Ç ôïìÜôá
Åíá öñïýôï ðïõ êáôÝ÷åé õøçëÞ èÝóç óôçí êáôáíÜëùóç ëá÷áíéêþí
Áðü ôç ìéá Þðåéñï óôçí Üëëç, êáé îåðåñíþíôáò ðïëëÝò åèíéêÝò ðñïêáôáëÞøåéò êáé
åìðüäéá, ç ôïìÜôá êáôÜöåñå ôåëéêÜ íá êáèéåñùèåß ùò êõñßáñ÷ï, ðáãêüóìéï ëá÷áíéêü.
Ìå ðáñïõóßá óôçí Åõñþðç ìüëéò ëßãùí åêáôïíôçñßäùí, êáôÝëáâå äåóðüæïõóá èÝóç
óôï óýã÷ñïíï äéáéôïëüãéï.
Ç ôïìÜôá åßíáé êáíïíéêÜ
Ýíá öñïýôï, áëëÜ ëüãù
ôïõ ôñüðïõ ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß-
ôáé óõãêáôáëÝãåôáé óôá ëá÷áíé-
êÜ, üðùò óõìâáßíåé êáé ìå ôï êï-
ëïêýèé, ôï áããïýñé, ôç ìåëéôæÜ-
íá êáé ôçí ðéðåñéÜ. ÌÜëéóôá ìå-
ôáîý ôùí ëá÷áíéêþí, ç ôïìÜôá
êáôáíáëþíåôáé óÞìåñá óå ôÝ-
ôïéåò ðïóüôçôåò ðïõ óôéò ðåñéó-
óüôåñåò ÷þñåò Ýñ÷åôáé äåýôåñç,
ìå ìüíï áíôáãùíéóôÞ ôçò ôçí
ðáôÜôá, åíþ õðÜñ÷ïõí êáé ÷þñåò
üðïõ ç ôïìÜôá êáôÝ÷åé ôçí ðñþôç
èÝóç óå êáôáíÜëùóç.
ÓÞìåñá ç ôïìÜôá êáëëéåñãåß-
ôáé óôï ýðáéèñï êáé óå èåñìïêÞ-
ðéá ðáíôïý óôïí êüóìï êáé êáôá-
íáëþíåôáé üëï ôï ÷ñüíï, íùðÞ áë-
ëÜ êáé óå áêüìá ìåãáëýôåñåò ðï-
óüôçôåò ùò ìåôáðïéçìÝíç. Óõììå-
ôÝ÷åé óôçí êáèçìåñéíÞ äßáéôá ôïõ
áíèñþðïõ, ùò áðáñáßôçôï óõóôá-
ôéêü óå ôüóï ðïëëÜ êáèéåñùìÝíá
êáé öçìéóìÝíá öáãçôÜ, ðïõ ç æùÞ
èá ãéíüôáí äýóêïëç ãéá ðïëëïýò
(êáëïöáãÜäåò) áí îáöíéêÜ äåí õ-
ðÞñ÷å ðéá ôïìÜôá.
Êáé üìùò ç ôïìÜôá ìðÞêå Ýôóé
êáëÜ óôç æùÞ ôïõ áíèñþðïõ ìÜë-
ëïí ðñüóöáôá. ÌÝ÷ñé ôá ôÝëç ôïõ
18ïõ áéþíá, ãéá ðïëëïýò ëáïýò Þ-
ôáí Üãíùóôç Þ ôç èåùñïýóáí äç-
Ïé ìéêñüêáñðåò êåñáóüìïñöåò ôïìÜ-
ôåò. Áðü ôïõò ãïíåßò ôçò ðéóôåýåôáé üôé
ðñïÞëèáí üëåò ïé óçìåñéíÝò ôïìÜôåò.
ÃÅÙÑÃÉÁ - Êôçíïôñïößá 6, 2002
ëçôçñéþäç êáé ôçí åß÷áí ðåñéó-
óüôåñï óôïõò êÞðïõò ùò êáëëù-
ðéóôéêü öõôü.
