Professional Documents
Culture Documents
Warstwa fizyczna
Częstotliwość, widma, pasmo
Pojemności kanałów komunikacyjnych
Rodzaje danych i sygnałów
Zagrożenia transmisji
Rodzaje i charakterystyka mediów
Techniki kodowania
Techniki modulowania
Terminologia
Nadajnik
Odbiornik
Medium
przewodowe
⌧Np. skrętka, światłowód
Bezprzewodowe
⌧Np. powietrze, woda, próżnia
Łącze bezpośrednie
Bez urządzeń pośredniczących
Punkt – punkt (point to point )
Linia bezpośrednia
Tylko dwa urządzenia na linii
Multi-point ( wielopunkt)
Więcej niż dwa urządzenia na linii
Simplex, half duplex, full duplex
Częstotliwość,widmo i pasmo
Sygnały w dziedzinie czasu
Ciągłe
⌧Ciągłość w zmianie poziomów sygnału
Dyskretne
⌧Tylko określone poziomy sygnałów
Okresowe
⌧S(t)=S(t+T)
⌧Sygnały powtarzalne w okresie czasu
Sygnały nieokresowe
⌧Brak powtórzeń wzorca sygnału
Ciągłe i dyskretne sygnały
Fale (sygnały okresowe)
Amplituda (A)
Maksymalna wartość sygnału
volts
Częstotliwość (f)
Szybkość zmiany sygnału
Hertz (Hz) lub cykle na sekundę
Okres = czas jednego powtórzenia (T)
T = 1/f
Długość fali (λ)
Dystans zajęty przez jeden cykl
Dystans między dwoma punktami o odpowiadającej fazie w
dwóch kolejnych cyklach
Faza (φ)
Względne położenie w czasie ( okresie)
Sygnały okresowe
Widmo sygnału
Sygnał w dziedzinie czasu
Sygnał w dziedzinie częstotliwości (szereg
Fouriera)
G(t)= ½ C + ∑ ansin(2Πnft) + ∑ bncos(2Πnft)
(a2 + b2)0,5 - wartości skuteczne aplitud - harmoniczne
C = W l o g 2 (1 + S N R )
Problemy z sygnałami
Propagacja sygnałów
Tłumienie
Odbicia
Szumy
Termiczne
Intermodulacyjne
Przesłuchy
Impulsy
Synchronizacja
Kolizje
Kanał komunikacyjny (2)
Przepustowość teoretyczna i rzeczywista
Charakterystyka kanału
R prędkość transmisji
Szum termiczny N0 =kT dla W=1Hz lub N0=kTW
⌧K – stała Boltzmana
Eb energia na bit
Eb S S
= R =
N0 N0 kT R
Transmisja analogowych i
cyfrowych danych
Dane
Elementy przekazujące znaczenie
Sygnały
Elektryczne lub elektromagnetyczne reprezentacje
danych
Transmisja
Przekazywanie danych poprzez propagację i
przetwarzanie sygnałów
Dane
Analogowe
Ciągłe wartości w zakresie czasu
np. dźwięk, obraz wideo
Cyfrowe (Digital)
Dyskretne wartości
n.p. text, liczby
Widmo akustyczne (analogowe)
Sygnały
Czyli sposób w jaki dane są przenoszone
Analogowe
Zmienne w sposób ciągły
Różne media
⌧Przewody, światłowody, przestrzeń
Zakres mowy (pasmo) 100Hz to 7kHz
Pasmo telefonu analogowego 300Hz to 3400Hz
Pasmo wideo 4MHz
Cyfrowe (digital)
Wykorzystuje minimum dwie stałe składowe DC
(poziomy)
Dane i Sygnały
Zazwyczaj używa się cyfrowych sygnałów do
cyfrowych danych a analogowych sygnałów do
analogowych danych
Można wykorzystać analogowe sygnały do
przenoszenia cyfrowych danych
Modemy
Można wykorzystać cyfrowe sygnały do
przenoszenia analogowych danych
Compact Disc audio, mp3,jpeg
Analogowe sygnały przenoszące
cyfrowe i analogowe dane
Sygnały cyfrowe przenoszące
dane analogowe i cyfrowe
Analogowa Transmisja
Analogowe sygnały transmitowane niezależnie
od zawartych danych
Dane mogą być cyfrowe lub analogowe
Tłumienie wzrasta wraz z odległością
Wykorzystywane wzmacniacze do wzmocnienia
sygnałów
Też wzmacniają szumy
Transmisja cyfrowa
Ważna zawartość
Integralnośc zagrożona przez tłumienie, szumy
etc.
