Professional Documents
Culture Documents
1678109972322602 (1)
1678109972322602 (1)
Ramë Mërlaku,prof.
Bashkim Hoti, mr.sc
Luan Jajupi, mr.sc
Nxënësit :
Valza Havolli
Shqipe Smakiqi
Arberina Gllasoviku
Renatë Maloku
Arbesa Morina
Donjeta Sverka
Florinda Kallamaku
Drejtor :
Xhafer Bashota
Redaktimi teknik&dizajni :
Mr.Sc Dardan Rexhepi
Tirazhi-300 copë
20 prill 2018
Intervista Qëndresa 16 1
LUIGJ GURAKUQI
PATRIOT I SHQUAR NJЁ NGA
FIGURAT MЁ TЁ SPIKATURA
TЁ PAVARЁSISЁ SHQIPTARE
Në jubileun e 50 vjetorit të themelimit të shkollës së
mesme, gjimnazit “Luigj Gurakuqi” Klinë
G
kishte ëndërr të kahëmotshme evokon shumë ngjarje në lidhje
jimnazi “Luigj Gurakuqi” këto ditë po e feston hapjen e një shkolle të mesme me gjimnazin,si rasti i helmimit
dhe kremton 50 vjetorin e themelimit e të ku shumë breza të të rinjëve e të të nxënësve që u bënë nga ana
zhvillimit, si një vatër edukativo-arsimore. Ky rejave do të kishin mundësi të e strukturave armiqësore e
përvjetor i 50-të i shkollës sonë është një shkollohen në qytezen e tyre, policore shtetërore serbe, si për
ngjarje e rëndësishme për arsimin klinas. Gjimnazi dhe kjo ëndërr u realizua dhe çudi në këtë gjimnaz ata vazh-
ynë tani ka bërë historinë e saj 50 vjet, gjysmë shekulli gëzimi ishte shumë i madh. Në duan provat për helmimet që do
nuk janë pak. Kjo vatër e dijës dhe kulturës sivjet fillim në procesin mësimor u të ndodhin anekënd Kosovës.
shënon këtë ngjarje jubilare në rrethanat e reja, sepse regjistruan 146 nxënës, prej tyre Nga urrejtja patologjike kundër
tani jetojmë në një shtet të lirë e demokratik falë luftës vetëm 5 vajza me 3 paralele. Në shqiptarve serbet hoqën bustin
dhe sakrificës së UҪK-së dhe aleatëve përendimor, procesin e mësimdhënies ishin e Luigjit, pastaj përzënia e
ne jemi të lirë, ku pak ditë më parë festuam 10 vjetorin të angazhuar 6 arsimtarë të nxënësve, arsimtarëve nga
e Pavarësisë së Kosovës. Historia e shkollës shqipe rregullt e 5 të tjerë bash- objektet e shkollës.Prof.Frrok si
është vetë historia kombëtare me ngritje dhe rënie të këpunëtor.Entuziazmi dhe drejtor dhe si profesor i kësaj
shumta, me kthesa e sfida të papara të ndonjë kombi palodhshmëria në punë ishte e vatre të diturisë që nga
tjetër së paku në Evropë. Shumë herë shkolla shqipe jashtëzakonshme, gëzimi ishte i themelimi ka qëndruar vertika-
u la me gjakun e atdhetarëve e dëshmorëve më të papërshkrueshëm. Me lisht, thotë se ka pasur shumë
shquar, arsimdashëve që nga Korça e deri me Pa- 09.05.1969 gjimnazi u pavarë- momente, gëzimi e hareje që
varësinë e Kosovës 2008. Për të shkruar historikun sua dhe u pagëzua me emrin e nga hapja, emërtimi, objekti i ri
dhe rrugëtimin e bujshëm të gjimnazit “ Luigj Gura- shkrimtarit demokratik, dhe e gjerë tek momenti kur nxënësi
kuqi” të Klinës. Pika e parë e referimit është profesori, luftëtarit të pavarësis “ Luigj im i dikurshëm më është bërë
drejtori, dhe intelektuali i njohur i Klinës Frrok Gojani. Gurakuqi”. Numri i nxënësve u koleg pune. Por ka pasur edhe
Profesori Frrok gëzon autoritetin, nderin, respektin shumëfishua, niveli i punës shumë momente pikëlimi e
dhe dashurinë e të gjitha gjeneratave të nxënësve që arsimore dhe kualiteti ishte më i hidhërimi, sepse kemi përjetuar
kanë kaluar nëpër duart e tij. Frrok Gojani u lind me lartë, po ashtu interesimi i burgime, rrahje, maltretime,
16 gusht 1934 në Dugojevë të Klinës. Shkollën fillore gjeneratave të reja për t'u helmime e përjashtime të
e kreu në fshatin Drenoc, normalen në Prishtinë, regjistruar në gjimnaz ishte tejet nxënësve dhe mësimdhënësve
Fakultetin e Gjuhës Shqipe dhe Letërsi po ashtu në i madh. Në vitin shkollor 1970/71 nga shkolla e shumë e shumë
Prishtinë. Pa i kryer studimet u angzhua në procesin u hap dhe filloi punë paralelja e momente të pikëllueshme dhe
mësimor që nga viti 1950/51 në fillim në shkollën ndarë e gjimnazit në Kjevë.Edhe për fund mund të themi se
fillore të Grabanicës, pastaj në Shtupeq të vogël, ky hap u përcoll me gëzim dhe profesor Frrok Gojani me tërë
Drelaj të Rugovës, mandej në Kliçinë e Drenoc. Frrok entuziazëm gjithandej. Gjenera- qenjen njerëzore fizike dhe
Gojani është profesori i parë i diplomuar në komunën ta e parë e maturantëve doli në shpirtërore i’a ka kushtuar
e Klinës, po ashtu ishte edhe drejtori i parë i shkollës vitin 1971/72. Ndërtohet objekti i arsmir dhe edukimit të brezave
së parë të mesme – Gjimnazit të Klinës . ri i gjimnazit dhe viti shkollor të nxënësve shqiptarë. Të gjithë
Në gjimnazin “Luigj Gurakuqi” të Klinës ka filluar 1972/73 gjimnazistët e Klinës ish-nxënësit e tij, por edhe
JUBILEU I 50-TЁ Qëndresa 16 6
qytetarët e Klinës flasin me krenari dhe jetës sime... për të shkye maskën që mbulonte
nostalgji, e respekt për figurën intelek- diplomacinë europiane dhe për të
tuale, për vlerën e tij njerëzore, profesio- “Tregtia e Amerikës duhet të jetë e ekspozuar fytyrën e saj, të lyer me
nale dhe autoritetin që ka me popull. Prof. lirë për kombin shqiptar, që është gjak patriotësh dhe shikimin e dobët të
Frrok i takon grupit të pedagogëve, që vëllau i kombit amerikan. Unë jam saj mbi dëshirat e zjarrta për liri të një
kanë ditur aq mirë të vlerësojë me ma- gati për çdo shërbim për lirinë dhe race të fortë. U ktheva në Athinë dhe
turinë dhe objektivitetin punën e kolegëve shpëtimin e Shqipërisë, edhe me mbasi qeshë i shtrënguar, e tregova
të tij dhe të nxënësve me arsyeshmëri të jetën time.'' këtë panjerëzi dhe këtë padrejtësi të
madhe. Profesori Frrok Gojani ka dhënë Ka qenë kjo pjesë nga fjalimi i am- fuqive europiane dhe dhashë dorëheq-
një kontribut të madhë si pishtar i arsimit i basadorit amerikan në Greqi, Xhorxh jen si ministër i Amerikës në Greqi dhe
cili bashkë me kolegët e brezit të tij si : Fred Uilliams, në tubimin e organizuar në Mal të Zi, sikurse patjetër qesh i
Sali Fejza, Beqir Beqiri etj, në një kohë të për të mbrojtur të drejtat e kombit shtrënguar ta bënja. Drejtësia dhe e
rëndë dhe të vështirë morën mbi supe shqiptar në Boston, më 7 Nëntor 1915. vërteta nuk janë mbrojtje në sallat e
arsimimin e të rinjëve e të rejave klinas. Ai U mbushën 162 vjet anga lindja dhe 82 diplomacisë''.
me urtësine dhe modestinë, dashurinë vjet nga vdekja e mikut të madh, atij që
për njeriun dhe vendin nuk kursen asgjë sakrifikoi gjithçka për Shqipërinë dhe Mbas këtij veprimi, Uilliamsi iu kushtua
për ta arritur qëllimin e shenjtë, arsimimin kombin shqiptar, Xhorxh Fred Uilliams. tërësisht Çështjes Shqiptare. Duke
e edukimin e popullsisë shqiptare. Në Populli shqiptar me fisnikërinë, bu- qenë dhe mik personal dhe i adhuruar
Komunën e Klinës tani prof.Frrok si jarinë dhe çështjen e tij të drejtë ka i Presidentit Uillson, ai mundi që të
pensionist ka hyrë në moshën e pleqërisë bërë shumë e shumë miq të sinqertë e sensibilizojë opinionin amerikan në
mbi të 80-tat si duket po e sfidon dhe ne i të nderuar. Një nga këta është edhe mbrojtjen e Çështjes Shqiptare me
dëshirojmë qetësi shpirtërore dhe jetë të Xhorxh Fred Ulliams, ish-ambasador i motive fisnike tepër humane: '' Me
gjatë. Shteteve të Bashkuara të Amerikës në ndihmu' një njeri është një bamirësi,
Greqi e në Mal të Zi (1913-1914). Ai u me liru një popull nga zgjedha është
Shkroi : Prof. Ramë Mërlaku. njoh me Çështjen Shqiptare dhe e një bamirësi e pavdekshme''.
përkrahu Shqipërinë në periudhën më Libri ''Shqiptarët'' është një ekstrakt i
të zezë të historisë së saj, në vitin e historisë shqiptare. U botua fillimisht
kobshëm 1913. Erdhi për herë të parë në një revistë të kohës që më 1914-
në Shqipëri, në Vlorë, i thirrur nga 1915 dhe më 1919 si libër i veçantë.
