dankizwience

·Kamilainallto milk
or a

Tankipierwothe listla;zarodkowe, formij siz podeas wiesnych etapow vozwoju

zawodkowego.
2 nich w
pozniejszych etapach powstajo tanki ostateczne nablonkowa, tacana,
misniowainerwowa.
Zwiereeta ebudowane 2 Haanela wsaystlaie zwierzeta oprize gabela, olresla sin, miner
Hankowcow.

Rodzaj Hnanki Pochodzenie Hanlai

habtonkowa elatoderma, mezoderma, endoderma
raczna mezoderma

nerwowa elatoderma

miesniowa mezoderma

budowa thanki nabtonkowej

Hanka nabtonkowa charakteryzuje sie zwartym uktadem komovek. So, one osadzone na

btonie podstawnejwarstwie substancjimiedeykomorhowej, ktorejgtownym sktaduikiem

jestkolagen.
blona ta umozlizia zachowanie lasatatto komovela nabtoulaa
zapewnia transport substance;mizdzy him a sysiednimitankami

Nabtonki jednowarstwowe Skadaja sie, a pojedyuczej. Warstry komovela o podobnym

ksatatie, legcych beeposreduio na btonie podstawhey.
nabtonel wieloraydowy
Wsaystkie budujace go komorkilezg btonie podstawnej, ale na

odanaczaja, sie rizing wysohoscia, so sprawia, se ich jadra tworz kilha madow.

Nabtonkiwielowarstwowe
charakterystyczne dla kregowiew, sktadaj sie a killer lub
kilkunastr warstw komirel, spored ktorych do
blong podstawnejprylega bezporeduio
warstwa potoziona najbardziejwewnetrance.

funlace tankinabtonlowej

nabtoulaiochronne:
okaywaja zwieragt, zaberpiecaja,
S

ciato m.in. nadmierna, utrata

je praed wody,
urazami
mechanicznymi drobuoustrojamichorobotwarcaymi
i

wyscietaja, jamy nakadow wewnetranych

jak na powierachnikomovela nabtonhow achronnych sa rgski, nabtowhite nazywane
sa, nabtonhamiurysionymi also migawhowymi
egsciawieragtbekvegowow bezkomorho-
~ nabtonela
okrywajacy ciato
wytwarza
was warstwe, oshovel, chroni one organiam m.in. preed uptywem niekorystrych
caynnikow Srodowisha

nabtoulaitransportijace umozliwiaja preenikanie substance;a jedne;strong nabtonka na

druga. Daiglehim odbywa sie up. transportOni282 wnargdach wymiany gazowejczy

production travienia w jelicit cienkim.
 frulace, transportyjac pethi teznabtonek migawkowy, polarywajacy switto jajo
wodow, ruch
jego vessel powoduje preemiesaczenie sie komovek
jajowych do jajnikow w

kieronku macicy

wydaielnicze
nabtonki tworz gruczoty. Intove wytwarajiwydzielaj rozne substance
up.slua, enzymy, hormony, groczoty driel sie na:
jednokomorkowe komorki wydaielnicae sa rozmieszcone pojedyuczo wired innych
komovek nabtonkowych
wielokomorkowe tworza, despoty
komorkiwydaielnicze

gruczoty wydzielania wewnetrenego wydzielina jestodprowadzana do plynow

Ustrojowych nalei do wich gruczoty dokvewne, kfove wydzielaj hormony do krwi
grucaoty wydzielania zewnetrenego wydzielina jestodprowadzana do irodowiska
zewnetronego up, gruczoty potowe also do switta narzadow up. Watroba

rodzaje gruczotow

iii
-

Bi i i

groczoty skzowe
wyste- komirki kubkowe jelita tarcayca catowieka

pujqce w skorze plazow cienkiego cetowieka Sa wielokomorkowy gruizot

sa, wielokomorhowymi jednokomorkowymigruczo- wydzielania wewnetrnego,
gruzzotami wydzielania ramiwydzielania zewne
-

latory wydeidla hormony

zewngtranego, labove wy- tranego, latore wydzielaja do kuwi

daielajy sluz polcywajaay sluz do Swiatta jelita.

slove.

potoczenia migdaykomorkowe u awierat

U awieractpotoczenia
mizdzykomorkowe wystepuja, wwiel Hankach m.in. nerwowej i

misniowej, ale najwieksza riznorodnoscia charakteryzuje Siz Hani habtonbowa.

