Gri 2014 13322

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΔΙΑΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ – ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: «ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΣΥΝΙΣΤΩΣΕΣ ΤΗΣ

ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑΣ. ΕΝΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ»
ΘΕΜΑ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
«ΔΙΑΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ ΚΑΙ

ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ: Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΩΣ
ΔΕΥΤΕΡΗ ΓΛΩΣΣΑ»
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Dr ANNA ΧΑΤΖΗΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗ
ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ: ΑΡΙΑΔΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Α. Ε. Μ. : 131
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2013
1
ΘΕΜΑ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

«ΔΙΑΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΙΝΟ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ: Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΩΣ ΔΕΥΤΕΡΗ ΓΛΩΣΣΑ»
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Σελίδες
Περίληψη 4
Summary 5
Πρόλογος 6
1.Εισαγωγή 8
1.1 Δεύτερη και Ξένη Γλώσσα 10
1.2 Τρόποι εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας 11
1.3 Η ελληνική ως Δεύτερη / Ξένη Γλώσσα 15
1.3.1 Εργαλεία και Κριτήρια Γλωσσικής Αξιολόγησης στην Ελλάδα και
στο Εξωτερικό 16
1.3.2 Η Ελληνική Γλώσσα στην Κύπρο 17
1.3.3 Μέτρηση και Προσδιορισμός του Επιπέδου Ελληνομάθειας
Αλλόγλωσσων Μαθητών στα Δημόσια Σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης
της Κύπρου 20
1.3.4 Η Κοινωνική Πραγματικότητα στην Κύπρο 23
2.Επίπεδα Ελληνομάθειας και Γλωσσικά Τεστ για την Εκμάθηση

της Ελληνικής ως Δεύτερης / Ξένης Γλώσσας
2.1 Το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας 25
2.1.1 Επίπεδα Ελληνομάθειας του Κ.Ε.Γ. σύμφωνα με το Κ.Ε.Π.Α. 26
2.1.2 Δομές των Γλωσσικών Τεστ του Κ.Ε.Γ. 27
2.1.3 Γλωσσικά Τεστ του Κ.Ε.Γ. 33
2.2 Το Εργαστήριο Διαπολιτισμικών και Μεταναστευτικών Μελετών 59
2.2.1 Εκπαιδευτικό Υλικό του Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ. 60
2
2.2.2 Επίπεδα Ελληνομάθειας και Δομές των Γλωσσικών Τεστ

του Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ. 62
2.2.3 Γλωσσικά Τεστ του Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ. 90
2.2.3.1 Η Ελληνική ως Δεύτερη Γλώσσα 91
2.2.3.2 Η Ελληνική ως Ξένη Γλώσσα 106
2.3 Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο / Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής 120
2.3.1 Γλωσσικά Τεστ του Π.Ι. 123
2.4 Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου
2.4.1 Υπηρεσία Εξετάσεων 135
2.4.1.1 Εξέταση Πιστοποίησης Βασικής Γνώσης Ελληνικής
Γλώσσας για Αλλοδαπούς / Μετανάστες (Επίπεδο Α2) 137
2.4.1.2 Γραπτή Εξέταση για Απόκτηση Πιστοποιητικού Πολύ Καλής
Γνώσης της Ελληνικής Γλώσσας 147
3.Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Γλώσσες

3.1 Τι είναι το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς 154
3.2 Φιλοδοξίες και Στόχοι της Γλωσσικής Πολιτικής του Συμβουλίου
της Ευρώπης 156
3.3 Γιατί είναι Απαραίτητο το Κ.Ε.Π.Α. 159
3.4 Για Ποιες Χρήσεις Προορίζεται το Κ.Ε.Π.Α. 160
3.5 Ποια Κριτήρια Πρέπει να Ικανοποιεί το Κ.Ε.Π.Α. 162
3.6 Κοινά Επίπεδα Αναφοράς 164
3.6.1 Ενδεικτικοί Περιγραφητές 166
3.7 Επίπεδα Γλωσσικής Επάρκειας και Βαθμοί Επίδοσης 172
3.8 Εκμάθηση και Διδασκαλία της Γλώσσας 175
3.9 Γλωσσική Διαφοροποίηση και το Αναλυτικό Πρόγραμμα 176
3.10 Αξιολόγηση 177
4.Σύγκριση Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς για τις Γλώσσες

με τα Ελληνικά Γλωσσικά Τεστ και Ενδεχόμενες Προτάσεις
για Βελτίωσή τους 182
Επίλογος
Συμπεράσματα 187
3
Βιβλιογραφία
Ελληνόγλωσση βιβλιογραφία 190
Ξενόγλωσση βιβλιογραφία 193
Διαδίκτυο 194
4
«ΔΙΑΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΙΝΟ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ: Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΩΣ ΔΕΥΤΕΡΗ ΓΛΩΣΣΑ»
Περίληψη
Αρχικά, η παρούσα μεταπτυχιακή εργασία με τίτλο «Διαπιστωτικά Κριτήρια
Ελληνομάθειας και το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο: η Ελληνική ως Δεύτερη Γλώσσα»
θα αναφερθεί στις στρατηγικές εκμάθησης της Ελληνικής ως Δεύτερης Γλώσσας σε
Ελλάδα και Κύπρο. Ακολούθως, θα παρουσιαστούν η λειτουργία, οι στόχοι και τα
διαπιστωτικά κριτήρια ελληνομάθειας του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας (στο εξής
Κ.Ε.Γ.) στη Θεσσαλονίκη, του Εργαστηρίου Διαπολιτισμικών και Μεταναστευτικών
Μελετών (στο εξής Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ.) του Πανεπιστημίου Κρήτης, του Παιδαγωγικού
Ινστιτούτου (στο εξής Π.Ι.) του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων της
Ελλάδας και του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου.
Στη συνέχεια, θα γίνει αναφορά στα γλωσσικά τεστ των προαναφερθέντων
φορέων / οργανισμών που χρησιμοποιούνται για τη διερεύνηση της ελληνομάθειας,
θα αναλυθούν οι δομές τους μέσα από την παρουσίαση πραγματικών δειγμάτων
αυτών των τεστ αξιολόγησης σε κάθε επίπεδο και θα σχολιαστεί το κατά πόσον είναι
ορθή η χρήση του εκάστοτε τεστ.
Σε επόμενο στάδιο, θα γίνει αναφορά στο Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο (στο εξής
Κ.Ε.Π.) ή Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς (στο εξής Κ.Ε.Π.Α.) για τις Γλώσσες
και θα ακολουθήσει σύγκρισή του με τα ισχύοντα ελληνικά διαπιστωτικά τεστ του
Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ., του Κ.Ε.Γ., του Π.Ι. και του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού
Κύπρου σε Ελλάδα και Κύπρο, κατά πόσο αυτά συνάδουν, δηλαδή, με το Κοινό
Ευρωπαϊκό Πλαίσιο στα διάφορα επίπεδα (εάν έχουν κενά, εάν ασκούν και τις
τέσσερις δεξιότητες - προφορικός λόγος: ακρόαση, ομιλία και γραπτός λόγος:
ανάγνωση, γραφή - και με ποιο τρόπο τις ασκούν).
Τέλος, θα διαπιστωθούν πιθανές ελλείψεις των διαπιστωτικών τεστ σε Ελλάδα και
Κύπρο και θα γίνουν προτάσεις για καλύτερη διαμόρφωσή τους.
5
Thesis subject:
“Determinative Criteria of the Knowledge of the Greek Language and the Common
European Framework of Reference for Languages, 2001: Greek as a Second
Language”
Summary
Initially, in the present thesis with the title “Determinative Criteria of the
Knowledge of the Greek Language and the Common European Framework of
Reference for Languages, 2001: Greek as a Second Language” the strategies for
learning Greek as a Second Language in Greece and Cyprus will me mentioned.
Subsequently, the function, the goals and determinative criteria of the knowledge of
the Greek language of the Center of Greek Language (henceforth C.G.L.) in
Thessaloniki , of the Laboratory of Intercultural and Immigration Studies (henceforth,
L.I.I.S.) of the University of Crete and the Pedagogic Institute (henceforth P.I.) of the
Ministry of Education and Religious Affairs of Greece and the Ministry of Education
and Culture of Cyprus, will be presented.
Then a reference will be made, according the aforementioned linguistic tests used
for the investigation of the knowledge of the Greek language, their structures will be
analyzed through the presentation of real samples of these evaluation tests at each
level and comments will be made on whether the use of each test is correct.
On the following stage, a reference will be made on the Common European
Framework (henceforth C.E.F.) or Common European Framework of Reference
(henceforth (C.E.R.F.) for Languages and its comparison will follow with the
standing Greek determinative tests of L.I.I.S., C.G.L. and P.I. in Greece and Cyprus,
whether these coincide with the Common European Framework of Reference for
Languages, 2001 in various levels (if they have gaps, if they exercise all four skills –
verbal word: listening, speaking and written word: reading and writing – and in which
way they perform them).
Finally all the possible shortcomings of the determinative tests in Greece and
Cyprus will be ascertained and proposals will be made for the better formation.
6
Πρόλογος
«Η Διγλωσσία, δηλαδή η εναλλακτική χρήση δύο ή και περισσότερων γλωσσών,
προκύπτει όταν δύο ομάδες ανθρώπων, οι οποίες μιλούν διαφορετικές γλώσσες,
έρχονται σε επαφή (Beardsmore, 1986). Χωρίς τη Διγλωσσία η ανθρώπινη
επικοινωνία θα ήταν περιορισμένη στα πλαίσια πολύ στενών γλωσσικών ομάδων,
αποκλείοντας οποιαδήποτε προς τα έξω επικοινωνία.
Από τη στιγμή που υπάρχει Διγλωσσία, μια κοινότητα ανθρώπων αποτελεί
γλωσσική κοινότητα, όταν τα μέλη της συμφωνούν για το πώς πρέπει να γίνεται η
χρήση των γλωσσών που μιλούνται σε αυτή. Κάθε μέλος αυτής της γλωσσικής
κοινότητας που είναι σε θέση να χειρίζεται διαφορετικές γλώσσες με συγκεκριμένο
κάθε φορά τρόπο για να επικοινωνήσει με τα άλλα μέλη, θεωρείται δίγλωσσο.
Ο αριθμός των γλωσσών που χρησιμοποιούν οι ομιλητές μιας γλωσσικής
κοινότητας είναι από μόνος του χωρίς σημασία. Αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς, θα
πρέπει να μιλάμε για Πολυγλωσσία παρά για Διγλωσσία, η οποία υποδηλώνει τη
χρήση δύο γλωσσών μόνο. Αν δεν το κάνουμε αυτό, είναι γιατί η Διγλωσσία είναι εν
γνώσει μας ένας απλουστευτικός όρος, με παραδειγματικό χαρακτήρα και γι’ αυτό
χρήσιμος για την κατανόηση του φαινομένου επαφής των γλωσσών. Μόνο έχοντας
κατά νου αυτόν τον παραδειγματικό χαρακτήρα του φαινομένου της Διγλωσσίας,
μπορούμε να αναφερόμαστε στις έννοιες π ρ ώ τ η, δ ε ύ τ ε ρ η ή ξ έ ν η γλώσσα.
Οι γλώσσες υπάρχουν και μιλούνται, επειδή υπάρχουν συγκεκριμένοι χώροι, όπου
για να επικοινωνήσουν οι άνθρωποι πρέπει να γνωρίζουν πώς να τις χειριστούν.
Η χρήση, λοιπόν, της γλώσσας είναι η συνάρτηση ενός χώρου, αυτών που
επικοινωνούν σ’ αυτόν το χώρο, του θέματος περί του οποίου επικοινωνούν, της
συγκεκριμένης γλώσσας μέσω της οποίας επικοινωνούν (Fishman, 1971).
Επανερχόμενοι στον ορισμό του δίγλωσσου, πρέπει να τονίσουμε εδώ ότι ο τρόπος
αλλά και ο χώρος χρήσης της γλώσσας είναι αυτός που κατεξοχήν ρυθμίζει πώς
πρέπει να χρησιμοποιείται μια γλώσσα ανά περίσταση, ώστε ο χρήστης να μπορεί να
θεωρηθεί δίγλωσσος. Επίσης, το ποια συγκεκριμένη γλώσσα χρησιμοποιείται σε ποιο
χώρο, είναι κριτήριο για να ορίσουμε τη γλώσσα αυτή ως πρώτη, δεύτερη ή ξένη
γλώσσα.
Το βασικό χαρακτηριστικό της ξένης γλώσσας είναι ότι στερείται ενός άμεσου
χώρου χρήσης, όμως η εκμάθησή της «υπόσχεται» την ύπαρξη αυτού του χώρου
μελλοντικά. Μαθαίνουμε, π.χ., την Αγγλική γλώσσα στην Ελλάδα, όχι επειδή τη
7
χρησιμοποιούμε άμεσα, αλλά επειδή θεωρούμε ότι θα τη χρησιμοποιήσουμε

μελλοντικά. Αντίθετα, τόσο η πρώτη όσο και η δεύτερη γλώσσα έχουν σαν κοινό
χαρακτηριστικό ότι υπάρχουν συγκεκριμένοι, ζωτικοί χώροι χρήσης γι’ αυτές.
Οι προσδιορισμοί πρώτη / δεύτερη γλώσσα, παραπέμπουν τόσο στη χρονική
σειρά εμφάνισης των γλωσσών όσο και σε μια ποιοτική διαφορά στη χρήση τους.
Μια γλώσσα που εμφανίζεται πρώτη στη ζωή του δίγλωσσου ανθρώπου, δε σημαίνει
ότι παραμένει πρώτη σε σπουδαιότητα στη διάρκεια της ζωής του.» (Σκούρτου,
1997:131-133).
8
1.Εισαγωγή
«Ένα άτομο θεωρείται δίγλωσσο όταν διαθέτει τη γλωσσική εκείνη ικανότητα
μέσω της οποίας μπορεί να εκφράζεται, προφορικά ή και γραπτά, χωρίς ιδιαίτερες
δυσκολίες σε δύο γλωσσικά συστήματα. Μια ικανότητα που έχει αναπτύξει με βάση
τις δικές του ψυχολογικές, φυσιολογικές, συναισθηματικές και κοινωνικές
προϋποθέσεις και λόγω της άμεσης και συνεχούς επαφής του με ένα δίγλωσσο
κοινωνικοπολιτισμικό περιβάλλον.» (Τριάρχη - Herrmann, 2000:45).
Στην Ελλάδα, έχει αρχίσει τις δύο τελευταίες δεκαετίες να γίνεται ιδιαιτέρως
αισθητό και να συνειδητοποιείται από διάφορους τομείς το πρόβλημα της
διγλωσσίας. Η κατάργηση των συνόρων, η κινητικότητα που παρουσιάζεται στους
διάφορους λαούς, αλλά και η πολιτική πραγματικότητα που επικρατεί τα τελευταία
χρόνια σε γειτονικά κράτη οδηγεί και τη δική μας χώρα προς την κατεύθυνση ενός
πολυεθνικού κράτους. Η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε χώρα υποδοχής μεταναστών και
παλιννοστούντων (Τριάρχη - Herrmann, 2000:30-31). Απόρροια αυτής της
κατάστασης είναι η ύπαρξη ολοένα και περισσότερων ανθρώπων που, είτε
οικειοθελώς είτε ακούσια, αναγκάζονται από διαφόρους παράγοντες κοινωνικούς,
ψυχολογικούς κ.ά. να βρεθούν στο μεταίχμιο του φαινομένου της διγλωσσίας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού του φαινομένου αποτελεί και η Κύπρος στα
γεωγραφικά και κοινωνικά όρια της οποίας εναλλάσσονται τακτικά η κοινή
νεοελληνική γλώσσα με την κυπριακή διάλεκτο, αλλά και την αγγλική (για περαιτέρω
ανάλυση βλ. 1.3.2 και 1.3.4, σελ. 17 και 23).
«Η ελληνική κοινωνία μετατρέπεται σταδιακά τα τελευταία χρόνια σε
πολυπολιτισμική, πολυγλωσσική και πολυφυλετική, με την είσοδο των χιλιάδων
οικονομικών μεταναστών και προσφύγων από διάφορες χώρες. Για την
αντιμετώπιση των προβλημάτων του ρατσισμού, της ξενοφοβίας, των φαινομένων
του κοινωνικού αποκλεισμού, αλλά και την ελπίδα μιας ειρηνικής συμβίωσης τα
επόμενα χρόνια εμφανίζεται στις σύγχρονες κοινωνίες η ανάγκη για μια εκπαιδευτική
πολιτική και ένα πρόγραμμα σπουδών στο σχολείο, που να αντανακλούν μια θετική
αντίληψη για τους διαφορετικούς πολιτισμούς και τις διαφορετικές ομάδες που
απαρτίζουν το σχολείο και την ελληνική κοινωνία. Οι ντόπιοι αλλά και οι αλλοδαποί
μαθητές (όπως και τα παιδιά των ομογενών Ελλήνων του εξωτερικού) πρέπει μέσα
από την εκπαιδευτική διαδικασία:
9
1.Να αποκτήσουν οικουμενική εικόνα της ελληνικής κοινωνίας

2.Να κατακτήσουν γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες ώστε να συμβιώσουν
αρμονικά σε μια δημοκρατική κοινωνία και
3.Να ευαισθητοποιηθούν και να αποδεχθούν τη διαφορετικότητα ως κοινωνική
αναγκαιότητα.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες το σχολείο οφείλει να μετασχηματίζεται και να
αναδιαμορφώνεται διαρκώς, για να είναι σε θέση να οδηγεί τους μαθητές στο να
γίνουν δημοκρατικοί, κριτικά σκεπτόμενοι, δημιουργικοί και ενεργοί αυριανοί
πολίτες.
Με αυτό το σκεπτικό αναφαίνεται πως οι παραδοσιακές μέθοδοι του
δασκαλοκεντρικού σχολείου δεν είναι επαρκείς για την επίτευξη τέτοιων στόχων. Η
διδασκαλία οφείλει να βασίζεται σε μεθόδους, που θα επιτρέπουν τη δράση και τον
αναστοχασμό όλων των εθνικοπολιτισμικών ομάδων. Ο συνδυασμός μεθόδων και
τεχνικών που βασίζονται στη συνεργασία, τα βιώματα και την επικοινωνία, αλλά
παράλληλα να έχουν στοχαστική και παιγνιώδη μορφή, είναι εκείνες οι διδακτικές
προτάσεις που μπορούν να προσφέρουν κοινωνική μάθηση και ευαισθησία για έναν
κόσμο που διαρκώς μεταβάλλεται.» (Παπαχρήστος, 2005-2006:3-4).
10
1.1 Δεύτερη και Ξένη Γλώσσα

«Η διάκριση ανάμεσα σε δεύτερη (second language) και ξένη (foreign language)
γλώσσα γίνεται προκειμένου ο όρος δεύτερη γλώσσα να περιγράψει μια καινούρια
έννοια, η οποία σε προγενέστερες περιόδους εντασσόταν σε ό, τι αντιπροσώπευε ο
όρος ξένη γλώσσα (Τριάρχη - Herrmann, 2000). Κατά τον Μήτση (1998), η διάκριση
αυτή πηγάζει από την προσπάθεια ορισμένων γλωσσολόγων και ειδικών στη
διδακτική ξένων γλωσσών να εστιάσουν στα δεδομένα του περιβάλλοντος, το οποίο
λειτουργεί θετικά, αρνητικά ή ουδέτερα απέναντι στην εκμάθηση μιας ξένης
γλώσσας.
Στο πλαίσιο αυτό πιστεύεται ότι ξένη γλώσσα θεωρείται οποιαδήποτε γλώσσα
διδάσκεται στο σχολείο εντός του αναλυτικού προγράμματος, αλλά στερείται
ευκαιριών και δυνατοτήτων για επικοινωνιακή χρήση εκτός του σχολικού
περιβάλλοντος.
Η δεύτερη γλώσσα αναφέρεται στο γλωσσικό κώδικα που χρησιμοποιείται για
εκπαιδευτικές, διοικητικές, επαγγελματικές κι άλλες εξειδικευμένες λειτουργίες.
Στην περίπτωση της δεύτερης γλώσσας οι ευκαιρίες για καθημερινή χρήση
ποικίλλουν ανάλογα με το status που κατέχει αυτή σε μια συγκεκριμένη γλωσσική
κοινότητα και τις χρήσεις / λειτουργίες, οι οποίες τής έχουν αποδοθεί μέσω της
επίσημης γλωσσικής πολιτικής. Ο συγκεκριμένος όρος εφαρμόζεται και σε
μειονοτικές (minority) ή γηγενείς (indigenous) πληθυσμιακές ομάδες, τα μέλη των
οποίων μαθαίνουν τη γλώσσα της κυρίαρχης κοινότητας στο σχολείο, ενώ στις
ενδοπροσωπικές τους επαφές χρησιμοποιούν τη μητρική τους γλώσσα (Crystal, 2005,
Ellis, 1994, Μήτσης, 1998, Saville - Troike, 2006).
Κατόπιν όσων αναφέρθηκαν, γίνεται σαφές ότι ο διαχωρισμός αυτός έχει αξία
μονάχα για τους διδάσκοντες, οι οποίοι και θα έχουν την τελική ευθύνη διαμόρφωσης
και σχεδιασμού της γλωσσικής διδασκαλίας (Μήτσης, 1998). Με ανάλογη σκέψη
κινείται και ο Ellis (1997), ο οποίος θεωρεί ότι ο όρος δεύτερη γλώσσα δεν
αντιτίθεται ουσιαστικά στο περιεχόμενο του όρου ξένη γλώσσα αν και πιστεύει ότι η
εκμάθηση ενός διαφορετικού, από την πρώτη γλώσσα, κώδικα είτε πραγματοποιείται
στη χώρα όπου αποτελεί το φυσικό μέσο επικοινωνίας είτε λαμβάνει χώρα σε μια
σχολική αίθουσα είθισται να αποδίδεται με τον όρο δεύτερη γλώσσα.» (Ανδρέου &
Γαλαντόμος & ΚΕΚ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας 2012:Κεφ.1:1-2).
11
1.2 Τρόποι Εκμάθησης της Ελληνικής Γλώσσας

«Όταν αναλύουμε τη γλωσσική διδασκαλία και εκμάθηση, αρχίζουμε από τους
δεδηλωμένους ή μη δεδηλωμένους στόχους, τις υποθέσεις και τη «φιλοσοφία και
πρακτική» του θεωρητικού της εκπαίδευσης. Πίσω από τη φανερή όψη της
διδασκαλίας μιας δεύτερης γλώσσας βρίσκονται διάφοροι στόχοι ως προς τη
διδασκαλία της, διαφορετικές απόψεις σχετικά με την αξία κάθε δεύτερης και ξένης
γλώσσας στην τοπική και στην ευρύτερη κοινωνία, καθώς επίσης και ποικίλες ιδέες
σχετικά με τη μάθηση και τη διδασκαλία στην τάξη. Οι διάφοροι
αλληλοεπικαλυπτόμενοι λόγοι για τους οποίους τα παιδιά ή οι ενήλικοι μαθαίνουν
μια δεύτερη ή μια τρίτη γλώσσα θα μπορούσαν να ομαδοποιηθούν κάτω από τις εξής
τρεις επικεφαλίδες: ιδεολογικοί, διεθνείς και προσωπικοί.» (Baker, 2001:414-418,
παρ. 2-παρ. 2).
«Υπάρχουν ποικίλες ονομασίες για τις διαφορετικές μεθόδους και προσεγγίσεις
εκμάθησης και διδασκαλίας της δεύτερης γλώσσας: η γραμματικο - μεταφραστική
μέθοδος, η άμεση μέθοδος, η αναγνωστική μέθοδος, η προφορική, η
οπτικοακουστική προσέγγιση, η καταστασιακή γλωσσική διδασκαλία, η μέθοδος της
απόλυτης σωματικής αντίδρασης, η σιωπηλή μέθοδος, η εκμάθηση της γλώσσας στην
κοινότητα, η φυσική μέθοδος, η παιδεία της υποβολής, η λειτουργική-εννοιολογική
προσέγγιση, η πληροφοριακή επικοινωνιακή προσέγγιση και η κοινωνική
επικοινωνιακή προσέγγιση (Stern 1983a, Richards & Rogers 1986, Cook 1991).»
(Baker, 2001:419-423, παρ. 1-παρ. 1).
«Τα τελευταία χρόνια επικρατέστερο στο χώρο της διδασκαλίας ξένων γλωσσών
είναι το μοντέλο της επικοινωνιακής προσέγγισης (Ε.Π.). Εδώ η λέξη-κλειδί είναι
η επικοινωνία και η βασική άποψη ότι η γλώσσα αποτελεί ένα εργαλείο για
διαπροσωπική επικοινωνία που συμβαίνει μέσα σε ένα συγκεκριμένο κοινωνικό
περιβάλλον, το οποίο ορίζεται από την κατάσταση της επικοινωνίας, το θέμα που
διαπραγματεύεται αυτή, τους ρόλους των συνομιλητών κλπ. Με αυτό τον τρόπο η
Ε.Π. προσπαθεί να ενώσει για χάρη της γλωσσικής διδασκαλίας και εκμάθησης τους
δύο πόλους: τη δομή και τη χρήση. Έτσι διαμορφώνεται μια προσέγγιση η οποία
δίνει ένα πολύ συγκεκριμένο περιεχόμενο στη διδασκαλία της ξένης γλώσσας, καθώς
αντιμετωπίζει τη γλωσσική ικανότητα ως «δεξιότητα» και όχι ως «γνώση». Η
δεξιότητα στην επικοινωνιακή χρήση της γλώσσας αναλύεται στα διάφορα συστατικά
της, τα οποία αποτελούν τις βασικές κατηγορίες με βάση τις οποίες διαμορφώνεται το
υλικό για τη διδασκαλία της γλώσσας. Οι κατηγορίες αυτές είναι οι ακόλουθες:
12
 Περίσταση επικοινωνίας
 Θέματα επικοινωνίας
 Γλωσσικές λειτουργίες
 Έννοιες γενικές και ειδικές
 Γλωσσικά στοιχεία
Το περιεχόμενο της γλωσσικής διδασκαλίας ορίζεται με βάση αυτούς τους άξονες,
αλλά, κάθε φορά, σύμφωνα με τις ανάγκες του μαθητικού κοινού προς το οποίο αυτή
απευθύνεται.» (Αντωνοπούλου - Μανάβη, 2001:254-256).
«Η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας ως δεύτερης γλώσσας καλύπτει μία μόνο
πτυχή της ειδικής υποστήριξης που χρειάζονται οι αλλόφωνοι μαθητές στο σχολείο.
Στα πλαίσια της ειδικής γλωσσικής διδασκαλίας επιδιώκεται γενικότερα:
 Να ενημερωθεί το παιδί για το σχολείο και τη ζωή στη χώρα υποδοχής, να
προστατευτεί και να υποστηριχθεί στην προσπάθεια προσαρμογής στο
καινούριο κοινωνικό και σχολικό περιβάλλον του.
 Να συστηματοποιηθούν και να διευρυνθούν οι γλωσσικές γνώσεις που
αφομοιώνει το παιδί βιώνοντας καθημερινές επικοινωνιακές καταστάσεις.
 Να μάθει το παιδί γραφή και ανάγνωση στη δεύτερη γλώσσα και να
αποκτήσει βασικές επικοινωνιακές δεξιότητες που χρειάζεται για τη
συμμετοχή στην κανονική τάξη.
 Να μη διακοπεί πλήρως η μαθησιακή διαδικασία που είχε ξεκινήσει το παιδί
στο σχολείο της χώρας προέλευσης.
Ο σχεδιασμός της διδασκαλίας της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας οφείλει να
περιστρέφεται γύρω από τις βιωματικές καταστάσεις, στις οποίες αναμένεται να
εμπλέκονται οι μαθητές (μετακινήσεις, γνωριμίες, και κοινωνικές σχέσεις, ψώνια και
κατανάλωση, υπηρεσίες, εργασία των γονιών, πρόσβαση στα μέσα επικοινωνίας και
ενημέρωσης, αρρώστια, σχολείο, μαθήματα στην κανονική τάξη, βιβλίο, αθλητισμός,
ψυχαγωγία κ.ά.), τις στοιχειώδεις επικοινωνιακές προθέσεις των μαθητών (ρωτώ,
παρακαλώ, ζητώ, δηλώνω, δέχομαι, εξηγώ κ.ά.), τις δεσμεύσεις του γλωσσικού
συστήματος (ιεράρχηση των μορφοσυντακτικών δομών) και τους τομείς χρήσης της
γλώσσας (ακρόαση, ανάγνωση, ομιλία, γραπτή έκφραση) (Μάρκου, 1999, σ.28-33).»
(Παπαχρήστος, 2005-2006:31-33).
«Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο του Υπουργείου Παιδείας έχει ετοιμάσει αναλυτικό
πρόγραμμα και διδακτικό υλικό για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης
13
γλώσσας για τα ελληνόπουλα των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, του Καναδά
και της Αυστραλίας.
Για τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στους Βαλκάνιους, δεν έχει κάνει
απολύτως τίποτα. Η προσπάθεια της Μονάδας Διαπολιτισμικής Επικοινωνίας του
Π.Τ.Δ.Ε. (Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης) του Πανεπιστημίου Πατρών
να συγγράψει και να εκδώσει σειρά έξι βοηθητικών βιβλίων με τον τίτλο Ελληνικά
ως δεύτερη γλώσσα θεωρείται αξιόλογη. Πρόκειται για ένα βοήθημα που
διευκολύνει τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας στους Βαλκάνιους,
γιατί συνοδεύεται με τα απαραίτητα γλωσσάρια, τις σχετικές οδηγίες και τα σχετικά
λεξικά.
Ωστόσο, διδακτικό υλικό για την εκμάθηση της ελληνικής ως δεύτερης / ξένης
γλώσσας προσφέρεται και από άλλους παιδαγωγικούς φορείς, όπως το Κέντρο
Ελληνικής Γλώσσας (Κ.Ε.Γ.), το Εργαστήριο Διαπολιτισμικών και Μεταναστευτικών
Μελετών (Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ.), το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (Π.Ι.) του Υπουργείου
Παιδείας και Θρησκευμάτων (Υ.Π.Θ.) της Ελλάδας, το Υπουργείο Παιδείας και
Πολιτισμού (Υ.Π.Π.) της Κύπρου, το Κέντρο Διαπολιτισμικής Αγωγής (ΚΕ.Δ.Α.) του
Πανεπιστημίου της Αθήνας και το Κέντρο Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης (ΚΕ.Δ.ΕΚ.)
του Πανεπιστημίου της Πάτρας, το Πρόγραμμα Ταχύρρυθμης Εκμάθησης της
Ελληνικής Γλώσσας (Π.Τ.Ε.Ε.Γ.), το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας και
Αξιολόγησης (Κ.Ε.Ε.Α.), καθώς και το Διδασκαλείο Νέας Ελληνικής Γλώσσας, την
Ειδική Γραμματεία Παιδείας Ομογενών και Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης, το
Ινστιτούτο Επεξεργασίας Λόγου, το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μ.
Τριανταφυλλίδη), , το Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μουσουλμάνων, την Πύλη για την
Ελληνική Γλώσσα, το Σχολείο Νέας Ελληνικής Γλώσσας το Τμήμα Επικοινωνίας και
Μ.Μ.Ε. του Πανεπιστημίου Αθηνών - Τα Ελληνικά ως Ξένη Γλώσσα, η ηλεκτρονική
διεύθυνση και η λεπτομερής έκθεση διδακτικών μέσων των οποίων μπορεί να
αναζητηθεί στην ιστοσελίδα του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας (Κ.Ε.Γ.).1
Η προσπάθεια αυτή για να ευδοκιμήσει χρειάζεται στήριξη, ηθική και οικονομική.
Όταν, όμως, λέμε παραγωγή διδακτικού υλικού δεν εννοούμε μόνο την έκδοση μιας
σειράς βοηθητικών - διδακτικών βιβλίων, αλλά και την ανάπτυξη κατάλληλων
οπτικοακουστικών συστημάτων για την εκμάθηση της ελληνικής ως δεύτερης
γλώσσας.
1
http://www.greeklanguage.gr/certification/node/115
14
Σήμερα τα συστήματα αυτά αποτελούν πολύτιμα βοηθήματα για τη σωστή

προφορά, την κατανόηση στοιχειωδών κανόνων της γραμματικής, την επανάληψη
του λεξιλογίου, τη γραφή και την ερμηνεία των λέξεων, τη μετάφραση από τη μία
στην άλλη γλώσσα, την κατανόηση των κειμένων, την αποδοτική εκτέλεση των
ασκήσεων και γενικά για τη μεθοδική κάλυψη της διδασκαλίας όλων των πτυχών της
γλώσσας.» (Χαραλαμπόπουλος, 1997:172-173, παρ. 3-τέλος).
«Στην περίπτωση της διδασκαλίας της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας
προϋποτίθεται η κατάκτηση / γνώση από το μαθητή στοιχειωδών δομών και ενός
στοιχειώδους λεξιλογίου της ελληνικής, πριν τη φοίτησή του στο σχολείο, καθώς η
στοχοθεσία και τα περιεχόμενα του Προγράμματος Σπουδών, αλλά και η
μεθοδολογία του αντίστοιχου εκπαιδευτικού υλικού είναι διαφορετικά από εκείνα
στην περίπτωση διδασκαλίας της ελληνικής ως ξένης γλώσσας, οι δε γλωσσικές
απαιτήσεις υψηλότερες.
Η κατάρτιση ξεχωριστών προγραμμάτων σπουδών και η παραγωγή ξεχωριστού
εκπαιδευτικού υλικού για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης και ως ξένης
γλώσσας συνεπάγονται και την κατάρτιση διαφορετικών κριτηρίων για τη
διαπίστωση του επιπέδου ελληνομάθειας των μαθητών.» (Βάμβουκας, 2008:7, παρ.
3-5).
15
1.3 Η Ελληνική ως Δεύτερη / Ξένη Γλώσσα

Τα τελευταία χρόνια η σύσταση των ελληνικών σχολείων έχει αλλάξει εξαιτίας της
άφιξης μεγάλου αριθμού αλλοδαπών και παλιννοστούντων μαθητών, καθώς όλο και
περισσότεροι αλλοδαποί μαθητές εγγράφονται και φοιτούν στα ελληνικά σχολεία και
ιδιαίτερα στα μεγάλα αστικά κέντρα. Το πρώτο κύμα μεταναστών έφτασε στην
Ελλάδα τη δεκαετία του ’80 με μαθητές από τις χώρες της Κοινοπολιτείας
Ανεξαρτήτων Κρατών (Κ.Α.Κ.), από τους οποίους ορισμένοι ήταν ελληνικής ή
ποντιακής καταγωγής. Ακολούθησαν, την τελευταία δεκαετία του 20ού αιώνα,
μαθητές από την Αλβανία, από τους οποίους αρκετοί είναι ελληνικής καταγωγής
(Βορειοηπειρώτες) και έχουν φοιτήσει σε ελληνικό μειονοτικό σχολείο. Επίσης,
υπάρχουν μαθητές που προέρχονται από τις Φιλιππίνες, τις χώρες της Ανατολικής
Ευρώπης και των Βαλκανίων και από ορισμένες Αφρικανικές χώρες. Τα παιδιά των
παλιννοστούντων Ελλήνων προέρχονται κυρίως από τις ΗΠΑ, τον Καναδά, την
Αυστραλία, τη Ν. Αφρική και τη Γερμανία.
Η νέα αυτή πραγματικότητα έχει δημιουργήσει νέες ανάγκες στο ελληνικό
εκπαιδευτικό σύστημα οι οποίες υπαγορεύουν τη δημιουργία νέου νομοθετικού
πλαισίου, νέων τρόπων προσέγγισης της διδασκαλίας, κατάλληλου
γλωσσοδιδακτικού υλικού και εύχρηστων εργαλείων αξιολόγησης της
γλωσσομάθειας, με στόχο την ένταξη αυτών των μαθητών στο ελληνικό σχολείο και
την κοινωνία, εξασφαλίζοντας ίσες ευκαιρίες παιδείας και επαγγελματικής
αποκατάστασης. Κάθε κοινωνία οφείλει να επιδιώκει την επιτυχία όλων των
μαθητών στο σχολείο, είτε είναι ημεδαποί είτε είναι αλλοδαποί.
Αυτή ακριβώς η ανάγκη εκμάθησης και διδασκαλίας της Ελληνικής ως δεύτερης
γλώσσας, που έχει δημιουργηθεί από τη νέα πραγματικότητα στο ελληνικό και
κυπριακό εκπαιδευτικό σύστημα, έχει ήδη επιφέρει αρκετές αλλαγές και στον
ερευνητικό και τον εκπαιδευτικό χώρο στην Ελλάδα και την Κύπρο τα τελευταία
χρόνια. Αποτέλεσμα της νέας πραγματικότητας και των απαιτήσεων αυτής ήταν η
ίδρυση κάποιων κέντρων σε πανεπιστήμια τα οποία συντονίζουν την εκπόνηση
ερευνητικού έργου και παράγουν διδακτικό και εποπτικό υλικό για τη διδασκαλία της
Ελληνικής ως δεύτερης / ξένης γλώσσας: Κέντρο Διαπολιτισμικής Αγωγής (ΚΕ.Δ.Α.)
στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Εργαστήριο Διαπολιτισμικών και Μεταναστευτικών
Μελετών (Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ.) στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, Κέντρο Διαπολιτισμικής
Εκπαίδευσης (ΚΕ.Δ.ΕΚ.) στο Πανεπιστήμιο Πατρών, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
(Κ.Ε.Γ.) στη Θεσσαλονίκη.
16
1.3.1 Εργαλεία και Κριτήρια Γλωσσικής Αξιολόγησης στην Ελλάδα και στο
Εξωτερικό
«Σε αρκετές χώρες του εξωτερικού έχουν σχεδιαστεί διαγνωστικά εργαλεία που
παρουσιάζουν τις δεξιότητες που πρέπει να έχει ένας ομιλητής σε κάθε επίπεδο.
Ενδεικτικά, αναφέρουμε τα ακόλουθα: Oral Proficiency Interview (OPI) του
American Council on the Teaching of Foreign Languages (ACTFL) (Buck, Byrnes &
Thompson 1989, 1999, Swender & Duncan 1998), Association of Language Testers
in Europe (ALTE) (1994), ESL Scales του Australian Education Council (1994), ESL
Standards for Pre-K-12 τουTeachers of English to Speakers of Other Languages
(TESOL) (1997). Τα εργαλεία αυτά όμως δεν απευθύνονται πάντα σε μαθητικό
πληθυσμό και φυσικά δε συμπεριλαμβάνουν τις ιδιαιτερότητες της ελληνικής
γλώσσας. Το μοναδικό εργαλείο που έχουμε στη διάθεσή μας για την ελληνική
γλώσσα είναι η Πιστοποίηση Επάρκειας της Ελληνομάθειας του Κέντρου
Ελληνικής Γλώσσας (1997), το οποίο συμπεριλαμβάνει λεπτομερή περιγραφή των
γενικών και ειδικών στόχων για κάθε μία από τις τέσσερις γλωσσικές δεξιότητες
(κατανόηση και παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου), καθώς και των
επικοινωνιακών καταστάσεων και των γραμματικών-συντακτικών-λεξιλογικών
στοιχείων, που πρέπει να έχει κατακτήσει ο ομιλητής ανά επίπεδο. Το εργαλείο αυτό
όμως δεν απευθύνεται σε μαθητές που ζουν στην Ελλάδα και την Κύπρο και
μαθαίνουν την ελληνική ως δεύτερη γλώσσα, αλλά σε ενήλικες που μαθαίνουν την
ελληνική ως ξένη γλώσσα.»2
2
ftp://ediammesrv.edc.uoc.gr/epistimonikes_meletes/3_Thematikes_meletes/Epipeda_krithria_Ellhnom
atheias/2Epipeda_Kritiria_Ellhnomatheias.pdf
17
1.3.2 Η Ελληνική Γλώσσα στην Κύπρο

«Η ελληνική και η τουρκική αναγνωρίζονται από το Σύνταγμα του 1960 ως
επίσημες γλώσσες της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η τουρκική συνεχίζει να
εμφανίζεται σε ορισμένα επίσημα έγγραφα και κρατικά εμβλήματα, όπως για
παράδειγμα στα διαβατήρια, γραμματόσημα, χαρτονομίσματα, δεν χρησιμοποιείται
όμως για επικοινωνιακούς σκοπούς παρά μόνο στην τουρκοκρατούμενη Κύπρο και
από τους Τουρκοκύπριους που παραμένουν στην ελεύθερη Κύπρο.
Οι Κύπριοι μιλούν μια ελληνική διαλεκτική ποικιλία, που χρησιμοποιείται κυρίως
στον προφορικό λόγο αλλά και σε κάποια είδη γραπτού. Παράλληλα με την
κυπριακή και όταν οι περιστάσεις το απαιτούν, οι Κύπριοι ομιλητές χρησιμοποιούν
μια επαρχιακή ποικιλία νεοελληνικής που παρουσιάζει αρκετές ιδιοτυπίες σε σχέση
με το ελλαδικό πρότυπο, καθώς επηρεάζεται από τη διάλεκτο σε φωνητικό,
σημασιολογικό, λεξιλογικό και μορφολογικό επίπεδο, όλα δηλαδή τα γλωσσικά
επίπεδα.
Η αγγλική γλώσσα χρησιμοποιούνταν μέχρι πρόσφατα στη νομοθεσία και
εξακολουθεί να χρησιμοποιείται στην ιδιωτική τριτοβάθμια και εν μέρει κρατική
εκπαίδευση (Intercollege, Cyprus College, Ξενοδοχειακή Σχολή, Ανώτερο
Τεχνολογικό Ινστιτούτο κ.ά.) (Καρυολαίμου, 2001).
Η παρουσία της αγγλικής γλώσσας δημιουργούσε ανασφάλεια και για το λόγο
αυτό από τα μέσα της δεκαετίας του ’80 έγιναν συγκροτημένες προσπάθειες για
νομοθετική κατοχύρωση της ελληνικής γλώσσας. Οι νόμοι που ψηφίστηκαν
καλύπτουν κυρίως τομείς που σχετίζονται με την άσκηση της εξουσίας και τις
δημοκρατικές διαδικασίες: το 1989 η αγγλική έπαψε διά νόμου να χρησιμοποιείται
στα δικαστήρια και από τον ίδιο χρόνο η διδασκαλία της ελληνικής στις ξενόγλωσσες
σχολές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι υποχρεωτική, ενώ το 1996 ολοκληρώθηκε η
μετάφραση της κυπριακής νομοθεσίας από τα αγγλικά στα ελληνικά και την ίδια
περίπου εποχή χρησιμοποιείται η ελληνική στις εκδόσεις και τα δημοσιεύματα
κρατικών υπηρεσιών αντί της αγγλικής ή παράλληλα με αυτήν (Καρυολαίμου, 2001).
Η κυπριακή εξακολουθεί να διαχωρίζεται και από τη νεοελληνική κοινή και από
την επαρχιακή ποικιλία νεοελληνικής, και να αποτελεί το κατεξοχήν μέσο έκφρασης
των Κυπρίων, ακόμη και έξω από την οικογένεια και το στενό φιλικό περιβάλλον.
Η ελληνική είναι η γλώσσα διδασκαλίας στην κρατική πρωτοβάθμια και
δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Στο Πανεπιστήμιο Κύπρου γλώσσες διδασκαλίας είναι η
ελληνική και η τουρκική, εκ των πραγμάτων όμως χρησιμοποιείται η ελληνική. Το
18
Τμήμα Τουρκικών Σπουδών αποτελεί εξαίρεση, καθώς μέρος της διδασκαλίας γίνεται
στα τουρκικά, όπως και το Τμήμα Ξένων Γλωσσών και Φιλολογιών, όπου η
διδασκαλία γίνεται στα αγγλικά και τα γαλλικά. Επίσης η χρήση ξένων γλωσσών
μπορεί να γίνει και στα μεταπτυχιακά προγράμματα που προσφέρονται στα διάφορα
τμήματα.
Τα εκπαιδευτικά συστήματα της Ελλάδας και της Κύπρου παρουσιάζουν
σημαντικές ομοιότητες (Persianis & Polyviou 1992). Πολλά από τα σχολικά βιβλία
της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Κύπρο προσφέρονται από
το Υπουργείο Παιδείας της Ελλάδας – πράγμα που συνεπάγεται ότι τα περιεχόμενα
διδασκαλίας είναι τα ίδια -, ενώ οι εκάστοτε εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις που
πραγματοποιούνται στην Ελλάδα υιοθετούνται και στην Κύπρο (όπως για παράδειγμα
η πρόσφατη μεταρρύθμιση σε σχέση με το ενιαίο λύκειο).
Το εκπαιδευτικό σύστημα της Κύπρου ακολουθεί την πορεία του ελληνικού
εκπαιδευτικού συστήματος και σε θέματα αναφορικά με τη γλώσσα είτε ως μέσο είτε
ως αντικείμενο διδασκαλίας. Η διαμάχη ανάμεσα σε δημοτική και καθαρεύουσα δεν
φαίνεται να απασχόλησε την κυπριακή κοινωνία τόσο έντονα όσο απασχόλησε την
ελληνική. Παρόλα αυτά, όσο η καθαρεύουσα ήταν γλώσσα της εκπαίδευσης στην
Ελλάδα, ήταν, τουλάχιστον επίσημα και γλώσσα διδασκαλίας στην Κύπρο. Ομοίως,
όταν η δημοτική ορίστηκε γλώσσα της εκπαίδευσης στην Ελλάδα, άρχισε να
χρησιμοποιείται και να διδάσκεται και στα σχολεία στην Κύπρο. Ακολουθώντας
άλλωστε το παράδειγμα του Υπουργείου Παιδείας της Ελλάδας καταργήθηκε και στη
συνέχεια επανεισήχθη η διδασκαλία της αρχαίας γραμματείας στον γυμνασιακό
κύκλο σπουδών.
Στον τομέα της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας ως μητρικής, τα βιβλία που
χρησιμοποιούνται είναι κοινά για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Στη δευτεροβάθμια
εκπαίδευση, από τις αρχές της δεκαετίας του ’80, χρησιμοποιούνται βιβλία που
εκδίδονται από το Υπουργείο Παιδείας της Κύπρου σε συνεργασία με την Υπηρεσία
Ανάπτυξης Προγραμμάτων. Γίνεται μια ευρύτερη προσπάθεια για παραγωγή
εγχώριων γλωσσικών εγχειριδίων προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες
της διαλεκτικής κοινωνίας εν γένει.
Η νεοελληνική κοινή είναι η γλώσσα την οποία το σχολείο έχει την υποχρέωση να
διδάξει στους νεαρούς μαθητές. Η χρήση της κυπριακής αποθαρρύνεται και
στιγματίζεται. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, η παρουσία της κυπριακής
διαγράφεται έντονη, όχι μόνο επειδή πρόκειται για τη φυσική ποικιλία με την οποία
19
οι μαθητές μεγαλώνουν και μεταφέρουν και έξω από το σπίτι τους - συνεπώς και στο
σχολείο -, αλλά και επειδή οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί είναι διαλεκτόφωνοι, άρα
παρεμβάλλουν, χωρίς να το συνειδητοποιούν, διαλεκτικά στοιχεία κατά τη διαδικασία
μάθησης, διαιωνίζοντας μ’ αυτόν τον τρόπο τις διαλεκτικές πρακτικές των μαθητών
τους.
Σε έρευνες που έχουν γίνει στον τομέα της διδασκαλίας της ελληνικής ως ξένης
γλώσσας στην Κύπρο (Παύλου & Χριστοδούλου, 1996, 1997), οι εκπαιδευτικοί
εκτιμούν ότι εξαιτίας της επαφής των ξένων σπουδαστών με την κυπριακή,
επιβραδύνεται η εκμάθηση της κοινής νεοελληνικής, χωρίς, ωστόσο, να
παρεμποδίζεται η επίτευξη του τελικού στόχου.
Η διδασκαλία του προφορικού λόγου εμπερικλείει περισσότερες δυσκολίες. Οι
διαλεκτόφωνοι μαθητές παρουσιάζουν ενδεχομένως μια επιβράδυνση στην
κατάκτηση των δεξιοτήτων στον προφορικό λόγο εξαιτίας των επικοινωνιακών
συνηθειών τους, καθώς το σχολικό αίτημα για χρησιμοποίηση της κοινής
νεοελληνικής και η κοινή πρακτική επικοινωνιακής χρήσης της κυπριακής δεν
συνάδουν.» (Καρυολαίμου, 2001:180-183).
20
1.3.3 Μέτρηση και Προσδιορισμός του Επιπέδου Ελληνομάθειας Αλλόγλωσσων

