Το Ανθρώπινο Γένος ανά την

ιστορία είχε παρεκτραπεί πολλές

φορές από τον δρόμο του Θεού.
Αδικία βία και ανηθικότητα
επικρατούσε στον κόσμο.
Έτσι ο θεός Δίας σε μια
προσπάθεια σωτηρίας των
ανθρώπων, δημιουργούσε φοβερούς
κατακλυσμούς για να τιμωρήσει
τους κακούς αλλά και να δώσει
την ευκαιρία στους καλοκάγαθους
και νοήμονες να επιβιώσουν,
κάνοντας μία νέα αρχή
ακολουθώντας τα χνάρια του
Θεού!
Επικρατώντας στον κόσμο η
λογική, η αγάπη και η αρετή!
 Ο Μεγάλος Δίας ο πατέρας όλων
των Θεών για τον λόγο αυτόν
δημιουργούσε κέντρα πολιτισμού
με μικρά παιδιά όπου τα
Διαπαιδαγωγούσε ώστε να είναι
τέλειοι άνθρωποι και να
μπορέσουν να φτάσουν την Θέωση!

Έτσι θα δημιουργούταν ένας νέος

Χρυσός Αιώνας με τέλειους
Ανθρώπους, σε έναν Παράδεισο
όπου θα ήταν δίπλα στον Θεό!
Μην συμβιβαστείτε πάντα
σε φθηνά προϊόντα εκτός
αν θεωρείτε την ζωή σας
πολύ φθηνή!
Η φύση είναι ένα Θεάρεστο στοιχείο του κόσμου
μας όπου σκοπό έχει την Διαπαιδαγώγηση και το
δείγμα μιας αίσθησης Παραδείσου, ώστε ο
άνθρωπος να εναρμονιστεί με το Παν και να
νιώσει το Όλον. Δημιουργός και φύση λοιπόν
είναι Ένα, καθότι η φύσης είναι δημιούργημά
Του και σαφώς κομμάτι Του. Έτσι όπως κάθε
Θεόπλαστο, είναι τέλειο και μπορεί να
λειτουργεί αυτοβούλος. Για αυτό έχει δύο
δρόμους, ο ένας είναι ο καταστροφικός και ο
άλλος ο αναπαραγωγικός. Αν λοιπόν απειληθεί,
θα προστατευτεί, αν όμως αγαπηθεί, θα ανθίσει!
Ο άνθρωπος, αν κρίνουμε με γνώμονα ότι έχει
έμφυτη την τάση να είναι κοντά στην φύση άρα
και τον Δημιουργό, αποφάσισε να αποκοπεί από
το ίδιο του το Είναι και να απομακρυνθεί από
οτιδήποτε το Θεϊκό. Ζώντας λοιπόν
αμοραλιστικά το μόνο που καταφέρνει είναι η
εξαφάνισή του, και η φύση ακολουθώντας τον
Δημιουργό της να αναζητήσει αυτούς που μπορούν
να ενσαρκώσουν εκείνον, τον Ένα, αληθινό Θεό,
σε έναν Παράδεισο που θα περνούν υπέροχα!
 Για να επιβιώσεις σε
δύσκολες καταστάσεις
πρέπει να έχεις 3 βασικά
χαρακτηριστικά

1) Να γνωρίζεις ότι ο Θεός είναι

απόλυτα δίκαιος και θα σε
δικαιώσει αν είσαι σωστός – ή
2) Η αποφασιστικότητα του να
θέλεις να ζήσεις γιατί η ζωή
είναι ωραία

3) Η γνώση του ποιος είσαι και

πως θα επιβιώσεις για να
βοηθήσεις στο έργο του Θεού
 ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΣΑΚΟΥ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ

Tο σακίδιό σου θα
κουβαλάει όλα αυτά
που χρειάζεσαι!
Για αυτό πρέπει να
είναι άνετο και να
εφαρμόζει τέλεια
στο σώμα σου!
ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΑΚΟΥ

Ρύθμιση φορτίου

Εξάρτησης
Στήθους

Συρρίκνωσης

Ρύθμιση Ύψους

Ρύθμιση Μέσης
 ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ
1) Ρύθμισε τους ιμάντες και την ζώνη
έτσι ώστε όλο το βάρος να πέφτει
στο άνω μέρος της λεκάνης. Έτσι
το βάρος μεταβιβάζεται κατευθείαν
στα πόδια και όχι στους
σπονδύλους της μέσης!

2) Μην τον σηκώνεις κατευθείαν από

το έδαφος στην πλάτη. Βάλτο πρώτα
στο γόνατο και μετά στην πλάτη!

3) Όταν τον φορέσεις σκύψε 45 μοίρες

και τότε σφίξε την ζώνη τόσο ώστε
να μην γλιστράει κάτω από το άνω
μέρος της λεκάνης!

4) Στην πορεία χρειάζεται κάθε τόσο

να σταματάς για να ρυθμίζεις την
θέση του σάκου!

5) Να περπατάς όσο μπορείς

κατακόρυφα και στην ανηφόρα και
στην κατηφόρα γιατί είναι η ποιο
ξεκούραστη και σταθερή στάση!
 ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΣΑΚΟΥ

Διάλεξε
ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ τα
πράγματα που θα
πάρεις μαζί σου!
Από αυτά εξαρτάτε
η εύκολη ή
δύσκολη διαβίωση
σου στην φύση!

• Σάκος 18-50L
• Υπνόσακος από -5* έως -10*
• Θερμαντικά μαντηλάκια
• Γάντια εργασίας
• Αδιάβροχο πόντσο-καταφύγιο
• Ισοθερμικά
• 2η αλλαξιά ρούχα
• Γκέτες
• Σχοινί
• Τροφές επιβίωσης
• Είδη υγιεινής
• Φίλτρο νερού
• Χαπάκια απολύμανσης νερού
• Ασύρματος
• Αντιασφυξιογόνα μάσκα(NBC)
• Σφυρίχτρα
• Φακός & φακό κεφαλής
• Σπινθηριστής
• Κουβέρτα επιβίωσης
• Γυαλιά ηλίου-χιονιού
• Πτυοσκάπανο
• Πολυεργαλείο
• Κιτ ψαρέματος
• Κιτ φωτιάς
• Κιτ ραψίματος
• Κιτ χαρτών με πυξίδα
• Κιτ μαγειρέματος – κουταλοπίρουνο
 ΚΙΤ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ

Το κιτ επιβίωσης θα Σπινθηριστής

το έχεις πάντα μαζί
σου! Είναι αυτό που
θα σε σώσει σε
περίπτωση που
χάσεις τον σάκο σου!

Φακός
Πυξίδα τσέπης

Πριόνι
Αρτάνι
 Σφυρίχτρα Αλουμινοκουβέρτα

Αντίδωρο χαπάκια απολύμανσης νερού

Τσιρότα

Σακούλα κατάψυξης πετονιά-αγκίστρι

Χάρτες βουνών

Φακελάκι ζάχαρης-αλατιού

Πολυεργαλείο
 ΕΝΔΥΣΗ

Πάντα ΠΡΟΣΟΧΗ στα ρούχα που διαλέγεις

γιατί είναι το βασικότερο κομμάτι
προστασίας σου απέναντι στην φύση!
Το παντελόνι και το τζάκετ
πρέπει να είναι άνετα,
ανθεκτικά και να στεγνώνουν
γρήγορα

Οι γκέτες θα σε προστατέψουν
σε βουνό με χιόνι ή νερό
και θα σε κρατήσουν στεγνό
Μία άλλη λύση είναι
το σφίξιμο του τελευταίου κορδονιού
πάνω από το παντελόνι σου

Κάλτσες προτίμησε μάλλινες

Κρατάνε το πόδι στεγνό, ζεστό
Αλλά κα του επιτρέπουν να
Αναπνέει. Υπάρχουν βέβαια και
Συνθετικές κάλτσες αξιόπιστες

Γάντια για τα χέρια,

Σκούφο και καπέλο
Ζούγκλας
Τα ρούχα FLEECE είναι αξιόπιστη
Επιλογή, στεγνώνει γρήγορα,
Σε κρατάει ζεστό και άνετο
Μόνο που έχει χαμηλή
Αντιανεμική δράση

Η μάλλινη μπλούζα έχει πολλά οφέλη,

είναι κατάλληλη για υψηλές
θερμοκρασίες όπου το σώμα
χρειάζεται να αναπνέει χωρίς να
επιβαρύνεται, είναι πολύ ελαφριά
και αν χρειαστεί όπως και στις
μάλλινες κάλτσες μπορείς να τις
τρίψεις και να χρησιμοποιήσεις το
υλικό τους για το άναμμα της φωτιάς

Τα ρούχα με αναπνέον μεμβράνη

Είναι αυτά που θα σου δώσουν
Όλα αυτά που χρειάζεσαι για
την περιπέτειά σου στη φύση.
Για να είσαι ζεστός και
στεγνός με ανθεκτικότητα!
 ΥΠΟΔΥΣΗ

Οι μπότες που θα φορέσεις πρέπει να είναι άνετες

στα πόδια σου. Πάντα να τις φοράς όταν είναι
καινούργιες για να τις συνηθίζουν τα πόδια σου!

Μπότες πεζοπορίας
Για περπάτημα στο βουνό,
Σε ανώμαλο έδαφος, σε λιβάδια
Και γενικά σε μέρη όχι πολύ
Ζεστά και όχι πολύ κρύα.
Είναι ανθεκτικές και σχετικά
Ελαφριές και θα επιτρέπει στα πόδια σου
Να αναπνέουν!
Μπότες βουνού
Οι μπότες αυτές είναι σφιχτές και
Βαριές, αλλά κρατάνε τα πόδια σου
Ζεστά και στεγνά στο χιόνι και
Δε θα γλιστρήσουνε ούτε θα
Λυγίσουν όταν σφηνώσουν σε
Κάποιον βράχο!
Ιδανικά για το περιβάλλον της Ελλάδας!
 ΑΡΤΕΜΙΣ
Ο Δίας θεωρούσε την Άρτεμις
μία τελειότητα Και πρότυπο
γυναίκας! Η Άρτεμις είναι
κόρη Του Δία και της Λατούς,
δίδυμη αδελφή Του Απάλλανα.Είναι προστάτρια
Του ζωικού και φυτικού κόσμου
Της άγριας φύσης,του Κυνηγιού
Προστάτρια της μητρότητας
Της αγνότητας, του τοκετού και
Των παιδιών! Είναι θεά της
Σελήνης για αυτό ονομάζεται
Και Σαλάνα. Σύμβολά της
είναι Το τόξο,
η ημισέληνος και
Το ελάφι!
 ΒΟΥΝΟ
ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ

• Περπάτα αργά και σταθερά, με τέτοια

ταχύτητα ούτως ώστε να μην χρειάζεται
να αναπνέεις από το στόμα!

• Πρέπει να αποφεύγεις τις συχνές

στάσεις. Κάνε στάση περίπου 30-45
λεπτά με 5-10 λεπτά διάλειμμα.
ΠΡΟΣΟΧΉ! Να Στέκεσαι όρθιος με τον
σάκο ακουμπισμένο σε βράχο ή δέντρο
χωρίς να τον βγάλεις!

• Απέφυγε τις απότομες κινήσεις, αν

μπορείς να παρακάμψεις κάποιο εμπόδιο
στον δρόμο σου να το κάνεις!

• Περπάτα όσο γίνεται πιο όρθιος, είτε

ανεβαίνεις είτε κατεβαίνεις
ρυθμίζοντας κατάλληλα τον σάκο σου.
Με τον τρόπο αυτό αποφεύγεις την
καταπόνηση αλλά και την πτώση του
σώματός σου!
• Στην απότομη κατάβαση και ανάβαση του
βουνού περπάτα με ζικ-ζάκ!

• Στην κατάβαση όταν αλλάζεις πορεία

ξεκίνα με το πόδι που βρίσκεται
ψηλότερα.

• Στη ανάβαση κάθε τόσο μετά από κάποιο

βήμα ένωσε τα γόνατα για να
ξεκουράζονται οι μυς.

• Ένα ραβδί μπατόν θα σε

βοηθήσει στο περπάτημα
αλλά και στην προστασία!
• Στις στάσεις μην φας πολύ
αν δεν έχεις αρκετό
νερό μαζί σου. Για την πέψη
του φαγητού το σώμα χρειάζεται
νερό. Πιες λίγο νερό και κάνε
το γαργάρα πριν το καταπιείς!
 • Προτίμησε τροφές όπως ξηρούς
Καρπούς και φρούτα. Αλλά να
Ξέρεις για τον οργανισμό
σου είναι σημαντικά και
το αλάτι και η ζάχαρη.

• Στην ζέστη προστάτευσε το κεφάλι σου,

τον σβέρκο και την σπονδυλική στήλη,
Γιατί οι ηλιακές ακτίνες ειδικά στον
αυχένα προκαλούν εξάντληση!

• Μην περπατάς γυμνός από την

μέση και πάνω. Ένα ελαφρύ
ρούχο όπως τα μάλλινα
είναι η καλύτερη επιλογή!

• Στις μεγάλες θερμοκρασίες

Όσο μπορείς απέφυγε να
κάνεις εργασίες και Κάτσε
σε κάποιο σκιερό μέρος
πίνοντας κάτι δροσερό!
 ΠΟΡΕΙΑ ΣΤΟ ΧΙΟΝΙ

• Το χιόνι, ακόμα και σε σχετικά λεπτό

στρώμα, μπορεί να καλύπτει επικίνδυνες
για το περπάτημα παγίδες. Γι’ αυτό πρέπει
να πατάει καλά πρώτα το ένα πόδι προτού
σηκωθεί το άλλο.

• Ανεβαίνεις σκάβοντας με τη μύτη,

κατεβαίνεις σκάβοντας με το τακούνι.

