Klucz odpowiedzi hormonaly generator Liczba punktów 44

Grupa A

1 a) Problem badawczy (jeden spośród podanych): Autor: Nowa Era

(0-1 p.)
– Czy głowowe narządy wydzielania wewnętrznego wpływają na proces linienia
owadów?
– Wpływ narządów wydzielania wewnętrznego na proces linienia owadów.
b) Larwy owadów tego samego gatunku, którym nie odizolowano głowowych narządów
wydzielania wewnętrznego.
c) Substancje / hormony wydzielane przez głowowe narządy wydzielania wewnętrznego
wpływają na prawidłowy przebieg procesu linienia / są konieczne do prawidłowego
przebiegu linienia.
2 Ponieważ hormony działają tylko na te komórki, które mają odpowiednie dla danych Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
hormonów receptory (błonowe, cytoplazmatyczne lub jądrowe).
3 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. F

2. P

3. F

4 Autor: Nowa Era

Lp (0-1 p.)
1. P

2. P

3. F

4. F

5 B, E Autor: Nowa Era

(0-1 p.)
6 a) insulina Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
b) Hormony wydzielane przez komórki α i β trzustki są hormonami białkowymi, dlatego
siateczka śródplazmatyczna szorstka/RER/retikulum endoplazmatyczne szorstkie, na
powierzchni której/na którego błonie występują rybosomy odpowiedzialne za syntezę
białek jest w nich silnie rozbudowana/rozbudowane.
c) białka (peptydy/polipeptydy)
Komentarz: 1 p. za poprawną odpowiedź
1 p. za poprawne wykazanie związku
1 p. za poprawną odpowiedź
7 układ limfatyczny Autor: Nowa Era
(0-1 p.)

strona 1 z 7
8 a) Powstawanie AMP z ATP należy do reakcji katabolicznych, ponieważ reakcja ta Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
polega na rozkładzie związku bardziej złożonego do związku prostszego/następuje
podczas tej reakcji uwolnienie energii (jest to reakcja egzoergiczna)/produkty tej reakcji
zawierają mniej energii niż substraty.
b)
Hormon
Cecha\Hormon Testosteron Aldosteron Kalcytonina
luteinizujący
Miejsce syntezy jądra przysadka nadnercza tarczyca
Budowa hormon hormon hormon
hormon białkowy
chemiczna steroidowy steroidowy białkowy
Komentarz: 1 p. za poprawne wyjaśnienie
2 p. za poprawne uzupełnienie wszystkich wierszy tabeli
1 p. za poprawne uzupełnienie 1 wiersza tabeli
9 a) Hormony białkowe są rozpuszczalne w wodzie i nie są w stanie przedostać się przez Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
błonę komórkową do jej wnętrza, dlatego ich receptory są zlokalizowane w błonie
komórkowej.
b) cholesterol
10 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. F

2. P

3. P
11 a) Przez układ wrotny przysadki docierają do niej (do jej przedniego płata) hormony Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
wydzielane przez podwzgórze, które sterują jej pracą.
b) Wazopresyna i oksytocyna są wytwarzane przez podwzgórze, a jedynie magazynowane
w przysadce (tylnym płacie przysadki).
c) Hormon wzrostu oddziałuje na wszystkie komórki ciała, a hormony tropowe na
wybrane jego elementy (na tarczycę, korę nadnerczy i gonady, pobudzając je do
wydzielania ich hormonów).
12 jod, pierwiastek ten należy do mikroelementów Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 p. za poprawne podanie nazwy pierwiastka oraz określenie jego
przynależności do mikroelementów
13 A – 1, B – 3 Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
14 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P
2. P
3. F

4. F

15 a) podwzgórze Autor: Nowa Era

(0-2 p.)
b) Należy podkreślić: noradrenalina, adrenalina.
16 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P
2. F
3. P

17 B Autor: Nowa Era

(0-1 p.)

strona 2 z 7
18 A, E Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
19 hormon wzrostu/somatotropina/GH Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
20 a) Hormonem wydzielanym przez podwzgórze jest kortykoliberyna, ponieważ wykazuje Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
ona działanie pobudzające.
b) Jest to ujemne sprzężenie zwrotne. Polega ono na tym, że końcowy produkt ciągu
reakcji jest inhibitorem tego szlaku/reakcji prowadzących do jego wytwarzania.
c) Ponieważ ich działanie polega na mobilizowaniu organizmu do aktywności (walki lub
ucieczki) przez m.in. wzrost stężenia glukozy we krwi i podwyższenie ciśnienia krwi.
21 Autor: Nowa Era
(0-2 p.)

a) b) przedni
22 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
23 obniżenie liczby limfocytów we krwi Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
24 Autor: Nowa Era
(0-2 p.)

a) b) C
25 Choroby autoimmunizacyjne to takie choroby, w których układ immunologiczny Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
organizmu niszczy/atakuje/rozpoznaje jako patogeny własne komórki (i tkanki).
26 1 – D, 2 – A, 3 – C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
27 a) Nazwa hormonu: parathormon. Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Nazwa gruczołu: przytarczyce.
b) Pierwiastek – B.
Witamina – 1.
28 B, E Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
29 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P
2. F
3. P

30 C Autor: Nowa Era

(0-1 p.)

strona 3 z 7
31 C, 2 Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Grupa B Liczba punktów 44

