(pieczątka jednostki dydaktycznej)

PROGRAM I REGULAMIN DYDAKTYCZNY PRZEDMIOTU/MODUŁU

na rok akademicki 2021-2022
(sylabus)

Ten sylabus nie jest jeszcze zatwierdzony.

(1) Kierunek studiów Lekarski

(2) Poziom Jednolite Magisterskie (3) Forma Stacjonarne

(4) Profil ogólnoakademicki

1 (6) Cykl dydaktyczny

(5) Rok studiów Rok akademicki

(7) Nazwa przedmiotu Anatomia z elementami neurobiologii

(8) Status przedmiotu Standardowy (9) Kod przedmiotu

WL.SJL0252
(10) Forma zajęć
wykłady seminaria ćwiczenia laboratoria zajęcia praktyczne samokształcenie praktyki

(11) Liczebność grup (12d) Suma godzin (13) Suma ECTS

0 -- 24 12 -- -- --

(12) Liczba godzin 208 20.0

58 0 30 120 0 0 0

(12a) Liczba godzin realizowanych w siedzibie uczelni lub jednostek współpracujących 150.0 16.0

(12b) Liczba godzin realizowanych na odległość synchronicznie, w czasie rzeczywistym 58.0 4.0

(12c) Liczba godzin realizowanych na odległość asynchronicznie 0.0 0.0

(13a) Jednostki dydaktyczne (nazwa i dokładny adres oraz telefon) Zakład Anatomii i Neurobiologii, ul. Dębinki 1, Gdańsk, tel. (58) 349 1401, mail: anatom@gumed.edu.pl

(13b) Kierownicy jednostek dydaktycznych Prof. Przemysław Kowiański

(14) Imię i nazwisko kierownika/koordynatora dydaktycznego przedmiotu

Dr hab. Adam Kosiński

(15) Sposób i miejsce prowadzenie zajęć

Wykłady online w czasie rzeczywistym
Ćwiczenia stacjonarnie, w salach Uczelni

W przypadku sytuacji nadzwyczajnych (np. zagrożenia epidemiczne) informacje o zmianie sposobu i miejsca prowadzenia ćwiczeń zostaną umieszczone w Extranecie w zakładce przedmiotu nie później niż 2 dni przed planowanymi zajęciami. Przy przejściu na system
całkowicie zdalny lub hybrydowy dla realizacji ćwiczeń studentów obowiązuje posiadanie sprzętu umożliwiającego kontakt słowny i wizualny z prowadzącym. Przekaz wideo powinien być uruchomiony przez cały czas trwania zajęć, z uwzględnieniem danych
identyfikujących studenta (imię i nazwisko).

Laboratoria stacjonarnie, w salach dydaktycznych Katedry Anatomii GUMed

W przypadku sytuacji nadzwyczajnych (np. zagrożenia epidemiczne) informacje o zmianie sposobu i miejsca prowadzenia laboratoriów zostaną umieszczone w Extranecie w zakładce przedmiotu nie później niż 2 dni przed planowanymi zajęciami. Przy przejściu na
system całkowicie zdalny lub hybrydowy dla realizacji ćwiczeń studentów obowiązuje posiadanie sprzętu umożliwiającego kontakt słowny i wizualny z prowadzącym. Przekaz wideo powinien być uruchomiony przez cały czas trwania zajęć, z uwzględnieniem danych
identyfikujących studenta (imię i nazwisko).

(16) Język wykładowy PL

(18) Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne

A. Sposób zaliczenia
Egzamin

B. Formy zaliczenia
Egzamin końcowy we wszystkich terminach składa się z części praktycznej (EP) i oraz części teoretycznej - pisemnej (ET).
Student dopuszczony do egzaminu końcowego w letniej sesji egzaminacyjnej ma prawo przystąpić do obu części egzaminu końcowego (praktycznej i teoretycznej). W letniej poprawkowej sesji egzaminacyjnej, student ma prawo przystąpić
tylko do części egzaminu niezaliczonego w poprzednim terminie (praktycznej, teoretycznej lub obu).

1. Część praktyczna egzaminu odbywa się stacjonarnie w salach prosektoryjnych Zakładu Anatomii. Polega na prawidłowym rozpoznaniu 25 struktur anatomicznych oraz podaniu ich nazw w języku polskim (13 nazw) i w języku angielskim
(12 nazw), zgodnie z obowiązującym mianownictwem anatomicznym. Czas trwania części praktycznej egzaminu to 19,5 minuty (1,5 minuty na parę struktur do rozpoznania). Maksymalna liczba punktów do zdobycia (EPmax) to 25 (każde
prawidłowe rozpoznanie liczone jest za 1 pkt - oceniane w systemie zero-jedynkowym).
Jeżeli sumaryczny wynik z czterech kolokwiów praktycznych w trakcie roku akademickiego (sumaKP=KP1+KP2+KP3+KP4) jest większy lub równy 48 pkt, lecz mniejszy niż 68 pkt [odpowiada to przedziałowi od 60% do 85% możliwych
do zdobycia punktów ze wszystkich kolokwiów praktycznych], to do punktów uzyskanych z części praktycznej egzaminu dolicza się, jako punkty praktyczne z roku, dodatkowo maksymalnie:
- 3 punkty - osobom, które uzyskały z kolokwiów praktycznych w sumie (sumaKP) przynajmniej 64 pkt a mniej niż 68 pkt [w skali procentowej odpowiada to przedziałowi 80%-85%]
- 2 punkty - osobom, które uzyskały z kolokwiów praktycznych w sumie (sumaKP) przynajmniej 56 pkt, a mniej niż 64 pkt [w skali procentowej odpowiada to przedziałowi 70%-80%]
- 1 punkt - osobom, które uzyskały z kolokwiów praktycznych w sumie (sumaKP) przynajmniej 48 pkt, a mniej niż 56 pkt [w skali procentowej odpowiada to przedziałowi 60%-70%]
z zastrzeżeniem, że sumaryczna liczba punktów (punkty z egzaminu praktycznego + punkty praktyczne z roku), nie może przewyższać maksymalnej liczby punktów możliwych do uzyskania w części praktycznej egzaminu (EPmax=25).
Do zaliczenia części praktycznej egzaminu wymagane będzie uzyskanie w sumie (punkty z egzaminu praktycznego + punkty praktyczne z roku) przynajmniej 15 pkt (60% możliwych do zdobycia punktów).

