महाराष्ट्र राज्य मराठी विरॄकोश वनर्ममती मंडळ

रिींद्र नाट्यमंवदर, दुसरा मजला, सयानी मागग, प्रभादेिी, मुंबई 400 025
फोन नं. 022-24229020 24229027
ई-मेल : vinimaprashasan@yahoo.co.in संकेतस्थळ : www.marathivishwakosh.org

मराठी भाषा विभागाच्या अवधनस्त असलेल्या महाराष्ट्र राज्य मराठी विरॄकोश वनर्ममती मंडळाच्या मुंबई ि िाई कायालयाच्या
आस्थापनेिरील भूतपूिग दुय्यम सेिा वनिड मंडळाच्या कक्षेतील (महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगाच्या कक्षेबाहेरील) गट-क
संिगातील संपादकीय सहायक, ग्रंथालयीन सहायक ि गट-ड संिगातील वशपाई ररक्त पदे सरळसेवन
े े भरण्याकररता
मुंबई येथील परीक्षा केंद्रांवर परीक्षा घेण्यात येईल.

जावहरात क्रमांक : 01/2023

वदनांक : 02.12.2023
1. महाराष्ट्र शासन, मराठी भाषा विभागाच्या अवधनस्त असलेल्या महाराष्ट्र राज्य मराठी विरॄकोश वनर्ममती मंडळाच्या
मुंबई ि िाई कायालयाच्या आस्थापनेिरील भूतपूिग दुय्यम सेिा वनिड मंडळाच्या कक्षेतील (महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगाच्या
कक्षेबाहे रील) गट-क सुंवगातील सुंपादकीय सहायक, ग्रुंथालयीन सहायक व गट-ड सुंवगातील रिपाई ही वरक्त पदे
सरळसेिन
े े भरण्याकवरता सदर पदासाठी पात्र उमेदिारांकडू न www.marathivishwakosh.org या संकेतस्थळािर फक्त
ऑनलाईन पध्दतीने वदनांक 02.12.2023 पासून वदनांक 21.12.2023 या कालािधीत अजग मागविण्यात येत आहेत. या
पदांकवरता पात्र असणारे महाराष्ट्र राज्यातील तसेच सामान्य प्रशासन विभाग, शासन वनणगय क्र. मकसी-
1007/प्र.क्र.36/का.36, वदनांक 10 जुल,ै 2008 नुसार महाराष्ट्र आवण कनाटक सीमाभागातील महाराष्ट्र शासनाने दािा
सांवगतलेल्या 865 गािांतील मराठी भावषक उमेदिारही अजग करू शकतील. सदर पदांिरील भरतीकवरता ऑनलाईन
परीक्षा मुंबई व मुंबई उपनगर या पररसरातील वठकाणी नेमन
ू वदलेल्या केंद्रांिर घेण्यात येईल. ऑनलाईन परीक्षेची तारीख
www.marathivishwakosh.org संकेतस्थळािर यथािकाश प्रवसध्द करण्यात येईल.

2. महाराष्ट्र शासन, मराठी भाषा विभागाच्या अवधनस्त असलेल्या महाराष्ट्र राज्य मराठी विरॄकोश वनर्ममती मंडळाच्या
मुंबई ि िाई कायालयाच्या आस्थापनेिरील संपादकीय सहायक, ग्रंथालयीन सहायक ि वशपाई ही वरक्त पदे भरण्यासाठी
वरक्त पदांचा तपशील खालीलप्रमाणे आहे.
2.1 मराठी रवरॄकोि कायालय, वाई
2.1.1 संपादकीय सहायक : एकूण वरक्त पदसंख्या-4 (वरक्त जागांचे प्रिगगवनहाय सामावजक/समांतर
आरक्षणाचे वििरणपत्र खालीलप्रमाणे आहे)
प्रिगग एकूण सिग मवहला माजी खेळाडू प्रकल्प भूकंप अंश वदव्यांग अनाथ
पदे साधारण (30%) सैवनक (5%) ग्रस्त ग्रस्त कालीन (4%) (1%)
(15%) (5%) (2%) (10%)
अ.जाती 1 1 - - - - - - - -
अ.जमाती - - - - - - - - - -
वि.जा.(अ) - - - - - - - - - -
भ.ज.(ब) - - - - - - - - - -
भ.ज.(क) - - - - - - - - - -

1
भ.ज.(ड) - - - - - - - - - -
वि.मा.प्र. - - - - - - - - - -
इ.मा.ि. - - - - - - - - - -
आ.दु.घ. 1 1 - - - - - - - -
अराखीि 2 1 1 - - - - - - -
एकूण पदे 4 3 1 - - - - - - -

2.1.2 ग्रंथालयीन सहायक : एकूण वरक्त पदसंख्या-1 (वरक्त जागांचे प्रिगगवनहाय सामावजक/समांतर
आरक्षणाचे वििरणपत्र खालीलप्रमाणे आहे)
प्रिगग एकूण सिग मवहला माजी खेळाडू प्रकल्प भूकंप अंश वदव्यांग अनाथ
पदे साधारण (30%) सैवनक (5%) ग्रस्त ग्रस्त कालीन (4%) (1%)
(15%) (5%) (2%) (10%)
अ.जाती - - - - - - - - - -
अ.जमाती 1 1 - - - - - - - -
वि.जा.(अ) - - - - - - - - - -
भ.ज.(ब) - - - - - - - - - -
भ.ज.(क) - - - - - - - - - -
भ.ज.(ड) - - - - - - - - - -
वि.मा.प्र. - - - - - - - - - -
इ.मा.ि. - - - - - - - - - -
आ.दु.घ. - - - - - - - - - -
अराखीि - - - - - - - - - -
एकूण पदे 1 1 - - - - - - - -

2.1.3 वशपाई : एकूण वरक्त पदसंख्या-3 (वरक्त जागांचे प्रिगगवनहाय सामावजक/समांतर आरक्षणाचे वििरणपत्र
खालीलप्रमाणे आहे)
प्रिगग एकूण सिग मवहला माजी खेळाडू प्रकल्प भूकंप अंश वदव्यांग अनाथ
पदे साधारण (30%) सैवनक (5%) ग्रस्त ग्रस्त कालीन (4%) (1%)
(15%) (5%) (2%) (10%)
अ.जाती - - - - - - - - - -
अ.जमाती - - - - - - - - - -
वि.जा.(अ) - - - - - - - - - -
भ.ज.(ब) - - - - - - - - - -
भ.ज.(क) 1 1 - - - - - - - -
भ.ज.(ड) - - - - - - - - - -
वि.मा.प्र. - - - - - - - - - -
इ.मा.ि. - - - - - - - - - -
आ.दु.घ. 1 1 - - - - - - - -
अराखीि 1 - 1 - - - - - - -
एकूण पदे 3 2 1 - - - - - - -

2
 2.2 महाराष्ट्र राज्य मराठी रवरॄकोि रनर्ममती मुंडळ, मुंबई
2.2.1 वशपाई : एकूण वरक्त पदसंख्या-1 (वरक्त जागांचे प्रिगगवनहाय सामावजक/समांतर आरक्षणाचे वििरणपत्र
खालीलप्रमाणे आहे)
प्रिगग एकूण सिग मवहला माजी खेळाडू प्रकल्प भूकंप अंश वदव्यांग अनाथ
पदे साधारण (30%) सैवनक (5%) ग्रस्त ग्रस्त कालीन (4%) (1%)
(15%) (5%) (2%) (10%)
अ.जाती - - - - - - - - - -
अ.जमाती - - - - - - - - - -
वि.जा.(अ) - - - - - - - - - -
भ.ज.(ब) - - - - - - - - - -
भ.ज.(क) - - - - - - - - - -
भ.ज.(ड) - - - - - - - - - -
वि.मा.प्र. - - - - - - - - - -
इ.मा.ि. - - - - - - - - - -
आ.दु.घ. - - - - - - - - - -
अराखीि 1 1 - - - - - - - -
एकूण पदे 1 1 - - - - - - - -

3. पदसंख्या ि आरक्षणासंदभात सिगसाधारण तरतुदी:-

3.1 सदर जावहरात प्रवसध्द झाल्यानंतर पदसंख्येत बदल होण्याची शक्यता आहे . त्याचप्रमाणे जावहरात
प्रवसध्द झाल्यानंतर आरक्षणासंबंधी शासन धोरणात बदल झाल्यास तो त्याप्रमाणे लागू राहील. याबाबत अद्ययाित सूचना
संकेतस्थळािर उपलब्ध करून देण्यात येईल.
3.2 पदसंख्या ि आरक्षणामध्ये बदल झाल्यास याबाबतची घोषणा / सूचना िेळोिेळी
www.marathivishwakosh.org या संकेतस्थळािर प्रवसध्द करण्यात येईल. संकेतस्थळािर प्रवसध्द करण्यात आलेल्या
घोषणा / सूचनांच्या आधारे प्रस्तुत स्पधा परीक्षेमधून भराियाच्या पदाकवरता भरती प्रवक्रया राबविण्यात येईल.
3.3 परीक्षा स्थवगत करणे, रद्द करणे, अंशत: बदल करणे, पदांच्या एकूण ि प्रिगगवनहाय पद संख्येमध्ये बदल
करण्याचे अवधकार रनयक्ती प्रारधकारी या नात्याने सरिव, महाराष्ट्र राज्य मराठी रवरॄकोि रनर्ममती मुंडळ, मुंबई यांच्याकडे
राखून ठे िण्यात आलेले आहेत.
3.4 मवहलांसाठीचे समांतर आरक्षण शासनाने या संदभात िेळोिेळी वनगगवमत केलेल्या आदेशानुसार राहील.
3.5 मवहलांसाठी आरवक्षत पदांकवरता दािा करणाऱ्या उमेदिारांनी मवहला आरक्षणाचा लाभ घ्याियाचा
असल्यास त्यांनी अजामध्ये मरहला असल्याबाबत स्पष्ट्ट नमूद करावे. सदर पदांसाठी अर्ज करणाऱ्यांनी न चुकता महाराष्ट्र
राज्याचे अवधिासी (Domicile) असल्याबाबत प्रमाणपत्र सादर करावे. खुल्या प्रिगातील मवहलांकवरता आरवक्षत असलेल्या
पदािर वनिडीकवरता खुल्या प्रिगातील मवहला तसेच सिग मागास प्रिगातील मवहलांनी नॉन-वक्रवमलेअर प्रमाणपत्र सादर
करण्याची अट मवहला ि बाल विकास विभाग, िासन वनणगय क्रमांक-मवहला 2023/प्र.क्र.123/काया-2 वद. 04.05.2023
अन्िये रद्द केली आहे.
3.6 एखादी जात / जमात राज्य शासनाकडू न आरक्षणासाठी पात्र असल्याचे घोवषत केली असल्यास, तसेच
सक्षम प्रावधकाऱ्याने प्रदान केलेले प्रमाणपत्र उमेदिाराकडे अजग करतानाच उपलब्ध असेल तर संबवं धत जात / जमातीचे
उमेदिार आरक्षणाच्या दाव्यासाठी पात्र असतील.

