Συνέντευξη Φορο-τσεκούρι ∆ολοφόνοι

Σιρ Σέβερ σε μικρομεσαίους, με στολή και

Ισραήλ: Όργιο υποκλοπών
λοπών στο απυρόβλητο ρατσισμός
και προπαγάνδας το κεφάλαιο κατά Ρομά
> σελ. 4 > σελ. 5, 17
> σελ. 11

‣ Εφημερίδα της αντικαπιταλιστικής κομμουνιστικής Αριστεράς ‣ www.prin.gr €2

‣ ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023

ΕΤΟΣ 33ο ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 1.642

Πρώτα
αρπάζουν, μετά
«μοιράζουν»
Τακτική Χότζα ακολουθεί ο…
απλοχέρης Μητσοτάκης με τα
επιδόματα που παρουσιάζει
ως κυβερνητικά δώρα. Η
κυβέρνηση ανακοίνωσε πως
υπάρχουν φέτος 2,5 δισ. ευρώ
επιπλέον φορολογικά έσοδα.
Δηλαδή ομολογεί πως έγδαρε
τον κόσμο, με τον υψηλότατο
ΦΠΑ, τους ειδικούς φόρους
και όλα όσα οδηγούν τα
προϊόντα στα ύψη. Απ’ αυτά θα
«δώσει» 350 εκατ. στους «πιο
ευάλωτους», δηλαδή μόλις το
14% από όσα άρπαξαν. Και μόνο
το ότι ομολογείται επίσημα πως
πως 2,3 εκατομμύρια άνθρωποι
στην Ελλάδα είναι «ευάλωτοι»
είναι αποκαλυπτικό για την
ταξική πολιτική φτωχοποίησης
που εφαρμόζεται. Αυτή πρέπει
να ανατραπεί.

Ανάλυση

Η φλόγα της εξέγερσης

φωτίζει για πάντα Εκφυλισμός της
«κυβερνώσας
Αριστεράς»
Με τη μεγάλη πορεία κορυφώθηκαν οι εκδηλώσεις για τα 50χρονα του Πολυτεχνείου. Σε Η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ από την
πρώτο πλάνο η αλληλεγγύη στην Παλαιστίνη και η πάλη κατά κυβέρνησης, κεφαλαίου, ΝΑΤΟ. υποταγή στην αστική διαχείριση
και στα μνημόνια έως το άνοιγμα
στο κέντρο και στην εκλογή

Π
λημμύρισε από νεολαία και εργαζόμενους το Πολυτε-
χνείο. Με δεκάδες χιλιάδες λαού και νεολαίας η φετινή
πορεία, με μια μεγάλη παλαιστινιακή σημαία μπροστά
στα μπλοκ των φοιτητικών συλλόγων. Οργισμένη καταγγελία
του εγκλήματος του Ισραήλ στη Γάζα, της αστυνομοκρατίας και
της αντεργατικής πολιτικής της κυβέρνησης. Το πνεύμα της εξέ- Κασσελάκη. Βαρύτατες ευθύνες
γερσης παραμένει επίκαιρο και ζωντανό, σε πείσμα των προ- όλων των τάσεων. >>> σελ. 8-9
σπαθειών του συστήματος. Ανάγκη για μια ανατρεπτική Αριστε-
Ρεπορτάζ για τις εξελίξεις με
ρά, που δεν θα συμβιβάζεται, δεν θα προσκυνά. Εξαιρετικές εκ-
τις αποχωρήσεις. >>> σελ. 7
δηλώσεις της Πρωτοβουλίας ΝΑΡ-νΚΑ. >>> σελ. 3, Φάκελος 12-16
2 ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023 Η δεύτερη ματιά

editorial Μαριάννα Τζιαντζή

Κερδοσκοπικός Οι περισσότεροι από τους «μαχητές των δρόμων»,

τα λαϊκά παιδιά που κυριολεκτικά έδωσαν το αίμα τους για να γίνει
ο «εισαγόμενος» ο Νοέμβρης του ’73 αυτό που έγινε, παραμένουν στη σκιά.
πληθωρισμός
Ενώ η κυβέρνηση αναμασάει ακόμα την
καραμέλα περί «εισαγόμενου» και…
Τα φτωχόπαιδα
«εφήμερου» (εδώ και δύο χρόνια)
πληθωρισμού, ακόμα και η Ευρωπαϊκή
Επιτροπή κάνει λόγο για «μετάλλαξη της
του Πολυτεχνείου
ασθένειας» και παραδέχεται πως τα κέρ-
δη των εταιρειών είναι η κύρια αιτία που

η εκτίναξη των τιμών θα κρατήσει πολύ.
Οι ανατιμήσεις των προϊόντων θα
οφείλονται για τα επόμενα δύο χρόνια,
κατά το μεγαλύτερο ποσοστό τους, στα
εταιρικά κέρδη και όχι τόσο στις αυξή-
σεις μισθών, το κόστος εργασίας και το
ενεργειακό κόστος. Αυτό δεν το αναφέ-
ρει κάποιος μαρξιστικός όμιλος αλλά η
έκθεση φθινοπωρινών προβλέψεων της
Κομισιόν. Μάλιστα, σύμφωνα με την
Κομισιόν, πρωταθλητές στα κέρδη είναι
(αναλογικά) οι εταιρείες στην Ουγγαρία,
στην Πολωνία, στη Ρουμανία, στη Σλοβα-
κία, στην Ελλάδα και στη Σλοβενία, κάτι
που καταρρίπτει το αφήγημα περί «εισα-
γόμενης» ακρίβειας.
Η Κομισιόν υπολογίζει συγκεκριμένα
ότι πάνω από το 50% της ανόδου των
τιμών στην Ελλάδα οφείλεται στον λεγό-
μενο «πληθωρισμό της απληστίας», με
την επίδραση του κόστους εργασίας σε
αυτόν να είναι από τις μικρότερες στην
Ευρώπη. Βεβαίως, οι αστικοί θεσμοί,
όπως η Κομισιόν, εισάγουν την έννοια
της «απληστίας» για να μην μιλήσουν
για καπιταλιστικά κέρδη.
Απέναντι στο τσουνάμι εταιρικής ακρί-
βειας –νομότυπης και μη– η κυβέρνηση
συνεχίζει να καλεί τους πολίτες να μην…
δαιμονοποιούν την επιχειρηματικότη-
τα που τους πίνει το αίμα! Οι όψιμες
κορόνες περί «μάχης κατά του πλη-
θωρισμού», με γελοία επικοινωνιακά
τεχνάσματα όπως η έκπτωση… 5% σε
επιλεγμένα προϊόντα και μια χούφτα
πρόστιμα για το θεαθήναι, αποκρύπτουν
το γεγονός ότι η κυβέρνηση αρνείται
μετά βδελυγμίας πραγματικές αυξήσεις
στους μισθούς και πλήγμα στα κέρδη
των επιχειρήσεων. Το σύνθημα «τα κέρ-
δη τους, οι ζωές μας» είναι πιο επίκαιρο
από ποτέ!
∆
εν διαθέτουμε στατιστικά στοιχεία για
την κοινωνική σύνθεση των φοιτη-
τών στα ελληνικά πανεπιστήμια στα
τελευταία χρόνια της δικτατορίας. Επίσης
δεν διαθέτουμε στοιχεία για την κοινωνική
σύνθεση, την ταξική προέλευση των νέων
(φοιτητών και μη) που τον Νοέμβρη του ’73
βρέθηκαν «μέσα» στο Πολυτεχνείο. Ωστόσο,
χάρη σε δύο σημαντικές μελέτες, που εκ-
δόθηκαν πολύ πρόσφατα (του Ιερώνυμου
Λύκαρη και του Λεωνίδα Καλλιβρετάκη),
αρχίζουμε να μαθαίνουμε περισσότερα για
τους νέους που συμμετείχαν στις ηρωικές
κινητοποιήσεις «έξω» από το Πολυτεχνείο,
παίζοντας τη ζωή τους κορόνα γράμματα.
Ανάμεσά τους φοιτητές, μαθητές, ελεύθεροι
επαγγελματίες, καλλιτέχνες, όμως οι περισ-
σότεροι ήταν φτωχόπαιδα, παιδιά της εργα-
τικής τάξης, οικοδόμοι, νεαροί βιοπαλαιστές.
Ήταν αυτοί που συνέλαβε η Ασφάλεια, που
δέχτηκαν τις σφαίρες των ένστολων, αυτοί
που τα ονόματα και η επαγγελματική τους
ιδιότητα έχουν καταγραφεί στις επίσημες κα-
ταστάσεις της αστυνομίας, των κλινικών και
των νοσοκομείων.
Αυτοί οι αγωνιστές δεν έδωσαν τον
τόνο στη βιβλιογραφία, στις μαρτυρίες, στα
αφιερώματα του Τύπου κ.λπ. που είδαν το
φως μετά το 1974 και τα οποία πληθαί-
νουν στη φετινή επέτειο. Σήμερα ξέρουμε
πολλά για την πρωτοπορία των φοιτητών
εκείνων των χρόνων (π.χ. για τη δράση
των εθνοτοπικών φοιτητικών συλλόγων),
όμως οι περισσότεροι από τους «μαχητές
των δρόμων», τα λαϊκά παιδιά που κυριο-
λεκτικά έδωσαν το αίμα τους για να γίνει ο
Νοέμβρης αυτό που έγινε, παραμένουν στη
σκιά. Την Ιστορία δεν την γράφουν μόνο οι
νικητές· την γράφουν ή την αφηγούνται και
οι γραμματιζούμενοι — κι αυτό συνέβαινε
από τα χρόνια κιόλας του Μεσαίωνα.
∆εν εννοώ ότι μέσα στο φοιτητικό κίνη-
μα υπήρχαν διαχωριστικές γραμμές ανάμε-
σα σε πρωτευουσιάνους κι επαρχιώτες, σε
πλούσιους και φτωχούς ή μικρομεσαίους.
Πώς
τα φτωχόπαιδα
της σύγχρονης
εποχής θα δώσουν
τον δικό τους τόνο
στους αγώνες
του σήμερα
και του αύριο;
Υπήρχε η δημοκρατία του αγώνα όπου τα
εξωτερικά γνωρίσματα του κοινωνικού
στάτους εξαλείφονταν. Η επέλαση του λαϊφ-
στάιλ ήρθε πολύ αργότερα. Τότε υπήρχε η
δημοκρατία του μπλουτζίν, όπως χαρακτη-
ριστικά έχει ειπωθεί. Όμως ειδικά στο Πο-
λυτεχνείο και στην Ιατρική οι εργαζόμενοι
φοιτητές ήταν λίγοι. Όχι μόνο γιατί ήταν
υποχρεωτική η παρακολούθηση (εργαστή-
ρια, παραδόσεις κ.λπ.) αλλά και γιατί οι οικο-
γένειές τους μπορούσαν, κουτσά στραβά ή
άνετα, να τους συντηρούν. Η γενιά του Πο-
λυτεχνείου δεν ήταν στερημένη, αλλά ούτε
και υπερ-χορτασμένη. Όμως τότε υπήρχε
κάτι που διευκόλυνε την κοινωνικοποίη-
ση, την πολιτικοποίηση, την οργάνωση, τη
χειραφέτηση. Κάτι που δεν ήταν εύκολο
να βρεθεί στους σπουδαστές των τεχνικών
σχολών ή στα παιδιά της βιοπάλης. Οι φοι-
τητές του ’73 δεν ήταν «δρακογενιά», όπως
χαρακτηρίστηκε η γενιά της Εθνικής Αντί-
στασης. Εκείνη η γενιά γνώρισε τα Έκτακτα
Στρατοδικεία, το εκτελεστικό απόσπασμα,
τον ξεριζωμό, τη μετεμφυλιακή τρομοκρα-
τία. Καμία σύγκριση από την άποψη της
θυσίας και της προσφοράς.
Συνηθισμένοι νέοι ήταν οι περισσότεροι
από αυτούς που συμμετείχαν στην κατάλη-
ψη του Πολυτεχνείου. Νέοι που ερωτεύο-
νταν, διασκέδαζαν, συζητούσαν «διά ζώσης»,
είχαν την πολυτέλεια να πηγαίνουν σινεμά
και θέατρο, να αγοράζουν βιβλία, αναζητώ-
ντας ταυτόχρονα το «εμείς», δεν τους αρκού-
σε το «εγώ». Αλλά και τυχεροί, «προνομιού-
χοι» μέσα στο όχι και τόσο μικρό φοιτητικό
τους σύμπαν. Τυχεροί λόγω της συγκυρίας
και του χώρου όπου βρέθηκαν. Είχαν ελεύ-
θερο χρόνο, υπήρχαν ερεθίσματα κι ένα
περιβάλλον μέσα στο οποίο μπορούσαν να
εκφραστούν. Υπήρχε ένας ισχυρός προφο-
ρικός πολιτισμός. ∆εν υπήρχε η τεράστια
επαγγελματική ανασφάλεια των σημερι-
νών σπουδαστών και αποφοίτων. Επιπλέον
υπήρχε ο απόηχος του Μάη του ’68, υπήρ-
χαν χώρες αναφοράς, η Σοβιετική Ένωση, η
Κούβα, γι’ άλλους η Κίνα. Ο Φιντέλ Κάστρο
ζούσε, όπως ζούσαν ο Ζαν Πολ Σαρτρ και ο
Μαρκούζε — για τους πιο υποψιασμένους.
Οι φοιτητές είχαν ευκαιρίες, δυνατότητες
που δεν τις είχαν οι εργαζόμενοι συνομήλι-
κοί τους. Είχαν τους κώδικές τους, τα δικά
τους inside jokes, τα στέκια τους (μπουάτ,
ταβέρνες, σινεμά), τις «δικές» τους μουσικές
(διαφορετικές από τον μουσικό πολτό της
χούντας), είχαν πολλές κοινές πολιτισμικές
αναφορές. ∆εν κουβαλούσαν τις δημόσιες
αμαρτίες του παλιού πολιτικού κόσμου, δεν
τον νοσταλγούσαν, δεν ονειρεύονταν την
επαναφορά του. Ωστόσο, δεν αποτελούσαν
γκέτο, καθώς ήταν ισχυρό αυτό που τους
ένωνε με τη μεγάλη πλειοψηφία των νέων
και του λαού, δηλαδή το μίσος για τη χούντα,
τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό, το πάθος για
τη λευτεριά (και όχι για έναν Κωνσταντίνο
Καραμανλή σωτήρα).
Και ένα ερώτημα, για το οποίο δεν υπάρ-
χει εύκολη απάντηση, είναι το πώς τα φτω-
χόπαιδα της σύγχρονης εποχής θα δώσουν
τον δικό τους τόνο στους αγώνες του σήμερα
και του αύριο, πώς θα τραγουδήσουν τα ίδια
τραγούδια με τα παιδιά των μεταπτυχιακών
και το λεγόμενο «προτζεκταριάτο», πώς θα
μιλήσουν την ίδια γλώσσα, πώς θα αντιστα-
θούν –συλλογικά και νικηφόρα– στα τέρατα
της εξουσίας, του πολέμου και του χρήματος;

‣ Ιδιοκτησία: «Eκδόσεις-Μελέτες- Έρευνες» Aστική Mη Kερδοσκοπική Eταιρεία

Εφημερίδα της
Kωδικός 2806, Κλεισόβης 9, 106 77 Αθήνα, Tηλ.: 210-82.27.949, prin@otenet.gr | http://www.prin.gr
αντικαπιταλιστικής
κομμουνιστικής ‣ Tραπεζικός Λογαριασμός Συνδρομών και Eνισχύσεων: ALPHA BANK 260002002006023 • IBAN: GR1801402600260002002006023
Αριστεράς
‣ Εκδότης: Δημήτρης Δεσύλλας ‣ Eκτύπωση: ΚΛΕΝΙΚ ΕΕ ‣ Layout: Χριστίνα Λουλούδα
 Το θέμα ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023 3

Τ
ο Πολυτεχνείο έστειλε και
φέτος μήνυμα ανυπακοής
και ανατροπής. Πενήντα
χρόνια μετά την εξέγερση
του Νοέμβρη, το Πολυτε-
χνείο φόρεσε παλαιστινιακή μαντίλα
και ύψωσε τη σημαία της Παλαιστίνης,
έγινε «μεγάφωνο» των σύγχρονων διεκ-
δικήσεων της μαχόμενης νεολαίας και
των εργαζομένων, εξέφρασε την οργή
για τη δολοφονία του 17χρονου Χρή-
στου Μιχαλόπουλου και για την παντα-
χού παρούσα αστυνομοκρατία, έσκυψε
με σεβασμό κι άκουσε προσεκτικά τις
«παλιές ιστορίες» των αγωνιστών της
αντιδικτατορικής πάλης, ειδικά όσων
επιμένουν να συνδέουν το «τότε» με το
σήμερα και το αύριο του επαναστατικού
αγώνα. Για μια ακόμη χρονιά, το ανυ-
πότακτο Πολυτεχνείο απέδρασε από το
θεσμικό κουστούμι της «εθνικής γιορτής
της δημοκρατίας» και από την τυποποί-
ηση των επαναλαμβανόμενων τελετών,
παρέμεινε πολιτικά αφιλόξενο για την
κυρίαρχη πολιτική και τους εκπροσώ-
πους της, συνδέθηκε με τις ανοιχτές
πληγές του κόσμου μας και τα φανερά ή
υπόγεια ρεύματα της ανατροπής.
Οι φετινές εκδηλώσεις του Πολυτε-
χνείου ήταν μαζικές και ζωντανές, με
Το Πολυτεχνείο είναι εδώ, με
έντονη παρουσία νεολαίας. Συζητήσεις,
πολιτικά εργαστήρια, δρώμενα και πα-
ρεμβάσεις. Η αλληλεγγύη στην Παλαι-
στίνη έβαζε παντού τη σφραγίδα της, με
υψωμένη σημαία Παλαιστίνης
παλαιστινιακές σημαίες να ανεμίζουν,
φοιτητικούς συλλόγους και πολιτικές ορ-
γανώσεις να προχωρούν σε εκδηλώσεις Εκδηλώσεις
συμπαράστασης. Μέσα από αυτό τον
δρόμο ανανεώνεται και βαθαίνει το σύγ- Μάκης Γεωργιάδης
χρονο αντιπολεμικό, αντιιμπεριαλιστικό-
αντικαπιταλιστικό περιεχόμενο του κινή-
ματος και του Πολυτεχνείου.
Σε αυτό το πλαίσιο, με επιτυχία πραγ- ▸ Με παλαιστινιακή Μέσα σε αυτό το κλίμα, προετοιμα-
ζόταν η πορεία του Πολυτεχνείου, που
κύμα αλληλεγγύης στον λαό της Πα-
λαιστίνης, καταδίκης της σφαγής που
ματοποιήθηκε η εκδήλωση-συζήτηση των όλα δείχνουν πως θα είναι ιδιαίτερα πραγματοποιεί το κράτος του Ισραήλ,
ΝΑΡ-νΚΑ την Τετάρτη, με θέμα την «Αλ- μαντίλα, πλακάτ μαζική, καθώς τροφοδοτείται από την με την υποστήριξη των ΗΠΑ και της ΕΕ.
ληλεγγύη στην Παλαιστίνη και την πάλη
κατά των πολέμων του κεφαλαίου», με
για τη δολοφονία ανάγκη να εκφραστεί με τον πιο μαζικό
τρόπο η αλληλεγγύη στον παλαιστινιακό
Ένα κύμα που εκδηλώνεται με τεράστιες
συγκεντρώσεις και πορείες, ενώ εμφα-
ομιλητές τους Μιχιάρ Εκτάμι, από την
Ένωση Παλαιστινίων Εργαζομένων,
του Χρήστου και λαό, η πάλη κατά της κυβέρνησης, του
κεφαλαίου, της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, κα-
νίζεται δυναμικά σε γήπεδα και αθλη-
τικές ή άλλες εκδηλώσεις (εντυπωσιακή
Σταύρο Μαυρουδέα, καθηγητή στο Πά- συνθήματα θώς και το άσβεστο εξεγερτικό πνεύμα η στάση υπέρ της Παλαιστίνης αθλητών
ντειο, και Γιάννη Ελαφρό, μέλος της ΠΕ του Νοέμβρη, 50 χρόνια μετά. Μέχρι την και θεατών στον κλασικό Μαραθώνιο
του ΝΑΡ. Στις ομιλίες αναδείχθηκε η δια- για την ανατροπή, ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές η της Αθήνας την προηγούμενη Κυριακή).
χρονική εγκληματική πολιτική του κρά- πορεία δεν είχε συγκροτηθεί και ξεκινή- Είναι συγκλονιστικό αυτό που συμβαίνει
τους του Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων, τα 50χρονα σει. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, το ΝΑΡ και η νεολαία διεθνώς, με το ανερχόμενο αντιπολεμι-
τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα του Κομμουνιστική Απελευθέρωση, άλλες κό κίνημα να σαρώνει απαγορεύσεις και
κεφαλαίου που οδηγούν στις πολεμικές
της εξέγερσης οργανώσεις και συλλογικότητες σιωνιστική προπαγάνδα, να στρι-
συγκρούσεις και τους ανταγωνισμούς έχουν καλέσει σε συνέχιση μώχνει τις κυβερνήσεις και
και η ανάγκη να παλέψει το κίνημα στην της πορείας, μετά την να διαμορφώνει νέες συ-
Ελλάδα για να σπάσει η εμπλοκή της χώ-
Βαθαίνει
άμεσα με τις σύγχρονες αντιθέσεις και αμερικανική πρεσβεία, νειδήσεις και πολιτικούς
ρας μας στον πόλεμο, για να ανατραπεί αγώνες, «ζωντανεύει» και γίνεται ακόμα στην πρεσβεία του Ισ- το σύγχρονο συσχετισμούς.
ο επιθετικός άξονας με Ισραήλ και ΗΠΑ. πιο ενοχλητικό. ραήλ. Από την πλευ- αντιπολεμικό, Η πάλη κατά του
Δυνατή στιγμή του τριημέρου ήταν η Ιδιαίτερα μαζική, με συμμετοχή εκα- ρά τους, κυβέρνηση, αντιιμπεριαλιστικό- εγκλήματος στη Γάζα
«έξοδος» από το Πολυτεχνείο φοιτητών τοντάδων, κυρίως φοιτητών/τριών και αστυνομία και συστη- και ειδικά ενάντια
και φοιτητριών την Πέμπτη το μεσημέρι, νεολαίας, ήταν η εκδήλωση των φοιτητι- μικά ΜΜΕ στήνουν
αντικαπιταλιστικό στην εμπλοκή της κυ-
διαδηλώνοντας κατά της δολοφονίας του κών συλλόγων την Πέμπτη το απόγευμα, το παιχνίδι της τρομο- περιεχόμενο βέρνησης της ΝΔ και
Χρήστου Μιχαλόπουλου από αστυνομικό όπου αγωνιστές/στριες της αντιδικτα- κράτησης του κόσμου, του κινήματος του ελληνικού κράτους
της ΟΠΚΕ. Οι φοιτητές/τριες έκλεισαν τορικής πάλης μετέφεραν τις εμπειρίες με χιλιάδες αστυνομικούς θα κλιμακωθεί. Έτσι, την
την Πατησίων και φώναξαν συνθήματα, τους από την εξέγερση. Με άμεσο τρόπο στον δρόμο, όλες τις μονάδες Πέμπτη 23 Νοέμβρη, το από-
ενώ είχαν πανό που έγραφαν «Καμία μεταφέρθηκαν «στιγμές» και «διδάγμα- καταστολής, κλειστούς σταθμούς γευμα, σωματεία και συλλογικότη-
συγκάλυψη, καμία ανοχή» και «ΔΙΚΕΟ- τα» από τον αγώνα κατά της χούντας. μετρό για να δυσκολέψει η πρόσβαση και τες καλούν σε κινητοποίηση στο υπουρ-
ΣΗΝΙ». Επίσης, ξεχώρισε η πρωτοβουλία Αξιοσημείωτο είναι πως πριν το τριήμερο τρομολαγνικά ρεπορτάζ. γείο Εθνικής Άμυνας, στη Μεσογείων,
να φτιαχτούν αυτοσχέδια συνθήματα σε του Πολυτεχνείου πραγματοποιήθηκαν Το σίγουρο είναι πως η πορεία του απαιτώντας να γυρίσουν πίσω οι φρε-
χαρτί ή χαρτόνια και να τοποθετούνται πάνω από 20 συνελεύσεις φοιτητικών Πολυτεχνείου, που ειδικά φέτος θα εί- γάτες και οι στρατιωτικές μονάδες, να
στα διερχόμενα τρόλεϊ και λεωφορεία, συλλόγων στην Αθήνα και αρκετές ακόμα ναι ένα ποτάμι οργής και διεκδίκησης κλείσουν οι βάσεις των ΗΠΑ, να παύσει
όπως τις μέρες του ’73. Με τέτοιες πρω- στην υπόλοιπη Ελλάδα, όπου πάρθηκαν με κόκκινες και παλαιστινιακές σημαί- κάθε συνεργασία με το Ισραήλ σε όλα τα
τοβουλίες το Πολυτεχνείο συνδέεται πιο αγωνιστικές αποφάσεις. ες, έρχεται να προστεθεί στο παγκόσμιο επίπεδα. Κι έπεται συνέχεια…
4 ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023 Πολιτική

Από Φορολογικό νομοσχέδιο Δημήτρης Σταμούλης

σπόντα
*** Αυτό που τα κόμματα
της αντιπολίτευσης κάθονται
Στο φορο-δόκανο οι μικρομεσαίοι,
«απών» το μεγάλο κεφάλαιο
και κοντράρονται για το ποια
κοινοβουλευτική διαδικασία
θα αποκαλύψει το έγκλημα στα
Τέμπη, πώς να το κρίνει κανείς;
* Επί δεκαετίες οι επιτροπές
της Βουλής δεν καταλήγουν
▸ Αφαίμαξη 600 εκατ. ευρώ από τους ελεύθερους επαγγελματίες
πουθενά * Για τα εξοπλιστικά,
για το σκάνδαλο Βατοπεδίου,

για τη Siemens, τα δάνεια
των ΜΜΕ, τη Novartis, τις
υποκλοπές * Πόσες πρέπει να
γίνουν ακόμη (εξεταστικές
η προανακριτικές) για να το
εμπεδώσουν;
*** Ιδίως για την εξεταστική
για τα Τέμπη, η κυβέρνηση το
μόνο που δεν θα κάνει είναι να
χρίσει πρόεδρο τον… Κώστα
Καραμανλή * Όλα τα υπό-
λοιπα, ώστε να μην φανούν οι
ευθύνες της, θα τα πράξει * Κι
είναι γνωστό εκ των προτέρων
και νόμιμο αυτό
* Βέβαια, πληροφορίες λένε ότι
θα αφήσει τον πρώην υπουργό
Μεταφορών να εκτεθεί αρκετά
* Με μόνο όριο να μην θιγεί ο
Μητσοτάκης * Όπως και η ιδι-
ωτικοποίηση των τρένων.
*** Για το ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι
πια τσίρκο δεν αμφιβάλλει
κανείς * Πλέον οι εξελίξεις στο
συγκεκριμένο κόμμα κινού-
νται ανάμεσα στο γελοίο και
το… εξαιρετικά γελοίο * Αν
όντως, εντωμεταξύ, το εννοεί
ο Κασσελάκης πως θα πάρει
ωριαία εκπομπή Στο Κόκκινο,
θα το διαπιστώνουμε κάθε
εβδομάδα * Αυτός πάντως
δικαιολογείται σε έναν βαθμό
* Λεφτά έχει, την πλάκα του
κάνει * Αν βαρεθεί, γυρίζει
στα Χάμπτονς * Όσοι έχουν
γελοιοποιηθεί μαζί του πώς
θα κυκλοφορούν; * Θα πείτε,
βέβαια, εδώ εφάρμοσαν μνη-
μόνιο και δεν είχαν πρόβλημα
* Σε ένα ακόμη ρεζιλεματάκι
θα κωλώσουν;
*** Παρεμπιπτόντως, ο πρό-
εδρος του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει,
σύμφωνα με τον νόμο, να
Δ
όθηκε και επίσημα
από την κυβέρνηση σε
δημόσια διαβούλευση
το νομοσχέδιο με τα
«Μέτρα για τον περιορισμό της
φοροδιαφυγής», που επιχειρεί
να «σαρώσει» φοροεισπρακτικά
τους αυτοαπασχολούμενους και
μικρομεσαίους επαγγελματίες.
Το νομοσχέδιο προβάλλει ως με-
ταρρυθμίσεις μια σειρά μέτρων
που στοχεύουν στην αφαίμαξη
περίπου 600 εκατ. ευρώ από τις
τσέπες των «μικρών», αφήνο-
ντας ουσιαστικά στο απυρόβλη-
το τη φοροδιαφυγή του μεγάλου
κεφαλαίου και των εφοπλιστών
μέσων των off-shore και άλλων
«εργαλείων» φοροαποφυγής
που έχουν στη διάθεσή τους.
Με βάση τις διατάξεις του
νομοσχεδίου του υπουργείου
Οικονομιών, προβλέπεται η
καθιέρωση ελάχιστου φορολο-
γητέου εισοδήματος ίσου με
τον ετήσιο κατώτατο μισθό επί
14 μήνες, δηλαδή στα 10.920
ευρώ με 6 χρόνια λειτουργίας
και θα φτάνει τα 14.196 ευρώ
για 12 χρόνια λειτουργίας. Επο-
μένως, με το νέο σύστημα φο-
ρολόγησης κανένας ελεύθερος
επαγγελματίας με δραστηριό-
τητα από 6 χρόνια και πάνω, με
εξαίρεση τους αγρότες και τα
«μπλοκάκια», δεν θα μπορεί να
δηλώνει φορολογητέο εισόδη-
μα κάτω από 10.920 ευρώ. Το
ΤΡΑΠΕΖΕΣ  ΤΧΣ
Το ∆ημόσιο ξεπουλάει τις μετοχές με ζημιές 40 δισ.
ποσό αυτό προσαυξάνεται τόσο
με την πάροδο των ετών λει-
τουργίας της επιχειρηματικής
δραστηριότητας, αλλά και σε
συνάρτηση με τις αμοιβές του
προσωπικού που απασχολούν
και τον μέσο όρο τζίρου του Κω-
δικού Αριθμού Δραστηριότητας
(ΚΑΔ) του κλάδου της προηγού-
μενης χρονιάς.
Πρακτικά το νέο φορολογικό
νομοσχέδιο «απαγορεύει» στους
ελεύθερους επαγγελματίες να
δηλώνουν… ζημιές, και καθιε-
ρώνει τεκμαρτό εισόδημα για
να τους φορολογεί κάθε χρόνο.
Η φοροεπιδρομή αυτή αποτελεί
υλοποίηση προαπαιτούμενων
του Ταμείου Ανάκαμψης, το
οποίο «προσκυνούν» η κυβέρνη-
ση και τα άλλα αστικά κόμμα-
τα, καθώς πρόσφατα, η Κομι-
σιόν πριν την εκταμίευση μιας
δόσης απαιτούσε την επιτάχυν-
ση των «μεταρρυθμίσεων». Οι
λεγόμενες μεταρρυθμίσεις έκα-
ναν λόγο για «εισαγωγή προκα-
ταβολής φόρου, διεύρυνση της
φορολογικής βάσης, αναθεώ-
ρηση της τρέχουσας φορολογι-
κής δομής για τους αυτοαπα-
σχολούμενους και ενίσχυση της
φορολογικής συμμόρφωσης,
με την επέκταση της χρήσης
των ηλεκτρονικών πληρωμών».
Ουσιαστικά «υπαγόρευσε» το
Ταμείο Ανάκαμψης και οι μηχα-
νισμοί του τη νέα φοροαφαίμα-
ξη. Στόχος είναι ο περιορισμός
της λεγόμενης «μεσαίας τάξης»,
για την οποία υποτίθεται όλα τα
συστημικά κόμματα κόπτονται,
ώστε τα δικά της μερίδια να τα
αρπάξουν τα μεγάλα οικονομι-
κά συμφέροντα.
Η πολιτική που επιχειρεί να
επιβάλει η κυβέρνηση έχει προ-
καλέσει θύελλα αντιδράσεων
στα μεσαία και αυτοαπασχολού-
μενα στρώματα. Οι δικηγόροι
αποφάσισαν πανελλαδική απο-
χή και συγκέντρωση διαμαρτυ-
ρίας, μετά από απόφαση της
ολομέλειας των προέδρων των
Δικηγορικών Συλλόγων Ελλά-
δος. Αποχή από τα καθήκοντά
τους αποφάσισαν και οι συμβο-
λαιογράφοι, ενώ την Πέμπτη τα
ταξί έκαναν στάση εργασίας και
στις 22/11 κήρυξαν 24ωρη απερ-
γία. Την ίδια μέρα διοργανώνε-
ται απεργία και συγκέντρωση
στις 12 το μεσημέρι στην Ομό-
νοια και πορεία στο υπουργείο
Οικονομικών, στην οποία ανα-
μένεται να συμμετάσχουν ομο-
σπονδίες ελευθέρων επαγγελ-
ματιών, βιοτεχνικά σωματεία,
σύλλογοι επιστημόνων κ.α. Στα
κεντρικά αιτήματα περιλαμβά-
νονται η απόσυρση του νομοσχε-
δίου, η θέσπιση αφορολόγητου
για όλους τους επαγγελματίες
στις 12.000 ευρώ, η άμεση κα-
τάργηση του τέλους επιτηδεύ-
ματος για όλους, η κατάργηση
της τραπεζικής προμήθειας στις
ψηφιακές συναλλαγές κ.α.