2. Część teoretyczna egzaminu jest pisemna. Odbywa się w salach Uczelni. Część ta zawiera 100 pytań testowych z jedną odpowiedzią prawidłową i trwa 100 minut. Maksymalna liczba punktów do zdobycia (ETmax) to 100 (każda
prawidłowa odpowiedź liczona jest za 1 pkt - oceniana w systemie zero-jedynkowym).
Jeżeli sumaryczny wynik z czterech kolokwiów teoretycznych w trakcie roku akademickiego (sumaKT=KT1+KT2+KT3+KT4) jest większy lub równy 144 pkt, lecz mniejszy niż 204 pkt [odpowiada to przedziałowi od 60% do 85% możliwych
do zdobycia punktów ze wszystkich kolokwiów teoretycznych],- to do punktów uzyskanych z części teoretycznej egzaminu dolicza się, jako punkty teoretyczne z roku, dodatkowo maksymalnie:
- 3 punkty - osobom, które uzyskały z kolokwiów teoretycznych w sumie (sumaKT) przynajmniej 192 pkt, a mniej niż 204 pkt [w skali procentowej odpowiada to przedziałowi 80%-85%]
- 2 punkty - osobom, które uzyskały z kolokwiów teoretycznych w sumie (sumaKT) przynajmniej 168 pkt, a mniej niż 192 pkt [w skali procentowej odpowiada to przedziałowi 70%-80%]
- 1 punkt - osobom, które uzyskały z kolokwiów teoretycznych w sumie (sumaKT) przynajmniej 144 pkt, a mniej niż 168 pkt [w skali procentowej odpowiada to przedziałowi 60%-70%]
z zastrzeżeniem, że sumaryczna liczba punktów (punkty z egzaminu + punkty teoretyczne z roku), nie może przewyższać maksymalnej liczby punktów możliwych do uzyskania w części teoretycznej egzaminu (ETmax=100).
Do zaliczenia części teoretycznej egzaminu wymagane będzie uzyskanie w sumie (punkty z egzaminu teoretycznego + punkty teoretyczne z roku) przynajmniej 60 pkt (60% możliwych do zdobycia punktów).

3. Osoby przystępujące do egzaminu muszą zdeponować u przeprowadzającego egzamin wszelkie posiadane urządzenia służące do rejestrowania, kopiowania, przekazywania i odbioru informacji (np.: mikrokamery video, mikrosłuchawki,
telefony komórkowe, zegarki typu Smart/iWatch). Kontaktowanie się z innymi osobami a także korzystanie z pomocy naukowych, dydaktycznych lub ww. urządzeń stanowi podstawę do przerwania egzaminu, wpisania zerowej liczby punktów
i wystawienia oceny niedostatecznej.

4. W przypadkach nadzwyczajnych, za zgodą Dziekana, dopuszcza się formę on-line części praktycznej i/lub teoretycznej egzaminu. W takiej sytuacji, studentów obowiązuje posiadanie sprzętu umożliwiającego kontakt słowny i wizualny z
prowadzącym. Przekaz wideo powinien być uruchomiony przez cały czas trwania egzaminu, z uwzględnieniem danych identyfikujących studenta (imię i nazwisko).

