Tema 2: Penyenggaraan dan Kesinambungan Hidup Buku Teks: Halaman 88 – 134

Bab Pembiakan

e-RPH
4 Reproduction
JAWAPAN

Buku Teks: Halaman 90 – 97

4.1 Pembiakan Seks dan Aseks

1 Isi tempat kosong dengan jawapan yang betul. SP 4.1.1 TP 1

Fill in the blanks with the correct answer.
menghasilkan zuriat mengekalkan kemandirian spesies
(a) Pembiakan ialah proses untuk
spesies.

Reproduction is the process of producing offsprings to ensure the survival of the species .
Sel pembiakan jantan (sperma)
(b) dibawa oleh lelaki.

The male reproductive cell (sperm) is carried by a male.

Sel pembiakan betina (ovum)
(c) dibawa oleh perempuan.

The female reproductive cell (ovum) is carried by a female.

2 Nyatakan jenis sel pembiakan yang ditunjukkan dalam rajah di bawah. TP 1

State the type of reproductive cell shown in the diagram below.

(a) (b)

Sel pembiakan betina (ovum) Sel pembiakan jantan (sperma)

Female reproductive cell (ovum) Male reproductive cell (sperm)

3 Bandingkan pembiakan seks dengan aseks dalam jadual di bawah. TP 3 KBAT Menganalisis

Compare sexual and asexual reproductions in the table below.

Ciri-ciri Pembiakan seks Pembiakan aseks

Characteristic Sexual reproduction Asexual reproduction

(a) Bilangan induk 2 1

Number of parent

(b) Penglibatan gamet Ya Tidak

Involvement of gametes Ya No

Tidak serupa sepenuhnya dengan

(c) Ciri-ciri anak dan induk induknya
Serupa dengan induknya
Characteristic of parent and offspring Identical to the parent
Not completely identical to the parents

Persamaan/Similarity

individu
(d) Kedua-dua jenis pembiakan menghasilkan baharu.
offsprings
Both types of reproduction produce new .

37

Conquer Sains Tkt 1-Bab 4.indd 37 11/28/22 9:36 AM

 4 Kelaskan organisma dalam peta pokok di bawah mengikut jenis pembiakannya. TP 2
Classify the organisms in the tree map below according to the type of reproduction.

Paku pakis Kucing Pokok bunga ros

Fern Cat Rose plant

Bawang Paramecium Ikan

Onion Paramecium Fish

i-THINK Peta Pokok

Organisma
Organisms

Aseks/Asexual Seks/Sexual

Paramecium Kucing/Cat
(a) (a)
Bawang/Onion Pokok bunga ros/Rose plant
(b) (b)
Paku pakis/Fern Ikan/Fish
(c) (c)

5 Nyatakan jenis persenyawaan seks yang dilakukan oleh haiwan di bawah.

State the type of sexual fertilisation carried out by the animals below. TP 2

(a) Gajah/Elephant Persenyawaan dalam/Internal fertilisation

(b) Ikan emas/Goldfish Persenyawaan luar/External fertilisation

(c) Arnab/Rabbit Persenyawaan dalam/Internal fertilisation

(d) Katak/Frog Persenyawaan luar/External fertilisation

(e) Burung helang/Eagle Persenyawaan dalam/Internal fertilisation

4.1 Belum Menguasai : TP 1 TP 2 TP 3 Menguasai : TP 1 TP 2 TP 3

38

Conquer Sains Tkt 1-Bab 4.indd 38 11/28/22 9:36 AM

 Buku Teks: Halaman 90 – 97

4.1 Pembiakan Seks dan Aseks

1 Lengkapkan peta buih di bawah dengan kepentingan pembiakan kepada organisma di muka bumi
ini. SP 4.1.2 TP 4
Complete the bubble map below with the importance of reproduction to the organisms on earth.

i-THINK Peta Buih

(a) (b)

Meneruskan Mengelakkan
kemandirian spesies kepupusan spesies
Ensure the sustainability of Avoid the extinction of a

Aktiviti PAK-21
a species species

Kepentingan
pembiakan
The importance
of reproduction
(d) (c)
Menurunkan
maklumat genetik
Menambahkan
kepada generasi
bilangan spesies
baharu
Increase the number of a
Pass on genetic
species
information onto the new
generation

2 Badak sumbu sukar membiak dan sering menjadi sasaran pemburu haram. Cadangkan tiga
langkah yang boleh diambil untuk mengelakkan kepupusan badak sumbu.
Rhinoceros are difficult to breed and often become the target of animal poachers. Suggest three ways that can be taken to prevent
the extinction of rhinoceros. SP 4.1.3 TP 4 TP 5 KBAT Mencipta

1. Memelihara dan memulihara habitat haiwan ini dengan menjadikan hutan simpan.
Preserve and conserve the habitat of this animal by creating reserved forests.

2. Mengenakan tindakan undang-undang kepada pemburu haram yang memburu haiwan ini untuk mendapatkan
sumbunya./ Impose legal action on poachers who hunt rhinoceros for the horns.

3. Meletakkan haiwan ini berpasangan di tempat yang selamat untuk menggalakkan pembiakan berlaku secara
terancang./ Place rhinoceros in pairs in a safe place to encourage reproduction to take place in a planned manner.

AKTIVITI Pembentangan STEM

Anda dikehendaki membuat satu pembentangan multimedia. Huraikan kepentingan pembiakan, kesan jika pembiakan tidak dapat berlaku
dan mensyukuri kebolehan membiak sebagai kurniaan Tuhan. TP 6
You are required to prepare a multimedia presentation. Describe the importance of reproduction, the consequences of failure to
reproduce and being grateful for the ability to reproduce as a gift from God.