• Στις απότομες πλαγιές, κάνε ζικ-ζακ

σκάβοντας με το πλάϊ του πέλματος
 ΧΙΟΝΟΣΤΙΒΑΔΑ

ΣΗΜΑΔΙΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ

• Οι πιο επικίνδυνες χιονοστιβάδες είναι αυτές

από στεγνό χιόνι, στις οποίες μια ολόκληρη
πλάκα χιονιού αποκολλάται από την πλαγιά του
βουνού. Αυτές οι χιονοθύελλες προχωρούν με
ταχύτητα περίπου 130 χλμ./ώρα και στην
συνέχεια θρυμματίζονται σε μικρά κομμάτια και
σκόνη.

Χιονισμένες απότομες πλαγιές και σάρες θα

διασχίσεις ΜΟΝΟ ΣΕ ΕΣΧΑΤΗ ΑΝΑΓΚΗ και αφού
κάνεις το τεστ του Π: Χάραξε ένα Π με κάθε
σκέλος 0.5μ και μέχρι βάθους 0.5μ. Αν δεις
να κατρακυλάει το χιόνι που περιέχεται στο
Π τότε σίγουρα έχεις συνθήκες
χιονοστιβάδας. ΔΕΝ μπορείς να περάσεις!

• Υπάρχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εκδηλωθεί

μια χιονοστιβάδα όταν μεγάλη ποσότητα χιονιού
συσσωρεύεται πολύ γρήγορα σε μια απότομη
πλαγιά. Το συσσωρευμένο από τον άνεμο χιόνι
σημαίνει κίνδυνο χιονοστιβάδας.
• Απέφυγε τις ηλιόλουστες πλαγιές είναι οι πιο
πιθανές επιλογές χιονοστιβάδας. Σε περιοχές με
υψηλό κίνδυνο χιονοστιβάδων κινήσου νωρίς το
πρωί ή περίμενε μέχρι να πέσει σκιά πάνω στις
πλαγιές.

• Ένας άλλος μεγάλος κίνδυνος είναι το βάρος σου

να κάνει μια πλαγιά χιονιού να γλιστρήσει. Αν
την ώρα που πατάς στο χιόνι βλέπεις ρωγμές να
φεύγουν κάτω από το πόδι σου, απομακρύνσου το
ταχύτερο από την πλαγία.
 ΕΠΙΒΙΩΣΕ ΑΠΟ
ΧΙΟΝΟΣΤΙΒΑΔΑ

• Αν δεις μια χιονοστιβάδα να έρχεται,προσπάθησε

να βγεις από τον δρόμο της
και βρες ένα καταφύγιο πίσω
από δέντρο ή βράχο.

• Αν βρεθείς στην αρχή της χιονοστιβάδας

προσπάθησε να φτάσεις στην αρχή της ολίσθησης.

• Κάλυψε το στόμα σου για

να μην πνιγείς από τη
σκόνη του χιονιού.
• Καθώς η χιονοστιβάδα ρέει συμπεριφέρσου σαν το
νερό. Από τη στιγμή που θα σταματήσει, θα
αρχίσει να σκληραίνει και να στερεοποιείται.
Αν εγκλωβιστείς μέσα της, προσπάθησε να
φτάσεις στο περιθώριο της κάνοντας
κολυμβητικές κινήσεις και βάλε στόχο να
επιπλέεις.

• Αν τελικά σταματήσεις με το
σώμα σου κάτω από το χιόνι,
καθάρισε από το χιόνι μια
περιοχή μπροστά στο
πρόσωπο σου για να αναπνέεις.
Κάνε το γρήγορα πριν
Αρχίσει να σκληραίνει το χιόνι

• Είναι πολύ πιθανό να αποπροσανατολιστείς.

Φτύσε ή ούρησε για να δεις ποιο είναι το πάνω
και ποιο το κάτω μέρος. Μπορείς να το
καταλάβεις από την κατεύθυνση προς την οποία
σταλάζει το σάλιο ή τα ούρα!
• Θα πρέπει να περιμένεις βοήθεια για να σε
ξεθάψουν από το χιόνι. Τα καλά νέα είναι πως
το χιόνι είναι περίπου 70% αέρας, τα κακά νέα
είναι πως έχεις μόλις 20 λεπτά πριν πνιγείς
από τον χρησιμοποιημένο αέρα που εκπνέεις!
 ΚΡΥΟΠΑΓΗΜΑΤΑ

Κρυοπάγημα είναι αυτό που συμβαίνει όταν το

αίμα σταματάει να ρέει σε ένα τμήμα του
σώματος και παγώνει. Αν κάποιο από τα δάχτυλα
των ποδιών σου παγώσει και μετά ξεπαγώσει, δεν
θα επιστρέψει ποτέ στην ζωή. Είναι νεκρό και
θα αρχίσει να σαπίζει! Επίσης θα πονάει
απίστευτα. Τα μέρη του σώματος που διατρέχουν
μεγαλύτερο κίνδυνο είναι τα δάχτυλα των ποδιών
και τα πόδια από τον αστράγαλο και κάτω, τα
δάχτυλα των χεριών και τα χέρια από τον καρπό
και κάτω και η μύτη.
ΑΝ ΔΕΝ ΘΕΛΕΙΣ ΝΑ ΧΑΣΕΙΣ ΚΑΤΙ ΑΠΟ ΑΥΤΑ ΠΡΟΣΕΧΕ!
• Διατήρησε όλα τα άκρα σου καλυμμένα με τα
σωστά γάντια και τις κατάλληλες μπότες: ζεστά
και όχι πολύ σφιχτά!

• Έχε το νου σου για χιονίστρες. Είναι το πρώτο

στάδιο κρυοπαγήματος, από το οποίο μπορείς να
συνέλθεις. Το δέρμα σου γίνεται ωχρό και χάνει
την αισθητικότητά του. Είναι μια προειδοποίηση
ότι χρειάζεσαι ιδιαίτερη φροντίδα.

• Διατηρήσου στεγνός. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος

είναι όταν οι κάλτσες σου ή τα γάντια σου
βραχούν και μετά παγώσουν. Άλλαξε συχνά
κάλτσες, αν χρειάζεται. Στέγνωσε τις μεγάλες
κάλτσες τοποθετώντας τες μέσα στο εσώρουχό
σου.

• Αν τα πόδια σου αποκτήσουν σοβαρά

κρυοπαγήματα, είναι καλύτερα να τα αφήσεις
παγωμένα. Αν ξεπαγώσουν, θα πονάνε απίστευτα,
αλλά, αν παραμείνουν κρύα, θα μπορέσεις να
συνεχίσεις να περπατάς πάνω στα παγωμένα σου
πόδια!
 ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΟΝΟ

Η ασθένεια του υψομέτρου ή

η νόσος των ορειβατών (η
ακριβής ορολογία της είναι
οξεία νόσος των ορέων ΟΝΟ)
είναι αυτό που συμβαίνει στο
ανθρώπινο σώμα όταν
ανεβαίνει σε ύψη στα οποία
δεν είναι συνηθισμένο.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Τα συνήθη συμπτώματα
‘ της ΟΝΟ είναι:
• πονοκέφαλος
• µειωµένη όρεξη
• ζάλη
• διαταραχές του ύπνου
• ναυτία
• εµετός
• κόπωση
• Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν βρεθεί σε
μεγάλο υψόμετρο αναφέρουν κεφαλαλγία,
δύσπνοια, κακό ύπνο και απώλεια της όρεξης.
Αυτά αποτελούν συμπτώματα της ΟΝΟ. Η ΟΝΟ είναι
δυσάρεστη αλλά όχι απειλητική για τη ζωή.

• Αν τα συμπτώματα της ΟΝΟ επιδεινωθούν όμως και

συνεχιστεί η άνοδος τότε μπορεί να αθροιστεί
υγρό στον εγκέφαλο (Εγκεφαλικό Οίδημα Μεγάλου
Υψομέτρου - ΕΟΜΥ) ή στους πνεύμονες
(Πνευμονικό Οίδημα Μεγάλου Υψομέτρου -ΠΟΜΥ),
καταστάσεις οι οποίες είναι δυνατό να αποβούν
ταχέως θανατηφόρες.

• Αυτό που δε γνωρίζουν οι άνθρωποι είναι ότι θα

χρειάζεται να ουρεί κανείς συχνότερα, η
ισορροπία του σώματος μπορεί να επιτυγχάνεται
δύσκολα, να υπάρχουν διαταραχές στην όραση και
τα νύχια να μεγαλώνουν διαφορετικά.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Το υψόμετρο αρχίζει να επιδρά στον

οργανισμό μας στα 1500 με 2000 μέτρα.
Αν προηγηθεί αρκετός χρόνος
προσαρμογής ανά υψόμετρο, οι
περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να
ανταπεξέλθουν ανάμεσα στα 5000 μέτρα!
• Θα πρέπει να αναφέρεις µε ειλικρίνεια το πώς
νιώθεις καθημερινά γιατί αυτό έχει τεράστια
σημασία καθώς γνωρίζοντας τι συμβαίνει στο
σώμα σου μπορεί να διαφυλάξει την υγεία και τη
ζωή σου.

• Η απόκρυψη συμπτωμάτων ή ο εξαναγκασμός να

συνεχίσεις ενώ δεν είσαι σε θέση μπορεί να
αποβεί μοιραίο γεγονός.

• Ορισμένοι άνθρωποι εγκλιματίζονται αργά και οι

μεταβολές σε αυτούς θα πρέπει να γίνονται µε
πιο ομαλό τρόπο. Αν δεν είσαι σωματικά
προετοιμασμένος δε σημαίνει ότι έχεις
περισσότερες πιθανότητες να υποφέρεις όμως η
υπερπροσπάθεια μπορεί να είναι ιδιαίτερα
επικίνδυνη.

• Επίσης η τροφή παίζει σημαντικό ρόλο.

• Δώσε στο σώμα σου επιπλέον χρόνο για να

εγκλιματιστεί. Μην αφήνεις τη λήψη αυτής της
απόφασης μέχρι τα πράγματα να φτάσουν στο
σημείο που δεν υπάρχει επιστροφή.

• Αν δεν έχεις άλλη επιλογή πρέπει να κατέβεις

οπωσδήποτε υψόμετρο και τα συμπτώματα θα
εξαφανιστούν!
 ΤΑ ΜΑΤΙΑ

Τα υψηλά επίπεδα UV
ακτινοβολίας μπορεί να
προκαλέσουν εγκαύματα στα µάτια
τύφλωση από το χιόνι όπως και
αίσθημα άµµου στα µάτια.

• Χρησιμοποίησε απορροφητικά
γυαλιά χιονιού.

• Κάλυψε τα μάτια σου με κάποιο

μαντήλι(μαύρο κατά προτίμηση).
 ΑΡΑΚΛΗΣ

Ο Ηρακλής όταν ήταν μωρό είχε τόση

Δύναμη που έπνιξε δύο φίδια
με τα χέρια του, όταν μεγάλωσε
Έσπαγε ασπίδες με ένα μόνο του
Χτύπημα, σήκωνε με τα χέρια του
Βάρος περίπου ενός τόνου, σκότωνε
Τεράστια λιοντάρια, Εξάχειρους
γίγαντες και άλλα τέρατα
της εποχής του!

Αν έχεις
Σκοπό να γίνεις
σαν αυτόν θα
πρέπει να μάθεις
να προστατεύεσαι
από τα ζώα
της εποχής σου!
 ΔΗΛΗΤΗΡΙΩΔΕΙ ΦΙΔΙΑ

Τα φίδια που
πραγματικά
κινδυνεύεις στην
Ελλάδα είναι
πολύ λίγα και οι
πιθανότητες να
σε δαγκώσει
κάποιο από αυτά
ακόμα πιο λίγες!

Υπάρχουν 5 είδη οχιάς που ζουν στην

Ελλάδα σε διαφορετικές περιοχές. Η
Κερασφόρος οχιά, η Οθωμανική και η
Νανόχεντρα φέρουν ζικ-ζακ κατά μήκος
της ράχης, ενώ η οχιά της Μήλου και ο
Αστρίτης έχουν διαφορετικά σχέδια.
Πα΄ρόλα αυτά έχουν όλα τα υπόλοιπα
χαρακτηριστικά μιας οχιάς(1-4).
Δηλητηριώδες Οχιά! Ολικό μήκος έως 90cm. Ποικίλει σε
χρωματισμούς. Δραστηριοποιείται την ημέρα αλλά
και την νύχτα όταν οι θερμοκρασίες είναι υψηλές.
Προτιμά ηλιόλουστες, ξηρές και βραχώδεις πλαγιές
με λίγη βλάστηση. Συχνά σκαρφαλώνει σε θάμνους
και πετρότοιχους. Τρέφεται κυρίως με μικρά
θηλαστικά αλλά και μικρά πουλιά, αμφίβια και
σαύρες. Σφυρίζει δυνατά όταν απειληθεί και
κουλουριάζεται σε στάση άμυνας. Θα δαγκώσει αν
πατηθεί ή πιαστεί. Το δηλητηριώδες δάγκωμα του
φιδιού αυτού χρήζει ιατρικής αντιμετώπισης.
 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
• Κοντόχοντρο σώμα
• Κοντή ουρά που στενεύει απότομα
• Χοντρό ζικ-ζακ κατά μήκος της
ράχης(καφέ ή μαύρο)
• Πολύ πλατύ κεφάλι με έντονα
φουσκωμένα μάγουλα
• Κατακόρυφη κόρη ματιού την ημέρα

ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΟΧΙΑ
Δηλητηριώδες. Ολικό μήκος μέχρι και
120cm, αλλά συνήθως δεν ξεπερνά τα
100cm. Δραστηριοποιείται
Την Ημέρα. Σε χαμηλές θερμοκρασίες.
Τρέφεται με μικρά θηλαστικά και πουλιά. Σφυρίζει
δυνατά όταν απειλείται. Το δηλητηριώδες δάγκωμα
του φιδιού αυτού χρήζει ιατρικής αντιμετώπισης.
 Νανόχεντρα