καταθέσει και Πόθεν Έσχες τις
επόμενες μέρες * Όμως δεν θα
είναι δημόσιο * Βλέπετε υπάρ-
χει μια τριετής καθυστέρηση
στη δημοσιοποίησή τους * Οπό-
τε καλό 2027 * Κατά τα άλλα,
«λογοδοσία και διαφάνεια».
*** Στα αξιοσημείωτα, ότι φά-
νηκαν τα πρώτα ρήγματα στην
ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ
* Αν κάνει δεύτερες σκέψεις για
τον πρόεδρο ακόμη και ο Νίκος
Παππάς, φανταστείτε περί
τίνος πρόκειται * Το τι έχουμε
να δούμε ξεπερνά τη φαντασία.
Τ
εράστιες είναι οι απώλειες του Ελ- Επομένως, διαγράφονται απώλειες και
ληνικού Δημοσίου, που αποχωρεί από τις δύο τράπεζες 10,7 δισ. ευρώ! Σε
από τις συστημικές τράπεζες την μελέτη του το ΚΕΠΕ υπολογίζει τη συνολι-
ίδια στιγμή που η κυβέρνηση… χαιρετίζει κά χασούρα από τις 4 συστημικές τράπε-
τα «μεγάλα deal». Σε αυτή τη φάση, το ζες σε περίπου 40 δισ. ευρώ.
Δημόσιο διά του ΤΧΣ προχωρά σε πώλη- Αίσθηση, δε, προκαλεί η πρεμούρα
ση των πακέτων που έχει σε Αlpha Bank του Δημοσίου να πουλήσει τα ποσοστά
(στην ιταλική UniCredit) και Εθνική Τρά- του λίγο πριν μπει το 2024 ή αρχές του
πεζα, στις οποίες έχει βάλει αντίστοιχα 2024 (Τράπεζα Πειραιώς). Με αυτή την
3,96 δισ. και περίπου 9 δισ. ευρώ. Από κίνηση θα χάσει σημαντικά έσοδα από με-
την πώληση των μετοχών της Alpha Bank ρίσματα που θα μοιράσουν οι 4 συστημι-
το Δημόσιο θα αποκομίσει μόλις 293 εκατ. κές τράπεζες ύστερα από αρκετά χρόνια,
ευρώ, ενώ στην Εθνική περίπου 1 δισ. που υπολογίζονται σε 550 εκατ. ευρώ και
από το πρώτο πακέτο του 20% των μετο- τα οποία θα καταλήξουν στα ταμεία των…
χών (αργότερα θα δώσει και το άλλο 20%). επενδυτών!
 Πολιτική ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023 5

Α
πό άγρια αστυνο-
μική βία και κατα-
στολή σημαδεύο-
Καταστολή Γιώργος Μουρμούρης
νται οι τελευταίες

Ξυλοδαρμοί, επιθέσεις και

εβδομάδες. Βία
που θεωρείται τόσο κανονικο-
ποιημένη ώστε σε πολλές περι-
πτώσεις να περνά «στα ψιλά»
της ειδησεογραφίας, με απο-
τέλεσμα κάθε περιστατικό να
ανοίγει τον δρόμο για το επόμε-
νο, ακόμα πιο βίαιο, συμβάν.
Η αρχή έγινε το Σάββατο 18
Οκτωβρίου, όταν 16χρονη αντι-
φασίστρια έπεσε θύμα ξυλοδαρ-
μού ενώ την καταδίωκε ομάδα
της ΟΠΚΕ στο Νέο Ηράκλειο
Αττικής. Η νεαρή γυναίκα μά-
λιστα συνελήφθη ενώ βρισκόταν
ακόμα στην εντατική, επειδή η
αστυνομία έκρινε ότι, με βάση
το ντύσιμό της (!) πρέπει να
συμμετείχε σε ομάδα ατόμων
που είχε επιτεθεί –κατά την
εκδοχή της ΕΛΑΣ– σε αστυνο-
μικές δυνάμεις. Η αστυνομία
διέρρευσε ότι η 16χρονη πιθανώς
ποδοπατήθηκε, ωστόσο, όπως
αναφέρεται σε ανακοίνωση της
οικογένειάς της, τόσο οι γιατροί
που την εξέτασαν όσο και το ια-
τροδικαστικό πόρισμα δείχνουν
ότι έπεσε θύμα ξυλοδαρμού. Σε
βίντεο από κάμερα ασφαλείας,
άλλωστε, εικονίζεται άνδρας να
βγαίνει ανάμεσα από την ομάδα
της ΟΠΚΕ και να κινείται προς
τη νεαρή κοπέλα.
Ακολούθησε η δολοφονική
επίθεση ομάδας φασιστών, υπό
την πλήρη κάλυψη της αστυνο-
μίας, κατά αντιφασιστών δια-
δηλωτών μέσα σε συρμό του
ηλεκτρικού στον σταθμό «Μο-
ναστηράκι». Η επίθεση έλαβε
χώρα σε ώρα αιχμής, σε φυ-
λασσόμενο χώρο με σεκιούριτι
και κάμερες ασφαλείας. Ωστό-
σο τα φασιστοειδή έδρασαν με
την άνεσή τους, επιτιθέμενοι
για ώρα στους αντιφασίστες και
τους λοιπούς επιβάτες και προ-
ξενώντας εκτεταμένες φθορές
μια προαναγγελθείσα δολοφονία
▸ Όργιο κρατικής και παρακρατικής βίας παραμονές Πολυτεχνείου
στον συρμό, ρίχνοντας ακόμα
και εύφλεκτο υγρό από μπιτόνι
που είχαν μαζί τους, μέχρι εντέ-
λει να επέμβει η αστυνομία —
που σε άλλες περιπτώσεις εμ-
φανίζεται πριν καν ξεδιπλωθεί
ένα πανό. Η επίθεση σταμάτησε
με την εμφάνιση των ΜΑΤ που
όμως συνέλαβαν τα… θύματα!
Η εφιαλτική «τριπλέτα» κρα-
τικής και παρακρατικής βίας
συμπληρώθηκε με τη δολοφο-
νία του 17χρονου Ρομά Χρήστου
Μιχαλόπουλου τα μεσάνυχτα
του Σαββάτου 11 Οκτωβρίου,
μετά από καταδίωξη που κα-
τέληξε στο Λεοντάρι Βοιωτίας.
Όπως λένε άνθρωποι που γνώ-
ριζαν τον 17χρονο, επρόκειτο
για ένα παιδί φτωχό, όπως και
η συντριπτική πλειοψηφία των
Ρομά, που δούλευε από πολύ
μικρή ηλικία. Ήταν ορφανός Ο ξυλοδαρμός Λεοντάρι Βοιωτίας. Εκεί, επιβαίνοντες στο όχημα, ενώ
από πατέρα, ενώ η μητέρα του 40χρονος αρχιφύλακας της σύμφωνα με δημοσιεύματα
εργάζεται με σύμβαση ορισμέ- της 16χρονης, το ΟΠΚΕ, κατά παράβαση κάθε δεν βρέθηκαν ούτε δακτυλι-
νου χρόνου στον δήμο Αλιάρ- σχετικού κανονισμού και εγ- κά αποτυπώματα του 17χρο-
του. Σύμφωνα με πληροφορίες, φασιστικό πογκρόμ χειριδίου, φέρεται να προ- νου στο όπλο. Ο δικηγόρος
σπάθησε να σύρει τον 17χρο- της οικογένειας του νεκρού
το Σάββατο πραγματοποιήθηκε
αστυνομική επιχείρηση στην ευ-
στο Μοναστηράκι νο έξω από το αμάξι έχοντας κατήγγειλε αλλοίωση απο-
ρύτερη περιοχή της Θήβας για και ο θανάσιμος παράλληλα το δάχτυλο στη δεικτικών στοιχείων, καθώς,
τροχαίες παραβάσεις. Με βάση σκανδάλη, την οποία κάποια όπως ανέφερε, το αυτοκί-
τα όσα έχουν γίνει μέχρι στιγ- πυροβολισμός στιγμή πάτησε, σκοτώνοντας νητο του νεκρού πλύθηκε με
μής γνωστά, το αυτοκίνητο που τον νεαρό ακαριαία. νερό (!) προκειμένου να μετα-
οδηγούσε ο Χρήστος δεν σταμά-
του 17χρονου Ρομ Η ΕΛΑΣ έσπευσε να φερθεί η σορός του 17χρονου
τησε σε τυχαίο έλεγχο, επειδή ο συνθέτουν μια μαύρη διαρρεύσει ότι ο νεκρός προ- με το όχημα που οδηγούσε
17χρονος δεν διέθετε δίπλωμα σπάθησε να αποσπάσει το (!!). Μάλιστα ως υπεύθυνος
οδήγησης. Ακολούθησε κατα- «τριπλέτα» όπλο του αστυνομικού, κάτι φύλαξης του χώρου τέθηκε ο
δίωξη που κατέληξε στο που διαψεύδουν οι υπόλοιποι ίδιος ο δράστης (!!!).

ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΓΙΑ ΥΠΟΚΛΟΠΕΣ

Κουκούλωμα, συγκάλυψη και αποπροσανατολισμός
Υ
περψηφίστηκε εν μέσω διακομ-
ματικής αντιπαράθεσης από την
ολομέλεια της Βουλής η πρόταση
του ΚΚΕ για τη σύσταση εξεταστικής
επιτροπής, με θέμα τη «διερεύνηση
του εγκλήματος των Τεμπών και όλων
των πτυχών που σχετίζονται με αυτό».
Στην ονομαστική ψηφοφορία, από τους
298 βουλευτές που συμμετείχαν οι 266
τάχθηκαν υπέρ της σύστασης εξεταστι-
κής επιτροπής για το δυστύχημα στα
Τέμπη. Την πρόταση καταψήφισαν οι
βουλευτές του ΠΑΣΟΚ επιμένοντας σε
«προανακριτική». Είναι τουλάχιστον
υποκριτικό το ΠΑΣΟΚ που εδώ και χρό-
νια πρωταγωνιστεί στο θάψιμο και τη
συγκάλυψη όλων των μεγάλων σκαν-
δάλων σε όλες σχεδόν τις επιτροπές της
Βουλής να διαρρηγνύει τώρα τα ιμάτιά
του υπέρ του περιορισμού της συζήτη-
σης στη σύμβαση για την τηλεδιοίκηση
και τη σηματοδότηση στα τρένα και
στην απόδοση ποινικών ευθυνών. Το
ΚΚΕ από την πλευρά του θέλει να βά-
λει στον κάδρο τις ευθύνες της ΕΕ, τις
διαχρονικές ευθύνες των κυβερνήσεων
αλλά και να αναδειχτεί το ίδιο ως δύνα-
μη που παίρνει πρωτοβουλίες και κατα-
θέτει εφαρμόσιμες προτάσεις. Όπως
μας έχει διδάξει ωστόσο η ιστορία των
επιτροπών της βουλής το αποτέλεσμα είναι ήδη
προδιαγεγραμμένο στη βάση των κοινοβου-
λευτικών συσχετισμών. Ανεξάρτητα από
τις προθέσεις και το πολιτικό σκεπτικό του
ΚΚΕ η συζήτηση θα στραφεί τελικά εκεί
που θέλει η κυβέρνηση, με επιχείρηση
συμψηφισμού και επικέντρωσης σε μια
ανούσια δικομματική αντιπαράθεση.
Ωστόσο και μόνο το γεγονός ότι η ΝΔ
αναγκάστηκε να συμφωνήσει στη σύστα-
ση επιτροπής, αμέσως μετά τον απίστευτο
πολιτικό κυνισμό Γεωργιάδη ότι είναι μια
διαδικασία που «δεν ενδιαφέρει κανέναν»
δείχνει ότι ο φόβος απέναντι στην οργή του κό-
σμου μπορεί ακόμα να επιφέρει μικρά ρήγματα.
6 ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023 Πρινηδόν

Σχόλια στο ημίφως Βασίλης

Παπαγεωργίου

O «πράσινος»
περίπατος του
Πέτρου Κόκκαλη
Την αποχώρησή του
από την ευρωομάδα του
ΣΥΡΙΖΑ και της ευρω-
αριστεράς ανακοίνωσε ο
επιχειρηματίας Πέτρος
Κόκκαλης. Οι δηλώ-
σεις του ανεξάρτητου
πια ευρωβουλευτή για
προώθηση των «στόχων
βιώσιμης ανάπτυξης»
του ΟΗΕ και περί «κλι-
ματικής δικαιοσύνης»
δείχνουν το πολιτικό
στίγμα του φορέα που
σχεδιάζει να δημιουργή-
σει. Η αποχώρηση ενός
ακόμα ευρωβουλευτή
από τον ΣΥΡΙΖΑ, πέρα
από εικόνα αποσύν-
θεσης στην Κουμουν-
δούρου, αποτελεί και
Βατερλό του μοντέλου
επιλογής ανθρώπων που
δεν είχαν καμία σχέση
με την Αριστερά και
τις αγωνίες των απλών
ανθρώπων. Το «οικολογι-
κό» νέο σχήμα του Κόκ-
καλη εντάσσεται στους
σχεδιασμούς ευρύτερης
αναδιάταξης του πολιτι-
κού σκηνικού σε δεξιό-
στροφη κατεύθυνση.
Πανεπιστήμιο-
επιχείρηση
θέλει ο Κασσελάκης
Σύγχυση και προβληματισμό συνε-
χίζουν να δημιουργούν ο ιδεολογικός
αχταρμάς και οι σοσιαλφιλελεύθερες
προτάσεις του Στέφανου Κασσελά-
κη. Στην τηλεοπτική συνέντευξη που
παραχώρησε την Πέμπτη στον Νίκο
Χατζηνικολάου και τον ΑΝΤ1, ο αρ-
χηγός του ΣΥΡΙΖΑ προσπάθησε να
δικαιολογήσει την «επιφύλαξή του»
στην ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστη-
μίων, όπως τα προωθεί ο Κυριάκος
Μητσοτάκης. Ο Στ. Κασσελάκης
τάχθηκε υπέρ της χρηματοδότησης
των δημόσιων πανεπιστημίων από
επιχειρηματικά κεφάλαια, της αυ-
τόνομης λειτουργίας-διοίκησής τους
με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, της
δημιουργίας «βραχίονα» σύνδεσης με
ξένα πανεπιστήμια και της ιδιωτική
πρωτοβουλίας. Επίσης φάνηκε να υιο-
θετεί το δεξιό αφήγημα περί «βανδα-
ρείται από το Διαδίκτυο υλικό που
θεωρείται ότι «υποστηρίζει την τρο-
ζητήματα στα οποία «επιβάλλεται η
συνεργασία» τοπικής και κρατικής
Φοβούνται ακόμα
λισμών» των σχολών από καταλήψεις.
μοκρατία» σύμφωνα με την ερμηνεία εξουσίας, αλλά δεν έχασε την ευκαιρία και τα τραγούδια!
της ΕΕ! Είναι φανερή η αντιδραστική να αναφερθεί σε «κεντρικές πολιτικές
«Οδηγία» ΕΕ στόχευση και οι κίνδυνοι αυτών των επιλογές», όπως το Μετρό στα Εξάρ- Νέο κρούσμα λογοκρισίας, ώστε να
για περισσότερη μεθοδεύσεων, ειδικά σε μια περίοδο χεια, οι οποίες όπως είπε θα προχω- φιμωθεί κάθε μορφή συμπαράστασης
στον αγώνα του παλαιστινιακού λαού.
που επιχειρείται φίμωση κάθε φωνής ρήσουν ανεξάρτητα από τη στάση του
λογοκρισία υποστήριξης στην Παλαιστίνη. νέου δημάρχου. «Δεν συναποφασί- Αυτή τη φορά, η διευθύντρια του 1ου
Λυκείου Καισαριανής έδωσε εντολή
ζουμε», σημείωσε χαρακτηριστικά ο
Την ενίσχυση της λογοκρισίας και του να μην ακουστεί στη γιορτή του Πο-
περιορισμού της ελεύθερης έκφρασης Συνεργασία Δούκα- πρωθυπουργός. Μια πρώτη συναίνε-
λυτεχνείου το τραγούδι «Παλαιστινι-
ση, ωστόσ,ο φαίνεται να υπάρχει στο
στο Ίντερνετ και τα social media ση- Μητσοτάκη ζήτημα της παραπέρα τουριστικοποί-
ακό» και, επειδή μαθητές και καθη-
ματοδοτεί το νομοσχέδιο που έφερε γητές αρνήθηκαν, έκοψε τη γιορτή.
εσπευσμένα και υπερψήφισε η κυ- για το… «καλό μας» ησης και «αναπτυξιακής» ανάπλασης Όπως τονίζουν οι «Υπεραστικοί», οι
βέρνηση στην ολομέλεια της Βουλής, του κέντρου της πόλης, με τον Κ. Μη- δημιουργοί του τραγουδιού, δεν είναι
για ενσωμάτωση ευρωπαϊκής οδηγίας Συμφωνίες και ασυμφωνίες κα- τσοτάκη να επαίρεται ότι έχει κάνει η πρώτη φορά που ο μοντέρνος μα-
«σχετικά με την πρόληψη της διάδο- ταγράφηκαν στην πρώτη επίσημη την Αθήνα τουριστικό προορισμό «12 καρθισμός δείχνει τα νύχια του. Ήδη
σης του τρομοκρατικού περιεχομένου συνάντηση του εκλεγμένου δήμαρ- μήνες τον χρόνο», χωρίς να εκφραστεί το Youtube έχει επιβάλει ηλικιακό
χου Αθηναίων Χάρη Δούκα με τον αντίλογος από τον κεντροαριστερό
στο Διαδίκτυο». Το απαράδεκτο αυτό φραγμό στη θέαση του πρωτότυπου
σχέδιο νόμου δίνει τη δυνατότητα σε Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο Κυριάκος Χ. Δούκα στη λογική συρρίκνωσης και βίντεο του τραγουδιού, χαρακτηρίζο-
μία μόλις ώρα να μπορεί να αφαι- Μητσοτάκης αναφέρθηκε σε πολλά υποβάθμισης των ελεύθερων χώρων. ντάς το «ακατάλληλο για ανηλίκους».

Αντώνης Βουτσίνος* Εκλογές για πιο δυνατό ΣΕΦΚ

Το τριήμερο 1-3 Δεκέμβρη θα πραγ-
ματοποιηθούν οι εκλογές του ΣΕΦΚ -
Κλαδικό Σωματείο Εργαζομένων στην
Ιδιωτική Εκπαίδευση, ενώ την Κυριακή
19 Νοεμβρίου θα διεξαχθεί εκλογοαπο-
λογιστική συνέλευση στο ΕΚΑ. Οι φετι-
νές εκλογές είναι οι δεύτερες μετά την
εξέλιξη του σωματείου σε κλαδικό το
καλοκαίρι του 2021 και γίνονται σε μία
περίοδο που κυβέρνηση, κεφάλαιο και
ΕΕ διαμορφώνουν μία ασφυκτική κατά-
σταση για τον λαό και τη νεολαία. Στην
ιδιωτική εκπαίδευση και κυρίως στα
φροντιστήρια μέσης εκπαίδευσης και ξέ-
νων γλωσσών, η ευέλικτη εργασία στις
επιταγές του εκάστοτε εργοδότη, η εργα-
σία σε παραπάνω από έναν εργοδότη, οι
συμβάσεις ορισμένου χρόνου και η ερ-
ζητώ
τον λόγο
γασία σε Κυριακές και αργίες είναι συνή-
θη φαινόμενα, τα οποία πλέον αποκτούν
νόμιμη ισχύ και στον υπόλοιπο ιδιωτικό
τομέα. Όλα αυτά φυσικά, έρχονται να
προστεθούν στην ήδη δύσκολη κατά-
σταση που βιώνουμε οι εργαζόμενοι και
εργαζόμενες στον κλάδο (μη καταβολή
δώρων και επιδομάτων, ανασφάλιστη
και μαύρη εργασία, υπερεργασία, απλή-
ρωτες υπερωρίες, εργοδοτική αυθαιρε-
σία και τρομοκρατία κ.ά.).
Απέναντι σε όλους τους αντεργατικούς
νόμους των τελευταίων κυβερνήσεων που
προκρίνουν την ατομική διαπραγμάτευση
με τους εργοδότες, εμείς απαντάμε με τη
μεγαλύτερη ενοποίηση των εργαζομένων
βάσει των κοινών μας συμφερόντων και
επιδιώξεων. Τα προβλήματα και οι διεκ-
δικήσεις των εργαζομένων στην ιδιωτική
εκπαίδευση είναι κοινά, καθώς ένα μεγά-
λο μέρος από εμάς μπορεί να δουλεύει
ταυτόχρονα σε διαφορετικές δομές αυτής,
ενώ έχει αναδειχθεί μια νέα τάση στον
κλάδο, όπου μεγάλες φροντιστηριακές
επιχειρήσεις καλύπτουν όλο το φάσμα
των υπηρεσιών και όχι αποκλειστικά μία
από αυτές. Σε αυτές τις συνθήκες ο αγώ-
νας για υπογραφή κλαδικής ΣΣΕ, που θα
εξασφαλίζει ριζικές αυξήσεις στους μι-
σθούς, ζωή και δουλειά με αξιοπρέπεια,
αποκτά αναβαθμισμένη σημασία και απο-
τελεί βασική στόχευση του σωματείου για
το επόμενο διάστημα.
Με δεδομένο ότι ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ προ-
σπαθούν να υποτάξουν την οργή και την
αγανάκτηση του κόσμου που πέφτει κα-
θημερινά θύμα εκμετάλλευσης, ζητούμε-
νο είναι το ξεδίπλωμα της αγωνιστικής
δράσης των εργαζόμενων και των σωμα-
τείων. Σε αυτό θέλει να συμβάλει και ο
ΣΕΦΚ μέσα από τις μάχες που θα συνεχί-
σει να δίνει για την αναγκαία κλιμάκωση
των αγώνων για ειρήνη, ψωμί, δουλειά,
δικαιώματα και αξιοπρεπή ζωή!
*μέλος ΔΣ ΣΕΦΚ - Κλαδικό Σωματείο
Εργαζομένων στην Ιδιωτική Εκπαίδευση

ΣΥΡΙΖΑ
Σ
κηνές που απεικονίζουν τη
βίαιη μετάλλαξη του ΣΥΡΙ-
ΖΑ από ένα «πολυφωνικό»
σχηματισμό αστικής δια-
χείρισης με αναφορές στην
Αριστερά, σε ένα προσωποπαγές
συνονθύλευμα με νεοφιλελεύθερα,
«αυριανικά», «πατριωτικά» και «σο-
σιαλδημοκρατικά» χαρακτηριστικά
ήταν αυτές που εκτυλίχθηκαν το Σαβ-
βατοκύριακο στην Κ.Ε. του κόμμα-
τος. Αυτή που ολοκληρώθηκε με τα…
μισά μέλη της, αφού τα υπόλοιπα
αποχώρησαν, όταν η ηγεσία δεν δέ-
χτηκε να γίνει άμεσα ψηφοφορία για
το δημοψήφισμα. Μια ψηφοφορία
την οποία θα έχανε. Η αποχώρηση
από τον ΣΥΡΙΖΑ της Ομπρέλας, που
έγινε στη συνέχεια, ήταν η «πράξη
πρώτη» του ΣΥΡΙΖΑϊκού δράματος,
αφού αναμένονται ανάλογα φαινό-
μενα τις επόμενες εβδομάδες. Την
Τετάρτη αποχώρησαν από το κόμ-
μα οι πρώην υπουργοί Αριστείδης
Μπαλτάς και Νίκος Τόσκας ενώ την
Πέμπτη ανακοίνωσε την αποχώρησή
του από την ευρωομάδα του ΣΥΡΙΖΑ
ο Πέτρος Κόκκαλης.
Σε μακρο-πολιτικό επίπεδο οι εξε-
λίξεις αποσαφηνίζουν πως ο ΣΥΡΙΖΑ
τείνει προς την κατεύθυνση ενός μι-
κρότερου σε μέγεθος κόμματος που
θα αναζητήσει τη θέση του στην ανα-
διάταξη του πολιτικού σκηνικού.
Τον ρόλο του, δηλαδή, στην ενίσχυ-
ση των επιθετικών χαρακτηριστικών
του κεφαλαίου που καλείται αυτή η
αναδιάταξη να εξυπηρετήσει. Στο
άμεσο μέλλον, πάντως, για την ηγε-
τική ομάδα του Στέφανου Κασσελάκη
διαφαίνονται συνεχείς εσωκομμα-
τικές συγκρούσεις. Η αρχή έγινε –
όπως αναφέραμε– με τα στελέχη της
Ομπρέλας, που φάνηκαν εξαρχής
απρόθυμα να «συνθηκολογήσουν» με
τη νέα κατάσταση και είχαν ουσιαστι-
κά αποφασίσει την αποχώρησή τους
πριν τεθεί το ζήτημα των διαγραφών
μέσω δημοψηφίσματος.
Όμως η απαίτηση αυτή του Στέ-
φανου Κασσελάκη, παρότι στόχευε
στην Ομπρέλα, κατέληξε να ενοποι-
εί τις εσωκομματικές αντιδράσεις.
Η τάση της Έφης Αχτσιόγλου ήρθε σε
συνεννόηση με αυτήν του Διονύση
Τεμπονέρα, ενώ η τακτική Κασσε-
λάκη τρόμαξε ακόμη και τους «προ-
εδρικούς», πολλοί από τους οποίους
είχαν αποφασίσει να συνεργαστούν
με τη «νέα κατάσταση» — όπως o Νί-
κος Παππάς! Το πρόσωπο, δηλαδή,
που στήριξε τον Στέφανο Κασσελάκη
για την εκλογή του. Κοινή σκέψη σε
όλο το στελεχιακό δυναμικό, πλην της
στενής ηγετικής ομάδας (Πολάκης,
Τζάκρη, Γ. Τσίπρας, Αποστολάκης,
Αυγέρη), ήταν πως η λογική του «το
κόμμα είμαι εγώ», η οποία εκφρά-
στηκε με την απαίτηση για δημοψή-
φισμα, δημιουργεί την υποδομή μίας
ανεξέλεγκτης προεδρικής υπερεξου-
σίας, αφού ο Στ. Κασσελάκης αυτοα-
Πολιτική
Γεράσιμος Λιβιτσάνος
Στα πρόθυρα
της διάλυσης
το κόμμα
Κασσελάκη
▸ Τοματοπελτές η ιδεολογία,
χυλός το πρόγραμμα. Συνεχίζεται
ο χορός των αποχωρήσεων
ναγορεύθηκε ερμηνευτής της βούλη-
σης της βάσης, την οποία θα ερμη-
νεύει όπως επιθυμεί. Για τον λόγο
αυτόν, άλλωστε, υπήρξε πρωτοβου-
λία από «παλιούς προεδρικούς» του
περιβάλλοντος Τσίπρα (Γεροβασίλη,
Φλαμπουράρη, Ραγκούση, Θεοχα-
ρόπουλο κ.ά), ώστε στην απόφαση
της Κ.Ε. να περιληφθεί διάταξη που
απαγορεύει τη διενέργεια δημοψη-
φίσματος για διαγραφές.
Πλέον, στον ΣΥΡΙΖΑ υπάρχει ένα
ανοιχτό μέτωπο ανάμεσα στην ηγετι-
κή ομάδα και την ομάδα Αχτσιόγλου.
Αφού η ανακοίνωση που εξέδωσε η
τελευταία, μετά την αποχώρησή της
από τη συνεδρίαση της Κ.Ε., κινή-
θηκε σε ιδιαίτερα επικριτικό ύφος,
καταλογίζοντας στον πρόεδρο του
ΣΥΡΙΖΑ ακόμη και «alt-right» χαρα-
κτηριστικά. Από την ομάδα Αχτσι-
όγλου κατατέθηκε στην Κ.Ε. του
ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023
ΣΥΡΙΖΑ αντι-εισήγηση, στην οποία
τίθεται το αίτημα για «μια Αριστερά
που θέλει να παραμείνει τέτοια και
ταυτόχρονα να κερδίζει νίκες προς
όφελος της κοινωνικής πλειοψηφί-
ας», ενώ στον Στέφανο Κασσελάκη
επιρρίφθηκαν κατηγορίες για διχα-
στική και αυταρχική συμπεριφορά.
Ο συγκεκριμένος χώρος κα-
λείται πλέον –όπως όλα δείχνουν–
απλώς να καθορίσει τους όρους της
αποχώρησής του από τον ΣΥΡΙΖΑ
το επόμενο διάστημα. Ενώ ήδη
έχει ενισχύσει τους δεσμούς του με
την τάση Τεμπονέρα. Ο γνωστός
εργατολόγος επίσης φαίνεται να
έχει μπει στο στόχαστρο της ηγεσί-
ας και, παρότι το επιθυμεί, είναι
αμφίβολο αν θα του επιτραπεί να
φτάσει έως το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ
προκειμένου να λάβει στη συνέχεια
τις αποφάσεις του.
7
«Ομπρέλα»
Υπάρχει
ζωή μετά
τον ΣΥΡΙΖΑ;
Θολό είναι ακόμη το τοπίο σχετικά με
το τι θα κάνει η –εκτός ΣΥΡΙΖΑ πλέον–
τάση της Ομπρέλας, όπως και το πώς θα
πορευτούν συνολικά οι διαφωνούντες
του κόμματος της αξιωματικής αντιπο-
λίτευσης και αν θα σχηματίσουν έναν
η περισσότερους πολιτικούς σχηματι-
σμούς. Από τα πρώτα δείγματα, δεν φαί-
νεται να υπάρχει ενιαία αντίληψη για τα
ζητήματα αυτά. Ένα τμήμα των στελεχών
της Ομπρέλας φαίνεται να προσανατολί-
ζεται στον προσεταιρισμό στελεχών που
αποχώρησαν από τον ΣΥΡΙΖΑ το 2015,
σύμφωνα τουλάχιστον με δηλώσεις του
Δημήτρη Βίτσα. Σε αυτούς περιλαμβά-
νονται συγκεκριμένα πρόσωπα (ανέ-
φερε ενδεικτικά τον πρώην γραμματέα
Τάσο Κορωνάκη) αλλά και το ΜέΡΑ25.
Αν και το κόμμα του Γιάνη Βαρουφάκη
δεν φαίνεται πρόθυμο.
Ένα άλλο τμήμα του χώρου, που
στοιχίζεται πίσω από τον Ευκλείδη Τσα-
καλώτο, φαίνεται να έχει κάπως διαφο-
ρετικές αναζητήσεις. Έχοντας αρχίσει
επαφές με πρόσωπα που έχουν «δια-
σύνδεση» τόσο με τον χώρο της Αριστε-
ράς όσο και με τον χώρο του κέντρου.
Αυτά εν αναμονή των εξελίξεων στο
εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και με τη μεγά-
λη πιθανότητα να αποχωρήσουν και τα
στελέχη της ομάδας Αχτσιόγλου. Σε κοι-
νοβουλευτικό επίπεδο, άλλωστε, αυτό
μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία
διακριτής κοινοβουλευτικής ομάδας —
απαιτούνται 10 βουλευτές, που φαίνε-
ται να υπάρχουν. Τέλος, με ενδιαφέρον
αναμένεται, από όλους τους παραπάνω,
η στάση που θα τηρήσει ο ευρωβουλευ-
τής Πέτρος Κόκκαλης, δημόσια τοποθέ-
τηση του οποίου πιθανολογείται πως θα
υπάρξει τις επόμενες εβδομάδες. Ο Πέ-
τρος Κόκκαλης, εκτός από οικονομικός
παράγοντας, είναι –θυμίζουμε– και επι-
κεφαλής της ομάδας «Κόσμος», η οποία
έχει «πράσινη» κατεύθυνση. Θεωρείται,
μάλιστα, βέβαιο ότι επιθυμεί να παρα-
μείνει στον πολιτικό στίβο.
8 ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023 Εικονοκλάστες

