Klucz odpowiedzi Test_R4.

Funkcjonowanie roślin_w1 Liczba punktów 29

Grupa A

1 B Autor: Nowa Era

(0-1 p.)
2 a) (0–1) C Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
b) (0–1) Parcie korzeniowe jest jednym z czynników powodujących przepływ wody w
roślinie.
c) (0–1) Ponieważ wtedy liście są jeszcze nie rozwinięte, więc nie działa siła ssąca
transpirujących liści.
3 a) (0–1) za problem badawczy (jeden spośród podanych): Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
– Wpływ składu pożywki na wzrost rzodkiewki.
– Czy skład pożywki wpływa na wzrost rzodkiewki?
b) (0–1) Próba kontrolna: rośliny hodowane na pożywce pełnej, tzn. zawierającej
wszystkie pierwiastki niezbędne do ich wzrostu i rozwoju.
Próby badawcze: rośliny hodowane na pożywkach pozbawionych jednego z pierwiastków
(potasu, fosforu lub azotu), zawartość pozostałych składników pożywki taka sama, jak w
próbie kontrolnej.
c) (0–1) Próba kontrolna stanowi odniesienie dla otrzymanych wyników doświadczenia i
pozwala prawidłowo je zinterpretować.
4 a) (0–1) stan spoczynku – Y; formowanie się nasienia – X, kiełkowanie – Z Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
b) (0–1) W fazie X (formowania się nasienia) zarodek zwiększa swoją masę, ponieważ
formuje się i rozwija. Jednocześnie gromadzone są substancje zapasowe, które posłużą
zarodkowi jako źródło energii i budulca w okresie kiełkowania. Ilość wody maleje, bo
nasienie przygotowuje się do stanu spoczynku poprzedzającego kiełkowanie.
c) (0–1) Woda, ponieważ woda powoduje pęcznienie nasienia, pękanie łupiny nasiennej,
co umożliwia pobór tlenu potrzebnego do oddychania / uruchamia procesy hydrolizy
związków zapasowych.
5 1P, 2F, 3F Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 p. – za zaznaczenie trzech prawidłowych odpowiedzi
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi
6 a) (0–1) A Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
b) (0–1) Zmiany turgoru komórek wpływają na otwieranie i zamykanie się aparatów
szparkowych. Wysokie uwodnienie (turgor) powoduje napięcie zewnętrznych, cienkich
ścian komórkowych i odsunięcie od siebie zgrubiałych, przyśrodkowych części komórek
aparatu szparkowego.

strona 1 z 5
7 Autor: CKE
(0-2 p.)

Komentarz: CKE maj 2013 zad. 19

8 a) (0–1) Hipoteza (jedna spośród podanych): Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
– Transport we floemie odbywa się w kierunku od góry rośliny
w dół.
– Transport we floemie odbywa się w kierunku od dołu rośliny
do góry.
– Transport we floemie odbywa się w obu kierunkach – od góry rośliny w dół i od dołu
rośliny do góry.
b) (0–1) za poprawny wniosek i poprawne uzasadnienie
Wniosek: Transport substancji we floemie odbywa się w obu kierunkach: od góry rośliny
w dół i od dołu rośliny do góry.
Uzasadnienie: Owoce powyżej i poniżej obrączek urosły jednakowo. Owoc położony nad
obrączkami był odżywiany przez położone wyżej liście, owoc rosnący pod obrączkami
otrzymywał asymilaty z liści położonych niżej. Owoc pomiędzy obrączkami nie urósł,
ponieważ nie miał dostępu do składników odżywczych.
9 a) (0–1) Dojrzewanie owoców. / Opadanie liści i owoców (w wyniku powstawania Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
warstwy odcinającej w obrębie ogonków liści i owoców).
b) (0–1) Argumenty (dwa spośród podanych):
– Etylen powoduje dojrzewanie owoców i ich odpadanie, a to umożliwia
rozprzestrzenianie się roślin.
– Etylen wpływa na opadanie liści, przez co umożliwia roślinie usunięcie z jej organizmu
szkodliwych związków.
– W warunkach stresowych (np. podczas suszy) dzięki działaniu etylenu roślina pozbywa
się części owoców, aby pozostałe mogły dojrzeć i zachować gatunek.

