Imię i nazwisko/ szkoła

……………………………………………………………………..

Liczba punktów

Kuratorium Oświaty w Gdańsku

Konkurs języka polskiego
dla uczniów klas IV-VIII szkoły podstawowej
etap szkolny 24 X 2023r.
Uczennico, Uczniu!
Przeczytaj uważnie zamieszczone teksty i zadania. Zapisuj odpowiedzi
w wyznaczonych miejscach. Pamiętaj o poprawności językowej, ortograficznej
i interpunkcyjnej. Na wykonanie pracy masz 90 minut. Powodzenia!

Tekst I
Dawni gdańszczanie, przede wszystkim zaś zamożni kupcy, właściciele statków
handlowych i bankierzy, zamieszkiwali kamienice w najpiękniejszych miejscach
Głównego Miasta. Były to wysokie domy o przylegających do siebie ciasno
i bogato zdobionych fasadach. Każda miała własny, niepowtarzalny wdzięk, a do
kamienic wiodły bogato zdobione przedproża. Po obu stronach prowadzących ku
nim schodów, na specjalnie do tego celu przystosowanych kolumienkach,
na których wykuta była data roczna ich powstania, spoczywały kamienne kule.
[…] Kosztowne i ciężkie kule świadczyły nie tylko o wielkim szacunku, jaki
gdańszczanie żywili do prastarej tradycji, ale i o zamożności, albowiem im
bardziej zamożny był właściciel kamienicy, tym większe kule zdobiły do niej
wejście. Starannie dobrane swoją wielkością pary kamiennych kul, jakby dwie
wielkie gałki oczne, dniem i nocą zdawały się pilnować wejść do domów. Można
było spotkać kule kamienne na Długim Targu oraz przy takich ulicach, jak
Chlebnicka, Świętego Ducha, Ogarna i Długa. Jednak najpiękniej prezentowały
się te przy uliczce Mariackiej. […]
J. Samp, Gdańskie legendy nieznane, Gdańsk 2010

1
1. (0-1) Dokończ zdanie. Powyższy fragment jest opisem, gdyż ………….

……………………………………………………………………………

2. (0-3) Uzupełnij tabelkę, wpisując po jednym przykładzie z tekstu.

Środek Przykłady
poetycki
Epitet

Porównanie

Przenośnia

3. (0-3) Odmień przez przypadki i liczby rzeczownik gdańszczanin.

Nazwa przypadka Liczba pojedyncza Liczba mnoga

2
 4. (0-4) Dokonaj analizy składniowej podanego zdania na wykresie. Nazwij
wszystkie jego części.

Każda kamienica miała swój własny niepowtarzalny wdzięk.

5. (0-2) Utwórz rodzinę wyrazów od słowa dom składającą się

z co najmniej pięciu wyrazów pochodnych.
dom- ……………………………………………………………………

………………………………………………………………………….

6. (0-1) Wybierz jeden wyraz pochodny z zadania nr 5 i odkreśl w nim

formant od tematu słowotwórczego.

………………………………………………………………..

7. (0-1) Zapisz wyraz podstawowy do słowa: przedproża.

……………………………………………………………..
8. (0-2) Uzasadnij pisownię wyrazu: niepowtarzalny

……………………………………………………………………

……………………………………………………………………
9. (0-3) Podziel podany wyraz na sylaby, głoski i litery, zapisz ich liczbę.
kamienice liczba
Sylaby

Litery

Głoski

3
10.(0-1) Podkreśl w poniższym wyrazie akcentowaną sylabę.

za-miesz-ki-wa-li-by

11.(0-3) W imieniu samorządu szkolnego napisz ogłoszenie

o wycieczce po starych uliczkach Gdańska. Zachęć rówieśników
do uczestnictwa, posługując się dwoma argumentami.

OGŁOSZENIE

…………………………………………………………………

…………………………………………………………………

………………………………………………………………..