SHQIPTARËT
miku dhe bashkëpatrioti i tij Dankon Derisa arriti në atë veprimtari, Uilliamsi
për të parë me sytë e vetë krimet u angazhua gjithashtu në një sërë
ç'njerëzore që kishin bërë shovinistët tubimesh në SHBA. Në të parin që u
Fred Williams refugjatë shqiptarë nga krahinat jugore dhe zoti Kenedi, të shquarit Fan Noli,
mbledhur në ullishtat e Vlorës. Këto Kristo Dako e Parashqevi Qirjazi ishte
P
krime të paimagjinueshme e revoltuan edhe G.F Williams. Në fund të mitingut
dhe e drithëruan shpirtin njerëzor e ai lexoi edhe Rozulutën për Mbrojtjen e
opulli shqiptar me fisnikërinë, demokrat të Uilliamsit. Pas kësaj ai u Çështjes Shqiptare, botuar në anglisht
bujarinë dhe çështjen e tij të drejtë kthye menjëherë në Athinë, ku mori dhe shqip. Vepra e këtij miku të vërtetë
ka bërë shumë miq të sinqertë e të takim me zyrtarët më të lartë qeveri- të Shqipërisë gjithë kohën ka pasur
nderuar. Një nga këta është edhe tarë të Athinës, duke protestuar dhe ka ruajtur vlerën e saj, por ajo ka
Xhorxh Fred Uilliams (George Fred ashpër, njoftoi qeverinë e tij në Amer- një vlerë të jashtëzakonshme sot, kur
Williams), ish-ambasador i Shteteve të ikë dhe që nga ai çast nuk e ndërpreu Çështja Kosovare dhe Çështja Çame
Bashkuara të Amerikës në Greqi e në veprimtarinë e tij në mbrojtje të kanë dalë në evidencë dhe kërkojnë
Mal të Zi. (1913-1914), një pjesë nga Shqipërisë. I ngarkuar me cilësinë e zgjidhje të drejtë dhe sa më të shpejtë,
fjalimi i ambasadorit amerikan në Greqi, vëzhguesit të qeverisë amerikane në ndërkohë Europa, atë që gatoi mbrap-
Xhorxh Fred Uilliams: Pashë fëmijë, gra Komisionin Ndërkombëtar për ndarjen sht tetëdhjetë vjet më parë, ka shansin
e pleq të masakruar rrugëve dhe mbi e Kufijve të Shqipërisë, Uilliamsi ngriti tani ta rregullojë, duke larë kështu fajet
100.000 refugjatë shqiptarë nga zërin dhe protestoi ndaj planeve për e saj. Ndërkohë që Amerika jo vetëm
krahinat jugore mbledhur në ullishtat copëtimin e Shqipërisë, duke thënë me diplomatin Uilliams, por edhe me
e Vlorës. fjalën e vet me kompetencë si në anë të vetë ish-Presidentit Uillson e ka
''...Nuk vij të flas si mik i njerëzisë, por mbledhje të ndryshme, edhe në thënë fjalën e vet, qysh më se treçerek
vij si mik dhe adhuronjës i racës shtypin e kohës që gazetat dhe revistat shekulli më parë, duhet ta thotë përsëri
shqiptare. E dua Shqipërinë, i dua amerikane, greke dhe angleze, si dhe me forcë dhe përfundimisht. Çështja
burrat e Shqipërisë, siç dua Amerikën, në shtypin shqiptar në Shqipëri dhe në Shqiptare duhet zgjidhur drejt, kombi
siç dua burrat që i kanë dhënë lirinë atë të diasporës. Qëndrimi i Uilliamsit dhe tokat shqiptare duhet të bashko-
Amerikën. Shqipëria do të jetë e lirë. nuk i pëlqeu Evropës dhe bënë ç'ishte hen. Këtë mesazh na dërgon e gjithë
Shqipëria i ka dhënë pesë imperatorë e mundur për ta hequr qafe, duke e jeta dhe vepra e G.F. Williams, e cila
Romës dhe gjaku i shqipeve ka akuzuar se kishte thyer normat pro- përshkohet fund e krye nga lufta për të
forcuar kombet e tjera. E lashë tokollare, nga ai që i kishte tërhequr mbrojtur dhe respektuar të drejtat e
Shqipërinë në vuajtje dhe të mbytur në vërejtjen qeverisë greke pë masakrat njeriut, të cilat po ngrihen dhe mbro-
gjak nga faji i Evropës, e cila tani po në Shqipëri, duke mos e pasur këtë të hen me aq shumë forcë, kur Shqipëria
lan gjynahet e saj. Unë protestova drejtë si diplomat pa marrë më parë dhe populli shqiptar kudo që ndodhet
kundër paudhësisë së Evropës, autorizimin e qeverisë së vet. Profesor nuk do as më shumë se çfarë thotë
kundrejt Shqipërisë, lashë vendin tim G.F. Williams, si njeri me karakter dhe Karta e Helsinkit dhe ajo e Parisit për
zyrtar dhe ju siguroj, që unë besoj se dinjitet, siç deklaron vetë, dha të drejtën e kombeve për vetëvendosje
ajo ditë që unë protestova për dorëheqjen nga karriera diplomatike dhe për të drejtat e njeriut.
Shqipërinë, është dita më e lumtur e me këto fjalë të shkruara me dorën e
tij.Dukej një detyrë njerëzore, sheshazi
Intervistë Qëndresa 16 7
M I
-Mbresat e mia si mësim- institucion janë : Hapja
e rastin e 50 vjetorit te takoj gjeneratës së dytë të këtij e gjimnazit para 5
gjimnazit ‘’Luigj Gurakuqi” dhënës i gjuhës angleze gjimnazi, andaj jam i kënaqur
janë shumë të mira dekadave që në fillim
do të kisha dashur që të që jo vetëm si nxënës, por punoi si paralele e
uroj të gjithë personelin arsimor meqenëse përveç përvojes edhe si mësimdhënës i takoj këtij
profesionale pata rastin të ndarë e gjimnazit në
që nga drejtori i parë , Frrok instuticioni-ta kalojë këtë vit Pejë “11 Maji”.Mvehtë-
Gojani , profesor i parë në Ko- marrë pjesë në seminar të jubilar-përvoja ime 30 vjeçare ka
organizuar nga Këshilli simi dhe pagëzimi i
munën e Klinës për kontributin e qenë dhe është suksesi i arritur këtij gjimnazi me emrin
dhënë në fushën edukativo-arsi- Britanik në Prishtinë dhe me të gjitha gjeneratat.Përvoja
gjithë atë metodologji me e të madhit Luigj
more , ku gjeneratë pas gjenerate ime për mësimdhënie është Gurakuqi të cilin emër
kanë lënë gjurma të pashlyera në teknika të ndryshme të huazuar nga mësimdhënësit e mi
demonstrimit e zhvilloj me me krenari e mbanë
të gjitha fushat e jetës sonë të këtij gjimnazi të cilët i për- edhe sot. Pastaj
sociale. nxënës duke i aplikuar këto shëndes përzemërisht posaqër-
parime gjuhësore : pranoje , kujtimet të cilat nuk do
- Sa i përket vështirësive,ato janë isht kujdestarët e klasëve dhe t’i harroj kurrë dhe
më shumë të natyrës objektive kuptoje,zhvilloje dhe nego- personelin tjetër mësimor.
cioje mesazhin. Pra një duke i përcjellur
dhe për fat të keq në kohë të -Po ka vështirësi, siç janë: objekti gjeneratë pas gjener-
fundit gjithnjë e më shumë më të mësim praktikë në relacion i vjetër, mungesa e laboratorëve
nxënës, literaturë, dhe ate është organizimi
theksuara në fushën e zhvillimit për lëndët përkatëse etj. E këto dhe mbajtja e mësimit
bashkëkohor të teknikës digjitale , mësues. krejt janë pasojë jo e mjaftueshme
-Unë pata fatin që të jem jashtë objektit shkollor
teorive të ndryshme komunikative e ndihmës së instuticioneve zyrtar shtëpi-shkollë
dhe të kibernetikes që kanë gjeneratë e dytë, si nxënës, përkatëse, sepse duke e plotësuar
që nga themelimi i kësaj nepër punkte.Unë e
ndikim më të madh në konceptin e kushtet parësore edhe cilësia e pata rastin që të punoj
punës edukativo-arsimore dhe në shkolle, gjenerata e gjenera- arsimit do të jetë në nivel të duhur.
ta të tëra kaluan nëpër në tri punkte: Sferkë,
mësimin e gjuhës angleze. Andaj -Për sa i përket përdorimit të Perlina dhe Zllakuqan
shtrohet pyetja si mund të realizo- historikun e kësaj shkolle, rrjeteve sociale ato janë të fuq-
qoftë personel arsimor apo si mësimdhënës i
hen këto qëllime dhe detyra të ishme dhe të mirëseardhura që lëndëve filozofike.
konceptuara nga kurrikula nxënës. Respekti në rapor- luajnë rol mjaft pozitiv në ngritjen
tin nxënës-arsimtar duhet të Sipas mendimit tim ky
bërthamë , kur mungojnë mjetet e cilësinë së mësimdhënies dhe organizim i mbajtjes së
audio-visuale , laboratore të ringjallet ,si element i dytë mësimnxënies.Kanë rol shumë
ka gjithnjë e me pak nxënës mësimit ,mbajti gjallë
gjuhës , nxënësit akoma ulen në pozitiv në qoftë se mësuesit e arsimin duke i dhënë
mënyrë serike, e jo në grupe siç që e shofin ndonjë përspek- përdorin për qëllime edukativo-ar-
tivë në të ardhmen e afërt pushkën më të madhe
aplikohet në shtetet perëndimore. simore, të cilat në radhë të parë armikut tonë shekullor
Meqenëse ne kemi plotë gojen ,prandaj edhe niveli është janë të pazëvendësueshme në
në rënje e sipër dhe elemen- Serbisë.Ne qoftë se
reforma të cilat vetëm shënohen ndërtimin e personalitetit, zhvillim- bëjmë krahasimin e
në letër dhe asgjë më tutje në ti i tretë edhe pse shkolla e in e procesit të socializimit apo të
jonë po ballafaqohet me disiplinës, sjelljes dhe
praktiken edukativo- arsimore. Për shoqërorizimit.Por, mendimi im suksesit te nxënësve
çdo vit ndryshime në planpro- vështirësi të mëdha , të është se krahas përdorimit të
natyrave të ndryshme , të cilët e kanë kryer
gramin mësimor, eksperimente të rrjetëve sociale-internetit është e shkollën e mesme
llojit si pat ndodh gjatë viteve menaxhmenti i shkollës po rëndësishme edhe leximi i librave
bën përpjekje maksimale ,që nëpër punkte kanë
80-ta me bërthamë të përbashkët. dhe literaturën tjetër në begatimin qenë shumë më të
Këtu kisha përmendur përdorimin kurrikula bërthamë të e njohurive intelektuale.Libri duhet
zhvillohet në mënyrë suksesshëm se sa
e tepërt të rrjeteve sociale, që për të jetë i pandarë me nxënësit-në këta sot, sepse kupto-
mua si mësimdhënës në këtë praktike, rendi shtëpiak i fushën e arsimimit dhe edukimit
shkollës të jetë në nivel të het se në çfarë
shkollë është jashtë çdo filozofie bashkëkohorë. kushtesh dhe rre-
në përvetësimin e njësive mësi- duhur. Kjo për mua është e -Jam optimist deri diku për arsye
rëndësishme , pasi që në thanash është zhvilluar
more. Megjithatë, pa ndonjë se forma e organizimit të mësimit mësimi dhe si zhvillo-
rregullore unike të MASHT-it , libri shkollat tjera në Kosoven e me kurrikulë të re është pak e
pasluftës po ndodh shumëç- het sot.
nuk lexohet fare apo fare pak dhe hershme sepse mungojnë tra-
në këtë mënyrë literatura sipas ka që është në kundërsh- jnimet e nevojshme-mungesë e
plan-programit mësimor po anash- time me kodin e mirës- personnelit trajnues për lëndët
kalohet kështu që në rend të parë jelljes… adekuate, pastaj mungesa e
dalin rrjetet sociale, që për mua infrastrukturës-mjeteve konkret-
Intervistë Qëndresa 16 9
padyshim se ka edhe vështirësi e mësimdhënies bashkëkohore me
sfida.Në këtë aspekt vlen të atë tradiconale do të ishte zgjidhja
veçohet mungesa e kabinetëve për më e mirë për ngritjen e cilësisë në
zhvillimin e mësimit praktikë, po arsim sipas bindjes sime gjithnjë.
ashtu pamjaftueshmëri ose -Ruaj shumë kujtime që më kanë
mungesë të theksuar të mjetëve të mbetur si vulë e pashlyeshme në
konkretizimit të mësimit. Ky seg- memorien time për të kaularën e
ment duhet trajtuar me prioritet në vështirë përplot vuajtje e sakrifica,
mënyrë që të eliminohet kjo por e lavdishme dhe krenare nëpër
vështirësi në afatin sa më të të cilën kaluam të bashkuar nxënës
shkurtër të mundshëm. e arsimtarë, duke filluar nga
-Ёshtë për admirim se nxënësit organizimi i protestave e demon-
tanë kanë njohuri dhe shkathtësi të stratave në mbrojtje të të drejtave
lartë në shfrytëzimin e teknologjisë legjitime të popullit shqiptar për
informative, gjë kjo që është një Republikën e Kosovës. I mbaj të
mundësi e jashtëzakonshme për freshkta ato skena të llahtarshme
sigurimin e informatave dhe të helmimit të shumë nxënësve
njohurive të shpejta e të lehta nga tanë nga shërbimi sekret serb.
