GEOLOGY

OUR EARTH CHANGES all the time. Mountains rise and wear away.
Continents move, causing oceans to widen and narrow. These changes
are slow. It would take a million years to notice much difference. Other
changes, such as when an earthquake shakes the land or a volcano
erupts, are sudden. Geology is the study of how Earth changes, how it
was formed, and the rocks that it is made of.
Clues to the Earth’s history are hidden in its rocks. Geologists survey
(map out) the land and dig down to the rocks in Earth’s crust. The age

Y
GEOLOGISTS AT WORK
and nature of the rocks and fossils (evidence of prehistoric plants and Rocks at the Earth’s surface reveal
animals) help geologists understand the workings of Earth. Geologists their past to the expert eyes of
geologists. For example, huge cracks
also help discover valuable deposits of in layers of rock show that powerful
coal, oil, and other useful minerals. SATELLITE MAPPING forces once squeezed the rocks.

BA
Satellites circle Earth and send back
They study the land before a large photographs of the surface from
structure such as a dam is built, to make space. The pictures show features
sure that the land can support the great of the land in great detail and help
geologists identify the rocks.
weight. Geologists also warn people Satellites have also measured SANDSTONE
about possible disasters. Using special the size and shape of Earth. The top
instruments, they detect the and youngest layer of rock
is sandstone. It sometimes
movement of rocks and try to Studying the rocks in the forms from desert sands. The
predict volcanic eruptions ocean floor can reveal
the slow movements
criss-cross pattern shows how
the wind blew sand to form
,vHhothquakes. of Earth’s crust. the rock.
AERIAL SURVEYS
Airplanes carry special SHALE
AT
cameras that produce A layer of shale
three-dimensional views rock shows that the land must
of the land below, and have been beneath shallow
instruments that measure water. Mud from a nearby
the strength of Earth’s river built up and compacted,
magnetism and gravity. forming shale.

SEISMIC TESTS
Special trucks strike the BASALT
ground with huge hammers, Lava from
producing shock waves, a volcano formed this layer
called seismic waves, which of basalt. The land rose
bounce off the layers of rock
D

from the sea, and a volcano

below. Computers use these erupted nearby to cover
waves to draw pictures of the RADIOACTIVE the rock below with lava.
layers of rock within Earth. DATING
Rocks contain
substances that decay LIMESTONE
THE HISTORY OF GEOLOGY over millions of years, The lowest and
giving off tiny amounts
SE

The ancient Greeks oldest layer contains fossils of

and Hindus were the
first peoples to study and
date the rocks of Earth.
During the late 18th
century, the Scottish
scientist James Hutton
became the first
European geologist to
In 1795 James Hutton realize that Earth is
founded the modern millions of years old and
science of geology that it changes constantly.
with his book The
Theory of the Earth.
But his ideas were not
accepted until after his
death. In 1912, Alfred Wegener, a German
meteorologist, proposed that the continents
move. But it was more than 50 years before
his idea was found to be true.
of nuclear radiation. tiny creatures, showing that
By a process called 100 million years ago, during
radioactive dating, the time of the dinosaurs, the
which measures this region was under the sea.
radioactivity, geologists
can find out how old
the rocks are. ROCK SAMPLE
The layers of rock in this sample
(above) come from deep
underground.
EXAMINING EARTH
Earth’s crust is made of layer upon
layer of different kinds of rock that
have been laid down over millions
of years. The topmost layers usually
formed most recently and the
lowest layers are the oldest. By
uncovering these layers of rock,
geologists can trace back the
history of Earth.
231
 JEOLOJİ
Dünyamız her zaman değişir. Dağlar yükselir ve aşınır. Kıtalar hareket
eder ve okyanusların genişlemesine ve daralmasına sebep olur. Bu
değişimler yavaştır. Büyük bir fark görmek bir milyon yıl alır. Diğer
değişimler bir depremin bir ülkeyi vurduğunda ya da bir volkan
püskürdüğünde olduğu gibi hızlıdır. Jeoloji dünyanın nasıl değiştiğinin,
nasıl oluştuğunun ve onu oluşturan kayaların irdelenmesidir. Dünya
tarihiyle ilgili ipuçları kaylarda saklıdır. Jeologlar toprağı inceler

Y
(detaylarıyla gösterir) ve yeryüzü kabuğundaki kayalar için derinleri JEOLOGLAR İŞ BAŞINDA
kazarlar. Kayaların özellikleri ve fosiller (tarih öncesi bitki ve hayvanların Dünya’nın yüzeyindeki kayalar
jeologların uzman gözlerine kendi
kalıntıları) jeologların Yeryüzünün işleyişini geçmişlerini açıklarlar. Örneğin, kaya
tabakalarındaki devasa çatlaklar
anlamasına yardımcı olur. Jeologlar değerli UYDULARLA HARİTALAMA kayaları bir zamanlar kudretli güçlerin
Uydular dünyanın etrafında sıkıştırdığını gösterir.

BA
kömür, petrol ve diğer değerli mineral yataklarının dönerve uzaydan yüzeyin
bulunmasına da yardımcı olur. Baraj gibi fotoğraflarını yollarlar. Resimler
arazinin özellikleri çok detaylıca
büyük bir yapı inşa edilmeden önce arazinin o gösterir ve jeologların kayaları
tanılamasına yardımcı olur.
büyük ağırlığı kaldırabileceğinden emin olmak için Uydular aynı zamanda Dünya’nın KUMTAŞI
boyutu ve şeklini de ölçümlerler.
araziyi incelerler. Jeologlar insanları muhtemel Kayanın en üst ve genç tabakası
felaketler konusunda da uyarırlar. Özel kumtaşıdır. Bazen çöl
Okyanus tabanındaki kumlarından oluşur. Gevrek
donanımlar kullanarak kayaların hareketini kayaları incelemek Yeryüzü biçimi rüzgarın kayaları
kabuğunun yavaş hareketini oluşturmak için kumu nasıl
inceler ve depremleri volkanikpatlamaları açığa vurur. uçurduğunu gösterir.
belirlemeye çalışırlar.
KİLLİ YAPRAKTAŞI
AT
HAVA HARİTACILIĞI
Bir killi yapraktaşı tabakası
Uçaklar aşağıdaki arazinin üç boyutlu
arazinin sığ sular altında
görüntülerini üreten özel kameralar ve
bulunmuş olması gerektiğini
Dünya’nın manyetizmasının ve yer
gösterir. Yakın bir ırmaktan
çekiminin gücünü ölçümleyen araçlar gelen çamur birikmiş, sıkışmış
taşırlar. ve killi yapraktaşını
oluşturmuştur.
SİSMİK TESTLER
Özel kamyonlar aşağıdaki kaya
tabakalarına çarpan sismik BASALT
dalgalar adı verilen şok Bir yanardağdan gelen bu bazalt
dalgaları üretir şekilde devasa tabakasını oluşturmuştur. Arazi
tokmaklarla zemini döver. denizden yükselmiştir ve
D

Bilgisayarlar bu dalgaları aşağıdaki kayaları lavla

yeryüzündeki kaya RADYOAKTİF kaplayacak bir yanardağ
tabakalarının resimlerini TARİHLEME patlaması olmuştur.
çizmek için kullanırlar.
Kayalar milyonlarca yıl
içinde ufak miktarda KİREÇ TAŞI
JEOLOJİ TARİHİ nükleer radyasyon yayar
SE

şekilde çürüyen maddeler En alt ve eski tabaka 100

Eski Yunanlılar ve Hintliler
dünyanın kayalarını inceleyen
ve onları tarihlendiren ilk
toplumlardı. 18. Yüzyılın
sonlarında, İskoç bilim adamı
James Hutton dünyanın
milyonlarca yaşında
olduğunun ve sürekli olarak
değiştiğinin farkına varan ilk
1795'de James Hutton
The Theory of the
Avrupalı bilim adamı oldu.
Earth kitabıyla modern Fakat bu fikirler o öldükten
jeoloji bilimini kurdu. sonraya kadar kabul görmedi.
1912’de Alfred Wegener, bir
Alman meteorolog kıtaların
hareket ettiğini ortaya attı.
Fakat bu onun fikrinin doğru
kabul edilmesinden 50 yıl
önceydi.
içerir. Bu radyoaktiviteyi milyon yıl önce dinozorlar
ölçümleyen radyoaktif çağında bölgenin sular altında
tarihleme adı verilen bir olduğunu gösterir şekilde ufak
işlemle jeologlar yaratıkların fosillerini içerir.
kayaların en kadar yaşlı
olduklarını
belirleyebilirler. KAYA NUMUNESİ
Bu örnekteki kaya tabakaları
(yukardaki) yerin derinliklerinden
gelmektedir.
DÜNYAYI İNCELEMEK
Dünyanın kabuğu milyonlarca yıldır
orada uzanan üst üste farklı türlerde
kaya tabakalarından oluşmaktadır. 6('$7%$<
En üst tabakalar genelde en yeni
oluşanlardır ve en alt tabakalar en 2.80$
yaşlı olanlardır. Bu kaya tabakalarını
ortaya çıkararak jeologlar dünyanın 0$7(5<$//(5ø
tarihinin izini sürebilirler.

231
 HEALTH AND FITNESS
Regular, vigorous
exercise helps prevent
heart disease.
ARE YOU HEALTHY? Before answering, think about what
you understand by “health.” It doesn’t just mean freedom from
disease. Health is a measure of how sound and vigorous both
your body and mind are. A truly healthy person has a sense of
physical and mental well-being. Our health is precious and
easily damaged. But there is much we can do to maintain it.
Eating well, exercising, and getting enough sleep all help keep
us healthy. Standards of health and health hazards are different

Y
from place to place. In some parts of the world, many people have
serious health problems because they are poor, hungry, and
without clean drinking water. In other places, stress at work,
lack of exercise, and too much food bring their own health

BA
problems, such as heart disease.
Better hygiene and a more
balanced diet could
People also damage their health
eliminate much ill health in through the use of alcohol,
developed nations.
tobacco, and dangerous drugs.

IMMUNIZATION
KEEPING HEALTHY Good health includes preventing disease.
Food plays a large part in health. A healthy diet Immunization, sometimes called inoculation
or vaccination, involves injecting the body
includes fresh fruit and vegetables, meat, fish, with a vaccine. This is a tiny dose of the
bread, eggs, and milk, but not too many fatty, salty, infecting agent of the disease, which has
or sugary foods. Exercise keeps the heart strong been specially treated to render it safe. The
and prevents us from gaining too much weight. vaccination provides immunity, or
AT
protection, against the disease. It is now
possible to immunize against diphtheria,
polio, tetanus, measles, mumps, rubella,
tuberculosis, meningitis, and lots of other
Observing a child at
play can help the illnesses. Immunization has completely
psychiatrist to make eliminated one disease – smallpox.
an assessment. A doctor or nurse usually
gives immunizations by
injection.
MENTAL HEALTH
A healthy mind is just as
important as a healthy
D

body. Stress, drug abuse,

physical disease, and
family problems such as
divorce can all damage
mental health. Specialist
doctors who treat mental
health problems are
SE

called psychiatrists. Other

sources of help include
drug therapy, counseling,
and self-help groups.

HEALTH CHECKUPS
Through routine medical checkups,
doctors can detect health problems
such as cancer at the early stages,
when treatment is most effective.
PUBLIC HEALTH
Checkups can also reveal
Dirt and lack of hygiene damage health.
hereditary health problems –
If not controlled, they can extend to whole
diseases that pass from parents
cities and affect large populations. The Great
to children.
Plague of London in 1665 is a good example.
During the 1840s, pioneers of public health
in Europe worked to introduce clean water
To reveal cancer cells on a supplies and good sewage systems. Now,
microscope slide, technicians stain international agencies like the World Health
the tissue sample with colored dyes. Organization have been set up to monitor
public health.

248
 SAĞLIK VE FORM
Düzenli ve etkin
egzersiz kalp
Sağlıklı mısınız? Cevap vermeden önce ‘sağlık’ denilince ne
rahatsızlığını önlemede
yardımcı olur.
anladığınızı düşünün. Sağlık hem vücudunuz hem de aklınızın ne
kadar sıhhatli ve dinç olduğunun bir ölçütüdür. Gerçekten sağlıklı
bir insan fiziksel ve zihinsel anlamda iyi olduğu hissine sahiptir.
Sağlığımız çok değerlidir ve kolayca bozulur. Fakat sağlığımızı
korumak için yapabileceğimiz çok şey var. İyi beslenme, egzersiz
ve yeterli uykunun hepsi sağlıklı kalmamıza yardımcı olur. Sağlıklı

Y
ve sağlığa zararlı şeylerin standartları yerden yere farklılıklar
gösterir. Dünyanın bazı bölgelerinde, pek çok insan ciddi sağlık
problemlerine sahiptir çünkü bu insanlar fakirdir ve temiz içme
suları yoktur. Diğer yerlerde, işteki stres hareketsizlik ve çok fazla
yemek onların kalp hastalığı gibi

BA
Daha iyi hijyen ve daha
dengeli bir diyet gelişmiş
sağlık problemlerini ortaya çıkarır.
uluslardaki sağlık
sorunlarını ortandan
İnsanlar alkol, tütün ve tehlikeli
kaldırabildi. ilaçlar kullanarak da kendi sağlıklarına
zarar verirler.
IMMUNIZASYON
SAĞLIKLI KALMAK
İyi sağlık hastalığı önlemeyi kapsar. Bazen
Yiyecek sağlıkta büyük bir yer tutar. Sağlıklı bir aşı ya da aşılama denilen bağışıklık
diyet taze meyve ve sebzeler, et, balık, yumurta ve kazandırma, (immunizasyon) vücuda bir aşı
süt içerir fakat çok fazla yağlı ve tuzlu ya da şekerli enjekte etmeyi gerektirir. Bu bulaşan ajan ya
da hastalığın güvenli ufak bir dozudur ki bu
yiyecekleri içermez. Egzersiz kalbi daha güçlü tutar doz güvenli hale getirmek için özellikle
ve çok fazla kilo almamızı engeller. işlenmiştir. Aşılama hastalığa karşı
AT
bağışıklık ya da koruma sağlar. Günümüzde
difteri, çocuk felci, tetanos, kızamık,
kabakulak, rubella, tüberküloz, menenjit ve
Observing a child at çok sayıda diğer hastalığa karşı bağışıklık
play can help the kazandırmak mümkündür. İmmunizasyon bir
psychiatrist to make hastalığı, çiçek hastalığını, tamamen ortadan
an assessment. kaldırmıştır. BBir doktor ya da
hemşire aşı yaparak
bağışıklık kazandırır.
AKIL SAĞLIĞI

Sağlıklı bir zihin sağlıklı bir

beden kadar önemlidir. Stres,
D

uyuşturucu bağımlılığı,
fiziksel hastalıklar ve
boşanma gibi ailevi
problemlerin hepsi zihin
sağlığımıza hasar verebilir.
Zihinsel hastalıkları tedavi
SE

eden uzman doktorlara

psikiyatrist denir. Diğer
yardım kaynakları ilaç
tedavisi, rehberlik ve
yardımlaşma gruplarını içerir.

GENEL SAĞLIK KONTROLLERİ

Rutin medikal kontroller aracılığıyla
doktorlar kanser gibi sağlık
problemlerini tedavinin en etkin olduğu
erken safhalarda saptayabilirler. Sağlık HALK SAĞLIĞI
kontrolleri kalıtımsal hastalıkları, Pislik ve hijyen eksikliği sağlığa zara
ebeveynlerden çocuğa geçen hastalıkları, verir. Kontrol edilmezse, bunlar tüm
da açığa çıkarır.- şehirlere genişler ve büyük insan
topluluklarını etkileyebilir. 1665’teki
büyük Londra Vebası iyi bir
örmektir.1840’larda halk sağlığının
Avrupa’daki öncüleri temiz su
Bir mikroskop lamı üzerinde kaynakları ve iyi kanalizasyon
kanser hücrelerini açığa çıkarmak sistemleri getirmek için çalıştılar.
için teknisyenler doku Günümüzde, halk sağlığını
numunelerini renkli boyalarla gözlemlemek için Dünya Sağlık Örgütü
lekelerler. gibi uluslararası ajanslar kurulmuştur.

248
 ALEXANDER THE GREAT
BY 323 bce ONE MAN HAD CONQUERED most of the known world and
set up an empire that extended from Greece to India. The name of the
general was Alexander, today known as Alexander the Great. He was the son
of King Philip II, ruler of Macedonia, a small but powerful Greek kingdom.
In 336 bce Philip was murdered and Alexander became king, although he
was only 20 years old. Alexander was an ambitious and brilliant general.
In 334 he invaded the great Persian Empire ruled by Darius III. After a series
of remarkable victories, Alexander then went on to conquer a vast empire

ALEXANDER
As a young man Alexander
(356-323 bce) was brave and
intelligent. He was taught by the
Greek philosopher Aristotle, from
whom he developed
Y
running from Egypt in the west to India in the east. When Alexander died,
aged only 33, he had led his armies at least
12,000 miles (19,000 km) and had encouraged
the spread of Greek culture

BA
a lifelong interest throughout the known
in philosophy.
world.
After he died, his
empire was divided.
But he is still PHALANX
The army that Alexander led into Persia (Iran)
considered one of the consisted mostly of infantry, or foot soldiers armed
greatest generals with long spears. The infantry fought in a formation
called a phalanx. The men were packed closely
who ever lived. together with their spears pointing
toward the enemy.
AT
MACEDONIA

Granicus
t BACTRIA
Independent
state of Sparta t Guagamela
Issus t
t Susa PERSIA INDIA
Mediterranean t Persepolis
Alexander the Sea
Great’s empire, t Alexandria
D

334-323 BCE

Dependent state EGYPT

BUCEPHALUS of Cyrenaica Nile
ARABIA

Alexander rode into River

Alexander’s route
battle on a beautiful horse called Bucephalus. According to legend,
Bucephalus was completely wild and responded only to Alexander. Independent region
SE

When Bucephalus died, Alexander built a monument and town, Dependent region
called Bucephala, in honor of him. The city still exists in India today.
Alexander’s empire

BATTLES
ALEXANDRIA Alexander fought many battles.
In 332 bce Alexander founded the city of Usually he had fewer men than
Alexandria (named after himself) on the his enemy, but he won because his
Mediterranean coast. It soon became a men were well trained and
great port and a center of Greek culture equipped. At the Battle of Issus in
333 bce Alexander, with 36,000
and learning, attracting poets and scientists men, defeated Darius and his
from all over the world. Today Alexandria is 110,000 troops. Two years later,
the second-largest city in Egypt. with a force of 45,000 men,
Alexander again overwhelmed
Darius and his 100,000 soldiers
at the Battle of Guagamela.

After Alexander’s death, Ptolemy Soter, commander of Egypt,

created a huge library at Alexandria. It was said to have contained
more than 500,000 books; today only ruins remain.

19
 BÜYÜK İSKENDER
M.Ö. 323 yılına gelindiğinde tek bir adam bilinen dünyanın çoğunu fethetmiş ve
Yunanistan’dan Hindistan’a kadar uzanan bir imparatorluk kurmuştu.
Generalin adı İskender’di, bugün bilinen adıyla Büyük İskender. Ufal fakat güçlü bir Yunan
krallığı olan Makedonya’nın kralı II. Philip’in oğluydu. M.Ö. 336’da Philip öldürüldü ve
sadece 20 yaşında olmasına rağmen İskender kral oldu. İskender hırslı ve akıllı bir generaldi.
334 yılında III. Darius tarafından yönetilen Pers İmparatorluğu’nu işgal etti. Bir dizi dikkate
değer zaferlerden sonra İskender batıda Mısır’dan doğuda Hindistan’a kadar uzanan devasa bir

Y
İSKENDER
imparatorluğu fethetmeye girişti. Daha sadece 33 yaşında öldüğünde ordusunun başında en
İskender genç bir adamken cesur ve azından 12000 mil kat etmiş ve Yunan kültürünün bilinen dünya boyunca yayılmasını teşvik
akıllıydı. Tüm hayatı boyunca süren
felsefeye karşı olan ilgisinin kaynağı etmişti.
olan Yunanlı filozof Aristo
tarafından eğitildi. Öldükten sonra

BA
imparatorluğu bölündü.
Fakat o hala gelmiş
geçmiş en büyük
generallerden biri PHALANX
İskender’in Iran üzerine sürdüğü ordusu
olarak kabul edilir. çoğunlukla piyadelerden ya da uzun mızraklar
kullanan yaya askerlerden oluşuyordu. Piyadeler
Phalanx denilen bir düzende savaşıyorlardı.
Askerler mızrakları düşmanı işaret eder şekilde
birbirlerine sıkıca yanaşıyordu.
AT
MACEDONIA

Granicus
t BACTRIA
Independent
state of Sparta t Guagamela
Issus t
t Susa PERSIA INDIA
Mediterranean t Persepolis
Büyük İskender''in Sea
İmparatorluğu, t Alexandria
D

334-323 BCE

Dependent state EGYPT

BUCEPHALUS of Cyrenaica Nile
ARABIA
River
İskender savaşa Bucephalus adlı güzel bir at üzerinde girerdi. İskender'in rotası
Efsaneye göre, Bucephalus tamamen vahşiydi ve sadece Bağımzsın bölge
İskender’e tepki veriyordu. Bucephalus öldüğünde, İskender
SE

onun anısına Bucephalus isimli bir anıt ve bir şehir inşa Bağlı Bölge
ettirdi. Şehir bugün hala Hindistan’da bulunmaktadır. İskender İmparatorluğu

SAVAŞLAR
İSKENDERİYE İskender pek çok savaş yaptı.
Genellikle düşmanan dahaz askeri
M.Ö. 332’de İskender (kendi adını alan) vardı, fakat o savaşları kazadı çünkü
Akdeniz kıyısında İskenderiye şehrini kurdu. adamları iyi eğitimli ve
donanımlıydılar. M.Ö. 1333
Şehir kısa süre içinde büyük bir liman ve tüm yılındaki Issus savaşında, 36,000
dünyadan şair ve bilim adamlarını kendine adamla; İskender Darius’un 110,000
çekecek şekilde ve Yunan kültür ve öğretisinin kişilik birliklerini mağlubiyete
bir merkezi oldu. Günümüzde İskenderiye uğrattı. İki yıl sonra, 45,000 kişilik
bir kuvvetle Guagamela savaşında
Mısır’daki ikinci en büyük şehirdir. Darius ve100,000 adamını akın
ederek bir kez daha yendi.

İskender’in ölümünden sonra Mısır kumandanı Ptolemy Soter

6('$7%$<
İskenderiye’de muazzam bir kütüphane kurdu. 500,000 den fazla
kitap içerdiği söyleniyordu; ancak günümüzde sadece yıkıntıları 2.80$
kalmıştır.
0$7(5<$//(5ø
19
 www.children.dkonline.com >> Aztecs

AZTECS
MORE THAN 700 YEARS AGO a civilization was born in what is now Mexico. The
Aztecs, founders of this civilization, were the last Native American rulers of Mexico.
They were a wandering tribe who arrived in the Mexican Valley during the 13th
century. The Olmecs and Toltecs had already
established civilizations in this area, and Victim being
influenced the Aztecs. Over the next sacrificed on top
of the temple.
200 years the Aztecs set up a mighty
empire of some 12 million people.

Y
The Aztecs believed that the world
would come to an end unless they
sacrificed people to their sun
god, Huitzilopochtli. They

BA
built pyramids and temples
where they sacrificed
prisoners from the cities
they had conquered. Preaching
In 1519 Spanish priest

conquistadors
(adventurers) arrived in
Mexico and defeated the Aztec pyramid with temple at the top
Aztecs. Moctezuma II, last
of the Aztec emperors,
was killed by his The bodies of sacrificed
victims were thrown
AT
own people, to the ground.
and the Aztec
empire collapsed. TENOCHTITLÁN
The Aztec capital, called Tenochtitlán, was a “floating city,” built in
Causeway Lake Texcoco, on one natural and many artificial islands. To reach
the mainland, the Aztecs built causeways (raised roads) and canals
between the islands. Today Mexico City stands on the site.

AZTEC ARTISTS
Temple precinct
D

The Aztecs made beautiful jewelry using

at Tenochtitlán
gold, turquoise, pearls, shells, and feathers.
They also used other valuable stones,
such as obsidian and jade.