Δηλητηριώδες. Ολικό μήκος

έως 50cm, σπάνια περισσότερο. Ημερόβια
οχιά. Στην χώρα μας απαντά σε
Μεμονωμένες ορεινές περιοχές με
υψόμετρα συνήθως μεγαλύτερα των 1400m
έως και 2250m.
Τρέφεται κυρίως με Μεγάλα έντομα, αλλά
και με σαύρες και μικρά τρωκτικά. Το
δηλητήριό της είναι σχετικά ασθενές,
παρ' όλα αυτά η ιατρική φροντίδα μετά
το δάγκωμα συνιστάται.
 ΟΧΙΑ ΤΗΣ ΜΗΛΟΥ

Δηλητηριώδες. Ολικό μήκος 80cm, μερικές

φορές περισσότερο. Ποικιλία σε
χρωματισμούς. Κυρίως νυκτόβιο κατά την
διάρκεια του καλοκαιριού αλλά ημερόβιο
την άνοιξη και το φθινόπωρο. Βρίσκεται
συχνά σε ρεματιές και βραχώδεις περιοχές
με θάμνους, όπου στήνει ενέδρα σε
μεταναστευτικά πουλιά. Επίσης τρέφεται με
τρωκτικά, άλλα φίδια και σαύρες. Η Οχιά
της Μήλου απειλείται από την υποβάθμιση
των βιοτόπων της και από την παράνομη
συλλογή. Προστατεύεται αυστηρώς.
 ΑΣΤΡΙΤΗΣ

Δηλητηριώδες. Ολικό μήκος συνήθως έως

65cm σπάνια μεγαλύτερο. Δραστηριοποιείται
κυρίως την ημέρα. Απαντά σε ορεινές
περιοχές με υψόμετρο συνήθως μεγαλύτερο
των 1600ων μέτρων. Πέφτει σε χειμερία
νάρκη από τον Σεπτέμβριο ή ακόμα και τον
Νοέμβριο μέχρι την αρχή της άνοιξης.
Τρέφεται με μικρά θηλαστικά, μικρά πτηνά,
αμφίβια και σαύρες. Το δηλητήριό του
είναι σχετικά ισχυρό, όχι τόσο όσο της
κοινής Οχιάς, όμως και πάλι σε περίπτωση
δαγκώματος συνιστάται νοσηλεία.
Η ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΕΙΔΩΝ ΤΗΣ ΟΧΙΑΣ ΑΝΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΔΑΓΚΩΜΑΤΟΣ ΦΙΔΙΟΥ

• Το σημείο γύρω από το τσίμπημα εμφανίζει

πρήξιμο, κοκκίνισμα και έντονο πόνο.

• Το μέρος ή το άκρο που έχει δαγκωθεί μπορεί να

μουδιάσει ή και να παραλύσει όπως και η γλώσσα
και το στόμα.

• Πιθανή εμφάνιση πυρετού και εφίδρωσης μαζί με

μυϊκούς σπασμούς και ρίγος.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

• Μην πανικοβληθείς!

• Θυμήσου τι είναι αυτό που σε δάγκωσε, αν το

αναγνωρίσεις ξέρεις και πως να το
αντιμετωπίσεις.

• Ξέπλυνε το σημείο που σε δάγκωσε με δροσερό

νερό, θα σε ανακουφίσει από τον πόνο και θα
καθαρίσει την πληγή.

• Χαμήλωσε το δαγκωμένο μέλος, κράτησέ το

χαμηλότερα από το υπόλοιπο σώμα και όσο
μπορείς να είναι ακίνητο.
• Τράβηξε το δηλητήριο αν υπάρχει, με συσκευή
άντλησης δηλητηρίου. Μερικές φορές μπορεί να
μην φανεί χρήσιμο.

• Πιες πολύ νερό.

• Χρήση παυσίπονου και αντιβίωση με συμβουλή

γιατρού.

Τα φίδια αισθάνονται τις

δονήσεις, οπότε ένας από του
καλύτερους τρόπους για να
αποφύγεις να σε δαγκώσει
είναι να χτυπάς τα πόδια σου
στην γη.
Πρόσεχε όμως που πατάς!
Όταν περπατάς στην φύση να
κοιτάς στο έδαφος μήπως
έχεις πατήσει κάποιο φίδι.
Τα φίδια συνήθως κρύβονται
κάτω από κούτσουρα, βράχια
κ.α., για αυτό τον λόγο
πρόσεχε όταν περνάς το πόδι
σου πάνω από αυτά τα σημεία!
 ΚΑΦΕ ΑΡΚΟΥΔΑ

ΒΑΣΙΚΑ • Η αρκούδα έχει εξαιρετική

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ όσφρηση, πολύ καλή ακοή και
όχι τόσο καλή όραση.
• Έχει εξαιρετική μνήμη και νοημοσύνη.

• Ο ζωτικός της χώρος είναι 100-150 χλμ2 για ένα

θηλυκό και έως και παραπάνω από 400 χλμ2 για
ένα αρσενικό άτομο.
• Αν δεν ενοχληθεί, ακολουθεί συγκεκριμένη
ρουτίνα στις καθημερινές της μετακινήσεις:
χρησιμοποιεί την ίδια όχθη ρεματιάς και τον
δασικό δρόμο, το ίδιο μονοπάτι για να πάει στη
φωλιά της, τους ίδιους οπωρώνες για να βρει
φρούτα.
• Η όρθια στάση της είναι συμπεριφορά ανίχνευσης
ή και φόβου και όχι εκδήλωση επίθεσης
• Αυτά σημαίνουν πως αντιλαμβάνεται
εύκολα τον γύρω της χώρο και
συνήθως καταλαβαίνει πολύ
νωρίτερα την παρουσία του
ανθρώπου από ότι ο άνθρωπος
τη δική της παρουσία και
απομακρύνεται!
 ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΜΙΑ ΑΡΚΟΥΔΑ

• Κράτα την ψυχραιμία

σου!
• Μην την κοιτάξεις
στα μάτια, γύρισε
ελαφρώς το κεφάλι
σου στο πλάι.
• Μην τρέξεις!
Οι αρκούδες τρέχουν πιο γρήγορα από εσένα.
• Προσπάθησε να οπισθοχωρήσεις σταδιακά
αναγνωρίζοντας την κυριαρχία της αρκούδας στο
χώρο.

• Σε περίπτωση στενού τοπίου δημιούργησε χώρο

διαφυγής για την αρκούδα και μην της κόψεις
τον δρόμο.

• Αν ετοιμάζεται να σου επιτεθεί, στάσου όρθιος

και κούνησε τα χέρια σου πάνω από το κεφάλι
σου φωνάζοντας δυνατά.
• Αν παρ’ όλα αυτά επιτεθεί, πέσε μπρούμητα στο
έδαφος με τα χέρια σου πλεγμένα πίσω από τον
σβέρκο και προσποιήσου τον πεθαμένο! Αν
αρχίσει να σε δαγκώνει κάρφωσε τη στα μάτια ή
στο στόμα με κάτι αιχμηρό.

• Αν όμως είσαι σαν τον Ηρακλή και θες να την

αντιμετωπίσεις υπάρχει ένα τριπλό χτύπημα
παγκρατίου που μπορεί να την ζαλίσει τόσο που
να απομακρυνθεί μόνη της!

Το πιο πιθανό είναι ότι μέχρι να

τα σκεφθείς όλα τα παραπάνω η
αρκούδα θα έχει φύγει.
Να θυμάσαι ότι η αρκούδα κινείται
κυρίως από το σούρουπο ως την αυγή
καθώς και ότι μπορεί να
χρησιμοποιεί την περιοχή ως
πέρασμα.

Για να τα αποφύγεις όμως όλα αυτά πρέπει:

Να μην αφήνεις τροφή και πράγματα που την
ελκύουν έξω από το καταφύγιό σου. Το ίδιο
ισχύει και για μέσα στο καταφύγιο. Να μην
αφήνεις τα υπολείμματα από το καθάρισμα
κάποιας τροφής και τέλος ο θόρυβος που θα
ακούσει από μακριά θα την κάνει μάλλον να
αλλάξει πορεία!
 ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ
ΑΡΚΟΥΔΑΣ

Το μπροστινό πέλμα από το πόδι

μίας καφέ αρκούδας.

Το πίσω πέλμα από το πόδι μίας

Καφέ αρκούδας.
Η ΑΡΚΟΥΔΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
 ΛΥΚΟΣ

ΒΑΣΙΚΑ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

• Ο λύκος είναι σαρκοφάγο θηλαστικό και αποτελεί

τον μεγαλύτερο εκπρόσωπο των κυνοειδών.
• Το βάρος του μεσογειακού λύκου κυμαίνεται από
20 ως 40 κιλά και το μήκος του φθάνει το 1 με
1,5 μέτρο . Στο τρίχωμα του κυριαρχεί το καφέ
σώμα με χαρακτηριστική γκρίζα ράχη.
• Η όσφρηση είναι η ισχυρότερη αίσθηση του
λύκου. Οι λύκοι μπορούν να εντοπίσουν το
θήραμά τους σε απόσταση 3 χιλιομέτρων μόνο από
τη μυρωδιά.
• Η ακοή τους είναι επίσης ένα από τα δυνατά
τους σημεία. Αντιλαμβάνονται ήχους σε ευρύ
φάσμα συχνοτήτων από 250 Hz ως 30.000 Hz
Οι λύκοι μπορούν να επικοινωνούν και να ακούν
ο ένας τον άλλον ακόμη και όταν ο άνθρωπος
αντιλαμβάνεται απόλυτη σιωπή.
Αν και η όραση δεν είναι από τα πιο δυνατά
τους σημεία, οι λύκοι βλέπουν αρκετά καλά και
με τη βοήθεια των δύο ισχυρών αισθήσεων τους
 μπορούν να εντοπίσουν τα θηράματά τους αλλά
και να αποφύγουν τους κινδύνους.
• Ο πληθυσμός του λύκου αποτελείται από μικρές
οικογενειακές ομάδες (αγέλες) οι οποίες
διατηρούν μια αποκλειστική περιοχή- επικράτεια
και οι οποίες δεν επικαλύπτονται παρά ελάχιστα
μεταξύ τους. Το μέγεθος μιας αγέλης λύκου στην
Ελλάδα αποτελείται από 3-4 άτομα κατά μέσο
όρο, ενώ το εύρος ανά τον κόσμο είναι από 2
έως και 42 άτομα!
• Η μικρότερη επικράτεια αγέλης λύκων που
αναφέρεται στη βιβλιογραφία είναι 33 τετ.χιλ.
ενώ η μεγαλύτερη (Αλάσκα) 6300 τετ.χιλ. Στην
Ελλάδα το μέγεθος των επικρατειών κυμαίνεται
από 100 έως 300 τετ.χιλ.
• Με το ουρλιαχτό επίσης προειδοποιούν σε
πραγματικό χρόνο για την παρουσία τους άλλα
άτομα, λύκους, ξένα προς την αγέλη σε
αποστάσεις μεγαλύτερες από 10 χιλιόμετρα.
 ΞΕΧΩΡΙΣΕ ΤΟΝ ΛΥΚΟ
ΑΠΟ ΤΑ ΑΛΛΑ ΚΥΝΟΕΙΔΗ

ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ
 ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΕΝΑΝ ΛΥΚΟ

• Μην κοιτάξεις έναν λύκο στα

Μάτια και μην του δείξεις τα
Δόντια σου. Αυτό φαίνεται
Επιθετικό και μπορεί να τον
Προκαλέσει να σου επιτεθεί.

• Μην τρέξεις! Ο λύκος θα σε κυνηγήσει και

τρέχει πιο γρήγορα από εσένα!
• Ανέβα σε έναν βράχο ή σκαρφάλωσε σε ένα
δέντρο, αν είναι δυνατόν αυτό.
• Στάσου ευθυτενείς και προσπάθησε να φανείς όσο
πιο ογκώδεις γίνεται. Κράτησε ψηλά το σακίδιο
ή τα χέρια σου και κούνα τα φωνάζοντας πάνω
από το κεφάλι σου.
• Αν σου επιτεθεί πέρνα στην αντεπίθεση! Βάλε
στόχο την μύτη και τον λαιμό του. Μπορείς να
τον πνίξεις ή να τον χτυπήσεις στην μύτη.
Πρόσεξε τον λαιμό και το πρόσωπό σου, κάλυψέ
τα με το μπράτσο σου. Αν όλα αποτύχουν χώσε το
χέρι σου μέσα στον λαιμό του!!!
Ο ΛΥΚΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
 ΑΙΛΟΥΡΟΕΙΔΗ

Να θυμάσαι όλα τα
αιλουροειδή όπως είναι
το λιοντάρι, η ύαινα, η
τίγρης, ο πάνθηρας κ.α.,
στοχεύουν σχεδόν πάντα
στον λαιμό και τον
σβέρκο. Για αυτά τα ζώα
ισχύει ότι και για τον
λύκο!
 ΠΟΣΕΙΔΩΝΑΣ

Ο Ποσειδώνας είναι ο Άρχων και

διαχειριστής του ύδατος. Είναι
κυανοχαίτης, έχει δηλαδή μπλε
μαλλιά και γένια και πολύ άγρια
εμφάνιση! Ο μεγαλύτερος ναυμάχος
όλων των εποχών, όπου έσωσε την
Ελλάδα και τον κόσμο σε μάχες
όπως η ναυμαχία της Σαλαμίνας,
στο Αρτεμίσιο κ.α.! Είναι ένα
συγκλονιστικό πρόσωπο της
ιστορίας και παίζει
πρωταγωνιστικό ρόλο στην σωτηρία
των Ανθρώπων!
 ΝΕΡΟ

Με τα μέχρι τώρα γνωστά στοιχεία

γνωρίζουμε ότι ο μέσος άνθρωπος δε
μπορεί να ζήσει χωρίς νερό πάνω από 7
ημέρες με πιο ρεαλιστικά δεδομένα
αυτό να είναι ανάμεσα σε 3 με 5
ημέρες. Αν και αυτό διαφέρει ανάλογα
με την κατάσταση (κλίμα, απώλεια
υγρών, κούραση, κτλ.). Η ελάχιστη
ποσότητα λήψης νερού είναι 2 λίτρα
ανά ημέρα. Προσοχή! Αυτό είναι το
ελάχιστο, όχι το προτεινόμενο.
 Ένας καλός τρόπος για να
δεις σε τι κατάσταση ανάγκης
νερού βρίσκεται ο οργανισμός
σου, είναι η παρατήρηση των
ούρων!