4.1 Belum Menguasai : TP 4 TP 5 TP 6 Menguasai : TP 4 TP 5 TP 6

39

Conquer Sains Tkt 1-Bab 4.indd 39 11/28/22 9:36 AM

 Buku Teks: Halaman 97 – 103

4.2 Sistem Pembiakan Manusia

Jawab soalan berikut./Answer the following questions. SP 4.2.1

1 Rajah di bawah menunjukkan sistem pembiakan lelaki. Namakan setiap struktur yang berlabel dan
fungsinya dalam sistem pembiakan lelaki. TP 2 HEBAT SAINS MODUL 11
The diagram below shows the male reproductive system. Name each labelled structure and state its function in the male reproductive system.

A
E

B
F
C
G
D

Label Struktur Fungsi

Label Structure Function

Duktus sperma Menyalurkan sperma dari testis ke uretra

A Sperm duct Transport sperms from testes to urethra

Mengeluarkan bendalir yang kaya dengan nutrien untuk

Vesikel semen
B sperma
HEBAT

Seminal vesicle
Secretes slimy liquid rich in nutrient for the sperms

Uretra Menyalurkan air kencing dan sperma

C Urethra Channels urine and sperms

Zakar Menyalurkan sperma ke dalam faraj

D Penis Transport sperms into the vagina

Kelenjar prostat Mengaktifkan bendalir untuk melindungi sperma

E Prostate gland Activates fluid to protect sperms

Testis Menghasilkan sperma dan hormon seks jantan

F Testis Produces sperms and male sex hormones

Skrotum Melindungi testis

G Scrotum Protects the testes

40

Conquer Sains Tkt 1-Bab 4.indd 40 11/28/22 9:36 AM

 2 Rajah di bawah menunjukkan sistem pembiakan perempuan. Namakan setiap struktur yang berlabel
dan fungsinya dalam sistem pembiakan perempuan. TP 2 HEBAT SAINS MODUL 11
The diagram below shows the female reproductive system. Name each labelled structure and state its function in the female
reproductive system.

B C

Label/Label Struktur/Structure Fungsi/Function

Tempat berlakunya persenyawaan antara sperma dengan

Tiub Falopio
A Fallopian tube ovum
The place where fertilisation occurs between the sperm and ovum

Ovari Menghasilkan ovum dan hormon seks betina

B Ovary Produce ovum and female sex hormones

Uterus Tempat penempelan zigot dan perkembangan embrio

C Uterus The place for the implantation of zygote and the development of embryo

Menghasilkan mukus untuk memudahkan pengerakan

Serviks
D Cervix sperma
Produces mucus to ease the movement of sperms

HEBAT
Faraj Menerima sperma dan saluran untuk melahirkan bayi
E Vagina Accepts sperms and as the channel to deliver babies

3 Lengkapkan pernyataan berikut dengan perkataan yang diberikan. TP 2

Complete the statement below with the words given.

terbesar nukleus gamet

largest nucleus gamete

gamet
Ovum ialah (a) betina yang dihasilkan dalam ovari. Ovum merupakan sel
terbesar Nukleus
(b) dalam badan manusia. (c) ovum mengandungi bahan

genetik yang akan diwarisi anak.

gamete largest
The ovum is the female (a) produced in the ovary. The ovum is the (b) cell in the
nucleus
human body. The (c) of the ovum contains genetic material that will be inherited by the offspring.

4.2 Belum Menguasai : TP 2 Menguasai : TP 2

41

Conquer Sains Tkt 1-Bab 4.indd 41 11/28/22 9:36 AM

 Buku Teks: Halaman 104 – 107

4.2 Sistem Pembiakan Manusia

1 Nyatakan perbezaan antara lelaki dengan perempuan semasa akil baligh. SP 4.2.2 TP 2
State the differences in males and females during puberty.

Ciri/Characteristic Lelaki/Male Perempuan/Female

(a) Sel pembiakan Sperma Ovum
Reproductive cell Sperm Ovum

(b) Peringkat umur baligh 14 – 17 tahun 10 – 12 tahun

Age of puberty 14 – 17 years old 10 – 12 years old

(c) Perubahan fizikal Pertumbuhan bulu ketiak Pertumbuhan bulu ketiak

Physical change Armpit hair grows Armpit hair grows
Suara garau/Voice changes to a deeper tone Pembesaran payudara/Breasts grow
Pembesaran otot Pembesaran tulang pelvis
Muscles are more developed Pelvic bones grow

2 Lengkapkan peta buih berganda di bawah untuk membandingkan antara gamet jantan dengan
gamet betina. SP 4.2.3 TP 3 KBAT Menganalisis HEBAT SAINS MODUL 11
Complete the double bubble map below to compare between the male gamete and the female gamete.

i-THINK Peta Buih Berganda

(g) (b)

Sperma Ovum
Sperm Ovum

(f) (a) (c)

Boleh
Gamet Gamet
Sel pembiakan Tidak boleh
HEBAT

berenang jantan betina berenang

Male Reproductive Female
Can swim cells Cannot swim
gamete gamete

(e) (d)
Bilangan Hanya satu
sperma ovum terhasil
banyak pada satu masa
Large number of Only one ovum is
sperms produced at one
time

3 Berapakah tempoh masa sperma dan ovum boleh bertahan untuk melakukan persenyawaan?
How long can a sperm and an ovum live to carry out fertilisation? TP 3

Sperma boleh bertahan selama 72 jam, manakala ovum dapat hidup selama 48 jam. Selepas tempoh waktu itu, kedua-dua gamet

yang gagal disenyawakan akan mati.

Sperm can live for up to 72 hours, while ovum can live for 48 hours. After that, both unfertilised gametes will die.

4 Apakah fungsi nukleus yang ada pada gamet jantan dan gamet betina? TP 3
What is the function of nucleus within the male and female gametes?