Το ακραίο
«κέντρο»
της αστικής
πολιτικής

Η τωρινή κατάληξη του ΣΥΡΙΖΑ

με την προεδρία Κασσελάκη και
τη μετεξέλιξή του σε κεντρώο
αστικοφιλελεύθερο κόμμα, δεί-
χνει πρώτα απ’ όλα την ανελα-
στικότητα και τα ασφυκτικά όρια
της διαχείρισης του σύγχρονου
ολοκληρωτικού καπιταλισμού.
Σε μία προηγούμενη φάση,
κάτω από πίεση ήταν ανεκτές
κάποιες κρατικοποιήσεις (πάντα
εντός ορίων), προοδευτική
φορολογία του κεφαλαίου και
των κερδών και κοινωνικά
αγαθά και υπηρεσίας σχετικά
φθηνά ή δωρεάν. Αυτή η εποχή Κόμβος στην κατάληξη του ΣΥΡΙΖΑ ήταν η αποδοχή των μνημονίων. Ενώ αρχικά η κυβερνητική πρότασή
καλλιεργούσε προσδοκίες για του εξέφραζε στρεβλά στόχους του κινήματος και ριζοσπαστικές απαιτήσεις, στη συνέχεια η κυβέρνηση ως
–πραγματικές ή φανταστικές–
δυνατότητες μιας διαφορετικής
αυτοσκοπός, η εξαρχής υποτίμηση κάθε στρατηγικού στόχου και θεωρίας στο όνομα των άμεσων λύσεων, η
διαχείρισης, επέτρεπε διαφορε- πορεία προς το κέντρο και η επιδίωξη εκλογικών ποσοστών με κάθε τρόπο, οδήγησαν στο γνωστό αποτέλεσμα.
τικές και συχνά αντικρουόμενες
πολιτικές, καθώς και μαζικά
σοσιαλδημοκρατικά κόμματα
ή σοσιαλδημοκρατικοποιημέ-
Μνημόνιο, κυβερνητισμός, κεντρώα κατάληξη
να ΚΚ (Ιταλία, Γαλλία) που να
διεκδικούν κυβερνητικό ρόλο
εκφράζοντας εργατικές ανάγκες
και αιτήματα.
Σήμερα, με ηττημένο κομμου-
Η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ
νιστικό κίνημα, χωρίς επανα-
στατική απειλή και δεδομένης
της πολύπλευρης καπιταλιστικής
κρίσης –την εποχή του ΤΙΝΑ–
τέτοιες εκδοχές αστικής διαχεί-
στον εκφυλισμό
ρισης αποκλείονται και η αστική σαν στο τελευταίο στάδιο της κής κρίσης, του ρόλου της ΕΕ Η επείγουσα απάντηση
πολιτική συνωθείται στο κέντρο,
ένα ακραία αντιδραστικό κέντρο
Ανάλυση μετάλλαξης και εκφυλισμού
του, αλλά το πώς αυτό έγινε
και του κεφαλαίου, η εστίαση
στην «Τρόικα», στη Γερμανία
αντί της άχρηστης ιδεολογί-
ας ήταν η αριστερή κυβέρνη-
βέβαια. Τα παλιά εργατικά κόμ- Μπάμπης Συριόπουλος κατορθωτό. και τους κακούς Μέρκελ και ση. Εδώ χρειάζονται κάποιες
ματα με κυβερνητικές φιλοδοξίες Δεν θα πρωτοτυπήσουμε Σόιμπλε έδειχναν τον δρόμο διευκρινίσεις. Ο κυβερνητι-
αποβάλλουν οτιδήποτε θυμίζει τονίζοντας τον κομβικό ρόλο της τάχα άμεσης και γρήγο- σμός ήταν παρών στο εργατικό
τα συλλογικά συμφέροντα της της μνημονιακής στροφής του ρης απάντησης της κυβερνη- κίνημα από τον Λουί Μπλαν
εργατικής τάξης και την ταξική ΣΥΡΙΖΑ τον Ιούλιο του 2015. τικής λύσης, της αναίρεσης στη Γαλλία το 1848, κυριάρ-

πάλη, οτιδήποτε μπορεί να
καλλιεργήσει ριζοσπαστικές
προσδοκίες. Πρωτοπόρο ήταν το
ΚΚ Ιταλίας, με τον μετασχηματι-
σμό του σε Δημοκρατικό Κόμμα,
όπως και το «Νέο» Εργατικό
Κόμμα της Βρετανίας του Μπλερ.
Η αστική πολιτική συνωθείται
στο κέντρο, συχνά με δύο εκ-
δοχές: Τη Δεξιά εκδοχή και την
κεντροαριστερή με περισσότερη
κοινωνική ευαισθησία για τις
«ευάλωτες κοινωνικές ομάδες»
κ.λπ. Ακόμα και η κυβερνώσα
ακροδεξιά (Μελόνι) μπορεί
να λειτουργεί σαν ακροδεξιά
πτέρυγα του «κέντρου», με την
Άννα Διαμαντοπούλου (ΠΑΣΟΚ)
να εύχεται «να μην γίνει δια της
βίας η Ευρώπη σκουρόχρωμη».
Τ
ο ζήτημα δεν είναι
μόνο τα σχέδια των
αστικών επιτελείων
ούτε τα όρια που βά-
ζει το κεφάλαιο στην πολιτι-
κή με τον προσδιορισμό από
πλευράς του εφικτού και του
ανέφικτου. Το ζήτημα είναι το
πώς πετυχαίνουν, κι αυτό γί-
νεται μόνο όταν η αστική πολι-
τική και ιδεολογία διαδίδεται,
εισχωρεί και κυριαρχεί στην
εργαζόμενη πλειονότητα, στα
κόμματα, στις οργανώσεις
της και στο κίνημά της. Στην
περίπτωση της ταχύτατης με-
τάλλαξης και εκφυλισμού του
ΣΥΡΙΖΑ, το θέμα δεν είναι κυ-
ρίως ο τρόπος, η μεθόδευση
και οι σχεδιασμοί που οδήγη-
Ωστόσο ένα τέτοιο γεγονός
δεν μπορεί απλά να ξορκίζεται
σαν «προδοσία» αλλά πρεπει
να εξηγείται και να παίρνει τη
θέση του μαζί με όλα όσα το
προετοίμασαν και ακολούθη-
σαν, ως σταθμός στη σημερινή
κατάληξη. Αν ο Σ. Κασσελά-
κης χαρακτηρίζει «πολιτική
του Pummaro» και «τεράστια
κείμενα γεμάτα αόριστες σάλ-
τσες» την εσωκομματική κρι-
τική που του γίνεται, πατάει
πάνω στην αποϊδεολογικοποί-
ηση που χαρακτήριζε τον ΣΥΡΙ-
ΖΑ ακόμα και πριν τη μνημο-
νιακή στροφή του. Η αλλεργία
στην εξήγηση της μνημονιακής
επίθεσης μετά το 2010, των
κοινωνικών δυνάμεων που
την στήριζαν, της καπιταλιστι-
των μνημονίων «μ’ ένα νόμο κι
ένα άρθρο», μιας λύσης χωρίς
στρατηγικό βάθος, χωρίς ρήξη,
χωρίς συνολική σύγκρουση,
χωρίς άλλο επίπεδο στην ερ-
γατική πάλη και στο λαϊκό
κίνημα. Είναι πάγιο στοιχείο
του κυβερνητικού ρεφορμι-
σμού η απαξίωση της θεωρίας,
η απώθηση του στρατηγικού
και καθολικού προς όφελος
του επείγοντος και διαχειρι-
στικού. Οποιαδήποτε συνο-
λική θεώρηση και ανάλυση,
οποιοσδήποτε μακροπρόθε-
σμος στόχος χαρακτηριζόταν
«ιδεολογία» με την περιφρονη-
τική σημασία της λέξης, δηλα-
δή άχρηστη πολυτέλεια. Η ιδε-
ολογία σαν σάλτσα Pummaro
ήταν εκεί από τότε.
χησε στη σοσιαλδημοκρατία
και σταδιακά και στα ΚΚ,
ιδίως μεταπολεμικά. Ωστόσο
συμβιβαζόταν με την οργά-
νωση της εργατικής τάξης,
με τις σοσιαλιστικές επαγγε-
λίες, εξέφραζε ριζοσπαστικές
εργατικές διεκδικήσεις και
μεταρρυθμίσεις. Επιδίωκε
διακηρυκτικά ριζικές, ακόμα
και σοσιαλιστικές, αλλαγές
μέσω του κοινοβουλευτικού
συνταγματικού δρόμου. Τη-
ρουμένων των αναλογιών, ο
στόχος της αριστερής κυβέρ-
νησης από το ΣΥΡΙΖΑ το 2012
βασιζόταν στο τεράστιο λαϊκό
κίνημα κατά των μνημονίων,
ενσωμάτωνε στρεβλά λαϊκές
προσδοκίες για ριζική αλλαγή
της κατάστασης. Ο ΣΥΡΙΖΑ
 Εικονοκλάστες ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023 9
του Ν. Κωνσταντόπουλου το λιτική με βασική ιδεολογία το πιο φιλικό με τους επενδυ- σε 12 ν.μ.» Εννοείτα, βέβαια,
2004 έπαιρνε 3,26%, ενώ ο ΤΙΝΑ. Ο Σ. Κούλογλου, πρό- τές από τη δήλωση Κασσελά- μια τέτοια «πατριωτική» πολι- Επαναστατικός
ΣΥΡΙΖΑ, από το 2010 που δια-
κήρυσσε «καμιά θυσία για το
σφατα αποχωρήσας από τον
ΣΥΡΙΖΑ ευρωβουλευτής, επί-
κη για το κεφάλαιο «ως ένα
εργαλείο για την ευημερία»;
τική προϋποθέτει την «προώ-
θηση των στρατηγικών σχέσε-
δρόμος όχι
ευρώ», ανέβασε τα ποσοστά
του, με τη βοήθεια βέβαια
σης μίλησε για ένα «αριστε-
ρό κόμμα, αριστερότερα του
Ενοχλεί τους 45 ο όρος «πα-
τριωτική Αριστερά». Όντως
ων με ΗΠΑ, Γαλλία, Γερμανία
και Ιταλία […] με διεκδίκηση
κοινοβουλευτική
του ΚΚΕ, καθώς η Α. Παπα- ΠΑΣΟΚ, που θα μπορούσε αυτός ο όρος στην Ελλάδα του απτής στήριξης στην κυριαρ- ενσωμάτωση
ρήγα δήλωνε τότε ότι «λύση στο μέλλον να συνεργαστεί με 2023 και όχι του 1940 δεν μπο- χία και τα κυριαρχικά δικαιώ-
έξω από το ευρώ και δραχμή σοσιαλιστές για να σχηματί- ρεί να σημαίνει παρά την τα- ματα της Ελλάδας και πίεσής
στις παρούσες συνθήκες είναι σει κυβέρνηση» (δηλώσεις στο ξική συνεργασία με την αστι- τους στην Τουρκία» (προεκλο-
καταστροφική». γικό πρόγραμμα). Τι παραπά- Ήταν νομοτελειακό τα πράγματα
Στην πορεία, μετά τον νω είπε ο Κάσσελάκης; στον ΣΥΡΙΖΑ να καταλήξουν
Ιούλιο του 2015, η κυβέρνηση Ο στόχος της κυβερνητι- έτσι ακριβώς; Όχι. Αντί του
από μέσο για τη «ρεαλιστική» κής εξουσίας πάση θυσία, «αριστερού επιχειρηματία»
ικανοποίηση των διεκδικήσε-
Η κυβερνώσα Αριστερά παράγει μαζικά απορροφάει την Αριστερά στο που δηλώνει ανενδοίαστα
ων του κινήματος έγινε αυτο- ψηφοφόρους με ελάχιστες προσδοκίες και μετά αστικοφιλελεύθερο κέντρο και συνεργασία με το κεφάλαιο,
σκοπός. Ο ΣΥΡΙΖΑ έμαθε ένα από άλλο δρόμο. Η επιδίωξη θα μπορούσε να βρίσκεται
μεγάλο κομμάτι του κόσμου
καμώνεται πως δεν μπορεί να κάνει τίποτα άλλο μεγάλων ποσοστών, η προ- στην προεδρία η Ε. Αχτσιόγλου
της Αριστεράς ότι η πολιτι- από το να τους εκφράσει έτσι όπως τους έφτιαξε σέλκυση απλά ψηφοφόρων «νέα χειραφετημένη γυναίκα,
κή δεν έχει νόημα, αν δεν και όχι η έκφραση αγώνων και
επιστήμονας, μητέρα» κατά
έχει μία άμεση κυβερνητική ελπίδων, και μάλιστα ψηφο-
Μαραντζίδη. Η πορεία προς
πρόταση. Από την «Αριστερά φόρων απελπισμένων, απο-
το κέντρο μπορεί να ήταν
στην κυβέρνηση» περάσαμε γοητευμένων, ψηφοφόρων
λιγότερο κραυγαλέα και πιο
στην «κυβερνώσα Αριστερά». που έχουν αποδεχτεί ότι δεν
αργόσυρτη, ωστόσο ήταν
Η κυβερνώσα Αριστερά όμως υπάρχει άλλος δρόμος εκτός
που ούτε θέλει ούτε μπορεί του καπιταλιστικού μονόδρο-
προδιαγεγραμμένη. Εξάλλου
να βασίζεται σε ένα δυναμικό μου, που λένε «και μη χειρότε- είχε ξεκινήσει πολύ νωρίτερα. Η
λαϊκό κίνημα, ούτε να εκ- ρα». Η κυβερνώσα Αριστερά ηγετική αλαζονεία συνδυασμένη
φράζει ριζοσπαστικές διεκ- παράγει μαζικά τέτοιους εξα- με αφόρητο λάιφ στάιλ μπορεί
δικήσεις, καθώς αυτές απαι- τομικευμένους ψηφοφόρους να ήταν πιο μετρημένη, αλλά
τούν σύγκρουση με κεφάλαιο με ελάχιστες ως και μηδενικές η αδιαμεσολάβητη σχέση
και τις κόκκινες γραμμές προσδοκίες και μετά καμώνε- με τα μέλη των 2 ευρώ ήταν
του. Μπορεί να είναι μόνο ται πως δεν μπορεί να κάνει δεδομένη.
«κεντρώα», να έχει την απο- τίποτα άλλο από το να τους εκ-
Η σημερινή κατάληξη μπορεί
δοχή ή την ανοχή της αστικής φράσει έτσι όπως τους έφτια-
να αποτελέσει αφορμή για τους
τάξης, να στριμώχνεται κι ξε. Η υποταγή στην αστική
αριστερούς που παρέμεναν
αυτή στο κέντρο της αστικής πολιτική δικαιολογείται στο
ή παραμένουν ακόμα στο
πολιτικής. όνομα της λαϊκής «σιωπηλής»
Η εκφυλιστική μετατρο- πλειοψηφίας. Η προσέλκυ-
ΣΥΡΙΖΑ για να αναιρέσουν
πή του ΣΥΡΙΖΑ σε Δημοκρα- ση τέτοιων ψηφοφόρων δεν με τη στάση τους τα αίτια της
τικό Κόμμα των ΗΠΑ πατά- οδηγεί πουθενά αλλού εκτός κατρακύλας, τον κυβερνητισμό,
ει πάνω στην κυβερνητική Euractiv). Δέσμια του κεντρώ- κή τάξη στα «εθνικά θέματα», από το κέντρο. Έχουν ξεχάσει την υπόκλιση στην αστική
στροφή προς το κέντρο, που ου κυβερνητισμού η «Ομπρέ- δηλαδή στον ανταγωνισμό με βέβαια ότι δουλειά της Αρι- πολιτική και την πορεία προς
κανείς δεν την αμφισβητεί. λα», στο κείμενο των 45 με- τις γειτονικές αστικές τάξεις. στεράς δεν είναι να εκφρά- το κέντρο, αφορμή για να
Ο Ε. Τσακαλώτος είναι υπέρ λών της ΚΕ, δεν κάνει καμία Στο προεκλογικό πρόγραμμα ζει τις τάσεις παραίτησης και γυρίσουν την πλάτη στην
της συνεργασίας με το ΠΑ- αυτοκριτική για τα κυβερνητι- του 2023 ο ΣΥΡΙΖΑ αυτοχαρα- υποταγής μέσα στην εργατική κυβερνώσα Αριστερά σε όλες
ΣΟΚ (συνέντευξη στο Attica κά πεπραγμένα του ΣΥΡΙΖΑ, κτηρίζεται «ως δύναμη πα- τάξη, την πανταχού παρούσα της τις εκδοχές παλιές και
13/11) δηλώνοντας ταυτόχρο- ούτε για την αντιπολιτευτική τριωτισμού και διεθνισμού» κυρίαρχη ιδεολογία, αυτή της νέες. Αντί για τη νοσταλγία για
να ότι «δεν υπάρχει πολιτική περίοδο 2019-2023. Κι όμως, και διεκδικεί «τη σταδιακή κυρίαρχης τάξης, ιδίως στις επιστροφή σε μια πρότερη
χωρίς ιδεολογία». Η κυβερ- πόσο απέχει ο προεκλογικός επέκταση σε κάθε τμήμα της μέρες μας. Το ζήτημα είναι να κατάσταση, είναι αναγκαία
νητική συνεργασία με το ΠΑ- ανταγωνισμός του ΣΥΡΙΖΑ με Ανατολικής Μεσογείου των αλλάξουμε τον κόσμο, όχι να η υπενθύμιση ότι αριστερή
ΣΟΚ όμως είναι κεντρώα πο- τη ΝΔ για το ποιο κόμμα είναι χωρικών υδάτων της Ελλάδας τον «δημοσκοπήσουμε». πολιτική και πρόταση εξουσίας
δεν ταυτίζεται καθόλου με
μια άμεση κυβερνητική
Ο σκοπός και το μέσο για την Αριστερά πρόταση εντός πλαισίου. Η
Αριστερά έβαλε τη σφραγίδα
της στην ιστορία με τους
▸ Η πολιτική του κόμματος και η οργάνωσή του αγώνες, τις εξεγέρσεις και τις
επαναστάσεις.
ΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ των 45 αποχωρησάντων αρχές του 20ου αιώνα έγινε για την έννοια κά κόμματα της προηγούμενης φάσης.
Η επαναστατική θεωρία, η
της ΚΕ η κριτική εστιάζεται στο «νέο κόμ- του μέλους του κόμματος. Το κόμμα για Ένα κόμμα της κυβερνώσας Αριστε-
κομμουνιστική στρατηγική και
μα» του Κασσελάκη. Το δημοψήφισμα τους κομμουνιστές είναι «μόνο» ένα μέσο ράς που περιδινίζεται γύρω από το φι-
η ανάλυση της καπιταλιστικής
για την αποπομπή των τεσσάρων στελε- για την πραγμάτωση των σκοπών της κα- λελεύθερο κέντρο τι μέλη και οργάνωση
πραγματικότητας δεν
χών χαρακτηρίζεται «βοναπαρτικό και τάργησης της εκμετάλλευσης, αλλά είναι μπορεί να έχει; Η συλλογικότητα, η προ-
ασφαλώς βαθιά αντιδημοκρατικό», μια ένα αναγκαίο μέσο, στο οποίο πρέπει να σφορά και η στράτευση, αναγκαία για
είναι «σάλτσες» που τάχα
«πρακτική του τραμπισμού». Υπογραμ- εκφράζονται αυτοί οι σκοποί. τη σύγκρουση με το κεφάλαιο, το αστι- απομακρύνουν τις άμεσες
μίζουν τη «νέα αυταρχική “κουλτούρα”» Ένα επαναστατικό κόμμα απαιτεί από κό κράτος και τους μηχανισμούς του δεν απαντήσεις ούτε επαγγελίες
στον ΣΥΡΙΖΑ, την αξίωση του νέου προ- τα μέλη του να έχουν γνώση και άποψη, χρειάζονται πια. Η γνώση, η θεωρία και για το σοσιαλιστικό παράδεισο
έδρου να είναι «απόλυτος ηγεμόνας» και να πρωτοπορούν στους κοινωνικούς αγώ- η άποψη, αναγκαία για να «αλλάξουν στο επέκεινα και την
«ως αδιαμεσολάβητος» να καταργεί όρ- νες, συνειδητή πειθαρχία στις συλλογικές τον κόσμο», είναι περιττές «σάλτσες». επανάσταση που θα προκύψει
γανα και διαδικασίες. αποφάσεις, διάθεση προσφοράς και προ- Τα μέλη του αποκτούν κι αυτά τα χαρα- «αντικειμενικά», αλλά αναγκαία
Το ζήτημα του κόμματος για την Αρι- σωπικών θυσιών. Κάποια από αυτά τα κτηριστικά των «ψηφοφόρων», χωρίς όπλα στον καθημερινό
στερά είναι κεντρικό ζήτημα. Δεν είναι χαρακτηριστικά υπήρχαν στα κόμματα απαιτήσεις άλλες από το να ψηφίζουν αγώνα ενάντια στον βάρβαρο
καθόλου τυχαίο ότι η πρώτη διάσπαση του κομμουνιστικού ρεφορμισμού, ακό- τον αρχηγό που υπόσχεται γρήγορη πρό- καπιταλισμό της εποχής μας.
μεταξύ μπολσεβίκων και μενσεβίκων στις μα και στα εργατικά σοσιαλδημοκρατι- σβαση στην κυβερνητική εξουσία. Υπάρχει άλλος δρόμος.
10 ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023 Επικαιρότητα

ΝΑΡ: Καταγγελία
για τις διώξεις
ΤΙΣ ΣΥΛΛΗΨΕΙΣ κομμουνιστών και
αντιπολεμικών διαδηλωτών την
Πέμπτη 9/11 στο πλαίσιο της βίαιης
Ακροβασίες | Βασίλης Παπαγεωργίου
σε βάρος καταστολής που επιβάλει το κράτος
του ΚΚ Ισραήλ του Ισραήλ καταγγέλλουν, με ανα-
κοίνωσή του, το ΝΑΡ για την Κομ-
μουνιστική Απελευθέρωση και η νε-
ολαία Κομμουνιστική Απελευθέρωση
(νΚΑ). Μεταξύ των συλληφθέντων
είναι ο Μοχάμεντ Μπαράκε, στέλε-
χος του Κομμουνιστικού Κόμματος
Ισραήλ (ΚΚΙ), πρώην βουλευτής και
πρόεδρος της Ανώτατης Επιτροπής
Παρακολούθησης των Ζητημάτων
των Αράβων Πολιτών του Ισραήλ,
καθώς και άλλα τέσσερα στελέχη του
ΚΚΙ, μεταξύ των οποίων δύο πρώην
βουλευτές της Κνέσετ. Το ΝΑΡ και
η νΚΑ καλούν σε άμεση απελευθέ-
ρωση των μελών του ΚΚ Ισραήλ και
όλων των διαδηλωτών, καθώς και
στην απελευθέρωση των κρατούμε-
νων Παλαιστινίων που κρατούνται
σε ισραηλινές φυλακές.

Αθήνα: ΔΥΟ κινητοποιήσεις έχουν προ-

γραμματιστεί για το απόγευμα της
Συγκεντρώσεις Δευτέρας 20/11 έξω από το δημαρ-
στο δημοτικό χείο Αθηνών, την ώρα συνεδρίασης
συμβούλιο για του δημοτικού συμβουλίου. Αρχι-
κά, η πρωτοβουλία Όχι μετρό στην
πλατεία Εξαρχείων
και σχολεία
πλατεία Εξαρχείων καλεί τον κόσμο
της γειτονιάς να εκφράσει την κα-
ταδίκη του απέναντι στη συντονι-
σμένη επίθεση δήμου και επιχειρη-
ματιών, που έχει στόχο την αλλαγή
φυσιογνωμίας της γειτονιάς, τον
εκτοπισμό των σταθερών κατοίκων
της και το ξεπούλημά της σε μεγα-
λοεπενδυτές και τουριστικό κεφά-
λαιο. Το κάλεσμα είναι στις 4.30
μ.μ. στην πλατεία Κοτζιά. Λίγο
αργότερα, στις 5 μ.μ., Σύλλογοι Γο-
νέων Πρωτοβάθμιας και Δευτερο-
βάθμιας Εκπαίδευσης απευθύνουν
κάλεσμα για συγκέντρωση στο ίδιο
σημείο, για να διαμαρτυρηθούν για
τις άθλιες κτιριακές υποδομές των
σχολείων της πόλης.
Νέες συλλήψεις ΣΤΗ ΣΥΛΛΗΨΗ δύο Τούρκων υπη-
κόων προχώρησε στις 13 Νοεμβρίου
Τούρκων η Διεύθυνση Αντιμετώπισης Ειδι-
αγωνιστών κών Εγκλημάτων Βίας. Σύμφωνα
στην Ελλάδα με τις αρχές, σε βάρος τους εκκρε-
μούσε ένταλμα σύλληψης και κα-
ταδικαστική απόφαση. Ένας από
τους δύο συλληφθέντες είναι ένας
56χρονος, ο οποίος έχει καταδικα-
στεί για χρηματοδότηση-συμμετοχή
στο Επαναστατικό Λαϊκό Απελευθε-
ρωτικό Κόμμα/Μέτωπο (DHKP-C),
το οποίο για την τουρκική και την
ελληνική κυβέρνηση –και όπως
αποδείχτηκε και για τα ελληνικά
ΜΜΕ– θεωρείται «τρομοκρατική
οργάνωση». Ο έτερος έχει καταδι-
καστεί για άλλες ποινικές κατηγο-
ρίες από το Πλημμελειοδικείο της
Χαλκίδας. Αξίζει να σημειωθεί πως
οι παραπάνω συλλήψεις έγιναν λί-
γες εβδομάδες πριν τη συνάντηση
Μητσοτάκη-Ερντογάν.
Με ένα ...κλικ
ΣΥΛΛΟΓΗ Εκατοντάδες είναι ήδη οι υπογραφές από
ΥΠΟΓΡΑΦΩΝ όλη την Ελλάδα στο κείμενο αλληλεγγύης
ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ στον δάσκαλο, μέλος του ΔΣ του Ζ΄ ΣΕΠΕ
ΣΤΟΝ ΗΛΙΑ Θεσσαλονίκης και πρόσφατα επανεκλεγέντα
ΣΜΗΛΙΟ στο Δημοτικό Συμβούλιο Αμπελοκήπων-
Μενεμένης Ηλία Σμήλιο, ο οποίος διώκεται
για ακόμη μια φορά για την πολιτική του
δράση. Συγκεκριμένα, η Διευθύντρια ΠΕ
Δυτικής Θεσσαλονίκης έχει προχωρήσει
στην παραπομπή του στο πειθαρχικό συμ-
βούλιο της Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκ-
παίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας με αφορ-
μή τη συμμετοχή του στο κίνημα ενάντια
στους πλειστηριασμούς και την αρπαγή της
λαϊκής κατοικίας. Η συλλογή υπογραφών
συνεχίζεται στο: ismilios@gmail.com.
ΠΟΡΕΙΑ Η Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης στον Παλαι-
ΕΡΓΑΤΙΚΩΝ στινιακό Λαό Εργατικών Σωματείων και
ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΓΙΑ Συλλογικοτήτων καλεί «κάθε σωματείο και
ΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ εργατική συλλογικότητα, κάθε εργαζόμενο
και εργαζόμενη, κάθε άνεργο, κάθε ελεύθερα
σκεπτόμενο δημοκρατικό πολίτη», στη συγκέ-
ντρωση ενημέρωσης για τη Γάζα, στην πλατεία
Μοναστηρακίου, τη Δευτέρα 20/11 στις 6 μ.μ.
ΕΚ∆ΗΛΩΣΗ Ο Σύλλογος Υπαλλήλων Βιβλίου-Χάρτου-
ΣΥΒΧΨΑ ΓΙΑ Ψηφιακών Μέσων Αττικής (ΣΥΒΧΨΑ) διορ-
ΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ γανώνει την Κυριακή 19/11 στις 11 π.μ. στα
γραφεία του (Λόντου 6, 2ος όροφος, Εξάρ-
χεια) συζήτηση για την Παλαιστίνη. Ειση-
γητικό άνοιγμα θα κάνει ο Ιχάμπ Σαμπάνα
(εκπαιδευτικός, πρώην μέλος του ΣΥΒΧΨΑ).
ΠΑΡΤΙ ΓΕΝΕΘΛΙΩΝ Οι εκδόσεις «Εκτός Γραμμής» συμπληρώνουν
ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ έναν ολόκληρο χρόνο στον καινούργιο τους
«ΕΚΤΟΣ χώρο, στην Ασκληπιού, και το γιορτάζουν.
ΓΡΑΜΜΗΣ» Μας καλούν στο πάρτι γενεθλίων που διοργα-
νώνουν Παρασκευή 24/11 από τις 8 μ.μ. και
μετά (Ασκληπιού 57). Στα ντεκς ο dj Panos R.
ΠΡΟΣΦΟΡΑ Ο Γιάννης Λαθήρας προσφέρει 100 ευρώ
για την ενίσχυση Πριν στη μνήμη των Κώ-
στα και Βασίλη Λαθήρα.
Η μάχη του Πριν
συνεχίζεται!
Συνεχίζεται η ελπιδοφόρα ανταπό-
κριση αναγνωστών και φίλων του
Πριν στη μάχη οικονομικής επιβί-
ωσης που δίνει η εφημερίδα. Οι
ανάγκες και οι υποχρεώσεις όμως
παραμένουν πολλές. Σας καλούμε
λοιπόν να ανανεώσετε τη συνδρομή
σας, να εγγραφείτε νέοι συνδρομη-
τές είτε να ενισχύσετε οικονομικά
το Πριν. Επίσης, πολύ κρίσιμη πα-
ραμένει η μάχη της εβδομαδιαίας
κυκλοφορίας. Αγοράστε το Πριν
από το περίπτερο και διακινήστε το.
Λογαριασμός Alpha Bank με IBAN:
GR1801402600260002002006023.
Δικαιούχος: Εκδόσεις-Μελέτες-
Έρευνες «Πριν». Στέλνετε και ενημε-
ρωτικό e-mail στο info@prin.gr.
∆ίκη Σεπολίων:
Αναβολή
για 4 Απρίλιου
Για τις 4 Απριλίου, λόγω παρέλευσης
του ωραρίου, αναβλήθηκε την Δευ-
τέρα 13/11 η δίκη των τεσσάρων αγω-
νιστών που είχαν συλληφθεί στα Σε-
πόλια στην πορεία του Πολυτεχνείου
πριν τρία χρόνια. Έτσι, η ομηρία για
τους Ορέστη Καττή, Λυδία Καττή,
Νικόλα Καβακλή και Μάκη Λιβάνη
συνεχίζεται. Υπενθυμίζεται ότι τον
Μάη του 2022, την τελευταία μέρα
της αρχικής δίκης και ενώ αναμε-
νόταν η αθώωση όλων, η πρόεδρος
παύτηκε με άνωθεν παρέμβαση και
ανακοινώθηκε ότι η δίκη θα ξεκινή-
σει ξανά από την αρχή.

