LES 5 – Effectieve leerstrategieën

Iets vergeten?

1. Zo ja, wat? …………………………………………………………………………………………………………………

2. Hoe kwam dit? ……………………………………………………………………………………………………………

3. Wat ga je deze week beter/ anders doen? ………………………………………………………………………

Planning
 Ga eens kijken in je planning van september en probeer eens te achterhalen of je hierin

bent gegroeid?

Ja / Neen… Ik ben wel / niet gegroeid in …………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

 Wat doe je nu anders? Wat heb je ondertussen geleerd? ……………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

 Neem ook eens je tijdsaanduiding onder de loep. Kan je ondertussen al goed inschatten
hoeveel tijd je spendeert aan de verschillende vakken?
o Hoeveel tijd reken je voor een taak van Engels? ………u………………min
o Hoeveel tijd reken je voor een toets van Wiskunde? ………u………………min
o Hoeveel tijd reken je voor een grote toets van Frans? ………u………………min
o Hoeveel tijd reken je voor een toets van NW? ………u………………min

Sint-Donatus CaD. Cursus leren leren 1e jaar Pagina. 19

Effectieve leerstrategieën
Ga actief aan de slag met de leerstof.

Wat werkt niet ! Wat werkt wel !

 Lezen en lezen en lezen werkt niet! 1. de leerstof hardop aan jezelf uitleggen
 Overschrijven en overschrijven en 2. flashcards maken
overschrijven werkt ook niet! 3. Cornell-methode
4. quiz maken
5. online bevragingen
6. schema maken
7. samenvatten

Mogelijkheden:

1. De leerstof luidop aan jezelf voorlezen

Je leest de leerstof terwijl je ze probeert in te prenten. Je hoort ondertussen ook wat je leest.
Hierbij worden zowel de zintuigen ogen en oren gebruikt. Hoe meer zintuigen je activeert, hoe
beter je studeert.

2. Flashcards maken
Kaartjes waarop je langs de ene kant je titel/ kernwoord schrijft en langs de andere kant wat erbij
hoort. Verzamel ze per hoofdstuk. Gebruik je flashcards naast de inhoudstafel van je cursus. Op
die manier blijf je het overzicht van je cursus behouden. Is er geen inhoudstafel in je cursus, maak
deze dan zelf. Je kan ook werken met vragen aan jezelf of vertalingen.

Sint-Donatus CaD. Cursus leren leren 1e jaar Pagina. 20

3. Cornell-methode
Ook hier ga je aan de slag met de titels/ kernwoorden en wat erbij hoort. Alleen schrijf je ze deze
keer in 2 kolommen. Op die manier kan je afdekken en jezelf opvragen. Vergeet zeker ook niet je
titels in te studeren, want deze zorgen voor overzicht.

Sint-Donatus CaD. Cursus leren leren 1e jaar Pagina. 21

Sint-Donatus CaD. Cursus leren leren 1e jaar Pagina. 22
4. Quiz maken
Dit kan je op papier of op de computer. Maak van je tussentitels vragen. Deze
kan je op flashcards schrijven, gewoon onder elkaar schrijven zonder het
antwoord erbij (dan is de kans kleiner dat je jezelf gaat bedriegen door stiekem
te gaan kijken), vraag en antwoord bij elkaar schrijven.

5. Online bevragen
Voor de talen bestaat de site Quizlet om je woordjes in te studeren. Je kan hierbij kiezen op welke
manier je deze wil opvragen. verbuga.eu is ideaal om je vervoegingen van Frans in te oefenen.

Online hulpmiddelen:

 quizlet  verbuga
= om je woordjes te oefenen = om werkwoorden te vervoegingen

5. Schema

Maak een schema van de leerstof. Zoek de kernwoorden. Zoek

de verzamelnaam en de bijhorende kernwoorden. Probeer een
beetje structuur te brengen in de tekst. Probeer te werken met
lijnen en tekstballonnen. Denk goed na, wat waarbij hoort.

6. Samenvatten

Sint-Donatus CaD. Cursus leren leren 1e jaar Pagina. 23

 Samenvatten! Het woord zegt het eigenlijk zelf. Je gaat de grote
hoeveelheid leerstof kleiner maken tot alle details eruit zijn en je
onthoudt de belangrijke zaken.

Een samenvatting maak je om verschillende redenen:

- overzicht van de cursus, aan de hand van de titels en de
hoofdzaken
- hoofdzaken instuderen
- herhalen

Sint-Donatus CaD. Cursus leren leren 1e jaar Pagina. 24

Voor alle soorten samenvattingen geldt dat:
- begin met de titels
- gebruik geen volzinnen
- niet overschrijven bij het maken van je samenvatting, maar begrijpen wat je opschrijft
- ze herbruikbaar moeten zijn, als je een samenvatting maakt voor een toets, hou deze dan bij
voor de examens! Anders doe je dubbel werk.
- Gebruik ezelsbruggetjes, zorg voor logische volgorde, …

Voorbeeld:
Wat is makkelijker in te studeren:
a) SRMVSMRVTMDP
b) VRTSMSVTMPMD
De tweede versie zal makkelijker zijn dan de eerste, omdat de letters dingen vormen die
wel al kennen. VRT – SMS – VTM - PMD

Oefening:
De leerkracht deelt boodschappenlijstjes uit. Voor de ene helft van de klas is dit
boodschappenlijstje niet geordend, voor de andere helft van de klas is dit wel geordend
(groenten, vlees, …). Elke leerling krijgt 1 minuut de tijd om het boodschappenlijstje uit het
hoofd te leren? Als het geordend staat zal het makkelijker zijn om in te studeren. Ga dit
even na met de klas.