Nukleus membawa maklumat genetik organisma tersebut untuk diturunkan kepada zuriatnya.

Nucleus carries the genetic information of the organism to pass on its offspring.

4.2 Belum Menguasai : TP 2 TP 3 Menguasai : TP 2 TP 3

42

Conquer Sains Tkt 1-Bab 4.indd 42 11/28/22 9:36 AM

 Buku Teks: Halaman 104 – 107

4.3 Kitar Haid

Kaji kitar haid di bawah dan jawab soalan berikut. SP 4.3.1 SP 4.3.2 SP 4.3.3
Study the menstrual cycle below and answer the following questions.
Hari/Day 1
ke-2
ke-3
ke-4
ke-28 ke-5
ke-27 ke-6
ke-26
ke-7
ke-25 1
4 2 ke-8
ke-24 3 ke-9
ke-23
ke-10
ke-22 ke-11
ke-21 ke-12
ke-20 ke-13
ke-19 ke-14
ke-18 ke-15
ke-17 ke-16

1 Huraikan secara ringkas maksud kitar haid./Briefly describe the meaning of the menstrual cycle. TP 2 KBAT Menganalisis

Kitar yang melibatkan pemecahan dan pembinaan lapisan dinding uterus serta pembebasan ovum daripada ovari

The cycle that involves the breakdown and the formation of the lining in the uterine wall and the release of ovum from the ovary

2 Nyatakan bilangan hari bagi setiap kitaran haid./State the number of days for every menstrual cycle. TP 1

28 hari/28 days

3 Lengkapkan perubahan pada dinding uterus mengikut fasanya untuk menerangkan kitar haid. TP 3
Complete the changes in the uterine wall according to the phase to explain the menstrual cycle.

uterus
Fasa 1 (a) Lapisan terurai.
Phase 1
Uterine
wall lining breaks down.

mula menebal
Fasa 2 (b) Dinding uterus .
Phase 2
starts to thicken
Uterine lining .

Pengovulan
(c) berlaku semasa fasa subur.
Fasa 3 Persenyawaan
paling mungkin berlaku ketika ini.
Phase 3
Ovulation Fertilisation
occurs during the fertile phase.
is likely to happen at this time.

menebal
Fasa 4 (d) Dinding uterus terus .
Phase 4
thicken
Uterine lining continues to .

4 Apabila remaja perempuan mencapai akil baligh, mereka mudah mengalami masalah bau badan
terutamanya ketika haid. Nyatakan sebab dan berikan cara untuk mengatasi masalah itu.
When adolescent girls reach puberty, they are prone to experience body odour problem especially during menstruation.
State the reason and ways to overcome the problem. TP 3 KBAT Menganalisis

[Mengapa] Selepas akil baligh, pengeluaran hormon yang tidak seimbang menyebabkan badan mudah berbau.

[Bagaimana] Oleh itu, mereka perlu kerap mandi dan menukar tuala wanita agar organ pembiakan tidak dijangkiti bakteria.

[Why] After puberty, the imbalanced hormone production causes the body to be prone to smell. [How] Therefore, they need to regularly shower

and change pads so that the reproductive organs do no get bacterial infection.

43

Conquer Sains Tkt 1-Bab 4.indd 43 11/28/22 9:36 AM

 5 Nyatakan sama ada pernyataan berikut adalah Benar atau Palsu bagi mengurus kebersihan diri ketika
haid./State whether the following statements are True or False to manage personal hygiene during menstruation. TP 2

Pernyataan/Statement Benar/Palsu/True/False
(a) Menukar tuala wanita setiap 5 atau 6 jam Benar
Changing sanitary pads every 5 or 6 hours True

(b) Mandi dengan kerap Benar

Bathing frequently True

(c) Mengurangkan aktiviti luar untuk mengelakkan perpeluhan Palsu

Decreasing outdoor activities to avoid sweating False

Buku Teks: Halaman 107 – 110

4.4 Persenyawaan dan Kehamilan

Jawab soalan berikut./Answer the following questions. SP 4.4.1

1 Rajah di sebelah menunjukkan suatu proses yang berlaku antara ovum dan sperma.
The diagram on the right shows a process that occurs between the ovum and the sperm.
(a) Apakah proses X yang berlaku apabila sperma bertemu dengan ovum? TP 1
What is process X that occurs when the sperm meets the ovum?

Proses persenyawaan/Fertilisation
Proses X/Process X
(b) Apakah yang terbentuk apabila proses X berlaku?/What is formed when process X occurs? TP 1

Zigot/A zygote

2 Lengkapkan peta alir di bawah tentang urutan pergerakan sperma dari testis ke tiub Falopio untuk
mensenyawakan ovum./Complete the flow map below about the sequence of the movement of sperms from the testis to the
Fallopian tube in order to fertilise the ovum. TP 2
i-THINK Peta Alir

Testis (a) Duktus sperma (b) Kelenjar prostat

Testis Sperm duct Prostate gland

Uretra (c) Zakar (d) Faraj

Urethra Penis Vagina

(e) Serviks (f) Uterus Tiub Falopio

Cervix Uterus Fallopian tube

3 Puan Zarina mendapat tawaran bekerja di sebuah syarikat. Mengikut prosedur syarikat itu, pekerja
baharu perlu membuat imbasan X-ray sebagai ujian saringan kesihatan sebelum mula bekerja.
Bagaimanapun, Puan Zarina didapati hamil dua minggu. Apakah yang perlu dilakukannya? Wajarkan
tindakannya.
Puan Zarina has been offered a position in a company. The company’s procedure stated that new employees must undergo X-ray scans
for the health screening test before starting work. However, Puan Zarina is found out to be two weeks pregnant. What must she do?
Justify her action. TP 3 KBAT Menilai

[Apa] Puan Zarina perlu memberitahu pihak hospital mengenai kehamilannya sebelum melakukan ujian saringan kesihatan itu

[Mengapa] kerana sinar-X adalah berbahaya dan boleh menyebabkan kecacatan pada janin./[What] Puan Zarina needs to inform

the hospital about her pregnancy before undergoing the health screening test [Why] as X-ray is dangerous and can cause deformation in the foetus.