C. Podstawowe kryteria
0. Regulacje ogólne
Zajęcia z przedmiotu obejmują wykłady on-line odbywające się synchronicznie w czasie rzeczywistym oraz ćwiczenia i laboratoria - odbywające się stacjonarnie w salach Zakładu Anatomii. Wszystkie zajęcia są obowiązkowe.
a) Obecność na wykładach może być kontrolowana.
b) Obecność na ćwiczeniach oraz laboratoriach jest kontrolowana. Student zobowiązany jest uczęszczać na zajęcia wyłącznie z grupą studencką, do której został przypisany na początku roku akademickiego.
Studenci mają obowiązek przygotowywania się do ćwiczeń i laboratoriów prosektoryjnych, zgodnie z tematyką podaną w planie szczegółowym. Prowadzący ma prawo sprawdzać i oceniać stan wiedzy studentów, w
ramach bieżących, jak i wcześniej omawianych treści. Przygotowanie studentów do zajęć, może być sprawdzane w formie pisemnej lub ustnej. Brak właściwego przygotowania, może skutkować nakazem opuszczenia
zajęć z koniecznością ich odrobienia.
(c) W przypadku sytuacji nadzwyczajnych (np. zagrożenia epidemicznego) informacje o zmianie sposobu i miejsca przeprowadzenia zajęć (w tym - kolokwiów) zostaną umieszczone w Extranecie w zakładce przedmiotu
w folderze Aktualności nie później niż 2 dni przed planowanymi zajęciami. Przy przejściu na system całkowicie zdalny lub hybrydowy dla realizacji ćwiczeń, laboratoriów i kolokwiów, studentów obowiązuje posiadanie
sprzętu umożliwiającego kontakt słowny i wizualny z prowadzącym. Przekaz wideo powinien być uruchomiony przez cały czas trwania zajęć, z uwzględnieniem danych identyfikujących studenta (imię i nazwisko).
(17) Metody dydaktyczne
Wykłady Wykład z
1. Nieobecności
prezentacją multimedialną
Na ćwiczeniach i laboratoriach nie dopuszcza się nieobecności nieusprawiedliwionych.
a) Nieobecność na wykładzie
Ćwiczenia ćwiczenia,
Nieobecność na wykładzie nakłada na studenta obowiązek zgłoszenia tego faktu drogą e-mailową (anatom@gumed.edu.pl). W odpowiedzi, tą samą drogą, student uzyska informację dotyczącą formy weryfikacji efektów kształcenia z zakresu
ćwiczenia prosektoryjne,
prezentowanego materiału. Informacja taka zostanie przekazana studentowi także w przypadku stwierdzenia jego nieobecności na wykładzie.
dyskusja w grupach
b) Nieobecność na ćwiczeniach i laboratoriach
Student, który z usprawiedliwionych powodów opuści laboratoria lub ćwiczenia , zobowiązany jest przesłać fotokopię pisemnego usprawiedliwienia na adres anatom@gumed.edu.pl, w terminie nie dłuższym niż 3 dni robocze od daty zajęć.
Laboratoria Ćwiczenia
Oryginał pisemnego usprawiedliwienia, powinien być w razie potrzeby dostępny do okazania. Powstałe nieobecności student odrabia u wyznaczonego asystenta w ramach aktualnego bloku tematycznego w formie wyznaczonej przez
prosektoryjne
prowadzącego asystenta (odrobić można wyłącznie pojedyncze, usprawiedliwione nieobecności).
Student, który nie odrobi nieobecności lub też posiada nieobecności nieusprawiedliwione jest niedopuszczony do kolokwium dotyczącego tematyki opuszczonych zajęć. W wyjątkowych przypadkach zdarzeń losowych, decyzję o dopuszczeniu
do kolokwium podejmuje Kierownik Przedmiotu.
c) Nieobecność na kolokwium.
Student, który z usprawiedliwionych powodów opuści kolokwium, zobowiązany jest przesłać fotokopię pisemnego usprawiedliwienia na adres anatom@gumed.edu.pl, w terminie nie dłuższym niż 3 dni robocze od daty kolokwium. Oryginał
pisemnego usprawiedliwienia, powinien być w razie potrzeby dostępny do okazania. Następnie, student zdaje kolokwium w wyznaczonym przez Kierownika Przedmiotu terminie. Formę takiego kolokwium określa Kierownik Przedmiotu.
d) Nieobecność na egzaminie
Niezgłoszenie się na część praktyczną i/lub teoretyczną egzaminu w ustalonym terminie bez usprawiedliwienia, jest równoznaczne z przyznaniem zerowej liczby punktów i uzyskaniem oceny niedostatecznej w danym terminie. Student, który z
usprawiedliwionych powodów opuści egzamin, zobowiązany jest przesłać fotokopię pisemnego usprawiedliwienia na adres anatom@gumed.edu.pl, w terminie nie dłuższym niż 3 dni robocze od daty egzaminu. Oryginał pisemnego
usprawiedliwienia powinien być w razie potrzeby dostępny do okazania.