▶ Το Ισραήλ κάνει εμπόριο
συστημάτων υποκλοπής
μέσω ιδιωτικών εταιρειών.
Ποιος είναι ο βαθμός
του, τυπικού και άτυπου,
κυβερνητικού ελέγχου σε
αυτόν τον τομέα;
Το υπουργείο Άμυνας επισή-
μως αδειοδοτεί και μάλιστα
προωθεί την πώληση συστη-
μάτων υποκλοπής, όπως επι-
βεβαιώνεται από την «NSO
Group», υπεύθυνη για το πρό-
γραμμα Pegasus, σύστημα που
είχε κεντρικό ρόλο στην εκτέ-
λεση του (Σαουδάραβα αντικα-
θεστωτικού) Τζαμάλ Κασόγκι.
Αδειοδοτώντας επιλεκτικά, η
κυβέρνηση χτίζει μια συμμαχία
με άλλα κράτη και, καθώς μι-
λάμε για εμπόριο μέσων κατα-
πίεσης, πρόκειται για μια συμ-
μαχία μεταξύ ολοκληρωτικών
καθεστώτων. Αυτές οι τεχνολο-
γίες, που δύνανται όχι απλά να
υποκλέψουν πληροφορίες αλλά
και να «φυτέψουν» ψευδείς
πληροφορίες, είναι εξ ορισμού
ασύμβατες με τη νόμιμη αστυ-
νόμευση και τα ανθρώπινα δι-
καιώματα, πολλώ δε μάλλον με
τα δημοκρατικά δικαιώματα.
▶ Θα έπρεπε να θεωρήσουμε
τη χρήση του Predator στην
Ελλάδα ως απόδειξη εισόδου
της σε αυτό το κλαμπ χωρών;
Η ερώτησή σας υποδεικνύει
κάτι πολύ σημαντικότερο. Στην
Ελλάδα, η σημαντικότερη εται-
ρεία είναι η Intellexa, η οποία
υποστηρίζει πως ως κυπριακή
που είναι, δεν υπάγεται στο
ισραηλινό υπουργείο Άμυνας.
Βάσει του ισραηλινού νόμου,
όμως, η εμπορία εγχώριας τε-
χνογνωσίας χωρίς σφραγίδα
του υπουργείου Άμυνας επισύ-
ρει δίωξη ανεξαρτήτως χώρας.
Ο Μορντεχάι Βανούνου, μάρ-
τυρας δημοσίου συμφέροντος
για το πυρηνικό πρόγραμμα
του Ισραήλ, απήχθη για να δι-
καστεί και φυλακιστεί. Μία
εταιρεία δημιουργημένη από
τον Ταλ Ντιλιάν, πρώην μέλος
του «Unit 81», που προσλαμ-
βάνει πρώην μέλη των ομάδων
αντικατασκοπείας, εμπορευ-
όμενη ισραηλινά συστήματα
υποκλοπής, εμφανίζεται να
απολαμβάνει ντε φάκτο ασυ-
λία. Έρευνα της εφημερίδας
Haaretz αφορούσε συζητήσεις
μεταξύ ΕΥΠ και Βόρειας Μα-
κεδονίας για την προσπάθεια
νομιμοποίησης τέτοιων συστη-
μάτων. Η Intellexa βοήθησε
στη διαμόρφωση του κειμένου,
μαζί με τον Νιρ Μπεν Μος,
πρώην αρχηγό του ισραηλινού
τμήματος αντικατασκοπείας
Μαλμάμπ, που φέρει την ευ-
θύνη της απαγωγής του Βανού-
ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023
Σιρ Σέβερ
συντονιστής του κινήματος BDS
Προπαγάνδα και
υποκλοπές, η άλλη
όψη του Ισραήλ
Υπάρχει πυκνός συνδετικός ιστός μεταξύ της
συνεχιζόμενης γενοκτονίας στη Γάζα, της ισραηλινής
προπαγάνδας, των συστημάτων και λογισμικών
παρακολούθησης και υποκλοπής επικοινωνιών,
της εξωτερικής και εσωτερικής πολιτικής. Επιχειρούμε
να ξετυλίξουμε τον μίτο συνομιλώντας
αηλινό Δρ. Σιρ Χέβερ,
με τον Ισραηλινό
συντονιστή ή της εκστρατείας
ατος για
του κινήματος
Μποϊκοτάζ-ζ- Απόσυρση
Επενδύσεωνων - Κυρώσεις
(BDS) στο Ισραήλ,
ο οποίος συμμετείχε
το Σάββατοτο 11
Νοέμβρη σε σχετική
εκδήλωση
εστο
στο κατάμεστο
αμφιθέατρορο
ής.
της Νομικής.
νου και το οποίο θα έπρεπε ναα
αί-
κυνηγά την Intellexa. Διαφαί-
νεται, ανεπισήμως, μια συγκα-α-
ι-
τάθεση στις ενέργειες της εται-
ρείας, επιτρέποντάς της να
λειτουργεί χωρίς επίβλεψη
και στο υπουργείο Άμυνας
να ισχυρίζεται άγνοια.
▶ Αναφέρατε
«ασυμβατότητα με την
αστυνόμευση». Δηλαδή;
Η αστυνομική παρακολούθηση ση
απαιτεί δικαστική απόφαση ση
ά-
που καθορίζει το χρονικό διά-
στημα και το περιεχόμενο. Τα
συστήματα υποκλοπής είναι
διαφορετικά: Αντιγράφεται
κάθε δεδομένο της συσκευής,
πέρα από κάθε δικαστικό περι-
ορισμό. Η γερμανική ομοσπον-
Συνέντευξη
στον
ΕΚΤΟΡΑ-ΞΑΒΙΕ
ΔΕΛΑΣΤΙΚ
διακή αστυνομία (BKA) αγόρα-
σε το Pegasus και η έρευνα που
ακολούθησε αποκάλυψε πως
ζήτησε από την NSO Group
να περιορίσει τις δυνατότητές
του, ώστε να καταστεί στοι-
χειωδώς συμβατό με τον νόμο.
Αντ’ αυτού, η εταιρεία έφτια-
ξε ένα δεύτερο λογισμικό, το
οποίο μετά την απόκτηση όλων
των δεδομένων επέτρεπε στην
αστυνομία πρόσβαση μόνο στις
πληροφορίες που ορίζει το δι-
καστήριο. Αυτό θα επέτρεπε σε
μια ισραηλινή ιδιωτική εταιρεία
έλεγχο επί γερμανικών αστυ-
νομικών υποθέσεων, ιδιωτικο-
ποιώντας την αστυνόμευση.
Πρέπει, επίσης, να σημειώσου-
με πως δεν πρόκειται για ένα
αφαιρετικό λογισμικό με «κρυ-
φή πρόσβαση» — όλα γίνονται
φανερά. Προσωπικό της εται-
ρείας έρχεται, στήνει δωμάτιο
με εξοπλισμό, υποκλέπτει και
μετά δίνει τις πληροφορίες στον
«πελάτη». Είδαμε αποδείξεις
σε υπόθεση ιδιωτικής εταιρείας
στη Γκάνα, η οποία αγόρασε το
Pegasus υποδυόμενη εκπρόσω-
πο της κυβέρνησης.
▶ Τα λογισμικά
υποκλοπής, εκτός από
εργαλείο καταπίεσης,
πώς χρησιμοποιούνται
πολεμικά και
προπαγανδιστικά από το
Ισραήλ;
Ο Μπάιντεν εξέδωσε ένα
προεδρικό διάταγμα το οποίο
απαγορεύει τη χρήση εμπορι-
κών συστημάτων υποκλοπής,
κάτι που χαιρετίστηκε ακόμα
και από ενώσεις της κοινωνίας
των πολιτών, πράγμα ασυνή-
θιστο. Ο όρος «εμπορικό» επι-
λέ
λέγεται ώστε η CIA να μπορεί
να χρησιμοποιεί δικά της ερ-
γα
γαλεία. Το σκεπτικό της από-
φα
φασης ήταν η ιδιωτικότητα
ττων πολιτών των ΗΠΑ και η
Όταν ρωτάτε
προστασία τους από παρα-
«πού είναι το κίνημα;» πληροφόρηση. Όμως, όταν
πρέπει να γνωρίζετε ξεκίνησε η γενοκτονία στη
Γάζα, ο πρόεδρος ξεκίνησε
πως κρύβεται και
να αναπαράγει προπαγάν-
δεν μπορεί να μιλήσει δα δημιουργημένη μέσω κα-
ττασκοπευτικών λογισμικών
(sp
(spyware) και να μην ανακα-
λε Πώς εφαρμόζεται, άραγε,
λεί.
η παραπάνω απόφαση για τον
εα
εαυτό του;
Η προπαγάνδα πάντα ήταν
σημαντικό μέρος της ισραη-
λινής πολιτικής –περισσότερο
όμως με τις κυβερνήσεις Νε-
τανιάχου από το 2009– και δεν
βασίζεται πολύ σε αυτά τα λο-
11
γισμικά. Το 2015 συστάθηκε το
υπουργείο Στρατηγικών Υποθέ-
σεων για καθοδήγηση της προ-
παγάνδας, με μια έρευνα του
οργανισμού Media Watch του
2017 να δείχνει πως το 20% του
σχετικού κονδυλίου απευθυ-
νόταν συγκεκριμένα σε Εβραί-
ους εντός Ισραήλ. Βάσει νέας
έρευνας, μετά την έναρξη της
γενοκτονίας στη Γάζα, το πρό-
γραμμα αυτό (αρχικά συνδεδε-
μένο με την προσπάθεια περι-
ορισμού της επιρροής του BDS)
μεταφέρθηκε στο υπουργείο
Διασποράς, με αύξηση του 20%
που αναφέραμε σε 90%, δηλα-
δή μετατροπή του σε σχεδόν
αποκλειστικά εσωτερική προ-
παγάνδα. Ο υπουργός Στρατη-
γικών Υποθέσεων παραιτήθηκε
και η θέση του καταργήθηκε,
ως συμβολική κίνηση πλήρους
αποτυχίας των διπλωματικών
προσπαθειών με στόχο να πει-
στεί το διεθνές κοινό.
▶ Με αυτά τα δεδομένα,
ποια είναι η κατάσταση του
ισραηλινού αντιπολεμικού
κινήματος;
Όπως και σε κάθε θρησκεία, οι
εβραϊκές κοινότητες συζητούν
καιρό για τις προτεραιότητές
τους. Στη δική μας περίπτωση,
μακράν πρώτη προτεραιότητα
ήταν και παραμένει η συγκέ-
ντρωση λύτρων για την απελευ-
θέρωση ομήρων. Υπάρχει αυξη-
μένη κοινωνική επίγνωση των
κινήσεων που σκοτώνουν ομή-
ρους αντί να τους απελευθερώ-
νουν. Αυτό το σημείο, ιδιαίτερα
στις διεθνείς εβραϊκές κοινό-
τητες, δημιουργεί σύγκρουση
μεταξύ των πολιτιστικών μας
προτεραιοτήτων και της επιθε-
τικής κρατικής πολιτικής της
«μη διαπραγμάτευσης». Είναι
μέρος του λόγου για τον οποίο
εβραϊκές κοινότητες παγκο-
σμίως γυρίζουν την πλάτη στον
Νετανιάχου και φωνάζουν «Όχι
στο όνομά μας».
Τα υπόλοιπα αποτελούν
προσωπική εκτίμηση. Μπορώ
να σας πω πως οι αντιπολεμικοί,
αντικατοχικοί, αντι-απαρτχάιντ
υπερασπιστές των ανθρωπίνων
δικαιωμάτων φίλοι μου στο Ισ-
ραήλ είναι τρομοκρατημένοι.
Ο υπερ-ορθόδοξος, Εβραίος
δημοσιογράφος, Ισραήλ Φρέι
απήγγειλε δημοσίως έναν επί-
σημο επικήδειο (Kaddish) για
τους Εβραίους, Μουσουλμά-
νους και Χριστιανούς νεκρούς.
Ο ίδιος και η οικογένειά του
χρειάστηκε να εγκαταλείψουν
το σπίτι τους κυνηγημένοι από
ακροδεξιές συμμορίες. Όταν
ρωτάτε «πού είναι το κίνημα;»,
πρέπει να γνωρίζετε πως το κί-
νημα κρύβεται και δεν μπορεί
να μιλήσει.
12 ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023 Φάκελος / Πολυτεχνείο

Μια ξεχωριστή Χρίστος Κρανάκης

εκδήλωση

Ποιοτικό βήμα μπροστά ήταν η

κεντρική εκδήλωση που διοργα-
νώθηκε από την Πρωτοβουλία ΝΑΡ
και νΚΑ για τη συμπλήρωση των 50
Πιάνοντας το νήμα
χρόνων από την εξέγερση του Πο-
λυτεχνείου την Παρασκευή 10 Νο-
έμβρη και με τίτλο: «Η φλόγα των
εξεγέρσεων του χθες να φωτίσει τις
επαναστάσεις του σήμερα». Εμφα-
της εξέγερσης για
νώς αναβαθμισμένη οργανωτικά
και σε επίπεδο υποδομής η εκδή-
λωση, με συμμετοχή 500 περίπου
ατόμων, μελών και φίλων του ΝΑΡ
και της νΚΑ, που κατέκλυσαν το αί-
τις επαναστάσεις
θριο του κτιρίου Αβέρωφ, που τις
ημέρες του ’73 φιλοξένησε μαζικές
διαδικασίες, στον ιστορικό χώρο
του ΕΜΠ στην Πατησίων. Διαφορε-
τικές γενιές αγωνιστών ενώθηκαν
της εποχής μας
Τ
σε μία κοινή συζήτηση, με στόχο
να βρουν το ιστορικό νήμα που ον κύκλο των ομιλιών άνοιξε κνωση διαφορετικών μεν, μεγαλειω- βρίσκεται διαρκώς στην καρδιά της
συνδέει το «τότε» με το «σήμερα». η Θεοδώρα Κατσαράκη από δών δε, φάσεων των λαϊκών αγώνων μάχης», διαπίστωσε η Θεοδώρα. Βα-
την Οργάνωση Σπουδάζου- λαού και νεολαίας, όπως εκείνες της θύτερο αίτιο της επαναστατικότητας
Άνθρωποι που έζησαν από «πρώτο
σας Αθήνας, αναδεικνύο- Εθνικής Αντίστασης και του Εμφυλί- της νεολαίας αποτελεί η «προνομιακή
χέρι» τις φρικαλεότητες της χού- ντας τον βαρύ ιστορικό ρόλο ου και των νεολαιίστικων εξεγέρσεων/ σχέση της με το μέλλον». «Όταν η νέα
ντας και τα πρώτα δύσκολα χρόνια που πέφτει στους «ώμους» της νεολαίας κινητοποιήσεων της δεκαετίας του ’60. γενιά διαισθάνεται ότι το μέλλον που
της Μεταπολίτευσης, από κοινού με ως «ευαίσθητης κεραίας» της εργατικής Όσο λοιπόν και αν το σύστημα επιδιώ- της επιφυλάσσουν είναι σκοτεινό, δεν
εκείνους και εκείνες που βιώνουν τάξης. Όπως τόνισε, η εξέγερση του Πο- κει να «μουσειοποιήσει» το Πολυτεχνείο διαφυλάσσει το παρόν που ζει, αλλά το
τη σύγχρονη επίθεση στη νεολαία, λυτεχνείου αποτελεί μια ιστορική στιγ- και να παραχαράξει τη συλλογική μνή- αμφισβητεί και το ανατρέπει».
συζήτησαν για την επικαιρότητα μή στον συνολικότερο καμβά της ταξι- μη παρουσιάζοντάς το ως μία «γιορτή Στη συνέχεια, τον λόγο πήρε ο Βα-
κής πάλης στην Ελλάδα, που γιορτάζε- της αστικής Δημοκρατίας», τα επανα- σίλης Μηνακάκης, περιγράφοντας το
των πολιτικών συμπερασμάτων της
ται από την εργατική τάξη ως «μνημείο στατικά χαρακτηριστικά της εξέγερσης ευρύτερο κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο
εξέγερσης, τον τρόπο με τον οποίο
συλλογικής μνήμης και αντίστασης». δεν μπορούν να κρυφτούν και αυτή συ- εντός του οποίου πραγματοποιήθηκε η
διαφορετικές πολιτικές γραμμές Αυτό είναι που μισούν όλες οι αστικές νεχίζει να εμπνέει τη νέα γενιά. εξέγερση. Όπως εξήγησε, την περίοδο
διαπερνούσαν και συνεχίζουν να κυβερνήσεις και γι’ αυτό επιτίθενται στο «Από τις επαναστάσεις στις αρχές που έλαβε χώρα η εξέγερση του Πολυ-
διαπερνούν τα κινήματα, όσο και Πολυτεχνείο με την (μάταιη) πεποίθηση του αιώνα, την αντιφασιστική πάλη τεχνείου ο κόσμος βρισκόταν σε «ανα-
για τις δυνατότητες της νεολαίας πως θα καταφέρουν να αποδυναμώ- του ’40, τον εξεγερσιακό αναβρασμό σε ταραχή». Η «πετρελαϊκή κρίση» –όπως
να ζήσει και να πρωτοστατήσει στα σουν το πραγματικό νόημά του. Η εξέ- όλο τον πλανήτη τις δεκαετίες ’60 και κάποιοι την ονομάτισαν–είχε αρχίσει να
«νέα Πολυτεχνεία». γερση του Πολυτεχνείου, όμως, είναι ’70, μέχρι και πιο πρόσφατα στις πλα- αχνοφαίνεται, ο πόλεμος μεταξύ Αιγύ-
αδύνατον να αλλοιωθεί (τουλάχιστον τείες, στην αραβική άνοιξη, στο κίνημα πτου-Συρίας και Ισραήλ μόλις είχε τε-
Πριν ξεκινήσουν οι ομιλίες και εν- στον βαθμό που επιδιώκει το σύστημα), των Μαύρων στην Αμερική, στα φοι- λειώσει, οι εξελίξεις γύρω από το σκάν-
διάμεσα από αυτές, προβλήθηκαν καθώς αποτελεί την αφαιρετική συμπύ- τητικά κινήματα διεθνώς, η νέα γενιά δαλο Watergate διαδέχονταν η μία
βίντεο από ιστορικές στιγμές του
κινήματος πριν τη δικτατορία, στιγ-
μιότυπα από τον αντιδικτατορικό
αγώνα και φυσικά εικόνες από την
εξέγερση της Νομικής και του Πο-
λυτεχνείου. Καθ’ όλη τη διάρκεια
της εκδήλωσης, αντηχούσαν συν-
Μία από τις
θήματα, ενώ ο κόσμος χειροκρο- πιο ποιοτικές
τούσε τους ομιλητές κάθε φορά και μαζικές
που εκείνοι αναφέρονταν στην εκδηλώσεις
Παλαιστίνη. Ιδιαίτερα συναισθημα- που έχει
τικά φορτισμένη στιγμή αποτέλεσε οργανώσει το
το προσκλητήριο των νεκρών του ΝΑΡ, συνδύαζε
Πολυτεχνείου, με τους εκατοντά- τις ουσιαστικές
εισηγήσεις με
δες παρευρισκόμενους να αποτί-
την έμπνευση
ουν φόρο τιμής, στέκοντας όρθιοι και τη
με υψωμένες τις γροθιές τους. Η συγκίνηση της
εκδήλωση έκλεισε με την προβο- εξέγερσης
λή βίντεο με στιγμιότυπα από διε-
θνή κινήματα κατά την τελευταία
50ετία, στέλνοντας μήνυμα αγώνα
και αισιοδοξίας.
 Φάκελος/ Πολυτεχνείο ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023 13
στη συναυλία του Στ. Ξαρχάκου στο γήπεδο
του Παναθηναϊκού την 1η Οκτώβρη και
στο μνημόσυνο του Γ. Παπανδρέου
Πανελλαδική
στις 4 Νοεμβρίου, και φυσικά
το κίνημα του Ναυτικού, τον
Μάιο του ’73. Οι παραπάνω
συνθήκες λειτούργησαν ως
πρωτοβουλία
εφαλτήριο για τους φοιτη-
τές και, σε συνδυασμό με
τα διεθνή φοιτητικά ξε-
με εκδηλώσεις
σπάσματα από το Παρίσι
μέχρι τις ΗΠΑ, αποτέλε-
σαν ισχυρό θεμέλιο για
σε μια σειρά πόλεις
την εξέγερση του Πολυ-
τεχνείου.
Τελευταίος ομιλητής
ήταν ο αγωνιστής του
αντιδικτατορικού αγώνα
και μέλος της ΠΕ του ΝΑΡ,
Άγγελος Χάγιος. Μιλώντας
εκ πείρας, αναφέρθηκε στην
επαναστατική διάσταση του
Πολυτεχνείου, που κάποιοι προ-
σπαθούν να αναιρέσουν. Η απρό-
σμενη δυναμική που καλλιεργήθηκε
από το αντιδικτατορικό κίνημα και έφερε
ως αποκορύφωμά του– την εξέγερση του Πολυ-
τεχνείου, ταρακούνησε συθέμελα το αστικό κα-
θεστώς και τους ιμπεριαλιστές συμμάχους του
Η ενότητα δράσης για πρώτη φορά μετά την ΕΑΜική αντίσταση.
Μπορεί το μαζικό κίνημα να άρχισε ενάντια
έγινε σε συνθήκες στον νόμο πλαίσιο για τα ΑΕΙ, αλλά –όπως πε-
ριέγραψε ο Α. Χάγιος– από τις αρχές του 1973
εξέγερσης εμφανίστηκαν συνολικές αντιχουντικές κινη-

με ανατρεπτική
γραμμή
μετά την άλλη, οι περονιστές εγκαινίαζαν την
εκστρατεία για την επιστροφή των νησιών Φό-
κλαντ στην Αργεντινή, η αστυνομία της Γένο-
βας συλλάμβανε τέσσερις νεοφασίστες επειδή
προετοίμαζαν πραξικόπημα για την αναβίωση
του καθεστώτος Μουσολίνι, ενώ η συντηρητική
κυβέρνηση της Βρετανίας κήρυσσε κατάσταση
έκτακτης ανάγκης για να αντιμετωπίσει τις με-
γάλες εργατικές απεργίες. Όλα τα παραπάνω
δεν ήρθαν σαν κεραυνός εν αιθρία. Ήδη από
τα τέλη της δεκαετίας του 1960 ο καπιταλισμός
είχε αρχίσει να ασθμαίνει. Η εξέγερση φοιτη-
τών-εργαζομένων τον Μάη, οι αντιιμπεριαλι-
στικές-αντιπολεμικές κινητοποιήσεις, το κίνη-
μα των Μαύρων, η όξυνση του ιταλικού κινή-
ματος το ’68, το ρεύμα αμφισβήτησης του κυρί-
αρχου πολιτισμικού προτύπου, η Επανάσταση
των Γαρυφάλλων στην Πορτογαλία τον Απρίλη
του 1974, ήταν εκφράσεις αυτής της κρισιακής
κατάστασης του καπιταλισμού. Η εξέγερση
του Πολυτεχνείου εντάσσεται στον ίδιο καμβά.
Πέρα από τις διεθνείς εξελίξεις, η εξέγερ-
ση του Πολυτεχνείου «σφραγίστηκε» και από
τις εγχώριες. Από το ’71 και μετά ξεκινάει μία
περίοδος ακρίβειας και ακόμα μεγαλύτερων
οικονομικών προβλημάτων για τα λαϊκά στρώ-
ματα. Οι οικονομικές συνθήκες, σε συνδυασμό
με τον αυταρχισμό, έφεραν στο προσκήνιο λα-
ϊκές κινητοποιήσεις, όπως αυτές από αγρότες
των Μεγάρων, εργαζομένους σε ΗΛΠΑΠ και
Ολυμπιακή, τυπογράφους, αλιεργάτες στην
Καβάλα, συντάκτες εφημερίδων, εμποροϋ-
παλλήλους κ.λπ. Οι κινητοποιήσεις, «ήρθαν
και έδεσαν» με τις αντιχουντικές διαδηλώσεις
τοποιήσεις. Σε αυτές, αρχίζουν να διαμορφώ-
νονται και ξεκάθαρες τάσεις επαναστατικής
αναζήτησης που ανέπτυξαν την αντίληψη ανα-
τροπής της δικτατορίας και του συστήματος,
με κοινωνικό και πολιτικό μέτωπο σύγκρουσης.
Σύμφωνα με τον Ά. Χάγιο, το αντιδικτα-
τορικό κίνημα συμπυκνώνει και εκφράζει δυο
τάσεις. Παρότι υπήρχαν ριζοσπαστικές διαθέ-
σεις από πλευράς μαζών, όπως αποτυπώθηκε
και στις μαζικές λαϊκές εργατικές κινητοποιή-
σεις τις ημέρες της εξέγερσης στην Αθήνα και
τις μεγάλες πόλεις, η –κυρίαρχη στις ηγεσίες
της Αριστεράς– ρεφορμιστική λογική αποκατά-
στασης της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας με
εκδημοκρατισμό των κρατικών και πολιτικών
θεσμών «κόντυνε» τις δυνατότητες της εποχής.
Η «ανανεωτική» ευρωκομμουνιστική πρότα-
ση του ΚΚΕ Εσωτερικού πρόβαλε την «Εθνι-
κή Αντιδικτατορική Δημοκρατική Ενότητα»
(ΕΑΔΕ) αντικατάστασης της χούντας με κόμ-
ματα της προδικτατορικής Βουλής, ακόμα και
με αντιδικτατορικούς φιλοβασιλικούς παρά-
γοντες, ενώ η γραμμή του ΚΚΕ ήταν η συνερ-
γασία των «αντιδικτατορικών δημοκρατικών
δυνάμεων» για ένα μεταπολιτευτικό καθεστώς
προοδευτικού αστικοδημοκρατικού χαρακτή-
ρα, που το ονόμαζε «νέα δημοκρατία».
Παρ’ όλα αυτά, σε αντίθεση με τις παραπά-
νω λογικές, αναπτύχθηκαν μαζικές, ριζοσπα-
στικές τάσεις μέσα σε όλα τα ρεύματα και κόμ-
ματα της Αριστεράς, σε διαφοροποίηση από τη
γραμμή τους, αλλά και σε ανένταχτο κόσμο. Οι
τάσεις αυτές έδωσαν τη μάχη και κατάφεραν
να αναπτύξουν μέσα στο αντιδικτατορικό κίνη-
μα της νεολαίας την ενότητα των δυνάμεων της
μαχόμενης Αριστεράς στη δράση. Αυτό έγινε σε
συνθήκες εξέγερσης, με ανατρεπτική γραμμή,
μέσω συνελεύσεων φοιτητών, μαθητών και ερ-
γαζομένων και όχι με κοινοβουλευτική λογική.
Οι τρεις πολύ ενδιαφέρουσες ομιλίες έχουν αναρτη-
θεί στην ιστοσελίδα του ΝΑΡ.
Η
κεντρική εκδήλωση της Πρω-
τοβουλίας για τα 50χρονα του
Πολυτεχνείου στην Αθήνα
πλαισιώθηκε από εκδηλώσεις σε άλ-
λες πόλεις της Ελλάδας. Στην Πάτρα,
η εκδήλωση για τα 50χρονα του Πο-
λυτεχνείου στις 11 Νοέμβρη στέφθη-
κε με επιτυχία. Η αίθουσα των ΕΒΕ,
στην πλατεία Όλγας κατακλύστηκε
από μέλη και φίλους της οργάνωσης
Πάτρας, όπως και αγωνιστές άλλων
ρευμάτων, ορισμένοι από τους οποί-
ους τοποθετήθηκαν πολιτικά γύρω
από την εισήγηση. Τη συζήτηση άνοι-
ξε ο Αλέξανδρος Σκλάβος, μέλος της
νΚΑ Πάτρας, ο οποίος περιέγραψε το
γενικότερο πολιτικό και κοινωνικό
πλαίσιο εντός και εκτός της χώρας
την περίοδο του Νοέμβρη του 1973,
ενώ στη συνέχεια ο Άγγελος Χάγιος
κατέδειξε τις σημαντικότερες πτυχές
του αντιδικτατορικού αγώνα. Το αφι-
έρωμα των οργανώσεων του ΝΑΡ
και της νΚΑ Πάτρας για τα 50 χρόνια
από την εξέγερση του Πολυτεχνείου
συνεχίζεται με την έκθεση αρχειακού
υλικού και πολιτικών ντοκουμέντων
από την περίοδο της χούντας. Τα εκ-
θέματα έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον
για όποιον/α επιδιώκει να εντρυ-
φήσει περαιτέρω στην κινηματική
ιστορία της Πάτρας την περίοδο της
Χούντας. Η έκθεση είναι ανοιχτή όλο
τον Νοέμβρη στη Λέσχη Αναιρέσεις
Πάτρας (Ζαΐμη 69Α) από στις 6.00
μ.μ. και μετά.
Στα Χανιά, η αντίστοιχη εκδήλω-
ση, με κεντρικό ομιλητή τον Σήφη
Καυκαλά, αγωνιστή που συμμετείχε
στην κατάληψη του Πολυτεχνείου,
αποτέλεσε την πλέον μαζική των τε-
λευταίων χρόνων. Ενδεικτικό της
υψηλής μαζικότητας είναι το γεγονός
πως η αίθουσα της Λέσχης Αναιρέ-
σεις που φιλοξένησε την εκδήλωση,
μετά βίας κατάφερε να χωρέσει όλους
τους παρευρισκόμενους. Ακόμα, ση-
μαντική θετική παρακαταθήκη αφή-
νει το ενδιαφέρον που έδειξε κόσμος
από άλλα, λιγότερο ή περισσότερο,
συγγενικά πολιτικά ρεύματα. Αξίζει
να σημειωθεί πως, όπως και στην Πά-
τρα έτσι και στα Χανιά, λειτούργησε
έκθεση με φωτογραφικό υλικό από
την εξέγερση του Πολυτεχνείου.
Σημαντική παρουσία είχε η Πρω-
τοβουλία και στα Γιάννενα. Εκεί, τα
μέλη των ΝΑΡ-νΚΑ διεξήγαγαν δύο
προβολές για τον αντιδικτατορικό
αγώνα, έναν ιστορικό περίπατο στο
παλιό Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων με
στόχο την ιστορική παρουσίαση των
γεγονότων του ‘73 στην Πόλη και
μία κεντρική πολιτική εκδήλωση με
παρουσίαση του βιβλίου του Κώστα
Τζιαντζή Οι δύο γραμμές της Αριστε-
ράς. Ομοίως και στη Θεσσαλονίκη,
στις 12 Νοέμβρη, ο Παύλος Αντωνό-
πουλος, αγωνιστής του Πολυτεχνείου
και μέλος της ΠΕ του ΝΑΡ, μίλησε σε
μαζική εκδήλωση μέσα σε κτίριο της
Πολυτεχνικής του ΑΠΘ, ενώ μετά το
πέρας των εισηγήσεων, προβλήθηκε
η συνέντευξη που παραχώρησε στην
Πρωτοβουλία για τα 50 χρόνια ο
Θοδωρής Βουρεκάς, μέλος της «επι-
τροπής κατάληψης του Πολυτεχνείου
Θεσσαλονίκης το 1973».
Τέλος, παρόμοιες εκδηλώσεις
έλαβαν χώρα σε Πρέβεζα και Κομο-
τηνή, στις 11 και 14 Νοέμβρη. Αμφό-
τερες, χαρακτηρίστηκαν από υψηλά
επίπεδα μαζικότητας, με βάση τα δε-
δομένα της κάθε πόλης.
14 ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023 Φάκελος / Πολυτεχνείο