Ï ôüðïò êáôáãùãÞò ôçò ôï-
ìÜôáò ðéóôåýåôáé üôé åßíáé ç Íü-
ôéá ÁìåñéêÞ (éäéáßôåñá ôï Ðå-
ñïý) üðïõ êáé óÞìåñá áõôïöýï-
íôáé äéÜöïñåò ðáñáëëáãÝò ôçò Ü-
ãñéáò ôïìÜôáò. Óýìöùíá ìå üëá
ôá óôïé÷åßá, áðü ôï Ðåñïý ç Ü-
ãñéá ôïìÜôá ìåôáöÝñèçêå, ìÜ-
ëïí ùò æéæÜíéï ìå óðüñïõò êáëá-
ìðïêéïý, óôçí ÊåíôñéêÞ ÁìåñéêÞ,
éäéáßôåñá óôï Ìåîéêü, üðïõ Üñ÷éóå
ç êáëëéÝñãåéá êáé ç ÷ñÞóç ôçò áðü
ôïõò ÉíäéÜíïõò êáé ôïõò ÁæôÝêïõò
ðñéí áðü ðÜñá ðïëëÜ ÷ñüíéá. Ðé-
èáíüôáôá ï ôýðïò ôïìÜôáò ðïõ á-
íÝðôõîáí ïé ÉíäéÜíïé óôçí Êåíôñé-
êÞ ÁìåñéêÞ Þôáí ç ìéêñüêáñðç
(êåñáóüìïñöç) ôïìÜôá (cherry
tomato), ç ïðïßá èåùñåßôáé êáé ï Ü-
ìåóïò ðñüãïíïò ôçò êáëëéåñãïý-
ìåíçò óÞìåñá ôïìÜôáò.
Áðü ôï Ìåîéêü, ìÝóù ôùí Éóðá-
íþí åîåñåõíçôþí, ç ôïìÜôá Þñèå
óôçí Åõñþðç ôï 16ï áéþíá. Ãéá
äõï ðåñßðïõ áéþíåò èåùñåßôáé ðå-
ñßåñãï êáé åðéêßíäõíï åßäïò êáé
äåéëÜ äåéëÜ ôçí ÷ñçóéìïðïéïýí ìü-
íï óôçí Éóðáíßá, Éôáëßá êáé Ãáë-
ëßá. Ïé Âïñåéï – Åõñùðáßïé áíôé-
ìåôùðßæïõí ôçí ôïìÜôá ìå ðïëý
óêåðôéêéóìü ìÝ÷ñé ôï 18ï áéþíá,
ïðüôå õðÜñ÷ïõí êáé ïé ðñþôåò á-
íáöïñÝò ãéá åìðïñßá ôïìÜôáò áðü
ìåóïãåéáêÝò ÷þñåò. Ðáñüìïéá óôÜ-
13

ÕðÜñ÷ïõí ôïìÜôåò ìå ðïéêéëßá ó÷çìÜ-
ôùí, ìåãåèþí êáé ÷ñùìÜôùí
(öùô. áðü Melody,
http://plantsdatabase.com/s
howpicture/531.html
óç êáé åðéöõëáêôéêüôçôá õðÞñ÷å
êáé óôç Âüñåéá ÁìåñéêÞ, üðïõ ç
ôïìÜôá Ýöôáóå ìå ôïõò åõñù-
ðáßïõò åðïßêïõò óôá ìÝóá ôïõ
17ïõ áéþíá, áëëÜ ç êáëëéÝñãåéá
êáé ç åõñåßá ÷ñÞóç ôçò áñ÷ßæåé ìü-
ëéò ìåôÜ ôá ìÝóá ôïõ 18ïõ áéþíá.
Ç äéáäñïìÞ áõôÞ ôçò ôïìÜôáò,
áðü ôç Íüôéá óôçí ÊåíôñéêÞ Áìå-
ñéêÞ êáé óôçí Åõñþðç êáé áðü å-
êåß ðÜëé óôçí áìåñéêáíéêÞ Þðåéñï
(Â. ÁìåñéêÞ) êáé ìåôÜ ó’ üëï ôïí
êüóìï óõíïäåýåôáé áðü ðïëëÝò é-
óôïñßåò ðïõ åßíáé äýóêïëï íá ðåé
êáíåßò êáôÜ ðüóï åßíáé ìýèïé, áë-
ëÜ ðïõ óßãïõñá åßíáé Ýîù áðü ôï
óêïðü áõôïý ôïõ Üñèñïõ. Óôç óõ-
íÝ÷åéá èá ðáñïõóéÜóïõìå ôïõò ëü-
14
ãïõò óôïõò ïðïßïõò ðéóôåýåôáé üôé
ïöåéëüôáí ç ìáêñü÷ñïíç åðéöõ-
ëáêôéêüôçôá Ýíáíôé ôçò ôïìÜôáò
êáèþò êáé ìåñéêÝò áðü ôéò ìåôÝðåé-
ôá åîåëßîåéò ðïõ ïäÞãçóáí óôçí
ôåñÜóôéá áíÜðôõîç ôçò êáëëéåñ-
ãïýìåíçò ôïìÜôáò ôá íåüôåñá ÷ñü-
íéá.
