJnC:ır-8:ıJakJn ç.,kinm:ısi I
üS'\·anına aid tlı:yil: q S:,fJvi-Rusiy:ı müıu.sib.ıtl:ırinJ IJ:Sirgösı..ırm:ısi
A)S:ıfavi zülmü :ılcyhin:ı ilk küıl:ıvi xalqçıxışı idi D) Hacı Davudu lıökmdır kimitanıJ'll3IT1.lll I
B)Üsy:ınçılar $:ıına.xıya hücumeımişdi . E)lr.ılXJkd:ı Şirv:ında ruskon'i\Jlluğu 3Çm1qisbm.ısi
C)Üsyançıl:ır x:ılqı b:ızi vcrgil:,rd:ın :ı7..ad cım::ık v::ıdı
\'ı..'!lllişdi 17. H:ıcı Dmıdun Osmanlı lmpcriyasına münıciJIİn•
D)B:ıyl:ırooyinin malikan::ısin::ı od vuraraqyandır- dJn sonra:
nıışdılar 1.Sulıan Hacı Davudun ı..ıklifıni q:ıbul c1di
E)Üsy:ın zamanı Şirvan b:,yl::ırb::ıyi öldürülmüşdü 2.Sulıan Hacı Davudun ı:ıklifıni r.ıdd eırli
3. Şirvan Osmlnlı him:ı~i alııncb y:ınmmü.stJqij
12.X\1111;,sıin JvvJIIJrindJSJfa\i dövlJtindJbaş xaıılıq kimiunındı
,·rnniş üsyanlanyatırmağ:ı imkan\'crmadi: 4. Hacı DavudŞirvıındakı rustacir!Jrini qar.ıt ctdi
A)I Pyotnın ölby:ı yürüşü

ı
A)2.4 B)3.4 C) 1.4 D)IJ E)2J
B)Üsy:ınlann cyniva.xtdabaşlaması
C)Üsy:ınçılann Osmanlı dövbtind:,n köm:ık alması 18.ilacı Da\ııdun kömJküçünmür.ıcbtinin Osmanlı
D)Osmanlı qoşuııunun AzJrbaycanayürüşü suı:ıanı HlahmJ<.lin qJbulctmJsinin s;ıbJbi:
E)SJfJvihökmdannın ::ıfqar:ı tayfalanil::ı mübariZJ A)S:ıfovil:ır dövl:ııin:ı q~ı düşm.ınçilik siy:ıs:ıti 1
1
apannası 8) C;ınubi Qafqaı:ı ru.slann ıxavüzünün gmişlJnmJSİ
C) Şirvancb rusIJcirl;ırinin möhkJml;ırurosİ!lJ m.ınc
Mirn,Abdullaxan Ustaclı, 1-IJs;ın bJy...
13.alqas olm:ıq
A)Şirvan bJyl::ırb::ıyi olnıuşdu X::ız:ı~ili bölg:ıl:ırJ yüni.şfuıdJn nar.ıhaı
O)1Pyotrun
B)Nadirşaha qarşı mübariZJapannışdı olması
C)ôfqanlannqaldırdığı üsyanı yatmnışdı E)C:ınubi Q:ıfqazda S;ıfa.,-fürin möhhmlJlltn.1Sin.,
D)Şirvanda baş vcr::ın üsyanzamanı öldürülmüşdü maneolmaq
E)ingilistacirl;ırin:ı gömrüksüzv:, mane:,sizticanı
hüququvcnnişdi 19.XVHIJsrin20-ciiU;ırind1 RusiyavaOsmanlı
AıJrbaycana müdaıilJsin1 b.lhanJ
dövlJtinin odu
14.Hacı Oa\ııdun qarşısın:ı qoyduğu m;ıqsJdfara VJ RusiyailkdJfaAıarbııycan uğrunda ~sbJta
aidöır: qoşuldu:
1.MüstJqil dövl::ıt yaratmaq A) Hacı D:ıvudun h;ır.ıbtl:ıri
2.Şirvanda hakimiyy;ıti :,I:,almaq B)YeniS;ıfavi-Osm:ınlı mühanb:ısinin başlanusı
3.~favidövl::ıtinin varlığın:ı son qoymaq C)Şirvandakı rustacirlJrinin Rusiyay:ı mür.ıciJI ctın.'6i
4.Az.xbaycanı valıid dövbtd:ı birl:ışdinn:ık O)Hacı Davudun Rusiyaya mür.ıciJI etm..'\'iİ
A)3.4 B) 1.3 C) 1.4 D) 2.3 E) 1.2 E)S;ıfavi dövl:ıtinin Şirvan üsyanıru yatıra bilm.ım.ısi

455

mir.az
 20.SlcponRlllİnin bıışçıhğı ilJDonk:u.1klonnın 26.1Pyotnın Artcnıl Volmsklni
Aurha~
üsyıını ilJllııcı Dıınıd üsyıını üçünoışıır cJhJt: ı:öııdJrmJkdJ maqs;ıdi:
A)S;ıfJ,i zülnıünJ q~ı bnş vcnniş<li 1.X:,ı.Jr d:ınizinin q:ırb sahill:ırini öyr.m~k
B)Rll~iy:ı :ılcyhin;ı yön;ılmişdi 2. 11:ıcı DavuduRusiy:ı ı:ır:ıfın:ı ç:ıkm.ık
zülnıün;ı q~ı baş ,·cmıişdi
C)Feodal 3.afq:ın ıayfol:ınm S:ı!:ı~l:ı~:ı qarşı iisyaııaqaı
D)XVII:ımn :ın bö)iikcrir.ız h:ır.ıkntı idi 4.A7.Jrbaycand:ıkı sosıal-ıqtısadı v:ı siyasi\'~ dıııt~
E)Şin'llllda b:ış vcnnişdi Ö}T:lnm:ık )lı
A) 1.2 B)2.4 C) 3.4 D)2.3 E)l.4
ilinm:ırtınd:ı Jfqanl:ınn SJfavilJr
21.1722-ci dövlJtinJ
hücumu n.1ric.1sind.1:
zülmün:ı q~ı üsyanlar
1.Feodal y:ıtınldı 27. J P)·otrunı\7,Jrbaycana gönd;ırdi)i A.Volınıli)
p:ı)tıxı İsfahan ş;ılwini turdu
2.afqanlnr ,·crdiyixüsusitapşınqlardan biriSJh,•dir:1
3.S;ıf;ıvi dövl:ıtindJ hakimiyy:ıt müb.ıriı.Jsi başladı A)S:ıfavi :ırazisind:ı xrisıianlarla :ılaq:ı yar.ı1ınaq
4.Şah Sultan Hüseyn taxtdansalındı D)Karvanyollarını, oılaqlann olub-olmamasını
5.Şahın oğlu şinul böl~in;ı q:ıçar.ıq özünüil Ö}T:lnm:ık
T:ıhmıısib adı il:ı şah elanctdi C)Rusticar:ıtinin inkiş:ıf cıdirilm:ısi imkanlannı
A)1.2.4 B)2.4.5 C) 1.2.5 öyr.ınm:ık
D)2.3.5 E)IJ.4 D)XJ2.1ryanı :ırazil:ırd:ı crm:ınil:ıri yerfaşdillllJkiı;ı•
imkanl:ın araşdı:nnaq ~
2~ciilbrindJCınubi Qafqaz,o
22 X\llll3Srin E)S:ıfavi qoşunlanııın v:ı müdafi:, qurğu)annın
ı\ZJrbaycıın torpaqlannıı )iyJIJnmJk
cüml.ldJn v:ıziyy:ıtini Ö}T:lnm:ık
uğrunda müb:ıri7.J apanrdı:
A)S:ıfa,~-Osmanlı B)Osmanlı-Rusiya
C)Rusiyıı-lran q Osmanlı-:ıfqan 28.1P)·otrunX:ıZJr d:ınizinJ ckspcdisiya
gönd
1r.
E)S:ıfavi-:ıfqan m:ıkdJ m:ıqs:ıdi:
A)Hacı Davud1köm:ık ctm:ık
23.).v'JI~rin;ıw.ılindJ I PyotrXJZJrdJniı.i B)Şirvan üsyanını y:ıtımıaq
höv1.Jsind;ı möhk;ımlJnnıJy;ı canatmağa başladı: C)Osmanlı dövl:ııin:ı q:ırşı ittifaqyaratmaq
A)QaradJniı..:ı çıxış :ıld:ı cd:ı bilmxlikd:ın sonr.ı D)X:ız.ırin q:ırb sahill:ırini ıopoqrafık ba~ımdan
B)X:ıl..'lr d;ınizin:, çLxış :ıld;ı ctdikd;msonra Ö}T:lnmJk
C)R;ıştd:ı Ruskonsulluğunun açılmasından sonra E)Osmanlı dövl:ıtin1n X:ıı.Jryanı :ırazil:ırw
D)Donkazakların üsyanını y:ıtırdıqdan sonra möhk:ıml:ınm:ısin;ı mancolmaq
E)Böyük ip;ık yolu:,h;ımiyy:ıtini itirdikd;ın sonra

24.I Pyotnın ilk,•aıUar Xmrsahili

AzJrbııyc.cın 29.I Pyotnın XJ1.Jr
d.ınizin:ı göndJrdi}i
ekspedisiı1
,iJaY3tl.ırinin işğalı yolunda tJdbirl.ır
diplomatik zamanı ruslar:
h;ıyata keçirmakfa
kifaY3lfanm;ısinin SJbJbi: 1.Şarnaxıd:ı ruskonsulluğu açmağı q:ırara aldı
A)Lazııni b:ıhan;ı tapmama.sı ş:ırq sahill':ırinin :ıhalisi il:ı :ılaq:ı yaraıdı
2.XJ1..1rin
B)İsvcçl;ı müharib;ı ap.ınnası 3.Astrnbad körf:ızin;xfak X:ıı.Jr sahill:ırini dJ ui~,
C)Petcrburq sülhünün ş:,rtfarini ponı bilnı:ım:ısi :ılavoctdi
D)Osmanlı il;ı müharib:ıcbn ~kinm:ısi 4. Bakı körfazindJ mıüşahid:ı etdi}~ adalan "Nargiıı',
E)S:ıfa,i dövl;ıti ifamüharib:ı aparmaq ist:>m:ım:ısi "Vulf'v:ı "Pesçanı" adı il:ı xorit:ıy:, da.weldi
A)2.4 B)3.4 C) 1.2 D)1.4 E)2.3
25.J Pyolnın X;ıı.;ıryanı bölg:ılm yürüşd;ın ;;ıw;ıl 3
haya12 keçirdi)i t.ldbirlm daxUdi:
1.Volınskini Safa\idöYlaıin:ı göndardi 30.XVIDasrin20-ciiUarindJ Rusiyanın Şimnd.ı
2.Osmanlı döYl:ıti il;ı münasib:ıtl:ırini niı.amladı konsuUuq açmasına maneoldu:
3.X:ıl..'lrin q:ırb sahill:ırin:ı ekspcdisiya gönd;ırdi A)Osmanlı dövl:ııinin bunaerirazctm:ısi
4.Şinıaııda ruskonsulluğunun açılmasına mailoldu B) Rusıacirlorinin arzuvarnarağına cavab
5.Şinıanda qar.ıt olunan rustacirl:ırinin qisasıru aldı vemı:ım:ısi
A)1.3 8)4.5 C)1.2 D)2.3 E)1.4 C)Şirvanda Hacı Davudun üsyanı
D)S:ıfavi dövlotinin
bunakönülsüz yanaşması
E)1PyotrunX:ı2-1rin q:ırb s:ılıill:ırin:ı ~ ba}•

456

~
mir.az
 1 ~,111JsrinawJll.nfod,lRıısiy:ıııın Canubi
3 • Q:1fq:ud~ ,~1Auboyc11~_l:ı ha~lı üz planlannı hayata 36. Pyotrun Aurbaycanla ba~ı Sİ)'Wtinin 3nl.>hlfık.lli
ktÇirıt1Jstnı dnhıı da suratl.lndirdi: C,)h,ltİ idi:

1 ôfqJnl:ınn Isfahanş.ılwini :ıb kcçirm::ısi ı\) S:ıfovi clö-,1:ııinin varlığına sonqoym:ıq istJyi
2: illet Da,udlasultanIII c>lını:xl arasında apanlan B) A7..'lrbaycan ıorpaqlannı S:ıfJ\i v:ı Osmanlı
cL'lllışıqlar dövl:ıtl::ıri arasında bölm.-ıy:ı çalışm:ı.~ı
3.Şirı-ana Osmanlı qoş~'.nun~n. ycridilın::ısi C)A.Voliniskinin ba.'iÇılığı ib "Şamı."
t ı\ı:lrb.ıycanın q;ı~ bö_lg:ısının :ıhalisinin köm:,k ckıqıcdisiya..çını" ~kil c.dılm.,si
üçünOsmanlı dovl:ıtın;:, mür.:ıci:ıı ctm:ısi D)BütünX:ıı.:,ry:ını :ır.ınbrin h.ımiş::ılik Rusiy:ı
A)3.4 B)3.4 C) 1.4 D) 2.3 E) ı .2 dövl:ııinin ı::ıricibin.ı da.,ilctm,ık ist.ıyi
E)Osmanlı mzisindın crm.ınilJri köçüııib
321pyotnın Azarb:ıycnnm Xilzarynnı bölJ?::ıl::ıri ::ıl::ı A?.Jrbaycan IOrp;ıqlanna ycrl.'ışdirilm.~i h:ıqqınd.ı
keçirnıJk l>ahnn.1
üçün_ oldu: göst:ıriş vcnn.ısi
A)Q:ıfq~ı :ımın amanlıq y:ır.ı~~,q
D)Cınubı Qafqazdayaşayan xnstıanlan ınüdafı:ı 37, NöqlJIJrinycrinJuy~n gJl;ın ş.ıhJri müm.-ın rdin:
cı:rn.1k 1722-cı ıl avqıı.ının 23-d,1
rufqoşunıL .. müqmim.Jt-
C)Şin-an ÜS)~~ vax~ı nıs t~cjrl_:ırinin 7~r.>r ç::ıkm:ısi sız ŞJlı.1ri hıtdıı. Şalı;,rin naibilnıamqu/ıı b.ıy l,ıhJrin
D)XJ;z;lryanı bölg:ının :>halısını S:ıfovi zülmünd::ın qala.wıııı açannı I Pyoıra L'X[dinı etdi.
xil~ctm::ık ı\) Şama.,, B)Quba C)D;ırb;ınd
E)X:ı1.:>ryanı bölg:,J:ır.> Osmanlının da.xilolması D) 11:ışt:ırx:ın E)R.Jşt

JJ.I ryotnın X::ı1...1rin q::ırb sah ill::ırin::ı yürüşünün 38. 1PyolrunXJZJryanı bölgalmyiirü1ü yıınmçıq
,dının rartibolunmuş s::ınadl,ırda "Ş:ımaxı dayandınb geriqa)ıtmasının SJbJblılrin;ı aidJjr:
r~pcdisiy:m"adlandırsa da sonradan yürüşün 1. Yerli;ıhalinin ruslara q:ırşı üsyanLın
2. lsvcçl;ı yenimülıarib:ı ı.1hlübsinin yar.ın~ı
3 dını dJyişdirm::ısinin s::ıb::ıbi?
A)Şirv:ın üsyanının yatın iması 3.Osmanlı dövl;ırinin ctir:ızın:ı s.1bJb ol~ı
B)Şirvan üsyanının q;ıl::,b;:ı çalması 4. Hacı Davudun b'Üclümüq:ıvim:ıı göst::ı~i
C)şaına.~da rus_ ~cirl;ırinin _qar:,tolunması 5.X::ıı;ır d:ınizind;ı tufann:ıtic:ısind::ı rusl:ınn :mupv~
sursaı g;ımil;ırinin :ıksJriyy;ıtinin d::ıni1.d.-ı txııım~ı
D)S:ıf:ıvi dövl:ıtmın buna ctır.ız ctm::ısi
E)Rusqoşununun yüriişünün ::ısas s::ıb::ıbini ört-basdır
A) 1.2.4 B)2.4.5 C) 1.2.5 D)23.5 E)1.3.4
eı:rn.ısi
39.1PyotrunPetcrburq:ı qa)ıtm:ı.sından sonr:ı
Rusiyanın AzJrbayı:Jnın Xaı.Jryanı ,ilaptl;>ri
'
34.1Pyotnın X::ı1..1rsahili q::ırb vilay::ıtlJr.l yürüşünü
kcçirmJkplanının gerçaklJ)mJSinJ manr olmaq
alJ !
ıafaşdirdi:
A)Hacı DavudunŞamaxını tutması
B)Şirvan üsyanı zamanı nıs tacirbrinin qar:ıl olunması
üçünOsmanlı sultanı:
A)Rusiyail;ı tezlik!:,müqavilJ b:ığl:ınuğ:ı c:ın o.ıdı
B)Osm.-ınlı qoşununu Bakını işğal ctmJ)'J tJlminli
l
1
dövl:ıtind::ı hakimiyy:ıı uğrunda mübariz:min
C)S.:,favi C) F~rman gönd;ırib, !lacı D:ıvucb xanıitulu vITTQk
b.ışlamnsı
onuŞirvan v;ı Dağıstanın hakimi kimitanıdı
D)s.:,r;ı,~ dövl::ıtinin :,fqanlannüsyanını yatınnağa D)S.ıfovi şahına :ıfqanlann üsyarunı yatımıaqda
ooşının qanşm.:ısı
köm:ık cd.ır.ık rusl:ıra q:ırşı birlikd::ı müb.1riı)
E)Osmanlı imperiyasının Dnubi Qafqazı ondan:>vv:ıl a:parmaq haqqıncb s:ıziş bağladı
ıuımasından ehtiyatctm;:ısi
E)~rbi Avropaölk;ıl:ırinin, xüsusil:ı lngiltJr.ınin
il::ı özqoşunlanru Gürcüstana
t>lcidi yerildi
l'yotrHJştarxandan Azarbaycanın Xazaryanı
35.1
böl~l3rinayürüşi> başlayan 7.amanı Si>favi 40.17~cü ildJlsma)ıl bJ)inl'elerburqd.a
imr.aladığı
qO)ununun nıslara ciddi müqavimi>t göst::ıra müqa,ilJnin ŞJrtbrin3 aiddir: 11
b0mamJsinin s::ıb::ıbi: 1.Şamaxı v:ı B:ırcl'Xl::ı rusqoşunlan ycrl3Şdirdi
A)Hacı DavudunŞirvan, tutması 2. D:ırb::ındd:ın Gilanaq::ı<l:ır olanml:ır Rusiyaya
B)$.:ıfa,i qoşununun z.aifl:ım;:ısi ilhaqedildi
C)Şir\'anda baş venniş üsyanm buna man~ol~ı. 3. RuslarKürçayından CJnubda yeri~ X:ıl.Jf)'31ll
O)$.:ıfavi şahının I Pyoırun t::ıcavüz.karlıq sıyas:ıtını :ırazil::ıri t:ırk ctdi
anlamaması 4.Rusiya:ıfqanlarla müharib:ıd::ı SJfavi şahın.ı köm.ık
E)$.:ıfavi qoşunlannın osas hiss:>sininüsyanJann göst:ı~yin::ı sözverdi
yatınlmasma yön:ıldilmosi A)2.4 8) 1.4 C)3.4 D)2J E)11

mir.az
 41.XVIIImin Jvv;ıltJrindan ctibarJnOsmanlı
c:ıv:ıbı mü;ıyy:ın edin~
45.Diizj!iin
impcriyıısı:
1.ı\Lırb.ıycan:ı Rusiyay:ı qarşı mübaıi;r.;) meydanı J. J723-cüild:ı ruslarbuş~h~
kimib.1,,ırdı ıutar:ıq
Pclcrburqda ııı:ışfoş,1nııq
2.S:ırlı;ıdl;ırini X:ıw d:ıniziıı:ı q;xfar
genişl:ındimı:ıy.ı kcçirdil;ır

çalışırdı
3.ı\Lırb.ıycanın c.ınub :ır.ızil:ırini özt:ırkibin:ı chxil 2. t 725-ciik!Josmanlılar bu~h;ıı;
ctm;ıy:ı çalışırdı ıuınr.ıq lstanbuldaat;ışfaş.ınlıq
1 '
4.Ş;ırqd;ıki tr.ınzit ticar:ıtin:ı n;ıı.:.ır.ıti :ıl;ı krçirnı:ık kcçirdil:ır
ist:ıyirdi
5.Bağdadla birlikd;ı lr.ıqın lngilt:ır:ınin Jlin;ı A) 1-D:ırb:ıııd. 2-T:ıbriz
kcçm:ısin;ı m:ınc olurdu
D)1-Dakı, 2-Xoy
A)1.2.S B)1.2.4 C)2.4.5 q t-Şaıııaxı, 2-Ma~ğa
1 D)23.5 E)1.3.4 D) t-Bakı. 2-ôrd:ıbıl
i E) ı-Şamıxı. 2- T:ıbriz
42.XVIII asrin20-ciillJrindJRusiyaAz.trb:ıyc:ının
1 XJZJl')'anı ,ilnyallJrini
alakcçiranOsmanlı qoşu­ 46. GöstJrilJnlJrin:ıid olduğu müqa,i!Jnı rııü
edin: ~lııı
l nunuAmbayc:ına )iİrü~ b:ışlam:ısm:ı razyiq 1.Rusiy:ı il~Osı~~aıılı ar:ısın_d~ iım.ılaıırııış<1ı
gösrardi: 2 S:ırlı:ıdl:ınıı nıu:ıyy:ınl:ışdınlnıJSi n,:ınc,..,ı•.
A)Almani ya.İıaliy:ı B)İngilt;ır;ı, Fransa •
iınzalanıııışdı
"ı"-'ll ıl~

C)Alrnaniy:ı, Polşa D) İsveç, Polşa 3. RuslarbirçoxA1.:ırbayc.1n :ırazilJri,OCti

E)Almaniy:ı. İngilı;ır.ı Qubav;-ı T:ıng:ıni ;ıl:ı keçinnişdi ın1~
A) Nabur D)R~şt C)p
D)İstanbul E)Kınnanşah ~
43.1724-cü ildJİstınbulda Rusiyanın Osmanlı ilJ
sülhmüqa,füsi bağlamağa mxburolmasının
47.Göst:ıri!JnlJrin :ıid olduğu müqa,ilJni
nıu·
~m.
sabJbi: edin:
A)İsveçl:ı mühanb;ıd;ın yenic:ı çıxdığı üçünyeni
mühano:ıy;ı başlaya bilm:ım:ısi ?
B)S:ıfavi dövl;ıti il:ı yenimühanb:ı tJhlübsinin Osmanlı Rusiya
ş~~
gözfanilm:ısi . dövl:ıti Az;ırbaycanın
osnıanı~,
C)Osmanlı dövlJtinin
Qarad;ıniz sahill;ırind:ı hJrbı X:ız.ırboyu
X:ız;ırboyu
hillla)~
:ırn;ıliyyatlara başlaması ;ıyal:ıtl:ırin vilay:ıtl:ırind:ın
alltrılı
O)Rusiyanın nııduğu Aı.ııbaycan :mınl;ıri il:ı Rusiyaya qal:ın
b3${Ja
yan~
kifay:ıtl:ınmJSi :ırazilJrinin
kcçm:ısini xanlıq.~
E)Rusiyanın mütt:ıfiql;ırinin sonad:ık kömJk ~sdiqctdi Osmanlılara Daıllliıı
ctrn;ım:ısi keçmJSin:ı Şirvanxırı
razılı verdi elanolırdı 1
44.1PyotrXamd;ıni.zinin qarbs:ıhilfarini öynnm;ık A) t ?23-cüil ~ctcrburq~üq~vil~sin:ı
üçümALlrbayc:ına göndarmişdi : B) 1724-cüil ısıanbul ..mu~avı!:ısın:ı
A)Kropotovu C) 1727-ciil Naburı~uq~vıl~sın:ı
B)Burnaşevi D) 1732-ciil RJşt mu~_avıl~sın?
C)Knyaz Dolqorukiyi E) 1735-ciil G:ınc:ı muqavılJsın:ı
O)A.Volın.çkini
E)M.Matyuşkini .ci il Nabur müqavil,JsİnJ :ısasJn ruslarMdulıı:
48 1727
• ) R larİr:ıvan, Qazax.Salyan, Şespara vdRı.ıs1011
A Cus'd S:ıl)ıan S:ırab, Şamaxı v:ı bütün Şin'ıl!l.1
) B) ava '. , , d . b" .. A•• ..ı...
C)Kürçayından c:ınuba ognı uıun l\Utwycan
l ıorpaqf anna ....
D)Arazçayından şimaldakı butunAwooycan
ıorpaqlanna ,.
1 N' zabadCavad,Salyan,L:ınk:ıran, Astara,~
ıyaTaIış d:g;lannın
E) ac, birhiss;ısini, Quba l'dT~f.G
lt u

•1
458

mir.az
 ---b ' I'ı:
h; grc aş nrnıış<
,9.~~ !'fabursülhii~ün_im7:41l_an nıası 54• 1Pyotrun1724-cü il noyabnn 14-d.l gencra.l-m-;,
O)rcıcrlıurq nı~q:wıl::ısının im1..alanması Kropotova ,·~rdiyi ıüstlli :ımrin mahiyy~i:}Or
C)x,,.,rynnı
,• . vılay::ııl::ır;1 crm:mil::ırin koç··
.. ..
unı 1m::ısı
. I. X:ı7.Jr)'anı vılay;ıtl:ırin şiJ :ıhalisinin lrana
o:ırb;ındın nıs qoşunları t:,r:,find;mtut köçürü Im;ısi
D) .. . u1ması
E)Şirv:ının yanmmust;ıqı 1x:ınlıq elanolunması 2.ôg:ır cnn::ınil:ır lxıy;mdikfari ycrl:ırd.ı yaşamaq İsbs;ı
onlaraköm:ık cdibqorumaq
ill.lrdJbıış vcrmişdi:
2.1724-cü
172 3.S:ıfavil:ırl;ı müqa\il:ı bağlanmasına nailolmaq v;ı
50.Oır-D:ıl:ık::ınd:, üsyanı Cl'Tl'l.'.)nil:ırin birhiss:ısini İr.ında ycrl;ışdirm;ık
.Aı..ırb:ıycan dilind::ı "Manifcst"n::ışr
!:1pyolJUJ'l
3
ctdinn.ısı
asııı.ınlı :,sg::ırl::ırinin ôrd::ıbil ş;:ıh;ırini ıutmas 1
4. Xn:ıryanı vilay;ıtl;ırd.1 erm;mi
qay{,rı.sı v;ı hima~i göst:ınmk
A)2.3 8) 3.4 q 2.4 D)1.) E)2J
xalqını impcraıorhıq
j
~·rcıcrburq sülhmüqavilasi
55.J Pyotnın ah;ımi)'}"3t verdi)iAı..lrbayı:.ının tabii
5•0srn:ınlı il::ı Rusiyaarasında İstanbul müq:ıvil . •
.'1 1
./ı) ı.2.5 D) 2.3.5 C) 1.3.4::ısı sarvatlJrind;ın hirideyi!: 1•
A) lp:ık
D)2.4.5 E) 1.2.4
C)X:ız..cf:ıri
B)Neft
D)Tikinıi matcrialtan
'! 1
E) Qiym;ıtli mcıallar 1.
11
S'
P)·otnın işğnl edilmiş A7..ırhaycan torpaqlann-
daklsiyaSJltnJ ., ·ı:..
• oıt.•f ~,eyı
A}Nefiv::ı b~y~l;mn t:>bıı s~rv:,tl:,rind::ın geniş
56. 1Pyotnın ölümünd;ın sonrı rusq~unlan
tanfınd:ın işğ.al edilmjş Aznbaycanıorpaqlannı
(!
1 1
1
;ılda saıJaya bilm;ım;ısinin s.)OObi:
istif:ıdJ cdıldı
A) S::ıfavi dövl:ırinin ;ıw;ılki qıi(htini b.1rp.1
ctrn:ısi
B)ay:ılJtbrd:, h::ırbi-siyasi halkimiyY::ıt yerlib::ıyl.ıra
B) Nadirşahın osmanlılar ÜZ)l'İnıb q~l~l:ıri
ı.ıpşınldı . . .. .. C) Avropadövl::ıtl;ırinin Ru.siyaıım yenihökum~
qRusiy:ıdakı ınzıbaıı ıd:ır;)Çılık sistemikimiburada
qarşı IJZ}iql:ır göstJrm.ısi
komcndant idar.ı üsulu t::ıtbiq edildi
D) Hacı DavudunOsmanlı dÖ\•latiil;ı birlikcb
D)Kürçayınd1 g:)lniçiliyiv:, balıqçılığı inkişaf
rcgionda q~ı h:ırbi :ım:ıliyyat planlan
ruslara
eıdinn:ık üçünt.xlbirl::ır hazırlandı
lıazırlama.s ı
E)Kürçayının m::ınSJbin:> yaxın ycrd;:,Pcterburqkimi E) Götürül:x:::ık g:ılir::ı b~l;ıdiyi ümidin özünü
ş.1h:ır saldırmaq n:,z:,rt:,tutuldu
doğrultmaması v;ı burada qoşuııun saxlan-
masının böyük v;ısait ı;ıl:ıb etrn.ısi

Slxvırı asrin20-ciillJrindJ rus komandanlığı işğ:ıl 57.XVIIIasrin20.JO.cu illarind;ı Osmanlılann

,dilmiş XJzJryanı vilayJtlJrdJmövqcyini
ı\z.;,rbaycanda t:ıtbiq ttdikbriinzibati4razi
möhk:ıınl;ındirrnJk üçün: bölgüsünüıamamla)ın:
ı. S;ıfa\~ dövl::ıri il::ı ittifaqagirdi
2.btehkaml:ır inşa ctm:ıy:, başladı
3.Yerli fcodallanöz t:ır:>fın:, ç:ıkdi
~I Maral HNahim1
4.Xristian :,halisini,xüsusib cnn;:,nilJriköçürmJy;ı A)Satraplıq B)Sancaqlıq
çalışdı C) Paş:ılıq B)B::ıyl;ırb;ıyilik
A)1.2 B) 2.3 C) 3.4 E)Ostanlıq 1

0)2.4 E) 2.4 : 1

58. XVIHasrin20.ciill:ırindc1 Az:ırbaycanda Osmanlı

Rusiyanın Az.Jrb:ıycıının X:>zaryanı bölgalarina
53. altında olanrilayJturıb aliharbi-
ha.lcimiyyati
mıııııi/Jri ycrlJşdirmakdJ maqsadi idi: inzibativasiyasihakimiyy;ıt mmusidi:
ı. XJZJryantbölgalJrdJözün;;,sosialdayaq yaratmaq. A)Osmanlı s;ırkardal;ırina
2.Awbaycan torp:ıqlannı cnn~mibşdiım:,k B)Yerlifeodallara 1 1
3.Aı.:ırbaycan torpaqlanndax·ristianJhalininsayını C) Safovişahının t;ıyin etdiyi m:ımurlara
aıtınnaq. D)Osmanlı sultanına v;ı paşasına 1 '.
4.Özün;ı "ctibarlı" mütt;:ıfıq qnzanmaqv:, onlardan E)Osmanlı v:,S::ıfavi naıbl:ırin;ı
istifod::ı ctm::ık.
!1
5.GJl~kd::ı onlardanOsmanlı
dast;ı yaratmaq
dövl:,tin:,qarşı silahlı
ı•
A)2.3.5 B) 1.2.5 C) 1.3.4 11
0)2.4.5 E) 1.2.4 ı'
1.
11

459
I
,/

mir.az
 59.XVJII.ısrin 20-30-cu ill.ırind.ı A1.Jrb.aycnnda 64. Düz~iinca\'abı ınü.ıyy::ın edin:~
Osmanlı h::ıkimly)'Jti dövrünJaiddcJİI:
1
1 1
A)Kürç:ıyıncfan şimaldakı ~rb:ıyc:ın ıorp:ıql:ın ı. 1724-<ü
ilehRusiy:ı h.ıkimilll•Jf
xüsusisıaıus.ı malikidi ..
q:ırşı tıS)'lln
b:ış verdiIJ 1~

B)S:ıııc:ıqb;-ıyil:ır, ınnh:ıl v;ı n:ıhiyJ n:ıibl;ıri yerli

feodallardan l:ı)~n olwıurdu
2. 1727-ciildJOsınanlılar.ı qarş
1 C)Osnı.'IIllıl:ınn v;ı ruslann Şirvanciı h:ırbi qiivv;ı
xalqh;,~k:ıtı baş verdi
1
1 s:ıxlıım:ı~r:ı ixtiyan varidi
1
D)Şirv:ın osmanlıl:ınn hinı.ıy:ısi alımda
yanmınüst;ıqil xanlıq. H:ıcı DavudiSJx:ın elan A) ı-G::ınc:xfa, 2-Şirvanda
olunmuşdu B) 1-Salyanda, 2-Qarabağda
1 E)Q:ıdınl:ır, uş:ıqlar. qoc:ıl:ır, şibsll:ır, zchni:ım;ıkl;ı
1
C) 1-O:ıkıda, 2-T::ıbrizdJ
m;ışğul ol:ınl:ır rergid;-ın :ıı..ıd cdilmişdil:,r D}1-DJrbJnddJ, 2-Qar.ıbağda
! E) 1-Şirvanda, 2-3rdJbild::ı
1 60.~'Vlll;ısrin 20-30-cıı ill.ırind;ı ı\J,Jrbayc:mda
Osmanlı hakimiyy;ıti dö,Tiind;ı Kürça)ından

l şimaldakı A1.Jrba.ycan torpaqlan id:ır.ı olunurdu:

A)S;ır.ısg:ır t:,r.ıfind;ın
65. Uyğunluq gözl.ınilm.ıyib:
ı B)Miihafiz
C)Komendant
t:ır.ıfind:ın
t:ırJfınd:m
A) XVlll::ısrin :ıvv;ıll:ırind;ı S;ıfa,1 IJrJq
D)Yerlivass:ıl h:ıJ..iml:ır t:ır.ıfınd:,n id:ır.:ı edilirdi bö ..k üs an nwbzi idi. irvan aıhı
E)S:ıfa,~ dövl:ıtinin t:ı~n etdi~naibl:ır ı:ır:ıfınd;ın
8) Hacı D_:ı~ıudun Q~ıq~nı~xlu Surxayxanııı
könıJ 1 ıb ;ıb ke ınnı dı • anıax 1 ..
61.Osmanlı idaraçiü)i dövründ;ı osmanhlann
C) 1PyotrX:,~?'anı bölg;ıl::ır;ı )'Ürüşü 1lınıııı
Az.ırb:ıycanda h.ıyata keçirdi)iiqtis:ıdi siy:ıs;ıtJ
aiddir: ilk:ıb kcçnlmış AzJrbaycan ş;ıh~ridir.
H::ışt;ırxa111
ı. T:ıbriz ZJrbxanasınm faaliyy:ıti clayandınldı
D) X::ız:,ry:ını bölg:,bıin Rusiyaya
k~ini
2.Divanv;ı xassıorp:ıqlan ümumidövl;ıt torp:ıqlan adı
altında birl:ışdirildi
t:,sdi ed;ın mü avil:ıdir - Pcıcıbuı
E) 1724-cüilinsentyJbnnda Naxçıvan ,·~
3.Aqrarmünasib;ıtl:ırd:ı köklüd:ı~şiklik cd:ı bildil:ır
j 4.Osmanlı hakimiyy:ıtini dası:ıkl;ıy;ın torpaq
sahibl:ırinin mülkiY)~t hüquqw1:ı toxınıulm:ıdı
Ordubadş:,h::ırbıi, Qa1..ax v::ı Borçalı eli~
könüllüq.Jbtıl ctmişdil:ır • Osmanlı
5.Dövl;ıt idar.ısin;ı kcç:ın torpaql:ır b;ıylik v;ı ağalıq hakimi .:>tini
adı il;ı osmanlılara xidm;ıt cd;ın yerlifeodallann
ş:ırti mülkiyy:ıtin;ı verildi
A)1.2.5 B)1.2.4 C)2.4.5 D)2.3.5 E) 1.3.4
66. UyöunsuıJuğu mü;ıyy;ın edin:
62.Osmanlı idar;ıçili)i dövründ;ı osmanlılann AzJrbay- A) XVIII:ısrin 20-ciill:ıri S:ıfavi dövbıindJfeooıi
canda hayata kcçirdi)i\'ergisiyas.ıtin;ı aiddeyi/: zülmün:ı qarşı miibari~nin m;ırbzin;ıçc,ril~­
Şirvan ::ırazisi
A)Xüsusi vergid::ıfl:ırl;ıri ı:ırıib olundu
B)ahalisiyaluya alınar.ıq vergiqaııunnam;ısi ı:ırıib B) Osmanlı işğ:ılı dövıünd;ı A_z.;Jrba~da yerli
edildi fcodallann ş:>rti nıülkiyy:,tın;ı venl;ın IOıJXıqlı

C)Birsıra hallarda vergil:ırin yığılması rnüqati:ıy;ı adlanırdı - bJylikv::ı ağalıq

verildi C) Mü;ıyy::ın miqdardapulöd;ım;ık müqabilinıb~n­

D)İlk vaxtl:ır b:ızi vcrgil:ır müv;ıqq;ıti olaraqalınmadı aynşoxsbrJ vcribnvergiıoplamahüququa&d
E)S;ın;ıt.lcarlıq v;ı tiear:ıtd::ı S;ıfavil::ır dövründ;ı alınan - ınüqati;ı _ .
vcrgil:ır l:ığv olundu D)cnn::ınil:ııin A.7,,Jrbaycan xalqına q~ı ıöridılliı
soyqınmların biinÖ\TJsi qoyuldu -1Pyoıt
63.XVUIasrin20-ciillJrindaruslannişğal etdi)i !Jr;ıfind;ın
;ırazilarda ycritdi)i siyas.ıtin nJtİCJSİ: E) 1725-ci ilinsonfannd,ı Osmanlı qoşunlannın
A)İşğal olunmuş ::ırazibrJ rusl:ır köçiirüldü İstanbul ınüq:ıvibsin;ı göl"d Osmanlı işğal ıımmı
B)4ğal olunmuş :ırazil;ırd::ı nısl:ır möhk;ıml:ındi dax,ilolmayantutdu&'ll ş:ıh;ır • Marağa
C)İşğal olwımuş :ırazil:ırd::ı :ımin-am:ınlıq yaradıldı
D)S:ıfa, i hakimi~y::ıtin:ı qarşı üsyanlarla n;ıtic;j(;ındi
E)Onlara qarşı böyük n:ırazıçılıq yaratdı v;ı çıxışlara -
müqavirn;ıt h;ır::ıkatına s:ıb:ıb oldu
.
1.
460

mir.az
\
-;;.;q pozulub:. . . . .. ..
67, >\ı::ırblyc:ında nıs ıdar.:ıçılıyı dovnıncfa işi\'.!lçıl~ ..n ardıcıllığı tam:ımla)ın:
72.MJntiqi
ı\)I . 1·1 ı.· . o- wı
geniş s.,lahıyy:ıt ı. ıa ...ımıyy:ıı orqanı-:- komcnd..ıntlıq
B)Siyahıy:ı :ılın:ıq. h:ır hansı m;,lumatı sıstcml:ışdirm:ık Nadir Nadirxanın
3(1!:ınır. rcysıcr .. .. . xanın
Osmanlı
1·rişi icr:ı ctm:ık uçundm başçısı v:ı ya hökmdar :ıfqanlan
C)Br:ıfindJn ven·1;m h"km •
o , ıcaz;ı atll:ınır . fatva
dövl:ıtiil:ı
IJ. • • 1 b' ölbd:ın müharioo)'J
)Mfut:ısna.:ıh:ımıyy:ıtı o an ır. hadis:,mün:ısib:ıtib qovınası
O alihakinııyy:ıt orq:ınının :ıhalıy:, yazılı müraci:,ıi ~lama~,
dl:ınır. SJrJncam

ElJ~ök1.1m:ıt sLnıJ.-1urlannı~ nümay;md:ıl;ı~nd;ın, A)Nad!rxanın l'dimıi h:ırbi qullu~ç:ığımu~ı

(!övl;ıt nıJnıurl:ınndan ıb:ır:,t olubs:ılahıyy:,tl;ıri v;ı
B)Nadır xanın Şah il T:ıhmasibi ı.ı,tdan salması
•nıtiy:ııJanna gör.ı c:,miyy:,tindig:,rhiss:ısintl:,n C)ı Nadirxanın ordukomandanı v;ızifasinJ byin
~;ırql:ın:ın t::ıb:,cı:> adlanır • bürokr.ıtiya olunması
D)ı NadirxarunS;ıfo\i dövlJtinin :ıw:ılki qıidr;,tini
x'Vllf;ısrin 20-ciiltJ~n~J..11T;ıl~nı:ı_siblJ Nadirıan b:,rpactm:ısi
68-r25ında baş ,•craıı doyuşun nJtıc:ısı: E) N~dir xanın ruslardan X;ı1..;ıy.ını A~yc:ın
:ı t•fadir
m:ığlub olar:ıq II T:,hm:ısi~o_iıa:ıt ctdi vılay:ıtl:ırini geriqaytamı:ığı t::ıl:ıb ctınJsi
B)Nadir q:ıkıro çalsada, il T:ıhnı:ısıbı şah v:ızifosind:ı
s;ı.dadı 73. 1730.cuild,>Nadirsanın Marağad:ı qmnd,ğı
C)Nadirdüşnı:ınl:ır:ı qarşı mübariı.-, apannaqüçünil q;,l;ıb~Jn sonraazadtldİ)i diı,r aruilJri
T:ıhrnısibi
taxtdansaldı mÜJ))'an edin:
q.;ıl~b;ı q~a_raq S;ıfovi dövl:>tind:,
O)Nndir sip:ıhsalar
\~zi(Jsını :ıl:ı kcçırdı
E)Nadir ın:ığlub olar:ıq düşm:ınbr:ı qarşı mübariz:ı 1 T::ıbriz 0rd:ıbil
ap:ımı:ıq kimim:ısul v:ızifoni öz üz;-ırin:, götürdü
1.G.,n~ 2.Urmiy:ı
.X'Vllf
69 ;ısrin 2<>::ci
ill_Jri~i~ sonl~nnd~ Nadir xanın 3. Şamaxı 4.H:ım:ıdan
arqanlar il;ı m~hanbJ~ın.ın natıcalJnna aiddir: 5. Kinnanşah
1.Hcraı ş:ıh:ııinı olokeçır~ı.. . . A) 1.2.3 B) IJ.5 C)2.3.4
ı. lsfahanı, Xorasanı v:ı butunşımal-ş:ırqi lranı auıd eldi D) 2.4.5 E)3.4.5
3.xoras:ın vilay:ıtind:ı S:ıfavi zülümün:ı qarşı üsyan
yannldı . . . . .
~-S:ıfavil:ııin bır sıra ::ırazıl:ınnı :ıl;) keçır.m :ıfqanlan 74. 1730.cuild;ı osmanlılann Ambaycanda irirdiklJri
ölk:ıd:m qovdu
arazilariyenidanal;ı kcçinnasinJ im~nvrrdi:
s.Mü.st:ıqil erqandövl;ıtin:> son qoydu 1.Rusiyanın osmanlılara h;ırbi yardım etm.1Sİ
A)1.3.5 B) 2.4.5 C) 1.2.4 2. Şah 11T:ıhmasibin osnıanlılar.ı (MI uğurnız h:ııbi
O)1.3.4 E) 2.3.5 ::,m;ıliyyaılan
ti- 3.Nadirxanın üçc~h:ıda bird:ın mühanoo apaımıçı
dö,•l;ıtindJ Nadirxanın nüfuzunuartırdı:
?O.Sara\i 4. Nadirxanın müharib:ıni dayandınb şah höl1l!ll~İIIJ
A)Ruslarla m~arib~d:> q37...:ındığı uğu~lar qarşı baş vcr.,n
üsyaru yatınnaq üçün Xor.ıs.11\1
B)ahalinib:ızı vergı 1:ırd;ın az.adctnı:>sı :gctm:ısi
qafqanlanölk~kın qovmosı v:ı Heratı tutması A) 1.3 8) 2.3 q 3.4 D) 1.4 E)2.4
r D)H;ım;ıdan v::ı lr.:ıvan yaxmlığında döyüşlord:, q:ıl:ıb:ı
13 q311111mas1
baş ver.lnüsyanı yatımıası
E)Xorasanda 75. 1731-ci ildı) baş nraniman,-aHmxlan
ıı döyüşl;ırinin mtimi:
71.Nadir ıanın afqanlan ölk;)dJn qovduqdan sonra 1.Nadirxanq;ıl;ıb:, qazandı
SJfa\i dö,·latinin qarşısındnkı asasvazifa: 2.Osmanlı qoşunu DnubiAz.:ırb:ıycandan çıunldı
A)SJfavi dövl:ıtind:ı bütünhakimiyy:ıti :ıl:ı keçinn:,k 3. il T:ıhmasib ağır rn.-ığlubiyy;ıu uğr:ıdı
B}İı:ın körfazind:> ingilisbrinağalığı na sonqoymaq 4. Osmanlılar H:ım:ıdan, Unniya, Tmz\';ı aıd.,lıili
C)Aı.:ırbaycan torpaqbnnı osrn:ınlılardan gerialmaq ;;ıl:, keçirdi
i'
D)ahalinin v:ıziyy:>tini yaxşılaşdınnaq üçünölk:ıd:ı A) 1.3 8) 2.3 C)3.4 D)1.4 E)2.4
~lahatlar h:ıyata keçinn::ık 1,
1
E)Rusqoşunlannın X:>z:ırsahili Az:ırbaycan
1'
\İlay:ıtl:ırini tutmasının q~rşısını almaq 1

461
..
mir.az
 76.SıtmdJ ,tril,ınlm uy~n ıı.11:ın müq:nfülJıi
mü:ıyy;,n edin:

1. S:ıf:wil;)r
TerekqolMının
l. Aı;ııbaycJn ;ozibri Ru.H,IYIı/,ı
Osmanlı ara.tında ool~iirüldü 0 d.ığıdılnı:ısına mancolmam,,Jı İdi

c;mubdakı X:ı7.,
2.TcrckdJn
l ı\r.ııbJ)'C.ın :ır:ııil:ıri S.if;n,ıl,ı ıorp.ıqlar SJf:ıvil;ır:ı q:ıyt
Ormanlı arasında bölü,..düriıldü

A) 1-M:ır.ıntl 2-l~ı:ınbul
A)1-PctcrbuJı1. 2-lstmbul B) 1-Pcıcrburq. 2-N:ıbıır
Bl1-lsı:ınbul. 2-Kirm.ın,c:ah C) J-l~ı:ınbul. 2-Kinn:ınşah
() 1-Pctcrburq. 2-~•fa
bur O) I-Kinıı111ş.-tlı. 2-G;-ınc:ı
D)1-Kirm.ın..cl. 2-0;ıllCJ E) 1-S:ır:.ıb. 2-G;ınc.ı
E) 1-l~bul ~-R:ışt

TT.1590-<ı illstıınbul ,~ t 732-ci

il Kirmıınışııh sülh 81. J730-ruild,,o~manlılar ü1,,1rind~ q~l.lb
Nııdir un tal.ıb rtdi: ~.ııı~rı
müq:nil.lsi üçünoışar c.ıhJtbr:
A)1ı.,rtıı-fcı.xblllann çı,ışlarını darandı
1.Şimınm ~ınanlılann ;ılindJ qalması
2 ArazÇ3)mmS;ıfa,; \':l Osmınlı dö\'l.:ıtl ;ır arasınd.'l B) Osnı.ınlıl°:"ı hüıün (;ınubi Qafqaıı k~ .
1 m~olma.sı
C) Rllil::ınn X;-ız.ıryanı ;,r.ızil;,ri geriqa)1anı,.,~1
O)ı3fqanlard:ın ıuıduqlan :ırazil;,ri geri;""'Si
3.S;ıfa, i Osmanlı müharibdSin.:ı sonqoyuiması
4.S:ıfa, ıl.:ırin ruslanX;ız.ıryanı bölg:ıİJT;) bur.ı.urom.ığı E)RllikornJnd.ınlığından bütünQafq~~
qoşunl:ınnı çıxamıağ:ı
ölıciJsiıu ~
A)2J 8) JJ C)3.4 D)24 E) 1.2
82. Yalnış fikri mÜJ))'Jn edin:
78.KinnaJ1Ş2h müqa,il.ısin.ı aiddir:
1.Osmanlı il;ı Kadirşah ôfşar arasında inwılanmı,c;drr A) RusiyaKürd.mc:mubdakı X
2.ArazÇ3)1Osmanlı dô"btiifaS:ıf:l\i dö,·l;ıti arasırıd:ı ıpl:ıri S:ıf:ı,il;ır:ı a dı ~aıu~ı
s:ııtı..~ olurdu 8) S:ıfa,i tacirbrin:ıölk:dJ•~- .
- . . . ..... ~~a.
3.~f;, i dö,l;ııinin msindJ rusıacirl.:ırin:ı gü7 ...:ıştfar SU7tıcar:ıı cım; ;ı ıca,,J ,·erdi
n;ız:ırd.ı tuntlurdu C) S:ıf~,~l:ır dö_"bti X:ı1.:ırin Rmi>-aıııııdn3
4.H.:ım.-xlan. Kimıaıışah, arcbbilT.:ıbriz S;ıfavil:ıı? cfanı7J oldu!lınu L1'ıdiq eırli
qa)tan lırdı D)S:ıf:l\i dö"l~iRusiya il:ı :ıb..-di ooıı~
5.Ad:ı_ Ç3)-ıncbn ~ımlda olanunubiQafqaz
;JraZİl.:ıri • ğJnı v:ı (}.manlıları X:ı1.ııyaııı oo,~
~-an. v.ınc.:ı. Şamaxı, Şirvan Osmanlı impcıiya"na buraxm:ım:ı' öhch,in:ı götürdü
11 rerilinii E) ,\ ,ropadö\btl;mil:ı ya,ın dıplomıı.U
J

' A)llJ 8) IJ.5 C)23.4 q:ıbr c.axlamı'i(lır Ru\tacırl:ırinın ~l-

D)2.4.5 E)3.4.5 ~Üi'ö1.:rra.1.i~incbn kcç.-ır:ık lliMı.ıt.rJ
gctnı....,in:ı ra7J olduv;ı oıılann nul~
ardmlliğJ mü~)~ edin:
79.Mantiqi ıoxunulm:ı1Jı , naı:ıminat \'erildi

Nadiruııııı Nadirxanın
Omıanlıqoşımu ruslardan
7 ilinavqw,tund:ı lsrahanda~adirinb)U
83.1732--ri
fu~~I~ X?I,:ııy.ını :ırazil;,ri
qaıanması geriqaytamıağı etdiyixan v.1 .)yanlanngrnlş toplantısınaaidJ.,t
ı:ıL-ıbetm.ısi A)Nadirxanın il T:ıhm:L'iibi ıaxıd:ın salaraqooı;ı
oğlunu 111ı\ bb:ı'i atlı il:ı S;:ıf:ıvi ıaxıına çıxaıtıll9
xanın şeybanibri m:ığlub cırmsi
A) Nadir 8) Nadirxanın Şah ili ı\bbası naibivJVJ~licl.mcı5
x:ının ;ıfqanlan m.:ığlub ctrmsi
8)Nadir C) Nadirx:ının S:ır;ıvi tlövl:ıtind.ı ordukomındın
xarunAz.Jrbaycandakı üsyanlan
C)Nadir yatırması v;:ızifasini :ıb kcçimıosi
D)Xorasandaüsyaru yatımıaq üçün Nadirxanın ora D) N:ıdir xanın S:ıf.ıvi dövl:ıtinin tams.ılahi))~
qoşun gönc!Jrm.ısi hakimiolm:L'iı
xanmA,ropadövl;ıtl:ıri il:ı itıifaq bağlaması
E)Nadir E) Nadirxanın S:ıf;ıvi dövl:ıLincb faktiki
olaraq
hakimiyy;:ıti ;:ıl:ı alması

462

mir.az
 ~ ild,~S_~~:u:~~'.
tutdııq_dıı~ sonra Nadi~ııın: 88,Uy~unluqpr,uı/uh:
84. Jh:ıli~inı bııtıın do, l:ıı vcrgıl:ınncbn ıv..ıd ctdı
,\)
filş.,ı,.,rJ.ıkı• b"'.ıll~n
.. 1:ıcır• v;ı s.:m;:ı tkarIan Xora.~ına
sürgiinctdırılı Tariri ıfdı Tmjuri
cı ll,,
~cı dmıdun
. . iisyanı . 7,ımanı on:ı köm;:ık ctdiyi A) 1639 Q:,sri.
şirin ~manlı-S:ıfavi
iiçün:ılı:ılıy:ı dıv;ın ıutdıı. . . . . 8) 1732 K~ Osmanlı-S:ıfavi
c,h,ırin cl:ığıdılrnası. :ıhalısının ıı.:ı Agsuya q 1732 R:lşt Ru.siya-OsmanJı
Dl-r-
kı1Çiiriilm~ı• 1 ı:ıqqınc1:ı ;ımr verd'ı D) 1733 Bağdad Osman/ı-S.,f,.,;
ş·"-:ın iisy;ını 1:ım:ını nt5 Lıcirl:ır;:ı vurulan~i.lrin
f) ~ınilm:ısini :ıh:ılid:ın t;ıl:ıb etdi
E) 1735 G:ıno Rusiya-S-JfJ\i

gS.l!)ı,U 0 , 117
,. • J 11 ı,.
ı.ıı mii.ıyy.ın edin:
89.Uyğunıu,ıu mü~n ,din:
---~;:--:--;::--;-:-:--;-;-::;-:::----,
A) NadirxanS:ıf.wi dövl;ıtind;ı bütün
I.Şah 3.Şah il
h:ıkımi :ıti :ıl;ı k ·ircJi- 1726-cı ild::ı 4.Şahm
Süt T~ib
0 Nadirx:mIicralı ıuıdıı - 1729-<:u ilcb
a a
Abbas
q N3dır x.ın O;manlı q~unu Ü7~ırincb ilk a a
b b b b
bôyükq:ıl."ıb;1<;ini qv.ındı - 173<kuild..ı
C C
Mmır.ıcla C C
d d d
D) XVTII ~rin J<ku ill;ırind;ı osmanlılann d
Ar.ıTT'aycand:ı bn.5
day;ıq m:ınt:xp'-İ
s.1 ılırdı - G:ınc;ı :ıh.ıri rın tacirlJrinJ
1.Fmnarunda ~i ehtiram
göst.mn.ık tapşml~
()sm,111lı qoşunu C:ınubi ()afqazdan
tımamil;ı çı\'.anlm.-ı~ra başlandı -1735-ci
2.NadirxanS;ıfa\il;;rin;ı,Y.)Ilci SJriı.,~;;rini b:ırpı erdi
ilinİ}1Jnunda Üçkils.-ınin şim:ıl-ş;,rqincb 3. afqantayfaları S;ıfa,i dö,1:ıtinin pa)tı:mnı
ver.,ndö - :ın sonra mühasir.ıy;ı aldılar
4. NadirxanS;ıfa,i dövl:ıtind;ı ordubaşçısı oldu

A) 1-a, 2-b.3-c,4-d 8) 1-C,2 -d,3-a.4-b

86.X'111asrin2~30-cu ill~rmü~_a,il.ıl.-ırin_ q 1-a,.2-c,3-d.4-b DJ1-<l.2-a,3- b.-4-c
b2ı;,ı.ıanmasmın ardıcıllıl,!ını
1 l''
mu.l)1-;ın edın:
"~ı. E) 1-b, 2 -d,3 - a,4 - c
1.Pı:1crburq -- r-.ırm:ın.."'" ı
JG~ 4. N:ıbur
90.Düzgünc:mıbı mÜJ)')~n
tdin:
A)4J.l.2 B) 1.4~.2 q 2.4J.I
D)J.-U.2 E) 1.4~.J