ΕΚ∆ΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ Έκτωρ Ξαβιέ Δελαστίκ

Σιωπές, ερωτήματα και φωνές

Ο πολιτισμός ως έμπνευση και νήμα συσπείρωσης των αγωνιστών κατά της χούντας

την πεποίθηση πως «η νέα πολιτικοποίη-
ση θα βρει την έκφρασή της μέσα από τη
νέα τέχνη της αντίστασης».
Δεύτερη ομιλία, Θανάσης Σκαμνά-
κης, δημοσιογράφος και συγγραφέας. Το
πρώτο μέρος ήταν μια ομιλία για τη σιω-
πή. Από τη «βαριά χούντα, βαριά σιωπή,
βαριά λήθη» της επταετίας στην ομιλία
του Σαμαράκη στο γαλλικό ινστιτούτο
το 1968: δέκα λεπτά απόλυτης σιωπής,
ακολουθεί τρεις φορές με ενδιάμεσες πα-
ρατεταμένες παύσεις η ερώτηση «Ποιός
φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ;» και λίγη
ώρα αργότερα, «Κανείς δε φοβάται τη
Βιρτζίνια Γουλφ», μέσα σε χειροκροτή-
ματα. Η σημασία αυτής της σπουδής στη
σιωπή βρίσκεται στην κοινή αγωνία και
τους κοινούς κώδικες επικοινωνίας που
Τέλος, η ομιλία της Αιμιλίας Καραλή,
Δρ φιλοσοφίας, εκπαιδευτικού και συγ-
γραφέως παρουσίασε την επαφή μετα-
ξύ τέχνης και καθημερινότητας από την
οπτική γωνία ενός ανθρώπου που έζησε
τη χούντα στο Δημοτικό και το Πολυτε-
χνείο στο Γυμνάσιο. «Πρώτο μάθημα, ο
φόβος της τιμωρίας», όταν οι χωροφύ-
λακες συνέλαβαν τον γιο του περιπτερά
επειδή είχε σκίσει τη χλαίνη ενός χωρο-
φύλακα στην Αθήνα. «Δεύτερο μάθημα,
ο θαυμασμός του φόβου», μέσα σε μια
εποχή όπου το εβδομαδιαίο κοινωνικό
πρόγραμμα είχε ξύλο, εξομολόγηση και
κατηχητικό. «Τρίτο μάθημα, η συνήθεια
της τιμωρίας», μεγαλώνοντας με τον
πέλεκυ ως δεδομένο. «Τέταρτο μάθη-
μα, πως δεν είμαστε όλοι ίσα κι όμοια»

Σ
άββατο 11 Νοέμβρη, 7 το από-
γευμα. Μετά τον ιστορικό πε-
ρίπατο για το Πολυτεχνείο,
που ακολούθησε πλήθος κό-
σμου. Η Λέσχη των Αναιρέ-
σεων στη Φερών 3 ήταν κατάμεστη από
κόσμο που θέλησε να γνωρίσει το κλίμα
της εποχής της χούντας μέσω της τριμε-
ρούς σχέσης επταετίας, τέχνης και καθη-
μερινής ζωής. Με την Άννα Γαϊτανίδου
να συντονίζει τη συζήτηση, η εκδήλωση
μοιράστηκε σχεδόν ισόποσα μεταξύ των
τριών ομιλιών και των τοποθετήσεων του
κοινού, οι οποίες προσέφεραν ακόμα πε-
ρισσότερες πλευρές της αντιδικτατορικής
αναζήτησης και προσπάθειας.
Ξεκινώντας από την ομιλία της Μα-
ριάννας Τζιαντζή, δημοσιογράφου και
συγγραφέως, τέθηκε επί τάπητος το ζήτη-
μα του μετασχηματισμού των ανθρώπων
μέσω της εποχής. Ο τρόπος με τον οποίο
μια γενιά καθημερινών, φτωχών νέων
βρήκε συγκολλητικό παράγοντα την ανα-
ζήτηση του τέλους της χούντας. Τον τρόπο
με τον οποίο ο τρόπος κοινωνικοποίησης,
μουσικής, ντυσίματος, ο τρόπος ύπαρ-
ξής τους μετατράπηκε σε κοινή ταυτότη-
τα που προσέφερε την εγγύτητα και την
ενότητα που είχαν ανάγκη να αντιτάξουν
στην «εθνική» ενότητα του καθεστώτος.
Υπογράμμισε πως «χουντική τέχνη
καθ’ εαυτή δεν υπήρξε, υπήρξαν όμως
καλλιτέχνες που φλέρταραν» με το κα-
θεστώς. Πως το κοινωνικό κλίμα έπαι-
ξε καθοριστικό ρόλο, διαχωρίζοντας τον
Μπιθικώτση που επέλεξε να τραγουδήσει
τον ύμνο της χούντας από τη Βέμπο που
επέλεξε να περιθάλψει τραυματισμένους
φοιτητές ξημερώματα 17 Νοέμβρη. Έκλει-
σε την ομιλία της με τη φράση «καζάνι
που βράζει» ως περιγραφή τόσο εκείνης
της εποχής όσο και της σημερινής, και με
ένωναν άγνωστους μεταξύ τους ανθρώ-
πους στους κινηματογράφους, τα θέατρα
και τις μπουάτ, όπου είχαν την ευκαιρία
συνάντησης, πολιτικοποίησης και στρα-
τολόγησης. Προχώρησε στις ποιοτικές
αλλαγές κατά τη διάρκεια της επταετί-
ας, με τον Σαμαράκη του 1968 να στέκε-
ται στον αντίποδα του Σαββόπουλου του
1972, όταν οι φρεσκοδαρμένοι από την
αστυνομία φοιτητές ζητούσαν να παίξει
«Το Δένδρο», με κοινό κώδικα επικοινω-
νίας το ότι αναφερόταν στον Λαμπράκη
και αντιμετωπίστηκαν με ιταμό τρόπο.
Περιέγραψε μια εποχή ανθρώπων που
ένιωθαν πως για λίγο δε μπορούσαν να
βγάλουν την πολιτική ανάσα τους, ψά-
χνοντας τους τόπους και τους τρόπους
έκφρασης. Πράγμα που συμβάδιζε με
τον αστερισμό κινηματογράφων που
αναζητούσαν την αιχμή της τρέχουσας
τέχνης, συμμετέχοντας και πασχίζοντας
να δώσουν εκφραστική διέξοδο.
ή, με άλλα λόγια, το ότι δεν γίνεται όλο
να παίρνει επαίνους μια κόρη μπακάλη,
συμπύκνωνε τον φετιχισμό της κοινωνι-
κής ιεραρχίας. «Πέμπτο μάθημα, για το
Έθνος αλλάζεις και τις ιδέες σου», με τα
χουντικά σίριαλ να συνυπάρχουν με τις
τουρκικές ταινίες και τον προοδευτικό
ξένο κινηματογράφο, που δεν αφορούσε
τη χουντική λογοκρισία όσο μιλούσε για
πράγματα που συμβαίνουν «αλλού».
Οι ιστορίες του κοινού φώτισαν πολλές
ακόμα πλευρές της τριπλέτας αυτής, περ-
νώντας από την πάλη για πολιτιστικούς
συλλόγους στα χωριά στην άνθηση των
περφόρμανς την εποχή εκείνη. Πέρασαν
από ιστορίες για εξόριστους που μπορού-
σαν να βρουν ελπίδα φροντίζοντας αργά
και καθημερινά ένα χαμομήλι και έφτα-
σαν στη σημερινή δικτατορία της εικόνας
και την επέλαση της ταχύτητας. Στην επί
της ουσίας ποίηση των μικρών πραγμά-
των και της καθημερινότητας.

Παράσταση Μικρές ξεχασμένες ιστορίες την Τετάρτη 22/11

Συνεχίζεται η Πρωτοβουλία ΝΑΡ-νΚΑ με εκθέσεις, παραστάσεις και εκδόσεις

Μ
ε μια πρωτότυπη παράσταση
- θέατρο ντοκουμέντο, την Τε-
τάρτη 22 Νοέμβρη, και πολύ-
πλευρες παρεμβάσεις συνεχίζεται η Πρω-
τοβουλία ΝΑΡ-νΚΑ για τα 50χρονα από
την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Μετά την
επιτυχημένη παραγωγή των Αναιρέσεων
για τον Τάσο Λειβαδίτη, που εντυπωσίασε
όσους/ες την είδαν, διοργανώνεται η πα-
ράσταση Μικρές ξεχασμένες ιστορίες ή πού ξέρεις
μπορεί και να μας χρειαστεί. Η παράσταση θα
δοθεί την Τετάρτη 22/11 στο Στούντιο (Σταυ-
ροπούλου 33, πλατεία Αμερικής), με ώρα
έναρξης 7.30 μ.μ. (προσέλευση από τις 7
μ.μ.) Για τις ανάγκες του ανεβάσματος θα
υπάρχει προαιρετική οικονομική ενίσχυση
3 ευρώ. Όπως σημειώνουν οι διοργανωτές,
πρόκειται για μία αφήγηση της ιστορίας από
το ’67 μέχρι και σήμερα, μέσα από την προ-
σωπική ματιά των δικών μας συντρόφων
και συντροφισσών, τις δικές μας εμπειρίες
και αναγνώσεις της ιστορίας. Βασισμένη σε
συνεντεύξεις που συλλέχθηκαν και κατα-
γράφηκαν ως προσωπικές αφηγήσεις του
συλλογικού οράματος του Πολυτεχνείου.
Θα είναι μια πολύμορφη καλλιτεχνική πα-
ράσταση, με θέατρο, μουσική, χορό και βί-
ντεο, που προσεγγίζει τα γεγονότα με στόχο
να απελευθερωθούν και να γεννηθούν σκέ-
ψεις και συναισθήματα, μνήμες, συγκινή-
σεις και συλλογικές αναπαραστάσεις.
Επίσης, στη Λέσχη Αναιρέσεις στην Αθή-
να (Φερών 3, Βικτώρια) έχει ξεκινήσει από
τις 13/11 Έκθεση ντοκουμέντων και υλικών
(οπτικοακουστικών) για το Πολυτεχνείο,
με θεματικές: Η άλλη οπτική, Μέσα από το
Πολυτεχνείο, Βιετνάμ-Μάης-Παλαιστίνη,
Για τους αγωνιστές. Η Έκθεση λειτουργεί
και στις Λέσχες σε Χανιά και Πάτρα.
Ταυτόχρονα, έχει κυκλοφορήσει το νέο
τεύχος του περιοδικού Αναιρέσεις, με αφι-
έρωμα «50 χρόνια Πολυτεχνείο - Χωρο-
χρονικές ασυνέχειες». Κυκλοφορεί επίσης
η επιμελημένη έκδοση Πολιτική και Πολιτι-
σμός στον αντιδικτατορικό αγώνα, με κείμενα
του Κώστα Τζιαντζή και των Γ. Μεράντζα,
Κ. Μποσταντζόγλου, Κ. Παπανικολάου και
Α. Ψαρομηλίγκου για τον πολιτισμό.
 Φάκελος/ Πολυτεχνείο
Θοδωρής Βουρεκάς
▸ Στιγμιότυπα απ’ την αντιδικτατορική
πάλη στη Θεσσαλονίκη
Τ
α φεστιβάλ κινηματογρά-
φου με τον περίφημο εξώ-
στη β΄, η κινηματογραφική
λέσχη Θεσσαλονίκης, το θε-
ατρικό εργαστήρι, το θέατρο
Αμαλία, τα βιβλία, οι πολιτιστικές διερ-
γασίες. Η απαίτηση και οι διεκδικήσεις
για τη διεξαγωγή ελεύθερων εκλογών
στις σχολές. Κινηματικές διεργασίες στον
χώρο της Αρχιτεκτονικής (τέλη ’72, αρχές
’73). Η πρώτη μαζική φοιτητική συγκέ-
ντρωση στο μεγάλο αμφιθέατρο της ΦΜΣ
(Φλεβάρης του ’73), με την πρωτοβου-
λία μάλιστα της διορισμένης χουντικής
ΦΕΑΠΘ, που τους γύρισε μπούμερανγκ.
Τραμπουκισμοί των χουντικών ΕΚΟΦιτών
με τη συνδρομή επιστρατευμένων φοιτη-
τών της στρατιωτικής ιατρικής. Ο παραλί-
γο θανάσιμος τραυματισμός του φοιτητή
του Μαθηματικού Βασίλη Καλεσόπουλου
από χτύπημα «θλώντος οργάνου».
Εμφάνιση στο προσκήνιο των τοπικών
φοιτητικών συλλόγων. Συγκεντρώσεις-
συνελεύσεις στην Αρχιτεκτονική και στους
Πολιτικούς Μηχανικούς. Κατάληψη της
Αρχιτεκτονικής (Μάης του ’73).
Κορύφωση με την κατάληψη της
Πολυτεχνικής Σχολής την Παρασκευή
16/11/73, δυο μέρες μετά από την κατάλη-
ψη του ΕΜΠ. Το πρώτο μεγάλο αυτοσχέ-
διο χαρτοπανό που κολλήθηκε στα τζά-
μια της κατάληψης: «Ορκιζόμαστε στο με-
γαλύτερο ιδεώδες της ανθρωπότητας, στην ελευ-
θερία, πως ο αγώνας τούτη τη φορά θα τελειώσει
μόνο με νίκη». Απόκρουση της προσπά-
θειας εισβολής ΕΚΟΦιτών-ασφαλιτών.
Στήσιμο ραδιοφωνικού σταθμού. Η
φωνή της εκφωνήτριας, της Κλεοπάτρας
Παπαγεωργίου, ακούγεται ακόμη στ’
αυτιά μου. Ολοήμερες γενικές συνε-
λεύσεις κατά σχολή. Εκλογή συντονιστι-
κής επιτροπής και εσωτερική οργάνωση
της κατάληψης. Όλα τα αντιστασιακά
λουλούδια ν’ ανθίζουν στα συνθήματα,
στους γραμμένους τοίχους. Τα λιανοτρά-
γουδα του Μίκη, που μόλις είχαν κυκλο-
φορήσει στο εξωτερικό. Νωρίς το βράδυ
της ίδιας μέρας, περικύκλωση από τα
ΛΟΚ από την πλευρά του ΑΧΕΠΑ. Αργά
μετά τα μεσάνυχτα, το τανκ μπροστά
στην είσοδο με τους αναμμένους εκτυ-
φλωτικούς του προβολείς. Ο πρύτανης
των τανκς, ο χουντικός καθηγητής της
Θεολογίας Σδράκας στην κεφαλή ενός
τσούρμου ασφαλιτών μαζί με τον εισαγ-
γελέα. Ο επικεφαλής Συνταγματάρχης
με το μουσολινικό ύφος. Η φοιτητική
επιτροπή διαπραγμάτευσης, που ει-
σπράττει την «περήφανη» απάντηση
«ο Στρατός δεν διαπραγματεύεται» στο
αίτημα αποχώρησης το πρωί με το φως
ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023 15
Η εξέγερση του Πολυτεχνείου
στη Θεσσαλονίκη
▸ Έκρηξη αντίστασης, βίαιη πολιτική ωρίμανση και πρωτοπορίες
τις υποσχέσεις των νέων αντάρτικων στη
Λατινική Αμερική, τις φιγούρες του Τσε,
αλλά και του Μάο της «πολιτιστικής επα-
νάστασης». Από τις επαναστατικές λάμ-
ψεις του Μάη του ’68, του εργατοφοιτητι-
κού Ιταλικού, αλλά και από τη ματωμένη
Μεξικανική Άνοιξη.
Ποιοι είναι όλοι αυτοί που συγκροτούν
αυτές τις πρωτοπορίες; Είναι τα «παιδιά
του Πολυτεχνείου», πέρα και έξω από τις
τυπικές πολιτικές τους αναφορές. Δεν
είναι κυρίως αυτές οι αναφορές που τους
καθορίζουν τότε. Είναι κατεξοχήν το κα-
μίνι και η δυναμική της αντιδικτατορικής
πάλης, που καθορίζουν τη συνείδηση και
τη βούλησή τους. Γι’ αυτό και τότε είχα-
με όλοι την αίσθηση του ενιαίου και της
κοινότητας. Το γεγονός αυτό κάθε άλλο
παρά σημαίνει ότι έλειπαν τα διαφορε-
τικά πολιτικά ρεύματα μέσα πάντοτε στο
της ημέρας. Η αναγκαστική εκκένωση πως πρέπει να μετρά κανείς τις δυσκολί- κυρίαρχο αυθόρμητο.
της Πολυτεχνικής με συντεταγμένη απο- ες, τους συσχετισμούς, τους κινδύνους, Ποια ήταν τα ιδεολογικά και πολιτι-
χώρηση κάτω από το βάρος της είδησης αλλά να μην υποκλίνεται σ’ αυτούς. κά ενοποιητικά στοιχεία όλου αυτού του
για νεκρούς στην Αθήνα. Οι συλλήψεις, Την περίοδο 1972-1973 γίνεται αισθη- πρωτοπόρου δυναμικού; Ήταν οι κοινές
το μαζικό άγριο ξύλο μέσα στη νύχτα. τή και τελικά καταλυτική η παρουσία σε τελική ανάλυση απαντήσεις, παρά την
Η Ασφάλεια, Βαλαωρίτου 5, με τα υπό- του ανοιχτού μαζικού αντιδικτατορικού πολυτυπία τους, στα τρία θεμελιώδη ερω-
γεια γεμάτα με βασανιζόμενους αγωνι- κινήματος, με κέντρο βάρους τη σπου- τήματα κάθε αγώνα και αναμέτρησης: Τι
στές-φοιτητές. Μεταφορά μετά από 15 δάζουσα νεολαία και διαρκώς διευρυνό- επιδιώκουμε, με ποια μέσα και σε ποια
περίπου μέρες των «πρωταίτιων» συλλη- μενη λαϊκή αποδοχή και πλαισίωση. Στο τελική προοπτική εντάσσουμε τον αγώνα
φθέντων στις φυλακές του Γεντί-Κουλέ εσωτερικό του κυριαρχούν πρωτοπορίες μας; Ο κοινός πυρήνας των απαντήσεων
και στο Μεταγωγών. που γεννιούνται κυρίως από τα κάτω, με είναι σχηματοποιημένα:
κοινή αναφορά σε μια νέα επαναστατική ● Επιδιώκουμε την ανατροπή της
▸ Τι μας έμαθε η διαλεκτική των αγώνων επαγγελία! Είναι φυσικά μια επαγγελία Χούντας, αλλά και όλων των στηριγμά-
πρωτόλεια, αντιφατική και με εμφανή τα των της, εξωτερικών, οικονομικών-κοι-
Ωριμάσαμε πολιτικά πολύ γρήγορα, βί- ίχνη του παλιού, όπως άλλωστε συμβαίνει νωνικών, δηλαδή της αμερικανοκρατίας
αια σχεδόν, μέσα στο καμίνι του αντιδι- με καθετί το νέο. Παρότι οι αναδυόμενες και του ίδιου του κοινωνικού συστήματος.
κτατορικού αγώνα. Ιδιαίτερα το γεγονός αυτές πρωτοπορίες επιδιώκουν μια ριζική ● Τα μέσα μας είναι τα μέσα του
της κατάληψης και της εξέγερσης μας ανατροπή, πέρα από τα αστικά κοινω- μαζικού, λαϊκού κινήματος με όλη την
έδωσε την αίσθηση πως «ενηλικιωθή- νικά όρια, δεν έχουν προφανώς καμιά πολυμορφία τους, ακόμη και η ένοπλη
καμε μέσα σε μία νύχτα». Έτσι μάθαμε επεξεργασμένη επαναστατική τακτική πάλη δεν εξαιρείται, ως θεωρητική βέ-
βιωματικά τη διαλεκτική των αγώνων. και στρατηγική. Δεν θα μπορούσε, άλλω- βαια εκδοχή.
Μάθαμε πως μια ήττα που αφήνει συ- στε, να είναι και διαφορετικά. Από την ● Η τελική προοπτική είναι ο σοσια-
γκρουσιακές παρακαταθήκες μετατρέ- άλλη όμως, δεν έχουμε παρθενογένεση λισμός, ανεξάρτητα από τις διαφορετι-
πεται τελικά σε νίκη! Μάθαμε πως το από την ίδια την αγωνιστική πράξη. Όλες κές θεωρητικές και υπαρκτές παραλλα-
κύριο ζήτημα δεν είναι αν θα ηττηθείς αυτές οι διεργασίες φωτίζονται από τον γές του.
επιδιώκοντας τη νίκη, αλλά να μην πα- μακρινό, αλλά πάντοτε ζωντανό, κόκκι- Το σημαντικό είναι πως τα παρα-
ραδίνεσαι. Μάθαμε την αξία της πολι- νο Οκτώβρη. Από τις ανατρεπτικές και πάνω δεν αποτελούσαν την ανέξοδη
τικής και αγωνιστικής τόλμης, μάθαμε επαναστατικές εξάρσεις της εποχής. Από ρητορική κάποιων κλειστών ομάδων
έξω από το κίνημα και την κοινωνία.
Υπήρξαν οι κατευθυντήριες απόψεις
μιας φυσικής πρωτοπορίας, που κυρι-
αρχούσαν σ’ ένα υπαρκτό μαζικό κίνη-
Μπαίνοντας στο Πολυτεχνείο ένιωσε σαν να βούτηξε μα και επηρέαζαν διαρκώς όλο και πιο
με τα χειμωνιάτικά της ρούχα σε μια θερμή και φουρτουνιασμένη σημαντικά τμήματα της κοινωνίας. Μ’
θάλασσα. Εκατοντάδες φοιτητές και φοιτήτριες έτρεχαν αυτόν τον τρόπο η ριζική ανατροπή,
πολιτική, κοινωνική και οικονομική,
πάνω κάτω φωνάζοντας συνθήματα ενάντια στη χούντα,
δηλαδή η επαναστατική –τελικά– προ-
ενώ η λέξη «κατάληψη» πετούσε από στόμα σε στόμα σαν όνομα οπτική, μπήκαν ξανά στη ζωή και απεί-
βαφτιστικό μωρού που οι γονείς καταστρατηγώντας λησαν μ’ ένα καινούριο ξεκίνημα. Αυτό
τις παραδόσεις δεν του έδωσαν το όνομα του παππού του. ακριβώς το επαπειλούμενο νέο επανα-
στατικό ξεκίνημα αποτέλεσε την πηγή
Από το μυθιστόρημα Οι Αλώβητοι, του Βασίλη Τσιράκη, του ριζοσπαστισμού που διαχύθηκε ορ-
όπου περιγράφεται η εξέγερση του Πολυτεχνείου Θεσσαλονίκης μητικά στο πεδίο της πολιτικής και σε
ολόκληρο τον κοινωνικό χώρο.
16
Χάρης Μαντάς
Η
συμπλήρωση 50 χρό-
νων από το Πολυτεχνείο
αποτελεί μία πρώτης
τάξεως ευκαιρία για την
εξαγωγή πολύτιμων συ-
μπερασμάτων που άπτονται του πολι-
τικού εξοπλισμού του φοιτητικού κινή-
ματος. Αναμφισβήτητα, τα 50 χρόνια
που έχουν μεσολαβήσει από τότε έχουν
χαρακτηριστεί από πυκνές πολιτικές
εξελίξεις, που κατέληξαν στη σημερι-
νή συνθήκη επίθεσης από μεριάς κε-
φαλαίου. Παρ’ όλα αυτά, όμως, έχουν
προσφέρει και μερικές από τις πιο
«λαμπρές» εικόνες φοιτητικών διεκδι-
κήσεων, στις οποίες συμπυκνώθηκαν
–όχι χωρίς αντιφάσεις– οι εκρηκτικές
δυνατότητες της σύγχρονης εποχής.
Το ιστορικό νήμα, λοιπόν, ανάμε-
σα στο ’73, τα φοιτητικά κινήματα στη
μεταπολίτευση και το σήμερα, δεν εί-
ναι εύκολο να βρεθεί. Άλλωστε, κάθε
κίνημα αποτελεί προϊόν της εποχής
του! Αν έπρεπε, όμως, να αριθμήσου-
με ορισμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά
της εξέγερσης που έμειναν αναλλοίω-
τα στον χρόνο και κατεύθυναν τις μελ-
λοντικές κινήσεις του φοιτητικού κινή-
ματος, θα ξεχωρίζαμε τα εξής:
Πρώτο, το Πολυτεχνείο δεν «πτοήθη-
κε» από τους «κακούς συσχετισμούς»
ούτε υποτάχθηκε στα πλαίσια του συ-
στήματος. Το επαναστατικό στίγμα
αυτό σημαδεύει μέχρι σήμερα τη συζή-
τηση για τις σύγχρονες εξεγέρσεις.
Δεύτερο, η έκρηξη του ‘73 ήταν απο-
τέλεσμα ευρύτερων διεργασιών και
συζητήσεων για τις δυνατότητες της
εποχής που ανοίγονταν μπροστά στον
κόσμο του αγώνα. Ήταν αποτέλεσμα
της ηγεμονίας των πιο ριζοσπαστικών/
επαναστατικών τάσεων έναντι των τά-
σεων υποταγής που ενυπήρχαν ακόμα
και μέσα στις αριστερές οργανώσεις.
Ήταν η συνένωση πρωτοποριών της
Αριστεράς, η ενότητα λαού και νεολαί-
ας, η αλληλεπίδραση συνειδητού με
το αυθόρμητο προς μια επαναστατική
κατεύθυνση για την ανατροπή της χού-
ντας αλλά, ταυτόχρονα, και του συ-
στήματος που γεννάει χούντες και πο-
λέμους. Πτυχές αυτής της διαδικασίας
–αν και σε μικρότερο βαθμό– πέτυχαν
τα φοιτητικά κινήματα σε διάφορα ξε-
σπάσματα και μετά το Πολυτεχνείο.
Τρίτο, το αντιιμπεριαλιστικό μήνυ-
μα που εξέπεμπε η εξέγερση, ενδει-
κτικό το σύνθημα «Έξω αι ΗΠΑ - Έξω
το ΝΑΤΟ», που έμεινε με ανεξίτηλα
γράμματα στις πύλες του Πολυτεχνεί-
ου, δείχνει –σε σύνδεση με τα παραπά-
νω– και τη διασύνδεση του «φοιτητι-
κού» αγώνα με τις «μεγαλύτερες» μά-
ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023
Η εξέγερση «καταλύτης» στη
συγκρότηση του φοιτητικού κινήματος
▸ Ο ρόλος του Πολυτεχνείου στη διαμόρφωση μιας ανατρεπτικής-
αντιδιαχειριστικής τάσης εντός των πανεπιστημίων
χες που δίνονται σε κάθε πλευρά του
πλανήτη. Όπως, οι εξεγερμένοι φοι-
τητές του Πολυτεχνείου δεν φοβήθη-
καν να «ξεφύγουν» από τα φοιτητικά
αιτήματα και έβαλαν στο στόχαστρο το
ΝΑΤΟ και το σύστημα που το γέννησε,
έτσι και πολλές φορές το νεότερο φοι-
τητικό κίνημα βρέθηκε μπροστάρης
του αντιπολεμικού-αντιιμπεριαλιστι-
κού κινήματος. Με πιο απλά λόγια,
όπως το ’73 ακούστηκε το «Λευτεριά
στην Παλαιστίνη», έτσι συνεχίζει να
ακούγεται και τώρα. Ακόμα και στις
φοιτητικές πορείες…
Τέταρτο, το φοιτητικό κίνημα τότε
συνέβαλε καθοριστικά στην ανατροπή
της δικτατορίας, μέσα από την επανα-
στατική δράση που προήλθε μέσα από
αμεσοδημοκρατικές και άμεσες δομές.
Απέρριψε τη λογική της θεσμικής δια-
πραγμάτευσης με τη χούντα, την «εκ-
προσώπηση». Αντίθετα, δημιούργησε
ένα κέντρο αγώνα ανοιχτό στον λαό,
κατακτώντας στην πράξη το πανεπι-
στημιακό άσυλο και δημιουργώντας
δομές ανεξάρτητες από τους κρατικούς
μηχανισμούς. Αυτό ήταν μία αναγκαία
συνθήκη ώστε να μπορέσει να οργανώ-
σει αποτελεσματικά και να μαζικοποι-
ήσει τη δράση του. Η λογική αυτή και
οι οργανωτικές αποκρυσταλλώσεις της
έπαιξαν καταλυτικό ρόλο, υπό τη συμ-
βολή και ηγεμονία των πιο ριζοσπαστι-
κών τάσεων, στη συγκρότηση μελλοντι-
κών μαζικών φοιτητικών αγώνων που
έβαλαν στον «γύψο» λογικές ανάθεσης
Φάκελος / Πολυτεχνείο
και συν-διαχείρισης. Αποκορύφωμα
αυτών, οι αγώνες του ‘90-91 που οδή-
γησαν και στην αυτοτελή πολιτική συ-
γκρότηση της αντικαπιταλιστικής Αρι-
στεράς, μέσω της ΕΑΑΚ.
Σήμερα, το στοίχημα για ένα φοιτη-
τικό κίνημα, επικίνδυνο και συνολικό,
παραμένει ανοιχτό. Το «διάβασμα»
όμως της εξέγερσης του ’73 μπορεί να
δώσει ορισμένες κρίσιμες κατευθυντή-
ριες γραμμές. Αξιοποιώντας τες, μπο-
ρούμε να συλλάβουμε το μέγεθος των
δυνατοτήτων που γεννάει η εποχή μας
και να μεταφέρουμε στα φοιτητικά
μας αμφιθέατρα, στις γειτονιές, στους
χώρους εργασίας, στους δρόμους μας,
τη συζήτηση για τα «Πολυτεχνεία της
γενιάς μας». Το μεγάλο ζητούμενο για
Σήμερα το στοίχημα
για ένα φοιτητικό κίνημα,
επικίνδυνο και συνολικό,
παραμένει ανοιχτό.
Το «διάβασμα»
της εξέγερσης
του '73 μπορεί να δώσει
κατευθυντήριες γραμμές
τη νεολαία είναι το πώς θα μπορέσει
να ξαναβάλει μπροστά τα συνθήματα
του Πολυτεχνείου, πώς θα τα επικαι-
ροποιήσει και πώς θα δείξει τον δρόμο
για τις εξεγέρσεις του σήμερα. Βασικός
κόμβος στην κατεύθυνση αυτή είναι να
βάλουμε «τέλος» στις λογικές μουσειο-
ποίησης του Πολυτεχνείου και των εξε-
γέρσεων του χθες και να τους δώσουμε
σάρκα και οστά στην εποχή μας.
Η χρόνια διαπάλη διαφορετικών
γραμμών εντός του φοιτητικού κινή-
ματος έχει οδηγήσει σε μία σειρά συ-
μπερασμάτων για την επόμενη μέρα
της Αριστεράς στα πανεπιστήμια.
Πλέον πρέπει να συγκροτηθεί ένα πο-
λιτικό φοιτητικό κίνημα που θα θέτει
αιτήματα και στόχους ανατροπής των
επιταγών του επιχειρηματικού πανε-
πιστημίου, που θα μπορεί να πυροδο-
τήσει ευρύτερες κοινωνικοπολιτικές
εξελίξεις και να συμπαρασύρει τον λαό
σε ένα νέο γύρο μαζικών και ανυποχώ-
ρητων αγώνων. Σήμερα, που η επίθεση
του κεφαλαίου –ειδικά στη νεολαία–
είναι στρατηγικού βάθους, απαιτείται
και στρατηγικού βάθους απάντηση.
Με ημίμετρα και μικρές λύσεις, με
αγώνες χαμηλών «πτήσεων» και χαμη-
λής διεκδικητικότητας, δεν μπορούμε
να καταστήσουμε τους αγώνες μας νι-
κηφόρους, δεν μπορούμε να δημιουρ-
γήσουμε τριγμούς στο σύστημα που
γεννά χούντες, πολέμους, πρόσφυγες
και νεκρούς. Στο σήμερα, χρειάζεται
μία πρωτοπορία που θα βάζει μία συ-
νολική αριστερή αντικαπιταλιστική
γραμμή, που θα βλέπει στα μάτια τον
πραγματικό αντίπαλο, θα συνολικο-
ποιεί τα αιτήματα, θα συνενώνει τις
επιμέρους πτυχές του κινήματος και
θα μπορεί να βάλει τη «σπίθα» για τη
συνολική ανατροπή.
Οφείλουμε, άρα, να συζητάμε για
τη σημερινή εικόνα της Αριστεράς, με
κριτήρια, μεθοδολογία και στόχους
που θα προσβλέπουν στην ανασυγκρό-
τησή της σε μία «αναγκαία» Αριστερά,
«χρήσιμη» για την εποχή της και για
τον νέο γύρο κοινωνικοπολιτικών ανα-
μετρήσεων που εκκολάπτεται. Χρειά-
ζεται, λοιπόν, να κάνουμε μια θετική
υπέρβαση των σημερινών ορίων που
έχει συναντήσει το φοιτητικό κίνημα
και οι πρωτοπορίες του, κάνοντας το-
μές. Για να πιάσουμε το μήνυμα της
ιστορικής εξέγερσης του ’73 δεν πρέπει
να αφήσουμε την κουβέντα για τις εξε-
γέρσεις και τις επαναστάσεις της επο-
χής μας να ξεθωριάσει, αλλά να την
ζωντανέψουμε στο σήμερα, διαβάζο-
ντας την αναγκαιότητα και τις δυνατό-
τητες της εποχής!