Nieltove potoczenia mizdzykomorkowe petnic, funkoje bavier, zabezpieczajacych m. in praed

abytintensywng wyming substancji.

potaczenia amybajace wystspuja wytocanie wthance habtonbowejisa usytrowave w

saczytowych cessciach komovek

usaczelniaja, warstwe, habtonka, daigleiczemu izouja wewngtrene srodowisko narcado od
jego otoczenia
demsony-lqcz sysiednie komorkitanek w sposcb mechanicany podobnie jala nity
a demosomami sa polyczone filamently posreduie Ieratynowe cytosakielets,
powstaje tam wytrymata sies, latova preechodzipraee wszystkie komorkiidaje

Hanha, duzg odpornosimechanicang

potdesmomy tag filamently posveduie a blong podstawnc, zapewninjas tym
Samy integralnositanki
potoczenia saczelinowe nelsus , 2budowave a kompleksow biatkowych, twore Kanatly
praca kove kontaktuj, six cytoplazmy sysiadijgcych komivek, Umozliwiaja one tra-
usport joniw mizdzy komorkami. Potqczenia te wystypuja nubtour, wthance w:

nerwowe;ithance migsniowe; poprecine praihowane; serca.

 potyczenia mizdaykomorkowe w nabtonlach

prestremore praestrzer

n( wine
an

8 iny
e

Amruspi z aj a cey,
.
8

poswednie
cytoszkieletu
desmosomy
potseceeee
potaczenia
saczelinowe

habtonkijednowarstwowe

if
t
nabtonel jednowarstrowy paskiebodowany a silvie spaceczonych
komovek o centralue potozonych jadrach komorkowych.
Pethi funkeje
bariery fizycznej, ltora umozliwia transportroznych
substancjimizdey dwoma oddaielnymi Srodowiskami jadro btona

wystepuje na powierachni skrzeli komirkowe podstawna

budije sciency pecheraykiw pucnych
stanowiwysciothe, nazzikuwionojnych
pokrywa ciato wighszoscibezhregowow, up.plaznicow

nabtonek jednowarstwowy szesciency abodowany a komovela o

ksatatie seescian. Maja, centraluie potozone jadra komorkowe, licence

mitochondria aparaty Golgiego isilnie rozbudowana siateczke

i
.
.
sridplazmatyczug.
Pethi funkoje wchtaniania
wydzielania, wystspoje
i m. in. wi

caesciach wydzielniczych wiel groczotow

Scianach kanalikow nerwowych

/
nabtonela jednowarstwowy walcowaty mbodowany z wysolaich
komovek ksatatie wake. Maja
o
jadra komorkowe, love say
blisko btony podstawnej, licene
aparaty Golgiego; silvie roabdowana
sitecche, sridplazmatyczng.
Petrifunkoje wchtaniania; wydzielania, wystspoje m. in. W:

wigkszejcezsicprewodo polarmowego
stanowi poluycie ciata
niektorych bechregowcow

nabtonek abudowany 2 jedne;

jednowarstwowy wielomedowy

itta
warstry komovek vocine; wysokoscijadva komirkowe twovac
o

kilka vaydow

Wystepuje gtownie wi
drogach oddechowych jego powierachnit, pokrywajy ragslai
 nabtonki wielowarstwowe

i
nubtonela wielowarstwowy paski ebodowany 2 wiel warstw komovel, d

latove splaszczaja sie w miare, warosto odlegtosciod blong

podstawnej. -
Pethi frnhaje ochroung, wystapuje w postaci:
nabtonka rogowaciejacego pokrywa ciato wigkszoscilrggowow
jego powierachnion warstwy zawierajy biatho ochronne keratyhe
ulegaja ciggtemu atusaczanic
nabtonka nierogowaciejacego ltory wystepoje m. in. W
praetylaw, odbycie:
pochwie

Start
⑨ Od o o o o
o a ala loo
O

&
· eo_8 & "
=> =>

nabtonel wielowarstwowy nabtonel wielowarstwowy

seesciency pecherza moczorego walcowaty gruczotow slinowych