Je kan ook steeds je eigen systeem kiezen, maar hou wel rekening met een aantal
regels:
- gebruik kleuren, maar gebruik deze consequent! De hoofdtitel steeds in dezelfde kleur, de
tussentitels steeds in dezelfde kleur, … Maak er geen kleurboek van.
- Nooit volzinnen schrijven in je samenvatting. De kans is dan groot dat je zinnen uit je hoofd
studeert, die je eigenlijk niet begrijpt. Het is alsof je je cursus uit je hoofd leert zoals je een
gedichtje instudeert.
- Zorg dat je samenvatting herbruikbaar is! Doe nooit dubbel werk, dat is zonde van de tijd.
- Maak je samenvatting zo dat je jezelf zo weinig mogelijk kan bedotten. Je gaat zaken moeten
kunnen afdekken of wegstoppen, zodat je ze in je hoofd kan steken. Aflezen helpt niet.

Sint-Donatus CaD. Cursus leren leren 1e jaar Pagina. 25

Waarom titels en tussentitels instuderen?
Stel je je kleerkast voor. Nu is deze mooi geordend: broeken bij
de broeken, truien bij de truien, kuisen bij elkaar, … Wat zou er
gebeuren als je al je kledingstukken op een hoop door elkaar in je
kast zou gooien? Hoe zou het lopen als je je ’s morgens moet
aankleden om naar school te gaan? Je zal waarschijnlijk een half
uur vroeger moeten opstaan om alles bij elkaar te zoeken.

Als je ook je titels en tussentitels instudeert, dan zorg

je voor de kapstokken en schuiven in je hoofd en ga je
je leerstof veel makkelijker terugvinden op een toets.
Heb je al eens voorgehad dat je na een toets de
vragen overloopt met je vrienden en dan tot besef
komt: maar ja, dat wist ik wel! Dat wil zeggen dat je
het eigenlijk wel hebt ingestudeerd, maar dat het
ergens onder alle andere leerstof lag en je het niet
terugvond.

Waarom is herhalen zo belangrijk?

Spijtig genoeg onthoud je niet alles van de eerste keer. Denk

eens aan toen je leerde fietsen. Dat heb je vaak moeten oefenen.
Telkens je viel, zette je je terug recht en probeerde je opnieuw.
Als je nu wil fietsen, denk je eigenlijk niet meer na wat je moet
doen. Je neemt gewoon je fiets en je bent weg.

Sint-Donatus CaD. Cursus leren leren 1e jaar Pagina. 26

 Dat wil zeggend dat de verbindingen in je hersenen sterk
zijn. Dit kan je vergelijken met geitenpaadjes. In een wei
met geiten stappen de geiten steeds dezelfde weg. Je zal
zien dat op die weg het gras niet meer groeit. Door de vele
herhalingen hebben de geitjes een wegje gemaakt. Dit moet
je ook proberen maken in je hersenen. Hoe vaker je herhaalt
hoe sterker je verbindingen zijn.

Evaluatie toetsen

Telkens je een toets terugkrijgt, ga je deze verbeteren. Je gaat

niet enkel je fouten verbeteren, maar je gaat ook kijken waarom
je die vraag fout had.
- heb je de vraag niet goed begrepen?
- Was je antwoord onvolledig?
- …

Een slecht punt op een toets is niet erg, als je eruit leert. Elke fout zorgt ervoor dat je iets leert!
Zonder fouten leer je niets, maar je moet dan wel even tijd nemen om te kijken wat je kan leren
uit je fout. Bedenk na elke toets een werkpunt waar je voor de volgende toets gaat op letten.
Zo kan het gebruik van een kladblad tijdens de toets ook handig zijn. Je kladblad kan je
gebruiken om je gedachten te ordenen. Het is makkelijker om je theorie toe te passen als die
ergens staat opgeschreven. Anders moet je steeds moeite doen om ze in je hoofd te zoeken. Het
gebeurt soms ook dat er iets in je cursus staat wat je moeilijk kan onthouden en je steeds weer
vergeet. Schrijft dit zeker en vast op je kladblad bij het begin van je toets. Dat zorgt voor rust in je
hoofd en zal je je kalmer voelen tijdens de toets.

Sint-Donatus CaD. Cursus leren leren 1e jaar Pagina. 27