Όσο πιο διάφανο είναι το χρώμα τους τόσο

πιο πολύ νερό υπάρχει στο σώμα σου και άρα
τόσο πιο καλά ενυδατωμένος είσαι. Σε
αντίθετη περίπτωση, δηλαδή σε ούρα με πιο
σκούρο χρώμα, σημαίνει πως δεν λαμβάνεις
αρκετό νερό και θα έχεις άμεσο πρόβλημα.
 Βασικές πηγές πόσιμου νερού στη φύση

• Νερό στην επιφάνεια (πηγές, ποτάμια και

λίμνες).
• Κατακρήμνιση (βροχή, χιόνι, υγρασία,
χιονόνερο).
• Υπόγεια (πηγάδια και δεξαμενές).
• Στο έδαφος (αν δεν υπάρχει άλλη επιλογή):
➢ Αφθονία πλούσιας βλάστησης.
➢ Κανάλια και χαμηλές περιοχές.
➢ Συνήθως ίχνη ζώων στην ίδια κατεύθυνση
δείχνουν ύπαρξη νερού.
➢ Συνήθως η κατεύθυνση στην οποία πετάνε τα
πουλιά νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα
οδηγεί σε νερό.
 ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

• Εύρεση νερού κάτω από πράσινα υγρά φύλλα και

σε σχισμές από βουνά (μετά από σκάψιμο).
Προσοχή! Εάν υπάρχουν πτώματα ή καθόλου
βλάστηση γύρω από το σημείο με το νερό, αυτό
σημαίνει ότι είναι μολυσμένο.

• Τα μικρά ρυάκια που τρέχουν προς τη θάλασσα

είναι καλύτερα από τα μεγαλύτερα καθώς
μεταφέρουν λιγότερη λάσπη.
• Μέσα σε σπήλαια πολύ συχνά μπορείς να βρεις
νερό.
• Μια σακούλα γύρω από το δέντρο μαζεύει την
υγρασία.

• Μια σακούλα ή μπουκάλι την ώρα της βροχής

μπορεί να μαζέψει αρκετό νερό.
 ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕ ΤΑ ΖΩΑ

Αν δεις μια μύγα μάλλον

είσαι μισή ώρα από την πηγή.

Αν δεις μυρμήγκια να ανεβαίνουν

Σε ένα δέντρο μπορεί να πηγαίνουν
Σε κάποια μικρή ποσότητα νερού.

Αν δεις μέλισσα σε ακτίνα 4χλμ.

Θα υπάρχει νερό.

Αν δεις κουνούπι υπάρχει νερό

Μάλλον σε ακτίνα 500 μέτρων.

Αν δεις βάτραχο υπάρχει νερό

μάλλον δίπλα σου!

• Θηλαστικά: τα περισσότερα ζώα χρειάζονται

τακτικά νερό.
• Τα χορτοφάγα δεν απομακρύνονται από το νερό
επειδή και την αυγή και την δύση χρειάζονται
νερό.
• Πουλιά (που τρώνε σπόρους): Όταν πετάνε ευθεία
και χαμηλά σημαίνει ότι πάνε για νερό. Όταν
έχουν πιει νερό είναι βαρύτερα και πάνε από
κλαδί σε κλαδί. Ακολούθησε τα και θα βρεις
νερό.

• ⌁ Αν μετακινείσαι συνεχώς ανάμεσα από βλάστηση

με υγρασία μία ακόμα τεχνική είναι το δέσιμο
ενός απορροφητικού υφάσματος στα πόδια σου
ώστε να συλλέγει νερό χωρίς να απαιτείται κάτι
παραπάνω από εσένα.
• Αν έχεις κάποιο είδος φίλτρο καθαρίσματος
νερού θα σε βοηθήσει πάρα πολύ για πιο άμεση
και σχετικά ασφαλή λύση.

• Επίσης υπάρχουν και ειδικά χαπάκια απολύμανσης

νερού όπου ένα χαπάκι χρησιμοποιείται περίπου
για 1 λίτρο νερού.
• Σε παγωμένες περιοχές υπάρχουν δύο είδη πάγων,
ο νέος θαλασσινός πάγος και ο παλαιός. Η
διαφορά τους είναι ότι ο παλαιός θαλασσινός
πάγος είναι τουλάχιστον ενός έτους και έχει
πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε αλάτι. Έτσι, ο
παλιός θαλασσινός πάγος μπορεί να
χρησιμοποιηθεί ως πόσιμο νερό αν δεν υπάρχουν
άλλοι τρόποι εύρεσης νερού.

ΠΑΛΑΙΟΣ ΠΑΓΟΣ ΝΕΟΣ ΠΑΓΟΣ

Προς το μπλε ή μαύρο Λευκό ή γκρι

Σπάει εύκολα Δεν σπάει εύκολα

Στρόγγυλές άκρες Αιχμηρές άκρες

Έχει ανάλατη γεύση Έντονη γεύση από αλάτι
• Σε ξηρά μέρη μπορείς να χρησιμοποιήσεις τον
ηλιακό αποστακτήρα. Είναι ένας τρόπος να
χρησιμοποιήσεις την θερμότητα του ήλιου για να
πάρεις την υγρασία μέσα από το έδαφος. Σκάψε
μια τρύπα και βάλε μέσα ένα κουβά ή κάτι
παρόμοιο. Στερέωσε ένα καθαρό φύλλο πλαστικού
πάνω από την τρύπα και βάλε από πάνω μια πέτρα
για βάρος, ώστε το πλαστικό φύλλο να κρεμάσει
προς τα κάτω.
Σε κάθε περίπτωση και
κατά προτίμηση το νερό
θα πρέπει να βράζετε
πριν την πόση του.
Αυτό θα εξασφαλίσει
μεγαλύτερη ασφάλεια
της υγείας σου σε
δύσκολες καταστάσεις
όπως η επιβίωση!
 ΤΡΟΦΗ

Η τροφή στην επιβίωση όπως και σε κάθε άλλη

περίπτωση είναι απολύτως απαραίτητη. Ο
άνθρωπος έχει δείξει ότι μπορεί να αντέξει
αρκετό καιρό χωρίς τροφή, η αποχή από αυτήν
όμως να θυμάσαι ότι δεν θα έχει καλά
αποτελέσματα! Η τροφή θα σε βοηθήσει στην
καλή ψυχολογία, στην καλύτερη λειτουργία
του εγκεφάλου αλλά και την σωματική δύναμη
για να αντέξεις στις δυσκολίες!
ΜΑΘΕ ΤΑ ΦΥΤΑ ΠΟΥ ΤΡΩΓΟΝΤΑΙ

Η Ελλάδα είναι ένας

ευλογημένος τόπος όπου
μπορεί να σου προσφέρει
μία μεγάλη ποικιλία από
φυτά, δέντρα και χόρτα που
είναι φαγώσιμα και
αναγκαία για τον άνθρωπο.
Είναι πολύ σημαντικό να
γνωρίζεις τι μπορείς να
φας και να κερδίσεις την
μάχη με την πείνα!
 ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΦΑΓΩΣΙΜΑ ΧΟΡΤΑ

Αγριοζοχός-Πικρίθρα
Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 20-50 εκατοστά. Το
συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους και
καλλιεργημένους τόπους. Το σχήμα και οι
διαστάσεις των φύλων του δεν είναι σχεδόν ποτέ
το ίδιο. Τα φύλλα του είναι σκουροπράσινα
οδοντωτά και μακριά με παχύ κόκκινο μίσχο και
κεντρικό νεύρο. Μαζεύεται από το Φθινόπωρο
μέχρι το τέλος της άνοιξης. Η γεύση των φύλλων
είναι λίγο πικρή, τρώγονται ωμά και
μαγειρεύονται μόνα τους βραστά ή και όχι.
Αντράκλα- Γλιστρίδα
Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 20 εκατοστά. Το
συναντάμε σχεδόν παντού. Τα φύλλα της
είναι σκουρωπά πράσινα, σαρκώδεις και
παχιά. Έχει πολύ βιταμίνη C και σίδηρο
και είναι το φυτό με τα περισσότερα ω3
λιπαρά. Μαζεύονται οι τρυφερές κορφές
του από την αρχή του καλοκαιριού
μέχρι το φθινόπωρο. Τρώγεται ωμή ή
βραστή.
Παπαρούνα
Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 30-60
εκατοστά. Τη συναντάμε σχεδόν
παντού σε ακαλλιέργητους τόπους.
Τα φύλλα της είναι
ανοιχτοπράσινα Μαζεύεται
ολόκληρη από το χειμώνα έως την
άνοιξη πριν ανθίσει.Τα φύλλα και
οι βλαστοί βράζονται και
τρώγονται σκέτα ή με άλλα χόρτα.

Ραδίκια- πικραλίδα
Πολυετή φυτά που φτάνουν ένα μέτρο.
Τα συναντάμε σχεδόν παντού σε
ακαλλιέργητους τόπους. Μαζεύονται
από το φθινόπωρο με τις πρώτες
βροχές έως το τέλος της άνοιξης.
Βράζονται ή μαγειρεύνται.
 ΔΕΝΤΡΑ ΜΕ ΦΑΓΩΣΙΜΟΥΣ ΚΑΡΠΟΥΣ
Αγριοκορομηλιά Αμυγδαλιά

Αγριομηλιά

Μουριά

Καρυδιά

Ροδιά
Συκιά
 Προσοχή! Στα μανιτάρια.
Ορισμένα μανιτάρια είναι
δηλητηριώδη και επικίνδυνα
για τον άνθρωπο. Για να
φας μανιτάρια πρέπει να
είσαι εξειδικευμένος στην
αναγνώρισή τους ή να έχεις
κάποιον μαζί σου που
γνωρίζει!
 ΜΑΘΕ ΑΝ ΤΡΩΓΕΤΑΙ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΟΚΙΜΗ ΤΡΟΦΗΣ

• Εκτέλεσε τη δοκιμή σε ένα μόνο μέρος του φυτού

κάθε φορά.

• Χώρισε το φυτό σε όλα τα μέρη του. Σε ρίζα,

κοτσάνι, φύλλα, βλαστούς, και λουλούδια.
• Μύρισέ το. Δυνατές, άσχημες οσμές είναι κακό
σημάδι αλλά δεν αποκλείουν το ότι τρώγεται.
• Δε θα πρέπει να έχεις φάει οτιδήποτε για 8
ώρες πριν τη δοκιμή.

• Κατά τις 8 ώρες που δεν τρως πριν τη δοκιμή,

δοκίμασε τη δηλητηρίαση επαφής βάζοντας το
μέρος της τροφής που δοκιμάζεις στην εσωτερική
πλευρά του αγκώνα ή του καρπού. Συνήθως 15
λεπτά αρκούν για να δεις αντιδράσεις.
• Κατά τη διάρκεια της δοκιμής, μη φας τίποτα
εκτός από τη τροφή της δοκιμής και να πίνεις
μόνο καθαρό νερό.

• Πάρε ένα μικρό κομμάτι από το μέρος που θέλεις

να φας και προετοίμασέ το όπως έχεις σκεφτεί
για να το φας.
• Προτού βάλεις το μέρος που προετοίμασες στο
στόμα σου, ακούμπησε μία μικρή ποσότητα στην
εξωτερική πλευρά από τα χείλη σου και
παρατήρησε εάν αφήνει αίσθηση καψίματος ή
φαγούρας.
• Εάν μετά από 3 λεπτά δεν υπάρχει αντίδραση στα
χείλη, ακούμπησε το μέρος της τροφής στη
γλώσσα σου, και κράτησέ το εκεί για 15 λεπτά.
• Εάν δεν υπάρχει κάποια αντίδραση, μάσησε ένα
κομματάκι και κράτησε το στο στόμα σου για 15
λεπτά. Μην το καταπιείς.

• Εάν δεν προκαλεί κάψιμο, φαγούρα, μούδιασμα,

πόνο, ή άλλο ερεθισμό σε 15 λεπτά. Μπορείς να
το καταπιείς.
• Περίμενε για 8 ώρες. Εάν έχεις ενδείξεις
ασθένειας κατά αυτήν την περίοδο, κάνε εμετό
και πιες πολύ νερό.

• Εάν δεν έχεις ενδείξεις ασθένειας, φάε 1/4 της

κούπας από το ίδιο μέρος της τροφής,
προετοιμασμένο με τον ίδιο τρόπο. Περίμενε
μετά 8 ώρες. Εάν δεν έχεις ενδείξεις
ασθένειας, τότε αυτό το μέρος του φυτού είναι
ασφαλές για τροφή.