2. Warunki dopuszczenia do egzaminu:

a) Kolokwia cząstkowe.
W trakcie roku akademickiego odbywają się cztery kolokwia praktyczne (KP) i cztery kolokwia teoretyczne (KT), obejmujące następujące zakresy tematyczne: anatomia ośrodkowego układu nerwowego i głowy (1KP, 1KT), anatomia
kończyn (2KP, 2KT), anatomia klatki piersiowej, szyi i grzbietu (3KP, 3KT) oraz anatomia jamy brzusznej i miednicy (4KP, 4KT)
Wszystkie kolokwia odbywają się w salach Uczelni.
Kolokwia praktyczne polegają na prawidłowym rozpoznaniu struktur anatomicznych - po 20 struktur na każdym z kolokwiów - oraz podaniu ich nazw w języku polskim (10 nazw) i w języku angielskim (10 nazw), zgodnie z obowiązującym
mianownictwem anatomicznym, zawartym w "Atlasie anatomii człowieka" (F.H. Netter, wyd. 7; 2020), z uwzględnieniem poprawek (erraty) podanych do wiadomości w extranecie, przed rozpoczęciem ćwiczeń z danego zakresu
tematycznego dotyczącego najbliższego kolokwium. Czas trwania kolokwium praktycznego wynosi 16,5 minuty. Maksymalna liczba punktów do zdobycia w danym kolokwium praktycznym wynosi 20 (każde prawidłowe rozpoznanie liczone
jest za 1 pkt - oceniane w systemie zero-jedynkowym ).
Kolokwia teoretyczne mają charakter testów - po 60 pytań na każde z kolokwiów - z jedną prawidłową odpowiedzią. Czas trwania kolokwium teoretycznego wynosi 60 minut. Maksymalna liczba punktów do zdobycia w danym kolokwium
teoretycznym wynosi 60 (każda prawidłowa odpowiedź liczona jest za 1 pkt - oceniana w systemie zero-jedynkowym).
Do danego kolokwium, student może podchodzić tylko jeden raz.
Osoby przystępujące do kolokwium muszą zdeponować u przeprowadzającego kolokwium wszelkie posiadane urządzenia służące do rejestrowania, kopiowania, przekazywania i odbioru informacji (np.: mikrokamery video, mikrosłuchawki,
telefony komórkowe, zegarki typu Smart/iWatch). Kontaktowanie się z innymi osobami a także korzystanie z pomocy naukowych, dydaktycznych lub ww. urządzeń stanowi podstawę do przerwania kolokwium, wpisania zerowej liczby
punktów i wystawienia oceny niedostatecznej.
Student, który jest dopuszczony do kolokwium, a opuści je bez usprawiedliwionych powodów otrzymuje za to kolokwium zero punktów.
Student niedopuszczony do jednego lub więcej kolokwiów w trakcie roku akademickiego, ma prawo uczestnictwa w pozostałych kolokwiach w bieżącym roku akademickim, tylko, jeżeli spełnione są, opisane w sylabusie, warunki
dopuszczenia do kolokwium. Niemniej jednak (patrz dalej) nie uzyskuje dopuszczenia do egzaminu.
b) Dopuszczenie do egzaminu
Do egzaminu końcowego mogą przystąpić tylko studenci, którzy
(1) byli dopuszczeni do wszystkich ośmiu kolokwiów cząstkowych
(2) zaliczyli przynajmniej dwa z wszystkich kolokwiów (praktyczne lub teoretyczne) zdobywając minimum 60% możliwych do zdobycia w nich punktów.

3. Kolokwium dopuszczające.
Nie przewiduje się dodatkowego kolokwium dopuszczającego.

4. Zwolnienie z egzaminu
Zwolnienie z egzaminu możliwe jest w dwóch sytuacjach:
(1) za wyniki uzyskane w trakcie roku akademickiego.
Jeżeli student uzyska sumarycznie z czterech kolokwiów praktycznych w trakcie roku (sumaKP) co najmniej 68 punktów, [co odpowiada 85% możliwych do zdobycia punktów z kolokwiów praktycznych] może być zwolniony z części
praktycznej egzaminu a składnik sumy (0,4*EP/25) we wzorze (patrz dalej) do obliczania wyniku końcowego (E) zastępuje się wynikiem obliczenia: 0,4*(sumaKP/80)
Jeżeli student uzyska sumarycznie z czterech kolokwiów teoretycznych w trakcie roku (sumaKT) co najmniej 204 punkty, [co odpowiada 85% możliwych do zdobycia punktów z kolokwiów teoretycznych] może być zwolniony z części
teoretycznej egzaminu a składnik sumy (0,6*ET/100) we wzorze (patrz dalej) do obliczania wyniku końcowego (E) zastępuje się wynikiem obliczenia: 0,6*(sumaKT/240)
(2) za udział w konkursie anatomicznym.
Zwolnienie z egzaminu z oceną bardzo dobrą może uzyskać student zakwalifikowany do finału krajowego Ogólnopolskiego Konkursu Wiedzy Anatomicznej „Scapula Aurea"

5. Wystawianie oceny końcowej

Jeżeli student zaliczy część praktyczną i część teoretyczną egzaminu (lub jest przynajmniej z jednej z tych części zwolniony) - obliczany jest wynik końcowy egzaminu z przedmiotu (E), będący wypadkową rezultatów z obu części egzaminu,
według wzoru:
E = (0,4*EP/25 + 0,6*ET/100)*100%
Ocena końcowa z przedmiotu wystawiana jest na podstawie wyniku końcowego (E), podanego bez zaokrąglania, według skali ocen obowiązującej w GUMed.
Jeżeli student nie zaliczy co najmniej jednej z części egzaminu (praktycznej i/lub teoretycznej) w danym terminie, skutkuje to niezdaniem egzaminu z przedmiotu w tym terminie. Niezaliczoną część egzaminu (praktyczna i/lub teoretyczna),
student może poprawiać w kolejnych dostępnych terminach sesji letniej poprawkowej.
W sprawach niejednoznacznych, spornych, nieobjętych wytycznymi opisanymi w sylabusie decyzję podejmuje Kierownik Przedmiotu.

(19) Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi

A. Wymagania formalne
brak
B. Wymagania wstępne
1) W zakresie wiedzy
Biologia na poziomie szkoły średniej.

2) W zakresie proceduralnym
Na ćwiczeniach i laboratoriach obowiązują zasady bezpieczeństwa epidemiologicznego zgodne z aktualnym zarządzeniem Rektora GUMed. W trakcie ćwiczeń i laboratoriów studentów obowiązuje bezwzględny nakaz przestrzegania REGULAMINU PROSEKTORIUM.
Niespełnienie jego wymogów jest równoznaczne z usunięciem studenta z zajęć.

(20a) Przedmiot realizuje efekty kształcenia wyszczególnione w Załączniku 1

(20b) Wykaz umiejętności praktycznych nabytych przez studenta kierunku lekarskiego i lekarsko-dentystycznego wyszczególniony w Załączniku 2 (zgodnie z Rozporządzeniem MZ z 28.08.2017 w sprawie ramowego programu zajęć praktycznych dla
kierunku lekarskiego i lekarsko-dentystycznego, Dz.U. z 11.09.2017, poz. 1728).