3
 3.7 समांतर आरक्षणाबाबत शासन पवरपत्रक, सामान्य प्रशासन विभाग, क्रमांक एसआरव्ही-
1012/प्र.क्र.16/12/16-अ, वदनांक 13 ऑगस्ट, 2014 तसेच शासन शुध्दीपत्रक सामान्य प्रशासन विभाग, क्रमांक संवकणग -
1118/प्र.क्र.39/16-अ, वदनांक 19 वडसेंबर, 2018 आवण तद्नंतर शासनाने यासंदभात िेळोिेळी वनगगवमत केलेल्या
आदेशांनुसार कायगिाही करण्यात येईल.
3.8 आर्मथकदृष्ट्ट्या दुबल
ग घटकांतील (ईडब्लूएस) उमेदिारांकवरता शासन वनणगय, सामान्य प्रशासन विभाग,
क्रमांक:राआधो-4019/प्र.क्र.31/16-अ, वदनांक 12 फेबुिारी, 2019 ि वदनांक 31 मे, 2021 अन्िये विवहत करण्यात
आलेले प्रमाणपत्र कागदपत्र पडताळणीच्या िेळी सादर करणे आिश्यक आहे.
3.9 शासन पवरपत्रक, सामावजक न्याय ि विशेष सहाय विभाग क्र. सीबीसी-2012/प्र.क्र.182/विजाभज-1,
वदनांक 25 माचग 2013 अन्िये विवहत कायगपध्दतीनुसार संबवं धत जावहरातीमध्ये नमूद अजग स्स्िकारण्याचा अंवतम वदनांक
संबवं धत उमेदिार उन्नत आवण प्रगत व्यक्ती /गटामध्ये मोडत नसल्याबाबतची पडताळणी करण्यासाठी गृवहत धरण्यात
येईल.
3.10 शासन पवरपत्रक, सामावजक न्याय ि विशेष सहाय विभाग क्र. सीबीसी-2013/प्र.क्र.182/विजाभज-1,
वदनांक 17 ऑगस्ट 2013 अन्िये विवहत करण्यात आलेल्या आदेशानुसार उन्नत आवण प्रगत व्यक्ती/गट यामध्ये मोडत
नसल्याचे नॉन-वक्रमीलेअर प्रमाणपत्राच्या िैधतेचा कालािधी विचारात घेण्यात येईल.
अद्ययाित नॉन वक्रमीलेयर प्रमाणपत्र / आर्मथकदृष्ट्ट्या दुबल
ग घटकातील असल्याबाबतचा पुरािा म्हणून सक्षम
प्रावधकाऱ्याने वितवरत केलेले ि अजग सादर करण्याच्या अंवतम वदनांकास िैध असणारे प्रमाणपत्र सादर करणे आिश्यक
आहे.
3.11 सेिा प्रिेशाच्या प्रयोजनासाठी शासनाने मागास म्हणून मान्यता वदलेल्या समाजाच्या ियोमयादेमध्ये
सिलत घेतलेल्या उमेदिारांचा अराखीि (खुला) पदािरील वनिडीकवरता विचार करण्याबाबत शासनाच्या धोरणानुसार
कायगिाही करण्यात येईल.
3.12 अराखीि (खुला) उमेदिाराकवरता विवहत केलेल्या ियोमयादा तसेच इतर पात्रताविषयक
वनकषांसंदभातील अटींची पुतगता करणाऱ्या सिग उमेदिारांचा (मागासिगीय उमेदिारासह) अराखीि (खुला) सिगसाधारण
पदािरील वशफारशीकवरता विचार होत असल्याने, सिग आरवक्षत प्रिगातील उमेदिारांनी त्यांच्या प्रिगासाठी पद आरवक्षत /
उपलब्ध नसले तरी, अजामध्ये त्यांच्या मूळ प्रिगासंदभातील मावहती अचूकपणे नमूद करणे बंधनकारक आहे.
3.13 कोणत्याही प्रकारच्या आरक्षणाचा लाभ हा केिळ महाराष्ट्राचे सिगसाधारण रवहिासी असणाऱ्या
उमेदिारांना अनुज्ञेय आहे. सिगसाधारण रवहिासी या संज्ञेला भारतीय लोकप्रवतवनधीत्ि कायदा 1950 च्या कलम 20
अनुसार जो अथग आहे, तोच अथग असेल.
3.14 शासन पवरपत्रक, सामान्य प्रशासन विभाग क्र. मकसी-1007/प्र.क्र.36/का.36, वद. 10 जुलै, 2008
नुसार महाराष्ट्र आवण कनाटक सीमा भागातील महाराष्ट्र शासनाने दािा सांवगतलेल्या 865 गािातील मराठी भावषक
उमेदिार संबवं धत पदांच्या सेिा प्रिेश वनयमातील सिग अटींची पूतगता करीत असल्यास ते उमेदिार त्या संबवं धत पदांसाठी
अजग करू शकतील. त्यासाठी संबवं धत मराठी भावषक उमेदिारांनी ते महाराष्ट्र शासनाने दािा केलेल्या 865 गािातीलच
रवहिासी असल्याबाबतचा त्यांच्या िास्तव्याचा सक्षम प्रावधकाऱ्याचा विवहत नमुन्यातील दाखला सादर करणे अवनिायग
राहील.
3.15 कोणत्याही प्रकारच्या आरक्षणाचा (सामावजक अथिा समांतर) अथिा सोयी सिलतींचा दािा करणाऱ्या
उमेदिारांकडे संबवं धत कायदा/वनयम/आदेशानुसार विवहत नमुन्यातील प्रस्तुत जावहरातीस अनुसरून अजग

4
स्िीकारण्यासाठी विवहत केलेल्या वदनांकापूिीचे अजग सादर करण्याच्या रद. 21.12.2023 पयंतिे िैध असणारे प्रमाणपत्र
उपलब्ध असणे आिश्यक आहे.
3.16 सामावजक ि समांतर आरक्षणासंदभात विविध न्यायालयांमध्ये दाखल न्यायप्रविष्ट्ट प्रकरणी अंवतम
वनणगयाच्या अधीन राहू न पदभरतीची कायगिाही करण्यात येईल.

4. िेतन सुंरिना :-
अ.क्र. पदाचे नाि िेतन मॅरीक्समधील िेतन स्तर
1 संपादकीय सहायक एस-10 : 29200-92300 अवधक महागाई भत्ता ि वनयमाप्रमाणे इतर देय भत्ते
(सातव्या िेतन आयोगानुसार)
2 ग्रंथालयीन सहायक एस-7 : 21700-69100 अवधक महागाई भत्ता ि वनयमाप्रमाणे इतर देय भत्ते
(सातव्या िेतन आयोगानुसार)
3 वशपाई एस-1 : 15000-47600 अवधक महागाई भत्ता ि वनयमाप्रमाणे इतर देय भत्ते
(सातव्या िेतन आयोगानुसार)
5. पात्रता :-
5.1 भारतीय नागवरकत्ि
5.2 ियोमयादा :
5.2.1 जावहरातीत नमूद केलेल्या पदांसाठी अजग करणाऱ्या उमेदिारांचे िय वदनांक 21.12.2023
रोजी गणण्यात येईल.
5.2.2 संपादकीय सहायक, ग्रंथालयीन सहायक ि वशपाई या पदांसाठी वकमान िय 18 िषे पूणज केलेले असािे
व कमाल िय खुल्या प्रिगासाठी 40 िषापेक्षा (मागासिगीयांसाठी 45िषांपेक्षा) जास्त नसािे.
5.2.3 उच्च ियोमयादा खालील बाबतींत वशवथलक्षम
(1) वदव्यांग उमेदिारांच्या बाबतीत 45 िषांपयंत
(2) प्रारवण्यपात्र खेळाडूुं च्या बाबतीत अराखीव (खला) प्रवगासाठी 43 वर्षांपयंत व
मागासवगीय/आ.द.घ./अनाथ प्रवगासाठी 45 वर्षांपयंत.
(3) मार्ी सैरनक उमेदवारांच्या बाबतीत त्यांनी सिस्त्र दलात झालेल्या सेवइ
े तका कालावधी
अरधक 3 वर्षे. रवकलांग मार्ी सैरनकांबाबतीत कमाल 45 वर्षांपयंत
(4) अनाथ उमेदवारांच्या बाबतीत 45 वर्षांपयंत.
(5) अंशकालीन उमेदिारांच्या बाबतीत 55 िषांपयंत
(6) भूकंपग्रस्त / प्रकल्पग्रस्त उमेदिारांच्या बाबतीत कमाल 45 िषांपयंत
(7) सामान्य प्रशासन विभाग, क्र. सवनि-2023/प्र.क्र.14/काया 12, वद. 03.03.2023 रोजीच्या
शासन वनणगयान्िये विवहत केलेल्या कमाल ियोमयादेत खुले ि मागास प्रिगासाठी 2 िषे इतकी वशवथलता (खुल्या
प्रिगासाठी ियोमयादा 40 िषे ि मागास प्रिगासाठी 45 िषे) देण्यात येत आहे.

5.3 शैक्षवणक अहगता ि अनुभि :-

अ.क्र. पदाचे नाि शैक्षवणक अहगता ि अनुभि
1 संपादकीय सहायक 1) मराठी रवर्षयातील पदवी रकमान रितीय रॅेणीमध्ये उत्तीणज असलेल;े
2) मराठी मधील सुंपादकीय ककवा सुंिोधन कायािा रकमान एक वर्षािा प्रत्यक्ष
अनभव असलेल.े

5
 2 ग्रंथालयीन सहायक 1) उच्च माध्यवमक शालांत प्रमाणपत्र परीक्षा उत्तीणग असणारे;
2) ग्रंथालय िास्त्रातील पदवी धारण केलेले; आरण
3) ग्रुंथालय संचालनालयाचे ग्रंथपालािे प्रमाणपत्र धारण केलेल;े
3 वशपाई उमेदिाराने माध्यवमक शालांत प्रमाणपत्र परीक्षा उत्तीणग केलेली असणे
आिश्यक राहील.

5.3.1 अहगता / पात्रता गणण्याचा वदनांक :-

सिग पदांकवरता वदनांक 21.12.2023 रोजी ककिा त्यापूिी विवहत शैक्षवणक अहगता ि अनुभि धारण केलेला असणे
अवनिायग आहे.

6. परीक्षा शुल्क :-
6.1 अमागास : रु. 1000/-
6.2 मागासिगीय/आ.दु.घ./अनाथ/वदव्यांग : रु. 900/-
6.3 उपरोक्त परीक्षा शुल्काव्यवतवरक्त बँक चाजेस तसेच देय कर अवतवरक्त असतील.
6.4 परीक्षाशुल्क ना-परतािा (Non refundable) आहे.
6.5 कोणत्याही कारणास्ति पदभरती प्रवक्रया स्थवगत/रद्द झाल्यास पदभरती शुल्क उमेदिाराला परत
करण्यात येणार नाही.
6.6 मार्ी सैरनक/रदव्यांग मार्ी सैरनकांसाठी परीक्षािल्क आकारले र्ाणार नाही.

7. अजग करण्याची पद्धत :-

7.1 प्रस्तुत परीक्षेसाठी फक्त ऑनलाईन पध्दतीने अजग स्िीकारण्यात येतील.
7.2 पात्र उमेदिाराला ऑनलाईन अजग www.marathivishwakosh.org या संकेतस्थळािर
वदनांक 02.12.2023 पासून वदनांक 21.12.2023 या कालािधीत सादर करणे आिश्यक राहील.
7.3 विवहत पध्दतीने अजग ऑनलाईन सादर केल्यानंतर परीक्षा शुल्क भरल्यावशिाय परीक्षेसाठी उमेदिारी
विचारात घेतली जाणार नाही.