strona 2 z 5
10 a) (0–1) Schemat przedstawia kiełkowanie nadziemne /epigeiczne. Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
b) (0–1) Gromadzenie substancji odżywczych dla rozwijającego się zarodka. U roślin
kiełkujących nadziemnie – funkcja asymilacyjna do czasu rozwinięcia się liści
właściwych.
c) (0–1) Dzięki temu młoda roślina jest umocowana w podłożu i może pobierać wodę z
rozpuszczonymi w niej solami mineralnymi, co jest niezbędne do dalszego jej wzrostu i
rozwoju. W tym czasie roślina substancje odżywcze pozyskuje z tkanki odżywczej
nasienia (nie musi przeprowadzać fotosyntezy, dlatego liście mogą rozwinąć się później).
11 (0–1) za odpowiedź określającą dłuższy czas oddziaływania niskiej temperatury jako Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
przyczynę przerwania spoczynku zimowego drzew.
12 a) (0–1) Rośliny krótkiego dnia wymagają do zakwitnięcia odpowiednio długiego okresu Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
nieprzerwanej ciemności, nawet krótki błysk światła wstrzymuje kwitnienie.
b) (0–1) fitochrom (P660 i P730)
13 a) (0–1) 1. adenozynotrifosforan / ATP; 2. zredukowany fosforan dinukleotydu Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
nikotynoamidoadeninowego / NADPH
b) (0–1) Tlen jest ubocznym produktem fotosyntezy, ponieważ powstaje w toku fotolizy
wody, której celem jest wytworzenie kationów wodoru i elektronów (niezbędnych w
przebiegu fazy jasnej fotosyntezy).
14 a) (0–1) A Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
b) (0–1) Auksyny są stosowane do szybszego ukorzeniania i wzrostu sadzonek.
Grupa B Liczba punktów 29

1 A Autor: Nowa Era

(0-1 p.)
2 a) (0–1) C Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
b) (0–1) Parcie korzeniowe jest jednym z czynników powodujących przepływ wody w
roślinie.
c) (0–1) Ponieważ wtedy liście są jeszcze nie rozwinięte, więc nie działa siła ssąca
transpirujących liści.
3 a) (0–1) za problem badawczy (jeden spośród podanych): Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
– Wpływ składu pożywki na wzrost rzodkiewki.
– Czy skład pożywki wpływa na wzrost rzodkiewki?
b) (0–1) Próba kontrolna: rośliny hodowane na pożywce pełnej, tzn. zawierającej
wszystkie pierwiastki niezbędne do ich wzrostu i rozwoju.
Próby badawcze: rośliny hodowane na pożywkach pozbawionych jednego z pierwiastków
(potasu, fosforu lub azotu), zawartość pozostałych składników pożywki taka sama, jak w
próbie kontrolnej.
c) (0–1) Próba kontrolna stanowi odniesienie dla otrzymanych wyników doświadczenia i
pozwala prawidłowo je zinterpretować.
4 a) (0–1) stan spoczynku – Y; formowanie się nasienia – X, kiełkowanie – Z Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
b) (0–1) W fazie X (formowania się nasienia) zarodek zwiększa swoją masę, ponieważ
formuje się i rozwija. Jednocześnie gromadzone są substancje zapasowe, które posłużą
zarodkowi jako źródło energii i budulca w okresie kiełkowania. Ilość wody maleje, bo
nasienie przygotowuje się do stanu spoczynku poprzedzającego kiełkowanie.
c) (0–1) Woda, ponieważ woda powoduje pęcznienie nasienia, pękanie łupiny nasiennej,
co umożliwia pobór tlenu potrzebnego do oddychania / uruchamia procesy hydrolizy
związków zapasowych.
5 1P, 2F, 3F Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 p. – za zaznaczenie trzech prawidłowych odpowiedzi
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi

strona 3 z 5
6 a) (0–1) A Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
b) (0–1) Zmiany turgoru komórek wpływają na otwieranie i zamykanie się aparatów
szparkowych. Wysokie uwodnienie (turgor) powoduje napięcie zewnętrznych, cienkich
ścian komórkowych i odsunięcie od siebie zgrubiałych, przyśrodkowych części komórek
aparatu szparkowego.
7 Autor: CKE
(0-2 p.)