4.3
Belum Menguasai : TP 1 TP 2 TP 3 Menguasai : TP 1 TP 2 TP 3
4.4

44

Conquer Sains Tkt 1-Bab 4.indd 44 11/28/22 9:36 AM

 Buku Teks: Halaman 107 – 110

4.4 Persenyawaan dan Kehamilan

1 Rajah di bawah menunjukkan struktur dalam uterus. SP 4.4.2

The diagram below shows the structures in the uterus.

(a) Plasenta (b) Tali pusat

Placenta Umbilical cord

(c) Fetus
Foetus
(d) Bendalir amnion
Amniotic fluid

(a) Labelkan struktur dalam rajah di atas dengan perkataan yang diberikan. TP 2
Label the structures in the diagram with the words given.

Fetus Bendalir amnion Tali pusat Plasenta

Foetus Amniotic fluid Umbilical cord Placenta

(b) Tulis fungsi struktur-struktur dalam jadual di bawah. TP 3

Write the function of the structures in the table below.

Struktur/Structure Fungsi/Function

(i) Tali pusat Menyalurkan makanan dan oksigen dari ibu ke embrio
Umbilical cord Channels food and oxygen from the mother to the embryo

(ii) Plasenta Membekalkan makanan dan oksigen kepada embrio

Placenta Supplies food and oxygen to the embryo

(iii) Fetus Perkembangan manusia di mana anggota badannya boleh dikenal pasti
Foetus Human development in which its limbs can be identified

(iv) Bendalir amnion Bendalir yang melindungi fetus daripada hentakan dan menyerap kejutan
Amniotic fluid Fluid that protects the foetus from concussion and absorbs shock

2 Nyatakan peringkat kehamilan daripada perkembangan zigot sehingga berlakunya kelahiran.

State the stages in pregnancy from the development of the zygote until birth. SP 4.4.2 TP 2

Perkembangan
Progress

(a) (b) (c) (d)

Peringkat Zigot Embrio Fetus Bayi
Stage Zygote Embryo Foetus Baby

4.4 Belum Menguasai : TP 2 TP 3 Menguasai : TP 2 TP 3

45

Conquer Sains Tkt 1-Bab 4.indd 45 11/28/22 9:36 AM

 Buku Teks: Halaman 111 – 114

4.5 Faktor yang Mempengaruhi Perkembangan Fetus dan Bayi

Jawab soalan berikut./Answer the following questions.

1 Lengkapkan kelas makanan yang perlu diambil oleh wanita hamil. SP 4.5.1 TP 2
Complete the food class that must be taken by pregnant women.

Kelas makanan/Food class Fungsi/Function

Membekalkan tenaga kepada ibu hamil
(a) Karbohidrat/Carbohydrates Supply energy to pregnant mothers

Pertumbuhan sel-sel baharu dan sel pada fetus

(b) Protein/Proteins For the growth of new and foetal cells

Penting bagi perkembangan sistem saraf fetus

(c) Asid folik/Folic acid Important for the development of foetal nerve system

Pembentukan tulang fetus yang sihat

(d) Kalsium/Calcium Healthy formation of foetal bones

Mencegah ibu hamil daripada menghidap anemia

(e) Ferum/Iron Preventing anaemia in pregnant mothers

2 Tulis tiga kebaikan susu ibu kepada bayi./Write three benefits of breast milk to babies. SP 4.5.2 TP 3

Mengandungi antibodi/Contains antibodies

1.
Mengeratkan hubungan antara ibu dengan anak/Strengthens the bond between the mother and child
2.
Suhu yang sesuai/Has a suitable temperature
3.

3 Adakah susu formula suatu pilihan yang lebih baik daripada susu ibu untuk diberikan kepada bayi
yang baru dilahirkan? Berikan alasan anda. SP 4.5.3 TP 4 KBAT Menganalisis
Is formula milk the better choice than breast milk to be given to newborn babies? Give your reasons.

Tidak, [Mengapa 1] susu formula mengandungi kurang nutrisi dan [Mengapa 2] tidak membekalkan antibodi secukupnya

yang diperlukan oleh bayi./No, [Why 1] formula milk contains less nutrition and [Why 2] does not provide enough antibodies needed by babies.

4 Lengkapkan pernyataan berikut mengenai kesan bahan yang boleh memudaratkan fetus.
Complete the following statements regarding the effects of harmful substances to foetuses. SP 4.5.4 TP 3

dadah pramatang Sindrom Alkohol Fetus cacat jantung kematian

drug prematurely Foetal Alcohol Syndrome disabled heart mortality

kematian
(a) Rokok meningkatkan risiko bayi semasa kelahiran. Rokok juga
pramatang
meninggikan kemungkinan bayi yang dilahirkan bersaiz kecil atau .
mortality
Cigarette increases the risk of infant during birth. It also increases the possibility of babies being
prematurely
born with a small size or .
Sindrom Alkohol Fetus
(b) Minuman beralkohol memungkinkan bayi menghidap dan terencat.
jantung
Bayi mungkin menghadapi masalah dengan fungsi otak, sistem saraf dan .
Foetal Alcohol Syndrome
Alcoholic drink makes it likely for the baby to be born with and retarded. The baby may have
heart
problems with the functions of brain, nerve system and .
dadah cacat
(c) Bayi yang dilahirkan oleh ibu yang menagih berkemungkinan .
drug disabled
Babies born to mothers addicted to may be .

