12. SINIF AKTİFLİK 9. Zn2+ + 2e– → Zn(k) E° = – 0,76 V 12.

Aşağıda bazı maddelerin indirgenme yarı

Fe2+ + 2e– → Fe(k) E° = – 0,44 V tepkimeleri ve standart indirgenme
1. Aşağıda bazı metallerin aktiflik sıralaması 5. Mg(k) + Pb2+(suda) → Mg2+ (suda) + Pb(k) Hg2+ + 2e– → Hg(k) E° = 0,79 V potansiyelleri verilmiştir.
verilmiştir. Yukardaki tepkime kendiliğinden Zn2+, Fe2+ ve Hg2+’ nın indirgenme yarı Mg2+(suda) + 2e- → Mg(k) E0 = – 2,37 V
Al > Ni > Co > H > Cu gerçekleşmektedir. Buna göre; tepkimeleri verilmiştir. Zn2+(suda) + 2e- → Zn(k) E0 = – 0,76 V
Buna göre verilen yargılardan hangisi yanlıştır? I. Mg metali Pb metalinden daha aktiftir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 2+ -
Fe (suda) + 2e → Fe(k) E0 = – 0,44 V
A) Al metali HCl çözeltisi ile reaksiyona girer. II. Magnezyum metali yükseltgenmiştir. A) Zn metali Hg metalinden daha indirgendir. Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi
B) Co(NO3)2 çözeltisinde Ni metali yükseltgenir. III. Pb metali yükseltgendir. B) Fe(k) + Zn2+ → Fe2+ + Zn(k) yanlıştır?
C) Cu metali HI asidi ile reaksiyona girerek H2(g) bilgilerinden hangileri doğrudur? tepkimesi bir pil tepkimesidir. A) Aktiflik sıralaması Mg > Zn > Fe şeklindedir.
oluşturur. A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III C) Fe(k) + Hg2+ → Fe2+ + Hg(k) pil sisteminin B) Fe(k) + Zn2+(suda) → Fe2+(suda) + Zn(k)
D) Al metali ile yapılmış kapta Ni2+ iyonlarını D) II ve III E) I, II ve III standart pil potansiyeli 1,23 V’dir. tepkimesi kendiliğinden gerçekleşmez.
içeren çözelti saklanamaz. D) Hg(k) + Zn2+ → Hg2+ + Zn(k) C) Mg(k)/Mg2+(1M)//Fe2+(1M)/Fe(k) pilinin
E) Ni(k) + Co2+(aq) → Ni2+(aq) + Co(k) 6. K, L, M ve N metalleri için aşağıdaki bilgiler tepkimesi istemsizdir. potansiyeli E°= + 1,93 volttur.
tepkimesi kendiliğinden gerçekleşir. veriliyor. E) Fe2+ iyonları içeren çözelti Zn kapta D) Zn(k) + Mg2+(suda) ↔ Zn2+(suda) + Mg(k)
I. K kabında MCI2 çözeltisi saklanabiliyor. saklanamaz. tepkimesinde E° > 0’dır.
2. Ni2+(aq) + 2e– → Ni(k) E° = - 0,25 volt II. L2+ iyonları K metalini yükseltgeyemiyor. E) Mg metalinden yapılmış kapta Fe2+ ve Zn2+
Sr2+(aq) + 2e– → Sr(k) E° = - 2,89 volt III. L metali M2+ iyonlarını indirgeyebiliyor. 10. Görselde zamanla X kabı ve Z metalinde aşınma iyonu içeren çözeltiler saklanamaz.
Ag+(aq) + 1e– → Ag(k) E° = 0,80 volt IV. N metali LBr2 çözeltisinde tepkime veriyor. gözlenirken Y kabında herhangi bir değişim
Cr3+(aq) + 3e– → Cr(k) E° = - 0,74 volt Buna göre aşağıdaki tepkimelerin hangisi gözlenmiyor. 13. Au3+(suda) + 3e– → Au(k) E0 = 1,52
Yukarıda verilen yükseltgenme istemlidir? Pt2+(suda) + 2e– → Pt(k) E0 = 1,118
potansiyellerine göre, elementlerin A) L + K2+ → L2+ + K Co2+(suda) + 2e– → Co(k) E0 = –0,277
aktifliklerini karşılaştırınız? B) K + M2+ → K2+ + M Mn2+(suda) + 2e– → Mn(k) E0 = –1,18
A) Ni < Ag < Cr < Sr B) Ag < Cr < Ni < Sr C) M + L2+ → M2+ + L Yukarıdaki elektrot potansiyellerine göre