8. ऑनलाईन पद्धतीने अजग सादर करण्याच्या सविस्तर सूचना :-

8.1 उपरोक्त पदांच्या भरतीसाठी पात्र उमेदिारांकडू न ऑनलाईन अजगwww.marathivishwakosh.orgया
संकेतस्थळािर मागविण्यात येत आहेत. पात्र उमेदिारांना www.marathivishwakosh.org या संकेतस्थळािर वदनांक
02.12.2023 पासून वदनांक 21.12.2023 या कालािधीत सादर करणे आिश्यक राहील. तसेच ऑनलाईन परीक्षा शुल्क
भरणा वदनांक 02.12.2023 पासून वदनांक 21.12.2023 या कालािधीमध्ये करता येईल.
8.2 विवहत पद्धतीने मुदतीत म्हणजेच वदनांक 02.12.2023 पासून वदनांक 21.12.2023 पयंत अजग सादर
केलेल्या उमेदिारांनी शुल्क भरण्यासाठी ऑनलाईन पद्धतीने रक्कम भरण्याची कायगिाही वदनांक 02.12.2023 पासून
वदनांक 21.12.2023 रोजी रात्री 23.59 िाजेपयंत पूणग करणे आिश्यक आहे. त्यानंतर सदर िेब कलक बंद होईल.
8.3 परीक्षेचे स्िरूप, परीक्षेची तारीख ि िेळ, पदसुंख्या वाढ ककवा घट इत्यादी बदल करण्याचे अवधकार
मंडळास राहतील ि मंडळाचा वनणगय अंवतम असेल. त्याबाबत कोणताही दािा सांगता येणार नाही. तसेच भरती

6
प्रवक्रयेसद
ं भात िा तक्रारीबाबत वनणगय घेण्याचा अवधकार मंडळास राहील ि मंडळाचा वनणगय अंवतम असेल. याबाबत
कोणत्याही पत्र व्यिहाराची दखल घेतली जाणार नाही.
8.4 परीक्षेच्या िेळी परीक्षा केंद्रात ककिा परीक्षा केंद्र पवरसरात मोबाईल, गणकयंत्र (Calculator), आय पॅड िा
तत्सम इलेक्रॉवनक यंत्रे ककिा इतर संपकाची साधने िापरण्यास सक्त मनाई आहे.
8.5 उमेदवारास परीक्षा/कागदपत्र पडताळणी इत्यादी करीता स्वखिाने यावे लागेल.
8.6 ऑनलाईन परीक्षा स्थळामध्ये िाढ / बदल करण्याचे अवधकार विभागाकडे राहतील. परीक्षेचे वठकाण,
िेळ, वदनांक www.marathivishwakosh.org या संकेतस्थळािर प्रवसध्द करण्यात येईल.
8.7 परीक्षेचे प्रिेशपत्र उक्त संकेतस्थळािरून स्ित: डाऊनलोड करून घेण्याची जबाबदारी सिगस्िी
उमेदिाराची असेल. प्रिेशपत्र इतर कोणत्याही पध्दतीने पाठविले जाणार नाही.
8.8 पात्र उमेदिारांचा अंवतम वनकाल www.marathivishwakosh.org या संकेतस्थळािर जाहीर करण्यात
येईल.
8.9 रवरहत कागदपत्रे/प्रमाणपत्रे सादर करणे.
अ) प्रोफाईलमध्ये केलेल्या दाव्यांच्या अनर्षुंगाने रवरवध सामारर्क, समांतर आरक्षणािा, िैक्षरणक अहजता इत्यादी बाबींिा
दावा करणाऱ्या प्रत्येक उमेदवारांनी र्ारहरातीनसार तो पात्र ठरत असल्यास, कागदपत्र पडताळणीवेळी खालील मूळ
स्वरुपातील कागदपत्रे/प्रमाणपत्रे (लागू असलेली) सादर करणे अरनवायज आहे .
अ.क्र. प्रमाणपत्र/कागदपत्र अ.क्र. प्रमाणपत्र/कागदपत्र
1 अर्ातील नावािा परावा (एस.एस.सी अथवा 7 पात्र रदव्यांग व्यक्ती असल्यािा परावा
तत्सम िैक्षरणक अहजता)
2 वयािा परावा 8 एस. एस. सी. नावात बदल झाल्यािा परावा
3 िैक्षरणक अहजता इत्यादीिा परावा 9 अराखीव, मरहला, मागासवगीय, आ.द. घ.,
आरक्षणािा दावा असल्यास अरधवास प्रमाणपत्र
4 सामारर्कदृष्ट्या मागासवगीय असल्याबाबतिा 10 मराठी भार्षेिे ज्ञान असल्यािा परावा
परावा
5 आर्मथकदृष्ट्या दबजल घटक असल्याबाबतिा परावा 11 लहान कटुं बािे प्ररतज्ञापत्र
6 अर्ज सादर करण्याच्या अुंरतम रदनांकास वैध 12 अनभव प्रमाणपत्र
असणारे नॉन रक्रमीलेअर प्रमाणपत्र

ब) उपरोक्त प्रमाणपत्र/कागदपत्रे www.marathivishwakosh.org या सुंकेतस्थळावरील उपलब्ध कलकवर

उमेदवारांना सवजसाधारण सूिनामध्ये प्रस्तत र्ारहरातीमध्ये नमूद केल्याप्रमाणे असणे अरनवायज आहे .

9. उमेदिारांनी ऑनलाईन अजग कसा करावा यासाठी तपिीलवार मागजदिजक तत्त्वे/प्ररक्रया:

A. अर्ज नोंदणी
B. िल्क भरणा
C. दस्तऐवर् स्कॅन आरण अपलोड
उमेदवार केवळ 02.12.2023 ते 21.12.2023 पयंत ऑनलाइन अर्ज करू िकतात, त्यानुंतर कोणताही अर्ज स्वीकारला
र्ाणार नाही.

7
नोंदणीपूवी लक्षात घेण्यासारखे महत्त्वािे मद्दे :

ऑनलाइन अर्ज करण्यापूवी, उमेदवारांनी -

(i) स्कॅन करणे:

*छायारित्र (4.5 cm x 3.5 cm)

*स्वाक्षरी (काळ्या िाईने)
*डाव्या अुंगठ्यािा ठसा (पांढऱ्या कागदावर काळ्या ककवा रनळ्या िाईने)
* हाताने रलहायिी घोर्षणा (पांढऱ्या कागदावर काळ्या िाईने) (खाली रदलेला मर्कूर) :
हे सवज स्कॅन केलेले दस्तऐवर् या र्ारहरातीच्या परररिष्ट्ट III मध्ये रदलेल्या आवश्यक वैरिष्ट्यांिे पालन करताना
यािी खात्री करणे.
(ii) कॅरपटल लेटसजमधील स्वाक्षरी स्वीकारली र्ाणार नाही.
(iii) डाव्या अुंगठ्यािा ठसा योग्यररत्या स्कॅन केलेला असावा आरण त्यावर डाग येऊ नये. (र्र उमेदवाराला डावा अुंगठा
नसेल, तर तो अर्ज करण्यासाठी उर्व्या अुंगठ्यािा वापर करू िकतो.)
(iv) हस्तरलरखत घोर्षणेिा मर्कूर खालीलप्रमाणे आहे -
“I, --------------------------------------- (Name of the candidate), hereby declare that all the information submitted by me in the
application form is correct, true and valid. I will present the supporting documents as and when required.”

(v) वर नमूद केलेली हस्तरलरखत घोर्षणा उमेदवाराच्या हस्तरलरखतात आरण फक्त इुंग्रर्ीमध्ये असावी. ते इतर कोणीही
ककवा इतर कोणत्याही भार्षेत रलरहले आरण अपलोड केले असल्यास, अर्ज अवैध मानला र्ाईल. (दृष्ट्टीहीन उमेदवारांच्या
बाबतीत र्े रलहू िकत नाहीत त्यांनी घोर्षणेिा मर्कूर टाईप करून टाईप केलेल्या घोर्षणेच्या खाली डाव्या हाताच्या
अुंगठ्यािा ठसा लावावा आरण तपिीलानसार दस्तऐवर् अपलोड करावा).
(vi) आवश्यक अर्ज िल्क/सिना िल्कािे ऑनलाईन पेमेंट करण्यासाठी आवश्यक तपिील/कागदपत्रे तयार ठे वा.
(vii) वैध वैयक्क्तक ई-मेल आयडी आरण मोबाईल क्रमांक असावा, र्ो ही भरती प्ररक्रया पूणज होईपयंत सरक्रय ठे वावा. बँक
नोंदणीकृत ई-मेल आयडीिारे परीक्षेसाठी परीक्षा प्रवेिपत्र (कॉल लेटर) डाउनलोड करण्यासाठी सूिना पाठवू िकते.
उमेदवाराकडे वैध वैयक्क्तक ई-मेल आयडी नसल्यास, त्याने/रतने ऑनलाइन अर्ज करण्यापूवी आपला नवीन ई-मेल
आयडी आरण मोबाईल क्रमांक तयार करावा आरण उमेदवाराने ते ई-मेल खाते आरण मोबाईल नुंबर राखणे आवश्यक आहे.

अर्ज फी/सूिना िल्क (परतावा न करण्यायोग्य) ऑनलाइन फी िा भरणा : 02.12.2023 ते 21.12.2023 अर्ज
फी/सूिना िल्काच्या ऑनलाइन पेमेंटसाठी बँक व्यवहार िल्क उमेदवाराने भरावे लागेल.

A. अर्ज नोंदणी :
1. उमेदवारांनी ऑनलाईन परीक्षेकररता अर्ज सादर करण्यासाठी या कायालयाच्या सुंकेतस्थळावर
www.marathivishwakosh.org भेट देऊन त्यामध्ये "ऑनलाईन अर्ज करा" या पयायावर क्क्लक करा र्े एक नवीन
स्क्रीन उघडे ल.
2. अर्ज नोंदणी करण्यासाठी, "नवीन नोंदणीसाठी येथे क्क्लक करा" टॅ ब रनवडा आरण नाव, सुंपकज तपिील आरण ई-मेल
आयडी प्ररवष्ट्ट करा. प्रणालीिारे तात्परता नोंदणी क्रमांक आरण पासवडज तयार केला र्ाईल आरण स्क्रीनवर प्रदर्मित केला

8
र्ाईल. उमेदवाराने तात्परती नोंदणी क्रमांक आरण पासवडज नोंदवावा. तात्परती नोंदणी क्रमांक आरण पासवडज दिजरवणारा
ई-मेल आरण एसएमएस देखील पाठरवला र्ाईल.
3. र्र उमेदवार एकाि वेळी अर्ज भरू िकत नसेल, तर तो/ती "सेव्ह आरण नेक्स्ट" टॅ ब रनवडू न आधीि प्ररवष्ट्ट केलेला
डे टा र्तन करू िकतो. ऑनलाइन अर्ज सबरमट करण्यापूवी उमेदवारांना ऑनलाइन अर्ातील तपिीलांिी पडताळणी
करण्यासाठी "सेव्ह आरण नेक्स्ट" सरवधेिा वापर करण्यािा सल्ला देण्यात आला आहे आरण आवश्यक असल्यास त्यात
बदल करावा. दृष्ट्टीहीन उमेदवारांनी अर्ज काळर्ीपूवक
ज भरावा आरण अुंरतम सबरमिन करण्यापूवी ते योग्य असल्यािी
खात्री करण्यासाठी तपिीलांिी पडताळणी करून घ्यावी.
4. उमेदवारांनी ऑनलाइन अर्ामध्ये भरलेले तपिील काळर्ीपूवक
ज भरावेत आरण पडताळणी करावी, कारण पूणज नोंदणी
बटणावर क्क्लक केल्यानुंतर कोणताही बदल करणे िक्य होणार नाही.
5. उमेदवारािे नाव ककवा त्यािे/रतिे वडील/पती इ. िे नाव अर्ामध्ये बरेाबर रलरहलेले असावे, र्से ते
प्रमाणपत्रे/गणपरत्रका/ओळख पराव्यामध्ये रदसते. कोणताही बदल आढळल्यास उमेदवार अपात्र ठरू िकतो.
6. तमिा तपिील सत्यारपत करा आरण "तमिे तपिील सत्यारपत करा" आरण "सेव्ह आरण नेक्स्ट" बटणावर क्क्लक करून
तमिा अर्ज र्तन करा.
7. कबदू "C" अुंतगजत तपिीलवार छायारित्र आरण स्वाक्षरी स्कॅकनग आरण अपलोड करण्याच्या मागजदिजक तत्त्वांमध्ये
रदलेल्या वैरिष्ट्यांनसार उमेदवार फोटो आरण स्वाक्षरी अपलोड करण्यासाठी पढे र्ाऊ िकतात.
8. उमेदवार अर्ािा इतर तपिील भरण्यासाठी पढे र्ाऊ िकतात.
9. पूणज नोंदणीपूवी सुंपण
ू ज अर्ािे पूवावलोकन आरण पडताळणी करण्यासाठी पूवावलोकन टॅ बवर क्क्लक करा.
10. आवश्यक असल्यास तपिीलात बदल करा आरण तमिे छायारित्र, स्वाक्षरी आरण इतर तपिील बरोबर असल्यािी
पडताळणी आरण खात्री केल्यानुंतरि 'पूणज नोंदणी' वर क्क्लक करा
11. "पेमेंट" टॅ बवर क्क्लक करा आरण पेमेंटसाठी पढे र्ा.
12. "सबरमट" बटणावर क्क्लक करा.

