Entrance M.1 ……………………………………………………………………..

…
1

สามเหลียม

1. ชนิดของสามเหลียม
สามเหลียม เป็ นรูปปิ ดทีมีด้านสามด้ าน มุมสามมุม แต่ละมุมเรียกว่า มุมภายในของรูป
สามเหลียม ชนิดของสามเหลียมจะแบ่งตามลักษณะของด้ านและลักษณะของมุมได้ ดงั นี

ชนิดสามเหลียมแบ่งตามลักษณะของด้ าน ชนิดสามเหลียมแบ่งตามลักษณะของมุม
1. รูปสามเหลียมด้ านเท่า 1. รูปสามเหลียมมุมแหลม

คุณสมบัติ คุณสมบัติ
1) มีด้านเท่ากันทุกด้ าน 1) มุมทุกมุมเป็ นมุมแหลม
2) มุมภายในแต่ละมุมเท่ากับ 60 องศา
3) มีแกนสมมาตร 3 แกน
2. รูปสามเหลียมหน้ าจัว 2. รูปสามเหลียมมุมฉาก

a c

คุณสมบัติ b
1) มีด้านเท่ากัน 2 ด้ าน คุณสมบัติ
2) มีมมุ เท่ากัน 2 มุม (มุมทีฐาน) 1) มีมม
ุ 1 มุมเป็ นมุมฉาก
3) มีแกนสมมาตร 1 แกน 2) c2 = a2 + b2

3. รูปสามเหลียมด้ านไม่เท่า 3. รูปสามเหลียมมุมป้าน

คุณสมบัติ คุณสมบัติ
1) ไม่มีด้านเท่ากัน 1) มีมมุ 1 มุมเป็ นมุมป้าน
2) ไม่มีมมุ เท่ากัน
3) ไม่มีแกนสมมาตร

….………..……………………………………………………… อ. รังสรรค์ (GTRping)

Entrance M.1 ……………………………………………………………………..…
2

2. ส่ วนประกอบของสามเหลียม
B

A D C

กําหนดรูปสามเหลียม ABC และให้ ด้าน AB เป็ นฐาน จะได้

มุมยอดคือ…………………………………………………………
จุดยอดมุมคือ………………………………………………………
ด้ านประกอบมุมยอดคือ…………………………………………….
มุมทีฐานคือ………………………………………………………..
ส่วนสูงของสามเหลียมคือ …………………………………………..

3.สมบัติรูปสามเหลียม
1. มุมภายในรูปสามเหลียมทัง 3 มุมรวมกันได้ 180 องศา
2. ผลบวกของด้ านสองด้ านจะมากกว่าอีกด้ านทีเหลืออยู่
3. มุมภายนอกทีเกิดจากการต่อด้ านใดด้ านหนึงออกไปจะเท่ากับผลบวกของมุมภายในทีไม่ใช่มมุ
ประชิด
4. ผลบวกของมุมภายนอกทีเกิดจากการต่อด้ านทังสามออกไปในทิศทางตามเข็มนาฬิกาเท่ากับ
360 องศา

ตัวอย่ าง 1 จงพิจารณาว่าเงือนไขในแต่ละข้ อต่อไปนีทีสามารถสร้ างรูปสามเหลียมได้

1. มุมทีมีขนาด 30 องศา , 53 องศา และ 77 องศา
2. มุมทีมีขนาด 45 องศา , 45 องศา และ 90 องศา
3. ส่วนของเส้ นตรงทีมีความยาว 7 ซม. , 3 ซม. และ 4 ซม.
4. ส่วนของเส้ นตรงทีมีความยาว 12 ซม. , 5 ซม. และ 13 ซม.
5. ส่วนของเส้ นตรงทีมีความยาว a ซม. , 2a ซม. และ 3a ซม. เมือ a เป็ นจํานวนใดๆ

….………..……………………………………………………… อ. รังสรรค์ (GTRping)

