ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ

Παναγιώτης Μαθιόπουλος Ph.D.

Καθηγητής Ψηφιακών Επικοινωνιών

Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών
ΕΚΠΑ

Professor (1989 – 2003)

Department of Electrical and Computer Engineering
The University of British Columbia
Κ
Καναδάς
δά

Guest Professor (2009 – 2013)

Southwest Jiao Tong University
Chengdu, Sichuan Province
Κίνα
 Πληροφορίες Μαθήματος - Ι

•Διδάσκων
Δ δά : Καθ.
Κ θ Παναγιώτης
Π ώ Μαθιόπουλος
Μ θ ό λ (Prof.
(P f P.
P Takis
T ki Mathiopoulos)
M hi l )
e-mail: mathio@di.uoa.gr URL: http://cgi.di.uoa.gr/~mathio/
Ώρες γραφείου: Παρασκευή 15:00 -17:00
17:00
•Πληροφορίες για το μάθημα θα δίνονται στο e-class (http://eclass.uoa.gr/)
•Συνεργάτες: ?
•Βιβλιογραφία: Βιβλίο μαθήματος: ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ –
2η Έκδοση (2012) Γ. Κ. Καραγιαννίδης
•Διδασκαλία: 2 ώρες θεωρία + 1 ώρα Συμπλήρωμα της Θεωρίας-Ασκήσεις (Παρασκευή 10:00-
13:00 – Αίθουσα ΣΤ)
• Βαθμολογια: Μια τελική γραπτή εξέταση

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 2

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
 Πληροφορίες Μαθήματος - ΙΙ

•Κεφάλαιο 0: Εισαγωγή
•Κεφάλαιο 6: Ψηφιακή Εκπομπή και Λήψη (Θα διδαχτεί ως γνωστή ύλη)

•Κεφάλαιο 7: Ψηφιακή Διαμόρφωση

•Κεφάλαιο 8: Ψηφιακές Διαμορφώσεις Υψηλής Φασματικής Αποδοτικότητας
•Κεφάλαιο 9: Ψηφιακές Επικοινωνίες σε Κανάλια με Διασυμβολική Παρεμβολή
•Κεφάλαιο 6: Ο Συγχρονισμός στις Ψηφιακές Επικοινωνίες

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 3

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
Τηλεπικοινωνιακά Συστήματα
Τα τηλεπικοινωνιακά συστήματα έχουν στόχο την μετάδοση πληροφορίας από ένα
σημείο σε ένα άλλο.
άλλο
Για την αποθήκευση και μετάδοση της πληροφορίας χρησιμοποιούν μεταβαλλόμενα
ρεύματα και τάσεις (μεταβαλλόμενα ηλεκτρομαγνητικά πεδία).
Χ
Χρησιμοποιούνται
ύ δά
διάφορα μέσα
έ για τη μετάδοση
άδ των σημάτων,
ά ό
όπως
 χάλκινα καλώδια (συστρεφόμενου ζεύγους, ομοαξονικά καλώδια...)
 κυματοδηγοί
μ ηγ
 οπτικές ίνες
 ασύρματα
Τ σήματα
Τα ή όζ
προσαρμόζονται έ
στο μέσο άδ
μετάδοσης έ
μέσω δ ό
της διαμόρφωσης
(modulation) και της κωδικοποίησης (coding).
Οι τεχνικές διαμόρφωσης και κωδικοποίησης επιλέγονται με βάση
 το μέσο μετάδοσης
 Την πηγή πληροφορίας (στατιστική, τον ρυθμό μετάδοσης (rate) – ποιότητα
Service-QoS)
επικοινωνίας (Quality of Service QoS)
Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 4
Καθ. Π. Μαθιόπουλος
Παράμετροι
ρ μ ρ στα τηλεπικοινωνιακά
η συστήματα
ήμ

 Χρόνος μετάδοσης του μηνύματος (1 msec, 1 sec). Π.χ. η φωνή μέσω

κινητής τηλεφωνίας μεταδίδεται σε msec. Μέσω δορυφόρου ο χρόνος
μετάδοσης αυξάνεται σημαντικά
 Ποσότητα μεταδιδόμενης πληροφορίας (1 λέξη, ένα κείμενο, μια
φωτογραφία κλπ.)
 Ρυθμός μετάδοσης της πληροφορίας (ποσότητα πληροφορίας στη μονάδα
του χρόνου). π.χ. Με τα σήματα Morse μεταδίδουμε 10 λέξεις ανά sec. Με
Εthernet μερικές εκατοντάδες Mb/sec
 Ποιότητα επικοινωνίας (Quality-of-Service, QoS)
 Δυνατότητα διόρθωσης λαθών
 Κατανάλωση ενέργειας

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 5

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
Πηγές πληροφορίας
Αναλογικές
γ ς πηγές
ηγ ς πληροφορίας:
ηρ φ ρ ς
 Το σήμα ενός μικροφώνου
 Το σήμα μιας αναλογικής
τηλεοπτικής κάμερας.

Ψηφιακές πηγές πληροφορίας:

 Υπολογιστές
 Ψηφιακή λήψη

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 6

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
 Αναλογικά σήματα-Ψηφιακά σήματα

Το αναλογικό σήμα είναι μια συνεχής κυματομορφή, όπως π.χ. η μουσική και το video.

Το ψηφιακό σήμα αντιπροσωπεύει μια διακριτή κυματομορφή, όπως π.χ. Τα 0 και 1 των Η/Υ.

