You are on page 1of 26

UCS 533

TEMEL HARİTA BİLGİSİ


ve
COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ

Yrd. Doç. Dr. Hakan UYGUÇGİL


ucs533@gmail.com

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
HARİTA PROJEKSİYONLARI

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Harita Projeksiyonu nedir?

 Küre ya da üç boyutlu bir nesnenin


yüzeyinin bir bölümünü bir düzlem üzerine
aktararak göstermeye yarayan yönteme
harita projeksiyonu adı verilir.
 Üç boyutlu küresel bir nesnenin iki boyutlu
kartezyen sistemde sistematik olarak
yorumlanmasına harita projeksiyonu adı
verilir.

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Ortografik
Projeksiyon merkezi
sonsuzda Harita düzlemi

Stereografik
Projeksiyon merkezi
elipsoidin antipotunda
Gnomonik
Projeksiyon merkezi
elipsoidin merkezinde

elipsoid

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Harita Projeksiyonları…

 Projeksiyon yüzeylerine göre,


 Distorsiyon özelliklerine göre,
 Yönlerine göre,
 Projeksiyon merkezlerine göre

kategorilere ayrılır.

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Projeksiyon Yüzeylerine göre

 Silindirik Projeksiyonlar
 Konik Projeksiyonlar
 Düzlemsel (Azimutal) Projeksiyonlar

olarak üçe ayrılır.

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Silindirik Projeksiyonlar

 Küresel yüzeyin silindir üzerine


izdüşümünün alınması
Silindirik projeksiyon yüzeyi
 Meridyenler eşit aralıklarla, paraleller
eşit olmayan aralıklarla
yerleştirilmiştir. Ölçek, ekvator çizgisi
boyunca doğrudur. Şekil ve ölçek
distorsiyonları kutuplara gidildikçe
artar.

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Silindirik Projeksiyonlar

Enlemesine (Transverse)
silindirik projeksiyon
yüzeyi
 Kutuplara dik açı yapan
silindir.

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Silindirik Projeksiyonlar

İki hat boyunca kesen


(Secant) silindirik
projeksiyon yüzeyi
 İki hat boyunca yerküreye
temas eden silindir.

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Konik Projeksiyonlar

Konik projeksiyon yüzeyi


 Küresel yüzeyin bir koni
üzerine izdüşümünün
alınması.

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Konik Projeksiyonlar

İki hat boyunca kesen


(Secant) konik
projeksiyon yüzeyi
 İki hat boyunca yerküreye
temas eden koni.

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Düzlemsel Projeksiyonlar

Azimutal projeksiyon
yüzeyi
 Küresel yüzeyin bir düzlem
üzerine izdüşümünün
alınması.

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Düzlemsel Projeksiyonlar

İki hat boyunca kesen


(Secant) azimutal
projeksiyon yüzeyi
 İki hat boyunca yerküreye
temas eden düzlem.

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Projeksiyonlar siyasi partiler gibidir. Her şeyi çarpıtırlar.

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Seçilen yüzeye göre bozuşma (distorsiyon) değişir.

Silindirik Konik

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Distorsiyon özelliklerine göre

 Şekil koruyan projeksiyonlar (Konformal)


 Alan koruyan projeksiyonlar (Eşit Alan)
 Mesafe koruyan projeksiyonlar (Eşit Mesafe)
 Yön koruyan projeksiyonlar (Azimutal)
 Ölçek koruyan projeksiyonlar
(Hiçbir projeksiyonda tamamen ölçek korunamaz)

olarak beşe ayrılır.

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Yönlerine göre

 Ekvtoral projeksiyonlar
Ekvatorla örtüşen yüzeyler için

 Enlemesine (Transverse) projeksiyonlar


Ekvatora dik yüzeyler için

olarak ikiye ayrılır.

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Projeksiyon merkezlerine göre

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Koordinat ve Referans Sistemleri

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Universal Tranverse Mercator

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Universal Tranverse Mercator
 84N (kuzey) enleminden
başlayıp 80S (güney)
enlemine kadar dünyayı 6
derece genişliğinde 60
dikey zona ayırır.
 Zonlar, 180. Meridyenden
başlayarak doğuya doğru
numaralandırılır.
 Her bir zon için Doğu
(merkezi meridyenden) ve
Kuzey (ekvatordan)
belirlenmiştir.
 UTM projeksiyonunda alan,
mesafe ve şekil iyi bir
biçimde korunmuştur.
ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Türkiye UTM zonları

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Bilinmesi gereken Datumlar

 ED50 (European Datum 1950)


 WGS84 (World Geodetic System 1984)
 GRS80 (Geodetic Reference System 1980)

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Projeksiyon ve Datum Dönüşümleri

 Harita projeksiyonu 3D yapının 2D yapıda


yorumlanmasıdır.
 Datumlar arası dönüşüm 3D bir yapının 3D bir
yapıya dönüşümüdür.
 Bir projeksiyondan başka bir projeksiyona
dönüşüm her ikisini de gerekli kılabilir.

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Datum aynı projeksiyon dönüşümü

Coğrafi Projeksiyon UTM Projeksiyonu


WGS84 WGS84

Parametre gerekli değil.

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü
Datum farklı projeksiyon dönüşümü

UTM Projeksiyon UTM Projeksiyonu


WGS84 ED50

Datum dönüşümü için parametre gerekli

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ
Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü

You might also like