ΠΡΟΣΟΧΗ! ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΑΥΤΗ Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΝΑ

ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΕΙΤΕ ΣΕ ΜΥΚΗΤΕΣ (Π.Χ.
ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ)
ΦΤΙΑΞΕ ΟΠΛΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΑ

Το κυνήγι σε κατάσταση
επιβίωσης είναι απαραίτητο.
Για να κυνηγήσεις όμως
χρειάζεσαι τα κατάλληλα
όπλα, τα οποία αν δεν έχεις,
θα πρέπει να τα φτιάξεις
μόνος σου, όπως και εργαλεία
που θα σε ωφελήσουν στις
διάφορες εργασίες.
 ΜΑΘΕ ΠΑΓΙΔΕΥΣΕΙΣ

Οι παγιδεύσεις είναι ένας εύκολος

και σχετικά ξεκούραστος τρόπος
κυνηγιού για να πιάσεις το φαγητό
σου. Χρειάζεται όμως πολύ
εκπαίδευση για την επιτυχία τους!
ΠΑΓΙΔΕΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΨΑΡΙΑ
 Κότσυφας
ΕΚΤΑΚΤΗ ΑΝΑΓΚΗ

Πέρδικα

Σε κατάσταση ανάγκης
μερικές φορές
χρειάζεται να κάνεις
πράγματα δύσκολα και
επικίνδυνα. Αν δεν
έχεις τίποτα να φας
μπορεί να χρειαστεί να
δοκιμάσεις φίδια,
Πάπια πουλιά μέχρι και
κροκόδειλο! Αν βρεις
βέβαια!

Τσίχλα
Όσο και να αηδιάζεις στην ιδέα
ορισμένα πουλιά είναι πολύ
νόστιμα και θρεπτικά για τον
άνθρωπο!
 Πολλά είδη φιδιών απειλούνται με
εξαφάνιση αν όμως πρέπει να σκοτώσεις ένα
φίδι γιατί πεθαίνεις της πείνας, το
καλύτερο είναι να του σπάσεις την ράχη με
ένα βαρύ ραβδί ή ξύλο. Στόχευσε ακριβώς
κάτω από το κεφάλι του. Χρησιμοποίησε ένα
διχαλωτό ξύλο για να κρατήσεις ακίνητο το
κεφάλι του και μετά κόψε το με κάτι
αιχμηρό! Πρόσεχε όμως τα νεκρά φίδια
μπορούν ακόμα να σε δαγκώσουν!

Κόψε το κεφάλι & την ουρά

Κόψε προσεκτικά το δέρμα του

και τράβα το αργά
Αφαίρεση τα όργανα( ίσως είναι δύσκολο), τοξικές ουσίες και
λίπη, πρόσεχε όσο πηγαίνεις προς τα κάτω μήπως βγάλει
ορεκτικές ουσίες στο κρέας. Μετά από το καθάρισμα πρέπει να
το πλύνεις καλά.

Σε μια φωτιά που

θα ανάψεις μπορείς
να ψήσεις το φίδι.
Είναι ινώδες και
με πολλά κόκκαλα
αλλά γεμάτο
πρωτεΐνη!
Αν θες μπορείς να το κόψεις
σε κομμάτια. Για ευκολότερο
ψήσιμο! Καλή όρεξη!

Πολλά ζώα σήμερα

είναι υπό εξαφάνιση
και κινδυνεύουν για
αυτό το κυνήγι και οι
παγιδεύσεις πρέπει να
γίνονται μόνο όταν
είναι ανάγκη
επιβίωσης!
 ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΒΟΥΝΟΥ

Στη διάρκεια της επιβίωσης στο βουνό το

πιο σημαντικό είναι να κατορθώσεις να
προφυλαχτείς από τις καιρικές συνθήκες
(άνεμος, βροχή, χιονόπτωση), να
δημιουργήσεις ένα καταφύγιο και να
διατηρήσεις τη θερμοκρασία του σώματός
σου σταθερή. Ένα καλό καταφύγιο θα σου
προσφέρει προστασία από τα ζώα, να παρά
μείνεις στεγνός και ξεκούραστος!
 ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

• Το καταφύγιο θα πρέπει να
είναι πάντα σε ασφαλές σημείο
ώστε σε περίπτωση επίθεσης
ζώου ή ανθρώπου να έχεις
προστασία και τρόπους διαφυγής
αλλά αν είναι δυνατόν να είναι
απαρατήρητο από τα ζώα ή τον άνθρωπο.

• Ένα καταφύγιο μπορεί να

είναι για σύντομο χρονικό
διάστημα ή μεγάλο διάστημα,
μπορεί να είναι από υλικά
της φύσης(πέτρες, κλαριά,
λάσπη πηλός κ.α.) ή δικά σας υλικά (μουσαμάς,
σκηνή κ.α.). Μία καλή λύση είναι η εύρεση
σπηλιάς.

• Να μην κοιμάσαι πάνω στο έδαφος.

Στις τροπικές περιοχές, υπάρχουν
και φίδια τα οποία συνήθως
είναι δηλητηριώδη. Η φωτιά μπορεί να τα διώξει.
• Προτίμησε να κατασκηνώσεις σε μικρό ύψωμα
με στεγνό έδαφος. Ποτέ πολύ κοντά σε ποτάμι
ή ρυάκι διότι υπάρχει
κίνδυνος υπερχείλισης
και επικίνδυνων ζώων.
Στις ορεινές περιοχές
τα ποτάμια γίνονται
χείμαρροι μέσα σε
λίγα λεπτά και μπορούν να μεγαλώσουν έως και 5
μέτρα σε πλάτος μέσα σε μια ώρα. Το ίδιο
συμβαίνει αντίστοιχα και στις πεδιάδες.

• Γενικά να αποφεύγεται οτιδήποτε το

επικίνδυνο(π.χ. μακριά από κλαδιά ή πέτρες που
μπορεί να πέσουν πάνω σου, αποφυγή από σημεία
έλξεις κεραυνού κ.α.).
 Το πόσο καλό και
αξιόπιστο θα είναι ένα
καταφύγιο εξαρτάτε
αποκλειστικά και μόνο
από εσένα, την φαντασία
σου και τις ικανότητές
σου στις χειρωνακτικές
κατασκευές!

Τα πολύπλοκα
καταφύγια δεν
είναι πάντα η
πιο αξιόπιστη
λύση. Αν
μετακίνησέ συχνά
προτίμησε πιο
εύκολες λύσεις!
 ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΧΙΟΝΙΟΥ

Σε όλες τις περιπτώσεις

πρέπει να βρίσκεις
καταφύγιο πριν πέσει η
νύχτα και η θερμοκρασία.
Ειδικά όταν υπάρχει
χιόνι ένα καταφύγιο θα
σου σώσει την ζωή!
 Τα βασικά είδη χιονο-καταφυγίων
είναι οι χιονότρυπες, οι
χιονοσπηλιές και τα ιγκλού.

Σε συνθήκες χειμερινού βουνού, η

διανυκτέρευση είναι μια πιο σύνθετη και
δύσκολη περίπτωση. Όταν μάλιστα δεν
υπάρχει ο απαραίτητος εξοπλισμός η
κατασκευή ενός καταφυγίου από χιόνι
είναι η μόνη εναλλακτική δυνατότητα για
ασφαλή διανυκτέρευση ή παρατεταμένη
διαμονή σε χιονισμένη ορεινή περιοχή.
Τα χιονό-καταφύγια δεν είναι πρακτικά
σε μικρής διάρκειας χειμερινές
διαδρομές, αλλά αποτελούν πρόσφορη λύση
σε ένα μακρύ ταξίδι ή σε εξαιρετικά
δύσκολες καιρικές συνθήκες.
 ΧΙΟΝΟΣΠΗΛΙΕΣ

Επιλογή σημείου και προετοιμασία.

• Απέφυγε περιοχές με καταρράκτες ή θυελλώδεις
πλαγιές. Πρόσεξε να μην σκάψεις ένα σπήλαιο
χιονιού κάτω από το μονοπάτι μιας πιθανής
χιονοστιβάδας ή καταρράκτη. Οι πλαγιές με τον
άνεμο που φυσάει εναντίον τους θα μπορούσαν να
είναι επικίνδυνες εάν μείνεις μια νύχτα, καθώς
φυσάει το χιόνι μπορεί να φράξει τη σήραγγα
εισόδου και να εμποδίσει την πρόσβαση στον
εξωτερικό αέρα.
Βρες μια περιοχή με βαθύ χιόνι.
• Εάν μπορείς βρες μια χιονοστιβάδα βάθους
τουλάχιστον 5 μέτρων. Αυτό όμως απαιτεί χρόνο
και θα χρειάζεται πολύ δουλειά από εσένα.
Αναζήτησε περιοχές όπου ο άνεμος έχει φυσήσει
το χιόνι σε μια πλαγιά.

Έλεγξε τη συνέπεια του χιονιού.

• Μπορεί να είναι δύσκολο να δουλέψεις με ελαφρύ
χιόνι σε σκόνη και το πιο πιθανό είναι να
καταρρεύσει. Ευτυχώς όμως, το χιόνι τείνει να
σκληραίνει όταν διαταραχθεί, οπότε, αν έχεις
το χρόνο να το συσσωρεύσεις και να περιμένεις
να σκληρύνει, πιθανότατα θα είσαι σε θέση να
το σχηματίσεις σε μια σπηλιά χιονιού.

Εάν οι συνθήκες δεν είναι σωστές, φτιάξε ένα

χαντάκι.
• Εάν βρίσκεσαι σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης,
μια εναλλακτική λύση είναι να σκάψεις μια
τάφρο στο χιόνι και να χρησιμοποιήσεις ένα
μουσαμά για να το καλύψεις. Στήριξε το μουσαμά
με στύλους ή κλαδιά κολλημένα στο χιόνι. Αυτό
είναι ευκολότερο και γρηγορότερο από το να
σκάψεις, αλλά δεν θα σου παρέχει την ίδια
ζεστασιά με ένα σπήλαιο χιονιού και θα
μπορούσε να θαφτεί σε μια χιονοθύελλα.
Συγκέντρωσε το χιόνι εάν είναι απαραίτητο.
• Εκτός αν οι χιονοπτώσεις στην περιοχή σου
είναι αρκετά βαθιές ήδη, θα χρειαστεί να
φτυαρίσεις το χιόνι σε ένα σωρό ύψους
τουλάχιστον πέντε μέτρων και αρκετά μεγάλο για
να χωρέσει τον αριθμό των ανθρώπων που θα
προστατεύσει. Ένας γρήγορος τρόπος για να
συσσωρεύσεις το χιόνι είναι να βρεις μια μικρή
κλίση και να χρησιμοποιήσεις το φτυάρι σου για
να σπρώξεις τη χιονοστιβάδα μέχρι τη βάση της
πλαγιάς. Προσοχή στις ψηλότερες πλαγιές με
επιπλέον χιονοστιβάδες ψηλότερα, το σπήλαιο
χιονιού σου θα μπορούσε να θαφτεί σε μια
χιονοστιβάδα.
• Άφησε δύο ή περισσότερες ώρες για να σκληρύνει
ο κρύος αέρας τη σωρό χιονιού σου. Αυτό κάνει
το χιόνι πιο σφριγηλό και θα μειώσει τον
κίνδυνο να καταρρεύσει το σπήλαιο πάνω σου ενώ
το σκάβεις. Συνιστάται η αναμονή τουλάχιστον
δύο ωρών και ίσως χρειαστεί να περιμένεις έως
και 24 ώρες εάν το χιόνι είναι κονιοποιημένο
και στεγνό.

• Σκάψε μια σήραγγα στο χιόνι. Εάν φτιάξεις ένα

σωρό χιονιού, σκάψε μια σήραγγα αρκετά ευρεία
ώστε να σέρνεσαι και να κλίνει προς τα πάνω.
Εάν σκάβεις σε βαθιά χιονοστιβάδα, σκάψε μια
τάφρο 5 ή περισσότερα πόδια προς τα κάτω για
να σταθείς, και στη συνέχεια σκάψε μια σήραγγα
στη βάση της τάφρου.
• Κόλλησε κλαδιά στη σωρό χιονιού ως
κατευθυντήρια γραμμή. Κόλλησε αυτά τα
αντικείμενα περίπου 30–46cm στη σωρό χιονιού.
Ενώ σκάβεις έξω τη σπηλιά χιονιού προς τα
μέσα, σταμάτησε όταν συναντήσεις αυτά τα
αντικείμενα. Χωρίς αυτήν την οδηγία, μπορεί να
σκάψεις κατά λάθος την οροφή πολύ λεπτή και να
εκθέσεις το σπήλαιο χιονιού σου στα στοιχεία ή
ακόμη και να προκαλέσεις κατάρρευση.

Κοίλα έξω τον τρούλο της σπηλιάς.

• Μόλις έχει αρκετό χώρο για ολόκληρο το σώμα
σου στο τέλος της σήραγγας, μπορείς να μείνεις
εκεί και να χρησιμοποιήσεις τα πόδια σου για
να σπρώξεις το χιόνι μέσα από τη σήραγγα.
Βεβαιώσου ότι το ανώτατο όριο του σπηλαίου
παραμένει τουλάχιστον 1 μέτρο, (0,3m) πάχος
για να ελαχιστοποιήσεις την πιθανότητα
κατάρρευσης. Οι πλευρές πρέπει να έχουν πάχος
8 ή περισσότερα cm από την οροφή. Προσπάθησε να
κάνεις το δάπεδο του σπηλαίου ψηλότερο από την
είσοδο. Αυτό θα διατηρήσει το χώρο του ύπνου σου
ζεστό καθώς ο κρύος αέρας συγκεντρώνεται στη
σήραγγα εισόδου.