S7Sı'lll :ısrin 2~3~cıı illJ~siil~ı m~q:ı,~la!Jrinin .

nıic:ıl.>rin:ı nid uyğıınlııgu muan-anedın :
cl1J1.{!un Qaraqo}ımJU Ş1lı fil

ı. Lst:ınbul 2. Kinnnnş::ıh HJSJ!tlli Aboos

3.R.,şt 4. G:ınc."
1 O:,ıronl ı 1:ır 11.mı~fa n. Kimı:ınş:ıh, atd:ıbi I v;ı A)H:ırbi isl:ıh:ıt k~~l;ır
T;ıbrizi geriq:ıyt:ırdı B)Paytaxıı başqa ş:ıh:ır;ı köçümıiişdül:ır
b.Rusqoşunl:ın X:ız.1ryanı ı\7:ırb:ıycan vil:ıy:ıtl:ırini q Osmanlı ağ;ı.lığıro ~ı miilxı.riz, apamuşdılar
um:ıınib t:ırk ctdi D) ahalini~ksJr\'ergil;ırd;ın az.ad
etmişdil;ır
c.Rusqoşunl:ın KürcbnC='lllıbJ:ıkı Xn:ıry.ını E)İdm eldi}idö\·l:ıtin sonwıcu hökrndın
Az.ırb:ıyc:ın ,il:ıy:ıtlJıini tJrk cıdi olmuşdul:ır
d.O:,ınanlı dövbtiX::ıZJl')'Jnı A7~"rb:ıycan ,~lay;:ıtl;:ın nı
Rusiy:ının işğ:ıl ctdiyinit;:ısdiq ctdi 91.Ş:ıh I Abb3S ,~ Şah nTabmasibin hakim~Jilti
A)ld.2a,3c,4b 13)Jc, 2b, 3:ı, 4d dö,ri üçünoışar cahatdir:
C)ld,2c,3d,4a D) 1a, 2d, Jb, 4c A)Portuq:ıliy:ılılar il;ı miib:ıriZJ apannası
E)1b,2b,3:ı, 4d B) Rusiya il;,müqavil;ı imzal~ı 11
q Osmanlı qoşunlanru_n TJbM ~~1 ..
D)Osmanlı dövl;ıti il;ı lsıanbul muqa,ıl~ı ı!Tl7.3_~
E)S=ıfa,i dö\'l:ıtinin •ıtn•1mış• qüdr.ııinin b..ırpa edilırosı

_,ı'
463 .,.J

mir.az
 1
A~cıoyunlıı dövl,ıtind;ı
Valııış fikrinıÜJyyan edin: 98_ h~,,,·~rJn~
1 92. l\t.ıh;ınımJd v,)SJf,mdo,·l:ıtınd:ı ilacı l>aılıd
iisynnı iiçüıı oxş:ır c,ıh~t:
ıl ı
A)Kinnnnşah mlio:ıvfösinin im?.:1lnnın:ı.~ı
O)X:ıı:ırs:ıhili vilny;ıtl;ırin Rusiy:ı t:ır:,fı-
I. Eyni;ısnb baş vcmı~sı
1
I .o 2. Şirv:ınd:ı baş vcnnJsı
·a q Osmanlı
nd;)nişğalı 3.M:ırk:ızi hakimiyy:,t;ı qarşı baş vcrmJSi
E qoşununun C;ımıbi Qafq:ıı.a 4_Osın:ınlı dövk:ııi t;ır.,fınd:ın d:ıst:ıkl:ınnt;ısi
1 .c
h(icuın cım.ısi

ı -
~
.c
D)RusvJOsm:ınlı qoşıınl:ınnın
A7..Jrb:ı\c'lnd:ın ı:ıın:ımib çıxanlınası
99.Osmnnlı ~ultnnı II l\tdımet \'J ili ahm3<Jin
ı\z:ırb:ıyc:ınl:ı h_a_ğlı si~·ns;ı_ll iiçünoışar r~hıı:

l. "
rh E)Pcıcrburq ıııüqavil:ısinin şah tJr:ıfind:ın
cdilm;ım;ısi
tJroiQ
ı. S:ıf:ı,i di.ivbıı ıl:ı ınulı:ınb:ı apann.ıs1
2.Qoşunl:ınııın ı\7,.ırb:ıycann yürüş ctımsi
3. Rusiy:1 ib ınüq:n~b bağl:ım:ısı
4. A1.,:ırb:ıycandakı üsyanın r:ıhb:ırini ~ı~
93,Peterburq, vJRJşl miiqnvilJIJri
GJncJ üçiinoxşar 1
C,lh~I:
A)Şah ilT;ılım:ısibin dövründ;ı imL'llanmışdı 100.XVI11;ısr'.n ;ı~;ıll;ırind,l bnş nranilacı Dııldıı
B)RıLSiy:ı ilJS;ıfa,1 dövbtiarasında imı.al:ınmışdı üsynnın:ı nıddıır:
C)S;ıf.ı,i döv!JtiOsmanlı il;ı :ıb:ıdi dostolacağına ı. Şirv:ında S:ıfJvil:ır :ılcyhin:ı b.-ış vcmıişdi
tJminaı \'erirdi 2. üsy:ıııçıl:ır 13:ıkı ş;-ıbrini ;ıl;) kcçimıişdıl:,r
D)Rust:ıcirbri s;ırb:ıst v:ı gömrük.süz
ıicar.ıt 3. Şirv:ınd:ı biiıiin h:ıkiıniyy:ıti :ıl;ı almışdılar
imıiy:ıı.Jan alırdı 4. üsy:ınçılar köııı;-ık üçünOsmanlı sultanı ili
E)Osmanlı il:ı S;ıfa,1 dövl:ıti arasında iınwlanmışdı c>Iını:ıd:ı ınürnci:ıt ctmişdi
5. Q:ıyt:ıqlı c>Jını:xl x:ın v;ı Qazıqumuxlu Sıaxay~
94.Şah I ı\bb:ısdan fJrqli olaraq Şah SuHanHüseyn: ilJ ittifaqyar.ıtınışdı
A)Xora53111 S;ıfavi dövlJtin;ı bir!Jşdimuşdi
B)Osmanlı il;:ı mülıarib..--ıd:ın ç~kinmişdi 101.H:ıcı O:ınıdun hücumlannın uğunuıJuqla
q Rusiyail;ı diplomatik :ılaqJ s.ıxl:ımışdı nJticJIJndi~iph.ır!Jr:
D)Yergis:ılı:ısind:ı mü:ıyy:ın t:ıdbirl:,r h:ıyaıa ı. DJrbJnd 2. Ş:ımaxı 3.Bakı
k~imıişdi 4. G~nCJ 5. Ağsu
bJzitJb:ıcpsini dövl:ıt vcrgisind:ın azad
E)ahalinin
ctmişdi 102.1Pyotryürüş;, başlam:ıulan ;ıwal Xmryanı
bölgJIJrdJyaşayan ;ıhaliyJ Ün\'3nladığı
95,XVII~rin sonu-XVIII;ısrin ilkill;ıri S;ıfavi "l\1:ınifesti"n;ı aid olanl:ın mü.ıyy;ın edin:
döYIJtinin tari.tin;ı aiddeyi/: ı. RusdilindJçat ctdimıişdi
1 1.ahalinin siyahıya alınması 2.Rusqoşununun yürüşünün :ısas SJb;ıbi ört-~
1
2.İqtisadi böhran baş ,·cmı:ısi edilirdi
ı , 3.M:ırk:ızi hakiıniyy:ıtin z.'.lifl:ım:ısi
4.Rusıacirf:ırin:ı xüsusi güz:ıştl:ır vcrilm:ısi
3. J PyotrS:ıf;ı\1 şahına ;ıfqanlara qarşı mülıwJ
ap:ınnaqda köm;ık göstarxJyini bildirirdi
ı 5.Osm.ınlı dövl:ıti il:,yenimülıaıib;ınin başlaması 4. 1Pyotrinaııdınrdı ki.S;ıfovi şahının dostudı.a,
m;ıqs..-xli bu ycrl:ırdJ :ımin-amanlıq yaraomı,1
96,XVII;ısrin sonu-.X'VJII ;ısrin ;ıw;ıll;ırindJ S;ıfavi qiyamçıl:ırı c:mılandımıaqdır
1
dö\'IJtinins~rasi böhranıııın s;ıb;ıbl;ırinJ aiddir: 5. S:ıfovil:ır;ı q:ırşı üsyancd:ın fcodallann, Osımıılılıt
1.M:ımur özbaşınalıqlan bu ıorp:ıqlan ı.Jbt cım;ısinin qarşısını alac:ıq,W
f1 2.Pulböhranının baş \'cmı:ısi S:ıfovil::ırin lıakiıniyy;ıtini b:,rpa
ed:ıc;ıkdir
3.Mülki bürohatiyanın rüşv:ıtxorluğu
·I 4.Ölk:ıy:ı yadclli hücumlann artmaSI . 103.Rusiyanın XJzJry:ını \'İlayJtlJrJ yürüşü 1Jffl1lll

ı
5.Dövl:ıı idar.ıcım:ı aparatına ~rişı,siz ş.:ıxsl;ınn yol işğal cdil;ın ;ırnzİIJrin ardıcıllığını mÜJ)J~ntdı:
tapması 1.R:ışt 2. Bakı
3. D:ırb::ınd 4. Salyan
97. .XYIII .ısrin ;ıwJllarinda S;ıfa,i dö\'IJtindJ baş
ı
1 \'er;ın üsyanlann s;ıoobl;ırina :ıiddir: 104.S;ıfJvi dövl;ıtindJ tiyulvJ Osmanlılannı\Drbty·
) 1.M:ımurlann öılıaşınalığı candat;ıtbiq ctdiyibJylikVJ ağalıq torpaq m~-
1
2.Feodal zülmünün h:ıddini aşması y;ıti üçün oxşar c;ıh;ıt!Jr:
3.Yergil~rin artınlması v:ı quraqlıq ı. İrsi kcç::m torpaqlaridi
4.ahalid:ın yığılan verginin pulla:ıv:ız olunması 2. Ş:ırti x:ır:ılı.1er d:ışıyırdı
5.Mülki bürokratiya il:ı c:ımiyy:ıtin dig:ır hiss;ısi 3. Diniidar:ıbr;ı m;ıxsus idi
arasında farqqoyulması 4. Xidm;ıt müqabilind;ı verilirdi

464

mir.az
\

105.XVIII:ısrin 20-ciill.lrinsonu - JO.cıı ill:ırin 112.Şııh I Abbasdan (3rqli Şah Sult2n

olaraq
J\-vJIIJrindJ M:Jrbaycnnda siyasivJZiyyatin;ı Süleyman ,~ Sultan llü,eyn:
aiddir: 1.Dövl:ıtin paytaxtını d:ıyişdinmmişdi
ı. ôlk:min ş.ırqi :ıfqanlnnn işğnlı altında idi 2. Köçürıro siya.,;.:ıti apamıışdı
2.ıtakimiyy:ıt mübari;,:ısi m:ırk:ızi hakimiyy;-ıti 3.Osmanlı dövl:ııi İIJ mülıari~ ctımmişdi
;r;ıin:ıdirdi 4. Ru.~iya
ib diplomatik :ılaq;ıl:ır yaratmamışdı
3.S:ıfavil:ırin birdövl:ıt kimivarlığı üçünt:ıhlük:ı 5.Osmanlı dövl~iil:ı müqavil, bağlam.ınuşdı
)r:ır.ın nıı şd ı
4.Şirvan<la l lacı Dnvudm:ırbzi lıakimiyy:ıb qarşı 113.S.lfavişahı ~bhJmm~Xudab311(b n Şah Sul12n
qiyamqaldırmışdı Hüseynin faaliyyatl üçünoışar ahat:
s.X:,;r;ırynnı ;ımzil:ır Rusiy:ının, q:ırb hiss.,siis:, 1.Dövl:ıt x.nin:ısinin boşalması
Osmanlının işğalı altında qalırdı 2. Paytaxtın yadcllil;ır tJr.ıfind:ın tutulması
3.öfqanıayfalanna qarşı mübarir.ı aparması
106.Nadir una nidolanlan müJyy.>n edin: 4. Vergisah~indJ islahatlar kcı;irm3Si
ı. afş.v tayfasından idi 1
1
ı. Şah il ı\bbnsın s:ırayıncla qulluqctmişdi 114.Şah I T;ıhmaJib n Şah nT;ıhmasib iiçünoışar
3.S,favidövl:ıtind:ı bütünhakimiyy:ıti :ıl:ı almışdı c;,hJt: 1 1
4.S.,favi dövl:ıtind:ı qanuni dövl:ıt başçısı titulunu:ılJ 1.Rusiyail:ı müqa\ilJ inmıladı
kcçimıişdi 2.Osmanlı qoşunlan T:ıbıizi :ıl, kcçirdi
5.Kirmanşah müqavil:ısinin ş:ırtl:ırini bf,ıv ctmişdi 3.Osmanlı dövl:ıti il;ı müqavil, imı.alııdı
4. V:ıfat ctdikd.ın sonraölk.:ıd., hakimi~miibarizasj
Kirmanşah sülhünJ:ısasJn Osmanlılann geri
107. baş verdi
qı)1ıırdığı S.ıfavi arazil,)llini
müayyanedin:
1.lfam.ıdan 2. D:ırb:ınd 3. Kirmanşah 115.Şah I AbbasvJnTahmasib iiçünoıµr c.ıhatbr: l
4.lr.ıv:ın 5.T:ıbrizi 6. ôrd:ıbil

108.Kirmanşah sülhünJJsasJn Osmanlılara veribn

1.Paytaxtı başqa ş:ıh:ırJ köçiimıuşdü
2. Rusiya il:ı danışıqlar apannışdı
3.Osmanlı il:> müqavil, İmL'.ılamışdı
! 1

SJfa\i;,razilJridir: 4.S:ıfavi dövl:ıtinin keçmiş qüdr.ıtini b:ırpa ctmişdi

1.Xoy 2. bv:ın 3. Cr.>nc;, 5. Heratş:ıhJrini S:ıfavi dövl:ıtinin t.ırlcibinJ qatdı ' 1
1

4.Unniya 5. Şama.xı 6. Şirvan

1
116.~;ı,i hökmd:ın SultanSüleyman n Şah m
v:ı 1732-ci
109.1667-ci il müqa\il.,l;,riüçünox.şar Abbasüçünoışar C3hat:
cJhJtfar: 1.Rusiyail:ı müqavil:ı bağlandı
1.S.,f;ıvi v:ı Rusiyaarasında imz.ılarunası 2.Osmanlı dövl:ıti il:ı müqavil, bağlandı
2.Rııs tacirl:ııin:ı lİCat;)t hüquql:ın verilm:ısi 3.Rustacirl;ırinj ticar.ıt imtiyazlan verildi
3.Osmanlı qoşunlannın Şirvanı t:,rkctm:ısinin n:ız:ırd:ı 4.Dövl:ıt y:ıdelli hücumlara qarşı mübariz;,
apardı
tutulması 5.D:ırb:ınddJn Gilana q~ X:ı~ili vilay~J;ır
4.S:ıfavi dövl:ıtinin Rusiyail;:ı :ıb:>di dostolacağına söz kazaklar t.Jr.ıfindm qar:ıt olundu
vcrm:ısi
117.NabursülhüvaUIlstanbul miiqnifasi iiçün
SılrJvi vaOsmanlı qoşunlan arasında 173>ciilin
110. o:cşar cahatlar:
iyununda ÜçkilSJninşim:ıl-şarqindJ baş vermiş 1.XVIl1 :ısrin 20-ci ill:ırind:ı irrmılanmışdı
12 döyiişün n;ıticJsi: 2. Rusiya il;ı Osmanlı dövl:ıti ara.sınd.1 bağlanmışdı
1.Osm:ınlılann q:ıl:ıb:ısi il::>
n:ıtic:ıl;:ındi 3.Osmanlılar X:ız:ırin q:ırb sahil!Jrin:ı yi~l:ınmişdi
2.Nadirxanın tam q;:ıl:ıb:ısi il:ı b:ışa çaldı 4. Şah OT:ıhmasibin dövrünJ t.Jsadüfetmişdi
3.Osmanlılar m:ığlub olaraqŞimali Qafqaıdan 5. Şirvanın müst;:ıqil xanlıq olmısına razılıq vmlmişdi
çıxanldı
4.Osmanlı qoşunu Az:ırbaycandan geriçağınldı 118.X'Vlll;,srin20-ciillı1rina aidolmayan hadiS,JfJri r:
1 1
mü3)'Yan edin:
Şah I TJhmasib
111. VJŞah SultanHüseyninfJaJiyy~ti 1.Naburmüqa,~1:ısinin imzal~ı
dö\Tüüçünoxşar cJh;,tlJr: 2.Şirvarun Osmanlı dövl;ıtinin himay;,si altıııcb l
1.Ta-<ta çıxark:ın m::ırbzi hakimiyy;:ıt ZJİfl:ımişdi yanmmüst:ıqil xanlıq elan edif lll;)Sİ
2.Vergisah:ısind:ı t:ıdbirl;:ır h:ıyaL.1 kcçirilmişd.i 3. Rusqoşunlanrun DnubiQafqazdan ÇLWllması
1i
3.S;ıfavi il:ı Osmanlı dövl;:ıti müharib;:ı apannışdı 4.R:ışt ş:ıh:ırinin ruslart:ır.ıfınd:ın tutulmısı
5.Osmanlı dövl:ıtinin ilkd:ıfa H:ım;ıdan, ôrdJbil,~ 1
4.KnmTürkl:ıri ölk;:ıy:ı yüriiş etmişdi 1
1
5.S:ıfavi dövl:ııin:ı qarşı Şirvanda üsyanbaş vcnnişdi T:ıbriıi tuıma.sı

465
J.) _J

mir.az
 119.~ııdir xımın Şamarının dııfıdılması hııqqındıı 125.Xronoloji:ırdıcıllıLrı mü.1yy,10 tdi .
,ımr ,tmminin s;ıb;ıbi: 1.Şah _ilT:ılını:ısibin h:ıkimiyy;ıı;ı s~ı~-,,.,i
1.Şrun.1,1 Jlınlisinin Sun::ıy x:ının hakinıiyy;ıtini 2. RıL~ıyanın D.1rb:1 11d ş.ılı:ınnı ılk dJfat
t:ıııım:ısı J. 1Pyoırun ı\7.ırlxıyc.wca ..Manifc.~t" şğa]~~
2.Şnnı.ıxı :ıh:ılisinin Nadirx:ıro qarşı ciddimüq:ıvinı:ıı 4.S:ıf:ı\i diivbıi il:.ı Rusiya ar.ısında p~'
göst:mn;ısi müqa,ibsinin imwlanması q
3.Ş.ım.ıxı ş.ıh:ırinin S:ıfo,i dövbıinin t.ırkibiııd:ııı
çıxm1ğa c.ıhd göst:ınn:ısi 126.Xronoloji:ırdıcıllı('l mü,1yy;ın tdin·
4.S:ıf;ı,i-OmlJillı müh:ırib.ısi ıam:ım Ş:ım:ı.'<ı 1.Rus~kadrasınm Bakını v:ı Salyaıu işğal
osm:ınlıl:ır.ı könı:ık ctm:ısi
:,halisinin 2. Ruscsk:ıdra~ınıııı R;ışt ş;ıhJrini işğa) ~
3. Hacı Davudun Osmanlı sultanına~
120.1735-cl
ilG;ınc;ı müq:nil.lsinln
Ş,H11Jnin:ı aiıldir. 4. Şirvanın yanmmüstJqil xanlıq elanol ~
1.Rusqoşunu X:ıl:'ry.ını , ilay:ıı!Jri ı:ınıamil:ı t:ırk cıdi ~
2.Kürç:ı)ı Rusiy:ı il:,S:ıf:ı, i dövl;ıtl:ıri nr:ı.~ınd1 s.ırhJd
oldu 127.Xronoloji:ırdırıllı('l mü.ıyyJn tdin:
3.Tcrckd;ın c.mulx!:ıkı Xn.ııyaııı torp:ıqlan S:ıfavi 1.F:ıtirn~ xanırnın Rusi:Y3y:ı_qarşı ÜS)'all
qaJ
dövl:ıtin;ı qn)1:ırdı 2.c>rd:ıbıld:ı ili Samınır1~nın üsy:ın qald~
4.X:ı1a.ıryanı ,il:ıy:ıtl.x Osmanlı il:ı S:ıfa,i dövl:ıtl;ıri 3. Şirvruıda l lacı Davudun üsyanının baş~
ıır:ı.çındı bölüşdürüldü
5.Rust:ıcirbrinin S:ıf;ı,i :ırazisind:ı s:ırb:ıst ~
gömrüksüz ticar:ıı imtiynılan t;ısdiq edildi 128.Xronoloji:ırdıcıllı~ı mü;ıyy;ın tdin:
1.Nnbursüllıünün imzalanması
121.Xronoloji ardırıllıfı mü;ıyy;ın edin: 2.Nadirxnnın Xorasan vilay:ııini tutması
1.Hacı Davudun $:un:ı.xını ;ılJ kcçinn:ısi 3.Surxny x:uıın Şirvan x:ını t:ıyin olunlll.1Sı
2.Sulı:ın Ilü.~cynin Rusiy:ı il;ı "dosıluq v;ı ıic.1r:ıı 4. Şalı il T:.ıhmas'ibin Nadirisip;ıhs:ılar IJyiııctıtQ.
müqn,ibsi" lxığl:ım:ıq üçünPctcrburqa nüm:ıy:ıııd:ı
gönd:ınn:ısi
3.Osm:ınlıl:ınıı sononild:ı işğal cıdikl:ıri S:,fa,~ 129.Xroııoloji :ırdıcı llıL'l nıü;ıyy.ın tdin:
ıoıpaqlannı t:ırk ctm:ıy:ı r.ızılıq \'crnı:ısi 1.O;ırb:ıııdd;ın Gibnaq:ıcbr olan:ır:ııibrin R~
.ılhaq cd·ıı ııı:ısı. )'l)ı
H:ışt;ırxanJ:ııı A7Aırb:ıycanın X:ız.ııy.ını
4.1Pyotrun
vilay:ııl:ırin:ı yüıüş:ı başlanı:ısı 2.Osmanlıların i_sı:mbul müq:ıvil~in:, gôrJ~ğal
wııasıııa d:Lxıl olın:ıy:ın örd:ıbıl ş.1h;ırini lutınt<ı
122.Xronoloji ıırdıcıllığı mü;ıyy;ın edin: 3.Nadirxaııııı ı\bl>:ıs Mirı...ıni ş:ıh, özünü isJonıaı
h:ıkimiyy:ıı:ı g:ılm:ısi q;ıyyuımı elancıımsi
1 1.Sultan Hüseynin
2.H:ıcı 03vudun Ş:ımıxı ş:ıh:ırini :ıl:ı kcçinn:ısi 4. Nadirxanııı Osmanlıları C:mubi
taıııamib çıx:ımı:ısı
Q:ıfqazdan
3.C:ırda S:ıfovibr :ılcylıin:ı üsy.ın b:ış vcnn:ısi
4.S:ıf;l\'İ dövl:ııinin "dosıluq v:, ıicar:ıt rııüqavil;ısi"
bağlaması üçünPcteıburqa nün1.1y:ındJ hcy:ıti
gönd;ırm:ısi 130.Xronolojiardırıllı,'1 mü.ıyy;ın edin:
1.Xor:ıs.11ıd:ı S:ıf.ı,ı!Jr :ılcyhin;ı üsy:ın baş ı'C?11l.lii
123.Xronoloji ardıcıllı~'l mÜ,lY)'Jnedin: 2. Nadirxanııı Osmanlıya qarşı müh:ırib.1p~
1.Şirv:ında H:ıcı D:ıvudun başçılığı il;ı üsy:ın baş 3.Nadirxan:ı q~ı Asıar:ı v;ı Bil:ıcik üsyanı lxış
vcnıı.ısı
vcnn~i
2.Oır-Bal:ıbnd;ı S:ıfo,ibr.ı qarşı ilkkütl;ı,~ iL~y:ın b:ış 4. Rusiy:ının Kürd;ın c;ınubd:ıkı ;ırazil;ırin S.,f,ıiJn
vcnn:ısi geriqa)1anııası
3.Şah Sultan
llüsc}1ıin :ıh:ılini siy:ıhıy:ı alnı:ısı
4.S:,f;l\il:ır.ı q:ırşı ôfqanl:ınn üsy:ın qaldır:ır:ıq
Q:mdJlı:ır ş;ıh:ırini :ıl:ı kcçinn:ısi 131.Xronoloji:ırdırıllığı mü;ıyy.ın tdin:
1.Nadirxruıııı XJ!l v;ı ;ıy:ınlann geniş ıoplaııııs.T.~
124.Xronoloji ardıcıUığı nıüJyyJn edin: ctnı.ı i
1.Pyotrun csk:ıtlra.sının O;ııb:ınd;ı daxilolrn:ı.sı 2.Nadirx:ının Ş:ıınaxırıı osnıanlıl:ırd:ın aı:ıd c&i
2.S:ıf:ı,i 7.iilmü:ılcyhin;ı Şirvand:ı üsyanın başlaması d:ığıtınası
3.ôfq:ınlann Isfahan ş:ıh;ıriııi tutar:ıq Sult:ın llüscyni 3.Üçkils.ıııin şiıml-ş.ırqind;ı dö)üşünd.ı Nldiru-=
ı:ıxıd:ın salması q;ıl:ıb.ı q:11.11ııııası
4.Rusiy:ı il:ı Osmanlı arasında İstanbul müq:ı~l:ısinin 4. N:ıdir x:ırıııı 13:ığd:ıd h:ıkimi ahnı:ıd ın,-:ı il,~~
imzJl:ınması siillıüniin inv.alaırı.ısı

466
l\
mir.az
t.
r

~olojl anJıcıllı~ı nıü.Jyy,ln rdin:

13~• V •s
ı. Yeni,\ğsu ( ı cnı . :ırn.1.~1) ~h~rininsalınrmsı 136.Eyltr-\' m ndbqnmındı 172.l-cil
il Ptftrburq
, ~.ıdir ;ı:ının $."lfa\ıJ;,r <lovl::ıtının L1ms.:ılahiyy:,tli sülhü(A),-ı 172-küillstAnhul
sülhO (A)üçün
r tı,v.imi olm.'\.Sı (1rqli,-ı oqar C3h~br1
mÜ.l)')~tdin:
3• ıNlliir;ı:ının Osm.ınlıya q:ırşı müharib.ıy:, ı-. ...1, .......
·ık "· r • ~ ... ,...sı
.
qoşunbnnın ı u.ıı:, ışğ;ıf ctdiyi ,\z;-ırb:ı>~:ın
, R.ll.'
~-X;ız:,r)'3fll \l ·ıay:ıt 1:m• l.lm:unil:,t;ırlı: ctnusi ın
ı

!
131Xı'O~olojl anJıcıllığı nıÜJ)')'Jn ~~n:
ı. N3dir:unın ~~d.ıd :,_traf~nda

- irnZJfam.,sı
do)'uşdJ qalib~lm.ısi
, SJ(J,idövl:ıtının Rusıya ılJ G:ınc:ı müqavil~i

v:ı fl:,rn:,d.ın döyüşl:ırind:, Şah il T:ıhm.ısibin

3.tr,,'311
1.R~iy:ı \"J Osrmnlı oo, l.xbinc.ındı inv.ıl.Jnmı~
2 Rusiyıı S;,fl,i ŞJhuu tı.-.bi y:ınJım p:ı.Kt-X'!N)i ,~
ı
ctmişdi
rn.,ğlub olm:ısı
t N:ıdir :ıanın _S:,fa-.il:,r
dövl:,tind:,falı.1iki ol:ı.r:ıq 3.~)'CJ1\Jn X:ıı.:nlhili Jr.11.ll.Jri Rı.my-.ının
'bhcliyiru ,aılm¼<li
lı3kimiyy.,tı :,1:ı alması
4. O..m:ın!ıLv Şir.m qoşun s;.ı,f:ıy.ı bılıtuzdılx
5.N:ıdir ;\:lnın M~b'Jd.ı Osm.'Ullı qoşunu ü.z.ırind:, ilk 5.Şah il T:ıhm.-ı.sib milq:ı,ibni t.Yı<~q ~~ır
ı,öyük q:ıl:ıbJSını qaı.anrnası

137.Eyltr-Vtnndlaqr.ımınd.ı 172-künlınnbul
sülhQ(ı\) ,-ı 1727-dONabur ıülhQ (8)OçQn
fJrqli
134.E)·ltr-Vcnn_d!_nqranıında_ 11:ıcı Dn,ııd (A)~ V3 oqıır rJhJtl,ni mib)1~ td.in:
SıırU)' ı:ın uçun (ll) f.lrqlı v,1oışnr cJh3tl.lri
n,OJ)~n edin:
,\ oıµr B
A oxşar 8

1.Ru~iy:ı il:ı Osm.111lı dınlJ<i nr:ısınd.1 imr.ılırunı,Jı

2. Qub.ı v;ı T;ıng;ı Rusiy:ıy:ı kcçJi
ı. Şama:unı :ıb kcçinnişdi 3.Osm.111lı dövl;ıti Ru~iy-.ının ~pichli)lx~>U
l SJfa,il:ır :ılcyhin;:ı şirvancLı üsyanabaşçılıq ctmişdi ;,yııl:ıtl;ırin onagtll."jl cdılml'iini iM~ ctdi
3.()srn:ınlı dövlJtitJr:>fınd;ın Şirvan x:ını t:ıyin 4.RwiynQafqaıın Q:ırbini VJ C;ınubi ı\r.ırb.ıycnın
olurunu.şdu Osm.mlılar.ı k~m.,.,in.,r:ııılıq ,erdi
şahı SultanHüscynd:,nyüzbaşı rütb:ısi
4.SJfavi S.Niyazab.ıd, Ca,nJ,S.1Jy;ın,, Lınk..r.ın. ı\.\tır.ı,
almışdı Qınlıı~. Tnlı, d.ığLwıın birhı.~i Rıniyııy.ı lcçdi
5.Rusiyay:ı müraci;ıt cd:,r;ık ondan h;ırbi köm:ık
ist:ımişdi 138,Eyltr-Vtnndlııqr.ımındıı Şııh l ı\hb1L1 (ı\) ~1 Şah
11lJhmuibJ (0)ıiıJ (.>rqli~ oı,ar ahJtbri
mÜJ)YJn tdin:
135.Uyğunluğu mü;,yyJnedin:
A Oll:U 8
Osmanlı qoşunumın ıutdu&ru Az;,rbaycan
:ırazi 1:,ri
1.1724-ciildJ 1. 1725-ciild:ı

t im-an,Salrms c. Xoy, Mar;ınd

b.Tniz, GJnc:ı d. ardJbil 1.Portuq.11 ~-alı l:ır ifJ mülxıri1J ııımm-ıdı
c.~çr.-an,Ordubad f. Qar.ı,, ,-:ı Borçalı 2.Osm:ınb döv!JtiilJlst.ınbu! rıııxp, il.Nimz:ılıı:r.ı:sJ
3. Rl.l."iiy:ı ilJmi'q1'ilJinv.:ıl.ını~
4. Osrronlı ~bn T~ıi ~
5.afş.ır ıayfa.Lwıı öıt»k!Jnn hücurnLnr.:n ~"11
a.lıroq iM;ün x~n ut,~ ~,.jı

mir.az
 dlnqrnmında XVIIIJsrin20-30-cu
139.Eylcr-Vcnn 142.Eylcr-Vcnn dinqrnmındn S;ıfa,i dövl.lıini" ~
illJrindJ
Ambnycandn Rıısiya (A)V,lOsmıınlı ;ısrln il yıınsı (A),·;ı XVIIIJsrinJvv;ıll~ri(B) 1~.
idmçiliyl(D)dö\TÜnJaidfJrqli\'J oxşar rJhJtlJri ilçünfJrqlivao~ş.nr l',llıJtl,ni milJyyM tdin:%
mÜJ)')'Jn
edin:
A oxşıır n

1.S:ıfovi dövbıi d:ırin iqıis.1di v:ı siy.ısi lıöhran

1.Komcnd'lflt iclar.lÜ5ulu yaradıhnışdı kcçirirdi
2.YerlifrodJllann neftquyulan müs.ıdirJ cdilmişdi 2.S:ıf:ı,i zülmü:ıleyhin:ı ilkxalqçıxışı lı.-ış ,tıd,
l Birsıra hall:ırdn vcrgil;ırin }1ğılnı:ısı müq:ıtiJyJ 3.Rusiyaib S:ıf;widövl:,ıi arasında ıic.~ rniq.ııilı,.
verilirdi bağlandı
4.Divan v;ı x~ ıoıp:ıqlan dövbı ıorp.1qlan ııdı ilJ 4. RusiyaX:ız.ırin qJrbsahill:ırini öyr.mm.ık iN;ıin
birl:ışdiıilmişdi ckspcdisiy:ı göııd:ırdi
5.Ş.'llı ITIAbba.~ın dövriindJ
Nadirx:ın tJr.:ıfınd:ın 5.Aı..ırb:ıycanııı siy.ı~i lı:ıy:ıtında DonkazJklanna~
Az:ırb:ıycanda qurduğu idar'Jçilik
sistcminJ son müb:ıriZJ J!-.'l~yerıuıurdu
qoyulmu,~ur

140.Pcterburq(A)vJBağdad (B)sülhmüqa,ilJIJrİ· 143.Uyğunluğu mÜJ)')'.ln

edin:
ninoışar ,·3 farqlixüsusin•Jtl;ırini
mÜJ))'3nfaşdir: XV1lJsrinsonu•XVIUJSrin:ıvv:ıll:Kiııd.,St,,i j
dövbtind:ı b vcr.,n böhranın ~bri:
l. Daxilis.-,b:ıbl:ır 2.Xaıici ~ ı
L.,_ ______ ......_ _____ ,ı

a. Ş:ıh:ır iqtis.-ıdiyyatının t;m:ızıülü

b. Böyüklp:ık yolunun:ıh:ımiyy:ıtini itim
c. Pulv:ı dövl:ıt idar.)çiliyinin böhranının baş\'~
d ökinsah:ıl:ırinin azalma.sı v:ı sut:ıchizatırun
1.xvm:ısıin Iyansında imzalanmışdır ZJifl:ım:ısi
2.S:ıfovi-Osm:ınlı dövl:ıtlJıi arasında im.zalanmışd.ır kcyfıyyJtli v:ı ucuzlll.'.lllufaktura
e. A\Topada m.xıg_d.
3.SJfavi-Rusiya dövl:ıtl:ıri arasında imı.alanmışdır lanistchsalının artması n:ıtİCJsind:ı s.ın:ıtbılıq
4.Rusiya ~favişahına h;ırbi yardım göstJmı:ıli idi m:ıhsullanna olanblJbatın gcıdikc:ı ar.ıllll.1Sı
5.Osmanlılar sononil:ırzind:ı işğal ctdikl:ıri torpaqlan
qaytamıağı özöhdJSin:ı götürürdü
144.Uyğunluğu miiJyyanedin:
141.Uyğunluğu müm'Jnedin:
S:ıfavi şahlan
1.Şah 1 2.Şah n 1 şah m 1.Şah il 2.Şalı 3.Sultan
Abbas Abbas Abbas Abbas Sülc an Hü.sc
TI

a. Rıısiya il:ı ticar.:ıı müqavibsiinmılaııdı

a ~nc:ı<b cüm;ı m:ıscidi inşa olundu b. Rusiyaib silahlı ınünaqiş:ı b:ış verdi
b.Nardaran m;ıscidi inşa olundu c. Pulböhr:ırn baş verdi,ohalisiyahı yaalındı
c.S:ıfavi qoşunu Bağdad :ıtrafında döyüşd:ı qalib~idi d. Ruskaz:ıklan X:ıl.Jryaııı Az:ırbaycaıı ,ila~uxiıu
d.RusçanA.Mixaylo\iÇ İsfahana ruselçil:ııi gönd:ırdi hücumetdi
e.Rusqoşunu X:ıı.;ıryanı Az.ırbaycan vilay:ıtl;ırini c. Rusiyail:ı dosıluq vJ ticar.:ıt müqavil:ısi ba~arnxı
tarnamil;ı t:ırk eldi üçünPeterburqa elçigönd:ırildi

468

mir.az
 1
l

1 i,i),;nlıığıı milJyyJnedin.
)

149.Uy~unlutu
mO~ edin:
S:ıf.ıvi ş.ıhlon
2- Şah
Sülc an
3. Şah Sulıan
Jlüsc
l,XVJil~20<i
irru.alanmış
imJrincb
2.xvırr Ml1JO-cu
ill~ imı.abruııış
f 1 '

• avil:ıl~ • 'f:ılJr j
şnma,xıda K:ılJx:ına rn:ıqb.ır.,si inşa olundu
~ Musiqini
q:ıd~~~n cd_:,!ı fo~ıanlar vcnnişdi 11
,. Rt1~iya S:ıfavı dovl;,tı ıl;ı tıcar.,ı müqavilJsiİll17.aladı a. Pctcrburq b.Kimwı.sa}ı c.lmnbııl 1
J Rıısiya ilktJ;ıf:, ı\1Aırbayc:ın ıığnında r:ıqab:ıtJ d R.-,şı e.Nabur f.~
qosuldu
Şirnıli ()'Jfqıızda nıslann tikdiyiqalalann 150•~il asrin20.JO.ru bağlanrru, müqa-
ill3rind.J '. 1
c. c1:ı~ıdılına51 fıaqqıııda f:ırman vcnniş<li vılJIJrin dü7.günuyfunluğunu mü3YYan tdin: ! 1

1
1
_Uy~ınhı~u mii;ıyyan edin:
146
ı. 1724<üild:ı 2. 1725-ciildJ
osmaıılılann işğ:ıl osrnanlılann işğal
a. Pctcrburq b.lstanbul c.Nabur
cıdiyi AzJrbaycan d.~ı 1
ctdiyiAı..ırbaycan e.~ f.Ki~ l
g.Bağdad
lı:ırl:ııi :ılı:>rl:ııi
1 !
ı
151.Uyğunluğu mÜ3Y)~n
edin: 1

a.Xoy b. İr.:ıvan c. Cr.ınc:ı

1
d T:ıbriz c. M:ır.md f.drd:ıbil 1
l732~iil~ müq:ıvil~in., ~ 1
j

1.S;ıfavil:ırin 1
2.Rusiyanın
. Uyğunluğu müayy:>n
147 edin: öhd:ıliklJri 1 öhıblikl;ıri 1 ' \
1.xvm:ısıin 2. xvm:ısrin 1
a öoodidostolacağını ôlıd.ısin:ı götürdü
20<iill:,ıi 30-cuill;,ri b.Kürd:ın c:ımıbdalo X:ıl.;JT)'3nı bölg;ıl:ıri geriqa)tırdı
c.Osmanlı lanX:ıwyanı bölg:ıl:ır:ı bura.unaınağı t \ 1
öh<iısina götürdü
' 1
a Şirvan müst:ıqil xanlıq elan edildi d Tacirl:ır.ı ölk:ısind:ı s:ırb:ıs~ göııwksüz ticmt
b.Şah nT:ıhmasib hakimiyy:ıt:ı g:ıldi etm:ıy;ı icaz:ı verdi
c.Nadir xanS:>fa\,i dövkıtinin :>w:,Jkinüfuzunub:ırpa e.Tacirl:ırinin gönırülcsüz öz:ıraıisuxbıı kcçmk
erdi Hinclistaııa gctımsin;ı razı oldu~ onlann
d Rusqoşunlan D:ırb:ınd:,n Roşı:, q:ıcbr :ızazil:ıri :ıl:ı mallanrun toxunulmazlığın:ı uminaı verdi
kcçirdi
dövbtinıs ıac_irl:ııinin öz :ırazisind:ın k~r.ık
c.SJfJvi
Hindisıana gcım:ısın:ı r:ızılıq vcrdj 152.Uyğunluğu mü;ıyy~n tdin:

1.1733-cü
il 2.1734-cü
il 3.1735-ci
il
Uyğunluğu müayyanedin:
148.

S:ıfovi şahl:ın
a NadirxanŞama.'UJU ıuıaraq yandırdı
1.Sultan 2. Şah il 3. Şah nı b.Bağdad yaxınlığında döyü.şd., N:ıdirxan qalib
~idi ı'
Hüsc Tohmasib Abbas C. Osmanlı qoşunlan C:ınubi Qafqaıdan tamamil;ı '
Çt"<anldı 1
a Rusiya ib G:mc:, müqavil:ısi bağlandı d.R~iyail;ı S:ıfavi dövl:ıti arasında Cnnc:ı müqavibsi ı
b.Hacı Davud Şiıvanda üsyanqaldtrdı bağlandı
c.Osmanlı qoşunu T:ıbriz ş:,h:ııini :,I:,kcçirru e. Nadirxanaq~ı Astarada
v:ı BilxikbndindJ
üsyan
d IPyoır X::ız.Jrsahili Az:>rbaycan :ırazil:,rin:ı yüri1ş eldi baş verdi
c.NadirxanXorasandaS:>fovi hakimiyyotin:ı qarşı baş
üsyanı yatırdı
ver.,n

469

mir.az
 153.YrrilJnş.ırt!Jrinin aidolduğu sülhl,1ri
müayyan 156,Diizı:iin cıırnhı müayy.ın edin•
edin: 1. Şah il Abb:ıs •
2. Şah SultanIIÜSC)'Tl
a. irienn:ıni tacirbrin;ı v;ı crnı;ınj k'I .
1 1 1.~obwq 1 2 lli~ 1 imıiyaz.lar vcnnişdi
I
s.-ısı~~
ı b. Kit:ıb çapı üçün Avropadan nı:ıtb. ~
1 g:>tirilmişdi ~~ avaııanlıt
1 n.Rusiyıı S;ıfavi ş:ıhına h;ırbi y:utlım gös1:ır.x::ıkdi c. Ş:ım:ıxıda K:>l;ıxana m:ıqb:ı~s· ..
ını ın..
b.Ru.çiy.ı Tcrckd;ın c:ınubdakı X:ıZJry.ını torp.ıqlan d. S;ı f;;'J\1• d.. .d .
OV1;ıtın J ılk d;ıfo küıt . '"l"Cld~
S;ıfa,i dövl;ıtin;ı q:ıytardı baş \'ennişdi ~\,xaıq Us)q~
1 c.Ru.ç tıcirl;ırinin S:ıfavi ;ır:ızisind;ı s.ırb..ıst v:ı e. Vergisitemininizamlamaq üçün:ıha ..
1 gömrillı3üz ticar.ıt imtiyazlan bsdiqedildi siyahıya almışdı lını
1
1
d.S;ıf:ıvi dövl;ıri Rıt~iy:ı ib :ıb:ıdi dostol:ıcağına v:ı
1 Osm.ınlılan x;ız:ıry:ını bölg;ıl;ır;ı bura.xmam:ığı

ı öhcbsin;ı götürdü 157.Uyğunluğu müayy;>n

edin:
c.Rust:ıcirl:ırinin gömriiksüz
S;ıfavi :ırazisind;ın
kCÇJr.ık HindisLıru gctm:ısin;ı v;ı onl:ınn mallannın
ı\z.;)rb:ıycan S;ıfovi dövl:ıti
1 toxunulmaıJığına t;ıminat verildi
1.XVIII:ısrin 20-ci 2.XVlll~n30-QJ
ilbrindJ ill~nd.1
154.Müqıni!Jl,ırin ş;ırtinin hansı sülhJaid olduğunu
müJyy;ın edin: a. Kinnanşah müqavil;ısi imz.alandı
1.DJıt;ındd:m GilanaqJCbr olan;ır:ızil;ır Rusiy:ıy:ı b. Aurb:ıycnn b:ıyl;ırb:ıyilikl:ıri f;ıf,rv edildi
ilh:ıq olundu ç, X;ı~ryanı vila.y;ıtl;ırd:ı komcrıdaııt id.ınüsıılu
ı. ArazÇ3)~ndan şimaldakı ;ırazil;ır Osmanlı y:ıradıldı
impcriy:ısına verildi d. 0fqanlarpayuxı lsfahanı nıühasiJJy~ aldı
3.Künbnc.ınubdakı X;ız;ıryanı :ırazil;ır S;ıfavil:ır;ı e. CJnubiQafq:ız fak1iki vJOsm.ııııı
olaraqRusiya
qaytanldı dövl;ıti arasında böl~dürüldü
a R;ışt b.Nabur
d Kinn.ınşah e. Pctcrburq

155.Eylcr-Venndiaqramında Şah SJfi(A)v.,Şah n

T:ıhmasib üçün(B)farqli
vaoxşar cah;ıtl;ıri
mÜJ)')"anedin:

A oışar 8

1.Rusqoşunlan D;ırb:ınd ş;ıh:ırini :ıl;ı kcçmrmişdi

2.Osmanlı dövl:ıti il;ı müqavil;ı imı.alamışdı
3.Osmanlı qoşunu İr.waru v:ı T;ıbrizi :ıl:ı kcçinnişdi
4.Bağdad ş;ıh:ıri d:ı daxilolmaqla İraqın Osmanlı
dövl;ıtinin ı;ırkibin:ı kcçm:ısini t;ısdiql;ımişdi
5.Arazçayının S:ıfavi-Osınanlı dövl:ıtl:ıri .arasında
s.ırh;ıd olma.sı il;ı razı laşmışdı

470

- mir.az
 XJrİIJ .mallan
/''
!
,I
j
11

11 ı 1

,,

ıı
1 1
1 1

1
1
1
1
1
I

1 1
1

'
1
• M:ır.,nıJ

I
I
l,

1.S:,fJvizülmüzılcyhin:, ilkküll:ıvi xalqçıxışı baş vcrdiyi :ırazini miiJyy:ın afüt

2. 1721-dildJHacı DavudunQazıqumtt~lu Surxayxanın köm:ıyil:ı :ıl:ı kcçirdiyi plıJri
ıı
mü:ıyyJn edin.
3. 1723-cüild;ı rus donanmasının işğal eıdiyi v:,bumürıa.sibotl:ı Pctcrburqda a1JŞfJŞ.111lıqla
qeydcıdiyi şoh:lri nıü:ıyy;m edin.
4. 1724-cüil İstanbul müqavilasin:, JSasJnOsmanlıla.nn h:ırbi qüvv., s.1,~:ımağ:ı ixtiyanrun
olmadığı :ır:ızini mü:ıyy:ın edin.
5. Rusiyail:,Osm::ınlı arasında imzalananNaburmüqavil:ısinin bağlandığı mni mÜJ)')?ll
edin.
6.Naburmüqa,ibsininş:ırtl:ırin:ı JsasJnruslannişğal ctdiyi:ır:ızil:ıri miiJyy:,n erlin.
7. 1724-cü ildaRusiyahakimiyy;ıtina qarşı üsyanbaş vcrdi)i ;ırazini miJJyy:,n edin.
8. 1727-ciild:,Osmanlı hakimiyy:,tin:ı qarşı xalqh:ır:ıkatı b.1ş vcrdiyi :ırazini mı1:ıyy:ın erlin.
9. 1732-ciil Kinnanşah müqavil:ısinin ş:,rtl:ırin:ı :ısa.s:ın S:ıf:ı\il:ır.ı qaytardığı :ırazilm
mü:ıyy~m edin.
ı O.1732-ci il R:ışt nıüqavil:ısin:ı Js.15Jn
S;ıfavi dövl:ıtinin Osmanlı lanbura.mıarnağı ölı<bsin.:ı 1 1
götürdüyii :ırazini mü;ıyy:,n edin.

mir.az
471

- J
 NAUH< ~AHôFŞAR İMPERiYASI

5. Ş:ıh I.lsma}ılın şah elan··•ıı m.-ısınl.Mn

, l'U . .ı. n~ i
ıNadır şah elanolundu'> • "c.:-ı
~,n Nodir
xnrun
ş.ıh A) 235 8) 248 C) 277 O)299 E)331
ırosı ~ clıın olunması
~

1 ~
I'
ı\) N3dirin
SJf:ı,i dövl:ıtind:ı n.1ibüss.1lıJnJ :ıdlanlll.lSı
B)afşartıyf:ısının S:ıfa,~ dövl:ıtindJ hakimiyy:ıti ;ılJ
:ılm.'l~I
C)A1 ..ırtı:ıycan~ x_:ınlıql~~ rn~•d.ın.ı g:ılm;ısi
D)S,f:ı,i rulol:ısının lı.ıkırnıyy:ıtın;ı sonqoyulm,'l~ı
1 E)S;ıf;ı,i dövl:ıtinin :ıw:ılki 5.-ırh:ıdl:ırinin b:ırpa
olunnıa.sı
6. Nadirşahın n k 1 . .
. . ı~r. J2 JŞmış do,·IJtyaratm.aq •.
h,l) atak~ırdı)ı ~JdbirlJr.-ı aidde;il: ~
ı\) afş.ır dovbtını dörd:ıyal:ıt:ı böldü
B)Pa>1~'tı. T:ıbriz ol:ın vahidinzibatibölgıi }~
C) 8~ ,_:ızır. ~-n.1m qzifasinibğvc:tdi
D) N:ıı~uss:ıltJn:ı v:ızifosinin s:ılahiyy;ıtl;ııinj ~
E)l la~ıml:ır.ı n:ızar.ıt üçünonlannyanına xüsıısi
naıbl:ır t:ıyin ctdi
7. Nadirşa~.ın m:ırk,>zi hakimiyyatigücbndinn•
m:ıq~?dı ıl:ı hayatakrçirdi)itJdbirlmaidıft;v:
ı\) ~vl:ıt torpaqfondunu artınnağa çalışdı
B) in fcod:ıllann nüfuzunusarsıtmaq üçun· ,.A:.J_
gördü '<'W,11.f

2.ı 73ı6-cı ilinmartında Suqo\'llşan adlı ycnlJkeçiril:ın q Özün:ı s:ıdiq adamlarav:ı qoşun başçılarına Iİ),j
1 Muğıın Qunıl11131nda:
ı. S;ıf;ı,i ıaxlıM kimin
s:ıhib olması m;>S.'l!Jsi
müzakir.ı
payladı

D) BcQrilrn;ıy:ın VJ sahibsiz torpaqlannbcaı1m?;i

olundu fonnanlar verdi
2.Ş.ı.1ı IIT:ıhmasib ıa-ı:tdın salındı E) ?,a~ılmış suv:ınna sistcrnl:ırinin qaydaya
sal~
3.t•fadir xanşah elanedildi uçunf:ımıanl:ır verdi
4.afş.ırl:ır dövl:ıti yıır.ındı
5.S.ıf:ı,il:ır sül:ıl:ısinin hakimiyy:ıtin:ı sonqoyuldu B.N:ıdir şahın h:ıyata kcçirdi)iinzibatiislahatlm i.J
6.G:ınc:ı b:ıyl;ırb.ı)ini id'lr.'cd:ın Ziy:ıdoğlular Nadir tlcyi/:
xruıı S:ıf.wi ıa-ı:ıın:ı çıx:ırdılar A) c)fş.ır dövbtiııi 4 :ıy.ıl:ıt.'.I böldü
A)1.3.4.6 B)1.2.4.5 C)1.2.3.5 O)c)fşar dövl:ıtiııi ımrbzl:ıri M;ışh:ıd. T:ıbriz.Ş-ıraz

'
ı
1
1
D)2.4.3.6 E)1.3.4.5

ı Muğan Qunılla)ındıı Nadirin

şah seçilmJsimı q:ırşı
olan3 b:ıyl:ırb:ı)~liyJ böldü
C)Xor.ıs:111111 id:ır:ısini ::ıfqan ıayfalanna t:ıpşırdı
D) P:ıyt:ıxtı .T;:ıbriz olanvahidinzibati bölgü ym
' çııdılar:
ı. G::ınc:ı b.ıyl:ırb.ıyini idar:ı cd:ın Ziy:ıdoğlular
E)Qardaşı lbr.ılıim xanı v:ıhid inzibati
başçısı tJyinctdi
bölgürnm

2 M:ırağ:ıda müq:ıdd:ım. Mabıd:ı bay:ıt tayfalarının

ba,c;çılan 9. Nadirş:ıhın nrgi toplanması işini gaydaya sa!nuq
3.Q:ırab:ığııı Otuzikil:ır, K:ıbirli v:,Caranşir iiçiinh:ıy:ıta krçirdi)inrgi siy:ıs.-ıtin~ aidılt;i:
ıayfalanrun b:ı_c;çı !on A) V:ızifa bölgüsü apan'ldı
4.lr.mını idar:ı cd:ın qacar, Na'<çıvanı id:ırJ cd;m B) Vergil:ııin yığılması salı;ısind:ı intizam artınldı
k:ıng;ırli ıayf:ılanrun başçılan C) Vcrgibrinçoxhi~si ordunun saxlarulmbır.1
A)2.4 B)1.3 C)3.4 D)2.3 E) 1.4 x:ırcbndi
D) Rulı:ınibrin ,-:ır-<iövl~ti dö\'l:ıt x;ızin;ısinin x~i::,
4.Nadir ıanın onunşah scçilm.-ısinJ q:ırşı çu:ın nıüs:ıdir.:ı edildi
feodallara qa~ı a:ıı ı.-ıdbirlJri: E)1'1Jnıurbr:ı nıı~l:ın pul~klirı<b deyi!, ıi)ul b
1.H:>min ı:ıyfalar üı.Jrin:ı ağır vcrgil;ır qoyuldu vcrilnı:ıyJ başlandı
2 Ai!:ıl;ıri ib birlikdJ Xor.ısana sürgün edildi
3.afqanlan onlarüı.Jrin:ı nıüh:ıribay;ı qaldırdı 10.Nadirş:ıhın rcrgisiy:tSJtinin
n~tirJSi:
4.Q:ırabağ b:ı)farb.ı)in:ı tabeolanrn:ıliklikl:ır şahın 1.Dö\'l:ııin gJliıi :ı:cyli nrtdı
imim \'erildi 2.ahalinin,·:ızin:ııi qisnıJn ya.~ıl:ı.,-dı
5.BorçJlı \'J Qaıa, m:ıhalı Kartli-Ka'<ctiya hakiminin 3. ah:ıli ,-:ır yoxdarı çı:ı:dı ,.J üsy:ırılm s.ıb.ıb(ib
ıabeliyin:ı \'erildi 4. akin s:ılıJIJri gcrıişlJndi
A)IJ.4 8)2.4.5 q 1.2.5 A)2.4 13)1.2 C) 1J D)3.4 E)1.4
D)2J.5 E)1.2.4

472

mir.az
 1
r
17.~adirph lnın J.ör(JZindJ \') XmrJ,niıindJ
11.~-•dir~hın d:nlli sl~1\S..ılinin Jsasını l,lşkll roirdi:
ı. M:rl:ıri h.ıkimi))?ti giicbndinn.1k
, in f~'"t,11.ınn niifunınıı ~rsıım::ıq
hJrbidonanma
1.lngilt.YJ,
yırıtnuq m.,qpdi
l lollıooi)'l ,-;,Ru~i}'l
ilJ:
ılJ ıLnış1t_1lar ap:ınlı
ıI
; ~;ınJ j,:m.1-'ının torp:ıqlannı özl.ırin;ı geri q:t)1:ınroq 2 Qrnıanlı J.,,IJtı ıl.:ı JP3nlığı mıilunb._,ıi J.n:ınlınl,
j: JIJrbi-k~.-ııi :ıpnl:mn :ılınd.ın topr:ıql:m geriııln~q l Jlindıst:ını ~tiri'ıs C\b?kMıın ,~gın ~ır.~Lıınnı ,ı.,

