DOĞU AKDENİZ KRİZİ

2000’lerin başında Doğu Akdeniz’de zengin doğal gaz rezervleri olduğuna ilişkin bilimsel
çalışmaların yayınlanması ile yıllarca biriken olaylar zincirinin sonucudur. Bu çalışmaların
yayınlanmasından sonra Akdeniz’e kıyısı olan ülkeler, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’yle ( GKRY)
Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) Anlaşmaları yapılmaya başlandı. Türkiye, bu anlaşmalarla Kıbrıs
Türkleri ve Türkiye’nin haklarının çiğnendiğini belirterek, konuyu Birleşmiş Milletler’ e (BM) taşıdı
ve kendi MEB haritalarını BM nezdinde onaylattı. Buna rağmen GKRY faaliyetlerini devam ettirdi.
Türkiye de bu faaliyetler karşılık verdi. Bu durum sürecine Yunanistan başta olmak Libya, İsrail,
Suriye ve Mısır da katıldı. Türkiye, Akdeniz üzerindeki haklarının suistimal edildiğini savunarak
Akdeniz’deki çalışmalarını kendi kıta sahanlığının batısına kaydırıp çalışmalarına devam etti.
Yunanistan ve AB’den Türkiye’ye yönelik yaptırım çağrıları gelirken, gerginliğin azaltılması amacıyla
Almanya’nın arabuluculuğu önerisi ortaya çıktı. Almanya'nın araya girmesiyle Türkiye, faaliyetlerini
bir süreliğine ertelese de uzun vadede bir sonuç alınamadı. Bu süreçte Fransa, Yunanistan’ın tarafında
oldu ve kriz sahnesine bir aktör daha eklendi. Gerginlik artmaya devam ederken AB, Türkiye Doğu
Akdeniz’le ilgili yaptırımlar yapacağını bildirdi ama Türkiye’nin buna tepkisi sert oldu. Üst üste
yükselen diyalog çağrılarının ardından Türkiye, sismik araştırma gemisinin bakım amaçlı limana
çekildiğini duyurdu.
Türkiye’nin bu hamlesi gerginliği azaltmaya yönelik kısa süreli bir çözüm olabilir. Türkiye’nin Doğu
Akdeniz’de çalışmalar yapmak istediği kıta sahanlığı, GKRY’ nin kıta sahanlığına saygı duyulmayan
bir şekilde sınırlandırılmış. Yunanistan’ın gerginliğinin gereksiz olduğunu düşüyorum, Fransa ise
sadece siyasi varlığını daha fazla nüfuz ettirmek maksadıyla olaylara girişken davranıyor . Türkiye’
nin tutumu ise hiçbir uluslararası örgütün önlemelerine boyun eğmeyecek bir tutum gibi görünüyor.

SÜMEYYA TÜRK
18120247