Entrance M.1 ……………………………………………………………………..…
3

ตัวอย่ าง 2 จงหาค่า x ในแต่ละข้ อต่อไปนี

1

2x

60o 45o
2

70o

x 3x

3
80o

120o
4x

ตัวอย่ าง 3 ถ้ าเชือกเส้ นหนึงยาว 12 ซม. สามารถสร้ างรูปสามเหลียมทีต่างกันได้ กีรูป

ตัวอย่ าง 4 ถ้ าเชือกเส้ นหนึงยาว 24 ซม. สามารถสร้ างรูปสามเหลียมได้ กีรูปและในจํานวนสามเหลียม

ดังกล่าวเป็ นรูปสามเหลียมหน้ าจัวกีรูปและสามเหลียมด้ านเท่ากีรูป

….………..……………………………………………………… อ. รังสรรค์ (GTRping)

Entrance M.1 ……………………………………………………………………..…
4

4. ความยาวรอบรูปสามเหลียม
B
กําหนรูปสามเหลียม ABC
ความยาวรอบรูป เท่ากับ AB  BC  CA

A C

ตัวอย่ าง 5จากรูปและสิงทีกําหนดให้ จงหาความยาวรอบรูป

1.
60o 30o
10 ซม.

60o 30o ความยาวรอบรูป = …………………………

6 ซม.
2.

6 นิว

8 นิว ความยาวรอบรูป = …………………………

3. 20 ซม.
30o 30o
15 ซม.

60o
ความยาวรอบรูป = …………………………
4.

6 นิว

4 นิว ความยาวรอบรูป = …………………………

….………..……………………………………………………… อ. รังสรรค์ (GTRping)
Entrance M.1 ……………………………………………………………………..…
5

5.
60o
5 ซม.

30o ความยาวรอบรูป = …………………………

3 ซม.
6.

30o

60o
ความยาวรอบรูป = …………………………
10 ซม.
7. 3
120o

8 9

ความยาวรอบรูป = …………………………
8.

13 ซม.
15 ซม.
10 ซม.
ความยาวรอบรูป = …………………………

ตัวอย่ าง 6 ถ้ าเชือกเส้ นหนึงสร้ างเป็ นรูปสามเหลียมรูปหนึงมีด้านทุกด้ านยาว 6 ซม. ถ้ านํามาสร้ าง

เป็ นรูปสามเหลียมทีมีมมุ 2 มุมเท่ากัน จงพิจารณาว่าเราสามารถสร้ างได้ กีรูปทีแตกต่างกัน

5. พืนทีรู ปสามเหลียม
….………..……………………………………………………… อ. รังสรรค์ (GTRping)
Entrance M.1 ……………………………………………………………………..…
6

สูตรที 1 ถ้ าโจทย์ กําหนดความยาวฐานและส่ วนสูง

B
กําหนรูปสามเหลียม ABC
1
พืนที  ABC =  AC  BD
2
1
= ด ฐาน ด สูง
2
A C
D

สูตรที 2 ถ้ าโจทย์ กําหนดความยาวด้ านทังสาม

B
กําหนรูปสามเหลียม ABC
พืนที ABC = S (S  a)(S  b)(S  c)
c
a abc
เมือ S
2

A C
b

สูตรที 3 สําหรับพืนทีสามเหลียมด้ านเท่า

B
กําหนรูปสามเหลียม ABC
3
พืนที ABC =  a2
4
3
 ด ด้ าน ด ด้ าน
4
A C
a

….………..……………………………………………………… อ. รังสรรค์ (GTRping)

Entrance M.1 ……………………………………………………………………..…
7

ตัวอย่ าง 7 จงหาพืนทีของรูปสามเหลียมต่อไปนี
1.

6 ซม.

พืนที = …………………………
10 ซม.
2.

13 ซม.
5 ซม.
พืนที = …………………………
3.

16

พืนที = …………………………
8
4.

4
5

พืนที = …………………………
7
5.

