TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE

POLĠTĠK ANALĠZ

AĞUSTOS 2011
AraĢtırmacılar Derneği üyesi olan GENAR, araĢtırmalarına olan güvenini her türlü
denetime ve bilimsel sorgulamaya açık olduğunu gösteren Onur SözleĢmesini
imzalayarak da belirtmiĢtir.

Tüm araĢtırmalarında belirlenen uluslararası bilimsel ve etik kuralların yanı sıra

sektördeki ulusal ve uluslararası kurumların ve mesleki derneklerin belirlediği
standartları uygulamaktadır. Bu çerçevede sektördeki kalitenin standartlaĢtırılmasını
ve yükseltilmesini amaçlayan GAB (Güvenilir AraĢtırma Belgesi) çalıĢmalarını
sürdürmektedir.

GENAR’ın verdiği AraĢtırma, DanıĢmanlık ve Eğitim hizmetlerinin kalitesi

ISO 9001:2000 Uluslararası Kalite Belgesi ile onaylanmıĢtır.

2
 ĠÇĠNDEKĠLER

1. ARAġTIRMANIN KĠMLĠĞĠ

2. GENEL DEĞERLENDĠRME

3. DEMOGRAFĠK BĠLGĠLER

4. ARAġTIRMA BULGULARI

4.1. POLĠTĠK ANALĠZ

4.2. EKONOMĠK ANALĠZ

4.3. SOSYAL ANALĠZ

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 3

 1.ARAġTIRMANIN KĠMLĠĞĠ

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ

 ARAġTIRMANIN ADI
TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ

ARAġTIRMANIN AMACI
Bu araĢtırmanın amacı Türkiye’de sosyal, ekonomik ve politik konular ile ilgili kamuoyunun
düĢüncelerini belirlemektir.

ARAġTIRMANIN TARĠHĠ
Bu araĢtırmanın saha uygulaması, 5 – 15 Ağustos 2011 tarihleri arasında yapılmıĢtır.

ARAġTIRMANIN ÖRNEKLEMĠ
Demografik özellikler bakımından Türkiye genelini temsil edebilecek bir örneklem seçilmiĢtir.
Basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile belirlenen 2240 kiĢi ile görüĢülmüĢtür. AraĢtırma
Türkiye genelini temsil edebilecek 17 ve bu illere bağlı 63 ilçede yapılmıĢtır.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 5

 ARAġTIRMANIN YÖNTEMĠ

AraĢtırmada kantitatif araĢtırma yöntemi ve bu yöntemin yüz yüze anket tekniği kullanılmıĢtır.

ARAġTIRMANIN YAPILDIĞI YER

GörüĢülen bireylerin %43,9’u ile sokakta, %33,2’si ile evde, %23’ü ile de iĢ yerinde anket
yapılmıĢtır. Örneklemin illere göre dağılımı aĢağıdaki gibi olmuĢtur.

Örneklemin illere göre dağılımı

Sayı Sayı
Ġstanbul 675 Samsun 74
Ankara 314 Kayseri 67
Ġzmir 221 Diyarbakır 52
Bursa 145 Trabzon 46
Antalya 119 Erzurum 42
Konya 116 Malatya 42
Adana 96 Mardin 37
Manisa 84 Van 35
Gaziantep 75 2240

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 6

 2. GENEL DEĞERLENDĠRME

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ

 Politik Analiz
Bilindiği gibi son seçimleri AK Parti %50 bandında oy alarak hükümeti kurmuĢtu. Bugünkü tabloda
partilerin oy oranları;
AK Parti : %51.4
CHP : %25.2
MHP : %12.1
BDP : %6.2
DĠĞER : %5.1 Ģeklinde gözükmektedir.
Seçimden bu güne AK Parti’de kısmi bir artıĢ, muhalefet partilerinde de kısmi bir düĢüĢ vardır.
Partilerin kendi oylarını muhafaza etme durumlarına bakıldığında, seçim öncesinde CHP kendi
oyunu muhafaza etme bakımından daha sağlam gözükürken bugün AK Parti kendi oylarını sıkı bir
Ģekilde muhafaza etmektedir. CHP ve MHP oylarında bir esneklik ve gevĢeme gözükmektedir.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 8

 AraĢtırmalarımızda sıklıkla sormuĢ olduğumuz kimlik sorusuyla siyasi partilerin aldığı oylar
karĢılaĢtırıldığında, AK Parti toplumun bütün kesim ve kimliklerinden (Atatürkçü, demokrat, dindar,
Ġslamcı, laik, liberal, milliyetçi, muhafazakar ve muhafazakar demokrat) oy almıĢ gözükürken, CHP
Atatürkçü, Kemalist, laik ve sosyal demokratlar arasında sıkıĢmıĢ gözükmektedir. MHP’nin oyları
Atatürkçü, Kemalist ve laik gruplarında yoğunlaĢmıĢtır. BDP ise sosyalist, sosyal demokrat ve
demokrat kimliklere sıkıĢmıĢ gözükmektedir.