B. िल्क भरणे :

ऑनलाइन मोड :

1. अर्ािा फॉमज पेमेंट गेटवेसह एकरत्रत केला आहे आरण सूिनांिे अनसरण करून पेमेंट प्ररक्रया पूणज केली र्ाऊ िकते.
2. डे रबट काडज (RuPay/Visa/MasterCard/Maestro), क्रेरडट काडज , इुंटरनेट बँककग, IMPS, कॅि कार्डसज/मोबाइल
वॉलेट वापरून पेमेंट केले र्ाऊ िकते.
3. ऑनलाइन अर्ामध्ये तमिी पेमेंट मारहती सबरमट केल्यानुंतर, कृपया सव्हजरकडू न मारहती रमळण्यािी प्रतीक्षा करा.
दहेरी िल्क टाळण्यासाठी बॅक ककवा ररफ्रेि बटण दाबू नका.
4. व्यवहार यिस्वीरीत्या पूणज झाल्यावर, एक ई-पावती तयार केली र्ाईल.
5. 'ई-पावती' तयार न होणे पेमेंट अयिस्वी दिजवते. पेमेंट अयिस्वी झाल्यास, उमेदवारांना त्यांिा तात्परता नोंदणी क्रमांक
आरण पासवडज वापरून पन्हा लॉग इन करण्यािा आरण पेमेंटिी प्ररक्रया पन्हा करण्यािा सल्ला रदला र्ातो.
6. उमेदवारांना ई-पावती आरण फी तपिील असलेल्या ऑनलाइन अर्ािी कप्रटआउट घेणे आवश्यक आहे. कृपया लक्षात
ठे वा की र्र तेि व्यत्पन्न केले र्ाऊ िकत नसेल, तर ऑनलाइन व्यवहार यिस्वी झाला नसावा.
7. क्रेरडट काडज वापरकत्यांसाठी: सवज िल्क भारतीय रुपयामध्ये सूिीबद्ध आहेत. र्र तम्ही गैर-भारतीय क्रेरडट काडज
वापरत असल्यास, तमिी बँक प्रिरलत रवरनमय दरांवर आधाररत तमच्या स्थारनक िलनात रूपांतररत करे ल.
8. तमच्या डे टािी सररक्षतता सरनररृत करण्यासाठी, कृपया तमिा व्यवहार झाल्यावर ब्राउझर कवडो बुंद करा.

9
9. फी भरल्यानुंतर फी िा तपिील असलेला अर्ज छापण्यािी सरवधा आहे .

C. स्कॅकनग आरण कागदपत्रे अपलोड करण्यासाठी मागजदिजक तत्त्वे :

ऑनलाइन अर्ज करण्यापूवी उमेदवाराने खाली रदलेल्या वैरिष्ट्यांनसार त्यािे छायारित्र, स्वाक्षरी, डाव्या अुंगठ्यािा ठसा
आरण हाताने रलरहलेली घोर्षणा यांिी स्कॅन केलेली (रडरर्टल) प्ररतमा असणे आवश्यक आहे .

छायारित्र प्ररतमा: (4.5cm x 3.5cm)

* अलीकडील पासपोटज िैलीिे रुंगीत छायारित्र असणे आवश्यक आहे.

* छायारित्र रुंगीत आहे यािी खात्री करा, हलक्या रुंगाच्या,िक्यतो पांढऱ्या, पारॄजभम
ू ीच्या रवरुद्ध घेतलेले असल्यािी खात्री
करा.
* कॅमेरासमोर सरळ िेहरा ठे ऊन पहा.
*र्र हे छायारित्र उन्हात काढले असेल तर, तमच्या मागच्या बार्ूला सूयज असेल, ककवा तम्ही सावलीत उभे रहा,
र्ेणेकरून तम्ही डोळे बाररक करून पाडणार नाही आरण कोणतीही कडक सावली नसेल.
*तम्हाला फ्लॅि वापरायिा असल्यास, त्यामध्ये "रेड-आय" पयाय नसल्यािे सरनररृत करा.
*र्र तम्ही िष्ट्मा घातलात तर त्यात कोणतेही प्ररतकबब नाहीत आरण तमिे डोळे स्पष्ट्टपणे रदसू िकतील यािी खात्री करा.
* टोपी आरण गडद िष्ट्मा स्वीकायज नाहीत. धार्ममक हेडवेअरला परवानगी आहे, परुंत त्याने तमिा िेहरा झाकता कामा नये.
* पररमाण 200 x 230 रपक्सेल (प्राधान्य रदलेले)
*फाइलिा आकार 20kb-50 kb दरम्यान असावा.
*स्कॅन केलेल्या प्ररतमेिा आकार 50kb पेक्षा र्ास्त नसल्यािी खात्री करा. र्र फाईलिा आकार 50 kb पेक्षा र्ास्त असेल,
तर स्कॅनरिी सेकटग्र् समायोरर्त करा र्से की DPI ररझोल्यूिन,स्कॅकनग प्ररक्रयेदरम्यान रुंग इ.

स्वाक्षरी, डाव्या अुंगठ्यािा ठसा आरण हाताने रलरहलेली घोर्षणा प्ररतमा:

*अर्जदाराने काळ्या िाईच्या पेनने पांढऱ्या कागदावर सही करावी.
*पररमाण 140 x 60 रपक्सेल (प्राधान्य रदलेल)े
* फाइलिा आकार 10kb-20kb दरम्यान असावा. स्कॅन केलेल्या प्ररतमेिा आकार 20kb पेक्षा र्ास्त नसल्यािी खात्री
करा.
* अर्जदाराने त्याच्या डाव्या हाताच्या अुंगठ्यािा ठसा पांढऱ्या कागदावर काळ्या ककवा रनळ्या िाईने उमटवावा.
* फाईल प्रकार: jpg/jpeg
* पररमाणे: 200 DPI मध्ये 240 x 240 रपक्सेल (आवश्यक गणवत्तेसाठी प्राधान्य) म्हणर्े 3 सेमी* 3 सेमी (रुुंदी* उुं िी)
* फाइल आकार: 20 KB-50 KB
*अर्जदाराने घोर्षणापत्र इुंग्रर्ीत काळ्या िाईने पांढऱ्या कागदावर स्पष्ट्टपणे रलहावे.
* फाईल प्रकार: jpg/jpeg
*पररमाणे: 200 DPI मध्ये 800 x 400 रपक्सेल (आवश्यक गणवत्तेसाठी प्राधान्य) म्हणर्े 10 सेमी* 5 सेमी (रुुंदी * उुं िी)
*फाइल आकार: 50 KB-100 KB
*स्वाक्षरी, डाव्या अुंगठ्यािा ठसा आरण हाताने रलरहलेली घोर्षणा अर्जदारािी असावी आरण इतर कोणत्याही व्यक्तीमाफजत
केलेली नसावी.

10
*परीक्षेच्या वेळी स्वाक्षरी केलेल्या उपक्स्थती पत्रकावर ककवा कॉल लेटरवर अर्जदारािी स्वाक्षरी, अपलोड केलेल्या
स्वाक्षरीिी र्ळत नसल्यास,अर्जदारास अपात्र घोरर्षत केले र्ाईल.
* कॅरपटल लेटसजमध्ये स्वाक्षरी/हस्तरलरखत घोर्षणा स्वीकारली र्ाणार नाही.

कागदपत्रे स्कॅन करणे:

*स्कॅनर रवयोर्न (ररझोल्यूिन) रकमान 200 dpi (कबदू प्ररत इुंि) वर सेट करा.
*योग्य रुंगासाठी रुंग रनवडा (सेट करा).
*वर नमूद केल्याप्रमाणे फाइलिा आकार.
*स्कॅनरमधील प्ररतमा छायारित्र/स्वाक्षरी/डाव्या अुंगठ्यािा ठसा/हाताने रलरहलेल्या घोर्षणेच्या काठावर क्रॉप करा, नुंतर
प्ररतमा अुंरतम आकारात क्रॉप करण्यासाठी अपलोड सुंपादक वापरा (वर नमूद केल्याप्रमाणे).
* प्ररतमा फाइल JPG ककवा JPEG फॉरमॅट असावी. उदाहरणाथज फाइल नाव आहे: image01.jpg ककवा image01.jpeg.
फोल्डर फाइल्स सूिीबद्ध करून ककवा फाईल प्ररतमा रिन्हावर माउस रफरवून प्ररतमा पररणाम तपासले र्ाऊ िकतात.
*MS Windows/MSOffice वापरणारे उमेदवार MS Paint ककवा MSOffice Picture Manager िा वापर करून jpeg
फॉरमॅटमध्ये कागदपत्रे सलभपणे रमळवू िकतात. फाइल मेनूमधील "Save As" पयाय वापरून कोणत्याही फॉरमॅटमध्ये
स्कॅन केलेले दस्तऐवर् jpg/jpeg फॉरमॅटमध्ये सेव्ह केले र्ाऊ िकतात.क्रॉप आरण नुंतर आकार बदल पयाय वापरून
आकार समायोरर्त केला र्ाऊ िकतो.

कागदपत्रे अपलोड करण्यािी प्ररक्रया

* ऑनलाइन अर्ज भरताना उमेदवाराला छायारित्र, स्वाक्षरी, डाव्या अुंगठ्यािा ठसा आरण हाताने रलरहलेली घोर्षणा
अपलोड करण्यासाठी स्वतुंत्र कलक रदली र्ाईल.

*सुंबरुं धत कलकवर क्क्लक करा "छायारित्र/स्वाक्षरी अपलोड करा/डाव्या अुंगठ्यािा ठसा/हाताने रलरहलेली घोर्षणा
अपलोड करा"
*स्कॅन केलेले छायारित्र/स्वाक्षरी/डाव्या अुंगठ्यािा ठसा/हाताने रलरहलेली घोर्षणा हे सेव्ह केलेली र्ागा रनवडा आरण
फाईल ब्राउझ करा.
* त्यावर क्क्लक करून फाईल रनवडा.
* 'ओपन/अपलोड' वर क्क्लक करा.
* फाइलिा आकार आरण स्वरूप रनधाररत केल्याप्रमाणे नसल्यास, एक तुटी सुंदेि प्रदर्मित केला र्ाईल.
* प्ररतमेिे पूवावलोकन अपलोड केलेल्या प्ररतमेिी गणवत्ता पाहण्यास मदत करेल. अस्पष्ट्टता / धसर असल्यास या
बाबतीत, ते अपेरक्षत स्पष्ट्टता/गणवत्तेनसार पन्हा अपलोड केले र्ाऊ िकते.
तम्ही तमिे छायारित्र, स्वाक्षरी, डाव्या अुंगठ्यािा ठसा आरण रनर्मदष्ट्ट केल्याप्रमाणे हाताने रलरहलेली घोर्षणा
अपलोड केल्यारिवाय तमिा ऑनलाईन अर्ज नोंदणीकृत होणार नाही.

