Tablo 9.9.Performans göstergelerini veri gereksinimlerine bağlama. (Bostan Et al., 2005, Bölüm 3.

Gösterge Tanım Birimler Veri gerekiyor

Altyapının etkinliği Altyapının işleyen kısmı
Kırpma yoğunluğu Gerçek Toplam altyapı
kırpılmış alan % Fiili ekilen alan (ha) Sulanabilir alan (ha)
Sulanabilir
alan
kg/ha Bitkisel üretim (kg) Ekilen alan (ha)
– Ortalama ekili alan (ha) Başlangıçtaki toplam
mahsul verimi Ekin sulanabilir alan (ha)
üretimi
– Mahsul su talebi (mm)etkili yağmur tümü
Ekili alan
(mm)Sulama wsu beslemesi (mm)
Sulanabilir alanın sürdürülebilirliği Ortalama 3
kırpılmış alan – gerçek hacim teslim edildi (m )Amaçlanan/planlanan
İlk toplam sulanabilir alan 3
teslim edilecek hacim (m )
Toplam tüketilen oran Ekin suyu talebi - efektif yağış
3
kg/m Mahsul üretimi (kg)
Hacim Komuta alanına verilen su miktarı 3
Teslimat performans oranı Gerçek Su akışı Sağlanan sulama suyu hacmi (m )
amaçlanansu akışı – Gerçek su seviyesi (m) Tasarım
su verimliliği Hasat edilen mahsulün verimi su seviyesi (m)
Tedarik edilen sulama suyu hacmi – Mahsul su talebi (mm) etkili yağmur tümü
(mm)Sulama wsu beslemesi (mm)
Su seviyesi oran Gerçek su seviyesi – Sayısı İşleyen yapılar Toplam sayısı yapıların
Tasarım su seviyesi
saha uygulaması oran Ekin suyu talebi - efektif yağış
Hacim Tarlalara verilen su miktarı

yeraltı suyu derinliği Yeraltı suyu derinliği M Yeraltı suyu derinliği (m)
Tuzluluk gösterge değeri Gerçek tuzluluk bedeli ödenecek
konsantrasyonu Kritik tuzluluk
konsantrasyonu
İşletme ve Bakım fraksiyonu Sürdürülebilir MOM için
toplam bütçe
Tahsilat oranı Sulama hizmet bedeli
tahsil edildi Sulama hizmet
Gerçek tuzluluk konsantrasyonu (mmho/cm) Kritik tuzluluk konsantrasyonu – Toplanan sulama hizmet bedeli ($)
(mmho/cm) Ödenmesi gereken sulama hizmet bedeli
– MOM Maliyeti ($) ($)
Sürdürülebilir MOM için toplam bütçe ($)

İşletme ve Bakım, işletme ve bakım; MOM, yönetim, işletme ve bakım.

Tablo 9.13.Şema düzeyinde yönetim, işletme ve bakım performansını değerlendirmek için temel göstergeler.

A
göstergeler Tanım notlar

Tarımsal üretim
Toplam mevsimsel birim komut alanı başına kırpılan alan (kırpma yoğunluğu) Kırpılan toplam mevsimlik alan A
Sistemin toplam komut alanı
Toplam mevsimlik mahsul üretimi (t) Komuta alanı içindeki mahsul türüne göre toplam mevsimlik mahsul üretimi A
Birim komuta alanı başına toplam mevsimlik mahsul üretimi (mahsul verimi, kg/ha) Toplam mevsimlik mahsul üretimi A
Sistemin toplam konut alanı
Bitkisel üretimin toplam mevsimsel değeri ($) Tarımsal mahsulün toplam mevsimsel değeri alınan üretim