4.5 Belum Menguasai : TP 2 TP 3 TP 4 Menguasai : TP 2 TP 3 TP 4

46

Conquer Sains Tkt 1-Bab 4.indd 46 11/28/22 9:36 AM

 Buku Teks: Halaman 115 – 118

4.6 Kemandulan dan Pencegahan Kehamilan

Jawab soalan berikut./Answer the following questions. SP 4.6.1 SP 4.6.2 SP 4.6.3 SP 4.6.4

1 Lengkapkan peta buih berganda di bawah dengan faktor-faktor yang menyebabkan kemandulan pada
lelaki dan wanita./Complete the double bubble map below with factors causing sterility in males and females. TP 3
i-THINK Peta Buih Berganda

(a) (b)
Tiub Falopio
Duktus sperma
tersumbat
tersumbat
Blocked sperm
Kesukaran Blocked Fallopian
untuk tube

Aktiviti PAK-21
duct Kemandulan mendapatkan Kemandulan
lelaki zuriat wanita
Male sterility Difficulties in Female sterility
(d) (c)
bearing children
Ovari tidak
Bilangan menghasilkan
sperma sedikit ovum/Ovary not
Low sperm count producing
ovum

2 Nyatakan kaedah untuk merancang keluarga dengan mencegah kehamilan dalam peta buih
di bawah./State the family planning method through contraception in the bubble map below. TP 2
i-THINK Peta Buih
(a)

Menggunakan
IUCD
(f) Using IUCD (b)
Menggunakan
Memasang
pil pencegah
implan
hamil
Using implants
Using contraceptive
pills Kaedah
merancang
keluarga
(e) Family planning (c)
methods
Penggunaan Ligasi
kondom Ligation
Using condoms (d)

Vasektomi
Vasectomy

AKTIVITI Table Talkers

Bentuk satu kumpulan terdiri daripada lima orang untuk membuat perbincangan secara lisan mengenai pencegahan kehamilan. Topik
yang perlu dibincangkan adalah seperti berikut: TP 6
Form a group of five to carry out a verbal discussion on contraception. The topics to be discussed are as follows:
(a) Maksud pencegahan kehamilan/Definition of contraception
(b) Jenis dan fungsi pencegahan kehamilan/Types and functions of contraception
(c) Kesan buruk penyalahgunaan pengetahuan tentang pencegahan kehamilan
Disadvantages on the abuse of knowledge about contraception

4.6 Belum Menguasai : TP 2 TP 3 TP 6 Menguasai : TP 2 TP 3 TP 6

47

Conquer Sains Tkt 1-Bab 4.indd 47 11/28/22 9:36 AM

 Buku Teks: Halaman 119 – 130

4.7 Pembiakan Tumbuhan

Jawab soalan berikut berdasarkan rajah keratan rentas sekuntum bunga di bawah. SP 4.7.1
Answer the following questions based on the diagram of the cross section of a flower below.

(a) Stigma/Stigma
(e) Anter/Anther

(b) Filamen/Filament
(d) Ranggi/Petal
(c) Ovari/Ovary

1 Labelkan bahagian bunga dalam rajah di atas dengan perkataan berikut. TP 2

Label the structures of the flower in the diagram above with the following words.

Ranggi    Anter    Stigma    Ovari    Filamen
Petal Anther Stigma Ovary Filament

2 Nyatakan fungsi setiap bahagian bunga dalam jadual di bawah. TP 2

State the function of the structure of the flower in the table below.

Bahagian/Structure Fungsi/Function

(a) Ranggi Kelopak bunga untuk menarik perhatian serangga

Petal Attracts insects

(b) Anter Menghasilkan butir debunga

Anther Produces pollen grains

(c) Ovari Menghasilkan ovul

Ovary Produces ovule

(d) Filamen Memegang anter

Filament Holds the anther

(e) Stigma Menghasilkan lekitan untuk melekatkan butir debunga

Stigma Provides the sticky surface for pollen grains to stick onto

3 Kelaskan bahagian struktur bunga kepada jantan dan betina dalam peta pokok di bawah. TP 2
Classify the parts of the structure of the flower into male and female in the tree map below.
i-THINK Peta Pokok

Struktur bunga/Flower structure

Jantan (stamen)/Male (stamen) Betina (pistil)/Female (pistil)

(a) Filamen/Filament (d) Stigma/Stigma

(b) Anter/Anther (e) Stil/Style

Debunga/Pollen Ovari/Ovary
(c) (f)

4.7 Belum Menguasai : TP 2 Menguasai : TP 2

48

Conquer Sains Tkt 1-Bab 4.indd 48 11/28/22 9:36 AM

 Buku Teks: Halaman 119 – 130

4.7 Pembiakan Tumbuhan

Jawab soalan berikut./Answer the following questions. SP 4.7.2

1 Apakah maksud pendebungaan?/ What is the meaning of pollination? TP 1

butir debunga anter stigma

Proses pemindahan dari ke
pollen grains anther stigma
The transferring process of from the to the .

2 Berikan dua contoh agen pendebungaan./Give two examples of pollinating agents. TP 1

Angin/Wind Serangga/Insect
1. 2.

3 Lengkapkan jadual di bawah dengan perbandingan antara pendebungaan sendiri dengan

pendebungaan kacuk. TP 2
Complete the table below with the comparison between self-pollination and cross-pollination.