Μαθητών στα Δημόσια Σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης της Κύπρου
«Η έρευνα για τη μέτρηση και τον προσδιορισμό των επιπέδων ελληνομάθειας
ανάμεσα σε αλλόγλωσσους μαθητές που φοιτούν στα δημόσια σχολεία της Κύπρου
ξεκίνησε τη σχολική χρονιά 2008 - 2009, στο πλαίσιο εφαρμογής του τότε πιλοτικού
Προγράμματος Ταχύρρυθμης Εκμάθησης της Ελληνικής Γλώσσας (Π.Τ.Ε.Ε.Γ.) σε
δημόσια σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης. Βασικός σκοπός της έρευνας είναι η
κατασκευή έγκυρων και αξιόπιστων εργαλείων για τη διάγνωση του επιπέδου γνώσης
της ελληνικής γλώσσας ανάμεσα στους αλλόγλωσσους μαθητές, ούτως ώστε να
προσφερθεί σε όσους κριθεί απαραίτητο αποτελεσματική και στοχευμένη
διδασκαλία. Η παρούσα έρευνα αποτελεί μια συνεργασία του Κέντρου
Εκπαιδευτικής Έρευνας και Αξιολόγησης (Κ.Ε.Ε.Α.), το οποίο ιδρύθηκε τον Ιούνιο
του 2008, μαζί με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και το Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια μεγάλη αλλαγή στη σύνθεση του μαθητικού
πληθυσμού της Κύπρου. Αυτή η αλλαγή οφείλεται στον ολοένα αυξανόμενο αριθμό
των αλλόγλωσσων μαθητών που φοιτούν στα δημόσια σχολεία Πρωτοβάθμιας και
Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Tο γεγονός αυτό με τη σειρά του αντανακλά τις
αλλαγές που παρατηρούνται γενικότερα στη σύνθεση της κυπριακής κοινωνίας από
την έλευση παλιννοστούντων και αλλοδαπών. Η πολιτική του Υπουργείου Παιδείας
και Πολιτισμού (Υ.Π.Π.) της Κύπρου όσον αφορά την εκπαίδευση των αλλόγλωσσων
μαθητών είναι σαφής: ενσωμάτωση στο κυπριακό εκπαιδευτικό σύστημα και όχι
αφομοίωσή τους. Στo πλαίσιο της συγκεκριμένης πολιτικής λαμβάνεται μια σειρά
από μέτρα που επιδιώκουν την ομαλή ένταξη των αλλόγλωσσων παιδιών στο
εκπαιδευτικό σύστημα και στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Ένα από τα μέτρα αυτά
είναι και η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας μέσα από διαφοροποιημένα
προγράμματα εκμάθησής της.
Ωστόσο, ένα σημαντικό πρόβλημα σε σχέση με το πιο πάνω σημείο παραμένει η
μη ύπαρξη έγκυρου και επιστημονικού εργαλείου για τη διάγνωση του επιπέδου
ελληνομάθειας των αλλόγλωσσων μαθητών, έτσι ώστε να τους παρέχεται στήριξη
ανάλογα με τις ανάγκες τους. Παρόλο που στη βιβλιογραφία εντοπίζονται δοκίμια
(τεστ) για τη διαπίστωση του επιπέδου ελληνομάθειας, εντούτοις αυτά απευθύνονται
σε ενήλικες κυρίως και όχι σε παιδιά και εφήβους. Ως εκ τούτου, βασικός σκοπός
της παρούσας έρευνας είναι η κατασκευή έγκυρου και επιστημονικού διαγνωστικού
εργαλείου για τη μέτρηση του επιπέδου ελληνομάθειας των αλλόγλωσσων μαθητών.
21
Η κατασκευή του εργαλείου έχει στηριχθεί στο Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο

Αναφοράς (Κ.Ε.Π.Α.) (Common European Framework of Reference for Languages,
2001) για τη γλωσσική εκμάθηση, διδασκαλία και αξιολόγηση, καθώς επίσης και στη
σύγχρονη βιβλιογραφία σε θέματα ελληνομάθειας, μέτρησης και αξιολόγησης. Ο
κύριος λόγος κατασκευής του εργαλείου ήταν διαγνωστικός: αποσκοπούσε στην
κατάταξη των μαθητών Γυμνασίου σε συγκεκριμένο επίπεδο ελληνομάθειας, με βάση
την κλίμακα αξιολόγησης του Κ.Ε.Π.Α. Για τον σκοπό αυτόν το δοκίμιο που
εκπονήθηκε ήταν εκτενές και περιλάμβανε έργα διαβαθμισμένης δυσκολίας, τα οποία
ανταποκρίνονταν σε τρία κυρίως επίπεδα ελληνομάθειας του Κ.Ε.Π.Α.: Α1, Α2 και
Β1. Το εργαλείο χωριζόταν σε δύο κύρια μέρη: το γραπτό δοκίμιο και τη
συνέντευξη. Το γραπτό δοκίμιο στόχευε στην αξιολόγηση τριών βασικών γλωσσικών
δεξιοτήτων: α) την κατανόηση προφορικού λόγου, β) την κατανόηση γραπτού
λόγου και γ) την παραγωγή γραπτού λόγου. Επιπρόσθετα, μέσω του γραπτού
δοκιμίου, επιδιωκόταν η συλλογή δημογραφικών στοιχείων των αλλόγλωσσων
μαθητών, καθώς και πληροφοριών σχετικά με τη μητρική τους γλώσσα και τη
γλώσσα που χρησιμοποιούσαν συνήθως στο σπίτι. Η δεξιότητα της παραγωγής
προφορικού λόγου αξιολογήθηκε ξεχωριστά από το γραπτό δοκίμιο μέσω
δομημένων συνεντεύξεων.
Το δοκίμιο χορηγήθηκε ήδη πιλοτικά - κατά τη σχολική χρονιά 2008 - 2009 - σε
272 αλλόγλωσσους μαθητές από 11 συνολικά σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης,
τα οποία ήταν ενταγμένα στο Πρόγραμμα Ταχύρρυθμης Εκμάθησης της Ελληνικής
Γλώσσας (Π.Τ.Ε.Ε.Γ.). Η χορήγηση των δοκιμίων έγινε από επτά ειδικά
εκπαιδευμένους για τον σκοπό αυτόν χορηγητές. Επιπλέον, το δοκίμιο χορηγήθηκε
και σε μια ομάδα ελέγχου (συνολικά 49 μαθητές) η οποία αποτελούνταν από
αλλόγλωσσους μαθητές που δεν συμμετείχαν στο Π.Τ.Ε.Ε.Γ., καθώς κρίθηκε ότι το
επίπεδο ελληνομάθειάς τους δεν αποτελούσε εμπόδιο στην παρακολούθηση του
κανονικού προγράμματος της τάξης. Η διόρθωση και η κωδικοποίηση του δοκιμίου
και της συνέντευξης έγιναν με βάση συγκεκριμένες κλείδες διόρθωσης που
εκπονήθηκαν από την ερευνητική ομάδα.
Τα δεδομένα της πιλοτικής έρευνας αναλύθηκαν με βάση το μοντέλο Rasch και
σύμφωνα με τα αποτελέσματα είχαν εξαχθεί τα εξής συμπεράσματα:
22
(α) το διαγνωστικό δοκίμιο ελληνομάθειας κρίθηκε - σε γενικές γραμμές - ως ένα

καλό εργαλείο, με ικανοποιητική διαβάθμιση των έργων ως προς τον βαθμό
δυσκολίας,
(β) ο βαθμός αξιοπιστίας του βαθμού δυσκολίας των έργων και του βαθμού
ικανότητας των ατόμων ήταν υψηλός, και
(γ) το δοκίμιο έχρηζε βελτίωσης. Συγκεκριμένα - σύμφωνα πάντοτε με τη στατιστική
ανάλυση - κάποια έργα θα έπρεπε να διαγραφούν (καθώς δεν ‘συμπεριφέρθηκαν’
όπως θα αναμενόταν, με βάση τις προδιαγραφές του στατιστικού μοντέλου), ενώ
κάποια άλλα θα έπρεπε να προστεθούν (ιδιαίτερα έργα πολύ χαμηλού και πολύ
υψηλού βαθμού δυσκολίας).
Με βάση τα πιο πάνω συμπεράσματα, καθορίζονται και τα επόμενα βήματα, ως
εξής:
(α) διόρθωση του περιεχομένου του διαγνωστικού δοκιμίου και επαναχορήγησή 3 του
(κάτι που έγινε κατά το σχολικό έτος 2009 - 2010, με μερική όμως διόρθωση του
περιεχομένου),
(β) συλλογή δεδομένων για το επίπεδο ελληνομάθειας των μαθητών από τους ίδιους
τους εκπαιδευτικούς,
(γ) καθορισμός επιπέδων ελληνομάθειας σύμφωνα με την κλίμακα αξιολόγησης του
Κ.Ε.Π.Α. (standard setting) και
(δ) συλλογή δεδομένων από τους αλλόγλωσσους μαθητές σχετικά με τη συμπλήρωση
του δοκιμίου και τη συνέντευξη.»4
3
Το δοκίμιο ελληνομάθειας συνέχισε να χορηγείται για διαγνωστικούς σκοπούς τα σχολικά έτη 2010 –
2011 και 2011 – 2012 από τη Διεύθυνση Μέσης Εκπαίδευσης σε συνεργασία με το Παιδαγωγικό
Ινστιτούτο στο πλαίσιο του Προγράμματος Ταχύρρυθμης Εκμάθησης της Ελληνικής.
4
www.pi.ac.cy/pi/files/keea/Research/Ellinomatheia_Project_Description.pdf
23
1.3.4 Η Κοινωνική Πραγματικότητα στην Κύπρο

Η Κύπρος, ο Καναδάς και η Αυστραλία ήταν αποικίες αγγλικές. Οι Κύπριοι
κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα «τέλειο κράτος» και να κερδίσουν, κατά συνέπεια,
περισσότερο την εμπιστοσύνη του Βορρά και του Δυτικού κόσμου συγκριτικά με
τους Έλληνες. Ήταν μέλη του Commonwealth. Το 1955 άρχισε ο ξεσηκωμός των
Κυπρίων ενάντια στους Άγγλους για ανεξαρτησία και το 1960 έγιναν ανεξάρτητο
κράτος. Από τότε άρχισε και η εσωτερική ρήξη με την Αγγλία ενώ οι Άγγλοι
ουσιαστικά δεν έφυγαν ποτέ από το νησί.
Αυτό μπορεί να φανεί από τον τρόπο σκέψης και τη νοοτροπία των Κυπρίων που
παραμένει αγγλική, μέχρι τη γραμματική και τη σύνταξη του λόγου και των κειμένων
τους που επηρεάζονται από τα αγγλικά. Ο τρόπος με τον οποίο οι Κύπριοι
χρησιμοποιούν την παθητική φωνή ή τη σειρά Υ (Υποκείμενο) – Ρ (Ρήμα) – Α
(Αντικείμενο) είναι ίδιος με εκείνον των Άγγλων και θυμίζει πιο πολύ την αρχαία
παρά τη νέα ελληνική γλώσσα. Η ιδιομορφία στη γλώσσα και την κουλτούρα τους
και, συνεπώς, στον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς τους στην καθημερινή ζωή,
καθώς και στην πολιτική ή στη διακυβέρνηση της χώρας τους είναι σε μεγάλο βαθμό
επηρεασμένη από αυτή των Άγγλων. Για παράδειγμα, συγκρίνοντας τα νέα του BBC
news, τα κυπριακά νέα και την ελληνική ειδησεογραφία φαίνεται ότι ο τρόπος με τον
οποίο μεταφέρει τα νέα ο Κύπριος εκφωνητής (the way he conveys his message to his
audience) είναι πιο κοντά στον αγγλικό τρόπο σκέψης και στην αγγλική γλώσσα και
τη γραμματική της. Χρησιμοποιούνται π.χ. εκφράσεις όπως: “I believe”, “the way I
see it”, “in my opinion” ή “the way I understand it”, τρόποι επικοινωνίας δηλαδή που
έχουν δανειστεί από τους Άγγλους. Το ίδιο συμβαίνει και με τα λόγια π.χ. του
Κύπριου πολιτικού που απευθύνεται στον κυπριακό λαό. Ο λόγος του μοιάζει με
Άγγλου πολιτικού. Επαληθεύεται λοιπόν μέσα από την ομιλία τους ένας πιο
ευέλικτος και ελαστικός τρόπος σκέψης, πράγμα που δείχνει ανεκτικότητα, πρόθεση
για διάλογο και ενδιαφέρον να ακούσουν “the other point of view”. Ο τρόπος δηλαδή
που μεταδίδεται αυτό που θέλουν να πουν μέσω της γλώσσας τους είναι κάλεσμα για
“interactive conversation” και δείχνει πως οι Κύπριοι μιλάνε τα κυπριακά σαν να
είναι αγγλικά μεταφρασμένα στα ελληνικά και πως μετά από τόσα χρόνια αγγλικού
αποικιοκρατισμού αφομοίωσαν πολλά στοιχεία της εγγλέζικης κουλτούρας.
Επιπλέον παράδειγμα για τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς των Κυπρίων και
της εγκράτειάς τους αποτελεί το γεγονός της ψυχραιμίας που έδειξαν οι Κύπριοι
πολίτες στο κλείσιμο των τραπεζών στη χώρα τους πριν λίγο καιρό, πράγμα που δεν
24
θα επιδείκνυαν ομολογουμένως αρκετοί Έλληνες σε αντίστοιχη περίπτωση. Αυτό

μαρτυρά πως οι Έλληνες είναι περισσότερο εγωκεντρικοί και εγωιστές ως λαός
δίνοντας μεγάλη ίσως βαρύτητα και σημασία στην καταγωγή τους από την αρχαία
Ελλάδα και τον πολιτισμό που «κουβαλούν», σε αντίθεση με τους Κυπρίους που είναι
μετριοπαθείς, πιο συγκρατημένοι και φέρονται περισσότερο ως Άγγλοι, ασχέτως αν
μιλούν την ελληνική γλώσσα.
Η Κύπρος είναι ίσως το μοναδικό κράτος με τόσο εύφορο το έδαφος για το
“melting pot” των πολιτισμών και αποτελεί το “Holy Grail” για “multiculturalism”
και “multilingualism” στη Μεσόγειο.
25
2.Επίπεδα Ελληνομάθειας και Γλωσσικά Τεστ για την Εκμάθηση της Ελληνικής
ως Δεύτερης / Ξένης Γλώσσας
2.1 Το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Το 1994 ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (Κ.Ε.Γ.) με
κύριο ρόλο τη συλλογή και διανομή κάθε είδους πληροφοριών σχετικά με την
εκμάθηση της νέας ελληνικής στο εσωτερικό και το εξωτερικό (Τσαγγαλίδης &
Ευσταθιάδης, 2001). Το 1998 με το Π.Δ. 363/98 θεσμοθετήθηκε το πιστοποιητικό
ελληνομάθειας διαρθρωμένο σε τέσσερα επίπεδα (το Α είναι το χαμηλότερο, ενώ το
Δ το υψηλότερο) ικανοποιώντας ένα πάγιο αίτημα των εμπλεκομένων στη
διδασκαλία και την εκμάθηση της νέας ελληνικής ως ξένης γλώσσας. Με το Π.Δ.
60/30-6-2010 ΦΕΚ Α’ 98 τα επίπεδα του πιστοποιητικού ελληνομάθειας του Κ.Ε.Γ.
εναρμονίστηκαν με τα αντίστοιχα του Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς
(Κ.Ε.Π.Α.) για τις Γλώσσες του Συμβουλίου της Ευρώπης (Α1, Α2, Β1, Β2, Γ1, Γ2)
(Ανδρέου & ΚΕΚ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, 2012:Κεφ.17:1) (Βλ. Πίνακα 1).
26
2.1.1 Επίπεδα Ελληνομάθειας του Κ.Ε.Γ. σύμφωνα με το Κ.Ε.Π.Α.

Στη συνέχεια θα παρουσιαστούν τόσο ο διαχωρισμός των επιπέδων των μαθητών
για την εκμάθηση της ελληνικής ως ξένης γλώσσας όσο και δείγματα γλωσσικών
τεστ στα οποία υποβάλλονται οι μαθητευόμενοι την ελληνική γλώσσα προκειμένου
να διαπιστωθεί η ικανότητά τους ή μη για την κατάκτησή της, μέσα στα πλαίσια
εφαρμογής τους από το Κ.Ε.Γ.
Πίνακας 1: Επίπεδα Κ.Ε.Π.Α. (Council of Europe 2001)
ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

Μπορεί να κατανοήσει και να χρησιμοποιήσει καθημερινές εκφράσεις που του
είναι οικείες και πολύ βασικές φράσεις που έχουν στόχο την ικανοποίηση
συγκεκριμένων αναγκών. Μπορεί να συστηθεί και να συστήσει άλλους και
Α1 μπορεί να ρωτήσει και να απαντήσει ερωτήσεις που αφορούν προσωπικά
Αρχάριος
στοιχεία, όπως το πού μένει, τα άτομα που γνωρίζει και τα πράγματα που
κατέχει. Μπορεί να συνδιαλλαγεί με απλό τρόπο υπό την προϋπόθεση ότι ο
Χρήστης
συνομιλητής του μιλάει αργά και καθαρά και είναι διατεθειμένος να βοηθήσει.
Μπορεί να κατανοήσει προτάσεις και εκφράσεις που χρησιμοποιούνται συχνά
και που σχετίζονται με περιοχές που είναι άμεσα συναφείς (π.χ. πολύ βασικές
ατομικές και οικογενειακές πληροφορίες, αγορές, τοπική γεωγραφία, εργασία).
Α2 Μπορεί να επικοινωνήσει σε απλά και συνηθισμένα καθήκοντα που απαιτούν
απλή και απευθείας ανταλλαγή πληροφοριών για θέματα που του είναι οικεία
και για θέματα ρουτίνας. Μπορεί να περιγράψει με απλά λόγια πτυχές του
ιστορικού του, του άμεσου περιβάλλοντός του καθώς και θέματα άμεσης
ανάγκης.
Μπορεί να κατανοήσει τα κύρια σημεία που του παρουσιάζονται με σαφήνεια
και χωρίς αποκλίσεις από τον κοινό γλωσσικό τύπο και που αφορούν θέματα
που συναντώνται τακτικά στη δουλειά, στο σχολείο, στον ελεύθερο χρόνο, κτλ.
Β1 Μπορεί να χειριστεί καταστάσεις που είναι πιθανό να προκύψουν στη διάρκεια
ενός ταξιδιού σε μια περιοχή όπου ομιλείται η γλώσσα. Μπορεί να παραγάγει
Ανεξάρτητος
απλό κείμενο σχετικό με θέματα που γνωρίζει ή που τον αφορούν προσωπικά.
Μπορεί να περιγράψει εμπειρίες και γεγονότα, όνειρα, ελπίδες και φιλοδοξίες
Χρήστης
και να δώσει συνοπτικά λόγους και εξηγήσεις για τις γνώμες και τα σχέδιά του.
Μπορεί να κατανοήσει τις κύριες ιδέες ενός σύνθετου κειμένου, τόσο για
συγκεκριμένα, όσο και για αφηρημένα θέματα, συμπεριλαμβανομένων
συζητήσεων πάνω σε τεχνικά ζητήματα της ειδικότητάς του. Μπορεί να
συνδιαλλαγεί με κάποια άνεση και αυθορμητισμό που καθιστούν δυνατή τη
Β2 συνήθη επικοινωνία με φυσικούς ομιλητές της γλώσσας χωρίς επιβάρυνση για
κανένα από τα δύο μέρη. Μπορεί να παραγάγει σαφές, λεπτομερές κείμενο για
ένα ευρύ φάσμα θεμάτων και να εξηγήσει μια άποψη πάνω σε ένα κεντρικό
ζήτημα δίνοντας τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των διαφόρων
επιλογών.
Μπορεί να κατανοήσει ένα ευρύ φάσμα απαιτητικών, μακροσκελών κειμένων
και να αναγνωρίσει σημασίες που υπονοούνται. Μπορεί να εκφραστεί άνετα και
αυθόρμητα χωρίς να φαίνεται συχνά πως αναζητά εκφράσεις. Μπορεί να
Γ1 χρησιμοποιεί τη γλώσσα ευέλικτα και αποτελεσματικά για κοινωνικούς,
ακαδημαϊκούς και επαγγελματικούς σκοπούς. Μπορεί να παραγάγει σαφή, καλά
Αυτάρκης
διαρθρωμένα, λεπτομερή κείμενα για σύνθετα θέματα, επιδεικνύοντας
ελεγχόμενη χρήση οργανωτικών σχημάτων συνδετικών στοιχείων και
Χρήστης
μηχανισμών συνοχής.
Μπορεί να κατανοήσει με ευκολία σχεδόν όλα όσα ακούει ή διαβάζει. Μπορεί
να κάνει περιλήψεις με βάση πληροφορίες που προέρχονται από διαφορετικές
Γ2 προφορικές ή γραπτές πηγές, ανασυνθέτοντας επιχειρήματα και περιγραφές σε
μια συνεκτική παρουσίαση. Μπορεί να εκφραστεί αυθόρμητα, με μεγάλη άνεση
και ακρίβεια, διαχωρίζοντας λεπτές σημασιολογικές αποχρώσεις ακόμα και σε
ιδιαίτερα σύνθετες περιστάσεις.
27
2.1.2 Δομές των Γλωσσικών Τεστ του Κ.Ε.Γ.

Στους επόμενους πίνακες παρατίθενται οι δομές των γλωσσικών τεστ του Κ.Ε.Γ.
για κάθε επίπεδο ελληνομάθειας:
Πίνακας 2.
(ΠΗΓΗ:http://www.greeklanguage.gr/certification/sites/greeklanguage.gr.certification/files/dome_a1_k
ai_a1_gia_paidia_neo.pdf)
Α1 & Α1 για 8-12 ετών
Λέξεις και
Δεξιότητα Μέρη Μονάδες Τυπολογία διάρκεια
εξέτασης
5 είδη ασκήσεων
Α’ μέρος, 12 μονάδες: 1ο. Σωστό: (σημειώνουν με
(ν) ό ,τι συμφωνεί με τις προτάσεις που διαβάζουν.
6 σωστές απαντήσεις + 1 παράδειγμα και 2
παραπλανητές. (6 μονάδες) 2ο.
Ένωση/Αντιστοίχιση προτάσεων: 6 σωστές
Κατανόηση 250 λέξεις
2 25 απαντήσεις + 1 παράδειγμα και 2 παραπλανητές. (6
γραπτού λόγου μονάδες) Β’ μέρος, 13 μονάδες: 3ο. Πολλαπλή 30 λεπτά
επιλογή με 3 επιλογές: 4 σωστές προτάσεις + 1
παράδειγμα. (4 μονάδες) 4ο. Συμπλήρωση κενών: 4
σωστές απαντήσεις + 1 παράδειγμα και 2
παραπλανητές. (4 μονάδες) 5ο. Επιλογή σωστής
λέξης: 5 σωστές απαντήσεις + 1 παράδειγμα. (5
μονάδες)
Α’ μέρος, 12 μονάδες: 1ο. Σωστό: 6 σωστές
απαντήσεις + 1 παράδειγμα και 2 παραπλανητές. (6
μονάδες) 2ο. Σύγκριση: 6 σωστές απαντήσεις + 1
Κατανόηση
παράδειγμα. (6 μονάδες) Β’ μέρος, 13 μονάδες: 3ο. 250 λέξεις
προφορικού 2 25 Πολλαπλή επιλογή με 3 επιλογές: 4 σωστές 25 λεπτά
λόγου (CD) προτάσεις ή εικόνες + 1 παράδειγμα. 4ο.
Συμπλήρωση σχεδιαγράμματος ή εικόνας: 5
παραπλανητές. (5 μονάδες) 5ο. Σημειώσεις: σωστές
σημειώσεις + 1 παράδειγμα. (4 μονάδες)
Α’ μέρος: Εικόνα/ες για βοήθεια (αν είναι
απαραίτητο) ή για να την/τις περιγράψουν (περίπου
Παραγωγή 50 λέξεις) (12 μονάδες) 100-120 λέξεις
2 25 Β’ μέρος: σύντομο σημείωμα ή γράμμα ή κάρτα ή
γραπτού λόγου 40 λεπτά
ένα σύντομο συνεχές κείμενο (περίπου 60 λέξεις) (13
μονάδες)
Α’ μέρος: Απλές ερωτήσεις (όνομα, κατοικία,
σχολείο, οικογένεια κτλ.)
Β’ μέρος: σύντομος μονόλογος σε συνεχή λόγο
Παραγωγή Γ’ μέρος: παιχνίδι ρόλων ανάμεσα σε δύο 10-12 λεπτά ανά
προφορικού 3 25 εξεταζόμενους ζεύγος
λόγου Σημείωση: Δε δίνεται χρόνος προετοιμασίας στους
υποψηφίους. Μόνο στο 3ο μέρος τούς δίνονται 2
περίπου λεπτά για να διαβάσουν το ρόλο τους.
ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΓΡΑΠΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 1 ώρα και 30 λεπτά

28
Πίνακας 3.
(ΠΗΓΗ:http://www.greeklanguage.gr/certification/sites/greeklanguage.gr.certification/files/dome_a2.p
df)
A2
Λέξεις και
εξέτασης
Α’ μέρος, 12 μονάδες: 1ο. Σωστό-Λάθος: 6
προτάσεις + 1 παράδειγμα. (6 μονάδες) 2ο.
Σύνδεση/Αντιστοίχιση προτάσεων: 6
παραπλανητές. (6 μονάδες)
Κατανόηση γραπτού Β’ μέρος, 13 μονάδες: Πολλαπλή επιλογή 500 λέξεις
2 25
λόγου με 4 επιλογές: 4 σωστές απαντήσεις + 1 30 λεπτά
παράδειγμα. (4 μονάδες) Συμπλήρωση
κενών: 8 σωστές λέξεις ή φράσεις (0,5 η
κάθε σωστή απάντηση) + 1 παράδειγμα και 3
παραπλανητές. (4 μονάδες) Σημειώσεις: 5
σωστές απαντήσεις + 1 παράδειγμα. (5
μονάδες)
Α’ μέρος, 12 μονάδες: 1ο. Σωστό- Λάθος: 6
σωστές απαντήσεις + 1 παράδειγμα. (6
μονάδες)
Κείμενο: μονόλογος. 2ο. Αντιστοίχιση: 6
παραπλανητές. (6 μονάδες)
Κατανόηση Β’ μέρος, 13 μονάδες: 3ο. Πολλαπλή
επιλογή με 4 επιλογές: 4 σωστές απαντήσεις 500 λέξεις
προφορικού λόγου 2 25
+ 1 παράδειγμα. (4 μονάδες) Κείμενο: 25 λεπτά
(CD) φιλικός ή λιγότερο φιλικός διάλογος ανάμεσα
σε 2 πρόσωπα. 4ο. Σύγκριση: 8 σωστές
απαντήσεις (0,5 η κάθε σωστή απάντηση) + 1
παράδειγμα. (4 μονάδες) Κείμενο:
μονόλογος περιγραφικός, πληροφοριακός.
5ο. Σημειώσεις: 5 σημειώσεις + 1
παράδειγμα. (5 μονάδες). Τυπικός διάλογος
ανάμεσα σε 2 άτομα.
Α’ μέρος, 22 μονάδες. Ένα φιλικό κείμενο ή
Παραγωγή γραπτού μία περιγραφή 80-100 λέξεις. 180-200 λέξεις
2 25
λόγου Β’ μέρος, 13 μονάδες. Ένα λιγότερο φιλικό, 45 λεπτά
προς το τυπικό, κείμενο 80-100 λέξεις.
Α’ μέρος: Απλές ερωτήσεις (όνομα,
κατοικία, σχολείο, οικογένεια κτλ.)
Β’ μέρος: Σύντομος μονόλογος σε συνεχή
λόγο
Παραγωγή Γ’ μέρος: Παιχνίδι ρόλων ανάμεσα σε δύο 10-12 λεπτά ανά
3 25
προφορικού λόγου εξεταζομένους. ζεύγος
Σημείωση: Δε δίνεται χρόνος προετοιμασίας
στους υποψηφίους. Μόνο στο 3ο μέρος τούς
δίνονται 2 περίπου λεπτά για να διαβάσουν
το ρόλο τους.
ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΓΡΑΠΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 1 ώρα και 40 λεπτά
29
Πίνακας 4.
(ΠΗΓΗ:http:www.greeklanguage.gr/certification/sites/greeklanguage.gr.certification/files/dome_b1_0.
pdf)
Β1
Λέξεις και
εξέτασης
Α’ μέρος, 12 μονάδες: 1ο. Σύνδεση/Αντιστοίχιση
προτάσεων/ενοτήτων. 6 σωστές απαντήσεις + 1
παράδειγμα και 3 παραπλανητές. (6 μονάδες) Κείμενο:
φιλικό, ενημερωτικό (150-180 λέξεις). 2ο. Κοινά
χαρακτηριστικά. 12 σωστές απαντήσεις (0,5 βαθμό η
κάθε σωστή απάντηση) + 1 παράδειγμα. (6 μονάδες)
Κείμενο: περιγραφικό, διαφημιστικό, πληροφοριακό για
διάφορα είδη με κοινά ή όχι χαρακτηριστικά (150-180
Κατανόηση λέξεις).
Β’ μέρος, 13 μονάδες: 3ο. Σωστό: 6 σωστές απαντήσεις 600-700 λέξεις
γραπτού 2 25
+ 1 παράδειγμα + 3 παραπλανητές. (6 μονάδες) 35 λεπτά
λόγου Κείμενο: ιστορικό, απόσπασμα από αφήγηση,
απόσπασμα από λογοτεχνικό (180-200 λέξεις). 4ο.
Συμπλήρωση κενών: με σωστές λέξεις ή μικρές
φράσεις που υπάρχουν σε πίνακα. 7 ή 14 σωστές
απαντήσεις (1 ή 0,5 μονάδα η σωστή απάντηση) + 1
παράδειγμα, 6 παραπλανητές. (7 μονάδες) Κείμενο:
απλό άρθρο από εφημερίδα που να δίνει πληροφορίες
σχετικά μ’ ένα θέμα, να παρουσιάζει τα αποτελέσματα
μιας έρευνας, κτλ. (180-200 λέξεις).
Α’ μέρος, 12 μονάδες: 1ο. Σύντομες σημειώσεις: 12
σωστές απαντήσεις + 1 παράδειγμα. Κείμενο: φιλικό,
Κατανόηση
πληροφοριακό(μονόλογος), εξιστόρηση γεγονότων, 600-700 λέξεις
προφορικού 2 25 απόσπασμα από συνέντευξη (300 λέξεις).
25 λεπτά
λόγου (CD) Β’ μέρος, 13 μονάδες: 2ο. Σύγκριση: 13 σωστές
απαντήσεις + 1 παράδειγμα και 3 παραπλανητές.
Κείμενο: τυπικό (350-400 λέξεις).
Α’ μέρος, 12 μονάδες. Μία φιλική επιστολή, μία
εκτεταμένη ανακοίνωση, μία εκτεταμένη διαφήμιση,
Παραγωγή
κτλ. (150 λέξεις). 300-350 λέξεις
γραπτού 2 25 Β’ μέρος, 13 μονάδες. 1 τυπικό κείμενο που να δίνει
60 λεπτά
λόγου προσωπικές ή άλλες πληροφορίες, να ζητά
αιτιολογημένη άδεια, να εκφράζει αιτιολογημένα
παράπονα, κτλ. (200 λέξεις).
Α’ μέρος: Απλές ερωτήσεις (όνομα, κατοικία, σχολείο,
οικογένεια κτλ. για ζέσταμα).
Β’ μέρος: σύντομος μονόλογος σε συνεχή λόγο, πιο
Παραγωγή
απαιτητικός από τα προηγούμενα επίπεδα. Αν δοθούν
προφορικού 3 25 φωτογραφίες, να ζητηθούν συναισθήματα που φαίνονται 12 λεπτά
λόγου στη φωτογραφία και να αιτιολογηθούν.
Γ’ μέρος: παιχνίδι ρόλων ανάμεσα σε δύο
εξεταζόμενους πιο απαιτητικός από τα προηγούμενα
επίπεδα με αρκετή επιχειρηματολογία.
ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΓΡΑΠΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 2 ώρες
30
Πίνακας 5.
(ΠΗΓΗ:http://www.greeklanguage.gr/certification/sites/greeklanguage.gr.certification/files/dome_b2.p
df)
Β2
Λέξεις και
εξέτασης
Α’ μέρος, 10 μονάδες: 1ο. Πολλαπλή επιλογή: 5
σωστές απαντήσεις + 1 παράδειγμα. (5 μονάδες)
Κείμενο: 200-250 λέξεις. (5 μονάδες) 2ο.
Συμπλήρωση κενών: 10 σωστές απαντήσεις (0,5
μονάδα η σωστή απάντηση) + 1 παράδειγμα. (5
Κατανόηση μονάδες) Κείμενο: ένας μύθος, ένα παραμύθι, μια 1000 λέξεις
2 20
γραπτού λόγου ιστορία (200-250 λέξεις). 40 λεπτά
Β’ μέρος, 10 μονάδες: 3ο. Συμπλήρωση κενών σε
περίληψη: Περίληψη (βασίζεται στο κείμενο) που
συμπληρώνεται με κατάλληλες λέξεις/φράσεις. 10
Κείμενο: 400-450 λέξεις.
Α’ μέρος, 10 μονάδες: 1ο. Βρείτε το λάθος ή την
επιπλέον λέξη ή τη λέξη που λείπει (συνδετικά κτλ.,
υποκείμενα). 5 μονάδες + 1 παράδειγμα. 2ο.
Συμπληρώστε τα κενά: 5 σωστές απαντήσεις + 1
παράδειγμα, 5παραπλανητές. (5 μονάδες)
Χρήση Β’ μέρος, 10 μονάδες: 3ο. Πολλαπλή επιλογή με 4 600-800 λέξεις
2 20
γλώσσας επιλογές. Παράγωγα ή σύνθετα. Βρίσκουν ποιο είναι 30 λεπτά
το σωστό παράγωγο ή σύνθετο. 5 σωστές απαντήσεις
+ 1 παράδειγμα. (5 μονάδες) 4ο. Αντιστοίχιση:
συνώνυμα, αντίθετα λέξεων ή φράσεων. 5 σωστές
απαντήσεις + 1 παράδειγμα + παραπλανητές. (5
μονάδες)
Α’ μέρος, 10 μονάδες: 1ο. Να κρατήσουν σύντομες
σημειώσεις. 10 σημειώσεις + 1 παράδειγμα.
Κείμενο(μονόλογος): τυπικό ενημερωτικό,
Κατανόηση
εξιστόρηση γεγονότων, μέρος συνέντευξης, 800-1000 λέξεις
προφορικού 2 20 απόσπασμα από λογοτεχνικό (500 λέξεις).
90 λεπτά
λόγου (CD) Β’ μέρος, 10 μονάδες: 2ο. Σύγκριση. Ένας διάλογος-
συζήτηση ανάμεσα σε τρία τουλάχιστον άτομα ή
απόσπασμα από θεατρικό έργο. 10 σωστές απαντήσεις
+ 1 παράδειγμα (450-500 λέξεις).
Α’ μέρος, 10 μονάδες: Μία φιλική επιστολή σε φίλο,
συγγενή, σε κάποιον λιγότερο γνωστό, σε εφημερίδα,
σε φόρουμ, με συμβουλές, πληροφορίες,
Παραγωγή επιχειρηματολογία κτλ. (200 λέξεις) 400 λέξεις
2 20
γραπτού λόγου Β’ μέρος, 10 μονάδες: 1 τυπικό κείμενο που να δίνει 90 λεπτά
προσωπικές ή άλλες πληροφορίες, να ζητά
αιτιολογημένη άδεια, να εκφράζει αιτιολογημένα
παράπονα, κτλ. (200 λέξεις)
Α’ μέρος: Απλές ερωτήσεις (όνομα, κατοικία,
σχολείο, οικογένεια κτλ. για ζέσταμα).
Παραγωγή
Β’ μέρος: μονόλογος. Ανάπτυξη απόψεων για
προφορικού 3 20 ερώτημα που του τίθεται. Πιο απαιτητικό από τα 15 λεπτά
λόγου προηγούμενα επίπεδα.
Γ’ μέρος: συζήτηση ανάμεσα σε δύο εξεταζόμενους
με επιχειρηματολογία.
ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΓΡΑΠΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 3 ώρες και 10 λεπτά
31
Πίνακας 6.
(ΠΗΓΗ:http://www.greeklanguage.gr/certification/sites/greeklanguage.gr.certification/files/g1_domi.p
df)
Γ1
Λέξεις και
εξέτασης
Α’ μέρος, 10 μονάδες: 1ο. Πολλαπλή επιλογή: 5 σωστές
απαντήσεις + 1 παράδειγμα. (5 μονάδες) Κείμενο:
απόσπασμα από λογοτεχνικό βιβλίο, αφήγηση γεγονότων,
συνέντευξη (300 λέξεις). 2ο. Συμπλήρωση κενών: 10
σωστές απαντήσεις + 1 παράδειγμα. (5 μονάδες) Κείμενο:
Κατανόηση ένας μύθος, ένα παραμύθι, μια ιστορία (300 λέξεις).
Για το Β’ μέρος 1 κείμενο 800-1000 λέξεις και 2 1600 λέξεις
γραπτού 2 25 εξεταστικά ερωτήματα.
50 λεπτά
λόγου Β’ μέρος, 10 μονάδες: 3ο. Αντιστοίχιση τίτλων με
παραγράφους: 5 σωστές απαντήσεις + 1 παράδειγμα. 4ο.
Συμπλήρωση κενών σε περίληψη: 5 σωστές απαντήσεις
+ 1 παράδειγμα. Κείμενο: άρθρο από εφημερίδα που να
δίνει πληροφορίες σχετικά μ’ ένα θέμα, να παρουσιάζει τα
αποτελέσματα μιας έρευνας, κτλ. Μπορεί να είναι κριτική
ή παρουσίαση έργου, βιβλίου κτλ.
Δύο κείμενα 200-250 λέξεων περίπου το καθένα, ένα για
κάθε άσκηση.
Α’ μέρος, 10 μονάδες: 1ο. Βρείτε το λάθος ή την
επιπλέον λέξη ή τη λέξη που λείπει (συνδετικά κτλ.,
υποκείμενα): 5 λάθη ή επιπλέον λέξεις κτλ. + 1
παράδειγμα. (5 μονάδες) 2ο. Συμπληρώστε τα κενά: 5
Χρήση 800-1000 λέξεις
2 20 ορθές + 1 παράδειγμα. (5 μονάδες) Το κείμενο μπορεί να
γλώσσας είναι και διάλογοι, ιστορίες, γεγονότα του παρελθόντος 30 λεπτά
κτλ.
Β’ μέρος, 10 μονάδες: Δύο κείμενα 200-250 λέξεων
περίπου το καθένα, ένα για κάθε ερώτημα. 3ο. Παράγωγα
ή σύνθετα: 5 σωστές απαντήσεις (1 μονάδα η κάθε σωστή
απάντηση) + 1 παράδειγμα. 4ο. Συνώνυμα-ορισμοί: 5
Α’ μέρος, 10 μονάδες: 1ο. Να κρατήσουν πολύ σύντομες
σημειώσεις: 10 σημειώσεις + 1 παράδειγμα.
Κατανόηση Κείμενο(μονόλογος): τυπικό ενημερωτικό, εξιστόρηση
γεγονότων, μέρος συνέντευξης, απόσπασμα από 1600 λέξεις
προφορικού 2 20 λογοτεχνικό, μέρος διάλεξης για ένα κοινωνικό ή άλλο
40 λεπτά
λόγου θέμα (700 λέξεις).
Β’ μέρος, 10 μονάδες: 2ο. Σύγκριση: Ένας διάλογος-
συζήτηση ανάμεσα σε τρία τουλάχιστον άτομα άγνωστα
μεταξύ τους (800-900 λέξεις).
συγγενή, σε κάποιον λιγότερο γνωστό, σε εφημερίδα, σε
Παραγωγή φόρουμ, με συμβουλές, πληροφορίες, επιχειρηματολογία
600 λέξεις
γραπτού 2 20 κτλ. (250-300 λέξεις)
Β’ μέρος, 10 μονάδες: 1 τυπικό κείμενο που να δίνει 110 λεπτά
λόγου προσωπικές ή άλλες πληροφορίες, να ζητά αιτιολογημένη
άδεια, να εκφράζει αιτιολογημένα παράπονα κτλ., άρθρο
σε εφημερίδα με επιχειρηματολογία (300 λέξεις).
Παραγωγή οικογένεια κτλ. για ζέσταμα).
Β’ μέρος: μονόλογος. Ανάπτυξη απόψεων για ερώτημα
προφορικού 3 20 που του τίθεται. Πιο απαιτητικό από τα προηγούμενα 20 λεπτά
λόγου επίπεδα.
Γ’ μέρος: συζήτηση με διάρκεια ανάμεσα σε δύο
εξεταζόμενους με έντονη επιχειρηματολογία.
ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΓΡΑΠΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 3 ώρες και 50 λεπτά
32
Πίνακας 7.
(ΠΗΓΗ:http://www.greeklanguage.gr/certification/sites/greeklanguage.gr.certification/files/g2_domi_0
.pdf)
Γ2
Λέξεις και
εξέτασης
Α’ μέρος, 10 μονάδες: 1ο. Συμπλήρωση κενών: 10
σωστές απαντήσεις (0,5 μονάδα η σωστή απάντηση) + 1
παράδειγμα. (5 μονάδες) Κείμενο: αυθεντικό,
απόσπασμα από δοκίμιο, από ιστορικό, θεατρικό,
λογοτεχνικό έργο, κριτικές βιβλίων, έργων κτλ. (600
λέξεις) 2ο. Αντιστοίχιση παραγράφων: 10 σωστές
Κατανόηση απαντήσεις + 1 παράδειγμα. Κείμενο: αυθεντικό χωρίς
αλλαγές με δύσκολη δομή. Λογοτεχνικό, αφηγηματικό, 2000 λέξεις
γραπτού 2 25 άρθρο από εφημερίδα κτλ. (600 λέξεις)
50 λεπτά
λόγου Για το Β’ μέρος 1 κείμενο 800 λέξεις και 2 εξεταστικά
ερωτήματα.
Β’ μέρος, 10 μονάδες: 3ο. Πολλαπλή επιλογή με 4
επιλογές: 5 προτάσεις + 1 παράδειγμα. 4ο.
Συμπλήρωση λέξεων ή φράσεων σε περίληψη του
κειμένου: 5 κενά + 1 παράδειγμα. Κείμενο: απόσπασμα
από επιστημονικό άρθρο, λογοτεχνικό, θεατρικό,
ιστορικό κτλ.
Α’ μέρος, 10 μονάδες: Δύο κείμενα 200 λέξεων
μονόλογος, διάλογος, ιστορίες, γεγονότα του
παρελθόντος κτλ. 1ο. Βρείτε την επιπλέον λέξη, τη
λανθασμένη λέξη ή τη λέξη που λείπει: 5 λάθη ή
επιπλέον λέξεις κτλ. από 1 μονάδα η κάθε σωστή + 1
παράδειγμα. 2ο. Συμπληρώστε τα κενά: 5 σωστές
απαντήσεις + 1 παράδειγμα. (5 μονάδες) Το κείμενο
Χρήση 800-1000 λέξεις
2 20 μπορεί να είναι και διάλογοι, ιστορίες, γεγονότα του
γλώσσας παρελθόντος κτλ. 30 λεπτά
Β’ μέρος, 10 μονάδες: Δύο κείμενα 200 λέξεων περίπου
το καθένα, ένα για κάθε άσκηση. 5 σωστές απαντήσεις +
1 παράδειγμα. (5 μονάδες) 3ο. Συμπλήρωση κενών με
παράγωγο ή/και σύνθετο από τη λέξη που δίνεται: 5
σωστές απαντήσεις + 1 παράδειγμα. (5 μονάδες) 4ο.
Συνώνυμα-ορισμοί: 5 σωστές απαντήσεις + 1
παράδειγμα. (5 μονάδες)
Δύο κείμενα: 1 για το Α’ και 1 για το Β’ μέρος
Α’ μέρος, 10 μονάδες: 1ο. Να κρατήσουν πολύ
σύντομες σημειώσεις: 10 σημειώσεις + 1 παράδειγμα.
Κατανόηση Κείμενο (μονόλογος): τυπικό ενημερωτικό, εξιστόρηση
γεγονότων, μέρος συνέντευξης, απόσπασμα από 1800 λέξεις
προφορικού 2 20 λογοτεχνικό, μέρος διάλεξης για ένα κοινωνικό ή άλλο
40 λεπτά
λόγου θέμα (800-900 λέξεις).
Β’ μέρος, 10 μονάδες: 2ο. Πολλαπλή επιλογή με 4
επιλογές: 10 προτάσεις + 1 παράδειγμα. Συζήτηση
ανάμεσα 4-5 άτομα για διάφορα θέματα, καθημερινά,
κοινωνικά, επιστημονικά κτλ. (850-900 λέξεις)
συγγενή, σε κάποιον λιγότερο γνωστό, σε εφημερίδα, σε
Παραγωγή φόρουμ, με συμβουλές, πληροφορίες,
επιχειρηματολογία κτλ. (300-350 λέξεις) 700-800 λέξεις
γραπτού 2 20 Β’ μέρος, 10 μονάδες: Άρθρο για κάποιο κοινωνικό
120 λεπτά
λόγου πρόβλημα 1 τυπικό κείμενο που να δίνει προσωπικές ή
άλλες πληροφορίες, να ζητά αιτιολογημένη άδεια, να
εκφράζει αιτιολογημένα παράπονα κτλ., άρθρο σε
εφημερίδα με επιχειρηματολογία (400-450 λέξεις)
Παραγωγή οικογένεια κτλ. για ζέσταμα).
Β’ μέρος: μονόλογος. Ανάπτυξη απόψεων για ερώτημα
προφορικού 3 20 που του τίθεται. Πιο απαιτητικό από τα προηγούμενα 20 λεπτά
λόγου επίπεδα.
Γ’ μέρος: συζήτηση με διάρκεια ανάμεσα σε δύο
εξεταζόμενους με έντονη επιχειρηματολογία.
ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΓΡΑΠΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 4 ώρες
33
2.1.3 Γλωσσικά Τεστ του Κ.Ε.Γ.