Σε θερμοκρασίες κατάψυξης, ενίσχυσε το σπήλαιο

ρίχνοντας νερό από έξω.
• Εάν η θερμοκρασία είναι κάτω από την εξωτερική
ψύξη και έχεις επιπλέον νερό, ρίξε νερό πάνω
από το εξωτερικό του σπηλαίου. Αυτό θα παγώσει
και θα δημιουργήσει μια πιο στιβαρή δομή. Ποτέ
μην ρίχνεις νερό πάνω από το σπήλαιο εάν η
θερμοκρασία είναι πάνω από την εξωτερική ψύξη.
Ομαλοποίησε την εσωτερική οροφή και τους τοίχους
για να αποφύγεις το στάξιμο.
• Ξύσε τους τοίχους και την οροφή του σπηλαίου
για να την κάνεις ομαλή. Οι ανώμαλες
επιφάνειες στάζουν νερό στο πάτωμα του
σπηλαίου, αντί να κατευθύνουν το νερό κάτω από
τους τοίχους για να συγκεντρωθούν γύρω από τις
άκρες. Εάν το στάξιμο εξακολουθεί να αποτελεί
πρόβλημα, χάραξε τις αυλακώσεις που οδηγούν
στους τοίχους.

Σημείωσε το εξωτερικό του σπηλαίου.

• Χρησιμοποίησε γρανάζια με έντονα χρώματα ή
κλαδιά εμφανώς τοποθετημένα για να επισημάνεις
την άκρη της σπηλιάς σου. Αυτό μπορεί να σε
βοηθήσει να βρεις ξανά το σπήλαιο και να
εμποδίσεις να περπατήσεις στην οροφή και να
προκαλέσεις κατάρρευση.
 Δημιούργησε οπές εξαερισμού.
• Οι σπηλιές χιονιού μπορούν να μονωθούν αρκετά
από τον εξωτερικό αέρα, ειδικά εάν η υγρασία
από την αναπνοή σου δημιουργεί ένα παγωμένο
στρώμα στον εσωτερικό τοίχο. Για να αποφύγεις
την ασφυξία, χρησιμοποίησε ένα μακρύ
αντικείμενο για να δημιουργήσεις μια γωνιακή
τρύπα ή δύο στην κεκλιμένη άκρη της οροφής.
Βεβαιώσου ότι αυτή η τρύπα πηγαίνει μέχρι την
οροφή.

Κάλυψε το έδαφος με μονωτικό υλικό.

• Συγκέντρωσε κλαδιά πεύκου για να τα
τοποθετήσεις στο πάτωμα της σπηλιάς, έτσι θα
επιβραδύνεις τη διαφυγή της ζεστασιάς μέσα από
το έδαφος. Κοιμήσου σε μαξιλάρια κάμπινγκ,
αλλά να γνωρίζεις ότι τα φουσκωτά μαξιλάρια
μπορεί να μην σε κρατήσουν ζεστό σε κρύο
καιρό.
Μετακίνησε τα φτυάρια σου μέσα στη σπηλιά.
• Βεβαιώσου πάντα ότι έχεις φτυάρια μέσα στην
σπηλιά, ώστε να μπορείς να σκάψεις έξω σε
περίπτωση κατάρρευσης ή μπλοκαρισμένης
εισόδου. Φτυάρισε την είσοδο τακτικά κατά τη
διάρκεια μιας χιονοθύελλας. Εάν εισέρχεται
πολύ αέρας από την είσοδο, μπλόκαρέ τον με ένα
σακίδιο ή κάποιο άλλο εύκολα αφαιρούμενο
αντικείμενο.
 ΙΓΚΛΟΥ

• Χάραξε στο έδαφος έναν κύκλο με διάμετρο

περίπου δύο μέτρα. Πάτα με δύναμη πάνω στο
χιόνι που βρίσκεται μέσα στον κύκλο μέχρι να
σκληρύνει.

• Με το πριόνι σου ή με ότι αιχμηρό διαθέτεις

κόψε κύβους σκληρού χιονιού (ίσως χρειαστεί να
σκάψεις πιο βαθιά για να βρεις σκληρό χιόνι).
Πρώτα κόψε δύο παράλληλες οριζόντιες γραμμές
και μετά κάνε δύο κάθετα κοψίματα.
• Τοποθέτησε την πρώτη σειρά από κύβους χιονιού
σε κύκλο. Με το πριόνι σου κόψε τους κύβους,
ώστε να δημιουργηθεί μια ράμπα.

• Τώρα τοποθέτησε τους κύβους σε σπείρα

ακολουθώντας τη ράμπα. Κόψε τις άκρες από τους
κύβους, ώστε όσο η κατασκευή ανεβαίνει σε
ύψος, οι κύβοι να κλίνουν προς το εσωτερικό
του ιγκλού. Ο τελευταίος κύβος θα πρέπει να
μπει στην τρύπα της οροφής και να είναι
πλατύτερος στο πάνω μέρος του, ώστε να
εφαρμόσει τέλεια.
• Σκάψε στην πλευρά που είναι προστατευμένη από
τον άνεμο για να φτιάξεις μια είσοδο.
Χρησιμοποίησε δύο πλάκες από σκληρό χιόνι για
να φτιάξεις στέγη για την είσοδο.

• Ένα σωστό ιγκλού έχει μία υπερυψωμένη

πλατφόρμα από την μία πλευρά στο εσωτερικό του
για να κάθεσαι και να κοιμάσαι χωρίς να σε
χτυπάει ο κρύος αέρας.

• Το ίδιο ισχύει και εδώ για την σκλήρυνση του

ιγκλού με νερό στην εξωτερική πλευρά.
 ΧΙΟΝΟΤΡΥΠΑ

Οι χιονότρυπες είναι καταφύγια ανάγκης,

για επείγουσες καταστάσεις, λόγω του
απλού και γρήγορου τρόπου κατασκευής
τους. Πρόκειται για λάκκους ή τάφρους που
ανοίγονται στο χιόνι σε βάθος περίπου ένα
μέτρο. Το ακριβές μέγεθος μιας
χιονότρυπας εξαρτάται από τα διαθέσιμα
υλικά που υπάρχουν για τη δημιουργία της
οροφής της (κλαδιά, πέδιλα του σκι,
σάκος, κάποιος μουσαμάς κτλ.). Τα κενά
που απομένουν στην οροφή κλείνονται με
χιόνι. Η οροφή μπορεί επίσης να χτιστεί
με παγόπλακες, αλλά κάτι τέτοιο απαιτεί
κατάλληλο χιόνι. Το εσωτερικό της
χιονότρυπας διευρύνεται τόσο, ώστε να
εξυπηρετήσει ένα ή δύο άτομα. Η είσοδος
πρέπει να βρίσκεται αντίθετα προς τον
άνεμο και να κλειστεί για καλύτερη μόνωση
(με χιόνι, κλαδιά ή το σακίδιο. Επίσης
δυο ανοίγματα στην οροφή εξασφαλίζουν τον
εξαερισμό του εσωτερικού.
 Εικόνες από
χιονότρυπες και
άλλα είδη
γρήγορου
καταφυγίου στο
χιόνι!
 ΑΣΑΝΑ

Ιστορικά αυτό που είναι γνωστό για την

έλευση της φωτιάς στους ανθρώπους είναι από
τον Προμηθέα. Στην πραγματικότητα υπεύθυνη
για αυτό το δώρο στην ανθρωπότητα όπως και
για πολλά άλλα ήταν η Αθηνά Παλλάς. Ο
Μεγάλος Δίας όμως για να προστατεύσει την
πολύ αγαπημένη του κόρη από την κατηγορία
ότι δίνει πολλά δώρα και γνώσεις στους
ανθρώπους, έριξε την ευθύνη στον Προμηθέα
και έδειξε ότι δήθεν τον τιμώρησε ενώ στην
πραγματικότητα τον βοήθησε!
 ΑΦΑΙΣΤΟΣ

Στην Ελληνική ιστορία «θεός» της

φωτιάς είναι ο Ήφαιστος. Εκτός από
θεός της φωτιάς ήταν και είναι
πολεμιστής του Φωτός, γνώστης υψηλής
τεχνολογίας και κατασκευαστής των
μεγαλύτερων οπλικών αριστουργημάτων
της ιστορίας!
 ΦΩΤΙΑ

Η φωτιά είναι ένα μέσο απολύτως

απαραίτητο σε κατάσταση επιβίωσης
και όχι μόνο. Για αυτό τον λόγο θα
πρέπει να μην γίνεται κατάχρηση και
να χρησιμοποιείτε μόνο όταν αυτό
είναι ανάγκη με σεβασμό στην φύση!
 ΔΕΝ ΑΝΑΒΟΥΜΕ ΦΩΤΙΑ:

• Σε τοπίο το οποίο δεν το έχουμε καθαρίσει από

εύφλεκτα υλικά(ιδανικά περιμετρικά 6 μ.) ,
αυτά τα υλικά μπορεί να είναι ξερά χόρτα, ξερά
ξύλα, σκουπίδια, κάτω από δέντρα, υγρά τα
οποία αναφλέγονται κλπ.
• Σε κλειστούς χώρους χωρίς τον κατάλληλο
αερισμό.
• Σε χώρους όπου δεν μπορούμε να ελέγχουμε την
φλόγα.
• Σε χώρους που προκαλούμε πρόβλημα στην πανίδα
και την χλωρίδα.
• Αν δεν διαθέτουμε σχέδιο σε περίπτωση
εξάπλωσης, απαραίτητα να έχουμε κάποιο μέσο να
την σβήσουμε όπως νερό, χώμα ή πυροσβεστήρα.
• Αν δεν υπάρχει κάποιος να την προσέχει σε
μόνιμη βάση.
 ΑΝΑΒΟΥΜΕ ΦΩΤΙΑ ΟΤΑΝ:

• Υπάρχει στεγνό έδαφος. Αν δεν βρούμε στεγνό

έδαφος, ανάβουμε την φωτιά σε κάποια βάση, με
πρώτη επιλογή μας να είναι ένα στρώμα από
στεγνά ξύλα, κούτσουρα, τον φλοιό ενός δέντρου
αλλιώς επιλέγουμε προσεκτικά τις πέτρες που θα
χρησιμοποιήσουμε σαν βάση, αποφεύγοντας αυτές
που θρυμματίζονται ή είναι ποώδες και
παρουσιάζουν στρωματοειδή μορφή, που έχουν
βρεχτεί (π.χ. από κοίτη ποταμού, λίμνης
κ.α.) και εγκλωβίζουν νερό-υγρασία μέσα τους,
είναι επικίνδυνο να εκραγούν και να
τραυματίσουν κόσμο.

• Επαναχρησιμοποίηση σημείου όπου είχαμε ανάψει

παλαιότερα φωτιά.

• Προστασία από τους δυνατούς αέρηδες. Αν φυσάει

ανεξέλεγκτος ο αέρας μία εναλλακτική μέθοδος
είναι να ανάψουμε την φωτιά υπόγεια.

• Πάντα φτιάχνουμε περίμετρο γύρω από μια φωτιά

με πέτρες, ξύλα ή κάποιο άλλο μέσο.
 ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΦΩΤΙΑΣ

Προσάναμμα

• Επέλεξε από το περιβάλλον ξερά χόρτα, φύλλα,

ίνες από φυτά, λεπτούς φλοιούς από δέντρα,
ρετσίνι, γενικώς ότι μπορεί να είναι λίαν
εύφλεκτων, επίσης μπορείς να χρησιμοποιήσεις
κάτι το οποίο έχεις μαζί σου, βαμβάκι, ύφασμα,
χαρτί κ.α. αποφεύγοντας πράγματα τα οποία
είναι επικίνδυνα και πολύ τοξικά, όπως νάιλον,
πλαστικό, κ.α..

Λεπτά ξύλα
• Για αρχή επιλέγεις μικρά ξερά κλαδάκια και
γενικά οτιδήποτε μπορεί να καεί χωρίς μεγάλη
δυσκολία, ώστε μετά το προσάναμμα να μπορέσουν
να συντηρήσουν μια φλόγα αρκετή για να
τοποθετείς ολοένα και ποιο μεγάλα ξύλα.

Χοντρά ξύλα
• Συνεχίζοντας την λογική του αυξανόμενου
μεγέθους ξύλων από την δεύτερη κατηγορία και
έχοντας κατά νου πως θα χτίσεις σιγά σιγά μία
μικρή αλλά σταθερή φωτιά μπορείς να αρχίσεις
μαζεύοντας χοντρά ξύλα (κούτσουρα) για να τα
τοποθετήσεις στο τελικό στάδιο.
 ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΑΝΑΜΜΑΤΟΣ ΦΩΤΙΑΣ

• Αναπτήρας
• Σπίρτα
• Μεγεθυντικός φακός Τα αντικείμενα που
μπορείς να βρεις ή
• Πυρόλιθος και ατσάλι
να δημιουργήσεις
• Μπαταρία για να ανάψεις
φωτιά είναι πάρα
• Τρίβοντας δύο ξύλα
πολλά, όσο πιο
• Με χημικά πολύ ασχολείσαι
τόσο πιο πολλά
• Σπινθηριστής
βρίσκεις!
• Πριόβολο και ίσκα
• Βαζελίνη

ΣΒΗΣΕ ΤΗΝ ΦΩΤΙΑ

• Με το νερό προσέχεις και ποτέ δεν το ρίχνεις

όλο μαζί κατευθείαν στην φωτιά γιατί υπάρχει
κίνδυνος να δημιουργηθεί ατμός και να τονώσει
την φωτιά, προτιμότερο είναι να το ρίχνεις
χούφτα-χούφτα.
• Με το χώμα ή την άμμο καλύπτεις πλήρως την
εστία και κάθε κομμάτι που καίει.
• Με τις πέτρες κάνεις το ίδιο και προσπαθείς να
κόψεις όσο το δυνατόν περισσότερο το οξυγόνο.
ΕΓΕΝΕΤΟ ΦΩΣ
 ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΑΜΜΑΤΟΣ ΦΩΤΙΑΣ

Το πριόνι – τόξο φωτιάς

Σπινθηριστής
Πριόβολο και ίσκα

Μπαταρία

Μεγεθυντικός φακός
Αντιανεμικός αναπτήρας
 ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ

Είσαι στην φύση και έχεις χαθεί.