टीप:

11
(१) छायारित्रातील िेहरा ककवा स्वाक्षरी ककवा डाव्या अुंगठ्यािा ठसा ककवा हाताने रलरहलेली घोर्षणा अस्पष्ट्ट असल्यास
उमेदवारािा अर्ज नाकारला र्ाऊ िकतो.
(२) ऑनलाइन अर्ामध्ये छायारित्र/स्वाक्षरी/डाव्या अुंगठ्यािा ठसा/हाताने रलरहलेली घोर्षणा अपलोड केल्यानुंतर
उमेदवारांनी प्ररतमा स्पष्ट्ट आहेत आरण योग्यररत्या अपलोड केल्या आहेत हे तपासावे. छायारित्र ककवा स्वाक्षरी ककवा डाव्या
हाताच्या अुंगठ्यािा ठसा ककवा हाताने रलरहलेली घोर्षणा ठळकपणे दृश्यमान नसल्यास, उमेदवार आपला अर्ज सुंपारदत
करू िकतो आरण त्यािे छायारित्र ककवा स्वाक्षरी ककवा डाव्या अुंगठ्यािा ठसा ककवा हाताने रलरहलेली घोर्षणा फॉमज
सबरमट करण्यापूवी पन्हा अपलोड करू िकतो.
(३) उमेदवाराने छायारित्राच्या रठकाणी फोटो अपलोड केला आहे आरण स्वाक्षरीच्या रठकाणी स्वाक्षरी आहे यािीही खात्री
करावी. छायारित्राच्या र्ागी छायारित्र आरण स्वाक्षरीच्या र्ागी स्वाक्षरी योग्यररत्या अपलोड न केल्यास उमेदवाराला
परीक्षेला बसू रदले र्ाणार नाही.
(४) उमेदवाराने हे सरनररृत करणे आवश्यक आहे की अपलोड करावयािे छायारित्र आवश्यक आकारािे आहे आरण
त्यातील िेहरा स्पष्ट्टपणे दृष्ट्यमान आहे.
(५) र्र छायारित्राच्या रठकाणी छायारित्र अपलोड केले नसेल, परीक्षेसाठी प्रवेि रद्द/ नाकारला र्ाईल. त्यासाठी
उमेदवार स्वत: र्बाबदार असेल.
(६) उमेदवारांनी अपलोड केलेली स्वाक्षरी स्पष्ट्टपणे रदसत असल्यािी खात्री करावी.
(७) ऑनलाईन नोंदणी केल्यानुंतर त्यांच्या प्रणालीिारे तयार केलेल्या ऑनलाइन अर्ािी कप्रटआउट घेण्यािा सल्ला
उमेदवारांना रदला र्ात आहे .

कागदपत्रे अपलोड करण्यािी प्ररक्रया

*ऑनलाइन अर्ज भरताना उमेदवाराला डाव्या हाताच्या अुंगठ्यािा ठसा आरण हाताने रलरहलेली घोर्षणा अपलोड
करण्यासाठी स्वतुंत्र कलक प्रदान केल्या र्ातील.
*सुंबरुं धत कलकवर क्क्लक करा "डाव्या अुंगठ्यािा ठसा / हाताने रलरहलेली घोर्षणा अपलोड करा"
* ब्राउझ करून स्कॅन केलेला डाव्या अुंगठ्यािा ठसा/हाताने रलरहलेली घोर्षणा र्ेथे सुंपादीत केलेली आहे ती फाइल
रनवडा.
*त्यावर क्क्लक करून फाइल रनवडा
* 'ओपन/अपलोड' बटणावर क्क्लक करा. र्ोपयंत तम्ही तमच्या डाव्या अुंगठ्यािा ठसा आरण हस्तरलरखत घोर्षणा नमूद
केल्याप्रमाणे अपलोड करत नाही तोपयंत तमिा ऑनलाइन अर्ज नोंदणीकृत होणार नाही.
*र्र फाइलिा आकार आरण स्वरूप रनधाररत केले नसेल तर एक तुटी सुंदेि प्रदर्मित केला र्ाईल.
*प्ररतमेिे पूवावलोकन अपलोड केलेल्या प्ररतमेिी गणवत्ता पाहण्यास मदत करेल. अस्पष्ट्ट/धसर असल्यास या बाबतीत, ते
अपेरक्षत स्पष्ट्टता/गणवत्तेनसार पन्हा अपलोड केले र्ाऊ िकते.

टीप:

१ डाव्या हाताच्या अुंगठ्यािा ठसा ककवा हाताने रलरहलेली घोर्षणा अस्पष्ट्ट असल्यास/धसर असल्यास अिा वेळी
उमेदवारािा अर्ज नाकारला र्ाऊ िकतो.
(2) ऑनलाईन अर्ामध्ये डाव्या अुंगठ्यािा ठसा/हाताने रलरहलेली घोर्षणा अपलोड केल्यानुंतर उमेदवारांनी प्ररतमा स्पष्ट्ट
आहेत आरण योग्यररत्या अपलोड केल्या आहेत हे तपासावे. डाव्या हाताच्या अुंगठ्यािा ठसा ककवा हाताने रलरहलेली

12
घोर्षणा ठळकपणे रदसत नसल्यास, फॉमज सबरमट करण्यापूवी उमेदवार त्यािा/रतिा अर्ज सुंपारदत करू िकतो आरण
त्यािा /रतच्या अुंगठ्यािा ठसा/हाताने रलरहलेली घोर्षणा पन्हा अपलोड करू िकतो.
(३) ऑनलाइन नोंदणी केल्यानुंतर त्यांच्या प्रणालीिारे तयार केलेल्या ऑनलाईन अर्ािी छायांरकत प्रत (कप्रटआउट)
घेण्यािा सल्ला उमेदवारांना रदला र्ात आहे .

10. अजग करण्यासाठी इतर सूचना:-

10.1 उमेदिाराचे नाि, िरडलांचे नाि, पतीचे नाि, आडनाि, आईचे नाि, जन्मवदनांक, भ्रमणध्िनी क्रमांक,
छायावचत्र, स्िाक्षरी इत्यादी मूलभूत मावहती उमेदिाराला सविस्तर द्यािी लागेल.
10.2 उमेदवाराला अर्ज करावयाच्या पदािी रनवड करावी लागेल. तसेि, उमेदवारास एकावळे स एकाि
पदािी रनवड करता येईल.
10.3 पत्ता नमूद करताना उमेदिाराने आपल्या पत्त्याचा प्रकार वनवरृत करािा. (उदा. पत्रव्यिहाराचा पत्ता ि
कायमचा पत्ता ककिा दोन्ही)
10.4 त्यानंतर उमेदिाराने अवतवरक्त मावहतीच्या पयायािर स्क्लक करािे आवण आपल्या जात प्रिगाबद्दल
मावहती भरािी.
10.5 ज्यांच्याकडे आधार क्रमांक आहे , त्यांनी तत्संबंधी मावहती; भरािी तसेच उमेदिाराने आधार क्रमांक /
आधार नोंदणी क्रमांक याबद्दलची मावहती द्यािी.
10.6 िासन रनणजय, मारहती तुंत्रज्ञान (सा.प्र.रव.) क्र. मातुंस-2012/प्र.क्र.277/39, रद. 4.2.2013 मध्ये नमूद
केल्यानसार सुंगणक/मारहती तुंत्रज्ञान रवर्षयक परीक्षा उत्तीणज असणे आवश्यक आहे. नसल्यास, िासन रनणजय, सामान्य
प्रिासन रवभाग क्र. प्ररिक्षण-2000/प्र.क्र.61/2001/39, रद. 19.3.2003 नसार सुंगणकािी अहजता रनयक्तीच्या
रदनांकापासून 2 (दोन) वर्षाच्या आत प्राप्त करणे आवश्यक राहील.
10.7 एकदा शैक्षवणक तपशील प्रविष्ट्ट केल्यानंतर अजगदारास पुढे (Next) या बटणािर स्क्लक करािे लागेल,
त्या बटणािर स्क्लक केल्यानंतर अजगदाराकडू न पुष्ट्टीची विनंती केली जाईल. त्यांनी ते बटण स्क्लक केल्यास मागील
तपशील संपावदत करण्याची परिानगी वदली जाणार नाही.
10.8 ऑनलाईन अजग स्िीकारण्याच्या अंवतम तारखेस रात्री 23.59 िाजेपयंत सवज प्ररक्रया पूणग करणे आिश्यक
आहे. त्यानंतर सदर संकेतस्थळािरील कलक बंद होईल.
10.9 जर कोणत्याही उमेदिाराने एकापेक्षा अवधक लॉग-इन आयडीसह नोंदणी केली असेल, तर उमेदिारांची
नव्याने केलेली यशस्िी नोंदणी फक्त पुढील प्रवक्रया जसे परीक्षा प्रिेशपत्र, परीक्षेत उपस्स्थती, गुणित्ता यादी आवण अन्य
संबवं धत प्रवक्रयांसाठी विचारात घेण्यात येईल.
टीप : नोंदणीमधील तपशील जसे की, िापरकता नाि (USERNAME), ई-मेल आयडी, पसंतीचे स्थान, जन्म तारीख,
उमेदिाराचे छायावचत्र (Photograph) आवण स्िाक्षरी इत्यादी आिेदन पत्र सादर केल्यानंतर बदलण्याची परिानगी वदली
जाणार नाही.
10.10 अजातील मावहतीचे पनर्मवलोकन :
10.10.1 युजरनेम आवण पासिडग िापरुन लॉग-इन केल्यािर उमेदिार आपला संवक्षप्त अजग पाहू शकतो.
10.10.2 अजग कप्रट करण्यासाठी “कप्रट वप्रव्यू” या पयायािर स्क्लक करा.
नोंद : उमेदिाराने आपला PDF स्िरूपातील अजग, परीक्षा प्रिेशपत्र संपण
ू ग भरती प्रवक्रया पूणग होईपयंत स्ित:जिळ जतन
करून ठे िणे अवनिायग राहील.

13
11. वनिडप्रवक्रया :-
11.1 जावहरातीमध्ये नमूद अहगता / पात्रतेविषयक अटी वकमान असून वकमान अहगता धारण केली म्हणून
उमेदिार वशफारशीसाठी पात्र असणार नाही.
11.2 सेिा भरतीची संपण
ू ग प्रवक्रया खालील सेिा प्रिेश वनयम अथिा तद्नंतर शासनाकडू न िेळोिेळी करण्यात
येणाऱ्या सुधारणा, तसेच तरतुदीनुसार राबविण्यात येईल.
11.3 मराठी भाषा विभाग, शासन वनणगय क्रमांक:- दुसवे न-2022/प्र.क्र.95/आस्था-2 वद. 08.05.2023, मराठी
भार्षा रवभागािे रद. 06.07.2023 रोर्ीिे िध्दीपत्रक ि मराठी भाषा पत्र क्रमांक : विवनमं-2022/प्र.क्र.95/आस्था-2
वद. 31.05.2023 अन्िये गवठत करण्यात आलेल्या राज्यस्तरीय सवमतीच्या मागगदशगनाखाली सदर पदाची वनिडप्रवक्रया
राबविण्यात येईल.
12 वनिडीची पध्दत :-
12.1 सिग पदांसाठी फक्त मराठी माध्यमातून संगणक प्रणालीद्वारे 200 गुणांची ऑनलाईन परीक्षा िस्तुवनष्ट्ठ
बहु पयायी स्िरूपात घेण्यात येईल.
12.2 संगणक आधावरत परीक्षेद्वारे (Computer Based Examination) घेण्यात येणाऱ्या ऑनलाईन परीक्षेतील
प्राप्त गुणांच्या आधारे गुणित्तेनुसार उमेदिारांची वनिड केली जाईल.
12.3 ऑनलाईन परीक्षेचा वदनांक ि िेळ यथािकाश संकेतस्थळािर कळविण्यात येईल.
12.4 संगणक आधावरत (Computer Based Examination) घेण्यात येणारी ऑनलाईन परीक्षा 100 प्रश्नांची ि
200 गुणांची असेल. त्यासाठी 120 वमनीटांचा (2 तास) कालािधी राहील.
12.5 उमेदवाराने ऑनलाईन परीक्षेत रकमान 45% गण प्राप्त करणे आवश्यक राहील. 45% ककवा त्यापेक्षा
अरधक गण रमळरवणाऱ्या उमेदवारांमधून रनवडसूिी तयार करून रनवडसूिीतील पात्र उमेदवारांिी गणवत्तेनसार रिफारस
करण्यात येईल.
12.6 सुंपादकीय सहायक, ग्रुंथालयीन सहायक व रिपाई यामधील कोणत्याही पदासाठी उमेदवारांिी रनवड
करताना मौरखक परीक्षा (मलाखत) घेण्यात येणार नाही.
12.7 संगणक आधारीत ऑनलाईन परीक्षेसाठी अभ्यासक्रम खालीलप्रमाणे राहील.
पदाचे नाि अभ्यासक्रम
संपादकीय सहायक 1. या पदासाठी मराठी, इंग्रजी, सामान्य ज्ञान, बौवद्धक चाचणी ि या पदािी सुंबरुं धत
विषयांिरील प्रश्नांकवरता प्रत्येकी 40 गुण ठे िण्यात येतील (सोबत परररिष्ट्ट-1).
2. प्रश्नपवत्रकेचा दजा पदिीच्या दजाच्या समान राहील.
ग्रंथालयीन सहायक 1. या पदासाठी मराठी, इुंग्रर्ी, सामान्य ज्ञान, बौध्दीक िािणी व या पदािी सुंबरुं धत
रवर्षयातील प्रश्नांकररता प्रत्येकी 40 गण ठे वण्यात येतील (सोबत परररिष्ट्ट-2).
2. प्रश्नपरत्रकेिा दर्ा उच्ि माध्यरमक िालांत परीक्षा दर्ाच्या समान राहील.
वशपाई 1. या पदासाठी मराठी, इंग्रजी, सामान्य ज्ञान ि बौवद्धक चाचणी या विषयांिरील प्रश्नांकवरता
प्रत्येकी 50 गुण ठे िण्यात येतील (सोबत परररिष्ट्ट-3).
2. प्रश्नपवत्रकेचा दजा माध्यवमक दजाच्या समान राहील.