Στη συνέχεια ακολουθούν αποσπασματικά δείγματα γλωσσικών τεστ του Κ.Ε.Γ.
που καλύπτουν όλα τα επίπεδα ελληνομάθειας καθώς και τις τέσσερις γλωσσικές
δεξιότητες σύμφωνα με τις οποίες ο κάθε μαθητευόμενος αξιολογείται για την
εκμάθηση της ελληνικής ως ξένης γλώσσας. Οι τέσσερις αυτές γλωσσικές δεξιότητες
είναι: α. η κατανόηση του προφορικού και β. του γραπτού λόγου, γ. η παραγωγή
του προφορικού και δ. του γραπτού λόγου. Με άλλα λόγια οι τέσσερις γνωστές
δεξιότητες: 1. η ακρόαση, 2. η ανάγνωση, 3. η ομιλία και 4. η γραφή.
34
Επίπεδο Α1 για παιδιά 8-12 ετών
Κατανόηση γραπτού λόγου (25 μονάδες)
Διάρκεια: 30 λεπτά
Ερώτημα 1 (7 μονάδες)
Αγαπάς πολύ τα σκυλιά και θέλεις να μαθαίνεις καινούρια πράγματα γι’ αυτά.
Διαβάζεις το κείμενο που σου έδωσε ένας φίλος σου. Θέλεις να δεις αν
καταλαβαίνεις αυτά που διαβάζεις, γι’ αυτό σημειώνεις ένα √ στον πίνακα κάτω από
το ΣΩΣΤΟ για τις προτάσεις που συμφωνούν με το κείμενο ή κάτω από το ΛΑΘΟΣ
για τις προτάσεις που δε συμφωνούν, όπως στο παράδειγμα.
ΠΡΟΣΕΞΕ: πρέπει να βάλεις συνολικά ΕΠΤΑ (7) √ χωρίς το παράδειγμα.
Ο σκύλος είναι φίλος του ανθρώπου. Είναι έξυπνο ζώο και μαθαίνει πολλά
πράγματα.
Ένας σκύλος πρέπει να τρώει μια ή δύο φορές την ημέρα και όχι πολύ, γιατί το
πολύ φαγητό δεν του κάνει καλό. Του αρέσει η σοκολάτα, αλλά δεν κάνει να
τρώει γλυκά! Πίνει νερό πολλές φορές την ημέρα.
Αν ζει μέσα στο σπίτι, θα πρέπει να βγαίνει βόλτα 2 ή 3 φορές τη μέρα. Μπάνιο
πρέπει να κάνει μόνο μία φορά το μήνα. Όμως πρέπει να τον χτενίζουμε κάθε
μέρα.
Στο σκύλο αρέσει το παιχνίδι. Επίσης, μαθαίνει λέξεις. Μπορεί να μάθει 60-100
λέξεις.
(Πηγή φωτογραφίας: www.axortagos.gr/aksiagapito-skilaki-pou-diekdikei-ton-titlo-tou-mikroterou-

skilou.html)
(Διασκευή από http://oscar-kiko-izi.blogspot.com/2009/01/blog-post_28.html)
35
ΣΩΣΤΟ ΛΑΘΟΣ
0. Ο σκύλος είναι έξυπνο ζώο.
√
παράδειγμα
1. Ο σκύλος πρέπει να τρώει πολύ.
2. Τα γλυκά κάνουν κακό στα σκυλιά.
3. Τα σκυλιά διψούν και θέλουν συχνά νερό.
4. Τα σκυλιά πρέπει να βγαίνουν βόλτα.
Ένας σκύλος πρέπει να κάνει μπάνιο κάθε
5.
μέρα.
6. Ο σκύλος θέλει χτένισμα κάθε μέρα.
Τα σκυλιά δεν μπορούν να καταλάβουν
7.
λέξεις.
36
Επίπεδο Α1
Κατανόηση γραπτού λόγου Διάρκεια: 30 λεπτά
Πρώτο μέρος (12 μονάδες)
Ένας φίλος σας σάς προσκαλεί στη βάφτιση της κόρης του. Διαβάστε το
προσκλητήριο και σημειώστε √ στις προτάσεις που πιστεύετε ότι είναι σωστές, όπως
στο παράδειγμα.
ΠΡΟΣΕΞΤΕ: Οι σωστές προτάσεις είναι ΕΞΙ (6), χωρίς το παράδειγμα. Σε δύο

προτάσεις δεν πρέπει να βάλετε τίποτε.
Οι γονείς μου Δέσποινα Ιωάννου & Αντώνης Αποστόλου και οι νονοί μου
Ελένη Κεχαγιά & Γιώργος Πάνου σας προσκαλούν στη βάφτισή μου το
Σάββατο 25 Μαΐου 2011 στις 12:30 μ.μ. στην εκκλησία της Αγίας Σοφίας,
στη Θεσσαλονίκη. Ποιο θα είναι το όνομά μου; Θα το μάθετε… εκεί!!!
Μετά τη βάφτιση θα φάμε όλοι μαζί στο «Χωριό της Ειρήνης».
(Πηγή φωτογραφίας: http://www.madata.gr/epikairotita/world/154397.html)
Μετά τη βάφτιση θα φάμε όλοι μαζί στο «Χωριό της Ειρήνης».

37
ΣΩΣΤΟ
Με το προσκλητήριο αυτό
0.
το ζευγάρι προσκαλεί στη √
Παράδειγμα
βάφτιση του παιδιού του.
Το μωρό θα βαφτίσουν
1. ένας άντρας και μία
γυναίκα.
Η βάφτιση θα γίνει στις
2.
δωδεκάμισι το μεσημέρι.
Στο προσκλητήριο υπάρχει
3. η ημερομηνία της
βάφτισης.
Η βάφτιση θα γίνει έξω
4.
από τη Θεσσαλονίκη.
5.
το όνομα της εκκλησίας.
6. η διεύθυνση της
εκκλησίας.
Οι φίλοι και οι συγγενείς
7. θα ακούσουν το όνομα του
μωρού στην εκκλησία.
Μετά τη βάφτιση θα πάνε
8. για φαγητό στο «Χωριό
της Ειρήνης».
38
Επίπεδο Α1
Παραγωγή γραπτού λόγου Διάρκεια: 40 λεπτά
Θέλετε να κάνετε δίαιτα. Συνέχεια, όμως, το ξεχνάτε. Γράφετε σε ένα χαρτί τι

πρέπει να κάνετε και το βάζετε στην πόρτα του ψυγείου. (50 λέξεις)
Η δίαιτά μου
1 Κάθε πρωί πίνω ένα ποτήρι νερό και μετά τρώω πρωινό.
2____________________________________________________
_____________________________________________________
3____________________________________________________
_____________________________________________________
4____________________________________________________
_____________________________________________________
5____________________________________________________
_____________________________________________________
39
Επίπεδο Α2
Κατανόηση προφορικού λόγου
Θα ακούσετε δύο (2) φορές μια εκπομπή για τον Αρίωνα, έναν αρχαίο μουσικό και
τραγουδιστή. Καθώς ακούτε την εκπομπή, σημειώνετε ένα √ κάτω από το ΣΩΣΤΟ
δίπλα στις σημειώσεις που συμφωνούν με αυτό που ακούτε ή κάτω από το ΛΑΘΟΣ
δίπλα σε αυτές που δε συμφωνούν, όπως στο παράδειγμα.
ΠΡΟΣΕΞΤΕ: πρέπει να βάλετε συνολικά ΕΞΙ (6) √ χωρίς το παράδειγμα.
ΣΩΣΤΟ ΛΑΘΟΣ
0 Ο Αρίωνας ήταν μουσικός.
√
1 Ο Αρίωνας ήταν Ιταλός.
Οι ναύτες θέλησαν να πάρουν τα
2
χρήματα του Αρίωνα.
Ο Αρίωνας πρώτα έπεσε στη θάλασσα
3
και μετά τραγούδησε.
Το τραγούδι που είπε ο Αρίωνας το
4
άκουσε ένα δελφίνι.
Ο Περίανδρος πίστεψε αμέσως τον
5
Αρίωνα.
Οι ναύτες είπαν στο βασιλιά την
6
αλήθεια.
40
Επίπεδο Α2
Παραγωγή προφορικού λόγου (25 μονάδες)
Διάρκεια: 12 λεπτά (ανά ζεύγος)
Πρώτο μέρος
-Πώς λέγεστε;
-Από πού είστε;
-Ποια είναι τα χόμπι σας;
-Μιλήστε μου για την οικογένειά σας.
-Ποιος είναι ο αγαπημένος σας τραγουδιστής;
-Ποιο είναι το αγαπημένο σας τραγούδι;
-Σας αρέσει να παίζετε παιχνίδια στον υπολογιστή;
-Σας αρέσει που μαθαίνετε ελληνικά;
Δεύτερο μέρος
1.Πώς είναι το σπίτι σας; Σας αρέσει; Γιατί;
2.Ψωνίζετε στις εκπτώσεις ή προτιμάτε να ψωνίζετε τον υπόλοιπο χρόνο. Γιατί;
3.Ποιος είναι ο πιο καλός σας φίλος; Μπορείτε να τον περιγράψετε;
4.Σας αρέσει να κάνετε δουλειές στο σπίτι; Ποιες δουλειές σας αρέσουν πιο πολύ;
Αν δεν κάνετε εσείς τις δουλειές του σπιτιού σας, ποιος τις κάνει;
5.Με ποιον τρόπο σας αρέσει να γιορτάζετε τα γενέθλιά σας; Γιατί;
6.Τι κάνετε όταν δεν μπορείτε να κοιμηθείτε το βράδυ;
7.Προτιμάτε να ταξιδεύετε με αεροπλάνο ή τρένο; Γιατί;
8.Ποια εποχή του χρόνου σας αρέσει; Γιατί;

41
Επίπεδο Β1
Κατανόηση γραπτού λόγου Διάρκεια: 30 λεπτά
Διαβάζετε σ’ ένα περιοδικό οδηγίες για να μάθουν σωστά τα παιδιά σας σκι. Το
περιοδικό όμως είναι παλιό κι έτσι βλέπετε καθαρά μόνο το πρώτο μέρος της κάθε
οδηγίας. Στον πίνακα που ακολουθεί έχετε το δεύτερο μέρος κάθε οδηγίας.
Σημειώστε στον πίνακα τον αριθμό του πρώτου μέρους, όπως στο παράδειγμα.
ΠΡΟΣΕΞΤΕ: οι σωστές απαντήσεις είναι ΕΞΙ (6) χωρίς το παράδειγμα.

Υπάρχουν τρεις φράσεις στον πίνακα που δεν πρέπει να χρησιμοποιήσετε.
Πώς να μάθετε στα παιδιά σας καλό σκι
Ο χειμώνας πλησιάζει και η εποχή του σκι ξεκινάει. Πολλοί

από εμάς έχουμε παιδιά που θέλουν να το μάθουν. Επειδή κάνω
σκι για σχεδόν 40 χρόνια, μπορώ να σας δώσω μερικές χρήσιμες
συμβουλές για να κάνετε τα παιδιά σας να αγαπήσουν το
χιονισμένο βουνό και το καταπληκτικό άθλημα που λέγεται… σκι.
0.Η πιο κατάλληλη ηλικία για να ξεκινήσουν το σκι τα παιδιά
είναι 4-5 ετών, αλλά φροντίστε να τα παίρνετε μαζί σας
1.Παίξτε μαζί τους στο χιόνι, για να νιώσουν τη χαρά του χιονιού.
Τα παιδιά, αν είναι κατάλληλα ντυμένα,
2.Η πρώτη μέρα στο σκι θα πρέπει να είναι
3.Πάρτε κάποιο δάσκαλο για την πρώτη μέρα του παιδιού σας στο
χιόνι. Προσέξετε, όμως, να είναι ο σωστός. Ο καλός δάσκαλος
πρέπει να έχει υπομονή και να κάνει το μάθημα
4.Ο πιο κακός δάσκαλος είναι ο γονέας του ίδιου του παιδιού,
5.Αποφύγετε τις ημέρες με πολύ κόσμο. Πάρτε μία μέρα άδεια
από τη δουλειά και
6.Δώστε θάρρος στα παιδιά σας, για να ξεκινήσουν σωστά, γιατί
το θάρρος
(Πηγή: http://www.philipnielsen.gr/2009/12/10.html (διασκευασμένο))

42
στο βουνό από μωρά. 0

βοηθάει… σε όλα τα πράγματα.
να βλέπετε ότι προσπαθούν.
να μοιάζει από την αρχή σαν παιχνίδι.
προσέχετε να μην πέσουν και χτυπήσουν.
δεν παθαίνουν τίποτε στο κρύο.
πηγαίνετε για σκι καθημερινή και όχι
σαββατοκύριακο.
που να έχει πολύ κρύο και αρκετό χιόνι.
μια μέρα με ήλιο και όχι με αέρα.
ακόμα και αν ξέρει καλό σκι.
43
Επίπεδο Β1
Θα ακούσετε δύο (2) φορές μια συζήτηση σε μία ραδιοφωνική εκπομπή. Δύο μέλη
οργανώσεων που ασχολούνται με το περιβάλλον συνομιλούν με έναν δημοσιογράφο.
Η μία οργάνωση ονομάζεται «Εξοχή» και η δεύτερη «Άγρια Φύση». Καθώς ακούτε
τη συζήτηση, στον πίνακα που έχετε μπροστά σας, σημειώνετε √ στις πληροφορίες
που ταιριάζουν σε κάθε οργάνωση, όπως στο παράδειγμα.
ΠΡΟΣΕΞΤΕ: πρέπει να σημειώσετε συνολικά ΔΕΚΑΤΡΙΑ (13) √ χωρίς το

παράδειγμα. Ορισμένες πληροφορίες ταιριάζουν και στις δύο οργανώσεις.
Εξοχή Άγρια φύση

Ιστορία Υπάρχει από το 1982. √
Δράσεις Μελετά τα σπάνια πουλιά.
Έχει ένα χώρο έξω από την πόλη.
Επαφή με Δέχεται νέα μέλη.
κοινό
Δέχεται επισκέπτες.
Εκπαιδευτικά Κάνει μαθήματα σε δασκάλους.
προγράμματα
Οικονομική Δέχεται οικονομική βοήθεια από
κατάσταση φίλους.
Δε δέχεται χρήματα από επιχειρήσεις.
Επικοινωνία Έχει ιστοσελίδα στο διαδίκτυο.
Εκδίδει περιοδικό.
Έχει τηλεφωνική γραμμή προστασίας
ζώων.
44
Επίπεδο Β2
Παραγωγή γραπτού λόγου (20 μονάδες)
Γράφετε σε μία πλούσια φίλη σας, που είναι διευθύντρια σε μια μεγάλη εταιρία, για
να της ζητήσετε να προσφέρει όσο περισσότερα χρήματα μπορεί για το ίδρυμα
αστέγων, στο οποίο εργάζεστε ως εθελόντρια. Της εξηγείτε γιατί θα είναι σημαντική
η δωρεά της, πώς θα αξιοποιηθούν τα χρήματα και ό, τι άλλο νομίζετε για να την
πείσετε να κάνει στη δωρεά. (200 λέξεις)
ΠΡΟΣΕΞΤΕ: στο τέλος μην υπογράψετε με το όνομά σας. Χρησιμοποιήστε άλλο

όνομα.
_____________Μαϊου__________
Αγαπητή μου Ελένη,
Χρειάζομαι τη βοήθειά σου. …
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
45
Επίπεδο Β2
Παραγωγή προφορικού λόγου (20 μονάδες)
-Πώς λέγεστε;
-Πού μένετε;
-Με τι ασχολείστε;
-Μένετε μόνος/η ή με την οικογένειά σας;
-Σε τι θα σας φανεί χρήσιμη η ελληνική γλώσσα;
-Σας ενδιαφέρει η μελέτη άλλων λαών και πολιτισμών;
-Σε ποια χώρα του κόσμου θα θέλατε να πάτε;
-Θα θέλατε να προσφέρετε εθελοντική εργασία; Σε ποιον τομέα;
1.Στη χώρα σας είναι καλύτερο να είναι κανείς άντρας ή γυναίκα; Γιατί;
2.Ποιες νομίζετε ότι είναι οι μεγαλύτερες διαφορές ανάμεσα στην Ελλάδα και τη
χώρα σας;
3.Νομίζετε ότι το κλίμα επηρεάζει το χαρακτήρα των ανθρώπων; Δικαιολογήστε την

απάντησή σας.
4.Πόσο νομίζετε ότι επηρεάζει η τηλεόραση τη ζωή μας;
5.Πρέπει η αστυνομία/τροχαία να είναι αυστηρή με τους οδηγούς που είναι

μεθυσμένοι; Γιατί;
6.Θεωρείτε ότι οι νέοι μαθαίνουν αρκετά πράγματα στα σχολεία ή πρέπει κάτι να
αλλάξει και τι;
46
7.Θα πηγαίνατε σε κρατικό νοσοκομείο ή ιδιωτική κλινική για μια σοβαρή εγχείρηση;
Γιατί;
8.Ανακυκλώνετε υλικά; Δικαιολογήστε την απάντησή σας.

47
Επίπεδο Β2
Χρήσης γλώσσας
Ο καθηγητής των ελληνικών σάς έδωσε ένα απόσπασμα από ένα λογοτεχνικό κείμενο
από το οποίο έσβησε κάποιες λέξεις. Στον πίνακα που ακολουθεί, σημειώνετε δίπλα
σε κάθε λέξη τον αριθμό του κενού στο οποίο αντιστοιχεί, όπως στο παράδειγμα.
ΠΡΟΣΕΞΤΕ: οι λέξεις που πρέπει να βρείτε είναι ΕΠΤΑ (7) χωρίς το

παράδειγμα. Υπάρχουν πέντε λέξεις που δεν ταιριάζουν σε κανένα κενό.
Η ορεινή γυναίκα
Εκεί που περπατούσα, βλέπω να βγαίνει από το δάσος μία μικροκαμωμένη γυναίκα,
μ’ ένα σακί ____0____.
Η όψη της ήτανε βασανισμένη ____1____ αξιοπρέπεια, απλότητα και σεμνότητα. Τα

μάτια της ήτανε τόσο εκφραστικά και η ομιλία της τόσο σπουδαία, απονήρευτη και
συμπαθητική, που ____2_____ τον άνθρωπο σαν μαγνήτης. Το σώμα της ήτανε
κοκαλιάρικο και πολύ σβέλτο, και παρόλο που ήτανε κακοντυμένη και ξυπόλητη,
είχε επάνω της κάποιο ανεξήγητο μεγαλείο, τόσο που ____3____ κανείς και να
συλλογίζεται γιατί δεν βρίσκονται πια τέτοιοι άνθρωποι ανάμεσά μας.
Μου μίλησε για τα πρόβατα που τα φύλαγε ο γιος της και εκείνη η ίδια, μου μίλησε
για ____4____ που τραβάνε με τους χειμώνες. Μου μίλησε και για κάποιους
«επίσημους ανθρώπους» που έρχονται από την Αθήνα με συνοδεία και που τους
φοβερίζουνε πως ____5____ τις βοσκές και που λένε πως δεν χρειάζονται τα
πρόβατα και πως θα τα διώξουνε, επειδή στα βουνά κάνουνε περίπατο οι άνθρωποι
που έρχονται από τα ξένα μέρη. Α! το γάλα και το μαλλί το θέλουνε οι άνθρωποι που
έρχονται από την Αθήνα! Τα κακόμοιρα τα πρόβατα δε θέλουνε!
48
Ακουμπισμένη στο ραβδί, με κοίταζε ____6____ με ήξερε από χρόνια. Ήτανε σαν το
αγριολούλουδο που κρύβεται ντροπαλά κάτω από την πέτρα. Και οι σοφοί και
επίσημοι από την Αθήνα δε θέλουνε να βλέπουνε μήτε πρόβατα μήτε τσοπάνηδες!
Γιατί ____7____ να βρίσκονται πάντα υπό διωγμό οι απλοϊκοί και καθαροί άνθρωποι;
«Η ορεινή γυναίκα», Φώτης Κόντογλου (διασκευή)
στον ώμο 0
σαν να
Σκεφτόταν
να απορεί
τα βάσανα
Όπως
μα γεμάτη
άραγε
μήπως
τραβούσε
ταλαιπωρίες
θα πάρουνε
φύγουν
49
Επίπεδο Γ1
Παραγωγή γραπτού λόγου (20 μονάδες)
Ο καλύτερός σας φίλος σάς λέει πώς η κόρη του αποφάσισε να εγκαταλείψει τις
πανεπιστημιακές σπουδές της, γιατί θεωρεί ότι την οδηγούν σε αδιέξοδο και στην
ανεργία. Αποφάσισε να φύγει με μια ανθρωπιστική αποστολή σε μια άλλη χώρα και
να προσφέρει εθελοντική εργασία. Ο φίλος σας είναι πάρα πολύ στενοχωρημένος.
Γράφετε ένα γράμμα για να του πείτε τη γνώμη σας και να προτείνετε τρόπους για να
χειριστεί το θέμα. (300 λέξεις)
ΠΡΟΣΕΞΤΕ: μην υπογράψετε με το όνομά σας. Χρησιμοποιήστε άλλο όνομα.
____________Μαϊου____________
Αγαπητέ μου Γιώργο,
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
50
Επίπεδο Γ1
Παραγωγή προφορικού λόγου
-Πώς σας λένε;
-Τι δουλειά κάνετε;
-Γνωρίζετε άλλες ξένες γλώσσες; Ποιες;
-Πού θα χρησιμοποιήσετε τα ελληνικά που μαθαίνετε;
-Γνωρίζετε κάτι για τον ελληνικό πολιτισμό;
-Γιατί μαθαίνετε ελληνικά;
-Σε τι θα σας χρησιμεύσουν;
-Πώς σας φάνηκαν τα φετινά θέματα των εξετάσεων; Υπάρχει κάτι που σας
δυσκόλεψε; Αν ναι, τι ακριβώς;
1.Πιστεύετε ότι τα πολλά χρήματα φέρνουν την ευτυχία στον άνθρωπο;

Δικαιολογήστε την απάντησή σας.
2.Αν γινόσασταν πρωθυπουργός της χώρας σας, ποια προβλήματα θα σας

απασχολούσαν ιδιαίτερα;
3.Ο σύγχρονος τρόπος ζωής στις μεγάλες πόλεις επηρεάζει τη συναισθηματική

κατάσταση των ανθρώπων; Δικαιολογήστε την απάντησή σας.
4.Στις μέρες μας όλο και λιγότερα ζευγάρια παντρεύονται. Γιατί νομίζετε ότι
συμβαίνει αυτό;
51
5.Η οικογένεια παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή του ανθρώπου; Δικαιολογήστε την
απάντησή σας.
6.Πολλοί υποστηρίζουν ότι οι νέοι στην εποχή μας δε διαβάζουν αρκετά.

Συμφωνείτε; Δικαιολογήστε την απάντησή σας.
7.Με ποια κριτήρια επιλέγετε τον τόπο διακοπών σας;
8.Πιστεύετε ότι είναι απαραίτητη η χρήση του αυτοκινήτου για τις καθημερινές
μετακινήσεις μέσα στην πόλη; Δικαιολογήστε την απάντησή σας.
52
Επίπεδο Γ2
Κατανόηση γραπτού λόγου (20 μονάδες)
Συνεργάζεστε με ένα τοπικό ελληνόφωνο πολιτιστικό περιοδικό. Αυτήν την

εβδομάδα γράψατε ένα άρθρο για το προηγούμενο θεατρικό έργο και ο
αρχισυντάκτης σάς ζήτησε να ετοιμάσετε μια περίληψη του έργου. Έχετε ήδη
ετοιμάσει την περίληψη από την οποία, όμως, λείπουν κάποια σημεία. Διαβάστε
καλά το προηγούμενο απόσπασμα του θεατρικού έργου και την περίληψη που
ακολουθεί και γράψτε στον παρακάτω πίνακα δίπλα στον αριθμό του κάθε κενού της
περίληψης τις κατάλληλες φράσεις/λέξεις, όπως στο παράδειγμα.
ΠΡΟΣΕΞΤΕ: οι φράσεις/λέξεις που θα συμπληρώσετε είναι ΠΕΝΤΕ (5) χωρίς το

παράδειγμα.
Περίληψη του αποσπάσματος του προηγούμενου θεατρικού έργου
Ο Γαλιφίδης απαιτεί την τιμωρία των συκοφαντών που τον επικρίνουν, κάνοντας τον
βασιλιά να φοβάται για την ερήμωση της πόλης του. Ο Γαλιφίδης ξεκαθαρίζει ότι
μόνο οι βασικοί συκοφάντες, δηλαδή ο Νεμένιος και ο Μενένιος, πρέπει να
____0____ παραδειγματικά. Οι δύο τελευταίοι ανταπαντούν σε ανάλογο τόνο,
απειλώντας ότι θα τον εκδικηθούν, αν ο αγγελιαφόρος δεν αποκαλύψει ό, τι βολεύει
τον Γαλιφίδη. Ο βασιλιάς, για να τους ηρεμήσει, τους καλεί σε ____1____. Στη
συνέχεια, ο Γαλιφίδης μη μπορώντας να ανεχθεί άλλο τις προσβολές εις βάρος του,
προσπαθεί να αποσπάσει από τον βασιλιά εγγύηση για την αθωότητά του και για την
τιμωρία των συκοφαντών του στην περίπτωση που δεν καταφθάσει ο αγγελιαφόρος.
Τελικά, παρά τις έντονες διαμαρτυρίες του Νεμένιου και του Μενένιου για κατάφορη
____2____, ο βασιλιάς αποδέχεται το αίτημα του Γαλιφίδη και προτρέπει όλους να
ξεκινήσουν το γεύμα. Ο γελωτοποιός επαινεί το φαγητό, κερδίζοντας υπόσχεση του
βασιλιά για ____3____ του μισθού του. Έπειτα από λίγο, καταφθάνει ο κήρυκας
φέρνοντας σημαντικές ειδήσεις. Είδε δύο ζητιάνους μεταμφιεσμένους σε θεούς πάνω
στο βωμό να τρώνε τις θυσίες και, αφού πάλεψε μαζί τους, τους ____4____. Ύστερα
53
τους έχασε, αλλά κατόρθωσε τελικά να μάθει τα ονόματά τους. Παρ’ όλα αυτά, ο
βασιλιάς δεν θεωρεί σκόπιμο να τους συλλάβει, επειδή δεν θέλει να τρέφει
αργόσχολους. Ο Γαλιφίδης, όμως, τονίζει τη σημασία του παραδειγματισμού τους
για την τήρηση των νόμων και ____5____ να αλλάξει τη γνώμη του βασιλιά.
0. τιμωρηθούν
1.
2.
3.
4.
5.
54
Επίπεδο Γ2
Θα ακούσετε δύο (2) φορές τέσσερις ειδικούς ερευνητές να μιλούν σε μια

δημοσιογράφο για την επικινδυνότητα της χρήσης των κινητών τηλεφώνων. Η
έρευνα σάς ενδιαφέρει πολύ. Καθώς ακούτε τις γνώμες των ειδικών, σημειώνετε με
ένα √, την απάντηση που νομίζετε ότι είναι σωστή για κάθε ερώτηση, όπως στο
ΠΡΟΣΕΞΤΕ: οι σωστές απαντήσεις είναι ΔΕΚΑ (10). Για κάθε ερώτηση υπάρχει
μόνο μία σωστή απάντηση.
0. Ο πρώτος ομιλητής λέει ότι ο χρόνος έκθεσης στο

παράδειγμα κινητό στα πειράματα που έκαναν
α. ήταν πολύ υψηλότερος από ό, τι του μέσου χρήστη.
β. ήταν πολύ χαμηλότερος από ό, τι του μέσου √
χρήστη.
γ. ήταν παρόμοιος με την έκθεση του μέσου χρήστη.
δ. ήταν σταθερός για πέντε χρόνια για κάθε χρήστη.
1. Ο δεύτερος ομιλητής αναφέρει ότι η μείωση στην
αναπαραγωγική ικανότητα του εντόμου σημειώθηκε
α. με λίγα λεπτά έκθεσης στην ακτινοβολία την
εβδομάδα.
β. έπειτα από πολύ χρόνο έκθεσης στην ακτινοβολία.
γ. όταν εκτέθηκε σε ποσοστό 60% στην ακτινοβολία.
δ. με έκθεση στην ακτινοβολία λίγων λεπτών
καθημερινά.
55
2. Το ενδεχόμενο της μείωσης της αναπαραγωγικής

ικανότητας στον άνθρωπο
α. είναι βέβαιο.
β. δεν έχει αποδειχθεί.
γ. είναι λάθος.
δ. δεν είναι μεγάλο.
3. Οι μαγνητικές τομογραφίες έχουν αποδείξει πως
α. ο εγκέφαλος δεν επηρεάζεται καθόλου από το
κινητό.
β. όλος ο εγκέφαλος αποσυντονίζεται από το κινητό.
γ. το κινητό είναι ελάχιστα επικίνδυνο για τον
εγκέφαλο.
δ. σε κάποιο βαθμό υπάρχει κίνδυνος για τον
εγκέφαλο.
4. Βλάβη στη συνολική λειτουργία των κυττάρων
μπορεί να συμβεί λόγω
α. της αλλαγής συγκέντρωσης ιόντων μέσα στο
κύτταρο.
β. της αλλοίωσης της δομής των ίδιων των κυττάρων.
γ. του νέφους των θετικών ιόντων μέσα στο κύτταρο.
δ. της μείωσης του αριθμού ιόντων μέσα στο κύτταρο.
5. Ο εκδότης ενός έγκριτου περιοδικού προτείνει
α. τη χρήση κινητού μόνο για λίγα λεπτά τη μέρα.
β. την απαγόρευση της χρήσης του κινητού.
γ. τη χρήση κινητού για λίγα λεπτά μηνιαίως.
δ. τη χρήση κινητού μόνο για επείγοντα ζητήματα.
6. Η υπέρβαση των ορίων αποδεκτής έκθεσης
σημειώνεται
α. μόνο στον εγκέφαλο ύστερα από πολλή χρήση.
β. σε κάθε περιοχή του σώματος, ενώ γίνεται χρήση.
γ. μόνο στο κεφάλι ύστερα από κάθε χρήση.
δ. μέσα στο κεφάλι και σε περιοχές κοντά σ’ αυτό.
7. Οι επιστήμονες συστήνουν να συντομεύουμε τον
χρόνο ομιλίας και να μιλούμε
α. δύο λεπτά με ενδιάμεσα διαστήματα τριών λεπτών.
β. ένα λεπτό με ενδιάμεσο διάστημα δύο λεπτών.
γ. μισό ως ένα λεπτό με ενδιάμεση παύση πέντε
λεπτών.
56
δ. πέντε λεπτά και να κάνουμε παύση για πέντε λεπτά.

8. Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα παιδιά πρέπει να
α. μιλούν ελάχιστα στο κινητό και μόνο για ανάγκη.
β. χρησιμοποιούν κινητό μετά την ενηλικίωσή τους.
γ. μιλούν στο κινητό μόνο τρία λεπτά την ημέρα.
δ. μιλούν στο κινητό το πολύ τρία λεπτά τον μήνα.
9. Η ασφάλεια της χρήσης των κινητών είναι κάτι που
α. πρέπει να αποδείξουν οι εταιρείες τηλεφωνίας.
β. πρέπει να αποδείξουν πρώτα οι επιστήμονες.
γ. έχει επιστημονικά κριθεί και επιβεβαιωθεί.
δ. εξαρτάται μόνο από τις επιδημιολογικές μελέτες.
10. Για τις εξαιρετικά επιβλαβείς συνέπειες των
κινητών στην υγεία μας
α. υπάρχουν πολλές αποδείξεις.
β. αποδεικνύεται πως ισχύουν.
γ. υπάρχουν μόνο ενδείξεις.
δ. γίνονται ασφαλή πειράματα.
57
Επίπεδο Γ2
Χρήση γλώσσας
Ερώτημα 4 ( 5 μονάδες)
Διαβάζετε τη συνέχεια του προηγούμενου κειμένου και θέλετε να αναλύσετε κάποιες

λέξεις. Στον πίνακα που ακολουθεί περιέχονται συνώνυμα ή ορισμοί των λέξεων
αυτών. Βρείτε στο κείμενο σε ποιες λέξεις αντιστοιχούν τα συνώνυμα και οι ορισμοί,
υπογραμμίστε τες και γράψτε τες (με τη μορφή που έχουν στο κείμενο) στον πίνακα
που ακολουθεί, όπως στο παράδειγμα.
ΠΡΟΣΕΞΤΕ: οι λέξεις που πρέπει να βρείτε είναι ΠΕΝΤΕ (5) χωρίς το

Η ιδιότητα του πολίτη στη σημερινή εποχή
Παράλληλα τίθεται το ερώτημα αν η διά βίου εκπαίδευση είναι αποτελεσματικό

εργαλείο για τη στήριξη και ενίσχυση της σύγχρονης ιδιότητας του πολίτη καθώς και
αν οι σχετικές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης ευνοούν πραγματικά μια
δημοκρατική εκδοχή της ιδιότητας του πολίτη ή απλώς στηρίζουν τη λειτουργία της
αγοράς.
Σύμφωνα με την ανάλυσή μας, η απάντηση στα ερωτήματα αυτά συνοψίζεται στη
θέση ότι οι τρέχουσες πολιτικές για τη διά βίου εκπαίδευση, όπως και ο νέος λόγος
περί ιδιότητας του πολίτη, τείνουν να υπηρετήσουν πρωτίστως τα συμφέροντα της
αγοράς και δευτερευόντως τις ανάγκες των πολιτών και τα ιδανικά της δημοκρατίας.
Ωστόσο, η διά βίου εκπαίδευση μπορεί να υπηρετήσει τα εύλογα συμφέροντα και τις
ανάγκες των πολιτών και να συμβάλει στην αναζωογόνηση της δημοκρατίας και της
ιδιότητας του πολίτη, υπό τον όρο ότι θα γίνει αντικείμενο συναίνεσης και κοινών
δράσεων των πολιτικών κομμάτων, των συνδικαλιστικών οργανώσεων και της
κοινωνίας των πολιτών.
Βρισκόμαστε ουσιαστικά μπροστά σε δύο διαφορετικές αντιλήψεις της ιδιότητας του

πολίτη. Στην πρώτη, η ιδιότητα αυτή ταυτίζεται με την υπεράσπιση των ατομικών
ελευθεριών και δικαιωμάτων δυνάμενη να εκπέσει σε μια εγωιστική υπεράσπιση των
συμφερόντων του πολίτη. Στη δεύτερη, συνδέεται με συλλογικές αξίες και αγαθά,
58
όπως η αγάπη και η προστασία των δημοκρατικών θεσμών, ή με οικουμενικές

ανθρωπιστικές αξίες, όπως το περιβάλλον, η ειρήνη και η διεθνής συνεργασία για το
καλό της ανθρωπότητας.
Συνώνυμο/Ορισμός Λέξη του κειμένου

0.
υποστηρίζω, προωθώ ευνοούν
1. ερμηνεία
2. έχω την προδιάθεση
3. τόνωση, ενίσχυση
4. χάνω αξία, υποβιβάζομαι
5. παγκόσμιος
Λεπτομερή και ολοκληρωμένα δείγματα των εξεταζόμενων δεξιοτήτων ανά

επίπεδο ελληνομάθειας μπορούν να αναζητηθούν στην επίσημη ιστοσελίδα της
πιστοποίησης ελληνομάθειας.5 Από τη συγκεκριμένη ιστοσελίδα αντλήθηκαν και
όλα τα δείγματα των γλωσσικών τεστ που προηγήθηκαν (2.1.3).
(Πηγή κειμένου: http://www.24grammata.com/?p=4863 (Διασκευή))
5
http://www.greeklanguage.gr/certification/node/3
59
2.2 Το Εργαστήριο Διαπολιτισμικών και Μεταναστευτικών Μελετών

«Το Εργαστήριο Διαπολιτισμικών και Μεταναστευτικών Μελετών
(Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ.), ένα από τα τρία θεσμοθετημένα εργαστήρια του Παιδαγωγικού
Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης (Π.Τ.Δ.Ε.) του Πανεπιστημίου Κρήτης, ιδρύθηκε
τον Ιούνιο του 1996 με το Π.Δ. 147 (ΦΕΚ 11/106.-96), και έχει ως βασικούς στόχους:
 Να ερευνά και να προωθεί τα θέματα παιδείας και εκπαίδευσης των Ελλήνων
της διασποράς και ιδιαίτερα των αποδήμων Ελλήνων, σε συνάρτηση με την
κοινωνικοοικονομική και πολιτισμική τους κατάσταση στις χώρες που ζουν
και με τις πολιτισμικές συνθήκες στις χώρες αυτές.
 Να ερευνά και να προωθεί εκπαιδευτικά θέματα των παλιννοστούντων
Ελλήνων και των αλλοδαπών στην Ελλάδα, σε συνάρτηση με τις
κοινωνικοοικονομικές, πολιτικές, πολιτιστικές και εκπαιδευτικές συνθήκες
στην Ελλάδα.
 Να καταρτίζει και να επιμορφώνει τους εκπαιδευτικούς που καλούνται να
διδάξουν την Ελληνική ως Δεύτερη Γλώσσα σε μαθητές ελληνικής και μη
ελληνικής καταγωγής στο εξωτερικό, στους Έλληνες παλιννοστούντες
μαθητές και στους αλλοδαπούς μαθητές στην Ελλάδα και την Κύπρο.
 Να παράγει διδακτικό υλικό για τη διδασκαλία της Ελληνικής, ως Δεύτερης
Γλώσσας και για τη διδασκαλία του ελληνικού πολιτισμού στις παραπάνω
κατηγορίες μαθητών.»6
6
www.ediamme.edc.uoc.gr/index.php?information
60
2.2.1 Εκπαιδευτικό Υλικό του Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ.

Ο πίνακας που ακολουθεί εμπεριέχει το διαχωρισμό των επιπέδων και των τάξεων
της εκμάθησης της ελληνικής ως δεύτερης / ξένης γλώσσας, καθώς και την αναφορά
των τίτλων των γλωσσικών εγχειριδίων που χρησιμοποιούνται για την επίτευξή της,
σύμφωνα με το Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ. και τη Σειρά «Πράγματα και Γράμματα» (Βλ. Πίνακα
8).
Πίνακας 8.
(ΠΗΓΗ: www.ediamme.edc.uoc.gr/diaspora/index.php?yliko)
Α’ ΕΠΙΠΕΔΟ
Β’ ΕΠΙΠΕΔΟ Γ’ ΕΠΙΠΕΔΟ Δ’ ΕΠΙΠΕΔΟ Ε’ ΕΠΙΠΕΔΟ
(προδημοτική-2η η η η η η η
(3 -4 τάξη) (5 -6 τάξη) (7 -9 τάξη) (10η-12η τάξη)
τάξη)
Τίτλοι εκπαιδευτικού Τίτλοι εκπαιδευτικού Τίτλοι εκπαιδευτικού Τίτλοι εκπαιδευτικού Τίτλοι εκπαιδευτικού
υλικού υλικού υλικού υλικού υλικού
«Μιλώ και γράφω
Ελληνικά στις «Βήματα μπροστά
γειτονιές του «Ο κόσμος των 1», βιβλίο μαθητή-
κόσμου», βιβλίο Ελληνικών», βιβλίο οδηγίες για τον
«Η αλφαβήτα μαθητή-τετράδιο μαθητή-τετράδιο εκπαιδευτικό- «Ανθολόγιο της
ταξιδεύει» δραστηριοτήτων- δραστηριοτήτων- τετράδιο διασποράς»
τετράδιο οδηγίες για τον δραστηριοτήτων-
δραστηριοτήτων 2- εκπαιδευτικό ακουστικό CD (τάξη
οδηγίες για τον 7 η)
εκπαιδευτικό
«Καθώς
«Γράμματα πάνε κι μεγαλώνουμε…», «Βήματα μπροστά
έρχονται Ελληνικά βιβλίο μαθητή- 2», βιβλίο μαθητή-
στον κόσμο», βιβλίο τετράδιο τετράδιο «Ανθολόγιο κειμένων
«Παρέα με τον
μαθητή-τετράδιο δραστηριοτήτων- δραστηριοτήτων- νεοελληνικής
παππού τον Αίσωπο»
δραστηριοτήτων- τετράδιο οδηγίες για τον λογοτεχνίας»
τετράδιο δραστηριοτήτων 2- εκπαιδευτικό (τάξη
δραστηριοτήτων 2 οδηγίες για τον 8 η)
«Παίζω και μιλώ»,
βιβλίο μαθητή- «Κλειδιά της
CD-ROM: Καθώς
τετράδιο CD-ROM: Μιλώ και ελληνικής «Ελληνικά. Από το
μεγαλώνουμε… στον
δραστηριοτήτων- γράφω ελληνικά γραμματικής» (τάξη κείμενο στη λέξη»
κόσμο των ελληνικών
οδηγίες για τον 8 η)
«Βήματα μπροστά
3», βιβλίο μαθητή-
«Παίζω και
τετράδιο
μαθαίνω», βιβλίο
δραστηριοτήτων-
μαθητή-τετράδιο
οδηγίες για τον
δραστηριοτήτων
εκπαιδευτικό (τάξη
9 η)
«Βλέπω και
διαβάζω», βιβλίο
61
«Μαθαίνω να
διαβάζω», βιβλίο
«Διαβάζω και
γράφω», βιβλίο
«Σειρά: Πράγματα
και Γράμματα»,
οδηγίες για τον
εκπαιδευτικό (τεύχη
2-5)
CD-ROM: διαβάζω-
γράφω-τραγουδώ
62
2.2.2 Επίπεδα Ελληνομάθειας και Δομές των Γλωσσικών Τεστ του Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ.
Στον επόμενο πίνακα παρατίθενται οι δομές των γλωσσικών τεστ του
Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ. για κάθε επίπεδο ελληνομάθειας:
Πίνακας 9.
ΠΗΓΗ:
(www.ediamme.edc.uoc.gr/diaspora/index.php?id=23,294,0,0,1,0/Diapistwtika_Kritiria_D.G.pdf)
ΔΙΑΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΟ
ΕΙΔΗ ΛΟΓΟΥ ΕΠΙΠΕΔΑ
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ
5 σωστές απαντήσεις σε
ισάριθμες εντολές
1.Να είναι ικανός ο μαθητής να
(Άριστα)
αναλύει δισύλλαβες και
Α’ (Πρώτο σχολικό έτος/1η 4 σωστές απαντήσεις
ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ τρισύλλαβες λέξεις προφορικά
τάξη) στις 5 εντολές (Πολύ
χτυπώντας παλαμάκια σε κάθε
καλά)
συλλαβή.
3 σωστές απαντήσεις
στις 5 εντολές (Καλά)
Σωστός συνδυασμός 1
συμφώνου με όλα τα
φωνήεντα (Άριστα)
συνδυάζει προφορικά σύμφωνα
συμφώνου με 6-7
με όλα τα φωνήεντα της Ν.Ε και
φωνήεντα (Πολύ καλά)
να σχηματίζει συλλαβές.
φωνήεντα (Καλά)
ισάριθμες δοκιμασίες
(Άριστα)
3.Να είναι σε θέση ο μαθητής να 5 σωστές απαντήσεις
συνθέτει προφορικά συλλαβές στις 6 δοκιμασίες
και να σχηματίζει λέξεις. (Πολύ καλά)
στις 6 δοκιμασίες
(Καλά)
4.Να έχει συνειδητοποιήσει ο (Άριστα)
μαθητής τη διπλή προφορά των 4 σωστές απαντήσεις
δίψηφων [ευ] → (εβ ή εφ) και στις 5 εντολές (Πολύ
[αυ] → (αβ ή αφ). καλά)
5.Να είναι ικανός ο μαθητής να (Άριστα)
προφέρει λέξεις που περιέχουν τα 6 σωστές απαντήσεις
δίψηφα σύμφωνα μπ, γκ, γγ, ντ, στις 7 εντολές (Πολύ
τς, τζ. καλά)
6-7 σωστές απαντήσεις
σε 6 δοκιμασίες
μεταφέρει προφορικά λέξεις και 4-5 σωστές απαντήσεις
απλές προτάσεις από τον ενικό στις 7 δοκιμασίες
στον πληθυντικό αριθμό και (Πολύ καλά)
αντίστροφα. 2-3 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
63