Ciri/Characteristic Pendebungaan sendiri/Self-pollination Pendebungaan kacuk/Cross-pollination

Rajah
Diagram

Antara dua bunga pada pokok yang

Dalam pokok atau bunga yang
(b) berlainan tetapi spesies yang
Tempat berlaku sama
(a) sama
Where it happens
same different
Within the (a) flower or plant Between two flowers of (b) plants
of the same species

Kualiti biji benih Kurang/Low Lebih/High

Quality of seeds (c) berkualiti/quality (d) berkualiti/quality

Rintangan
terhadap (e) Kurang rintang terhadap (f) Lebih rintang terhadap
penyakit penyakit penyakit
Resistance against Less More
diseases (e) resistant to diseases (f) resistant to diseases

Kepelbagaian (g) (g)

pada tumbuhan Tidak menghasilkan kepelbagaian (varieti) Menghasilkan kepelbagaian (varieti) baharu
baharu Does not produce varieties Produces new varieties
Varieties of new plants

4 Berikan empat contoh varieti baharu hasil pendebungaan kacuk dalam pertanian. TP 2
Give four examples of new varieties in agriculture as a result of cross-pollination.

1. Kelapa sawit, Tenera/Oil palm, Tenera 3. Jagung, Masmadu/Corn, Masmadu

2. Pomelo, Melomas/Pomelo, Melomas 4. Pokok betik, Eksotika/Papaya, Eksotika

4.7 Belum Menguasai : TP 1 TP 2 Menguasai : TP 1 TP 2

49

Conquer Sains Tkt 1-Bab 4.indd 49 11/28/22 9:36 AM

 Buku Teks: Halaman 119 – 130

4.7 Pembiakan Tumbuhan

Lengkapkan pernyataan di bawah tentang proses persenyawaan tumbuhan dengan perkataan yang
diberikan./Complete the statements below about the fertilisation process of plants with the given words. SP 4.7.3 TP 2

buah/fruit gula/sugar

bergabung/fuses zigot/zygote

persenyawaan/fertilisation ovari/ovary
Aktiviti PAK-21

gamet jantan/male gamete biji benih/seed

gula
(a) Butir debunga jatuh di atas stigma. Stigma melekit kerana mengandungi larutan
untuk perkembangan butir debunga.
sugar
Pollen grains fall onto the stigma. The stigma is sticky as it contains a solution for the development of the
pollen grains.

gamet jantan ovari

(b) Tiub debunga membawa dan tumbuh ke arah yang
mengandungi ovul.
male gamete ovary
The pollen tube carries the and grows towards the which contains the ovule.

persenyawaan
(c) Proses berlaku apabila tiub debunga menembusi ovul. Gamet jantan di
bergabung
dalam tiub debunga dengan gamet betina di dalam ovul untuk membentuk
zigot
.
fertilisation
The process happens when the pollen tube penetrates the ovule. The male gamete in the pollen tube
fuses zygote
with the female gamete in the ovule to form a .

biji benih
(d) Selepas persenyawaan, ovul berkembang menjadi manakala ovari berkembang
buah
menjadi .
seed fruit
After fertilisation, the ovule develops into a and the ovary develops into a .

AKTIVITI Think-Pair-Share STEM

Anda dikehendaki membincangkan mengenai proses pendebungaan menggunakan model struktur bunga raya. Labelkan struktur bunga
raya itu berserta dengan fungsinya. Kemudian, bincangkan dengan seorang rakan dan kongsikan maklumat daripada hasil perbincangan
tersebut. TP 5 KBAT Menganalisis
You are required to discuss about the pollination process using a model of the structure of hibiscus. Label the structures of the hibiscus
along with their functions. Then, discuss with a friend and share the information from the discussion.

4.7 Belum Menguasai : TP 2 TP 5 Menguasai : TP 2 TP 5

50

Conquer Sains Tkt 1-Bab 4.indd 50 11/28/22 9:36 AM

 Buku Teks: Halaman 119 – 130

4.7 Pembiakan Tumbuhan

Jalankan eksperimen berikut./Carry out the following experiment. SP 4.7.4 TP 3 KBAT Menganalisis

Tujuan: Untuk memerhatikan proses percambahan biji benih

Aim: To observe the germination of seeds

Bahan: Biji benih kacang hijau, pita selofan, botol kecil, kapas
Materials: Green bean seeds, cellophane tape, small bottle, cotton wool

Prosedur/Procedure:
1 Cambahkan kira-kira lima biji benih kacang hijau di atas kapas basah.
Germinate at least five green bean seeds on wet cotton wool.
2 Perhatikan peringkat percambahan biji benih selama lima hari berturut-turut.
Observe the stages of seed germination for five days in a row.
3 Rekod dan lukis perkembangan anak benih setiap hari dalam kotak di bawah.
Record and draw the growth of the seeds every day in the boxes below.

Pemerhatian/Observation:

Hari pertama/Day one Hari kedua/Day two

Eksperimen
Radikel terbentuk. Akar terbentuk.
Radicle is formed. Root is formed.
(Lukisan murid)/(Student’s drawing) (Lukisan murid)/(Student’s drawing)

Hari ketiga/Day three Hari keempat/Day four

Kotiledon keluar daripada tana. Plumul terbentuk.

Cotyledon grows out of the ground. Plumule is formed.
(Lukisan murid)/(Student’s drawing) (Lukisan murid)/(Student’s drawing)

Hari kelima/Day five

Daun dan batang terbentuk.

Leaves and stem are formed.
(Lukisan murid)/(Student’s drawing)

4.7 Belum Menguasai : TP 3 Menguasai : TP 3

51

Conquer Sains Tkt 1-Bab 4.indd 51 11/28/22 9:36 AM

 Buku Teks: Halaman 119 – 130

4.7 Pembiakan Tumbuhan

Jawab soalan berikut./Answer the following questions. SP 4.7.4

1 Labelkan struktur biji benih di bawah dengan perkataan yang diberikan. TP 2

Label the structure of a seed below with the given words.