C) Sr < Ni < Cr < Ag D) Ag < Sr < Cr < Ni D) K + L2+ → K2+ + L aşağıdaki tepkimelerden hangisi kendiliğinden
E) Ag < Ni < Cr < Sr E) M + N2+ → M2+ + N gerçekleşir?
A) Co2+(suda) + Mn(k) → Co(k) + Mn2+(suda)
3. 7. I. X(k) + Y2+(suda) → X2+(suda) + Y(k) Buna göre hangi tepkime kendiliğinden B) Mn2+(suda) + Pt(k) → Mn(k) + Pt2+(suda)
II. Y(k) + Z2+(suda) → Y2+ (suda) + Z(k) gerçekleşir? C) Co2+(suda) + Pt(k) → Co(k) + Pt 2+(suda)
tepkimeleri kendiliğinden gerçekleşmektedir. A) A(k) + X2+(suda) → A2+(suda) + X(k) D) 3Mn2+(suda) + 2Au(k) → 3Mn(k) + 2Au3+
Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? B) Y(k) + A2+(suda) → Y2+(suda) + A(k) (suda)
A) I. tepkimede Y2+ yükseltgen maddedir. C) X(k) + Y2+(suda) → X2+ (suda) + Y(k) E) 2Au(k) + 3Pt2+ (suda) → 2Au3+ (suda) + 3Pt(k)
B) II. tepkimede 1 mol Y 2 mol elektron D) B(k) + Z+ (suda) → B+(suda) + Z(k)
vermiştir. E) Y(k) + Z+ (suda) → Y+(suda) + Z(k) 14. Bazı maddelerin indirgenme yarı tepkimeleri
Yukarıda verilen I. şekildeki kapta herhangi bir C) Z(k) + X2+(suda) → Z2+(suda) + X(k) ve standart potansiyelleri aşağıdaki tablodaki
aşınma olmuyor. II. sinde hem kap hem de X tepkimesi kendiliğinden gerçekleşmez. 11. I. Sn2+(suda) + Fe(k) → Sn(k) + Fe2+(suda) gibidir.
çubuğu aşınıyor. Elektrik enerjisi ile gerçekleştirilebilir. II. Cd(k) + Sn2+(suda) → Cd2+(suda) + Sn(k) İndirgenme yarı tepkimesi E0 (V)
Buna göre X, Y, Z metallerinin elektron verme D) Z metali, Y metalinden daha iyi indirgendir. III. Fe(k) + Cd2+(suda) → Fe2+(suda) + Cd(k) X3+ + 2e– → X+ 1,47
eğilimlerinin büyükten küçüğe doğru sıralanışı E) X metali, Y metalinden daha aktiftir. Yukarıda verilen tepkimeler kendiliğinden Y2+ + 2e– → Y 0,60
aşağıdakilerden hangisidir? gerçekleştiğine göre, Fe, Sn ve Cd Z2+ + 2e– → Z - 0,20
A) Y > X > Z B) Y > Z > X 8. Elementlerin aktifliği ile ilgili aşağıda verilen elementlerinin standart indirgenme Q+ + e– → Q - 1,35
C) X > Y > Z D) Z > X > Y ifadelerden hangisi yanlıştır? gerilimlerinin küçükten büyüğe doğru I. Z metalinde yapılmış kapta Y2+ iyonları içeren
E) Z > Y > X A) Metallerde aktiflik periyodik tabloda sıralaması aşağıdakilerden hangisi gibi çözelti saklanamaz.
yukarıdan aşağı doğru inildikçe artar. olmalıdır? II. Yükseltgen özelliği en fazla olan X3+
4. Bazı elementlerin elektron verme eğilimleri; B) İndirgenen maddeye yükseltgen adı verilir. A) Cd, Fe, Sn B) Fe, Sn, Cd iyonlarıdır.
Zn > H> Cu > Ag şekilde verildiği gibidir. C) Ametallerin aktifliği, elektron alma isteğinin C) Cd, Sn, Fe D) Sn, Cd, Fe III. Q metali Y ve Z metallerinden daha aktiftir.
Buna göre Zn, Cu, Ag metallerinden hangileri bir ölçüsüdür. E) Fe, Cd, Sn yargılarından hangileri doğrudur?
HCl çözeltisinde çözünemez? D) Elektron veren maddenin yarıçapı küçülür. A) Yalnız I B) I, II ve III C) I ve II
A) Yalnız Zn B) Yalnız Cu C) Yalnız Ag E) Kolay elektron veren maddeler iyi D) II ve III E) I ve III
D) Zn ve Cu E) Ag ve Cu yükseltgendir.