Ëüãïé ôçò åðéöõëáêôéêüôçôáò
Ç ôïìÜôá áíÞêåé âïôáíéêÜ óôçí
ïéêïãÝíåéá ôùí Óïëáíùäþí (So-
lanaceae), ôá ìÝëç ôçò ïðïßáò åß-
íáé ãíùóôü üôé ðåñéÝ÷ïõí (êõñßùò
óôá öýëëá ôïõò) ôï áëêáëïåéäÝò
óïëáíßíç ðïõ åßíáé ôïîéêü ãéá
ôïí Üíèñùðï êáé ôá æþá. Ç ôïìÜ-
ôá ðåñéÝ÷åé ðñÜãìáôé óôá öýëëá
ôçò óïëáíßíç, óôïí ßäéï âáèìü ðïõ
ðåñéÝ÷ïõí êáé ôá öýëëá ôïõ êá-
ðíïý, ôá öýëëá ôçò ðáôÜôáò (ðñá-
óéíéóìÝíïé êüíäõëïé ôçò ðáôÜôáò
ðåñéÝ÷ïõí âÝâáéá ðïëý ðåñéóóüôå-
ñç óïëáíßíç êáé åßíáé ðéï åðéêßí-
äõíïé) êáé Üëëùí öõôþí ôçò ßäéáò
ïéêïãÝíåéáò. Ôï ãåãïíüò áõôü, óå
óõíäõáóìü ìå ôéò Üãíùóôåò éäéü-
ôçôåò ôùí êáñðþí åíüò «åîùôé-
êïý» åßäïõò, üðùò åèåùñåßôï ôá
÷ñüíéá åêåßíá ç ôïìÜôá, áðåôÝëå-
óáí Ýíá ëüãï ôçò åðéöõëáêôéêü-
ôçôáò.
Ôïí êõñéüôåñï ëüãï, üìùò, á-
ðïôÝëåóå ç ìåãÜëç ïìïéüôçôá ôçò
ôïìÜôáò ìå ôï öõôü Áôñïðïò,
Atropus belladona, ôçò ßäéáò ïéêï-
ãÝíåéáò, ôï ïðïßï Þôáí ãíùóôü áðü
ôçí áñ÷áéüôçôá ãéá ôéò öáñìáêåõ-
ôéêÝò êáé äçëçôçñéþäåéò éäéüôçôÝò
ôïõ. Ôï üíïìá ôïõ öõôïý áõôïý
(äþèçêå áðü ôï Èåüöñáóôï) ðáñá-
ðÝìðåé óôç Ìïßñá Áôñïðï ôùí áñ-
÷áßùí ÅëëÞíùí, åêåßíç ðïõ êüâåé
ôï íÞìá ôçò æùÞò. Ôï öõôü, ðïõ ï-
öåßëåé ôéò ôïîéêÝò éäéüôçôÝò ôïõ
óôçí áôñïðßíç ôçí ïðïßá ðåñéÝ-
÷åé ó’ üëá ôá ìÝñç ôïõ, Þôáí ãíù-
ÐáëéÝò ðïéêéëßåò ôïìÜôáò, ìå êáëÜ ÷á-
ñáêôçñéóôéêÜ ðïéüôçôáò, êáëëéåñãïý-
íôáé áêüìá óå ìéêñÞ êëßìáêá.
ÃÅÙÑÃÉÁ - Êôçíïôñïößá 6, 2002
óôü óôïõò ðåñéóóüôåñïõò ëáïýò
êáé óõíäåäåìÝíï ìå éóôïñßåò êá-
êþí ìáãéóþí, ìå äçëçôçñéÜóåéò
óôñáôåõìÜôùí, ðåñßåñãåò åðéäñÜ-
óåéò óå áíèñþðïõò ê.ëð. Åôóé ç ï-
ìïéüôçôá ôïõ öõôïý ôçò ôïìÜôáò
ìå ôçí Áôñïðï óôÜèçêå ôï Ýìðüäéï
óôçí áîéïðïßçóÞ ôçò ãéá ðåñßðïõ
ôñåéò áéþíåò.