:\) 11 il) 1.4 C) 1.J D) J.4 E) 2.4
11~,dir~h~n ~rif~allann_ nüfu~nu sanıımııq
Ü\-İin ,:orduyutJdbırl.ırJ nül dcyıl:
.\)~blJ.ırfar.:ı m.ıxsm ll)rp:ıqbn müs.ıdir.ı cıdi
B)~ iri ıi.,xbll:ır:ı m.1:xsıL,; ıorp.ıql:ın mü"1dir.ı ctdi
(l ~fJmurl:ır.ı m:ı.1şl:ınnı pul pklind.1,mı~p b:ışbdı
O)A~tı--ı)n t:tyfa~çıl:ınnın mövqc)inimöhbml:ııdi
E)V~fıorp:ıql:ınnı ,-;1 bütün ,~ıf .1nıl:ık1nın diM.ıt
t,0finc!Jn:ılınması ,·;, onl:ınn g:ılirinin hök111n:ııin
:cc)rin:ı ~bt olunm.1sı haqqınd.1 f:ınn.ın n:nli
ll ~sdirşahın da:ıili siyns.JIİ nJtİc.JsindJ:
ı. ôık,d., :ır.ı mühanlxıl.ıri başl:ıdı
ı M~?ri h.1kimiyy:ıt giicl.mdi
3.ı\)tı--1)TI food.111.ınn iqıisac.li qüdrJtisarsıldı
4.fl'\Xhll:ınn müsı;ıqil h:ıkimi~ti b;mpr:ır oldu
5.A}TI...1)11tayfabaşçıl:ınnın mö\'qcyiZJitl;ıdi
A)IJJ B) 2.J.5 C) 2.4.5
O)J.14 E) 3.4.5
1'-~3 dirşahın hJrhiislalı::ıhn:t nid deyi/:
A)R:ıiypı h:ırbi qulluğ:ı ç:ığınldı
B)OnJunun :ıs.ıs hiss.1sinibndlil;ır t;ışkil cıdi
q X;ıı=ır c!Jnizind;,h:ırbi donanma yar:ııınaı;,a IJŞJbbils
ııı--ıst.ırildi
O)SJfa,idôvbıin:ı nid xüsusiyy:ıtl;,r ıamamil:ı 1:,b,v
edildi
E)()rdud.1:ırtillcriyanın - z;ınbur.ıkl;ırin istifad;ısi
gcnişkındirildi, güclüordu yar:ıdıldı
15.~ıdirin r.lİyyati (kJndlilJr)lıJrbi qulluğ::ı
çığımıasının nJticasi:
A)af,ş:ır ordusuZJifl~i
B)~d IJSdrrüfatının inkişafına m:ınfı t;ısir gösı;ırdi
q afşar ordusuruslarlamüharitY.xfa :ılcb
xcyliUb'llrlar
ctdi
0)Ordudakcyfiyy:ıt d;ıyişikl;;ıri baş verdi
E)~lıq v;ı ticar:ıtin inkişafına m:ınfı t;ısir
gilı-urdi
i
kcçinn.ıp ç:ılı~ı
.ı. 1f.xbipnıLv düvlJılrn>si ~ öO..-W ll1'L<I~
ıC'll.ın r.ı,-rol.v, Xmrd."pn!\ilık r.ı,ruıı ~•
roılrm~İl\) t;ış:,boo.~ ddı
,\)14 8)11 C)IJ D)H 01 ..ı
18. ~:ıdir phı lnn körf'.llind.ı b.)fbİ ~nlı donanmuı
y2r2tmaqt~bbü,ünil u,ir.ı c:ılm:ıd:ı ırucbur nıli:
ı\) Ôlk.xhar.umıı i~-:ınl:uın hış ,mn.~ 1
O)Rır-iy;ı lki, Lııının lıun:ı l.,.J;ın ctır.11 l'tnw
C)Q,roi,\, ~ ı.lih l.llbnnın t-.ıı i:-,,ınw nln~ı
O)Qsm,_'llllı diı, l.)(ı ıb )tni mıih.ınh.llıın l\~1.ııuıı.tq
j
E)c>fq:ınLınn X~rı(b qıy:ım ıplJımtı~ı
19.~:ıdir ~hın dô,l.1ıin ~m2l<bn ,-J c.ınubwn ıllı,i,.
dJnt.ıhlük.lsali)ini IJmİn ttm.,k üçilnh.ıyıt•
kcçirdiyi 1.-.JbirL,rinıL1n biri:
ı\) Olb ;ır;ııi,inJ.m h.ınıın ;ıraııl.n~l1fi Jlıali l,\'iathl
D)ı\ m1[\1 &i,l.lll.mnd.ın tt; lı ınıliyy:ı )Wnıı :aldı
C) Ru.~iy:ı il.1hJ~Illllkj:1\11.l 00~'11.lı
O) Q:ınlışı lbr:ıhinı \.ını ıır:ıy:1 imimIJ)iıı cıJi
E) lr.ın körf,ıindJ \? Xmr J.xıiziıw btıı 001:1JUl\1
ynr.ıını.ıg:t ç:dışdı
20. Nııdir $llhiilk.xb):ınınmı, ııı1Jr \O\bluıiyy.>fin
yıı tlılıısdınlmım m,,q~:ıdi ilJnmrıJ., ıuıurıJu:
ı\) ;ı'h.ılid.ın olın.ın, crı:ıl;ın JJJltm:ı~ı
O):ıh:ılip eki,l.ıt ti,nJuıı,tın tııır,~ ~yl,ıın.ı~
C)u~rıırlu h.ırbi )Üni~IJr h.l)-:ıLı h-ı;imlJ)ı
D)nnım~ı.z mülı.ml\JIJn ıcrlJklJ baş.ı ~-:ııdımı.ığ.ı
E)bütünyerlifl'txbllınn \? ntlı:ınıl;ırin :m:ıııni
müc;.ı<lir;1 ctm.-ıyi
21.Nodir$llhhJrbly0rü1Lmf.ın Jlıb rtdiyi
cpnim.ıılJri
s.1rfttmJyin.rmd.1 ıuturıJu:
ı\) ohııllıq ~briü;ün
8) :uılqın rif.ıhı üçün
C)ölk~ıki ü.-ıy:ınlJn ynnımıq için
D)y::ııld li hücuml:ınnın q:uıı ~ını :ıllrolj iı;ün
E)d,ihIJtid.ıı.-r.,çili) iniı:.,kmin~mı:ık ~

15.~ıdiqahm İran körfaıind.ı va XJZJrd.mizind,1 22 xvı 11.>srin JO..W..o ı\mhl)C:ın:nl ,-ılı.ır

IIL1rind,
bJctıi donanmayaratmaqd:ı mJqs,ldi: hJ):ıtın:ı ıı~r mb., ,urılıı:
r
L ıc:ı:r.ıt ~bq:ıl;ırini gL'TlİŞbndirm.,k ,\) Ôlk-:ıJJ li.~ı-ıa ro.1,mo qı.nılıtt
2.[)j,l;tin d.:mizdJn1.1hlübsi7Jiyiniı.:ımin ctrrok D)N:ıJir µhın \Jrollır \J tıı:irl.r.> q;ırsı c:rJ ~
1 [)jvbrin şiıroldan \-o~nubd.ın ı.1hlübsizliyini C)ôfcpnbnnölb);, ~ıı bıL~
ooöı etm:ık D)N:ı<lir s;ıhın ~.ıt \l tıcirl.:ın X.x-.l\.llU
~ Rı..:sipnın XJz,ri da-..:ili
dJnİz.-> çcvirmJSiroimkan k~i
,-::ı,rorrok E)ÔlbninO;rronlı il>Rı::sı,1 ~ ır-..J-_.ır.N
\1U B) 2J C) 2.-t D) IJ E) 1.-ı ITılC)'\hruıı.ı ÇC\rilıro.i

mir.az
l 23.Nedirx:ının Ş:ını:ıxı phJriniy:ındır:ır:ıq d:ı~ıtnınsı
ı h:ıqqındn ;ınır ,·rrnminiıı sJbJbi:
AlŞ;ılwiıı Şinnıı lı.1kirıılJrirıiıı iq:ım:ıtg:ılıı olması
B)aJı:ılinin Ş.1nı.ıxıd:ı rust:ıcirkıriııi q:ır.ıt eım:ısi
C)H:ıcı Danıdun (i.sy:ını 1..1rııanı :ıh:ıliniın on:ı köm;ık
giisLınn:ıın;ısi
O)Ş;ıh;ırin osııı.mlıl:ınlan n7..ad
cd:ın 1..am:ın ş.-ılı:ır
:ılı.ılisinin nıüqavim;ıt göst:ımı;ısi
ElNadir
x:ıııın ş:ıh.ırd:ın kcç;ııı bcyıı:ılx:ılq ticar.ıt
c;ınub:ı köçünn:ık ist;ırıı:ısi
yolunu
28.Ş:ını:rn y:ıxınlı~rnıJ:ı I S:ım Mirui~
i\liı-z., :ırasında b:ış wrnıl5 döyüşün n~iQıj,
1.1S:ıııı t-.lirı.1ııin qoşunıı m:ığlub cdıldi •
2.N:ısnıll:ılı ~1!1.ı ıııüh:ısir.ıdJn ç.ı~inJikbxibrJoı
3.N:ı~nıll:ıJı t-.fı17Aı Şanı:ıxıdı Nadırşmı idzı~~
b.ırp:ı eıdi
4. N:ısnıll:ılı Mirı..J Ş:ını:ıxı ş:ıh:ırinin dağıdıl~
h:ıqqında :ımr verdi
A) 1.3 B)2.3 C) 1.2 D)2.4 E)1.4

24.Şimınd:ı kJndlibrin
N:ıdir ş:ıh c)fş:ır dö,·IJtinJ 29. 11:ıcı D:ınıd ,•;ı I Sami\tirzJüçünoışar ~t
q:ırşı yrnidJn nıiib:ıri1.JyJ q:ılxm:ısın:ı :s;ıb;ıb oldu: 1.Kölııı:ı Ş:ımaxı ş;ılı;ırini :ıl:ı kcçirmişdi
A)Nndirin r.ıiyyJti lı;ırbi qulluğa ç:ı~'lmı:ısı 2.Şirv:ıııda baş vcr:ın üsyanlara r.ıhoorlik ctıııil(5
B)Osmanlı dövl:ııiniıı :ılı:ılini üsynna IJŞ\iq etmJsi lıakimiyy:ıtin:ı qarşı üsyaıı qaldımııid,
3.S:.,f~l\'i
C)Nadirin dinxadiınl:ırini dövlJtişlJriııd:ın 4. Q:ızıquıııuxlu Surx:ıy xanil:ı mülbfiq ol~
uz:ıql:ışdınnası A)2.5 B) 1.4 C)3.5 D)1.3 E)2.4
M;ılik n~fı Ş:ıki hakimi
O)Nadirin t;ıyinı etm:ısi
E)Nadirin h:ırbi yüriişlJrd;ı lazım ol:ın v;ısait üçün
:ıhalid:ın )~ğılan vergini pulla:ıvn etın:ısi 30.Şimınd:ı il Sami\Jir,,;ı üsyanına aiddeyi/:
A) 1743-cü ilinsonundaŞirvaııda baş vcnni~
B)Üsy:ınçılar Sabraııl:ı D:ırb:ınd arasında b:ış ı~
25.Uyğunsuzluğu nıüJyyJn rdin: şicld;ıtli toqquşnı:ıcl:ı qalibg;ılmişdi
C)N;ısnıll:ılı Mİ17.Jniıı qoşuııu üçd:ıf:ı a~r
A) Kimı.ınşah müq:ıvi!Jsinin ş:ırtl:ıriııii IJ&,rv ııı:ığlubiyy:ıt;ı ub'Tanıışdı
- SahIIT:ıhnıasib
etmisdi D)Üsy:ının b:ışçısı il Sanı Mirz.:ı Şirvanı müst.'qi)
B) R:ışt müq:ı,il:ısi imz.alanmışdı - S:ıfavi v:ı x:ııılıq. özünüis.;ı xanelanetmişdi
Rusiy:ı dövbtl:ıri ar:ısındJ E)Üsy:ııı y:ıtınlsa da,Şirvanda Nadir şaha q~ı
C) XVIII :ısrin 30-cu
ill:ırind;ı 0s111.1I1lı qoşuıılan h:ır.ıkat z.ıi 0:,n,:;)mişdi
ALırb:ıycanın c.ınubuııdan çıxanlırdı -
BağdJd müQ:ıvil:ısi :ısasındJ
O) Az.-ırbayc:ının X:ı1,.ırsahili ,~lay;,111:ırind;ın 31.il Sanı ı\lirrnıin x:ılq ar:ısınd:ı nüfuzunu
Rusqoşunları t:ınıamil:ı çıx:ınldı - Şah nı :ır1ırnıışdı:
Abbnsın dö\'ründ:ı A) Şirvand:ı geniş ab:ıdlıq işl:ıri apamıası
xanın :ımri il:ı dağıdılmış v:ı :ı'halisi
E) Nadir 8) R;ıiyy;ıti lı::ırbi xidm:ıtd.:ın az.ad
eım.-ısi
köçürülmü.ş ş;ılı:ırdi - $:ım:ıxı
Acsuya C)öh:ılid;ın azmiqdard:ı vergitoplanması
D)Ağsu yaxınlığınd:ı döyüşd:ı qalibgJlm;ısi
E)N:ıdir ş:ıh ı:ır.:ıfıııd;m qoyulmuş ağır l'ergil;ri
Lığı'
ctnı:ısi

26.1SamMimüsyanın:ı aidolanlanmüJyy:ın edin:

1.Nadir şaha qarşı yön:ılmişdi
2."8slhökmdar" idey:ısı uğrunda gedirdi 32.NJsrııll:ıh i\lin.:ı i!JII SamMim arasmdaA:ıı
3.S:ıfavi dövl;ırin:ı qarşı baş vermişdi y:ıxınlığında b:ış ,unıiş döyüşün n~timi:
4.Qazıqum11'<.lu Surxay xanüsyançılarla ittifaqa 1.il Sanı Mim qalibg:ıldi
qoşulmuşdur 2. 11S::ını ~firzJm:ığlub olaraqGürcüstanaqaçdı
A)lJ 8) 1.2 q 1.4 D)2.4 E)2.3 3. N:ısrull:ıh ~ lif'ZJm;ığlub olacaqgeriç;ıkildi
4. Şirvan üsyanı y:ıtınldı
27.1SamMirzaya aidolanlanmüJyyan edinı: A) 1.3 B)2.4 C) 3.5 D)2.5 E)IA
l
1.Mün;ıfiqi Hacı Davud idi
2. 1743-cü ild:ı Şirvanda üsyana başçılıq etmişdi
3.Ağsuya hücum etd;ır.ık ş:ıh:ıri ıuımuşdu 33.1S:ım l\lirıJ ,ıa il Sanı Mirzal;ırdJn farqli obnq
4..Köm:ık üçünOsnıanlı sultanın:ı müraci:ıt ctmişdi 111Sanı i\liı-zJ:
5.Nadir şah t:ır:ıfınd:ın qoyulmuş ağır vergibri l:ığv A)Nadirşalı ::ıkyhinJ üsy:ın q:ıldınnamışdı
etmıkfa nüfuzunu dahadJartırmışdı B)Şirv:ında üsy:ın qaldınnışdı
A)l1.4 8) 1.2.3 C)2.15 C)Az:ırbayc.1rnn c::ırıubunda faaliyy:ıt gösı~~
D)1.3.5 E)3.4.5 D)Osm::ınlı lıakinıiyy.::ıtin:ı qarşı üsyaıı <pldımu,J
E)S::ıf:l\'i dövl::ıtini b:oıırp:ı etm:ıy;ı ç:ılişmışdı
474

mir.az
 11
1 11
j,l p.ı>cü ild,lllııcı Ç,llJbiıan Ş,ll<l vilay.:ıtini ildJAmbı)anıb m,
40. 1707-ciil,'31733-ci 1 n hıJ
,niiStJQil xnnlıq ctm,l_kl.:ı:. ,·cnn~I:
\) ş..,kidJ g:ıl.x:::ık f::ıcı:ıl:ınn JS.1$1 qoyuldu A)D:ırb;mdd;ı ~Ütdl 1
lı_iicunıl:ır üçünş:ıriı y:ı~dı_ . q Ş:ıma,ıda O)A.star.ıdı

lı
~) ôtk:>)? xarici_
q ~fa,i dövl~ıını b:ırpa crm~~ ~~hdgostJnldı E)SalyandJ
D)afşlr inıJX"fly.ı.sının IJn:ızzulunun ::ıs:ısı qoyudu
E)1\];ılb:ı)'cand.1 müsı.:,qil xanlıqlann yaradılmasının 41.~adirşahın haklmln")tf
dö,rüruaidıltyi/:
~'1St qoyuldu A)SamMirn!Jr,q.:ıt'51 mülxırir.ınin JJ'(lnl~
B)Rlt'ilarl:ı Cr.ıOCJ müq:l\il"ı'iinin İ1T11Jbıım.ı.,1
35.[)1Iİ ildJbnş Hmtişdir: q ,awJlkib.ı)1.xb.,; ilikl;ırin ,\Drlıaycan ~ ılltl\h
ı. cııntı Nadirşah:ı q:ırşı üsyanbaş vcnn;ısi vahidiımbaıi ,-.ıhi&JJ bir\J(,dirilrroçi
H:tcı Ç:ı!Jbinin Ş:ıkini müsı.:,qil x:ınlıq cl:ın ctmJsİ '
l D)Hindis!Jn \~ M:ırl:m A~)'J}'3>~ L~lıl roılm.,si
j Nadirşnhın ''G:ıkıSJn-gör.ı~n" qal:ısına hücumu E)ÜSITl.111lı qoşunl:ınnın ,\T.ııba}tanı tıırumilı ~
.$:şin~d.1 rS:ım Mirz.ınin üsyanının başlam:ısı ctm.1si
A)1..$ B)2.4 C) 1.4 D) 1.3 E)2.3
42. Uyğunluq po:ulııh:
A)SJfJ,fürsül:ıbsini ~\':ız ctmi~..~fşarl.ır
J6.ı\ıJrbayc:ında ~.:ır_kJzi !ı:ıkimiyy.:ıtJ va arşarl:ır B)N:ıdir xanş.ın scçilmi~i •~lu~ quruluymı
ısnJ<l:ınının hakimıyyJtına q:trşı mübariTA)nİn yeni
Jrhcll.:ısinin b:ışl:ınğıcı oldu: q GJnc.ı müq:ıvil.~i imr.ıfarunı,.;dı. S)f1ıi ,~R~)u
dövlJtl;ıri :ı.r:ı.sınd1
~) M:ılik N:ıc:ıfin Ş:,~iy::ı ~:ı~!ın tJyinedilm:,si
D)SJfa,il;,r<lö\l;ııind.-ı Şalı IITJl\nusıhlırı 5'm
B)şin~da 1~:ıın Mırz..1~ın- usy~ ~aldınıı:ısı
h:ıkimiyy;ıı.1 g;ılmi;Ji • NJdir .un
C)ıı:ıcı ÇJl;ıb_ı :-:anın Ş;,kı vılay.ıunı nıüsı:ıqil x:ınhq
d:ın ctmJsı
E)S:,f;ıvibr sülal~inin sonuncu höbniındı . 111Şalı
Ab~
D)Ş:ırn3-Xt :ıh~lis!nin Nadi:şahın h::ıkimiyyJtini qJbul
ctmJkd:m
ımtın:ı eım:ısı
E)Nadirşahın sui-<psdn:,ticJsindJöldürülmJsi 43. Ş:ı~ 1Abbasil.:,~:ıdir şı!ı uf~r Gçiin oqart11ıı
<li!J'II:
A)1(;ırbi, inzib:ııi isWuı kcçimıi.$di
37_ŞJkidJ üsy:ın zamanı Nadir şah Jhalirıi sakitlJş­
dirm.:ık üçün: B)M;ırkJzi h.ıkimi))>JIİ gocl~nn~
A)M:ılik Nx~fı. dJrh:ıl ~Jzifosin?;ın uzaqlaşdırdı C)Osmanlılara q:ırşı mühari~ 31\'lffiU.,ı<lı
B)H:ıcı ÇJl;ıbını mahal~ v;,kıl l:>yin ctdi D) SJn.ıık:ır ,.Jt:ıcirlJri b.ızj vcrgil:cllı ll7Jil ctmişdi
C)M:ılik Nx~fi~ :ımJll;ınn;ı haqqq:ızandırdı E)Aı..ırb:ıycan ııdlı v:ıhid iım1xııi bölgıl )'3l3lmı.ŞJı
DlH:ıcı Ç:ıl:ıbım c:ıı.alandınnaqla kifay:ıtl:ındi
E)ahaliniŞah Hacı ~l:ıbini n sözl:,rin;ı inanmamağa rııv:ıbı filİİJ))'Jn ,din:
44,Düzgün
çağırdı

38.1 7.$6-cı iJd.:ı Ha~•Çalabi xanın Nadir şaha tabc 1 l

otınasının sababı: ------,------,
A)Nadirşahın ilk hücumundaonamJğlub olm:ıs 1 1

B)0:,,nanlı qoşununun xana köm;ık ctm:,m:ısi inzibati J 1 1 1

C)"Gal:ıSJn-~ör:ıs;m" qal:ısmda :ı17.aq chtiyatının ~lS -,----t------~----,

' 1 1 1 ,
tük,:ınm;,sı

D)Nadirşahın_ Ş::ıki~? özbaşı nalıq !.ara

sonq0YJnası Vergi ..,..___,
)'
1
•1
lopbımaq
E)''G:,l:ıs:ın-gor:ı~n qalasının mudafi;ıçil;ırinin 1

x,yan:ıı etm:>SI
bOququ 1

' ' 1

39.J73,küiJdJbaş velclnüsyanl:ırd:ın biri dey·I·

1
:\) A,stıra k,ndlibrinin üsyanıı •
A) IJ.5
B)ş.ını:ı:o :,halisininüsyanı D) 1.4.S 8)2A.6 () 35.6
C)DrvJ Tala:,halisininüsyanı E)116
D)ŞJkidJ ~falikNx,1foqarşı üsyan
E)ŞJkinin Göynükmahalında Bilxik bndlibrinin
iıs)-anı

mir.az
 45.XVJll;ısrin ~cıı İIIJrdJ b:ış ,•rrJn:ıdı burnxıl:ın 49. Uygunluqpozıılulı:
döyüşlJri mü;ıyyJn rdin: ı\) "ı\rran şahı'' bcpbi. ş .
O)"Bahadır" l:xı~bi . Elx~da~,hak
[ lr~vnn ~ Bağd~d HÜçkils:ı C)"ı3r:ıb v.,0c.;>nı xanı:~: hoktıııl-ırı' il4.
Cah:ınşah nsuı1aıı 1 , _Oı~ııı,
D).'.'Toz~oparan" 1:xpbli_Qa . ~
A)H:ım:ıd:uı döyüşü E) Ş:ırqın sonuncufatchi qa~,,;b~ '
B)Caryaxınlığında döyüş v;ı Naııoı yfh..
eoıı~~·~
C)Ağ.su yaxınlığınd.1 döyüş
50. D:ıh:ı JwJI h~ş. nrnıişdir: -,~
D)Şinıan diiz:ınliyind:ı döyüş A)l lacı Ç:ıl:ıbının öziinü ~
E)Sınıq körpüdöyüşü . • xanelan
0) Şırvanda il Sanı Mirl.J.. cırıı;ısi
C)Agst!• h •. llSYaııını h...
ş:ı ;,.nn
ın Şirvan haki ~ ~ 1.
46.Üsy:ın r;ıhbJrl,ninin ııdl:ınnı mü,·:ıfiq ol:ıraq qcyd çcv~lımsı llll:ınnın iq~
edin: D)Nadır. şahın Qa111x
ı. S:ıfo,il;ı~ qarşı Şiıv.ında üsyanqaldımıışdı
. · v:ı, Borç:ı1ı ~
-,,
çarlıı,ıına h:ı<liyy;ı cırn:ısi lllaharıan
2.M;ılik Nx:ıfın zıilnıün:, qarşı Ş:ıkid:, üsyan E)~adirşahııı il Tcynıuraz K . nı~
qaldıımışdı . ·· I anlır,h
1raki
• ını ıs:ı K:ıxcıiya çan~ . ..... 1 ,oı,IJıı
3.Şamaxı ya.xınlığınd.1 döyüşd:ı N:ısrullah MirzJyJ Ylneıll1.1si ~~
m:ığlub olınuşdu
51.afş:ır inıpcıiyasının ntÖ\'Cud
4.Ağ.su ya.xmlığında döyüşd:ı N:ısrullah Mimy:, A)Nadirşahın Carav;ı CJnub· Dold_uğıı döıl) .
1 agısı.h.
m;ığlub olnıu,~u ~·· .. llı4ıı..,
B)N . atıı~n tvbrbzı Asiyaya v:ı Hin/"lil' 'ıl
C) lbrnhını xanın C:ır üsyançılan il ~ ı,
1
1.Hacı 2.1Sam 3.TlSam 4.Hacı olması Jdo)1%~
Davud Mirz.ı MirzJ Ç;ıl:ıbi
D)ard.:ı~ild.1..111 ÜS}'anının
~amMirz., .ı
A) 3 1 4 2 E)Ş:ıkının Goynukmahalına da·t'ı1 0 ~ ı~
1
8) 4 2 1 3 bndininüsyanabaşlaması anBı1~
C) 1 3 4 2
D) 3 1 2 4
E) 1 4 2 3 52. C:ıdv:ıldJki hansı hadisJIJrinnönı ..
1
dJyişdikdJ, \'erilmiş bütünhadiSJIJra'
an~ın!~
:uonoloji:ırdıcıllığını mü:ıyyan ehn~nı,un
47.XVIUmin I yansında b:ış ,·cr.mHacı O:ı\'Ud ,·:ı
ilacı ÇJl;ıbi üsyanı üçünoxş:ır c;ıhJt: 1. ı\rn vivila ;ııinin Tc uraza venin,.
A)Köm:ık üçünRusiyaya mür:ıci:ıt eırnol:ıri 2. Nadirinosrıı:ınlılar üz:ırind;ı ilk J];ı~
8) Osmanlı dövl:ıtinin lıimay;ısini q:ıbul etrn:ıl:ıri 3. Ağsu s=ıh;,rinin :ısasmın O 'Ulnıası
C)Az.ırbaycan uğrunda r.ıqab:ıt:ı qoşulmalan 4. Nabursüllrünün inv..alanması
D)Nadir şahın vergisiyas:ıtin:ı qarşı miibaıiı;ı
apamıalan A)2 v;ı 3 8) 2 v:,4 C)foı
E)İdar.ı eıdiyi :ır:ızini xanlıq, özünüis:ı xanı elan D) 1v;ı 2 E)3v;ı4
etm:ıl:ııi

48.Uyğunluq pozuJub: 53. XVI11:ısrin 30-cuillJıinJ aiddir:

1.Nadirinşalı elanedilm:ısi
A) Şah I Abbas Az.ırbaycan adlı vahidinzibati 2. Pcıcrburq müq:l\il:ısinin iını.alanması
bölgüyaratmışdı 3.~nc:ı müq:ıvil;ısinin imz.alanması
B) Şah SüleymanOsmanlı il:ı mühaıib:ı 4. Hacı ÇobbilinŞ:ıkiy:ı v;ıkil ı;ıyin edilın;ısi
apamıamışdı
C) Şah Hüseyn Pulböhr:ınını aradanqaldınnaq 54.SJfJl'idö\'IJtindJnfarqliolaraqarşardörlii:
J
üçünvergil;ıri arıımuışdı 1.Dinidövbtidi
D) il T;ıhnıasib H;ıımdan v:ı İr.ıvan döyüşünd:ı 2. Düny;ı\i dövl;ıt idi
m:ıfüub olnıuşdu 3. Eyni:ısrd:ı süqutetnıişdi . ..
E) Nadirşah Rusqoşunlannı X:ız;ırsalıili 4. Dinxadiınl:ııirıin dövl:ıt işl:ııin:ı müdıxıl~ının
Az:ırbaycan vilay:ıtl;:ııind;ın q:ırşısını alırdı ...
tamanıil;ı çıxamuşdı 5.ahalininsünnivoşi;ı m;ızh:ıbl:ırin:ı parça·taı,ınıs:P
;ılcyhin;ı idi

476
l
mir.az
 "':ıdir ııınıı nld. olıııılan
55-,, . . mi:iamn ed'ın..
ı.lsfah:ın ş:ı1ı:ın~ın ?en alınması 61. H:acı ÇJIJblnln başçılığı ilJ~ki üıyanına aiddir:
ı. ,\$t:ır.ı~ ,,:, DılJCıkd::ı ona qarş 1 üsyanlarbaş 1. 1743-ciildJilJlxı.şbmışdı
\-C(lll."ISI 2.~f:ılik NXJfinqJddvlığı vJ,ergisiya5Jfiıu qıırşı idi 1
t
). Topistı:hsal ed::ın ınüJssisJbrin tikilmJsi 3. Usy:ınçılann sığınacağı "~~s..ııı" q:ıla.~ idi
t
1

4_Rııslnnn \? osmanlılann tamaınib ı\7..;,rbaycan-dan 4. Nadır şahın oğJu N:ısrulla Mm tJr.,füıd.ın 1 '

çı,'<a.n 1m.ısı yatınlmışdı

5. Xmr sahilbrind.ın ~k bir:ırazini
,.• Qtır.ıtll, VJ Tövr.ıtı tJrcümJ cdilm--sı·n., - böyük
• incili
. " ., gost;,nş. :ıhatJ cdirdi
vcrın:ısı

N,dirş:ı~ın h~kimi)?'Jti clöniinJ aidtlir:

56- 62.mSamMim üsyanın:ı :ıiddir:
ı. Müst.:ıqıl Ş:ıkı xanlıgrnın yaranması 1.ard:ıbil ş..ıh:ırindJ ba.5 \·emıişdi
ı. lbr.ıhim xan'.nCar üsyançılan ikı döyüşdJ 2. Şirvan :ıy:ıl;ıtirıdJ baş vcrmişdi
öldfıriilm:,sı 3.ahalininkôrn:ıyi il:ı h:ıkimiypti :ıl:ı almışdı
4. 8fşar dövl:ıtinin müdafi~i uğıımd:ı b.-ış \'l:mıişdi
3.Rusiy:ının Az.ırbaycan Ub'lllndailk d:ıfa r;ıq:ıb:ıtJ
5.f>mirasl:ın xanınfüıd..n yaunlmışdı
qoşulnıası . . .
t Şan1.'LXI ~h:ınnın dagıdılar.ıq ;,halisininAğ.suya
63.N3dirşaha qarşı baş nr,n üsy:ınl.ınn s.xiyy.m
köçiiriilmJsi .
r:ıhJtlJri:
S.ôlk~J Quranın, incilin vo Tövratın tJrcüm;,
cditırosinJ göstJriş verilmJsi
1.Müt;ış:ıkkil xaraktcr
daşıyırdı \"J aydın rroqsxlbri
v:ıridi
2. Üsy:ınl:ır C}Tıi vıutrla Nadirlxışqa :ruid:ı olan
zamanb:ışl:ımışdı
~adirş:ı~ın fJ~liyyJt~naa~dlolanlan mÜJyy-Jn
S7. edin: 3.X:ılq :ır.ldlıq h;ır:ıkanna ÇC\rilmişdi
ı. R:ıiyy:ıtı h:ırbı qulluga çagırdı 4. Da.,iliziddiy;ıtl:ır onbnnıalcyini :ıw:ılc;wn h.,IJ
ı. Kinnanşah ıııüqavibsinin ş:ırtl:>rini l:,ı;rv etdi cdirdi
3.SJıı;ıtkar v:ı ıacirl:ıri Xorasann köçürtdü 5.Üsy:ınçıl:ır m;ıqs.ıdbrin:ı nailolabilm.,m~l:ır
4.şanı.:ıxı ş;ıh:ırinin dağıdı lnı:-ısı haqqında omr verdi
5.Bo!\alı v:ı Qa7,axmahallannı Kartli-Kaxctiya 64. Nadirşah ,·;ı I Pyotrüçünoışar rJ/ı.11br.
rokiminin tabcliyin:,verdi 1.Osmanlı dôvl:ıti il:ı mühanoo apamusı
6.Dinxadiml:ırinin dövl:ıt işkırin:, ınüdaxilJsinin 2.Güclüh:ırbi donanma y;ır.ıt!TlJ.Sı
q~ısını aldı 3. H:ırbi v:ı inzibati
islahaıl:ır kcçinmsi
4. Proteksionizm siyas.ııi h:ıy.ıtJ kcçİITllJSİ
58.~adiqahın fJaliyyatidiivriinJ aiddir:
ı. AzJrbaycan
adlı vahid bölgü yaratması 65.Nadirşah arş:ır dövlJtinin süqutunun 5.>b.,bl~rin1
2.Rusiya ilJ G;:,ncJmüqavil:ısinin bağlanması aiddir:
3.~farbziAsiya vJ Hindistan::ı yürüş ctm;:,si 1.Sosialziddi~tl:ır
4.HJın;ıdan vJ İravan ya"<ınlığında osmanlılarla 2. İqtisadi v;ıziyyJtin ağırlığı
döyiişın:ısi 3. Hakimiyy;ıt uğnında müb.ınz;:ı
5.HJcı Çal:ıbi xanın ŞJki xanlığını yaratması 4.Ö1byJxaricihücumların ço:ulrm.çı
6.Şirvanda I va il Sam Mirz:>IJrinüsyan qaldırrnası 5.Aramsız müharioolJr vJü.sy.ınl:ınn b:ış \~İ

66.XVm asrin~0-cu illJrdJbaş ,·mndöyü)IJrin

59.~:ıdir şahın İran körfazind;,v., XJzJrdanizindJ ıronoloji ardıcıllığını müayy311 tdin:
harbidonanmayaratmaq rnJqsJdi ita danışıql:ır I. Mar.ığa qJIJbJsi
apardığı dö\'IJtl;ır: 2. Bağdad ;ıtrafında dö~
1.iıatiya 2. Rusiy:ı 3. Osmanlı 3.Ağ,su ya,ınlığında dö)ÜŞ
4.İn~lt:ır.l 5. Hollandiya 4. Şirvan düı..JnliyindJ dô}ÜŞ
5.Üçkils~min şim:ıl-ş;ırqindJ 00)-ÜŞ
6.ir.ıv:ın \'J H;ımJd:ın ya.,ınlığınd.1 döyüş
&l~adiqaha qarşı baş vermiş üsyanlannsababi:
ardıcıllığı mÜJ))'3n
67.Xronoloji rdin:
1.Feodal zülmü
ı. G:ınc:ı müq:ıvil;ısiııiıı imr.ll:ınması
2.Köçünn:ı siyasJti 2.Ast:ıra k;ındlilJrinin N:ıdirJ q;ırşı ib1an
q:ıldımı.bı
3.Ağır vergisiyasati 3. mAbbasın şah elancdilm~i
4.Aramsız miiharibalor
4. Suqovuşan qwulta)ının kcçiril~
5.Rııhanil;ırin dövl:>tişl:ırin:> müdaxil::,si
477

mir.az
 1
•
\ 68.Xronoloji :ırdıcıllığı mÜ,l)')'Jnedin: 73.Unıunlu~ıı müayanedin:
1.il T.ıhnı.ı.~ibin l.r.w:ın yaxınlı&'1ndı nıJğlubiyyJtJ
uğrnm,ısı 1. 1707-17m
1-ciillJr
1
2.Nadirinosmanlılar üıJrind:ı ilkq:ılJb.1si Cırili nı
3.Üçkikı ya.xınlığınd1 N:ıdirin osmanlılnr:ı qalib
g:ılm,ısi
4.Ru.siyanın Kürcfan
c,ınubdakı X:ı1,.ıry:ını torp:ıql:ı.n
:ı. S:ıfa~·i zülmün:ı qarş 1 baş v _
t;ırk ctm:ısi
b. ~adır şah :ılcyhin;ı baş v ~ ilk~ı.
c. Usy:ının s;ıb:ıbi carlılanncnni~ '"!'
ıırdıcıllığı mÜJ)')•Jn
69.Xronoloji edin: . . X:l?Jn.~~ ~
.. yandınlma~ı ıdı
dl """""al~-
1.H:ıcı Ç;ıl;ıbinin Nadirş.ıhın h:ıkimiyy;ıtinin ı:ın1JT1Jğa d. Usyançıl_:ır Şama"<lya hücu ~\
nıxbur olnılsı ~.1:ıs.-,n:-ılı xanı öldiirrnıişdü ıtı~k~.
2.NlSnıllah ~ 1ir7..Jnin Ş:ııruıxıd.ı Nadirşalı id'lr.'.) c. Usyançıl:ır Dağıstandan k" %
üsulunu b.ııp:ı etm.ısi • rah'ım xanı o"ld"
lb unnüşdü
om.ık ab,.._
---~N-
3.Nadirşah ôfşar impcriya.~ının süqutetmJSİ '"'l'¼
4.Şirvand:ı il SamMirı:ı üsy:ınının b.ış vcnnJsi
74. Döyüş!Jrin düz1,rün
uyğunluğunu .
ıırdıcıllığı müJ)}'Jn
70.Xronoloji rdin: ınua))~o
1.Nadirşahın Araqvi,il:ıy;,ıini Tcymur:ı.z.a h:xfiyy:ı 1.1731<i il 2. l733<Uil ~
cım:ısi lr:ıvan v:, Bağdad 3-17J~i
2.N:ıdir ş.ıhın Hacı Ç:ıl;ıbini Ş;,ki :ıy:ıl;ıtin:ı v:ıkil tJyin H:ım:><bn :ıtrafinda .Üç~
ClmJSİ dö .. l:ıri dö • ş~~
3.Az.ırb:ıyC311ın xanlıql:ır:ı p:ırçnlannı:ısı
4.Şir\'and.ı I SamMirz.ı üsyanının baş vcnn:ısi
a. N:ıdir xanın başçılıq ctdiyiS:ıfa, •
71.Xronoloji :ırdıcıllığı müJypnrdin: g:ıl:ır.,k süllı bağlandı ıq~<ıılıb
1.Ağsu y:ıxınlığınd:ı dö)iişd;ı [[SamMirz.ınin mJğlub b. Şalı _ilT:ıhm.ısib ağır m;ığlubiyy;ıı;ıu·
cdilm.ısi c. Nadır xanın başçılıq etdiyi S:ıfa\i ~
2.11lr:ıklinin Kartili
çarlı{,'1nı Kaxctiya
çarlığına q:ı!Jb:ısi il:ı n:>tic;ıl:ındi q~ ~
birl:ışdinmsi d. Döyü_şd;ın somaosmanlılar ~
3.Ş:ıkid;ıki "01:ıs.-ın-Gör:ıs;m" qal:ı.sının Unnıy:ı. T:ıbnz v:ı 0rd:ıbili :ıl;ı kcç~dil
~
müd:ıfı;ıçibrinin N:ıdir ş:ılıa ıabc olması c. Döyüşd:ın sonraOsmanlı sultanının ~il
4.N:ıdir ş.ıhın sui-<psd
n:ıtic;ısind:ı öldüıiilın:ısi osm:ınlı qoşunu AzJrbaycandan geriça~

75. 1,,;,il S:ını ı\linJ üsyanlannın (A)m~

72.Eyler-Venn d.i:ıqnımınd:ı Şah I Abb:ıs {A),·;, . {B)üsy:ınınd:ın farqli,~ oxşar ~hatlarini
/!iıı
Nııdir şah arşıır {B)üçünf.lrqliı-J oxşar cahJ!Jn edin: ~
mÜJ))'Jnedin:
A oxşar 8
A oxşar B

ı. xvıu :ısrin 40,ı ifüırindJ b:ış \'ernıİşdi

1.fürbiv:ı inzibati islah:ıt kcçimıişdi 2. Şirv:ında baş ,·emıişdi
2. S:ıfa,i dö\'l:ıtinin ;ıw;ılki qüdr:>Lini b;)ıp.1 etmişdi 3. Nadirş:ıh öfş.ar dörkııin:, qarşı baş veımi,..t
3. AzJrbaycan adlı vahidinzibati bölgüyar.ıtmı~dı_ 4. Az:ırbJyc:ın x:ınl:ı.nm onunali ~)-X::
4. Baş v:ızir \'d s:xfr-:>z.ım ,·:ızifal:ırini bğv eımışdı q:ıbul etm:-ıl:-ıri haqqınd.ı f;,nnanl:ır g~ ,
5. Osmanlı sultanı il Osmanil:ı dostluq ;ılaq:ıl:ıri 5. T:ıbrizd:ı Nadirş.ıh t:-ır:ıfindJn QO)ulıruş il?:
s.ttlamışdı sisteminibğv edibpulz;ırb etdimıişdi

478
1
1 J l
mir.az
 Oüı;:iin r:ınıhı mÜJY)'Jn edin:
76-
ı.
Nndir:\:anın 2. Nadirş.1hın
f~i -=ııidövrü faıli ';'lti dövrü

J. P,J)t:ı.xtı T~riz ol:ın vahid inzibatibölgüy.ır.ııdı

! ş.-un.1.xı ş.1h:ırini dağld:ır.ıq :ıh.ılisini ı\ğsuy.ı
kı.\--ürdü
3_ıtıcı Ç:ıl:ıbini ,-:ılı.il v:ızifosindJ s:ıxl.ım.ıqla ona
hilimiyy:ıtini q:ıbul ı:ıJirdi
J. Rusqoşunl:ınnı :X:ız.ıry:ını ı\z:ırb.ıyc:ın
,il:ıptl:ırind.ın tam:ımilJ çıx:ırdı
5.\'crgİ ıopl:ınması işini niz:ıml.ını.ıq üçün v;,zifa
l\51güsüap:ırdı

T7.[)kr-\'cnn diaqr:ımınd:ı I Sam ~lirl.l (A) vJ il

Sım MirzJnin
(B) r.ınli)')'Jfini miiq:ıyis., edin: 1.a fş.v oovl:ıtinin p:t)u,tını mıiJ))?O cdın.
2 Nadirinş.-ıhın K~lı-K.:ı,e1ı)l h:ıl:ıminm !Jt,d"l!IJ
A oxşar O ,·cnJi)iı\ı.ırtoyc:ın ,r.ıııl'linı miı.ın;,ı etJın. 1 1
3. Mu&ran Qunıltıı)ındl ~3Clirin ~ıh ~,ıltroQru ~ 1
çıx.:ırı fcoJ.111:ınn SlJl11Ün
alıldi)ı x.ıııru ITIW))~ı
edin.
4. Nadirş.,hın y;ıraıJığı ,-.ıhıd iroılxııı lxılguııin
rn:ırbzini müJ)~ı ruın.
5. 1, 11SamMirı.:ıl:ınn b.~ılıgı ıb roş 'C11111l
ı. Şirı:ıncb Nadirşahın h:ıkimiyyJtin;ı q:ırşı üsyan:ı üsy:ınlann >erinimü.ın-:ııı ruın
l\-ı,c;çı lıq ctmişd i 6. 1SamMirı.ınin C,.uıqwııu,lu Suruyon ıb
2.Vl-rgil:ıri azaltm:ıqla x:ılqın r.ığb:>ıini qaz..-ınm:ığa birlikdı hücum cıJ.ıpk ııııdu~ıu ph.,nITW))-;ıı
çalışırdı edin.
3. QJ.zıqunıttxlu Surx:ıy x:ın i l;ı müıı;ıfiq olmuşdu 7. ili SamMi17.ınin lxı.şçlıfrı ıl., ~ ,cmu~ ılk
~.Q:ıııqumttxlu Surxay xanını oğlu il:>ittifaq üsy:ının )'l-ıini mÜJ))':lnC'dın.
pratmışdı 8."G:ılJSJO-gör:ı<.'ln" cpb.,ının )tfU)(lı)ı :ır.mııı
5.Ş:ıbranla D;ırb;ınd arasında b.ış vcr:mşidd;ıtli IT1llL))'y.'O
CUIO.
ıoqquşmacb qalıb g:ıls:ı d:>Ağsu yaxınlığında 9. ~f;)fikNx:ıfın ,er~~\1y:ıctıll.ltpı11 üspnluş
döyüşd.-ı m;ığlub olaraq Gürcüstana qaçmışdı vadiyi:ır.ızini miiJ)y.,ncılın.
f O.NadirölcKırülrTPSİllllm ~ AA"Gıl XJ/llrµrtn
mcyd:ıro g:ıldi)i :ır.ızılxı miı)))?ll cıiin.
78.(;rrunluğu
•
ı,
müJyy.,n edin:

Nadirşaha qarşı ıüsyanlar

J 5.ı.m ~fjrz.ı il Sam MirzJ ili Sam Mim

ı Sıruyxan ilJ birlikdJYeni Ağsunu tut.-ır.ıq Nadir

~ t;ır.)findJn qoyulmuş a~11r vcrgil:>riIJf,rvctmişdi
b.~:?dirşahın qoşunu if;ı üsyançılar arasında Şabranla
~nd arasında baş toqquşrroda şah qoşununu üç
ıbfa mJğlub etmişdi
c.Şzm:ı:o y:ıxmJığmda döyüşcfa N;)STllllah
MirLJ}?
IIPğ!ub olmuşdu
d ..\ğsu y:ı:unJığında döyüşdJ N:,srullahMirzjyJ
cnwubolmuşdu
' ~ ~ildJ Nadir ş.-ıluı q:ırşı fısyana başçılıq ctm~i

mir.az
 AZ0RBAYCAN as
XVIIIasRiN !KINLI I f\l\l~l - ~}X
ıl

'
avvaLLaRİNDa. XANLIQLAR DOVRU ~,~

G}NUBIı\ZuRBı\ YCı\N XANLIQLı\Rl 6. J760-cı ilinp:ı)ızınd:ı KJrimxanı ı\

c;ınubu~a hiicı~ınıınun_ ~Jlic.1si:
n ~tbıı~
1.Az;ırb:ıycan ıarixinin IX-XIvJ XVlllJsrinikinci A) T::ıbnz ş:ıh:ın ~l;ı keçınldi 1-ı
yansı· XJXJsrinI rübününsonlarına q;ıdJr olıın B) F;ıt:ıli xanı :ısir al:ıraq
. edamctdird'ı
ı tarixiüçünx:ıraktrrikdir: C) K::ırinı xanUmııy:ı ş:ıh:ırini ;ıl;ı k . .
D)F:ıt:ıli xanııı t:ızyiqi il;ı Şir:ıı.a do: '.
rd
A)Vahid dövl:ıtd;ı birl:ışdirilm;ısi
B) Natura! t:ısJrriifatın 1..-ıifl:ım:ısi E)K::ırim xanMarağa ş:ıh:ırini tuınıa Ig~~~~
C)Rusiya dövl:ıtinin lıiicuınuna m:ıruz q:ılm:ısı .. .. .. qakıfay~~
D)Feodal dağınıqlığı dövıiinii yaşaması 7. t 761-cı ıldJ Ucıın_ dıızundJ baş \'er:ın
11 E)lqtisadi :ılaq:ıl:ırin gücl;ırun:ısi döyüşiindJ f;ıt;ıh xanın UrmiyaqalQal'1~-
ç;ıkilmJsinJ sJbJboldu: asınag,ri
2.~bnliqiuyğunluğu mü;ıyy;ın edin: A) Qar.ıbağ xanlığıııın hücumx;ıb;ıri
B)XoyluŞahbaz xanın x:ıyan;ıı cd;ı~k d'
Az:ırbaycan- Az:ırb::ıycanın keçnı:ısi uş~~
1 dafeodal-ara xanlıqlara, C) !lacı Ç:,bbiniıı Unniyaqalasına hü ~
1 .. 1· cunıu
? mühari~l:ıri- sulıanlıqlnra v;ı D) Quba1ı Huscyn:ı ı xanın K:ıriın xan2;ı
l nink:ıs~inl:ış- m:ılildikl::ır:> g:ılnı:ısi n~~.,
1 atanması E)K:ırinı xanZJndinUm1iya ş;ıh;ırini ınüh . •
m:ısi
1
alması a.ı~
'
1
A)Şah I Abbasın v;ıfat etımsi
ı. 8)Nadirxanın özünüşah elanetm:ısi
C)S:ıfavi dövl;ıtinin dağılması
8. t762-ciildJKJrimxnnZJndin
.. 'd , .
c:ınu buna 1ıucumuna aı ,,erı/:
Aı:ırba.

A)Mar.ığa v:ı Unniyaş;ılı;ıri İutuldu

)canın

şah ôfşar dö,·l;ıtinin dağılması

l D)Nadir
E) Qacarlann Az:ırbaycanda h:ıkimiyy;ıt:ı g:ılm:ısi B) F:ıt;ıli xan:ısir alınaraq Şirazda edaın ed'ldi
1
C) K:ırim xanhalı.iıniyy;ııini Aı..;ırbaycanın
3.Az.ırbayc:ında xanlıqların meydana g;ılm;ısin;ı yaydı ~
sab;ıb olanamill;ıri mü.Jyy;m edin: D) Unniyaxanlı~rı süqutetdi
1.İqtisadi :ılaq;ıl;ırin z:ıif olması E) Unniyadan asıh xanlıqlar rnüst;ıqillikbnn· h,,..
' ..
ı ,pı
etdıl;ır
2.Kapitalist münasib:ıtl:ırin inkişafı
3.Natura! t;ıs;ırrüfatın hökmranlığı
4.ômt:ı;ı pulmünasib;ıtl:ırinin yüks:ık inkişafı 9. "Şiraz ş;ınliklJri''nın mahiyy;ıti:
1 A) K:ırim xanZJndinonaköm;ık etmişxanlıql
5.Feodal p:ırabnd;ıliyi v:ı m;ırk:ızi hakimiyy:ıtin . 1 • illl
1· z:ıi fl:ım;ısi
h;ıdıyy:ı :ır vemı:ısı

B) Hacı Ç;ıl:ıbi xamn:ısir kimiapanlrnış xanJan~

l A)2.3.5 8) 2.4.5 C) 1.3.5 D) 1.2.3 E) 1.4.5
etm:ısı

4. Urmiyolı F;ıt;ıli xanxanlığının h.ırbi QÜ\.'\'JSini C) K:ıriın xa~ı ZJn.din

mün:ıfıql:ırini aldadaraq
ş~
artırmaq m.ıqs.ıdi il;ı:
edametdımı:ısı
1.Qarabağ xanlığı üz:ırin:ı yüriiş etdi D) F:ıt:ıli xaıı ôfşann Az:ırbaycan xanlannı hi~)ilı
;ısir götünn:ısi
2.Xoyhakimi Şahbaz xanı özt:ır.ıfın:ı ~kdi
l M:ırk;ızl;ışnı;ı siyas:ııi h:ıyata kcçirdi E) K;ıriın xanZ:ındin mün:ıfıqi olanxanlan
giıoı·
4.Nadirşahın s:ırkJrd:ısi Azadxanlaittifaqbağladı kimiap:mır:ıq özünd:ın asılı v:ıziyy~b salnu.q 1:
A)2.4 8) 3.4 C) 1.4 D)1.3 E)2.3
1O.f JtJli xanclfşarın birl.Jşdirm;ı siymtlnin blJ
5. F.atJli xanarşann Qarabağa hücumunun tutmamasının s.ıbabl;ırinJ aiddir:

nJtiminJ aiddir: ). AZJrbaycan xanl:ın arasında birliyin

olmarrosı
1.Şuşa qalası altı aymühasir:>d:ın sonratabeoldu. 2. Az:ırb:ıycaııın şim:ılına hücumunun uğuısuzlıı:ıu
2.P;ınah;ıli xanUm1iyadan asılılığl q:ıbul eldi n:ıtic:ıl::ınm;:ısi
3.P:ınah;ıli xanK:ırim xanZ:ındin köm:ıyil:ı xanlığı 3.Xanlıql:ınn bir-birin;:ı qarşı xariciqüvvalarb
xilaseldi inifaq:ı ginıı:ısi
4.F;ıt:ıli xanm;ığlub olaraqUnniyaqalasına doğru 4. M:ıh;:ımnı;,dh:ıs:ın xanQacannUnniya
xanlığı.nı
ç:ıkildi işğal ctm:ısi
A)3.4 8) 1.3 C) 1.4 D)2.3 E) 1.2 A)2.4 B)3.4 C) 1.4 D)1.3 E)2.3

480

mir.az
 16,&.b;ı b·n;ıf
•c~.-ılaq ...
••
u•lnın
fltr.Jl/tıııı•d
...,ur.