Τ
ρεις νεκρούς από αστυνομι-
κά πυρά μέσα σε τρία χρό-
νια, με παρόμοια μεθοδο-
λογία δράσης από πλευράς
κρατικών αρχών, μετρούν οι
κοινότητες των Ελλήνων ρομά. Τον Νίκο
Σαμπάνη το 2021, τον Κώστα Φραγκούλη
το 2022 και, πριν λίγες μέρες, τον Χρήστο
Μιχαλόπουλο.
«Ένα ακόμα όπλο στράφηκε εναντίον
ενός Ρομά, υπό συνθήκες που “ακόμη
ερευνώνται”. Πόση ακόμη έρευνα χρει-
άζεται για νεκρούς Ρομά μέχρι να απο-
φασίσουμε ως κράτος και ως κοινωνία
να αντιμετωπίσουμε προληπτικά και με
θάρρος τον ρατσισμό και τη μισαλλοδο-
ξία, για να μην θρηνεί σήμερα ακόμα μια
οικογένεια;», ανέφερε σε ανακοίνωσή
της την Κυριακή η Πανελλαδική Συνομο-
σπονδία Ελλήνων Ρομά ΕΛΑΝ ΠΑΣΕ.
«Κάθε χρόνο χάνεται μία ανθρώπινη
ζωή, η ζωή ενός εφήβου, από όργανα
του κράτους», λέει στο Πριν ο πρόεδρος
της ΕΛΑΝ ΠΑΣΕ, Βασίλης Πάντζος.
Σημειώνει ότι τα αλλεπάλληλα και πα-
ρόμοια περιστατικά γεννούν υποψία
ύπαρξης ρατσιστικού κινήτρου, ενώ
τονίζει ότι η Δικαιοσύνη, αφήνοντας
ελεύθερους τους αστυνομικούς, στέλνει
λάθος μήνυμα. Όπως λέει, οι αστυνομι-
κοί θα έπρεπε να προφυλακιστούν για
να σταλεί μήνυμα «προς τους ακραίους
που υπάρχουν μέσα στους κόλπους της
αστυνομίας». «Ας λέμε τα πράγματα με
το όνομά τους. Κάποιοι αστυνομικοί εί-
ναι ακροδεξιοί και η ακροδεξιά στη χώρα
μας έχει σηκώσει κεφάλι», τονίζει.
Σημειώνεται ότι και τα τρία περιστα-
τικά σε Πέραμα, Θεσσαλονίκη και Θήβα
έχουν λάβει χώρα κατά τη διάρκεια κα-
ταδίωξης. Μάλιστα, λίγες εβδομάδες
αφότου ο Νίκος Σαμπάνης έπεσε νεκρός
στο Πέραμα, ο τότε υπουργός Προστα-
σίας του Πολίτη Τάκης Θεοδωρικάκος
διακήρυττε ότι «δεν θα διακόπτεται κα-
μία καταδίωξη». Όπως όμως σημειώνει
ο Βασίλης Πάντζος, υπάρχουν πολύ πιο
ήπια μέτρα ελέγχου από την καταδίωξη.
∆ΗΚΕΟΣΗΝΙ
Οργή και αγανάκτηση σε όλη την Ελλάδα
Ν
έο γύρο κινητοποιήσεων και τα-
ραχών σε διάφορες περιοχές της
χώρας το προκάλεσε βράδυ της
Πέμπτης (16/11) η είδηση ότι ο 40χρονος
αστυνομικός που σκότωσε τον 17χρονο
Χρήστο Μιχαλόπουλο αφέθηκε ελεύθε-
ρος, με μοναδικό περιοριστικό όρο την
απαγόρευση εξόδου από τη χώρα.
Ομάδες ρομά βγήκαν για ακόμη μία
νύχτα στους δρόμους σε Ασπρόπυργο,
Μενίδι, καθώς και τη Λεωφόρο Μεσο-
γείων, καταγγέλλοντας την δολοφονία
του 17χρονου και ζητώντας να αποδοθεί
επιτέλους δικαιοσύνη. Στη Μεσογείων,
στο ύψος του καταυλισμού στο Νομι-
σματοκοπείο, οι αστυνομικές δυνάμεις
απώθησαν συγκεντρωμένους που επιχεί-
ρησαν να κλείσουν προσωρινά τον δρόμο.
Επεισόδια μεταξύ ρομά και αστυνομικών
Κοινωνία
ΕΓΚΛΗΜΑ ΣΤΗ ΒΟΙΩΤΙΑ
«Κάθε χρόνο χάνεται
η ζωή ενός εφήβου ρομά»
▸ Μιλάει στο Πριν ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Ελλήνων Ρομά, Β. Πάντζος
«Μπορούν να αφήσουν τον δράστη, να
πάρουν τους αριθμούς κυκλοφορίας και
την επόμενη ημέρα να πάνε στο σπίτι
του. Αν το αυτοκίνητο έχει απασχολήσει
τις αρχές ή αν έχει διαπραχθεί κάποιο
έγκλημα, μπορούν να το παρακολου-
θήσουν, να κρατήσουν αποστάσεις, να
εξετάσουν αν βρίσκονται σε κατοικημέ-
νη περιοχή, να δώσουν σήμα και να ενη-
μερώσουν το αρχηγείο».
Όσο για το κλίμα στις κοινότητες
των ρομά, ο πρόεδρος της ΕΛΑΝ ΠΑΣΕ
σημειώνει ότι υπάρχει καταπιεσμένη
οργή. «Οι αντιδράσεις είναι δικαιολο-
γημένες, όμως δεν επικροτούμε το να
βγαίνουν ανήλικοι, να πετάνε πέτρες
σημειώθηκαν και σε Ασπρόπυργο, Μενί-
δι. Τις προηγούμενες μέρες, κινητοποιή-
σεις πραγματοποιήθηκαν και σε Βοιωτία,
Θεσσαλονίκη, Χαλκίδα κ.α. Το βράδυ
της Πέμπτης, επεισόδια με δυνάμεις των
ΜΑΤ σημειώθηκαν και στα Εξάρχεια.
Συγκίνηση και ελπίδα σκόρπισαν οι
συμμαθητές και οι συμμαθήτριες του
17χρονου Χρήστου, οι οποίοι προχώρη-
σαν σε κατάληψη και πραγματοποίησαν
πορεία διαμαρτυρίας στη Θήβα. Ίδια τα
συναισθήματα και από τη συμβολική συ-
γκέντρωση που διοργάνωσαν φοιτητές
και φοιτήτριες κατά τον τριήμερο εορ-
τασμό του Πολυτεχνείου στην Αθήνα.
Τα συνθήματα «δικαιοσύνη για τον δο-
λοφονημένο νέο» και «καμία συγκάλυψη
του εγκλήματος», δόνησαν τον ιστορικό
χώρο της εξέγερσης.
ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023
Γιώργος Μουρμούρης
και να βρίζουν». Ο ίδιος ζητά «να δια-
μαρτυρηθούμε όλοι και όλες μαζί και με
άλλους φορείς ενάντια στον αδικία, τον
ρατσισμό, τον κοινωνικό αποκλεισμό»,
ξεκαθαρίζοντας όμως ότι «χρειάζεται
προσοχή με τους ανήλικους».
Υπογραμμίζει ότι υπάρχει επείγουσα
ανάγκη για κρατική παρέμβαση στους
τομείς της στέγασης, της εκπαίδευσης,
της υγείας και της εργασίας για τους
ρομά. Τονίζει ότι πρέπει να «σπάσει»
η γκετοποίηση: «Δεν θέλουμε άλλα ορ-
γανωμένα γκέτο στη χώρα. Φτάνουν οι
πολιτικές με τους καταυλισμούς των 100
οικογενειών, που σε 10 χρόνια γίνονται
500. Χρειάζεται διάχυση και διασπορά
«Το κράτος δολοφονεί ακόμα έναν νεολαίο. […] Όχι
άλλα μισόλογα: αφοπλισμός της αστυνομίας, κα-
τάργηση των δολοφονικών ομάδων ΜΑΤ, ΔΙΑΣ,
ΔΡΑΣΗ, κατάργηση των χημικών, απομά-
κρυνση της αστυνομίας από τις διαδηλώ-
σεις, άμεση δικαιοσύνη σε όλα τα θύματα
αστυνομικής βίας. Ανατροπή της κυ-
βέρνησης, της πολιτικής της και κάθε
επίδοξου διαχειριστή αυτής της πολιτι-
κής. Να σπάσουμε τον φόβο μέσα από
τους μαζικούς, ανυποχώρητους αγώνες
μας», σημειώνει η νεολαία Κομμουνιστική
Απελευθέρωση.
«Τέρμα στην αστυνομική αυθαιρεσία
και την εγκληματική ατιμωρησία των ενό-
χων», απαιτεί η Αριστερή Παρέμβαση στη Θεσσαλία,
ενώ δικαιοσύνη για τον 17χρονο Χρήστο Μιχαλό-
πουλο ζητάει και η Κίνηση για τις Ελευθερίες, τα Δημοκρατικά
Δικαιώματα, την Αλληλεγγύη (ΚΕΔΔΑ).
17
στον οικιστικό ιστό, με επιδοτούμενα
προγράμματα για στέγαση, εργασία και
εκπαίδευση. Χρειάζεται πολλή δουλειά
για ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και
καταπολέμηση του αντιτσιγγανισμού»,
σημειώνει ο Βασίλης Πάντζος, τονίζο-
ντας ότι «η παραβατικότητα, το έγκλη-
μα και η παρανομία δεν έχουν ούτε φυλή
ούτε εθνότητα. Είναι ένα παγκόσμιο
κοινωνικό φαινόμενο, που θα διαιωνίζε-
ται όσο υπάρχουν ευάλωτοι πληθυσμοί».
«Έχουμε ανάγκη από σοβαρή δου-
λειά σε όλα τα επίπεδα. Η ακρίβεια έχει
φτάσει στα ύψη. Η πανδημία μας διέ-
λυσε. Χάνονται παραδοσιακά επαγγέλ-
ματα. Η ανεργία στους ρομά ξεπερνά
το 80%, ακόμα και το 90%. Είναι νού-
μερα που τρομάζουν. Η ευαλωτότητα
ξεπερνά το 60%. Έχουμε ανθρώπους
μέσα στα βουνά, τις λίμνες και τις χω-
ματερές, χωρίς υποδομές, χωρίς πρό-
νοια. Πρέπει να γίνει κάτι επιτέλους»,
λέει ο πρόεδρος της ΕΛΑΝ ΠΑΣΕ. Όπως
εξηγεί, επειδή καμία παρέμβαση δεν
λαμβάνει χώρα, ενώ οι ανάγκες αυξά-
νονται, ενισχύεται σε κάποιες περιοχές
η παραβατικότητα και ορισμένες αντι-
κοινωνικές συμπεριφορές. Έτσι τρέφε-
ται ο αντιτσιγγανισμός και ο ρατσισμός,
που ενισχύουν την ανεργία και την ευα-
λωτότητα, σε έναν φαύλο κύκλο. Παρά
τη δύσκολη κατάσταση, ο Βασίλης Πά-
ντζος δηλώνει αισιόδοξος. «Έχουμε
λύπη και αγωνία μέσα μας, αλλά πρέ-
πει να ελπίζουμε», λέει.
18 ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023 ΕΠΙ • κοινωνία

πίσω
από τις
κάμερες
ΕΡΧΟΝΤΑΙ και τα «εκδοτικά
pass» για τα περιφερειακά ΜΜΕ.
Πάντα στο πλευρό των εκδοτών,
η κυβέρνηση της ΝΔ εντείνει τον
οικονομικό έλεγχο των μίντια με
νέες ενισχύσεις. Αυτή τη φορά
ετοιμάζονται voucher για την
ψηφιακή στήριξη των εκδοτών
της περιφέρειας, τα οποία θα
διατίθενται για επιλεγμένες
δαπάνες αγοράς ψηφιακού εξο-
πλισμού στις εφημερίδες, αλλά
και ενίσχυσης του ψηφιακού
μάρκετινγκ.
Ματίνα Παπαχριστούδη
Τρίπτυχο ολοκληρωτισμού:
Λογοκρισία-φίμωση-καταστολή
Ο ολοκληρωτικός έλεγ- Βουλή ήρθε προς ψήφιση σχέδιο νόμου επιθέσεις μαζικού εκτοπισμού στη
χος στη ροή πληροφόρη- το οποίο επικυρώνει την Οδηγία της Δυτική Όχθη. Τα φαινόμενα λογο-
σης, με τον εξαναγκασμό Ευρωπαϊκής Ένωσης (με ημερομηνία κρισίας και φίμωσης ΜΜΕ και δη-
μίντια-δημοσιογράφων να 29 Απριλίου 2021) για «την πρόληψη της μοσιογράφων στην Αμερική (ΗΠΑ
ενσωματωθούν στους στόχους διάδοσης τρομοκρατικού περιεχομένου και Καναδάς) αλλά και στις χώρες
και τα συμφέροντα των επιθετικών στο Διαδίκτυο». Οι διατάξεις του, με- της ΕΕ ενισχύθηκαν. Μεγάλα διε-
κυβερνήσεων της Δύσης, συμπληρώνεται –και στην ταξύ άλλων, προβλέπουν το ειδικό κα- θνή μίντια, τηλεοπτικά δίκτυα και
Ελλάδα– με διατάξεις καταστολής και τιμωρίας. Στη θεστώς και τους φορείς (εισαγγελείς-Ε- ειδησεογραφικά πρακτορεία απο-
ΕΤΤ, με τη συνδρομή της δέχτηκαν τον έλεγχο του περιεχομέ-
ΕΥΠ και της διεύθυνσης νου των ρεπορτάζ τους από ισραηλι-
ειδικών εγκλημάτων βίας νούς στρατιωτικούς αξιωματούχους!
της αστυνομίας) που θα Με το νομοσχέδιο συμπληρώνε-
ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ αλλαγές και απομακρύν- ΤΟ ΕΚΔΟΤΙΚΟ συγκρότημα του μπορούν να «κατεβάζουν» ται η λογοκρισία και η φίμωση μί-
σεις Στο Κόκκινο έδωσαν το στίγμα Μέρντοχ είναι η πρώτη επιχείρηση από το Διαδίκτυο, εντός ντια και ανεξάρτητων ιστοσελίδων,
μιας ώρας, περιεχόμενο με την προληπτική πλέον παρέμ-
της νέας ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ για ΜΜΕ που προτίθεται να παραχωρή-
το οποίο χαρακτηρίζεται βαση του κράτους στο διαδικτυακό
τα ΜΜΕ του κόμματος. Παραμένει, σει το ειδησεογραφικό περιεχόμενό
«τρομοκρατικό». Η άρνη- περιεχόμενο. Η δε απειλή επιβολής
ωστόσο, άγνωστο αν και πόσο θα της στις εταιρίες τεχνητής νοημοσύ- ση εξαφάνισης του ως άνω ποινών σε εταιρείες εντείνει τους
στηριχτεί το μιντιακό συγκρότημα, νης. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα χαρακτηριζόμενου περιε- αλγόριθμους φίμωσης σε ό,τι χα-
κυρίως η εφημερίδα της Αυγής, σύμβουλο της News Corp, η συμφω- χομένου από ιστοσελίδες, ρακτηριστεί «επικίνδυνο για την
αν και η διεύθυνση της Left Media νία θα επιφέρει υψηλά κέρδη για πλατφόρμες κ.λπ. θα επι- εθνική ασφάλεια». Έτσι, φαινόμενα
δήλωσε πως δεν πρόκειται να τον όμιλο. Αντιθέτως, πολλά διεθνή φέρει ποινές φυλάκισης και όπως οι πρόσφατες μαζικές συλ-
γίνουν απολύσεις. Με τις εξελίξεις ΜΜΕ εκφράζουν έντονους προβλη- διοικητικά πρόστιμα. λήψεις Παλαιστινίων και Ελλήνων
αυτές φαίνεται πως σχετίζεται και η ματισμούς για την είσοδο του ΑΙ Το είδος του περιεχο- στον μαραθώνιο επειδή κρατούσαν
αλλαγή ιδιοκτησίας στην ιστοσελίδα στη βιομηχανία της πληροφόρησης. μένου που οι ευρωπαϊκές παλαιστινιακές σημαίες, με τις νέες
κυβερνήσεις θεωρούν «τρο- διατάξεις δεν πρόκειται να βρουν
i-eidiseis η οποία θεωρούνταν πως Αντίστοιχη είναι και η στάση διεθνών
μοκρατικό» καταδείχθηκε δίοδο δημοσίευσης στο Διαδίκτυο
πρόσκειται στο ΣΥΡΙΖΑ. δημοσιογραφικών φορέων.
στον πόλεμο της Ουκρανί- και τα παραδοσιακά μίντια, αν οι
ας, κυρίως όμως στη βάρ- κρατικές αρχές αποφασίσουν ότι οι
βαρη επιχείρηση γενοκτονίας του Πα- ενέργειες αυτές είναι «τρομοκρατι-
λαιστινιακού λαού από τη σιωνιστική κές» και απειλούν την ασφάλεια της
κυβέρνηση Νετανιάχου στη Γάζα και τις χώρας.

ΣΤΡΑΤΕΥΜΕΝΟΙ
∆ίκτυο Ελεύθερων Φαντάρων «Σπάρτακος»

Η περιφρόνηση της ανθρώπινης ζωής γιατροί φαντάροι αλλά δεν χρησιμο-

και της υγείας φαντάρων και μόνι-
μου προσωπικού είναι τεράστια. Αυτό
αποκαλύπτεται κάθε στιγμή. Οι ελλεί-
ψεις του Υγειονομικού είναι σημαντι-
κές και το υπουργείο Άμυνας επιχειρεί
να καλύψει τα προβλήματα με ευκαι-
ριακές λύσεις.
Είναι χαρακτηριστικά τα όσα συμ-
βαίνουν στο 404 Γενικό Στρατιωτικό
Νοσοκομείο (ΓΣΝ) Λάρισας, όπου
υπάρχει η ανάγκη άμεσης τοποθέτη-
σης ορθοπεδικού γιατρού. Εδώ και
τρεις μήνες δεν υπάρχει σε μόνιμη
βάση ορθοπεδικός γιατρός του Στρα-
τού Ξηράς και η θέση καλύπτεται
για κάποιες μέρες –και όχι σε μόνιμη
βάση– από στέλεχος της Πολεμικής
Αεροπορίας. Πρόκειται για το τρίτο
μεγαλύτερο στρατιωτικό νοσοκομείο
του Στρατού Ξηράς και η θέση του
ορθοπεδικού, είναι από τις ειδικότη-
τες που πάντα υπήρχαν και θα πρέ-
πει να συνεχίσουν να υπάρχουν στο
νοσοκομείο.
Υγειονομικό χωρίς γιατρούς
▸ Χωρίς ορθοπεδικό το 404 ΓΣΝ στη Λάρισα,
με δύο στρατιώτες γιατρούς το ΚΕΤΘ Αυλώνα
Τραγικές είναι οι συνθήκες και στο
ΚΕΤΘ Αυλώνας, όπου, σύμφωνα με
νέες καταγγελίες που έγιναν στην Επι-
τροπή Αλληλεγγύης Στρατευμένων, μό-
λις δύο φαντάροι γιατροί κάλυψαν την
ανάγκη εξέτασης 2.500 νεοσυλλέκτων
της ΕΣΣΟ Νοεμβρίου. Επικίνδυνες συν-
θήκες; Εργασιακή εκμετάλλευση; Για
να γίνει κατανοητό το μέγεθος της πίε-
σης που δέχτηκαν και δέχονται οι συν-
φάνταροι γιατροί, αξίζει να αναφέρου-
με ότι από τους 2.500 νεοσύλλεκτους,
έμειναν για να υπηρετήσουν 1.950. Την
πρώτη μέρα κατάταξης οι στρατιώτες
γιατροί εξέταζαν έως τις 12 το βράδυ, τις
επόμενες μέρες έως και τις 11.30 μ.μ.
Τι να πει κανείς για την ποιότη-
τα των υπηρεσιών που χωρίς ντροπή
προσφέρει το Υγειονομικό; Φαντά-
ροι γραφείς προηγούμενων ΕΣΣΟ
κατάταξης και οδοντίατροι έκαναν
ακουογράμματα... Τεράστια η προ-
σφορά τους, αλλά είναι δυνατόν
να συμβαίνουν αυτά στον ελληνικό
στρατό το 2023;
Η ενασχόληση των γιατρών μόνο
με τους νεοσυλλέκτους σήμαινε ότι
όλο το υπόλοιπο προσωπικό –εκτός
από το 575 Τάγμα Πεζοναυτών που
έχει στρατιωτικό γιατρό– έμεινε χω-
ρίς ιατρική κάλυψη. Και όμως από τη
Δευτέρα (13/11) έχουν καταταγεί 25
ποιούνται. Στην πραγματικότητα,δεν
υπάρχει εκπαίδευση για τους για-
τρούς φαντάρους...
Τι να πει όμως κανείς και για την
κατάσταση των στρατιωτικών ασθε-
νοφόρων. Υπάρχουν δύο ασθενοφόρα
και δύο φοριοφόρα. Φυσικά βρίσκο-
νται σε άθλια κατάσταση. Το μεγα-
λύτερο πρόβλημα όμως είναι ότι δεν
υπάρχει οδηγός για τα οχήματα του
Υγειονομικού. Οι όποιες ανάγκες με-
τακίνησης ασθενούς σε στρατιωτικό
νοσοκομείο καλύπτονται από τον οδη-
γό υπηρεσίας, ο οποίος πρέπει να κα-
λύψει όλες τις ανάγκες του ΚΕΤΘ.
Μα, θα αναρωτηθεί κανείς: «δεν
υπάρχουν στρατιωτικοί γιατροί;».
Όπως μας καταγγέλλεται, μέχρι και
σήμερα –ομοίως και τους προηγού-
μενους μήνες– έχουν οριστεί οι υπη-
ρεσίες των στελεχών γιατρών που τις
κάνουν κατ’ οίκον! Επιβεβαιώνει το
ΓΕΣ αυτές τις καταγγελίες; Τι απαντά
ο Ταξίαρχος Διοικητής ΚΕΤΘ Αυλώνα;
 Κοινωνία ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023 19

ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ Κυριάκος Νασόπουλος Ελένη Τριανταφυλλοπούλου

Λιγουρεύονται νέα αύξηση ΑΤΤΙΚΗ

των ορίων ηλικίας
▸ Πανελλαδική συγκέντρωση συνταξιούχων την Παρασκευή 24/11
ρίσει ο άνθρωπος για τις δύσκολες απο-
στολές, ο αρμόδιος υπουργός Άδωνις
Γεωργιάδης. Αφού πρώτα μας κα-
θησύχασε ότι δεν υφίσταται θέμα
για την επόμενη τριετία, στην
ουσία επιβεβαίωσε ότι το 2027
θα συζητηθεί αναπροσαρμογή
των ορίων συνταξιοδότησης
προς τα πάνω. «Ο νόμος που
συνέδεσε τα όρια ηλικίας με
το προσδόκιμο ζωής και που
περιγράφει και τον μηχανι-
σμό επανυπολογισμού ανά
τριετία είναι το άρθρο 11, παρ.
3 του νόμου 3863/2010, δηλαδή
νόμος του υπουργού Εργασίας,
Ανδρέα Λοβέρδου, της κυβερνή-
σεως του Γιώργου Παπανδρέου, με
αρμόδιο υφυπουργό τότε για την ασφα-
εκτιμά ότι στην Ελλάδα μέχρι το 2050,
λόγω βελτίωσης του προσδόκιμου ζωής,
το όριο ηλικίας θα πρέπει να αυξηθεί
κατά 2,8 έτη. Δηλαδή από τα 67 έτη να
πάει στα 69,8. Η Ελλάδα, πάντως, βρί-
σκεται ήδη στην κορυφή των χωρών της
ΕΕ όσον αφορά το γενικό όριο ηλικίας
συνταξιοδότησης αλλά και τη μέση πραγ-
ματική ηλικία αποχώρησης από τον ενερ-
γό εργασιακό βίο.
Την Τρίτη 14/11, οι συνταξιούχοι της
Αττικής προχώρησαν σε συγκέντρωση
και πορεία από την πλατεία Εθνικής
Αντίστασης στο υπουργείο Οικονομικών,
διαμαρτυρόμενοι για τις διαχρονικές πε-
ρικοπές που έχουν μετατρέψει τις συντά-
ξεις σε πενιχρά επιδόματα. Παράλληλα,
την ερχόμενη Παρασκευή 24/11, οι Συ-
νεργαζόμενες Συνταξιουχικές Οργανώ-
Σε θέση μάχης η
Αντικαπιταλιστική
Ανατροπή
Την Κυριακή 12 Νοεμβρίου πραγματοποιή-
θηκε συνέλευση της Αντικαπιταλιστικής Ανα-
τροπής στην Αττική (ΑΑΑ) στο αμφιθέατρο
του Μαράσλειου Διδασκαλείου, στην οποία
συμμετείχαν μέλη, φίλοι και υποψήφιοι/ες
του περιφερειακού σχήματος, αλλά και άλ-
λων δημοτικών σχημάτων και των τοπικών
πρωτοβουλιών.
Η συζήτηση επικεντρώθηκε γύρω από
την αποτίμηση της παρέμβασης και του απο-
τελέσματος των πρόσφατων τοπικών εκλο-
γών, αλλά και γύρω από τις νέες προκλήσεις
της επόμενης ημέρας. Το εκλογικό ποσοστό
της ΑΑΑ αποτιμήθηκε από το σύνολο των
τοποθετήσεων ως θετικό, παρά το γεγονός
ότι δεν οδήγησε σε εκλογή περιφερειακών
συμβούλων λόγω του αντιδραστικού νό-