Ëüãù ôùí éóôïñéþí áõôþí, ãéá
ðáñÜäåéãìá, ôçí ôïìÜôá óôç Ãåñ-
ìáíßá ôçí Ýëåãáí «ñïäÜêéíï ôïõ
ëýêïõ», êÜôé ðïõ êáôÝãñáøå êáé ï
Ëéííáßïò, ôïí 18ï áéþíá, üôáí Ýäù-
óå ôï åðéóôçìïíéêü üíïìá óôçí ôï-
ìÜôá (Lycopersicon esculentum =
åäþäéìï ñïäÜêéíï ôïõ ëýêïõ).
Ãåãïíüôá óôáèìïß
Äçìéïõñãßá âåëôéùìÝíùí ðïé-
êéëéþí. Ïé äéÜöïñïé ôýðïé ôïìÜ-
ôáò ðïõ Þñèáí êáôÜ êáéñïýò óôçí
Åõñþðç áðåôÝëåóáí ôç âÜóç ãéá
ôç äçìéïõñãßá âåëôéùìÝíùí ðïé-
êéëéþí ìå Üñéóôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ
êáé êáôÜëëçëåò ãéá äéÜöïñåò ÷ñÞ-
óåéò. Ðñïò ôçí êáôåýèõíóç áõôÞ
õðÞñ÷å ìåãÜëï åíäéáöÝñïí êáé Ý-
ãéíáí åíôáôéêÝò ðñïóðÜèåéåò ôï
19ï áéþíá, áñ÷éêÜ óôçí Åõñþðç
êáé ëßãï áñãüôåñá êáé óôç Â. Áìå-
ñéêÞ. ÏõóéáóôéêÜ äçìéïõñãÞèç-
êáí ðïéêéëßåò äéáöüñùí ó÷çìÜ-
ÃÅÙÑÃÉÁ - Êôçíïôñïößá 6, 2002
ôùí, ìåãÝèïõò êáé ÷ñþìáôïò êáñ-
ðïý ðïõ éêáíïðïéïýóáí üëåò ôéò å-
ðéèõìßåò. ÁñêåôÝò áðü ôéò ðïéêé-
ëßåò áõôÝò åß÷áí ôÝôïéá åðéôõ÷ßá
ðïõ êáëëéåñãÞèçêáí ãéá ðÜíù
áðü 100 ÷ñüíéá, åíþ ïñéóìÝíåò
êáëëéåñãïýíôáé áêüìá êáé óÞìå-
ñá.Åßíáé ðïéêéëßåò ðïõ îå÷þñéóáí
éäéáßôåñá ãéá ôéò ãåõóôéêÝò ôïõò é-
äéüôçôåò, öõëÜóóïíôáé ùò êüñåò
ïöèáëìïý áðü èéáóþôåò ôùí ðá-
ëéþí êáëþí ðïéêéëéþí êáé áíáöÝ-
ñïíôáé äéåèíþò ùò ôïìÜôåò «êåéìÞ-
ëéá» (heirloom tomatoes). Ç äéá-
ôÞñçóç êáé ç ìåãÜëç åðéôõ÷ßá áõ-
ôþí ôùí ðïéêéëéþí äéåõêïëýíèç-
Õâñßäéá ôïìÜôáò, õøçëÞò áðüäïóçò.
ÊáëëéÝñãåéá óôï èåñìïêÞðéï (óôï Ýäá-
öïò Þ óå õäñïðïíéêü õðüóôñùìá).
êå áðü ôï óçìáíôéêü ÷áñáêôçñé-
óôéêü ðïõ Ý÷ïõí ôá Üíèç ôçò ôï-
ìÜôáò íá åßíáé áõôïãïíéìïðïéïý-
ìåíá. Ëüãù áõôïý ôïõ ãåãïíüôïò,
óôçí ôïìÜôá áõîÜíåé ç ïìïæõãù-
ôßá áðü ãåíåÜ óå ãåíåÜ êáé ç ðïé-
êéëßá áðïêôÜ ìåãÜëç óôáèåñüôç-
ôá óôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò. Ï
êáëëéåñãçôÞò êñáôÜåé óðüñï áðü
ôá öõôÜ ôïõ êáé ôá íÝá öõôÜ èá åß-
íáé áêñéâþò ôçò ðïéêéëßáò ðïõ
êáëëéÝñãçóå.