HUMAN SACRIFICES
Aztec priests used knives with
SE

stone blades to kill up to 1,000

people each week, offering the
hearts to their sun god,
Huitzilopochtli.

TRIBUTES
The Aztecs became very
rich by collecting tributes
(payments) from
conquered tribes. Cloth, Ceremonial
corn, pottery, and luxury jade mask
goods were brought to
Tenochtitlán from the
conquered cities by porters,
and exchanged in four huge
markets. Officials made lists of Find out more
all the tributes in picture writing. Conquistadors
The Aztecs declared war on any South america
tribe that refused to pay tribute. South america, history of

60
(c) 2011 Dorling Kindersley, Inc. All Rights Reserved.
 AZTEKLER
700 yıldan daha uzun süre önce şimdiki Meksika’da bir medeniyet doğdu. Medeniyetin
kurucusu olan Aztekler Meksika’nın son Latin Amerikalı hükümdarlarıydılar.
Onlar Meksika Vadisi'ne 13. yüzyılda gelen göçebe bir kabileydi.
Bu bölgede Olmecler ve Toltecler zaten bir medeniyat
kurmuşlardı ve Aztekleri etkilediler. Sonraki 200 yıldan fazla bir süre 12
milyon kadar insana sahip güçlü bir Tapınağın tepesinde
imparatorlukkurdular. kurban edilmekte olan
kurban
Aztekler güneş tanrıları Huitzilopochtli'ye
insan kurban etmedikleri takdirde,

Y
dünyanın sonunun
geleceğine inanıyorlardı.
Fethetmiş oldukları
şehirlerden mahkumları
kurban ettikleri

BA
piramitler ve tapınaklar inşa ettiler.
1519'da İspanyol istilacılar
Meksika'ya vardılar ve Aztekleri
mağlup ettiler.
Papaz
Son Aztek imparatoru
Moctezuma II,
kendi insanları tarafından
Üst kısmında tapınak bulunan Aztek piramidi
öldürüldü ve Aztek İmparatorluğu
yıkıldı.
Kurban edilenlerin
AT
vücutları yere atılırdı.

TENOCHTITLÁN
Tenochtitlán adlı Azteklerin başkenti Texcoco Gölü’nde bir doğal ve çok
Causeway sayıda suni ada üzerinde inşa edilmiş olan ,“yüzen bir şehirdi.Anakaraya
ulaşmak için adalar arasında uzun yükseltilmiş yollar ve kanallar yaptılar.
Günümüzde Mexico City bu yerin üzerinde durur.
AZTEK SA NATÇILARI
Tenochtitlán'deki Aztekler altın, firuze, inci, deniz kabukları ve
D

Tapınaklar bölgesi tüyler kullanarak güzel mücevherler yaptılar.

Obsidiyen (Volkan camı) ve yeşim gibi diğer
değerli taşları da kullandılar.

İNSAN KURBANLAR
Aztek rahipleri her hafta
SE

1000'e kadar insanı kalplerini

güneş tanrıları
Huitzilopochtli'ye sunmak
amacıyla öldürmek için taş
ağızlı bıçaklar kullanırlardı.

VERGİLER (HARAÇLAR)
Aztekler yendikleri kabilelerden
haraç toplayarak çok zengin
oldular. Kumaş, mısır, çanak
çömlek ve lüks mamuller hamallar Törensel
tarafından fethettikleri kabilelerden yeşim maske
Tenochtitlán’a getirilir ve dört
büyük pazarda değiş tokuş
yapılırdı. Görevliler bütün haraçları
resim yazısı şeklinde listelerlerdi.
Aztekler haraç ödemeyi reddeden 6('$7%$<
tüm kabilelere savaş ilan ederdi.
2.80$
0$7(5<$//(5ù
60
(c) 2011 Dorling Kindersley, Inc. All Rights Reserved.
 KİMYA
Pişirmenin neden çiğ ve sert yiyecekleri lezzetli bir
yemeğe dönüştürdüğünü hiç düşündünüz mü?
Pişirme ham maddeleri yeni bir maddeye dönüştür
en kimyasal bir reaksiyonun sadece bir örneğidir.
Kimyagerler kimyasal reaksiyonları plastik, ilaçlar,
boya ve günlük yaşantımızda önemli olan pek çok
diğer malzemenin yapımında kullanırlar. Onlar

Y
maddelerin neden oluştuğunu ve onların yeni
maddeler oluşturmak için nasıl birleştirilebileceklerini
CİHAZLAR
de çalışırlar. Kimyasallar bir kimyacı tarafından Kimyagerler kimyasalları
kullanılan ham maddelerdir. Dört milyondan fazla karıştırmak için elektronik

BA
farklı kimyasallar kimyagerler tarafından ve otomatik makinelerle
birlikte özel balonlar (cam
yapılmaktadır; yaygın olarak kullanılan yaklaşık kaplar) ve kavanozlar
35.000 kimyasal vardır. Bu kimyasallar element adı kullanırlar.
verilen basit maddeleri bileşik adı verilen daha
karmaşık maddelere (dönüşecek şekilde) birleştirerek
yapılabilir.
KİMYASAL Sodium chloride
REAKSİYONLAR Klorin zehirli
zehirli olmayan bir
tozdur.
sarı-yeşil bir
Farklı maddeler yeni gazdır.
Sodyum
materyaller oluşturmak için
AT
yumuşak
birleştiğinde ortaya bir gümüşümsü
bir metaldir.
kimyasal reaksiyon çıkar. Bazı
reaksiyonlar onları başlatmak
için ısıya ihtiyaç duyarlar;
diğerleri reaksiyon ilerledikçe
ısı üretirler.
ELEMENTLER VE BİLEŞİKLER
Elementler tek bir tür atomdan oluşan
maddelerdir. Farklı elementler birleşince
onların atomları bileşik olarak adlandırılan yeni
D

bir madde ortaya çıkarmak için birleşirler.

Örneğin, sıradan tuz sodyum klorid adı verilen
Kimyagerler kimyasal maddeleri bir bileşendir.Sodyum elementinin ve klorid
tanımlamak için bir stenografi
kullanırlar. H2O suyun sembolüdür elementinin birleştirilmesi ile yapılır. İki
ve her bir su molekülünün iki element birleştiğinde, kendisini oluşturan
hidrojen atomu (H) ve bir oksijen elementlerin her birinden tamamen farklı olan
atomu (O) içerdiğini gösterir. bir bileşik oluştururlar.
SE

KİMYA TARİHİ SİMYA

Simya adı verilen ilk dönemlerdeki kimya,
ısırlılar ilk kimyagerlerdi. Kimya büyü ve varsayımın bir karışımıydı.
bir eski Mısır kelimesi olan Yaklaşık M.Ö. 330 den başlayarak
simyacılar kurşun, civa ve diğer ucuz
Chem’den gelir. Modern kimya bir metallerden altın yapmaya çalıştılar. Ayrıca
Fransız olan Antoine Lavoisier bir yaşam iksiri ya da hayatı uzatan bir hazır
kimyasal reaksiyonların nasıl ilaç bulmaya da çalıştılar. Simyacılar bu
işlediğini 1790 civarında açıkladığı amaçlarında başarısız olsalar da, maddeleri
zaman başladı. 1808’de bir İngiliz ayrıştırmanın ve onları saf hale getirmenin
bilim adamı olan John Dalton yollarını buldular. Pek çok yeni madde de
buldular.
maddelerin atomdan oluştuğunu
gösterdi. 1871’e gelinene kadar bir
Rus öğretmen, Dimitri Mendeleyev 6('$7%$<
elementleri özelliklerine göre
sınıflandıran ve kimyanın yapı taşı 2.80$
olan periyodik tabloyu meydana
getirmişti. 0$7(5<$//(5ù

113
 CHEMISTRY
HAVE YOU EVER WONDERED why cooking
changes raw, tough food into a tasty meal? Cooking is
just one example of a chemical reaction that converts
raw materials into new substances. Chemists use
chemical reactions to make plastics, medicines, dyes, and
many other materials that are important in everyday life. They
also study what substances are made of and how they can be
combined to make new materials.

Y
Chemicals are the raw materials used by a chemist.
More than four million different chemicals have APPARATUS
been made by chemists; there are about 35,000 Chemists use special flasks
and jars to mix chemicals,
chemicals in common use. These chemicals can be together with equipment that

BA
made by combining simple substances, called is electronic and automated.
elements, into more complicated
substances called compounds. Early chemists considered four
elements – fire, water, air, and earth. Today we know there are 92
that occur in nature and a few others that can be made in
laboratories. The most common element in the universe
is hydrogen, which is the main component of stars.
CHEMICAL
Chlorine is Sodium chloride is
REACTIONS a poisonous a non-poisonous
When different substances yellow- powder.
combine to form new green gas.
AT
Sodium is a
materials, a chemical soft, silvery
reaction occurs. Some metal.
reactions need heat to
start them off; others
produce heat as the
reaction proceeds.
ELEMENTS AND COMPOUNDS
Elements are substances that are made of a single
kind of atom. When different elements combine,
their atoms join to produce a new substance, which is
called a compound. For example, common salt is a
D

compound called sodium chloride. It is made by

combining the element sodium and the element
Chemists use a shorthand to chlorine. When the two elements combine, they form
describe chemicals. H2O is the a compound that is entirely different from either of
symbol for water, and shows the elements used to produce it.
that each water molecule
contains two hydrogen atoms
SE

(H) and one oxygen atom (O).

ALCHEMY
HISTORY OF CHEMISTRY Early chemistry, called alchemy, was
a mixture of magic and guesswork.
The Egyptians were the first From about 300 ce, alchemists tried
chemists. The word chemistry to make gold from lead, mercury, and
comes from Chem, the name for other cheap metals. They also tried
Ancient Egypt. Modern chemistry to find an elixir, or preparation, to
began around 1790 when a prolong life. Although the alchemists
Frenchman, Antoine Lavoisier, did not succeed in these aims, they
found ways of separating substances
explained how chemical reactions and making them pure. They also
work. In 1808 an English scientist, discovered many new substances.
John Dalton, showed that
substances were made from
atoms. By 1871, a Russian teacher,
Dimitri Mendeleyev, had
produced the periodic table,
which classifies elements
according to their properties and
is the cornerstone of chemistry.

113
(c) 2011 Dorling Kindersley, Inc. All Rights Reserved.
 Could it be diabetes?
(1) Everyone thinks that diabetes is a disease where
the patient excretes a lot of sugar, is very thin and is
inordinately thirsty. (2) But there are many people
who probably have diabetes and won’t know they
have it until a severe symptom arises. (3) However,
there are some minor warning symptoms to look out
for. (4) Diabetes tends to be hereditary. If you have a
diabetic parent, brother, sister or even aunt, there is
an increased risk of the disease. (5) But people often
don’t realize that although it often causes youngsters
to lose weight, later on in life there may be a filling
out of the waistline. (6) And on the subject of weight,
overeating can also trigger off diabetes.
(7) If a woman who unexpectedly has one or two
failed pregnancies, it will need to be investigated in
several ways, but the possibility of her being a
diabetic must be reckoned with. (8) Similarly, a
mother who produces a really large child — for
example, over four and a half kilos — needs to
consider this possibility.
(9) Another way the diagnosis can arise is when a
patient goes for a life assurance medical
examination and is rejected when they believed they
were fit and healthy. (10) If this happens, the patient
AT
needs to go and see their own doctor and take a
specimen of urine with them.
(11) One of the early signs of diabetes is that the
patient becomes plagued with boils for no apparent
reason. (12) Another skin condition associated with
diabetes is when there is infuriating itching —
generally at night — after a visit to the loo.
D
(13) Diabetes is not really a definite entity of a
disease, but it is said that about 13 people in every
1,000 in Western Europe has a sugar defect in the
urine — and about half of them are unaware of the
fact.
SE
(14) The outlook is vastly better for diabetics than it
used to be. (15) Before insulin, a diabetic 10-year-
old only had a life expectancy of less than two years
— this expectancy is now about 45 years. (16) Older
patients will generally get less serious effects.
(17) Lastly, if it turns out that you do have diabetes,
don’t jump to the conclusion that injections will be
essential. (18) It may well be possible to treat you
either by diet alone or by insulin taken by mouth.
(19) So, if you have any suspicions at all that you may
have diabetes, don’t be afraid to consult your doctor.
Diyabet olabilir mi?
(1) Herkes diyabetin hastanın vücuttan çok miktarda
şekeri attığı, hastanın zayıf ve aşırı şekilde susamış
olduğu bir hastalık olduğunu düşünür. (2) Ancak,
muhtemelen diyabeti olan ve bunu şiddetli belirtiler
ortaya çıkana kadar bilmeyen pek çok insan vardır.
(3) Bununla birlikte, bakılması gereken bazı ikincil
belirtiler de var. (4) Diyabet kalıtımsal olma
eğilimindedir. Eğer diyabetli anne ya da baba, kız ya
da erkek kardeş ve hatta bir teyzeniz ya da halanız
Y
varsa artan şekilde bir hastalık riski mevcuttur. (5)
Fakat diyabet sıklıkla gençlerde kilo kaybına sebep
olsa da, insanlar hayatın ilerleyen bölümlerinde belde
bir dolgunlaşma olabileceğinin farkına varmazlar. (6)
Ve kilo konusuna gelince, aşırı yemek de diyabeti
BA
tetikleyebilir.
(7) Eğer bir kadın bir ya da daha fazla sayıda
başarısızlıkla sonlanan hamilelik yaşarsa, bu durum
çeşitli şekillerde araştırılmalıdır, fakat diyabetli olma
ihtimali de hesaba katılmalıdır. (8) Aynı şekilde,
gerçekten iri bir çocuk doğuran bir anne de- örneğin
dört ya da dört buçuk kilodan daha ağır – bu ihtimali
göz önünde bulundurmalıdır.
(9) Teşhisin konulabileceği başka bir yol, hasta hayat
sigortası için tıbbi muayene gidip sağlıklı olduklarına
inandıkları bir zamanda reddedildiği zaman ortaya
çıkar. (10) Eğer bu durum ortaya çıkarsa, hasta gidip
kendi doktorunu görmeli ve idrar numunesi
vermelidir.
(11) Diyabetin erken belirtilerinden biri ortada belirli
bir sebep yokken çıbanlarla sorun yaşanmasıdır. (12)
Diyabetle ilişkilendirilen başka bir deri hastalığı da
genelde geceleri tuvalete gittikten sonra ortaya
çıkaran ve insanı çıldırtan kaşıntılardır.
(13) Diyabet bir hastalığın kesin bir varlığı anlamında
değildir, fakat Batı Avrupa’da her 1000 kişinin
13’ünde ürede şeker eksikliği görülmektedir ve
bunlardan yaklaşık yarısı gerçeğin farkında bile
değildir.
(14) Diyabetliler için durum şu an geçmişte
olduğundan çok daha iyidir. (15) İnsülinden önce, 10
yaşındaki bir diyabet hastası iki yıldan daha kısa bir
yaşam süresine sahiptir- şimdi bu süre yaklaşık 45
yıldır. (16) Daha yaşlı hastalar genelde daha az ciddi
olan etkilere maruz kalmaktadırlar.
(17) Son olarak, eğer diyabetiniz olduğu ortaya
çıkarsa, enjeksiyonların gerekeceği sonucuna hemen
zıplamayın. (18) Sadece diyetle ya da ağızdan insülin
alarak sizi tedavi etmek de mümkün olabilir.
(19) Öyleyse, diyabetiniz olabileceği konusunda
herhangi bir şüpheniz varsa, doktorunuza
danışmaktan korkmayın.
 The 'lost' treasure
(1) Five hundred years ago explorers
discovered America. (2) They told stories
about treasure hidden in the mountains and
forests of South America. (3) One of the stories
was about a city called El Dorado ('the city of
gold') which was somewhere in the mountains
of Colombia. (4) The story said that the local
people painted their king with gold dust once a
year. (5) The king then washed off all the gold
in a lake. (6) Afterwards his people threw gold
and precious stones into the lake. (7) When
people in Europe heard this story, many of
them began to talk about finding this lake,
draining all its water and taking away the gold
and jewels that had sunk to the bottom.
(8) Most of the west coast of South America
was ruled by the Incas, who built magnificent
temples and palaces and filled them with
beautiful ornaments made out of gold, silver
and sparkling jewels. (9) The Spanish king
heard about this. (10) He sent one of his
generals, Francisco Pizarro, to South America
AT
to conquer the Incas and bring all their
treasure back to Europe. (11) Pizarro and his
army landed in South America in 1532, and
soon captured the Incas' emperor, Atahualpa.
(12) Pizarro demanded an enormous amount
of gold in exchange for the emperor. (13) One
of the rooms in the palace was filled with gold
to pay for the emperor's release. (14) But
Pizarro broke his word and killed Atahualpa.
D
(15) When their emperor was killed, many
Incas fled into the mountains. (16) They took
their treasure with them. (17) One of the
places they went to was Machu Picchu. (18)
SE
This is sometimes called the 'lost city of the
Incas' because it was hidden for centuries in
thick forest. (19) It was discovered in 1911, but
no treasure was found there.
(20) Some people still believe that there are
more cities full of gold hidden in the South
American jungle. (21) Many explorers have set
out to try to find them. (22) Some have never
returned. (23) Perhaps many more will
continue to look for El Dorado' and the
treasure of the Incas.
‘Kayıp’ Hazine
(1) Beş yüz yıl önce, kâşifler Amerika’yı
keşfettiler. (2) Güney Amerika’nın dağları ve
ormanlarında gizlenmiş olan hazineler hakkında
hikâyeler anlattılar. (3) Bu hikâyelerden bir
tanesi Kolombiya dağlarının bir yerlerinde olan
El Dorado isimli (Altın Şehri) bir şehir
hakkındaydı. (4) Hikâye yerel halkın krallarını
senede bir kez altın tozu ile boyadıklarını
Y
söylüyordu. (5) Daha sonra Kral bu altın
tozundan bir gölde yıkanarak kurtuluyordu. (6)
Daha sonra kralın halkı göle altın ve değerli
taşlar atıyordu. (7)Avrupa’daki insanlar bu
hikâyeyi duyunca, pek çoğu bu gölü bulmaktan,
BA
bütün suyunu boşaltmaktan ve dibe batmış olan
bütün o altını ve mücevherleri almaktan
bahsetmeye başladı.
(8) Güney Amerika’nın batı sahilinin çoğu,
muhteşem tapınaklar ve saraylar yapıp bunları
altın, gümüş ve parıldayan mücevherlerden
yapılma güzel süslemelerle dolduran İnkalar
tarafından yönetiliyordu. (9) İspanya Kralı bunu
duydu. (10) Generallerinden biri olan Francisco
Pizarro’yu İnkaları fethetmesi ve onların tüm
hazinelerini Avrupa’ya geri getirmesi için
gönderdi. (11) Pizarro ve ordusu 1532 yılında
Güney Amerika’ya ayakbastı ve kısa süre sonra
İnka kralı Atahualpa’yı ele geçirdi. (12) Pizarro
imparatora karşılık muazzam miktarda altın
talep etti. (13) Saraydaki odalardan biri
imparatorun salıverilmesi için altınla
dolduruldu. (14) Fakat Pizarro sözünü tutmadı
ve imparatoru öldürdü.
(15) İmparatorları öldürülünce, çok sayıda İnka
dağlara kaçtı. (16) Hazinelerini yanlarında
götürdüler. (17) Gittikleri yerlerden biri Machu
Picchu’ydu. (18) Bu bazen ‘İnkaların Kayıp şehri’
olarak adlandırılır, çünkü yüzyıllar boyunca
kalın orman örtüsünde saklı kalmıştı. (19) 1911
yılında keşfedildi, fakat orada hiç hazine
bulunmadı.
(20) Bazı insanlar hala Güney Amerika’nın
ormanlarında saklı daha fazla şehir olduğuna
inanıyorlar. (21) Pek çok kâşif onları bulmak için
sefere çıktı. Bazıları asla geri dönmedi. (22)
Belki de çok daha fazla insan El Dorado’yu inka
(23) Hazinelerini aramaya devam edecek
 Greenhouse Effect
(1) Atmospheric scientists first used the term
'greenhouse effect' in the early 1800s. (2) At that
time, it was used to describe the naturally
occurring functions of trace gases in the
atmosphere and did not have any negative
connotations. (3) It was not until the mid-1950s
that the term greenhouse effect was coupled
with concern over climate change. (4) And in
recent decades, we often hear about the
greenhouse effect in somewhat negative terms.
(5) The negative concerns are related to the
possible impacts of an enhanced greenhouse
effect. (6) However, it is important to remember
that without the greenhouse effect, life on earth
as we know it would not be possible.
(7) While the earth's temperature is dependent
upon the greenhouse-like action of the
atmosphere, the amount of heating and cooling
are strongly influenced by several factors just as
greenhouses are affected by various factors.
(8) In the atmospheric greenhouse effect, the
type of surface that sunlight first encounters is
AT
the most important factor. (9) Forests,
grasslands, ocean surfaces, ice caps, deserts, and
cities all absorb, reflect, and radiate radiation
differently. (10) Sunlight falling on a white
glacier surface strongly reflects back into space,
resulting in minimal heating of the surface and
lower atmosphere. (11) Sunlight falling on a dark
desert soil is strongly absorbed, on the other
D
hand, and contributes to significant heating of
the surface and lower atmosphere. (12) Cloud
cover also affects greenhouse warming by both
reducing the amount of solar radiation reaching
the earth's surface and by reducing the amount
SE
of radiation energy emitted into space.
(13) Scientists use the term albedo to define the
percentage of solar energy reflected back by a
surface. (14) Understanding local, regional, and
global albedo effects is critical to predicting
global climate change.
Sera Gazı Etkisi
(1) Atmosfer bilimciler ‘sera gazı etkisi’ terimini
ilk kez 1800’lerin başlarında kullandılar. O
yıllarda, bu terim atmosferik küresel gazların
doğal bir şekilde meydana gelen fonksiyonlarını
betimlemek için kullanılırdı ve herhangi bir
olumsuz yan anlama sahip değildi. (3) Sera etkisi
teriminin iklim değişikliğiyle ilgili endişeler ile
bağlantılı olarak kullanılmaya başlanması ancak
Y
1950’li yılların başında gerçekleşti. (4) Ve son
yıllarda, sera etkisi ile ilgili duyduklarımız bir
şekilde olumsuz terimler içeriyor. (5) Olumsuz
beklentiler artan sera gazı etkisinin muhtemel
BA
etkileri ile ilgilidir. (6) Fakat, Sera Gazı etkisi
olmasa şu anda bildiğimiz anlamda bir hayatın
yeryüzünde olamayacağını unutmamak gerekir.
(7) Yeryüzünün sıcaklığı atmosferin sera gazlarına
benzer hareketine bağlı olsa da, nasıl sera gazları
çeşitli faktörlerden etkileniyorsa, ısınma ve
soğuma miktarı da aynı şekilde çeşitli faktörlerden
güçlü şekilde etkilenirler.
(8) Atmosferik sera gazı etkisinde, güneşin ilk
karşılaştığı yüzeyin türü en önemli faktördür. (9)
Ormanlar, çayırlar, okyanus yüzeyleri, buzullar,
çöller ve şehirlerin hepsi radyasyonu farklı şekilde
yayar ve yansıtırlar. (10) Beyaz bir buzul
yüzeyine düşen güneş ışığı, yüzeyin ve atmosferin
alt kısmının asgari ölçüde ısınmasına yol açacak
şekilde, kuvvetli bir şekilde uzaya geri yansır. (11)
Öte yandan, koyu renkli çöl toprağına düşen güneş
ışığı kuvvetli bir şekilde soğurulur ve yüzeyin ve
atmosferin alt kısmının önemli derecede
ısınmasına katkıda bulunur. (12) Bulut örtüsü de
hem dünya yüzeyine ulaşan güneş ışınımını
azaltarak hem de uzaya salınan radyasyon enerjisi
miktarını azaltarak sera gazı ışınımını etkiler.
(13) Bilim insanları albedo terimini bir yüzey
tarafından geri yansıtılan güneş enerjisi yüzdesini
tanımlamak için kullanırlar. (14) Yerel, bölgesel ve
küresel albedo etkilerini anlamak küresel iklim
değişikliğiyle ilgili öngörüde bulunmak için kritik
bir öneme sahiptir.
 Albert Einstein
(1) Albert Einstein (1879 – 1955) was a German-born
theoretical physicist who developed the theory of
general relativity, effecting a revolution in physics. (2)
For this achievement, Einstein is often regarded as the
father of modern physics and one of the most prolific
intellects in human history. (3) He received the 1921
Nobel Prize in Physics "for his services to theoretical
physics and especially for his discovery of the law of the
photoelectric effect". (4) The latter was pivotal in
establishing quantum theory within physics.
(5) Near the beginning of his career, Einstein thought
that Newtonian mechanics was no longer enough to
BA
reconcile the laws of classical mechanics with the laws of
the electromagnetic field. (6) This led to the
development of his special theory of relativity. (7) He
realized, however, that the principle of relativity could
also be extended to gravitational fields, and with his
subsequent theory of gravitation in 1916, he published a
paper on the general theory of relativity. (8) He
continued to deal with problems of statistical mechanics
and quantum theory, which led to his explanations of
particle theory and the motion of molecules. (9) He also
AT
investigated the thermal properties of light which laid
the foundation of the photon theory of light. (10) In 1917,
Einstein applied the general theory of relativity to model
the structure of the universe as a whole.
(11) He was visiting the U.S.A. when Adolf Hitler came to
power in 1933, and did not go back to Germany, where
he had been a professor at the Berlin Academy of
Sciences. (12) He settled in the U.S., becoming a citizen in
D
1940. (13) On the eve of World War II, he helped alert
President Franklin D. Roosevelt that Germany might be
developing an atomic weapon, and recommended that
the U.S. begin similar research; this eventually led to
SE
what would become the Manhattan Project. (14) Einstein
was in support of defending the Allied forces, but largely
denounced using the new discovery of nuclear fission as
a weapon. (15) Later, together with Bertrand Russell,
Einstein signed the Russell–Einstein Manifesto, which
highlighted the danger of nuclear weapons. (16) Einstein
was affiliated with the Institute for Advanced Study in
Princeton, New Jersey, until his death in 1955.
(17) Einstein published more than 300 scientific papers
along with over 150 non-scientific works. (18) His great
intelligence and originality have made the word
"Einstein" synonymous with genius.
Albert Einstein
(1) Albert Einstein (1879 – 1955) fizik alanında devrime
yol açan genel izafiyet teorisini geliştiren Almanya
doğumlu teorik fizikçiydi. (2) Bu başarısından dolayı,
Einstein sıklıkla modern fiziğin babası ve insanlık
tarihinin en üretken akıllarından biri olarak kabul
edilmektedir. (3) “Teorik fiziğe yaptığı hizmetlerden ve
özellikle de fotoelektrik etki kanununu keşfinden” dolayı
1921 Nobel Fizik Ödülü’nü aldı. (4) Bunlardan ikincisi
fizik içinde kuantum teorisini oluşturmak için hayati
Y
öneme sahipti.
(5) Kariyerinin başlarına yakın, Einstein Newton
Mekaniğinin elektromanyetik alan kanunları ile klasik
mekanik kanunlarını uzlaştırmak için yeterli olmadığını
düşünüyordu. (6) Bu onun özel izafiyet teorisini
geliştirmesine zemin hazırladı. (7) Bununla birlikte,
izafiyet prensibinin yerçekimi ile ilgili sahaları
kapsayacak şekilde genişletilebileceğinin farkına vardı
ve sonraki teorisi olan yer çekimi teorisiyle birlikte
1916 yılında genel izafiyet teorisi hakkında bir makale
yayınladı. (8) istatistiksel mekaniğin ve kuantum
teorisinin problemleriyle ilgilenmeye devam etti ki bu
(çalışmalar) moleküllerin hareketi ve partikül teorisi ile
ilgili açıklamalarının zeminini hazırladı (9) Işığın foton
teorisinin temelini oluşturan ışığın termal özelliklerini
de araştırdı. (10) 1917 yılında, genel izafiyet teorisini
evrenin yapısının bir bütün olarak modellenmesi için
kullandı.
(11) 1933 yılında Adolf Hitler iktidara geldiğinde
ABD’yi ziyaret etmekteydi ve Berlin Bilimler
Akademisinde bir profesör olduğu Almanya’ya geri
dönmedi. (12) 1940 yılında Amerikan vatandaşı olarak
oraya yerleşti. (13) II. Dünya Savaşı’nın hemen
öncesinde Almanların bir atom bombası geliştiriyor
olabileceği konusunda Başkan Franklin D. Roosevelt’in
uyarılmasına yardımcı oldu ve ABD’nin de benzer bir
araştırma başlatmasını tavsiye etti; bu nihayetinde
Manhattan Projesi halini alacak olan projenin yolunu
açtı. (14) Einstein Müttefik Kuvvetlerin savunulmasını
destekliyordu, nükleer füzyonun bir silah olarak
kullanılmasının büyük ölçüde karşısındaydı. (15) Daha
sonra, Bertrand Russell ile birlikte, Einstein nükleer
silah tehlikesinin altını çizen Russell–Einstein Manifesto
’sunu imzaladı. (16) Einstein 1955 yılında ölene dek
Princeton, New Jersey’deki İleri Araştırma Enstitüsü’ne
bağlıydı.
(17) Einstein 150’den fazla bilimsel olmayan
çalışmalarıyla birlikte 300’den fazla bilimsel makale
yayımladı. (18) Onun muhteşem zekâsı ve özgünlüğü
“Einstein” kelimesini deha ile eş anlamlı bir hale getirdi.
 BOWHEAD WHALES Grönland Balinası
(1) Until now, scientists thought that bowhead
(1) Şu ana dek, biliminsanları Grönland
whales had a longevity of 80 to 100 years—about balinalarının – insanlarınki ile nerdeyse aynı
the same as humans. (2) But that was before the olan - 80 ila 100 yıllık bir yaşam süresine sahip
Inupiat people of northern Alaska discovered olduklarını düşünüyorlardı. (2) Fakat bu kuzey