4
3

5 พืนที = …………………………

6.

4
พืนที = …………………………
….………..……………………………………………………… อ. รังสรรค์ (GTRping)
 Entrance M.1 ……………………………………………………………………..…
8

ตัวอย่ าง 8 จงหาพืนทีส่วนทีแรเงา

5 ซม.

12 ซม.

18 ซม.

ตัวอย่ าง 9 จงหาพืนทีส่วนทีแรเงา

4 ซม.

10 ซม.

16 ซม.

ตัวอย่ าง 10 จงหาพืนที  ABC

4 ซม. A

3 ซม.
B

7 ซม.

C
10 ซม.
….………..……………………………………………………… อ. รังสรรค์ (GTRping)
Entrance M.1 ……………………………………………………………………..…
9

ตัวอย่ าง 11 มีสามเหลียม ABC และสามเหลียม DEF ดังรูป พืนทีสามเหลียม DEF เท่ากับ 20

ตารางเซนติเมตร จงหาพืนทีสามเหลียม ABC
C D
25o
25o
20 ซม.
8 ซม.

A B E 65o F

ตัวอย่ าง 12 มีสามเหลียม ABC และสามเหลียม DEF ดังรูป พืนทีสามเหลียม DEF เท่ากับ 6.4
ตารางเซนติเมตร จงหาพืนทีสามเหลียม ABC
D

4 ซม. 4 ซม.

A 27o 36o B 63o

10 ซม. E F

ตัวอย่ าง 13 ABCD เป็ นรูปสีเหลียมจัตรุ ัส ซึงมีด้านยาวด้ านละ 30 ซม. จุด P และ Q เป็ นจุดทีอยู่
บนด้ าน BC และ CD ตามลําดับ ถ้ าจุด P อยู่กึงกลางของด้ าน BC และด้ าน QD ยาว
12 ซม. จงหาพืนที  APQ

A D

B P C

….………..……………………………………………………… อ. รังสรรค์ (GTRping)

 Entrance M.1 ……………………………………………………………………..…
10

ตัวอย่ าง 14 จงหาพืนทีส่วนทีแรเงา
4

0
2 4

ตัวอย่ าง 15 กําหนดพืนทีบริเวณ A และ B เท่ากับ 20 และ 25 ตามลําดับ จงหาว่าพืนทีบริเวณ A

และพืนทีบริเวณ B ต่างกันอยู่เท่าไร

ตัวอย่ าง 16 จงหาพืนทีส่วนทีแรเงา
10 ซม.

8 ซม.
20 ซม.

6 ซม.
12 ซม. 10 ซม. 24 ซม.

ตัวอย่ าง 17 กําหนดให้  ABC และ ABO เป็ นสามเหลียมหน้ าจัวจงหาพืนทีส่วนทีแรเงา

C

8 ซม.
O

A B

12.4 ซม.
….………..……………………………………………………… อ. รังสรรค์ (GTRping)
Entrance M.1 ……………………………………………………………………..…
11

 สมบัติรูปสามเหลียม(เพิมเติม)
1. สมบัติเกียวกับความยาวด้ านและพืนที
C

A D B

จากรูปสามเหลียม ABC มี AD : DB = x:y

จะได้ พืนที ACD : BCD = x : y

ACD AD
นันคือ 
BCD DB

2. สมบัติเกียวกับรูปสามเหลียมคล้ าย
รูปสามเหลียม 2 รูปจะคล้ ายกัน ก็ตอ่ เมือ มีมมุ ทังสามคูเ่ ท่ากันคูต่ อ่ คู่
B

A C P R

กําหนดให้ ABC   PQR

AB BC AC
จะได้ วา่  
PQ QR PR

ตัวอย่ าง 18 จากรูปกําหนดให้ พืนที ABD เท่ากับ 13 ตร.ซม. และ CD : DB = 2 : 1จงหา

พืนทีของสามเหลียม ABC
A

C
B
D

….………..……………………………………………………… อ. รังสรรค์ (GTRping)

Entrance M.1 ……………………………………………………………………..…
12

ตัวอย่ าง 19 กําหนดให้ พืนที ABD เท่ากับ 108 ตร.ซม. และ

CD : DE : ED = 1 : 3 : 2 จงหาพืนทีของสามเหลียม ABC
A

C D E B

ตัวอย่ าง 20 จากรูปจงหาความยาวด้ านทียาว a และ b หน่วย

1.