σε 6 ερωτήσεις
(Άριστα)
7.Να είναι ικανός ο μαθητής να 3-4 σωστές απαντήσεις
χρησιμοποιεί τις σωστές λέξεις ή στις 6 ερωτήσεις (Πολύ
εκφράσεις σε συγκεκριμένες καλά)
περιστάσεις επικοινωνίας. 1-2 σωστές απαντήσεις
στις 6 ερωτήσεις
(Καλά)
5-6 σωστά δομημένες
φράσεις στις 6 εντολές
(Άριστα)
8.Να μπορεί ο μαθητής να
σχηματίζει φράσεις με οικείες
(Πολύ καλά)
λέξεις που του δίνονται.
(Καλά)
9-10 σωστές
απαντήσεις στις 10
εντολές (Άριστα)
διακρίνει και να προφέρει σωστά
στις 10 εντολές (Πολύ
λέξεις με φωνολογική συγγένεια.
καλά)
10.Να είναι σε θέση ο μαθητής, Αν η πρόταση περιέχει
βλέποντας μια εικόνα που τους 3 όρους (Άριστα)
παριστάνει ένα πρόσωπο να Αν η πρόταση περιέχει
κάνει κάτι (π.χ. να τηλεφωνεί, να ρους 2 όρους (Πολύ
γράφει, να κοιτάζει την οθόνη καλά)
Η/Υ, να διαβάζει ένα βιβλίο), να Αν η πρόταση περιέχει
παράγει προφορικά 1 1 όρο (Καλά)
τουλάχιστον πλήρη πρόταση (Υ-
Ρ-Α → Ένα παιδί διαβάζει ένα
βιβλίο).
11.Βλέποντας ο μαθητής μια Αν η πρόταση περιέχει
εικόνα που παριστάνει δύο ή τους 3 όρους (Άριστα)
περισσότερα πρόσωπα να κάνουν Αν η πρόταση περιέχει
κάτι (π.χ. δύο παιδιά παίζουν τους 2 όρους (Πολύ
μπάσκετ, δύο παιδιά παίζουν καλά)
στην άμμο) να μπορεί να παράγει Αν η πρόταση περιέχει
τουλάχιστον μια πλήρη πρόταση 1 όρο (Καλά)
στον πληθυντικό αριθμό.
α) Αν απαριθμεί και
ονομάζει τα 4 μέλη ή
την οικογένεια
συμπεριληπτικά, β) το
τραπέζι, γ) αν αναφέρει
12.Να μπορεί ο μαθητής να την κατάσταση
ονομάζει τα μέλη μιας (κάθονται) και δ) την
οικογένειας (πατέρα, αγόρι και ενέργεια των προσώπων
κορίτσι) που κάθονται γύρω από (πίνουν ή τρώνε κάτι)
ένα τραπέζι και πίνουν ή τρώνε (Άριστα)
κάτι. Αν περιγράφονται 3από
τα 4 διδόμενα στοιχεία
του εικονογραφήματος
(Πολύ καλά)
Αν περιγράφονται τα 2
στοιχεία (Καλά)
Αν ο μαθητής
ανταποκρίνεται σωστά
σε 8-9 φράσεις
13.Να είναι σε θέση ο μαθητής (Άριστα)
να κατανοεί ακουστικά απλές Αν ο μαθητής
φράσεις, δείχνοντας το ανταποκρίνεται σωστά
εικονογράφημα που αντιστοιχεί σε 6-7 φράσεις (Πολύ
στη φράση που ακούει. καλά)
Αν ο μαθητής
ανταποκρίνεται σωστά
σε 4-5 φράσεις (Καλά)
64
διαβάζει και να κατανοεί απλές 3 σωστές απαντήσεις
φράσεις, δείχνοντας το στις 4 δοκιμασίες
εικονογράφημα που αντιστοιχεί (Πολύ καλά)
στη φράση που διαβάζει. 2 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
(Άριστα)
αναλύει δισύλλαβες και
ΓΡΑΠΤΟΣ ΛΟΓΟΣ τρισύλλαβες γραπτές λέξεις
βάζοντας παύλες κάτω από τις
καλά)
συλλαβές.
συμφώνου με όλα τα
φωνήεντα (Άριστα)
συνδυάζει γραπτά σύμφωνα με
όλα τα φωνήεντα της Ν.Ε και να
φωνήεντα (Πολύ καλά)
σχηματίζει συλλαβές.
φωνήεντα (Καλά)
(Άριστα)
17.Να είναι σε θέση ο μαθητής 5 σωστές απαντήσεις
να συνθέτει γραπτά συλλαβές και στις 6 δοκιμασίες
να σχηματίζει λέξεις. (Πολύ καλά)
(Καλά)
9-10 σωστές
18.Να είναι ικανός ο μαθητής να απαντήσεις σε 10
διαβάζει και να γράφει λέξεις που εντολές (Άριστα)
περιέχουν δισυμφωνικά (βρ, τρ, 7-8 σωστές απαντήσεις
κρ, ντ, σμ, σβ, σγ) και στις 10 εντολές (Πολύ
τρισυμφωνικά συμπλέγματα καλά)
(στρ, μπλ, ντζ). 5-6 σωστές απαντήσεις
μεταφέρει γραπτά λέξεις και 4-5 σωστές απαντήσεις
απλές προτάσεις από τον ενικό στις 7 δοκιμασίες
στον πληθυντικό αριθμό και (Πολύ καλά)
αντίστροφα. 2-3 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
20.Να είναι ικανός ο μαθητής να σε 9 εντολές (Άριστα)
αναγνωρίζει το γραμματικό γένος 6-7 σωστές απαντήσεις
ενός ουσιαστικού στις 9 εντολές (Πολύ
συμπληρώνοντας το σωστό καλά)
οριστικό άρθρο μπροστά. 4-5 σωστές απαντήσεις
(Άριστα)
21.Να μπορεί ο μαθητής να 3-4 σωστές απαντήσεις
χρησιμοποιεί σωστά το αόριστο στις 6 δοκιμασίες
άρθρο (ένας, μία, ένα). (Πολύ καλά)
(Καλά)
65

γράφει σωστά τις καταλήξεις των 6-7 σωστές απαντήσεις
ουδέτερων ουσιαστικών σε –ι, στις 9 δοκιμασίες
των αρσενικών σε –ης και των (Πολύ καλά)
θηλυκών σε –η. 4-5 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
(Άριστα)
χρησιμοποιεί τα ρήματα στο
σωστό πρόσωπο αντιστοιχίζοντάς
(Πολύ καλά)
τα με τις προσωπικές αντωνυμίες.
(Καλά)
(Άριστα)
περνά από τα κεφαλαία προς τα
μικρά γράμματα της αλφαβήτας
(Πολύ καλά)
και αντίστροφα.
(Καλά)
(Άριστα)
25.Να είναι σε θέση ο μαθητής
να προφέρει και να γράφει σωστά
λέξεις που περιέχουν ζ και σ
(Πολύ καλά)
αντίστοιχα.
(Καλά)
(Άριστα)
χρησιμοποιεί τα τοπικά
επιρρήματα και να τοποθετείται
(Πολύ καλά)
στο χώρο.
(Καλά)
γράφει σωστά τις καταλήξεις των 5-6 σωστές απαντήσεις
ρημάτων α’ συζυγίας του στις 8 δοκιμασίες
ενεστώτα στο α’ και β’ πρόσωπο (Πολύ καλά)
του ενικού. 3-4 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
να γνωρίζει και να χρησιμοποιεί 5-6 σωστές απαντήσεις
στο λόγο του τα βασικά στις 8 δοκιμασίες
χρώματα(κόκκινο, πράσινο, (Πολύ καλά)
κίτρινο, γαλάζιο, μπλε). 3-4 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
29.Να είναι σε θέση ο μαθητής Κανένα λάθος (Άριστα)
να γράφει χωρίς κανένα λάθος το 1 λάθος (Πολύ καλά)
όνομά του. 2 λάθη (Καλά)
(Άριστα)
γράφει λέξεις που έχουν πλήρη
φωνηματικο-γραφηματική
(Πολύ καλά)
αντιστοιχία.
(Καλά)
66
Όταν παριστάνονται
όλα τα γραφήματα
να γράφει φωνητικά το επώνυμό Όταν λείπουν 2
του, το όνομα του πατέρα και της γραφήματα (Πολύ
μητέρας του. καλά)
Όταν λείπουν 3
γραφήματα (Καλά)
5 επιτυχείς απαντήσεις
σε ισάριθμες
δοκιμασίες (Άριστα)
να γράφει φωνητικά λέξεις του
λεξιλογίου του 2ου και 3ου
(Πολύ καλά)
τεύχους.
(Καλά)
χρησιμοποιεί σωστά το 5 σωστές απαντήσεις
βοηθητικό ρήμα είμαι σε όλα τα στις 6 δοκιμασίες
πρόσωπα του ενικού και (Πολύ καλά)
πληθυντικού. 4 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
να χρησιμοποιεί σωστά τα άρθρα 5 σωστές απαντήσεις
η και οι των θηλυκών στις 6 δοκιμασίες
ουσιαστικών στον ενικό και (Πολύ καλά)
πληθυντικό αντίστοιχα. 4 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
9-10 απαντήσεις σε 10
1.Να δείχνει ο μαθητής ότι
η γνωρίζει την αντίθετη σημασία
Α’ (Δεύτερο σχολικό έτος/2 στις 10 δοκιμασίες
ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ μιας σειράς λέξεων λέγοντας
τάξη) (Πολύ καλά)
λέξεις που έχουν αντίθετη
σημασία.
(Καλά)
2.Να δείχνει ο μαθητής ότι 7-8 σωστές απαντήσεις
γνωρίζει μια σειρά λέξεων που στις 10 δοκιμασίες
έχουν την ίδια σημασία λέγοντας (Πολύ καλά)
τις συνώνυμές τους. 5-6 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
σχηματίζει προφορικά στις 10 δοκιμασίες
υποκοριστικά ονόματα σε –ίτσα, (Πολύ καλά)
-ούλα, -άκι. 5-6 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
(Άριστα)
4.Να είναι σε θέση ο μαθητής να
μεταφέρει προφορικά απλές
προτάσεις από τον ενικό στον
(Πολύ καλά)
πληθυντικό και αντίστροφα.
(Καλά)
67
3 σωστά δομημένες
φράσεις για κάθε
5.Να μπορεί ο μαθητής να εικόνα (Άριστα)
περιγράφει μια εικονογραφημένη 2 σωστά δομημένες
ιστορία με δύο σκηνές και μία φράσεις για κάθε
άλλη με τρεις σκηνές. εικόνα (Πολύ καλά)
1 σωστά δομημένη
φράση για κάθε εικόνα
(Καλά)
μετατρέπει προφορικά φράσεις 3-4 σωστές απαντήσεις
από τον ενεστώτα (τώρα) στον στις 6 δοκιμασίες
αόριστο (χθες) και το (Πολύ καλά)
αντίστροφο. 2 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
5 δομημένες προτάσεις
με τις απαιτούμενες
πληροφορίες (Άριστα)
3-4 δομημένες
προτάσεις με τις
7.Να είναι ικανός ο μαθητής να απαιτούμενες
παρουσιάζεται προφορικά, όταν πληροφορίες στις 5
του ζητείται. δοκιμασίες (Πολύ
καλά)
πληροφορίες στις 5
δοκιμασίες (Καλά)
Να ονομάζει με τη
σειρά και τις 7 ημέρες
χωρίς λάθη και
ονομάζει, με τη σειρά, τις ημέρες
παραλείψεις (Άριστα)
της εβδομάδας.
1 λάθος (Πολύ καλά)
2-3 λάθη (Καλά)
9-10 σωστές
απαντήσεις σε 10
παράγει σύνθετες λέξεις.
(Πολύ καλά)
(Καλά)
9-10 σωστές
να σχηματίζει και να
χρησιμοποιεί σωστά τη γενική
(Πολύ καλά)
κτητική των ονομάτων.
(Καλά)
(Άριστα)
11.Να μπορεί ο μαθητής να λέει 5 σωστές απαντήσεις
σωστά τα απόλυτα και τακτικά στις 6 δοκιμασίες
αριθμητικά. (Πολύ καλά)
(Καλά)
9-10 σωστές
απαντήσεις σε
(Άριστα)
απαντά σε ερωτήσεις σχετικές με
την επαγγελματική
δραστηριότητα προσώπων.
καλά)
68

απαντά προφορικά σε βασικές στις 6 ερωτήσεις (Πολύ
προσωπικές ερωτήσεις. καλά)
(Καλά)
Αν αφηγείται με
χρονολογική σειρά 3-4
14.Να μπορεί να αφηγηθεί ενέργειες (Άριστα)
προφορικά και με χρονολογική Αν αφηγείται με
σειρά τις πράξεις ενός μαθητή χρονολογική σειρά 2-3
από την αφύπνιση έως την ενέργειες (Πολύ καλά)
αναχώρησή του για το σχολείο. Αν αφηγείται με
χρονολογική σειρά 1
ενέργεια (Καλά)
9-10 σωστές
ερωτήσεις (Άριστα)
ονομάζει τις λειτουργίες των
διαφόρων μερών ενός σπιτιού ή
(Πολύ καλά)
δημόσιων χώρων.
(Καλά)
16.Να δείχνει ο μαθητής ότι
γνωρίζει την αντίθετη σημασία
ΓΡΑΠΤΟΣ ΛΟΓΟΣ μιας σειράς λέξεων
(Πολύ καλά)
αντιστοιχίζοντας λέξεις που
έχουν αντίθετη σημασία.
(Καλά)
γνωρίζει τη συνωνυμία μιας στις 10 δοκιμασίες
σειράς λέξεων αντιστοιχίζοντας (Πολύ καλά)
τις συνώνυμές τους. 5-6 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
9-10 σωστές
18. Να μπορεί ο μαθητής να 7-8 σωστές απαντήσεις
σχηματίζει γραπτά υποκοριστικά στις 10 δοκιμασίες
ονόματα σε –ίτσα, -ούλα, -άκι. (Πολύ καλά)
(Καλά)
(Άριστα)
να μεταφέρει γραπτά απλές
(Πολύ καλά)
πληθυντικό και αντίστροφα.
(Καλά)
Κανένα λάθος στις
αντίστοιχες δοκιμασίες
γράφει, χωρίς κανένα λάθος, το 1-2 λάθη στις
ονοματεπώνυμό του και τα αντίστοιχες δοκιμασίες
ονόματα των γονιών του (πατέρα (Πολύ καλά)
και μητέρας του). 3-4 λάθη στις
(Καλά)
69

(Άριστα)
21.Να είναι ικανός ο μαθητής να 1-2 λάθη στις
γράφει σωστά απλές φράσεις. αντίστοιχες δοκιμασίες
(Πολύ καλά)
3-4 λάθη στις
(Καλά)
Κανένα φωνολογικό
λάθος στις αντίστοιχες
1-2 φωνολογικά λάθη
22.Να είναι ικανός ο μαθητής να στις αντίστοιχες
γράφει φωνητικά απλές φράσεις δοκιμασίες (Πολύ
καλά)
3-4 φωνολογικά λάθη
στις αντίστοιχες
9-10 σωστές
χωρίζει τα ονόματα σε αρσενικά, στις 10 δοκιμασίες
θηλυκά και ουδέτερα. (Πολύ καλά)
(Καλά)
φράσεις στις
(Άριστα)
24.Να είναι ικανός ο μαθητής να 3 σωστά δομημένες
βάζει λέξεις στη σειρά και να φράσεις στις 5
σχηματίζει προτάσεις με νόημα. δοκιμασίες (Πολύ
καλά)
φράσεις στις 5
(Άριστα)
σχηματίζει τα τρία γένη του
επιθέτου.
(Πολύ καλά)
1 σωστή απάντηση στις
3 δοκιμασίες (Καλά)
9-10 σωστές
χρησιμοποιεί εναλλακτικά τους στις 10 δοκιμασίες
δύο τύπους συγκριτικού βαθμού. (Πολύ καλά)
(Καλά)
μετατρέπει γραπτά φράσεις από 3-4 σωστές απαντήσεις
τον ενεστώτα (τώρα) στον στις 6 δοκιμασίες
αόριστο (χθες) και το (Πολύ καλά)
αντίστροφο. 2 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
9-10 σωστές
αναγνωρίζει συγγενικές λέξεις στις 10 δοκιμασίες
(λέξεις της ίδιας οικογένειας). (Πολύ καλά)
(Καλά)
70
πληροφορίες σε 5
29.Να είναι ικανός ο μαθητής να προτάσεις με τις
παρουσιάζεται γραπτά, όταν του απαιτούμενες
ζητείται. πληροφορίες στις 5
δοκιμασίες (Πολύ
καλά)
πληροφορίες στις 5
Να διαβάζει 25-30
λέξεις από τις πιο
συχνόχρηστες που
εμφανίζονται στα τεύχη
4 και 5 (Άριστα)
30.Να έχει κατακτήσει ο μαθητής Να διαβάζει 20-24
ένα οπτικό λεξιλόγιο 30 λέξεων, λέξεις από τις πιο
ώστε να μπορεί αυτόματα να συχνόχρηστες που
αποκωδικοποιεί τις λέξεις που εμφανίζονται στα τεύχη
βλέπει. 4 και 5 (Πολύ καλά)
Να διαβάζει 15-23
εμφανίζονται στα τεύχη
4 και 5 (Καλά)
(Άριστα)
διακρίνει και να χρησιμοποιεί στις 6 δοκιμασίες
σωστά τα άρθρα τις/της. (Πολύ καλά)
(Καλά)
9-10 σωστές
32.Να είναι σε θέση ο μαθητής 7-8 σωστές απαντήσεις
να παράγει γραπτά σύνθετες στις 10 δοκιμασίες
λέξεις. (Πολύ καλά)
(Καλά)
9-10 σωστές
παράγει μετοχές σε –μένος –μένη στις 10 δοκιμασίες
–μένο. (Πολύ καλά)
(Καλά)
9-10 σωστές
να σχηματίζει και να
χρησιμοποιεί σωστά τη γενική
(Πολύ καλά)
κτητική των ονομάτων.
(Καλά)
(Άριστα)
35.Να μπορεί ο μαθητής να 5 σωστές απαντήσεις
γράφει σωστά τα απόλυτα και στις 6 δοκιμασίες
τακτικά αριθμητικά. (Πολύ καλά)
(Καλά)
71
9-10 σωστές
36.Να είναι ικανός ο μαθητής να ισάριθμες εντολές
διαβάζει και να γράφει σωστά (Άριστα)
λέξεις που περιέχουν δίψηφα 7-8 σωστές απαντήσεις
φωνήεντα. στις 10 εντολές (Πολύ
καλά)
(Άριστα)
χρησιμοποιεί σωστά τους τόνους
ακολουθώντας τους κανόνες
(Πολύ καλά)
τονισμού.
(Καλά)
9-10 σωστές
38.Να είναι ικανός ο μαθητής να ισάριθμες εντολές
διαβάζει και να γράφει λέξεις που (Άριστα)
περιέχουν δισυμφωνικά 7-8 σωστές απαντήσεις
συμπλέγματα (σμ, τς, τζ, σβ, σγ) στις 10 εντολές (Πολύ
και δίψηφα φωνήεντα (ευ, αυ). καλά)
απαντά γραπτά σε βασικές στις 6 ερωτήσεις (Πολύ
προσωπικές ερωτήσεις. καλά)
(Καλά)
(Άριστα)
40.Να μπορεί να διαβάζει και να 2-3 σωστές απαντήσεις
κατανοεί ένα σύντομο κείμενο. στις 5 ερωτήσεις (Πολύ
καλά)
5 ερωτήσεις (Καλά)
9-10 σωστές
1.Να μετατρέπει προφορικά δοκιμασίες (Άριστα)
η ουσιαστικά από τον ενικό στον 7-8 σωστές απαντήσεις
Β’(Τρίτο σχολικό έτος/3
ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ πληθυντικό και αντίστροφα στις 10 δοκιμασίες
τάξη)
(αρσενικά σε –ος, ας, θηλυκά σε (Πολύ καλά)
–ή, -ά, ουδέτερα σε –ι, -ο). 4-5 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
(Άριστα)
2.Να μετατρέπει προφορικά
πληθυντικό αριθμό και
(Πολύ καλά)
αντίστροφα.
(Καλά)
(Άριστα)
3.Να αναφέρει ουσιαστικά που
δηλώνουν επάγγελμα.
(Πολύ καλά)
(Καλά)
72
Να ονομάζει με τη
4.Να είναι ικανός ο μαθητής να σειρά του μήνες του
ονομάζει με τη σειρά τους μήνες χρόνου χωρίς λάθη και
του χρόνου. παραλείψεις (Άριστα)
1-2 λάθη (Πολύ καλά)
3-4 λάθη (Καλά)
(Άριστα)
5.Να επινοεί απλές προτάσεις 3-4 σωστές απαντήσεις
λέγοντάς τες (Υποκείμενο- Ρήμα- στις 6 δοκιμασίες
Αντικείμενο). (Πολύ καλά)
(Καλά)
(Άριστα)
6.Να μετατρέπει προφορικά 3-4 σωστές απαντήσεις
προτάσεις από καταφατικές σε στις 6 δοκιμασίες
αρνητικές και το αντίστροφο. (Πολύ καλά)
(Καλά)
(Άριστα)
7.Να ζητάει ευγενικά ένα
προτάσεις σε 4
πράγμα.
καλά)
1 δομημένη πρόταση σε
9-10 σωστές
ομαδοποιεί ουσιαστικά ανάλογα
ΓΡΑΠΤΟΣ ΛΟΓΟΣ στις 10 δοκιμασίες
με την κατηγορία που ανήκουν
(Πολύ καλά)
(πρόσωπο, ζώο, πράγμα).
(Καλά)
9-10 σωστές
διακρίνει και να αναγνωρίζει το
φυσικό από το γραμματικό γένος
των ουσιαστικών,
(Πολύ καλά)
συμπληρώνοντας το σωστό
άρθρο κάθε φορά.
(Καλά)
9-10 σωστές
10.Να διακρίνει τα ομόηχα 7-8 σωστές απαντήσεις
τις/της, τον/των και να τα στις 10 δοκιμασίες
χρησιμοποιεί σωστά. (Πολύ καλά)
(Καλά)
(Άριστα)
11.Να διακρίνει τα ομόηχα 3-4 σωστές απαντήσεις
πού/που και πώς/πως και να τα στις 6 δοκιμασίες
χρησιμοποιεί σωστά. (Πολύ καλά)
(Καλά)
73
9-10 σωστές
12.Να μετατρέπει προφορικά από δοκιμασίες (Άριστα)
τον ενικό στον πληθυντικό και 7-8 σωστές απαντήσεις
αντίστροφα ουσιαστικά στις 10 δοκιμασίες
(αρσενικά σε –ος, -ας, θηλυκά σε (Πολύ καλά)
–ή, -ά, ουδέτερα σε –ι, -ο). 4-5 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
13.Να μπορεί να χρησιμοποιεί (Άριστα)
εναλλακτικά τόσο το 3-4 σωστές απαντήσεις
μονολεκτικό όσο και τον στις 6 δοκιμασίες
περιφραστικό τρόπο (Πολύ καλά)
σχηματισμού των παραθετικών. 1-2 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
9-10 σωστές
ταξινομεί τα ρήματα ανάλογα με
τη φωνή που ανήκουν (-ω, -
(Πολύ καλά)
ομαι).
(Καλά)
15.Να γράφει ορθογραφημένα το (Άριστα)
β’ πληθυντικό της ενεργητικής 3-4 σωστές απαντήσεις
φωνής των ρημάτων και το γ’ στις 6 δοκιμασίες
ενικό της παθητικής φωνής (Πολύ καλά)
αντίστοιχα. 1-2 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
9-10 σωστές
16.Να επιλέγει και να σχηματίζει
κάθε φορά το σωστό τύπο
ρήματος (ενεστώτα, παρατατικό,
μέλλοντα-απλό και διαρκείας-,
αόριστο στην ενεργητική φωνή)
(Πολύ καλά)
ανάλογα με τους χρονικούς
δείκτες του προτασιακού
περιβάλλοντος.
(Καλά)
ισάριθμες ερωτήσεις
17.Να επιλέγει και να σχηματίζει
(Άριστα)
κάθε φορά το σωστό τύπο
ρήματος (μέλλοντα-απλό,
3 ερωτήσεις (Πολύ
διαρκείας-, αόριστο στην
καλά)
ενεργητική φωνή).
1 σωστή απάντηση σε 3
ερωτήσεις (Καλά)
18.Να χρησιμοποιεί σωστά την
πρόθεση από (δήλωση
καταγωγής) η (δήλωση κίνησης
και στάσης στο χώρο) ανάλογα
(Πολύ καλά)
με τη λειτουργία που έχουν κάθε
φορά.
(Καλά)
9-10 σωστές
19.Να βάζει σε χρονική σειρά 7-8 σωστές απαντήσεις
λέξεις που δηλώνουν χρονικά στις 10 δοκιμασίες
διαστήματα. (Πολύ καλά)
(Καλά)
74
20.Να διατυπώνει και να 5-6 σωστές απαντήσεις

χρησιμοποιεί σωστά τους σε 6 δοκιμασίες
ονοματικούς προσδιορισμούς (Άριστα)
(συμφωνία επιθέτου και 3-4 σωστές απαντήσεις
ουσιαστικού) μετατρέποντας στις 6 δοκιμασίες
ονοματικές φράσεις από τον (Πολύ καλά)
ενικό στον πληθυντικό και 1-2 σωστές απαντήσεις
αντίστροφα. στις 6 δοκιμασίες
(Καλά)
(Άριστα)
21.Να μετατρέπει προφορικά
πληθυντικό αριθμό και
(Πολύ καλά)
αντίστροφα.
(Καλά)
5 ερωτήσεις (Άριστα)
22.Να παράγει ουσιαστικά που
5 ερωτήσεις (Πολύ
δηλώνουν καταγωγή.
καλά)
5 ερωτήσεις (Καλά)
(Άριστα)
23.Να αναφέρει ουσιαστικά που
δηλώνουν επάγγελμα.
(Πολύ καλά)
(Καλά)
Να επιλέξει 18-21
εμφανίζονται στο 1ο
τεύχος του Β’ επιπέδου
(Άριστα)
24.Να χρησιμοποιεί την 14-17 λέξεις από τις πιο
κατάλληλη λέξη ή φράση συχνόχρηστες που
ανάλογα με το προτασιακό ή εμφανίζονται στο 1ο
κειμενικό περιβάλλον. τεύχος του Β’ επιπέδου
(Πολύ καλά)
10-13 λέξεις από τις πιο
εμφανίζονται στο 1ο
τεύχος του Β’ επιπέδου
(Καλά)
(Άριστα)
25.Να επινοεί προτάσεις με
επιφωνήματα.
(Πολύ καλά)
(Καλά)
(Άριστα)
26.Να χρησιμοποιεί σωστά το
υποχρεωτικό δομικό σχήμα της
ελληνικής: Υποκείμενο-Ρήμα-
(Πολύ καλά)
Κατηγορούμενο.
(Καλά)
75

(Άριστα)
27.Να επιλέγει το σωστό αριθμό 3-4 σωστές απαντήσεις
ρήματος ανάλογα με το στις 6 δοκιμασίες
υποκείμενο. (Πολύ καλά)
(Καλά)
(Άριστα)
28.Να επινοεί απλές προτάσεις 3-4 σωστές απαντήσεις
λέγοντάς τις (Υποκείμενο, Ρήμα, στις 6 δοκιμασίες
Αντικείμενο). (Πολύ καλά)
(Καλά)
(Άριστα)
29.Να μετατρέπει προτάσεις από 3-4 σωστές απαντήσεις
καταφατικές σε αρνητικές και το στις 6 δοκιμασίες
αντίστροφο. (Πολύ καλά)
(Καλά)
Η ορθογραφημένη
γραφή ονομάτων και
επωνύμου να είναι
χωρίς κανένα λάθος
(Άριστα)
Η γραφή ονομάτων και
30.Να γράφει ορθογραφημένα το
όνομα και το επώνυμό του, το
φωνητική (Πολύ καλά)
όνομα του πατέρα του και της
Η γραφή ονομάτων και
μητέρας του καθώς και των
αδελφών του.
φωνητική αλλά με
παραλείψεις ή
προσθήκες ή
αντιμεταθέσεις
γραμμάτων ή συλλαβών
(Καλά)
9-10 σωστές
1.Να σχηματίζει προφορικά δοκιμασίες (Άριστα)
ερωτηματικές προτάσεις 7-8 σωστές απαντήσεις
Β’ (Τέταρτο σχολικό έτος/4η
ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ χρησιμοποιώντας τις στις 10 δοκιμασίες
τάξη)
ερωτηματικές αντωνυμίες (ποιος, (Πολύ καλά)
ποια, ποιο, ποιοι, ποιες, ποια). 5-6 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
(Άριστα)
2.Να χρησιμοποιεί σε προφορικό
λόγο σωστά τις δεικτικές
αντωνυμίες (αυτός, αυτή, αυτό,
(Πολύ καλά)
εκείνος, εκείνη, εκείνο).
(Καλά)
σχηματίζει την προστακτική 3-4 σωστές απαντήσεις
(συνοπτικός τύπος) σε στις 6 δοκιμασίες
συνάρτηση πάντα με την κλιτική (Πολύ καλά)
πτώση. 1-2 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
76
4.Να προφέρει σωστά (Άριστα)
τριψήφιους και τετραψήφιους 3-4 απαντήσεις (Πολύ
αριθμούς. καλά)
(Καλά)
(Άριστα)
5.Να παραγάγει ουσιαστικά από
ρήματα.
(Πολύ καλά)
(Καλά)
(Άριστα)
6.Να παραγάγει ουδέτερα
ουσιαστικά (παραγωγική
κατάληξη –σιμο, -ξιμο, -ψιμο)
(Πολύ καλά)
από ρήματα.
(Καλά)
(Άριστα)
7.Να σχηματίζει δευτερεύουσες
βουλητικές προτάσεις.
(Πολύ καλά)
(Καλά)
8.Να χρησιμοποιεί σωστά τη 4 σωστές απαντήσεις
δομή μπορώ + υποτακτική ώστε στις 5 ερωτήσεις (Πολύ
να σχηματίζει προφορικές καλά)
προτάσεις. 3 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
(Άριστα)
9.Να δίνει εντολές με ευγενικό
τρόπο.
(Πολύ καλά)
(Καλά)
10.Να είναι ικανός ώστε να σε 6 δοκιμασίες
χρησιμοποιεί προφορικά την (Άριστα)
αιτιατική πτώση τόσο των 3-4 σωστές απαντήσεις
ουσιαστικών όσο και της στις 6 δοκιμασίες
προσωπικής αντωνυμίας ως (Πολύ καλά)
άμεσου αντικειμένου 1-2 σωστές απαντήσεις
εναλλακτικά. στις 6 δοκιμασίες
(Καλά)
11.Να χρησιμοποιεί τα τοπικά
(Άριστα)
επιρρήματα προφορικά (πάνω,
δίπλα, κοντά, απέναντι,
ανάμεσα/από, στον, στην, στο)
(Πολύ καλά)
ως δείκτες προσανατολισμού στο
χώρο.
(Καλά)
77
5-6 σωστές επιλογές

από 6 δοκιμασίες
12.Να μπορεί να επιλέγει ο (Άριστα)
μαθητής την κατάλληλη λέξη 3-4 σωστές επιλογές
ΓΡΑΠΤΟΣ ΛΟΓΟΣ ανάλογα με το προτασιακό από 6 δοκιμασίες (Πολύ
περιβάλλον. καλά)
1-2 σωστές επιλογές
από 6 δοκιμασίες
(Καλά)
(Άριστα)
13.Να διακρίνει τα κύρια
ουσιαστικά από τα προσηγορικά.
(Πολύ καλά)
(Καλά)
14.Να σχηματίζει και να
(Άριστα)
χρησιμοποιεί σωστά τις
3-4 απαντήσεις στις 6
παραγωγικές καταλήξεις των
ερωτήσεις (Πολύ καλά)
ανισοσύλλαβων ουσιαστικών σε
–άς (άδες), -ούς (ούδες).
(Καλά)
9-10 σωστές
15.Nα σχηματίζει γραπτά δοκιμασίες (Άριστα)
ερωτηματικές προτάσεις 7-8 σωστές απαντήσεις
χρησιμοποιώντας τις στις 10 δοκιμασίες
ερωτηματικές αντωνυμίες (ποιος, (Πολύ καλά)
ποια, ποιο, ποιοι, ποιες, ποια). 6-5 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
(Άριστα)
16.Να χρησιμοποιεί σε γραπτό
λόγο σωστά τις δεικτικές
αντωνυμίες (αυτός, αυτή, αυτό,
(Πολύ καλά)
εκείνος, εκείνη, εκείνο).
(Καλά)
17.Να είναι ικανός ο μαθητής να 9-10 σωστές
σχηματίζει και να χρησιμοποιεί απαντήσεις σε 10
ανάλογα με το προτασιακό δοκιμασίες (Άριστα)
περιβάλλον (δείκτες 7-8 σωστές απαντήσεις
χρονικότητας) την οριστική στις 10 δοκιμασίες
παρατατικού, μέλλοντα και (Πολύ καλά)
αόριστου σε ομαλούς και 5-6 σωστές απαντήσεις
ανώμαλους τύπους ρημάτων στις 10 δοκιμασίες
(ακούω, τρώω, γυρίζω, πηγαίνω, (Καλά)
έρχομαι, διαβάζω, παίζω,
αγοράζω, φεύγω).
(Άριστα)
σχηματίζει και να χρησιμοποιεί
την οριστική παρατατικού,
μέλλοντα και αόριστου σε
(Πολύ καλά)
ανώμαλους τύπους ρημάτων
(πηγαίνω, έρχομαι, φεύγω, κλπ).
(Καλά)
(Άριστα)
19.Να είναι ικανός ο μαθητής
ώστε να μετασχηματίζει το
συνοπτικό τύπο της
(Πολύ καλά)
προστακτικής σε περιφραστικό.
(Καλά)
78

(Άριστα)
20.Να διαβάζει τους αριθμούς 3-4 σωστές απαντήσεις
και να τους αποτυπώνει με στις 6 δοκιμασίες
λέξεις. (Πολύ καλά)
(Καλά)
9-10 σωστές
21.Να είναι ικανοί να
χρησιμοποιούν σωστά τις
προθέσεις
από/με/στον/στην/στο/στις/στα
(Πολύ καλά)
ανάλογα με τη χρήση και τη
λειτουργία που έχουν κάθε φορά.
(Καλά)
9-10 σωστές
22.Να είναι ικανός να σχηματίζει δοκιμασίες (Άριστα)
ομοιόπτωτους προσδιορισμούς 7-8 σωστές απαντήσεις
με τη χρήση επιθέτων σε –ος, -η, στις 10 δοκιμασίες
-ο/-ος, -η (α), -ο, -ύς, -ιά, -ύ σε (Πολύ καλά)
όλες τις πτώσεις και αριθμούς. 5-6 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
(Άριστα)
χρησιμοποιεί εναλλακτικά τόσο
το μονολεκτικό όσο και τον
περιφραστικό τύπο σχηματισμού
(Πολύ καλά)
των παραθετικών καθώς επίσης
και τις δομές σύγκρισης.
(Καλά)
24.Να είναι ικανός ο μαθητής να σε 6 δοκιμασίες
διακρίνει, να προσδιορίζει και (Άριστα)
επινοεί ορθές γραμματικά 3-4 σωστές απαντήσεις
προτάσεις χρησιμοποιώντας το στις 6 δοκιμασίες
υποχρεωτικό δομικό σχήμα της (Πολύ καλά)
ελληνικής Υποκείμενο-Ρήμα- 1-2 σωστές απαντήσεις
Κατηγορούμενο. στις 6 δοκιμασίες
(Καλά)
25.Να είναι ικανός να διακρίνει σε 6 δοκιμασίες
και να προσδιορίζει τη (Άριστα)
λειτουργική σχέση (συμφωνία) 3-4 σωστές απαντήσεις
υποκειμένου (λειτουργική χρήση στις 6 δοκιμασίες
ονομαστικής), ρήματος και (Πολύ καλά)
αντικειμένου (λειτουργική χρήση 1-2 σωστές απαντήσεις
της αιτιατικής). στις 6 δοκιμασίες
(Καλά)
(Άριστα)
26.Να προσδιορίζει και να
χρησιμοποιεί σωστά τον αδύνατο
τύπο της προσωπικής αντωνυμίας
(Πολύ καλά)
γ’ προσώπου.
(Καλά)
9-10 σωστές
27.Να αναγνωρίζει και να
καταγράφει τα σημεία στίξης
(τελεία, κόμμα, θαυμαστικό,
ερωτηματικό, παρένθεση, παύλα,
(Πολύ καλά)
διπλή τελεία, εισαγωγικά, τα
αποσιωπητικά).
(Καλά)
79

(Άριστα)
28.Να παραγάγει γραπτά 3-4 σωστές απαντήσεις
ουσιαστικά από ρήματα. στις 6 δοκιμασίες
(Πολύ καλά)
(Καλά)
(Άριστα)
29.Να παραγάγει ουδέτερα
ουσιαστικά (παραγωγική
κατάληξη –σιμο, -ξιμο, -ψιμο)
(Πολύ καλά)
από ρήματα.
(Καλά)
9-10 σωστές
30.Να επιλέγει τις κατάλληλες
λεξιλογικές συνάψεις
σχηματίζοντας ονοματικές
(Πολύ καλά)
φράσεις.
(Καλά)
(Άριστα)
31.Να σχηματίζει γραπτά 3-4 σωστές απαντήσεις
δευτερεύουσες βουλητικές στις 6 δοκιμασίες
προτάσεις. (Πολύ καλά)
(Καλά)
32.Να χρησιμοποιεί σωστά τη
στις 5 ερωτήσεις (Πολύ
δομή μπορώ + υποτακτική ώστε
καλά)
να σχηματίζει γραπτές προτάσεις.
(Καλά)
33.Να είναι ικανός ώστε να
(Άριστα)
χρησιμοποιεί την αιτιατική
πτώση τόσο των ουσιαστικών
όσο και της προσωπικής
(Πολύ καλά)
αντωνυμίας ως άμεσου
αντικειμένου εναλλακτικά.
(Καλά)
34.Να διακρίνουν την τυπολογία
(Άριστα)
του έμμεσου αντικειμένου στα
τρία πρόσωπα (μου, σου, του
κλπ, σ’ εμένα, σ’ εσένα, σ’
(Πολύ καλά)
αυτόν, στον, στην, στο) ως
σταθερής δομής.
(Καλά)
35.Να χρησιμοποιεί σωστά τα (Άριστα)
διπλά επιρρήματα (σιγά/σιγά- 3-4 σωστές απαντήσεις
σιγά, μέσα/μέσα-μέσα, στις 6 δοκιμασίες
αργά/αργά-αργά, καλά/καλά- (Πολύ καλά)
καλά). 1-2 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
80

36.Να χρησιμοποιεί τα τοπικά (Άριστα)
επιρρήματα (πάνω, δίπλα, κοντά, 3-4 σωστές απαντήσεις
απέναντι, ανάμεσα/από, στον, στις 6 δοκιμασίες
στην, στο) ως δείκτες (Πολύ καλά)
προσανατολισμού στο χώρο. 1-2 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
προτάσεις σε 6
37.Να μπορεί ο μαθητής να δοκιμασίες (Άριστα)
σχηματίζει φράσεις με το δομικό 3-4 δομημένες
σχήμα Υποκείμενο- Ρήμα- προτάσεις στις 6
Αντικείμενο, χρονικό ή τοπικό δοκιμασίες (Πολύ
προσδιορισμό σύμφωνα με καλά)
οικείες λέξεις που του δίνονται. 1-2 δομημένες
προτάσεις στις 6
Λόγος συνεχής,
περιγραφικός και
επεξηγηματικός
(Άριστα)
Λόγος απλός,
38.Να γράφει μία απλή
ασύνδετος χωρίς
πρόσκληση (γενεθλίων, πάρτι,
συνδέσμους με
σχολικής εορτής) στην οποία να
ασυμφωνίες
προσδιορίζεται ο τόπος, ο
ονοματικών και
χρόνος, το γεγονός για το οποίο
ρηματικών φράσεων
γράφεται η πρόσκληση.
(Πολύ καλά)
Λόγος με εναλλαγή
γλωσσικού κώδικα
(πρώτη/δεύτερη
γλώσσα)(καλά)
9-10 σωστές
Γ’ (Πέμπτο σχολικό έτος/5η σχηματίζει σωστά τον
ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ στις 10 δοκιμασίες
τάξη) πληθυντικό των ανισοσύλλαβων
(Πολύ καλά)
ουσιαστικών προφορικά.
(Καλά)
(Άριστα)
2.Να είναι σε θέση ο μαθητής να 3-4 σωστές απαντήσεις
μετατρέπει προφορικά τον ευθύ στις 6 δοκιμασίες
σε πλάγιο λόγο και αντίστροφα. (Πολύ καλά)
(Καλά)
9-10 σωστές
παράγει, προφορικά, επίθετα από στις 10 δοκιμασίες
εθνικά ονόματα. (Πολύ καλά)
(Καλά)
9-10 σωστές
χρησιμοποιεί σωστά, σε
προφορικό λόγο, τους τύπους της
(Πολύ καλά)
προστακτικής του ενεστώτα.
(Καλά)
81
9-10 σωστές
σχηματίζει ουδέτερα ουσιαστικά στις 10 δοκιμασίες
από ρήματα. (Πολύ καλά)
(Καλά)
(Άριστα)
ερωτηματικές αντωνυμίες ποιος,
(Πολύ καλά)
ποια, ποιο, στον προφορικό λόγο.
(Καλά)
(Άριστα)
μετασχηματίζει προτάσεις από
την ενεργητική στην παθητική
(Πολύ καλά)
σύνταξη και αντίστροφα.
(Καλά)
(Άριστα)
8.Να είναι σε θέση ο μαθητής να 5-6 σωστές απαντήσεις
χρησιμοποιεί στον προφορικό στις 8 δοκιμασίες
λόγο παρομοιώσεις. (Πολύ καλά)
(Καλά)
σε 6 εντολές (Άριστα)
λέει σωστά τα απόλυτα και
τακτικά αριθμητικά από το 1-
καλά)
100.
δίνει εντολές χρησιμοποιώντας (Άριστα)
ευγενικές εκφράσεις (Σε 3-4 σωστές απαντήσεις
παρακαλώ…, Μπορείς σε στις 6 δοκιμασίες
παρακαλώ…, …θέλεις να…, (Πολύ καλά)
μπορείς να…, Έχεις την 1-2 σωστές απαντήσεις
καλοσύνη να…). στις 6 δοκιμασίες
(Καλά)
9-10 σωστές
γνωρίζει την αντίθετη σημασία στις 10 δοκιμασίες
μιας λέξης. (Πολύ καλά)
(Καλά)
9-10 σωστές
να παράγει επίθετα από στις 10 δοκιμασίες
ουσιαστικά. (Πολύ καλά)
(Καλά)
82
9-10 σωστές
13.Να είναι ικανός ο μαθητής να δοκιμασίες (Άριστα)
χρησιμοποιεί τις σωστές λέξεις ή 7-8 σωστές απαντήσεις
εκφράσεις σε συγκεκριμένες στις 10 δοκιμασίες
περιστάσεις επικοινωνίας. (Πολύ καλά)
(Καλά)
Διατύπωση 3 λογικών
υποθέσεων με σωστά
δομημένο λόγο
(Άριστα)
Διατύπωση 2 λογικών
διατυπώνει προφορικά
υποθέσεων με σωστά
εναλλακτικές υποθέσεις για το
δομημένο λόγο (Πολύ
τέλος μιας ιστορίας που διάβασε.
καλά)
Διατύπωση 1 λογικής
υπόθεσης με σωστά
δομημένο λόγο (Καλά)
9-10 σωστές
να σχηματίζει σωστά τον
ΓΡΑΠΤΟΣ ΛΟΓΟΣ στις 10 δοκιμασίες
πληθυντικό των ανισοσύλλαβων
(Πολύ καλά)
ουσιαστικών γραπτά.
(Καλά)
9-10 σωστές
κατανοεί την κυριολεκτική και τη
μεταφορική σημασία μιας λέξης
(Πολύ καλά)
ή φράσης.
(Καλά)
(Άριστα)
να μετατρέπει γραπτά τον ευθύ στις 6 δοκιμασίες
σε πλάγιο λόγο και αντίστροφα. (Πολύ καλά)
(Καλά)
9-10 σωστές
παράγει γραπτά, επίθετα από στις 10 δοκιμασίες
εθνικά ονόματα. (Πολύ καλά)
(Καλά)
9-10 σωστές
χρησιμοποιεί σωστά, σε γραπτό
λόγο, τους τύπους της
(Πολύ καλά)
προστακτικής του ενεστώτα.
(Καλά)
9-10 σωστές
σχηματίζει ουδέτερα ουσιαστικά στις 10 δοκιμασίες
από ρήματα. (Πολύ καλά)
(Καλά)
83
9-10 σωστές
21.Να μπορεί ο μαθητής να δοκιμασίες (Άριστα)
χρησιμοποιεί εναλλακτικά τους 7-8 σωστές απαντήσεις
δύο τύπους συγκριτικού βαθμού στις 10 δοκιμασίες
(μονολεκτικό και περιφραστικό). (Πολύ καλά)
(Καλά)
(Άριστα)
ερωτηματικές αντωνυμίες ποιος,
(Πολύ καλά)
ποια, ποιο, στο γραπτό λόγο.
(Καλά)
(Άριστα)
μετασχηματίζει προτάσεις από
την ενεργητική στην παθητική
(Πολύ καλά)
σύνταξη και αντίστροφα.
(Καλά)
9-10 σωστές
προθέσεις (από, προς, με, σε,
(Πολύ καλά)
στην, στον) στο γραπτό λόγο.
(Καλά)
(Άριστα)
να χρησιμοποιεί στο γραπτό λόγο στις 8 δοκιμασίες
του παρομοιώσεις. (Πολύ καλά)
(Καλά)
σε 6 εντολές (Άριστα)
γράφει σωστά τα απόλυτα και
τακτικά αριθμητικά από το 1-
καλά)
100.
δίνει εντολές χρησιμοποιώντας (Άριστα)
ευγενικές εκφράσεις (Σε 3-4 σωστές απαντήσεις
παρακαλώ…, Μπορείς σε στις 6 δοκιμασίες
παρακαλώ…, … θέλεις να …, (Πολύ καλά)
μπορείς να …, Έχεις την 1-2 σωστές απαντήσεις
καλοσύνη να…). στις 6 δοκιμασίες
(Καλά)
9-10 σωστές
γνωρίζει την αντίθετη σημασία στις 10 δοκιμασίες
μιας λέξης. (Πολύ καλά)
(Καλά)
84