Türkiye’nin Temel Sorunu

Türkiye’nin en temel sorununda iĢsizlik ve terör yer değiĢtirmiĢ, sorun olarak terör %41.1’lik bir
oranla birinci sıraya yerleĢmiĢ, iĢsizlik %24.6’yla ikinci sırada, ekonomik sorunlar ise %16.8’le
üçüncü sırada yer almaktadır.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 9

 Kurumlara, Liderlere ve Siyasete Güven…
Kurumlar
Türkiye’nin son on yılının siyasi tablosunda kurumlara güvende ordu birinci sırasında yer alırdı,
cumhurbaĢkanlığı ve diğer kurumlar onun arkasından sıralanırdı. YaklaĢık altı aydır
cumhurbaĢkanlığı birinci, ordu ikinci sırada gözükmektedir. TBMM ise üçüncü sırada yer almaktadır.
Bu bağlamda sivil siyaset ve meclise en az ordu kadar güven duyulmaktadır.
Hükümet
Seçim sonrasında hükümet faaliyetlerine güven büyük artıĢ göstermiĢ, halkın %78.5’i sağlık, %71.0’ı
sosyal yardım, %68.8’i eğitim, %65.2’si dıĢ politika, %64.4’ü ekonomi, %61.0’ı demokratikleĢme,
%60.8’i çetelerle mücadele konularında hükümete güven duyduklarını belirtmiĢlerdir. Konuların
bütününe baktığımız zaman 3 ay önceki araĢtırmalarımıza göre Türk halkının hükümete güveninde
yaklaĢık 10 puanlık bir artıĢ olmuĢtur.
“Ġmkanınız olsa Türkiye’de mi yoksa yurt dıĢında mı yaĢarsınız?” sorusuna halkın %81.4’ü
“Türkiye’de yaĢamak isterim”, %18.6’sı da “Yurt dıĢında yaĢamak isterim” cevabını vermiĢtir. Türk
halkının Türkiye’ye güveni gün geçtikçe artmaktadır.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 10

 Liderler
BaĢbakan Recep Tayyip Erdoğan %53.4’lük güvenle muhalefet partileriyle arayı iyice açmıĢ
gözükmektedir. Kemal Kılıçdaroğlu’na olan güven %17.5, Devlet Bahçeli’ye olan güven %9.0’dır.
Daha önceki araĢtırmalarla karĢılaĢtırıldığında muhalefet parti liderleri seçim öncesine göre güven
konusunda puan kaybetmiĢlerdir.

Devamında doğrudan “BaĢbakan Recep Tayyip Erdoğan’a güveniyor musunuz?” sorusuna, halkın
%62.3’ü güvendiğini ifade etmiĢtir.

“Ülkenin geleceği için hükümete mi yoksa muhalefete mi daha çok güveniyorsunuz?” diye sorulan
soruya hükümete güvenin oranı %52.7 olurken muhalefete güvenenlerin oranı %21.7, hiç birine
güvenmiyorum diyenler de %25.6’dır.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 11

 Anayasa, Demokrasi, Devlet
Türkiye’de sivil bir anayasa ihtiyacı %76.9’luk bir oranla gerekli görülmektedir. Toplum yeni bir
anayasa konusunda ittifak etmiĢ bulunmaktadır.
Halkın %65.9’u bugün Türkiye’de rejim tehlikesi olduğuna inanmamaktadır. Türkiye’de rejim tehlikesi
var diyenler Atatürkçü, Kemalist ve laik çevre arasında yoğunlaĢmıĢtır.
Halkın yarısı geçtiğimiz 10 yıl içerisinde darbe tehlikesi atlattığımızı düĢünürken, bugün halkın
%77.2’si darbe ihtimali olmadığına inanmaktadır.
Halkın %56.8’i Türkiye’nin demokratikleĢtiğine inandığı gözükmektedir.
“Meclise gelemeyen tutuklu milletvekillerinin mecliste bulunmalarıyla ilgili sizce aĢağıdakilerden
hangisi yapılmalıdır?” diye sorduğumuzda %64.3’lük bir kesim “Mahkemenin sonuçları
beklenmelidir” diye yanıt vermiĢtir. %35.7’si ise “Derhal meclise gönderilmelidir” demektedir. Bu
durum göz önüne alındığında tutuklu milletvekillerinin mahkemelerinin sonuçlarını isteyenlerin oranı
hükümet oylarının 14 puan daha yukarısında gözükmektedir.
Türk halkı Balyoz ve Ergenekon davaları konusunda ortadan ikiye bölünmüĢtür.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 12

