1

TEKNOFEST

HAVACILIK, UZAY VE TEKNOLOJİ

FESTİVALİ

İNSANLIK YARARINA TEKNOLOJİ YARIŞMASI

PROJE DETAY RAPORU

PROJE ADI: Sumatik

TAKIM ADI: ŞekGeo

KATEGORİ: Sosyal İnovasyon

Başvuru ID: 429116

TAKIM SEVİYESİ: Lise

DANIŞMAN ADI: Uğur TÜRE

 2

İçindekiler

Proje Özeti………………...………………………………………………………..3

Tasarım ……………………………...……………………………………………..3

Montaj ………………………………………………………………………………3

Problem Durumunun Tanımlanması . …...……………………………………...…3

Çözüm …………………. ………………………………………………………….4

Kullanılacak Yöntem ……………………………………………………………. 4

Yenilikçi (İnovatif) Yönü………………………………..………………………….4

Uygulanabilirlik …………………………… ………………………..…………… 5

Proje Takvimi ve Tahmini Maliyet ..………………………..…………………… 5

Proje Fikrinin Hedef Kitlesi (Kullanıcılar)………………………………………… 7

Riskler……………………………………………………………………………… 7

Kaynaklar………………………………………………………………………….. 8
 3

Proje Özeti (Proje Tanımı)

İçilebilir tatlı suların dünyadaki suya oranı yüzde 3'ün altında ve temiz suyun büyük bir bölümü
kutuplarda yer alıyor. Tatlı suların da sadece üçte biri kullanılabiliyor. Dolasıyla insanın
kullanabileceği su miktarı, dünyadaki toplam su varlığının yüzde 1'inin de altında ve gittikçe
tükeniyor. Bu yüzden dünya üzerindeki pek çok bölgede yaşayan insanların içilebilir su
kaynaklarından yoksun. Ve içme suyu ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanıyorlar. Buna istinaden
biz de kirli suyu ısıl işlemlerden geçirip içindeki zehirli maddeleri ve zararlı organizmaları
ayrıştırıp içilebilir hale getiren bir araç tasarladık.

Tasarım:

Ürün iki ana bölümden oluşmakta. Kaynama ve yoğuşma bölümleri. Kaynama bölümünün
en altında yanma haznesi üstünde ısı dağıtıcı taban ekledik, üstünde dikdörtgen şeklinde
kaynama bölmesinin kendisi ve oraya oturacak olan sürahi bulunmakta. Sürahinin üstünde
suyla birlikte dal yaprak vb. şeyler girmemesi için elek teli bulunmakta. Yoğuşma bölmesinde
ise eğimli bir taban ve musluk bulunmakta. Bu iki bölüm arasındaki ısı alışverişini kesmek için
araya seramik battaniye adı verilen yaklaşık 1200 °C sıcaklığa kadar dayanabilen bir yalıtım
katmanı ekledik. Kaynayan sudan yükselen su buharı eğimli bir kapağa çarpıp yoğuşacak.
Sistemden dışarıya buhar sızması verimi düşüreceği için kapakla sistem arasında bir conta
kullandık. Ama bu içerideki buhar basıncını yükseltebileceği için kapağa tedbir amaçlı bir
buhar ventili ekledik.

Yoğuşmanın hızlı olması için kapağı iyi bir iletken olan alüminyumdan yaptık. Yoğuşan su
damlacıklarının hazneye ulaşabilmesi için kapakta bir çentik oluşturduk, bu sayede su
damlacıkları kayarak bu çentikten damlayacak, toplanma haznesinde birikecek. Biriken suları
tam verimle kullanabilmek için taban kısmını eğimli yaptık, bu sayede içerideki bütün su
musluktan geçebilecek ve istenildiği zaman kullanılabilecek.

Montaj:

Paslanmaz çelik plakayı silindir şekline getirip içine başka bir plakayı dikdörtgen şeklinde
yerleştireceğiz iki plakayı iç içe kaynatacağız. İçerideki haznenin tabanına ısı dağıtıcı plaka
yerleştireceğiz. Isı dağıtıcı plakanın alt kısmına bir yanma haznesi ekledikten sonra bütün
sistemi kapsayan bir taban yerleştireceğiz içerideki iki hazne arasına eğimli bir taban daha
ekledikten sonra eğimli taban ile yanma haznesinin arasına seramik battaniye yerleştireceğiz.
Ardından toplanma haznesine musluk ekleyeceğiz. Kapak basınca maruz kalabileceği için kilit
mekanizması ekleyeceğiz. Sistemin üst kısmına ve sürahi girişine ısı dayanımlı conta
ekleyeceğiz.