Τι καλά που θα ήταν να είχες
ασχοληθεί λίγο παραπάνω με την
εκπαίδευσή σου στον προσανατολισμό!
Να γνώριζες που θα πας με ή χωρίς
χάρτη και πυξίδα, να γνώριζες τα
φυσικά και τεχνητά σημάδια. Ακόμα
κι αν έπεφτε σκοτάδι εσύ να ήξερες
που πρέπει να κατευθυνθείς με την
Σελήνη και τα αστέρια!
 ΧΑΡΤΕΣ

Από αρχαιοτάτων χρόνων ο

προσανατολισμός με χάρτη ήταν αναγκαίο
μέσο για την καθοδήγηση σε ξένες
περιοχές του ανθρώπου. Σήμερα όπου το
μεγαλύτερο μέρος της γης είναι
χαρτογραφημένο, αυτό που έχεις να
κάνεις εσύ είναι να έχεις τον
κατάλληλο χάρτη μαζί σου και φυσικά να
ξέρεις να τον διαβάζεις για να μην
χαθείς ποτέ!
 ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΧΑΡΤΩΝ

Για να μπορείς να ξεχωρίζεις τους χάρτες αλλά

και να διαλέγεις τον κατάλληλο χάρτη που θα
καλύψει τις ανάγκες σου πρέπει να γνωρίζεις
ότι οι χάρτες έχουν τα εξής χαρακτηριστικά
στοιχεία:
• Τίτλο : «Ορειβατικός χάρτης Αθήνας» ή «Οδικός
χάρτης Αθηνών».
• Προσανατολισμό : Ο Βορράς είναι στο πάνω μέρος
του χάρτη ή με την πυξίδα.
• Συγγραφέα : «Εκδόσεις» ISBN 960-8881-41-4
• Έτος κατασκευής : 2020 (Για να ελέγξεις πόσο
πρόσφατα ενημερωμένος είναι.).
• Υπόμνημα ή κλειδί : Συμβολισμός: -χώρος
στάθμευσης, -πληροφορίες, -συνεργείο.
• Κλίμακα : 1:50.000 δηλ. 1 εκατοστό στο χάρτη
ισούται με 500 μέτρα ή 0,5 χλμ.
• Ευρετήριο : Ονομαστικός κατάλογος για πόλεις,
χωριά, οδούς, ξενώνες, εστιατόρια.
• Πηγή πληροφόρησης : Ελλάδα: Γ.Υ.Σ.
• Πλέγμα αναφοράς : Αν η πλευρά των τετραγώνων
του πλέγματος είναι 6 εκατοστά, η φυσική
απόσταση είναι 3 χιλιόμετρα (σε χάρτη κλίμακας
1:50.000).

Οι χάρτες είναι πάντοτε

προσανατολισμένοι, δηλαδή
δείχνουν το σημείο του Βορρά. Αν
αυτό το σύμβολο λείπει, τότε
θεωρείται ότι ο Βορράς βρίσκεται
πάντα στο πάνω μέρος του χάρτη!.
 ΑΚΟΛΟΥΘΑ ΤΙΣ ΓΡΑΜΜΕΣ

ΔΙΑΣΕΛΟ το διάσελο μεταξύ

δύο κορυφών απεικονίζεται
σαν δύο ομάδες ομόκεντρων
ισοϋψών που περικλείονται
από ευρύτερες ισοϋψείς
καμπύλες.

ΒΟΥΝΟ αναγνωρίζεται
εύκολα από τις κλειστές
και ομόκεντρες ισοϋψείς
καμπύλες.

ΡΑΧΗ απεικονίζεται από

κλειστές στενόμακρες
ισοϋψείς που
περιλαμβάνει συνήθως
μόνο τις ισοϋψείς των
κορυφών.

ΚΟΙΛΑΔΑ απεικονίζεται
με πυκνές ισοϋψείς
καμπύλες σχήματος V.

Όσο μεγαλώνει το
υψόμετρο τόσο
σκουραίνουν οι ισοϋψείς
καμπύλες.
 ΠΥΞΙΔΑ

Η πυξίδα είναι ένα όργανο που μας βοηθά να

προσανατολιστούμε και η λειτουργία της
βασίζεται σε μια μαγνητική βελόνα. Η γη
λειτουργεί σαν ένας τεράστιος μαγνήτης ο
οποίος έλκει αυτή την μαγνητική βελόνα και την
στρέφει να δείχνει πάντοτε προς το μαγνητικό
Βορρά. Όμως, ο αληθινός Βορράς δεν είναι ο
μαγνητικός Βορράς αλλά είναι ο Βόρειος Πόλος.
Έτσι, η διεύθυνση της μαγνητικής βελόνας δεν
συμπίπτει με αυτόν. Αυτή η μικρή διαφορά
υπάρχει γιατί η γη δεν είναι ακριβώς
μαγνητισμένη σύμφωνα με τον άξονα περιστροφής
της. Επομένως, πρέπει να θυμάσαι ότι η
μαγνητική βελόνα δείχνει τον μαγνητικό Βορρά
και όχι τον αληθινό Βορρά. Η απόκλιση του
μαγνητικού Βορρά από τον αληθινό δεν είναι
ίδια σε όλα τα μέρη της γης. Στην Ελλάδα η
απόκλιση είναι σχετικά μικρή αλλά βέβαια αυτό
δεν συμβαίνει στις περιοχές που βρίσκονται
κοντά στους πόλους.
 ΕΙΔΗ ΠΥΞΙΔΩΝ

Πυξίδα χάρτη

Πυξίδα τσέπης

Πυξίδα πρισματική ή
πυροβολικού

Πυξίδα με καθρέφτη
ΧΡΗΣΗ ΠΡΙΣΜΑΤΙΚΗΣ
Ή ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟΥ

Για την πυξίδα πυροβολικού υπάρχουν δύο τρόποι:

1)Χωρίς χρήση χάρτη 2)Με χρήση χάρτη - Θα δείξω
μόνο τον πρώτο τρόπο που είναι και πιο εύκολος.

ΠΡΩΤΟΣ ΤΡΟΠΟΣ
• Πρώτα κρατάς την πυξίδα στο χέρι σου και
στρέφεις τον κορμό του σώματος σου μέχρι το
μπροστινό τμήμα του δίσκου (ανεμολόγιο) να
φέρει την ένδειξη 45ο .

• Κοίταξε μέσα από το

σκοπευτήριο και σκόπευσε
ένα χαρακτηριστικό σημείο
που βρίσκεται σ’ αυτή την
κατεύθυνση (π.χ. δέντρο,
σπίτι, κορυφή βουνού κτλ.),
όπως φαίνεται στην εικόνα.

• Βάδισε προς αυτή την κατεύθυνση, δηλαδή, προς

το σημείο αυτό, που έχεις ήδη στοχεύσει.
 ΧΡΗΣΗ ΠΥΞΙΔΑΣ ΧΑΡΤΗ

• Τοποθέτησε την πυξίδα πάνω στο χάρτη ώστε να

στοχεύει προς το Φυτόκο, αγνοώντας προς το
παρόν τη μαγνητική βελόνα ή τον περιστρεφόμενο
δίσκο.

• Προσανατόλισε τον χάρτη με το Βορρά,

γυρίζοντας τον περιστρεφόμενο δίσκο μέχρι που
το σταθερό πράσινο βέλος ένδειξης του βορρά να
δείχνει προς το επάνω μέρος του χάρτη και
ουσιαστικά να εμπεριέχει τη μαγνητική βελόνα.
Τότε, θεωρούμε πως ο χάρτης είναι σωστά
προσανατολισμένος προς το Βορρά.
• Έπειτα, διάβασε τις μοίρες που υποδεικνύει το
κόκκινο βέλος πάνω στον περιστρεφόμενο δίσκο,
π.χ.280ο και έτσι προσδιορίζεις ότι το
αζιμούθιο του Φυτόκου σε σχέση με τη
Μακρινίτσα είναι 280 μοίρες.

Αφού τώρα γνωρίζεις ότι η πορεία που πρέπει ν’

ακολουθήσεις είναι 280ο επαναλαμβάνεις τα 2
βήματα χρήσης της πρισματικής πυξίδας στο πεδίο.
 ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΧΩΡΙΣ ΠΥΞΙΔΑ

ΦΥΣΙΚΑ ΣΗΜΑΔΙΑ

• Φυτά-δέντρα Τα δέντρα θα είναι πιο

ανοιχτόχρωμα στη νότια όψη τους και πιο
σκουρόχρωμα στη βόρεια πλευρά.

Κορμός δέντρου
Νότος

Βορράς

• Τα κλαδιά φυτρώνουν πλάγια

στον κορμό προς τον νότο,
αλλά φυτρώνουν ορθά προς τον βορρά.
• Ένα μοναχικό δέντρο θα έχει συνήθως
περισσότερα βρύα προς τον βορρά(σκιερή
πλευρά).

• Τέλος τα δέντρα που φυτρώνουν

σε μια πλαγιά που βλέπει νοτιά
θα έχουν πιο πυκνή φυλλωσιά
και θα είναι ψηλότερα.

• Φωλιά τα περισσότερα θηλαστικά, φτιάχνουν την

είσοδο της φωλιάς να είναι από τη μεριά του
νότου.

• Υδρόβια ζώα (πουλιά, βατράχια, ψάρια) δείχνουν

μία προτίμηση στο να επιλέγουν τη δυτική
πλευρά της όχθης του ποταμού ή της λίμνης.

• Βράχια συνήθως τα βράχια που βρίσκονται

εκτεθειμένα, η βορεινή τους πλευρά είναι πιο
σκούρα λόγο υγρασίας αλλά και με περισσότερα
βρύα.

• Αέρας ποιο ζεστός αέρας είναι ο νοτιάς, ο πιο

κρύος ο βοριάς.
ΤΕΧΝΗΤΑ ΣΗΜΑΔΙΑ

• Η εκκλησίες έχουν το ιερό τους τοποθετημένο

στην ανατολή.

• Στα νεκροταφεία ο σταυρός

των μνημάτων είναι
προσανατολισμένος στην δύση.

• Τα δορυφορικά πιάτα, επί των πλείστων δείχνουν

προς το νότο.

• Οι Ηλιακή συλλέκτες, λόγο μεγαλύτερης

ηλιοφάνειας είναι τοποθετημένοι με
προσανατολισμό να κοιτούν προς το νότο.
 ΙΗ - ΑΠΑΛΛΑΝΑΣ

Ο ΙΗ είναι μια γιγαντιαία μορφή

παγκοσμίως και ένας από τους 5 πρώτους
που εμφανίστηκαν στον κόσμο μας. Σαν
υιός του Διός είναι ο πασίχαρος των
Αθανάτων και ένας Αρχηγέτης που έχει
εμπνεύσει από πολεμιστές μέχρι ποιητές
και τραγουδιστές. Του έχουν δώσει περί
τα 800 επίθετα και θεωρείται από την
αρχαιότητα ο θεός Ήλιος. Τέλος είναι
αυτός που μαζί με τον Δία θα οδηγήσουν
στην σωτηρία την ανθρωπότητα και την
επικράτηση της Απολλώνιας αισθητικής!
 ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΗΛΙΟ

Να θυμάσαι ότι βρισκόμαστε στο βόριο

ημισφαίριο της γης, ο ήλιος ακολουθεί μία
ελλειπτική νότια τροχιά και στο μέγιστο
απόγειο του όταν κοιτάμε προς την μεριά του
βλέπουμε προς το νότο, Επίσης λόγο
ημισφαιρίου:
• Το χειμώνα ο ήλιος είναι πιο κοντά στον
ορίζοντα και βγαίνει από μία νότιο-
ανατολική θέση και πέφτει βόριο-δυτικά
• Το καλοκαίρι ο ήλιος είναι πιο ψηλά στον
ορίζοντα και βγαίνει από μία βόριο-
ανατολική θέση και πέφτει βόριο-δυτικά..
 ΜΕ ΤΟ ΡΟΛΟΙ

Αν έχεις ένα ρολόι χειρός Με δείκτες, τοποθέτησε

το ρολόι στην παλάμη σου έτσι, Ώστε ο ωροδείκτης
(μικρός Δείκτης) να δείχνει τον ήλιο. Η γραμμή
που κόβει Στη μέση τη γωνία Μεταξύ της ένδειξης
δώδεκα ακριβώς και του ωροδείκτη μας δείχνει τον
νότο. Πριν από το μεσημέρι θα πρέπει να
μετρήσεις σύμφωνα με τη φορά του ρολογιού από
τον ωροδείκτη σου προς την ένδειξη δώδεκα
ακριβώς. Μετά το μεσημέρι μέτρα αντίθετα προς τη
φορά του ρολογιού. Αν το ρολόι σου είναι ψηφιακό
ζωγράφισε το σχήμα του ρολογιού στο χώμα.
ΡΑΒΔΙ ΣΤΟΝ ΗΛΙΟ

Βάλε ένα ίσιο ραβδί στο

Έδαφος κάθετα σε μια
Επίπεδη περιοχή.
Σημείωσε την άκρη της
Σκιάς του ραβδιού με
Μια πέτρα. Περίμενε 15
Λεπτά και μετά
Ξανά σημείωσε την άκρη
Της σκιάς του ραβδιού.
Στάσου όρθιος με το
Αριστερό σου πόδι πάνω
Στο πρώτο σημάδι και το
Δεξί στο δεύτερο σημάδι. Τώρα αντικρίζεις τον
βορρά. Μπορείς να κάνεις το ίδιο την νύχτα, αν
το φεγγάρι είναι αρκετά φωτεινό.
Δύση Ανατολή

Αν δεν έχεις καμία άλλη επιλογή,

μια εύκολη λύση και η βασικότερη
θα λέγαμε είναι να παρατηρήσεις
από ποια μεριά ανατέλλει(ανατολή)
ο ήλιος και από ποια μεριά δύει
(δύση) ο ήλιος.
 ΟΔΗΓΟΣ
ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ
 ΠΟΡΕΙΑ ΜΕ ΤΑ ΑΣΤΕΡΙΑ

Το να περπατάς μέσα στην νύχτα είναι πολύ

δύσκολο και αρκετά επικίνδυνο. Αν όμως είναι
ανάγκη να το κάνεις πρέπει να μάθεις βασικά
πράγματα για τον προσανατολισμό στο σκοτάδι.
Να χρησιμοποιείς την σελήνη και τα αστέρια
προς όφελός σου και να αναγνωρίζεις την μικρή
και την μεγάλη Άρκτο. Δείξε θάρρος και
αποφασιστικότητα και με τις γνώσεις αυτές θα
ξέρεις που είναι ο δρόμος σου!
 Να θυμάσαι ότι όπως και με
τον ήλιο, έτσι και με τα
αστέρια- Σελήνη δεν κινούνται
αυτά αλλά εσύ κινείσαι μαζί
με την Γη και ας σου φαίνεται
το αντίθετο! Η πορεία που θα
βλέπεις Θα είναι από την
ανατολή προς την δύση όπως
και με τον ήλιο. Αυτός είναι
ένας εύκολος τρόπος
προσανατολισμού.