Komentarz: CKE maj 2013 zad. 19

8 a) (0–1) Hipoteza (jedna spośród podanych): Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
– Transport we floemie odbywa się w kierunku od góry rośliny
w dół.
– Transport we floemie odbywa się w kierunku od dołu rośliny
do góry.
– Transport we floemie odbywa się w obu kierunkach – od góry rośliny w dół i od dołu
rośliny do góry.
b) (0–1) za poprawny wniosek i poprawne uzasadnienie
Wniosek: Transport substancji we floemie odbywa się w obu kierunkach: od góry rośliny
w dół i od dołu rośliny do góry.
Uzasadnienie: Owoce powyżej i poniżej obrączek urosły jednakowo. Owoc położony nad
obrączkami był odżywiany przez położone wyżej liście, owoc rosnący pod obrączkami
otrzymywał asymilaty z liści położonych niżej. Owoc pomiędzy obrączkami nie urósł,
ponieważ nie miał dostępu do składników odżywczych.

strona 4 z 5
9 a) (0–1) Dojrzewanie owoców. / Opadanie liści i owoców (w wyniku powstawania Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
warstwy odcinającej w obrębie ogonków liści i owoców).
b) (0–1) Argumenty (dwa spośród podanych):
– Etylen powoduje dojrzewanie owoców i ich odpadanie, a to umożliwia
rozprzestrzenianie się roślin.
– Etylen wpływa na opadanie liści, przez co umożliwia roślinie usunięcie z jej organizmu
szkodliwych związków.
– W warunkach stresowych (np. podczas suszy) dzięki działaniu etylenu roślina pozbywa
się części owoców, aby pozostałe mogły dojrzeć i zachować gatunek.
10 a) (0–1) Schemat przedstawia kiełkowanie nadziemne /epigeiczne. Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
b) (0–1) Gromadzenie substancji odżywczych dla rozwijającego się zarodka. U roślin
kiełkujących nadziemnie – funkcja asymilacyjna do czasu rozwinięcia się liści
właściwych.
c) (0–1) Dzięki temu młoda roślina jest umocowana w podłożu i może pobierać wodę z
rozpuszczonymi w niej solami mineralnymi, co jest niezbędne do dalszego jej wzrostu i
rozwoju. W tym czasie roślina substancje odżywcze pozyskuje z tkanki odżywczej
nasienia (nie musi przeprowadzać fotosyntezy, dlatego liście mogą rozwinąć się później).
11 (0–1) za odpowiedź określającą dłuższy czas oddziaływania niskiej temperatury jako Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
przyczynę przerwania spoczynku zimowego drzew.
12 a) (0–1) Rośliny krótkiego dnia wymagają do zakwitnięcia odpowiednio długiego okresu Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
nieprzerwanej ciemności, nawet krótki błysk światła wstrzymuje kwitnienie.
b) (0–1) fitochrom (P660 i P730)
13 a) (0–1) 1. adenozynotrifosforan / ATP; 2. zredukowany fosforan dinukleotydu Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
nikotynoamidoadeninowego / NADPH
b) (0–1) Tlen jest ubocznym produktem fotosyntezy, ponieważ powstaje w toku fotolizy
wody, której celem jest wytworzenie kationów wodoru i elektronów (niezbędnych w
przebiegu fazy jasnej fotosyntezy).
14 a) (0–1) A Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
b) (0–1) Auksyny są stosowane do szybszego ukorzeniania i wzrostu sadzonek.

strona 5 z 5