sferat e ndryshme të jetës.Kjo nuk Pastaj nuk mund të harrohen edhe
do të thotë se përdormi i asaj ngjarje tjera si; izolimi i tre kolegëve
teknologjieia zvogëlon rëndësinë dhe shokve tanë të nderuar, largimi
librit i cili është i pazëvëndsueshëm i dhunshëm dhe mbyllja e shkollave
për analiza e njohuri më të thella, e për nxënësit shqiptar,vazhdimi i
Prof.Ndue Shabani më të qëndrueshme.Ёshtë e mësimit nëpër shtëpitë-shkolla
rëndësishme të kultivohet të ,shumë rrahje, maltretime, burgos-
nxënësit dëshira për diturinë, se je, plagosje e vrasje, krejt me
N
rruga gjendët me lehtë.Sa i përket qëllim për ta gjunjëzuar rezistencën
ë këtë moment gëzimi, kur po kremto- rrjeteve sociale,mendoi që ato nuk tonë shqiptare,por koha e dëshmo-
jmë 50 vjetorin e themelimit dhe të përdoren në mënyrë të drejtë për të jë se ajo ishte e pathyeshme .Një
punës së suksesshme edukativo-arsi- shfrytëzuar mundësinë e komuni- moment shumë i veçantë ishte
more të Gjimnazit “Luigj Gurakuqi” në Klinë, kimt dhe informimit reciprok me të qershori i vitit 1999, kur si rezultat i
me kënaqësi ua përcjelli urimet më të afërmit që i kemi më larg dhe rezistencës së armatosur të popullit
përzemërta të gjithë nxënësve, kolegëve gjithsesi se ka nevojë të ngritet shqiptar në kosovë. të prier nga
mësimdhënës, puntorëve të shkollës dhe niveli komunikimit që në të Ushtria Clirimtare e Kosovës dhe
qytetarëve të Klinës. Plot një gjysmë shumtën e rasteve mbetet për t’u intervenimit të NATO-s ,agoi liria e
shekulli, gjimnazi i Klinës, ishte vatër e dijes, dëshiruar . shumëpritur në Kosovë dhe ne u
arsimimit dhe edukimit të gjeneratave të -Natyrisht sfidë mbetet zbatimi i kthyem triumfalisht në lokalet tona
reja, në frymën e atdhedashurisë, të vlerave reformës shkollore dhe zbatimit të shkollore. Natyrisht se kishim
shkencore e njerëzore, por edhe çerdhe e kurrikulës së re.Në këtë aspekt emocione të përziera në ato
rezistencës së organizuar kundër regjimit janë bërë disa përpjekje me momente,emocione gëzimi për
okupues serb, kurdo që e kërkonte nevoja. rezultat të vogël ose fare të mun- arritjen e aspiratës sonë shekullore
Për mua personalisht Gjimnazi “Luigj guar.Mendoj se janë bërë shumë për Kosovën e lirë dhe të pavaru-
Gurakuqi” në Klinë, është shtëpia ime e eksperimente në këtë lëmi që më r,por kishim edhe emocione,dhem-
dytë, ku e kam kaluar pjesën më të madhe shumë kanë krijuar huti sesa bjeje për shumë nxënës e mësim-
të jetës, fillimisht si nxënës-gjimnazist i avancim në procesin e mësim- dhënës qëna mungonin në gëzimin
gjeneratës së parë në zanafillë të themelimit dhënies dhe të nxënit.E kam e madh, ata kishin rënë në altarin
e më pas si mësimdhënës shumëvjeçar i bindjen se reformimi i sistemit e lirisë për të mos vdekur kurrë.
kësaj shkolle dhe një periudhë të shkurtër si arsimor duhet filluar nga niveli më i Edhe me këtë rast si për mot i
drejtor i shkollës në vitet 2006/2008,pikërisht lartë që nënkupton fillimisht an- përkujtojmë me pietet të gjithë të
dhjetë vite më parë kur e patëm kremtuar gazhimin e ekspertëve për hartimin rënët për Lirinë dhe Pavarësinë e
me gëzim e hare të jashtzakonsme 40 e planprogrameve mësimore, Kosovës.
vjetorin e shkollës sonë, përvjetorin e parë pastaj hallka e dytë botimi i tek- Në këtë përvjetor jubilar kemi arsye
në Kosovën shtet të pavarur dhe sovran të steve adekuate e në harmoni me të gëzohemi të gjithë ne,për shumë
njohur nga pjesa më e madhe e shteteve të aftësitë kuptimore të nxënësve dhe suksese e rezulltate të arritura.Nga
Bashkësisë Ndërkombëtare. hallka e tretë janë mësimdhënësit, bangat e kësaj shkolle kanë dalur
Misionin e shenjtë të arsimtarit dhe eduka- ngritja profesionale dhe aftësimi i shumë kuadro të profileve të
torit të gjeneratave të reja vazhdoj ta ushtroj atyre për zbatimin e kurrikulës së ndryshme që në mesin e tyre ka
me dëshirë e përkushtimin më të madh edhe re.Trajnimet e personelit arsimor emra të njohur e të respektuar jo
sot e deri në përfundim të këtij viti mësimor duhet të jenë mirë të organizuara vetëm në komunën e Klinës, por
kur më pret pensionimi, pas punës time të dhe gjithëpërfshirëse.Nuk mjafton edhe në tërë Republikën e Kosovës
palodhshme rreth 40 vjeçare. Për an- vetëm pjesëmarrja në trajnim për e më gjërë.
gazhimin, kontributin, rezultatet e arritura aftësimin e mësimdhënësve për ta Urime Dita e shkollës sonë të
por edhe për ndonjë dobësi eventuale, vlerë- zbatuar në praktikë kurrikulën e re. dashur,Gjimnazit Luigj Gurakuqi
simin më meritor dhe gjithmonë të pranue- Jam në favor të aplikimit të në Klinë.
shëm nga ana ime i japin nxënësit e mi të teknikave bashkëkohore të mësim-
dashur dhe shumë të respektuar. dhënies dhetë të nxënit, por jo U intervistuan nga: Arberina
-Përkundër të arriturave të shumta e ndry- edhe për ta braktisur krejtësisht Gllasovik, Arbesa Morina
shimeve pozitive graduale në përmirësimin e mënyrën trdicionale të mësim-
kushteve të punës edukativo-arsimore, dhënies , pra një kombinim të
rregullimit të lokalit dhe hapësirës shkollore,
JUBILEU I 50-TЁ Qëndresa 16 10
OSMAN I. KRASNIQI
PERSONALITET I MADH I KOHËS
(Në 84 vjetorin e lindjes të ish kryetarit që para 50 vitesh themeloi
gjimnazin “L. Gurakuqi” në Klinë e Kijevë).
O
Sofa.
sman Ibrahim Krasniqi u
lind në Drenoc të Mali-
shevës më 06.04.1934. Ai
rridhte nga i ati Ibrahimi dhe nënë
Lladroc gjate viteve 1951-1955.
Ndërsa si mësues e vazhdoi
punën në Arllat gjatë vitit shkollor
1955/56.
Nga 23.09.1956 deri me
Drenoci i tij ishte vendlindje e 5.09.1958, kreu shërbimin ush-
dijetarëve e luftëtareve si Mulla tarak në Vershac. Pastaj punoi në
Maliqi. ishte hoxhë shumë për- Lubizhdë, Drenoc e Carrallukë.
parimtar, i përhapte librat shqip Osmani nuk ndalej më kaq. Në
dhe kërkonte për ta mësuar vitin Akademik 1962/63 u regjis-
alfabetin shqipe. Ishte anëtar i trua në fakultetin filozofik dega
organizatës "Drita" (1935-1941), Albanologji në Prishtinë.
etj. Asllan Laci ishte prijës i Njerëzit e devotshëm të çështjes
kryengritjes së Bajës, Danë kombëtare, te Osman Krasniqi,
Asllanit shpërndarës i librave vërejtën njeriun me moral të fortë
shqipe dhe Brahim Çelën njeri i e të pathyeshëm për ta ushtrua
lidhur me qëndresën kombëtare, e politikën që aq shumë i duhej
deri te të burgosurit e plagosurit e popullit tonë, andaj e drejtuan për Foto Osman I. Krasniqi
të vrarëve në vazhdimësi, heroin- të studiuar shkencat politike. Më
en Xheve Krasniqi e dëshmorë të 1963 regjistroi shkencat politike të
luftës së fundit fitimtare të UÇK- cilat i përfundoi me sukses në vitin lumtur kam qenë kur i kemi inauguruar 7 shkolla
së. I intelektualeve e këngëtareve 1965, pa shkëputje nga puna nga për një ditë (Balincë, Gjimnazin në Kijevë, Gl-
si: Ali Pacin, Bajram, Salih, Feriz, shkolla fillore në Carrallukë. larevë, Klinë, Shtupel, etj.).
Ali, Zyle e Naim Krasniqit, legjen- E donte shumë arsimin andaj në Ai, tashmë nË bazë të punës, guximit, dhuntisë e
dat e folklorit shqiptar si dhe vitin akademik 1967/68 regjistrohet diturisë, ishte bërë i njohur edhe me shembullin e
artisteve si Danë Salihu, Metë e në SHLP-grupi histori-gjeografi në orientimit kombëtar në komunën e Malishevës, për
Ismet Krasniqi etj. Është ky fshat Gjakovë. Në nëntor të vitit 1974 çka e mirëpriti popullata shqiptare e komunës se
që ia ngriti namin emri dhe veprim- diplomoi në fakultetin juridik në Klinës, që aq shumë duhej të bëjë për të.
taria e Osman Krasniqit. Universitetin e Prishtinës. Gjate Çështja ma madhore dhe ma e guximshme e tij
Osman Krasniqi, ishte rritur me provimit në historinë e shtetit, ishte ndryshimi pozitiv i rrethanave politike në
tregime të ndryshme historike dhe kujton Gani Foniqi, Akad. Prof. Dr. komunë e më gjerë. Me ardhjen e tij për kryetar u
pothuaj se gjatë fëmijërisë ai u Ali Hadri iu drejtua Osmanit, ti po bënë ndryshime të guximshme. Para tij kudo në
pajis me virtyte e dije, me guxim e mendon se nuk të njohim andaj komunë dëgjohej vetëm fjala serbe, në një mjedis
trimëri. Duke ia shtuar edhe dhe je kaq modest që nuk tregon shqiptar. Duke parë këtë diskriminim të popullit të
vullnetin që si i ri tregonte talent se je kryetar i Klinës. Por për ne tij, iu përvesh ndryshimeve deri të largimi i sek-
dhe kureshtje për ta zgjeruar e është i njohur zëri yt në Kuvendin retarit të atëhershëm të komunës, i cili për 20 vite
thelluar dijen që aq shumë edhe i e Kosovës e në komunën e Klinës, në këtë funksion, nuk fliste shqip. Duke kthyer një
duhej kombit tonë. Për këto andaj ta dish një gjë. Zëri yt është gjendje normaliteti ai mori masa edhe në adminis-
synime e ndihmoi edhe shkollimi i zëri i popullit e zëri i popullit është tratë edhe fusha tjera. Tani shqipja filloi të flitet në
rregullt i kohës. zëri i Zotit. këtë mjedis shqiptar (u shqiptarizua Klina thoshte
Osmani, shkollën fillore e kreu në Ishte i përkushtuar për të drejta populli).