13. ऑनलाईन परीक्षेचा वनकाल : सदर ऑनलाईन परीक्षेचा वनकाल www.marathivishwakosh.org या िेबसाइटिर
प्रवसध्द करण्यात येईल.

14
14. परीक्षा केंद्र ि परीक्षेबाबतच्या सिगसाधारण सूचना :
14.1 उमेदिारांना नेमन
ू वदलेले परीक्षा केंद्र ि त्याचा पत्ता प्रिेश पत्रात नमूद करण्यात येईल. संबवं धत परीक्षा
केंद्रािर ऑनलाईन पध्दतीने परीक्षा घेतली जाईल.
14.2 उमेदिाराने एकदा केलेली परीक्षा केंद्राची वनिड अंवतम असेल. परीक्षेचे केंद्र/स्थळ/तारीख/िेळ/सत्र इ.
बदलण्याची कोणतीही विनंती कोणत्याही पवरस्स्थतीमध्ये (िैद्यकीय ककिा इतर कारणांसाठी) स्िीकारली जाणार नाही.
14.3 उमेदिाराने परीक्षा केंद्रािर स्ित:च्या जोखमीिर आवण स्िखचाने उपस्स्थत राहणे आिश्यक आहे. त्यास
कोणताही प्रिास खचग िा भत्ता वदला जाणार नाही ककिा उमेदिारास कोणत्याही स्िरूपाच्या इजा ककिा नुकसानीसाठी
विभाग जबाबदार राहणार नाही.
14.4 उमेदिारांनी एखाद्या विवशष्ट्ट परीक्षा केंद्राची पुरेशा संख्येने वनिड केलेली नसल्यास ककिा एखाद्या
केंद्राची वनिड त्या केंद्राच्या उपलब्ध क्षमतेपक्ष
े ा जास्त उमेदिारांनी केलेली असल्यास उमेदिारांना ऑनलाईन परीक्षेसाठी
इतर कोणतेही संलग्न केंद्र िाटप करण्याचा अवधकार विभागास राहील.
14.5 उमेदिाराने भरणा केलेले परीक्षाशुल्क कोणत्याही पवरस्स्थतीमध्ये ( अनेकदा अजग करणे, अजग चुकणे,
काही कारणास्ति परीक्षेस बसू न शकणे इत्यादी अशा कारणांसाठी ) परत केले जाणार नाही.

15. वदव्यांग उमेदिारांसाठी मागगदशगक सूचना :- दृस्ष्ट्टहीन ि ज्यांच्या लेखन गतीिर कायमस्िरूपी प्रवतकूल पवरणाम
झालेला आहे असे उमेदिार ऑनलाईन परीक्षेदरम्यान खालील मुद्दा 15.4 मध्ये नमूद मयादेच्या अधीन राहू न लेखवनकाचा
िापर करू शकतात. जेथे लेखवनक िापरला जातो अशा सिग प्रकरणांसाठी खालील वनयम लागू होतील.
15.1 उमेदिाराला त्याच्या / वतच्या स्िखचाने स्ित:च्या लेखवनकाची व्यिस्था करािी लागेल.
15.2 उमेदिाराने वनिडलेला लेखवनक हा त्याच परीक्षेसाठी उमेदिार नसािा. वनिड प्रवक्रयेच्या कोणत्याही
टप्प्यािर िरील वनयमांचे उल्लंघन आढळू न आल्यास उमेदिार ि लेखवनक या दोघांची उमेदिारी रद्द केली जाईल. परीक्षेत
लेखवनकाच्या सेिा िापरण्यास पात्र इस्च्छत उमेदिारांनी ऑनलाईन अजामध्ये तसे नमूद करणे आिश्यक राहील.
ऑनलाईन अजामध्ये तसे नमूद नसल्यास नंतर लेखवनक िापरण्याची केलेली कोणतीही विनंती विचारात घेतली जाणार
नाही.
15.3 लेखवनक म्हणून सेिा देणारी व्यक्ती एकापेक्षा जास्त उमेदिारांना लेखवनक म्हणून सेिा देऊ शकणार
नाही. त्याबाबत उमेदिाराने आिश्यक ती काळजी घ्यािी.
15.4 लेखवनक उपरोवल्लवखत सिग विवहत अहगतेच्या वनकषांची पूतगता करीत असल्याचे योग्य हमीपत्र उमेदिार
आवण लेखवनक दोघांनाही परीक्षा सुरू होण्यापूिी समिेक्षक / केंद्र प्रमुख यांच्याकडे द्यािे लागेल. तद्नंतर जर उमेदिार
ककिा लेखवनक विहीत अहगतेच्या वनकषांची पूतगता करीत नसल्याचे आढळू न आल्यास ककिा त्यांनी मूलभूत मावहती दडविली
असल्याचे वनष्ट्पन्न झाल्यास ऑनलाईन परीक्षेच्या वनकालाची पिा न करता, अजगदाराची उमेदिारी रद्द केली जाईल.
15.5 जे उमेदिार लेखवनकाचा िापर करतात त्यांना परीक्षेच्या प्रत्येक तासासाठी 20 वमवनटे अवतवरक्त िेळ
भरपाई म्हणून देण्यात येईल. परीक्षेदरम्यान लेखवनकाने स्ित:हू न प्रश्नांची उत्तर देऊ नयेत. असे कोणतेही ितगन
आढळल्यास अजगदाराची उमेदिारी रद्द केली जाईल.
15.6 उमेदिारांना वदलेला भरपाईचा िेळ संगणक प्रणालीिर आधावरत असल्याने ज्या उमेदिारांनी अजग
करताना लेखवनकाची सेिा घेणार असल्याचे नमूद केले आहे, अशाच नोंदणीकृत उमेदिारांना अवतवरक्त िेळ देण्यात येईल.
भरपाईच्या िेळेसाठी नोंदणीकृत नसलेल्या अन्य उमेदिारांना ऐनिेळी अशा सिलतींना परिानगी वदली जाणार नाही.

15
 15.7 परीक्षेदरम्यान कोणत्याही टप्प्यािर लेखवनक स्ितंत्रपणे प्रश्नांची उत्तरे देत असल्याचे आढळल्यास,
परीक्षा सत्र समाप्त केले जाईल आवण उमेदिाराची उमेदिारी रद्द केली जाईल. परीक्षा संपन्न झाल्यानंतरही जर
परीक्षेदरम्यान लेखवनकाच्या सेिांचा स्ितंत्रपणे प्रश्नांची उत्तरे देण्यासाठी िापर केल्याचे परीक्षा प्रशासनास आढळू न
आल्यास अशा उमेदिारांची उमेदिारी रद्द केली जाईल.
15.8 अस्स्थव्यंग आवण मेंदूचा पक्षाघात असलेल्या उमेदिारांसाठी मागगदशगक सूचना :- अस्स्थव्यंग आवण मेंदूचा
पक्षाघात ( वकमान 40% वदव्यांगत्ि ) असलेल्या उमेदिारांनी आिेदन पत्रामध्ये तसे नमूद केलेले असल्यास त्यांना प्रवत तास
20 वमवनटे अवतवरक्त िेळ वदला जाईल.
15.9 दृस्ष्ट्टहीन उमेदिारांसाठी मागगदशगक सूचना :- दृस्ष्ट्टहीन ( ज्यांना 40% अथिा त्यापेक्षा जास्त वदव्यांगत्ि
आहे ) उमेदिार परीक्षेसाठी मॅस्ग्नफाइड फॉन्टची सुविधा उपलब्ध करण्याचा पयाय घेऊ शकतात. तसेच अशा उमेदिारांना
भरपाई म्हणून दर तासासाठी अवतवरक्त 20 वमवनटे देण्यात येतील. जे उमेदिार परीक्षेसाठी लेखवनकाचा िापर करणार
आहेत, त्या उमेदिारांना परीक्षेतील मजकूर मॅस्ग्नफाइड फॉन्टमध्ये पाहण्याची सुविधा दृस्ष्ट्टहीन उमेदिारांना उपलब्ध
होणार नाही.
15.10 सदरची मागगदशगक तत्िे केंद्र / महाराष्ट्र शासनाने िेळोिेळी जाहीर केलेल्या सूचनांनुसार / वनणगयानुसार
असून त्यांमध्ये महाराष्ट्र शासनाने बदल केल्यास ते बदल लागू राहतील.

16. अयोग्य ितगन / अयोग्य माध्यमांचा िापर केल्याबद्दल दोषी आढळलेल्या उमेदिारांविरुध्द कारिाई :- उमेदिारांना
सूवचत केले जाते की, त्यांनी ऑनलाईन अजग सादर करताना कोणतेही खोटे , छे डछाड केलेले ककिा बनािट तपशील सादर
करू नयेत आवण कोणतीही महत्त्िाची मावहती लपिू नये. परीक्षेच्या िेळी ककिा त्यानंतरच्या वनिड प्रवक्रयेत उमेदिार
खालील बाबतींत दोषी असल्यास ककिा आढळू न आल्यास असा उमेदिार त्याविरुध्द फौजदारी खटला भरणे यासोबतच
ज्या परीक्षेसाठी तो उमेदिार आहे, त्या परीक्षेसाठी अपात्र ठरविणे, विभागामाफगत घेण्यात येणाऱ्या परीक्षेसाठी कायमस्िरूपी
ककिा विवशष्ट्ट कालािधीसाठी अपात्र ठरविणे ककिा त्याच्या सेिा समाप्त करण्याची कायगिाही करण्यात येईल.
16.1 अयोग्य मागाचा अिलंब करणे,
16.2 तोतयावगरी करणे ककिा कोणत्याही व्यक्तीद्वारे तोतयावगरी करून घेणे,
16.3 परीक्षा हॉलमध्ये गैरितगन करणे ककिा चाचणीची सामग्री ककिा त्यातील इतर कोणतीही मावहती
कोणत्याही स्िरूपात तोंडी ककिा लेखी, इलेक्रॉवनक ककिा यांवत्रकवरत्या कोणत्याही उद्देशाने उघड करणे, प्रकावशत करणे,
पुनरुत्पादन करणे, प्रसावरत करणे, संग्रवहत करणे ककिा प्रसावरत करण्यासाठी सुलभ करणे,
16.4 त्याच्या / वतच्या उमेदिारीच्या संदभात कोणत्याही अवनयवमत ककिा अयोग्य मागाचा अिलंब करणे ककिा
16.5 अयोग्य मागाने त्याच्या / वतच्या उमेदिारीसाठी समथगन वमळिणे ककिा
16.6 परीक्षा हॉलमध्ये मोबाईल फोन ककिा संिादाची तत्सम इलेक्रॉवनक उपकरणे बाळगणे.