Ôá õâñßäéá ôïìÜôáò. Ç ýðáñîç
ïìüæõãùí óåéñþí óôçí ôïìÜôá
äéåõêüëõíå åðßóçò ðÜñá ðïëý ôçí
ðåñáéôÝñù âåëôßùóç ìå õâñéäéóìü.
Ìå ôç äéáóôáýñùóç äçëáäÞ êáèá-
ñþí (ïìüæõãùí) óåéñþí, áðü ôéò
ðáñáðÜíù êáëëéåñãïýìåíåò ðïé-
êéëßåò Þ êáé áðü ôéò Üãñéåò óåéñÝò
ðïõ õðÞñ÷áí óôçí ðåñéï÷Þ êáôá-
ãùãÞò ôçò ôïìÜôáò, ðáñÞ÷èçêáí,
áðü ôéò áñ÷Ýò ôïõ 20ïõ áéþíá, õ-
âñßäéá ðïõ Þôáí áíþôåñá êáé áðü
ôïõò äýï ãïíåßò, êÜôé óáí 1+1=3.
15

Åôóé, áñ÷éêÜ ðáñÞ÷èçêáí õâñßäéá
ðïõ åß÷áí åðéèõìçôü ìÝãåèïò êáé
ïìïéïìïñößá êáñðïý, ðïëý ìåãá-
ëýôåñç áðüäïóç, åðéèõìçôü ôñü-
ðï áíÜðôõîçò ôïõ öõôïý ê.ëð. Óå
åðüìåíï óôÜäéï åðé÷åéñÞèçêå óôá
õâñßäéá íá åíóùìáôùèåß êáé áíèå-
êôéêüôçôá óå äéÜöïñåò áóèÝíåéåò,
ðñÜãìá ðïõ óõíå÷ßæåôáé ìå ðïëý
êáëÞ åðéôõ÷ßá ìÝ÷ñé êáé óÞìåñá.
Ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôùí õâñéäßùí
ãéá êáëëéÝñãåéá ôïìÜôáò óå åìðï-
ñéêÞ êëßìáêá Þôáí ôüóï ìåãÜëá
ðïõ ðïëý óýíôïìá åðåêñÜôçóáí
ïëïêëçñùôéêÜ. Ìå ôçí åðéêñÜôç-
óç ôùí õâñéäßùí äçìéïõñãÞèçêáí
êáé ïñéóìÝíá ðñïâëÞìáôá. Ëüãù
ôïõ üôé ìå ôïí õâñéäéóìü åðéäéþ-
÷èçêå êõñßùò âåëôßùóç ôùí êáë-
ëéåñãçôéêþí êáé åìðïñéêþí ÷áñá-
êôçñéóôéêþí ôçò ôïìÜôáò, ôá åîáß-
ñåôá ðïéïôéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ
ìðÞêáí óå äåýôåñç ìïßñá êáé äåí
åßíáé ëßãïé åêåßíïé ðïõ õðïóôçñß-
16
Âéïìç÷áíéêÞ ôïìÜôá.
Äõü ôýðïé êáñðþí.
æïõí üôé ôá õâñßäéá ãåíéêÜ õóôå-
ñïýí óôï Üñùìá êáé óôç ãåýóç
ôùí êáñðþí. ÐáñÜëëçëá, ïé êáë-
ëéåñãçôÝò Ý÷áóáí ôç äõíáôüôçôá
íá êñáôÜíå óðüñï áðü ôçí êáë-
ëéÝñãåéÜ ôïõò ãéá ôçí åðüìåíç
÷ñïíéÜ, èá ðñÝðåé êÜèå ÷ñüíï íá
áãïñÜæïõí íÝï óðüñï, ãéáôß ï óðü-
ñïò áðü ôéò ôïìÜôåò õâñéäßùí äåí
äßíåé ðïôÝ ßäéá öõôÜ êáé êáñðïýò
(åôåñïæõãùôßá, ü÷é óôáèåñüôçôá).