Carrallukë. Meqenëse kishte kryer politike, për zhvillim ekonomik e
4 klasat e pro-gjimnazit, në vitet kulturo-arsimor të kombit të vet. Kosova njihte atë kohë 5 kryetarë komunash:
1951, shumë i ri, ende pa i mbush Për pak vite të mandatit të tij, Osman Krasniqin, Halil Halilajn, Sali Bajrin, Ra-
17 vjet emërohet mësues në popullin e nxori nga errësira dhe mush Ramën dhe Sadri Kabashin, të cilët ishin miq
shkollën fillore të Lladrocit i njohur elektrifikoj të gjitha fshatrat e të idealit.
me nofkën “mësuesi i vogël”. Klinës, hapi dhe ngriti 16 shkolla Osman Krasniqi, që në fillim dha rezultatet të
Osmani, ishte shumë i interesuar ndër të cilat për herë të parë edhe mëdha ne zhvillimin arsimor, shoqëroro-politik dhe
të përsosë profesionin e vet të 2 shkolla të mesme. ekonomik e kulturor në të gjitha poret e jetës.
mësuesit dhe të ngritët në Edhe pse më pastaj mësuesi Në vitin 1968 hapi Gjimnazin “Luigj Gurakuqi” në
pikëpamje arsimore e kombëtare Osman, kryen funksione të Klinë, i cili punën e vet e filloi me 10 shtator 1968 si
edhe në ato rrethana të vështira ndryshme administrative, si paralele e ndarë e gjimnazit “11 Maji” të Pejës. Më
për popullit tonë. Në vitin 1962 pa kryetar i Kuvendit Komunal të 9 prill 1969, me vendimin e Kuvendit Komunal të
shkëputje nga puna, diplomoi në Klinës dhe funksione tjera.Dëshira Klinës, këto paralele të ndara pavarësohen nga
shkollën normale në Prizren, ku për punë me ditar nuk do t’i shuhet gjimnazi i Pejës. Me themelimin e gjimnazit,
zgjeroi njohuritë e mësuesit të kurrë. “Arsimin nuk e kisha lëshuar Osmani, ndikoi shumë që shkolla e mesme ta merr
popullit, profesion ky që aq shumë kurrë” – shprehet mësuesi i emrin e patriotit demokrat “Luigj Gurakuqi”, pastaj
e deshi. Asokohe ra në kontakt dikurshëm Osman, dhe vazhdon. shkolla fillore në Grabanicë të emërohet:”Azem
dhe mbante lidhje me mësuesit “Ndjehesha mirë vetëm atëherë Bejta”, ajo në Drenoc të Klinës me emrin “Isa
patriotë. kur e bëja inaugurimin ose prerjen Buletini”, ndërsa shkolla në vendlindjen e tij mori
Punën si mësues e ushtroi ne e shiritit të ndonjë shkolle. Më i emrin e heroit “Bajram Curri”. Kryetar Osmani, bëri
JUBILEU I 50-TЁ Qëndresa 16 11
shumë edhe për ndërtimin e shtëpisë nga konsekuencat e mundshme të Osman u kishte thënë: ”Ju jeni të
se kulturës dhe emërtimin e saj me pushtetit serb. Në të vërtetë, vetë destinuar të shpërnguleni prej këtej”.
emrin “Jehona e Dukagjinit”. pushteti serb kishte frikë nga autoriteti Osmani u vu ne shënjestër të partisë
Ai preferoi të emërohen edhe shumë dhe kredibiliteti popullor që Osman edhe për t’u përjashtuar nga partia,
rrugë me emrat e patrioteve shqiptar, Krasniqi kishte nga qytetarët e Klinës sepse sa ishte drejtor në Carrallukë e
rruga e lagjes se tij në Klinë, mori dhe më gjerë. deputet i Malishevës, ai se kishte
emrin Rruga “Bajram Curri”. Në vitin 1968, serbët i vunë barrikadë, pranuar materialin në gjuhën serbe,
Pastaj prej vitit shkollor 1970/71 u në rrugë për në Klinë, në malet Dollcit. dhe se ishte nip i familjes luftarake të
hapen dhe paralelet e saj në Kijevë që Ai me guximin e një shqiptari të vërtetë, Sokol Bajaraktarit nga Sferka e Gashit.
u shndërruan universitete në miniaturë bashkë me shoferin Ramadan Dallav- Në vitin 1974, si një burrështetas u
për Klinën dhe Llapushën me rrethinë, eren e hapi rrugën dhe vazhdoi për ne tërhoq nga posti i kryetarit dhe funksio-
nga dolën punonjës te shkencës, Klinë, për të kryer obligimet që ia kishte net tjera. Ai nuk ishte njeriu i përuljes e
arsimit, kulturës, artit dhe luftëtarët e ngarkua populli i tij. i lëmoshës, prandaj edhe në këto çaste
komandant te çlirimit kombëtar, por Hapësirat e lirisë zunë të mbeti burrë.
edhe shumë hero e dëshmorë të zgjerohen pas vitit 1967. Në korrik te Mori pjesë në komisionin e faljes se
kombit. Falë angazhimit dhe përpjek- vitit 1967 filluan shkëmbimet kulturore gjaqeve dhe në manifestime të shumta
jeve të mëdha të Osmanit dhe ud- Shqipëri-Kosovë. U shkëmbyen me karakter kombëtare të viteve ’90.
hëheqjes së atëhershme komunale, delegacione mes dy anëve të kombit, e Ishte pagues i rregullt i kontributeve për
menjëherë u ndërtua kompleksi me 24 pastaj edhe në shënimin e 500 vjetorit qeverinë e Kosovës, edhe pse në
banesa për punëtorët e gjimnazit. te vdekjes se Skënderbeut, Lidhjes së pension. Ai pati fatin e popullit të tij dhe
Meritë të veçantë për themelimin e Prizrenit etj. Nga janari i vitit 1968, filloi ishte pjesë e eksodit të dhunshëm për
kësaj shkolle të parë të mesme në këtë edhe ardhja e librave e shoqërive në Shqipëri.
komunë dhe për ndërtimin e shumë artistike nga Shqipëria në Kosovë. Me 3 shtator e (enjte), 2010 në orën
objekteve të reja në funksion të mirëm- Më 28 maj 1968, Osmani në bash- 16.10 në shtëpinë tij në Klinë në
bajtjes së mësimit në këtë shkollë ka këpunim me arsimtarët patriotë të moshën 76 vjeçare i pushoi së rrahuri
kryetari i atëhershëm i komunës së shkollës fillore dhe të zemra e fortë e Osmanit të madh dhe
Klinës, Osman Krasniqi. mesme, organizuan manifestimin e shumë të respektuar të Llapushës,
Pos, përparimit në shkolla, Osmani bëri madh të shënimit të 500 vjetorit të Klinës, Kosovës e më përmasa kom-
shumë edhe për ruajtjen dhe prurjen e vdekjes se Gjergj Kastriotit Skënder- bëtare. Vepra e tij sublime do të jetë
mësueseve patriotë në shkolla. Në beut.Me këtë rast (Klina, e para shembull për brezat që do të vijnë.
fshatin e kryetarit Osman Krasniqi, shpalosi flamurin kombëtar legalisht). Osman Krasniqit i qoftë e përjetshme
tashmë me dijen e tij dhe te drejtorit Ishte ky manifestimi ma i madh që lavdia, neve krenaria që e kemi pas
Zenel Morina, ishte pranuar si mësim- mbahej në Klinë e në nivel Kosove. kryetar komune, këtë simbol të kombit
dhënës, arsimtari patriot, Ramadan Ky shënim hapi një uverturë legale e të tonë, që meriton ta kujtojmë gjithmonë!
Shala nga Peja i cili ishte ndër organi- haptë të ngjarjeve shqiptare në Kosovë Ndër mote, mbeti nderimi dhe respekti i
zatoret e organizatës për bashkimin e që do të ndodhnin kryesisht në përjetshëm, për këtë burrë të madh të
trojeve shqiptare dhe i demonstratave vjeshtën e vitit 1968, në demonstratat e kombit-shembull i një burrështetasi dhe
të 1968 në Pejë. Ai ishte i burgosur njohura shqiptare për Republikë, lideri të palëkundur.
politik me 14 vite burg të rëndë. Kushtetutë, Flamur dhe Universitet; për
Si njeri i idealit dhe përkushtimit të cilat, Osmani ishte ndër më të Autori:
kombëtar, kryetar-Osmani u ra në sy zëshmit. Prof. DR. Asllan Krasniqi
shovinistëve serb. Ka kohë ai ishte në Me 25 korrik 1968, serbet e 4 fshatrave
shenjtër të tyre. Viti 1968 dhe në të Klinës, ishin në Beograd për ta
vazhdimësi deri të ai i 1974-tës, ishin degraduar kryetar Osmanin me intrigat
vite të vështira, por edhe më jetike dhe e shovinizmin e tyre të tërbuar. Ata
krenare për kryetar Osmanin. Ai kishin injorua organet komunale dhe
asnjëherë nuk u fiksua nga hakmarrja, krahinore dhe deklaruan se Kryetari
NË KLASË
rëndësishme dhe të dobishme për ënësve të mirë;
nxënësit, për jetën e tyre të për- 4.Nxënësit e dobët të kenë një vetëv-
ditëshme. Përveç kësaj, detyrat e të lerësim të ulët dhe të ndihen të
mësuarit, të cilat promovojnë ndry- dështuar në procesin e mësimnx-
Transformimi i klasës, në një ambient ku shim, argëtim ose disa lloje mospër- ënies, por edhe në jetën shoqërore
mësohet (Në një klasë që mëson): puthjeje dhe nga udhëzimet rutinë deri në atë shkallë sa ata mendojnë;
dhe mësimi, janë të dobishme në – unë nuk kam zotësi të mësoj, unë vij
•Nxënësit fokusohen në problemet që stimulimin e nxënësve, në kuriozitetin kot në shkollë, unë nuk i kuptoj gjërat
krijojnë zgjidhje ,dhe jo në lëndët e ndara e tyre dhe në motivimin së brendshmi. si shokët e mi, ata janë më të zgjuar
artificialisht. Detyrat sfiduese bëjnë që të ketë se unë etj;
një interes të nxënësve, angazhim të 5.Nxënësit e dobët bëhen edhe më të
•Të mësuarit të suksesshëm varet nga një plotë të tyre, konkurencë, nxitje për t’i painteresuar për mësimin e shkollën,
sërë kushtesh dhe faktorësh psh: nga zgjidhur, por kujdes, detyra duhet të vijnë në shkollë pa dëshirë, mësuesi
njohja e mangësive personale, përballja jetë sfiduese për nivelin e nxënësve nuk është më burim frymëzimi për ta,
me problemin individ, marrja përsipër e duke ju përshtatur njohurive, zotësive por një person që i shikon me
rrezikut, humori, bashkëpunimi me dhe shprehive të tyre që të mos jetë e përçmim dhe pa interes. Prandaj
nxënësit e tjerë,përkujdesja,rëndësia që i tejkaluar për ta. Detyra nuk duhet të mësuesi duhet të ketë kujdes që të
jep përdorimit të modeleve dhe prania e ketë dhe një shkallë të ulët të vështirë- mos bjerë në grackën e krahasimit të
një qëllimi etik. Rrënjosje e pasionit për të sisë, pasi kjo bën që të ketë mosinter- notës me zgjuarësinë e nxënësve, por
mësuar. Probleme emocionale. esim nga nxënësit për ta zgjidhur, ata të mundohet të kuptojë problemet dhe
•Të gjithë nxënësit trajtohen si individë të nuk ndihen të motivuar për të punuar arësyet se përse këta nxënës kanë
talentuar. Mësuesit duhet të kënaqen , kur me të, sepse kapërcimi i sfidave jep rënë nga notat; t’i bëjë të kuptojnë se
zbulojnë e vlerësojnë prirjet e talentet një vetëkënaqësi të lartë, i bën zgjuarësia e tyre nuk matet me notën,
specifike të individëve. nxënësit të ndjehen më të realizuar, por nota varet nga puna që ata bëjnë.