evidence to the contrary. (3) After recent hunts, Alaska’daki Inupiat halkının aksini gösteren
deliller bulmasından önceydi. (3) Son
they found six ancient ivory and stone harpoon

points embedded in the blubber of four whales.
(4) How could that be? (5) Native Alaskan
Y
zamanlardaki avlardan sonra, altı eski fildişi ve
taş zıpkın ve dört balinanın yağına gömülü taş
zıpkın uçları buldular. (4) Bu nasıl olabilir di?

BA
whalers had used only steel harpoons since the (5) Alaskanın yerlisi balina avcıları 1800’lerden
1800s! beri sadece çelik zıpkınlar kullanmışlardı.

(6) Scientific researchers were amazed but (6) Bilimsel araştırmacılar hayret içindeydiler

skeptical. (7) So, to determine ages, they studied
the lenses of the whales’ eyes. (8) Changes in
amino acids revealed that three whales were
between 135 and 172 years old. (9) The fourth
AT
whale appeared to have been 211 when it was
killed! (10) These findings established whales as
fakat şüphe duyuyorlardı. (7) Bu nedenle
yaşlarını belirlemek için, balinaların göz
lenslerini incelediler. (8) Amino asidlerdeki
değişimler üç balinanın 135 ile 172 yaşları
arasında olduklarını ortaya koydu. (9) Dördüncü
balinanın öldürüldüğünde 211 yaşında olduğu
ortaya çıktı. (10) Bu bulgular balinaları dünyada

the longest-living mammals on Earth. (11) en uzun süre yaşayan memeliler olduğunu tespit
ettiler. (11) Yaşları ile ilgili ilk değerleri
Further tests on the bowheads’ bones and skin
doğrulamak için Grönland balinalarının
are being conducted to verify the initial
kemikleri ve derisi üzerinde ileri testler
D

estimates of age. (12) If the results are yapılıyor. (12) Eğer bu sonuçlar doğrulanırsa,
confirmed, we will know that some whales that bugün canlı olan bazı balinaların Amerikan İç
are alive today were swimming around the arctic Savaşı esnasında – ve ya belki de Thomas
SE

seas during America’s Civil War—or perhaps
even when Thomas Jefferson was president!
(13) Bowhead whales, each weighing 80 to 110
tons and measuring 50 to 60 feet in length, bear
distinguishing white markings on their front
lower jaws. (14) There are thought to be 8,000 to
12,000 bowheads in existence. (15) The bowhead
Jefforson başkanken – kutup denizleri etrafında
yüzmekte olduğunu biliyor olacağız.
(13) Her biri 80 ile 110 ton gelen ve 15 ile 18
metre uzunluğunda olan, Grönland balinaları ön
alt çenelerinde ayırıcı beyaz işaretler taşır. (14)
Mevcut 8000 ile 12000 arası Grönland balinası
olduğu düşünülmektedir. (15) Grönland balinası
soyu tehlike altında olan türler listesindedir.

is listed as an endangered species.

 Thinking of others
(1) There was once a man called Ali who was
travelling home with his friends through a hot,
dry land. (2) It was the hottest month of the
summer. (3) On their way they met a poor
stranger, dressed in rags. (4) He was hungry
and thirsty and had no money. (5) He asked if
he could join them. (6) The travelers felt sorry
for him. (7) They welcomed him, gave him a
drink and continued their journey through the
desert.
(8) It was not long before they lost their way.
The sun beat down even harder. (9) he ground
became more sandy and dusty. (10) There
were no rivers or springs in sight. (11) There
were no water wells nearby. (12) Soon their
water began to run out. (13) The situation was
bad. (14) They decided that the only way to
survive was to ration the water that was left
between them. (15) Each day, each person
drank just one small cupful when they stopped
for the night.
(16) One evening, when it was Ali's turn to
AT
drink, he noticed the stranger staring at him.
(17) He immediately turned to the water-
carrier and said to him, 'Give my water to my
brother, the stranger.' (18) The stranger
drank Ali's share of the water, for he was very
thirsty. (19) Ali had nothing to drink.
(20) The next day the same thing happened
again. (21) The stranger drank the water and
D
Ali had none. (22) Day after day it happened
and each day Ali gave the stranger his water.
(23) Each day Ali became weaker and weaker.
(24) One morning, the stranger called Ali to tell
him it was time to get up and get on his camel.
SE
(25) 'Get up, Ali. We are not far from water
now. Soon you will be able to drink as much
water as you like,' he said. (26) Ali's friends
looked at the stranger curiously. (27) 'How do
you know we are not far from water?' they
asked. (28) The stranger smiled. He picked Ali
up and put him on a camel. (29) 'Follow me,' he
told Ali's friends. (30) They walked for a few
kilometres. (31) Then they stopped in
astonishment. (32) The stranger had repaid
Ali's kindness. (33) He had led them to an
oasis.
Başkalarını düşünmek
(1) Bir zamanlar Ali isimli sıcak ve kuru bir
ülkede eve gitmek için arkadaşları ile seyahat
etmekte olan bir adam vardı. (2) Yazın en sıcak
ayıydı. (3) Yolları üzerinde paçavralar içinde
fakir bir yabancıya rastladılar. (4) Açtı,
susamıştı ve parası yoktu. (5) (Yabancı) Onlara
katılıp katılamayacağını sordu. (6) Yolcular
Y
onun için üzüldüler. (7) Onu iyi karşıladılar ve
ona içecek verdiler ve çöldeki seyahatlerine
devam ettiler.
(8) Çok geçmeden yollarını kaybettiler. Güneş
daha da sıcak ve yakıcıydı. (9) Zemin daha da
BA
kumlu ve tozlu hale gelmişti. (10) Görünürde
Irmak ya da su kaynağı da yoktu. (11)
Yakınlarda su kuyusu da yoktu. (12) Kısa süre
içinde suları tükenmeye başladı. (13) Durum
kötüydü. (14) Hayatta kalmanın tek yolunun
geri kalan suyu aralarında paylaşmak
olduğuna karar verdiler. (15) Her gün, her biri,
gece durduklarında, sadece ufak bir bardak
dolusu su içiyordu.
(16) Bir gece, su, içme sırasının Ali’de
olduğunda, Ali yabancının kendine bakmakta
olduğunun farkına vardı. (17) Hemen su
kabına yöneldi ve ona “suyumu yabancı
kardeşime veriyorum” dedi. (18) Yabancı çok
susamış olduğundan dolayı Ali’nin payını içti.
(19) Ali’nin içecek hiçbir şeyi yoktu.
(20) Sonraki gün aynı şey yine oldu. (21)
Yabancı suyu içti ve Ali’nin hiç içmedi. (22)
Günden güne aynı şey oldu ve Ali suyunu
yabancıya verdi. (23) Her gün Ali biraz daha
zayıflıyordu.
(24) Bir sabah yabancı Ali’ye kalkma zamanı
olduğunu ve deveye binmesini söyledi. (25)
“Kalk Ali, şu an sudan çok uzakta değiliz. Kısa
süre içinde istediğin kadar su içebileceksin,’
dedi. (26) Ali’nin arkadaşları merak içinde
yabancıya bakıyorlardı. (27) ‘Sudan çok uzak
olmadığımızı nasıl bilebilirsin?’ diye sordular.
(28) Yabancı gülümsedi. Ali’yi kaldırdı ve bir
deveye oturttu. (29) ‘Beni takip edin’ dedi
Ali’nin arkadaşlarına. (30) Birkaç kilometre
yürüdüler. (31) Daha sonra, şaşkınlık içinde
durdular. (32) Yabancı Ali’nin iyiliğinin
karşılığını ödemişti. (33) Onları bir vahaya
getirmişti.
 Water Pollution
(1) Dirty water can be dangerous to drink and can
make people ill. (2)It can damage the environment
and animals and fish. (3)What do you think causes
water pollution?
Rubbish: (4) People often throw rubbish into rivers.
(5) This makes the river look horrible and affects the
lives of birds and fish.
Sewage: (6) We all need to get rid of waste materials
from our bodies. (7) Sewage is human and animal
waste. (8) In many places untreated sewage goes
straight into rivers, lakes or seas. (9) Too much
sewage kills fish and other water life. It can make the
water unsafe for drinking, washing or swimming.
Farm chemicals: (10) Farmers use chemicals to kill
insect pests and weeds. (11) These chemicals are
poisonous to animals and humans too. (12) If the
chemicals get into the water, they make it unsafe.
(13) Farmers also use fertilizers to make their crops
grow better. (14) The fertilizers get washed into
rivers, streams and lakes. (15) They can cause water
plants to grow too quickly. (16) The plants then
block out the sunlight. (17) The oxygen in the water
AT
is used up too quickly, and the animals that live in the
water die.
Oil: (18) Oil is an important source of energy but it
can also cause pollution. (19) If it is spilt while
lorries or ships are transporting it, plants and animals
die. (20) For example, birds get covered in oil and
they are unable to fly, and their feathers no longer
protect them from the cold.
D
Factory waste: (21) Factories often pump waste
liquid into sewers and rivers. (22) This may contain
dangerous chemicals, which could harm plants,
animals, fish and humans. (23) Some factories filter
or clean the waste before it goes into sewers or rivers.
SE
(24) This helps to keep the environment cleaner.
Acid rain : (25) Smoke and gases from factories and
cars mix with water vapour in the air and cause
pollution. (26) When the water vapour falls to the
ground as rain, the chemicals in the smoke and fumes
are mixed in with the rain. (27) This is called acid
rain. It can kill trees and plants, fish and animals.
Su Kirliliği
(1) Kirli suyun içilmesi tehlikeli olabilir ve insanları
hasta edebilir. (2) Çevreye, hayvanlara ve balıklara
zarar verebilir. (3) Su kirliliğine neyin yol açtığını
düşünüyorsunuz?
Çöp: (4) İnsanlar sıklıkla çöplerini nehirlere fırlatırlar.
(5) Bu ırmağın korkunç görünmesine sebep olur ve
balıkların ve kuşların hayatını etkiler.
Lağım Suyu: (6) Hepimiz vücudumuzdaki atık
Y
maddelerden kurtulmak zorundayız. (7) Lağım insan
ve hayvan atığıdır. Pek çok yerde arıtılmamış lağım
suyu doğrudan ırmaklara, göllere ve denizlere gider.
(8) Çok fazla lağım suyu balıkları ve diğer su hayatını
öldürür. (9) Suları içmek, bir şeyler yıkamak ve
BA
yüzmek için güvenilmez hale getirir.
Çiftlik Kimyasalları: (10) Çiftçiler böcekleri,
haşereleri ve zararlı otları öldürmek için kimyasal
maddeler kullanırlar. (11) Bu kimyasallar insan ve
hayvanlar için de zehirlidirler. (12) Eğer kimyasallar
suya karışırsa, suyu güvensiz hale dönüştürürler. (13)
Çiftçiler ürünlerin daha iyi büyümesi için de gübre
kullanırlar. (14) Gübreler akan sularla birlikte ırmak,
dere ve göllere karışır. (15) Su bitkilerinin çok çabuk
büyümesine sebep olabilirler. (16) O durumda bitkiler
güneş ışığını bloke ederler. (17) Suyun içindeki oksijen
çok çabuk tüketilir, ve suyun içinde yaşayan hayvanlar
ölür.
Petrol: (18) Petrol önemli bir enerji kaynağıdır fakat
kirliliğe de sebep olabilir. (19) Eğer kamyonlar ve
gemilerce taşınırken kazara dökülürse, bitkiler ve
hayvanlar ölür. (20) Örneğin, kuşlar petrole bulanırlar
ve uçamazlar ve tüyleri artık onları soğuktan
koruyamaz.
Fabrika Atıkları: (21) Fabrikalar çoğu kez atık suları
lağımlara ve ırmaklara pompalarlar. (22) Bu bitkilere,
hayvanlara, balık ve insanlara zararı dokunabilecek
olan tehlikeli kimyasalları içerebilir. (23) Bazı
fabrikalar lağıma ya da ırmağa girmeden önce atık
suları filtrelerler. (24) Bu çevrenin daha temiz
tutulmasına yardımcı olur.
Asit Yağmuru: (25) Arabalardan ve fabrikalardan
kaynaklanan duman ve gazlar havadaki su buharı ile
karışır ve hava kirliliğine yol açar. (26) Su buharı
yeryüzüne yağmur olarak düştüğünde, duman ve pis
kokulu gazlardaki kimyasallar yağmurun içine karışmış
durumdadır. Buna asit yağmuru denir. (27) Bu ağaçları
ve bitkileri, balıkları ve hayvanları öldürebilir.
 William Shakespeare
(1) William Shakespeare is the most famous writer in
the world. (2) He wrote many plays. (3) William
Shakespeare was born in Stratford, in England, in
1564, over four hundred years ago. (4) He came from
a wealthy family but when he was fifteen, William's
father lost all his money. (5) William was not able to
stay on at school so he left and got a job. (6) At
eighteen he met and fell in love with Anne Hathaway.
(7) They got married and soon started a family of
their own.
(8) At that time, theatres began to open in London.
(9) William decided to move to London and soon
found work as an actor. (10) Actors often helped to
write the plays as well as act them. (11) That was
how William discovered that he was good at writing.
(13 At that time, England was a powerful country
with a powerful navy. (13) Explorers sailed round
the world and brought back stories of adventures
and new discoveries. (14) This gave William lots of
ideas for his plays. (15) Queen Elizabeth loved music,
poetry and plays. (16) In fact, she Iiked William's
plays so much that she asked him to write one
specially for her.
AT
(17) In those days the stage was in the middle and the
audience stood all round it. (18) If people didn't like
the play, they threw things like rotten tomatoes at
the actors! (19) Luckily the crowds loved William's
plays. (20) His plays were very exciting. (21) They
made people think about the right and wrong ways
to behave. (22) He wrote about important things like
good and evil, love and hate.
D
(23) William always worked very hard. (24) He and
his friends built their own theatre, called 'The Globe'
in London. (25) He soon became rich and famous.
(26) William Shakespeare wrote poems as well as
plays. (27) Most of his poems were about love. (28)
SE
Some of them were very long. (29) Altogether he
wrote 154 poems.
(30) When he was fifty, William decided it was time
to leave London. (31) He bought a big house in
Stratford for his family and went to live there. (32)
He died in 1616 when he was fifty-two years old.
(33) William Shakespeare left money to help the poor
and to help his actor friends. (34) A statue was put
up in memory of him. (35) You can still see his statue
today and visit the place where he was born.
William Shakespeare
(1) William Shakespeare dünyanın en ünlü
yazarıdır. (2) Çok sayıda oyun yazmıştır. (3)
William Shakespeare İngiltere’de Stratford’da dört
yüz yıl önce, 1564 yılında doğdu. (4) Zengin bir
alileden geliyordu fakat 15 yaşında William’ın
babası bütün parasını kaybetti. (5) William kulda
kalmaya muktedir değildi ve bu nedenle okul bu-
ıraktı ve bir işe girdi. (6) 16 yaşında Anne Hataway
ile tanıştı ve ona aşık oldu. (7) Evlendiler ve kısa
Y
süre sonra kendi ailelerini oluşturdular.
(8) O zamanlar, Londra’da tiyatrolar açılmaya
başlamıştı. (9) William Londra’ya taşınmaya karar
verdi ve kısa süre içinde oyuncu olarak iş buldu.
(10) Çoğu kez oyuncular hem oyunu sahneliyor
BA
hem de oyunların yazılmasına yardımcı
oluyorlardı. (11) William’ın yazım konusunda iyi
olduğunu keşfetmesi böyle oldu.
(12) O zamanlar, İngiltere güçlü donanması ile
birlikte kudretli bir ülkeydi. (13) Kâşifler dünya
etrafında gemilerle seyahat ediyor ve geriye yeni
keşifler ve maceralarla ilgili hikâyelerle
dönüyorlardı. (14) Bu William’a oyunları için bir
sürü fikir verdi. (15) Kraliçe Elizabeth müzik, şiir
ve oyunları severdi. (16) Aslında, William’ın
oyunlarını o kadar sevdi ki oyunlardan birini
özellikle onun için yazmasını istedi.
(17) O günlerde sahne ortadaydı ve seyirciler onun
etrafında oturuyorlardı. (18) İnsanlar oyunu
sevmezse, çürük domates gibi şeyleri aktörlere
fırlatırlardı. (19) Bereket versin ki seyirciler
William’ın oyunlarını sevdiler. (20) Onun oyunları
çok heyecan vericiydi. (21) Onlar insanları doğru ve
yanlış davranış şekilleri konusunda düşünmeye itti.
(22) İyilik ve kötülük, sevgi ve nfret gibi önemli
konular hakkında yazdı.
(23) William daima sıkı çalıştı. (24) O ve
arkadaşları Londra’da Globe isimli kendi
tiyatrolarını inşa ettiler. (25) Kısa süre sonra
zengin ve ünlü oldu.
(26) William Shakespeare hem şiirler hem de
oyunlar yazdı. (27) Şiirlerinin çoğu aş üzerineydi.
(28) Bazıları çok uzundu. (29) Tamamıyla 154 şiir
yazdı.
(30) Elli yaşına geldiğinde, Londra’dan ayrılmanın
vakti geldiği düşündü. (31) Stratford’da ailesi için
büyük bir ev aldı ve orada yaşamaya gitti. (32)
1616 yılında 52 yaşında vefat etti.
(33) William Shakespeare fakirlere ve aktör
arkadaşlarına yardım etmek için para bıraktı. (34)
Onun anısına bir heykeli dikildi. (35) Bugün bile
onun heykelini görebilir ve doğduğu yeri ziyaret
edebilirsiniz.
 INFLATION
(1) In economics, inflation is a rise in the
general level of prices of goods and services in
an economy over a period of time. (2) When the
general price level rises, each unit of currency buys
fewer goods and services. (3) Consequently,
inflation also reflects erosion in the purchasing
power of money (a loss of real value in the internal
medium of exchange and unit of account in the
economy). (4) A chief measure of price inflation is
the inflation rate, which means the annualized
percentage change in a general price index .
(5) Inflation's effects on an economy are various
and can be simultaneously positive and negative.
(6) Negative effects of inflation include a decrease
in the real value of money and other monetary
items over time. (7) Uncertainty over future
inflation may discourage investment and savings,
and high inflation may lead to shortages of goods if
consumers begin hoarding out of concern that
prices will increase in the future. (8) Positive effects
include ensuring central banks can adjust nominal
interest rates (intended to mitigate recessions), and
encouraging investment in non-monetary capital
projects.
AT
(9) Economists generally agree that high rates of
inflation and hyperinflation are caused by an
excessive growth of the money supply. (10) Views
on which factors determine low or moderate rates
of inflation are more varied. (11) Low or moderate
inflation may be attributed to fluctuations
in real demand for goods and services, or changes
in available supplies such as during scarcities, as
well as to growth in the money supply. (12)
However, the consensus view is that a long
D
sustained period of inflation is caused by money
supply growing faster than the rate of economic
growth.
(13) Today, most economists favor a low, steady
rate of inflation. (14) Low (as opposed to zero
SE
or negative) inflation reduces the severity of
economic recessions. (15) It enables the labor
market to adjust more quickly in a downturn, and
reduces the risk that a liquidity
trap prevents monetary policy from stabilizing the
economy. (16) The task of keeping the rate of
inflation low and stable is usually given
to monetary authorities. (17) Generally, these
monetary authorities are the central banks that
control monetary policy through the setting
of interest rates, through open market operations,
and through the setting of banking reserve
requirements.
ENFLASYON
(1) Ekonomi biliminde, enflasyon bir ekonomide belli
bir süre içindeki mal ve hizmetlerin genel fiyat
seviyesindeki artıştır. (2) Genel fiyat seviyesi artınca,
her bir nakit para birimi daha az mal ve hizmet satın
alır. Sonuç olarak, enflasyon paranın satın alma
gücündeki (iç değişim aracının değerinde ve
ekonomideki hesap birimindeki gerçek değer kaybı)
aşınmayı da yansıtır. (4) Fiyat enflasyonunun başlıca
ölçütlerinden biri, genel fiyat indeksindeki yıllık
Y
değişim oranı anlamına gelen enflasyon oranıdır
(5) Enflasyonun bir ekonomi üzerindeki etkileri
çeşitlidir ve aynı anda hem olumlu hem de olumsuz
olabilir. (6) Enflasyonun olumsuz etkileri paranın
BA
gerçek değerinde ve diğer para ile ilgili birimlerde
zaman içinde azalmayı içerir. (7) Gelecekteki
enflasyondaki belirsizlik yatırım ve birikim heveslerini
kırabilir ve yüksek enflasyon eğer müşteriler fiyatların
gelecekte de artacağı kaygısına kapıldıklarından dolayı
stok yapmaya başlarlarsa mal kıtlığına sebep olabilir.
(8) Olumlu etkileri merkez bankasının nominal faiz
oranlarını ayarlayabilmesini teminat altına alması
(durgunluğu yatıştırmak amaçlı) ve parasal olmayan
kapital projelere yatırımları teşvik etmesidir.
(9) Ekonomistler yüksek enflasyon oranlarının ve
hierenflasyonun para miktarındaki aşırı büyümeden
kaynakladığı konusunda hem fikirdirler. (10) Düşük
ya da orta seviyeli enflasyonu belirleyen faktörler
hakkındaki görüşler daha çeşitlidir. (11) Düşük ya da
orta seviye enflasyon mal ve hizmetlere olan talepteki
dalgalanmalara ya da hem para miktarındaki artışa
hem de kıtlık zamanlarında olduğu gibi ulaşılabilen
malzemelerdeki değişimlere dayandırılabilir. (12)
Bununla birlikte, üzerinde hem fikir olunan görüş,
uzun süre devam eden enflasyon süresinin para
miktarının ekonomik büyüme oranından daha hızlı
gelişmesinden kaynaklandığıdır.
(13) Bugün, çoğu ekonomist düşük, sabit bir enflasyon
oranını yeğlerler. (14) Düşük (sıfır ya da eksi
enflasyonun aksine) enflasyon ekonomik durgunluğun
şiddetini azaltır. (15) İş gücü piyasasının bir ekonomik
darboğaz döneminde daha çabuk ayarlanmasına
olanak tanır ve bir likidite tuzağının para
politikalarının ekonomiyi dengeye oturtmasına engel
olması riskini azaltır. (16) Enflasyon oranını düşük ve
istikrarlı tutmak görevi genellikle mali otoritelere
verilir. (17) Genellikle, bu mali otoriteler faiz
oranlarını ayarlayarak, pazar operasyonlarını
başlatarak ve banka reserv gereksinimlerini
ayarlayarak para politikalarını kontrol eden merkez
bankalarıdır.
 2011-ÜDS Sonbahar/İNG-Sos.Bil.
(1) Since its economic reform began in
1978, China has gone from being a poor
developing country to the second-largest
economy in the world. (2) It has also
emerged from isolation to become a political
superpower. (3) Its meteoric rise has been
one of the most important global changes of
recent years. (4) However, when it comes to
science and technology, most people think
of China as being stuck in the past and only
visualize a country with massive steelworks
and vast smoking factories. (5) That may
have been true a few years ago, but it is no
longer the case. (6) Very quietly, China has
become the world’s second largest producer
AT
of scientific knowledge, surpassed only by
the US, a status it has achieved at an awe-
inspiring rate. (7) If it continues on its current
trajectory, China will overtake the US before
2020 and the world will look very different as
a result. (8) The historical scientific
D
dominance of North America and Europe will
have to adjust to a new world. (9) In the
West, people are largely familiar with
research systems in which money, people,
SE
and output stay roughly the same from year
to year. (10) Research spending in Europe
and North America has outpaced economic
growth since 1945, but not by a dramatic
amount. (11) Not so with China.
2011-ÜDS Sonbahar/İNG-Sos.Bil.
(1) 1978 yılında ekonomik reformu
başladığından bu yana, Çin gelişmekte olan
fakir bir ülkeden dünyadaki en büyük ikinci
ekonomi haline dönüştü. (2) İzolasyondan
Y
çıkarak politik bir süper güç halini de aldı. (3)
Göz kamaştırıcı yükselişi son zamanların en
önemli küresel değişimlerinden biridir. (4)
Bununla birlikte, bilim ve teknolojiye gelince,
BA
çoğu insan Çin’i geçmişe takılıp kalmış olarak
düşünür ve devasa çelik yapılara ve bacaları
tüten çok büyük fabrikalara sahip bir ülkeyi
gözleri önüne getirirler. (5) Bu birkaç sene
öncesi doğru olabilir, fakat artık durum bu
değil. (6) Çok sessiz bir şekilde, Çin sadece
Amerika tarafından geçilebilen, en büyük
ikinci bilimsel bilgi üreticisi olmayı başardı,
bu insanı çok etkileyen bir hızla ulaştığı bir
statüydü. (7) Mevcut yörüngesinde devam
ederse, Çin 2020’den önce ABD’yi geçecek ve
bunun sonucunda dünya çok farklı
görünecek. (8) Kuzey Amerika ve Avrupa’nın
tarihsel bilimsel hakimiyeti kendini yeni bir
dünyaya alıştırmak zorunda kalacak. (9)
Batıda, insanlar para, insanlar ve sonucun
kabaca geçen yıl kadar kaldığı bir araştırma
sistemine büyük ölçüde aşinadırlar. (10)
Avrupa ve Kuzey Amerika’daki araştırma
harcamaları 1945 yılından beri ekonomik
büyümeyi geçmiştir, fakat bu dramatik
miktar değildir. Çin’de durum böyle değildir.
 2010 - ÜDS Sonbahar / İNG-Sağ. Bil.
(1) Many drugs, whether prescribed or
abused, affect the nervous system. (2)
While about 25% of all prescribed drugs
are taken to alter psychological
conditions, almost all the commonly
abused drugs affect mood. (3) In
particular, levels of serotonin and
dopamine are thought to influence
mood. (4) For example, when excessive
amounts of norepinephrine are released,
people feel energetic and stimulated,
whereas low concentrations of this
neurotransmitter reduce anxiety. (5)
Habitual use of almost any mood-
altering drug can result in psychological
dependence, in which the user becomes
emotionally dependent on the drug. (6)
When deprived of it, the user craves the
feeling of euphoria (well-being) that the
drug induces. (7) Some drugs induce
AT
tolerance after several weeks. (8) This
means that response to the drug
decreases, and greater amounts are
required to obtain the desired effect. (9)
Tolerance often occurs because the liver
cells are stimulated to produce more of
the enzymes that metabolize and
inactivate the drug. (10) Use of some of
the drugs, such as heroin, tobacco, and
D
alcohol, may also result in addiction
(physical dependence), in which
physiological changes occur that make
the user dependent on the drug. (11)
SE
Addiction can also occur because certain
drugs, such as morphine, have
components similar to substances that
body cells normally manufacture on
their own. (12) The continued use of
such a drug causes potentially dangerous
physiological effects.
2010 - ÜDS Sonbahar / İNG-Sağ. Bil.
(1) Reçetelenmiş ya da yanlış kullanılan
pek çok ilaç sinir sistemini etkiler. (2) Her
ne kadar reçetelenen tüm ilaçların yaklaşık
%25’i psikolojik durumu değiştirmek için
alınsa da, yanlış kullanılan ilaçların
Y
nerdeyse tamamı ruh halimizi etkiler. (3)
Özellikle, serotonin ve dopamine
seviyelerinin ruhsal durumu etkilediği
düşünülmektedir. (4) Örneğin, aşırı
miktarda norepinephrine salgılandığında
BA
insanlar kendilerini enerjik ve uyarılmış
hissederler, oysa bu neurotransmiterin
düşük dozları anksiete (endişeyi) azaltır.
(5) Ruh halini değiştiren neydeyse tüm
ilaçların alışkanlık haline getirilmiş
kullanımları kullanıcının duygusal olarak
ilaca bağlandığı psikolojik bağımlılığa
sebep olur. (6) Ondan mahrum kalınca,
kullanıcı ilacın neden olduğu mutluluk
hissi için yanıp tutuşur. (7) Bazı ilaçlar
haftalar sonra tolerans geliştirir. (8) Bu
ilaca olan tepkinin azaldığı ve arzu edilen
etkiye sahip olmak için daha fazla
miktarda ilaca gerek duyulduğu anlamına
gelir. (9) Tolerans çoğu kez ilacı metabolize
eden ve etkisini ortadan kaldıran enzimleri
daha fazla üretmesi için karaciğer
hücrelerinin uyarılmasından dolayı açığa
çıkar. (10) Eroin, tütün ve alkol gibi bazı
ilaçların kullanımı da kullanıcıyı ilaca
bağımlı hale getiren fizyolojik değişimlerin
ortaya çıktığı bir bağımlılık ile
sonuçlanabilir. (11) Bağımlılık, morfin gibi
belli ilaçların normalde vücut hücrelerinin
kendi başına ürettiği maddelere benzer
bileşenlere sahip olmasından dolayı da
ortaya çıkabilir. (12) Böyle bir ilacın
devamlı kullanımı potansiyel tehlikelere
sahip fizyolojik etkilere sebep olur.
 YDS 2013 NİSAN PARAGRAF (1)
(1) History is one of the few school
subjects commonly mandated in education
systems throughout the world. (2)
Furthermore, the use of history textbooks to
support student learning is an almost
universally accepted practice. (3) However,
the widespread international presence of the
BA
humble history textbook should not
disguise its ideological and cultural
potency. (4) Indeed, essential to
understanding the power and importance of
history textbooks is to appreciate that in
any given culture they typically exist as the
keepers of ideas, values and knowledge. (5)
No matter how neutral history textbooks
AT
may appear, they are ideologically
important, because they often seek to inject
the youth with a shared set of values,
national ethos and an incontrovertible sense
of political orthodoxy. (6 Textbooks stand
as cultural artefacts that embody a range of
D
issues associated with ideology, politics
and values which in themselves function at
a variety of different levels of power, status
and influence. (7) Embedded in history
SE
textbooks are narratives and stories that
nation states choose to tell about
themselves and their relations with other
nations. (8) Typically, they represent a core
of cultural knowledge which future
generations are expected both to assimilate
and support.
(1) Tarih tüm dünyada eğitim sistemlerinde
genellikle zorunlu olan birkaç okul
dersinden biridir. (2) Üstelik öğrencilerin
eğitimini desteklemek için tarih ders
Y
kitaplarının kullanımı nerdeyse evrensel
kabul görmüş bir uygulamadır. (3)
Bununla birlikte, mütevazi tarih ders
kitabının yaygın uluslararası varlığı onun
ideolojik ve kültürel etkisini gizleyemez.
(4) Gerçekten de, tarih ders kitaplarının
önemini ve gücünü anlamak için her hangi
bir kültürde onların bilgi, değer ve
fikirlerin koruyucusu olarak var olduklarını
anlamak gereklidir. (5) Tarih ders kitapları
ne kadar tarafsız gözükürlerse gözüksünler,
ideolojik olarak önemlidirler, çünkü
gençlere ortak değerleri, milli ruhu ve
siyasal görüş duygusunu gençlere empoze
etmeye çabalarlar. (6) Ders kitapları
ideoloji, siyaset ve kendi içlerinde çeşitli
farklı güç, statü ve etki seviyelerinde
işlevler yerine getiren değerlerle
özdeşleştirilen bir dizi meseleyi ihtiva eden
kültürel eserlerdir. (7) Milletlerin
kendilerini anlatmak ve diğer milletlerle
olan ilişkilerini anlatmak için seçtikleri
hikayeler ve öyküler tarih ders kitaplarının
içine yerleştirilmiştir. (8) Tipik olarak,
onlar gelecek nesillerin hem benimsemesi
hem de desteklemesi umulan kültürel
bilginin özünü temsil ederler.
 2010 - ÜDS Sonbahar / İNG-Sos. Bil. 2010 - ÜDS Sonbahar / İNG-Sos. Bil.