διατυπώνει υποθετικές προτάσεις 3-4 σωστές απαντήσεις
χρησιμοποιώντας σωστά την στις 6 δοκιμασίες
υπόθεση και την απόδοση. (Πολύ καλά)
(Καλά)
σχηματίζει και να χρησιμοποιεί 3-4 σωστές απαντήσεις
σωστά τον αόριστο και τον στις 6 δοκιμασίες
παρατατικό, διακρίνοντας τη (Πολύ καλά)
μεταξύ τους διαφορά. 1-2 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
(Άριστα)
αντλεί πληροφορίες από ένα
κείμενο βάζοντας τα γεγονότα σε
καλά)
χρονική αλληλουχία.
(Καλά)
9-10 σωστές
να παράγει γραπτά επίθετα από στις 10 δοκιμασίες
ουσιαστικά. (Πολύ καλά)
(Καλά)
(Άριστα)
να γνωρίζει τη μορφολογία και
τη χρήση του στιγμιαίου και
εξακολουθητικού μέλλοντα
(Πολύ καλά)
ενεργητικής και παθητικής
φωνής.
(Καλά)
9-10 σωστές
σχηματίζει τα τρία γένη των
επιθέτων σε –ής, -ής, -ές στον
(Πολύ καλά)
ενικό και πληθυντικό αριθμό.
(Καλά)
9-10 σωστές
35.Να είναι σε θέση ο μαθητής δοκιμασίες (Άριστα)
να γνωρίζει και να χρησιμοποιεί 7-8 σωστές απαντήσεις
τη γενική ενικού και πληθυντικού στις 10 δοκιμασίες
των ουδετέρων ανισοσύλλαβων (Πολύ καλά)
σε –α. 5-6 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
9-10 σωστές
παράγει και να γράφει σωστά στις 10 δοκιμασίες
μετοχές σε –ώντας και –οντας. (Πολύ καλά)
(Καλά)
85
Σωστά δομημένες
προτάσεις με σωστή,
37.Να είναι ικανός ο μαθητής να τουλάχιστον, φωνητική
γράφει ένα απλό γράμμα σε ένα ορθογραφία και ύπαρξη
οικείο πρόσωπο, όλων των δομικών
χρησιμοποιώντας σωστά τα στοιχείων της
δομικά στοιχεία μιας επιστολής επιστολής (Άριστα)
(ημερομηνία, προσφώνηση, 1-2 λάθη στη δομή ή
περιεχόμενο, επιφώνηση). ορθογραφία (Πολύ
καλά)
3 λάθη στη δομή ή
ορθογραφία (Καλά)
9-10 σωστές
1.Να μπορεί να σχηματίζει
προφορικά τα παραθετικά των
Γ’ (Έκτο σχολικό έτος/6η επιθέτων σε –ός, -ύς, -ής, -ές
ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ στις 10 δοκιμασίες
τάξη) (π.χ. απλός, κακός, μεγάλος)
(Πολύ καλά)
μονολεκτικά ή περιφραστικά και
να κάνει συγκρίσεις.
(Καλά)
(Άριστα)
2.Να σχηματίζει προφορικά και
να χρησιμοποιεί σωστά τη
μετοχή ενεστώτα ενεργητικής
(Πολύ καλά)
φωνής.
(Καλά)
9-10 σωστές
3.Να παράγει ή να συνθέτει
λέξεις προφορικά.
(Πολύ καλά)
(Καλά)
4.Να διατυπώνει προτάσεις (Άριστα)
χρησιμοποιώντας το δομικό 3-4 σωστές απαντήσεις
σχήμα όσο + ρήμα, τόσο + ρήμα, στις 6 δοκιμασίες
και τόσο + προσδιορισμός, όσο (Πολύ καλά)
και + προσδιορισμός. 1-2 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
(Άριστα)
5.Να μετασχηματίζει προφορικά 3-4 σωστές απαντήσεις
τον ευθύ σε πλάγιο λόγο και στις 6 δοκιμασίες
αντίστροφα. (Πολύ καλά)
(Καλά)
Λόγος συνεχής,
περιγραφικός και
επεξηγηματικός
(Άριστα)
Λόγος απλός, με
ασύνδετες
6.Όταν του δίνεται μία προτάσεις(χωρίς
εικονογραφημένη οικεία εισαγωγικούς
κατάσταση να παράγει συνδέσμους ή
προφορικό λόγο. διαπροτασιακούς
δείκτες) (Πολύ καλά)
Λόγος ασύνδετος με
εναλλαγή του
γλωσσικού κώδικα
(πρώτη/δεύτερη
γλώσσα) (Καλά)
86
7.Να μπορεί ο μαθητής να ισάριθμες δοκιμασίες
κατανοεί, ακούγοντας σύντομα (Άριστα)
κείμενα, και να συμπυκνώνει τις 2 σωστές απαντήσεις
πληροφορίες τους σε μια φράση στις 3 δοκιμασίες
ή λέξη. (Πολύ καλά)
8.Ν α είναι ικανός ο μαθητής να 9-10 σωστές
χρησιμοποιεί και να σχηματίζει απαντήσεις σε 10
σωστά σε όλες τις πτώσεις και δοκιμασίες (Άριστα)
στους δύο αριθμούς ουσιαστικά 7-8 σωστές απαντήσεις
αρσενικά σε –ος, -ός στις 10 δοκιμασίες
ΓΡΑΠΤΟΣ ΛΟΓΟΣ
(ταχυδρόμος, ναυτικός), -ης, -ής, (Πολύ καλά)
-ές, -άς (χασάπης, μαθητής, 5-6 σωστές απαντήσεις
κεφτές, παπάς), θηλυκά σε –η στις 10 δοκιμασίες
(γνώμη, είδηση), ουδέτερα σε -ι, (Καλά)
-ο, -α (σπίτι, βιβλίο, μάθημα).
9-10 σωστές
9.Να μπορεί να σχηματίζει
γραπτά τα παραθετικά των
επιθέτων σε –ός, -ύς, -ής, -ές
(π.χ. απλός, κακός, μεγάλος)
(Πολύ καλά)
μονολεκτικά ή περιφραστικά και
να κάνει συγκρίσεις.
(Καλά)
10.Να χρησιμοποιεί σωστά το (Άριστα)
υποχρεωτικό δομικό σχήμα της 3-4 σωστές απαντήσεις
ελληνικής «συμφωνία επιθέτου στις 6 δοκιμασίες
και προσδιοριζόμενου (Πολύ καλά)
ονόματος». 1-2 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
9-10 σωστές
11.Να σχηματίζει και να
χρησιμοποιεί σωστά τόσο την
ασθενή όσο και την εμφατική
(Πολύ καλά)
κτητική αντωνυμία.
(Καλά)
(Άριστα)
12.Να σχηματίζει γραπτά και να 3-4 σωστές απαντήσεις
χρησιμοποιεί σωστά τη μετοχή στις 6 δοκιμασίες
ενεστώτα ενεργητικής φωνής. (Πολύ καλά)
(Καλά)
9-10 σωστές
13.Να είναι ικανός να σχηματίζει
σε όλους τους χρόνους και τις
εγκλίσεις τους αντίστοιχους
τύπους ανώμαλων ρημάτων
(Πολύ καλά)
(ανεβαίνω, μπαίνω, βλέπω,
βρίσκω, θέλω, λέω).
(Καλά)
(Άριστα)
14.Να σχηματίζει τον ενεστώτα
των ρημάτων της β’ συζυγίας.
(Πολύ καλά)
στι 6 δοκιμασίες
(Καλά)
87

15.Να σχηματίζει και να (Άριστα)
χρησιμοποιεί σωστά τον 3-4 σωστές απαντήσεις
παρατατικό των ρημάτων της β’ στις 6 δοκιμασίες
συζυγίας. (Πολύ καλά)
(Καλά)
16.Να επιλέγει και να
(Άριστα)
χρησιμοποιεί σωστά, ανάλογα με
το γλωσσικό περιβάλλον, τον
απλό μέλλοντα ή το μέλλοντα
(Πολύ καλά)
διαρκείας.
σε 6 δοκιμασίες (Καλά)
17.Να μπορεί να σχηματίζει δοκιμασίες (Άριστα)
σωστά τον παθητικό αόριστο 7 σωστές απαντήσεις σε
(βάφτηκα, απελπίστηκα, 10 δοκιμασίες (Πολύ
θυμήθηκα κλπ). καλά)
9-10 σωστές
18.Να είναι ικανός να απαντήσεις σε 10
χρησιμοποιεί σωστά τα δοκιμασίες (Άριστα)
προθετικά σύνολα από, σε, για, 7-8 σωστές απαντήσεις
προς, παρά, με, ανάλογα με τη στις 10 δοκιμασίες
λειτουργία και τη χρήση που (Πολύ καλά)
έχουν κάθε φορά σε ένα σύντομο 5-6 σωστές απαντήσεις
κείμενο. στις 10 δοκιμασίες
(Καλά)
19.Να είναι ικανός να
(Άριστα)
προθέσεις και τα προθετικά
σύνολα μέχρι, κατά, κάτω από,
(Πολύ καλά)
μέσα από, μπροστά από/σε,
στον/στην/στο.
(Καλά)
(Άριστα)
20.Να διατυπώνει ερωτηματικές 3-4 σωστές απαντήσεις
προτάσεις με τη χρήση των στις 6 δοκιμασίες
προθέσεων από, μέχρι, με. (Πολύ καλά)
(Καλά)
9-10 σωστές
21.Να παράγει ή να συνθέτει
λέξεις γραπτά.
(Πολύ καλά)
(Καλά)
22.Να γράφει προτάσεις (Άριστα)
χρησιμοποιώντας το δομικό 3-4 σωστές απαντήσεις
σχήμα όσο + ρήμα, τόσο + ρήμα, στις 6 δοκιμασίες
και τόσο + προσδιορισμός, όσο (Πολύ καλά)
και + προσδιορισμός. 1-2 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
88
9-10 σωστές
23.Να είναι ικανός να συνδέει απαντήσεις σε 10
δευτερεύουσες επιρρηματικές δοκιμασίες (Άριστα)
προτάσεις (υποθετικές, χρονικές, 7-8 σωστές απαντήσεις
αιτιολογικές, παραχωρητικές, στις 10 δοκιμασίες
αποτελεσματικές) με τους (Πολύ καλά)
αντίστοιχους κάθε φορά 5-6 σωστές απαντήσεις
συνδέσμους. στις 10 δοκιμασίες
(Καλά)
24.Να συνδέει εκφράσεις ή (Άριστα)
προτασιακά σύνολα με το 3-4 σωστές απαντήσεις
χρονικό σύνδεσμο «όταν» στις 6 δοκιμασίες
ακολουθώντας την αντίστοιχη (Πολύ καλά)
αλληλουχία χρόνων. 1-2 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
(Άριστα)
25.Να μετασχηματίζει γραπτά 3-4 σωστές απαντήσεις
τον ευθύ σε πλάγιο λόγο και το στις 6 δοκιμασίες
αντίστροφο. (Πολύ καλά)
(Καλά)
26.Να μπορεί να επιλέγει την (Άριστα)
κατάλληλη λέξη ή φράση 3-4 σωστές απαντήσεις
ανάλογα με το προτασιακό ή στις 6 δοκιμασίες
κειμενικό περιβάλλον που (Πολύ καλά)
χρησιμοποιείται κάθε φορά. 1-2 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
βάζει λέξεις στη σειρά και να
σχηματίζει προτάσεις με νόημα.
καλά)
10-13 σωστές
28.Να δείχνει ο μαθητής ότι δοκιμασίες (Άριστα)
μπορεί να κατανοεί σύντομο 6-9 σωστές απαντήσεις
κείμενο απαλείφοντας μια από τις στις 13 δοκιμασίες
δύο προτεινόμενες λέξεις-κλειδιά (Πολύ καλά)
του κειμένου αυτού. 3-5 σωστές απαντήσεις
(Καλά)
(Άριστα)
αντλεί στοιχεία από την
ανάγνωση ενός σύντομου
καλά)
πληροφοριακού κειμένου.
(Καλά)
9-10 σωστές
γράφει με μορφή μνημονίου-
καταλόγου τα ονόματα δέκα
πραγμάτων που είναι αναγκαία
(Πολύ καλά)
σε ειδικές ανθρώπινες
δραστηριότητες.
(Καλά)
89
31.Να μπορεί ο μαθητής να ισάριθμες δοκιμασίες
κατανοεί, ακούγοντας ή (Άριστα)
διαβάζοντας, σύντομα κείμενα 2 σωστές απαντήσεις
και να συμπυκνώνει τις στις 3 δοκιμασίες
πληροφορίες τους σε μια φράση (Πολύ καλά)
ή λέξη. 1 σωστή απάντηση στις
90
2.2.3 Γλωσσικά Τεστ του Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ.

Στη συνέχεια ακολουθούν αποσπασματικά δείγματα γλωσσικών τεστ του
Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ που καλύπτουν όλα τα επίπεδα ελληνομάθειας (εκμάθησης της
ελληνικής ως δεύτερης και ως ξένης), καθώς και τις τέσσερις γλωσσικές δεξιότητες
(κατανόηση και παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου) σύμφωνα με τις οποίες ο
κάθε μαθητευόμενος αξιολογείται για την εκμάθηση μιας δεύτερης / ξένης γλώσσας
(για τις γλωσσικές δεξιότητες, βλ. 2.1.2, σελ. 27).
91
2.2.3.1 Η Ελληνική ως Δεύτερη Γλώσσα
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ
Α’ ΕΠΙΠΕΔΟΥ
1.Απάντησε γραπτώς στις ερωτήσεις που ακολουθούν.
I. Πώς σε λένε; ______________________________________________

II. Ποιο είναι το επώνυμό (επίθετο) σου;___________________________
III. Πόσο χρονών είσαι;_________________________________________
IV. Πώς λένε την πόλη όπου μένουμε;_____________________________
V. Πώς λένε τον πατέρα (μπαμπά) σου;____________________________
VI. Πώς λένε τη μητέρα (μαμά) σου;_______________________________
VII. Έχεις αδέρφια; (Ναι-όχι)_____________________________________
 Αν έχεις, πόσα;_______________________________________
 Πώς λένε τα αδέρφια σου;______________________________
VIII. Έχεις φίλους (φίλες); (Ναι-όχι)________________________________
IX. Αν έχεις, πώς λένε τον (την) πιο καλό (ή) φίλο (η)
σου;______________
X. Όταν είσαι με τον(τη) φίλο(η) σου, τι κάνετε;____________________
92
2.Γράψε από κάτω ό,τι βλέπεις στην κάθε εικόνα.
1 2
(Πηγή φωτογραφιών:
http://www.boxin.gr/l/-gamos-diakosmisi-trapezi/349-potiri-gamos-espiel-.htmlκαι
http://www.ricardo.gr/buy/antikes-texni/asimika/megalo-koutali-alpaka-no5/v/an691468340/)
93
3.Βάλε στις εικόνες της δεύτερης στήλης τα γράμματα που τους

αντιστοιχούν από την πρώτη στήλη.
Ένας λαγός τρώει ένα καρότο.
Η Μαριάννα φοράει τη ζακέτα

της.
Ένα κορίτσι παίζει κιθάρα.
(Πηγή φωτογραφίας: http://gr.clipartlogo.com/premium/detail/illustration-of-a-girl-

playing_93388045.html)
94
Ένα αγόρι παίζει πιάνο.
4.Βάλε ένα Χ στο πιο μικρό βαγόνι.
5.Αντιστοίχισε τις λέξεις της πρώτης στήλης με τις προτάσεις της

δεύτερης στήλης.
Α. Ο ψαράς 1. ψήνει και πουλάει ψωμί.
Β. Ο φούρναρης 2. πουλάει φρούτα και λαχανικά.
Γ. Ο ταχυδρόμος 3. ψαρεύει και πουλάει ψάρια.
Δ. Ο μανάβης 4. μοιράζει τα γράμματα.
6.Από εκεί ξεκινά και εκεί σταματά το τρένο. Πώς λέμε αυτό το
μέρος;
95
ΔΙΑΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ
Β’ ΕΠΙΠΕΔΟΥ
Α’ ΜΕΡΟΣ: ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑ
ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
1.Βρες αν η κάθε λέξη είναι συνώνυμη ή αντίθετη με τη διπλανή της.
1. γελώ κλαίω
2. φορεσιά ενδυμασία
3.εργασία δουλειά
4. μιλώ σωπαίνω
5. ακριβός φτηνός
6.βαρύ ελαφρύ
7. αέρας άνεμος
8. καινούριος παλιός
9. σταγόνα στάλα
10.βρίσκω χάνω
96
2.Ποια από τις τρείς εικόνες περιγράφει το σχολείο για το οποίο θα

ακούσεις.
1. 2.
3.
3.Θα ακούσεις ένα κείμενο και να απαντήσεις στην παρακάτω ερώτηση.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι είναι ο Θανάσης; Τι δουλειά κάνει ο Θανάσης;
blogs.sch.gr/9dimlarislar/archives/2636
και sdepallinis.sch.gr/?paged=2
και www.aerasnews.gr/15916/σάλος-σε-σχολείο-του-μεσολογγίου-εκ/)
97
4. Γράψε το άρθρο (ο, η, το) μπροστά από τα παρακάτω ονόματα.
η γιαγιά ο φίλος το μάθημα

κρύο ζέστη Ελένη
Νίκος καλοκαίρι γειτονιά
καιρός εκδρομή σαλόνι
φαγητό αδερφός δάσκαλος
αδερφή δασκάλα τοίχος
αίθουσα ποδήλατο ζάχαρη
5. Διάβασε.
Ο Κοσμάς έχει ένα όμορφο σκύλο.
Το όνομά του είναι Αζόρ.
Η Ισμήνη έχει μια μικρή γάτα.
Το όνομά της είναι Ψιψίνη.
Απάντησε στις παρακάτω ερωτήσεις, τραβώντας μια γραμμή κάτω

από τη σωστή λέξη.
1.Ο Κοσμάς έχει ένα σκούφο, σκίουρο, σκύλο.
2.Ψιψίνη είναι το όνομα της γάτας, του σκύλου, της γίδας.
3.Το όνομα του σκύλου είναι Αγόρ, Αζόρ, Αλόρ.
4.Ποιος έχει τη γάτα; Ο Κοσμάς, Η Ισμήνη, Ο Αζόρ.

98
Β’ ΜΕΡΟΣ: ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
1.Κάθε χρόνο στις 25 Μαρτίου κάνουμε στο σχολείο μεγάλη γιορτή.

Οι μαθητές διαβάζουν ποιήματα, τραγουδούν και κάνουν παρέλαση.
Τι γιορτάζουμε αυτή την ημέρα;
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
2.Σημείωσε αν η παρακάτω πρόταση είναι σωστή (Σ) ή λάθος (Λ).
«Οι αρχαίοι Αθηναίοι πίστευαν στο Χριστό».
Γιατί;
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
99
ΔΙΑΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ
Γ’ ΕΠΙΠΕΔΟΥ
1.Γράψε το όνομα κάθε ζώου ή πράγματος.
Εικόνες Ονόματα
1.
_________________________________________________
2.
_________________________________________________
3.
_________________________________________________
(Πηγή φωτογραφιών:http://gr.freepik.com/free-vector/simple-cartoon-mouse_517343.htm και

gr.ioffer.com/i/χρυσή-κοντή-μπλούζα-μανικιών-ysl-της-yves-saint-laurent-γυναικών-533812708
και
http://www.ricardo.gr/buy/rouxa-papoutsia/andrika-aksesouar/zones/volcom-zoni-circle-stone-web-
green-one-size/v/an689231384/)
100
4.
__________________________________________________
5.
________________________________________________
6.
________________________________________________
7.
________________________________________________
http://www.shutterstock.com/pic.mhtml?id=91798625 και http://gr.freepik.com/free-vector/mushroom-
clip-art_379762.htm
και
http://gr.freepik.com/free-vector/grape-cluster-clip-art_382495.htm και http://gr.freepik.com/free-
photo/broom-1_359822.htm)
101
8.
_________________________________________________
9.
________________________________________________
10.
_______________________________________________
http://www.shutterstock.com/pic.mhtml?id=42980782
και http://www.shutterstock.com/pic.mhtml?id=101461828
και http://gr.freepik.com/free-photo/newspaper_572840.htm)
102
2.Συμπλήρωσε τον παρακάτω πίνακα, σύμφωνα με το παράδειγμα.

Καρποί Δέντρα
Παράδειγμα:
Ντομάτα ντοματιά
1. μηλιά
2.μπανάνα
3. κερασιά
4.δαμάσκηνο
5. καστανιά
6.βερίκοκο
7. πορτοκαλιά
8.αχλάδι
9. συκιά
10.καρύδι
103
3.Να γράψεις από μια πρόταση με τις λέξεις που σου δίνονται.
1.Λέξεις: ο μανάβης, το φρούτο, πουλώ
_____________________________________________________________________
2.Λέξεις: ο γιατρός, ο άρρωστος, εξετάζω
_____________________________________________________________________
3.Λέξεις: ο πατέρας, το ζαχαροπλαστείο, αγοράζω, το γλυκό
_____________________________________________________________________
4.Λέξεις: η μητέρα, νόστιμο, φαγητό, ψήνω
_____________________________________________________________________
5.Λέξεις: μαθαίνω, ελληνικός, η αδερφή μου, χορός
_____________________________________________________________________
104
4.Απάντησε γραπτά στο παρακάτω ερωτηματολόγιο.
1.Ποιο μήνα και ποια ημερομηνία του χρόνου έχεις γεννηθεί;
_____________________________________________________________________
2.Έχεις πάει ποτέ στην Ελλάδα;
_____________________________________________________________________
3.Από πού κατάγεται η οικογένειά σου;
Από πού κατάγονται οι πρόγονοί σου;
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
4.Ποιο είναι το αγαπημένο σου μάθημα;
_____________________________________________________________________
5.Ποια φαγητά σου αρέσουν πιο πολύ;
_____________________________________________________________________
6.Σου αρέσουν οι ελληνικοί χοροί και η ελληνική μουσική;
_____________________________________________________________________
7.Στο σπίτι σας έχετε ελληνικά περιοδικά ή ελληνικές εφημερίδες;
_____________________________________________________________________
8.Ποιο άθλημα (σπορ) σου αρέσει πιο πολύ;
_____________________________________________________________________
9.Όταν δεν έχεις δουλειά για το σχολείο, με τι σου αρέσει να ασχολείσαι; Τι κάνεις
τότε;
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
10.Όταν μεγαλώσεις, τι ονειρεύεσαι να γίνεις και γιατί;
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
105
5.Ένας/μία φίλος/φίλη σου μένει στην Ελλάδα. Του/της γράφεις και

τον/την πληροφορείς πώς πέρασες τις διακοπές σου. (Με ποιον/ποια
πήγες, πότε, πού, πόσες μέρες, τι έκανες, πώς πέρασες).
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
106
2.2.3.2 Η Ελληνική ως Ξένη Γλώσσα
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΤΕΣΤ ΚΑΤΑΤΑΞΗΣ
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΑΘΗΤΗ / ΤΡΙΑΣ
ΟΝΟΜΑ: …………………………………………………………………..
ΕΠΩΝΥΜΟ: ………………………………………………………………
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ: ………………………………………….
ΣΧΟΛΕΙΟ: ………………………………………………………………...
ΠΟΛΗ: ……………………………………………………………………..
ΧΩΡΑ: ……………………………………………………………………...
107
1ο ΜΕΡΟΣ
ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ
Α. Ποια εικόνα ταιριάζει;
Θα ακούσεις τέσσερα κείμενα. Κάθε κείμενο δύο φορές. Σε κάθε κείμενο

ταιριάζει μία εικόνα.
Σημείωσε τον αριθμό που αντιστοιχεί στη σωστή εικόνα!
http://gr.freepik.com/free-vector/homes-clipart-clip-art_380834.htm και http://siam-cats-gr.blogspot.gr/
και http://gr.freepik.com/free-vector/tree-clip-art_378739.htm και
http://www.pythia-biotechnology.com/index.php?act=viewCat&catId=25)
108
Β. Ποιος μιλάει;
Θα ακούσεις τέσσερα κείμενα. Κάθε κείμενο δύο φορές. Για κάθε
κείμενο ταιριάζει μια εικόνα.
(Πηγή φωτογραφιών: http://www.parapolitika.gr/parapolitikablog/ και

http://www.paradisetravel.gr/package.aspx?PackageID=116 και
http://www.veriorama.com/photorama_item.php?id=325&category=category&order_type=desc και
http://gr.dreamstime.com/)
109
Γ. Ποιος μιλάει;
Θα ακούσεις τέσσερα κείμενα. Κάθε κείμενο δύο φορές. Για κάθε
κείμενο ταιριάζει μια εικόνα.
http://www.e-go.gr/idanikospiti/articles.asp?catid=18469&subid=2&pubid=554144 και
http://www.patrigeorgia.gr/portfolio.html και
http://www.ethnos.gr/entheta.asp?catid=23524&subid=2&pubid=63153267 και
http://anastasiag.pblogs.gr/2010/20100901.html)
110
2ο ΜΕΡΟΣ
ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ
Α. Ποια είναι η σωστή απάντηση;
Παρατήρησε προσεκτικά τις εικόνες και διάβασε τις λέξεις στο κάτω
μέρος της σελίδας.
1.Κρεοπωλείο 2.Κατάστημα ρούχων 3.Κατάστημα υποδημάτων

4.Σούπερ μάρκετ
(Πηγή φωτογραφιών: http://www.la-stampa.gr/el-gr/ και

http://www.newsbomb.gr/koinwnia/story/132088/listeia-me-to-kalimera-se-kreopoleio-stin-athina και
http://oimos-athina.blogspot.gr/2012/10/blog-post_1440.html και
http://psychanimalvegan.blogspot.gr/2013/06/blog-post_5694.html)
111
Β. Τι ταιριάζει;
Σημείωσε το σωστό γράμμα στην αντίστοιχη εικόνα!
Α. Ένα πιάτο με τηγανιτές πατάτες
Β. Ένα ποτήρι γάλα και ένα φλιτζάνι τσάι
Γ. Ένα βάζο με τέσσερα λουλούδια
Δ. Ένα τραπέζι με τέσσερα πόδια
(Πηγή φωτογραφιών: http://gr.dreamstime.com/ και

http://maros-kindergarten.blogspot.gr/2013/01/4_11.html και
http://women.gr.msn.com/fitness/images.aspx?cp-documentid=154655516&page=4 και
http://www.e-go.gr/idanikospiti/catalogue3.asp?catid=18552&subid=2&pubid=129072224 και
http://www.e-go.gr/idanikospiti/catalogue3.asp?catid=18552&subid=2&pubid=129072224)
112
Γ. Τι ταιριάζει;
Σημείωσε x στην εικόνα που ανταποκρίνεται στη φράση!
 Το σπίτι μου είναι πάνω στο δρόμο,
δίπλα σε ένα φωτογραφείο και απέναντι
από ένα κατάστημα κινητής τηλεφωνίας
(Πηγή φωτογραφιών: http://anaplasikarpenisiou.blogspot.gr/2011/04/2_14.html και

http://anaplasikarpenisiou.blogspot.gr/2011/04/4_14.html και
http://anaplasikarpenisiou.blogspot.gr/2011/04/3_14.html και
http://rethnea.blogspot.gr/2013_04_01_archive.html)
113
3ο ΜΕΡΟΣ
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ
Α. Τι βλέπεις;
Β. Τι βλέπεις;
http://pt.dreamstime.com/imagem-de-stock-royalty-free-cesta-de-fruta-image10572356 και
http://gr.freepik.com/free-vector/cock-vector-material_513932.htm και
http://www.dotgirl.it/2010/11/lanvin-for-hm-assalto-alla-collezione/ και
http://perierga.gr/2012/10/ και
http://www.fotosearch.gr/FSA352/x13900207/ και
http://exagorefsis.blogspot.gr/2011_02_19_archive.html)
114
Γ. Τι κάνουν;
(Πηγή φωτογραφιών: http://www.mitrikosthilasmos.com/2013/09/diavaste-sta-paidia-paramythia.html

και http://gr.dreamstime.com/ και
http://patragossipnewsblog.blogspot.gr/2013/11/blog-post_9574.html)
115
4ο ΜΕΡΟΣ
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ
Α. Τι λείπει;
Συμπλήρωσε!
Ελλ δ
Γ ρμ ν α
Π τέρ ς
Σπ τ
Τ λ φων
116
Β. Τι λείπει;
Συμπλήρωσε!
Με λένε ……………………. και είμαι …………………………………...
Μένω ……………………………………………………………………...
Το σπίτι μου είναι …………………………………………………………
Έχει ………………………………………………………………………..
Είμαι ……………………….. και πηγαίνω στο …………………………..
Το σχολείο μου είναι ………………και το ……………………….. πολύ.
Πηγαίνω εκεί από ………………………. μέχρι ………………………….
Το σπίτι μου είναι μακριά. Πηγαίνω στο σχολείο μου με ………………...
Μερικά παιδιά μένουν ………………… και έρχονται με ………………..

117
Γ. Τι λέει η πρόσκληση;
Γράψε!
Έχεις γενέθλια και θα κάνεις πάρτι για τους φίλους και τις φίλες σου.
Γράψε μία πρόσκληση και κάλεσέ τους. Πες τους ποια μέρα, ποια ώρα
και που πρέπει να έρθουν. Γράψε και ζωγράφισε ό, τι άλλο θέλεις για να
κάνεις όμορφη την πρόσκλησή σου.
(Πηγή φωτογραφίας: http://greendim.blogspot.gr/)

118
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Κείμενα που διαβάζει ο δάσκαλος στη σειρά που εμφανίζονται

παρακάτω.
1ο ΜΕΡΟΣ: ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ
Α. Ποια εικόνα ταιριάζει; ………… σελ.107
1. Πέντε άσπρες γάτες.
2. Ένα δέντρο με φύλλα.
3. Επτά μήλα.
4. Ένα σπίτι με δύο παράθυρα.
Β. Ποιος μιλάει; …………………… σελ.108
1. Το όνομά μου είναι Φίλιππος. Μένω στην Αγγλία. Καταλαβαίνω τα

ελληνικά. Μιλώ πολύ καλά αγγλικά.
2. Εμένα με λένε Ελένη και είμαι από την Αυστραλία. Η μαμά μου είναι
από την Ελλάδα. Μένω στο Σύδνεϋ.
3. Με λένε Αντρέα. Είμαι από τη Θεσσαλονίκη. Μιλώ ελληνικά και

αγγλικά.
4. Είμαι η Τατιάνα από τη Ρωσία. Μένω στη Μόσχα. Μιλώ μόνο ρωσικά.
Γ. Ποιος μιλάει; …………………… σελ.109
1. Είμαι η Άννα από την Κρήτη. Μένω στο Ρέθυμνο σε ένα ωραίο σπίτι.
Το σπίτι μας έχει αυλή με μία μεγάλη πόρτα και ένα μεγάλο δέντρο.
119
2. Εγώ είμαι η Ελένη από την Ουκρανία. Μένω στο Κίεβο. Το σπίτι μου
είναι δίπλα σε μία μεγάλη εκκλησία. Υπάρχει ένα μεγάλο πάρκο μπροστά
στο σπίτι μου.
3. Με λένε Θωμά και είμαι από την Ελλάδα. Μένω στην Αθήνα. Το σπίτι
μας είναι μεγάλο. Είναι κάτω από την Ακρόπολη. Δεν υπάρχουν δέντρα
μπροστά στο σπίτι μας. Υπάρχει μία πλατεία με ένα περίπτερο.
4. Είμαι ο Τζόνι από την Ολλανδία. Εγώ μένω στο Άμστερνταμ. Το σπίτι
μου είναι δίπλα σε ένα κανάλι. Είναι ένα διαμέρισμα στο δεύτερο
πάτωμα. Στο μπαλκόνι μας έχουμε πολλά λουλούδια.
Λεπτομερή και ολοκληρωμένα δείγματα γλωσσικών τεστ του Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ.

βρίσκονται αναρτημένα στην επίσημη ιστοσελίδα του7 από όπου και αντλήθηκαν τα
παραπάνω δείγματα (2.2.3.1 και 2.2.3.2).
7
http://www.ediamme.edc.uoc.gr/diaspora/index.php?id=23,73,0,0,1,0/Diagnwstika_KritiriaI.pdf/Diapi
stotika_kritiria_II.pdf/Diapistotika_Kritiria_III.pdf και
http://www.ediamme.edc.uoc.gr/diaspora2/index.php?id=23,293,0,0,1,0/Diapistwtika_Kritiria_XG.pdf
120
2.3 Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο / Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής

«Με την αριθμ. Φ.908/18254/Η (ΦΕΚ 372Β΄/20-02-2012) πράξη της Υπουργού
Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων διαπιστώνεται η παύση λειτουργίας
του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου (Π.Ι.) και η έναρξη λειτουργίας του Ινστιτούτου
Εκπαιδευτικής Πολιτικής (στο εξής Ι.Ε.Π.) από 24-02-2012, σύμφωνα με τις
διατάξεις της παρ. 33 του άρθρου 20 σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 21
του Ν. 3966 (ΦΕΚ 118Α΄/24-05-2011).»8
Ιστορικό Πλαίσιο
«Το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) ιδρύθηκε το 2011 με τον Νόμο
3966 (ΦΕΚ Α΄ 118/24-05-2011). Είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου και
τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και
Αθλητισμού.
Λειτουργεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος ως επιτελικός επιστημονικός φορέας,
που υποστηρίζει το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και
Αθλητισμού, με κύριο σκοπό την επιστημονική έρευνα και μελέτη θεμάτων τα οποία
αφορούν την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, τη μετάβαση από τη
Δευτεροβάθμια στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, καθώς και τη διαρκή και τεχνική
υποστήριξη του σχεδιασμού και της εφαρμογής της εκπαιδευτικής πολιτικής στα
θέματα αυτά.»9
Σκοπός και Αρμοδιότητες

«1. Το Ι.Ε.Π. είναι επιτελικός επιστημονικός φορέας που υποστηρίζει το
Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού στα θέματα
που αφορούν την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, καθώς και τη
μετάβαση από τη δευτεροβάθμια στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
8
http://www.pi-schools.gr/
9
http://www.iep.edu.gr/site/index.php/el/2011-10-11-09-08-49
121
2. Σκοπός του Ι.Ε.Π. είναι η επιστημονική έρευνα και μελέτη των θεμάτων που
αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο και η διαρκής επιστημονική και τεχνική
υποστήριξη του σχεδιασμού και της εφαρμογής της εκπαιδευτικής πολιτικής στα
θέματα αυτά.
3. Για την εκπλήρωση του σκοπού του, το Ι.Ε.Π. ασκεί, ιδίως, τις ακόλουθες
αρμοδιότητες:
α) Γνωμοδοτεί ή εισηγείται, ύστερα από σχετικό ερώτημα του Υπουργού Παιδείας
και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού ή αυτεπαγγέλτως, αντίστοιχα, για:
i) θέματα σχετικά με τη διαμόρφωση, το διαρκή εκσυγχρονισμό και τη βέλτιστη
εφαρμογή της εκπαιδευτικής πολιτικής σε όλους τους τύπους των σχολικών μονάδων,
ii) θέματα που αφορούν τα προγράμματα σπουδών της πρωτοβάθμιας και
δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τα σχολικά βιβλία και τα λοιπά διδακτικά μέσα,
iii) την εναρμόνιση της κατάρτισης και της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, της
επιλογής των εκπαιδευτικών μέσω του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού
(Α.Σ.Ε.Π.), του προγράμματος υποτροφιών του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών
(Ι.Κ.Υ.) ως προς τις επιστήμες της εκπαίδευσης (αγωγής) και των εκπαιδευτικών
αδειών των εκπαιδευτικών με τους στόχους της εκπαιδευτικής πολιτικής,
iv) θέματα που αφορούν την αξιολόγηση των διοικητικών και των εκπαιδευτικών
δομών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και των εκπαιδευτικών,
v) θέματα της λειτουργίας των ελληνικών σχολείων του εξωτερικού και
vi) θέματα της παιδείας των ομογενών και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης.
β) Διερευνά και εντοπίζει αλληλεπικαλύψεις σε ερευνητικές ή πειραματικές
δραστηριότητες διαφορετικών φορέων σε θέματα εκπαίδευσης και γνωμοδοτεί ή
εισηγείται σχετικά με τρόπους αποφυγής των αλληλοεπικαλύψεων αυτών και
βέλτιστης αξιοποίησης των πόρων στα θέματα αρμοδιότητας του Ι.Ε.Π.
γ) Μελετά συστηματικά:
i) τα θέματα που συνδέονται με τη σχολική ζωή και γνωμοδοτεί ή εισηγείται
σχετικά με τρόπους βελτίωσής της,
ii) τα θέματα της ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, καθώς και των εκπαιδευτικών
στόχων και αναγκών συγκεκριμένων ομάδων του μαθητικού πληθυσμού και
γνωμοδοτεί ή εισηγείται σχετικά με τρόπους ικανοποίησης και αντιμετώπισής τους
και
iii) τους παράγοντες που άμεσα ή έμμεσα επηρεάζουν το χαρακτήρα, τη
λειτουργία και την αποτελεσματικότητα των σχολικών μονάδων, όπως η δομή της
122
εκπαίδευσης, το οργανωτικό – διοικητικό σύστημα και οι υλικοτεχνικές υποδομές,

και γνωμοδοτεί ή εισηγείται για τις βέλτιστες αναγκαίες παρεμβάσεις.
δ) Υλοποιεί υποστηρικτικές δράσεις στα θέματα των ανωτέρω αρμοδιοτήτων του,
στο πλαίσιο της εφαρμογής νέων εκπαιδευτικών πολιτικών. Με απόφαση του
Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού, που
δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ανατίθεται η υλοποίηση των
δράσεων αυτών στο Ι.Ε.Π. και ρυθμίζεται κάθε σχετικό θέμα.
4. Για την εκπλήρωση του σκοπού του, το Ι.Ε.Π. συνεργάζεται με τις υπηρεσίες
του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού, το
Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας (Ε.ΣΥ.Π.), τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.)
και ιδίως τα παιδαγωγικά τμήματά τους, τα γνωμοδοτικά συμβούλια της εκπαίδευσης,
ιδρύματα και οργανισμούς μελετών και ερευνών της ημεδαπής ή της αλλοδαπής και
λοιπούς φορείς με συναφή αποστολή.»10
10
http://www.iep.edu.gr/site/index.php/el/2011-10-18-10-00-47
123
2.3.1 Γλωσσικά Τεστ του Π.Ι.

Στη συνέχεια παρατίθενται ενδεικτικά - αποσπασματικά δείγματα διαπιστωτικών
τεστ του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, του πρώτου και δεύτερου επιπέδου
ελληνομάθειας, τα οποία καλύπτουν και τις τέσσερις γλωσσικές δεξιότητες
(κατανόηση και παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου, βλ. 2.1.2, σελ. 27), έτσι
όπως αυτά είναι διαθέσιμα στην επίσημη ιστοσελίδα του.11
11
http://users.sch.gr/nicholevas/site/attachments/article/22/diapistwtiko_test_epipedo_1.pdf και
http://users.sch.gr/nicholevas/site/attachments/article/22/diapistwtiko_test_epipedo_2.pdf
124
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ
ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΤΗ
ΕΠΙΠΕΔΟ 1
Ι. ΑΚΡΟΑΣΗ
1. Ακούω και δείχνω.
(Πηγή φωτογραφιών: http://gr.freepik.com/free-photo/high-school-students_621251.htm

gr.photaki.com/pictures-boys-p1
http://www.weddingplan.gr/lexeis_anazitisis/eikones_me_louloudia.html
http://gr.freepik.com/free-vector/big-tree-with-green-leaves_674249.htm
http://gr.freepik.com/free-vector/happy-sun-with-sunglasses-and-flower-cartoon-
illustration_684194.htm
http://gr.freepik.com/free-photo/aqua-life_619460.htm)
125
II. ΟΜΙΛΙΑ
1. Πες μου τι είναι αυτό;
http://www.easypedia.gr/el/articles/o/r/a/%CE%95%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CE%BD%CE%B1
~Orange-fruit-2.jpg_a721.html
http://gr.freepik.com/free-vector/scissors-clip-art_379348.htm
http://musicmarket.gr/index.php?dispatch=products.view&product_id=247#.UbWlA-cj3ao)
126
ΙΙΙ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ
1. Διαβάζω και διαλέγω
1.1 Ενώνω τις προτάσεις με τις εικόνες:
Μυρίζει ένα λουλούδι.
Βουρτσίζει τα δόντια
της.
Πηδάει σχοινάκι.
Μαγειρεύει φαγητό.
(Πηγή φωτογραφίας:
http://gr.clipartlogo.com/premium/detail/girl-brushes-teeth-vector-no_74514433.html)
127
Παίζει κιθάρα.
Κάνει ποδήλατο.
128
IV. ΓΡΑΠΤΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
1. Γράφω
1.1 Συμπληρώνω:
Όνομα: …………………………………………………………………….
Επώνυμο:
……………………………………………………………………………..
Διεύθυνση:
……………………………………………………………………………..
Τηλέφωνο:
……………………………………………………………………………..
1.2 Γράφω τα ονόματα των φρούτων που γνωρίζω:
.............................. …………………… ………………………
……………………. ……………………
129
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ
ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΤΗ
ΕΠΙΠΕΔΟ 2
Ι. ΑΚΡΟΑΣΗ
1. Ακούω και κάνω
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
130
ΙΙ. ΟΜΙΛΙΑ
1. Πες μου τι είναι αυτό;
http://women.gr.msn.com/fitness/images.aspx?cp-documentid=154655516&page=3)
131
ΙΙΙ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ
1. Διαβάζω και διαλέγω
1.1 ΝΑΙ ή ΌΧΙ;
Διαβάζω τις ερωτήσεις και απαντώ:
ΝΑΙ ΟΧΙ
Μπορεί ένα πουλί να πετάξει;
Το πρωί λέμε «καληνύχτα»;
Το σουβλάκι είναι φρούτο;
Ζουν τα ψάρια έξω από το νερό;
1.2 Πώς θα τελειώσουν οι προτάσεις;
Υπογραμμίζω τη σωστή λέξη ή φράση.
έξι.
Π.χ. Η ώρα είναι πέντε ακριβώς. Σε μία ώρα θα είναι οχτώ.
εφτά.
ένας από τους 12 μήνες του χρόνου.
Το φθινόπωρο είναι μία από τις 4 εποχές του χρόνου.
μία από τις πολλές γιορτές του χρόνου.

