การอินทิเกรต และการประยกต์

ุ
3.1 อินทิกรัลไม่ จาํ กัดเขต (Indefinite Integral)
ํ
ถ้ากาหนดฟั งกชั์ น f มาให้ จะหาฟังกชั์ น F ที่ซ่ ึง F′(x) = f(x) จะเรี ยก
่ น ปฏิยานุพนั ธ์(antiderivative) ของ f(x) และเรี ยกวิธีการหา F(x) วา่
F(x) วาเป็
การอินทิเกรต เชน่
ํ
กาหนด f(x) = x 2
x3
่ ยานุพนั ธ์ของ f(x) คือ
จะได้วาปฏิ F(x) =
3
x3
= +2
3
x3
= + π,…
3
เขียนในรู ปทัว่ ไป คือ F(x) = + C เมื่อ C เป็ นตัวคงคา่

บทนิยาม1 ถ้า F′(x) = f(x) สําหรับทุกๆ x ที่อยูใ่ นโดเมนของ f แล้ว

ปฏิยานุพนั ธ์ของ f(x) คือ F(x) + C จะเขียนแทนด้วย ∫ f ( x) dx อานวา ่ ่ อินทิกรัลไมจํ่ ากดั
เขตของฟังกชั์ น f เทียบกบตั
ั วแปร x
นัน่ คือ ∫ f ( x) dx = F(x) + C
เรี ยก f(x) วา่ ตัวถูกอินทิเกรต (Integrand) และเรี ยก C วา่ ตัวคงคาของการอิ
่ นทิเกรต (constant
of integration)
สตรของอิ
ู นทิกรัลไม่ จาํ กัดเขต

1. ∫ du = u+C
u n +1
2. du = +C เมื่อ n ≠ −1
n +1
1
3. ∫u du = ln | u | + C

au
4. ∫ a du =
u
+C เมื่อ a > 0, a ≠ 1
ln a
5. ∫ eu du = e u + C
6. ∫ sin u du = −cos u + C
7. ∫ cos u du = sin u + C
8. u du = tan u + C
∫ cos ec u du = −cot u + C
2
9.
10. ∫ sec u tan u du = sec u + C
 2

11. ∫ cos ec u cot u du = −cosec u + C

12. ∫ tan u du = ln | sec u | + C
13. ∫ cot u du = ln | sin u | + C
14. ∫ sec u du = ln | sec u + tan u | + C
15. ∫ cos ec u du = ln | cosec u − cot u | + C
du
16. ∫ = arcsin( ) + C เมื่อ a > 0
a − u2
2

du 1 u
17. ∫ 2 = arctan ( ) + C เมื่อ a > 0
a +u 2
a a
2

่
ตัวอยาง จงหา ∫ (x + 1 + x 5 + 8 ) dx
3

x
1 1
วิธีทาํ ∫ (x + x + + 8 ) dx = ∫ x dx +
3 3
∫ x dx + dx + ∫ 8 dx

5 75
= + ln | x | + x + 8x + C
7
หมายเหตุ ในการหาอินทิกรัลของฟังกชั์ น เราจะพบบอยที ่ ่ไมสามารถใช้
่ สูตรอินทิกรัลได้โดยตรง
จําเป็ นที่ตอ้ งเปลี่ยนรู ปของฟังกชั์ นเพื่อให้ใช้สูตรได้ ดังตัวอยางตอไปนี
่ ่ ้

ตัวอยาง ่ จงหา ∫ ( 3x + 4 ) 12 dx
วิธีทาํ ให้ u = 3x + 4 , du = 3 dx
1
∫ ( 3x + 4 ) ∫u
12 12
dx = du
3
u13
= +C
13
1
= ( 3x + 4 ) 13 + C
39
ตัวอยาง ่ จงหา ∫ x 6x 2 − 3 dx
วิธีทาํ ให้ u = 6x 2 −3 , du = 12x dx
1
1 2
∫ x 6 x − 3 dx = 12 ∫ u du
2