T;)brizi
tabc
2. ~fah;ım c
xaının 2.ındl :ırb~
ba~ın~n •
lnı.-ısi itirilrniş 1
1
1
1
1
l,
1 1 '
1
rrniya
' 1 •ı 1
1 1

1 1 '
1 1
fot:ıti xanofşan 2 xan1ı·
müst:ıqittir!nın }'ali~
~i ~ettn.ısi 1 ı 1
(1
A)2.3 8)24
17. E)•lerV
• ennd'
q 1.4
O)12
• E)3.4 ll ı
T:ıbriz ıant ğı ıaqramında Urm· l
ı nı (11)müqa. 'Y_a ıınlığı (1)1b 1 t
>153 tdın:
~1
l '
i

\
ı. af şar ıa•"' 1
',ası t:ır.,find:ın idar.ı
2.ard:ıbil xanlığın • • olunurdu
3 Az:ırb ı ozıınJ tabectmişdi r l
aycanın şi maı xanlıqlanru ,.L..
· eıım·şd·
1 1 wuı; ~~ ~ 1 1
4. A1763-(ü
-·rba ild:ı yenidJ - • olmuşd
nmust:ınıl .
1

5• n.ı,,ı
.. .. .. ycanın~n b -,
u xanlıqlannın u
. xoyxantığlna aid deyi/: OZUOJtabectmişdi ~~ıyy~ini
1,• ..:

14A)asasını Şahbaz xan qoymuşdu

A)I-1.2,II-3.4, 0-5 J, 0-2.4,0-5
B)unniyaxanlığının z;,ifl:)mJsind:>n sonra B)1-1
Az;ırb:ıycanın c;mubundaon güclü xanlıq idi q I-2.5,Il-3.4,0-1 O)1-5,U-2.4, O.IJ
C)Qubalı F:ıt:ıli xanın yürüşi.inJ m;:,ruzqalrruşdı E)I-•1.4, 11-2,0.3.5
D)Hakimiyy:ıt uğrunda ınübarizo vo daxili
ç;ıkişm:ıl:ır xanlığı xcyli zoifl;ılnıişdi 18'::::~:;:~::~~;ı:ı,;~ub ıanlıqlannd2n r3rqli
E)Qacarlardan asılı vJziyy;ıt;ı düşor:ık todri~n A)Faal_birl:ışd~ si~ti apamışlı
müstaqilliyini itinnişdi B)Urrruyaxanlığının hakimiY)?lini tırumamışdı
q Qarabağ xanlığının qoşunl:ınnı mJğlub ctmişdi
15.X'VIUasrinsonları Azarb:ıycanın canub xanlıq­
D)Dahagecsüquletmişdi
ıannın tarixiüçünortaq cahat: E)Qacarlardövl;ıti t:ı~find;ın varlığına sonqo)ııl·
A)Osmanlı hinıay:ısini q;ıbul etm:>l:ıri mamamışdı
B)8vv:ılki qüdr.>tini
qonıyub saxlamalan
q Rusiyanın h:ırbi t:ıcavüzün~ qarşı birg:ı mübarizzı 19.Göst;ıril;ınl;ırin aidolduğu unhqdır:
apamıalan 1.Kazım xant:ır:ıfind;ın yar.ıdılmışdı.
D)~lar?an asılı v:ıziyy;ıt;ı düş:ır;ık müst;ıqilliyini 2.Xanlığın m:ırk:ızi ôh;ır ~h:,riotmuşdu.
ıtınn:ılan 3.U:nniya xanlığından asılı v:ızi)}?U düşmü,<ıdıl
xanZ;ınd·ın d..
E)K~rim ovı ;ıttmn
• • t;;ırkibin:ı qatılmalan A)Maku B)S:ırab C)Ti>riz
D)Marağa E)Qaradağ

481

mir.az
 20.Uyğun \'Driııntı ınüJyyJn edin: 24. Ş:ıki :rnnlığıııın 1743-cüil \'J 1747-c· •ı
ıı tart
1.K:ıriın xruıın F:ıı:ıli xanc)fşan m:ığlub cd:ır:ık oxıır ~:ıh:ıı_: . . . .ıJ~~
Unniya ş:ıh;ırini :ıl:ı kcçimı:ısi /\) Must:ıqıllıyını b:ırpa cım:ısi
2.M;ılı:mım:ıdh:ıs:ın x:ının Z:ındl:ırb döyiişd:ı sui- B) Nadirşahın yüriişün:ı m:ıruz qalnıas
q;ısd n;ıtic:ısind;ı h:ıl:ık olması C) Hacı Ç:ıl:ıbi xarıın ı3fşar dövl;ııin;ı q~ •
1
3.Qub:ılı F:ıı:ıli xnnın Az.ırbaycanın c:mubuna
yürüşü q:ıldımı:ısı lli)-aıı
v:ı ard:ıbil il:ı Meşkini :ıl:ı kcçimı:ısi D) Q:ıb;ıl:-ı v:ı ar:-ış sulıanlıqlannın xanlıga
4.Q:ır:ıdağ x:ınlığının Xoyv:ı Qar:ılxığ xanlannın cdilnı:ısi labc
birl:ışmiş qüvv:ıl:ıri t;ır.}find:ın işğnl cdil:ır:ık bölüş• E)ı\z.-ırbaycaııd:ı uzunmüdd:ıt iıiril:ın dövı ..
düriilnı:ısi b:ırpa olunması Jlçıl~lı

1759 1763 1782 1784

A} 1 3 4 2 25. ilacı Ç:ıl:ıbi xanın yürüş rtdiyixanlıqlar:
B) 2 4 3 1 A) Şanıaxı, D:ırb:ınd D)Qar.ıbağ, T:ıbriz
C) 4 1 2 3 C) Salyan,Qub:ı D)Qub:ı, Bakı
D) 2 E) Ş:ıın:ıxı, G:ınc:ı
1 4 3
E) 3 2 1 4
26. Ş:ıki x:ını Hacı ÇJl:ıbi xıını PJnah;ıfi xana
q
yürüşJ t:ıhrik rtmişdilar: lflı
ŞuKi XANLIĞI
A) C:ıııub xanlıqlan
B) Qar:ıb:ığ ınJli kl:ıri
21.Ş;ıld xıınlığın ııid deyi/:
C) Gürcüknyazlan
A)Q:ıb:ıl:ı v:ı ar:ış sultanlıqlanru tabcetm:ısi D) G:ıııc:ı b:ıy!Jri
B)Qarabağ xanlığına hücumunun uğursuzluqla
E)Q:ızax v:ı Borçalı :ılıalisi
n:ıric:ıl:ınm:ısi
C)Birmüdd:ıı Şam.-ıxı xanlığı il:ı nıütt:ıfiq olması
D)Osmanlı dö\'l:ıti il:ı ittifaqyaratmış ilkAz.-ırbaycan 27. ŞJki xanlığı ilJ Qarabağ xanlığı arasında ~aa 111
xanlıqlanndan oln1t'lSı savaşı'' nın baş ,·ermJsİnJ sJbJboldu: •
E)T:ıbriz xanlığıru birl:ışdimı:ıkb Az:ırbaycanın A) Hacı ÇJl:ıbinin Qarabağ xanlığını Ş:ıki xanlı~
c:mub torpaqlannı özün:ı tabcctm:ısi birl:ışdinn;ık siyas:ıti •
B)P:ınah:ıli xanın Qazaxv:ı Borçalı mahallanru
22. Daha;ıvv;ıl baş ,·emıişdir:

ı
hücumu
A)Nadirşalı ı3fşar dövl:ıtinin dağılması C) Şamaxı xanlığının Qubav:ı Ş:ıki arasında
8)Qızılqayıı x:ıyan:ıtinin baş vennasi bölüşdürülm:ısinin P:ınah::ılinin planlarına zidd
C)amiraslan xanın IHSanı Mim üsyanmı yatımıası
olması
t ' D)Nadirxant:ır:ıfınd:ın sürgünolanQarabağ D) Qarabağ xaııl@nın Qızılqaya x:ıyan:ııind~ Hacı
tayfalannm geriqayıtması Ç:ıl;:ıbiy:ı qarşı itiifaqaqoşulması
E)Nadirşahın il Tcymurazı Kartliçan,onunoğlu il E)P:ıııalı:ıli x~ın Ş:ıki xanlığına yaxın :ırazi<!Jqal.ı
İraklini is:ı Kaxetiya çant:ıyin etm:ısi inşa eım:ısı

23.rtfantiqiuyğımluğu müJyy;ın edin:

28. Göst;ırilJn fikir aiddir:
1. Az:ırbaycan :ırazisind:ı ilk
''P:ınah xan bu vaxtacanbirsikbsiz
yanmmüst;,qilxanlıq yaratmışdı
gümüş idj,bizg::ıldik, onasikk:ı vurduq
v:ı qayıtdıq!".
2.Az:ırbaycan :ırazisind:ı ilk
xanlıq yaratmışdı
müsbqil
A) Hacı Ç:ıl:ıbi xana
B)Qub:ılı F:ıı:ıli xan:ı
A) )• Qubalı F:ıt:ıli xan,2-Hacı Ç:ıl:ıbi xan C) K:ırirn xanZ:ıııd:ı
B) )-Hacı Ç:ıl:ıbi xan,2-P:ınah:ıli xan D)G:ınc;ıli Cavadxana
C) 1-Hacı Davudxan,2- Hacı Ç:ıl:ıbi xan E)M;ıh:ımın;ıdh:ısJn xanQacara
D) 1-Surxayxan,2-Hacı Davudxan
E) 1-Hacı Ç:ıl:ıbi xan,2-Qubalı Hüscyn:ıli xan

482

mir.az
.a 11 • cı ÇJIJbinı_ıanın
'dd'ır:
T.lbriu hücum ctm,s· .
" ının
,,.sJb,lbl~~nJ U1ilacı Çal;ıbiya qar}ı lttlfaq
34.il lrakJI )aradın
ı. r~nzın ı:mx:m Az.ırbaycanın siyasim:ırk:ızi ıanlıqlardan birideyü:
0 1ın:ısı A)İrJvan B)Qarabağ C)~
2.T:ıbriı xanl~n~n~i·rl,:ışddi_rm:ı siyas:ııi ycriım:ısi D)Qaradağ E)Xoy
3. K:ırinı xan.t...1n:ı ır :ış ırm:ı siyas:ııin:ı qa~ı
çıxın:ısı . _
~-T:ıbriı:> sahıb olmagın ADrbaycanasahibolma 35• ~~I! 3~rin50-ciilbrind1 Hacı ~abinlnŞln1na
üçün:ısns olması q yuruşu_nun uğunuzluqla n~alanmasinin ~i?
A)t.~ B)2.3 C) 2.4 D) t .2 E) l .3 A)Rusıyanın bunactiraz~
B)Mütt.ıfiqlmnin Hacı ~l3biy):oywı ~ , l
411~Qınlqaya x.lyanJti"nin hşkilatçısı olan K . C)Dağıstan halcimlmnin Şamaxı xanlığm3 k~
I •
J"• rı ıı rıı ki'ının
• m.,qs,,d'ı: axctıya ~lmJSi
~)ş,ki xanlığını t:ımamib işğal ctm:,k D)Qubalı Hüseyn:ıli x.anın Şama'<ı XJnlımııa kömJk
ctınJsi ~
B)Aı..ırb:ıyc:ın ~anlan:ır:ısmd:ı iıtifaqı pozmaq
C)Xnnlıql:ınn bırbşm:ık meylininqa~ısını alm:ıq Ş3ki xanlığı üıJri~ yürüş
E)GürcüçanIIlraklinin
D)Bürün Az.1rbaycan to~a-~larını :,l;:ı kcçirm;:ık ctmJSi
E)ı\Z.'lrbayc:ın xanlannı orunıfan asılı v:ıziyy:ıı:ı
S3lmaq
36. Hacı Ça!Jbiunın haklminaıl dö\Tün1 aiJıftJil:
31_~Qızılqaya ~Jy.anati"~da_
Az.lrbaycanın canub A)Qarabağ vaTabriz xanlığına uğursuz )ı:iıüş ctnusi
'1
sınl:ınndan ıştırnk cdırdı: B)9aı.ax v;ı Ş:ıms;xldil sulbnlıqlanru güıtübrin
A)Unniyıı x:ını B) T::ıbriz x:ını ışğalından az.ad etımsi
C)Q:ır:ıdağxanı D) Xoy xanı C)Şirvan arazisini özün~ ıabe ~i
x:ını
E)~fa~nd D)Ş:ılci xanlığının Aı..lrbaycanda mgüdüsiyısi
qurumu olınası

32.•Qızı_lqaya xayanati"zamanı Ş.lki x:ını Hacı E)Osmanlı dövl~iil3diplomahx 3faıpL,r sa.,131!Ui$

ç3l3b1ıan: ilkA.z.ırbaycan xanlanndan olrmsı
A)Gcri ç:ık:il:ır.ık Qazaxv:ı Borçalının müdafi · •
. d' IJSını
1 dır ı
güon
_ .. d~müş
B)Girov d .. ..xanlann:>r:ızibrini
_ ., b'ı rI:ışd'ırd'ı
özün-- 37. Hacı Ç1l;ıbi sanın Ambaycanı blrı.,,dlrnıasin:ı
C)[)öyuş :ı gurcuçarını m::ıglub cd::ır.ık girovd" .. maneolanamill~ri müm1n edin:
~anlan a.zadeldi uşmuş 1.Xanlıqlar arasında da:uli ç~kişm,br
D)Kartli-Kaxeıiya çan il;:ı iıti faq bağladı 2.Aramüharibal~rinin baş ventıJSi
E)~nc:ıni gürcül::ırd:ın müdafi:ı ed:ır.ık qorudu 3.Qubalı F:ıt:ıli xanla arasında olanziddin-ılx
4.Xarici dövlatl:ırin mıida.'<il:ısi
33.Eyltr-nnn diaqramında "Qızılqaya x;,yanti"(I) 5.İqtisadi :ılaq:ıl:ırin ~ natura! usmfann ~if
~~ •Şiraz ş;,nlikfari" (11)müqayis;,mü;,yy;,ne;in: inkişaf etın:ısi
A) 1.3.4 8)2J.5 C)11.4
D)1.4.5
------- oxşar U E)1.3.5

38. 1769-cuild~~kiliHüsryıı ıan l1 Qubah F.ıtii

ıaııı arasında imzalanan müqni!Jy1 ~n: l
1.Ş:ıki xanlığı F:ıbli x:ına lazım olduqd.1
verrn:ıli idi
qoşım .
t

1.TdŞkilatçısı gürcüçan il İrak1i idi 2.Ş;ıkili Hüse}n xanQarabağ xanlı~ ümiıu t.ışkil.
2.K,rimxanZ;ınd t;ır::ıfındJn t;ışkil edilmişdi edil;ın yürüş<b F3blixaııla birg,iştirak ~li idi
3.M:"~Jd x~lıqla~ asılı v~ziyyJtJsalmaqidi 3.Hüseyn;ıli xanŞam.1.'<ının da.,ili işbrin;ı
t DöyuşdJ kom::ıymJ g;ılmış xanlargirovkimi qanşmamağı öhdJsin:, götürdü
apanlrnışdı 4.F:ı~I i xanŞama.'<I xaıılığırun qJrb~iıxbı
:ısrin 50-ciill;ırindJ baş vermşdi
S.XVlll Hüseyn;ıli xanın xeyrin;ı ;ıl ç;ıkrnJli idi
A)l-1,2,
11-3,4, 0-5 B) 1-1.3,11-2.4,
0-5 A) 1.3 B)3.4 q 2.3 D)1.4 E)11
C)1-2.5,
11-3.4, 0-1 O) 1-1.5,11-2,0-3.4
E)1-1.4,
11-2, 0-3.5

mir.az
 J
1

' 39. ŞJJ.:i ıanl:ın ilacı ÇJl.lbiı:ın ,~ l\lJh;ımmJdh,mn 44. ŞJki xanı ~lJlıJnınıJdh;ıs,ı
ı:ın üçünortııq cJhJt: xanlıqd:ı ni,.nmlandı: n ıanırı <hQo
A) Qar:ıbağ x:ınlı~>ı ilJmübariZJ :ıp:ırması 1.Vcrgil;ır •,
1 B)Xlnlıqd:ı vergisistemini niz:ıml:ıması 2. Feodalmün:ısib:ıtl;ıri '
C) H:ıkiminr:ııbrinJ q:ırşı üsyanl:ır b:ış vcrm:ısi 3. M;ıhbm:, sistemi
D) Birl:ışdirm:ı siy:ıs.-ıti ycritm:ısi 4. ahalininhüquqVJ v;ızifal .
E)Hakimiyy:ıt uğrund:ı ç:ıkişm:ıl:ırd:ı q:ılib g:ılm:ısi S. K:ındlil:ırin t;ıhkimli v:ıziy;:i
A) 1.3.4 8) 2.3.S
40. ŞJki ıanlığının :\'\111;minin90-cı ilbritariıi D) 1.4.S E) 1J.5 C)IJ.4
üçünS.lcİyyJ,idir:
A)Qubax:ınlığından nsılılığı q:ıbul ctm~i 45. ~hntiqi uyğunluğu müJ)'VJ .
ı n ,dın:
B)Ağ:ı ~bh:ımm:xi şah Q:ıcar:ı ıabe olm.:ısı
C)Rusiy:ı il;ı Kür.ıkç:ıy müq:ı,il:ısinin imz.al:ınması ?
D)Qubalı f ;ıt:ıli x:ınl:ı müq:ı,fü im.z.11:ınm:ısı
Safari Ağqoyun]u
E)Xanlıq i~ üsulunun l;,ğv cdilm:ısi
hökmdan hökından
M:ırzban ibn H:ıs:ın
41.Qubalı f;ıt:ıli x:ının ŞJkili llüscynxanın ~qib;ı M:ıh;ımmJd
çmilm;ısinin s;ıb;ıbi: a h
A)Ş:ıma.~ı xıınlığı uğrund:ı müb.viz.ı
B)Qubalı F:ıt:ıli X3.llın birl;ışdinn:ı siya.s;ıtini başa A)Ş;,rqi Gürcüstanın tabccdilın:ıs·1
ç:ıtdı~ı
B) Paytaxı köçürm;,l:ıri
C)Ş:ıkili Hüseyıı xıının vcrgil:ıri öd:ım;,yi gccikdim1:ısi C)Nizamiorduyaraım:ılan
D) Ş:ıki X3.lllığını Qub:ı x:ınlığımn asılılığınd:ın çıxm:ısı D)?(üsusiQanunn:ım:ı q:ıbul ctrn;ıf .
E)DJrb.ınd x:ınlığında özadamlannı hakiıniyy:ıt:ı E) ldarJctdikl:ıri dövlatiniqtisadi;ıhn
•
ffiJSI
~ Jld.ıo ..,,,~
-.-:n.
ır,ıtimı:ık ist:ıyi

42. ŞJki ıanı l\l;ıh;ımmadhasan ıan hnkimiyyati

dö\Tünda: QUBAva Dc>RBoND
XANUQL\RJ
1.XüsusiQanunnam:ı q:ıbul cıdi
2.Qarab:ığ x:ınlığm:ı q:ırşı uğurlu müh:ırib:ı apardı 46. Uyğunluq po:,ıı/ub:
3.Xanlığı Qub:ı xanlığının :ısılılığınd:ın çıxardı A)Qu~ahHüscy~:ıli xanQubanı müst;,qil
4. Qubanın t:ırkibind:ıki Ş:ım:ıxı ;,r.ızisini :ız;ıd ctdi ctınışdı • Nadır şahın ölümünd;ın sonıa xanlıq
5.Gürcüç:ın Uİraklinin yürüşl:ırini d:ıf eım:ısi B) Q-~~-:ılı I l~cyn:,li_ xanın faalxarici
siyclSJI
haqqında Osmanlı sar:ıyın:ı m:ıktub gönd:ırdi yurutm:ısın:ı ş:ı.r:ııt yar:ıdırdı. Quba
xanı.

A) 1.2.4 8) 2.3,5 C) 1.2.S D)1.4.S E) 1.3.5 h::ırbi gücii,·:ı iqıis:ıdi in~iş:ıfı '~ın
C)Quba~ı Il_ü$~yn~li xanın ~ı:ıkimiyy:ıti döınimı
43. Eyler-Vnn diaqramında Urmiya x:ınlığl ilJ(1) x:ınlıı,'ln ıqtısadı v;ı lı:ır~ı- g_ücünün
aıtm.lsıruıiıt
Ş;ıki ı:ınlığlnı (H)müqn)"İSJ edin: olmuşdur • Ca,·:ıd :ır.ızısının xanlığa birl;ış­
dirilnı:ısi

1 oxşar il D)9~b:ılı Ilüseyıı:ıli x:ının xaricisiyas:ıtinin ~

ıdı • Az:ırb:ıycaın ıorp:ıql:ınnı xanlığın lıakiııtıv~
altında birl::ışdimı:ık •
E) Qubalı Hüsc) n:ı]i xanilkolaraq Quba xanJı2ını
birbşdinnişdi • Salyanarazisini •
i

1 1.Az.:ırbaycanı vahiddövl:ıtd:ı birl:ışdinn:ık siy:ıs:ıti 47.B:ıkı \'J Ş:ım:u.ı x:ınhql3nnın Qub3nnlı~nı

t
ycridirdi. birlJşdirilnıJSİnJ ŞJrail yaratdı:
2. Qarabağ v:ı T:ıbriz xanlığı üz:ırin:ı yürüş etmişdi A) Ş:ıki xanlığının tabeedilms:ıi
1
3.afşar dövl:ıtinin dağılması ı.amaru yııranrruşdı 13)D:ırb;md xanlığının :,(;,kcçirilmJsi
ıı 4.Xanlıq daxilind:ı h:ıkirniyy:ıı mübariz:ısi onu C) Salyan:ır:ızisinin birl:ışdirilm:ısi
1 sars,trruşdı D)Muğandan Ş:ıhsev:ın ta)fal:ınnın köçüıülın.1:iİ
ı 5. Varlığına RusiyatJr:ıfınd:ın sonqoyulmuşdur E)YerliahalininQubalı F:ıı:ıli x:ınd:ııı kö~kw
A) 1-1.2. n.3.4_O·S 8) 1-3.11-4.5. 0-1.2
C) 1-2.5.11-3.4, 0-1 D) I-1.4.11-3. 0-2
E) 1-1.3. Il-2.0-4.S

484

.. llllllllllllı
mir.az
,..

.,
•1
~n :ını" döyüş~nün h:ış Hrdi)i ild,l:
AlQınlq:ıy:ı :<Jy:ınJtı b~ ,-enli 53. Quhalı f1t.lliunın k.o(üm»
bblutnuıld
Bl~:ırim :<:ı~ ,-;ınJ ~nnıya q:ılasını tutdu olanlın düzrün
mii~')'ffl
tdin
C)Qutı.ılı _ı f~,;c)n.-ılı x:ın Sal)ı::ını Qub:ı :<anlığına
biri;ışdınlı
D)ş.,~i x:ınlığmda M.-ıh;muıı;xt :<an40 günlük 1. kl."1~irun
!ı;ıkimiyy:ıtd;ı oldu cumı·~
E) fo":ınd.ı q:ıcar tayfası haldnıiyy:ıt:, b~ldi 2. nı XJlll!ı-

'9.Qub:ı x:ınlı~ının x~rici hüc~ml:ırd:ın müd:ıfi.,sini 3. (ıJru \~ 5.ı!)'l0d.vı ~lınin

-.gnlıışdırm:ısına 'a qısa muddJldJgücl.,nm.,sin., birhis~nı 5'Jıl
~r,il y:ıradı~ı: .
ı. [)'J~lıq :ır:ı.zıl:ırd:ı ycrl;ışm:ısı 3. ÔziinJ day:ıq y.vaıımq ~ ij;ı
, Müciıfi., q:ıl:ıl:ınnın ço:ı;luğu b. X:ınlığın :ılufüini 41'1ırmıq mJqwıb
i Şim:ıld:ın X.-ız:ır d;mi~ i1.-ı hJnıs:ırh:xJ ollll.'lSı c. .X:ınlığın s;ırh:ıd)Jrini ııxihbm.l..TıdınnJk ~IJ
4_Dig:ır x:ınlıql:ınn h;ırbı c~hJtd:ın Qub:ı xanlığından A) 1b.l1. 3c B) lı. 2b.k
z;ıif olması q lb.2c.3a D) le 2ı. Jb
A)t.2 B) 2.4 C) 3.4 D) 1.3 E) 1.4 E) la 2c.3b

S().Qubıılı fJt.,li x:ının \'cr,::i isl:ıhnhnn Js:ısJn: 54. Qub:ılı F.1taliuna D.1rbJndi bi~inn.,kdJ
ı. Vergil:ırin ıoplanm:ısı mahal n:ıibl;ırind;ın alındı kömJkttd.1nımill.1ri mü~J'JII tdin:
ı. verginik;ındx_u~~ ıoplam:ılı v:ı birb:ışa x;:ızin::,y;:ı 1.1!Jrbi~h.ıtd.-ın o cpd.ır dJgoclüolnurr.uı
ı:ıh\il vcm1:ılı ıdı 2.8halininF:ıı,li und.ın löm.lki.'ll:ım:ı.~i
3.s.,zi mük:ıllJfiyy:ıtl.-ır mahal n:ıibl:ırinin IJIJbiil:ı 3. Rll~iy:ının D:ırbJndi t.JZ)iqılıırdı s:nlım;ıq
yerin:,yctirilnı;:ıli idi 4. c>halinin çoxlu,-ergi:ıl.m D~ unındın rı.ır.ııı
4.Vcrgil:ırin ıopl:ınmnsı bndlilJr v:ı naibl:ır arasında Ollll.1Sı
bölü_--<lürüldü 5.Qonşu xıınlann D~ tcz-ıa q:ır,rçi )~ br
5.lkızi mübll:ıfiyy:ııl:ır yalnız xan yasavullannın cıırosi
ı;ıl:ıbi il;:ı yerin:,ycıirilm:-ıli idi ı\)1.2.5 8)24.5 C)lJ.S
A)l15 8)2.4.5 C) 2.3.4 D) 1.3.5 E) 1.4.5 D) 1.3.5 E)11..l

51.Qub:ılı f JtJlix:ın yığıl:ın vcrgilJrinbirbaşa 55. Qub:ılı FJtJIIı:ının Şamıtı unlı~nı blrb,dir-
ınin;ıp daxilolmasını t:ımin clmJk üçün: mJ}ibir müddJttJIİr, ulmssının ,.,imi:
A)Vcrgil:ırin toplanması m;)rbzi divana h::,val:ı 1.Şamım xanlığının iqtis.1di ,., si)'3.(İ ~•
c:dildi güd:ınm.-,si
8) Vcrgil;ırin toplanması bndxudalann ixtiyanna 2. Şam.uı xıınlığının qonşu unlıqlwın L1m,k
\'erildi aılma.sı
C)8Jzivergiv:ı mübll:-ıfiyy:ıtl:ırin toplanması 3.K.:ırim xıın bndin,\ı;ırb;ıycının $imıl ~l.ııw
şahsev::,n ıayfalannın ixtiyarına verildi q;ıfıl hücumu
D)~fa\i dövründ:,nqal ma qanunsuz vergil::,rin 4.Xanın düşm.ınlJrinin D.,JbJnJ uıılığı üı,nro
toplanması IJğv edildi hücumctm.ısi
E)XanxJzin:ısinJ daxil olan vergil;,rmahal naibl:ıri ı\) 1.2 8)2.4 C) H 0) JJ E)1.4
t:ırJfindJn toplanmalı idi
56. Bal..1nın Qubaunlığına birl.)1dirilın.mıti urvri
1
1

52.~btndJbJhsolunan xanlığı müJyyJnedin: ıiddir:

td.>ns.>b.lbl.>r1
1.Bakının X:ımn lxışlıc:ı lim:ıru ,_,ticınc
m:ırbz!Jri olın:bı
asasını M;,hJmm:ıdlıüscyn xan qoymuş­
du..f;ıbli xan yerli ::ılı:ılinin kömJyil:ı ilk 2.Sıkının uıil:ın ALxb.1)'C311JD
ırabıJ olrımı
3.ôfıalisinin Qub;ıyJ biri~ LTifd:ır o!mı_~
obraq.... müqavimJtsiz Qubaya birlJşdirdi.
4.Xanlığın urici hfx:uml.lrJm,na q:ılıımın:ıı ~
Bu h:ıdiSJ Quba xanlığmın strateji
üı;wı 1"'1lüb
)'J.T3.trll:ın
mö\·qeymı daha da möhbml~mdirdi:
5.Qub:ılı F~fi XJnJ buninADmi)t:ın :n:zisıi.,,
~ mühaf)L)siFJtJIİ xanın arvadı Tutı
birlJŞdirilın:6iro ~ı )'3r.l111U.U
Bibxarumata ınldı. A) 2JA B) IJ.4 () IJ.5
D)l.25 E)!-t.S
B)ŞJki C) L:-ınbran
E) Şam.ıxı
us

mir.az
 Snsnni şnhı l Xosrov

Hülakü hökmdan Ağqoyunlu

Qazan xnn H::>s::>npadşnh

Qubalı F;lt:-,li xan

A) Q::ınunnam:> q:,bul ctmişdir

B) lqta torpaqlan payl:ımışdı
C) Vergi islah:ıtı kcçirn1işdi
D) Başqa dövl:,tin varlığına son qoymuşdu
E) Payta.xtı başq:ı ş:-,h:,r..') köçürmüşdür

58. D;,rb;md ,";'I Bakı xnnlıqlnnnı birlaşdirdikd;,n

sonra Fat.)Iİ xanın maqs~di idi:
A) Qarnb.:ığ xanlığmı tutmaq
B) G;,n~ x:ınlığmı özün:, t:ıbc
ctn1~k
C) Quba-Ş:ımaxı müb:ıriz.;,sin::, son qoyn1aq
D) Az=,rb.:ıycanın c:>nub torp:ıqlannı :,):, keçirm::,k
E) Şama.'X_ı şoh:c>rini tutarnq öz dövl;:ıtinin paytaxtı
eun:,k

59. Qubalı
Fat.>li xanın xanlığın paytaxflnı g;,l;,c3kda
Şamaxıya köçürmakda asas maqs.:,di n;, idi?
I. Cavad ;)razisini birlaşdinn::>k üçün yol açılması
2. Ş::,h:,rin coğrafi baxımdan ::,)verişli mövqed;,
yerl::,şm;;,si
3. Az;,rbaycanın şimal torpaqlanmn m::,rk;,zind:,
ycrl:>şm::>si
4. Quba ş;)harinin tez-tez dağlıların yürüşüna maruz
qaln1ası
A) 2.3 B) 2.4 C) 3.4 D) 1.3 E) 1.4

60. Şamaxının Qubaya birlaşdirilm.Jsinin siyasi cahat-

dan .:,h;,m iyy.1ti na idi?
1. Qarabağ xanJığını tabe etm;:,k üçün stratcli m;;,nt:,q:,
olması
2. Şamaxı şah;ninin q=>dim Şirvanşahlar dövl;;,tinin
payta.xtı olması
3. Gal;x:::,kd::, Qarabağ v;;, Ş:>ki xanJıqlannm birl::>ş­
dirilm;)Sİna şarait yaratması
4. Az;,rbaycanın c;;,nub torpaqlannın birl:>şdirilm::>sin;:,
şarait yaratması
5. Şimal-ş;:,rqi
Az;,rbaycan torpaqlannın birlaş­
diri)m;)sin::, köm:>k etm;:,si
A) 1 .3.5 B) 2.3.5 C) 2.3.4
D) 2.4.5 E) 1.4.5

486

mir.az
 •

62.Qubalı fJIJlixnnilJŞnmaxı xanı araıı

i
1
cdilJn ranhı~nıayn JsnsJn: nd •,~ 1 1
ı. Quba xnnlı~'l Şmııaxı xanlıt'lnı xarici
h.
qonmı3l1 idi ucu~~
2.Şam:ıxı x:ınlıh'l F~1Jli
xana lazım olduqda
vcnnJli iJi ~
3.Şanııxı x:ınlığı hJrilQuba xanlı~na m·
q:ıdJr ver~vcnnJli idi ~)~ untı~ ilaba~ı. Vtn'I
73.Quba
•• &" mlş ııtmns
4.Şama.xı ş;ıhJıi Quba xanlığının pa)1a."ıoll!'Qlı~
mantiqı ardıcıllı& tam•mı
&' • aıın:
wu
A)1.2 B)2.4 C)3.4 D)1.3 E)ı,4

63.ı 767-ciildaŞamaıı xanlığını m~lub

tdırıL;.
bölüşdüran xanlıqlar:
01
aralannda
A)Ş:ıki, Quba B)Qarabağ, GJn~ lorpaqlaıuıın biıl~nUTl)S· • ı,.,.
A)~rbaycan
C)~nc:ı, $Jki D)Bakı, DJroond çaıdınlması ını.ıı ""i"
E)Quba, Qarabağ B)SJfa~i_döv!~nin hakiıninıiniij ~ cdilınısi
C)ahalı uı.ınnJ qoıul~ a~rveı~brin bğv edilıNsi
O)Xanlıqda komendaııt ıdar, üsulııııun )'313dılıııısı
64.Qubalı FJtJliı•J Şamaxı xanı arasındaıldırıSi E)~imal:~qi .~>tan toıpaqlaıırun birbıdir­
razılaşmadan Şamaxı xanının lmtlnutmııinin ılm;ısının bmncı lllJ!!ı~~inin 1xışa ç.ttdııılmııı
sababi:
A)Qubalı FJ1Jli xanın ŞJrtlJri po1ınası ı. K:rinı x:ın Zındin 9ayınlilıa~ir.xb adı bumılan ıanb~ miu)yııı tdio:
74.~btnd3
B)K;ııim xanbndinA1.1rbaycanın şimal1113 ~ s:ı.dadıqdııı sonr.ı tuıdu~ıtı ş.~hJrdir
C)Qubalı FJtJlixanın Şam:ıxı ;ıhalisinin birhiııini OJrootıdin mühasirıioi arad.ııı qaldır­
xanlığına köçünnJsi dıqdaıı sonra F~lixan~ di(Nıli _
l amirlbıız;miıı 9ayıniilKl~İr.xb
D)Ş:ıkili Hüscyıı xanın Şam:ıxı x~ına köm.ıkm..m xanlığına yömltdi .... ~ğırun &{dm
sı.mlıqdm sonratutabilııl'XIİ)1 ş:ılı:ııdir
E)Qubalı F;ıı;ıli xanın v;ıfoı ctm;ısı Qııba xanlı~ il~toqquşma)1 giinb çı.tt
f;ıbli xaıı diplomatı'\ yolla
·- ıanlığını talıe
1
2-O;ırbJnd
A)l·TJooz, eım.ık üçün Bakı xanı ~bLik Mıbıııımi 1 1
ildaFat;ıli xanvaŞaki hakimiHüıeı1uı
65.1768-ci 8)1-Unniy.ı, 2-Bakı müvifa ba' bkli6 iboıı • 1
arasında baş ı-mn döyüşün naticasi: qı.aııfabil, 2-Şamaxı
ı. Ş;ıki hakimiHüscyn xannıağlub oldu. . 0)1-Umıiya, 2-DJroond A)Şamı~
2.Şaki xanlığı ı:ınıamil;ı Quba xanlığı~bı~~nlm ~1-T:briı, 2-Bakı D)Qarabağ
3.Şamaxı x:ınlığı tanıamil;ı Qubaya bı~~ınl~
4.Muğ:ında ycrl;ış;ın C:ıvad xanlığı Qubiı xanlı~
birbşdiıildi
A)1.3 D)1.2 C)3.4 D)2.3 E)1.4

mir.az
J
11

75.Ş-\ld unh~nın mS-ci il,Urmiya unlı~nın 1759-81.Qub:ılı FJIJli ıanın birlJd'

cuil,·JQuba ıınlı~nın 1780-1781-ci illJrtıriıi natirJbri: ş ırılııı~,
üçün oışar tJhJtdir: 1.TaSJmif.ııın inkişafı üçün . ' 9
A)Osnunlı döı-lJIİn;ı m.ıkıub göntbmı~si '
•·Quba • 1
.,an •
ıgının • •
ıqhs:ıdi v ŞJra,ı
h l':ıh..,
:-"'ıııı
3•ı\ ramu"h 'L. • ~ Jrbı •
B)Rusiyaya clçilJrhcy:ııi göndJmı.~i anwlJnna birda~ l'k -sıılii ~
qarşısı ~ ~ ~~ t-~
1
qclfş.ııl:ıı:ı qarşı nıüb.ınz.ı apanrosı 4.Xarici hücumlann
D)Qar:ıb.ığ ~anlı~ ü1..-ırinJ yürüş cım.ıl;ıri 5.Quba xanlı~ ölkJnin siya_ı·1~1)~%
E)ı\7.;ırbaycanın c.ınub ıorpJqlan ÜZJrin;ı yiirüş 0~11am.ığa başladı ~lıııda,
A)1.2.5 B)l.3.4 ~ 9
cnıı.ısi
D)1.4.5 E)2.3.S ql.4J
76.Qubalı FataU
ıanın Ambayrının r~nub
üı.ırina hücum rtnıJkdJ mJqSJdi: 82.Qub:ıh Fatali
xanın birla<d'.
torpaqlan
1.Bütün ADrb:ıyCJn ıorpaqlannı birl~imı.ık
•1 .
1uq1anJ!ıCJ Jnmışdi:
A)i:lr.ış v;ı Car-BalabndJ
t
~~
ırııı~sıı•ı,uı

2.cmbbili Qub.1 xanlı~nın mJrbrin;ı çeııinnJk

3.S;ıfaıil;ır döıhtini ~rpacım.ık B)Naxçıvan vaİravan xanlıqlan da
4.K;ırim xanZındin qüml;ırinJ ıırb;ı vurmaq C)Şaıma.xı l'JŞ~ki xanlıqlannd.ı n
A)3.4 B)1.2 C)IA D)2.3 E)1.3 D)GancJ xanlı~ l'JSalyanJraıi .
E)Qar.ıbağ vaAı..ırbaycanın ~ns~
UXanJıq~ 9
77.Qubab Fata!i ıanın Qarabağ ıanlı~ üıırina
yiiniıünün ıığursuzluqla naticJlanmasinin_ sababi: 83.FJIJIİ xanın ı·Jfotından darhal 1onra hıkiııı·
A)Hacı Ç;ıl~inin lbrahim~;ılil xanın köın.ıyınJ ordu gJIJn ôhnıJd xanın n ŞcyıJli u b . ~11.ı
dönüüçün xaraktcrik deJi/: nın '~ıniılli
göndJrm;ısi
B)Kartli-K:mıiya çarlı~nın İbrahim~;ılil x:ına A)Xanlı~n qüdraıini qoru~b sa,ıa .
olmadı nıaq ıtııQr!-:ı
köm:ık eım:ısi
C)Da~sun h.akimlJrinin IJzyiqi il;ı geri
qayıtması B)Quba xanlı&~na birlJŞdirilmiş xanlıqlaı .
müsı;ıqil oldular l~
D)Hücumun 1RusiY3 s.ırayında eıirazla qarşılanm~ıı
C)Quba xanlı~ Qacara tabc oldu
E)~bliklikl:ırin Q:ırabağ xanlı~na dJstJk ııc1111J5 ı
D)Quba xanlığı nıslar IJr.ıfındJn işğal edil~ PJnahali
xan
E)Quba xanhğında komendanı İ~il~i~6ı
78.Qubab Fatali ıanın Ambaycanın canub
ıorpaqlan üurina hücumunun natimi:
xanlı~nın adı buranlan
84.Quba hôkındannı Qubalı FJlali
A)T;ıbriz ı? Urmiya ~hJrlJri ııııuldu _ .
müm•Jn edin: xan
B)f;ıbli xanAı.Jrbaycanın cJnubunda ~o~amlao ı
d

C)fablixanarc!Jbil ı~ Meşkin ~h;ırl;ınnı ;ıla

k irdi Urmiyalı FJIJIİ xan
D)f~;ıli xan ın.ığlub olaraq geriÇJkildi
E)FJIJlixanADrbaycan torpaqlarının A)Hüsc)ıı x:ın B)Şeyx;ıli xanC)SJ!imxı.ıı
birl~ini başa çaldırdı D)İsma)1l xanE)cllıdülqadir xan islahan
A)Vergi keçirmi1dibr 9
B)Gııc, wılı~nı ö1J;ırinJ ıabc ctmişdilar
79.Qubıb Fatalinnın Ambaycanın ~anu~ to~aq- Qılroaycanın şimal-ş:ırq ıorp;ıqlannı birl;ışdir-
lanndan geriçakilmasinin sabahlarına aıd deyıl: 85.Şaki xanı Hacı ÇalabidJnrarqli olaraq Quba GD,ldilır
A)Da~stan hakimfarinin narazılı~ fJtaliıan: D)1irazş;nli~ari''nda iııirak ctmişdilJr
B}Kaıtli -Ka-cetiyaçarlığının eriraıı A)AzJroaycanın CJnub ıorpaqlan mı~ a,.\ı.;ııbı)taıı torpaqlannın birlaşdirilm;ısi uğrunda
q Awbaycan xanlıqların narazılı~ . etrnişdir ıminriı:ı apaımışdılar
D)Qacarların,ciddi müqaıimaıina rast g;ı.l~ı B)Şam:ıxı xanlı~nı özünabirlJşdirnıijdi
E)Fabli xanın buyüniŞJ qarşı çıxan Rusı_ya ıl, C}mrbaycaıı ıoıpaqlann \'ahid halda birl~6
münasibJtlJripisl~ak istam:ımJsı D)Umıiyalı FJIJIİ xandan
asılılı~ q~ul ~~ l~bılı Faı~i ıandan farqli olaraq Urmiyalı rıali
E)Q:ırabağ xanlığı ÜZJrİnJ uğursuz )Ü!İli ctııri,6 un:
lTiriz ~ni xanlıea bir!Jşdirmiıdi
80.Qubalı fataU ıanlı~ atrafında
unQuba l~öxaıılı~ ilJmü~z~ apmııııdı
birlaşdirdi)i mıilar: 86.Qubalı FJtali asılıh~ qJbu/d111Jlııı
sandan l.Qııahığxanlı~ ÜZJrinJ uğurlu yürüş cımişdi
A)Şilllill-~rqi wrbaycantorpaqlan ıanlıqdır: ~ lfıııııım..'(j]JJSJn xana
qarşı mübariZJ aparmıid! .
B)QJrbi ADrbaycan torpaqlan A)Şaki B)Şama.xı t~ytaıun şinıal-ş;ırq ıorpaqlannı birlJŞdimu~ı
C)Şimal-{jarbi wrbaycan ıorpaqlan D)Qarabağ E)B:ıkı .\)IJJ8)2.14C)2.3.5D)2.4.5E)1.3.4
D)c.,nub-ş.ırqi wrbaycan ıorpaqları
E)Bütün Azjrbaycanıoıpaqlan

------•--
1
488

mir.az -----
91. F.ıt;,li xıın l.>r;ıfind.ın Qub,ı xanlıj!ınıı hlrl->,diril.ın
xanlıqlardan biri deyiJ.-
A) G:mc;, B) R:ııa C) S;,ki
D) L:mbr.ın c) Sama.,,

92. deyi/: Ş.,ki xıınhğı v., Quba xanfıı!, üçün o,q,.r c.,h;,ı
A) Şirvan ;,r.ızisi n~ yar:ınm.-ıs, j
B) Az,,rtx,)'Can,
ycritnl;)si '-:ılıid dö,·bı.ı., birbş<Jirm:,1: siy,:ıs:,r; iI
1
C) S-ama.,, :'<lanlı&rı uğrunda rnüban2;> apann,'.ısı
D) Azarb.,ycanın =nubuıu ,.,. Oar.ıboğa >iirüs<"tın.-..;
E) Şimaı-<ı~rt,; A=rtxıycan ıorp,qıanrun ı;ürcü çarfan
t.;,r-;, fi nd ;,n iş ğ:::ı lı nı n q :ırştsın ı n t mas,

93. Uyı:unluğu müayy;,n edin: ı

t .Qubalı
1
F.>t'11i xan n. xvnı ~srin 8°'- ci ill:,rind> başc:µ
;,(_nnlı dan as11ı1ı 'h ;x>uJ ctınisdi
2. Hncı b. Qar.:ıbağ Jl'l.;)Jikbrirl::) qaqı müba.
riz;-, n annı
Ç:,J;,bi x:an
c. Qı7.llqay:ı ~Ylln.,tincbn soru:ı l'
3.~mal~din Q:ıza., v;, Rorça1ı mnhallan nı ~
cmistdi
Mirz;, b~y
d. XVırı ;,srin 60- cı ilbrin<.1.-, Gv~ıd
:mızisin ÖZii.n.;, bbc erm· di . ı
e. Gürcü çarına qa~, mübariz:,
n rdı

A) t d. 2c.c. Ja
C) 1c. 2b.c. Ja B) 1b. 2c. 3-a.d
E) 1c. 2d. Jb.c D) 1d. 2c.c,L J3

A) D;)rb;)nd ;,haJ isinin

F;,t;,li ~dan köm.-,k Qubaıı F;,bli ~
İSbm:>si l>.,r-tx,nd :unlrğı üz:m-
B) ~ hücum etm:,si
Şa rna." xnn I ığı nı n Sam:ı:u-Quba
vcrgirıi vcnn~kd:,n
imtinaclnl:)sj mub::ırizxrnin
C) lan.mas,
Qubalı F;:,t;,li :ıtanm
V;)fat Ct~j ~ ki -'Un lı ğmm <:.>ub::ı­
D) nrn asılı ~nı..bn :uınsı
l'wtufran ;,ra.zisinin
Az;,rtıo)'Clllln C'Cl.:.b
Qubay:ı birl~iri-
l~i torp;:ıqL:ın.n:ı yol ~-ıl­
rnas1
E) QlZI lqa ya x.:>y-:ın.:>ti- Ha.., Ç~l:ıbi.:ıin Q:ı.z:n
nin '-entusi
'\,";)~ i~

mir.az
 95. l 7S-~i il Ş..-.~ v~ 1-,nl...~rnn ~nnhql:u,nın tnrlxi
ü,·iln o,~r c.,h.:-t:
A) ~n.ı_h.:--lı '-..,n:'l ..:J·'-P.::-' mül"'-:ın:r..:> :ıp..'"lnnnlnn
]3) (.,_: ıh: lı F ..,,."'"'lı ~nd..u-ı n..·-.ı 1ı lı~., q~hu I ctn,~1-'"'ri
C) Ru.,,:- .._nın hin"l....ı.' _.,,intq.;"bul ctn,-"'"'l;::ıın
O) R.u,ı:-. ~ r.1:-,,n.._, c-1.;-ıl.;,ır hcy:-tı !!-0nd.;,nn..'"'1:ıri
E) C..2 .::-_,rl:ınn hfi~-umunun q. rşı,ını :::ıl~l::ın

96- E,·lc-r-"'\·c-nn dinqrnmında Quhnlı F;,t~li xan (1) il:t

r..;»"'nah~li ~n• (11) müqnyis..~ cd:tr.~k f"~rqli v~ oxşar
c.>h,;.srl.,ri mii.~~~·.,n edin:

ı . .r--'-7-""'rl:xıycanın ~i1rıal-Ş="rq torpaqlannın birl::lşdinn:,si

""" c)rd:,hi] xanlıgın:ı )"'Ürü~ t~şkil ctm:-ısi
3. G:ınC.;'\. ı~,--an. Naxçıvan xnnhql:::ınnı özün:,
birl:ı~im-ı;-ısi
-l. Qız:ılq::ı~-::ı x:ıyan:ıtind:ı işt-irak ctm:ısi
5. D~rb.'"'nd xan lığını birl:ışdirrn:ısi

. ) 1-1 -5. 11-3.4. 0-2 B) 1-1.3. 11-2.4. 0-5

C) 1-2-~. Tl-3.-ı. 0-J D) 1-1. 11-3.4. 0-2
E) J- J .-ı. rl-3.5. O-:!

97_ ~,-;;:,ld~ki hans-ı

hndis.:,l:,rin nön~r~lari:nin yerini
dayi~d;t. •,,crilnıiş bütün h:ıdis;-,1:ırin düz,::ün
x.ronoloji ardıcıllıi:,rını mü:ıy~·an ct.ınak olar?

..,
11 lr:ı.k.linin Sö~v~l :,raz:isin is -•al ctın:,si
~nk~r::ın x.anlığ.,n111 Qubalı F:ıt:.:,li xa.ndaı1
asılı lı c::ı :,bul ctn1:ı.si

B) 2 y·~ 4 C) 4 v:ı 1
E) 3 v:ı 4

98. ~,rıı 1 ~rin 80-ci ill=>rinda Qubalı Fatali xanın

~ı-firüşiina m3rnz qaJrnarnı.şdı:
A) Q:u-3rot! x..anlığ:ı
B) T~briz x.3..nJığl
C) Ş:ıki x:ınhgı
D) L.,nk:,ran :x=ınl ı eı
E) an:ı~biJ xanJığ:ı

490

mir.az -
 Rılliqı>ıdcl)i-,4a,~~ı:-;ı:. ,,,..,,
110.
P~uhlliı:ıı_. tat-.
ıılıııuııfıı:
,\lX~ı c-..~lil)ı

CJ
R)Oı.,,-., ~ı.ır•~
() ~~ ııı•·~t)
1
DIC.r-8.ıt.ıbı itt:.::!•
f 1(ı!.i\1\1 ı, Tı:1 eı..ı Uu,,

111.)l.ılillxiı, Qırıbıf Unb:!ııtı tıı~nı~..

lrdl(l0tı,'uıı ffllİJ)) .ıa tıb;
1X.\uı l \'.r,ı,-.ı, 11\."\l
J Çıl~tJ ~ T11 ı
ı\l l lJ J5 81il Lll ()in! ı
D)l2JJ.I Fi11J;1

X\111.xriıı ~ilci ıllııinı!J ():ınlı.t.,':t,

112.
ıristiın-ılbın m.ılıUııınıa )'Tflııl.ııı ı~...
s.ıb.ıb oldu:
abunlığına aiddeyi/: AIQır.ıl\ıl tını,~ r.ıı.ıh.ıiı ı..,,ıııu,.,,, .,~
Qarab " _ -d ..
1OO• 1·"nnıııd:ıfiJ qurJlının anını..... iı-... ~l~ı
l Xan ıg, . -ı·.ı
,\ 1ıar in)3 cdılm~ı BlSir.ıı~ı~,n l\;nlı.ıi ı..ıııb~ı ll.1.:ı ~r.u
"'1411

ql J • "ndX l 1.1' ~~
qa)'3döyuşu J açın mJ,~ı>iııin ı.L
oıoailı,. ~
cdilm~sı . . _ () Rlt(ı)l n.n.uılı mı.lı.ııı!\xııı.1.ı R~"~lll.-=
'ı~.,,,,
•ı)'J xanlıgından bır miidd.11
asıldı~ ıw.., oı IIlr.u.linın lu!ıı >.nlım ~,·"ı.ıırıxı
C)Unıı . • - 1T\11
cını~sı . ..k ElS.ılı tını lu:ı(~ınııı ın.ıl ~~\J.ılı~uııı
1ayax~yan~ıındJ ı~tıra •Cllll,)sj qıımu,ı

DlQıl~ qaP o~m.ınlı dövlJıl~nin hiıı,,.,_ ....