(1) The last decade has seen notable changes in disability (1) Son on yıl engellilerle ilgili politikalar konusunda
policy in Europe. (2) Changed assumptions about the gözle görülür değişimlere şahit olmaktadır. (2)

concept of disability have been reflected in the adoption
of new national and pan-European legislation. (3) As a
consequence, the policy which has sought to separate
and segregate people with disabilities in “special
Engellilik kavramına dair değişen sanılar yeni yapılan
ulusal ve Avrupa Birliği’nin ortak kanunlarının bu
konuya adapte edilmesiyle yansıtılmaktadır. (3) Sonuç
olarak, engelli insanları “özel okullarda”, iş gücü
pazarında, oturulacak konut ve ulaşım alanlarında

schools”, labour markets residential accommodation and
transport has, to some degree, and in some countries,
been reconsidered. (4)
Attempts have been made to develop an integrated
Y
diğer insanlardan ayırmaya ve tecrit etmeye çabalayan
politikalar belli ülkelerde, bir dereceye kadar, yeniden
gözden geçirilmektedir. (4) Kabiliyetlerine ya da
engelli olma durumlarına bakılmaksızın iş, hizmet ve

BA
approach, opening up jobs, services and housing to all barınma olanaklarını tüm insanlara açarak,
bütünleşmiş bir yaklaşım geliştirmek için girişimlerde
people irrespective of their ability or disability. (5) A key
bulunulmuştur. (5)Bu yeni yaklaşımın anahtar bir
element of this new approach has been the recognition
unsuru tecrit ve dışlamanın fiziksel ya da zihinsel bir
that segregation and exclusion is not a necessary
engelliliğin sonucunda ortaya çıkmak zorunda
consequence of a physical or intellectual impairment, but
olmadığının fakat engelli insanları yapabilecekleri
the result of conscious policy choices based on false konusundaki yanlış sanılara dayalı bilinçli bir
assumptions about the abilities of the people with politikanın sonucunda ortaya çıktığının farkına
disabilities. (6) The new approach recognizes the role varılmasıdır. (6) Yeni yaklaşım, ayrımcılığın engelli
AT
which discrimination plays in disadvantaging people with insanları dezavantajlı bir duruma sokmadaki rolünün
disabilities and, conversely, how legislation seeks to ve diğer taraftan kanunların engellilere karşı
combat elements of disability discrimination and creates uygulanan ayrımcılık unsurları ile nasıl başa çıkmaya

equality of opportunity for people with disabilities. çalıştığını ve engelli insanlara nasıl eşit imkânlar
yaratılacağının farkındadır.

(1) Although the United States and the Soviet

(1) ABD ve Sovyetler birliği İkinci Dünya Savaşı esnasında
Union became allies during World War II, there
seemed to be little doubt that their opposing müttefik olsalar da, onların zıt ideolojilerinin sonuçta bir savaş
D

ideologies would ultimately produce a cold war. (2) yaratacağına dair en ufak bir şüphe yoktu. (2) Soğuk Savaş
The cold war was a global phenomenon and was
küresel bir olaydı ve açık bir şekilde iki süper gücün politik,
clearly conditioned by the political, economic, and
social aspirations of the two superpowers. (3) ekonomik ve sosyal amaçları tarafından koşullandırılmıştı. (3)
Between 1945 and 1989 Europe became a testing 1945 ve 1989 yılları arasında Avrupa soğuk savaşın kendisini
ground for the cold war itself. (4) The Soviets were
SE

için bir test zemini oldu. (4) Sovyetler, Sovyetler birliğini

convinced that Eastern European buffer states had
to be created to protect the Soviet Union from gelecekteki istilalardan korumak için Doğu Avrupa’da tampon
future invasions. (5) As for the United States, the devletler kurulması gerektiğine inanmıştı. (5) ABD’ye gelince,
Truman Doctrine, Marshall Plan, and NATO were
Truman Doktrini, Marshall Planı ve NATO bütünüyle Rus
all intended to keep Russian ideology within its
own borders. (6) When the cold war came to an ideolojisini kendi sınırları içinde tutmak amacı güdüyordu. (6)
end following the collapse of the Berlin Wall in Kasım 1989’da Belin duvarının yıkılmasını takiben soğuk savaş
November 1989, the Soviet ideology was
sona erince, Sovyet ideolojisi Doğu Avrupa’da artık eski
considered a spent force in Eastern Europe.
etkinliğini kaybetmiş bir güç olarak kabul edildi.
 2010 - ÜDS Sonbahar / İNG-Sağlık. Bil. 2010 - ÜDS Sonbahar / İNG-Sağlık. Bil.

(1) Parkinson ve Alzheimer hastalıkları dünyada pek çok

(1) Parkinson’s and Alzheimer’s diseases are the most
insanı etkileyen yağın hastalıklardır. (2) Yaklaşık olarak,
common diseases which affect many people in the world.
dünyadaki 1 milyon insan hareketlerin yavaşlığı ve
(2) Approximately, 1 million people in the world suffer from
harekete başlamada güçlük çekme ile karakterize edilen
Parkinson’s disease, a motor disorder characterized by
bir kas hastalığı olan Parkinson’dan mustariptir. (3)
difficulty in initiating movements and slowness of
Hastalar çoğu kez maskelenmiş bir yüz ifadesine, yetersiz
movement. (3) Patients often have a masked facial

Y
dengeye ve fleks (bükülmüş) bir duruşa sahiptirler. (4)
expression, poor balance, and a flexed posture. (4) Like
Kafa karışıklığı, hafıza akybı ve çeşitli başka faktörle
Alzheimer’s disease, which is characterized by confusion,
karakterize edilen Alzheimer hastalığı gibi Parkinson
memory loss, and a variety of other symptoms, Parkinson’s
hastalığı da ilerleyenh bir hastalıktır ve yaşla birlikte risk

BA
disease is progressive, and the risk increases with age. (5)
de artar. (5) Parkinson hastalığı vakası 65 yaşında
The incidence of the Parkinson’s disease is about 1% at the
yaklaşık %1, ve 85 yaşındaysa %5’dir. (6) ()Parkinson
age of 65, and about 5% at the age 85. (6) Parkinson’s
hastalığı genetik ve çevresel faktörlerin birleşiminden
disease appears to result from a combination of
kaynaklanıyor gibi gözüküyor. (7) Genetiğin bu konudaki
environmental and genetic factors. (7) Evidence for a
rolünün kanıtı yüksek oranda Parkinson hastalığı
genetic role includes the fact that some families with an
vakasına sahip bazı ailelerin beynin normal fonksiyonları
increased incidence of Parkinson’s disease carry a mutated
için önemli olan bir proteinin mutasyona uğramış bir
form of the gene for a protein which is important in normal
halinin bulunduğu gerçeğini kapsar. ()Parkinson
brain function. (8) The symptoms of Parkinson’s disease
AT
hastalığının belirtileri beyindeki nöronların ölümünden
result from the death of neurons in the mid-brain. (9) As a
kaynaklanır. (9) Sonuç olarak, günümüzde çeşitli tedaviler
result, at present, there is no cure for Parkinson’s disease,
bulguları kontrol almamıza yardımcı olsa da, Parkinson
although various treatments can help control the
hastalığı için bir tedavi yoktur.
symptoms.

(1) Otistik bir kız ya da erkek çocuğuyla birazcık zaman geçiren

(1) Anyone who has spent even a little time with an herhangi bir kişi bu çocukları [diğerlerinden] ayıran davranışlara
autistic boy or girl soon becomes familiar with the aşina olur. (2) Fakat anne babalar ve doktorlar bir bebeğin otizm
D

behaviors that set these children apart. (2) But how olup olmadığını nasıl bilebilirler? (3) Erken teşhisin zor olduğu
do parents and doctors know if a baby has autism?
(3) Early diagnosis has proved difficult, but if it were kanıtlanmıştır, fakat eğer mümkün olursa, çok daha etkin bir
possible, it would lead to much more effective tedaviye zemin hazırlar çünkü çocuk ne kadar gençse beyin
treatment for the younger a child is the more şekillendirilmeye o kadar uygundur. (4) Bu nedenle, bir çocuğun
malleable is the brain. (4) So, the inability to detect
SE