 DıĢ Politika

Türk halkı içerisinde bulunduğumuz bölgenin en güçlü ülkesinin Türkiye olduğuna inanmaktadır.
Halkın %70’i Türkiye’nin, %13’ü Ġsrail’in, %10’u Ġran’ın güçlü olduğundan bahsetmiĢtir.
Türkiye’nin dıĢ politikada oynadığı rol, ekonomik istikrar ve büyüme, komĢularıyla kurduğu doğru
iliĢkiler Türk halkının kendi ülkelerine olan güvenini arttırmıĢtır.
Mısır, Tunus, Libya ve Suriye’de yaĢanan olaylar karĢısında Türkiye’nin dıĢ politikası %39.6
oranında olumlu, %28.9 oranında olumsuz, %31.5 oranında da kısmen olumlu bulunmaktadır. Bu
bağlamda politikaların baĢarısı konusunda halkta bir tereddüt gözükmektedir.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 13

 Ekonomik Analiz
BeĢ yıl öncesine göre halkın %43.0’ı kendi ekonomik durumunu daha iyi görürken, %27.7’si daha
kötü, %29.2’si de değiĢmedi beyanatında bulunmuĢtur. Bu bağlamda halk ekonomik duruma iyimser
bakmaktadır.
Halkın ekonomi ve gelecek algısına baktığımızda %41.9’u daha iyi olacağı, %28.4’ü daha kötü
olacağı, %30.2’si ise değiĢmeyeceği kanaatinde olduğunu bildirmiĢtir.
Türk halkı ekonomimizi büyük oranda krize dayanıklı ekonomi olarak algılamaktadır.
Yine ekonomi konusunda dünya devletleriyle sıralandığında Türkiye’nin orta sıralarda dayanıklı
olduğu kanaati ortaya çıkmıĢtır.
Halkın %50’si Türkiye’deki ekonomik büyümeyi gerçekçi bulmaktadır. Gelir gruplarında alt ve üst
gelir grupları ekonomiyi gerçekçi bulma konusunda bariz bir farklılık göstermemektedirler. Ekonomik
büyümenin gerçekliğiyle ilgili soruda eğitimli iĢçiler en karamsar tabloyu çizerken, eğitimsiz iĢçiler en
olumlu segmentte durmaktadırlar.
Halkın %22.0’ı önümüzdeki bir yıl içerisinde araba, %17.5’i de ev satın almayı düĢünmektedirler.
Türk halkının %31’inin bankalara, %27’sinin ise kiĢilere borcu bulunmaktadır.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 14

 Sosyal Analiz

Türk halkı ahlaki değerler ve gençliğin gidiĢatı açısından bir kötüye gidiĢ olduğunu düĢünmektedir
(%72.5). Bütün siyasi görüĢler ve bütün siyasi kesimlerin bu kanaati ortaktır ve birbirinden farklı
değildir.
Türk halkının %20.2’si sayısal loto, %10.5’i iddia, %5.6’sı spor toto, %2.6’sı da at yarıĢı
oynamaktadır.
Halkın %47.1’i sigara kullanmaktadır. Yine halkın %23.3’ü de alkol kullanmaktadır.

Demokrasi ve anayasa değiĢikliği konusunda beklentinin yükseldiği, darbeler ve rejim

endiĢesinin azaldığı, hükümete ve kurumlara güvenin arttığı, ekonomi konusunda büyük
tedirginliğin olmadığı ve önemli problemler sıralamasında terörün öne çıktığı bir Türkiye
tablosuyla karĢı karĢıyayız.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 15

 3. DEMOGRAFĠK BĠLGĠLER

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ

 YaĢ gruplarına göre dağılım(%)

Frekans Yüzde
18 - 24 380 17,0
25 - 34 547 24,5
35 - 44 460 20,6
45 - 54 383 17,1
55+... 467 20,9
2237* 100
*Bu soruya 3 kiĢi yanıt vermemiĢtir.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 17

 Cinsiyete göre dağılım

Frekans Yüzde
Bayan 1143 51
Bay 1097 49
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 18

 Eğitim durumuna göre dağılım

Frekans Yüzde

Okuryazar değil 195 8,7

Okuryazar 137 6,1

Ġlkokul mezunu 862 38,7

Ortaokul/Ġlköğretim mezunu 274 12,3

Lise mezunu 529 23,7

Üniversite mezunu+... 233 10,4

2230* 100
*Bu soruya 10 kiĢi yanıt vermemiĢtir.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 19

 Medeni duruma göre dağılım

Frekans Yüzde
Evli 1460 65,6
Bekar 627 28,2
Dul / BoĢanmıĢ 138 6,2
2225* 100
*Bu soruya 15 kiĢi yanıt vermemiĢtir.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 20

 Ne iĢ yapıyorsunuz?