Repeater (Repeatery – odtwarzacze sygnałów)
Repeater otrzymuje sygnał
Wyodrębnia ciąg bitów
Retransmituje
Tłumienie jest wyeliminowane
Szumy nie są wzmacniane, ale jest opóźnienie
minimum 1 bitowe
Zalety transmisji cyfrowej
Technologia cyfrowa
Niski koszt technologii LSI/VLSI
Integralność danych
Dłuższe dystanse na liniach słabej jakości
Wykorzystanie pojemności kanału
Ekonomia szerokopasmowych kanałów
Wysoki stopień multipleksowania
Bezpieczeństwo i poufność
Szyfrowanie
Integracja
Można podobnie przesyłać dane analogowe i cyfrowe
Zagrożenia transmisji
Sygnał odbierany różni się od nadawanego
Analogowy - pogorszenie jakości
Cyfrowy - przekłamane bity
Przyczyny
Tłumienie sygnału i nierównomierność tłumienia
Zniekształcenia związane z opóźnieniem
Zakłócenia zewnętrzne
Tłumienia
Jednostki tłumienia
decybele
decybele mocy
Siłą sygnału maleje wraz z odległością
Zależy od medium
Odbierany sygnał musi być:
dostatecznie silny aby odróżnić jego różne stany
większy od szumu i zakłóceń zewnętrznych
Tłumienie wzrasta wraz ze wzrostem
częstotliwości
Zależność tłumienia od
częstotliwości (kanał głosowy)
Transmisja światła przez
światłowód
•Osobno izolowane
•skręcone
•zwykle w wieloparowym
kablu
•instalowane w budynkach
w czasie budowy
Skrętka - zastosowanie
Bardzo rozpowszechnione medium
do sieci telefonicznych
pomiędzy centralą operatora i abonentem
Wewnątrz budynków
pomiędzy centralką lokalną i aparatami
do sieci (LAN)
10Mbps or 100Mbps
Skrętka - wady i zalety
Instalowana w budynkach na „zapas” zgodnie z
zaleceniami normy EIA 568
tania (1 zł za metr)
łatwa w obróbce i instalacji
wiele standardów transmisji danych może ją
wykorzystywać
niskie szybkości transmisji
mały zasięg
Skrętka - cechy fizyczne
Transmisja analogowa
na odcinkach 5km to 6km bez wzmacniaczy
zasięg maleje ze wzrostem częstotliwości
Transmisja cyfrowa
z użyciem różnorodnych metod kodowania
wzmacniacze co 2km do 3km
Ograniczony zasięg
Ograniczone pasmo (100MHz)
Ograniczone szybkości transmisji (100Mb/s)
Wrażliwa na zakłócenia i szumy
Skrętka UTP i STP
Skrętka nieekranowana (UTP)
Podobna do typowego kabla telefonicznego
najtańsza
najłatwiejsza w montażu
narażona na zewnętrzne elektromagnetyczne
Skrętka ekranowana (STP)
Otoczona metalową folią lub oplotem chroniącym
przed zakłóceniami
droższa
trudniejsza w montażu i układaniu (sztywniejsza i
wymaga starannego montażu)
Kategorie skrętki UTP
Kategoria 3
do 16MHz
Do transmisji głosu i danych
Długość skrętu 7.5 cm do 10 cm
Kategoria 4
do 20 MHz ( sieć Token Ring 16 MB/s )
Kategoria 5
do 100MHz
Typowo instalowana w nowych budynkach
Długość skrętu 0.6 cm to 0.85 cm
Skrętka
Podczerwień ( infrared)
Modulate noncoherent infrared light
Bezpośrednio lub odbicie ( mały zasięg)
Blokowane przez ściany
Np. TV remote control, porty IRD
Techniki Kodowania
Dane cyfrowe, sygnał cyfrowy
Dane analogowe, sygnał cyfrowy
Dane cyfrowe, sygnał analogowy
Dane analogowe, sygnał analogowy
Dane cyfrowe, sygnał cyfrowy
sygnał cyfrowy
nieciągłe impulsy napięcia
każdy impuls jest elementem sygnału
Dane binarne zakodowane jako elementy sygnału
Pojęcia podstawowe(1)
jednobiegunowe
wszystkie elementy sygnałowe mają ten sam znak
dwubiegunowe
stany logiczne są odwzorowane na elementy
sygnałowe dodatnie i ujemne
Szybkość transmisji
szybkość przekazywania danych w bitach na sekundę
czas trwania, długość bitu
czas potrzebny do transmisji jednego bitu
Pojęcia podstawowe (2)
Szybkość modulacji
szybkość zmian stanów sygnału
Mierzona w baud = liczba elementów sygnałowych
na sekundę
Mark i Space
binarne 1 i binarne 0
Rozpoznawanie sygnałów
Co trzeba znać ?