(i) Kotiledon/Cotyledon
Testa/Testa
(i) Testa
Testa Mikropil/Micropyle
(ii) Plumul/Plumule (iii) Mikropil
Micropyle
Hilum/Hilum
(iv) Radikel
(ii) Hilum Radicle Kotiledon/Cotyledon
Hilum
Radikel/Radicle
(a) Pandangan
(a) Pandangan
sisi sisi (b) Keratan(b)
memanjang
Keratan memanjang Plumul/Plumule
Side view Side view LongitudinalLongitudinal
view view

2 Lengkapkan jadual di bawah dengan struktur dan fungsi biji benih. TP 2

Complete the table below with the structure and function of a seed.

Bahagian Struktur Fungsi

Part Structure Function
(a) Testa Lapisan luar yang melindungi biji benih
Testa Outer layer that protects the seed
air
(b) Liang kecil yang membolehkan dan
Kulit biji Mikropil udara
External Micropyle untuk masuk ke dalam biji benih
water air
Small hole that enables and to enter the seed
Hilum (c) Bahagian di mana biji benih melekat pada buah
Hilum Place where the seed sticks to the fruit
(d) (e) Menyimpan makanan dalam bentuk kanji
untuk
Kotiledon dibekalkan ketika percambahan biji benih
Cotyledon starch germination
Stores food in the form of to be provided during
Embrio of the seed
Embryo Plumul (f) Bahagian embrio yang berkembang menjadi pucuk
Plumule Part of embryo that develops into shoot
embrio
(g) Radikel (h) Bahagian yang berkembang menjadi akar
Radicle embryo
Part of that develops into root

3 Tulis nombor bagi urutan yang betul dalam proses percambahan biji benih. TP 3
Write the number for the correct order of the seed germination process.

Proses percambahan biji benih/Seed germination process

(a) Kotiledon menjadi semakin kecut dan gugur./The cotyledon becomes shrivelled and falls off. 5

(b) Radikel tumbuh ke bawah./The radicle grows downwards. 3

(c) Testa mula merekah./The testa starts to crack. 2

(d) Plumul tumbuh ke atas./The plumule grows upwards. 4

(e) Biji benih menyerap air melalui mikropil./The seed absorbs water through the micropyle. 1

4.7
Belum Menguasai : TP 2 TP 3 Menguasai : TP 2 TP 3

TAHAP PENGUASAAN YANG DICAPAI 1 2 3 4 5 6

52

Conquer Sains Tkt 1-Bab 4.indd 52 11/28/22 9:36 AM

 e-Soalan

Reviu Bab 4 Imbas kod QR untuk

mendapat latihan
tambahan Bab 4.
Soalan Objektif Untuk tujuan pembelajaran

1 Rajah 1 menunjukkan sejenis organisma yang 4 Apakah proses yang berlaku semasa fasa
tinggal di dalam laut. subur?
Diagram 1 shows an organism that lives in the sea. What is the process that occurs during the fertile phase?
A Penempelan
Implantation
B Pengovulan
Ovulation
C Penguraian
Break down
D Pemulihan
Repair

5 Tali pusat ialah struktur yang penting dalam

kehamilan. Apakah fungsi tali pusat kepada
fetus yang dikandung ibunya?
Rajah 1/Diagram 1 The umbilical cord is an important structure in pregnancy.
What is the function to the foetus carried by the mother?
Antara yang berikut, yang manakah cara A Membekalkan makanan dan oksigen
pembiakan bagi organisma tersebut? kepada fetus
Which of the following is the reproduction method of the Supplies food and oxygen to the foetus
organism? B Mengekalkan kedudukan fetus di dalam
A Pertunasan uterus ibunya
Budding Holds the position of the foetus inside the mother’s
B Belahan dedua uterus
Binary fission C Menyalurkan makanan dan oksigen
C Penjanaan semula daripada ibu kepada fetus
Regeneration Channels food and oxygen from the mother to the foetus
D Pembentukan spora D Melindungi fetus daripada hentakan dan
Spore formation
menyerap kejutan
Protects foetus from impact and absorbs shock
2 Haiwan yang manakah menjalankan
persenyawaan luar? 6 Antara yang berikut, yang manakah bukan
Which animal undergoes external fertilisation?
syarat percambahan biji benih?
A Ikan lumba-lumba Which of the following is not the condition for germination of
Dolphin seeds?
B Ikan tilapia A Air C Udara
Tilapia Water Air
C Kambing B Suhu D Jenis biji benih
Goat Temperature Type of seeds
D Harimau
Tiger 7 Antara pernyataan berikut, yang manakah
benar tentang struktur biji benih?
3 Apakah fungsi duktus sperma dalam sistem Which of the following statements is true about the structure
pembiakan lelaki? of a seed?
What is the function of sperm duct in the male reproductive A Hilum ialah struktur embrio biji benih
system? Hilum is the embryo structure of the seed
A Menghasilkan sperma B Kotiledon ialah struktur kulit biji benih
Produces sperms Cotyledon is the external structure of the seed
B Menghasilkan nutrien untuk sperma C Radikel berkembang menjadi pucuk
Produces nutrients for sperms
ketika percambahan
C Menghantar sperma dari testis ke uretra Radicle develops into shoot during germination
Transports sperms from the testis to the urethra
D Semasa percambahan, kotiledon
e-Soalan

D Merembeskan mukus yang membolehkan membekalkan makanan kepada biji benih

sperma berenang dengan mudah During germination, cotyledon provides food to the seed
Secretes mucous that enables sperms to swim easily

53

Conquer Sains Tkt 1-Bab 4.indd 53 11/28/22 9:36 AM

 Soalan Subjektif
1 (a) Padankan haiwan berikut dengan jenis persenyawaannya.
Match the following animals to their type of fertilisations.