(21) Czy nauczanie przedmiotu jest powiązane z prowadzonymi w uczelni badaniami naukowymi w dziedzinie, do której przypisany jest kierunek studiów, co posłuży zdobywaniu przez studenta pogłębionej wiedzy oraz umiejętności prowadzenia badań
naukowych?
Tak.
Studenci mają możliwość uczestniczenia w prowadzonych badaniach naukowych dotyczących zmian zachodzących w ośrodkowym układzie nerwowym, w schorzeniach związanych ze starzeniem się oraz zaburzeniami metabolicznymi.
Studenci mogą również uczestniczyć w badaniach zmienności anatomicznych oraz nieprawidłowości, związanych z zaburzeniami rozwojowymi obserwowanymi u osób dorosłych.

(22) Treści programowe zajęć (syntetyczny opis, 100-250 znaków)

Istotą nauczania anatomii jest zaznajomienie studenta z budową ciała ludzkiego wraz ze zmiennością tworzących go struktur anatomicznych, ich topograficznym układem, a także wizualizacją przy użyciu różnych technik obrazowania.

(22a) Szczegółowy opis treści programowych dla wszystkich form kształcenia w realizowanym przedmiocie
Wykłady
Kalendarium tematów wykładów znajduje się w zakładce przedmiotu w extranecie. Każdy wykład trwa 2 godziny. Tematyka wykładów:
1 Tradycje anatomii w Gdańsku. Postawa anatomiczna. Osie i płaszczyzny ciała. Piętrowa budowa ośrodkowego układu nerwowego. Kora mózgu. Lokalizacja czynnościowa.
2 Unaczynienie mózgowia. Układ komorowy i krążenie płynu mózgowo-rdzeniowego.
3 Wzgórzomózgowie. Wzgórze. Podwzgórze.
4 Układ limbiczny. Układy pamięciowe. Emocje i strach.
5 Pień mózgowia. Twór siatkowaty. Rdzeń kręgowy.
6 Układy ruchowe.
7 Układy czuciowe
8 Ogólna budowa czaszki. Jama czaszki. Opony mózgowia.
9 Wstęp do nerwów czaszkowych. N. VII.
10 Doły ściany bocznej czaszki. Staw skroniowo-żuchwowy. Mięśnie żucia.
11 Narząd wzroku. Droga wzrokowa. Odruchy oczne
12 Narząd słuchu i równowagi. Droga słuchowa.
13 Jama nosowa i zatoki przynosowe. Jama ustna. Gardło. Przestrzeń przygardłowa
14 Budowa układu autonomicznego. Układ autonomiczny głowy.
15 Połączenia kości. Budowa ogólna i typy stawów. Stawy kończyn.
16 Nerw rdzeniowy. Splot ramienny. Nerwy kończyny górnej i wybrane zespoły ich uszkodzeń.
17 Splot lędźwiowo-krzyżowy. Nerwy kończyny dolnej i wybrane zespoły ich uszkodzeń.
18 Kręgosłup. Kanał kręgowy. Mięśnie grzbietu.
19 Ściany klatki piersiowej. Gruczoł piersiowy. Dolne drogi oddechowe. Płuca. Opłucna.
20 Śródpiersie. Serce - budowa zewnętrzna i wewnętrzna. Układ bodźcoprzewodzący. Unaczynienie i unerwienie serca.
21 Szyja. Krtań.
22 Układ autonomiczny klatki piersiowej.
23 Otrzewna i jama otrzewnej. Rozwój otrzewnej i pozostałości rozwoju.
24 Ściana przednio-boczna jamy brzusznej. Kanał pachwinowy. Przepukliny. Cewa pokarmowa.
25 Część gruczołowa jamy brzusznej. Wątroba i drogi żółciowe. Trzustka. Śledziona. Krążenie wrotne.
26 Nerki. Moczowody. Pęcherz moczowy. Cewka moczowa. Układ płciowy męski.
27 Miednica. Ściany miednicy. Przepona miednicy. Krocze.
28 Układ płciowy żeński. Odbytnica i kanał odbytowy.
29 Układ autonomiczny jamy brzusznej i miednicy. Układ chłonny jamy brzusznej i miednicy.

Ćwiczenia
Kalendarium tematów ćwiczeń znajduje się w zakładce przedmiotu w extranecie. Każde ćwiczenie trwa 2,5 godziny
Tematyka ćwiczeń:
1 Jądra podstawne
2 Naczynia głowy. Odpływ chłonki z głowy. Badania radiologiczne głowy. Układ autonomiczny głowy.
3 Anatomia topograficzna głowy.
4 Anatomia topograficzna klatki piersiowej. Przekroje przez klatkę piersiową. Rtg przeglądowy klatki piersiowej. Sylwetka serca. Wprowadzenie do badania TK. Badanie TK klatki piersiowej.
5 Badania kontrastowe jamy brzusznej. Przekroje TK przez jamę brzuszną.
6 Naczynia krwionośne jamy brzusznej i miednicy. Układ chłonny jamy brzusznej i miednicy. Badania radiologiczne miednicy
7 Anatomia kliniczna głowy, szyi, klatki piersiowej i grzbietu
8 Anatomia kliniczna i topograficzna jamy brzusznej, miednicy i kończyn

Cząstkowe kolokwia pisemne:

9 Kolokwium teoretyczne I: Głowa i ośrodkowy układ nerwowy
10 Kolokwium teoretyczne II: Kończyny
11 Kolokwium teoretyczne III: Szyja. Grzbiet. Klatka piersiowa.
12 Kolokwium teoretyczne IV: Jama brzuszna i miednica

Laboratoria
Kalendarium tematów zajęć laboratoryjnych znajduje się w zakładce przedmiotu w extranecie. Każde zajęcie laboratoryjne trwa 2,66 godziny
Tematyka laboratoriów
1 Budowa piętrowa ośrodkowego układu nerwowego.
2 Kresomózgowie. Budowa zewnętrzna.
3 Naczynia mózgowia. Układ komorowy. Płyn mózgowo-rdzeniowy.
4 Przekroje poziome mózgowia. Przekroje na obrazach MRI
5 Przekroje czołowe mózgowia. Przekroje na obrazach MRI
6 Pień mózgowia i móżdżek. Rdzeń kręgowy.
7 Sklepienie czaszki. Podstawa czaszki - powierzchnia zewnętrzna.
8 Podstawa czaszki - powierzchnia wewnętrzna. Doły czaszki.
9 Opony mózgowia i przestrzenie między nimi. Unaczynienie i unerwienie opon. Zatoki żylne opony twardej.
10 Twarzoczaszka. Mięśnie mimiczne. N. VII.
11 Ściana boczna czaszki. Żuchwa. Staw skroniowo-żuchwowy. Mięśnie żucia.
12 Oczodół. Mięśnie gałki ocznej. N. oczny. Nerwy czaszkowe: III IV i VI
13 Narząd wzroku. N. II. Droga wzrokowa. Odruchy oczne.
14 Narząd słuchu. Ucho zewnętrzne. Ucho środkowe. Ucho wewnętrzne. N. VIII. Droga słuchowa
15 Jama nosowa. Zatoki przynosowe. Nerwy węchowe. Nerw szczękowy.
16 Jama ustna. Podniebienie; zęby; język; ślinianki. Nerw żuchwowy. Nerw podjęzykowy
17 Gardło. Przestrzeń przygardłowa. Nerwy czaszkowe: IX X i XI.
18 Kolokwium praktyczne II: Głowa i ośrodkowy układ nerwowy
19 Osie i płaszczyzny ciała ludzkiego. Postawa anatomiczna. Kości obręczy i części wolnych kończyn: górnej i dolnej.
20 Stawy. Podział i ogólna budowa. Osie; płaszczyzny i ruchy w stawach. Stawy kończyn. Rtg kończyn.
21 Mięśnie łączące kończynę górną z tułowiem. Mięśnie obręczy kończyny górnej. Mięśnie ramienia. Jama pachowa.
22 Mięśnie przedramienia i ręki. Dół łokciowy. Kanał nadgarstka
23 Nerw rdzeniowy. Splot ramienny.
24 Nerwy kończyny górnej. Naczynia kończyny górnej.
25 Mięśnie obręczy kończyny dolnej. Mięśnie uda. Rozstęp mięśni. Rozstęp naczyń. Trójkąt udowy. Kanał przywodzicieli. Sklepienie stopy. Mięśnie podudzia i stopy. Dół podkolanowy.
26 Naczynia biodrowe zewnętrzne. Naczynia ścian miednicy. Naczynia kończyny dolnej.
27 Splot lędźwiowo-krzyżowy. Nerwy kończyny dolnej.
28 Kolokwium praktyczne III: Kończyny
29 Kręgi i ich połączenia. Krzywizny kręgosłupa. Kanał kręgowy i jego zawartość. Opony rdzenia. Mięśnie grzbietu. Rtg kręgosłupa
30 Mostek; żebra. Mięśnie ściany klatki piersiowej. Unaczynienie i unerwienie ścian klatki piersiowej.
31 Śródpiersie - podział i zawartość. Tchawica i oskrzela. Płuca. Segmenty oskrzelowo-płucne. Opłucna i jama opłucnej.
32 Serce - budowa zewnętrzna. Główne pnie naczyniowe serca. Osierdzie.
33 Serce - budowa wewnętrzna. Szkielet serca. Naczynia wieńcowe serca. Układ bodźcoprzewodzący. Unerwienie serca.
34 Kość gnykowa. Mięśnie szyi. Trójkąty szyi. Splot szyjny. Krtań. Tarczyca. Przytarczyce. Przełyk
35 Anatomia kliniczna klatki piersiowej. Oddychanie.
36 Kolokwium praktyczne IV: Klatka piersiowa. Grzbiet. Szyja
37 Okolice topograficzne brzucha. Przednia ściana jamy brzusznej. Kanał pachwinowy. Tylna ściana jamy brzusznej. Mięśnie; nerwy; naczynia tylnej ściany jamy brzusznej.
38 Narządy jamy brzusznej i ich ogólna topografia. Otrzewna. Jama otrzewnej i jej zachyłki.
39 Cewa pokarmowa. Przełyk. Żołądek. Cewa jelitowa jamy brzusznej.
40 Wątroba i trzustka. Drogi żółciowe. Śledziona. Żyła wrotna. Krążenie oboczne.
41 Przestrzeń zaotrzewnowa i jej zawartość (nerki; nadnercza; moczowody)
42 Miednica kostna. Wymiary. Mięśnie ścian miednicy. Przepona miednicy. Przestrzenie miednicy. Krocze.
43 Pęcherz moczowy. Cewka moczowa męska. Narządy płciowe męskie.
44 Cewka moczowa żeńska. Narządy płciowe żeńskie. Kanał odbytowy.
45 Kolokwium praktyczne V: Jama brzuszna i miednicy