E)Ru51y • -·~•Oijij ,..,~
q:ılnıııı ılJ.ı ·Xtıın mı• ılıi10ıhı1cJCıııd.ı•
11lli57-(i
AIb:ıl1Jlll.ın "'~~ın b.ıll.\lı,ı ıµ!jı.ı ıı,ı.ı:u
X\'ll1.ısrin 50-ci illJıindJ baı ''CT1n.ıııı(~ ~,lm.ıJı
101,·, .,h~ınııı:ıı.lh~,.ın xanQac~nn
1 ?:r:ıb.ıp ıii~~ lllPxuh.ılı tın ~blı.ımn~ ı..ı ~~
1.Q11hlı F.ıı~li ,:111111 Q:ır.ılıJga )1ıntş ctrn.'\ıi q.ıııınım.ı nı.ıılııb 111,hı
2. ı,. ,..uılıi•ınJ:ı
3 G~nc,," ~ i~ihakiıııin,ıı)iliıin ..)~ ~lif~rdJQara ba~ :ıAnlı~ının
, mıisindJ (')M.ıh.ınınu!lwn tın Ox.ıı nclı,1r\'.Jın \hı
4.•1r.wan ,.111 1ıcıııJ:1
••: , qacar ıaıfasının h.ı~m~,~ · ~~.XJlikliklm aidılır: . ıb P.ın.ıl'ıJlı ,,ııı J,ıh nv~hıh cdı
gılın.,~ı ~mqın . 2 Qam.$Jınş;ıddıl 0)~Lıh.ımın.'>..Dı.x.ın ı.ın \>,ı.~r Qııriı.ı_~ u-'.
• ıw.)!J llısu
5Gün:ii ç:ın ıı lra~linin
ŞörJycli iığll C1Jıuıi 1,.....
1x,;u,, d.) .ı ••Diı,1q, ç·ıı .ıoo·rel
•\IJr.10 qrııunun.ı nı.,~luh ,ıkhı
• n,
A)..... nı IJ.5 C)2.H DlUS ~il) E)lbr.ıhınıulıl ı.ı.ı \IJı.ıııılTl)l'/Ql ı.ııı Q-uı
1.v.:.tiııtın (Talış) C)3.4.5
tı"1:ol,hı
,ı IJj
8)2.3.4
Oi!U E)1.4.5
114.m,~cıı ildı l rm~alı h.ıll uaııı ~
hücumunun "-'kJıİ:
ı. $11).1
q:ılN Jlnıy mııl-,.ı.w~b ~-~'ııµ t-ı
olı!u
b\lun
2.l'~ıNıılııqlJ h.ı;,:ı ;.ıı,~ t) t ılr·!ıı ~ ı
~mıwı

J.~.ıb:ılı ı.ın lm'J)J u+~ "-~ ' ..

cıJı
l (µJt,Jitınb) l rrJı ı uı,ı., " ~'ı
6'.,~
S P;ırJh.Jtıur~F.ıı.ıb\Jlltt::- L .. !
104.PJn3hJIİ ıonın Qmlrn~ unlı~ının m~ )lfll'ıb
1üi-sJlım.ık üçün ıikdirdi) 1qılıbr. ı\) IJj 8111l
ÜJıı1lıJh.ıJ 2.Dir.ı~ 3.Rır• 1lQırCl! unlı~ındJn :hılılı~ı birinciqJbultımı, Dı!•U lıl l 1
t ~1lıbubğı 5.XuJ.ıı t.tl!1:
\ı\llı.b
ı\l IA.5 B)2.JA ()1.1-' C)ÇilıtMJ
~:u_~
D)1.3.5 E)2.t5

D )

mir.az
 uyğunlııi ,
119.~lJntiqi
gunıuaı)'a
T
r----- "tdin:
1 il
Qarabağlı
i xan
PJnahJI
111 iV V

- vı

P.ııulıJ!ı ilacı Qııbılı

llO Çıbbi F,ı,lı ,nn

ili B)1,v,vı
A)1.11, C)il,V,vı 120.İbrahimxalil xanın maliklikla
.
O)1,IV,VIE)111,IV,V qonşu xanlıqlann hücunılan nnrayan~nı
hayata kcçir~iyi tadb!rlara ai~~isr~nqoıırıaq~
Qarnbağxanlı~nın Umıiya ıanlığından asılı­
116. l. Avar xanlıgı ı·J Ş~kı xanlıb1113
lı~na sonqo)11ldu: yaraldı qohuınıııq~ 1

A)Qızılqaya XJy.ııtJlİndJn sonra 2.Qacarlar dövlJtinin himayas· , ~ ıvJII )SrİO 80-ciillJrindJ

.. .. 1· . ınıqJbulM
B)K;ırim xanZ:ındin vJfatından sonra 3•Gurcu çarıgı ılJ dostluq VJqohuını ı ı. A anlığına yürüş cımişdir

C)KJrim xanZ:ındin PJnahJli xanı özmünJfıqinJ yaraldı uq~laqıı~ QJ!3h,:lb

X

çeı'İnnJsind~n sonra 4.Özadamı 8s:ıdulla bJ~Tabrizin xan

O)Unniyalı FJlali xanın K:ırim x:ın Z:ınd İİz.'lrinJ çıxartdı laxltrıa b,ılı fJtJli xan.Umıiyalı F~tJlixan
hücumundan sonra 5.XaricisiyasJldJ ,.3 Osmanlı d"
Rusiyaya .ı)Qıı ÇaiJbi xan, Qubalı FJlJlı xan
E)KJrim xanZ:ındin İbrahimx;ılil ağanı famıanla meyi etdi 01111 11ft, B)Jlıı.I lı fJIJli xan.Qubalı FJtJlixan
Qarabağda hakinıi}')'JtdJn salması il;ı A)1.3.5 B)1.3.4 q3.4.S O vnıu~ (al':ıd xan,Unniyalı faJli
xan
O)2.4.5 E)1.4.5 ı Dl~
E)M~ıJııou•
:ıdJı~n xan,
M .. Qubalı Ilüsc~nJli
xan
117."Şiraz ŞJnlikfari~nin Qarabağ xanlı~ üçün ' himxalil • I h:
nJfosi: 121.ibra xanın dövründa
Qarabağıııu SıbJb n~ticaalaqası po:ıı ıııayı
A)Unniyalı F;ıtJli xandan asılılı~ q;ıbul eldi
asılı VJZİ)1'JIJ düşmüş xanlıqlardır: ııdıo ıı-
B)KJrim xanZ:ınd;ı tabe oldu l. TJbıiz 2.GJnca 3.Na'IJı'lj Hodısa Natica
C)arazisi qonşu xanlar arasında bölündü
4.Qaradağ 5.ardJbil aıxı döı~ü-
AlXlttD MalıammadlıJSJn xan
A)1.3.5 8)l.3.4 C)H.ı oüıılxış vemıası Qacann Qarabağ xanlı-
O)P;ınahJli xanözhakimi}')'Jlini möhk;ıml;ıldi
0)2.4.5 E)1.4.5 iını 1.'ıbe cımasi
E)arazisinin xeyli hiss.ısini itiıdi
B)Garduşan döyü~ü-
Qubalı FJtali
xanın
122.X\_111 as~iıı 60-7~cii~la~~daQarabağmı!ilil. ı nüııbı.şvennası d[işmanlarinJqalib
118.
Eyler-Venn diaqramında Urıniyalı fatali
ıan
larinın Rusı)'3)3 muracıatinın mabsuqalm-l!mıı ____
1 t-'o:-alm-:-;ıs_·i___ _ı
afşar (1)ila
Qarabağlı Panahalixanı (Jnmüqa)isa
Rusiya nın Azarbaycanı işğal etmasina maord~:q ~lı Faıali xanın Aı:ırbaycanın şimal-
edin. i.Rusiyanın kifa\'JIqJ<larharbi &ıiicünün ollll1mlil [bıb.ınd xanlı~nı şarq lorpaqlannın bir.
2.BcynJlxalq ı•,vi)~'Jlin Rusiyaüçün alveriıü ıı!ı( elmJSİ IJşdirilmasinin başa
olmaması Iu..-----:--t~ça_ım-:as:-:ı "":"':"'"---j
3.1768-1774-cü ill~rnıüharibasinda Rusiyaruıı ~vaşının baş ilacı ÇJlabi
D)&)'al xanın
mağlub olın:ısı . , . ımo~ı Qarabağ xanh~nı tabe
4.İbrahimdil xanın Kartli-Kaxehya çanlllıakliilı ctmJsi
iıtifa.qa ~nnJsi IQ~1qayaxJyanJIİ· 11İraklinin Az;ırbaycan
A)1.3 B)1.2 C)H D)2.4 E)2.3 nın verm~ı xanlannı asiralması
1.Yeni xanlı~n ~sasını qoymuşdu
2.Birl;ışdinnJ siyas;ıri aparmışdı 123.Qarabağ xanlığının X~111
asrinSO-ciilfariı,ı lll.PıaıJıali ıan ifaİbrahimx,ılil xanın fJaliyyati
3.K;ıri mxanZ:ınd;ı qarşı mübarizJ ap.1nnışdı cı illJritarhiüçün
oxıar cJhat: İIUD oı.ı,ar cahat
deyi/:
4.bvanxanlı~nı asılı mi}')'JIJ salmışdı A)afşarlar ibıııübarizJ apamıası .~~blifüriözüna tabcctmişdi
5.ardJbil xanlığını özün;ı tabe elmişdi B)Gürcü çarlığının yürüşünJ m:nızqal~ı ~Bmrı<!~ siyasati ap:ırnıışdı
C)ŞJki ;ı:anlığı ib uğurlu ıııühanbJ eımıı 1 ~~araqaışı mübariZJ apannışdı
A)1-1,3,
11-4,
0-2.5 B)1-3,
11-5,
0-1.2.4 D)Qacarlann yüıiişünJ nıJnız qalnusı O)~tıı :ıanlı~nın qoşunlannı ınJğlub cımişdi
C)1-2.5,
11-3.4,
0-1 O)1-5,
11-2.4,
0-1.3 E)Rusiya iladiplomatik ~laqJIJrqumıası fJBimMfal KJrim xanZJndin asılılı~na
\,a,ssal
E)1-1.3,
11-2,
0-4.5 ~Ü

492

1
mir.az
l 1.
 J

128. Eyler-Vcnn dlııqr:ımında Şaki ~anlığı (T) il.,

Qarabnğ xanhğını On müqnyis.-, edin:
1 oxşar ___ ıı___

,'
1
1
1. Birl:>şdirm:, siyas.,ti apamıışdır-
2. Quba xanlıf.rıınd.'.ın asılı v;n:iyy:;>.b düşmüşdür
,
J

3. Varlığına Qacarlar dö, l;,ti t:ır;,find.,n son qoyul-

muşdur
4. Xanlığın m~rk;,zi ;:,vv:,lc:, Şahbulaq. sonra Şuşa
qalası olmuşdur
5. Bayat savaşında Şama."<ı :ıcanı V;l Qar:ıbağ ~lıld:,ri
mütt:ıfıqi
ol muşdur
1
'
1
B) 1-3. ıı-ı..5. 0-J .2
1
A) 1- 1.3. 11-l. 0-2.5
C) J-2.5. 11-4. 0-1 O) l-5. 11-2.4. 0-1.3 I
j
E) 1-1.5. 11-2. 0-4

NAXÇfVA.ı.""l va IRaVA.J"'l XANLIQL\RJ

129. S.>favil.:,r dövründa mö,·cud olan Çuxun."Jd

baylarb.:,yliyi arazisinda yar:ınmlŞ x:ınlıql:ırdır: ı\)
Qarabağ. lr.,van B) Na."çıvan. lr.,v:an
C) G:m~. Qarab::ığ D) Qarabağ. Na.xçn,an
E) Ş;:,ki. Şama.x_ı

130. Göstarilanl;,rin nid olduğu :uınh*• mfü,yyna

edin:
1. c>razisind;:, crm:,ni dini m;,rbzi olan Üçlcils=Kb
ycrl;:,şirdi.
2. ahalinin cüz:i bir hiss;:,sini c~nil:tr. bö)'ük
o ks;,ri yy:>Lİ n i i~ az;,rba ycan Iı Iar l.;:,ş ki 1 ,ed ird.i.
3. S;,fovil;:,r~n qalma pullardan. Az:,rbaycarun dig:,r
xanlıqlannda k;:,silmiş pullardan v.> xarici
pullardan da isıifad;:, olunurdu.
A) G;mc;:, B) lr.:,van C) Q:ıraooğ
O) Naxçıvan E) Şama.xı

131. 1r.:,,.,an xanlığı arazisin da ycrl;,~n Üçkı,S.-,

monastn üçün saciyyavidir:
1. Bölg=x:1:;,kj crm:milorin dini m=)rbzi idi
2. Birba.şa Rusiyanın karolik kiJs.:l:sin., t:ıbc idı
3. Qaraqoyunlu Cahanşahın ic:ız;,si ib 1~ 1-ci iJd:> l
Kilikiy.:ıdan köçürülmüşdü /
4. Kils.anin ba._c;;çısı olan brolikos CTTTUO.İ Jüı ,
xadimlori t:;,r.:ıfin<bn uyin olwıunfu f
5. Kartli ,-;:, Ka..xctiya çarlan J...-ils..:ınin ~lilı..oswnm 2h I
il~ xanlığa zof'b:;) cndUTll;\y;, ç-.ıl~-ırdzw f
A) 1.2.4 B) 23.5 O 1..3..5 j
D) 1.3.4 E) 1.25 1

493

mir.az
132. Azarbaycanın qarbinda yaranmış xanlıqhırın
tez-tez qonşu xanlıqların va xarici dövl.>tl.>riıı
hiicun,una maruz qalınasının sab.:;,bi:
1. Siyusi m::)rk;:_,zlor ol n,alan
2. Str..ıtcj i n~övqcdo ycrlaşm~l;;,ri
3. ahalisinin ~ks;:,riyy~linin çoxn~illotli olmaları
4. Bcynolxnlq ticarot yolJannın ü.z;:_,rind~ ycrloşn~ol::;:,ri
A} 1 .4 B} 1 .3 C) 1.3 D} 2.3 E) 2.4

133. 1 75S-ciilda i r.;,vnndn baş veran üsyan - saray

çcı•ı-i/işi natic.>sinda:
1. ı--:ı~s~n~li xan Qacar İ~van xanı oldu
2. Yerli ti.irk qacar tayfa...c;ı hakin~iyyot::, g::,ldi
3. Gürcü şan IJ İrakli xanhqda hakin,_iyy:;>ti ~l::;:, kcçirdi
4. Unniyalı Fot::;:,li xan öz adan,ını xanlıqda
hakimiyyot::;:, g::;:,tirdi.
A) l .3 B) 2.4 C) 1 .4 D) 2.3 E) 1 .2

134. t~vnn xanlığI 1 765, J 769 vo 1. 779-cu ill;:,rda

hücumunn m;,ruz qalmışdı:
A) ~nd);:lrin qoşunlarının
B) Kartli-Kaxctiya çarlığının
C) Qarabağ xanlığının qoşunlanrnn
D) Xoy xanlığlnın qoşunlarının
E) Osmanlı sultanının qoşunlannın

135. 1 779-cu ild.> giircü çar-. D İrak.linin İravan

xanhğına hücumunun n.:;,tic.>si:
A) İr::;:,van ş~h~rini tutdu
B) Xanlığın bütün hjss;::)sini işğal etdi
C) İr.;)van ha.kimi Hüseyn::;:,li xand.an bac alaraq geri
ç~kildi
D) Şör::;:,yel i ::;:,razisini işğal ed~ldk 2500 ail::;:,n_i :;;)Sir
apardı
E) irc)van xanı Osmanlı döv):;;)tinin köm:;;)yi il::> Il
iraklirıi mağlub etili

136. 1 783-cü ildan İravan xanlığı.na qarşı gürcüJ;,rin

işğalçılıq siyas.:;,ti daha da f"3aUaşdı:
A) Şör;;:,yel drazisinin işğalı.ndan sonra
B) Rus-Osmanlı müharibasind:;;) ruslann q::;:,Jab::>sindan
sonra
C) Rusiyanın himay::;:,sini qabul etdikdan sonra
D) Qubalı F:;;)t::>li xanın ölümünd~n sonra
E) K.içik Qaynarca müqavi]:;;)sindan sonra

137. İravan xanh~nı Osmanlı dövlati ila

yaXInlaşdırdı:
l. Qacarlann qaratçi yürüşl:;:,rina m::;:,n.ız qalması
2. Osınanlılann İ.r::;:,van xan1ığtnı Rusiya tacavüzünd::;:,n
qoruması

3. Qarabağ hakin~ P;;:,nah:;;)li xanın tez-tez hücumlarına

m::>ruz qal ması
4. Osn,anhların İr::;:,van xanlığını gürcü v::;:, erm:;;)nil::;:,rin
~ca,rüzündan ınüdafi::;:, etrnasi
A) J .2 B) 2.4 C) 3.5 D) 1 .4 E) 3.4

494

mir.az
~ I

148.lr~,·an
ı(\.
ıanlıinna a'ıdd'
b' ır.
.
.,
•vsrııan1ı dövbıi ibh)~rh,~ olması dilŞ,rı~
2.Bir ınüdı!Jı GJncJ xanlığıııdaıı a.ı lı haldJ
,n,fllZ
•Ağa ~fahJınm~ xan Qacamı hücumuna
3
qalnıa.~ı ı
4•Bayaı savaşında ŞJki xanlı~nın mull~ as,lı
• 6qiolm'35
5,Bayaı savaşından sonra Qarabağ Wllığından
haladüşlll.'6i
A)l.2.3
D)l.3.S
B)2J.4
EJ1.25
C)3.45

t
ca~ca Xıl\llCI

ıanlı~nı ıid deyU:

149,G~ncJ .
A)Qacar layfa.ıındaıı olan
Ziyadoğullular n:ıslı
1.ı~findJn idan olunurdu
8)Murovdağ si~ilıindJn Kür çayına q~ olan
~razini ahatJ edirdi . idi
C)Qaıax vaŞJ~dil sulıanlıqlan ıb s;ırb~
D)XVIII asrin 50.ciilbrin<b Osmanlı dövl:ıtın:>
clçilarhcyJti göndJrmişdi _ l na
E)İbrahimxalil xanın vaKanii çarlığının hucum an
qılljı uğurlu mülıaıv.J apaııruşdır

Boş xanalann
150. uyğun ~bnimüayy1n
yerin~
edin:
,~axçıranxanlığının 1797-1827.ci
141 illırb ..
'dd'r·
11 J. ~
AlQaıabağ x.ınlı~na hac vcnıı~i
döı1~u~Jll asılı va~>Y~ldı obtnsı
ll!.Mıııtiqi uyğunluğu müayyan
edin:
Adı +-:--::::-rJr:-a:ısı-:----;-:-::-:-:-,
B)Qilcarlar 1. Muğanda • KüılJ Araz.
ça~:ınnıın
C)Xanlığın m~rb:ıının d.ıfal:ırl, nıs l!Oluııl~ o u• m.zida ·crlaşirdi
t;ırıfiıxfan ıuııılması ' Salari 2.
Naxçıvan Aruçayı ilJKür amındakı
1
çaylan
D)Gürcü çaılannın qaratçi l'Ürüşbtinı döl'l~ti
xanlığı JrazidJ·erl~iııli
E)bndbr il,afşarlar arasında mü~ınıntı ~~ 3.
çeırilmJSİ ıntı~ Ağn vadisi, fhrJ!Jyn ı·a Göy~
ara.sındakı ıoıpaqlaıda yer-
gölü
A)Kıııgııli ıüık S0}11
t;ıl'dfind;ın yaradı iması b. di
, • ,ı,,
• •ıı.,
il! Xl_llh•~ • •laııı,,.
ıariıınHıddır:
, llılj, :ı
l QVaj .ı..nın
B)~inw~~ıbi
01(...:r.~.
•
k,ıirillllJ!i
Aı.ııiıaycan yaranmalarıı
torpaqlannda

•Xarılıgı'n•oorbi
c,h,ıd,."''xey11•guc~~i rıalıııaıan
-ı't' vurcusıanın mü;ı>'Y~n müdd;ıı himay;ı altına
1 a.Cavad xanlığı b.~cnanlı~
•
H~nhılıxandınasılılı~q~uletnı . [I~ c.lr.ıvan xanlı~ d.Na.~çıvan xanlı~
J.ŞJ~ x3nı Hacı Ç,l~ixana
4.Xaıicisiyasııdd ~arlara
qarş •ıttıf~~
ıneyı
1 ~~ 1 ~~. )~_ıorpaqlannı vahid
Yllnitmalari
ş;ıkild;ı birl;ışdinnak e.Qarabağ xanlı~

5.Rusi)ınmhJrbit~ı~ziin,~ ~ ~ . A)1b.2a.3c
ruıqaqı,,l,4 ~Q,,"lııx.y •ınbqlannın larixiüçünoııar
5 B)la.2e.
3c C)lb.2c.Ja
D)le2a.3b E)la2c.3b
Al13
D)1. 8)42.3
E) .5 ııııı:
%ıı~nliklarind ·-
~Unııi lI . aıştırak ctnıişdir 151.XVIII
Jsrin illarindı GıncJ ıantı~nda b~
80.ci
qi~ YaF~1ı
'll'atıv~ qarşı mübari1.J
Na:xana ' aparmışdır mmişdir:
ıa~ xçıvan xanlı~nı asılı vaziyy;ıt;ı A)ahalinin~çaıuı.ın 17~ğ ~anlı~
~~i-Kaxe· .. soyğunçuluq St}~J- ııarıı ll))~ qaldılllııısı
~ıdı byaÇarlıgı ıl;ı dipolmatik
münasibatl;ır B)Panahali xanın vagurcuçaıuun hucumıanna
I ~U~Xaıılı· . ırorıız qalıoosı . .
! ~ gının ~ıfl~nıtlsind;ın sonra C)Rusiyanın himay:ısınJ kcç~ı
anguclü
tanda xanlıq olmuşdu D)Qııbalı fatali ~. aıılılı~ ~uledi!lll.)si
E)Osmanlı döııfan ılJ diploman\
Jbq.ıl)nn
qurulırosı

mir.az
 152. Sxcmda Ycrilıniş xnnlıqlnr üçün ortnq cah;,t:

I
\
_ı

lr;,van Naxçıvan

Qarabağ

A) Qızılqayn x:;,)ran:;,tind:;, iştirak et:ın;:)\:;,ri

B) Birl~şdim1~ siyas:,ti nparmalan
C) Gavduşan döyiişünd;:, iştirak ctn,;:,l;:,ri
D} ~rbaycanın e:,nubuna yürüş ctn,;:\};)ri.
E) Ş;:,ki xanlığına qarşı gürcü çan il;, ittifiıq qunnalan

153. 1 780-ci ilda Ganca xnnlığının Kartli-Kaxetiya

çarlığI ,~ Qnrabağ xanlığ-ının hücumuna m~ruz
qnln'lasının sababi?
A) Cnvad xanın Qaza..x v;, Borçalı n1ahalla.nn1
gürcül;;>rd:)n az.r,d ctuı~si
B) G:,n~ xanhğtnın Ş~k:i xanhğına qarşı yaradılnuş
ittitaqa qoşulmaqdan imtina ctn1:>si
C) Şahvcrd.i xan Ziyadoğlunu.n birl;;,şdirm::> siyas;;,ti
yeritm:;,si
D) ~ne:, xanlannın Osmanlı dövl;:,ti il;:, gürcül;;,r
~leyhin;) ittitaq qurması
\ E) G:;,nc;) xanlarının ö11d:,sin;) götürmüş pulu
ı
vcm1;)kd;:,n imtina ct:rn;:,si

154. Gürcü çarı il İrakli ila Qarabağlı İbrahimxalil

xanın birlaşn'IİŞ qoşununun Cancaya hücumunun
naticalari:
l _ G;:,nc;;;) xanhğının n1üst:;,qilliyin::> tamamil;;, son
qoyuldu
2_ G~ne:;, xan]ığı Qarabağ v:;, Kartli çarlığı arasında
bölüşdiiriildü
3_ G;:,nc;:, xaoltğında ikiihakimiyy;:,tlilik yarandı
4_ ~ne~ xanlığı ona
tabe olan Ş:;,mş:;:>ddil,. Qaza..x v;:,
Borçalı mahallannı itirdi
5_ ~n~ xanlığı Qarabağ xarn v;:, Kartli çarlığı çarının
t:;:>yin etdiyi nümay;:,nd~l:;,r t:;:>rZ>find:;:>n idarZ>
olunn-ıağa başlandı
A) 2.3.5 B} 2_4_5 C} 1 .3_5 D) l .2.3 E) 1 _4_5

155. 1 783-cü ilda Ganca xanlığ'lnda baş veran üsyanı_n

sababi:
A) ahalinin G~nc-:;:> xanından naraz1lığı
B) Yerli f'codalların V;> vergi yığan m;:,murların
özbaşınalığ:ı
C) Qubalı F3t~li xanın naibl:)rinİn xanlıqdakı
özbaşınalıqlan
D} ~ne~ xanlannın xanlığı xarici hücumlardan
qoruya biln-1;:,m:)Sİ
E) Gürcü çan v;:, Qarabağ xanlığtnın buradak:ı
halcimJ;:,rinin soyğunçuluq siyas~ti

496

mir.az
 - Hacı QJbılı Umıiyalı Cıı~
C)I~ Fıiı flbli un
lM 1 3 4 1
J) 2 4 ) 1
L9 1 2 l 4
D) 2 4 1
l
JJ 3 2 1
•
1•Mıııovd.ığşdısilsilJSindJn
KürçayınadJk 1 .
oanJrazııb 163
)'3J'31lffil , Ey~r-Vınn dlıqrııııında ~Q (1)11lmu
ı ~b3xanlığına qarşı_ mübariZJ aparınışdı Oijıınlıqlınııı müqııis.ı !din:
J•KJrim xanbndın Şıraz şanlikfarindJ iştirak . .
• A.r-ıba· b I b 1" etmışdi
• K(ÇmıŞ '<"'" g Jyar ayıyı araıisindJ m dan
~ ., ~ a
g,lnuş b. _ .. .
ı. Hacı ÇJIJ ıya qarşı gurcuçannlraklinin yaraıdı •
qoşulmuşdu
ittifoqa gı

Mf-5.0-1.3,
0-2.4B)1-2.5,
11-3,
0.1,4
Ql-1.D-2.30-4.5D)1-1.2. 0-5
lt-3.4,
0-5
~[,IJ, 11-2.4,
1.F~lixanafıaıabbcolmıııdu
615ıemdJ milmiş
1. . xanhqlar ortaq
üçün cahati 2."Qızılqaıa uıwı"nıb • dmiıJj
ıııüa)yan edın: 3.Xoy xanlı~ndııı ısılı ı~ziı~ düım~ıdıi
4.Kaıtli çaılı~nm hiıaıınlaıına rıgıız qalmııdı
5.8ransi başqa unlıqlar aras100.1 lıôluıJüııi!mUŞ(hl
1786 ? A)l-1).0-3.4,0-5
B)l•IJ,0-HO.S
C)1-2.S,0-1.4D)1-5.11-IJ,
n-3, O.H
E)1-1.4,0-35
11-2,
İr;ıvan
A)Rusqoşunlann~n Gancani işğal etm~i
ŞAı\LOO, BAKI
vaLa~l(aRı\.'. XA,\llQLARJ
8 ) uiraklininı:nıdJn GancJ xanlı~n~ al;ı keçİıtrızj Naxçıvan
C)G:ınc:ı xanlıgında Cav:ıd xanın ha~ınimtJ
g:ılm:ısi GöstJrilınfar ~ddir:
164.
D) G:ınc;ı x3nlı~nın Qubalı F:ıtali xandan
a.ıılılı~ 1.M~riADrhıyc:ıruıı ıııüJıüm İGlm
q:ıbul etnıJSi 1.Bayat savaşı~~ so~ra Panah:ıli xandan
a.ıılı
. . ııurbrlıriıııbıı biri q3lırdı
olmq
E)G:ınc:ı xanlığından il Irak.linin
ı•~ Ibrahiıımm ı?ri}')IJIJ duşmuş~u~ar . . l 8ransi ~ V) ~kiuıı!ıqLın ilJilltoo.ı oolişü-
2,ŞiıaZ~nliklarinda ıştırak eıınışd~IJr _ .. ülıniişdıi
xanlın naiblarinin qoıulması
1Qııbalı f Jtali~andan asılı hala du~muşd~IJr A)Balı xanlığırıa B)Gm13lllığmı
l (ıijıcÜ çanaJrakli tdrafındon ŞJki xanlıgına qaışı
C)Şalımı uıılı~ııa D)1nı1xm XJıtlıpm
ı,şkil edilmiş ittifaqa qoşulmuşdular E)Qarabağ xaıılığıııa
159. Cavadxanhakimiı1ati döırrüoa aiddeyi!:_ l Varlığına Rusiya ı:ırafınd;ın sonqoyulmuşdur
A)G:ınc:ı xanlığının müst~illi~ möhkJmbııdi A)1.3.5 B)1.4.5 q 1.2.4 165.
X'Vlll ~rin 4().50-ri illırindı Şwıı unijım
B) Qarabağ xanlığından asılılı~ qabul ed~k om lo: D)lJ.4 E)2.4.5 dign ıanlıqlardın rırqlın~nıı bıılxı ıimimı
verildi az;ıd banııdır?
C) Ş:ıınş:K!dil, Qaz.ax ıı;ı Borçalı nıaJıallannın !ilUyğun mianhmüayyan ed~n:. . .- A)~nşu uıılıqlara qarıı mu~ qın,ı!i riı­
v,Qarabağ xanlıqlan l!Zdnna ugumız yuruş yamalik olımsı
edilm;ısina say göstarildi _. . onun 1.T;briz
B) Aooaıtaıun ıl'.ı.l ıoırııqlıımı lıiliııi)~ UirJ
D)Qacarlann Awbaycana yuıuşu z;ıınanı roııi~ . .
münofiqi oldu . llnroondi müqavimotsiz olaraq xanlıgına bırl;ış- alrnaıı
C) Gıiıtüçaıı Illralıi ilııEpkmııık ıbplz~
E)Rusiya G;)nc;ı xanlığını işğal eı di diımi~ • ',A' D) lkılıakiıııi))'llliliıin ıroı\ıll olmıı
l F I' ın s:ırkdrdJsi Audxanla ittifaqagınnı~ı
t=arun Ş:ımşdlldil, Qazax ı~ B?rç~lı E)Qarahığuru P~liıun~~~
ıprşıımibıriz;w~~~
ırohallannı azadetmJy:ı s:ıy göstarmışdı

mir.az
 -ı 66. Şnmnxı xanhğındn ikihakimiyy<>tlilik üçün
saciyyavi dc_ı•il:
A) Nadir şah arşar dövl;;:,tinin dağılmasından sonra
yaranmışdı
B) Bir xanlıqda cyni vaxtda iki hakimiyy;;:,t oln,uşdur
C) Xanhğın m;;:,rkozi Yeni Şamaxı vz:> Köhn:;:, Şamax_ı
olmuşdur
D) 1 763-cü ild;:, başa çatmışdır
E) Qubah F;;,t;)Iİ xan t:;,r~find;;,n son qoyuln,uşdur

-t67. 1763-cü
ilda Mahammadsaid xnnın Yeni
Şnmaxıya hücumunun naticasina aid dc_ı,il:

l..
J
A) Veni

B)
Şaınaxı tutuldu
alındı
Şamaxı xanlığında
v:;:, M;;,h:;:,mm;;:,dali xan

ikihakimiyy;;,tlilik loğv
;;:,sir

edildi
C) Xanhqda bütün hakiıruyy;;,t M;;,h;;,mın;;,d S;;,id
xanın olin:;:, kcçdi
D) Sorkarlar sülal:;:,sinin hakimiyyz:>tin:;:, son qoyuldu
E) Vahid Şaınaxı xanlığı yarandı

1 GB. Qarabnğ~ Ş3k.i va Şn.max-ı xanlıqları üçün ortaq

C3h3t:
A) Quba xanhğından asılı hala düşmal;;,ri
B) Şiraz ş~nlikl:;:,rind::, iştirak etrn:;:,l:;:,ri
C) "M::>hoınn,oclhas;;,n xan Qacara qarşı n"lübari;z:;>
aparmalan
D) Qubalı Fot:;;,li xanm hücumuna m:;;,ru.z qalmaları
\
ı
E) ~rbaycan torpaqlannı vahid dövl;;,td~
1 birloşdirm:;;, siyas;;,ti yeritrn;,l;;,ri

-t69. Ortaq cahati müayy.:,n edin:

G;;,nc;) Şamaxı
?
xanlığı xanlığı

A) Qarabağ xanlığını tabe etm;)l;)ri

B) Bir ınüdd;)t ikihakimiyy;)tliliyin mövcud olması
C) Quba xanlığından asılılığı q;;,buJ etm;)};;:,ri
D) Ziyadoğlu tayfası t:;;,r:;:,find:;:,n iclara olunmalan
E) Rusiya il;;, Kilr;:,kçay n,üqavil;;:,sini imza.lamaları

170. !Vlantiqi uyğunluğu müayyan edin:

ı. arazisi Quba v:, ş.:,Jci xanlıqlan

arasında bölüşdürülmüşdü
?

2. arazisi Qarabağ xanlığı va Gürcü

çarlığı arasında bölüşdürülrnüşdü
?

A) G;;:,nca, Şamaxı B) İldvan. Nax.çıvan

C) D~rb~nd. Şarnaxı D) Şan1axı, G~nc;)
E) G-:.:>n~. Naxçıvan

498

mir.az
...
1
..ıa~"
ı:::ıı••1
~ 11eri:
/
, lrırın ı nlıqı,
rınıo 1, .
•ti~ '
T" --::-~.
----::
..---::--:-----
·c
nıarı
), nı'd uvııunluğu muJyyan
na" Jl'o
edin: 180, ··k
·"""~anh·•·· u.ımı aalıddin M' h.. •
iı 1
1
l

11 •ı,Jt ' • d·Ovıaıinin da~ldı~ ~rıl~ 8,~ı ı• .. . . . ıanın) faalinıina aiddi . ırza ..,ın (Qırı
c3 gfşaf
p.) j111al
ş
t) ı,ın nı
üdJt
1, nda ı:trııa0 /\q
ıorpadq ,ınk'h kyaranınaı:ırı ıha>\
ı ·ı a ıınıyYJtl'ı·
,ı b . . . . ı 1~
O) bafb~prJyı 1ıyının Jril?.i
Qıır:ı. • ı·ıya çarlıiiı b sıM. ·"il•!
0 ,
. llıöı-eı,,
C) ti ıııtlı·Kaxc I ı:ı naacÖdJ.'llıl ,:ı,
O)v:ırıığıııa Qacar
arIJTJfind;ın son
~i .,,
\ 115,
ab.
•
ı. 11"...,,d ı .
~f~ı,•
1 ~ı,lik
Bakı alası mohk;ıml;ındınldı
Bakı xanhğı "Nigah

~~dan
'
,,irz' ı·ya.~ı" il:ı Quba
d" d"
~,ııı,,~ vazı'JC.Jt::..:ı=---u~u
•
diploma-
d
xan1ıgın anasılı
-:----:-:-:-,
Bakı xnnlığı Qubanın asılı lığ-
çıxaraq müst:ıqilli~ni b;ır-
ı. GnbranxanJıgın· ~:~·ı
2.Birl"Ai""•s·ıv,,.,·11•--:--ıı ~lanetm.1Si
""""'"' ı-• l'elll!tus
3KöçÜ!mJ
•
4.Quba
v~,'Cf~ ~lahaıı ~·
xanlı~ndan ,,ı ı ·
ı
ı
ı;ı ..ıı ı ı~ q~ C1JrQsi
A)1.4B)2.3C)2.4D)1.2 E)1.3
r
1
1

1111
f:) 1!\ııaıı \.,111111:ıd ----:-::----:::-ı
ac~td'..'..-i BakıbakiıniM~ikM..ı.
181.
~l:ıı"' d.L:ınkJran xanlıgına
• qarşı mu
"b• hakimı•Camal~din ııı~m~
Mim. . V3unkıın
ıı ınluğu müJyyJn
edin:
).[IMirı'J ariıı~a.: ; ar: . :. dı_-:---~--, xanlı~ ~ını qo,:;noıµr abat:
A)Yeni
112•VY&' ~ı,ııJll1lll;ıu Bakı xanlığı ınü;ıyy;ın müddJ. B)Ver~ ~l:ıi
~lahan
111

~;ınüsı. illi'niitirdi C)Qııbalı F~lixandanaılılı~~ul~

D)~ar ~vbtİıı) ~ı miıbariu ~
• ıııiiddJI B)lb,2a,3d E)F~lıyyıı dm1üııda~lığın Rıı.ıi .
• Tabriıx
a. ) ıa, 2b.c,
,ı

Bır
:ı.. ı,irııiyyaı ı·
ı·k . anıı~ Jc D)1a,2d,3b.e na~ qalınalan yanın• l1
·ıoııa~
ı .. ,,.ud
şd
olnıu ur
u1..1nn~hü&
CIJnişdir CUJıı
~ fb.C, 2c,id
1110V• ]' flıc, ıa.d, ~ 182. Ynkmn ıanhbnın Qııbab FıtıU d
b Qtıbah f;ıı;ı ı b.Qarab,ı;
ılı~ q~bul
ttdi: unın aııı. 1
• (lan asılı hala il~mü~anlıt . nlJraiddir: 1

~aıı d" aparnıışd1 r

"@ı 3rı1~il·n:ıvvallind;ı Bakı xanlı~nda A)Qaıabağ xanlı~ il)~mütb~• ' 1
d~ıııi~ ur. . ı,.. 790.cı 1 ;ın .. •oo l'b ld. Q31Jnmaqüçüıı j
...,2 ş:ınlıklJnn·
c.Şıı.. . . c,Qııbav~ş3 ı. lıw;iıniyYJI uğrunda ı~ubanz. _Jqt ı g~.ı. "'i
1
xaıılıgı· ~,.,,ıııa.,ı n,~,xanlı~ Qacann h.ı~ay:ısdı~ı qJ u1el ı. B)Xariciiığallardan qorunmaq
1
. u·r:ık cbnışdır iiçun
d;ı ış " ~""'"da
lxiluşdiiııilıtıüşdiıı
ıpoı-' g·,nı Rıısiya ışga et ı.
•.~,xan 1ı
j.l)ıll'. ~fah~mmJ<l
ıııMı!7) • •
xana
C)Ağa M~ııım:-:1 xah~qarıı ımibaıiıJ
apamıaqüçüıı 1I ı
~ fkMahammJ<l xana D)~~ hakiınl.ri ibınıihıriı.ııb könı,k alııaı i \
A) ı a.b,2b.c
B)1b.c,
2-a.b B)~fa,ı.!7) Mah:ınımJ<l xana uçun
qo~ı 1 \
C) 1a.b,2a.b D)la.c,
2b E)lb Hüstynqulu xana E)Fcodallariıı çruşlaruıa 'MIaıübw,
,C,2,b iıçıio ~ 1
~ M)h;ıJ11Jll;ıdqulu xana l

Bakı xanlığının ıasarrüfahnın apancı 1 ~ lı1 ıanlığına aiddeyi/: 183.

L)nkmn bakimiMirMustafıuDJ.D b.ıki ..
173• ı· manbJ}i a )fıı
asasgaır
1. Nefthasilatı
idi:
2.Duı hasilaıı
3. İpJk istehsalı . 4.bforan
~~\lirz,;ı M;ıh;ımm;ıd xant;ır.ıfinddn yaradılması
117.
A)~sininAbşeron yanmadası v:ı Bakı ~h~ni
B) .
y~tidöıTÜnHid dt)il:
A)Xanlı~ ın~ıy;ıo ınü&l.t güclmııii
mıy ı'
'1 '
1
bccJrilcn~ ,iı.ıtJCtmJSl .. . B)Qacar ~ ıarnaru • San -
lr
_ bY bec;ınlnıJSı qBakı galasının mö~k;ı~l;ındınlm;ısı _ köç~~k mixla6)ıooı·qc)i l\Jldu
5
A) 1.3.5 B)2.3.4 CJl.2J ;ısrin _60-cı ~11:ınnd:ı Quba
DJXVlll xanlıgından asılı C)Rusıya il~Geoı~yeı,k müqa,ibıi İmlJladı 1
D)1.2.4 E)1.2.5 ,7zİyy;ıt;ı duşm;ısı D)l:ınkJran xanlı~ Rusiya ~ğal oWı
onilliyind:ı süqut
~rinikinci
E)XIX etrn~i
b;~
E)lmranxanlığırun ı'aflığıııa Rusiı1 ~liııdııı !
sonqoyuldu
174. Uyğunluğu müJyyan
edin: 118.
1722,ciilva179&.cı iltarixlari üçünoxşar cahat:
A)Şirwnda üsyan baş venn~si 184. diaqramınıb ~laıaıılıp(l)ib
E~er-Venn
B)8fqan ıayfalannın Awbaycana yüriiş etm:ısi unkmnunhğını (il)müqayisı tdio:
1.ôvı,I i:lfşar, sonra
Qacarlar qimana Oslllı1nlı dövl:ıtinin qoşun gönfam;ısi
ıavfası IJRlind,n
id:ır" olunurdu
D)Bakının rusqoşunlan t;ır.ıfınd;ın işğal olunması
ijKınklann Xn:ırsahili :ırazil;ır;ı yürüş etm:ısi
13}1ası LdndJn
2.KJng~rli
idarJ
olunurdu
IIHMıkaran (Talış) xanlığına aiddeyi/:
A) şahın dövıiind;ı daxili
Nadir müst~illiy;ı malik
tayfası ı.ırJfındJn
3.Sarkarlar olmuşdu
id:ıı; olunurdu
~rinortalarında S:ıfavil;ır n:ıslind;ın olan
B)XVIll
C;ıınal~din Mifldb;ıy -Qaraxant:ır.ıfınd;ın
A)1-İr;ıvan, 2-Naxçıvan, 3-Ganca yaradılmışdı 1.~balı fJIJli xandanasılı ı~ıi~~
B)1-Qarabağ, 2-Şamaxı, 3-İravan qM)tk;ızi ~nhranş:ıh:ıri h;ım d~xanlığın :ısas 2.Hal115drlı.xld olduğu Şamı.u :ıaıılığının ~
C) 1-bvan, 2-Naxçıvan, 3-Şamaxı ~)ıkar!ıq v;ı ticar:ıı m:ırbzi idi lanrun bir~ini ô~ birl~~irınij&
D) 1-G:ınc:ı, 2-Naxçıııan, 3-Qarabağ D)~isadiyyatının :ısasını ip:ıkçilik t;ışkil edirdi l Varlığına Rusiya b~liııwn son f)ıılnlııôı
E) 1-Naxçıvan, 2-İrJı'1!11, 3-Şamaxı Q~qaz, Yaxın Ş:ırq ölk:ıl;ıri v:ı Rusiya
iladavamlı 4.Biri~ ~)ıasJri !ı)yatı keçiımijdi
bcar:ıt alaq:llJrin:l
malik idi 5.Xanlan S;ıfaı~ı n:61iıııbn olnrujdu

499

mir.az
l
A) J-2.4. 11-5. O- 1 .3 B) 1-3 .. TJ-4.5,. O- 1 .2
1 C) 1-2.4. IJ-3.4, O- 1 D) I-4. IJ- 1 .4. 0-2
E) 1-J .3.11- 2. 0-4.5

A.ZaR.BAYCA.NIN Şİl\.-1A.L---QaR.B CA~AATT,

SULTANLlQL~ ıvıaLi~lKLaR

185. XVTil asrd.> sosial-siyasi quruluşuna göra Azar-

baycnnın bnşqa vilayat:larind..,n f"arql.>nan arazi idi:
A) L::)nk::)ran B) Qarabağ
C) Şirvan D) Car-Balak:::,n
E) Borçalı

186. Car-Bnlnkan camaat:Iığına daxil de_vilrJi.·

A) Katex B) Tala C) l'vfuxax
D) C:::>nik E) Q::)b:::>l:::>

187. Car-Bnlakan can-.aat:lığına aid deyi/.·

A) S :::>f":::>vil :::>rdövriind:::> yara.nmı şdı
B) xvm :::>Srin 50-ci iJldrind::> Ş;)k:i xanlığ:ından asılı
v:;,ziyy:::>t;) düşn-ıü.şdü
C) ahalisi maldarlıq .. ;;>kioçilik. v:::, s;;,n:::,tk.arlıqla
.1 ; m;)şğul olurdu
1
:=>srin sonlarında mü:::>yy;)o
.
ı D) XVIIl
e t:ı:n.i şd i
mÜSt;)qillilc ~}d;)

E) ahalisini kimmer, iskit v:::, saklar, h::)mçinin oğuz

v;;, qıpçaqlann D::)Si11;;,ri olan muğallar tdşk:il edirdi

188. Car-Balak.>n camaat:lığı ibarat idi:

A) i tayfalardan
Eyııi O-l;)OŞ;)l
B) Qol~umu olmayan c;:,miyy;;,tl:::>rd:::>n
C) Yalnız türksoylu avar tayfasından
D) Eyni k~nd icmasından
E) Qan qohumluğu :::>sası.nda yaradılm.ış c;:,miyy;;>t];)rd;:,n

189. Car-Balakan camaabmn ahalisinin xeyli hissasi-

ni taşkil edirdi:
A) ingi loylar
B) c>ra.ziyc> köçürülmüş gürcülc>r
C) türksoylu avarlar
D) yerli qatqazdilli c>hali
E) İ.randan köçü.rülmüş f'arsdilli ;:,hali

190. Car-Balakan camaat:lıqlarında xalq yığıncağı

üçün s;,ciyy;Jvidir:
I. Can-ıaatlığı.n ali orqan.ı idi
2. Yığu:ıcaqda bütün camaat iştirak ed;;, bilc>rdi
3. Yığıncaqda yaşlılarla bc>rab:;,r h:::>ddi buluğa çatrn.ış
oğlanlar iştirak cd:::> biJ;;,rdi
4. 1\ıfühaib~ ve> sülh m;)s;;,J;;,lc>rindan başqa bütün
m:;;>Sdlal;;,r hail edilirdi
5. Carnaatın bütün daxili v;;, xarici m:;,s;;>J:::,l:;,ri
müzakira edilirdi.
A) 1 .2.3 B) 2.3.4 C) 3.4.5 D) I .3.5 E) 1.2.5

500

mir.az
 ) !t 1

35nnilyansında Car.o
1,'x\1il·..ıai-sivası•quru 1uıunun •·a1akıntı~ in50-ci illJrindJ Car-Balakan cam
,,ııll Jsr .. .. aa1ıı
19 iClı" • , oxşar cahat: 203, urx ı

l
•Usu• ~ql ~1.~,. QJbJIJ sultan 1 1
ıq arı uç~n
~Jllfl b·risJhl'dır: ıı))ı~I •l\ ·, sır ıanb~nı ııid ,ı. 'l·
3J1 ı • ilartJrJfın,ı~. ır.
ifld• aılığın agsnqqa
1ar'Jl ıJ .,,siyasi qurumlar kımı meydana gJI"". A)S3fo\i 00\'11ind.ı •yl'
11-ar" ı . be ı ..
.,s,
caırıa, . . •h
A) Jhk,ıııJ ışl~nnı Jyaıa kcçiran
""ilııt..
nıh:".'.~oı~
A)Al.Ka.xcıiya çarıgına ta oması B)0raıiıi ~'711ıı =~1..ı....,1· ...
0)Ka~lı ·anlığının ı:ırkibinJ qatılınası tabeli~n(b idi b wj ......, ıyırunı
13)~~ iyYJtli roloınaması 'IQl!Jf~~ c f110,XI ~ I ,
;ıfı~Jl\
rlanqanun
• •
quwJsınJ malik 1
cı l .xanlığından ası ı v:ızıyyJIJ düşmasi C)~ultan titwu daşı~ ~lihakimi •-fı-ı-
Dl}1kı Jr ı;ırafınd:ın idar:ı olunması ııfm cdilirdi :ır ...,ı,wı
olması aıı ~~
O
C)Q~f3ncag·, un mövcud E)~aıbl ıulımu t.ı..u,-
11
)1gı ıxuda VJ qazı tJrJfindJn ..; D)Sonuncu
1uııJtqaı..ı. ııantığı yaranmışdı:
E)1795 .. ,ı,ıı~ın Sw13n olıııuşdu
J(aııu-
V) .ı. 'oluııınası
l!J<lrd b'
ıı:ı.ılaıp_
lq
1~.llis~ ~~ ,srin:ıvv:ıll:ırind:ı
~ ıl~ '* cdilmt
xaıılı~na birl1Jdirilmiıdi
ma1ıa1 kimi Şxl
bircJnıiyyJl ır ncçJ kJnd ic 1
Al~\-ı~r dövriindJ _
~~r •~.....
E)• .••1 1ıqda11 ıwı,~ oması lllasııııı..
1 dövl:ııinin mövcud olduğu dövrd;ı
can""'
"'Qll,
0)5'~~:or Qarabağ m~iklikbriu
204. aid dt)il· ı
O~r~;şahın v;ıfatından ~onra... vaxı ~~·• ~li~ıi~lar
i
A)Çox 1

192vaha
3vval olmuşdu:
ı • da
DlNadrb ycanda Osmanlı ıdar;ıçılıyı dövründa B)8hal~inin ço~Qaraba~ kcçül> I • •• •1
A)ŞJkinin Qub_a xanıgAın :_asılı l'Jri}'}'J~ı\~. E)AZ'a alhanlardan idilı • ~ mış.ı:nıtıan
Qubah
13) f JlJlı xanın ~ıwycanın CJnubu;ı~ . u1,3 amsultanlıqlan üçünoxşar cahat: C)Qarabağ xanlı~nda bir~ dôvbt biri~
hücumu 199- llıı, •ı;ır dövründJ yaranmışdı )'3ratınıjdılar
~nkJral\lO Qubadan asılı VJrimıa d' . /\') s~ıJl'I. 1 b 1·•• •
ıı•r Şirvan b:ıy Jr :ıy ıymmı tabcli~n~ D)Qarabağda böluıdürucıiJük ~ •il~ eul
C)8fJŞ sultanlığının IJğv olunması uş~ aıaı'\'J ,,
olurdular ~ 1ml.
olnı~U
~;Birnc~a ~rbaycanxanl~nı~ R~iya il~
f" . · ..
bağ tı;ıyl;ırb:ıy ı>ınını :ırazısınd;ı )'llranmışdır E)~bağda ~l~i bınııl edıı qüı\?lx
Gcorgıyersk phJnndJ
muqa11b ıınz.aıi!ITılıı cı:ıı asrin 40-cı ill;ırind~ yaranmışdı ıdılı

~/~~~ ~anlığından asılı v:ızıyy;ıt;ı düşmüşdür

~ıantiqi u)ğunluğu tamamla)ın: 205·.~~üııaqil fa~iıyıu cabdgoı"brnuk
193
Qa:o.r,~ıııış,)(/ı/il, d~aş, Qabafa
.. böluşd· • • • '
DıhHWJI olmuşdur:. . . , ~nıculu~ parçalıma mryU adlınır:
.A)Qutqaşcn sultanlıgı _ ~A
c)rJpul~'lll!'ğının tJş~ıl cdıl~;ısı
. A)Sıonııın 8)Anıisemiıiz
C)Proıeksioniım D)RC\~n<İ711\
B)Car-Balak~n c~aaılıgı )~faliklikl~nn
8),
xanlıgına lamamıla
Qarabag
.. b E)Separatizm -'1-"
C)Xaçın mJlıklı}1 birlJŞdirilm;ısının aşa çatması
D)Ca\'anşir tayfası . C)QalJX·Ş;ı~dıl sultanlıqlannın Ş;ıki xanlı~na
E)Ziyadoğııllan nJslı birlJŞdirifm;ısı -xvıu asrin
206 ilyanıında Qınbağda ıııılı'\l)riD
DJCar-Balak:ın ~amaatlığının Rusiyaya poıuruluq faalİ))')ti özünü
binıza ,trirdi:
94,XVlll~srdJ olmuısultanlıqlarıııid
mövcud birlJŞdirilm:ısı A)Başqa xanlıqların hima)?Sini
q~ ctıNkb
1
d~ril: E)GaııcJ xanlığında ikihakimiyy;ıtliliyin yaraıımas1 B)~ğ xanlığının müsbqilli)ini
A)ÔldŞ 8)QJbJIJ,
Qutqajen mohkambııdİnnJy) kôııuk ctııı,kfa
l'J ŞJJ!ljJddil
C)Car-BalabnD)Qazax ~1.X\1 asrin sonu• X\11asrinamllarinda C)DigJrxanlıqlann mııbzl~işiıuwsbk
E)ilusu Albaniyanın qadinı xalqlanndan olaningiloylann, olmaqla
111rlann ,,asaxurlann D:ığıstandan Car- D)Qonşu xanlıqlaıla, Rıısiya il))laıplı ıax1aımq ,,
195.Göstaril;ın!Jr oiddir: Bılıkana köçüb gJlmJsinin sababi: oıılan Qaraooğa )~ bhn1 ctııukb
ı. XVI Jsrin ikinci yansında yaranmışdı A)Da~dıcı S;ıfavi-Osnıaıılı rnüharib;ıl;ıri E)Malikl~n ool~üniciıruk f~n-.ıııu mail
2.Şimaldan Qafqaz dağlan, şiınal-<prlxfan Car- B)Şah IAbba.sın köçünn;ı siyas;ıti olmaq üçün Pma!ıJli xanııı ~lilıbriıı
Balabn camaatlığı. qJrbd;ın Qanu ça}l, m~ C)Nadir şahın vergi ziilınü müqavim~ıini qınrosı
ş:ırqdJn Ş;ıki il;ı h;ıms;ırh~ idi. O)Rusiyanın böfgj(j:ıki işğallan
3.Qurumu idarJeıfan ı·;ı hakiml:ıı- ahali
IJ!jfindıl 207,Malikl)rin 1mllar ya~dı~ mıilırin
E)Yaşadıqlan dağhq ;ırazid;ı yararlı torpaqlann
azlıq
seçil;ın sultan hakimiY)'Jli XVIII Jsrinsoıılanooın uyğunluğunu düzgün müan10 tdiıı:
~kiletm;ısi
i~nkeçmJya başlamışdı. 1
Adı 1
A)İlisu sultanlığına m.~kiıanlığı, Car-BalakJn
camaatlı~, İUsu I,
rultanlığı üçün
oxşar cJhat:
1.
B)Qaı.ax sulıanlığına '
2.
C)ŞamşJ<!dil sultanlığına A)Hakimfarinin
sultan tituludaşımalan
3.
D)QabalJ sultanlığına çanilİraklid;ın asılı lığı q;ıbul etm;ıl;ıri
B)Gürcü
4.
E)arJş sultanlığına şah afşar dövl;ıtinin mövcud
C)Nadir olduğu
döırd;ı yarannıalan
av~~d b.çilmd
196,uraş sultanlı~ 1795-cilağv edilarık mıh~
ilda Qısa müdd;ıı olsadaQubalı Hüseyn;ıli xandan
D) C.Dizaq d.Tal~
kimilabeedildi: asılılı~ q;ıbul etm;ıl;ıri
A)ŞJki xanlığına B)Şam~ı xanlığına şimal-q;ırb ıorpaqlannın yadelli
E)Ölkanin basqın­ 4c B)lb.2dı 4.b
A)la.2b.3d.
C)Kanii çarlığına D)~ncaxanlı~na qonınmasında mühüm
lanndan 4b E)la2c.3ı 4b
roloynamalan C)le.2a.Jd.
E)Quba xanlığına E)lb2a3d.4c

1
501 __J

mir.az
208. Azarbnycnnda xanlıqlar dövrüna aid ,feyil.·
A) Bayat savaşının baş vern,~si
B) Ağa M~hamm:;>d xan Az~rbnycana Qacann birinci
yürüşü
C) ~rbaycan torpaqlannın vahid halda yenidan
birl;:,şdi ri lın:.::>si
D) V .Zubovun başçı lığı ilo rus qoşunlannıın
~rb:.ıycana yiirüşü
E) Çar 11 Vckntcrinanın D~rb::>nd ş::,harini a.zad etm::,k
üçün qoşun göndann::>si

209. Eyni ilda bnş vermişdir:

ı _ Şiraz ş~nliklarinin keçirilmasi
2. Qı21lqaya xayanatinin baş vermasi
3. Şama.xı xanlığtnda ikihakinıiyyatliliy:;;, son
qoyulması
4. Bakı xanlığı.nın Quba xanlığının a.sılılığtndan
çıxn"lası

5. Qarabağ xa.nlığının Urmiyalı Fatali xanın

asıhlığından çıxn,ası
A) I .4.5 B) 1 .2.3 C) 2.3.4 D) 1 .3.5 E) 1 .2.5

210. Uyğunluğu müayyan edin:

1. X:VIIl asrin 50 ci ill:;;,ri
2. XVJTI asrin 60-ci illari
3. XVID asrin 80-ci ill~ri
a. İr::>vanda yerli rurk qacar süla.lasinin ha.kimiy-
yata galmasi
b. Şan"laxı xanlığının Quba va Şaki xa.nlıqları
arasında bölüşdüriilmasi
c. Şan"la...X-ı xa.nlığında ik:iha.kirniyyatliyin n-ıeydana
galmosi
d Ganca xanJığuun Qarabağ xa.nlığınm hücumuna
m;;,ruz qalrnası
e. Hacı Ç:;:,l:;:,binin Qa.za.x v:;:, Borçalı rnahalların.ı
az.ad etTn:;:,si
A) 1 a.e., 2b., 3d B) 1 a., 2,b, 3d.e
C) 1 e, 2,b.c. 3d D) 1 c., 2 b, 3a.,e
E) 1 a.e, 2c, 3d

211. Urmiya xanlığI_na tabe edilmiş Azarbaycanın

şimal xanLıqlarını tamamJay.n:

?
H Qarabağ

H ?

1. Şarna.x.ı 2. İravan 3.Şaki 4. Ganca

212. Xoy xanlığından ası.Lı vaziyyata düşmüş

Azarbaycan xanJıqlarını müayyan edin:
1 . ~nca 2 .. İrava.n
3. Naxçıvan 4. ~nkaran
5. Qaradağ

502

mir.az
 :'
l '; l
\

Qubalı
F;ıt;ıli xan

IBiıl:ışdirm:> siyas:ıti a~annış_dıl~ .