(i) Menjalankan persenyawaan luar di

mana gamet jantan dan gamet betina
bergabung di luar tubuh betina/Carries
out external fertilisation in which the male and female
gametes fuse outside the female body

(ii) Menjalankan persenyawaan dalam di

mana gamet jantan dan gamet betina
bergabung di dalam tubuh betina/
Carries out internal fertilisation in which the male and
female gametes fuse inside the female body

[2 markah/marks] TP 3

(b) Tulis fasa-fasa dalam kitar haid berdasarkan hari yang diberikan di bawah.
Write the phases in the menstrual cycle based on the days given below.

Fasa subur Fasa pemulihan Fasa haid Fasa prahaid

Fertile phase Repair phase Menstruation phase Premenstruation phase

Hari/Days Fasa/Phase
1–5 (i) Fasa haid/Menstruation phase

6 – 11 (ii) Fasa pemulihan/Repair phase

12 – 17 (iii) Fasa subur/Fertile phase

18 – 28 (iv) Fasa prahaid/Premenstrual phase

[2 markah/marks] TP 1

2 (a) Rajah 1.1 menunjukkan dua jenis organisma hidup./Diagram 1.1 shows two living organisms.

Organisma/Organism X Organisma/Organism Y
Rajah 1.1/Diagram 1.1

(i) Nyatakan jenis pembiakan organisma X dan Y berdasarkan Rajah 1.1.

State the type of reproductions of organisms X and Y based on Diagram 1.1.

Organisma/Organism X : Pembiakan seks/Sexual reproduction

Organisma/Organism Y : Pembiakan aseks/Asexual reproduction

[2 markah/marks] TP 1

(ii) Bandingkan penglibatan gamet dalam persenyawaan bagi organisma X dan Y.

Compare the involvement of gametes in the fertilisation of organisms X and Y. KBAT Menganalisis

[Apa] Organisma X memerlukan kedua-dua gamet jantan dan gamet betina dalam persenyawaan, manakala

persenyawaan bagi organisma Y hanya melibatkan satu induk sahaja./[What] Organism X requires both male and female

gametes in the fertilisation whereas the fertilisation of organism Y only involves a parent.

[2 markah/marks] TP 4
54

Conquer Sains Tkt 1-Bab 4.indd 54 11/28/22 9:36 AM

 (iii) Ramalkan apa yang akan berlaku sekiranya kadar pembiakan suatu organisma semakin
berkurang. KBAT Menganalisis
Predict what will happen if the rate of breeding of an organism decreases.

Organisma tersebut tidak dapat mengembangkan spesiesnya dan mungkin menghadapi ancaman kepupusan.

The organism is unable to develop its species and might face extinction.

[1 markah/mark] TP 6

(b) Rajah 1.2 menunjukkan sejenis buah mangga yang terkenal dari negeri Perlis.
Diagram 1.2 shows a famous type of mangoes from Perlis.

Rajah 1.2/Diagram 1.2

(i) Apakah jenis pendebungaan yang dijalankan oleh buah mangga tersebut? Berikan
alasan anda./What is the type of pollination carried out by the mangoes? Give your reason. KBAT Menganalisis
[Apa] Pendebungaan kacuk. [Mengapa] Pendebungaan tersebut melibatkan pemindahan debunga dari bahagian

jantan bunga (anter) suatu pokok ke bahagian betina bunga (stigma) pada pokok yang berbeza.

[What] Cross-pollination. [Why] The pollination involves the transfer of pollen grains from the male part of the flower (anther) of

a tree to the female part of the flower (stigma) of a different tree.

[3 markah/marks] TP 4

(ii) Berikan dua contoh tumbuhan lain yang menjalankan jenis pendebungaan yang sama
seperti di 2(b)(i)./Give two examples of other plants that carry out the same type of pollination as in 2(b)(i).
Jagung Masmadu dan Betik Eksotik/Masmadu corn and Eksotika papaya

[2 markah/marks] TP 3

(iii) Sekumpulan petani ingin memasarkan buah mangga tersebut ke luar negara. Mereka
ingin menggunakan kaedah pendebungaan di 2(b)(i).
A group of farmers wants to promote the mangoes to overseas. They wish to use the pollination method in 2(b)(i).
Berikan dua kelebihan jenis pendebungaan tersebut untuk pemasaran ke luar negara.
Give two advantages of the type of pollination for overseas promotion. KBAT Menganalisis

[Apa 1] Hasil tanaman pokok itu mempunyai kualiti yang baik dan [Apa 2] tahap rintangan yang lebih tinggi

terhadap penyakit dan serangga perosak.

[What 1] The yields have good quality and [What 2] better resistance towards diseases and pests.

[2 markah/marks] TP 4

3 Amelia yang sedang mengandung enam bulan didapati menghidap penyakit peparu berair. Dia perlu
membuat pemeriksaan menggunakan sinar-X.
Wajarkah dia menjalani prosedur tersebut dan apakah kesan kepada kandungannya? PISA/
TIMSS KBAT Menilai
Amelia who is six months pregnant is found to contract pneumonia. She needs an examination using an X-ray.
Should she undergo the procedure and what is the effect on her baby?

Tidak wajar. [Mengapa] Ini kerana radiasi daripada sinar-X boleh menyebabkan kesan yang buruk kepada kandungannya

seperti kecacatan fetus serta boleh membawa maut.

No. [Why] This is because the X-ray radiation can have negative effects on the baby such as deformation in the foetus and could lead to death.

[2 markah/marks] TP 5
55

Conquer Sains Tkt 1-Bab 4.indd 55 11/28/22 9:36 AM