Aüreticiler tarafından
Kişi başına bitkisel üretimin toplam mevsimsel değeri birim komuta alanı ($/ha) Mahsul üretiminin toplam mevsimsel değeri A
Sistemin toplam komut alanı
3
Toplam mevsimsel birim su kaynağı başına mahsul üretimi (kg/m ) Toplam mevsimlik mahsul üretimi A
Sulama suyu temininin toplam mevsimsel hacmi
3
Toplam mevsimsel tüketilen birim su başına bitkisel üretim değeri ($/m ) Mahsul üretiminin toplam mevsimsel değeri A
Ekin suyu talebinin toplam mevsimsel hacmi (VEC)
3
Kişi başına bitkisel üretimin toplam mevsimsel değeri sağlanan birim su ($/m ) Mahsul üretiminin toplam mevsimsel değeri A
Sulama suyu temininin toplam mevsimsel hacmi
Sulama suyu dağıtımı
Sulama suyu temininin toplam mevsimsel hacmi (MCM) Yönlendirilen veya pompalanan toplam mevsimsel su hacmi A
sulama (dahili drenajın yönlendirilmesi hariç)
3
Birim komuta alanı başına mevsimsel sulama suyu temini (m /Ha) Sulama suyu temininin toplam mevsimsel hacmi A
Sistemin toplam komut alanı
Ana sistem su dağıtım verimliliği Mevsimsel sulama suyu dağıtımının toplam hacmi B
Sulama suyu temininin toplam mevsimsel hacmi
Mevsimsel bağıl sulama suyu temini Sulama suyu temininin toplam mevsimsel hacmi A
Mahsul suyu talebinin toplam mevsimsel hacmi
Su dağıtım kapasitesi Sistem başındaki kanal kapasitesi –
Sistemin başındaki pik sulama suyu talebi
Parasal
C
Toplam mevsimsel MOM harcaması birim komuta alanı başına ($/ha) Toplam mevsimsel MOM harcaması C
Sistemin toplam komut alanı
3
Birim sulama suyu kaynağı başına toplam mevsimsel MOM harcaması ($/m ) Toplam mevsimsel MOM harcaması C
Sulama suyu temininin toplam mevsimsel hacmi
Birim komuta alanı başına toplam mevsimsel bakım harcaması ($/ha) Toplam mevsimsel bakım harcaması C
Sistemin toplam komut alanı
Toplam sezonluk bakım harcaması oranı Toplam mevsimsel bakım harcaması C
Toplam mevsimsel MOM harcaması
MOM finansman oranı Fiili yıllık gelir D
Sürdürülebilir MMO için gerekli bütçe
Tahsilat oranı Toplanan sulama (ve drenaj) hizmet bedelleri

DSulama (ve drenaj) hizmet bedelleri

Çiftlik karı Toplam çiftlik geliri  toplam çiftlik harcaması VE
Drenaj suyu tahliyesi
Ortalama derinlik yeraltı suyuna (m) Sudan hesaplanan yeraltı suyuna ortalama mevsimsel derinlik F
sulama alanına ilişkin tablo gözlemleri
çevresel koruma
tuzluluk toprak suyu (mmho/cm) Toprak suyunun elektriksel iletkenliği F
toprak tuzluluğu(mmho/cm) Toprağın elektriksel iletkenliği F
Açık giderdeki suyun tuzluluğu (mmho/cm) Açık kanallardaki suyun elektriksel iletkenliği F
Drenaj suyu kalitesi: biyolojik (mg/l) Drenaj suyunun biyolojik yükü şu şekilde ifade edilir:biyolojik oksijen

Ftalep (BOİ)
Drenaj suyu kalitesi: kimyasal (mg/l) Drenaj suyunun kimyasal yükü olarak ifade edilir.kimyasal oksijen F
talebi (KOİ)

MCM, milyonlarca metreküp; MOM, yönetim, işletme ve bakım.