Αστέρια
Ζενίθ

Νότος

Βορράς

Δύση
 Αν ένα Στις 3 το
αστέρι είναι βράδυ θα
εδώ στις 9 είναι εδώ
το βράδυ
Πορεία αστεριών

Ανατολή Δύση

Τα αστέρια κινούνται πολύ αργά, για αυτόν

τον λόγο είναι δύσκολο να δεις την
κατεύθυνσή τους στον ουρανό κοιτάζοντάς τα.
Χρησιμοποίησε δύο ξύλα για να δεις την
πορεία των αστεριών. Αν βλέπεις το αστέρι να
κινείται αριστερά, τότε βρίσκεσαι προς τον
βορρά. Αν το βλέπεις να κινείται πάνω, το
αστέρι βρίσκεται προς την ανατολή. Αν το
βλέπεις να κινείται προς τα κάτω, βρίσκεται
προς την δύση.
 ΒΡΕΣ ΤΟΝ ΒΟΡΡΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΝΟΤΟ
ΑΠΟ ΤΑ ΑΣΤΕΡΙΑ

Τα άστρα που αποτελούν τη Μικρή Άρκτο είναι

αρκετά. Ευδιάκριτα σε μας είναι τα επτά
φωτεινότερα αυτού του αστερισμού, τα οποία αν τα
ενώσεις με νοητές γραμμές σχηματίζουν τη γνωστή
«κουτάλα». Ένα από τα επτά αυτά άστρα είναι ο
Πολικός Αστέρας, και αυτός ακριβώς είναι που
κάνει τον αστερισμό της Μικρής Άρκτου τόσο
σημαντικό. Πιο συγκεκριμένα, τα τέσσερα άστρα
σχηματίζουν ένα μικρό τραπέζιο, ενώ τα υπόλοιπα
τρία αποτελούν την ουρά της Μικρής Άρκτου ή,
αλλιώς, το «χερούλι» της μικρής αυτής κουτάλας.
Ο Πολικός Αστέρας είναι ακριβώς το τελευταίο
άστρο της ουράς του αστερισμού της Μικρής
Άρκτου.
Την φωτεινότητα των αστεριών μετρήστε την με το
αλφάβητο(το α είναι το πιο φωτεινό κτλ.).
ο Πολικός Αστέρας δεν είναι
το πιο φωτεινό άστρο στον
ουρανό, είναι όμως το πιο
φωτεινό στον αστερισμό της
Μικρής Άρκτου. Το πιο
σημαντικό χαρακτηριστικό
του Πολικού Αστέρα είναι πως
βρίσκεται λίγο πολύ ακριβώς
πάνω από το Βόρειο Πόλο και
καθ’ όλη την διάρκεια του
χρόνου έχει σταθερή θέση.
Σε οποιοδήποτε λοιπόν σημείο
του βορείου ημισφαιρίου κι
αν βρίσκεσαι, μπορείς να
τον διακρίνεις και φέρνοντας
μια κάθετη νοητή γραμμή προς τον ορίζοντα, να
μπορείς να προσδιορίσεις, ουσιαστικά με μεγάλη
ακρίβεια, τον πραγματικό βορρά.
Η μεγάλη και η μικρή Άρκτος είναι τα πιο γνωστά
και φωτεινά αστέρια στον ουρανό. Για αυτό τον
λόγο είναι εύκολο να τα εντοπίσεις και να βρεις
τον βορρά και τον νότο. Η Μεγάλη Άρκτος δεν
είναι ακίνητη όπως θεωρούμε πως είναι ο Πολικός
Αστέρας λόγω της θέσης του. Όπως και όλοι οι
αστερισμοί στο βόρειο ημισφαίριο, έτσι κι αυτή
περιστρέφεται γύρω από τον Πολικό Αστέρα. Σε
οποιοδήποτε όμως θέση στον ουρανό κι αν
βρίσκεται, τα δυο αστέρια-δείκτες της Μεγάλης
Άρκτου δείχνουν πάντοτε προς τον Πολικό Αστέρα.
Αυτός είναι ίσως και ο σπουδαιότερος λόγος που
ο αστερισμός της Μεγάλης Άρκτου είναι τόσο
σημαντικός για τον προσανατολισμό μας, ένας
λόγος που κάνει την παρουσία της ανεκτίμητη.
Είναι αρκετές οι φορές που, αν και η Μικρή
Άρκτος δεν φαίνεται καθόλου, διακρίνεται μόνο ο
Πολικός Αστέρας. Σε αυτήν την περίπτωση, για να
σιγουρευτείς πως πραγματικά τον έχεις εντοπίσει,
δεν έχεις παρά να ψάξεις και πάλι τη Μεγάλη
Άρκτο. Οι αστέρες α και β της Μεγάλης Άρκτου,
αυτοί δηλαδή που βρίσκονται στην απέναντι πλευρά
της ουράς της που είναι και οι φωτεινότεροι,
είναι γνωστοί ως «αστέρες- δείκτες». Η ονομασία
τους αυτή, οφείλεται στο γεγονός ότι μας
δείχνουν πού ακριβώς βρίσκεται ο Πολικός
Αστέρας. Αν φέρεις μία νοητή γραμμή που να
ενώνει τους αστέρες-δείκτες της Μεγάλης Άρκτου,
με κατεύθυνση από το β προς το α, και την
προεκτείνεις πενταπλασιάζοντάς την, θα οδηγηθείς
στον Πολικό Αστέρα!
 Για να εντοπίσεις την Μεγάλη Άρκτο,
αλλά και την Μικρή Άρκτο με τον Πολικό
Αστέρα, πρέπει να κοιτάζεις προς το
βορρά. Όταν περιστρέφοντας το βλέμμα
σου στον ουράνιο θόλο εντοπίσεις τους
αστερισμούς αυτούς, τότε είσαι βέβαιος
πως κοιτάς προς το βορρά. Η πορεία της
Μεγάλης Άρκτου ουσιαστικά γύρω από τον
Πολικό Αστέρα, στις εποχές του χρόνου
στην εικόνα.
 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕ ΤΗ ΣΕΛΗΝΗ

Το ίδιο εύκολα μπορείς να προσανατολιστείς με

την Σελήνη, αρκεί να μην υπάρχουν σύννεφα και να
φαίνεται. Πρέπει να θυμάσαι, ότι πρώτα ο Ήλιος
και έπειτα η Σελήνη ακολουθούν ακριβώς την ίδια
τροχιά στον ουράνιο θόλο, αλλά με διαφορετική
χρονική καθυστέρηση ανάλογα με τις φάσεις της
Σελήνης. Αν το ρολόι σου δείχνει 21:00 και η
Σελήνη βρίσκεται στο πρώτο τέταρτο, τότε ο Ήλιος
βρισκόταν στην ίδια θέση που τώρα είναι η Σελήνη
6 ώρες πριν, δηλαδή, στις 15:00. Επομένως,
μπορείς εύκολα να προσανατολιστείς, όπως ακριβώς
θα έκανες, εάν ο Ήλιος βρισκόταν εκεί στις 15:00

Πρώτο τέταρτο Με μια νοητή Τελευταίο τέταρτο

γραμμή μπορείς να
βρεις τον νότο.

6 ώρες 12 ώρες 18 ώρες

Η χρονική διαφορά και η καθυστέρηση

ΝΟΤΟΣ της Σελήνης προς τον Ήλιο για να ΝΟΤΟΣ
είναι στο ίδιο σημείο τροχιάς
 Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΙΧΘΥΩΝ

Περί το έτος 1200 π.χ. για μία ακόμα φορά η

ανθρωπότητα βρισκόταν σε παρακμή και οδηγούταν
σε καταστροφή. Έτσι στο τρίτο κατά σειρά μαντείο
των Δελφών (το σημερινό γνωστό) που έχτισε ο
Απόλλωνας, ξεκίνησε μια συζήτηση ανάμεσα στις
¨Θεότητες¨, η οποία τελικά κατέληξε στην
λεγόμενη «Συμφωνία των Ιχθύων». Η «Συμφωνία»
λοιπόν αυτή, της οποίας ενήμερος πολύ αργότερα
ήταν και ο ίδιος ο Σωκράτης, προέβλεπε την στάση
που θα κρατούσαν οι δύο πλευρές – η Κρόνια
πλευρά και η πλευρά του Διός – με την
έλευση του ΙΗ-ΣΟΥ Χριστού. Γι’ αυτό
άρχισαν τότε(περί το 1200 π.χ.)
 και οι προφητείες για την έλευση
του Υιού του Θεού, οι οποίες
κορυφώθηκαν με τις κόρες του Απόλλωνα,
Σύβιλλες, του Σωκράτη κ.α.. Αποφασισθεί
σε αυτήν λοιπόν η ΜΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ της
στρατιάς του Διός στις απερχόμενες εξελίξεις,
αφέθηκε δηλαδή ο κορυφαίος των ανδρών της
ιστορίας της ανθρωπότητας, ο Θεάνθρωπος, να
δώσει μόνος του τη μάχη, για να σώσει την
παρακμάζουσα ανθρωπότητα. Έτσι με αυτήν την
αυτό-θυσία του Ιησού δόθηκε η παράταση 2000
χρόνων στους ανθρώπους να προσπαθήσουν να γίνουν
πραγματικά Άνθρωποι!
 Η ΔΕΥΤΕΡΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ
Η «Συμφωνία των Ιχθύων» έληξε το 2000 μ.Χ.,
ουσιαστικά όμως μπήκε τέλος τις 21-12-2012, όπου
βγήκαμε από την δισχιλιετία των Ιχθύων (της
Γαίας) και μπήκαμε στην δισχιλιετία του Υδροχόου
(του Δία). Με την λήξη αυτή δόθηκε η αφορμή για
μια νέα αντιπαράθεση ανάμεσα στους οπαδούς της
Γαίας-Κρόνου και τους οπαδούς του Διός. Έληξε
λοιπόν η εποχή του Σκότους και μπήκαμε στην
εποχή του Φωτός, την εποχή του Δία και του
Χριστού, την εποχή όπου θα φανούν ξεκάθαρα οι
δύο κυρίαρχες δυνάμεις, οι δυνάμεις του Χριστού
και του Διαβόλου! Η κορύφωση της αντιπαράθεσης
Αυτής θα είναι μετά τις 13-10-2021
Όπου οι Φωτεινές δυνάμεις του Διός
Με Ηγέτη τον Χριστό θα έρθουν στην
Τελική σύγκρουση και θα Εξαφανίσουν
τις Σκοτεινές Δυνάμεις της Γαίας
και του Κρόνου!
 Το παρόν βιβλίο είναι αφιερωμένο στον
Γεώργιο Πάλμο, όπου την ζωή του και την
δράση του την αφιέρωσε στην σωτηρία των
παιδιών, οδηγώντας τα σε μία Άνοιξη του
εαυτού τους με κρεσέντο την αναγέννηση
της Χρυσής Γενιάς. Ελπίζουμε η
προσπάθεια αυτή να αντικατοπτρίζει έστω
και στο ελάχιστο από το μεγαλείο του!
 Σε όλα τα θέματα η θεωρητική γνώση χωρίς
την πρακτική εξάσκηση και την επανάληψη
έχει πολύ μικρή αξία. Άρα αν σε ενδιαφέρει
η επιβίωσή σου πρέπει οπωσδήποτε να
εκπαιδευτείς και να συντηρήσεις τις
ικανότητές σου! Να θυμάσαι όμως πως μέχρι
να ενηλικιωθείς, ότι κάνεις πρέπει να το
κάνεις με την παρουσία κάποιου
εξειδικευμένου και των γωνιών σου, για να
μην χρειαστεί να κινδυνεύσεις!
 Το θέμα της επιβίωσης στην Φύση και σε
άλλες καταστάσεις, είναι τεράστιο,
προσπάθησα να συγκεντρώσω κάποιες βασικές
πληροφορίες γύρω από το θέμα της επιβίωσης
στην φύση και να τις παρουσιάσω με έναν
πιο εύκολο και ευχάριστο τρόπο. Σε θέματα
που δεν τα κατείχα καλά, συμβουλεύτηκα
ειδικούς σε προσωπική επαφή και βιβλία.
Προσπάθησα πολύ ώστε να μην υπάρχουν λάθη,
παρ’ όλα αυτά μπορεί κάποιο γεράκι -
ειδικός ή απλός αναγνώστης να εντοπίσει
κάποιο, με τα χαράς θα δεχτώ την
παρατήρηση και θα το διορθώσω! Στόχος μου
είναι η σωστή πληροφόρηση και σε καμιά
περίπτωση η παραπληροφόρηση. Πάντα
σηκώνουμε το βάρος και την ευθύνη των
πράξεων μας!

Θεόδωρος Χήτος