më të ditur , si konkluzion – më të Mësuesi duhet të punojë që të arrihen
•Në mjedis nxënësit mësojnë, krijojnë dhe motivuar. rezultate të larta në klasë, t’u qëndrojë
respektojnë njëri-tjetrin reciprokisht. nxënësve pranë, t’i mbështesë në
1.2 Barazimi i notës me zgjuarësinë ecurinë e procesit mësimor dhe t’i
•Rrënjosje e pasionit për të mësuar dhe anët negative në lidhje me këshillojë.
problemet emocionale. motivimin e nxënësve Mësuesi duhet t’i mësojë nxënësit
1.1 Dhënia e detyrave nga mësuesi Vlerësimi i nxënësve me notë të mos jenë të varur nga nota e tij, të
Edhe dhënia e detyrave ka rolin e vet është pjesë e ciklit të mësimdhënies, mos punojnë dhe mësojnë vetëm për
në nxitjen e motivimit tek nxënësit. Të të të mësuarit dhe duhet të jetë në të marrë një notë të mirë, por edhe
gjithë fëmijët janë të ndryshëm nga njëri- qendër të praktikës mësimore të çdo pse duhet të jenë sa më shumë të
tjetri. Mësuesi i fëmijëve të vegjël duhet të mësuesi në çdo orë mësimi. Vlerësimi informuar, pasi do t’ju duhen në jetë,
jetë në gjendje të kuptojë dhe të punojë i nxënësve ka disa funksione: Ai i jep në të ardhmen e tyre për të ecur
me dallimet individuale në zhvillimin e mësuesit informacione për të cilat ai përpara në proceset mësimore apo
fëmijëve, në njohuritë dhe aftësitë e ka nevojë në mënyrë që të gjykojë se edhe jashtë tyre.Prandaj jo rastësisht
ndryshme, me shpejtësinë e të nxënit dhe ç’kanë mësuar nxënësit dhe se çfarë është thënë se:Vlera e mësuesit dhe
me interesimet e llojllojshme. Të gjitha sa duhet bërë më tej? Ai është një mjet pesha e qiellit nuk matën kurrë!...
u thanë më lart mësuesi duhet t’i ketë shumë i rëndësishëm për motivimin e
parasyshë në dhënien e detyrave: nxënësve, sepse u jep atyre informa-
Së pari - kur japin detyrat mësuesit
Kulturë Qëndresa 16 13
7 Marsi
Shqipe Smakiqi
XI/2 shoqëror
Poezi Qëndresa 16 15
Ҫdo shqiptari, zemra fort i rrah Eh, pra kështu, dita po vjenë
Në kët’ çast të madh e historik Më fol shqip në këtë Kuvënd
Demokracia perëndimore i rri përkrah Shqip me fol më kuvëndu
Padrejtësia ngadalë po ik?! Se shqipën Zoti e ka beku!
Grupi letrar “Qëndresa” të gjimnazit “Luigj Gurakuqi” për nder të 10 vjetorit të Pavarësisë organizoi një orë letrare me temën: 10
vjetë pavarësi.
Në këtë garë për eset më të mira të shkruara nga nxënësit, ku moren pjesë 25 nxënës nga të gjitha klaset e gjim-
nazit.
Komisioni i përberë nga mësimdhënësit e gjuhës shqipe, Ramë Mërlaku, Bashkim Hoti dhe Bedri Morina kanë bërë
vlerësimin e eseve të shkruara nga nxënësit dhe në një orë letrare ka shpallur edhe fituesit:
Vendi i parë i takoj nxënësve: Dea Berisha dhe Loreta Godanci,
Vendi i dytë po ashtu u takoj nxënësve Ardit Berisha dhe Elijona Alija,
Kurse vendin e tretë e zunë Arbiana Morina dhe Kastriot Krasniqi.
Gjithashtu për ese të mira u vlerësuan edhe nxënësit tjerë si: Diellza Morina, Taulant Berisha, Arianita Hoti, Ndrec
Demiri, Agnesa Bojaj, Donika Hajdari, Abendina Sinani, Erzana Berisha, Eronita Rrahmani, Shqipe Smakiqi,
Dionisa Mehmetaj, Agnesa Berisha, Diellza Gashi, Agnesa Dranqolli, Edona Morina, Edona Kransiqi, Fjoralba
Morina, Jehona Desku, Alberina Gllasoviku.
Nxënësit fitues u shpërblyen me nga një libër dhe mirënjohje si dhuratë nga drejtoria e shkollës.
Me 17.02.2018
H
guximin kam vendosur si plis mbi kokë jam unë Kosova
istoria e secilit prej nesh nisë më të qara, ndoshta që tani po mbush plot 10 vite, pranë meje qëndron nëna ime
edhe më një heshtje të bukur, por ndoshta edhe kokëlartë dhe sypatrembur Shqipëria ime e bukur.
nuk nisë fare… Por kjo lloj historie për të cilën do Për nderë te bijës së vogël na mblodhi të gjithë fëmijët pranë
flas, nisi me një vajzë, që në ditët e para te jetës, përjetojë saj, hapi krahët dhe na mbështolli në përqafimin e saj
vuajtje, tmerr, coptim të trupit e të zemrës, e madje jetëdhënës, u lumturova pafund kur pash vëllezërit dhe
buzëqeshjen nuk e njihte fare, e për lumturinë nuk dinte motrat me të cilët u ndamë pa dëshirën tone nga mizorët.
që ekzistonte. Dëshirën për bashkimin e trojeve shqiptare e mbylla në
Ishte ajo që veshte atë fustanin bojë kuqe, të mbuluar sirtarin e ënderrave dhe e mbulova me pëlhuren e shpresës
gjithandej me gjak, të trimave me pushkë në duar, të deri vitin tjetër.Unë, Kosova jam bija më e vogël e Shqipërisë,
vajzave duke qëndisur, e të nënave që me një dorë jam ajo të cilës iu thye zemra kur ia morën Preshevën,
gatuanin e me dorën tjetër përkundnin djepin e foshnjëve, Metvegjen dhe Bujanovcin e pastaj mizorisht pa pikën e
e të pleqve që tanimë iu kishte humbur shpresa.Ky gjak turpit e futën në dhe të gjallë kur ia ndanë Mitrovicën.Atë ditë
që ishte gjithandej përveçse nuk gjendej në duart e saj, dhe qielli qau me mua rënkoi e klithi, unë e bija e të madhes
kishte ujitur me mijra vite kopshtin e kësaj vashe. Shqipëri kisha mbetur e përgjysmuar, sikur kjo të mos
Ajo s’mundi të ecte më, s’kishte shpirtë e as forcë të mjaftonte mora lajmin e hidhur se një pjesë tjeter e imja do
ngrihej në këmbë, por ajo nuk e harroi kurrë se kush jepej tek Mali i Zi.
ishte…Britma e saj bëri që e gjjithë bota të jehojë; Britma Jam unë Kosova, ajo që çdo mbrëmje sheh nënën e lodhur
që bëri të mos harrohej asnjëherë emri i saj “Kosova”! të pres tek dera për të birin që nuk iu kthye akoma dhe lutet
Ashtu siç nuk u harrua, ashtu dhe u ringjallë.Vasha tanimë që së paku t’ia gjejë eshtrat dhe ta varros ashtu siç varroset
çdo thikë që e kishte të ngulur në shpinë e kthejë në një një trim.Jam unë Kosova, që çdo vit sheh motren që shkon
force e në një hap më shumë.Ajo tani u shndërrua në një me një torte në dorë tek varri i vëllaut për ta festuar këtë
pëllumbeshë, që endej e lirë në çdo sekondë të jetës së ditëlindje së bashku.Jam unë Kosova, që çdo javë shoqëroj
saj. gruan me fëmijen e saj tek varri i dëshmorit që nuk arriti ta
Ҫdo hap që bënte lulëzonte nga një lule e rrallë, që tanimë merrte në krah të birin.Jam unë Kosova, që pash të bijen e
janë bërë dhjetë prej tyre.Dhjetë lule shumëngjyrëshe, që martirit ditën e dasmës të shkonte tek varri i babait për t’ia
iu vije aroma “Liri”.Dhjetë lule që presin që shoqet e tyre marrë bekimin.
të lulëzojnë sa më shpejtë.E dhjetë lule që s’do thahen Pash masakër e vrasje masive, pash flakë e gjak, dëgjova të
kurrë. bërtitura e përgjerime, dëgjova rënkime e mallkime por
Prandaj, kjo vashë gjendet në secilin prej nesh, gjendet në sërish qëndrova e fortë dhe krenare para armikut tim.
zhurmën e zemrave tona, në gjakun që na rrjedhë nëpër Nuk lejova të nështrohem, të bëhem pronë e dikujt tjetër, për
trup, e në çdo qelizë tonë , sepse kjo vashë jemi ne,e kjo aq kohë sa të kem bijtë si luana që si tremben plumbit as
tokë që na mbanë gjallë…! vdekjes, do këndohet kënga shqipe dhe në venat e njerëzve
të mi do të rrjedh gjak shqiptari.Këtë 10 vjetor ia dedikoj
dëshmorëve të lirisë, gjaku juaj që u derdh për atdheun qoftë
Dea Berisha, XI/3 natyror i bekuar përjetë!
Sot kam ndezur 10 qirinjë për ju, pushoni të qetë engjuj, isha
me fat që iu pata bijtë e mi.
E juaja, Kosova!
Loreta Godanci, XII/4 natyror
JUBILEU I 50-TЁ - Ese Qëndresa 16 17
i Pavarsisë së
K
të pavarur, t¬ë jetojmë të lirë.Ne e
osovë! Vend i vuajtjeve e i mjeri- merituam atë, apo jo, sepse erdhëm
mit, vend i luftës e i paqës, vend i për ta shijuar.Pra, kurrë mos e humb
heronjëve, vendi im i shenjtë.Jeta
për ty nuk është e shtrenjtë, se ti nuk je
jepesh lehtë, se dheu yt kushton shumë,
Kosovës shpresën, se jeta dhe liria janë më të
vlefshmet, por edhe e merituam atë.