Α
υτοί παίζουν την κολκυθιά,
εμείς όμως όπως φαίνεται
θα δουλεύουμε μέχρι… θα-
νάτου, αν δεν αντιδράσου-
με δυναμικά. Για τα κόμμα-
τα εξουσιας ο λόγος, τα οποία, με αφορμή
δήλωση του υφυπουργού Εργασίας και
Κοινωνικής Ασφάλισης Πάνου Τσακλό-
γλου για πιθανή αύξηση των ορίων συντα-
ξιοδότησης, άρχισαν τις αλληλοκατηγο-
ρίες για… αντιλαϊκή πολιτική. «Κάποια
στιγμή θα γίνει, μην έχετε την παραμικρή
αμφιβολία», είπε ορθά κοφτά ο υφυ-
πουργός, με ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ να
σπεύδουν να χρεώσουν στη ΝΔ «κρυφή
μνημονιακή ατζέντα».
Την «μπουγάδα» ανέλαβε να καθα-
∆ΗΜΟΣΙΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ
λιστική μεταρρύθμιση τον κ. Γιώργο
Κουτρουμάνη», τόνισε ο Άδωνις, χωρίς
βέβαια να εξηγήσει γιατί οι κυβερνήσεις
Σαμαρά και Μητσοτάκη δεν προχώρησαν
μέχρι σήμερα στην κατάργησή του. Κάτι
που δεν έπραξε ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ.
Το 2013 το όριο συνταξιοδότησης αυ-
ξήθηκε από τα 65 στα 67 έτη. Έτσι, αυτή
τη στιγμή, για πλήρη σύνταξη το γενικό
όριο ηλικίας είναι το 67ο έτος (με 15ετία
ή 4.500 ημερομίσθια ασφάλισης), ενώ
για μειωμένη σύνταξη το όριο είναι τα
62 έτη με 45 μέρες ασφάλισης. Σύμφωνα
με τα ισχύοντα (διάταξη του νόμου Κα-
τρούγκαλου), από την Πρωτοχρονιά του
2024 τα όρια ηλικίας θα επανακαθορίζο-
νται ανά τριετία, με βάση το προσδόκιμο
ζωής. Ο ΟΟΣΑ, στην ετήσια έκθεσή του,
σεις διοργανώνουν πανελλαδική κινητο-
ποίηση στις 12 το μεσημέρι στην πλατεία
Κλαυθμώνος.
Το συνταξιουχικό αλλά και το εργατι-
κό κίνημα, κόντρα στα σχέδια της κυβέρ-
νησης, πρέπει να διεκδικήσει, μεταξύ
άλλων, σημαντικές αυξήσεις σε συντά-
ξεις και μισθούς, για άμεση αποκατά-
σταση των απωλειών των προηγούμενων
13 ετών και κάλυψης του πραγματικού
πληθωρισμού. Θεμελίωση του συνταξιο-
δοτικού δικαιώματος στα 25 χρόνια υπη-
ρεσίας για όλους/όλες και πλήρη σύνταξη
στα 30 χρόνια εργασίας και 60 έτη ηλι-
κίας, επαναφορά 13ης και 14ης σύνταξης,
καθολική καταβολή των αναδρομικών,
καθώς και ενσωμάτωση στη σύνταξη της
λεγόμενης «προσωπικής διαφοράς».
μου Βορίδη. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη
σημαντική αύξηση που καταγράφηκε σε
Ανατολική και Δυτική Αττική. Μια σειρά από
τοποθετήσεις ανέδειξαν τα ανοιχτά μέτωπα
της Αττικής, με έμφαση στην ανυπαρξία
αντιπλημμυρικών έργων, στη συνέχιση της
εγκληματικής διαχείρισης των απορριμμά-
των σε Φυλή, Γραμματικό και Σχιστό, στην
προώθηση της παράδοσης του παραλιακού
μετώπου στα επενδυτικά συμφέροντα, στη
συνεχιζόμενη απειλή για τα δαση και τους
ελεύθερους χώρους από την επέκταση
χρήσεων και τις καταπατήσεις, στη τσιμεντο-
ποίηση των ρεμάτων, όπως του Ποδονίφτη,
του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας, του ρέματος
Πικροδάφνης κ.α., στην επιτακτική ανάγκη
παρέμβασης ενάντια στη δημιουργία σταθ-
μών μεταφόρτωσης υγροποιημένου αερίου
στη Δυτική Αττική και ενάντια στην αξιοποίη-
ση της 112 ΠΜ για τη μεταστάθμευση αμερι-
κάνικων αεροσκαφών στην Ελευσίνα.

Συνελεύσεις ενόψει της 48ωρης απεργίας (29-30/11) Για την αποτελεσματική παρέμβαση σε
όλα τα παραπάνω και τη συστηματική λει-
τουργία του περιφερειακού σχήματος, απο-

Σ
ε αγωνιστικούς ρυθμούς κινούνται
οι υγειονομικοί σε όλα τα δημόσια
νοσοκομεία και τις δομές υγείας της
χώρας, ενόψει της 48ωρης απεργίας που
έχει κηρύξει για τις 29 και 30 Νοεμβρίου
η ΟΕΝΓΕ. Διήμερο τοπικών δράσεων και
πανελλαδική στάση εργασίας την Πέμπτη
30/11 (11 π.μ. - 3 μ.μ.) έχει εξαγγείλει και
η ΠΟΕΔΗΝ.
Η ΟΕΝΓΕ διεκδικεί διπλασιασμό μι-
σθών και αποζημίωσης εφημεριών, χορή-
γηση επιδόματος ανθυγιεινής εργασίας,
διπλασιασμό του προσωπικού, μονιμο-
ποίηση όλων των συμβασιούχων και αύ-
ξηση της κρατικής χρηματοδότησης για
την υγεία. Στην Αττική, με βάση και τον
σχεδιασμό της ΕΙΝΑΠ, έχουν ήδη γίνει
γενικές συνελεύσεις σε αρκετά νοσοκο-
μεία, ενώ σε κάποια άλλα θα πραγμα-
τοποιηθούν εντός της επόμενης εβδομά-
δας. Κεντρικό σύνθημα της ΕΙΝΑΠ είναι:
«Διπλασιασμός μισθών! Διπλασιασμός
προσωπικού! Διπλασιασμός χρηματοδό-
τησης!». Συνελεύσεις διοργανώνονται και
σε νοσοκομεία άλλων περιοχών.
Ενδεικτικό της τραγικής κατάστασης
στην οποία βρίσκονται τα δημόσια νοσο-
κομεία και συνολικά το ΕΣΥ είναι τα όσα
κατήγγειλαν μέσω της απόφασης της
γενικής τους συνέλευσης οι εργαζόμενοι
στο Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας-Πειραιά.
Όπως σημειώνουν, «παρά τις από καιρό
διαμαρτυρίες και επισημάνσεις, καμία
λύση για την ιατρική στελέχωση του Τμή-
ματος Αξονικής-Μαγνητικής Τομογραφί-
ας δεν έχει ακόμα βρεθεί από τους αρμό-
διους», το οποίο βρίσκεται ακόμα δραμα-
τικά υποστελεχωμένο χωρίς καμία θέση
ειδικευμένου γιατρού Ακτινοδιαγνωστι-
κής. Σύμφωνα με τους εργαζόμενους του
νοσοκομείου, χρειάζεται η άμεση προκή-
ρυξη τουλάχιστον πέντε θέσεων.
Οι εργαζόμενοι διοργανώνουν συνέ-
ντευξη τύπου στο νοσοκομείο την Τρίτη
21/11 ενώ θα προχωρήσουν σε αγωνιστική
κινητοποίηση στο υπουργείο Υγείας την
Τετάρτη 22/11. Τέλος, όπως προσθέτουν,
από την Παρασκευή 24/11 «παρεμβαίνου-
με υπέρ της ασφάλειας των ασθενών στην
αναστολή νέων εισαγωγών (της γενικής
εφημερίας συμπεριλαμβανόμενης)».
φασίστηκε η διοργάνωση συνέλευσης δύο
φορές τον χρόνο, η ανανέωση και η τακτική
συνεδρίαση του συντονιστικού οργάνου,
αλλά και η αξιοποίηση της θετικής εμπειρίας
της λειτουργίας του σχήματος ανά περιφε-
ρειακή ενότητα.
Τον επόμενο μήνα προγραμματίζονται
τοπικές συνελεύσεις ανά τομέα, με σκοπό τη
διατήρηση και διεύρυνση των δεσμών που
χτίστηκαν όλο το προηγούμενο διάστημα σε
μία σειρά από περιοχές, ενώ αποφασίστηκε
και η διοργάνωση θεματικών συναντήσεων
γύρω από σημαντικά ζητήματα (ρέματα,
ελεύθεροι χώροι, απορρίμματα κ.α.) με τη
συμμετοχή δημοτικών σχημάτων και τοπι-
κών κινήσεων.
20
Δημήτρης
Γρηγορόπουλος
Η συμμαχία και ηγεμονία
της αστικής τάξης
στα μικρομεσαία στρώματα
αποτελεί βασικό πυλώνα
της κυριαρχίας της,
καθώς και της εκλογικής
επικράτησης της ΝΔ.
Για ποιο λόγο διακυβεύεται
σήμερα με τα νέα φορολογικά
μέτρα της κυβέρνησης;
Η
αστική τάξη και τα κυ-
βερνώντα αστικά κόμ-
ματα γενικά ωφελού-
νται απ’ την αύξηση των
μεσαίων στρωμάτων
στην κοινωνία και από τη βελτίωση
της οικονομικής και κοινωνικής θέσης
τους σε αυτήν. Γιατί έτσι μειώνεται,
αφενός, το ειδικό βάρος του προλε-
ταριάτου στην καπιταλιστική κοινω-
νία και, αφετέρου, αντικειμενικά
αποδυναμώνεται η προσέλκυση των
μικρομεσαίων στην προοπτική της
επαναστατικής ανατροπής του καπι-
ταλισμού. Οι ιδεολογικοί μηχανισμοί
του συστήματος υπερτονίζουν τη ση-
μασία της μικρομεσαίας ιδιοκτησίας,
τη βελτιωμένη οικονομική θέση της
μεσαίας τάξης, τη δυνατότητα δυνα-
μικής βελτίωσής της, ώστε να πολώ-
νουν την καπιταλιστική κοινωνία σε
δύο πόλους: Στον αστικό πόλο που για
τους ανωτέρω λόγους θα προσελκύει
και τα μεσαία στρώματα ή τουλάχι-
στον την πλειοψηφία τους και στον
εργατικό πόλο. Αυτή η αυθαίρετη και
αντιεπιστημονική αντίληψη ενισχύε-
ται και από άλλες «ταχυδακτυλουργι-
κές αντιλήψεις»: Από τις θεωρίες της
κοινωνικής κινητικότητας και απ’ την
αντίληψη ότι η εργατική τάξη περιορί-
ζεται στους χειρώνακτες εργάτες.
Η πρώτη αντίληψη θεωρεί ότι οι
επιχειρηματίες δεν αποτελούν κλει-
στές προνομιούχες τάξεις, που ανα-
παράγονται, όπως συνέβαινε με τον
φεουδαρχικό τρόπο παραγωγής. Απε-
ναντίας, τις θεωρεί ανοικτές και διευ-
ρυνόμενες κοινωνικές ομάδες. Φρο-
νούν ότι ο σημερινός επιχειρηματίας
είναι ο χθεσινός βιοτέχνης, που μπο-
ρεί να ήταν ακόμη και ο μοναδικός ερ-
γαζόμενος στην επιχείρησή του, και ο
προχθεσινός εργάτης στην επιχείρηση
άλλου. Μια δεύτερη εκδοχή, πιο εκλε-
ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023
Η αστική ηγεμονία στα μεσαία
στρώματα και οι σημερινές ρωγμές
πτυσμένη, της κοινωνικής κινητικό-
τητας, είναι η θεωρία της διεύρυνσης
της μεσαίας τάξης, την οποία ανέπτυ-
ξε ο Ν. Πουλαντζάς και άλλοι. Αυτό
το θεωρητικό ρεύμα αποκλείει απ’ την
εργατική τάξη όσους δεν ασκούν χει-
ρωνακτική εργασία, όλους όσοι δεν
συμμετέχουν στην υλική παραγωγή
(εκπαιδευτικούς, εμποροϋπάλληλους,
λογιστές, εργαζόμενους σε κρατικές
και ιδιωτικές υπηρεσίες). Σύμφωνα
με αυτήν την αυθαίρετη και αντιεπι-
στημονική οριοθέτηση, η εργατική
τάξη και στις πιο ανεπτυγμένες κοινω-
νίες περιορίζεται σε μειοψηφική τάξη
του οικονομικά ενεργού πληθυσμού,
ενώ στην πραγματικότητα, σύμφω-
να με τον μαρξιστικό καθορισμό του
προλεταριάτου, αυτό αποτελεί την
απόλυτη πλειοψηφία στην κοινωνική
δομή τουλάχιστον των ανεπτυγμένων
χωρών. Ωστόσο, αυτή η ορθολογική,
απ’ τη σκοπιά των συμφερόντων του
καπιταλισμού, οριοθέτηση προσκρού-
ει και υποσκάπτεται απ’ τον εγγενή
ανορθολογισμό και τις αντιφάσεις του
συστήματος. Ενώ, απ’ τη μια, ο κα-
πιταλισμός αντικειμενικά ευνοείται
από ορισμένα στοιχεία της εξέλιξής
του (όπως προαναφέραμε) για την
προώθηση μιας κοινωνικοπολιτικής
συμμαχίας με τα μεσαία στρώματα ή
και με τμήματα της εργατικής τάξης,
απ’ την άλλη, ο αντιφατικός, ανορθο-
λογικός και ευρέως εκμεταλλευτικός
χαρακτήρας του, αναπαράγει αναπό-
τρεπτα και οξύνει την αντίθεσή του
με τα μεσαία στρώματα και ασφαλώς
και την εργατική τάξη, συμπεριλαμ-
βανομένων βεβαίως και των καλύτερα
αμειβομένων και μη χειρωνακτικών
τμημάτων της.
Το συνειδητό ιδεολογικό και πο-
λιτικό τμήμα της αστικής τάξης στη
βάση ορισμένων αντικειμενικών όρων
Κίνηση ιδεών
Η υπερφορολόγηση
των μικρών
επαγγελματιών
επιβάλλεται
από την απαίτηση
του κεφαλαίου
για συγκέντρωση
της παραγωγής και
τη δημοσιονομική
πειθαρχία της ΕΕ
και εξελίξεων, όπως η εκτεταμένη
μικρή και μεσαία ιδιοκτησία, κοινω-
νικές και τεχνολογικές βελτιώσεις και
η ιδεολογική ηγεμονία της αστικής
τάξης, επιχειρεί να προωθήσει κοινω-
νικοπολιτικές συμμαχίες με αυτά τα
κοινωνικά στρώματα, οι οποίες όμως
δύσκολα ευδοκιμούν απ’ τον αυθόρ-
μητο και αναπόδραστο ανταγωνιστι-
κό χαρακτήρα του, που δεν μπορεί να
εξαλειφθεί, αν δεν εξαλειφθεί ο ίδιος
ο καπιταλισμός. Αυτή η θέση επιβε-
βαιώνεται και απ’ την ιδιαίτερα εξο-
ντωτική επίθεση που εξαπολύει το φο-
ρολογικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης,
με την αιχμή του δόρατος στραμμένη
ιδίως στους αυτοαπασχολούμενους. Η
υπερφορολόγηση αντί της ενίσχυσης
των μεσαίων στρωμάτων και ιδιαίτε-
ρα των αυτοαπασχολούμενων από τη
νέα προκλητική φοροεπιδρομή της
κυβέρνησης, επιβάλλεται από τα συμ-
φέροντα του μεγάλου κεφαλαίου σε
συμφωνία με τα συμφέροντα της κυ-
βέρνησης, αλλά και απ’ την κηδεμονία
και την πίεση του ιμπεριαλισμού και
πρώτιστα της ΕΕ.
Παρά την «έξοδο» από το μνημό-
νιο, η χώρα παραμένει υπερχρεωμένη
(περίπου 400 δισ.) και υποχρεωμένη
να εξοφλήσει το χρέος με ετήσιες δό-
σεις μέχρι το 2060. Οι πανηγυρισμοί
της κυβέρνησης για την οικονομική
ανάκαμψη είναι έωλοι, αφού η χώρα
παραμένει σε συνεχή «διακριτική επο-
πτεία». Ο παραγωγικός δυναμισμός
της χώρας έχει υποχωρήσει, ενώ σε
εθνική βιομηχανία έχει ανακηρυχθεί
ο μονοσήμαντος και ασταθής τουρι-
σμός. Για να βρίσκεται η χώρα στον
κυρίως πυρήνα της ΕΕ, όπως φιλοδο-
ξεί η άρχουσα τάξη και το πολιτικό σύ-
στημα, χρειάζεται δυναμική ανάπτυ-
ξη με φορέα το μεγάλο κεφάλαιο, δι-
εθνές και εγχώριο. Αυτή η επιτακτική
ανάγκη απαιτεί μια πολιτική ασύδο-
της εύνοιας του εγχώριου και διεθνούς
κεφαλαίου. Συστατικά αυτής της πο-
λιτικής είναι η βαριά φορολόγηση των
εργατικών και μεσαίων στρωμάτων,
άμεση και έμμεση, σε αντιδιαστολή με
την προκλητική εύνοια υπέρ του κεφα-
λαίου: Ήτοι, φοροεπιδρομή κατά των
λαϊκών στρωμάτων που καταβάλλουν
το 95% των κάθε είδους φόρων, ενώ το
5% μόνο καταβάλλεται απ’ τους επιχει-
ρηματικούς ομίλους! Ασύδοτη αισχρο-
κέρδεια και εξοντωτική ακρίβεια για
τα λαϊκά στρώματα, την οποία ομολο-
γεί ευθαρσώς και η κυβέρνηση, περιο-
ριζόμενη για το θεαθήναι στην επιβολή
προστίμου σε δύο πολυεθνικές, ενώ δι-
ατηρούνται οι 58 φοροαπαλλαγές για
τους εφοπλιστές, οι διαρκώς αναβαλ-
λόμενοι φόροι για τους τραπεζίτες, τα
φορολογικά υπερκίνητρα για επενδυ-
τές, ο πακτωλός κερδών για τις τράπε-
ζες που τις ξεχρέωσε με το υστέρημά
του ο ελληνικός λαός, η απάνθρωπη
αισχροκέρδεια των funds, που αρπά-
ζουν τα σπίτια ανθρώπων που αδυνα-
τούν να καταβάλουν τους υπέρογκους
τόκους στα δάνειά τους.
Στις απαιτήσεις του κεφαλαίου πε-
ριλαμβάνεται και ο περιορισμός της
αναλογίας των μικρών επιχειρήσεων
έναντι των μεγάλων και της εκτεταμέ-
νης αυτοαπασχόλησης στην Ελλάδα,
που δεν είναι συμβατή με τους όρους
μιας σύγχρονης ανταγωνιστικής καπι-
ταλιστικής οικονομίας. Σ’ αυτήν την
απαίτηση ανταποκρίνεται το νέο νο-
μοσχέδιο της κυβέρνησης, που υπερ-
φορολογεί μικροεπιχειρηματίες και
αυτοαπασχολούμενους για να περιο-
ρίσει την επέκτασή τους προς όφελος
των μονοπωλίων. Το οικονομικό επι-
τελείο της κυβέρνησης ευελπιστεί ότι
έτσι θα κάνει την εθνική οικονομία
ανταγωνιστική και θα επιτρέψει την
ένταξή της στον ισχυρό πυρήνα της
ΕΕ, με ναυαρχίδα τα υπερενισχυμένα
μονοπώλια. Αυτό είναι το μεγάλο όρα-
μα της αστικής τάξης, όχι όμως και
του ελληνικού λαού…