Frekans Yüzde
Ev hanımı 651 29,3
Esnaf 360 16,2
Eğitimsiz iĢçi 295 13,3
Emekli 236 10,6
Eğitimli iĢçi 186 8,4
Öğrenci 131 5,9
ĠĢsiz 128 5,8
Memur 96 4,3
Geliri düĢük serbest meslek 76 3,4
Geliri yüksek serbest meslek 62 2,8
2221* 100
*Bu soruya 19 kiĢi yanıt vermemiĢtir.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 21

 Asıl memleketiniz?

Frekans Yüzde Frekans Yüzde

Konya 127 5,8 Van 50 2,3
Ankara 120 5,5 Yozgat 42 1,9
Ġzmir 120 5,5 Rize 35 1,6
Ġstanbul 107 4,9 Çorum 32 1,5
Samsun 87 4,0 Antalya 31 1,4
Bursa 83 3,8 Kastamonu 31 1,4
Gaziantep 82 3,7 Elazığ 28 1,3
Sivas 79 3,6 Ordu 27 1,2
Diyarbakır 74 3,4 ġanlıurfa 26 1,2
Trabzon 73 3,3 Adıyaman 25 1,1
Erzurum 71 3,2 Çankırı 24 1,1
Malatya 70 3,2 Tokat 23 1,0
Adana 67 3,0 Kars 22 1,0
Kayseri 65 3,0 GümüĢhane 21 1,0
Manisa 64 2,9 YurtdıĢı 21 1,0
Mardin 51 2,3 Diğer 422 19,2
2200* 100
*Bu soruya 40 kiĢi yanıt vermemiĢtir.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 22

 AĠLENĠZĠN (Tüm ev halkının kazancı,
gayri menkul gelirleri vb dahil)
aylık TOPLAM geliri nedir? AĠLENĠZĠN aylık TOPLAM gideri nedir?

Frekans Yüzde Frekans Yüzde

500 TL ve altı 107 4,8 500 TL ve altı 206 9,4
501 TL – 1000 TL 522 23,6 501 TL – 1000 TL 640 29,2
1001 TL – 1500 TL 598 27 1001 TL – 1500 TL 618 28,2
1501 TL – 2000 TL 457 20,6 1501 TL – 2000 TL 387 17,7
2001 TL – 2500 TL 229 10,3 2001 TL – 2500 TL 169 7,7
2501 TL – 3000 TL 134 6,1 2501 TL – 3000 TL 77 3,5
3001 TL – 3500 TL 57 2,6 3001 TL – 3500 TL 39 1,8
3501 TL – 4000 TL 40 1,8 3501 TL – 4000 TL 18 0,8
4001 TL – 4500 TL 18 0,8 4001 TL – 4500 TL 6 0,3
4501 TL – 5000 TL 15 0,7 4501 TL – 5000 TL 6 0,3
5001 TL – 5500 TL 15 0,7 5001 TL – 5500 TL 11 0,5
5501 TL – 6000 TL 3 0,1 5501 TL – 6000 TL 2 0,1
6001 TL – 6500 TL 3 0,1 6001 TL – 6500 TL 3 0,1
6501 TL – 7000 TL 1 0,1 6501 TL – 7000 TL 1 0,0
7001 TL – 7500 TL 5 0,2 7001 TL – 7500 TL 3 0,1
7500 TL ve üzeri 11 0,5 7500 TL ve üzeri 5 0,2
2215 100 2191* 100
*Bu soruya 25 kiĢi yanıt vermemiĢtir. *Bu soruya 49 kiĢi yanıt vermemiĢtir.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 23

 4. ARAġTIRMA BULGULARI

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ

 4.1. POLĠTĠK ANALĠZ

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 25

 Bu Pazar günü Milletvekilli Genel Seçimi
olsa hangi partiye oy verirsiniz?(%)

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 26

 Bu Pazar günü Milletvekilli Genel Seçimi
olsa hangi partiye oy verirsiniz?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
AK PARTĠ 1012 45,2 51,4
CHP 495 22,1 25,2
MHP 239 10,7 12,1
BDP 122 5,4 6,2
BAĞIMSIZLAR 13 0,6 0,7
DĠĞER 87 3,9 4,4
ARA TOPLAM I 1968 87,9 100
KARARSIZ 80 3,6
OY KULLANMAYACAĞIM 85 3,8
CEVAP YOK 107 4,8
ARA TOPLAM II 272 12,1
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 27