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 7

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
 Βασικό αναλογικό σύστημα επικοινωνίας
ΗΜ κύματα (διαμορφωμένο
Ηλεκτρικό σήμα Π
Πομπός
ό σήμα)
ή )
Είσοδος-
Μετατροπή
πληροφορίας Κανάλι
Διαμορφωτής
σε αναλογικό
λ ό εκπομπής
ή
σήμα

ΗΜ κύματα (διαμορφωμένο
Φέρον σήμα)
ή )
Ηλεκτρικό σήμα Δέκτης
Έξοδος-
ξ ς
Μετατροπή
αναλογικού Αποδιαμορφ.
σήματος σε
πληροφορία

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 8

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
Αναλογικές Διαμορφώσεις ΑΜ-
ΑΜ FM

Φέρον

Σήμα Βασικής ζώνης

Σταθερό πλάτος. Μεταβαλλ. Συχνότητα,

Σταθερή Συχν. Μεταβαλλ. Πλάτος, ΑΜ FM

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 9

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
 Διαμόρφωση
μ ρφ η
Γιατί είναι απαραίτητη η διαμόρφωση; Για να γίνει εφικτή η μετάδοση του
σήματος στο μέσο διάδοσης.
διάδοσης
 Ενσύρματη μετάδοση
 Προσαρμογή
ρ ρμ γή στο μ
μέσο διάδοσης.
ης
 Ασύρματη μετάδοση
 Γίνεται εφικτή η μετάδοση ΗΜ κυμάτων με κεραίες μικρών διαστάσεων. Ένα ΗΜ
κύμα
ύ απαιτείί κεραία ί με μήκος
ή συγκρίσιμου
ί του μήκους
ή κύματος
ύ του
εκπεμπόμενου/λαμβανόμενου σήματος.
 Επομένως η μετάδοση ΗΜ κυμάτων με χαμηλή συχνότητα θα απαιτούσε
τεράστιες κεραίες.

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 10

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
Ψηφιακό σύστημα επικοινωνίας
Ηβ
βασική
ή διαφορά
φ ρ με
μ τα αναλογικά
γ συστήματα:
ήμ

Προσέγγιση με Αναπαράσταση των

Αναλογικό ψηφίων με
σήμα ψηφιακό σήμα
αναλογικούς παλμούς

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 11

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
 Μετατροπή επιπέδων σε bits

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 12

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
 Αντιστοιχία
χ b bits σε κυματομορφές
μ μ ρφ ς

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 13

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
 Ψηφιακές Επικοινωνίες

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 14

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
Πλεονεκτήματα των ψηφιακών συστημάτων
 Αντοχή στο θόρυβο
 Καλύτεροι αλγόριθμοι κρυπτογράφησης
Αξιόπιστη επεξεργασία σήματος.
 Εύκολος σχεδιασμός (προγραμματιζόμενοι
μικροεπεξεργαστές).
Ευελιξία
υε ιξία (modular
( odu architecture)
c ec u e)
Παρόμοια αντιμετώπιση, ανεξάρτητα του είδους της
πληροφορίας
 Ευκολότερη πολυπλεξία σημάτων.
 Συμπίεση
Αποθήκευση και ανάκτηση

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 15

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
Μειονεκτήματα των ψηφιακών συστημάτων

 Συγχρονισμός

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 16

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
Κριτήρια αξιολόγησης
 Λόγος σήματος προς θόρυβο

Ασύρματες επικοινωνίες

Λόγος σήματος προς παρεμβολή συν θόρυβο

Ρυθμός σφάλματος bit ή συμβόλου (BER ή SER)

Αποδοτικότητα ισχύος (Power efficiency)

Φασματική Αποδοτικότητα (Bandwidth efficiency)

Ρυθμός μετάδοσης πληροφορίας (bit rate) ή χωρητικότητα καναλιού (capacity)

Πιθανότητα διακοπής επικοινωνίας (outage probability)

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 17

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
Κριτήρια αξιολόγησης

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 18

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
Ψηφιακό σύστημα επικοινωνίας

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 19

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
Ψηφιακό σύστημα επικοινωνίας-Πομπός

•Πηγή πληροφορίας
•Κωδικοποίηση πηγής
•Κρυπτογράφηση
Κ ά
•Κωδικοποίηση καναλιού
•Διαμόρφωση

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 20

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
Κανάλι

 Πρόσθεση
Π ό θ θθορύβου
ύβ

Παραμόρφωση
Παραμόρφωση

Χρονική καθυστέρηση

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 21

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
Ψηφιακό σύστημα επικοινωνίας-Δέκτης

•Αποδιαμόρφωση
•Αποκωδικοποίηση καναλιού
•Αποκρυπτογράφηση
Α ά
•Αποκωδικοποίηση πηγής

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 22

Καθ. Π. Μαθιόπουλος
Ψηφιακές
ηφ Διαμορφώσεις-Πρώτη
μ ρφ ρ η γεύση
γ η
Στα ψηφιακά συστήματα, η πηγή πληροφορίας (αν δεν είναι ήδη ψηφιακή, δηλαδή 0
και 1) μετατρέπεται σε ψηφιακό σήμα.
σήμα Έπειτα κάθε bit ή μπλοκ από bits
αναπαρίσταται από αναλογικούς παλμούς.

Κάθε bit αναπαρίσταται από έναν ημιτονοειδή παλμό διαφορετικού πλάτους και ίδιας
συχνότητας.

Κάθε bit αναπαρίσταται από έναν παλμό διαφορετικής συχνότητας ή φάσης.

Ψηφιακές Επικοινωνίες 9/10/2015 23

Καθ. Π. Μαθιόπουλος