Ş 1 Ş 2
15. I. Cu2+ (suda) + 2e– →Cu(k) E° = + 0,34 V 19. Bazı elementlerin elektron verme eğilimleri; 23. X(k) + Y2+(suda) → X2+(suda) + Y(k) 27. 2A(k) + B2+(suda) → 2A+(suda) + B(k)
II. Ni2+(suda) + 2e– → Ni(k) E° = – 0,25 V Zn > H> Cu > Ag şekilde verildiği gibidir. 2Z(k) + 3Y2+(suda) → 2Z3+(suda) + 3Y(k) 3B(k) + 2C3+(suda) → 3B2+(suda) + 2C(k)
III. Cr3++ 3e– → Cr(k) E° = – 0,74 V Buna göre Zn, Cu, Ag metallerinden hangileri 2Z(k) + 3X2+(suda) → 2Z3+(suda) + 3X(k) tepkimeleri kendiliğinden gerçekleştiğine göre
HCl çözeltisinde çözünemez? tepkimeleri kendiliğinden gerçekleşmektedir. A, B ve C metallerinin indirgenme
Yukarıda indirgenme potansiyelleri verilmiş A) Yalnız Zn B) Yalnız Cu C) Yalnız Ag Buna göre, potansiyelleri büyükten küçüğe doğru nasıl
olan metallerden hangilerinden yapılmış D ) Zn ve Cu E) Ag ve Cu I. En iyi indirgen Z’dir. sıralanır?
kaplarda asit çözeltileri saklanamaz? II. Elektron verme eğilimleri Z > X > Y dir. A) A > B > C B) C > B > A C) B > A > C
A) I, II ve III B) Yalnız II C) II ve III III. En iyi yükseltgenen X’dir. D) A > C > B E) C > A > B
20. Cu2+(suda) + H2(g) → Cu(k) + 2H+(suda)
D) I ve III E) I ve II yargılarından hangileri doğrudur?
Fe3+(suda) + Al(k) → Fe(k) + Al3+(suda)
A) I ve II B) I ve III C) II ve III 28. Aşağıda bazı elementlerin indirgenme eğilimleri
Al3+(suda) + 3Na(k) → Al(k) + 3Na+(suda)
16. Zn2+(suda) + 2e– → Zn(k) Eo = – 0,76 V D) Yalnız II E) Yalnız III verilmiştir.
Fe(k) + 3H+(suda) → Fe3+(suda) + 3/2H2(g)
Au3+(suda) + 3e– → Au(k) Eo = + 1,52V tepkimeleri kendiliğinden gerçekleştiğine Cu2+(suda) + 2e- → Cu(k) E0 = + 0,34 V
göre, aşağıdakilerden hangisi en güçlü 24. I. F2 (g) + 2Cl─(suda) → 2F─(suda) + Cl2 (g) Zn2+(suda) + 2e- → Zn(k) E0 = - 0,76 V
2+
Zn iyonları içeren bir çözeltiye Au çubuk yükseltgendir? II. Br2 (s) + 2I─(suda) → 2Br─(suda) + I2 (k) Ni2+(suda) + 2e- → Ni(k) E0 = - 0,25 V
batırıldığında, A) Na B) H2 C) Cu D) Al E) Fe III. Br2 (s) + 2Cl─(suda) → Gerçekleşmez 2+ -
Pb (suda) + 2e → Pb(k) E0 = - 0,13 V
I. Tepkime gerçekleşmez. tepkimelerine göre F2 , Cl2 , Br2 ve I2 Buna göre metallerin aktifliklerine göre
II. Au çubuk Zn metali ile kaplanır. maddelerinin aktifliklerinin büyükten küçüğe küçükten büyüğe doğru sıralaması hangi
21. Y(k) + 2H+(suda) → Y2+(suda) + H2(g)
III. Zn2+ iyonları indirgenir. doğru sıralanışı nasıldır? seçenekte verilmiştir?
X(k) + Y2+(suda) → X2+(suda) + Y(k)
yargılarından hangileri doğru olur? A) F2, Cl2, Br2, I2 B) Br2, F2, Cl2, I2 A) Zn, Ni, Pb, Cu B) Ni, Zn, Pb, Cu
Y(k) + 2Z+(suda) → Y2+(suda) + 2Z(k)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III C) I2, Br2, Cl2, F2 D) Cl2, F2, Br2, I2 C) Cu, Pb, Ni, Zn D) Pb, Zn, Ni, Cu
tepkimeleri kendiliğinden gerçekleştiğine
D) I, II ve III E) I ve II E) I2, F2, Br2, Cl2 E) Cu, Ni, Pb, Zn
göre,
I. X su ile tepkimeye girip H2 gazı açığa çıkarır.
17. * X, Y, Z metalleri HCl çözeltisi ile tepkime II. En güçlü indirgen X dir. 25. Aşağıdaki tepkimelerden hangisi kendiliğinden 29. A, B ve C metallerinin yükseltgenme eğilimleri