Γιάννης Φραγκούλης
Ε
πειδή το φεστιβάλ γίνεται
στην Ελλάδα, το πιο σημα-
ντικό κομμάτι του για εμάς
είναι οι ελληνικές ταινίες.
Η παραγωγή ταινιών που προβλή-
θηκε σε αυτό φυσικά δεν μας ικα-
νοποίησε. Μια φτωχή χρονιά θα
μπορούσαμε να πούμε. Λίγες ήταν
αυτές που θεμελίωναν μια κινημα-
τογραφική αφήγηση που να έχει
κάποιο στιβαρό νόημα. Ελάχιστες
ήταν αυτές που έκαναν μια αναζή-
τηση στη φόρμα του κινηματογρά-
φου, χωρίς να χάνουν τον δρόμο
όπου βρίσκεται το «πάντρεμα» του
περιεχομένου και της μορφής.
Μπορούμε να ξεχωρίσουμε τη
Γυάλα, του Κωνσταντίνου Φραγκού-
λη, για το όμορφο πλέξιμο, έτσι
που δείχνει τον ψυχικό κόσμο του
ατόμου που έχει χάσει τη μνήμη
του, το μπέρδεμα που μας κάνει
να αναρωτηθούμε τι είναι η πραγ-
ματικότητα. Το ιδιότυπο χιούμορ
του Νίκου Αλευρά, στο Αλευρίνο – Το
σπέρμα του σύμπαντος, ανήκει σε μια
άλλη κατηγορία, σε αυτές τις ται-
νίες που υπονοούν παρά δείχνουν
και πρέπει να ανακαλύψεις το νό-
ημα πίσω από τις λέξεις. Η ταινία
του Γιάννη Αϊβαζή, Abyss in, περι-
γράφει την άβυσσο μέσα στο μυαλό
ενός άντρα με άνοια που στο τέλος
αυτοκτονεί, αφού τον έχει εγκατα-
λείψει η γυναίκα του. Σκληρή ταινία
με γρήγορο ρυθμό, εστιασμένη στην
ιστορία που διηγείται, αφήνει την
πικρή γεύση της μοναξιάς και απελ-
πισίας. Βρίσκει τον θάνατο στη θά-
λασσα, όπου το νερό-αμνιακό-υγρό
τον σκοτώνει και τον λυτρώνει. Ο
Αλέξης Τσάφας, με την ταινία Dolls
of Dresden μιλά για την ιστορία μιας
περφόρμερ, για το έργο της, για την
πρωτοπορία, τελικά για τη δημιουρ-
γία που ξυπνά την ερωτική διάθεση
και δείχνει αυτά που τραυματίζουν
τον ψυχισμό του ανθρώπου. Σε αυτή
την ταινία ο έρωτας γίνεται τέχνη
και η τέχνη είναι έρωτας.
Ο Αλέξανδρος Βούλγαρης (The
Boy), φέρνει το Πολύδροσο, μια
Αnimal: «Χρυσός Αλέξανδρος» στους εργάτες του τουρισμού
Μ
ετά από τριάντα χρόνια, μια
ελληνική ταινία, το Animal της
Σοφίας Εξάρχου, κερδίζει ξανά
το μεγάλο βραβείο του Φεστιβάλ Κινημα-
τογράφου Θεσσαλονίκης. Η ταινία έχει
θέμα της τη σύγχρονη εργασία στη «βα-
ριά βιομηχανία» της χώρας μας που είναι
ο τουρισμός. Όπως τονίζει η δημιουργός
της ταινίας, στόχος της ήταν η ταινία να
Πολιτισμός
Το 64ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης έχει τελειώσει.
Ξεκίνησε και τέλειωσε με έναν θόρυβο, αυτόν που κάνουν
όσοι θέλουν να τραβήξουν την προσοχή πάνω τους.
Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης:
Οι ιστορίες που δεν έφτασαν
ταινία που αφηγείται
Ελληνικές
γλαφυρά τη ζωή μάναςς
και κόρης, όπου το συ- υ- παραγωγές που
ναίσθημα πλημυρίζει τα ξεχώρισαν
καρέ και δίνει νόημα στη
μέσα
ζωή. Η συμπαραγωγή Ελ-
στη λειψυδρία
λάδας, Αλβανίας, Κοσσό- οσσό-
βου και Πορτογαλίας, A cup of
coffee and new shoes on αναφέρε-
αφέρε-
ται στη ζωή δύο δίδυμων ων στην
Αλβανία που είναι κωφάλαλοι,
φάλαλοι,
αλλά σιγά σιγά τυφλώνονται.ονται. Οι
θέσεις και οι αντιθέσεις ις ορίζουν
το διάνυσμα της ζωής που θέλουμε
να ζήσουμε, αλλά αυτό περνά από
εμπόδια που δίνουν νόημα, όημα, μέσα
από το βίωμα και την αγάπη.
γάπη.
Να αναφερθούμε τέλος έλος σε δύο
ταινίες παλιών γνώριμων ων του Φε-
στιβάλ. Η Εξέλιξη, του ου Περικλή
Χούρσογλου, είναι κάτι καινούργιού
που μας προσφέρει ο σκηνοθέτης.
Αναπτύσσει τις δομές που υπάρ-
χουν στις παλιότερες ταινίες του,
φτιάχνει έναν κόσμο που βρίσκεται
ανάμεσα στην πραγματικότητα και
στο φαντασιακό, κάνει κριτική στην
είναι μια αλληγορία για όλες τις εργασίες,
«για όλους τους εργαζόμενους στον καπι-
ταλισμό που φοράνε ένα κουστουμάκι και
χαμογελούν είτε στο αφεντικό είτε στους
πελάτες». Η ταινία προσπαθεί να ανοίξει
την κουρτίνα και να φανερώσει την πίσω
πλευρά της τουριστικής βιομηχανίας. Τι
γίνεται, δηλαδή, κάτω από την επιφάνεια
σε ένα all inclusive ξενοδοχείο σε ένα ελ-
ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023
ελληνική κοινωνία με
τρόπο όμορφο. Η υπο-
κριτική των Ελένη Γερα-
σιμίδου, Βασίλη Κολοβού
σ πόν, αλλά και παράλληλα σε άλλες πλατ-
και Αλέξανδρου Λογοθέτη
κα
είναι αξιόλογες, αναδεικνύ-
είν
ουν το συναισθηματικό κό-
σμο που υπάρχει σε ένα πολύ
καλό σενάριο. Η Μονοκατοικία,
Ιωακείμ Μυλωνά, είναι μια
του Ιω
φορμαλιστική κριτική στον αυ-
φορμαλ
ταρχισμό της εξουσίας και στην
παντοδυναμία των ΜΜΕ. Όλος ο
παντοδυν
είναι μέσα στον στενό χώρο
κόσμος είν
μονοκατοικίας που απλώνεται
μιας μονο
αναφέρεται στο παγκόσμιο.
και αναφέ
Εμείς μείναμε στις ταινίες και
αφήσαμε τις φιέστες και τα φλας
με την Μ Μπελούτσι. Υπήρχαν βέ-
αξιόλογες στιγμές, αφιερώμα-
βαια αξιόλ
τα και εκθέσεις,
θ που δεν χωρούν σε
ένα μόνο άρθρο. Ελπίζουμε η επό-
μενη χρονιά να είναι καλύτερη για
το φεστιβάλ, που θα ξανασκεφτεί
την αύξηση του εισιτηρίου σε επο-
χές λιτότητας, ίσως η αιτία που δεν
γέμισαν τόσο οι αίθουσες.
ληνικό νησί. Η δημιουργός, παρά τη βρά-
βευσή της, δεν κρύβει την απογοήτευσή
της για την αντιμετώπιση των καλλιτε-
χνών από την κυβέρνηση, σημειώνοντας
ότι «δεν υπάρχει σκέψη και καμία πολιτι-
κή για τον πολιτισμό — και για το σινεμά
ειδικότερα». Η ταινία θα κυκλοφορήσει
στις αίθουσες στις αρχές Φεβρουαρίου.
Δ.Τ.
21
SOCIAL MEDIA
Οι κανίβαλοι
του Youtube
▸ Βασάνιζαν-εξευτέλιζαν
ΑΜΕΑ για μερικά ευρώ
«ΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑ» φαίνεται ότι έχει γίνει
η φρίκη και η εκμετάλλευση στα λεγόμενα
μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Εδώ και χρόνια
κυκλοφορούν ανεμπόδιστα στο Youtube
εκατοντάδες βίντεο από το κανάλι «Leuteris
TV» στο οποίο ένας 42χρονος πρώην μπρά-
βος είχε στήσει μια διαδικτυακή και πολύ
πιο ακραία εκδοχή των «Παρατράγουδων»
της Αννίτας Πάνια. Σε δημόσιο κανάλι, λοι-
φόρμες, αυτός ο τραμπούκος καλούσε στην
εκπομπή του άτομα με σοβαρά ψυχολογικά
και κοινωνικά προβλήματα, ανθρώπους
με νοητική στέρηση, φαρμακοεθισμένους,
και εκμεταλλευόταν τις αδυναμίες και ιδι-
αιτερότητές τους «σπάζοντας πλάκα» για
να διασκεδάζει το κοινό του. Ήταν όλα για
το «content», το περιεχόμενο, δηλώνει ένα
από τα θύματα του Λευτέρη. Ο «δημιουρ-
γός περιεχομένου» - μαστροπός ζητούσε
εισφορές-donations από τους θεατές, που
επέβαλλαν διάφορες «δοκιμασίες»-βασα-
νιστήρια στους καλεσμένους. Για 50 ευρώ ο
Λευτέρης κούρεψε «με την ψιλή» μια κοπέ-
λα με νοητικά προβλήματα. Για 20-40 ευρώ
της έκανε ένα μικρό ηλεκτροσόκ με τέιζερ
ενώ αυτή ούρλιαζε «όχι». Για 50 ευρώ δύο
ΑΜΕΑ χτυπούσαν ο ένας τον άλλο. Για 200
ευρώ, σε άλλα πιο πριβέ κανάλια, όπως το
Discord, έβαζε τα «πρόθυμα» θύματά του
να επιδίδονται σε σεξουαλικές πράξεις.
Ο αδίστακτος αυτός τύπος, που συνε-
λήφθη για βασανισμό, εκμετάλλευση και
μαστροπεία ευάλωτων ατόμων, δεν είναι
ο πρώτος διδάξας ούτε ο μοναδικός που
ακολουθεί αυτή τη συνταγή της φρίκης. Η
πλατφόρμα του Youtube, που με την πρώτη
ευκαιρία «κατεβάζει» βίντεο που αποκα-
λύπτουν την αστυνομική αυθαιρεσία ή τις
πολεμικές θηριωδίες, όλο αυτό το διάστη-
μα δεν είχε επιβάλει καμία κύρωση στο
«Leuteris TV» ή στο ανάλογου περιεχομέ-
νου «Hayate Network».
Δημήτρης Τζιαντζής
22
ΗΠΑ-Κίνα
Μπάιντεν και Σι
«παγώνουν»
το παιχνίδι
«Οι συνομιλίες Μπάιντεν-Σι δεν
οδήγησαν σε τίποτα περισσότερο
από μια υπόσχεση να συνεχίσουν
να συνομιλούν». Η εκτίμηση την
οποία έκαναν οι New York Times
λίγες ώρες μετά την ολοκλήρωση
της τετράωρης συνάντησης ανά-
μεσα στους προέδρους ΗΠΑ και
Κίνας, αποτυπώνει το κλίμα στις
διμερείς σχέσεις. Όπως επίσης και
τη διαρκή απειλή μιας γενικευ-
μένης ανάφλεξης, στο φόντο του
έντονου ανταγωνισμού τους σε
όλα τα επίπεδα – οικονομικό, πο-
λιτικό και στρατιωτικό. Εξάλλου,
όπως επίσης σημείωσε το αμε-
ρικανικό Μέσο, «οι πληροφορίες
για τη συνάντηση […] οδηγούν
στο συμπέρασμα ότι υπήρξε πενι-
χρή πρόοδος σε εκείνα τα θέματα
που ώθησαν ΗΠΑ και Κίνα στο χεί-
λος της σύγκρουσης».
Ουδείς, φυσικά, θα μπορού-
σε να αναμένει κάτι διαφορετικό
από μία συνάντηση κορυφής, όσο
καλά προετοιμασμένη κι αν αυτή
ήταν. Κι αυτό διότι οι ρίζες της
αντιπαράθεσης ανάμεσα στις δύο
υπερδυνάμεις είναι πολύ βαθιές
και έχουν να κάνουν με την πορεία
που θα πάρει ο καπιταλισμός σε
διεθνές επίπεδο, όπως και με τους
συσχετισμούς που θα διαμορφω-
θούν εντός του τις επόμενες δεκα-
ετίες. Η ιστορία δείχνει, άλλωστε,
πως τέτοιου είδους αντιθέσεις
ποτέ δεν επιλύθηκαν μέσω διαλό-
γου και με ειρηνικά μέσα.
Είναι γεγονός, βεβαίως, ότι
ο Σι προσπάθησε για μια ακόμη
φορά να διαβεβαιώσει ότι η Κίνα
δεν στοχεύει να «αντικαταστήσει»
τις ΗΠΑ, ούτε ποντάρει στην απο-
τυχία και την κατάρρευσή τους.
«Ο κόσμος μας χωράει και τους
δύο και μπορούμε να κερδίσουμε
αμφότεροι», είπε στις δηλώσεις
που έκανε αμέσως μετά — στέλ-
νοντας, ουσιαστικά, το εξής μή-
νυμα: Ελάτε να μοιράσουμε τον
πλανήτη και να «πατήσουμε στον
σβέρκο» όλους τους υπόλοιπους.
Τα πράγματα, ωστόσο, δεν είναι
τόσο απλά. Κάτι που φρόντι-
σε να υπενθυμίσει με τον τρόπο
του ο Μπάιντεν, στις δικές του
δηλώσεις, όταν χαρακτήρισε τον
άνθρωπο που πριν λίγο είχε απέ-
ναντί του «δικτάτορα». Για να μην
ξεχνιόμαστε…
ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023
Κούβα
Δημήτρης Καλτσώνης*
Έξι δεκαετίες διαρκεί
ο πολύπλευρος
αποκλεισμός της Κούβας
με απόφαση των ΗΠΑ, με
στόχο τον στραγγαλισμό
της και την ανατροπή του
καθεστώτος. Πρόκειται
για ωμή παραβίαση
του διεθνούς δικαίου και
γι’ αυτό βρέθηκε
στο εδώλιο άτυπου
Διεθνούς Δικαστηρίου
στις Βρυξέλες.
Σ
υνήλθε στις Βρυξέλ-
λες στις 16 και 17
Νοεμβρίου 2023 το
άτυπο Διεθνές Δι-
καστήριο, που εκδί-
κασε τον οικονoμικό αποκλει-
σμό της Κούβας από τις ΗΠΑ.
Το δικαστήριο είχε πρόεδρο
τον Γερμανό καθηγητή Δημο-
σίου δικαίου Νόρμαν Πάιχ και
τέσσερα ακόμη μέλη. Από την
Ελλάδα συμμετείχα στη σύν-
θεσή του ως δικαστής, ενώ ο
δικηγόρος Γιάννης Ραχιώτης
κατέθεσε ως εμπειρογνώμο-
νας. Κατά την ακροαματική
διαδικασία κατατέθηκε πλη-
θώρα στοιχείων που κατέδει-
ξαν το μέγεθος των επιπτώσε-
∆ιεθνή
Διεθνές Δικαστήριο
ενάντια στον αποκλεισμό
ων του εμπάργκο στην οικονο-
μία αλλά και στην καθημερινή
ζωή των Κουβανών.
Ο οικονομικός, εμπορικός
και χρηματοπιστωτικός απο-
κλεισμός της Κούβας διαρκεί
60 και πλέον χρόνια. Μόνο για
το 2022 επέφερε ζημίες ύψους
4,8 δισ. δολαρίων. Στο σύνολο
των δεκαετιών και υπολογί-
ζοντας τις διακυμάνσεις του
νομίσματος, το συνολικό ύψος
των ζημιών στην κουβανική
οικονομία φτάνει το δυσθεώ-
ρητο 1 τρισεκατομμύριο 337
δισεκατομμύρια δολάρια.
Παραθέτω ένα μόνο, και
ίσως όχι το πιο εύγλωττο πα-
ράδειγμα. Η Κούβα είχε έρθει
σε επαφή με ιταλική βιομη-
χανία κατασκευής μηχανών
και οχημάτων για να αγο-
ράσει σχετικό εξοπλισμό και
ανταλλακτικά. Ενώ η συμ-
φωνία ήταν έτοιμη να υπο-
γραφεί, η ιταλική εταιρεία
υπαναχώρησε. Το υπουργείο
Εξωτερικών των ΗΠΑ της
είχε στείλει επιστολή όπου
υπενθύμισε τις κυρώσεις στις
οποίες θα επιβληθεί αν υπο-
γράψει τη συμφωνία με τους
Κουβανούς, σημειώνοντας
επιπλέον, πως τα διοικητικά
στελέχη της εταιρείας δεν θα
επιτρέπεται στο εξής ούτε να
πατήσουν το πόδι τους στο
έδαφος των ΗΠΑ.
Πρόκειται στην πραγ-
ματικότητα για οικονομικό
στραγγαλισμό του κουβανι-
κού λαού, με βαριές επιπτώ-
σεις στην οικονομία, στην
καθημερινότητά του, στην
τροφοδοσία με τρέχοντα κα-
ταναλωτικά αγαθά. Ο στρα-
τηγικός στόχος των ΗΠΑ,
πέρα από τις μικρές απο-
χρώσεις στην πολιτική των
διαφόρων προέδρων, είναι
η ανατροπή του επαναστατι-
κού καθεστώτος στην Κούβα.
Αυτός είναι ο σκοπός του οι-
κονομικού αποκλεισμού, να
υποφέρει ο κουβανικός λαός
από τις ελλείψεις. Ελπίζουν
έτσι οι ΗΠΑ ότι τα δεινά θα
Ο αποκλεισμός της
Κούβας διαρκεί 60
και πλέον χρόνια.
Μόνο το 2022
επέφερε ζημίες
ύψους 4,8 δισ.
δολαρίων
τον στρέψουν ενάντια στην
κυβέρνησή του.
Από νομική άποψη το
ζήτημα είναι απολύτως ξε-
κάθαρο. Δεν είναι τυχαίο
ότι επανειλημμένα η Γενική
συνέλευση του ΟΗΕ έχει κα-
ταδικάσει τον αποκλεισμό
σχεδόν ομόφωνα. Αυτό αντα-
νακλά τη σοβαρή ανησυχία
της διεθνούς κοινότητας για
τη συνεχιζόμενη εξωεδαφι-
κή εφαρμογή άδικων νόμων
εναντίον ενός κυρίαρχου και
ειρηνικού κράτους. Στην ψη-
φοφορία που έγινε πριν λίγες
ημέρες, μόνο οι ΗΠΑ και το
Ισραήλ ψήφισαν ενάντια στην
καταδίκη του αποκλεισμού,
ενώ η Ουκρανία απείχε.
Ο αποκλεισμός συνι-
στά ανοιχτή, ωμή παραβία-
ση του Καταστατικού Χάρτη
του ΟΗΕ, ιδίως των άρθρων 2
παρ. 4 και 2 παρ. 7, των αρ-
χών της εθνικής κυριαρχίας,
της μη επέμβασης στα εσω-
τερικά άλλου κράτους, της
ειρηνικής επίλυσης των δια-
φορών. Ο αποκλεισμός πα-
ραβιάζει επίσης τη Διακήρυ-
ξη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
του ΟΗΕ (1948) καθώς και το
Σύμφωνο για τα Οικονομικά,
Κοινωνικά και Πολιτιστικά
δικαιώματα (1966).
Ειδικά το άρθρο 2 παρά-
γραφος 4 του Χάρτη ορίζει
ότι «τα μέλη του Οργανι-
σμού αποφεύγουν, στις δι-
εθνείς τους σχέσεις, να κα-
ταφεύγουν στην απειλή ή τη
χρήση βίας, είτε κατά της
εδαφικής ακεραιότητας ή
της πολιτικής ανεξαρτησίας
οποιουδήποτε κράτους, είτε
με οποιοδήποτε άλλο τρόπο
που δεν συνάδει με τους σκο-
πούς των Ηνωμένων Εθνών».
Η απαγόρευση της απειλής
και της χρήσης βίας δεν πε-
ριλαμβάνει μόνο την ένοπλη
βία, τη στρατιωτική ισχύ αλλά
και την οικονομική βία, ειδι-
κά όταν πρόκειται για οικονο-
μικές κυρώσεις που επιβάλλο-
νται από τις ισχυρές οικονομι-
κά χώρες σε πιο αδύναμες.
Βέβαια, η σημασία του Δι-
καστηρίου και της απόφασής
του είναι συμβολική. Αλλά
αυτή η πλευρά δεν πρέπει να
υποτιμάται. Συμβάλλει στον
αγώνα του κουβανικού λαού
αλλά και όλων των λαών του
κόσμου ενάντια στον οικονο-
μικό πόλεμο, στον ιμπερια-
λισμό και υπέρ μιας δίκαιης
διεθνούς τάξης πραγμάτων.
*Ο Δημήτρης Καλτσώνης είναι
καθηγητής θεωρίας κράτους και δι-
καίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
 ∆ιεθνή ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023 23
Ξεπερνάει κάθε προηγούμενο, ακόμη και την πιο διεστραμμένη φαντασία, η σφαγή που βρίσκεται
Έγκλημα στη Γάζα σε πλήρη εξέλιξη στη «μεγαλύτερη ανοιχτή φυλακή του κόσμου», οι έγκλειστοι στην οποία
Γιώργος Παυλόπουλος τιμωρούνται και δολοφονούνται ανεξέλεγκτα από τους «δεσμοφύλακες» ενός κράτους-τρομοκράτη,
υπό την ασυλία που του προσφέρουν οι διεθνείς προστάτες του, κυρίως σε ΗΠΑ, Βρετανία και ΕΕ.

Π
ροσοχή, προσοχή! Σας μιλά
ο στρατός του Ισραήλ. Όλοι
οι άντρες άνω των 16 ετών
να παρουσιαστούν με τα
χέρια ψηλά. Να συγκε-
ντρωθούν στο προαύλιο και να βγάλουν
τα ρούχα τους. Όποιοι δεν υπακούσουν
ή αντισταθούν θα εκτελούνται επί τόπου.
Όσοι κινούνται σε απαγορευμένους χώ-
ρους θα πυροβολούνται δίχως προειδο-
ποίηση. Όσοι δεν συνεργάζονται θα θεω-
ρούνται τρομοκράτες ή συνεργάτες τους
και θα υφίστανται τις συνέπειες. Προσο-
χή, προσοχή!
Εάν τα παραπάνω ανασύρουν σε αρ-
κετούς μνήμες και εικόνες από τις θηρι-
ωδίες των Ναζί κατά τον Β' Παγκόσμιο
Πόλεμο σε πόλεις και χωριά της Ευρώπης,
μαζί και της Ελλάδας, όπου οι μαζικοί
τάφοι μετά τις εκτελέσεις και τα κουφά-
ρια από τα καμένα σπίτια έμειναν για να
θυμίζουν το πέρασμά τους από εκεί, δεν
έχουν παρά να συνειδητοποιήσουν πως
κάτι ανάλογο διαδραματίζεται και σήμε-
Η μισή μας καρδιά
ρα. Στη μαρτυρική Γάζα, η οποία βομβαρ-
δίζεται και ισοπεδώνεται ανηλεώς εδώ
και 40 ημέρες, στο όνομα του «δικαιώμα-
τος στην αυτοάμυνα», ενώ τα νοσοκομεία
στην Παλαιστίνη βρίσκεται
της –ανάμεσά τους και το μεγαλύτερο από
αυτά το αλ-Σίφα– έχουν μετατραπεί σε τό- Τα νοσοκομεία έχουν γίνει νεκροταφεία, οι δρόμοι ναρκοπέδια
πους μαρτυρίου και θανάτου για χιλιάδες
ανθρώπους που βρίσκονται στο έλεος ενός
κράτους-δολοφόνου. ναι τουλάχιστον γελοίες και ανεπαρκείς, συντριπτική πλειοψηφία της αντιπολίτευ- οδηγείται στα άκρα, τόσο από το σύνολο
Ενός κράτους το οποίο απολαμβάνει αν όχι προκλητικά στημένες. σης κινείται στην ίδια ακριβώς κατεύθυν- των συστημικών κομμάτων όσο και από
ουσιαστικά διεθνούς ασυλίας, ακόμη Το οπλοστάσιο της ισραηλινής προ- ση. Για του λόγου το αληθές, ο ηγέτης της, την ακροδεξιά, που ζητά το αίμα όχι μόνο
κι όταν γράφει προκλητικά στα παλαι- παγάνδας είναι τόσο σαθρό ώστε οι Αμε- Γιάιρ Λαπίντ, ο οποίος ζήτησε την παραί- των Παλαιστινίων, αλλά όλων των αλλό-
ότερα των υποδημάτων του τα ψηφί- ρικανοί αναγκάστηκαν, υπό το βάρος τηση του Νετανιάχου και τη συγκρότη- θρησκων και αλλόφυλων. Την ίδια στιγ-
σματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του και της διεθνούς κατακραυγής και του ση μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας, μή, βεβαίως, υπάρχουν και εκείνοι που
ΟΗΕ –όπως έκανε και αυτή την εβδο- κύματος αλληλεγγύης προς τους Παλαι- πρόβαλε ως επιχείρημα την ανάγκη να «μυρίζουν» τον κίνδυνο που ενέχει η άνευ
μάδα– ενώ απαιτεί την παραίτηση του στίνιους στο εσωτερικό τους (το οποίο υπάρχει ένας πρωθυπουργός ο οποίος θα όρων στήριξη του Ισραήλ, ειδικά όσο ο πό-
γενικού γραμματέα του επειδή δεν συ- αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες ήττας είναι ισχυρός και δεν θα αμφισβητείται λεμος παρατείνεται χρονικά και ο μύθος
ντάσσεται μαζί του άνευ όρων. Και όχι του Μπάιντεν στις προεδρικές εκλογές προκειμένου ο μακρόχρονος πόλεμος να της «εξόντωσης των τρομοκρατών» ξεθω-
μόνο αυτό, αλλά επειδή τόλμησε να πει του 2024), να μην προβάλλουν βέτο στο διεξαχθεί με επιτυχία. Όσο για τον Μπένι ριάζει κάτω από τα ποτάμια αίματος των
ότι το «διεθνές δίκαιο» έχει γίνει για μια τελευταίο ψήφισμα που παρουσιάστηκε Γκαντζ, ένα άλλο μέχρι πρότινος στέλεχος αθώων. Ανάμεσά τους είναι και η Γαλλία
ακόμη φορά κουρέλι και ότι διαπράτ- στο Συμβούλιο Ασφαλείας, επιτρέποντας της αντιπολίτευσης που έσπευσε να στα- του Μακρόν, στην οποία υπάρχουν οι με-
τονται εγκλήματα πολέμου σε βάρος θεί στο πλευρό του Νετα- γαλύτερες εβραϊκές και μουσουλμανικές
άοπλων ανθρώπων, στην πλειοψηφία νιάχου, δεν έχει ουσιαστι- κοινότητες της Ευρώπης, με αποτέλεσμα
τους παιδιών και γυναικών. Ότι ο θάνα- Το Ισραήλ επιτίθεται λυσσαλέα, κά τίποτα να ζηλέψει από η απειλή ενός άτυπου «εμφυλίου» να εί-
τος 12.000 και πλέον ανθρώπων, εκ των τους ακροδεξιούς εταί- ναι ορατή. Η μεγάλη διαδήλωση υπέρ του
οποίων πάνω από 5.000 παιδιά, καθώς οι ΗΠΑ του «φυλούν τα νώτα», ρους, που απαιτούν την Ισραήλ που οργανώθηκε την περασμένη
και ο ξεσπιτωμός των περισσότερων από η ΕΕ πουλά με κάθε τρόπο πλήρη εκκαθάριση της Γά- Κυριακή –σε μια προσπάθεια να δοθεί
τα 2,3 εκατομμύρια των κατοίκων της ζας από τους Παλαιστίνι- απάντηση στις δεκάδες μαχητικές συγκε-
Γάζας, είναι κάτι που δεν μπορεί να δι- το αφήγημα του αντισημιτισμού ους και της Δυτικής Όχθης ντρώσεις υπέρ των Παλαιστινίων– με τη
καιολογηθεί με κανένα τρόπο. από όλους τους Άραβες, συμμετοχή τέως προέδρων, εκπροσώπων
Τα πράγματα γίνονται ολοένα πιο στηρίζοντας ενεργά τους όλων των συστημικών κομμάτων, καθώς
δύσκολα ακόμη και για τους πιο φανα- έτσι να εγκριθεί. Πρόκειται για ένα ψή- εποίκους, οι οποίοι τον τελευταίο μήνα και της Λεπέν (πρακτικά, απείχε μόνο ο
τικούς υποστηρικτές του Ισραήλ, όπως φισμα που δεν ζητά παρά τα αυτονόητα: έχουν επιδοθεί σε αλλεπάλληλα πογκρόμ Μελανσόν) έριξε λάδι στη φωτιά και ανέ-
οι ΗΠΑ, που του «φυλούν τα νώτα» ενώ Την «επείγουσα και παρατεταμένη αν- και δολοφονίες. δειξε ακόμη περισσότερο τον διχασμό.
του έδωσαν ουσιαστικά το πράσινο φως θρωπιστική κατάπαυση του πυρός», έτσι Σε αυτό το φόντο, η ΕΕ και οι κυβερ- Όσο για την Παλαιστίνη και τον αραβι-
για να εισβάλει σε νοσοκομεία και να ώστε να παραδοθεί η βοήθεια και να απο- νήσεις της εξακολουθούν να προσπαθούν κό και ισλαμικό κόσμο, παρά την προδοτι-
πετάξει στον δρόμο ασθενείς και τραυ- μακρυνθούν οι άμαχοι — μαζί, φυσικά, να πουλήσουν και να επιβάλουν με κάθε κή στάση των καθεστώτων που αντιμετω-
ματίες, γιατρούς και νοσηλευτές, με το με την απελευθέρωση όλων των ομήρων τρόπο το αφήγημα του αντισημιτισμού, πίζουν ακόμη και τώρα το Παλαιστινικαό
επιχείρημα πως υπάρχουν «έγκυρες πλη- και ειδικά των παιδιών. Ακόμη κι έτσι, βαπτίζοντας κάθε εκδήλωση διαμαρτυ- ως «βαρίδι», πλανώνται όσοι πιστεύουν
ροφορίες» ότι οι «τρομοκράτες» έχουν ωστόσο, η κυβέρνηση του Ισραήλ έσπευσε ρίας κατά του κράτους-δολοφόνου και ότι το πρόβλημα θα λυθεί και το μίσος θα
στήσει στα υπόγειά τους τα αρχηγεία να το απορρίψει και να το χαρακτηρίσει των εγκλημάτων του ως τέτοια. Ειδικά σβήσει με τα τανκς και τα κανόνια. Ο νό-
τους. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι οι δή- «εκτός τόπου και χρόνου». σε ορισμένες χώρες, μάλιστα, με πρώτη μος είναι προαιώνιος και ισχύει και εδώ:
θεν αποδείξεις που παρουσιάστηκαν εί- Η αλήθεια, μάλιστα, είναι ότι και η και καλύτερη τη Γερμανία, η κατάσταση Το αίμα κυλάει, εκδίκηση ζητάει!
24 ΣΑΒΒΑΤΟ 18 - ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023 ∆ιεθνή

περισκ πιο
Αλλάζει τον λύκο
η προβιά;
Παράνομη χαρακτήρισε το ανώτα-
το δικαστήριο της Βρετανίας την
επαίσχυντη συμφωνία για την «εξα-
γωγή» προσφύγων και μεταναστών
στη Ρουάντα, καθώς μέχρι και τα
μέλη του «βγήκαν από τα ρούχα
τους» για ορισμένες από τις διατά-
ξεις που περιέχει. Ωστόσο, ο πρω-
θυπουργός της χώρας, Ρίσι Σούνακ,
δεν έδειξε να πτοείται ιδιαιτέρως από
την ετυμηγορία και διεμήνυσε πως
θα ετοιμάσει τάχιστα ένα νέο νόμο,
ο οποίος θα περιλαμβάνει κάποιες
επιμέρους αλλαγές, αφήνοντας απα-
ράλλαχτο τον «πυρήνα» του προη-
γούμενου. Κάτι ανάλογο ισχύει και με
την απόφασή του να αποπέμψει την
υπουργό Εσωτερικών, την ακροδεξιά
ρατσίστρια Σουέλα Μπρέιβερμαν,
επειδή έφτασε να χαρακτηρίσει την
αστυνομία του Λονδίνου… φιλοπα-
λαιστινιακή! Ο διάδοχός της, Τζέιμς
Κλέβερλι, ο οποίος είναι και επικε-
φαλής των κυβερνώντων Τόρις, θα
φροντίσει να φοράει απλώς διαφο-
ρετική «προβιά».
Κυβέρνηση υψηλού
ρίσκου στην Ισπανία
Ψήφο εμπιστοσύνης έλαβε η νέα
κυβέρνηση Σάντσεθ στην Ισπανία,
η οποία, εκτός από το Σοσιαλιστικό
Κόμμα και το Sumar (συνασπισμός
ΚΚ, Podemos, Πράσινων και άλλων
μικρότερων σχηματισμών), στηρί-
χτηκε από το σύνολο σχεδόν των
αυτονομιστικών κομμάτων από την
Καταλονία, τη Χώρα των Βάσκων
κ.λπ. Το μεγάλο διακύβευμα αφο-
ρούσε, φυσικά, την περίπτωση της
Καταλονίας, όπου ο Σάντσεθ αναγκά-
στηκε να κάνει ένα μεγάλο συμβιβα-
σμό για να φτάσει στην πλειοψηφία:
Να υποσχεθεί πολιτική αμνηστία
στους πρωταγωνιστές του δημοψη-
φίσματος του 2017 για την ανεξαρτη-
σία και να καταθέσει ήδη τον σχετι-
κό νόμο. Αναμφίβολα, πρόκειται για
ένα θέμα εξαιρετικά «ευαίσθητο»
τόσο για την αστική τάξη όσο και
για την κοινωνία της Ισπανίας. Οι
δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η με-
γάλη πλειοψηφία είναι αντίθετη με
την αμνηστία, ενώ Λαϊκό Κόμμα και
ακροδεξιό Vox έχουν κηρύξει ανέν-
δοτο και περιμένουν «στη γωνία».
Το κεφάλαιο επιλέγει
τους μετανάστες
Στον καπιταλισμό, σχολεία και πα-
νεπιστήμια οφείλουν να υπηρετούν
τις προτεραιότητες και τις ανάγκες
της αγοράς. Η υγεία μετατρέπεται
σε εμπόρευμα και εκχωρείται στο
ιδιωτικό κεφάλαιο. Το ίδιο και ο πο-
λιτισμός. Η ενέργεια, η ύδρευση και
το περιβάλλον υποτάσσονται στο
σχέδιο της «πράσινης οικονομίας».
Ακόμη και οι πόλεμοι ιδιωτικοποι-
ούνται σε μεγάλο βαθμό, μέσω των
μισθοφόρων και των εξοπλισμών.
Μπορεί κάποιοι να ισχυ-
ρίζονται πως η παραίτη-
ση του πρωθυπουργού
της Πορτογαλίας προ-
ήλθε από… λάθος
απομαγνητοφώνηση
υποκλαπείσας συνομι-
λίας, το σκάνδαλο όμως
υπάρχει. Όπως και το
πρόβλημα που προκύ-
πτει από τη μετατροπή
της χώρας σε απέραντο
ορυχείο λιθίου, με κα-
ταστροφικές συνέπειες
στο περιβάλλον, στο
όνομα του «πράσινου»
καπιταλισμού.
Θα μπορούσε, άραγε, να συμβεί
κάτι διαφορετικό στο μέτωπο του
μεταναστευτικού-προσφυγικού;
Προφανώς και όχι. Γι’ αυτό και η ΕΕ
επεξεργάστηκε και θέτει σε εφαρ-
μογή ένα σχέδιο «διαλογής» όσων
προέρχονται από τρίτες χώρες, με
αποκλειστικό σχεδόν κριτήριο να
καλύπτουν ανάγκες της οικονομίας
της, να κλείνουν «τρύπες» σε διά-
φορους τομείς και να διασφαλίζουν
όσο το δυνατό πιο φθηνό εργατικό
δυναμικό. Η φτώχεια, οι πόλεμοι, η
κλιματική κρίση δεν έχουν σημασία.
Όλα για το κέρδος!

Α
κόσμος νάποδα Η άλλη όψη του «έρωτα»
του Γιώργου Μιχαηλίδη
Ελλάδας-Ισραήλ

Γ
ια «ιστορικό ρεκόρ εξαγω-
γών» προς το Ισραήλ πα-
νηγύριζε η κυβέρνηση και
μαζί της αρκετά ΜΜΕ, στο
τέλος του προηγούμενου έτους.
Αν και το 2023 ξεκίνησε με μια
κάμψη των συναλλαγών μεταξύ
των δύο χωρών, η ανάπτυξη των
διμερών εμπορικών σχέσεων
είναι αναμφισβήτητη. Όντως,
παρά το γεγονός ότι διαχρονικά
αυτές δεν παρουσίαζαν κάποιο
ιδιαίτερο ποσοτικό ενδιαφέρον,
η ενίσχυσή τους είναι σταθερή και
σημαντική. Πιο συγκεκριμένα, οι
ελληνικές εξαγωγές προς την ισραη-
λινή αγορά σημείωσαν άνοδο κατά 55%
μεταξύ 2021-2022, φτάνοντας τα 850 εκα-
τομμύρια ευρώ. Η άνοδος είναι ακόμα μεγα-
λύτερη, αν λάβουμε υπόψη τη μεταβολή εντός
της πενταετίας 2018-22, καθώς ο όγκος των ελληνικών
εξαγωγών προς το Ισραήλ εκτινάχτηκε σε σχέση με τα
400 εκατομμύρια του 2018. Αντίστοιχα, αύξηση ση-
μειώθηκε και στις εισαγωγές από το Ισραήλ, σε σχέση
με το 2021, εδώ κατά 33%.
Το εμπορικό ισοζύγιο είναι θετικό
για την ελληνική πλευρά, όμως στις
διμερείς οικονομικές σχέσεις ως σύ-
νολο πρέπει να ληφθούν υπόψη και
τα εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ
που επένδυσε το ελληνικό κράτος την
τελευταία διετία σε ισραηλινά αμυ-
ντικά συστήματα. Η συνεργασία των
δύο κρατών στον στρατιωτικό τομέα
αντικατοπτρίζεται και στην πρόσφα-
τη εξαγορά της ελληνικής Intracom
Defense, του γνωστού ομίλου, από
την ισραηλινή IAI (Israel Aerospace
Industries), μια συμφωνία που χα-
ρακτηρίστηκε ως «γέφυρα» μεταξύ
Ισραήλ, ΕΕ και ΝΑΤΟ.
Πέραν των στρατιωτικών εξο-
πλισμών, τη μερίδα του λέοντος
στις διμερείς εμπορικές σχέσεις κα-
τέχουν τα πετρελαιοειδή, τα οποία
αποτελούν περισσότερο από το ένα
τρίτο του συνόλου εξαγωγών και ει-
σαγωγών. Ωστόσο, τα τελευταία
χρόνια δεν μπορεί να γίνεται λόγος
γι’ αυτές τις σχέσεις χωρίς την ανα-
φορά σε ένα όνομα: Energean. Στην
εταιρεία που έχει τη βάση της στην
Ελλάδα αλλά στηρίζεται από αμερι-
κάνικα κεφάλαια, ενώ έχει αναλάβει
σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια
του Ισραήλ να μεταβληθεί από χώρα-
εισαγωγέας ενέργειας σε εξαγωγι-
κή δύναμη, που κοιτάει ταυτόχρονα
προς τη Μέση Ανατολή, την Αφρι-
κή αλλά και την Ευρώπη. Έχοντας
αναλάβει σημαντικά υποθαλάσ-
σια κοιτάσματα και επεκτείνοντας
την έρευνά της σε γειτονικά πεδία,
η Energean αναμένεται να διαχειρί-
ζεται έναν όγκο φυσικού αερίου του-
λάχιστον 70 δισ. κυβικών μέτρων.
Το πεδίο των εξορύξεων αποτελεί
το μεγάλο στοίχημα του ισραηλινού
καπιταλισμού, ώστε να ενισχύσει την
εσωτερική παραγωγή και να «δέσει»
τα γειτονικά –και όχι μόνο– κράτη
στο άρμα του ακόμα σφιχτότερα.
Μπορεί να απορεί κανείς για τη θέρ-
μη με την οποία στηρίζεται το Ισραήλ
από την εγχώρια ελίτ;