 Siyasi duruĢ olarak kendinizi sayacaklarımdan
hangisiyle tanımlarsınız?
Cevapların Deneklerin
Baz: 2240 KiĢi Frekans
Yüzdesi Yüzdesi*
Atatürkçü 673 25,4 30,0
Milliyetçi 423 16,0 18,9
Dindar 315 11,9 14,1
Demokrat 239 9,0 10,7
Ġslamcı 212 8,0 9,5
Muhafazakâr 202 7,6 9,0
Sosyal Demokrat 133 5,0 5,9
Laik 133 5,0 5,9
Muhafazakâr Demokrat 93 3,5 4,2
Sosyalist 71 2,7 3,2
Kemalist 60 2,3 2,7
Liberal 26 1,0 1,2
Diğer 3 0,1 0,1
Cevap yok 64 2,4 2,9
2647 100 118,2
*Birden çok cevap alınmıĢtır.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 28

 AĢağıda sayacağım kurumlara güveniyor musunuz?(%)

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 29

 AK PARTĠ Hükümeti’ni baĢarılı buluyor musunuz?(%)

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 30

 Bugün için sizce Türkiye’nin en temel sorunu nedir?

Terör
• %41,1

İşsizlik
• %24,6

Ekonomik sorunlar
• %16,8

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 31

 Bugün için sizce Türkiye’nin en temel sorunu nedir?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Terör 905 40,4 41,1
ĠĢsizlik 541 24,2 24,6
Ekonomik sorunlar 369 16,5 16,8
Doğu ve Güneydoğu sorunu 166 7,4 7,5
Eğitim 71 3,2 3,2
Yolsuzluklar 40 1,8 1,8
DemokratikleĢme 36 1,6 1,6
Kürt sorunu 26 1,2 1,2
Diğer 46 2,1 2,1
Ara Toplam 2200 98,2 100
Cevap yok / Fikrim yok 40 1,8
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 32

 Mevcut siyasi liderlerden en beğendiğiniz
siyasi lider kimdir?

%53,4 Recep Tayyip Erdoğan

%17,5 Kemal Kılıçdaroğlu

%9,0 Devlet Bahçeli

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 33

 BaĢbakan Recep Tayyip Erdoğan’a güveniyor musunuz?

Frekans Yüzde

Güvenmiyorum 844 37,7

Güveniyorum 1394 62,3

2238 100

*Bu soruya 2 kiĢi yanıt vermemiĢtir.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 34

 Ülkenin geleceği için hükümete mi yoksa
muhalefete mi daha çok güveniyorsunuz?

Frekans Yüzde

Hükümete daha çok güveniyorum 1168 52,7

Hiçbirine güvenmiyorum 568 25,6

Muhalefete daha çok güveniyorum 482 21,7

2218* 100
*Bu soruya 22 kiĢi yanıt vermemiĢtir.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 35

 Sizce, Türkiye’de yeni bir anayasa gerekli midir?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Evet gereklidir 1697 75,7 76,9
Hayır gerekli değildir 510 22,8 23,1
Ara Toplam 2207 98,5 100
Cevap yok / Fikrim yok 33 1,5
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 36

 Siyasi tercihlere göre
yeni bir anayasanın gerekliliği ile ilgili değerlendirmeler(%)

Ki-kare: 68,466; sd: 5; p<0,05

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 37

 Eğitim Durumuna göre
yeni bir anayasanın gerekliliği ile ilgili değerlendirmeler

Evet Hayır
gereklidir gerekli değildir
Okuryazar değil 83 17 100
Okuryazar 74,3 25,7 100
Ġlkokul mezunu 77,3 22,7 100
Ortaokul/Ġlköğretim mezunu 71,1 28,9 100
Lise mezunu 78,5 21,5 100
Üniversite mezunu+... 75,4 24,6 100

38
 Türkiye’nin geleceğini aydınlık görüyor musunuz?

Frekans Yüzde
Evet 966 43,2
Kısmen 657 29,4
Hayır 613 27,4
2236* 100
*Bu soruya 4 kiĢi yanıt vermemiĢtir.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 39

 Türkiye’de rejim tehlikesi görüyor musunuz?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Hayır 1464 65,3 65,9
Evet 757 33,8 34,1
Ara Toplam 2221 99,1 100
Cevap yok 19 0,9
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 40

 Geçtiğimiz 10 yıl içerisinde askeri darbe tehlikesi
atlattığımıza inanıyor musunuz?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Hayır 1117 49,8 50,8
Evet 1080 48,2 49,2
Ara Toplam 2197 98,1 100
Cevap yok / Fikrim yok 43 1,9
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 41

 Halen Türkiye’de askeri darbe olabilir mi?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Hayır artık darbe olmaz 1535 68,5 77,2
Evet olabilir 453 20,2 22,8
Ara Toplam 1988 88,8 100
Cevap yok / Fikrim yok 252 11,2
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 42

 Sizce ülke demokratikleĢiyor mu?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Evet 1262 56,3 56,8
Hayır 961 42,9 43,2
Ara Toplam 2223 99,2 100
Cevap yok / Fikrim yok 17 0,8
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 43