•Xanlıihn Jrazisini genışl~ndınnışdıl:ır
1
•AJ.J~ycanın c:mubuna yürüş etmişdir xanlığınNSmı'ı'l)ıınıjdular
1.Yeni
~:Gürcü çaniliraklini d;ıfol:ırla m:ığlubimb 2.~ğ xaruı~na )1İıÜI ~l
uğratmışdılar Hfab~ xan ~ qJl}1 ımi1ıwJ
l.HJ!bi
gücüfaalxarici yüıütm;ısin:ı imkan
siyasat apanııııdılM
yaraımışdı 4.Aı.Jıl:eycanı Ydlıid oov~
b~ siyas;ıi
ymtıııi~ll
Qubalı fatalixanx~nlığı. möhka.ml~ndirmak
l23.
ü,ün hayata keçird_İ)1 IJ~bırlm aıddır: Naıçmn niman
229. nnhqbn ~üoııar ahı;
ı. Ver~islahah keçırm:ısı 1.Şiraz ?lli~XİOO) iıtira1 cunııi
2.Ko;ürm:ı siyasati h:ıyata keçirm;ısi 2.F~li xan ôfıara ~olııı.ııı
XoyxaıılığındaııasıhıJri)Jı,d~
3.
ı Biıl~dinn~ siyas:ııi h;ıyata keçirnı:ısi
4.Qmığl')QaııJ!maıılılı@q.-ı,.ım
218.Qarabağ ıanı PanahJli xan~ dörb~i möhl» 4.Saltan arazisini xanlığa birl;ışdinn;ısi
landimıJk üçün tJdbırlm aıdau: 5.Hacı ÇJ!Jbipqaııı yııadılm i~ ~ 11
gördüyü ı. Xarici siyasatd;ı Osmanlı dövl:ıti il;ı yaxınlaşması
Qızılıpya X)~ ~ dm2ıi
ı. Qalalar inşa eıdirdi .
2.Tacirlari bJriıicarJt rıisumlanndan az.ad eıdi 124.Qubalı fatali xanın faaliyyati üçün 230.
Nadir
µhm~cı bwıııfan oba
nı1dotullın
3.Xüsusi vcrQİ Q3nunnam~i hazırladı . ıarakterikdir: malandırmsq iıçüı oalın!u ahb
~
4.Nadir şah t;rJfimiJn sürgün edilmiş ıa1alaıı f I.Xiıııısi Qanunnanı;ı qabul etmasi Kaıttİ)1 ıırh~DID tıbtçili)iN llll'bı
qaytardı !~~~ lilrisini xanlığa birlaşdirnıasi Ambm1aıorpaqlın:
5.Malikbri özüna ıabe eımayJçalışdı l.~liHüseyn xanla müqavib imz.alaması . ı.~· 2.Qmt 3.~'Uiil
l.Qırahağxanlı~ üz:ırin:ı uğursuz ~rüş_eıma~• 4Jisu 5.!Jaı3b
1 iı..baıwın qııb toıpaqIannı bırl ,şd,mı,sı
l
503

mir.az
1 -----
 23'1. Gürcü çarlığı il.:, düşmançilik münnsib.:>tlari
mövcııd olmuş xnnlıqln~ müayyan edin:
1. ~vnn 2. Qarab.ağ 3. Ş;:,ki
4. G:=>nc;;> 5. Şamaxı 6. Quba

232. Eyni ild.:> bnş vcrmişdir:

1. Çar il irakJinin Şö~ye)i işğal ctrnasi
2. Qaraç-.;,nı;;,n döyüşilniin baş vem-.asi
3. Ş~k.i xanı 1-lüseyn xanın sui-qasd natic::>sinda
öldiirüJn-.;;>sİ
4. Ağa M;,h;,mm;,d xan Qacann hak-imiyy;,t;, g;,ln~QSİ •
5. Ş;,k:i xanhğtnın Quba xanlığtndan asılı vaziyyata
düşm~si

233. Şauıax:. v;, G3nc3 xanlıqları üçün oxşar c.:>hat

de_vil:
1. Şak:i xanhğt ila sarhad idi
2. Qacar tayfası tar:;)find;,n idar.) olunurdu
3. Qarabağ xanlığl il::, mübariza apa.rınışdI
J
4. Varlığına Rusiya ta&c>find;;,n son qoyulmuşdu
.f 5 .... Qızılqaya xayanati"'nda iştirak. etrnişdi

234. Borçalı sultanlı~na aiddir:

l. XVIl asrin :;,vvallarinda yaranmışdı
2. arazisin:::> Borçah va Loru vilayatlari daxil idi
3. Keşmiş Şirvan baylarbayiliyinin tark:ibinda idi
4. Nadir şah hakiıniyyati dövründa Nasrullah
M~nin idararasina vermişdi
5. XVTII asrin 50-ci illarinda Kartili çarının işğalına
maruz qalmışdı

235 .. Qazax sultanlığı va Şamşaddil sultanlığı üçün

oxşar cah3t:
l. Hak:imlar irsi halcimiyyata malilc sultan titulu
daşıyırdı
2. A.z.arbaycanın şimal-q;,rbinda xrrda torpaq sahibliyi
idi
3. arazisi avvalJar Şirvan baylarbayliyinin tabeliyinda
idi
4. S:;,f"avilar dövründa Qarabağ b;;,yl:;;>rb;;,yiliyindan
ası 1ı olmuşdu
5. 1 795-ci ilda lağv edilaf"dk mahal kimi Ş:;;>ki
xanlığ1.na birldşdirilmişdi

236. G3nca xanlığI ila Qazax va Şamşaddil sultanhq-

Jar:ı üçün oxşar c3hatlari müayyan edin:
1 . xvm dsrin ikinci yansında yaranması
2. Qarabağ b;;>ylarb;;,yliyinin :;;>razisinda yaranmaları
3. Qarabağ xanının naibl:;;>ri tarafindan idara
o]unrnalan
4. Gürcü çan II İraklidan asılı vaziyydb düşmal:;;>ri

mir.az
 10
·rono ,.liardıcıllığı müayyan edin·•
ı'5- ~ t,.,h
f)tJlixanı~ ~w_barcanın c;ınubuna .. _
ı. ~ ..xnnlığında ıkıhakımıyy;,tlilik Y'""·Yliruşu • . aı naaid
1 GJIIL> , ~. 'k'hk' . ...aııması tanıım aid
hadi!JI
l3~an o,ıundı ı-rrilmiı ı \
ı n,ı,ı xanlıgınua ı ı a ımıyy:ıtliliya son ıri ıııu~Jan ıdio:
l
l-~uıııı.ısı
c~~xanı Hüseyn xanın Qubalı F:ııali xanla 1.17
'-;üqa~l:ı bağlaması

~~noloji ardıcıllığı müayyan edin:

ıJ6- f~Jlixanın_Rusiya sarayına birinci d:ıfaclçilar a.F:ıbli xanın Üvad .
1. ·~rıtlJSI birl~-i,, xaıılı~oın ~ uıılı~na
k~~ ~anıa,1a!Jlınıu,11p
1{k-i, Bakı v~Şamaxı xanlığının Quba xanlı~nın 1 1
, ısılılığından çıxması b.~balı f~liı.ının AıJıba
C~j )tanın~- }laÜj
.. ,.ı,3ycanın canub xanlıqlannın Qacarlarda
~i'J-"'' d" • nasıı1 C~'.
-vıııır HJ~nlhıoondi 9a . .
ı?ri~!J uşm:ısı
d.Qubalı f~lixarun
,.,.ı.~ RYıııühaırnyJalntııı
r.ııc~ gürcü çanv;ı Qarabağ xanlığının burad ı.. rı...ı... ı.n~tı) usqoıtırnmıın
lu . .. b a~ J

ıı.ıııaJ d.uil
011!11Sı
Qubaxanlığına birlaşdirilıniş a . •b3kimlJnnJ qarş_ı ~s~an aş verrn;ısi Vdl

xaıun t,L:
e.F)bli
240,d cılbğını müayyan edin: raıııarin ı. Bıkı xan_lığının bınncı d:ıfo Rusiya tJr:ıfindan işğal nu. .,,.,ı.ı xaıu HÜSC'jn
xanı OO)ıijd)
ı
arşaına.xı ı • 2B ~ub 1~ Şamııu.ınlığınııı bütün
etlll)Sj
xan. ı~ • akı xanlı~ (dilınıı
torpaqlarıııı ÖZÜ!ı) ıabc-
1
•. Salyan ~razısı
. 4.DJrband x••'.
3 "'Ulgı
~r.Mınliqi ardıcıUığı mÜJyyJn
edin:
5 . ş;ıki xan1
ıgı Uyğunluğu mii~J~n
250. !din:

ardıcıllı~ı ~üayyan
41. xronoloji edin: 2.Şiıml
2 I. QantX ta)fü_ının bır hi5Sdsinin
Oaraba. xanlın
köçüriilm;ısı ga
2. Nadirşahın
.
Qarabağ tıyfalannı Xoro... .
·-ıasııı •
etm:ısı guıı ~ 81µrlann a.Caı-ad
b.Qaradağ cXı.ıçıı'!O
3•Hacı Ç;ıl;ıbi
.
xanın Ş;ıki xanlı~nın ~ 1
. . nıqo}~
Qntoğa Qarabağa
? d.Maku e.Lm-aıı
4_Hüseynalı xanın mustaqı 1Quba xanlı~nın ~!IJ fi1fJ yüıiişü
qoyınası Uyğunluğu mÜl))?D
251. edin:
ı. bndlarin
Qarabağa yüıiişü
ı.Qarabağ xanlığınm Unniya
xanlığımn asılılığından 1.Kmın 2.~ 3.f:ıuli~
ardıcıllı~ müayyan
242.Xronoloji edin: çıxıııası
~ ll&lxaıı
xan ôfşır
ı. Qubalı Hüseymli
xanın birl:ışdinn:ı siyasatio~ J.~bab Fatalixanın Qarabağa yüıüşü
başlaması 4.Qarabağ xanlığının bndl;ır:ı tabe
olması
2.füs:m:ıli xanQacann
~ılı~ ilaIr.ıııanda saray l.bim~Zandin İbrahimx:ılil ağanı hakimiyy:ıt
çevrilişi ıla Qarabağa göndarmasi
fmaru a.Z.ndlıbdöy~b.ılakolıııtıı
3.Hacı Çalabixanın T:ıbriz xanlı~ ~rin) yiiniş b.Şuıa qalası alu
aymülııısm sa.ılaımıı
etm:ısi ll~kiunb~na
aidzaman oxuııda ,·erilmiş tariı- c.Umıiya ~mni9aym~ saıbrn:ısı
4.P:ınah:ıli xanın P;ınahabad galasını inşa etdimıısi d.Ucan düıiınıb ooş ımn ~ooıüııirıb
1 Olıid mühüm
hadiıalıri mü,yy ın tdin:
üstünlübku ~
e.Qaıaba~ hücwıru ııımıru ~lınıiıı
kömJ}indJn istifaıb etınJ5İ
243.Xronoloji ardıcıllı~ müanan edin:
I. Hacı Ç;ıl;ıbi xanın Şirvana yüıüşü
2.Qubalı Fat;ıli xanın hakimiyy:ıı:ı g:ılmıi . 252.
KJrim Şinz ~likbriııdı iıtirık
unündio
3.P:ınahali xanın Şahbula~ qalasını inşa eıdiımJSI etınık üçün
~rov özü
~mi ilı apardığı ı:ınbnı
4.G:mc:ıli Şahverdi xanınOsmanlı dövl:ıtin:ıel~lx idan etdiyi düıgüı nôı)Jıa ııtiı:
mbqlan
gönd;ırrmsi l ~ ÇJ!abi
xanın Şiıvana yüıiiş eım:ısi 1.PJn.ılıJlixan l~un
xanlığının Qarabağ xanlığının müstaqilli~ni3.Hacı xan 4.alim
b.~~
tanıması 5.Kazunxan
244.Xronoloji ardıcıllığı nıüanan edin: c.Hacı Calabi xanm gürcü çanil İrakli t:ır.ıfindan :ısir a.Xoyxaıılı~
1.FablixanBfşann Qarabağa hücumu . ~ınan xanlan az.ad etm;ısi b.Nawwao :urılı~
2•Darb;ındin Quba d~~ • Şamaxı xanlığının torpaqlannı
xanlığına birl:ı~iri~~ xanlıgınm c.SJrab :urılı~
3.Bakı xanlı~nın Quba xanlığuıa bırl~ 11g· Quba xanlığı il;ı bölüşdümıasi dQaıııb.ığ xanlı~
4Q . .~ • asııı· e.Qara&ğ xanlı~
• arabag xanlı~nın Unıuya xanlıgı.oın
ından çıxması .,)
_._

mir.az
 Xoy xa.nlığı

n_ Xoy xanlığının ~sasını qoynı.uşdu

b. K..1.rtli-Kn..-xctiya çarlığı i ı~ dipoln,at i k n,ünnsib::>tl::,r
~L-xln),rdı
ç. İ.r.;,vnn, Nn..xçıvnn. Qarndağ v~ T~briz xanlıqla.rını
v:,ziyy:>t;:'l
a_<alı salnuşdı
d. avv~Jc:, F;;\t~li xan aışarla dostluq mün.:ısib;:'ltl:-,ri
sa..xlun"lış. onn yürüşk,rd;:'l köın;:'lk göst:-,rn-ıişdi
c. t 76::?-ci ild~ K::,rün xan 2.;;>ndin Az~rbaycana
-.
'. .
hücunn.ı zan-ıanı F~t~li xana qarşı çıxn,ışdı

254. Uyğunluğu müayyan edin:

1 . T::>briz xnnl ığı 12.Brd:,bil xanlığı

a. asası Şahscv;,n tayfası t;-,r.:,find;:,n qoyuln-ıuşdu

b. asası ::>tşnr tayfası t:;,1<>find;,n qoyuln-ıuşdu
c_ Bir n,üdd;:'lt Qarabağ xanlığından asılı v.::,ziyy;:,t:;:>
dü.şmüşdü
d. Qubalı F~t:;:>li xanın hücun-ıuna n-ı;;,ruz qalmışdı
c. Ş;,kili l-Iacı Ç;:,k,bi xanın hücumuna m;,n..ı.z qalmışdı

255. Uyğunluğu n1üayy3n edin:

1
1. MaJ....,ı 2. S~rab 3. lvtarağa
xanhğı xanlığı xanlıın

a_ Bayat tayrası t=>fdfindan id~ olunurdu

b. Ş~aqi taytnsı t::,r;,:findan idald olunurdu
c_ asasını n"'lüqodd~m tayfası tar;,find;::,n
qoyulmuşdur
d. Sad.ıq xanın dövründ::, daha da gücl:.;,nmişdi
e_ ôvvollar S~f";,vilor dövründ~ Çux-urs=>d
b;>ylarb~yiliyinin tarkibinda idi

256. Uyğunluğu müayyan edin:

1. Mir Mehdi xan
2. 1\.1:;,h;,ınn,~üseyn xan
3. Şahverdi xan Ziyadoğlu
a_ Bakı xanlığı
b. D::>rbond xanhğı
c. 6van xanlığı
d_ Cr.::>nc~ xanlığı
e. Şamaxı xanltğl

506

mir.az
 Uyğunluğu mÜJYYJn
257. edin:
J.1lüscyn;ıli
xan
1.---1.~Bar-ya_ı_, ~ 1

~
G 1

a.Mahı xanhğını idald cdirdi

b.s~rabxanlığını idar;ı cdirdi
c.Marağa xanhğıııı idar;ı cdirdi

Uyğunluğu müayyJn
258. edin:

1.Ağakişi xan
b:ı

a.40giinhakinıiyy;ıtd;ı olnıuşdu
b.Sııi-qasd n;ıtic;ısind;ı öldürülmüşdü
c.Qubah F;ıt;ıli xanın köm;ıyi il;ı hakimi
,
g;ılıııişdi })~
d.20illikhakimiyy;ıti dövrü hakimimı u-
ç:ıkişm;ıbrb sXİ)')'JIJnir gnJııılı
e.Öliinıünd:ın sonra xanlıqda ilkdıfJ
sonra
hakinıiyy:ıı uğrunda mübariz;ı başlamıjdı
2,Mlbtıfa
x:ın
lan

a.Vahid Şamaxı xanlı~ı )~

259.Eyler-Venndiaqranıında Şaki ıanlan ohn b.Ağ~ MJhJ~~QaC3l3 !aocolıruşdu
Ağakişi bJy(A)ilJHüseyn xanı (B) müqa}'~ c.Rusıyanın hımayJ.Sini qJbul
ı'tm~ıdı
edin: d.Şama~ı xanlı~nda i~lıakimi~lıliy~~
qoymuşdu

Dııoondin b~l;ışdirilm;ısi illJ!tblukimi}')'Jlu{a\ındı

e.1789-1792-ci
1
ı. G3ı~uşan döyüşünün baş vcrm:ısi mübaıizadJ qalibg)l~llukinıin ~ g,lnıiııfi
tBabxanlığının asılı halasalınması
d~ba-Şarnaxı mübariz;ısinin başlaması Uyğunluğu mÜJ)')'Jn
267. edin:
tCawd xanlı~nın Quba xanlığına birl;ışdirilm;ısi
1.XVlhiıı 50. ı XVlll
ıiıı 6ı<ı
!3.Uığunluğu müayyan
edin: ciill~ iloo
1.Hacı Ç;ıl~bi xandan sonra hakimİY)'~~ g3lmi,ııli
2.Sui-q:ısd noıic:ısinda öldüıülmüidü 1.~baxanlığına xanlığına
2.Quba
yolla
dine mübariza
yolu. il;ı canmılı~nın Ş.ı~ xanl\ğıniın ııili
a.Car-Balakan
3.V;ıfatından sonra xanhqda hakimİ)1'JI uğruııdı
birlaşdirifan birl;ışdiriları l'Jri~ düşm.ısi
nıübariz;ı başlanıışdı
4.Qubalı F:ıt;ıli xanla
;ıııv;ıl nıüttafiqlik sonra
~ib xanlıolar: xanlıalar:
b.ParuıhJli xarun
PJnahab.ıd qab.ıını Cl,\1
d.Ernı.bi
olmuşdu ~
c.MJhJmm.--ds.ıidxanın YeniŞımı,ııucmıı
5.Şam,ıxı xanlığının arazisini
Qubaxanlı~ il;ı d faıli xanın Muğ,ııı<hn Ş3)bcı:m oıfilinm
bölüşdünııiişdü xanlığa kcı;dii
b.Bakı c.Şamaxı e.M;ıhJmm.'dh:6.111 ~lll~w ~ l~
e.Şaki
etırosi
.J
S01

mir.az
 \

268. Uyğunluğu nıüayyan edin

1. Lonı
2. Üçk.i)S;)
·I 3. Mağaviz
a. Um"liyn xanlığ-. ;)razisindz, ycrl:;;,ş;;,n Ucan düzü
b. XIV :.,srd:, dağıdılmış Az:,rbaycanın yaşaY"JŞ
m;lskoni olmuşdur
c. ~ng;)zurdan Araz çaY"l vadisin::> q;KJ;,r olan ~rnzil;:;,r
d. A7-"'>rbaycana n-ı:.,xsus olan v~ crn,;,nil;,r t~r~find;::,n
••Eçn"lİ:,dzin .. adlandın lan ~ra.zi
e . .XVJI :;;,srd:., Mak-u bölg~sind~n g;;ıl~nl;,r t~r:,findc>n
İr:,van :.:,yal:>tindc> salınmış yaşaY"JŞ mask:;:,ni

269. Eyler-Venn diaqrnmında Tabriz xanlığı (A) ila

Z3ncnn xanlığını (B) müqayisa edin:

A oxşar B

1. arşar tayfasına m:>nsub ş:;;,x.s br.:>findon yaradılmışdı

2. Unniyalı Fot::,li xandan asılı voz:İyy;:)t.:> düşmüşdü
3. ôrd;:,bil va Qaradağ xanlıqlannı özi.in:., tabc ctmişdi
4. Bir müdd::>t Qc>zvini özüne> tabe ctmişdi
5. Varlığına Qacarlar dövl;;,ti br.;)find;;,n son qoyul-
muşdu

270. Eyler-Vcnn diaqramında Borçal.ı sultanlığı (A)

ila Şamşaddil sultanhığını (B) müqayisa edin:

A ox.şar B
~-----

1. Qarabağ baylarb;:,yiliyinin ;;,razisind~ yarann-ıışdı

2. S;,f'::,vilar dövriind::> indiki A.7..,;}rbaycan Rcspubli-
kasının arazisind=:> yaranmışdı
3. Adı zülq~d::>r tayfasının bir qolunun adı ilo bağlı idi
4. Kartili-Kaxctiya çarlığının yürüşün::> maruz qalmışdı
5. arazisinin bir hiss;:,.sin~ indiki Erm;;,nistan
Respublikasının şimalı da daxil idi

sos

mir.az
 ·cın ıorpaqlarının birlaşJiri/nminı xüsu-
ardıcıllı~ tamamlayın:
~~ıı'.b 0)t ,cıiran xanlıqlar sıra.sına Jaxildeyi/: 11.~fantiqi
~ d;:biı 8) Urmiya C)ŞJki
Ağa
,._
\
M baA E)Quba Ağa
p)Qara
ı, M~ M~ 1 ı
xanQ.mı xaııQacann
1
·canın şimalından farqliolaraq,
!randa
ı,ırb•l d ••b , • •d lraooa~ A7ioo)tamıı H ?
1 ,....., •ıyJI uğrun a muarız3 nJlımın a: ınmzj
'· 1
bık~~;~Jzlaşdirilmiş dövlJlin
yaradılması hakimi~
cıııfuıı
ôıiııgı:al:t
1
M ·mkün olmadı ~)~ımsJ cıımsi
ıı

~~iynlı f~t~li ~an~fşarın başçılığı ilo ..._

1
8) rkJzlJşdirılrnış dovlJt
yaradıldı
ınJ
K •mxanı,n ın aşçı ıgı ·1
d' b l. ı J
A)Ağa M~Jmm.ıd xan Qaı:arın ôziiııü ıah elan ı
ct~si
C)ınJr'"k•zlJcdirilıniş
., 1 dövbı yarndıldı 1
B)Ağa MJhJmm.ıd xan Qacann Rıısi)1 il) 1
A~a ~,!Jh~mm;xl xanQacann başçılığı ilJ müharibJy) bajlaması
D),rk)ZIJşdirilmiş dövlJıin yaradılması ilJ
11
ı\lJrbaycanın cJn_u~
C)Ağa MJhJmm.ıd ıan Qacarın ~oıada q)~)
xanlıqlar~ Ağa MahammJd yetiril~si
afşar ıayfalanna
A) 1· E)xanın hakimiyyJtını q~bul cıdı
C) Ziyadoğlu nJsınJ D)Ağa M)hJıııınad xanQamın Ambıycanın
E) aayaı ıayfalanna şimalını ı•J Şarqi Gürcüstanı biıbşdİmuj;
lrandı markJzi
hakim al.ı aldıqdan sonra
iyyJti başlaması 1
1
Ağı )(JhJmmad
xan_Qacar:
:ıcar ta)falmüçün
2- Q) o~z
SJcimıi ıleyi/•
ıayfolannın Bayaı bo}'Und •..
•

A)ôzünü şah elan cıdı

B)Osmıınlı dövlJıi iladJrhal başladı
miiharibaya
E}Ağa MJh,ııuıı.ıd xan
Qacanıı büııin Aıioa}tan
torpaqlannıo birlJşdirillll)SİII) bajlaınası l
A - . aıı1dı1~
8) ı-qV :ısrdJ Agqoyunlu la}fa biri'. r
l}ln)d•·ı
(}Rııslan Awbaycandan
qovııb çıxannağa 12.Aşa~dakı ffl)IDIMl~Daôqt~ırin ytrinı
olnıuşdular ""' başladı yazılacaq dövlıtfario ırdıcı0ığınıo dizgin
C) Qaraqoyunlu döl'IJıinin yaranrnasında D)AzJrbaycanın c:ınubu ıorpaqlannı birlJşdinnJyJ bındi müınn tdin:
vcrildiyi
roloynamı~dılar aııancı blşladı
D) Diyarb:ıkirdJ olduqlan vaxılarda ş" . QAwbaycanın şimal ıorpaqlannı özüna
ıabc 178.kü ild>Kaıt1i çarlığını özhimıya
q;ıbul cımişdilJr I) ~ılııb1:4 başladı
ctmJYJ alan.....Şiımli Ama)taıı ıınlm da
E)Ziyadoğlu ~~si!
~:ır_bzi _Qarabağ bl'yiqbriııi artımuım. Rıııİ)l il)~
b:ıyl:ırb:ıylıyının ırsı hakıml:ıri olmuşdu ujı Mahammad
xanQacarın özünailkvaıtlar ıp;tlınaz olacağını bilıı Qn öıım nıiıbfiq J
0~n~ tabc etdiyiAmbaycanın canub •• .ı,..ı ..;.,ı..,ı;
ır;un ....saraıına -~uı 6"'... ııı.
tapmaq
Bu ı 1

ıınlıqlarından birideyi/: 23lll,1JlRııs~'allın rtgioııda iralıl.ır•

J. S:ıfavilar dönündJ tayfasının qolu
olıı
1
Qacar
SJıab
A} B}Qaradag C)Xoy .. ı •,ı,,..,00\~ ib
Ziyadoğlular: ııaralıatolan ..V) .. ~J
wıwlll '{"""'

A) ir:ıvan xanlığının :ısasını qoyrnuşdular

D)Mal11 E)Umıiya
B)c>r:ış sultanlığını idarJ cımişdilJr
A)Osmanlı, Rusiya,Fransa.İn,~lım
C) Qarabağ bJylJrb:ıyliyinin irsihakimlJri olnıııı­
!.Ağa)lahJmmad xanQmrın faalinati dönüna B)Rusiya,Osmanlı, İn~lılQ I')Fransa
dular ıid de)'il: C)in~lıJ~, Fransa.RusiyaI') Osmınlı
D) S:ıfovi ordusununbaş komandanı v:ızifosini A}KJ!im xanZ:ındin müşaviri olması D)Fransa,in~ıı,~, Osmanlı ıı; Rıısiya
icracırnişdilJr B)Tehranı iqanıJtgahına çcı-immi E)Rusiya,İn~lıJD, FransaV) Osmanlı
E)Şirvanı Osmanlılardan azad ctmişdilJr C)Qovanlı VJDJv:ılilJri barışdırması
gcncralı V.Zubova
D}Rus qarşı ınübariza aparması 13.Ağa Mıhımmıd ıanıo C~nubi Qafqııı, o
4. Urmiya, ŞJki, Quba
ı•J Qarabağ xanlannıoôı
E}Tehran,
Qum, Kaşan, İsfahan vaXorasanın höyük cümladao Ambarcanıo ıimal lorpı~lannı
xaricisiymtlJrindJxüsusi diqqJtı·elirdiklıri )~rüı eımakda m,q~lırinı ııid d~·il:
birhismini özünaıabc eım~si
masala: A)Qaıabağxanlı~nııabeetlllJk ..
A) Az;ırbaycan ıorpaqlarını birlaşdirmak B)Arnbaycanın şimal lo1])3qlannı ozunı ıabc
1'
B) Rusiya iııifaq b.1ğlamaq
ilJhorbi-siyasi il.Ağa ~bhammad xanQamın yürüşü mfasinda etmJk . .b C(ll';k
1

C) Gürcüstanın araınsız hücumlarını d;ıf eıınıt Ambaycanın şimalında harbi-siyasibnımdan C)SJfavi dövlJtininbütün mb:ıdl~nnı ~
D) İran v;ı Osmanlı dövlotlarinin himayıin, ın güdüquruma çevrilmiş xanlıq idi: D)c~nubi Qafqazı iığal ed.ın Rııııyanı !ıöigJdıo 1

sığınmaq . A~ba B)Şanıa,xı C)Şaki qoı'llb çıxartmaq .

E)Rusiyanın harbi ıocavüzüno qarşı müb 3nZJ D)Q3rabağ E}GJncJ E)Rıısiya il)yaxın1aşan GiırtÜ 1~artıeını
•

apannaq malandımıaq 1:
1

'
--J

-- mir.az
 14. Aj!a l'\.'lah~n,mad xan Qacnrın Az.-:ırbnyc::ının
şi:nud x::ınlıqlnrını ctnıak üçün
tubc Carmnnlnr
giindaran znnınn xanlnr:
A} Bir ncço xandan başqa dig:.,rl~ri onun f"onnanını
r.'.'dd ctdiJ;:,r
B) Qacarlara nıüqavinı~t üçün vahid c;::,bho
yaratdılar
C) Birlikd~ nıüdafi~ hazırlıqlanna başladılar
D) Osmanlı dövl:;;>tindon ;;,rzaq ehtiyatı aldılar
E) Rusiyanın h::;,rbi kön~;;,yind:::>n iıntina ctdil:::>r

1 S. Ağa 1''1ahan-ımad xan

Qacar-.n Azarbaycanın
şinınlına ilk yürüşü zaman ona qarşı birlikda
'.,
• n,üqavin-ıat ı::östaı-n-ıayi q_-.rarn nlnn va sonradan
ll bıı ittif"aqn qoşulan qüvvalardan
A) Q::ırab::ığ xanı İbrahiTTLxolil xan
biri deyi/:

B) Lonkoran xanı Mir Mustaıa xan

C) Kartli-Ka..xetiya çan il İrakli
D) İr~van xanı Mol1omm;.,d xan
E) Na_xçıvan xanı Kolboli xan

16. Ağa lVlahammad xnn Qacarın Azarbaycanın

şim::ılına ilk yürüşü zanıanı asas qüvvalari hansı
xanlığı işğal cı-m;;,ya yönalmişdi?
A) İr::,van B) Ş~ki C) G::;,nco
D) Naxçıvan E) Qarabağ

17. Ağa ıvtahanımad xan Qacarıo birinci yuruşu

zaınanı İravan istiqamatina yürüş edan qoşun
hissasi:
1. Na.xçıvanda s::,rt müqavim:::,t::;, rast g~ldi
-:>_ ôliqulu xan Qacar Naxçıvan xanını tabe etdi
3. Naxçıvanlılar Qacarın qoşunlarına sarsıdıcı
Z;:)rb;:,l;.,r endirdi
4. aliqulu xan Qacar ir;:,van qalasını :;,I::;, keçirdi
5. İrdvan xanı d::,rhal Qacarlara tabe oldu
A) 1 .2.5 B) l .3.4 C) 2.4.5
D) J .4.5 E) 2.3.5

18. Qacarın birinci yü rüşü zamanı Lan karan

hakimi M"ustaf"a xan:
A) Harbi körnak üçün Rusiyaya müraciat etdi
B) Ddrhal Qacarlardan asılılığı q~bul etdi
C) Quba xanlığının köm::;,yi il:;, ciddi ınüqavim:;,t
göst~rdi
D) Qarabağ hakimi ibrahimx~lil xanın köm::;,yind::;,n
imtina eddr:;;>k t::;,kbaşına müqavim::;,t göst~rdi
E) Müqavim::;,t göst::;,rmak iqtidannda olınadığı üçün
;;)halini San adasına köçür:;,rok müdafi::;, mövqeyi
tutdu

S10

mir.az
 28.~!Jhammadhıı.ın unQmrtı Afı
Mahammad ıan qac.ır ôtün 0111 r~ıt .
1l 'l

A)Awbaycan \'J ~an ıorpaqıanııı b'rl .dtıJ: 1

uğrunda müb.lriZJ apamuıan >'ıdınnık
1

..,t,.ığ lr.ıı'all
Q3.ı:jıııı
•· · hak.ımı• B)K;ırim xan l.,nd.J q~mübariıı.J lPJrnııl 1
h:ır- 1~hJnıınJd C)Az.ırbaycanın c.-ınubıınun )\s.ır ~ . -~
-lıiııı· ~-
.1brııı tabc ctmJbri 11 0
nı .ııııu
l.·1•an
s:ı ı,,
Xill\
D)Qara_~ğunlı~ üz.ıriıu)-üniı ctm.ılıri
E)TJbrızı Qacar v;ılı)hdbrinin onıı~ğıı
"daniı.sJlı)llJ" tt~lm

diaqramında ~ıd~ ıah UlıH

29.Eyler-Vtnn
Mahammad ıan Qlcaroıı üçünrırqr ·~
• . ı ı1oqır
cahat1mmuamn tdin.

I.Pa~~UTehraıış.ı~lİSOj111.lİ
20.Ağa ~IJ~JmmJd xanQacarın 179S..(i. 2.Yeni dövl;ıtin ~ını qoımısı
şuş_aya ~ucumunun ~J~'.cJsi: ıldı
3.OsTililJ\lı v~ıııs ~lınııı kliıı)trdm
A)(brahımxalıl xandoyıışsüz Şuc, . çıxammı
. 1·1 l"lll t~slırıı '
B)ibrahınıx~ ı xanXJrac vennakl;ı Ş etdı 4.Keçmiş SJfa~
inıp:riıaııııırun ııziıirıi b.lPJ
uıanı ~~-
etdı. 1
141 etımyJ çalıım,ııı
C)Qacar Şuşa müdafı;ıçilJrinin ;ıks h· nJtic:6irıb4'(b)\1İnlııı.1'ıi
5.Sui-<psd
• . ucurııuııa
ın:ıruz qa1
araq Irana gendöndü
O)ibrahinmli~ xanxanlığın müdafüsini ~ ıım-ci ilda
Ağa MJhJmmJd xanqacarın A)l-1.2,U-3.4,0-5
B)l•IJ,0-l0-15
qoyaraq Dagısıana qaçdı ız uırbıyunın ıimalını tJrkcdmklrana C)1-2.5,
11-3.4,
0-1 D)1-5,11-14,
O.IJ
E)Qacar güclü müqaııim:ıtla qarşıl ac,M ş ~ıtmığa macbur omasınan sJbJblJridir: E)l-J,0-1,0-2.45
• • d I km ı"'•q uşaıı:n
ınühasırasın ~nJ ÇJ mmacbur oldu ı. xorasanda Nadir şahın nmsiningiyam
qı!dımıası
21.Ağa ~!Jh~mmJd xanQacarı Şuşanın33gün!it tOimınlı dövl;ıtinin narazılığına s;ıbab olması 30.Cad~dakl hansı luürin ııöınrDm Jtıİi
mühasımından alpkmJya macbur t!di: J.Rıısqoıununun Az:ırbaycana yürüş:ı başlaması daıiıdikd~, nrilmiş bütün h3diı:Aıriıı dqiı
ı. QalamüdafıJçibrinin müqaı1m:ııi 1 ııbıri
ıronoloji ardıcıllığıru mü~Jllıım~ wr!
2.Qacarların :ırzaq ç;ıtinlİ)'İ il;ı qarşılaşması tafq:ın tayfalannın ölby;ı qarJtçi
basqınlar
3.Gürcü çarının qala müdafüıçil~rin~ kö~k cııooy~ başlaması sıila!Jsinin lrar.dı lıiliımn~ ~
1. Qacarlar
göndamıJsi I.l)JA8)2.4 C)1.3 E)1.2 E)1.4 k•
4.Rusiyanın C;ınubi Qaf yüıüş;ı hazırlaş1111.11
qaza 2. Ağa Mi!Jmm:d :ıan Qxzm AıltıJ)cıım
XJbJri I8.Ajı Mıbammad xanQacarın Azarbaycanın c:ıııubml~ ÖMl~ctngğ
A)1.2 B)3.4 C)1.4 D)1.3 E)2.l pııılını birinci yürüşü arası~dakı
\'J ikinci 3. A. ~bmm:d :ıaıı (p:3lln
Tillııı biır.ıı
ii11dı baı ı•ermJınişdir: { A~Miıııııml :ıan Qnm Ti~1üum
başçı lığı il;ı nıs qoşunlannın
.l)Vlubovun şu,ıanın 33
gımlük ıııilmnim
22.Ağa ~IJhJmmJd xanQacarın 1795-ci ildı Awbaycana yürüş ctm;ısi d1'illldum.ııı

n
yürüıünün nJtimi:
Tiflisa
mühasir:ısini yanmçıq qoyar.ıq gtıi
I.Tiflisin ı ~A~~!~~a~m;ıd_x_an Qacarın rasmiıacqoyma
ı:ıırasımının kcçınlın;ısi A)2~3 B)h~4 ()h,I
ç:ıkildi MJhamm;ıd xanQacarın Tiflisş:ıharini
QA~ 0)1~2 E)31?4
aJbnası
.n 2.Tiflisituıınaq mümkün
olmadı, bacalıb gtri
,j qayıtdı ~orasanı Qacarlar
Oj~~l~n dövlaıin;ı 31.fransız JanG(ıTiııiıı •XJa
ıd•9WD1I
qoşunu Tiflis
3•Qacar ş:ıh:ırini ıutdu 1Q ~ınnası ~asan Ağa )lılıJ111mJ!lwQn iıialpldıı
Gürcüsıaıı Qacarlara
4· Bütün tabe ,edildi ~çanllYekaterinanın v;ıfaı ctın;ısi ttın.ısi hicri
ilinin ifıadı bıı ıamŞt:
atÇ~ci
A)2.3 B)2.4 C)3.4 D)1.3 E)1.4 A)1196 B)1174 ()1?10 D) I~~ ij l~l

...... 511

mir.az
 32. Sab;,b-naric~ alnqasi pozulmuşdur:

~-,bab Naric.">
ı. M~h~mn,~h~s..~n ~ndJ:,rin İran v;:, Azar-
xan Qacann bayca.n torpaqlannın
Z.:,ndl;,~ n,:,ğlub birl:;)şdinn:>sini dayandır-
otn,as1 n,ası

2. 1 779-cu ild~ Kdriın Ağa M:::>homn,;:,d xan

xnn Z:,ndin v;,fut Qacann Şiraz.da girov-
ctrn:>si luadan a.;,_ad cdihn::>si
3. Ağa Mal,;,mm::>d xan Qacarlann Tclu-an. Qurn.
Qacann ~odlar Kaşan. İsf"alıan Mazan-
~rind=:> q;:,lab;:, daran. Astrabad. Gilan
qaz.a.nn,ası v;:, sözün::, birlasdinn:::,si
4. Ağa MZlh:::>nUTt:::>d xan Rus qoşunlannın C:::>nubi
Qacann Ti flisi tut- Qaf"qazdan geri
ması Çdk:iln,:osi

A) 2 v;, 3 B) 2 V:::>4 C) 1 v:::, 4

D) l V;;t 2 E) 3 v:::, 4

33. XVII I ;,srin sonlarında n Vekaterinanın

Canubi Qaf"qazın işğalına başlaması üçün
bahana oldu:
A) Qacann Az~rbaycanın şimal toprpaqlarından
geri ç:::>ki lm:::>si
B) Xorasanda Qacarlara qarşı üsyan baş venn:::,si
C) Osmanlı dövl:::>tinin Canubi Qatqaza nıüdaxila
etın:::>si
D) Qacarlann Rusiyaya qarşı müharib:::> elan etm:::,si
E) Qacarın Rusiyanın hinıay:::>sind:::> olan Gürcüstanı
tutınası

34. General V.Zubovun başçılığı ila rus ordusunun

Azarbaycana hücun, etdiyi zaman Ağa
Mahamm3d xan Qacar:
A) Rusiya il;, sülh bağladı
B) Az;)rbaycanın şimalını t:::>rk eldi
C) Osmanlı dövlati il:::> ittitaqa girdi
D) Ruslara silahlı müqavin,:::>t göstardi
E) D:::>rb:::>ndin açarlannı II Yekaterinaya gönd:::>rdi

35. I Pyotrun Xazarsahili vilayatlara yürüşündan

neça il sonra il Vekaterina V.Zubovun başçılı~
ila A.zarbaycana qoşun göndardi?
A) 74 B) 52 C) 75 D) 60 E) 65

36. General V.Zubovun 1796-cı il yürüşü zan~anı

rus ordusunun işğal etdiyi xanlıqlardan biri
de_yil.·
A) Ddrbdnd B) Qarabağ C) Quba
D) Bakı E) G:::>nc;:>

512

mir.az
 T I

46.Ağı ~faha
I
imal .111111 ~ ıın Qannn Aurbı)ctnııı
'mü~w ına )'Unj1 •
. 1anna
, ,;ntdın:
ıld •ığonlufu düzgün I
;
1
ı
ı Buılı Hiısc)t·
qııluı.ının~
olımınııı
b.Xııbfıin kap(ı­
-~~hıui
C.lrl:mlı
Muıubımm
ii MJhJmmJd xanQacann Azarbı.
38•'.~~3lına ikincı. yuruıu
.. - -
zamanı kJlbt 1
ltıa, ~111/Sm
ı!ıım,ı
şıma . ~ ıa~ ~l
~
•ıinin sJbJbı: ııı
etmo .
Alilkyü~.zamanı Qacann
hakımimıini qı¼ A)la.b,2b.c B)1b.c,2,ıb
etmJmJsı C}la.b,2a.b D)la.c,
2b:
B)Xanın ikinc_i~~~J..Qacann hakirniwıı~ E)lb.c.2-a.b
tanısa da,bınncı yuruş zamanı tanııııaıııaı
C)Xanın Şu~a ~alasının mü~afı;si zaman, q:ı ..
müdafı~çılJnnJ yardım gostJımJsi l:G 47.Ağa Mılıamm~ unQ1aruı ilk)'ÜniJuncbıı
O)xanın Osmanlı dövlJti i!Jdiplomatik ılaq>ııı ~~ ~aycının pmal unbqbnm lıht ttııı.ık
qumıası uç~n/mnıııı/argönd.ı11n ıımııı onan
ptınımı
E)Xanın Rus
qoıunlan ilaJlaqJ
saxlaınaıı muıooc cı11b mdibr:
1.Qarabağ 2Gı-a
ilyürüşü zamanı tabeetdiyi
n1797-ci 3.Ş~ 4.~
ŞJhJri müJmn
ıdin: u.Qıtı n '
39.MJtndJ
bJhs
olunan deyıl:
lardan
ıın1ı q . B)Q b 48•Ağa ~bhJmımd unQaruuı Aooıı)DDl4 JİmJI
şrunaxı, ŞJkı
A) u a,Bakı
ilinpa)ızuıda Qacaıın ord®ı ~
1795-ci qQı.rabağ, Naxçıvan D)L:ınk:ıran, GJnc;ı ilkyürü.ıü amwoaı qır,ı blıp
to~rpa~lanna
ıaııdan G:ınCJ)'J çJkildi. Mıııtab Ilı
Bu?.aman DJrband
ijNawvan, m~qaıımJt gösu~ıi qnrı ılı.ıı uıılıq!an
Qacann oıdUSUll3 müqaviıoot ~s~n: tdin:
fflU1))'3Q
Jhalinin ŞJhJri ı:ııt etmJsini Jııır etdi.
~ I.ŞJki lQmhığ
U.Ağı MahJmmJd
şah Qacarın Ambaycanın
Qacar ordusu ....ŞJhJrini müqaıiııooiz llJld:ı. $b paıalın• ikinci
yürüşü zamanı Qarabağ 3.1..mk~ 4.~
ikinci )iiri~7.:imalll da...hucum - ılı ıı~ığını ıutduqdan sonraonunhakimiyyatini
alicJnablıq gôstJrib ŞJhar ~füiniıı ordı&ıımJ 49.Ağa ~bb3m111Jd
w QuwAmbı,amn pııııl
qıbul ıtdi~ ıanlardan birideyi/:
qar.ıt eıımsinJ imkan l'C!lll~. H~~
toprpaqlannı )'ÜIÜ.!Ü
mfaılııd.ı ooı qıı,ı lıiı1lldı
A)Lınhran xanı Mustafa
xan
çataca Jninı:ıtin ulunu örnzin~q1ıb1L
B)Şamuı xanı Mustafa
xan müqııiımt gölnıi qm ııu ualıqbnlı:
q~~ xanı S:ılim xan 1.ŞJki ı QJrahığ 3.Gm
A)Şuşa B)Şamaxı qBab 4.~ 5.lman
D)İrJvan E)Na.xçıı.ııı O)Qııba xanı Şeyxali xan
xanı Cavad
E)G~cJ xan
50.MJntiqi uyğunlufu mü~)ll ttfiA:
40.GöstJrİIJnlar aiddir:
1.Qacar Awbaycanın şimalına birinci dıfa"
edJrbn ona köm~k etmiıdir.
6n111 ~tinS~ciillarinda Mahammadha.san ıan G~~li &kılı H~-n-
2.Qacar Az~rbaycanın şimalına ikinci
dıfı ı~ Qıınıı fa~iyyati_üçün saciyya\idir: Cavad xaıı qulu uıı
efakJn rusordusuna müqavimıı l.~ycan v;ı lran torpaqlanrubirl;ışdirm;ık
göstJmıJdiyina göra habs etdinni~i. uğrunda mübari2.1 apardı
l~ .
A)Quba xanı ŞeyxJli xana )'Canın şımalındakı ;ıksJr xanlıqlan özün;ı 1.M~ilxanlığın ~ lfJ)~
B)GJnCJ!i Caı·ad xana ~eıdi 2.M:~Ull~QJ'ilııılm
lGılaııı Q •.•
C)Bakı xanı Hüseyııqulu xana • ' JZ\1nı, lsfalıanı v;ı Awbaycanın 3jllldıbr
D)Qarabağ xanı İbrahinmlil xanın ~ ı~ıiıi I~ubunun b~r his~sini özhakimiyy;ıti alıma aldı l 1796<ı ilıb Rıııiranııı ~~ ıiyl.'.tm
Molla PJnah Vaqifa ı A)J4 layfalan ıl;ı mübaımd;ı m;ı~ub oldu m~aıiııı.1~
E)Qarabağ xanı İbrahimxalil xanın qırdaıı oğlg. • B)2•4 C)1.3 E)1.2 E)1.4 4.AğaM~uııQ),TıDJ~ll"tl!l(U
Batmanqılınc bqJbli MahanımJd b~y [aıl"qiP mİXj.1ıimı g.isım'lilı

su
1

*mir.az
►
 51. ...~ı'!n l'\1~h~n1n1;:,d şah Qncnrın A.zarbnycnnın
şin1nlınn :yiiriişlarinin n~ticalarin;:, a_iddir:
1. H~r ik-i yürüş uğu~uzluqln n;-,ri~,londi
.2. lrnnda ,~ ...--'\.z:,rlxıycnnın c:,nubundn Qncarlar sülal;>-
sinin hak.irniyy~t-i 7~İ ll.:x:ti
3. Çnr Rusiynsının ~~,rbaycanın şiınnlını işğal ctı-nosi
üçün ~lvcrişli ş~rait )"IlnUldı
4. Öz yerin::> ·v;,li~hd t:;:,yin ctdiyi Babn xan - F:,toli şah
haJdn-ıiyy~t~ g:,l;,, biln-ı~d.i

52. Urmi~·nlı Fatali xnn arşnr va Ağa Mahaın1mad xnn

Qacnr üçün oxşar cah;,tlari n1ii;,rı~n edin:
1. Qnrab..".lğ xanlığınn yürüş etn-ıişdi
.2. Nnd.ir Şahın ~rk;;,rd;-,si olmuşdu
3. Nadir şahın s:,rk::'>rdasi A.7---ad xanla ittit:,q bağlamışdı
4. A.z-,rbaycan torpaqla.nnı birl;,,şdinnZ>y:> t:>şobbüs
göst.;;,rmişdir
5. il.randa n-ı;;,rk;,zi hak:imiyy::>t uğn.ınd:;, K;;,rim xan
~ndl;;> nıübariz:::> apann..ışd1

53.Ağn I'\'lahamınad şah Qacarın f"aaliyyatina :ıid

olanları qcyd edin:
ı _
Şu.ş.a qalasuun 33 günJük mühasir;>si
2. Tiflis şoh;;,rini ;;,);:, keçirn-ı:)si
3. Tehrıuu Qacarlan.n paytaxtına çevirm::>si
4. Bütün Xorasa.nı Qacarlara tabc etrn;;,si
5. Na.-xçıvan xaıu K;;,lb;::,li xanı v;;, şa.ir Molla P:)nah
Vaqifi h;;>bs etdirm::;,si

54. Mantiqi uyğunJuğu müayyan edin:

Ll__ A_ğa_ş_~_ı_ı_~_h_:_c_~--~-_.~.__ __ :-_~_e_i~_a_t_~_nn_·

_a_~I

1. Az;;>rbaycana yürüş etmişdil:::>r

2. Veni Sülalonin :>sasını qoymu.şdu.lar
3. B;;>zi Azdrbaycan xanlan il;;> ;;>}aq;:, yarat:nuşdılar
4. Q:)fil ölüm x:,b;,ri ~rbaycarıdan qoşu.nJannın geri
çağırılmasına sab:>b olmu.şdu.r

55. Xronoloji ardıcı.Ilığı müayyanlaşdirin:

J . Ağa Maham.m;;>d xan Qacarm Tiflisi :)l;;> keçirm;:,si
2. Ağa M;:,hammad xan Qacann özünü şah elan etrrı;;,si
3. Ağa Mah;;,mmad xan Qacann Şu.şanı 33 gün
~nüdd;;,tind;;> mühasir.;,d;:> sax.laması
4. Ağa M;,harnmad xan Qacarın Tabriz Qacar
v:>liahdl:>rinin oturduğu ·•dariiss;;>Jt:>na"" et:rrı;;>si

514

mir.az
 l
56. Eylcr-Vrnıı diaqr.ııı~ında Ağa ~fah
Qncann ı\ı..1rbnycnnııı şınıal torpa ilrıııııld
I
I
,·üriişü (A)ilJikinci yiiriinü (B)nıüqaq_arına ~:~ 1
J Y~tdi~:
·~ '

A oxşar B
. himay~in:ı kcçm:ısi
nRıısıyanıQn cannşah elancdilm;ısi
, :ı;ıııı _,ı xaıı a h' .
~ Ô ~f
~ıP 1 ,111rıı:ıu: ~ .d:ıfo Rusiyanın ımay:ısın~
J ı. bınncı
A~ 11 oının
~n:l1~[1flır 1 .... '
,.ıır • oııınrıı:ısı,o,1ın ~
~.,.,J ~ ctm;ısı
A ~,rbaycana
.. .. n
F~ı ,,zu . h'nv,Jil xanla
gurcu çan
CI"'V, • 'lbfil il ·'"
ı. Yiirüşd~n ;ıvv;ıl Qacann
şimal xanlan d(,(11~,~ 1ı31-1nıı anlığını özaralannda
olmaq üçünfamıanlar göndannasi rıa ~~ ~il"~ ~ne,:<
~ L~lifllll ·
2.Q:ırabağ hakimilbralıiınxalil xanın Xuc1ar:
. ır.ıı:_J~...,,~ı
~ııı,wuı ,,.
köıpüsünü uçuıtınağı anır etınasi ~
3.YüriiŞJ başla~arb~ Qacann xaııı lıö..
clliqulu
qoşunla T;ıbnz;ı gond;ırm;ısi ""liıl
ndaQubnlı f ataliıan ila(A)
4.Yürüşü zamanı ;ısas hücum hadJfininQillahı d 1•aqramı ) .. , d'
xanlığı olması ğ venıı ~ anQacan(B muqayısa e ın.
~ tıic:- ~f3h3ıt1nı X
5.Naxçıvan xanı Kalb;ıli xanın qi~ıli lı.:(ji 1~•·
g~!Jr.ık Qacanıı hakuniyy;ııiıü:1~
0rtfa~ila ' A 0 ~şar B_
etırnsı

57.Uyğunluğu müayyan
edin:

Qacartayfalan -
I.Monqol 2.H;ıs;ın 3.Safo~lır . lıgı· nı :ıl;ı keçimı:ısi
yürüşl;ıri padşahın --.ıJııl xan . •
dövriiıı~ ı. aı-. Şiıazda girov 1anı 1ması
kıını sax
dövıünd;ı dövnineb :,ıııüddat k" .. .
l 8• . şahsev;ın tayfasını oçumı:ısı
J.Muğillldanhakimi Mustafa
xanı özün:ı tabeetm;ısi
a. Birhiss;ısi Awbaycandan Ş;ırqi Anadoluyaı, 4•[;~an torpaqlannı birl:ışdinn;ıy:ı t~bbüs
Suriyaya köçmüşdül;ır j,A1)1ba. U)'ğunlu~ mü~)ll
4.Mandqi rdin:
b. Diyarb;ıkird;m renid;ın Aı.ırbaycana qaııdnı ~JSI
G:mc;ı, B;ırd;ı v;ı lr;ıvan ;ıtrafinda m~hınlaıdJ~
c.Qacarlann birqoluolanZiyadoğlu n;ısli ~
b;ıyl;ırb;ıı•li~nin irsihakimlari
olrn~u.

58.Uyğunluğu müan•an
edin: 2.Xanlıqlaıd.ı yiııhışı ı, bbhtı!ılr
lmfıııbı ~ olı.ııııw
Qacann Awbaycanın şimalına yünişü
7llll1anı hücumununistiqamatl:ııi
1.1d~SIJ1 2.il d;ısl;ı 1 3.md;ıstJ A)1-datlaı; 2-dırğahı
B)1-ülaı; 2-b~
a. Qacar ordusu Qarabağ v;ı Gürcüsıana hix:uın
q1-şiı.vlı; 2-bıdlx
D)1-bııd!Jr; 2-malı.111.ır
ehııali idi
b.flliqulu xanın başçılığı ilaQacar ordusu.İm'3!11 E)1-~Jr!ı; 2-marullar
hücum etiııali idi
c.Qacar ordusu Muğandan v;ı Şirvand.ın keçıb
unlıqbnn ıruiıi inıılJli
5.Ambaycanda
Dağıstana z;ırb;ı vuımalı idi
cahatdJn
bölünürdü:
A)vilay~tlan,mahallın
B)mahallaıa, bn&m
q ayal~ılı3, m.ılıJllın
D)vilayJIIJn,mahJll.ın
E)~yal~ılm, kJnılln
~
SiS I

~
mir.az
 6. Uyğuıı b~ndi mii~~-y~n edin:

R:::>iyy:>t 1 Fcodala v:, dövlot:, vergi

1 1 öd:;,y~n k:>ndlilar idi

l Torpağı v;;, omok al::,tl;,ri

R:,ncb:,r
r 1 olınayan k;,ndlilar idi

Elnt
►ı ?