otizm olduğunu çocuk 2 ya da 3 yaşına gelene kadar teşhis

autism until a child is two or three years old is a
terrific disadvantage, as it eliminates a valuable
window of treatment opportunity, when the brain is
undergoing tremendous development.
Researchers, however, are closing in on techniques
that could detect autism in babies as young as six
months and perhaps even at birth. (6) The results of
these new tests are expanding the understanding of
autism and raising hopes for much earlier,
specialized care that could improve a toddler’s
chances for a more normal life as a child, teenager
and adult.
edememek korkunç bir dezavantajdır, çünkü beyin muazzam
gelişimler gösterirken yapılabilecek olan kıymetli bir tedavi
(5) penceresini kapatır. (5) Bununla birlikte, araştırmacılar
bebeklerdeki otizmi altı ay kadar küçükken ve hatta doğum
esnasında algılayacak tekniklere yaklaşıyorlar. (6) Bu yeni
testlerin sonuçları otizm hakkındaki bilgilerimizi genişletiyor ve
yeni, yürüyen bir çocuğun bir çocuk, genç ve yetişkin olarak
daha normal bir hayat sürmesine olanak tanıyan çok daha erken
ve özel bakıma dair umutları artırıyor.
 2010 - ÜDS Sonbahar / İNG-Fen Bil.
(1) Wildfires are an important environmental hazard in
many geographical areas. (2) Those areas most prone
to wildfires have wet seasons followed by dry seasons.
(3) Vegetation that grows and accumulates during the
wet season dries out enough during the dry season to
burn easily. (4) When lightning hits the ground, it
ignites the dry organic material, and a fire spreads
through the area. (5) Actually fires have several effects
on the environment. (6) First, burning frees the
minerals that are locked in organic matter. (7) The
BA
ashes remaining after a fire are rich in potassium,
phosphorus, calcium, and other minerals essential for
plant growth. (8) Thus, vegetation flourishes following a
fire. (9) Second, fire removes plant cover and exposes
the soil, which stimulates the germination of seeds
requiring bare soil, and encourages the growth of shade-
intolerant plants. (10) Third, fire can cause increased
soil erosion because it removes plant cover, leaving the
soil more vulnerable to wind and water.
AT
(1) Commercial logging, mostly for export abroad, accounts
for 21% of tropical deforestation. (2) Most tropical countries
allow commercial logging to proceed at a much faster rate
than is sustainable. (3) For example, in parts of Malaysia,
current logging practices remove the forest almost twice as
fast as the sustainable rate. (4) If this continues, Malaysia
will soon experience shortages of timber and will have to
D
start importing logs. (5) When that happens, Malaysia will
have lost future revenues, both from logging and from
harvesting other forest products, from its newly vanished
forests. (6) Moreover, in addition to commercial logging,
SE
cattle ranching also causes deforestation. (7) In fact,
approximately 12% of tropical rainforest destruction is done
to provide open rangeland for cattle. (8) After the forests are
cleared, cattle can be raised on the land for six to ten years,
after which time shrubby plants take over the range. (9)
Much of the beef raised on these ranches, which are often
owned by foreign companies, is exported to fast-food
restaurants.
2010 - ÜDS Sonbahar / İNG-Fen Bil.
(1) Şiddetli yangınlar pek çok coğrafik bölgede önemli
bir çevre tehlikesidir. Şiddetli yangınlara en eğilimli
bölgeler kendilerinden sonra kuru mevsim gelen yağışlı
mevsimlere sahiptir. (3) Yağışlı dönemde büyüyen ve
biriken bitki örtüsü kurak mevsimde kolayca yanacak
kadar kurur. (4) Zemine bir yıldırım çarptığında bu kuru
Y
organik materyalleri tutuşturur ve yangın tüm bölgeye
yayılır. (5) Aslında, yangının çevre üzerinde birkaç etkisi
vardır. (6) İlkönce, yanma organik maddede hapsolmuş
olan minerallerin açığa çıkmasını sağlar. (7) Bir
yangından geriye kalan küller potasyum, kalsiyum ve
bitkilerin büyümesi için gerekli olan diğer mineraller
bakımından zengindirler. (8) Bu nedenle, bir yangından
sonra bitki örtüsü serpilir. (9) İkinci olarak, yangın bitki
örtüsünü kaldırır ve saf toprağa ihtiyaç duyan
tohumların çimlenmesini teşvik eden şekilde toprağı
açığa çıkarır. (10) Üçüncü olarak, yangın artan toprak
erozyonuna sebep olabilir çünkü bitki örtüsünü kaldırır
ve toprağı rüzgâr ve suya karşı daha savunmasız bırakır.
(1) Büyük ölçüde dışarı ihraç etmek amacıyla yapılan
ticari kerestecilik tropik ormanların yok oluşunun
%21’inden mesuldür. (2) Çoğu tropik ülke ticari
keresteciliğin sürdürülebilir olan orandan çok daha hızlı
şekilde devam etmesine müsaade ediyor. (3) Örneğin,
Malezya’nın bazı bölgelerinde şu anki kerestecilik
uygulamaları sürdürülebilir oranın nerdeyse iki katıdır.
(4) Bu devam ederse, Malezya kısa süre içinde kereste
kıtlığı yaşayacak ve tomruk ithal etmek zorunda kalacak.
(5) Bu olduğunda, , Malezya daha yeni yok olan
ormanlarından gelecekteki hem kerestecilik hem de diğer
orman ürünleri vasıtasıyla kazanacağı geliri kaybetmiş
olacak. (6) Üstelik ticari keresteciliğe ilaveten, büyükbaş
hayvan yetiştiriciliği de ormanların yok olmasına sebep
olmaktadır. (7) Aslında, tropik yağmur ormanlarının
uğradığı tahribatın yaklaşık %12’si büyükbaş hayvanlar
için açık otlak olanlar açmak için gerçekleştirilir.
(8)Ormanlar temizlendikten sonra, altı ile 10 yıl kadar bir
süre büyükbaş hayvanlar bu alanda yetiştirilebilir., ki bu
süreden sonra çalı benzeri bitkiler bu bölgeyi ele geçirir.
(9) Çoğu yabancı şirketler tarafından sahip olunan, bu
hayvan çiftliklerinde yetiştirilen sığır etinin çoğu fastfood
restoranlarına ihraç edilir.
 2010 - ÜDS Sonbahar / İNG-Fen. Bil.
(1) Earth and Venus, being roughly the same size
and distance from the sun, are often regarded as
twin planets. (2) So it is natural to wonder how
the crust of Venus compares with that of our own
world. (3) Although centuries of telescopic
observations from Earth could give no insight,
beginning in 1990 the Magellan space probe’s
orbiting radar penetrated the thick clouds that
enshroud Venus and revealed its surface with
stunning clarity. (4) From the detailed images of
landforms, planetary scientists can surmise the
type of rock that covers Venus. (5) It seems that
our sister planet is completely covered by rocks of
basaltic composition, which are very much like
the dark, fine-grained rocks that line the ocean
basins of Earth. (6) Magellan’s mapping, however,
failed to find extensive areas comparable to
Earth’s continental crust.
AT
2010 - ÜDS Sonbahar / İNG-Sosyal. Bil.
(1) For the present, NASA appears to be committed to
maintaining its human spaceflight program, whatever the
cost. (2) However, in the next decade, it may discover that
it does not need human characters to tell compelling
D
stories. (3) Instead of gazing at posters of astronauts,
children are now playing with toy models of Mars rovers.
(4) The next generation of space adventurers is growing up
with the knowledge that one can visit another planet
SE
without boarding a spacecraft. (5) Decades from now,
when those children are grown-ups, some of them will lead
the next great explorations of the solar system. (6) Sitting
in quiet control rooms, they will send instructions to far-
away probes already launched and make the final
adjustment that points us towards the stars.
2010 - ÜDS Sonbahar / İNG-Fen. Bil.
() Dünya ve Venüs, kabaca aynı boyutta ve
güneşten aynı mesafede oldukları için,
genelde ikiz gezegenler olarak kabul edilirler.
(2) Bu nedenle Venüs’ün kabuğunun bizim
dünyamızınkiyle karşılaştırıldığında nasıl
olduğunu merak etmek doğaldır. (3) Dünya
üzerinden yüzyıllarca yapılan teleskopik
Y
gözlemlere bize içerik ile bilgi vermese de,
1990’dan başlayarak Magellean Uzay
Aracı’nın yörüngede dönen radarı Venus’ü
örten kalın bulutları geçerek harika bir
BA
netlikte onun yüzeyini gösterdi.(4)
Yerşekillerinin detaylı fotoğraflarından
gezegen bilimciler Venus’u kaplayan kaya
türünü tahmin edebilmekteler. (5) Öyle
gözüküyor ki kardeş gezegen tamamıyla
Dünya’nın okyanus havzasının astarını
oluşturan koyu ince taneli kayalara çok
benzeyen bazaltik kompozisyona sahip
kayalarla kaplı. (6) Bununla birlikte
Magellan’ın haritalama çalışmaları, Dünya’nın
kıtasal yerkabuğu ile karşılaştırılabilecek
büyük alanlar bulmakta başarılı olamadı.
2010 - ÜDS Sonbahar / İNG-Sosyal. Bil.
(1) Şu an için NASA kendini ne pahasına olursa olsun
insanlı uçuş programını devam ettirmeye adamış gibi
gözüküyor. (2) Bununla birlikte, gelecek on yıl içinde ilgi
uyandıran hikayeler anlatmak için insan karakterlere
ihtiyacı olmadığının farkına varabilir. (3) Astronotların
posterlerini seyretmek yerine, çocuklar şimdi Mars
üzerinde dolaşan aygıtların oyuncak modelleriyle
oynuyorlar. (4) Uzay seyyahlarının gelecek nesli bir uzay
gemisine binmeksizin bir başka gezegenin ziyaret
edilebileceği bilgisiyle büyüyorlar. (5)Önümüzdeki yıllarda,
bu çocuklar büyüdüklerinde, bunlardan bazıları güneş
sistemi üzerine yapılan bir gelecekteki büyük araştırmalara
liderlik edecek. (6) Sessiz kontrol odalarında oturarak daha
önceden gönderilmiş olan çok uzaktaki uzay araçlarına
direktifler verecek ve bizi yıldızlara doğru yönlendirecek
son ayarlamayı yapacaklar.
 Two Kinds of Research: Basic and
Applied
Research—the quest for information —was born
when people first started asking questions and
searching for answers. The inventors of the
wheel were great researchers. Modern research,
based on study and experimentation, got its true
start in the 1500s with the work of Galileo.
In the natural sciences—such as biology,
chemistry, and medicine— methods of research
are very exact. Scientists have developed very
accurate instruments such as electronic
microscopes.
Basic research is aimed at discovering more
about the laws of nature. As they push into the
unknown, scholars doing basic research may
have little idea of what lies ahead. They may be
trying to find out why birds migrate or whether
AT
plants grow on Mars. Wishing only to add to the
world’s knowledge, they don’t concern
themselves with the practical applications of
their findings.
Applied research is aimed at a practical goal.
Researchers focus on discovering or inventing
D
new and useful products or better ways of doing
something. The first synthetic plastic,
example, was developed to find a substitute for
ivory in the manufacture of billiard balls. This
SE
early plastic—called Celluloid—paved the way
for development of today’s enormous plastics
industry.
Basic and applied researchers work hand in
hand. Applied research is often built on ideas
from basic research. In turn, basic researchers
depend on applied research for the invention of
instruments that make further investigations
possible.
research (isim): araştırma. (fiil) araştırmak.
quest (isim): arama, araştırma. (fiil) for -i aramak, -i
araştırmak.
search (fiil): 1. araştırmak, aramak. 2. yoklamak,
üstünü aramak. 3. taramak, gözlemek.
inventor (isim): mucit, icat eden, yaratıcı.
wheel: (isim) 1. tekerlek. 2. direksiyon, (fiil) 1. daireler
çizerek dönmek, (tekerlekli bir araç) gitmek, ilerlemek;
(tekerlekli bir aracı) sürmek
Y
(be) based on: 1 dayanılarak dayanarak, 2. esas alınmış,
3. birşeye göre – 5 dayanmak 6. dayanarak
experimentation (isim): deney, deneme, tecrübe
exact (sıfat): 1. tam, kesin. 2. hatasız, doğru (bir şey).
BA
develop (fiil) 1. geliştirmek; gelişmek:2. genişletmek;
genişlemek:3. (âdet) edinmek.4. (fırtına, basınç alanı v.b.)
oluşmak.5. (ülke, bölge) kalkınmak, gelişmek.
accurate (sıfat): 1. doğru, tam. 2. yanlış yapmamaya özen
gösteren = exact, correct, error-free, precise
aim (isim): amaç, gaye, maksat. (fiil) nişan almak.
discover (fiil): keşfetmek, bulmak; ortaya çıkarmak,
meydana çıkarmak.
law (isim): 1. kanun, yasa. 2. kural. 3. hukuk.
push into (fiil): sokuşturmak
scholar (isim): alim, bilim insanı
ahead (zarf): ileri, ileride.
migrate (fiil): göç etmek.
grow (fiil): 1. büyümek; gelişmek; artmak. 2. (bitki, sebze,
meyve) yetiştirmek; yetişmek. 3. olmak
wishing: dileği ile; isteme, dileme, arzusuyla
add (fiil): 1. eklemek, ilave etmek; katmak.. toplamak.
concern (isim): 1. (birini) ilgilendiren şey, 2. ilgi: 3. endişe,
kaygı: (fiil) 1. ilgili olmak; ilgilendirmek; etkilemek: 2.
for kaygılandırmak
application (isim): 1. müracaat, başvurma. 2. müracaat
formu. 3. uygulama.
finding (isim): 1. bulunmuş veya keşfedilmiş şey.
goal (isim): 1. amaç, gaye, hedef, erek, maksat. 2. spor kale.
3. spor gol.
focuse (isim): odak, (fiil) (on) odakla(n)mak
invent (fiil): 1. icat etmek, yaratmak. 2. uydurmak.
useful (sıfat): yararlı, faydalı
substitute (fiil): 1. for (geçici bir süre için) (başkasının)
yerine çalışmak; (başkasına) vekâlet etmek; -i (başkasının)
yerine çalıştırmak; -i (başkasına) vekâlet ettirmek; -i
(başkasının) yerine geçirmek. 2. for -i (başka bir şeyin)
yerine kullanmak. 3. spor for (yedek oyuncuyu) (başka bir
oyuncunun) yerine oynatmak.
 Science in the News: The Dangers of Mercury
Does your family still have an old fashioned
mercury thermometer? These days, most
people use the new digital thermometers.
They measure temperature faster, and
they’re a lot easier to read.
How can you get rid of your
thermometer? You can’t just dump it in the
trash. That tiny drop of mercury inside can
be very dangerous to human health. The
half gram of mercury in one broken
thermometer is enough to pollute 5 million
gallons of water! That’s why a mercury
thermometer should never be incinerated or
buried in landfill. Instead, old thermometers
should be taken to the nearest household
AT
hazardous waste site.
Mercury in the environment carries unique
risks. It affects the brain, spinal cord,
kidneys, and liver. In humans, elevated
mercury levels can cause mental and
D
physical retardation.
The U.S. Environmental Protection Agency
(EPA) is working to reduce human exposure
SE
to mercury. In 1998, the American Hospital
Association signed an agreement with the
EPA to start eliminating mercury from
hospitals and clinics. A number of states and
cities have recently passed laws making the
sale of mercury thermometers illegal.
mercury: (İ) civa
old fashioned: (S) eski moda, modası geçmiş
measure (isim): 1. ölçü, miktar. 2. ölçüm, ölçme. 3. önlem, tedbir.
4. derece. 5. şiir ölçü, vezin. 6. müzik ölçü. 7. ölçüt, kriter. (fiil) 1.
ölçmek; ölçüsünü almak 2. -in ölçüleri ... olmak:
temperature (isim): 1. ısı derecesi, derece. 2. ısı, sıcaklık, hararet.
3. ateş, yüksek vücut ısısı.
dump: (F) 1. boşaltmak, atmak. 2. ticaret damping yapmak,
toptan ucuza satmak. (İ ) çöp yığını, çöplük.
Y
trash: (İ) 1. çerçöp, süprüntü. 2. çalı çırpı. 3. çöp.
old 4. avam, ayaktakımı. 5. değersiz şey. 6. saçma, boş laf, zırva.
tiny (sıfat): ufacık, küçücük, minicik, minnacık, minimini.
BA
drop (isim): 1. damla: 2. düşüş, iniş (fiil) 1. damla(t)mak .2.
düş(ür)mek 4.indirmek
inside (isim): iç, iç taraf: (sıfat) iç, içteki, (zarf) içeride; içeriye.
(edat) içine, içerisine; içinde, içerisinde
pollute: (F) kirletmek
incinerate: (F) yakıp kül etmek
landfill: (İ) dolgu toprak, toprak
hazardous: (S) tehlikeli, rizikolu.
waste (sıfat): 1. artık, işe yaramaz, boş, ıssız, harap. 2.
kullanılmış, atılacak (kâğıt) (isim) 1. israf. 2. döküntü, artık; fire;
çöp. 3. iyi kullanmama, boşa harcama (fiil) 1. israf etmek, boşuna
harcamak,
site: (İ) yer
environment (isim): çevre, muhit.
unique (sıfat): 1. tek, yegâne. 2. eşsiz, benzersiz, emsalsiz.
affect (fiil): etkilemeki tesir etmek, dokunmak = influence.
spinal cord: (İ)omur ilik
elevate: (F) 1. yükseltmek; kaldırmak. 2. terfi ettirmek.
retardation: (F) geciktirmek, yavaşlatmak.
reduce (fiil): 1. azaltmak, indirmek, düşürmek; küçültmek. 2. to
(belli bir duruma) getirmek, sokmak, düşürmek. 3. to -e çevirmek, -
e döndürmek. 4. kilo vermek, zayıflamak. 5. kimya, matematik
indirgemek.
pass (fiil): 1. geçmek; geçirmek: 2. ileri gitmek, aşmak. 3 sınavda
geçmek. 5. bitmek, sona ermek, geçmek: (isim) 1. geçiş, geçme.
2. sınavda geçme.
sale (isim): 1. satış. 2. indirimli satış, ucuzluk, tenzilatlı satış.
illegal (sıfat): 1. yasadışı, illegal. 2. yolsuz.
 What Causes Precipitation?
Numerous factors influence the amount of
precipitation in a location. Three of the most
important factors are a location’s latitude,
distance from the ocean, and elevation.
Compare the cities of Los Angeles, Denver,
Seattle, and Phoenix, for example.
In the United States, most precipitation-
BA
producing weather systems come from the
west. These systems are carried along by
undulations in the polar jet stream.
The jet stream is stronger in higher
latitudes, bringing more storms to northern
locales.
AT
Western cities near the Pacific Ocean tend
to get more precipitation than inland cities.
Why? Because of the higher mountains.
Ranges such as the Cascades, the Sierra
Nevada, and the Rockies wring moisture out
of the clouds as they are lifted over the
D
mountains.
Finally, elevation determines whether
precipitation will fall as rain or snow.
SE
Average annual rainfall in the four cities is
as follows: Los Angeles, 14.83 inches;
Denver, 12.55 inches; Seattle, 37.92 inches;
and Phoenix, 7.95 inches.
along (edat:)boyunca
amount (isim): miktar
annual (sıfat): 1. yıllık, bir yıl için. 2. yılda bir
yapılan; her yıl yapılan; yıllık.
bring (fiil): getirmek
determine (fiil): 1. belirlemek, tayin etmek; tespit
etmek, saptamak, 2. azmetmek, karar vermek,
amaçlamak
Y
distance (isim): 1. uzaklık, mesafe, ara. 2. uzak,
uzak yer. 3. mesafe, resmiyet.
elevation (isim): 1. yükseltme; kaldırma. 2. Terfi
3. coğrafya yükselti.
fall (fiil): 1. düşmek. 2. dökülmek. 3. yağmak. 4.
çökmek. 5. kapanmak. 6. (kalE) zaptolunmak,
düşmek.
influence (isim): etki, tesir, nüfuz. (fiil) 1.
etkilemek, tesir etmek. 2. sözünü geçirmek.
inland (isim): ülkenin denizden uzak yerleri;
ülkenin iç kısmı. (sıfat) denizden uzak, iç. (zarf)
denizden uzakta, iç kısımlarda; iç kısımlara doğru.
latitude (isim): 1. enlem. 2. serbestlik, tolerans,
hoşgörü.
lift (fiil): 1. kaldırmak, yükseltmek. 2. konuşma dili
çalmak, yürütmek, aşırmak. 3. (sis, duman)
dağılmak. 4. (kulakları) dikmek. (isim) 1.
kaldırma, yükseltme; yükselme.
locale (isim): (bir olayın geçtiği) yer
moisture (isim): nem, rutubet.
numerous (sıfat): çok, pek çok.
polar (sıfat): kutupsal, kutup
precipitation (isim): 1. yağış. 2. kimya çökelme;
çökeltme.
rainfall (isim): yağış miktarı.
stream (isim): 1. dere; çay. 2. sel, 3. (akarsuda)
akıntı. (fiil) 1. akmak. 2. akın halinde gitmek, sel
gibi akmak. 3. (saç, bayrak) dalgalanmak.
undulation (isim): 1. dalgalanma. 2. dalga.
wring (fiil): 1. (çamaşırı) sıkmak veya burmak. 2.
(boynunu) burarak (bir hayvanı) öldürmek. 3.
(birinin elini) kuvvetlice sıkmak.

What’s a Hertz?
A hertz is the standard unit of frequency
used to measure an energy wave. Suppose
you were watching a child on a swing. Each
cycle of swing-out and swing-in would be
one cycle. If you kept track of time while you
watched, you could measure the swing in
hertz. Two in and out cycles per second
would be 2-hertz or 2Hz. Household
BA
electricity is usually 120 volts at 60Hz—
which means it pulses energy at 60 times
per second. Kilohertz means thousands of
cycles per second. AM radio broadcasts in
kHz. Its programs are transmitted on waves
that number 740,000 per second.
Megahertz or MHz means millions of cycles
AT
per second. Cordless phones broadcast as
radio signals that cycle at millions of times a
second. Computer processors run at
speeds of about 450 million cycles per
second.
D
Where did the word hertz come from? It
came from a German physicist named
Heinrich Hertz. In the late 1800s, he was
the first to produce electromagnetic waves
SE
under laboratory conditions. This led to the
development of the telegraph and the radio.
The abbreviations Hz, kHz, and MHz
appear in tiny print on lots of appliances.
frequency: (İ) 1. sık sık tekrarlanma; sıklık 2. fizik
frekans.
measure: (F) 1. ölçmek; ölçüsünü almak, 2. -in ölçüleri ...
olmak:
wave (isim): 1. dalga. 2. el sallama. 3. (saçta) kıvrım,
dalga. (fiil) 1. dalgalanmak; dalgalandırmak: 2.
sallamak; sallanmak: el sallamak. 3. (at/to) -e el
sallamak. 4. el sallayarak işaret vermek:
suppose (fiil): 1. zannetmek, sanmak:2. farzetmek,
Y
varsaymak.
swing(fiil): 1. (sarkaç gibi) sallanmak; sallamak. 2. (bir
yöne) çevirivermek. 3. asmak. 4. savurmak.
5. başarmak, becermek:
cycle (isim): 1. elektrik devre. 2. dönme, dönüş, devir. 3.
bisiklet; motosiklet. (fiil) bisiklete binmek.
track (noun): 1. iz. 2. ray, hat. 3. spor (yarışların
yapıldığı) pist. 4. patika. 5. takip edilen yol:6. (fiil) 1. -in
izlerini takip etmek. 2. down -in izlerini takip edip
yakalamak. 3. (up) ayak izlerini (bir yerde) bırakmak
pulse (isim): 1. nabız, nabız atışı. 2. genel eğilim. (fiil)
(nabız) atmak, (yürek) çarpmak.
broadcast (fiil): 1. (radyo veya televizyonla)
yayımlamak. 2. (tohum) saçmak. 3. yaymak, herkese
söylemek. (isim) radyo veya televizyon yayını.
transmit (fiil): 1. (radyo dalgaları, telgraf sinyalleri
v.b.'ni) yaymak. 2. iletmek; götürmek. 3. to -e geçirmek; -
e aktarmak. 4. (hastalığı) (birine) bulaştırmak.
cordless (sıfat): kordonsuz, kablosuz
signal (isim): işaret; sinyal. (fiil) işaret etmek; işaret
vermek.
processor (isim): (Bilg.) işlemci, işlem birimi
produce (fiil): 1. meydana getirmek, -e neden olmak, -e
yol açmak. 2. göstermek. 3. (hayvan) doğurmak. 4.
yapmak, üretmek. 5. (faiz) getirmek. 6. (film) yapmak. 7.
(oyunu) sahneye koymak.
condition (isim): 1. şart, koşul, 2. hal, durum
development (isim): 1. geliştirme; gelişme, gelişim. 2.
genişletme; genişleme. 3. (âdet) edinme.
abbreviation (isim): kısaltma
appear (fiil): 1. gözükmek, görünmek. 2. belirmek,
meydana çıkmak. 3. (gazete, dergi v.b.'nde) çıkmak. 4.
in (oyun veya filmde) oynamak; on (televizyon veya
radyo programına) çıkmak. 5. hazır bulunmak.
appliance (isim): aygıt, cihaz.
tiny (sıfat): ufacık, küçücük, minicik, minnacık,
minimini.
 www.groceries.com
(1) Many shoppers complain about frequent visits to
the grocery store. (2) They don’t enjoy the wobbly
wheeled carts, busy parking lots, crowded aisles, or
long checkout lines. (3) But when you need food, the
shopping must be done! (4)Some companies are trying
to make grocery shopping more convenient. (5) With
more families owning personal computers, dot-com
companies are offering buyers the chance to grocery
shop over the Internet. (6) Now consumers can shop
from home—and they can do it 24 hours a day, seven
days a week.
(7) Most Internet supermarkets are national
BA
businesses. (8) They ship goods to their customers
from warehouses located in different regions. (9) When
shoppers go online, they are welcomed into a virtual
supermarket. (10) They can browse the aisles and
select products. Graphics allow them to see specific
items. (11) If they want to, they can pull up nutritional
information. . (12) They can even contribute personal
information—such as just how ripe they want their
produce to be. (13) Just like the neighborhood market,
many online grocers redeem coupons. (14) Regular
customers are encouraged to set up lists of frequently
AT
used items to help them place orders quickly.
(15) Groceries delivered to the doorstep! It’s an
appealing idea for busy career people, the sick or
elderly, and others who find it difficult to find time or
leave their home. (16) Online shopping is generally a
little more expensive. (17) But a great many customers
think that convenience is worth the extra cost. (18)
Some believe they actually save money. (19) Why?
D
Because they aren’t buying impulse items that “look
good.”
(20) Other consumers, however, are less satisfied with
online grocery shopping. (21) They can’t sniff the
cantaloupes or inspect the peaches. (22) It’s much
SE
harder to visualize products over the Internet.
(23) Online grocery shopping is fairly new. (24) Right
now, only a small percentage of shoppers are logging
on to use the services. (25) But owners of Internet
“grocery stores” are hopeful. (26) They expect online
shopping to increase as people become more
comfortable in cyberspace.
www.groceries.com
(1) Alışveriş yapan birçok kişi marketlere yapılan sık
ziyaretlerden şikâyet eder. (2) [Bu insanlar] sallanan
tekerlekli alış veriş arabalarını, yoğun park alanlarını,
kalabalık market reyonlarını ya da kasaların önündeki
uzun sıraları sevmezler. (3) Fakat yiyeceğe ihtiyacınız
olduğunda, alış veriş yapılmak zorundadır. (4) Bazı
şirketler market alışverişlerini daha pratik hale getirmeye
çalışıyorlar. (5) Kişisel bilgisayara sahip daha fazla sayıda
aileyle birlikte, .com şirketleri alıcılara market alışverişini
Y
internet üzerinden yapma şansını sunuyorlar. (6) Şimdi
müşteriler evlerinden alışveriş yapabiliyorlar – ve bunu
günde 24 saat ve haftada 7 gün yapabiliyorlar.
(7) Internet süpermarketlerinin çoğu ulusal işletmelerdir.
(8) Ürünleri müşterilerine farklı yerlerde konumlanmış
depolardan yollarlar. (9) Alıcılar çevrimiçi olduklarında
sanal markette hoş karşılanırlar. (10) Market reyonlarına
göz atabilir ve ürün seçebilirler. (11) Eğer isterlerse, besin
değerleri bilgilerini çıkarabilirler. (12) Ürünlerinin ne
kadar olgun olmasını istedikleri gibi kişisel bilgileri bile
verebilirler. (13) Tamda mahalle marketi gibi, pek çok
online market kupon kabul ediyor. (14) Sürekli
müşterilerin siparişlerini daha çabuk verebilmeleri için
sıkça kullanılan ürünler listesini oluşturmaları teşvik edilir.
(15) Kapıya kadar teslim edilen gıda maddeleri! Bu meşgul
kariyer insanları, hastalar ya da yaşlılar ve vakit bulmakta
ya da evden çıkmakta zorlananlar için çekici bir fikirdir.
(16) Online alışveriş genelde biraz daha pahalıdır. (17)
Fakat oldukça çok sayıda insan rahatlığın ekstra masrafa
değdiğini düşünmektedirler. (18) Bazıları aslında para
tasarrufu yaptıklarına inanıyorlar. (19) Neden? Çünkü
“güzel gözüken” dürtü ürünlerini satın almıyorlar.
(20) Ancak, diğer müşteriler online market alışverişinden
daha az hoşnutlar. (21) Kavunları koklayamıyor ve ya
şeftalileri yoklayamıyorlar. (22) İnternette ürünleri
gözünüzde canlandırmak çok daha zordur.
(23) Online market alışverişi oldukça yenidir. (24) Tam şu
anda alışveriş yapanların sadece küçük bir oranı
hizmetlerden yararlanmak için oturum açıyorlar. (25)
Fakat internet marketlerinin sahipleri umutlular. (26)
Online alışverişin insanlar siber âlemde kendilerini daha
rahat hissettikçe artacağını umuyorlar.