 Meclise gelemeyen tutuklu milletvekillerinin mecliste
bulunmalarıyla ilgili sizce aĢağıdakilerden
hangisi yapılmalı?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Mahkemelerin sonuçları beklenmelidir 1424 63,6 64,3
Derhal meclise gönderilmeliler 789 35,2 35,7
Ara Toplam 2213 98,8 100
Cevap yok / Fikrim yok 27 1,2
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 44

 Kamuoyunda Balyoz ve Ergenekon davası olarak geçen davalarda
adaletin tecelli ettiğine/edeceğine inanıyor musunuz?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Ġnanmıyorum 1120 50,0 51,0
Ġnanıyorum 1078 48,1 49,0
Ara Toplam 2198 98,1
Cevap yok 42 1,9
2240

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 45

 Ġçinde bulunduğumuz bölgenin en güçlü ülkesi kimdir?

TÜRKİYE
İSRAİL
İRAN
Frekans Yüzde
Türkiye 1560 70,4
Ġsrail 303 13,7
Ġran 230 10,4
Suriye 46 2,1
Yunanistan 46 2,1
Diğer 32 1,4
2217* 100
*Bu soruya 23 kiĢi yanıt vermemiĢtir.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 46

 Bu ülkelerde yaĢanan olaylarla ilgili Türkiye’nin
dıĢ politikasını baĢarılı buluyor musunuz?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
BaĢarılı buluyorum 882 39,4 39,6
Kısmen baĢarılı buluyorum 701 31,3 31,5
BaĢarılı bulmuyorum 642 28,7 28,9
Ara Toplam 2225 99,3 100
Cevap yok / Fikrim yok 15 0,7
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 47

 Norveç’te Anders Breivik’in gerçekleĢtirdiği, 77 kiĢinin ölümüne
neden olan katliamın bireysel bir çılgınlık olduğunu mu
düĢünüyorsunuz yoksa Avrupa uygarlığının krizinin bir iĢareti mi?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Bireysel bir çılgınlık 1148 51,3 52,9
Avrupa uygarlığının krizinin bir iĢareti 1022 45,6 47,1
Ara Toplam 2170 96,9 100
Cevap yok / Fikrim yok 70 3,1
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 48

 4.2. EKONOMĠK ANALĠZ

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 49

 5 yıl öncesine göre bugünkü
ekonomik durumunuzu nasıl buluyorsunuz?

Frekans Yüzde
Daha iyi 963 43
Aynı bir Ģey değiĢmedi 654 29,2
Daha kötü 621 27,8
2238* 100
*Bu soruya 2 kiĢi yanıt vermemiĢtir.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 50

 5 yıl sonra ekonomik durumunuzun bugüne göre
nasıl olacağını düĢüyorsunuz?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Daha iyi olacak 919 41,0 41,4
Bir Ģey değiĢmeyecek 670 29,9 30,2
Daha kötü olacak 631 28,2 28,4
Ara Toplam 2220 99,1 100
Cevap yok / Fikrim yok 20 0,9
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 51

 5 yıl sonra ekonomik durumunuzun bugüne göre nasıl
olacağını düĢüyorsunuz?(%)

Daha iyi Bir Ģey Daha kötü

olacak değiĢmeyecek olacak

Alt gelir grubu (1000 TL ve altı) 44,5 25,4 30,1 100

Orta gelir grubu (1001 - 3000 TL) 39,5 33,4 27,1 100

Üst gelir grubu (3001 TL ve üzeri) 43,1 23,4 33,5 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 52

 Sizce Türkiye ekonomisi krizlere dayanıklı
bir ekonomi midir?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Evet, krizlere dayanıklıdır 1293 57,7 58,1
Hayır, krizlere dayanıklı değildir 931 41,6 41,9
Ara Toplam 2224 99,3 100
Cevap yok / Fikrim yok 16 0,7
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 53

 Sizce Türkiye ekonomisi krizlere dayanıklı
bir ekonomi midir?(%)

Hayır,
Evet, krizlere krizlere
dayanıklıdır dayanıklı
değildir

Alt gelir grubu (1000 TL ve altı) 57,5 42,5 100

Orta gelir grubu (1001 - 3000 TL) 58,9 41,1 100

Üst gelir grubu (3001 TL ve üzeri) 51,5 48,5 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 54

 Sizce Türkiye ekonomisi krizlere dayanıklı olma bakımından dünyada
ilk sıralarda mı, orta sıralarda mı yoksa son sıralarda mıdır?(%)

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Orta sıralarda 1283 57,3 57,7
Ġlk sıralarda 553 24,7 24,9
Son sıralarda 388 17,3 17,4
Ara Toplam 2224 99,3 100
Cevap yok / Fikrim yok 16 0,7
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 55