Âéïìç÷áíéêÞ ôïìÜôá. Áðü ôï
1920 ðåñßðïõ, óôéò áíáðôõãìÝíåò
÷þñåò ôçò Åõñþðçò êáé ôçò Áìå-
ñéêÞò, áñ÷ßæåé ç âéïìç÷áíéêÞ åðå-
îåñãáóßá êáé ç êïíóåñâïðïßçóç
ôçò ôïìÜôáò, ç ïðïßá óôá åðüìåíá
÷ñüíéá èá äþóåé íÝá ìåãÜëç þèç-
óç óôçí åðÝêôáóç ôçò êáëëéÝñ-
ãåéáò. Äçìéïõñãïýíôáé íÝåò ðïéêé-
ëßåò êáé õâñßäéá êáôÜëëçëá ãéá ôç
âéïìç÷áíßá, ðïëëÜ êáé äéÜöïñá
ðñïúüíôá âéïìç÷áíéêÞò åðåîåñãá-
óßáò êáé ç ôïìÜôá âñßóêåé óõíå-
÷þò íÝåò ÷ñÞóåéò.
Áíáãíþñéóç ôçò äéáéôçôéêÞò á-
îßáò. ÐáñÜëëçëá, åìðåäþíåôáé ç
ìåãÜëç äéáéôçôéêÞ áîßá ôçò ôïìÜ-
ôáò êáèþò áðïäåéêíýåôáé üôé áðï-
ôåëåß ãéá ôïí Üíèñùðï ìéá áðü ôéò
êýñéåò ðçãÝò êÜëõøçò ôùí áíá-
ãêþí ôïõ óå âéôáìßíåò êáé é÷íï-
óôïé÷åßá. ÓÞìåñá èåùñåßôáé üôé ìå
ôïí ôñüðï ðïõ êáôáíáëþíåôáé
óôéò äõôéêÝò ÷þñåò áðïôåëåß ôï
ðéï óçìáíôéêü ëá÷áíéêü áðü ôçí
Üðïøç áõôÞ.
Ôï åíäéáöÝñïí ãéá ôçí ôïìÜôá
áõîÜíåé áêüìá ðåñéóóüôåñï ôá ôå-
ëåõôáßá ÷ñüíéá ÷Üñç óôï ëõêïðÞ-
íéï ðïõ ðåñéÝ÷åé. Ôï ëõêïðÞíéï åß-
íáé ìéá êáñïôéíïåéäÞò ÷ñùóôéêÞ
ðïõ õðÜñ÷åé Üöèïíç óôïí êáñðü
ôçò ôïìÜôáò, ï ïðïßïò ïöåßëåé á-
êñéâþò ó’ áõôÞí ôï ÷áñáêôçñéóôé-
êü ôïõ êüêêéíï ÷ñþìá. Åêôüò áðü
ôéò ÷ñùóôéêÝò ôïõ éäéüôçôåò, ôï
ëõêïðÞíéï åßíáé êáé éó÷õñÞ áíôéï-
îåéäùôéêÞ ïõóßá åîïõäåôåñþíï-
íôáò åëåýèåñåò ñßæåò ôïõ ïîõãüíïõ
ðïõ óõóóùñåýïíôáé ëüãù äéÜöï-
ñùí óôñåóóáñéóìÜôùí óôá êýôôá-
ñá åíüò ïñãáíéóìïý êáé ìðïñåß íá
ðñïêáëÝóïõí óïâáñÝò âëÜâåò ó’
áõôÜ. ÐïëëÜ ðñüóöáôá ðåéñÜìáôá
Ý÷ïõí áðïäåßîåé üôé Üíèñùðïé ðïõ
êáôáíáëþíïõí áõîçìÝíåò ðïóü-
ôçôåò ôïìÜôáò êáé ðñïúüíôùí áðü
ôïìÜôá Ý÷ïõí óçìáíôéêÜ ìéêñüôå-
ñï êßíäõíï ãéá êáñäéïðÜèåéåò êáé
ïñéóìÝíåò ìïñöÝò êáñêßíïõ. Óýì-
öùíá ìå åêôéìÞóåéò ôùí åéäéêþí,
ôï 85% ðåñßðïõ ôïõ ëõêïðçíßïõ
ðïõ ðñïóëáìâÜíåé ï Üíèñùðïò ìå
ôï óýã÷ñïíï äéáéôïëüãéï ðñïÝñ÷å-
ôáé áðïêëåéóôéêÜ áðü ôçí ôïìÜôá,
ç ïðïßá åßíáé áðü ôá åëÜ÷éóôá
öñïýôá êáé ëá÷áíéêÜ ðïõ ðåñéÝ-
÷ïõí Üöèïíï ëõêïðÞíéï (Ýíá Üëëï
åßíáé ôï êáñðïýæé).
ÃÅÙÑÃÉÁ - Êôçíïôñïößá 6, 2002