Mesaj Tasarımı

Mesaj Tasarımı

ØGönderilmek istenen mesajı alıcının ekonomik, fiziksel, psikolojik,

kültürel vs. özelliklerine göre düzenlemektir.

Ø Mesela batıda bir okul ile doğuda ki okuldaki öğrenciler arasında

ekonomik, kültürel farklılıklar olabilir. Bu nedenle mesajı o öğrencinin
alabileceği kriterlere göre öğretmen düzenlemelidir.
Mesaj Tasarımının Özellikleri Nelerdir?

Ø Düşündürücü ve basit olmalıdır.

ØHedef kitlenin özelliklerine hitap etmelidir.
ØÖğre>ci ve dikkat çekici olmalıdır.
ØKültürel farklılığı göz önünde bulundurmalıdır.
Etkili Mesaj Tasarımı

Ø Yaratıcı ve merak uyandırıcıdır.

ØSade olmalıdır ancak tekrar tekrar mesaja odaklayabilmelidir.
Ø Anlatmak istediğimiz mesajı tam olarak ifade edebilmelidir.
Mesaj Tasarımında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Vereceğimiz mesaj;
Ø Basit ve sade olmalıdır.
ØHedef kazanımlara uygun olmalıdır.
ØÖğretici olup öğrenme ilkelerine uygun olmalıdır.
ØÇoklu materyal ve etkinlikler içermelidir.
ØMerak uyandırmalıdır.
ØGörsel ilkelere uygun olmalıdır.
Me#n Mesajında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Ø Metin açık ve iyi organize edilmiş olmalıdır.

Ø Sayfa düzenine, yazı tipine, büyüklüğüne dikkat edilmelidir.
ØMetne uygun resim ve grafikler kullanılmalıdır.
Me#n Mesajında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Ø Küçük harf ile yazılan me1nler, büyük harf ile yazılan me1nlere göre daha
iyi okunur.
ØKüçük harfler büyük harflere göre daha hızlı okunmaktadır. Bu konuda
çeşitli araş>rmalar yapılmış>r.
ØPoulton ve Brown,(1968), Tullis, S. T.,(1988), gibi araş>rmacıların
çalışmalarına göre küçük harflerle normal şekilde yazılan me1nler,
tamamen büyük harflerle yazılmış me1nlere göre % 14 daha hızlı
okunmaktadır.
ØUzun olan bölümleri başlıklar kullanarak bölmek ve bu bölümlerden önce
başa kısa bir giriş paragraP eklemek
Grafik ve Resim Mesajlarında Dikkat Edilmesi
Gerekenler
Ø Öğrenci dikkat ve güvenini sağlamak amacı ile dokümanın daha kolay
anlaşılmasını ve yorumlanmasını sağlayan görsel materyal kullanmak.
ØÖzgünlük ve drama içeren resimlere yer vermek,
ØÖğrenci dikka=ni çekmek amacı ile içinde insanlar olan resimleri kullanmak,
ØRenkli resimlere yer vermek, (renkli resimlerin daha dikkat çekici olduğu
kanıtlanmış@r.
ØRenkli resim kullanırken ya da oluştururken resmin doğru öğre=msel mesajı
taşımasına ve görsel algı prensiplerine uygun olmasına dikkat etmek
Grafik ve Resim Mesajlarında Dikkat Edilmesi
Gerekenler

Øİnsanlar küçük resimlere bütüncül olarak bakmaya yönelirler ve

büyük resimlerde de detaylara ilk önce bakarlar.
ØGeniş açılı görünüşe sahip görsel öğelerde ilk önce bölgesel detaylar,
ØKüçük açılı görünüşe sahip öğelerde ilk önce şeklin tamamı dikkat
çeker.
Mayer’in Çoklu Ortam Tasarım İlkeleri
ØMayer çoklu ortam ortamda öğrencilere rehberlik eden ,çoklu
ortamın tasarımını ve öğrenmeye etkilerini inceleyen ve destekleyen
önemli ilkeler önermiştir. Bunlar:
1) Çoklu Ortam 7) KişileşOrme
2) Konumsal Yakınlık 8) Ses
3) Zamansal Yakınlık 9) Resim
4) Tutarlılık 10) Biçim
5) Gereksizlik 11) Ön alışVrma
6) Dikkat Çekme 12) Parçalara bölme
Mayer’in Çoklu Ortam Tasarım İlkeleri
Çoklu Ortam İlkesi (The Mul8media Principle)
ØBilgi sözcükler ve resimler ile beraber sunulduğunda, öğrencilere
zihinsel bir yapı oluşturmak ve iki model arasında bağlan= kurabilmek
için ?rsat sağlanabilir.
ØSözcükler tek başına sunulduğunda, öğrenci sözel bilginin işlenmesi
için zihinsel bir yapı oluştururken, görsel bilginin işlenmesi için daha az
zihinsel bir yapı kullanabilir.
ØResim ve yazının birlikte sunulduğu ortamlarda öğrenme, sadece
yazıdan oluşan öğrenme ortamlarına göre daha iyi olur.
ØResimler ve sözcükler , tek başına kelimelerden daha etkilidir.
Mayer’in Çoklu Ortam Tasarım İlkeleri
Tutarlılık İlkesi (The Coherence Principle)