 Türkiye’deki ekonomik büyümeyi gerçekçi
buluyor musunuz?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Evet, gerçekçi buluyorum 1129 50,4 50,9
Hayır, gerçekçi bulmuyorum 1090 48,7 49,1
Ara Toplam 2219 99,1 100
Cevap yok / Fikrim yok 21 0,9
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 56

 Türkiye’deki ekonomik büyümeyi
gerçekçi buluyor musunuz?(%)

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 57

 Önümüzdeki aylarda Türkiye ekonomisinde
kriz bekliyor musunuz?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Hayır 1053 47,0 57,4
Evet 780 34,8 42,6
Ara Toplam 1833 81,8 100
Cevap yok / Fikrim yok 407 18,2
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 58

 Önümüzdeki 1 yıl içerisinde araba satın almayı
düĢünüyor musunuz?

Frekans Yüzde
Hayır 1735 77,7
Evet 498 22,3
2233* 100
*Bu soruya 7 kiĢi yanıt vermemiĢtir.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 59

 Önümüzdeki 1 yıl içerisinde ev almayı
düĢünüyor musunuz?

Frekans Yüzde
Hayır 1842 82,5
Evet 390 17,5
2232* 100
*Bu soruya 8 kiĢi yanıt vermemiĢtir

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 60

 Herhangi bir kiĢiye Türk parası ya da
döviz borcunuz var mı?

Frekans Yüzde
Hayır 1630 73
Evet 604 27
2234* 100
*Bu soruya 6 kiĢi yanıt vermemiĢtir

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 61

 4.3. SOSYAL ANALĠZ

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 62

 Sizce Türkiye'de ayrımcılık yapılıyor mu?(%)

Evet Hayır
Frekans 1415 748 2163
Sizce Türkiye’de kadın erkek eĢitsizliği var mı?
Yüzde 65,4 34,6 100
Frekans 1084 982 2066
Türkiye’de Çingenelere ayrımcılık yapılıyor mu?
Yüzde 52,5 47,5 100
Frekans 1007 1114 2121
Türkiye’de özürlülere ayrımcılık yapılıyor mu?
Yüzde 47,5 52,5 100
*Bu soruya yanıt vermeyenler tabloya dahil edilmemiĢtir.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 63

 Çocuklarınızın geleceğine dair bir endiĢeniz var mı?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Evet var 1399 62,5 63,4
Hayır yok 808 36,1 36,6
Ara Toplam 2207 98,5 100
Cevap yok 33 1,5
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 64

 Türkiye’de eskiye nazaran ahlaki değerlerin
kaybolduğunu düĢünüyor musunuz?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Evet, büyük oranda kaybolduğunu düĢünüyorum 1611 71,9 72,5
Kısmen kaybolduğunu düĢünüyorum 432 19,3 19,5
Hayır, kaybolduğunu düĢünmüyorum 177 7,9 8,0
Ara Toplam 2220 99,1 100
Cevap yok 20 0,9
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 65

 Türkiye’de eskiye nazaran ahlaki değerlerin
kaybolduğunu düĢünüyor musunuz?(%)

düĢünmüyorum
kaybolduğunu

kaybolduğunu

kaybolduğunu
düĢünüyorum

düĢünüyorum
Evet, büyük

Kısmen
oranda

Hayır,
Milliyetçi 76,7 18,4 5,0 100
Dindar 76,2 16,4 7,4 100
Atatürkçü 75,4 16,3 8,4 100
Kemalist 72,7 12,1 15,2 100
Ġslamcı 71,7 22,8 5,5 100
Muhafazakâr 71,0 20,7 8,3 100
Sosyal Demokrat 70,8 19,8 9,4 100
Laik 70,3 25,0 4,7 100
Demokrat 69,3 23,3 7,4 100
Sosyalist 61,3 27,4 11,3 100
Muhafazakâr Demokrat 60,3 28,8 11,0 100
Diğer 61,5 26,9 11,5 100
Ki-kare:49,230 sd: 24; p<0,05

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 66

 Tercih hakkınız olsa Türkiye’de
mi yoksa yurtdıĢında mı yaĢamak istersiniz?