Problem Durumunun Tanımlanması:

Dünya üzerinde milyonlarca insan içme suyu bulma konusunda zorlanıyor. 2030'da,
susuzluktan dolayı 700 Milyon kişinin göç edeceği tahmin ediliyor. 2050'de dünya nüfusunun
yüzde 40'ının şiddetli su stresi yaşayacağı ve dünya nüfusunun yarısının susuzluk riski
 4

yaşayabileceği öngörülüyor. İnsanların daha kolay içilebilir su elde etmesi için bir çözüm
gerekiyor. Bunun için Türkiye gibi ülkeler başta olmak üzere çoğu yardım kuruluşları
kampanyalar düzenlemekte. Ancak bunlar su olmayan bölgelerde kuyu açmak gibi büyük ve
maliyetli projeler olduğu için bu yardımlar her bölgeye ulaşamıyor. Bizde bunun gibi bölgelere
rahatça ulaştırılabilecek bir çözüm arayışına girdik.

Bunun için su filtrasyon teknolojilerini araştırdık. Su arıtmak için nanofiltrasyon,

ultrafiltrasyon, ters ozmoz, aktif karbon filtreler gibi bolca yöntem var. Ancak bu yöntemlerin
çoğu işletme maliyeti olan ve filtre değişimi yapılması gereken yöntemler. Bu sebepten ötürü
bu filtreleme yöntemlerini kullanmamaya karar verdik

Çözüm:

Kirli suyu içilebilir hale getirmek için sumatik adını verdiğimiz distilasyon yöntemini
kullanan bir araç geliştirdik. Sumatik içme suyu problemi çeken insanlar için kullanışlı ve
üretmesi de zor olmayan bir ürün. Bununla birlikte seyyahlar, kampçılar ve onun gibi doğada
su kaynaklarına içilebilirlik konusunda güvenmeyen insanlar için de hayat kolaylaştıran bir
ürün. Ayrıca sumatik zehirli bileşikleri, Salmonella, Koliform gibi bakterilerileri sudan
temizliyor.

Sumatik ekonomik bir alternatif olduğu için tüm insanlar tarafından rahatça alınabilecek ve
kullanımı için özel talimatlar veya karmaşık süreçler olmadığı için insanlar rahatça
kullanabilecek, görece küçük tasarımından dolayı yardım kuruluşları tarafından destek için
temiz suya ihtiyacı olan bölgelere gönderilebilecek. Sumatik filtre içermediği için kullanma
ömrü yok, eskidikçe veya kullanılmadıkça işlevini yitiren parçalar yok yani sumatik uzun
vadede diğer ürünlere göre daha iyi bir alternatif. Bununla birlikte sumatik elektrikle değil
ateşle çalışıyor çünkü bu ürünü kullanacak olan kitle genel olarak gelişmemiş ülkelerde veya
doğada kullanacak. Bu bölgelerde elektriğe ulaşım zor olduğu için ısıtma işlemi için elektriği
kullanmadık. Onun yerine o bölgelerde kullanımı rahat olması için daha kolay ulaşılabilir olan
ateşi tercih ettik.

Yöntem
Distilasyon (damıtma), iki veya daha fazla bileşen içeren bir karışımın ısıtılıp, buhar ve sıvı faz
oluşturmak suretiyle daha uçucu bileşence zengin karışımların elde edilmesini sağlayan ayırma
işlemidir. Ayırma işlemi sırasında, buhar faz daha uçucu olan A bileşeni tarafından
zenginleşirken, sıvı faz ise kaynama sıcaklığı daha yüksek olan B bileşenince zenginleşir.
Fakat yüzde 100 A içeren bir buhar faz elde edilemez. Diğer bir tanımlama ile; tüm
bileşenlerinin uçucu olmak zorunda olduğu, yüksek oranlarda ayırmaya izin veren bir çeşit
ayırma işlemidir. İki veya daha fazla bileşenli sıvı karışımlarının ısıtılıp buhar ve sıvı faz
oluşturulması suretiyle, daha uçucu bileşence zengin karışımların elde edilmesine denir.