1 u 3/2
= +C
12 3 / 2
3
1 2
= u +C
18
1
= (6x 2 −3 ) + C
18
 3

ตัวอยาง ่ จงหา ∫ 23x dx

x +4
วิธีทาํ ให้ u = x 2 + 4 , du = 2x dx
3x 3 1
∫ x 2 + 4 dx = 2 ∫ u du
3
= ln | u | + C
2
3
= ln ( x 2 + 4 ) + C
2
2x+ 1
ตัวอยาง ่ จงหา ∫ e dx
วิธีทาํ ให้ u = 2x + 1, du = 2 dx
2x+ 1 1 u
∫ e dx = 2 ∫ e du
1 u
= e +C
2
1 2 x +1
= e +C
2
ตัวอยาง ่ จงหา ∫ 2 dx
3 x +5

วิธีทาํ ให้ u = 3x + 5, du = 3 dx
1
dx =
3 ∫ 2u du

1 2u
∫ 2 dx
3 x +5
= ( )+C
3 ln 2
1 3x + 5
= (2 )+C
3ln 2
ตัวอยาง ่ จงหา ∫ x3x dx
2

วิธีทาํ ให้ u = x 2 , du = 2x dx
1
∫ x3 ∫
x2
dx = 3u du
2
1 3u
∫
2
x3x dx = ( )+C
2 ln 3
1 2
= ( 3x ) + C
2 ln 3

ตัวอยาง ่ จงหา ∫ ecos x sin x dx

วิธีทาํ ให้ u = cos x , du = −sin x dx
dx = − ∫ e du u

∫e sin x dx = −e u + C
cos x

= − e cos x + C
 4

ตัวอยาง ่ จงหา ∫ cos (2x + 1) dx

วิธีทาํ ให้ u = 2x + 1, du = 2 dx
1
∫ cos(2x + 1) dx =
2 ∫
cos u du
1
= sin u + C
2
1
= sin (2x+1) + C
2

tan x
่ จงหา ∫
ตัวอยาง dx
x
1
วิธีทาํ ให้ u= x , du = dx
2 x
tan x
∫ x
dx = 2 ∫ tan u du du
= 2 ln | sec u | + C
= 2 ln | sec x | + C

1
่ จงหา ∫
ตัวอยาง dx
16 − 9x 2
1 1
วิธีทาํ ∫ dx = ∫ dx
16 − 9x 2 4 − (3x) 2
2

ให้ u = 3x,
du = 3 dx ดังนั้ น
1 1 1
∫ 16 − 9 x 2 dx = 3 ∫ 42 − u 2 du
1 u
= arcsin + C
3 4
1 3x
= arcsin +C
3 4
5
่ จงหา
ตัวอยาง ∫ 4 x 2 + 9 dx
5 5
วิธีทาํ ∫ 4 x 2 + 9 dx = ∫ (2x)2 + 32 dx
ให้ u = 2x, du = 2 dx ดังนั้ น
5 5 du
∫ 4x + 9
2
dx = ∫
2 u + 32
2

5 1 u
= . arctan + C
2 3 3
5 2x
= arctan +C
6 3
 5

ตัวอยาง ่ จงหา ∫ cos x2 dx

2 + sin x
วิธีทาํ ให้ u = sin x, du = cos x dx ดังนั้ น
cos x du
∫ 2 + sin 2 x dx = ∫ ( 2)2 + u 2
1 u
= arctan +C
2 2
1 sin x
= arctan +C
2 2
่
ตัวอยาง จงหา ∫ 2 dx
x − 4x + 13
วิธีทาํ 2
x 2 −4x + 13 = ( x −2 ) + 3 2
ให้ u = x − 2 , du = dx
dx 1
∫ x − 4 x + 13
2
= ∫ 2 2 du
u +3
1 u
= arctan + C
3 3
1 x−2
= arctan ( )+C
3 3

dx
่ จงหา ∫
ตัวอยาง
8x − x2
วิธีทาํ เราจะเขียน 8x −x 2 ให้อยูใ่ นรู ปกาลั
ํ งสองสัมบูรณ์
จาก 8x −x 2 = − ( x 2 −8x )
= − [ ( x −4 ) 2 −16]
= 16 − ( x −4 ) 2
= 42 − (x − 4) 2
ให้ u = x − 4 , du = dx
dx dx
ดังนั้ น ∫ 8x − x 2 = ∫ 42 − ( x − 4)2
du
= ∫
4 − u2
2

u
= arcsin + C
4
x−4
= arcsin +C
4