Położenie w czasie - gdzie się zaczynają i gdzie
kończą
cechy sygnałów, np. poziomy
Elementy decydujące o poprawności
rozpoznawania sygnałów
współczynnik sygnał/szum = S/N
szybkość transmisji
pasmo sygnału
Porównanie metod kodowania (1)
Wykorzystane pasmo częstotliwości
eliminacje wysokich częstotliwości ogranicza
wymagane pasmo
brak składowej stałej pozwala stosować
transformatory i zapewniać izolację
skoncentrować moc sygnału w wąskim paśmie
przekazywanie sygnału zegara
Synchronizacja odbiornika z nadajnikiem osobnym
sygnałem
Zewnętrzny zegar
Synchronizacja oparta na cechach samego sygnału
Porównanie metod kodowania (2)
Wykrywanie błędów
może być elementem metody kodowania
Odporność na zakłócenia i generowanie
zakłóceń
indywidualne cechy kodów
koszt i złożoność
wyższe szybkości transmisji są droższe
Przykłady kodów
Bez powrotu do zera - poziom (NRZ-L)
Bez powrotu do zera - INV (NRZI)
Dwubiegunowy -AMI
Dwubiegunowy-MLT3
Pseudoternary
Manchester
Manchester różnicowy
B8ZS
HDB3
Bez powrotu do zera - poziom
(NRZ-L)
Dwa różne napięcia dla bitów 0 i 1
Napięcie jest stałe w czasie 1 bitu
nie ma przejścia, powrotu do zera
np. brak napięcia= 0, stałe dodatnie= 1
częściej dodatnie napięcie dla jednego i
przeciwne dla drugiego bitu
Bez powrotu do zera -
odwrócone (NRZ-I)
Bez powrotu do zera odwrócone przy bicie = 1
Napięcie jest stałe w czasie 1 bitu
stan bitu jest odwzorowany jako zmiana sygnału
lub jej brak na początku okresu trwania bitu
zmiana oznacza 1
brak zmiany oznacza bit 0
przykłady ...
NRZ
Kodowanie różnicowe
Sygnał określa różnice między bitami a nie sam
stan bitu
Bardziej niezawodne wykrywanie zmian niż
poziomów
Przy złożonych modelach kodowania jest
niebezpieczeństwo całkowitej utraty znaczenia
danych
NRZ wady i zalety
Zalety
Prostota realizacji
dobre wykorzystanie pasma
Wady
składowa stała
brak mechanizmów synchronizacji
Nie jest często stosowana w transmisji danych
samodzielnie
Często łączona z innymi technikami kodowania
Wielopoziomowe
Użycie więcej niż dwóch poziomów
Dwubiegunowy -AMI
Bit 0 to brak napięcia
Bit 1 to impuls dodatni lub ujemny
Impulsy są naprzemiennego znaku
Dwubiegunowy - MLT3
Bit 0 to sygnał bez zmian (kod różnicowy)
Bit 1 to impuls cyklicznie +1,0,-1,0,+1,0...