Yenilikçi (İnovatif) Yönü

Sumatik e benzer ürünler genellikle elektrik veya filtreleme ile çalışıyor ama sumatk biraz farklı
çünkü sumatik elektrik veya filtreleme yerine ısı gücünü kullanıyor. Bu ısı sumatiğin altına
yakılan ateş ile sağlanıyor bir diğer farklı yönü sumatiğin geride bıraktığı tortular filtrede yada
temiz suyun altında birikmiyor onun yerine kirli su bölümünde birikiyor. Bunun iyi olmasının
 5

nedeni bir kullanım ömrü olmaması. Sumatiğe dışarıdan ağır bir fiziksel darbe almadığı sürece
sumatik tekrar tekrar çalışacaktır ve karmaşık devreler veya onarılması imkansız materyaller
yerine paslanmaz çelikten yapılacaktır. Bu şekilde Çad Nijer gibi gelişmekte olan gelişmemiş
ülkelerde metal işlemeyi bilen yerel işletmelerde kolayca tamir edilebilecektir.

Uygulanabilirlik
Sumatik üretileceği materyaller açısından çok avantajlı bunun sebebi sumatiğin üretileceği
materyallerin her hırdavatçıda yapı marketlerde ve hatta hurdalıklarda bile bulunabilmesi
lojistik konusunda ise kesinlikle sorun yaratmayacak kolay istiflenebilecek ve taşınabilecek bu
nedenler sebebiyle her ülkede materyal sıkıntısı çekmeden seri üretimi yapılabilecek karmaşık
olmayan basit tasarımı sayesinde ise yerel işletmelerde bile rahatça üretimi yapılabilecek bir
ürün.

Tahmini Maliyet ve Proje Zaman Planlaması

Sumatiğin tasarımı itibariyle kullanılan materyallerin maliyetinin yüksek olmaması nedeniyle

toplam maliyetinin düşük olacağını planlıyoruz.
- sumatik hırdavatçılarda bulunabilir materyallerden üretilecek
- sumatik kullanım ömrü kısa olan, yağlanma ve bakım isteyen, plastik, filtre gibi bir parça
bulundurmayacak basit materyaller içerecek.
-olası fiziksel darbelere karşı dayanıklı ancak büyük bir darbe aldığı zaman veya ısı kaynaklı
deformasyona uğradığı zaman kolayca tamir edilebilir.

Sumatiği yapmak için gereken materyaller ve yaklaşık maliyetleri:

Elek teli 1 m2 (20cm2 gerekli) 80 TL

Buhar ventili 80 TL
Seramik battaniye 10x80 cm 160 TL
Alüminyum levha 3mm 50cm2 280 TL
Çelik sac 470 TL
TOPLAM 1070 TL

Zaman Çizelgesi

Ocak - Şubat 2022 Haziran 2022

Verilerin Toplanması ve Analiz 3D Model Üretimi

Kasım - Aralık 2022 Mayıs 2022 Temmuz - Ağustos 2022

Çizim ve Tasarım Materyal Taraması Projeyi Hayata Geçirme ve
Test Aşamaları
 6

Proje Fikrinin Hedef Kitlesi (Kullanıcılar):

Afrika’da her üç kişiden biri su kıtlığından etkileniyor. Son yüzyılda sulak alanların %50'si yok
oldu. Dünya'da 80 ülke, su sıkıntısı çekiyor. 844 Milyon insan, içme suyu hizmetine erişemiyor.
Dünya nüfusunun dörtte birinden fazlası olan 2,1 Milyar insan temiz suya ulaşamıyor. 4 Milyar
insan, yılda en az bir ay, şiddetli su kıtlığı yaşıyor. Afrika’daki Gana, Mozambik ve Zimbabve
gibi ülkelerde su kıtlığı çeken insanlar bulunmaktadır.
Bunun dışında ürünümüz kampçılar, seyyahlar ve acil durumlar için de her ülke de
kullanılabilecektir. Sadece içme suyu amacıyla değil sanitasyon için gerekli suya ulaşamayan
çok ciddi bir kitle var. Bu sayının giderek artacağı da ön görülmektedir. Su krizinden en çok
etkilenecek bu bölgelerde yaşayan insanların yaşayabileceği ciddi insani trajediyi önlemek
amacıyla projemizi ortaya çıkardık.

Riskler:

Ürünün su sızdırabilir bu yüzden su sızdırmaması için kaliteli bir kaynak yapılmalı.

buhar basıncı yükselebileceğinden dolayı risk oluşturabilir bu sebeple bir buhar ventili
ekleyeceğiz. Kaynama sürahisinin dibinde tortu birikebileceğinden sürahinin içine yapışmaz
kaplama uygulayabiliriz su buharı yeterince hızlı yoğuşmayabilir bu sebeple kapağın üst
kısmının yüzey alanını arttırmak için soğutucu bloklar gibi taraklı hale getirebiliriz