A) Divan~ mülk ve> vaqf torpaqlarında yaşayan

kondlilar idi
B) R~iyy:>t;l nisbatan az miqdarda vergi öd:::>y:;,n,.
m::,hşur ş:,xsa n~sı~n veril;,n kandlilar idi
C) Xan va feodal mülkl:>rinda işl:,y:;,n, ali zümr;,ya
daxil olmayan kandlil:;;,r idi
D) Feodal t:;,boqosinin üçüncü t:;;,boq:::>sini t:;;,şkil
edan. feodala va x:;,zinaya vergi öday.::>n
kandl ilor idi
E) Xan qoşununun asas hissasini t;:,şkil ed;:,n,.
maldarlıqla maşğul olan v:;:, köçma h:;,yat süron
k;)ndlil:;,r idi

7. Uyğunluqpozu/ub:
A) Xanlıqlarda :;,sas sosial grupları t::>şkil edirdil:;:,r -
feodallar v:;, kandlil:;,r
B) Azc>rbaycanda tc>hk.imçilik münasibat.lari
oln:ıarruşdı - kandlilar hüquqi baxınıdan
sahibkarlardan şaxsan asılı olmadıqlarına göra
C) Xanlıqlarda mahk:;;,,ma sisteminda başlıca yeri
tuturdu - şariat m:;,hkamasi
D) Xanlıqlar dövriind;, naib v;;,zif;;,si daşıyırdılar -
canişinlar
E) Xanlıqlarda xanın sosial dayağını darğalar,
yüzbaşılar,. kand.xudalar,. naiblar - xidm:::>tinin
;)vazına xazinadan maaş alırdılar

8. Xanlıqlar dövründ.:, naibin s.:>lahiyy.:,t v.:>

v.:,zif.:,l.:,ri na daxil dey.ildi:
A) Tasarrütat"ı idara etmak
B) Vergilorin vaxtında yığılması üçün xanın
qarşısında masuliyyat daşımaq
C) Mükallafiyyatlarin yerin~ yetirilmasini tamin
etmak
D) Sanatkarlar üz::>rinda vergil:;:,rin tayin edilmasi v:;,
toplanması vazit::>sini yerina yetirm:;:,k
E) San:;,tkar taşkilatlarının inzibati,. maliyya,. mülki
mahkam::> m::>sala);;>rin:;:, baxmaq

516

mir.az
 Xnnlıqlar dövründJ:
9
• 1 SJn:>tkar ıaşkilatlanna •JsnaOara
b
• • 'b • 1· aşçılın
-:ısnaOarın
2• ı.:ı ınzı atı, maım mülk' -,~i·ı.
1nıJhk ''l
• . d '
m:ıs:>l:ıl:ırın:ı baxır ı. ""'llJı
A)ustalar B)darğalar
B)ağsaqqallar C):ısasbaşı
E)ustabaşılar

vJxanlıqlar dönünda
10.SJfavilJr ınövcu
torpaqmülkinat biri::!tı
forma_lanndan 11
A)mülk B)tıyul C)v r:
D)soyurqal E)İcma ~r
1'

11•Xanlıqlar dövrüna
•
uı•x
aidverilanlarin
1•tu
~un
edın:
numüayyan •

ı. Ver~l:ır

a.Biyar a.clvrn
b.Çöpbaşı b.Dişk~si
c.Bayramlıq c.Mimyana

A)la.b,2b.c B)1b.c,2-a.b 21.Bakının Qala,Norunı, Maıuğa bıbiıııb toıı.

q ı a.b,2a.b D)la.c,
2a.b
nlanıalÇtlan~ hal-haıırda lstaııbııJuıı Türt
ı1
E)Jb.c,2-a.c slam ~rl.ın Mlllt)inda !Ulanı1ııı ~
nümunalari adlanır:
A)"Qobusbn" B)'~iMn• Q"Ogıa·
birisalıl'lfir:
12.Cavablardan D)"~rq" E)"Mu~·
Xanlı /ardöıırıiııda ve ·ıar
Bağlardan toplanan
m~ıın ın~
22.XVIII
asrin ı1mında ADr!ıııcııııl.ı tiunı
ikinci
A) Bağbaşı
münasiootlaris.ıciyrıi dqil:
üçün
niIJŞkil edirdi
A)Karvan I?X,ı;ı ıbıizi ı~ııib ~ırdı
yollan
B) Bayramlıq Bayramdaı.i~n rıtıiılı B)Bakı lim.w
Volqa-Xmr ~ yolıam rüıuııb
"h:ıdi a" atirnıasi idi .. ..ndaticarJtyollannda
tacirlJrdan
il X,ohqlar dovrıı . fıqbııiııli
C) Darğahq Xanın :ıınri ilaxanın ~x~ rniıı~i ı1ınan ,·ergi
adlanırdı.. C)ıam · C)Ticarn yoll.ınoo:ı rıhıl:ır
J.11111 ı, lıxdmı
üçünalınırdı A~ B)ın~~;ı ga tıcir!Jtbo Q ooJı ~ 1~
D) Atarpası K:ındlinin xanın atlan ı?ldi)i
üçün olqow,ır E)diş ktrJSI ~la}lrdılar
aidi
Oılaqlardan istifaıb rnüqabiliıı.iı
1 D)Yalnız imixaıılı~n ımıbzir&b mis,,~
Çöpbaşı
E) ilVtrifanlarin aidolduğu torpaq~ü~kirı:at form( dıası: pullar ~bnm• &ıli))1 j.6ım
fal td:ın alınan vell!İ idi
LJ'-- _ __ı.:':!21:.~-==;;........;.__~ 1 ·1.~~ıtixaıakter daşısa dat~c:ın ı_~ı sxıyy;ı aır · E)Tic.ıntd.ı mi ,, ycıli ~ dı ~
ı Xı.n oofumn xüsusi san;ıdl;ı mu;ıyy;ın ş;ıxsl~ cdiliııli
xidmJb gör.ı verilirdi
13Ambaycan xanlıqlannda xandaftarıanasııım, .
•• 'bati•idmctmanın; d'ıgarqurum1a,uu ""'n nrdın- A)v~f B)soyurqalC)xan 23.
Xanbqbr döııründ1 Ambıyundı ticırıiıı
ınzı 'di D)ti)lll E)xalis;ı inkişafına uıanfı tmgöml'JIIııni'lbr.
niödamak üçüntoplanan l'ergi 1 :

A)Mimyan;ı, KalJnt;ırlik 1.Feodal dağınıqlı~

i il ~manda ipakçili)in inkişafı va barpası üçün 2.Fıdi bxlli t.mfaıııım ~ıafi .
B)Darğalıq, Atarpası
q Bağbaşı, Malcah:ıt Tılııiıdan ustalar dava! etmişdi: 3. M~'1M~ôlçıi-mn_~nıl~
A)Qtlln hakimi Hüscy;ıli xan 4.ÔlkJ), xn~jNlhıın g;(rilımi!lllll~
D)K;ıl;ınt;ırlik, Darğalıq
E)Mimyan;ı, Malcah;ıt 8)~~ hakimi Hüseyıı xan edilıwi
%ıha hakimi FJbli xan A)2.4B)2JqH D)IJ81.~
' D) Bakı hakimi Malik Malı;ımm:xl
~~- hakimi M;ıhdmmJd S;ıid xan

mir.az
 24. XVJII asrin ikinci yansında - xanhqlnr dövründa
~rbaycanda işl=>dil;m pul vahidl:,rind::>n biri deyi/:
A) flis B) abbası C) tüm::>n
D) qran E) şahı

25. Azarbaycnndn xnnlıqlnr dövrüna nid verilan

cürnlalardan biri .<ı;a/n•dir:
A) Mis qnb-qacaq. h;)mçinin müxt:)lif silahlar, o
cüml:,dan tüfong, xanc::>r hazırlanırdı - Lahıcda
B) İp;,k parçalar, k:,lağayılar hazırlanırdı- Bnsqnl v~
Müci k:mdl::ırind::>
C) Taxtn v:, r;,ngli şüş::>l::>rin birl::>şdi:rilmasi ita
yaranan ş::ıb;,k:, s::>n::>tiistifad::> edilmişdi - Şaki
xan sarayında

1
1 1
D) San~tkar scxl::>ri rnüxt::>lif peşa v::, iş sahiblarini
öz ::ıtrafında birl::,şdir:m - adlanırdı - asnaf
E) asg::>ran qalası inşa edilmişdi - Qarabağ hakin1i
fbrahimx::,lil

26. XVIII .>srda Azarbaycan

xanın dövründa

tahsil sistcnıi üçün

saciyyavi de;yil:
.1 A) Makt::>blar mascidl::>rd:) v::, ş::>xsi evl::>rd:,
faaliyy;;,t göst;;,rirdi
B) T::ıdris işl::>rin~ din xadiml::>ri r:,hbarlik edirdi
C) asas d:,rs vasaiti Quran idi
D) Altı yaşından mak.-tab:, ged:,n uşaqlar avv:,lc:,
ana dilind::> t::,hsil alırdılar
E) Udışaqlar ar::>b dilinda t::,hsil alırdılar

27. XVIII asr Azarbaycan madrasalarina aid deyi/:

A) asasan ilahiyyat elrnl:->ri t::>dris olunurdu
B) Düny:;,vi v::, t::>bi::>tclmJari d::> keçirilirdi
C) T::>labal~rin ;;,sas vaxtı hüsnx::>tt:-> sahib olmaq
üçün çalışmalan il;> keçirdi
D) M::,drasalari bitiranl::>r xüsusi vasiqa - diplom
alırdılar
E) Şanbi-Qazan r::>sadxanası öz ::,h::,rniyyatini
saxlayırdı

28. XVIII asrda yaşamış Azarbaycan alimi deyi/:

l' . 1. İsg::,ndar bay Münşi
2. Hacı Zeynalabdin Şirvani
3. abdürr:,zaq Dünbuli
4. Hacı M::,h:,mmadali Şirvani
5. Seyd ali Tabrizi
A) 1.5 B) 3.4 C) 1 .4 D) 3.5 E) 2.3

29. Hacı Zeynalabdin Şirvani va Hacı Maham-

mad;,li Şirvani üçün oxşar cahat:
A) Dövrün tanınmış tarixçil;::,ri olrnalan
B) Tanınmış filosof v:, astronom ol malan
C) Tanınmış coğrafiyaçılar olmalan
D) Nadir şahın sarayında yaşamalan
E) Xanlıqlann tarixina aid :,sarl::,r yazmaları

518

mir.az
 ..,
T
Ll
.13n1Jraiddir: 1
1ıq 1annın v . iı
(jO"sfJfl
. v:ı Xoy xan 39,Safı\ilır dönıi d.ı
O
' •
ı. 'f:ı bflZ '
asr AzJrbaycan ~liri
larixçis• oı~ oaıası
dövründı: n obrqti rıq unlıqlar
ola ıı
fi
x\1111 ı • ıoıııı ııı ı\)O\an sarayı
z.,,,M:ı:ıscr-iSuınnım . aınğa ver~si lığ\' edildi 'l
il
~s~nn·lıŞ(JIJı • 1.Ti
"81 ınyeg • ş,kı •. xaıun ıürb:ısı i
3. 1 ~ 3 ıcnadaran yazmalar!n . an~nııs· )
8 •ıııınJ' 2• c~ lorpaq!an lığv edildi
•' Sl%tıı 1. C)~ıo şalılar sarayı 3.Dövlıı vı xalisı loıpaqlın
1 3nılır. .
s:ı:<,
~da~, '('iBO
p)Sı daS;ırdar (xan) sarayı adlanmağa bajlındı unlorpaqlan 111
:ıkir Şir\lanı
E)lrııııın r 1

A)Ş b:ıY Dayat . . . 4•Ti)ıll loıpaq ıahibii}l' ~ • · .

orııc

?
r ''
f3) 1RZ3T:ıbnzı
C) .ııdJr b:ıy Münıi
ra)'IüçiinmıyyJvı ,deyıl:
~-~ıkl Jtn::asqulu ı:ır:ıfınd:ın ıikilmişdi
~)usıa ı\ rin60-cı ill;ırind:ı inşa edilmişdir
ımsıımaldı

40,~anlıqlır dovründı dırfıoın ~ıhİ)J'~

aıddir:
.
ınnı
l 1

o·unbuı·ının•
D)ısg:ıdürTJ1.zaq vlllıs • d- .. d • :1 \
b 8)ıX. Hncı ÇJIJbı xanın ovrun;ı ınşa I.Şahlrd) polis
V)zibıini icra
cdird~ıı
~)8 C)ş,kı xanı 2•Qoşunun ~ını bjkil edirdi~ 1
O 3
d",, zıaq Dünbuli
vaHacı Zt cd ·s]ublu
·ı11ııişdır
şüş;ı b:ındl;ırd:ın v;ı divarüstü 3.Şı~ır _vı hazarlarda qanuııa nıwı 1 1
cahat: )'ıııaıabdiQ qayda
Dl~~~:~:r~ıqdan geniş istifa~J edilmişdir
31,8b 1,iiçiinümumi edırdılır
1
·r,•:ın . .
S d..vrüngörkamlı tanxçibn
1
olmaı bO). dövriimüz;ıd;ık g;ılıb çatmışdır mıında }l~lııı.ısı ~ un
4.VergilJrin
/ı.) o
XV II:ısrin gonmı cmxadimı arı.
..k 1· 1 El~fülSlf qarıısında m~limı daıııırdılM
/1
\
8)' .... k ı· • arıoıııı.ıı
Qöl'riinun gorJmı cografıyaçıl 311 aıı dJQarabağda inşa edilmiş memarlıq
C)'j.YIII:ısrin görkamli
D)
Xanhqlann
E)'yazmışdı ı ar
·
cim xadim 1 .01 rııaJaıı
aı, ol
nı;ıdanı hayatına aid~ llı.ılaıı
x,ıııasr,
)6.,'dJSİ deyıf:
ıbı
)1)3yaı qalası
41.Xanlıqlar döıründa möıud olta
m~lkiı~at formalınndn dtyi/:
torpıq
,. l
1
1

~rl~r 2.ıkı 3.ti)ıll 4.I0)1lrqai

s.l'ıqf 6.iam
~ şahbulağı qalası 1.mulk
8) ,.
Qıwran qalası . 42.Xanlıqlar döı·ründ1 tmrri!ıhn lnki,ı!ını
f nn'qiuyğunluğu müamn
32.ın
tdin•
• DSanAşıq maqb;ır:ısı mane olan ıınillıri mü~~ eıl'in:
1

l (PJnahabad) qalası 1.Ôlkınin iqtiıadi vı siyası pru,ndJli~

El~uşa \
l. XVITI ~sııb usta Mim ~farin 2.Tez-ıez baı vmn feodJJaıı mühanlııbri 1
baş nıenıan olduğu abid~si . dakı GöyMJSCid, Xanmascidi (Sardar
lı•lrııın'd')vaSJrdarsara)ının G-uzgu ..1• 1 3.KJndlilJrio feodal!ardan tJloomli miıyıdJ
usaonu olması
ııııscı ı
.. ıarakterik cahat:
ııun ., . . . . 4.Naıural ~rıüfahn nisb~ ~ifiniiµfı
2.XVIIl
indan
~sr~ usıa Abbasqulu
tikilmiş memarlıq abidxi
tmf. 1
A), Xrvııı asrinbınncı yarısında ınşa edılm;ılJn
xantJr:ıfın dan•ınşa c·d·ıı mJ1an•
5. KJ11dlilırin feodalın xeyrin) birsıra l
ı
HüseynJli mübllıfıyyıılJr yeriııı yctirmJ!i
B) • • 1 1
Qen11Jnİ ııandalızmınJ mJ~zqa_ ~~ a~
A) ı-imanda SJrdar
B)ı -~:ıvanda Göy
sarayı, 2-ŞJki xan
mJs~id, 2i1sgJran
5aıa)1
qal~ı
DlŞJki xanı .Hüscyn
cdilm~IJn
E)mcmar U~ta
xanın gosı;ınşı ıl:ı ınşa

Abbasqulu tJrJfindon inşa

43..X'\111
göstmn
1.Feodal
mdı maarifin
ımillJri mümın
inkiıırımı mınfı tııir
edin:
da~nıqlı~ ıwı mülwibılı
q
C)ı-Ş:ıki xansarayı, 2-_Imanda SJrdar sara}ı
D) ı-Bsg;ıran qalası, 2-lçJrişahJr qala divarlan
cdilmJIJn 2. Ölkm~ blısil müıssisJlırinin kcyti}yıto aµ~
miyym olması
E) 1-İrJvanda Göy mJscid, 2-PJnahali xanın
ıı. Uyğunluqpozıı/ub: . . _ 3.TJbsil müıssıbrioı aid vıqf ıorpaqlınruo
mascidi AlXanlıqlar dövriinda ŞJhar ıdar:ısında muJ))'Jn feodallar tırıfınooo ıuıulması
roloynayırdılar -şalı;ır ağsaqqallan, darğalar l'J 4.Nadir
33.Xanlıqlar dönünda
abidJsi deyi/:
inıa edilmiı memarlıq ustabaşılar
B)Xanlıqlar dövriindJ xanıorpaqlan yaranmıi(lı •
ıaJııo rnaarifı yebrioc~
bilmJlll)Sİ
diqqıt gôı~
l
1

5.~favi lıökmdan SülC)11WlıD mıarifın ınkijıfıııı 1

A)Panah;ıli xanın mJscidi ııa kiıabxanası dövlJI ıorpaqlan ib xanaibsiıı;ı mmus diqqıt yetasi
B)Bayaı, Şahbulağı, clsgaran vJŞuşa qalalan ıoıpaqlann birl;ışdirilm;ısi n;ıti.c;ısind;ı t
C) ôrd;ıbild;ıki Şeyx SJfı kiıabxanası
İ 1
C)Xanlıqlar dövründJ darğalıq adlanan vergi 44.XVIII ısrin ikinti yarsındı haDll unbqlırdı
D)Sdrdar sarayının Güzgülü salonu müm;ın edilmişdi • darğalan özv;ızifolarini toıunın ip1k pırçılann ıarid elblm ime
E)İç:ıriş:ıhar qala diııarlan daxilindJ Şama~ı la~qincJ yerin;ı yctinnoy:ı h:ıv:ısl;ındinn;ık olunduğunu müıırın rdin:
danıazası yaxınhğında saray kompleksi mıqsJdil;ı ı. Şamaxı 2.GJncı ı.ş~~

D)XVIII asrin ikinci yarısında daha geniş yayılmış 4.Tıbriz 5.lman

34. Matnda bahs olunan memarlıq abidasini ıorpaq mülkiyyoli idi- ıiyul
müayyan edin: E)Xanlıqlar dövriindJ iqıisadi olaqal;ır üçün 45.xvııı ısrdı Ambıycındı yeni sıhnmq
xaıakterikdir - natura! tJs;ırrüfatın inkişafı ıaharlari müıyyın tdiı:
Görkamli ıürk şairi Nazinı Hikmi bu ı. Köhnı Şamaxı

memarlıq abidJsinJ baxdıqdan sonıa . 2. Şuşa -Pınalıabad

demişdir: "clgar Aı.Jrbaycanın başqa fAim 3.Muğanda -Caı1d '
ı
1
)
~li!Jriolmasaydı, bircJ .....iladün.ya)~ 4. yeni Şamaxı -Ağsu ' 11

ost:ınııak bas
cıfardi".

mir.az
 46. Xnnlıql:~r dö,'Tiinün ....
~rbn~·cnn mcmnrlıi, iiçün
~ciyy;:tvidir:
1. Sarny kon"lplck:sl:,rin'İn yarndıln,a.sı
2. Türb.~larin tikiln"l~sinin gcnişk,nn"l:;,si
3. Ş~h-=:ır ;,trafinda ınüdnfi~ sistcınlarinin inşası
4. lb::ıd:,t ycrl:lrinin, n,ascidl:;,rin tikilmasinin höyük
VÜS,;')t a) O"l3S 1
5. aks..~r xanlıqlard:ı ~b;:,k~ üslubunda tik:ililar t-ikilm:;,si

47. =-"."111 ;,sr Az~rbnycnn mcmnrlnrıdır:

1. 1'1i..--z:;;} ~t~r
2. Usta Abba...c:;qulu
3. Qa.sım t>.:,y
4. Vusi t obdül;:,ziz

48. Xnnlıqlar dövriinda inşa edilmiş memarlıq

nbid~lari:
1 . s~rdar sara~
2. T;;:)brizd~ Göy m;:,scid
3. Ş:;,ki xan sam~
4. ~ne::>da Cüm;:> m;:>scicli
5. i~riş;;>h:;,r qala clivarlan da..xilind;;> saray kompleksi

49. Zaman oxunda ,·eri.im.iş mcnıarlıq abid;:,larini düzgün

müayy;:,n edin:

1763 1764 1791

a.. Ş:;>ki xan sa.ra~nın inşası

b . .İr.;,vanda Göy m;;,scictin inşası
c. İr:>vanda S:,rdar sarayı_nın Güzgü]ü salonu

50. UyğunJuğu müayy;,n edin:

Xanlıqlar dövri.ind:;> sosial qn.ıplar

1. Birinci 2. İkinci 3. Üçüncü

bb:;) bb :;) t:;,b ~

a.. elatlar
b. s~n:;)t.ka.rlar
c. tacirl:;,rl:;,r
d. ı-::,iyy:,t.. r:,ncb:,r
e.elb:;,yi,n.ıhanil:,r

51. Uyğunluğu müayy;,n edin:

l. Xanlıqlar dövri.ind:;) k:,ndl:,ri iciar.:> edird.i
2. XanJıqlar dövri.ind~ ş.ah:;,rl:,ri iciar.:> edirdi
a. K:>ndxuda b. K:,l:;)nbr
c. Qalab:;,yi d. Yüzbaşı
e. Darğa

520

mir.az -
 i-

o
a,
z

N
....

. arı-ır VJaıniraslan xanarşar t;ır:ıfı~d;ın yara~ılan xanlıqlann mini mÜJ)):ll

edin.
ı.f:el1 ~ıb ~lJh:ımnı:xlh:ıs;ın xanın, 1759-cu
ıld:ı F;ıt;ılı xanar~mn
)~ ctdiıi unlı~ mii.,n~llfin.
1ıiSl<1! ı..,ndin 9aylıq nı~has~r;xb? s_onra ~tduğu Az.1rb.:ıycanın c:ııub ~~nimiQ))?ll
~n.
ı~·, ?.Jndin Şiraz ş:ınlıkbnnd:ı ıştır.ık cd:ın ı\wbaycanın ıimal xanlıq~ IIW))?!l
tı:!İn.
tKxıın: IJf.)findJO yar.ıclılan xanlığın :ırazisini mü:ıyy:ın edin.
qooşu xanlıql311ll hücwnlaruıa m~
1.Tez-tez ı.:·xanın birmüdd:ıt Xoyxanlığından asılı v:ıziyy:ıt:ı saldığı xanlıqlannıwini ımİJ)~ tı:lin.
qalmışdı 's.,nı~ı-wcı'dll t:ır:ıfınd;ın ya.~d'.lan..xanlığın ~razisini mii;ıyy:ın edin.
ı. Birmixxfat xanlığ'.11111 pa)ıa.~ olmşru
Unni'.11
~~xanlığırun_x~~l.'.ğın ;ırazısın: rnu:ıyy:~ c?ın:. .
1 Ş.-ıkili Hacı ç~ı~ı xanın hucumıına ~~ ı sibjdiıtDJsiyasJtı yurud:ın xanlıqlann :ırazısını mu:ıyy:ın cdın.
4.Kaıtili-Kaxcıiya çannın qoşwılanrun lıooııım
IQBıyaıt.1lası br.lfinc!Jn
idar;ı ol~nanxanlığını :ırazisini mii;ıyy;ın ooin.
.. . _
mJruz q:ılnuşdı . . .. .
S.Az.1ıro)t.ında nıühüm sıyası v3ıqtisadi m.
ıırııt ~i tayfasının başçısı cllı xant:ır:ıfınd:ın yar.ıdılan xanlı~n msmı l!tll1J)~
mJrb 7J)rind~n olmuşdu aM~mtayfasının başçısı c)liqulu xant;ır.:ıfınd:ın yaradılan xruılığın msinimİl1))'Jll cılin.
111163-ci V3l783<ü ill:ırdJ ikihakirniyy;ıtliliy:ı sonqoyulan xanlıqlan lllÜJ))ll alin.
55.Uyğıınluğu müın-an edin: ll~ı1 xJyan~ıindJ iştirak ed;ın xanlıqlan mü:ıyy;ın edin.
liB.ııaısaııaıında iştirak cd;ın xanlıqlan rnü;ıyy;ın edin.
Xanlıqlar döıııiıxl.1 ş.-ıhJ ıımurlan
ırn,l<iilıbOsmanlı dövbtinJ elçil;ır gönd;ır.ın xanlığı mii;ı)y.xıalin.
1.clsa.iooşı 2.ŞJlıJr 3.Naıb liQ.iıılı FJIJIİ xanın "nikah diplomatiya~ı" vasiı:ısil:ı özünd.ın asılı ı'JZİ))~ sili~ı.ınlı~ IIW))'.31 cıh.
ağsa alı
IBbbıi Şuşa (Panahabad) ş;ıh;ıri olanxanlığı rnÜJ))'Jn edin.
ll.llSJ<i il~Qubalı Hüsc)ıı,ıli xanın özünd;ın asılı h:ıla s.ıldı~ :uıılı~ ITW'))llcdin. .
a Ş~Jrıb mJh.1IIJnİ idlr.l
edirdil;ıı
lQ.ıhılıF~li xanın 1759-cu v;ı 1767-ci ild;ı ildJözündJn asılı hilisaldı~ x.,,Jıqlın ııwn~ cıb.
b.ŞJh~ gt>cJ
q:ır.ıwlwıa caı1llıdeh i~
c.Veıgi topla}ır, xanlann
SJr.ıncamını yeıinı
;~ı F~lixanın 1781-1782-ci ,178-t<ü v:>1785-ci illJnb >~ etrli)i.'3ll!xılın lllİJ))'ll c6ı.
yctirirdil;ır '~sul~;ısinin idar;ı ctdi~xanlığı rnü:ıyy:ın cdın. .
d.Vcr~IJ!in edilm;ısi ı•J toplarım.ısı ı')lifi:İ
tJyin ~.xvnı )Slj,ı ikinci yansında nı;ıliklikl;ırin ycr!JŞdiyi :ırazini mÜJ))"Jll alin. . . . .
yeıİOJ yetirirdi .lX\mı
~ . uı -..,;. :ı.: •
.. uı wncı yansında sultanlıqlann v;ı • .ıı
CarB·'ak;ın ~-.ııı~
__ .,,,.ı.=11w•
•••ıtıl-ıuıı nırJ llll.J\".,,,
• . ...c.,.
, ..- ,-..
e.~ qafjısında nı..'lSl!liyy:ıı d:ışıyır, ....\g:ı MJ1ı nım~ şah Q:ıcann birl;ışdirrn;ı siyas;ıtind:ı ~ yı:n lll!Juğu unlı~ lllı1ı ):'ilcı:.ı.
3
mükJlbfiyyJtlJrin
ycrin3 yetirilırosini Damı~

...,_ sn
mir.az
 VIII. SİTUASİ

taqdim
Siza olunnn aşnğıdakı mat.nl~ri diq-
qatl~ oxuyub., matnlarda vcrilnıiş n~alumat-
1:ırdan va tarixi biliklarinizdan istif"ada cdarak
tnpşırıqları ycrina yetirin.

1. Matni oxuyun va suall:ırn cavnb verin:

Misir heroqlin;;,ri il;;, y~xından maraqla-

nan Şaınpolyon hcroqlin;;,rin sirrini açmaq
uçun Napoleonun yuruşu zan-ıanı Misird;;,n
g;;,tirilmiş daşını öyr::>nn-ı::;,y;:, başlad1. O.,
Misir n~::>tnindo ... adını~ dig;;,r yeni tapılmış
yazıda ... adını oxudu. Bcl:)likl:) o,. 12 işar~­
nin m:;,nasını aydınlasd1rd1.

l. Q:)dim Misird~ heroqlif" yazıdan ;)vv;;,1 hansı

yazı növünd~n istif"ad::> olunn1uşdu?

2. Tarixi bilikl;)riniz;) ~sas::,n Şan-ıpolyonun hcroql-

ifl;;,ı yazılmış hansı sözl;:,ri oxuduğunu qeyd edin.

3. Tarixi bilikl:;>rini~ ::::>sas:;>n q;;,dim misirlil;)rin

;::,ld~ ctdiyi bir neç;:) elmi naliyy;)tldrini yazın.

2. M'aı-ni oxuyun va suallara cavab verin:

0
Mannalı Ullusunu A.ssur hökmdannın
gördüyü işl::>rd::>n
::,}çatmaz dağlarda x:>b;)r
tutunca quş kimi uçub onun yanına g;;,ldi V:)

bağışlanmasını xahiş etdi. Hökmdar onun

günahlarından kcçdi,. cinay:;;,tl::>rini unutdu,
m::>rhom::>t göst:,rib onu hök.mdar t.axtına
:)y)dşdirdi. Düşm:,nJ;,rind;;,n geri aldığı 22
qalanı v:;, 2 ş:;,hori ona verdi V;) onun zülm
J?Ör:;,n ölkasini barpa ctdi ....

I. M;:,tndo bohs edilan hadis;;,J:;,rin baş vcrdiyi

tarixi qcyd edin ..

2. Tarixi bilikJ;:,riniz::> osasan matnd;;, b;,hs olunan

Assuriya hökmdarının adını müoyy=>n edin.

3. Tarixi biliklorinizd =>Sason Assuriya hökmda-

rının Mannanın 22 qala vo 2 ş:::,h~rini hansı
dövl:::>tin ~Jind:::,n geri aldığını qeyd edin.

522

mir.az
 .ı\ fESTlılRi
;i'Y

ı. Mıtndndı buraxılan !unsı Qıznı,; ..

olduğunu müıyyın edin. ~,~

~ilik_lı.riniZJ ~ ını~dı lıatıa

J.Tarixi 1

han~ı .ı~azı~ınnın Qı~ııı dörlıt~ı ~idi- 1

rildıyını muıyyın edın.
\
1'
1
1
1

Sıkuq hökmdan
A~Arılan çoı laııili
bir~lı Rahıı 11disin&or'1~
\\
3. Tarixi bilıklJrinizJ J5aSJn
maked . qurdu. Roman Diogen~iyı gılın 1lı!ıııı
. h .. . onıyalıı,.
fi\' v:ı Tır P Jnnın aqıbJli üçün
ox ..,a sılcuq ıürkbrinio ml~dıij bıltin ıtta:qi
ıar cı~ıti
qeyd Cd·n 1• allaracavab rcrin: ıbımiyyıtli yerim ıutduğımu ıôı1liı
. ·unvJ su
t ,ııtnı oıu) beyDI eldi.
Döyüjün qu~n çığırılı Biııcı

4.~htnioxuyun n sualimcavıb vrrin:

,
sıavyanlar
.• . . • hJrı
BJr
d hücuııı cdJrkJn
Jby_J
s,rd,1ı3k1mının lanvadcllilJrJ
qüvvJsisayca
.
muqa·
piyada ordusuıürk mııbri qwdıooı ~
azqüwı olduğunu gördüldı )U1ixtJmı
keçdi. Türkordusu ın:ıq môqııinııtdıu
\1

"... hun,basil, bulqar,

sabir, xn~rV) digır ~ltdan qat-<l3I~rııqd~ B;rdaslavyanlann sonra özünügeri çıkilııı liıni gôııxdi ı,
türkıayfalan DarbJnd kcçidindan onuba ıiınıı göst~~ a~,~~ıJ q;İ,ncdan kcçirildi v_J ıaktikaya uyğun geri ~lilm~1 ~il
yürüş cdJrJkAzarbaycan torpaqlanndı ,İn) kcçdı. aPl olundu
...BJrdJh• Oüşmın tılıyı dü~ü}1inü an!aı• ııtıq
..~ır amansızcasına ~·, .. künolmaya-
masbnsaldılar. Onlar sonrakı yiizilliklırdı !"' ·lanıa••ın muın iş-işdın keçmi.l(li.
Eboozamın arlar ıı
ölbmizdJqJdimdJn yaşamaqda olan yerli lıi itaJtdJ sax " 1r tJIJbcıdilar
·ncdJnslal'yan a ••• . peçeneqlır d~Mdepmw h
türkta faları ila a a ıb- arı dılar". cı~nı yaqı . d ,rdın çıxıb getsınlJr. •• keçdi~ ordunun...ımfw lıçdilır.
~ üçgün
1
~rzın J p ı. 'b. ·d bilmJyanlJrİ
' hJritJrkcdı g~J . . Rıfi Özdık Tirtün
11
ınl kitı~•
tııtma \J , .d qılıııcdan kcçirırdılJr.
1.MJtndJ adları qcydcdilJnıürk tayfalan haıııı
~~ıyanlar ycnı d;ın \mbaycan tariıi.
l'ıqub Mıh muov.1
dövrdJ Awbaycan köçeımi~M
Jrazi!JrinJ lııibıh dövrüBakı, 1996
ildabaş
.... cçanci ı. Dö~ün
gediıindı S)lc~ orı!us~~ iıtif~
1.Mıtndı bJhs yuruş n
cdilJn
2.MJtndJ adları qcyd cdi!Jn
türkıayfalannın eıdiyi bırbi ıa~tih ~~ııuı bıoıı dôıııı
ıtımi~i?
Awbaycan ıorpaqlarında mJskJnsalmasının kasına uygun
takti gılır •
nıühünı naıicalJrini qcyd edin. l Slavyanların manbJdJ bJhsedilan ~~şünün 1
. lk' .. ••
~lımıznm ı yuruş ar •1 d'nfarqı n;ı ıdı.
• •b'l'kl
3. Tarıxı ••
ı ı ~rınıza JsasJn"
o·ık,miztb qıdiındı -d e·.,.,ordusunun
1""" ını~cb ol:n.ııınııı
l Döyuı ı .
yaşamaqda olanyerli ıürk tayfalanıun adlarıııı l.Mınbıyı vatarixi
biliklJri~i~a
asmn_ sıbıblarini yazın (ın aıı ikisıbıb) 1
qcydedin. BırdJ üçün
~nliün n:ıticabnnı qey~
edın.
:ı

---

mir.az
 9. rvı~tni oxuyun ,,~ ~ııallnrn cnvnb verin:

··Qı~I Ordu hömdarı

Canı b;;;)y Az~rbay-
cann y,.ıriiş cd.::>n zan,nn Şirvanşah Kavus ibn
K.eyqub::ıd. bu gö7~l s~•--~rd:-» ona q::ırşı çox
xidn-ı;;,tl~r göst::>rdi. Buna gör~. l'Vloğol V-=:l tutar
tayfası. zat~n talnnçı olsa tar da. ki ıns~nin
taxılına ~• uzatn-ıadılar. O. T;,,briz;,, g::,1ib
c)şr;,fi öldürdü vo onun x~zin~l~rin::, snhib
oldu. Bu hadis~d;;,n sonra. oğlu B~rdi b;,yi
4"-'\.z~rhnycandn canışın qoyub. oz paytaxtına
qayıtdı. B::>rdi b;;,y ~ıtns1n1n b;:)rk x~st~l~ndiyi
x.:>b~rini alınca. n,oğollardan Axıcıq adlı bir
n::,f"~ri T~brizd:, naib qoyub gctdi. Sultan
D·vcys çoxsaylı qoşunlnrla g~ldi v;::, Axıcıqı
n1.;;,ğlub ctdi .... O .. "3c;;,ın İraqı v::l Az;:,rbaycanı
öz hakin,iyy~ti altina aldı.
Abbnsqulu nğn Bakıxanov. ..~Giilüst.ani
ir~m- as~rindan

ı. Canı b;:)yin Az~rbaycanda yürüşü zan-ıanı ölk;;,

hansı dövl;;,tin t::>rkibind;::, idi?

2. M':;:)nb:;, ::,sasında h~n,in dövrd~ Az:;,rbaycanda

siyasi v~ziyy~ti t;)svir edin.

3. Tarixi bilikl~riniz;;> ;;>sas~n Canı b~yin

Az:;:,ırbaycana yürüşünün n~tic~l:;,rini qeyd edin.

1 O. 1'11.;,tni oxuyun va suallara cavab verin:

0
Ankara döyüşü ;;;>r~f'~sind~ B~yazidin
elçi);;;>ri il;;> aparılan danışıqlarda oınir
Teymurun b;)yanatından: ....Biz~ xobor çatdı
ki. sizin ağanız Avropada kafirlorl;;;> vuruşur_
Buna gord d;;> biz oz ordun-ıuzla sizin
ölk:::,nizd daxiJ olmayacağıq,. çünki müs;;;>lman
ö)k:;;)sini da~tmaq va bununla da kafırlori
sevindirm:::)k ist:;,mirik.,.. _

J _M:;>nbad;;, adı çakiJ.:;,n döyüşün ncçdncı ild:;, baş

verdiyi ni yazın.

2. Tarixi bilikl;>riniz:;, :;,sas:;,n amir Teyn-ıurun

Osmanlı sultanı I B;;,yazidl:;, münasi b;;)tl;:,ri n in
pisl;;)şm;;>sinin s;:,b:;,bini yazın.

3.Tarixi biJikJariniz~ ;:,sasan Ankara döyüşünün

n~ticd);;;>rini yazın (;;>nazı iki n::>tic::>).

524

mir.az -
 2
_Budöl'rdJ
SJfJvi
hökmdan
kim
idi? .. b'liklJriniz~
asas~n"Möht~ş:.ım yiizi!l'k·•
farı~1 osnıanlı döl'IJtinin
özün;ı birl;ışdird' I,
1
l
". ·ndJ . ıyı
ı))ı11l . qcydcdın.
·ı,rı
,ıııı
J.Tarixi
biliklJri~iz~I Süleyınaoın ~
~sas~n
yürüşünün JVVJlkı yııruşlJnndJn farqini
Yazın.
:ısmn Osmanlı dövbıind
.. biliklJrinizJ
rarı~ı . . ..b a
J• . 111yüzillıyın aşa çatmasına s:ıb:ıb
-~ıohlJ\J . ..
, d'sJnı mu:ıyy~n c<l'ın.
h3ı
o!!ll 3.Tanxibilıklırinızn®a iVGoı,I Filırın
Romap3 pa.ı 1mıındJkı munıqıpnın
• ~~ını
1ı. ~htnioxuyun mabı·ırin:
vasuallara }'3lın.

da ıt~btni oıuyun vJ suallarn c:ıvnb verin:

"Sizinyaşadığınız torpaq çoxda
mJhsuldar dcyill'J onubecmnbri beb
çJıinliklJ çörJklJ IJııtin cdir. Busıbibdıo Toınas Münserin '' 12maddasi"ndan:
'İn IO!JtniOlU)'Un • 11 ırı uvı bnrın: •
dJbir-birinizi didib parçalayır, müharibılır J....indiyJnJ ki,m.~ bi~i(~_:ın~lil:ıri - rcd.) ırnı

aparırsıııız. İndi isJs_i7:_in_

qnıbiniz SO)'U) 1, ıı,n)Vi olaraq~us_usı ın~lk~yy:ıtd;ı olan''
caq.;ıdmı aradan goıurulJcık, müharibıiır insanlar hesab edırdılJr. 13ız ıs;ı Müq:ıdd:ıs .1 Yclizaı ctanıa h.ılimi>,lti d3ı rwıdl
vJ ıoqquşnıalar s~ngiyJcJkdir. Müq~dı ~ıaba uyğun olaraq azadolmaqist:ıyirik ... ~ngıhJ~J dün}anm ,n \.trh,,, ıfıclıi
qJbrin yanına yolunuzu ıuıun, dinsizlırin s....Qoy sahibl:ırimiz ıöycünü haqlı ş;ıkild;ı
3
olk 1Jnnıbn birinJ çc111ldı, ingilıı donln·
m~; 1 ~paniyanın ·M~lubcı.lilmaz ıımı.ı­
alindJn otorpağı alın l'J özünüz; l3bc edin. mü)yyJn elsinl~rki, k:ındlil:ır havayı
HJmin ıorpaq<la balııı südçaylan a:ı:u. dasını m)ğlub ctdi. Ycfinvcı.ı ııb qııma•
~ı,mısin ...
Qüds dünyanın Jll bJrJkJıli incisidir, ikinci 14 dı~ üçün V)fat cdJn nııun Tu&ııtl~ \Wl•
..Jfalumdur ki, xristianlarözl:ırinin
cJnnJldir ..." l~sinin hlimimıi b:ıı-a çııdı o ımı
tiranlığı vJ :ıdalatsizlikl:ıri il;ı 12 milyon
l\lrrmon kilsamıclisindı pıpı il Stüanlana nünıırnıdJ" ı y11 0, çudı.
oıfırdJn çoxhindunu... m:ıhv et.mişlar...
Urbanın çıxı ından
...QıtllJrin VJ viranqoyulmalann SJb;ıbi v;ı
ı·egan) mJqsadi xristianların qızıl :ıld;ı
I.MJnbJdJ verilmiş fikirlJrhansı ıarixi badiııcio 1.~bınd) luruı dôyu~JO bJbscdı!Jıyt:ı
ıdırık varlanmaları idi...
başlanmasına sJbJb oldu? müJypn cJin:

bilikbriniz;ı :ısmn Tomas

1.Tarixi Münscrin 2.Tarixibili\lJfinin ~ hubJ.\J •ı
ı·J ıarixi biliklarinizı ısasın
2.~fanbJyJ papasına qarşı isıifad:ı etdiyimilbariz;ı
~oma vmrbnlngılıJıı<b ~ıı ıılbbruo lul=:ı .
ııııılıınu yazın. pld) oldu~nu
qcyd cJııı.
dinsizilJr
deyJndJ kimlJr nmrdı tutııluıdu1
lR
in
2.~bnbJva
! . tar·
ıxı•b'l'kl •• ;ısas;ın kilsJ
ı ı Jrınız;ı 3. Tari,ibilıllıinin h.l-Jn l·;"'.:..TI
'J
3.Tarixi ısasJn ilUrbanın çıxıııııılıı
bilikbrinizJ reonnasıyasının nJtic;ıl;ırini yazın. ınsınJJ bı.ı ıaıı h-J
lspllliY3 ~~~ .. :;
sonra baş l'crJn
hadisJIJrin
Avropa üçün luog n)ıi~ini ıwı
neç)
in nJIİcılıri oldu~
bil'kl
I ••
l.Tanxi
bırıl Jnnız;ı :ısmn reformJsiya
atının boğulduğu ölbl;ırin adlarını qcyd
idin.

mir.az
 1 '5- 1 <>-cu ild,;, Fcnınndo ~,1:ıgctJ:ının
baş,ılıp il~ isp::ı..n g_;)mil:ıri düny::ı s:-ynh~tin:>
b:ışl.::ıdı l:ır- 1' 1ngcl lanın cJ...~pcdisiya.sı C ~nubi
_-'.nlc.rika ~ill.:,ri ü_zl._Tb q:ırb::, doğru
boyu
gc-d:tn bir boga.z;;ı çatdıl:ır v,;, Or.3d:ın kcçib
okc.;ınn ç~xdıl:ır... "Magc11an Filippin
:ıdal::ı.rında yerli :>h:,Ji il;> toqqu.şmada
öldürül~ d~ Del K:ıno -ı~r,;,find.::ın davam
ctdiril:>n s:,,~ah:,t 1522-ci iJd:, bns:ı c:ıtdınldı_

J. Böyük CoğrnCı k;-,şfl='rin bir ne~ 5-;-,b~bini

~,az.ın.

~- Tari.xi bi I i kl :-,rin i:;r..,;:, ;:,~as~n Böyük Coğr:-ı fı

k:>ş!l:>r hansı n--ıü la.hiz=,ni sübut ctdiyini yazın.

3. Böyük Coğr:::ıfi k.;:,ş!l;,,rin n:-,tic;,1;,,ri h:ıqqında

yaz::ın {~n azı üç n:ıtİc:l).

18. ~'1;,tni oxuyun v~ sunllarn cavab ,·crın:

J 736-cı ild:> Kür il:-, Anız çayının

qovuşduğu ycrd:, Nadir xan t;:,r:,find:;,n
qurultayı çağınldı. Qurultayda Ziyadoğlular
,-:;, dig-:,r Qnrabağ tayraıan
gizlin v:, aşkar
olaraq. son d:,r:,c~ çalışdılar ki. S.:,C:'.')vil:-,rd:>n
b:ışq:ı. bir kiıns=, padşah oln-ıasın v:, özg:-, bir
ş;:,~ s:-ılt;:,n;:>t b:ılışına söyk;:,nm:-,sin. Dcın:-- ki.
bunların bütün fikirl.;,rini Nadir şaha x;,b:>ı­
aparıb vo
bütün sözl='rini onun hüzuruna
c.::ıtdırırlnrn--ı ıs ___

1. M:,tnd;,, hansı qurultaydnn b~hs olunduğunu

yaZ1n.

-, Quruhayda Nadir x:ının şah scçiln,:--sin:-- qarşı

çıxanlara qarşı şahın hansı t:>dbirl::,r h:,yata
kcçirdiyini yazın.

_.,_ M:,tnd;) b;:,hs olunan qurultayın Az:,rb::ıycan

üçün hansı n:,tic;,l::ı.ri olduğunu yazın.

S26

mir.az
ı. Tarixi
biliyini~J
JSa:lanaraq mJktubun
ha,
xanaünvanlandıgını muJyy;ın edin. nıı

2.M,nbJ)'J xanbndinm~~ııi
JsmnKJrim
y321n.

3.Tarixi
bilikl~rinizJ mJnbJd;ıt)sı·ircdı
JsasJn
nJticJl;ırini yazın (Jnaı.ı
IJn_proscslJrin
nJtıc~).
siyasi 1

20.~!Jtnioıuyun ı•J suallara

mabverin:

Xn:ırsahili Qubaxanlı~ndan
vilay)tlJrdJ
b3şqa ...., ....ı•a ... xanlıqlan y:ırıınınııdı.
mlığını
o~rb~nd y:ır.ıdan ~fahJmm:ıdhüscyo
xnnın siyasJıınd~n narazı olanJhalikö!Tl)k
üçiin Qulı.ılı r~ı~li ~3113OlÜ1'3CİJI ctdilJr.f)tJli
xnn0Jrb~ndi ıuıJuqJan sonl'3 Ma&;ı~.
hüsc ııı xanı h.ıbs cıdir,1r~k zindana aıdırdı.

ı. M~ınd~ adı bur:ıxılan xanlıqlnnn adını yazın.

2.D.ırb~ııd xaıılıgınııı ~h.ılisinin Qubalı fJt)lill'll

kônıJk üçün
ıııür.ıriJt ctnı~$İnin birn~~ ~b.ıbini
yazın.

3.o.,rbJndX3nlığının Qub.ı xalığın3 birl)idirilmr

~h~mİ))'Jtin qc)J eJin.
sinin

.J

mir.az
 CAVABLAR

IBTIDAIICMAQURULUŞU

51 E 76 B '101 E 126 B lSll

1 C 26 C 1,~
52 C 77 E 102 C 127 E 152
2 C 27 A 1,2~
53 C 78 D 103 C 128 B 153
3 D 28 E 2,3,,U-
54 C 79 E 104 A 129 D 154
4 E 29 E 3,2,ı
30 B 55 E 80 D 105 A 130 D 155 3,4j1
5 C
C 31 A 56 B 81 D 106 A 131 D 156 3,2,ı--
6
7 D 32 C 57 C 82 E 107 E 132 3,5 157 2,1,4,3-
8 A 33 D 58 D 83 B 108 E 133 1,2,4 158 2,3,1,4 -
9 A 34 E 59 D 84 A 109 B 134 1,3,4 159 3,2,1 -
10 B 35 A 60 E 85 E 110 C 135 1,3 160 3,1,2 -
11 E 36 A 61 D 86 B 111 A 136 1,4,5 161 2,3,1
12 E 37 E 62 A 87 E 112 A 137 1,3 162 a,d; b; c,e
13 A 38 E 63 B 88 E 113 E 138 1,3,5 163 e; c,d; a
14 D 39 A 64 C 89 C 114 A 139 2,3,4 164 a; b,c; d,e
ıs D 40 B 65 A 90 A 115 A 140 1,2 165 a,b; d; c,e
16 C 41 E 66 C 91 D 116 A 141 1,2,5 166 a; b,c; d,e
17 C 42 C 67 D 92 E 117 C 142 3,4,5 167 a,b; e; c,d
18 E 43 C 68 E 93 D 118 E 143 1,4 168 a; b,c; d,e
19 A 44 D 69 E 94 B 119 E 144 2,3,4 169 c,a,b
20 E 45 D 70 E 95 E 120 A 145 1,2 170 a; d; b
21 A 46 E 71 D 96 E 121 E 146 1,2,4 171 a; e; d
22 D 47 E 72 B 97 E 122 D 147 1,3 172 b; c; d
23 D 48 C 73 E 98 D 123 B 148 1,2,3,4 173 b; a; c,d
24 A 49 A 74 C 99 A 124 D 149 1,2,3 174 b; d; e
25 D 50 B 75 A 100 E 125 D ısa 2,1,4,3 175 c; d; b

aRAZISINDaiLKTAYFABIRLİKLaRi va
AZaRBAYCAN
ERKaNDÖVLaTQURUMLARI
1 D 11 C 21 C 31 E 41 E 51 1,3,4 61 1,2 71 b; a; c
2 C 12 B 22 D 32 E 42 B 52 c; a,e; b,d 62 2,3,5,6 72 c; d; a,e
3 B 13 A 23 C 33 E 43 D 53 1,3,4 63 1,2,3 73 a; d; b,c
4 A 14 A 24 D 34 D 44 D 54 2,5 64 2,3,1 74 a,b,d; c,e
5 E ıs B 25 C 35 B 45 C 55 2,4 65 1,2,3 75
6 D 16 A 26 B 36 B 46 E 56 1,4,5 66 3,2,1 76
7 B 17 C 27 A 37 D 47 A 57 1,3 67 b; c; a 77
8 A 18 D 28 A 38 E 48 A 58 1,2,4,6 68 a,b,e; c,d 78
9 E 19 E 29 E 39 E 49 1,5 59 1,2,4 69 c; a,b; d,e 79
10 A 20 C 30 D 40 D 50 3,5 60 2,4 70 c; a,b 80

mir.az
 QaDIM
MANNA
DöVLoTI
A 31 A 46 D 61 A 76 1,4
l....---16 C c-- 91 1,2 106
1 32 D 47 C 62 3,1,2,4 1
ı....;;-- ı_.;...-- 17 D C 77 1,3,4
E .__ 92 1,2,3 107
1 \

2 ı_.;...-- 18 A
ı....;;-- 33 D 48 D 63 C 78 1,2 a;b;c,d . 1
93 1,3,4 108 ll
J..-~19 C 34 E 49 C 64 B 79 1,2 a,b,c
4 A - 94 1,2 109
C 35 A 50 D 65 C 80 1.3 1,4;2,5;3
-----
S A ._20 95 3,4 110
ı_;.-ı,....;.--21 C 36 A 51 E 66 D 81 4,5;1,2;3
1,3 96 1,2 111
6 C - 37 D 52 E 67 1,2,3
ı_;.-ı.- 22 A A 82 2,3,4 97
7 E - 2,4 112 a;d,e;b,c
t.,_;..-~ 23 A 38 A 53 C 68 A 83 1,2 98 2,3 113
t.!-ı.-- 4 E 39 C 54 D 69 o 84 1,2 99
b,e;a;d
9 ~1- 1,2 114 2,3;4,S;1
10 A 25
l.,:,-ı...-- 6
A 40
41
E 55
B 56
E 70
D 71
C
E
85 2,3,4 100 1,4 115 a,b;a,b
1l C 2 A 86 1,3 101 1,3,2 116 a;b;d
~o.,;;;.---
21 D
C
42
43
B 57
E 58
D 72
E 73
C
A
87
88
1,3 102 1,2,3,4 117
13 A 28 1,4 103 b,c,a 118
l.,:,--
B 44 A 59 C 74 E 89 1,2
14 E 29 104 3,2,1,4 119
ı..---
C 30 A 45 D 60 D 75 1,2 90 2,3,4 105 2,1,3 120
ıs
ı.--

--
1 B 11 E 21 o 31 D
E.a.vıı - E.a.ıv aSRLaRoa
AZaRBAYCAN
41 1,3,4 51 2,3 61 a,b,c 71 b,e;c,d;a
2 C 12 C 22 A 32 B 42 2,3 52 1,2 62 4,1,2,3 72 c,d;b,e;a
B 13 E 23 C 33 B 43 2,3 53 1,2,3 63 2,1,3 73 a,b;d,e;c
3 1 1
A 14 D 24 D 34 C 44 1,3,5 54 1,2 64 3,1,2 74 1 \
4
5 B ıs D 25 C 35 A 45 1,2 55 1,2,4 65 3,1,2 75 1\
6 A 16 E 26 C 36 A 46 1,3,5 56 2,3 66 a,c;b,d,e 76 '
7 B 17 B 27 B 37 A 47 1,2 57 2,3 67 c,d;e;a,b 77
8 E 18 D 28 B 38 C 48 1,4,5 58 1,2,3 68 a,c;b,d,e 78 \
9 B 19 A 29 C 39 C 49 2,3 59 1,2,3 69 a,c;b;d,e 79 1
10 o 20 E 30 A 40 1.25 50 1,3 60 3,2,1 70 b;a,c,d 80

oaolMATROPATENA
DÖVLaTI
1 A 12 B 23 1
B 34 A 45 E 56 67 b,c,a 78 b,d,e;a,c
2,3
2 C 13 B 24 B 35 E 46 1,3 57 68 a3,bl, c2 79 a,b;c,d;e
1,4,5,6
3 C 14 A 25 B 36 A 47 1,3,4 58 69 b,d,e;a,c 80 a,d;b,c,e
3,4
4 E ıs E 26 C 37 D 48 1,2 59 70 b,e;a,c,d 81 a,b,c;d,e
1,2
5 E 16 A, 27 E 38 E 49 1,2,3 60 71 d,e;a,b,c 82 a,d;b,c,e
1,3,4
6 A 17 A 28 B 39 A 50 2,3 61 72 a;b,c;d,e 83 a,d;b,e;c
1,2,3
7 C. 18 E 29 o 40 o 51 1,3 1,3,2,4 73 a, d,e;b,c 84 a,c,b
62
8 A 19 A 30 E 41 C 52 2,3 1,3,4,2 74 a; b,c;d,e 85 a,c;b,e;d
63
9 C 20 B 31 A 42 E 53 1,2 2,3,1,4 75 a,d;b 86
64
10 A 21 A 32 C 43 C 54 1,2 3,2,1,4 76 c,d;e;a,b 87
65
88
11 A 22 A 33 E 44 C 55 2,3 66 1,5,4,3,2 77 a,d,e;b,c

►
mir.az
 <
~ aaolM ALBANIYA DÖVlcffl

! 2
3
1

A
C
o 16 A 31
17 D 32
18 D 33
B
E
A
46
47
48
A
o
o 61
62
63
B
o
C
76
77
78
1,2,4
2,5
1,3,5
91
92
93
2,3,s
3 .4,ı,ı

4 B 19 A 34 o 49 A 64 A 79 2,4 2,1,4,3
94
5 A 20 B 35 B 50 o 65 E 80 1,2,3 1,4,3,ı
95
6 C 21 o 36 A 51 C 66 D 81 1,3,4 c,b,a,d
96
7 E 22 C 37 D 52 D 67 C 82 1,3,4 c,b,a
97
23 E 38 B 53 D 68 E 83 1,4 a,b·, c·, d; e
8 E 98
9 C 24 A 39 B 54 C 69 C 84 3,4 b,e; a,c,d
99
]0 D 25 B 40 D 55 E 70 D 85 1,3 e; c,d; a,b
). 11
12
o
D
26 D 41
27 o 42
C
B
56
57
B
E
71
72
E
D
86
87
2,4
2,3
100
101
102
a,c; b,d·, e
a,b,d; c,e
73 a,c; b,d,e
l 13 E 28 C 43 D 58 o
74
B 88 1,3 103 C,d; e; a,b
14 A 29 8 44 B 59 C B 89 1,3,4,S 104
30 A 45 o 60 B 75 1.,3,5 90 a,b,d; c
ıs A 1,3,4 105

oaolM şaRQ (MISIR. ŞUMER. BÖYÜK HUN. ÇIN.HINDISTAN)

a,c,d; b,e

- ---
1 C 31 o91 61C 121
B D ısı D 181
92 D 122 1,4,2,3
2 B 32 B E 62 C 152 1,3 182
3 D 33
C C 93 63A 123 A 153 1,3,S 2,3]
183 2,3,4,1 -
4 B 34
A C 94 64E 124 B 154 3,4 184 1,3,2,4 -
5 o 35
D E 95 65
D 125 C 155 2,3,4,5 185 a,b; c,e; d-
6 o C36 C 96 66o 126 D 156 1,2,5 186 3,5; 2; 1,4-
7 B 37
A D 97 67C 127 E 157 1,3,5 187 b,a,c
8 C A
38 E 98 68A 128 E 158 1,2,4 188 b,c; a,d -
9 B 39
D A 99 69B 129 B 159 1,2,4 189 a,c,d; b,e
10 o 40
8 B 100 70B 130 B 160 1,2,5 190 3,4; 2,5; 1
1f C 41 A 71 D 101 A 131 B 161 1,3,5 191 b,c,d; a,e
12 E 42 A 72 E 102 E 132 C 162 1,3,4 192 c,a,b
13 C 43 C 73 D 103 C 133 E 163 2,3,5 193 a,d; b,c,e
14 A 44 o 74 A 104 8 134 E 164 2,3,5 194 a,b,e; c,d
ıs E 45 C 75 B 105 A 135 E 165 1,3,4 195 4; 5; 1,2
16 B 46 B 76 B 106 E 136 C 166 2,3,5 196 d; a,c; b,e
17 C 47 8 77 C 107 B 137 o 167 1,3,5 197 c,e; a,d; b
18 A 48 E 78 E 108 A 138 o 168 1,3,4 198 a,c; b,d,e
19 C 49 E 79 C 109 A 139 C 169 3,4 199 1,4; 3,5; 2
20 A 50 A 80 B 110 E 140 E 170 1,2,4 200 a; b,e; c,d
21 C 51 E 81 B 111 B 141 D 171 1,3 201 b,d; a,c,e
22 B 52 B 82 C 112 C 142 A 172 1,3 202 b; e
23 A 53 n. 83 D 113 8 143 8 173 1.2 203 a; b; e
24 o 54 A 84 D 114 C 144 D 174 2,3,5 204 b,e; a; c,d