Cechy
Synchronizacja przy ciągu zer jest tracona
brak składowej stałej w długich okresach
niskie pasmo częstotliwości
łatwe wykrywanie błędów
Pseudoternary
Bit 1 to brak napięcia
Bit 0 to impuls dodatni lub ujemny
Impulsy są naprzemiennego znaku
porównywalny kod z dwubiegowym kodem -
AMI
Dwubiegunowy-AMI i
Pseudoternary
Ocena kodów dwubiegunowych
Nie są tak efektywne jak NRZ
każdy element reprezentuje tylko jeden bit
w 3 poziomowym systemie może reprezentować
log23 = 1.58 bitu
Odbiornik musi odróżniać trzy poziomy
(+A, -A, 0)
Wymaga ok. 3dB więcej mocy sygnału przy tym
samym prawdopodobieństwie błędu
Używane wraz z kodowaniem szyfrującym
eliminującym utratę synchronizacji
4B5B w IEEE 802.3x
Dwufazowe
Manchester
Przejście zawsze w połowie bitu
Zmiana oznacza dane i określa zegar
Zmiana w górę to bit 1
Zmiana w dół to bit 0
Używane u standardzie IEEE 802.3 10MB/s
Manchester różnicowy
Przejście w połowie bitu do przekazania zegara nadajnika
Zmiana na początku okresu oznacza bit 0
Brak zmiany oznacza bit 1
jest to rodzaj kodowania różnicowego
Używane u standardzie IEEE 802.5
Kodowanie dwufazowe wady i zalety
Wady
Częste zmiany sygnału jedna lub dwie na każdy bit
Szybkość modulacji dwa razy większa niż przy NRZ
Wymaga szerokiego pasma
Zalety
Dobra synchronizacja i pewne przenoszenie sygnału
taktującego nadajnika
Brak składowej stałej nawet w krótkich odcinkach
czasu
Wykrywanie błędów
⌧brak koniecznej zmiany w środku okresu
Szybkość modulacji
Scrambling - Szyfrowanie
Szyfrowanie wprowadzone jest po to, aby
eliminować niepożądane układy bitów
Idea szyfrowania i jej cel
Musi wymuszać zmiany zapewniające synchronizację
Musi być rozpoznawana przez odbiornik w celu
przywrócenia postaci pierwotnej
Eliminacja składowej stałej
Eliminacja okresów stałości sygnału
Nie może zmieniać szybkości transmisji
Powinno zapewniać wykrywanie błędów
B8ZS
Dwubiegunowe z zamianą 8-miu zer
Oparte na dwubiegunowym-AMI
oktet zer i ostatni impuls dodatni kod jest 000+-0-+
oktet zer i ostatni impuls ujemny kod jest 000-+0+-
Narusza kod AMI dwukrotnie
Mało prawdopodobne postanie takich naruszeń w
wyniku zakłóceń
Odbiornik zamienia takie układy na osiem bitów
równych zeru
HDB3
High Density Bipolar 3 Zeros
Oparte na dwubiegunowym-AMI
Ciąg czterech zer zamieniony zostaje na jeden
lub dwa impulsy
B8ZS and HDB3
Dane cyfrowe, sygnał
analogowy
System telefonii publicznej
300Hz to 3400Hz
zastosowanie modemu (modulator-demodulator)
Modulacja Amplitudy, Amplitude shift keying
(ASK)
Modulacja częstotliwości, Frequency shift keying
(FSK)
Modulacja Fazy, Phase shift keying (PK)
Techniki modulacji
Modulacja Amplitudy
Wartości są reprezentowane przez zmienną
amplitudę nośnej
wrażliwa na zmiany wzmocnienia
nieefektywna
do 1200bps w liniach telefonicznych
używana w światłowodach
Modulacja częstotliwości
Wartości są reprezentowane przez różne
częstotliwości, zbliżone do nośnej
Mniej wrażliwa na zakłócenia niż AM
do 1200bps w liniach telefonicznych
przekaz radiowy
sygnały sieci LAN
FM w liniach telefonicznych
Modulacja fazy PM
Kąt fazy sygnału odzwierciedla wartości
Różnicowa modulacja fazy
faza sygnału oddaje różnicę miedzy daną wartością a
poprzednią a nie samą wartość
QPSK (MPSK)
Kombinacja modulacji fazy i amplitudy
Każdy element sygnałowy reprezentuje więcej niż jeden bit
np. przesuwa fazę o N * π/2 (90o)
Modemy 9600b/s wykorzystują 12 kątów fazowych, dla czterech z nich
są dwie amplitudy , razem 16 stanów => 4 bity (V.32)
9600 b/s = 2400 baud * log2 (16)
Własności sposobów modulacji
Własności sposobów modulacji
Pasmo
Pasmo ASK i PSK jest bezpośrednio związane z prędkością
transmisji w bps.
Pasmo FSK jest związane z
⌧Dla niskich częstotliwości z prędkością nadawania danych
⌧Dla dużych częstotliwości z odstępem (offsetem) pomiędzy
częstotliwością modulowaną a nośną
(a) (b)