veriyor, L metali ise vermiyor. III. Yükseltgenme eğilimleri X > Y > Z > H2 gerçekleşebilir? B > A > C şeklinde verilmektedir.
* X metali Y2+ ile tepkime veriyor, Z3+ ile şeklindedir. ( 9F, 17Cl, 35Br, 53I ) Buna göre,
vermiyor. yukarıdakilerden hangileri kesinlikle A) I2 + 2F- → 2I- + F2 I. B metalinden yapılmış bir kapta ANO 3
Buna göre metallerin ve H2’nin aktifliklerinin doğrudur? B) Br2 + 2Cl- → 2Br- + Cl2 çözeltisi saklanabilir.
küçükten büyüğe doğru sıralanışı nasıl olur? A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III C) I2 + 2Br- → 2I- + Br2 II. C(k) + 2A+(suda) → C2+(suda) + 2A(k)
A) Y, X, Z, L, H2 B) X, L, Z, Y, H2 D) Yalnız II E) Yalnız III D) Cl2 + 2I- → 2Cl- + I2 kendiliğinden gerçekleşebilir.
C) Z, L, X, H2, Y D) L, H2, Y, X, Z E) Br2 + 2F- → 2Br- + F2 III. Aralarında en iyi yükseltgen B metalidir.
E) H2, L, Z, X, Y IV. A - C pilinde A metali elektron alarak
22. * X ve Y metalleri, seyreltik HCl çözeltisi ile
26. Zn metali Ag’den daha aktiftir. indirgenir.
tepkimesinden H2 gazı açığa çıkarıyorlar.
Buna göre, yargılarından hangileri yanlıştır?
18. X, Y ve Z metalleri kullanılarak oluşturulan * Y(k) + X2+ → tepkimesi kendiliğinden
elektrokimyasal piller ile ilgili, I. Zn2+ nin elektron alma eğilimi, Ag+ ’ den A) I, II ve III B) I, II, III ve IV
gerçekleşmiyor.
küçüktür. C) II, III, IV D) I ve IV
I. X ile Y elektrotlardan oluşan pilde, elektron * Z2+ iyonları içeren çözeltiden H2 gazı
II. Gümüşten yapılan bir kapta ZnSO4 E) II ve III
akımı Y’den X’e doğrudur. geçirildiğinde Z2+ iyonları indirgenerek
II. X ile Z arasında oluşan pilde, Z2+ iyon derişimi elementel hale geçmektedir. çözeltisi saklanamaz.
artırılınca pil gerilimi artar. Buna göre X, Y ve Z metallerinin aktifliklerine III. Zn - Ag den yapılmış pilde çinko elektron 30. A, B ve C metallerinin uygun koşullarda H2SO4
bilgileri veriliyor. göre artış sıralaması aşağıdakilerden hangisi vererek yükseltgenirken, gümüş iyonları ve HCl çözeltileri ile tepkime verip vermediği
Buna göre X, Y ve Z metallerinin indirgen olur? elektron alarak indirgenir. aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
özelliklerine göre büyükten küçüğe doğru A) Y, Z, X B) X, Y, Z C) Z, Y, X yargılarından hangileri doğrudur?
sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir? D) X, Z, Y E) Y, X, Z A) Yalnız I B) I, II ve III C) Yalnız III Metal H2SO4 HCl
A) X, Y, Z B) X, Z, Y C) Z, X, Y D) II ve III E) I ve III A + -
D) Y, Z, X E) Y, X, Z B - -
C + +
Buna göre metallerin ve H2’nin aktiflikleri
büyükten küçüğe doğru sıralanışı nasıl olur?
A) B, A, C, H2 B) A, C, H2, B C) C, B, H 2, A
D) H2, A, B, C E) C, H2, A, B

Ş 3 Ş 4
Bazı sorular MEB testlerinden alınmıştır. ş
 CEVAPLAR
1) C 2) E 3) A 4) E 5) E

6) A 7) D 8) E 9) B 10) C

11) E 12) D 13) A 14) B 15) C

16) A 17) D 18) E 19) E 20) C

21) D 22) C 23) A 24) A 25) D

26) E 27) B 28) C 29) B 30) E

Ş 5