20
b 5
2.5

a
12

2.

24
b

a
18

3.

10
6 a

….………..……………………………………………………… อ. รังสรรค์ (GTRping)

Entrance M.1 ……………………………………………………………………..…
13

 ตัวอย่ างโจทย์ เกียวกับสามเหลียม

ตัวอย่ าง 21 จากรูป ABCD เป็ นรูปสีเหลียมด้ านขนาน มีเส้ นทแยงมุมตัดกันทีจุด O , P เป็ นจุด
กึงกลางของด้ าน BC , Q เป็ นจุดกึงกลางของด้ าน BO , และ R เป็ นจุดกึงกลางของด้ าน OP
จงหาว่ารูปสามเหลียม PQR เป็ นกีเท่าของพืนทีรูปสีเหลียม ABCD
A B

P
O R

D
C

ตัวอย่ าง 22 จากรูป ABCD เป็ นรูปสีเหลียมมุมฉาก AB เท่ากับ 60 เซนติเมตร AD เท่ากับ 36

เซนติเมตร รูปสามเหลียม CEG มีพืนทีเป็ นกีเท่าของรูปสามเหลียม ABCD

D C

A B
E F G H

ตัวอย่ าง 23 รูปสามเหลียมมุมฉากรูปหนึงมีด้านประกอบมุมฉากยาว 28 และ 20 เซนติเมตร ถ้ าสร้ าง

รูปสีเหลียมมุมฉากให้ ด้านหนึงอยูบ่ นด้ านประกอบมุมฉากทีสันและมีพืนทีเท่ากับรูปสามเหลียมมุม
ฉากนัน เส้นรอบรูปของรอบรูปสีเหลียมมุมฉากยาวเท่าไร

ตัวอย่ าง 24 รูปสามเหลียมรูปหนึงมีฐานยาว 12 เซนติเมตร มีพืนทีเท่ากับพืนทีของรูปสีเหลียมมุม

ฉากรูปหนึง ซึงกว้ าง 9 เซนติเมตรและยาว 10 เซนติเมตร รูปสามเหลียมรูปนีมีสว่ นสูงเท่าไร

….………..……………………………………………………… อ. รังสรรค์ (GTRping)

Entrance M.1 ……………………………………………………………………..…
14

ตัวอย่ าง 25 จากรูปจงหาค่าของ y

40o

ตัวอย่ าง 26 ABCD เป็ นรูปสีเหลียมจัตรุ ัส EF เป็ นเส้นแบ่งครึง ABCD ถ้ าพับมุม A และ B ของ
สีเหลียมจัตรุ ัสนีให้ จดุ ทังสองไปพบกันบนเส้ น EF ทีจุด G ดังรูป จงหาค่าของมุม x
A D

E F
G

B C

ตัวอย่ าง 27 จากรูปจงหาพืนทีสามเหลียม ABD

20 ซม. 25 ซม.

30 ซม.
ตัวอย่ าง 28 ให้ ABC เป็ นสามเหลียมใดๆ และจุด D , E และ F คือจุดทีเกิดจากการต่อด้ าน AB ,

BC และ CA ออกไปให้ มีความยาวเป็ น 2 เท่าของแต่ละด้ านตามลําดับ จงหาพืนทีของ

สามเหลียม DEF จะเป็ นกีเท่าของสามเหลียม ABC

F

B C
D E

….………..……………………………………………………… อ. รังสรรค์ (GTRping)