A
Konum ve örnekleme aralığı: A=toplam komuta alanı ve bağımsız üçüncül birimler için belirleme; B=ana kanal girişinde ve üçüncül ünite girişlerinde ölçülen deşarjlar;
C=toplam komuta alanı, yalnızca ana sistem ve bireysel su kullanıcı birlikleri için belirleme; D=bireysel hizmet sağlayıcılar için belirleme (devlet kurumu veya su
kullanıcıları dernekleri); E=bireysel su kullanıcıları için; F=seçilen yerlerde periyodik numune alma.
B
Koşullara bağlı olarak mevsimsel veya yıllık olabilir. Birden fazla mevsim varsa ve mevsimlerin ekin desenleri ile su mevcudiyeti arasında belirgin farklılıklar varsa, her
mevsimi ayrı ayrı değerlendirmek tercih edilir.
C
Sulama suyu temini ve drenaj suyu tahliyesi maliyetleri ayrı tutulabilir veya birleştirilebilir; ayrı bir drenaj otoritesi olup olmadığına bağlıdır.
Tablo 9.14.Su temini ile ilgili farklı performans kriterlerini değerlendirmek için kullanılan göstergeler. (Bos'tan uyarlanmıştır.et al., 2005.)

Verim
kriter göstergeler Tanım
notlar

Güvenilirlik RWS Sulama suyu besleme hacmi Ana kanal girişinde ve tersiyerde RWS'nin değişimi sezon boyunca
Hacim Sulama suyu talebi alınacaklargüvenilirlik derecesini gösterir.su temini ve dağıtımı
DPR'nin üçüncü basamakta değişimi sezon boyunca y birim alım miktarı
DPR İÇİNDE verilen sulama suyu seviyesini gösterir su dağıtımının güvenilirliği
miktarı Hedef Sulama suyu temini Ana kanal girişinde ölçülmüştüre ve her bir üçüncül birim alımı.Hedef
hacmi değer = 1,0, 1,0'dan küçük bir değer suyu gösterir kıtlık
Yeterlilik RWS Hacim Verilen sulama suyu Ana kanal girişinde ve her üçüncül ünitede ölçülmüştür. Hedef değer = 1.0.
Sulama suyu talep hacmi Su sıkıntısı varsa hedef su kaynağı mayıs gerçek sulama suyu talebinden
daha az olmalıdır.
DPR Sağlanan sulama suyu hacmi
Sulama suyu tedarikinin
hedeflenen hacmi
Zamanındalık güvenilirliği Fiili sulama aralığı Planlanan/gerekli aralıksulamalar arasında
sulama aralığı Planlanan/gerekli sulama aralığı yaplanlanmış (örneğin bir planlı sulama
Sulama suyu dağıtımının zamanında rotasyonu rejimi) veyamahsulün dikte ettiği
yapılması Sulama suyu dağıtımının gerçek tarihi/saati toprak nemi durumu
Sulama suyu dağıtımının planlanan/gerekli tarih/saati Gerçek tarihi karşılaştırırve teslimat zamanı
(rotasyonda planlanan veya çiftçi tarafından
talep edilen) fiili teslimat tarihi ve saati ile
birlikte
Eşitlik RWS Sulama suyu arz hacmi Üçüncül alımlarda RWS'nin değişimi, eşitlik veya eşitsizlik derecesini
Sulama suyu talep hacmi gösterir.
DPR Sağlanan sulama suyu hacmi Üçüncül alımlarda RWS'nin değişimi, eşitlik veya eşitsizlik derecesini
Hedeflenen sulama suyu miktarı gösterir.
Yeterlik RWS Sulama suyu arz hacmi Ana kanal girişi ve üçüncül ünite girişlerindeki RWS'nin karşılaştırılması,
Sulama suyu talep hacmi kayıpların seviyesini gösterir.
Genel şema verimliliği Mahsulün ihtiyaç duyduğu su hacmi Yararlı gösterge. Anlamlı bir değer elde etmek
Kaynaktan yönlendirilen/pompalanan su hacmi nispeten kolaydır.
Tarladaki ekin sulama suyu talebini tahmin
edin
(FAO CROPWAT programını veya benzerini
kullanarak) ve ana kanal girişindeki gerçek
deşarjı ölçün
 Ana sistem su dağıtım verimliliği Sağlanan su hacmi (üçüncül birime) Kaynaktan Ana kanal girişindeki deşarjları ve üçüncül ünitelere
Birim su kaynağı başına mahsul yönlendirilen/pompalanan su hacmi çıkışları ölçün. Mevsimlere (ıslak/kuru) bağlı
üretimi olarak değer değişebilir, yağışlı mevsimde drenaj
Verimlilik Mahsul üretimi Toplam mahsul üretimi girişi mümkündür
teslim edilen birim su başına Kaynaktan yönlendirilen/pompalanan su hacmi Kaynakta yönlendirilen su birimi başına üretimdeki
Teslim edilen birim su başına mahsul değişikliği belirlemek için kullanılan bir verimlilik
üretiminin değeri Toplam mahsul üretimi ölçüsü. Monokültür şemaları için kullanışlıdır
Teslim edilen su hacmi (üçüncül üniteye veya sahaya) Giderek artan önemli gösterge. Karma ekimin olduğu
yerlerde dikkatli olunmalı
Bitkisel üretimin toplam değeri
Teslim edilen su hacmi (üçüncül üniteye veya sahaya) Giderek artan önemli gösterge. Karma mahsulün
olduğu yerlerde mahsul üretiminin değerini kullanın
Maliyet etkinliği Toplanan ISF'nin GVP'ye oranı ToplamISF toplanan Toplam ISF'nin maliyetini değerlendirir
ISF'nin toplam mahsul girdi GVP toplam GVP ile
maliyetlerine oranı karşılaştırıldığında.Yalnızca
Mahsul nedeniyle ISF Ürün için geniş bir gösterge olarak diğer
toplam girdi maliyetleri masraflar dahil