Breastfeeding Reduces the Risk of
Allergies
The development of allergy is a result of a complex
interaction between genetic and many environmental factors
that may protect against or promote its development. Factors
such as pollution have also been linked to the increased
prevalence of allergic diseases during childhood in
developed countries.
"Exposure to many environmental factors have changed
during the last decades, including exposure to tobacco
smoke, which appears to increase the risk for airway
infections and asthma. Besides, exposure to allergy
developing agents such as food, house dust mites, pets and
pollens is a prerequisite for development of allergic diseases,
BA
but also many other unknown factors may play a role,"
explains Prof. Halken.
"Genetic factors may also influence the susceptibility to
different environmental factors and also influences the
pattern of symptoms of the individual child," says Prof.
Halken. "Some studies report that a child with atopic
dermatitis and a family background show higher risk to
develop asthma later in life. When one of the parents is
allergic, the child is predisposed to be allergic, and the risk is
even higher when both parents suffer this disease."
AT
The expression of allergic disease may vary with age, and
some symptoms may disappear being replaced by other
symptoms. As Halken says, "infants typically experience
atopic dermatitis, gastrointestinal symptoms and recurrent
wheezing, whereas bronchial asthma and allergic
rhinoconjunctivitis are the main allergic symptoms in
childhood." In that sense, allergic reactions to foods, mainly
cow's milk protein, are the commonest manifestation in the
D
first years of life, whereas allergy to inhalant agents mostly
occurs later in childhood.
Physicians agree that one of the key elements in achieving
better management of childhood allergy is to improve
SE
diagnostic techniques and to develop treatments that do not
only reduce symptoms, but can induce a permanent cure.
"Early diagnosis can lead to effective treatment to reduce
symptoms and improve quality of life. Knowledge about
allergies can help patients to avoid contact with offending
agents, and thereby to reduce symptoms and avoid risky
situations, which may even be life threatening," points out
Prof. Halken.
interaction (isim): 1. birbirini etkileme, etkileşim.
environmental (sıfat): çevresel
protect (fiil): korumak, muhafaza etmek.
promote (fiil): 1. ilerletmek. 2. terfi ettirmek. 3. sınıf geçirmek. 4. reklamını
yaparak tanıtmak, tanıtımını yapmak. 5. geliştirmek, desteklemek.
during (edat): boyunca, süresince, esnasında, zarfında, -de.
developed countries (isim): gelişmiş ülkeler
exposure (isim): 1. maruz bırakma, etkisine açık bırakma; maruz kalma. 2.
sergileme, herkese duyurma.
decade (isim): on yıl
appear (fiil): 1. gözükmek, görünmek. 2. belirmek, meydana çıkmak. 3.
(gazete, dergi v.b.'nde) çıkmak. 4. in (oyun veya filmde) oynamak; on
(televizyon veya radyo programına) çıkmak. 5. hazır bulunmak.
airway (isim): hava yolu, havanın geçtiği yer
dust mite (isim): toz zerresi
Y
recurrent (sıfat): tekrar tekrar olan, yinelenen.
pet (isim): evde beslenen hayvan
prerequisite (sıfat): önceden gerekli olan. (isim) önceden gerekli olan şey.
susceptibility (isim): duygunluk, hassaslık, duyarlık
pattern (isim): 1. örnek, model; patron. 2. biçim düzeni. 3. şablon. (fiil) 1.
modele göre yapmak.2. şekillerle süslemek.
suffer (fiil): 1. ıstırap çekmek, acı çekmek; -i çekmek; from (belirli bir
hastalıktan) mustarip olmak; from -in sıkıntısını çekmek; for -in acısını
çekmek. 2. (kötü bir şeye) uğramak. 3. eski seviyesinden aşağı düşmek
vary (fiil): 1. değişmek; değiştirmek, 2. from -den ayrılmak, - den farklı olmak.
3. çeşitlemek, çeşitlendirmek.
disappear (fiil): 1. gözden kaybolmak, kaybolmak. 2. yok olmak, 3. ortadan
kaybolmak
infant (isim): bebek, küçük çocuk. (sıfat) küçük.
recurrent (sıfat): tekrar tekrar olan, yinelenen.
life threatening: hayatı tehdit eden
common (sıfat): 1. müşterek, ortak; beraber yapılan: 2. yaygın, sıkça
rastlanan: 3. adi, bayağı, basit
manifestation (isim): 1. açıkça gösterme. 2. belirti, gösterge. 3. gösteri.
whereas (bağlaç): oysa; iken, -ken, halbuki
inhalant (isim): 1. solukla içeriye çekilen ilaç 2. İçine doğru soluk çekme
occur (fiil): 1. olmak, meydana gelmek.2. bulunmak
achieve (fiil): başarmak, yapmak; elde etmek, kazanmak
management (isim): 1. yönetim, idare. 2. yönetim kurulu.
reduce (fiil): 1. azaltmak, indirmek, düşürmek; küçültmek. 2. to (belli bir
duruma) getirmek, sokmak, düşürmek. 3. to -e çevirmek, -e döndürmek. 4. kilo
vermek, zayıflamak.
induce (fiil): 1. neden olmak. 2. ikna etmek, kandırıp yaptırmak.
permanent (sıfat): kalıcı, daimi; sürekli, devamlı
cure (isim): 1. tedavi, sağaltım. 2. çare, derman, ilaç. 3. şifa. 4. kür.
lead to (fiil): - e yol açmak, sebep olmak;
offending (sıfat): kırıcı, incitici, saldırgan
suffer (fiil): 1. ıstırap çekmek, acı çekmek; -i çekmek; from (belirli bir
hastalıktan) mustarip olmak; from -in sıkıntısını çekmek; for -in acısını
çekmek. 2. (kötü bir şeye) uğramak. 3. eski seviyesinden aşağı düşmek
vary (fiil): 1. değişmek; değiştirmek, 2. from -den ayrılmak, - den farklı olmak.
3. çeşitlemek, çeşitlendirmek.
disappear (fiil): 1. gözden kaybolmak, kaybolmak. 2. yok olmak, 3. ortadan
kaybolmak
infant (isim): bebek, küçük çocuk. (sıfat) küçük.

The Skeletal System
Why Do We Have a Skeleton?
(1) Buildings we construct must have supports. Without
beams, girders and trusts to keep up the floors, walls,
windows and roofs, buildings like our homes would
collapse. (2) Many living things have supporting
structures too. Lobsters, for example, have outer shells to
give them shape and to protect them from enemies.
Mammals, birds, some fish and most reptiles have inner
supporting structures. Humans do too. Made of bone, this
structure is called a skeleton.
BA
(3) An adult human skeleton has 206 bones to support the
fleshy parts of the body. With the help of muscles and
ligaments which are attached to the bones, the skeleton
enables us to move. The skeleton also protects important
internal organs such as the heart, lungs, liver and kidneys.
Without a skeleton, we would be like a jellyfish out of
water, just an immobile lump on the ground.
What Are Our Bones Like?
(4) Although they look like they are dead, bones are very
AT
much alive. They are growing and changing all the time,
like other parts of your body. The building block of these
bones is calcium. Milk and milk products such as cheese
and yogurt are good sources of calcium and should be part
of our daily diet. The bones are hallow in the middle and
contain marrow which makes the blood cells important for
fighting disease How Bones Grow (5) When we were
babies, we all had tiny heads, feet, and hands! In fact,
D
everything about us was tiny. Slowly, as we grew older,
everything became a bit larger. Our bones were no
exception.
(6) When a baby is born, its body contains 300 bones. Most
SE
of these are not hard and sturdy like the bones in an adult
skeleton. Baby bones are made of a special material called
cartilage. It is soft and flexible. Your earlobes and nose
are made of cartilage. Over the course of childhood, the
cartilage-like bones slowly hard. During puberty some
bones start to grow together to produce the 206 adult
skeleton.
(7) It is not until people reach between 17 and 21 years of
age that the cartilage has completely hardened into bone.
Once completed, there can be no more growth. The bones
are as big as they will ever be.
construct (fiil): 1. yapmak, inşa etmek, bina etmek, kurmak, tertip
etmek. 2. geometri çizmek.
support (fiil): 1. desteklemek, arka olmak.2. (birini) geçindirmek. 3.
pekiştirmek. 4. beslemek; ayakta tutmak. (isim) 1. destekleme, destek.
2 dayanak, yapıda destek unsuru. 4. (maddi veya manevi) destek.
without (edat): 1. –siz, 2. -meden:3. dışında, (zarf) 1. dıştan. 2. dışarı,
dışarıda
beam (isim): 1. kiriş, hatıl, putrel.2. direk, mertek. 3. araba veya
saban oku. 4. ışın.(fiil) 1. yaymak, saçmak (ışık).
2. (yüzü sevinçle) parlamak.
girder
trust (isim): 1. güven, itimat. 2. umut. 3. emanet.4. sorumluluk;
Y
görev.5. mütevellilik; mutemetlik.6. tröst. (fiil) 1. güvenmek, itimat
etmek.2. emanet etmek. 3. inanmak.4. in -e güveni olmak.
floor (isim): 1. taş veya tahta döşeme, yer, zemin. 2. (binadaki) kat.
(fiil) 1. taş veya tahta döşemek. 2. vurup yere yıkmak.
roof (isim): dam, çatı
outer (sıfat): 1. dıştaki, dış.2. dışarıdaki.
Shell (isim): 1. (sert) kabuk; kavkı: 2. mermi. 3. (fişeğe ait) kovan. 4.
içi yok olmuş bir şeyin dışı
enemy (isim): düşman
reptile (isim): sürüngen
inner (sıfat): 1. iç, dahili. 2. iç, ruhsal. 3. gizli, saklı (anlam v.b.).
bone (isim): kemik, kılçık
fleshy
muscle (isim): kas, adale
attach (fiil): 1. takmak, iliştirmek, bağlamak.
enable (fiil): 1. imkân vermek, mümkün kılmak, sağlamak.
2. yetki vermek.
move (fiil): 1. Kımılda(t)mak, oyna(t)mak, hareket et(tir)mek 2.
taşımak, nakletmek; taşınmak: 3. önermek, teklif etmek, (isim) 1.
hareket, kımıldanma. 2. taşınma
immobile (sıfat): 1. kımıldatılamaz. 2. hareketsiz.
lump (isim): 1. parça, topak, yumru. 2. küme, öbek. 3. şiş.
4. yığın, toptan şey. 5. hantal kimse; abullabut kimse. (fiil) 1.
yığmak. 2. bir araya toplamak. 3. hantal hantal dolaşmak.
alive (sıfat): sağ, canlı, hayatta, diri.
source (isim): kaynak; köken.
daily (sıfat): gündelik, günlük. (zarf) her gün.
contain (fiil): 1. kapsamak, içermek, içine almak. 2. kontrol altına
almak, tutmak
marrow (isim): ilik, öz
tiny (sıfat): ufacık, küçücük, minicik, minnacık, minimini.
head (isim): 1. baş; kafa; kelle.2. şef, baş, başkan, 3. baş yer, baş
taraf, ön taraf, baş, 4. (sebzede) baş
exception (isim): istisna
hard (sıfat): 1. katı, sert, pek.2. güç, zor, çetin. 3. katı, acımasız, sert.
4. acı, ağır, sert (söz). 5. şiddetli, kuvvetli. 6. şiddetli, sert; çok soğuk
(mevsim, hava). 7. sert, kireçli, acı (su). 8. sert (içki).
9. tehlikeli ve bağımlılık yapan (madde).
sturdy (sıfat): 1. sağlam, dayanıklı. 2. gürbüz, sağlıklı.
special (sıfat): özel, normal olmayan. (isim) 1. özel bir program.
cartilage (isim): kıkırdak.
flexible (sıfat): esnek, elastiki.
earlobe (isim): kulakmemesi.
puberty (isim): ergenlik çağı, buluğ çağı.
together (zarf): beraber, birlikte.

Freedom of the Press: The Trial of John
Peter Zenger
On November 17, 1734, John Peter Zenger was arrested.
Zenger, the publisher of a newspaper called the New
York Weekly Journal, had dared to print some
controversial articles.
America’s colonies were still under British control at this
time. The articles were written by people who sharply
opposed British rule. They criticized William Cosby, the
colony’s governor, who had been appointed by the King
BA
of England. Although Zenger did not write the articles
himself, he took responsibility for their content.
Governor Cosby was outraged. He had Zenger arrested.
His complaint was that Zenger was printing false
information about him. The governor also accused
Zenger of trying to incite a revolt.
Before he went on trial in August 1735, Zenger was in
jail for nine months. Philadelphia lawyer Andrew
Hamilton represented Zenger. Hamilton admitted that
Zenger had published the articles. But he insisted that
AT
every word that Zenger had printed was true. He went
on to say that Zenger—and every American—had the
right to speak and write the truth!
The jury listened to Hamilton’s arguments. They heard
him declare that he was not pleading “the cause of a
poor printer, nor of New York alone,” but “the cause of
liberty.” The jury found John Peter Zenger not guilty of
D
any crime. He was set free.
When American patriots wrote the United States
Constitution, they remembered John Peter Zenger’s trial.
Thomas Jefferson declared, “Our liberty depends on the
SE
freedom of the press.” And Benjamin Franklin described
freedom of the press as “a liberty which every
Pennsylvanian would fight and die for.”
To this day, the first amendment to the Constitution
clearly guarantees this liberty. It says: “Congress shall
make no law abridging freedom of speech or of the
press.”
arrest (fiil): 1. tutuklamak, tevkif etmek. 2. Durdurmak,
(isim): tutuklama, tevkif
publisher (isim): yayımcı.
dare (fiil): cesaret etmek, cüret etmek, kalkışmak.
controversial (sıfat): tartışmalı, çekişmeli.
sharp (sıfat): 1. keskin. 2. sivri uçlu. 3. keskin, sert, acı. 4.
ani (yükseliş, düşüş, dönüş). 5. çok net. 6. şiddetli (sancı)
oppose (fiil): 1. karşı koymak, karşı çıkmak, direnmek.
rule (fiil): 1. yönetmek. 2. -e hükmetmek (isim) 1. yönetim,
idare; hükümet; saltanat. 2. kural. 3. âdet, usul.
criticize (fiil): 1. -i tenkit etmek, -de kusur bulmak, -in
olumsuz noktaları üzerinde durmak. 2. eleştirmek, tenkit
etmek, değerini belirtmek için -i incelemek.
appoint (fiil): 1. (to) (-e) atamak, tayin etmek. 2. (tarih,
Y
gün v.b.'ni) kararlaştırmak, tayin etmek, saptamak,
responsibility (isim): sorumluluk, mesuliyet.
content (isim): 1. içerik. 2. çoğul (kitaba ait) içerik,
muhteviyat. 3. çoğul içindeki şeyler.
outrage (isim): 1. hakların açıkça çiğnenmesi; büyük
hakaret; büyük ayıp. 2. (büyük bir haksızlık veya hakaretten
kaynaklanan) öfke. (fiil) çok öfkelendirmek.
complaint (isim): 1. şikâyet, yakınma. 2. hastalık.
print (isim): 1. bası, tabı. 2. basma, matbua. 3. iz: (fiil) 1.
basmak. 2. yayımlamak. 3. matbaa harfleriyle yazmak.
governor (isim): 1. vali. 2. yönetici, idareci.
accuse (fiil): suçlamak, itham etmek
incite (fiil): kışkırtmak, tahrik etmek; teşvik etmek.
revolt (fiil): 1. (at/against) (-e karşı) isyan etmek,
ayaklanmak. 2. tiksindirmek. (isim) isyan, ayaklanma.
trial (isim): hukuk 1. duruşma, yargılama, muhakeme. 2.
deneme; denenme. 3. dert, baş belası. (sıfat) deneme
jail (isim): cezaevi, hapishane. (fiil) hapse atmak,
hapsetmek.
admit (fiil): 1. içeri almak, almak; kabul etmek: 2. itiraf
etmek.
insist (fiil): (on/upon) -de ısrar etmek, -de direnmek, için
diretmek, -de ayak diremek, -i tutturmak
jury (isim): jüri
declare (fiil): 1. ilan etmek. 2. bildirmek, deklare etmek.
plead (fiil): 1. yalvarmak, rica etmek. 2. hukuk dava
açmak. 3. iddia etmek. 4. mazeret olarak göstermek,
bahane etmek.
guilty (sıfat): suçlu
patriot (isim): yurtsever, vatansever, ulussever.
describe (fiil): 1. tanımlamak, betimlemek, tarif etmek. 2.
anlatmak.
fight (fiil): 1. kavga etmek, dövüşmek. 2. mücadele etmek,
uğraşmak. 3. savaşmak. (isim) 1. dövüş. 2. mücadele.
die for (fiil): 1. için canını feda etmek, 2. uğrunda ölmek, 3.
can atmak
amendment (isim): 1. düzeltme, ıslah. 2. (kuralı, tasarıyı)
değiştirme.
abridge (fiil): kısaltmak, özetlemek.
seed: (isim) 1. tohum: 2. çekirdek: 3. asıl, kaynak. 4. döl,
zürriyet, evlatlar. (sıfat) tohumluk. (fiil) 1. tohum ekmek.
2. tohumu veya çekirdeği çıkarmak.
How Does Sunlight Produce Vitamin D?
Vitamin D is a chemical that allows your
body to make use of an important nutrient
called calcium. Our bodies make the
Vitamin D we need by “doing chemistry.”
Sunlight is a part of the chemical reaction
that makes Vitamin D. When it’s in your
skin, the ultraviolet energy in sunshine snips
up another chemical that is already floating
around in your body. The new chemical
formed is called Vitamin D3. But your body
can’t make use of Vitamin D3 until a few
more chemical reactions occur. So the D3 is
carried to your liver, where the atoms are
rearranged to form a new molecule. Then
AT
that chemical ends up in your kidneys.
There it is taken apart again and put back
together as calcitrol. This is the Vitamin D
your stomach needs to absorb calcium.
Vitamin D is essential to everyone’s
D
nutrition. It helps young people grow strong
teeth and straight new bones. It keeps older
people’s bones from getting brittle. Years
SE
ago, parents were concerned about the lack
of sunshine in the dark winter months. They
worried that their children weren’t getting
enough Vitamin D. Today, Vitamin D is
added to almost all milk that’s sold in the
United States.
allow: (F): izin vermek, müsaade etmek.
make use of: (F) -i kullanmak, yararlanmak.
nutrient: (S) besleyici. (İ) besin, gıda.
reaction: (İ) tepki, reaksiyon
snip: (F) makasla kırpmak/kesmek. (İ) 1. makasla
kırpma/kesme. 2. kırpılmış parça, kırpıntı.
float: (F): 1. su yüzünde/havada yüzmek/gitmek. 2.
Y
(gemiyi) yüzdürmek. 3. bir şeyi oluruna bırakmak
occur: (F) 1. olmak, meydana gelmek. 2. bulunmak.
carry: (F) taşımak, götürmek
BA
liver: (İ) karaciğer
rearrange: (F) yeniden düzenlemek.
end up in: (F) düşmek, boylamak, varmak
kidney: (İ) böbrek
put back: (F) 1. geri koymak. 2. eski yerine koymak. 3.
ilerlemesine engel olmak. 4. reddetmek.
stomach: (İ) mide, karın (F) dayanmak tahammül
etmek
need: (İ) 1. gereksinim, gereksinme, ihtiyaç; gerek,
gereklik, gereklilik, lüzum:2. yoksulluk. (F) 1. -e
ihtiyacı olmak, -i gereksemek, -e muhtaç olmak;
gerekmek, gerekli olmak: 2. istemek, gerektirmek:
absorb: (F) içine çekmek, soğurmak, emmek,
essential: (S) 1. asıl, esas, temel, ana. 2. gerekli,
zaruri. (İ) esas, temel.
grow: (F) 1. büyümek; gelişmek; artmak.2. (bitki,
sebze, meyve) yetiştirmek; yetişmek.3. olmak:
straight: (S) 1. doğru; düz. 2. doğru, yalan olmayan.
3. peş peşe, arka arkaya. 4. aralıksız, fasılasız, ara
vermeden.
brittle: (S) kırılgan; gevrek.
(be) concerned about: (F) kaygılanmak, endişe
duymak, merak etmek.
lack: (İ) 1. eksiklik, noksan. 2. gereksinme. 3.
yoksunluk. (F) 1. eksiği olmak.2. gereksemek, ihtiyacı
olmak, yoksun kalmak.
almost: (Z) 1. hemen hemen: 2. neredeyse:
enough: (İ) yeterli miktar. (S) yeterli, kâfi.(Z)
kâfi derecede.