Frekans Yüzde
Türkiye’de 1816 81,4
YurtdıĢında 414 18,6
2230* 100
*Bu soruya 10 kiĢi yanıt vermemiĢtir.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 67

 Etnik kimlik olarak
kendinizi nasıl tanımlarsınız?
Frekans Yüzde
Türk 1766 78,9
Kürt 275 12,3
Arap 46 2,1
Laz 34 1,5
Zaza 23 1
Asuri (Süryani) 11 0,5
Çerkez 11 0,5
Azeri 7 0,3
Ermeni 6 0,3
Çingene/Roman 6 0,2
Gürcü 5 0,2
Arnavut 3 0,2
Yörük 3 0,1
Tatar 2 0,1
Abaza 2 0,1
Türkmen 2 0,1
Cevap yok 38 1,7
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 68

 Dini kimlik olarak kendinizi nasıl tanımlarsınız?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Müslüman 2048 91,4 96
Alevi 38 1,7 1,8
Ateist 23 1,0 1,1
Deist 10 0,4 0,5
Hıristiyan 6 0,3 0,3
Diğer 3 0,1 0,1
Süryani 1 0,0 0,0
Panteist 1 0,0 0,0
Agnostik 1 0,0 0,0
Yezidi 1 0,0 0,0
Ara Toplam 2132 95,2 100
Cevap yok 108 4,8
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 69

 Yaz tatili yaptınız mı/yapacak mısınız?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Yaz tatili yapmadım/yapmayacağım 1454 64,9 66,0
Yaz tatili yaptım/yapacağım 748 33,4 34,0
Ara Toplam 2202 98,3 100
Cevap yok 38 1,7
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 70

 AĢağıda size sayacağım oyunları oynar mısınız?(%)

Oynarım Oynamam
Frekans 452 1782 2234
Sayısal Loto
Yüzde 20,2 79,8 100
Frekans 234 1999 2233
Ġddaa
Yüzde 10,5 89,5 100
Frekans 125 2109 2234
Spor Toto
Yüzde 5,6 94,4 100
Frekans 58 2174 2232
At yarıĢı
Yüzde 2,6 97,4 100
*Bu soruya yanıt vermeyenler tabloya dahil edilmemiĢtir.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 71

 Sigara kullanıyor musunuz?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Kullanmıyorum 1163 51,9 52,9
Kullanıyorum 1034 46,2 47,1
Ara Toplam 2197 98,1 100
Cevap yok 43 1,9
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 72

 Alkol kullanıyor musunuz?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Kullanmıyorum 1673 74,7 76,7
Kullanıyorum 509 22,7 23,3
Ara Toplam 2182 97,4 100
Cevap yok 58 2,6
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 73

 Facebook kullanıyor musunuz? Facebook’ta en çok beğendiğiniz
yerli ya da yabancı kullanıcı kimdir?
Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Beğendiği kullanıcı yok 478 62,2 75,8
ArkadaĢ 13 1,7 2,1
Atatürk 4 0,5 0,6
Arda Turan 4 0,5 0,6
Ronaldo 3 0,4 0,5
Rihanna 3 0,4 0,5
Murat Boz 3 0,4 0,5
Serdar Ortaç 2 0,3 0,3
Tuğba Büyüküstün 2 0,3 0,3
Recep Tayyip Erdoğan 2 0,3 0,3
Tarkan 2 0,3 0,3
Kenan Doğulu 2 0,3 0,3
Yavuz Bingöl 2 0,3 0,3
Geçerli Ghetto Tattoos 2 0,3 0,3
Frekans Yüzde
Yüzde Kemal Kılıçdaroğlu 2 0,3 0,3
Hayır 1434 64 64,6 Ahmet Kaya 2 0,3 0,3
Zeliha Kara 2 0,3 0,3
Evet 786 35,1 35,4
Diğer 103 13,4 16,4
Ara Toplam 2220 99,1 100 Ara Toplam 631 82,2 100
Cevap yok 20 0,9 Cevap yok / Fikrim yok 137 17,8
768 100
2240 100

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 74

 Twitter kullanıyor musunuz? Twitter’da en çok beğendiğiniz
yerli ya da yabancı kullanıcı kimdir?

Geçerli
Frekans Yüzde
Yüzde
Beğendiğim kullanıcı yok 30 33,7 42,3
Hilal Cebeci 5 5,6 7,0
Abdullah Gül 4 4,5 5,6
Diğer 32 36,0 45,1
Ara Toplam 71 79,8 100
Cevap yok 18 20,2
89 100

Frekans Yüzde
Hayır 2140 96
Evet 89 4
2229* 100
*Bu soruya 11 kiĢi yanıt vermemiĢtir.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 75

 Twittersız bir dünya düĢünebiliyor musunuz?

Frekans Yüzde
Evet düĢünebiliyorum 75 87,2
Hayır düĢünemiyorum 11 12,8
86* 100
*Bu soruya 3 kiĢi yanıt vermemiĢtir.

TÜRKĠYE SOSYAL, EKONOMĠK VE POLĠTĠK ANALĠZ 76

 ġehit Ahmet Sok. Mecidiyeköy ĠĢ Merkezi
No:4 K:2 D: 62-63-64-65 Mecidiyeköy Ġstanbul

Tel: +90 212 212 80 52

Fax: +90 212 212 38 02