1 a) Problem badawczy (jeden spośród podanych): Autor: Nowa Era

(0-1 p.)
– Czy głowowe narządy wydzielania wewnętrznego wpływają na proces linienia
owadów?
– Wpływ narządów wydzielania wewnętrznego na proces linienia owadów.
b) Larwy owadów tego samego gatunku, którym nie odizolowano głowowych narządów
wydzielania wewnętrznego.
c) Substancje / hormony wydzielane przez głowowe narządy wydzielania wewnętrznego
wpływają na prawidłowy przebieg procesu linienia / są konieczne do prawidłowego
przebiegu linienia.
2 Ponieważ hormony działają tylko na te komórki, które mają odpowiednie dla danych Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
hormonów receptory (błonowe, cytoplazmatyczne lub jądrowe).
3 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P

2. F

3. F

4 Autor: Nowa Era

Lp (0-1 p.)
1. P

2. F

3. F

4. P

5 C, D Autor: Nowa Era

(0-1 p.)
6 a) insulina Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
b) Hormony wydzielane przez komórki α i β trzustki są hormonami białkowymi, dlatego
siateczka śródplazmatyczna szorstka/RER/retikulum endoplazmatyczne szorstkie, na
powierzchni której/na którego błonie występują rybosomy odpowiedzialne za syntezę
białek jest w nich silnie rozbudowana/rozbudowane.
c) białka (peptydy/polipeptydy)
Komentarz: 1 p. za poprawną odpowiedź
1 p. za poprawne wykazanie związku
1 p. za poprawną odpowiedź
7 układ limfatyczny Autor: Nowa Era
(0-1 p.)

strona 4 z 7
8 a) Powstawanie AMP z ATP należy do reakcji katabolicznych, ponieważ reakcja ta Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
polega na rozkładzie związku bardziej złożonego do związku prostszego/następuje
podczas tej reakcji uwolnienie energii (jest to reakcja egzoergiczna)/produkty tej reakcji
zawierają mniej energii niż substraty.
b)
Hormon
Cecha\Hormon Testosteron Aldosteron Kalcytonina
luteinizujący
Miejsce syntezy jądra przysadka nadnercza tarczyca
Budowa hormon hormon hormon
hormon białkowy
chemiczna steroidowy steroidowy białkowy
Komentarz: 1 p. za poprawne wyjaśnienie
2 p. za poprawne uzupełnienie wszystkich wierszy tabeli
1 p. za poprawne uzupełnienie 1 wiersza tabeli
9 a) Hormony białkowe są rozpuszczalne w wodzie i nie są w stanie przedostać się przez Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
błonę komórkową do jej wnętrza, dlatego ich receptory są zlokalizowane w błonie
komórkowej.
b) cholesterol
10 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P

2. F

3. P
11 a) Przez układ wrotny przysadki docierają do niej (do jej przedniego płata) hormony Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
wydzielane przez podwzgórze, które sterują jej pracą.
b) Wazopresyna i oksytocyna są wytwarzane przez podwzgórze, a jedynie magazynowane
w przysadce (tylnym płacie przysadki).
c) Hormon wzrostu oddziałuje na wszystkie komórki ciała, a hormony tropowe na
wybrane jego elementy (na tarczycę, korę nadnerczy i gonady, pobudzając je do
wydzielania ich hormonów).
12 jod, pierwiastek ten należy do mikroelementów Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 p. za poprawne podanie nazwy pierwiastka oraz określenie jego
przynależności do mikroelementów
13 A – 1, B – 3 Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
14 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P
2. F
3. P

4. F

15 a) podwzgórze Autor: Nowa Era

(0-2 p.)
b) Należy podkreślić: noradrenalina, adrenalina.
16 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. P
2. P
3. F

17 D Autor: Nowa Era

(0-1 p.)

strona 5 z 7
18 B, D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
19 hormon wzrostu/somatotropina/GH Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
20 a) Hormonem wydzielanym przez podwzgórze jest kortykoliberyna, ponieważ wykazuje Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
ona działanie pobudzające.
b) Jest to ujemne sprzężenie zwrotne. Polega ono na tym, że końcowy produkt ciągu
reakcji jest inhibitorem tego szlaku/reakcji prowadzących do jego wytwarzania.
c) Ponieważ ich działanie polega na mobilizowaniu organizmu do aktywności (walki lub
ucieczki) przez m.in. wzrost stężenia glukozy we krwi i podwyższenie ciśnienia krwi.
21 Autor: Nowa Era
(0-2 p.)

a) b) przedni
22 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
23 obniżenie liczby limfocytów we krwi Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
24 Autor: Nowa Era
(0-2 p.)

a) b) C
25 Choroby autoimmunizacyjne to takie choroby, w których układ immunologiczny Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
organizmu niszczy/atakuje/rozpoznaje jako patogeny własne komórki (i tkanki).
26 1 – D, 2 – A, 3 – C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
27 a) Nazwa hormonu: parathormon. Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Nazwa gruczołu: przytarczyce.
b) Pierwiastek – B.
Witamina – 1.
28 C, D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
29 Autor: Nowa Era
Lp (0-1 p.)
1. F
2. P
3. P

30 B Autor: Nowa Era

(0-1 p.)

strona 6 z 7
31 C, 2 Autor: Nowa Era
(0-1 p.)

strona 7 z 7