1 25 D 55 D 85 D 115 D 145 D 175

26 C 56 C 86 B 116 E 146 B 176
1,5,3
2,3.1
205
206
c,a,d,b

27 A 57 D 87 E 117 C 147 A 177 1,2,3 207

28 D 58 C 88 C 118 D 148 C 178 1,4,3,2 208
29 A 59 E 89 A 119 A 149 E 179 3,2,1 209
30 8 60 E 90 D 120 C 150 B 180 4,3,1,2 210

mir.az
 oaolM
YUNANiSTAN. AIMPERIYASI
MAKEDONIY
- -
-
-----
A 121 C ısı
61 C 91 A 181 2,4,3,1211
v~~~ 62 E B 122 C b,c,d,a
92 152 8 182 2,1,3,4212 b,d;a,e-;c
~~~S-- 63 8 93 C 123 C 153 8 183 4,2,1,3213 e;b,d;a,c
J,~~~ 64 o 94 E 124 A 154 1,2,4 184 a,d;b,c,e
214 b,c,e;a,d
J--~~-A 65 E 95 C 125 B 155 2,3,4 185 a,c;b,d 215
1
2,5;3,4;
0--Lt ~,_Q 66 C 96 A 126 C 15& 3,5 186 c,a,b 216 b,d;a,c,e
5 ~ 36 C
l/ D ı.;:..-t..-- 67 A 97 C 127 B 157 1,3 187 1,3,2,4217 C.b.Jıd
J-~ J!-,_}_ E 98 o 128 D 158 1,2,5 188 2,1,3 218 1;3;2,4,S
38 C 68
J,~ E L,...:-- 129 B 159 1,3 189 1,3 219 1,3,S
69 C 99 C
vı....--
8 39 E
E [...:-- D 70 o 100 A 130 E 160 1,2 190 c,a,d,b2204;S;1.2.3
9
ı,;---~ 40
E 71
o 101 o 131 A 161 2,3,S 191 2;3,4221
~J-~ 102 B 132 A 162 1,2,S 192 b;c;a,d m
ıl!.-ıJ.-~ E 72 BC 103 E 133 A 163 1,3 193 3,5;4;1,2 m
tE-J-'43B 73 B 104 E 134 C 164 1,2,3 194 1,3;4,S; 2 224
13 J-L--- E 74
ı_;...- C 44
14 E 105 B 135 A 165 1,2,3 195 a,c;b,d,e 225
45 D 75
ı...--
~L.--- 106 A 136 E 166 2,4,S 196 a,c;b,d,e 226
l~J-46 E 76 CB 107 8 137 C 1&7 1,2,3 197 2;1,3;4,5227
16 J_ı...-- B 77
L(7l_E_J2, 108 8 138 D 168 1,4 198 a,d; b;c,e228
A 78 B
ıs s..~
L.::--19D 49 E 79 o 109 C
139 o 169 1,3,4 199 a,c;b,d,e229
110 B 140 o 170 1,2 200 a,d; b;c,e 230
l~ı-ı.-- B 80 o
20 A 50 141 B 171 2,4 201 c,e,a 231
E 81 E 111 C 1 232
zı E ,_51 142 A 172 1,3,S 202 3,5;2,4;
82 B 112 A
22 A 52 A
83 B 113 C 143 C 173 1,3 203
a,c;e;b,d 233
234
53 B 204 c;b,e;a,d
- 114 o 144 o 174 3,4,S
1~
23 B B 84 o b,c;d;a,e 235
54 D 145 C 175 1,2,4
205
24 A 85 E 115
55 C C 146 E 176 1,3,4
2~ c,e;b;a,d 236
25 C C 86 B 116 1,3;4,S;2 237
26 8 56 117 D 147 B 177 1,2,3,4207
D 87 A B 178 1,4,2,3208
1,4;5;2,3 238
27 B 57 A 118 C 148 239
C 88 179 1,2,3,4209 b;a,c;d,e
28 E 58 119 C 149 o
A 89 A 210 1,4;3,5;2 240
29 E 59 120 o 150 A 180 3,4,1,2,S
E 90 C
30 C 60

mir.az
1 r aaolMROMA
151 8 181

~
B 121 C 1,2,4 211
61 A 91
1 A 31 B
92 E 122 C 152 o 182 1,3 -- 212 a.c;b,d;' •
8
2 o 32 o 62
C 93 o 123 8 153 8 183 4,1,S~I 213 ~I
33 A 63 154 A 184
3 A 94 8 124 E 1,3,~~~
64 B
J B 3.1 B
B 95 A 125 E 155 C 185 2,4 _'ıis~
5 E 35 A 65
96 B 126 o 156 8 186 1,3
6 ~3,S;4;1.2
ııt-
o 66 E a·d
6 A 36
97 E 127 8 157 A 187 2,3,s-~ 217 ~
67 E
7 B 3i
E
3S
A
68 A 98 C 128 8 158 8 188 2.4 ~~
s E
69 D 99 A 129 E ]59 E 189 1,2,5 --2 ~a,c;b.d.t
~ ad•
220 ~
9 E E
39 o 160 E 190
A 100 A 130 1,4,S
E 70
10 o 40
101 o 131 o 161 C 191 1,3 221~
C
11 C B
41
E
'12
71
72 C 102 E 132 o 162 o 192 1,3,S m~
12 D E 133 A 163 C 193 2,4 223~
C 73 E 103
13 o 43
104 A 134 A 164 A 194 1,2,4 224~ c,ad•b
B
44 74 C
1-1 D
8 105 E 135 D )65 B 195 2,3 225 ~
-~a,d; b,e;c
ıs o 45 A
75 196
]06 A )36 C )66 B 1,3
226 a,e·d·b
76 B
16 D 46 D D ]37 E 167 A 197 136
227 ~·' ,c
107 ' '
c·a b
1,4,· 228 ~

----
77 C
17 E 47 C A 138 C 168 o 198
78 B ]08
ıs 8 48 A B 169 c,b,a 1991,4,2,3,5 229
79 A 109 D ]39
19 D 49 E o 170 2,4,S 200 1,4,2,3 230
1]0 E 140
20 o 50 o 80 A
e 171 1,4,S 201 3,4,2,1 231
21 D 51 A
22 A 52 8
81
82
A
8
111
112
D 141
B 142 A 172 3,4 202
2,3,5 ;:,03
1,3,2 232
1,2,3 233
--
o ]73
23 E 53 B 83
84
E
E
113
114
A 143
C 144 B 174 1,2,4 2043,2,4,1 234 -
24 D 54 B )75 1,4,3,2 235
2,.4,1,3,5 205
25 o 55 B 85 C 1)5 C 145 A
176 1.U5 206 4,2,3,1 236
-
26 B 56 C 86 D 116 E 1"16 C
E 177 2,4,5 207 3,2,4,1 237
-
87 D 117 E 147
27 o 57 8 E 178 3,4,S 708 3,1,2,4 238
118 E 148
28 E 58 o 88 D
C 179 1,2 209 1,2,3,4 239
89 D 119 E 149
29 A 59 B D 180 1,3,5 210 a,b,c 240
90 A 120 E 150
30 A 60 D

mir.az camSc:aınneı ııı 1arındı

 '
1
;\ZöRBAYCAN IVro.M.l.S/X-'ı ~::-M,a
SASANI

8 61 C S1 A ;~ i 1,.2...ı I
Ul 1 u
1 :,; ı...:; ~,
A 62 1 C 1 82 i o iC2 tl.S 'lü ı u
: ~ J; c.!-u
B 163 1 E 83 1 A. 1 103 1.3,, 1t.23 1 l.\ 1 \Jj H.!b!
j

B 1 &-: 1 E I S.! 1 E 1 iN 2...3 1 lcl L\5 :.!ı ı,c tı.d.,

B 6S B
S5 1 E ı ıcs UJ il~ l u
1 ;J; ııi,bu 1

E l 66 1 A S6 1 o 11(6 1 2.l 'lni , us t :.ı._;: l l5., U

'

67 A S7 1 A 1107 1 ı,ı., İ Ui l us
1 ;J. t-.c t.1 t
,
C ss 1 C 103 1
t.ı ı ı;s ' b.,.ıc l:ı:. H. tı.df
A 6S
S9 B ıc-; 1 u ı lıJ 1 ı.. u
' :!"? 1 U lJ 1 --
B 69 C ( 1
9() E jQ ı..ı l 120 1 l.1.,3 1:'-;J ı b.J.ı.ı: 1
C 70 D 1;;:--.,,J.·-·tı-,
1 91 A 111 1 l,J I lll lUJ
D 71 E
• • C.t'

92 B ııı , lJ ıı.ntuı,ı l': ı.c t\J.'

8 72 E
93 C ıu ı 1.3 1l.H U,l t \; j C."'.ı
B 73 C
C 7J D
C 7S D
gJ
95
E l i J 1
E 11S 1 ı..ı
u
.,
2.1..ı..ı
l.U.& \ -~
l~'--1, ıı.ıi~
~J
-----~ 1

8 76 D 96 B 116 i u 1 1 .! l l.l,J , ı ,~ , ;, JS· L.!_J

97 B 117 ı,.s 117 1.U.&.5 15 1
r.d 1
B 77 B 1
C 98 2,4 l 18 1 1,l.l l t,;s ~l'l.c l5~ 1
C 7S C
1

58
99 1,3 119 ı..s t J. tı.a.d.ı: ı~ı
·Q

59 E 79 C 1,;ı1
A 1,2 ııo ı.2,.s ııo ~.tı.d~c., 1

D 60
E so E 100

mir.az
 ıx-xı aSRLaRoa
AZaRBAYCAN
-r--
(
l 1 A 32 B 63 C 94 C 125 E 156 C 187ıc-
~~
,,
2 o 33 B 64 C 95 D 126 E 157 D 188'---}--
3 A 34 o 65 E 96 D 127 A 158 C 189hts-~~b,d;a,c
4 C 35 C 66 A 97 E 128 E 159 8 190~1'4'5 220 ~C,d;e;;eb
67 C 98 E 129 E 160 E 191 -~~a·.
5 A 36 A ll 2' 221 ~C,e;bd
6 E 37 8 68 E 99 C 130 C 161 E 192-~1'2'5 ~~d;b,e;;
-~.4 ~ a·b .c
7 o 38 o 69 o 100 o 131 C 162 E 193 124 ~~· ;c;
8 B 39 8 70 C 101 C 132 o 163 A 194-~ 13 224
~ l 4 ,c ~d;a,
9 C 40 C 71 C 102 o 133 E 164 D 195 ~ 22S~ • ;12
5
10 C 41 A 72 8 103 B 134 8 165 C
196 -#-_ ~6 ~d;a,c;b·
2 3 r-:--:- bd· .e
11 E 42 A 73 C 104 C 135 E 166 8 197 ~ 227 ~.'' e;a,c
~ 22~a;b;d·
12 A 43 A 74 E 105 B 136 8 167 D 198 1,2,3 ~ C,d; , e
13 o 44 E 75 A 106 E 137 C 168 E 199 2143~~
14 o 45 A 76 E 107 B 138 E 169 8 200 3,1,4,2 ~~~ 231 ~4; 1,3,s
ıs B 46 E 77 B 108 C 139 A 170 E 201 l,3A2r::-=-:...b;C,d·
2 ~
16 C 47 B 78 C 109 E 140 A 171 D 202 3,1,2,4 -!._
~ 32
141 E 172 203 2 - 33 ~b;e;cd
bd· '
17 E 48 B 79 E 110 D A ,4,1,3 ~~•a,c;e
18 C 49 B 80 E 111 E 142 B 173 C 204 214-3 --.:_2 I 35 ~3,5;1•24
I •I I

19 A 50 A 81 A 112 D 143 A 174 B 20S 1 2 3-4

'.!.__
ı--:-:...
I 236 • 14~3,S;
2· I 1

20 o 51 A 82 B 113 B 144 D 175 E 206 12345 I

~~c,a;bde
237
I I I
1 1

21 E 52 A 83 B 114 C 145 E 176 A 207 2 3145 -238 ~a,d;be I I 3I I I

22 o 53 o 84 A 115 E 146 C 177 B 208 1,2,3,4 239~

2 13 4 -~l,4; 2,S;3
23 C 54 A 85 C 116 C 147 B 178 A 209 240 2',4•3S·1
1 1 I

24 o 55 B 86 B 117 D 148 A 179 B 210 b· a· c· 241 ~ad·b· ,, ce

1 I I

25 E 56 E 87 E 118 E 149 C 180 D 211 b; a; c 242 ~ c,d;a b

26
27
28
C 57 A 88 o 119 A 150
E 58 o 89 8 120 E ısı E
8 59 8 90 A 121 E 152 C 183
E 181 D 212 a,d;b,c 243 ~
182 B 213 a,d;b,c,e 244
A 214 a,c;b,d 245
C 184 E 215 a,c,d;b,e 246
---
29 C 60 E 91 A 122 o 1S3 -
185 8 216 a,b;c,d,e 247
30 o 61 A 92 o 123 8 154 8 186 -
31 B 62 A 93 E 124 o ıs
s, o B ı 217 a,c,f;b,d,e 248
1 1
-
-
ERKaN
ORTA
asRTÜRK
OÖVLaTLaRI
2,3 113 1,2,3,4
B 49 C 65 o 81 8 97
1 E 17 o 33
o 98 3,4 114 b;c;a
34 E 50 E 66 8 82
2 C 18 E 1,2 115 b;c,d;a,e
83 E 99
3 o 19 A 35 o 51 E 67 C 100 1,3 116 la,c;2b,d
84 8
4 8 20 C 36 o 52 o 68 8 101 1,2;5 117 a,d;b,c;e
o 69 A 85 C
5 E 21 E 37 o 53
C 102 1,4 118 3;1,5;3,4
38 o 54 E 70 E 86
6 E 22 C
87 E 103 2,.3 119 b,c;a,e;d
39 8 55 C 71 8 a,e;b,c,d
7 E 23 B
o 88 E 104 2,3,5 120
8 C 24 o 40 o 56 8 72
2,3 105 1,2,5
121 b;c;a
A 57 B 73 o 89
122 a,d;c,e;b
9 o 25 E 41
C 90 1,2 106 1,3
42 E 58 E 74 123 1,4;3,5;2
10 A 26 8
91 2,4 107 1,2,3
43 A 59 C 75 8 124 a;b;c
11 C 27 A
E 92 2,4 108 2,1,3,5,4
12 8 28 A 44 C 60 B 76 125 a;d,e;b,c
61 E 77 8 93 2,4 109 2,3,4,1
45 8 126
13 E 29 C
A 78 8 94 1,2,4 ııo 1,2,3,4
E 46 C 62 127
14 C 30
63 8 79 E 95 1,3,4 111 4,1,2,3 28
47 C
ıs E 31 8
64 A 80 o 96 2,4 112 2,1,5,4,3, 1
8 48 B
16 C 32 11111
mir.az
1 1
 aR.aB
xlLAFaTI. vaaamavtLaRoovı.aT1
OARAXANLILaR

C 65 C 81 1,3,4 97 3,1,2 113 4;2,5;1,3;

E 49
---------
._...- 7 B
I../" E ıl-- -
33
34 C 50 C 66 o 82 3,5 98
1,2,4 99
1,2,3,4
4,1,3.S,2
114
115
b,d;c,e;a
2;1,3;4,5,
J,ı_;;.-D 18 ~ 35 C 51 C 67 8 83
2 t..,...;--ı_::.-- A A 68 C 84 1,4 100 1,3,2,4 116 1,2,5,7;
v-- e ı]2...~ C 52
J---~1 20 C 36 37 o 53 D 69 B 85 1,2,4 101 2,4,3,1
3,4,1,2
117
ııs
d,e;c;a,bı
a;b,e;c,d
4 L_E.-- _::....-- C
o 70 B 86 3,4 102
;;,,-- e Jl-~ 38 E 54
2,3,1 119 2;3,4;1,S
J..-..~A ~,-- 22 B E 71 A 87 2,3 103
39 C 55 a; b;c; 120 a,b,c;d,e
J ..)_;...-- 23 A o 72 A 88 1,4 104
B ı__:::.-- C 40 C 56 c;b;a 121
7 1_....;...- 24 C 73 C 89 2,3,S 105
L,.:.----
C ı_::....-- 41 B 57 d;a;c 122
S 1 ---- 25 C A 74 E 90 1.2.A.6106
ı.;:.- 8 ~ 42 o 58 1
1
9 1 _...:-- 26 D D 91 2,4 107 a,b,e;c,d 123 1
ı.;:..-
A 59 B 75 1
JQ...,1-127 A 43 E 76 1,3,4 92 1,2,3 108 b,d;a,c;e 12ıl 1
8 60
11 ~-D 28 E 44
".,;--- A 77 1,2 93 1,2,S 109 3,4;1,5;2 125
45 D 61 2,4 126
g_ıo 29 A C 78 1,3,4 94 1,3 110
E 46 o 62 1,3 111 a; c;b 127
J]_.. t_..:-- 30
E 63 D 79 1,2,5 95
14 ı_}... 31 E 47 1,3,4 96 2,3 112 c;b;a 128
ı__:...-
C 64 D 80
ıs_!- 32 C 48
~ C
J§_.__...
AZaRBAYCANXIasRINORTALAR! - XIIIasRIN awaLLaRINDa
- ısı 1,3,2 176 b,d,e;a,c
101 C 126 B
ı,
76 E b; a,d;c,e
B 51 E D 127 A 152 3,1,2 177
L---- 26 77 E 102 a; c;b
1 E
,...::..-- 27 C 52 o C 103 E 128 B 153 4,1,2,3 178
3; 4;1,2,S
ı'
2 A 78 154 2,1,4,3 179
ı_._..--
28 B 53 8 104 D 129 A l; 2,4;3,5
3 C 29 C 54 C 79 D B 130 A 155 3,2,4,1 180
B 105 d;c; a,b,e
4 C
30 D 55 B
80
o 131 o 156 1,3,2,4 181
~
s C 31 E 56 A 81 E 106 107 A 132 E 157 3,2,1 182
5;2,4;1,3
b;e; a,c,d
6 B
32 E 57 C 82 B C 133 1,4,5 158 4,1,3,2 183
83 D 108 3;4,5;l,2
7 C B 58 D 2,4,5 159 3,1,2
18ıl
33 134
1,3,2 185 4;3,5;1,2
109 C
8 D E 58 E
84 E 2,1,3 160
34 135
9 A 85 o 110 C 1,2,4 161 1,2,4,3
186 2; l; 3,4,5
35 C 60 A 111 o 136 3;2,5;1,4
10 D 61 8 86 C 1,2,4 162 1,2,3,4 187 3;5; 1,2,4
36 A 112 D 137
11 B
37 E 62 B 87 C 138 5,4,3,2,1 163 3,2,1,4 188 3;4,5;1,2
12 C 88 o 113 C
164 1,2,4,3 189 2,5;3; 1.4
38 B 63 8 114 E 139 2,4
13 E
64 C 89 B 2,3,4,1 190
39 B 140 1,2,5 165
14 D C 90 C
115 C
166 c;a; b 191 2,3;1,4;5
A 65 1,3 b,d;e; a,c
ıs D 40 91 B 116 B 141 a,b;ac 192
66 E 1,2,4 167
16 D 41 E E 92 E 117
B 142
168 b,c;a,d;e 193
c;a,b;d,e
B 67 1.,3
17 C 42 118 C 143 194
43 A 68 C 93 B
144 1,4,5 169 b,c;a,d,e 195
18 D B 94 A
119 A 170 a,b;c,d
44 C 69 o 145 t4
19 D A 95 C 120 171 B,c;a,b 196
45 E 70 3,5
20 A B 96 E
121 C 146 172 a,c;b,d,e
197
46 B 71 147 2,3,5
21 E 97 A 122 B 173 a,c;b,d,e 198
72 C 1,3,5
22 E 47 8
123 o 148 a; b,c; ı 99
48 C 73 8 98 C 149 3,5 174
23 D 99 o 124 E 175 2,4;3,5;1 200
74 D 1,3,2
24 D 49 A 125 8 150
50 B 75 E ıoo A
25 C

mir.az
 QaRBI AVROPA- FRANKva BiZANS IMPERIYASI ERKaN ORTA aSRLaR DÖVRÜNDa
l A 18 A 35 O 52 E 69 A 86 O 103 C 120 1,4 137
ı C 19 C 36 1D 53 B 70 E 87 A 104 E 121 1,4 138 ı
1~3_.ı....:B:.+-::ı~o---t-A:--t-737~-A:-i'-;5:-:4-;--;::-Bi-.:;7::-l-r--:c::-t-8::'.8:-t-:D::-f-:"'.10:-:5::-1r-;-E --ı-1:--:2:;:2;-t-;-1,-::2-::,s:--1"-l:-::3~9=-+- ~
[___;.4_.ı....:c:.+-::2=-:-1---t--;-E1~38;,--A:-i-::5:-;:5-;-;:::-0~7-;;2-;--;::D~-8:::-:9::--t-:c;:-t--:-:10:::-:6::-1-c::-ı.1:--:2:;:3;-t---:;l-:.,2::---t-'.l~4=-=o
4 -~
~ -+..;c+~2~2 t-;:o~--:;3~9-;-~ETıs~6:-;--;::c~1::;-3--t--;:;o:-t"-;9~0:--~A -:;ı-;:o::;1-t-----;;c:ıı."'.12~4~-1:;-,-:;3-;:,s:-t-::1~4-==-
7
1 -+-~
5
1_2.--ı.--=c=-+-=2-=-3-t-a;:-11<1:-;o::ı-=o~-;:s-::;7~0;::---t::;74
5
77r;:E:-t--:9:-:1:--t-:c;:--1r1:-:0~8:--t---:c;:--r.ı;--:;2:-;s'--=1--::.,3;;---t-:ı~4~2-+--
~7-+...;c:...+--:2~4-t-:D~r-4:;:1;-"t-;;E::-t-;5~3T.c;::-t::;75;:-1r-;;B-t--;9:;:2~t-:E:--l-:1;--;0~9;-i---;E;:-t-:;l:-:;2:;:6-t---:l"-:,2~+-:1:...::4~3-+-~i 14 •2•·3
L!.8-+-::E:.+~2;:-5 -t""":c;:--1~4;:2;ı--;:o~-;S-;:;-9ı,D~:;:76~-;:E-t-;9:;:3:--r-c:-i--:1;--:;1:;:o;-i-----;B:;-t-:;1--::;2-::;7-t~1-=--=.2:--+-:1:...::4-=.4-+---..!,/,S
3
g A 26 C 43 E 60 A 77 B 94 B 111 E 128 1,4 145 •
Lı;.o-+-~c::-+-~2-;;7r,D~-4:;;4;-r-ce;--t~6~1 E;::-t:;78;:;--;r-;;B-t-;9:;-;5=---t--:A;---i-:1;--:;1;--:;2;-i---:c=--r.1:-:;2:;::;9--t---;1-=-:,4;---t-:1:...::4-=.6-+---1, 2
1 1
13
11 C 2S A 45 C 62 B 79 O 96 C 11 3 O 1 3O 1,4 147 4; İ; •2.3,s
12
13
C 29
E 30
~ :~ ~ !! :~ ~ E
A
97
98
O
E
114
115 O
E 131
132
2,3,5
2,3
148
149 ab
a; b; c
C 48 A 65 C 82 ' .c; d,e
14 C 31 O 99 C 116 O 133 1,3,5 150 a,d,; b,c,e
ıs A 32 E 49 A 66 B 83 E 100 B 117 E 134 1,3,5 ısı 2,5; 4; 1,3
l6 C 33 B 50 E 67 C 84 E 101 C 118 A 135 1,3,4 152 2 S l ,3,4
I ;

l7 A 34 B 51 C 68 D 85 C 102 E 119 1,2,4 136 1,5 153 4; 3,5; l,

2

AZaRBAYCAN XIII-XIV aSRLaRoa

1 E 38 b 75 B 112 D 149 A 186 C 223 3,4 260 U,4--
2 E 39 A 76 B 113 D 150 C 187 o 224 1,3 261 a,e; b,d?
A 40 E 77 B 114 C 151 A 188 E 225 2,4 262
3 a; d,e; b-:C-
4 B 41 8 78 A 115 A 152 A 189 C 226 1,2,4 263 a,d; b,c,e
5 D 42 C 79 A 116 O 153 E 190 E 227 1,3,5 264 a,c,e;b,d
6 E 43 A 80 D 117 C 154 C 191 o 228 2,4 265
7 E 44 C 81 C 118 A 155 A 192 D 229 1,2,5 266 4; 3,5; 1,2 -
8 A 45 B 82 C 119 C 156 O 193 o 230 1,3,4 267 c; b;a -
9 8 46 B 83 D 120 E 157 B 194 C 231 2,4 268 c; b; a -
10 C 47 D 84 C 121 C 158 C 195 A 232 1,3 269 b; d
11 D 48 B 85 D 122 E 159 E 196 B 233 2,4,5 270 a,b; c,d;e
12 D 49 C 86 D 123 A 160 D 197 o 234 1,3 271 b; a; c -
13 8 50 E 87 E 124 D 161 D 198 B 235 2,3,5 272 b,d; a,c,e
14 B 51 B 88 C 125 B 162 B 199 A 236 1,4 273 3,5; 4; 1,2
'15 8 52 D 89 D 126 E 163 E 200 8 237 1.3.4 274 b,d; a,c,e
16 C 53 B 90 8 127 A 164 C 201 B 238 1,3,5 275 l; 3; 2,4,5
17 A 54 8 91 D 128 A 165 E 202 A 239 1,2 276 a; b; c
18 C 55 B 92 D 129 C 166 D 203 E 240 1,2,4 277 1,5; 2; 3,4
19 C 56 A 93 B 130 A 167 C 204 E 241 2,3 278 c; a,d; b,e
20 D 57 E 94 C 131 A 168 D 205 C 242 2,4,5,6 279 a,c; b,e;d
21 A 58 B 95 B 132 A 169 B 206 C 243 1,3 280 2,4; 3,5; 1
22 C 59 A 96 C 133 8 170 E 207 B 244 2,4 281 b,d; a,c,e
23 B 60 E 97 E 134 C 171 E 208 B 245 2,3,5 282 b,c; a,d,e
24 E 61 D 98 D 135 E 172 A 209 A 246 1,2, 283 1,5; 3,4; 2
25 A 62 B 99 D 136 D 173 C 210 D 247 1,3 284 b,c; a,d,e
26 C 63 E 100 B 137 B 174 C 211 C 248 1,2 285 a,b; d; c,e
27 O 64 A 101 C 138 C 175 B 212 E 249 a; b; c 286 3,4; 2,5; 1
28 D 65 B 102 A 139 E 176 E 213 C 250 1,3,2,4 287 b; a; c; d
29 C 66 D 103 B 140 E 177 E 214 A 251 2,1,3 288 c; a,e; b,d
30 E 67 O 104 C 141 O 178 C 215 D 252 3,2,4,1 289 b,d; a,c; e
31 O 68 C 105 O 142 O 179 D 216 A 253 4,1,2,5,3 290
32 O 69 C 106 C 143 O 180 C 217 C 254 1,4,2,3 291
33 B 70 D 107 A 144 B 181 D 218 D 255 2,3,1,4 292
34 B 71 E 108 1D 145 B 182 A 219 A 256 1,3,2,4,5 293
35 C 72 O 109 E 146 O 183 D 220 B 25 7 1,2,3,4,5 294
36 B 73 B 110 A 147 E 184 D 221 ~,4,5 258 5,2,1,3,4 295
17 C 74 A 111 C 148 C 185 D 222 2,4,5 259 a,c; b,d; e 296

--------------------
mir.az
 'tı/ asRoa
AZaRBAYCAN
Baharlılar (Qaraq""'•
,...n1u) dOvıatı
•

~-
V

--ı--
27 B 40 B 53 C 66 C 79r-:--r--
V~ı~-C D 41 B 54 o 67 0~~92~
~Lt"~Y
28
29 A 42 o 55 o 68
8~~~~
81 12,S '-..;_~
J)-t' Jt-- E 30 B 43 C 56 C 69 E si"°
-~
~1',3 l.::._p5;
9S
2;34
'
~ ../"' 17 C
D ı-- 31 B 44 C 57 A 70 E 83 14-c...:..:.....
_a,d;c;b
?ı__;;..-
4 18 D
B 45 E 58 8 71 o 84 12•••4 96 -
-~a,c,d;b,e
~ 1-19
C .-
E 32
D 46 o 59 C 72 D 85
97 1.3·
2.3 -~
33
6
ı..;---~20 C
C 47 D 60 o 73 o 86 24 98 ~
J-ı-1-zı B 34
D 48 C 61 E 74 8 87
' 99 1.5·2·34
1r3,4 100 a ·.-!_!_
8 A 22
L,;----{"
t..--
A 35 ,3 .S ,b,d,e: c
C 49 B 62 A 75 E 88
J- 1,;
~c
23 A
24 B
36
37
38
D 50 E 63 B 76
B 51 D 64 8 77
1,2,5 89
2,4,5 90
2 •4 101
1,2.3 102
2,1,3,4 103
--
L!!-- 0 25 C
39 C 52 C 65 B 78 1,2,4 91 2,3,1,4 104 -
Jl-~26
13 A
D -
~---
-
- AZaRBAYCAN YNaSROa.
(Ağqoyunlııı) dOvfatl
Bayandurlu
-
-- 1
t..---
2
A 16
D 17
D
D
31
32
B
E
46
47
48
E 61 D 76
o
A
62
63
o 77
o 78
C 1,2,S 106 2,3,1,4
91
E 92 1,2,S 107 1,2,4;3
-
C 93 1,3,S,6 10S 1.4,2,3
E 33 E
~
C ıs B 79 D 94 3,S 109 2,3,4,1
3 34 C 49 E 64
B
E 19
~

D 95 1,2,4 110 a,c,d;e

- 4
5 E 20
C 21
D
B
35
36
D
C
50
51
D
A
65
66
B 80
C 81 E 96 2,4.S 111 3:S;l,2,4
C 97 1,2,4 112 b,c;d,e
6 37 D 52 C 67 D 82
A 22 A
7 D 53 D 68 E 83 D 98 1,2 113 2;S;1.3,4
E 38
8 C 23 69 B 84 C 99 1,4 114 a,d;b,e;C
C 24
8, 39 o 54 B
9 55 B 70 C 85 A 100 1,3 11S a,c,e;b,d
B 40 A
10 C 25
41 E 56 A 71 E 86 D 101 1,2,3 116 3;2,S;1,4
C 26 A 117 3,S;2.4;1
11
E 57 C 72 C 87 C 102 1,4,5
A 27 8 42 118 S;1.3;2,4
12
43 B 58 B 73 E 88 D 103 1,4
D 28 D 119 A,e;c;b.d
13
44 E 59 B 74 A 89 B 104 2,4
o 29 C S;2,4;1.3
14
45 A 60 C 75 o 90 3,4 105 4,2,3,1 120
ıs o 30 E

~ asRoa.
AZaRBAYCAN
SoslaHqtlsadl
vamadanlhayat
1,2 57 a;b,d;c.e
49
33 E 41 D 1,3,4 ss
1 C 9 E 17 C 25 E o 50
a;c,d:b.!
18 B 26 B 34 D 42 1,3,2,4 59 a;d,e;b,C
2 A 10 A 51
A 19 o 27 E 35 A 43 E 2,3,4,1 60 b,e;a.t.d
3 D 11 S2
36 8 44 D d,e;a,c;b
4 o 12 o 20 A 28 C o S3 1,3,2.S.461
13 C 21 C 29
E 37 C 45 4,1,3,2 62 a;b;c,d.e
5 C
C 46 C 54
6 B 14 A 22 o 30 o 38 c;a;b; 63
1,2,3 55
8 23 C 31 A 39 C 47 a;c,e;b,d &,1
7 A ıs 56
40 B 48 2,3,5
8 C 16 C 24 C 32 B

mir.az
 -
BÖYÜK
saLCUQ
IMPERIY
ASI

1 C 7 O 13 E 19 B 25 A 31 D 37 1,3,4 r--
2 D 8 B 14 C 20 A 26 E 32 D 38 43~ c,ad b
ı---
2,3,S
8 9 D ıs C 21 A 27 A 33 2,3 39 4,3,2,1 44 ~-
3 ı---~2,3;
4S 4,S·, 1
4 A 10 C 16 A 22 C 28 8 34 1,2,4 40 1,2,3,4 r---~a,b,e-c
29 C 35 1,2 41 a,d,e; b,c 46 , d
C 11 E 17 8 23 E
1

5 r--~l; 3,S·24
E 12 E 18 C 24 C 30 E 36 1,4 42 c; e; b 47 C ' •
6 --~,d;abe,
48
--~
1

DEHLi
SULTANLl~I. MO~OLDÖVLarı
BÖYÜK
•
1 i 1 C 8 AB ıs 22
23
B 29
30
A 36 1,3
E 37 1,4,S
43 4,3,2,1,S- r--

ı
2 B 9 D 16 8 D 44 c,d; a,b,e ~~4-3
3 B 10 C 17 A 24 D 31 C 38 1,2,4 45 a; c,d; b r--s1~ 2,4;S·ı 3
1 4 A 11 C 18 E 25 C 32 E 39 1,4,3,2 52~
46 b,c,e;a,d ı-~a,d;bce
53

ı ~
1 1

5 E 12 E 19 C 26 C 33 1,2,S 40 1,2,3,4 47 b; a; c;
6 A 13 E 20 E 27 C 34 1,4 41 4,3,1,2 48 a,c,e; b,d r-~ı---
7 o 14 D 21 C 28 B 35 1,2,4 42 2,3,1,4 49 1,5;3; 2,4
S5 r-----
56 r-----
1

1 B 14 A 27 D 40 D 53
OSMANLI
E
DÖVLaTI
66 1,3 79
---
1,3 92 b;a;d;(
1 2 o 15 C 28 C 41 C 54 A 67 1,2,4 80 1,4 93 3;1,4:i:5
3 B 16 E 29 C 42 E 55 D 68 3,5 81 4,5,2,1,3 94 4S·3·~12
,, , ,
4 C 17 A 30 A 43 E 56 D 69 2,3 82 3,4,2,1 95 c·a-~b·d
5 D 18 E 31 C 44 C 57 A 70 1,3 83 4,3,2,1
1 / I

96 5;3,4:i';ı
6 E 19 D 32 D 45 D 58 C 71 1,2,4 84 3,1,4,2 97 2·3·1~s
, , ,
7 8 20 A 33 8 46 C 59 E 72 1,3 85 1,3,2,4 98 1,4;3,5;2
8 A 21 B 34 o 47 E 60 8 73 2,4 86 2,4,3,1 99 -
9 o 22 B 35 A 48 A 61 D 74 1,2,3 87 1,3,S,2,4 100 -
10 A 23 A 36 B 49 C 62 1,2 75 1,2 88 2,4,3,1 101
11 o 24 D 37 C 50 A 63 1,2 76 1,2 89 1,5;2,4;3 102
12 8 25 E 38 8 51 D 64 1,4,5 77 1,2,4 90 c,e; b,d; a 103
13 C 26 D 39 D 52 D 65 1,3 78 1,3 91 1,3;2,4,5 104

TEYMURILaR
DÖVLaTI
1 A 9 E 17 D 25 A 33 C 41 B 49 2,4 57 4,1,2,3
2 B 10 o 18 C 26 E 34 A 42 D 50 2,3 58 b;c;d;
3 E 11 C 19 A 27 D 35 E 43 A 51 2,4 59 a,c;b,d,e
4 C 12 A 20 E 28 D 36 C 44 C 52 1,2,4 60 3,5;2;1,4
5 .A 13 B 21 D 29 D 37 8 45 A 53 2,1,3,4 61 2; 1;3,4,5
6 E 14 C 22 E 30 A 38 A 46 1,4 54 1,3 62 1,2;3,5;4
7 C 15 B 23 E 31 C 39 D 47 2,6 55 3,4,2,1 63
8 B 16 8 24 B 32 A 40 E 48 2,4 56 3,2,1,4 64

mir.az
'
XRISTIAN
KILSaslXI-XIIIasRLaRoa. şaQRa ~AlÇIUQYÜRÜŞLaRI
sallBÇILaRIN
l----"'..--B 12 D 23 E 34 B 45 D 56 B 67 1,4 78 2,1.4,3
J:--o 13 C 24 B 35 C 46 8 57 B 68 1,4 79 1,2,4,3
J-..-E 14 A 25 D 36 C 47 B 58 C 69 1,2,3 80 4,1,3,2
J-...- ,A 15 C 26 A 37 E 48 D 59 1,3 70 1,4 81 c,e;a,b,d
J-....-o 16 D 27 A 38 B 49 E 60 1,2 71 2,4 82 2,5;4;1,3
J---A 17 B 28 C 39 D 50 B 61 1,3,4,5 72 1,4 83 a,b,e;c,d
7 A 18
~--- D 29 D 40 D 51 E 62 1,3,5,6 73 2,5 8.t 1,3;S;2,4 \
s 19 D
ı--:- ..... 30 E 41 A 52 D 63 1,3 74 1,4,S 85 1
~- C 20 D 31 C 42 D 53 E 64 2,4 75 4,5 86
J-...-
10 B 21 C
32 A 43 E 54 E 65 2,4 76 1,5 87
v- B 22 D 33 D 44 B 55 D 66 :2,5 77 3,4,12 88
Jl--
ı. saFavloövt.an
saFaVIoöVLaTININ
YARANMASI
va IDARaETMa saravı -~u
slsTEMI.
BAŞWMSI
MÜHARIBaLaRININ

----
ı.---
1
2 A 26
3
E 25

D 27 E 51
D 73 C 97 B 121
E 49
D 50 A 74 C 98
D 75 C 99
E 122
A 123
A
C
145 1,3,S 169 1,2,3,4
146 1,4 170 2,1.3
o 147 1,3 171 3,4.1,2

--
4 D 28
5 D 29

-7
6 E 30
B 31 C
E

D
52
D 53 D
54
C

A
55 D
76
77
78
79
B
D
C
E
100
101
102
103
D 124
B 125
C 126
D 127
E 148 1,2,S 172 4,3,1,2
A 149 2.4 173 3,2,1
C 1s0 1,4 174 a,b;c,d;e
C 151 1,2,S 175 c;a,d;b,e
D 56 E 80 E 104 E 128 o 1S2 2,4,S 176 a;c; d
8 B 32 81 C 105 177 b,c,d;a,e
E 57 A A 129 B 153 2,3
9 A 33 o 130
B 58 C 82 E 106 C 154 1,3,S 178 2,S;1,3,4
ıo B 34
C 59 C 83 C 107 C 131 E 155 1,3 179 S;2;1,3,4
11 A 35
C 60 C 84 C 108 A 132 E 156 1.4 180 a,c,d; b,e
12 E 36 4;2; 1,3,5
61 A 85 E 109 B 133 o 1S7 2,4 181
-13 B 37 B
E 62 A 86 A 110 E 134 o 1S8 1.2 182 c;e; a,d
14 A 38
D 63 C 87 o 111 A 135 C 159 1,3,4 183 b,c;a,d,e
ıs A 39
B 64 B 88 C 112 D 136 o 160 2.4,5 184 1,4;2,3;5
16 C 40
C 65 E 89 A 113 C 137 1,2,4 161 1,4,5 185 b,d;e; a,c
17 A 41
D 66 B 90 D 114 o 138 1.4,5 162 4,2,1,3 186 d; b,c;a.e
18 B 42
B 67 B 91 B 115 o 139 1,2,5 163 3,2,1 187 c; b; d,e
19 A 43
C 68 A 92 D 116 E 140 1,2,3 164 2,4,1,3 188 a,b,d;c,e
20 B-- 44
C 69 D 93 C 117 E 141 1,3 165 3.4.1,2 189 b; a,c;d.e
21 A 45
B 70 B 94 C 118 o 142 1,2,4 166 1,4,2,3 190 a,c;b.d
22 B ..-46
D 71 E 95 o 119 A 143 3,1,2,4 167 2,4,5,3,1 -
23 D-- 47
B ,_48B 72 C 96 E 120 C 144 3,4 168 3,1,4,2 -
24

_;
)

mir.az
 QaRBİ A VROPADA Maru<azLaŞMiŞ DÖVLaTLaRİN
YARANMASI. BÖYÜK coCRAFİ KaŞFLaR
1 C 46 A 91 o 136 C 181 E 226 o 271 4,1,2,3
2 C 47 D 92 E 137 A 182 E 227 A 272 4,2,3,1
3 E 48 E 93 C 138 E 183 E 228 C 273 2,3,1,4
4 C 49 C 94 C 139 E 184 B 229 A 274 2,1,4,3
5 A 50 A 95 D 140 C 185 o 230 B 275 1,3,2.,4
6 C 51 C 96 C 141 C 186 o 231 E 276 1,3,2
7 C 52 B 97 D 142 B 187 C 232 o 277 3,5; 1,4; 2
8 E 53 D 98 A 143 C 188 B 233 E 278 a,d,b,c
9 E 54 E 99 E 144 o 189 E 234 1,3 279 a,b,d; c,e
10 A 55 A 100 A 145 A 190 C 235 1,4 280 a; d; b,c,e
11 B 56 C 101 E 146 o 191 o 236 2,3 281 a,c,e; b,d
12 B 57 E 102 8 147 C 192 E 237 1.3 282 1,4; 3,5; 2
13 D 58 E 103 C 148 B 193 B 238 2,4 283 b,c; a,e; d
14 C 59 C 104 C 149 C 194 A 239 1,4 284 a; c,d,e
15 E 60 B 105 D 150 D 195 C 240 1,3,4 285 b,c,e; a
16 D 61 E 106 C 151 A 196 A 241 1,4 286 1; 3,5; 2,4
17 A 62 C 107 C 152 D 197 E 242 4,5 287 a,d; c; b,e
18 8 63 E 108 D 153 A 198 E 243 3,4 288 a,b,e; c,d
19 C 64 E 109 C 154 A 199 8 244 1,4,5 289 a,d,e; b,c
20 D 65 8 110 D 155 8 200 C 245 1,4,5 290 c; a; b
21 C 66 D 111 A 156 C 201 B 246 1,3 291 a,d; b,c
22 E 67 8 112 E 157 A 202 B 247 1,4,5 292 c,e; b,d
23 A 68 D 113 C 158 D 203 C 248 1,4 293 a,c; b,e
24 C 69 C 114 D 159 C 204 E 249 1,3 294 3,4; 2,5;1
25 D 70 E 115 E 160 E 205 D 250 1,3 295 a,e; b,c,d
26 C 71 B 116 D 161 A 206 E 251 1,2 296 c,b,a,d
27 C 72 E 117 C 162 A 207 A 252 2,5 297 a,c; b,e; d
28 A 73 C 118 C 163 E 208 E 253 1,4,5 298 b,d; a
29 C 74 C 119 E 164 A 209 C 254 2,3 299 d; a,c; b,e
30 C 75 A 120 E 165 C 210 1 C 255 1,2,4 300 b,c,a
31 E 76 C 121 D 166 C 211 D 256 1,2 301 c; a; b
32 D 77 E 122 D 167 D 212 E 257 1,3,4 302 a,b,e; c,d
33 D 78 B 123 C 168 A 213 C 258 1,2,4,5 303 a,b,e; c,d
34 8 79 C 124 D 169 D 214 8 259 1,2,5 304 c; a,b; d,e
35 A 80 B 125 E 170 A 215 E 260 1,5 305
36 C 81 C 126 C 171 C 216 8 261 1,3,5 306
37 E 82 C 127 D 172 C 217 D 262 1,4 307
38 D 83 C 128 C 173 E 218 C 263 2,3,4 308
39 E 84 C 129 A 174 C 219 D 264 1,3 309
40 A 85 o 130 C 175 E 220 C 265 1,3,5 310
41 B 86 E 131 D 176 o 221 A 266 1,3,4,5 311
42 o 87 o 132 B 177 C 222 D 267 3,4 312
43 o 88 E 133 B 178 C 223 E 268 2,4,3,1 313
44 E 89 C 134 B 179 o 224 C 269 2, 4,1, 3 314
45 B 90 B 135 8 180 E 225 C 270 1,2,3,4 315

mir.az
 BÖYÜK vaQJZJL
MONQOL OOVLaTI
ORDU

-----r----
O 21
8 31 C 41 E 51 D 61 2.3 71 1.4.3.2
ı....---- E J--- 22 D 32 A 42 B 52 8 62 2.3 72 2.4;3;l
l [_.;..--12 A A 43 E 53 E 63 1.3.5 73 1.a.c;2c
L,;--- 8 ~,- 23 E 33
2 t_;..-- 13 D
L,;--- O _::.-- L--- 24 D 34 C 44 o 54 o 64 1.2 74 d.e;a.c;b
3 ..,.;.--14 C
L,;---- D 45 A 5S 2.4 65 1.3.5 75 a.c.d;b.d
C ı..:---- 5 B 35
J--l.,..-/ ıs B 2 C 46 8 56 1.2 66 1.2 76
CL,;-----
j....~At..:-~ 16 B 26 D 36
27 D 37 C 47 A 57 3.4 67 1.24 77
~ı_;...- o 17 E 38 B 48 C 58 1.5 68 13 78 \
J.-_::..--
18 o
_::.--C--
2s D
C 49 E 59 23 69 lll 79
1
A ı..:.- - D 39
ı.,..;-~
S l9 O 29 60 3.45 70 3.1.2.4 80
E t-- 30 C 40 D 50 A
9
,.;.- L--- 2O 8
ıo t.2-ı---
~

il. ŞAHI ABBASIN

ISLAHATlARI.
saFavl00\1\.aT\
xvı asRIN
SONU-X\/11
asRIN
ilYARiSiN
DA

94 E 125 C 156 C 187 1.4,3,2.S 218 a; c;b

l---32 C 63 A
1 E - o 95 8 126 C 157 8 183 1,3.5 219 a,c;b,d,e
3 C 64
L..,.:.--
2 C 3 E 127 D 158 C 189 2,3 220 a; c,d:b,e
-L---34 8 65 C 96 221 b,d;a,e;c
3 B
L--L---35 66 o 97 D 128 C 1S9 C 190 1,2,S
A 222 1,2;3; 4,5
4 D D 129 A 160 E 191 1.3
L---o-36 8 67 C 98 a,b;d;c
E 130 C 161 8 192 1,2,4 2B
J.-- E 99

--
68
6 A 37 E 8 193 3,4,6 224
2; 1,4;3,5
38 A 69 A, 100 A 131 A 162 d; tı,e; a,c
7 B 70 E '101 A 132 C 163 A 194 2,3,4 225
39 D 226 2,3;4,S;l
8 C
....-
9 D
40 C 71 8 102 A 133 C 164
72 D 103 D 134 C 165
A 195
8 196
2.3
2,3 .
227 2,4·, 3· 1,5
A
-ıo B
11 D
12 A
41
42 D
43 D
73 8 104 D
74 C 105 C 136 8 167
106 C
135

137
A

8
166

168
D 197 1,2,4 228
A 198 2,4,S,6 229
A 199 1.3,4 230
S; 3,4;1.2
a,b,d;c,e
S; 2,3;1,4
A 75 C
13 A 44 E 200 1,3,4 Bl a,d;b.c,e
2.s: 3,4;1
45 C 76 B 107 C 138 E 169
14 D
- ıs B 46 A
C
77 C 108 8 139 C 170
78 B 109 8 140 C 171
C 201 2.4 232
D 202 1.2,4,3 233 b,e; a,d;C
a,d;b; c,e
16 C 47 234
C 110 A 141 A 172 8 203 3,1,2
17 C 48 C 79 204 1.2.4.3 235
a,c,d;b,e
80 E 111 D 142 8 173 E
18 E 49 B 1,2;5;3,4 _
50 C 81 C 112 A 143 C 174 D 205 1,3,4,2 236 b; a,d;c,e
19 D
144 B 175 8 206 1,4,3,2 237 . b c· ad
20 o 51 E 82 8 113 E 238 e , , , f

D 52 E 83 C 114 8 145 D 176 D 207 2,3,1,4 a;d;b

21
53 A 84 E 115 A 146 E 177 E 208 3,4,1,2 239 a;e;c
22 C 3,1,4,2 240
D 116 E 147 C 178 1,4,5.2,3 209
23 B 54 A 85 2,1,4, 24l
1,4;3,5;2 _
B 55 C 86 C 117 A 148 D 179 14,S 210 a,c,e;b,d
24
180 1,3,4, 211 2,1.S,3,4 242
25 A 56 B 87 E 118 A 149 E 243 1,4;2,S;3_
A 57 B 88 A 119 8 150 E 181 1,2,4 212 1,3,4,2 a,c;b,d
26
120 151 C 182 1,3,4 213 2,1,4,3 244
27 C 58 B 89 E E 245 a,d;b,c,e
2,3,5
28 A 59 C 90 B 121 B 152 C 183 2,4,S 214 -
b;d;a;c 24&
29 D 60 o 91 o 122 D 153 E 184 1,2,4 215
b,d;a,c.e 247
30 E 61 o 92 8 123 C 154 A, 185 1.2.4 216 -
217 d,e;a,c,b 248
31 B 62 B 93 o 124 E 155 C 186 2,4,5

.)

mir.az
' :
1 ·ı
~ 111.
saFaVI
oöVLaTI
XVIII
asRIN
awaLLaRINoa.
MÜBARlzası
1• ı'
1 AzaRBAYCAN
uGRUNDARUSIYA-OSMANU
1( 41 B 61 C 81 C 101 1,3,4 121
2,ll,4,3 '14~
1 1 1 o 21 B E 82 C 102 2,4,5 122
ı 42 B 62 l,3A2~~a;b,d,
2 E 22 B 63 E 83 C 103 3,1,2,4 123 3,iA:ıı--::z14 3,S·2'4C,e
•ı
43 A
3 o 23 A 64 B 84 o 104 2,4 124 2 3----'----s ~·
D •~ 144 ~a,c,d;be
1 1 4 C 24 B 44 C 85 A 105 1,3,5 125 1,3,2,4 -:=,.:..:_14S
~b;a,d· ,
o 65
5 E 25 A 45 66 E 86 E 106 1,3,5 126 ~
3,4,2,1 ıf-6 ~a,e;c;b
,C,e
46 A
6 C 26 E 67 D 87 A 107 1,3,5,6 127 3T-2-:-:-:.. ab ,d
B '' -- 147 ~,e·cd
1 7 B 27 D 47 B 88 C 108 2,3,5,6 128 4,1,3,2 ~ 48 ~a,b,d·
',,f
c
E 68
J 1 8 o 28 D 48 D 89 C 109 1,2 129 1 ---.::...
,2,~
b •,e
149 ~d;c,e;a
A 69
9 B 29 B 49
1

(: l 90 E 110 2,4 130 1,2,4,3 ~o ~a,c,e;b,df

D 70 C
'
10 E 30 C 50 C 91 D 111 1,2,5 131 1,4,2,3
=----:---:- bc·f '
ısı ~· ,g;ad
51 B 71 -ı--:-:.. bd ,,e

ı 11 C 31 D
12 B 32 C 52 o
C
72 E
73 o
92
93
o
B
112
113
1,3,5
1,2
132
133
3,2,1,4 ıs2 ~
5,3,4,1,2-~ ~b;a,e;C,d
13 A 33 B 53 94 B 114 2,3 134 2,s;4;1,3 -r---:-.. a·b
ıs 4 ~
C E
74
14 E 34 E 54 95 4,5 115 2,3,5 135 a,c,e,f;b,d ıss ~
C C
75
ıs C 35 B 55
E B
76 96 1,3,5 116 1,3,4 136 2,5;1,4;3 ~~
16 A 36 E 56 117 1,2,4 137 3,4;2,5;1 157~
B 77 B 97 1,2,3

---
17 o 37 C 57 118 3,5 138 1,5;3,4;2 158~

---
A 78 o 98 3,4
18 o 38 D 58 119 1,4 139 1,2;3,4;5 159
99 2,4

--
19 A 39 C 59 C 79 B
100 1,4,5 120 1,3,5 140 3,4;2,5;1 160
20 C 40 A 60 E 80 E

ŞAH aFŞAR IMPERIYASI

NADIR
E 61 1,2,3 -:--
31 E 41 B 51 71 1,3,4,2
1 o 11 A 21 B
32 B 42 o 52 C 62 1,3,5 72 25,4:--13
2 E 12 o 22 B 1,3 63 2,4,5
I

73 a,c,d;b;-
I I 1

B 23 D33 C 43 o 53
3 B 13 2,4,5 64 1,3 74 b,d;a;c,e
14 D 24 E34 E 44 o 54
4 B 65 1,2,5 75 2·45·1-3
35 B 45 A 55 1,2,4
B 25 A
I I I I

5 A ıs
36 o 46 C 56 1,2,5 66 1,6,2,5,4,3 76 b,d;a,c,e
6 D 16 B 26 B
37 B 47 E 57 1,3,5,6 67 3,2,1,4 77 2,3;4,5;1
7 C 17 E 27 C
38 C 48 E 58 1,3,5,6 68 2,1,4,3 78 a,c;b,d;e
1 1
8 C 18 D 28 A
39 o 49 B 59 2,4,5 69 2,4,1,3 79
9 E 19 E 29 E
60 1,2,3 70 4,1,2,3 80
10 C 20 C 30 D 40 B 50 C

AZaRBAYCAN BIRLaŞDİRILMaSiNa SONraşaBBÜS

TORPAQlARININ
2,4,5 57 a;b;c
9 D 17 B 25 A 33 E 41 o 49
1 B 3,4 58 c;a;b
E 26 C 34 B 42 E 50
2 C 10 D 18 59 a,e;b,c,e
43 E 51 1,3
3 C 11 D 19 E 27 C 35 A 3;2,4;1,5
A 52 1,4,5 60
4 A 12 B 20 E 28 E 36 B 44
C 53 3,4,5 61
5 A 13 D 21 A 29 E 37 E 45
54 3,4 62
C 30 E 38 E 46 C
6 o 14 B 22
4,3,1,2 63
7 o 15 E 23 C 31 C 39 B 47 2,4 55
40 B 48 2,3 56 2;3,5;1,4 64 -

8 o 16 E 24 A 32 C

1
'. l /
1~ 1
<
mir.az
 XANLIQLAR
OÖVRÜ
1 o 41 A 81 A 121 B 161 B 201 E 241 1,4,3,2
2 o 42 E 82 E 122 B 162 C 202 E 242 3,2,4,1
3 C 43 B 83 E 123 o 163 o 203 B 243 3,4,1,2
4 A 44 C 84 B 124 A 164 C 204 C 244 1,2,4,3
s E 45 o 85 B 125 C 165 o 205 E 245 3,4,2,1
6 o 46 C 86 o 126 E 166 E 206 o 246 1.4,2,3,S
7 B 47 C 87 D 127 o 167 o 207 A 247 2,4,S
8 o 48 o 88 B 128 C 168 o 208 C 248 b, c, a, d
9 E 49 A 89 E 129 B 169 B 209 o 249 e,c,d
10 o 50 A 90 E 130 B 170 o 210 A 250 b,d; a,c,e
11 E 51 A 91 A 131 C 171 A 211 2,3 251 c,d; a;b,e
12 B 52 A 92 o 132 E 172 C 212 2,3,S 252 d, a,b,c,e
13 o 53 C 93 A 133 E 173 o 213 1,2 253 a,d,e; 2b,c
14 C 54 E 94 E 134 B 174 C 214 1,2,4 254 a,c,d;b,e
ıs o 55 A 95 o 135 o 175 A 215 1,5 255 a,e; b,d;c
16 E 56 B 96 o 136 C 176 o 216 2,4,S 256 c, b,d
17 o 57 C 97 o 137 B 177 E 217 1,2,4 257 a, b, c
18 E 58 E 98 B 138 A 178 o 218 1,4,S 258 b,e; a; c,d
19 E 59 A 99 D 139 C 179 D 219 1,4 259 1; 4,5;2,3
1 20 o 60 C 100 E 140 E 180 A 220 3,4,S 260
' a,.b;c; d,e
21 E 61 C 101 A 141 B 181 C 221 1,5 261 a,b; c; d,e
j 22 E 62 o 102 C 142 B 182 C 222 1,2,4 262 a,c; b,d,e
23 C 63 A 103 C 143 8 183 E 223 1,2,3 263 a,b,d; c,e
j 24 A 64 o 104 C 144 A 184 A 224 3,4 264 a,c,e;b,d
25 B 65 A 105 B 145 A 185 o 225 1,2,3 265 a,c,e;b,d -
26 8 66 A 106 o 146 A 186 E 226 1,2,5 266 a.d; b,c,e -
27 A 67 C 107 C 147 E 187 A 227 1,2,3 267 a,b,e; c,d
28 A 68 E 108 B 148 o 188 E 228 2,4 268 b, d,e -
29 A 69 o 109 A 149 E 189 C 229 3,4,S 269 2,3;4; 1,5 -
30 E 70 o 110 A 150 B 190 o 230 2,3,5 270 S; 2,3;1,4
31 C 71 A 111 A 151 A 191 A 231 1,3,4,6 271 -
32 C 72 o 112 C 152 A 192 B 232 1,3,4 272
33 o 73 E 113 o 153 E 193 A 233 2,5 273
34 E 74 o 114 B 154 A 194 C 234 1,2,5 274
35 o 75 D 115 B 155 E 195 A 235 1,2,4 275
36 C 76 E 116 C 156 E 196 A 236 2,4 276
37 C 77 B 117 B 157 C 197 o 237 1,3 277
38 A 78 C 118 B 158 C 198 B 238 2,3 278
39 B 79 D 119 C 159 B 199 A 239 3,4,2,5,1 279 -
40 B 80 A 120 B 160 C 200 A 240 3,4,2,1,5 280 -
-

l 1
2
3
C
C
o
9
10
11 B
XANLIQLAR
E
o
DÖVRÜN0a
17
18
19
D
E
SOSIAL-IQTISADI
25 E 33
26 E 34
o 27 E 35
va MaDaNIHalA'
C
B
C
41
42
43
2,4
1,2,5
1,3,4
49
50
sı
a, b, 3c
e; a,d;b,c
b,c;a,d
4 C 12 C 20 o 28 A 36 o 44 1,3,4 52 a,b;e; c,d
s B 13 A 21 A 29 C 37 C 45 2,4 53 a;c;d
6 E 14 C 22 o 30 E 38 o 46 1,3,4 54 4; 2,3; 1,S
7 E 15 C 23 o 31 o 39 3,4 47 1,2 55 b; a,c;d,e
8 E 16 A 24 A 32 A 40 1,3 48 1,3,S

mir.az