Keep Your Cool!
Anger affects your health. People who habitually
yell and argue create much unhappiness and
cause a lot of trouble. Such behaviors also raise
blood pressure, trigger heart attacks, and
contribute to strokes, ulcers, and digestive
problems. And road rage—uncontrolled anger
while driving—can be deadly.
BA
Besides, getting mad doesn’t solve problems.
Here are some expert tips on how to “simmer
down”:
Be honest. If you have a problem with anger,
admit it. Someone else may have “started it,” but
that doesn’t excuse your own bad behavior. Ask
yourself what mistake you are making. When
you’re driving, for example, do you follow other
cars too closely?
AT
Work on it. Decide to change your behavior, and
then practice new ways of behaving. Stop
attracting trouble by tailgating, for example.
Practice saying “Be my guest” if another driver
cuts you off or gives you a rude gesture.
Responding quietly—instead of blowing your
top—alters your breathing pattern and slows the
D
damaging physical effects of stress.
Distract yourself. Do you really want to give
other people the power to make you upset? Try
counting to 10 or taking deep breaths for a
SE
minute or two.
Don’t set yourself up for anger. Watch your
intake of caffeine and alcohol. Caffeine promotes
anxiety and irritability. Alcohol slows your
thinking and spurs you to act out.
admit :(F) 1. içeri almak, almak; kabul etmek, 2. itiraf etmek.
affect : (F) 1. Etkilemek; dokunmak. 2. (hastalık) zarar
vermek. 3. gibi görünmek, yalancıktan (bir şey) yapmak.
alter: (F) değiştirmek; değişmek.
anger: (i) öfke, hiddet. (V) kızdırmak
argue: (F) 1. tartışmak, münakaşa etmek. 2. kavga etmek;
çekişmek; atışmak. 3. that -i savunmak, -i iddia etmek. 4. -e
Y
belirti olmak, -e alamet olmak.
behavior : (İ) davranış tarzı; davranış.
breath: (İ): nefes, soluk
breathe (F) nefes almak, soluk almak
contribute: (F) 1. bağışlamak. 2. katkıda bulunmak.
cut off: (F) yolunu kesmek, kesmek
decide: (F) karar vermek, kararlaştırmak, hüküm vermek.
distract: (F) dikkatini başka yöne çekmek, dikkatini dağıtmak
effect : (İ) etki sonuç
gesture: (İ) 1. el, kol veya baş hareketi, jest. 2. jest, güzel
davranış. (F) el, kol veya baş hareketi yapmak, jest yapmak.
habitually: (Z) alışıldığı şekilde, âdet üzere.
pattern: (İ) 1. örnek, model; patron. 2. biçim düzeni. 3. şablon.
(F) 1. modele göre yapmak. 2. şekillerle süslemek.
promote: (F) 1. ilerletmek. 2. terfi ettirmek. 3. sınıf geçirmek.
4. reklamını yaparak tanıtmak, 5. geliştirmek, desteklemek.
rude: (S) 1. kaba. 2. terbiyesiz, edepsiz. 3. kaba saba. 4. ilkel.
5. sert, şiddetli.
spur: (F) teşvik etmek, mahmuzlamak
tailgate: (F) başka bir arabanın ya da kişinin arkasından çok
az bir mesafe bırakarak gitmek/gelmek
trigger: (İ) 1. tetik. 2. fotoğrafçılık deklanşör. (F) 1.
başlatmak; -e neden olmak, -e yol açmak. 2. infilak ettirmek,
patlatmak. 3. tetiği çekip (silahı) ateşlemek.
trouble: (F) 1. tedirgin etmek. 2. üzmek. 3. sıkmak, başını
ağrıtmak. 4. rahatsız etmek, zahmet vermek. (İ) 1. sıkıntı,
ıstırap. 2. dert, mesele, aksilik, iş, bela:
upset: (S) 1. devrilmiş. 2. altüst olmuş, bozulmuş.3. üzüntülü,
üzgün; sinirli. (F) .devirmek 2. bozmak, altüst etmek:
yell: (F) bağırmak; nara atmak. (İ) bağırma, bağırış; nara.

Science in the News: Rewriting the
Record Books
Until now, scientists thought that bowhead
whales had a longevity of 80 to 100 years—
about the same as humans. But that was
before the Inupiat people of northern Alaska
discovered evidence to the contrary. After
recent hunts, they found six ancient ivory and
stone harpoon points embedded in the
blubber of four whales. How could that be?
BA
Native Alaskan whalers had used only steel
harpoons since the 1800s!
Scientific researchers were amazed but
skeptical. So, to determine ages, they studied
the lenses of the whales’ eyes. Changes in
amino acids revealed that three whales were
between 135 and 172 years old. The fourth
whale appeared to have been 211 when it
AT
was killed! These findings could establish
whales as the longest-living mammals on
Earth. Further tests on the bowheads’ bones
and skin are being conducted to verify the
initial estimates of age. If the results are
confirmed, we will know that some whales that
D
are alive today were swimming around the
arctic seas during America’s Civil War—or
perhaps even when Thomas Jefferson was
SE
president!
Bowhead whales—each weighing 80 to 110
tons and measuring 50 to 60 feet in length—
bear distinguishing white markings on their
front lower jaws. There are thought to be
8,000 to 2,000 bowheads in existence. The
bowhead is listed as an endangered species.
bowhead whale (isim): grönland balinası
longevity (isim): uzun ömürlülük.
discover (fiil): keşfetmek, bulmak; ortaya çıkarmak, meydana
çıkarmak.
evidence (isim): kanıt, delil. (fiil) göstermek, açığa vurmak.
contrary (sıfat): karşıt, aksi, zıt, aykırı.(isim) aksi, ters. (zarf)
aksine, tersine.
recent (sıfat): yeni, yakında olmuş, son.
hunt (fiil): 1. avlanmak; avlamak. 2. for -i aramak.
Y
ancient (sıfat): 1. antik. 2. çok eski, çok eski bir zamandan kalma.
ivory (isim): 1. fildişi. 2. fildişi rengi.
stone (isim): 2. (mücevhere ait) taş. 3. (etli meyvelerde) çekirdek.
(sıfat) taştan yapılmış,
harpoon (isim): zıpkın. (fiil) zıpkınlamak.
point (isim): 1. uç, sivri uç. 2. nokta
embedded (sıfat): saklı, batık, gömülü, iliştirilmiş
blubber (isim): 1. balina yağı.
steel (isim): çelik
amaze (fiil): hayrette bırakmak, hayrete düşürmek, şaşkına
çevirmek.
skeptical (sıfat): 1. kuşkulu, şüphe içinde. 2. şüpheci, kuşkucu,
septik.
reveal (fiil): 1. açıklamak, açığa vurmak. 2. göstermek. 3. ilham
yoluyla bildirmek. = expose, display, divulge, disclose, show;
make known, let on, let out, let it be known, let slip,
communicate, give vent to, air, ventilate, leak
establish (fiil): 1. kurmak. 2. saptamak, tespit etmek.
skin (isim): 1. cilt, deri, ten.
conduct (isim): 1. davranış, tavır, hareket. 2. yönetim, idare. (fiil)
1. yürütmek; yönetmek, idare etmek: 2. rehberlik etmek. 3. (sesi,
elektriği) iletmek.
verify (fiil): doğrulamak, gerçeklemek, teyit etmek, tasdik etmek.
initial (sıfat): baştaki, birinci, ilk.
estimate : (fiil) 1. tahmin etmek, kestirmek. 2. (kıymetini) takdir
etmek, değerlendirmek. (isim) 1. tahmin, kestirme. 2. takdir,
değerlendirme, değer biçme. 3. tahmini hesap.
confirm (fiil): 1. doğrulamak, gerçeklemek, teyit etmek. 2. konfirme
etmek; kesinleştirmek; sağlama bağlamak. 3. (birini) kutsayarak
kiliseye üye olarak kabul etmek.
alive (sıfat): sağ, canlı, hayatta, diri.
president (isim): 1. başkan. 2. cumhurbaşkanı. 3. rektör.
weighing (sıfat): ağırlığında
distinguish (fiil): ayırt etmek, ayırmak.
jaw (fiil): 1. çene. 2. çoğul ağız.
existence (isim): 1. varlık, varoluş. 2. hayat, yaşam.
endangered (sıfat): Nesli tükenen, nesli tehlikede olan

The Hand (14) The centre part of your hand contain five
separate bones. Each finger on your hand has three bones,
except for your thumb, which has two. Between both your wrists,
hands, and all your fingers, you've got a grand total of 54 bones.
With the help of muscles they enable you to grasp things, write
your name, pick up the phone, throw a softball and complete
millions of other tasks!
(15) The ankle is a bit different from the wrist; it has three larger
bones and four smaller ones. But the main part of the foot is very
similar to the hand, with five bones too. Each toe has three tiny
bones, except for your big toe, which like the thumb, has just two.
This brings the bone total in both feet and ankles to 52! (16)
Most people don't use their toes and feet for grabbing things or
BA
writing, but they do use them for two very important things:
standing and walking. Without all the bones of the foot working
together and a little gravity from earth and friction between your
feet and the floor it would be impossible to balance properly.
The Joints
(17) The place where two bones meet is called a joint. There are
two types of joints in every person's body: fixed joints and
moving joints. Fixed joints are fixed in place. They don't move at
all. Your skull contains some of these joints. They fuse or cement
AT
the bones of the skull together.
(18) Moving joints are the ones that allow you to ride your bike,
eat pizza, climb a tree, and play soccer. They enable you to twist,
bend, and move many different parts of your body. One of the
main types of moving joints is called a hinge joint. Your elbows
and knees each have a hinge joint, which let you bend and then
straighten your arms and legs. These joints are like the hinges on
D
a door; just as most doors can only open one way, you can only
bend your arms and legs in one direction. You also have many
smaller hinge joints in your fingers and toes, to allow them to
bend.
SE
(19) Another important type of moving joint is the ball and
socket joint. These joints are at your shoulders and hips. One of
the bones in the joint is rounded at the end and fits into a small
cuplike area of the second bone in the joint. Ball and socket joints
allow for lots of movement in every direction.
Keeping the Joints Well Oiled (20)
In all of the machines we have created, moving parts that are in
contact need to be lubricated to help them move easily and to
reduce wear. Joints come well lubricated too. They have their
own special fluid that to help them move freely. There is also
some cartilage between ones that are in contact with one another
that helps the bones move smoothly.
thumb (isim): 1. başparmak. 2. (eldivende) başparmak.
wrist (isim): bilek, el bileği.
grand total (isim): genel toplam
grasp (fiil): 1. sıkı tutmak; kavramak; yakalamak. 2. at kapmaya
çalışmak. 3. kavramak, anlamak. (isim) 1. kavrayış, anlayış. 2. pençe.
throw (fiil): 1. atmak; fırlatmak. 2. uzatıvermek. 3. (sözü, bakışı) (birine)
çevirmek, yöneltmek. 4. (güreşçi, at) (birini) yere atmak.
5. across (nehrin) üzerinde (köprü) yapmak; (nehrin) içinde (baraj)
yapmak. 6. (birine) (yumruk) atmak. 7. konuşma dili çok şaşırtmak. (isim)
atma, atış; fırlatma, fırlatış.
ankle (isim): ayak bileği.
a bit : biraz.
Y
wrist (isim): bilek, el bileği.
similar (sıfat): benzer, benzeş
toe (isim): 1. ayak parmağı. 2. (ayakkabıda) burun. 3. (çorapta) uç.
briing (fiil): getirmek
total (sıfat): tam, eksiksiz; ilgili olan her şeyi içeren (isim) toplam; bütün;
tutar.
grab (fiil): 1. kapmak, çabucak ve zorla elinden almak. 2. (elle) tutmak. 3.
at -i (elle) tutmaya çalışmak.
gravity (isim): 1. yerçekimi. 2. ciddiyet, vahamet. 3. ağırbaşlılık.
friction (isim): 1. sürtünme; sürtünüm. 2. tıbbi friksiyon, ovma,
ovuşturma. 3. anlaşmazlık, uyuşmazlık, sürtüşme, ihtilaf.
floor (isim): 1. taş veya tahta döşeme, yer, zemin. 2. (binadaki) kat. (fiil)
1. taş veya tahta döşemek. 2. vurup yere yıkmak.
balance (isim): 1. terazi. 2. denge. 3. denklem. 4. bilanço. 5. bakiye. (fiil)
1. dengelemek. 2. dengeli olmak.
properly (zarf): 1. esaslı bir şekilde. 2. doğru dürüst; gerektiği gibi,
layıkıyla. 3. uygun bir şekilde.
joint (isim): 1. anatomi eklem, mafsal. 2. ek. 3. ek yeri. (fiil) 1. bitiştirmek,
eklemek, 2. ek veya oynak yeri yapmak. 3. (eti) oynak yerlerinden ayırmak.
fixed joints
moving joints
fuse (fiil): eritmek; erimek; eriyip birbiriyle kaynaşmak.
cement (isim): çimento. (fiil) 1. yapıştırmak. 2. beton ile kaplamak,
çimentolamak.
skull (isim): 1. kafatası. 2. kurukafa, baş iskeleti.
ride (fiil): 1. binmek: 2. sürmek: (isim) 1. binme, biniş. 2. atla gezinti. 3.
gezinti yolu.
soccer (isim): futbol, ayaktopu.
enable (fiil): 1. imkân vermek, mümkün kılmak, sağlamak. 2. yetki vermek.
hinge (isim): 1. menteşe, reze. 2. dayanak noktası. (fiil) 1. menteşe
takmak. 2. on/upon -e bağlı olmak, -e dayanmak.
elbow (isim): dirsek. (fiil) dirsekle itmek veya vurmak, dirseklemek; ite
kaka yol açmak.
straighten (fiil): doğrultmak.
allow (fiil): izin vermek, müsaade etmek.
socket (isim): 1. anatomi oyuk, yuva. 2. elektrik duy. 3. içine bir şey
geçirilen delik veya oyuk.
shoulder (isim): 1. omuz. 2. dağ yamacının üst bölümü. 3. kasaplık kürek,
kürek eti. 4. banket. (fiil) 1. omzuna almak, omzuna vurmak, omuzlamak.
2. (bir işi, bir görevi) yüklenmek, omuzlamak. 3. omuzlamak, omzuyla
itmek.
hip (isim): kalça
lubricate (fiil): yağlamak
fluid (sıfat): akıcı; akışkan. (isim) sıvı; akışkan.
smoothly (zarf): problem çıkarmadan, güzel bir şekilde.

The Spine
(8) Your spine runs the full length of your back. It allows you
to twist and bend and it holds your body upright. It also
provides protection for the spinal cord, a large bundle of
nerves that helps to transmit information from your brain
to the rest of your body. The spine is special because it isn't
made of one or even two bones: it's made of 33 bones in all!
These bones are called vertebrae. Each one is shaped like a
ring. (9) In between each vertebra (the name for just one of
these spinal bones) are small cookie shaped disks made of
cartilage. These disks keep the vertebrae from rubbing
against one another. They also act as your spine's natural
shock absorbers. When you jump, these disks provide the
BA
cushioning your vertebrae need to support the force placed
on them when you land. Without these disks, movement of
any kind would be extremely painful.
The Ribs (10) Your heart, lungs, kidneys and liver are all
vital organs. You could not live without them. Protecting
them are the ribs. Ribs look and act like a cage and form the
chest portion of our bodies. It's easy to feel this cage. Simply
run your fingers along the sides and front of your body. (11)
Ribs come in pairs. The left and right sides of each pair are
AT
identical. Most people have 12 pairs of ribs, but about 5% of
people are born with one or more extra.
The Skull (12) The skull is the part of your skeleton that
protects the most important body part of all, the brain. (13)
Although it might look like one ball shaped hallow bone, the
skull is actually made up of 30 different separate bones.
D
Some of these bones protect your brain, while others make
up the structure of your face. If you touch beneath your eyes,
you can feel the ridge of the bone that forms the hole where
your eye sits. Just below, you can feel the cheek bones which
SE
help give our faces their distinct look. And while you can't
see it, the smallest bone in your whole body is located not
too far away: the stirrup bone behind your eardrum is only
2.6-3.4 millimetres long! Even though you might be able to
bat your eyes or wiggle your ears, the only part of your skull
that can truly move is your lower jawbone. Muscles open
and close it to enable you to talk and chew food.
spine (isim): 1. omurga, belkemiği.
back (isim): 1. arka taraf, arka. 2. sırt, belkemiği. 3. futbol bek.
(fiil) 1. desteklemek, arka olmak, yardım etmek, 2. geri yürütmek, geri
sürmek, (sıfat) 1. arka, arkadaki, arkasındaki; 2. evvelki; eski. (zarf) 1. geri,
geriye
twist (fiil): 1. bükmek, sarmak, burmak; bükülmek, sarılmak, burulmak. 2. ters
anlam vermek, çarpıtmak. (isim) 1. bükülme, sarılma, burulma. 2. ibrişim;
sicim. 3. düğüm. 4. dönme, dönüş. 5. tvist dansı. 6. değişiklik.
bend (fiil): 1. eğmek, bükmek, kıvırmak; eğilmek, bükülmek, kıvrılmak. 2.
denizcilikle ilgili bağlamak. (isim) 1. kıvrım. 2. dirsek. 3. dönemeç, viraj.
hold (fiil): 1. tutmak: 2. bırakmamak, zaptetmek. 3. içine almak: 4. alıkoymak,
salıvermemek, durdurmak. 5. sahip olmak, elinde tutmak. 6. (toplantı)
düzenlemek. 7. (makam) işgal etmek. 8. (mevzi) savunmak, korumak. 9.
(ağırlık) taşımak, çekmek. 10. devam ettirmek. 11. inanmak; kabul etmek;
düşünmek, saymak; karar vermek. 12. devam etmek. 13. dayanmak, sabit
olmak.
upright (sıfat): 1. dikey, dik.2. dürüst, doğru. (zarf) dik, dimdik.
provide (fiil): 1. sağlamak, bulmak. 2. önceden hazırlamak. 3. şart koşmak.
bundle (isim): 1. bohça. 2. yığın. (fiil) toplamak, bohçalamak.
nerve (isim): 1. sinir. 2. soğukkanlılık, cesaret. 3. küstahlık. (fiil) cesaret
Y
vermek.
transmit (fiil): 1. (radyo dalgaları, telgraf sinyalleri v.b.'ni) yaymak. 2. iletmek;
götürmek. 3. to -e geçirmek; -e aktarmak. 4. (hastalığı) (birine) bulaştırmak.
the rest : kalan miktar, kalanlar, geri kalan, artan.
each (sıfat): her, her bir. (zamir) her biri, tanesi.
cookie (isim): kurabiye, (tatlı) çörek, (tatlı) kuru pasta; (tatlı) bisküvi.
rub (fiil): 1. ovmak, ovalamak. 2. something against bir şeyi -e sürtmek. 3.
something on bir şeyi -e sürmek. 4. against/on -e sürtünmek. (isim) 1. ovma,
ovalama; ovunma. 2. sürtme. 3. sürtünme. 4. güçlük, engel. 5. sinirlendirici
şey.
against (edat): 1. Karşı, 2. aleyhinde, karşı
shock absorber (isim): amortisör (cihaz).
jump (fiil): 1. atlama, sıçrama. 2. (fiyat) fırlama)
provide (fiil): 1. sağlamak, bulmak. 2. önceden hazırlamak. 3. şart koşmak.
cushion (isim): 1. yastık, minder. 2. bir darbenin hızını kesen tampon. 3.
bilardo masasının lastikli iç kenarı. (fiil) 1. hafifletmek, azaltmak. 2.
altına/arkasına yastık koymak; yastıkla beslemek. 3. yastıkla kaplamak.
force (isim): güç, kuvvet; zor.
movement (isim): 1. hareket, kımıldanma.2. akım, hareket:3. askeri
manevra. 4. saatin makinesi veya parçaları.5. müzik bölüm.6. bağırsakların
işlemesi.
extremely (zarf): aşırı derecede.
painful (sıfat): 1. ağrılı. 2. zahmetli, güç. 3. acıklı, üzücü.
vital (sıfat): 1. yaşamsal, hayati. 2. yaşam için gerekli. 3. canlı. 4. çok önemli.
rib (isim): 1. kaburga, eğe. 2. pirzola. 3. botanik yaprak damarı.
cage (isim): 1. kafes. 2. hapishane. 3. asansör. 4. (inşaatlarda) iskele.
(fiil) kafese kapamak, hapsetmek.
chest (isim): 1. göğüs. 2. sandık. 3. kutu.
portion (isim): 1. kısım, parça, bölüm, cüz. 2. porsiyon, bir tabak yemek. 3.
pay, hisse. 4. kader, nasip. (fiil) out -i bölüştürmek.
identical (sıfat): aynı, bir, tıpkı, özdeş.
skull (isim): 1. kafatası. 2. kurukafa, baş iskeleti.
look like (fiil): -e benzemek, -cek gibi olmak
separate (fiil): 1. ayırmak; ayrılmak. 2. bölmek. (sıfat) ayrı, ayrılmış.
make up (fiil): 1. düzenlemek, hazırlamak. 2. oluşturmak. 3. uydurmak, icat
etmek. 4. bir araya getirmek, toplamak, tamamlamak. 5. for -i telafi etmek. 6.
makyaj yapmak, boyanmak.
eath (edat): altında chew (fiil): çiğnemek.
below (edat): -den aşağı, aşağısında, altında; ötesinde, (sıfat) aşağıda
yazılan, aşağıda verilen, aşağıdaki
cheek (isim): 1. yanak, avurt. stirrup (isim): üzengi
behind (zarf): 1. (somut anlamda) peşinden; geride, 2. (zaman açısından)
geride; geri (edat) 1. arkasında; arkasına: 2. (soyut anlamda) ardında: 3. (bir
sınıflandırmada) geride: 4. (destekleme anlamında) arkasında
wiggle (fiil): oynamak, hareket etmek; kımıldamak; oynatmak, hareket
ettirmek; kımıldatmak. (isim) oynama; kımıldama; oynatma; kımıldatma.
truly (zarf): 1. gerçekten, hakikaten. 2. doğrulukla. 3. sadakatle.4
samimiyetle. 5. tamamen, doğru olarak.