P
Prandaj,ënderra shekullore e shqip-
se toka jote nuk mbanë këmbë tjetër ër kë po vjen Pranvera?Me tarëve ishte liria e tyre, që u arrit me
përvec këmbës së shqiptarit.Miliona rreze, me Diell sa bukur ndriçon. mund në një ditë të rëndësishme,në
vargje për ty u thane,sepse penda është Sa shpejt ndryshoi ambienti, që diten e shtatëmbëdhjetë shkurtit
arma më e forte në luftën kundër më parë nuk dukej si tani.Jetoj e 2008.
armikut.Ajo arrinë atje ku plumbi s’arrinë veproj aty ku linda, mirëpo jam e Kjo është dita më e veçantë për të
dot.Ndër vargje autorët arsyetuan mërguar në vendin tim.I mërguari i gjithë shqiptarët, ajo paraqet shumë
bindjen se liria e ka filozofinë e vet, e ka lashtë kërkon të rikthehet përsëri në heronj dhe dëshmorë që ranë në këtë
politikën e vet, e ka diplomacinë e vet, e vendin e tij, aty ku pushon guri, ku ditë, pra janë heronjtë e shumtë ata
ka gjallërinë e vet.Mbi të gjitha liria e ka rrjedh gjuha e tij.Sa kohë ka që vallja që na mundësuan të frymojmë
çmimin e vet, të cilin disa popuj, atë ka nisur, e pret të mbarojë pa zogun lirshëm sot, në këtë ditë u përcaktua
çmim e paguajnë më shtrenjtë, jo pse që dikur e la të lirë të gëzohet. e ardhmja jonë.Prandaj, për hir të
ata nuk janë idealistë, jo pse ata nuk Ku është bukuria që kurrë nuk e atyre që u sakrifikuan për këtë ditë,
janë realistë, jo pse ata e duan lirinë më pash? ne duhet t’i vazhdojmë përpjekjet që
shumë se popuj tjerë, jo pse ata nuk Ajo është përballë meje, që më të ngritemi më lartë për gjithçka, t’i
kanë dituri, por mbi të gjitha, sepse, janë thërret e më thërret.Erdhi, erdhi stina. arrijmë qëllimet tona si e gjithë
të vendosur për sacrificë, deri te flijimi Të kendojmë këngë në livadhet me bota,sepse edhe ne kemi meritat
me jetë për kauzën e lirisë. gjelbërim, ta ndjejmë erën e atdheut. tona.Pra, vazhdoni ta doni atdheun,
Shumë poet i kënduan lirisë, i kanë Natyra sa e sa bukuri përmban me t’i kontriboni atij dhe asnjëherë mos
thurë asaj himne e madhështi më të shekuj të tërë.Të çmallem me natyrën ia ktheni shpinën!
ngrohta që di t’i thurë zemra e truri i time, me vendin që na e kanë zili të
poetit, të prirur për ngrohtësi. Sot pas tjerët, me ushqimin që brezat e
një dekade që kur ti edhe zyrtarisht vazhduan traditën, me arat që
more titullin ’’e lirë dhe e pavarur’’, ende përherë u kultivuan. Nuk ka më mirë
nuk je ashtu si duhet të jesh. Egoizmi, se në vendin tim, ku uji buron në Eliona Alija, XI/2 natyror
tendenca për përfitime dhe ajo që dikur krua, ku thuhet fjala shqipe. Ky
na mbante e na bashkonte, dashuria e peisazh e shton jetëgjatësinë time.Sa
ndërsjelltë, që tashmë pothuajse po shpella, sa gryka, sa male, sa
zhduket, krijojnë një hije të zezë mbi kodra...ka vendi im.Thuaje vendi im i
fytyrën tënde të ndritur e të dëlirë. bukur së bashku me bijtë që përherë
Të gjithë duan ta ndërtojnë një të do jemi së bashku.Dua të njoh vendin
ardhme mbi token ku edhe lulet mbajnë e vendit tim, të mësoj për botën që
erë gjaku.Edhe po të jetosh në vendet më rrethon.
më të mira të botës, shpirti gjenë Kush jemi ne?
qetësinë në përqafimin e ngroht¬ë të Ndertuam pallate e si mbretër
vendlindjes, atu ky edhe Dielli përton të jetojmë.Nuk jemi ata të mëparshmit.
përendoj, aty ku edhe valët e lumit Vetë jeta ka ndryshuar, e ne bashkë
rrjedhin të buzëqeshura. me të.Miqtë e vjetër kemi harruar, ata
Sot, Kosova ime e dashur, fluturo e lirë miqë që së bashku u rritëm.Nuk
drejt qiellit, fluturo se aty e ke vendin në mund të ndajmë një pjesë të kohës
krahët e lumturisë e jo të vuajtjes.Sot për miqtë e vjetër.Rendi është
Kosova ime e dashur, buzëqesh, festo, prishur, se moda e sotme ashtu
se e meriton.Urime ditëlindja Kosova preferon.Urdhëri i kryefamiljarit nuk
ime, gjaku im ndër vena! vlen, sepse nuk dihet kush është i
zoti i shtëpisë.Kemi kushte të mira që
të dalim faqebardhë, mirëpo përtacia
na ka kapluar.Kemi mundësi por nuk i
Ardit Berisha, XII/4 shoqëror shfrytëzojmë sepse themi se e
nesërmja do i kryen të gjitha.Shpirti
ynë është plot mllef, halle, stres e
brenga.Kemi atë që më parë nuk e
kishim-Pavarësinë, mirëpo nuk e
posedojmë atë që më parë e kishim
me bollëk-Dashurinë.
Vendi im,me të gjitha gjërat e
këndshme dhe të dhimbshme që bart
me njerëz të mëdhenj, intelektual, të
ndershëm, të mirë, pijanec, të
papunë që i ka vendi im i vogël prap
se prap ai është vendi im,Kosova.
Kosova është vendi më i ëmbel, me i
Intervistë Qëndresa 16 18
A keni ndonjë lider apo shembull, frymëzim në jetë që doni t’i ngjasoni?
6 PËRFITIMET MË TË MIRA TË
PËRDORIMIT TË TEKNOLOGJISË
NË KLASË
• Përmirëson angazhimin
mësuarit më efektiv për të gjithë ata
që kanë nevoja të ndryshme. Për
shembull, nxënësit mund të mësojnë
në mënyrën e tyre, të shqyrtojnë
konceptet e vështira ose të kalojnë
besueshme në internet, mirëmbajtjen
e etikës së duhur në internet dhe
shkrimin e postës elektronike(e-mail).
Këto janë aftësi shumë të rëndë-
sishme që mund të zhvillohen në
Kur teknologjia integrohet në mësime, përpara nëse kanë nevojë. Për më klasë.
studentët priten të jenë më të intere- tepër, teknologjia mund të ofrojë më • Përfitimet për mësuesit
suar për lëndët që studiojnë. Te- shumë mundësi për studentët me Me burime të panumërta online,
knologjia ofron mundësi të ndryshme probleme ose me aftësi të kufizuara. teknologjia mund të ndihmojë në
për ta bërë mësimin më shumë Qasja në internet u jep studentëve përmirësimin e mësimdhënies.
argëtim dhe kënaqësi në drejtim të qasje në një gamë të gjerë burimesh Mësuesit mund të përdorin aplikaci-
mësimit të gjërave të njëjta në mënyra për të kryer hulumtime në mënyra të one të ndryshme ose burime të
të reja. Për shembull, duke dhënë ndryshme, gjë që mund të rrisë besueshme në internet për të
mësimdhënie nëpërmjet gamification- angazhimin. përmirësuar mënyrat tradicionale të
it, duke marrë studentët në udhëtime • Inkurajon bashkëpunimin mësimdhënies dhe për t'i mbajtur
në terrene virtuale dhe duke përdorur Nxënësit mund të praktikojnë aftësitë nxënësit më të angazhuar. Planet
burime të tjera të të mësuarit online. e bashkëpunimit duke u përfshirë në virtuale të mësimit, softueri i vlerësim-
Për më tepër, teknologjia mund të aktivitete të ndryshme në internet. Për it dhe vlerësimet online mund të
inkurajojë një pjesëmarrje më aktive shembull, duke punuar në projekte të ndihmojnë mësuesit të kursejnë
në procesin e të mësuarit, gjë që ndryshme duke bashkëpunuar me të shumë kohë. Kjo kohë e vlefshme
mund të jetë e vështirë të arrihet tjerët në forume ose duke ndarë mund të përdoret për të punuar me
përmes një mjedisi tradicional të dokumente në mjediset virtuale të të nxënësit që kanë probleme. Për më
leksioneve. mësuarit. Teknologjia mund të tepër, duke pasur mjedise virtuale të
• Përmirëson mbajten në mend të inkurajojë bashkëpunimin me nx- mësimit në shkolla rrit bashkëpunimin
njohurive ënësit në të njëjtën klasë, në të dhe shkëmbimin e njohurive midis
Studentët që janë të angazhuar dhe njëjtën shkollë dhe madje edhe në mësuesve.
të interesuar për gjërat që po studio- klasa të tjera nëpër botë.
jnë, pritet të kenë një mbajtje në • Nxënësit mund të mësojnë aftësi
mend më të mirë të njohurive. Siç u jetësore të dobishme përmes te-
përmend më parë, teknologjia mund knologjisë,duke përdorur teknologjinë
të ndihmojë për të inkurajuar në klasë, mësuesit dhe studentët
pjesëmarrjen aktive në klasë, e cila mund të zhvillojnë aftësitë thelbësore
gjithashtu është një faktor shumë i në shekullin 21. Nxënësit mund të
rëndësishëm për rritjen e mbajtjes së fitojnë aftësitë që mund të kenë
njohurive. Format e ndryshme të sukses në të ardhmen. Mësimi
teknologjisë mund të përdoren për të modern ka të bëjë me bashkëpunimin
eksperimentuar dhe për të vendosur me të tjerët, zgjidhjen e problemeve
se çfarë funksionon më mirë për komplekse, të menduarit kritik,
studentët në aspektin e mbajtjes së zhvillimin e formave të ndryshme të
njohurive të tyre. komunikimit dhe aftësive të ud-
hëheqjes, dhe përmirësimin e motivi-
• Inkurajon mësimin individual mit dhe produktivitetit. Për më tepër,
Askush nuk mëson në të njëjtën teknologjia mund të ndihmojë në
mënyrë për shkak të stileve të zhvillimin e shumë aftësive praktike,
ndryshme të të mësuarit dhe aftësive duke përfshirë krijimin e prezanti-
të ndryshme. Teknologjia ofron meve, të mësuarit për të dalluar
mundësi të mëdha për ta bërë të burime të besueshme nga burime të
JUBILEU I 50-TЁ -I n t e r v i s t ë Qëndresa 16 22
?
“LUIGJ GURAKUQI”
* Cili është çelësi i suksesit tuaj?
* Sa jeni të kënaqur me reformat e reja të Kurrikulës Bërthamë që po përdoret në shkollën tonë?
* Cilat janë synimet tuaja për të ardhmen tuaj?
* Cili është mesazhi për bashkëmoshatarët tuaj?
Dija është çelësi i suksesit.Ҫdo njohuri që ju merrni çdo ditë është më afër
suksesit tuaj, sado e keqe t’ju duket jeta e juaj ka gjithmonë diçka për të bërë
që t’ia dalësh mbanë.Për aq sa kohë sa ka jetë, ka shpresë.
-Me reformat e reja të kurrikulës që përdoren në shkollën time nuk jam shumë
e kënaqur.
-Jam nga ata njerëz që vlerësoj qëllimet e mia dhe përpiqem me çdo kusht që
t’i realizoj.Si synim kam ta mbaroj shkollën e mesme me nota të mira dhe të
kem mundësinë të shkoj në shkollë të lartë.
-Mesazhi im për bashkëmoshatarët e mi është që të mësojnë sa më shumë, t’i
respektojmë më të mëdhenjët dhe të krijojnë një shoqëri sa më të mire dhe pa
probleme.
Ҫelësi i suksesit tim është padyshim puna dhe dëshira e madhe për ta arritur
atë.Po ashtu edhe besimi që kisha për atë që doja, më dha forcën durimin për të
arritur dhe zotëruar këtë sukses.
-Unë si nxënëse jam mjaft e kënaqur me kurrikulën e re që po po përdoret në
shkollën tonë.Mendoj se nëse vazhdon të përdoret kjo kurrikulë, atëherë cilësia
e arsimit do të rritet dukshëm.
-Synimi im më i madh për të ardhmen është që të studioj Matematikën sepse
është lënda ime e preferuar.E dëshira ime më e madhe është që një ditë të
bëhem mësimdhënëse, e me kënaqësinë më të madhe do të doja që në këtë
shkollë të jap gjithë këtë që po marrë.
-Mesazhi im për bashkëmoshatarët e mi është që të mësojnë, të punojnë
vazhdimisht, të besojnë e të luftojnë deri në fund për ta arritur atë që duan, që
Diellza Tafilaj X/1-Nat një ditë kur të kthejnë kokën mbrapa të shohin që I’a ka vlejtur çdo gjë.