132
«καλή επιτυχία».
Ο φίλος μου είναι άρρωστος. Του εύχομαι «χρόνια πολλά».
«περαστικά».
οδοντίατρο.
Πονάει το δόντι μου. Πρέπει να πάω στον οφθαλμίατρο.
παθολόγο.
133
IV. ΓΡΑΠΤΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
1. Γράφω
1.2 Γράφω το επάγγελμα που δείχνουν οι εικόνες:
…γραμματέας…. …………………… ……………………
………………....... ………………………. …………………
(Πηγή φωτογραφιών: http://gr.freepik.com/free-vector/cook-with-pan_674388.htm

http://www.pamepreveza.gr/News/AllArticles/tabid/142/articleId/71678/Default.aspx
http://www.fotosearch.gr/clip-
art/%CF%85%CE%B4%CF%81%CE%B1%CF%85%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%8
2.html#comp.asp?recid=58619052&xtra=)
134
2. Παρατηρώ και γράφω:
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………..
http://gr.freepik.com/free-vector/travel-fantasy-theme-children-draw-vector_571256.htm)
135
2.4 Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου
2.4.1 Υπηρεσία Εξετάσεων

Εξετάσεις Πιστοποίησης Βασικής Γνώσης της Ελληνικής Γλώσσας (Επίπεδο Α2)
για Μετανάστες και Αλλοδαπούς και Εξετάσεις Πιστοποίησης Πολύ Καλής
Γνώσης της Ελληνικής Γλώσσας (Επίπεδο Γ1)
Η Υπηρεσία Εξετάσεων της Διεύθυνσης Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης του
Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου είναι υπεύθυνη για την οργάνωση
και την επίβλεψη σχετικά με τη διεξαγωγή των εξετάσεων πιστοποίησης και είναι
σύμφωνη με το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Γλώσσες. Οι εξετάσεις
πραγματοποιούνται δύο φορές το χρόνο και οι ημερομηνίες διεξαγωγής τους
ανακοινώνονται εγκαίρως από την Υπηρεσία Εξετάσεων.
Σκοπός της εξέτασης είναι η χορήγηση Πιστοποιητικού Επιτυχίας στη Βασική
Γνώση της Ελληνικής για μετανάστες και αλλοδαπούς που διαμένουν στην Κύπρο,
σύμφωνα με το Νόμο 143 (I) του 2009, από τη μία πλευρά, και, από την άλλη
πλευρά, η διαπίστωση ικανότητας χρήσης της Ελληνικής, είτε γραπτά είτε
προφορικά, σε επίπεδο απολυτηρίου Μέσης Εκπαίδευσης της Κύπρου ή της Ελλάδας,
με βασική γλώσσα διδασκαλίας την Ελληνική. Η εξέταση μπορεί να είναι μόνο
γραπτή ή γραπτή και προφορική για εκείνους που δε διαθέτουν απολυτήριο Μέσης
Εκπαίδευσης.
Οι στόχοι των εξετάσεων ακολουθούν τη «γραμμή» εκείνων του επιπέδου Α2, για
την πρώτη περίπτωση, και του επιπέδου Γ1, για τη δεύτερη περίπτωση, του Κοινού
Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς. Για τη Βασική Γνώση της Ελληνικής απαιτείται η
κατανόηση προτάσεων και εκφράσεων που χρησιμοποιούνται συχνά, η ικανότητα
επικοινωνίας για απλά, οικεία, καθημερινά θέματα και, τέλος, η ικανότητα
περιγραφής του ιστορικού του εξεταζομένου και ό, τι άλλο σχετίζεται με εκείνον, με
απλά λόγια. Για την Πολύ Καλή Γνώση της Ελληνικής αναγκαία θεωρείται η
κατανόηση κειμένων και των νοημάτων τους, η αποτελεσματική χρήση της γλώσσας
στον κοινωνικό, επαγγελματικό ή ακαδημαϊκό τομέα, καθώς και η άνετη και ορθά
δομημένη έκφραση του λόγου, παρουσιάζοντας λογική οργάνωση και συνοχή (Βλ.
Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου - Υπηρεσία Εξετάσεων)12.
12
http://www.moec.gov.cy/ypexams/exams/pistopoiisi-gnosis-ellinikis-glossas.html και
http://www.moec.gov.cy/ypexams/exams/pistopoiisi-vasikis-gnosis-ellinikis-glossas-a2.html
136
Ακολουθούν ενδεικτικά παραδείγματα γλωσσικών τεστ του Υπουργείου Παιδείας

και Πολιτισμού της Κύπρου τόσο για τη βασική όσο και για την πολύ καλή γνώση
της ελληνικής που έχουν αντληθεί από την επίσημη ιστοσελίδα13 της Υπηρεσίας
Εξετάσεων του συγκεκριμένου Υπουργείου.
13
http://www.moec.gov.cy/ypexams/exams/pistopoiisi-gnosis-ellinikis-glossas.html και
http://www.moec.gov.cy/ypexams/exams/pistopoiisi-vasikis-gnosis-ellinikis-glossas-a2.html
137
2.4.1.1 Εξέταση Πιστοποίησης Βασικής Γνώσης Ελληνικής Γλώσσας για

Αλλοδαπούς / Μετανάστες (Επίπεδο Α2)
ΑΚΡΟΑΣΗ / ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
Στο κείμενο που ακολουθεί και θα ακουστεί δύο φορές αναφέρονται κάποιες
συμβουλές για τη χρήση της χλωρίνης στην καθημερινή καθαριότητα του
σπιτιού.
Μέρος Α: ΚΟΥΖΙΝΑ (2 Μονάδες)
Α. Β. Γ.
Δ. Ε. Στ.
Στα τετραγωνάκια που ακολουθούν να γράψετε τα γράμματα (Α, Β, Γ, Δ, Ε, Στ) που

αφορούν τα αντικείμενα των φωτογραφιών που δεν αναφέρθηκαν στο κείμενο.
1.
2.
138
Μέρος Β: ΜΠΑΝΙΟ (2 Μονάδες)
Α. Β. Γ.
Δ. Ε. Στ.
Στα τετραγωνάκια που ακολουθούν να γράψετε τα γράμματα (Α, Β, Γ, Δ, Ε, Στ) που

αφορούν τα αντικείμενα των φωτογραφιών που δεν αναφέρθηκαν στο κείμενο.
1.
2.
(Πηγές φωτογραφιών:
http://www.ricardo.gr/buy/grafeio-sxolika/epipla-grafeiou/karekles-trapezia-meeting-room/karekla-
grafeiou-episkepti-dermatini-pvc-krem/v/an684076852/ και
http://starhomecraft.blogspot.gr/2012/05/blog-post_25.html και
http://gr.dreamstime.com/ και
http://www.ready.gr/gr/allproducts/bath_cleaning/waste/baskets
http://www.tsigkrimanis.com/mupialphataualpharhoiotaepsilonsigma.html και
http://www.safe-shop.gr/product_info.php?products_id=1089 και
http://www.hairsalonequipments.com/ και
http://danos.skroutzstore.gr/p.O-cean-niptiros-mpataria-Kludi.327923.html και
http://www.lg.com/gr/refrigerators/lg-GT7050PVHW-top-mount και
http://www.johnart.gr/Catalogue/index.php?main_page=index&cPath=4_701 και
http://www.boxin.gr/l/mpanio-zigaria/690-zigaria-mpaniou-camry-br2017-h106.html)
139
Α. ΑΝΑΓΝΩΣΗ / ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
Διαβάστε τα παρακάτω κείμενα και απαντήστε στις ερωτήσεις που ακολουθούν.
(10 Μονάδες)
ΦΩΣ, ΝΕΡΟ, ΤΗΛΕΦΩΝΟ, ΟΙΚΟΠΕΔΑ ΜΕ ΔΟΣΕΙΣ
Ο Μανώλης, ένας χωριάτης, πάει στην Αθήνα για να κάνει δική

ΚΩΜΩΔΙΑ
του δουλειά και να παντρευτεί. Εκεί συναντά τυχαία το συγχω-
«Φως, νερό, τηλέφωνο,
ριανό του, το Σωτήρη, και του υπόσχεται να τον βάλει συνέταιρο
οικόπεδα με δόσεις»
στην εταιρεία του που πουλά οικόπεδα με δόσεις. Μόνο που ο
ΡΙΚ1 10.00 μ.μ.
Μανώλης δεν ξέρει ότι ο Σωτήρης είναι απατεώνας και τα οικό-
πεδα είναι σε μακρινές ερημικές περιοχές. Η ταινία έχει κάποια
σημεία γέλιου, αλλά και σε αυτά πρέπει να σας αρέσει η βλάχικη
προφορά του Κώστα Χατζηχρήστου, ο οποίος έγινε υπερβολικά
αγαπητός με αυτήν. Αν με ρωτούσατε, όμως, ο Σωτήρης Μουστά-
κας έχει πιο πολλή πλάκα με την πρωτευουσιάνικη προφορά
του. Λίγα πράγματα, γενικώς, αλλά η ώρα περνάει χαρούμενα. Σ. Γ.
ΑΝΤΙΡΑΤΣΙΣΤΙΚΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ (ΑΘΗΝΑ)
Το Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ διοργανώθηκε φέτος για 15η χρονιά

στην Αθήνα. Έλληνες, μετανάστες και πρόσφυγες στήνουν κάθε
χρόνο την πιο μεγάλη γιορτή της πόλης. Ένα φεστιβάλ πλούσιο
τόσο σε εθνότητες και διαφορετικούς πολιτισμούς όσο και σε πο-
λιτικές εκδηλώσεις. Το φεστιβάλ έχει ως κοινή γλώσσα μουσικές
15ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ
του κόσμου, πολυεθνικές γεύσεις, εκθέσεις φωτογραφίας, θεατρι-
κές παραστάσεις αλλά φυσικά και συζητήσεις που αφορούν τον Αθήνα 17 Απριλίου 2011
καθένα μας.
(Πηγή φωτογραφιών: http://ierissiotes.blogspot.gr/2012_07_01_archive.html και

http://www.moec.gov.cy/ypexams/exams/themata_vasiki_gnosi_ellinikis/anagnosi_katanoisi_2.pdf)
140
ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
Όλες οι απαραίτητες πληροφορίες για τη σύλληψη, την εγκυμο-

σύνη και τον τοκετό. Με πολλές εικόνες, φωτογραφίες και σχε-
διαγράμματα, τα βιβλία αυτής της σειράς εξηγούν στις μέλλου-
σες μητέρες τις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα τους αλλά
και στο έμβρυο κάθε μήνα της κύησης.
Αναφέρονται στη φροντίδα των πρόωρων βρεφών και εξετάζουν
το πώς επηρεάζεται η ζωή των γονιών όσον αφορά τη δουλειά
τους και τα μεγαλύτερα παιδιά τους. Τέλος, βοηθούν τις μητέρες να γνωρίσουν το
μωρό τους κατά τις πρώτες, και συνήθως εξαντλητικές, ημέρες της ζωής του.
(Πηγή φωτογραφίας: http://www.greekbooks.gr/books/iatriki/gineka-mitrotita-egimosini/i-egimosini-

sas-mera-me-ti-mera.product)
141
Βάλτε στο τετραγωνάκι δίπλα από κάθε πρόταση ποιο από τα πιο πάνω κείμενα
(Α, Β, Γ) δίνει πληροφορίες για:
i. Μια εκδήλωση για ένα κοινωνικό φαινόμενο
ii. Μια ταινία στην τηλεόραση
iii. Ένα ενημερωτικό βιβλίο
Για το Α κείμενο:
i. Ποιοι είναι οι δύο βασικοί πρωταγωνιστές;
α. ……………………………………………………….
β. ……………………………………………………….
ii. Γράψτε μία διαφορά που τους διακρίνει.
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………...
iii. Ποια είναι η γνώμη αυτού που γράφει το κείμενο για το έργο;
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
Για το Β κείμενο:
iv. Ποιοι οργανώνουν το φεστιβάλ αυτό;
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
v. Πού οργανώθηκε αυτό το φεστιβάλ;
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
142
Β. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ
ΜΗΝΥΜΑ (4 Μονάδες)
Γράψε ένα σύντομο μήνυμα, 20-30 λέξεις, στο αφεντικό σου για το ότι θα αργήσεις
να πας στη δουλειά εξηγώντας γιατί.
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
(Πηγή φωτογραφίας: http://demotivators.gr/tag/)

143
Γ. ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
1.Ποιος ήταν ο πρώτος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας; (Σημειώστε √ στο

κατάλληλο τετραγωνάκι)
α. Σπύρος Κυπριανού
β. Γιώργος Βασιλείου
γ. Αρχιεπίσκοπος Μακάριος
δ. Γλαύκος Κληρίδης
2.Σημειώστε √ στο τετραγωνάκι δίπλα από την πρόταση που δεν ισχύει.
Η Κυπριακή Δημοκρατία ανήκει στην

α.
Ευρωπαϊκή Ένωση
β. Η Κυπριακή δημοκρατία ανήκει στο ΝΑΤΟ
Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει δικό της φυσικό

γ.
αέριο που ήδη εκμεταλλεύεται
Το πολίτευμα της Κυπριακής Δημοκρατίας

δ.
είναι Προεδρική Δημοκρατία
144
3.Πόσα αεροδρόμια έχει η ελεύθερη Κύπρος; ( Σημειώστε √ στο κατάλληλο

τετραγωνάκι)
α. Τρία
β. Δύο
γ. Ένα
Ένα που ήδη λειτουργεί και ένα που τώρα

δ.
φτιάχνεται
4.Ανάφερε ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η

Κυπριακή Δημοκρατία.
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
5.Ποια είναι η επικρατούσα θρησκεία στην Κυπριακή Δημοκρατία σήμερα;
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
145
ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ
I.Ερωτήσεις σχετικά με το θέμα: «Εργασία στην Κύπρο»
Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1.Πού δουλεύεις;
2.Τι ώρα αρχίζεις / πηγαίνεις στη δουλειά;
3.Τι ρούχα φοράς στη δουλειά σου;
4.Περίγραψε το αφεντικό / διευθυντή σου.
5.Ποιο είναι το καλύτερο επάγγελμα, κατά τη γνώμη σου;
II.Υπόδυση Ρόλων
Δίνεται κάποιο σενάριο και εξηγείται στον υποψήφιο ποιο ρόλο να υποδυθεί. Στη
συνέχεια ο υποψήφιος καλείται να ανταποκριθεί σε κάποια ερωτήματα που
προκύπτουν από το συγκεκριμένο σενάριο.
Σενάριο: Είσαι στην τράπεζα και θέλεις να στείλεις λεφτά στους δικούς σου.
1.ΕΞΕΤΑΣΤΗΣ: Καλημέρα. Πώς μπορώ να σας βοηθήσω;
ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ: ……………………………………………
2.ΕΞΕΤΑΣΤΗΣ: Έχετε μαζί σας ταυτότητα;
ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ: (διαβατήριο) ………………………………
3.ΕΞΕΤΑΣΤΗΣ: Πόσα λεφτά θέλετε να στείλετε;
ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ: …………………………………………….
4.ΕΞΕΤΑΣΤΗΣ: Για ποιο λόγο / σκοπό στέλνετε αυτά τα λεφτά;
ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ: …………………………………………….
146
III.Περιγραφή Εικόνας
(Πηγή φωτογραφίας: http://www.anakatosoures.gr/)

147
2.4.1.2 Γραπτή Εξέταση για Απόκτηση Πιστοποιητικού Πολύ Καλής Γνώσης της
Ελληνικής Γλώσσας (Επίπεδο Γ1)
Ημερομηνία: 30 Μαρτίου 2013

Διάρκεια: 2 ώρες και 30’
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ
ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΠΕΝΤΕ (5) ΣΕΛΙΔΕΣ

ΟΛΕΣ ΟΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΝΑ ΔΟΘΟΥΝ ΣΤΟ ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ
ΕΚΘΕΣΗ (Μονάδες 50)
Να αναπτύξετε ένα από τα πιο κάτω θέματα (450-500 λέξεις):
1.Η μετανάστευση είναι ένα φαινόμενο που έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις στην εποχή
μας.
Να αναπτύξετε τις κυριότερες αιτίες που οδηγούν τους ανθρώπους στη

μετανάστευση και να σχολιάσετε τέσσερα (4) θετικά και τέσσερα (4) αρνητικά
αποτελέσματα αυτού του φαινομένου.
2.Όταν ο άνθρωπος περιφρονεί τις ηθικές αξίες, υποφέρει.
Να αναπτύξετε την πιο πάνω θέση και να σχολιάσετε τις ποικίλες συνέπειες της
ηθικής κρίσης στη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου.
3.Στην εποχή μας οι λαοί καλούνται σε μια παγκόσμια συνύπαρξη, η οποία μπορεί να
προσφέρει σημαντικά οφέλη αλλά εγκυμονεί και σοβαρούς κινδύνους.
Να αναπτύξετε τέσσερα (4) σημαντικά, κατά την άποψή σας, οφέλη και τέσσερις
(4) σοβαρούς κινδύνους από τη συνύπαρξη των λαών.
148
ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ
1.ΚΕΙΜΕΝΟ ΓΙΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ (Μονάδες 30)
Να διαβάσετε με προσοχή το πιο κάτω κείμενο και να απαντήσετε ΣΕ ΟΛΕΣ τις

ερωτήσεις που ακολουθούν:
Η συνήθης θεώρηση της αντίληψης του ανθρώπου σχετικά με το χρήμα έχει να κάνει
με μια βαθιά ιδιοτελή χρήση του, όπου το χρήμα που έχω ανήκει μόνο σε μένα και το
χρησιμοποιώ αποκλειστικά για τις δικές μου ανάγκες. Αυτό μάλιστα θεωρείται τόσο
αυτονόητο που, αν για παράδειγμα έλεγες σε κάποιον ότι πρέπει να συμβάλει
οικονομικά στην ενίσχυση κάποιων κοινωνικών ή περιβαλλοντικών δράσεων, αυτό
το «πρέπει» θα τον αναστάτωνε σε βαθμό αγανάκτησης. Αυτή η βαθιά ιδιοτελής
στάση απέναντι στο χρήμα, τόσο από τη μεριά όλων ως ατομικές μονάδες, όσο και ως
κοινωνία ή έθνος ή πολυεθνικός οργανισμός, καταδεικνύει ότι υπάρχει ένας βαθύς
πυρήνας ιδιοτέλειας στον άνθρωπο που είναι και η βαθύτερη αιτία της κοινωνικής
αποσάθρωσης, της διαφθοράς, της βίας και της εγκληματικότητας, αφού
κατασταλάζει και επικάθεται σ’ ολόκληρο το κοινωνικό πεδίο. Σήμερα το 2 % της
ανθρωπότητας κατέχει πάνω από το 50 % του παγκόσμιου πλούτου. Υπάρχουν
μεγιστάνες του χρήματος που έχουν περιουσία μεγαλύτερη από το ΑΕΠ ολόκληρων
κρατών. Τι νόημα έχει μία τέτοια θηριώδης ανισότητα;
Το χρήμα έχει δύναμη. Μια δύναμη που του την αποδίδουμε εμείς οι ίδιοι, αφού εμείς
οι ίδιοι το δημιουργήσαμε και εμείς το συντηρούμε. Χωρίς εμάς τους ανθρώπους το
χρήμα θα ήταν ένα άχρηστο πράγμα. Στη φύση δεν υπάρχει χρήμα και όλο αυτό το
ανθρώπινο εποικοδόμημα δεν θα είχε κανένα ρόλο χωρίς εμάς. Είναι ένα ψυχολογικό
προϊόν του ανθρώπου, ένα συμβολικό αντίκρισμα ενέργειας όπου όλη του η ύπαρξη
κρέμεται από τη θέση που έχει στις συνειδήσεις μας. Αυτό βέβαια δεν το καθιστά
αδύναμο. Αντιθέτως, ακριβώς γιατί είναι ένα εποικοδόμημα, έχει τόσο ισχυρή
επίδραση πάνω μας.
Είναι αλήθεια ότι το χρήμα έχει βοηθήσει την ανθρωπότητα να ξεφύγει από την
ανάγκη της επιβίωσης. Μόνο με την ανταλλαγή προϊόντων η ανέχεια θα ήταν τέτοια
που δε θα μπορούσε να απελευθερώσει χρόνο για τον άνθρωπο και ένα τεράστιο
τμήμα του υγιούς ανθρώπινου πολιτισμού σήμερα δε θα υπήρχε. Αλλά αυτό που
συμβαίνει είναι ότι το χρήμα έχει καταλήξει να παίζει ένα ρόλο κυριαρχίας και
149
εξουσίας, σε τέτοιο μάλιστα βαθμό που το ίδιο το χρήμα να υπερβαίνει σε αξία

ακόμη και την ίδια την ανθρώπινη (και όχι μόνο) ζωή. Τα μεγαλύτερα σήμερα
χρηματικά ποσά ανά τομέα ξοδεύονται (κατά σειρά μεγεθών) σε στρατιωτικό
εξοπλισμό, σε ναρκωτικά, σε αλκοόλ και στην πορνεία! Το θαυμαστικό εδώ δείχνει
πόσο μακριά από την αλήθεια βρισκόμαστε, όταν ισχυρίζονται κάποιοι ότι δεν
υπάρχουν τα χρήματα για να μπορέσει η ανθρωπότητα να επιλύσει τα τεράστια
προβλήματα που την ταλανίζουν, όπως η φτώχεια και η πείνα, η περιβαλλοντική
καταστροφή, τα ζητήματα που συνδέονται με τη μετανάστευση και τους πολέμους, η
οικονομική κρίση, η ανεργία, το ενεργειακό κλπ.
Αναγκαίο είναι να αλλάξει ο τρόπος θεώρησης του χρήματος αλλά και της
νοηματοδότησής του. Αυτό όμως δεν αποτελεί και ιδιαίτερο πρόβλημα, καθώς όλοι
αντιλαμβανόμαστε πως μια νοήμων (ανιδιοτελής δηλαδή) χρήση του χρήματος θα
διαμόρφωνε έναν άλλο πολύ καλύτερο κόσμο. Το χρήμα αντλεί το νόημά του όταν
ξοδεύεται σε γενναιόδωρη εθελοντική προσφορά. Τι νόημα έχει η οικονομία για την
οικονομία, το χρήμα για το χρήμα; Αν η οικονομία δεν εξυπηρετεί την κοινωνία, τι
νόημα έχει η ύπαρξή του; Πρέπει επιτέλους να ορίσουμε τη σημασία του κέρδους. Να
ιεραρχήσουμε τα πράγματα και τις αξίες τοποθετώντας τα στις θέσεις που τους
αρμόζει μέσα στη συνείδησή μας. «Μια οικονομία με συνείδηση», είναι το
απαιτούμενο. Μια νέα δηλαδή οικονομική ηθική. Η σημερινή παγκόσμια ανάγκη
απαιτεί τεράστια ποσά, που υπάρχουν. Πρέπει όμως να κατευθυνθούν στη λογική
μιας κάλυψης των αναγκών του άλλου σαν μια αλλαγή πορείας από τη βαθιά
ψυχολογικά στρέβλωση της απληστίας για δύναμη και κυριαρχία, από την
τιτανοποίηση της ικανοποίησης των πιο ανόητων επιθυμιών μας έναντι ακόμη και της
ζωής των άλλων ή και ολόκληρου του πλανήτη.
Γιώργου Μαυρουλέα, Πώς αντιλαμβανόμαστε στη συνείδησή μας το χρήμα (διασκευή)

150
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1.Να γράψετε την περίληψη του πιο πάνω κειμένου με δικά σας λόγια (100-120
λέξεις περίπου). (Μονάδες 10)
2.α) Να γράψετε δύο (2) επιχειρήματα του συγγραφέα με τα οποία υποστηρίζει την
άποψη ότι οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν το χρήμα με ιδιοτέλεια.
β) Να γράψετε δύο (2) επιχειρήματα του συγγραφέα με τα οποία υποστηρίζει την

άποψη ότι σήμερα το χρήμα χρησιμοποιείται για αρνητικούς σκοπούς.
(Μονάδες 8)
3.Να εξηγήσετε τις δύο (2) πιο κάτω θέσεις του συγγραφέα και να τις σχολιάσετε
αναφέροντας και αιτιολογώντας τη συμφωνία ή διαφωνία σας. (Μια παράγραφος για
κάθε θέση – 100 περίπου λέξεις για κάθε παράγραφο)
α) «Το θαυμαστικό εδώ δείχνει πόσο μακριά από την αλήθεια βρισκόμαστε,
όταν ισχυρίζονται κάποιοι ότι δεν υπάρχουν τα χρήματα για να μπορέσει η
ανθρωπότητα να επιλύσει τα τεράστια προβλήματα που την ταλανίζουν»
β) «Μια οικονομία με συνείδηση», είναι το απαιτούμενο. Μια νέα δηλαδή

οικονομική ηθική.
(Μονάδες 12)
151
2. ΓΛΩΣΣΑ (Μονάδες 20)
Οι λέξεις των ασκήσεων 1-4 προέρχονται από το ΚΕΙΜΕΝΟ ΓΙΑ

ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ.
1.Να αντικαταστήσετε καθεμιά από τις έντονα γραμμένες λέξεις με μια συνώνυμη,
χωρίς να αλλάξετε τον γραμματικό τύπο της λέξης. Στο τετράδιο απαντήσεων να
γράψετε μόνο τις δικές σας λέξεις. (Μονάδες 4)
α) Αυτό μάλιστα θεωρείται τόσο αυτονόητο…
β) Είναι και η βαθύτερη αιτία της κοινωνικής αποσάθρωσης…
γ) Υπάρχουν μεγιστάνες του χρήματος…
δ) Έχει τόσο ισχυρή επίδραση πάνω μας…
2.Να χωρίσετε τις πιο κάτω λέξεις στα συνθετικά τους μέρη.
α) ανέχεια
β) νοηματοδότησης (Μονάδες 2)
3.Να γράψετε (α) ένα παράγωγο ουσιαστικό και (β) ένα παράγωγο επίθετο για την
καθεμιά από τις πιο κάτω λέξεις: (Μονάδες 2)
ουσιαστικό επίθετο
i)κατέχει
ii)να υπερβαίνει
152
4.Να γράψετε τους τύπους των έντονα γραμμένων λέξεων που ζητούνται.
I) γενική ενικού: …………………………

α) η ιδιοτελής στάση
II) αιτιατική ενικού: …………………………
β) στη χρήση του I) γενική πληθυντικού: ………………………….
χρήματος II) αιτιατική πληθυντικού: ………………………….
(Μονάδες 4)
5.Να εντοπίσετε το λάθος στις πιο κάτω προτάσεις και να γράψετε στο τετράδιό σας
μόνο τη διορθωμένη λέξη. Μόνο ένα λάθος υπάρχει σε κάθε πρόταση.
(Μονάδες 2)
α) Υπάρχει πιθανότητα η πολύ ελευθερία, η μεγάλη επιείκεια και η χαλάρωση να

οδηγήσουν σε δυσάρεστες καταστάσεις.
β) Επιθυμώ να εφιστήσω την προσοχή σας στους κανονισμούς που διέπουν την
ομαλή λειτουργία του σχολείου.
6.Να αντικαταστήσετε τις έντονα γραμμένες λόγιες φράσεις με την αντίστοιχη φράση
στη νεοελληνική γλώσσα με τρόπο που να μην αλλάζει το νόημα της πρότασης.
(Μονάδες 4)
α) Είναι δύσκολο να προβλέψει κάποιος τι μέλλει γενέσθαι στις σχέσεις Κύπρου –

Ισραήλ – Τουρκίας εξαιτίας της ύπαρξης φυσικού αερίου στη γύρω περιοχή.
β) Οι γονείς του συμμαθητή σου πνέουν μένεα εναντίον σου, επειδή

πληροφορήθηκαν την απρεπή συμπεριφορά σου προς το παιδί τους.
153
7.Να συμπληρώσετε τις πιο κάτω προτάσεις με το σωστό τύπο του ρήματος που είναι
γραμμένος με έντονα γράμματα. (Μονάδες 2)
I.να επιλύσει
α) Οι πολίτες ………………… (οριστική ενεστώτα) τα προβλήματά τους με

ψυχραιμία και σύνεση.
β) Οι μεταξύ σας διαφορές ……………………. (μέλλοντας στιγμιαίος, παθητική

φωνή) με συλλογική προσπάθεια και αμοιβαίες υποχωρήσεις.
II.επέβαλε
α) Κατόρθωσε ……………………… (υποτακτική αορίστου) τις θέσεις του στη

Γενική Συνέλευση της Οργάνωσης.
β) Εύκολα …………………… (οριστική παρακειμένου παθητικής φωνής) στο

περιβάλλον της, με την εξυπνάδα και την ευφράδεια του λόγου της.
154
3.Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Γλώσσες
3.1 Τι είναι το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς

«Το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο (Κ.Ε.Π.) ή Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς
(Κ.Ε.Π.Α.) παρέχει μια κοινή βάση για την ανάπτυξη προγραμμάτων διδασκαλίας
γλωσσικών μαθημάτων, οδηγιών για τη σύνταξη σχετικών προγραμμάτων σπουδών,
εξετάσεων, διδακτικών εγχειριδίων, κτλ. για ολόκληρη την Ευρώπη. Περιγράφει με
περιεκτικό τρόπο τι πρέπει να μάθει να κάνει ο μαθητής μιας ξένης γλώσσας για να
χρησιμοποιήσει μια γλώσσα για επικοινωνία, καθώς και ποιες γνώσεις και δεξιότητες
πρέπει να αναπτύξει ώστε να μπορεί να λειτουργεί αποτελεσματικά. Η περιγραφή
καλύπτει επίσης και το πολιτισμικό περικείμενο, στο οποίο εντάσσεται η γλώσσα. Το
Πλαίσιο επίσης καθορίζει επίπεδα γλωσσομάθειας τα οποία καθιστούν δυνατή τη
μέτρηση της προόδου των μαθητών σε κάθε στάδιο της εκμάθησης και σε όλη τους
τη ζωή.
Το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς αποβλέπει στην υπέρβαση των εμποδίων
στην επικοινωνία μεταξύ των ειδικών που εργάζονται στον τομέα των σύγχρονων
γλωσσών, τα οποία προκύπτουν από τα διαφορετικά εκπαιδευτικά συστήματα της
Ευρώπης. Παρέχει στους υπεύθυνους εκπαίδευσης, στους σχεδιαστές μαθημάτων,
στους διδάσκοντες, στους επιμορφωτές των διδασκόντων και στις εξεταστικές αρχές
τα μέσα για να αναλογιστούν την τρέχουσα πρακτική προσέγγισή τους, με σκοπό να
καθορίσουν και να συντονίσουν τις προσπάθειές τους και με σκοπό να εξασφαλιστεί
η ανταπόκρισή τους στις πραγματικές ανάγκες των μαθητών για τους οποίους είναι
υπεύθυνοι.
Με την παροχή μιας κοινής βάσης για τη ρητή περιγραφή των στόχων, του
περιεχομένου και των μεθόδων, το Πλαίσιο θα ενισχύσει τη διαφάνεια των
μαθημάτων, των αναλυτικών προγραμμάτων διδασκαλίας και των τίτλων
γλωσσομάθειας, προωθώντας έτσι τη διεθνή συνεργασία στον τομέα των σύγχρονων
γλωσσών. Η θέσπιση αντικειμενικών κριτηρίων για την περιγραφή της γλωσσικής
επάρκειας θα διευκολύνει την αμοιβαία αναγνώριση των τίτλων γλωσσομάθειας που
απονέμονται σε διαφορετικά εκπαιδευτικά πλαίσια και συνακόλουθα θα βοηθήσει
την κινητικότητα στην Ευρώπη.
Στο πλαίσιο μιας διαπολιτισμικής προσέγγισης, τίθεται ως κεντρικός στόχος της
γλωσσικής εκπαίδευσης η προώθηση της καλύτερης δυνατής ανάπτυξης της
155
συνολικής προσωπικότητας του μαθητή, καθώς και η έννοια της ταυτότητάς του που
είναι αναπόσπαστη από την εμπειρία της διαφορετικότητας του «άλλου» στη γλώσσα
και τον πολιτισμό.»14
14
http://www.pi-schools.gr/lessons/english/pdf/cef_gr.pdf
156
3.2 Φιλοδοξίες και Στόχοι της Γλωσσικής Πολιτικής του Συμβουλίου της
Ευρώπης
«Το έργο του Συμβουλίου Πολιτιστικής Συνεργασίας του Συμβουλίου της
Ευρώπης, που αφορά τις σύγχρονες γλώσσες, αντλεί τη συνοχή και τη συνέχειά του
από την προσήλωσή του σε τρεις βασικές αρχές που τίθενται στο Προοίμιο της
Σύστασης (82) 18 της Επιτροπής των Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης:
 ότι η πλούσια κληρονομιά των ποικίλων γλωσσών και πολιτισμών στην
Ευρώπη είναι ένα πολύτιμο κοινό αγαθό που πρέπει να προστατευθεί και να
αναπτυχθεί και ότι χρειάζεται μια σημαντική εκπαιδευτική προσπάθεια για τη
μετατροπή αυτής της ποικιλότητας από εμπόδιο στην επικοινωνία σε πηγή
αμοιβαίου εμπλουτισμού και κατανόησης·
 ότι μόνο μέσα από την καλύτερη γνώση των ευρωπαϊκών σύγχρονων
γλωσσών θα είναι δυνατή η διευκόλυνση της επικοινωνίας και της
συναλλαγής μεταξύ Ευρωπαίων που έχουν διαφορετική μητρική γλώσσα, έτσι
ώστε να προωθηθεί η κινητικότητα στην Ευρώπη, η αμοιβαία κατανόηση και
συνεργασία, και να ξεπεραστούν οι προκαταλήψεις και οι διακρίσεις·
 ότι τα κράτη μέλη, όταν υιοθετούν ή αναπτύσσουν εθνικές πολιτικές στον
τομέα της εκμάθησης και διδασκαλίας σύγχρονων γλωσσών, μπορούν να
επιτύχουν μεγαλύτερη σύγκλιση στο ευρωπαϊκό επίπεδο μέσω κατάλληλων
διαδικασιών συνεχούς συνεργασίας και συντονισμού της πολιτικής τους.
Επιδιώκοντας την εφαρμογή αυτών των αρχών, η Επιτροπή των Υπουργών κάλεσε
τις κυβερνήσεις των χωρών μελών:
 (F14) Να προωθήσουν την εθνική και τη διεθνή συνεργασία μεταξύ των
κυβερνητικών και μη κυβερνητικών οργανισμών που ασχολούνται με την
ανάπτυξη μεθόδων διδασκαλίας και αξιολόγησης στον τομέα της εκμάθησης
των σύγχρονων γλωσσών και με την παραγωγή και τη χρήση σχετικού υλικού,
συμπεριλαμβανομένων και των οργανισμών που ασχολούνται με την
παραγωγή και τη χρήση υλικού πολυμέσων.
 (F17) Να κάνουν τα απαραίτητα βήματα για την ολοκλήρωση της καθιέρωσης
ενός αποτελεσματικού ευρωπαϊκού συστήματος ανταλλαγής πληροφοριών
που θα καλύπτει όλες τις πλευρές της γλωσσικής εκμάθησης, διδασκαλίας και
έρευνας, και που θα αξιοποιήσει πλήρως την τεχνολογία της πληροφορικής.
157
Έτσι, οι δραστηριότητες του CDCC («Συμβούλιο για την Πολιτιστική

Συνεργασία»), της Επιτροπής Παιδείας και του Τμήματος Σύγχρονων Γλωσσών του
Συμβουλίου, επεδίωξαν να ενθαρρύνουν, να υποστηρίξουν και να συντονίσουν τις
προσπάθειες των κυβερνήσεων των χωρών μελών και των μη κρατικών οργανισμών
για τη βελτίωση της γλωσσικής εκμάθησης σύμφωνα με αυτές τις θεμελιώδεις αρχές,
και, πιο συγκεκριμένα, τις ενέργειες που κάνουν για την εφαρμογή των γενικών
μέτρων που παρουσιάζονται στο Παράρτημα της Σύστασης R (82)18:
Γενικά Μέτρα
1. Να εξασφαλίζουν, όσο είναι δυνατό, ότι όλα τα τμήματα των πληθυσμών τους
έχουν πρόσβαση σε αποτελεσματικά μέσα απόκτησης κάποιας γνώσης των γλωσσών
των άλλων χωρών μελών (ή των άλλων κοινοτήτων μέσα στην ίδια τους τη χώρα),
καθώς επίσης και των δεξιοτήτων χρήσης αυτών των γλωσσών που θα τους δώσουν
τη δυνατότητα να ικανοποιήσουν τις επικοινωνιακές τους ανάγκες και πιο
συγκεκριμένα:
1.1 να αντεπεξέρχονται στις απαιτήσεις της καθημερινής ζωής σε μια άλλη χώρα,
και να βοηθούν τους ξένους που διαμένουν στη χώρα τους να κάνουν το ίδιο·
1.2 να ανταλλάσσουν πληροφορίες και ιδέες με παιδιά και ενήλικες που μιλούν
μια διαφορετική γλώσσα και να τους εκφράζουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά
τους·
1.3 να επιτυγχάνουν ευρύτερη και βαθύτερη κατανόηση του τρόπου ζωής και
σκέψης των άλλων λαών και της πολιτισμικής τους κληρονομιάς.
2. Να προωθούνται, να ενθαρρύνονται και να υποστηρίζονται οι προσπάθειες των
διδασκόντων και των μαθητών όλων των επιπέδων να εφαρμόζουν στη δική τους
περίπτωση τις αρχές της δημιουργίας συστημάτων γλωσσικής εκμάθησης (όπως αυτά
αναπτύσσονται σταδιακά στο πρόγραμμα «Σύγχρονων Γλωσσών» του Συμβουλίου
της Ευρώπης):
2.1 βασίζοντας τη διδασκαλία και την εκμάθηση της γλώσσας στις ανάγκες, στα
κίνητρα, στα χαρακτηριστικά και στα μέσα των μαθητών·
2.2 καθορίζοντας, όσο πιο ρητά γίνεται, αξιόλογους και ρεαλιστικούς στόχους·
2.3 αναπτύσσοντας κατάλληλο υλικό και μεθόδους·
2.4 αναπτύσσοντας κατάλληλους τύπους και εργαλεία αξιολόγησης των
προγραμμάτων εκμάθησης.
3. Να προωθούν ερευνητικά και αναπτυξιακά προγράμματα που θα οδηγούν στην
εισαγωγή, σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης, υλικού και μεθόδων προσαρμοσμένων
158
κατά τον καλύτερο τρόπο, ώστε να επιτρέπουν σε διαφορετικές κατηγορίες και

τύπους μαθητών να αποκτούν επικοινωνιακή ικανότητα κατάλληλη για τις
συγκεκριμένες ανάγκες τους.
Η δεύτερη σύνοδος κορυφής έθεσε ως προέχοντα εκπαιδευτικό στόχο την
προετοιμασία του δημοκρατικού πολίτη, αποδίδοντας έτσι αυξημένη βαρύτητα σε
έναν ακόμα στόχο που επιδιώκεται σε πρόσφατα ερευνητικά προγράμματα, και ορίζει
τα εξής:
 Να προωθήσει μεθόδους διδασκαλίας των σύγχρονων γλωσσών που θα
ενισχύουν την ανεξαρτησία της σκέψης, της κρίσης και της δράσης, σε
συνδυασμό με τις κοινωνικές δεξιότητες και την υπευθυνότητα.
 Ο Ευρωπαϊκός Γλωσσικός Φάκελος (European Language Portfolio) παρέχει
έναν τύπο παρουσίασης με τον οποίο μπορούν να καταγραφούν και να
αναγνωριστούν επίσημα οι πάσης φύσεως εμπειρίες γλωσσικής εκμάθησης
και οι διαπολιτισμικές εμπειρίες. Για το σκοπό αυτό το Κ.Ε.Π.Α. παρέχει όχι
μόνο μια διαβάθμιση της γενικής γλωσσικής ικανότητας σε μια δεδομένη
γλώσσα, αλλά επίσης και μια ανάλυση της γλωσσικής χρήσης και των
γλωσσικών ικανοτήτων, η οποία θα διευκολύνει τους ειδικούς να
προσδιορίσουν πολύ διαφορετικούς στόχους και να περιγράψουν πολύ
διαφορετικά επιτεύγματα ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες, τα ποικίλα
χαρακτηριστικά και τα μέσα των μαθητών.»15
15
159
3.3 Γιατί είναι Απαραίτητο το Κ.Ε.Π.Α.

«Παραθέτουμε ορισμένα από τα συμπεράσματα του Διακυβερνητικού Συμποσίου
που πραγματοποιήθηκε στο Rüschlikon της Ελβετίας, το Νοέμβριο του 1991, με
πρωτοβουλία της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης της Ελβετίας, με θέμα «Διαφάνεια και
συνοχή στη γλωσσική εκμάθηση στην Ευρώπη: Στόχοι, αξιολόγηση, πιστοποίηση»:
1. Είναι απαραίτητη η περαιτέρω εντατικοποίηση της γλωσσικής εκμάθησης και
διδασκαλίας στις χώρες μέλη προς χάριν της μεγαλύτερης κινητικότητας, της
αποτελεσματικότερης διεθνούς επικοινωνίας σε συνδυασμό με το σεβασμό της
ταυτότητας και της πολιτισμικής ποικιλότητας, της καλύτερης πρόσβασης σε
πληροφορίες, της εντατικότερης προσωπικής συναλλαγής, της βελτίωσης των
σχέσεων εργασίας και της βαθύτερης αμοιβαίας κατανόησης.
2. Για την επίτευξη αυτών των στόχων είναι απαραίτητο η γλωσσική εκμάθηση να
αποτελεί μια διά βίου διαδικασία, που να προωθείται και να διευκολύνεται σε όλα τα
στάδια των εκπαιδευτικών συστημάτων, από την προσχολική εκπαίδευση μέχρι την
εκπαίδευση ενηλίκων.
3. Είναι επιθυμητή η ανάπτυξη ενός Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς για
τη γλωσσική εκμάθηση σε όλα τα επίπεδα, με στόχο:
 να προωθήσει και να διευκολύνει τη συνεργασία ανάμεσα στα εκπαιδευτικά
ιδρύματα διαφορετικών χωρών·
 να αποτελέσει μια στέρεη βάση για την αμοιβαία αναγνώριση τίτλων
γλωσσομάθειας·
 να βοηθήσει τους μαθητές, τους διδάσκοντες, τους συντάκτες προγραμμάτων
σπουδών, τις εξεταστικές αρχές και τους υπεύθυνους εκπαίδευσης να
προσδιορίσουν και να συντονίσουν τις προσπάθειές τους.»16
16
160
3.4 Για Ποιες Χρήσεις Προορίζεται το Κ.Ε.Π.Α.

«Οι χρήσεις του Κ.Ε.Π.Α. περιλαμβάνουν:
Α. Το σχεδιασμό προγραμμάτων γλωσσικής εκμάθησης, αναφορικά με:
 τις παραδοχές τους σχετικά με τις προηγούμενες γνώσεις και την αρθρωτή
σύνδεσή τους με την προηγούμενη μάθηση, ιδιαίτερα στα σημεία επαφής
ανάμεσα στην πρωτοβάθμια, κατώτερη δευτεροβάθμια, ανώτερη
δευτεροβάθμια και ανώτατη / μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση·
 τους γενικούς μαθησιακούς στόχους τους·
 το περιεχόμενό τους.
Β. Το σχεδιασμό της πιστοποίησης γλωσσομάθειας, αναφορικά με:
 την αναλυτική παρουσίαση των περιεχομένων των εξετάσεων·
 τα κριτήρια αξιολόγησης, με όρους θετικής επίδοσης και όχι αρνητικών
αποτελεσμάτων.
Γ. Το σχεδιασμό της αυτό - καθοδηγούμενης εκμάθησης, που συμπεριλαμβάνει:
 την ανάπτυξη της επίγνωσης των μαθητών ως προς την τρέχουσα κατάσταση
των γνώσεών τους·
 τον καθορισμό από τον ίδιο τον μαθητή εφικτών και αξιόλογων στόχων·
 την επιλογή των υλικών·
 την αυτό - αξιολόγηση.
Τα προγράμματα εκμάθησης και η πιστοποίηση μπορεί να είναι:
 Σφαιρικά, όταν βελτιώνουν το μαθητή από όλες τις απόψεις της γλωσσικής
επάρκειας και της επικοινωνιακής ικανότητας·
 Τμηματικά, όταν αυξάνουν την επάρκεια του μαθητή σε μια περιορισμένη
περιοχή για έναν συγκεκριμένο σκοπό·
 Ετεροβαρή, όταν κατά την εκμάθηση δίνουν έμφαση σε συγκεκριμένες
κατευθύνσεις και δημιουργούν ένα «προφίλ» στο οποίο κάποιες περιοχές της
γνώσης και των δεξιοτήτων βρίσκονται σε επίπεδο ανώτερο από άλλες·
 Επιμέρους, όταν αφορούν μόνο συγκεκριμένες δραστηριότητες και
δεξιότητες (π.χ. κατανόηση) και δεν ασχολούνται με τις άλλες.
Το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς έχει σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να
καλύπτει όλους αυτούς τους τύπους.
Κατά την εξέταση του ρόλου ενός κοινού πλαισίου σε πιο προχωρημένα στάδια
της γλωσσικής εκμάθησης είναι απαραίτητο να ληφθούν υπόψη οι αλλαγές στη φύση
161
των αναγκών των μαθητών καθώς και στο περιβάλλον στο οποίο ζουν, σπουδάζουν
και εργάζονται. Υπάρχει ανάγκη για γενικούς τίτλους γλωσσομάθειας σε επίπεδο
που να υπερβαίνει αυτό του ανεξάρτητου χρήστη, οι οποίοι μπορούν να
προσδιοριστούν με αναφορά στο Κ.Ε.Π.Α. Τα επίπεδα αυτά, φυσικά, πρέπει να είναι
σαφώς καθορισμένα, κατάλληλα προσαρμοσμένα στις συνθήκες που επικρατούν σε
κάθε χώρα και να περιλαμβάνουν νέες περιοχές, ειδικά στον τομέα του πολιτισμού
και σε πιο εξειδικευμένα πεδία. Επιπλέον, συγκεκριμένα τμήματα (ή συμπλέγματα
τμημάτων), που στοχεύουν στα δεδομένα χαρακτηριστικά, μέσα και ανάγκες των
μαθητών, μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο.»17
17
Συμβούλιο για την Πολιτιστική Συνεργασία, Επιτροπή Παιδείας, Τμήμα Σύχρονων Γλωσσών,
Στρασβούργο. http://www.pi-schools.gr/lessons/english/pdf/cef_gr.pdf
162
3.5 Ποια Κριτήρια Πρέπει να Ικανοποιεί το Κ.Ε.Π.Α.