ISF'nin maliyetlerini bir kesir (veya

yüzde) olarak değerlendiririle
ilgilidikim, hasat ve pazarlama için
toplam girdi maliyetleri mahsul
Genellikle toplamın %4-10'u
aralığında bulunur. ISF'nin geri
ödeme için yeterli seviyelerde
ayarlandığı girdi maliyetleri görmek
için sürdürülebilir MOM maliyetleri

RWS, bağıl su kaynağı;DPR, teslimat performansımans oranı;ISF, sulama hizmet bedeli;GVP, brüt üretim değeri;FAO, Gıda ve Tarım Birleşmiş Milletler Kültür Örgütü;ANNE,
yönetim, işletme ve bakım.

31
3
Tablo 9.15.Su kullanıcıları derneklerinin (SSU'lar) performansını izlemek için kullanılan temel göstergelere örnek.

Gösterge Tanım Değer puanlama Gol

oluşum
WUA'ya aktarılan alan WUA'ya 2 = %100
aktarılan alan 1 = %50–99
Sistemin hizmet verdiği 0 = <%50
toplam brüt alan
Üyelik, temsil ve hesap verebilirlik 2 = >%50
WUA üyelik oranı Sulama Birliği 1 = %25–50
üyelerinin toplam sayısı 0 = <%25
Hizmet alanındaki
toplam sulama cihazı
sayısı
Genel Kurullar Genel Kurul düzenlendi 2 = evet
0 = hayır
Genel Kurul katılımı Genel Kurula 2 = >%50
katılan SB 1 = %30–50
üyelerinin 0 = <%30
sayısı SB 2 = >5
üyelerinin 1 = 1–5
toplam 0=0
sayısı 2 = evet
0 = hayır
Yönetime Konsey toplantıları yapıldı Yıl içinde yapılan toplantı sayısı
(Ocak–Aralık)
Yönetime Konsey seçimleri İdari Konsey üyeleri için seçimler
yapıldı
son 2 yıl
İdari Konsey'in kadın üyeleri İdari Konsey'deki kadın üye sayısı 2 = 1 veyaDaha0 = yok
Sulanan alan
İlk sulama yapılan ürün alanı oranı (toplam hizmet Toplam yıllık kaydedilen (ilk) sulama ekin alanı 2 = >%50
alanının) Sistemin hizmet verdiği toplam brüt alan 1 = %30–50
0 = <%30
Ürün denetimi düzeltme faktörü Bildirilen ilk sulama anketinden ölçülen ekin alanı
alanı Parasal
Ekin alanı denetim
2 = >%90 0 = <%75
1 = %75–90
Muhasebeci İstihdamı İstihdam edilen muhasebeci ve çalışma süresi 2 = evet, >4 ay
1 = evet, <4 ay
0 = hayır
Hektar hizmet alanı başına ISF Toplanan toplam ISF A
2 = >13$ /Ha
toplama Sistemin hizmet verdiği toplam brüt
1 = $7–13/ha
alan
0 = <$7/ha
Tablo 9.15.Devam etti.