JUBILEU I 50-TЁ - I n t e r v i s t ë Qëndresa 16 23
Ҫdo vendim që e marrë dhe punë që e he synoj që të marrë sa më shumë
filloj, synoj ta përfundoj mbi bazën e njohuri dhe të punoj sa më shumë për
disa parimeve që mund të them që janë t’ia siguruar vetës një vend në njerin
edhe çelësi i suksesit tim deri këtu. nga drejtimet që kam në mendje për të
Vetëdisiplimimi dhe menagjimi i kohës vazhduar studimet në Universitet.
janë dy parimet që për mua janë -Bashkëmoshatarëve të mi i porosis që
themelore në rrugëtimin tim. të kujdesen për të ardhmen e tyre dhe
-Reformen e re e cila po zbatohet në të menaxhojnë kohën në mënyrë të
gjimnazin tonë e vlerësojë si diçka arsyeshme.Unë shpresoj që të vazhdo-
positive.Si pjesë e saj ne kemi rastin që jë ky mirëkuptim dhe mbështetje mes
të mësojmë me metoda të reja që nesh falë të cilit jemi këtu dhe ashtu si e
profesorët po I zbatojnë si në aspektin kemi filluar edhe ta përmbyllim gjimnaz-
e spjegimit, punës në klasë, punës në in me shumë momente të bukura që i
Arianita Hoti X/3-Nat
shtëpi dhe vlerësimi që po bëhet ruajmë dhe do t’I ruajmë përherë me
gradualisht. shumë dashuri në mendjet tona
-Për të ardhmen konsideroj që e kam
marrë vendimin e pare me vetë faktin
që jam përcaktuar në drejtimin e
shkencave natyrore.Gjatë kësaj periud-
Pa ndonjë keqkuptim, punoj pak, por punoj mirë, sigurohem të punojë mire atë që
bëjë.Dëgjoj këshillat e të tjerëve dhe lexoj thënie e tekste të ndryshme.
-Kurrikula ka qëllime të mira dhe mënyra se si duhet zbatuar është më të vërtetë
frytdhënëse.Por, zbatimi real i saj është i ulët, aq sa kërkohet nuk jepet, pra është
dëshpëruese, kurse kënaqësinë time e shprehi me një 45%.
-Synimi im kryesor është të bëhem rektore,andaj tentoj të studioj Matematikën dhe
tentoj të studio në Austri, përkatësisht në Universitetin e Vienës.
-Të shijojnë jetën në çdo moment, edhe mësimin edhe jetën, ngaqë ne mësojmë
për të jetuar.Mos të harrojmë: Suksesi është i biri i Guximit.
Dëshira që të punojë forte për të arritur diçka në jetë.Nuk do të thotë se çdo njeri
duhet të ketë nga një çelës për suksesin e tij, mjafton ta kesh një çelës që i hap të
gjitha dyert e ai është vullneti i pafund për të punuar fort.
-Në një anë jam e kënaqur pasi e detyron nxënësin që të jetë aktiv gjatë gjithë
kohës, mirëpo në anën tjetër nuk jam e kënaqur pasi që shumë herë nxënësit
vlerësohet më shumë për një test 20 minutësh se sa angazhimin që ai e ka gjith-
monë pra, me një të keqe të humbin të gjitha të mirat dhe për këtë arsye nuk më
pëlqen.
-Unë kam synim që në të ardhmen të studioj Fizikën dhe një ditë të vijë si një
profesoreshë në këtë shkollë e jo si një nxënëse, arsyeja se pse e zgjedh këtë
shkollë është disiplina dhe rregulla që ka kjo shkollë.
-Punoni fort mirëpo jo për të kapërcyer të tjerët për tu bërë më i mirë se tjetri por
për ta kapërcyer vetëvetën duke i gjetur gjithmonë mangësitë që ju i keni e të tjerët
Eronita Jashari XI/1-Nat jo dhe duke i plotësuar ato me punë të pandalshme e të palodhshme.
I n t e r v i s t ë - Poezi Qëndresa 16 24
1984/85
JUBILEU I 50-TЁ - Foto Qëndresa 16 27
JUBILEU I 50-TЁ - Ese Qëndresa 16 28
DITA E NËNËS
Po aq sa është e lehtë, është edhe e plotë shpresë, e mrekullueshme Xhevahirët më të çmuar që do t’i
vështirë të shkruash për nënën; e edhe në kaos, të ndryshon jetën çdo kemi ndonjëherë në trupin tonë janë
lehtë sepse e di se ke çfarë të ditë, çdoherë për të mirë.Gjithqka që duart e nënës, ato duar që qëndro-
shkruash, por e vështirë sepse si jemi, jemi falë nënës, në çdo sukses jnë të buta edhe pse lodhen, ato
mund ta përshkruash atë me disa pasqyrohet puna e saj, në çdo hap duar që na ushqejnë e na mbrojnë
fjalë dhe të përmbledhësh të gjitha të jetës na paraqitet ajo fytyrë Nëna është engjëlli që jeton në tokë.
të mirat e panumërueshme që na i hyjnore, e në çdo vështirësi dëgjo-
fal ajo. hen këshillat e saj që çdoherë e
Fjalia që pothuajse çdo nënë i’a gjejnë mënyrën të të largojnë nga Beatrisa Culaj XII/3 shoqëror
thotë vajzës së vet është :”Do të më errësira.
kuptosh kur të bëhesh vetë nënë”, Sa do që mendojmë se më nuk kemi
dhe është e vërtetë sepse askush nevojë për nënën, e kuptojmë se sa
nuk e kupton çfarë do të thotë ta gabim jemi, sepse gjithmonë është e
duash dikë aq thellësisht saqë të pranishme lidhja e pashkëputshme
gëzohesh kur fëmija gëzohet, të me njeriun që të fali jetën.
lëndohesh për atë që lëndohet, të Gjithçka që mund të bëjmë është ta
dish se çfarë ndjen edhe pa e thënë duam, ta respektojmë, ta kuptojmë
asnjë fjalë të vetme.Të jesh nënë dhe t’i përmbushim dëshirat e saj
është të mësosh se ke forca që nuk jovetjake në mënyrë që të shohim
e dije se i ke dhe të përballesh me vetëm buzëqeshje e kurrë lot në
frikë e rreziqe për të cilat nuk e dije fytyrën e saj.Nëna është e madhër-
se ekzistonin. ishme dhe e plotfuqishme, ajo
Një nënë e vërtetë mund të jetë shikohet si zëvëndësim i Zotit; Zoti
emocionale por e fortë, e lodhur por nuk mund të ishte çdokund në të
e pandalur, e shqetësuar por me njejtën kohë, andaj i krijoi nënat.
JUBILEU I 50-TЁ - Ese Qëndresa 16 29
FAMILJES JASHARI
luftës së fundit në vendin Tani u bënë plotë 20 vite nga
tonë,tokën e ëndrrave e rënia e plot familjeve në luftën
shpresave.Për të fituar diçka e zhvilluar së fundmi, duke
duhet të sakrifikosh, ne e cekur me plot gojë familjen
donim vetëm një herë në Jashari, që sakrifikoi vetëm e
atmosferën e tokës sonë të vetëm që ne të ishim sot këtu
ndjenim erën liri, të flisnim të ku jemi të lumtur, e vlera që
lirë, e të mos na gjykonte kishte sakrifica e tyre ishte
askush për atë që ishim, të shumë e madhe tani përveçse
shqiptonim alfabetin shqip me e njohin e gjithë bota ata kanë
zë pa frikë se dikush mund të respektin dhe lavdinë më të
Një gjak, një komb, një atdhe, tre terma që na mba- na ndëgjojë, të vrapojmë mbi madhe.Shpresat, vuajtjet,
jtën gjallë shpresën, edhe kur humbëm çdo gjë tokën shqipe pa frikë se mund dhimbjet, sakrifica e mundi që
tjetër.E pikërisht këto ngjallën motivim tek djemtë e të rrëzohemi.Muaji Mars, muaj ia falëm tokës mëmë kaluan,
Kosovës që të dilnin në skenë e të përballëshin sy më që sakrifica që bëmë ja vlejti, tashmë rrokullisemi mbi
sy me armikun.Gjaku i tyre i lashtë ilir që ju rridhte donim të mos pengoheshim Kosovë, këtu ku vie era baltë,
nëpër vena nuk ishte mësuar të duronte robërinë. nga askush të shprehnim këtu ku e shijojmë çdo
Ҫdo ditë e më shumë, dielli më nuk lindte, e errësira ndjenjat tona lirike për vendin kafshatë shprese e mallëng-
dukej se nuk do të mbaronte më kurrë.Ky vend ishte tonë, tokën mëmë.Mbrojtëm jimi, këtu ku linda e u rrita,
kapluar nga një re e zezë e nuk shihej as edhe një tokën, humbëm njerëz të këtu ku shpresoj të tretem,
rreze drite.E vetmja ngjyrë që i bashkohej asaj dashur e të afërm, sakrifikuam këtu ku era bukë ndihet
errësire ishte e kuqja e gjakut të dëshmorëve. gjakun e më të dashurve tanë ngado.
Të jetosh me dhimbje, sikur dheu yt është dhe i huaj, vetëm e vetëm të valviteshim Copë toke e vlefshme e me
ishte barrë që supet tona nuk mund ta bartnin. Ёshtë të lirë, të fluturonim në qiellin plot kujtime fëmijërore që
njëlloj sikur armiku na hodhi në ujërat më të thella, në e pakufi. s’mund të lihet e të braktisen,
dallgët më të mëdha, e ne nuk kishim si të për- Vlera që paguam ishte e rikthimi në sirtarin e kujtimit
balleshim me to. madhe por ia vlejti sepse tani më bëri të ndihem sikur isha
Por, pas çdo stuhie lind dielli, e ashtu ngjau edhe me ne gëzojmë liri të plotë, në aty dhe i dëgjoja prap klithmat
ne.Një shqiptar, burrë i fjalës e i besës, hero i lindur vendin tonë vie era “liri”, fjalë në kokën time, dëgjoja zëra
legjendar, mjaftoi të ishte dielli ynë.Një familje e tërë e vogël por me kuptim të se thërrrisnin, thërrime buke
të lidhur me besë të luftonin deri në ditën e flamurit. madh.Vlerat e fjalës “Liri” janë gjithandej, të mbathurat e
Ato ditë dukeshim si popull pa Zot, sikur ai vetëm të pakufishme, shtigjet e jetës hedhura tek koshi i plehrave,
shihte se çfarë ngjante e nuk na dilte në ndihmë. Por, bënë që ne të kuptojmë se rrobat e grisura, duart plot
ai na bekoj me familjen e madhe të Jasharajve.Burra duhet dhënë diçka për të baltë, e uritur, e etur, fytyra e
trima, e gra heroina, fëmijë të rritur me luftën e pleç të pasur atë që deshiron, ne pluhërosur, këmbët plot gjak,
lindur e të vdekur me të.Kjo botë na njohu me shumë sakrifikuam dhamë vëllëzër e shkrepi vaji, e përbaltur, sytë
heronj, por asnjëherë me një familje prej 52 heron- motra për të pasur lirinë. e nxirë nga pagjumësia që
jëve.Lavdia e këtij kombi u takon atyre, e kënga e tyre Fëmijët mbetën jetimë, gratë s’na linin krisjet e pushkave e
përjetoftë përjetësinë. të reja, prindërit pa fëmijë, tytave të tyre që s’na
Kjo familje na dhuroj diellin që sot më nuk perëndon, dëgjohëshin britma, lutje e shqiteshin asnjëherë nga
e rrezet që na ngrohin na përkujtojnë ata. thirrje asnjë nuk kthehej më pamjet që përjetuam.
ata kishin shkuar për të mos u U zgjova më në fund, më
kthyer, ne ndiheshim të lirë duket se tani po jetoj e lirë, u
Anita Selitaj XII/3 natyror por ndjenim edhe një boshllëk zgjova nga makthi që më
thellë në shpirtin tonë.Kur kishte kapluar tani ndihem e
pamë që flamuri ynë po ngritej lirë dhe në mendjen time
lart të valvitej mbi qiellin e perseritet fjala “LIRI”, më në
kaltër, fluturuam bashkë me fund u mbyll sirtari i kujtimeve
të, valviteshim me ta, ndieja të trishta s’do të ketë më
erën liri të përzier me erën e vuajtje, lot e dhimbje, tani
gjakut, ishim shqipe të fillon kapitulli i ri i Kosovës.
përgjakshme, ecnim mbi trarin
e lirisë, mbanim shpresat tek
gjeneratat që vinin, doja të Migena Berisha XII/3 natyror
flija gjumë e të mos zgjohesha
nga britmat e klithmat e
fëmijëve të cilëve iu mungonin
prindërit e doja të zgjohesha
nga kjo ëndërr ky makth i
tmerrshëm pranë llambës së
JUBILEU I 50-TЁ - Poezi Qëndresa 16 31
Never give up Më tregon gjithçka,
Yes, you fighted through some bad Më tha në heshtje sa shumë fjalë,
Life is hard eays Lumturia e kësaj bote,
Life is unfair But earned you best ones Brenda librit më është falë.