17. उमेदिारांसाठी महत्त्िाच्या सूचना :-

17.1 परीक्षा केंद्राचा पत्ता प्रिेश पत्रािर नमूद करण्यात येईल. परीक्षेचे केंद्र / स्थळ / वदनांक / िेळ इ.
बदलाची कोणतीही विनंती विचारात घेतली जाणार नाही.
17.2 परीक्षा प्रिेशपत्रािर नमूद केलेल्या िेळेनंतर परीक्षा केंद्रािर उपस्स्थत होणाऱ्या उमेदिारांना परीक्षेला बसू
देण्याची परिानगी वदली जाणार नाही. परीक्षेचा कालािधी जरी 120 वमवनटांचा असला तरी उमेदिारांना परीक्षा केंद्रािरील
विवहत प्रवक्रया ( उमेदिारांना महत्त्िाच्या सूचना देणे, उमेदिारांची ि कागदपत्रांची पडताळणी करणे, आिश्यक कागदपत्र

16
जमा करणे, लॉग-इन करणे ) पार पाडण्यासाठी उमेदिारांनी परीक्षा सुरू होण्यापूिी वकमान रदड तास (90 रमरनटे) अगोदर
परीक्षा केंद्रािर उपस्स्थत रहावे.
17.3 उमेदिाराने अजामध्ये नमूद केलेली मावहती कोणत्याही टप्प्यािर चुकीची, अपूणग अथिा खोटी आढळू न
आल्यास उमेदिाराची संबवं धत पदासाठीची उमेदिारी रद्द करण्यात येईल ि संबवं धत उमेदिार कायदेशीर कारिाईस पात्र
राहील. चुकीच्या मावहतीच्या आधारे वनयुक्ती झाल्यास कोणतीही पूिस
ग च
ू ना / नोटीस अथिा कारण न देता उमेदिार
तात्काळ सेित
े न
ू काढू न टाकण्यास पात्र राहील. त्यामुळे होणाऱ्या सिग पवरणामास उमेदिार स्ित: जबाबदार राहील.
17.4 ओळख पटविणे :- परीक्षा केंद्रािर प्रिेशपत्रासह उमेदिाराचे ओळख पटिणारे ि उमेदिाराचा
अलीकडील फोटो वचकटिलेले िैध फोटो ओळखपत्र, जसे पॅन काडग /पारपत्र/िाहनचालक परिाना/मतदार
ओळखपत्र/फोटोसवहत आधारकाडग / फोटोसवहत बँकेचे पासबुक /महाविद्यालयाचे ककिा विद्यापीठाचे अलीकडील िैध
ओळखपत्र/कमगचारी ओळखपत्र/फोटोसवहत असणारे बार काउस्न्सलचे ओळखपत्र यापैकी रकमान कोणतेही एक मूळ
ओळखपत्र तसेि मूळ ओळखपत्रािी छायांरकत प्रत सोबत आणणे अरनवायज आहे. उमेदवारांिी ओळख ही उमेदवारािे
आळे ख प्रवेिपत्र हर्ेरीपत्रक/उपक्स्थतीपत्रक त्याने सादर केलेल्या कागदपत्राच्या आधारे पटविली जाईल. जर
उमेदिाराची ओळख पटिण्याबाबत काही शंका उपस्स्थत झाल्यास ककिा ओळख शंकास्पद असल्यास त्याला परीक्षेसाठी
उपस्स्थत राहू वदले जाणार नाही.

17.5 रेशनकाडग ि तात्पुरता िाहन परिाना परीक्षेसाठी िैध ओळखीचा पुरािा म्हणून स्िीकारला जाणार नाही.
टीप :-उपरोक्त परीक्षेला उपस्स्थत राहताना उमेदिाराने स्ित:ची ओळख पटविण्यासाठीची उपरोक्त नमूदपैकी आिश्यक ते
मूळ कागदपत्रे, त्या कागदपत्रांच्या छायांवकत प्रती, परीक्षेच्या प्रिेशपत्रासह सादर करणे आिश्यक आहे. अन्यथा परीक्षा
केंद्रािर प्रिेश वदला जाणार नाही. उमेदिाराचे परीक्षेच्या प्रिेशपत्रािरील आवण सादर केलेल्या ओळखपत्रािरील नाि
आिेदनपत्रात नोंदणी केल्यानुसार तंतोतंत जुळणे आिश्यक राहील. ज्या मवहला उमेदिारांच्या पवहल्या मधल्या शेिटच्या
नािात वििाहानंतर बदल झाला असल्यास, त्यांनी याबाबत विशेष खबरदारी घेणे आिश्यक आहे. सदर मवहला
उमेदिारांनी नािात बदल झाल्याबाबतचे राजपत्र / वििाह नोंदणी प्रमाणपत्र प्रवतज्ञापत्र यांपैकी एक पुरािा सादर करणे
आिश्यक आहे. परीक्षेचे प्रिेशपत्र ि सादर करण्यात आलेले फोटो ओळखपत्र यांमधील नािात कोणतीही तफाित
आढळल्यास उमेदिारास परीक्षेला उपस्स्थत राहू वदले जाणार नाही. सिग उमेदिारांनी खालील कागदपत्रासह ऑनलाईन
परीक्षेला उपस्स्थत राहणे आिश्यक आहे. खालीलपैकी कोणतेही कागदपत्र नसल्यास उमेदिारास परीक्षेला उपक्स्थतीत
राहू वदले जाणार नाही.
1. परीक्षेसाठी िैध प्रिेशपत्र
2. मूळ फोटो ओळखपत्र
3. फोटो ओळखपत्राची छायांवकत प्रत

17.6 ऑनलाईन अजात भरलेल्या मावहतीस उमेदिार स्ित: जबाबदार राहील त्यास विभाग कोणत्याही
प्रकारे जबाबदार राहणार नाही.

टीप :- उमेदिारांना परीक्षेला उपस्स्थत असताना परीक्षेच्या प्रिेशपत्रासह ओळखपत्राच्या पुराव्याची छायांवकत प्रत सादर
करािी लागेल, त्यावशिाय त्यांना परीक्षेस बसण्याची परिानगी वदली जाणार नाही. परीक्षाथी उमेदिारांनी लक्षात ठे िािे की,
प्रिेशपत्रािर वदसणारे नाि ( नोंदणी प्रवक्रयेदरम्यान वदलेले ) ओळखपत्रािर वदसत असलेल्या नािाशी तंतोतंत जुळले

17
पावहजे. वििाहानंतर नाि/आडनाि/मध्यम नाि बदललेल्या मवहला उमेदिारांनी याची विशेष नोंद घ्यािी. प्रिेशपत्र आवण
ओळखपत्रामध्ये दशगविलेले नाि यांमध्ये साम्य न आढळल्यास उमेदिाराला परीक्षेला बसू वदले जाणार नाही. ज्या
उमेदिारांनी त्यांचे नाि बदलले आहे त्यांच्या बाबतीत, त्यांनी नाि बदलाबाबतचा पुरािा सादर केला, तरच परीक्षेस
बसण्याची परिानगी वदली जाईल.

18. इतर अटी :-

18.1 परीक्षेच्या व्यिस्थापनामध्ये काही समस्या येण्याची शक्यता पूणगपणे नाकारता येत नाही; ज्यामुळे
ऑनलाईन चाचणी वितरणािर, तसेच वनकालािर पवरणाम होऊ शकतो. अशािेळी या समस्यांचे वनराकरण करण्यासाठी
सिगतोपरी प्रयत्न केले जातील. तथावप, यामध्ये उमेदिारांची हालचाल ि परीक्षेला विलंब होणे यांसारख्या बाबी गृवहत
धरण्यात आलेल्या आहेत. परीक्षेचे फेर आयोजन हे विभागाच्या / परीक्षा आयोवजत करणाऱ्या संस्थेच्या पूणग वनणगयािर
अिलंबन
ू राहील. परीक्षेच्या फेर आयोजनासाठी उमेदिारांचा कोणताही दािा राहणार नाही. चाचणी वितरणाची विलंवबत
प्रवक्रया न स्िीकारणारे, हालचालीस नकार देणारे ककिा अशा प्रवक्रयेत सहभागी होण्यास इच्छु क नसलेले उमेदिार
सरसकटपणे वनिड प्रवक्रयेतन
ू बाद ठरविले जातील.

18.2 परीक्षेशी संबवं धत सिग बाबींमध्ये विभागाचा वनणगय अंवतम असेल आवण तो उमेदिारािर बंधनकारक
असेल. या संदभात विभागाद्वारे कोणताही पत्रव्यिहार ककिा िैयस्क्तक चौकशी केली जाणार नाही.
18.3 परीक्षा एकापेक्षा जास्त सत्रांमध्ये घेतल्यास, विविध सत्रांमधील िापरल्या जाणाऱ्या चाचणीमधील
अडचण पातळी विचारात घेऊन विविध सत्रांमधील गुण समायोवजत करून समतुल्य करण्यात येतील. परीक्षा केंद्राची /
परीक्षा केंद्रािरील नोडची (Node) क्षमता कमी असल्यास ककिा कोणत्याही केंद्रािर ककिा कोणत्याही उमेदिारासाठी काही
तांवत्रक व्यत्यय आल्यास अशा केंद्रािर एकापेक्षा जास्त सत्रे आयोवजत केली जाऊ शकतात.
18.4 विभाग उमेदिारांच्या िैयस्क्तक प्रवतसादांचे (उत्तरे) विश्लेषण इतर उमेदिारांच्या प्रवतसादांशी अचूक
आवण चुकीच्या उत्तरांच्या समानतेचे नमुने शोधण्यासाठी करेल. यासंदभात विभागाद्वारे अिलंबलेल्या विश्लेषणात्मक
प्रवक्रयेत, उमेदिारांनी उत्तरे एकमेकांसोबत िाटप (Share) केलेली आहेत आवण त्यांना वमळालेले गुण खरे / िैध नाहीत
असा वनष्ट्कषग वनघाल्यास विभाग अशा उमेदिाराची उमेदिारी रद्द करण्याचा अवधकार राखून ठे िते, तसेच अशा उमेदिारांचे
वनकाल रोखले जातील.
18.5 वनिड प्रवक्रयेच्या कोणत्याही टप्प्यािर उमेदिाराने चुकीची मावहती वदल्याचे ककिा उमेदिारांकडू न वनिड
प्रवक्रयेचे उल्लंघन केल्याचे आढळल्यास उमेदिार वनिड प्रवक्रयेतन
ू अपात्र ठरेल आवण त्याला / वतला यापुढे कोणत्याही
वनिड प्रवक्रयेमध्ये भाग घेण्यास प्रवतबंध करण्यात येईल.

19. गुण पध्दती :- खालील पध्दतीचा अिलंब करून ऑनलाईन परीक्षेचे गुण ठरविले जातात.
19.1 िस्तुवनष्ट्ठ चाचणीमध्ये प्रत्येक उमेदिाराने अचूक उत्तरे वदलेल्या प्रश्नांची संख्या अंवतम गुणांसाठी
विचारात घेतली र्ाईल.
19.2 परीक्षा एकापेक्षा जास्त सत्रांमध्ये घेण्यात आलेली असल्यास िरीलप्रमाणे उमेदिाराने संपावदत केलेले
अंवतम गुण विविध सत्रांमधील िापरल्या जाणाऱ्या चाचणीमधील अडचण पातळी विचारात घेऊन विविध सत्रांमधील गुण
समायोवजत करून समतुल्य करण्यात येतील.