«Για να εκπληρώσει την αποστολή του, ένα τέτοιο Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο
Αναφοράς πρέπει να είναι περιεκτικό, διαφανές και συνεκτικό.
Με τον όρο ‘περιεκτικό’ εννοούμε ότι το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς
πρέπει να επιδιώκει να καθορίσει ένα όσο το δυνατό πληρέστερο φάσμα γνώσεων,
δεξιοτήτων και χρήσης της γλώσσας (χωρίς φυσικά να προσπαθήσει να προβλέψει a
priori όλες τις πιθανές χρήσεις της γλώσσας σε όλες τις περιστάσεις, έργο
ακατόρθωτο άλλωστε), και ότι όλοι οι χρήστες θα πρέπει να είναι σε θέση να
περιγράψουν τους στόχους τους κτλ., με αναφορά σε αυτό. Το Κ.Ε.Π.Α πρέπει να
διαφοροποιεί τις ποικίλες διαστάσεις με τις οποίες περιγράφεται η γλωσσική
ικανότητα και να παρέχει μια σειρά σημείων αναφοράς (επιπέδων ή βημάτων) ως
προς τα οποία να μπορεί να βαθμονομηθεί η πρόοδος της εκμάθησης. Πρέπει να
έχουμε υπόψη ότι η ανάπτυξη της επικοινωνιακής επάρκειας περιλαμβάνει και άλλες
διαστάσεις εκτός των αυστηρά γλωσσικών (π.χ. την κοινωνιοπολιτισμική συνείδηση,
την εμπειρία της επινόησης, τις συναισθηματικές σχέσεις, την εκμάθηση του τρόπου
εκμάθησης κτλ.).
Με τον όρο ‘διαφανές’ εννοούμε ότι οι πληροφορίες πρέπει να είναι σαφώς και
ρητά διατυπωμένες, διαθέσιμες στους χρήστες και εύκολα κατανοητές.
Με τον όρο ‘συνεκτικό’ εννοούμε ότι η περιγραφή δεν παρουσιάζει εσωτερικές
αντιφάσεις. Ως προς τα εκπαιδευτικά συστήματα, η συνεκτικότητα απαιτεί να
υπάρχει αρμονική σχέση ανάμεσα στα παρακάτω συστατικά τους:
 την αναγνώριση των αναγκών·
 τον καθορισμό των στόχων·
 τον προσδιορισμό του περιεχομένου·
 την επιλογή ή τη δημιουργία υλικού·
 την καθιέρωση προγραμμάτων διδασκαλίας/εκμάθησης·
 τις μεθόδους διδασκαλίας και εκμάθησης που χρησιμοποιούνται·
 την αποτίμηση, τον έλεγχο και την αξιολόγηση.
Η κατασκευή ενός περιεκτικού, διαφανούς και συνεκτικού πλαισίου γλωσσικής
εκμάθησης και διδασκαλίας δε σημαίνει επιβολή ενός και μόνου ομοιόμορφου
συστήματος. Αντίθετα, το πλαίσιο πρέπει να είναι ανοιχτό και ευέλικτο, έτσι ώστε
να μπορεί να εφαρμοστεί, με όσες προσαρμογές χρειαστούν, σε κάθε συγκεκριμένη
περίσταση. Το Κ.Ε.Π.Α. πρέπει να είναι:
163
 παντός σκοπού: να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για όλους τους στόχους που

μπορεί να περιλαμβάνονται στον προγραμματισμό και στην παροχή μέσων
γλωσσικής εκμάθησης
 ευέλικτο: να μπορεί να προσαρμόζεται για χρήση σε διαφορετικές
περιστάσεις
 ανοιχτό: να μπορεί να δεχτεί περαιτέρω επέκταση και επεξεργασία
 δυναμικό: διαρκώς εξελισσόμενο, ανταποκρινόμενο στα αποτελέσματα της
χρήσης του
 φιλικό προς το χρήστη: να παρουσιάζεται σε μια μορφή εύκολα κατανοητή
και χρησιμοποιήσιμη από αυτούς στους οποίους απευθύνεται
 μη δογματικό: να μην είναι αμετάκλητα και αποκλειστικά προσηλωμένο σε
κάποια από τις ανταγωνιστικές θεωρίες ή πρακτικές της γλωσσολογίας ή της
εκπαίδευσης.»18
18
Στρασβούργο. http://www.pi-schools.gr/lessons/english/pdf/cef_gr.pdf
164
3.6 Κοινά Επίπεδα Αναφοράς

«Στην πράξη φαίνεται πως υπάρχει μια ευρεία, αν και σε καμία περίπτωση
καθολική, συναίνεση ως προς τον αριθμό και τη φύση των επιπέδων που είναι
κατάλληλα για την οργάνωση της γλωσσικής εκμάθησης και τη δημόσια αναγνώριση
της επίδοσης. Φαίνεται πως ένα γενικό πλαίσιο έξι ευρέων επιπέδων προσφέρει
ικανοποιητική κάλυψη του μαθησιακού χώρου που αφορά μαθητές ευρωπαϊκών
γλωσσών για αυτούς τους σκοπούς. Κατά συνέπεια, το προτεινόμενο σύστημα
υιοθετεί μια αρχή «υπερκειμενικής» διακλάδωσης, ξεκινώντας από έναν αρχικό
διαχωρισμό σε τρία ευρέα επίπεδα - Α, Β και Γ (Βλ. Πίνακα 10):
Πίνακας 10.
Α
Α1 (Breakthrough)
Βασικός Χρήστης
A2 (Waystage)
Β
B1 (Threshold)
Ανεξάρτητος Χρήστης
B2 (Vantage)
Γ Γ1 (Effective Operational
Ικανός Χρήστης Proficiency)
Γ2 (Mastery)
Η καθιέρωση ενός συνόλου σημείων κοινής αναφοράς δεν περιορίζει σε καμία

περίπτωση τον τρόπο που μπορεί οι διάφοροι τομείς σε διαφορετικά παιδαγωγικά
περιβάλλοντα να επιλέξουν για να οργανώσουν ή για να περιγράψουν το σύστημα
των δικών τους επιπέδων και τμημάτων. Είναι επίσης αναμενόμενο ότι η ακριβής
τυποποίηση του συνόλου των σημείων κοινής αναφοράς, η διατύπωση των
περιγραφητών, θα εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου, καθώς θα ενσωματώνεται
στην περιγραφή η εμπειρία των κρατών μελών και των ιδρυμάτων που διαθέτουν τη
σχετική εξειδίκευση.» 19
19
165
Στη συνέχεια, ακολουθεί ο πίνακας με τον οποίο το Κ.Ε.Π.Α. περιγράφει

συνοπτικά τη δομή των επιπέδων και των κριτηρίων εκείνων που πρέπει να ισχύσουν
προκειμένου ο εκάστοτε μαθητής να θεωρηθεί ότι βρίσκεται σε κάποιο από τα
προβλεπόμενα επίπεδα εκμάθησης μιας γλώσσας (Βλ. Πίνακα 11).
Πίνακας 11.
(ΠΗΓΗ: http://www.pi-schools.gr/lessons/english/pdf/cef_gr.pdf)
Μπορεί να κατανοήσει και να χρησιμοποιήσει καθημερινές

εκφράσεις που του είναι οικείες και πολύ βασικές φράσεις που
έχουν στόχο την ικανοποίηση συγκεκριμένων αναγκών.
Μπορεί να συστηθεί και να συστήσει άλλους και μπορεί να
Α1 ρωτήσει και να απαντήσει ερωτήσεις που αφορούν προσωπικά
στοιχεία, όπως το πού μένει, τα άτομα που γνωρίζει και τα
πράγματα που κατέχει. Μπορεί να συνδιαλλαγεί με απλό
τρόπο υπό την προϋπόθεση ότι ο συνομιλητής του μιλάει αργά
και καθαρά και είναι διατεθειμένος να βοηθήσει.
Βασικός χρήστης Μπορεί να κατανοήσει προτάσεις και εκφράσεις που
χρησιμοποιούνται συχνά και που σχετίζονται με περιοχές που
είναι άμεσα συναφείς (π.χ. πολύ βασικές ατομικές και
οικογενειακές πληροφορίες, αγορές, τοπική γεωγραφία,
εργασία). Μπορεί να επικοινωνήσει σε απλά και συνηθισμένα
Α2
καθήκοντα που απαιτούν απλή και απευθείας ανταλλαγή
πληροφοριών για θέματα που του είναι οικεία και για θέματα
ρουτίνας. Μπορεί να περιγράψει με απλά λόγια πτυχές του
ιστορικού του, του άμεσου περιβάλλοντός του καθώς και
θέματα άμεσης ανάγκης.
Μπορεί να κατανοήσει τα κύρια σημεία που του
παρουσιάζονται με σαφήνεια και χωρίς αποκλίσεις από τον
κοινό γλωσσικό τύπο και που αφορούν θέματα που
συναντώνται τακτικά στη δουλειά, στο σχολείο, στον
ελεύθερο χρόνο, κτλ. Μπορεί να χειριστεί καταστάσεις που
Β1 είναι πιθανό να προκύψουν στη διάρκεια ενός ταξιδιού σε μια
περιοχή όπου ομιλείται η γλώσσα. Μπορεί να παραγάγει απλό
κείμενο σχετικό με θέματα που γνωρίζει ή που τον αφορούν
προσωπικά. Μπορεί να περιγράψει εμπειρίες και γεγονότα,
όνειρα, ελπίδες και φιλοδοξίες και να δώσει συνοπτικά λόγους
και εξηγήσεις για τις γνώμες και τα σχέδιά του.
Ανεξάρτητος χρήστης
Μπορεί να κατανοήσει τις κύριες ιδέες ενός σύνθετου
κειμένου, τόσο για συγκεκριμένα, όσο και για αφηρημένα
θέματα, συμπεριλαμβανομένων συζητήσεων πάνω σε τεχνικά
ζητήματα της ειδικότητάς του. Μπορεί να συνδιαλλαγεί με
κάποια άνεση και αυθορμητισμό που καθιστούν δυνατή τη
Β2 συνήθη επικοινωνία με φυσικούς ομιλητές της γλώσσας χωρίς
επιβάρυνση για κανένα από τα δύο μέρη. Μπορεί να
παραγάγει σαφές, λεπτομερές κείμενο για ένα ευρύ φάσμα
θεμάτων και να εξηγήσει μια άποψη πάνω σε ένα κεντρικό
ζήτημα, δίνοντας τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
των διαφόρων επιλογών.
Μπορεί να κατανοήσει ένα ευρύ φάσμα απαιτητικών,
μακρoσκελών κειμένων και να αναγνωρίσει σημασίες που
υπονοούνται. Μπορεί να εκφραστεί άνετα και αυθόρμητα
χωρίς να φαίνεται συχνά πως αναζητά εκφράσεις. Μπορεί να
χρησιμοποιεί τη γλώσσα ευέλικτα και αποτελεσματικά για
Γ1
κοινωνικούς, ακαδημαϊκούς και επαγγελματικούς σκοπούς.
Μπορεί να παραγάγει σαφή, καλά διαρθρωμένα, λεπτομερή
κείμενα για σύνθετα θέματα, επιδεικνύοντας ελεγχόμενη
χρήση οργανωτικών σχημάτων, συνδετικών στοιχείων και
Ικανός χρήστης μηχανισμών συνοχής.
Μπορεί να κατανοήσει με ευκολία σχεδόν όλα όσα ακούει ή
διαβάζει. Μπορεί να κάνει περιλήψεις με βάση πληροφορίες
που προέρχονται από διαφορετικές προφορικές ή γραπτές
πηγές, ανασυνθέτοντας επιχειρήματα και περιγραφές σε μια
Γ2 συνεκτική παρουσίαση. Μπορεί να εκφραστεί αυθόρμητα, με
μεγάλη άνεση και ακρίβεια, διαχωρίζοντας λεπτές
σημασιολογικές αποχρώσεις ακόμα και σε ιδιαίτερα σύνθετες
περιστάσεις.
166
3.6.1 Ενδεικτικοί Περιγραφητές
Επικοινωνιακές δραστηριότητες
«Παρέχονται περιγραφητές του τύπου «Μπορεί να κάνει» για την κατανόηση, τη
συνδιαλλαγή και την παραγωγή. Μπορεί να μην υπάρχουν περιγραφητές για όλες τις
υποκατηγορίες σε κάθε επίπεδο, αφού ορισμένες δραστηριότητες δεν είναι δυνατό να
τις αναλάβει κανείς προτού φτάσει σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο ικανότητας, ενώ
άλλες μπορεί να σταματήσουν να αποτελούν γενικό μαθησιακό στόχο σε ανώτερα
επίπεδα.»20
Στρατηγικές
«Παρέχονται περιγραφητές του τύπου «Μπορεί να κάνει» για κάποιες από τις
στρατηγικές που χρησιμοποιούνται κατά την επιτέλεση επικοινωνιακών
δραστηριοτήτων. Οι στρατηγικές θεωρούνται ως σύνδεσμος ανάμεσα στα μέσα που
διαθέτει ο μαθητής (τις ικανότητές του) και στο τι μπορεί να κάνει με αυτά
(επικοινωνιακές δραστηριότητες).»12
Ακολούθως, παρατίθενται δύο σύντομοι και εύληπτοι πίνακες αναφορικά με την
κατάσταση της αυτοαξιολόγησης που οφείλει να είναι σε θέση να πραγματοποιεί ο
κάθε διδασκόμενος τη γλώσσα και εν δυνάμει χρήστης της, όλων των γλωσσικών
επιπέδων και όλων των γλωσσικών δεξιοτήτων (για τα γλωσσικά επίπεδα, βλ. 2.1.1,
σελ. 26 και για τις γλωσσικές δεξιότητες, βλ. 2.1.2, σελ.27), καθώς επίσης και των
διαφόρων πτυχών χρήσης του προφορικού λόγου σε κάθε επίπεδο εκμάθησης της
γλώσσας (Βλ. Πίνακες 12-13).
20
167
Πίνακας 12. Κοινά Επίπεδα Αναφοράς: πλέγμα αυτοαξιολόγησης

Α1 Α2 Β1 Β2 Γ1 Γ2
Μπορώ να Μπορώ να Μπορώ να Μπορώ να Μπορώ να Δεν έχω δυσκολία
αναγνωρίσω κατανοήσω κατανοήσω τα κατανοήσω κατανοήσω να κατανοήσω
γνωστές φράσεις και κύρια σημεία εκτεταμένο εκτεταμένο οποιοδήποτε είδος
λέξεις και λέξεις υψηλής μιας σαφούς προφορικό λόγο προφορικό λόγο προφορικού
πολύ συχνότητας που ομιλίας χωρίς και διαλέξεις και ακόμα και όταν λόγου, είτε
Κ
στοιχειώδεις σχετίζονται με ιδιωματικά να δεν είναι ζωντανά είτε σε
α
φράσεις που περιοχές χαρακτηριστικά παρακολουθήσω δομημένος εκπομπή, ακόμα
τ
αφορούν άμεσης σε γνωστά ακόμα και ξεκάθαρα ή και και όταν
α
εμένα, την προσωπικής θέματα που σύνθετα όταν οι σχέσεις εκφωνείται με
ν
οικογένεια συνάφειας (π.χ. συναντώ επιχειρήματα, υπό μεταξύ των μεγάλη ταχύτητα
ό
μου και το πολύ τακτικά στη την προϋπόθεση λεγομένων απλώς φυσικού ομιλητή,
η
άμεσο στοιχειώδεις δουλειά, στο ότι το θέμα δεν υπονοούνται αντί υπό την
σ
συγκεκριμένο προσωπικές και σχολείο, στον είναι ιδιαίτερα να δηλώνονται προϋπόθεση ότι
η
Κ περιβάλλον, οικογενειακές ελεύθερο χρόνο, άγνωστο. Μπορώ ρητά. Μπορώ να έχω λίγο χρόνο να
Α όταν οι πληροφορίες, κτλ. Μπορώ να να καταλάβω τις καταλάβω εξοικειωθώ με την
π
Τ άνθρωποι αγορές, τοπική κατανοήσω τα περισσότερες τηλεοπτικές προφορά.
ρ
Α μιλούν αργά γεωγραφία, κύρια σημεία ειδησεογραφικές εκπομπές και
ο
Ν και καθαρά. εργασία). πολλών και ενημερωτικές ταινίες χωρίς
φ
Ο Μπορώ να ραδιοφωνικών ή εκπομπές της ιδιαίτερη
ο
Η συλλάβω την τηλεοπτικών τηλεόρασης. προσπάθεια.
ρ
Σ κεντρική ιδέα ενημερωτικών Μπορώ να
ι
Η σε περιπτώσεις εκπομπών καταλάβω τις
κ
σύντομων, σχετικών με την περισσότερες
ο
σαφών, απλών τρέχουσα ταινίες στην
ύ
μηνυμάτων και επικαιρότητα ή καθιερωμένη
ανακοινώσεων. εκπομπών με διάλεκτο.
λ
θέματα
ό
προσωπικού ή
γ
επαγγελματικού
ο
ενδιαφέροντος
υ
όταν η
παρουσίαση
είναι σχετικά
αργή και
ξεκάθαρη.
Κ Μπορώ να Μπορώ να Μπορώ να Μπορώ να Μπορώ να Μπορώ να

α κατανοήσω διαβάσω πολύ κατανοήσω διαβάσω άρθρα κατανοήσω διαβάσω με άνεση
τ γνωστά σύντομα, απλά κείμενα που και αναφορές που μακροσκελή και σχεδόν όλα τα
α ονόματα, κείμενα. περιέχουν σχετίζονται με σύνθετα κείμενα είδη του γραπτού
ν λέξεις και Μπορώ να βρω κυρίως σύγχρονα λογοτεχνικά και λόγου,
ό πολύ απλές συγκεκριμένες καθημερινή προβλήματα στα μη, συμπεριλαμβανο
η προτάσεις, προβλέψιμες γλώσσα υψηλής οποία οι αναγνωρίζοντας μένων των
σ π.χ. σε πληροφορίες σε συχνότητας ή συγγραφείς υφολογικές αφηρημένων, και
Κ η ανακοινώσεις απλό γλώσσα που υιοθετούν διακρίσεις. των σύνθετων
Α και αφίσες ή καθημερινό σχετίζεται με τη συγκεκριμένες Μπορώ να (δομικά ή
Τ σε υλικό όπως δουλειά μου. στάσεις ή κατανοήσω γλωσσικά)
γ
Α καταλόγους. διαφημίσεις, Μπορώ να απόψεις. Μπορώ εξειδικευμένα κειμένων όπως
ρ
Ν φυλλάδια, κατανοήσω την να κατανοήσω τη άρθρα και εγχειρίδια χρήσης,
α
Ο καταλόγους περιγραφή σύγχρονη εκτενείς τεχνικές εξειδικευμένα
π
Η εστιατορίων και γεγονότων, πεζογραφία. οδηγίες, ακόμα άρθρα και
τ
Σ προγράμματα συναισθημάτων και όταν δεν λογοτεχνικά έργα.
ο
Η και μπορώ να και ευχών σε σχετίζονται με την
ύ
κατανοήσω προσωπικές ειδικότητά μου.
σύντομες απλές επιστολές.
λ
προσωπικές
ό
επιστολές.
γ
ο
υ
168
Μπορώ να Μπορώ να Μπορώ να Μπορώ να Μπορώ να Μπορώ να λάβω

συνδιαλέγο επικοινωνώ σε αντεπεξέλθω συνδιαλέγομαι με εκφραστώ άνετα μέρος χωρίς κόπο
μαι με απλό απλά στις κάποιο βαθμό και αυθόρμητα σε οποιαδήποτε
τρόπο υπό συνηθισμένα περισσότερες άνεσης και χωρίς ιδιαίτερα συνομιλία ή
την καθήκοντα που καταστάσεις αυθορμητισμού εμφανή συζήτηση έχοντας
προϋπόθεση απαιτούν απλή που είναι που επιτρέπει την αναζήτηση επαρκή γνώση
ότι ο άλλος και απευθείας πιθανό να ομαλή εκφράσεων. ιδιωματικών
Π είναι ανταλλαγή παρουσιαστούν συνδιαλλαγή με Μπορώ να εκφράσεων και
ρ προετοιμασμέ πληροφοριών ενώ ταξιδεύω φυσικούς χρησιμοποιήσω τη όρων της
ο νος να για γνωστά σε μια περιοχή ομιλητές. Μπορώ γλώσσα με καθομιλουμένης.
φ επαναλάβει ή θέματα και όπου ομιλείται να λάβω ενεργά ευελιξία και Μπορώ να
Ο ο να δραστηριότητες. η γλώσσα. μέρος σε μια αποτελεσματικότη εκφραστώ άνετα
Μ ρ επαναδιατυ Μπορώ να Μπορώ να συζήτηση σε τα για και να διαχωρίσω
Ι ι πώσει τα χειριστώ πολύ πάρω μέρος γνωστά κοινωνικούς και τις πιο λεπτές
Λ κ λεγόμενά του σύντομες απροετοίμαστος περιβάλλοντα, επαγγελματικούς σημασιολογικές
Ι ή με μικρότερη κοινωνικές σε συνομιλίες εξηγώντας και σκοπούς. Μπορώ αποχρώσεις με
Α ταχύτητα συνδιαλλαγές, πάνω σε θέματα υποστηρίζοντας να διατυπώσω ακρίβεια. Αν έχω
σ ομιλίας και παρόλο που που μου είναι τις απόψεις μου. ιδέες και απόψεις κάποιο πρόβλημα,
υ να με συνήθως δεν γνωστά, που με με ακρίβεια και να μπορώ να
ν βοηθήσει να μπορώ να ενδιαφέρουν συσχετίσω ανακαλέσω και να
δ διατυπώσω καταλάβω προσωπικά, ή επιδέξια τη δική αναδιατυπώσω
ι αυτό που πολλά ώστε να που σχετίζονται μου συμβολή με αυτά που
α προσπαθώ να συνεχίσω εγώ ο με την αυτές των άλλων παρουσιάζουν
λ πω. Μπορώ ίδιος τη καθημερινή ζωή ομιλητών. δυσκολία τόσο
λ να κάνω συνομιλία. (π.χ. οικογένεια, ομαλά που
α ερωτήσεις και χόμπι, δουλειά, δύσκολα το
γ να δώσω ταξίδια και προσέχουν οι
ή απαντήσεις επίκαιρα άλλοι.
πάνω σε θέματα).
θέματα
άμεσης
ανάγκης ή
πάνω σε πολύ
γνωστά
θέματα.
Μπορώ να Μπορώ να Μπορώ να Μπορώ να κάνω Μπορώ να κάνω Μπορώ να κάνω

χρησιμοποιή χρησιμοποιήσω συνδέσω σαφείς, σαφείς μια περιγραφή ή
Π
σω απλές μια σειρά φράσεις με λεπτομερείς λεπτομερείς να διατυπώσω ένα
α
φράσεις και φράσεων και απλό τρόπο περιγραφές για περιγραφές επιχείρημα με
ρ
προτάσεις για προτάσεων για ώστε να ένα ευρύ φάσμα σύνθετων σαφήνεια και
α
να περιγράψω να περιγράψω περιγράψω θεμάτων που θεμάτων ομαλή ροή, με
γ
πού μένω και με απλά λόγια εμπειρίες και σχετίζονται με τα ενσωματώνοντας ύφος που
ω
τους την οικογένειά γεγονότα, τα ενδιαφέροντά υπο-θέματα, ταιριάζει στο
γ
ανθρώπους μου και άλλους όνειρά μου, τις μου. Μπορώ να αναπτύσσοντας περικείμενο και
ή
που γνωρίζω. ανθρώπους, τις ελπίδες και τις εξηγήσω μια συγκεκριμένα με μία
συνθήκες φιλοδοξίες μου. άποψη πάνω σε σημεία και αποτελεσματική
π
Ο διαβίωσης, το Μπορώ να ένα κεντρικό ολοκληρώνοντας λογική δομή που
ρ
Μ εκπαιδευτικό δώσω ζήτημα δίνοντας με ένα κατάλληλο βοηθάει τον
ο
Ι μου ιστορικό συνοπτικά τα πλεονεκτήματα συμπέρασμα. ακροατή να
φ
Λ και την τωρινή αιτίες και και τα προσέξει και να
ο
Ι ή την πιο εξηγήσεις για μειονεκτήματα συγκρατήσει τα
ρ
Α πρόσφατη γνώμες και των διαφόρων σημαντικά
ι
δουλειά μου. σχέδια. Μπορώ επιλογών. σημεία.
κ
να αφηγηθώ μια
ο
ιστορία ή να
ύ
εξιστορήσω την
υπόθεση ενός
λ
βιβλίου ή μιας
ό
ταινίας και να
γ
περιγράψω τις
ο
αντιδράσεις
υ
μου.
169
Μπορώ να Μπορώ να Μπορώ να Μπορώ να γράψω Μπορώ να Μπορώ να γράψω

γράψω μια γράψω γράψω απλό σαφή, λεπτομερή εκφραστώ με σε κατάλληλο
Π
σύντομη, σύντομα, απλά κείμενο σχετικό κείμενα για ένα σαφή, καλά ύφος σαφή
α
απλή κάρτα, μηνύματα και με θέματα που ευρύ φάσμα δομημένα κείμενα με ομαλή
ρ
στέλνοντας σημειώσεις που μου είναι θεμάτων που κείμενα, ροή. Μπορώ να
α
για σχετίζονται με γνωστά ή που έχουν σχέση με τα εκφράζοντας γράψω σύνθετες
γ
παράδειγμα θέματα άμεσης με ενδιαφέρουν ενδιαφέροντά απόψεις αρκετά επιστολές
ω
χαιρετισμούς ανάγκης. προσωπικά. μου. Μπορώ να εκτενώς. Μπορώ αναφορές ή άρθρα
γ
από τις Μπορώ να Μπορώ να γράψω ένα να γράψω που παρουσιάζουν
ή
διακοπές. γράψω μια πολύ γράψω δοκίμιο ή μια επιστολές, ένα θέμα με μια
Γ Μπορώ να απλή προσωπικές αναφορά, δοκίμια ή αποτελεσματική
γ
Ρ συμπληρώσω προσωπική επιστολές παραθέτοντας αναφορές για λογική δομή που
ρ
Α προσωπικά επιστολή περιγράφοντας πληροφορίες ή σύνθετα θέματα, βοηθάει τον
α
Φ στοιχεία σε ευχαριστώντας, εμπειρίες και δίνοντας υπογραμμίζοντας αναγνώστη να
π
Η έντυπα, να λ.χ., κάποιον εντυπώσεις. επιχειρήματα για τα σημεία που προσέξει και να
τ
γράψω για για κάτι. να στηρίξω ή να πιστεύω πως συγκρατήσει τα
ο
παράδειγμα αντικρούσω μια αποτελούν σημαντικά
ύ
το όνομα, τη συγκεκριμένη ουσιαστικά σημεία. Μπορώ
διεύθυνση και άποψη. Μπορώ να ζητήματα. Μπορώ να γράψω
λ
την γράψω επιστολές να επιλέξω ύφος περιλήψεις και
ό
εθνικότητά τονίζοντας την κατάλληλο για κριτικές
γ
μου σε ένα προσωπική τον αναμενόμενο επαγγελματικών ή
ο
έντυπο σημασία αναγνώστη. λογοτεχνικών
υ
διαμονής σε γεγονότων και έργων.
ξενοδοχείο. εμπειριών.
170
Πίνακας 13. Κοινά Επίπεδα Αναφοράς: ποιοτικές πτυχές της χρήσης προφορικού
λόγου
ΕΥΡΟΣ ΑΚΡΙΒΕΙΑ ΕΥΧΕΡΕΙΑ ΣΥΝΑΛΛΑΓΗ ΣΥΝΟΧΗ
Διαθέτει ένα πολύ Επιδεικνύει μόνο Μπορεί να καταφέρει Μπορεί να ρωτά και Μπορεί να συνδέει
στοιχειώδες περιορισμένο πολύ σύντομα, κυρίως να απαντά σχετικά με λέξεις ή ομάδες
ρεπερτόριο λέξεων έλεγχο λίγων απλών προκατασκευασμένα προσωπικά στοιχεία. λέξεων με πολύ
και απλών φράσεων γραμματικών δομών εκφωνήματα, με Μπορεί να στοιχειώδη
που σχετίζονται με και σχημάτων πολλές παύσεις για συνδιαλέγεται με γραμμικά συνδετικά
A1 τα προσωπικά προτάσεων σε ένα την αναζήτηση απλό τρόπο, αλλά η όπως το «και» και
στοιχεία και ρεπερτόριο που έχει εκφράσεων, για την επικοινωνία το «μετά».
συγκεκριμένες απομνημονεύσει. άρθρωση λιγότερο εξαρτάται απόλυτα
χειροπιαστές γνωστών λέξεων, και από την επανάληψη,
καταστάσεις. για την την αναδιατύπωση
αποκατάσταση της και τις
επικοινωνίας. αποκαταστάσεις.
Χρησιμοποιεί Χρησιμοποιεί Μπορεί να γίνεται Μπορεί να απαντά σε Μπορεί να συνδέει
βασικά σχήματα σωστά κάποιες κατανοητός με πολύ ερωτήσεις και να ομάδες λέξεων με
προτάσεων με απλές δομές, αλλά σύντομα αντιδρά σε απλές απλά συνδετικά
φράσεις που έχει εξακολουθεί εκφωνήματα, παρόλο δηλώσεις. Μπορεί να όπως το «και», το
απομνημονεύσει, συστηματικά να που είναι ιδιαίτερα δείχνει πότε «αλλά» και το
ομάδες μερικών κάνει κάποια εμφανείς οι παύσεις, καταλαβαίνει αλλά «επειδή».
A2 λέξεων και στοιχειώδη λάθη. οι λανθασμένες σπάνια είναι σε θέση
τυποποιημένες εκκινήσεις και οι να καταλάβει αρκετά
εκφράσεις με στόχο αναδιατυπώσεις. ώστε να συνεχίσει
να μεταδώσει αυτοδύναμα τη
περιορισμένες συνομιλία.
πληροφορίες σε
απλές καθημερινές
καταστάσεις.
Α2+
Διαθέτει αρκετές Χρησιμοποιεί με Μπορεί να παραμένει Μπορεί να ξεκινά, να Μπορεί να συνδέει
γνώσεις της αρκετή ακρίβεια ένα κατανοητός για συντηρεί και να μια σειρά από
γλώσσας για να ρεπερτόριο συχνά αρκετό χρόνο, αν και τερματίζει μια απλή συντομότερα,
επιβιώσει, και χρησιμοποιούμενων οι παύσεις για λόγους πρόσωπο –με- ξεχωριστά απλά
αρκετό λεξιλόγιο για «εκφράσεων γραμματικού και πρόσωπο συνομιλία στοιχεία για να
να εκφραστεί με ρουτίνας» και λεξιλογικού για θέματα γνωστά ή παράγει μια
κάποια σχημάτων που σχεδιασμού και προσωπικού συνδεδεμένη,
Β1 διστακτικότητα και συνδέονται με πιο διορθώσεων είναι ενδιαφέροντος. γραμμική
με περιφράσεις για προβλέψιμες ιδιαίτερα εμφανείς, Μπορεί να ακολουθία
θέματα όπως η καταστάσεις. ειδικά σε εκτενέστερα επαναλαμβάνει ένα δηλώσεων-σημείων.
οικογένεια, τα χόμπι τμήματα ελεύθερης τμήμα από κάτι που
και τα παραγωγής. είπε κάποιος άλλος
ενδιαφέροντα, η για να επιβεβαιώσει
δουλειά, τα ταξίδια, την αμοιβαία
και τα γεγονότα της κατανόηση.
επικαιρότητας.
Β1+
Διαθέτει ένα Επιδεικνύει ένα Μπορεί να παράγει Μπορεί να ξεκινήσει Μπορεί να
επαρκές φάσμα σχετικά υψηλό τμήματα λόγου με μια συνομιλία, να χρησιμοποιεί έναν
γλωσσικών βαθμό γραμματικού έναν αρκετά ομαλό πάρει το λόγο σε περιορισμένο
στοιχείων ώστε να ελέγχου. Δεν κάνει ρυθμό, παρόλο που κατάλληλες στιγμές αριθμό στοιχείων
είναι σε θέση να λάθη που μπορεί να είναι και να συνεκτικότητας για
περιγράφει με να προκαλούν διστακτικός κατά τη τερματίσει τη να συνδέσει τα
σαφήνεια, να παρανόηση, και διάρκεια της συνομιλία όταν εκφωνήματά του
εκφράζει απόψεις είναι σε θέση να αναζήτησης χρειάζεται, μολονότι δημιουργώντας
για τα περισσότερα διορθώνει τα σχημάτων και αυτό μπορεί να μην σαφή και συνεκτικό
Β2 γενικά θέματα, περισσότερα λάθη εκφράσεων. το κάνει πάντοτε με λόγο, αν και οι
χωρίς πολύ ιδιαίτερα του. Υπάρχουν μερικές κομψό τρόπο. εκτενέστερες
εμφανή αναζήτηση εμφανώς εκτενείς Μπορεί να βοηθήσει εισφορές του
λέξεων, παύσεις. τη συνέχιση της μπορεί να
χρησιμοποιώντας συζήτησης πάνω σε παρουσιάζουν
για το σκοπό αυτό οικεία θέματα κάποια κενά.
και κάποιες επιβεβαιώνοντας πως
σύνθετες προτάσεις. κατανοεί,
προσκαλώντας
άλλους να πάρουν
μέρος, κτλ.
171
Β2+
Διαθέτει καλή Διατηρεί με Μπορεί να εκφραστεί Μπορεί να επιλέγει Μπορεί να παράγει
γνώση ενός ευρέος συνέπεια έναν άνετα και αυθόρμητα μια κατάλληλη σαφή, καλά
φάσματος υψηλό βαθμό σχεδόν χωρίς κόπο. φράση από ένα δομημένο
γλωσσικών γραμματικής Μόνο ένα γνωσιακά φάσμα γλωσσικών προφορικό λόγο με
στοιχείων που του ακρίβειας: τα λάθη δύσκολο θέμα μπορεί λειτουργιών που έχει ομαλή ροή,
επιτρέπει να επιλέγει σπανίζουν, είναι να εμποδίσει τη στη διάθεσή του για επιδεικνύοντας
μια διατύπωση για δύσκολο να φυσική, ομαλή ροή να εισάγει τις ελεγχόμενη χρήση
να εκφράζεται με εντοπιστούν και της γλώσσας. παρατηρήσεις του των οργανωτικών
σαφήνεια, με το γενικά, αν κάνει έτσι ώστε να σχημάτων, των
κατάλληλο ύφος για λάθος, μπορεί και καταφέρνει να του συνδετικών και των
Γ1 ένα μεγάλο φάσμα το διορθώνει. δοθεί ο λόγος ή για άλλων στοιχείων
γενικών, να διατηρεί το λόγο συνεκτικότητας.
ακαδημαϊκών και και για να συσχετίσει
επαγγελματικών επιδέξια τη δική του
θεμάτων και συμβολή με εκείνες
θεμάτων που των άλλων ομιλητών.
αφορούν τον
ελεύθερο χρόνο
χωρίς να χρειάζεται
να περιορίζει αυτά
που θέλει να πει.
Δείχνει μεγάλη Διατηρεί με Μπορεί να Μπορεί να Μπορεί να
ευελιξία συνέπεια το εκφράζεται συνδιαλέγεται άνετα δημιουργεί λόγο
επαναδιατυπώνοντας γραμματικό έλεγχο αυθόρμητα επί και επιδέξια, που έχει συνοχή και
ιδέες με της σύνθετης μακρόν με τη φυσική κατανοώντας και συνεκτικότητα
διαφορετικούς γλώσσας, ακόμα και ροή της χρησιμοποιώντας μη χρησιμοποιώντας
γλωσσικούς τύπους όταν η προσοχή του καθομιλουμένης, λεκτικές ενδείξεις και πλήρως και όπως
προκειμένου να επικεντρώνεται αποφεύγοντας ή ενδείξεις επιτονισμού ταιριάζει διάφορα
μεταδώσει με αλλού (π.χ. στο παρακάμπτοντας τις χωρίς εμφανή κόπο. οργανωτικά
ακρίβεια λεπτότερες σχεδιασμό της όποιες δυσκολίες Μπορεί να σχήματα και ένα
Γ2 σημασιολογικές περαιτέρω εξέλιξης, τόσο ομαλά που ο ενσωματώσει τη δική ευρύ φάσμα
αποχρώσεις, να στην παρατήρηση συνομιλητής δύσκολα του συμβολή στον συνδετικών και
δώσει έμφαση, να των αντιδράσεων το προσέχει. κοινό συνεχή λόγο με άλλων στοιχείων
κάνει των άλλων). εντελώς φυσικές συνεκτικότητας.
διαφοροποιήσεις και συνεισφορές,
να αποκλείσει την κάνοντας αναφορές
αμφισημία. Επίσης και υπονοήσεις κ.ά.
κατέχει πολλές
ιδιωματικές
εκφράσεις και όρους
της καθομιλουμένης.
172
3.7 Επίπεδα Γλωσσικής Επάρκειας και Βαθμοί Επίδοσης

«Μια σημαντική διάκριση αναφορικά με τη διαβάθμιση μπορεί να γίνει ανάμεσα
στον ορισμό επιπέδων επάρκειας, όπως σε μια κλίμακα Κοινών Επιπέδων
Αναφοράς, και στην αξιολόγηση των βαθμών επιτυχίας σε συνάρτηση με το γενικό
μαθησιακό στόχο σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο. Μια κλίμακα επάρκειας, όπως τα
Κοινά Επίπεδα Αναφοράς, ορίζει μια αύξουσα ακολουθία ζωνών επάρκειας. Μπορεί
να καλύπτει ολόκληρο το εννοιολογικό φάσμα της επάρκειας του μαθητή, ή μπορεί
απλά να καλύπτει το φάσμα της επάρκειας που είναι σχετικό με κάποιο συγκεκριμένο
φορέα ή ίδρυμα. Το να αξιολογηθεί κάποιος μαθητής ως επιπέδου Β2 μπορεί να
αποτελεί σημαντική επιτυχία για κάποιον (που είχε αξιολογηθεί ως επιπέδου Β1 μόλις
πριν δύο μήνες), αλλά μέτρια επίδοση για κάποιον άλλο (που είχε ήδη αξιολογηθεί ως
επιπέδου Β2 δύο χρόνια πριν).»21 (Βλ. Πίνακα 14).
Πίνακας 14.
Κλίμακα Βαθμοί εξέτασης ‘Υ’

επάρκειας
6
5 Εξέταση ‘Y’ 5 (ΑΡΙΣΤΑ)
4 4 (ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΙΚΟΣ)
3 3 (ΠΡΟΒΙΒΑΣΙΜΟΣ)
2 2 (ΑΠΟΤΥΧΙΑ)
1 1
21
173
«Ένας συγκεκριμένος γενικός μαθησιακός στόχος μπορεί να βρίσκεται σε ένα

συγκεκριμένο επίπεδο. Η εξέταση «Υ» (Πίνακας 14, πιο πάνω) έχει στόχο να
καλύψει τη ζώνη επάρκειας που αντιπροσωπεύεται από τα επίπεδα 4 και 5 της
κλίμακας επάρκειας. Μπορεί να υπάρχουν και άλλες εξετάσεις που έχουν στόχο
διαφορετικά επίπεδα και η κλίμακα επάρκειας να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να
βοηθήσει να γίνει διαφανής η μεταξύ τους σχέση. Αυτή είναι η ιδέα πίσω από το
πρόγραμμα του πλαισίου της ESU (English - Speaking Union) για τις εξετάσεις της
αγγλικής ως ξένης γλώσσας και πίσω από το σύστημα της ALTE (The Association of
Language Testers in Europe) που συνδέει τις εξετάσεις διαφόρων ευρωπαϊκών
γλωσσών μεταξύ τους.
Η αξιολόγηση της επίδοσης στα σχολεία σε πολλές χώρες γίνεται με βαθμούς
αξιολόγησης (Νotes, Νoten), μερικές φορές 1-6, με το 4 να είναι ο ελάχιστος βαθμός
επιτυχίας, η νόρμα ή ο χαρακτηρισμός «καλώς». Η σημασία των διαφόρων βαθμών
είναι κατανοητή από τους διδάσκοντες στο συγκεκριμένο περιβάλλον, αλλά σπάνια
δίνεται ο ορισμός της. Η φύση της σχέσης ανάμεσα στους βαθμούς της αξιολόγησης
από τους διδάσκοντες και στα επίπεδα επάρκειας είναι κατ’ αρχήν η ίδια με εκείνη
ανάμεσα στους βαθμούς των εξετάσεων και στα επίπεδα επάρκειας. Το ζήτημα όμως
περιπλέκεται περαιτέρω λόγω του ότι συνήθως εμπλέκονται αμέτρητα πρότυπα.
Αυτό συμβαίνει επειδή - πέρα από το ζήτημα του τύπου αξιολόγησης που
χρησιμοποιείται και της ομοιογένειας της ερμηνείας των βαθμών από την πλευρά των
διδασκόντων σε κάθε συγκεκριμένο περιβάλλον – κάθε σχολική χρονιά σε κάθε τύπο
σχολείου, σε κάθε περιοχή με διαφορετικά εκπαιδευτικά χαρακτηριστικά θα αποτελεί
φυσικά ένα διαφορετικό πρότυπο. Ένα «4» στο τέλος της τέταρτης χρονιάς
προφανώς δεν σημαίνει το ίδιο με ένα «4» στο τέλος της τρίτης χρονιάς στο ίδιο
σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ούτε ένα «4» στο τέλος της τέταρτης χρονιάς
θα σημαίνει το ίδιο πράγμα σε δύο διαφορετικά είδη σχολείων.
Η επίδοση στην εξέταση «Υ» μπορεί να αξιολογηθεί με βάση μια βαθμολογική
κλίμακα, ας πούμε 1-5, στην οποία το «3» είναι η νόρμα που αντιπροσωπεύει τον
ελάχιστο βαθμό επιτυχίας. Μια τέτοια βαθμολογική κλίμακα μπορεί να
χρησιμοποιηθεί για άμεση αξιολόγηση σε εξεταστικά θέματα που βαθμολογούνται
υποκειμενικά – συνήθως για την παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου – ή / και
μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παρουσίαση του αποτελέσματος της εξέτασης. Η
εξέταση «Υ» μπορεί να αποτελεί μέρος μιας σειράς εξετάσεων «Χ», «Υ», και «Ζ».
Κάθε εξέταση μπορεί κάλλιστα να έχει μια παρόμοια βαθμολογική κλίμακα. Είναι
174
όμως προφανές ότι ο Βαθμός 4 στην εξέταση «Χ» δεν σημαίνει το ίδιο πράγμα με τον
Βαθμό 4 στην εξέταση «Υ» από την άποψη της γλωσσομάθειας. Αν οι εξετάσεις
«Χ», «Υ», και «Ζ» έχουν όλες τοποθετηθεί σε μια κοινή κλίμακα επάρκειας, τότε θα
πρέπει να είναι δυνατό, μέσα σε μια χρονική περίοδο, να καθοριστεί η σχέση
ανάμεσα στους βαθμούς μιας εξέτασης που ανήκει στην ίδια ακολουθία και στους
βαθμούς των άλλων. Αυτό είναι δυνατό να επιτευχθεί μέσω μιας διαδικασίας που
συνδυάζει την εξειδικευμένη γνώση, την ανάλυση των προδιαγραφών, τη σύγκριση
επίσημων δειγμάτων και τη διαβάθμιση των αποτελεσμάτων των υποψηφίων.
Είναι δυνατό να καθοριστεί με αυτόν τον τρόπο η σχέση ανάμεσα στους βαθμούς
των εξετάσεων και τα επίπεδα επάρκειας επειδή οι εξετάσεις διαθέτουν, εξ ορισμού,
ένα πρότυπο και μια ομάδα εκπαιδευμένων αξιολογητών που είναι ικανοί να
ερμηνεύσουν αυτό το πρότυπο. Είναι απαραίτητο να κάνουμε τα κοινά πρότυπα ρητά
και διαφανή, να δώσουμε παραδείγματα που αξιοποιούν τα πρότυπα και στη συνέχεια
να τα διαβαθμίσουμε.»22
22
175
3.8 Εκμάθηση και Διδασκαλία της Γλώσσας

«Ο ρόλος του Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς σε σχέση με την
απόκτηση, εκμάθηση και διδασκαλία της γλώσσας πρέπει ωστόσο να ξεκαθαριστεί
ακόμη μία φορά. Ακολουθώντας τις γενικές αρχές της πλουραλιστικής δημοκρατίας,
το Κ.Ε.Π.Α. φιλοδοξεί όχι μόνο να είναι περιεκτικό, διαφανές και συνεκτικό, αλλά
επίσης ανοιχτό, δυναμικό και μη δογματικό. Για το λόγο αυτό δεν μπορεί να πάρει
θέση υπέρ της μίας ή της άλλης πλευράς των τρεχουσών θεωρητικών προστριβών ως
προς τη φύση της απόκτησης της γλώσσας και τη σχέση της με την εκμάθηση της
γλώσσας, και δεν πρέπει να ενσωματώσει οποιαδήποτε συγκεκριμένη προσέγγιση στη
γλωσσική διδασκαλία εξαιρώντας όλες τις άλλες. Ο ρόλος που του αρμόζει είναι να
ενθαρρύνει όλους τους συμμετέχοντες στη διαδικασία της γλωσσικής εκμάθησης /
διδασκαλίας να δηλώσουν όσο το δυνατόν πιο ρητά και ξεκάθαρα το θεωρητικό τους
υπόβαθρο και να διατυπώσουν τις δικές τους πρακτικές.
Για να εκπληρώσει αυτόν το σκοπό θέτει παραμέτρους, κατηγορίες, κριτήρια και
κλίμακες που μπορούν να εκμεταλλευτούν οι χρήστες και που μπορεί να τους
παρακινήσουν να λάβουν υπόψη ένα ευρύτερο φάσμα επιλογών από ό, τι πριν ή να
αμφισβητήσουν όσα στοιχεία της παράδοσης που ακολουθούν δεν είχαν ελεγχθεί
μέχρι τώρα. Με αυτό δεν εννοούμε ότι τέτοιου είδους παραδοχές είναι λανθασμένες,
αλλά απλώς ότι μπορεί να είναι επωφελές για όλους όσοι είναι υπεύθυνοι για το
σχεδιασμό να επανεξετάσουν τη θεωρία και την πρακτική τους, λαμβάνοντας υπόψη
αποφάσεις που πήραν άλλοι αρμόδιοι στη δική τους και, ιδιαίτερα, σε άλλες
ευρωπαϊκές χώρες.»23
23
176
3.9 Γλωσσική Διαφοροποίηση και το Αναλυτικό Πρόγραμμα

«Μπορούμε να κάνουμε μία γενική παρατήρηση, που συνδέει διαφορετικούς
διακριτούς τομείς και πορείες της γλωσσικής εκμάθησης. Ως επί το πλείστον η
γλωσσική διδασκαλία στα σχολεία τείνει σε μεγάλο βαθμό να δώσει έμφαση σε
γενικούς μαθησιακούς στόχους που έχουν σχέση με τη γενική ικανότητα του ατόμου
(ειδικά στο επίπεδο του δημοτικού σχολείου) ή την επικοινωνιακή γλωσσική
ικανότητα (ιδιαιτέρως για μαθητές μεταξύ 11 και 16 ετών), ενώ τμήματα για
ενήλικες (φοιτητές ή ανθρώπους που ήδη εργάζονται) διαμορφώνουν γενικούς
μαθησιακούς στόχους με όρους ειδικών γλωσσικών δραστηριοτήτων ή με όρους
λειτουργικής ικανότητας σε ένα συγκεκριμένο πεδίο.
Η έμφαση αυτή, στην πρώτη περίπτωση ως προς την δόμηση και την ανάπτυξη των
ικανοτήτων, και στη δεύτερη περίπτωση ως προς την καλύτερη προετοιμασία για
δραστηριότητες που αφορούν τη λειτουργικότητα σε ένα συγκεκριμένο περιβάλλον,
αντιστοιχεί αναμφίβολα στους ξεχωριστούς ρόλους της γενικής αρχικής εκπαίδευσης
αφενός, και της εξειδικευμένης και συνεχιζόμενης εκπαίδευσης αφετέρου.
Με αυτά τα δεδομένα, αντί να θεωρούνται ως αντίθετες, το Κοινό Ευρωπαϊκό
Πλαίσιο Αναφοράς μπορεί να βοηθήσει να συσχετίσουμε αυτές τις διαφορετικές
πρακτικές και να δείξουμε ότι στην πραγματικότητα μπορούν να συμπληρώνουν η
μία την άλλη.»24
24
Στρασβούργο. (http://www.pi-schools.gr/lessons/english/pdf/cef_gr.pdf)
177
3.10 Αξιολόγηση
«Υπάρχουν τρεις έννοιες που παραδοσιακά θεωρούνται θεμελιώδεις σε κάθε
συζήτηση περί αξιολόγησης: η εγκυρότητα, η αξιοπιστία και η λειτουργικότητα.
Σε σχέση με τα ζητήματα που θα συζητηθούν σε αυτό το κεφάλαιο είναι χρήσιμη μια
επισκόπηση του τι εννοούμε με αυτούς τους όρους, πώς σχετίζονται μεταξύ τους και
με ποιον τρόπο είναι συναφείς με το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς.
Η εγκυρότητα είναι η έννοια με την οποία ασχολείται το Κ.Ε.Π.Α. Μια
εξεταστική δοκιμασία ή διαδικασία αξιολόγησης θεωρείται έγκυρη στο βαθμό που
μπορεί να αποδειχθεί ότι αυτό που πράγματι αξιολογείται (το δημιούργημα) είναι
αυτό το οποίο, στο συγκεκριμένο περικείμενο, πρέπει να αξιολογηθεί, και ότι οι
πληροφορίες που συνάγονται αποτελούν ακριβή αναπαράσταση της επάρκειας των
υποψηφίων.
Η αξιοπιστία, από την άλλη πλευρά, είναι τεχνικός όρος. Κατά βάση είναι ο
βαθμός στον οποίο η ίδια σειρά κατάταξης των υποψηφίων επαναλαμβάνεται όταν η
ίδια αξιολόγηση διεξαχθεί δύο ξεχωριστές φορές (είτε πραγματικές είτε εικονικές).
Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι και παραδόσεις αξιολόγησης. Είναι λάθος να
θεωρήσουμε ότι κάποια προσέγγιση (π.χ. μια δημόσια εξέταση) είναι αναγκαστικά
ανώτερη ως προς τα εκπαιδευτικά της αποτελέσματα από κάποια άλλη προσέγγιση
(π.χ. την αξιολόγηση από το διδάσκοντα). Είναι πράγματι σημαντικό πλεονέκτημα
ενός συνόλου κοινών προτύπων – όπως τα Κοινά Επίπεδα Αναφοράς του Πλαισίου –
το ότι επιτρέπουν να σχετιστούν διαφορετικοί τύποι αξιολόγησης μεταξύ τους.
Μια διαδικασία αξιολόγησης πρέπει επίσης να είναι πρακτική, να είναι
λειτουργική. Η λειτουργικότητα είναι κυρίως ζήτημα ελέγχου της επίδοσης. Οι
αξιολογητές λειτουργούν κάτω από πίεση χρόνου. Μπορούν να δουν μόνο ένα
περιορισμένο δείγμα της επίδοσης και υπάρχουν πεπερασμένα όρια των τύπων και
του πλήθους των κατηγοριών που μπορούν να χρησιμοποιήσουν ως κριτήρια. Το
Κ.Ε.Π.Α. επιδιώκει να προσφέρει ένα σημείο αναφοράς, όχι ένα πρακτικό εργαλείο
αξιολόγησης. Το Κ.Ε.Π.Α. πρέπει να είναι περιεκτικό, όμως όλοι οι χρήστες του
πρέπει να είναι επιλεκτικοί. Το να είναι επιλεκτικοί μπορεί κάλλιστα να σημαίνει ότι
είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν ένα σύστημα απλούστερης οργάνωσης, το οποίο
συμπτύσσει κάποιες κατηγορίες που στο Κ.Ε.Π.Α. είναι ξεχωριστές.
Μπορούμε να κάνουμε αρκετές σημαντικές διακρίσεις σε σχέση με την
αξιολόγηση. Ο παρακάτω κατάλογος δεν είναι σε καμία περίπτωση εξαντλητικός.
178
Δεν έχει κάποια σημασία η τοποθέτηση κάποιου όρου στη δεξιά ή στην αριστερή
στήλη.»25 (Βλ. Πίνακα 15).
Πίνακας 15. Τύποι αξιολόγησης
Αξιολόγηση επίτευξης Αξιολόγηση επάρκειας