Sometimes if feels Now you see
Like a big deep lair That Karma really comes. Valza Havolli XI/2 shoqëror
You try to do your best You achieved what you wanted Të parët tanë luftuan për liri
And again you fail You made your family proud
Trust me it hurts more Now every one hears you success Të parët tanë luftuan për liri,
Than a broken nail. Because it’s really out loud. Me guxim e si burra,
Historia flet për ta,
You work hard So don’t ever stop trying Por neve a na lanë në liri?
Day and night Always try again
And again you come home Because after every failure A jemi të lirë nga kotësia,
Like a broken kite. You will always gain. Nga krenaria,egoizmi,
Nga karrierizmi e pasurimi,
You get disappointed Arianita Hoti X/3 natyror Nga mjerimi e robëria?
You get sad and mad
Because all you ever wanted A jemi shporrur nga mëria,
Was to make proud your dad Për mbretëreshën time Nga urrejtja e poshtër e ligësisë,
Nga tirania e mendjemadhësisë?
But just giving up Ҫdo rrudhë në fytyrën tënde, A s’janë asnjëra rob e vetes?
Isn’t the best choice Dëfton sakrificat e mundin,
You should try more Dashurinë tënde të madhe, A jemi të lirë të flasim,të mendojmë,
A little bit colorful. Që dallgët s’mund ta tundin! Të jemi të lumtur, apo të varfër,
Të lirë të hyjmë nga porta e Parajsës,
I know it’s hard Dashuri që s’pushon, Të jetojmë e të punojmë?
But it’s not impossible Si Pranverë e lulëzuar,
Try more and more Burim dashurie i pashterruar, A jemi të lirë nga veset e së shkuarës,
And be unstoppable. Tregimi më i mirë që kam lexuar. Nga frika e përgojimit dhe e shpifjes,
Të lirë nga mendimi i të sotmës,
Believe in yourself Dorë e palodhur nga kujdesi, Të lirë nga robëria e së kaluarës?
Believe that you can Ҫdo përqafim është plot mall,
Then even your hater Dashuri e pangopur, Të parët tanë luftuan për liri,
Will turn into your fan. Që ta përshkruaj s’gjej fjalë! Me guxim e si burra,
Historia flet për ta,
You’ll achieve what you want Ti mbetesh kurdoherë, Por neve, a na lanë në liri?
You’ll make your dreams come true Poezia më e bukur që kam shkruar,
But even when you fail Ti je e ngulitur brenda meje,
Try again all you can do. Asnjëherë s’do të jesh e harruar!
Kompania finlandeze HMD Global ka bërë një paraqitje të jashtëzakoshme në MWC 2018 (Kongresin Botëror të Celularëve),
por pritet të ndodhin shumë gjëra të tjera të mira për fansat e Nokias.
G
celular të ri dhe dikush t’ju thotë se para
se ta përdorni për herë të parë, është e oogle po punon në një duhej të rrezikonim me një
rekomandueshme ta mbushni baterinë model të ri të Pixel për mendim, pritjet janë që pajisja
gjatë tërë natës apo për më shumë se tregjet në zhvillim si India të vijë me të paktën një ekran
gjashtë orë. dhe Pakistani, thuhet tani sipas AMOLED prej 5 inçësh, 3GB
Megjithatë, ky është një mit që duhet thyer, një raporti të ri. RAM dhe të njëjtën kamera
pasi që celularët e sotëm nuk kanë nevojë të 12.2MP si Pixel standard 2.
mbushen për orë të tëra para përdorimit të Economic Times ka marrë
parë, përveç nëse bateria e tyre në fillim informata që pretendojnë se Raporti poashtu ka vënë në
është 2-3 për qind – pra, në këtë rast Google është duke zhvilluar një dukje se Google gjithashtu
rekomandohet ta mbushni deri në 100% dhe telefon të ri të linjës Pixel, i cili dëshiron të sjellë Google Home
pastaj ta përdorni. pritet të debutojë në Indi diku dhe PixelBook në Indi, që do
Rekomandimet se bateria e celularit duhet në korrik ose gusht, për të t’ia lehtësojë kompanisë
të mbushet për orë të tëra janë nga koha kur konkurruar me Honor 9 Lite, amerikane konkurrencën me
në përdorim ishin bateritë ‘NiMH’, të cilat Huawei P Smart dhe Xiaomi Mi Apple, Microsoft dhe Samsung.
kishin kërkesa të caktuara sa i përkiste A1.
cikleve të mbushjes/shkarkimit, por ato
rekomandime nuk vlejnë në bateritë e sotme Lajmi zbuloi detajet që i
Lithium. përkisnin specifikimeve të
telefonit, edhepse në qoftë se
Vlen të ceket një fakt interesant i kompanisë
"Fjalën, sa e ke në gojë, e ke robin tënd, kur te del nga goja, bëhesh rob i saj"
"Njerëzit mund të kalojnë një oqean pa i lagur këmbet…por nuk mund të kalojnë kurrë jetën e tyre pa i
lagur sytë"
“Nëse më paguan sa do ti, unë punoj si dua unë… nëse më paguan sa dua unë, unë punoj si do ti!”
"Njeriu në jetë ka nevojë për 1 filxhan shkencë, 1 shishe kujdes, dhe 1 oqean durim"
"Vështirësitë e jetës disa i lodhin,të tjerë i forcojnë.Nuk ka asgjë në botë që të vrasë shpirtin e atij që
ëndërron të arrijë diçka në jetë."
Nelson Mandela
Çdo njeri që takon në jetë, është duke luftuar me problemet e tij . Ji i sjellshëm me të! Ndoshta nuk
mund t’i zgjidhesh hallet , por miresjellja jote do t’i japë kurajo të mos dorëzohet. Mirësjellja jote
mund të jete mrekullia që po priste. Shpesh , pa e ditur , në bëjme mrekullira. Osho.
Ka shumë mënyra që njeriu të pasurohet dhe këto janë kryesisht të këqija. Bekon
TREGIME
Uji, zjarri dhe morali!
Uji, Zjarri dhe Morali ishin bërë shokë, dhe gjithë kohën e kalonin së bashku.
Një mbrëmje tek po shëtisnin, ndërmjet tyre lindi pyetja se nëse ndonjëri prej tyre humbet si do të mund ta gjenin.
Pyetën ujin:
Emiri dhe statuja ynë nëse dallojnë nga njëra-tjetra!” njerëzit munden me qenë?”
Princi:”Nuk shoh asnjë dallim.”
Mandej, mësuesi shtoi sërish:”A je i “Oh, babai, e kam parë këtë.”
Nga dashuria e madhe për të birin, sigurtë për këtë?!”
mbreti i kishte sjellë një mësues të Princit i hipën kacabujtë dhe u përgjigj “Pra, çfarë mësuam nga ky udhëtim ne
ditur dhe të urtë. Një ditë, mësuesi i si me inat:”Të thashë një herë, më sot?” E pyeti babai djalin.
urtë i Emirit të vogël, e merr me vete duken të dy njëlloj.”
me qëllim që ti mësojë diçka të rëndë- Mësuesi kapi një kovë me ujë dhe ua Dhe djali u përgjigj:
sishme në jetë. hodhi dy statujave, të cilat u rrëzuan
përtokë. Statuja prej shkumësi u “Kam parë se ne kemi një qen dhe
Teksa shëtisnin në fermën e mbretit, shkërmoq, kurse tjetra thjesht shkëlqeu njerëzit në fermë kanë katër.
mësuesi e pyeti:”Cili është metali që të më shumë.
tërheq dhe të josh më fort nga gjithë Mësuesi, duke iu drejtuar Emirit të Kemi një pishinë që arrin në mes të
metalet e tjerë?” vogël i tha:”Kjo u ndodh të gjithë kopshtit tonë dhe ata kanë një liqen që
Emiri i vogël iu përgjigj aty për aty:”- njerëzve teksa përballen me sfida dhe nuk mbaron askund.
Floriri.” vështirësi në jetë. Ata që janë metal i
shtrenjtë, thjesht shkëlqejnë më fort Kemi llampa madhështore në kopshtin
Mësuesi e pyeti:”Po përse floriri?” pas çdo sfide. Kurse ata që janë prej tonë, por ata kanë yjet.
shkumësi, shkërmoqen dhe thyhen
Emiri iu përgjigj gjithë besim:”Sepse përballë sfidës më të vogël. Tarraca jonë mabron në kopshtin e
është shumë i shtrenjtë dhe i vyer. Ai përparme, kurse ata kanë të gjithë
është metali që u shkon për shtat horizontin”.
mbretërve.” Njerëzit e varfur
Mësuesi uli kokën dhe heshti për disa Babai mbeti gojhapur.
çaste. Ai vajti tek shërbëtorët dhe i Një ditë një burrë e mori djalin e tij në
urdhëroi të bëjnë dy statuja, njërën prej zonat rurale për t’i treguar atij se si
jetojnë njerëzit e varfër. Dhe djali shtoi: “Faleminderit baba, që
ari kurse tjetrën prej shkumësi, të cilën më tregove se sa të varfër jemi.”
duhej ta lyenin me ar që të mos
dallonin fare. Babai dhe djali kaluan një ditë dhe një
Dy ditë më pas, mësuesi e mori emirin natë në një fermë të një familje shumë
e vogël dhe ia tregoi dy statujat të cilat të varfër.
i kishte mbuluar me një pëlhurë. Pasi
hoqi pëlhurën, Emiri i vogël mbeti pa Kur u kthyen, babai e pyeti birin e tij,
fjalë nga bukuria e dy statujave. “Si ishte ky ekskursion?”
Mandej, mësuesi e pyeti:”Çfarë
mendon emiri ynë lidhur me këto dy “Shumë interesante!” Iu përgjigjë djali.
vepra arti?”
Princi iu përgjigj:”Janë dy statuja të “Dhe a e shikove se sa të varfër
mrekullueshme prej ari.”
Mësuesi i tha:”Sugurohu mirë princi
Kuriozitete Qëndresa 16 40
KURIOZITETE
Lotët është zbuluar se kanë efekt që të zhdukin bakteriet dhe të mbrojnë sytë
nga infeksionet.
Fjalëkryqi Qëndresa 16 42
FJALËKRYQI
QËNDRESA
QËNDRESA
LOJA TICK TAK TOE LOJA TICK TAK TOE LOJA TICK TAK TOE
Enigmë Qëndresa 16 43
LOJA LABIRINTH
Luigj Gurakuqi, At Gjergj Fishta dhe Dom Ndre Mjeda,
tre kolosë, një fotografi dhe historia e të zgjedhurve
të popullit.
Qëndresa
[ edicioni i 16]