…………………………………………………………………

…………………………………………………………………

…………………………………………………………………

…………………………………………………………………

………………………………………………………………

…………………………………………………………………

…………………………………………………………………

…………………………………………………………………

…………………………………………………………………

4
Tekst II
Piękna Radunica
Wydarzyło się to w miejscu, gdzie trzy rzeki zlewają się
w jedno koryto. Dziś ta niezbyt daleko od Gdańska położona miejscowość,
nazywa się Krępiec […]. Podobno nazwę zawdzięcza pewnemu rybakowi,
którego przodkowie, za zgodą gdańskich książąt – odwiecznych panów tej ziemi,
mogli w owej okolicy łowić ryby.
Ich wnuk – Krams, czatował tu pewnego dnia o świcie
na łabędzie. Panom na zamku potrzebny był puch tych ptaków. Kazali więc swym
poddanym nałapać ich tak wiele, by wystarczyło na kilka solidnych pierzyn.
Po jakimś czasie chłopak ujrzał wreszcie zmierzające ku niemu łabędzie.
Pierwszy płynął po Motławie. Drugi zbliżał się od strony rzeki o nazwie Czarna
Łacha. Ostatni zaś majestatycznie unosił się na wodach Raduni. Gdy były już
wystarczająco blisko ukrytego wśród sitowia Kramsa, ten wprawnym ruchem
rzucił na nie z wysokiego brzegu lekką sieć, w której wszystkie trzy zaczęły się
wnet rozpaczliwie plątać.
Jakież było jednak zdziwienie młodego rybaka, gdy zniewolone łabędzie mówić
poczęły ludzkim głosem i prosić go o litość, obiecując sowitą nagrodę.
- Daruj nam życie, dobry człowieku – usłyszał. – Wybierz sobie jednego z nas,
a nie będziesz żałował – błagały ptaki.
Wybór padł na najpiękniejszego z łabędzi, tego, który przypłynął od strony
Raduni. Kiedy zaś dwa pozostałe odleciały na północ, trzeci ptak na moment
zniknął pod wodą, by po chwili wyłonić się z niej w postaci dziewczyny.
Tak urodziwej panny Krams nigdy nie widział. Od tego czasu spotykali się tu
w wielkiej tajemnicy przed światem. […] Oczarowany wdziękami swej wybranki,
rybak nawet nie przypuszczał, że ukochana jest rusałką Radunicą. Była jedną
z tych nimf wodnych, co mieszkały niegdyś w rzece Raduni. Oboje byli bardzo
szczęśliwi i postanowili się pobrać. Jeden tylko warunek kazała mu spełnić piękna
wodnica. Musiał jej przyrzec, że nigdy nie spojrzy na nią ukradkiem przy blasku
księżyca. Wiedziała dobrze, iż gdy tylko dostrzeże niewielkie płetwy u jej bioder
oraz między palcami stóp - zostanie przez umiłowanego odrzucona.
Młody Krams obiecał spełnić jej życzenie. […]
Po ślubie zamieszkali w niewielkim domku. Ona cierpliwie łatała uszkodzone
sieci oraz umilała życie śpiewem, on zdawał się być najszczęśliwszym spośród
wszystkich poddanych księcia. Z czasem jednak ciekawość wzięła górę i pewnej
nocy, gdy księżycowy blask przenikać zaczął do ich chatki, Krams
lekkomyślnie złamał dane słowo. […]
Jerzy Samp, Legendy gdańskie, Gdańsk 2012

5
12.(0-4) Posługując się równoważnikami zdania, uzupełnij plan wydarzeń
przedstawionej legendy.
a. Polowanie Kramsa na łabędzie nad rzeką.

b. ……………………………………………………………………..

c. ……………………………………………………………………..
d. Prośba o darowanie życia.

e. ……………………………………………………………………..

f. ……………………………………………………………………..

g. ……………………………………………………………………..

h. ……………………………………………………………………..

i. ……………………………………………………………………..

13.(0-5) Ułóż własne zakończenie powyższej legendy.

……………………………………………………………………………...

……………………………………………………………………………...

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

6
…………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………….
0-1 0-1-2 0-1 0-1

14. (0-7) Która z legend przeczytanych do konkursu podobała Ci się

najbardziej i dlaczego? Podaj jej tytuł oraz opisz krótko treść wybranej
legendy oraz użyj co najmniej dwóch argumentów uzasadniających
wybór.
……………………………………………………………………………...

……………………………………………………………………………...

……………………………………………………………………………...

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

7
……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………

8
……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………….

Punktacja przyznana przez SKK za zadanie 14.

0-1 0-1-2 0-1-2 0-1 0-1