(23) Wykaz piśmiennictwa

A. Piśmiennictwo wymagane do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):
A.1. wykorzystywane podczas zajęć;
F. Netter - Atlas anatomii człowieka. Polskie mianownictwo anatomiczne. Edra Urban & Partner. Wyd. VII. Wrocław. 2020 ISBN: 978-83-200-3247-5

A.2. wykorzystywane samodzielnie przez studenta

Narkiewicz O., Moryś J.: Anatomia człowieka. Tom I-IV. PZWL. Wyd. I. 2010. ISBN: 978-83-200-3247-5
F. Netter - Atlas anatomii człowieka. Polskie mianownictwo anatomiczne. Edra Urban & Partner. Wyd. VII. Wrocław. 2020 ISBN: 978-83-200-3247-5

B. Piśmiennictwo uzupełniające
Narkiewicz O., Moryś J.: Neuroanatomia czynnościowa i kliniczna. Podręcznik dla studentów i lekarzy. PZWL. Wyd. I. 2001. ISBN: 978-83-200-3751-7

(24) Kontakt
dr hab. med. Adam Kosiński, Zakład Anatomii Klinicznej, Gdański Uniwersytet Medyczny, ul. Dębinki 1, 80-211 Gdańsk tel. 58 349 14 20; e-mail: adam.kosinski@gumed.edu.pl

Załącznik 1.
Efekty kształcenia realizowane przez przedmiot.

Rodzaj Poziom
Kod Nazwa Metody weryfikacji
zajęć pokrycia

1.3.7. W zakresie kompetencji społecznych absolwent jest gotów do korzystania z obiektywnych źródeł informacji; Laboratoria + * dyskusja ze studentami podczas zajęć, * ocena udziału studenta w dyskusji

1.3.7. W zakresie kompetencji społecznych absolwent jest gotów do korzystania z obiektywnych źródeł informacji; Ćwiczenia + * dyskusja ze studentami podczas zajęć, * ocena udziału studenta w dyskusji

1.3.7. W zakresie kompetencji społecznych absolwent jest gotów do korzystania z obiektywnych źródeł informacji; Wykłady + * dyskusja ze studentami podczas zajęć, * ocena udziału studenta w dyskusji

W zakresie kompetencji społecznych absolwent jest gotów do dostrzegania i rozpoznawania własnych ograniczeń oraz dokonywania samooceny * dyskusja ze studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w
1.3.5. Laboratoria +
deficytów i potrzeb edukacyjnych; czasie zajęć przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

W zakresie kompetencji społecznych absolwent jest gotów do dostrzegania i rozpoznawania własnych ograniczeń oraz dokonywania samooceny * dyskusja ze studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w
1.3.5. Ćwiczenia +
deficytów i potrzeb edukacyjnych; czasie zajęć przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

W zakresie kompetencji społecznych absolwent jest gotów do dostrzegania i rozpoznawania własnych ograniczeń oraz dokonywania samooceny * dyskusja ze studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w
1.3.5. Wykłady +
deficytów i potrzeb edukacyjnych; czasie zajęć przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

* egzamin testowy, * egzamin pisemny otwarty, * egzamin praktyczny * dyskusja ze

W zakresie umiejętności absolwent potrafi posługiwać się w mowie i w piśmie mianownictwem anatomicznym, histologicznym oraz
A.U5. Laboratoria +++ studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w czasie zajęć
embriologicznym.
przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

* egzamin testowy, * egzamin pisemny otwarty, * egzamin praktyczny * dyskusja ze

W zakresie umiejętności absolwent potrafi posługiwać się w mowie i w piśmie mianownictwem anatomicznym, histologicznym oraz
A.U5. Ćwiczenia +++ studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w czasie zajęć
embriologicznym.
przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

* egzamin testowy, * egzamin pisemny otwarty, * egzamin praktyczny * dyskusja ze

W zakresie umiejętności absolwent potrafi posługiwać się w mowie i w piśmie mianownictwem anatomicznym, histologicznym oraz
A.U5. Wykłady +++ studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w czasie zajęć
embriologicznym.
przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

W zakresie umiejętności absolwent potrafi wnioskować o relacjach między strukturami anatomicznymi na podstawie przyżyciowych badań * egzamin testowy, * egzamin pisemny otwarty, * egzamin praktyczny * dyskusja ze
A.U4. diagnostycznych, w szczególności z zakresu radiologii (zdjęcia przeglądowe, badania z użyciem środków kontrastowych, tomografia Laboratoria +++ studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w czasie zajęć
komputerowa i magnetyczny rezonans jądrowy); przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

W zakresie umiejętności absolwent potrafi wnioskować o relacjach między strukturami anatomicznymi na podstawie przyżyciowych badań * egzamin testowy, * egzamin pisemny otwarty, * egzamin praktyczny * dyskusja ze
A.U4. diagnostycznych, w szczególności z zakresu radiologii (zdjęcia przeglądowe, badania z użyciem środków kontrastowych, tomografia Ćwiczenia +++ studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w czasie zajęć
komputerowa i magnetyczny rezonans jądrowy); przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