Sumatik ısıdan kaynaklı olarak deforme olabilir bunu önlemek için sac metal yerine daha kalın
olan paslanmaz çelik kullanmayı tercih ettik Sistemdeki buhar kapaktan veya sürahinin takıldığı
zaman yapabileceği boşluklardan sızması çok olası ama biz bu boşlukları conta yardımı ile
kapattık Contalar ısı nedeniyle zarar görebilir bu nedenle contaları normal contalar yerine ısıya
dayanıklı olanları kullanmayı tercih ettik Sumatiğin yoğuşma bölmesindeki su yanma
odasından gelen ısı ile buharlaşıp döngüye tekrar girip verimi düşürebilir bunu engellemek için
yanma odası ile yoğuşma kabini arasına ısıyı yalıtmak amacıyla seramik battaniye koyduk.
 7

Kaynaklar

• Rakipoğlu H. Sağlıklı yemekler için doğru kaplar seçilmeli (2020)

https://www.hurriyet.com.tr/aile/saglikli-yemek-pisirmek-icin-dogru-kaplar-secilmeli-
417402#:~:text=Besinlerdeki%20alüminyumun%20artması%2C%20vücudumuz%20i
çin,hatta%20kansere%20dahi%20neden%20olabilir.
• AA Dünyanın yarısı susuzluk riski ile karşı karşıya (2018)
https://www.dunya.com/dunya/dunyanin-yarisi-susuzluk-riskiyle-karsi-karsiya-haberi-
408385#:~:text=İçilebilir%20tatlı%20suların%20dünyadaki%20suya,yüzde%201%27i
nin%20de%20altında.
• Congar K. Dünya nüfusunun 4’te 1’i su kıtlığı çekiyor. (2019) Dünya nüfusunun
dörtte birinin su sorunu var, Türkiye listede 32. sırada | Euronews
• Yoğuşma (2022) https://tr.wikipedia.org/wiki/Yoğunlaşma
• Nanofiltrasyon (2019) https://tr.wikipedia.org/wiki/Nanofiltrasyon
• Ters ozmoz (2022) https://tr.wikipedia.org/wiki/Ters_osmoz
• Su temizleme (2022) https://tr.wikipedia.org/wiki/Su_temizleme
• Aktif karbon (2021) https://tr.wikipedia.org/wiki/Aktif_karbon
• Distilasyon (2022) https://tr.wikipedia.org/wiki/Damıtma
• Dünyada 844 milyon insan içme suyuna, 2,1 milyar insan temiz suya ulaşamıyor
(2021) https://www.tarimorman.gov.tr/Haber/4960/Dunyada-844-Milyon-Insan-Icme-
Suyuna-21-Milyar-Insan-Temiz-Suya-Ulasamiyor
• Seramik elyaf battaniye https://etsendustriyel.com.tr/techinfo/seramik-elyaf-battaniye/
• Hangi mataller ısıyı en iyi iletir? https://celikonline.movie.blog/hangi-metaller-isiyi-
en-iyi-iletir/
• T.C. Maliye Bakanlığı AB ve Dış İlişkiler Daire Başkanlığı Bülteni, Temmuz 2007
http://unctad.org/en/docs/ldc2011_en.pdf
• UNCTAD The Least Developed Countries Report 2011
http://library.fes.de/pdf-files/iez/global/08724.pdf
• FES, Internatinal Policy Analysis, Least Developed Countries in the Next Decade
http://www.abmaliye.gov.tr/sites/default/files/MB_ABDID_BULTEN_1106.pdf
• T.C. Maliye Bakanlığı AB ve Dış İlişkiler Daire Başkanlığı, BM IV. En Az Gelişmiş
Ülkeler Konferansı 9-13 Mayıs 2011 İstanbul
 8

• Sönmez S. Afrikanın su içebilmek için 66 milyar dolara ihtiyacı var (2019)

https://www.dunyahalleri.com/afrikanin-su-icebilmek-icin-66-milyar-dolara-ihtiyaci-
var
• Gıdalarımızda nasıl bakteri oluşur? Ne yapmalıyız? Genel Gıda Güvenliği
https://www.ankailaclama.com/haberler/193-%20gıdalarımızdanasıl-bakteri-oluşur-
ne%yapmalıyız.
• Salmonella T.C. Sağlık bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü
https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/bulasici-hastaliklar/salmonella/salmonella-
liste/salmonella.html
• Escherichia coli ve koliform nedir? (2019)
https://www.hurriyet.com.tr/kelebek/saglik/escherichia-coli-ve-koliform-nedir-
41269031
• Giardia İntestinalis T.C. Sağlık bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü
https://sagligim.gov.tr/giardia-intestinalis.html