Gösterge Tanım Değer puanlama Gol

Hedef yüzdesi olarak ISF toplama Toplanan toplam ISF

2 = >%90
Hedef toplam yıllık ISF
1 = %60–90
0 = <%60
Sulanan hektar başına ISF toplama Toplanan toplam ISF
A
Toplam yıllık sulanan ekin alanı 2 = >$18 /Ha
1 = 7–18 $/ha
SB'nin mali denetimi SB mali işlerinin bağımsız 0 = <$7/ha
denetçiler tarafından 2 = hesaplar onaylandı 1 = denetim yapılmadı
onaylanma düzeyi 0 = hesaplar nitelikli/reddedildi

Operasyon 2 = <250 hektar

Su ustaları tarafından yönetilen alan Sistemin hizmet verdiği toplam 1 = >250 hektar
brüt alan 0 = su yokustalar
Sulama Birimi tarafından istihdam 2 = tam su ölçüm kaydı 1 = biraz su ölçümü
edilen su ustası sayısı 0 = ölçüm yok

flo derecesiw ölçümü Sistemin başında akış ölçümü 2 = denetim yapıldı ve detaylı üretilen plan
seviyesi 1 =bakım planı üretildiolmadanuygun muayene
0 = plan yoküretilmiş
(birincil kanal veya ikincil
kanallar)

Bakım
yıllık bakım planlama Yıllık bakım planlamasının
kapsamı, maliyetlendirme ve
uygulama
Toplam hizmet alanının birimi başına bakım harcaması Bakım maliyeti A
2 = >$7 /Ha
Sistemin hizmet verdiği toplam brüt alan
Bakım harcamalarının gelire oranı 1 = $4–7/ha
0 = <$4/ha
Bakım harcamaları Toplanan brüt gelir
2 = >%70
1 = %40–70
0 = <%40
Toplam puan Performans göstergeleri için daha fazla desteğe ihtiyaç
puanların toplamı. En duymadığını gösterir
yüksek puanlar, SSB'lerin
2 = >32 1 = 20–32
0 = <20

AGM, Yıllık Genel Kurul; ISF, sulama hizmet bedeli.

A
Mevcut değerlere göre ayarlanmıştır.
Tablo 9.16.Yüzey sulama için tarla içi performans ölçütleri. (Merriam ve Keller'den, 1978; FAO, 1989.)

Gösterge Tanım

uygulama tekdüzeliği
Christiansen katsayısı (Ciçinde)
Dağılım homojenliği (DU)
Uygulama verimliliği (VEA)
Su gereksinimi verimliliği (VER)
Derin süzülme verimliliği (DPR)
Kuyruk suyu oranı (TWR)
100(1.0 -∑X/mn, NeresiXmutlak sapmadır
ortalama uygulama,M, VeNgözlem sayısıdır
Alanın en düşük dörtte birine sızan ortalama derinlik
Sızan ortalama su derinliği
Kök bölgesine eklenen su hacmiTarlaya
uygulanan su hacmi
Kök bölgesi deposuna eklenen su hacmi
Potansiyel toprak nemi depolama hacmi
derin sızma hacmi
Tarlaya uygulanan su hacmi
ikinci tur hacmi
Tarlaya uygulanan su hacmi