W zakresie umiejętności absolwent potrafi wnioskować o relacjach między strukturami anatomicznymi na podstawie przyżyciowych badań * egzamin testowy, * egzamin pisemny otwarty, * egzamin praktyczny * dyskusja ze
A.U4. diagnostycznych, w szczególności z zakresu radiologii (zdjęcia przeglądowe, badania z użyciem środków kontrastowych, tomografia Wykłady +++ studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w czasie zajęć
komputerowa i magnetyczny rezonans jądrowy); przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

* egzamin testowy, * egzamin pisemny otwarty, * egzamin praktyczny * dyskusja ze

A.U3. W zakresie umiejętności absolwent potrafi wyjaśniać anatomiczne podstawy badania przedmiotowego; Laboratoria ++ studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w czasie zajęć
przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

* egzamin testowy, * egzamin pisemny otwarty, * egzamin praktyczny * dyskusja ze

A.U3. W zakresie umiejętności absolwent potrafi wyjaśniać anatomiczne podstawy badania przedmiotowego; Ćwiczenia ++ studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w czasie zajęć
przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

* egzamin testowy, * egzamin pisemny otwarty, * egzamin praktyczny * dyskusja ze

A.U3. W zakresie umiejętności absolwent potrafi wyjaśniać anatomiczne podstawy badania przedmiotowego; Wykłady ++ studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w czasie zajęć
przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

* egzamin testowy, * egzamin pisemny otwarty, * egzamin praktyczny * dyskusja ze

A.W3. W zakresie wiedzy absolwent zna i rozumie stosunki topograficzne między poszczególnymi narządami; Laboratoria +++ studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w czasie zajęć
przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

* egzamin testowy, * egzamin pisemny otwarty, * egzamin praktyczny * dyskusja ze

A.W3. W zakresie wiedzy absolwent zna i rozumie stosunki topograficzne między poszczególnymi narządami; Ćwiczenia +++ studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w czasie zajęć
przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

* egzamin testowy, * egzamin pisemny otwarty, * egzamin praktyczny * dyskusja ze

A.W3. W zakresie wiedzy absolwent zna i rozumie stosunki topograficzne między poszczególnymi narządami; Wykłady +++ studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w czasie zajęć
przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

W zakresie wiedzy absolwent zna i rozumie budowę ciała ludzkiego w podejściu topograficznym (kończyny górna i dolna, klatka piersiowa, * egzamin testowy, * egzamin pisemny otwarty, * egzamin praktyczny * dyskusja ze
A.W2. brzuch, miednica, grzbiet, szyja, głowa) i czynnościowym (układ kostno-stawowy, układ mięśniowy, układ krążenia, układ oddechowy, układ Laboratoria +++ studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w czasie zajęć
pokarmowy, układ moczowy, układy płciowe, układ nerwowy i narządy zmysłów, powłoka wspólna; przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

W zakresie wiedzy absolwent zna i rozumie budowę ciała ludzkiego w podejściu topograficznym (kończyny górna i dolna, klatka piersiowa, * egzamin testowy, * egzamin pisemny otwarty, * egzamin praktyczny * dyskusja ze
A.W2. brzuch, miednica, grzbiet, szyja, głowa) i czynnościowym (układ kostno-stawowy, układ mięśniowy, układ krążenia, układ oddechowy, układ Ćwiczenia +++ studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w czasie zajęć
pokarmowy, układ moczowy, układy płciowe, układ nerwowy i narządy zmysłów, powłoka wspólna; przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

W zakresie wiedzy absolwent zna i rozumie budowę ciała ludzkiego w podejściu topograficznym (kończyny górna i dolna, klatka piersiowa, * egzamin testowy, * egzamin pisemny otwarty, * egzamin praktyczny * dyskusja ze
A.W2. brzuch, miednica, grzbiet, szyja, głowa) i czynnościowym (układ kostno-stawowy, układ mięśniowy, układ krążenia, układ oddechowy, układ Wykłady +++ studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w czasie zajęć
pokarmowy, układ moczowy, układy płciowe, układ nerwowy i narządy zmysłów, powłoka wspólna; przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

* egzamin testowy, * egzamin pisemny otwarty, * egzamin praktyczny * dyskusja ze

A.W1. W zakresie wiedzy absolwent zna i rozumie mianownictwo anatomiczne, histologiczne i embriologiczne w językach polskim i angielskim; Laboratoria +++ studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w czasie zajęć
przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

* egzamin testowy * egzamin praktyczny * egzamin pisemny otwarty, * dyskusja ze

A.W1. W zakresie wiedzy absolwent zna i rozumie mianownictwo anatomiczne, histologiczne i embriologiczne w językach polskim i angielskim; Ćwiczenia +++ studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w czasie zajęć
przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

* egzamin testowy * egzamin praktyczny * egzamin pisemny otwarty, * dyskusja ze

A.W1. W zakresie wiedzy absolwent zna i rozumie mianownictwo anatomiczne, histologiczne i embriologiczne w językach polskim i angielskim; Wykłady +++ studentami podczas zajęć, * obserwacja czynności wykonywanych w czasie zajęć
przez studenta, * ocena udziału studenta w dyskusji

Załącznik 2.
Wykaz umiejętności praktycznych nabytych przez studentów w czasie zajęć. (zgodnie z Rozporządzeniem MZ z 28.08.2017 w sprawie ramowego programu zajęć praktycznych dla kierunku lekarskiego i lekarsko-dentystycznego, Dz.U. z 11.09.2017, poz.
1728).

Kod Nazwa Rodzaj zajęć Metody weryfikacji