SKIN, HAIR, AND NAILS
The body has its own living over coat called skin. As a
protective, waterproof barrier, skin stops invading bacteria in
their tracks. The brown pigment melanin colors the skin and
filters out harmful ultraviolet rays in sunlight. Millions of skin
sensors detect a range of sensations that include the touch of
soft fur, the pressure of a heavy weight, the pain of a pinprick,
the heat of a flame, or the cold of an ice cube. Hair and nails are
both extensions of the skin. Millions of hairs cover most parts
of the body. The thickest hairs are found on the head, where
they stop heat loss and protect against sunlight. Other body
hairs are finer and do little to keep the body warm—that job is
done by clothes. Skin, hair, and nails all get their strength from
BA
a tough protein called keratin.
TOUGH NAILS
These hard plates cover and protect the ends of the fingers and
toes. They also make picking up small objects much easier.
Living cells at the root divide constantly, pushing the nail
forward. As the cells move toward the fingertip, they fill with
tough keratin and die. Fingernails grow about 0.2 in (5 mm)
each month—faster in summer than in winter.
FINGERPRINTS
AT
Whenever people touch objects, especially hard ones made of
glass or metal, they leave behind fingerprints. Fingerprints are
copies in oily sweat of the fine ridges on the skin of the
fingertips. These ridges, and the sticky sweat released onto
them, help the finger to grip things. Each fingerprint, with its
pattern of whorls, loops, and arches, is unique.
PROTECTIVE LAYERS
D
Skin is less than 0.08 in (2 mm) thick and has two distinct
layers. On top colored pink and red is the epidermis. Its upper
part (pink) is made of flat, interlocking dead cells, which are
tough and waterproof. These cells are constantly worn away as
SE
skin flakes and are replaced by living cells in the lower
epidermis (red). Underneath the epidermis is the thicker
dermis (yellow). The dermis contains sensors, nerves, blood
vessels, sweat glands, and hair roots.
own (sıfat): kendine özgü, özel, kendinin, kendi
living (sıfat): yaşayan, yaşamakta olan, canlı
over coat (sıfat): üst katman, kap, tabaka
called (sıfat): isimli, - diye isimlendirilen, - diye anılan
protective (sıfat): koruyucu
waterproof (sıfat): su geçirmez
barrier (isim): (çit, duvar, korkuluk gibi) engel; bariyer.
invading (sıfat): işgal eden, işgalci, yayılmacı
color (fiil): 1. boyamak. 2. renklendirmek; renklenmek.
filter out (fiil): filtreden geçirmek, filtrelemek
ray (isim): ışın, şua sensor (sıfat): duyusal, duyumsal.
sensation (isim): 1. duyu, duyum, duygu, his; duyarlık. 2. heyecan
uyandıran olay, sansasyon.
include (fiil): 1. içine almak, içermek, kapsamak.2.dahil etmek
soft (sıfat): 1. yumuşak. 2. alçak (ses). 3. ılık, yumuşak (hava). 4.
fazla parlak olmayan (ışık). 5. hafif (rüzgâr, yağmur).
fur (isim): kürk flame (isim): 1. alev, yalaz.
pinprick (isim): 1. iğne batması. 2. sinir bozucu ufak bir şey.
tough (sıfat): 1. dayanıklı. 2. kart (et); sert (kösele v.b.). 3. sert; ödün
Y
vermeyen; müsamaha etmeyen. 4. zor (iş, kimse).
hair (isim): saç, kıl, tüy. nail (isim): tırmak, çivi
thick (sıfat): 1. kalın. 2. koyu; yoğun, kesif.
plate (isim): 1. plak, plaka, madeni levha. 2. tabak
pick up (fiil): 1. kaldırmak, toplamak. 2. devşirmek. 3. rasgele
bulmak. 4. pratik olarak öğrenmek, (dili) kulaktan öğrenmek. 5.
almak. 6. toplanmak. 7. konuşma dili iyileşmek. 8. ilerlemek,
gelişmek. 9. hızlanmak.
root (isim): kök constantly (zarf): sürekli, daima
push (fiil): 1. itmek, dürtmek. 2. sürmek, sevketmek, yürütmek. 3.
(düğme v.b.'ne) basmak. 4. sıkıştırmak, tazyik etmek. 5. konuşma dili
yasadışı yoldan (uyuşturucu) satmak. (isim) 1. itme, itiş, sürme. 2.
hücum. 3. gayret, çaba.
fingertip (isim): parmak ucu.
fill (fiil): 1. doldurmak; dolmak. 2. doyurmak. (isim) 1. dolgu maddesi,
dolgu. 2. dolgu, dolguyla meydana getirilmiş yer.
glass (isim): cam, bardak oily (sıfat): yağlı
sweat (isim): 1. ter. 2. (soğuk bir yüzeyin üstünde oluşan) damlalar,
ter. 3. ter dökme. (fiil) 1. terlemek. 2. (cam, bardak v.b.) terlemek,
buğulanmak.
ridge (isim): 1. coğrafya (iki vadiyi birbirinden ayıran yayvan) sırt. 2.
dağ sırtı. 3. çatı sırtı.
sticky (sıfat): 1. yapışkan. 2. nemli, rutubetli (hava).
grip (fiil): 1. sıkı tutmak, kavramak. 2. (birinin) dikkatini çekmek.
(isim) 1. tutma/kavrama şekli. 2. kontrol, idare:
whorl (isim): 1. sarmal şekil, 2. parmak izindeki helezoni kabarıklık
loop (isim): 1. ilmik; ilik halkası.
arches (isim): kavis, kemer
unique (sıfat): unique (sıfat): 1. tek, yegâne. 2. eşsiz, benzersiz,
emsalsiz.
distinct (sıfat): 1. ayırt etme. 2. fark. 3. paye. 4. üstünlük.
layer (isim): 1. kat, tabaka. 2. botanik daldırma, daldırma yöntemiyle
daldırılan dal.
upper (sıfat): üst, üstteki, yukarıdaki:
flat (sıfat): 1. düz; yassı, 2. yavan, tatsız,
interlock (fiil): birbirine bağlamak, birbirine kenetlemek; birbirine
bağlanmak, birbirine kenetlenmek.
flake (isim): 1. ince bir tabaka halinde olan parça. 2. ince bir tabaka
halindeki kar tanesi.
underneath (zarf,edat): altına; altında.
contain (fiil): 1. kapsamak, içermek, içine almak. 2. kontrol altına
almak, tutmak;
gland (isim): bez, beze, gudde.

Some Surprising Facts About Bones
Living cells make up less than five percent of
your body’s bones - but they are continually
busy! At this very moment, specialized cells
in your skeleton are chewing up old, worn-out
bits of bone and putting fresh new material in
their place.
Meanwhile, these same busy bones are
turning out new blood cells. And they’re
making sure that every part of your body gets
just the right amount of calcium to keep it
going. How do your bones do this? They act
as a storage bank for calcium. In fact, 99
percent of the calcium in your body is held in
bone - ready for release into the bloodstream
as needed.
AT
Many people think of the skeleton as a
symbol of death. But each and every bone is
a living organ, full of dynamic vitality. In fact,
every square inch of your skeleton is
regenerated every ten years. Some parts -
D
the spongy bones of the spine and hip -renew
themselves much more often.
In a broader sense, human bone is a key to
SE
understanding who we are as a species. The
bones of long dead creatures that have
turned to fossils tell us much about life.
Without them, scientists would know very little
about the history of vertebrates over the past
600 million years.
make up: (F) 1. düzenlemek, hazırlamak. 2.
oluşturmak. 3. uydurmak, icat etmek. 4. bir araya
getirmek, toplamak, tamamlamak. 5. for -i telafi
etmek. 6. makyaj yapmak, boyanmak.
moment (İ): 1. an. 2. önem. 3. fizik moment.
chew up (F): çiğnemek, tahrip etmek, tüketmek
worn out (S): yıpranmış, bitkin düşmüş
Y
bit (İ): parça, lokma, kırıntı
meanwhile: (Z) bu arada
turn out: (F) 1. tersyüz etmek. 2. dışarı atmak, kovmak.
BA
3. otlatmak için dışarıya çıkarmak 4. dışına dönmek. 5.
yapmak, çıkarmak, üretmek, meydana getirmek. 6.
söndürmek. 7. katılmak. 8. olmak, çıkmak.
make sure: 1. emin olmak. 2. kontrol etmek, bakmak.
amount: (İ) miktar. (F) 1. to ile eşanlamlı olmak: 2. to
toplamı (belirli bir miktar) olmak:
Storage: (İ) 1. depoya koyma, depolama. 2. ardiye,
depo ücreti. 3. bilgisayar bellek.
release: (F) 1. hukuk serbest bırakmak, salıvermek;
tahliye etmek. 2. kurtarmak.3. (yeni film, plak v.b.'ni)
piyasaya çıkarmak. (İ) 1. salıverme; tahliye.2.
kurtarma. 3. af. 4. piyasaya çıkarma.
bloodstream: (İ) kan dolaşımı
death: (İ) ölüm
regenerate: (F) 1. yeniden oluşturmak; yeniden
oluşmak. 2. ıslah etmek, düzeltmek, iyileştirmek; ıslah
olmak, düzelmek, iyileşmek. 3. yeniden canlandırmak,
yeniden hayat vermek.
spine: (İ) 1. omurga, belkemiği. 2. diken. 3. (kitapta)
sırt.
renew: (F) 1. yenilemek, onarmak. 2. canlandırmak,
gençleştirmek. 3. (pasaport v.b.'nin) süresini uzatmak.
specie: (İ) tür
vitality: (İ) 1. yaşama gücü. 2. canlılık, dirilik, enerji. 3.
dayanma gücü.
spongy: (S) sünger gibi , süngersi
 Speed Sells
Speed has become a major selling feature for many
businesses. Today’s customers seem to want things to be
fast, fast, and faster! Not only do consumers require their
products and service quickly, but they also like to pay
quickly. To meet the demand, businesses across the country
are trying out a new concept called “Fast Pay.” Certain
highway tollbooths, fast food restaurants, and gas stations
now offer electronic payment programs. Customers use the
cashless system by purchasing passes. To use some systems,
they are given a tiny, barrel-shaped wand. Customers wave
the wand at a device at the cash register. As sensors scan
BA
the pass, the total purchase is deducted from the customer’s
bank account.
Several New York City highways have installed the new
system. An E-Zpass is stuck to the windshield behind a
vehicle’s rearview mirror. Drivers who purchase the E-Zpass
save time by rolling through toll plazas at 5 mph. Each time
they pass the scanner, the toll becomes a debit to their bank
account. These electronic pay systems go by names such as
SpeedPass,
AT
FreedomPay, Smart Card, and FasTrak. Most businesses are
pleased with them. Why? Marketing surveys show that
people who use the system spend more money. As one
market analyst explained, “People focus less on price and
more on the product when they’ve already paid the bill.”
Time itself has become a valuable commodity in today’s
D
world. A cashless system that speeds things along is likely to
have a great impact on the marketplace.
sell (fiil) (sold): 1. satmak; satılmak. 2. satışta rağbet görmek.
3. beğendirmek; beğenilmek: 4. kabul ettirmek.
SE
major (sıfat): 1. büyük. 2. başlıca, asıl. 3. müzik (gam) majör. 4. ergin,
reşit = vital, important, critical, crucial, principal, foremost,
paramount,primary, prime, main, big, biggest, pre-eminent,
notable,noteworthy, significant, outstanding, dominant, dominating
feature: (isim) 1. yüzdeki organlardan biri. 2. çoğul yüz, sima, çehre; yüz
hatları. 3. özellik. 4. asıl film. 5. uzun makale (fiil): 1. -de önemli bir rolü
olmak: 2. -i ön plana çıkarmak, -e ağırlık vermek: 3. (bir şeyin) önemli bir
öğesi olmak:
customer (isim): müşteri
require (fiil): 1. gerektirmek, istemek. 2. -e ihtiyacı olmak, -e gereksinimi
olmak. 3. istemek, talep etmek.
pay (isim): ücret, maaş. (fiil) (paid) 1. (birine) (para, borç v.b.'ni) ödemek:
2. (hata veya suçun) bedelini ödemek, cezasını çekmek: 3. -in yararına
olmak: 4. (bir iş) birine para getirmek
quickly (zarf): çabuk, çabucak, süratle, hızla.
meet (fiil): 1. -e rastlamak, -e rast gelmek, ile karşılaşmak:2. karşılamak:3.
tanışmak:4. ödemek, karşılamak.5. spor karşılaşmak:6. buluşmak, 7.
toplanmak, 8. with ile karşılaşmak,9. with ile görüşmek
demand (isim): 1. istem, istek; talep. 2. ticaret, ekonomi talep, rağbet 3.
hukuk talep, hak iddia etme. (fiil) 1. talep etmek, istemek. 2. gerektirmek.
3. hukuk mahkemeye celbetmek.
try out (fiil): (birini veya bir şeyi) denemek.
concept (isim): 1. kavram, mefhum. 2. görüş, fikir.
highway (isim): anayol.
Y
toolbooth (isim): gişe
offer: (fiil) 1. sunmak, takdim etmek, arzetmek. 2. teklif etmek, önermek. 3.
(fiyat) vermek. 4. vermek, sağlamak. (isim) 1. teklif. 2. fiyat teklifi.
payment (isim): 1. ödeme. 2. ücret, maaş. 3. taksit.
cashless (isim): nakit para olmaksızın, nakit parasız
purchase (isim): 1. satın alma, alım. 2. satın alınan şey. 3. sıkı tutma,
kavrama. (fiil) 1. satın almak. 2. ele geçirmek, kazanmak.
barrel (isim): fıçı
wand (isim): değnek, asa
wave (isim): 1. dalga. 2. el sallama. 3. (saçta) kıvrım, dalga. (fiil) 1.
dalgalanmak; dalgalandırmak: 2. sallamak; sallanmak: el sallamak. 3.
(at/to) -e el sallamak. 4. el sallayarak işaret vermek:
device (isim): 1. alet; aygıt. 2. plan, yol, yöntem. 3. hile, oyun. 4. arma,
ongun.
register (isim): 1. kütük, kayıt defteri. 2. sicil. (fiil) 1. kaydetmek, deftere
geçirmek. 2. göstermek: 3. (mektubu) taahhütlü olarak göndermek.4.
kaydolmak, yazılmak.
deduct (fiil): çıkarmak, hesaptan düşmek.
account (isim): 1. Hesap, 2. röportaj; (birinin) anlattığı. (fiil) (for) -i
anlatmak, -i açıklamak, - i izah etmek.
install (fiil): 1. yerine koymak. 2. kurmak, tesis etmek. 3. (memuru)
makamına getirmek. 4. bilgisayar kurmak.
stick (fiil) (stuck): 1. in/into batırmak; saplamak; saplanmak. 2. in -e
dikmek, -e dikine saplamak. 3. in -e sokmak; -e koymak. 4. (on) (-e)
yapıştırmak; (- e) yapışmak. 5. sıkışmak; takılmak. 6. out -den dışarı
çıkmak/uzanmak; (dışarı) çıkarmak/uzatmak. 7. in through - den içeri
girmek/uzanmak; -den içeri sokmak/uzatmak. 8. up through -den yukarı
çıkmak/uzanmak; -den yukarı çıkarmak/uzatmak. 9. İngiliz İngilizcesi -e
dayanmak, -e tahammül etmek.
windshield (isim, otomotov): ön cam
rearview (isim): dikiz aynası.
mirror (isim): ayna. (fiil) yansıtmak, aksettirmek.
debit (isim): borç. (fiil) 1. borç kaydetmek. 2. birinin borcuna kaydetmek.
pleased (with) (sıfat): - den memnun
focus (isim): odak, (fiil) odaklamak
price (isim):: 1. fiyat, eder, paha. 2. karşılık, bedel. (fiil) 1. fiyat koymak,
paha biçmek. 2. konuşma dili fiyatını sormak.
bill (isim): 1. fatura, hesap. 2. kâğıt para. 3. kanun tasarısı. (fiil) fatura
çıkarmak.
valuable (sıfat) değerli, kıymetli.
commodity (isim): mal, eşya
impact (isim): 1. vuruş. 2. çarpışma. 3. etki. (fiil) sıkıştırmak, pekiştirmek.

THE HUMAN BODY
HUMANS MAY LOOK DIFFERENT, but inside they
share identical component parts. The body’s building
blocks are trillions of cells. Those that perform similar
tasks link together in tissue to do a specific job. There
are four main types of tissue. Epithelial tissues form
the skin and line hollow structures, such as the mouth.
Connective tissues, such as bone and adipose tissue,
support and hold the body together.
Nervous tissue carries electrical signals, and muscle
tissue moves the body. Tissues combine to make
BA
organs, such as the stomach, which link to form 12
systems—skin, skeletal, muscular, nervous, hormonal,
blood, lymphatic, immune, respiratory, digestive,
urinary, and reproductive, each with an essential role.
Together, systems make a living human body.
CELL DIVISION
Without cell division, growth would be impossible. All
humans begin life as a single cell that divides (by a
AT
process called mitosis) repeatedly to generate the
trillions of cells that form the body. When a cell
divides, it produces two new identical cells. Growth
ceases in the late teens, but cell division continues to
replace old, worn-out cells.
LIQUID TISSUE Each of the body’s tissues is made of
groups of similar cells that work together. Tissue cells
produce an intercellular (“between cells”) material that
D
holds them together. In cartilage it is bendable, in
bone it is hard, but in the blood it takes the form of
watery plasma in which trillions of cells float. This
liquid tissue transports materials and fights infection.
SE
MAJOR ORGANS
These remarkable MRI scans, which “cut” through the
bodies of a man and woman, show how modern
technology allows doctors to “see” inside living bodies.
The major organs of several body systems can be
seen here, including the long bones of the skeleton
and major muscles, as well as the brain (nervous
system), lungs (respiratory system), liver (digestive
system), and kidneys and bladder (urinary system).
inside (isim): iç, iç taraf: (sıfat) iç, içteki, (zarf) içeride; içeriye.
(edat) içine, içerisine; içinde, içerisinde
share (isim): 1. pay, hisse, parça. 2. hisse senedi, aksiyon. (fiil) 1.
paylaşmak. 2. anlatmak, söylemek. 3. (bir fikre) katılmak.
identical (sıfat): aynı, bir, tıpkı, özdeş.
component (isim): öğe, unsur, parça, eleman, cüz. (sıfat)
bileşimde bulunan.
cell (isim): 1. hücre, göze. 2. küçük oda. 3. ünite. 4. elektrik pil.
perform (fiil): 1. yapmak, yerine getirmek. 2.tiyatro oynamak,
rolünü yapmak, canlandırmak. 3. müzik çalmak.
similar (sıfat): benzer, benzeş
Y
task (isim): iş, görev, vazife; ödev.
link (isim): 1. halka, zincir baklası. 2. bağ, bağlantı. (fiil)
birbirine bağlamak, birleştirmek, zincirlemek; birbirine
bağlanmak, birleşmek, zincirlenmek.
tissue (isim): 1. biyoloji doku. 2. bir tür ince ambalaj kâğıdı. 3.
kâğıt mendil.
hollow (sıfat): 1. içi boş, oyuk. 2. çukur, derin, çökük. 3. yankı
yapan, boşluktan gelen (ses). 4. yalan, sahte.
connective tissue : bağ doku
adipose tissue: yağ dokusu
muscle (isim): kas, adale
stomach (isim): mide
immune (sıfat): to -e karşı bağışık; from/to -den muaf.
respiratory (sıfat): solunumla ilgili.
digestive (sıfat): 1. sindirime ait, sindirim. 2. sindirimi
kolaylaştıran.
reproductive system(isim): 1. üreme sistemi
division (isim): 1. bölme, taksim; bölünme. 2. bölüm, kısım. 3.
bölüm, departman, seksiyon.
impossible (sıfat): olanaksız, imkânsız.
repeatedly (zarf): tekrar tekrar
cease (fiil): 1. durmak, kesilmek. 2. bitmek, sona ermek. 3.
bırakmak, devam etmemek, son vermek.
replace (fiil): 1. yenilemek, yenisiyle değiştirmek. 2. başkasıyla
değiştirmek, sağlamıyla değiştirmek. 3. -in yerine yenisini
almak. 4. iade etmek,
(be) made of: -den yapılmıi olmak, - den oluşmak
hold (fiil): 1. tutmak: 2. bırakmamak, zaptetmek. 3. içine almak:
4. alıkoymak, salıvermemek, durdurmak. 5. sahip olmak, elinde
tutmak. 6. (toplantı) düzenlemek. 7. (makam) işgal etmek. 8.
(mevzi) savunmak, korumak. 9. (ağırlık) taşımak, çekmek. 10.
devam ettirmek. 11. inanmak; kabul etmek; düşünmek, saymak;
karar vermek. 12. devam etmek. 13. dayanmak, sabit olmak.
float (fiil): 1. su yüzünde/havada yüzmek/gitmek. 2. (gemiyi)
yüzdürmek. 3. (bir şeyin) su yüzünde yüzerek bir yere gitmesini
sağlamak; su yüzünde götürmek; yüzdürmek.
fight (fiil): 1. kavga etmek, dövüşmek. 2. mücadele etmek,
uğraşmak. 3. savaşmak. (isim) 1. kavga, dövüş. 2. mücadele.
remarkable (sıfat): 1. dikkate değer. 2. olağanüstü.
allow (fiil): izin vermek, müsaade etmek.
major (sıfat): 1. büyük. 2. başlıca, asıl. 3. müzik (gam) majör. 4.
ergin, reşit.
lung (isim): akciğer, ciğer.

CANCER
Cancer, known medically as a malignant neoplasm, is a large
group of different diseases, all involving unregulated cell
growth. In cancer, cells divide and grow uncontrollably,
forming malignant tumors, and invade nearby parts of the
body. The cancer may also spread to more distant parts of
the body through the lymphatic system or bloodstream. Not
all tumors are cancerous. Benign tumors do not grow
uncontrollably, do not invade neighboring tissues, and do
not spread throughout the body.
Healthy cells control their own growth and will destroy
themselves if they become unhealthy. Cell division is a
BA
complex process that is normally tightly regulated. Cancer
occurs when problems in the genes of a cell prevent these
controls from functioning properly. These problems may
come from damage to the gene or may be inherited, and can
be caused by various sources inside or outside of the cell.
Faults in two types of genes are especially important:
oncogenes, which drive the growth of cancer cells, and
tumor suppressor genes, which prevent cancer from
developing.
AT
Determining what causes cancer is complex. Many things are
known to increase the risk of cancer, including tobacco use,
certain infections, radiation, lack of physical activity, poor
diet and obesity, and environmental pollutants. These can
directly damage genes or combine with existing genetic
faults within cells to cause the disease. Approximately five to
ten percent of cancers are entirely hereditary.
D
Cancer can be detected in a number of ways, including the
presence of certain signs and symptoms, screening tests, or
medical imaging. Once a possible cancer is detected it is
diagnosed by microscopic examination of a tissue sample.
SE
Cancer is usually treated with chemotherapy, radiation
therapy and surgery. The chances of surviving the disease
vary greatly by the type and location of the cancer and the
extent of disease at the start of treatment. While cancer can
affect people of all ages, and a few types of cancer are more
common in children, the risk of developing cancer generally
increases with age. In 2007, cancer caused about 13% of all
human deaths worldwide (7.9 million). Rates are rising as
more people live to an old age and as mass lifestyle changes
occur in the developing world.
malignant (sıfat): 1. tıbbi kötücül, habis.
disease (isim): hastalık, sayrılık, illet.
involving (sıfat): içeren, kapsayan, gerektiren
unregulated (sıfat): denetimsiz, düzensiz
uncontrollably (zarf): zaptedilemeyen, frenlenemeyen şekilde
spread (fiil): 1. yaymak; sermek; yayılmak. 2. (gübre v.b.'ni)
(tarlaya) dökmek. 4. (sofrayı) kurmak.
distant (sıfat): 1. uzak, ırak (yer/zaman). 2. soğuk, mesafeli
(kimse).
bloodstream (isim): kan dolaşımı, kan akışı
benign (sıfat): 1. iyi huylu, iyicil, selim (tümör).
Y
neighboring (sıfat): -e komşu, -e yakın.
throughout (edat): 1. boyunca: 2. her tarafına; her tarafında
destroy (fiil): yıkmak, harap etmek, yok etmek, ortadan
kaldırmak; öldürmek.
unhealthy (sıfat): 1. sağlığı bozuk, sağlıksız. 2. sağlığa zararlı.
process (isim): 1. yöntem, metot, yol, 2. süreç, proses, 3. işlem;
tretman, (fiil) işlemden/ işlemlerden geçirmek.
tightly (zarf): sıkıca, sıkı bir şekilde
regulate (fiil): 1. düzene sokmak, düzenlemek.2. yoluna
koymak.3. ayarlamak.4. denetim altında tutmak.
prevent (fiil): önlemek, engellemek, - den alıkoymak
functioning (sıfat): işlevini gören, fonksiyonunu gören
properly (zarf): 1. esaslı bir şekilde. 2. doğru dürüst; gerektiği
gibi, layıkıyla. 3. uygun bir şekilde.
damage (isim): 1. zarar, ziyan, hasar. 2. konuşma dili masraf,
fiyat. (fiil) zarar vermek, hasar yapmak, bozmak.
inherit (fiil): -e miras kalmak; vâris olmak.
various (sıfat): çeşitli, türlü, muhtelif
fault (isim): 1. (birinin karakterinde) kusur, noksan. 2. kabahat.
suppressor (isim): 1. Bastıran, durduran; yok edici
cause (isim): 1. neden, sebep, 2. amaç, gaye, hedef. (fiil) neden
olmak, sebep olmak, yol açmak
certain (sıfat): 1. kesin, kati.2. emin.3. kaçınılmaz.4. muhakkak,
şüphesiz.5. belirli, muayyen.6. bazı.
pollutant (isim): kirletici madde.
existing (sıfat): var olan, mevcut
approximately (zarf): aşağı yukarı, yaklaşık olarak.
entirely (zarf): büsbütün, tamamıyla, tamamen.
hereditary (sıfat): 1. miras yoluyla geçen. 2. kalıtsal, kalıtımsal
detect (fiil): 1. sezmek, farketmek. 2. bulmak, keşfetmek.
sample (isim): örnek, numune; model; mostra; eşantiyon (fiil)
örnek olarak denemek.
death (isim): ölüm
worldwide (sıfat): dünya çapındaki, dünyadaki herkesi veya her
ulusu kapsayan. (zarf) bütün dünyada, dünyanın her tarafında.
rate (n): oran, nispet, sıklık
rise (fiil): 1. yukarı çıkmak, yükselmek. 2. artmak. 3. ayağa
kalkmak. 4. (güneş, ay) doğmak. 5. ortaya çıkmak, gözükmek, 7.
up isyan etmek. (isim) 1. artış, 2. yükselme. 3. doğuş.
mass (isim): 1. kütle, kitle, parça, yığın, küme. 2. fizik kütle.