1
Αξιολόγηση με Αξιολόγηση με
2
αναφορά στη νόρμα αναφορά σε κριτήρια
Αξιολόγηση με Αξιολόγηση με
3 αναφορά σε κριτήρια αναφορά σε κριτήρια
κατοχής γνώσης συνεχούς
Συνεχής αξιολόγηση Αξιολόγηση σε
4 καθορισμένα σημεία
Διαμορφωτική Συνολική αξιολόγηση

5 αξιολόγηση
Άμεση αξιολόγηση Έμμεση Αξιολόγηση

6
Αξιολόγηση της Αξιολόγηση της γνώσης

7 επίδοσης
Υποκειμενική Αντικειμενική
8 αξιολόγηση αξιολόγηση
Βαθμολόγηση με Βαθμολόγηση της

9 κατάλογο ελέγχου επίδοσης
Εντύπωση Καθοδηγούμενη κρίση

10
Ολιστική αξιολόγηση Αναλυτική αξιολόγηση

11
Αξιολόγηση Αξιολόγηση κατηγορίας

12 ακολουθίας
Αξιολόγηση από Αυτο-αξιολόγηση

13 άλλους
25
179
«Τα πρώτα τρία παραδείγματα που ακολουθούν (Βλ. Πίνακες 16, 17 και 18) είναι
σύντομες παρατηρήσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται οι
κατηγορίες ως εξεταστικά κριτήρια σε υπάρχουσες προσεγγίσεις αξιολόγησης. Το
τέταρτο παράδειγμα (Βλ. Πίνακα 19) δείχνει πώς οι περιγραφητές των κλιμάκων του
Κ.Ε.Π.Α. συνδυάστηκαν και αναδιατυπώθηκαν για να δημιουργηθεί ένα πλέγμα
αξιολόγησης για ένα συγκεκριμένο σκοπό σε μια συγκεκριμένη περίσταση.»26
Πίνακας 16. Παράδειγμα 1 Cambridge Certificate in Advanced English (CAE),

paper 5: Κριτήρια αξιολόγησης (1991)
Κριτήρια εξέτασης Ενδεικτικές κλίμακες Άλλες κατηγορίες
Ευχέρεια
Ευχέρεια
Γενικό φάσμα
Ακρίβεια και φάσμα Φάσμα του λεξιλογίου
Γραμματική ακρίβεια
Έλεγχος του λεξιλογίου
Προφορά Έλεγχος της φωνολογίας
Συνεκτικότητα Συνεκτικότητα
Εκτέλεση καθηκόντων
Κοινωνιογλωσσική Κοινωνιογλωσσική
καταλληλότητα καταλληλότητα
Στρατηγικές εναλλαγής του
Βαθμός και ευκολία διατήρησης
Διαδραστική επικοινωνία λόγου
του λόγου
Στρατηγικές συνεργασίας
Θεματική ανάπτυξη
26
180
Πίνακας 17. Παράδειγμα 2 International Certificate Conference (ICC):

Certificate in English for Business Purposes, Test 2: Επαγγελματική συζήτηση
(1987)
Κλίμακα 1 (δεν κατονομάζεται) Κοινωνιογλωσσική

καταλληλότητα Επιτυχία καθηκόντων
Κλίμακα 2 (Χρήση
χαρακτηριστικών του συνεχούς
λόγου
λόγου για την έναρξη και τη
διατήρηση της ροής της
Κοινωνιογλωσσική
συνομιλίας)
καταλληλότητα
Πίνακας 18. Παράδειγμα 3 Eurocentres – Αξιολόγηση συναλλαγής σε μικρή

ομάδα (ραδιόφωνο) (1987)
Φάσμα
Φάσμα του λεξιλογίου
Ακρίβεια Έλεγχος του λεξιλογίου
Κοινωνιογλωσσική
καταλληλότητα
Εκφορά Ευχέρεια
Έλεγχος της φωνολογίας
Συναλλαγή
λόγου
181
Πίνακας 19. Παράδειγμα 4 Ελβετικό Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών: Αξιολόγηση

επίδοσης με βίντεο
Φάσμα
Φάσμα του λεξιλογίου
Ακρίβεια Γραμματική ακρίβεια
Ευχέρεια Ευχέρεια
Γενική συναλλαγή
Συναλλαγή
Εναλλαγή του λόγου
Συνεργασία
Συνεκτικότητα Συνεκτικότητα
«Ωστόσο, οι διδάσκοντες γίνονται όλο και περισσότερο υπεύθυνοι για την

αξιολόγηση των μαθητών και των σπουδαστών τους σε όλα τα επίπεδα, τόσο για τη
διαμορφωτική όσο και για την αθροιστική αξιολόγηση. Επίσης, οι μαθητές όλο και
πιο συχνά καλούνται να αξιολογήσουν τους εαυτούς τους, είτε για να
«χαρτογραφήσουν» και να σχεδιάσουν την πορεία της εκμάθησής τους είτε για να
περιγράψουν την ικανότητά τους να επικοινωνούν σε γλώσσες τις οποίες δεν έχουν
διδαχτεί τυπικά, αλλά οι οποίες συμβάλλουν στην πολλαπλογλωσσική τους
εξέλιξη.»27
27
Στρασβούργο. (http://www.pi-schools.gr/lessons/english/pdf/cef_gr.pdf)
182
4.Σύγκριση Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς για τις Γλώσσες με τα

Ελληνικά και Κυπριακά Γλωσσικά Τεστ και Ενδεχόμενες Προτάσεις για
Βελτίωσή τους
Μετά από την έκθεση όλων των παραπάνω, θα μπορούσε κανείς να αντιληφθεί ότι
τόσο το Κ.Ε.Γ. και το Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ. όσο και το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού
της Κύπρου πληρούν σε αρκετά μεγάλο βαθμό - και περισσότερο το Κ.Ε.Γ. - τις
προϋποθέσεις εκείνες που είναι σύμφωνες με το Κ.Ε.Π.Α. και αφορούν τους στόχους,
τις διδακτικές προσεγγίσεις, το διδακτικό υλικό, καθώς και το υλικό για αξιολόγηση
των μαθητών της ελληνικής γλώσσας ως δεύτερης / ξένης.
Κ.Ε.Γ.
Συγκεκριμένα, από τη μια πλευρά το Κ.Ε.Γ., το οποίο είναι υπεύθυνο για τη
χορήγηση Πιστοποιητικού Ελληνομάθειας για την ελληνική ως ξένη γλώσσα (βλ.
1.3.1, σελ.16), έχει σαφώς μεγάλο μερίδιο ευθύνης τόσο για το διδακτικό υλικό που
προμηθεύει όσο και για τις γλωσσικές δοκιμασίες (τεστ) είτε σε πρόχειρο είτε σε
επίσημο επίπεδο (εξετάσεις). Οι στόχοι και τα μέσα που χρησιμοποιεί είναι
ξεκάθαρα και αγγίζουν σε πολύ μεγάλο βαθμό εκείνα του Κ.Ε.Π.Α. Ειδικότερα, τα
διαπιστωτικά γλωσσικά τεστ του Κ.Ε.Γ. καλύπτουν και τις τέσσερις γλωσσικές
δεξιότητες (κατανόηση και παραγωγή προφορικού λόγου / κατανόηση και παραγωγή
γραπτού λόγου) προκειμένου να επιτευχθεί ο επιθυμητός στόχος και δημιουργούν
παράλληλα μια ευχάριστη και «ζωηρή» διάθεση με όλες τις έγχρωμες εικόνες, τα
σχέδια, τα σχήματα κ.ά. που χρησιμοποιούνται στα τεστ και μια πιο ήρεμη
αντιμετώπιση από την πλευρά του μαθητή. Το σημαντικότερο από όλα είναι ότι
διαθέτουν και τεστ για ξεχωριστή κατηγορία μαθητών, αυτή των μικρών παιδιών από
8-12 ετών. Κι εδώ παρατηρείται παρόμοια αντιμετώπιση και στα θέματα που
χρησιμοποιούνται (ελκυστικά στα παιδιά), αλλά και στα χρώματα, εικόνες κ.ά., όπως
αναφέρθηκε προηγουμένως.
Βεβαίως, δεν πρέπει να παραληφθεί και το εξής: οι γλωσσικές ασκήσεις που
δημιουργούνται από τους ειδήμονες του Κ.Ε.Γ. στα εκάστοτε τεστ πρέπει να
λαμβάνουν υπόψη τους όλους εκείνους τους παράγοντες (ηλικία, φύλο,
κοινωνικοψυχολογικοί παράγοντες, επίπεδο υπάρχουσας γνώσης της γλώσσας αυτής
κ.ά.) που μπορούν να επηρεάσουν την εκμάθηση μιας γλώσσας - και συγκεκριμένα
183
της ελληνικής. Και κατά ένα μεγάλο μέρος το επιτυγχάνουν. Είναι ωστόσο δυνατό
να φτάσουν στο τέλειο; Ίσως αυτό να γινόταν αν οι άνθρωποι που επιθυμούν ή
αναγκάζονται να μάθουν την ελληνική γλώσσα χωρίζονταν σε τμήματα αντίστοιχα με
τους προαναφερθέντες παράγοντες, οι οποίοι παίζουν ρόλο στη δυνατότητα
εκμάθησης της γλώσσας. Κάτι τέτοιο, όμως, είναι φύσει και θέσει ανέφικτο.
Μια καλή πρόταση θα αποτελούσε για τους ανθρώπους που ξέρουν να χειρίζονται
υπολογιστές - χωρίς να είναι υποχρεωτικό για όλους - η δημιουργία τεστ και η
εξέτασή τους διαδραστικά, δηλαδή οι ερωτήσεις να τίθενται απευθείας από τον Η/Υ
και οι απαντήσεις να δίνονται απευθείας από το μαθητή πάλι στον Η/Υ. Υποτίθεται
ότι με τέτοιον τρόπο θα έπρεπε να πραγματοποιούνται και τα μαθήματα στα ελληνικά
και κυπριακά σχολεία, αλλά κάτι τέτοιο - τουλάχιστον προς το παρόν - δε συμβαίνει
πλην ελαχίστων εξαιρέσεων.
Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ.
Από την άλλη πλευρά, τα γλωσσικά τεστ του Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ. (για την ελληνική ως
δεύτερη και για την ελληνική ως ξένη γλώσσα, βλ. 2.2.3.1 και 2.2.3.2) δεν καλύπτουν
στον ίδιο βαθμό με το Κ.Ε.Γ. τις προϋποθέσεις του Κ.Ε.Π.Α. Ωστόσο, κάτι που δεν
υφίσταται στα τεστ του Κ.Ε.Γ., διατίθεται στα αντίστοιχα τεστ του Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ
μόνο για την ελληνική ως δεύτερη και αυτό είναι οι ασκήσεις σχετικές με θέματα
ιστορίας και πολιτισμού της Ελλάδας. Η κάθε γλώσσα είναι φορέας πολιτισμού και
ως τέτοια θα πρέπει να διδάσκεται και να αξιολογείται.
Οι γλωσσικές δεξιότητες (κατανόηση και παραγωγή προφορικού και γραπτού
λόγου), οι οποίες εμφανίζονται μέσα από τα τεστ του Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ. για την ελληνική
ως δεύτερη, είναι λιγάκι συγκεχυμένες και όχι τόσο ξεκάθαρες. Επεξηγηματικά,
υπάρχουν ασκήσεις που αποσκοπούν στον προφορικό και άλλες που αποσκοπούν στο
γραπτό λόγο, χωρίς να διαχωρίζονται ευκρινώς σε εκείνες που προορίζονται για την
κατανόηση προφορικού ή γραπτού και σε εκείνες που προορίζονται για την
παραγωγή προφορικού ή γραπτού λόγου. Αντιθέτως, κάτι παρόμοιο δεν ισχύει
αναφορικά με τα γλωσσικά τεστ του εν λόγω Εργαστηρίου για την ελληνική ως ξένη
γλώσσα, όπου ενυπάρχει σαφής διαχωρισμός των γλωσσικών δεξιοτήτων. Επίσης,
δεν είναι ξεκάθαρος ο αριθμός των ασκήσεων ενός γλωσσικού τεστ (όπως είναι
184
αναρτημένα στην ιστοσελίδα)28. Επιπλέον, οι εικόνες και τα σχήματα απεικονίζονται

με μορφή εικονογραφημάτων και όχι έγχρωμων εικόνων και σχεδίων, όπως
παρουσιάστηκαν διασκευασμένα στις υποενότητες 2.2.3.1 και 2.2.3.2. Είναι
«άχρωμα» και συνεπώς εξάπτουν λιγότερο τη φαντασία και τη διάθεση του μαθητή
για μάθηση. Επιπροσθέτως, θα έπρεπε να σημειωθεί ότι το ύφος και η «χροιά» των
ασκήσεων που περιέχουν τα γλωσσικά τεστ απευθύνονται περισσότερο σε μικρής
ηλικίας άτομα και δεν καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα ηλικιών, όπως κανονικά θα
έπρεπε.
Σχετικά με το πώς θα ήταν καλό να είναι χωρισμένα τα τμήματα των ατόμων
εκείνων που μαθαίνουν την ελληνική, είτε ως δεύτερη είτε ως ξένη γλώσσα, ισχύουν
όσα ειπώθηκαν και πιο πάνω, σχετικά με το Κ.Ε.Γ. Δυστυχώς, όμως, αυτό - όπως
προαναφέρθηκε - είναι ανέφικτο και γι’ αυτό το λόγο μια καλή πρόταση θα
αποτελούσε (ομοίως με το Κ.Ε.Γ.) και για το Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ. η χρήση Η/Υ
(διαδραστικά μαθήματα, διαδραστικά γλωσσικά τεστ), όπου αυτό είναι εφικτό.
Π.Ι.
Αναφορικά με το Π.Ι., τα γλωσσικά τεστ που αναζητήθηκαν στην επίσημη
ιστοσελίδα καλύπτουν μόνο το πρώτο και δεύτερο επίπεδο των μαθητευομένων και
αποτελούν όχι και τόσο αντιπροσωπευτικό δείγμα διαπιστωτικών τεστ σύμφωνα με
τις προδιαγραφές του Κ.Ε.Π.Α. Οι γλωσσικές δεξιότητες (κατανόηση και παραγωγή
προφορικού και γραπτού λόγου) είναι εμφανώς διαχωρισμένες, ωστόσο οι ασκήσεις
σύμφωνα με τις οποίες καλείται να αξιολογηθεί ένας μαθητής ανταποκρίνονται
περισσότερο σε μικρότερης ηλικίας άτομα και η χρήση ασπρόμαυρων
εικονογραφημάτων είναι κάθε άλλο παρά «ελκυστική» και ενδιαφέρουσα (τα τεστ
στην ενότητα 2.3.1 είναι διασκευασμένα όσον αφορά τις εικόνες). Επιπλέον, δεν
υπάρχει καμία ξεχωριστή ενότητα των τεστ που να σχετίζεται με στοιχεία ιστορίας
και πολιτισμού της ελληνικής γλώσσας (βλ. Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ.). Τέλος, στην ιστοσελίδα
του Π.Ι. δεν υπάρχει γενικώς η δυνατότητα εύκολης αναζήτησης για οτιδήποτε αφορά
τη διδασκαλία και την αξιολόγηση της ελληνικής ως δεύτερης / ξένης γλώσσας. Η
επιτυχής αναζήτηση και καταγραφή των γλωσσικών τεστ που παρουσιάστηκαν στην
ενότητα του Π.Ι. (2.3.1) πραγματοποιήθηκε κατόπιν προσπάθειας για ανεύρεσή τους
28
http://www.ediamme.edc.uoc.gr/diaspora/index.php?id=23,73,0,0,1,0/Diagnwstika_KritiriaI.pdf/Diapis
totika_kritiria_II.pdf/Diapistotika_Kritiria_III.pdf και
http://www.ediamme.edc.uoc.gr/diaspora2/index.php?id=23,293,0,0,1,0/Diapistwtika_Kritiria_XG.pdf
185
σε παρεμφερείς δικτυακούς τόπους - πηγές, οι οποίοι / οποίες σχετίζονται με το

Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Συνεπώς, θα έλεγε κανείς ότι μάλλον πρόκειται για ένα
άγουρο εγχείρημα εκ μέρους του Π.Ι. και για μια προσπάθεια η οποία βρίσκεται
ακόμη σε πρώιμο στάδιο.
Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου

Τα ενδεικτικά γλωσσικά τεστ που παρουσιάστηκαν στις υποενότητες 2.4.1.1 και
2.4.1.2 πραγματοποιούνται σύμφωνα με τα κριτήρια του Κοινού Ευρωπαϊκού
Πλαισίου Αναφοράς, ωστόσο, εγείρονται ερωτηματικά σχετικά με την έλλειψη τεστ
όλων - ανεξαιρέτως - των γλωσσικών επιπέδων και με την ύπαρξη μόνο γραπτής
εξέτασης στην πιστοποίηση πολύ καλής γνώσης της ελληνικής γλώσσας. Οι εικόνες
και ο τρόπος που χρησιμοποιούνται κατά την συγγραφή ενός τεστ αποτελούν σε
μεγάλο βαθμό σύγχρονα και ενδιαφέροντα μέσα διεξαγωγής του (π.χ. έγχρωμες,
μοντέρνες εικόνες, εκθέτονται σύγχρονα κοινωνικά και πολιτικά θέματα -
προβλήματα κλπ.). Επιπλέον, είναι άξιο μνείας το γεγονός ότι υπάρχει ξεχωριστή
υπό εξέταση ενότητα (βλ. και Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ.) στη βασική γνώση της ελληνικής όσον
αφορά στη διαπίστωση ή μη γνώσης της σύγχρονης κοινωνικής και πολιτικής ζωής
της Κύπρου, καθώς η γλώσσα συνοδεύεται από την κουλτούρα και τον πολιτισμό της
περιοχής μέσα στα «όρια» (όχι πραγματικά) της οποίας ομιλείται. Για ποιο λόγο,
όμως, να μην υπάρχει αντίστοιχη ενότητα και στην εξέταση της πολύ καλής γνώσης
της ελληνικής; Επίσης, πρέπει να σημειωθεί ότι, ενώ στη βασική γνώση τη ελληνικής
καλύπτονται από τα τεστ όλες οι γλωσσικές δεξιότητες (κατανόηση και παραγωγή
προφορικού και γραπτού λόγου), στην πολύ καλή γνώση της ελληνικής ο μαθητής
υποβάλλεται μόνο σε γραπτή εξέταση, η οποία στοχεύει στην κατανόηση και
παραγωγή μόνον του γραπτού λόγου. Δε θα έπρεπε να εξετάζεται και στις άλλες δύο
δεξιότητες (παραγωγή και κατανόηση προφορικού λόγου); Όπως αναφέρθηκε,
λοιπόν, στο σχολιασμό των προηγούμενων φορέων διαπιστωτικών τεστ
ελληνομάθειας, πρέπει και στο παρόν σημείο να ειπωθεί ότι χρειάζεται μεγαλύτερη
υπευθυνότητα και οργάνωση εκ μέρους των ιθυνόντων προκειμένου να επιτευχθούν
τα βέλτιστα.
Συνοψίζοντας, διαπιστώνεται, λοιπόν, ότι για να γίνουν πράξη όσα αποφασίζονται
δεν αρκεί η καλή θέληση ή η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, αλλά πρέπει να
συμβάλουν σε αυτό πολλοί παράγοντες, όπως για παράδειγμα οικονομικοί,
κοινωνικοί, ψυχολογικοί κ.ά. και, κυρίως, να μεριμνήσουν τα αρμόδια υπουργεία και
186
οι αρμόδιοι φορείς. Η Ελλάδα και η Κύπρος, παρόλο που έχει εξελιχθεί σε χώρα
πλούτου εθνών και γλωσσών και μολονότι έχει κάνει τεράστια βήματα προς την
υιοθέτηση διαπολιτισμικών μεθόδων και πρακτικών στην εκπαίδευση, έχει ακόμη να
διανύσει πολύ «δρόμο» για να φτάσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα (σύμφωνα με τα
κριτήρια του Κ.Ε.Π.Α).
Αναμφίβολα, με βάση τα προαναφερθέντα (βλ. 1.3.2 και 1.3.3) για την
εκπαιδευτική πραγματικότητα της Κύπρου, η κατάσταση που επικρατεί στην
περίφημη «Μεγαλόνησο» δεν δύναται να είναι διαφορετική από αυτή που ισχύει στην
Ελλάδα. Εφόσον η Κύπρος είναι ελληνόφωνη χώρα και καθώς η ελληνική είναι η
επίσημη γλώσσα που διδάσκεται σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες της Κύπρου, τα
διαγνωστικά κριτήρια και οι εξετάσεις για την απόκτηση πιστοποιητικού
ελληνομάθειας θα είναι όμοια με εκείνα της Ελλάδας.
Μόνη διαφορά ίσως αποτελεί η επιρροή που ασκεί στους μαθητές και τους
εκπαιδευτές η παράλληλη χρήση της κυπριακής διαλέκτου και της κοινής
νεοελληνικής γλώσσας, η οποία δυσχεραίνει το συνολικό εκπαιδευτικό έργο, δίχως
όμως να το αναστέλλει.
Ωστόσο, η έντονη παρουσία του αγγλικού στοιχείου στο νησί δίνει ένα
προβάδισμα στους κατοίκους ως προς την εύκολη κατάκτηση μιας δεύτερης
γλώσσας μέσα στη χώρα τους, της αγγλικής.
187
Επίλογος
Συμπεράσματα
Στο τέλος αυτής της εργασίας παρατηρείται ότι η εκμάθηση της ελληνικής
γλώσσας δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση, καθώς η εφαρμογή της επηρεάζεται
από πολλές παραμέτρους. Συγκεκριμένα, ξεκινώντας από το θέμα της διγλωσσίας
και τον ορισμό της, προχωρούμε στο διαχωρισμό της ξένης και δεύτερης γλώσσας
και στη συνέχεια παρουσιάζουμε τους τρόπους εκμάθησης της ελληνικής ως
δεύτερης / ξένης γλώσσας. Συνακόλουθα, η εργασία αυτή αναφέρεται συνοπτικά στα
κριτήρια γλωσσικής αξιολόγησης που χρησιμοποιούνται στην Ελλάδα, την Κύπρο
και το εξωτερικό και ακολουθούν εκτενείς παρουσιάσεις και αναλύσεις των επιπέδων
ελληνομάθειας, των κριτηρίων αξιολόγησης που ισχύουν στην Ελλάδα και την
Κύπρο, καθώς και των φορέων τους. Ολοκληρώνεται με την αναφορά που έγινε στο
σχέδιο – πλάνο, σύμφωνα με το οποίο αντιμετωπίζει το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο
Αναφοράς τη διδασκαλία και αξιολόγηση της εκμάθησης μιας γλώσσας ως δεύτερης /
ξένης, όπως επίσης και στη σύγκρισή του με τους αντίστοιχους ελληνικούς φορείς.
Στο σημείο αυτό, πρέπει να αναγνωριστεί η προσπάθεια που έχει καταβληθεί μέχρι
στιγμής από το ελληνικό και κυπριακό κράτος και, πιο συγκεκριμένα από το Κ.Ε.Γ.,
το Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ., το Π.Ι. και το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου στα
οποία έγινε αναφορά, για την πολύτιμη προσφορά τους και τη συμβολή τους στον
τομέα των διαπιστωτικών κριτηρίων ελληνομάθειας. Οι προτάσεις, ωστόσο, για
βελτίωση δε σταματούν εδώ, αντιθέτως πάντα θα πρέπει να υφίστανται προκειμένου
το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα να ανατροφοδοτείται διαρκώς και να
αναγεννάται, να μπορεί να ανταποκρίνεται ανά πάσα ώρα και στιγμή σε
οποιεσδήποτε προκλήσεις και να προσαρμόζεται στα εκάστοτε κοινωνικά δεδομένα.
Ομολογουμένως, η σωστή εκμάθηση της γλώσσας, ακόμη κι αν αυτό γίνεται κάτω
από αναγκαστικές συνθήκες (μετανάστευση κλπ.) και όχι εξαιτίας της αυτόβουλης
διάθεσης και απόφασης, πραγματικά μπορεί να σταθεί αιτία για πολλές ευκαιρίες στη
ζωή ενός ατόμου, είτε επαγγελματικές είτε προσωπικές. Για να πραγματοποιηθεί,
λοιπόν, αυτό πρέπει να συντρέχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις εκμάθησης μιας
γλώσσας και αξιολόγησής της. Μόνο σε αυτήν την περίπτωση θα μπορούσαν να
επιτευχθούν τα επιθυμητά αποτελέσματα και να αναπτυχθούν άνθρωποι
γλωσσομαθείς, φιλικά διακείμενοι ως προς τη γλώσσα και τον πολιτισμό που αυτή
188
φέρει, έτσι ώστε να την ενστερνιστούν και να ενταχθούν στην κοινωνία στην οποία
αυτή ομιλείται.
Είναι γενικώς αποδεκτό ότι «στο χώρο της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης», στον
οποίο ανήκουν πλέον και η Ελλάδα και η Κύπρος, «το ζητούμενο αφορά στην
παραγωγή εκπαιδευτικών ικανών να μεταδώσουν στάσεις, αξίες, γνώσεις και
δεξιότητες σε ένα «σχολείο για όλους», που περιλαμβάνει στους κόλπους του άτομα
που προέρχονται από διαφορετικά πολιτιστικά, φυλετικά, θρησκευτικά ή γλωσσικά
περιβάλλοντα» (Ανδρέου & Γαλαντόμος & ΚΕΚ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας,
2012:Κεφ.4:1-2, παρ.2).
Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι για να γίνει αυτό πρέπει να συνεχιστεί η
προσπάθεια και οι τροποποιήσεις με γνώμονα το καλύτερο, εκ μέρους των
διδασκόντων αλλά και από την πλευρά της Πολιτείας, για καλές συνθήκες
διδασκαλίας και αξιολόγησης στη διαδικασία της εκμάθησης της ελληνικής και,
συνεπώς, για τη δημιουργία ανθρώπων που όχι μόνο θα κατέχουν την ελληνική
γλώσσα αλλά θα αποτελούν και μέρος, κομμάτι της ελληνικής ιστορίας, πολιτισμού,
κοινωνίας, νοοτροπίας κ.ά. Αντιστοίχως, το ίδιο πρέπει να συμβαίνει με όλες τις
γλώσσες που αποτελούν για ορισμένους δεύτερη ή ξένη γλώσσα. Ωστόσο, και η ίδια
η κοινωνία υποδοχής των διαφορετικών γλωσσικά μαθητών - ανθρώπων θα πρέπει να
αντιμετωπίζει με σεβασμό τη δική τους γλώσσα και κουλτούρα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ελληνική γλώσσα συνιστά μια μακραίωνη ιστορικά
γλώσσα και, συνεπώς, σημαντική και πολύτιμη και οι απαραίτητες ενέργειες που
πρέπει να πραγματοποιηθούν στα διαπιστωτικά κριτήρια εκμάθησής της αποτελούν
χρέος όλων. Η Ελλάδα αποτελεί κοιτίδα πολιτισμού από την αρχαία εποχή και ως εκ
τούτου οφείλει να διασφαλίσει τη γλώσσα της και να τη μεταδώσει σε άλλους λαούς
μέσω της οργανωμένης προσπάθειας, της μεθοδικότητας και συγκεκριμένων
ενεργειών για θαυμαστά γλωσσικά επιτεύγματα. Η αξία της γίνεται εύκολα
αντιληπτή, αρκεί να παρατηρήσει κανείς την ποσότητα λέξεων που έχουν δανειστεί οι
γειτονικοί λαοί από την ελληνική γλώσσα, καθώς και την καταγωγή της από την
ινδοευρωπαϊκή οικογένεια γλωσσών. Συνεπώς, η παρουσία και εξέλιξή της μετρά
πολλούς αιώνες και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπίζεται.
Συμπεραίνοντας, λοιπόν, αφενός ο σωστός τρόπος εκμάθησης της ελληνικής και
αφετέρου τα κατάλληλα γλωσσικά τεστ που προετοιμάζουν το μαθητευόμενο να
εξεταστεί επιτυχώς για την κατάκτησή της, δύνανται να πραγματοποιήσουν τις
επιθυμίες και τα όνειρα των αλλοδαπών ή ομογενών ανθρώπων για την ένταξή τους
189
στην ελληνική και κυπριακή κοινωνία και την ανάδειξη και ανέλιξή τους μέσα σε
αυτή, αποτελώντας ενεργό κομμάτι της ελληνικής και κυπριακής πραγματικότητας.
Ευχή και ελπίδα όλων…
190
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ελληνόγλωσση βιβλιογραφία
Ανδρέου, Γ. & Γαλαντόμος, Ι. & ΚΕΚ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (2012). Εισαγωγή
στη Διδασκαλία μιας Ξένης/Δεύτερης Γλώσσας. Αρχές και Μέθοδοι Διδασκαλίας της
Νέας Ελληνικής ως Δεύτερης/Ξένης Γλώσσας. Υλικό Εκπαιδευτικού Προγράμματος.
Ανδρέου, Γ. & ΚΕΚ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (2012). Η Διδασκαλία της Ελληνικής

ως Ξένης/Δεύτερης Γλώσσας. Αρχές και Μέθοδοι Διδασκαλίας της Νέας Ελληνικής ως
Δεύτερης/Ξένης Γλώσσας. Υλικό Εκπαιδευτικού Προγράμματος.
Αντωνοπούλου, Ν. & Μανάβη, Δ. (2001). Η διδασκαλία της νέας ελληνικής ως

ξένης/δεύτερης γλώσσας. Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός για τη γλώσσα. Θεσσαλονίκη:
Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.
Καρυολαίμου, Μ. (2001). Η ελληνική γλώσσα στην Κύπρο. Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός

για τη γλώσσα. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.
Καρυολαίμου, Μ. (2001). Γλωσσικός σχεδιασμός και γλωσσική πολιτική: Η περίπτωση

της Κύπρου. Ελληνική Γλωσσολογία ’99, Πρακτικά του 4ου Διεθνούς Συνεδρίου
Ελληνικής Γλωσσολογίας (Λευκωσία, 17-19 Σεπτεμβρίου 1999), 391-398.
Θεσσαλονίκη: University Studio Press.
Μάρκου, Γ. (επιμ.) (1999). Θέματα Διαπολιτισμικής Αγωγής. Αθήνα: Κέντρο

Διαπολιτισμικής Αγωγής.
Μήτσης, Ν. (1998). Στοιχειώδεις Αρχές και Μέθοδοι της Εφαρμοσμένης

Γλωσσολογίας. Εισαγωγή στη Διδασκαλία της Ελληνικής ως Δεύτερης (ή Ξένης)
Γλώσσας. Αθήνα: Gutenberg.
Παπαχρήστος, Κ. (2005-2006). Διδακτικές Προσεγγίσεις της Ελληνικής ως Δεύτερης ή

Ξένης Γλώσσας. Πολυπολιτισμικότητα και Εκπαίδευση. Αθήνα.
Παπαχρήστος, Κ. (2005-2006). Εισαγωγή. Πολυπολιτισμικότητα και Εκπαίδευση.

Αθήνα.
191
Παύλου, Π. & Χριστοδούλου, Ν. (1996). Ο διδιαλεκτισμός στην Κύπρο και επιπτώσεις

του στη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας. Μελέτες για την Ελληνική
Γλώσσα. Πρακτικά της 16ης Ετήσιας Συνάντησης του Τομέα Γλωσσολογίας της
Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ., 588-597. Θεσσαλονίκη.
Παύλου, Π. & Χριστοδούλου, Ν. (1997). Προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μαθητές

στην εκμάθηση της ελληνικής ως ξένης γλώσσας στην Κύπρο λόγω του διδιαλεκτισμού.
Μελέτες για την Ελληνική Γλώσσα. Πρακτικά της 17ης Ετήσιας Συνάντησης του Τομέα
Γλωσσολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ., 370-380. Θεσσαλονίκη.
Σκούρτου, Ε. (1997). Η Παραδειγματική Σχέση Πρώτης και Δεύτερης Γλώσσας και οι

Παιδαγωγικές της Συνέπειες. Π. Γεωργογιάννης. Θέματα Διαπολιτισμικής
Εκπαίδευσης. Κοινωνικοψυχολογικές Προσεγγίσεις στην Εκπαίδευση-Διαπολιτισμική
Αγωγή. Αθήνα: Gutenberg.
Σκούρτου, Ε. (1997). Οδηγεί η δίγλωσση εκπαίδευση πάντα στη διγλωσσία; Π.

Γεωργογιάννης. Θέματα Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης. Κοινωνικοψυχολογικές
Προσεγγίσεις στην Εκπαίδευση-Διαπολιτισμική Αγωγή. Αθήνα: Gutenberg.
Συμβούλιο της Ευρώπης (Council of Europe). Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο αναφοράς

για τη γλώσσα: εκμάθηση, διδασκαλία, αξιολόγηση. Στρασβούργο: Συμβούλιο για την
Πολιτιστική Συνεργασία Επιτροπής Παιδείας, Τμήμα Σύγχρονων Γλωσσών.
Τριάρχη-Herrmann Β. (2000). Η Διγλωσσία στην Παιδική Ηλικία. Μια

Ψυχογλωσσολογική Προσέγγιση. Αθήνα: Gutenberg.
Τριάρχη-Herrmann Β. (2000). Χαρακτηριστικά γνωρίσματα και βασικές αρχές της

διαδοχικής κατάκτησης μιας δεύτερης γλώσσας. Η Διγλωσσία στη Παιδική Ηλικία. Μια
Ψυχογλωσσολογική Προσέγγιση. Αθήνα: Διαπολιτισμική Αγωγή-Gutenberg.
Τσαγγαλίδης, Α. & Ευσταθιάδης, Στ. (2001). Εξετάσεις για την Πιστοποίηση της
Ελληνομάθειας. Στο Α.-Φ. Χριστίδης (επιμ.), Γλώσσα, Γλώσσες στην
Ευρώπη/Langue, Langues en Europe (σελ. 45-52). Αθήνα/Athenes: ΥΠΕΠΘ & ΚΕΓ.
192
Χαραλαμπόπουλος, Β. (1997). Οι Όψεις της Διδασκαλίας των Ελληνικών ως Δεύτερης

Γλώσσας. Πρακτικά 1ου Διαβαλκανικού Συνεδρίου «Εκπαίδευση και Διαπολιτισμική
Επικοινωνία» (Πάτρα, 1996). Π. Γεωργογιάννης. Θέματα Διαπολιτισμικής
Εκπαίδευσης. Κοινωνικοψυχολογικές Προσεγγίσεις στην Εκπαίδευση-Διαπολιτισμική
Αγωγή. Αθήνα: Gutenberg.
193
Ξενόγλωσση βιβλιογραφία
Baetens Beardsmore, H. (1986). Bilingualism: Basic Principles. Clevedon,
Engl.(Multilingual Matters, 1).
Baker, C. (2001). Εκμάθηση μιας Δεύτερης Γλώσσας. Εισαγωγή στη Διγλωσσία και τη
Δίγλωσση Εκπαίδευση(εισαγ.-επιμ.και γλωσσάριο Δαμανάκης Μ., μετάφραση
Αλεξανδροπούλου Α.). Αθήνα: Gutenberg.
Cook, V. (1991). Second Language Learning and Language Teaching. London:

Edward Arnold.
Council of Europe. (2001). Common European Framework of Reference for

Languages: Learning, teaching, assessment. Cambridge: CUP.
Crystal, D. (2005). How Language Works. Woodstock & New York: The Overlook
Press.
Ellis, R. (1994). The Study of Second Language Acquisition. Oxford: OUP.
Ellis, R. (1997). Second Language Acquisition. Oxford: OUP.
Fishman, J.A., (1971). Sociolinguistics: A brief Introduction, Rowley, Mass.
Persianis, P. & Polyviou, P. (1992). History of Education in Cyprus: Texts and

Sources. Λευκωσία: Cyprus Pedagogical Institute.
Richards, J.C. & Roberts, T.S. (1986). Approaches and Methods in Language
Teaching. Cambridge: Cambridge University Press.
Saville-Troike, M. (2006). Introducing Second Language Acquisition. Cambridge:

CUP.
Stern, H.H. (1983a). Fundamental Concepts of Language Teaching. Oxford: Oxford

University Press.
194
Διαδίκτυο
Βαρλοκώστα, Σ., Μάρκου Μ. & Τριανταφυλλίδου, Λ. Μέρος Δεύτερο. Κριτήρια
Διαπίστωσης / Πιστοποίησης της Ελληνομάθειας. Γλωσσομαθησιακή Πορεία των
Παλιννοστούντων και Αλλοδαπών Μαθητών της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Εργαλεία Αξιολόγησης της Ελληνικής ως Δεύτερης Γλώσσας. Διαγνωστικά Εργαλεία
Καθορισμού των Επιπέδων Γλωσσομάθειας. Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πρόγραμμα
«Εκπαίδευση Παλιννοστούντων και Αλλοδαπών Μαθητών».
Γέρου-Μαργαρίτη, Κ., Εμμανουήλ, Σ., Θεοδωράκη, Δ., Κολυβά, Μ., Κουδούνα, Μ.,
Μελίστα, Α., Παλαμαρά, Μ. & Παπαθανασίου, Ο. Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και
Θρησκευμάτων, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Αρχική Εκτίμηση του Βαθμού Κατοχής της
Ελληνικής Γλώσσας για Μαθητές του Εξωτερικού, Παλιννοστούντων και Αλλοδαπών.
Αθήνα: Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων.
Εργαστήριο Διαπολιτισμικών και Μεταναστευτικών Μελετών. Αρχική Σελίδα.

Πανεπιστήμιο Κρήτης, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης.
Εργαστήριο Διαπολιτισμικών και Μεταναστευτικών Μελετών, Παιδεία Ομογενών.

Διαπιστωτικά Κριτήρια Ελληνομάθειας. Επίπεδο I, II & III.
Εργαστήριο Διαπολιτισμικών και Μεταναστευτικών Μελετών, Παιδεία Ομογενών. Η

Ελληνική ως Ξένη Γλώσσα, Ι-ΙΙΙ.
Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, Πιστοποίηση Ελληνομάθειας. Διδακτικά Βιβλία.

Ελληνόγλωσσο Εκπαιδευτικό και Υποστηρικτικό Υλικό για τη Διδακτική της Ελληνικής
ως Δεύτερης / Ξένης Γλώσσας.
Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, Πιστοποίηση Ελληνομάθειας. Επίπεδα Ελληνομάθειας.
Παπαλεοντίου, Μ. & Δρ Πετρίδου, Α. Μέτρηση και Προσδιορισμός του Επιπέδου

Ελληνομάθειας Αλλόγλωσσων Μαθητών στα Δημόσια Σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης της
Κύπρου. Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας και Αξιολόγησης.
Συμβούλιο για την Πολιτιστική Συνεργασία, Επιτροπή Παιδείας, Τμήμα Σύχρονων

Γλωσσών, Στρασβούργο. Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τη Γλώσσα:
Εκμάθηση, Διδασκαλία, Αξιολόγηση. Συμβούλιο της Ευρώπης.
195
Υπουργείο Παιδείας Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, Παιδαγωγικό

Ινστιτούτο. Αρχική Σελίδα.
Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής.

Ιστορικό.
Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής.

Σκοπός – Αρμοδιότητες.
Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, Διεύθυνση Ανώτερης και Ανώτατης

Εκπαίδευσης, Υπηρεσία Εξετάσεων. Εξετάσεις Πιστοποίησης Βασικής Γνώσης
Ελληνικής Γλώσσας (Επίπεδο Α2) για Μετανάστες και Αλλοδαπούς.

Εκπαίδευσης, Υπηρεσία Εξετάσεων. Εξετάσεις Πιστοποίησης Πολύ Καλής Γνώσης
Ελληνικής Γλώσσας.

Εκπαίδευσης, Υπηρεσία Εξετάσεων. Εξετάσεις Πιστοποίησης Βασικής Γνώσης
Ελληνικής Γλώσσας (Επίπεδο Α2) για Μετανάστες και Αλλοδαπούς. Ενδεικτικά
Παραδείγματα Ερωτήσεων – Ασκήσεων.

Εκπαίδευσης, Υπηρεσία Εξετάσεων. Εξετάσεις Πιστοποίησης Πολύ Καλής Γνώσης
Ελληνικής Γλώσσας. Θέματα Εξετάσεων για την Απόκτηση Πιστοποιητικού Πολύ
Καλής Γνώσης της Ελληνικής Γλώσσας.

Gri 2014 13322

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Gri 2014 13322

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΔΙΑΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ – ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: «ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΣΥΝΙΣΤΩΣΕΣ ΤΗΣ

ΘΕΜΑ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

«ΔΙΑΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ ΚΑΙ

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Dr ANNA ΧΑΤΖΗΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗ

ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ: ΑΡΙΑΔΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Α. Ε. Μ. : 131

ΘΕΜΑ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

2.Επίπεδα Ελληνομάθειας και Γλωσσικά Τεστ για την Εκμάθηση

2.2.2 Επίπεδα Ελληνομάθειας και Δομές των Γλωσσικών Τεστ

3.Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Γλώσσες

4.Σύγκριση Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς για τις Γλώσσες

«ΔΙΑΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΙΝΟ

χρησιμοποιούμε άμεσα, αλλά επειδή θεωρούμε ότι θα τη χρησιμοποιήσουμε

1.Να αποκτήσουν οικουμενική εικόνα της ελληνικής κοινωνίας

1.1 Δεύτερη και Ξένη Γλώσσα

1.2 Τρόποι Εκμάθησης της Ελληνικής Γλώσσας

Σήμερα τα συστήματα αυτά αποτελούν πολύτιμα βοηθήματα για τη σωστή

1.3 Η Ελληνική ως Δεύτερη / Ξένη Γλώσσα

1.3.2 Η Ελληνική Γλώσσα στην Κύπρο

1.3.3 Μέτρηση και Προσδιορισμός του Επιπέδου Ελληνομάθειας Αλλόγλωσσων

Η κατασκευή του εργαλείου έχει στηριχθεί στο Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο

(α) το διαγνωστικό δοκίμιο ελληνομάθειας κρίθηκε - σε γενικές γραμμές - ως ένα

1.3.4 Η Κοινωνική Πραγματικότητα στην Κύπρο

θα επιδείκνυαν ομολογουμένως αρκετοί Έλληνες σε αντίστοιχη περίπτωση. Αυτό

2.1 Το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

2.1.1 Επίπεδα Ελληνομάθειας του Κ.Ε.Γ. σύμφωνα με το Κ.Ε.Π.Α.

Πίνακας 1: Επίπεδα Κ.Ε.Π.Α. (Council of Europe 2001)

ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

2.1.2 Δομές των Γλωσσικών Τεστ του Κ.Ε.Γ.

Α1 & Α1 για 8-12 ετών

ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΓΡΑΠΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 1 ώρα και 30 λεπτά

2.1.3 Γλωσσικά Τεστ του Κ.Ε.Γ.

Επίπεδο Α1 για παιδιά 8-12 ετών

Κατανόηση γραπτού λόγου (25 μονάδες)

ΠΡΟΣΕΞΕ: πρέπει να βάλεις συνολικά ΕΠΤΑ (7) √ χωρίς το παράδειγμα.

(Πηγή φωτογραφίας: www.axortagos.gr/aksiagapito-skilaki-pou-diekdikei-ton-titlo-tou-mikroterou-

Κατανόηση γραπτού λόγου Διάρκεια: 30 λεπτά

Πρώτο μέρος (12 μονάδες)

ΠΡΟΣΕΞΤΕ: Οι σωστές προτάσεις είναι ΕΞΙ (6), χωρίς το παράδειγμα. Σε δύο

Μετά τη βάφτιση θα φάμε όλοι μαζί στο «Χωριό της Ειρήνης».

(Πηγή φωτογραφίας: http://www.madata.gr/epikairotita/world/154397.html)

Μετά τη βάφτιση θα φάμε όλοι μαζί στο «Χωριό της Ειρήνης».

Παραγωγή γραπτού λόγου Διάρκεια: 40 λεπτά

Πρώτο μέρος (12 μονάδες)

Θέλετε να κάνετε δίαιτα. Συνέχεια, όμως, το ξεχνάτε. Γράφετε σε ένα χαρτί τι

Κατανόηση προφορικού λόγου

ΠΡΟΣΕΞΤΕ: πρέπει να βάλετε συνολικά ΕΞΙ (6) √ χωρίς το παράδειγμα.

Παραγωγή προφορικού λόγου (25 μονάδες)

Διάρκεια: 12 λεπτά (ανά ζεύγος)

-Από πού είστε;

-Ποια είναι τα χόμπι σας;

-Μιλήστε μου για την οικογένειά σας.

-Ποιος είναι ο αγαπημένος σας τραγουδιστής;

-Ποιο είναι το αγαπημένο σας τραγούδι;

-Σας αρέσει να παίζετε παιχνίδια στον υπολογιστή;

-Σας αρέσει που μαθαίνετε ελληνικά;

1.Πώς είναι το σπίτι σας; Σας αρέσει; Γιατί;

2.Ψωνίζετε στις εκπτώσεις ή προτιμάτε να ψωνίζετε τον υπόλοιπο χρόνο. Γιατί;

3.Ποιος είναι ο πιο καλός σας φίλος; Μπορείτε να τον περιγράψετε;

5.Με ποιον τρόπο σας αρέσει να γιορτάζετε τα γενέθλιά σας; Γιατί;

6.Τι κάνετε όταν δεν μπορείτε να κοιμηθείτε το βράδυ;

7.Προτιμάτε να ταξιδεύετε με αεροπλάνο ή τρένο; Γιατί;

Η όψη της ήτανε βασανισμένη 1 αξιοπρέπεια, απλότητα και σεμνότητα. Τα