18
20. वनिडीचे वनकष :- जावहरातीत नमूद विविध पदांिरील वनयुक्त्या या सदरच्या परीक्षेच्या आधारे तयार केलेल्या
गुणित्ता यादीच्या (Merit List) आधारे राज्यस्तरीय वनिड सवमती संबवं धत सामावजक/समांतर आरक्षण विचारात घेऊन
वरक्त पदांच्या अनुषग
ं ाने वनिड यादी ि प्रवतक्षा यादी तयार करेल. सदर यादी संकेतस्थळािर प्रवसध्द करण्यात येईल.
परीक्षेद्वारे वनिडीसाठी आिश्यक वकमान गुण ि परीक्षेमध्ये उमेदिारांना समान गुण वमळाल्यास गुणित्ता यादीतील
प्राधान्यक्रम शासन वनणगय, सामान्य प्रशासन विभाग क्र. प्रावनमं 1222/प्र.क्र.54/का.13-अ, वद. 04 मे, 2022 मधील
तरतुदीनुसार राहील.
21. वनिड यादीची कालमयादा:-
21.1 राज्यस्तरीय वनिड सवमतीने तयार केलेली वनिडसूची 1 िषासाठी विधीग्राय राहील. त्यानंतर ही
वनिडसूची व्यपगत होईल.
21.2 राज्यस्तरीय वनिड सवमतीने तयार केलेल्या वनिडसूचीमधून ज्येष्ट्ठतेनुसार उमेदिारांची वनयुक्तीसाठी
वशफारस केल्यानंतर वशफारस केलेला उमेदिार सदर पदािर विवहत मुदतीत रुजू न झाल्यास ककिा संबवं धत पदाच्या
सेिाप्रिेश वनयमांतील तरतुदींनुसार, ककिा जात प्रमाणपत्र / अन्य आिश्यक प्रमाणपत्राची अनुपलब्धता / अिैधता ककिा
अन्य कोणत्याही कारणास्ति वनयुक्तीसाठी पात्र ठरत नसल्याचे आढळू न आल्यास अथिा वशफारस केलेला उमेदिार रूजू
झाल्यानंतर नवजकच्या कालािधीत त्याने राजीनामा वदल्यामुळे ककिा त्याचा मृत्यू झाल्याने पद वरक्त झाल्यास, अशी पदे
त्या त्या प्रिगाच्या वनिडसूवचतील अवतवरक्त उमेदिारांमधून (प्रवतक्षायादीतील) िवरष्ट्ठतेनुसार उतरत्या क्रमाने भरण्यात
येतील. मात्र, अशी कायगिाही वनिडसूवचच्या कालमयादेत करण्यात येईल.

22. उमेदिाराची गुणित्तेनुसार वनिड करण्यासाठी संबंवधत वनयुक्ती प्रावधकारी यांच्याकडे सादर कराियाच्या
आिश्यक कागदपत्रांचा तपशील :
22.1 परीक्षेसाठी केलेल्या ऑनलाईन आिेदन पत्राची छायांवकत प्रत.
22.2 शैक्षवणक अहगतेबाबतची कागदपत्रे.
22.3 संगणक परीक्षा उत्तीणग झाल्याचे प्रमाणपत्र.
22.4 परीक्षा शुल्क भरणा केलेल्या पाितीची प्रत.
22.5 अजात नमूद केल्याप्रमाणे जात प्रमाणपत्र / जात िैधता प्रमाणपत्र / नॉन वक्रमीलेअर / इतर आिश्यक
प्रमाणपत्र.

23. सेिाप्रिेशोत्तर शती :-

23.1 कहदी आवण मराठी भाषा परीक्षेसंबध
ं ी केलेल्या वनयमानुसार जर ती व्यक्ती अगोदर परीक्षा उत्तीणग झाली
नसेल ककिा वतला उत्तीणग होण्यातून सूट वमळाली नसेल, तर ती परीक्षा उत्तीणग होणे आिश्यक राहील.
23.2 संगणकाच्या ज्ञानासंदभात शासन वनणगय, सामान्य प्रशासन विभाग क्र. प्रवशक्षण-
2000/प्र.क्र.61/2001/39, वदनांक 19 माचग, 2003 तसेच शासन वनणगय, मावहती तंत्रज्ञान विभाग (सा.प्र.वि.) विभाग
क्रमांक मातंस-2012/प्र.क्र.277/39, वदनांक 4 फेबुिारी, 2013 नुसार संगणक अहगता प्राप्त करणे आिश्यक.
23.3 महाराष्ट्र नागरी सेिा (सेिच्े या सिगसाधारण शती) वनयम 1981 ि शासनाने िेळोिेळी वनगगवमत केलेल्या
अवधसूचना, शासन वनणगय, पवरपत्रके ि शुध्दीपत्रकामधील तरतुदी उमेदिारांस बंधनकारक राहतील.
23.4 शासन वनणगय, वित्त विभाग क्रमांक अवनयो/10/05/126/सेिा-4, वदनांक 31/10/2005 नुसार वदनांक
1/11/2005 रोजी ि त्यानंतर वनिड होणाऱ्या उमेदिारांचा निीन पवरभाषीत अंशदान वनिृत्तीिेतन योजना (सध्या राष्ट्रीय

19
वनिृत्तीिेतन योजना) लागू राहील. तसेच शासन वनणगय, वित्त विभाग,क्रमांक: रावनयो-2022/प्र.क्र.34/सेिा-4
वद. 31.03.2023 मधील अटी ि शती लागू राहतील.

24. लहान कुटु ं बाचे प्रवतज्ञापन :- उमेदिाराने वनयुक्तीच्या िेळी लहान कुटु ं बाचे प्रवतज्ञापन सादर करणे आिश्यक राहील.
तसेच लहान कुटु ं बाचे प्रवतज्ञापन सादर करताना त्यामध्ये दोन पेक्षा अवधक अपत्ये वनयुक्तीच्या िेळेस हयात असल्यास
संबवं धत उमेदिार वनयुक्तीसाठी अपात्र राहील. शासकीय सेित
े वनयुक्ती झाल्यानंतर, वनयुक्तीच्या िेळी ककिा त्यानंतर दोन
पेक्षा अवधक अपत्ये हयात असल्यास संबवं धत उमेदिार शासकीय वनयुक्तीसाठी अपात्र राहील. (महाराष्ट्र नागरी सेिा
(लहान कुटु ं बाचे प्रवतज्ञापन) वनयम, 2005)

25. इतर महत्त्िाच्या सूचना:-

25.1 वनिड प्रवक्रयेच्या कोणत्याही टप्प्यािर अयशस्िी ठरलेल्या उमेदिारांच्या बाबतीत कोणत्याही प्रकारचा
पत्रव्यिहार केला जाणार नाही ककिा त्यांना लेखी सूचना वदली जाणार नाही.
25.2 उमेदिारांनी त्यांच्या उमेदिारीच्या संबध
ं ात कोणत्याही प्रकारचा िवशला ककिा दबाि आणण्याचा ककिा
गैरप्रकारचा अिलंब केल्यास त्याची उमेदिारी अपात्र ठरविली जाईल.
25.3 भरती प्रवक्रया/परीक्षा स्थवगत करणे ककिा रद्द करणे, अंशत: बदल करणे तसेच भरती प्रवक्रयेसद
ं भात
िाद, तक्रारीबाबत अंवतम वनणगय घेणे, पडताळणी अंवत अजग रद्द ठरविणे, वनिड प्रवक्रयेत िेळेिर बदल करणे, उमेदिारांची
वनिड यादी ि प्रवतक्षा यादीस मान्यता देणे, जावहरातीच्या अनुषग
ं ाने योग्य ती कायगिाही करणे यांबाबतचे संपण
ू ग अवधकार
प्रादेवशक वनिड सवमतीला आहेत.
25.4 उमेदिारांना परीक्षेकवरता, कागदपत्रे पडताळणीकवरता कोणत्याही प्रकारचा भत्ता ि प्रिास खचग अनुज्ञय
े
राहणार नाही.
25.5 भरती प्रवक्रयेदरम्यान उमेदिार कोणत्याही कारणास्ति गैरहजर असेल, तर असे उमेदिार भरती
प्रवक्रयेतन
ू बाद ठरतील ि परीक्षाशुल्क ना-परतािा राहील.
25.6 मुळ प्रमाणपत्रे/कागदपत्रे, कागदपत्र पडताळणीच्या वदनांकाच्या िेळी सादर करणे आिश्यक आहे. तसे
न केल्यास उमेदिारास अपात्र ठरविण्यात येईल.
25.7 उमेदिारांनी ऑनलाईन अजग भरतांना वदलेले भ्रमणध्िनी (मोबाईल क्रमांक) ि ई-मेल भरती प्रवक्रया
संपप
े यंत कृपया बदलू नये.
25.8 ऑनलाईन पध्दतीने आिेदन अजग भरण्यापूिी उमेदिाराने विस्तृत जावहरातीचे काळजीपूिक
ग िाचन
करािे. जावहरातीतील सूचना पूणगपणे िाचूनच ऑनलाईन अजग भरण्याची दक्षता उमेदिारांनी स्ित: घ्यािी.
25.9 चुकीची/खोटी प्रमाणपत्र सादर करणारा उमेदिार कायदेशीर कारिाईस पात्र राहील, याची
उमेदिारांनी नोंद घ्यािी.
25.10 शासकीय ि वनमशासकीय कमगचारी यांना सदर पदांसाठी अर्ज करावयािे असल्यास त्यांच्या कायालय
प्रमखािी परवानगी आवश्यक राहील (त्यांिी रनयक्ती झाल्यास परवानगीपत्र सादर करणे बुंधनकारक राहील).
25.11. परीक्षेच्या व्यवस्थापनामध्ये काही समस्या येण्यािी िक्यता पूणजपणे नाकारता येत नाही ज्यामळे िािणी
रवतरणावर पररणाम होऊ िकतो. अिावेळी, उमेदवारांिी हालिाल, परीक्षेला होणारा रवलुंब यासारख्या समस्यांिे
रनराकरण करण्यासाठी सवजतोपरी प्रयत्न केले र्ातील. पनपजरीक्षेिे आयोर्न िािणी आयोरर्त करणाऱ्या सुंस्थेच्या पूणज
रववेकबद्धीनसार असते. पन्हा िािणीसाठी उमेदवारांिा कोणताही दावा असणार नाही. िािणी रवतरणाच्या रवलुंरबत

20
प्ररक्रयेत र्ाण्यास इच्छक नसलेले ककवा सहभागी होण्यास इच्छक नसलेले उमेदवार सरसकटपणे प्ररक्रयेतन
ू नाकारले
र्ातील.
25.12. भरतीिी सुंबरुं धत सवज बाबींमध्ये या कायालयािा रनणजय अुंरतम असेल आरण उमेदवारावर बुंधनकारक
असेल. या सुंदभात या कायालयािारे कोणताही पत्रव्यवहार ककवा वैयक्क्तक िौकिी केली र्ाणार नाही.
25.13. परीक्षा ही सुंगणक आधाररत िािणी पद्धतीने घेण्यात येणार असून प्रत्येक सत्राच्या प्रश्नपरत्रका स्वतुंत्रपणे
उपलब्ध केल्या र्ाणार असून एकापेक्षा र्ास्त सत्रात परीक्षा आयोरर्त करण्यात येणार असल्यास सत्र 1 ते अुंरतम सत्र
यामधील प्रश्नपरत्रकेिे स्वरुप व त्यािी कारठण्यता तपासण्यात येऊन त्यािे समानीकरण करणेिे (Normalization) पद्धतीने
गणांक रनररृत करून रनकाल र्ाहीर करण्यात येईल. सदर (Normalization) सवज पररक्षाथींना बुंधनकारक राहील, यािी
सवज पररक्षाथींनी नोंद घ्यावी.
25.14. रनवड प्ररक्रयेच्या कोणत्याही टप्प्यावर आढळलेल्या उमेदवाराने िकीिी मारहती प्रदान करणे आरण/ककवा
प्ररक्रयेिे उल्लुंघन केल्याच्या घटनांमळे उमेदवार रनवड प्ररक्रयेतन
ू अपात्र ठरेल आरण त्याला/रतला कोणत्याही
कायालयामध्ये उपक्स्थत राहण्यािी परवानगी रदली र्ाणार नाही. सध्याच्या रनवड प्ररक्रयेदरम्यान अिा घटना आढळू न
आल्या नाहीत, परुंत नुंतर भरवष्ट्यात भरती प्ररक्रयेदरम्यान आढळू न आल्यास, अिी अपात्रता पूवल
ज क्षी प्रभावाने लागू होईल.
26. सदर जावहरात महाराष्ट्र राज्य मराठी विरॄकोश वनर्ममती मंडळाच्या www.marathivishwakosh.org या
संकेतस्थळािर आहे.

स्थळ : मुंबई
वदनांक : 02.12.2023

स्वाक्षरीत/-
(डॉ. शामकांत बा. देिरे )
सवचि
महाराष्ट्र राज्य मराठी विरॄकोश वनवमती मंडळ.

21