ØÖğrenenler, konuyla ilgisi olmayan sözcük, resim ve seslerin öğretim

ortamının dışında tutulduğunda daha iyi öğrenirler.
ØKonu ile ilgisi olmayan bir materyal;
§ asıl bilginin işlendiği bilişsel kaynaklar ile rekabet edebilir,
§ ilgiyi materyalden başka bir yöne çekebilir,
§ sunumun düzenli işleyişini bozabilir,
§ materyal içindeki konu ile ilgisi olmayan temayı önemli bir duruma
getirebilir.
Mayer’in Çoklu Ortam Tasarım İlkeleri
Dikkat Çekme İlkesi (The Signaling Principle)

Øİnsanlar en iyi, ekranda tam olarak neye dikkat etmeleri gerektiği

gösterildiğinde daha iyi öğrenirler.
ØEkranda bir çok bilgi varsa, öğrenci en önemli kısmın ne olduğunu
nasıl bilebilir?
ØÖnemli kelimeleri vurgulayarak ve önemli bilgileri belirtmek için
hareketli oklar kullanarak dikkat çekme ilkesi kullanılabilir.
ØYa da öğrenme bölümlerini ayıran slaytlar veya sahneler kullanarak
öğrenciye bir sonraki konuya geçileceği bildirilerek dikkat çekme ilkesi
kullanılabilir.
Mayer’in Çoklu Ortam Tasarım İlkeleri
Uzamsal Yakınlık İlkesi (Spa<al Con<guity Principle)
Øİlişkili sözcük ve resimler, sayfa ya da bilgisayar ekranı üzerinde
birbirine yakın olarak tasarlanmalıdır.
ØBöylece öğrenciler sözcük ve resimleri aynı zamanda ha>zalarında
tutabilir.
ØBirbiri ile ilişkili me@nlerin ve resimlerin sayfada ya da ekran üzerinde
birbirlerine yakın olması durumunda öğrenme daha iyi olur.
Mayer’in Çoklu Ortam Tasarım İlkeleri
Zamansal Yakınlık İlkesi (Temporal Con;guity
Principle)
ØÖğrenenler, birbiriyle ilişkili sözcük ve resimlerin aynı anda sunulduğu
ortamlarda, ilgili sözcük ve resimlerin birbiri ardı sıra sunulduğu
ortamlara göre daha iyi öğrenmektedirler.
ØÖnce resim sonra me=n veya tam tersinin sunulduğu ortamlarda
öğrenci iki obje arasında zihinsel bağlan? kurmada zorlanabilir.
Mayer’in Çoklu Ortam Tasarım İlkeleri
Biçim İlkesi (The Modality Principle)

Øİnsanların görseller ve yazılı kelimelerden ziyade görsellerden ve sözlü

kelimelerden öğrendiğini belirtir.
Ø Bu, ekranda hiçbir zaman metin kullanmamanız gerektiği anlamına
gelmez, sadece görseller ve çok fazla metin varsa öğrencilerin
bunalacağı anlamına gelir.
Mayer’in Çoklu Ortam Tasarım İlkeleri
Gereksizlik İlkesi (The Redundancy Principle)

ØÖğrenme açısından resimlerin ve sözlü anlatımın birlikte kullanıldığı

durumlar, resim, sözlü anlatım ve metinin birlikte kullanıldığı
durumlara göre daha iyi sonuçlar vermektedir.
ØAynı anda birçok ögenin verilmesi bilişsel kanala yükleme
yapacağından dolayı iyi bir öğrenme söz konusu olmayacaktır.
Mayer’in Çoklu Ortam Tasarım İlkeleri
Kişiselleş8rme İlkesi (The Personaliza8on Principle)

ØKişiselleş'rme İlkesi, insanların en iyi, aşırı resmi bir sesten ziyade

daha resmi olmayan, sohbet eden bir sesten öğrendiğini söylüyor.
Mayer’in Çoklu Ortam Tasarım İlkeleri
Bireysel Farklılıklar İlkesi (Individual Differences
Principle)
Ø Bilgisi düşük olan öğrenciler için tasarım yaparken tüm ilkeleri
dikkate alan çoklu ortam hazırlanmalıdır.
ØBilgisi yüksek olan öğrenciler için tasarım yaparken tüm ilkeler
dikkate alınmayabilir.
Mayer’in Çoklu Ortam Tasarım İlkeleri
Ön Alıştırma İlkesi(Pre-Training Principle)

Ø Öğrenilecek önemli kavramlar ve bu kavramların özellikleri önceden

bilindiğinde öğrenme daha iyi olur. Öğrenenlere konuyu anlatmadan
önce konunun akışının anlatımı yapılmalıdır.
Mayer’in Çoklu Ortam Tasarım İlkeleri
Parçalara Bölme İlkesi( The Segmen>ng Principle)

Ø Konunun uygun biçimde bölümlere ayrıldığı durumlarda öğrenme,

konunun bölümlere ayrılmadan verilmesine göre daha iyi olur. Yani
öğrenmenin oranını artar.
Mayer’in Çoklu Ortam Tasarım İlkeleri
Resim İlkesi (The Image Principle)

Ø Öğrenilmesi gereken önemli bilgiler varsa, ekrandaki ilgili görsellerin

bir eğitmenin konuşan kafasını göstermekten daha etkili olacağıdır.
Mayer’in Çoklu Ortam Tasarım İlkeleri
Ses İlkesi (The Voice Principle)

Ø Sözlü anla(mın insan sesi ile verilmesi durumunda öğrenme, makine

sesi ile verilmesine göre daha iyi olur.